Қырғызстан

<mediawiki xmlns="http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10/" xmlns:xsi="http://www.w3.org/2001/XMLSchema-instance" xsi:schemaLocation="http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10/ http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10.xsd" version="0.10" xml:lang="kk">
  <siteinfo>
    <sitename>Уикипедия</sitename>
    <dbname>kkwiki</dbname>
    <base>https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%8B_%D0%B1%D0%B5%D1%82</base>
    <generator>MediaWiki 1.39.0-wmf.26</generator>
    <case>first-letter</case>
    <namespaces>
      <namespace key="-2" case="first-letter">Таспа</namespace>
      <namespace key="-1" case="first-letter">Арнайы</namespace>
      <namespace key="0" case="first-letter" />
      <namespace key="1" case="first-letter">Талқылау</namespace>
      <namespace key="2" case="first-letter">Қатысушы</namespace>
      <namespace key="3" case="first-letter">Қатысушы талқылауы</namespace>
      <namespace key="4" case="first-letter">Уикипедия</namespace>
      <namespace key="5" case="first-letter">Уикипедия талқылауы</namespace>
      <namespace key="6" case="first-letter">Сурет</namespace>
      <namespace key="7" case="first-letter">Сурет талқылауы</namespace>
      <namespace key="8" case="first-letter">МедиаУики</namespace>
      <namespace key="9" case="first-letter">МедиаУики талқылауы</namespace>
      <namespace key="10" case="first-letter">Үлгі</namespace>
      <namespace key="11" case="first-letter">Үлгі талқылауы</namespace>
      <namespace key="12" case="first-letter">Анықтама</namespace>
      <namespace key="13" case="first-letter">Анықтама талқылауы</namespace>
      <namespace key="14" case="first-letter">Санат</namespace>
      <namespace key="15" case="first-letter">Санат талқылауы</namespace>
      <namespace key="100" case="first-letter">Портал</namespace>
      <namespace key="101" case="first-letter">Портал талқылауы</namespace>
      <namespace key="102" case="first-letter">Жоба</namespace>
      <namespace key="103" case="first-letter">Жоба талқылауы</namespace>
      <namespace key="710" case="first-letter">TimedText</namespace>
      <namespace key="711" case="first-letter">TimedText talk</namespace>
      <namespace key="828" case="first-letter">Module</namespace>
      <namespace key="829" case="first-letter">Module talk</namespace>
      <namespace key="2300" case="first-letter">Gadget</namespace>
      <namespace key="2301" case="first-letter">Gadget talk</namespace>
      <namespace key="2302" case="case-sensitive">Gadget definition</namespace>
      <namespace key="2303" case="case-sensitive">Gadget definition talk</namespace>
      <namespace key="2600" case="first-letter">Topic</namespace>
    </namespaces>
  </siteinfo>
  <page>
    <title>Қырғызстан</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1035</id>
    <revision>
      <id>3065214</id>
      <parentid>3062182</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T19:18:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Malik Nursultan B</username>
        <id>111493</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="89866" xml:space="preserve">{{Мемлекет
 |Қазақша атауы        = Қырғыз Республикасы
 |Шынайы атауы   = {{lang-ky|Кыргыз Республикасы}}
 |Атау септігі       = Қырғызстан
 |Елтаңба                    = National emblem of Kyrgyzstan.svg
 |Байрақ                    = Flag of Kyrgyzstan.svg
 |Ұраны                   = 
 |Әнұранның аты          = Кыргыз Республикасынын Мамлекеттик гимни
 |Аудио                   = National Anthem of Kyrgyzstan.ogg
 |Картада                = Kyrgyzstan (orthographic projection).svg
  |карта тақырыбы        = 
 |Картада2               = 
 |lat_dir = N|lat_deg = 41|lat_min = 16|lat_sec = 0
  |lon_dir = E|lon_deg = 74|lon_min = 59|lon_sec = 0
  |region                 = KG
  |CoordScale             =
 |Тілдері             = [[Қырғыз тілі|қырғызша]] — мемлекеттік&lt;br /&gt;[[Орыс тілі|орысша]] — ресми&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://cbd.minjust.gov.kg/act/view/ru-ru/202913?cl=ru-ru|title=Раздел первый. Основы конституционного строя. Статья 10 |website=Конституция Кыргызской Республики}}&lt;/ref&gt;
 |Мемлекеттік діні = [[Зайырлы мемлекет]]
 |Үкімет түрі         = [[Унитарлы мемлекет|Унитарлы]] [[президенттік республика]]
 |Құрылды       = [[840 жыл]] — [[Қырғыз қағандығы]]
 |Тәуелсіздік күні      = [[31 тамыз]] [[1991 жыл]]ы
 |Тәуелсіздігін алды        = [[Кеңестік Социалистік Республикалар Одағы|КСРО]]-дан
 |Астанасы                 = [[Сурет:Coat of arms of Bishkek Kyrgyzstan.svg|22px]] [[Бішкек]]
 |Ірі қалалары       = Бішкек, [[Ош]], [[Жалалабат]], [[Қарақол]]
 |Басшы қызметі = [[Қырғызстан президенті|Президенті]]&lt;br /&gt;[[Қырғызстан Министрлер Кабинеті|Министрлер кабинеті]]нің [[Қырғызстан Министрлер Кабинетінің төрағасы|төрағасы]]&lt;br/&gt;[[Жоғарғы Кеңес (Қырғызстан)|Жоғарғы Кеңес]] төрағасы
 |Басшылары            = [[Садыр Нұрғожаұлы Жапаров|Садыр Жапаров]]&lt;br /&gt;[[Ақылбек Үсенбекұлы Жапаров|Ақылбек Жапаров]]&lt;br /&gt;[[Талант Тұрдымаматұлы Мамытов|Талант Мамытов]]
 |Жер аумағы              = 199 951
 |Жер аумағы бойынша орны     = 85-ші
 |Судың үлесі            = 3,6
 |Этнохороним             = [[қырғыздар]], қырғызстандықтар
  |Жұрты              = {{өсім}} 6 523 529&lt;ref name=number&gt;{{cite web | url=http://www.stat.kg/ru/statistics/naselenie/| title=Численность постоянного населения Кыргызской Республики в 2019г. | publisher=stat.kg}}&lt;/ref&gt;
  |Халық саны бойынша орны     = 110-шы
  |Сарап жылы             = 2020
  |Санақ бойынша халық саны  = 5 362 800
  |Санақ жылы           = 2009
  |Халық тығыздығы    = 27,4
  |Тығыздық бойынша орны     = 176-шы
 |ЖІӨ (АҚТ)             = {{өсім}} 24,531 млрд.&lt;ref name=&quot;IMFWEOKG&quot;&gt;{{cite web |url=https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2019/01/weodata/weorept.aspx?pr.x=61&amp;pr.y=20&amp;sy=2017&amp;ey=2021&amp;scsm=1&amp;ssd=1&amp;sort=country&amp;ds=.&amp;br=1&amp;c=917&amp;s=NGDPD%2CPPPGDP%2CNGDPDPC%2CPPPPC&amp;grp=0&amp;a= |title=World Economic Outlook Database, April 2019 |publisher=[[International Monetary Fund]] |website=IMF.org |access-date=24 August 2019}}&lt;/ref&gt;
 |ЖІӨ (АҚТ) сараптаған жылы  = 2018
 |ЖІӨ (АҚТ) орны        = 139-шы
 |Жан басына шаққандағы ЖІӨ (АҚТ)       = {{өсім}} 3,844&lt;ref name=&quot;IMFWEOKG&quot;/&gt;
 |Жан басына шаққандағы ЖІӨ (АҚТ) орны  = 147-ші
 |ЖІӨ (номинал)         = {{өсім}} 8,093 млрд.&lt;ref name=&quot;IMFWEOKG&quot;/&gt;
 |ЖІӨ (номинал) сараптаған жылы         = 2018
 |ЖІӨ (номинал) бойынша орны            = 145-ші
 |Жан басына шаққандағы ЖІӨ (номинал)   = {{өсім}} 1,268&lt;ref name=&quot;IMFWEOKG&quot;/&gt;
 |Жан басына шаққандағы ЖІӨ (номинал) орны  = 157-ші
 |АДИ                    = {{Өсім}} 0,672&lt;ref name=&quot;HDI&quot;&gt;{{cite web |url=http://hdr.undp.org/sites/default/files/2018_human_development_statistical_update.pdf|title=Human Development Report 2017|date=2017|quote=Table 1: Human Development Index and its components|publisher=United Nations Development Programme }}&lt;/ref&gt;
 |АДИ жылдық есебі       = 2017
 |АДИ бойынша орны           = 122-ші
 |АДИ деңгейі            = &lt;span style=&quot;color:#fc0;&quot;&gt;'''орташа'''&lt;/span&gt;
 |Әуе компаниясы            = 
 |Валютасы                  = [[қырғыз сомы]]&lt;br&gt;([[ISO 4217|KGS, код 417]])
 |Интернет үйшігі            = [[.kg]]
 |ISO                     = 
 |Телефон коды          = 996
 |Уақыт белдеуі            = [[UTC+6]]
 |Түсініктемелер              = 
}}
'''Қырғызстан''' ({{Lang-ky|Кыргызстан}}), ресми '''Қырғыз Республикасы''' ({{lang-ky|Кыргыз Республикасы}}) — [[Орталық Азия]]да орналасқан таулы, [[Мұхитқа шыға алмайтын елдер|мұхитқа шыға алмайтын]] мемлекет. Астанасы және ең ірі қаласы – 624 мың адам тұратын [[Бішкек]] қаласы. 6 миллион адам&lt;ref name=&quot;stat.kg2&quot;&gt;http://www.stat.kg/ru/news/chislennost-naseleniya-kyrgyzskoj-respubliki-na-1-yanvarya-2017-goda/&lt;/ref&gt; халқының көпшілігі [[қырғыздар]] (72,6%), басқа ұлт өкілдері ішінен [[орыстар]] (6,4%), [[өзбектер]] (14,5%), [[украиндар]], [[татарлар]], [[қазақтар]], [[ұйғырлар]], [[немістер]], [[тәжіктер]], [[дүңгендер]], т.б. бар. Жер аумағы 198,5 мың км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;-ге тең. Конституциясы бойынша [[Президенттік республика|Президенттік басқару]] нысанындағы мемлекет болып келеді. Заң шығарушы органы — бірпалаталы [[Жоғарғы Кеңес (Қырғызстан)|Жогорку Кеңеш]] атты парламенті. Ресми тілдері: [[Қырғыз тілі|қырғызша]] және [[Орыс тілі|орысша]]. Ұлттық мерекесі – 31 тамыз – [[Тәуелсіздік күні (Қырғызстан)|Тәуелсіздік күні]]. Ақша бірлігі – [[Қырғыз сомы|сом]].

Аумақтың аумағы 199 951 км² құрайды. [[Жер аумағы бойынша мемлекеттер және тәуелді аймақтар тізімі|Ол әлем бойынша 85-ші орынға ие]], [[Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығы|ТМД]] елдерінің арасында 7-орын, [[ЖІӨ (АҚТ) бойынша елдер тізімі|140-інші орын - ЖІӨ бойынша PPP]] және [[Халық саны бойынша мемлекеттер және тәуелді аймақтар тізімі|111-ші орында]].

[[Қырғызстанның әкімшілік бөлінісі|Әкімшілік-аумақтық мағынада]] ол 7 облысқа және республикалық маңызы бар 2 қалаға ([[Бішкек]] және [[Ош]]) бөлінген. Экономикалық-географиялық жағынан [[Орталық Қырғызстан|Орталық]], [[Солтүстік Қырғызстан|Солтүстік]] және [[Оңтүстік Қырғызстан]] деп бөлінеді.

== Географиялық орны ==
''Тағы қара: [[Қырғызстанның географиясы]]''
[[Сурет:Kyrgyzstan satellite photo.jpg|нобай|солға|Қырғызстан спутниктен.]]

Қырғызстан — [[Орта Азия]]да орналасқан [[ел]], солтүстігінде [[Қазақстан]]мен, шығысы мен оңтүстік-шығысында [[Қытай Халық Республикасы|Қытаймен]], оңтүстік-батысында [[Тәжікстан]]мен, ал батысында [[Өзбекстан]]мен шектеседі. Солүстіктен оңтүстікке 454 км, ал батыстан шығысқа қарай 925 км-ге созылып жатыр. Мемлекеттік шекаралары, негізінен, таулар аркылы өтеді. Сол [[себеп]]ті тәуелсіздігін алғаннан кейінгі кезеңде шекараларын айқындау [[мақсат]]ында көршілес [[мемлекет]]термен келісімдер жүргізілді. Геосаяси жағынан алғанда ел аумағы аса маңызды [[аймақ]] болып табылады. Елдің географиялық орнының бұл ерекшеліғін НАТО-ға [[мүше]] елдер халықаралық [[терроризм]]ге қарсы күресте маңызды тірек пункті ретінде пайдалануда.

== Тарих ==
Қазіргі Қырғызстан жеріндегі алғашқы мемлекеттік [[құрылым]]дар б.з.д. II ғасырда [[пайда]] болған. Біздің заманымыздың VI—XII ғасырлары аралығында бұл [[аймақ]]қа [[Енисей]] бойынан түркі тайпалары қоныс аударған болатын. Кейіннен олар моңғол-татар шапкыншылықтарына ұшырап қуғындалды.

XIX ғасырда алдымен [[Қоқан Хандығы|Қоқан хандығының]] иелігінде болып, кейіннен [[Түркістан]] губерниясы құрамында [[Ресей империясы]]на өз еркімен қосылды. Қырғызстанның табиғат [[жағдай]]ы өте қолайлы, таулы жерлеріне Ресейдің ішкі аудандарынан шаруалардың жаппай қоныс аударуы жүрді. Бұл жағдай бұрын тек қана көшпелі мал шаруашылығымен айналысып келген қырғыз жерінде, жаңа [[шаруашылық]] түрлерінін; дамуына қозғаушы күш болды.

Қазан революциясынан кейін бұл [[аймақ]] Қара Қырғыз автономиялық облысы деп аталды, ал 1926 жылы Қырғыз КСР-і болып қайта құрылды. 1991 жылы Қырғызстан [[Тәуелсіздік|тәуелсіздігін]] жариялады.

Бүгінде Қырғыз Республикасы [[әкімшілік]] жағынан 6 облыстан және Бішкек қалалық кеңесінен тұрады.

== Табиғат жағдайы мен ресурстары ==
[[Сурет:Uncia uncia 2.jpg|нобай|солға|[[Барыс (жануар)|Ақ Барыс]] ([[Қырғыз тілі|қырғ.]] ''илбирс'').]]

Қырғыз жері, негізінен, таулы болып келеді, мұнда [[Тянь-Шань]] тауының ең биік нүктесі — Жеңіс шыңы (7439 м) орналасқан. Бір-бірінен кең тауаралық аңғарлар ([[Шу (өзені)|Шу]], [[Ыстықкөл]], [[Талас]]) арқылы бөлініп жатқан тау жоталары басым түрде ендік [[бағыт]]та орналасады. Олардың геологиялық-тектоникалық [[құрылыс]]ы, ландшафтылық сипаты өте күрделі. Таулы аудандар қуаты 8—10 балдың күшті жерсілкінулер байқалатын сейсмикалық белдеуде орналасқан.

Қырғыз жерінің 95%-дан астам бөлігі [[теңіз]] деңгейінен 1000 м биікте орналасқан, ал оның 40%-дан артық бөлігі 3000 м биіктікте жатыр. Биік таулы жер бедері мен соған сәйкес қалыптасатын [[табиғат]] [[жағдай]]лары елдің [[экономика]]сын өркендетуге күшті әсерін тигізеді.

Жер қойнауы пайдалы [[қазба]]ларға аса бай. Солтүстігінде түсті металдардың ([[молибден]], мыс, сурьма), Ішкі Тянь-Шань қойнауларында метаморфтық жыныстармен бірге кездесетін молибден, [[темір]] және қалайы кен орындары таралған. Оңтүстігінде сынап, [[сурьма]], [[алтын]], сондай-ақ қоры онша мол емес [[темір]], [[марганец]], [[алюминий]], [[полиметалл]] кездеседі. Тауалды иіндері мен қазаншұңқырларда қоңыр [[көмір]] және таскөмір, [[мұнай]] коры барланған. Көптеген кең орындары биік таулы аудандарда орналасқандықтан, оларды игеру мәселесін қиындатады.

Қырғыз жері таулы болғандықтан, су ресурсымен жеткілікті дәрежеде қамтамасыз етілген. Ең ірі өзені — Нарын, сондай-ақ Шу, [[Шатқал]], [[Ақсай]] өзендері бар. [[Өзен]] сулары суландыру мақсатында көбірек пайдаланылады. Ондағы беткі ағынның 20%-ға жуығы жер суаруға жұмсалады.

[[Климат]]ы шұғыл континентті сипатта, [[жаз]] ыстық, [[қыс]] суық болып келеді. Таулы жер бедері [[ауа]] температурасы мен ылғалдын таралуына өте күшті ықпал етеді. Ауаның орташа температурасы жазық жерлерде қыста -4°С, жазда +25°, +27°С-қа дейін көтеріледі. Мұндай [[жағдай]] топырақ-өсімдік жамылғысының ете күрделі [[құрылым]]ын қалыптастырады. Әсіресе бұл жағдай биік тауларда өте айқын байқалады. Сондықтан елдің табиғат жағдайы [[ауыл шаруашылығы]]ның көптеген салаларын өркендетуге мүмкіндік береді.

[[Тянь-Шань таулары]] аралығында орналасқан [[Ыстықкөл]] елдің ең басты рекреациялық байлығы болып есептеледі, оны &quot;Тянь-Шаньның [[інжу]]-[[маржан]]ы&quot; деп атайды.

Шатқал жотасының оңтүстік беткейінде орналасқан Сарышелек көлі және оның айналасындағы [[жеміс]] [[ағаш]]тары мен сирек кездесетін [[жаңғақ]]ты [[орман]]дар алқабы Сарышелек қорығының құрамына енеді. Мұнда Қырғызстанның көрікті демалыс-сауықтыру орындары орналасқан.

== Ерекше қорғалатын табиғи аумақтар ==
Қырғызстанда әртүрлі мәртебелерден тұратын 88 ерекше қорғалатын ([[ООПТ]]) табиғи аумақ бар: табиғат қорлары, қорлар, табиғи парктер, ғибадатханалар, биосфералық аумақтар. [[00ПТ]] барлығы 1 476 121,6 гектар, немесе 14 761,21 км ² (республика аумағының 7,38%). Мысалы, Бүгінгі таңда:
* 10 табиғат қорлары (509 952,7 га);
* 13 табиғи парктер (724 670,2 га);
* 64 резерві (оның ішінде 8 орман, 23 ботаникалық, 2 кешенді және 12 аң аулау (зоологиялық), 19 геологиялық (жалпы ауданы 241 498,7 га));
* 1 биосфералық аумақ (4 314,4 мың гектар).
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+ҚР мемлекеттік табиғи паркі
!№
!Атауы
!Құрылған жылы
!Ауданы, га
|-
|1
|Ыстықкөл
|1948
|18 999
|-
|2
|Сары-Челек (биосферный)
|1959
|23 868
|-
|3
|Беш-Араль
|1979
|112 463,3
|-
|4
|Нарындық
|1983
|36 969
|-
|5
|Қаратал-Жапырық
|1994
|36 392,6
|-
|6
|Сарычат-Эрташ
|1995
|149 117,9
|-
|7
|Падыш-Атин
|2003
|30 556,4
|-
|8
|Кулун-Атин
|2004
|27 434
|-
|9
|Сурма-Таш
|2009
|66 194,4
|-
|10
|Дашман
|2012
|7958,1
|-
| colspan=&quot;3&quot; |'''Бітіуі:'''
|'''509 952,7'''
|}
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+ҚР мемлекеттік табиғи паркі
!№
!Атауы
!Құрылған жылы
!Ауданы, га
|-
|1
|Ала-Арча
|1972
|16 484,5
|-
|2
|Қырғыз-Ата
|1992
|11 172
|-
|3
|Кара-Шоро
|1996
|14 440,2
|-
|4
|Беш-Таш
|1996
|13 731,5
|-
|5
|Чоң-Кеминский
|1997
|123 654
|-
|6
|Қаракөл
|1997
|38 095,3
|-
|7
|Салкын-Төр
|2001
|10 419
|-
|8
|Саймалуу-Таш
|2001
|32 007,2
|-
|9
|Саркент
|2009
|39 999,4
|-
|10
|Кара-Буура
|2013
|61 543,9
|-
|11
|Кан-Ачуу
|2015
|30 496,5
|-
|12
|Алатай
|2016
|56 826,4
|-
|13
|Хан-Тәнірі
|2016
|275 800,3
|-
| colspan=&quot;3&quot; |'''Бітіуі:'''
|'''724 670,2'''
|}
1998 жылы «Ыссық-Құл» биосфералық аумағы 4 314,4 мың га (әкімшілік аумақ) [[Ыстықкөл облысы|Ыстықкөл]]), қолданыстағы заңнамаға сәйкес ерекше қорғалатын табиғи режиммен ұлттық деңгейде қорғалатын табиғи аумақтар мәртебесіне теңестіріледі. 2001 жылдан бастап [[ЮНЕСКО]] шешімімен биосфералық аумақ «Ыссык-Кол» биосфералық қорлардың әлемдік желісіне енгізілді.

Республиканың сақталған аумақтарына, халықаралық маңызы бар: 1976 жылдан бері [[Ыстықкөл]] көлімен бірге, сулы-батпақты алқаптардың халықаралық тізіміне [[Рамсар конвенциясы]] енгізілген)
суару және су құстарын ұшу және қыстайтын жерлерде демалыс орны. Бұл тізім сондай-ақ [[Хартиясы-Құл]] (2005) көлдер кіреді және [[Шатыр көлі|Сонкёль-өл]] (2011) [[Қаратал-Zhapyryk мемлекеттік қорығы|Қаратал-Жапырық]] қорығы,
бұл Халықаралық Қызыл кітабына енгізілген тау қазына түрлеріне арналған ұя, және мұнда тұратын екі құс, [[лебедь-кликун]] және [[Журавль-Красавка|журавль красавка]], Қырғызстанның Қызыл кітабына енгізілген.

[[Сары-Челек қорығы|Сары-Челек]] 1979 жылы мемлекеттік табиғи биосфералық қорығы бағдарламасының шешімімен [[ЮНЕСКО]] «Адам және биосфера» [[биосфера қорығы|биосфералық резерваты]] халықаралық желісіне енгізілді. Мұнда бүкіл табиғи кешен мен кешен бақыланады. Қорық аумағында ауа райы бақылау-өткізу пункті жабдықталған және жұмыс істейді&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.ecology.gov.kg/page/view/id/201|title=Ерекше қорғалатын табиғи аумақтар|publisher=www.ecology.gov.kg|lang=en|accessdate=2018-01-21}}&lt;/ref&gt;.

=== Пайдалы қазбалар ===

асыл депозиттері бойынша ел шот минералдық-шикізат базасын, түсті және сирек металдар, металл емес шикізат, отын-энергетикалық ресурстар. Қырғызстан табиғи минералды шикізаттың көптеген түрлеріне айтарлықтай әлеуетке ие. Өз аумағында руда мен металл емес минералдардың бірнеше мыңға жуық кен орны мен руда пайда болуы анықталды. Пайдалы қазбалардың негізгі түрлері: алтын, сынап, сурьма, сирек жер, қалайы, вольфрам, көмір, металл емес шикізат&lt;ref name=&quot;www.mfa.gov.kg&quot;&gt;{{Cite web|url=http://www.mfa.gov.kg/contents/view/id/90|title=http://www.mfa.gov.kg/contents/view/id/90|publisher=www.mfa.gov.kg|accessdate=2018-02-07}}&lt;/ref&gt;.

=== Алтын ===
Қазіргі уақытта республика территориясында 2500 жуық байырғы көрініс табылды [[Алтын]]дар. Олардың басым көпшілігі өте аз, өнеркәсiптiк мүдделердi көрсетпейдi. Республикадағы алтынның жалпы баланстық қоры 500 тоннадан асады.

1992 жылы «ҚазМұнайГаз» ҰК АҚ-дағы ең ірі алтын кен орны табылды ([[Қырғыз тілі|қырғ.]] ''Кум-Төр;'' Алтын қорлары бойынша әлемде 7-орын&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://limon.kg/news:62730|title=Қырғызстан табиғатының қазынасы|publisher=limon.kg|lang=ru|accessdate=2018-02-07}}&lt;/ref&gt;), даму 1996 жылы басталды. «Кумтөр» кен орны Жеті-Өгүз ауданында орналасқан, [[Ыстықкөл облысы]].

Қазіргі уақытта «Макмал», «Кумтор», «Салтон-Сары», «Терек», «Тереккан», «Жамгыр», «Иштамберды»&lt;ref name=&quot;www.mfa.gov.kg&quot;/&gt;.

=== Сүрме ===
Республиканың сурьма әлеуеті 7 кен орнында (264 мың тонна) шоғырланған&lt;ref name=&quot;www.mfa.gov.kg&quot;/&gt;.

Кадамжай [[сүрме]] зауыты елдегі ең ірі, 1936 жылы пайдалануға берілді. Тарихи жолмен, КСРО металл комбинаты өндірісіндегі ең ірі зауыт болды және әлемдегі ең ірі зауыттардың бірі болып саналды: 1991 жылға дейін өндіріс жылына 17 мың тоннаға жетті (Әлемдік өндірістің 10% -ы). Өндірістік кешеннің өндірісі металдың сурьманын және оның қосылыстарының 14 түрін ұсынды. Кадамжай сүрмлер комбинатының ашылуымен КСРО суретті импорттаудан бас тартып, толығымен ауысты. Осы зауытта шығарылған сурьма ұзақ уақыт бойы бұл металдың әлемдік стандарты болды&lt;ref&gt;{{Cite news|title=«Кадамжай сурьма зауыты» АҚ|url=http://rus.gateway.kg/industry/?page_id=115|work=Қырғызстан өнеркәсібі|accessdate=2018-02-07|language=kk-KZ}}&lt;/ref&gt;.

=== Сынап ===
Қырғызстан маңызды сынап қорлары бар елдердің бірі болып табылады, сондай-ақ, әлемде әлемдегі ең ірі сынап өндіруші екінші болып табылады, Қытайдан кейін. Республикада екі сынапты кен орны бар: Хайдаркан және Жаңа&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://marketpublishers.ru/lists/9510/news.html|title=Әлемдік тұтыну және сынап шығару өндірісі төмендейді {{!}} Merchant Research &amp; Consulting Ltd.|publisher=marketpublishers.ru|accessdate=2018-02-07}}&lt;/ref&gt;.

Соғыс жылдарында [[Ұлы Отан соғысы]]да, [[Никитов сынап комбинаты]] [[Донбасс]]та аумағында неміс әскерлері болған кезде, елге металл сынаппен Хайдаркан және Чауваның шахталарына толығымен берілді. Хайдаркан және Новое кен орнының сурьмы-сынапты кен орнының негізінде 70 жылдан астам уақыт бойы Хайдарканың Меркурий комбинаты&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://slovo.kg/?p=83219|title=Әлем, ашылуларға толы - «Қырғызстан сөзі»|publisher=slovo.kg|lang=ru-RU|accessdate=2018-02-07}}&lt;/ref&gt;.

=== Мұздықтар ===
Қырғызстан [[мұздық]]тары республиканың тұщы су қорын құрайды, сонымен бірге Орталық Азия аймағы және өзендер үшін азық-түліктің негізгі көздері болып табылады. Республикада 8000-ға жуық мұздақ бар, Қырғызстан аумағының 4% (шамамен 8000 км2). бірақ мәңгі қармен бірге, олар елдің аумағының 40,5% -ын (шамамен 81 000 км2) алады. Бұл Кавказ және Альпі мұздықтарының ауданынан әлдеқайда көп, бірге жиналды. Мұздақтарда шамамен 650 км 3 мұз сақталады&lt;sup&gt;3&lt;/sup&gt; льда&lt;ref&gt;{{Cite news|title=Қырғызстан мұздықтары|url=https://www.open.kg/about-kyrgyzstan/nature/mountains-and-glaciers/glaciers/1404-ledniki-kyrgyzstana.html|work=Қырғызстан туралы ақпараттық портал, Қырғызстанның жаңалықтары және туризм|accessdate=2018-02-05}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.tourstokyrgyzstan.com/ru/blog/priroda-kyrgyzstana/ledniki-kyrgyzstana.html|title=Қырғызстан мұздықтары, Қырғызстанның табиғаты, Қырғызстан туралы қызықты деректер|author=Anur Tour Uzbekistan|publisher=www.tourstokyrgyzstan.com|accessdate=2018-02-05}}&lt;/ref&gt;.

=== Өзен ===
[[Сурет:Naryn.River.jpg|нобай|солға|230x230px|[[Нарын (өзені)|Нарын өзені]] — республиканың ең үлкен өзені.]]

Қырғызстанда шамамен 30 мың өзен бар. жалпы ұзындығы шамамен 150 000 км, және басқа деректер бойынша 35 000 км. Республиканың барлық ірі өзендерінде тауларда, олар көбінесе мұздықтар мен қардың еріген суларына тамақтанады. Республиканың түрлі рельефтеріне байланысты, өзен мен жазық таулы бөлігін ажырату. Арал бассейніне өзен жүйелерінің басым бөлігі жатады, Орта Азияның негізгі өзендерінің - [[Сырдария]] мен [[Амудария]]ның жүйелеріне. [[Арал теңізі]]нің бассейніне жатса да, Шу және Талас өзендерінің бассейндері, алайда олардың суы негізгі су жолдарына және [[Ыстықкөл]] (Қырғыз-Ыстық көл) су айдыны гидрографиялық жүйесімен бірге жетпейді. Республиканың аумағының оңтүстік-шығыс бөлігі - бұл Батыс Қытайдың су артериясы - [[Тарим]] өзені ағынын қалыптастыру, ал Карқыра өзенінің бассейнінің шағын ауданы [[Балқаш көлі]]нің бассейніне жатады.

Республиканың ең үлкен өзені - [[Нарын (өзені)|Нарын]]. Ол Сырдария өзенінің негізгі компоненті болып табылады, Арал теңізі бассейніне жатады. Республика бойынша ұзындығы 535 км, бассейндік алаңы 53,7 мың км2, Үлкен және Кіші Нарындың бірігуінен қалыптасады.

Қырғызстанда екі гидрологиялық аймақ бар: Ағынның қалыптасу аймағы және ағынның таралу аймағы. Ағынның қалыптасуы республика аумағының 87% -ын құрайды, ағынның дисперстік аймағы 13% құрайды. Үлкен өзендердің ағынының таралу аумағы Қырғызстан аумағынан тыс жерлерде. Ағынның дисперсиясы, Облыстық Ағын ағынын бөлу, атмосфералық жауын-шашынның шамалы жауын-шашынымен сипатталады, тау бөктерінде және қарқынды буланғаннан гөрі. Осылайша, бетінің ағынын қалыптастыру шектелген, кейде жоқ. Сонымен қатар, тауларда дренаж жасаған, осы аумақтар арқылы өтіп кету, тау бөктеріндегі шөгінділер мен жазықшалардың шөгінділеріне, сондай-ақ суаруға арналған. Тау үстіндегі жазық жерлерде жер асты суларының беткейлері қалыптасады, онда көптеген өзендерге қосымша азық-түліктер беріледі. Жер асты суларының ағымы, айтарлықтай мөлшерде орын, өзендерді қалыптастырады, ағымдар, олардағы судың мөлдірлігі үшін «кара-су» деп аталады.

Ағын режиміне сәйкес, Қырғызстан өзендері Тянь-Шань мен Алтай түрлеріне жатады. Бірінші типтегі өзендер, ең алдымен, жоғары таулар мен мұздақтардың балқытылған суларында. Олардағы су тұтыну жазда жылдам еру кезеңінде артады, шілденің ең жоғарғы шегі, Тамызда. Алтай түрінің өзендері негізінен орташа деңгейдегі маусымдық қардың еріген суларына арналған. Олардағы судың ағымы көктемде өседі, әртүрлі биіктіктегі қар әр түрлі уақытта ериді, жоғары су созылған. Жазда бұл қатыгез және бұл өзендер төмендейді&lt;ref&gt;{{Cite news|title=Қырғызстанның өзені|url=https://www.open.kg/about-kyrgyzstan/nature/water-resources/river/1401-reki-kyrgyzstana.html|work=Қырғызстан туралы ақпараттық портал, жаңалықтар Қырғызстан және туризм|accessdate=2018-02-02}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://kyrgyzstan.orexca.com/rus/rivers_lakes_kyrgyzstan.shtml|title=Қырғызстанның өзендері мен көлдері :: Қырғызстандағы ауа-райы. Қырғызстандағы маусымдар|publisher=kyrgyzstan.orexca.com|lang=kk|accessdate=2018-02-02}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite news|title=Қырғызстанның өзені - Kyrgyzstan Review|url=http://rus.gateway.kg/geografiya-kyrgyzstana/reki-kyrgyzstana/|work=Kyrgyzstan Review|accessdate=2018-02-02|language=kz-KZ}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.advantour.com/rus/kyrgyzstan/nature/rivers.htm|title=Қырғызстанның өзені|publisher=www.advantour.com|lang=ru|accessdate=2018-02-02}}&lt;/ref&gt;.

=== Ыстықкөл ===
[[Сурет:Issyk-Kulmeer.jpg|thumb|200px|right|[[Ыстықкөл]]]]
Ыстықкөл — [[Орта Азия]]ның ең ірі көлі, ол [[теңіз]] деңгейінен 1608 м биіктікте орналасқан. Жалпы [[аудан]]ы 6280 км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;, ұзындығы 182 км-ге созылып жатыр. Пайда болу [[тарих]]ы жағынан тектоникалық көл болып саналатын Ыстықкөлдің тереңдігі 702 метрге жетеді. [[Су]] көлемі көп болғандықтан, Ыстықкөл қыста қатпайды, көл атауы да сонымен байланысты. [[Көл]] айналасымен қоса, айрықша қорғауға алынған Ыстықкөл қорығының аумағына енеді. Ыстықкөл жағалауында жалпы саны 100-ден асатын [[демалыс]] орындары, емдеу-сауықтыру мекемелері орналасқан. [[Емдеу]]-сауықтыру мақсатында көлдің шипалы тұзды суы ғана емес, жағалаудағы емдік [[балшық]]тар да пайдаланылады. Ыстықкөл қазаншұңқырында минералды [[бұлақтар]] да өте көп. [[Шолпан-Ата]], [[Ыстық-Ата]], [[Жетіөгіз]], [[Алтын-Арашан]] шипалы су көздері көпшілікке танымал.

== Өнеркәсіп ==
[[Кеңес Одағы]] ыдыраған соң, бұрынғы дәстүрлі [[байланыс]]тар үзіліп, ел экономикасына едәуір нұқсан келді. Бүгінгі таңда Қырғызстан нарықтық [[экономика]] [[жүйе]]сіне көшуге талпыныстар мен әрекеттер жасауда. Елдегі жиынтық жалпы өнім мөлшері 2008 жылғы мәлімет бойынша 12 миллиард [[АҚШ доллары]]н құрайды. Оның 47%-ы [[ауыл шаруашылығы]] өнімдерінің, 12%-ы өнеркәсіп, ал 41%-ы өндіруші емес саланың үлесіне тиесілі.

Өнеркәсіптің негізгі маманданған салалары электр энергетикасы, [[тамақ]] өнеркәсібі және жеңіл өнеркәсіп, тірсті [[металлургия]] болып табылады. Электр энергиясын өндіру оңтүстіктегі Нарын өзені мен оның салаларында орналасқан СЭС тізбегіне негізделеді. Олардың ең ірісі—Тоқтағұл СЭС-і, жылына 4 миллиард кВт/сағ электр энергиясын өндіреді. Бұл салаға қазіргі кезде өте көп шетел және Ресей қаржысы жұмсалуда. Отын өнеркәсібі Ош және Жалалабад облыстарындағы қоңыр [[көмір]] мен Ыстықкөл қазаншұңқырынан өндірілетін таскөмір негізінде өркендеуде.

Жеңіл өнеркәсіп өнімдері [[көлем]]і күннен-күнге артуда, [[жүн]] түту, кігіз басу, [[кілем]] тоқу, тері-былғары илеу сияқты [[сала]]лары өркендеуде. Елдің оңтүстігінде [[мақта]] өңдеу мен [[жібек]] шаруашылығы дамыған. Тамақ өнеркәсібі жергілікті [[шикізат]]ты өндеуге бағытталған.

Түсті металлургия, негізінен, сыртқа [[өнім]] шығаруға маманданған. Ош облысындағы [[Қадамжай]] комбинаты өндіретін сурьма халықаралық нарықта эталон ретінде бағаланады. Осы облыстағы Хайдарқан елді мекені жанындағы сынап кенінің маңызы аса зор. Мұнда қосымша қорғасын-мырыш концентраты алынып, одан әрі өңдеуге [[Қазақстан]]ға жіберіледі. Жаңа іске қосылған алтын (Жалалабат облысындағы &quot;Макмалалтын&quot;), сондай-ақ қалайы (Ыстыккөл облысының оңтүстік-шығысы) комбинаттары шетелдік қаржы көмегімен ғана [[жұмыс]] істеуде.

== Ауыл шаруашылығы ==
Қырғызстан — [[Орта Азия]]дағы бірден-бір [[мал шаруашылығы]] басым ел. Ол Қырғызстан жерінің басым бөлігінің таулы болуымен, өнделетін [[жер]] үлесі көрсеткітттінің төмендігімен түсіндіріледі. Өнделетін жерлердің басым көпшілігі [[Шу облысы]]нда шоғырланған, оның 25%-ы шабындықтардың [[үлес]]іне тиеді. Шу аңғарын бойлай 200 км-ге созылған Үлкен Шу каналы өтеді, одан егістіктер мен бау-бақшаларға [[су]] жеткізетін көптеген [[тармақ]]тар бөлінеді. [[Нарын облысы]]нда жайылымдардың, әсіресе қысқы жайылымдардың үлесі басым. Елдің оңтүстігіндегі [[Ферғана жотасы]]ның беткейлерінде пішен дайындалады.

Қырғызстан [[қой]] малының саны мен жүн өндіруден ТМД елдері арасында [[Ресей]] мен Қазақстаннан кейін 3-орын алады. Соңғы жылдары қой саны 4,5 млн басқа дейін қысқарды. Негізінен, биязы [[жүн]]ді, жартылай биязы жүнді қойлар бағылады. Тауалды белдеуі мен орта таулы [[аудан]]дарда етті-сүтті бағыттағы ірі қара мал, биік тауларда қодас өсіріледі. [[Жылқы]] малының саны салыстырмалы түрде кеп (300 мың бас), Қазакстанда бұл көрсеткіш 985 мың басқа жеткен. Таулы аудандардағы [[шаруашылық]]тарда қырғыз халқының сүйікті [[сусын]]ы — [[қымыз]] дайындалады. [[Ыстықкөл]] жағалауында асыл тұқымды жылқылар есіретін шаруашылықтар бар.

[[Егіншілік]] [[құрылым]]ында 50%-ын дәнді дақылдар, 41%-ын малазықтық [[шөп]]тер құрайды, қалғаны техникалық және көкөніс-бақша дақылдарының үлесіне тиеді. Ферғана [[аңғар]]ында [[мақта]] және [[темекі]] өсіріледі, Шу облысында қант қызылшасының егістіктері қалпына келтірілуде. Елдің солтүстігі мен оңтүстігінде [[жүзімдіктер]] мен [[жеміс]] бақтары едәуір алқаптарды қамтиды. Жалалабад облысында табиғаттың қайталанбас ескерткіші болып саналатын [[грек жаңғағы]]ның реликтілік ормандары өседі.&lt;ref&gt;География: Дүниежүзіне жалпы шолу. ТМД елдері. Жалпы білім беретін мектептің жаратылыстану-математика бағытындағы 10-сыныбына арналған оқулық/ Ө. Бейсенова, К. Каймулдинова, С. Әбілмөжінова, т.б. — Өңд., толықт. 2-бас. — Алматы: Мектеп, 2010. — 304 б., сур.ISBN 978-601-293-170-9&lt;/ref&gt;

==Көлік және сыртқы экономикалық байланыстар==
Қырғыстан аумағы арқылы елді көршілес мемлекеттермен байланыстыратын маңызды теміржолдар және тасжолдар жүйесі өтіп жатыр. Қырғыз жері арқылы Памирдің ішкі аудандарымен жыл бойы байланыстыратын Памир тас жолы (Ош-Мургаб-Хорог) өтеді. Республиканың таулы аудандарында [[Қытай]]мен байланыстыратын бірнеше шекаралық өткелдер бар.

Негізгі көлік түрі-автокөлік, тасжолдардың жалпы ұзындығы 40 мың км-ге жетеді. Автокөлік үлесіне жүк айналымының 90%-ы тиесілі. Теміржолдар өте қысқа. Республиканың оңтүстік бөлігі арқылы  Өзбекстанның көмір өндіруші аудандары мен облыс орталықтарына бағытталған бірнеше теміржол тармақтары тартылған. Ел астанасын Ыстықкөлмен жалғастыратын тұйық теміржол тармағы бар. Қазіргі кезде Алматы қаласын Ыстықкөл жағалауымен байланыстыратын теміржол тармағын салу туралы халықаралық жобалар жасалуда. Бұл жоба екі ел арасындағы байланыстарды дамытумен қатар, туризм саласын өркендетуге мүмкіндік береді.

Қырғызстан ТМД елдерімен соның ішінде [[Ресей Федерациясы]]мен, Қазақстанмен тығыз қарым-қатынас орнатқан. Ресей- ел экономикасына күрделі қаржы әкеліп отырған бірден-бір ірі ел. Қырғызстан мен Қазақстанның қатынастарының дамуына 1993 жылы 8 щілдеде қол қойылған келісімшарт негіз болуда. 2008 жылы екі ел арасындағы сыртқы сауда айналымы 310 млн [[АҚШ]] долларын құрады. біздің елімізде Қырғызстанме бірлескен 70-тен астам кәсәпорын жұмыс істейді. Қазақстан жыл сайын бұл елден келетін мыңдаған адамдарды жұмыспен қамтамасыз етеді. Қырғызстанда бірнеше қазақстандық банктердің бөлімшелері жұмыс істейді.

== Үкімет құрылымы ==
''Тағы қара: [[Қырғызстанның әкімшілік бөлінісі]]''

=== Әкімшілік құрылымы ===
Қырғызстан құрамына 7 аймақ кіреді, 31 қала (жалпы республикалық маңызы бар 2 қала ([[Бішкек]], [[Ош]]), 12 облыстық маңызы бар қалалық және 17 облыстық маңызы бар қалалар), 44 аудан (соның ішінде Бішкектегі 4 аудан), 12 посёлков и 453 айылных аймака&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://cbd.minjust.gov.kg/act/view/ru-ru/202276/10?mode=tekst|title=«Қырғыз Республикасының әкімшілік-аумақтық құрылысы туралы» Қазақстан Республикасының 2008 жылғы 25 сәуірдегі № 65 Заңы|publisher=cbd.minjust.gov.kg|accessdate=2018-01-21}}&lt;/ref&gt;.
Тоқмақ қаласының әкімшілік орталығы болып табылады.

==Сыртқы саясат==
{{main|Қырғызстанның сыртқы саясаты}}
Қырғызстан әлемнің 155 мемлекетімен дипломатиялық қатынас орнатты.

Қырғызстанның маңызды серіктестері - [[Ресей]], [[Қазақстан]] және [[Қытай]]. [[Өзбекстан]] мен қарым-қатынас екіұшты. 1999-2012 жылдары Бішкекке жалпы сомасы 12,5 миллион АҚШ долларын құрайтын әскери көмек көрсеткен, 2012 жылы Қырғызстанның 50 миллион доллар қарызын жойған Түркияға жақын тілді Түркия республиканы қызықтырады.&lt;ref&gt;Кожемякин С.В. Орталық Азиядағы интеграциялық процестердің айнасындағы Қырғызстанның сыртқы саясаты // Посткеңестік континент. - 2014. - No 1 (1). - P. 105.&lt;/ref&gt;

Ресей - Қырғызстанның маңызды экономикалық және саяси серіктесі, маңызды гуманитарлық және әскери-техникалық көмек көрсетеді, Қырғызстан азаматтарының едәуір бөлігі Ресейде жұмыс істейді. 2000 жылдардың басына дейін Қытайдың қатысуы минималды болды, бірақ шекара делимитацияланып, өткізу пункттері ашылғаннан кейін ҚХР жалпы Орталық Азияға, атап айтқанда Қырғызстанға енуін күрт күшейтті. Қазақстанмен қарым-қатынас барлық көрші мемлекеттер арасында ең жақын болып табылады. 2015 жылы кедендік шекара ашылғаннан кейін сауда көбейді.

== Әкімшілік-аумақтық бөлінісі ==
==== [[Бішкек]] ====
Бішкек, Қырғыз Республикасы, саяси, экономикалық ғылыми, өндірістік және мәдени орталығы және елдің ең ірі қаласы. Арнайы әкімшілік бірлік. 1878 жылмен жылы құрылған. 12,7 га ауданы. Халықтың саны - 874,4 мың (2012).

Бішкек - саяси, экономикалық ғылыми, әкімшілік және мәдени орталығы, Республикасы Үкіметінің жоғары органдарының, шетелдік елшіліктер мен өкілдіктердің орналасқан жері.

[[Сурет:Kyrgyzstan rus.png|350px|thumbnail|right|Қырғызстанның картасы]]
[[Сурет:Gorkiy Peak from South Inylchek Glacier.jpg|350px|thumbnail|right|Хан-Тәңірі]]
[[Сурет:KyrgyzAlatauMtns2 Kyrgyzstan.jpg|350px|thumbnail|right|Алатау]]
[[Сурет:SongKolHorses.jpg|350px|thumbnail|right|Кідірістен кейін көлінің жанында]]
==== [[Шу облысы]] ====
* [[Аламүдін ауданы]] ([[Лебединовка]] ауылы)
* [[Жайыл ауданы]]  ([[Қарабалта]] қаласы)
* [[Кемин ауданы]] ([[Кемин]] қаласы)
* [[Москва ауданы (Қырғызстан)|Москва ауданы]] (Беловодское ауылы)
* [[Панфилов ауданы (Қырғызстан)|Панфилов ауданы]] ([[Қайыңды (Қырғызстан)|Қайыңды]] қаласы)
* [[Соқылық ауданы]] (Соқұлық ауылы)
* [[Шу ауданы (Қырғызстан)|Шу ауданы]] ([[Тоқмақ]] қаласы)
* [[Ыстықата ауданы]] ([[Қант (қала)|Қант]] қаласы)

=== [[Ыстықкөл облысы]] ===
* [[Қарақол]] қаласы - орталығы
* [[Ақсу ауданы (Қырғызстан)|Ақсу ауданы]] (Қарақол қаласы)
* [[Тоң ауданы]] (Бөкенбаев ауылы)
* [[Жетіөгіз ауданы]] (Қызыл-Су ауылы)
* [[Ыстықкөл ауданы]] ([[Шолпаната]] қаласы)
* [[Түп ауданы]]

=== [[Талас облысы]] ===
* [[Талас (қала)|Талас]] қаласы - орталығы
* [[Бақайата ауданы]]
* [[Талас ауданы (Қырғызстан)|Талас ауданы]]
* [[Манас ауданы]]
* [[Қарабура ауданы]]

=== [[Нарын облысы]] ===
* Нарын қаласы — орталығы
* [[Қошқар ауданы]] (Кочкор ауылы)
* [[Нарын ауданы]] ([[Нарын (қала)|Нарын]] қаласы)
* [[Атбасы ауданы]] (Ат-Башы ауылы)
* [[Жұмғал ауданы]] (Чаек ауылы)
* [[Ақдала ауданы]] (Баетов ауылы)

=== [[Жалалабат облысы]] ===
* [[Жалалабат]] қаласы — орталығы
* [[Ақсы ауданы]] (Кербен қаласы)
* [[Алабұқа ауданы]] (Алабұқа ауылы)
* [[Базарқорған ауданы]] (Базар-Қорған ауыылы)
* [[Наукен ауданы]] (Масы ауылы)
* [[Созақ ауданы (Қырғызстан)|Созақ ауданы]] (Созақ ауылы)
* [[Шатқал ауданы]] (Шатқал ауылы)
* [[Тоғызтарау ауданы (Қырғызстан)|Тоғызтарау ауданы]] (Казарман ауылы)
* [[Тоқтағұл ауданы]]

=== [[Ош облысы]] ===
* [[Ош]] (қаласы)  — орталығы
* [[Алай ауданы]] (Гүлшө ауылы)
* [[Араван ауданы]] (Араван ауылы)
* [[Қарасу ауданы (Қырғызстан)|Қарасу ауданы]] ([[Қара-Су қаласы]])
* [[Қарақұлжа ауданы]] (Қара-Құлжа ауылы)
* [[Науқат ауданы]] ([[Ноокат қаласы]])
* [[Өзген ауданы]] ([[Өзгөн|Өзгөн қаласы]])
* [[Чоң Алай ауданы]] (Дароот-Қорған ауылы)

=== [[Баткен облысы]] ===
* [[Баткен]] қаласы — орталығы
* [[Қызылқия (Қырғызстан)|Қызылқия]] қаласы
* [[Баткен ауданы]] (Баткен қаласы)
* [[Лейлек ауданы]] [[Исфана]] қаласы
* [[Қадамжай ауданы|Қадамжай ауданы]] (Пульгон ауылы)

{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
! width=&quot;20&quot; | Байрақ
! width=&quot;170&quot; | Облыс/Қала
! width=&quot;100&quot; | Әкімшілік орталығы
! width=&quot;80&quot; | Ауданы, км²
! width=&quot;80&quot; | Халық, адамдар&lt;br&gt;&lt;small&gt;қол жетімді (1.01.2017)&lt;ref name=&quot;stat.kg&quot;&gt;http://www.stat.kg/ru/news/chislennost-naseleniya-kyrgyzskoj-respubliki-na-1-yanvarya-2017-goda/&lt;/ref&gt;
! width=&quot;80&quot; | Тығыздығы,&lt;br&gt; адам./км²
|-
| align=&quot;left&quot;| [[Сурет:Flag of Bishkek.png|100px]]
| [[Бішкек]] — астанасы, республикалық маңызы бар қала
|
| style=&quot;text-align:right&quot;|{{nts|160}}
| style=&quot;text-align:right&quot; |{{nts|1010200}}
| style=&quot;text-align:right&quot;|6 313,75
|-
| align=&quot;left&quot;| [[Сурет:Flag of Osh.svg|100px]]
| [[Ош]] — республикалық маңызы бар қала
|
| style=&quot;text-align:right&quot;|{{nts|182}}
| style=&quot;text-align:right&quot; |{{nts|267000}}
| style=&quot;text-align:right&quot;|1 467,03
|-
| align=&quot;center&quot;| [[Сурет:Batken obl flag.svg|100px]]
| [[Баткен облысы]]
| [[Баткен]]
| style=&quot;text-align:right&quot;|{{nts|17000}}
| style=&quot;text-align:right&quot;|{{nts|455100}}
| style=&quot;text-align:right&quot;|26,77
|-
| 
| [[Жалалабат облысы]]
| [[Жалалабат]]
| style=&quot;text-align:right&quot;|{{nts|33700}}
| style=&quot;text-align:right&quot; |{{nts|1097400}}
| style=&quot;text-align:right&quot;|32,56
|-
| align=&quot;left&quot;|[[Сурет:Issyk kul obl flag.svg|100px]]
| [[Ыстықкөл облысы]]
| [[Қарақол]]
| style=&quot;text-align:right&quot;|{{nts|43100}}
| style=&quot;text-align:right&quot;|{{nts|463500}}
| style=&quot;text-align:right&quot;|10,75
|-
| align=&quot;left&quot;|[[Сурет:Naryn obl flag.svg|100px]]
| [[Нарын облысы]]
| [[Нарын]]
| style=&quot;text-align:right&quot;|{{nts|45200}}
| style=&quot;text-align:right&quot;|{{nts|268600}}
| style=&quot;text-align:right&quot;|5,94
|-
| 
| [[Ош облысы]]
| [[Ош]]
| style=&quot;text-align:right&quot;|{{nts|29200}}
| style=&quot;text-align:right&quot; |{{nts|1182800}}
| style=&quot;text-align:right&quot;|40,51
|-
| align=&quot;center&quot;| [[Сурет:Flag of Talas Province Kyrgyzstan.svg|100px]]
| [[Талас облысы]]
| [[Талас]]
| style=&quot;text-align:right&quot;|{{nts|11400}}
| style=&quot;text-align:right&quot;|{{nts|248000}}
| style=&quot;text-align:right&quot;|21,75
|-
| align=&quot;center&quot;| [[Сурет:Flag of Chuy Province.svg|100px]]
| [[Шу облысы]]
| [[Бішкек]]
| style=&quot;text-align:right&quot;|{{nts|20200}}
| style=&quot;text-align:right&quot;|{{nts|892400}}
| style=&quot;text-align:right&quot;|44,18
|- style=&quot;background: #CCC;&quot;
| ||'''Барлығы'''||  ||'''{{nts|199951}}'''||'''{{nts|5885000}}'''||'''29,43'''
|}

== Қырғызстан және халықаралық индекстер ==
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+
!рейтинг
!орын/барлық ел
!индикаторлардың динамикасы'''*'''
!жыл
!ұйым зерттеу жүргізеді
|-
|'''Corruption Perceptions Index''' (Сыбайлас жемқорлықты қабылдау индексі)
|135/176&lt;ref&gt;{{Cite news|title=Corruption Perceptions Index 2017|first=Transparency International|last=e.V.|url=https://www.transparency.org/news/feature/corruption_perceptions_index_2017|work=www.transparency.org|accessdate=2018-02-22}}&lt;/ref&gt;
|{{profit}} 29
|2017
|Transparency International
|-
|'''ICT Development Index ('''Ақпараттық және коммуникациялық технологияларды дамыту индексі)
|109/176&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.itu.int/en/ITU-D/Statistics/Pages/default.aspx|title=ICT STATISTICS Home Page|publisher=www.itu.int|lang=en-US|accessdate=2018-02-10}}&lt;/ref&gt;
|{{profit}}4,37
|2017
|International Telecommunication Union
|-
|'''Doing Bisiness''' (Бизнесті жүргізу)
|77/190&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.doingbusiness.org/reports/global-reports/doing-business-2018|title=Doing Business 2018 - Reforming to Create Jobs - World Bank Group|publisher=www.doingbusiness.org|accessdate=2018-02-10}}&lt;/ref&gt;
|{{profit}}65,7
|2018
|The World Bank
|-
|'''Worldwide Press Freedom Index''' (Дүниежүзілік баспасөз бостандығы индексі)
|89/180&lt;ref&gt;{{Cite news|title=Classement mondial de la liberté de la presse 2017 {{!}} Reporters sans frontières|url=https://rsf.org/ranking|work=RSF|accessdate=2018-02-10|language=fr}}&lt;/ref&gt;
|30,92
|2017
|Reporters Without Borders
|-
|'''Military Strength Ranking''' (Әскери қуат рейтингі)
|108/133&lt;ref&gt;{{Cite news|title=2017 Military Strength Ranking|url=https://www.globalfirepower.com/countries-listing.asp|accessdate=2018-02-10|language=en-US}}&lt;/ref&gt;
|{{profit}}2,2661
|2017
|Global Firepower
|-
|'''Freedom on the Net''' (Интернеттің бостандығы әлемде)
|ішінара еркін/65&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://freedomhouse.org/report/freedom-net/freedom-net-2017|title=Freedom on the Net 2017: Manipulating Social Media to Undermine Democracy|publisher=freedomhouse.org|lang=en|accessdate=2018-02-10}}&lt;/ref&gt;
|37
|2016
|Freedom House
|-
|'''The Global Enabling Trade Index''' (Халықаралық саудадағы елдерді тарту индексі)
|113/136&lt;ref&gt;{{Cite news|title=The Global Enabling Trade Report 2016|url=http://reports.weforum.org/global-enabling-trade-report-2016/|work=Global Enabling Trade Report 2016|accessdate=2018-02-10|language=en-US}}&lt;/ref&gt;
|{{апат}}3,76
|2016
|World Economic Forum.
|-
| colspan=&quot;5&quot; |*''алдыңғы басылыммен салыстырғанда''
|}

== Халық ==
''Тағы қара: [[Қырғызстан халқы]]''
[[Сурет:Kyrghyzstan demography.png|350px|нобай|солға|left|Қырғызстанның демографиялық қисығы]]

Қырғызстанның тұрақты тұрғындары - 6 140 200 адам, ақшалай халық - 5 885 000 адам (2017 жылғы 1 қаңтарға)&lt;ref name=&quot;халық 2017&quot; /&gt;. Бұл әлдеқайда көп, 1959 жылы елде өмір сүрген (2 065 000), 1970 (2,935,000), 1979 (3,523,000), 1989 (4,258,000), 1999 (4 823 000) жылдары. 1960 жылдарға дейін республика тұрғындары көші-қон мен табиғи өсімнің арқасында тез өсті, соңғы ауылдық қырғыз әсіресе маңызды болды, Өзбектер және басқа да Орталық Азия халықтарымен. 2015 жылдың 26 қарашасында Қырғызстан халқының саны 6 миллионға жетті&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.president.kg/ru/archive/2015/11/26/|title=26 қараша, 2015 » Мұрағат »Қырғыз Республикасы Президентінің ресми сайты|publisher=www.president.kg|accessdate=2018-02-13}}&lt;/ref&gt;.

Халықтың басым бөлігі республиканың оңтүстік аймақтарында - [[Ош Облысы|Ош]], [[Жалал-Абад]], [[Баткен облысы|Баткен]] (3 241 600 немесе республиканың тұрақты тұрғындарының 52,8%), Халықы негізінен [[Ферғана аңғары|Ферғана алқабын]]да тұрады. Сондай-ақ, халықтың басым бөлігі [[Шу аңғары]]нда шоғырланған (1 885 600 тұрғын немесе республикадағы тұрақты халықтың 30,7% -ы) және [[Талас алқабы]] (255 200 тұрғын немесе республиканың тұрақты тұрғындарының 4,2%). [[Ыстықкөл облысы|Ыстықкөл]] және [[Нарын облысы|Нарын облыстарын]]да 757,800 немесе республикадағы тұрақты халықтың 12,3% -ы тұрады&lt;ref name=&quot;халық 2017&quot;&gt;[http://stat.kg/ru/statistics/download/operational/718/ 2017 жылы облыстардың, аудандардың, қалалардың, қалалық типтегі елді мекендердің саны.]&lt;/ref&gt;. Ең тығыз елді мекендер - [[Ош облысы|Ош]] және [[Шу облысы|Шу]]&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://stat.kg/ru/publications/kratkij-statisticheskij-spravochnik-kyrgyzstan/|title=Қысқаша статистикалық анықтамалық «Қырғызстан» - Жарияланымдардың мұрағаты
 - Қырғызстан статистикасы|publisher=stat.kg|lang=en|accessdate=2018-02-13}}&lt;/ref&gt;.

=== Этнодемография ===
Негізгі халқы - 4.393.057 адам, немесе 73,2% - [[Қырғыздар|Қырғыз]] саны. [[Қырғыздар]] бүкіл ел бойынша өмір сүріп жатыр және көптеген ауылдық жерлерде басым. Өзбектер екінші ең көп саны бар - 898 363 адам, бұл халықтың 14,6% құрайды, Өзбекстанның шекаралас өңірлерінде елдің оңтүстік-батысында шоғырланған. [[Орыстар]] - 356 637 адам, 5,8%. негізінен республиканың солтүстігіндегі қалалар мен ауылдарда шоғырланған. Басқа ұлт өкілдері: дүнгендер 69 093, ұйғырлар 56 015, тәжіктер 53,848, түріктер 42,829, қазақтар 35,087, татарлар 27,341, азербайджандар 20,010, корейлер 17,015, украиндер 11 915, немістер - 8340&lt;ref name=&quot;нац 2017&quot;&gt;[http://stat.kg/ru/statistics/download/operational/729/ Қырғыз Республикасының тұрақты халқы 2009-2017 жж. Жеке азаматтардың саны.]&lt;/ref&gt;.
{{bar box
|title=Ұлттық құрамы&lt;ref&gt;http://stat.kg/media/publicationarchive/5b9a991d-7133-4f31-85b5-84ba6c206e3e.pdf&lt;/ref&gt;
|titlebar=#ddd
|float=right
|bars= 
{{bar percent|[[қырғыздар]]|yellowgreen|73.2}}
{{bar percent|[[өзбектер]]|green|14.6}}
{{bar percent|[[орыстар]]|blue|5.8}}
{{bar percent|[[дүңгендер]]|pink|1.1}}
{{bar percent|[[ұйғырлар]]|purple|0.9}}
{{bar percent|[[тәжіктер]]|purple|0.9}}
{{bar percent|басқалар|red|3.5}}
}}

;Қазақтар

Шу облысының 13,000 [[қазақтар|қазақ]] тұрады. Ыстықкөлде - 7000, Бішкекте - 10 000; елдің кез келген басқа аймақта қазақтардың саны 700 (2016) артық емес. 1926 жылы Қырғызстандағы қазақтардың саны 1,7 мыңға жетті. Қырғыз халқының саны 661 000 адаммен салыстырғанда&lt;ref&gt;[http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus_nac_26.php?reg=1582 1926 жылғы Бүкілодақтық халық санағы. РСФСР өңірлері бойынша халықтың ұлттық құрамы. Қырғыз АССР.]&lt;/ref&gt;. 1932-[[Қазақстандағы 1932—1933 жж. аштық|1933 жылдардағы Қазақстандағы ашаршылық кезеңін]]де мәжбүрлеп ұжымдастыру кезінде, қазіргі заманғы Қазақстан аумағында қатал болды, көптеген қазақстандықтар Қырғызстан аумағына көшіп, Осыған байланысты, 1939 жылғы санақ деректеріне сәйкес, қазақтардың саны 24 мың адамға дейін өсті. Тіпті 2007 жылы, Осы қазақтардың кейбірі әлі де Бішкекте тұрады&lt;ref&gt;Petr KOKAISL, Jan Pargač a kol. [https://books.google.com/books?id=zxzX5K_8TQ8C&amp;printsec=frontcover&amp;dq=kokaisl&amp;hl=cs ''Pastevecká společnost v proměnách času: Kyrgyzstán a Kazachstán'' : Kyrgyzstán: Cesta pastevců od tradice k modernitě. Praha: Univerzita Karlova, 2006.] ISBN 80-7308-119-9&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Petr KOKAISL et al. [https://books.google.com/books?id=V2m26LIiq74C&amp;pg=PT149&amp;vq=кыргызы&amp;dq=kokaisl&amp;hl=cs&amp;source=gbs_selected_pages&amp;cad=2 ''Kyrgyzstán a Kyrgyzové. Қырғызстан мен қырғыз.'' Plzeň: Západočeská univerzita, 2008.] ISBN 978-80-7043-772-8&lt;/ref&gt;. 1989 жылғы санақпен 37 000 адам қарағанда қазақтардың санын сәйкес. Осы кезеңде, тәуелсіз Қырғызстан қалыптастыру кейін келді, Қазақстан қауымдастығының Қазақстанға қайта оралуы болды (жалпы алғанда 12 мыңнан астам халықтың теріс қалдықтары), ол 34 615 адам деңгейіне Қырғызстандағы қазақтардың санының қысқаруына әкелді. (2016 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша).

Ыстықкөл облысында үй қазақтардың бірқатар, сондай-ақ бар. Қара-Суу қаласында өмір сүріп қазақтардың аз мөлшерде Ош облысы, («Казак-махалля»).

;Украинндар

Қырғызстан аумағында [[украиндар]] орыстармен бірге - бірінші кезекте Украинаның Полтава аймағынан және Ресейден көшіп келген.

;Немістер

Немістердің бір бөлігі ХІХ ғасырда аймақта өмір сүрді, Бұл аймақта алғашқы неміс маннондары қона бастаған кезде, діни қудалау салдарынан үйлерін тастап кеткен. Ол бірнеше мың ғана адам болды, солтүстікте тұратын, Талас ауданында, олар Николайполдың қоныс аударатын ауылдарын құрды, Владимир, Андреевка, Романовка кейінірек Николайополямен байланысты.

1944 жылы Қырғызстан КСР-да 4 мыңға жуық немістер тұрды. 1941-1945 жж. Орталық Азия республикаларында шамамен 500 мың неміс қоныс аударылды. 1989 жылы Қырғыз ССР-да тұратын 101 мың неміс, бұл республика халқының жалпы санының 2,4% -ын құрады.

;Дағыстандықтар

Дағыстандықтар, Кавказдағы көптеген басқа халықтар сияқты, әртүрлі төлемдер бойынша депортациялау процесінде, депортациялауға және қуғынға ұшырады, діни және діни қызмет үшін. 1936 жылы КСРО халық комиссарлары Кеңесі қаулы қабылдады (21 мамыр, № 911-150 cc) «Дагестан мен Шешен-Ингуш аймағынан 1000 құлақ шаруашылығын көшіру туралы, оның негізінде бірнеше мың адам қырғыз ССР-ге көшірілген.

;Татарлар

[[Татарлар]] 27 341 адам көлемінде Қырғызстанда өмір сүреді. «Татарлар» термині Волга аймағының көптеген түпнұсқалық топтарын білдіреді, оңтүстік Орал, Сібірде, сондай-ақ Орталық Азиядан келген мигранттар. Олардың ортақ ерекшелігі түркі тілдерінің Қыпшақ кіші топтағы татар тілінің түрлі диалектілерін қолдану болып табылады. Волга татарлары Мишар тобын да қамтиды (можари, мечера), Симбирск пен «Қазақ» губерниясында түркітілдес тұрғындар, Төменгі Волгада және Оңтүстік Оралда тұратын.

;Дүңгендер

XIX ғасырдың соңында, Қытайдың солтүстік-батысындағы Қытайдың орталық үкіметінің [[Дүнган көтерілісі]]н басып озғаннан кейін, мыңдаған [[дүнгендер]] (мұсылман қытайлар). Дәстүрлі түрде дүнгендер жақсы фермерлер мен бағбандар, олардың суармалы бақтары көршілерге үлгі болды. («Дүнгендер» этнонимі негізінен Ресей мен ТМД-ның басқа елдерінде қолданылады: Қытайда өзіндік аты орыс тілінде (эуфония мақсатында) ретінде «Хуэй». Ауыл шаруашылығы, көгалдандыру және көгалдандырудан басқа, [[Орта Азия|Орталық Азиядағы]] дәстүрлі Дунган кәсіптері - сауда және шағын бизнес (мысалы, мейрамхана). Бұл азшылықты жеңілдікті көшіру облысы - бұл Шу алқабы (Токмок, Александровка ауылы, Милянфан, Кен-Булун) Ташыров ауылы (Қара-Су ауданы Ош облысы) және Ыстықкөл көлінің ауданы (Каракол, Ирдық ауылы). Бүгінгі Киевтің Бішкектегі Дунганская көшесі деп аталатын көше. Қырғыз Дунганның бір бөлігі 2000-шы жылдары Ресейге көшіп, негізінен [[Саратов облысы]]ның [[Ровно ауданы (Саратов облысы)|Ривне ауданы]]нда, онда дунгандар тығыз қоныстанған, бірінші кезекте [[Привольное]], [[Скатьковка]], [[Кочетное]] ауылында.

;Ұйғырлар

Ұйғырлардың бір бөлігі 1820 жылдары Қытайға [[Шыңжаң Ұйғыр автономиялық ауданы|Шыңжаң]] провинциясынан Қырғызстанға келді, Эмигранттардың екінші толқыны 1950 жылдан бері жалғасып келеді, бірнеше мың адамның ішінде (әсіресе қытай «мәдени революция» кезінде).

Дүңганнан айырмашылығы, ұйғыр этносы түркі тілдесіне жатады, Осылайша, Қытайдағы адамдардың басым бөлігінен ғана емес, дінмен ғана емес, сонымен бірге мәдени және лингвистикалық дәстүрлер (ұйғыр тілі Алтай тілінің отбасының түрік бөлімшесінің шығыс тобына жатады). Дегенмен, ТМД аумағында, Дүңгандар ретінде, ұйғырлар кейбір мәдени ұқсастықтармен сипатталады. Бүгінгі таңда Қырғызстанда 54810 ұйғыр тұрады, негізінен Бішкекте, және оның айналасы, сондай-ақ Ош және Жалал-Абад қалаларында. Бішкекте ұйғырлар Токолдош елді мекендерінде тығыз тұрады, Лебединовка, Новопокровка, Қырғызстанның оңтүстігінде Қашқар-Кыштак үлкен ұйғырлы ауылы орналасқан. Елдің оңтүстігінде ұйғырлар (сондай-ақ дүнгендер мен қазақтар) көбінесе өзбектермен ассимиляцияланды.

қаласында ұйғыр қауымдастықтар, негізінен шағын және орта бизнесте жұмыс істейтін, қоғамдық тамақтандыру және сауда саласында, соның ішінде Қытаймен ірі көтерме сату, Қашқар-Кыштақ ауылында, негізінен ауыл шаруашылығында.

;Түріктер

[[Түріктер]] ең маңызды ұлттық азшылықтардың бірін құрайды.

Сондай-ақ, Қырғызстан аумағында [[КСРО халықтарын жер аудару|1943 жылғы депортация]]дан кейін осында болатын [[Қарашайлар|Қарашай]] мен [[Малқарлар|малқардардың]] саны аз.

Пікір бар, формалды негіздер бойынша жарияланған ресми деректер бойынша халық, өйткені ресми дереккөздердегі деректерді растау мүмкін емес. Қырғызстан халқының соңғы санағы (2009) осы сипаттағы бұзушылықтардан өтті, олар объективті ақпарат ретінде қарастырыла алмайды.

== Қырғызстан тілдері ==
Қырғызстан мен Қазақстан Орталық Азиядағы бұрынғы КСРО-ның жалғыз республикалары болып табылады, орыс тілін мемлекеттік тіл ретінде қалыптастырған. 1989 жылдың қыркүйегінде [[Қырғыз тілі]] мемлекеттік тілге айналды.

Оңтүстік Алтайға Қырғыз тілі түркі тілдерінің қыпшақ тобына Қырғыз-қыпшақ iшкi топтың жатады. бірге Оңтүстік Алтай жатады тілі, [[қырғыз-қыпшақ тілдерінде|Қырғыз-қыпшақ]] топ [[Қыпшақ тілі|қыпшақ тобы]] [[түркі тілдері]]. Басқа қыпшақ тілдерінде [[Ноғай тілі|Ноғай тілдері]] кіші топтары ([[ноғай тілі|Ноғай]] Ноғай қырғыз тіліне ең жақын деп саналуы мүмкін, [[Қарақалпақ тілі|Қарақалпақ]] және т.б.). [1920 жылдарға дейін [[араб әліпбиі]] қолданылды. 1920 жылдары [[араб әліпбиі]] қолданылды. 1928 жылы [[латын әліпбиі]] енгізілді және бейімделді, ол 1941 жылы ауыстырылды [кириллица|кириллица]. оңтүстік Альтаичпен қатар, қыпшақ түркі тілдерінің топтарының Қырғыз-Қыпшақ кіші тобына жатады. бірге Оңтүстік Алтай жатады тілі, [[қырғыз-қыпшақ тілдерінде|Қырғыз-қыпшақ]] топ [[Қыпшақ тілі|қыпшақ тобы]] [[түркі тілдері]]. тілдерді топ ([[Ноғай тілі|Ноғай]], [[Қазақ тілі|қазақ]], [[қарақалпақ тілі|Қарақалпақ]], т.б. басқа қыпшақ тілінде арасында қырғыз жақын, сондай-ақ [[ноғай тілі|Ноғай тілдері]] деп санауға болады .). [[Қазақ тілі|қазақша]], [[Қарақалпақ тілі|Қарақалпақ]] және т.б.). 1920 жылдарға дейін [[араб әліпбиі]] қолданылды. 1928 жылы [[латын әліпбиі]] енгізілді және бейімделді, ол 1941 жылы ауыстырылды [[кириллица]].

2009 жылғы санақ бойынша,&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://212.42.101.100:8088/nacstat/node/23|title=Қырғыз Республикасы халқының санағы және тұрғын үй қоры 2009 ж|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130121143551/http://212.42.101.100:8088/nacstat/node/23|archivedate=2013-01-21}}&lt;/ref&gt; 4,1 млн. адамға, қырғыз тілі - екінші немесе екінші тіл, 2,5 млн. адамға орыс немесе орыс тілі жатады. Өзбек тілі ана тілі болып табылады, содан кейін орыс. Орыс тілі ең кең таралған екінші тіл болып табылады, Өзбек және ағылшын тілдерінде.
{| class=&quot;wikitable&quot;
!Тіл атауы
!Ана тілі
!Екінші тіл
!Тасымалдаушылардың жалпы саны
|-
|Қырғыз тілі
|3 830 556
|271 187
|4 121 743
|-
|Орыс тілі
|482 243
|2 109 393
|2 591 636
|-
|Өзбек тілі
|772 561
|97 753
|870 314
|-
|Ағылшын тілі
|
|28 416
|28 416
|-
|Француз тілі
|
|641
|641
|-
|Неміс тілі
|50
|10
|60
|-
|Басқалар
|277 433
|31 411
|
|}

== Мерекелер ==
Ақпарат көзі&lt;ref&gt;Қырғыз Республикасының Еңбек кодексінің 113-бабы&lt;/ref&gt;:
{| class=&quot;standard&quot;
! style=&quot;background:#efefef;&quot; | Күндері
! style=&quot;background:#efefef;&quot; | Атауы
|-
| [[желтоқсан]] айы нын 13 [[желтоқсан|күн]]і
|Мұхаммед пайғамбардын(САВ) туғандар [[желтоқсан|айы күн]]і
|-
| Айдың өту бар
| [[Ораза айт]]
|-
| Ораза айттан  70 күннен кейін
| Құрбан айт
|-
| [[бұғы]] айынын 1и
| 1-май Эмгекчилердин күнү
|-
| [[бұғы]] айынын 5и
| Конституция күні
|-
| [[бұғы]] айынын 9у
| Жеңіс күні
|-
| [[Тамыз]] айына 31 күн
| ҚР егемендттік күндеі
|}

== Қырғызстандағы дін ==
''Тағы қара: [[Қырғызстандағы дін]] [[Қырғызстандағы Ислам]] [[Қырғызстандағы христиан]]''
Қырғызстандағы сенушілердің басым көпшілігі - суннит мұсылмандары. Христиандар бар: православиелік, [[Қырғызстанның Апостолиялық әкімшілігі|Католиктер]] және түрлі протестанттық ағымдар. Сонымен бірге Қырғызстан - зайырлы мемлекет.
Ел билігі діни қызметкерлердің діни рәсімдерді орындау үшін, республиканың заңнамасына қайшы келеді. Мысалы, 2016 жылы заң қабылданды, діни қызметкерлер өкілдерінің қылмыстық іс жүргізуде (3 жылдан 6 жылға дейін бас бостандығынан айыру) адаммен некеге тұруға қатысатын, кәбенеттік жасқа [[Некеге тұрудың ең төменгі жасы|үйленген емес]]&lt;ref&gt;[http://www.pravo.by/main.aspx?guid=238463 Қырғыз Республикасында кәмелетке толмаған балаларды тартуға тыйым салынады] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20161120013504/http://www.pravo.by/main.aspx?guid=238463 |date=2016-11-20 }}&lt;/ref&gt;.

== Қылмыс ==
2011 жылы елде 9199 адам сотталды, оның ішінде белгілі бір мамандықтары жоқ еңбекке қабілетті адамдар 79,1%&lt;ref name=autogenerated3&gt;Турдиев Т.И. Қырғызстанның экономикалық қауіпсіздігі мен орнықты дамуына шұғыл қауіптер туралы // Қырғыз-орыс Славян университетінің хабаршысы. — 2014. — Т. 14. — № 8. — С. 163.&lt;/ref&gt;. 2011 жылы ұрлық (1,713 адам) үшін басым көпшілігі сотталды, есірткінің заңсыз айналымы (1,248 адам) және бұзақылық (766 адам)&lt;ref name=autogenerated3 /&gt;. Тұтастай алғанда [[Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығы|ТМД]], сотталғандардың басым көпшілігі ерлер (2011 жылы 89,5%)&lt;ref name=autogenerated3/&gt;.

== Білім ==
Қырғызстандағы қазіргі заманғы білім беру үшін негіз кеңестік жүйе болып табылады. Тәуелсіздік алғаннан кейін білім беру саласында реформалар жүргізілді. Мектептегі білім 11 жылға есептелген, Олардың 9-ы міндетті. Бастауыш мектеп - 1-ден 4 сыныпқа дейін, 6-7 жастан 11 жасқа дейінгі балалар білім алады. Бастауыш мектепте балаларға базалық білім беріледі, Мұндай жазбаша ретінде, оқу, оқу тілдері, арифметика, Отан сабақтары, жұмыс, этика және дене тәрбиесі. Орта сыныптар 5-ден 9-шы сыныптарға дейін, 12 жастан 16 жасқа дейінгі балалар. Орта класстарда ғылыми тақырыптарды зерттей бастайды, математика, ақпараттық технологиялар, шет тілдерін тереңдетіп оқыту және т.б. Жоғары сыныптар 10-11 сыныпты құрайды. Қарамастан, 10-11 сыныпты таңдау міндетті емес, Мектеп оқушыларының 80% -ы орта мектепте оқиды. Мұнда студенттер сол тақырыпты оқып жатыр, орта сыныптағыдай, әскери істерді бастайды, сондай-ақ университетке түсуге дайындық. 11-сыныптың соңында, мектеп оқушылары қорытынды емтихандар мен Бүкіл республикалық тестілеуді (ОРТ) алады, оның қорытындысы бойынша университеттерге жұмысқа қабылдау жүргізілуде.

90-жылдардың басында мектептер жеке пәндер мен мамандықтарды жоғары деңгейде оқып-үйренді. 2000 жылы, орта қоғамдық мектептер саны болды - 1975 мектеп. Қазір олардың 2000-нан астамы бар. Үлкен қалаларда жекеменшік элиталық мектептер ашылды. Сонымен қатар, 7-17 жас аралығындағы балалар саны көп емес - 2013 жылы республикада 2901 адам болды, оның ішінде 1021 адам жұмыс істеді&lt;ref&gt;Сорочайкина Е. В. Тұтынушылар қоғамын қалыптастыру жағдайында заманауи жастарды әлеуметтендірудің ерекшеліктері (қырғызстанның мысалында) // Әлеуметтік ғылымдардың өзекті сұрақтары: әлеуметтану, саясаттану, философия, тарих. — 2015. — № 46. — С. 49&lt;/ref&gt;.

=== ЖОО ===
1990 жылы республикада тек 9 ЖОО болды, онда 58,8 мың оқушы оқиды, Тәуелсіздік жылдарында жоғары оқу орындарының саны айтарлықтай өсті және 2010 жылдың басында 52-ге жетті, оның 36-сы мемлекет. Студенттердің саны да артып, 2010 жылдың басында болды 220 мың. Республикада халықаралық «бірлескен» университеттер бар: Қырғыз-орыс (славян) университеті, Қырғыз-Түрік университетінің «Манас» және Қырғыз-түрік университетінің «Ала-Тоо», Орталық Азиядағы Америка университеті.

* Қырғыз Республикасы Президентінің жанындағы Мемлекеттік басқару академиясы
* Шығыс университеті. Махмуд Қашғари-Барсакан
* Қырғыз Республикасының Сыртқы істер министрлігінің Дипломатиялық академиясы
* Халықаралық Ататюрк-Алатоо Университеті (MOAA)
* {{аударылмаған 4|Орталық Азиядағы Америка университеті||en|American university of central asia}} (АУЦА)
* Бішкек қаржы-экономикалық академиясы (БФЭА)
* Бішкек гуманитарлық университеті (БГУ)
* Қырғыз экономикалық университеті (КЭУ)
* Экономика және бизнес университеті (УЭП)
* Қырғыз Республикасы Үкіметі жанындағы Қырғыз Мемлекеттік Құқық Академиясы (КСКА)
* Қырғыз мемлекеттік медицина академиясы (ҚММА)
* Қырғыз мемлекеттік дене тәрбиесі және спорт академиясы (КГАФКИ)
* Қырғыз ұлттық аграрлық университеті. К.И. Скрябин (КУАУ)
* Ыстықкөл мемлекеттік университеті. Қасым Тыныстанов (ИГУ)
* Қырғыз мемлекеттік педагогикалық университеті ат. Арабаева
* Нарын мемлекеттік университеті. С.Нааматова (НГУ)
* Ош мемлекеттік университеті (Ош мемлекеттік университеті)
* Ош технологиялық университеті. Академик М.Адышев (Ошту)
* [[А.Мырсабеков атындағы Ош гуманитарлық-педагогикалық институты|Ош гуманитарлық-педагогикалық институты (ОГПИ)]]
* Ош мемлекеттік әлеуметтік университеті (ОҚМУ)
* МС-ның Ош филиалы
* Орталық Азиядағы Ош университеті
* Қырғыз мемлекеттік заң академиясы. Әділ Мұрат ұлы
* Қырғыз мемлекеттік құрылыс, көлік және сәулет университеті (КМКТАУ)
* [[Жүсіп Баласағұни атындағы Қырғыз Ұлттық Универсиеті]]
* Борис Ельцин атындағы Қырғыз-Ресей Славян Университеті (КРСУ)
* Қырғыз мемлекеттік техникалық университеті И.Раззакова (ҚарМТУ)
* Орталық Азиядағы Халықаралық Университет (МУЦА)
* Қырғызстанның халықаралық университеті (МУК)
* Қырғыз-түрік университеті «Манас» (КТМУ)
* Қырғыз Республикасы Қарулы Күштерінің Әскери институты Кеңес Одағының Батыры генерал-лейтенанты К. Усенбековтың есімі берілген
* Жалал-Абад мемлекеттік университеті (ДжАГУ)
* Баткен мемлекеттік университеті (БатГУ)

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер|2}}

{{Навигациялық блок
 |тақырып       = Қырғызстан
 |тақырып_стиль = background:{{түс|{{PAGENAME}}}};
 |state         = collapsed
 |Азия елдері
 |Орталық Азия
 |ЭЫҰ
 |ТМД
 |Еуразия Экономикалық Қауымдастығы
 |ҰҚШҰ
 |Түркі кеңесі
 |Шанхай Ынтымақтастық Ұйымы
 |ТҮРКСОЙ
 |Ислам Әріптестік Ұйымы
}}

[[Санат:Қырғызстан|*]]
[[Санат:Посткеңестік елдер]]</text>
      <sha1>rtbr71nnphayq6srmhbgqb6mcwoicb5</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Атырау облысы</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1656</id>
    <revision>
      <id>3065072</id>
      <parentid>3064271</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T17:17:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <comment>/* Әкімшілік бөлінісі */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="78209" xml:space="preserve">{{Қазақстан облысы
 |облыстың атауы      = Атырау облысы
 |елтаңба             = Coat of arms of Atyrau.svg
 |карта               = Atyrau Region.png
 |әкімшілік бірліктің картасы = 
  |lat_dir = N |lat_deg = 47 |lat_min = 07 |lat_sec = 
  |lon_dir = E |lon_deg = 51 |lon_min = 53 |lon_sec = 
 |облыс орталығы      = [[Атырау]]
 |құрылған уақыты     = [[15 қаңтар]] [[1938 жыл]]&lt;ref name=&quot;Атырау облысының географиясы&quot;&gt;[http://www.atyrau-city.kz/index.php?get_page=geography&amp;l=r Атырау облысының географиясы] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20071214155629/http://www.atyrau-city.kz/index.php?get_page=geography&amp;l=r |date=2007-12-14 }}&lt;/ref&gt;
 |аудандар саны       = 7
 |ауылдық округтер саны   = 
 |кенттік әкімдіктер саны = 
 |қалалық әкімдіктер саны = 
 |ауылдар саны       = 
 |тұрғыны            = {{өсім}} 631 841&lt;ref name=&quot;stat1&quot;&gt;{{Cite web|url=https://stat.gov.kz/getImg?id=ESTAT287264|title=2018 жылдың басынан 2018 жылдың 1 қарашасына дейінгі 
Қазақстан Республикасы халық санының өзгеруі туралы|publisher=Қазақстан Республикасы Ұлттық Экономика министрлігі Статистика комитеті|accessdate=2019-01-03}}&lt;/ref&gt;
 |санақ жылы         = 2018
 |халық саны бойынша орны  = 13-ші
 |тығыздығы          = 5,32
 |тығыздығы бойынша орны   = 6-шы
 |ұлттық құрамы      = [[қазақтар]] 92,43 %&lt;br&gt;[[орыстар]] 5,40 %&lt;br&gt;[[корейлер]] 0,51 %&lt;br&gt;[[татарлар]] 0,37 %&lt;br&gt;басқалары 1,28 % (2018 ж.)&lt;ref&gt;[http://stat.gov.kz/getImg?id=ESTAT260594 2018 ж. Қазақстан Республикасы халқының жекелеген этностары бойынша саны]&lt;/ref&gt;
 |жер аумағы         = 118 631
 |жер аумағы бойынша орны  = 13-ші
 |су ауданы          = 
 |ЖІӨ                = 
 |ЖІӨ бойынша орны   = 
 |ЖІӨ жылы           = 
 |жан басына шаққанда ЖІӨ   = 
 |экономикалық аудан        = [[Батыс Қазақстан]]
 |ресми тілі         = 
 |әкімі              = [[Серік Жамбылұлы Шәпкенов]]
 |ISO 3166-2 коды    = KZ-ATY
 |телефон коды       = +7 712х xx-xx-xx
 |пошта индекстері   = 06xxxx
 |марапаттары        =
 |сайты              = http://atyrau.gov.kz
 |ортаққордағы санаты = Atyrau Province
}}
'''Атырау облысы''' — [[Батыс Қазақстан]]да орналасқан облыс, аграрлы-өнеркәсіптік инвестициялық аумақ, [[1938 жыл]]ы ''Гурьев облысы'' деген атымен құрылған. [[1992 жыл]]ы қазіргі атауына ие болды. Солтүстігінде [[Батыс Қазақстан облысы]]мен, шығысында [[Ақтөбе облысы]]мен, оңтүстік-шығысында [[Маңғыстау облысы]]мен және батысында [[Ресей]]дің [[Астрахан облысы]]мен шектеседі. Сондай-ақ оңтүстік шекарасы [[Каспий теңізі]]не келіп тіреледі.

Облыс орталығы - [[Атырау]] қаласы.

== Жер бедері ==
{{main|Атырау облысының жер бедері}}
Облыс аймағы Каспий ойпатының солтүстік-шығыс бөлігін, Жем қыраты мен Үстірттің батыс шетін, Каспий теңізінің солтүстік бөлігін алып жатыр. Жері солтүстігінен оңтүстікке қарай аласара түсетін [[Ойыл (өзен)|Ойыл]], [[Сағыз өзені|Сағыз]], [[Жем (өзен)|Жем]] өзендері салаларымен тілімденген.
[[File:Ryn Desert.jpg|right|thumb|200 px|Нарын құмы (сары түсті)- Атырау облысындағы ең үлкен құмды массив]] 
Бұл аймақты Жем қыраты мен Үстірттің батыс сілімдері [[Доңызтау]] (214 м), оның бөліктері [[Желтау (тау, Атырау облысы)|Желтау]]  (221м), Тамды (175) жоталары алып жатыр. [[Қайнар (Жем алабындағы өзен)|Қайнар]] мен Жем өзендері араларында [[Иманғара]] (199 м) Қойқара қыраттары, Қарамұрат жоны, Алабие, Аққұдық, Қабылан жоталары орналасқан. Олар ақшыл ізбес тастан тұрады. [[Жайық]] өзенінің сол жақ жағалауында [[Индер (тау)|Индер]] орналасқан. Таудың биіктігі 52 м., ұзындығы 25-30 км, ені 10 км-ге жуық.

Каспий маңы ойпатының оңтүстік және оңтүстік батыс бөліктерінде құмды шағылдар көп тараған. Еділ өзенінің сол жағалауы мен Каспий теңізінің жағалықтарын [[Нарын құмы]] мен [[Мыңтөбе құмы]], [[Қосдәулет]], [[Ботай]] құмдары, Ойыл мен Сағыз аралығын Тайсойған, [[Бүйрек]] құмдары, облыстың шығысын Каспий маңы Қарақұмы алып жатыр. Бұл құмдардың ең үлкені –Нарын құмы.

Атырау аумағында кең тараған жер бедерінің бір түрі- [[сор]]лар. Олардың тереңдіктері 5-10 м-ге жетеді.
[[Ресей]] шекарасының батыс бөлігінен [[Еділ]] өзені ағып өтеді. [[Каспий теңізі]]не құятын Еділ жəне Жайық өзендерінің аралығының барлық дерлік бөлігін Атырау облысы алып жатыр. Географиялық тұрғыдан облыстың солтүстік-батыс жағы [[Еуропа]]да, ал бүкіл шығыс жағы [[Азия]]да, негізінен шөлейттік аймақта жатыр.

Сонымен қатар Атырау аумағында [[тақыр]]лар кездеседі. Ең үлкен тақыр Намаз тақыры деп аталады. Ол облыстың солтүстік- шығысында орналасқан.&lt;ref&gt;Е.Қаженбаев Атырау облысының географиясы ISBN 9965-741-14-х&lt;/ref&gt;

== Геологиялық құрылымы ==
{{main|Атырау облысының геологиялық құрылымы}}
Геологиялық тұрғыдан алғанда Атырау облысы көне [[Шығыс Еуропа платформасы]]на ендеп кірген Каспий маңы ойпатының оңтүстік жағалауын алып жатыр.

Атырау облысының шегінде ендік бағыты бойынша 500 км-ге созылған, ені 90—140 км Солтүстік Каспий — Биікжал аймағы бар.
Оңтүстік жағында Оңтүстік Жем ылдиымен көмкеріледі, мұндагы іргетастың беті 12—13 км тереңдікте жатыр.

Іргетастың үстінде шөгінді қорабы бар, ол тұз асты, тұзды, тұз үсті кешендеріне бөлінеді, [[палеозой]] және мезокайнозой кезеңдерінде қалыптасқан, жыныстарының жалпы тереңдігі 12—14 км-ден асады. 
Қаратон—Теңіз аймағында бірыңғай карбонатты кешен қалыптасқан. Геофизикалық зерттеулердің мәліметтері бойынша оның жалпы калыңдығы облыстың Солтүстік Каспий аймағында 1,5—3 км-ге дейін, Каспий маңындағы ойпат ернеуінің оңтүстік-шығысында 8—10 км- ге дейін өзгеріп отырады.
Тұз асты кешенінің күмбезі оңтүстігінде Оңтүстік Жем инверсиялык биігінен солтүстіктегі ойпаттың орталығына қарай моноклиналды түрде енеді. Тұз асты кешенінің моноклиналды енуінің аясында 3,5—3,8 км-ден 6,0—6,4 км-ге дейінгі тереңдіктен көптеген жергілікті қатпарлар,
көлемі мен аумағы жөнінен әр түрлі, көтерілетін жерлердің жолағын кұрайтын белгілер ерекшеленеді. Ерекшеленген төбешіктердің ұзындығы 6—20 км-ге дейін, ені 100-300 м-ден 2—13 км-ге дейін кұбылып отырады.

Юралық-бор шөгінділер жағалаулық-теңіздік және теңіздік-терригенді, терригенді-карбонатты шөгінділер түрінде кездеседі. Бұл шөгінділердің қалыңдығы облыстың солтүстік бөлігінде 0,3—0,5 метрден Прорва аймағында 3 км-ге дейін өзгеріп отырады.

Тұтастай алғанда облыстың тектоникалық дамуында жауын суының жиналу жағдайындағы сияқты сабақтастық байқалады. Сабақтастық мезгілі жөнінен геологиялық кезендерге сәйкес келеді. Аймақтың жоғарғы пермьдік-триастық, [[юра кезеңі|юра-палеогендік]], [[неоген кезеңі|неоген-төрттік]] даму кезендері айқын көрінеді.

== Климаты ==
{{main|Атырау облысының климаты}}
Атырау облысында континенттігі тым басым климат қалыптасқан. Облыс табиғи ылғалдылығы жеткіліксіз, [[аңызақ]] желді, шаңды [[дауыл]]ды, жазы ыстық, [[қуаңшылық|қуаң]], қысы қарсыз (не жұқа қарлы) болып келеді.
[[Сурет:Шаңды дауыл.jpg|thumb|right|200px|Шаңды дауылдар Атырау облысында жиі болады]]
Ең ыстық айы — [[шілде]], ауасының орташа температурасы 24—25°С, жалпы ыстық 35-40°С, кейде одан да астам болады.

Жауын-шашынның жылдық мөлшері 220—230 мм, қуаңшылық жылдары жауын-шашын мөлшері 80 мм-ден аспайды, ал ылғалдың жер, су бетінен ауаға булану мөлшері 1000 мм, кейде одан да астам болады. Облыстың солтүстігінде жыл бойына оңтүстік бағыттағы желдер басым болады. Оңтүстік аудандарда құрғақ шөлді жерлерде қыста шығыс бағыттағы желдер жиі соғады (қарқындылығы 6-7 м/сек), ең күшті желдің қарқындылығы 15 м/сек. жетеді де жыл ішінде 50 күндей соғады. Жел жаз айларында түрлі бағыттардан өзгеріп соғып отырады. Көбіне солтүстік-батыс, оңтүстік-батыс, оңтүстіктен соғатын желдер басымырақ келеді.  Оңтүстік желдер аңызықтығымен, құрғақ әрі ыссылығымен ерекшеленеді.

Қыс маусымы ауасының [[қаңтар]]дағы орташа температурасы —8°С, — 12°С, қиыр оңтүстігінде —5°С, —6°С. Қыста жел негізінен шығыс (оңтүстік-шығыс және солтүстік-шығыс) бағытында соғады, қарқындылығы 6—7 м/сек. Жылдык жауын-шашын мөлшерінің жартысынан астамы қыста түседі.

== Пайдалы қазбалары ==
{{main|Атырау облысының пайдалы қазбалары}}
Облыстың жер қойнауында қалың шөгінді қабаттармен байланысқан әр түрлі [[пайдалы қазбалар]]ға мол.
[[File:Oil well.jpg|thumb|200px]]
Олардың ішінде қоры аса бай әрі негізгісі [[мұнай]] болып табылады.

Мұнай-газдан басқа пайдалы қазындылар ішінен облыс экономикасы үшін маңыздылары ретінде [[борат]] және борат тұзды кендерді, [[ас тұзы]]н, калийлі, магнийлі жыныстарды атауға болады. Құрылыс индустриясы шикізаттарынан [[бор]], бор-мергельді жыныстар,[[гипс]], [[ангидрит]], сазды, кұмды әктастар, сондай-ак битуминозды жыныстар (кирлер) мен тұщы және минералды су көздері бар.

Борат кені дүние жүзінің бір-ак жерінен, тек Атырау облысының қойнауынан ғана табылып отыр. 
Сондай-ақ күкірт, құм-қиыршық тас қосындылары, отқа төзімді [[керамзит]] және кірпіштік саздар, ұлутас, шипалы балшық, қоңыр көмір мен минералды бояулар жасауға жарамды саз шөгінділері бар.

== Топырағы==
{{main|Атырау облысының топырағы}}
Жалпы Каспий маңы ойпатының, сондай-ақ Атырау облысының топырақ жамылғысының құрылымы өзінін түзілу факторлары мен құрамының сан алуандығына байланысты өте күрделі болып келеді.

Негізінен мұнда топырақ таралуының ендік белдеулілігі басым қалыптасқан, яғни топырақтың бір түрінің қабаты ендік бағытқа қарай созыла шашыла түзіледі де, теңізге жақындаған сайын келесі түрмен жиі және әлденеше рет ауысып отырады.

Шалғынды [[Аллювий топырақ|аллювийлі]] қуаң топырақ ([[Жайық]]тың екі жағындағы кең [[жайылма]]ларында ғана тараған, құнарлы қабаты 70 см-ге дейін, негізі — аллювий шөгінділері).

Бозғылт- құмды топырақ ([[Нарын]], Тайсойған және [[Ментеке]] өңірлері). Батпақты-тұзды саз топырақ (ойпаттың теңіз жағалауына ұласатын бөлігі, гумус қатапшы, шикі шымтезек аралас келеді, аса кепкен жерлерінде [[бэр төбешіктері]] қалыптасқан).

Автоморфты [[қоңыр топырақ|қоңыр]] не сұр қоңыр топырақ (Жайықтың екі жағында да, әсіресе сол жағында Тайсойғанға дейінгі өңірді, Ойылдың сағалық бөлігін қамтиды, біршама құнарлы келеді, гипс пен тұз кабаттарының үстінде түзілген, облыс жерінің 20%-ынан астамын алады)

Тақыр және батпақты Теңіз жағалауының топырақ құрамының ішінде 2 млн. гектар жері ащы-ашқылтым топырақтар. Бұл аймақ бұйырғынды, күзгі-қысқы жайылымға пайдаланады. Тиісті ылғалдылық жетпеуінен олар қатқылдыққа айналып, өсімдіктердің еркін өсуіне мүмкіндік бермейді.&lt;ref&gt;Атырау табиғаты және оны қорғау, №5-7667 0607-3. 13-15 бет&lt;/ref&gt;.

Сортаң топырақ -облыс аумағында өте көп тараған. Топырақтың беткі қабатына тұзы шығып жатады. Мұнда тұздың мөлшері 8-10 % -ке дейін жатады.

== Өзендері мен көлдері ==
{{main| Атырау облысының өзендері мен көлдері}}
Атырау облысының жер беті сулары Еділ өзенінің сол жақ тармақтарынан, Жайық, Ойыл, [[Жем (өзен)|Жем]], [[Сағыз өзені|Сағыз]] өзендерінің төменгі ағыстарынан және үлкенді-кішілі көлдерден тұрады. Негізгі өзені [[Жайық]] өзені.[[Сурет:Жайық өзені.jpg|thumb|right|200px|Жайық өзені Атырау облысында]] [[Сурет:Қамыскөл Жылой ауданы.jpg|thumb|right|200px|Қамыскөл көлі Құлсары маңында.]]
'''Өзендері.''' Өзендердің жинайтын суларының тек 10-20 %-ы ғана өз облыс аумағынан, ал қалған суын басқа аймақтан әкеледі. Жайық өзені кеме арқылы әр түрлі жүк және жолаушы тасымалдауға пайдаланылады, балық ауланады. Ал қалған өзендері егістікке, шабындықты суландыруға және мал суару үшін ғана пайдаланылады. Ірі өзендері [[Жайық]], [[Жем (өзен)|Жем]], [[Ойыл (өзен)|Ойыл]], [[Қайнар (Жем алабындағы өзен)|Қайнар]]. 
Сол сияқты [[Бақсай (өзен, Атырау облысы)|Бақсай]], Бүгілөзек, Бағырлысай, Ақсай өзендерінің жергілікті маңызы бар. 
Облыс аумағында Еділ өзеніндегі салалардың тармақтары –Ахтуба, Бозан, [[Қиғаш]] т.б. өзендер бар.

'''Көлдері.''' Облыста екі мыңнан астам көлдер бар. Олардың жалпы көлемі 800 шаршы шақырым шамасында. Облыс көлдері тұйық, ағынсыз болып келеді. 
Облыста Дүние жүзіндегі ірі көл –[[Каспий теңізі]] бар. Республика аумағындағы жағалау сызығының ұзындығы 2340 ш. Оның жартысына жуығы Атырау облысына тиеді. 
[[Индер (көл)|Индер]] көлінен құрамында бром калийі бар жоғары сапалы тұз өндіріледі. [[Жалтыр (көл, Атырау облысы)|Жалтыр көлі]]не Бағырлысай, Бүгілөзек секілді шағын өзендер құяды.
Бұдан басқа екі мыңнан астам шағын көлдер бар. Олар: [[Қамыскөл (Атырау облысы)|Қамыскөл]], Мешер, Дәулет, Толай-сор. Олардың 65-70%-і жаз кезінде құрғап қалатын уақытша көлдер.

'''Жер асты сулары.''' Облыс аумағында жер асты су қорларының алты су кен орны ашылған. Оның төртеуінің суы пайдаланылуда. Олардың ең үлкені және қоры молы Тайсойған, Бүйрек және Қоянды құмдарында орналасқан. Қабатының тереңдігі 50-120 м, қалыңдығы 30-70 м.

== Әкімшілік бөлінісі ==
{{main| Атырау облысының әкімшілік бөлінісі}}
Облыста 2 қала (облыстық маңызы бар – Атырау, аудандық маңызы бар – Құлсары), 4 кент (Индербор, Мақат, Доссор, Жаңа Қаратон), 64 ауылдық округ, 153 ауыл орналасқан. Облыс құрамына 7 аудан кіреді. [[Сурет:Atyrau Province NN.png|нобай|100|Атырау облысы аудандарының орналасуы]]
* 1. Жылыой ауданы  
* 2. Индер ауданы
* 3. Исатай ауданы
* 4. Қызылқоға ауданы
* 5. Құрманғазы ауданы
* 6. Мақат ауданы
* 7. Махамбет ауданы
*  Белгіленбеген аумақ - Атырау қалалық әкiмшiлiгінің ауданы

=== Қалалары ===
* [[Атырау]]
* [[Құлсары]]

=== Аудандары ===
{| class=&quot;standard&quot; valign=&quot;top&quot;
|+ Атырау облысындағы аудандар
|-
! Аудандар || Аумағы&lt;br /&gt;(мың км²) || Халқы&lt;br /&gt;(мың адам)&lt;ref name=&quot;2014 жылғы 1 қаңтарға облыстар, қалалар және аудандар бойынша Қазақстан Республикасы халқының саны&quot;&gt;[http://www.stat.gov.kz/getImg?id=ESTAT074903],Численность населения Республики Казахстан по отдельным этносам на начало 2019 года&lt;/ref&gt;|| Орталығы || Құрылған жылы||Әкімшілік бөлінісі
|-
| [[Қызылқоға ауданы|Қызылқоға]] ||24,9 ||30,5 || [[Миялы (Атырау облысы)|Миялы]] ||1928 ||10 ауылдық округ
|-
| [[Құрманғазы ауданы|Құрманғазы]] || 20,9|| 57,3 || [[Құрманғазы (Құрманғазы ауданы)|Құрманғазы]] ||1928 ||19 ауылдық округ
|-
| [[Исатай ауданы|Исатай]] ||14,7 ||26,6|| [[Аққыстау]] || 1928||7 ауылдық округ
|-
| [[Махамбет ауданы|Махамбет]] ||9,6 || 34,8 || [[Махамбет (Атырау облысы)|Махамбет]] ||1938 ||9 ауылдық округ
|-
| [[Мақат ауданы|Мақат]] ||4,9 || 30,3 || [[Мақат]] ||1938 ||1 ауылдық округ, 2 кент
|-
| [[Жылыой ауданы|Жылыой]] ||29,4 ||82,9  || [[Құлсары]] ||1928 ||5 ауылдық округ, 1 кент, 1 қала
|-
| [[Индер ауданы|Индер]] || 10,9|| 32,1|| [[Индербор]] || 1933||6 ауылдық округ, 1 кент
|}

== Халқы ==
{{main|Атырау облысының халқы, орналасуы, этностары}}
Облыстың халқы қалада, өндіріс орталықтарында және [[Жайық]] өзенінің екі жағалауында тығыз орналасқан. 
2014 жылғы 1 қаңтарда  қала тұрғындарының саны 276,8 мың (48,7%) адам, ауылдықтар 291,1 мың (51,3%) адам болды.
Халықтың орташа орналасу тығыздығы облыс бойынша (1 шаршы км аумаққа) 4,8 адам құрайды.
2020 жылдың 1 мамырда&lt;ref&gt;https://stat.gov.kz/region/252311 НЕГІЗГІ ӘЛЕУМЕТТІК-ЭКОНОМИКАЛЫҚ КӨРСЕТКІШТЕР&lt;/ref&gt; облыс халқының саны 649 225  адам болды.

'''Атырау облысы халқының саны'''&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://pop-stat.mashke.org/kazakhstan-division.htm|title=Division of Kazakhstan|publisher=pop-stat.mashke.org|lang=en|accessdate=2016-03-29}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://demoscope.ru/weekly/ssp/kaz_pop.php Қазақстан Республикасының облыстары, қалалары және аудандары бойынша халық саны, 2003-2012]&lt;/ref&gt;

{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! 1940 !! 1950!! 1959!! 1970!! 1979!! 1989!! 1999!! 2009!! 2019
|-
| 247,4|| 214,3|| 252,0|| 340,3|| 373,4|| 432,3 || 443,7|| 509,1|| 646,4
|-
|}

Облыс халқының өсуі соңғы жиырма жылда байқалады. 2009 жылы алдыңғы 1999 жылға қарағанда 66 мың адам қосылып 509 мыңға жетсе, 2019 жылы  10 жылда 137 мың адам қосылып 646 мыңға жетті.

Қазір облыста 50 ұлттың өкілдері тұрады. Облыстың негізгі халқы қазақтар (92,5%). Содан кейін көп тараған орыстар (5,2%), корейлер (0,5%), татарлар (0,3%),  өзбектер (0,2%), украиндықтар(0,1%), немістер (0,07%) т.б.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! Барлық ұлттар!! қазақтар !! орыстар !!корейлер!! татарлар !! өзбектер !!украиндар !! немістер!! басқалары 
|-
| 633 791 ||586 802 || 33 411|| 3 170 || 2 306 || 1 577 || 756 || 480 || 2 283
|}

Ұлттардың облыс аумағында таралуы бір келкі емес. Олардың басым көпшілігі қалаларда, ірі жұмысшы кенттерінде, аудан орталықтарында, Жайық өзені бойындағы елді мекендерде тұрады.
Ал аудандарда негізінен байырғы халықтар қазақтар тұрады. Қызылқоға ауданында-99,8%, Исатай ауданында-99,7%, Жылой ауданында-98,3%, Құрманғазы ауданында-97,8%, Мақат ауданында-97,6%, Махамбет ауданында-97,2 %, Индер ауданында-96,4%.

== Тарихы ==
{{main| Атырау облысының тарихы}}
Археологиялық деректер бойынша Атырау қаласына жақын жатқан ең ежелгі ескерткіш Жайық өзенінің сол жағасындағы Кандаур ауылының қарсы беткейі неолит (жаңа тас ғасыры) мекені.

Өзен аумағындағы халықтың сол кезден күні бүгінге дейінгі негізгі кәсібі - [[мал шаруашылығы]] болған. Сол кездегі малшылардың көне тұрақтары [[Құрманғазы ауданы]] на  жақын орналасқан Қоңыр құдық, Көк Мұрын, [[Қадырғали]] құмына және жаңа Үштағанға жақын [[Сазды]] қыстағынан табылды. Тұрақтардың аумағына қарағанда бұрынғы малшылар шағын жерасты үйшіктерде өмір сүрген.

1999 жылы Атырау облысы, [[Жылыой ауданы]], Аралтөбе қорғанына Ә.Марғұлан атындағы археологиялық экспедициясы қазба жұмыстарын жасап – Алтын киімді адам табылды. 
Ғалымдардың тұжырымдауы бойынша бұл алтын киімді адамның өмір сүру кезеңі осыдан 2 мың жыл бұрынғы сарматтар дәуіріне жатады.
[[File:Saraishik.JPG|thumb|upright|Сарайшық ауылы (көне қала орны)]]
Қазақ даласындағы ең көне тарихи орындардың бірі-[[Сарайшық]] қаласы.&lt;ref&gt;Сарайшық қалашығы туралы
ақпарат&lt;/ref&gt;  Сарайшық – Атырау облысындағы [[Махамбет ауданы]]ның территориясында орналасқан ортағасырлық қала. Орда дәуірінде Сарайшық Ұлы Жібек жолының бойында орналасқан маңызды діни, саяси - экономикалық орталық. [[Алтын Орда]]ның, қазақ және ноғай хандарының алғашқы [[пантеон]]ы, [[Қасым хан]]  тұсында [[Қазақ хандығы]]ның алғашқы астанасы болды.

ХV ғасырдан бастап Атырау өңірі Кіші жүздің тарихи орны болып қалыптасты. 
Қазақ халқы XVIII ғасырдың басында Алтайдан Жайыққа дейінгі ұшан теңіз даланы қамтыған бір тұтас іргелі ел болды. 
[[Бөкей хан]] 1801 жылы [[Еділ]] мен [[Жайық]] арасындағы отыз жыл бойы иесіз қалған  ен даланы мекендеуге патшадан рұқсат алып, оған мыңдаған елді көшіріп әкеліп қондырды. Сөйтіп, бұл өңір «[[Бөкей ордасы]]» деп аталды.  Бөкей ордасында  феодалдық қанау мен Ресейдің отаршылдық саясатына қарсы [[Исатай]] мен [[Махамбет]] бастаған ұлт - азаттық көтеріліс 1836-1838 жылдарды қамтыды.

1916 жылғы жарлыққа байланысты, ұлттық езгіге, феодалдық қанауға шыдамаған қазақ халқы қолдарына қару алып И.Таймановтың немересі Өтепқали Исатаев бастаған көтеріліс белең алды. Кейін бұл көтеріліс 1917 жылғы революцияға ұласты.

Ақ гвардияшылардың көтерілісінен кейін Атырау өлкесінде мұнай байлығы және [[балық шаруашылығы]] игеріле бастады. Ұлы Отан соғысына дейін және Ұлы Отан соғысынан кейінгі жылдары [[мұнай мен газ]]ды игеру мақсатында көптеген ірі кәсіпорындардың құрылысы басталды.

Егемендік алғаннан кейін облыстың экономикасы мен мәдениеті қарқынды дами бастады. Атырау өлкесі – Қазақстанның ірі индустриалдық орталығына айналды.

== Өсімдіктер дүниесі ==
{{main| Атырау облысының өсімдіктер дүниесі}}
Облыстың  барлық аудандарында дерлік [[жусан]], [[қияқ]], [[бұйырғын]], [[ебелек]], [[Мортық (өсімдік)|мортық]], [[қоңырбас]], [[көкпек]] басым өседі, бұларға қосымша көктемде ойпатттарда [[селеу]], [[изен]], [[сарсазан]], [[ажырық]] т.б.араласа шығады.
[[Сурет:Атырау. Құмаршық өсімдігіне арналған ескерткіш.jpg|thumb|right|200px|Атырау қаласындағы ашаршылық кезінде аштықтан құтқарған &quot;Құмаршық&quot; өсімдігіне ескерткіш.&lt;ref&gt;https://azattyq-ruhy.kz/culture/1252-atyrau-zhurty-asharshylyktan-aman-alyp-kalgan-ku-marshykk-a-arnap-eskertkish-koidy Атырау жұрты ашаршылықтан аман алып қалған құмаршыққа арнап ескерткіш қойды&lt;/ref&gt;]]
Теңіз жағасындағы батпақтарда [[қамыс]], құрақ жиі кездеседі. Шығыс жағында [[ебелек]], [[Мортық (өсімдік)|мортық]], [[шытыр]], [[қаңбақ]], [[ақселеу]], [[жыңғыл]], [[жүзгін]] өседі.
	
Сонымен қатар облыс аумағында дәрілік, техникалық өсімдіктер де кездеседі. Олардың жалпы саны 50 ден асады. Дәрілік шөптерден облыс аумағында кездесетіндері: [[адыраспан]], [[ешкі тал]], [[қырықбуын]], [[құмаршық]] т.б. Жалпы Атырау облысында өсімдіктердің 945 түрі бар. Бұлардан басқа [[жантақ]], [[көкпек]], [[ошаған]], [[сүттіген]], [[шырмауық]] т.б. табиғи өсімдіктер бар. Улы шөптерден, [[есекмия]], [[меңдуана]] кездеседі.

Қазақстанның «[[Қызыл кітап|Қызыл кітабына]]» енгізілген, яғни жойылып кету қаупі төнген өсімдік түрлерінен [[ақтұңғиық]], [[берік сүттіген]], [[бор рияны]], [[бор сиякөгі]], [[бор сылдыршөбі]], [[бүршікті альдрованда]], [[бүршікті феллориния]], кестелі шампиньон, [[комаров жоңышқасы]], күманды долана, қатпар гладолиус, [[мейер шытырмағы]], [[су шылымы]], [[тегеурінгүл]], т.б. кездеседі.&lt;ref&gt;Карта: Охраны природы Атырауской области&lt;/ref&gt;

== Жануарлар дүниесі ==
{{main| Атырау облысының жануарлар дүниесі }}
Атырау облысында 500 ге тарта омыртқалы жануарлар түрі және мыңдаған омыртқасыз жануарлар түрлері кездеседі. Облыс аумағында құстар алуан түрлі және кең таралған. Олардың ең басты тіршілік орындарының бірі –су және оның жағалауы. Жалпы құстардың 280-дей түрлері бар. Оның ішінде [[бірқазан]], [[дегелек]], [[қаз]], [[үйрек]], [[шағала]], [[тырна]], [[дуадақ]], [[көгершін]], торғай тәрізділер көп тараған.

Облыстың өзен-көлдерінде балықтардың көптеген түрлері бар. Кәсіптік маңызы бар балық түрлерінен 
[[Сурет:Beluga sturgeon.png|thumb|right|250px|Қортпа балық (белуга)]]
[[бекіре]], [[қорытпа]], [[шоқыр]] т.б. балықтар кездеседі. Облыс суларында [[шортан]], [[сазан]], [[жайын]], [[майшабақ]], [[қаракөз]] т.б. кең тараған. Жалпы Каспий теңізінің Атыраулық аймағында  бағалы балықтардың 122-ден астам түрлері кездеседі.

Қосмекенділер мен бауырмен жорғалаушылардың 50 ге жуық түрлері тараған, кемірушілердің 27 түрі бар. Атырау облысында аңдардың 55 түрі, оның ішінде жыртқыш аңдардың 12 түрлері бар. Олардың кең таралғандары:  [[қасқыр]], [[түлкі]], [[қарсақ]], жанат тәрізділер, [[қабан]], [[киік]].

Облыстың пайдалы қазындылары, әсіресе мұнай-газ кендерін қарқынды игерудің нәтижесінде хайуанаттар дүниесінің таралу кеңістігі жылдан-жылға тарылуда, түр саны азаюда, тіршілік аумағы күннен-күнге кемуде.

== Экономикасы және инвестициялық әлеуеті ==
{{main|Атырау облысының экономикалық аудандары}}
Аймақ экономикасының негізін мұнай өндіру құрайды.
Атырау облысының ірі кәсіпорындары:
*[[Атырау мұнай өңдеу зауыты|«АМӨЗ» ЖШС]];
*[[Ембімұнайгаз|«Ембімұнайгаз» АҚ]];
*[[Теңізшевройл|«Теңізшевройл» ЖШС]];
*Солтүстік Каспий операциялық компаниясы (NCOC)

Атырау облысы Қазақстанның қарқынды дамып келе жатқан аймақтарының бірі және әлемнің 50-ден аса елдерімен тығыз ынтымақтастықта.[[Сурет:Атырау АМӨЗ.jpg|thumb|right|250px|Атырау мұнай өңдеу зауыты]]
Бұнда 1000–нан аса біріккен және шетел кәсіпорындары құрылып, сәтті жұмыс жасауда. Олардың қатарында мұнай-газ саласындағы ірі кәсіпорындар бар: [[Теңізшевройл|«Tengizchevroil»]] ЖШС, «North Caspian Operating Company» ЖШС, «Fluor Kazakhstan Inc.» ЖШС және басқалар.
Атырау облысының экономикалық дамуының негізгі бағыттары: мұнай-химия, мұнай-газ машина жасау, құрылыс индустриясы, агроөнеркәсіптік кешен және балық аулау.
Облыс әр түрлі табиғи ресурстардың қорларына бай. Соның ішінде: бораттар, бор, тұз рудалары, ас тұзы, калий тұздары, құрылыс материалдары.
Өңірге тікелей шетел [[инвестиция]]ны тарту және инвестициялық ахуалын жақсарту мақсатында жүйелі жұмыстар жүргізілуде.&lt;ref&gt;«Егемен Қазақстан» 28-қараша 2018&lt;/ref&gt;
Екіжақты халықаралық қатынастарды дамыту мақсатында, инвестициялық әлеуеті зор аймаққа жыл сайын алыс және жақын шетелдерден делегациялар келіп кетеді.
Атырау облысында жыл сайын «Global Oil&amp;Gas Atyrau» мұнай-газ көрмесі өткізіліп, көрмеге әлемнің 150-ден астам елі қатысады.
Аймақтағы отандық және шетелдік инвесторларға сапалы және жедел көмек, ақпараттық-аналитикалық және сервистік қолдау көрсету мақсатында «Kazakh Invest» ҰҚ» АҚ, «Атырау» әлеуметтік-кәсіпкерлік корпорациясы» АҚ және  «Atyrau Innovations» ЖШС секілді мекемелері тиісті қызмет атқарады.
Сонымен қатар, бүгінде облыста бірқатар шетелдік визалық орталықтар жұмыс істейді.

== Ауыл шаруашылығы ==
{{main| Атырау облысының ауыл шаруашылығы }}
Атырау облысының агроөнеркәсіптік кешені өңірдегі экономиканың маңызды секторларының бірі болып есептеледі, ауылдық жерлерде облыс халқының жалпы санының 42,7% өмір сүреді.[[Сурет:Атырау обл. Түйелер.jpg|thumb|right|250px|	Түйе шаруашылығы бойынша  Атырау облысы Республикада алдыңғы қатарда]]
Облыстың ауыл шаруашылығы жерлерінің көлемі 9,8 млн.гектарды құрайды. Облыстың ауыл шаруашылығы мал өсіруге, әсіресе қой және ірі қара, жылқы, түйе өсіруге маманданған. 
Мемлекет иелігінен алу және жекешелендіру жөніндегі ұлттық бағдарламаға сәйкес ауыл шаруашылығында түбегейлі экономикалық реформа жүзеге асырылды. 
Климат жағдайы мен топырағының құнарсыздығына байланысты облыста егін шаруашылығы өркендемеген. Жайық өзенінің төменгі ағысымен Еділдің тарамдарында Махамбет, Құрманғазы, Индер ауданының шаруашылықтары картоп, көкөніс және бау-бақша өсірумен айналысады. 
Облыс ауыл шаруашылығында негізгі сала мал шаруашылығы болып есептеледі.  Мал шаруашылығымен облыста Исатай, Құрманғазы, Индер және Қызылқоға аудандары айналысады. 
Ауыл шаруашылығының жалпы өнім көлемі - 19528,1 млн теңгені, нақты көлем индексін 99,7% құрады.
Ет өндіру - 47,0 мың тоннаны немесе 102,1%, сүт өндіру - 54,2 мың тоннаны  (100,5%), жұмыртқа өндіру - 1,84 млн дананы (100,2%) құрады.
2010 жылдың қаңтар-желтоқсан айларында ірі қара мал - 182,3 мың басты немесе 102,8%, қой және ешкі - 619 мың басты (103,1%), түйе -  31,7 мың басты (102,5%), жылқы - 46 мың басты (103,9%) құрады.
2011 жылдың 1 қаңтарына ауыл шаруашылық құрылымдарының жалпы саны 2008 бірлік құрады, соның ішінде 79 өндірістік кооператив, 1929 шаруа қожалығы болды.&lt;ref&gt;[http://atyrau.gov.kz/auyl-sharuashylyy/Облыстық ауыл шаруашылығы саласы]{{Deadlink|date=February 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;

== Көлік және байланыс ==
Атырау облысының көлік жүйесінің дамуына оның Орал және Еділ бойы экономикалық аудандармен көрші жатуы және Орта Азия республикалаларымен транзиттік-экономикалық қатынастарының жолындағы қолайлы географиялық орны үлкен әсерін тигізді. Қазіргі таңда Атырау облысында көліктің барлық түрлері де дамыған. Оның құрамында: темір жол, автомобиль, су жолы, әуе жолы және құбыр желісі кіреді.

=== Темір жол көлігі. ===
[[Сурет:Жолаушылар поезы.jpg|thumb|right|130px|Темір жол көлігі]]
{{main| Солтүстік Каспий өңіріндегі темір жол құрылысының тарихы }}
Атырау облысында алғашкы тар табанды ұзындығы 92 шақырым [[темір жол]] 1925-26 ж. Гурьев-Доссор аралығында салынды.
Ұзындығы  517 шақырым Қандыағаш-Гурьев темір жолы 1938 жылы басталып, Ұлы Отан соғысы кезінде іске қосылды.
1966 жылы ұзындыгы 700 шақырым Мақат-Маңғыстау темір жолы желісі пайдалануға берілді.
1970 жылы ұзындығы 333 шақырым Атырау-Астрахань темір жолы, 1989 жылы Мақат-Индер темір жолы іске қосылды.

=== Әуе көлігі ===
{{main| Атырау әуежайы }}[[Сурет:Атырау әуежайы.jpg|thumb|right|150px|Атырау әуежайы]]
Атырау облысының әуе жолы өз дамуын 1931 жылы ашылған Баку-Астрахань-Гурьев-Ембі маршрутынан бастайды. 1935 жылы Ақтөбе- Гурьев, Орал-Гурьев рейстері ашылды. 
1940 жылдың ақпан айында Гурьевте қазақ баскармасыныц 244-ші авиаотряды құрылды. Машиналар паркінде негізінде ПО-2 моделдері болды. 
Бүгінде ескірген әуе көліктерінің орнына осы заманғы жаңа лайнерлер келді.
[[Әуежай]] жаңа техникамен жабдықталып, жаңадан ұшу- қону алаңдары үлкейтіліп,  аэровокзал кешені салынды.

=== Автомобиль көлігі ===
[[Сурет:Атырау. Жол айрығы.png|thumb|right|150px|Атырау қаласына кіре берістегі жол айрығы]]
{{main|Атырау облысының автомобиль көлігі  }}
Жалпы пайдаланудағы автомобиль жолдарының ұзындығы 2752 шақырымды құрайды. Оның ішінде республикалык жолдар 900 шақырым, жалпы қолданатын жергілікті жолдар 1762 шакырым.
Атырау-Ақтау автожолының облыс аумағындағы ұзындығы 270 шакырымды құрайды. Ұзындығы 488 шақырым Атырау-Орал автомобиль жолы бар.
Атырау-Астрахань автожолдарын қайта жаңарту басталды.

=== Су жолы көлігі ===
{{main| Жайықтағы кеме қатынасы}}
[[Сурет:Су көлігі.jpg|thumb|right|150px]]
Жайық өзенінде кеме шаруашылығы 1925 жылы ұйымдастырылған болатын. 1927 жылдан бастап Жайық өзені арқылы Атырау-Орал аралығында жүк тасымалы жүргізілді. 
1964 жылы Гурьев өзен порты құрылып, оны жабдықтау жүк көтеретін техникадан басталып, флот теплоходтармен, буксирлермен толықтырылды.
1982 жылы өзен порты қайта жаңартылып, механикаландырылды. Мұнда үш [[көтергіш кран]]ы кондырылып, темір жол тартылды.
1999 жылдан бастап Жайык-Каспий теңізі каналы арнасын тазарту, қазу жұмыстары басталды.

=== Құбыр көлігі ===
{{main| Атырау облысының құбыр көлігі}}
[[Сурет:Теңіз-Новороссийск мұнай құбыры.jpg|thumb|right|100px|Теңіз-Новороссийск мұнай құбыры]]
1934 жылы ұзындығы 830 шақырым Каспий-Орск мұнай құбыры салынды.
Атырау облысының территориясымен мемлекет аралык маңызы бар транзитті мұнай және газ құбырлары өтеді. Олар: Орта Азия-Орталық газ құбыры, ұзындығы 1500 шақырым 1968-70 жылдары салынған Өзен-Атырау-Самара мұнай құбыры, 1989 жылы салынған ұзындығы 678 шақырым Теңіз-Атырау-Грозный мұнай құбыры.
Қазақстан мұнайын дүниежүзілік рынокқа шығару үшін 2001 жылы ұзындығы 1580 шақырым жылына 67 млн. тонна мұнай өткізу қабілеті бар Теңіз- Новороссийск мұнай құбыры іске қосылды.

Облыстың басты газ құбырының ұзындығы 3058 шақырым, жылына өткізу қабілеті 40,8 млрд. текше метр.

Облыстың басты су құбыры Астрахан-Маңғыстау тұрба құбыры.

=== Байланыс кәсіпорындары: ===
[[Сурет:Атырау. Қазақтелеком.jpg|thumb|right|200px|Атырау. Қазақтелеком]]
* Облыстық телекоммуникация дирекциясы
* Облыстық радиотеледидар арқылы тарату орталығы
* &quot;Қазпошта&quot; АҚ Атырау филиалы	
* [[Altel]] ұялы телефон байланысы
* [[Kcell]] ұялы телефон байланысы
* [[Beeline]] ұялы телефон байланысы
* [[Tele2]] ұялы телефон байланысы

== Туризм  ==
{{main| Атырау облысындағы туризм}}
Аймақ экономикасының басым және аса мән беріліп жатырған бағыттарының бірі туризм саласын дамыту. Әлемнің 50-ден астам елінен 1000 астам шетелдік және бірлескен компаниялары қызмет етуі Іскерлік туризмнің қарқынды дамуына ықпал етуде. Атырау  облысында туризмді дамытудың орны ерекше. Каспий маңында орын тепкен Атырауда туризм саласын дамыту үшін қолайлы аудан ретінде толық қарастыруға мүмкіндік бар. Болашақта емдік-сауықтыру, мәдени-танымдық, спорттық, экологияық, экстрималдық түрлерін дамытуға мүмкіндіктер бар. Спорттық туризмді дамытуда балық аулаудың өзіндік үлгісін ұсына аламыз.&lt;ref&gt;Д.Жайлаубаева, Атырау облысында туризмді дамытудың маңыздылығы. &quot;Географиялық білім беруді жетілдірудің кейбір өзекті мәселелері» Конференция материалдар жинағы. Атырау 2006, ISBN 9965-741-95-6&lt;/ref&gt;

Атырау облысы бойынша да жергілікті маңызы бар тарихи және мәдениет ескерткіштерінің мемлекеттік тізімі бекітіліп, оған 313 ескерткіш (525 нысан) кірген.&lt;ref&gt;Атырау облысы әкімдігінің 2010 жылғы 23 қарашадағы № 299 қаулысы&lt;/ref&gt;
[[Сурет:Сарайшық мемориалды кешені.jpg |thumb|right|200px|Сарайшық мемориалды кешені]]
'''1. Ерекше бағаланатын табиғи мұра ескерткіштері.''' Бұл нысанға Атырау облысы бойынша Иманқара кешені кіреді. Иманқара кешені – Иманқара тауының батыс сілемдерінің етегінде орналасқан ерте темір дәуірлік үңгір.

'''2. Археологиялық ескерткіштер және орта ғасырлық қалалық орталықтар.''' Бұл топқа  Атырау облысы бойынша Аралтөбе кешені мен Сарайшық қалашығы кірген. Аралтөбе қорғандар тобы. Бұл жерден -[[Атыраудың алтын адамы|Алтын киімді адам]] табылған. Сарайшық қалашығы қазақ даласындағы ең көне тарихи орындардың бірі

'''3. Діни және ғибадат орындары болып табылатын орындар.''' Бұл нысанға [[Ұшқан ата]], Ақмешіт қорымдары, [[Ақмешіт – Бекет|Құлшан ата]] жерасты мешіті кіреді.

'''4. Тарихи тұлғаларға қатысты қасиетті орындар.''' Махамбет Өтемісұлы мен Исатай Тайманұлы кесенелері кіреді.

Осы шаралар арқылы туризмді дамытуға жағдай жасай отырып, өлкемізді шетелдік қонақтарға таныстыруға мүмкіндіктер бар.&lt;ref&gt;Г.Ж.Нұрғалиева, М.С. Қуанов, Р.Ж.Әлжанова, Г.Қ.Баймұқашева, С.К.Касенов &quot;INNOVATION MANAGEMENT AND TECHNOLOGY IN THE ERA OF GLOBALIZATION&quot;: Materials of the V International Scientific-Practical Conference January 8-11, 2018, Alexandria – Sharm El Sheikh, Egypt 206-бет&lt;/ref&gt;

== Халық ағарту ісі ==
{{main|Атырау облысындағы халық ағарту ісі}}
[[Қазан революциясы]]на дейін облыс орталығында  1-гимназия, екі сыныптық орысша-қазақша учелище, 2 приход және 2 дін мектебі жұмыс істеген. Уездік халық ағарту бөлімі жанынан  сауатсыздықты жою жөніндегі комиссия құрылып 24 мектеп ашылып, 600 адамды қамтыған.

1924-25 жылдар аралығында бірінші басқышты 40  [[мектеп]], оның төртеуі [[интернат]] болып ашылған. 1938 жылы 12 ақпанда облыстық атқару комитеті, сонымен бірге облыстық халық атқару бөлімі құрылды. Бақсай, Жылыой, Мақат, Қызылқоға, Теңіз, Индер, Маңғыстау аудандары Гурьев облысына қарады. Облыстағы білім беру жүйесі, жалпы орта білім беру, [[Мектептен тыс жұмыс|мектептен тыс тәрбие]] беру мен оқыту, кәсіптік-техникалық білім беру, орта арнаулы білім беру, [[Жоғары оқу орындары|жоғары білім беру]], жоғарғы оқу орнынан кейінгі білім –кадрларының біліктілігін арттыру және оларды қайта даярлау салалары қалыптасып дамыды.&lt;ref&gt;Атырау: Энциклопедия. -Алматы: Атамұра, 2000 ISBN 5-7667-9129-1 84-бет&lt;/ref&gt;
[[Сурет:Дамбы ауылы. Ынтымақ балабақшасы.jpg|thumb|right|200px|Дамбы ауылындағы &quot;Ынтымақ&quot; балалар бақшасы]]
Тәуелсіздік жылдарында Атырау облысы білім беру саласы қарыштап дамыды. 1991 жылы 17 техникалық және кәсіптік білім беру ұйымы жұмыс жасаса, 2000 жылдан бастап 8 оқу орны ашылып, бүгінгі күні техникалық және кәсіптік білім беруді 25 колледж жүзеге асырады. Тәуелсіздік алғаннан бері дарынды балаларды қолдау және оларға жағдай жасау мақсатында аймақта  жаңа типтік үлгідегі білім беру ұйымдары: 7 мамандандырылған интернаттық мекемесі бар облыстық мектеп, 11 мектеп-гимназия, 3 мектеп-лицей, 1 лицей ашылды.

2020 жылдың 10 –қаңтардағы мәлімет бойынша Облыстың білім беру саласында 201 [[балабақша]], 129 мектепке дейінгі шағын орталық, 196 [[орта мектеп]], 5 жекеменшік мектеп, 25 техникалық және кәсіптік білім беру ұйымы (оның ішінде 8 – мемлекеттік емес), 3 арнайы түзету білім беру ұйымы, 45 қосымша білім беру ұйымы, 1 отбасы үлгісіндегі балалар ауылы, 1 балалар денсаулығын оңалту орталығы, 1 кәмелетке толмағандарды бейімдеу орталығы, 2 психологиялық-медициналық-педагогикалық консультация, 7 түзету кабинеті, 1 аймақтық дене тәрбиесі және спортты дамыту орталығы, 1 облыстық әдістемелік орталығы жұмыс жасайды.

== Денсаулық сақтау ісі ==
{{main|Атырау облысының денсаулық сақтау ісі‎}}
Атырау облысының тұрғындарына дәрігерлік жәрдем көрсету туралы алғашқы деректер 1927 жылға саяды. Сол кезеңде тұңғыш фельдшерлік орын ашылған. 1928 ж. Атырау облысының аудандары мен ауылдарына арнап медицина кадрларын даярлау ісі колға алынды. 1936 ж. облыс халқына 36 дәрігер мен 279 орташа дәрежедегі медицина маманы кызмет көрсетті, жер-жерде 2074 орындык 6 [[амбулатория]] мен [[аурухана]] жұмыс істеді. Ұлы Отан соғысы жылдарында Атырау қаласына 2 госпиталь орналастырылды.
[[Сурет:Махамбет ауданында да 100 адамға арналған провизорлық стационар.jpg|thumb|right|300px|Махамбет ауданында 100 адамға арналған провизорлық стационар (Коронавирус инфекциясының алдын-алу үшін)]]
Соғыстан кейінгі жылдары медицина мекемелерінің жүйесі жедел қарқынмен кеңи түсті. 1967 жыл мен 1987 жылдың аралығында облыстық аурухананың, облыстық [[балалар ауруханасы]]ның, облыстық [[перзентхана]]ның, облыстық онкологиялық және туберкулезді емдеу диспансерінің жаңа үйлері іске қосылды, ал 1975 жылдан бастап Қазақ туберкулез және онкология ғылыми-зерттеу институттарының бөлімшелері ашылды.

1998 ж. қазан айында облыстық аурухана жанынан күрделі инженерлік-техникалық аппараттармен жабдықталған жаңа клиника ашылды. Үш қабатты, ауданы 4500 м2 жаңа ғимаратта орналасқан бұл аурухана өзінін оташылык-реанимациялық, күйік емдеу бөлімшелерімен дүниежүзілік деңгейде жұмыс істейтін емдеу орнына айналды.

Қазіргі кезде облыс бойынша 136 денсаулық сақтау ұйымы медициналық көмек көрсетеді, оның ішінде 21 ауруханалық, 115 амбулаториялық-емханалық (8 емхана, 7 орталық аудандық ауруханалар, 55 дәрігерлік амбулатория, 12 фельдшерлік-акушерлік пункт, 23 медициналық пункт, басқа да 10 медициналық ұйым).
2018 жылғы 29 шілдеде Оңтүстік Кореяның Бундан Чанг клиникасымен меморандум жасалып, Мемарандум шеңберінде Келісім бойынша Оңтүстік Кореяға білімін жетілдіруге жолдама арқылы 7 маман оқып келді.&lt;ref&gt;http://atyrau.gov.kz/page/read/Otchet_za_2018_god.html {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200414162245/http://atyrau.gov.kz/page/read/Otchet_za_2018_god.html |date=2020-04-14 }} 2018 ЖЫЛҒЫ ЕСЕП&lt;/ref&gt;

== Әдебиеті мен өнері ==
{{main|Атырау облысының әдебиеті мен өнері‎}}
[[Қазтуған Сүйінішұлы]] - Нарын құмында туған, 15 ғ-да өмір сүрген жырау. [[Шалкиіз Тіленшіұлы]](1465—1560), Есет би, [[Махамбет Өтемісұлы|Махамбет]], [[Шернияз Жарылғасұлы]], [[Қашқынбай Қожамбетұлы]] (1830—1870), [[Нұрым Шыршығұлұлы]] (1831-1908), [[Мұрат Мөңкеұлы]],  (1843—1906) т. б. —[[Еділ]]  мен [[Жайық]], Ойыл мен Қиыл, Жем мен [[Сағыз]] атырабының ақындары.

Бұл ақындардын дәстүрлерін жалғастырған [[Бала Ораз Өтебайұлы]] (1837—1937), Хиса Көбжанұлы, Сәттіғұл Жанғабылұлы (1876— 1966), Сұраубай Үттібайұлы (1887-1970), [[Құмар Жүсіпов]] (1905-1980) болды.

[[Әбу Сәрсенбаев]], [[Хамит Ерғалиев]], [[Ғабдол Сланов]], [[Зейнолла Қабдолов]] -Атыраудың түлектері. 
Олардың ізін ала халық ілтипатына ие болған [[Фариза Оңғарсынова]], [[Жұмекен Нәжімеденов]], Берқайыр Аманшин, Мағзом Сүндетов, [[Нәбиден Әбуталиев]], Марат Отаралиев, Мендекеш Сатыбалдиевтар болды.
Республика тарихына енген талантты қаламгерлермен қатар драматург-жазушы [[Берік Қорқытов]], ақындар Жәрдем Тоғашев, [[Аманқос Ершуов]], Қадыр Жүсіпов, Сансызбай Охасов, [[Өтепберген Әлімгереев]]ті атауға болады.
[[Сурет:Атырау облыстық драма театры.jpg|thumb|right|200px|Махамбет Өтемісов атындағы Атырау облысаралық драма театры]]
1957 жылы республика өмірінде тұңғыш рет облыс театрларының байқауы өткізілді.  Байқау қорытындысында Гурьев театры бірінші жүлделі орынға ие болды.

[[Атырау халық ұлт аспаптар оркестрі|Дина Нұрпейісова атындағы халық ұлт-аспаптар оркестрі]] 1958 жылы қазақ әдебиеті мен өнерінің Мәскеудегі онкүндігіне жолдама алып, одақтар үйінің колонна залында өнер көрсетті.

Қазіргі [[Нұрмұхан Жантөрин атындағы филармония]] 1966 жылы ұйымдастырылды. Филармонияның құрамында 3 эстрадалық ансамбль, 2 қуыршақ театры істеді. Олардың қатарынан  «Атырау-Жайық» эстрада ансамблін ерекше атауға болады. 1980 жылы «Нарын» ансамблі құрылды. 1992 жылы «Нарын» ансамблі Монғолияға барып қайтты.

Қазақстан Республикасының халық артистері, киноактер [[Нұрмұхан Сейітахметұлы Жантөрин|Нұрмұхан Жантөрин]], биші [[Гүлжан Ізімқызы Талпақова|Гүлжан Талпақова]], күйшілер [[Бақыт Тоқсанбайқызы Қарабалина|Бақыт Қарабалина]], [[Қаршыға Ахмедияров]], [[Әзидолла Есқалиев]], [[Айгүл Нариманқызы Үлкенбаева|Айгүл Үлкенбаева]], әнші [[Ғафиз Қыдырұлы Есімов|Ғафиз Есімов]] Атырау топырағынан шыққан таланттар.

Басты мәдени кешендерден [[Махамбет Өтемісұлы атындағы Атырау облыстық академиялық драма театры|Махамбет Өтемісұлы атындағы облыстық академиялық драма театры|Атырау облыстық драма театры]]н және [[Атырау облыстық өлкетану мұражайы]]н және [[Атырау облыстық өнер мұражайы]]н айтуға болады.

== Баспасөзі ==
{{main|‎Атырау облысының баспасөзі}}
* [[Атырау (газет)|«Атырау»]] газеті 
* [[Прикаспийская коммуна]] 
* Апталық «[[Ар-Честь]]» газеті [[File:Атырау ақпарат.jpg|thumb|оңға|600px|'''Атырау ақпарат''']]
* Апталық [[Ақ Жайық (газет)|«Ақ Жайық»]] газеті
* Апталық «Мегаполис Атырау» газеті
* Апталық «[[Тұран]]» газеті
* «[[Кең Жылыой]]» (Жылыой ауданы)
* [[Мақат тынысы (газет)|«Мақат тынысы»]]  (Мақат ауданы)
* «[[Серпер (газет)|Серпер]]»  (Құрманғазы ауданы)
* «[[Жайық шұғыласы]]»  (Махамбет ауданы)
* «[[Дендер (газет)|Дендер]]»  (Индер ауданы)
* «[[Нарын таңы]]»  (Исатай ауданы)
* [[Қызылқоға (газет)|&quot;Қызылқоға&quot;]] (Қызылқоға ауданы)

== Спорт ==
{{main|‎Атырау облысының спорты}}
Атырау топырағынан алғашқылардың бірі болып халықаралық деңгейге көтерілген 
жеңіл атлетші [[Әмен Елемесұлы Тұяқов|Әмин Тұяқов]] болды. 1963-1967 жылдар аралығында 200 метрге жүгіруден тең келер ешкім болмады.  Ә.Тұяқов 100 метр, 200 метр қашықтыққа жүгіруден және 100х4, 200х4 эстафетаға жүгіруден 8 рет КСРО чемпионы атанып, 10 мәрте күміс, қола жүлдеге ие болды.
[[Сурет:Атырау Теннис орталығы.jpg|thumb|right|300px|Теннис орталығы]]
Ел біріншілігінде Атырау балуандары да ойдағыдай нәтижелерге жетті. 
[[Еркін күрес]] бойынша Қазақстанның тұңғыш Атыраулық чемпионы  Ж.Ысқақов ұзақ жылдар бойы  дене шынықтыру мен спорт жүйесінде табысты еңбек етті.

Атырау ескекшілері  Д.Савин, А.Сафарян, С.Сергеев Қазақстанның бірнеше дүркін чемпиондары. 
[[Арман Константинұлы Шылманов|Арман Чилманов]]  84 кг салмақты таэквондодан 2008 жылғы Олимпиялық ойындардың қола медалі иегері.
Атырау аруы [[Сәния Махамбетова]] самбо және дэюдо күрестері бойынша халықаралық және республикалық сайыстарда бірнеше рет жеңістерге жетті.

Облыста спорттың  [[бокс]], [[Байдаркада және каноэде есу|қайық есу]] , [[футбол]], [[тоғызқұмалақ]], [[баскетбол]], [[шахмат]], [[волейбол]] сияқты түрлері кең тараған. 
Атырау облысы бойынша футбол, волейбол, хоккей, баскетболдан еліміздің біріншілігінде  Атырау спорт командалары жақсы нәтижелер көрсетіп келеді.

'''[[Атырау ФК|«Атырау» футбол командасы]]''' республика чемпионатының 2 дүркін қола жүлдегері (2001 және 2002 жылдар),  2009 жылы Қазақстан кубогының иегері. Қазақстан кубогының иегері.&lt;ref&gt;www.rfcatyrau.kz О клубе&lt;/ref&gt; 
[[Сурет:Атырау. Мұз айдыны сарайы.jpg|thumb|right|200px|Мұз айдыны сарайы]]
''' [[Бейбарыс (хоккей клубы)|«Бейбарыс» хоккей клубы]] ''' дүркін Қазақстан чемпионы (2010/2011, 2011/2012, 2015/2016 және 2018/2019).&lt;ref&gt;Хоккейный клуб «Бейбарыс» (Атырау) на сайте Казахстанской федерации хоккея с шайбой&lt;/ref&gt;

'''«Атырау» волейбол командасы ''' 2003 және 2006 жылғы еліміздің чемпионы, 4 рет Қазақстан кубогының иегері -2000, 2009, 2010, 2015 

'''«Атырау Барыстары»''' баскетбол командасы  Қазақстан біріншілігінің 2-рет алтын (2010/2011, 2015-2016), 7-дүркін күміс жүлдегері. (011/2012, 2012/2013, 2013/2014, 2016/2017, 2017/2018, 2018/2019, 2019/2020.&lt;ref&gt; http: //www. bcbarsyatyrau.kz/&lt;/ref&gt;

Спорт нысандарынан Атырау қаласының орталық [[Мұнайшы (стадион)|«Мұнайшы» стадионын]] атауға болады. Қасында спорт комплексі және жүзу бассейні бар. Денешынықтыру және сауықтыру орталығында (ФОК)  әртүрлі спорт секциялары жұмыс жасайды.
[[Атырау мұз айдыны]]нда коньки теуіп, дем алуға мүмкіндіктер қарастырылған, хоккейден еліміздің біріншілігінің ойындары өтеді. Теннис орталығында үлкен теннис ойнауға арналған 4 ашық және 4 жабық алаң бар. Мамандардың айтуынша, теннис корты халықаралық үлгідегі құрылыс талаптарына сай келеді.&lt;ref&gt;https://24.kz/kz/archive/zha-aly-tar/t-uelsizdikke-25-zhyl/item/154229-khaly-araly-talap-a-saj-tennis-ortaly-y-ashyldy Атырауда халықаралық талапқа сай теннис орталығы ашылды&lt;/ref&gt;

== Танымалы тұлғалары ==
{{main|‎Атырау облысының танымал тұлғалары}}
* [[Аркадий Юрьевич Волож]] — Яндекс компаниясының бас директоры.
* [[Әбу Сәрсенбаев]] – қазақ ақыны, жазушысы.
* [[Болат Жамитұлы Өтемұратов|Болат Өтемұратов]] — Қазақстан Республикасы Президентінің Іс басқарушысы.
* [[Ғабдол Сланов]] – жазушы.
* [[Ғани Есенкелдіұлы Қасымов|Ғани Қасымов]] — Қазақстан патриоттары партиясының төрағасы. 
* [[Жұмекен Нәжімеденов]] — Қазақстан Республикасы Мемлекеттік әнұранының (мәтіні) авторы, көрнекті ақын, Қазақстан Жастар одағы сыйлығының иегері.
* [[Зейнолла Қабдолов]] — Қазақстанның Халық жазушысы, Қазақ және Қырғыз Республикаларының еңбек сіңірген ғылым қайраткері.
* [[Иманғали Тасмағамбетов]] — Қазақстан Республикасының мемлекет және қоғам қайраткері.
* [[Темір Нұрбақытұлы Бекмамбетoв|Тимур Бекмамбетoв]] — кинорежиссер, клипмейкер, продюсер.
* [[Фариза Оңғарсынова]] — қазақ ақыны, халық жазушысы, журналист, ҚР Парламенті Мәжілісінің I және II шақырылымдарының депутаты.
* [[Хамит Ерғалиев]] — қазақ ақыны.
* [[Хиуаз Доспанова]] — Екінші дүниежүзілік соғысының қазақтан шыққан жалғыз әйел-ұшқышы, жауынгер, батыр, Қазақстан Республикасының Халық Қаһарманы.

== Тағы қараңыз ==
*[[Атырау облысының жер бедері]]
*[[Атырау облысының геологиялық құрылымы]]
*[[Атырау облысының климаты]]
*[[Атырау облысының пайдалы қазбалары]]
*[[Атырау облысының топырағы]]
*[[Атырау облысының өзендері мен көлдері]]
*[[Атырау облысының әкімшілік бөлінісі]]
*[[Атырау облысының халқы, орналасуы, этностары]]
*[[Атырау облысының тарихы]]
*[[Атырау облысының өсімдіктер дүниесі]]
*[[Атырау облысының жануарлар дүниесі]]
*[[Атырау облысының экономикалық аудандары]]
*[[Атырау облысының ауыл шаруашылығы]]
*[[Атырау облысының автомобиль көлігі]]
*[[Атырау облысының құбыр көлігі]]
*[[Атырау облысындағы туризм]]
*[[Атырау облысындағы халық ағарту ісі]]
*[[Атырау облысының денсаулық сақтау ісі‎]]
*[[Атырау облысының әдебиеті мен өнері]]
*[[Атырау облысының баспасөзі]]
*[[Атырау облысының спорты]]
*[[Атырау облысының танымал тұлғалары]]
== Дереккөздер ==
{{дереккөздер|2}}

== Сыртқы сілтемелер ==
* [http://atyrau.gov.kz Атырау облысы әкімдігінің ресми сайты] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120607170705/http://www.atyrau.gov.kz/ |date=2012-06-07 }}
* [http://www.brif.kz/maps/atyrau_region.php Атырау облысы Бриф зерттеу тобында] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070617150058/http://www.brif.kz/maps/atyrau_region.php |date=2007-06-17 }} {{ru icon}}
* [http://www.rubricon.com/showbigimg.asp?id=279169327 Атырау облысының физикалық картасы] {{ru icon}} ([[Рубрикон]])
* [http://www.dmoz.org/World/Kazakh/Региондық/Азия/Қазақстан/Әкiмшiлiк-аумақтық_құрылысы/Атырау_облысы Атырау облысы] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170309225701/https://www.dmoz.org/World/Kazakh/%D0%A0%D0%B5%D0%B3%D0%B8%D0%BE%D0%BD%D0%B4%D1%8B%D2%9B/%D0%90%D0%B7%D0%B8%D1%8F/%D2%9A%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D2%9B%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD/%D3%98%D0%BAi%D0%BC%D1%88i%D0%BBi%D0%BA-%D0%B0%D1%83%D0%BC%D0%B0%D2%9B%D1%82%D1%8B%D2%9B_%D2%9B%D2%B1%D1%80%D1%8B%D0%BB%D1%8B%D1%81%D1%8B/%D0%90%D1%82%D1%8B%D1%80%D0%B0%D1%83_%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D1%8B%D1%81%D1%8B/ |date=2017-03-09 }} ([[Ашық Тізімдеме Жобасы|Ашық Тізімдеме Жобасы (ODP)]])

{{Атырау облысы}}
{{Қазақстан Республикасының әкімшілік аумақтары}}

[[Санат:Атырау облысы]]</text>
      <sha1>elc4p3ctc1eghnpomdm09o93bx1lmty</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065215</id>
      <parentid>3065072</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T19:49:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="78209" xml:space="preserve">{{Қазақстан облысы
 |облыстың атауы      = Атырау облысы
 |елтаңба             = Coat of arms of Atyrau.svg
 |карта               = Atyrau Region.png
 |әкімшілік бірліктің картасы = 
  |lat_dir = N |lat_deg = 47 |lat_min = 07 |lat_sec = 
  |lon_dir = E |lon_deg = 51 |lon_min = 53 |lon_sec = 
 |облыс орталығы      = [[Атырау]]
 |құрылған уақыты     = [[15 қаңтар]] [[1938 жыл]]&lt;ref name=&quot;Атырау облысының географиясы&quot;&gt;[http://www.atyrau-city.kz/index.php?get_page=geography&amp;l=r Атырау облысының географиясы] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20071214155629/http://www.atyrau-city.kz/index.php?get_page=geography&amp;l=r |date=2007-12-14 }}&lt;/ref&gt;
 |аудандар саны       = 7
 |ауылдық округтер саны   = 
 |кенттік әкімдіктер саны = 
 |қалалық әкімдіктер саны = 
 |ауылдар саны       = 
 |тұрғыны            = {{өсім}} 631 841&lt;ref name=&quot;stat1&quot;&gt;{{Cite web|url=https://stat.gov.kz/getImg?id=ESTAT287264|title=2018 жылдың басынан 2018 жылдың 1 қарашасына дейінгі 
Қазақстан Республикасы халық санының өзгеруі туралы|publisher=Қазақстан Республикасы Ұлттық Экономика министрлігі Статистика комитеті|accessdate=2019-01-03}}&lt;/ref&gt;
 |санақ жылы         = 2018
 |халық саны бойынша орны  = 13-ші
 |тығыздығы          = 5,32
 |тығыздығы бойынша орны   = 6-шы
 |ұлттық құрамы      = [[қазақтар]] 92,43 %&lt;br&gt;[[орыстар]] 5,40 %&lt;br&gt;[[корейлер]] 0,51 %&lt;br&gt;[[татарлар]] 0,37 %&lt;br&gt;басқалары 1,28 % (2018 ж.)&lt;ref&gt;[http://stat.gov.kz/getImg?id=ESTAT260594 2018 ж. Қазақстан Республикасы халқының жекелеген этностары бойынша саны]&lt;/ref&gt;
 |жер аумағы         = 118 631
 |жер аумағы бойынша орны  = 13-ші
 |су ауданы          = 
 |ЖІӨ                = 
 |ЖІӨ бойынша орны   = 
 |ЖІӨ жылы           = 
 |жан басына шаққанда ЖІӨ   = 
 |экономикалық аудан        = [[Батыс Қазақстан]]
 |ресми тілі         = 
 |әкімі              = [[Серік Жамбылұлы Шәпкенов]]
 |ISO 3166-2 коды    = KZ-ATY
 |телефон коды       = +7 712х xx-xx-xx
 |пошта индекстері   = 06xxxx
 |марапаттары        =
 |сайты              = http://atyrau.gov.kz
 |ортаққордағы санаты = Atyrau Province
}}
'''Атырау облысы''' — [[Батыс Қазақстан]]да орналасқан облыс, аграрлы-өнеркәсіптік инвестициялық аумақ, [[1938 жыл]]ы ''Гурьев облысы'' деген атымен құрылған. [[1992 жыл]]ы қазіргі атауына ие болды. Солтүстігінде [[Батыс Қазақстан облысы]]мен, шығысында [[Ақтөбе облысы]]мен, оңтүстік-шығысында [[Маңғыстау облысы]]мен және батысында [[Ресей]]дің [[Астрахан облысы]]мен шектеседі. Сондай-ақ оңтүстік шекарасы [[Каспий теңізі]]не келіп тіреледі.

Облыс орталығы - [[Атырау]] қаласы.

== Жер бедері ==
{{main|Атырау облысының жер бедері}}
Облыс аймағы Каспий ойпатының солтүстік-шығыс бөлігін, Жем қыраты мен Үстірттің батыс шетін, Каспий теңізінің солтүстік бөлігін алып жатыр. Жері солтүстігінен оңтүстікке қарай аласара түсетін [[Ойыл (өзен)|Ойыл]], [[Сағыз өзені|Сағыз]], [[Жем (өзен)|Жем]] өзендері салаларымен тілімденген.
[[File:Ryn Desert.jpg|right|thumb|200 px|Нарын құмы (сары түсті)- Атырау облысындағы ең үлкен құмды массив]] 
Бұл аймақты Жем қыраты мен Үстірттің батыс сілімдері [[Доңызтау]] (214 м), оның бөліктері [[Желтау (тау, Атырау облысы)|Желтау]]  (221м), Тамды (175) жоталары алып жатыр. [[Қайнар (Жем алабындағы өзен)|Қайнар]] мен Жем өзендері араларында [[Иманғара]] (199 м) Қойқара қыраттары, Қарамұрат жоны, Алабие, Аққұдық, Қабылан жоталары орналасқан. Олар ақшыл ізбес тастан тұрады. [[Жайық]] өзенінің сол жақ жағалауында [[Индер (тау)|Индер]] орналасқан. Таудың биіктігі 52 м., ұзындығы 25-30 км, ені 10 км-ге жуық.

Каспий маңы ойпатының оңтүстік және оңтүстік батыс бөліктерінде құмды шағылдар көп тараған. Еділ өзенінің сол жағалауы мен Каспий теңізінің жағалықтарын [[Нарын құмы]] мен [[Мыңтөбе құмы]], [[Қосдәулет]], [[Ботай]] құмдары, Ойыл мен Сағыз аралығын Тайсойған, [[Бүйрек]] құмдары, облыстың шығысын Каспий маңы Қарақұмы алып жатыр. Бұл құмдардың ең үлкені –Нарын құмы.

Атырау аумағында кең тараған жер бедерінің бір түрі- [[сор]]лар. Олардың тереңдіктері 5-10 м-ге жетеді.
[[Ресей]] шекарасының батыс бөлігінен [[Еділ]] өзені ағып өтеді. [[Каспий теңізі]]не құятын Еділ жəне Жайық өзендерінің аралығының барлық дерлік бөлігін Атырау облысы алып жатыр. Географиялық тұрғыдан облыстың солтүстік-батыс жағы [[Еуропа]]да, ал бүкіл шығыс жағы [[Азия]]да, негізінен шөлейттік аймақта жатыр.

Сонымен қатар Атырау аумағында [[тақыр]]лар кездеседі. Ең үлкен тақыр Намаз тақыры деп аталады. Ол облыстың солтүстік- шығысында орналасқан.&lt;ref&gt;Е.Қаженбаев Атырау облысының географиясы ISBN 9965-741-14-х&lt;/ref&gt;

== Геологиялық құрылымы ==
{{main|Атырау облысының геологиялық құрылымы}}
Геологиялық тұрғыдан алғанда Атырау облысы көне [[Шығыс Еуропа платформасы]]на ендеп кірген Каспий маңы ойпатының оңтүстік жағалауын алып жатыр.

Атырау облысының шегінде ендік бағыты бойынша 500 км-ге созылған, ені 90—140 км Солтүстік Каспий — Биікжал аймағы бар.
Оңтүстік жағында Оңтүстік Жем ылдиымен көмкеріледі, мұндагы іргетастың беті 12—13 км тереңдікте жатыр.

Іргетастың үстінде шөгінді қорабы бар, ол тұз асты, тұзды, тұз үсті кешендеріне бөлінеді, [[палеозой]] және мезокайнозой кезеңдерінде қалыптасқан, жыныстарының жалпы тереңдігі 12—14 км-ден асады. 
Қаратон—Теңіз аймағында бірыңғай карбонатты кешен қалыптасқан. Геофизикалық зерттеулердің мәліметтері бойынша оның жалпы калыңдығы облыстың Солтүстік Каспий аймағында 1,5—3 км-ге дейін, Каспий маңындағы ойпат ернеуінің оңтүстік-шығысында 8—10 км- ге дейін өзгеріп отырады.
Тұз асты кешенінің күмбезі оңтүстігінде Оңтүстік Жем инверсиялык биігінен солтүстіктегі ойпаттың орталығына қарай моноклиналды түрде енеді. Тұз асты кешенінің моноклиналды енуінің аясында 3,5—3,8 км-ден 6,0—6,4 км-ге дейінгі тереңдіктен көптеген жергілікті қатпарлар,
көлемі мен аумағы жөнінен әр түрлі, көтерілетін жерлердің жолағын кұрайтын белгілер ерекшеленеді. Ерекшеленген төбешіктердің ұзындығы 6—20 км-ге дейін, ені 100-300 м-ден 2—13 км-ге дейін кұбылып отырады.

Юралық-бор шөгінділер жағалаулық-теңіздік және теңіздік-терригенді, терригенді-карбонатты шөгінділер түрінде кездеседі. Бұл шөгінділердің қалыңдығы облыстың солтүстік бөлігінде 0,3—0,5 метрден Прорва аймағында 3 км-ге дейін өзгеріп отырады.

Тұтастай алғанда облыстың тектоникалық дамуында жауын суының жиналу жағдайындағы сияқты сабақтастық байқалады. Сабақтастық мезгілі жөнінен геологиялық кезендерге сәйкес келеді. Аймақтың жоғарғы пермьдік-триастық, [[юра кезеңі|юра-палеогендік]], [[неоген кезеңі|неоген-төрттік]] даму кезендері айқын көрінеді.

== Климаты ==
{{main|Атырау облысының климаты}}
Атырау облысында континенттігі тым басым климат қалыптасқан. Облыс табиғи ылғалдылығы жеткіліксіз, [[аңызақ]] желді, шаңды [[дауыл]]ды, жазы ыстық, [[қуаңшылық|қуаң]], қысы қарсыз (не жұқа қарлы) болып келеді.
[[Сурет:Шаңды дауыл.jpg|thumb|right|200px|Шаңды дауылдар Атырау облысында жиі болады]]
Ең ыстық айы — [[шілде]], ауасының орташа температурасы 24—25°С, жалпы ыстық 35-40°С, кейде одан да астам болады.

Жауын-шашынның жылдық мөлшері 220—230 мм, қуаңшылық жылдары жауын-шашын мөлшері 80 мм-ден аспайды, ал ылғалдың жер, су бетінен ауаға булану мөлшері 1000 мм, кейде одан да астам болады. Облыстың солтүстігінде жыл бойына оңтүстік бағыттағы желдер басым болады. Оңтүстік аудандарда құрғақ шөлді жерлерде қыста шығыс бағыттағы желдер жиі соғады (қарқындылығы 6-7 м/сек), ең күшті желдің қарқындылығы 15 м/сек. жетеді де жыл ішінде 50 күндей соғады. Жел жаз айларында түрлі бағыттардан өзгеріп соғып отырады. Көбіне солтүстік-батыс, оңтүстік-батыс, оңтүстіктен соғатын желдер басымырақ келеді.  Оңтүстік желдер аңызықтығымен, құрғақ әрі ыссылығымен ерекшеленеді.

Қыс маусымы ауасының [[қаңтар]]дағы орташа температурасы —8°С, — 12°С, қиыр оңтүстігінде —5°С, —6°С. Қыста жел негізінен шығыс (оңтүстік-шығыс және солтүстік-шығыс) бағытында соғады, қарқындылығы 6—7 м/сек. Жылдык жауын-шашын мөлшерінің жартысынан астамы қыста түседі.

== Пайдалы қазбалары ==
{{main|Атырау облысының пайдалы қазбалары}}
Облыстың жер қойнауында қалың шөгінді қабаттармен байланысқан әр түрлі [[пайдалы қазбалар]]ға мол.
[[File:Oil well.jpg|thumb|200px]]
Олардың ішінде қоры аса бай әрі негізгісі [[мұнай]] болып табылады.

Мұнай-газдан басқа пайдалы қазындылар ішінен облыс экономикасы үшін маңыздылары ретінде [[борат]] және борат тұзды кендерді, [[ас тұзы]]н, калийлі, магнийлі жыныстарды атауға болады. Құрылыс индустриясы шикізаттарынан [[бор]], бор-мергельді жыныстар,[[гипс]], [[ангидрит]], сазды, кұмды әктастар, сондай-ак битуминозды жыныстар (кирлер) мен тұщы және минералды су көздері бар.

Борат кені дүние жүзінің бір-ак жерінен, тек Атырау облысының қойнауынан ғана табылып отыр. 
Сондай-ақ күкірт, құм-қиыршық тас қосындылары, отқа төзімді [[керамзит]] және кірпіштік саздар, ұлутас, шипалы балшық, қоңыр көмір мен минералды бояулар жасауға жарамды саз шөгінділері бар.

== Топырағы==
{{main|Атырау облысының топырағы}}
Жалпы Каспий маңы ойпатының, сондай-ақ Атырау облысының топырақ жамылғысының құрылымы өзінін түзілу факторлары мен құрамының сан алуандығына байланысты өте күрделі болып келеді.

Негізінен мұнда топырақ таралуының ендік белдеулілігі басым қалыптасқан, яғни топырақтың бір түрінің қабаты ендік бағытқа қарай созыла шашыла түзіледі де, теңізге жақындаған сайын келесі түрмен жиі және әлденеше рет ауысып отырады.

Шалғынды [[Аллювий топырақ|аллювийлі]] қуаң топырақ ([[Жайық]]тың екі жағындағы кең [[жайылма]]ларында ғана тараған, құнарлы қабаты 70 см-ге дейін, негізі — аллювий шөгінділері).

Бозғылт- құмды топырақ ([[Нарын]], Тайсойған және [[Ментеке]] өңірлері). Батпақты-тұзды саз топырақ (ойпаттың теңіз жағалауына ұласатын бөлігі, гумус қатапшы, шикі шымтезек аралас келеді, аса кепкен жерлерінде [[бэр төбешіктері]] қалыптасқан).

Автоморфты [[қоңыр топырақ|қоңыр]] не сұр қоңыр топырақ (Жайықтың екі жағында да, әсіресе сол жағында Тайсойғанға дейінгі өңірді, Ойылдың сағалық бөлігін қамтиды, біршама құнарлы келеді, гипс пен тұз кабаттарының үстінде түзілген, облыс жерінің 20%-ынан астамын алады)

Тақыр және батпақты Теңіз жағалауының топырақ құрамының ішінде 2 млн. гектар жері ащы-ашқылтым топырақтар. Бұл аймақ бұйырғынды, күзгі-қысқы жайылымға пайдаланады. Тиісті ылғалдылық жетпеуінен олар қатқылдыққа айналып, өсімдіктердің еркін өсуіне мүмкіндік бермейді.&lt;ref&gt;Атырау табиғаты және оны қорғау, №5-7667 0607-3. 13-15 бет&lt;/ref&gt;.

Сортаң топырақ -облыс аумағында өте көп тараған. Топырақтың беткі қабатына тұзы шығып жатады. Мұнда тұздың мөлшері 8-10 % -ке дейін жатады.

== Өзендері мен көлдері ==
{{main| Атырау облысының өзендері мен көлдері}}
Атырау облысының жер беті сулары Еділ өзенінің сол жақ тармақтарынан, Жайық, Ойыл, [[Жем (өзен)|Жем]], [[Сағыз өзені|Сағыз]] өзендерінің төменгі ағыстарынан және үлкенді-кішілі көлдерден тұрады. Негізгі өзені [[Жайық]] өзені.[[Сурет:Жайық өзені.jpg|thumb|right|200px|Жайық өзені Атырау облысында]] [[Сурет:Қамыскөл Жылой ауданы.jpg|thumb|right|200px|Қамыскөл көлі Құлсары маңында.]]
'''Өзендері.''' Өзендердің жинайтын суларының тек 10-20 %-ы ғана өз облыс аумағынан, ал қалған суын басқа аймақтан әкеледі. Жайық өзені кеме арқылы әр түрлі жүк және жолаушы тасымалдауға пайдаланылады, балық ауланады. Ал қалған өзендері егістікке, шабындықты суландыруға және мал суару үшін ғана пайдаланылады. Ірі өзендері [[Жайық]], [[Жем (өзен)|Жем]], [[Ойыл (өзен)|Ойыл]], [[Қайнар (Жем алабындағы өзен)|Қайнар]]. 
Сол сияқты [[Бақсай (өзен, Атырау облысы)|Бақсай]], Бүгілөзек, Бағырлысай, Ақсай өзендерінің жергілікті маңызы бар. 
Облыс аумағында Еділ өзеніндегі салалардың тармақтары –Ахтуба, Бозан, [[Қиғаш]] т.б. өзендер бар.

'''Көлдері.''' Облыста екі мыңнан астам көлдер бар. Олардың жалпы көлемі 800 шаршы шақырым шамасында. Облыс көлдері тұйық, ағынсыз болып келеді. 
Облыста Дүние жүзіндегі ірі көл –[[Каспий теңізі]] бар. Республика аумағындағы жағалау сызығының ұзындығы 2340 ш. Оның жартысына жуығы Атырау облысына тиеді. 
[[Индер (көл)|Индер]] көлінен құрамында бром калийі бар жоғары сапалы тұз өндіріледі. [[Жалтыр (көл, Атырау облысы)|Жалтыр көлі]]не Бағырлысай, Бүгілөзек секілді шағын өзендер құяды.
Бұдан басқа екі мыңнан астам шағын көлдер бар. Олар: [[Қамыскөл (Атырау облысы)|Қамыскөл]], Мешер, Дәулет, Толай-сор. Олардың 65-70%-і жаз кезінде құрғап қалатын уақытша көлдер.

'''Жер асты сулары.''' Облыс аумағында жер асты су қорларының алты су кен орны ашылған. Оның төртеуінің суы пайдаланылуда. Олардың ең үлкені және қоры молы Тайсойған, Бүйрек және Қоянды құмдарында орналасқан. Қабатының тереңдігі 50-120 м, қалыңдығы 30-70 м.

== Әкімшілік бөлінісі ==
{{main| Атырау облысының әкімшілік бөлінісі}}
Облыста 2 қала (облыстық маңызы бар – Атырау, аудандық маңызы бар – Құлсары), 4 кент (Индербор, Мақат, Доссор, Жаңа Қаратон), 64 ауылдық округ, 153 ауыл орналасқан. Облыс құрамына 7 аудан кіреді. [[Сурет:Atyrau Province NN.png|нобай|100|Атырау облысы аудандарының орналасуы]]
* 1. Жылыой ауданы  
* 2. Индер ауданы
* 3. Исатай ауданы
* 4. Қызылқоға ауданы
* 5. Құрманғазы ауданы
* 6. Мақат ауданы
* 7. Махамбет ауданы
*  Белгіленбеген аумақ - Атырау қалалық әкiмшiлiгінің ауданы

=== Қалалары ===
* [[Атырау]]
* [[Құлсары]]

=== Аудандары ===
{| class=&quot;standard&quot; valign=&quot;top&quot;
|+ Атырау облысындағы аудандар
|-
! Аудандар || Аумағы&lt;br /&gt;(мың км²) || Халқы&lt;br /&gt;(мың адам)&lt;ref name=&quot;2014 жылғы 1 қаңтарға облыстар, қалалар және аудандар бойынша Қазақстан Республикасы халқының саны&quot;&gt;[http://www.stat.gov.kz/getImg?id=ESTAT074903],Численность населения Республики Казахстан по отдельным этносам на начало 2019 года&lt;/ref&gt;|| Орталығы || Құрылған жылы||Әкімшілік бөлінісі
|-
| [[Қызылқоға ауданы|Қызылқоға]] ||24,9 ||30,5 || [[Миялы (Атырау облысы)|Миялы]] ||1928 ||10 ауылдық округ
|-
| [[Құрманғазы ауданы|Құрманғазы]] || 20,9|| 57,3 || [[Құрманғазы (Құрманғазы ауданы)|Құрманғазы]] ||1928 ||19 ауылдық округ
|-
| [[Исатай ауданы|Исатай]] ||14,7 ||26,6|| [[Аққыстау]] || 1928||7 ауылдық округ
|-
| [[Махамбет ауданы|Махамбет]] ||9,6 || 34,8 || [[Махамбет (Атырау облысы)|Махамбет]] ||1928 ||9 ауылдық округ
|-
| [[Мақат ауданы|Мақат]] ||4,9 || 30,3 || [[Мақат]] ||1938 ||1 ауылдық округ, 2 кент
|-
| [[Жылыой ауданы|Жылыой]] ||29,4 ||82,9  || [[Құлсары]] ||1928 ||5 ауылдық округ, 1 кент, 1 қала
|-
| [[Индер ауданы|Индер]] || 10,9|| 32,1|| [[Индербор]] || 1928||6 ауылдық округ, 1 кент
|}

== Халқы ==
{{main|Атырау облысының халқы, орналасуы, этностары}}
Облыстың халқы қалада, өндіріс орталықтарында және [[Жайық]] өзенінің екі жағалауында тығыз орналасқан. 
2014 жылғы 1 қаңтарда  қала тұрғындарының саны 276,8 мың (48,7%) адам, ауылдықтар 291,1 мың (51,3%) адам болды.
Халықтың орташа орналасу тығыздығы облыс бойынша (1 шаршы км аумаққа) 4,8 адам құрайды.
2020 жылдың 1 мамырда&lt;ref&gt;https://stat.gov.kz/region/252311 НЕГІЗГІ ӘЛЕУМЕТТІК-ЭКОНОМИКАЛЫҚ КӨРСЕТКІШТЕР&lt;/ref&gt; облыс халқының саны 649 225  адам болды.

'''Атырау облысы халқының саны'''&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://pop-stat.mashke.org/kazakhstan-division.htm|title=Division of Kazakhstan|publisher=pop-stat.mashke.org|lang=en|accessdate=2016-03-29}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://demoscope.ru/weekly/ssp/kaz_pop.php Қазақстан Республикасының облыстары, қалалары және аудандары бойынша халық саны, 2003-2012]&lt;/ref&gt;

{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! 1940 !! 1950!! 1959!! 1970!! 1979!! 1989!! 1999!! 2009!! 2019
|-
| 247,4|| 214,3|| 252,0|| 340,3|| 373,4|| 432,3 || 443,7|| 509,1|| 646,4
|-
|}

Облыс халқының өсуі соңғы жиырма жылда байқалады. 2009 жылы алдыңғы 1999 жылға қарағанда 66 мың адам қосылып 509 мыңға жетсе, 2019 жылы  10 жылда 137 мың адам қосылып 646 мыңға жетті.

Қазір облыста 50 ұлттың өкілдері тұрады. Облыстың негізгі халқы қазақтар (92,5%). Содан кейін көп тараған орыстар (5,2%), корейлер (0,5%), татарлар (0,3%),  өзбектер (0,2%), украиндықтар(0,1%), немістер (0,07%) т.б.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! Барлық ұлттар!! қазақтар !! орыстар !!корейлер!! татарлар !! өзбектер !!украиндар !! немістер!! басқалары 
|-
| 633 791 ||586 802 || 33 411|| 3 170 || 2 306 || 1 577 || 756 || 480 || 2 283
|}

Ұлттардың облыс аумағында таралуы бір келкі емес. Олардың басым көпшілігі қалаларда, ірі жұмысшы кенттерінде, аудан орталықтарында, Жайық өзені бойындағы елді мекендерде тұрады.
Ал аудандарда негізінен байырғы халықтар қазақтар тұрады. Қызылқоға ауданында-99,8%, Исатай ауданында-99,7%, Жылой ауданында-98,3%, Құрманғазы ауданында-97,8%, Мақат ауданында-97,6%, Махамбет ауданында-97,2 %, Индер ауданында-96,4%.

== Тарихы ==
{{main| Атырау облысының тарихы}}
Археологиялық деректер бойынша Атырау қаласына жақын жатқан ең ежелгі ескерткіш Жайық өзенінің сол жағасындағы Кандаур ауылының қарсы беткейі неолит (жаңа тас ғасыры) мекені.

Өзен аумағындағы халықтың сол кезден күні бүгінге дейінгі негізгі кәсібі - [[мал шаруашылығы]] болған. Сол кездегі малшылардың көне тұрақтары [[Құрманғазы ауданы]] на  жақын орналасқан Қоңыр құдық, Көк Мұрын, [[Қадырғали]] құмына және жаңа Үштағанға жақын [[Сазды]] қыстағынан табылды. Тұрақтардың аумағына қарағанда бұрынғы малшылар шағын жерасты үйшіктерде өмір сүрген.

1999 жылы Атырау облысы, [[Жылыой ауданы]], Аралтөбе қорғанына Ә.Марғұлан атындағы археологиялық экспедициясы қазба жұмыстарын жасап – Алтын киімді адам табылды. 
Ғалымдардың тұжырымдауы бойынша бұл алтын киімді адамның өмір сүру кезеңі осыдан 2 мың жыл бұрынғы сарматтар дәуіріне жатады.
[[File:Saraishik.JPG|thumb|upright|Сарайшық ауылы (көне қала орны)]]
Қазақ даласындағы ең көне тарихи орындардың бірі-[[Сарайшық]] қаласы.&lt;ref&gt;Сарайшық қалашығы туралы
ақпарат&lt;/ref&gt;  Сарайшық – Атырау облысындағы [[Махамбет ауданы]]ның территориясында орналасқан ортағасырлық қала. Орда дәуірінде Сарайшық Ұлы Жібек жолының бойында орналасқан маңызды діни, саяси - экономикалық орталық. [[Алтын Орда]]ның, қазақ және ноғай хандарының алғашқы [[пантеон]]ы, [[Қасым хан]]  тұсында [[Қазақ хандығы]]ның алғашқы астанасы болды.

ХV ғасырдан бастап Атырау өңірі Кіші жүздің тарихи орны болып қалыптасты. 
Қазақ халқы XVIII ғасырдың басында Алтайдан Жайыққа дейінгі ұшан теңіз даланы қамтыған бір тұтас іргелі ел болды. 
[[Бөкей хан]] 1801 жылы [[Еділ]] мен [[Жайық]] арасындағы отыз жыл бойы иесіз қалған  ен даланы мекендеуге патшадан рұқсат алып, оған мыңдаған елді көшіріп әкеліп қондырды. Сөйтіп, бұл өңір «[[Бөкей ордасы]]» деп аталды.  Бөкей ордасында  феодалдық қанау мен Ресейдің отаршылдық саясатына қарсы [[Исатай]] мен [[Махамбет]] бастаған ұлт - азаттық көтеріліс 1836-1838 жылдарды қамтыды.

1916 жылғы жарлыққа байланысты, ұлттық езгіге, феодалдық қанауға шыдамаған қазақ халқы қолдарына қару алып И.Таймановтың немересі Өтепқали Исатаев бастаған көтеріліс белең алды. Кейін бұл көтеріліс 1917 жылғы революцияға ұласты.

Ақ гвардияшылардың көтерілісінен кейін Атырау өлкесінде мұнай байлығы және [[балық шаруашылығы]] игеріле бастады. Ұлы Отан соғысына дейін және Ұлы Отан соғысынан кейінгі жылдары [[мұнай мен газ]]ды игеру мақсатында көптеген ірі кәсіпорындардың құрылысы басталды.

Егемендік алғаннан кейін облыстың экономикасы мен мәдениеті қарқынды дами бастады. Атырау өлкесі – Қазақстанның ірі индустриалдық орталығына айналды.

== Өсімдіктер дүниесі ==
{{main| Атырау облысының өсімдіктер дүниесі}}
Облыстың  барлық аудандарында дерлік [[жусан]], [[қияқ]], [[бұйырғын]], [[ебелек]], [[Мортық (өсімдік)|мортық]], [[қоңырбас]], [[көкпек]] басым өседі, бұларға қосымша көктемде ойпатттарда [[селеу]], [[изен]], [[сарсазан]], [[ажырық]] т.б.араласа шығады.
[[Сурет:Атырау. Құмаршық өсімдігіне арналған ескерткіш.jpg|thumb|right|200px|Атырау қаласындағы ашаршылық кезінде аштықтан құтқарған &quot;Құмаршық&quot; өсімдігіне ескерткіш.&lt;ref&gt;https://azattyq-ruhy.kz/culture/1252-atyrau-zhurty-asharshylyktan-aman-alyp-kalgan-ku-marshykk-a-arnap-eskertkish-koidy Атырау жұрты ашаршылықтан аман алып қалған құмаршыққа арнап ескерткіш қойды&lt;/ref&gt;]]
Теңіз жағасындағы батпақтарда [[қамыс]], құрақ жиі кездеседі. Шығыс жағында [[ебелек]], [[Мортық (өсімдік)|мортық]], [[шытыр]], [[қаңбақ]], [[ақселеу]], [[жыңғыл]], [[жүзгін]] өседі.
	
Сонымен қатар облыс аумағында дәрілік, техникалық өсімдіктер де кездеседі. Олардың жалпы саны 50 ден асады. Дәрілік шөптерден облыс аумағында кездесетіндері: [[адыраспан]], [[ешкі тал]], [[қырықбуын]], [[құмаршық]] т.б. Жалпы Атырау облысында өсімдіктердің 945 түрі бар. Бұлардан басқа [[жантақ]], [[көкпек]], [[ошаған]], [[сүттіген]], [[шырмауық]] т.б. табиғи өсімдіктер бар. Улы шөптерден, [[есекмия]], [[меңдуана]] кездеседі.

Қазақстанның «[[Қызыл кітап|Қызыл кітабына]]» енгізілген, яғни жойылып кету қаупі төнген өсімдік түрлерінен [[ақтұңғиық]], [[берік сүттіген]], [[бор рияны]], [[бор сиякөгі]], [[бор сылдыршөбі]], [[бүршікті альдрованда]], [[бүршікті феллориния]], кестелі шампиньон, [[комаров жоңышқасы]], күманды долана, қатпар гладолиус, [[мейер шытырмағы]], [[су шылымы]], [[тегеурінгүл]], т.б. кездеседі.&lt;ref&gt;Карта: Охраны природы Атырауской области&lt;/ref&gt;

== Жануарлар дүниесі ==
{{main| Атырау облысының жануарлар дүниесі }}
Атырау облысында 500 ге тарта омыртқалы жануарлар түрі және мыңдаған омыртқасыз жануарлар түрлері кездеседі. Облыс аумағында құстар алуан түрлі және кең таралған. Олардың ең басты тіршілік орындарының бірі –су және оның жағалауы. Жалпы құстардың 280-дей түрлері бар. Оның ішінде [[бірқазан]], [[дегелек]], [[қаз]], [[үйрек]], [[шағала]], [[тырна]], [[дуадақ]], [[көгершін]], торғай тәрізділер көп тараған.

Облыстың өзен-көлдерінде балықтардың көптеген түрлері бар. Кәсіптік маңызы бар балық түрлерінен 
[[Сурет:Beluga sturgeon.png|thumb|right|250px|Қортпа балық (белуга)]]
[[бекіре]], [[қорытпа]], [[шоқыр]] т.б. балықтар кездеседі. Облыс суларында [[шортан]], [[сазан]], [[жайын]], [[майшабақ]], [[қаракөз]] т.б. кең тараған. Жалпы Каспий теңізінің Атыраулық аймағында  бағалы балықтардың 122-ден астам түрлері кездеседі.

Қосмекенділер мен бауырмен жорғалаушылардың 50 ге жуық түрлері тараған, кемірушілердің 27 түрі бар. Атырау облысында аңдардың 55 түрі, оның ішінде жыртқыш аңдардың 12 түрлері бар. Олардың кең таралғандары:  [[қасқыр]], [[түлкі]], [[қарсақ]], жанат тәрізділер, [[қабан]], [[киік]].

Облыстың пайдалы қазындылары, әсіресе мұнай-газ кендерін қарқынды игерудің нәтижесінде хайуанаттар дүниесінің таралу кеңістігі жылдан-жылға тарылуда, түр саны азаюда, тіршілік аумағы күннен-күнге кемуде.

== Экономикасы және инвестициялық әлеуеті ==
{{main|Атырау облысының экономикалық аудандары}}
Аймақ экономикасының негізін мұнай өндіру құрайды.
Атырау облысының ірі кәсіпорындары:
*[[Атырау мұнай өңдеу зауыты|«АМӨЗ» ЖШС]];
*[[Ембімұнайгаз|«Ембімұнайгаз» АҚ]];
*[[Теңізшевройл|«Теңізшевройл» ЖШС]];
*Солтүстік Каспий операциялық компаниясы (NCOC)

Атырау облысы Қазақстанның қарқынды дамып келе жатқан аймақтарының бірі және әлемнің 50-ден аса елдерімен тығыз ынтымақтастықта.[[Сурет:Атырау АМӨЗ.jpg|thumb|right|250px|Атырау мұнай өңдеу зауыты]]
Бұнда 1000–нан аса біріккен және шетел кәсіпорындары құрылып, сәтті жұмыс жасауда. Олардың қатарында мұнай-газ саласындағы ірі кәсіпорындар бар: [[Теңізшевройл|«Tengizchevroil»]] ЖШС, «North Caspian Operating Company» ЖШС, «Fluor Kazakhstan Inc.» ЖШС және басқалар.
Атырау облысының экономикалық дамуының негізгі бағыттары: мұнай-химия, мұнай-газ машина жасау, құрылыс индустриясы, агроөнеркәсіптік кешен және балық аулау.
Облыс әр түрлі табиғи ресурстардың қорларына бай. Соның ішінде: бораттар, бор, тұз рудалары, ас тұзы, калий тұздары, құрылыс материалдары.
Өңірге тікелей шетел [[инвестиция]]ны тарту және инвестициялық ахуалын жақсарту мақсатында жүйелі жұмыстар жүргізілуде.&lt;ref&gt;«Егемен Қазақстан» 28-қараша 2018&lt;/ref&gt;
Екіжақты халықаралық қатынастарды дамыту мақсатында, инвестициялық әлеуеті зор аймаққа жыл сайын алыс және жақын шетелдерден делегациялар келіп кетеді.
Атырау облысында жыл сайын «Global Oil&amp;Gas Atyrau» мұнай-газ көрмесі өткізіліп, көрмеге әлемнің 150-ден астам елі қатысады.
Аймақтағы отандық және шетелдік инвесторларға сапалы және жедел көмек, ақпараттық-аналитикалық және сервистік қолдау көрсету мақсатында «Kazakh Invest» ҰҚ» АҚ, «Атырау» әлеуметтік-кәсіпкерлік корпорациясы» АҚ және  «Atyrau Innovations» ЖШС секілді мекемелері тиісті қызмет атқарады.
Сонымен қатар, бүгінде облыста бірқатар шетелдік визалық орталықтар жұмыс істейді.

== Ауыл шаруашылығы ==
{{main| Атырау облысының ауыл шаруашылығы }}
Атырау облысының агроөнеркәсіптік кешені өңірдегі экономиканың маңызды секторларының бірі болып есептеледі, ауылдық жерлерде облыс халқының жалпы санының 42,7% өмір сүреді.[[Сурет:Атырау обл. Түйелер.jpg|thumb|right|250px|	Түйе шаруашылығы бойынша  Атырау облысы Республикада алдыңғы қатарда]]
Облыстың ауыл шаруашылығы жерлерінің көлемі 9,8 млн.гектарды құрайды. Облыстың ауыл шаруашылығы мал өсіруге, әсіресе қой және ірі қара, жылқы, түйе өсіруге маманданған. 
Мемлекет иелігінен алу және жекешелендіру жөніндегі ұлттық бағдарламаға сәйкес ауыл шаруашылығында түбегейлі экономикалық реформа жүзеге асырылды. 
Климат жағдайы мен топырағының құнарсыздығына байланысты облыста егін шаруашылығы өркендемеген. Жайық өзенінің төменгі ағысымен Еділдің тарамдарында Махамбет, Құрманғазы, Индер ауданының шаруашылықтары картоп, көкөніс және бау-бақша өсірумен айналысады. 
Облыс ауыл шаруашылығында негізгі сала мал шаруашылығы болып есептеледі.  Мал шаруашылығымен облыста Исатай, Құрманғазы, Индер және Қызылқоға аудандары айналысады. 
Ауыл шаруашылығының жалпы өнім көлемі - 19528,1 млн теңгені, нақты көлем индексін 99,7% құрады.
Ет өндіру - 47,0 мың тоннаны немесе 102,1%, сүт өндіру - 54,2 мың тоннаны  (100,5%), жұмыртқа өндіру - 1,84 млн дананы (100,2%) құрады.
2010 жылдың қаңтар-желтоқсан айларында ірі қара мал - 182,3 мың басты немесе 102,8%, қой және ешкі - 619 мың басты (103,1%), түйе -  31,7 мың басты (102,5%), жылқы - 46 мың басты (103,9%) құрады.
2011 жылдың 1 қаңтарына ауыл шаруашылық құрылымдарының жалпы саны 2008 бірлік құрады, соның ішінде 79 өндірістік кооператив, 1929 шаруа қожалығы болды.&lt;ref&gt;[http://atyrau.gov.kz/auyl-sharuashylyy/Облыстық ауыл шаруашылығы саласы]{{Deadlink|date=February 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;

== Көлік және байланыс ==
Атырау облысының көлік жүйесінің дамуына оның Орал және Еділ бойы экономикалық аудандармен көрші жатуы және Орта Азия республикалаларымен транзиттік-экономикалық қатынастарының жолындағы қолайлы географиялық орны үлкен әсерін тигізді. Қазіргі таңда Атырау облысында көліктің барлық түрлері де дамыған. Оның құрамында: темір жол, автомобиль, су жолы, әуе жолы және құбыр желісі кіреді.

=== Темір жол көлігі. ===
[[Сурет:Жолаушылар поезы.jpg|thumb|right|130px|Темір жол көлігі]]
{{main| Солтүстік Каспий өңіріндегі темір жол құрылысының тарихы }}
Атырау облысында алғашкы тар табанды ұзындығы 92 шақырым [[темір жол]] 1925-26 ж. Гурьев-Доссор аралығында салынды.
Ұзындығы  517 шақырым Қандыағаш-Гурьев темір жолы 1938 жылы басталып, Ұлы Отан соғысы кезінде іске қосылды.
1966 жылы ұзындыгы 700 шақырым Мақат-Маңғыстау темір жолы желісі пайдалануға берілді.
1970 жылы ұзындығы 333 шақырым Атырау-Астрахань темір жолы, 1989 жылы Мақат-Индер темір жолы іске қосылды.

=== Әуе көлігі ===
{{main| Атырау әуежайы }}[[Сурет:Атырау әуежайы.jpg|thumb|right|150px|Атырау әуежайы]]
Атырау облысының әуе жолы өз дамуын 1931 жылы ашылған Баку-Астрахань-Гурьев-Ембі маршрутынан бастайды. 1935 жылы Ақтөбе- Гурьев, Орал-Гурьев рейстері ашылды. 
1940 жылдың ақпан айында Гурьевте қазақ баскармасыныц 244-ші авиаотряды құрылды. Машиналар паркінде негізінде ПО-2 моделдері болды. 
Бүгінде ескірген әуе көліктерінің орнына осы заманғы жаңа лайнерлер келді.
[[Әуежай]] жаңа техникамен жабдықталып, жаңадан ұшу- қону алаңдары үлкейтіліп,  аэровокзал кешені салынды.

=== Автомобиль көлігі ===
[[Сурет:Атырау. Жол айрығы.png|thumb|right|150px|Атырау қаласына кіре берістегі жол айрығы]]
{{main|Атырау облысының автомобиль көлігі  }}
Жалпы пайдаланудағы автомобиль жолдарының ұзындығы 2752 шақырымды құрайды. Оның ішінде республикалык жолдар 900 шақырым, жалпы қолданатын жергілікті жолдар 1762 шакырым.
Атырау-Ақтау автожолының облыс аумағындағы ұзындығы 270 шакырымды құрайды. Ұзындығы 488 шақырым Атырау-Орал автомобиль жолы бар.
Атырау-Астрахань автожолдарын қайта жаңарту басталды.

=== Су жолы көлігі ===
{{main| Жайықтағы кеме қатынасы}}
[[Сурет:Су көлігі.jpg|thumb|right|150px]]
Жайық өзенінде кеме шаруашылығы 1925 жылы ұйымдастырылған болатын. 1927 жылдан бастап Жайық өзені арқылы Атырау-Орал аралығында жүк тасымалы жүргізілді. 
1964 жылы Гурьев өзен порты құрылып, оны жабдықтау жүк көтеретін техникадан басталып, флот теплоходтармен, буксирлермен толықтырылды.
1982 жылы өзен порты қайта жаңартылып, механикаландырылды. Мұнда үш [[көтергіш кран]]ы кондырылып, темір жол тартылды.
1999 жылдан бастап Жайык-Каспий теңізі каналы арнасын тазарту, қазу жұмыстары басталды.

=== Құбыр көлігі ===
{{main| Атырау облысының құбыр көлігі}}
[[Сурет:Теңіз-Новороссийск мұнай құбыры.jpg|thumb|right|100px|Теңіз-Новороссийск мұнай құбыры]]
1934 жылы ұзындығы 830 шақырым Каспий-Орск мұнай құбыры салынды.
Атырау облысының территориясымен мемлекет аралык маңызы бар транзитті мұнай және газ құбырлары өтеді. Олар: Орта Азия-Орталық газ құбыры, ұзындығы 1500 шақырым 1968-70 жылдары салынған Өзен-Атырау-Самара мұнай құбыры, 1989 жылы салынған ұзындығы 678 шақырым Теңіз-Атырау-Грозный мұнай құбыры.
Қазақстан мұнайын дүниежүзілік рынокқа шығару үшін 2001 жылы ұзындығы 1580 шақырым жылына 67 млн. тонна мұнай өткізу қабілеті бар Теңіз- Новороссийск мұнай құбыры іске қосылды.

Облыстың басты газ құбырының ұзындығы 3058 шақырым, жылына өткізу қабілеті 40,8 млрд. текше метр.

Облыстың басты су құбыры Астрахан-Маңғыстау тұрба құбыры.

=== Байланыс кәсіпорындары: ===
[[Сурет:Атырау. Қазақтелеком.jpg|thumb|right|200px|Атырау. Қазақтелеком]]
* Облыстық телекоммуникация дирекциясы
* Облыстық радиотеледидар арқылы тарату орталығы
* &quot;Қазпошта&quot; АҚ Атырау филиалы	
* [[Altel]] ұялы телефон байланысы
* [[Kcell]] ұялы телефон байланысы
* [[Beeline]] ұялы телефон байланысы
* [[Tele2]] ұялы телефон байланысы

== Туризм  ==
{{main| Атырау облысындағы туризм}}
Аймақ экономикасының басым және аса мән беріліп жатырған бағыттарының бірі туризм саласын дамыту. Әлемнің 50-ден астам елінен 1000 астам шетелдік және бірлескен компаниялары қызмет етуі Іскерлік туризмнің қарқынды дамуына ықпал етуде. Атырау  облысында туризмді дамытудың орны ерекше. Каспий маңында орын тепкен Атырауда туризм саласын дамыту үшін қолайлы аудан ретінде толық қарастыруға мүмкіндік бар. Болашақта емдік-сауықтыру, мәдени-танымдық, спорттық, экологияық, экстрималдық түрлерін дамытуға мүмкіндіктер бар. Спорттық туризмді дамытуда балық аулаудың өзіндік үлгісін ұсына аламыз.&lt;ref&gt;Д.Жайлаубаева, Атырау облысында туризмді дамытудың маңыздылығы. &quot;Географиялық білім беруді жетілдірудің кейбір өзекті мәселелері» Конференция материалдар жинағы. Атырау 2006, ISBN 9965-741-95-6&lt;/ref&gt;

Атырау облысы бойынша да жергілікті маңызы бар тарихи және мәдениет ескерткіштерінің мемлекеттік тізімі бекітіліп, оған 313 ескерткіш (525 нысан) кірген.&lt;ref&gt;Атырау облысы әкімдігінің 2010 жылғы 23 қарашадағы № 299 қаулысы&lt;/ref&gt;
[[Сурет:Сарайшық мемориалды кешені.jpg |thumb|right|200px|Сарайшық мемориалды кешені]]
'''1. Ерекше бағаланатын табиғи мұра ескерткіштері.''' Бұл нысанға Атырау облысы бойынша Иманқара кешені кіреді. Иманқара кешені – Иманқара тауының батыс сілемдерінің етегінде орналасқан ерте темір дәуірлік үңгір.

'''2. Археологиялық ескерткіштер және орта ғасырлық қалалық орталықтар.''' Бұл топқа  Атырау облысы бойынша Аралтөбе кешені мен Сарайшық қалашығы кірген. Аралтөбе қорғандар тобы. Бұл жерден -[[Атыраудың алтын адамы|Алтын киімді адам]] табылған. Сарайшық қалашығы қазақ даласындағы ең көне тарихи орындардың бірі

'''3. Діни және ғибадат орындары болып табылатын орындар.''' Бұл нысанға [[Ұшқан ата]], Ақмешіт қорымдары, [[Ақмешіт – Бекет|Құлшан ата]] жерасты мешіті кіреді.

'''4. Тарихи тұлғаларға қатысты қасиетті орындар.''' Махамбет Өтемісұлы мен Исатай Тайманұлы кесенелері кіреді.

Осы шаралар арқылы туризмді дамытуға жағдай жасай отырып, өлкемізді шетелдік қонақтарға таныстыруға мүмкіндіктер бар.&lt;ref&gt;Г.Ж.Нұрғалиева, М.С. Қуанов, Р.Ж.Әлжанова, Г.Қ.Баймұқашева, С.К.Касенов &quot;INNOVATION MANAGEMENT AND TECHNOLOGY IN THE ERA OF GLOBALIZATION&quot;: Materials of the V International Scientific-Practical Conference January 8-11, 2018, Alexandria – Sharm El Sheikh, Egypt 206-бет&lt;/ref&gt;

== Халық ағарту ісі ==
{{main|Атырау облысындағы халық ағарту ісі}}
[[Қазан революциясы]]на дейін облыс орталығында  1-гимназия, екі сыныптық орысша-қазақша учелище, 2 приход және 2 дін мектебі жұмыс істеген. Уездік халық ағарту бөлімі жанынан  сауатсыздықты жою жөніндегі комиссия құрылып 24 мектеп ашылып, 600 адамды қамтыған.

1924-25 жылдар аралығында бірінші басқышты 40  [[мектеп]], оның төртеуі [[интернат]] болып ашылған. 1938 жылы 12 ақпанда облыстық атқару комитеті, сонымен бірге облыстық халық атқару бөлімі құрылды. Бақсай, Жылыой, Мақат, Қызылқоға, Теңіз, Индер, Маңғыстау аудандары Гурьев облысына қарады. Облыстағы білім беру жүйесі, жалпы орта білім беру, [[Мектептен тыс жұмыс|мектептен тыс тәрбие]] беру мен оқыту, кәсіптік-техникалық білім беру, орта арнаулы білім беру, [[Жоғары оқу орындары|жоғары білім беру]], жоғарғы оқу орнынан кейінгі білім –кадрларының біліктілігін арттыру және оларды қайта даярлау салалары қалыптасып дамыды.&lt;ref&gt;Атырау: Энциклопедия. -Алматы: Атамұра, 2000 ISBN 5-7667-9129-1 84-бет&lt;/ref&gt;
[[Сурет:Дамбы ауылы. Ынтымақ балабақшасы.jpg|thumb|right|200px|Дамбы ауылындағы &quot;Ынтымақ&quot; балалар бақшасы]]
Тәуелсіздік жылдарында Атырау облысы білім беру саласы қарыштап дамыды. 1991 жылы 17 техникалық және кәсіптік білім беру ұйымы жұмыс жасаса, 2000 жылдан бастап 8 оқу орны ашылып, бүгінгі күні техникалық және кәсіптік білім беруді 25 колледж жүзеге асырады. Тәуелсіздік алғаннан бері дарынды балаларды қолдау және оларға жағдай жасау мақсатында аймақта  жаңа типтік үлгідегі білім беру ұйымдары: 7 мамандандырылған интернаттық мекемесі бар облыстық мектеп, 11 мектеп-гимназия, 3 мектеп-лицей, 1 лицей ашылды.

2020 жылдың 10 –қаңтардағы мәлімет бойынша Облыстың білім беру саласында 201 [[балабақша]], 129 мектепке дейінгі шағын орталық, 196 [[орта мектеп]], 5 жекеменшік мектеп, 25 техникалық және кәсіптік білім беру ұйымы (оның ішінде 8 – мемлекеттік емес), 3 арнайы түзету білім беру ұйымы, 45 қосымша білім беру ұйымы, 1 отбасы үлгісіндегі балалар ауылы, 1 балалар денсаулығын оңалту орталығы, 1 кәмелетке толмағандарды бейімдеу орталығы, 2 психологиялық-медициналық-педагогикалық консультация, 7 түзету кабинеті, 1 аймақтық дене тәрбиесі және спортты дамыту орталығы, 1 облыстық әдістемелік орталығы жұмыс жасайды.

== Денсаулық сақтау ісі ==
{{main|Атырау облысының денсаулық сақтау ісі‎}}
Атырау облысының тұрғындарына дәрігерлік жәрдем көрсету туралы алғашқы деректер 1927 жылға саяды. Сол кезеңде тұңғыш фельдшерлік орын ашылған. 1928 ж. Атырау облысының аудандары мен ауылдарына арнап медицина кадрларын даярлау ісі колға алынды. 1936 ж. облыс халқына 36 дәрігер мен 279 орташа дәрежедегі медицина маманы кызмет көрсетті, жер-жерде 2074 орындык 6 [[амбулатория]] мен [[аурухана]] жұмыс істеді. Ұлы Отан соғысы жылдарында Атырау қаласына 2 госпиталь орналастырылды.
[[Сурет:Махамбет ауданында да 100 адамға арналған провизорлық стационар.jpg|thumb|right|300px|Махамбет ауданында 100 адамға арналған провизорлық стационар (Коронавирус инфекциясының алдын-алу үшін)]]
Соғыстан кейінгі жылдары медицина мекемелерінің жүйесі жедел қарқынмен кеңи түсті. 1967 жыл мен 1987 жылдың аралығында облыстық аурухананың, облыстық [[балалар ауруханасы]]ның, облыстық [[перзентхана]]ның, облыстық онкологиялық және туберкулезді емдеу диспансерінің жаңа үйлері іске қосылды, ал 1975 жылдан бастап Қазақ туберкулез және онкология ғылыми-зерттеу институттарының бөлімшелері ашылды.

1998 ж. қазан айында облыстық аурухана жанынан күрделі инженерлік-техникалық аппараттармен жабдықталған жаңа клиника ашылды. Үш қабатты, ауданы 4500 м2 жаңа ғимаратта орналасқан бұл аурухана өзінін оташылык-реанимациялық, күйік емдеу бөлімшелерімен дүниежүзілік деңгейде жұмыс істейтін емдеу орнына айналды.

Қазіргі кезде облыс бойынша 136 денсаулық сақтау ұйымы медициналық көмек көрсетеді, оның ішінде 21 ауруханалық, 115 амбулаториялық-емханалық (8 емхана, 7 орталық аудандық ауруханалар, 55 дәрігерлік амбулатория, 12 фельдшерлік-акушерлік пункт, 23 медициналық пункт, басқа да 10 медициналық ұйым).
2018 жылғы 29 шілдеде Оңтүстік Кореяның Бундан Чанг клиникасымен меморандум жасалып, Мемарандум шеңберінде Келісім бойынша Оңтүстік Кореяға білімін жетілдіруге жолдама арқылы 7 маман оқып келді.&lt;ref&gt;http://atyrau.gov.kz/page/read/Otchet_za_2018_god.html {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200414162245/http://atyrau.gov.kz/page/read/Otchet_za_2018_god.html |date=2020-04-14 }} 2018 ЖЫЛҒЫ ЕСЕП&lt;/ref&gt;

== Әдебиеті мен өнері ==
{{main|Атырау облысының әдебиеті мен өнері‎}}
[[Қазтуған Сүйінішұлы]] - Нарын құмында туған, 15 ғ-да өмір сүрген жырау. [[Шалкиіз Тіленшіұлы]](1465—1560), Есет би, [[Махамбет Өтемісұлы|Махамбет]], [[Шернияз Жарылғасұлы]], [[Қашқынбай Қожамбетұлы]] (1830—1870), [[Нұрым Шыршығұлұлы]] (1831-1908), [[Мұрат Мөңкеұлы]],  (1843—1906) т. б. —[[Еділ]]  мен [[Жайық]], Ойыл мен Қиыл, Жем мен [[Сағыз]] атырабының ақындары.

Бұл ақындардын дәстүрлерін жалғастырған [[Бала Ораз Өтебайұлы]] (1837—1937), Хиса Көбжанұлы, Сәттіғұл Жанғабылұлы (1876— 1966), Сұраубай Үттібайұлы (1887-1970), [[Құмар Жүсіпов]] (1905-1980) болды.

[[Әбу Сәрсенбаев]], [[Хамит Ерғалиев]], [[Ғабдол Сланов]], [[Зейнолла Қабдолов]] -Атыраудың түлектері. 
Олардың ізін ала халық ілтипатына ие болған [[Фариза Оңғарсынова]], [[Жұмекен Нәжімеденов]], Берқайыр Аманшин, Мағзом Сүндетов, [[Нәбиден Әбуталиев]], Марат Отаралиев, Мендекеш Сатыбалдиевтар болды.
Республика тарихына енген талантты қаламгерлермен қатар драматург-жазушы [[Берік Қорқытов]], ақындар Жәрдем Тоғашев, [[Аманқос Ершуов]], Қадыр Жүсіпов, Сансызбай Охасов, [[Өтепберген Әлімгереев]]ті атауға болады.
[[Сурет:Атырау облыстық драма театры.jpg|thumb|right|200px|Махамбет Өтемісов атындағы Атырау облысаралық драма театры]]
1957 жылы республика өмірінде тұңғыш рет облыс театрларының байқауы өткізілді.  Байқау қорытындысында Гурьев театры бірінші жүлделі орынға ие болды.

[[Атырау халық ұлт аспаптар оркестрі|Дина Нұрпейісова атындағы халық ұлт-аспаптар оркестрі]] 1958 жылы қазақ әдебиеті мен өнерінің Мәскеудегі онкүндігіне жолдама алып, одақтар үйінің колонна залында өнер көрсетті.

Қазіргі [[Нұрмұхан Жантөрин атындағы филармония]] 1966 жылы ұйымдастырылды. Филармонияның құрамында 3 эстрадалық ансамбль, 2 қуыршақ театры істеді. Олардың қатарынан  «Атырау-Жайық» эстрада ансамблін ерекше атауға болады. 1980 жылы «Нарын» ансамблі құрылды. 1992 жылы «Нарын» ансамблі Монғолияға барып қайтты.

Қазақстан Республикасының халық артистері, киноактер [[Нұрмұхан Сейітахметұлы Жантөрин|Нұрмұхан Жантөрин]], биші [[Гүлжан Ізімқызы Талпақова|Гүлжан Талпақова]], күйшілер [[Бақыт Тоқсанбайқызы Қарабалина|Бақыт Қарабалина]], [[Қаршыға Ахмедияров]], [[Әзидолла Есқалиев]], [[Айгүл Нариманқызы Үлкенбаева|Айгүл Үлкенбаева]], әнші [[Ғафиз Қыдырұлы Есімов|Ғафиз Есімов]] Атырау топырағынан шыққан таланттар.

Басты мәдени кешендерден [[Махамбет Өтемісұлы атындағы Атырау облыстық академиялық драма театры|Махамбет Өтемісұлы атындағы облыстық академиялық драма театры|Атырау облыстық драма театры]]н және [[Атырау облыстық өлкетану мұражайы]]н және [[Атырау облыстық өнер мұражайы]]н айтуға болады.

== Баспасөзі ==
{{main|‎Атырау облысының баспасөзі}}
* [[Атырау (газет)|«Атырау»]] газеті 
* [[Прикаспийская коммуна]] 
* Апталық «[[Ар-Честь]]» газеті [[File:Атырау ақпарат.jpg|thumb|оңға|600px|'''Атырау ақпарат''']]
* Апталық [[Ақ Жайық (газет)|«Ақ Жайық»]] газеті
* Апталық «Мегаполис Атырау» газеті
* Апталық «[[Тұран]]» газеті
* «[[Кең Жылыой]]» (Жылыой ауданы)
* [[Мақат тынысы (газет)|«Мақат тынысы»]]  (Мақат ауданы)
* «[[Серпер (газет)|Серпер]]»  (Құрманғазы ауданы)
* «[[Жайық шұғыласы]]»  (Махамбет ауданы)
* «[[Дендер (газет)|Дендер]]»  (Индер ауданы)
* «[[Нарын таңы]]»  (Исатай ауданы)
* [[Қызылқоға (газет)|&quot;Қызылқоға&quot;]] (Қызылқоға ауданы)

== Спорт ==
{{main|‎Атырау облысының спорты}}
Атырау топырағынан алғашқылардың бірі болып халықаралық деңгейге көтерілген 
жеңіл атлетші [[Әмен Елемесұлы Тұяқов|Әмин Тұяқов]] болды. 1963-1967 жылдар аралығында 200 метрге жүгіруден тең келер ешкім болмады.  Ә.Тұяқов 100 метр, 200 метр қашықтыққа жүгіруден және 100х4, 200х4 эстафетаға жүгіруден 8 рет КСРО чемпионы атанып, 10 мәрте күміс, қола жүлдеге ие болды.
[[Сурет:Атырау Теннис орталығы.jpg|thumb|right|300px|Теннис орталығы]]
Ел біріншілігінде Атырау балуандары да ойдағыдай нәтижелерге жетті. 
[[Еркін күрес]] бойынша Қазақстанның тұңғыш Атыраулық чемпионы  Ж.Ысқақов ұзақ жылдар бойы  дене шынықтыру мен спорт жүйесінде табысты еңбек етті.

Атырау ескекшілері  Д.Савин, А.Сафарян, С.Сергеев Қазақстанның бірнеше дүркін чемпиондары. 
[[Арман Константинұлы Шылманов|Арман Чилманов]]  84 кг салмақты таэквондодан 2008 жылғы Олимпиялық ойындардың қола медалі иегері.
Атырау аруы [[Сәния Махамбетова]] самбо және дэюдо күрестері бойынша халықаралық және республикалық сайыстарда бірнеше рет жеңістерге жетті.

Облыста спорттың  [[бокс]], [[Байдаркада және каноэде есу|қайық есу]] , [[футбол]], [[тоғызқұмалақ]], [[баскетбол]], [[шахмат]], [[волейбол]] сияқты түрлері кең тараған. 
Атырау облысы бойынша футбол, волейбол, хоккей, баскетболдан еліміздің біріншілігінде  Атырау спорт командалары жақсы нәтижелер көрсетіп келеді.

'''[[Атырау ФК|«Атырау» футбол командасы]]''' республика чемпионатының 2 дүркін қола жүлдегері (2001 және 2002 жылдар),  2009 жылы Қазақстан кубогының иегері. Қазақстан кубогының иегері.&lt;ref&gt;www.rfcatyrau.kz О клубе&lt;/ref&gt; 
[[Сурет:Атырау. Мұз айдыны сарайы.jpg|thumb|right|200px|Мұз айдыны сарайы]]
''' [[Бейбарыс (хоккей клубы)|«Бейбарыс» хоккей клубы]] ''' дүркін Қазақстан чемпионы (2010/2011, 2011/2012, 2015/2016 және 2018/2019).&lt;ref&gt;Хоккейный клуб «Бейбарыс» (Атырау) на сайте Казахстанской федерации хоккея с шайбой&lt;/ref&gt;

'''«Атырау» волейбол командасы ''' 2003 және 2006 жылғы еліміздің чемпионы, 4 рет Қазақстан кубогының иегері -2000, 2009, 2010, 2015 

'''«Атырау Барыстары»''' баскетбол командасы  Қазақстан біріншілігінің 2-рет алтын (2010/2011, 2015-2016), 7-дүркін күміс жүлдегері. (011/2012, 2012/2013, 2013/2014, 2016/2017, 2017/2018, 2018/2019, 2019/2020.&lt;ref&gt; http: //www. bcbarsyatyrau.kz/&lt;/ref&gt;

Спорт нысандарынан Атырау қаласының орталық [[Мұнайшы (стадион)|«Мұнайшы» стадионын]] атауға болады. Қасында спорт комплексі және жүзу бассейні бар. Денешынықтыру және сауықтыру орталығында (ФОК)  әртүрлі спорт секциялары жұмыс жасайды.
[[Атырау мұз айдыны]]нда коньки теуіп, дем алуға мүмкіндіктер қарастырылған, хоккейден еліміздің біріншілігінің ойындары өтеді. Теннис орталығында үлкен теннис ойнауға арналған 4 ашық және 4 жабық алаң бар. Мамандардың айтуынша, теннис корты халықаралық үлгідегі құрылыс талаптарына сай келеді.&lt;ref&gt;https://24.kz/kz/archive/zha-aly-tar/t-uelsizdikke-25-zhyl/item/154229-khaly-araly-talap-a-saj-tennis-ortaly-y-ashyldy Атырауда халықаралық талапқа сай теннис орталығы ашылды&lt;/ref&gt;

== Танымалы тұлғалары ==
{{main|‎Атырау облысының танымал тұлғалары}}
* [[Аркадий Юрьевич Волож]] — Яндекс компаниясының бас директоры.
* [[Әбу Сәрсенбаев]] – қазақ ақыны, жазушысы.
* [[Болат Жамитұлы Өтемұратов|Болат Өтемұратов]] — Қазақстан Республикасы Президентінің Іс басқарушысы.
* [[Ғабдол Сланов]] – жазушы.
* [[Ғани Есенкелдіұлы Қасымов|Ғани Қасымов]] — Қазақстан патриоттары партиясының төрағасы. 
* [[Жұмекен Нәжімеденов]] — Қазақстан Республикасы Мемлекеттік әнұранының (мәтіні) авторы, көрнекті ақын, Қазақстан Жастар одағы сыйлығының иегері.
* [[Зейнолла Қабдолов]] — Қазақстанның Халық жазушысы, Қазақ және Қырғыз Республикаларының еңбек сіңірген ғылым қайраткері.
* [[Иманғали Тасмағамбетов]] — Қазақстан Республикасының мемлекет және қоғам қайраткері.
* [[Темір Нұрбақытұлы Бекмамбетoв|Тимур Бекмамбетoв]] — кинорежиссер, клипмейкер, продюсер.
* [[Фариза Оңғарсынова]] — қазақ ақыны, халық жазушысы, журналист, ҚР Парламенті Мәжілісінің I және II шақырылымдарының депутаты.
* [[Хамит Ерғалиев]] — қазақ ақыны.
* [[Хиуаз Доспанова]] — Екінші дүниежүзілік соғысының қазақтан шыққан жалғыз әйел-ұшқышы, жауынгер, батыр, Қазақстан Республикасының Халық Қаһарманы.

== Тағы қараңыз ==
*[[Атырау облысының жер бедері]]
*[[Атырау облысының геологиялық құрылымы]]
*[[Атырау облысының климаты]]
*[[Атырау облысының пайдалы қазбалары]]
*[[Атырау облысының топырағы]]
*[[Атырау облысының өзендері мен көлдері]]
*[[Атырау облысының әкімшілік бөлінісі]]
*[[Атырау облысының халқы, орналасуы, этностары]]
*[[Атырау облысының тарихы]]
*[[Атырау облысының өсімдіктер дүниесі]]
*[[Атырау облысының жануарлар дүниесі]]
*[[Атырау облысының экономикалық аудандары]]
*[[Атырау облысының ауыл шаруашылығы]]
*[[Атырау облысының автомобиль көлігі]]
*[[Атырау облысының құбыр көлігі]]
*[[Атырау облысындағы туризм]]
*[[Атырау облысындағы халық ағарту ісі]]
*[[Атырау облысының денсаулық сақтау ісі‎]]
*[[Атырау облысының әдебиеті мен өнері]]
*[[Атырау облысының баспасөзі]]
*[[Атырау облысының спорты]]
*[[Атырау облысының танымал тұлғалары]]
== Дереккөздер ==
{{дереккөздер|2}}

== Сыртқы сілтемелер ==
* [http://atyrau.gov.kz Атырау облысы әкімдігінің ресми сайты] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120607170705/http://www.atyrau.gov.kz/ |date=2012-06-07 }}
* [http://www.brif.kz/maps/atyrau_region.php Атырау облысы Бриф зерттеу тобында] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070617150058/http://www.brif.kz/maps/atyrau_region.php |date=2007-06-17 }} {{ru icon}}
* [http://www.rubricon.com/showbigimg.asp?id=279169327 Атырау облысының физикалық картасы] {{ru icon}} ([[Рубрикон]])
* [http://www.dmoz.org/World/Kazakh/Региондық/Азия/Қазақстан/Әкiмшiлiк-аумақтық_құрылысы/Атырау_облысы Атырау облысы] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170309225701/https://www.dmoz.org/World/Kazakh/%D0%A0%D0%B5%D0%B3%D0%B8%D0%BE%D0%BD%D0%B4%D1%8B%D2%9B/%D0%90%D0%B7%D0%B8%D1%8F/%D2%9A%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D2%9B%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD/%D3%98%D0%BAi%D0%BC%D1%88i%D0%BBi%D0%BA-%D0%B0%D1%83%D0%BC%D0%B0%D2%9B%D1%82%D1%8B%D2%9B_%D2%9B%D2%B1%D1%80%D1%8B%D0%BB%D1%8B%D1%81%D1%8B/%D0%90%D1%82%D1%8B%D1%80%D0%B0%D1%83_%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D1%8B%D1%81%D1%8B/ |date=2017-03-09 }} ([[Ашық Тізімдеме Жобасы|Ашық Тізімдеме Жобасы (ODP)]])

{{Атырау облысы}}
{{Қазақстан Республикасының әкімшілік аумақтары}}

[[Санат:Атырау облысы]]</text>
      <sha1>i0mfw4ld5mbbu8t0pe6kfbot2a4atab</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Молдова</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1724</id>
    <revision>
      <id>3064683</id>
      <parentid>3022505</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T13:56:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Malik Nursultan B</username>
        <id>111493</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="23049" xml:space="preserve">{{Мемлекет
 |Қазақша атауы        = Молдова Республикасы
 |Шынайы атауы   = {{lang-mo|Republica Moldova}}
 |Атау септігі       = Молдова
 |Елтаңба                    = Coat of arms of Moldova.svg
 |Байрақ                    = Flag of Moldova.svg
 |Ұраны                   = 
 |Әнұранның аты          = Limba noastră
 |Аудио                   = Imnul Republicii Moldova US NAVY.ogg
  |Картада                = Location Moldova Europe.png
  |карта тақырыбы        =
 |Картада2               = 
 |lat_dir =N |lat_deg =47 |lat_min =13 |lat_sec = 
  |lon_dir =E |lon_deg =28 |lon_min =35 |lon_sec = 
  |region                 = MD
  |CoordScale             = 1000000
 |Тілі                    = [[молдаван тілі]]&lt;br /&gt;([[румын тілі]])
 |Мемлекеттік діні = 
 |Үкімет түрі         = [[Парламенттік республика]]
 |Құрылды       = [[1359 жыл]]ы
 |Тәуелсіздік күні      = [[27 тамыз]] [[1991 жыл]]
 |Тәуелсіздігін алды        = [[КСРО]]-дан
 |Астанасы                 = [[Сурет:Flagge-Chisinau-01-10.png|22px]]&amp;nbsp;[[Кишинев]]
 |Ірі қалалары       = Кишинев, [[Тирасполь]], [[Бельцы]], [[Бендеры]], [[Рыбница]], [[Кахул]]
 |Басшы қызметі = [[Молдова президенті|Президенті]]&lt;br /&gt;[[Молдова Премьер-министрі|Премьер-министрі]]&lt;br /&gt;[[Молдова Парламентінің президенті|Парламент президенті]]
 |Басшылары            = [[Майя Григорьевна Санду|Майя Санду]]&lt;br /&gt;[[Наталья Валерьевна Гаврилица|Наталья Гаврилица]]&lt;br /&gt;[[Игорь Иванович Гросу|Игорь Гросу]]
 |Жер аумағы бойынша орны     = 135-ші
 |Жер аумағы              = 33 846
 |Судың үлесі            = 1,4
 |Этнохороним             = [[молдовандар]]
  |Халық саны бойынша орны     = 138-ші
  |Жұрты              = {{құлдырау}} 2 681 735 &lt;ref&gt;[http://statistica.gov.md/newsview.php?l=ro&amp;idc=168&amp;id=6416 BNS:Official estimate]&lt;/ref&gt;&lt;br /&gt;{{small|([[Транснистрия]] қоспағанда)}}
  |Сарап жылы             = 2019
  |Санақ бойынша халық саны  = 
  |Санақ жылы           = 
  |Халық тығыздығы    = 90,5
  |Тығыздық бойынша орны     = 93-ші
|ЖІӨ                     = 
 |ЖІӨ сараптаған жылы     = 
 |ЖІӨ бойынша орны         = 
 |Жан басына шаққандағы ЖІӨ       = 
 |Жан басына шаққандағы ЖІӨ бойынша орны   = 
 |ЖІӨ (АҚТ)               = 27,271 млрд.
 |ЖІӨ (АҚТ) сараптаған жылы   = 2019
 |ЖІӨ (АҚТ) орны      = 
 |Жан басына шаққандағы ЖІӨ (АҚТ) = 7,700&lt;ref name=&quot;ReferenceA&quot;&gt;https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2019/01/weodata/weorept.aspx?pr.x=78&amp;pr.y=4&amp;sy=2017&amp;ey=2024&amp;scsm=1&amp;ssd=1&amp;sort=country&amp;ds=.&amp;br=1&amp;c=921&amp;s=NGDPD%2CPPPGDP%2CNGDPDPC%2CPPPPC&amp;grp=0&amp;a=&lt;/ref&gt;
 |Жан басына шаққандағы ЖІӨ (АҚТ) орны = 
 |ЖІӨ (номинал)             = 12,037 млрд.
 |ЖІӨ (номинал) сараптаған жылы = 2019
 |ЖІӨ (номинал) бойынша орны    = 
 |Жан басына шаққандағы ЖІӨ (номинал) = 3,398&lt;ref name=&quot;ReferenceA&quot;&gt;https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2019/01/weodata/weorept.aspx?pr.x=78&amp;pr.y=4&amp;sy=2017&amp;ey=2024&amp;scsm=1&amp;ssd=1&amp;sort=country&amp;ds=.&amp;br=1&amp;c=921&amp;s=NGDPD%2CPPPGDP%2CNGDPDPC%2CPPPPC&amp;grp=0&amp;a=&lt;/ref&gt;
 |Жан басына шаққандағы ЖІӨ (номинал) орны = 
 |АДИ                    = {{өсім}} 0,700&lt;ref name=&quot;HDI&quot;&gt;{{cite web |url=http://hdr.undp.org/sites/default/files/2018_human_development_statistical_update.pdf |title=2018 Human Development Report |year=2018 |accessdate=14 September 2018 |publisher=United Nations Development Programme }}&lt;/ref&gt;
 |АДИ жылдық есебі       = 2017
 |АДИ бойынша орны           = 112-ші
 |АДИ деңгейі            = &lt;span style=&quot;color:#008000;&quot;&gt;жоғары&lt;/span&gt;
 |Әуе компаниясы            =
 |Валютасы                  = [[Молдова лейі]] &lt;br /&gt;([[ISO 4217|MDL, код 92]])
 |Интернет үйшігі           = [[.md]]
 |ISO                     = MDL
 |Телефон коды          = 373
 |Уақыт белдеулері            = [[UTC+2]], жазда [[UTC+3]]
 |Түсініктемелер              = 
&lt;!-- |Тусыз және елтаңбасыз  =* --&gt;
&lt;!-- |Әнұрансыз              =* --&gt;
}}
'''Молдова''' ({{lang-ro|Moldova}}), ресми атауы — '''Молдова Республикасы''' ([[Молдован тілі|молд.]] және [[Румын тілі|рум.]] ''Republica Moldova'') — Оңтүстік-Шығыс Еуропада орналасқан мемлекет. Жер көлемі 33,7 мың км². Халқы 4,43 млн. адам. Астанасы – [[Кишинев|Кишинев қаласы]]. Ресми тілі – [[молдован тілі]]. Ақша бірлігі – [[лей]]. Ұлттық мейрамы – 27 тамыз — Тәуелсіздік күні.

== Халқы ==
Негізгі халқын молдовандар құрайды (70%). Сонымен бірге, [[украиндар]], [[орыстар]], [[гагауздар]], [[еврейлер]], [[болгарлар]], т.б. тұрады. Негізгі ұстанатын діні – [[Христиандық|христиан]] дінінің [[Православ шіркеуі|православие]] тармағы.

== Саясаты ==
Мемлекет басшысы  – [[Президент]]. Үкімет басшысы – [[Премьер-министр]]. Жоғарғы заң шығарушы органы – бір палаталы парламент (Жоғарғы кеңес).

== Географиясы ==
Шығыс Еуропа жазығының [[Днестр]] мен [[Прут]] өзендері аралығында орналасқан. Жері жоталы, жазықты келеді. Орталығын [[Кодра қыраты]] алып жатыр. Ең биік нүктесі – [[Баланешты тауы]] (429 м). Днестр өзенінің оң жағалауы – Днестр маңы қыраты (биіктігі 250 – 345 м), сол жағалауы – [[Подоль қыраты]]ның қиыр шеті және солтүстігінде Солтүстік Молдовия жазығына ұласады. Молдованың оңтүстігіндегі Оңтүстік Молдовия жазығы [[Қара теңіз]] маңы ойпатына жалғасады. Климаты – қоңыржай континенттік; қысы қысқа, қары жұқа, жазы ұзақ, ыстық келеді. Жаздағы орташа температура 22°С (шілде айында 40°С-қа дейін), қыстағы орташа температура –3 – 5°С (қаңтар айында –30°С-қа дейін). Жылдық жауын-шашын мөлшері 370 – 500 мм. Өзендері – Қара теңіз алабына жатады. Ірі өзендері – Днестр (Молдова жеріндегі ұзындығы – 657 км), Прут (Молдова жеріндегі ұзындығы – 695). Ірі көлдері – [[Белеу]], [[Драчеле]], [[Ротунда]] және т.б. Кеме қатынасы жақсы дамыған. Аумағының 75%-ы қара топырақты, 9%-ы орманды алқап болып келеді. [[Әктас]], [[гипс]], [[шынылық құм]] ([[әйнек]]), [[мұнай]]-[[Табиғи газ|газ]], т.б. табиғи байлықтар бар.

== Табиғаты ==
Климаты [[қоңыржай континентті]]. Жазы ұзақ әрі ыстық. Қысы қысқа әрі жұмсақ. Жылына түсетін жауын-шашын мөлшері аз (солтүстікте – 500 мм, ал оңтүстікте 400 мм-ге деін). Сондықтан егістер қолдан суландыруды қажет етеді. Топырақ-климат ресурстары республиканың негізгі табиғи байлығы болып саналады. Климаттың температуралық режимі және құнарлы [[қара топырағы]] бау-бақша және жүзімдіктер өсіруге өте қолайлы. Аумағының 80%-ы ауыл шаруашылығының үлесіне тисе, оның 12%-ын гүл плантациялары, бақтар мен жүзімдіктер алады. [[Денстр]], [[Прут]] өзендерінің және оның салаларының Молдова шаруашылығында маңызы өте зор. Олар су мен энергияның негізгі көзі болып табылып қана қоймай, кеме қатынасында да қолданылды. Республика аумағы пайдалы қазбаларға өте кедей. Мұнда тек құрылыс материалдар өндірісіне керекті шикізаттар қоры ғана бар. Молдовада отын ресурстары аз болғандықтан оны [[ТМД]]-ның республикаларынан тасымалдайды.

== Халқы ==
Молдова халқы өте тығыз орналасқан республика. Мұндағы халықтың орташа тығыздығы 1км жерге 119 адамнан келеді. Тұрғындарының негізгі бөлігін молдовандар (64%) құрайды. Басқа ұлттардың ішінен [[орыстар]] (14%), [[украиндар]]  (13%) басым. Олар [[Днестір]]дің сол жақ жағалауында көп қоныстанған. Елдің оңтүстігіндегі [[гагауыз]]дар  (3,5%) тұрады. Халықтың үлкен бөлігін ауыл тұрғындары  (54%) алады. Соңғы онжылдықта өнеркәсіптің өркендеуіне байланысты қала тұрғындарының саны да өсіп отыр. [[Кишинев]], [[Бельцы]], [[Бендеры]] сияқты қалалардағы халқының саны 100 мың адамға жетті.

== Қысқаша тарихы ==
Молдова жерін адамзат төменгі [[палеолит]] дәуірінде мекендеген. 6-ғасырдан бастап, алғашқы мемлекеттік бірлестіктер құрыла бастады. 10 – 12-ғасырларда бұл өлкеге көшпелі [[печенег тайпасы|печенег]], [[қыпшақ тайпасы|қыпшақ тайпалары]] келді. 13-ғасырдың ортасы мен 14-ғасырдың 1-жартысында Молдова жері [[Алтын Орда]]ға бағынды. 14-ғасырдың 2-жартысында тәуелсіз [[Молдавия князьдығы]] құрылды. Ол 15 – 18-ғасырларда [[Осман империясы]]на тәуелді болды. 18-ғасырдағы орыс-түрік соғыстарынан кейін Молдова [[Ресей империясы]]ның қол астына кірді. 1917 – 18 ж. Молдовада Кеңес өкіметі орнады. Бірақ, елдің негізгі бөлігі — [[Бессарабия]] [[Румыния]]ның қол астында қалды. Азамат соғысы біткеннен кейін, 1924 ж. [[Украин КСР|Украин КСР-інің]] құрамына енген [[Молдован АКСР|Молдован АКСР-і]] құрылды. 1939 ж. жасалған Кеңес – герман келісім шарты бойынша 1940 ж. [[Қызыл Армия]] бөлімдері Бессарабияны Румыниядан тартып алды. 1940 ж. 2-тамызда осы Бессарабия жерін қоса отырып, тұтас Молдован КСР-і құрылды. 1941 – 44 ж. Молдованы неміс-фашист әскерлері басып алды. 1944 – 90 ж. Кеңес Одағы құрамында болды. Кеңес Одағы ыдырағаннан кейін, Молдова тәуелсіз мемлекетке айналды.&lt;ref&gt;Қазіргі дүние географиясы: Хрестоматия. Жалпы білім беретін мектептің қоғамдық-гуманитарлық бағытындағы 11-сыныбына арналған оқу құралы. / Қ. Ахметов, Т. Увалиев, Г. Түсіпбекова. —Алматы: &quot;Мектеп&quot; баспасы, 2007. ISBN 9965-36-216-5&lt;/ref&gt;

== Географиялық орны ==
Елдің отын-шикізат базасы жоқ, пайдалы қазбаларды сырттан тасиды. Өнеркәсіптегі жетекші сала – тамақ өндірісі (жалпы өнеркәсіптегі үлесі – 50%). [[Шарап]], [[жеміс]], [[көкөніс]] қалбырлау, [[эфир майы]]н өндіру алдыңғы қатарда. Машина жасау ([[автотіркемелер]], ауыл шаруашылығы машиналарын жинақтау және т.б.), [[химия]] және жеңіл өнеркәсіп салалары жұмыс істейді. [[Қант]], [[темекі]], [[шарап]] секілді жеңіл өнеркәсіп өнімдері өндіріледі және [[бидай]], [[жүгері]], [[қант қызылшасы]], жеміс-көкөністер өсіріледі. Ет-сүт өнімдерін өндіру де жақсы жолға қойылған. Сыртқы саудада тамақ өнімдері мен шарап шығару басым. Негізгі импортталатын тауарлар қатарында отын, шикізат, машиналар, химия өнімдері және т.б. бар. Басты сауда серіктестері – [[Ресей]], [[Украина]], [[Беларусь]]. Ресейдегі Молдова елшілігі [[Қазақстан]]дағы Молдова елшілігі қызметін қоса атқарады.&lt;ref&gt;[[Балалар Энциклопедиясы]], 6 том.&lt;/ref&gt;

Молдова — бұрынғы кеңестік республикалар ішіндегі ең кіші және халық ең тығыз қоныстанған республика. Оның теңізге шығатын жолы жоқ және Еуропаның ең кедей елдерінің қатарына жатады.

Молдованы екі жағынан [[Украина]] қоршап тұр, ал батысында [[Румыния]]мен шектеседі. Елдің негізгі аумағын орташа биіктігі теңіз деңгейінен 140 м-ден аспайтын төбелі, ойпатты жазықтар алып жатыр. Батысында [[Реут]] пен [[Пруг]] өзендерінің аралығында биіктігі 340 м-ге дейін жететін орманды Кодру үстірті орналасқан. Молдова аумағының 35%-ынан астам бөлігін жалпақ жапырақты ормандар қамтыған. Өзендердің ең ұзыны — Днестр Шығыс Молдова арқылы ағып өтіп, [[Украина]] жерінде [[Қара теңіз]]ге құяды.

== Шаруашылығы ==
Молдованың шаруашылық кешендеріндегі алдыңғы орынды ауыл шаруашылығы, тамақ өнеркәсібі, машина жасау және жеңіл индустрия алады. Сонымен қатар электр энергетикасы мен құрылыс материалдарын дайындау өнеркәсібі де дамыған. [[Тамақ өнеркәсібі]] әр түрлі шаруашылығы өнімдерін өңдеумен тығыз байланысты. Оның консервілеу, [[қант]], [[шарап жасау]], [[май шайқау]] және [[темекі]] сияқты салалары бар. Бау-бақша дақылдарын консервілеу өнеркәсіптері тасымалдауға қиындық туғызады. Өндірістердің көбі республиканың оңтүстік-шығыс шоғырланған. Зауыт Кишинев, [[Кагул]], [[Тирасполь]], [[Бендеры]] сияқты ірі қалаларда салынған.

Қант щығаратын зауыттар Молдованың солтүстігінде, яғни қант қызылшасы көп егілетін жерлерде орналасқан. Олардың ең ірілері – [[Дондюшаны]], [[Бельцы]], [[Рыбницы]] сияқты қалаларда шоғырланған.

Май шайқайтын ([[эфир майы]]н, [[жүгері]] мен [[күнбағыс]]тан өсімдік майын алатын) өнеркәсіптер ел аумағында біркелкі орналасқан. Қазіргі кездегі ең ірі зауыттар Бельцы мен Бендеры қалаларында жұмыс жасайды.

Шарап жасау – шаруашылықтың көне саласы болып табылады. Шарап пен коньяк шағаратын кәсіпорындар жүзімдіктері көп аудандарда (орталық және оңтүстік Молдова) орын тепкен. Ал ең ірі шарап-коньяк комбинаттары :Кишинев пен Тираспольде.

Темекі өнеркәсібі – негізінен, республиканың темекі өсіретін солтүстік және орталық аймақтарында дамыған.

Машина жасау – соңғы жылдары қалыпстақандығына қарамастан, мұнда тракторлар (Кишинев), қызан жинайтын комбайндар (Бельцы), ауыл шаруашылығына және тамақ өнеркәсібіне қажетті құралдар шығаратын зауыттар мен электроника (Кишинев) қарқынды дамуда. Машина жасау өнеркәсібі.

Молдова аумағының 70%-дан астамы құнарлы қара топырақпен жабылған. Негізгі [[ауыл шаруашылығы]] дақылдары — [[бидай]], [[темекі]], [[жүгері]], [[күнбағыс]], ал елдің оңтүстігінде [[жүзім]] өсіріледі. Шарап жасау — 1991 жылы ел өз тәуелсіздігін алғаннан кейінгі өндірістің гүлденген санаулы салаларының қатарына жатады. [[Ауыл шаруашылығы]] Молдова [[экономика]]сындағы экспорттың негізгі бөлігін құрайтын аса маңызды сектор. Мұнда еңбекке қабілетті елдің 40%-ға жуығы жұмыс істейді. Молдова халқының жартысынан астамы ауылды жерде тұрады. [[Өнеркәсіп]] өнімінің 42%-ын тамақ өнеркөсібі өндіреді. [[Минералдық ресурстар]]ға кедей және ірі көлік магистральдарынан алыста орналасқан елдің экономикасы құлдырау сатысын басынан өткізуде.

[[Жеңіл өнеркәсіп]] шеттен әкелінетін шикізатты қолданады. [[Тоқыма]] өнеркәсібінің кәсіпорындары мақта мата (Тирасполь комбинаты) және жібек мата (Бендеры) шығарады. Кілем тоқитын үлкен комбинат та (Унгены) жұмыс жасайды. Сонымен қатар тігін, тоқыма, былғары аяқкиім фабрикалары (Кишинев, Тирасполь) бар. [[Құрылыс материалдары]] өнеркәсібі [[жабынқыш]] (черепица), бақалшықтардан түрлі [[блоктар]], [[шифер]], [[темір-бетон]] сияқты құрылыс өнімдерін шығарады.
[[Электр энергетикасы]] республика экономикасында үлкен рөл атқарады. [[Днестр]] өзеніне [[Дубоссар СЭС-і]], ал [[Прут]] өзеніне [[Румыния]]мен бірлесе отырып СЭС салынған. Аса қуатты Молдова ГРЭС-і Днестровск қаласының маңында жұмыс жасаса, ал Кишинев, Тирасполь мен Бельцы қалаларында сырттан әкелінетін отынды пайдаланатын ЖЭО бар.&lt;ref&gt;Географи. Дүние жүзіне жалпы шолу. ТМД елдері. Ә.Бейсенова., К.Каймулдинова., С.Әбілмәжінова., Қ.Баймырзаев., Ж.Достай.Алматы: 2006. ISBN 9965-33-575-3&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{wikify}}

{{Навигациялық блок
 |тақырып       = Молдова
 |тақырып_стиль = background:{{түс|{{PAGENAME}}}};
 |state         = collapsed
 |Еуропа елдері
 |Еуропа кеңесі
 |ТМД
 |ГУАМ
 |Франкофония
 |Қара теңіз экономикалық ынтымақтастығы ұйымы
 |Еуразия Экономикалық Қауымдастығы
}}

[[Санат:Молдова]]
[[Санат:Посткеңестік елдер]]


{{Geo-stub}}</text>
      <sha1>i0dd26wez6chlz7nwcfbwkn6b14d0d4</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065305</id>
      <parentid>3064683</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T10:39:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>G777KJ</username>
        <id>118297</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="26974" xml:space="preserve">{{Мемлекет
 |Қазақша атауы        = Молдова Республикасы
 |Шынайы атауы   = {{lang-ro|Republica Moldova}}
 |Атау септігі       = Молдова
 |Елтаңба                    = Coat of arms of Moldova.svg
 |Байрақ                    = Flag of Moldova.svg
 |Ұраны                   = 
 |Әнұранның аты          = Limba noastră
 |Аудио                   = Imnul Republicii Moldova US NAVY.ogg
  |Картада                = Location Moldova Europe.png
  |карта тақырыбы        =
 |Картада2               = 
 |lat_dir =N |lat_deg =47 |lat_min =13 |lat_sec = 
  |lon_dir =E |lon_deg =28 |lon_min =35 |lon_sec = 
  |region                 = MD
  |CoordScale             = 1000000
 |Тілі                    = [[молдаван тілі]]&lt;br /&gt;([[румын тілі]])
 |Мемлекеттік діні = 
 |Үкімет түрі         = [[Парламенттік республика]]
 |Құрылды       = [[1359 жыл]]ы
 |Тәуелсіздік күні      = [[27 тамыз]] [[1991 жыл]]
 |Тәуелсіздігін алды        = [[КСРО]]-дан
 |Астанасы                 = [[Сурет:Flagge-Chisinau-01-10.png|22px]]&amp;nbsp;[[Кишинев]]
 |Ірі қалалары       = Кишинев, [[Тирасполь]], [[Бельцы]], [[Бендеры]], [[Рыбница]], [[Кахул]]
 |Басшы қызметі = [[Молдова президенті|Президенті]]&lt;br /&gt;[[Молдова Премьер-министрі|Премьер-министрі]]&lt;br /&gt;[[Молдова Парламентінің президенті|Парламент президенті]]
 |Басшылары            = [[Майя Григорьевна Санду|Майя Санду]]&lt;br /&gt;[[Наталья Валерьевна Гаврилица|Наталья Гаврилица]]&lt;br /&gt;[[Игорь Иванович Гросу|Игорь Гросу]]
 |Жер аумағы бойынша орны     = 135-ші
 |Жер аумағы              = 33 846
 |Судың үлесі            = 1,4
 |Этнохороним             = [[молдовандар]]
  |Халық саны бойынша орны     = 138-ші
  |Жұрты              = {{құлдырау}} 2 681 735 &lt;ref&gt;[http://statistica.gov.md/newsview.php?l=ro&amp;idc=168&amp;id=6416 BNS:Official estimate]&lt;/ref&gt;&lt;br /&gt;{{small|([[Транснистрия]] қоспағанда)}}
  |Сарап жылы             = 2019
  |Санақ бойынша халық саны  = 
  |Санақ жылы           = 
  |Халық тығыздығы    = 90,5
  |Тығыздық бойынша орны     = 93-ші
|ЖІӨ                     = 
 |ЖІӨ сараптаған жылы     = 
 |ЖІӨ бойынша орны         = 
 |Жан басына шаққандағы ЖІӨ       = 
 |Жан басына шаққандағы ЖІӨ бойынша орны   = 
 |ЖІӨ (АҚТ)               = 27,271 млрд.
 |ЖІӨ (АҚТ) сараптаған жылы   = 2019
 |ЖІӨ (АҚТ) орны      = 
 |Жан басына шаққандағы ЖІӨ (АҚТ) = 7,700&lt;ref name=&quot;ReferenceA&quot;&gt;https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2019/01/weodata/weorept.aspx?pr.x=78&amp;pr.y=4&amp;sy=2017&amp;ey=2024&amp;scsm=1&amp;ssd=1&amp;sort=country&amp;ds=.&amp;br=1&amp;c=921&amp;s=NGDPD%2CPPPGDP%2CNGDPDPC%2CPPPPC&amp;grp=0&amp;a=&lt;/ref&gt;
 |Жан басына шаққандағы ЖІӨ (АҚТ) орны = 
 |ЖІӨ (номинал)             = 12,037 млрд.
 |ЖІӨ (номинал) сараптаған жылы = 2019
 |ЖІӨ (номинал) бойынша орны    = 
 |Жан басына шаққандағы ЖІӨ (номинал) = 3,398&lt;ref name=&quot;ReferenceA&quot;&gt;https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2019/01/weodata/weorept.aspx?pr.x=78&amp;pr.y=4&amp;sy=2017&amp;ey=2024&amp;scsm=1&amp;ssd=1&amp;sort=country&amp;ds=.&amp;br=1&amp;c=921&amp;s=NGDPD%2CPPPGDP%2CNGDPDPC%2CPPPPC&amp;grp=0&amp;a=&lt;/ref&gt;
 |Жан басына шаққандағы ЖІӨ (номинал) орны = 
 |АДИ                    = {{өсім}} 0,700&lt;ref name=&quot;HDI&quot;&gt;{{cite web |url=http://hdr.undp.org/sites/default/files/2018_human_development_statistical_update.pdf |title=2018 Human Development Report |year=2018 |accessdate=14 September 2018 |publisher=United Nations Development Programme }}&lt;/ref&gt;
 |АДИ жылдық есебі       = 2017
 |АДИ бойынша орны           = 112-ші
 |АДИ деңгейі            = &lt;span style=&quot;color:#008000;&quot;&gt;жоғары&lt;/span&gt;
 |Әуе компаниясы            =
 |Валютасы                  = [[Молдова лейі]] &lt;br /&gt;([[ISO 4217|MDL, код 92]])
 |Интернет үйшігі           = [[.md]]
 |ISO                     = MDL
 |Телефон коды          = 373
 |Уақыт белдеулері            = [[UTC+2]], жазда [[UTC+3]]
 |Түсініктемелер              = 
&lt;!-- |Тусыз және елтаңбасыз  =* --&gt;
&lt;!-- |Әнұрансыз              =* --&gt;
}}
'''Молдова''' ({{lang-ro|Moldova}}), ресми атауы — '''Молдова Республикасы''' ([[Румын тілі|рум.]] ''Republica Moldova'') — Оңтүстік-Шығыс Еуропада орналасқан мемлекет. Украинамен және Румыниямен шектеседі. Аумағы 33 846 км², дегенмен де-факто аумақтың шамамен 12,3% (танылмаған Приднестровия Молдова Республикасы) Молдова билігінің бақылауында емес. 2014 жылғы халық санағының қорытындысы бойынша халық саны 2 913 281 адамды құрайды. Ақша бірлігі – Молдова лейі.

Астанасы - Кишинев. 2020 жылдың 24 желтоқсанынан бастап президенттік қызметті Майя Санду атқаруда. Премьер-министр – Наталья Гаврилица 2021 жылғы 6 тамыздан бастап. Әкімшілік жағынан 32 ауданға, 13 муниципалитетке, Гагаузия автономиялық аумақтық бірлігіне және Днестрдің сол жағалауындағы (Приднестровье) әкімшілік-аумақтық бірліктерге бөлінген.

Сенушілердің көпшілігі (2014 жылғы халық санағы бойынша халықтың 90,16%) православие дінін ұстанады.

[[Біріккен Ұлттар Ұйымы|БҰҰ]], [[Еуропадағы қауіпсіздік және ынтымақтастық ұйымы|ЕҚЫҰ]], [[Еуропа кеңесі|Еуропа Кеңесі]], [[Дүниежүзілік сауда ұйымы|ДСҰ]], [[Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығы|ТМД]], ГУАМ мүшесі. [[Еуропа одағы|Еуропалық Одаққа]] кіруге ресми үміткер.

== Халқы ==
Негізгі халқын молдовандар құрайды (70%). Сонымен бірге, [[украиндар]], [[орыстар]], [[гагауздар]], [[еврейлер]], [[болгарлар]], т.б. тұрады. Негізгі ұстанатын діні – [[Христиандық|христиан]] дінінің [[Православ шіркеуі|православие]] тармағы.

== Мемлекеттік құрылым ==
[[Сурет:Президентский Дворец, Кишинев, Республика Молдова Palatul Prezidential, Chisinau, Republica Moldova Presidential Palace, Chisinau, Republic of Moldova (50757528072).jpg|нобай|369x369 нүкте|Президент сарайы, Кишинев]]

=== Президент ===
Президент Молдова мемлекетінің басшысы болып табылады.

Молдова президенті азаматтардың тікелей жасырын еркін дауыс беруі арқылы сайланады. 2000-2016 жылдар аралығында президент парламент депутаттарының жасырын дауыс беруі арқылы сайланды. Көптеген наразылықтар мен бір топ депутаттардың Конституциялық сотқа жолдаған өтінішінен кейін 2016 жылдың 4 наурызында парламентке президентті сайлау құқығын беретін Конституцияға өзгерістер енгізу туралы заң конституциялық емес деп танылды.

2020 жылдың 15 қарашасында президент және тәуелсіз кандидат Игорь Додон сайлаудың екінші турында 57,27% дауыс жинаған «Әрекет және ынтымақтастық» партиясының жетекшісі Майя Сандудан жеңіліп қалды.
[[Сурет:Parliament Building in Chișinău.jpg|нобай|368x368 нүкте|Молдова парламенті]]

=== Парламент ===
Елдің ең жоғары заң шығарушы органы – бір палаталы парламент (101 орын).

== Сыртқы саясат ==

=== Еуропа Одағы ===
Молдова 2014 жылдың 27 маусымында Брюссельде Еуропалық Одақпен Қауымдастық туралы келісімге қол қойды.

2014 жылы Еуропалық комиссияның «ЕО-ға мүше елдермен және Шенген келісіміне қатысушы елдермен визалық режимді ырықтандыру» директивасын бекіту қарым-қатынастағы маңызды кезең болды.

Молдова ЕО-ға кіру туралы өтінішке 2022 жылдың 3 наурызында қол қойды. 2022 жылдың 23 маусымында Молдоваға ЕО басшылары ресми түрде кандидат мәртебесін берді.

== Географиясы ==
Шығыс Еуропа жазығының [[Днестр]] мен [[Прут]] өзендері аралығында орналасқан. Жері жоталы, жазықты келеді. Орталығын [[Кодра қыраты]] алып жатыр. Ең биік нүктесі – [[Баланешты тауы]] (429 м). Днестр өзенінің оң жағалауы – Днестр маңы қыраты (биіктігі 250 – 345 м), сол жағалауы – [[Подоль қыраты]]ның қиыр шеті және солтүстігінде Солтүстік Молдовия жазығына ұласады. Молдованың оңтүстігіндегі Оңтүстік Молдовия жазығы [[Қара теңіз]] маңы ойпатына жалғасады. Климаты – қоңыржай континенттік; қысы қысқа, қары жұқа, жазы ұзақ, ыстық келеді. Жаздағы орташа температура 22°С (шілде айында 40°С-қа дейін), қыстағы орташа температура –3 – 5°С (қаңтар айында –30°С-қа дейін). Жылдық жауын-шашын мөлшері 370 – 500 мм. Өзендері – Қара теңіз алабына жатады. Ірі өзендері – Днестр (Молдова жеріндегі ұзындығы – 657 км), Прут (Молдова жеріндегі ұзындығы – 695). Ірі көлдері – [[Белеу]], [[Драчеле]], [[Ротунда]] және т.б. Кеме қатынасы жақсы дамыған. Аумағының 75%-ы қара топырақты, 9%-ы орманды алқап болып келеді. [[Әктас]], [[гипс]], [[шынылық құм]] ([[әйнек]]), [[мұнай]]-[[Табиғи газ|газ]], т.б. табиғи байлықтар бар.

== Табиғаты ==
Климаты [[қоңыржай континентті]]. Жазы ұзақ әрі ыстық. Қысы қысқа әрі жұмсақ. Жылына түсетін жауын-шашын мөлшері аз (солтүстікте – 500 мм, ал оңтүстікте 400 мм-ге деін). Сондықтан егістер қолдан суландыруды қажет етеді. Топырақ-климат ресурстары республиканың негізгі табиғи байлығы болып саналады. Климаттың температуралық режимі және құнарлы [[қара топырағы]] бау-бақша және жүзімдіктер өсіруге өте қолайлы. Аумағының 80%-ы ауыл шаруашылығының үлесіне тисе, оның 12%-ын гүл плантациялары, бақтар мен жүзімдіктер алады. [[Денстр]], [[Прут]] өзендерінің және оның салаларының Молдова шаруашылығында маңызы өте зор. Олар су мен энергияның негізгі көзі болып табылып қана қоймай, кеме қатынасында да қолданылды. Республика аумағы пайдалы қазбаларға өте кедей. Мұнда тек құрылыс материалдар өндірісіне керекті шикізаттар қоры ғана бар. Молдовада отын ресурстары аз болғандықтан оны [[ТМД]]-ның республикаларынан тасымалдайды.

== Халқы ==
Молдова халқы өте тығыз орналасқан республика. Мұндағы халықтың орташа тығыздығы 1км жерге 119 адамнан келеді. Тұрғындарының негізгі бөлігін молдовандар (64%) құрайды. Басқа ұлттардың ішінен [[орыстар]] (14%), [[украиндар]]  (13%) басым. Олар [[Днестір]]дің сол жақ жағалауында көп қоныстанған. Елдің оңтүстігіндегі [[гагауыз]]дар  (3,5%) тұрады. Халықтың үлкен бөлігін ауыл тұрғындары  (54%) алады. Соңғы онжылдықта өнеркәсіптің өркендеуіне байланысты қала тұрғындарының саны да өсіп отыр. [[Кишинев]], [[Бельцы]], [[Бендеры]] сияқты қалалардағы халқының саны 100 мың адамға жетті.

== Қысқаша тарихы ==
Молдова жерін адамзат төменгі [[палеолит]] дәуірінде мекендеген. 6-ғасырдан бастап, алғашқы мемлекеттік бірлестіктер құрыла бастады. 10 – 12-ғасырларда бұл өлкеге көшпелі [[печенег тайпасы|печенег]], [[қыпшақ тайпасы|қыпшақ тайпалары]] келді. 13-ғасырдың ортасы мен 14-ғасырдың 1-жартысында Молдова жері [[Алтын Орда]]ға бағынды. 14-ғасырдың 2-жартысында тәуелсіз [[Молдавия князьдығы]] құрылды. Ол 15 – 18-ғасырларда [[Осман империясы]]на тәуелді болды. 18-ғасырдағы орыс-түрік соғыстарынан кейін Молдова [[Ресей империясы]]ның қол астына кірді. 1917 – 18 ж. Молдовада Кеңес өкіметі орнады. Бірақ, елдің негізгі бөлігі — [[Бессарабия]] [[Румыния]]ның қол астында қалды. Азамат соғысы біткеннен кейін, 1924 ж. [[Украин КСР|Украин КСР-інің]] құрамына енген [[Молдован АКСР|Молдован АКСР-і]] құрылды. 1939 ж. жасалған Кеңес – герман келісім шарты бойынша 1940 ж. [[Қызыл Армия]] бөлімдері Бессарабияны Румыниядан тартып алды. 1940 ж. 2-тамызда осы Бессарабия жерін қоса отырып, тұтас Молдован КСР-і құрылды. 1941 – 44 ж. Молдованы неміс-фашист әскерлері басып алды. 1944 – 90 ж. Кеңес Одағы құрамында болды. Кеңес Одағы ыдырағаннан кейін, Молдова тәуелсіз мемлекетке айналды.&lt;ref&gt;Қазіргі дүние географиясы: Хрестоматия. Жалпы білім беретін мектептің қоғамдық-гуманитарлық бағытындағы 11-сыныбына арналған оқу құралы. / Қ. Ахметов, Т. Увалиев, Г. Түсіпбекова. —Алматы: &quot;Мектеп&quot; баспасы, 2007. ISBN 9965-36-216-5&lt;/ref&gt;

== Географиялық орны ==
Елдің отын-шикізат базасы жоқ, пайдалы қазбаларды сырттан тасиды. Өнеркәсіптегі жетекші сала – тамақ өндірісі (жалпы өнеркәсіптегі үлесі – 50%). [[Шарап]], [[жеміс]], [[көкөніс]] қалбырлау, [[эфир майы]]н өндіру алдыңғы қатарда. Машина жасау ([[автотіркемелер]], ауыл шаруашылығы машиналарын жинақтау және т.б.), [[химия]] және жеңіл өнеркәсіп салалары жұмыс істейді. [[Қант]], [[темекі]], [[шарап]] секілді жеңіл өнеркәсіп өнімдері өндіріледі және [[бидай]], [[жүгері]], [[қант қызылшасы]], жеміс-көкөністер өсіріледі. Ет-сүт өнімдерін өндіру де жақсы жолға қойылған. Сыртқы саудада тамақ өнімдері мен шарап шығару басым. Негізгі импортталатын тауарлар қатарында отын, шикізат, машиналар, химия өнімдері және т.б. бар. Басты сауда серіктестері – [[Ресей]], [[Украина]], [[Беларусь]]. Ресейдегі Молдова елшілігі [[Қазақстан]]дағы Молдова елшілігі қызметін қоса атқарады.&lt;ref&gt;[[Балалар Энциклопедиясы]], 6 том.&lt;/ref&gt;

Молдова — бұрынғы кеңестік республикалар ішіндегі ең кіші және халық ең тығыз қоныстанған республика. Оның теңізге шығатын жолы жоқ және Еуропаның ең кедей елдерінің қатарына жатады.

Молдованы екі жағынан [[Украина]] қоршап тұр, ал батысында [[Румыния]]мен шектеседі. Елдің негізгі аумағын орташа биіктігі теңіз деңгейінен 140 м-ден аспайтын төбелі, ойпатты жазықтар алып жатыр. Батысында [[Реут]] пен [[Пруг]] өзендерінің аралығында биіктігі 340 м-ге дейін жететін орманды Кодру үстірті орналасқан. Молдова аумағының 35%-ынан астам бөлігін жалпақ жапырақты ормандар қамтыған. Өзендердің ең ұзыны — Днестр Шығыс Молдова арқылы ағып өтіп, [[Украина]] жерінде [[Қара теңіз]]ге құяды.

== Шаруашылығы ==
Молдованың шаруашылық кешендеріндегі алдыңғы орынды ауыл шаруашылығы, тамақ өнеркәсібі, машина жасау және жеңіл индустрия алады. Сонымен қатар электр энергетикасы мен құрылыс материалдарын дайындау өнеркәсібі де дамыған. [[Тамақ өнеркәсібі]] әр түрлі шаруашылығы өнімдерін өңдеумен тығыз байланысты. Оның консервілеу, [[қант]], [[шарап жасау]], [[май шайқау]] және [[темекі]] сияқты салалары бар. Бау-бақша дақылдарын консервілеу өнеркәсіптері тасымалдауға қиындық туғызады. Өндірістердің көбі республиканың оңтүстік-шығыс шоғырланған. Зауыт Кишинев, [[Кагул]], [[Тирасполь]], [[Бендеры]] сияқты ірі қалаларда салынған.

Қант щығаратын зауыттар Молдованың солтүстігінде, яғни қант қызылшасы көп егілетін жерлерде орналасқан. Олардың ең ірілері – [[Дондюшаны]], [[Бельцы]], [[Рыбницы]] сияқты қалаларда шоғырланған.

Май шайқайтын ([[эфир майы]]н, [[жүгері]] мен [[күнбағыс]]тан өсімдік майын алатын) өнеркәсіптер ел аумағында біркелкі орналасқан. Қазіргі кездегі ең ірі зауыттар Бельцы мен Бендеры қалаларында жұмыс жасайды.

Шарап жасау – шаруашылықтың көне саласы болып табылады. Шарап пен коньяк шағаратын кәсіпорындар жүзімдіктері көп аудандарда (орталық және оңтүстік Молдова) орын тепкен. Ал ең ірі шарап-коньяк комбинаттары :Кишинев пен Тираспольде.

Темекі өнеркәсібі – негізінен, республиканың темекі өсіретін солтүстік және орталық аймақтарында дамыған.

Машина жасау – соңғы жылдары қалыпстақандығына қарамастан, мұнда тракторлар (Кишинев), қызан жинайтын комбайндар (Бельцы), ауыл шаруашылығына және тамақ өнеркәсібіне қажетті құралдар шығаратын зауыттар мен электроника (Кишинев) қарқынды дамуда. Машина жасау өнеркәсібі.

Молдова аумағының 70%-дан астамы құнарлы қара топырақпен жабылған. Негізгі [[ауыл шаруашылығы]] дақылдары — [[бидай]], [[темекі]], [[жүгері]], [[күнбағыс]], ал елдің оңтүстігінде [[жүзім]] өсіріледі. Шарап жасау — 1991 жылы ел өз тәуелсіздігін алғаннан кейінгі өндірістің гүлденген санаулы салаларының қатарына жатады. [[Ауыл шаруашылығы]] Молдова [[экономика]]сындағы экспорттың негізгі бөлігін құрайтын аса маңызды сектор. Мұнда еңбекке қабілетті елдің 40%-ға жуығы жұмыс істейді. Молдова халқының жартысынан астамы ауылды жерде тұрады. [[Өнеркәсіп]] өнімінің 42%-ын тамақ өнеркөсібі өндіреді. [[Минералдық ресурстар]]ға кедей және ірі көлік магистральдарынан алыста орналасқан елдің экономикасы құлдырау сатысын басынан өткізуде.

[[Жеңіл өнеркәсіп]] шеттен әкелінетін шикізатты қолданады. [[Тоқыма]] өнеркәсібінің кәсіпорындары мақта мата (Тирасполь комбинаты) және жібек мата (Бендеры) шығарады. Кілем тоқитын үлкен комбинат та (Унгены) жұмыс жасайды. Сонымен қатар тігін, тоқыма, былғары аяқкиім фабрикалары (Кишинев, Тирасполь) бар. [[Құрылыс материалдары]] өнеркәсібі [[жабынқыш]] (черепица), бақалшықтардан түрлі [[блоктар]], [[шифер]], [[темір-бетон]] сияқты құрылыс өнімдерін шығарады.
[[Электр энергетикасы]] республика экономикасында үлкен рөл атқарады. [[Днестр]] өзеніне [[Дубоссар СЭС-і]], ал [[Прут]] өзеніне [[Румыния]]мен бірлесе отырып СЭС салынған. Аса қуатты Молдова ГРЭС-і Днестровск қаласының маңында жұмыс жасаса, ал Кишинев, Тирасполь мен Бельцы қалаларында сырттан әкелінетін отынды пайдаланатын ЖЭО бар.&lt;ref&gt;Географи. Дүние жүзіне жалпы шолу. ТМД елдері. Ә.Бейсенова., К.Каймулдинова., С.Әбілмәжінова., Қ.Баймырзаев., Ж.Достай.Алматы: 2006. ISBN 9965-33-575-3&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{wikify}}

{{Навигациялық блок
 |тақырып       = Молдова
 |тақырып_стиль = background:{{түс|{{PAGENAME}}}};
 |state         = collapsed
 |Еуропа елдері
 |Еуропа кеңесі
 |ТМД
 |ГУАМ
 |Франкофония
 |Қара теңіз экономикалық ынтымақтастығы ұйымы
 |Еуразия Экономикалық Қауымдастығы
}}

[[Санат:Молдова]]
[[Санат:Посткеңестік елдер]]


{{Geo-stub}}</text>
      <sha1>490l8mye02h4zde0vn64n4a75sjayx4</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Іле Қазақ автономиялық облысы</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1816</id>
    <revision>
      <id>3064742</id>
      <parentid>3044542</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:39:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ерқанат Рыскулбеков</username>
        <id>70798</id>
      </contributor>
      <comment>{{мағына|Іле}}</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="35751" xml:space="preserve">{{мағына|Іле}}
{{Әкімшілік бірлік
 |Түс1            = {{түс|Қытай}}
 |Қазақша атауы   = {{PAGENAME}}
 |Шынайы атауы    = &lt;br /&gt;{{lang|kk-Arab|ىله قازاق اۆتونوميالىق وبلىسى}}&lt;br /&gt;{{lang|ug|'''ئىلى قازاق ئاپتونوم ئوبلاست'''}}&lt;br /&gt;{{lang|zh-Hans|'''伊犁哈萨克自治州'''}}&lt;br /&gt;({{Zh-p|Yīlí hāsàkè Zìzhìzhōu}})
 |Елтаңба         = 
 |Ту              = 
 |Елтаңбаның ені  = 
 |Тудың ені       = 
 |Елтаңбаның аты  = 
 |Тудың аты       = 
 |Ел              = {{CHN}} 
  |lat_dir = |lat_deg = 44|lat_min =26 |lat_sec =59 
  |lon_dir = |lon_deg =84 |lon_min = 59|lon_sec = 09
  |region         = CN
  |type           = 
  |деңгей         = 2
  |CoordScale     =  
 |Әнұраны         = 
 |Статусы         = автономия ішінде автономиялық облыс
 |Кіреді          = [[Шыңжаң Ұйғыр автономиялық ауданы]]
 |Енеді           =  2 аймақ, 2 қалалық аудан, 7 аудан, 1 автономиялық аудан
 |Астанасы        = [[Құлжа|Құлжа қаласы]]
 |Ірі қаласы      = [[Құлжа|Құлжа қаласы]]
 |Ірі қалалары    = Шәуешек, Алтай
 |Құрылды         = [[1954]]
 |Таратылған уақыты      = 
 |Басшысы                = 
  |Басшының түрі         = Әкімі
 |Басшысы2               = 
  |Басшының түрі2        = 
 |ЖІӨ                    = 
  |ЖІӨ жылы              = 
  |ЖІӨ бойынша орны              = 
  |Жан басына шаққанда ЖІӨ орны  = 
 |Тілі                           = 
 |Тілдері                        = 
 |Тұрғыны                        = 3,880,000
  |Санақ жылы                    = 2000
  |Пайызы                        = 
  |Халық саны бойынша орны       = 
  |Тығыздығы                     = 14,2
  |Тығыздығы бойынша орны        = 
  |Ұлттық құрамы                 = [[Қытайлар]] — 45,2 %,&lt;br /&gt;[[Қазақтар]] — 25,4 %,&lt;br /&gt;[[Ұйғырлар]] — 15,9 %,&lt;br /&gt;[[Дүңгендер]] — 8,3 %,&lt;br /&gt;[[Моңғолдар]] — 1,69 %,&lt;br /&gt;[[Сиболар]] — 0,83 %
  |Конфессионалдық құрамы        = 
 |Жер аумағы                     =  273,200
  |Жер аумағының пайызы          = 
  |Жер аумағы бойынша орны       = 
 |Максималды биіктігі            = 
 |Орташа биіктігі                = 
 |Минималды биіктігі             = 
 |Ендік                          = 
 |Бойлық                         = 
 |Карта                          = China Xinjiang Ili.svg
 |Карта ені                      = 
 |Әкімшілік бірліктің картасы    = 
  |Әкімшілік бірлік картасының ені  = 
 |Уақыт белдеуі                  = [[UTC+8]]
 |Аббревиатура                   = 
 |ISO                            = 
 |FIPS                           = 
 |Телефон коды                   = 0906
 |Пошта индекстері               = 836500&lt;ref&gt;[http://www.cpi.com.cn/cpi-eng/code/xinjiang.asp Area Code and Postal Code in Xinjiang Uygur Autonomous Region] {{Webarchive|url=https://archive.is/20120728124105/http://www.cpi.com.cn/cpi-eng/code/xinjiang.asp |date=2012-07-28 }} {{ref-en}}&lt;/ref&gt;
 |Интернет-үйшігі                = 
 |Автомобиль коды                = 
 |Сайты                          = http://www.xjyl.gov.cn
 |Commons санаты                 = 
 |Түсініктемелер                 = 
}}

'''{{PAGENAME}}''' ({{lang-kk-Arab|ىله قازاق اۆتونوميالىق وبلىسى}}, {{lang-ug|ئىلى قازاق ئاپتونوم ۋىلايىتى / Ili Qazaq aptonom wilayiti}}, {{lang-zh|伊犁哈薩克自治州}}, {{Zh-p|''Yīlí Hāsàkè zìzhìzhōu''}}) — [[Шыңжаң Ұйғыр автономиялық ауданы]]на кіретін [[Қытай]]дың автономия ішіндегі автономиялық әкімшілік-аумақтық бірлігі. Облыс орталығы - [[Құлжа]] (қытай транскрипциясында - Инин) қаласы бір мезгілде Іле аймағының да орталығы болып табылады. Қытайдағы бірден бір орынбасар өлке дәрежелі автономиялық облыс.

==Шекараласуы==
Іле Қазақ автономиялық облысы [[Қазақстан]]ның [[Алматы]], [[Шығыс Қазақстан облысы|Шығыс Қазақстан облыстарымен]], [[Моңғолия]]ның [[Баян-Өлгей аймағы|Баян-Өлгей]] Қобда аймақтарымен, ([[Алтай|Алтай тау жүйесінің]] орталық биік таулы бөлігі арқылы [[Ресей Федерациясы]]ның [[Алтай Республикасы]]мен және [[Қырғызстан]]мен шекараласады.

Шекара кеден бекеттері

Іле Қазақ автономиялық облысында 8 кеден бекеті қызмет атқарады:

*'''{{KAZ}}мен'''
** [[Aғымбек]] (阿黑木别克)  [[Алтай аймағы]]нда
** [[Бақты (Абай облысы)|Бақты]] (巴克图), 17&amp;nbsp;км  [[Тарбағатай аймағы]]нан; 
** [[Дулат]] (都拉塔);
** [[Жеменей]] (吉木乃) [[Алтай аймағы]]нда；
** [[Қорғас]] (霍尔果斯);
** [[Музарт]] (木扎尔特)
*'''{{MNG}}мен'''
** [[Қызылтау]] (红山嘴)  [[Алтай аймағы]]нда
** [[Тайкешкен]] (塔克什肯)  [[Алтай аймағы]]нда

== Әкімшілік-аумақтық бөлінісі==
{{PAGENAME}} [[Алтай аймағы]] (орталығы Алтай қаласы) , [[Іле аймағы]], [[Тарбағатай аймағы]] орталығы (Шәуешек қаласы) сынды үш аймақтан құралады.   Әрбір аймақ ауылдық аудандарға бөлінген және мәртебесі бойынша бұрынғы одақтас республика облысының мәртебесіндей. 

Іле аймағында 9 аудан, Тарбағатай аймағында 6 аудан, Алтай аймағында 8 аудан бар. Шен туралы әкімшілік-аумақтық табельде ІҚАО Шыңжаң округтеріне қарағанда жоғары сатыда: оның аймағы мәртебесі жағынан округке тең. Сондықтан облыстық өкімет қосымша қондырғы сияқты және жергілікті билікке мәселені тікелей Үрімжіде шешкен оңай. 

Үрімжіде бұған кедергі жасамайды, әсіресе [[1982]]-жылы ІҚАО Бейжіңге ҚХР үкіметіне тікелей бағынуды сұрап, ШҰАА юрисдикциясынан шықпақ болған шешімінен кейін ІҚАО басында облыс үкіметінің төрағасы тұрады, оны қазақша «үкімет төрағасы» емес, «облыс бастығы» немесе «облыс үкіметі бастығы» деп атайды, өйткені төраға Қытайда біреу – ол ҚХР Төрағасы. Аймақты (округті) губернатор басқарады, оны мұнда «әкім» емес, «уәли» деп атайды, ал қала мэрлерін «қала бастығы» деп атайды, есесіне аудан әкімдерін көбінесе «аудан әкімі» деп атайды. [[1990]] жылға дейін «аудан бастығы» термині қолданылатын. Болыс әкімін көбінесе жайғана «ауылбасы» деп атайды. 

Қытайдағы қазақ автономиясының сақталу [[перспектива]]лары бүгінде бірыңғай емес. Хань халқының тарапынан аз ұлт өкілдері пайдаланатын жеңілдіктерді сақтап қалудың құқық тарапынан дұрыстығы туралы мәселе жиі қойылып жүр. Қытай үкіметі мен ҚКП қазақ диаспорасы мен ирредентасына қатысты ұлттық саясаты қаншалықты бірмәндес болатындығы белгісіз. Қазақтар лауазымды этнос болатын және басшылық басында ресми тұрған, қазақтардың әлемдегі екінші әкімшілік-аумақтық құрылымы болып табылатын {{PAGENAME}}ның Қазақстан үшін маңызы орасан.
{| class=&quot;wikitable&quot;  style=&quot;font-size:90%;&quot; align=center
|colspan=&quot;10&quot; align=&quot;center&quot; | [[File:Ili mcp.png|600px]]
|-
! #
! Дәрежесі
! Атауы
! Иероглифпен
! [[Пиньинь]]
! [[Ұйғыр тілі]] &lt;br /&gt; (араб шрифт)
! Ұйғыр тілі &lt;br /&gt; (латынша)
! Халқы &lt;br /&gt; (2003 &lt;br /&gt; шамамен.)
! Ауданы &lt;br /&gt; (км²)
! Халық &lt;br /&gt;тығыздығы &lt;br /&gt; (/км²)
|---------- bgcolor=coral
|rowspan=&quot;2&quot;|*
|Аймақ
|[[Алтай аймағы|Алтай]]
|阿勒泰地区
|Ālètài Dìqū
|تارباغاتاي ۋىلايىتى
|Altay Wilayiti
|561,667
|117,800
|5
|---------- bgcolor=coral
|Аймақ
|[[Тарбағатай аймағы|Тарбағатай]]
|塔城地区
|Tǎchéng Dìqū
|تارباغاتاي ۋىلايىتى
|Tarbaghatay Wilayiti
|994.776
|104,546
|16
|----------
|1
|Қалалық аудан
|[[Құлжа]]
|伊宁市
|Yīníng Shì
|غۇلجا شەھىرى
|Ghulja Shehiri
|430,000
|629
|684
|----------
|2
|Қалалық аудан
|[[Қойтүн (қала, Қытай)|Қойтүн]]
|奎屯市
|Kuítún Shì
|كۈيتۇن شەھىرى
|Küytun Shehiri
|300,000
|1,171
|256
|----------
|3
|Аудан
|[[Құлжа (аудан)|Құлжа]]
|伊宁县
|Yīníng Xiàn
|غۇلجا ناھىيىسى
|Ghulja Nahiyisi
|360,000
|4,486
|80
|----------
|4
|Қалалық аудан
|[[Қорғас (Қытай)|Қорғас]]
|霍城县
|Huòchéng Xiàn
|قورغاس ناھىيىسى
|Qorghas Nahiyisi
|360,000
|5,466
|66
|----------
|5
|Аудан
|[[Тоғызтарау ауданы|Тоғызтарау]]
|巩留县
|Gǒngliú Xiàn
|توققۇزتارا ناھىيىسى
|Toqquztara Nahiyisi
|160,000
|4,124
|39
|----------
|6
|Аудан
|[[Күнес (аудан)|Күнес]]
|新源县
|Xīnyuán Xiàn
|كۈنەس ناھىيىسى
|Künes Nahiyisi
|300,000
|7,583
|40
|----------
|7
|Аудан
|[[Моңғолкүре]]
|昭苏县
|Zhāosū Xiàn
|موڭغۇلكۈرە ناھىيىسى
|Mongghulküre Nahiyisi
|160,000
|10,465
|15
|----------
|8
|Аудан
|[[Текес (аудан)]]
|特克斯县
|Tèkèsī Xiàn
|تېكەس ناھىيىسى
|Tékes Nahiyisi
|160,000
|8,080
|20
|----------
|9
|Аудан
|[[Нылқы ауданы|Нылқы]]
|尼勒克县
|Nílèkè Xiàn
|نىلقا ناھىيسى
|Nilqa Nahiyisi
|160,000
|10,130
|16
|----------
|10
|colspan=&quot;2&quot;|[[Шапшал-Сібе автономиялық ауданы]]
|察布查尔锡伯自治县
|Chábùchá'ěr Xībó Zìzhìxiàn
|ئاپتونوم يېزىسى چاپچال شىبە
|Chapchal Shibe Aptonom Nahiyisi
|170,000
|4,489
|38
|}

== Халқы ==

Қазіргі кезде әртүрлі мәліметтер бойынша Қытайдағы [[қазақ диаспорасы]] 1 200 000-нан 2 000 000 адамға дейін. Қытайда тұратын қазақтардың саны туралы әртүрлі мәлімет көздері бір-біріне сәйкес келмейді. Отбасында үш баладан бес балаға дейін болатын қазіргі Қытай аумағында тұратын қазақтардың санын дәл анықтауға кедергі жасайтын факторлардың бірі отбасылардағы балалар санын шектейтін Қытай үкіметінің жүргізіп отырған [[демография]]лық саясаты. 

Осыған байланысты халықтың көп бөлігі тіркелмеген. Сол сияқты Қытайда тұратын халықтың жалпы саны туралы дәл статистикалық мәліметтің жоқтығы да қиындық туғызады. Іле Қазақ автономиялық облысында қазақ [[ирредента]]сы, яғни өзінің тарихи аумағында қоныстанған этникалық қазақтар тұрады. Қытай мәліметтері бойынша Қытайдағы қазақ диаспорасы саны 1 млн. адамнан асатын он ірі этностардың құрамына кіреді. Қытайда барлығы 56 ұлт өмір сүреді. Қазақ диаспорасы біздің шетелдегі отандастарымыздың ең көбі болып табылады.

Қытайдағы қазақтардың санының өсу қарқыны айтарлықтай жоғары: 
1949 ж. – 443 000-нан көп 1979 ж. – 848 000 шамасында 1982 ж. – 907 000 1985 ж. – 964 000 1990 ж. – 1 200 000 2005 ж. – 1 млн. 296 мыңнан 1 млн. 500 мыңға дейін.
Қытай Халық Республикасының жүргізген ұлттық аумақтық автономия саясатының нәтижесінде 1954 жылы Іле автономиялық облысы құрылды. Қазақтар негізінен Алтай, Іле, Тарбағатай округтері кіретін автономиялық облыста, сондай-ақ ҚХР ШҰАА [[Мори Қазақ автономиялық ауданы]], [[Баркөл Қазақ автономиялық ауданы|Баркөл Қазақ уездерінде]], Ганьсу провинциясының [[Ақсай Қазақ автономиялық ауданы|Ақсай Қазақ автономиялық уезінде]] және аз мөлшерде [[Бейжің]]де тұрады. 

ҚХР құрылған кезде оның аумағында 420 000 қазақ өмір сүрген, оның 418 000 – Шыңжаңда тұрған, бұл 9% құрайды; үш мыңнан астам қазақ онымен шекаралас Ганьсу және Цинхай провинцияларының аудандарында тұрған. Шыңжаңда қазақтар негізінен Алтай, Іле және Тарбағатай (Чугучак) округтерінің аудандарында көшіп жүрді, бұл барша қазақ көштерінің 3/5 бөлігін құрайтын. Шағындау топтар қазіргі Мори Қазақ автономиялық уезі мен Цинхай уезін (Санджи-Хуэй автономиялық облысы) және Баркөл Қазақ автономиялық уезінің (Хамий округі) аумағында көшіп жүрген. Әдетте көш рулық негізде құрылатын болған. 

ШҰАА аумағында қазақтар саны жағынан [[ханьдар]] мен [[ұйғырлар]]дан кейінгі үшінші орынды иеленіп, жалпы халықтың 7,4% құрайды. ҚХР жарияланғаннан бергі 54 жылда қытайдағы қазақтардың саны үш еседен артық өсті. Қазақтар лауазымды этнос болып табылатын ІҚАО басқа да автономиялық құрылымдар бар: Санжи Дүңген облысындағы Мори Қазақ автономиялық уезі, Хамий округіндегі Баркөл Қазақ автономиялық уезі және Ганьсу провинциясындағы Ақсай Қазақ автономиялық уезі. Цинхай провинциясында Хайси-Тибет-Моңғол-Қазақ автономиялық облысы бар, оны көбінесе жай ғана Хайси-Моңғол-Тибет деп атайды. Сондай-ақ оншақты автономиялық қазақ болыстары бар. Үрімжінің арғы жағындағы Ганьсу мен Цинхай аумақтарына қазақтар [[1917]] жылғы қазан төңкерісінен кейін көшкен. ІҚАО қазақтары автохтонды халық болып табылады. Бұл аумақты қазақтар жоңғарлармен екі ғасырға созылған күресте қорғап қалды. Басқа елде өмір сүре отырып, қазақтар бұл жерде басқа тарихи шеңберде, басқа әлеуметтік-экономикалық және саяси жағдайда дамыды, қытайдың мәдени ықпалында өмір сүрді. Қазақстандық зерттеушілер мәліметтері бойынша Қытайдағы қазіргі қазақ диаспорасының бірқатар ерекшеліктері бар. Біріншіден, ҚХР аумағында тұратын қазақтардың 80% ҚХР құрылғаннан кейін туылғандар, оның 70% - 1962 жылдан кейін және 50% - «мәдени революциядан» кейін туылғандар. 

Бұл, бір жағынан, «тууды реттеу» саясатын жүзеге асыруда қытай емес халықтарға жасалған белгілі бір «жұмсақтық» туралы қорытындыны білдірсе, екінші жағынан – қазақ халқының басым бөлігі ҚХР өз отаны деп қарайтынының көрсеткіші. Қазақ диаспорасы өкілдерінің көпшілігі үшін «мәдени революция» кезеңінің эксперименттері өз тәжірибелерінен таныс және оларда жалпы «мәдени революция буындарына» тән [[психология]]лық ерекшеліктердің бәрі бар. Екіншіден, ҚХР-дағы қазақ этникалық тобының мәдени және жалпы білім беру деңгейін көтеру ісіндегі қол жеткізген елеулі прогреске қарамастан ол төмен күйінде қалуда. 

[[1982]] жылғы халық санағы мәліметтері бойынша алты жастан жоғары қазақ ұлты (725 130 адам) арасында әртүрлі жоғары оқу орандарының түлектері тек – 2 547 адам; студенттер – 1 483; екінші сатыдағы орта мектеп түлектері – 41 599; бірінші сатыдағы орта мектеп – 124 781; бастауыш мектеп – 351 272; сауатсыздар мен шала сауаттылар – 203 448 адам немесе автономиялық аудандағы қазақтардың жалпы санының 28,66%, оның ішінде алты жастан он бір жасқа дейінгілердің арасында – 81 325 адам. Қазақ ұлтының 50%-нан астамын құрайтын әйелдер арасында сауатсыздық деңгейі ерлерге қарағанда 1,5 есе артық. Бұл жағдайдың ҚХР-дағы қазақ халқының тиісті жұмыспен қамтылуы саласына әсері ететіні сөзсіз. Елдің халық шаруашылығында жұмыс істейтін 294 923 қазақтың 243 557-сі немесе экономикалық белсенді қазақ халқының 82,58% - жер өңдеуде, мал, балық және орман шаруашылықтарында шоғырланған; кеніштерде, ағаш өңдеу өнеркәсібі кәсіпорындарында – 3659; зауыттар мен фабрикаларда – 3781; құрылыста – 2016; көлік және байланыста – 2224; сауда мен қоғамдық тамақтандыру кәсіпорындарында – 9152; денсаулық сақтау мен әлеуметтік қамсыздандыруда – 16045; мемлекеттік және партиялық органдарда – 9460 қазақ жұмыс істейді [3]. 80 жылдардың басындағы ҚХР қазақтары кәсібі жағынан былай бөлінген: әртүрлі кәсіпорындардың техникалық персоналы – 32 889, мемлекеттік органдардың, кәсіпорындардың, партиялық және қоғамдық ұйымдардың жауапты қызметкерлері – 5 821, іс қағаздарын жүргізушілер мен осы санаттағы қызметкерлер – 5 809, сауда қызметкерлері – 3 816, қызмет көрсету саласы қызметкерлері – 4 812, жер өңдеушілер, мал өсірушілер, орманшылар – 219 752, өндіріс жұмысшылары, көлік жұмысшылары және осыған сәйкес санаттағы жұмысшылар – 21 295 немесе ҚХР халық шаруашылығындағы жұмыс істейтін қазақтардың 7,43%. 1982 жылдың ортасында ҚХР аумағында тұратын қазақтардың құрылымы және олардың ҚХР-ның 56 ұлты құрылымындағы жағдайы осындай болатын. 

Өткен реформалар жылында бұл құрылым айтарлықтай өзгеріске ұшырай қойған жоқ; сөз жоқ, ҚХР қазақ халқының мәдени және білім деңгейінің көтерілуі аясындағы әлеуметтік прогресс байқалады. Техника саласындағы ұлттық кадрларды дайындау, ана тіліндегі мектеп білімін одан әрі дамыту және т.б. бұған куә. ҚХР-дағы қазақтардың мәдени және жалпы білім деңгейі өсіп келеді. ІҚАА тұрғындарының көпшілігі Бейжің, Шанхай және Қытайдың басқа да ірі қалаларындағы, шетелдерде, соның ішінде Қазақстанда жоғары оқу орындарында оқып жатқандары да бар. Осыған қарамастан, қазақтардың әлеуметтік те, кәсіби де, саяси да құрылымдары ҚХР қазақ қауымдастығының даму үрдісі туралы куәландыратын және оның келешегін анықтайтын елеулі сапалы өзгерістерге ие болмай отыр. Соңғы уақытта Қазақстан тарапынан қазақтардың бұрынғы өткені туралы мәліметтер бар. Қытайдағы тарихи ескерткіштерге деген қызығушылық артып келеді. Осыған байланысты Қытайдағы қазақтардың мұрасын зерделеу жұмыстары басталып кетті. Мүдде ортақ, өйткені Қытайда ғалым, артист, суретші, музыкант қазақтар тұрады, олар кейбір жобалардың бастамашысы болды және оларды жүзеге асыруға жәрдемдесуде. Олардың қатысуымен қазіргі кезде кітап басып шығару, тарихи материалдарды жинау және т.б. жұмыстар ұйымдастырылды. Бұл бағытта [[Дүниежүзі Қазақтарының Қауымдастығы]] белсенді жұмыс жүргізуде. Мысал ретінде «Шыңжаңдағы қазақ сазгерлері» кітабының әзірленуін келтіруге болады, оның авторы өнертанушы Құлжада Мұхамед, Майра Мұхамедқызының әкесі. 

Мұнымен қатар белгілі күйшілерге, суырып салма ақындарға арналған шығармашылық кештер өткізіледі, компакт-дискілер шығарылады. Мысалға, Қытайда тұрған күй шебері Бейсенбінің туған күнінің құрметіне арнайы компакт-диск шығарылды. Суырып салма ақын Т.Жолдыұлының 100 жылдығына жас орындаушылардың орындауындағы оның әндері жазылған магнитті таспа әзірленді. Қытайда би өнері өте дамыған. Осыған байланысты Қытайда тұрған атақты Тайыр күйшінің қызы белгілі балетмейстер Нағима Тайырқызының есімін атай кеткен жөн. Ол көптеген талантты бишілерді тәрбиеледі. 

Н.Тайырқызы [[Алматы]] қаласына келіп тұрады, онда облыстық филармонияда сабақ береді. [[Қазақстан|ҚР]] Президенті Н.Ә.Назарбаевтың және СІМ белсенді сыртқы саяси курсы нәтижесінде Қытай тарапының позициясында Қазақстанның саясатына деген белгілі түсіністік байқалады. Елшілік отандастарға Қазақстанның экономикалық, саяси және мәдени өмірі туралы объективті ақпарат береді, оларды қызықтыратын көші-қон, демографиялық процестерді реттейтін нормативтік актілерді түсіндіреді. Соңғы жылдары Қытайда жергілікті билік органдарында қазақ тілінің қолданылу аясы тарылып келеді, ұлттық мектептер жабылуда. Біздің отандастарымызды Бейжіңнің бала тууын шектеу саясаты да алаңдатуда, ол қазақ халқының өспей қалуына әкеп соғады.

Қазақстан-Қытай шекарасының бойында өзінің үкіметі, жергілікті басқару органдары, қазақ мектептері мен қазақ тіліндегі газеттері, радио және телевидениесі бар Іле Қазақ автономиялық облысы (ІҚАО) Қазақстанмен тұтастай шектесіп жатыр. ҚХР конституциясы бойынша автономиялардағы бірінші әкімшілік лауазымдарды лауазымды этностың өкілдері иеленуі тиіс, ІҚАО бұл қазақтар (аудандықтан бастап қалалық буынға дейінгі парткомның бірінші хатшысы лауазымына бұл қағида жүрмейді). Қазақтардың басым үлес салмағы білім беру, мәдениет, өнер, қаржы, сақтандыру, денсаулық сақтау, спорт және әлеуметтік қызмет көрсету саласында, сондай-ақ партиялық-мемлекеттік қызмет пен құқық қорғау органдарында байқалады. Аз кездесетіні – ғылымға негізделген салалар мен өнеркәсіптік, әсіресе ірі кәсіпорындарда.

== Басшылары ==
=== Бірінші хатшы ===
# Чжао Тянцзе (赵天杰)
# Чжан Чуньсянь (на 8.3.2011 год)&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://russian.people.com.cn/31521/7312107.html|title=Секретарь парткома Синьцзяна Чжан Чуньсянь преисполнен уверенности в сохранении стабильности в регионе|author=|website=|date=8/03/2011|publisher=газета &quot;Жэньминь Жибао&quot;}}&lt;/ref&gt;

=== Губернатор ===

# Фатхан (Пәтіхан) Дәлелханұлы Сүгірбаев (1954 жылдың қарашасы – 1955 жыл, маусым). Керей, Абақ, Шеруші
# [[Жағда Бабалықұлы]] 1955 жылдың маусым айынан 1957 жылдың ақпанына дейін Іле Қазақ автономиялық облысының уақытша бастығы, 1958 жылдың мамырына дейін.
# [[Құрманәлі Оспанұлы]] 1958 жылы маусым айынан, 1963 жылы қыркүйекке дейін.
# Ерғали Әбілқайырұлы 1963 жылдың қыркүйек айынан 1969 жылғы мамырға дейін.
# Чұң Лияң Шо 1969 жылдың мамырынан, 1970 жылдың мамырына дейін (әскери түзіммен басқарылды).
# Уаң Жын Жұң 1970 жылы мамыр айынан 1975 жылдың шілдесіне (әскери түзіммен басқарылды).
# Шие Гау Жұң 1975 жылы шілдеден 1975 жылғы қыркүйекке дейін (әскери түзіммен басқарылды).
# [[Жанабіл Сымағұлұлы|Жәнәбіл Смағұлұлы]] 1975 жылдың қыркүйегінен, 1978 жылғы ақпанға дейін. Керей, Абақ, Шұбарайғыр
# Қасымбек Сейітжанұлы 1979 жылғы наурыздан 1983 жылғы сәуірге дейін.
# Дияр Құрмашұлы, (1983 жылы сәуір айынан 1988 жылы мамыр айына дейін).
# Асхат Керімбайұлы, Іле Қазақ автономиялық облысының бастығы, парткомның орынбасар хатшысы (1988 жылы мамыр айынан 1993 жылы мамыр айына дейін).
# Бекмұхамет Мұсаұлы, 1993 жылы сәуір айынан бастап 1998 жылы наурыз айына дейін Іле Қазақ автономиялық облыстық партком хатшысының орынбасары, облыс бастығы болған.
# Алпысбай Рахымұлы, (1998 жылы наурыз айынан 2001 жылы маусым айына дейін).
# Нұрлан Әбілмәжінұлы, 2002 жылы наурыздан 2003 жылы қаңтарға дейін Іле Қазақ автономиялық облыстық парткомның орынбасар хатшысы, облыс бастығы.
# Қызайжан Сейілқожаұлы, 2003 жылы наурыздан 2007 жылы қарашаға дейін Іле Қазақ автономиялық облыстық партком хатшысының орынбасары, облыс бастығы.
# Мәукен Сейітқамзаұлы 2007 жылы қаршадан 2012 жылы қаңтарға дейін Іле Қазақ автономиялық облыстық парткомның орынбасар хатшысы, облыс бастығы .
# Мәнен Зейнелұлы 2012 жылы ақпаннан 2016 жылы қаңтарға дейін Іле Қазақ автономиялық облыстық парткомның орынбасар хатшысы, облыс бастығы болған. Керей, Абақ, Қарақас
# Құрмаш Сыржанұлы 2016 жылы ақпан айынан 2021 дейін Іле Қазақ автономиялық облыстық парткомның орынбасар хатшысы, облыс бастығы міндетін атқарып келеді.&lt;ref name=&quot;ҚЫТАЙДАҒЫ ІЛЕ ҚАЗАҚ АВТОНОМИЯЛЫҚ ОБЛЫСЫН БАСҚАРҒАНДАР&quot;&gt;{{cite web | url=https://www.qamshy.kz/article/qitaydaghi-ile-qazaq-avtonomyyali-oblisin-basqarghandar.html | title=ҚЫТАЙДАҒЫ ІЛЕ ҚАЗАҚ АВТОНОМИЯЛЫҚ ОБЛЫСЫН БАСҚАРҒАНДАР}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web | url=https://abai.kz/post/18523 | title=Ауыт Мұқибек. О, менің Іле Қазақ облысым! | publisher=Абай ақпарат порталы}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web | url=http://slawyan.kazakcnr.com/xw/tpxw/201702/t20170205_1112706.html | title=Қытайдағы Қазақ облысы басшыларының қысқаша өмірбаяны, Іле Қазақ автономиялық облысы құрылғаннан бергі облыс бастықтарының қысқаша өмірбаяны | publisher=Жүңгө қазақ радио торабы | Жауапты редактор：Дауылбек}}&lt;/ref&gt;
# Қаден Қабенұлы 2021.4 бастап

== Дереккөздер ==
&lt;references/&gt;
== Сыртқы сілтемелер ==
* [http://www.xjyl.gov.cn Ресми сайты] ( [[Жеңілдетілген қытайша]])
* [http://www.xzqh.org/quhua/65xj/40yili.htm Бөлімделген ақпарат ] (Жеңілдетілген қытайша)
* [http://www.chinaheritagenewsletter.org/features.php?searchterm=003_twomuseums.inc&amp;issue=003 A TALE OF TWO CITIES: NEW MUSEUMS FOR YINING AND URUMQI ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120204191314/http://www.chinaheritagenewsletter.org/features.php?searchterm=003_twomuseums.inc&amp;issue=003 |date=2012-02-04 }} &quot;CHINA HERITAGE NEWSLETTER&quot;, China Heritage Project, The Australian National University. ISSN 1833-8461. No. 3, September 2005. (Құлжадағы Іле Қазақ аутономиялық облысы Мұражай туралы әңгімелер).

{{commonscat|Ili Kazakh Autonomous Prefecture}}

[[Санат:{{PAGENAME}}| ]]</text>
      <sha1>pkxb5m9qsm3o1bpgdid29z98n4zcv6s</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:Arruah</title>
    <ns>3</ns>
    <id>1967</id>
    <revision>
      <id>3064675</id>
      <parentid>3061804</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T13:46:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <comment>/* Мақала жазу */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="22140" xml:space="preserve">== Katowice ==

Can you translate article http://simple.wikipedia.org/wiki/Katowice to kk.wiki [[kk:Katowice]]? It's the short article about one of biggest polish cities. Thanks in advance. 

greetings, [[pl:Wikipedysta:Herr Kriss]] 10:30, 10 May 2006 (UTC)

==Request ==
'''Greetings Arruah'''!

Can you kindly help me create a stub for http://kk.wikipedia.org/wiki/True_Jesus_Church this article - based on the [http://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%81%D1%82%D0%B8%D0%BD%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D1%86%D0%B5%D1%80%D0%BA%D0%BE%D0%B2%D1%8C_%D0%98%D0%B8%D1%81%D1%83%D1%81%D0%B0 Russian article] or the [http://en.wikipedia.org/wiki/True_Jesus_Church English article]. Please. 

Just 2-5 lines would be sufficient enough and your help would be gratefully appreciated. Thanks in advance.

Sincerely requested by -- [[en:Jose77|Joseph]], 21:49 Thursday 11 May 2006 (UTC

== ok ==

i will try, but later.

[[User:Arruah|arruah]] 06:41, 12 May 2006 (UTC)

== Сәлем! ==

Уикипедияға қош келіпсіз. Мен қазақ бөлімінің қазіргі админы боламын. Көптен бері сіз секілді белсенділік көрсеткен қолданушы болмап еді. Бұдан былай да қазақ бөліміне бірігіп үлесімізді қосып отырайық.
Сіз көп ақпаратты орыс бөлімінен алып тұрсыз деп ойлаймын. Соған қатысты бірнеше ескертуім бар еді. 
#біріншіден ағылшын сөзі &quot;Wikipedia&quot;-ны, қазақ тілінде &quot;в&quot; дауысы онша кесдеспейтіндіктен,   қазақша &quot;Уикипедия&quot; деп транслитерация жасасақ қалай қарайсыз? 
#басты беттегі басқа тілдердегі wiki-ларға сілтейтін линк атауларында көп тілдерді орысша атапсыз, сол жағын дұрыстайық;
#қазақша бөлім болғаннан кейін, неғұрлым қазақша жазуға тырысайық.&lt;br&gt;

Здравствуйте!&lt;br&gt;
Добро пожаловать на Википедию. Я являюсь текущим администратором казахской версии. Наконец-то появился хоть один активный пользователь в вашем лице. Надеюсь на взаимное сотрудничество с вами.
Просмотрев ваши добавления, пришел к выводу, что большинство материала вы берете из русскоязычной версии. В связи с этим, хотел бы выразить пару просьб:
#звук &quot;в&quot; является инородным для каз. языка, поэтому может нам следовало бы использовать более натуральную транслитерацию &quot;Уикипедия&quot;, чем русскоязычную &quot;Википедия&quot;?
#раз уж вы взялись за изменение дизайна заглавной страницы (новый дизайн очень даже симпатичен), будьте добры перевести название ссылок на другие вики на казахский, как это было в предыдущем варианте. благодарю;
#и последнее: используем как можно больше казахский язык (где это возможно);

::::[[User:GaiJin|GaiJin]] 10:51, 14 May 2006 (UTC)

== благодарю ==

В свою очередь я рад, что хоть кто то жив ;)
Дело в том, что не смотря на то, что я являюсь носителем языка (казахом) я максимум только понимаю написанное, но меня переполняет желание разговаривать и писать на своем родном языке грамотно. 
На данный момент как программист я бы взялся за перевод не самих статей а служебных страниц (Шаблоны etc). 
P.S. Очень рад что вы легко общаетесь на русском языке.

[[User:Arruah|arruah]] 14:06, 15 May 2006 (UTC)

== отлично! ==

т.к. коммюнити здесь, откровенно говоря, никакой, сделал вас админом без выборов. основной интерфейс я перевел. но осталось еще очень много. іске сәт! :)

== очень признателен ==

Тогда начну работать :)

[[User:Arruah|arruah]] 09:22, 16 May 2006 (UTC)

== Столетия и десятилетия ==

Что Вы думаете о [[Template talk:Yearbox/Considerations]]--[[User:AlefZet|AlefZet]] 09:50, 13 тамыз 2006 (UTC)

== [http://commons.wikimedia.org/wiki/Image:Schema_di_una_LAN.png Image:Schema di una LAN.png] ==
hello, I have realized the image using the program [http://www.omnigroup.com/applications/omnigraffle/ omnigraffle]. The program works alone in modality bitmap and therefore the version does not exist svg. Sorry [http://it.wikipedia.org/wiki/Discussioni_utente:Hellisp Hellis]

==Multiscripted Wikipedias==
Hi, I just found out that this Wikipedia is multiscripted and I want to congratulate you for the good work. The reason I'm writing is that there are also another two Wikipediae that need to enable this feature, [[:rmy:|Romani]] (Latin and Devnagari) and [[:ks:|Kashmiri]] (Arabic and Devnagari). I'd like to ask you what do I have to do as an administrator to make it work. 

The South Asian Wikipediae have a project [http://incubator.wikimedia.org/wiki/South_Asian_Script_Enhancement_Project here] to make easier input for non-Latin scripts and, for some of them, a multiscripted interface. Until now, we managed to enable the Devnagari input with the usual keyboard (I suppose it may be useful also here for easier input of Cyrillic and Arabic). For example, see [http://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%87%E0%A4%9F%E0%A4%BE%E0%A4%B2%E0%A5%80&amp;action=edit&amp;section=1 here], it types directly Devnagari and also it appears Latin when unchecking the box. Until now, I knew only about the Serbian and Chinese wikis as running with multiple scripts, but in their case, it is not possible to navigate with the other script, every time it is just a temporary transcription, so clicking on an internal link, it turns to the default. I observed that here, it is possible this, only when editing it turns to Cyrillic. All the best, [[Қатысушы:Desiphral|Desiphral]] 14:27, 2007 ж. қантардың 5 (UTC)

== спам ==

Прошу вас обратить внимание на то, как [[User:nejron]] спамит уикипедию, заменяя ссылки на сайт ссылками на его копию с добавленным линком на свой ресурс. А именно в статье [[Ашық Тізімдеме Жобасы]] ссылка http://www.dmoz.org/World/Kazakh/ заменяется на http://www.dmoz.kz/, который представляет его точную копию, но с добавленной ссылкой на http://www.vilenin.info/ [[Қатысушы:62.117.77.163|62.117.77.163]] 18:02, 2007 ж. қантардың 21 (UTC)

== What happened with Infobox align? ==
why infobox align left again? what happened? They should be in the right.
--[[Қатысушы:Kraibekovc|Kraibekovc]] 19:31, 2009 ж. мамырдың 5 (ALMT)kraibekovc

== Конвертер ==

Здравствуйте, Arruah,
Вы не могли бы помочь в создании кириллическо-латинского конвертера для татарской Википедии? Пока требуются только данные казахского конвертера (без арабицы). --[[Қатысушы:231013-a|231013-a]] 16:53, 2009 ж. мамырдың 26 (ALMT)

Конвертор добавил [http://kk.wikipedia.org/wiki/%D2%9A%D0%B0%D1%82%D1%8B%D1%81%D1%83%D1%88%D1%8B:AlefZet AlefZet] попробуйте обратиться к нему.
[[Қатысушы:Arruah|arruah]] 16:09, 2009 ж. мамырдың 30 (ALMT)

С ним невозможно связаться - он не оставил о себе никаких данных и &quot;Письмо участнику&quot; тоже не работает. Где можно достать файлы конвертера? --[[Қатысушы:231013-a|231013-a]] 17:58, 2009 ж. мамырдың 31 (ALMT)

== kk-[latn|cyrl|arab] needs updating ==

Hi Arruah. Can you please try and find a few users to update the kk localisations at [[translatewiki:|translatewiki.net]], because it has been a long time since anyone worked on them, and I can only imagine that your users are often seeing another language than kk in their interface. Thank you for your help! [[Қатысушы:Siebrand|Siebrand]] 05:47, 2009 ж. маусымның 1 (ALMT)

==Уикипедияны танымал қылу==
Құрметті Arruah! Менің ойымша қазақша Уикипедия туралы үндеу дайындап, оны Мой мир-дағы қазақтардың сообщества-ларына және ұлтжанды қазақтардың сайттарындағы форумдарға шығару қажет. Соған үндеу дайындасақ қалай болады? Әйтпесе 5-6 белсенді қатысушылармен біздің Уикипедия дамымайтын сияқты.  [[Қатысушы:Kaiyr]]

== Translation request for [[Шалом (Қазнет)]]. ==

Could you check the article [[Шалом (Қазнет)]]. There is already an article about Şalom, a Jewish weekly newspaper in Turkey, not in Kazakh but in English, but could you check it and  translate it from the other Wikipedia language sites, if you have the time and patience to do so.
The reason is that the newspaper Şalom is written (alas one page only) in a highly endangered language called Ladino or Judeo-Spanish, the Spanish of the 15th century. Perhaps this might gain your interest and sympathy.

Thank you.

=='''Жаңа админдерді тағайындау'''==
Жігіттер жұртқа ұятқа қалмай Уикипедия Қазақ порталындағы мақалалар мен мәтіндерде толып жатқан грамматикалық қателіктерді түзетейік. Егерде бос уақыттарың болмай қолдарың тимей жатса жаңа админдерді сайлау мүмкіндігін қарастырайық!!!!!. Құрметпен Медет. 27.02.2010

=='''Қателіктер''' ==
Медет, Уикипедия Қазақ порталындағы мақалалар мен мәтіндерде грамматикалық қателіктерді қолыңнан келсе өзің неге түзете салмайсың? 
[[Қатысушы:Arruah|arruah]] 19:28, 2010 ж. сәуірдің 8 (ALMT)

== Wiki logo ==

Hello there. I posted something about your logo here: [[Уикипедия:Форум#Wikipedia logo]]. Could you please answer my question so I can upload the new logo? I'm writing to you privately because I couldn't help but notice that the Village pump is not very popular and it's seldom visited. Thanks. &lt;small&gt;(I posted this same message here: [[Қатысушы талқылауы:GaiJin#Wiki logo]])&lt;/small&gt; —[[Қатысушы:INkubusse|INkubusse]] 23:14, 2010 ж. маусымның 15 (ALMT)

== Қазақ Уикипедиясы ==

Қазақ Уикипедиясының даму жоспары мен мақсаттары - деген бетті аштым осы бетке дамыту туралы пікірлерінізді жазуға шақырамын. Осы бетке Басты беттен сілтеме қою керек. Админдерді және қатысушыларды осы бетті жетілдіруге шақырамын--[[Қатысушы:Kaiyr|Kaiyr]] 16:55, 2010 ж. шілденің 16 (ALMT)

== Assalaamu 'alaykum . . . ==

Could you help us brother??? Please see: [[m:Requests for comment/ace.wikipedia and Prophet Muhammad images]]. Thank you. Jazaakallaah. -- [[Қатысушы:Si Gam Acèh|Si Gam Acèh]] 11:25, 2010 ж. шілденің 18 (ALMT)

==Translation==
Hello! can you please create this article [[Selena]] on this wiki? please and thank you! ([[:en:Selena]], the English version). [[Қатысушы:AJona1992|AJona1992]] 08:00, 2010 ж. шілденің 19 (ALMT)

== Тірісіз бе? ==

Сіз тірісіз бе? Неге алғашқы бет өзгермейді?
==Басты бет==
Басты бетті өзгертейік. Қысқы Азия ойындары туралы Басты бетке жазайық. --[[Қатысушы:Kaiyr|Kaiyr]] 18:43, 2011 ж. ақпанның 4 (ALMT)
==тірімін==
Мен тірімін. өзгертейік.
[[Қатысушы:Arruah|arruah]]
==Админдер==
Салем!у меня вопрос, ты администратор в уикипедии??? как можно получить статус администратора, или получить право удалять статьи после выставления шаблона на удаление?--[[Қатысушы:Sib|Sib]] 09:21, 2011 ж. мамырдың 12 (ALMT)

Это решается голосованием.[[Қатысушы:Arruah|arruah]] 20:20, 2011 ж. маусымның 16 (ALMT)

== Ekontai ==

Dear Arruah, it looks like [[User:Ekontai]] is writing off the Қазақша инцеклопедия to Wikipedia. See Ekontai's contribs, he started with Mo... See also the [http://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%90%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B9%D1%8B:%D0%86%D0%B7%D0%B4%D0%B5%D1%83&amp;ns0=1&amp;redirs=0&amp;search=%D2%9A%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D2%9B%D1%88%D0%B0+%D0%B8%D0%BD%D1%86%D0%B5%D0%BA%D0%BB%D0%BE%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F&amp;limit=500&amp;offset=0 search]. Possible plagiarism and/or copyright violation. --[[Қатысушы:Martin H.|Martin H.]] 17:54, 2011 ж. маусымның 11 (ALMT)
:Per the [[Молибден]] article I suspect [[Special:Contributions/82.200.154.115|82.200.154.115]] belongs to this and is also plagiarizing. --[[Қатысушы:Martin H.|Martin H.]] 17:56, 2011 ж. маусымның 11 (ALMT)

== [[Үлгі:Infobox Country]] ==

Добавьте, пожалуйста, в строчку

&lt;nowiki&gt;&lt;table class=&quot;infobox geography vcard&quot; style=&quot;width:46ex; margin-top:0.75em;&quot;&gt;&lt;/nowiki&gt;

, а именно в конец параметров style, вот эти параметры:

&lt;nowiki&gt;{{float right}} border: 1px solid #AAAAAA;&lt;/nowiki&gt;

--[[Қатысушы:Soul Train|Soul Train]] 05:12, 2011 ж. маусымның 20 (ALMT)

Добавил.
[[Қатысушы:Arruah|arruah]] 22:41, 2011 ж. маусымның 26 (ALMT)

== Тақырыпша асты  ==

Тақырыпша астындағы &quot;Уикипедияден&quot; деген сөзде қате бар сияқты. &quot;Уикипедияден&quot; сөзі дұрысында &quot;Уикипедиядан&quot; деп жазылуы тиіс. 
Бірақ менің айтар өтінішім, 

&quot;Уикипедияден&quot; сөзді дұрыстап немесе оны &quot;Уикипедия мәліметі, еркiн энциклопедия&quot; деп жазған дұрыс деп есептеймін. Басқа да Уикипедияларды қарасақ, осы үлгідегі тақырыпша асты сөзін қолданған. 

Осыған дұрыстап назар аударсаңыздар.

[[Қатысушы:Inet|Данияр Тажимбетов]]

==Сәлемдесу==
Құрметті  {{PAGENAME}}! Енді жаңа тіркелген қатысушыларға сәлемдесуін жеңілдеткен түрі жасалды. [[Үлгі:Hello]] Құрметпен [[Қатысушы:Polat Alemdar|Polat Alemdar]] 00:46, 2011 ж. қыркүйектің 16 (ALMT)

==Жаңа қатысушылар==

Құрметті {{PAGENAME}}! 
Жаңа қатысушылар тіркелді. Және де олар мақала жүктеумен айналысады. Олардың кемшіліктері болып тұрады. Соңғы жаңа мақалаларды жоймауыңызға шақырамыз. Жақын арада түзетіледі. Құрметпен [[Қатысушы:Polat Alemdar|Polat Alemdar]] 11:08, 2011 ж. қазанның 5 (ALMT)

{{Қатысушы:Daniyar/Admin}}

== Конференцияға шақыру ==

&lt;div style=&quot;text-align:center; border:2px solid red; margin:10px 0; -moz-box-shadow: 0 1px 3px rgba(0, 0, 0, 0.35); -webkit-box-shadow: 0 1px 3px rgba(0, 0, 0, 0.35); box-shadow: 0 1px 3px rgba(0, 0, 0, 0.35); -moz-border-radius: 7px; -webkit-border-radius: 7px; border-radius: 7px; width:100%; height:170px;  overflow:hidden; background: #fbfbfb; position:relative;&quot;&gt;
&lt;div style=&quot;left:30px; top:10px; position:absolute;&quot;&gt;[[File:TWC logo2.png|150px|link=meta:Түркі тілді Уикимедиа конференциясы]]&lt;/div&gt;
&lt;div  style=&quot;text-valign:center; margin-left:200px; margin-right:50px; margin-top:10px; position:absolute;&quot;&gt;
&lt;font color=&quot;green&quot;&gt;'''Құрметті Уикипедияшылар!'''&lt;/font&gt;

Сіздерді Алматыда өтетін халықаралық түркі тілдес Уикипедиялардың конференциясына қатысуға шақырамыз. Конференция аясында Қазақша&amp;nbsp;Уикипедияның дамуына қатысты және Қазақстанда халықаралық Уикимедиа қорының ресми өңірлік өкілдігін ашылуына байланысты арнайы сессияға қатысып, ой бөлісуіңізді сұраймыз. Конференция 20-21 сәуір күндері аралығында ҚазҰУ-нің Химия факультетінің үлкен залында өтеді.

'''[[meta:Түркі тілді Уикимедиа конференциясы|Конференция жайында толық ақпарат]]'''.

'''[https://docs.google.com/spreadsheet/viewform?formkey=dER2MjNsWnlIcEM3VXZSSnBXdTVNeWc6MQ &lt;font color=&quot;ff7100&quot;&gt;Тіркелу&lt;/font&gt;]'''.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

== Неактивный администратор [[Қатысушы:Arruah|Arruah]]==

Обсуждение [[Уикипедия:Администраторларды сайлау#Неактивный администратор Arruah]] --[[Қатысушы:Sibom|Sibom]] ([[Қатысушы талқылауы:Sibom|talk]]) 11:23, 2012 ж. тамыздың 8 (ALMT)

== Алтын шапан ==

{| style=&quot;border: 1px solid gray; background-color: #fdffe7;&quot;
|rowspan=&quot;2&quot; valign=&quot;middle&quot; | [[File:Golden_wikipedia_featured_star.svg|center|80px|«Алтын жұлдыз» марапаттамасы]]

|rowspan=&quot;2&quot; |
|style=&quot;font-size: x-large; padding: 0; vertical-align: middle; height: 1.1em;&quot; | '''[[Уикипедия:Марапаттама/«Алтын жұлдыз»|«Алтын жұлдыз» марапаттамасы]]'''
|-
|style=&quot;vertical-align: middle; border-top: 1px solid gray;&quot; | [[Қазақша Уикипедия]] жобасының дамуына өз уақытында сіңірген ерен еңбегіңіз және админ ретіндегі еңбегіңіз үшін! ----[[Қатысушы:Нұрлан Рахымжанов|Нұрлан Рахымжанов 14:08, 2015 ж. қаңтардың 31 (ALMT)]]

|}
Көп рахмет Нұрлан ! [[Қатысушы:Arruah|arruah]] ([[Қатысушы талқылауы:Arruah|талқылауы]]) 20:34, 2015 ж. қыркүйектің 2 (ALMT)

== Мақала жазу ==

Саламатсыз, қазуикиге оралуыңызбен! Сіз аудару функциясы арқылы мақала бастап жатыр екенсіз, алайда сізде сөздер арасында интервалдар өте алшақ болып жатыр      . Осылай сияқты, соларды түзетіп кетсеңіз, әрі дереккөздер қате, санатсыз беттер кездесіп жатыр [[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:17, 2022 ж. тамыздың 17 (+06)

:Ия, мен қазірдің өзінде байқадым. Мен болашақта түзетуге тырысамын. [[Қатысушы:Arruah|arruah]] ([[Қатысушы талқылауы:Arruah|талқылауы]]) 12:41, 2022 ж. тамыздың 18 (+06)
::Тағы айтарым: біз бұрыннан бері ағылшынша шала аударылған, дұрыс жұмыс жасамайтын үлгілерді қазақшадан жаңадан бастап, ескілерін жойып алмастырып әлек болып жүрсек Сіз қайтадан бұрынғы 2010 жылғы Қазуики сияқты ағылшынша псевдо үлгілерді импорттап жатырсыз. Барлық модуль және үлгілерді жойдым, ренжімеңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:46, 2022 ж. тамыздың 27 (+06)</text>
      <sha1>pxvvd2o301u9fb1bcugctathawv1knz</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Үлгі:Грамматика</title>
    <ns>10</ns>
    <id>3732</id>
    <revision>
      <id>3065322</id>
      <parentid>16258</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T11:50:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="874" xml:space="preserve">'''[[Грамматика]]'''

'''[[Морфология (лингвистика)|Морфология]]'''
*[[Сөздің морфологиялық құрамы|Сөз құрамы]]
*#[[Сөз түбірі|Түбір]]
*#[[Жұрнақ]]
*#[[Жалғау]]
*#*[[Көптік жалғау]]
*#*[[Тәуелдік жалғау]]
*#*[[Септік жалғау]]
*#*[[Жіктік жалғау]]
*[[Сөз табы|Сөз таптары]]
*#[[Зат есім]]
*#[[Сын есім]]
*#[[Сан есім]]
*#[[Есімдік]]
*#[[Етістік]]
*#[[Үстеу]]
*#[[Шылау]]
*#[[Еліктеу сөз]] 
*#[[Одағай]]
'''[[Синтаксис]]'''
*[[Сөз тіркесі]]
*[[Сөйлем мүшесі|Сөйлем мүшелері]]
*#[[Бастауыш]]
*#[[Баяндауыш]]
*#[[Анықтауыш]]
*#[[Пысықтауыш]]
*#[[Толықтауыш]]</text>
      <sha1>i3naooa16f06rw72bjoojz8ss5il5ze</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065323</id>
      <parentid>3065322</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T11:50:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="848" xml:space="preserve">'''[[Грамматика]]'''

'''[[Морфология (лингвистика)|Морфология]]'''
*[[Сөздің морфологиялық құрамы|Сөз құрамы]]
*#[[Сөз түбірі|Түбір]]
*#[[Жұрнақ]]
*#[[Жалғау]]
*#*[[Көптік жалғау]]
*#*[[Тәуелдік жалғау]]
*#*[[Септік жалғау]]
*#*[[Жіктік жалғау]]
*[[Сөз табы|Сөз таптары]]
*#[[Зат есім]]
*#[[Сын есім]]
*#[[Сан есім]]
*#[[Есімдік]]
*#[[Етістік]]
*#[[Үстеу]]
*#[[Шылау]]
*#[[Еліктеу сөз]] 
*#[[Одағай]]
'''[[Синтаксис]]'''
*[[Сөз тіркесі]]
*[[Сөйлем мүшелері]]
*#[[Бастауыш]]
*#[[Баяндауыш]]
*#[[Анықтауыш]]
*#[[Пысықтауыш]]
*#[[Толықтауыш]]</text>
      <sha1>pxf0tu2cdlze7mh6yssrlbm93uyolee</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Септік жалғау</title>
    <ns>0</ns>
    <id>3859</id>
    <revision>
      <id>3065321</id>
      <parentid>2877767</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T11:48:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <comment>/* Тағы қараныз: */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4430" xml:space="preserve">{{Shortcut1|Грамматика}}
'''''Септік жалғаулары''''' ({{lang-ru|Падежные окончания}}) арқылы есімдер сөйлемдегі етістіктермен де, шылау сөздермен де, есімдер өзді-өздері де жалғасып әр алуан қарым-қатынасқа түседі.&lt;ref&gt;Тіл білімі терминдерінің түсіндірме сөздігі — Алматы.
«Сөздік-Словарь», 2005 жыл. ISBN 9965-409-88-9&lt;/ref&gt;

Мысалы:
:''Еңбектен'' еңбек шығады, ''еңбек'' туады,
:''Еңбекті'' еңбек ақтап, ''еңбек'' жуады.
:''Еңбек'' етіп күшті туған ерлер
:''Еңбекке'' ерте тұра бекін буады.
:''Еңбекте'' еңбек еткен ерлерім бар,
:''Еңбекке'' сіңірген көп түрлерің бар,
:''Еңбегім'' өзгерген жоқ, өз орнында,
:''Еңбекпен'' ерік алатын жерлерім бар (И. Б.).
Бұл мысалда 13 мәртебе ұшырасатын ''еңбек'' сөзі түрлі-түрлі қосымшалар қосылып, әр алуан формада қолданылып тұр. Егер  жетінші жолдың басындағы ''еңбегім'' дегеннен басқаларының қосымшаларын алып тастасақ, сөйлемдегі сөздердің байланысы бұзылып не қиыспай қалады, не сөйлемдердің мағыналары өзгеріп кетеді.&lt;ref&gt;Қазақ тілі. Энциклопедия. Алматы: Қазақстан Республикасы Білім, мәдениет және денсаулық сақтау министрлігі, Қазақстан даму институты, 1998 жыл, 509 бет. ISBN 5-7667-2616-3&lt;/ref&gt;

Бұл қосымшалар сөйлемдегі сөздерді бірі-бірімен жалғастырып, септестіріп тұр. Осындай қосымшаларды '''септік жалғаулары''' дейміз. Сөздердің жалғауларды қабылдап өзгерту жүйесін '''сөздердің септелуі''' деп немесе [[септеу]] деп атайды.

{|class=&quot;standard&quot;
!rowspan=2|
!rowspan=2 align=&quot;center&quot;|&lt;small&gt;Септік жал-&lt;br&gt;ғауларының&lt;br&gt;аты&lt;/small&gt; 
!colspan=2 align=&quot;center&quot;|Сұраулары
|-align=&quot;center&quot;
!Жай септіктің&lt;br&gt;сұраулары || Тәуелдік септік сұраулары
|-
|1 || Атау || кім? не? || кімім? кімің? кіміңіз? кімі?&lt;br&gt;нем? нең? неңіз? несі?
|-
|2 || Ілік ||кімнің? ненің? || кімімнің? кіміңнің? кіміңіздің? кімінің?&lt;br&gt;немнің? неңнің? неңіздің? несінің?
|-
|3 || Барыс ||кімге? неге?&lt;br&gt;қайда? || кіміме? кіміңе? кіміңізге? кіміне?&lt;br&gt;неме? неңе? неңізге? несіне?
|-
|4 || Табыс ||кімді? нені? || кімімді? кіміңді? кіміңізді? кімін?&lt;br&gt;немді? неңді? неңізді? несін?
|-
|5 || Жатыс ||кімде? неде?&lt;br&gt;қайда? || кімімде? кіміңде? кіміңізде? кімінде?&lt;br&gt;немде? неңде? неңізде? несінде?
|-
|6 || Шығыс ||кімнен? неден? || кімімнен? кіміңнен? кіміңізден? кімінен?&lt;br&gt;немнен? неңнен? неңізден? несінен?
|-
|7 || Көмектес || кіммен? немен? || кіміммен? кіміңмен? кіміңізбен? кімімен?&lt;br&gt;неммен? неңмен? неңізбен? несімен?
|}

==Тағы қараныз:==
* [[Септеулік шылаулар]]
* [[Септеу]]
* [[Септік]]
* [[Септік жалғауларының тізілісі]]
* [[Грамматика]]
* [[Морфология (лингвистика)|Морфология]]
* [[Қазақ тілі]]

==Дереккөздер==
&lt;references/&gt;

{{wikify}}

{{Суретсіз мақала}}

[[Санат:Лингвистика]]
[[Санат:Қазақ тілі]]
[[Санат:Грамматика]]


{{Stub}}</text>
      <sha1>e7t4sgllrjc4bh8fstwkrasyuaevjr6</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қазақстан аудандары</title>
    <ns>0</ns>
    <id>4788</id>
    <revision>
      <id>3064931</id>
      <parentid>3060986</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:42:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* [[Жетісу облысы]] */clean up, replaced: Сарыөзек (Алматы облысы) → Сарыөзек (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="23859" xml:space="preserve">[[Сурет:Kazakhstan rayons.png|400px|thumb|right|Қазақстан аудандары]]
Қазақстанда барлығы 187 аудан (17 облыста 166 ауылдық және 5 қалада 21 қалалық) бар.

== [[Абай облысы]] ==
8 аудан бар:
# [[Абай ауданы (Абай облысы)|Абай ауданы]] (14 418 ад.) — [[Қарауыл (Абай ауданы)|Қарауыл]] ауылы (5 222 ад.)
# [[Ақсуат ауданы]] — [[Ақсуат (Абай облысы)|Ақсуат]] ауылы (4 549 ад.)
# [[Аягөз ауданы]] (72 695 ад.) — [[Аягөз]] қаласы (38 496 ад.)
# [[Бесқарағай ауданы]] (16 689 ад.) — [[Бесқарағай (Абай облысы)|Бесқарағай]] ауылы (4 268 ад.)
# [[Бородулиха ауданы]] (35 925 ад.) — [[Бородулиха]] ауылы (4 434 ад.)
# [[Жарма ауданы]] (38 048 ад.) — [[Қалбатау]] ауылы (9 680 ад.)
# [[Көкпекті ауданы]] — [[Көкпекті (Абай облысы)|Көкпекті]] ауылы (3 651 ад.)
# [[Үржар ауданы]] (73 760 ад.) — [[Үржар (ауыл)|Үржар]] ауылы (12 915 ад.)

== [[Ақмола облысы]] ==
17 аудан бар:
# [[Ақкөл ауданы]] (25 793 ад.) – [[Ақкөл (қала)|Ақкөл]] қаласы (13 678 ад.)
# [[Аршалы ауданы]] (27 404 ад.) – [[Аршалы (Ақмола облысы)|Аршалы]] кенті (5 975 ад.)
# [[Астрахан ауданы]] (23 615 ад.) – [[Астраханка (Ақмола облысы)|Астраханка]] ауылы (4 984 ад.)
# [[Атбасар ауданы]] (48 234 ад.) – [[Атбасар]] қаласы (28 735 ад.)
# [[Бурабай ауданы]] (75 363 ад.) – [[Щучинск]] қаласы (46 810 ад.)
# [[Бұланды ауданы]] (34 331 ад.) – [[Макинск]] қаласы (17 775 ад.)
# [[Біржан сал ауданы]] (14 360 ад.) – [[Степняк]] қаласы (3 508 ад.)
# [[Егіндікөл ауданы]] (6 068 ад.) – [[Егіндікөл (Ақмола облысы)|Егіндікөл]] ауылы (2 976 ад.)
# [[Ерейментау ауданы]] (26 516 ад.) – [[Ерейментау]] қаласы (12 485 ад.)
# [[Есіл ауданы (Ақмола облысы)|Есіл ауданы]] (24 237 ад.)  – [[Есіл (қала)|Есіл]] қаласы (10 546 ад.)
# [[Жақсы ауданы]] (19 088 ад.) – [[Жақсы (ауыл)|Жақсы]] ауылы (4 754 ад.)
# [[Жарқайың ауданы]] (14 110 ад.) – [[Державинск]] қаласы (6 307 ад.)
# [[Зеренді ауданы]] (38 682 ад.) – [[Зеренді]] ауылы (6 665 ад.)
# [[Қорғалжын ауданы]] (8 815 ад.) – [[Қорғалжын (кент)|Қорғалжын]] ауылы (3 189 ад.)
# [[Сандықтау ауданы]] (18 398 ад.) – [[Балкашино]] ауылы (4 322 ад.)
# [[Целиноград ауданы]] (76 891 ад.) – [[Ақмол]] ауылы (6 838 ад.)
# [[Шортанды ауданы]] (29 504 ад.) – [[Шортанды (Шортанды ауданы)|Шортанды]] кенті (5 776 ад.)

== [[Ақтөбе облысы]] ==
12 аудан бар:
# [[Алға ауданы]] (40 783 ад.) – [[Алға]] қаласы (20 562 ад.)
# [[Әйтеке би ауданы]] (24 895 ад.) – [[Темірбек Жүргенов ауылы (Ақтөбе облысы)|Темірбек Жүргенов]] ауылы (6 517 ад.)
# [[Байғанин ауданы]] (22 809 ад.) – [[Қарауылкелді (ауыл)|Қарауылкелді]] ауылы (8 976 ад.)
# [[Қарғалы ауданы]] (17 107 ад.) – [[Бадамша (ауыл)|Бадамша]] ауылы (5 587 ад.)
# [[Қобда ауданы]] (18 623 ад.) – [[Қобда (ауыл)|Қобда]] ауылы (5 637 ад.)
# [[Мартөк ауданы]] (29 980 ад.) – [[Мәртөк]] ауылы (10 090 ад.)
# [[Мұғалжар ауданы]] (67 416 ад.) – [[Қандыағаш]] қаласы (52 560 ад.)
# [[Ойыл ауданы]] (18 651 ад.) – [[Ойыл (ауыл)|Ойыл]] ауылы (5 643 ад.)
# [[Темір ауданы]] (37 740 ад.) – [[Шұбарқұдық]] кенті (13 583 ад.)
# [[Хромтау ауданы]] (42 951 ад.) – [[Хромтау]] қаласы (26 737 ад.)
# [[Шалқар ауданы]] (45 996 ад.) – [[Шалқар (қала)|Шалқар]] қаласы (27 932 ад.)
# [[Ырғыз ауданы]] (14 999 ад.) – [[Ырғыз (ауыл)|Ырғыз]] ауылы (5 866 ад.)

== [[Алматы облысы]] ==
9 аудан бар:
# [[Балқаш ауданы]] (30 747 ад.) – [[Бақанас (ауыл)|Бақанас]] ауылы (4 135 ад.)
# [[Еңбекшіқазақ ауданы]] (300 427 ад.) – [[Есік]] қаласы (33 032 ад.)
# [[Жамбыл ауданы (Алматы облысы)|Жамбыл ауданы]] (166 347 ад.) – [[Ұзынағаш (Алматы облысы)|Ұзынағаш]] ауылы (39 416 ад.)
# [[Кеген ауданы]] (32 415 ад.)  – [[Кеген (ауыл)|Кеген]] ауылы (5 917 ад.)
# [[Қарасай ауданы]] (270 673 ад.) – [[Қаскелең]] қаласы (64 529 ад.)
# [[Райымбек ауданы]] (41 732 ад.) – [[Нарынқол]] ауылы (7 040 ад.)
# [[Талғар ауданы]] (196 567 ад.) – [[Талғар]] қаласы (42 810 ад.)
# [[Ұйғыр ауданы]] (63 288 ад.) – [[Шонжы]] ауылы (17 263 ад.)
# [[Іле ауданы]] (209 181 ад.) – [[Өтеген батыр]] ауылы (15 180 ад.)

== [[Атырау облысы]] ==
7 аудан бар:
# [[Жылыой ауданы]] (82 962 ад.) – [[Құлсары]] қаласы (60 472 ад.)
# [[Индер ауданы]] (32 145 ад.) – [[Индербор]] кенті (14 086 ад.)
# [[Исатай ауданы]] (26 728 ад.) – [[Аққыстау]] ауылы (8 486 ад.)
# [[Құрманғазы ауданы]] (59 811 ад.) – [[Құрманғазы (Құрманғазы ауданы)|Құрманғазы]] ауылы (13 203 ад.)
# [[Қызылқоға ауданы]] (30 589 ад.) – [[Миялы (Атырау облысы)|Миялы]] ауылы (6 575 ад.)
# [[Мақат ауданы]] (30 589 ад.) – [[Мақат]] кенті (14 833 ад.)
# [[Махамбет ауданы]] (34 811 ад.) – [[Махамбет (Атырау облысы)|Махамбет]] ауылы (9 693 ад.)

== [[Батыс Қазақстан облысы]] ==
12 аудан бар:
# [[Ақжайық ауданы]] (40 574 ад.) – [[Чапаев (Батыс Қазақстан облысы)|Чапаев]] ауылы (9 488 ад.)
# [[Бәйтерек ауданы]] (57 762 ад.) – [[Перемётное]] ауылы (3 754 ад.)
# [[Бөкей ордасы ауданы]] (15 222 ад.) – [[Сайқын]] ауылы (3 426 ад.)
# [[Бөрлі ауданы]] (56 086 ад.) – [[Ақсай (Бөрлі ауданы)|Ақсай]] қаласы (35 310 ад.)
# [[Жаңақала ауданы]] (24 029 ад.) – [[Жаңақала (Батыс Қазақстан облысы)|Жаңақала]] ауылы (8 637 ад.)
# [[Жәнібек ауданы]] (16 147 ад.) – [[Жәнібек (Батыс Қазақстан облысы)|Жәнібек]] ауылы (8 155 ад.)
# [[Казталов ауданы]] (29 129 ад.) – [[Казталовка]] ауылы (4 957 ад.)
# [[Қаратөбе ауданы]] (15 467 ад.) – [[Қаратөбе (Батыс Қазақстан облысы)|Қаратөбе]] ауылы (3 782 ад.)
# [[Сырым ауданы]] (18 924 ад.) – [[Жымпиты]] ауылы (5 139 ад.)
# [[Тасқала ауданы]] (16 701 ад.) – [[Тасқала (Батыс Қазақстан облысы)|Тасқала]] ауылы (7 968 ад.)
# [[Теректі ауданы]] (38 086 ад.) – [[Теректі (Батыс Қазақстан облысы)|Теректі]] ауылы (4 356 ад.)
# [[Шыңғырлау ауданы]] (14 744 ад.) – [[Шыңғырлау (ауыл)|Шыңғырлау]] ауылы (7 323 ад.)

== [[Жамбыл облысы]] ==
10 аудан бар:
# [[Байзақ ауданы]] (105 948 ад.) – [[Сарыкемер]] ауылы (31 461 ад.)
# [[Жамбыл ауданы (Жамбыл облысы)|Жамбыл ауданы]] (82 902 ад.) – [[Аса (ауыл)|Аса]] ауылы (8 326 ад.)
# [[Жуалы ауданы]] (52 169 ад.) – [[Бауыржан Момышұлы ауылы|Бауыржан Момышұлы]] ауылы (11 513 ад.)
# [[Қордай ауданы]] (143 827 ад.) – [[Қордай]] ауылы (25 507 ад.)
# [[Меркі ауданы]] (84 760 ад.) – [[Меркі]] ауылы (11 791 ад.)
# [[Мойынқұм ауданы]] (32 539 ад.) – [[Мойынқұм (Мойынқұм ауданы)|Мойынқұм]] ауылы (8 607 ад.)
# [[Сарысу ауданы]] (44 184 ад.) – [[Жаңатас]] қаласы (22 364 ад.)
# [[Талас ауданы]] (55 117 ад.) – [[Қаратау (қала)|Қаратау]] қаласы (30 204 ад.)
# [[Тұрар Рысқұлов ауданы]] (64 512 ад.) – [[Құлан (Жамбыл облысы)|Құлан]] ауылы (13 592 ад.)
# [[Шу ауданы]] (101 693 ад.) – [[Төле би (Жамбыл облысы)|Төле би]] ауылы (21 168 ад.)

== [[Жетісу облысы]] ==
8 аудан бар:
# [[Ақсу ауданы]] (39 675 ад.)  – [[Жансүгіров ауылы|Жансүгіров]] ауылы (6 809 ад.)
# [[Алакөл ауданы]] (69 679 ад.) – [[Үшарал (қала)|Үшарал]] қаласы (17 181 ад.)
# [[Ескелді ауданы]] (46 631 ад.) – [[Қарабұлақ (Ескелді ауданы)|Қарабұлақ]] ауылы (13 060 ад.)
# [[Кербұлақ ауданы]] (48 860 ад.) – [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылы (12 048 ад.)
# [[Көксу ауданы]] (41 578 ад.) – [[Балпық би (ауыл)|Балпық би]] ауылы (13 336 ад.)
# [[Қаратал ауданы]] (46 914 ад.) – [[Үштөбе (қала)|Үштөбе]] қаласы (22 989 ад.)
# [[Панфилов ауданы]] (129 204 ад.) – [[Жаркент]] қаласы (42 809 ад.)
# [[Сарқан ауданы]] (36 962 ад.) – [[Сарқан]] қаласы (11 368 ад.)

== [[Қарағанды облысы]] ==
7 аудан бар:
# [[Абай ауданы (Қарағанды облысы)|Абай ауданы]] (58 673 ад.) – [[Абай (қала)|Абай]] қаласы (28 363 ад.)
# [[Ақтоғай ауданы (Қарағанды облысы)|Ақтоғай ауданы]] (17 474 ад.) – [[Ақтоғай (Қарағанды облысы)|Ақтоғай]] ауылы (2 770 ад.)
# [[Бұқар жырау ауданы]] (57 175 ад.) – [[Ботақара (кент, Ботақара кенттік әкімдігі)|Ботақара]] кенті (5 223 ад.)
# [[Қарқаралы ауданы]] (36 025 ад.) – [[Қарқаралы]] қаласы (8 190 ад.)
# [[Нұра ауданы]] (22 569 ад.) – [[Нұра (Нұра ауданы)|Нұра]] кенті (5 440 ад.)
# [[Осакаров ауданы]] (31 243 ад.) – [[Осакаровка]] кенті (7 924 ад.)
# [[Шет ауданы]] (42 437 ад.) – [[Ақсу-Аюлы]] ауылы (4 098 ад.)

== [[Қостанай облысы]] ==
16 аудан бар:
# [[Алтынсарин ауданы]] (13 846 ад.) — [[Обаған (Алтынсарин ауданы)|Обаған]] ауылы (335 ад.)
# [[Амангелді ауданы]] (16 475 ад.) — [[Амангелді (Амангелді ауданы)|Амангелді]] ауылы (7 308 ад.)
# [[Әулиекөл ауданы]] (42 178 ад.) — [[Әулиекөл]] ауылы (10 692 ад.)
# [[Бейімбет Майлин ауданы]] (24 853 ад.) — [[Әйет (Бейімбет Майлин ауданы)|Әйет]] ауылы (3 221 ад.)
# [[Денисов ауданы]] (18 376 ад.) — [[Денисовка (Қостанай облысы)|Денисовка]] ауылы (4 416 ад.)
# [[Жангелді ауданы]] (12 251 ад.) — [[Торғай (Қостанай облысы)|Торғай]] ауылы (4 581 ад.)	
# [[Жітіқара ауданы]] (47 661 ад.) — [[Жітіқара]] қаласы (34 736 ад.)
# [[Қамысты ауданы]] (12 362 ад.) — [[Қамысты (Қостанай облысы)|Қамысты]] ауылы (4 484 ад.)
# [[Қарабалық ауданы]] (27 534 ад.) — [[Қарабалық (кент)|Қарабалық]] кенті (11 372 ад.)
# [[Қарасу ауданы]] (25 258 ад.) — [[Қарасу (Қарасу ауданы)|Қарасу]] ауылы (3 476 ад.)
# [[Қостанай ауданы]] (71 157 ад.) — [[Тобыл (қала)|Тобыл]] қаласы (24 590 ад.)
# [[Меңдіқара ауданы]] (27 279 ад.) — [[Боровской]] ауылы (9 251 ад.)
# [[Науырзым ауданы]] (10 766 ад.) — [[Қарамеңді]] ауылы (4 425 ад.)
# [[Сарыкөл ауданы]] (20 553 ад.) — [[Сарыкөл (Сарыкөл ауданы)|Сарыкөл]] кенті (8 858 ад.)
# [[Ұзынкөл ауданы]] (21 060 ад.) — [[Ұзынкөл (Қостанай облысы)|Ұзынкөл]] ауылы (5 676 ад.)
# [[Федоров ауданы]] (25 543 ад.) — [[Федоровка (Федоров ауданы)|Федоровка]] ауылы (6 406 ад.)

== [[Қызылорда облысы]] ==
7 аудан бар:
# [[Арал ауданы]] (79 150 ад.) – [[Арал (қала)|Арал]] қаласы (33 141 ад.)
# [[Жалағаш ауданы]] (35 705 ад.) – [[Жалағаш]] ауылы (12 909 ад.)
# [[Жаңақорған ауданы]] (84 474 ад.) – [[Жаңақорған]] ауылы (27 564 ад.)
# [[Қазалы ауданы]] (77 185 ад.) – [[Әйтеке би кенті|Әйтеке би]] кенті (43 155 ад.)
# [[Қармақшы ауданы]] (54 265 ад.) – [[Жосалы (Қызылорда облысы)|Жосалы]] ауылы (18 563 ад.)
# [[Сырдария ауданы (Қызылорда облысы)|Сырдария ауданы]] (38 841 ад.) – [[Тереңөзек (Қызылорда облысы)|Тереңөзек]] ауылы (7 627 ад.)
# [[Шиелі ауданы]] (82 399 ад.) – [[Шиелі (Қызылорда облысы)|Шиелі]] ауылы (31 691 ад.)

== [[Маңғыстау облысы]] ==
5 аудан бар:
# [[Бейнеу ауданы]] (69 639 ад.) — [[Бейнеу]] ауылы (52 836 ад.)
# [[Қарақия ауданы]] (37 621 ад.) — [[Құрық (ауыл)|Құрық]] ауылы (11 248 ад.)
# [[Маңғыстау ауданы]] (39 153 ад.) — [[Шетпе]] ауылы (16 784 ад.)
# [[Мұнайлы ауданы]] (161 270 ад.) — [[Маңғыстау (ауыл)|Маңғыстау]] ауылы (31 368 ад.)
# [[Түпқараған ауданы]] (31 728 ад.) — [[Форт-Шевченко]] қаласы (6 376 ад.)

== [[Павлодар облысы]] ==
10 аудан бар:
# [[Аққулы ауданы]] (12 204 ад.) — [[Аққулы (ауыл)|Аққулы]] ауылы (2 661 ад.)
# [[Ақтоғай ауданы (Павлодар облысы)|Ақтоғай ауданы]] (12 556 ад.) — [[Ақтоғай (Павлодар облысы)|Ақтоғай]] ауылы (3 798 ад.)
# [[Баянауыл ауданы]] (26 859 ад.) — [[Баянауыл]] ауылы (12 354 ад.)
# [[Ертіс ауданы]] (16 469 ад.) — [[Ертіс (Павлодар облысы)|Ертіс]] ауылы (7 072 ад.)
# [[Железин ауданы]] (15 438 ад.) — [[Железинка]] ауылы (4 916 ад.)
# [[Май ауданы]] (10 379 ад.) — [[Көктөбе (Май ауданы)|Көктөбе]] ауылы (3 445 ад.)
# [[Павлодар ауданы]] (26 092 ад.) — [[Павлодар]] қаласы (333 989 ад.)
# [[Тереңкөл ауданы]] (20 176 ад.) — [[Тереңкөл (Тереңкөл ауданы)|Тереңкөл]] ауылы (7 474 ад.)
# [[Успен ауданы]] (11 983 ад.) — [[Успенка (Павлодар облысы)|Успенка]] ауылы (3 810 ад.)
# [[Шарбақты ауданы]] (19 506 ад.) — [[Шарбақты (Шарбақты ауданы)|Шарбақты]] ауылы (7 591 ад.)

== [[Солтүстік Қазақстан облысы]] ==
13 аудан бар:
# [[Айыртау ауданы]] (36 951 ад.) — [[Саумалкөл (Володар ауылдық округі)|Саумалкөл]] ауылы (9 480 ад.)
# [[Ақжар ауданы]] (15 702 ад.) — [[Талшық]] ауылы (3 679 ад.)
# [[Аққайың ауданы]] (18 972 ад.) — [[Смирново (Солтүстік Қазақстан облысы)|Смирново]] ауылы (5 718 ад.)
# [[Ғабит Мүсірепов ауданы]] (40 850 ад.) — [[Новоишим]] ауылы (12 064 ад.)
# [[Есіл ауданы (Солтүстік Қазақстан облысы)|Есіл ауданы]] (22 356 ад.) — [[Явленка]] ауылы (5 478 ад.)
# [[Жамбыл ауданы (Солтүстік Қазақстан облысы)|Жамбыл ауданы]] (19 447 ад.) — [[Пресновка (Жамбыл ауданы)|Пресновка]] ауылы (5 322 ад.)
# [[Қызылжар ауданы]] (44 214 ад.) — [[Бескөл (Солтүстік Қазақстан облысы)|Бескөл]] ауылы (11 331 ад.)
# [[Мағжан Жұмабаев ауданы]] (29 924 ад.) — [[Булаев]] қаласы (7 742 ад.)
# [[Мамлют ауданы]] (17 845 ад.) — [[Мамлют]] қаласы (6 866 ад.)
# [[Тайынша ауданы]] (43 140 ад.) — [[Тайынша]] қаласы (11 422 ад.)
# [[Тимирязев ауданы]] (11 290 ад.) — [[Тимирязево (Солтүстік Қазақстан облысы)|Тимирязево]] ауылы (4 303 ад.)
# [[Уәлиханов ауданы]] (16 293 ад.) — [[Кішкенекөл]] ауылы (7 421 ад.)
# [[Шал ақын ауданы]] (18 577 ад.) — [[Сергеев]] қаласы (7 687 ад.)

== [[Түркістан облысы]] ==
14 аудан бар:
# [[Бәйдібек ауданы]] (54 030 ад.) — [[Шаян (Бәйдібек ауданы)|Шаян]] ауылы (7 452 ад.)
# [[Жетісай ауданы]] (170 408 ад.) — [[Жетісай]] қаласы (24 484 ад.)
# [[Келес ауданы]] (142 296 ад.) — [[Абай (Келес ауданы)|Абай]] ауылы (21 221 ад.)
# [[Қазығұрт ауданы]] (106 225 ад.) — [[Қазығұрт]] ауылы (11 146 ад.)
# [[Мақтаарал ауданы]] (133 539 ад.) — [[Мырзакент]] кенті (13 339 ад.)
# [[Ордабасы ауданы]] (118 916 ад.) — [[Темірлан]] ауылы (10 489 ад.)
# [[Отырар ауданы]] (53 975 ад.) — [[Шәуілдір]] ауылы (7 263 ад.)
# [[Сайрам ауданы]] (207 948 ад.) — [[Ақсукент]] ауылы (24 491 ад.)
# [[Сарыағаш ауданы]] (186 109 ад.) — [[Сарыағаш]] қаласы (34 303 ад.)
# [[Сауран ауданы]] (98 113 ад.) — [[Шорнақ]] ауылы (2 986 ад.)
# [[Созақ ауданы]] (61 512 ад.) — [[Шолаққорған]] ауылы (12 176 ад.)
# [[Төле би ауданы]] (117 765 ад.) — [[Леңгір]] қаласы (24 045 ад.)
# [[Түлкібас ауданы]] (111 286 ад.) — [[Тұрар Рысқұлов ауылы (Түркістан облысы)|Тұрар Рысқұлов]] ауылы (17 977 ад.)
# [[Шардара ауданы]] (78 132 ад.) — [[Шардара (қала)|Шардара]] қаласы (28 443 ад.)

== [[Ұлытау облысы]] ==
2 аудан бар:
# [[Жаңаарқа ауданы]] (34 462 ад.) – [[Жаңаарқа]] кенті (17 559 ад.)
# [[Ұлытау ауданы]] (12 822 ад.) – [[Ұлытау (ауыл)|Ұлытау]] ауылы (1 862 ад.)

== [[Шығыс Қазақстан облысы]] ==
9 аудан бар:
# [[Алтай ауданы]] (66 374 ад.) — [[Алтай (қала)|Алтай]] қаласы (36 116 ад.) 
# [[Глубокое ауданы]] (61 948 ад.) — [[Глубокое (Шығыс Қазақстан облысы)|Глубокое]] кенті (9 548 ад.) 
# [[Зайсан ауданы]] (36 979 ад.) — [[Зайсан (қала)|Зайсан]] қаласы (16 261 ад.) 
# [[Катонқарағай ауданы]] (23 141 ад.) — [[Үлкен Нарын]] ауылы (4 133 ад.)
# [[Күршім ауданы]] (24 343 ад.) — [[Күршім]] ауылы (6 777 ад.)
# [[Самар ауданы]] — [[Самар (ауыл)|Самар]] ауылы  (6 526 ад.)
# [[Тарбағатай ауданы]] — [[Ақжар (Шығыс Қазақстан облысы)|Ақжар]] ауылы (6 396 ад.)
# [[Ұлан ауданы]] (39 178 ад.) — [[Қасым Қайсенов кенті|Қасым Қайсенов]] кенті  (5 312 ад.)
# [[Шемонаиха ауданы]] (43 736 ад.) — [[Шемонаиха]] қаласы  (18 211 ад.)

== [[Нұр-Сұлтан]] қаласы ==
4 аудан бар:
# [[Алматы ауданы (Нұр-Сұлтан қаласы)|Алматы ауданы]]
# [[Байқоңыр ауданы]]
# [[Есіл ауданы (Нұр-Сұлтан)|Есіл ауданы]]
# [[Сарыарқа ауданы]]

== [[Алматы]] қаласы ==
[[Сурет:Almaty districts.svg|thumb|150px|left|Алматы қаласының әкімшілік бөлінуі]]
8 аудан бар:
# [[Алатау ауданы]]
# [[Алмалы ауданы]]
# [[Әуезов ауданы]]
# [[Бостандық ауданы (Алматы)|Бостандық ауданы]]
# [[Жетісу ауданы]]
# [[Медеу ауданы]]
# [[Наурызбай ауданы]]
# [[Түрксіб ауданы]]

== [[Шымкент]] қаласы ==
[[Сурет:Шымкент қаласының әкімшілік бөлінісі (2022).jpg|thumb|150px|left|Шымкент қаласының әкімшілік бөлінуі]]
5 аудан бар:
# [[Абай ауданы (Шымкент)|Абай ауданы]]
# [[Әл-Фараби ауданы]]
# [[Еңбекші ауданы]]
# [[Қаратау ауданы]]
# [[Тұран ауданы]]

== [[Ақтөбе]] қаласы ==
2 аудан бар:
# [[Алматы ауданы (Ақтөбе қаласы)|Алматы ауданы]]
# [[Астана ауданы]]

== [[Қарағанды]] қаласы ==
2 аудан бар:
# [[Әлихан Бөкейхан ауданы]]
# [[Қазыбек би ауданы (Қарағанды)|Қазыбек би ауданы]]

== Тағы қараңыз ==
* [[Қазақстан кадастрлық нөмірлер тізімі]]

[[Санат:Қазақстан аудандары]]</text>
      <sha1>itmy4fxt3ms8j47zj9jlrrgrtqb7et8</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Күлтегін</title>
    <ns>0</ns>
    <id>5120</id>
    <revision>
      <id>3064650</id>
      <parentid>2983485</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T12:36:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Arruah</username>
        <id>35</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9444" xml:space="preserve">{{Әскери қайраткер
 |толық есімі     = Күлтегін
 |шынайы есімі    = 
 |суреті          = Kultigin.jpg
 |сурет тақырыбы        = 
 |туған күні    =4.3.685 
 |туған жері    = [[Шығыс Түрік қағанаты]] 
 |қайтыс болған күні    =27.02.731 
 |қайтыс болған жері    = 
 |лақап аты       = 
 |бүркеніш аты    = 
 |мемлекет        = [[Шығыс Түрік қағанаты]]
 |қызмет еткен жылдары  =  
 |атағы           = Басқолбасшы
 |әскер түрі      = атты әскер
 |басқарды        = 
 |әскери бөлімі   = 
 |шайқасы         = 
 |марапаттары     = 
 |байланысы       = 
 |отставкада      = 
 |қолтаңбасы      = 
 |Commons         = 
}}
'''Күлтегін''' (684-731) - Шығыс Түрік Қағанатының мемлекеттік қайраткері, Білге қағанның кеңесшісі.

== Өмірбаяны ==
[[Құтлық қаған|Құтлық]] (Елтерiс) қағанның екiншi ұлы, [[Білге қаған]]ның ([[Могилян]]) туған iнiсi. Шешесi Елбiлге қатұн. [[Ашина]] тектi. 

Күлтегiн 7 жас кезiнде әкесi Құтлық ( 680-692 жж. билік құрған) қайтыс болады. Қаған тағына оның iнiсi Қапаған (692-716 жж.) отырады. Күлтегiн мен Бiлге, Қапағанның iнiсi Бөгүнi (716 ж.) тақтан тайдырып, қағандық билiктi Бiлге қолына (716-734 ж.) алады.&lt;ref&gt;Н.Базылхан. Көне түрік бітіктастары мен ескеркіштерінің жинағы// &quot;Қазақстан тарихы VIII-XX ғғ түрік тілді деректерде&quot; атты сериясы бойынша. II том. - Алматы: Дайк-пресс, 2005.&lt;/ref&gt;

Екінші [[Шығыс Түрік қағанаты]] әскерінің бас қолбасшысы, «көк түріктің көк семсері» атанған атақты батыры. Әкесінен жастай жетім қалып, ағасы Қапаған қағанның тәрбиесінде өскен Күлтегін тым ерте есейіп, қабырғасы қатып, бұғанасы бекімей жатып, жау жарағын асынып, түрік еліне тұс тұстан төнген басқыншы жауға қарсы үлкендер қатарында тұрып, ерлікпен күреседі. Бұл ретте түріктің атақты Білге қағаны Күлтегін батырдың басына қойылған ескерткіші тасқа ойып жаздырған ғұмырнамасында: «әкем қаған өлгенде інім Күлтегін жеті жаста қалды. Он жаста Ұмай текті шешемнің бағына інім Күлтегін ер атанды» деп жазды. Тарихи деректерді салыстыра зерделесек, бұдан Күлтегіннің он жасында ер атанып, алғаш көзге түскен соғысының табғаш елінің әйел патшасы У хыудың Қапағанның басына ақша тігіп, кімде кім оны өлтірсе, соған «Жан чо» («Чоны өлтіруші», яғни Мочо Қапағанды өлтіруші) деген атпен бірінші дәрежелі кінәз атағын беремін деген уәдесін арнайы жарлықпен бекітіп, түрік еліне жазалау жорыққа қалың қол аттандырғаннан кейінгі, 694 жылғы Жау жыу және Дин жыу аймақтарында болған соғыс екені анық көрінеді. Қапаған осы соғыста 90 мың тұтқынды қолға түсірген. 
Міне, осыдан былай Күлтегіннің ерлік жолы басталады. Тарихи деректер сол кездегі ел тәуелсіздігін сақтап қалу жолында болған қырғын соғыстардың бірде біреуінің Күлтегінсіз өтпегенін, дулығасы жарқырап, жауын жапырып қан майданның ортасында жүргенін тамсана баяндайды. Бұл арада сол деректерді тізіп жатпай ақ, батырдың өзіне арнап орнатылған ескерткіштегі мына жазулардан да біраз жайды аңғаруға болады. Тас жазудың авторы Йолығ тегін Күлтегін ерлігін былайша тізбелейді:

Он алты жасына келгенде.... алты чуб, [[соғды]]ларға қарсы аттандық. Күлтегін жауға жалғыз ұмтылды. Ол тұтықты қарулы басшылармен қолға түсірді. Ол әскерді сонда талқандады. Жиырма бір жасында Чача Сеңүнмен айқастық. Күлтегін әуелі Тадықан шораның Боз атын мініп шапты. Ол ат сонда өлді. Екіншісінде Ышбыр Жамтардың боз атын мініп шапты. Ол ат та сонда өлді. (Күлтегіннің) сауытына, қалқанына жүздеген оқ тиді, бірақ бірі де денесіне дарыған жоқ. Күлтегін жиырма алты жасқа келгенде қырғыздарға қарсы аттандық. Күлтегін Байырқының Ақбоз айғырына мініп, шабуылға ұмтылды. Бір батырын оққа ұшырды, екі батырын найзамен түйреп түсірді. Ақбоз айғырдың белі үзілді. Қырғыз қағанын өлтіріп, елін алдық... Тоғу қаласында шайқастық. Күлтегін Азбан ағын мініп ұмтылды. Алты батырын шаншып түсіріп, жетіншісін қылышпен шапты. Тоғыз батырын қуып жетіп, тақымға басты.... Оғыздармен соғыстық Күлтегін Жетімек (Өгсіз) атқа мініп шауып, тоғыз ерін шанышты... Түргеш халқы жау болды. Күлтегінді шағын қолмен жібердік. Жойқын соғыс жасапты. Қара түргеш халқы сол жерде өлім тауыпты...

Осылай жалғаса береді. Қарап отырсаңыз, Күлтегін батыр 47 жасқа жетіп, қаза тапқанша соғыссыз өткен жылы болмапты. Соның бәрінде ол жау қолына жасындай тиіп, түрік қолын жеңіске жеткізіп отырыпты.

Әкесі Құтылығ (Елтеріс) қаған Екінші Шығыс Түрік қағанатының іргесін қалап, шаңырағын көтерсе, артында қалған екі баласы: үлкені Білге қағаны ел бастап, кішісі Күлтегіні қол бастап, сол қағанаттың айбынын асырып, мерейін тасытыпты. Ағайынды екі ұлан ақыл қосып бірге қимылдап, елінің бірі алтын тұтқасына, бірі айбарлы асыл тірегіне айналыпты. Ажал алтын тұтқасына, бірі айбарлы асыл тірегіне айналыпты. Ажал жетіп, сол асыл тірек құлағанда Ұлы Дала күңіреніп, төрткүл дүниеден түгел елшілер келіп, Күлтегін рухына тағзым етіпті. Басына ел тарихын жазып, алып ескерткіш орнатыпты. Сол ескерткіштің ғылыми көшірмесі бұл күнде тәуелсіз еліміздің астанасында, Еуразия ұлттық университеті бас ғимаратының төрінде тұр. Батыр бабаның бақытты ұрпағы күн сайын ескерткіш қасына келіп, ұлы Ерлікке тағзым етеді, ата рухына адалдықтарын білдіреді.
&lt;ref&gt;Тараз Энциклопедиясы&lt;/ref&gt;

==Дереккөздер ==
&lt;references/&gt;

== Сыртқы сілтемелер ==
* [http://irq.kaznpu.kz/?mod=1&amp;tid=1&amp;oid=15&amp;lang=k Күл-тегін ескерткіш кешені мен бітіктасы туралы толық мәлімет]
* [http://irq.kaznpu.kz/?lang=k&amp;mod=1&amp;tid=1&amp;oid=15&amp;m=1 Күл-тегін бітіктасының мәтіні]

[[Санат:684 жылы туғандар]]
[[Санат:731 жылы қайтыс болғандар]]
[[Санат:Қазақ батырлары]]</text>
      <sha1>egl7spbmmfqul9sdsmq5akim42vh0nd</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Футбол</title>
    <ns>0</ns>
    <id>5951</id>
    <revision>
      <id>3065314</id>
      <parentid>3037613</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T11:24:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>CommonsDelinker</username>
        <id>165</id>
      </contributor>
      <comment>«[[:File:Football_iu_1996.jpg]]» деген «[[:File:Football_in_Bloomington,_Indiana,_1996.jpg]]» дегенмен алмастырылды.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="35194" xml:space="preserve">{{Спорт түрі
| Атауы               = Футбол
| Суреті              = Football in Bloomington, Indiana, 1996.jpg
| Сурет атауы         = 
| Санаты              = Командалық ойын
| Әлемде қатысушылар саны = 
| Командадағы спортшылар саны = 11
| Құрал-жабдық        = [[футбол добы]]
| Тәртіптер           = 
| Алғашқы жарыстар    = 1872
| Олимпиада ойындары  = 
| Әлем чемпионаты     = 1930
| Еуропа чемпионаты   = 
| Басқа жарыстар      = 
| Халықаралық федерация  = [[ФИФА]]
| Қаланған уақыты     = 1904
| Федерация басшысы   = [[Джанни Инфантино]]
| Сайты               = https://www.fifa.com/
| Мақала санаты       = Футбол
| Портал              = Футбол
| Ортаққор            = Association football
}}
'''Футбол''' ({{lang-en|foot}}&amp;nbsp;— аяқ, ''ball''&amp;nbsp;— доп) — спорттың командалық ойын түрі. Футбол – әлемге аса танымал ойындардың бірі&lt;ref name=EB&gt;{{cite web|title= Overview of Soccer |url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/550852/football|publisher=Encyclopædia Britannica |accessdate=4 маусым 2008| archiveurl= http://web.archive.org/web/20080612123410/http://www.britannica.com/EBchecked/topic/550852/football| archivedate= 12 маусым 2008 &lt;!--DASHBot--&gt;| deadurl= no}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite book |last=Guttman |first=Allen |editor=Eric Dunning, Joseph A. Maguire, Robert E. Pearton |title=The Sports Process: A Comparative and Developmental Approach |year=1993 |accessdate=26 January 2008 |publisher=Human Kinetics |location=Champaign |isbn=0-88011-624-2 |page=129 |chapter=The Diffusion of Sports and the Problem of Cultural Imperialism |chapterurl=http://books.google.com/books?id=tQY5wxQDn5gC&amp;pg=PA129&amp;lpg=PA129&amp;dq=world's+most+popular+team+sport&amp;source=web&amp;ots=6ns3wVUEGV&amp;sig=SZPKYSDMJBrO1uV4mPxNbKyAuJY#PPA129,M1 |quote=the game is complex enough not to be invented independently by many preliterate cultures and yet simple enough to become the world's most popular team sport }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite book |last=Dunning |first=Eric |authorlink=Eric Dunning |title=Sport Matters: Sociological Studies of Sport, Violence and Civilisation |year=1999 |accessdate=26 January 2008 |publisher=[[Routledge]] |location=London |isbn=0-415-06413-9 |page=103 |chapter=The development of soccer as a world game |chapterurl=http://books.google.com/books?id=X3lX_LVBaToC&amp;pg=PA105&amp;lpg=PA105&amp;dq=world's+most+popular+team+sport&amp;source=web&amp;ots=ehee9Lr9o1&amp;sig=nyvDhcrPoR8lXhYKE7k4CZYg_qU#PPA103,M1 |quote=During the twentieth century, soccer emerged as the world's most popular team sport }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite book |last1=Mueller |first1=Frederick |last2=Cantu |first2=Robert |last3=Van Camp |first3=Steven |title=Catastrophic Injuries in High School and College Sports |year=1996 |accessdate=26 January 2008 |publisher=Human Kinetics |location=Champaign |isbn=0-87322-674-7 |page=57 |chapter=Team Sports |chapterurl=http://books.google.com/books?id=XG6AIHLtyaUC&amp;pg=PA57&amp;lpg=PA57&amp;dq=soccer+most+popular+team+sport&amp;source=web&amp;ots=QzydYB5Am0&amp;sig=w_ouIgmegjytYFfWy7k92guTNfU#PPA57,M1 |quote=Soccer is the most popular sport in the world and is an industry worth over US$400 billion world wide. 80% of this is generated in Europe, though its popularity is growing in the United States. It has been estimated that there were 22 million soccer players in the world in the early 1980s, and that number is increasing. In the United States soccer is now a major sport at both the high school and college levels }}&lt;/ref&gt;. Ойынның негізгі мақсаты қарсылас команданың қақпасына аяқпен немесе басқа да дене мүшелерімен (қолдан басқа) қарсылас команда салған саннан көбірек доп салу болып табылады.

== Матч сипаттамасы (ережелері) ==
{{main|Футбол ережелері}}
[[Сурет:Football_pitch_metric.svg|thumb|right|400px|Футбол алаңы]]
Халықаралық футбол ассоцияцияның (IFAB)&lt;ref&gt;{{cite web| url=http://www.fifa.com/worldfootball/lawsofthegame.html| title=Laws Of The Game |publisher=FIFA |accessdate=2 September 2007| archiveurl= http://web.archive.org/web/20070901044035/http://fifa.com/worldfootball/lawsofthegame.html| archivedate= 1 September 2007 &lt;!--DASHBot--&gt;| deadurl= no}}&lt;/ref&gt; әртүрлі деңгейде және әр түрлі футболшылар топтары үшін (мысалы, жасөспірімдер үшін, әйелдер үшін, мүмкіншілігі шектелгендер үшін және т.б. үшін) ресми түрінде қабылданған ойын шарттарының 17 нұсқасы бар.

Әр командада максималды 11 ойыншы (қосалқы ойыншыларды санамағанда), оның біреуі - қақпашы. Өз айып алаңында қақпашыдан басқа ойыншы допты қолымен ұстауға болмайды.&lt;ref name=LAW301&gt;{{cite web |url=http://www.fifa.com/flash/lotg/football/en/Laws3_01.htm |publisher=FIFA |title=Laws of the game (Law 3–Number of Players) |accessdate=24 September 2007 |archiveurl = http://web.archive.org/web/20070913142527/http://fifa.com/flash/lotg/football/en/Laws3_01.htm &lt;!-- Bot retrieved archive --&gt; |archivedate = 13 September 2007}}&lt;/ref&gt;. Қақпашыдан басқа ойыншылар қорғаушылар, жартылай қорғаушылар, шабуылшылар болып бөлінеді.

Бір ойынның аты - матч, матч екі 45 минуттық бөлімнен (тайм) тұрады. Ойын арасында 15 минуттық үзіліс бар.

Ойын мақсаты - команданың допты қарсылас команданың қақпасына салу (гол) және өз қақпасына салғызбау. Матчта көбірек доп салған команда ұтады.

Егер де матчтың нәтижесінде екі команда да бірдей гол салса - тең ойын деп саналады. Бұл жағдайда тағы қосымша уақыт (15 минуттан екі рет) берілуі мүмкін. Егер де қосымша уақыттан кейін тең ойын болса - матчтан кейінгі пенальти жүптары өткізіледі&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.football-info.ru/pravila/08.htm|title=Правило 8. Начало и возобновление игр|publisher=football-info.ru|accessdate=2013-06-14|archiveurl=http://www.webcitation.org/6HO0CIiBh|archivedate=2013-06-15}}&lt;/ref&gt;.
   
=== Ойын алаңы ===
Ойын алаңының ұзындығы 100-110 м, ені 64-75 метрлік тіктөртбұрышты алаңда өткізіледі. Биіктігі 2 м  44 см, ұзындығы 7 м 32 см-лік 2 қақпасы бар. Қақпалардың сыртына тор керіледі.

== Төрелік ==
Футболшылардың ойын кезінде ережеден мүлт кетпе-уін алаңдағы төреші және оның екі көмекшісі – алаңның екі бүйіріндегі шектеу сызықтарда тұрып бақылайды. Егер ойыншы спортқа қайшы әрекет жасаса немесе төрешінің қабылдаған шешімімен таласса, Бас төреші сары карточ-каны көрсетіп, ескертуге міндетті. Егер ойыншы ойынды дөрекі бұзса не бұзақылық жасаса төреші қызыл карточ-каны көрсетіп, ойыншыны алаңнан аластатуға құқы бар.

== Техникасы ==
Техникалық ойыншы допқа ие болып, дәлме-дәл пас жасайды, допты баспен  ұрып, қарсыласын  алдайды, қақпаны көздеп шабуыл жасай алады. Допқа ие болу деп, допты тебер алдында не пас жасарда доптың қозғалысын баяулату немесе тоқтатуды айтады. Жоғарыдан ұшып келе жатқан допты аяқтың басына салып тоқтатып, аяқты көтеріңкіреп және босаңсытып, сосын доппен бірге төмен түсіру керек.

==Ойын тәсілі==
Футбол ұжымдық ойын болғандықтан, команданың барлық он бір ойыншысының ойын тәсілдерін түгел әрі шебер орындай білуі шарт деп саналады. Команданың қабыл алған ойын жүйесіне байланысты футболшылар алаңда нақты орындарда тұрады. Ойын-шылардың алаңда орналасу жүйесі әртүрлі болады, оларды таңдау командадағы ойыншылар құрамасының қалай іріктелуіне байланысты.

Қазіргі күні көптеген командалар шеткі қорғаушылар да жиі шабуылға қатысатындай 4-3-3 үлгісінде ойнайды. Мына әдіспен орналасқанда «тазалықшы» төрт қорға-ушының сырт жағында тұрып, олардың қате кеткен жерлерін жөндейді. Қақпашы шабуылдаушыға «шабуыл бұрышын» тарылтып, тосқауыл қою үшін ұмтылып келеді. Баспен қысқа пас беру арқылы әріп тесіңнің шабуылдауына көмектесесің. Қақпаны бойлай бас-пен пас жасау, қорғаушыны шатастырып, гол салатындай жағдай тудыруы мүмкін. Қорғаушылардың ойыны зоналық ойыншыларды немесе жеке ойыншыны бақылауды міндетіне алу принципіне құрылады. Бірінші жағдайда, қорғаушы алаңның «өз» бөлігіне ғана жауап береді. Жеке ойыншыны бақылағанда әр қорғаушы қарсылас команданың нақты бір ойыншысына бағытталған, тіпті, сөзбе-сөз айтқанда, оның із өкшесінен қалмайтын әрекет жасайды. Қай сызықта ойнап жүрсең де бәрібір. Бастысы, допсыз орын ауыстырудың маңызы доп сенің аяғыңда болған-дығынан еш кем емес екенін ұмытпау керек.

=== Футбол добы ===
[[Сурет:Soccerball.jpg|thumb|left|200px|Футбол добы]]
Футбол добының салмағы 396-453 г, диаметрі 68-71 см.

== Ойын шарттарын бұзу ==
{{double image|right|Yellow card.svg|60|Red card.svg|60|сары карточка мен қызыл карточка}}
Ойын шарттарын бұзушылықты ''фол'' деп атайды. Бірінші рет тәртіп бұзған үшін - сары карточка беріледі, ал екінші қайталаған үшін - қызыл карточкамен ойыншыны ойын алаңынан шығарады.
=== Фол (тәртіпті бұзу) ===
Ең жиі болатын тәртіп бұзулар:
* Бәсекелесті аяқпен тебу
* Аяқпен қағу
* Бәсекелеске секіру
* Бәсекелеске шабуыл жасау
* Қолмен итеру
* Бәсекелесті ұрып-соғу т.б.
* Қақпашыдан басқа ойыншылардың допты қолмен ойнауы

=== Тәртіпсіздік ===
Футболда тәртіпсіздікке:
* төбелес шығару
* түкіру
* балағат сөздер мен қылықтар т.б. жатады

== Тарихы ==
[[Сурет:Fu%C3%9Fballgeschichte_(1872).jpg|thumb|right|200px|Англия мен Шотландия арасындағы матч, 1872 жыл]]
Футбол тарихы XII ғасырдан басталады. Алғаш рет [[Англия]]да дамыды. 
Саяхатшы Гастон де Фуа өз заманында футболды бар ынтасымен бақылап, ''«Ағылшындар футболды ойын деп есептесе, онда төбелесті не дейді?»'' деп жазып кеткен екен. 
Футболға қарсылық көрсеткендер болды. Мысалы, шіркеудегі діндарлар, феодалдар футболға тыйым салынуын талап еткен екен. Өйткені, бүгінгі күнге дейін футбол өте қауіпті ойын саналып келеді. 
* 1313 жылы белгілі феодал Эдуард II қала ішінде футбол ойнауға шектеу қойған. Тіпті, 1314 жылдың 13 ақпанында король Лондон қаласында футболға қарсы шаралар қолданған деседі.
* 1389 жылы Ричард II патша сарайы маңында доп тепкендерді өлім жазасына кескен. Патшаға бірнеше мәрте рұқсат сұрап барған футбол жанкүйерлері әрқашан жағымсыз жауап алып отырған.
* Футболға тыйым салған патшалар тізімі төмендегідей: Генрих IV 1399-1401, Генрих, V 1413 - 1433 ж, Генрих VI 1449-1451 ж, Эдуард IV 1471 ж, Генрих VII 1491 ж, ал Генрих VIII ойыншыларға шектеу қойып қана қоймай, алаң иелеріне тыйым салып, салық салған. Бұндай қатаң қағидаларға мойымаған халық футбол ойнаудан бас тартқан жоқ.
* Тек 1908 жылы футбол олимпиадалық ойындар тізімінен орын алды.
* Ал, 1863 жылы [[Лондон]]да футболдың жаңа шарттары белгіленді. Жобаға енгізілген ережелерді арнайы комиссия жіті қараған.
* 1872 жылдан бастап футболдан халықаралық кездесулер өткізілді. Доданы Англия мен [[Шотландия]] футболшылар ашты.
* Ойынды бар ынтасымен тамашалаған жанкүйерлер үшін ойын сәтсіз аяқталды. Өйткені, алғашқы кездесуде есеп ашылған жоқ.
* 1884 жылы [[Ұлыбритания]]да алғашқы ресми кездесу өтті. Жарысқа Англия, Шотландия, [[Уэльс]] және [[Ирландия]] командалары қатысып, бақ сынасты. Ойын жеңімпазы - шотландықтар болды.
* 1920 жылы еуропалық футбол бәсекесінде [[Бельгия]] мен [[Чехословакия]] кездесті. Онда чех футболшыларын ойсырата жеңген бельгиялықтар олимпиада чемпионы болып танылды.
* Ал 1924 жылы [[Оңтүстік Америка]]да ашылған олимпиадада алтынды [[Уругвай]] құрамасы ұтты. Олар [[Югославия Ұлттық футбол құрамасы|Югославия]], американ, француз, голланд пен Швейцария ойыншыларын қапы қалдырды. Ағылшындардан футболды үйренген Уругвай футболшылары әлдеқайда ширақ еді.
* [[Италия]] мен [[Испания]], [[Мажарстан]], [[Аустрия]], [[Чехословакия]] да футболдың қыр-сырларын тең меңгере білді. Бұны 1934-38 жылдары Италия құрамасының екі рет әлем чемпионаты атанғаны дәлелдейді.
* Ежелгі Шығыс елдерінде (антикалық дәуірде [[Мысыр]], [[Қытай]],) ([[Грекия]], [[Рим]]), тіпті [[Франция]], [[Италия]], [[Англия]]да футболға ұқсас ойын болған.
* [[Мысыр|Ежелгі Мысырдағы]] футбол тектес ойын біздің эрамызға дейін 1900 жылы танылған.
* 19 ғасырдың аяғында футбол [[Еуропа]] мен [[Латын Америкасы]]нда қарқынды дамыды.
* 1904 жылы Белгия, [[Дания]], [[Нидерланд]] мен [[Швейцария]] елдері футбол қауымдастығынан халықаралық федерацияның ([[ФИФА|FIFA]]) құрылуына мұрындық болды.
* 1946-48 жылдары Оңтүстік Америка үш рет қатарынан аргентиналықтардан басым түсті.
* 1950-60 жылдары футболдан үздік мектептер саналғандар мыналар еді: [[Лев Иванович Яшин|Лев Яшин]] мен [[Игорь Александрович Нетто|Игорь Нетто]], [[Альфредо ди Стефано]] мен [[Франсиско Хенто]], [[Раймон Копа]] мен [[Жюст Фонтен|Жюст Фонтэн]], [[Полеи Диди]], [[Гарринча]] және [[Жильмар]], [[Драгослав Шекуларац]] пен [[Драган Джаич]], [[Йозеф Масопуст|Иозеф Масопуст]] пен [[Ян Поплухар]], [[Бобби Мур]] мен [[Бобби Чарльтон]], [[Герд Мюллер]], [[Уве Зеелер]] мен [[Франц Беккенбауэр]], [[Ференц Бене|Ференц Вене]] мен [[Флориан Альберт]], [[Джачинто Факкетти|Джачинто Факкеттии]], [[Джанни Ривера]], [[Жаирзиньо]] және [[Карлос Алберто Торрес|Карлос Альберте]].
* 1956 жылы [[Кеңестік Социалистік Республикалар Одағы|Кеңес Одағының]] футболшылары алғаш рет олимпиада чемпионы атанды. Төрт жылдан кейін олар Еуропа кубогының жеңімпазы танылды&lt;ref&gt;{{cite web | url=http://aladop.kz/?p=5778 | title=Футбол тарихы}}&lt;/ref&gt;.

=== Футболдың таралу тарихы ===
Футболдың алғаш 1863 ж. [[Англия]]да арнаулы ережесі бекітіліп, тұңғыш [[қауымдастық]] құрылды. Сондықтан Англия аталмыш спорт түрінің отаны болып есептеледі. Бірақ Футболға ұқсас аяқдоп ойынының түрлері ежелгі [[Мысыр]], [[Қытай]], [[Грекия]], [[Рим]]де, ал онан кейінірек [[Франция]] мен [[Италия]]да дамыған. Кейін бұл [[спорт]] түрі біраз өзгерістерге ұшырап, футбол деген атаумен бізге жетті.

19-ғасырдың соңына қарай футбол [[Еуропа]] мен [[Латын Америкасы]] елдеріне кеңінен тарай бастады. 1904 жылы халықаралық футбол федерациясы (FIFA), 1954 жылы [[УЕФА|Еуропа футбол қауымдастықтары одағы]] (УЕФА) құрылды. 1900 жылдан бастап олимпиялық ойындар бағдарламасына енген. 1930 жылдан бастап төрт жылда бір рет әлем чемпионаты және 1958 жылдан бастап Еуропа кубогы үшін жарыстар өткізіліп тұрады.
=== Қазақстан футболының таралу тарихы ===
[[Қазақстан]]ға футбол 1909-1910 жылдары келді. Әуелі [[Орал]], [[Атырау]], [[Ақтөбе]], [[Павлодар]], [[Семей]], [[Петропавл]] қалалары жастарының ермегіне айналған өнер, бара-бара бұқаралық сипат алды. Қолда бар деректер бойынша алғаш команда құру 1911 жылдан басталған. [[Семей]]де М.Сайдашев, А.Кәрімов, Ю.Нығматулин, т.б. жергілікті қазақ және татар жастарынан тұратын ''“[[Жарыс]]”'' командасын құрып, көптеген өнерпаздар мен спортшылардың елге танылуына себепкер болды. Сол команданың құрамында ұлы жазушы, ғұлама ғалым [[Мұхтар Омарханұлы Әуезов|Мұхтар Әуезов]] жартылай қорғаушы болып ойнаған. 1914 жылы семейліктер алғаш рет [[Томск]] қаласының политехникалық институты студенттерімен жолдастық кездесу өткізді. Бұл [[Қазақстан]] футболының кіндігі кесілген жыл болып есептеледі. 20 ғасырдың 30-жылдарына дейін әр қала өздерінше күш сынасып жүрді, алайда республикалық деңгейде жарыстар болмағандықтан, шеберлік баяу дамыды. 1937 жылы Алматының динамошылары ''“Шығыс қалалары”'' тобында 3-орынды иеленді. Сол жылдың қазан айында жолдастық кездесулер өткізу үшін Одессадан ''“Консервщик”'' командасы келді. Одессалықтар [[Алматы]], [[Семей]], [[Петропавл]] қалаларында болып, республиканың ең таңдаулы командаларын ойсырата жеңді. Осы жеңілістен қорытынды шығару мақсатында, ''“Динамо”'' командасын күшейту жөнінде шешім қабылданды. Жергілікті командалардан ағайынды Вячеслав пен Павел Трофимовтар, А.Вяшняков, А.Громов, Ф.[[Ткаченко]], [[Ақтөбе]]ден Н.Писяуков, И.Шариков, П.Луценко шақырылды. Одессаның “Консервщик” командасының ойыншылары ағайынды Константин мен Георгий Бедрицкийлер, Н.Чернец, Г.Ананченко және П.Щербаков ''“[[Динамоның]]”'' (''Алматы'') құрамында ойнауға тілек білдірді. 1939 жылы динамошылар [[Қазақстан]] чемпионы әрі кубогының иегері атанды. Қазақстандықтар сол жылы КСРО кубогы жолындағы бәсекеде Киевтің динамошыларын тізе бүктірді. Келесі жылы 2004 команда қатысқан ұжымдар арасындағы кубок бәсекесінде топ жарды. Шешуші сында Таганрогтің ''“[[Торпедо]]”'' командасын 3:1 есебімен жеңген алматылық динамошылар КСРО кубогын иемденді. Қазақстан футболының атын шығарған команданың құрамындағы 8 ойыншы Екінші дүниежүзілік соғысқа қатысты. Трофимов, Громов, В.Шаповалов сынды футболшылар қан майданнан оралған жоқ. Команда 1947 жылдан бастап КСРО чемпионатында “Б” класында өнер көрсетті. Республикамыздың бас командасы әр жылдары “Динамо”, “Локомотив”, “Урожай”, ал 1956 жылдан бері ''”[[Қайрат (футбол клубы)|Қайрат]]”'' деп аталды. 

''“Қайрат”'' өзінің алғашқы халықаралық кездесуін ''1957'' жылғы 30 қазан күні [[Финляндия]]ның ''“[[ВПС (футбол клубы)|Ваrса]]”'' командасымен өткізді. Қайраттықтар 4:0 есебімен жеңіске жетті. “Қайрат” командасы КСРО чемпионатының “А” класына 1960 жылы көтерілді. Олар алғашқы матчын Ленинградтың ''“Адмиралтеец”'' командасымен өткізіп, 0:0 есебімен тең түсті. “Қайрат” командасының сапында [[Тимур Санжарұлы Сегізбаев|Т.Сегізбаев]], [[Құралбек Досжанұлы Ордабаев|Қ.Ордабаев]][[Сейілда Икрамұлы Байшақов|, С.Байшақов]] сынды өнер көрсеткен қазақ жастары  болды. 20 ғ-дың 50-жылдары “Б” класына Қазақстан командалары көптеп өте бастады. 1958 жылы [[Қарағанды|Қарағандының]] ''“[[Шахтер (футбол клубы, Қарағанды)|Шахтер]]”'', ал келесі жылдары Шымкенттің “Еңбек”, Өскеменнің “[[Восток (футбол клубы, Өскемен)|Восток]]”, Жамбылдың “Металлист”, Павлодардың “Трактор”, Ақтөбенің “Актюбинец”, Целиноградтың “Целинник”, Жезқазғанның “Еңбек” командалары әуелі “Б” класында, кейіннен “А” класында өнер көрсетті. 

КСРО тарағаннан кейін, 1992 жылы Қазақстан дербес мемлекет ретінде Халықаралық футбол федерациясына ''([[ФИФА]])'' мүше болды. Сол жылдан бері ҚР-ның өз чемпионаты өтуде. 1992 жылы “Қайрат” (Алматы, 1993 ж. [[Ертіс (футбол клубы, Павлодар)|''“Ансат”'' ''(Павлодар)'']], 1994-1995 жылдары [[Спартак (футбол клубы, Семей)|''“Елім-ай”'' (Семей)]], 1996 жылы ''“[[Тараз]]”'' (Тараз), 1997 жылы [[Ертіс (футбол клубы, Павлодар)|''“Ертіс”'' (Павлодар)]], 1998 жылы ''“Елімай”'' (Семей), 1999 жылы “Ертіс” (Павлодар), 2000-01 жылдары “Жеңіс” (Астана), 2002-03 жылдары “Ертіс” (Павлодар), 2004 жылы “Қайрат” (Алматы), 2005 жылы “Ақтөбе” (Ақтөбе), 2006 жылы “Астана” (Астана) командалары чемпион болды. Ел кубогы жолындағы бәсекеде 1992 жылы “Қайрат”, 1993 жылы “Достық” (Алматы), 1994 жылы “Восток” (Өскемен), 1995 жылы “Елім-ай”, 1996-97 жылы “Қайрат”, 1997-98 жылдары “Ертіс”, 1998-99 жылдары “Қайсар” (Қызылорда), 1999-2000 жылдары “Қайрат”, 2000-01 жылдары “Жеңіс”, 2001 жылы “Қайрат”, 2004 жылы “Тараз”, 2005 жылы “Жеңіс”, 2006 жылы “Алма-Ата” (Алматы) командалары кубок иегері атанды. 2002 жылы [[Қазақстанның Футбол Федерациясы|Қазақстан футбол одағы]] (ҚФО) [[Азия Футбол Конфедерациясы|Азия футбол конфедерациясынан]] (АФК) шығып, [[УЕФА|Еуропа футбол одағына]] (УЕФА) мүшелікке өтті. [[КСРО Ұлттық футбол құрамасы|КСРО]] құрама сапында Е.Яровенко 24-Олимпия ойындарының (1988, [[Сеул]], [[Корея]]) чемпионы болды&lt;ref&gt;{{cite web | url=http://el.kz/4881 | title=Футбол}}&lt;/ref&gt;.

== Футбол ұйымдары ==
=== Халықаралық ұйымдар ===

Футболдың таралуын, басқаруын және бақылауын менгеретін бір қатар халықаралық ұйымдары бар. Негізігісі болып Цюрихта (Швейцария) орналасқан ФИФА ұйымы болып есептеледі. ФИФА халықаралық жарыстарды, яғни Футболдан Әлем чемпионаттарын&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://slovari.yandex.ru/%D0%A4%D0%B8%D1%84%D0%B0/%D0%91%D0%A1%D0%AD/%D0%A4%D0%98%D0%A4%D0%90/|title=ФИФА|publisher=[[Большая советская энциелопедия]]|accessdate=2013-06-15|archiveurl=http://www.webcitation.org/6HP9UtPzM|archivedate=2013-06-16}}&lt;/ref&gt;.) ұйымдастыру мәселесімен айналысады.

Құплықтық деңгейлерді халықаралық жарыстармен 6 ұйым айналысады:[[КОНКАКАФ]], [[КОНМЕБОЛ]],[[УЕФА]], [[Африка Футбол Конфедерациясы|КАФ]], [[Азия Футбол Конфедерациясы|АФК]] (Африка), [[Океания Футбол Конфедерациясы|ОФК]] (Океания).

Негізі футболдың ең қатты дамыған жері - Еуропа. Ең бақуатты 20 футбол клубтары осы еуропада орналасқан. 2006 жылғы әлем чемпионатына қатысқан 700 футболшының 102 - Англиядан,  74&amp;nbsp;— Германиядан, 60&amp;nbsp;— Италиядан, 58&amp;nbsp;—Франциядан болған.

=== Клубтар ===
Футболшылар командалары дара ұйымдарға біріктірілген. Бұл ұйым, яғни футбол клубы,&amp;nbsp;футболшылар мен басқа ұйымдардың арасындағы байланысты жасайтын буын.

=== [[Футболдан әлем чемпионаты|Әлем чемпионатында]] жеңіске жеткендер: ===
* [[Бразилия]] құрамасы - Бес рет: [[Футболдан 1958 жылғы әлем біріншілігі|1958]], [[Футболдан 1962 жылғы әлем біріншілігі|1962]], [[Футболдан 1970 жылғы әлем біріншілігі|1970]], [[Футболдан 1994 жылғы әлем біріншілігі|1994]] және [[Футболдан 2002 жылғы әлем біріншілігі|2002]] жылдарындағы чемпионаттарды жеңді.
* [[Италия]] құрамасы - төрт рет: [[Футболдан 1934 жылғы әлем біріншілігі|1934]], [[Футболдан 1938 жылғы әлем біріншілігі|1938]], [[1982 жыл|1982]] және [[Футболдан 2006 жылғы әлем біріншілігі|2006]].
* [[Германия]] құрамасы - төрт рет: [[Футболдан 1954 жылғы әлем біріншілігі|1954]], [[Футболдан 1974 жылғы әлем біріншілігі|1974]], және [[Футболдан 1990 жылғы әлем біріншілігі|1990]], [[Футболдан 2014 жылғы әлем біріншілігі|2014]]
* [[Аргентина]] құрамасы - екі рет: [[Футболдан 1978 жылғы әлем біріншілігі|1978]] және [[Футболдан 1986 жылғы әлем біріншілігі|1986]].
* [[Уругвай]] құрамасы - екі рет: [[Футболдан 1930 жылғы әлем біріншілігі|1930]] және [[Футболдан 1950 жылғы әлем біріншілігі|1950]].
* [[Англия]] құрамасы - бір рет: [[Футболдан 1966 жылғы әлем біріншілігі|1966]].
* [[Франция]] құрамасы - екі рет: [[Футболдан 1998 жылғы әлем біріншілігі|1998]], 2018
* [[Испания Ұлттық футбол құрамасы|Испания]] құрамасы - бір рет: [[Футболдан 2010 жылғы әлем біріншілігі|2010]].

1977 жылы [[Тунис]]те алғаш рет жасөспірімдер арасында әлем чемпионаты өтті. Жасы 19-ға дейінгі жас футболшылар 16 ұлттық құрамадан алынды. Жастар арасындағы чемпионат тізімінің тұсауын КСРО футболшылары кесті.&lt;ref&gt;Қазақстан - спортшылар елі. Энциклопедиялық анықтамалық. - Алматы: &quot;Сөздік-Словарь&quot;. ISBN 9965-822-57-3&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

== Сілтемелер ==
* [http://www.fifa.com FIFA, Халықаралық Футбол Қауымдастықтарының Федерациясы] {{ref-en}}
* [http://ru.uefa.com UEFA, Еуропа Футбол Қауымдастықтарының Одағы]
[[Қазақ энциклопедиясы|&quot;Қазақ Энциклопедиясы&quot;]], 9 том

{{ФИФА}}
{{Портал футбол}}

{{wikify}}

[[Санат:Футбол]]</text>
      <sha1>rza4ffj4fo59xuc09k3azjr8vvynhy3</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Алтын Орда</title>
    <ns>0</ns>
    <id>10823</id>
    <revision>
      <id>3064803</id>
      <parentid>3062348</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T15:07:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ақиқат Уикибек</username>
        <id>106177</id>
      </contributor>
      <comment>Сілтемелерді толықтырып жібердім.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="25441" xml:space="preserve">{{Тарихи мемлекеттер
 |атауы                    = Жошы Ұлысы
 |өз атауы                 = Ұлық Ұлыс
 |статусы                  = Ортағасырлық [[мемлекет]]
 |әнұраны                  = 
 |байрақ                   = Golden_Horde_flag_1339.svg
 |байрақ_сипаттамасы       = Ұлық Ұлыстың байрағы
 |елтаңбасы                = 
 |елтаңба_сипаттамасы      = 
 |карта                    = GoldenHorde1300.png
 |size                     = 250px
 |сипаттамасы              = 
 &lt;!-- |type_before         = егер бұл параметр үлгіде кездесетін болса,
онда келесіні жазу керек: «Құрушы мемлекеттер»,
әйтпесе, оны өшіріңіз. Онда былай шығады: «Алдыңғысы».--&gt;
 |p1                       = 
 |flag_p1                  = 
 |image_p1                 = 
 |p2                       = 
 |flag_p2                  = 
 |image_p2                 = 
 |p3                       = 
 |flag_p3                  = 
 |image_p3                 = 
 |p4                       = 
 |flag_p4                  =
 |image_p4                 =  
 |құрылуы                  = 1242
 |ыдырауы                  = 1502
|type_after               =
 |s1                       = Ақ Орда (мемлекет)
 |flag_s1                  = Flag_of_the_Kazakh_Khanate.svg
 |image_s1                 = 
 |s2                       = Ноғай ордасы
 |flag_s2                  = 
 |image_s2                 = 
 |s3                       = Сібір хандығы
 |flag_s3                  = 
 |image_s3                 = 
 |s4                       = Қазан хандығы
 |flag_s4                  = Flag of the Kazan Khanate.svg
 |image_s4                 = 
 |s5                       = Қырым хандығы
 |flag_s5                  = Gerae-tamga.png
 |s6                       = Астрахан хандығы
 |ұраны                    = 
 |астана                   = [[Сарай-Бату]] &lt;br /&gt;[[Сарай-Берке]] &lt;br /&gt; 
 |қалалары                 = [[Сарай-Бату]],  [[Қазан]], [[Астрахан]] және т.б.
 |тілі                     = алғашқы кезен: [[қыпшақ тілі]], [[моңғол тілі]],

соңғы уақыт: ескі[[татар тілі]]
 |валютасы                 = 
 |қосымша_параметр         = 
 |параметр_мазмұны         = 
 |аумағы                   = шм. 6 млн км²
 |халқы                    = [[Түркілер]], түркіленген моңғолдар және т.б.
 |басқару_формасы          = 
 |династиясы               = 
 |басқарушылар_титулы      = Негізін салған хан
 |басқарушы1               = [[Жошы хан]]
 |басқарушы_жылы1          = [[1182]] — [[1227]]
 |басқарушылар_титулы2     = Соңғы ханы
 |басқарушы2               = [[Ахмат хан]]
 |басқарушы_жылы2          = [[1465]] — [[1481]] 
 |басқарушылар_титулы3     = 
 |басқарушы3               = 
 |басқарушы_жылы3          = 
 |басқарушылар_титулы4     = 
 |басқарушы4               = 
 |басқарушы_жылы4          = 
 |басқарушылар_титулы5     = 
 |басқарушы5               = 
 |басқарушы_жылы5          = 
 |басқарушылар_титулы6     = 
 |басқарушы6               = 
 |басқарушы_жылы6          = 
 |діні                     = Көк Тәңір, [[Ислам]] 
 |қосымша_параметр1        = 
 |параметр_мазмұны1        = 
 |Кезең1                   = 
 |Уақыт1                   = 
 |Жыл1                     = 
 |Кезең2                   = 
 |Уақыт2                   = 
 |Жыл2                     = 
 |Кезең3                   = 
 |Уақыт3                   = 
 |Жыл3                     = 
 |Кезең4                   = 
 |Уақыт4                   = 
 |Жыл4                     = 
 |Кезең5                   = 
 |Уақыт5                   = 
 |Жыл5                     = 
 |Кезең6                   = 
 |Уақыт6                   = 
 |Жыл6                     = 
 |Кезең7                   = 
 |Уақыт7                   = 
 |Жыл7                     = 
 |Кезең8                   = 
 |Уақыт8                   = 
 |Жыл8                     = 
 |Кезең9                   = 
 |Уақыт9                   = 
 |Жыл9                     = 
 |Кезең10                  = 
 |Уақыт10                  = 
 |Жыл10                    = 
 |Кезең11                  = 
 |Уақыт11                  = 
 |Жыл11                    = 
 |қосымша_параметр2        = 
 |параметр_мазмұны2        = 
 |дейін                    = 
 |д1                       = 
 |д2                       = 
 |д3                       = 
 |д4                       = 
 |д5                       = 
 |д6                       = 
 |д7                       = 
 |кейін                    = 
 |к1                       = 
 |к2                       = 
 |к3                       = 
 |к4                       = 
 |к5                       = 
 |к6                       = 
 |к7                       = 
 |ескерту                  = 
}}
'''Алтын Орда'''&lt;ref&gt;Айбын. Энциклопедия. / Бас ред. Б.Ө.Жақып. - Алматы: «Қазақ энциклопедиясы», 2011. - 880 бет.ISBN 9965-893-73-Х&lt;/ref&gt; — Басында [[Моңғолдар|моңғол]]&lt;ref&gt;[[George Vernadsky|G. Vernadsky]], M. Karpovich: ''&quot;The Mongols and Russia&quot;'', [[Yale University|Yale University Press]], 1953&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Columbia&quot;&gt;&quot;[http://www.bartleby.com/65/go/GoldenHE.html Empire of the Golden Horde] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090505214433/http://www.bartleby.com/65/go/GoldenHE.html |date=2009-05-05 }}&quot;, [[The Columbia Encyclopedia]], Sixth Edition, 2001-05.&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;May&quot;&gt;T. May, &quot;[http://www.accd.edu/sac/history/keller/Mongols/states3.html Khanate of the Golden Horde]&quot;, North Georgia College and State University.&lt;/ref&gt; — кейінірек [[Түркі тілдері|түркіленген]]&lt;ref name=&quot;Britannica1&quot;&gt;&quot;[http://www.britannica.com/eb/article-9037242/Golden-Horde Golden Horde]&quot;, in [[Encyclopaedia Britannica]], 2007. Дәйексөз: &quot;''сонымен бірге '''Қыпшақ хандығы''' деп аталған, Жошы ұлысының орысша атауы, 13-ші ғасырдың ортасынан 14-ші ғасырдың соңына дейін шарықтау шыңынан өткен, Моңғол империясының батыс бөлігі. Алтын Орданың халқы түркілер мен моңғолдардан тұрған, ақсүйектердің арасында жалпы алғанда моңғолдар көбірек болған. Дәл осы себепті Алтын Орда хандығының санатына қазақ халқын қосуға болады.&quot;&lt;/ref&gt; — [[1240 жыл|1240]] жылдары Русь кінәздіктері жауланып алынғаннан кейін [[Моңғол империясы]]ның батыс бөлігінде орнаған [[хандық]]; ол қазіргі [[Ресей]], [[Украина]], [[Молдова]], [[Қазақстан]] және [[Кавказ]]дың жерінде орналасқан. Шарықтау дәуірінде Алтын Орда [[Шығыс Еуропа]]ның Орал тауларынан Днепр өзенінің оң жақ жағалауына дейінгі жерлерді алып, [[Сібір]]ге терең бойлап еніп жатты. Оңтүстігінде Орданың жері [[Қара теңіз]]бен, [[Кавказ таулары]]мен және [[Моңғолдар|моңғол]] Хулагу мемлекетінің қол астындағы Персиямен шектесіп жатты.&lt;ref name=&quot;Britannica1&quot; /&gt;
[[File:Batu.png|thumb|right|200px|[[Бату хан]], ортағасырлық қытай суреті]]

==Атауы==
[[Моңғолия]] тарихы
Алтын деген атау төрт шартараптың түсінен келген деген жорамал бар: солтүстіктің түсі — қара, шығыстың  түсі — көк, оңтүстіктің түсі — қызыл, батыстың түсі — ақ, ал сары (немесе алтын) түс — орталықтың түсі.

Басқа бір болжам бойынша, Алтын Орда атауы [[Орыс тілі|орыс тіліндегі]] «''Золотая Орда»,'' яғни [[Бату хан]]ның Еділ өзенінің жағасында өзінің болашақ астанасының орнын белгілеу үшін алтын түсті үйлерден тіккізген салтанатты қаласының атынан шыққан, [[Моңғол тілі|Моңғол тілінде]]  «Алтын Орда» деген сөз тіркесі Алтын түсті орданы, немесе патша сарайын білдіреді.

Моңғолдың билеуші [[Ру|руы]] да өздерін «алтын [[әулет]]&lt;nowiki/&gt;» деп атаған, ''«Алтын Орда»'' атауы да осыдан келіп шыққан болуы мүмкін.

Бұл мемлекетті Алтын Орда деп атайтын бізге келіп жеткен ең алғашқы құжаттар 17-ші ғасырға жатады (Алтын Орда күйрегеннен көп кейін). Одан ертерек құжаттарда ол мемлекет Жошы ұлысы деп аталды.

Кейбір ғалымдар оның басқа атауын, [[Қыпшақ хандығы]] деген атауды қолданғанды дұрыс көреді, себебі ортағасырлық құжаттарда қыпшақ сөзі осы мемлекетке қатысты жиі аталған.

== Әуелгі тарихы ==
{{main|Алтын Орда тарихы}}
Қайтыс боларының алдында [[Шыңғыс хан]] өз иелігіндегі жерлерді төрт ұлына бөліп берді. [[Жошы хан|Жошының]] үлкен ұлдары [[Бату хан|Бату]] мен [[Орда Ежен хан|Орда-Еженнің]] еншісіне моңғол иеліктерінің қиыр батысында жатқан оңтүстік [[Ресей]] мен [[Қазақстан]]ның жерлері тиді. Бату [[Көк Орда|Алтын Орда]]ны, Орда-Ежен [[Ақ Орда (мемлекет)|Ақ Орданы]] билей бастады.&lt;ref&gt;Edward L. Keenan, [[Encyclopedia Americana]] article&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;B.D. Grekov and A.Y. Yakubovski &quot;''The Golden Horde and its Downfall''&quot;&lt;/ref&gt;
&lt;nowiki/&gt;[[Сурет:suzdal-invasion2.jpg|thumb|left|Моңғол әскерлерінің Суздаль қаласын қолға түсіруі. Ортағасырлық орыс жылнамасындағы сурет.]]

[[1235 жыл|1235]] жылы Бату (тұңғыштық жолымен) қолбасшы [[Сүбедей]] баһадурдың көмегімен батысқа қарай жаңа жорық бастап, алдымен [[башқұрттар]]ды, сосын [[1236 жыл|1236]] жылы [[Еділ Бұлғариясы]]н жаулап алады. [[1237 жыл|1237]] жылы ол [[Украина]]ның оңтүстік даласын жаулап, ондағы [[құмандар]]ды батысқа қарай ығыстырды. Содан ол солтүстікке қарай бұрылып, Руське басып кірді де үш жыл бойы орыс княздықтарын жаулаумен болды, сол кезде [[Күйік хан|Күйік]] пен [[Қадан]] оңтүстікке қарай жылжыды.
[[File:Керамика Золотой Орды ГИМ.JPG|thumb|right|200px|Алтын Орда ескерткіштері(керамика)]]
Құмандардың батысқа қашып, Мажарстан королінің жерін паналап отырғанын желеу етіп, [[Бату хан|Бату]], [[Шайбан]], [[Орда Ежен хан|Орда-Ежен]], [[Байдар]] және [[Мөңке]] сияқты Шыңғыс әулеті мен өз бауырларымен бірге батысқа жорық жасады. [[Легница шайқасы|Легница]] және [[Мухи шайқасы|Мухи]] маңында [[Немістер|неміс]]-[[Поляктар|поляк]] рыцарьларынан жиналған әскермен шайқасып, оларды талқандады. Бірақ сол [[1241 жыл|1241]] жылы [[Үгедей хан]] қайтыс болып, Бату енді ғана қоршап-қамай бастаған [[Вена]]ны тастап, елге қайтып кетті. Моңғол әскерінің ең батыстағы жаулап алуы осы болды.

[[1242 жыл|1242]] жылы [[Мажарстан]] арқылы қайтып (жолшыбай Пешт қаласын жаулап), [[Болгария]]ны бағындырды.&lt;ref&gt;Denis Sinor, &quot;[http://www.deremilitari.org/resources/articles/sinor1.htm The Mongols in the West] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090901020511/http://deremilitari.org/resources/articles/sinor1.htm |date=2009-09-01 }}&quot;, Journal of Asian History v.33 n.1 (1999).&lt;/ref&gt; Бату астанасын ежелгі [[Хазар қағандығы|Хазар қағанатының]] астанасының орнында орналасқан, [[Еділ]]дің төменгі ағысындағы [[Сарайшық|Сарай-Жүк]] қаласында орнатты. Содан сәл бұрын Бату мен Орданың бауыры Шайбан Орал тауларының шығысында [[Обь]] пен [[Ертіс|Ертістің]] бойында өз еншісіне ұлыс алып, сонда кетіп қалған болатын.

== Алтын Орданың шарықтау дәуірі ==

[[Сурет:Mongol_Empire_map_2.gif|thumb|400px|]]

=== Ішкі құрылымы ===

=== Одақтастары мен бағыныштылары ===

== Жошы Ұлысының (Алтын Орданың) хандары ==
* [[Жошы хан]] (1182— 1227 ара.),  [[Шыңғыс хан]]ның баласы, Жошы Ұлысының ханы (1224— 1227 ара.)
* [[Бату хан]] (1208 — 1255 ара.), [[Жошы хан]]ның баласы, Алтын Орда ханы (1227 — 1255 ара.)
*[[Сартақ хан]], [[Бату хан|Бату ханның]] баласы, Алтын Орда ханы (1255/1256)
* [[Ұлақшы хан|Ұлағжы хан]], [[Сартақ хан|Сартақтың]] баласы, Алтын Орда ханы (1256 — 1257)
*[[Берке хан|Берке]], [[Жошы хан]]ның баласы, Алтын Орда ханы (1257 — 1266)
* [[Меңгу Темір хан|Мөңгу-Темір хан]], [[Тұған|Тұғанның]] баласы, Алтын Орда ханы (1266 — 1282)
* [[Туда Меңгу хан|Тұда Мөңгү хан]], Алтын Орда ханы (1282—1287)
* [[Тұла Бұға-хан|Тұла Бұға хан]], Алтын Орда ханы (1287—1291)
* [[Тоқта хан]], Алтын Орда ханы (1291—1312)
* [[Өзбек хан]], Алтын Орда ханы (1312—1342)
* [[Тыныбек хан]], Алтын Орда ханы (1342)
* [[Жәнібек хан (Алтын Орда)|Жәнібек I]] хан, Алтын Орда ханы (1342—1357)
* [[Бердібек хан]], Алтын Орда ханы (1357—1359)
* [[Құлпа хан|Кұлпа хан]], Алтын Орда ханы (1359—1360)
* [[Наурыз хан|Наурызбек хан]], Алтын Орда ханы (1360—1361)
* [[Құзыр хан|Қыдыр хан]], Алтын Орда ханы (1361), (1360—1362)
* [[Темір Қожа хан]], Алтын Орда ханы (1361)
* [[Ордамәлік хан|Орда-Мәлік хан]], Алтын Орда ханы (1361)
* [[Келдібек хан]], Алтын Орда ханы (1361)
* [[Базаршы хан]], Алтын Орда ханн (1361)
* [[Мұрад хан]], Жошы Ұлысының ханы (1363)
* [[Мір Болат хан|Қаир-Болат хан]], Жошы Ұлысының ханы (1363)
* [[Абдулла хан|Абдуллаһ хан]], Жошы Ұлысының ханы ([[1363]]—[[1364]]), ([[1367]]—[[1369]])
* [[Болат I хан]], Жошы Ұлысының ханы (1364—1365)
* [[Әзіз Шейх хан]], Жошы Ұлысының ханы (1365—1367)
* [[Жанібек II(Жошы Ұлысының ханы)|Жанибек II]], Жошы Ұлысының ханы (1367)
* [[Хасан хан]], Жошы Ұлысының ханы (1369—1370)
* [[Мұхаммед Бұлақ хан|Бұлақ хан]], Жошы Ұлысының ханы (1370—1372)
* [[Орыс хан]], Жошы Ұлысының ханы (1372—1375)
* [[Шеркес хан]], Жошы Ұлысының ханы (1375)
* [[Қағанбек хан]], Жошы Ұлысының ханы (1375)
* [[Тоқтамыс хан]], Жошы Ұлысының ханы (1375—1377), (1379—1395)
* [[Арабшах хан]], Жошы Ұлысының ханы (1377—1379)
* [[Темірқұтылық хан|Темір Құтлық хан]], Жошы Ұлысының ханы (1395—1399)
* [[Шәдібек хан]], Жошы Ұлысының ханы (1399—1407)
* [[Болат хан (Алтын Орда)|Болат II хан]], Жошы Ұлысының ханы (1409—1411)
* [[Темір хан]], Жошы Ұлысының ханы (1411—1412)
* [[Жәлеләддин хан]], Жошы Ұлысының ханы (1412—1413)
* [[Керімберді хан|Керімберды хан]], Жошы Ұлысының ханы (1413)
* [[Кепек хан]], Жошы Ұлысының ханы (1413)
* [[Шөкре хан]], Жошы Ұлысының ханы (1413—1416)
* [[Жаппарберді хан]], Жошы Ұлысының ханы (1416)
* [[Дервиш хан|Дербес хан]], Жошы Ұлысының ханы (1416—1419)
* [[Қадырберді хан|Кадырберды хан]], Жошы Ұлысының ханы (1419)
* [[Қажы Мұхаммед хан]], Жошы Ұлысының ханы (1419)
* [[Ұлық Мұхаммед хан|Ұлы Мұхаммед хан]], Жошы Ұлысының ханы (1419—1421), (1424—1428), (1428—1432)
* [[Дәулетберді хан]], Жошы Ұлысының ханы (1421—1422)
* [[Құдайдат хан]], Жошы Ұлысының ханы (1422), (1423—1424)
* [[Барақ хан]], Жошы Ұлысының ханы (1422—1423)
* [[Кіші Мұхаммед Хан|Кіші Мұхаммед хан]], Жошы Ұлысының ханы (1428), (1432—1459)
* [[Махмұд хан]], Жошы Ұлысының ханы (1459—1465)
* [[Ахмат хан]], Жошы Ұлысының ханы (1465—1481)

== Саяси дамуы ==
[[Сурет:Taidula.jpg|thumb|250px|Митрополит Алексийдің Жәнібектің әйелін соқырлықтан сауықтыруы.]]

== Бөлшектенуі ==
[[Сурет:Tokhtamysh.jpg|thumb|300px|left|Тоқтамыстың 1382 жылғы Ресейге жорығы.]]

[[Сурет:Golden Horde 1389.svg|right|400px|thumb|Алтын Орданың 1389 жылы шамасындағы иеліктері. Қоңыр түсті сызықтар қазіргі саяси шекараларды білдіреді. Тәуелді мемлекет — Мәскеу княздығы ақшыл-сарғыш түске боялған.]]

Ордаға жойқын соққыны [[Тоқтамыс хан|Тоқтамыстың]] әскерін талқандап, астанасын қиратып, Қырым сауда қалаларын тонап, ең шебер қолөнершілерін өзінің астанасы [[Самарқан|Самарқандқа]] айдап әкеткен [[Әмір Темір]] берді.

15-ші ғасырдың алғашқы бөлігінде Литуанияның патшасы [[Витовт|Витаутастың]] әскерлерін [[Ворскла өзеніндегі шайқас]]та талқандаған [[Едіге]] билікті қолға түсіріп, [[Ноғай ордасы]]н құрды.

[[1440 жыл|1440]]-шы жылдары Ордада тағы бір азамат соғысы бұрқ ете түсті. Енді ол бірнеше [[хандық]]тарға бөлшектеніп кетті: [[Қасым хандығы]], [[Қазан хандығы]], [[Астрахан хандығы]], [[Қазақ хандығы]], [[Әбілхайыр Ордасы|Өзбек хандығы]] және [[Қырым хандығы]] әрқайсысы өз алдына билік құра бастады.

Бұл хандықтардың ешқайсысы да [[Мәскеу княздігі|Мәскеу кінəздігімен]] күш сынаса алмады; ақыры [[1480 жыл|1480]] жылы «[[Угра өзенінде болған тұрудан]]&lt;nowiki/&gt;» кейін Мәскеу бағынудан мүлдем шықты. Мәскеу княздығы түбінде сол хандықтардың әрқайсысын ([[1550 жыл|1550]] жылдары [[Қазан хандығы|Қазан]] мен [[Астрахан хандығы|Астарханнан]] бастап) басып алды. Ғасырдың соңына қарай [[Сібір хандығы]] Ресейдің құрамына кіріп, оның хандарының ұрпақтары орыстың патшасының қызметіне кірді.

[[Қырым хандығы]] [[1475 жыл|1475]] жылы [[Османлы мемлекеті|Осман империясына]] бағынышты мемлекетке айналып, [[1502 жыл|1502]] жылға қарай Ордадан қалғанды өздеріне бағындырып болды. 16-шы ғасырда және 17-ші ғасырдың басында [[Қырым татарлары]] оңтүстік Ресей, Украина және тіпті Польшаны жиі-жиі шауып отырды, бірақ Ресейді жеңуге немесе Мәскеуді басып алуға күштері жетпеді. Османлылардың көмегінің арқасында [[Қырым хандығы]] жалғаса беріп, тек [[1783 жыл|1783]] жылғы [[8 сәуір|сәуірдің 8]]-інде ғана [[Екатерина II|ІІ-ші Екатеринаны]] оны тарқатып, жерін қосып алды. Алтын Орда мемлекетінің ең ұзаққа созылған мұрагер мемлекеттерінің бірі осы еді.

== Тағы қараңыз ==
* [[Оба індеті]]
* [[Казактар|Орыс-казактар]]
* [[Құмандар]]
* [[Моңғол империясындағы күнделікті өмір]]
* [[Еуразиялық|Еуразиялықтар]]
*[[Ислам Еуропада|Еуропадағы Ислам]]
* [[Алтын Орданың хандарының тізімі]]
* [[Мұсылман дүниесіндегі соғыстардың тізімі]]
* [[Моңғолдардың Русь жорығы]]
* [[Көшпенділер]]
* [[Моңғол шапқыншылығы|Моңғол жорықтары]]
* [[Тоқтамыс пен Ақсақ Темірдің арасындағы соғыс]]

== Еренсілтемелер ==
* [http://www.horde.ru Алтын Ордада соғылған ақша] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160110065711/http://horde.ru/ |date=2016-01-10 }}

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{wikify}}
{{Mongol Empire}}
{{Шыңғыс хан империясы}}

[[Санат:Саясат]]
[[Санат:Алтын Орда]]
[[Санат:Татар мемлекеттері]]
[[Санат:Моңғолия тарихы]]
[[Санат:Моңғол империясы]]
[[Санат:Түркі мемлекеттері]]
[[Санат:Ресей тарихы]]
[[Санат:Көшпенділер]]
[[Санат:Негізі 1240-шы жылдары қаланған мемлекеттер]]


{{Stub}}</text>
      <sha1>9oyljw9ric4s7ilrmk2cq946zd5cd8y</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064810</id>
      <parentid>3064803</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T15:18:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ақиқат Уикибек</username>
        <id>106177</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Мұрагер елдерге байрақтары мен карталарын қосып жібердім.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="25573" xml:space="preserve">{{Тарихи мемлекеттер
 |атауы                    = Жошы Ұлысы
 |өз атауы                 = Ұлық Ұлыс
 |статусы                  = Ортағасырлық [[мемлекет]]
 |әнұраны                  = 
 |байрақ                   = Golden_Horde_flag_1339.svg
 |байрақ_сипаттамасы       = Ұлық Ұлыстың байрағы
 |елтаңбасы                = 
 |елтаңба_сипаттамасы      = 
 |карта                    = GoldenHorde1300.png
 |size                     = 250px
 |сипаттамасы              = 
 &lt;!-- |type_before         = егер бұл параметр үлгіде кездесетін болса,
онда келесіні жазу керек: «Құрушы мемлекеттер»,
әйтпесе, оны өшіріңіз. Онда былай шығады: «Алдыңғысы».--&gt;
 |p1                       = 
 |flag_p1                  = 
 |image_p1                 = 
 |p2                       = 
 |flag_p2                  = 
 |image_p2                 = 
 |p3                       = 
 |flag_p3                  = 
 |image_p3                 = 
 |p4                       = 
 |flag_p4                  =
 |image_p4                 =  
 |құрылуы                  = 1242
 |ыдырауы                  = 1502
|type_after               =
 |s1                       = Ақ Орда (мемлекет)
 |flag_s1                  = Alleged Flag of the Kazakh Khanate (variant).svg
 |image_s1                 = 
 |s2                       = Ноғай ордасы
 |flag_s2                  =Nogay Horde.svg 
 |image_s2                 = 
 |s3                       = Сібір хандығы
 |flag_s3                  =Siberian Khanate map English revised.svg 
 |image_s3                 = 
 |s4                       = Қазан хандығы
 |flag_s4                  = Flag of the Kazan Khanate.svg
 |image_s4                 = 
 |s5                       = Қырым хандығы
 |flag_s5                  = Gerae-tamga.png
 |s6                       = Астрахан хандығы
 |flag_s6=Әстерхан ханлыгы картасы.svg|ұраны                    = 
 |астана                   = [[Сарай-Бату]] &lt;br /&gt;[[Сарай-Берке]] &lt;br /&gt; 
 |қалалары                 = [[Сарай-Бату]],  [[Қазан]], [[Астрахан]] және т.б.
 |тілі                     = алғашқы кезен: [[қыпшақ тілі]], [[моңғол тілі]],

соңғы уақыт: ескі[[татар тілі]]
 |валютасы                 = 
 |қосымша_параметр         = 
 |параметр_мазмұны         = 
 |аумағы                   = шм. 6 млн км²
 |халқы                    = [[Түркілер]], түркіленген моңғолдар және т.б.
 |басқару_формасы          = 
 |династиясы               = 
 |басқарушылар_титулы      = Негізін салған хан
 |басқарушы1               = [[Жошы хан]]
 |басқарушы_жылы1          = [[1182]] — [[1227]]
 |басқарушылар_титулы2     = Соңғы ханы
 |басқарушы2               = [[Ахмат хан]]
 |басқарушы_жылы2          = [[1465]] — [[1481]] 
 |басқарушылар_титулы3     = 
 |басқарушы3               = 
 |басқарушы_жылы3          = 
 |басқарушылар_титулы4     = 
 |басқарушы4               = 
 |басқарушы_жылы4          = 
 |басқарушылар_титулы5     = 
 |басқарушы5               = 
 |басқарушы_жылы5          = 
 |басқарушылар_титулы6     = 
 |басқарушы6               = 
 |басқарушы_жылы6          = 
 |діні                     = Көк Тәңір, [[Ислам]] 
 |қосымша_параметр1        = 
 |параметр_мазмұны1        = 
 |Кезең1                   = 
 |Уақыт1                   = 
 |Жыл1                     = 
 |Кезең2                   = 
 |Уақыт2                   = 
 |Жыл2                     = 
 |Кезең3                   = 
 |Уақыт3                   = 
 |Жыл3                     = 
 |Кезең4                   = 
 |Уақыт4                   = 
 |Жыл4                     = 
 |Кезең5                   = 
 |Уақыт5                   = 
 |Жыл5                     = 
 |Кезең6                   = 
 |Уақыт6                   = 
 |Жыл6                     = 
 |Кезең7                   = 
 |Уақыт7                   = 
 |Жыл7                     = 
 |Кезең8                   = 
 |Уақыт8                   = 
 |Жыл8                     = 
 |Кезең9                   = 
 |Уақыт9                   = 
 |Жыл9                     = 
 |Кезең10                  = 
 |Уақыт10                  = 
 |Жыл10                    = 
 |Кезең11                  = 
 |Уақыт11                  = 
 |Жыл11                    = 
 |қосымша_параметр2        = 
 |параметр_мазмұны2        = 
 |дейін                    = 
 |д1                       = 
 |д2                       = 
 |д3                       = 
 |д4                       = 
 |д5                       = 
 |д6                       = 
 |д7                       = 
 |кейін                    = 
 |к1                       = 
 |к2                       = 
 |к3                       = 
 |к4                       = 
 |к5                       = 
 |к6                       = 
 |к7                       = 
 |ескерту                  = 
}}
'''Алтын Орда'''&lt;ref&gt;Айбын. Энциклопедия. / Бас ред. Б.Ө.Жақып. - Алматы: «Қазақ энциклопедиясы», 2011. - 880 бет.ISBN 9965-893-73-Х&lt;/ref&gt; — Басында [[Моңғолдар|моңғол]]&lt;ref&gt;[[George Vernadsky|G. Vernadsky]], M. Karpovich: ''&quot;The Mongols and Russia&quot;'', [[Yale University|Yale University Press]], 1953&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Columbia&quot;&gt;&quot;[http://www.bartleby.com/65/go/GoldenHE.html Empire of the Golden Horde] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090505214433/http://www.bartleby.com/65/go/GoldenHE.html |date=2009-05-05 }}&quot;, [[The Columbia Encyclopedia]], Sixth Edition, 2001-05.&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;May&quot;&gt;T. May, &quot;[http://www.accd.edu/sac/history/keller/Mongols/states3.html Khanate of the Golden Horde]&quot;, North Georgia College and State University.&lt;/ref&gt; — кейінірек [[Түркі тілдері|түркіленген]]&lt;ref name=&quot;Britannica1&quot;&gt;&quot;[http://www.britannica.com/eb/article-9037242/Golden-Horde Golden Horde]&quot;, in [[Encyclopaedia Britannica]], 2007. Дәйексөз: &quot;''сонымен бірге '''Қыпшақ хандығы''' деп аталған, Жошы ұлысының орысша атауы, 13-ші ғасырдың ортасынан 14-ші ғасырдың соңына дейін шарықтау шыңынан өткен, Моңғол империясының батыс бөлігі. Алтын Орданың халқы түркілер мен моңғолдардан тұрған, ақсүйектердің арасында жалпы алғанда моңғолдар көбірек болған. Дәл осы себепті Алтын Орда хандығының санатына қазақ халқын қосуға болады.&quot;&lt;/ref&gt; — [[1240 жыл|1240]] жылдары Русь кінәздіктері жауланып алынғаннан кейін [[Моңғол империясы]]ның батыс бөлігінде орнаған [[хандық]]; ол қазіргі [[Ресей]], [[Украина]], [[Молдова]], [[Қазақстан]] және [[Кавказ]]дың жерінде орналасқан. Шарықтау дәуірінде Алтын Орда [[Шығыс Еуропа]]ның Орал тауларынан Днепр өзенінің оң жақ жағалауына дейінгі жерлерді алып, [[Сібір]]ге терең бойлап еніп жатты. Оңтүстігінде Орданың жері [[Қара теңіз]]бен, [[Кавказ таулары]]мен және [[Моңғолдар|моңғол]] Хулагу мемлекетінің қол астындағы Персиямен шектесіп жатты.&lt;ref name=&quot;Britannica1&quot; /&gt;
[[File:Batu.png|thumb|right|200px|[[Бату хан]], ортағасырлық қытай суреті]]

==Атауы==
[[Моңғолия]] тарихы
Алтын деген атау төрт шартараптың түсінен келген деген жорамал бар: солтүстіктің түсі — қара, шығыстың  түсі — көк, оңтүстіктің түсі — қызыл, батыстың түсі — ақ, ал сары (немесе алтын) түс — орталықтың түсі.

Басқа бір болжам бойынша, Алтын Орда атауы [[Орыс тілі|орыс тіліндегі]] «''Золотая Орда»,'' яғни [[Бату хан]]ның Еділ өзенінің жағасында өзінің болашақ астанасының орнын белгілеу үшін алтын түсті үйлерден тіккізген салтанатты қаласының атынан шыққан, [[Моңғол тілі|Моңғол тілінде]]  «Алтын Орда» деген сөз тіркесі Алтын түсті орданы, немесе патша сарайын білдіреді.

Моңғолдың билеуші [[Ру|руы]] да өздерін «алтын [[әулет]]&lt;nowiki/&gt;» деп атаған, ''«Алтын Орда»'' атауы да осыдан келіп шыққан болуы мүмкін.

Бұл мемлекетті Алтын Орда деп атайтын бізге келіп жеткен ең алғашқы құжаттар 17-ші ғасырға жатады (Алтын Орда күйрегеннен көп кейін). Одан ертерек құжаттарда ол мемлекет Жошы ұлысы деп аталды.

Кейбір ғалымдар оның басқа атауын, [[Қыпшақ хандығы]] деген атауды қолданғанды дұрыс көреді, себебі ортағасырлық құжаттарда қыпшақ сөзі осы мемлекетке қатысты жиі аталған.

== Әуелгі тарихы ==
{{main|Алтын Орда тарихы}}
Қайтыс боларының алдында [[Шыңғыс хан]] өз иелігіндегі жерлерді төрт ұлына бөліп берді. [[Жошы хан|Жошының]] үлкен ұлдары [[Бату хан|Бату]] мен [[Орда Ежен хан|Орда-Еженнің]] еншісіне моңғол иеліктерінің қиыр батысында жатқан оңтүстік [[Ресей]] мен [[Қазақстан]]ның жерлері тиді. Бату [[Көк Орда|Алтын Орда]]ны, Орда-Ежен [[Ақ Орда (мемлекет)|Ақ Орданы]] билей бастады.&lt;ref&gt;Edward L. Keenan, [[Encyclopedia Americana]] article&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;B.D. Grekov and A.Y. Yakubovski &quot;''The Golden Horde and its Downfall''&quot;&lt;/ref&gt;
&lt;nowiki/&gt;[[Сурет:suzdal-invasion2.jpg|thumb|left|Моңғол әскерлерінің Суздаль қаласын қолға түсіруі. Ортағасырлық орыс жылнамасындағы сурет.]]

[[1235 жыл|1235]] жылы Бату (тұңғыштық жолымен) қолбасшы [[Сүбедей]] баһадурдың көмегімен батысқа қарай жаңа жорық бастап, алдымен [[башқұрттар]]ды, сосын [[1236 жыл|1236]] жылы [[Еділ Бұлғариясы]]н жаулап алады. [[1237 жыл|1237]] жылы ол [[Украина]]ның оңтүстік даласын жаулап, ондағы [[құмандар]]ды батысқа қарай ығыстырды. Содан ол солтүстікке қарай бұрылып, Руське басып кірді де үш жыл бойы орыс княздықтарын жаулаумен болды, сол кезде [[Күйік хан|Күйік]] пен [[Қадан]] оңтүстікке қарай жылжыды.
[[File:Керамика Золотой Орды ГИМ.JPG|thumb|right|200px|Алтын Орда ескерткіштері(керамика)]]
Құмандардың батысқа қашып, Мажарстан королінің жерін паналап отырғанын желеу етіп, [[Бату хан|Бату]], [[Шайбан]], [[Орда Ежен хан|Орда-Ежен]], [[Байдар]] және [[Мөңке]] сияқты Шыңғыс әулеті мен өз бауырларымен бірге батысқа жорық жасады. [[Легница шайқасы|Легница]] және [[Мухи шайқасы|Мухи]] маңында [[Немістер|неміс]]-[[Поляктар|поляк]] рыцарьларынан жиналған әскермен шайқасып, оларды талқандады. Бірақ сол [[1241 жыл|1241]] жылы [[Үгедей хан]] қайтыс болып, Бату енді ғана қоршап-қамай бастаған [[Вена]]ны тастап, елге қайтып кетті. Моңғол әскерінің ең батыстағы жаулап алуы осы болды.

[[1242 жыл|1242]] жылы [[Мажарстан]] арқылы қайтып (жолшыбай Пешт қаласын жаулап), [[Болгария]]ны бағындырды.&lt;ref&gt;Denis Sinor, &quot;[http://www.deremilitari.org/resources/articles/sinor1.htm The Mongols in the West] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090901020511/http://deremilitari.org/resources/articles/sinor1.htm |date=2009-09-01 }}&quot;, Journal of Asian History v.33 n.1 (1999).&lt;/ref&gt; Бату астанасын ежелгі [[Хазар қағандығы|Хазар қағанатының]] астанасының орнында орналасқан, [[Еділ]]дің төменгі ағысындағы [[Сарайшық|Сарай-Жүк]] қаласында орнатты. Содан сәл бұрын Бату мен Орданың бауыры Шайбан Орал тауларының шығысында [[Обь]] пен [[Ертіс|Ертістің]] бойында өз еншісіне ұлыс алып, сонда кетіп қалған болатын.

== Алтын Орданың шарықтау дәуірі ==

[[Сурет:Mongol_Empire_map_2.gif|thumb|400px|]]

=== Ішкі құрылымы ===

=== Одақтастары мен бағыныштылары ===

== Жошы Ұлысының (Алтын Орданың) хандары ==
* [[Жошы хан]] (1182— 1227 ара.),  [[Шыңғыс хан]]ның баласы, Жошы Ұлысының ханы (1224— 1227 ара.)
* [[Бату хан]] (1208 — 1255 ара.), [[Жошы хан]]ның баласы, Алтын Орда ханы (1227 — 1255 ара.)
*[[Сартақ хан]], [[Бату хан|Бату ханның]] баласы, Алтын Орда ханы (1255/1256)
* [[Ұлақшы хан|Ұлағжы хан]], [[Сартақ хан|Сартақтың]] баласы, Алтын Орда ханы (1256 — 1257)
*[[Берке хан|Берке]], [[Жошы хан]]ның баласы, Алтын Орда ханы (1257 — 1266)
* [[Меңгу Темір хан|Мөңгу-Темір хан]], [[Тұған|Тұғанның]] баласы, Алтын Орда ханы (1266 — 1282)
* [[Туда Меңгу хан|Тұда Мөңгү хан]], Алтын Орда ханы (1282—1287)
* [[Тұла Бұға-хан|Тұла Бұға хан]], Алтын Орда ханы (1287—1291)
* [[Тоқта хан]], Алтын Орда ханы (1291—1312)
* [[Өзбек хан]], Алтын Орда ханы (1312—1342)
* [[Тыныбек хан]], Алтын Орда ханы (1342)
* [[Жәнібек хан (Алтын Орда)|Жәнібек I]] хан, Алтын Орда ханы (1342—1357)
* [[Бердібек хан]], Алтын Орда ханы (1357—1359)
* [[Құлпа хан|Кұлпа хан]], Алтын Орда ханы (1359—1360)
* [[Наурыз хан|Наурызбек хан]], Алтын Орда ханы (1360—1361)
* [[Құзыр хан|Қыдыр хан]], Алтын Орда ханы (1361), (1360—1362)
* [[Темір Қожа хан]], Алтын Орда ханы (1361)
* [[Ордамәлік хан|Орда-Мәлік хан]], Алтын Орда ханы (1361)
* [[Келдібек хан]], Алтын Орда ханы (1361)
* [[Базаршы хан]], Алтын Орда ханн (1361)
* [[Мұрад хан]], Жошы Ұлысының ханы (1363)
* [[Мір Болат хан|Қаир-Болат хан]], Жошы Ұлысының ханы (1363)
* [[Абдулла хан|Абдуллаһ хан]], Жошы Ұлысының ханы ([[1363]]—[[1364]]), ([[1367]]—[[1369]])
* [[Болат I хан]], Жошы Ұлысының ханы (1364—1365)
* [[Әзіз Шейх хан]], Жошы Ұлысының ханы (1365—1367)
* [[Жанібек II(Жошы Ұлысының ханы)|Жанибек II]], Жошы Ұлысының ханы (1367)
* [[Хасан хан]], Жошы Ұлысының ханы (1369—1370)
* [[Мұхаммед Бұлақ хан|Бұлақ хан]], Жошы Ұлысының ханы (1370—1372)
* [[Орыс хан]], Жошы Ұлысының ханы (1372—1375)
* [[Шеркес хан]], Жошы Ұлысының ханы (1375)
* [[Қағанбек хан]], Жошы Ұлысының ханы (1375)
* [[Тоқтамыс хан]], Жошы Ұлысының ханы (1375—1377), (1379—1395)
* [[Арабшах хан]], Жошы Ұлысының ханы (1377—1379)
* [[Темірқұтылық хан|Темір Құтлық хан]], Жошы Ұлысының ханы (1395—1399)
* [[Шәдібек хан]], Жошы Ұлысының ханы (1399—1407)
* [[Болат хан (Алтын Орда)|Болат II хан]], Жошы Ұлысының ханы (1409—1411)
* [[Темір хан]], Жошы Ұлысының ханы (1411—1412)
* [[Жәлеләддин хан]], Жошы Ұлысының ханы (1412—1413)
* [[Керімберді хан|Керімберды хан]], Жошы Ұлысының ханы (1413)
* [[Кепек хан]], Жошы Ұлысының ханы (1413)
* [[Шөкре хан]], Жошы Ұлысының ханы (1413—1416)
* [[Жаппарберді хан]], Жошы Ұлысының ханы (1416)
* [[Дервиш хан|Дербес хан]], Жошы Ұлысының ханы (1416—1419)
* [[Қадырберді хан|Кадырберды хан]], Жошы Ұлысының ханы (1419)
* [[Қажы Мұхаммед хан]], Жошы Ұлысының ханы (1419)
* [[Ұлық Мұхаммед хан|Ұлы Мұхаммед хан]], Жошы Ұлысының ханы (1419—1421), (1424—1428), (1428—1432)
* [[Дәулетберді хан]], Жошы Ұлысының ханы (1421—1422)
* [[Құдайдат хан]], Жошы Ұлысының ханы (1422), (1423—1424)
* [[Барақ хан]], Жошы Ұлысының ханы (1422—1423)
* [[Кіші Мұхаммед Хан|Кіші Мұхаммед хан]], Жошы Ұлысының ханы (1428), (1432—1459)
* [[Махмұд хан]], Жошы Ұлысының ханы (1459—1465)
* [[Ахмат хан]], Жошы Ұлысының ханы (1465—1481)

== Саяси дамуы ==
[[Сурет:Taidula.jpg|thumb|250px|Митрополит Алексийдің Жәнібектің әйелін соқырлықтан сауықтыруы.]]

== Бөлшектенуі ==
[[Сурет:Tokhtamysh.jpg|thumb|300px|left|Тоқтамыстың 1382 жылғы Ресейге жорығы.]]

[[Сурет:Golden Horde 1389.svg|right|400px|thumb|Алтын Орданың 1389 жылы шамасындағы иеліктері. Қоңыр түсті сызықтар қазіргі саяси шекараларды білдіреді. Тәуелді мемлекет — Мәскеу княздығы ақшыл-сарғыш түске боялған.]]

Ордаға жойқын соққыны [[Тоқтамыс хан|Тоқтамыстың]] әскерін талқандап, астанасын қиратып, Қырым сауда қалаларын тонап, ең шебер қолөнершілерін өзінің астанасы [[Самарқан|Самарқандқа]] айдап әкеткен [[Әмір Темір]] берді.

15-ші ғасырдың алғашқы бөлігінде Литуанияның патшасы [[Витовт|Витаутастың]] әскерлерін [[Ворскла өзеніндегі шайқас]]та талқандаған [[Едіге]] билікті қолға түсіріп, [[Ноғай ордасы]]н құрды.

[[1440 жыл|1440]]-шы жылдары Ордада тағы бір азамат соғысы бұрқ ете түсті. Енді ол бірнеше [[хандық]]тарға бөлшектеніп кетті: [[Қасым хандығы]], [[Қазан хандығы]], [[Астрахан хандығы]], [[Қазақ хандығы]], [[Әбілхайыр Ордасы|Өзбек хандығы]] және [[Қырым хандығы]] әрқайсысы өз алдына билік құра бастады.

Бұл хандықтардың ешқайсысы да [[Мәскеу княздігі|Мәскеу кінəздігімен]] күш сынаса алмады; ақыры [[1480 жыл|1480]] жылы «[[Угра өзенінде болған тұрудан]]&lt;nowiki/&gt;» кейін Мәскеу бағынудан мүлдем шықты. Мәскеу княздығы түбінде сол хандықтардың әрқайсысын ([[1550 жыл|1550]] жылдары [[Қазан хандығы|Қазан]] мен [[Астрахан хандығы|Астарханнан]] бастап) басып алды. Ғасырдың соңына қарай [[Сібір хандығы]] Ресейдің құрамына кіріп, оның хандарының ұрпақтары орыстың патшасының қызметіне кірді.

[[Қырым хандығы]] [[1475 жыл|1475]] жылы [[Османлы мемлекеті|Осман империясына]] бағынышты мемлекетке айналып, [[1502 жыл|1502]] жылға қарай Ордадан қалғанды өздеріне бағындырып болды. 16-шы ғасырда және 17-ші ғасырдың басында [[Қырым татарлары]] оңтүстік Ресей, Украина және тіпті Польшаны жиі-жиі шауып отырды, бірақ Ресейді жеңуге немесе Мәскеуді басып алуға күштері жетпеді. Османлылардың көмегінің арқасында [[Қырым хандығы]] жалғаса беріп, тек [[1783 жыл|1783]] жылғы [[8 сәуір|сәуірдің 8]]-інде ғана [[Екатерина II|ІІ-ші Екатеринаны]] оны тарқатып, жерін қосып алды. Алтын Орда мемлекетінің ең ұзаққа созылған мұрагер мемлекеттерінің бірі осы еді.

== Тағы қараңыз ==
* [[Оба індеті]]
* [[Казактар|Орыс-казактар]]
* [[Құмандар]]
* [[Моңғол империясындағы күнделікті өмір]]
* [[Еуразиялық|Еуразиялықтар]]
*[[Ислам Еуропада|Еуропадағы Ислам]]
* [[Алтын Орданың хандарының тізімі]]
* [[Мұсылман дүниесіндегі соғыстардың тізімі]]
* [[Моңғолдардың Русь жорығы]]
* [[Көшпенділер]]
* [[Моңғол шапқыншылығы|Моңғол жорықтары]]
* [[Тоқтамыс пен Ақсақ Темірдің арасындағы соғыс]]

== Еренсілтемелер ==
* [http://www.horde.ru Алтын Ордада соғылған ақша] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160110065711/http://horde.ru/ |date=2016-01-10 }}

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{wikify}}
{{Mongol Empire}}
{{Шыңғыс хан империясы}}

[[Санат:Саясат]]
[[Санат:Алтын Орда]]
[[Санат:Татар мемлекеттері]]
[[Санат:Моңғолия тарихы]]
[[Санат:Моңғол империясы]]
[[Санат:Түркі мемлекеттері]]
[[Санат:Ресей тарихы]]
[[Санат:Көшпенділер]]
[[Санат:Негізі 1240-шы жылдары қаланған мемлекеттер]]


{{Stub}}</text>
      <sha1>ej8m7z28jhomeuh7qtj3sy24l8ae3wb</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Арал</title>
    <ns>0</ns>
    <id>13080</id>
    <revision>
      <id>3065253</id>
      <parentid>2766631</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T07:09:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Nurbekovanurly</username>
        <id>121316</id>
      </contributor>
      <comment>/* Кіріспе бөлімін өңдеді */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9737" xml:space="preserve">{{otheruses}}
'''Арал''' — су қоршаған жер, атау. Су тасқыны кезінде де судан жоғары болып тұрады.

Арал — түгелдей сумен қоршалған құрлықтың бір бөлігі. Құрлыққа қарағанда аралдың ауданы шағын келеді. Жаратылысына қарай құрлықтық және дербес, ал тұрған ортасына қарай мұхиттық, теңіздік және өзендік болып бөлінеді. Жер шарындағы аралдардың жалпы аумағы 9,9 млн. км²-ге тең немесе Еуропа құрлығының ауданымен шамалас келеді. Дүние жүзіндегі ең үлкен арал – Гренландия (2,18 млн. км²). Қазақстандағы ең үлкен арал – Арал теңізіндегі [[Барсакелмес]] аралы болған еді, қазіргі таңда ол судың таралуы себебінде жер бетімен біріккен.&lt;ref&gt;Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: География және геодезия. — Алматы: «Мектеп» баспасы, 2007 жыл. — 264 бет. ISBN 9965-36-367-6&lt;/ref&gt;
[[Сурет:Тюленьи острова.jpg|250px|нобай|оңға|[[Түлен аралдары]]]]


== Арал сорттары ==
Аралдар шығу тегі мен материкке қатысты орналасуына байланысты ерекшеленеді. Бұл ретте, ең бастысы, аралдарды теңіз су қоймаларында және тұщы суда орналасқандарға бөлу.

Географиялық орналасуына қарай мұхиттар мен теңіздердегі аралдар континенттік (континенттік), өтпелі және мұхиттық белдеулерге бөлінеді.

Шығу тегі бойынша теңіздер мен мұхиттарда орналасқан аралдар мыналарға бөлінеді:

*материктік аралдар
*Жанартаулық аралдар
*маржан аралдары, атоллдар
*жасанды аралдар

Өзендер мен көлдердің аралдарының ішінде аллювиальды және эрозиялықтары ерекшеленеді; өзен аралдары да жайылма және арналы аралдарға бөлінеді [4]. Жеке топта адам әрекетінің нәтижесінде пайда болатын «жасанды аралдар» бөлінеді: топырақты төсеу немесе каналдарды салу. Сондай-ақ қалқымалы аралдар бар.

Континенттік аралдар материктердің су асты шетінде орналасқан және әдетте негізгі тау жыныстарынан тұрады немесе толқындар мен серфингтің аккумуляциялық белсенділігінен қалыптасады. Оларға ең ірілері – Гренландия, Жаңа Гвинея, Калимантан, Мадагаскар және басқалары жатады[1].

Өтпелі аймақтың аралдары, әдетте, жанартаулық болып табылады, бірақ маржандар да кездеседі.

Мұхиттық аралдар мұхит түбінде және мұхиттың орта жоталарында орналасқан. Олар негізінен жанартаулық немесе маржандық.

Тұщы су қоймаларында орналасқан аралдар аллювийлік және эрозиялық болып бөлінеді. Аллювий шөгінділері көлдің арнасында немесе жағалау аймағында шөгінділердің жиналуы нәтижесінде пайда болады. Эрозиялық аралдар түпкі жыныстардан немесе аллювийден тұратын қалдықтардың айналасындағы өзендердің ағуы нәтижесінде, сондай-ақ көл жағасындағы жердің шығыңқы аймағының абразиялық бөлінуінен пайда болады.

Жан-жағы сумен қоршалған жер де жартас болуы мүмкін. Су бетінен шығып тұрған жерді тас немесе қазірдің өзінде арал ретінде қарастыру шекараларды делимитациялау туралы халықаралық даулардағы маңызды дәлел болып табылады: мысалы, Украина мен Румыния арасындағы аумақтық дауды қараңыз.

Халықтың болуына қарай елді мекендер мен тұрақсыз аралдар бөлінеді.

== Арал түрлері ==
Аралдарды мынадай түрлерімен ажыратады:
* [[Құрылық]]ты (құрылықтан бөлініп тұрған);
* [[Жанартау]]лық;
* [[Маржан]]ды;
* Ағызылған;
* [[Өзен]]дік;
* Жасанды аралдар.

== Аумағы {{formatnum:30000}} км² асқан аралдар ==
[[Сурет:Greenland edcp relief location map.jpg|250px|нобай|оңға|Гренландия]]
{| class=&quot;sortable&quot; border=&quot;1&quot; cellpadding=&quot;2&quot;
! рет. №
| '''Атауы
| Аумағы в км²
| '''Елі'''
|-
! 1
| [[Гренландия]]
| 2,175,600
| [[Дания]]
|-
! 2
| [[Жаңа Гвинея]]
| 790,000
| [[Папуа — Жаңа Гвинея]] және [[Индонезия]]
|-
! 3
| [[Калимантан]] ([[Борнео]])
| 737,500
| [[Бруней]], [[Индонезия]] және [[Малайзия]]
|-
! 4
| [[Мадагаскар (арал)|Мадагаскар]]
| 587,041
| [[Мадагаскар|Мадагаскар Республикасы]]
|-
! 5
| [[Баффин Жері]]
| 507,451
| [[Канада]]
|-
! 6
| [[Суматра]]
| 425,000
| [[Индонезия]]
|-
! 7
| [[Хонсү]]
| 227,414
| [[Жапония]]
|-
! 8
| [[Ұлыбритания (арал)|Ұлыбритания]]
| 219,000
| [[Құрама Патшалық]]
|-
! 9
| [[Виктория (арал)|Виктория]]
| 217,291
| [[Канада]]
|-
! 10
| [[Элсмир (арал)|Элсмир]]
| 196,236
| [[Канада]]
|-
! 11
| [[Сулавеси]]
| 174,600
| [[Индонезия]]
|-
! 12
| [[Оңтүстік арал (Жаңа Зеландия)|Оңтүстік арал]]
| 150,737
| [[Жаңа Зеландия]]
|-
! 13
| [[Ява (остров)|Ява]]
| 126,700
| [[Индонезия]]
|-
! 14
| [[Солтүстік арал (Жаңа Зеландия)|Солтүстік арал]]
| 114,050
| [[Жаңа Зеландия]]
|-
! 15
| [[Ньюфаундленд (арал)|Ньюфаундленд]]
| 108,860
| [[Канада]]
|-
! 16
| [[Куба (арал)|Куба]]
| 105,007
| [[Куба]]
|-
! 17
| [[Лусон]]
| 104,688
| [[Филиппиндер]]
|-
! 18
| [[Исландия (арал)|Исландия]]
| 102,828
| [[Исландия]]
|-
! 19
| [[Минданао]]
| 94,630
| [[Филиппиндер]]
|-
! 20
| [[Ирландия (арал)|Ирландия]]
| 84,406
| [[Ирландия]] және [[Құрама Патшалық]]
|-
! 21
| [[Хоккайдо]]
| 78,073
| [[Жапония]]
|-
! 22
| [[Сахалин]]
| 76,400
| [[Ресей]]
|-
! 23
| [[Гаити (арал)|Гаити]]
| 74,700
| [[Гаити]] және [[Доминикан Республикасы]]
|-
! 24
| [[Банкс]]
| 70,028
| [[Канада]]
|-
! 25
| [[Шри-Ланка (арал)|Шри-Ланка]]
| 65,268
| [[Шри-Ланка]]
|-
! 26
| [[Тасмания]]
| 60,637
| [[Аустралия]]
|-
! 27
| [[Девон (арал)|Девон]]
| 55,247
| [[Канада]]
|-
! 28
| [[Солтүстік (арал, Жаңа Жер)|Солтүстік арал]], [[Жаңа Жер]]
| 48,904
| [[Ресей]]
|-
! 29
| [[Отты Жер]]
| 47,992
| [[Аргентина]] және [[Чили]]
|-
! 30
| [[Александр I Жері]]
| 43,200
| [[Антарктида]]
|-
! 31
| [[Аксел-Хайберг]]
| 43,178
| [[Канада]]
|-
! 32
| [[Мелвилл]]
| 42,149
| [[Канада]]
|-
! 33
| [[Саутгемптон (арал)|Саутгемптон]]
| 41,214
| [[Канада]]
|-
! 34
| [[Маражо]]
| 40,100
| [[Бразилия]]
|-
! 35
| [[Шпицберген]]
| 39,044
| [[Норвегия]]
|-
! 36
| [[Кюсю]]
| 36,555
| [[Жапония]]
|-
! 37
| [[Жаңа Британия]]
| 36,514
| [[Папуа — Жаңа Гвинея]]
|-
! 38
| [[Тайвань]]
| 35,801
| [[ҚХР]]
|-
! 39
| [[Хайнан]]
| 33,572
| [[ҚХР]]
|-
! 40
| [[Уэльс ханзадасының аралы (Канада)|Уэльс ханзадасының аралы]]
| 33,339
| [[Канада]]
|-
! 41
| [[Оңтүстік (арал, Жаңа Жер)|Оңтүстік арал]], [[Жаңа Жер]]
| 33,275
| [[Ресей]]
|-
! 42
| [[Ванкувер (арал)|Ванкувер]]
| 31,285
| [[Канада]]
|-
! 43
| [[Тимор]]
| 30,777
| [[Тимор-Лесте]] және [[Индонезия]]
|}

== Дереккөздер ==
&lt;references/&gt;

[[Санат:Аралдар]]</text>
      <sha1>qp469xlvgasgytg8vwmtkmzt2xhdkwf</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Махамбет ауданы</title>
    <ns>0</ns>
    <id>14269</id>
    <revision>
      <id>3064887</id>
      <parentid>3063897</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:13:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <comment>/* Әкімшілік-аумақтық бөлінісі */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="18544" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауданы
 |ауданның атауы      = Махамбет ауданы
 |елтаңба             = Махамбет ауданының эмблемасы.gif
 |ту                  = 
 |елтаңба сипаттамасы   = 
 |ту сипаттамасы        = 
  |lat_dir = N |lat_deg =  |lat_min =  |lat_sec = 
  |lon_dir = E |lon_deg =  |lon_min =  |lon_sec = 
 |облысы              = Атырау
 |аудан орталығы          = [[Махамбет (Атырау облысы)|Махамбет]]
 |ауылдық округтер саны   = 9
 |кенттік әкімдіктер саны = 
 |қалалық әкімдіктер саны = 
 |ауылдар саны       = 21
 |қалалар саны       = 
 |әкімі              = 
 |әкімдіктің мекенжайы  = Махамбет ауылы, Абай көшесі, 16
 |құрылған уақыты    = 1928 жыл
 |жер аумағы          = 9,6 мың
 |жер аумағы бойынша орны  = 6-шы
 |тұрғыны             = 29 267&lt;ref&gt;[https://www.stat.gov.kz/api/getFile/?docId=ESTAT354434 Қазақстан Республикасы халқының облыстар және астана, қалалар, аудандар, аудан орталықтары және кенттер бөлінісіндегі жынысы бойынша саны (2020 жылдың басына)]&lt;/ref&gt;
 |халық саны бойынша орны  = 6-шы
 |санақ жылы          = 2020
 |тығыздығы           = 3,5
 |тығыздығы бойынша орны   = 
 |ұлттық құрамы       = қазақ 97,1%, орыс 1,9%, корей 0,4%
 |телефон коды        = +7 71236
 |пошта индексі       = 0607XX
 |сайты               = 
 |карта               = Makhambet District Kazakhstan.png
 |әкімшілік бірліктің картасы = Makhambet District in Atyrau Region.svg
 |ортаққордағы санаты = 
}}
'''Махамбет ауданы''' — [[Атырау облысы]]ның орталық бөлігінде орналасқан аудан. Орталығы - [[Махамбет (Атырау облысы)|Махамбет ауылы]]. Ауданға 9 ауылдық округ, 21 елді мекен&lt;ref&gt;[http://www.gov.kz/memleket/entities/atyrau-mahambet?lang=kz Махамбет ауданының әкімдігі]&lt;/ref&gt; қарайды.

== Жалпы сипаттамасы ==
[[Сурет:Жайық өзені. Махамбет ауданы.jpeg|thumb|солға|200px|Аудан Жайық өзенінің екі жақ бетіне орналасқан]]Аудан жері Атырау қаласының іргесінен басталып, солтүстікке қарай [[Жайық]] өзенінің екі жақ бетіне орналасқан. Батысында [[Исатай ауданы|Исатай]], солтүстігінде [[Индер ауданы|Индер]], шығысында [[Мақат ауданы|Мақат]] аудандарымен шектеседі. Аудан жері [[Каспий маңы ойпаты|Каспий ойпатының]] орталық бөлігін алып жатыр. Жер бедері тегіс және теңіз деңгейінен 9 м-ден (солтүстігінде) 27 м-ге (оңтүстігінде) дейін төмен. Жайық өзенінің оң жағасымен Каспий теңізінің солтүстігіндегі жіңішке өңірді қызғылт қоңыр топырақты, басым бөлігін сортаңды сұр топырақты және Жамансор деп аталатын [[сор]] жерлер алып жатыр.&lt;ref&gt;Атамекен. Географиялық энциклопедия Алматы 2011&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
1920 жылдың 21 шілде сінде Орал революциялық Комитеті Президиумының шешімімен Гурьев уезі болыстарының тізімі бекітілді. Осы бекітілген шешімдегі 20 болыстың бірі болып Жаманқала болысы да Гурьев уезі құрамына енгізілді.

1920 жылдың 4 қаңтарында Жаманқалада Кеңес өкіметі орнады. Сол жылы Гурьев уезінде 23 болыс қараған. 1923 жылы 28 маусымда болыстарды ірілендіру жүргізіліп, Гурьев уезінде 11 болыс қалды. Жаманқала болысы Зеленый болысымен бірге Қызылқоға болысына қосылады.

1920 жылдың 5-6 қаңтар күндері Сарайшық, Новобогат селоларында, сол қаңтар айында Редут, Сорочинко, Кандаур, №8, №13 сияқты ауылдарда селолық кеңестер құрылды. Гурьев уезі бойынша 23 болыстық кеңестер құрылған болса, оның үшеуі Есбол, Самар, Редут қазіргі Махамбет ауданы көлемінде болды. Редут болыстық Кеңесі әуелі 1920 жылдың 30 қаңтар күні 4-армияның өкілі Черечиннің қатысуымен сайланып, орталығы Сарайшық болып белгіленіпті. Есбол болыстық Кеңесі Жайықтың сол жақ бетіндегі жоғарыдан бастап №13 ауылға дейінгі елді қамту негізінде құрылған. Самар болыстық Кеңесінде Бесарал, Таңқы, Сарайшық, Жалғансай, Бақсай, Жаманқала кеңестері қарайды. Сол жылғы 17 қыркүйекте Редут, Сарайшық, Жалғансай, Жаманқала т.б жерлерден балықшылардың шағын артельдері ашылған.

Қазақ атқару комитетінің 1928 жылғы 17 қаңтардағы VІ шақырылған 11-ші сессиясының қаулысымен [[Гурьев округі]] құрылып, оның құрамына алты аудан- Жаманқала, Есбол, Доссор, Жилкоса, Қызылқоға, Теңіз аудандары енгізілді. Сонымен Жаманқала ауданы Тополи болысының Харкин, Краснояр Советінсіз Редут болысының Сорочинко, Сарайшық, Редут, Кандаур селолық Советтерінен, Қарасамар болысының 7-ші ауылдық Кеңесінен құрылды. Мінеки Махамбет ауданының тарихы осыдан басталады. Орталығы болып Яманка ауылы белгіленген. Аудан құрылған жылы 2 пошта-телефон бөлімшесі, 3 клуб, 4 медпункт, 14 бірінші басқышты мектеп, 1 жеті жылдық мектеп болған.

Бүкілодақтық Орталық Комитеті1930 жылы 23 шілдесіндегі қаулысымен округтерді жойып, аудандарды ірілендіру жүргізілді. Есбол, Новобогат және Жаманқала аудандары бірігіп, Гурьев ауданын құрады. 1930 жылдың 17 желтоқсаны мен 1933 жылдың 1 шілдесі аралығында Гурьев ауданы Батыс Қазақстан облысына қараса, 1933 жылдың 1 шілдесінен құрамында 4 ауданы бар Гурьев округі қайта құрылды. Қазақстан Орталық Атқару Комитеті алқасының 1938 жылғы 4 ақпандағы қаулысымен Гурьев округі жойылып, Гурьев облысы құрылды.Оның әкімшілік жер аумағы Гурьев облысының атқару комитетінің шешімімен бекітілді. Сонымен 1938 жылдың 15 қаңтарында құрылған Гурьев облысының құрамында Бақсай, Есбол, Жилкоса, Мақат, Маңғыстау, Теңіз аудандары енгізілді. Екінші рет құрылған Бақсай ауданы бұл жолы Жайық өзенінің екі бетіндегі ауылдарды қамтитын болды. Яғни ауданға Гурьев ауданынан Жаманқала, Жалғансай, Редут, Сарайшық, Сорочинко, Қызыл Жұлдыз, Алға, Тегісшіл, Еңбекшіл, Жаңа шаруа, Жаңа тұрмыс, Бақсай, Манаш, Жанбай, Таңдай селолық және ауылдық Кеңестері, Есбол ауданынан Топайлы, Зеленый, Карманов, Қазбек, Құмшығанақ, Қарашығанақ, Қызылүй, Жаңа күш, Есбол, Дуаберген, Кетешағыл ауылдық және селолық Кеңестерінің жері қарайтын болды. Аудан орталығы болып Яманка поселкесі белгіленген.

1939 жылы Новобогат ауданының құрылуына байланысты Бақсай ауданынан Бегайдар, Жамбыл, Жамбай, Кетешағыл, Манаш, Новобогат ауылдық Кеңестері бөлініп шықты.

1963 жылдың 2 қаңтарында Қазақ КСР-ның Жоғарғы Кеңесі Президиумның Жарлығымен Есбол және Бақсай аудандары біріктіріліп, олардың негізінде Махамбет ауданы құрылды. Қазақ КСР Жоғары Кеңесі Президиумының 15 маусым 1963 жылғы Жарлығымен бұрынғы Яманка поселкесі Махамбет болып өзгертілді. 1963 жылғы 3 қарашада Гурьев облысының атқару және партия комитеттері бюросының қаулысымен Балықшы өнеркәсіптік ауданының таратуына байланысты ол аудандағы ауылдық және селолық Кеңестер Махамбет ауданына берілді.

== Климаты ==
Климаты тым [[Континенттік климат|континенттік]]. Ауаның орташа температурасы қаңтарда -10&lt;sup&gt;о&lt;/sup&gt;С, шілдеде 25&lt;sup&gt;о&lt;/sup&gt;С. Кейде қыста температура -38&lt;sup&gt;о&lt;/sup&gt;С-қа дейін төмендейді, ал жазда 45&lt;sup&gt;о&lt;/sup&gt;С-қа дейін көтеріледі.
Жылдық жауын-шашынның мөлшері 100-150 мм.

== Әкімшілік-аумақтық бөлінісі ==
Ауданның 9 ауылдық округінде 21 ауыл бар:
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! Ауылдық округ/қала !! Халқы (2009) !! Елді мекендері
|-
| [[Ақжайық ауылдық округі (Атырау облысы)|Ақжайық ауылдық округі]] || 1 179 || [[Ақжайық (Махамбет ауданы)|Ақжайық]] ауылы
|-
| [[Ақтоғай ауылдық округі (Атырау облысы)|Ақтоғай ауылдық округі]] || 1 147|| [[Ақтоғай (Атырау облысы)|Ақтоғай]], [[Бала Ораз ауылы|Бала Ораз]], [[Кеңөріс]], [[Өтешқали Атамбаев ауылы|Өтешқали Атамбаев]] ауылдары
|-
| [[Алға ауылдық округі (Атырау облысы)|Алға ауылдық округі]] || 1 859 || [[Алға (Махамбет ауданы)|Алға]] ауылы
|-
| [[Бақсай ауылдық округі]] || 2 412 || [[Таңдай (ауыл)|Таңдай]], [[Есмахан]], [[Көздіқара (Атырау облысы)|Көздіқора]], [[Томан (ауыл)|Томан]] ауылдары
|-
| [[Бейбарыс ауылдық округі]] || 3 435 || [[Бейбарыс (ауыл)|Бейбарыс]], [[Талдыкөл (Атырау облысы)|Талдыкөл]], [[Аққайың (Атырау облысы)|Аққайың]] ауылдары
|-
| [[Есбол ауылдық округі (Махамбет ауданы)|Есбол ауылдық округі]]|| 2 355 || [[Ортақшыл (Атырау облысы)|Ортақшыл]], [[Еңбекшіл (Атырау облысы)|Еңбекшіл]], [[Есбол (Махамбет ауданы)|Есбол]] ауылдары
|-
|[[Жалғансай ауылдық округі]] ||1 246 || [[Жалғансай]] ауылы
|-
| [[Махамбет ауылдық округі (Атырау облысы)|Махамбет ауылдық округі]] || 9 764|| [[Махамбет (Атырау облысы)|Махамбет]], [[Сарытоғай (Атырау облысы)|Сарытоғай]] ауылдары
|-
| [[Сарайшық ауылдық округі]]|| 2 562 || [[Сарайшық (ауыл)|Сарайшық]], [[Ескі Сарайшық]] ауылдары
|}

== Ірі елді мекендері ==
{| class=&quot;wikitable&quot;
! Атауы !! Статусы !! Халқы (2009)
|-
| [[Махамбет (Атырау облысы)|Махамбет]] || ауыл || {{өсім}} 8012
|-
| [[Бейбарыс (ауыл)|Бейбарыс]] || ауыл || {{өсім}} 2429
|-
| [[Таңдай (ауыл)|Таңдай]] || ауыл || {{құлдырау}} 1913
|-
| [[Сарайшық (ауыл)|Сарайшық]] || ауыл || {{құлдырау}} 1900
|-
| [[Алға (Махамбет ауданы)|Алға]] || ауыл || {{өсім}} 1859
|-
| [[Сарытоғай (Атырау облысы)|Сарытоғай]] || ауыл || {{өсім}} 1752
|-
| [[Ортақшыл (Атырау облысы)|Ортақшыл]] || ауыл || {{құлдырау}} 1322
|-
| [[Жалғансай]] || ауыл || {{өсім}} 1246
|-
| [[Ақжайық (Махамбет ауданы)|Ақжайық]] || ауыл || {{құлдырау}} 1179
|}

== Әкімдері ==
* Ұзаққали Елеубаев 1994-2012
* Ерлан Жаңабаев 2012-2015
* Әлібек Нәутиев 2015-2016
* Әлимұхаммед Құттымұратұлы 2016-2017
* Сырым Рысқалиев 2017-2018
* Жәрдемғали Ахметов 2018-2021
* Ринат Джанглишов 2021-2022

== Жер беті сулары ==
Жер беті суларын Жайық өзенінің төменгі ағысы мен оның салалары ([[Бақсай (өзен, Атырау облысы)|Бақсай]], Бұғыл, [[Бағырлайсай]], [[Ақсай (өзен, Атырау облысы)|Ақсай]] және Ащысай) шығысында Қурайлы каналы, сондай ақ Каспий теңізінің солтүстік жағалауындағы көлдер құрайды. Олардың ең үлкені -[[Жалтыр (көл, Атырау облысы)|Жалтыр]] көлі.

== Өсімдіктер мен жануарлар дүниесі ==
Далалық өңірде [[жусан]], [[селеу]], [[сораңшөп|сораң]], [[Шағыр (өсімдік)|шағыр]], [[қаңбақ]], [[құмаршық]], [[жүзгін]], [[жыңғыл]], [[сүттіген]], [[қызылмия]], [[құланқұйрық]], [[адыраспан]], [[Алабота (өсімдік)|алабота]], [[изен]] т.б.өсімдіктер, өзен бойында [[қарағаш]], [[терек]], [[тал]] өседі. Жануарлар дүниесінен [[қасқыр]], [[түлкі]], [[қояндар]], [[қарсақ]], [[борсық]], [[күзендер]], [[қосаяқтар]], [[сарышұнақтар]], [[ала қарға]], [[бүркіт]], [[үкі]], [[байғыз]], [[бөктергі]], суларында [[қаздар]], [[үйрек]], [[аққулар]] т.б.кездеседі.

== Халқы ==
Тұрғыны 33 305 (2014) адам. Негізінен қазақтар тұрады 97,1%, орыстар 1,9%, корейтер 0,4%. Халқының көпшілігі [[Жайық]] өзені бойына орналасқан.

== Шаруашылығы ==
Махамбет ауданы – негізінен ауыл шаруашылығы саласы кең өрістеген аудан. 
Соңғы жылдары ауданның ауыл шаруашылығы саласында жұмыс жасайтын өндірістік кооперативтер, серіктестік және шаруа қожалықтарындаығы төрт түлік саны артып келеді. Ауданда мал және егін шаруашылығымен айналысатын «1 Мамыр» ЖШС-гі, «Райхан», «Раушан», «Қорған» шаруа қожалықтары, «АтырауАгроөнімдері» АҚ-ы, «Мұра», «Дастан» ӨК-рі бар.

== Әлеуметтік нысандары ==
Ауданда 25 мектепке дейінгі мекемелер, 18 мектеп, Махамбет көпбейінді ауыл-шаруашылығы колледжі, 1 орталық аурухана, 1 өкпе аурулар ауруханасы, 6 ФАП, 2 ФП, 11 мәдениет үйі жұмыс істеуде. Аудан жерінен Атырау-Орал, Атырау-Индер, Махамбет-Аққыстау тас жолдары, Ресей және Кавказ бағыттарына қарай мұнай-газ құбырлары өтеді.&lt;ref&gt;Атырау: Энциклопедия. -Алматы: Атамұра, 2000&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Атырау облысы}}
{{Махамбет ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Махамбет ауданы]]</text>
      <sha1>joejuznki8h5costhizbpy1qnqk5osv</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қызылқоға ауданы</title>
    <ns>0</ns>
    <id>14444</id>
    <revision>
      <id>3064904</id>
      <parentid>3063896</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:32:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <comment>/* Әкімшілік-аумақтық бөлінісі */Таратылған ауылдарды алып тастадым</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="44238" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауданы
 |ауданның атауы      = Қызылқоға ауданы
 |елтаңба             = Қызылқоға ауданы эмблемасы.gif
 |ту                  = 
 |елтаңба сипаттамасы   = 
 |ту сипаттамасы        = 
  |lat_dir = N |lat_deg =  |lat_min =  |lat_sec = 
  |lon_dir = E |lon_deg =  |lon_min =  |lon_sec = 
 |облысы              = Атырау облысы
 |аудан орталығы          = [[Миялы (Атырау облысы)|Миялы]]
 |ауылдық округтер саны   = 10
 |кенттік әкімдіктер саны = 
 |қалалық әкімдіктер саны = 
 |ауылдар саны       = 26&lt;ref&gt;https://stat.gov.kz/region/252311/statistical_information/industry/2361&lt;/ref&gt;
 |қалалар саны       = 
 |әкімі              =  Қанат Әзмұханов
 |әкімдіктің мекенжайы  = Миялы ауылы, Абай көшесі, №4
 |құрылған уақыты    = 1928-1930, 1944
 |жер аумағы          = 24,9
 |жер аумағы бойынша орны  = 2-ші
 |тұрғыны             = {{өсім}} 30 649&lt;ref&gt;[https://www.stat.gov.kz/api/getFile/?docId=ESTAT354434 Қазақстан Республикасы халқының облыстар және астана, қалалар, аудандар, аудан орталықтары және кенттер бөлінісіндегі жынысы бойынша саны (2020 жылдың басына)]&lt;/ref&gt;
 |халық саны бойынша орны  = 4-ші
 |санақ жылы          = 2020
 |тығыздығы           = 1,2
 |тығыздығы бойынша орны   = 
 |ұлттық құрамы       = қазақ 99,9%
 |телефон коды        = +7 71238
 |пошта индексі       = 0605XX
 |сайты               = 
 |карта               = Kyzylkoga District Kazakhstan.png
 |әкімшілік бірліктің картасы = Kyzylkoga District in Atyrau Region.svg
 |ортаққордағы санаты = 
}}
'''Қызылқоға ауданы''' — [[Қазақстан|Қазақстан Республикасына]] қарасты [[Атырау облысы]]ның ауданы. Әкімшілік орталығы — [[Миялы (Атырау облысы)|Миялы]] ауылы.

== Жалпы сипаттамасы ==
[[Сурет:Қызылқоға ауданы.jpg|thumb|солға|200px|]] 
Қызылқоға жерін [[Ойыл (өзен)|Ойыл]] және [[Сағыз өзені|Сағыз]] өзендері қиып өтеді.Ауданның территориясы 24,9 мың шаршы км. Жер рельефі — тегіс.Қызылқоға ауданы батысында [[Атырау облысы]]ның [[Индер ауданы|Индер]] және [[Махамбет ауданы|Махамбет]] аудандарымен, Атырау қалалық әкімдігі аумағымен, солтүстігінде Батыс Қазақстан облысының [[Сырым ауданы|Сырым]] және [[Қаратөбе ауданы|Қаратөбе]] аудандарымен, шығысында [[Ақтөбе облысы]]ның [[Ойыл ауданы|Ойыл]] және [[Байғанин ауданы|Байғанин]] аудандарымен, оңтүстігінде Атырау облысының [[Мақат]] және [[Жылыой ауданы|Жылыой]] аудандарымен шектеседі.&lt;ref&gt;Атамекен Географиялық энцикопедия. Алматы 2011&lt;/ref&gt;

Қызылқоға ауданының территориясы [[Шығыс Еуропа жазығы]]ның жалғасы, сондықтан да жер бедері негізінен жазық болып келеді. (Аудан территориясы оңтүстікке қарай теңіз деңгейінен төмендей береді). Еуразия материгінің ішкері аймағында орналасқан, яғни [[Атлант мұхиты]]нан 2500 км қашықтықта жатыр. Сондықтан да аудан табиғаты қатаң континентті. 
Солтүстік Батысын Орал маңы үстіртінің оңтүстік беткейлері қамтыған. Аудан территориясында [[Каспий маңы ойпаты]]ның солтүстік бөлігі жатыр. Көктем кезінде еріген қар суын жинайтын ойпаңдар, көлшіктер көп, онда әртүрлі өсімдіктер өседі. Каспий маңы ойпатында кең тараған жер бедерінің бір түрі - [[сор]]лар. Олардың тереңдігі -10-20 м. Сорлар қар еріген кезде сай-саладан су құйылып, бетіне шығып жатқан тұзды ерітеді. Жаз айларында ([[маусым]], [[шілде]]) құрғап, бетінде тұздың жұқа қабыршақтары қалыптасады (Қазанғап, Құлпейіс, Шажабай сорлары). Аудан территориясында құмды [[Бархан|шағылдар]] көп. [[Тайсойған құмы|Тайсойған]], [[Бүйрек құмы|Бүйрек құмдары]] үлкен территорияны алып жатыр. Мұндағы құм теңіздің тартылған орнында пайда болған. Қызылқоға ауданының территориясы - [[Кембрий кезеңі|кембрийге]] дейінгі кезеңнің қатты кристалды жыныстарынан құрылған Шығыс Европа платформасында жатыр. Кристалды жыныстар 7000-8000 м тереңде, палеозой, мезо-кайнозой шөгінділерінің астында қалған. [[Орогендік қозғалыстар]]дан пайда болған тұз күмбездерінен пермь, юра, бор дәуірінің жыныстары түзілген. Бор дәуірінің жыныстары аудан территориясында біркелкі таралған. Бұлар тұз күмбезі көтерілген аудандарда жер бетіне жақын, кейде шығып жатады. Олар құм, ақтас, мергелден тұрады, кейде қалыңдығы 100 м-ден асады. Аудан территориясы мыңдаған жылдар бойы теңіз түбі болып келген, кейбір жыныстардан теңіз фаунасының қалдығын көруге болады.

== Тарихы ==
Ауданды алғаш құру туралы шешім 1928 ж. наурыздың 27-ісінде қабылданған, одан бұрын бұл аудан жеріндегі болыстар Орал, Ақтөбе облыстарының құрамында болған. 1928 жылдың аяғында 663 мүшесі бар мал шаруашылығымен айналысатын 6 ұжымшар ұйымдастырылды.
1930 ж. ауданда 4250 жеке шаруашылық немесе барлық отбасының 54%-ы серіктестіктерге топтастырылды. Осы жылы аудандағы 8013 отбасы 34 ауылдық кеңестер құрамына енді. Бірақ сол жылғы шілденің 23-інде Гурьев облысы таратылғаннан кейін аудан жері Доссор ауданына қосылды. 1944 жылғы сәуір айында ҚазКСР Жоғарғы Кеңесінің жарлығымен Гурьев облысының құрамында Қызылқоға ауданы болып қайта құрылды және негізгі жер аумағы Мақат ауданынан бөлінетін 11 ұжымшар есебінен жасақталды. Орал облысының Тайпақ ауданынан 8 ұжымшар қосылып, ауданда барлығы 30 ұжымшар және «Гурьев» асыл тұқымды қой өсіру кеңшары жұмыс істеді. Әуелі аудан орталығы Қызылқоға елді мекенінде болды, кейіннен 1951 жылы [[Қарабау (Атырау облысы)|Қарабау]] ауылында, ал 1959 жылдан [[Миялы (Атырау облысы)|Миялы]] ауылына көшірілді.

== Климаты ==
Қызылқоға ауданының климаты қатаң континентті, [[қыс]]ы суық, батыстан келетін ауа массасының өсерінен кейде жылылыққа ауысып отырады. [[Жаз]]ы ыстық, құрғақ, әрі ұзақ болады. Күн сәулесі мол түседі. Құрғақшылық жиі болады, қар жамылғысы жұқа мөлшерден жоғары буланады, желдің екпіні қатты, [[көктем]]де топырақтың ылғал қоры аз болады. Қызылқоға ауданының территориясы қоңыржай белдеуде жатыр. Күн радиациясының түсу мөлшері қандай ендікте жатқанына, күннің жарықтығы мен ұзақтығына байланысты. Қыста арктикалық ауа массасының әсері зор. Азия антициклоны ішкерілей еніп, ауаның температурасын қатты суытады. Жазда ыстық ауа райын түзеді. Атлант мұхитынан келетін ауа қай мерзімде болсын климатты жылытады, ылғал әкеледі.

Климат, ауа райы жағдайы аймақтың Еуразия құрлығының бел ортасында, мұхит пен теңізден шалғай жатуына тікелей байланысты.
Атмосфералық айналым мен алқаптың жер-бедері ауа райын түзуші маңызды жайт болып табылады. Жыл бойы аймақ жеріне ауа ағымының үш негізгі түрі әсер етеді: арктикалық, полярлық (немесе қоңыржай белдеулік) және тропикалық. Аймақ қоңыржай белдеудің оңтүстік бөлігінде жатқандықтан, қоңыржай ендік ауасының әсері басымырақ. Аймақтың ауа райына [[Атлант мұхиты|Атлант]] пен [[Солтүстік Мұзды мұхит]]тар да әсер етеді. Таулы кедергінің жоқтығынан, ауа ағымдары солтүстіктен оңтүстікке және батыстан шығысқа еркін өтеді. Атлант мұхитының теңіздерінен келетін ауа үлкен қашықтықты жүріп өтіп, көп ылғалын жоғалтады. Сөйте тұра, батыстан [[атмосфералық жауын-шашын]]ның ең негізгі бөлігін әкеліп, қыста температураны жоғарылатады да, жазда төмендетеді. Солтүстік Мұзды мұхит үстінде қалыптасатын континенттік арктикалық ауаға қыста да, жазда да төмен температура және аз ылғалдылық тән. Осындай ауаның келуіне байланысты антициклондық ашық күндер орнайды. Мұндайда қыста аяз, жазда ыстық болады. Арктиканың континенттік ауа массасы аймаққа жылдың мезгіларалық кезеңінде жиірек өтіп кетуіне байланысты, көктемде кеш (бесқонақ), күзде ерте суық түсулері болып тұрады.

[[Каспий теңізі]]нің климатқа әсері шектеулі. Оның әсері жағалауға жақын жерлерде ғана байқалады, атап айтсақ, ауаның ылғалдылығы шамалы артып, қыста температурасы жоғарылайды, ал жазда төмендейді, температураның жылдық және тәуліктік амплитудасы кемиді.
Осы жайттардың әсерінен тым құрғақ континенттік климат қалыптасады. 

Ауданға тән сипаттама: 
* жазы өте ыстық, осы ендік бойынша қысы суық; 
* жылдық және тәуліктік температураның күрт ауытқуы; 
* жауын-шашыны аз және жыл мезгіл бойынша тең таралмаған, ауасы құрғақ; бұлтты аспаннан гөрі, ашық күндері мол.

Осының бәрі аймақтың қиыр солтүстігінде және солтүстік- батысында [[дала]], орталығында [[шөлейт]] және оңтүстігінде нағыз [[шөл]]дің қалыптасуына әкеліп соқтырады. 
Аймақта жел қуатының қоры мол, оны халық шаруашылығында пайдалануға болады. Қауіпті жел бұл аймаққа төн құбылыс. Каспий теңізінің жағалауы қатты желімен ерекшеленеді, оның жыл сайынғы орташа жылдамдығы 6-7 м/ сек, бұл Қазақстан бойынша ең жоғары көрсеткіш. Мұнымен қоса, жазда жергілікті жел - [[бриз]] (күндіз теңізден құрлыққа қарай, ал түнде керісінше құрлықтан теңізге қарай соғады) байқалады.&lt;ref&gt;Қызылқоға - құт мекен. Алматы: «Өлке» баспасы, 2005 ж. ISBN 9965-599-97-1&lt;/ref&gt;


== Әкімшілік-аумақтық бөлінісі ==
Аудандағы 26 елді мекен 10 ауылдық округке біріктірілген:
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! Ауылдық округ/қала !! 	Халқы (2009) !! Елді мекендері
|-
| [[Жамбыл ауылдық округі (Атырау облысы)|Жамбыл ауылдық округі]] || 1 782|| [[Қаракөл (Қызылқоға ауданы)|Қаракөл]], [[Айдын (Атырау облысы)|Айдын]] ауылдары
|-
| [[Жангелдин ауылдық округі (Атырау облысы)|Жангелдин ауылдық округі]] || 1 583 || [[Жангелдин]] ауылы
|-
| [[Көздіқара ауылдық округі]] || 1 969 || [[Қоныстану (Көздіқара ауылдық округі)|Қоныстану]], [[Бүйрек (ауыл)|Бүйрек]], [[Қосқұлақ (ауыл)|Қосқұлақ]] ауылдары
|-
| [[Қызылқоға ауылдық округі]]|| 1 420 || [[Қарабау (Атырау облысы)|Қарабау]], [[Бұқар (ауыл)|Бұқар]] ауылдары
|-
|[[Миялы ауылдық округі (Атырау облысы)|Миялы ауылдық округі]] || 6 473 || [[Миялы (Атырау облысы)|Миялы]] ауылы
|- 
|[[Мұқыр ауылдық округі (Атырау облысы)|Мұқыр ауылдық округі]] || 4 900|| [[Мұқыр (Атырау облысы)|Мұқыр]], [[Сарықұмақ]], [[Соркөл (ауыл)|Соркөл]], [[Тасқұдық (Атырау облысы)|Тасқұдық]] ауылдары және [[Жамансор]], [[Жантерек]], [[Кенбай (Мұқыр ауылдық округі)|Кенбай]] темір жол бекеттері кіреді.
|-
|[[Ойыл ауылдық округі (Атырау облысы)|Ойыл ауылдық округі]] || 2 298 || [[Жасқайрат (Қызылқоға ауданы)|Жасқайрат]], [[Аққора (Атырау облысы)|Аққора]] ауылдары 
|-
|[[Сағыз ауылдық округі]] || 7 092 || [[Сағыз (ауыл)|Сағыз]], [[Былқылдақты]], [[Кенбай (Сағыз ауылдық округі)|Кенбай]], [[Қоңыраулы]] ауылдары
|-
| [[Тайсойған ауылдық округі]] || 866 || [[Тайсойған (Атырау облысы)|Тайсойған]] ауылы
|-
| [[Тасшағыл ауылдық округі]] || 2 105 || [[Тасшағыл]], [[Қоғам (Атырау облысы)|Қоғам]], [[Қоныстану (Тасшағыл ауылдық округі)|Қоныстану]] ауылдары 
|}

== Жер беті сулары ==
[[Сурет:Ойыл өзені Қызылқоға ауданы.jpg |thumb|right|200px|Ойыл өзені]]Ауданның солтүстік жағын қамтитын өзен жүйесін Тайсойған мен Бүйрекқұмды солтүстік-шығыстан оңтүстік-батысқа қарай қиып өтетін [[Ойыл (өзен)|Ойыл]] (төменгі ағысы) мен оның Көздіқара, [[Құройыл]] және [[Жарыпшыққан (өзен)|Жарыпшыққан]] (оның тармағы Жаманащы) тармақтары, ал оңтүстік-шығыс жағындағы жүйесін [[Ноғайты (өзен)|Ноғайты]], [[Топырақшашты]], [[Бұрмасай]] және [[Мұқыр өзені|Мұқыр]] атты салалары мен [[Сағыз өзені|Сағыз]] өзенінің орта ағысы, сондай-ақ Ойыл мен Сағыз өзенінің бойларындағы кішігірім көлдер мен көптеген құдықтар (Аққұдық, Белқұдық, [[Тақырқұдық]], [[Қарағанқазғанқұдық]], т.б.) құрайды.

== Халқы ==
Тұрғыны 31,8 мың адам (2014).  Қызылқоға ауданында, негізінен, қазақтар тұрады, халықтың орташа тығызд. 1 км²-ге 1,2 адамнан астам. Халқының басым бөлігі [[Ойыл]] және [[Сағыз өзені|Сағыз өзендеріне]] жақын елді мекендерге шоғырланған.

== Шаруашылығы==
[[Сурет:Қызылқоғада жем-шөп дайындау.jpg|thumb|right|200px|]]Қызылқоға ауданы — ауыл шаруашылықты аудан, ежелден төрт түліктің мекені. Бұл өңірдің жері құнарлы, мал өсіруге өте қолайлы. Қазір ауыл шаруашылығы саласын дамытуға 554 338 гектар жер бөлінген. Ауданда 7 жауапкершілігі шектеулі серіктестік, 1 өндірістік кооператив, 2 агрофирма, 6 өндірістік кооператив, 296 шаруа қожалығы бар. Қазіргі таңда мүйізді ірі қара – 32256, қой мен ешкі – 142148, жылқы – 16935, түйе 1802-ден астам.&lt;ref&gt;Атырау газеті.Atr.kz/15 қараша, 2019 жыл&lt;/ref&gt;  [[Сағыз өзені|Сағыз]] бен [[Ойыл (өзен)|Ойыл өзендерінің]] бойында, [[Тайсойған құмы]]ндағы бұлақтар басында аздаған суармалы егіншілік бар, мұнда негізінен тары өсіріледі.
Ауданда тіркелген шағын және орта кәсіпкерлік субъектілері 1598. Олардың 74-і – заңды тұлға, 298-і шаруа қожалығы болса, 1226-сы – жеке кәсіпкерлер.
Қызылқоға ауданында кен байлықтарынан мұнай, құрылыс материалдары (саз, құмтас) кездеседі.

== Пайдалы қазбалары ==
Қызылқоға ауданының тектоникалық өзгерістерінде жанартау, тау түзілу процестері болмағандықтан пайдалы қазбалар көбіне шөгінді жыныстар мен ежелгі теңіз жануарлары қалдықтарымен байланысты. Аудан территориясында [[мұнай]] жөне [[газ]] қоры бар екендігі анықталды. Шөгінді жыныстардың астында жатқан қалыңдығы 5000-8000 метрге жететін тұз қабаты мұнай қорын зерттеуге толық мүмкіндік бермей отыр. Тұз қабатының үсті құмды қиыршық тастармен, саз және әктастармен жабылған. Аудан территориясында құрылыс материалдары да кең тараған (қиыршық құм, әктас, саз т.б.). Миялы селосына таяу жердегі Қартаман сорынан тұз алына бастады.

== Экологиялық жағдайы ==
Қызылқоға ауданының 750 мың га жерін [[Тайсойған полигоны|Тайсойған]] деп аталатын полигон алып жатыр. Бұл жер 1952 жылдың сәуір айындағы КСРО Министрлер Кеңесінің Қаулысымен әскери мақсатқа берілді. Полигонды стратегиялық мақсаттағы ракета әскері мен әуе соғысы күштері пайдаланды. Тайсойған полигоны 3 бөлімшеден тұрады. Аймақта 2000 т-дан астам соғыс техникасы қалдықтары шашылып, кейіннен қалпына келтірілді. Аудан аумағының үштен екі бөлігі дерлік полигонда орналасқан. Аудан тұрғындарының денсаулығы аса күрделі жағдайда тұр. Әйелдер анемиясы, аналардың мезгілінен бұрын босануы, сәбилердің дүниеге кеміс болып келуі, жүрек, қантамырлары аурулары, өкпе ауруы, қатерлі ісік аурулары республика бойынша орта деңгейден әлдеқайда асып кеткен. Экологиялық жағынан қолайсыз, қоршаған ортаға зиянды заттар шығару көрсеткіші ауданда өте жоғары.
Тайсойған құмдарында орналасқан отарларда мал шығыны көбірек кездесті. Сондай-ақ Қызылқоға өңірінде аса қауіпті жұқпалы ауру - обаның ошақтары бар. Жарылыс болған жер маңайындағы өсімдіктер өзгеріске ұшыраған. Топырақ, ауа, су белгілі бір дөрежеде ластанып бүлінген. 

== Топырақ жамылғысы ==
[[Топырақ]], өсімдік жамылғысы және жануарлар дүниесі әртүрлі. Олар белгілі географиялық заңдылықтарға бағына таралған. Бұл аймаққа үш ендіктік табиғи өңірлілік тән: далалық, шөлейттік (жартылай шөлдік) және шөлдік. Жеке өңірлік табиғи аралықтар ішінде айтарлықтай өзгерістер болып тұрады. Мұндай аймақтық және жергілікті ерекшеліктер қазіргі ландшафтың қалыптасу тарихына, физикалық-географиялық жағдайға, жер бедеріне, шөгінді жыныстарға және климатқа тікелей байланысты.
Топырақ жамылғысы табиғи өңірлерге сәйкес дамыған. Аймақ алқабында [[Қара топырақ|қара]], каштанды, [[Қоңыр топырақтар|қоңыр]], сұрғылт қоңыр топырақтар басым тараған. Оңтүстіктік гумусы аз қара топырақ құрғақ дала аумағында дамыған, түрлі шөпті-қызылбетегелі өсімдік астында қалыптасқан.
Қызылқоға ауданының территориясы [[шөлейт]] зонасында жатыр. 

== Өсімдігі мен жануарлар дүниесі ==
Өсімдік жамылғысы әр алуан. Құмды сор, сортаң топырағында [[жусан]], [[Еркек шөп|еркекшөп]], [[ақ селеу]], [[Шағыр (өсімдік)|шағыр]], [[бұйырғын]], ойпаңдау жерде [[ақ жусан]], [[бетеге]], [[жыңғыл]], [[жүзгін]], [[Теріскен (өсімдік)|теріскен]] өседі. 

[[Жануарлар]] дүниесінің өсімдік жамылғысымен және топырақтың белгілі түрлерімен тығыз байланысы олардың географиялық таралу заңдылықтарынан да байқалады. Бұл аймақта [[сүтқоректілер]]дің 50 түрі, [[құстар]]дың 200 түрі, [[қосмекенділер]] мен [[бауырымен жорғалаушылар]]дың 18 түрі кездеседі. Олардың ішінде сүтқоректілердің 6 түрі, құстардың 29 түрі және бауырымен жорғалаушылардың 1 түрі сирек кездесетіндер мен құрып бара жатқандар қатарында, олар Қазақстан Республикасының “[[Қызыл кітап|Қызыл кітабына]]” енгізілген.

Жануарлардың негізгі түрлері ендік бағыттағы өңірлік тәртіппен таралған. Солтүстікте жануарлардың далалық жерге тән түрлері: [[Алып көртышқан|үлкен көртышқан]], [[борсық]], [[суыр]], [[Сарышұнақтар|сарышұнақ]], [[Атжалман|кәдімгі атжалман]], [[дала шақылдағы]], [[ақ қоян]], [[Азия орман қаптесері|орман қаптесері]] кезігеді. [[Шөлейт]]ті өлкелерде дала және [[шөл]] өкілдері майлықұйрық, [[Қосаяқтар|қосаяқ]], [[тышқандар]], [[құлақты кірпі]], [[Балпақ|сары балпақ]], соқыртышқан қатар кездеседі.

'''Жыртқыштардан:''' [[Сасық күзен (сусар тұқымдасы)|сасықкүзен]], [[қасқыр]],[[түлкі]], [[қарсақ]] кездеседі. Аймақтың құмды жері [[сүтқоректілер]] фаунасына бай. Әсіресе кеміргіштер көп: северцов қосаяғы, [[Құм қоян]], эверсман атжалманы, жыртқыштарға тән [[шағыл мысығы]] мен [[сабаншы]], тұяқтылардан [[Ақбөкен|сайғақтар]] (киік) мекендейді.

'''Құстардан:''' [[Аққулар|аққу]], [[қоңыр қаз]], [[үйрек]] түрлері, [[көкқұтан]], [[аққұтан]], [[Тырналар тұқымдасы|тырна]], [[тарғақ]], [[қызғыш]], [[Шағалалар|шағала]], [[қара қарға]], [[ала қарға]], көкмойын қарға, [[сауысқан]], [[қарақұс]], [[үкі]], [[Жапалақтәрізділер|жапалақ]], [[байғыз]], [[Шілдер|шіл]], [[көк кептер]], [[қырғи]], [[Қараторғайлар|қараторғай]], [[бозторғайлар]], [[Қарлығаштар|қарлығаш]], [[шымшық]], [[көкек]], [[безгелдек]], сұр құр, шөл қарғасы, дала бүркіті, шақылық т.б. мекен етеді.

'''Балықтардан''' өзендерде [[жайын]], [[сазан]], [[табан]], [[шортан]], [[сазан]], [[шортан]], [[жайын]], [[көксерке]], [[Қызылқанат балық|қызылқанат]], [[ақбалық]], [[Тұқылар|тұқы]], [[Табан балық|табан]], [[Өзен алабұғасы|алабұға]], ақ жолтай т.б. балықтар мол. &lt;ref&gt;Атырау энциклопедия. Алматы 2000&lt;/ref&gt;

== Көлік жолдары ==
Ауданның оңтүстік бөлігінде оны басқа облыстармен және аудандармен байланыстыратын солтүстік-шығыс бағытта Атырау — [[Қандыағаш]] — [[Орск]] темір жолы мен мұнай құбыры, Атырау — Ақтөбе автомобиль жолы, солтүстік-батыс бағытта Орта Азия — Орск мұнай мен газ құбырлары өтеді.&lt;ref&gt;[[Қазақстан энциклопедиясы]]&lt;/ref&gt;
Аудан ішінде автомобиль жолы Сағыз станциясынан аудан орталығы [[Миялы (Атырау облысы)|Миялы ауылымен]], одан әрі оны [[Қарабау (Атырау облысы)|Қарабау ауылы]] арқылы [[Индербор]] және [[Мақат]] кенттерімен қосады.

== Әлеуметтік нысандары ==
Қызылқоға ауданында байланыс бөлімі, ауыл шаруашылығы құрылыс мекемесі, [[баспахана]], сауда мекемелері, кәсіптік-техникалық мектеп, 13 орта мектеп, 27 денсаулық сақтау мекемелері, 15 мәдениет үйі, 20 [[кітапхана]] жұмыс істейді. 1953 жылдан бері [[Қызылқоға (газет)|&quot;Қызылқоға&quot;]] газеті шығады.
Қазір аудан тұрғындарына 176 сауда нысаны, 1 базар, 50 қоғамдық тамақтандыру, 95 халыққа қызмет көрсету орны және 32 өндіріс нүктесі қызмет көрсетуде. 35 [[кітапхана]] (300 мың кітап қоры бар), 2550 орындық мәдениет үйлері мен клубтар, 20 автоклуб және ұлт-аспаптар оркестрі жұмыс істейді.

== Білім беру ісі ==
[[Сурет:Мұқыр орта мектебі.jpg|thumb|оңға|250px|Мұқыр орта мектебі]]
Қазақ даласында білім беру ісі патшалы Ресейден бұрын-ақ қолға алынған болатын. Дегенмен, жер-жерлерде хат танытатын “Қызыл үйлер” ұйымдастырылып халықты жаппай сауаттандыру жүйелі жүргізіле бастаған тұс- осы кезеңге тура келеді. Қызылқоға өңірінде алғашқы мектептің іргетасы 1891 жылы қаланған. Содан бергі [[Қазан төңкерісі]]не дейінгі уақытта [[Қарабау (Атырау облысы)|Қарабаудың]] “Қызыл үй” мектебі, “Кермеқас”, “Қаракөл” мектептері өмірге келді. Осы мектептердің ашылуына сол кездегі көзі ашық, көңілі ояу қазақ азаматтары мұрындық болды. Мәселен, [[Тайсойған (Атырау облысы)|Тайсойғандағы]] “Төте оқу” мектебін Аяпберген Науанов ұйымдастырса, Каракөлдегі мектеп халқымыздың ұлы ағартушысы Ыбырай Алтынсариннің бастамасымен ашылды. Кеңестік қызыл империя тұсында халқымыздың, Қазан төңкерісіне дейін “қараңғы”, сауатсыз саналып келгені белгілі. Ал, шын мәнісінде кеңес өкіметіне дейін де ата-бабаларымыз мектептер ашып, ұрпақтарының білім алуына, сауатты болуына үлкен мән берген. Оның айқын дәлелін аудандағы көптеген білім орындарының арғы-бергі тарихынан анық байқауға болады.

Қазіргі уақытта аудан көлемінде 9 мың бала оқитын 11 орта, 1 сегізжылдық, 2 бастауыш мектеп, 1 кәсіптік-техникалық мектеп, 2 музыка, 1 спорт мектебі, 13 балабақша жұмыс істейді. Мұнда 600-ден астам мұғалім, оның ішінде 500 жоғары білімді мұғалімдер еңбек етеді. Мектеп жанындағы интернаттарда 1200, балабақшасында 1000-ға жуық бала тәрбиеленуде. Мектептердің материалдық оқу базасы жылдан-жылға жақсаруда. 10 [[орта мектеп]], 9 [[балабақша]] үйі және кәсіптік-техникалық мектеп комплексі типтік жобамен салынған.

== Денсаулық сақтау ==
Ауданда ең бірінші учаскелік [[аурухана]] 1940 жылы “Комсомол” совхозының орталығы [[Қоныстану]] ауылында ашылды, бұл аурухана Қаракөл учаскелік ауруханасы деп аталып, күні бүгінге дейін халыққа қызмет көрсетіп келеді. Бұл ауруханада арнаулы орта білімді [[фельдшер]] Қайыр Сегізбаев, Қоңыр Таңкиев, Айтқали Кәдірғалиев ұзақ жылдар қызмет жасады.
[[Сурет:Қызылқоға ауданындағы өкпе аурулары диспансері.jpg|thumb|оңға|200px|Қызылқоға ауданындағы өкпе аурулары диспансері.]]
1944-46 жылдары Қоңыр Таңкиев Ойыл ауданында, Айтқали Кәдірғалиев Қызылқоға ауданында аудандық денсаулық сақтау бөлімінде меңгеруші қызметтерін атқарды. Халық денсаулығын қорғаудағы жемісті еңбегі үшін ауыл фельдшері Қоңыр Таңкиев 1960 жылы [[Ленин ордені]]мен марапатталды.
Ауданда 1946-1950 жылдары Ресей облыстарынан келген жоғары білімді дөрігерлер Платонова, Мельникова, Иванова, Клещарь, Власова, арнаулы орта білімді Порт, Пономоренко халыққа дәрігерлік қызмет көрсетті. 1952 жылы ауданға жергілікті дәрігер жоғары білімді терапевт Оспан Сүлейменов  келді. 1957 жылы медицина институтын бітіріп келген аудан азаматтары Тайпақ Қарабалин, Бақыт Көбенов, Отарбай Тұрашев жұмысқа кірісті. 
Халыққа дөрігерлік қызмет көрсетудегі жемісті еңбегі үшін Бақыт Көбеновке “Қазақ ССР-іне еңбегі сіңген дөрігер” атағы беріліп, &quot;Еңбек Қызыл Ту&quot; орденінің иегері атанды. Тайпақ Қарабалин  “Октябрь революциясы” және [[Еңбек Қызыл Туы ордені|“Еңбек Қызыл Ту”]] орденімен, Мүслима Үмбетова  “Халықтар достығы” орденімен марапатталды, Зауза Даулетиярова  “Қазақ ССР-іне еңбегі сіңген дәрігер” құрметті атағы берілді.

Ауданда 345 төсектік 8 [[аурухана]], 10 [[амбулатория]], 21 [[фельдшерлік-акушерлік пункт]], 1 санэпидемстанция жұмыс жасайды, оларда 60-қа жуық жоғары білімді дәрігер, 300-дей орта медицина қызметкерлері бар.

== Аудан мәдениеті ==
1959 жылға дейін Қызылқоға аудандық мәдени-ағарту бөлімі болып аталды. Бөлім меңгерушісі ретінде 1953 жылға дейін Жамал Қазбаева қызмет істеп келді.
Бөлім 1959 жылға дейін [[Қарабау (Атырау облысы)|Қарабау]] ауылында орын теуіп, 1959 жылдан бастап [[Миялы (Атырау облысы)|Миялы]] ауылына көшірілді. 1946 жылдан бері мәдениет бөлімін Шәкір Нәсіпқалиев, Ақсәнім Құттыбаева, Леп Оразов, Бейбітәлі Құлсейітов, Нәби Шәуткенов, Тасболат Таласбаев, Оңдасын Ағырапов, Қармыс Өтеулиев, Аманқос Сабыров, Ұлықпан Алпанов, 1993 жылдан бері Қазақстан Республикасының мәдениет қайраткері Жәния Қалиқызы Ізбасқан басқарып келеді.

Аудандық мәдениет бөліміне қарасты 51 [[мекеме (заңдық)|мекеме]] бар, онда 25 [[кітапхана]], 7 мәдениет үйі, 14 селолық клуб, 2 жылжымалы клуб, 1 халық театры, 1 кинотеатр, 1 [[мұражай]], 1 халық ұлт-аспаптар оркестрі бар, онда барлығы 188 қызметкер жұмыс жасайды. Ауданда 178,0 мың кітап қоры жинақталған.

Жергілікті сазгер Қазақстан Республикасына еңбегі сіңген мәдениет қызметкері Жәкула Нұрғалиевтің 15 әні, сазгерлер Халидолла Ізекеновтың, Сүйінғали Өтеуовтің, Қазақстан Республикасына еңбегі сіңген мәдениет қызметкері Сейсенбек Есенғалиевтың, күйшілер Нәсіпқали Мәулекенов пен Әлдеш Жәлекеевтің, Сұлтан Қарасаевтың, Тілеужан Әбішевтың, Мағзуғаш Меңдіғаринаның, Жолдасқали Қосыбековтың, Жәрдемғали Озғанбаевтың, әншілер Ғалия Ықыласованың, Оңдасын Ағыраповтың, Гүлсағима Дүйсенғалиеваның, Беркін Шегеевтің, Бақтыбай Садықовтың, Шайым Ізмұқановтың, Түгелбай Хамзиннің, Тыныштық Шабаевтың, Мұрат Бекешовтың, Мария Ревкованың, Ғайнолла Асанбаевтың, Хасан Төралиевтың, Ұлдаш Құлшықованың, Беркін Хасановтың, Күләш Әбдіғалиеваның, биші Күнжан Ахметованың есімдері көпке танымал. Олар өнер фестивальдерінде лауреат атанды.

Аудандағы халық театры қазақ драматургтерінің бірнеше қойылымдарын қойып, атап айтқанда: [[Аманжол Шамкенов|А.Шамкеновтың]] “Табамын ені”, [[Тахауи Ахтанов|Т.Ахтановтың]] “Күтпеген кездесу”, “Алтын табақтағы жылан”, [[Оразбек Бодықов|О.Бодықовтың]] “Қанжар мен домбыра”, “Ойбай күйеу керек”, [[Қалтай Мұхамеджанов|К.Мұхамеджановтың]] “Қуырдақ дайын”, “Құдағи келіпті”, “Төрт бойдақ бір қыз”, “Дөкей келе жатыр”, Б.Жөкеевтің “Әке тағдыры” тәрізді т.б. қойылымдарды халыққа ұсынып, “халық” театры атағын бірнеше рет қорғап шықты. 

Аудан орталығы “Арман” мәдениет үйі жанынан 40 адамдық ұлт-аспаптар оркестрі құрылды, бұл оркестр “халық ұлт аспаптар оркестрі” деген атағын қорғады.
Аудан орталығы “Арман” мәдениет үйі жанынан 1994 ж. “Тамаша-Думан” ойын-сауық отауы құрылды. Бұл топ мүшелерінің өнері жоғары бағаланып, облыстық мөдениет басқармасының маршруты беріліп, облыстың барлық аудандарына Мақат, Индер, Исатай, Жылой, Құрманғазы, бұрынғы Балықшы ауданының қарамағындағы барлық ауылдарға және Атырау қаласына өнер көрсетіп халықтың қошеметіне бөленді.

Жергілікті сазгер Әбдіғаппар Темірхановтың басшылығымен “Наурыз” тобының “Сағызым-сазым” атты үнтаспалары шықты. Аудандық мәдениет бөлімінің халыққа мәдени қызмет көрсетудегі жұмысы облыстық мәдениет басқармасы бойынша жоғары бағаланып келеді.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

== Сыртқы сілтемелер ==
* [http://www.e-atyrau.kz/rus/index.php?name=Pages&amp;op=page&amp;pid=14 Атырау облысының электронды әкімдігі]

{{wikify}}
{{Атырау облысы}}
{{Қызылқоға ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Қызылқоға ауданы]]</text>
      <sha1>3jrsrrpue82lknkklxw5cv1v362sk4n</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065063</id>
      <parentid>3064904</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T17:12:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <comment>/* Әкімшілік-аумақтық бөлінісі */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="45216" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауданы
 |ауданның атауы      = Қызылқоға ауданы
 |елтаңба             = Қызылқоға ауданы эмблемасы.gif
 |ту                  = 
 |елтаңба сипаттамасы   = 
 |ту сипаттамасы        = 
  |lat_dir = N |lat_deg =  |lat_min =  |lat_sec = 
  |lon_dir = E |lon_deg =  |lon_min =  |lon_sec = 
 |облысы              = Атырау облысы
 |аудан орталығы          = [[Миялы (Атырау облысы)|Миялы]]
 |ауылдық округтер саны   = 10
 |кенттік әкімдіктер саны = 
 |қалалық әкімдіктер саны = 
 |ауылдар саны       = 26&lt;ref&gt;https://stat.gov.kz/region/252311/statistical_information/industry/2361&lt;/ref&gt;
 |қалалар саны       = 
 |әкімі              =  Қанат Әзмұханов
 |әкімдіктің мекенжайы  = Миялы ауылы, Абай көшесі, №4
 |құрылған уақыты    = 1928-1930, 1944
 |жер аумағы          = 24,9
 |жер аумағы бойынша орны  = 2-ші
 |тұрғыны             = {{өсім}} 30 649&lt;ref&gt;[https://www.stat.gov.kz/api/getFile/?docId=ESTAT354434 Қазақстан Республикасы халқының облыстар және астана, қалалар, аудандар, аудан орталықтары және кенттер бөлінісіндегі жынысы бойынша саны (2020 жылдың басына)]&lt;/ref&gt;
 |халық саны бойынша орны  = 4-ші
 |санақ жылы          = 2020
 |тығыздығы           = 1,2
 |тығыздығы бойынша орны   = 
 |ұлттық құрамы       = қазақ 99,9%
 |телефон коды        = +7 71238
 |пошта индексі       = 0605XX
 |сайты               = 
 |карта               = Kyzylkoga District Kazakhstan.png
 |әкімшілік бірліктің картасы = Kyzylkoga District in Atyrau Region.svg
 |ортаққордағы санаты = 
}}
'''Қызылқоға ауданы''' — [[Қазақстан|Қазақстан Республикасына]] қарасты [[Атырау облысы]]ның ауданы. Әкімшілік орталығы — [[Миялы (Атырау облысы)|Миялы]] ауылы.

== Жалпы сипаттамасы ==
[[Сурет:Қызылқоға ауданы.jpg|thumb|солға|200px|]] 
Қызылқоға жерін [[Ойыл (өзен)|Ойыл]] және [[Сағыз өзені|Сағыз]] өзендері қиып өтеді.Ауданның территориясы 24,9 мың шаршы км. Жер рельефі — тегіс.Қызылқоға ауданы батысында [[Атырау облысы]]ның [[Индер ауданы|Индер]] және [[Махамбет ауданы|Махамбет]] аудандарымен, Атырау қалалық әкімдігі аумағымен, солтүстігінде Батыс Қазақстан облысының [[Сырым ауданы|Сырым]] және [[Қаратөбе ауданы|Қаратөбе]] аудандарымен, шығысында [[Ақтөбе облысы]]ның [[Ойыл ауданы|Ойыл]] және [[Байғанин ауданы|Байғанин]] аудандарымен, оңтүстігінде Атырау облысының [[Мақат]] және [[Жылыой ауданы|Жылыой]] аудандарымен шектеседі.&lt;ref&gt;Атамекен Географиялық энцикопедия. Алматы 2011&lt;/ref&gt;

Қызылқоға ауданының территориясы [[Шығыс Еуропа жазығы]]ның жалғасы, сондықтан да жер бедері негізінен жазық болып келеді. (Аудан территориясы оңтүстікке қарай теңіз деңгейінен төмендей береді). Еуразия материгінің ішкері аймағында орналасқан, яғни [[Атлант мұхиты]]нан 2500 км қашықтықта жатыр. Сондықтан да аудан табиғаты қатаң континентті. 
Солтүстік Батысын Орал маңы үстіртінің оңтүстік беткейлері қамтыған. Аудан территориясында [[Каспий маңы ойпаты]]ның солтүстік бөлігі жатыр. Көктем кезінде еріген қар суын жинайтын ойпаңдар, көлшіктер көп, онда әртүрлі өсімдіктер өседі. Каспий маңы ойпатында кең тараған жер бедерінің бір түрі - [[сор]]лар. Олардың тереңдігі -10-20 м. Сорлар қар еріген кезде сай-саладан су құйылып, бетіне шығып жатқан тұзды ерітеді. Жаз айларында ([[маусым]], [[шілде]]) құрғап, бетінде тұздың жұқа қабыршақтары қалыптасады (Қазанғап, Құлпейіс, Шажабай сорлары). Аудан территориясында құмды [[Бархан|шағылдар]] көп. [[Тайсойған құмы|Тайсойған]], [[Бүйрек құмы|Бүйрек құмдары]] үлкен территорияны алып жатыр. Мұндағы құм теңіздің тартылған орнында пайда болған. Қызылқоға ауданының территориясы - [[Кембрий кезеңі|кембрийге]] дейінгі кезеңнің қатты кристалды жыныстарынан құрылған Шығыс Европа платформасында жатыр. Кристалды жыныстар 7000-8000 м тереңде, палеозой, мезо-кайнозой шөгінділерінің астында қалған. [[Орогендік қозғалыстар]]дан пайда болған тұз күмбездерінен пермь, юра, бор дәуірінің жыныстары түзілген. Бор дәуірінің жыныстары аудан территориясында біркелкі таралған. Бұлар тұз күмбезі көтерілген аудандарда жер бетіне жақын, кейде шығып жатады. Олар құм, ақтас, мергелден тұрады, кейде қалыңдығы 100 м-ден асады. Аудан территориясы мыңдаған жылдар бойы теңіз түбі болып келген, кейбір жыныстардан теңіз фаунасының қалдығын көруге болады.

== Тарихы ==
Ауданды алғаш құру туралы шешім 1928 ж. наурыздың 27-ісінде қабылданған, одан бұрын бұл аудан жеріндегі болыстар Орал, Ақтөбе облыстарының құрамында болған. 1928 жылдың аяғында 663 мүшесі бар мал шаруашылығымен айналысатын 6 ұжымшар ұйымдастырылды.
1930 ж. ауданда 4250 жеке шаруашылық немесе барлық отбасының 54%-ы серіктестіктерге топтастырылды. Осы жылы аудандағы 8013 отбасы 34 ауылдық кеңестер құрамына енді. Бірақ сол жылғы шілденің 23-інде Гурьев облысы таратылғаннан кейін аудан жері Доссор ауданына қосылды. 1944 жылғы сәуір айында ҚазКСР Жоғарғы Кеңесінің жарлығымен Гурьев облысының құрамында Қызылқоға ауданы болып қайта құрылды және негізгі жер аумағы Мақат ауданынан бөлінетін 11 ұжымшар есебінен жасақталды. Орал облысының Тайпақ ауданынан 8 ұжымшар қосылып, ауданда барлығы 30 ұжымшар және «Гурьев» асыл тұқымды қой өсіру кеңшары жұмыс істеді. Әуелі аудан орталығы Қызылқоға елді мекенінде болды, кейіннен 1951 жылы [[Қарабау (Атырау облысы)|Қарабау]] ауылында, ал 1959 жылдан [[Миялы (Атырау облысы)|Миялы]] ауылына көшірілді.

== Климаты ==
Қызылқоға ауданының климаты қатаң континентті, [[қыс]]ы суық, батыстан келетін ауа массасының өсерінен кейде жылылыққа ауысып отырады. [[Жаз]]ы ыстық, құрғақ, әрі ұзақ болады. Күн сәулесі мол түседі. Құрғақшылық жиі болады, қар жамылғысы жұқа мөлшерден жоғары буланады, желдің екпіні қатты, [[көктем]]де топырақтың ылғал қоры аз болады. Қызылқоға ауданының территориясы қоңыржай белдеуде жатыр. Күн радиациясының түсу мөлшері қандай ендікте жатқанына, күннің жарықтығы мен ұзақтығына байланысты. Қыста арктикалық ауа массасының әсері зор. Азия антициклоны ішкерілей еніп, ауаның температурасын қатты суытады. Жазда ыстық ауа райын түзеді. Атлант мұхитынан келетін ауа қай мерзімде болсын климатты жылытады, ылғал әкеледі.

Климат, ауа райы жағдайы аймақтың Еуразия құрлығының бел ортасында, мұхит пен теңізден шалғай жатуына тікелей байланысты.
Атмосфералық айналым мен алқаптың жер-бедері ауа райын түзуші маңызды жайт болып табылады. Жыл бойы аймақ жеріне ауа ағымының үш негізгі түрі әсер етеді: арктикалық, полярлық (немесе қоңыржай белдеулік) және тропикалық. Аймақ қоңыржай белдеудің оңтүстік бөлігінде жатқандықтан, қоңыржай ендік ауасының әсері басымырақ. Аймақтың ауа райына [[Атлант мұхиты|Атлант]] пен [[Солтүстік Мұзды мұхит]]тар да әсер етеді. Таулы кедергінің жоқтығынан, ауа ағымдары солтүстіктен оңтүстікке және батыстан шығысқа еркін өтеді. Атлант мұхитының теңіздерінен келетін ауа үлкен қашықтықты жүріп өтіп, көп ылғалын жоғалтады. Сөйте тұра, батыстан [[атмосфералық жауын-шашын]]ның ең негізгі бөлігін әкеліп, қыста температураны жоғарылатады да, жазда төмендетеді. Солтүстік Мұзды мұхит үстінде қалыптасатын континенттік арктикалық ауаға қыста да, жазда да төмен температура және аз ылғалдылық тән. Осындай ауаның келуіне байланысты антициклондық ашық күндер орнайды. Мұндайда қыста аяз, жазда ыстық болады. Арктиканың континенттік ауа массасы аймаққа жылдың мезгіларалық кезеңінде жиірек өтіп кетуіне байланысты, көктемде кеш (бесқонақ), күзде ерте суық түсулері болып тұрады.

[[Каспий теңізі]]нің климатқа әсері шектеулі. Оның әсері жағалауға жақын жерлерде ғана байқалады, атап айтсақ, ауаның ылғалдылығы шамалы артып, қыста температурасы жоғарылайды, ал жазда төмендейді, температураның жылдық және тәуліктік амплитудасы кемиді.
Осы жайттардың әсерінен тым құрғақ континенттік климат қалыптасады. 

Ауданға тән сипаттама: 
* жазы өте ыстық, осы ендік бойынша қысы суық; 
* жылдық және тәуліктік температураның күрт ауытқуы; 
* жауын-шашыны аз және жыл мезгіл бойынша тең таралмаған, ауасы құрғақ; бұлтты аспаннан гөрі, ашық күндері мол.

Осының бәрі аймақтың қиыр солтүстігінде және солтүстік- батысында [[дала]], орталығында [[шөлейт]] және оңтүстігінде нағыз [[шөл]]дің қалыптасуына әкеліп соқтырады. 
Аймақта жел қуатының қоры мол, оны халық шаруашылығында пайдалануға болады. Қауіпті жел бұл аймаққа төн құбылыс. Каспий теңізінің жағалауы қатты желімен ерекшеленеді, оның жыл сайынғы орташа жылдамдығы 6-7 м/ сек, бұл Қазақстан бойынша ең жоғары көрсеткіш. Мұнымен қоса, жазда жергілікті жел - [[бриз]] (күндіз теңізден құрлыққа қарай, ал түнде керісінше құрлықтан теңізге қарай соғады) байқалады.&lt;ref&gt;Қызылқоға - құт мекен. Алматы: «Өлке» баспасы, 2005 ж. ISBN 9965-599-97-1&lt;/ref&gt;


== Әкімшілік-аумақтық бөлінісі ==
Аудандағы 26 елді мекен 10 ауылдық округке біріктірілген:
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! Ауылдық округ/қала !! 	Халқы (2009) !! Елді мекендері
|-
| [[Жамбыл ауылдық округі (Атырау облысы)|Жамбыл ауылдық округі]] || 1 782|| [[Қаракөл (Қызылқоға ауданы)|Қаракөл]], [[Айдын (Атырау облысы)|Айдын]] ауылдары
|-
| [[Жангелдин ауылдық округі (Атырау облысы)|Жангелдин ауылдық округі]] || 1 583 || [[Жангелдин]] ауылы
|-
| [[Көздіқара ауылдық округі]] || 1 969 || [[Қоныстану (Көздіқара ауылдық округі)|Қоныстану]], [[Бүйрек (ауыл)|Бүйрек]], [[Қосқұлақ (ауыл)|Қосқұлақ]] ауылдары
|-
| [[Қызылқоға ауылдық округі]]|| 1 420 || [[Қарабау (Атырау облысы)|Қарабау]], [[Бұқар (ауыл)|Бұқар]] ауылдары
|-
|[[Миялы ауылдық округі (Атырау облысы)|Миялы ауылдық округі]] || 6 473 || [[Миялы (Атырау облысы)|Миялы]] ауылы
|- 
|[[Мұқыр ауылдық округі (Атырау облысы)|Мұқыр ауылдық округі]] || 4 900|| [[Мұқыр (Атырау облысы)|Мұқыр]], [[Сарықұмақ]], [[Соркөл (ауыл)|Соркөл]], [[Тасқұдық (Атырау облысы)|Тасқұдық]] ауылдары және [[Жамансор]], [[Жантерек]], [[Кенбай (Мұқыр ауылдық округі)|Кенбай]] темір жол бекеттері кіреді.
|-
|[[Ойыл ауылдық округі (Атырау облысы)|Ойыл ауылдық округі]] || 2 298 || [[Жасқайрат (Қызылқоға ауданы)|Жасқайрат]], [[Аққора (Атырау облысы)|Аққора]] ауылдары 
|-
|[[Сағыз ауылдық округі]] || 7 092 || [[Сағыз (ауыл)|Сағыз]], [[Былқылдақты]], [[Кенбай (Сағыз ауылдық округі)|Кенбай]], [[Қоңыраулы]] ауылдары
|-
| [[Тайсойған ауылдық округі]] || 866 || [[Тайсойған (Атырау облысы)|Тайсойған]] ауылы
|-
| [[Тасшағыл ауылдық округі]] || 2 105 || [[Тасшағыл]], [[Қоғам (Атырау облысы)|Қоғам]], [[Қоныстану (Тасшағыл ауылдық округі)|Қоныстану]] ауылдары 
|}

== Ірі елді мекендері ==
{| class=&quot;wikitable&quot;
! Атауы !! Статусы !! Халқы (2009)
|-
| [[Сағыз (ауыл)|Сағыз]] || ауыл || {{өсім}} 6530
|-
| [[Миялы (Атырау облысы)|Миялы]] || ауыл || {{өсім}} 6473
|-
| [[Мұқыр (Атырау облысы)|Мұқыр]] || ауыл || {{өсім}} 3423
|-
| [[Жасқайрат (Қызылқоға ауданы)|Жасқайрат]] || ауыл || {{өсім}} 2026
|-
| [[Тасшағыл]] || ауыл || {{өсім}} 1682
|-
| [[Жангелдин]] || ауыл || {{құлдырау}} 1583
|-
| [[Қоныстану (Көздіқара ауылдық округі)|Қоныстану]] || ауыл || {{құлдырау}} 1561
|-
| [[Қаракөл (Қызылқоға ауданы)|Қаракөл]] || ауыл || {{құлдырау}} 1547
|-
| [[Қарабау (Атырау облысы)|Қарабау]] || ауыл || {{құлдырау}} 1420
|}

== Жер беті сулары ==
[[Сурет:Ойыл өзені Қызылқоға ауданы.jpg |thumb|right|200px|Ойыл өзені]]Ауданның солтүстік жағын қамтитын өзен жүйесін Тайсойған мен Бүйрекқұмды солтүстік-шығыстан оңтүстік-батысқа қарай қиып өтетін [[Ойыл (өзен)|Ойыл]] (төменгі ағысы) мен оның Көздіқара, [[Құройыл]] және [[Жарыпшыққан (өзен)|Жарыпшыққан]] (оның тармағы Жаманащы) тармақтары, ал оңтүстік-шығыс жағындағы жүйесін [[Ноғайты (өзен)|Ноғайты]], [[Топырақшашты]], [[Бұрмасай]] және [[Мұқыр өзені|Мұқыр]] атты салалары мен [[Сағыз өзені|Сағыз]] өзенінің орта ағысы, сондай-ақ Ойыл мен Сағыз өзенінің бойларындағы кішігірім көлдер мен көптеген құдықтар (Аққұдық, Белқұдық, [[Тақырқұдық]], [[Қарағанқазғанқұдық]], т.б.) құрайды.

== Халқы ==
Тұрғыны 31,8 мың адам (2014).  Қызылқоға ауданында, негізінен, қазақтар тұрады, халықтың орташа тығызд. 1 км²-ге 1,2 адамнан астам. Халқының басым бөлігі [[Ойыл]] және [[Сағыз өзені|Сағыз өзендеріне]] жақын елді мекендерге шоғырланған.

== Шаруашылығы==
[[Сурет:Қызылқоғада жем-шөп дайындау.jpg|thumb|right|200px|]]Қызылқоға ауданы — ауыл шаруашылықты аудан, ежелден төрт түліктің мекені. Бұл өңірдің жері құнарлы, мал өсіруге өте қолайлы. Қазір ауыл шаруашылығы саласын дамытуға 554 338 гектар жер бөлінген. Ауданда 7 жауапкершілігі шектеулі серіктестік, 1 өндірістік кооператив, 2 агрофирма, 6 өндірістік кооператив, 296 шаруа қожалығы бар. Қазіргі таңда мүйізді ірі қара – 32256, қой мен ешкі – 142148, жылқы – 16935, түйе 1802-ден астам.&lt;ref&gt;Атырау газеті.Atr.kz/15 қараша, 2019 жыл&lt;/ref&gt;  [[Сағыз өзені|Сағыз]] бен [[Ойыл (өзен)|Ойыл өзендерінің]] бойында, [[Тайсойған құмы]]ндағы бұлақтар басында аздаған суармалы егіншілік бар, мұнда негізінен тары өсіріледі.
Ауданда тіркелген шағын және орта кәсіпкерлік субъектілері 1598. Олардың 74-і – заңды тұлға, 298-і шаруа қожалығы болса, 1226-сы – жеке кәсіпкерлер.
Қызылқоға ауданында кен байлықтарынан мұнай, құрылыс материалдары (саз, құмтас) кездеседі.

== Пайдалы қазбалары ==
Қызылқоға ауданының тектоникалық өзгерістерінде жанартау, тау түзілу процестері болмағандықтан пайдалы қазбалар көбіне шөгінді жыныстар мен ежелгі теңіз жануарлары қалдықтарымен байланысты. Аудан территориясында [[мұнай]] жөне [[газ]] қоры бар екендігі анықталды. Шөгінді жыныстардың астында жатқан қалыңдығы 5000-8000 метрге жететін тұз қабаты мұнай қорын зерттеуге толық мүмкіндік бермей отыр. Тұз қабатының үсті құмды қиыршық тастармен, саз және әктастармен жабылған. Аудан территориясында құрылыс материалдары да кең тараған (қиыршық құм, әктас, саз т.б.). Миялы селосына таяу жердегі Қартаман сорынан тұз алына бастады.

== Экологиялық жағдайы ==
Қызылқоға ауданының 750 мың га жерін [[Тайсойған полигоны|Тайсойған]] деп аталатын полигон алып жатыр. Бұл жер 1952 жылдың сәуір айындағы КСРО Министрлер Кеңесінің Қаулысымен әскери мақсатқа берілді. Полигонды стратегиялық мақсаттағы ракета әскері мен әуе соғысы күштері пайдаланды. Тайсойған полигоны 3 бөлімшеден тұрады. Аймақта 2000 т-дан астам соғыс техникасы қалдықтары шашылып, кейіннен қалпына келтірілді. Аудан аумағының үштен екі бөлігі дерлік полигонда орналасқан. Аудан тұрғындарының денсаулығы аса күрделі жағдайда тұр. Әйелдер анемиясы, аналардың мезгілінен бұрын босануы, сәбилердің дүниеге кеміс болып келуі, жүрек, қантамырлары аурулары, өкпе ауруы, қатерлі ісік аурулары республика бойынша орта деңгейден әлдеқайда асып кеткен. Экологиялық жағынан қолайсыз, қоршаған ортаға зиянды заттар шығару көрсеткіші ауданда өте жоғары.
Тайсойған құмдарында орналасқан отарларда мал шығыны көбірек кездесті. Сондай-ақ Қызылқоға өңірінде аса қауіпті жұқпалы ауру - обаның ошақтары бар. Жарылыс болған жер маңайындағы өсімдіктер өзгеріске ұшыраған. Топырақ, ауа, су белгілі бір дөрежеде ластанып бүлінген. 

== Топырақ жамылғысы ==
[[Топырақ]], өсімдік жамылғысы және жануарлар дүниесі әртүрлі. Олар белгілі географиялық заңдылықтарға бағына таралған. Бұл аймаққа үш ендіктік табиғи өңірлілік тән: далалық, шөлейттік (жартылай шөлдік) және шөлдік. Жеке өңірлік табиғи аралықтар ішінде айтарлықтай өзгерістер болып тұрады. Мұндай аймақтық және жергілікті ерекшеліктер қазіргі ландшафтың қалыптасу тарихына, физикалық-географиялық жағдайға, жер бедеріне, шөгінді жыныстарға және климатқа тікелей байланысты.
Топырақ жамылғысы табиғи өңірлерге сәйкес дамыған. Аймақ алқабында [[Қара топырақ|қара]], каштанды, [[Қоңыр топырақтар|қоңыр]], сұрғылт қоңыр топырақтар басым тараған. Оңтүстіктік гумусы аз қара топырақ құрғақ дала аумағында дамыған, түрлі шөпті-қызылбетегелі өсімдік астында қалыптасқан.
Қызылқоға ауданының территориясы [[шөлейт]] зонасында жатыр. 

== Өсімдігі мен жануарлар дүниесі ==
Өсімдік жамылғысы әр алуан. Құмды сор, сортаң топырағында [[жусан]], [[Еркек шөп|еркекшөп]], [[ақ селеу]], [[Шағыр (өсімдік)|шағыр]], [[бұйырғын]], ойпаңдау жерде [[ақ жусан]], [[бетеге]], [[жыңғыл]], [[жүзгін]], [[Теріскен (өсімдік)|теріскен]] өседі. 

[[Жануарлар]] дүниесінің өсімдік жамылғысымен және топырақтың белгілі түрлерімен тығыз байланысы олардың географиялық таралу заңдылықтарынан да байқалады. Бұл аймақта [[сүтқоректілер]]дің 50 түрі, [[құстар]]дың 200 түрі, [[қосмекенділер]] мен [[бауырымен жорғалаушылар]]дың 18 түрі кездеседі. Олардың ішінде сүтқоректілердің 6 түрі, құстардың 29 түрі және бауырымен жорғалаушылардың 1 түрі сирек кездесетіндер мен құрып бара жатқандар қатарында, олар Қазақстан Республикасының “[[Қызыл кітап|Қызыл кітабына]]” енгізілген.

Жануарлардың негізгі түрлері ендік бағыттағы өңірлік тәртіппен таралған. Солтүстікте жануарлардың далалық жерге тән түрлері: [[Алып көртышқан|үлкен көртышқан]], [[борсық]], [[суыр]], [[Сарышұнақтар|сарышұнақ]], [[Атжалман|кәдімгі атжалман]], [[дала шақылдағы]], [[ақ қоян]], [[Азия орман қаптесері|орман қаптесері]] кезігеді. [[Шөлейт]]ті өлкелерде дала және [[шөл]] өкілдері майлықұйрық, [[Қосаяқтар|қосаяқ]], [[тышқандар]], [[құлақты кірпі]], [[Балпақ|сары балпақ]], соқыртышқан қатар кездеседі.

'''Жыртқыштардан:''' [[Сасық күзен (сусар тұқымдасы)|сасықкүзен]], [[қасқыр]],[[түлкі]], [[қарсақ]] кездеседі. Аймақтың құмды жері [[сүтқоректілер]] фаунасына бай. Әсіресе кеміргіштер көп: северцов қосаяғы, [[Құм қоян]], эверсман атжалманы, жыртқыштарға тән [[шағыл мысығы]] мен [[сабаншы]], тұяқтылардан [[Ақбөкен|сайғақтар]] (киік) мекендейді.

'''Құстардан:''' [[Аққулар|аққу]], [[қоңыр қаз]], [[үйрек]] түрлері, [[көкқұтан]], [[аққұтан]], [[Тырналар тұқымдасы|тырна]], [[тарғақ]], [[қызғыш]], [[Шағалалар|шағала]], [[қара қарға]], [[ала қарға]], көкмойын қарға, [[сауысқан]], [[қарақұс]], [[үкі]], [[Жапалақтәрізділер|жапалақ]], [[байғыз]], [[Шілдер|шіл]], [[көк кептер]], [[қырғи]], [[Қараторғайлар|қараторғай]], [[бозторғайлар]], [[Қарлығаштар|қарлығаш]], [[шымшық]], [[көкек]], [[безгелдек]], сұр құр, шөл қарғасы, дала бүркіті, шақылық т.б. мекен етеді.

'''Балықтардан''' өзендерде [[жайын]], [[сазан]], [[табан]], [[шортан]], [[сазан]], [[шортан]], [[жайын]], [[көксерке]], [[Қызылқанат балық|қызылқанат]], [[ақбалық]], [[Тұқылар|тұқы]], [[Табан балық|табан]], [[Өзен алабұғасы|алабұға]], ақ жолтай т.б. балықтар мол. &lt;ref&gt;Атырау энциклопедия. Алматы 2000&lt;/ref&gt;

== Көлік жолдары ==
Ауданның оңтүстік бөлігінде оны басқа облыстармен және аудандармен байланыстыратын солтүстік-шығыс бағытта Атырау — [[Қандыағаш]] — [[Орск]] темір жолы мен мұнай құбыры, Атырау — Ақтөбе автомобиль жолы, солтүстік-батыс бағытта Орта Азия — Орск мұнай мен газ құбырлары өтеді.&lt;ref&gt;[[Қазақстан энциклопедиясы]]&lt;/ref&gt;
Аудан ішінде автомобиль жолы Сағыз станциясынан аудан орталығы [[Миялы (Атырау облысы)|Миялы ауылымен]], одан әрі оны [[Қарабау (Атырау облысы)|Қарабау ауылы]] арқылы [[Индербор]] және [[Мақат]] кенттерімен қосады.

== Әлеуметтік нысандары ==
Қызылқоға ауданында байланыс бөлімі, ауыл шаруашылығы құрылыс мекемесі, [[баспахана]], сауда мекемелері, кәсіптік-техникалық мектеп, 13 орта мектеп, 27 денсаулық сақтау мекемелері, 15 мәдениет үйі, 20 [[кітапхана]] жұмыс істейді. 1953 жылдан бері [[Қызылқоға (газет)|&quot;Қызылқоға&quot;]] газеті шығады.
Қазір аудан тұрғындарына 176 сауда нысаны, 1 базар, 50 қоғамдық тамақтандыру, 95 халыққа қызмет көрсету орны және 32 өндіріс нүктесі қызмет көрсетуде. 35 [[кітапхана]] (300 мың кітап қоры бар), 2550 орындық мәдениет үйлері мен клубтар, 20 автоклуб және ұлт-аспаптар оркестрі жұмыс істейді.

== Білім беру ісі ==
[[Сурет:Мұқыр орта мектебі.jpg|thumb|оңға|250px|Мұқыр орта мектебі]]
Қазақ даласында білім беру ісі патшалы Ресейден бұрын-ақ қолға алынған болатын. Дегенмен, жер-жерлерде хат танытатын “Қызыл үйлер” ұйымдастырылып халықты жаппай сауаттандыру жүйелі жүргізіле бастаған тұс- осы кезеңге тура келеді. Қызылқоға өңірінде алғашқы мектептің іргетасы 1891 жылы қаланған. Содан бергі [[Қазан төңкерісі]]не дейінгі уақытта [[Қарабау (Атырау облысы)|Қарабаудың]] “Қызыл үй” мектебі, “Кермеқас”, “Қаракөл” мектептері өмірге келді. Осы мектептердің ашылуына сол кездегі көзі ашық, көңілі ояу қазақ азаматтары мұрындық болды. Мәселен, [[Тайсойған (Атырау облысы)|Тайсойғандағы]] “Төте оқу” мектебін Аяпберген Науанов ұйымдастырса, Каракөлдегі мектеп халқымыздың ұлы ағартушысы Ыбырай Алтынсариннің бастамасымен ашылды. Кеңестік қызыл империя тұсында халқымыздың, Қазан төңкерісіне дейін “қараңғы”, сауатсыз саналып келгені белгілі. Ал, шын мәнісінде кеңес өкіметіне дейін де ата-бабаларымыз мектептер ашып, ұрпақтарының білім алуына, сауатты болуына үлкен мән берген. Оның айқын дәлелін аудандағы көптеген білім орындарының арғы-бергі тарихынан анық байқауға болады.

Қазіргі уақытта аудан көлемінде 9 мың бала оқитын 11 орта, 1 сегізжылдық, 2 бастауыш мектеп, 1 кәсіптік-техникалық мектеп, 2 музыка, 1 спорт мектебі, 13 балабақша жұмыс істейді. Мұнда 600-ден астам мұғалім, оның ішінде 500 жоғары білімді мұғалімдер еңбек етеді. Мектеп жанындағы интернаттарда 1200, балабақшасында 1000-ға жуық бала тәрбиеленуде. Мектептердің материалдық оқу базасы жылдан-жылға жақсаруда. 10 [[орта мектеп]], 9 [[балабақша]] үйі және кәсіптік-техникалық мектеп комплексі типтік жобамен салынған.

== Денсаулық сақтау ==
Ауданда ең бірінші учаскелік [[аурухана]] 1940 жылы “Комсомол” совхозының орталығы [[Қоныстану]] ауылында ашылды, бұл аурухана Қаракөл учаскелік ауруханасы деп аталып, күні бүгінге дейін халыққа қызмет көрсетіп келеді. Бұл ауруханада арнаулы орта білімді [[фельдшер]] Қайыр Сегізбаев, Қоңыр Таңкиев, Айтқали Кәдірғалиев ұзақ жылдар қызмет жасады.
[[Сурет:Қызылқоға ауданындағы өкпе аурулары диспансері.jpg|thumb|оңға|200px|Қызылқоға ауданындағы өкпе аурулары диспансері.]]
1944-46 жылдары Қоңыр Таңкиев Ойыл ауданында, Айтқали Кәдірғалиев Қызылқоға ауданында аудандық денсаулық сақтау бөлімінде меңгеруші қызметтерін атқарды. Халық денсаулығын қорғаудағы жемісті еңбегі үшін ауыл фельдшері Қоңыр Таңкиев 1960 жылы [[Ленин ордені]]мен марапатталды.
Ауданда 1946-1950 жылдары Ресей облыстарынан келген жоғары білімді дөрігерлер Платонова, Мельникова, Иванова, Клещарь, Власова, арнаулы орта білімді Порт, Пономоренко халыққа дәрігерлік қызмет көрсетті. 1952 жылы ауданға жергілікті дәрігер жоғары білімді терапевт Оспан Сүлейменов  келді. 1957 жылы медицина институтын бітіріп келген аудан азаматтары Тайпақ Қарабалин, Бақыт Көбенов, Отарбай Тұрашев жұмысқа кірісті. 
Халыққа дөрігерлік қызмет көрсетудегі жемісті еңбегі үшін Бақыт Көбеновке “Қазақ ССР-іне еңбегі сіңген дөрігер” атағы беріліп, &quot;Еңбек Қызыл Ту&quot; орденінің иегері атанды. Тайпақ Қарабалин  “Октябрь революциясы” және [[Еңбек Қызыл Туы ордені|“Еңбек Қызыл Ту”]] орденімен, Мүслима Үмбетова  “Халықтар достығы” орденімен марапатталды, Зауза Даулетиярова  “Қазақ ССР-іне еңбегі сіңген дәрігер” құрметті атағы берілді.

Ауданда 345 төсектік 8 [[аурухана]], 10 [[амбулатория]], 21 [[фельдшерлік-акушерлік пункт]], 1 санэпидемстанция жұмыс жасайды, оларда 60-қа жуық жоғары білімді дәрігер, 300-дей орта медицина қызметкерлері бар.

== Аудан мәдениеті ==
1959 жылға дейін Қызылқоға аудандық мәдени-ағарту бөлімі болып аталды. Бөлім меңгерушісі ретінде 1953 жылға дейін Жамал Қазбаева қызмет істеп келді.
Бөлім 1959 жылға дейін [[Қарабау (Атырау облысы)|Қарабау]] ауылында орын теуіп, 1959 жылдан бастап [[Миялы (Атырау облысы)|Миялы]] ауылына көшірілді. 1946 жылдан бері мәдениет бөлімін Шәкір Нәсіпқалиев, Ақсәнім Құттыбаева, Леп Оразов, Бейбітәлі Құлсейітов, Нәби Шәуткенов, Тасболат Таласбаев, Оңдасын Ағырапов, Қармыс Өтеулиев, Аманқос Сабыров, Ұлықпан Алпанов, 1993 жылдан бері Қазақстан Республикасының мәдениет қайраткері Жәния Қалиқызы Ізбасқан басқарып келеді.

Аудандық мәдениет бөліміне қарасты 51 [[мекеме (заңдық)|мекеме]] бар, онда 25 [[кітапхана]], 7 мәдениет үйі, 14 селолық клуб, 2 жылжымалы клуб, 1 халық театры, 1 кинотеатр, 1 [[мұражай]], 1 халық ұлт-аспаптар оркестрі бар, онда барлығы 188 қызметкер жұмыс жасайды. Ауданда 178,0 мың кітап қоры жинақталған.

Жергілікті сазгер Қазақстан Республикасына еңбегі сіңген мәдениет қызметкері Жәкула Нұрғалиевтің 15 әні, сазгерлер Халидолла Ізекеновтың, Сүйінғали Өтеуовтің, Қазақстан Республикасына еңбегі сіңген мәдениет қызметкері Сейсенбек Есенғалиевтың, күйшілер Нәсіпқали Мәулекенов пен Әлдеш Жәлекеевтің, Сұлтан Қарасаевтың, Тілеужан Әбішевтың, Мағзуғаш Меңдіғаринаның, Жолдасқали Қосыбековтың, Жәрдемғали Озғанбаевтың, әншілер Ғалия Ықыласованың, Оңдасын Ағыраповтың, Гүлсағима Дүйсенғалиеваның, Беркін Шегеевтің, Бақтыбай Садықовтың, Шайым Ізмұқановтың, Түгелбай Хамзиннің, Тыныштық Шабаевтың, Мұрат Бекешовтың, Мария Ревкованың, Ғайнолла Асанбаевтың, Хасан Төралиевтың, Ұлдаш Құлшықованың, Беркін Хасановтың, Күләш Әбдіғалиеваның, биші Күнжан Ахметованың есімдері көпке танымал. Олар өнер фестивальдерінде лауреат атанды.

Аудандағы халық театры қазақ драматургтерінің бірнеше қойылымдарын қойып, атап айтқанда: [[Аманжол Шамкенов|А.Шамкеновтың]] “Табамын ені”, [[Тахауи Ахтанов|Т.Ахтановтың]] “Күтпеген кездесу”, “Алтын табақтағы жылан”, [[Оразбек Бодықов|О.Бодықовтың]] “Қанжар мен домбыра”, “Ойбай күйеу керек”, [[Қалтай Мұхамеджанов|К.Мұхамеджановтың]] “Қуырдақ дайын”, “Құдағи келіпті”, “Төрт бойдақ бір қыз”, “Дөкей келе жатыр”, Б.Жөкеевтің “Әке тағдыры” тәрізді т.б. қойылымдарды халыққа ұсынып, “халық” театры атағын бірнеше рет қорғап шықты. 

Аудан орталығы “Арман” мәдениет үйі жанынан 40 адамдық ұлт-аспаптар оркестрі құрылды, бұл оркестр “халық ұлт аспаптар оркестрі” деген атағын қорғады.
Аудан орталығы “Арман” мәдениет үйі жанынан 1994 ж. “Тамаша-Думан” ойын-сауық отауы құрылды. Бұл топ мүшелерінің өнері жоғары бағаланып, облыстық мөдениет басқармасының маршруты беріліп, облыстың барлық аудандарына Мақат, Индер, Исатай, Жылой, Құрманғазы, бұрынғы Балықшы ауданының қарамағындағы барлық ауылдарға және Атырау қаласына өнер көрсетіп халықтың қошеметіне бөленді.

Жергілікті сазгер Әбдіғаппар Темірхановтың басшылығымен “Наурыз” тобының “Сағызым-сазым” атты үнтаспалары шықты. Аудандық мәдениет бөлімінің халыққа мәдени қызмет көрсетудегі жұмысы облыстық мәдениет басқармасы бойынша жоғары бағаланып келеді.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

== Сыртқы сілтемелер ==
* [http://www.e-atyrau.kz/rus/index.php?name=Pages&amp;op=page&amp;pid=14 Атырау облысының электронды әкімдігі]

{{wikify}}
{{Атырау облысы}}
{{Қызылқоға ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Қызылқоға ауданы]]</text>
      <sha1>ge8t2vx9txb4ga4a2faxpfomb1cskrv</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Молдова қалаларының тізімі</title>
    <ns>0</ns>
    <id>16232</id>
    <revision>
      <id>3064708</id>
      <parentid>2732031</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:27:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Malik Nursultan B</username>
        <id>111493</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Malik Nursultan B [[Молдавия қалаларының тізімі]] бетін [[Молдова қалаларының тізімі]] бетіне жылжытты</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4122" xml:space="preserve">[[Молдавия]] қалаларының тізімі:

Молдавияда қала дәрежесіне 65 елді мекен ие. Төменде алдымен дәстүрлі атауы, жақша ішінде Молдавияның өзінде қолданылатын атауы келтірілген.

&lt;div style=&quot;-moz-column-count:3; column-count:3;&quot;&gt;
# [[Атаки]] (Отачь)
# [[Бельцы]] (Бэлць)
# [[Бендеры]] (Бендер)
# [[Бессарабка]] (Басарабяска)
# [[Бируинца]] (Бируинца)
# [[Бричаны]] (Бричень)
# [[Быковец]] (Буковэц)
# [[Вадул-луй-Водэ]] (Вадул луй Водэ)
# [[Ватра]] (Ватра)
# [[Вулканешты]] (Вулкэнешть)
# [[Гиндешты]] (Гиндешть) бұрынғы Ленинский
# [[Глодяны]] (Глодень)
# [[Днестровск]] (Днестровск)
# [[Григориополь]] (Григориополь)
# [[Дондюшаны]] (Дондушень)
# [[Дрокия]] (Дрокия)
# [[Дубоссары]] (Дубэсарь)
# [[Дурлешты]] (Дурлешть)
# [[Единцы]] (Единец)
# [[Кагул (қала)|Кагул]] (Кахул)
# [[Каинары]] (Кэинарь)
# [[Калараш]] (Кэлэрашь)
# [[Каменка (Молдавия)|Каменка]] (Каменка)
# [[Кантемир (қала)|Кантемир]] (Кантемир)
# [[Каушаны]] (Кэушень)
# [[Кишинёв]] (Кишинэу)
# [[Кодру]] (Кодру)
# [[Комрат]] (Комрат)
# [[Костешты]] (Костешть)
# [[Красное (қала)|Красное]] (Красное)
# [[Криково]] (Крикова)
# [[Криуляны]] (Криулень)
# [[Корнешты]] (Корнешть)
# [[Купчинь]] (Купчинь) бұрынғы Калининск
# [[Леово]] (Леова)
# [[Липканы]] (Липкань)
# [[Маркулешты]] (Мэркулешть)
# [[Маяк (қала)|Маяк]] (Маяк)
# [[Ниспорены]] (Ниспорень)
# [[Новотираспольский]] (Тирасполул Ноу)
# [[Новые Анены]] (Анений Ной)
# [[Окница]] (Окница)
# [[Оргеев]] (Орхей)
# [[Резина (қала)|Резина]] (Резина)
# [[Рышканы]] (Рышкань)
# [[Рыбница]] (Рыбница)
# [[Слободзея]] (Слобозия)
# [[Сороки (қала)|Сороки]] (Сорока)
# [[Страшены]] (Стрэшень)
# [[Сынжера]] (Сынджера)
# [[Сынжерея]] (Сынджерей) бұрынғы Лазовск
# [[Тараклия]] (Тараклия)
# [[Теленешты]] (Теленешть)
# [[Тирасполь]] (Тирасполь)
# [[Унгены]] (Унгень)
# [[Фалешты]] (Фэлешть)
# [[Флорешты]] (Флорешть)
# [[Фрунзе (қала)|Фрунзе]] (Фрунзэ)
# [[Хынчешты]] (Хынчешть) бұрынғы Котовск
# [[Чадыр-Лунга]] (Чадыр-Лунга)
# [[Чимишлия]] (Чимишлия)
# [[Шолданешты]] (Шолдэнешть)
# [[Штефан-Водэ]] (Штефан Водэ) бұрынғы Суворово
# [[Яловены]] (Яловень)
# [[Яргара]] (Яргара)
&lt;/div&gt;

Осы тізімдегі Тирасполь, Бендеры, Дубоссары, Рыбница, Каменка, Григориополь, Слободзея, Маяк, Новотираспольский, Красное, Днестровск қалалары [[Приднестровье Молдав Республикасы]] атты танылмаған мемлекеттік құрылымның бақылауында және Молдавия билігіне іс жүзінде бағынбайды.

{{Суретсіз мақала}}
[[Санат:Елдер бойынша қала тізімдері]]
[[Санат:Елдер бойынша қала тізімдері‎]]
[[Санат:Молдова қалалары]]</text>
      <sha1>mv0gf6j552bx81bn602d0jcxs94imjb</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064710</id>
      <parentid>3064708</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:28:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Malik Nursultan B</username>
        <id>111493</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4141" xml:space="preserve">[[Молдова]] қалаларының тізімі:

Молдовада қала дәрежесіне 65 елді мекен ие. Төменде алдымен дәстүрлі атауы, жақша ішінде Молдавияның өзінде қолданылатын атауы келтірілген.

&lt;div style=&quot;-moz-column-count:3; column-count:3;&quot;&gt;
# [[Атаки]] (Отачь)
# [[Бельцы]] (Бэлць)
# [[Бендеры]] (Бендер)
# [[Бессарабка]] (Басарабяска)
# [[Бируинца]] (Бируинца)
# [[Бричаны]] (Бричень)
# [[Быковец]] (Буковэц)
# [[Вадул-луй-Водэ]] (Вадул луй Водэ)
# [[Ватра]] (Ватра)
# [[Вулканешты]] (Вулкэнешть)
# [[Гиндешты]] (Гиндешть) бұрынғы Ленинский
# [[Глодяны]] (Глодень)
# [[Днестровск]] (Днестровск)
# [[Григориополь]] (Григориополь)
# [[Дондюшаны]] (Дондушень)
# [[Дрокия]] (Дрокия)
# [[Дубоссары]] (Дубэсарь)
# [[Дурлешты]] (Дурлешть)
# [[Единцы]] (Единец)
# [[Кагул (қала)|Кагул]] (Кахул)
# [[Каинары]] (Кэинарь)
# [[Калараш]] (Кэлэрашь)
# [[Каменка (Молдавия)|Каменка]] (Каменка)
# [[Кантемир (қала)|Кантемир]] (Кантемир)
# [[Каушаны]] (Кэушень)
# [[Кишинёв]] (Кишинэу)
# [[Кодру]] (Кодру)
# [[Комрат]] (Комрат)
# [[Костешты]] (Костешть)
# [[Красное (қала)|Красное]] (Красное)
# [[Криково]] (Крикова)
# [[Криуляны]] (Криулень)
# [[Корнешты]] (Корнешть)
# [[Купчинь]] (Купчинь) бұрынғы Калининск
# [[Леово]] (Леова)
# [[Липканы]] (Липкань)
# [[Маркулешты]] (Мэркулешть)
# [[Маяк (қала)|Маяк]] (Маяк)
# [[Ниспорены]] (Ниспорень)
# [[Новотираспольский]] (Тирасполул Ноу)
# [[Новые Анены]] (Анений Ной)
# [[Окница]] (Окница)
# [[Оргеев]] (Орхей)
# [[Резина (қала)|Резина]] (Резина)
# [[Рышканы]] (Рышкань)
# [[Рыбница]] (Рыбница)
# [[Слободзея]] (Слобозия)
# [[Сороки (қала)|Сороки]] (Сорока)
# [[Страшены]] (Стрэшень)
# [[Сынжера]] (Сынджера)
# [[Сынжерея]] (Сынджерей) бұрынғы Лазовск
# [[Тараклия]] (Тараклия)
# [[Теленешты]] (Теленешть)
# [[Тирасполь]] (Тирасполь)
# [[Унгены]] (Унгень)
# [[Фалешты]] (Фэлешть)
# [[Флорешты]] (Флорешть)
# [[Фрунзе (қала)|Фрунзе]] (Фрунзэ)
# [[Хынчешты]] (Хынчешть) бұрынғы Котовск
# [[Чадыр-Лунга]] (Чадыр-Лунга)
# [[Чимишлия]] (Чимишлия)
# [[Шолданешты]] (Шолдэнешть)
# [[Штефан-Водэ]] (Штефан Водэ) бұрынғы Суворово
# [[Яловены]] (Яловень)
# [[Яргара]] (Яргара)
&lt;/div&gt;

Осы тізімдегі Тирасполь, Бендеры, Дубоссары, Рыбница, Каменка, Григориополь, Слободзея, Маяк, Новотираспольский, Красное, Днестровск қалалары [[Транснистрия|Приднестровье Молдав Республикасы]] атты танылмаған мемлекеттік құрылымның бақылауында және Молдова билігіне іс жүзінде бағынбайды.

{{Суретсіз мақала}}
[[Санат:Елдер бойынша қала тізімдері]]
[[Санат:Елдер бойынша қала тізімдері‎]]
[[Санат:Молдова қалалары]]</text>
      <sha1>o06ifqi5eght3wt4ezamhcfbhr48vms</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Түлкі</title>
    <ns>0</ns>
    <id>17417</id>
    <revision>
      <id>3065252</id>
      <parentid>3036565</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T06:58:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Nurbekovanurly</username>
        <id>121316</id>
      </contributor>
      <comment>/* Кіріспе бөлімін өңдеді */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7622" xml:space="preserve">{{Taxobox
| name = Кәдімгі түлкі
| fossil_range=Mid-[[Плейстоцен]]–Recent
| status = LC
| status_system = iucn3.1
| status_ref = 
| trend = stable
| image = Лисица.JPG
| image_caption = ''V. v. crucigera''&lt;br /&gt;[[Іле Алатауы|Іле Алатауда]]
| regnum = [[Жануарлар]]
| phylum = [[Хордалылар]]
| classis = [[Сүтқоректілер]]
| ordo = [[Жыртқыштар]]
| familia = [[Ит тектестер]]
| tribus = [[Түлкі]]
| genus = ''[[Түлкілер]]''
| species = '''''Кәдімгі түлкі'''''
| binomial = ''Vulpes vulpes''
| binomial_authority = ([[Карл Линней|Линней]], 1758)
| subdivision_ranks = 
| subdivision = 
| synonyms = ''Vulpes fulva'', ''Vulpes fulvus''
| range_map = Cypron-Range Vulpes vulpes.svg
| range_map_caption = Ареал&lt;br /&gt;Қою қызғылт сары - байырғы, ақшыл қызғылт сары - жерсінген.
| subdivision_ranks = Түршелері
| subdivision = 45
}}
'''Кәдімгі түлкі әлде жирен түлкі''' ({{lang-la|Vulpes vulpes}}) – жыртқыштар отрядының [[иттер тұқымдасы]]на жататын аң.

== Топқа жататын түрлер ==
«Түлкіге» тән сыртқы көрініске негізделген субъективті бағалау критерийлерін басшылыққа ала отырып, келесі жануарларды түлкі деп санауға болады.[Дереккөз 840 күн көрсетілмеген]:
Вулпини тайпасы
*Түлкі (Vulpes) тұқымдасы
*Бенгал түлкі (Vulpes bengalensis)
*Ауған түлкі (Vulpes cana)
*Оңтүстік Африка түлкі (Vulpes chama)
*Қарсақ (Vulpes corsac)
*Тибет түлкі (Vulpes ferrilata)
*Арктикалық түлкі (Vulpes lagopus)[1]
*Американдық түлкі (Vulpes macrotis)
*Африка түлкі (Vulpes pallida)
*Құм түлкі (Vulpes rueppellii)
*Американдық қарсақ (Vulpes velox)
*Қызыл түлкі (Vulpes vulpes)
*Аскөк түлкі (Vulpes zerda)
*үлкен құлақ түлкілер тұқымдасы (Otocyon)
*Үлкен құлақ түлкі (Otocyon megalotis)
*Канини тайпасы
*Subtribe Cerdocyonina
*Фолкленд түлкілерінің тұқымдасы (Dusicyon)
* Фолкленд түлкі (Dusicyon australis)
*Майконги тұқымдасы (Cerdocyon)
*Майконг (Cerdocyon мың)
*Ұсақ түлкілер тұқымдасы (Atelocynus)
*Кішкентай түлкі (Atelocynus microtis)
*Оңтүстік Америка түлкілері (Lycalopex) немесе Pseudalopex
*Анды түлкі (Lycalopex culpaeus)
*Оңтүстік Америка түлкі (Lycalopex griseus)
*Дарвин түлкі (Lycalopex fulvipes)
*Парагвай түлкісі (Lycalopex gymnocercus)
*Бразилия түлкі (Lycalopex vetulus)
*Секуран түлкі (Lycalopex sechurae)
*сұр түлкілер тұқымдасы (Urocyon)
*Сұр түлкі (Urocyon cinereoargenteus)
*Аралдық түлкі (Urocyon littoralis)

== Таралуы ==
Кәдімгі түлкі [[Еуропа]]ның барлық территориясында,[[Солтүстік Африка]]да,[[Азия]]ның көптеген аумағында және [[Солтүстік Америка]]да кездеседі. Кәдімгі түлкі [[Аустралия]]да [[акклиматизация]]дан өтіп,содан бастап сол материкте кең таралған.

== Сыртқы түрі ==
Түсі жирен, сұрғылт сары. Құлағының сырты қара не қара қоңыр, құйрығы ұзын (ұзындығы 60 см-дей), қысқа сирақты. Жүні тығыз әрі жұмсақ. Реңі жыл маусымына қарай өзгеріп отырады (түлейді): жоны мен бүйірі көбінесе сарғыш жирен, бауыры мен құйрығының ұшы ақшыл тартады.&lt;ref name=bi1&gt;Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: [[Биология]] / Жалпы редакциясын басқарған профессор Е. Арын – [[Павлодар]]: [[2007]] - 1028 б. ISBN 9965-08-286-3&lt;/ref&gt; Тұрқы 70 – 77 см, салмағы 6,5 – 6,8 кг. Селдір орманды ашық жерлерді, өзен-көл жағалауларын, аңыз, тау баурайларын мекендейді. Күндіз інінде жатып, түнге қарай қорегін іздейді. Әдетте ұсақ жәндіктермен, көбінесе тышқандармен қоректенеді, қорегінің құрамында 300-ден астам жәндік пен ондаған өсімдік түрлері болады. [[Моногамды]]. Қаңтар – ақпан айларында ұйығып, 49 – 58 күннен кейін 4 – 6 (кейде 15) күшік туады. 

== Шаруашылық маңызы мен зияны ==
Терісі бағалы аң, әсіресе, қарабурыл Түлкінің терісі жоғары бағаланады. Кеміргіштерді жеп, ауылы шаруашылығына пайда келтіреді. Құс шаруашылығына зиян келтіреді, құтыру ауруының вирусын таратады.

==Мінез-құлықтары==
Негізінен, түлкілер – түнгі жануарлар, яғни олар күндізге қарағанда түнде белсендірек болады. Олардың көру, иіс сезу және есту мүшелері өте жақсы дамыған. Түлкілер тамақ талғамайтын жануарларға жатады. Олар қояндар,тышқандар,құстар және жәндіктер секілді ұсақ жануарларды аулайды. Олар аңға жалғыз шығады, өздерінің құрбандарын аса қулықпен және төзіммен байқатпай аңду арқылы алады. Көптеген түлкілердің қорегі олардың өмір сүрген орталарына байланысты әр түрлі болып келеді. Кейбір түлкілер жемістерді, көкөністерді, балықты және жұмыртқаны да жей береді.

==Көбеюі== 
Әдетте түлкілер қыс кезінде шағылысып, ұрғашысы 50­-55 күнге созылатын буаздық кезеңінен соң  2­-ден 20­ға дейін күшіктерін дүниеге әкеледі. Ата-­анасы күшіктеріне жаз бойы қарап, олар күзде өз тамақтарын тауып жейтін халге жеткенше асырайды.

==Індері==
Әдетте, түлкілер інде түнемейді. Олар құйрықтарына оранып алып ашық аспан астында ұйықтағанды ұнатады. Америкалық түлкілер ғана інде өмір сүргені болмаса, басқа түрлерінің көбі өмірге ұрпақ әкелер кезде ғана індерде өмір сүреді.

{{wikify}}

[[Санат:Түлкілер]]


{{stub}}</text>
      <sha1>b4155ugogoandbyy9eux4yiafpbd9t0</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Джеки Чан</title>
    <ns>0</ns>
    <id>18455</id>
    <revision>
      <id>3065242</id>
      <parentid>2850776</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T06:22:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Nurbekovanurly</username>
        <id>121316</id>
      </contributor>
      <comment>/* Өмірбаяны */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8983" xml:space="preserve">{{Кинематограф
|есімі                  =Джеки Чан
|шынайы есімі           =Jackie Chan
|сурет                  =Jackie_Chan_Cannes.jpg
|сурет ені              =
|сурет атауы            =
|туған кездегі есімі  = Фан Син Лун (Чан Кон Сан)* &lt;br /&gt; 陳港生 ([[Дәстүрлі қытай жазуы|дәст]].)* &lt;br /&gt; 陈港生 ([[Қытай таңбаларының жеңілдетілгені|жеңі]].)* &lt;br /&gt; Чэнь Ганшэ́н ([[солтүстік қытай тілі|манд]].)* &lt;br /&gt; Чань Конса́н ([[юэ|кант]].)
|туған күні           = 07.04.1954
|туған жері           = [[Виктория шыңы (Гонконг)|Виктория шыңы]], [[Гонконг]]
|қайтыс болған күні     =
|қайтыс болған жері     =
|мамандығы              ={{актер|Қытай}}, каскадёр, {{кинорежиссёр|Қытай}}, [[продюсер]], сценариші, [[әнші]]
|азаматтығы             ={{HKG}} &lt;br /&gt; {{CHN}} &lt;br /&gt; {{USA}}
|белсенді жылдары       =[[1962]] — &lt;small&gt;қазіргі уақытқа дейін&lt;small&gt; 
|бағыты                 = [[Жауынгерлік өнер туралы фильм]] &lt;br /&gt; [[комедия]] &lt;br /&gt; [[атыс-шабыс фильм]] &lt;br /&gt; [[Драма|драма]]
|киностудия             =
|марапаттары            = «[[Оскар |Оскар]]» (2016)
|imdb_id                = 0000329
|сайты                  =[http://www.jackiechan.com/ www.jackiechan.com]
}}
'''Джеки Чан''' ({{lang-zh|成龍}}, ''Чэн Лун''; туғандағы аты {{lang-zh|陳港生}}, ''Чэнь Ганшэн'' (Гонконгта туған Чэнь); {{lang-en|Jackie Chan}}; т. [[7 сәуір]] [[1954 жыл|1954]], [[Гонконг]], [[Қытай Халық Республикасы|Қытай]])  - атақты қытайлық және америкалық актер, [[каскадёр]], [[кинорежиссёр]], [[продюсер]], сценариші, трюктер мен шайқас көріністерін қоюшы, [[әнші]], [[Филантропизм|филантроп]], [[ЮНИСЕФ]] елшісі. 

== Өмірбаяны ==
Джеки Чан 1954 жылы 7 сәуірде [[Гонконг]] қаласында кедей отбасында дүниеге келген. Оның шын есімі Конг-Санг Чан, Гонконгтан шыққан деген мағынаны білдіреді. Ата-анасы тақыр кедей болғандықтан, болашақ әртіс бала күнінде аштықты талай бастан кешкен. Кейін ата-анасына жұмыс табылып, Австралияға қоныс аударғанда, 6 жасар Джеки отанында қалып, [[Қытай]] жабық драмалық академиясына оқуға қабылданады. Ол кезде академия оқушылардың ата-анасымен шарт жасасып, егер бала әлдеқалай жарақат алып немесе қайтыс болып кеткен жағдайда оқу орны жауап бермейтінін мәлімдейді екен. Сөйтіп, тағдыр тәлкегіне қалған ол академиядағы нағыз қатаң тәртіптің тезіне түсіп, таңғы 5-тен тұрып, 16-17 сағат бойына созылатын тынымсыз жаттығулардың шыңдалуынан өтеді.

1971 жылы академияны бітіріп, кинодағы жолын каскадерліктен бастаған қайтпас қайсар Джеки Чан актерлік өмірде де небір аса қауіпті трюктерді өзі орындап, басын талай қатерге тіккен. Екі омыртқасын, мұрнын, аяғы мен қолын да талай сындырып, кеңірдегін жаралап, көзінен де айырылып қала жаздаған. Тіпті бас сүйегін де сындырып, өлімнен қалғанын жұрт біле бермейді. Сонымен қатар Джеки Чан әнші, көптеген киноларындағы әндерді өзі орындаған, 80 жылдардан бастап қазіргі күнге дейін 20 альбомды әндер жинағын шығарған. Бірақ, қалың жұрт Джеки Чанды әнші ретінде емес, әртіс ретінде таниды. 100-ден астам фильмдерде басты рөлдерді сомдаған. Ең алғашқы түскен киносы «Мәңгілік махаббат», «Жас жолбарыс». Осы актерлік өнердің, ерен еңбектің арқасында Джеки Чан [[әлемдегі ең бай адам]] атанып және көптеген табыстарға қол жеткізіп отыр. Ол мұқтаж адамдарға көмек беруден аянбайды, [[ЮНИСЕФ]] және Гонконг қаласындағы балалар үйіне 4,14 млн доллар өткізген.


== Лақап аттары ==
Джеки деген атпен танымал болғанға дейін ол көптеген бүркеншік аттарды қолданған. Ол шамамен 5,5 кг салмақпен дүниеге келгендіктен, анасы оған Пао Пао («зеңбірек добы») лақап ат берді. Содан кейін опера мектебінде Чан мұғалімі Ю Джим-Йеннің атымен Юен Ло деп аталды.

1976 жылға дейін ол Чен Юен Лунг (Юэн-Лун Чан) деген атпен белгілі болды. Содан кейін ол австралиялық жолдастарынан Джеки есімін алды. Чан құрылысшы болып жұмыс істеген кезде құрылыста Джек есімді жігіт жұмыс істеді, ал Чан қарапайымдылығы үшін Кішкентай Джек (сол кезде Джеки) деп аталды. Әкесінің шын тегі Фонг (қытайша 房) болғандықтан, Джекидің қытайша аты кейін Фонг Силонг ​​(қытайша 房仕龍) болып өзгертілді. Ол сонымен қатар кантон тілінде Sing Lung және мандарин тілінде Чен Лунг деп аталады (қытайша 成龍; Sing Lung, Cheng Long; «Айдаһарға айналады»), ең жиі қолданылатын бүркеншік ат.

Ол сондай-ақ Юан Лунг Чан, Лунг Чен, Лонг Чен, Велсон Чин, Бейсбол Бат (өздігінен қауіпті секіру трюктерін жасағаны үшін) бүркеншік аттармен әрекет етті.

== Джеки Чан және аюлар ==

Чан Мырза Германияның [[Берлин]] қаласында ''«Жер шарын 80 күн ішінде айналу»'' (''Around the  World in 80 Days'') фильмін түсірген кезде, ол &quot;Бадди аюларының одағы&quot; (''[[United Buddy Bears]]'') туралы біліп алды. Сол уақытта Бадди атты аюларды Берлин қаласының әр бұрышында кездестіруге болатындай болды. Джекки түрлі түсті аюларға қызығушылық танытты да, аюлар туралы қосымша ақпарат алды. Алынған ақпарат бойынша, аюлар Берлин тұрғындары Клаус және Ева Херлицтің қолдарынан шықты. Аюлардың Джекки сияқты бір маңызды мақсаты – адам баласына келесі ұранды білдіру болды: адамдар үйлесімділік пен бейбітшілікте өмір сүруі тиіс. Сонымен қатар, Бадди атты аюлар игі қайырымдылық мақсатына арналған қаражат жинауға көмектесті. Чан бұл идеяны жақсы көріп, және 2004 жылы оның көмегімен Бадди атты аюлар Гонконг қаласында шеңберге тұрды.

== Сыртқы сілтемелер ==
* [http://www.jackiechan.com Ресми сайты]
{{Сыртқы сілтемелер}}

[[Санат:Гонконг актерлері]]</text>
      <sha1>2an78zra81odwyv402a5wtig5znp6wd</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Түрксіб</title>
    <ns>0</ns>
    <id>18596</id>
    <revision>
      <id>3064932</id>
      <parentid>3047513</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:42:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* негізгі станциялар */clean up, replaced: Сарыөзек (Алматы облысы) → Сарыөзек (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="21304" xml:space="preserve">{{Infobox rail 
| railroad_name     = Turkestan–Siberia Railway 
| logo_filename     = 
| logo_size         = 
| system_map        = Turkestan-Siberia Railway.svg
| map_caption       = The Turkestan-Siberia route.
| map_size          = 
| marks             = 
| image             =  
| image_size         
| image_caption     = 
| locale            = [[Kazakhstan]]
| start_year        = 1906
| end_year          = current
| predecessor_line  = 
| successor_line    = 
| length            =
| gauge             = {{RailGauge|1520}}&lt;br&gt; [[Russian gauge|broad gauge]]
| hq_city           = 
| website           =
}} 
{{мағына|Түрксіб (айрық)}}
'''Түрксіб теміржолы''' - 1926-1931 жылдары салынған [[КСРО]]-ның ірі құрылыстардың бірі, [[Орталық Азия]] мен [[Сібір]]ді қосатын темір жолы.
[[1941]] жылы жолдың пайдаланымдық ұзындығы 2088,4 шақырымды құрады. Жамбыл – Қаратау, Көксу – Текелі жаңа желілері салынды. Бекеттік жолдардың толық ұзындығы 557 шақырымға тең болды. Соғыс жылдарында [[Қазақстан]] майданның қуатты арсеналына айналды. Соғыс еліміздің бүкіл теміржолдарының, соның ішінде [[Түркістан]] – [[Сібір]] магистралінің алдына әскери жүктердің үздіксіз тасымалдарын, майданға әскери эшелондарды, әскери техниканы, ал қорғаныс өнеркәсібі үшін көмір, металл және басқа да маңызды жүктерді уақытында жеткізуді ұйымдастыру бойынша жауапты міндет қойды.
'''Түркістан - Сібір темір жолы''', ''Түрксіб'' – [[1927]] – [[1930]] ж. Қазақстанда салынған темір жол торабы. [[1926]] ж. 26 қарашада БК(б)П ОК осы т. ж. торабын салу жөнінде шешім қабылдады. Ол Орт. Азияны, Қазақстанды және Сібірді өзара байланыстырып, халық ш-ның дамуына үлкен әсер ететін құрылыс ретінде салынды. Түркістан - Сібір Темір Жолы торабын Луговая бекеті. мен [[Семей]] қ. аралығындағы 1470 км-ге тарту жоспарланды. Құрылыс жұмыстары екі жақтан солт-нде (Семей) 1927 ж. көктемде, ал оңт-нде сол жылдың күзінде басталды. Құрылыстың қарқынды және сапалы жүруіне РКФСР Халық Комиссарлары Кеңесі жанынан құрылған, Т.[[Тұрар Рысқұлов|Рысқұлов]] жетекшілік еткен Түрксіб құрылысына жәрдемдесу комитеті көп еңбек сіңірді.
[[Сурет:Турксиб схема.svg|thumb|left|Турксиб схема]]
&lt;br&gt;Түркістан - Сібір Темір Жолы торабының салынуына М.[[Мұхаметжан Тынышбаев|Тынышбаев]] өзінің біліктілігімен елеулі үлес қосты. Магистраль өтетін жол бойы 20 ғ-дың бас кезінде де зерттелген еді. 1927 – [[1928]] ж. ол қайтадан зерттелді. Соңғы зерттеу барысында магистральдың бағыты өзгеріп, рельстік жолды қысқартуға, соның нәтижесінде бірнеше ондаған миллион сом қаржыны үнемдеуге мүмкіндік туды. Луговая – [[Бішкек]] – [[Алматы]] арқылы өтетін [[Қордай]] бағыты орнына жол Шоқпар асуы арқылы тартылып, 23 км қысқарды. Солт-те Лепсіге соқпай, [[Балқаш]] бағыты қабылданды, бұл жолды 73 км қысқартты. Жол қатынасы халық комиссариаты құрылысқа инженерлер мен техниктер жіберді, тек 1930 ж. қазанда өзге өңірлерден 668 маман теміржолшылар (паровоз машинистері, оның көмекшілері, слесарьлар, т.б.) келді. [[Түркістан]] - Сібір Темір Жолы Қазақстанда кәсіби теміржолшылар мектебін қалыптастыруға елеулі ықпал етті. Мұнда құрылысшылардың саны 1928 ж. 21 мыңға, [[1929]] ж. 40 мыңға, ал 1930 ж. 50 мыңға жетті. Құрылыста істегендердің басым көпшілігі жергілікті тұрғындар болды. Құрылыс жұмыстары 1928 – 29 ж. өте қызу жүріп, 1930 ж. 28 сәуірде Айнабұлақ ст-нда Оңт. және Солт. жақтардың жолы қосылды. Осы кезеңге дейін Түрксібте 12 млн. м3 жер қазылып, 1644 км негізгі және бекеттік жол салынды. [[Ертіс]], [[Іле]], [[Аягөз]], [[Шу]], [[Қаратал]], т.б. өзендер арқылы темір көпірлер салынды. 1928 ж. Ертістің тар сағасында 11 күн ішінде 300 м-лік уақытша көпір, кейін 600 м-лік тұрақты көпір салынды. Түркістан - Сібір Темір Жолы жоспарлы мерзімнен бір жыл бұрын, 3 жыл 9 айдың ішінде аяқталды да, [[1931]] ж. 1 қаңтардан бастап тұрақты пайдалануға берілді.
[[File:Turksib stamp (1992).jpg|200px|left]]
1941 жылдың 24 маусымында 18 сағатта ҚЖХК еліміздің, соның ішінде Қазақстанның теміржолдарындағы пойыздар қозғалысын айрықша әскери жұмыс кестесіне ауыстырды. Онда бірінші кезекте әскери эшелондармен, әсіресе, мобилизациялық іс шараларымен байланысты жүктердің өте жылдам қозғалысы қарастырылды. Жолаушы пойыздарының, сол сияқты қорғаныстық мәні жоқ тасымалдардың қозғалысы едәуір қысқарды. 
[[Сурет:Знак-3-года-Турксибу.jpg|thumb|right|төске тағатын белгі]]
[[Image:E7849-Shu-junction.jpg|thumb|250px|At the [[Shu, Kazakhstan|Shu]] junction, the Turksib is joined by Kazakhstan's main north-south  line (to [[Қарағанды]], [[Астана]], and [[Петропавловск]]).]]
Қозғалысты ұйымдастыруда айтарлықтай құрылымдық өзгерістер болды, шикізат жүктерінің тасымалдары қысқартылды, жартылай фабрикаттарды, дайын өнімдерді тасымалдау артты, қару-жарақтар, рудалық қоспалар, вольфрам, молибден, ауыл шаруашылық машиналарын, газогенераторларды және басқаларды тасымалдау ұлғайды. Соғыстың алғашқы жылдарында Түрксіб арқылы адамдар мен материалдық ресурстарды үсті-үстіне жөнелту, Қазақстанға көшірілген кәсіпорындар мен адамдарды түсіру кезінде қиындықтар болды, тасымалдар мен вагондарға деген сұраныс нормадағыдан үш есе асып түсті. ҚЖХК мен әскери командованиенің қорғаныстық және халық шаруашылық жүктерінің тасымалдары бойынша тапсырмалар бұлжытпай уақытында орындалды. Бұл оңайға түскен жоқ, дегенмен түрксібшілер барлық қиындықтарды жеңудің жолдарын тауып отырды. Қазақстанның теміржолшылары орасан зор тасымалдар көлемін орындады. Елімізге бірнеше айлардың ішінде елдің орталығынан 220 өнеркәсіптік кәсіпорындар және 550 мың адам көшірілді. Көмір жөнелту екі есе, қара металдарды жөнелту екі еседен астам, мұнай өнімдері мен рудаларды жөнелту 4 еседен астам өсті. Жауға қарсы атылған он оқтың тоғызы қазақстандық қорғасыннан құйылып жасалған еді.

Осының бәрінде де Түрксіб пен оның адамдары жетекші рөл атқарды. Мәліметтер бойынша, Ұлы Отан соғысы кезінде 1300 жедел әскери эшелон, жалпы саны 70 мың вагонды қамтыған 1700-ден астам әскери-жабдықтаушы құрам жөнелтілді. Соғыстың басынан бастап, оның соңғы күндеріне дейін магистраль саны күрт қысқарып кеткен бос вагондарға, әсіресе, жабық вагондарға қатысты ерекше ауыр қиындықтарды бастан кешірді. Жабық вагондар жетіспеген кездерде қант платформаларымен, астық жартылай ашық вагондармен үсті брезентпен қымталып жабылып тасылды.
Соғыс жылдарында 240 өндірістік нысан тұрғызылып, пайдаланымға енгізілді. ҚЖХК-ның Алматыдағы электротехникалық зауыты іске қосылды, ол шағын теміржол шеберханаларының және Харьков қаласынан көшіріліп әкелінген байланыс зауытының құрал-жабдықтарының негізінде пайда болды. Сол жылдары ол жол көлігіне арналған байланыс аппараттарының кейбір күрделі түрлерін шығару жөнінен еліміздегі жалғыз зауыт болды. Сол кездері Алматыда, сондай-ақ ҚЖХК-ның ірі вагон жөндеу зауыты салынды.
Түрксібтің паровоз деполарында майдан желілерінен келіп жеткен локомотивтерді қалпына келтіру үшін патриоттық қозғалыс өрістеді. Бұл депо ұжымынан үлкен күш жұмсауды қажет етті. Бомбылаудан кейін жартылай қирап қалған 58 паровоз қалпына келтірілді. Содан кейін депо ұжымы паровоз паркін жаппай ауыстыруға көшті. Олар майдан жолдарына өздерінің 314 ең жақсы паровозын жөнелтті, ал өздері батыс европалық типтегі трофейлік (соғыста жаудан түсірілген олжа) паровоздармен жұмыс істеді, оларға едәуір жөндеу жүргізу қажет болды. Осындай жолмен 460 паровоз қалпына келтіріліп, пайдалануға енгізілді.
[[Сурет:Түрксіб.Суретші Ә.Қастеев.png|&quot;Түрксіб&quot;. Суретші Ә.Қастеев.|left|thumb]]
Түркістан – Сібір магистралінде құрастырылған №34 паровоз колоннасы Алматыдан Берлинге дейін 13600 шақырым жол жүріп өтті. Монша – кір жуу пойызы мен бронепойыздар құрастырылып, олар майдан алаңдарында әрекет етті. Түрксібке майданнан оралған ЭУ-№69911 сериалы паровоз Алматы-1 депосында мәңгілік тұғырға қойылды, бұл паровоз тізе бүккен Германияның астанасы Берлинге бірінші болып кірген болатын. И.В.Панфилов атындағы 28 гвардиялық атқыштар дивизиясы жауынгерлері 1941 жылдың 17 қарашасында майданға аттанған еді.

Атақты дивизияда Ұлы Отан соғысының майданында Түркістан – Сібір магистралінің көптеген теміржолшылары Отан қорғауда көрсеткен ерліктері үшін марапатталды. И.Л.Шапшаев теміржолдан 1077 атқыштар полкына политрук болып Панфилов дивизиясында, жауынгер Р.Х.Вальданов 28-ші Гвардияшыл Панфиловшы барлау ротасының политругы болып, соғыс аяқталған соң, Алматыға Түрксібке келіп қызмет істеді. Кеңес Одағының батыры атағына ие болды.
Мұсахан Әлімжанов, Есмұхан Таймасов, Қоңырқұлжин, Иманбековтер теміржолда жұмыс істеп жүріп, өздері сұранып, соғысқа аттанды. Әлімжанов соғыс аяқталған соң, Алматыға Түрксібке оралды, «Қызыл жұлдыз», «ІІ дәрежелі Отан соғысы» ордендерінің иегері болды.
Таймасов Есмұхан – Түркістан – Сібір теміржолының бөлім бастығынан 28 Гвардияшыл Панфиловшылар дивизиясында артиллерия взводының командирі болып, барлық шайқастарға қатысып, 1943 жылдың 22 ақпанында тамаша ерлікпен қаза тапты.

Өткен 2005 жылдың 7 мамырында Ұлы Отан соғысының жеңісінің 60 жылдығын, фашистік Германиямен 1941-1945 жылдардағы кеңес халқының ерлік жеңісін тойлау қарсаңында орталық мұражайда соғыс ардагерлерімен кездесу өтті. Мұражайға кірер жерде фойеде «Ешкім ұмытылмайды, ештеңе ұмыт қалмайды!» деген экспозицияда соғыстан қайтпағандарға от жалындап, екі офицер қарауылда тұрды. Кездесуге Ұлы Отан соғысының мүгедегі – Р.Тұғанбаев, С.Ф.Соколов, соғысқа қатысқан ардагерлер: Н.Д.Середенко, М.Бисимбаев, М.Мұхамеджанов, Б.Мұқажанов, В.И.Клименко, Н.П.Малахова және т.б. қатысты.

Түрксіб теміржолшыларының қазақстандықтардың фашистік [[Германия]]ны жеңудегі ерлігі мен іс-қимылдары мұражайдағы 4 қабырға газетінде айқын көрсетілген, яғни түрксібшілердің жеңіске жетудегі нақтылы жанқияр ерлігі бүкіл Қазақстан тарихында мәңгі қалатыны сөзсіз.&lt;ref&gt;Отырар. Энциклопедия. – Алматы.  «Арыс» баспасы, 2005 ISBN 9965-17-272-2&lt;/ref&gt;

==Турксиб схема==
=== негізгі станциялар ===
{| align=center cellspacing=&quot;0&quot; cellpadding=&quot;0&quot; style=&quot;empty-cells:show; background-color:transparent&quot;
{{BS2|LSTR|||||↑[[Владивосток]] ([[Сібір темір жолы]])}}
{{BS2|BHF|||[[Новосібір|Новосібір-Главный]]|}}
{{BS2|ABZgr|||||←[[Мәскеу]] ([[Сібір темір жолы]])}}
{{BS2|HST|||[[Разъезд Иня стансасы|Разъезд Иня]]}}
{{BS2|HST|||[[Сібір стансасы|Сибирская‎]]}}
{{BS2|HST|||[[Сеятель стансасы|Сеятель]]}}
{{BS2|HST|||[[Бердск стансасы|Бердск]]}}
{{BS2|HST|||[[Искитим стансасы|Искитим]]}}
{{BS2|HST|||[[Линево стансасы|Линево‎]]}}
{{BS2|HST|||[[Черепаново стансасы|Черепаново]]}}
{{BS2|HST|||[[Усть-Тальменская стансасы|Усть-Тальменская‎]]}}
{{BS2|HST|||[[Алтайская‎ стансасы|Алтайская]]}}
{{BS2|ABZgl+l|LSTRq||→[[Бийск]] ([[Оңтүстік Сібір темір жолы]])}}
{{BS2|HST|||[[Барнауыл‎]]}}
{{BS2|ABZgr|||←[[Нұр-Сұлтан]] ([[Оңтүстік Сібір темір жолы]])}}
{{BS2|HST|||[[Калманка стансасы|Калманка‎‎]]}}
{{BS2|HST|||[[Топчиха стансасы|Топчиха‎]]}}
{{BS2|HST|||[[Алейская‎‎ стансасы|Алейская‎]]}}
{{BS2|HST|||[[Шипуново‎ стансасы|Шипуново]]}}
{{BS2|HST|||[[Хлопуново‎ стансасы|Хлопуново‎]]}}
{{BS2|HST|||[[Поспелиха стансасы|Поспелиха‎]]}}
{{BS2|HST|||[[За урожай стансасы|За урожай‎]]}}
{{BS2|HST|||[[Озимая стансасы|Озимая‎]]}}
{{BS2|HST|||[[Мамонтово‎ стансасы|Мамонтово‎]]}}
{{BS2|HST|||[[Рубцовск стансасы|Рубцовск]]}}
{{BS2|HST|||[[Локоть стансасы|Локоть]]}}
{{BS2|GRENZE|||}}
{{BS2|BHF|||[[Семей‎]]}}
{{BS2|BHF|||[[Шар (қала)|Шар]]}}
{{BS2|BHF|||[[Аягөз‎]]}}
{{BS2|BHF|||[[Ақтоғай (Абай облысы)|Ақтоғай]]}}
{{BS2|ABZglr+lr|STR+r||←[[Мойынты (кент)|Мойынты]] ([[Мойынты-Ақтоғай темір жолы]])}}
{{BS2|STR|LSTR||||↓[[Үрімжі]] ([[Ақтоғай-Достық темір жолы]], [[Үрімжі-Алашанькоу темір жолы]]([[:zh:北疆铁路|zh]]))}}
{{BS2|BHF|||[[Ақбалық (Алматы облысы)|Ақбалық]]}}
{{BS2|BHF|||[[Матай]]}}
{{BS2|BHF|||[[Үштөбе (қала)|Үштөбе]]}}
{{BS2|BHF|||[[Көксу (Көксу ауданы)|Көксу]]}}
{{BS2|BHF|||[[Айнабұлақ (Жетісу облысы)|Айнабұлақ]]}}
{{BS2|BHF|||[[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]]}}
{{BS2|BHF|||[[Қапшағай]]}}
{{BS2|STR|LSTR||↑[[Үрімжі]]}}
{{BS2|STR|GRENZE||}}
{{BS2|STR|BHF||[[Алтынкөл]]}}
{{BS2|ABZg+l|STRr||}}
{{BS2|BHF|||[[Жетіген (ауыл)|Жетіген]]}}
{{BS2|ABZg+l|STR+r||}}
{{BS2|STR|BHF||[[Алматы-2 стансасы|Алматы-2]]}}
{{BS2|BHF|||[[Алматы-1 стансасы|Алматы-1]]}}
{{BS2|BHF|||[[Ұзынағаш (Алматы облысы)|Ұзынағаш]]}}
{{BS2|BHF|||[[Бірлік (Шу ауданы)|Берлік-1]]}}
{{BS2|ABZg+r|||←[[Нұр-Сұлтан]] ([[Петропавл — Шу темір жолы]])}}
{{BS2|BHF|||[[Шу стансасы|Шу]]}}
{{BS2|ABZg+l|LSTRq||→[[Бішкек]] ([[Луговой-Бішкек темір жолы]])}}
{{BS2|BHF|||[[Луговой]]}}
{{BS2|BHF|||[[Тараз]]}}
{{BS2|BHF|||[[Шымкент]]}}
{{BS2|ABZg+r|||←[[Байқоңыр (қала)|Байқоңыр]] ([[Орынбор-Ташкент темір жолы]])}}
{{BS2|BHF|||[[Арыс|Арыс-1]]}}
{{BS2|BHF|||[[Шанақ (бекет)|Шанақ]]}}
{{BS2|GRENZE|||}}
{{BS2|BHF|||[[Келес (қала)|Келес]]}}
{{BS2|BHF|||[[Ташкент темір жол бекеті|Ташкент]]}}
{{BS2|LSTR||||↓[[Ашхабад]] ([[Түркменбашы — Ташкент темір жолы]])}}
|}

=== Барлық станциялар ===
{{Түрксіб}}

==Дереккөздер==
&lt;references/&gt;

{{wikify}}

[[Санат:Қазақстан темір жолы]]


{{Stub}}</text>
      <sha1>71w79q5wliw6otsybxlf8pcla96jkat</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Минтимер Шәрипұлы Шәймиев</title>
    <ns>0</ns>
    <id>18794</id>
    <revision>
      <id>3064659</id>
      <parentid>3064305</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T13:29:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>«[[Санат:Татарстан Президенттері|Татарстан Президенттері]]» деген санатты аластады; «[[Санат:Татарстан президенттері|Татарстан президенттері]]» деген санатты қосты ([[УП:HOTCAT|HotCat]] құралының көмегімен)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7026" xml:space="preserve">{{Мемлекеттік қайраткер
 | түс                  = мемлекет басшысы
 | Қазақша есімі        = Минтимер Шәрипұлы Шәймиев
 | Шынайы есімі         = {{lang-tt|Минтимер Шәрип улы Шәймиев}}
 | Суреті               = RIAN archive 395745 President of the Republic of Tatarstan Mintimer Shaimiyev.jpg
 | Сурет ені            = 
 | Атауы                =
 | Титулы               = [[Татарстан]] Мемлекеттік кеңесшісі
 | Ту                   = Flag of Tatarstan.svg
 | Ту2                  =Coat of Arms of Tatarstan.svg 
 | Реті                 = 
 | Басқара бастады      = [[26 сәуір]] [[2010 жыл]] бастап
 | Басқаруын аяқтады    = 
 | Ізашары              = ''лауазым құрылды''
 | Ізбасары             = 
 | Президент            =өзі&lt;br&gt;[[Рүстем Нұрғалиұлы Миңнеханов|Рүстем Миңнеханов]] 
 | Премьер              =
 | Титулы_2             = [[Татарстан]]ның 1-ші Президенті
 | Ту_2                 = Standard for Tatarstan.svg
 | Ту2_2                =Flag of Tatarstan.svg 
 | Реті_2               = 
 | Басқара бастады_2    = [[4 шілде]] [[1991 жыл]]
 | Басқаруын аяқтады_2  = [[25 наурыз]] [[2010 жыл]]
 | Ізашары_2            = ''лауазымы құрылды, Татар КСР Жоғарғы Кеңесінің төрағасы ретінде өзі''
 | Ізбасары_2           = [[Рүстем Нұрғалиұлы Миңнеханов|Рүстем Миңнеханов]]
 | Титулы_3             = Татар КСР Жоғарғы Кеңесінің төрағасы
 | Ту_3                 = Flag of Tatar ASSR.svg
 | Ту2_3                =Coat of Arms of Tatarstan ASSR.png 
 | Реті_3               = 
 | Басқара бастады_3    = [[11 сәуір]] [[1990 жыл]]
 | Басқаруын аяқтады_3  = [[4 шілде]] [[1991 жыл]]
 | Ізашары_3            = ''лауазымы құрылды, Татар АКСР Жоғарғы Кеңесінің төрағасы ретінде [[Мирфатых Зәкиұлы Зәкиев|Мирфатых Зәкиев]]''
 | Ізбасары_3           = [[Фарид Хайруллаұлы Мұхамматшин|Фарид Мұхамматшин]]
 | Титулы_4             = КОКП Татар өлкелік комитетінің бірінші хатшысы
 | Ту_4                 = Symbol-hammer-and-sickle.svg
 | Ту2_4                =Coat of Arms of Tatarstan ASSR.png 
 | Реті_4               = 
 | Басқара бастады_4    =[[23 қыркүйек]] [[1989 жыл]] 
 | Басқаруын аяқтады_4  =[[23 қыркүйек]] [[1990 жыл]] 
 | Ізашары_4            = 
 | Ізбасары_4           = 
 | Туған күні         = 20.1.1937
 | Туған жері         = 
 | Қайтыс болған күні   = 
 | Қайтыс болған жері   = 
 | Жерленді             = 
 | Діні                 = [[Сунниттер|Сунни]] [[ислам]]
 | Әкесі                = Шағишарип Шаймұхамметұлы Шәймиев (1901—1967)
 | Анасы                = белгісіз
 | Жұбайы               = Сақина Шәкірқызы Шәймиева (1939—2018)
 | Балалары             = Айрат (1962 туғ.) &lt;br /&gt; Радик (1964 туғ.)
 | Партиясы             = [[Сурет:ЕдРо (лог).svg|40px]] «[[Біртұтас Ресей]]&lt;nowiki&gt;&lt;/nowiki&gt;»
 | Білімі               = [[Қазан мемлекеттік аграрлық университеті|Қазан ауыл шаруашылығы институты]]
 | Мамандығы            = 
 | Қолтаңбасы           = 
 | Сайты                = 
 | Commons              = Mintimer Shaimiev
 | Марапаттары          =
|Президент_2=[[Борис Николаевич Ельцин|Борис Ельцин]]&lt;br&gt;[[Владимир Владимирович Путин|Владимир Путин]]&lt;br&gt;[[Дмитрий Анатольевич Медведев|Дмитрий Медведев]]}}
'''Минтимер Шәрипұлы Шәймиев''' ({{lang-tt|Минтимер Шәрип улы Шәймиев}}; [[20 қаңтар]] [[1937 жыл|1937]], [[Қазан]]) — ресейлік саясаткер, [[Татарстан|Татарстанның]] тұңғыш Президенті.

[[Қазан мемлекеттік аграрлық университеті|Қазан ауыл шаруашылығы институтын]] бітірген (1959). 1969-83 жылы [[Татарстан]]ның мелиорация және су шаруашылық министрі, 1983-85 жылы Татарстан облысы партия комитетітінің хатшысы қызметтерін атқарды. 1985-89 жылы [[Татар АКСР-і Министрлер Кеңесі]]нің төрағасы, 1989–90 жылы Татарстан облысы партия комитетітінің 1-хатшысы, 1990 — 91 жылы Татарстан Республикасы Жоғарғы Кеңесінің төрағасы болды. 1991 жылы маусым айынан бастап 2010 жылға дейін Татарстан Республикасының тұңғыш Президенті (1996 жылы қайта сайланды). Шәймиевтің тікелей қатысуымен 1990 жылы 30 тамызда “Татарстанның мемлекеттік егемендігі жөніндегі Декларация”, 1992 жылы 6 қараша күні Татарстан Республикасының жаңа Конституциясы қабылданды және 2 рет (19 — 22 маусым, 1992 жылы; 26 — 29 тамыз, 1997 жылы) татарлардың Дүниежүзілік конгресі өткізілді. Шаймиев саяси-қоғамдық өмірде [[Татарстан]] халқының жан-жақты дамуында, елдегі ұлтаралық келісім мен саяси тұрақтылықты сақтауда, жақын және алыс шет елдермен қарым-қатынастар шеңберін барынша кеңейтуде ерекше еңбек сіңіріп келе жатқан саяси басшы ретінде танылды. Ресми сапармен [[Қазақстан]]да бірнеше мәрте болған.&lt;ref&gt;[[Қазақ Энциклопедиясы]], 9 том  18 бөлім&lt;/ref&gt;

==Дереккөздер==
&lt;references/&gt;

{{wikify}}

[[Санат:Татарстан президенттері]]


{{stub}}</text>
      <sha1>rplzhupt4iq4pijxr9ahvcfwtt4zozq</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Орынбор облысы</title>
    <ns>0</ns>
    <id>18943</id>
    <revision>
      <id>3065219</id>
      <parentid>3064155</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T21:17:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>105421</id>
      </contributor>
      <comment>Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="35728" xml:space="preserve">{{Әкімшілік бірлік
 |Түс1            = {{түс|Ресей}}
 |Қазақша атауы   = Орынбор облысы
 |Шынайы атауы    = {{lang-ru|Оренбургская область}}
 |Суреті          = Burtunskaya step.jpg
 |Сурет атауы     = 
 |Елтаңба         = Coat of arms of Orenburg Oblast.svg
 |Ту              = Flag of Orenburg Oblast.svg
 |Елтаңбаның ені  = 
 |Тудың ені       = 
 |Елтаңбаның аты  = 
 |Тудың аты       = 
 |Ел              = 
  |lat_dir = N|lat_deg = 52|lat_min = 08|lat_sec = 00
  |lon_dir = E|lon_deg = 55|lon_min = 36|lon_sec = 00
  |region         = 
  |type           = 
  |деңгей         = 
  |CoordScale     =  
 |Әнұраны         = 
 |Статусы         = Ресей Федерациясының субъекті
 |Кіреді          = [[Еділ федералды өңірі]] &lt;br /&gt; [[Орал экономикалық ауданы]]
  |Әкімшілік құрылыстың түрі       =
 |Кіреді1         = 
  |Әкімшілік құрылыстың түрі1      =
 |Кіреді2         = 
  |Әкімшілік құрылыстың түрі2      =
 |Енеді           = 
  |Төменгі әкімшілік құрылыстың түрі   =
 |Астанасы        = [[Орынбор]]
  |Астана түрі    = Әкімшілік орталығы
 |Ірі қаласы      = 
 |Ірі қалалары    = [[Орынбор]], [[Жаманқала]]
 |Құрылды         = 
 |Таратылған уақыты      = 
 |Басшысы                = Паслер Денис Владимирович
  |Басшының түрі         = Губернатор
 |Басшысы2               = Сергей Иванович Грачев
  |Басшының түрі2        = Заң шығарушы жиналысының төрағасы
 |ЖІӨ                    = 1 000,6 млрд руб.
  |ЖІӨ жылы              = 2018
  |Жан басына шаққанда ЖІӨ       = 507,8 мың руб.
  |ЖІӨ бойынша орны              = 23
  |Жан басына шаққанда ЖІӨ орны  = 
 |Тілі                           = 
 |Тілдері                        = 
 |Тұрғыны                        = {{құлдырау}}1 924 578
  |Санақ жылы                    = 2022
  |Пайызы                        = 
  |Халық саны бойынша орны       = 24
  |Тығыздығы                     = 15,56
  |Тығыздығы бойынша орны        = 
  |Ұлттық құрамы                 = 
  |Конфессиялық құрамы           = 
 |Жер аумағы                     = 123 702
  |Жер аумағының пайызы          = 
  |Жер аумағы бойынша орны       = 29
 |Максималды биіктігі            = 667
 |Орташа биіктігі                = 27
 |Минималды биіктігі             = 
 |Карта                          = Map of Russia - Orenburg Oblast (2008-03).svg
  |Карта ені                     = 320px
 |Әкімшілік бірліктің картасы    = 
  |Әкімшілік бірлік картасының ені  = 
 |Уақыт белдеуі                  = 
 |Аббревиатура                   = 
 |ISO                            = RU-ORE
 |Сандық идентификаторы          = [https://classinform.ru/okato/search.php?str=53 53]
  |Идентификатор түрі            = ОКАТО
 |Сандық идентификаторы2         = 
  |Идентификатор түрі2           = 
 |Сандық идентификаторы3         = 
  |Идентификатор түрі3           = 
 |FIPS                           = 
 |Телефон коды                   = 
 |Пошта индекстері               = 
 |Интернет-үйшігі                = 
 |Автомобиль коды                = 
 |Сайты                          = https://orenburg-gov.ru/
  |Сайт тілі                     = ru
 |Commons санаты                 = Orenburg Oblast
 |Кірістірме                     = 
 |Түсініктемелер                 = 
}}
'''Орынбор облысы''' ({{lang-ru|Оренбургская область}}) — Ресей Федерациясының субъекті. [[Еділ федералды өңірі|Еділ федералды өңірінің]] құрамына кіріп, [[Орал экономикалық ауданы|Орал экономикалық ауданының]] бөлігі болып саналады.

1934 жылы 7 желтоқсанда КСРО Жоғарғы Кеңесі Төралқасының Жарлығымен [[Орта Еділ өлкесі|Орта Еділ өлкесінің]] құрамынан бөліну арқылы құрылды. 1938-1957 жылдар аралығында Чкалов облысы деп аталды.

Тарихқа көз жүгіртсек, облыстың алдында 1744 жылы императрица [[Елизавета Петровна|Елизавета Петровнаның]] жарлығымен құрылған [[Орынбор губерниясы]] болған.

Әкімшілік орталығы – [[Орынбор]] қаласы.

== Физикалы-географиялық сипаттамалары ==
=== Географиясы ===
Орынбор облысының ауданы 123 702 км², бұл көрсеткіш бойынша Ресейде 29-орында орналасады. Облыс дүниенің екі бөлігінің – [[Еуропа]] мен [[Азия|Азияның]] түйіскен жерінде орналасқан. Облыс аумағы [[Шығыс Еуропа жазығы|Шығыс Еуропа жазығының]] оңтүстік-шығыс шеттерін, Оралдың оңтүстік шеті мен Оралдың оңтүстігін алып жатыр. Облыстың батыстан шығысқа қарай ұзындығы 760 км, солтүстіктен оңтүстікке қарай 445 км құрайды.

Шекаралардың жалпы ұзындығы 3700 шақырымды құрайды. Орынбор облысы батыста [[Самара облысы|Самара облысымен]], солтүстік-батыста – [[Татарстан|Татарстанмен]], солтүстігінде – [[Башқұртстан|Башқұртстанмен]] ([[Ық]] өзенінен [[Жайық]] өзеніне дейінгі солтүстік шекара Башқұртстанды айналып өтеді), солтүстік-шығыста [[Челябі облысы|Челябі облысымен]], ал шығысы мен оңтүстігі [[Қазақстан|Қазақстанмен]] шектеседі. [[Қазақстан-Ресей шекарасы|Қазақстанмен мемлекеттік шекарада]] орналасқан бір нүктеде – Орынбор, Самара және Сарытау облыстары шекараларының түйіскен жерінде [[Сарытау облысы|Сарытау облысымен]] шектеседі. Қазақстанмен шекарасы 1870 км, бұл Қазақстанның үш облысына: [[Қостанай облысы|Қостанай]], [[Ақтөбе облысы|Ақтөбе]] және [[Батыс Қазақстан облысы|Батыс Қазақстанға]] түседі. Ресейдің еуропалық бөлігіндегі ең үлкен және ең әдемі өзендердің бірі [[Жайық]] облыс арқылы ағып өтеді.

=== Климаты ===
Орынбор облысының климаты күрт құбылмалылығымен сипатталады, бұл аймақтың [[Мұхит|мұхиттар]] мен [[Теңіз|теңіздерден]] айтарлықтай алыстығымен түсіндіріледі. Орынбор облысында 34-38 градус Цельсийге жететін орташа ауа температурасының ауытқуының үлкен амплитудасы климаттың құбылмалылығының көрсеткіші болып табылады. Осыған байланысты жауын-шашынның жетіспеушілігі байқалады, оның жылдық мөлшері облыстың солтүстік-батысында 450 мм-ден оңтүстік және оңтүстік-шығысында 350 мм-ге дейін жетеді. Жылдық жауын-шашынның 60-70% жылы мезгілде түседі. [[Қар]] жамылғысының ұзақтығы облыстың оңтүстігінде 135 күннен солтүстігінде 154 күнге дейін созылады. Топырақтың қату тереңдігі солтүстік-батыста 170 см-ден шығыста 200 см-ге дейін өзгереді.

=== Жер бедері ===
Қазіргі жер бедері Орал таулары мен Орал алды сырттық жазықтарының ұзақ мерзімді эрозиясының нәтижесінде, сонымен қатар соңғы тектоникалық өзгерістердің нәтижесінде қалыптасқан. Ең биік нүктесі Кіші Нақас жотасындағы Нақас тауы (667,6 м). Ең төмен нүктесі Первомайск ауданы, Теплое ауылы маңындағы [[Шаған (Жайық алабы)|Шаған]] өзенінің маңында орналасқан. Бедерде мынадай ірі құрылымдар көзге түседі: Орал жазықтары, [[Орал таулары]], [[Орал сырты пенеплені]], [[Торғай үстірті]] жазықтары. Облыстың батыс бөлігі түгел дерлік [[Жалпы Сырт|Жалпы Сыртқа]] жатады. Ең биік нүктесі – Аю маңдайы (405 метр). Солтүстігінде [[Бүгілме-Белебей қыраты|Бүгілме-Белебей қыратымен]], оңтүстігінде [[Каспий маңы ойпаты|Каспий маңы ойпатымен]] шектеседі. Жайық ағының оңтүстігінде Орал алды сырты жатыр. [[Үлкен Әйек (Сақмар тармағы)|Үлкен Әйек]] және [[Бөрілі (Жайық тармағы)|Бөрілі]] өзендерінің шығысында Жайық таулы елі басталады. Сақмар мен Жайық өзендерінің аралығында Сарын үстірті деп аталатын қыратты жазық бар. Сақмар өзені мен оның салаларының бойында таулы бедердің бөліктері: [[Шайтантау]] жоталары, Йенсура тізбегі, Сақмар маңы ұсақ шоқылық, ал Жайық өзенінің бойында [[Гүбірлі таулары|Гүбірлі таулары]] байқалады. Оралдың бас жағында [[Иреңдік]] жотасы орналасқан. Облыстың шығысында Орал-Тобыл үстірті орналасқан.

Орынбор облысында Ресейдің [[Орманды дала зонасы|орманды дала]] аймағының, Еділ мен Торғайдың далаларының, Оңтүстік Оралдың орманды ойпаңдарының, Батыс Сібірдің қарағайлы-қайыңды орманды даласының ландшафттары берілген.

=== Топырақтары ===
Облыстың жер қоры 12370,2 мың га құрайды. Жер қорының алқап бойынша бөлінуі (мың га): ауыл шаруашылығы алқабы — 10840,5, су бетінің астындағы жерлер — 112,5, батпақтар — 14,9, орман және ағашты-бұталы өсімдіктерінің астындағы жерлер — 799,8, басқа жерлер — 602,5. Облыс аумағының тең жартысын егістік, 38 % — жемшөптік жерлер, 5 % — орман, 7 % — басқа жерлер алып жатыр.

Топырақтарға ендік белдемділігі тән. Топырақ типтері мен тип тармақтары шалғынды даладан шөлейт далаға ауысады: әдеттегі, қарапайым және оңтүстік қара топырақтар, күңгірт-күрең, күрең және ашық-күрең топырақтар.

Облыстың егістік алқаптарының құрылымында қара топырақтар 79%, күңгірт-күрең топырақ — 16%, орман сұр топырағы — 4% аумақты алып жатыр. Қара топырақтардың ішінде ең үлкен аумақты оңтүстік қара топырақтар — 44%, қарапайым — 26%, типтік және сілтісізденген — 9% алып жатыр. Оңтүстік және қарапайым қара топырақтардың белдем тармағында, тиісінше, 14 және 7% аумақты сортаңдар алып жатыр. Күңгірт-күрең топырақтарының белдем тармағында сортаңдар ауданы 36% құрайды. Топырақ жамылғысын су және жел эрозиясынан сақтау, ауыл шаруашылығы дақылдарының өнімділігін арттыру мәселесі өзекті мәселе болып табылады. Сонымен бірге қорғаныш екпе ағаштарын отырғызу күрт қысқарды.

=== Гидрографиясы ===
Облыстың жер үсті суларын [[Жайық]] (аумақтың 63%), [[Еділ]] (31%), [[Тобыл]] (2%) су алабының өзен жүйелері және шығысындағы ағынсыз Светлинск көлдері аймағы құрайды. Ең маңызды өзендер: Жайық, ұзындығы 2428 км (оның ішінде 1164 км облыстың шегінде), [[Сақмар]] (798 км), [[Елек]] (623 км), [[Самар (Еділ тармағы)|Самара]] (594 км).

[[Шалқар-Екі қара]] көлі — ауданы 9600 га және жағалау сызығы 96 км болатын ең ірі табиғи су қойма. [[Жетікөл (Орынбор облысы)|Жетікөл]] көлінің ауданы 5000 га асады. Ірі өзендердің жайылмаларындағы оқсазды көлдер кең таралған. Облыстың су ресурстарының және оның су шаруашылығының құрамдас бөлігі жасанды су қоймалары болып табылады. Су қоры бойынша ең ірі жасанды су қоймалар: [[Иреклі бөгені|Иреклі]] (3257 млн м³), Қызылшопан (54,6 млн м³), Черновское (52,7 млн м³), Құмақ (48,0 млн м³), Елшан ( 23,6 млн м³) және Үшқатын (10,0 млн м³) су қоймалары.

=== Ерекше қорғалатын табиғи аумақтар (ЕҚТА) ===
Облыс аумағында федералдық маңызы бар үш ерекше қорғалатын табиғи аумақтар бар: [[Орынбор қорығы]], [[Шайтантау қорығы|«Шайтантау» қорығы]] және [[Бұзаулық бор ұлттық саябағы]]. «Орынбор және Шайтантау мемлекеттік табиғи қорықтарының бірлескен дирекциясы» Федералдық мемлекеттік бюджеттік мекемесі (Қысқаша «Орынбор облысының қорықтары» ФМБМ) Орынбор және Шайтантау мемлекеттік табиғи қорықтарын басқарады.

== Тарихы ==
Қазіргі Орынбор облысы аумағындағы адамдардың қоныстануының ең көне іздері жоғарғы палеолитке жатады: Қорманай ауданының солтүстігінде Бұзаулық өзенінің төменгі ағысындағы I Лабаза және II Лабаза тұрақтары, Медногорск маңайындағы Еділбай тұрағы, Новоузел ауылының шетінде және Матвей ауданындағы Интернационал ауылының маңындағы [[Шақпақ тас|шақпақтас]] құралдарының орналасқан жері, Елек үстіртіндегі бұғы бейнеленген «Доңыз тақтасы». Қызыл Гвардия ауданындағы Ивановка ауылының жанындағы Староток тұрағы [[Мезолит|мезолитке]] жатады. [[Неолит]] дәуіріне Ескі Елшан және Ивановская тұрақтары жатады. Б.з.б. V ғасырдың екінші жартысы – IV мыңжылдықтың басы хвалын-бережный мәдени тобының орындарын қамтиды (Торған, Иваново тұрақтары, Иваново жағадөң обасы). Қола дәуіріне Срубная және Алакөл археологиялық мәдениеттерінің отырықшы малшыларының және Қарғалы кеніштеріндегі металлургиялық кеншілердің қоныстары жатады.

Б.з.б. XVII-XVI ғасырларда Оралда [[Сынтасты мәдениеті|Сынтасты үлгідегі]] қорғандары бар қорған-бекініс қоныстарының тұтас желісі құрылды. [[Сармат мәдениеті|Сармат мәдениетіне]] Шарлық ауданындағы Прохоровка ауылының маңындағы қорғандар жатады. IX—XII ғасырлардағы түркі тілдес көшпенділер Орынбор облысы аумағында қалдырған «[[Балбал|балбал тастар]]» антропоморфты тас мүсіндері орта ғасырларға жатады.

XVIII ғасырдың 30-жылдарынан бастап башқұрт және қазақ тайпаларының Ресей мемлекетіне өз еркімен кіруі туралы шешім қабылданғаннан кейін қазіргі Орынбор аумағын Ресейдің орталық губернияларынан көшіп келушілер белсенді түрде игере бастады.

1735 жылы 15 тамызда [[Ор (өзен)|Ор]] өзенінің сағасына (Орынбор атауы осыдан шықты) «зеңбіректен жауған оқпен» бірінші Орынбор бекінісі салтанатты түрде қаланды. Бұл жер қазір Жаманқала қаласы орналасқан. Келесі бірнеше жыл ішінде, 1743 жыл қазіргі орналасқан жерінде құрылғанға дейін Орынбор бірнеше рет көшірілді. Орынбор 1744 жылы императрица [[Анна Иоановна|Анна Иоановнаның]] жеке жарлығымен құрылған [[Орынбор губерниясы|Орынбор губерниясының]] әкімшілік орталығы болды. Губернияның құрылуының бастауында сол дәуірдің белгілі мемлекет қайраткерлері және зерттеушілері [[Василий Никитич Татищев|В.Н.Татищев]], [[Иван Кириллович Кириллов|И.К.Кирилов]], [[Петр Иванович Рычков|П.И.Рычков]] және тұңғыш Орынбор губернаторы болған [[Иван Иванович Неплюев|И.И.Неплюев]] тұрды. Губерния өз құрамында қазіргі [[Қазақстан]], [[Башқұртстан]], [[Татарстан]], [[Челябі облысы|Челябі]] және [[Самар облысы|Самар]] облыстарының бір бөлігін біріктірді. Оның оңтүстік шекарасы [[Каспий теңізі|Каспий]] және [[Арал теңізі|Арал]] теңіздерінің жағалауымен өтті.

1920 жылы 26 тамызда Кеңес үкіметі (РКФСР БОАК мен ХКК) РКФСР құрамында «Қырғыз Автономиялы Кеңестік Социалистік Республикасын құру туралы» декрет шығарып, Қырғыз АКСР-нің басқару органдары жергілікті Депутаттар кеңесі, ОАК және Халық Комиссарлар Кеңесі болады, ал әскери аппарат болып Қырғыз әскери комиссариат болатындығын бекітті. 1920 жылы 4 қазанда Орынборда [[Қазақ (қырғыз) Автономиялы Социалистік Кеңес Республикасы|Қырғыз АСКР]] Кеңестерінің Құрылтай съезі өтті. 1920 жылы [[Орал облысы (Ресей империясы)|Орал]], [[Торғай облысы (Ресей империясы)|Торғай]] және [[Семей облысы (Ресей империясы)|Семей]] облыстары, [[Күнгей Каспий облысы|Күнгей Каспий облысының]] солтүстік бөлігі, [[Бөкей Ордасы|Бөкей губерниясы]] және Орынбор қаласымен бірге [[Орынбор губерниясы|Орынбор губерниясының]] оңтүстік бөлігінде қоныстанған қырғыз-қайсақтарынан (ол кезде қазақтар осылай аталды) РКФСР құрамында жаңа автономия – Қырғыз АСКР (1925 ж. сәуірден бастап – [[Қазақ Автономиялы Кеңестік Социалистік Республикасы|Казақ АКСР]]) құрылды. 1925 жылы ақпанда Қазақ АКСР-інің астанасы Орынбордан [[Қызылорда|Ақмешітке]], ал Орынбор губерниясы Қазақ АКСР-інің құрамынан шығарылып, [[Ресей Кеңестік Федерациялық Социалистік Республикасы|РКФСР-ның]] тікелей бағыныстылығына берілді.

Бүкілресейлік Орталық Атқару Комитетінің 1928 жылғы 14 мамырдағы қаулысымен жойылған [[Орынбор губерниясы|Орынбор]], сондай-ақ [[Самар губерниясы|Самар]], [[Сімбір губерниясы|Ульяновск]], [[Пенза губерниясы|Пенза]] және [[Сарытау губерниясы|Сарытау]] губернияларының бір бөліктерін біріктіру нәтижесінде әкімшілік орталығы [[Самара|Самарда]] болған [[Орта Еділ облысы]] құрылды. Осы кезде бұрынғы [[Орынбор уезі|Орынбор]] және [[Ор уезі|Ор]] уездері кіретін [[Орынбор округі]] құрылды.

1929 жылдың 20 қазанынан бастап Орынбор округі [[Орта Еділ өлкесі|Орта Еділ өлкесінің]] құрамына кірді.

1930 жылы 30 шілдеде Орынбор округі басқалармен бірге жойылып, оның аудандары Орта Еділ өлкесіне тікелей бағынды.

1934 жылы 7 желтоқсанда БОАК Төралқасы Орта Еділ өлкесінен Орынбор облысын бөліп құру туралы қаулы қабылдады. Сонымен бірге Орынбор облысы депутаттары Кеңесінің сайлауын өткізу жөніндегі ұйымдастыру комитетінің құрамы бекітіліп, төрағасы болып К.Е.Васильев тағайындалды. КСРО Жоғарғы Кеңесі Төралқасының 1938 жылғы 26 желтоқсандағы Жарлығымен облыс Чкалов облысы болып өзгертілді (сол қаулымен Орынбор қаласы Чкалов қаласы болып өзгертілді). Облыс 1957 жылдың 4 желтоқсанына дейін Чкалов деп аталды.

== Билік органдары ==
=== Атқарушы билік ===
2019 жылдың 21 наурызынан бастап Орынбор облысының губернаторының міндетін атқарушы — Денис Владимирович Паслер. 2010 жылдың 15 маусымынан 2019 жылдың 21 наурызына дейін Юрий Александрович Берг Орынбор облысының губернаторы болды&lt;ref&gt;[http://www.orenburg-gov.ru/magnoliaPublic/regportal/News/MainNews/2010-06-15-18-47-3.html?printVersion=true Орынбор облысының губернаторы Юрий Александрович Бергті ұлықтау рәсімі] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130421061623/http://www.orenburg-gov.ru/magnoliaPublic/regportal/News/MainNews/2010-06-15-18-47-3.html?printVersion=true |date=2013-04-21 }}&lt;/ref&gt;. Бұған дейін облысты Алексей Андреевич Чернышев пен Владимир Васильевич Елагин басқарған.

=== Заң шығарушы үкімет ===
Заң шығарушы үкіметті 47 депутаттан тұратын Орынбор облысының заң шығарушы жиналысы жүзеге асырады. Заң шығарушы жиналыстың төрағасы Грачев Сергей Иванович.

Заң шығарушы жиналысының комитеттері:
* аграрлы-өнеркәсіптік кешен мәселелері бойынша
* бюджеттік, салықтық және қаржылық саясат мәселелері бойынша
* мемлекеттік билік, жергілікті өзін-өзі басқару органдарының, сыртқы байланыстар мен қоғамдық бірлестіктердің қызметінің мәселелері бойынша
* заңдылық, құқық тәртібі, адам құқықтары, әскери қызметкерлер мен казактар мәселелері бойынша
* білім, ғылым, мәдениет және спорт мәселелері бойынша
* меншік, табиғатты пайдалану және құрылыс мәселелері бойынша
* әлеуметтік саясат және денсаулық мәселелері бойынша
* экономикалық даму, өндірістік-шаруашылық кешен және кәсіпкерлік мәселелері бойынша
* мандат комиссиясы

== Әкімшілік-аумақтық бөлінісі ==
=== Әкімшілік-аумақтық құрылымы ===
Орынбор облысының Жарғысына және «Орынбор облысының әкімшілік-аумақтық құрылымы туралы» Заңына сәйкес Ресей Федерациясының бұл субъектісіне келесі әкімшілік-аумақтық бірлік кіреді:
* 35 аудан
* 12 қала
* 1 жабық әкімшілік-аумақтық құрылым

'''Аудандары'''

[[Сурет:Admin-map-Orenburg-region.gif|500px|right|thumb|Орынбор облысының әкімшілік картасы]]

# [[Абдулла ауданы]]
# [[Адам ауданы]]
# [[Ақбұлақ ауданы (Орынбор облысы)|Ақбұлақ ауданы]]
# [[Александровка ауданы]]
# [[Әсекей ауданы]]
# [[Биләй ауданы|Бөрте ауданы]]
# [[Бұқарыслан ауданы]]
# [[Бұзаулық ауданы]]
# [[Гай ауданы]]
# [[Грачевка ауданы]]
# [[Домбаровка ауданы]]
# [[Елек ауданы]]
# [[Кваркен ауданы]]
# [[Қызыл Гвардия ауданы]]
# [[Қуандық ауданы]]
# [[Қорманай ауданы]]
# [[Матвеевка ауданы]]
# [[Новоорск ауданы]]
# [[Новосергиевка ауданы]]
# [[Октябрьский ауданы]]
# [[Орынбор ауданы]]
# [[Первомайский ауданы]]
# [[Переволоцк ауданы]]
# [[Пономаревка ауданы]]
# [[Сақмар ауданы]]
# [[Сарықтас ауданы]]
# [[Светлый ауданы]]
# [[Северный ауданы]]
# [[Соль-Илецк ауданы]]
# [[Сорочинск ауданы]]
# [[Ташлы ауданы]]
# [[Түк ауданы]]
# [[Төйлеген ауданы]]
# [[Шарлық ауданы]]
# [[Ясный ауданы]]

'''Қалалары'''
# [[Абдулла (қала)|Абдулла]]
# [[Бұқарыслан]]
# [[Бұзаулық]]
# [[Гай]]
# [[Қуандық (қала)|Қуандық]]
# [[Медногорск]]
# [[Жаңа Троицк]]
# [[Орынбор]]
# [[Жаманқала]]
# [[Соль-Илецк]]
# [[Сорочинск]]
# [[Ясный]]

'''Жабық әкімшілік-аумақтық құрылым'''
# [[Комаровск (Орынбор облысы)|Комаровск ЖӘАҚ]]

=== Муниципалды құрылысы ===
Муниципалды құрылысының құрамында облыстың әкімшілік-аумақтық бірліктерінің шегінде 2016 жылғы 1 қаңтарға қарай 489 муниципалды құрылым құрылды, оның ішінде:
* 13 қалалық аймақ
* 29 муниципалды аудан, оның ішінде:
** 447 ауылдық мекен.

2016 жылдың 1 қаңтарына қарай облыста қалалық мекендер жоқ.

=== Елді мекендері ===
;10 мыңнан астам тұрғыны бар елді мекендер
{{Col-begin}}
{{Col-break|width=33%}}
{|class='wide'
|-
| [[Орынбор]] || align=&quot;right&quot; style=&quot;padding-right:20px;&quot; | ↘572 308
|-
| [[Жаманқала]] || align=&quot;right&quot; style=&quot;padding-right:20px;&quot; | ↘224 814
|-
| [[Жаңа Троицк]] || align=&quot;right&quot; style=&quot;padding-right:20px;&quot; | ↘82 463
|-
| [[Бұзаулық]] || align=&quot;right&quot; style=&quot;padding-right:20px;&quot; | ↘86 042
|-
| [[Бұқарыслан]] || align=&quot;right&quot; style=&quot;padding-right:20px;&quot; | ↘47 714
|-
| [[Гай]] || align=&quot;right&quot; style=&quot;padding-right:20px;&quot; | ↘33 564
|}
{{Col-break|width=33%}}
{|class='wide'
|-
| [[Сорочинск]] || align=&quot;right&quot; style=&quot;padding-right:20px;&quot; | ↘26 980
|-
| [[Соль-Илецк]] || align=&quot;right&quot; style=&quot;padding-right:20px;&quot; | ↘26 655
|-
| [[Медногорск]] || align=&quot;right&quot; style=&quot;padding-right:20px;&quot; | ↘24 321
|-
| [[Қуандық (қала)|Қуандық]] || align=&quot;right&quot; style=&quot;padding-right:20px;&quot; | ↘23 225
|-
| [[Абдулла (қала)|Абдулла]] || align=&quot;right&quot; style=&quot;padding-right:20px;&quot; | ↘18 420
|}
{{Col-break|width=33%}}
{|class='wide'
|-
| [[Сарықтас]] || align=&quot;right&quot; style=&quot;padding-right:20px;&quot; | ↘16 802
|-
| [[Ясный]] || align=&quot;right&quot; style=&quot;padding-right:20px;&quot; | ↘15 092
|-
| [[Ақбұлақ (Орынбор облысы)|Ақбұлақ]] || align=&quot;right&quot; style=&quot;padding-right:20px;&quot; | 14 800
|-
| [[Тоцкое Второе]] || align=&quot;right&quot; style=&quot;padding-right:20px;&quot; | ↗14 671
|-
| [[Жаңа Ор]] || align=&quot;right&quot; style=&quot;padding-right:20px;&quot; | 11 300
|}
{{Col-end}}

== Тұрғындары ==
Росстат мәліметтері бойынша облыс халқының саны 1 924 578 адамды (2022) құрайды. Халық тығыздығы — 15,56 адам/км2 (2022). Қала халқы — 61,65% (2020).

;Ұлттық құрамы
Халықтың басым бөлігі орыстар. Облыста татарлар, қазақтар, украиндар, башқұрттар, мордвалар – ерзә, чуваштар, немістер де тұрады&lt;ref&gt;[http://www.gks.ru/free_doc/new_site/perepis2010/croc/Documents/Vol4/pub-04-04.pdf Ресей Федерациясының субъектілері бойынша ұлты және орыс тілін меңгеруі бойынша халық саны] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150924121200/http://www.gks.ru/free_doc/new_site/perepis2010/croc/Documents/Vol4/pub-04-04.pdf |date=2015-09-24 }} (2010 жылғы Бүкілресейлік халық санағы)&lt;/ref&gt;.

{| class=&quot;standard&quot;
!Халық ||2010 жылдағы саны, &lt;br&gt; адам
|-
|[[Орыстар|орыстар]]
|align=&quot;right&quot; |1 519 525 (75,9 %)
|-
|[[Татарлар|татарлар]]
|align=&quot;right&quot; | 151 492 (7,6 %)
|-
|[[Қазақтар|қазақтар]]
|align=&quot;right&quot; |120 262 (6,0 %)
|-
|[[Украиндар|украиндар]]
|align=&quot;right&quot; |49 610 (2,5 %)
|-
|[[Башқұрттар|башқұрттар]]
|align=&quot;right&quot; |46 696 (2,3 %)
|-
|[[Мордвалар|мордвалар]]
|align=&quot;right&quot; |38 682 (1,9 %)
|-
|[[Чуваштар|чуваштар]]
|align=&quot;right&quot; |12 492 (0,6 %)
|-
|[[Немістер|немістер]]
|align=&quot;right&quot; |12 165 (0,6 %)
|-
|[[Армяндар|армяндар]]
|align=&quot;right&quot; |10 547 (0,5 %)
|-
|[[Әзірбайжандар|әзірбайжандар]]
|align=&quot;right&quot; |7 421 (0,4 %)
|-
|[[Беларустар|беларустар]]
|align=&quot;right&quot; |5 590 (0,3 %)
|-
|&lt;small&gt; 5 мыңнан астам халқы бар халықтар көрсетілген &lt;/small&gt;
|}

== Экономикасы ==

== Тағы қараңыз ==
* [[Қуандық дәлізі]]

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
[[Санат:Орынбор облысы]]</text>
      <sha1>dkldn07opa43ytqq1bse477f0ajmq8q</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қонаев (қала)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>19013</id>
    <revision>
      <id>3065080</id>
      <parentid>3056755</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T17:20:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Қала тарихы */clean up, replaced: Заречное (Қапшағай қалалық әкімдігі) → Заречное (Қонаев қалалық әкімдігі) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10923" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан
 |статусы                 = қала
 |атауы                   = Қонаев
 |сурет                   = Kapchigai lake.jpg
 |әкімшілік күйі          = облыс орталығы
 |елтаңба                 =
 |ту                      = Flag of Kapchagay, Kazakhstan.gif
 |елтаңба сипаттамасы     = 
 |ту сипаттамасы          = 
 |елтаңба ені             = 
 |ту ені                  = 
  |lat_deg =43 |lat_min =53 |lat_sec = 
  |lon_deg =77 |lon_min =05 |lon_sec = 
  |CoordAddon             = type:city(400000)_region:KZ
  |CoordScale             =
 |ел картасы              = 300
 |облыс картасы           = 
 |аудан картасы           = 
 |ел картасының өлшемi    = 
 |облыс картасының өлшемi = 
 |аудан картасының өлшемi = 
 |облысы                  = Алматы облысы
 |кестедегі облыс         = Алматы облысы
 |ауданы                  = 
 |кестедегі аудан         = 
 |ішкі бөлінісі           = 
 |әкімі                   = Құматаев Нұрлан Орынбасарұлы
 |құрылған уақыты         = 1970
 |алғашқы дерек           = 
 |бұрынғы атаулары        = Новоилийск, Қапшағай
 |статус алуы             = 1970
 |жер аумағы              = 56
 |климаты                 = 
  |тұрғыны                = 61767 &lt;ref&gt;[http://www.stat.kz/publishing/DocLib4/2010/Демография/03_2010-Б-15-07-К.rar ҚР елді мекендерінің тұрғындар саны] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130405220928/http://www.stat.kz/publishing/DocLib4/2010/%D0%94%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8%D1%8F/03_2010-%D0%91-15-07-%D0%9A.rar |date=2013-04-05 }}&lt;/ref&gt;
  |санақ жылы             = 2019
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
 |телефон коды            = 72772
 |пошта индексі           = 040800 - 040803
 |пошта индекстері        = 
 |ортаққордағы санаты     = 
 |сайты                   = http://kapshagay-gov.kz/
 |сайт тілі               = kz
 |сайт тілі 2             = ru
}}
'''Қонаев''' (2022 жылға дейін - ''Қапшағай''&lt;ref&gt;{{cite web
 |url         = https://baq.kz/qapshagayga-qonaevtyn-esimi-berildi_277376/
 |title       = Қапшағайға Қонаевтың есімі берілді
 |author      = 
 |date        = 3 мамыр 2022
 |work        = 
 |publisher   = [[Baq.kz]]
 |accessdate  = 2022-05-02
 |lang        = 
}}&lt;/ref&gt;) — [[Қазақстан|Қазақстан Республикасы]], [[Алматы облысы]]ның орталығы. Қазақстандағы құмар ойындар ойнатуға рұқсат етілген екі қаланың бірі.

Қапшағай қаласы 1970 жылдары құрылған. Қапшағай 3600 шаршы м құрайды. Қапшағай қаласында қазіргі таңда 2 округ және 11 елді мекен бар. Қапшағай бөгетінің солтүстік батысында 20 шақырым жерде Іле өзенінің оң жағасында [[Қапшағай таңбалы тасы|Тамғалы Тас]] орналасқан. Қапшағай өңірінде 61,6 мыңнан астам адам тұрады. Қала [[Қапшағай бөгені]] жағасында бой көтерген. Қапшағай халықтың ең көп демалатын жерлерінің бірі болып саналады.

== Этимологиясы ==
Қазақ тілінде «Қапшағай» атауы «тар шатқал» немесе «қысылған жер» дегенді білдіреді.

== Қала тарихы ==
Қаланың дамуы мен пайда болу тарихы Қазақ КСР аумағының экономикалық дамуы үшін [[Қапшағай су электр станциясы|Қапшағай су электр стансасының]] құрылысының басталуымен байланысты. Іле елді мекені алғашында [[Қапшағай су қоймасы|су қоймасы]] салынып жатқан жерде орналасып, 5 мыңнан астам адам жаңа Новоилийск елді мекеніне, Жетіген елді мекеніне және жаңадан құрылған балықшы колхозына, қазіргі Арна ауылына көшірілді. 1969 жылы 29 қыркүйекте жергілікті уақыт бойынша сағат 04:15-те Іле өзені бөгелді. Сол жылдың 26 ​​желтоқсанында су қоймасын толтырудың бірінші кезеңі басталды. 1970 жылдың көктемінде Іле ауылы су қоймасының түбіне кетті. 1970 жылы 9 шілдеде Қазақ КСР Жоғарғы Кеңесі Президиумының Жарлығымен Алматы облысы Іле ауданы Новоилийск ауылы облыстық бағыныстағы қала қатарына жатқызылып, оған Қапшағай атауы берілді.

Кеңес өкіметі жылдарында қала мен оның төңірегінде өндірістік инфрақұрылым құрылды, зауыттар іске қосылды: фарфор, темірбетон конструкциялары, жоғары дәлдіктегі аспаптар; элеватор, нан-май зауыттары, балық өңдеу кешені.

1980 жылдардың аяғында қалада КСРО Қарулы Күштерінің 17-ші армиялық корпусының 751-ші жеке инженерлік-инженерлік батальоны орналасты.

КСРО-ның ыдырауымен мемлекеттік зауыттар мен кәсіпорындар жекешелендіру бағдарламасы бойынша мемлекетке жекенің қолына сатылып, кейіннен өз қызметін тоқтатты.

1998 жылы [[Заречное (Қонаев қалалық әкімдігі)|Заречное]] және [[Шеңгелді (Алматы облысы)|Шеңгелді]] ауылдары ауылдық округтермен бірге қалалық әкімдікке бағынды.

2000 жылдардың ортасынан бастап су қорғау аймағы болып табылатын Қапшағай су қоймасының жағалары жеке шағын мотельдер мен кафелер үшін белсенді түрде салына бастады, демалуға арналған тегін қоғамдық жағажайлар іс жүзінде жоқ. Жағалаудағы су қорғау аймағының дамуына байланысты су қоймасының сулары ағынды сулардың қалдықтарымен ластануда.

2007 жылы «Ойын бизнесі туралы» заң қабылданды, оған сәйкес ойынханалар мен ойын автоматтары залдары Алматы облысында [[Қапшағай су қоймасы]]ның жағалауында және Ақмола облысының [[Бурабай ауданы|Щучинск ауданында]] орналасады.

2022 жылдың 16 наурызында Президент [[Қасым-Жомарт Кемелұлы Тоқаев|Қасым-Жомарт Тоқаев]] Қапшағайдың атын халық қаласа, Қонаев деп өзгертуді қолдайтынын мәлімдеді. Сондай-ақ, ол [[Алматы облысы]]ның жаңа орталығы болуын, одан орталығы [[Талдықорған]] қаласында орналасқан жаңа Жетісу өңірінен бөлініп шығуын ұсынды.

== География ==
[[Қапшағай су қоймасы]]ның жағасында, [[Іле|Іле өзенінің]] бойында, оның темір жол қиылысына жақын жерде, [[Алматы|Алматы қаласынан]] солтүстікке қарай 56 км жерде орналасқан.

== Климат ==
Қапшағай қаласында [[континенттік климат]] қалыптасқан. Оның қысы құрғақ және суық, жазы ыстық. Су қоймасындағы судың температурасы мамырдың екінші жартысында 18-20 °С-қа жетеді, ал шілде-тамызда 26-28 °С-қа дейін көтеріледі. Жаз айларында ауа температурасы 40 °С-қа дейін жетеді, бірақ ылғалдылығы төмен.

== Халқы ==
Қапшағай қаласы халқының саны

{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! 1959!! 1970!!	1979!!	1989!! 1991!! 1999!! 2001!!	2003!!	2004!!	2005
|-
|14 072
|15 071
|25 629
|38 300	
|44 400	
|46 257	
|45 600	
|47 678	
|47 606	
|50 800
|}

{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! 2006!! 2007!!	2008!!	2009!!	2010!!	2011!!	2012!!	2013!!	2014!!	2015
|-
|50 703	
|51 667	
|53 082
|54 406	
|55 747	
|53 648
|54 956	
|56 047	
|57 516	
|59 047
|}

{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! 2016!! 2017!!	2018!! 2019
|-
|60 892
|61 302
|61 643	
|61 767	
|}

== Билік органдары ==
# Қойшыманов Ақан Жұлайұлы - (1976—1980)
# Абдрасылов Фарид Әмірсарұлы - (1980—1984)
# Құрмашев Қуаныш - (1984—1987)
# Хворов Юрий Павлович - (1992—1998)
# Зеленский Сергей Михайлович - (1998—2008)
# Таубаев Наурызбай Асанбайұлы - (2008—2014)
# Кікімов Сәтжан Манасұлы - (2014—2016)
# Қайнарбеков Талғат Қанатұлы - (2016—2020)
# Құматаев Нұрлан Орынбасарұлы - (2020 жылы 25 мамырдан бастап)

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Қазақстан қалалары}}
{{Алматы облысы}}
{{Қонаев қалалық әкімдігі елді мекендері}}

[[Санат:Қонаев (қала)]]</text>
      <sha1>rpnrczjx5sombo95adytiuz61b86h8v</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065088</id>
      <parentid>3065080</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T17:24:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <comment>/* Дереккөздер */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10923" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан
 |статусы                 = қала
 |атауы                   = Қонаев
 |сурет                   = Kapchigai lake.jpg
 |әкімшілік күйі          = облыс орталығы
 |елтаңба                 =
 |ту                      = Flag of Kapchagay, Kazakhstan.gif
 |елтаңба сипаттамасы     = 
 |ту сипаттамасы          = 
 |елтаңба ені             = 
 |ту ені                  = 
  |lat_deg =43 |lat_min =53 |lat_sec = 
  |lon_deg =77 |lon_min =05 |lon_sec = 
  |CoordAddon             = type:city(400000)_region:KZ
  |CoordScale             =
 |ел картасы              = 300
 |облыс картасы           = 
 |аудан картасы           = 
 |ел картасының өлшемi    = 
 |облыс картасының өлшемi = 
 |аудан картасының өлшемi = 
 |облысы                  = Алматы облысы
 |кестедегі облыс         = Алматы облысы
 |ауданы                  = 
 |кестедегі аудан         = 
 |ішкі бөлінісі           = 
 |әкімі                   = Құматаев Нұрлан Орынбасарұлы
 |құрылған уақыты         = 1970
 |алғашқы дерек           = 
 |бұрынғы атаулары        = Новоилийск, Қапшағай
 |статус алуы             = 1970
 |жер аумағы              = 56
 |климаты                 = 
  |тұрғыны                = 61767 &lt;ref&gt;[http://www.stat.kz/publishing/DocLib4/2010/Демография/03_2010-Б-15-07-К.rar ҚР елді мекендерінің тұрғындар саны] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130405220928/http://www.stat.kz/publishing/DocLib4/2010/%D0%94%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8%D1%8F/03_2010-%D0%91-15-07-%D0%9A.rar |date=2013-04-05 }}&lt;/ref&gt;
  |санақ жылы             = 2019
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
 |телефон коды            = 72772
 |пошта индексі           = 040800 - 040803
 |пошта индекстері        = 
 |ортаққордағы санаты     = 
 |сайты                   = http://kapshagay-gov.kz/
 |сайт тілі               = kz
 |сайт тілі 2             = ru
}}
'''Қонаев''' (2022 жылға дейін - ''Қапшағай''&lt;ref&gt;{{cite web
 |url         = https://baq.kz/qapshagayga-qonaevtyn-esimi-berildi_277376/
 |title       = Қапшағайға Қонаевтың есімі берілді
 |author      = 
 |date        = 3 мамыр 2022
 |work        = 
 |publisher   = [[Baq.kz]]
 |accessdate  = 2022-05-02
 |lang        = 
}}&lt;/ref&gt;) — [[Қазақстан|Қазақстан Республикасы]], [[Алматы облысы]]ның орталығы. Қазақстандағы құмар ойындар ойнатуға рұқсат етілген екі қаланың бірі.

Қапшағай қаласы 1970 жылдары құрылған. Қапшағай 3600 шаршы м құрайды. Қапшағай қаласында қазіргі таңда 2 округ және 11 елді мекен бар. Қапшағай бөгетінің солтүстік батысында 20 шақырым жерде Іле өзенінің оң жағасында [[Қапшағай таңбалы тасы|Тамғалы Тас]] орналасқан. Қапшағай өңірінде 61,6 мыңнан астам адам тұрады. Қала [[Қапшағай бөгені]] жағасында бой көтерген. Қапшағай халықтың ең көп демалатын жерлерінің бірі болып саналады.

== Этимологиясы ==
Қазақ тілінде «Қапшағай» атауы «тар шатқал» немесе «қысылған жер» дегенді білдіреді.

== Қала тарихы ==
Қаланың дамуы мен пайда болу тарихы Қазақ КСР аумағының экономикалық дамуы үшін [[Қапшағай су электр станциясы|Қапшағай су электр стансасының]] құрылысының басталуымен байланысты. Іле елді мекені алғашында [[Қапшағай су қоймасы|су қоймасы]] салынып жатқан жерде орналасып, 5 мыңнан астам адам жаңа Новоилийск елді мекеніне, Жетіген елді мекеніне және жаңадан құрылған балықшы колхозына, қазіргі Арна ауылына көшірілді. 1969 жылы 29 қыркүйекте жергілікті уақыт бойынша сағат 04:15-те Іле өзені бөгелді. Сол жылдың 26 ​​желтоқсанында су қоймасын толтырудың бірінші кезеңі басталды. 1970 жылдың көктемінде Іле ауылы су қоймасының түбіне кетті. 1970 жылы 9 шілдеде Қазақ КСР Жоғарғы Кеңесі Президиумының Жарлығымен Алматы облысы Іле ауданы Новоилийск ауылы облыстық бағыныстағы қала қатарына жатқызылып, оған Қапшағай атауы берілді.

Кеңес өкіметі жылдарында қала мен оның төңірегінде өндірістік инфрақұрылым құрылды, зауыттар іске қосылды: фарфор, темірбетон конструкциялары, жоғары дәлдіктегі аспаптар; элеватор, нан-май зауыттары, балық өңдеу кешені.

1980 жылдардың аяғында қалада КСРО Қарулы Күштерінің 17-ші армиялық корпусының 751-ші жеке инженерлік-инженерлік батальоны орналасты.

КСРО-ның ыдырауымен мемлекеттік зауыттар мен кәсіпорындар жекешелендіру бағдарламасы бойынша мемлекетке жекенің қолына сатылып, кейіннен өз қызметін тоқтатты.

1998 жылы [[Заречное (Қонаев қалалық әкімдігі)|Заречное]] және [[Шеңгелді (Алматы облысы)|Шеңгелді]] ауылдары ауылдық округтермен бірге қалалық әкімдікке бағынды.

2000 жылдардың ортасынан бастап су қорғау аймағы болып табылатын Қапшағай су қоймасының жағалары жеке шағын мотельдер мен кафелер үшін белсенді түрде салына бастады, демалуға арналған тегін қоғамдық жағажайлар іс жүзінде жоқ. Жағалаудағы су қорғау аймағының дамуына байланысты су қоймасының сулары ағынды сулардың қалдықтарымен ластануда.

2007 жылы «Ойын бизнесі туралы» заң қабылданды, оған сәйкес ойынханалар мен ойын автоматтары залдары Алматы облысында [[Қапшағай су қоймасы]]ның жағалауында және Ақмола облысының [[Бурабай ауданы|Щучинск ауданында]] орналасады.

2022 жылдың 16 наурызында Президент [[Қасым-Жомарт Кемелұлы Тоқаев|Қасым-Жомарт Тоқаев]] Қапшағайдың атын халық қаласа, Қонаев деп өзгертуді қолдайтынын мәлімдеді. Сондай-ақ, ол [[Алматы облысы]]ның жаңа орталығы болуын, одан орталығы [[Талдықорған]] қаласында орналасқан жаңа Жетісу өңірінен бөлініп шығуын ұсынды.

== География ==
[[Қапшағай су қоймасы]]ның жағасында, [[Іле|Іле өзенінің]] бойында, оның темір жол қиылысына жақын жерде, [[Алматы|Алматы қаласынан]] солтүстікке қарай 56 км жерде орналасқан.

== Климат ==
Қапшағай қаласында [[континенттік климат]] қалыптасқан. Оның қысы құрғақ және суық, жазы ыстық. Су қоймасындағы судың температурасы мамырдың екінші жартысында 18-20 °С-қа жетеді, ал шілде-тамызда 26-28 °С-қа дейін көтеріледі. Жаз айларында ауа температурасы 40 °С-қа дейін жетеді, бірақ ылғалдылығы төмен.

== Халқы ==
Қапшағай қаласы халқының саны

{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! 1959!! 1970!!	1979!!	1989!! 1991!! 1999!! 2001!!	2003!!	2004!!	2005
|-
|14 072
|15 071
|25 629
|38 300	
|44 400	
|46 257	
|45 600	
|47 678	
|47 606	
|50 800
|}

{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! 2006!! 2007!!	2008!!	2009!!	2010!!	2011!!	2012!!	2013!!	2014!!	2015
|-
|50 703	
|51 667	
|53 082
|54 406	
|55 747	
|53 648
|54 956	
|56 047	
|57 516	
|59 047
|}

{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! 2016!! 2017!!	2018!! 2019
|-
|60 892
|61 302
|61 643	
|61 767	
|}

== Билік органдары ==
# Қойшыманов Ақан Жұлайұлы - (1976—1980)
# Абдрасылов Фарид Әмірсарұлы - (1980—1984)
# Құрмашев Қуаныш - (1984—1987)
# Хворов Юрий Павлович - (1992—1998)
# Зеленский Сергей Михайлович - (1998—2008)
# Таубаев Наурызбай Асанбайұлы - (2008—2014)
# Кікімов Сәтжан Манасұлы - (2014—2016)
# Қайнарбеков Талғат Қанатұлы - (2016—2020)
# Құматаев Нұрлан Орынбасарұлы - (2020 жылы 25 мамырдан бастап)

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Алматы облысы}}
{{Қазақстан қалалары}}
{{Қонаев қалалық әкімдігі елді мекендері}}

[[Санат:Қонаев (қала)]]</text>
      <sha1>roqmlfenrq2k7cy37msgg8o4e9sg6av</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Шай</title>
    <ns>0</ns>
    <id>19798</id>
    <revision>
      <id>3065284</id>
      <parentid>2881412</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T09:09:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Nurbekovanurly</username>
        <id>121316</id>
      </contributor>
      <comment>/* Кіріспе бөлімін өңдеді */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="14415" xml:space="preserve">[[Сурет:Tea_in_different_grade_of_fermentation.jpg|нобай|Солдан оңға қарай: көк шай, сары шай, улун, қара шай]]
'''Шай''' — [[шай бұтағы]] жапырақтарынан жасалынатын сусын.

Шай түрлері мен дәмі, ең алдымен, жапырақтарының [[тотығу]] дәрежесіне байланысты:
* [[қара шай]] — жапырақтар ұзақ тотығудан өтеді, екі аптадан бір айға дейін;
* [[көк шай]] — жапырақтары тотықпаған, немесе тотығуы бір-екі күн ғана жалғасқан;
* басқа да шай түрлері.

Басқа өсімдіктердің қайнатпаларын да көбінесе шай деп атайды.


== Тотығу ұзақтығы мен әдісі бойынша ==
Шайдың сыртқы түрі, хош иісі, тұнбасының дәмі және басқа да сипаттамалары негізінен шай жапырағының ферментативті тотығуы соңғы кептіруге дейін қанша уақыт және қандай режимде жүргізілетінімен анықталады. Шайдың тотығу дәрежесі бойынша жіктелуі екіұшты, өйткені қытай терминологиясы Еуропа мен Америкада қолданылатын терминдерден біршама ерекшеленеді.

Тотығу дәрежесіне байланысты шайдың екі «полярлық» категориясы бар:

*Жасыл шай (ағылшын жасыл, қытай lu cha) тотықтырылмаған немесе аздап тотыққан (барлық классификацияларда «жасыл» атауы бар). Жапырақтарды 170-180 ° C температурада бумен алдын ала бекітуге болады; тотығу не мүлде жүргізілмейді, немесе екі күннен аспайды, содан кейін оны қыздыру арқылы мәжбүрлеп тоқтатады: (дәстүр бойынша, кәстрөлдерде, Қытайда әдеттегідей немесе бу астында, Жапонияда әдеттегідей). Шай 3-12% тотығады. Құрғақ пішінде оның жасыл түсі бар (өндірістік ерекшеліктеріне байланысты ашық жасылдан қою жасылға дейін), инфузия жұмсақ сарғыш немесе жасыл түсті, хош иісте «шөптік» нота айқын ерекшеленеді (ұқсас болуы мүмкін). құрғақ шөптің иісіне), дәмі тәтті, ол аздап тәтті болуы мүмкін (бірақ ащы емес - тек сапасыз немесе дұрыс емес қайнатылған, атап айтқанда, ескірген жасыл шайлар ащы).
*Мысалдар: Би Ло Чун, Лончзин (шай), Тай Пин Хоу Куй, Маофэн, Луан Гуапян;

*Қара шай (ағылшынша қара, қытайша hung cha) - жоғары тотыққан («қара» атауы еуропалық, Америкада, Үндістанда және Шри-Ланкада да қолданылады. Қытайда және Оңтүстік-Шығыс Азияның басқа елдерінде мұндай шай «қызыл» деп аталады. ). Жапырақтары екі аптадан бір айға дейін ұзақ тотығудан өтеді (басқа технологиялық операциялар кезінде шай тотыққанда қысқартылған процестер бар, бірақ олар процесті басқарудың қиындықтарына байланысты сапасыз өнім береді). Жапырақ толығымен дерлік тотығады (80%). Құрғаған кезде ол қою қоңыр немесе қара дерлік түсті болады. Инфузия - қызғылт сарыдан қою қызылға дейін. Хош иіс гүлді немесе бал ноталары болуы мүмкін, дәмі тән, қышқыл, ащы емес.
*Қара шайдың мысалдары: Кимун, қара/қызыл Юннан, Ассам, Дарджилинг, Дианхонг, Эрл Грей.

Басқа шайлар қара және жасыл арасында тотығу дәрежесінде немесе дайындаудың кейбір технологиялық ерекшеліктерімен ерекшеленеді. Шайдың келесі түрлерінің барлығы негізінен Қытайда немесе Тайваньда өндіріледі.
*Ақ шай (қытайша bai cha) - ұштардан (үлгіленбеген шай бүршіктері) және жас жапырақтардан дайындалған, өндіріс процесінде ең аз өңдеу сатыларынан өткен, әдетте тек қурап, кептіретін шай. Атауға қарамастан, ақ шай көптеген жасыл шайларға қарағанда жоғары тотығу дәрежесіне ие (12% дейін). Ақ шайлардың арасында таза ұштықтар және ұштар мен жапырақтардың қоспасынан жасалғандары бар. Құрғаған кезде ол ашық, сарғыш түсті болады. Жапырақтары бұралуға ұшырамағандықтан, шай жапырақтары өте үлкен және жеңіл, олар суда тез ашылады. Тұнба сары-жасыл, жасыл шайдың тұнбасына қарағанда күңгірт түсті (қышқылданудың жоғары дәрежесіне байланысты). Инфузияның гүлді хош иісі, тәтті дәмі бар және жағымды, тәтті дәм қалдырады. Ақ шай қайнату режиміне өте сезімтал.
*Мысалдар: Байхао Инжэнь, Баймудан;

*Сары шай (қытайша - хуан ча) - жасыл сияқты дерлік 3-12% тотығады, бірақ кептіру алдында ол жабық «шұңқыр» процедурасынан өтеді. Элиталық деп саналатын сары шайдың кейбір сорттары бұрын тек императорлық сарай үшін өндірілген және Қытайдан экспорттауға тыйым салынған.
*Мысалдар: Цзюнь Шан Инь Чжэнь, Мэн Дин Хуан Я;

*Улонг (ағылшынша oolong, қытай oolong), Ресейде «қызыл шай» атауы кездеседі, Қытайда оны кейде «көгілдір» немесе «көк-жасыл» деп те атайды), - тотығу екі күннен үш күнге дейін созылады, 30-70 жетеді. % . Уолонгтардың сыртқы түрі мен сипаттамалары технологияға және тотығудың нақты дәрежесіне өте тәуелді, бірақ барлық оолонгтардың басқа шай түрлерімен шатастыруға мүмкіндік бермейтін өте тән дәмі бар.

*Мысалдар
  *Жеңіл ашытылған: Дон Дин Си Джи Чун;
  *Орташа ашыту: Тигуаньин, Алишан, Хуан Цзинь Гуй;
  *Жоғары ашытылған (кейде «көк» деп аталады): Формоса Уолонг, Фэн Хуан Дан Конг, Дахонпао, Дун Фан Мэй Рен.

*Пуэр (қытайша хей ча, «қара шай»). Ол бүршіктерден де, ескі ағаштардың жетілген жапырақтарынан да жасалады. Дайындау тәсілі бойынша Шу Пуэр (жасанды қартаю, пісірілген) және Шэн Пуэр (шикі, жасыл) болып бөлінеді. Бастапқыда жасыл шай күйіне келтірілді, содан кейін ол ашытудан өтеді. Табиғи қартаю бірнеше жыл бойы қосымша өңдеусіз (кейде «қартаю» деп аталады) жүзеге асырылады, жасанды қартаю жоғары температура мен ылғалдылық жағдайында ашытуды жеделдету арқылы жүзеге асырылады. Шайдың басқа түрлерінен айырмашылығы, пу-эр тек тотыққан емес, сонымен қатар сөздің дәл мағынасында ашытылған. Шу пу-эрдің тотығу дәрежесі тұрақты, ол сорт пен технологиямен анықталады және әдетте айтарлықтай жоғары (оолонгтардан төмен емес). Шэн пуэрдің тотығуы жасына қарай өзгереді, ал егер «жас» пуэр бірнеше пайызға ғана тотығатын болса, онда «ескі» пуэр бірнеше ондаған пайызға тотыға алады. Бірдей шай, ол қартая отырып, айтарлықтай басқа сыртқы түрі, хош иісі мен дәмі тұнбасын береді.

== Тарихы ==
Шай шығыс халықтарына, соның ішінде [[Қытай]] мен [[Үндістан]]ға бұдан мыңдаған жылдар бұрын белгілі болған. Шайды Еуропаға бірінші рет голландықтар әкелген. Ал XVI ғасырдың бас кезінде [[Ресей]], Орта Азия және Моңғолия халқы достық қарым-қатынаста болған. Орыс патшасы Михаил Романов 1638 жылы моңғол ханына сыйлық жібереді. Патшадан келген бағалы сыйлыққа жауап ретінде моңғол ханы оған 200 қорап шай жөнелтеді. Әуелгі кезде шайды дәрі орнына қолданып, кейіннен сусын ретінде іше бастаған Ресей патшасы орыс көпестерін шай алып келу үшін 1669 жылы Пекинге арнайы жіберіпті. Шайды ХІХ ғасырдың ортасына дейін дүниежүзіне Қытай өзі ғана сатып келді. Біздің өңірімізде шай көпшілік ішер сусын ретінде XVIII ғасырдың аяғы мен XIX ғасырдың басында кеңінен тарай бастады.&lt;ref name=&quot;q&quot;&gt;[https://qazaq1913.com/2018/12/19/chajnyj-dvor-syn-an-shajlar/ «Чайный двор» ұсынған шайлар] — Qazaq газеті, 19.12.2018&lt;/ref&gt;

Шай қазақтарға Ресей арқылы жеткен және оны көшпенділердің қолдана бастауы олардың  тұрмыс салтының өзгеруімен байланысты болды. Қазақстанда шайдың және шай ішу рәсімінің кең етек жаюы ХІХ ғасырдың екінші жартысынды орын алды.&lt;ref&gt;[https://e-history.kz/kz/news/show/2179/ Қазақтардың шай ішу рәсімі]&lt;/ref&gt;
{{толықтыру}}

==Шайдың құрамы==
Шайдың құрамында [[танин]], [[кофеин]], [[теобромин]], [[эфир майы]], [[витамин]]дер ([[Р]],[[С]], [[В]], [[В2]], [[РР]]), [[пигмент]], т.б. заттар болады. Шай шөл басады, көздің көруін жақсартады, жүйке жүйесіне әсер етеді, қан тамырларын кеңейтеді, бүйрек қызметін жақсартады, еңбек қабілеттілігі мен ой қызметін арттырады.&lt;ref&gt;«Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы]]» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, IX том  18 бөлім&lt;/ref&gt;
{{толықтыру}}

== Шайды өңдеп шығару ==
[[Сурет:World_Map_Tea_Production.svg|нобай|оңға|400px|Шай шығарушы елдер]]
2016 жыл бойынша шайды өңдеп шығару статистикасы:
{| class=&quot;wikitable&quot;
!№ !!Ел !! мың тонна
|-
|1 || {{ту|Қытай}} Қытай || 2 402
|-
|2 || {{ту|Үндістан}} Үндістан || 1 252
|-
|3 || {{ту|Кения}} Кения || 473
|-
|4 || {{ту|Шри-Ланка}} Шри-Ланка || 349
|-
|5 || {{ту|Түркия}} Түркия || 243
|-
|6 || {{ту|Вьетнам}} Вьетнам || 240
|-
|7 || {{ту|Индонезия}} Индонезия || 144
|-
|8 || {{ту|Мьянма}} Мьянма || 102
|-
|9 || {{ту|Аргентина}} Аргентина || 90
|-
|10 || {{ту|Жапония}} Жапония|| 80
|-
! !! Әлем !! 5954
|}

== Галерея ==
&lt;gallery&gt;
SriLanka_TeaHarvest_(pixinn.net).jpg|Шай плантациясында
TeaLeaves.JPG|Шай жапырақтары
Tea bags.jpg|Пакеттелген шай
Milk_tea_white_cup.jpg|Сүт қосылған шай
English_teaware.jpg|Шай ыдыс-аяғы
Маковский_-_За_чаем_-_1914.jpg|В.Е.Маковский салған «За чаем» суреті
&lt;/gallery&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

== Тағы қараңыз ==
{{Commons category|Tea}}
*[[Кофе]]
*[[Какао]]
{{Шай}}

[[Санат:Шай|*]]
[[Санат:Сусындар]]</text>
      <sha1>ofhw70b8eb53tzp7oxrz7g0dgb0mnen</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065299</id>
      <parentid>3065284</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T10:09:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>нақтылау</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="14409" xml:space="preserve">[[Сурет:Tea_in_different_grade_of_fermentation.jpg|нобай|Солдан оңға қарай: көк шай, сары шай, улун, қара шай]]
'''Шай''' — [[шай бұтағы]] жапырақтарынан жасалынатын сусын.

Шай түрлері мен дәмі, ең алдымен, жапырақтарының [[тотығу]] дәрежесіне байланысты:
* [[қара шай]] — жапырақтар ұзақ тотығудан өтеді, екі аптадан бір айға дейін;
* [[көк шай]] — жапырақтары тотықпаған, немесе тотығуы бір-екі күн ғана жалғасқан;
* басқа да шай түрлері.

Басқа өсімдіктердің қайнатпаларын да көбінесе шай деп атайды.


== Тотығу ұзақтығы мен әдісі бойынша ==
Шайдың сыртқы түрі, хош иісі, тұнбасының дәмі және басқа да сипаттамалары негізінен шай жапырағының ферментативті тотығуы соңғы кептіруге дейін қанша уақыт және қандай режимде жүргізілетінімен анықталады. Шайдың тотығу дәрежесі бойынша жіктелуі екіұшты, өйткені қытай терминологиясы Еуропа мен Америкада қолданылатын терминдерден біршама ерекшеленеді.

Тотығу дәрежесіне байланысты шайдың екі «полярлық» категориясы бар:

*Жасыл шай (ағылшын жасыл, қытай lu cha) тотықтырылмаған немесе аздап тотыққан (барлық классификацияларда «жасыл» атауы бар). Жапырақтарды 170-180 ° C температурада бумен алдын ала бекітуге болады; тотығу не мүлде жүргізілмейді, немесе екі күннен аспайды, содан кейін оны қыздыру арқылы мәжбүрлеп тоқтатады: (дәстүр бойынша, кәстрөлдерде, Қытайда әдеттегідей немесе бу астында, Жапонияда әдеттегідей). Шай 3-12% тотығады. Құрғақ пішінде оның жасыл түсі бар (өндірістік ерекшеліктеріне байланысты ашық жасылдан қою жасылға дейін), инфузия жұмсақ сарғыш немесе жасыл түсті, хош иісте «шөптік» нота айқын ерекшеленеді (ұқсас болуы мүмкін). құрғақ шөптің иісіне), дәмі тәтті, ол аздап тәтті болуы мүмкін (бірақ ащы емес - тек сапасыз немесе дұрыс емес қайнатылған, атап айтқанда, ескірген жасыл шайлар ащы).
*Мысалдар: Би Ло Чун, Лончзин (шай), Тай Пин Хоу Куй, Маофэн, Луан Гуапян;

*Қара шай (ағылшынша қара, қытайша hung cha) - жоғары тотыққан («қара» атауы еуропалық, Америкада, Үндістанда және Шри-Ланкада да қолданылады. Қытайда және Оңтүстік-Шығыс Азияның басқа елдерінде мұндай шай «қызыл» деп аталады. ). Жапырақтары екі аптадан бір айға дейін ұзақ тотығудан өтеді (басқа технологиялық операциялар кезінде шай тотыққанда қысқартылған процестер бар, бірақ олар процесті басқарудың қиындықтарына байланысты сапасыз өнім береді). Жапырақ толығымен дерлік тотығады (80%). Құрғаған кезде ол қою қоңыр немесе қара дерлік түсті болады. Инфузия - қызғылт сарыдан қою қызылға дейін. Хош иіс гүлді немесе бал ноталары болуы мүмкін, дәмі тән, қышқыл, ащы емес.
*Қара шайдың мысалдары: Кимун, қара/қызыл Юннан, Ассам, Дарджилинг, Дианхонг, Эрл Грей.

Басқа шайлар қара және жасыл арасында тотығу дәрежесінде немесе дайындаудың кейбір технологиялық ерекшеліктерімен ерекшеленеді. Шайдың келесі түрлерінің барлығы негізінен Қытайда немесе Тайваньда өндіріледі.
*Ақ шай (қытайша bai cha) - ұштардан (үлгіленбеген шай бүршіктері) және жас жапырақтардан дайындалған, өндіріс процесінде ең аз өңдеу сатыларынан өткен, әдетте тек қурап, кептіретін шай. Атауға қарамастан, ақ шай көптеген жасыл шайларға қарағанда жоғары тотығу дәрежесіне ие (12% дейін). Ақ шайлардың арасында таза ұштықтар және ұштар мен жапырақтардың қоспасынан жасалғандары бар. Құрғаған кезде ол ашық, сарғыш түсті болады. Жапырақтары бұралуға ұшырамағандықтан, шай жапырақтары өте үлкен және жеңіл, олар суда тез ашылады. Тұнба сары-жасыл, жасыл шайдың тұнбасына қарағанда күңгірт түсті (қышқылданудың жоғары дәрежесіне байланысты). Инфузияның гүлді хош иісі, тәтті дәмі бар және жағымды, тәтті дәм қалдырады. Ақ шай қайнату режиміне өте сезімтал.
*Мысалдар: Байхао Инжэнь, Баймудан;

*Сары шай (қытайша - хуан ча) - жасыл сияқты дерлік 3-12% тотығады, бірақ кептіру алдында ол жабық «шұңқыр» процедурасынан өтеді. Элиталық деп саналатын сары шайдың кейбір сорттары бұрын тек императорлық сарай үшін өндірілген және Қытайдан экспорттауға тыйым салынған.
*Мысалдар: Цзюнь Шан Инь Чжэнь, Мэн Дин Хуан Я;

*Улонг (ағылшынша oolong, қытай oolong), Ресейде «қызыл шай» атауы кездеседі, Қытайда оны кейде «көгілдір» немесе «көк-жасыл» деп те атайды), - тотығу екі күннен үш күнге дейін созылады, 30-70 жетеді. % . Уолонгтардың сыртқы түрі мен сипаттамалары технологияға және тотығудың нақты дәрежесіне өте тәуелді, бірақ барлық оолонгтардың басқа шай түрлерімен шатастыруға мүмкіндік бермейтін өте тән дәмі бар.

*Мысалдар
*Жеңіл ашытылған: Дон Дин Си Джи Чун;
*Орташа ашыту: Тигуаньин, Алишан, Хуан Цзинь Гуй;
*Жоғары ашытылған (кейде «көк» деп аталады): Формоса Уолонг, Фэн Хуан Дан Конг, Дахонпао, Дун Фан Мэй Рен.

*Пуэр (қытайша хей ча, «қара шай»). Ол бүршіктерден де, ескі ағаштардың жетілген жапырақтарынан да жасалады. Дайындау тәсілі бойынша Шу Пуэр (жасанды қартаю, пісірілген) және Шэн Пуэр (шикі, жасыл) болып бөлінеді. Бастапқыда жасыл шай күйіне келтірілді, содан кейін ол ашытудан өтеді. Табиғи қартаю бірнеше жыл бойы қосымша өңдеусіз (кейде «қартаю» деп аталады) жүзеге асырылады, жасанды қартаю жоғары температура мен ылғалдылық жағдайында ашытуды жеделдету арқылы жүзеге асырылады. Шайдың басқа түрлерінен айырмашылығы, пу-эр тек тотыққан емес, сонымен қатар сөздің дәл мағынасында ашытылған. Шу пу-эрдің тотығу дәрежесі тұрақты, ол сорт пен технологиямен анықталады және әдетте айтарлықтай жоғары (оолонгтардан төмен емес). Шэн пуэрдің тотығуы жасына қарай өзгереді, ал егер «жас» пуэр бірнеше пайызға ғана тотығатын болса, онда «ескі» пуэр бірнеше ондаған пайызға тотыға алады. Бірдей шай, ол қартая отырып, айтарлықтай басқа сыртқы түрі, хош иісі мен дәмі тұнбасын береді.

== Тарихы ==
Шай шығыс халықтарына, соның ішінде [[Қытай]] мен [[Үндістан]]ға бұдан мыңдаған жылдар бұрын белгілі болған. Шайды Еуропаға бірінші рет голландықтар әкелген. Ал XVI ғасырдың бас кезінде [[Ресей]], Орта Азия және Моңғолия халқы достық қарым-қатынаста болған. Орыс патшасы Михаил Романов 1638 жылы моңғол ханына сыйлық жібереді. Патшадан келген бағалы сыйлыққа жауап ретінде моңғол ханы оған 200 қорап шай жөнелтеді. Әуелгі кезде шайды дәрі орнына қолданып, кейіннен сусын ретінде іше бастаған Ресей патшасы орыс көпестерін шай алып келу үшін 1669 жылы Пекинге арнайы жіберіпті. Шайды ХІХ ғасырдың ортасына дейін дүниежүзіне Қытай өзі ғана сатып келді. Біздің өңірімізде шай көпшілік ішер сусын ретінде XVIII ғасырдың аяғы мен XIX ғасырдың басында кеңінен тарай бастады.&lt;ref name=&quot;q&quot;&gt;[https://qazaq1913.com/2018/12/19/chajnyj-dvor-syn-an-shajlar/ «Чайный двор» ұсынған шайлар] — Qazaq газеті, 19.12.2018&lt;/ref&gt;

Шай қазақтарға Ресей арқылы жеткен және оны көшпенділердің қолдана бастауы олардың  тұрмыс салтының өзгеруімен байланысты болды. Қазақстанда шайдың және шай ішу рәсімінің кең етек жаюы ХІХ ғасырдың екінші жартысынды орын алды.&lt;ref&gt;[https://e-history.kz/kz/news/show/2179/ Қазақтардың шай ішу рәсімі]&lt;/ref&gt;
{{толықтыру}}

==Шайдың құрамы==
Шайдың құрамында [[танин]], [[кофеин]], [[теобромин]], [[эфир майы]], [[витамин]]дер ([[Р]],[[С]], [[В]], [[В2]], [[РР]]), [[пигмент]], т.б. заттар болады. Шай шөл басады, көздің көруін жақсартады, жүйке жүйесіне әсер етеді, қан тамырларын кеңейтеді, бүйрек қызметін жақсартады, еңбек қабілеттілігі мен ой қызметін арттырады.&lt;ref&gt;«Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы]]» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, IX том  18 бөлім&lt;/ref&gt;
{{толықтыру}}

== Шайды өңдеп шығару ==
[[Сурет:World_Map_Tea_Production.svg|нобай|оңға|400px|Шай шығарушы елдер]]
2016 жыл бойынша шайды өңдеп шығару статистикасы:
{| class=&quot;wikitable&quot;
!№ !!Ел !! мың тонна
|-
|1 || {{ту|Қытай}} Қытай || 2 402
|-
|2 || {{ту|Үндістан}} Үндістан || 1 252
|-
|3 || {{ту|Кения}} Кения || 473
|-
|4 || {{ту|Шри-Ланка}} Шри-Ланка || 349
|-
|5 || {{ту|Түркия}} Түркия || 243
|-
|6 || {{ту|Вьетнам}} Вьетнам || 240
|-
|7 || {{ту|Индонезия}} Индонезия || 144
|-
|8 || {{ту|Мьянма}} Мьянма || 102
|-
|9 || {{ту|Аргентина}} Аргентина || 90
|-
|10 || {{ту|Жапония}} Жапония|| 80
|-
! !! Әлем !! 5954
|}

== Галерея ==
&lt;gallery&gt;
SriLanka_TeaHarvest_(pixinn.net).jpg|Шай плантациясында
TeaLeaves.JPG|Шай жапырақтары
Tea bags.jpg|Пакеттелген шай
Milk_tea_white_cup.jpg|Сүт қосылған шай
English_teaware.jpg|Шай ыдыс-аяғы
Маковский_-_За_чаем_-_1914.jpg|В.Е.Маковский салған «За чаем» суреті
&lt;/gallery&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

== Тағы қараңыз ==
{{Commons category|Tea}}
*[[Кофе]]
*[[Какао]]
{{Шай}}

[[Санат:Шай|*]]
[[Санат:Сусындар]]</text>
      <sha1>8if491959652bfy8bbty66ijzauorhm</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Сырым ауданы</title>
    <ns>0</ns>
    <id>20306</id>
    <revision>
      <id>3065190</id>
      <parentid>3060658</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:19:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Әкімшілік бөлінісі */clean up, replaced: Талдыбұлақ ауылдық округі (Сырым ауданы) → Талдыбұлақ ауылдық округі (Батыс Қазақстан о using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="23793" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауданы
 |ауданның атауы      = Сырым ауданы
 |елтаңба             =  
 |ту                  = 
 |елтаңба сипаттамасы   = 
 |ту сипаттамасы        = 
  |lat_dir = N |lat_deg = 50 |lat_min = 09 |lat_sec = 20 
  |lon_dir = E |lon_deg = 52 |lon_min = 41 |lon_sec = 32
 |облысы              = Батыс Қазақстан облысы
 |аудан орталығы          = [[Жымпиты]]
 |ауылдық округтер саны   =12 
 |кенттік әкімдіктер саны =  
 |қалалық әкімдіктер саны =  
 |ауылдар саны       = 38
 |қалалар саны       = 
 |әкімі              = 
 |әкімдіктің мекенжайы  = 
 |құрылған уақыты    = 1928 
 |жер аумағы          = 11,9 мың
 |жер аумағы бойынша орны  = 
 |тұрғыны             = 18 924&lt;ref&gt;[http://www.syrym-bko.gov.kz/dinamika/dinamikadem.htm Батыс Қазақстан облысының Статистика департаменті. 01.07.2019]&lt;/ref&gt;
 |халық саны бойынша орны  = 
 |санақ жылы          = 2019
 |тығыздығы           = 
 |тығыздығы бойынша орны   = 
 |ұлттық құрамы       =  {{nobr|[[қазақтар]] (98,86%)}}, {{nobr|басқалары (1,14%)}}&lt;ref&gt;[http://www.stat.kz/publishing/DocLib4/2010/%D0%94%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8%D1%8F/Bull_Hsany2010.rar Қазақстан Республикасының Статистика агенттігі. Қазақстан Республикасы тұрғындарының облыстар, қалалар мен аудандар, жынысы мен жас ерекшелігі топтары, этностық бөлігі бойынша 2019 жылдың басындағы саны]&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;пер.2019&quot;&gt;[http://pop-stat.mashke.org/kazakhstan-ethnic209.htm 2019 жылғы санақ бойынша Қазақстан тұрғындарының ұлттық құрамы]&lt;/ref&gt;
 |телефон коды        = 
 |пошта индексі       = 090900- 090913&lt;ref name=&quot;kazindex.ru&quot;&gt;[http://kazindex.ru/09/0.html Қазақстан почталық индекстері]&lt;/ref&gt;
 |сайты               = 
 |карта               = KazakhstanSyrymDistrict.png
 |әкімшілік бірліктің картасы = West Kazakhstan Region Syrym District.svg
 |ортаққордағы санаты = 
}}
'''Сырым ауданы''' — [[Батыс Қазақстан облысы]]ның оңтүстік-шығысында орналасқан аудан. Бұрынғы аты - Жымпиты ауданы. Аудан орталығы - [[Жымпиты]] ауылы облыс орталығынан 140 км. қашықтықта орналасқан.

== Географиялық орны ==
Сырым ауданы солтүстігінде [[Бөрілі ауданы|Бөрілі]], солтүстік-шығысында [[Шыңғырлау ауданы|Шыңғырлау]], оңтүстік-шығысында [[Қаратөбе ауданы|Қаратөбе]], оңтүстік-батысында [[Ақжайық ауданы|Ақжайық]], солтүстік-батысында [[Теректі ауданы]]мен шектесіп тұр. Аудан өңірінің аумағы 11,9 мың шаршы километр. Аудан жері жазық. Аудан аумағынан [[Бұлдырты (өзен)|Бұлдырты]], [[Өлеңті (өзен, Жайық алабы)|Өлеңті]], Шідерті, [[Жымпиты (өзен)|Жымпиты]], Есенаңқаты өзендері ағып өтеді.

== Халқы ==
Халқының саны [[2019 жыл|2019]] жылы 18 924 адамды құрады. Ұлттық құрамы: қазақтар — 98,86%, басқалары — 1,14%.

== Әкімшілік бөлінісі ==
38 елді мекен 12 ауылдық округтерге біріктірілген:
{| class=&quot;wikitable&quot;
 !Ауылдық округ/қала
 !Халқы (2009)
 !Елді мекендері
|-
 | [[Алғабас ауылдық округі (Сырым ауданы)|Алғабас ауылдық округі]]
 | 1 954
 | [[Алғабас (Сырым ауданы)|Алғабас]], [[Жаңаөңір]], [[Сасықкөл (ауыл)|Сасықкөл]]  ауылдары
|-
 | [[Аралтөбе ауылдық округі]]
 | 1 343
 | [[Аралтөбе (Батыс Қазақстан облысы)|Аралтөбе]], [[Қызылағаш (Батыс Қазақстан облысы)|Қызылағаш]]   ауылдары
|-
 | [[Бұлан ауылдық округі]]
 | 1 001
 | [[Бұлан (Сырым ауданы)|Бұлан]], [[Жамбыл (Сырым ауданы)|Жамбыл]] ауылдары
|-
 | [[Бұлдырты ауылдық округі]]
 | 2 995
 |[[Бұлдырты]], [[Аққұдық (Сырым ауданы)|Аққұдық]], [[Жарқамыс (Батыс Қазақстан облысы)|Жарқамыс]], [[Көкөріс]], [[Қарақұдық (Бұлдырты ауылдық округі)|Қарақұдық]]  ауылдары
|-
 | [[Елтай ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы)|Елтай ауылдық округі]]
 | 742
 | [[Тасқұдық (Батыс Қазақстан облысы)|Тасқұдық]], [[Алатау (Батыс Қазақстан облысы)|Алатау]] ауылдары
|-
 | [[Жетікөл ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы)|Жетікөл ауылдық округі]]
 | 1 373
 | [[Қосарал (Батыс Қазақстан облысы)|Қосарал]], [[Ақоба (Сырым ауданы)|Ақоба]], [[Жетікөл (Батыс Қазақстан облысы)|Жетікөл]], [[Қарақұдық (Жетікөл ауылдық округі)|Қарақұдық]] ауылдары
|-
 | [[Жосалы ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы)|Жосалы ауылдық округі]]
 | 1 153
 | [[Қоңыр (Батыс Қазақстан облысы)|Қоңыр]], [[Былқылдақ (ауыл)|Былқылдақ]], [[Кеңаша]], [[Тамды (Батыс Қазақстан облысы)|Тамды]] ауылдары
|-
 | [[Жымпиты ауылдық округі]]
 | 6 088
 | [[Жымпиты]], [[Саралжын (Сырым ауданы)|Саралжын]], [[Өлеңті (Батыс Қазақстан облысы)|Өлеңті]] ауылдары
|-
 | [[Қособа ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы)|Қособа ауылдық округі]]
 | 1 331
 | [[Қособа (Сырым ауданы)|Қособа]], [[Жырақұдық]]  ауылдары
|-
 | [[Сарыой ауылдық округі]]
 | 1 086
 | [[Шағырлой]], [[Жаңақоныс (Сырым ауданы)|Жаңақоныс]], [[Көздіқара (Батыс Қазақстан облысы)|Көздіқара]], [[Қызылтаң (Батыс Қазақстан облысы)|Қызылтаң]] ауылдары
|-
 | [[Талдыбұлақ ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы)|Талдыбұлақ ауылдық округі]]
 | 1 072
 | [[Талдыбұлақ (Сырым ауданы)|Талдыбұлақ]], [[Қазақстан (Сырым ауданы)|Қазақстан]] ауылдары
|-
 | [[Шолақаңқаты ауылдық округі]]
 | 1 437
 | [[Тоғанас (Батыс Қазақстан облысы)|Тоғанас]], [[Аңқаты (Сырым ауданы)|Аңқаты]], [[Қарағанды (Сырым ауданы)|Қарағанды]], [[Құспанкөл]], [[Сегізүй]] ауылдары
|}

== Тарихы ==
=== Ресей империясының құрамында ===
Тәуелсіздікті сақтау жолында [[Әбілқайыр хан]]ның [[Ресей]]мен әскери одақ құруы негізінде басталған қазақ жерін отарлау саясатына қарсы күрестің өзі - бір шежіре. Солардың бірі [[1773]] - [[1797]] жылдары кіші жүзде [[Сырым Датұлы|Сырым]] батыр бастаған ұлт - азаттық қозғалысы болды. Осы өңірде  [[Байбарақ батыр]], [[Тайлақ батыр]], [[Бұлан би]], Есенгелді бай өмір сүрген. [[Қабанбай батыр|Қабанбай]] - Қақпақтыны мекендеген Қаратай сұлтан әулеті, соның бір ұрпағы Мұхит Мерәлы ұлы екені  әлі зерттеуді қажет етеді. Белгілі қайраткер Халел Досмұхамедов:  &quot;Кіші жүздің жүз жарым жылдай тарихы қанмен жазылған&quot; - дейді. Шынында да патша үкіметі қолға түскен қазақ басшыларын құртумен болды. [[Нұралы хан|Хан Нұралы]] тұтқындалып [[Үфі]]де өлді .Оның баласы Орман [[Петербург (Ленинград) мектебі|Петербор]] түрмесінде қаза тапты. Орманның баласы Күсеп бүкіл ұрпағымен жер аударылды.

Патша тәртібіне қарсы шыққан Байбақты руынан 400 адам каторгіге айдалды . Белгілі  би Жүніс пен [[Сәнгерәлі батыр]] [[Орынбор]] түрмесінің құрбаны болды.

[[1805]] - [[1818]] жылдары [[Қайыпқали Есімов]] бастаған көтеріліс болды.

[[1829]] - [[1836]] жылдары Беріш [[Исатай Тайманұлы|Исатай Тайманов]] көсемдік еткен шаруалар көтерілі, [[1847]] - [[1858]] жылдары [[Есет Көтібарұлы]] бастаған шаруалар көтерілісі болды.

[[1886]] жылы Өлеңті өзенінің жағасында Жымпитының іргетасы қаланды.
XX ғасырдың басында [[Жымпиты]] өңірі үлкен дүрбелеңдердің орталығына айналды. [[Жымпиты]] жерінде Күнбатыс Алашорда үкіметі ту тігіп, тұңғыш қазақ мемлекеттілігі идеясының негізі қаланып, үш жылға жуық жұмыс жасады. Мұнда қазақ зиялыларының бір тобы шоғырланды. Олардың көзқарастары әртүрлі болғанымен, жалпы бағыты тәуелсіз қазақ елін құру болатын. Солардың қатарында [[Жымпиты]] өңірінің азаматтары: 
* Бақытжан Қаратаев
* Жаһанша мен Халел Досмұхамедовтар
* Молдағали  Жолдыбаев
* Меңдігерей  Имағамбетов
* Иса Қашқынбаев
* [[Дәулетше Күсепқалиев]]
* Ғалиасқар мен Ғұбайдолла Әлібековтер
* Ахмет Мәметов
* С.Қожболатов
* Кафи Мырзағалиев

=== Кеңес Одағының құрамында ===
[[1919]] жылы қарашаның 19 жұлдызында [[Жымпиты]] кеңес өкіметі орнады.

[[1920]] жылы қазанның 12 жұлдызында [[Орал губерниясы]] құрылып, оның құрамында [[Жымпиты]] уезі де болды. 19 болысты біріктірген уездің жер көлемі 38500 шаршы километр, халқының саны 78861 адамды құрады.

[[1928]] жылы қаңтардың 17 жұлдызында уез таратылып, 6 болыстан  Жымпиты ауданы құрылды.

Жер көлемі 1093920 гектар, әкімшілік бөлінуі 24 ауылдық Советтен тұрды. Әрбір ауылдық советте орта есеппен 1089 адам бар деп есептелінді.

[[1933]] жылы аудан көлемінде ''&quot; Сарыой&quot;, &quot;Игілік&quot;, &quot;Қызыл таң&quot;, &quot;Социализм&quot;, &quot;Калинин&quot;, &quot;Сталин&quot;, &quot;Жұмыскер&quot;, &quot;Төңкеріс&quot;,&quot;Сәуле&quot;, &quot;Бірлік&quot;, &quot;Ұмтыл&quot;, &quot;Кедей&quot;, &quot;Алға&quot;, &quot;Тамды&quot;, &quot;Жұлдыз&quot;, &quot;Иса&quot;'' атты 16 колхоз ұйымдастырылып, олардың төңірегінде 40 серік (ТОЗ) құрылды.

[[1934]] жылдан бастап [[Жымпиты]] ауданында Кеңес үкіметінің репрессиялық саясаты кеңінен етек алды. Қазақ зиялыларына «Халық жауы» деген кінә тағылды. Жазықсыз жапа шеккендердің басым  бөлігі кейін ақталып, олардың аты-жөндерін ұлықтау мақсатында [[2008]] жылы «Алаш қозғалысының 90 жылдық мерейтойына орай» Жымпиты ауылынан саябақ ашылып, олардың есімдері ескерткіш тақтаға жазылды.

Ұлы Отан соғысы қарсаңында ауданда 41 колхоз, 5 совхоз, 2 МТС болған. Аудан шаруашылықтары [[1940]] жылы мемлекет есебіне 13100 центнер астық, 16740 центнер ет, 607 центнер жүн дайындап берген.

Екінші дүниежүзілік соғыс жылдарында ер адамдар соғысқа аттанып, ауылда қалған қарт адамдар, қыз-келіншектер мен жас балалар тылда еңбек етті.

Осы жылдары Жымпитының Ақ тарысының атағы шықты. Ақ тарының анасы болған Майра Зияшеваның еңбегі тек аудан емес, бүкіл Одаққа мәлім болды. М.Ешмұханова, Ү.Қобдабаева, К.Нұрмұханова, ақын Ж.Жармұғамбетова сияқты өжет қыздарымыз трактор жүргізуді меңгеріп рульге отырды.

[[1941]]-[[1945]] жылдары Жымпиты ауданынан майданға  4600 адам жіберілді, олардың 1972-сі елге қайтып оралмады, соғысқа Жымпитыдан бес қыз аттанды, олардың үшеуі соғыста құрбан болды. Ал елге аман оралған Ә.Ниязғалиева, М.Үмбетова көп жылдар ел игілігіне еңбек етті.

[[1941]] жылы неміс автономиясынан көптеген неміс жанұялары әкелініп аудан көлемінде орналастырылды.

Содан олар [[1991]] жылдарға дейін осы өлкеде тұрып жергілікті қазақтармен бауырласып кетті. Олардың тағдыры туралы жерлесіміз Ғаділше Өтебалиев &quot;Жымпитылық немістер &quot; атты кітап жазып, екі халықтың татулық өнегесін көпшілікке паш ете білді.

[[1947]]-[[1957]] жылдары колхоздар ірілендіріліп, кейіннен совхоздар болып қайта құрылды.

[[1990]] жылы ауданда он совхоз, бір колхоз болды. Оларда 45240 бас ірі қара, 168500 бас қой, 4400 бас жылқы есепте тұрған.

[[1989]] жылдың қорытындысы бойынша өндірілген ет 94757, сүт 14452, жүн 3984 центнер болғаны айтылады. Ал, астық көлемі 1228456 центнерге жеткен. Сол кезде аудан халқының саны 34534 адам болып, 17 ұлт өкілдері өмір сүрген.

=== Тәуелсіздік кезең ===
[[1992]] жылы жерлесіміз [[Сырым Датұлы]] бабамыздың туғанына 250 жыл толуын атап өтуге байланысты аудан тұрғындарының сұранысына орай, [[Жымпиты]] ауданының аты Сырым ауданы болып өзгертілді.

=== Білім беру ===
Ауданда қазіргі кезде 16 орта, 6 негізгі, 6 бастауыш барлығы 28 білім беру мекемесі және 1 мемлекеттік «Балдырған» балабақшасы,  1 «Балалар мен жасөспірімдер спорт мектебі» және 1 «Балалар мен жасөспірімдер туризмі және  Тәрбие орталығы» мекемесі, 1 саз мектебі, 1 кәсіптік техникалық лицей, 1 психологиялық-педагогикалық түзету кабинеті бар. Жалпы білім беретін Абай, Қособа, Бұлан, Тасқұдық, Сырым, М.Қаналиев атындағы Алғабас, [[Жұмағалиев Абдолла|А.Жұмағалиев]] атындағы Жосалы, Талдыбұлақ орта мектептері жанында мектеп-балабақша,  Көздіғара, Көгеріс, В.И.Шубин атындағы орта мектептері мен Жаңаөңір, Жамбыл, Ақырап, [[Қазақстан]], Қызылағаш негізгі мектептері жанында және Қарағанды ауылында  шағын орталықтар жұмыс істейді.

Жоғарыда аталған мектептердің материалдық техникалық базасына тоқталатын болсақ: 28 мектептің  14-і типтік жобамен салынған мектеп, ал 14-і бейімделген үй-жайларда орналасқан.

=== Денсаулық сақтау ===
Денсаулық сақтау объектілерінің саны - 35, онда 28 дәрігер, 178 медбике тұрғындардың денсаулығын сақтау бағытында жұмыс жасайды. Денсаулық саласы бойынша 1 аудандық орталық аурухана, 1 туберкулезге қарсы аурухана, 10 дәрігерлік [[амбулатория]], 24 [[медицина]]лық пункт халыққа қызмет етеді.

=== Мәдениет ===
Мәдениет саласында 23 кітапхана, оның ішінде 21 ауылдық кітапханалар, 1  аудандық балалар кітапханасы, 1 аудандық кітапхана, 1 аудандық мәдениет үйі, 8 ауылдық мәдениет үйі, 8 ауылдық клубтар және бұның ішінде 2 халықтық театр, 2 музей және 2 үлгілі би тобы, 1 орталық стадион халыққа рухани байлығымызды жеткізу бағытында сапалы қызмет көрсетуде. Сырым аудандық орталықтандырылған кітапхана жүйесі мемлекеттік мекемесіне қарасты 23 кітапхана ауыл тұрғындарына кітапханалық, анықтамалық-ақпараттық қызмет көрсетіп отырған бірден-бір мәдени ошақ болып табылады. Заман талабына сай Интернет желілеріне қосылып, автоматтандырылған кітапханаларда оқырмандарға қызмет көрсетудің өркениеттілігі дамуда.

=== Экономика ===
Аудан  экономикасы негізінен ауыл шаруашылығына бағытталған. Ауданның [[әкімшілік]] шекарасындағы барлық  жер көлемі 1 188843 гектар болса, соның  ішінде: 77572  гектар егістік, 107657 гектар тыңайған жер, 42847  гектар  шабындық, 894591 гектар жайылымдық, 17 гектар  көпжылдық өсімдік. Осы жер көлемінің 436016 гектары шаруа қожалықтары, 117546 гектары серіктестіктер, 7165 гектары [[мемлекет]] меншігіндегі кәсіпорындар, 5103 гектары орман қоры, 37 гектары су қоры, 140017 гектары елді мекендердің пайдалануына берілді, ал қалғаны 477020 гектары талап етілмеген жер ретінде аудан әкімшілігінің қарамағында қалды.

Бүгiнгi таңда ауданда 337 шаруа қожалықтары тiркелiп, олардың 278-і жұмыс жасайды, немесе 82,5%. Шаруа қожалықтарда қазiргi уақытта 1228 адам жұмыс жасайды. Жыл басынан шаруа қожалықтарда жұмыс жасайтын адамдар саны 4 адамға көбейдi.&lt;ref&gt;Батыс Қазақстан облысы. Энциклопедия. — Алматы: «Арыс» баспасы, 2002
ISBN 9965-607-02-8&lt;/ref&gt;

Аудан бойынша [[2010]] жылдың І тоқсанында барлығы 798  шағын кәсiпкерлiк субъектiлерi тiркелген, оның 46 заңды тұлға, 752 жеке тұлға. Соның ішінде 701 шағын кәсіпкерлік субъектілері жұмыс жасайды, бұл барлық тіркелген шағын бизнес субъектілерінің 87,8 пайызы. Жұмыс жасайтын шағын кәсiпкерлiк субъектiлерiнiң саны 2009 жылмен салыстырғанда 10,9%-ға көбейiп отыр. Былтырғы жылдың осы кезеңiмен салыстырғанда шағын кәсіпкерліктің сауда-саттық, құрылыс, көлік тасымалы және басқа салаларында шағын бизнес субъектiлерi тиiсiнше 8,4%, 20,0%, 25,0% және 11,5%  көбейдi.

Шағын кәсiпкерлiк саласында [[2010]] жылы 3 айда [[1998]] адам жұмыс жасады. Соның iшiнде 1465 адам ауыл шаруашылығында, 95 адам құрылыста, 65 адам көлiк және байланыс саласында, 280 адам саудада, 11 адам қоғамдық тамақтандыруда және 82 адам басқа салаларда жұмыстануда.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
{{Батыс Қазақстан облысы}}
{{Сырым ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Сырым ауданы]]</text>
      <sha1>clt5vxuhyxwj7a1nwnuvo37lj4zn0tj</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Жылыой ауданы</title>
    <ns>0</ns>
    <id>20346</id>
    <revision>
      <id>3064889</id>
      <parentid>3063895</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:21:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <comment>/* Әкімшілік-аумақтық бөлінісі */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="29791" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауданы
 |ауданның атауы      = Жылыой ауданы
 |елтаңба             = Жылой ауданының эмблемасы.gif
 |ту                  = 
 |елтаңба сипаттамасы   = 
 |ту сипаттамасы        = 
  |lat_dir = N |lat_deg =  |lat_min =  |lat_sec = 
  |lon_dir = E |lon_deg =  |lon_min =  |lon_sec = 
 |облысы              = Атырау облысы
 |аудан орталығы          = [[Құлсары]]
 |ауылдық округтер саны   = 5
 |кенттік әкімдіктер саны = 1
 |қалалық әкімдіктер саны = 1
 |ауылдар саны       = 9
 |қалалар саны       = 1
 |әкімі              = Жұмабек Байрақбайұлы Қаражанов
 |әкімдіктің мекенжайы  = Құлсары қаласы, Махамбет даңғылы, 26
 |құрылған уақыты    = [[1928]]
 |жер аумағы          = 29,4 мың
 |жер аумағы бойынша орны  = 1-ші
 |тұрғыны             = 83 521&lt;ref&gt;[https://www.stat.gov.kz/api/getFile/?docId=ESTAT354434 Қазақстан Республикасы халқының облыстар және астана, қалалар, аудандар, аудан орталықтары және кенттер бөлінісіндегі жынысы бойынша саны (2020 жылдың басына)]&lt;/ref&gt;
 |халық саны бойынша орны  = 1-ші
 |санақ жылы          = 2020
 |тығыздығы           = 2,4
 |тығыздығы бойынша орны   = 
 |ұлттық құрамы       = қазақтар (98,38 %), орыстар (0,77 %), басқалары (0,85 %)&lt;ref&gt; Численность населения Республики Казахстан по отдельным этносам на начало 2019 года. Комитет по статистике Министерства национальной экономики Республики Казахстан. Дата обращения: 5 октября 2019.&lt;/ref&gt;
 |телефон коды        = +7 71237
 |пошта индексі       = 0601XX
 |сайты               = 
 |карта               = Zhylyoi District Kazakhstan.png
 |әкімшілік бірліктің картасы = Zhylyoi District in Atyrau Region.svg
 |ортаққордағы санаты = 
}}
'''Жылыой ауданы''' — [[Атырау облысы]]ның шығысында орналасқан әкімшілік бөлініс. [[1928]] жылы құрылған. Аудан орталығы батыр әрі бидің атымен аталған [[Құлсары|Құлсары қаласы]]. Жер аумағы 29,4 мың км². Тұрғыны 70 мың адам, орташа тығыздығы 1 км²-ге 2,4 адамнан келеді ([[2008]]). Алғашқыда Жылқосы, кейіннен Ембі ауданы, [[1993]] жылдан Жылыой ауданы аталған. Облыстар әкімшілікке бөлінбей тұрып бұл мекен &quot;Маңғыстау ойы&quot; аталған.

== Географиясы ==
Солтүстік-шығысында [[Мақат ауданы]]мен, батысында [[Атырау]] қалалық әкімдігі аумағымен, шығысында [[Ақтөбе облысы]]ның [[Байғанин ауданы]]мен, оңтүстігінде [[Маңғыстау облысы]]ның [[Бейнеу ауданы]]мен шектеседі. Аудан аумағындағы 23 елді мекен, 1 қалалық, 6 ауылдық әкімшілік округке біріктірілген. Аудан орталығы – [[Құлсары]] қаласы. Аудан жерінің басым бөлігін [[Каспий маңы ойпаты]]ның шығыс бөлігі алып жатыр. [[Ақтолағай қырқасы]] адырлы, шоқылы келеді. Оңтүстік жағында ауданның ең биік жері – [[Желтау (тау, Атырау облысы)|Желтау]] (221 м) тауы орналасқан. Каспий маңы ойпатының беті жазық әрі [[Каспий теңізі|теңізге]] қарай еңіс болып келеді. Оның солтүстік жағын сорлар, оңтүстістігін Қарақұм құмы алып жатыр. Аудан жерінің теңіз деңгейінен биіктігі шығыстан батысқа қарай 221 м-ден –26 м-ге дейін аласарады.

== Өзендері мен көлдері ==
Ауданның жер беті сулары [[Каспий теңізі]]нің шығыс жақ айдынынан, [[Жем (өзен)|Жем]] өзені сағасының теңізге жетпей жоғалатын төменгі ағысынан және жазда қарасуларға бөлініп қалатын [[Жақсы Қарасай]], [[Жаман Қарасай]] өзендері мен [[Бартылдақты]], [[Маше]], Ақкөл, [[Бейбіт]], [[Қамыскөл (Атырау облысы)|Қамыскөл]], т.б. тұзды көлдерден тұрады. Ауданның теңізге жақын бөлігінде [[сор топырақ]], басқа жағында сортаңды қоңыр құм, құмдақ және саздақ топырақ тараған.

== Әкімшілік-аумақтық бөлінісі ==
Аудандағы 9 ауыл 5 ауылдық округке біріктірілген:
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! Ауылдық округ/қала !! Халқы (2009) !! Елді мекендері
|-
| [[Ақкиізтоғай ауылдық округі]] || 2 232 || [[Ақкиізтоғай]] ауылы
|-
| [[Жаңа Қаратон кенттік әкімдігі]] || 6 038 || [[Жаңа Қаратон]] кенті
|-
| [[Жем ауылдық округі]] || 3 144 || [[Тұрғызба (Жем ауылдық округі)|Тұрғызба]], [[Аққұдық (Жем ауылдық округі)|Аққұдық]], [[Қараша (ауыл)|Қараша]], [[Қойсары (ауыл)|Қойсары]] ауылдары
|-
| [[Майкөмген ауылдық округі]] || 569 || [[Майкөмген]] ауылы
|-
| [[Қараарна ауылдық округі]] || 2 789 || [[Шоқпартоғай]] ауылы
|-
| [[Қосшағыл ауылдық округі]] || 4 287 || [[Қосшағыл]], [[Қарағай (Атырау облысы)|Қарағай]] ауылдары
|-
| [[Құлсары қалалық әкімдігі]] || 51 097 || [[Құлсары]] қаласы
|}

== Ірі елді мекендері ==
{| class=&quot;wikitable&quot;
! Атауы !! Статусы !! Халқы (2009)
|-
| [[Құлсары]] || қала || {{өсім}} 51097
|-
| [[Жаңа Қаратон]] || кент || {{құлдырау}} 6038
|-
| [[Қосшағыл]] || ауыл || {{өсім}} 3935
|-
| [[Тұрғызба (Жем ауылдық округі)|Тұрғызба]] || ауыл || {{өсім}} 2846
|-
| [[Шоқпартоғай]] || ауыл || {{өсім}} 2789
|-
| [[Ақкиізтоғай]] || ауыл || {{өсім}} 2232
|}

==Жылыой ауданының қысқаша тарихы==
Жылыой ауданы [[1928]] жылы 6 мамырда Қазақ Орталық Атқару Комитетінің қаулысымен құрылған. Ауданның қазіргі аумағында Кеңес өкіметі орнағанға дейін Орал губерниясының Гурьев уезіне қараған бірнеше болысы болған. Осы өңірді мекендеген ел Орынборға дейін жаз жайлауға көшіп барып жүрген. Бірақ 1868 ж. патша үкіметінің әкімшілік реформасы, губерниялар мен ояздардың (уездердің) құрылуы халықты ол мүмкіндіктен айырды. Ол кезде 200 үй бір болысқа бірігетін еді. Егер үй саны 200-ден кем болса, ол басқа болысқа қосылып отырған. Казақстан мұнайы тарихындағы бірінші мұнай бұрқағы 1899 Аққұдық аулынан солт.-батысқа қарай 12 км жердегі Қарашүңгіл ұңғысынан атқылады. 1922 ж. Кеңестердің Гурьев уездік съезі құжаттарында Жылыой ауданы туралы сөз айтылады. Сол жылдарда ауданда Ақбас, Жаршық, Жылыой, Карабайлы, Қарашығыр болыстары болған. Аудан аз уақыттан кейін таратылады да, болыстар оязға тікелей бағынады. 1928 жылғы 6 мамырда Қазақстан Орталық Атқару Комитетінін (КазЦИК) 3- сессиясы құрамына Ембі, Ембі—Атырау, Ақжал болыстары кірген Жылқосы (Жило-Косинский) ауданын құру туралы Президиумның қаулысын бекітеді. [[Сурет:Құлсары. 1990 жылдар.jpg|thumb|солға|200px|Құлсары. 1990 жылдар]]
Аудан орталығы 1938 жылға дейін Жылыой (Қаңбақты, 1873 ж. іргесі қаланған) кенті, 1938-1954 жж. аудан орталығы Қосшағыл кенті болды. 1954 жылы аудан орталығы Құлсары кентіне көшірілді.&lt;ref&gt;Атырау: Энциклопедия. -Алматы: Атамұра, 2000&lt;/ref&gt; Сол кезде ауданда тұрған 21261 адам (1928) негізінен мал шаруашылығымен шұғылданды. 

Жылыойда балық кәсіпшілігі болды. Кейін 4 балық ұжымшары құрылады. 1928 ж. жұтта мал саны өте азайып кетеді; бірақ тез өскен мал басы 1932 ж. 18 250-ге (оның ішінде 2083 жылқы, 4366 сиыр малы, 5259 қой, 6373 түйе), ал 1940 ж. тек қойдың өзі 50 мыңға жетеді. 30-жылдары ауданда мұнай барлау жұмысы кең көлемде жүргізіліп, 1935 ж. Қосшағыл мұнай кеніші пайдалануға беріліп, аудан өнеркәсіптік дамуға бағыт алды.

XX ғасырдың 50-90 жылдары аудан экономикасы қарқынды дамыды. Мұнай өндіру күрт өсті. Оған [[Мұнайлы мұнай кен орны|Мұнайлы]] ([[1948]]), [[Қаратон-Көшкімбет мұнай-газ кен орны|Қаратон]] ([[1949]]), Кәкімбет ([[1955]]), Тереңөзек ([[1956]]), [[Төлес мұнай кен орны|Төлес]] ([[1958]]), [[Тәжіғали мұнай-газ кен орны|Тәжіғали]] ([[1960]]), [[Прорва мұнай кен орны|Прорва]] ([[1962]]), [[Қараарна мұнай кен орны|Қараарна]] (1974) мұнай кеніштерінің берілуі ықпал етті. [[1954]] жылы аудан орталығы [[Құлсары]] кентіне көшірілді.

80-жылдардың ортасынан бастап бірегей Теңіз кенішін игеру жұмыстары кеңінен жүргізілді. 60-80 жылдар аралығында «[[Құлсарымұнайгаз]]», «[[Прорвамұнайгаз]]» мұнай-газ өндіру басқармалары, «[[Оңтүстік мұнай барлау канторы]]», Ұңғыларды күрделі жөндеу канторы мұнай зерттеу, өндірумен шұғылданса, Теңіз кенішін игеруге байланысты «[[Теңізмұнай]]» мұнай-газ өндіру басқармасы пайда болды. 80-90 жылдары 3 өндірістік бірлестік («Теңізмұнайгаз», «Теңізмұнайгазқұрылыс», «Теңізэнергоқұрылыс»), 13 трест, ондаған басқармалар жұмыс істеді. Еліміздің тәуелсіздік алуымен бірге бұл мекемелердің көпшілігін қаржыландыру тоқтатылып, кейін [[1993]] жылы қазақ-американ біріккен «[[Теңізшевройл]]» кәсіпорны құрылды.

==Климаты==
Ауданның климаты континенттік, қысы біршама жылы, жазы ыстық. Ауаның орташа температурасы қаңтарда –8,8°С, шілдеде 25,8°С. Жауын-шашынның жылдық орташа мөлшері 140 – 150 мм аралығында. Желді күндер басым келеді, жазда жел көбінесе батыстан, қыста солтүстік-шығыстан соғады. 
Климаты қуаң, континенттік, жазы ыстық, қысы суық. Қаңтардың орташа температурасы теңіз жағалауында -8 градус, солтүстігінде -14, кейде -30 градус дейін аязды күндер болады. Шілденің орташа температурасы +22-24 градус аралығында. Жауын-шашынның орташа мөлшері 150-200 мм, ал булану мөлшері 1000 мм-ге жуық. Жер рельефінің ерекшелігі – оның ойпатты, жазық болуында. Жер бетінің биіктігі теңізге қарай көлбейлене, кеми береді.

== Өсімдіктер пен жануарлар дүниесі ==
Аудан көлемі негізінен шөл-шөлейт зонасына жататындықтан ылғалы аз, жері ащы, сорлы жерлерге тән өсімдіктер өседі.

Негізгі аймақта өсетін өсімдіктер -[[жусан]] және жусан тұқымдастары, сорлы, ащы жерлерде өсетін [[бұйырғын]], [[ебелек]], [[көкпек]], [[жантақ]], [[итсигек]], [[адыраспан]], құмды жерлдерде –[[еркек шөп]], [[Шағыр (өсімдік)|шағыр]], [[қияқ]] т.б.өседі.
Қыратты, үстіртті жерлерде жусаннан басқа [[изен]], [[Теріскен (өсімдік)|теріскен]], [[Бетеге боз|баз]], [[селеу]] т.б.аралас шығады. Көктемде ылғалды жылдары [[Мортық (өсімдік)|мортық]], [[қоңырбас]], [[сіңбірік]], [[мысыққұйрық]] т.б.шөптер шығады.
Көлдерде, су шайған жерлерде [[қоға]], [[қамыс]], [[Бидайық (өсімдік)|бидайық]] т.б.шабындық шөптер өседі. Каспий теңізіне жақын жерлерде [[Сарсазан|мырзасораң]], [[балықкөз]], [[дәнді қара]], [[қаңбақ]], [[түйеқарын]] сияқты ащы шөптер өседі.

Аудан аймағындағы жануарлар дүниесінде негізінен кемірушілер мен  бауырмен жорғалаушылардың үлесі басым. Аудан көлемінде мұнай-газ кендерінің қарқынды игерілуінің нәтижесінде жануарлар дүниесінің таралу кеңістігі жылдан-жылға тарылуда, түрі, саны азаюда, [[Ақбөкен|киік]], [[қарақұйрық]], [[Жабайы шошқа|қабан]] сияқты ірі түрлері жойылуға жақын.
Аудан жерінде кездесетін негізгі жануарлар: [[қасқыр]], [[түлкі]], [[қарсақ]], [[борсық]], [[күзен]] т.б., құстардан [[қаз]], [[үйрек]], [[аққу]] т.б.&lt;ref&gt;Жылыой жылнамасы,Энциклопедиялық жинақ, «Өлке» баспасы, 2008  ISBN 9965-742-49-9&lt;/ref&gt;

==Пайдалы қазбалары==
[[Сурет:Прорва мұнай кен орны.jpg|thumb|right|200px|Прорва мұнай кен орны]]Жылыой ауданы – [[Қазақстан]]дағы ең ірі мұнай өндіретін аудан. Мұнда мұнай өндіру өнеркәсібі тұңғыш рет [[1899]] жылы [[Қарашүңгіл мұнай кен орны|Қарашүңгіл]] деп аталатын қоныстағы №7 ұңғымадан Қазақстандағы тұңғыш мұнай атқылауы басталды. Қазір мұнай (және газ) [[Теңіз мұнай кен орны|Теңіз]], [[Құлсары мұнай-газ кен орны|Құлсары]], [[Прорва мұнай кен орны|Прорва]], [[Королев мұнай кен орны|Королев]], Сарықамыс, Қаратон кендерінен өндіріледі. Теңіз кенінде мұнай мен газ өңдейтін өте ірі мұнай-газ өңдеу зауыты жұмыс істейді. 

Басты кен байлығы – [[мұнай]] мен [[газ]]. Аудан жерінің қойнауында 40-қа жуық [[көмірсутек]] кен орындары бар және олардың жалпы қоры (2,5 млрд т) бойынша республикада 1-орын алады. Ең ірі кен орындары: [[Теңіз мұнай кен орны|Теңіз]], [[Қырықмылтық мұнай-газ кен орны|Қырықмылтық]], [[Королев мұнай кен орны|Королев]], [[Прорва мұнай кен орны|Прорва]], Қаратон, [[Ақінген газ-мұнай кен орны|Ақінген]], Сарықамыс және Каспий теңізіндегі Шығыс Қашаған.

==Жол қатынастары==
Аудан жерімен [[Солтүстік Каспий өңіріндегі темір жол құрылысының тарихы|Мақат – Құлсары – Бейнеу]] темір жолы, Атырау – Қосшағыл – Сарықамыс және Мақат – Құлсары – Қосшағыл автомобиль жолдары, Құлсары – Прорва – Сарықамыс, Сарықамыс – Теңіз мұнай құбырлары, Бұхара – Орталық газ құбыры, [[Өзен - Атырау - Самара|Өзен – Атырау – Самара]] мұнай құбыры өтеді. Елді мекендер мен шаруашылық салаларын сумен қамтамасыз етуде Мақат – Қосшағыл, Қосшағыл – Қаратон – Сарықамыс, Құлсары – Прорва, Қосшағыл-Мұнайлы су құбырлары мен Қиғаш – Атырау – Құлсары – Өзен магистральдық су құбырының маңызы зор.
Кең көлемде жол қатынасы жүйесінде Құлсары темір жол станциясы, №11 жол дистанциясы, 2 сигнал және байланыс дистанциясы, [[Орта Азия]]дан, Теңіз кенішінен келетін газды жөнелтетін Құлсары компрессор станциясы (ЛПУ), Өзен - Атырау - Самара мұнай құбырын айдайтын Құлсары мұнай құбырлары басқармасы, «Теңізавтокөлік», «Казпетротранс» ЖШС қызмет етеді. Аудан жерінен Атырау-Маңғыстау темір жолы, [[Атырау облысының автомобиль көлігі|Доссор-Құлсары-Бейнеу]] тас жолы өтеді.

==Ауыл шаруашылығы және өндірісі==
Ауыл шаруашылығына жарамды жері 2,21 млн га, оның ішінде тың жер 2,2 мың га, егістігі 534 га, шабындығы 17,1 мың га, жайылымы 2,18 млн га. 
Ауыл шаруашылығымен айналысатын 244 шаруа қожалығы және «Жаңа таң» ЖШС бар. Аудан бойынша барлық шаруашылықтарда 15819 мүйізді ірі қара, 87138 бас қой-ешкі, 5132 бас жылқы, 7654 бас түйе, 3492 дана құс өсіріледі.

Өндірісі негізінен: мұнай және газ өндіру саласы. 2009 жылдың 1-ші қаңтарындағы есеп бойынша аудан жылына 19028,8 мың тонна мұнай, 8995,6 млн.куб.м газ өндіреді. Сонымен қатар, қазіргі таңдағы аудандағы ірі кәсіпорындарға «Жылыоймұнайгаз» МГӨБ, «Бақай» корпорациясы, «НСС» ЖШС, «Теңізмұнайқұрылыс» ЖШС, «КОССК» ЖШС, «Атырау-Жарық» ЖШС, «Казкомсервис», «АБТ-ЛТД», «Мако», «Транс», «Олжа» ЖШС-тері т.б. жатады.
Ауданда 4354 шағын кәсіпкерлік субъектілері тіркелген, оның ішінде 549-і заңды тұлғалар, 244-і шаруа қожалықтары, 3561-і жеке кәсіпкерлер.

==Әлеуметтік нысандары==
[[Сурет:Жылыой аудандық орталық емханасы.jpg|thumb|right|200px|Жылыой аудандық орталық емханасы]]
Бүгінде 21 мектеп, 5 балабақша, Жылыой мұнай және газ технологиялық колледжі, Құлсары гуманитарлық-техникалық колледжі, 2 балалар мен жасөспірімдер мектебі, 1 өнер, 2 саз мектебі, 1 жас техниктер станциясы, 3 аурухана, 2 емхана, 1 аудандық өлкетану мұражайы, орталықтанған кітапхана мен 16 бөлімшесі, «Мереке» кинотеатры, 2 мұнайшылар клубы қызмет етеді.

Бұқаралық ақпарат құралдары әртүрлі атпен 1933 жылдан бері шығатын [[Кең Жылыой|«Кең Жылыой»]], 2002 жылдан апталық «[[Көкжиек-Горизонт]]», 2003 жылдан «Құлсары» газеттері шығады.

== Аудан көлеміндегі мешіттер ==
'''Құлсары кентінің мешіті.''' Мешіт аумағы үшін 666 шаршы метр жер бөлініп, 1995 жылы салынып, пайдалануға берілген және сол жылдың 4 наурызында тіркеуден өткен. 9 бөлмеден тұрады. Орталық жылу жүйесі арқылы жылытылады және орталық газ жүйесіне қосылған. Ауыз су мен дәрет алып жуынатын су үшін шарбақ ішіне құдық орналастырған, оған қажет кезінде машинамен су құйылып тұрылады. 

'''&quot;Ақ мешіт&quot; мешіті.''' — Құлсары қаласынан солтүстік шығысқа қарай, Ақкиізтоғай ауылдық округінің аумағына орналасқан. Ол белгілі &quot;Пір Бекет&quot; атанған Бекет атаның туған жеріне 1998 жылы салынған. Ол жерде Бекет атаның ата-анасының бейіті бар. Мешіт киіз үй тәрізді, бір-бірімен жалғаса және іштен қатынайтын үш күмбезден тұрады. &quot;Ақ мешіт&quot; әуелде қоғамдық ұйым ретінде тіркеуден өтіп, оны Бекет Атаның ұрпағы Мырзабеков Ислам басқарған. Ол қоғамдық ұйым осы мешіттің салынуына, мешіт басына су, газ құбырларының жеткізілуіне аса көп еңбек сіңірді. Бекет Ата мешітіне келушілерге өз қаржысына түнек үйін салды. &quot;Ақ мешіт&quot; 2001 жылдың 18 қазанында Қазақстан мұсылмандары Діни Бірлестігінің филиалы ретінде мемлекетгік тіркеуден өтті.

'''Қосшағыл кентінің мешіті.''' — Құлсары қаласының оңтүстігінде 40 шақырым қашықтықтағы Қосшағыл кентінде орналасқан. Мешіт үшін 1998 жылы орталық дүкен үйі беріліп, үстіне күмбез орнатылып, мешітке лайықтап жабылған. Сұйық отын арқылы бір орталықтан жылытылатын жүйесі бар. Ауыз су құятын құдығы бар. 2001 жылдың 14 қарашасында мемлекеттік тіркеуден өтті. Мешітке жұма намазына 20-30 адам, діни мейрамдарда 60-70 адам жиналады.

'''Теңіз вахталық кентіндегі мешіт.''' — &quot;Теңізшевройл&quot; біріккен кәсіпорынының вахталық кентіндегі жатақхананың екі бөлмесінде орналасқан. Жылу және жарықпен басқа бөлмелермен бірдей пайдаланады. Кәсіпорындағы қызметкерлер мен жұмысшылар вахтада 28 күн болып, вахта біткен соң сонша уақыт үйінде демалады. Сол уақытта мешітке келіп, діни қажеттілігін қанағаттандырады. 

'''Қапан кажы мешіті.''' — Шоқпартоғай ауылында орналасқан. 2002 жылы шілде айында ашылған. Жалпы ауданы — 120 шаршы метр. Ол осы ауыл тұрғыны руы таз- жиен шарға, қажы Қапан Балжігіт ұлының жеке қаражатына салынған. Жобасын құрылысшы-инженер Балжігіт Қайыржан Қапанұлы жасады. Құрылысқа жергілікті ұлутас және қызыл тас пайдаланылды. Күмбезі көк мозайкалық әйнек плиткаларымен қапталған. Мешіттің сыртын өрнектеп, өрлеген бас шебер өзбекстандық Сұлтан Абдуллаев. Бұған қоса жұмысты &quot;Ғимарат&quot; ЖШС-і құрылысшылары орындады. Оларға бас директордың орынбасары Сүйеу Мұханғалиев, учаске бастығы Айшөрек Күмісова жетекшілік етті. Мешіт жанынан балаларды діни сауаттандыру тобы ашылды. Қазір 50 бала оқиды, оның 16- сы қыз бала. 

'''Тұрғызба мешіті.''' — Құлсары қаласынан 18 шақырым қашықтықтағы Тұрғызба елді-мекенінде орналасқан. Мешіт құрылысы Еңсеген тегі Төлеубайұлы Саматтың жеке қаржысына 2002 жылғы қыркүйекте салынған.&lt;ref&gt;Атырау Жылыой энциклопедия. Алматы, Мұрагер  2003  ISBN 9965-9253-0-5&lt;/ref&gt;

== Аудан әкімдері == 
* Бақтығали Түсіпқалиев — 1991-1993 жж.
* Меңдіғали Саппаев     — 1993-1994 жж.
* Мақсот Қилыбаев       — 1994 ж.
* Төкен Жұмағұлов       — 1994-1998 жж.
* Рзабек Артығалиев     — 1998-2001 жж.
* Асқар Бисенов         — 2001-2002 жж.
* Нұртас Мұхтаров       — 2002-2005 жж.
* Сәлімжан Нақпаев      — 2005-2006 жж.
* Сәрсенбай Еңсегенов   — 2006 ж.
* Асхат Бекенов         — 2006-2007 жж.
* Саламат Дүйсенғалиев  — 2007-2009 жж.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

==Сыртқы сілтемелер==
* [http://zhylyoi.kz/ Жылыой ауданы] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130625015052/http://zhylyoi.kz/ |date=2013-06-25 }}

{{Атырау облысы}}
{{Жылыой ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Жылыой ауданы]]</text>
      <sha1>fm09uf9yqhfavp2vd72sjos0ih3n3vz</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Индер ауданы</title>
    <ns>0</ns>
    <id>20347</id>
    <revision>
      <id>3064869</id>
      <parentid>3063359</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T15:52:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <comment>/* Әкімшілік-аумақтық бөлінісі */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="42967" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауданы
 |ауданның атауы      = Индер ауданы
 |елтаңба             = Индер ауданының эмблемасы.gif
 |ту                  = 
 |елтаңба сипаттамасы   = Индер ауданының эмблемасы
 |ту сипаттамасы        = 
  |lat_dir = N |lat_deg =  |lat_min =  |lat_sec = 
  |lon_dir = E |lon_deg =  |lon_min =  |lon_sec = 
 |облысы              = Атырау облысы
 |аудан орталығы          = [[Индербор]]
 |ауылдық округтер саны   = 6
 |кенттік әкімдіктер саны = 1
 |қалалық әкімдіктер саны = 
 |ауылдар саны       = 13
 |қалалар саны       = 
 |әкімі              = Салауат Өтеғұлов
 |әкімдіктің мекенжайы  = Индербор кенті, Қонаев көшесі №12
 |құрылған уақыты    = [[1928]]-[[1930]], [[1933]]-[[1963]], [[1964]]
 |жер аумағы          = 10,9 мың
 |жер аумағы бойынша орны  = 5-ші
 |тұрғыны             = 32 057&lt;ref&gt;[https://www.stat.gov.kz/api/getFile/?docId=ESTAT354434 Қазақстан Республикасы халқының облыстар және астана, қалалар, аудандар, аудан орталықтары және кенттер бөлінісіндегі жынысы бойынша саны (2020 жылдың басына)]&lt;/ref&gt;
 |халық саны бойынша орны  = 3-ші
 |санақ жылы          = 2020
 |тығыздығы           = 2,8
 |тығыздығы бойынша орны   = 
 |ұлттық құрамы       = қазақ 96,3%, орыс 3%, татар 0,3%
 |телефон коды        = +7 71234
 |пошта индексі       = 0602XX
 |сайты               = 
 |карта               = Inder District Kazakhstan.png
 |әкімшілік бірліктің картасы = Inder District in Atyrau Region.svg
 |ортаққордағы санаты = 
}}
'''Индер ауданы''' — [[Атырау облысы]]ның солтүстігіндегі әкімшілік бірлік. Аудан &quot;Есбол ауданы&quot; атауымен [[1928 жыл]]ы құрылған. Аудан орталығы – [[Индербор]] кенті.

==Жалпы сипаттама==
Жер аумағы 10,9 мың км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;. Тұрғыны 33,5 мың адам, орташа тығыздығы 1 км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;-ге 3,1 адамнан келеді (2018). Құрамында 1 кенттік, 6 ауылдық әкімшілігі округі және оларға қарасты 21 ауыл бар. Аудан орталығы  [[Индербор|Индербор кенті]].  Индербор кентінің [[Атырау]] қаласына дейінгі арақашықтығы - 200 км. Ең ірі елді мекендері: Индербор кенті, Есбол, Өрлік, Елтай, Көктоғай, Жарсуат және Бөдене ауылдары.

Жер бедері — негізінен жусанды жазық далалық. Сондай-ақ тұйықталған қуыстар, құлама [[сай]]лар, [[сор]]лар кездеседі. Сайлардың тереңдігі шамамен (1-1,5 м), олардың ұзындығы бірнеше шақырымға созылады. 6-10 м-дей ойпаңда орналасқан сорлардың суы тұзды келеді. Тұзды көлдер жазда көбіне кеуіп қалады. Онша биік емес дөңестер оңтүстік-батысында Оңдасын жалымен (Димаштөбе), солтүстігінде Тотжалмен, шығысында Көктаумен ұштасады. Бұл аумақта жүздеген [[қазаншұңқыр]]лар, терең [[оқпан]]дар, үлкенді-кішілі [[үңгір]]лер, [[жыра]]лар кездеседі.

== Географиясы, рельефі және геологиялық құрылысы==
Индер ауданы – Атырау облысындағы өнеркәсіпті және ауыл шаруашылықты аудандарының бірі. Индер ауданының жері [[Каспий маңы ойпаты]]ның солтүстігін алып жатыр. Ауданды екіге бөліп жатқан [[Жайық]] өзенінің батыс жағы, негізінен, жазық құмды [[шөл]] болып келеді, ал шығыс жағы [[үстірт]]ті ([[Индер (тау)|Индер]] мен Жамантау тауларының [[теңіз]] деңгейінен биіктігі 52 және 26 м). Одан әрі сортаң топырақты жазыққа айналады. Индер тауында карстық опырылымдар мен үйінділер өте жиі тараған. Аймақ [[рельеф]]і жазық, топырағы сазды.

Ауданның қазіргі жер бедері антропогенде болған бірнеше теңіз трансгрес- сияларымен (Баку, Хазар, Хвальн) байланысты.

Индер ауданы жерінде шығыстан [[Ойыл (өзен)|Ойыл өзенінің]] жаңа [[Өзен атырауы|атырауы]] аласара келіп ұсақ тұйық [[көлтабан]]дарымен аяқталады. Бұл саздақты-құмайтты атыраудың биіктігі солтүстікте 5 м., ал оңтүстік етегінде 10-15 м. Ауданның орталық бөлігінде теңіздің шегінуінен пайда болған әр жастағы бір-бірімен жалғасқан ежелгі теңіздік атыраулары (Жайық- Көшім, Оңтүстік-Жайық маңы) жатыр.
[[File:Индер тауы 2011ж.jpg |thumb|left|300px|Индер тауы]]
Жайық-Көшім ежелгі теңіз-атырауы (дельтасы) Жайық өзенінің оң жағымен тұйық өзендер өңірінің арасында орналасқан. Абсолюттіқ биіктігі 0—10 м шамасы. Саздақтармен құмдақтардан түзілген және тармақталған құрғақ арналармен тілімденген. Оларды биіктігі 3—3,5 м [[қырқалар]] бөліп тұрады.

Оңтүстік-Жайық маңы теңіздік-атырауы [[Индер (тау)|Индер]] тауының оңтүстігінде Жайықтың сол жағымен шығыста Ойылдың тұйық ағынсыз атырауының арасында жатыр. Рельефі белесті-жалды болып келеді, биіктікгері 4—5 м. 
Ауданның батыс жартысын алып жатқан Еділ-Жайық өзендер аралығында орналасқан Нарын құмының шығыс шеті. Бұл өңірде беткі ағындар жоқ. Нағыз құмды шөлмен сипатталады. Шығысында [[Төбешікті құмдар, бұталық төбелер|төбешікті құмдар]] батысқа қарай төбешікті-қырқалы, қырқалы- шағыл құмдарға жалғасады. Қамыс, Самара көлдер ойысына жақын жатқан құмдарда аздаған айырмашылықтар бар. Қара және Сары өзендер көктемде тасыған кезде оның тармақтарымен келген немесе жерге сіңіп, жер астымен келген сулар құмдарды ылғалдандырып грунт суларын тұшытады. Индер ауданының рельефін құруда желдің маңызы зор. Құмды жазықтарда эолды-рельеф формалары кеңінен таралған. Орта төбешікті құмдардың биіктіктері 5-6 м, ал еспелі шағыл құмдардың биіктігі 18 м-ге дейін жетеді. Аудан рельефінің жалпы көрінісі ойпатты жазық болғанмен мұнда түпкілікті тау жыныстарынан түзілген, тұзкүмбездерінен жасалған Индер, Жамантау таулары бар. Оңтүстік беткейі жер қабықты тілімделіп келген. 

Платформа кембрийге дейін пайда болған, екі қабаттан тұрады. Төменгі іргетасы, кристалды тау жыныстарынан тұратын бөлігі 20 шақырымдық тереңде жатыр. Оның бетін кейінгі эралардың (палеозой, мезозой және кайнозой) шөгінді тысы жапқан. Ауданның жер бетінде [[Неоген кезеңі|неогеннің]] құм-саз құрылымынан тұратын шөгінді жыныстар кеңінен таралған. Ежелгі тау жыныстарынан [[пермь кезеңі]]нің Кунгур ярусының шөгінділері [[Индер (тау)|Индер]] тауында жер бетіне шыққан. Олар тастұзынан, гипсінен, гипсті- мергельді тақта-тастардан түзілген.

== Халқы ==
Тұрғыны 2021 жыл басында 32 254 адам болды.&lt;ref&gt;https://stat.gov.kz/region/252311/statistical_information/industry/2361&lt;/ref&gt; Жекеленген этностары  бойынша халық саны төмендегіше бөлінеді:(2021 ж.)
* [[Қазақтар]] –31 140 адам
* [[Орыстар]] -906
* [[Татарлар]] -75
* [[Өзбектер]] 53
* [[Қарақалпақтар]] -19
* [[Шешендер]] – 12
* [[Немістер]] -11
* [[Даргиндер]] -5
* [[Грузиндер]] -4
* [[Корейлер]] -2
* [[Болгарлар]] -2
* [[Лактар]] -1
* Басқа ұлттар -24

Халықтың 1 км2-ге шаққандағы орташа тығыздығы — 2,7 адам. 

== Тарихы ==
Аудан аумағын ақ гвардияшылардан тазарту үшін 1919 жылдың 22 желтоқсанынан 1920 жылдың 3 қаңтарының кешіне дейін В.И.Чапаев дивизиясы ұрыс жүргізді. Азат етілген елді мекендерде Горы, Гребенщик, Кулагино, Өрлік, Зеленый селолық кеңестерін құру қолға алынды. Олардың бәрі де Зеленый болыстық атқару комитетіне бағынды. Ал Зеленый болыстық комитеті 1920 жылы 6 қаңтарда құрылған Гурьев уездік революциялық комитетіне бағынды. Түрлі себептермен 1923 жылдың аяғында Зеленый болыскомы таратылып, оның орнына Топайлы болыскомы құрылып, орталығы әуелі Топайлы, кейін [[Есбол (Индер ауданы)|Кулагино]] ауылы болды. Оған бұрын орыстар көбірек мекендеген 11 ауыл қарады, оларда 1927 жылы 8299 адам тұрды.&lt;br /&gt;
1928 ж. республика бойынша жаңаша әкімшілік-аумақтық аудандастыру шаралары жүргізілді. Бес басқышты (ауыл-село, облыс, уезд, губерния, өлке) баскару жүйесінің орнына төрт басқышты (ауыл-село, аудан, округ, өлке) басқару жүйесі енгізіліп, 1928 ж. 6 мамырда Гурьев округі кұрылды. Оның кұрамына кірген жеті әкімшілік бөліктің бірі — [[Есбол ауданы]]. 1928 ж. 17 қаңтарда құрылған [[Есбол ауданы]]ның орталығы № 9 ауыл болған. Ол екі жылдан кейін таратылып, Гурьев ауданының кұрамына енгізілген.&lt;br /&gt;
Жайықтың оң бетіндегі кұм ішіндегі ауылдар да кеңестерге біріктірілді. 1931 жылы Толыбай және Мәмбет кеңестері құрылып, бұл ауылдық кеңеске төрт мал серіктігі қараған. Олар: “Шұбалаң”,  “Тұрмантай”, Үлкеншағыл”, “Жұлдыз”. 1939 жылы бұл серіктіктер таратылып, Жайық бойындағы шаруашылықтарға қосылды.&lt;br /&gt;
1933 ж. Гурьев өз алдына облыс болып жариялануына байланысты сол жылдың 26 тамызындағы округгік комитеттің шешімімен Есбол ауданы қайта құрылып, орталығы Кулагино селосы болып бекітіледі. Оның құрамына 28 ауылдық, селолық кеңес кірген. 1942 жылы жазында Мәмбет ауылдық кеңесі таратылып, оған қарасты “Мәмбет”, “Энгельс”, “Еңбек” шағын шаруашылықтары тиісінше Зеленый, Жарсуат, Бөдене ауылдарындағы ұжымшарлар құрамына енгізілген.&lt;br /&gt;
Аудан 1963 жылы көршілес Бақсай ауданымен біріктіріліп, 1964 ж. қайта бөлінді. Содан Индер ауданы атанып, орталығы [[Индербор]] кенті болды.

== Әкімшілік-аумақтық бөлінісі ==
Ауданның әкімшілік-аумақтық бөлінуі:
{| class=&quot;wikitable&quot;
 !Ауылдық округ/қала
 !Халқы (2009)
 !Елді мекендері
|-
 | [[Индербор кенттік әкімдігі]]
 | 12 915
 | [[Индербор]] кенті
|-
 | [[Бөдене ауылдық округі]]
 | 1 476
 | [[Бөдене (Атырау облысы)|Бөдене]] ауылы
|-
 | [[Елтай ауылдық округі (Атырау облысы) |Елтай ауылдық округі]]
 | 3 269
 | [[Елтай (Атырау облысы)|Елтай]], [[Аққала (Атырау облысы)|Аққала]] ауылдары
|-
 | [[Жарсуат ауылдық округі (Атырау облысы)|Жарсуат ауылдық округі ]]
 | 2 955
 | [[Жарсуат (Атырау облысы)|Жарсуат]], [[Ақтан (ауыл)|Ақтан]], [[Кетебай (Атырау облысы)|Кетебай]], [[Құрылыс (Атырау облысы)|Құрылыс]], [[Қызылжар (Индер ауданы)|Қызылжар]] ауылдары
|-
 | [[Көктоғай ауылдық округі]]
 | 2 418
 | [[Көктоғай (Атырау облысы)|Көктоғай]] ауылы
|-
 | [[Есбол ауылдық округі (Индер ауданы)|Есбол ауылдық округі ]]
 | 4 808
 | [[Есбол (Индер ауданы)|Есбол]], [[Ынтымақ (Атырау облысы)|Ынтымақ]] ауылдары
|-
 | [[Өрлік ауылдық округі]]
 | 2 741
 | [[Өрлік |Өрлік]] ауылы
|}

== Ірі елді мекендері ==
{| class=&quot;wikitable&quot;
! Атауы !! Статусы !! Халқы (2009)
|-
| [[Индербор]] || кент || {{өсім}} 12915
|-
| [[Есбол (Индер ауданы)|Есбол]] || ауыл || {{өсім}} 4307
|-
| [[Өрлік]] || ауыл || {{өсім}} 2741
|-
| [[Елтай (Атырау облысы)|Елтай]] || ауыл || {{өсім}} 2444
|-
| [[Көктоғай (Атырау облысы)|Көктоғай]] || ауыл || {{өсім}} 2418
|}

== Әкімдері ==
* Серік Арыстан 2013-2019
* Мейірім Қалауи 2019-2021
* Салауат Өтеғұлов 2021-

==Климаты==   
Индер ауданы мұхиттардан қашық жатуына байланысты олардың климатты жұмсартарлық әсері байқалмайды. Сол сияқты Каспий теңізінің әсері де тек қана жағалауларында сезіледі. Аудан аумағының климаты арктикалық, иран және тұран ауа массаларының әсерінен қалыптасады. Жылдың салқын кезінде мұнда Сібір антициклонының батыс тармағын (Воейков осінен) келген ауа массасы үстем болады. Жылы кезде олар Орта Азиямен Ираннан келген ыстық тропиктік ауамен алмасады. Осы ауа массаларының әсерінен өте қуаң шұғыл континентгік шөлейт климат типі қалыптасады. Жылы атлант ауа массаларының да аудан аума- ғының ылғалына әсері мардымсыз, өйткені жолда күшті өзгеріске үшырап жетеді және жазық жер бедерінің үстімен тоқтамай өтіп кетеді. Шұғыл континенттік климат жыл мезгілдерінде үлкен айырмашылықтармен сипатталады. Жазы өте ыстық, қысы суық, түсетін жауын-шашын аз, ал буланушылық өте көп болуынан байқалады. 

Индер ауданының климаты метеостансалардың мәліметтері бойынша, ең салқын ай қаңтарда -13,0°С. Жалпы қыс қоңыржай салқын, онша ұзақ емес.
Жаз аудан аумағында ыстық және ұзак болады. Ең жылы шілде айының орташа температурасы +25,0°, бірақ кей жылдары ауаның темературасы +45°С дейін көтеріледі. Орташа жылдык температураның амплитудасы (айырмашылығы) 37°С.

Жауын-шашынның жылдық мөлшері 242-282 мм. Қуаңшылық жылдары 80 мм-н аспаған (1891). Жауын-шашын көбінесе батыстан келетін циклондарға байланысты салқын кездерде түседі.&lt;br /&gt;
Қар жамылғысының қалындығы 10 см-ден аспайды, желтоқсан айының екінші онкүндігінен бастап 2—3 ай бойы сақталады. Ал жазда буланушылық (ылғалды жер, су бетінен ауаға булану) 800—900 мм.

==Өзендері мен көлдері==
Индер ауданы бүкіл облыс жерлері сияқты су қорына өте тапшы аймақтардың қатарына жатқызылады, яғни жерінің аумағына шаққанда мұндағы су мөлшері өте аз. Есепке алынған өзен-көлдердін су деңгейлері де жыл мезгілдерінде кенет өзгеріп отырады. Ірілері тартылып, ұсақтары құрғап қалады. Басты өзені — [[Жайық]], Атырау облысының үлесіне 323 км бөлігі тиетін болса, соның 150 км-дей ұзындығы Индер ауданының жерімен солтүстіктен оңтүстікке ағып өтеді. 
[[Сурет:Индер кенті тұсындағы Жайық өзені.jpg |thumb|right|250px|Индер кенті тұсындағы Жайық өзені]] 
Судың тасу кезінде (мамыр айында) өзен деңгейі сабасынан (межень) орташа 4— 5 м көтеріледі, су көп жылдары 10 м жоғарылайды. Аудан жерінде су тасқыны пайда болып, жайылмаларды, өзен террасаларын бірнеше километрге жайылып су басады. [[Бағырлай]], [[Бағырлайсай]] өзендерінің, көптеген көлдердің деңгейі көтеріледі. Жалпы өзен жайылмалары әр бір екі жылда, өзен террасалары әрбір 5-6 жылда су астында қалып отырады.
Аудан жерінде Жайық, [[Бағырлай]], Алғабас, Құрайлы өзенінің екі жағындағы өзен аңғарлары арқылы салынған, Ақсай суару-суландыру жүйелері бар.

Ауданның ірі көлі — [[Индер (көл)|Индер]]. Ол тұзды, тұйық көл. Жайық өзенінің сол жағында 15 км жерде орналасқан. Ауданы 110 км2, ұзындығы 13.5	км, ені 11 км, терендігі 0,7 м, жағалау сызығы 40 км. Тектоникалық жолмен пайда болған, жер қыртысының төмен түскен жері. Жағалары саздақты, су бетіне- қарай 4—8 м құлама тік жар. Қоректену көзі айналасындағы саздардан шығатын тұзды бұлақтар. Су жинайтын алабы 425 км2. Индер көлі мен шығыстағы [[Ойыл өзені|Ойыл өзендерінің]] аңғарындағы [[Ақтөбе (көл)|Ақтөбе]], Отаркөл, [[Бөлекаяқ]], т.б. көлдерден тұрады.&lt;br /&gt;
[[Бөлекаяқ]] көлі ауданның солтүстік шығысында ең төмен бөлігіңце орналасқан. Абсолюттік биіктігі — 17,5 м, ауданы 13,5 км2, ұзындығы 9,5 км, енді жері 2,1 км, жағалау сызығының ұзындығы 34,4 км.&lt;br /&gt;
Ауданның шығысында Отаркөл көлі жатыр. Теңіз деңгейінен биіктігі — 8,5 м, ауданы 3 км2, ұзындығы 3,4 км, ені 1,7 км, жағалау сызығы 12 км.
Оның солтүстігінде жатқан [[Ақтөбе (көл)|Ақтөбе]] көліне Ойыл өзені құяды. Бөлекаяқ өзені ағып шығады. Абс. биіктігі — 5 м., ауданы 5,5 км2, ұзындығы 5 км, ені 3 км, жағалау сызығы 17,5 км.

==Өсімдіктер мен жануарлар дүниесі==
Өсімдіктерден шөлейт аймаққа тән [[қара жусан]], [[көкпек]], [[изен]], [[еркек шөп]], [[қияқ]], т.б. өседі. Жайық аңғарындағы тоғайлы алқаптар, Тайсойған, Мәмбет, Қараой кұмды өңірлері бай келеді. Жайықтың екі жағы қалың [[тоғай]]. 
Құмдардың шығысында топырақта дақылдардан [[Бидайық (өсімдік)|бидайық]], [[айрауық]], [[арпабас]], аздап [[бұта]]лар - [[ақтал]], [[жыңғыл]]дар кездеседі. Қырқалар төбешіктер мен жазықтарда жусанды, [[бұйырғын]] өсімдіктері өседі.&lt;br /&gt;
Ойыс жерлерді сор алып жатыр. Басым өсімдіктері: жусанды-бұйырғын, сораңды-қаражусанды, дақылды-жусанды, бидайықты-түрлі шөпті топтар.

Аңдардан [[қасқыр]], [[түлкі]], [[борсық]], [[ақ бөкен|киік]], [[қарсақ]], [[жабайы шошқа]], [[қоян]], [[бауырымен жорғалаушылар]]дан [[жылан]], [[кесіртке]], [[бақа]] көп. [[Құстар]]дан [[қарақұс]], [[қарға]], [[Шауқарға|ұзақ қарға]], [[шағала]], [[сауысқан]], [[үйрек]], [[көкек]], [[Торғайлар|торғай түрлері]], [[жапалақ]], [[үкі]] кездеседі. Өзен бойларында [[су құстары]], сондай-ақ [[бозторғай]] т.б. мекендейді. Жайық өзенінде балықтың бірнеше түрі, оның ішінде бекіре тұқымдас [[балықтар]] да бар. Жазда [[бүйі]], [[қарақұрт]] байқалады.

== Экологиясы == 
Аудандағы 300-ден аса кәсіпорын, шаруа қожалықтарының қоршаған ортаға зиянды әсер ету ықтималдығы бақылауға алынған. 
Аудан аумағын қақ жарып өтетін [[Жайық]] өзенінің фаунасы бай, суында сирек ұшырасатын балық түрлері тіршілік етеді. Өзенді жағалай өскен жасыл желек ауа құрамын үнемі тазартып отырады. Сондықтан Индер ауданы экологиялық жағдайы жағынан қалыпты аймақтардың қатарына жатады. Аудан бойынша кәсіпорындар мен автокөліктер арқылы жылына 3936 тоннадай зиянды-улы газдар ауаға тарап, 1500 тоннаға жуық [[қалдықтар]] шығады. Сондықтан автокөліктердің жүріс-тұрысына, техникалық-диагностикалық ахуалына баса назар аударылады. 2002 жылы өндірістік және тұтыну қалдықтарын жинақтап, жайғастыратын, Индербор кентін көгалдандырумен айналысатын “Келбет” мемлекеттік- коммуналдық кәсіпорны кұрылды. Кәсіпорыңдар мен мекемелердің лас су шығару мөлшері белгіленген нормадан ауытқымайды, сондықтан экологиялық ахуалға кері әсері тимейді.&lt;ref&gt;Индер ауданы, «Арыс» баспасы Алматы, 2006 ISBN 9965-17-273-0&lt;/ref&gt;

==Пайдалы қазбалары==
[[Сурет:Индер көлі маңындағы борат кені.tif|thumb|right|150px|Индер көлі маңындағы борат кені]]
Геологиялық және гидрогеологиялық сипаты жағынан, пайдалы қазындылары жөнінен аудан өте күрделі жер қойнауымен ерекшеленеді.  Пайдалы қазындыларынан кұрылыстық материалдар бағытындағы шикізаттарына аса бай. Индер көлінің жағасындағы төбешіктердің асты күмбез пішінді [[тұздар]]дан тұрады және көлдің өзі әр түрлі [[шикізат]]тарға бай: [[борат]], [[калий]], [[магний]], [[ас тұзы]], [[гипс]], [[қиыршықтас]], [[ұлутас]], т.б. Құрылыс материалдары бар. Гипстің жалпы қоры − 10-15 млрд. тоннадай. [[Индер көлі|Индер көлінің]] солтүстік-шығысында [[минералды су]] көздері мен [[шипалы балшық]] та көп тараған. Оларды жергілікті тұрғындар ежелгі заманнан бері әр түрлі сырқаттарды емдеуге пайдаланып келеді.

==Экономикасы==
[[Сурет:«ИСИ - Гипс - Индер».jpg|thumb|right|200px|«ИСИ - Гипс - Индер» ЖШС]]«Жайықгазтасымалдау» басқармасы, геологиялык «Бор» ЖШС, «Индертұз» кәсіпорны, «Индер» мұнай айдау стансасы, емдік бишофит пен тұз өндіретін «Геохим» кәсіпорны, «Индергипс» бірлескен кәсіпорны аудан экономикасын нарық тұйығынан шығару үшін жұмыс істеуде. Өнеркәсібі түгелдей дерлік «Индерборат» және «Индертұз» акционерлік қоғамына қарасты борат карьерлері мен байыту фабрикасынан, нан мен сүт зауыттарынан тұрады. Мұндағы өнеркәсіп орталығы  [[Индербор]] кенті.&lt;ref name=&quot;test&quot;&gt;«Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы]]» Бас редакциясы, 1998 жыл. ISBN 5-89800-123-9,&lt;/ref&gt; 
Индер ауданында «ИСИ - Гипс - Индер», «Индергаз» ЖШС-рі, «Қазақтелеком» АҚ-ның аудандық филиалы, [[Индер желілік- өндірістік басқармасы]], [[Индер мұнай айдау стансасы]], Индер [[орман шаруашылығы]] мекемесі бар. [[Атырау облысы]] [[статистика]] департаментінің мәліметі бойынша экономиканың нақты секторында 2009 жылдың қаңтар-қазанына 2008 жылғы қаңтар - қазанға %-бен кен өндіру өнеркәсібі -80,5, электр энергиясын, газ бен су өндіру және бөлу - 97,8, ауыл шаруашылығы - 102,5.

== Шаруашылығы==
Ауыл шаруашылығы негізінен қаракөл [[қой]]ы мен [[сиыр]],  [[жылқы]], [[түйе]] өсіруге маманданған. Ауыл шаруашылығы жерінің аумағы 987,9 мың га. Оның 1,3 мың га-сы егістік, 3,4 мың га-сы шабындық, 983,2 мың га жайылым. Негізгі айналысатын шаруашылығы - [[мал шаруашылығы]], дәлірек айтқанда [[қаракөл тұқымдас қой]] түрін өсіру. 2009 жылы (қаңтар - қазан) 3,8 мың тонна (тірі салмақта) ет, 6,1 мың тонна сиыр сүті, 288 мың дана жұмыртқа өндірілді. 2009 жылдың 1 қарашасына ауданда 20,4 мың бас ірі қара, 104,4 мың бас қой мен ешкі, 6,3 мың бас жылқы, 2,7 мың бас түйе болды. Сондай-ақ, мал шаруашылығымен бірге егін шаруашылығы да дамыған. 

==Көлік жолдары==
Аудан жері бойынша [[Жайық]] өзенінің екі жағасын бойлай ең ірі елді мекендерді қамтып республикалық маңызы бар Атырау - Орал автомобиль магистралі өтеді. Жайық өзенінде өзен су жолы бар. Аудан аумағымен [[Орта Азия]]  Орталық [[газ]] құбырынан тартылған тармақтар арқылы газ тасымалданады. Ауданда өзен айлағы, «Индергаз» желісі мекемесі жұмыс істейді.&lt;ref name=&quot;test&quot;/&gt;

== Білім беру ісі ==
1920-21 жылдары ауданда [[Көктоғай (Атырау облысы)|Зеленый]] (қазіргі Көктоғай), 1-сатылы Есбол орталау және Қызыл үй орталау мектептері жұмыс істеген. Кеңес өкіметінің халықты жаппай оқыту шараларына сәйкес ашылған алғашқы мекгептердің бірі — [[Есбол (Индер ауданы)|Кулагиндегі]] үшжылдық “Церковно-приходская школа” 1920 жылдан жұмыс істеп, 1924-33 жылдары алғашқы орыс-қазақ бастауыш мектебіне айналған. 
1923-24 жылдары аудан жерінде 1-сатылы 11 қазақ мектебінде он бір мұғалім қызмет еткен. 
1936 жылы Тас деген жерде бастауыш мектеп ашылып, он жылдан кейін ол жетіжылдық мектепке айналдырылды. 
Құм ішіндегі “Жұлдыз”, “Қараой”, “Қостан”, “Сазды”, “Майда”, “Үлкен шағыл”, “Қыстаушағыл” (кейде “Құлжым мектебі” деп те аталады), “Қарақұс”, “Тума”, “Қырғи”, “Хозауыл” бастауыш, жетіжылдық мектептері жергілікті халықка білім берудің үлкен ордасына айналды. 

№ 6 ауылда “Қазбек”, № 5 ауылда “Құрылыс”, № 4 ауылда “Қызылжар” бастауыш мектептері ашылды, “Қызылжар” мектебі 1938 ж. орталау мектепке айналды.&lt;br /&gt; 
1929-30 оқу жылында [[Жарсуат (Атырау облысы)|Жарсуат]] ауылында мектеп үйі тұрғызылып, № 2,3 ауылдардың балалары осында оқыды. 
1993 жылға дейін ауданда 1 орталау, 12 орта, барлығы 13 мектеп болды. 1993 жылы Кулагин селосында аудан тарихында тұңғыш рет ұлттық гимназия ашылып, 1993-94 оқу жылында өзінің алғашқы шәкірттерін қабылдады.&lt;br /&gt;
2006 жылы ауданда 1 бастауыш, 14 орта, 1 гимназиялық мектеп балаларға білім беруде. Оның 12-сі таза қазақ мектебі де, 4-і аралас мектеп, бұл білім ордаларында 7381 оқушы білім алды.

== Денсаулық сақтау ісі ==
Есбол ауданының орталығы болған [[Есбол (Индер ауданы)|Кулагинд]]е ең алғашқы медицина мекемесі -5 орындық [[аурухана]] 1939 жылы ашылған. Онда (аудандық денсаулық сақтау бөлімі деп аталған) Сергей Михайлович Ларионов деген фельдшер, 1941 жылдан Л.А.Саута деген дәрігер басшылық жасаған. 1941 жылы бұл аурухананың көлемі 15 орынға дейін өсіп, фельдшер Наурызова Зияда меңгерушісі болып істеген. 
Кулагин ауруханасында төсек саны 1948 жылы -25, 1950 жылы 35 орынға дейін өсіп, жергілікті тұрғындарға білікті мамандәрігерлер медициналық қызмет көрсеткен. 1956 жылы аурухана 50 орынға дейін өсті.&lt;br /&gt;
1986 жылы борат кенішінің жаңадан салынған профилакторий үйі аудандық ауруханаға берілді. Онда аурухананың басқа бөлімдерімен қатар 6 орындық реанимация бөлімі ашылып, орталықтандырылған оттегімен қамту іске асырылды, қажетті құрал-сайманмен жабдықталды.

1990 жылы аудандық ауруханадағы төсек саны 210-ға, аудан бойынша төсек саны 310-ға жетті. Елді мекендердің бәрінде сүтханалар ашылды. Кулагин ауруханасы үшін жатақхана үйі, тұрғын үйлер есебінен бірнеше ғимараттар салынып, аурухана сол жаңа үйлерге көшірілді.
Өкпе аурулар ауруханасы жаңа құрылыспен кеңейтілді, мамандармен, жабдықтармен толықтырылды. 
Зеленыйда 30 орындық аурухана үйі ашылды. Арнаулы мамандар жіберіліп, құрал-жабдықтар бөлінді. [[Елтай (Атырау облысы)|Елтайда]], [[Өрлік]]те, [[Бөдене (Атырау облысы)|Бөденеде]], [[Жарсуат (Атырау облысы)|Жарсуатта]] ауылдық дәрігерлік [[амбулатория]]лар ашылды.&lt;br /&gt; 
1992 жылы облыста бірінші типтік амбулатория жұмысқа кірісті. 2001 жылы Елтай ауылында типтік жобамен ауылдық дәрігерлік амбулатория, 4 ауылда медициналық пункт салынды, [[Кетебай (Атырау облысы)|Кетебай]], [[Құрылыс (Атырау облысы)|Құрылыс]], [[Ынтымақ (Атырау облысы)|Гребенщик]] ауылдарында [[фельдшерлік-акушерлік пункт]] іске қосылды.

== Мәдениеті ==
“Қызыл отаулар” ауданның елді мекендерінде өткен ғасырдың отызыншы жылдары ашыла бастады. 1948 жылы ауданда 7 оқу үйі, 3 [[кітапхана]], 2 қызыл отау, Кулагино ауылында клуб болды. 

1968 жылы Өрлік селолық клубы жанындағы драма үйірмесінің мүшелері А.Шамкеновтың “Адасқан қаз” пьесасын облыс орталығында қойып, [[Өрлік халық театры|халық театры]] атағын жеңіп алды. Өрлік халық театры режиссер Бақыг Қабышевтің басшылығымен 1967-97 жылдар аралығында 80-ге тарта [[спектакль]], сахналық көріністер қойды. 

[[Аққала халық театры|Осындай театр]] 1974 жылы Аққала ауылында да өмірге келді. 1970-80 жылдары ауданда вокальды-аспапты, отбасылық ансамбльдер өмірге келді. 1971 жылы Кулагино селолық клубында құрылған “Жас әуендер” ансамблі әлі күнге өнер көрсетуде. “Борат” клубында ұйымдастырған “Жайық әуендері” вокальды-аспапты ансамблі 1980 жылы Алматы қаласында өнер көрсетіп, республикаға та- нылды. Мұндай ансамбльдер [[Жарсуат (Атырау облысы)|Жарсуатта]], [[Өрлік]]те, [[Елтай (Атырау облысы)|Елтайда]], [[Бөдене (Атырау облысы)|Бөдене]], [[Көктоғай (Атырау облысы)|Зеленый]] ауылдарында да жалғасын тапты.

1986 жылы Бөдене орта мектебінде құрылған “Мұрагер” ұлт аспаптар оркестрі 1992 жылы республика мәдениет министрлігі коллегиясының шешімімен “Үлгілі ұжым” атанды.
Ауданда “Индер-Мәдениет” мемлекеттік қазыналық коммуналдық кәсіпорны және оның құрамында Жарсуат, Көктоғай, Өрлік, Кулагино, Елтай селолық мәдениет үйлері, Гребенщик селолық және 1 жылжымалы клуб, 13 кітапхана, мұражай жұмыс істейді.
Мәдениет үйлерінде 4 ұлт аспаптары оркестрі, ансамблі, 5 [[хор]] ұжымы, 7 [[драма]] үйірмесі, 6 вокальды аспапты ансамбль өнер көрсетеді. 

Аудандық орталықтандырылған [[кітапхана]] жүйесі бойынша 12 кітапхана бар. Оларда 89762 дана кітап бар. Кітапханаларға 10623 оқырман тартылған. 

Ауданда мұражай 1977 жылдың 5 қарашасында Индерборда қоғамдық негізде ашылған. Ол 1992 жылы облыстық тарихи-өлкетану мұражайының аудандағы бөлімшесі ретінде кұрылып, 1999 жылы жаңа орынға көшірілді. Ондағы 3246 жәдігер үш бөлмеде орналасқан.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

==Сыртқы сілтемелер==
*[http://www.google.kz/url?sa=t&amp;source=web&amp;cd=2&amp;ved=0CCEQFjAB&amp;url=http%3A%2F%2Fwww.e-atyrau.kz%2Fkaz%2Findex.php%3Fname%3DPages%26op%3Dpage%26pid%3D93&amp;ei=FQf6TbjjK4SWswbGnLzHDw&amp;usg=AFQjCNEcHn0WpcrWLEBOutCTk_2EyVDyRw Индер ауданы]
*https://www.youtube.com/watch?v=un4vrrk63aY
{{wikify}}
{{Атырау облысы}}
{{Индер ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Индер ауданы]]</text>
      <sha1>gsguazdgz6q8das2aadukgzms7u845m</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064875</id>
      <parentid>3064869</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T15:56:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <comment>/* Ірі елді мекендері */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="43163" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауданы
 |ауданның атауы      = Индер ауданы
 |елтаңба             = Индер ауданының эмблемасы.gif
 |ту                  = 
 |елтаңба сипаттамасы   = Индер ауданының эмблемасы
 |ту сипаттамасы        = 
  |lat_dir = N |lat_deg =  |lat_min =  |lat_sec = 
  |lon_dir = E |lon_deg =  |lon_min =  |lon_sec = 
 |облысы              = Атырау облысы
 |аудан орталығы          = [[Индербор]]
 |ауылдық округтер саны   = 6
 |кенттік әкімдіктер саны = 1
 |қалалық әкімдіктер саны = 
 |ауылдар саны       = 13
 |қалалар саны       = 
 |әкімі              = Салауат Өтеғұлов
 |әкімдіктің мекенжайы  = Индербор кенті, Қонаев көшесі №12
 |құрылған уақыты    = [[1928]]-[[1930]], [[1933]]-[[1963]], [[1964]]
 |жер аумағы          = 10,9 мың
 |жер аумағы бойынша орны  = 5-ші
 |тұрғыны             = 32 057&lt;ref&gt;[https://www.stat.gov.kz/api/getFile/?docId=ESTAT354434 Қазақстан Республикасы халқының облыстар және астана, қалалар, аудандар, аудан орталықтары және кенттер бөлінісіндегі жынысы бойынша саны (2020 жылдың басына)]&lt;/ref&gt;
 |халық саны бойынша орны  = 3-ші
 |санақ жылы          = 2020
 |тығыздығы           = 2,8
 |тығыздығы бойынша орны   = 
 |ұлттық құрамы       = қазақ 96,3%, орыс 3%, татар 0,3%
 |телефон коды        = +7 71234
 |пошта индексі       = 0602XX
 |сайты               = 
 |карта               = Inder District Kazakhstan.png
 |әкімшілік бірліктің картасы = Inder District in Atyrau Region.svg
 |ортаққордағы санаты = 
}}
'''Индер ауданы''' — [[Атырау облысы]]ның солтүстігіндегі әкімшілік бірлік. Аудан &quot;Есбол ауданы&quot; атауымен [[1928 жыл]]ы құрылған. Аудан орталығы – [[Индербор]] кенті.

==Жалпы сипаттама==
Жер аумағы 10,9 мың км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;. Тұрғыны 33,5 мың адам, орташа тығыздығы 1 км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;-ге 3,1 адамнан келеді (2018). Құрамында 1 кенттік, 6 ауылдық әкімшілігі округі және оларға қарасты 21 ауыл бар. Аудан орталығы  [[Индербор|Индербор кенті]].  Индербор кентінің [[Атырау]] қаласына дейінгі арақашықтығы - 200 км. Ең ірі елді мекендері: Индербор кенті, Есбол, Өрлік, Елтай, Көктоғай, Жарсуат және Бөдене ауылдары.

Жер бедері — негізінен жусанды жазық далалық. Сондай-ақ тұйықталған қуыстар, құлама [[сай]]лар, [[сор]]лар кездеседі. Сайлардың тереңдігі шамамен (1-1,5 м), олардың ұзындығы бірнеше шақырымға созылады. 6-10 м-дей ойпаңда орналасқан сорлардың суы тұзды келеді. Тұзды көлдер жазда көбіне кеуіп қалады. Онша биік емес дөңестер оңтүстік-батысында Оңдасын жалымен (Димаштөбе), солтүстігінде Тотжалмен, шығысында Көктаумен ұштасады. Бұл аумақта жүздеген [[қазаншұңқыр]]лар, терең [[оқпан]]дар, үлкенді-кішілі [[үңгір]]лер, [[жыра]]лар кездеседі.

== Географиясы, рельефі және геологиялық құрылысы==
Индер ауданы – Атырау облысындағы өнеркәсіпті және ауыл шаруашылықты аудандарының бірі. Индер ауданының жері [[Каспий маңы ойпаты]]ның солтүстігін алып жатыр. Ауданды екіге бөліп жатқан [[Жайық]] өзенінің батыс жағы, негізінен, жазық құмды [[шөл]] болып келеді, ал шығыс жағы [[үстірт]]ті ([[Индер (тау)|Индер]] мен Жамантау тауларының [[теңіз]] деңгейінен биіктігі 52 және 26 м). Одан әрі сортаң топырақты жазыққа айналады. Индер тауында карстық опырылымдар мен үйінділер өте жиі тараған. Аймақ [[рельеф]]і жазық, топырағы сазды.

Ауданның қазіргі жер бедері антропогенде болған бірнеше теңіз трансгрес- сияларымен (Баку, Хазар, Хвальн) байланысты.

Индер ауданы жерінде шығыстан [[Ойыл (өзен)|Ойыл өзенінің]] жаңа [[Өзен атырауы|атырауы]] аласара келіп ұсақ тұйық [[көлтабан]]дарымен аяқталады. Бұл саздақты-құмайтты атыраудың биіктігі солтүстікте 5 м., ал оңтүстік етегінде 10-15 м. Ауданның орталық бөлігінде теңіздің шегінуінен пайда болған әр жастағы бір-бірімен жалғасқан ежелгі теңіздік атыраулары (Жайық- Көшім, Оңтүстік-Жайық маңы) жатыр.
[[File:Индер тауы 2011ж.jpg |thumb|left|300px|Индер тауы]]
Жайық-Көшім ежелгі теңіз-атырауы (дельтасы) Жайық өзенінің оң жағымен тұйық өзендер өңірінің арасында орналасқан. Абсолюттіқ биіктігі 0—10 м шамасы. Саздақтармен құмдақтардан түзілген және тармақталған құрғақ арналармен тілімденген. Оларды биіктігі 3—3,5 м [[қырқалар]] бөліп тұрады.

Оңтүстік-Жайық маңы теңіздік-атырауы [[Индер (тау)|Индер]] тауының оңтүстігінде Жайықтың сол жағымен шығыста Ойылдың тұйық ағынсыз атырауының арасында жатыр. Рельефі белесті-жалды болып келеді, биіктікгері 4—5 м. 
Ауданның батыс жартысын алып жатқан Еділ-Жайық өзендер аралығында орналасқан Нарын құмының шығыс шеті. Бұл өңірде беткі ағындар жоқ. Нағыз құмды шөлмен сипатталады. Шығысында [[Төбешікті құмдар, бұталық төбелер|төбешікті құмдар]] батысқа қарай төбешікті-қырқалы, қырқалы- шағыл құмдарға жалғасады. Қамыс, Самара көлдер ойысына жақын жатқан құмдарда аздаған айырмашылықтар бар. Қара және Сары өзендер көктемде тасыған кезде оның тармақтарымен келген немесе жерге сіңіп, жер астымен келген сулар құмдарды ылғалдандырып грунт суларын тұшытады. Индер ауданының рельефін құруда желдің маңызы зор. Құмды жазықтарда эолды-рельеф формалары кеңінен таралған. Орта төбешікті құмдардың биіктіктері 5-6 м, ал еспелі шағыл құмдардың биіктігі 18 м-ге дейін жетеді. Аудан рельефінің жалпы көрінісі ойпатты жазық болғанмен мұнда түпкілікті тау жыныстарынан түзілген, тұзкүмбездерінен жасалған Индер, Жамантау таулары бар. Оңтүстік беткейі жер қабықты тілімделіп келген. 

Платформа кембрийге дейін пайда болған, екі қабаттан тұрады. Төменгі іргетасы, кристалды тау жыныстарынан тұратын бөлігі 20 шақырымдық тереңде жатыр. Оның бетін кейінгі эралардың (палеозой, мезозой және кайнозой) шөгінді тысы жапқан. Ауданның жер бетінде [[Неоген кезеңі|неогеннің]] құм-саз құрылымынан тұратын шөгінді жыныстар кеңінен таралған. Ежелгі тау жыныстарынан [[пермь кезеңі]]нің Кунгур ярусының шөгінділері [[Индер (тау)|Индер]] тауында жер бетіне шыққан. Олар тастұзынан, гипсінен, гипсті- мергельді тақта-тастардан түзілген.

== Халқы ==
Тұрғыны 2021 жыл басында 32 254 адам болды.&lt;ref&gt;https://stat.gov.kz/region/252311/statistical_information/industry/2361&lt;/ref&gt; Жекеленген этностары  бойынша халық саны төмендегіше бөлінеді:(2021 ж.)
* [[Қазақтар]] –31 140 адам
* [[Орыстар]] -906
* [[Татарлар]] -75
* [[Өзбектер]] 53
* [[Қарақалпақтар]] -19
* [[Шешендер]] – 12
* [[Немістер]] -11
* [[Даргиндер]] -5
* [[Грузиндер]] -4
* [[Корейлер]] -2
* [[Болгарлар]] -2
* [[Лактар]] -1
* Басқа ұлттар -24

Халықтың 1 км2-ге шаққандағы орташа тығыздығы — 2,7 адам. 

== Тарихы ==
Аудан аумағын ақ гвардияшылардан тазарту үшін 1919 жылдың 22 желтоқсанынан 1920 жылдың 3 қаңтарының кешіне дейін В.И.Чапаев дивизиясы ұрыс жүргізді. Азат етілген елді мекендерде Горы, Гребенщик, Кулагино, Өрлік, Зеленый селолық кеңестерін құру қолға алынды. Олардың бәрі де Зеленый болыстық атқару комитетіне бағынды. Ал Зеленый болыстық комитеті 1920 жылы 6 қаңтарда құрылған Гурьев уездік революциялық комитетіне бағынды. Түрлі себептермен 1923 жылдың аяғында Зеленый болыскомы таратылып, оның орнына Топайлы болыскомы құрылып, орталығы әуелі Топайлы, кейін [[Есбол (Индер ауданы)|Кулагино]] ауылы болды. Оған бұрын орыстар көбірек мекендеген 11 ауыл қарады, оларда 1927 жылы 8299 адам тұрды.&lt;br /&gt;
1928 ж. республика бойынша жаңаша әкімшілік-аумақтық аудандастыру шаралары жүргізілді. Бес басқышты (ауыл-село, облыс, уезд, губерния, өлке) баскару жүйесінің орнына төрт басқышты (ауыл-село, аудан, округ, өлке) басқару жүйесі енгізіліп, 1928 ж. 6 мамырда Гурьев округі кұрылды. Оның кұрамына кірген жеті әкімшілік бөліктің бірі — [[Есбол ауданы]]. 1928 ж. 17 қаңтарда құрылған [[Есбол ауданы]]ның орталығы № 9 ауыл болған. Ол екі жылдан кейін таратылып, Гурьев ауданының кұрамына енгізілген.&lt;br /&gt;
Жайықтың оң бетіндегі кұм ішіндегі ауылдар да кеңестерге біріктірілді. 1931 жылы Толыбай және Мәмбет кеңестері құрылып, бұл ауылдық кеңеске төрт мал серіктігі қараған. Олар: “Шұбалаң”,  “Тұрмантай”, Үлкеншағыл”, “Жұлдыз”. 1939 жылы бұл серіктіктер таратылып, Жайық бойындағы шаруашылықтарға қосылды.&lt;br /&gt;
1933 ж. Гурьев өз алдына облыс болып жариялануына байланысты сол жылдың 26 тамызындағы округгік комитеттің шешімімен Есбол ауданы қайта құрылып, орталығы Кулагино селосы болып бекітіледі. Оның құрамына 28 ауылдық, селолық кеңес кірген. 1942 жылы жазында Мәмбет ауылдық кеңесі таратылып, оған қарасты “Мәмбет”, “Энгельс”, “Еңбек” шағын шаруашылықтары тиісінше Зеленый, Жарсуат, Бөдене ауылдарындағы ұжымшарлар құрамына енгізілген.&lt;br /&gt;
Аудан 1963 жылы көршілес Бақсай ауданымен біріктіріліп, 1964 ж. қайта бөлінді. Содан Индер ауданы атанып, орталығы [[Индербор]] кенті болды.

== Әкімшілік-аумақтық бөлінісі ==
Ауданның әкімшілік-аумақтық бөлінуі:
{| class=&quot;wikitable&quot;
 !Ауылдық округ/қала
 !Халқы (2009)
 !Елді мекендері
|-
 | [[Индербор кенттік әкімдігі]]
 | 12 915
 | [[Индербор]] кенті
|-
 | [[Бөдене ауылдық округі]]
 | 1 476
 | [[Бөдене (Атырау облысы)|Бөдене]] ауылы
|-
 | [[Елтай ауылдық округі (Атырау облысы) |Елтай ауылдық округі]]
 | 3 269
 | [[Елтай (Атырау облысы)|Елтай]], [[Аққала (Атырау облысы)|Аққала]] ауылдары
|-
 | [[Жарсуат ауылдық округі (Атырау облысы)|Жарсуат ауылдық округі ]]
 | 2 955
 | [[Жарсуат (Атырау облысы)|Жарсуат]], [[Ақтан (ауыл)|Ақтан]], [[Кетебай (Атырау облысы)|Кетебай]], [[Құрылыс (Атырау облысы)|Құрылыс]], [[Қызылжар (Индер ауданы)|Қызылжар]] ауылдары
|-
 | [[Көктоғай ауылдық округі]]
 | 2 418
 | [[Көктоғай (Атырау облысы)|Көктоғай]] ауылы
|-
 | [[Есбол ауылдық округі (Индер ауданы)|Есбол ауылдық округі ]]
 | 4 808
 | [[Есбол (Индер ауданы)|Есбол]], [[Ынтымақ (Атырау облысы)|Ынтымақ]] ауылдары
|-
 | [[Өрлік ауылдық округі]]
 | 2 741
 | [[Өрлік |Өрлік]] ауылы
|}

== Ірі елді мекендері ==
{| class=&quot;wikitable&quot;
! Атауы !! Статусы !! Халқы (2009)
|-
| [[Индербор]] || кент || {{өсім}} 12915
|-
| [[Есбол (Индер ауданы)|Есбол]] || ауыл || {{өсім}} 4307
|-
| [[Өрлік]] || ауыл || {{өсім}} 2741
|-
| [[Елтай (Атырау облысы)|Елтай]] || ауыл || {{өсім}} 2444
|-
| [[Көктоғай (Атырау облысы)|Көктоғай]] || ауыл || {{өсім}} 2418
|-
| [[Жарсуат (Атырау облысы)|Жарсуат]] || ауыл || {{өсім}} 1887
|-
| [[Бөдене (Атырау облысы)|Бөдене]] || ауыл || {{өсім}} 1476
|}

== Әкімдері ==
* Серік Арыстан 2013-2019
* Мейірім Қалауи 2019-2021
* Салауат Өтеғұлов 2021-

==Климаты==   
Индер ауданы мұхиттардан қашық жатуына байланысты олардың климатты жұмсартарлық әсері байқалмайды. Сол сияқты Каспий теңізінің әсері де тек қана жағалауларында сезіледі. Аудан аумағының климаты арктикалық, иран және тұран ауа массаларының әсерінен қалыптасады. Жылдың салқын кезінде мұнда Сібір антициклонының батыс тармағын (Воейков осінен) келген ауа массасы үстем болады. Жылы кезде олар Орта Азиямен Ираннан келген ыстық тропиктік ауамен алмасады. Осы ауа массаларының әсерінен өте қуаң шұғыл континентгік шөлейт климат типі қалыптасады. Жылы атлант ауа массаларының да аудан аума- ғының ылғалына әсері мардымсыз, өйткені жолда күшті өзгеріске үшырап жетеді және жазық жер бедерінің үстімен тоқтамай өтіп кетеді. Шұғыл континенттік климат жыл мезгілдерінде үлкен айырмашылықтармен сипатталады. Жазы өте ыстық, қысы суық, түсетін жауын-шашын аз, ал буланушылық өте көп болуынан байқалады. 

Индер ауданының климаты метеостансалардың мәліметтері бойынша, ең салқын ай қаңтарда -13,0°С. Жалпы қыс қоңыржай салқын, онша ұзақ емес.
Жаз аудан аумағында ыстық және ұзак болады. Ең жылы шілде айының орташа температурасы +25,0°, бірақ кей жылдары ауаның темературасы +45°С дейін көтеріледі. Орташа жылдык температураның амплитудасы (айырмашылығы) 37°С.

Жауын-шашынның жылдық мөлшері 242-282 мм. Қуаңшылық жылдары 80 мм-н аспаған (1891). Жауын-шашын көбінесе батыстан келетін циклондарға байланысты салқын кездерде түседі.&lt;br /&gt;
Қар жамылғысының қалындығы 10 см-ден аспайды, желтоқсан айының екінші онкүндігінен бастап 2—3 ай бойы сақталады. Ал жазда буланушылық (ылғалды жер, су бетінен ауаға булану) 800—900 мм.

==Өзендері мен көлдері==
Индер ауданы бүкіл облыс жерлері сияқты су қорына өте тапшы аймақтардың қатарына жатқызылады, яғни жерінің аумағына шаққанда мұндағы су мөлшері өте аз. Есепке алынған өзен-көлдердін су деңгейлері де жыл мезгілдерінде кенет өзгеріп отырады. Ірілері тартылып, ұсақтары құрғап қалады. Басты өзені — [[Жайық]], Атырау облысының үлесіне 323 км бөлігі тиетін болса, соның 150 км-дей ұзындығы Индер ауданының жерімен солтүстіктен оңтүстікке ағып өтеді. 
[[Сурет:Индер кенті тұсындағы Жайық өзені.jpg |thumb|right|250px|Индер кенті тұсындағы Жайық өзені]] 
Судың тасу кезінде (мамыр айында) өзен деңгейі сабасынан (межень) орташа 4— 5 м көтеріледі, су көп жылдары 10 м жоғарылайды. Аудан жерінде су тасқыны пайда болып, жайылмаларды, өзен террасаларын бірнеше километрге жайылып су басады. [[Бағырлай]], [[Бағырлайсай]] өзендерінің, көптеген көлдердің деңгейі көтеріледі. Жалпы өзен жайылмалары әр бір екі жылда, өзен террасалары әрбір 5-6 жылда су астында қалып отырады.
Аудан жерінде Жайық, [[Бағырлай]], Алғабас, Құрайлы өзенінің екі жағындағы өзен аңғарлары арқылы салынған, Ақсай суару-суландыру жүйелері бар.

Ауданның ірі көлі — [[Индер (көл)|Индер]]. Ол тұзды, тұйық көл. Жайық өзенінің сол жағында 15 км жерде орналасқан. Ауданы 110 км2, ұзындығы 13.5	км, ені 11 км, терендігі 0,7 м, жағалау сызығы 40 км. Тектоникалық жолмен пайда болған, жер қыртысының төмен түскен жері. Жағалары саздақты, су бетіне- қарай 4—8 м құлама тік жар. Қоректену көзі айналасындағы саздардан шығатын тұзды бұлақтар. Су жинайтын алабы 425 км2. Индер көлі мен шығыстағы [[Ойыл өзені|Ойыл өзендерінің]] аңғарындағы [[Ақтөбе (көл)|Ақтөбе]], Отаркөл, [[Бөлекаяқ]], т.б. көлдерден тұрады.&lt;br /&gt;
[[Бөлекаяқ]] көлі ауданның солтүстік шығысында ең төмен бөлігіңце орналасқан. Абсолюттік биіктігі — 17,5 м, ауданы 13,5 км2, ұзындығы 9,5 км, енді жері 2,1 км, жағалау сызығының ұзындығы 34,4 км.&lt;br /&gt;
Ауданның шығысында Отаркөл көлі жатыр. Теңіз деңгейінен биіктігі — 8,5 м, ауданы 3 км2, ұзындығы 3,4 км, ені 1,7 км, жағалау сызығы 12 км.
Оның солтүстігінде жатқан [[Ақтөбе (көл)|Ақтөбе]] көліне Ойыл өзені құяды. Бөлекаяқ өзені ағып шығады. Абс. биіктігі — 5 м., ауданы 5,5 км2, ұзындығы 5 км, ені 3 км, жағалау сызығы 17,5 км.

==Өсімдіктер мен жануарлар дүниесі==
Өсімдіктерден шөлейт аймаққа тән [[қара жусан]], [[көкпек]], [[изен]], [[еркек шөп]], [[қияқ]], т.б. өседі. Жайық аңғарындағы тоғайлы алқаптар, Тайсойған, Мәмбет, Қараой кұмды өңірлері бай келеді. Жайықтың екі жағы қалың [[тоғай]]. 
Құмдардың шығысында топырақта дақылдардан [[Бидайық (өсімдік)|бидайық]], [[айрауық]], [[арпабас]], аздап [[бұта]]лар - [[ақтал]], [[жыңғыл]]дар кездеседі. Қырқалар төбешіктер мен жазықтарда жусанды, [[бұйырғын]] өсімдіктері өседі.&lt;br /&gt;
Ойыс жерлерді сор алып жатыр. Басым өсімдіктері: жусанды-бұйырғын, сораңды-қаражусанды, дақылды-жусанды, бидайықты-түрлі шөпті топтар.

Аңдардан [[қасқыр]], [[түлкі]], [[борсық]], [[ақ бөкен|киік]], [[қарсақ]], [[жабайы шошқа]], [[қоян]], [[бауырымен жорғалаушылар]]дан [[жылан]], [[кесіртке]], [[бақа]] көп. [[Құстар]]дан [[қарақұс]], [[қарға]], [[Шауқарға|ұзақ қарға]], [[шағала]], [[сауысқан]], [[үйрек]], [[көкек]], [[Торғайлар|торғай түрлері]], [[жапалақ]], [[үкі]] кездеседі. Өзен бойларында [[су құстары]], сондай-ақ [[бозторғай]] т.б. мекендейді. Жайық өзенінде балықтың бірнеше түрі, оның ішінде бекіре тұқымдас [[балықтар]] да бар. Жазда [[бүйі]], [[қарақұрт]] байқалады.

== Экологиясы == 
Аудандағы 300-ден аса кәсіпорын, шаруа қожалықтарының қоршаған ортаға зиянды әсер ету ықтималдығы бақылауға алынған. 
Аудан аумағын қақ жарып өтетін [[Жайық]] өзенінің фаунасы бай, суында сирек ұшырасатын балық түрлері тіршілік етеді. Өзенді жағалай өскен жасыл желек ауа құрамын үнемі тазартып отырады. Сондықтан Индер ауданы экологиялық жағдайы жағынан қалыпты аймақтардың қатарына жатады. Аудан бойынша кәсіпорындар мен автокөліктер арқылы жылына 3936 тоннадай зиянды-улы газдар ауаға тарап, 1500 тоннаға жуық [[қалдықтар]] шығады. Сондықтан автокөліктердің жүріс-тұрысына, техникалық-диагностикалық ахуалына баса назар аударылады. 2002 жылы өндірістік және тұтыну қалдықтарын жинақтап, жайғастыратын, Индербор кентін көгалдандырумен айналысатын “Келбет” мемлекеттік- коммуналдық кәсіпорны кұрылды. Кәсіпорыңдар мен мекемелердің лас су шығару мөлшері белгіленген нормадан ауытқымайды, сондықтан экологиялық ахуалға кері әсері тимейді.&lt;ref&gt;Индер ауданы, «Арыс» баспасы Алматы, 2006 ISBN 9965-17-273-0&lt;/ref&gt;

==Пайдалы қазбалары==
[[Сурет:Индер көлі маңындағы борат кені.tif|thumb|right|150px|Индер көлі маңындағы борат кені]]
Геологиялық және гидрогеологиялық сипаты жағынан, пайдалы қазындылары жөнінен аудан өте күрделі жер қойнауымен ерекшеленеді.  Пайдалы қазындыларынан кұрылыстық материалдар бағытындағы шикізаттарына аса бай. Индер көлінің жағасындағы төбешіктердің асты күмбез пішінді [[тұздар]]дан тұрады және көлдің өзі әр түрлі [[шикізат]]тарға бай: [[борат]], [[калий]], [[магний]], [[ас тұзы]], [[гипс]], [[қиыршықтас]], [[ұлутас]], т.б. Құрылыс материалдары бар. Гипстің жалпы қоры − 10-15 млрд. тоннадай. [[Индер көлі|Индер көлінің]] солтүстік-шығысында [[минералды су]] көздері мен [[шипалы балшық]] та көп тараған. Оларды жергілікті тұрғындар ежелгі заманнан бері әр түрлі сырқаттарды емдеуге пайдаланып келеді.

==Экономикасы==
[[Сурет:«ИСИ - Гипс - Индер».jpg|thumb|right|200px|«ИСИ - Гипс - Индер» ЖШС]]«Жайықгазтасымалдау» басқармасы, геологиялык «Бор» ЖШС, «Индертұз» кәсіпорны, «Индер» мұнай айдау стансасы, емдік бишофит пен тұз өндіретін «Геохим» кәсіпорны, «Индергипс» бірлескен кәсіпорны аудан экономикасын нарық тұйығынан шығару үшін жұмыс істеуде. Өнеркәсібі түгелдей дерлік «Индерборат» және «Индертұз» акционерлік қоғамына қарасты борат карьерлері мен байыту фабрикасынан, нан мен сүт зауыттарынан тұрады. Мұндағы өнеркәсіп орталығы  [[Индербор]] кенті.&lt;ref name=&quot;test&quot;&gt;«Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы]]» Бас редакциясы, 1998 жыл. ISBN 5-89800-123-9,&lt;/ref&gt; 
Индер ауданында «ИСИ - Гипс - Индер», «Индергаз» ЖШС-рі, «Қазақтелеком» АҚ-ның аудандық филиалы, [[Индер желілік- өндірістік басқармасы]], [[Индер мұнай айдау стансасы]], Индер [[орман шаруашылығы]] мекемесі бар. [[Атырау облысы]] [[статистика]] департаментінің мәліметі бойынша экономиканың нақты секторында 2009 жылдың қаңтар-қазанына 2008 жылғы қаңтар - қазанға %-бен кен өндіру өнеркәсібі -80,5, электр энергиясын, газ бен су өндіру және бөлу - 97,8, ауыл шаруашылығы - 102,5.

== Шаруашылығы==
Ауыл шаруашылығы негізінен қаракөл [[қой]]ы мен [[сиыр]],  [[жылқы]], [[түйе]] өсіруге маманданған. Ауыл шаруашылығы жерінің аумағы 987,9 мың га. Оның 1,3 мың га-сы егістік, 3,4 мың га-сы шабындық, 983,2 мың га жайылым. Негізгі айналысатын шаруашылығы - [[мал шаруашылығы]], дәлірек айтқанда [[қаракөл тұқымдас қой]] түрін өсіру. 2009 жылы (қаңтар - қазан) 3,8 мың тонна (тірі салмақта) ет, 6,1 мың тонна сиыр сүті, 288 мың дана жұмыртқа өндірілді. 2009 жылдың 1 қарашасына ауданда 20,4 мың бас ірі қара, 104,4 мың бас қой мен ешкі, 6,3 мың бас жылқы, 2,7 мың бас түйе болды. Сондай-ақ, мал шаруашылығымен бірге егін шаруашылығы да дамыған. 

==Көлік жолдары==
Аудан жері бойынша [[Жайық]] өзенінің екі жағасын бойлай ең ірі елді мекендерді қамтып республикалық маңызы бар Атырау - Орал автомобиль магистралі өтеді. Жайық өзенінде өзен су жолы бар. Аудан аумағымен [[Орта Азия]]  Орталық [[газ]] құбырынан тартылған тармақтар арқылы газ тасымалданады. Ауданда өзен айлағы, «Индергаз» желісі мекемесі жұмыс істейді.&lt;ref name=&quot;test&quot;/&gt;

== Білім беру ісі ==
1920-21 жылдары ауданда [[Көктоғай (Атырау облысы)|Зеленый]] (қазіргі Көктоғай), 1-сатылы Есбол орталау және Қызыл үй орталау мектептері жұмыс істеген. Кеңес өкіметінің халықты жаппай оқыту шараларына сәйкес ашылған алғашқы мекгептердің бірі — [[Есбол (Индер ауданы)|Кулагиндегі]] үшжылдық “Церковно-приходская школа” 1920 жылдан жұмыс істеп, 1924-33 жылдары алғашқы орыс-қазақ бастауыш мектебіне айналған. 
1923-24 жылдары аудан жерінде 1-сатылы 11 қазақ мектебінде он бір мұғалім қызмет еткен. 
1936 жылы Тас деген жерде бастауыш мектеп ашылып, он жылдан кейін ол жетіжылдық мектепке айналдырылды. 
Құм ішіндегі “Жұлдыз”, “Қараой”, “Қостан”, “Сазды”, “Майда”, “Үлкен шағыл”, “Қыстаушағыл” (кейде “Құлжым мектебі” деп те аталады), “Қарақұс”, “Тума”, “Қырғи”, “Хозауыл” бастауыш, жетіжылдық мектептері жергілікті халықка білім берудің үлкен ордасына айналды. 

№ 6 ауылда “Қазбек”, № 5 ауылда “Құрылыс”, № 4 ауылда “Қызылжар” бастауыш мектептері ашылды, “Қызылжар” мектебі 1938 ж. орталау мектепке айналды.&lt;br /&gt; 
1929-30 оқу жылында [[Жарсуат (Атырау облысы)|Жарсуат]] ауылында мектеп үйі тұрғызылып, № 2,3 ауылдардың балалары осында оқыды. 
1993 жылға дейін ауданда 1 орталау, 12 орта, барлығы 13 мектеп болды. 1993 жылы Кулагин селосында аудан тарихында тұңғыш рет ұлттық гимназия ашылып, 1993-94 оқу жылында өзінің алғашқы шәкірттерін қабылдады.&lt;br /&gt;
2006 жылы ауданда 1 бастауыш, 14 орта, 1 гимназиялық мектеп балаларға білім беруде. Оның 12-сі таза қазақ мектебі де, 4-і аралас мектеп, бұл білім ордаларында 7381 оқушы білім алды.

== Денсаулық сақтау ісі ==
Есбол ауданының орталығы болған [[Есбол (Индер ауданы)|Кулагинд]]е ең алғашқы медицина мекемесі -5 орындық [[аурухана]] 1939 жылы ашылған. Онда (аудандық денсаулық сақтау бөлімі деп аталған) Сергей Михайлович Ларионов деген фельдшер, 1941 жылдан Л.А.Саута деген дәрігер басшылық жасаған. 1941 жылы бұл аурухананың көлемі 15 орынға дейін өсіп, фельдшер Наурызова Зияда меңгерушісі болып істеген. 
Кулагин ауруханасында төсек саны 1948 жылы -25, 1950 жылы 35 орынға дейін өсіп, жергілікті тұрғындарға білікті мамандәрігерлер медициналық қызмет көрсеткен. 1956 жылы аурухана 50 орынға дейін өсті.&lt;br /&gt;
1986 жылы борат кенішінің жаңадан салынған профилакторий үйі аудандық ауруханаға берілді. Онда аурухананың басқа бөлімдерімен қатар 6 орындық реанимация бөлімі ашылып, орталықтандырылған оттегімен қамту іске асырылды, қажетті құрал-сайманмен жабдықталды.

1990 жылы аудандық ауруханадағы төсек саны 210-ға, аудан бойынша төсек саны 310-ға жетті. Елді мекендердің бәрінде сүтханалар ашылды. Кулагин ауруханасы үшін жатақхана үйі, тұрғын үйлер есебінен бірнеше ғимараттар салынып, аурухана сол жаңа үйлерге көшірілді.
Өкпе аурулар ауруханасы жаңа құрылыспен кеңейтілді, мамандармен, жабдықтармен толықтырылды. 
Зеленыйда 30 орындық аурухана үйі ашылды. Арнаулы мамандар жіберіліп, құрал-жабдықтар бөлінді. [[Елтай (Атырау облысы)|Елтайда]], [[Өрлік]]те, [[Бөдене (Атырау облысы)|Бөденеде]], [[Жарсуат (Атырау облысы)|Жарсуатта]] ауылдық дәрігерлік [[амбулатория]]лар ашылды.&lt;br /&gt; 
1992 жылы облыста бірінші типтік амбулатория жұмысқа кірісті. 2001 жылы Елтай ауылында типтік жобамен ауылдық дәрігерлік амбулатория, 4 ауылда медициналық пункт салынды, [[Кетебай (Атырау облысы)|Кетебай]], [[Құрылыс (Атырау облысы)|Құрылыс]], [[Ынтымақ (Атырау облысы)|Гребенщик]] ауылдарында [[фельдшерлік-акушерлік пункт]] іске қосылды.

== Мәдениеті ==
“Қызыл отаулар” ауданның елді мекендерінде өткен ғасырдың отызыншы жылдары ашыла бастады. 1948 жылы ауданда 7 оқу үйі, 3 [[кітапхана]], 2 қызыл отау, Кулагино ауылында клуб болды. 

1968 жылы Өрлік селолық клубы жанындағы драма үйірмесінің мүшелері А.Шамкеновтың “Адасқан қаз” пьесасын облыс орталығында қойып, [[Өрлік халық театры|халық театры]] атағын жеңіп алды. Өрлік халық театры режиссер Бақыг Қабышевтің басшылығымен 1967-97 жылдар аралығында 80-ге тарта [[спектакль]], сахналық көріністер қойды. 

[[Аққала халық театры|Осындай театр]] 1974 жылы Аққала ауылында да өмірге келді. 1970-80 жылдары ауданда вокальды-аспапты, отбасылық ансамбльдер өмірге келді. 1971 жылы Кулагино селолық клубында құрылған “Жас әуендер” ансамблі әлі күнге өнер көрсетуде. “Борат” клубында ұйымдастырған “Жайық әуендері” вокальды-аспапты ансамблі 1980 жылы Алматы қаласында өнер көрсетіп, республикаға та- нылды. Мұндай ансамбльдер [[Жарсуат (Атырау облысы)|Жарсуатта]], [[Өрлік]]те, [[Елтай (Атырау облысы)|Елтайда]], [[Бөдене (Атырау облысы)|Бөдене]], [[Көктоғай (Атырау облысы)|Зеленый]] ауылдарында да жалғасын тапты.

1986 жылы Бөдене орта мектебінде құрылған “Мұрагер” ұлт аспаптар оркестрі 1992 жылы республика мәдениет министрлігі коллегиясының шешімімен “Үлгілі ұжым” атанды.
Ауданда “Индер-Мәдениет” мемлекеттік қазыналық коммуналдық кәсіпорны және оның құрамында Жарсуат, Көктоғай, Өрлік, Кулагино, Елтай селолық мәдениет үйлері, Гребенщик селолық және 1 жылжымалы клуб, 13 кітапхана, мұражай жұмыс істейді.
Мәдениет үйлерінде 4 ұлт аспаптары оркестрі, ансамблі, 5 [[хор]] ұжымы, 7 [[драма]] үйірмесі, 6 вокальды аспапты ансамбль өнер көрсетеді. 

Аудандық орталықтандырылған [[кітапхана]] жүйесі бойынша 12 кітапхана бар. Оларда 89762 дана кітап бар. Кітапханаларға 10623 оқырман тартылған. 

Ауданда мұражай 1977 жылдың 5 қарашасында Индерборда қоғамдық негізде ашылған. Ол 1992 жылы облыстық тарихи-өлкетану мұражайының аудандағы бөлімшесі ретінде кұрылып, 1999 жылы жаңа орынға көшірілді. Ондағы 3246 жәдігер үш бөлмеде орналасқан.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

==Сыртқы сілтемелер==
*[http://www.google.kz/url?sa=t&amp;source=web&amp;cd=2&amp;ved=0CCEQFjAB&amp;url=http%3A%2F%2Fwww.e-atyrau.kz%2Fkaz%2Findex.php%3Fname%3DPages%26op%3Dpage%26pid%3D93&amp;ei=FQf6TbjjK4SWswbGnLzHDw&amp;usg=AFQjCNEcHn0WpcrWLEBOutCTk_2EyVDyRw Индер ауданы]
*https://www.youtube.com/watch?v=un4vrrk63aY
{{wikify}}
{{Атырау облысы}}
{{Индер ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Индер ауданы]]</text>
      <sha1>52e8ks7aeyfl3oj6q2b9zlmepsgau2a</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Исатай ауданы</title>
    <ns>0</ns>
    <id>20348</id>
    <revision>
      <id>3065034</id>
      <parentid>3061404</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:55:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <comment>/* Әкімшілік-аумақтық бөлінісі */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="75709" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауданы
 |ауданның атауы      = Исатай ауданы
 |елтаңба             = Исатай ауданы логотипі.png
 |ту                  = 
 |елтаңба сипаттамасы   = 
 |ту сипаттамасы        = 
  |lat_dir = N |lat_deg =  |lat_min =  |lat_sec = 
  |lon_dir = E |lon_deg =  |lon_min =  |lon_sec = 
 |облысы              = Атырау облысы
 |аудан орталығы          = [[Аққыстау]]
 |ауылдық округтер саны   = 7
 |кенттік әкімдіктер саны = 
 |қалалық әкімдіктер саны = 
 |ауылдар саны       = 16
 |қалалар саны       = 
 |әкімі              = Полымбет Максимұлы Хасанов
 |әкімдіктің мекенжайы  = Аққыстау ауылы, Егемен Қазақстан к-сі, 11
 |құрылған уақыты    = 1928-1930, 1939-1957, 1977-1988, 1990
 |жер аумағы          = 14,7
 |жер аумағы бойынша орны  = 4-ші
 |тұрғыны             = 26 749&lt;ref&gt;[https://www.stat.gov.kz/api/getFile/?docId=ESTAT354434 Қазақстан Республикасы халқының облыстар және астана, қалалар, аудандар, аудан орталықтары және кенттер бөлінісіндегі жынысы бойынша саны (2020 жылдың басына)]&lt;/ref&gt;
 |халық саны бойынша орны  = 7-ші
 |санақ жылы          = 2020
 |тығыздығы           = 1,6
 |тығыздығы бойынша орны   = 
 |ұлттық құрамы       = қазақ 99,8%, орыс 0,1%
 |телефон коды        = +7 71231
 |пошта индексі       = 0603XX
 |сайты               = 
 |карта               = Isatay District Kazakhstan.png
 |әкімшілік бірліктің картасы = Isatay District in Atyrau Region.svg
 |ортаққордағы санаты = 
}}
'''Исатай ауданы''' — [[Атырау облысы]]ның солтүстік-батысындағы әкімшілік бөлініс.

== Жалпы сипаттама ==
[[Сурет:Исатай ауданы Стелла.jpg|солға|250px|Исатай ауданының стелласы]] Аудан 1928 жылы құрылды. 1990 жылы облыстың Құрманғазы және Махамбет аудандары жерлерін қосу негізінде қайта құрылды. Жер аумағы 14,7 мың км². Тұрғыны 26,4 мың адам, орташа тығыздығы 1 км²-ге 1,6 адамнан келеді (2008). Аудан орталығы – [[Аққыстау]] ауылы. [[Батыс Қазақстан облысы]]ның [[Бөкей ордасы ауданы]]мен, батысында Атырау облысының Құрманғазы, солтүстігінде Индер, шығысында Махамбет аудандарымен, оңтүстігінде [[Каспий теңізі]]мен шектеседі. Исатай ауданының жері түгелімен [[Каспий маңы ойпаты]]ның орталық бөлігінде, шөлдік белдемде орналасқан. Батысының басым бөлігін төбешікті [[Нарын құмы|Нарын]], [[Бұзанай құмы|Бозанай]] және [[Ментеке]] кұмдары, шығыс бөлігін Жайық алабы және Каспий жазығы алып жатыр. Жер аумағы солтүстіктен оңтүстікке қарай 165 шақырым, ал батыстан шығысқа қарай 130 шақырым.

== Исатай ауданының эмблемасы ==
[[Сурет:Исатай ауданы логотипі.png||солға|120px|]]Аудандық мәслихаттың 2004 жылғы 9-шілдедегі VIII-сессиясында бекітілді. Суретшісі Махамбет Оспан. Эмблема үлгісінде ауданның сан-салалы даму бағыттары, мұнай өндірісі, мал, балық шаруашылығы, Нарын құмы, теңіз бейнесі біртұтас көрініспен бейнеленген. Жер шары тәрізді дөңгелекте елдің тыныштығы, бейбіт күннің шапағы белгіленіп шаңырақтың бейнесі келтірілген. Шеңбердің жиегі еліміздің көк байрағы түстес - көгілдір түске боялған.

== Тарихы ==
Аудан ең алғаш 20-жылдары құрылғанымен, өз тарихында көрші аудандарға қосылу мен қайта бөліну ауыртпалығын бірнеше рет көруіне тура келді. 1928 ж. бұрынғы Орал облысы [[Гурьев округі]] Сарытөбе болысының аумағында орталығы Новобогат аулы болып Новобогат ауданы шаңырақ көтерді. Аудан екі жылдан кейін таратылып, іріленген Гурьев ауданына қарады. 1939 ж. құрамына 33 ұжымшар, бірнеше ауылдық кеңестерді біріктіріп аудан қайта құрылды. 1957 ж. қайта таратылды. 1977 ж. орталығы Аққыстау жұмысшы кенті болып 3- рет құрылған Новобогат ауданының қадамы көп әріге бармай, 11 жылдан соң тағы таратылуы жөнінде жоғарыдан шешім алынды, 1990 ж. аудан қайта қалпына келтіріліп, ауданға Исатай атын беру жөніндегі жергілікті халықтың талап-тілегі ескерілді.&lt;ref&gt;Атырау: Энциклопедия. -Алматы: Атамұра, 2000 ISBN 5-7667-9129-1&lt;/ref&gt;
[[Сурет:Исатай ауданы картасы.jpg|солға|200px|]]      
1900 жылдардың басында аудан аумағында Бегайдар ауылында ауыл балаларын орысша оқыту, сауаттандыру ісі басталып, кейін мектеп салынды. Бұл ауданның білім берудің алғашқы қадамы еді. Бұл білім ұясын бітірген жергілікті қазақ жастары кеңес өкіметі орнағаннан кейін елді ұжымдастыру, ауылшаруашылығын құрысу жұмыстарының ұйымдастырушылары мен басшылары бола білді. [[Сурет:Исатай ауданы. Аудандық партия комитеті үйі. 1957 жылға дейін.jpg|thumb|оңға|200px|Аудандық партия комитетінің 1957 жылға дейін пайдаланған кеңсесі]]
1913 жылы Манаштағы балық кәсіпшілігінде Ганюшкинодағы екі сыныптық орыс-қазақ училищесінің бөлімшесі ашылып, қазақ балаларын да қабылдады. [[Зинеден|Забурында]] «Үлгі» мектебі салынды. 

Ауданда теңіз жағалауынан балық аулануы жергілікті қазақтардың балық өндірісіне жалданып жұмыс істеп, күнелтіс жасауына әсер етумен қатар, өңірде оқу-білімге, мәдениетке жол ашты. Балық батағаларына [[Астрахан]]нан кемелердің келуі сауда-саттыққа да ықпалы тиді. 20-шы ғасырдың басында осында Ащықұлақ деп аталатын жерден мұнай көзінің табылуы ауданның ертеңгі болашаққа бастаған қадамдары болды.
1930-жылдары ауданда ұжымдастару жылдары басталды. Жер өңдеушілер серіктестігі, артельдер, ұжымшарлар құрылып, ұжымдық шаруашылықтарға бірікті. 1939 жылы ауданда 26 ауыл-шаруашылық ұжымшарлары, 4 балық артельдері болды. 
Соғыс жылдарында аудан орталығы [[Хамит Ерғалиев ауылы|Новобогат]] селосында  «Ағайында Нобельдер» серіктестігі тапқан мұнай кен орнынан май алынып, бензин, керосин айыру зауыты ашылды. Бұл өндіріс орындары соғыстан кейін ауданның мүддесіне қызмет етті. 1953 жылдан бастап жабық жөндеу шеберханасы, үлкен алаң, ондаған екі пәтерлік тұрғын үйлер салынып, онда білікті мамандар еңбек етті.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;&gt; Исатай ауданы 2-кітап Шежіре &quot;Арыс&quot; баспасы 2008&lt;/ref&gt;

== Географиясы ==
Аймақ жері - жазық, Каспий жағалауына орналасқан, шөлейтті, жазық, топырақтың қабаты тұзды, сортаң, құрғақ.  Оның қиыр солтүстік-шығыс жағымен [[Жайық өзені]] ағып өтеді. Исатай ауданының жері құмдақ және сортаң сұр топырақты болып келеді.

Аудан аумағының Еуразия құрлығына ішкерлей еніп жатуы ауа райының тым континенталдығын калыптастырды: қысы салқын, жазы ұзак та ыстық болып келеді. Өсімдіктердің өсіп-өнетін кезеңінде жауын-шашын аз түседі 70-115 мм, ал бүкіл жыл бойында 150-205 мм. Мұның өзі бұл аймақтың ылғалға аса тапшы келетінін көрсетеді. Сондықтан да гидротермикалық коэффициент 0,2—0,3-тен аспайды. Топырақта ылғалдың жетіспеуі, ауаның кұрғақтығы, аумақтың бір бөлігін сортанды-тұзды аймақ алып жатқандықтан, өсімдік жамылғысының қалың өсуіне мүмкіндік бермейді.

== Климаты мен экологиялық жағдайы ==
Аудан табиғаты мен климаты жер бедеріне, оның рельефіне байланысты. Ауданның жер бедері жазықтық болғанымен, [[геоморфология]]лық тұрғыдан жер бетінің биіктігі барлық аудандарда теңізге қарай көлбеулене ылдилай түседі. Сондықтан да теңіз үстінен бөлінген ылғалдылық жел сол бағыттан соққанда ғана әсерлі байқалады. 

[[Атмосфералық жауын-шашын]] мөлшерінің мардымсыздығы салдарынан жыл бойына [[аңызақ]] желімен, шаңға толы [[дауыл]]ымен, ылғалдың ауаға бостан-бос тарайтын пайдасыз булануымен, кейде тіпті қысқы қардың өз мөлшерінен аз түсуімен жайсыз ауа райы қалыптасып келеді. Ауа райының ең ыстық айы шілдеде Аққыстаудағы ыстық мөлшері 40-43°С көрсетеді.

Исатай ауданы экология қаупі төнген аумаққа ресми тіркелмеген. Облыс бойынша арнайы экологиялық бағдарламалардың жасақталуы, Үкімет тарапынан экологиялық таза дүниені қалыптастыру үшін қомақты қаржылардың бөлінуі алғашқы нәтижелерін көрсетуде. 1970 жылдардан бастап Каспий теңізін бойлай бірнеше кен орындарының жиі ашылуы, жерасты газдарының ауаға еркін жіберілуі, мұнайлы ортадағы май қалдықтарының орынсыз төгіліп-шашылуы аудан көлеміндегі экологиялық ахуалды күрт ушықтырып жіберген болатын. Бұл келеңсіздіктерге орай жергілікті тұрғындар Үкімет алдына дейін ұсыныстар түсірген еді. Қазақстан Республикасы Экологиялық кодексінің және «Міндетті экологиялық сақтандыру» заңдылықтары жарық көргеннен кейін, [[Жайықмұнай|«Жайықмұнайгаз» мұнай өндіру басқармасының]] негізгі бағыттарының бірі - мұнай өндірумен қатар, өндіріс нысандарында экологиялық ахуалды сауықтыруға бағыт алды. 2017 жылы басқарма бойынша қоршаған ортаны қорғау шараларына 100 млн теңге қаржы қаралса, 2018 жылдың жоспары бойынша қоршаған ортаны қорғау шараларына 200 млн теңге бөлінді. Соңғы жылдарда зияны мол жерасты алау газын арнайы зауыттар салу арқылы жергілікті шикізат ретінде тұтыну рыногына пайдалану экологиялық жүйедегі үлкен қадам саналып отыр.&lt;ref name=&quot;Reference2&quot;&gt;Исатай ауданы, Алматы &quot;Сардар&quot;, 2018 ISBN 978-601-80678-6-0&lt;/ref&gt;

== Әкімшілік-аумақтық бөлінісі ==
Аудандағы 16 елді мекен 7 ауылдық округке біріктірілген:
{| class=&quot;wikitable&quot;
 !Ауылдық округ/қала
 !Халқы (2009)
 !Елді мекендері
|-
 | [[Аққыстау ауылдық округі]]
 | 8 651
 | [[Аққыстау]], [[Өркен (Атырау облысы)|Өркен]] ауылдары, [[№17-темір жол айрығы (Атырау облысы)|№17- темір жол бекеті]]
|-
 | [[Жанбай ауылдық округі]]
 | 3 036
 | [[Жанбай]] ауылы
|-
 | [[Зинеден ауылдық округі]]
 | 1 249
 | [[Зинеден]], [[Амангелді (Исатай ауданы)|Амангелді]] ауылдары
|-
 | [[Исатай ауылдық округі (Атырау облысы)|Исатай ауылдық округі]] 
 | 1 501
 | [[Исатай (Атырау облысы)|Исатай]] ауылы
|-
 | [[Қамысқала ауылдық округі (Атырау облысы)|Қамысқала ауылдық округі ]]
 | 3 895
 | [[Хамит Ерғалиев ауылы|Хамит Ерғалиев]], [[Жасқайрат (Исатай ауданы)|Жасқайрат]], [[Ауқайраң]] ауылдары
|-
 | [[Нарын ауылдық округі (Атырау облысы)|Нарын ауылдық округі]]
 | 1 294
 |  [[Нарын (Атырау облысы)|Нарын]], [[Жаңа Жанбай]], [[Мыңтөбе (ауыл)|Мыңтөбе]] ауылдары
|-
 | [[Тұщықұдық ауылдық округі (Атырау облысы)|Тұщықұдық ауылдық округі]]
 | 5 017
 | [[Тұщықұдық (Атырау облысы)|Тұщықұдық]], [[Айбас (Атырау облысы)|Айбас]], [[Қызылүй (Атырау облысы)|Қызылүй]] ауылдары
|}

== Негізгі кен байлықтары ==
[[Сурет:Забұрын мұнай кен орны.jpg|thumb|right|200px|Забұрын мұнай кен орны]]Негізгі кен байлығы [[мұнай]] мен [[газ]]. Ауданда негізінен мұнай өндірумен  айналысатын «Жайықмұнайгаз» басқармасы бүкіл Ембі мұнай бірлестігі бойынша өндірілетін «қара алтынның» төрттен үшін береді. Олардың кен орындары ауданның оңтүстік-шығыс жағында, Каспий теңізінің жағалауына таяу орналасқан. Барланғандары: [[Забұрын (Забурунье) мұнай кен орны|Забурунье]], [[Сазанқұрақ газ-мұнай кен орны|Сазанкұрақ]], Октябрь, [[Мартыши газмұнай кеніші|Мартыши]], [[Ровное мұнай-газ кен орны|Ровное]], [[Қамысты мұнай-газ кен орны|Камышитовое]], [[Оңтүстік-Шығыс Новобогат мұнай кен орны|Батыс және Оңтүстік-шығыс Новобогат кен орындары]]. Жер беті сулары ауданның тек оңтүстік-шығыс жағында кездеседі.

Ауданның оңтүстік жағымен [[Атырау]] –[[Астрахан]] т. ж. мен автомобиль жолы, Қиғаш – Атырау өзен су құбыры өтеді.

==Өсімдіктері мен жануарлар дүниесі==
Өсімдіктер алабының құрамы қатқыл жерлерде бір бөлек, Нарын құмында одан өзгеше шөптермен ерекшеленеді. Теңіз жағалауы [[қара жусан]]ды, құм жиегі [[Қасқа жусан|боз жусанды]], [[бұйырғын]] мен сораң сияқты ащылыққа бейім өсімдіктермен ерекшеленеді. Көктем кездерінде [[Мортық (өсімдік)|мортық]], [[ақшиін]], [[шытыр]], [[ебелек]], [[Бидайық (өсімдік)|бидайық]] өседі.
Құм жазықтығында [[ақ жусан]], [[Алабота (өсімдік)|алабота]], [[ебелек]], [[майқаңбақ]], [[қаңбақ|қарақаңбақ]], [[қияқ]], [[шырмауық]], [[сүттіген]], желкен, [[Шағыр (өсімдік)|шағыр]], [[түйежапырақ]], [[құланқұйрық]], [[ақ селеу]], [[қияқ]], [[құртқашаш]], [[жуа]], [[қой жуа]], [[сіңбірік]], [[сәлбен]] сияқты өсімдіктер өседі. Теңіз жағалауларында [[қара жусан]], [[сарғалдақ]], [[шытыр]], [[изен]], [[қарабарақ]], [[қамыс]], [[жантақ]], өсімдіктері кездеседі. 
Аудан аймағында жылдың қай кезеңінде де талғамайтын  [[жыңғыл]], [[жүзгін]], [[ақтікен]], [[адыраспан]], [[итсигек]], [[сексеуіл]], [[балықкөз]], [[сораңшөп]] сияқты өсімдіктер көптеп кездеседі. 

Жануарлар дүниесінде [[бауырымен жорғалаушылар]] және [[кеміргіштер]] үлесі басым. Шөлейт климатқа шыдамды [[қоян]], [[қосаяқ]], [[қасқыр]], [[құмтышқан]], [[сарышұнақ]] т.б. сүтқоректілер, [[жылан]], [[кесіртке]], [[Батбат кесіртке|батпан]] сияқты бауырымен жорғалаушылар, [[бақа]], [[құрбақа]] тәрізді қосмекенділер көптеп кездеседі. 
Құстардан [[қара қарға]], [[торғайлар]], [[Кептерлер|көгершін]], [[жапалақ]], [[қарақұс]], [[қарлығаштар]] жергілікті мекен етушілер болып табылады. Қазба каналдары мен өзекшелерде [[торман]], [[Өзен алабұғасы|алабұға]], [[шортан]], [[Қызылқанат балық|қызылқанат]], [[қаракөз]] балықтары кездеседі.&lt;ref&gt; Атамекен Географиялық энцикопедия. Алматы 2011&lt;/ref&gt;

== Өзендері мен көлдері ==
Аудан шөлейт аймаққа орналасқандықтан су көздері өте тапшы, су мөлшері мардымсыз. Негізгі су көзі – [[Жайық]] және [[Еділ]] өзендерінен бастау алатын суару және суландыру жүйелері. Нарын және Бақсай каналдары арқылы елді мекендер мен шабындықты жерлерге су жеткізіледі. “Кобяково-Забурын” каналымен ауданның оңтүстік-батыс шекарасына Еділ өзенінің суы келеді. Көкарна — Каспий теңізінен су шығатын канал, ол арқылы теңіздің суы “Атырау-Астрахань” автомобиль жолын кесіп өтіп, құмайт дала қойнауына жетеді. Жайықтың жоғары сағасында сәуір айының ортасынан басталатын көктемгі су тасқыны кезінде су арналары толғанмен жаздың аптап ыстығы кезінде тайыздап, тіпті шет жерлердегі тарамдары кеуіп қалады. Аудан аумағының жер бедері мен топырақ қабатының ерекшеліктеріне байланысты каналдар ирелеңкі келеді.

Ежелгі [[Жалтыр (көл, Атырау облысы)|Жалтыр көлі]] жөне басқа табиғи айдындар бұл күнде тартылып, құрғап қалған. Өткен ғасырларда теңіз суы құйған бірнеше көл тұзды сорға айналған.&lt;ref&gt;Исатай ауданы, «Арыс» баспасы, Алматы 2003 ISBN 9965-17-1165&lt;/ref&gt;

==Шаруашылығы==
Айналысатын негізгі  - мал шаруашылығы, малдың етін өндіру. 2009 жылы ([[қаңтар]]-[[қазан]]) өндірілген ет 4,4 мың тонна (тірі салмақта), сиыр сүті - 3,4 мың тонна, жұмыртқа - 154 мың дана өндірілді. 2009 жылдың 1 қарашасына аудандағы мүйізді ірі қара саны - 11,6 мың бас, қой мен ешкі - 50,9 мың бас, жылқы - 8,8 мың бас, түйе - 7,4 мың бас болды.&lt;ref&gt;“Қазақстан”: Ұлттық энциклопедия/Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы “Қазақ энциклопедиясы” Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9&lt;/ref&gt;

[[Шағын бизнес|Шағын және орта бизнесті]] дамыту мақсатында Исатай ауданы көлемінде көптеген игілікті істер атқарылған. Ауданда 2018 жылдың 1 маусымдағы мәліметі бойынша, 2042 шағын кәсіпкерлік субъектілері (оның ішінде заңды тұлғалар 133, дара кәсіпкерлер 1693, [[Шаруа Қожалығы|шаруа қожалықтары]] 216) тіркелген. Күні бүгін нақты жұмыс жасап тұрғаны 1446 (заңды тұлға 71, дара кәсіпкерлер 1164 және шаруа қожалықтары 211) кәсіпкерлік субъектілері болып отыр. 
Шағын және орта бизнес субъектілерінде жұмыс жасайтын адамдардың саны 2182 адамды құрап отыр. Тіркелген кәсіпкерлердің басым бөлігі, яғни 55%-ы сауда-саттық саласында, 21%-ы жолаушы және жүк тасымалымен айналысатындар, 7%-ы ауыл-шаруашылығы, ал қалған 17%-ы қызмет көрсету түрлерінің үлесіне тиіп отыр. 2018 жылдың 1 қаңтарына алынған есеп бойынша, 4 [[қонақ үй]], 16 [[мейрамхана]], 27 [[шайхана]], кафе-бар, 102 [[Дүкен|азық-түлік дүкені]], 6 наубайхана, 2 [[жылыжай]], 7 [[сауда орталығы]], 10 кеңсе, құрылыс және шаруашылық дүкені, 16 [[шаштараз]], тұрмыстық қызмет көрсету орталығы, 12 техникалық қызмет көрсету орны, 4 жанар-жағармай стансасы, 1 тіс салу емхана, 1 жекеменшік дәріхана қызмет көрсетеді.

== Кәсіпорындары ==
'''[[Жайықмұнай|«Жайықмұнайгаз» мұнай-газ өндіру басқармасы]]''' — 1973 жылы құрылды. Басқармада 17 кен алаңы игерілуде. Мұнай мен газды өндіру және өңдеумен айналысады.&lt;ref&gt;https://emba.kz/kaz/strukturnye_podrazdeleniya/ngdu_zhaiykmunaigaz/&lt;/ref&gt;

'''[[Сазанқұрақ|«Сазанқұрақ» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі]]''' — Исатай ауданында мұнай өндіруші тұңғыш шетелдік компания.&lt;ref&gt;https://atr.kz/zhanalyqtar/atyirauda-yi-t-yish-m-nay-ndirushi-shet/&lt;/ref&gt; Жылына 70 мың тонна мұнай мен 750 мың текше метрден астам  газ өндіреді.

'''[[Прикаспиан Петролеум компани|Прикаспиан Петролеум компани жауапкершілігі шектеулі серіктестігі]]''' — көмірсутек шикізатын барлаумен айналысатын жауапкершілігі шектеулі серіктестік. Мұнай көздерін іздестіру жұмыстарын жүргізеді.

'''[[Светланд-ойл|«Светланд-Ойл» ЖШС]]''' — 1991 жылдың маусым айында жеке кәсіпорын ретінде құрылған. Негізгі қызметі Исатай ауданындағы Октябрьское мұнай кен орнын игеру. Кәсіпорын бұрғылаған ұңғымалардан алғашқы мұнай 1993 жылдың мамыр айында алынды.

'''[[НБК|«НБК» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі]]''' — Көмірсутек шикізатын барлаумен және өндірумен айналысатын жауапкершілігі шектеулі серіктестігі. 2002 жылы қайта тіркелген. Исатай аумағында орналасқан [[Батыс Новобогат мұнай кен орны]]нда геологиялық жұмыстарын жүргізіп, мұнай өндіреді.

'''[[Жамбай ЖШС|«Жамбай» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі]]''' — 1999 жылдың 7 сәуірінде Каспий теңізі қазақстандық секторы қайраңының Оңтүстік Жамбай - Оңтүстік Забурунье бөлікшесінен 100%-дық үлеспен көмірсутектерді барлау, игеру және өндіру мақсатында құрылған.

'''[[Потенциал Ойл|«Потенциал Ойл» ЖШС]]''' — көмірсутек шикізатын барлаумен, өндірумен және бөлісімдеумен айналысатын жауапкершілігі шектеулі серіктестік. Құрылтайшылары - &quot;Bekstar International Limited&quot; және &quot;Firsk International Oil Corporation&quot; компаниялары. Серіктестіктің негізгі қызметі Атырау облысы Исатай ауданының аумағында орналасқан Бегайдар бөлікшесінің көмірсутектерін барлау, өндіру, сақтау, тасымалдау және өткізу.

== Құрылыс, транспорт саласы ==
'''Құрылыс саласы.''' Ауданның құрылыс саласының негізгі өркендеу кезеңдері 1977 жылдардан бастау алады. Ауданда құрылған СУ-1 құрылыс мекемесі, ДСУ-89 - жол құрылысы мекемесі, ПМК-909 мекемелері мұнай кеніштері мен аудан орталығының, ауылдық елді мекендердегі әлеуметтік-тұрмыстық ғимараттарды салуда айтарлықтай із қалдырды. Тәуелсіздік алған жылдардан кейін аудан орталығы мен ауылардан қазіргі заман талабына сай ғимараттар бой түзеп, ауылдар сәулеті келбеттенген. Құрылыс жұмыстарын жүргізуші кәсіпорындар арасында жергілікті «Болат-Д» ЖШС, «Арайстройсервис» ЖШС, кәсіпорындары бар.

'''Транспорт саласы.''' Аққыстау автотранспорт кәсіпорны, Гурьев автоколоннасының №2553 базасынан [[Хамит Ерғалиев ауылы|Новобогат селосына]] 1977 жылы 10 шілдеде ескі жөндеу зауытының орнына шаңырақ көтерді. Жаңа филиалға бұрынғы МТС орны беріліп, филиалдың құрамында 35 жүк машинасы, 4 автобус транспорты ғана болып, оларға 1 колонна бастығы, 1 механик, 2 диспетчер, 60 жүргізуші, 8 жөндеуші жұмыс жасады. 
1980 жылдың 1 қаңтарынан филиал Аққыстау автотранспорт кәсіпорны болып ұйымдастырылып, аудан орталығына көшірілді. Аққыстау автотранспорт кәсіпорны алғаш ұйымдасқанында 72 адам еңбек етсе, кейін құрам саны 217 адамға дейін өсті. Мекемеішілік автобустар паркі аудан орталығынан Атырау қаласына, селолық округтерге қатынайтын жолаушыларға тоқтаусыз қызмет жасады. 

'''Теміржол саласы''' өркендеуі Атырау- Астрахан теміржол құрылысының басталуымен тығыз байланысты. УС-99 тресінің СМП мекемелерінің құрылыс отрядтары аудан аумағының [[Исатай (Атырау облысы)|Исатай]], [[Аққыстау]] ауылдарынан станса, Бақсай, [[№17-темір жол айрығы (Атырау облысы)|Томан]], №12, №13, №14, №15, №16 разъездері құрылысын бастады. 1968 жылы қазан айында Атырау-Астрахан теміржолы уақытша іске қосылып, Волгоград мұнай айыру зауытына Атыраудан мұнай тиелген эшалондар жіберілуі аудан аумағынан өткен алғашқы тасымал жүгі болатын. 1969 жылы 1 желтоқсан айында Атырау стансасынан алғаш рет жолаушылар таситын Атырау-Астрахан пойызы сапарға шықты. Аққыстау стансасы 1969 жылы құрылып, 1971 жылы толық эксплуатацияға берілді. 1969 жылы 3 санатты станса ашылған кезде 5 кезекші, 5 пойыз құрастырушы, 4 пойыз құрастырушы көмекшісі, 4 жүк қабылдап тапсырушы, 2 жүк кассирі, 4 билет кассирі, 5 станция кезекшісінің көмекшісі, 4 вокзал кезекшісі қызмет атқарған. 
Халық шаруашылығына, оның ішінде кеңшарларға шөп, ағаш, пішен, көмір, басқалай ауылшаруашылық заттары, жеміс жидек барлығы вагондармен Аққыстау стансасы арқылы жеткізілді. Ауданда құрылыс объектілерінің көптеп салынуына орай және жеке сектордың сұранысы көбеюі нәтижесінде стансаның жүк тасу жоспары жылдан-жылға көбейіп, жоспар артығымен орындалуда. Станса басында жол дистанциясының жолшылары, ШЧ-8 дистанциясының байланысшылары, ВЧД-1 стансасының вагон бақылаушылары, ЭЧ-4 дистанциясының электромонтерлері өз қызметтерін атқаруда.

== Байланыс, энергетика және газ жүйесі салалары ==
'''Аудандық пошта байланыс торабының''' негізі 1930-шы жылдары қаланған деп есептеледі. 1977 жылы байланыс торабы қайта құрылды. Ол кезде байланыс торабының қызмет міндетіне екі сала - [[Телефон байланысы|телефон]]-[[Телеграф|телеграф]] байланысы және [[пошта]] қызметі кірді. Ал 1993 жылы телефон байланысы жүйесі жаңадан құрылған телекоммуникация торабына берілді.

Бүгінде пошта байланыс торабының халыққа көрсететін қызмет ауқымы кеңейген. Халық тұтынатын заттар, [[газет]]-[[журнал]]дар, [[марка]], конверт сату, пошталық хабарлама жөнелтімдерін, хат-хабар, [[жеделхат]], посылка қабылдау мен жіберу, мерзімді [[баспасөз]]ге жазу мен жеткізіп беру, коммунальдық қызмет түрлері [[төлем]]дерін және жергілікті салықтар мен алымдарды қабылдау, [[еңбекақы]], [[зейнетақы]], [[жәрдемақы]] төлеу мен жеткізу, несие беру мен несие қайтарымын қабылдау, бағалы қағаздар нарқы қызметін көрсету және тағы да басқа қызмет түрлерін көрсетеді. 

Қазіргі уақытта аудандық пошта торабы құрамында алты пошта байланыс бөлімшесі, бір пошта байланыс тірегі және бір жылжымалы пошта байланыс бөлімшесі қызмет көрсететін құрылым және екінші дәрежелі банк деңгейінде несие берумен айналысады. Пошта торабының қызметі толықтай компьютерлік жүйеге көшірілген.

'''Аудандық телекоммуникация торабы''' — 1977-82 жылдары Гурьев-Аққыстау әуелік желілік байланысы болып аталса, 1988-90 жылдары ауданның таралуына байланысты Махамбет аудандық байланыс торабына қосылды. 1983 жылы қазан айында аудандық байланыс торабының ғимараты пайдалануға берілді. 1993 жылы Исатай аудандық байланыс торабы екіге бөлініп, «Қазақтелеком» ААҚ-ның Исатай аудандық телекоммуникация торабы құрылды. 1985 жылы аудан орталығында автоматтандырылған қалааралық байланыс, 2002 жылы [[Аққыстау]] селосында сыйымдылығы 1500 номерлік сандық 812000 стансасы іске қосылып, селоішілік кабель сыйымдылығы өсірілді. 2003-2005 жылдары [[Хамит Ерғалиев ауылы|Новобогат]], [[Тұщықұдық (Атырау облысы)|Чапаев]], [[Жанбай]], [[Нарын (Атырау облысы)|Нарын]], [[Исатай (Атырау облысы)|Исатай]], [[Зинеден|Забурын]] ауылдарында сандық М200 стансасы орнатылып, кабель сыйымдылықтары өсірілді. Аудан орталығында 2004-2005 жылдары 550 номерге телефон кеңейтілді. 2006 жылы Гран, [[Қызылүй (Атырау облысы)|Қызылүй]] елді мекендеріне телефон байланысы жеткізіліп, 2008 жылы аудан орталығынан 200 шақырымдай қашықтықтағы Үштаған, [[Мыңтөбе (ауыл)|Мыңтөбе]], [[Айбас (Атырау облысы)|Айбас]] елді мекендеріне спутниктік жүйе арқылы телефон байланысы орнатылды.
[[Сурет:Исатай ауданындағы жел электер қондырғылары.jpg|thumb|оңға|350px|Исатай ауданындағы жел электр қондырғылары]]
'''Ауданның электр жүйесі''' бастауын 1972 жылы қуаты 10 000 кВА екі трансформаторы бар 110/35 (10 кВ Аққыстау қосалқы стансасының (подстанция) іске қосылуынан алады. 
1972 жылы [[Аққыстау]] ауылынан 110/35 (10 кВ-тік Аққыстау қосалқы стансасы салынып, оған 10 кВ-тік 70 километрге жуық жоғарғы кернеулі әуе желілері жалғанып, [[Хамит Ерғалиев ауылы|Новобогат ауылы]], одан кешікпей қараша айында [[Тұщықұдық (Атырау облысы)|Чапаев ауылы]], [[Қызылүй (Атырау облысы)|Қызыл үй елді мекені]], 1973 жылдың жазында Жанбай ауылы жоғарғы кернеулі электр желісіне қосылды. 
1974 жылы желтоқсан айында Х.Ерғалиев ауылынан қуаты 2500 кВА №83-ші Новобогат қосалқы стансасының салынуы, оған Бақсай өзегінің бойынан 14-16 электр сораптары (насос) жалғанып, кеңшардың жем-шөп дайындауына мол үлесін қосты. 
Ауданда [[Забұрын (Забурунье) мұнай кен орны|Забурын кен орнының]] ашылуына байланысты Зинеден ауылынан №95-ші Октябрьская қосалқы стансасы 1991 жылы іске қосылып, оған кен алаңынан басқа Зинеден ауылы мен Амангелді ауылының тұрғын үйлері және бірнеше малшы қыстақтары қосылды. Аудан территориясынан газ құбырының өтуіне байланысты осы жылы №94-ші Тайман қосалқы стансасы да, іске қосылып, аудандағы қосалқы стансалар саны 4-ке жетті. 1998 жылы шілде айында Аққыстау учаскесі «Исатай аудандық электр жүйесі» деген атпен іріленіп қайтадан құрылды.

Манаштағы қуаты 52 МВт болатын станция «Ветроэнерготехнологии» ЖШС қаражатымен 12,3 млрд теңгеге салынған. Станция желдің күшімен ғана энергия беретіндіктен, оның ай сайынғы жіберетін қуаты желге тәуелді. Мердігер компания аудандағы үнемі күшті жел болатын жерді таңдауға екі жылдай уақыт жұмсап, Исатай ауданындағы Манаш ауылына жақын жердегі учаскені лайық деп тапқан. Осы жерде жоғарыдағы  желдің орташа жылдамдығы жыл бойына секундына 8-10 метр болады. «Жел қағарлардың» қалыпты жұмыс істеуі үшін желдің жылдамдығы 4-тен 25 м/с-қа дейін болу қажет. Жел күшейген жағдайда қондырғы автоматты түрде өшіп, қолайлы ауа райын күту режиміне ауысады. Жел электр қондырғыларының жалпы биіктігі 100 метрден асады, 4 секциядан тұратын тіреу салмағы 148 тоннаны, генератор 58 тоннаны, ал «винт» қалағының салмағы 21 тоннаны құрайды. Бір қалақтың ұзындығы 32 метр, ал ротормен бірге осы алып «пропеллердің» диаметрі 65 метр.&lt;ref&gt;https://azh.kz/kz/news/view/41462&lt;/ref&gt;

'''Аудандағы газ жүйесі''' тарихы Исатай ауданы Аққыстау селосында салынған кірпіш зауытын іске қосу мақсатында алғаш рет 1996 жылы [[Тұщықұдық (Атырау облысы)|Тұщықұдық ауылында]] «Ташкент-2» АГТС-і (Автоматты газ тарату стансасы) құрылысы аяқталып, пайдалануға берілуінен бастау алады. Аудан жалпы табиғи газды тұрмыста пайдалануға алғаш рет 2001 жылы қол жеткізіліп, аудан орталығы тұрғындарын табиғи газбен қамту жұмыстары басталды. 
2002-2004 жылдары Х.Ерғалиев, Тұщықұдық және [[Исатай (Атырау облысы)|Исатай]] елді мекендеріне табиғи газ пайдалануға берілді. Осыған орай «Атырауоблгаз» ААҚ-ның Аққыстаудағы бөлімшесі ашылып, жұмыс жасай бастады. 2006 жылдың қаңтар айынан «ОблТрансГаз» КМК, 2012 жылдың тамыз айынан «Атырауоблгазжелілері» АҚ, 2012 жылдың қараша айынан «ҚазТрансГазАймақ» АҚ-ы, Атырау өндірістік филиалдары болып өзгертілген мекемелердің аудандық Исатай газ шаруашылығы филиалы қалыпты жұмыс жасап келеді.
Сонымен қатар [[Жанбай]], [[Жаңа Жанбай]], [[Нарын (Атырау облысы)|Нарын]] елді мекендерін табиғи газбен қамту мақсатында «ГАЗПРОММАШ-10» АГТС-ы 2008 жылы қолданысқа берілді. 
Ауданның 96% толықтай газбен қамтылған.

== Дін және өркениет ==
Аудандағы діннің қалыптасуы Бөкей ордасынан бастау алады. Нарындық қазақтар арасында алғаш сауат ашып, бар мүмкіндігінше діни білім алғандардың бір бөлігінің мешіттер ашуы құм қазақтарының еңсесін тіктеді. Исатай ауданы аумағында болған Обалы мен Орпадағы Байғазы мен баласы Мақаш, Қорықтағы Дәулетияр, Бегайдардағы Ахмет, Сүйектідегі Лұқпан, [[Забұрын]]дағы Меңетай, Кетешағылдағы Елеш, [[Тұщықұдық (Атырау облысы)|Тұщықұдықтағы]] Құрманбек, Дуабергендегі Нұртаза, [[Жанбай]]дағы (Қызылжар), Төлеміс, Забурындағы Құрманбай т.б. кұдай үйлері діни сауат ашу жолындағы істің бастамашылары бола білді. Білімдерін жетілдіріп, дінге деген сенімдері артқан діни тұлғалардың бір легі Меккеге жол салып, [[қажылық]] парыздарын өтеді. Олардың арасында үш рет барған Алдоңғар Қарақұлұлы, Нұрпейіс қажы Әлішұлы, Әйіп қажы Бекенұлы сынды азаматтар болды. Халық арасында емшілігімен танылған Ақмаңдай әже Мырзағұлқызы, Жабас, Сәт-Ата, Толыбай әулиелердің жолын Қайыр Жақияұлы, Дәрісқали Иманғалиұлы, Тәни Есалыұлы, Мүтіш Серғазыұлы, Әжен Батырбекұлы, Ғизат Аяшев, Зейнеден Құрасұлы, оның ұлдары Уалитхан мен Рыспайлар жалғастырып, халықтың жан шипасы үшін аянбай қызмет жасады. 
[[Сурет:«Қамысқала» мешіті Исатай ауданы.jpg|thumb|оңға|300px|'''&quot;Қамысқала&quot; мешіті''']]
Қазақ елі тәуелсіздік алған жылдардан бастап, дінге деген көзқарас жаңарып, жастар имандылыққа бетбұрыс жасады. Аудан көлемінде [[Хамит Ерғалиев ауылы|Х.Ерғалиев ауылынан]] «Қамысқала», [[Аққыстау]] селосынан «Зинеден Ата» мешіттері салынды.

'''Зинеден Ата мешіті''' — аудан орталығындағы мұсылмандар құлшылық ететін ғимарат. Мешіт жобасы классикалық ислам үлгісінде күмбезді, қос мұнаралы болып салынған. Аудан тұрғындарының рухани орталығына айналған үйде жастарды имандылыққа тәрбиелеуде көптеген игілікті шаралар атқарылып келеді. Мешіттің негізін қалаушы Исатай ауданының Құрметті азаматы, Сәт баба ұрпағы - Рыспай Зинеденұлы. Мешіттің ашылуына Қазақстан мұсылмандары діни басқармасының төрағасы, бас мүфти [[Әбсаттар Бағысбайұлы Дербісәлі|Әбсаттар қажы Дербісәлі]] қатысты.

'''Қамысқала мешіті''' — Х.Ерғалиев ауылында орналасқан діни ғимарат. Мешіт үйінің құрылысы Исатай ауданының Құрметті азаматы, [[Нұрпейіс Мақашұлы Мақашев|Нұрпейіс Мақашевтың]] бастамасымен салынды. Құрылысты жүргізген мердігер «Ғимарат» ЖШС.
2004 жылы салынған. Жалпы аумағы 0,36 га. Мешіт ерлер залы (80,7 шаршы метр), әйелдер залы (42 шаршы метр) және имам бөлмесінен тұрады. Оның 14 метрлік 1 мұнарасы және екі бүйірінде 10 метрлік екі мұнарасы бар. Үлкен күмбезі негізгі зал үстіне салынған. Алла үйі дала түстес кірпіштен қаланған. Қасбеті Орта Азиялық мешіттер сәулетін еске салады. Ғибадатхана михрабына шаһадат калимасы, ал екі жағына «Алла» және «Мұхаммед» деп жазылған. Күмбез астына [[Аят әл-Курси|«Аятул курси»]] аяттары өрнектелген.&lt;ref&gt;https://www.muftyat.kz/ru/mosque/3167/&lt;/ref&gt;

== Тарихи және мәдени ескерткіштер ==
Исатай ауданы - көне тарихты өлке болғанымен, аймақтың негізгі құрамы Нарын құмы тарихи тұрғыдан әлі де зерттелмей келеді. Аудан көлемінде археологиялық зерттеулерді айтпағанда, жай ізденістегі экспедициялар жұмыс жасамаған. Сондықтан да бұл аймақта тарих, сәулет және монументальды өнер ескерткіштері сирек кездеседі. Атырау облысы тарихи-мәдени мұраны қорғау, қалпына келтіру және пайдалану жөніндегі мемлекеттік инспекцияның есебінде Исатай ауданы бойынша 10 ескерткіш ғана тіркелінген (2017).

Аққыстау селолық округінің аумағында үш жерде орналасқан ескі қорымдардағы құлпытастар есепке алынған. XIX ғасыр мәдениетінің азаматтық сәулет өнерінің көне үлгісі болып табылатын бұл [[сағанатам]]дар мен [[құлпытас]]тар қатты тасқа ойып өрнектер салу, араб әріптерімен жазу арқылы жасалған. 

Тарихи және мәдени ескерткіштердің бір тобы 1836-38 жылдардағы ұлт-азаттық көтерілістің басшысы [[Исатай Тайманұлы|И.Таймановқа]] арналған. Нарын ауылдық округі аумағында 1991 ж. Исатайдың 200 жылдығына арналған шаралар өткен жерде, батырдың әкесі Тайман жерленген жерге ескерткіш белгілер қойылды. 
[[Сурет:Таскран. Исатай ауданы.jpg|thumb|оңға|300px| '''Таскран''' шекаралық белгісі]]
'''ТАСКРАН шекаралық белгісі''' — [[Аққыстау]] ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 2 шақырым қашықтықта орналасқан Таскран белгісі кезінде шекаралық белгі ретінде орнатылған. Биіктігі 10,5 м, жалпы көлемі 7,8x7,0 м. Мұнараның үштен екі бөлігі шикі кірпіштен қаланып, жоғарғы жағы қамыс пен саз балшықтан жасалған. «Атырау-Астрахан» автомобиль жолының бойында орналасқан. Орал өңірі өз алдына облыс болып, Орынбор губерниясынан бөлініп, Астрахан губерниясына берілгенде Астрахан губерниясымен екі аралық мың шақырым қашықтықты тең бөлетін шекара сызығы жыртылып белгіленген. Теңізге тірелетін жерге жеткенде тастан биік етіп осы белгіні орнатқан. Бұл белгі теңіздегі балықшыларға бағдар болған, ол үшін суға қара ала таяулар қағылған.. Қанша уақыт өтсе де сол қалпында сақтаулы.&lt;ref&gt;https://atpress.kz/kz/11423-taskran-tarikhy&lt;/ref&gt;

'''БӨКЕЙ сұлтан көне жұрты''' — [[Тұщықұдық ауылдық округі (Атырау облысы)|Тұщықұдық ауылдық округінен]] 20 шақырым қашықтықта Жалтыр көлінің жиегінде орналасқан тарихи мекен. Бөкей хан 1901 жылы орыс патшасынан рұхсат алып, Еділ-Жайық арасына қоныс тепкендегі алғашқы орналасқан мекені. Осы қонысқа көшіп келген жылы қайтыс болған Бөкей шешесінің мәйіті де осы жерде. Төре тұқымының әдет-ғұрпы бойынша құпия жерленген, ескерткіш-зират тұрғызылмаған. Сұлтанның көне жұртындағы ескерткіш белгі - 2016 жылы аудандық әкімшілік бастамасымен қойылды.

'''ИСАТАЙДЫҢ көк татыры''' — атанған жер [[Айбас (Атырау облысы)|Айбас елді мекенінен]] батысқа қарай, 25 шақырым жерде, Құсқонбас пен Үштағанның Құрманғазы ауданымен шектесетін жерінде орналасқан. Исатай бастаған көтерілісшілер осы жерден оқ-дәрі дайындап, ұсталар найза, сүңгі, айбалта, қылыш, мылтық т.б. қару-жарақ соққан. Ені 10-15 метр, ұзыны 25-30 метр болатын тегістіктің бетін темір тотығы мен күкірт араласқан көкшіл құм басып жатыр. Жер астынан күңгірлеген, жаңғырыққан үн шығуына қарағанда, татыр астында бос кеңістік бар деген тұжырым бар.&lt;ref&gt;https://articlekz.com/kk/article/32625 Жергілікті жер-су атауларының тарихы (Исатай ауданы мысалында)&lt;/ref&gt;

'''ИСАТАЙДЫҢ қол жинаған орны''' — Азаттық көтерілісінің басшысы Исатай Тайманұлы 1836 ж. Манаш ауылының арқа бетіндегі Дүзентөбе деген жерде 200-дей көтерілісшінің басын біріктіріп, қол жинаған. 1991 ж. Исатай Тайманұлының 200 жылдық мерейтойына орай осы жерде республикалық мереке өткізілді.

'''ҚҰСҚОНБАСТАҒЫ тас төбелер''' — тарихи мекен. Құсқонбастан батысқа қарай 80 шақырым қашықтықта Құрманғазының Керей-Ашық қыстағына жақын жерде Исатай батыр сарбаздары [[Карл Карлович Геке|Геке әскерлерімен]] шешуші шайқасқа түскені белгілі. Тарихшылардың пайымдауынша, Нарынның шығысындағы Бекетай құмындағы Тастөбе шайқасы өтті деген жерлер осы аймақ болуы мүмкін деген жорамалдар бар. Биік қыраттың биіктігі 5-6 метр шамасында, аумағы қазақтың он екі қанатты киіз үйінің аумағындай жердегі құмдар арасынан жұдырықтай-жұдырықтай көк тастар көрініп жатыр. Бұл тастар жаудан қорғану үшін 100 шақырым қашықтықтағы [[Бесшоқы (қырат)|Бесшоқы тауынан]] тасып әкелініп, қолдан тұрғызылған шығар деген болжамдар көптеп айтылады.

== Аудан мәдениеті ==
Ауданның мәдениет мекемелерінің тарихы 1930-шы жылдардағы қызыл отаулардан басталады. Қызыл отаулар үгіт-насихат шараларының ұйтқысы, көркемөнерпаздықпен айналысатын, білім деңгейін көтеретін орын болды. Ұсақ ұжымшарлар ірілендіріліп, олардың экономикасы нығайған кезде ұжымшар орталықтарында клубтар ашылды. Ауданның елді мекендерінде өнерлі жандардың басын біріктіретін драма үйірмелері, [[оркест]]рлер, [[хор]] ұжымдары құрылып жұмыс істей бастады.
[[Сурет:Аққыстау халық театры.jpg|thumb|оңға|300px|Аққыстау халық театры]]
Аудандық мәдениет бөлімін 1945-57 жылдар аралығында басқарған Жұмабай Қуанышев, Ғабит Ідіркенов, Боқан Ержанов, Бисен Жұмағалиевтер мәдениет мекемелерінің жұмысын жетілдіруге, [[көркемөнерпаздық]]ты дамытуға көп еңбек сіңірді. Облыс бойынша алғашқы халық аспаптар оркестрі ұйымдастырылды. 1957 жылы Бүкілодақтық халық шығармашылығы фестивалі шеңберінде өткен облыстық байқауда аудан оркестрі жүлделі орынды иеленді. Ауданда өнердің үлгісі [[Тұщықұдық (Атырау облысы)|Чапаев]] (қазіргі Тұщықұдық) селосы болды. Драма ұжымы 1967 жылы халық театры атағын алды. Басқа ауыл-селоларда да көркемөнерпаздық кең өріс алды. Өнер топтары, жанұялық ансамбльдер көбейді.

1990 жылы Исатай ауданы қайта құрылғаннан бері аудандық мәдениет бөліміне Мирас Қибашев, Манарбек Дәулетов, Ақылбек Рысқалиев, Света Жарылғасова жетекшілік етті.

Тәуелсіздік жылдарында ауданда [[айтыс]] өнері дамып келеді. Шынарбек Қабиев, Саадат Нұрманов республикалық ақындар айтыстарында жүлдегер атанса, олардың соңынан бір топ жас ақындар өсіп келеді.

Қазір ауданда 3 мәдениет үйі, 6 селолық клуб, 3 жылжымалы клуб, 1 халық театры, И.Тайманұлы мұражайы, 18 [[кітапхана]] қызмет көрсетеді. Соңғы бес жылда [[Нарын (Атырау облысы)|Нарын]], [[Қызылүй (Атырау облысы)|Қызылүй]], [[Зинеден|Забурын]] селолық клубтары ашылды. Аудандық орталық кітапхана 1911 жылы 480 дана кітаппен [[Аққыстау]] селосында ашылса, қазір кітап қоры 141184 данаға жетті. 2006 жылы кітапхана республикалық автоматтандырылған кітапханалық-ақпараттык жүйе (РАБИС) бағдарламасына қосылып, электрондық каталог жасақталды.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;/&gt;

== Халық ағарту ісі ==
Қазан революциясына дейін құм өңіріндегі ауылдарға М.Шектібаев, М.Ахсартов деген мұғалімдер келіп, сауаттандыру жұмыстарын жүргізген. 
1939 жылы ауданда 35 [[Бастауыш мектеп|бастауыш]], 2 [[Орта мектеп|орта]], 9 орталау мектеп болды. Жалпы елдегі сауатсыздықты жоюмен қатар халық арасында үгіт-насихат жұмыстарын жүргізуге ауыл мұғалімдері белсене араласты.
Ұлы Отан соғысынан бұрын Нарын құмының әрбір ауылдық кеңесінің қарауында бір мектептен болды. 

1957 жылдан кеңшарлар құрылған соң құмдағы мектептер кеңшарлар орталықтарына көшіріле бастады. 1963 жылдан бастап балалар бақшалары ашылды. 1977 жылы ауданда 7 орта, 3 сегіз жылдық мектеп, 9 интернат болды. 1976-1977 оқу жылының қортындысында 5613 бала, 1977-1978 оқу жылында 5782 бала оқыды. Оған 357 мұғалім ұстаздық етті. 
2008 жылы ауданда 9 орта, 1 орталау, 4 бастауыш мектеп, 1 спорт мектебі, 3 саз мектебі, 8 [[балабақша]], 1 оқушылар үйі жұмыс жасайды. 

Аудандық білім беру мекемелерінің материалдық-техникалық базасы жақсарды. Типтік үлгіде алғаш 1965 жылы Амангелді атындағы (Мәсәлімов) орта мектебінің құрылысы салынса, 1986-87 жылдары [[Аққыстау]], [[Тұщықұдық (Атырау облысы)|Чапаев]], [[Жанбай]] ауылдарында типтік орта мектептер салынды. Шалғайдағы [[Қызылүй (Атырау облысы)|Қызылүй]], [[Жасқайрат (Исатай ауданы)|Жасқайрат]] және [[Жаңа Жанбай]] елді мекендерінде бастауыш мектептер, Абай (2001), Новобогат (2004), Гагарин атындағы (2005), Исатай (2007) орта мектептеріне жаңадан типтік мектеп ғимараттары салынды.

== Денсаулық сақтау ісі ==
Емханалардың алғаш негізі 1928 жылы Новобогат ауданы құрылған кезде жұмыс жасаған екі [[Фельдшерлік-акушерлік пункт|фельдшерлік пункт]] негізінде қаланған. Аудандық аурухананың негізі 1944 жылы Новобогат кентінде ашылған 10 төсектік аурухана негізінде қаланды. 1950-ші [[Сурет:Исатай аудандық орталық ауруханасы.png|thumb|оңға|300px|Исатай аудандық орталық ауруханасы]] жылдары [[Айбас (Атырау облысы)|Айбас]], [[Мыңтөбе (ауыл)|Мыңтөбе]], [[Зинеден ауылдық округі|Забурын ауылдық Кеңестерінде]] 5 төсектік, [[Тұщықұдық (Атырау облысы)|Чапаев]] ауылында 10 төсектік ауылдық ауруханалар болған. Новобогат учаскелік ауруханасына 1967 жылы республика бойынша алғашқылардың қатарында типтік үлгідегі аурухана салынып, күні бүгінге дейін сақталуда. Аудандық орталық аурухананың 50 төсектік типтік үлгідегі ғимараты 2004 жылы салынып пайдалануға берілді. Чапаев, [[Жанбай]] ауылдарындағы учаскелік ауруханалар 1983 жылы селолық емханаға айналдырылды.

Денсаулық сақтау саласындағы реформалар талабына сәйкес 2000 жылы аудандық денсаулық сақтау бөлімі кұрылып, 2005 жылға дейін жұмыс жасады. 
Ауданда 2008 жылы аудандық орталық аурухана, Новобогат учаскелік ауруханасы және аудандық туберкулез ауруханасы халыққа медициналық қызмет көрсетсе, бір аудандық және екі селолық (Чапаев, Жанбай) отбасылық емханасы жұмыс істейді. 

2007 жылы Нарын, Забурын, Исатай селолық округтерінде фельдшерлік- акушерлік пункттер базасында дәрігерлік [[амбулатория]] ашылып, тұрғындарға қызмет көрсете бастады. 1984 жылы аурухана [[Аққыстау]] селосына жаңа ғимаратқа көшірілді.

== Баспасөзі ==
Қазіргі Исатай аудандық «[[Нарын таңы]]» газетінің тұңғыш саны 1953 жылы ақпанның 18-і күні «Малшылар үні» деген атпен жарық көрді. Газет өткен ауыл тұрмысының, аудан ел-жұртының еңбек және күрес жолын, қуаныш-мерейін, бастан өткерген қиын-қыстау шақтарын баяндады. 
«Малшылар үнінің» 5 жылда шыққан №561 санынан алғашқы редакторлар Төлеген Сатқанбаев пен Мүтәліп Шәріпов, жауапты хатшы Ғалымжан Үбенов
болды. Соғыстан кейінгі шаруашылықты қалпына келтіру жылдары мен оған ілісе аудан өңірінде атқарылған үлан-асыр өзгерістер, әсіресе ауыл-шаруашылығын өрге бастыру бағытында жасалған қадамдар газет беттерінде кеңінен көрсетіліп отырды.
[[Сурет:Нарын таңы газеті.jpg|оңға|300px|]]
20 жылдай үзілістен соң, 1977 жылғы қазанның бірінде «Нарын таңы» деген атпен қайта шыққан аудандық басылымның екінші өмірі сол уақытта өрлеу, кейінірек келе тоқырау аталған кезеңдегі ауданның өндірісі, транспорты мен құрылысы, ауыл-шаруашылығы салаларында қол жеткен табыстар, олардағы социалистік жарыс пен озаттар өнегесі, мәдениеттегі, білім беру мен денсаулық сақтаудағы істердің кеңінен жариялануы қамтамасыз етілді. 

Газет жылнамасындағы үшінші кезең аудан Исатай атын алып, қайтадан құрылуына байланысты 1991 жылдың 1 қаңтарынан басталады. Заман мен қоғамдағы өзгерістерге орай газеттің беталыс бағдары мүлдем жаңа сипатқа ие болды, тақырып мазмұны, материалдар стилі өзгерді. Көкейтесті мәселелерді қозғайтын, өзіндік көзқарастарын білдіретін жарияланымдар көбірек беріле бастады.
Ұлттық қадір-қасиетімізді кұрметтеп, салт-дәстүріміз бен халықтық әдет-ғұрыптарымызды, имандылықты өмірге орнықтыру мәселесіне кең орын берілетін болды. Экономика, саясат, әділет, сот, заң, әлеуметтік тұрмыс, тазалық, нашақорлық, темекі шегу, СПИД, қоршаған орта, көші-қон, индустриялық-инновациялық жобалар, агроөнеркәсіп және мұнай өндірісі, шаруагерлер тіршілігі, ауыл өмірі, жеке кәсіпкерлік, басқа да тақырыптағы мақалалар сараптамалық тұрғыда көбірек жарияланып келеді. 

Сондай-ақ қазіргі кезде басылымның мазмұны мен сапасына, көркемдік безендірілуіне көбірек мән беріліп,  «Қоғам», «Өңір өмірі», «Кәсіп пен нәсіп», «Газет ішіндегі газет», «Бұқара», «Шаңырақ», «Әлеумет», «Сырғалым», «Газет және оқырман», «Спорт», «Керуен», «Алдар көсе», т.б. жаңа форматта арнаулы беттері ашылды.&lt;ref name=&quot;Reference2&quot;/&gt;

== Аудан спорты ==
1977 жылы маусым айында Новобогат аудандық кеңесі атқару комитетінің жанындағы денешынықтыру және спорт комитеті болып кұрылды. 1990 жылы аудандық жастар ісі, туризм және спорт бөлімі, 2000 жылы туризм және спорт бөлімі, 2006 жылдан бастап аудандық денешынықтыру және спорт бөлімі болды.

Аудан көлемінде [[Қазақтың ұлттық спорт түрлері|ұлттық спорт түрлері]]н дамыту кеңінен іске асырылып келеді. [[Көкпар]], [[аламан бәйге]], [[Жорға жарыс|жорға]], [[Тай жарыс|тай]], атан жарыстарын өткізу дағдыға айналдырылды. Нарын өлкесінде [[ат баптау]] дәстүрі - ұрпақтан-ұрпаққа жалғасып келе жатқан өнер. 2007 жылы ауданның көкпар командасы жасақталып, алғаш рет облыстық жарыстарға қатынасты. 
Спорт пен денешынықтыруға жергілікті халыққа орталық [[стадион]], 2 мәдени спорт кешені, аулаішілік спорт алаңдары қызмет көрсетуде.
Аудандық балалар-жасөспірімдер спорт мектебі, олардың филиалдары өз саңлақтарын әлемдік додаға дейін тәрбиелеген жеңімпаздар дайындайтын білім ордасы ретінде танылуда.

== Исатай ауданының әкімдері ==
* Зұлбұқар Сүйнешов
* [[Жанай Беркалиев]]
* Нұртас Мұхтаров
* Насыр Дауылбаев
* [[Бақберген Қасымұлы Қарабаев|Бақберген Қарабаев]]
* Жәрдемғали Ахметов
* Нұрлыбек Ожаев
* Тұрарбек Сұлтанбеков
* Марат Мурзиев

== Ауданның танымал тұлғалары ==
* [[Ахмет Жұмашұлы Сүндетов|Ахмет Сүндетов]] – Қазақстанның еңбек сіңірген дәрігері. (Забурын а.)
* [[Дина Кенжеқызы Нұрпейісова|Дина Нұрпейсова]] – күйші композитор. (Бекетай құмы)
* [[Зақаш Камалиденов]] – қоғам және мемлекет қайраткері. (Орпа а.)
* [[Қаршыға Ахмедьяров|Қаршыға Ахмедияров]] –Қазақстанның халық әртісі, халық күйшісі, сазгер. (Таңдай а.)
* [[Нәбиден Әбуталиев]] – жазушы, драматург (Молшағыл а.)
* [[Фариза Оңғарсынова]]	- қоғам қайраткері, Қазақстанның халық жазушысы. (Манаш а.)
* [[Хамит Ерғалиев]] - қазақ ақыны, Қазақстанның халық жазушысы. (Новобогат а.)

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

==Сыртқы сілтеме==
*[http://www.isataiakimat.kz/index.php?option=com_content&amp;view=article&amp;id=9&amp;Itemid=17&amp;0711fe5e8965ca298634b262fde97285=5a8125750b3aa6f8390cac8f3faacf46 Исатай ауданы туралы]{{Deadlink|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}
 
{{wikify}}
{{Атырау облысы}}
{{Исатай ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Исатай ауданы]]</text>
      <sha1>arl2lozx8vu9lfsf6d07r9nt3tl25n6</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065092</id>
      <parentid>3065034</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T17:26:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <comment>/* Әкімшілік-аумақтық бөлінісі */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="76304" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауданы
 |ауданның атауы      = Исатай ауданы
 |елтаңба             = Исатай ауданы логотипі.png
 |ту                  = 
 |елтаңба сипаттамасы   = 
 |ту сипаттамасы        = 
  |lat_dir = N |lat_deg =  |lat_min =  |lat_sec = 
  |lon_dir = E |lon_deg =  |lon_min =  |lon_sec = 
 |облысы              = Атырау облысы
 |аудан орталығы          = [[Аққыстау]]
 |ауылдық округтер саны   = 7
 |кенттік әкімдіктер саны = 
 |қалалық әкімдіктер саны = 
 |ауылдар саны       = 16
 |қалалар саны       = 
 |әкімі              = Полымбет Максимұлы Хасанов
 |әкімдіктің мекенжайы  = Аққыстау ауылы, Егемен Қазақстан к-сі, 11
 |құрылған уақыты    = 1928-1930, 1939-1957, 1977-1988, 1990
 |жер аумағы          = 14,7
 |жер аумағы бойынша орны  = 4-ші
 |тұрғыны             = 26 749&lt;ref&gt;[https://www.stat.gov.kz/api/getFile/?docId=ESTAT354434 Қазақстан Республикасы халқының облыстар және астана, қалалар, аудандар, аудан орталықтары және кенттер бөлінісіндегі жынысы бойынша саны (2020 жылдың басына)]&lt;/ref&gt;
 |халық саны бойынша орны  = 7-ші
 |санақ жылы          = 2020
 |тығыздығы           = 1,6
 |тығыздығы бойынша орны   = 
 |ұлттық құрамы       = қазақ 99,8%, орыс 0,1%
 |телефон коды        = +7 71231
 |пошта индексі       = 0603XX
 |сайты               = 
 |карта               = Isatay District Kazakhstan.png
 |әкімшілік бірліктің картасы = Isatay District in Atyrau Region.svg
 |ортаққордағы санаты = 
}}
'''Исатай ауданы''' — [[Атырау облысы]]ның солтүстік-батысындағы әкімшілік бөлініс.

== Жалпы сипаттама ==
[[Сурет:Исатай ауданы Стелла.jpg|солға|250px|Исатай ауданының стелласы]] Аудан 1928 жылы құрылды. 1990 жылы облыстың Құрманғазы және Махамбет аудандары жерлерін қосу негізінде қайта құрылды. Жер аумағы 14,7 мың км². Тұрғыны 26,4 мың адам, орташа тығыздығы 1 км²-ге 1,6 адамнан келеді (2008). Аудан орталығы – [[Аққыстау]] ауылы. [[Батыс Қазақстан облысы]]ның [[Бөкей ордасы ауданы]]мен, батысында Атырау облысының Құрманғазы, солтүстігінде Индер, шығысында Махамбет аудандарымен, оңтүстігінде [[Каспий теңізі]]мен шектеседі. Исатай ауданының жері түгелімен [[Каспий маңы ойпаты]]ның орталық бөлігінде, шөлдік белдемде орналасқан. Батысының басым бөлігін төбешікті [[Нарын құмы|Нарын]], [[Бұзанай құмы|Бозанай]] және [[Ментеке]] кұмдары, шығыс бөлігін Жайық алабы және Каспий жазығы алып жатыр. Жер аумағы солтүстіктен оңтүстікке қарай 165 шақырым, ал батыстан шығысқа қарай 130 шақырым.

== Исатай ауданының эмблемасы ==
[[Сурет:Исатай ауданы логотипі.png||солға|120px|]]Аудандық мәслихаттың 2004 жылғы 9-шілдедегі VIII-сессиясында бекітілді. Суретшісі Махамбет Оспан. Эмблема үлгісінде ауданның сан-салалы даму бағыттары, мұнай өндірісі, мал, балық шаруашылығы, Нарын құмы, теңіз бейнесі біртұтас көрініспен бейнеленген. Жер шары тәрізді дөңгелекте елдің тыныштығы, бейбіт күннің шапағы белгіленіп шаңырақтың бейнесі келтірілген. Шеңбердің жиегі еліміздің көк байрағы түстес - көгілдір түске боялған.

== Тарихы ==
Аудан ең алғаш 20-жылдары құрылғанымен, өз тарихында көрші аудандарға қосылу мен қайта бөліну ауыртпалығын бірнеше рет көруіне тура келді. 1928 ж. бұрынғы Орал облысы [[Гурьев округі]] Сарытөбе болысының аумағында орталығы Новобогат аулы болып Новобогат ауданы шаңырақ көтерді. Аудан екі жылдан кейін таратылып, іріленген Гурьев ауданына қарады. 1939 ж. құрамына 33 ұжымшар, бірнеше ауылдық кеңестерді біріктіріп аудан қайта құрылды. 1957 ж. қайта таратылды. 1977 ж. орталығы Аққыстау жұмысшы кенті болып 3- рет құрылған Новобогат ауданының қадамы көп әріге бармай, 11 жылдан соң тағы таратылуы жөнінде жоғарыдан шешім алынды, 1990 ж. аудан қайта қалпына келтіріліп, ауданға Исатай атын беру жөніндегі жергілікті халықтың талап-тілегі ескерілді.&lt;ref&gt;Атырау: Энциклопедия. -Алматы: Атамұра, 2000 ISBN 5-7667-9129-1&lt;/ref&gt;
[[Сурет:Исатай ауданы картасы.jpg|солға|200px|]]      
1900 жылдардың басында аудан аумағында Бегайдар ауылында ауыл балаларын орысша оқыту, сауаттандыру ісі басталып, кейін мектеп салынды. Бұл ауданның білім берудің алғашқы қадамы еді. Бұл білім ұясын бітірген жергілікті қазақ жастары кеңес өкіметі орнағаннан кейін елді ұжымдастыру, ауылшаруашылығын құрысу жұмыстарының ұйымдастырушылары мен басшылары бола білді. [[Сурет:Исатай ауданы. Аудандық партия комитеті үйі. 1957 жылға дейін.jpg|thumb|оңға|200px|Аудандық партия комитетінің 1957 жылға дейін пайдаланған кеңсесі]]
1913 жылы Манаштағы балық кәсіпшілігінде Ганюшкинодағы екі сыныптық орыс-қазақ училищесінің бөлімшесі ашылып, қазақ балаларын да қабылдады. [[Зинеден|Забурында]] «Үлгі» мектебі салынды. 

Ауданда теңіз жағалауынан балық аулануы жергілікті қазақтардың балық өндірісіне жалданып жұмыс істеп, күнелтіс жасауына әсер етумен қатар, өңірде оқу-білімге, мәдениетке жол ашты. Балық батағаларына [[Астрахан]]нан кемелердің келуі сауда-саттыққа да ықпалы тиді. 20-шы ғасырдың басында осында Ащықұлақ деп аталатын жерден мұнай көзінің табылуы ауданның ертеңгі болашаққа бастаған қадамдары болды.
1930-жылдары ауданда ұжымдастару жылдары басталды. Жер өңдеушілер серіктестігі, артельдер, ұжымшарлар құрылып, ұжымдық шаруашылықтарға бірікті. 1939 жылы ауданда 26 ауыл-шаруашылық ұжымшарлары, 4 балық артельдері болды. 
Соғыс жылдарында аудан орталығы [[Хамит Ерғалиев ауылы|Новобогат]] селосында  «Ағайында Нобельдер» серіктестігі тапқан мұнай кен орнынан май алынып, бензин, керосин айыру зауыты ашылды. Бұл өндіріс орындары соғыстан кейін ауданның мүддесіне қызмет етті. 1953 жылдан бастап жабық жөндеу шеберханасы, үлкен алаң, ондаған екі пәтерлік тұрғын үйлер салынып, онда білікті мамандар еңбек етті.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;&gt; Исатай ауданы 2-кітап Шежіре &quot;Арыс&quot; баспасы 2008&lt;/ref&gt;

== Географиясы ==
Аймақ жері - жазық, Каспий жағалауына орналасқан, шөлейтті, жазық, топырақтың қабаты тұзды, сортаң, құрғақ.  Оның қиыр солтүстік-шығыс жағымен [[Жайық өзені]] ағып өтеді. Исатай ауданының жері құмдақ және сортаң сұр топырақты болып келеді.

Аудан аумағының Еуразия құрлығына ішкерлей еніп жатуы ауа райының тым континенталдығын калыптастырды: қысы салқын, жазы ұзак та ыстық болып келеді. Өсімдіктердің өсіп-өнетін кезеңінде жауын-шашын аз түседі 70-115 мм, ал бүкіл жыл бойында 150-205 мм. Мұның өзі бұл аймақтың ылғалға аса тапшы келетінін көрсетеді. Сондықтан да гидротермикалық коэффициент 0,2—0,3-тен аспайды. Топырақта ылғалдың жетіспеуі, ауаның кұрғақтығы, аумақтың бір бөлігін сортанды-тұзды аймақ алып жатқандықтан, өсімдік жамылғысының қалың өсуіне мүмкіндік бермейді.

== Климаты мен экологиялық жағдайы ==
Аудан табиғаты мен климаты жер бедеріне, оның рельефіне байланысты. Ауданның жер бедері жазықтық болғанымен, [[геоморфология]]лық тұрғыдан жер бетінің биіктігі барлық аудандарда теңізге қарай көлбеулене ылдилай түседі. Сондықтан да теңіз үстінен бөлінген ылғалдылық жел сол бағыттан соққанда ғана әсерлі байқалады. 

[[Атмосфералық жауын-шашын]] мөлшерінің мардымсыздығы салдарынан жыл бойына [[аңызақ]] желімен, шаңға толы [[дауыл]]ымен, ылғалдың ауаға бостан-бос тарайтын пайдасыз булануымен, кейде тіпті қысқы қардың өз мөлшерінен аз түсуімен жайсыз ауа райы қалыптасып келеді. Ауа райының ең ыстық айы шілдеде Аққыстаудағы ыстық мөлшері 40-43°С көрсетеді.

Исатай ауданы экология қаупі төнген аумаққа ресми тіркелмеген. Облыс бойынша арнайы экологиялық бағдарламалардың жасақталуы, Үкімет тарапынан экологиялық таза дүниені қалыптастыру үшін қомақты қаржылардың бөлінуі алғашқы нәтижелерін көрсетуде. 1970 жылдардан бастап Каспий теңізін бойлай бірнеше кен орындарының жиі ашылуы, жерасты газдарының ауаға еркін жіберілуі, мұнайлы ортадағы май қалдықтарының орынсыз төгіліп-шашылуы аудан көлеміндегі экологиялық ахуалды күрт ушықтырып жіберген болатын. Бұл келеңсіздіктерге орай жергілікті тұрғындар Үкімет алдына дейін ұсыныстар түсірген еді. Қазақстан Республикасы Экологиялық кодексінің және «Міндетті экологиялық сақтандыру» заңдылықтары жарық көргеннен кейін, [[Жайықмұнай|«Жайықмұнайгаз» мұнай өндіру басқармасының]] негізгі бағыттарының бірі - мұнай өндірумен қатар, өндіріс нысандарында экологиялық ахуалды сауықтыруға бағыт алды. 2017 жылы басқарма бойынша қоршаған ортаны қорғау шараларына 100 млн теңге қаржы қаралса, 2018 жылдың жоспары бойынша қоршаған ортаны қорғау шараларына 200 млн теңге бөлінді. Соңғы жылдарда зияны мол жерасты алау газын арнайы зауыттар салу арқылы жергілікті шикізат ретінде тұтыну рыногына пайдалану экологиялық жүйедегі үлкен қадам саналып отыр.&lt;ref name=&quot;Reference2&quot;&gt;Исатай ауданы, Алматы &quot;Сардар&quot;, 2018 ISBN 978-601-80678-6-0&lt;/ref&gt;

== Әкімшілік-аумақтық бөлінісі ==
Аудандағы 16 елді мекен 7 ауылдық округке біріктірілген:
{| class=&quot;wikitable&quot;
 !Ауылдық округ/қала
 !Халқы (2009)
 !Елді мекендері
|-
 | [[Аққыстау ауылдық округі]]
 | 8 651
 | [[Аққыстау]], [[Өркен (Атырау облысы)|Өркен]] ауылдары, [[№17-темір жол айрығы (Атырау облысы)|№17- темір жол бекеті]]
|-
 | [[Жанбай ауылдық округі]]
 | 3 036
 | [[Жанбай]] ауылы
|-
 | [[Зинеден ауылдық округі]]
 | 1 249
 | [[Зинеден]], [[Амангелді (Исатай ауданы)|Амангелді]] ауылдары
|-
 | [[Исатай ауылдық округі (Атырау облысы)|Исатай ауылдық округі]] 
 | 1 501
 | [[Исатай (Атырау облысы)|Исатай]] ауылы
|-
 | [[Қамысқала ауылдық округі (Атырау облысы)|Қамысқала ауылдық округі ]]
 | 3 895
 | [[Хамит Ерғалиев ауылы|Хамит Ерғалиев]], [[Жасқайрат (Исатай ауданы)|Жасқайрат]], [[Ауқайраң]] ауылдары
|-
 | [[Нарын ауылдық округі (Атырау облысы)|Нарын ауылдық округі]]
 | 1 294
 |  [[Нарын (Атырау облысы)|Нарын]], [[Жаңа Жанбай]], [[Мыңтөбе (ауыл)|Мыңтөбе]] ауылдары
|-
 | [[Тұщықұдық ауылдық округі (Атырау облысы)|Тұщықұдық ауылдық округі]]
 | 5 017
 | [[Тұщықұдық (Атырау облысы)|Тұщықұдық]], [[Айбас (Атырау облысы)|Айбас]], [[Қызылүй (Атырау облысы)|Қызылүй]] ауылдары
|}

== Ірі елді мекендері ==
{| class=&quot;wikitable&quot;
! Атауы !! Статусы !! Халқы (2009)
|-
| [[Аққыстау]] || ауыл || {{өсім}} 7717
|-
| [[Тұщықұдық (Атырау облысы)|Тұщықұдық]] || ауыл || {{өсім}} 4108
|-
| [[Хамит Ерғалиев ауылы|Х. Ерғалиев]] || ауыл || {{өсім}} 3451
|-
| [[Жанбай]] || ауыл || {{өсім}} 3036
|-
| [[Исатай (Атырау облысы)|Исатай]] || ауыл || {{өсім}} 1501
|-
| [[Зинеден]] || ауыл || {{өсім}} 1104
|}

== Негізгі кен байлықтары ==
[[Сурет:Забұрын мұнай кен орны.jpg|thumb|right|200px|Забұрын мұнай кен орны]]Негізгі кен байлығы [[мұнай]] мен [[газ]]. Ауданда негізінен мұнай өндірумен  айналысатын «Жайықмұнайгаз» басқармасы бүкіл Ембі мұнай бірлестігі бойынша өндірілетін «қара алтынның» төрттен үшін береді. Олардың кен орындары ауданның оңтүстік-шығыс жағында, Каспий теңізінің жағалауына таяу орналасқан. Барланғандары: [[Забұрын (Забурунье) мұнай кен орны|Забурунье]], [[Сазанқұрақ газ-мұнай кен орны|Сазанкұрақ]], Октябрь, [[Мартыши газмұнай кеніші|Мартыши]], [[Ровное мұнай-газ кен орны|Ровное]], [[Қамысты мұнай-газ кен орны|Камышитовое]], [[Оңтүстік-Шығыс Новобогат мұнай кен орны|Батыс және Оңтүстік-шығыс Новобогат кен орындары]]. Жер беті сулары ауданның тек оңтүстік-шығыс жағында кездеседі.

Ауданның оңтүстік жағымен [[Атырау]] –[[Астрахан]] т. ж. мен автомобиль жолы, Қиғаш – Атырау өзен су құбыры өтеді.

==Өсімдіктері мен жануарлар дүниесі==
Өсімдіктер алабының құрамы қатқыл жерлерде бір бөлек, Нарын құмында одан өзгеше шөптермен ерекшеленеді. Теңіз жағалауы [[қара жусан]]ды, құм жиегі [[Қасқа жусан|боз жусанды]], [[бұйырғын]] мен сораң сияқты ащылыққа бейім өсімдіктермен ерекшеленеді. Көктем кездерінде [[Мортық (өсімдік)|мортық]], [[ақшиін]], [[шытыр]], [[ебелек]], [[Бидайық (өсімдік)|бидайық]] өседі.
Құм жазықтығында [[ақ жусан]], [[Алабота (өсімдік)|алабота]], [[ебелек]], [[майқаңбақ]], [[қаңбақ|қарақаңбақ]], [[қияқ]], [[шырмауық]], [[сүттіген]], желкен, [[Шағыр (өсімдік)|шағыр]], [[түйежапырақ]], [[құланқұйрық]], [[ақ селеу]], [[қияқ]], [[құртқашаш]], [[жуа]], [[қой жуа]], [[сіңбірік]], [[сәлбен]] сияқты өсімдіктер өседі. Теңіз жағалауларында [[қара жусан]], [[сарғалдақ]], [[шытыр]], [[изен]], [[қарабарақ]], [[қамыс]], [[жантақ]], өсімдіктері кездеседі. 
Аудан аймағында жылдың қай кезеңінде де талғамайтын  [[жыңғыл]], [[жүзгін]], [[ақтікен]], [[адыраспан]], [[итсигек]], [[сексеуіл]], [[балықкөз]], [[сораңшөп]] сияқты өсімдіктер көптеп кездеседі. 

Жануарлар дүниесінде [[бауырымен жорғалаушылар]] және [[кеміргіштер]] үлесі басым. Шөлейт климатқа шыдамды [[қоян]], [[қосаяқ]], [[қасқыр]], [[құмтышқан]], [[сарышұнақ]] т.б. сүтқоректілер, [[жылан]], [[кесіртке]], [[Батбат кесіртке|батпан]] сияқты бауырымен жорғалаушылар, [[бақа]], [[құрбақа]] тәрізді қосмекенділер көптеп кездеседі. 
Құстардан [[қара қарға]], [[торғайлар]], [[Кептерлер|көгершін]], [[жапалақ]], [[қарақұс]], [[қарлығаштар]] жергілікті мекен етушілер болып табылады. Қазба каналдары мен өзекшелерде [[торман]], [[Өзен алабұғасы|алабұға]], [[шортан]], [[Қызылқанат балық|қызылқанат]], [[қаракөз]] балықтары кездеседі.&lt;ref&gt; Атамекен Географиялық энцикопедия. Алматы 2011&lt;/ref&gt;

== Өзендері мен көлдері ==
Аудан шөлейт аймаққа орналасқандықтан су көздері өте тапшы, су мөлшері мардымсыз. Негізгі су көзі – [[Жайық]] және [[Еділ]] өзендерінен бастау алатын суару және суландыру жүйелері. Нарын және Бақсай каналдары арқылы елді мекендер мен шабындықты жерлерге су жеткізіледі. “Кобяково-Забурын” каналымен ауданның оңтүстік-батыс шекарасына Еділ өзенінің суы келеді. Көкарна — Каспий теңізінен су шығатын канал, ол арқылы теңіздің суы “Атырау-Астрахань” автомобиль жолын кесіп өтіп, құмайт дала қойнауына жетеді. Жайықтың жоғары сағасында сәуір айының ортасынан басталатын көктемгі су тасқыны кезінде су арналары толғанмен жаздың аптап ыстығы кезінде тайыздап, тіпті шет жерлердегі тарамдары кеуіп қалады. Аудан аумағының жер бедері мен топырақ қабатының ерекшеліктеріне байланысты каналдар ирелеңкі келеді.

Ежелгі [[Жалтыр (көл, Атырау облысы)|Жалтыр көлі]] жөне басқа табиғи айдындар бұл күнде тартылып, құрғап қалған. Өткен ғасырларда теңіз суы құйған бірнеше көл тұзды сорға айналған.&lt;ref&gt;Исатай ауданы, «Арыс» баспасы, Алматы 2003 ISBN 9965-17-1165&lt;/ref&gt;

==Шаруашылығы==
Айналысатын негізгі  - мал шаруашылығы, малдың етін өндіру. 2009 жылы ([[қаңтар]]-[[қазан]]) өндірілген ет 4,4 мың тонна (тірі салмақта), сиыр сүті - 3,4 мың тонна, жұмыртқа - 154 мың дана өндірілді. 2009 жылдың 1 қарашасына аудандағы мүйізді ірі қара саны - 11,6 мың бас, қой мен ешкі - 50,9 мың бас, жылқы - 8,8 мың бас, түйе - 7,4 мың бас болды.&lt;ref&gt;“Қазақстан”: Ұлттық энциклопедия/Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы “Қазақ энциклопедиясы” Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9&lt;/ref&gt;

[[Шағын бизнес|Шағын және орта бизнесті]] дамыту мақсатында Исатай ауданы көлемінде көптеген игілікті істер атқарылған. Ауданда 2018 жылдың 1 маусымдағы мәліметі бойынша, 2042 шағын кәсіпкерлік субъектілері (оның ішінде заңды тұлғалар 133, дара кәсіпкерлер 1693, [[Шаруа Қожалығы|шаруа қожалықтары]] 216) тіркелген. Күні бүгін нақты жұмыс жасап тұрғаны 1446 (заңды тұлға 71, дара кәсіпкерлер 1164 және шаруа қожалықтары 211) кәсіпкерлік субъектілері болып отыр. 
Шағын және орта бизнес субъектілерінде жұмыс жасайтын адамдардың саны 2182 адамды құрап отыр. Тіркелген кәсіпкерлердің басым бөлігі, яғни 55%-ы сауда-саттық саласында, 21%-ы жолаушы және жүк тасымалымен айналысатындар, 7%-ы ауыл-шаруашылығы, ал қалған 17%-ы қызмет көрсету түрлерінің үлесіне тиіп отыр. 2018 жылдың 1 қаңтарына алынған есеп бойынша, 4 [[қонақ үй]], 16 [[мейрамхана]], 27 [[шайхана]], кафе-бар, 102 [[Дүкен|азық-түлік дүкені]], 6 наубайхана, 2 [[жылыжай]], 7 [[сауда орталығы]], 10 кеңсе, құрылыс және шаруашылық дүкені, 16 [[шаштараз]], тұрмыстық қызмет көрсету орталығы, 12 техникалық қызмет көрсету орны, 4 жанар-жағармай стансасы, 1 тіс салу емхана, 1 жекеменшік дәріхана қызмет көрсетеді.

== Кәсіпорындары ==
'''[[Жайықмұнай|«Жайықмұнайгаз» мұнай-газ өндіру басқармасы]]''' — 1973 жылы құрылды. Басқармада 17 кен алаңы игерілуде. Мұнай мен газды өндіру және өңдеумен айналысады.&lt;ref&gt;https://emba.kz/kaz/strukturnye_podrazdeleniya/ngdu_zhaiykmunaigaz/&lt;/ref&gt;

'''[[Сазанқұрақ|«Сазанқұрақ» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі]]''' — Исатай ауданында мұнай өндіруші тұңғыш шетелдік компания.&lt;ref&gt;https://atr.kz/zhanalyqtar/atyirauda-yi-t-yish-m-nay-ndirushi-shet/&lt;/ref&gt; Жылына 70 мың тонна мұнай мен 750 мың текше метрден астам  газ өндіреді.

'''[[Прикаспиан Петролеум компани|Прикаспиан Петролеум компани жауапкершілігі шектеулі серіктестігі]]''' — көмірсутек шикізатын барлаумен айналысатын жауапкершілігі шектеулі серіктестік. Мұнай көздерін іздестіру жұмыстарын жүргізеді.

'''[[Светланд-ойл|«Светланд-Ойл» ЖШС]]''' — 1991 жылдың маусым айында жеке кәсіпорын ретінде құрылған. Негізгі қызметі Исатай ауданындағы Октябрьское мұнай кен орнын игеру. Кәсіпорын бұрғылаған ұңғымалардан алғашқы мұнай 1993 жылдың мамыр айында алынды.

'''[[НБК|«НБК» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі]]''' — Көмірсутек шикізатын барлаумен және өндірумен айналысатын жауапкершілігі шектеулі серіктестігі. 2002 жылы қайта тіркелген. Исатай аумағында орналасқан [[Батыс Новобогат мұнай кен орны]]нда геологиялық жұмыстарын жүргізіп, мұнай өндіреді.

'''[[Жамбай ЖШС|«Жамбай» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі]]''' — 1999 жылдың 7 сәуірінде Каспий теңізі қазақстандық секторы қайраңының Оңтүстік Жамбай - Оңтүстік Забурунье бөлікшесінен 100%-дық үлеспен көмірсутектерді барлау, игеру және өндіру мақсатында құрылған.

'''[[Потенциал Ойл|«Потенциал Ойл» ЖШС]]''' — көмірсутек шикізатын барлаумен, өндірумен және бөлісімдеумен айналысатын жауапкершілігі шектеулі серіктестік. Құрылтайшылары - &quot;Bekstar International Limited&quot; және &quot;Firsk International Oil Corporation&quot; компаниялары. Серіктестіктің негізгі қызметі Атырау облысы Исатай ауданының аумағында орналасқан Бегайдар бөлікшесінің көмірсутектерін барлау, өндіру, сақтау, тасымалдау және өткізу.

== Құрылыс, транспорт саласы ==
'''Құрылыс саласы.''' Ауданның құрылыс саласының негізгі өркендеу кезеңдері 1977 жылдардан бастау алады. Ауданда құрылған СУ-1 құрылыс мекемесі, ДСУ-89 - жол құрылысы мекемесі, ПМК-909 мекемелері мұнай кеніштері мен аудан орталығының, ауылдық елді мекендердегі әлеуметтік-тұрмыстық ғимараттарды салуда айтарлықтай із қалдырды. Тәуелсіздік алған жылдардан кейін аудан орталығы мен ауылардан қазіргі заман талабына сай ғимараттар бой түзеп, ауылдар сәулеті келбеттенген. Құрылыс жұмыстарын жүргізуші кәсіпорындар арасында жергілікті «Болат-Д» ЖШС, «Арайстройсервис» ЖШС, кәсіпорындары бар.

'''Транспорт саласы.''' Аққыстау автотранспорт кәсіпорны, Гурьев автоколоннасының №2553 базасынан [[Хамит Ерғалиев ауылы|Новобогат селосына]] 1977 жылы 10 шілдеде ескі жөндеу зауытының орнына шаңырақ көтерді. Жаңа филиалға бұрынғы МТС орны беріліп, филиалдың құрамында 35 жүк машинасы, 4 автобус транспорты ғана болып, оларға 1 колонна бастығы, 1 механик, 2 диспетчер, 60 жүргізуші, 8 жөндеуші жұмыс жасады. 
1980 жылдың 1 қаңтарынан филиал Аққыстау автотранспорт кәсіпорны болып ұйымдастырылып, аудан орталығына көшірілді. Аққыстау автотранспорт кәсіпорны алғаш ұйымдасқанында 72 адам еңбек етсе, кейін құрам саны 217 адамға дейін өсті. Мекемеішілік автобустар паркі аудан орталығынан Атырау қаласына, селолық округтерге қатынайтын жолаушыларға тоқтаусыз қызмет жасады. 

'''Теміржол саласы''' өркендеуі Атырау- Астрахан теміржол құрылысының басталуымен тығыз байланысты. УС-99 тресінің СМП мекемелерінің құрылыс отрядтары аудан аумағының [[Исатай (Атырау облысы)|Исатай]], [[Аққыстау]] ауылдарынан станса, Бақсай, [[№17-темір жол айрығы (Атырау облысы)|Томан]], №12, №13, №14, №15, №16 разъездері құрылысын бастады. 1968 жылы қазан айында Атырау-Астрахан теміржолы уақытша іске қосылып, Волгоград мұнай айыру зауытына Атыраудан мұнай тиелген эшалондар жіберілуі аудан аумағынан өткен алғашқы тасымал жүгі болатын. 1969 жылы 1 желтоқсан айында Атырау стансасынан алғаш рет жолаушылар таситын Атырау-Астрахан пойызы сапарға шықты. Аққыстау стансасы 1969 жылы құрылып, 1971 жылы толық эксплуатацияға берілді. 1969 жылы 3 санатты станса ашылған кезде 5 кезекші, 5 пойыз құрастырушы, 4 пойыз құрастырушы көмекшісі, 4 жүк қабылдап тапсырушы, 2 жүк кассирі, 4 билет кассирі, 5 станция кезекшісінің көмекшісі, 4 вокзал кезекшісі қызмет атқарған. 
Халық шаруашылығына, оның ішінде кеңшарларға шөп, ағаш, пішен, көмір, басқалай ауылшаруашылық заттары, жеміс жидек барлығы вагондармен Аққыстау стансасы арқылы жеткізілді. Ауданда құрылыс объектілерінің көптеп салынуына орай және жеке сектордың сұранысы көбеюі нәтижесінде стансаның жүк тасу жоспары жылдан-жылға көбейіп, жоспар артығымен орындалуда. Станса басында жол дистанциясының жолшылары, ШЧ-8 дистанциясының байланысшылары, ВЧД-1 стансасының вагон бақылаушылары, ЭЧ-4 дистанциясының электромонтерлері өз қызметтерін атқаруда.

== Байланыс, энергетика және газ жүйесі салалары ==
'''Аудандық пошта байланыс торабының''' негізі 1930-шы жылдары қаланған деп есептеледі. 1977 жылы байланыс торабы қайта құрылды. Ол кезде байланыс торабының қызмет міндетіне екі сала - [[Телефон байланысы|телефон]]-[[Телеграф|телеграф]] байланысы және [[пошта]] қызметі кірді. Ал 1993 жылы телефон байланысы жүйесі жаңадан құрылған телекоммуникация торабына берілді.

Бүгінде пошта байланыс торабының халыққа көрсететін қызмет ауқымы кеңейген. Халық тұтынатын заттар, [[газет]]-[[журнал]]дар, [[марка]], конверт сату, пошталық хабарлама жөнелтімдерін, хат-хабар, [[жеделхат]], посылка қабылдау мен жіберу, мерзімді [[баспасөз]]ге жазу мен жеткізіп беру, коммунальдық қызмет түрлері [[төлем]]дерін және жергілікті салықтар мен алымдарды қабылдау, [[еңбекақы]], [[зейнетақы]], [[жәрдемақы]] төлеу мен жеткізу, несие беру мен несие қайтарымын қабылдау, бағалы қағаздар нарқы қызметін көрсету және тағы да басқа қызмет түрлерін көрсетеді. 

Қазіргі уақытта аудандық пошта торабы құрамында алты пошта байланыс бөлімшесі, бір пошта байланыс тірегі және бір жылжымалы пошта байланыс бөлімшесі қызмет көрсететін құрылым және екінші дәрежелі банк деңгейінде несие берумен айналысады. Пошта торабының қызметі толықтай компьютерлік жүйеге көшірілген.

'''Аудандық телекоммуникация торабы''' — 1977-82 жылдары Гурьев-Аққыстау әуелік желілік байланысы болып аталса, 1988-90 жылдары ауданның таралуына байланысты Махамбет аудандық байланыс торабына қосылды. 1983 жылы қазан айында аудандық байланыс торабының ғимараты пайдалануға берілді. 1993 жылы Исатай аудандық байланыс торабы екіге бөлініп, «Қазақтелеком» ААҚ-ның Исатай аудандық телекоммуникация торабы құрылды. 1985 жылы аудан орталығында автоматтандырылған қалааралық байланыс, 2002 жылы [[Аққыстау]] селосында сыйымдылығы 1500 номерлік сандық 812000 стансасы іске қосылып, селоішілік кабель сыйымдылығы өсірілді. 2003-2005 жылдары [[Хамит Ерғалиев ауылы|Новобогат]], [[Тұщықұдық (Атырау облысы)|Чапаев]], [[Жанбай]], [[Нарын (Атырау облысы)|Нарын]], [[Исатай (Атырау облысы)|Исатай]], [[Зинеден|Забурын]] ауылдарында сандық М200 стансасы орнатылып, кабель сыйымдылықтары өсірілді. Аудан орталығында 2004-2005 жылдары 550 номерге телефон кеңейтілді. 2006 жылы Гран, [[Қызылүй (Атырау облысы)|Қызылүй]] елді мекендеріне телефон байланысы жеткізіліп, 2008 жылы аудан орталығынан 200 шақырымдай қашықтықтағы Үштаған, [[Мыңтөбе (ауыл)|Мыңтөбе]], [[Айбас (Атырау облысы)|Айбас]] елді мекендеріне спутниктік жүйе арқылы телефон байланысы орнатылды.
[[Сурет:Исатай ауданындағы жел электер қондырғылары.jpg|thumb|оңға|350px|Исатай ауданындағы жел электр қондырғылары]]
'''Ауданның электр жүйесі''' бастауын 1972 жылы қуаты 10 000 кВА екі трансформаторы бар 110/35 (10 кВ Аққыстау қосалқы стансасының (подстанция) іске қосылуынан алады. 
1972 жылы [[Аққыстау]] ауылынан 110/35 (10 кВ-тік Аққыстау қосалқы стансасы салынып, оған 10 кВ-тік 70 километрге жуық жоғарғы кернеулі әуе желілері жалғанып, [[Хамит Ерғалиев ауылы|Новобогат ауылы]], одан кешікпей қараша айында [[Тұщықұдық (Атырау облысы)|Чапаев ауылы]], [[Қызылүй (Атырау облысы)|Қызыл үй елді мекені]], 1973 жылдың жазында Жанбай ауылы жоғарғы кернеулі электр желісіне қосылды. 
1974 жылы желтоқсан айында Х.Ерғалиев ауылынан қуаты 2500 кВА №83-ші Новобогат қосалқы стансасының салынуы, оған Бақсай өзегінің бойынан 14-16 электр сораптары (насос) жалғанып, кеңшардың жем-шөп дайындауына мол үлесін қосты. 
Ауданда [[Забұрын (Забурунье) мұнай кен орны|Забурын кен орнының]] ашылуына байланысты Зинеден ауылынан №95-ші Октябрьская қосалқы стансасы 1991 жылы іске қосылып, оған кен алаңынан басқа Зинеден ауылы мен Амангелді ауылының тұрғын үйлері және бірнеше малшы қыстақтары қосылды. Аудан территориясынан газ құбырының өтуіне байланысты осы жылы №94-ші Тайман қосалқы стансасы да, іске қосылып, аудандағы қосалқы стансалар саны 4-ке жетті. 1998 жылы шілде айында Аққыстау учаскесі «Исатай аудандық электр жүйесі» деген атпен іріленіп қайтадан құрылды.

Манаштағы қуаты 52 МВт болатын станция «Ветроэнерготехнологии» ЖШС қаражатымен 12,3 млрд теңгеге салынған. Станция желдің күшімен ғана энергия беретіндіктен, оның ай сайынғы жіберетін қуаты желге тәуелді. Мердігер компания аудандағы үнемі күшті жел болатын жерді таңдауға екі жылдай уақыт жұмсап, Исатай ауданындағы Манаш ауылына жақын жердегі учаскені лайық деп тапқан. Осы жерде жоғарыдағы  желдің орташа жылдамдығы жыл бойына секундына 8-10 метр болады. «Жел қағарлардың» қалыпты жұмыс істеуі үшін желдің жылдамдығы 4-тен 25 м/с-қа дейін болу қажет. Жел күшейген жағдайда қондырғы автоматты түрде өшіп, қолайлы ауа райын күту режиміне ауысады. Жел электр қондырғыларының жалпы биіктігі 100 метрден асады, 4 секциядан тұратын тіреу салмағы 148 тоннаны, генератор 58 тоннаны, ал «винт» қалағының салмағы 21 тоннаны құрайды. Бір қалақтың ұзындығы 32 метр, ал ротормен бірге осы алып «пропеллердің» диаметрі 65 метр.&lt;ref&gt;https://azh.kz/kz/news/view/41462&lt;/ref&gt;

'''Аудандағы газ жүйесі''' тарихы Исатай ауданы Аққыстау селосында салынған кірпіш зауытын іске қосу мақсатында алғаш рет 1996 жылы [[Тұщықұдық (Атырау облысы)|Тұщықұдық ауылында]] «Ташкент-2» АГТС-і (Автоматты газ тарату стансасы) құрылысы аяқталып, пайдалануға берілуінен бастау алады. Аудан жалпы табиғи газды тұрмыста пайдалануға алғаш рет 2001 жылы қол жеткізіліп, аудан орталығы тұрғындарын табиғи газбен қамту жұмыстары басталды. 
2002-2004 жылдары Х.Ерғалиев, Тұщықұдық және [[Исатай (Атырау облысы)|Исатай]] елді мекендеріне табиғи газ пайдалануға берілді. Осыған орай «Атырауоблгаз» ААҚ-ның Аққыстаудағы бөлімшесі ашылып, жұмыс жасай бастады. 2006 жылдың қаңтар айынан «ОблТрансГаз» КМК, 2012 жылдың тамыз айынан «Атырауоблгазжелілері» АҚ, 2012 жылдың қараша айынан «ҚазТрансГазАймақ» АҚ-ы, Атырау өндірістік филиалдары болып өзгертілген мекемелердің аудандық Исатай газ шаруашылығы филиалы қалыпты жұмыс жасап келеді.
Сонымен қатар [[Жанбай]], [[Жаңа Жанбай]], [[Нарын (Атырау облысы)|Нарын]] елді мекендерін табиғи газбен қамту мақсатында «ГАЗПРОММАШ-10» АГТС-ы 2008 жылы қолданысқа берілді. 
Ауданның 96% толықтай газбен қамтылған.

== Дін және өркениет ==
Аудандағы діннің қалыптасуы Бөкей ордасынан бастау алады. Нарындық қазақтар арасында алғаш сауат ашып, бар мүмкіндігінше діни білім алғандардың бір бөлігінің мешіттер ашуы құм қазақтарының еңсесін тіктеді. Исатай ауданы аумағында болған Обалы мен Орпадағы Байғазы мен баласы Мақаш, Қорықтағы Дәулетияр, Бегайдардағы Ахмет, Сүйектідегі Лұқпан, [[Забұрын]]дағы Меңетай, Кетешағылдағы Елеш, [[Тұщықұдық (Атырау облысы)|Тұщықұдықтағы]] Құрманбек, Дуабергендегі Нұртаза, [[Жанбай]]дағы (Қызылжар), Төлеміс, Забурындағы Құрманбай т.б. кұдай үйлері діни сауат ашу жолындағы істің бастамашылары бола білді. Білімдерін жетілдіріп, дінге деген сенімдері артқан діни тұлғалардың бір легі Меккеге жол салып, [[қажылық]] парыздарын өтеді. Олардың арасында үш рет барған Алдоңғар Қарақұлұлы, Нұрпейіс қажы Әлішұлы, Әйіп қажы Бекенұлы сынды азаматтар болды. Халық арасында емшілігімен танылған Ақмаңдай әже Мырзағұлқызы, Жабас, Сәт-Ата, Толыбай әулиелердің жолын Қайыр Жақияұлы, Дәрісқали Иманғалиұлы, Тәни Есалыұлы, Мүтіш Серғазыұлы, Әжен Батырбекұлы, Ғизат Аяшев, Зейнеден Құрасұлы, оның ұлдары Уалитхан мен Рыспайлар жалғастырып, халықтың жан шипасы үшін аянбай қызмет жасады. 
[[Сурет:«Қамысқала» мешіті Исатай ауданы.jpg|thumb|оңға|300px|'''&quot;Қамысқала&quot; мешіті''']]
Қазақ елі тәуелсіздік алған жылдардан бастап, дінге деген көзқарас жаңарып, жастар имандылыққа бетбұрыс жасады. Аудан көлемінде [[Хамит Ерғалиев ауылы|Х.Ерғалиев ауылынан]] «Қамысқала», [[Аққыстау]] селосынан «Зинеден Ата» мешіттері салынды.

'''Зинеден Ата мешіті''' — аудан орталығындағы мұсылмандар құлшылық ететін ғимарат. Мешіт жобасы классикалық ислам үлгісінде күмбезді, қос мұнаралы болып салынған. Аудан тұрғындарының рухани орталығына айналған үйде жастарды имандылыққа тәрбиелеуде көптеген игілікті шаралар атқарылып келеді. Мешіттің негізін қалаушы Исатай ауданының Құрметті азаматы, Сәт баба ұрпағы - Рыспай Зинеденұлы. Мешіттің ашылуына Қазақстан мұсылмандары діни басқармасының төрағасы, бас мүфти [[Әбсаттар Бағысбайұлы Дербісәлі|Әбсаттар қажы Дербісәлі]] қатысты.

'''Қамысқала мешіті''' — Х.Ерғалиев ауылында орналасқан діни ғимарат. Мешіт үйінің құрылысы Исатай ауданының Құрметті азаматы, [[Нұрпейіс Мақашұлы Мақашев|Нұрпейіс Мақашевтың]] бастамасымен салынды. Құрылысты жүргізген мердігер «Ғимарат» ЖШС.
2004 жылы салынған. Жалпы аумағы 0,36 га. Мешіт ерлер залы (80,7 шаршы метр), әйелдер залы (42 шаршы метр) және имам бөлмесінен тұрады. Оның 14 метрлік 1 мұнарасы және екі бүйірінде 10 метрлік екі мұнарасы бар. Үлкен күмбезі негізгі зал үстіне салынған. Алла үйі дала түстес кірпіштен қаланған. Қасбеті Орта Азиялық мешіттер сәулетін еске салады. Ғибадатхана михрабына шаһадат калимасы, ал екі жағына «Алла» және «Мұхаммед» деп жазылған. Күмбез астына [[Аят әл-Курси|«Аятул курси»]] аяттары өрнектелген.&lt;ref&gt;https://www.muftyat.kz/ru/mosque/3167/&lt;/ref&gt;

== Тарихи және мәдени ескерткіштер ==
Исатай ауданы - көне тарихты өлке болғанымен, аймақтың негізгі құрамы Нарын құмы тарихи тұрғыдан әлі де зерттелмей келеді. Аудан көлемінде археологиялық зерттеулерді айтпағанда, жай ізденістегі экспедициялар жұмыс жасамаған. Сондықтан да бұл аймақта тарих, сәулет және монументальды өнер ескерткіштері сирек кездеседі. Атырау облысы тарихи-мәдени мұраны қорғау, қалпына келтіру және пайдалану жөніндегі мемлекеттік инспекцияның есебінде Исатай ауданы бойынша 10 ескерткіш ғана тіркелінген (2017).

Аққыстау селолық округінің аумағында үш жерде орналасқан ескі қорымдардағы құлпытастар есепке алынған. XIX ғасыр мәдениетінің азаматтық сәулет өнерінің көне үлгісі болып табылатын бұл [[сағанатам]]дар мен [[құлпытас]]тар қатты тасқа ойып өрнектер салу, араб әріптерімен жазу арқылы жасалған. 

Тарихи және мәдени ескерткіштердің бір тобы 1836-38 жылдардағы ұлт-азаттық көтерілістің басшысы [[Исатай Тайманұлы|И.Таймановқа]] арналған. Нарын ауылдық округі аумағында 1991 ж. Исатайдың 200 жылдығына арналған шаралар өткен жерде, батырдың әкесі Тайман жерленген жерге ескерткіш белгілер қойылды. 
[[Сурет:Таскран. Исатай ауданы.jpg|thumb|оңға|300px| '''Таскран''' шекаралық белгісі]]
'''ТАСКРАН шекаралық белгісі''' — [[Аққыстау]] ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 2 шақырым қашықтықта орналасқан Таскран белгісі кезінде шекаралық белгі ретінде орнатылған. Биіктігі 10,5 м, жалпы көлемі 7,8x7,0 м. Мұнараның үштен екі бөлігі шикі кірпіштен қаланып, жоғарғы жағы қамыс пен саз балшықтан жасалған. «Атырау-Астрахан» автомобиль жолының бойында орналасқан. Орал өңірі өз алдына облыс болып, Орынбор губерниясынан бөлініп, Астрахан губерниясына берілгенде Астрахан губерниясымен екі аралық мың шақырым қашықтықты тең бөлетін шекара сызығы жыртылып белгіленген. Теңізге тірелетін жерге жеткенде тастан биік етіп осы белгіні орнатқан. Бұл белгі теңіздегі балықшыларға бағдар болған, ол үшін суға қара ала таяулар қағылған.. Қанша уақыт өтсе де сол қалпында сақтаулы.&lt;ref&gt;https://atpress.kz/kz/11423-taskran-tarikhy&lt;/ref&gt;

'''БӨКЕЙ сұлтан көне жұрты''' — [[Тұщықұдық ауылдық округі (Атырау облысы)|Тұщықұдық ауылдық округінен]] 20 шақырым қашықтықта Жалтыр көлінің жиегінде орналасқан тарихи мекен. Бөкей хан 1901 жылы орыс патшасынан рұхсат алып, Еділ-Жайық арасына қоныс тепкендегі алғашқы орналасқан мекені. Осы қонысқа көшіп келген жылы қайтыс болған Бөкей шешесінің мәйіті де осы жерде. Төре тұқымының әдет-ғұрпы бойынша құпия жерленген, ескерткіш-зират тұрғызылмаған. Сұлтанның көне жұртындағы ескерткіш белгі - 2016 жылы аудандық әкімшілік бастамасымен қойылды.

'''ИСАТАЙДЫҢ көк татыры''' — атанған жер [[Айбас (Атырау облысы)|Айбас елді мекенінен]] батысқа қарай, 25 шақырым жерде, Құсқонбас пен Үштағанның Құрманғазы ауданымен шектесетін жерінде орналасқан. Исатай бастаған көтерілісшілер осы жерден оқ-дәрі дайындап, ұсталар найза, сүңгі, айбалта, қылыш, мылтық т.б. қару-жарақ соққан. Ені 10-15 метр, ұзыны 25-30 метр болатын тегістіктің бетін темір тотығы мен күкірт араласқан көкшіл құм басып жатыр. Жер астынан күңгірлеген, жаңғырыққан үн шығуына қарағанда, татыр астында бос кеңістік бар деген тұжырым бар.&lt;ref&gt;https://articlekz.com/kk/article/32625 Жергілікті жер-су атауларының тарихы (Исатай ауданы мысалында)&lt;/ref&gt;

'''ИСАТАЙДЫҢ қол жинаған орны''' — Азаттық көтерілісінің басшысы Исатай Тайманұлы 1836 ж. Манаш ауылының арқа бетіндегі Дүзентөбе деген жерде 200-дей көтерілісшінің басын біріктіріп, қол жинаған. 1991 ж. Исатай Тайманұлының 200 жылдық мерейтойына орай осы жерде республикалық мереке өткізілді.

'''ҚҰСҚОНБАСТАҒЫ тас төбелер''' — тарихи мекен. Құсқонбастан батысқа қарай 80 шақырым қашықтықта Құрманғазының Керей-Ашық қыстағына жақын жерде Исатай батыр сарбаздары [[Карл Карлович Геке|Геке әскерлерімен]] шешуші шайқасқа түскені белгілі. Тарихшылардың пайымдауынша, Нарынның шығысындағы Бекетай құмындағы Тастөбе шайқасы өтті деген жерлер осы аймақ болуы мүмкін деген жорамалдар бар. Биік қыраттың биіктігі 5-6 метр шамасында, аумағы қазақтың он екі қанатты киіз үйінің аумағындай жердегі құмдар арасынан жұдырықтай-жұдырықтай көк тастар көрініп жатыр. Бұл тастар жаудан қорғану үшін 100 шақырым қашықтықтағы [[Бесшоқы (қырат)|Бесшоқы тауынан]] тасып әкелініп, қолдан тұрғызылған шығар деген болжамдар көптеп айтылады.

== Аудан мәдениеті ==
Ауданның мәдениет мекемелерінің тарихы 1930-шы жылдардағы қызыл отаулардан басталады. Қызыл отаулар үгіт-насихат шараларының ұйтқысы, көркемөнерпаздықпен айналысатын, білім деңгейін көтеретін орын болды. Ұсақ ұжымшарлар ірілендіріліп, олардың экономикасы нығайған кезде ұжымшар орталықтарында клубтар ашылды. Ауданның елді мекендерінде өнерлі жандардың басын біріктіретін драма үйірмелері, [[оркест]]рлер, [[хор]] ұжымдары құрылып жұмыс істей бастады.
[[Сурет:Аққыстау халық театры.jpg|thumb|оңға|300px|Аққыстау халық театры]]
Аудандық мәдениет бөлімін 1945-57 жылдар аралығында басқарған Жұмабай Қуанышев, Ғабит Ідіркенов, Боқан Ержанов, Бисен Жұмағалиевтер мәдениет мекемелерінің жұмысын жетілдіруге, [[көркемөнерпаздық]]ты дамытуға көп еңбек сіңірді. Облыс бойынша алғашқы халық аспаптар оркестрі ұйымдастырылды. 1957 жылы Бүкілодақтық халық шығармашылығы фестивалі шеңберінде өткен облыстық байқауда аудан оркестрі жүлделі орынды иеленді. Ауданда өнердің үлгісі [[Тұщықұдық (Атырау облысы)|Чапаев]] (қазіргі Тұщықұдық) селосы болды. Драма ұжымы 1967 жылы халық театры атағын алды. Басқа ауыл-селоларда да көркемөнерпаздық кең өріс алды. Өнер топтары, жанұялық ансамбльдер көбейді.

1990 жылы Исатай ауданы қайта құрылғаннан бері аудандық мәдениет бөліміне Мирас Қибашев, Манарбек Дәулетов, Ақылбек Рысқалиев, Света Жарылғасова жетекшілік етті.

Тәуелсіздік жылдарында ауданда [[айтыс]] өнері дамып келеді. Шынарбек Қабиев, Саадат Нұрманов республикалық ақындар айтыстарында жүлдегер атанса, олардың соңынан бір топ жас ақындар өсіп келеді.

Қазір ауданда 3 мәдениет үйі, 6 селолық клуб, 3 жылжымалы клуб, 1 халық театры, И.Тайманұлы мұражайы, 18 [[кітапхана]] қызмет көрсетеді. Соңғы бес жылда [[Нарын (Атырау облысы)|Нарын]], [[Қызылүй (Атырау облысы)|Қызылүй]], [[Зинеден|Забурын]] селолық клубтары ашылды. Аудандық орталық кітапхана 1911 жылы 480 дана кітаппен [[Аққыстау]] селосында ашылса, қазір кітап қоры 141184 данаға жетті. 2006 жылы кітапхана республикалық автоматтандырылған кітапханалық-ақпараттык жүйе (РАБИС) бағдарламасына қосылып, электрондық каталог жасақталды.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;/&gt;

== Халық ағарту ісі ==
Қазан революциясына дейін құм өңіріндегі ауылдарға М.Шектібаев, М.Ахсартов деген мұғалімдер келіп, сауаттандыру жұмыстарын жүргізген. 
1939 жылы ауданда 35 [[Бастауыш мектеп|бастауыш]], 2 [[Орта мектеп|орта]], 9 орталау мектеп болды. Жалпы елдегі сауатсыздықты жоюмен қатар халық арасында үгіт-насихат жұмыстарын жүргізуге ауыл мұғалімдері белсене араласты.
Ұлы Отан соғысынан бұрын Нарын құмының әрбір ауылдық кеңесінің қарауында бір мектептен болды. 

1957 жылдан кеңшарлар құрылған соң құмдағы мектептер кеңшарлар орталықтарына көшіріле бастады. 1963 жылдан бастап балалар бақшалары ашылды. 1977 жылы ауданда 7 орта, 3 сегіз жылдық мектеп, 9 интернат болды. 1976-1977 оқу жылының қортындысында 5613 бала, 1977-1978 оқу жылында 5782 бала оқыды. Оған 357 мұғалім ұстаздық етті. 
2008 жылы ауданда 9 орта, 1 орталау, 4 бастауыш мектеп, 1 спорт мектебі, 3 саз мектебі, 8 [[балабақша]], 1 оқушылар үйі жұмыс жасайды. 

Аудандық білім беру мекемелерінің материалдық-техникалық базасы жақсарды. Типтік үлгіде алғаш 1965 жылы Амангелді атындағы (Мәсәлімов) орта мектебінің құрылысы салынса, 1986-87 жылдары [[Аққыстау]], [[Тұщықұдық (Атырау облысы)|Чапаев]], [[Жанбай]] ауылдарында типтік орта мектептер салынды. Шалғайдағы [[Қызылүй (Атырау облысы)|Қызылүй]], [[Жасқайрат (Исатай ауданы)|Жасқайрат]] және [[Жаңа Жанбай]] елді мекендерінде бастауыш мектептер, Абай (2001), Новобогат (2004), Гагарин атындағы (2005), Исатай (2007) орта мектептеріне жаңадан типтік мектеп ғимараттары салынды.

== Денсаулық сақтау ісі ==
Емханалардың алғаш негізі 1928 жылы Новобогат ауданы құрылған кезде жұмыс жасаған екі [[Фельдшерлік-акушерлік пункт|фельдшерлік пункт]] негізінде қаланған. Аудандық аурухананың негізі 1944 жылы Новобогат кентінде ашылған 10 төсектік аурухана негізінде қаланды. 1950-ші [[Сурет:Исатай аудандық орталық ауруханасы.png|thumb|оңға|300px|Исатай аудандық орталық ауруханасы]] жылдары [[Айбас (Атырау облысы)|Айбас]], [[Мыңтөбе (ауыл)|Мыңтөбе]], [[Зинеден ауылдық округі|Забурын ауылдық Кеңестерінде]] 5 төсектік, [[Тұщықұдық (Атырау облысы)|Чапаев]] ауылында 10 төсектік ауылдық ауруханалар болған. Новобогат учаскелік ауруханасына 1967 жылы республика бойынша алғашқылардың қатарында типтік үлгідегі аурухана салынып, күні бүгінге дейін сақталуда. Аудандық орталық аурухананың 50 төсектік типтік үлгідегі ғимараты 2004 жылы салынып пайдалануға берілді. Чапаев, [[Жанбай]] ауылдарындағы учаскелік ауруханалар 1983 жылы селолық емханаға айналдырылды.

Денсаулық сақтау саласындағы реформалар талабына сәйкес 2000 жылы аудандық денсаулық сақтау бөлімі кұрылып, 2005 жылға дейін жұмыс жасады. 
Ауданда 2008 жылы аудандық орталық аурухана, Новобогат учаскелік ауруханасы және аудандық туберкулез ауруханасы халыққа медициналық қызмет көрсетсе, бір аудандық және екі селолық (Чапаев, Жанбай) отбасылық емханасы жұмыс істейді. 

2007 жылы Нарын, Забурын, Исатай селолық округтерінде фельдшерлік- акушерлік пункттер базасында дәрігерлік [[амбулатория]] ашылып, тұрғындарға қызмет көрсете бастады. 1984 жылы аурухана [[Аққыстау]] селосына жаңа ғимаратқа көшірілді.

== Баспасөзі ==
Қазіргі Исатай аудандық «[[Нарын таңы]]» газетінің тұңғыш саны 1953 жылы ақпанның 18-і күні «Малшылар үні» деген атпен жарық көрді. Газет өткен ауыл тұрмысының, аудан ел-жұртының еңбек және күрес жолын, қуаныш-мерейін, бастан өткерген қиын-қыстау шақтарын баяндады. 
«Малшылар үнінің» 5 жылда шыққан №561 санынан алғашқы редакторлар Төлеген Сатқанбаев пен Мүтәліп Шәріпов, жауапты хатшы Ғалымжан Үбенов
болды. Соғыстан кейінгі шаруашылықты қалпына келтіру жылдары мен оған ілісе аудан өңірінде атқарылған үлан-асыр өзгерістер, әсіресе ауыл-шаруашылығын өрге бастыру бағытында жасалған қадамдар газет беттерінде кеңінен көрсетіліп отырды.
[[Сурет:Нарын таңы газеті.jpg|оңға|300px|]]
20 жылдай үзілістен соң, 1977 жылғы қазанның бірінде «Нарын таңы» деген атпен қайта шыққан аудандық басылымның екінші өмірі сол уақытта өрлеу, кейінірек келе тоқырау аталған кезеңдегі ауданның өндірісі, транспорты мен құрылысы, ауыл-шаруашылығы салаларында қол жеткен табыстар, олардағы социалистік жарыс пен озаттар өнегесі, мәдениеттегі, білім беру мен денсаулық сақтаудағы істердің кеңінен жариялануы қамтамасыз етілді. 

Газет жылнамасындағы үшінші кезең аудан Исатай атын алып, қайтадан құрылуына байланысты 1991 жылдың 1 қаңтарынан басталады. Заман мен қоғамдағы өзгерістерге орай газеттің беталыс бағдары мүлдем жаңа сипатқа ие болды, тақырып мазмұны, материалдар стилі өзгерді. Көкейтесті мәселелерді қозғайтын, өзіндік көзқарастарын білдіретін жарияланымдар көбірек беріле бастады.
Ұлттық қадір-қасиетімізді кұрметтеп, салт-дәстүріміз бен халықтық әдет-ғұрыптарымызды, имандылықты өмірге орнықтыру мәселесіне кең орын берілетін болды. Экономика, саясат, әділет, сот, заң, әлеуметтік тұрмыс, тазалық, нашақорлық, темекі шегу, СПИД, қоршаған орта, көші-қон, индустриялық-инновациялық жобалар, агроөнеркәсіп және мұнай өндірісі, шаруагерлер тіршілігі, ауыл өмірі, жеке кәсіпкерлік, басқа да тақырыптағы мақалалар сараптамалық тұрғыда көбірек жарияланып келеді. 

Сондай-ақ қазіргі кезде басылымның мазмұны мен сапасына, көркемдік безендірілуіне көбірек мән беріліп,  «Қоғам», «Өңір өмірі», «Кәсіп пен нәсіп», «Газет ішіндегі газет», «Бұқара», «Шаңырақ», «Әлеумет», «Сырғалым», «Газет және оқырман», «Спорт», «Керуен», «Алдар көсе», т.б. жаңа форматта арнаулы беттері ашылды.&lt;ref name=&quot;Reference2&quot;/&gt;

== Аудан спорты ==
1977 жылы маусым айында Новобогат аудандық кеңесі атқару комитетінің жанындағы денешынықтыру және спорт комитеті болып кұрылды. 1990 жылы аудандық жастар ісі, туризм және спорт бөлімі, 2000 жылы туризм және спорт бөлімі, 2006 жылдан бастап аудандық денешынықтыру және спорт бөлімі болды.

Аудан көлемінде [[Қазақтың ұлттық спорт түрлері|ұлттық спорт түрлері]]н дамыту кеңінен іске асырылып келеді. [[Көкпар]], [[аламан бәйге]], [[Жорға жарыс|жорға]], [[Тай жарыс|тай]], атан жарыстарын өткізу дағдыға айналдырылды. Нарын өлкесінде [[ат баптау]] дәстүрі - ұрпақтан-ұрпаққа жалғасып келе жатқан өнер. 2007 жылы ауданның көкпар командасы жасақталып, алғаш рет облыстық жарыстарға қатынасты. 
Спорт пен денешынықтыруға жергілікті халыққа орталық [[стадион]], 2 мәдени спорт кешені, аулаішілік спорт алаңдары қызмет көрсетуде.
Аудандық балалар-жасөспірімдер спорт мектебі, олардың филиалдары өз саңлақтарын әлемдік додаға дейін тәрбиелеген жеңімпаздар дайындайтын білім ордасы ретінде танылуда.

== Исатай ауданының әкімдері ==
* Зұлбұқар Сүйнешов
* [[Жанай Беркалиев]]
* Нұртас Мұхтаров
* Насыр Дауылбаев
* [[Бақберген Қасымұлы Қарабаев|Бақберген Қарабаев]]
* Жәрдемғали Ахметов
* Нұрлыбек Ожаев
* Тұрарбек Сұлтанбеков
* Марат Мурзиев

== Ауданның танымал тұлғалары ==
* [[Ахмет Жұмашұлы Сүндетов|Ахмет Сүндетов]] – Қазақстанның еңбек сіңірген дәрігері. (Забурын а.)
* [[Дина Кенжеқызы Нұрпейісова|Дина Нұрпейсова]] – күйші композитор. (Бекетай құмы)
* [[Зақаш Камалиденов]] – қоғам және мемлекет қайраткері. (Орпа а.)
* [[Қаршыға Ахмедьяров|Қаршыға Ахмедияров]] –Қазақстанның халық әртісі, халық күйшісі, сазгер. (Таңдай а.)
* [[Нәбиден Әбуталиев]] – жазушы, драматург (Молшағыл а.)
* [[Фариза Оңғарсынова]]	- қоғам қайраткері, Қазақстанның халық жазушысы. (Манаш а.)
* [[Хамит Ерғалиев]] - қазақ ақыны, Қазақстанның халық жазушысы. (Новобогат а.)

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

==Сыртқы сілтеме==
*[http://www.isataiakimat.kz/index.php?option=com_content&amp;view=article&amp;id=9&amp;Itemid=17&amp;0711fe5e8965ca298634b262fde97285=5a8125750b3aa6f8390cac8f3faacf46 Исатай ауданы туралы]{{Deadlink|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}
 
{{wikify}}
{{Атырау облысы}}
{{Исатай ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Исатай ауданы]]</text>
      <sha1>9g9yzcy7jm3jek6nd6kcvxa1iuih933</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Құрманғазы ауданы</title>
    <ns>0</ns>
    <id>20350</id>
    <revision>
      <id>3065106</id>
      <parentid>3061400</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T17:56:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <comment>/* Әкімшілік-аумақтық бөлінісі */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="27755" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауданы
 |ауданның атауы      = Құрманғазы ауданы
 |елтаңба             = Құрманғазы ауданының эмблемасы.gif
 |ту                  = 
 |елтаңба сипаттамасы   = 
 |ту сипаттамасы        = 
  |lat_dir = N |lat_deg =  |lat_min =  |lat_sec = 
  |lon_dir = E |lon_deg =  |lon_min =  |lon_sec = 
 |облысы              = Атырау облысы
 |аудан орталығы          = [[Құрманғазы (Құрманғазы ауданы)|Құрманғазы]]
 |ауылдық округтер саны   = 19
 |кенттік әкімдіктер саны = 
 |қалалық әкімдіктер саны = 
 |ауылдар саны       = 49
 |қалалар саны       = 
 |әкімі              = Марат Бисенғалиұлы Мурзиев&lt;ref&gt;https://www.inform.kz/ru/v-atyrauskoy-oblasti-naznachen-novyy-akim-kurmangazinskogo-rayona_a3766201&lt;/ref&gt;
 |әкімдіктің мекенжайы  = 
 |құрылған уақыты    = [[1928]]
 |жер аумағы          = 20,8
 |жер аумағы бойынша орны  = 3-ші
 |тұрғыны             = 57 357 {{құлдырау}}&lt;ref&gt;[https://www.stat.gov.kz/api/getFile/?docId=ESTAT354434 Қазақстан Республикасы халқының облыстар және астана, қалалар, аудандар, аудан орталықтары және кенттер бөлінісіндегі жынысы бойынша саны (2020 жылдың басына)]&lt;/ref&gt;
 |халық саны бойынша орны  = 2-ші 
 |санақ жылы          = 2020
 |тығыздығы           = 2,2
 |тығыздығы бойынша орны   = 
 |ұлттық құрамы       = қазақ 97,7%, орыс 2,1%
 |телефон коды        = +7 71233
 |пошта индексі       = 0604XX
 |сайты               = 
 |карта               = Kurmangazy District Kazakhstan.png
 |әкімшілік бірліктің картасы = Kurmangazy District in Atyrau Region.svg
 |ортаққордағы санаты = 
}}
'''Құрманғазы ауданы''' — [[Атырау облысы]]ның солтүстік-батысындағы әкімшілік бөлік.

Аудан [[1928 жыл]]ы құрылған. Жер көлемі - 20,8 мың км². Халық саны [[2014 жыл]]ғы 1 шілде мәліметіне сәйкес 58 мың адам болды. Әкімшілік орталығы — [[Құрманғазы (Құрманғазы ауданы)|Құрманғазы]] (бұрынғы аты - Ганюшкин) ауылы.

==Географиясы== 
[[Сурет:Құрманғазы ауданы. Табиғаты.jpg|солға|250px]]
Құрманғазы ауданы батысында [[Ресей]]дің [[Астрахан облысы]]мен, солтүстігінде [[Батыс Қазақстан облысы]]ның [[Бөкей Ордасы ауданы|Бөкей Ордасы]] және [[Жаңақала ауданы|Жаңақала аудандарымен]], шығысында Атырау облысының [[Исатай ауданы]]мен шектеседі; оңтүстігін [[Каспий теңізі]]нің суы шайып жатыр. Жер 
бедері, негізінен, жазық, құмды және [[Каспий теңізі]]не қарай еңіс келеді. Ауданның солтүстігі теңіз деңгейінен 3 м биіктікте болса, оңтүстігі теңіз деңгейінен 25 — 27 м төменде жатыр. [[Нарын құмы]]на қарасты [[Қосдәулет]], [[Батпайсағыр]], [[Бұзанай құмы|Бұзанай]] және [[Ментеке]] атты құмдардың бөліктері аудан жерінің көпшілігін қамтиды. Аудан солтүстік батыстан оңтүстік шығысқа қарай 290 км-ге созылған.

Ауданның теңіз жағалауында көптеген [[арал]]дар ([[Зюйд]], Самовий, [[Баба (арал)|Баба]], [[Коневский осередок]], [[Жанбай аралы|Жамбай]] т.б.), [[түбек]]тер (Бабья Коса, Сухая Долгая коса, Тришкина коса т.б.), [[шығанақ]]тар (Бабий, Синее Морцо, т.б.) кездеседі. 
Ауданның орталық бөлігі біршама көтеріңкі келген. Мұнда аудандағы ең биік жер -Құдайберген төбесі (14 м) орналасқан. Төбеден шығысқа қарай 15 км жерде абс.биіктігі 13 метр болатын Бесшоқы қырқасы алып жатыр. 200 -ге жуық [[сор]]лар, қыстаулар мен жайлаулар, құдықтар, қоныстар т.б. географиялық нысандар көптеп кездеседі.

==Тарихы== 
Аудан тарихында халқымызды еуропалық мәдениетке үндеп, өркениетті елдердің мәдени-рухани мұрасына жақындауға, білім-ғылымды игеруге көп үгіттеген және сол бағытта ұлан-асыр еңбек еткен ағартушы, кезінде 40 жыл бойы I және II Теңіз жағалауы округтерінің әкімі (правитель) М.Бекмұханбетовтің еңбектері аса зор болды.

Ауданды ұйымдастыру науқаны тұсында ондаған балықшы, мал шаруашылықтары құрылды. 1918 ж. 16 ауылдық, кенттік Кеңес депутаттары 20 шағын балықшы кәсіпорындарын біріктірді. 30-жылдардан бастап тұтынушылар кооперациялары ұйымдастырыла бастады.
1920 жылғы қараша айында Орынборда өткен ҚазАКСР-інің құрылтай съезіне осы өлкеден делегат болып Ө.Айтасов қатысқан. 1922 ж. Бөкей губерниясы Кеңестерінің съезінде Теңіз уезі болып белгіленген де, оның құрамына 15 болыс біріктірілген. Ал 1928 ж. аудан болып құрылды. 1932 жылдың 1 мамырына ауданда 16 ұжымшар, 17 ауылдық кеңестері құрылып, Мыңтөбе, Қарағайлы, Дыңғызыл өңірлерінде тұрақты қазақ елді мекендерінің іргесі қалана бастады.
Ұлы Отан соғысы жылдарында 7 мың азамат майданға аттанып, олардың 4 мыңы елге қайтпады. М.Мұсаевқа, А.Афанасьевке, Ф.Мазуровқа Кеңес Одағының Батыры атағы берілді, Ғиззат Әліпов жауынгерлік «Даңқ» ордендерінің толық иегері болды.
Ауданның әлеуметтік-мәдени өміріндегі оң өзгерістерге Н.Манаевтың сіңірген еңбегі зор. Ол 1921-23 жылдары Теңіз уездік атқару комитетінін төрағасы болды. Кейін Қазақстанның оқу халык комиссары бола жүріп, аудан өңіріндегі, әдеби-мәдени жаңалықтарға үнемі үлес қосты. Еділ бойында қазақ тілінде жарық көрген алғашқы газеттердің бірі — «Кедей тілінің» жұмысына тікелей араласып, көмектесті.
Теңіз өңірі - ертеден өнер дарыған жер. Күй атасы [[Құрманғазы Сағырбайұлы|Құрманғазы]], домбырашы [[Дина Кенжеқызы Нұрпейісова|Дина Нұрпейісова]] осы топырақта дүниеге келген. Күйшілер [[Әзидолла Есқалиев|Ә.Есқалиевті]], [[Бақыт Тоқсанбайқызы Қарабалина|Б.Қарабалинаны]] жерлестері мақтан тұтады. Аудан топырағы Республика халық жазушысы [[Әбу Сәрсенбаев]]тың туып-өскен жері; оның ізін баса шыккан Е.Ғұмаровтын, О.Елбосыновтың әдеби мұралары елге танымал. 
1944 ж. ауданда ұйымдастырылған Теңіз ұжымшар- кеңшар театрында тәрбиеленген ҚазКСР-інің халық артисі 3.Сүлейменова мен X.Дүйсенәлиевтердің ізбасарлары 1959 ж. [[Теңіз халық театры]]н ұйымдастырды.

== Әкімшілік-аумақтық бөлінісі == 
Аудандағы 49 елді мекен 19 ауылдық округке біріктірілген:
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! Ауылдық округ/қала !! Халқы (2009) !! Елді мекендері
|-
| [[Азғыр ауылдық округі]] || 2 855|| [[Балқұдық]], [[Азғыр]], [[Қоңыртерек]] ауылдары
|-
| [[Ақкөл ауылдық округі (Атырау облысы)|Ақкөл ауылдық округі]] ||4 596 || [[Ақкөл (Атырау облысы)|Аққөл]] ауылы
|-
| [[Асан ауылдық округі]]|| 1 338 || [[Асан (Атырау облысы)|Асан]], [[Үштаған (Атырау облысы)|Үштаған]] ауылдары
|-
| [[Байда ауылдық округі]] || 1 765 || [[Котяевка]] ауылы
|-
| [[Бірлік ауылдық округі (Атырау облысы)|Бірлік ауылдық округі]]|| 2 124 || [[Бірлік (Құрманғазы ауданы)|Бірлік]], [[Амангелді (Құрманғазы ауданы)|Амангелді]] ауылдары
|-
|[[Дыңғызыл ауылдық округі]] ||2 487 || [[Жыланды (Атырау облысы)|Жыланды]], [[Ғизат Әліпов ауылы|Ғизат Әліпов]] ауылдары 
|-
| [[Еңбекші ауылдық округі (Атырау облысы)|Еңбекші ауылдық округі]] || 2 829 || [[Жұмекен]], [[Дәулеткерей (ауыл)|Дәулеткерей]], [[Қадырка]], [[Қошалақ (ауыл)|Қошалақ]] ауылдары
|-
| [[Жаңаталап ауылдық округі (Атырау облысы)|Жаңаталап ауылдық округі]] ||3 693 || [[Хиуаз]], [[Үлкенкүйген]], [[Жасарал]], [[Шағырлы (ауыл)|Шағырлы]] ауылдары
|-
| [[Көптоғай ауылдық округі (Атырау облысы)|Көптоғай ауылдық округі]] || 1 286|| [[Көптоғай (Атырау облысы)|Көптоғай]], [[Балықшы (Құрманғазы ауданы)|Балықшы (Рембаза)]] ауылдары
|-
| [[Кудряшов ауылдық округі]] || 2 325 || [[Арна (Атырау облысы)|Арна]], [[Кудряшов]], [[Жаңаауыл (Атырау облысы)|Жаңаауыл]] ауылдары
|-
| [[Қиғаш ауылдық округі]] || 1 104 || [[Қиғаш (Атырау облысы)|Қиғаш]] ауылы мен [[Дина Нұрпейісова (разъезд)|Дина Нұрпейісова]] жол айрығы (разъезі) 
|-
| [[Құрманғазы ауылдық округі (Атырау облысы)|Құрманғазы ауылдық округі]] || 12 750 || [[Құрманғазы (Құрманғазы ауданы)|Құрманғазы (Ганюшкин) ауылы]] 
|-
| [[Мақаш ауылдық округі]]|| 2 857 || [[Алға (Құрманғазы ауданы)|Алға]], [[Иманов (ауыл)|Иманов]], [[Қаракөл (Құрманғазы ауданы)|Қаракөл]], [[Көкарна (Құрманғазы ауданы)|Көкарна]], [[Әліпов (ауыл)|Әліпов]] ауылдары және [[Афанасьев (разъезд)|Афанасьев]] жол айрығы (разъезі)
|-
| [[Нұржау ауылдық округі]]||2 630|| [[Нұржау]], [[Жамбыл (Атырау облысы)|Жамбыл]] ауылдары 
|-
| [[Орлы ауылдық округі]]|| 2 311 || [[Орлы]], [[Шестой]], [[Каспий (Атырау облысы)|Каспий]] ауылдары
|-
| [[Сафон ауылдық округі]] || 1 771 || [[Сафоновка]] ауылы
|-
| [[Сүйіндік ауылдық округі]]|| 3 408 || [[Сүйіндік (ауыл)|Сүйіндік]], [[Батырбек]], [[Егінқұдық]], [[Жалғызапан]] 
|-
| [[Теңіз ауылдық округі (Атырау облысы)|Теңіз ауылдық округі]]|| 1 611 || [[Приморье (Атырау облысы)|Приморье]], [[Құмарғали]], [[Дәулет (Атырау облысы)|Дәулет]], [[Шайхы (ауыл)|Шайхы]] ауылдары
|-
| [[Шортанбай ауылдық округі]] || 1 762|| [[Шортанбай (ауыл)|Шортанбай]], [[Жасталап (Атырау облысы)|Жасталап]] ауылдары
|}

== Ірі елді мекендері ==
{| class=&quot;wikitable&quot;
! Атауы !! Статусы !! Халқы (2009)
|-
| [[Құрманғазы (Құрманғазы ауданы)|Құрманғазы]] || ауыл || {{өсім}} 12750
|-
| [[Ақкөл (Атырау облысы)|Ақкөл]] || ауыл || {{өсім}} 4596
|-
| [[Хиуаз]] || ауыл || {{өсім}} 3009
|-
| [[Сүйіндік (ауыл)|Сүйіндік]] || ауыл || {{құлдырау}} 2113
|-
| [[Нұржау]] || ауыл || {{өсім}} 2065
|-
| [[Алға (Құрманғазы ауданы)|Алға]] || ауыл || {{өсім}} 1972
|-
| [[Балқұдық]] || ауыл || {{құлдырау}} 1899
|-
| [[Жыланды (Атырау облысы)|Жыланды]] || ауыл || {{өсім}} 1876
|-
| [[Орлы]] || ауыл || {{өсім}} 1838
|-
| [[Сафоновка]] || ауыл || {{өсім}} 1771
|-
| [[Котяевка]] || ауыл || {{өсім}} 1765
|-
| [[Бірлік (Құрманғазы ауданы)|Бірлік]] || ауыл || {{өсім}} 1697
|-
| [[Жұмекен]] || ауыл || {{өсім}} 1414
|-
| [[Шортанбай]] || ауыл || {{өсім}} 1411
|-
| [[Приморье (Атырау облысы)|Приморье]] || ауыл || {{өсім}} 1333
|-
| [[Кудряшов]] || ауыл || {{құлдырау}} 1071
|}

==Климаты== 
Климаты — [[Континенттік климат|қатаң континенттік]], қаңтардың орташа температурасы –8°С, шілденікі +21°С. [[Атмосфералық жауын-шашын|Жауын-шашынның]] жылдық орташа мөлшері 100 — 150 мм. Салқындықпен жылылық жиі ауысып тұрады. Жазда ыстық кейде 40-43 градус болса, қыста суық 20-25 градусқа жетеді. Сәуір-мамыр, қыркүйек-қазан айларында жаңбыр жауады.

Жылдың салқын кезінде (қараша-наурыз айлары аралығы) мұнда Сібір [[антициклон]]ының батыс тармағынан келген ауа массасы басым болса, жылдың жылы мезгілінде Орталық Азия және Ираннан келген [[тропиктік ауа]] массасының ықпалы үстем болады.

Жауын-шашынның басым бөлігі (60-65%) жылдың салқын айларына келеді. Ауданда жел жиі соғып тұрады. Оның жағалау бойындағы жылдық орташа жылдамдығы 5-6 м/сек., Нарын құмында 3-5 м/сек. Шаңды-боранды күндер 10-20 тәулікке жетеді.

==Табиғаты== 
[[Сурет:Тұңғиықгүл.jpg |thumb|оңға|200px|'''Тұңғиықгүл (лотос)''']]
Ауданның оңтүстік батысында және оңтүстігінде (теңіз жағалауына жақын өңірде) шалғынды қоңыр, батпақты-шалғынды және жайылымның шалғынды топырағы қалыптасқан. Солтүстігіндегі Нарын құмында топырақ жамылғысы негізінен кәдімгі құмдақты сұр, құмдақты сортаң және сор топырақтардан тұрады.
Шаруашылыққа пайдаланылатын сулары Каспий теңізінің солтүстік-батыс бөлігінен, оған келіп құятын [[Еділ]]дің [[Қиғаш (өзен)|Қиғаш]] және басқа салаларынан, [[Нұрман]], [[Манаш]], [[Шектай]] және басқа көлдерден тұрады.

Өсімдік жамылғысына [[еркек шөп]], [[ақ жүзгін]], [[боз]], [[изен]], [[ебелек]], теріскен, [[қоңырбас]] кіреді. Қиғаш өзені бойында сұлулықтың символы – [[тұңғиық]]гүл (лотос) өседі.
Жануарлар дүниесінен  [[қарақұйрық]], [[ақбөкен]], [[түлкі]], [[қасқыр]], [[қоян]], [[сарышұнақ]], [[қосаяқ]], [[тышқан]]дардың көптеген түрі бар. Құстардан [[аққұтан]], [[көкқұтан]], [[аққу]], [[бірқазан]], [[шағала]], [[сұқсыр үйрек]], [[қасқалдақ]] кездеседі.
Балықтардан - [[бекіре]], [[шоқыр]], [[қортпа]], [[шип]], [[ақбалық]], [[сазан]], [[жайын]], [[шортан]], [[табан]], [[көксерке]], құты, [[алабұға]], қызылқанат, [[майшабақ]] т.б. кездеседі.

==Халқы== 
Аудан тұрғындарының басым көпшілігі [[қазақтар]] (97,7%). Халықтың орташа тығыздығы әр 1 км²-ге шаққанда 2,2 адамнан келеді.

==Негізгі кен байлықтары== 
Кен байлықтарынан [[мұнай]] мен [[газ]], құрылыс тастары, [[қиыршық тастар]], [[әктас]], кірпіш құятын саз балшық бар.

==Экономикасы== 
Өнеркәсіп орындары құрамына Құрманғазы мұнай өндіру кәсіпорны, “Дәулет”, “Каспийбалық”, “Дельта-Каспий” ЖШС-тері, “Мақаш”, “Ақжонас”, “Жаңажол”, “Нұржау”, “Наурыз”, “Жазира”, “Еділ”, “Тұңғыш”, “Мұрагер”, “Қызылтаң” балық аулау ӨК-тері, Ганюшкиндегі май, [[Шортанбай балық зауыты|Шортанбайдағы балық зауыттары]] кіреді.
[[Ауыл шаруашылығы]] төрт түлік мал мен аздап суармалы-егін өсіруге (картоп, көкөніс, бақша, мал азықтық дақылдар) маманданған. Аудан бойынша ауыл шаруашылығы жерінің аумағы 1868 мың га, оның 4 мың гектарға жуығы егістік, 50 мың гектары шабындық, 1814 мың гектары жайылымдық жер (2002). 20 ғасырдың 90-жылдарының ортасына дейін ауыл шаруашылығымен 8 қой өсіретін кеңшар, 1 көкөніс-сүт кеңшары, 8 қосалқы шаруашылық айналысып келді. 1996 ж. кеңшарлар таратылып 9 акционерлік қоғам құрылды. Бұлардан басқа ауданның ірі ауылдарында ауыл шаруашылығы техникасын жөндейтін шеберханалар, байланыс бөлімшелері, баспахана мен тұрмыс қажетін өтеу комбинаты (Ганюшкинде), техника жөндейтін станок ([[Ақкөл (Атырау облысы)|Ақкөл кентінде]]), автобекеттер жұмыс істейді. Аудан арқылы [[Атырау]] — [[Астрахан]] тас жолы өтеді.

==Әлеуметтік нысандары==
Ауданда білім беру мен денсаулық сақтау мекемелерінен 25 орта, 7 орталау мектеп, музыка, спорт мектептері, кәсіптік-техникалық мектеп, 36 клуб, 40 кітапхана, аудандық аурухана, емхана, 4 учаскелік аурухана, өкпе аурулары санаторийі, орталық дәріхана, 4 елді мекенде оның бөлімшелері, санитарлық эпидемиялық станса, дизенфекциялау стансасы, обаға қарсы күрес бөлімшесі, 28 фельдшерлік-акушерлік пункт бар.

== Мәдениеті ==
Аудан өңірі ежелден өнер дарыған өлке. Ауданнан есімдері қазақ халқының мақтанышына айналған [[Құрманғазы Сағырбайұлы|Құрманғазы]], [[Дина Кенжеқызы Нұрпейісова|Дина]], [[Дәулеткерей Шығайұлы|Дәулеткерейлер]] шыққан. 
1928 жылы аудан құрылған кезде ауданда 2 клуб жұмыс жасаған.&lt;br /&gt;
Ал, алғашқы драма үйірмесі 1920 жылы Дәшінде ұйымдастырылған. Оның жетекшісі Д.Құлбаев, әртістері Б.Жұмашсв, Ә.Ситәлиев, Ш.Сүлейменов, Н.Шимановтар болған. Олар сол жылы “Надандықтың құрбаны” атты шағын спектальді ел арасына қойған. 1922 жылы драма үйірмесі Ганюшкинде ашылып, оған Ш.Манаева, Қ.Құдайбергенова және басқалары қатысып, бір актілі пьесалар қойған.&lt;br /&gt; [[Сурет:Құрманғазы ауылы. Мәдениет үйі.jpg|thumb|солға|300px|Құрманғазы ауылы. Мәдениет үйі]]
1931-1932 жылдары ауданда 5 [[кітапхана]], 13 клуб, 1 тұрақты, 13 жылжымалы киноқондырғы болған.
20-30 жылдары ауданда драма үйірмелсрінің саны 10-15-кс жетіп олар М.Әуезовтың [[Еңлік — Кебек (пьеса)|“Еңлік-Кебек”]], “Жалбыр” пьесаларын қойып, халық арасына батырлық эпостарды жатқа оқып, елді сауаттандыру жұмысына белсене араласты.
1939-1940 жылдары бүгінгі [[Махамбет Өтемісұлы атындағы Атырау облыстық академиялық драма театры]]ның негізін қалаған Теңіз колхоз-совхоз театры ұйымдастырылып, 7- жылдай жұмыс жасаған да әртістер облыс орталығына ауысқан.
1952 жылы 21 клуб, 19 кітапхана, 1 автоклуб жүмыс істеді. 1957 жылы ауданда драма үйірмесі ұйымдастырылып, оған Д.Ғұмаров жетекшілік жасады. Үйірменің алғашқы қойылымдары Ә.Әбішевтің “Күркенің құлауы” және И.Машановтың “Жеңге” пьесалары болды. Өнерпаздар негізінен [[домбыра]], гармонь, [[баян]], патефон сияқтыларды пайдаланды.&lt;br /&gt; 
1959 ж. [[Ғабит Махмұтұлы Мүсірепов|Ғ.Мүсіреповтың]] “Қыз Жібек” драмасын сахнаға шығарып, республикалық байқауда 1 орынды жеңіп,елімізде алғашқылардың бірі болып “Халық театры” атағын жеңіп алды.&lt;br /&gt;
60-шы жылдардың ортасында ауданда 24 клуб пен мәдениет үйі 28 кітапхана, 15 автоклуб, 3 Қызыл отау, 14 тұрақты, 7 жылжымалы киноқондырғы жұмыс жасады.
1967 жылы [[Киров халық театры|Киров драма үйірмесі]] “Халық театры” атағына ие болды. Осы жылы Калинин атындағы ұлт аспапттар оркестрі де “халықтық” деген атаққа ие болды. 
1971 жылы ауданда “Толқын” вокалды — аспапты ансамбль құрылып, халық жөне эстрада әндерін насихаттауда біршама табыстарға қол жеткізді.
70-80 жылдары аралығында мәдениет саласына жаңа толқын, талантты жастар келді.

== Әкімдері ==
* Әнес Бисенов -1992-1995 жж. 
* Болат Латифұлы Құрманбаев -1995-1999жж.
* Асқар Зинетоллаұлы Муфтах - 1999жж.
* [[Рысқали Ғабдығаппарұлы Сисатов]] - 1999-2003жж.  
* Әлібек Ибатоллаұлы Наутиев - 2003-2008жж. 
* [[Серік Қалешұлы Аманғалиев]] - 2008жж. 
* Аманжан Әділханұлы Төкешов - 2009-2012жж.
* Серік Қайырболатұлы Аманғалиев - 2012-2013жж. 
* Амангелді Кеңесұлы Барақатов - 2013-2016жж.
* Бибоз Байдаулетұлы Шаяхметов - 2016-2019жж. 
* Марат Бисенғалиұлы Мурзиев 18.03.2021&lt;ref&gt;Киелі мекен, қасиетті өлке -Құрманғазы. Ағатай баспасы, Атырау-1920 ж. ISBN 978-601-7861-86-5&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

== Сыртқы сілтемелер ==
* [http://serper.kz/ &quot;Серпер&quot; Құрманғазы аудандық газеті] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171220084430/http://serper.kz/ |date=2017-12-20 }}

{{Атырау облысы}}
{{Құрманғазы ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Құрманғазы ауданы]]</text>
      <sha1>hlzsmtx24d5qax0304jxqz18uhk9l2t</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Барақ хан</title>
    <ns>0</ns>
    <id>20963</id>
    <revision>
      <id>3064774</id>
      <parentid>2740611</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:53:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ақиқат Уикибек</username>
        <id>106177</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Сілтемелерді толықтырып жібердім.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7540" xml:space="preserve">{{Мемлекеттік қайраткер
 | түс                    =   монарх
 | Қазақша есімі        = Барақ хан
 | Шынайы есімі         = ﺒﻪﺭﻪﻙ ﺣﺎن
 | Суреті               = 
 | Атауы                = 
 | Сурет ені            =
 | Титулы               = [[Алтын Орда]]ның ханы
 | Лақап аты            = 
 | Ту                   = 
 | Ту2                   = 
 | Басқара бастады      = [[1423]]
 | Басқаруын аяқтады    = [[1426]]
 | Басқарған кезеңі     = 
 | Ізашары              = [[Ұлық Мұхаммед хан]]
 | Ізбасары             = [[Кіші Мұхаммед Хан]]
 | Тәж кигізу жорасы    =
 | Титулы_2             = [[Алтын Орда]]ның ханы
 | Ту_2                 = 
 | Ту2_2                = 
 | Реті_2               = 
 | Басқара бастады_2    = [[1427]]
 | Басқаруын аяқтады_2  = [[1428]]
 | Ізашары_2            = [[Ұлық Мұхаммед хан]]
 | Ізбасары_2           = [[Кіші Мұхаммед Хан]]
 | Титулы_3             = [[Ақ Орда]]ның 14- ханы
 | Ту_3                 = 
 | Ту2_3                = 
 | Реті_3               = 
 | Басқара бастады_3    = [[1395]]
 | Басқаруын аяқтады_3  = [[1428]]
 | Ізашары_3            = [[Құйыршық хан]]
 | Ізбасары_3           = мемлекет құлады
 | Діні                 = [[Ислам]]
 | Азаматтығы               = 
 | Туған күні         = белгісіз
 | Туған жері         = 
 | Қайтыс болған күні   = 1428
 | Қайтыс болған жері   = [[Сығанақ]]
 | Жерленді             = 
 | Династия             = [[Орда Ежен хан|Ордаежендіктер]]
 | Туған кездегі есімі      = 
 | Әкесі                = [[Құйыршық хан]]
 | Анасы                = 
 | Жұбайы               = 
 | Балалары             = Жәнібек хан
 | Қызмет еткен жылдары       = 
 | Құрамында болды      = 
 | Әскер түрі           = 
 | Атағы                = 
 | Басқарды             = 
 | Шайқасы              =
}}
'''Барақ хан'''&lt;ref&gt;Тарихи тұлғалар. Танымдық - көпшілік басылым. Мектеп жасындағы оқушылар мен көпшілікке арналған. Құрастырушы: Тоғысбаев Б. Сужикова А. – Алматы. “Алматыкітап баспасы”,  2009 ISBN 978-601-01-0268-2&lt;/ref&gt;(т.ж. белгісіз - [[1428 жыл|1428]] жылы қайтыс болған) [[Ұрыс хан]]ның немересі Барақ біраз уақыт бойы [[Ақ Орда]]дағы өз әулетінің билігін қалпына келтірді.&lt;ref&gt;Айбын. Энциклопедия. / Бас ред. Б.Ө.Жақып. - Алматы: «Қазақ энциклопедиясы», 2011. - 880 бет.ISBN 9965-893-73-Х&lt;/ref&gt;

Туған жылы туралы дерек жоқ, [[1428]] жылы қайтыс болған. 1423-1428 жылдары [[Ақ Орда]]ның ханы болды. [[Құйыршық]] ханның ұлы, [[Орыс хан]]ның немересі. Барақ өз тұсында ең беделді хандардың бірі болған. [[Сығанақ]] қаласын салуды басқаруға қатысты. Алтын Орданың күйреуі кезеңінде, төре тұқымдарының таққа тартысы кезінде, Ақ Орда бірқатар ұлыстарды иеленғен болатын. Тақ [[Мұрагерлік|мұрагерлерінің]] бірі Барақ хан еді. Баласы Жәнібек хан мен інісі Керей хан 1456 Ақ Ордада әкесінің әулетін жаңғыртты.

==Билік жылдары==
[[1416]] жылы [[Дешті-Қыпшақ]]тың билеушілері мен [[Темір]]дің немересі [[Ұлықбек]]тің арасында [[Сырдария]]ның төменгі ағысындағы жерлер үшін күрес басталды. Бұл күрес бүтіндей жүз жылға созылды. Ұлықбектің соғысқа араласуына Барақ ханның одан көмек сұрауы себеп болды. Бұл [[1419]] жылы мамыр айында [[Самаркан]]да болған еді. Ұлықбек Барақ ханға қонақжайлылық көрсетіп, оған көмектесуге бел байлады. Барақ хан өз қарсыластарын жеңіп, билігін бірте-бірте нығайта берді. [[1422]] жылы өзінің ең негізгі қарсыласы — [[Мухаммед]] ханның Ордасын бағындырғаннан кейін, Барақ хан [[Дешті-Қыпшақ]] аумағының үлкен бөлігін жаулап алды. Оның аумағы [[Сырдария]]ның төменгі ағысынан Арал теңізіне дейінгі аралықта, солтүстікте [[Жайық]] өзенінен [[Тобыл]] өзеніне дейін, солтүстік-шығыста [[Ертіс]] өзеніне дейін созылып жатты. [[1423]] жылы хандық билікке қол жеткізген Барақ хан [[Мауренахр]]ға қарсы бағытталған саясатты жүргізе бастады. [[1425]] жылы Ұлықбек мемлекеті мен Сығанақ арасындағы шекараға ішкерілей жақындаған Барақ хан бұрын атасы [[Орыс хан]]ның қол астында болған, одан Темір жаулап алған Сырдария өзенінің бойындағы [[Ақ Орда (мемлекет)|Ақ Орданың]] ежелгі жерлерін қайтаруды талап етті. [[1427]] жылдың басында Сығанақ түбінде Ұлықбек пен Барақ хан әскерлері арасында кескілескен ұрыс болды. Жеңіліске ұшыраған [[Ұлықбек]] әскерлері Самарқан қаласына дейін ығыстырылды. Тек [[1427]] жылдың мамыр айында соғысқа [[Шахрух]] бастаған Ғират әскерінің араласуымен Барақ хан Дешті-Қыпшаққа кері оралуға мәжбүр болды. [[Сығанақ]] қайтадан Орыс хан тұқымдарының ордасына айналды.
[[1428]] жылы Моңғолстан сұлтаны Махмуд оғланға қарсы шайқаста Барақ хан қаза болды. Сол 1428 жылы Дешті-Қыпшақты [[Әбілқайыр хан]] ([[1428]]-[[1468]]) жаулап алған еді.

==Дереккөздер==
&lt;references/&gt;
== Тағы қараңыз ==
{{Алтын Орда хандары}}

[[Санат:Ақ Орда хандары]]
[[Санат:Алтын Орда хандары]]
[[Санат:Ордаежендіктер]]</text>
      <sha1>gmem8y4oa5k04k7qtkj0iwipngzlqsf</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Немістер</title>
    <ns>0</ns>
    <id>21115</id>
    <revision>
      <id>3064657</id>
      <parentid>3064247</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T13:27:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>«[[Санат:Халықтар|Халықтар]]» деген санатты аластады ([[УП:HOTCAT|HotCat]] құралының көмегімен)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="13064" xml:space="preserve">{{Халық
|атауы      = Немістер
|сурет      = [[Сурет:Famousgermans3.jpg|250 px]]
|сурет тақырыбы      =Сол жақтан оң жаққа, жоғарыдан астыға: [[Мартин Лютер]], [[Людвиг ван Бетховен]], [[II Вильгельм (Неміс императоры)|II Вильгельм]], [[Иммануил Кант]], [[Макс Планк]], [[Ида Ноддак]], [[Ангела Меркель]], [[Клаудия Шиффер]] 
|саны       = 140 000 000
|аймақ1     = {{GER}}
|саны1      = 65 000 000
|түсініктемелер1     = 
|аймақ2     = {{USA}}
|саны2      = 47 901 779 (2010)
|түсініктемелер2     = 
|аймақ3     = {{CAN}}
|саны3      = 3 179 425
|түсініктемелер3     = 
|аймақ4     = {{BRA}}
|саны4      = 3 100 000
|түсініктемелер4    = 
|аймақ5     = {{AUS}}
|саны5      = 742 212
|түсініктемелер5     = 
|аймақ6     = {{ARG}}
|саны6      = 500 000
|түсініктемелер6     = 
|аймақ7     = {{RUS}}
|саны7      = 394 138
|түсініктемелер7     = 
|аймақ8     = {{KAZ}}
|саны8      = 178 409
|түсініктемелер8     = 
|аймақ9     = {{POL}}
|саны9      = 152 897
|түсініктемелер9     = 
|аймақ10    = {{CHL}}
|саны10     = 70 000
|түсініктемелер10    = 
|аймақ11    = {{ROU}}
|саны11     = 59 764
|түсініктемелер11    = 
|аймақ12    = {{SWE}}
|саны12     = 47 000
|түсініктемелер12    = 
|аймақ13    = {{UKR}}
|саны13     = 33 302
|түсініктемелер13    = 
|аймақ14    = {{CZE}}
|саны14     = 18 658
|түсініктемелер14    =
|аймақ15    = {{BLR}}
|саны15     = 2474
|түсініктемелер15    =
|аймақ16    = {{AZE}}
|саны16     = 1200
|түсініктемелер16    =
|аймақ17    = {{TJK}}
|саны17     = 446
|түсініктемелер17    =
|тілдері    = [[неміс тілі|немісше]]
|діні       = [[протестантизм]], [[католицизм]]
|этникалық топтары   =[[бавариялықтар]], [[швабтар]], [[ресей немістері]], [[франкондықтар]], [[сакстер]], [[қазақстан немістері]] 
|ескертпелер  = 
}}
'''Немістер''' ({{lang-de|Deutsche}}) — [[Германия]], [[Аустрия]], [[Швейцария]] және [[Лихтенштейн]] байырғы халқы. Германияда (80 млн-ға жуық, 2004), сондай-ақ [[Америка Құрама Штаттары|АҚШ]], [[Аустрия]], [[Африка]] және [[Азия]] елдерінде де тұрады. Жалпы саны 86 миллион адам (2004).

== Тілі ==
{{Main|Неміс тілі}}
Неміс халқы [[Үнді-Еуропа тілдерi|Үнді-Еуропа тілдерінің]] [[герман тілдері|герман тобына]] жатқызылатын [[неміс тілі]]нде сөйлейді.

== Діні ==
[[Христиандық|Христиан]] дінінің [[Католицизм|католик]] және [[Протестантизм|протестант]] (лютерерандық ағым) тармақтарын ұстанады. 
[[Сурет:Albert Kretschmer - 061 - Bayern.jpg|нобай |оңға|200px| Ұлттық киімдегі Баварлар]]
== Тарихы ==
=== Көне тарихы ===
Арғы тегі – германдықтар. Немістер этносының негізін б.з. 1-мыңжылдығының ортасына қарай құрылған франк, сакс, бавар, алеман, тюринг, т.б. тайпалар одақтары қалаған. 843 ж. [[Франк империясы]] бөлшектенгеннен кейін, герман тілді Шығыс Франк корольдігі құрылды. Неміс тіліндегі өз атауы диутисце (кейінірек дойче) 10 ғ. ортасында белгілі болды.10 – 14 ғ-ларда неміс билеушілері шығысқа қарай жорықтар жасады да, славян және прусстайпаларын жаулап алып, өздерінің этникалық аумақтарын кеңейтті.Одан кейін ел бірнеше ғасыр саяси бытыраңқылыққа ұшырады.16 ғ-дың бас кезінде саксон(мейсен) диалектісі негізінде Немістердің әдеби тілі қалыптаса бастады. Саяси және діни қайшылықтардан кейін Немістер христиан дінінің католик және протестант (лютерандық ағым) тармақтарын қабылдап, діни жікке бөлінді.

=== 18-20 ғасырдағы тарихы ===
18 – 19 ғ-лардағы соғыстар, экон. күйзелістердің біраз бөлігін басқа елдерге қоныс аударуға мәжбүр етті. 1870 – 71 ж. Бисмарк барлық Неміс жерін біріктіргеннен кейін, елде өндірістік қатынастар дамыды. Немістердің ұлт болып топтасуы аяқталды. 1-дүниежүзілік соғыспен 2-дүниежүзілік соғыс кезінде Немістер зор шығынға ұшырады. 1949 ж. Германияның бұрынғы жерінде саяси-әлеум. жүйесі бір-біріне қарама-қарсы екі мемлекет құрылды (қ. [[Германия]]). 1990 жылдан бастап ГФР өкіметі шет елдердегі (Балқан елдері, ТМД, т.б.) Немістердің тарихи отанына қайтуына жағдай туғызды. Дәстүрлі кәсіптері – егіншілік пен мал шаруашылығы балық аулаумен де айналысады. Ұлттық қолөнерінде ұсталық, зергерлік, көзешілік, ағашқа әр алуан бедер салу, кесте тігу дамыған. Табиғи-климаттық, ұлттық, шаруашылық жағдайларға байланысты тұрғын үйлердің төрт түрі қалыптасқан. Олар жергілікті жағдайларға сай кірпіштен, ағаштан, саз балшықтан, арасына ағаш тіреулер бекітіліп тұрғызылған.

== Мәдениеті ==
Ауыз әдебиетінде шванка (қысқаша күлдіргі әңгіме) айту кең орын алған. Көне замандардан келе жатқан аңыз-әңгімелер ертегі, балладалар сақталған. Ұлттық билері мен әндерінде көршілес халықтар шығармаларының ықпалы байқалады.

16 – 17 ғ-ларда қалыптаса бастаған ұлттық киім үлгілерін 20 ғ-дың ортасына дейін сақтады. Ұлттық киімдері: ерлер - тироль костюмі, ақ [[көйлек]] пен қысқа былғары [[шалбар]], қызыл [[жакет]], жалпақ былғары [[белбеу]], енсіз қайырма жиегі мен қауырсыны бар [[қалпақ]], әйелдер корсаж немесе кофта, бүрмелі белдемше киген. Бас киімі - әр түрлі үлгідегі телпек (чепцы) және сабан қалпақ. &lt;br /&gt;
Ұлттық тағамдары: [[ет]] (шницель, гамбургтік филе, разбрат, шморбратен, шнельклюпс, түрлі шұжықтар) және әртүрлі тоқаштар әзірлеу тән болып табылады. Сусын ретінде [[кофе]] ішуді ұнатады.

Қазақстан аумағында неміс республикалық, облыстық мəдени бірлестіктері, қалалар мен аудандарда олардың ұлттық-мәдени орталық жұмыс істейді. Неміс тілінде газеті шығады.&lt;ref&gt;Қазақ Энциклопедиясы 7 том 2 бөлім&lt;/ref&gt;

== Қазақстандағы немістер ==
{{Main|Қазақстан немістері}}
Немістер Қазақстанға тұңғыш рет XVIII ғасырда әскери құрамалар қатарында келді. Олардың едәуір бөлігі Балтық бойы губернияларынан еді. Сібір шекара шебінін басшылары қызметін атқарған 13 адамның көпшілігі немістерден шыққан генералдар болатын. Немістер жергілікті халықтың тарихы мен географиясын және этнографиясын зерттеудің бастамашылары бола білді. Дәрігерлер, мұғалімдер, тау-кен инженерлерінің арасында да неміс ұлтының өкілдері аз болған жоқ. Немістер негізінен Петропавл, Семей, Өскемен тағы басқа да шекара шебіндегі әскери бекіністерде тұрды. XVIII ғасырдың аяғына қарай Қазақстандағы немістердің саны 400 адамға жетті. Қазақ жеріндегі немістер санының арта түсуі ХІХ-XX ғасырларлара сәйкес келеді. Қоныс аударып келген немістер негізінен егіншілікпен айналысты, өндеуші өнеркәсіп салаларында жұмыс істеді. Немістер сонымен қатар мұнай кен орындарын игеруде, алтын, мыс өндіруде, кен өнімдерін өндеуде белсенділік танытты. 1897 жылы Қазақстандағы және онымен шекаралас қалалардағы немістердің жалпы саны 7 мың адамға жуықтады. Олардың көпшілігі Ақмола облысында, Омбы қаласына жақын Ақмола облысының аумағындағы Преображенский, Романовский, Канкринский сияқты поселкелерде тұрды.

Қазақстандағы немістер саны: 1999 жылғы мəлімет бойынша 353462 адам, 2013 жылғы мəлімет бойынша 181348 адам болды. 2014 жылғы мəліметтер бойынша бұл этностың шоғырланып қоныстанған жерлері [[Қарағанды облысы]]нда – 18,28%, [[Қостанай облысы]]нда – 15,51%, [[Ақмола облысы]]нда – 14,49%, [[Павлодар облысы]]нда – 11,65%, [[Солтүстік Қазақстан облысы]]нда – 11,23%.&lt;ref&gt;ЭТНОСАЯСИ СӨЗДІК: Қазақстан этносаясаты мен тәжірибесінің терминдері мен ұғымдары. Нұр-Сұлтан, 2020. 181-бет. ISBN 978-601-287-224-8&lt;/ref&gt; 

Қазақстан тәуелсіздік алғаннан кейін немістердің көпшілігі тарихи отанына [[Германия]]ға қоныс аударды. 2005 ж. қарай Қазақстандағы немістердің саны 300 мыңдай болды. 2014 ж. деректер бойынша 182,2 мың адам тұрады.&lt;ref&gt;Қазақстан халқы. Энциклопедия. /Бас.ред. Ж.Н.Тойбаева./Құраст.Ғ.Жандыбаев., Г.Егеубаева.- Алматы: «Қазақ энциклопедиясы», 2016. 338-бет ISBN 978-601-7472-88-7&lt;/ref&gt;

== Әдебиет ==
*Народы мира. Историко-этнографический справочник, М., 1988;
*Страны мира. Полный универсальный информационный справочник, М., 2004.

== Сілтемелер ==
* [[Берлин]]
* [[Бірінші Дүниежүзілік соғыс]]
* [[Нацизм]]
* [[Қазақстан немістері]]

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{wikify}}

[[Санат:Немістер]]
[[Санат:Герман халықтары]]

{{stub}}</text>
      <sha1>carl8i1l28cvhyvtwb22x8ukeju2t6u</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064658</id>
      <parentid>3064657</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T13:27:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <comment>/* Сілтемелер */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="12897" xml:space="preserve">{{Халық
|атауы      = Немістер
|сурет      = [[Сурет:Famousgermans3.jpg|250 px]]
|сурет тақырыбы      =Сол жақтан оң жаққа, жоғарыдан астыға: [[Мартин Лютер]], [[Людвиг ван Бетховен]], [[II Вильгельм (Неміс императоры)|II Вильгельм]], [[Иммануил Кант]], [[Макс Планк]], [[Ида Ноддак]], [[Ангела Меркель]], [[Клаудия Шиффер]] 
|саны       = 140 000 000
|аймақ1     = {{GER}}
|саны1      = 65 000 000
|түсініктемелер1     = 
|аймақ2     = {{USA}}
|саны2      = 47 901 779 (2010)
|түсініктемелер2     = 
|аймақ3     = {{CAN}}
|саны3      = 3 179 425
|түсініктемелер3     = 
|аймақ4     = {{BRA}}
|саны4      = 3 100 000
|түсініктемелер4    = 
|аймақ5     = {{AUS}}
|саны5      = 742 212
|түсініктемелер5     = 
|аймақ6     = {{ARG}}
|саны6      = 500 000
|түсініктемелер6     = 
|аймақ7     = {{RUS}}
|саны7      = 394 138
|түсініктемелер7     = 
|аймақ8     = {{KAZ}}
|саны8      = 178 409
|түсініктемелер8     = 
|аймақ9     = {{POL}}
|саны9      = 152 897
|түсініктемелер9     = 
|аймақ10    = {{CHL}}
|саны10     = 70 000
|түсініктемелер10    = 
|аймақ11    = {{ROU}}
|саны11     = 59 764
|түсініктемелер11    = 
|аймақ12    = {{SWE}}
|саны12     = 47 000
|түсініктемелер12    = 
|аймақ13    = {{UKR}}
|саны13     = 33 302
|түсініктемелер13    = 
|аймақ14    = {{CZE}}
|саны14     = 18 658
|түсініктемелер14    =
|аймақ15    = {{BLR}}
|саны15     = 2474
|түсініктемелер15    =
|аймақ16    = {{AZE}}
|саны16     = 1200
|түсініктемелер16    =
|аймақ17    = {{TJK}}
|саны17     = 446
|түсініктемелер17    =
|тілдері    = [[неміс тілі|немісше]]
|діні       = [[протестантизм]], [[католицизм]]
|этникалық топтары   =[[бавариялықтар]], [[швабтар]], [[ресей немістері]], [[франкондықтар]], [[сакстер]], [[қазақстан немістері]] 
|ескертпелер  = 
}}
'''Немістер''' ({{lang-de|Deutsche}}) — [[Германия]], [[Аустрия]], [[Швейцария]] және [[Лихтенштейн]] байырғы халқы. Германияда (80 млн-ға жуық, 2004), сондай-ақ [[Америка Құрама Штаттары|АҚШ]], [[Аустрия]], [[Африка]] және [[Азия]] елдерінде де тұрады. Жалпы саны 86 миллион адам (2004).

== Тілі ==
{{Main|Неміс тілі}}
Неміс халқы [[Үнді-Еуропа тілдерi|Үнді-Еуропа тілдерінің]] [[герман тілдері|герман тобына]] жатқызылатын [[неміс тілі]]нде сөйлейді.

== Діні ==
[[Христиандық|Христиан]] дінінің [[Католицизм|католик]] және [[Протестантизм|протестант]] (лютерерандық ағым) тармақтарын ұстанады. 
[[Сурет:Albert Kretschmer - 061 - Bayern.jpg|нобай |оңға|200px| Ұлттық киімдегі Баварлар]]
== Тарихы ==
=== Көне тарихы ===
Арғы тегі – германдықтар. Немістер этносының негізін б.з. 1-мыңжылдығының ортасына қарай құрылған франк, сакс, бавар, алеман, тюринг, т.б. тайпалар одақтары қалаған. 843 ж. [[Франк империясы]] бөлшектенгеннен кейін, герман тілді Шығыс Франк корольдігі құрылды. Неміс тіліндегі өз атауы диутисце (кейінірек дойче) 10 ғ. ортасында белгілі болды.10 – 14 ғ-ларда неміс билеушілері шығысқа қарай жорықтар жасады да, славян және прусстайпаларын жаулап алып, өздерінің этникалық аумақтарын кеңейтті.Одан кейін ел бірнеше ғасыр саяси бытыраңқылыққа ұшырады.16 ғ-дың бас кезінде саксон(мейсен) диалектісі негізінде Немістердің әдеби тілі қалыптаса бастады. Саяси және діни қайшылықтардан кейін Немістер христиан дінінің католик және протестант (лютерандық ағым) тармақтарын қабылдап, діни жікке бөлінді.

=== 18-20 ғасырдағы тарихы ===
18 – 19 ғ-лардағы соғыстар, экон. күйзелістердің біраз бөлігін басқа елдерге қоныс аударуға мәжбүр етті. 1870 – 71 ж. Бисмарк барлық Неміс жерін біріктіргеннен кейін, елде өндірістік қатынастар дамыды. Немістердің ұлт болып топтасуы аяқталды. 1-дүниежүзілік соғыспен 2-дүниежүзілік соғыс кезінде Немістер зор шығынға ұшырады. 1949 ж. Германияның бұрынғы жерінде саяси-әлеум. жүйесі бір-біріне қарама-қарсы екі мемлекет құрылды (қ. [[Германия]]). 1990 жылдан бастап ГФР өкіметі шет елдердегі (Балқан елдері, ТМД, т.б.) Немістердің тарихи отанына қайтуына жағдай туғызды. Дәстүрлі кәсіптері – егіншілік пен мал шаруашылығы балық аулаумен де айналысады. Ұлттық қолөнерінде ұсталық, зергерлік, көзешілік, ағашқа әр алуан бедер салу, кесте тігу дамыған. Табиғи-климаттық, ұлттық, шаруашылық жағдайларға байланысты тұрғын үйлердің төрт түрі қалыптасқан. Олар жергілікті жағдайларға сай кірпіштен, ағаштан, саз балшықтан, арасына ағаш тіреулер бекітіліп тұрғызылған.

== Мәдениеті ==
Ауыз әдебиетінде шванка (қысқаша күлдіргі әңгіме) айту кең орын алған. Көне замандардан келе жатқан аңыз-әңгімелер ертегі, балладалар сақталған. Ұлттық билері мен әндерінде көршілес халықтар шығармаларының ықпалы байқалады.

16 – 17 ғ-ларда қалыптаса бастаған ұлттық киім үлгілерін 20 ғ-дың ортасына дейін сақтады. Ұлттық киімдері: ерлер - тироль костюмі, ақ [[көйлек]] пен қысқа былғары [[шалбар]], қызыл [[жакет]], жалпақ былғары [[белбеу]], енсіз қайырма жиегі мен қауырсыны бар [[қалпақ]], әйелдер корсаж немесе кофта, бүрмелі белдемше киген. Бас киімі - әр түрлі үлгідегі телпек (чепцы) және сабан қалпақ. &lt;br /&gt;
Ұлттық тағамдары: [[ет]] (шницель, гамбургтік филе, разбрат, шморбратен, шнельклюпс, түрлі шұжықтар) және әртүрлі тоқаштар әзірлеу тән болып табылады. Сусын ретінде [[кофе]] ішуді ұнатады.

Қазақстан аумағында неміс республикалық, облыстық мəдени бірлестіктері, қалалар мен аудандарда олардың ұлттық-мәдени орталық жұмыс істейді. Неміс тілінде газеті шығады.&lt;ref&gt;Қазақ Энциклопедиясы 7 том 2 бөлім&lt;/ref&gt;

== Қазақстандағы немістер ==
{{Main|Қазақстан немістері}}
Немістер Қазақстанға тұңғыш рет XVIII ғасырда әскери құрамалар қатарында келді. Олардың едәуір бөлігі Балтық бойы губернияларынан еді. Сібір шекара шебінін басшылары қызметін атқарған 13 адамның көпшілігі немістерден шыққан генералдар болатын. Немістер жергілікті халықтың тарихы мен географиясын және этнографиясын зерттеудің бастамашылары бола білді. Дәрігерлер, мұғалімдер, тау-кен инженерлерінің арасында да неміс ұлтының өкілдері аз болған жоқ. Немістер негізінен Петропавл, Семей, Өскемен тағы басқа да шекара шебіндегі әскери бекіністерде тұрды. XVIII ғасырдың аяғына қарай Қазақстандағы немістердің саны 400 адамға жетті. Қазақ жеріндегі немістер санының арта түсуі ХІХ-XX ғасырларлара сәйкес келеді. Қоныс аударып келген немістер негізінен егіншілікпен айналысты, өндеуші өнеркәсіп салаларында жұмыс істеді. Немістер сонымен қатар мұнай кен орындарын игеруде, алтын, мыс өндіруде, кен өнімдерін өндеуде белсенділік танытты. 1897 жылы Қазақстандағы және онымен шекаралас қалалардағы немістердің жалпы саны 7 мың адамға жуықтады. Олардың көпшілігі Ақмола облысында, Омбы қаласына жақын Ақмола облысының аумағындағы Преображенский, Романовский, Канкринский сияқты поселкелерде тұрды.

Қазақстандағы немістер саны: 1999 жылғы мəлімет бойынша 353462 адам, 2013 жылғы мəлімет бойынша 181348 адам болды. 2014 жылғы мəліметтер бойынша бұл этностың шоғырланып қоныстанған жерлері [[Қарағанды облысы]]нда – 18,28%, [[Қостанай облысы]]нда – 15,51%, [[Ақмола облысы]]нда – 14,49%, [[Павлодар облысы]]нда – 11,65%, [[Солтүстік Қазақстан облысы]]нда – 11,23%.&lt;ref&gt;ЭТНОСАЯСИ СӨЗДІК: Қазақстан этносаясаты мен тәжірибесінің терминдері мен ұғымдары. Нұр-Сұлтан, 2020. 181-бет. ISBN 978-601-287-224-8&lt;/ref&gt; 

Қазақстан тәуелсіздік алғаннан кейін немістердің көпшілігі тарихи отанына [[Германия]]ға қоныс аударды. 2005 ж. қарай Қазақстандағы немістердің саны 300 мыңдай болды. 2014 ж. деректер бойынша 182,2 мың адам тұрады.&lt;ref&gt;Қазақстан халқы. Энциклопедия. /Бас.ред. Ж.Н.Тойбаева./Құраст.Ғ.Жандыбаев., Г.Егеубаева.- Алматы: «Қазақ энциклопедиясы», 2016. 338-бет ISBN 978-601-7472-88-7&lt;/ref&gt;

== Әдебиет ==
*Народы мира. Историко-этнографический справочник, М., 1988;
*Страны мира. Полный универсальный информационный справочник, М., 2004.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{wikify}}

[[Санат:Немістер]]
[[Санат:Герман халықтары]]

{{stub}}</text>
      <sha1>31a1iwatb8uptj1449c983zqzdi50px</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Аралтөбе</title>
    <ns>0</ns>
    <id>23091</id>
    <revision>
      <id>3064732</id>
      <parentid>3046633</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:37:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1457" xml:space="preserve">'''Елді мекендер:'''

* [[Аралтөбе (Әйтеке би ауданы)|Аралтөбе]] – [[Ақтөбе облысы]] [[Әйтеке би ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Аралтөбе (Хромтау ауданы)|Аралтөбе]] – [[Ақтөбе облысы]] [[Хромтау ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Аралтөбе (Балқаш ауданы)|Аралтөбе]] – [[Алматы облысы]] [[Балқаш ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Аралтөбе (Батыс Қазақстан облысы)|Аралтөбе]] – [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Сырым ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Аралтөбе (Кербұлақ ауданы)|Аралтөбе]] – [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Аралтөбе (Ұлытау облысы)|Аралтөбе]] – [[Ұлытау облысы]] [[Жаңаарқа ауданы]], [[Ералиев ауылдық округі]] құрамында болған ауыл, 2007 жылы таратылған.

'''Басқа мағыналар:'''

* [[Аралтөбе (арал)|Аралтөбе]] – арал.
* [[Аралтөбе (жайлау)|Аралтөбе]] – жайлау.
* [[Аралтөбе (Семей)|Аралтөбе]] – жер атауы.
* [[Аралтөбе (көне қорым)|Аралтөбе]] – қорым. 

{{айрық}}</text>
      <sha1>nf5gyi8twjtj23r9fsxu58p7nqdemqv</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064736</id>
      <parentid>3064732</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:38:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Аралтөбе (Кербұлақ ауданы) → Аралтөбе (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1452" xml:space="preserve">'''Елді мекендер:'''

* [[Аралтөбе (Әйтеке би ауданы)|Аралтөбе]] – [[Ақтөбе облысы]] [[Әйтеке би ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Аралтөбе (Хромтау ауданы)|Аралтөбе]] – [[Ақтөбе облысы]] [[Хромтау ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Аралтөбе (Балқаш ауданы)|Аралтөбе]] – [[Алматы облысы]] [[Балқаш ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Аралтөбе (Батыс Қазақстан облысы)|Аралтөбе]] – [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Сырым ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Аралтөбе (Жетісу облысы)|Аралтөбе]] – [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Аралтөбе (Ұлытау облысы)|Аралтөбе]] – [[Ұлытау облысы]] [[Жаңаарқа ауданы]], [[Ералиев ауылдық округі]] құрамында болған ауыл, 2007 жылы таратылған.

'''Басқа мағыналар:'''

* [[Аралтөбе (арал)|Аралтөбе]] – арал.
* [[Аралтөбе (жайлау)|Аралтөбе]] – жайлау.
* [[Аралтөбе (Семей)|Аралтөбе]] – жер атауы.
* [[Аралтөбе (көне қорым)|Аралтөбе]] – қорым.

{{айрық}}</text>
      <sha1>gvoskerwsvqvnguye48cz67c9b9wmyp</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064743</id>
      <parentid>3064736</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:40:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Аралтөбе (Балқаш ауданы) → Аралтөбе (Алматы облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1452" xml:space="preserve">'''Елді мекендер:'''

* [[Аралтөбе (Әйтеке би ауданы)|Аралтөбе]] – [[Ақтөбе облысы]] [[Әйтеке би ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Аралтөбе (Хромтау ауданы)|Аралтөбе]] – [[Ақтөбе облысы]] [[Хромтау ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Аралтөбе (Алматы облысы)|Аралтөбе]] – [[Алматы облысы]] [[Балқаш ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Аралтөбе (Батыс Қазақстан облысы)|Аралтөбе]] – [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Сырым ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Аралтөбе (Жетісу облысы)|Аралтөбе]] – [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Аралтөбе (Ұлытау облысы)|Аралтөбе]] – [[Ұлытау облысы]] [[Жаңаарқа ауданы]], [[Ералиев ауылдық округі]] құрамында болған ауыл, 2007 жылы таратылған.

'''Басқа мағыналар:'''

* [[Аралтөбе (арал)|Аралтөбе]] – арал.
* [[Аралтөбе (жайлау)|Аралтөбе]] – жайлау.
* [[Аралтөбе (Семей)|Аралтөбе]] – жер атауы.
* [[Аралтөбе (көне қорым)|Аралтөбе]] – қорым.

{{айрық}}</text>
      <sha1>4o72vsk6flvnf68y1brrhbqf8v16fnt</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Жолбарыс</title>
    <ns>0</ns>
    <id>23912</id>
    <revision>
      <id>3065243</id>
      <parentid>2998218</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T06:31:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Nurbekovanurly</username>
        <id>121316</id>
      </contributor>
      <comment>/* Сырт-келбеті */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="14388" xml:space="preserve">{{Taxobox
| status = EN
| status_system = iucn3.1
| trend = down
| status_ref =&lt;ref name=&quot;iucn&quot;&gt;{{IUCN2008|assessors=Chundawat, R.S., Habib, B., Karanth, U., Kawanishi, K., Ahmad Khan, J., Lynam, T., Miquelle, D., Nyhus, P., Sunarto, Tilson, R. &amp; Sonam Wang|year=2008|id=15955|title=Panthera tigris|downloaded=9 қазан 2008}}&lt;/ref&gt;
| image = Tiger in Ranthambhore.jpg
| image_caption = (''P. tigris tigris'')
| image_width = 250px
| regnum = [[Жануарлар]]
| phylum = [[Хордалылар]]
| classis = [[Сүтқоректілер]]
| ordo = [[Жыртқыштар]]
| familia = [[Мысықтәрізділер]]
| genus = ''[[пантералар|Panthera]]''
| species = '''''P. tigris'''''
| binomial = ''Panthera tigris''
| binomial_authority = ([[Карл Линней]], 1758)
| synonyms =
&lt;center&gt;'''''Felis tigris''''' &lt;small&gt;[[Карл Линней]], 1758&lt;/small&gt;&lt;br /&gt;
'''''Tigris striatus''''' &lt;small&gt;[[Nikolai Severtzov|Severtzov]], 1858&lt;/small&gt;&lt;br /&gt;
'''''Tigris regalis''''' &lt;small&gt;[[Джон Эдуард Грей]], 1867&lt;/center&gt;
| range_map = Tiger_map.jpg
| range_map_width = 250px
| range_map_caption = Historical distribution of tigers (pale yellow) and 2006 (green).&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.savethetigerfund.org |title=Wild Tiger Conservation |publisher=Save The Tiger Fund |accessdate=2009-03-07}}&lt;/ref&gt;
| subdivision_ranks = [[Subspecies]]
| subdivision =
''[[Bengal tiger|P. t. tigris]]''&lt;br /&gt;
''[[Indochinese tiger|P. t. corbetti]]''&lt;br /&gt;
''[[Malayan tiger|P. t. jacksoni]]''&lt;br /&gt;
''[[Sumatran tiger|P. t. sumatrae]]''&lt;br /&gt;
''[[Siberian tiger|P. t. altaica]]''&lt;br /&gt;
''[[South China tiger|P. t. amoyensis]]''&lt;br /&gt;
†''[[Caspian tiger|P. t. virgata]]''&lt;br /&gt;
†''[[Bali tiger|P. t. balica]]''&lt;br /&gt;
†''[[Javan Tiger|P. t. sondaica]]''
}}
[[Сурет:Amur or Siberian tiger (Panthera tigris altaica), Tierpark Hagenbeck, Hamburg, Germany - 20070514.jpg|thumb|right|190px|Жолбарыс]]
'''Жолбарыс''' ({{lang-la|Panthera tigris}}) – сүтқоректілер класының мысықтар тұқымдасына жататын ірі жыртқыш аң. 

Қазіргі кезде [[Ресей]]дің Қиыр шығысында, [[Үндістан]] түбегінде, [[Қытай]]да, [[Ява]], Суматра аралдарында ғана кездеседі. 20-ғасырдың 50-жылдарына дейін [[Тұран жолбарысы]] [[Қазақстан]]да [[Сырдария]]ның төменгі ағысындағы қалың қамысты, тоғайларды мекендеген; осы өңірде соңғы жолбарыс 1933 ж., ал Балқаш жағалауында 1948 ж. атылған. 
[[Сурет:Tiger distribution3.PNG|thumb|Range of the tiger including the western part 1900 and 1990]]
Тұрқы 160 – 290 см (ең ірілері 3 м-ден асады), құйрығының ұзындығы 110 – 120 см-дей, салмағы 200 – 220 кг (кейде 300 кг-нан артық). Еркегі ұрғашысынан ірі болады. Басы жұмыр, жүнінің түсі қызыл жирен, арқасы мен екі бүйірінде көлденең қара түсті жолақтары айқын байқалады. Құлағы қысқа, төрт қатар мұртшалары ірі қылшықты (ұзындығы 14 – 18 см).

Көзінің қарашығы ашық сары түсті. Сойдақ тістері өте ірі әрі өткір, иілген тырнақтары мықты, алдыңғы аяғы артқы аяғынан жақсы жетілген. Көбінесе, қоныс ауыстырып, жеке жүреді. Жабайы [[шошқа]], [[бұғы]], [[марал]], [[елік]], т.б. тұяқты жануарларды ұстап жейді, кейде малға, қасқырға, итке де шабады. Жолбарыс 2 – 3 күшік туады, оларды 5 – 6 ай емізеді. Табиғи жағдайда 40 – 50 жылдай тіршілік етеді. Дүние жүзінде жолбарыстың саны жылдан жылға азаюда. Мысалы, 2000 ж. жолбарыстардың жалпы саны 7 мың болды. Қазіргі уақытта жабайы ортада (13 мемлекетте) мекендейтін жолбарыстардың саны 3200 шамасында ғана қалды&lt;ref&gt;[http://worldwildlife.org/species/tiger WWF]&lt;/ref&gt;. Сондықтан жолбарыстың барлық түрі қорғауға алынып, Халықаралық табиғат қорғау одағының «Қызыл кітабына» енгізілген. Жолбарысты қазақ халқы ежелден күштіліктің символы санаған. 12 - 13-ғасырларда [[Тоқтамыс хан]] соқтырған тиында жолбарыс бейнесі салынған.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;&quot;Қазақ Энциклопедиясы&quot;&lt;/ref&gt;


== Филогенез ==
Түрдің эволюциясына қатысты негізгі деректер қазба қалдықтарын талдау және молекулалық филогенетика саласындағы зерттеулер арқылы алынған.

Кладистикалық талдау негізінде түрдің шығу орталығы Шығыс Азияда орналасқаны дәлелденді.

Жолбарыстардың қазба қалдықтарын қалпына келтіру бірқатар себептерге байланысты өте күрделі: палеонтологиялық олжалардың аз саны, олар негізінен қатты бөлшектенген; материалдардың туыстас түрлердің қалдықтарымен ластану мүмкіндігі және табылған заттардың жиі анық емес мерзімі.

Жолбарыстардың ең көне қалдықтары Қытайдың солтүстігінен және Ява аралынан белгілі. Жолбарысқа жақын Panthera palaeosinensis тектік түрі онымен салыстырғанда кішкентай мысық болды, ол плиоценнің аяғынан плейстоценнің басына дейін Қытайдың солтүстігіндегі Хэнань аймағында өмір сүрген. Бұл жануардың мөлшері қазіргі үнді леопардтарының мөлшері мен Сунда архипелагының аралдарынан шыққан жолбарыстың кіші түрлерінің арасында аралық болды. Panthera palaeosinensis барыстың үлкен түрі немесе қазіргі Пантера тұқымдасының екі немесе одан да көп түрлерінің ортақ атасы болуы мүмкін. Panthera palaeosinensis-тің нақты таксономиялық орны қосымша зерттеулерді қажет етеді.

Ерте жолбарыстың қазба қалдықтары Яваның Джетис төсектерінен де табылған және олардың 1,66 және 1,81 миллион жыл аралығы болған. Осылайша, шамамен 2 миллион жыл бұрын, плейстоценнің басында жолбарыс Шығыс Азияда кең таралған, сонымен қатар Борнео және Палаван аралдарында өмір сүрген. Жолбарыстың шыққан жері қазіргі Қытайдың солтүстігінде болған деп есептелді, бірақ соңғы палеонтологиялық деректер оның алғашқы қазбалары пайда болғаннан кейін бірден әлдеқайда кең ауқымды көрсетеді. Бірқатар палеонтологтар бұл түрдің пайда болуы үшін оның ата-бабаларын Манчжурия сияқты шектеулі аймақта оқшаулау қажет емес деп санайды. Жолбарыстың морфологиялық және генетикалық алшақтығының көрінісі үшін алдыңғы және туысқан пішіндерден климат пен рельеф бойынша Оңтүстік-Шығыс Азияның әртүрлі аймақтарында әртүрлі уақытта болуы мүмкін жеке популяцияларды оқшаулау жеткілікті болды. Геномды талдау барыстардың ата-бабалары жолбарыстардың ата-бабаларынан 1,67 миллион жыл бұрын бөлінгенін көрсетті. n. (95% сенімділік аралығы: 1,48–1,83 млн). Түршелер P. t. суматра (Суматра жолбарысы) 67,3 мың жыл бұрын жолбарыстардың басқа түршелерінен бірінші болып бөлініп шықты. n. (95% сенімділік интервалы: 45,1–123,0 ка BP).


== Сырт-келбеті ==
Жолбарыс-жабайы мысықтардың ішіндегі ең үлкені және ең ауыры, бірақ оның әртүрлі кіші түрлері мөлшері мен салмағы бойынша айтарлықтай ерекшеленеді. Жолбарыстың материктік кіші түрлері аралға қарағанда үлкен. Олардың ішіндегі ең үлкені- Бенгал және Амур түрлері. Бұл кіші түрлердің еркектері 2,3—2,5 м—ге дейін, ал кейбір жағдайларда құйрықсыз ұзындығы 2,6-2,9 метрге дейін жетеді және салмағы 275 кг-ға дейін, ал кейбір жағдайларда 300-320 кг-ға дейін жетеді.

Құрғақ жерлердегі биіктігі 1,15 м-ге дейін, табиғаттағы ересек ер адамның салмағы әдетте 180-250 кг құрайды. Табиғаттағы Бенгал мен Амур жолбарыстарының рекордтық салмағы сәйкесінше 388,7 кг және 384 кг құрайды. Бұл деректер кейде күмән тудырады. Салмағы 325, 340, 350 және 360 кг болатын ер адамдар туралы да айтылады, бірақ олар құжатталмаған немесе екінші, үшінші көздерден алынған. Бенгалдың салмағы орташа-220 кг, Солтүстік Үндістан мен Непалда тұратын Бенгал — 235 кг. Амур, қазіргі мәліметтер бойынша, орташа есеппен 170-180 кг (Тарихи 215 кг). Әдетте аналықтары еркектерге қарағанда едәуір аз, Амур және Бенгал кіші түрлерінде массасы 100-181 кг жетеді. жолбарыстардың алты кіші түрін ескере отырып, осы түрдің еркектерінің орташа салмағы шамамен 170 кг, аналықтары шамамен 115 кг құрайды.

Жолбарыстың денесі массивті, ұзартылған, бұлшықет, икемді. Дененің алдыңғы жағы артқы жағынан күшті дамыған, иықта жолбарыс құймышаққа қарағанда жоғары. Құйрығы ұзын, біркелкі жасарған. Алдыңғы аяқтарда 5 саусақ, артқы аяқтарда - төрт, барлығы тырнақтары бар.

Алдыңғы жағы және дөңес маңдайы бар бас. Басы дөңгелек. Бас сүйегі өте үлкен және массивті, щектері кең. Жолбарыстың бас сүйегінің кондилобазальды ұзындығы 200 мм-ден асады. Мұрын сүйектерінің артқы ұштары жақ сүйектерінің ұштарының сызығынан асады. Құлағы кішкентай дөңгелек. Вибрисса 4-5 қатарда орналасқан, ақ, кейде түбінде қоңыр, өте серпімді, ұзындығы 16,5 см-ге дейін, қалыңдығы 1,5 мм-ге дейін.

== Таралуы ==
Жолбарыс - тек азиялық жануар. Жолбарыстың Тарихи ауқымы (қазір жеке популяцияларға қатты бөлінген, кейде бір-бірінен өте алыс) Ресейдің Қиыр Шығысында, Иран, Ауғанстан, Қытай, Үндістан және Оңтүстік-Шығыс Азия елдерінде, соның ішінде Зонд архипелагында (Индонезия аралдары).

== Тіршілік ортасы ==
Жолбарыстар [[саванна]]лар, [[тропиктік орман]]дар және қарлы [[орман]]дар секілді түрлі орталарда өмір сүре алады. 

== түр тармақтары ==
Жолбарыстардың сегіз түр тармағы бар, олардың үшеуі: каспийлік, малайзиялық және балилік жолбарыстар құрып кету алдында тұр. Қытай жолбарысы деп аталатын төртінші түр тармағы да жойылу алдында тұр деп есептеледі.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

== Ішкі сілтемелер ==
* [[Тұран жолбарысы]]
* [[Бенгал жолбарысы]]
* [[Амур қабыланы]]

{{wikify}}

[[Санат:Жолбарыстар]]
[[Санат:Мысықтәрізділер]]

{{stub}}</text>
      <sha1>58ivm8j95103ssyli1007lhrxmumubm</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Абдулла хан</title>
    <ns>0</ns>
    <id>25041</id>
    <revision>
      <id>3064728</id>
      <parentid>2703366</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:36:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ақиқат Уикибек</username>
        <id>106177</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Алтын орда мақалысынадағы хандарының билікке келу жылдарын сәйкестендірдім, сілтемелер қостым.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4530" xml:space="preserve">{{Мемлекеттік қайраткер
 | түс                    =   монарх
 | Қазақша есімі        = Абдулла хан
 | Шынайы есімі         = 
 | Суреті               = 
 | Атауы                = 
 | Сурет ені            = 
 | Елтаңба              = 
 | Елтаңба атауы        = 
 | Елтаңба ені          = 
 | Титулы               = [[Алтын Орда]]ның 21-ші ханы 
 | Лақап аты            = 
 | Ту                   = 
 | Басқара бастады      = 
 | Басқаруын аяқтады    = 
 | Басқарған кезеңі     = 
 | Ізашары              = [[Мір Болат хан]] 
 | Ізбасары             = [[Болат I хан]] 
 | Тәж кигізу жорасы    = 
 | Биліктен бас тартуы  = 
 | Мұрагері             =   
 | Премьер              = 
 | Вице-президент       = 
 | Президент            = 
 | Монарх               = 
 | Губернатор           = 
 | Вице-губернатор      = 
 | Түсініктемелер       = 
 | Діні                 =  
 | Туған күні         = 
 | Туған жері         = 
 | Қайтыс болған күні   = 
 | Қайтыс болған жері   = 
 | Жерленді             = 
 | Династия              = 
 | Туған кездегі есімі      = 
 | Әкесі                = 
 | Анасы                = 
 | Жұбайы               = 
 | Балалары             = 
 | Қызмет еткен жылдары       = 
 | Құрамында болды      = 
 | Әскер түрі           = 
 | Атағы                = 
 | Басқарды             = 
 | Шайқасы              = 
 | Ғылыми аясы          = 
 | Жұмыс істеген орны   = 
 | Партиясы             = 
 | Қызметі              = 
 | Мамандығы            = 
 | Білімі               = 
 | Ғылыми дәрежесі      = 
 | Марапаттары          = 
 | Қолтаңбасы           = 
 | Монограммасы         = 
 | Сайты                = 
 | Commons              = 
}}

'''Абдулла Хан''', (Абдаллах бек, Абдул) (т.ө.ж.б. 14 ғ.) — [[Алтын Орда]]дағы &quot;[[Дүрбелең жылдары]]&quot; (1359-79) таққа отырған хандардың бірі (1360/61 — 1369/70). [[Ата]] тегі: [[Шыңғыс хан]] — [[Жошы]] — [[Тұқай Темір]] — [[Үз Темір]] — [[Абай хан|Абай]] — [[Мыңғасыр]]. Абдулла хан [[Мыңғасыр]]дың 9 ұлының алтыншысы. [[1359]] ж. [[Бердібек хан]] өлтірілгеннен кейін 1-2 жыл ішінде [[Алтын Орда]] тағына [[Құлпа хан|Құлпа]], [[Наурыз хан|Наурыз бек]], [[Құзыр хан|Қызыр хан]], [[Темір Қожа хан|Темір Қожа]] отырған. [[Мамай (қолбасшы)|Мамай]] Темір Қожаны өлтіріп, [[хан]] тағына Абдулланы әкелді. Іс жүзінде билікті Абдулла ханның атынан [[Мамай (қолбасшы)|Мамай]] жүргізді. Осы кезден бастап [[Алтын Орда]] екі бөлікке бөлінді. [[Еділ|Еділден]] батысқа қарай Абдулла хан, шығысында [[Арал]]дың солтіндегі далалық аймақтарды [[Шайбани әулеті|Шайбани]] ұрпағы [[Қожа Мұрат]] (Мюрид, Меруд, Амурат) биледі. Абдулла хан [[Мәскеу]] боярларының өтінішімен жас [[Дмитрий Донской|Дмитрийдің]] (болашақ Донскойдың) ұлы [[князь]] болуына [[жарлық]] берген (1363). 1369-70 ж. Мамай Абдулла ханның орнына оның ұлы Мұхаммед сұлтанды ([[Мұхаммед Бұлақ хан|Мұхаммед Бұлақ]]) таққа отырғызды.

==Дереккөздер==
*Қазақ ұлттық энциклопедиясы

== Тағы қараңыз ==
{{Алтын Орда хандары}}

[[Санат:Алтын Орда хандары]]

[[ru:Абдуллах (хан Золотой Орды)]]</text>
      <sha1>n0hn1nbbpjnud4m28oglfg25eqmfih5</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064731</id>
      <parentid>3064728</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:36:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ақиқат Уикибек</username>
        <id>106177</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4530" xml:space="preserve">{{Мемлекеттік қайраткер
 | түс                    =   монарх
 | Қазақша есімі        = Абдулла хан
 | Шынайы есімі         = 
 | Суреті               = 
 | Атауы                = 
 | Сурет ені            = 
 | Елтаңба              = 
 | Елтаңба атауы        = 
 | Елтаңба ені          = 
 | Титулы               = [[Алтын Орда]]ның 22-ші ханы 
 | Лақап аты            = 
 | Ту                   = 
 | Басқара бастады      = 
 | Басқаруын аяқтады    = 
 | Басқарған кезеңі     = 
 | Ізашары              = [[Мір Болат хан]] 
 | Ізбасары             = [[Болат I хан]] 
 | Тәж кигізу жорасы    = 
 | Биліктен бас тартуы  = 
 | Мұрагері             =   
 | Премьер              = 
 | Вице-президент       = 
 | Президент            = 
 | Монарх               = 
 | Губернатор           = 
 | Вице-губернатор      = 
 | Түсініктемелер       = 
 | Діні                 =  
 | Туған күні         = 
 | Туған жері         = 
 | Қайтыс болған күні   = 
 | Қайтыс болған жері   = 
 | Жерленді             = 
 | Династия              = 
 | Туған кездегі есімі      = 
 | Әкесі                = 
 | Анасы                = 
 | Жұбайы               = 
 | Балалары             = 
 | Қызмет еткен жылдары       = 
 | Құрамында болды      = 
 | Әскер түрі           = 
 | Атағы                = 
 | Басқарды             = 
 | Шайқасы              = 
 | Ғылыми аясы          = 
 | Жұмыс істеген орны   = 
 | Партиясы             = 
 | Қызметі              = 
 | Мамандығы            = 
 | Білімі               = 
 | Ғылыми дәрежесі      = 
 | Марапаттары          = 
 | Қолтаңбасы           = 
 | Монограммасы         = 
 | Сайты                = 
 | Commons              = 
}}

'''Абдулла Хан''', (Абдаллах бек, Абдул) (т.ө.ж.б. 14 ғ.) — [[Алтын Орда]]дағы &quot;[[Дүрбелең жылдары]]&quot; (1359-79) таққа отырған хандардың бірі (1360/61 — 1369/70). [[Ата]] тегі: [[Шыңғыс хан]] — [[Жошы]] — [[Тұқай Темір]] — [[Үз Темір]] — [[Абай хан|Абай]] — [[Мыңғасыр]]. Абдулла хан [[Мыңғасыр]]дың 9 ұлының алтыншысы. [[1359]] ж. [[Бердібек хан]] өлтірілгеннен кейін 1-2 жыл ішінде [[Алтын Орда]] тағына [[Құлпа хан|Құлпа]], [[Наурыз хан|Наурыз бек]], [[Құзыр хан|Қызыр хан]], [[Темір Қожа хан|Темір Қожа]] отырған. [[Мамай (қолбасшы)|Мамай]] Темір Қожаны өлтіріп, [[хан]] тағына Абдулланы әкелді. Іс жүзінде билікті Абдулла ханның атынан [[Мамай (қолбасшы)|Мамай]] жүргізді. Осы кезден бастап [[Алтын Орда]] екі бөлікке бөлінді. [[Еділ|Еділден]] батысқа қарай Абдулла хан, шығысында [[Арал]]дың солтіндегі далалық аймақтарды [[Шайбани әулеті|Шайбани]] ұрпағы [[Қожа Мұрат]] (Мюрид, Меруд, Амурат) биледі. Абдулла хан [[Мәскеу]] боярларының өтінішімен жас [[Дмитрий Донской|Дмитрийдің]] (болашақ Донскойдың) ұлы [[князь]] болуына [[жарлық]] берген (1363). 1369-70 ж. Мамай Абдулла ханның орнына оның ұлы Мұхаммед сұлтанды ([[Мұхаммед Бұлақ хан|Мұхаммед Бұлақ]]) таққа отырғызды.

==Дереккөздер==
*Қазақ ұлттық энциклопедиясы

== Тағы қараңыз ==
{{Алтын Орда хандары}}

[[Санат:Алтын Орда хандары]]

[[ru:Абдуллах (хан Золотой Орды)]]</text>
      <sha1>f17b0z22hke4zy0i70xdhdpg33h3bcu</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Арна</title>
    <ns>0</ns>
    <id>25572</id>
    <revision>
      <id>3065068</id>
      <parentid>3043052</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T17:15:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Арна (Қапшағай қалалық әкімдігі) → Арна (Қонаев қалалық әкімдігі) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3330" xml:space="preserve">'''Арна''':
* [[Арна (гидрология)|Арна]] – гидрологияда  өзен аңғарының су ағатын бөлігі. Ені бірнеше метрден ондаған км-ге жетеді; 
* [[Арна (техникада)|Арна]] - техникада (байланыста) – таратқыштан (ақпарат көзінен) қабылдағышқа (ақпаратты алушыға) дабыл (сигнал) тарайтын тех. құрылым немесе физ. орта. 
* [[Арна (канал)|Арна]] —  мәліметтерді бір құрылғыдан екінші құрылғыға жеткізуге арналған техникалық құралдар жиынтығы. Шалғай құрылғыларға қызмет көрсету сипаты бойынша арналар мультиплекстік және селекторлық болып бөлінеді; 
* [[Арна (байланыс)|Арна]] - есептеу торабының түйіндері байланысатын орта. Арна ретінде есулі қос өткізгіш, [[коаксиалды]] немесе [[оптикалық талшықты кабель]] қолданылады; 
* [[Арна (мәлімет)|Арна]] - екі құрылғы арасындағы [[мәлімет]] беретін жол немесе жалғастыру. Компьютерде арна ішкі және сыртқы болуы мүмкін. Байланыс жүйелерінде арна ретінде ақпарат тасуышты қабылдайды; 
* [[Арна (хабар)|Арна]] хабарлардың шығу көзі мен оны қабылдаушыны өзара байланыстыратын қатынас жүйесінің бөлігі.&lt;ref&gt;Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Информатика және компьютерлік техника / Жалпы редакциясын басқарған – түсіндірме сөздіктер топтамасын шығару жөніндегі ғылыми-баспа бағдарламасының ғылыми жетекшісі, педагогика ғылымдарының докторы, профессор, Қазақстан Республикасы Мемлекеттік сыйлығының лауреаты А. Қ. Құсайынов.
 – Алматы: «Мектеп» баспасы» ЖАҚ, 2002 жыл. – 456 бет. ISBN 5-7667-8284-5&lt;/ref&gt;

'''Елді мекендер:'''

* [[Арна (Еңбекшіқазақ ауданы)|Арна]] — [[Алматы облысы]] [[Еңбекшіқазақ ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Арна (Қонаев қалалық әкімдігі)|Арна]] — [[Алматы облысы]] [[Қонаев қалалық әкімдігі]]не қарасты ауыл.
* [[Арна (Атырау облысы)|Арна]] — [[Атырау облысы]] [[Құрманғазы ауданы]]ндағы ауыл.

'''Басқа мағыналар:'''

* [[Арна (Валле-д’Аоста)|Арна]] — [[Италия]]дағы коммуна.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{айрық}}</text>
      <sha1>cnkhxpb54159uh1fj8wks7n8wlyzlyz</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ащысай (Кентау қалалық әкімдігі)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>25796</id>
    <revision>
      <id>3064682</id>
      <parentid>2986089</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T13:55:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ерқанат Рыскулбеков</username>
        <id>70798</id>
      </contributor>
      <comment>Түзету</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4674" xml:space="preserve">{{мағына|Ащысай}}
{{Елді мекен-Қазақстан
 |статусы                 =Ауыл
 |атауы                   = Ащысай
 |сурет                   =
 |әкімшілік күйі          =  
 |елтаңба                 = 
 |ту                      = 
 |елтаңба сипаттамасы     = 
 |ту сипаттамасы          = 
 |елтаңба ені             = 
 |ту ені                  = 
  |lat_deg= 43|lat_min=33|lat_sec=25
  |lon_deg= 68|lon_min=53|lon_sec=44
  |CoordAddon             = 
  |CoordScale             =
 |ел картасы             = 
 |облыс картасы          = 
 |аудан картасы          = 
 |ел картасының өлшемi    = 
 |облыс картасының өлшемi = 
 |аудан картасының өлшемi = 
 |облысы                  = Түркістан облысы
 |кестедегі облыс         = Түркістан облысы{{!}}Түркістан
 |ауданы                  = Кентау қалалық әкімдігі
 |кестедегі аудан         = Кентау қалалық әкімдігі{{!}}Кентау
 |мекен түрі              = 
 |мекені                  = 
 |кестедегі мекен         = 
 |ішкі бөлінісі           = 
 |әкімі                   = 
 |құрылған уақыты         = 1911
 |алғашқы дерек           = 
 |бұрынғы атаулары        = 
 |статус алуы               = 
 |жер аумағы                  = 
 |биiктiктiң түрi         =
 |орталығының биiктігі    =
 |климаты                 = 
  |тұрғыны                = 2176
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
 |телефон коды            =72543 
 |пошта индексі           =160402 
 |пошта индекстері        = 
 |автомобиль коды         =13 
 |идентификатор түрі      =
 |сандық идентификаторы   = 
 |ортаққордағы санаты     = 
 |сайты                   =
 |сайт тілі               = 
 |сайт тілі 2            =
 |add1n                  =
 |add1                   = 
 |add2n                  = 
 |add2                   = 
 }}
'''Ащысай''' — [[Түркістан облысы]] [[Кентау қалалық әкімдігі]] аумағындағы ауыл. 

== Географиялық орны ==
[[Кентау]] қаласынан солтүстік-шығысқа қарай 30 км-дей жерде, [[Қаратау жотасы (Тянь-Шань)|Қаратау]]дың беткейіндегі [[Көкқиясай]] өзенінің басталар жерінде орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы жергілікті тұрғындар саны 3839 адам (1892 ер адам және 1947 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 2176 адамды (1099 ер адам және 1077 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
[[1932 жыл]]ы қорғасын-мырыш кен орнын игеруге байланысты Ащысай елді мекені құрылды. 10 мыңға дейін тұрғыны бар ауылда, Ахполиметалл зауыты жұмысын бастады. [[1929 жыл]]ы [[Ащысай полиметалл комбинаты]], [[1966 жыл]]ы Ащысай металлургия зауыты жұмыс істей бастады. [[1938 жыл]]дан бастап кент болған.  [[1990 жыл]]дардың ортасында шахталар мен зауыттар жабылды.

[[Кентау]]ға апаратын теміржол бар еді, қазір бөлшектелген.

== Инфрақұрылымы ==
2 мектеп, аурухана, мәдениет үйі, т.б. мекемелер жұмыс істейді.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кентау қалалық әкімдігі елді мекендері}}

[[Санат:Кентау қалалық әкімдігі елді мекендері]]</text>
      <sha1>p4t0svnq5i21zsm6y8ek1fwb3byd1yd</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Беріктас (қорым)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>26395</id>
    <revision>
      <id>3064765</id>
      <parentid>2618238</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:50:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Беріктас (Жамбыл ауданы) → Беріктас (Алматы облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2969" xml:space="preserve">{{мағына|Беріктас}}
'''Беріктас''' – [[көне дәуір]]лерден сақталған ірі [[қорым]]дар тобы. [[Алматы]] қаласынан батысқа қарай 120 км, [[Жамбыл ауданы]]ның [[Беріктас (Алматы облысы)|Беріктас ауылы]] маңында.

[[Жетісу археологиялық экспедициясы]] ''(К. Ақышев, М. Хабдулин)'' зерттеген. Беріктас бір-бірінен 10 км жерде орналасқан 12 қорымнан тұрады. [[Қорымдар]] топырақтан үйілген үлкен обалардан (диаметрі 42 м, биіктігі 5 м) тұрады. Обалар іргесіне айнала ірі тастардан шеңбер жасалған, орта тұсындағы қабір үстінде кіші үйінді тұрғызылған (диаметрі 12 м, биіктігі 2,5 м), үсті бір қабат таспен жабылған. Төртбұрышты келген қабірдің аумағы 3,7-2,2 м, тереңдігі 2,5 м. Қабірге солтүстік-батыстан жер асты жолы жүргізілген. Ол дәліз түрінде қазылған, толық ұзындығы 8 м, ені 1 м, биіктігі бас жағында 1 м, ал қабірге түйісетін тұста 1,8 м. Қабірдің батыс бөлігі бұрын тоналып, бүлінген, ал шығыс бөлігінен екі адам мүрдесі табылды. Бірі басымен оңтүстікке қаратылып қойылған. Батысқа қаратылып, ағаш зембілге жерленген екіншісінің аяқ сүйектері ғана сақталған. Бұлардың жанынан үш қыш [[құмыра]], [[қола]] [[айна]], [[темір]] пышақ және сүйек [[жебе]] ұштары табылды. Обалар б.з.б. 1 — б.з. 2 ғасырларға, [[ғұн]] дәуірінің аса маңызды ескерткіштерінің қатарына жатады.&lt;ref&gt;«Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы]]» Бас редакциясы, 1998 жыл, ISBN 5-89800-123-9, II том&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Қазақ мәдениеті. Энциклопедиялық анықтамалық. Алматы: “Аруна Ltd.” ЖШС, 2005 ISBN 9965-26-095-8&lt;/ref&gt;

==Дереккөздер==
&lt;references/&gt;

{{Stub:Қазақ мәдениеті}}
{{Суретсіз мақала}}

[[Санат:Қазақстандағы археология]]
[[Санат:Жамбыл ауданы (Алматы облысы) географиясы]]
[[Санат:Қазақстан зираттары]]</text>
      <sha1>06r8vocrghq1etntxlrj24jlmks4dtw</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Көксай мыс кен орны</title>
    <ns>0</ns>
    <id>28845</id>
    <revision>
      <id>3064933</id>
      <parentid>2901624</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:42:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: Сарыөзек (Алматы облысы) → Сарыөзек (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2157" xml:space="preserve">'''Көксай мыс кен орны''' — [[Алматы облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]нда, [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] темір  жол станцияның оңтүстік-батысында орналасқан. Кен орны 1954 жылы ашылып, [[1956 жыл|1956]]-[[1958 жыл|1958]] жылдары барлау жұмыстары жүргізілген.

== Геологиялық құрылымы ==
Кен солтүстік-шығыс бағытта созылған Көксай [[горст]] – [[антиклиналь]]дік құрылымының өзегімен жымдасқан. Алаңдағы Көксай массивіндегі [[гранит]]тер мен Жалқұдық массивіндегі [[плагиогранит]]тер [[Силур кезеңі|силур]] шөгінділерімен көмкерілген.

== Жатыс сипаты ==
Кентас [[Гидротермальды|гидротермаль]]дік өзгерістерге ([[кварц]]тану, [[хлорит]]тену, т.б.) ұшыраған [[Гранитоидтар]] арасында шоғырланған. Алаңда 2 кен денесі анықталған (“Батыс” және “Шығыс” телімдер). Желіше, сеппе түріндегі кентастар [[халькопирит]], [[пирит]], [[молибденит]]тен құралған. [[Тотығу белдемі]]нің тереңдігі 50 м. Кентаста, сондай-ақ, [[молибден]], [[кобальт]], [[алтын]], [[күміс]] кездеседі. Көксай мыс кен орны өте ірі кен орындар қатарына жатады, ол [[Балқаш кен-металлургия комбинаты|Балқаш кен байыту комбинаты]]ның резервтік шикізат көзі.&lt;ref&gt;[[Қазақ энциклопедиясы]], 11 - том&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Алматы облысы кен орындары]]


{{stub}}</text>
      <sha1>89cgtlg0mqnl1vul7ketonmwib9wa6c</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Криминалистика</title>
    <ns>0</ns>
    <id>28944</id>
    <revision>
      <id>3065230</id>
      <parentid>2833376</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T04:44:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Nurbekovanurly</username>
        <id>121316</id>
      </contributor>
      <comment>/*Криминалистикалық функциялар*/</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="18499" xml:space="preserve">'''Криминалистика''' ({{lang-la|crіmіnalіs}} - қылмысқа қатысты) – қолданбалы [[заң]] ғылымы. Қылмыстық және [[азаматтық іс]]терді қарау кезінде соттық дәлелдемелерді жинақтаудың, тиянақтаудың, зерттеудің және пайдаланудың арнаулы тәсілдері, әдістері мен құралдары жүйесін жасақтайды. Бұл тәсілдер мен әдістер қылмыстық [[сот]] ісін жүргізуде қылмыстарды алдын алу, анықтау және тексеру үшін қолданылады, сондай-ақ, қылмыстық, кей жағдайларда азаматтық істерді сотта қарау үшін пайдаланылады. Қазіргі заманғы маңызды тараулары – жалпы [[теория]]сы, техника, қылмыстың жекелеген түрлерінің алдын алудың [[тактика]]сы мен әдістеме техника дәлелдемелерді жинау, тиянақтау және зерттеу жөніндегі арнаулы тәсілдер мен ғыл.-тех. құралдар жүйесін қамтиды. Криминалистиканың бұл тарауына сот [[баллистика]]сы, [[трасология]], соттық қолтаңбатану, [[дактилоскопия]], соттық [[фотография]], криминалистикалық сараптама техникасы, криминалистикалық [[одорология]], т.б. жатады. 

== Криминалистикалық функциялар == 

1. Әдістемелік – сот сараптамасының пәні мен мазмұнын, оның таным мен практика процесіндегі рөлін дұрыс түсінуді қамтамасыз етеді; ғылым мен практиканың дұрыс тепе-теңдігін орнатуға мүмкіндік береді;

2.Түсіндірмелі – білім пәнінің мәнін, оның аспектілері мен элементтерін ашудан, яғни сот сараптамасы пәнін ғылыми тұрғыдан көрсетуден тұрады;

3.Синтездеу – ғылыми білімді интеграциялаудың жалпы процестерінің көрінісі – жинақталған эмпирикалық материалды оның синтезі арқылы ретке келтіруден, алынған ақпараттың ішкі бірлігін ашудан тұрады (синтездің алғы шарты ретінде осы материалды жүйелеу және жалпылау);

4.Болжамдық – криминалистикалық болжау теориясының негізі, қылмысқа қарсы күрес тәжірибесінде криминалистикалық мәліметтерді практикалық қолдану нысандарының бірі.
қылмыстарды ашуда халықаралық тәжірибе алмасу.


==Криминалистика жүйесі==
Ғалымдар дәстүрлі түрде криминалистиканың төрт бөлімін ажыратады : жалпы теория, криминалистикалық техника, криминалистикалық тактика, криминалистикалық əдістеме.&lt;ref name = Авр&gt;Аверьянова Т.В., Белкин,Р.С. и др.Криминалистика.С.60.&lt;/ref&gt; Алайда кейбір ғалымдардың қылмысты тергеуді ұйымдастыруды дербес бөлім ретінде бөліп көрсететін ұстанымдары бар.

===Криминалистиканың жалпы теориясы===
Криминалистиканың жалпы теориясы – криминалистиканың барлық пәнін жиынтықта  көрсететін, оның  дүниетанымдық қағидаларының, теориялық тұжырымдамалардың, категориялардың, түсініктердің, әдістердің, анықтамалардың және мен терминдердің жүйесі. Жалпы теория криминалистиканың әдістемелік негізі болып табылады.  Жалпы теорияға криминалистиканың ғылыми аппараты, криминалистиканың систематикасы және жеке теориялар (ілімдер) кіреді.

Ғылым тілі – криминалистиканың терминологиялық аппаратын анықтайтын негізгі анықтамалар мен категориялар, оның ішінде ең маңызды ұғымдар жүйесі – криминалистикалық категориялар. Систематика жинақталған білімді ұйымдастыру қағидаларын және әртүрлі криминалистік маңызы бар объектілердің қабылданған жіктеулерін қамтиды (мысалы, іздер, қолжазбаның түрлері, тактикалық тәсілдер, тергеу жағдайлары).

Жеке теориялар криминалистика пәнінің бір жағына қатысты және  қылмыстарды тергеудің нақты құралдары мен әдістерін әзірлеу үшін негіз болып табылатын ғылыми ережелер.&lt;ref name = Авр/&gt; Жеке теорияларды жалпылау нәтижесінде оларды қамтитын жалпы теория пайда болады және керісінше жалпы теориядан жаңа жеке теориялар шығады.Жеке криминалистикалық теориялардың мысалдары ретінде криминалистикалық идентификация және диагностика ілімдері, іздердің пайда болу механизмі, қылмыс жасау әдісі, криминалистік  мінездеме, тергеудің нұсқалары мен жоспарлауы және т.б.,  сонымен қатар криминалистік ғылыми зерттеудің әдістері және олардың тәжірбиелік қызмет әдістерімен байланысы туралы ілім.Бұл тізім үнемі жаңарып отырады, себебі ғылымның дамуы жаңа жеке теориялардың пайда болуына әкеледі.&lt;ref&gt;Аверьянова Т.В., Белкин, Р.С. и др.Криминалистика.С.61.&lt;/ref&gt;

===Криминалистикалық техника===
Криминалистикалық техника – қылмыстық (сондай-ақ азаматтық) істер бойынша сот ісін жүргізу процесінде дәлелдемелерді жинауға және зерттеуге, қылмыстарды ашудың және алдын алудың өзге де шараларына арналған ғылыми ережелер мен оларға негізделген құралдар мен әдістер жүйесі болып табылатын криминалистика бөлімі.&lt;ref&gt;Аверьянова Т. В., Белкин, Р. С. и др. Криминалистика. С. 150.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt; Яблоков, Н. П. Криминалистика. С. 88.&lt;/ref&gt;   

Криминалистикалық техника қылмыстарды тергеу барысында жаратылыстану және техникалық білімді қолданудың әртүрлі тәсілдерін біріктіреді. Мысалы, құжаттарды криминалистикалық зерттеу үшін, киімдегі адам көзіне көрінбейтін заттарды анықтау үшін зерттелетін объект инфрақызыл немесе ультракүлгін сәулелерде зерттелуі мүмкін. Объектінің құрамы мен құрылымы, элементтердің оның бетіне таралуы туралы мәліметтер алу үшін спектрлік люминесцентті талдау қолданылады. [[Сұйықтық]]тар мен [[газ]]дарды криминалистік зерттеудің кең таралған әдісі [[хроматография]] болып табылады.&lt;ref&gt;Яблоков, Н. П. Криминалистика. С. 92—95.&lt;/ref&gt;

Криминалистикалық [[фотография]] – криминалистикалық мақсатта  фототүсірілімді пайдалану әдістерінің жиынтығы болып табылатын криминалистикалық техниканың дербес саласы. Криминалистикалық фотографияның әдістерін жалпы түрде  түсіріп алатын және зерттейтін деп жіктеуге болады. Біріншісі көзге көрінетін дәлелдемелерді бекіту мақсатын көздейді: мысалы, қылмыс орнын суретке түсіру. Екінші әдіске арнайы техникаларды қолдана отырып суретке түсіру жатады, мысалы, көрінбейтін сәулелер немесе контрастты фотография.&lt;ref&gt;Яблоков, Н. П. Криминалистика. С. 97.&lt;/ref&gt; Криминалистикалық [[бейнежазба]] дәл осы мақсаттарды көздейді.

Трасология – іздерді зерттеумен айналысатын, соның ішінде қалдырылған із бойынша адамды, құрал-сайманды немесе көлік құралын сәйкестендіру жүргізетін криминалистика саласы. Оның қосалқы саласы [[дактилоскопия]] – саусақ іздері бойынша адамды анықтау әдістемесі.

===Криминалистикалық тактика===
Криминалистикалық тактика – іс бойынша нақты ахуалды ескере отырып, әрбір тергеу мен соттық іс-әрекеттің шұғыл іздестіру шараларының мүмкіндіктерін неғұрлым тиімді пайдалану тәсілдерінің жүйесін жасақтайды. Криминалистикалық тактиканың тәсілдері тергеу іс-әрекеттерін жүргізу: тергеушілік тексеру, [[тергеу]] эксперименті, тану, жауаптау, т.б. кезінде кеңінен пайдаланылады. Қылмыстың нақты түрлерін (''кісі өлтіруді, ұрлықты, тонауды, өртеуді'') тексеру барысында қолданылатын тәсілдердің, әдістер мен құралдардың жиынтығы криминалистиканың айрықша тарауын – қылмыстың жекелеген түрлерін тексерудің (''“жеке әдістеме” деп аталатын'') әдістемесін құрайды. Криминалистика қылмыстарды болдырмаудың және ашудың стратегиясын, шұғыл, тактикалық және техникалық әдістерін зерделейді, қылмыстың жасалуының объективті және субъективті мән-жайларын жан-жақты зерттейді. Объективті мән-жайларда қылмыстың жасалған жері, уақыты, жасалу барысы, т.б. қамтылады. Субъективті мән-жайларға қылмыскердің өзіне қатысты мән-жайлар жатады, олар: қылмыс жасауға түрткі болған себеп (''уәж''), қылмыс жасау кезіндегі психикалық күй; қасақылық (қылмысты саналы түрде жасау), абайсыздық. Криминалистиканың [[принцип]]тері бойынша: 
* Қылмысты кім жасады? 
* Қылмыс қашан, қай күні, тәуліктің қай мезгілінде жасалды? 
* Қылмыс қайда, қай жерде жасалды? 
* Қылмыскер нендей әрекет жасады немесе нендей әрекет жасамады? 
* Бұл әрекет жалпы қылмысты әрекет пе; әңгіме қандай заң бұзушылық туралы болып отыр? 
* [[Қылмыскер]] бұл орайда қалай әрекет етті, көмекшісі, айдап салушысы немесе жасырушысы болды ма немесе қылмыстың көрінісі қылмыскерде ондайлардың болғанын айғақтай ма? 
* Қылмыс немен жасалды, қылмыскер қандай құралдар мен аспаптарды (''қаруларды'') қолданды? 
* Қылмыскер қылмысты неліктен жасады, қылмыс жасауға қандай сыртқы және ішкі себептер түрткі болды? – деген сауалдардың айқын жауап-шешімі табылуға тиіс.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;&quot;Қазақ энциклопедиясы&quot;&lt;/ref&gt;.

=== Криминалистикалық әдістеме ===
Криминалистиканың бесінші бөлімі қылмыстың белгілі бір түрлеріне қатысты қылмыс оқиғасын зерттеу заңдылықтарын зерттейді. Бұл бөлім екі кіші бөлімнен тұрады: жалпы бөлім және қылмыстың нақты түрлерін тергеу әдістемесінен тұратын арнайы бөлім (кісі өлтіруді тергеу әдістемесі, ұрлықты тергеу әдістемесі, парақорлықты тергеу әдістемесі және т. б). Қылмыстың жекелеген түрлерін тергеу әдістемесінде келесі сұрақтар қарастырылады: қылмыстың криминалистикалық сипаттамасы, тергеу жағдайларының типологиясы, нұсқа типологиясы, белгілі бір санаттағы қылмыстарды тергеу барысында жекелеген тергеу әрекеттерін және жедел-іздестіру іс-шараларын жүргізу ерекшеліктері, қылмыс жасауға ықпал еткен жағдайларды жою.

Қылмысты жекелеген түрлерге бөлетін қылмыстық-құқықтық норма жеке криминалистикалық әдістемелерді жіктеудің негізгі критерииі. Осы критерий бойынша қылмыстың нақты түрлері мен топтарын (жеке адамға қарсы қылмыстар, меншікке қарсы қылмыстар және т.б.) тергеудің әдістемелері ажыратылады. Сонымен қатар, кез-келген жалпы немесе маңызды белгілері бойынша біріктірілген әртүрлі қылмыс түрлерін тергеу әдістемелерін ажыратуға болады. Мысалы, айыпталушылардың (күдіктілердің) жеке бас ерекшеліктеріне байланысты кәмелетке толмағандар немесе ұйымдасқан қылмыстық қауымдастықтар жасаған қылмыстарды тергеу әдістемелері бөлек жасалынады.

==Криминология==
Қылмысты азайту және алдын алу құралдары мен жолдары жөнінде, қылмыс, қылмыскердің болмысы туралы ілім, қылмыс туралы ғылым. Криминология басқа ғылымдар (социология, биология, психология) жинактаған тәсілдер мен ілімдерді пайдаланатын оқу аралық ғылым болып табылса да, ол дербес ғылым болып саналады.

==Криминалист==
Криминалистика бойынша маман, сирек түрде - қылмыстық құқық пен іс жүргізу бойынша.

==Криминалдық жағдай==
Қылмыстың жасалу жағдайы. Қылмыстық әрекетті жасаудың басталу сәтінен, құқыққа қарсы нәтиже орын алған сәтке дейінгі қылмыскердің мінез-құлқына әсер ететін объективті жағдайлар мен олардың субъективті маңыздарының жиынтығы.&lt;ref&gt;Орысша-қазақша заңдық түсіндірме сөздік-анықтамалық. — Алматы: «Жеті жарғы» баспасы, 2008 жыл. ISBN 9965-11-274-6&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{wikify}}
{{stub:Заң}}
{{Суретсіз мақала}}

[[Санат:Криминалистика]]</text>
      <sha1>o0dtuo8ii0khvdcjm1wj1f2mvzgyyjx</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қазақстан Республикасының Мемлекеттік Гимні</title>
    <ns>0</ns>
    <id>29189</id>
    <redirect title="Қазақстан Республикасының Мемлекеттік Әнұраны" />
    <revision>
      <id>3065296</id>
      <parentid>292218</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T10:03:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>EmausBot</username>
        <id>5055</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Бот: Шынжырлы айдатуды түзетті → [[Қазақстан Республикасының Мемлекеттік Әнұраны]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="103" xml:space="preserve">#АЙДАУ [[Қазақстан Республикасының Мемлекеттік Әнұраны]]</text>
      <sha1>6gqmmo4rqq6djxa5icsy313oal9xady</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қазалы ауданы</title>
    <ns>0</ns>
    <id>29255</id>
    <revision>
      <id>3065151</id>
      <parentid>3020980</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:09:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: Сарыбұлақ ауылдық округі (Қазалы ауданы) → Сарыбұлақ ауылдық округі (Қызылорда облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11621" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауданы
 |ауданның атауы      = Қазалы ауданы
 |елтаңба             = 
 |ту                  = 
 |елтаңба сипаттамасы   = 
 |ту сипаттамасы        = 
  |lat_dir = N |lat_deg = 44 |lat_min = 51 |lat_sec =00 
  |lon_dir = E |lon_deg = 61 |lon_min = 59 |lon_sec =24
 |облысы              = Қызылорда облысы
 |аудан орталығы          = [[Әйтеке би кенті]]
 |ауылдық округтер саны   = 19  
 |кенттік әкімдіктер саны = 1     
 |қалалық әкімдіктер саны = 1     
 |ауылдар саны       = 45
 |қалалар саны       = 1     
 |әкімі              = Мұхтар Оразбаев
 |әкімдіктің мекенжайы  = 
 |құрылған уақыты    = 1928 
 |жер аумағы          = 37,4
 |жер аумағы бойынша орны  = 
 |тұрғыны             = 77 185&lt;ref&gt;[http://www.Kazaly.gov.kz/dinamika/dinamikadem.htm Қызылорда облысының Статистика департаменті. 01.07.2019]&lt;/ref&gt;
 |халық саны бойынша орны  = 
 |санақ жылы          = 2019
 |тығыздығы           = 
 |тығыздығы бойынша орны   = 
 |ұлттық құрамы       =  {{nobr|[[қазақтар]] (99,55%)}}, {{nobr|[[орыстар]] (0,29%)}}, {{nobr|басқа ұлт өкілдері (0,17%)}}&lt;ref&gt;[http://www.stat.kz/publishing/DocLib4/2010/%D0%94%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8%D1%8F/Bull_Hsany2010.rar Қазақстан Республикасының Статистика агенттігі. Қазақстан Республикасы тұрғындарының облыстар, қалалар мен аудандар, жынысы мен жас ерекшелігі топтары, этностық бөлігі бойынша 2019 жылдың басындағы саны]&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;пер.2019&quot;&gt;[http://pop-stat.mashke.org/kazakhstan-ethnic2010.htm 2009 жылғы санақ бойынша Қазақстан тұрғындарының ұлттық құрамы]&lt;/ref&gt;
 |телефон коды        =   
 |пошта индексі       =  N22K2M9 (120400), 
 |сайты               = 
 |карта               =  Kazaly_District_Kazakhstan.png
 |әкімшілік бірліктің картасы =      
 |ортаққордағы санаты = 
}}
'''Қазалы ауданы''' — [[Қызылорда облысы]]ның батысында орналасқан әкімшілік бөлініс. [[1928 жыл|1928]] жылы құрылған. Жерінің аумағы 37,4 мың км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;. Орталығы – [[Әйтеке би кенті|Әйтеке би]] кенті.

== Географиялық орны, жер бедері ==
Ауданының жері [[Тұран ойпаты]]нда орналасқан. Солтүстігінде [[Арал қарақұмы]], оңтүстігінде [[Қызылқұм (шөл)|Қызылқұм]] жатыр. Ауданның ең биік жері Арал қарақұмында ([[Жуантөбе (тау, Қызылорда облысы)|Жуантөбе]] тауы, 136 м).

== Климаты, өсімдігі мен жануарлар дүниесі ==
Климаты тым континенттік, қысы суық, жазы ыстық, аңызақ. Ауаның орташа температурасы қаңтар айында – 9 – 13&lt;sup&gt; 0&lt;/sup&gt;С, шілдеде 30–32&lt;sup&gt; 0&lt;/sup&gt;С. Жауын-шашынның жылдық орташа мөлшері 100–150 мм. [[Сырдария]] өзені аудан жерінің орта тұсынан өтеді. Қазалы қаласының маңынан [[Қазалы каналдары|Қазалы]] каналдары (оң жақ, сол жақ каналдары) және Жаңаарық каналы бастау алады. Сырдария өзенінің [[Қуаңдария]], [[Ескідариялық]] және [[Жаңадария (ескі арна)|Жаңадария]] атты ескі арналары бар. Топырағы негізінен, құмды сортаңды болып келеді. Кейбір жерлері (ауданның шығысы) тақыр. Аудан жерінде шөлге төзімді бозжусан, жүзгін, жиде, сексеуіл, қарасексеуіл, теріскен, Арал Қарақұмы маңында астық тұқымдас шөптесін аралас бозжусан, өзен, көл маңында қамыс, құрақ өседі. Пайдалы жабайы өсімдіктерден қызылмия, тәттітамыр, жұмыршақ, тұмаршөп, итсигек, ақши, Рихтер сораңы, кәдімгі адыраспан, т.б. дәрілік шөптер өседі. Аудан жерінде шөлді ландшафтың жануарлары – кіші саршұнақ, атжалман, шағыл мысығы, құмқояны, құлақты кірпі, құмтышқан, қарсақ, сасықкүзен, қасқыр, түлкі, күзен, ақбөкен, доңыз, ондатра, қырғауыл, т.б. мекендейді.

== Халқы ==
Халық аудан аумағында біркелкі қоныстанбаған. Тұрғындардың 90%-дан астамы Сырдария өзенінің аңғарында және оның тармақтары бойында қоныс тепкен. Орташа тығыздығы 1 км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;-ге 2 адамнан келеді. Тұрғындар саны – 77 185 адам ([[2019 жыл|2019]]). Ұлттық құрамы: [[қазақтар]] – 99,55%, [[орыстар]] – 0,29%, басқа ұлт өкілдері – 0,17%.

== Әкімшілік бөлінісі ==
46 елді мекен 1 қалалық, 1 кенттік әкімдіктері мен 19 ауылдық округтерге біріктірілген:
* [[Ақжон ауылдық округі]] • [[Алға ауылдық округі (Қызылорда облысы)|Алға ауылдық округі]] • [[Аранды ауылдық округі]] • [[Арықбалық ауылдық округі (Қазалы ауданы)|Арықбалық ауылдық округі]] • [[Әйтеке би кенттік әкімдігі]] • [[Басықара ауылдық округі]] • [[Бозкөл ауылдық округі]] • [[Көларық ауылдық округі]] • [[Қазалы қалалық әкімдігі]] • [[Қарашеңгел ауылдық округі (Қызылорда облысы)|Қарашеңгел ауылдық округі]] • [[Құмжиек ауылдық округі]] • [[Қызылқұм ауылдық округі (Қызылорда облысы)|Қызылқұм ауылдық округі]] • [[Майдакөл ауылдық округі]] • [[Майлыбас ауылдық округі]] • [[Мұратбаев ауылдық округі]] • [[Сарыбұлақ ауылдық округі (Қызылорда облысы)|Сарыбұлақ ауылдық округі]] • [[Сарыкөл ауылдық округі (Қызылорда облысы)|Сарыкөл ауылдық округі]] • [[Өркендеу ауылдық округі]] • [[Тасарық ауылдық округі (Қызылорда облысы)|Тасарық ауылдық округі]] • [[Шәкен ауылдық округі]]

== Шаруашылығы ==
Ауыл шаруашылығына жарамды жерінің аумағы 1,67 мың га, оның 10,2 мың га-ры жыртылған, 9,8 мың га жеріне астық дақылдары, 4,9 мың га-ға мал азықтық шөп егілген. Шабындығы 27,9 мың га, жайылымы 1,6 млн. га. Аудандағы ірі қара мал саны 39,2 мың бас, қой мен ешкі 97,85 мың, жылқы 8,1 мың, түйе 3,46 мың бас болды (1.1.2005). Ауыл шаруашылық саласында 245 [[агроқұрылым]] жұмыс істейді, оның екеуі мемлекеттік шаруашылық, 21 серіктестік, 10 [[акцион]]. қоғам, 1 ӨК, 224 шаруа қожалығы және 6 басқадай құрылымдар бар. Ауданда шаруашылық субъектілер саны 293 (2005), оның ішінде мемлекеттік қазыналық кәсіпорын саны 33. Бұлардан басқа 7 АҚ, 110 ЖШС, 2 ӨК және 139 басқадай ұйымдар бар. Шағын бизнес нысандарының саны 1953, оның ішінде жеке кәсіпкерліктер 1655. Өнеркәсіп өнімдерін өндіретін 22 кәсіпорын (оның 20-сы  ауыл шаруашылық өнімдерін өңдейді), ауыл шаруашылық кәсіпорындар саны 132, құрылыста 5, көлік және байланыста 140, сауда саласында 1218, т.б. іскерлікпен айналысатын шағын кәсіпорындардың саны 92. Жалпы су құбырларының ұзындығы 265,9 км.

== Әлеуметтік құрылымдары ==
Жалпы білім беретін 41 мектеп, 1 кәсіптік-техникалық мектеп, 11 балабақша, 1 мұражай, 24 кітапхана, 8 мәдениет үйі, 14 клуб, 2 стадион, 17 спорт залы бар. Денсаулық сақтау саласында 10 аурухана, 1 емхана, 6 фельдшерлік-акушерлік пункт, 10 ауылдық дәрігерлік амбулатория қызмет көрсетеді. Қазалы ауылы арқылы [[Орынбор-Ташкент темір жолы]] өтеді. Автомобиль жолдарының жалпы ұзындығы 427 км, оның 170 км-і республикалық маңызы бар жолдар.

== Тарихи құндылықтары == 
Аудан аумағында 10 – 11 ғасырлардағы [[Оғыз мемлекеті|Оғыз]] қағандығының орталығы [[Жанкент (көне қала орны)|Жанкент]] қалашығыының орны бар. Мұнда [[Орақ батыр]]ға, [[Жанқожа Нұрмұхамедұлы|Жанқожа]] батырға кесенелер, т.б. тарихи тұлғаларға ескерткіштер орнатылған. Аудан жерінде [[Жалаңтөс Баһадүр Сейітқұлұлы|Жалаңтөс]] пен [[Әйтеке би|Әйтеке]], Жанқожа мен Ақтан, Ашабай мен [[Сырлыбай Қожасұлы|Сырлыбай]], Жылқыайдар мен [[Жетес Қыстаубайұлы|Жетес]], [[Үмбет би|Үмбет]] пен [[Ерімбет Көлдейбекұлы|Ерімбет]], т.б. әйгілі батырлар мен би-шешендер өмір сүрген.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
{{Қызылорда облысы}}
{{Қазалы ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Қазалы ауданы]]</text>
      <sha1>2fnrpbffhwqhhtnjb4dc9lqvsy0hktz</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қаратал</title>
    <ns>0</ns>
    <id>29530</id>
    <revision>
      <id>3064695</id>
      <parentid>3045952</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:18:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2885" xml:space="preserve">'''Қаратал:'''

== Елді мекендер ==
=== Абай облысы ===
* [[Қаратал (Абай облысы)|Қаратал]] – [[Үржар ауданы]]ндағы ауыл.

=== Ақмола облысы ===
* [[Қаратал (Біржан сал ауданы)|Қаратал]] – [[Біржан сал ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Қаратал (Ерейментау ауданы)|Қаратал]] – [[Ерейментау ауданы]]ндағы ауыл.

=== Ақтөбе облысы ===
* [[Қаратал (Ойыл ауданы)|Қаратал]] – [[Ойыл ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Қаратал (Шалқар ауданы)|Қаратал]] – [[Шалқар ауданы]]ндағы ауыл.

=== Жетісу облысы ===
* [[Қаратал (Ескелді ауданы)|Қаратал]] – [[Ескелді ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Қаратал (Көксу ауданы)|Қаратал]] – [[Көксу ауданы]]ндағы ауыл.

=== Қарағанды облысы ===
* [[Қаратал (Қарағанды облысы)|Қаратал]] – [[Ақтоғай ауданы (Қарағанды облысы)|Ақтоғай ауданы]]ндағы ауыл.

=== Павлодар облысы ===
* [[Қаратал (Павлодар облысы)|Қаратал]] – [[Тереңкөл ауданы]]ндағы ауыл.

=== Солтүстік Қазақстан облысы ===
* [[Қаратал (Айыртау ауданы)|Қаратал]] – [[Айыртау ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Қаратал (Есіл ауданы)|Қаратал]] – [[Есіл ауданы (Солтүстік Қазақстан облысы)|Есіл ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Қаратал (Уәлиханов ауданы)|Қаратал]] – [[Уәлиханов ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Қаратал (Шал ақын ауданы)|Қаратал]] – [[Шал ақын ауданы]]ндағы ауыл.

=== Түркістан облысы ===
* [[Қаратал (Түркістан облысы)|Қаратал]] – [[Келес ауданы]]ндағы ауыл.

=== Шығыс Қазақстан облысы ===
* [[Қаратал (Шығыс Қазақстан облысы)|Қаратал]] – [[Зайсан ауданы]]ндағы ауыл.

== Өзендер ==
* [[Қаратал (өзен, Балқаш алабы)|Қаратал]] – [[Балқаш]] алабындағы өзен.
* [[Қаратал (өзен, Торғай алабы)|Қаратал]] – [[Торғай өзені (Шалқартеңіз)|Торғай]] алабындағы өзен.
* [[Қаратал (өзен, Тоқырау алабы)|Қаратал]] – [[Тоқырау өзені|Тоқырау]] алабындағы өзен.

{{айрық}}</text>
      <sha1>ozkoswqakhivhbxs7y0bzoele2jx4kp</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қарашоқы</title>
    <ns>0</ns>
    <id>29556</id>
    <revision>
      <id>3064844</id>
      <parentid>3050207</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T15:43:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4651" xml:space="preserve">'''Қарашоқы''' сөздері мына мағыналарды білдіруі мүмкін:

'''Ауылдар''':

* [[Қарашоқы (Абай облысы)|Қарашоқы]] — [[Абай облысы]] [[Жарма ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Қарашоқы (Алматы облысы)|Қарашоқы]] — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Қарашоқы (Қарағанды облысы)|Қарашоқы]] — [[Қарағанды облысы]] [[Қарқаралы ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Қарашоқы (Павлодар облысы)|Қарашоқы]] — [[Павлодар облысы]] [[Баянауыл ауданы]]ндағы ауыл.

'''Таулар''':

* [[Қарашоқы обалары]]
* [[Қарашоқы (тау, Қыземшек таулары)|Қарашоқы]] – [[Қыземшек (тау, Күнгей Алатау)|Қыземшек]] тауларының солтүстік-шығысындағы тау сілемі.  
* [[Қарашоқы (тау, Көкжота таулары)|Қарашоқы]] – [[Көкжота]] тауының солтүстік-батысындағы тау массиві.   
* [[Қарашоқы (тау, Күршім жотасы)|Қарашоқы]] – [[Күршім жотасы|Күршім]] жотасының орта бөлігіндегі тау. 
* [[Қарашоқы (тау, Тарбағатай жотасы)|Қарашоқы]] – [[Тарбағатай жотасы|Тарбағатай]] жотасының шығыс бөлігіндегі тау.
* [[Қарашоқы (тау, Алмалытау таулары)|Қарашоқы]] – Алмалытау тауларының солтүстік-шығыс бөлігіндегі тау массиві.
* [[Қарашоқы (тау, Бала Қосмұрын жотасы)|Қарашоқы]] – Бала Қосмұрын жотасының оңтүстік-батысындағы тау.
* [[Қарашоқы (тау, Ақшатау жотасы)|Қарашоқы]]  – [[Ақшатау (жота)|Ақшатау]] жотасының оңтүстік-шығыс бөлігіндегі тау.
* [[Қарашоқы (тау, Қоңыртемірші таулары)|Қарашоқы]] – [[Қоңыртемірші]] тауларының оңтүстік-шығысындағы тау массиві.
* [[Қарашоқы (шоқылы тау, Қоңыртемірші таулары)|Қарашоқы]] – [[Қоңыртемірші]] тауларының оңтістік-шығысындағы шоқылы тау.
* [[Қарашоқы (тау, Қараүңгір таулары)|Қарашоқы]] – [[Қараүңгір (тау, Абай облысы)|Қараүңгір]] тауларының солтүстік-батысындағы тау.
* [[Қарашоқы (шоқылы тау, Айғыз өзені аңғары)|Қарашоқы]] – [[Айғыз өзені|Айғыз]] өзенінің аңғарындағы оқшауланған шоқылы тау.
* [[Қарашоқы (тау, Қаратөбе тауы)|Қарашоқы]] – Қаратөбе тауының солтүстік-батысындағы шоқылы тау.
* [[Қарашоқы (тау, Бектауата таулары)|Қарашоқы]] – [[Бектауата]] тауларының батысындағы шоқылы тау.
* [[Қарашоқы (тау, Жақсыбұталы таулары)|Қарашоқы]] – [[Жақсыбұталы]] тауының солтүстік-шығысындағы тау.
* [[Қарашоқы (төбе, Үстірт жазығы)|Қарашоқы]] – [[Үстірт (Маңғыстау)|Үстірт]] жазығының солтүстік бөлігіндегі төбе.
* [[Қарашоқы (төбе, Желтау таулары)|Қарашоқы]] – [[Желтау (тау, Атырау облысы)|Желтау]] тауларының оңтүстік-шығысындағы төбе.
* [[Қарашоқы (төбе, Доңызтау кемері)|Қарашоқы]] – [[Доңызтау]] кемерінің солтүстігіндегі төбе.
* [[Қарашоқы (шоқылы таулар, Балқаш көлі)|Қарашоқы]] – [[Балқаш]] көлінің солтүстік-шығыс бөлігіндегі шоқылы таулар.
* [[Қарашоқы (тау, Күмісқазық тауы)|Қарашоқы]] – [[Күмісқазық]] тауының оңтүстік-шығысындағы шоқылы тау.

{{айрық}}</text>
      <sha1>86m9l5vfh64b5kykwdmi4lf091674mk</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064847</id>
      <parentid>3064844</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T15:43:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Қарашоқы (Алматы облысы) → Қарашоқы (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4651" xml:space="preserve">'''Қарашоқы''' сөздері мына мағыналарды білдіруі мүмкін:

'''Ауылдар''':

* [[Қарашоқы (Абай облысы)|Қарашоқы]] — [[Абай облысы]] [[Жарма ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Қарашоқы (Жетісу облысы)|Қарашоқы]] — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Қарашоқы (Қарағанды облысы)|Қарашоқы]] — [[Қарағанды облысы]] [[Қарқаралы ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Қарашоқы (Павлодар облысы)|Қарашоқы]] — [[Павлодар облысы]] [[Баянауыл ауданы]]ндағы ауыл.

'''Таулар''':

* [[Қарашоқы обалары]]
* [[Қарашоқы (тау, Қыземшек таулары)|Қарашоқы]] – [[Қыземшек (тау, Күнгей Алатау)|Қыземшек]] тауларының солтүстік-шығысындағы тау сілемі.  
* [[Қарашоқы (тау, Көкжота таулары)|Қарашоқы]] – [[Көкжота]] тауының солтүстік-батысындағы тау массиві.   
* [[Қарашоқы (тау, Күршім жотасы)|Қарашоқы]] – [[Күршім жотасы|Күршім]] жотасының орта бөлігіндегі тау. 
* [[Қарашоқы (тау, Тарбағатай жотасы)|Қарашоқы]] – [[Тарбағатай жотасы|Тарбағатай]] жотасының шығыс бөлігіндегі тау.
* [[Қарашоқы (тау, Алмалытау таулары)|Қарашоқы]] – Алмалытау тауларының солтүстік-шығыс бөлігіндегі тау массиві.
* [[Қарашоқы (тау, Бала Қосмұрын жотасы)|Қарашоқы]] – Бала Қосмұрын жотасының оңтүстік-батысындағы тау.
* [[Қарашоқы (тау, Ақшатау жотасы)|Қарашоқы]]  – [[Ақшатау (жота)|Ақшатау]] жотасының оңтүстік-шығыс бөлігіндегі тау.
* [[Қарашоқы (тау, Қоңыртемірші таулары)|Қарашоқы]] – [[Қоңыртемірші]] тауларының оңтүстік-шығысындағы тау массиві.
* [[Қарашоқы (шоқылы тау, Қоңыртемірші таулары)|Қарашоқы]] – [[Қоңыртемірші]] тауларының оңтістік-шығысындағы шоқылы тау.
* [[Қарашоқы (тау, Қараүңгір таулары)|Қарашоқы]] – [[Қараүңгір (тау, Абай облысы)|Қараүңгір]] тауларының солтүстік-батысындағы тау.
* [[Қарашоқы (шоқылы тау, Айғыз өзені аңғары)|Қарашоқы]] – [[Айғыз өзені|Айғыз]] өзенінің аңғарындағы оқшауланған шоқылы тау.
* [[Қарашоқы (тау, Қаратөбе тауы)|Қарашоқы]] – Қаратөбе тауының солтүстік-батысындағы шоқылы тау.
* [[Қарашоқы (тау, Бектауата таулары)|Қарашоқы]] – [[Бектауата]] тауларының батысындағы шоқылы тау.
* [[Қарашоқы (тау, Жақсыбұталы таулары)|Қарашоқы]] – [[Жақсыбұталы]] тауының солтүстік-шығысындағы тау.
* [[Қарашоқы (төбе, Үстірт жазығы)|Қарашоқы]] – [[Үстірт (Маңғыстау)|Үстірт]] жазығының солтүстік бөлігіндегі төбе.
* [[Қарашоқы (төбе, Желтау таулары)|Қарашоқы]] – [[Желтау (тау, Атырау облысы)|Желтау]] тауларының оңтүстік-шығысындағы төбе.
* [[Қарашоқы (төбе, Доңызтау кемері)|Қарашоқы]] – [[Доңызтау]] кемерінің солтүстігіндегі төбе.
* [[Қарашоқы (шоқылы таулар, Балқаш көлі)|Қарашоқы]] – [[Балқаш]] көлінің солтүстік-шығыс бөлігіндегі шоқылы таулар.
* [[Қарашоқы (тау, Күмісқазық тауы)|Қарашоқы]] – [[Күмісқазық]] тауының оңтүстік-шығысындағы шоқылы тау.

{{айрық}}</text>
      <sha1>gv81vg71c6vcmqvftoid4qrnfoawftk</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Камал Қармысов</title>
    <ns>0</ns>
    <id>29591</id>
    <revision>
      <id>3064766</id>
      <parentid>2640935</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:50:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: Беріктас (Жамбыл ауданы) → Беріктас (Алматы облысы) (2) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6612" xml:space="preserve">{{Кинематограф
  |есімі                  = Камал Қармысов
  |шынайы есімі           = 
  |сурет                  = Камал Қармысов.jpg
  |сурет ені              = 
  |сурет атауы            =Қармысов &quot;[[Менің арманым]]&quot; (1966) фильмінде
  |туылған кездегі есімі  = Камал Қармысов
  |туған күні           = 24.4.1912
  |туған жері           = [[Беріктас (Алматы облысы)|Беріктас ауылы]], {{туғанжері|Жамбыл ауданы (Алматы облысы){{!}}Жамбыл ауданы|Жамбыл ауданында (Алматы облысы)}}, [[Алматы облысы]], [[Қазақстан]]
  |қайтыс болған күні     =21.5.1991
  |қайтыс болған жері     = {{қайтысболғанжері|Алматы|Алматыда}}, [[Қазақстан]]
  |мамандығы              = {{актер|Қазақстан}}
  |азаматтығы             = {{KAZ}}&lt;br&gt;{{USSR}} (1912-1991)
  |белсенді жылдары       = 1941 — 1989 жылдар
  |бағыты                 =
  |киностудия             =
  |марапаттары            = [[Сурет:Orderredbannerlabor rib.png|40px]] [[Сурет:Orderredbannerlabor rib.png|40px]] [[Сурет:Order friendship of peoples rib.png|40px]] [[Сурет:Order badge of honor rib.png|40px]] 
  |imdb_id                = 
  |сайты                  = 
}}
'''Камал Қармысов''' ([[24 сәуір]] [[1912]], қазіргі [[Алматы облысы]], [[Жамбыл ауданы (Алматы облысы)|Жамбыл ауданы]], [[Беріктас (Алматы облысы)|Беріктас]] - [[21 мамыр]] [[1991]], [[Алматы]]) — кино және театр актері, Қазақстан халық артисі ([[1957]]).

== Өмірбаяны ==
Камал Қармысов [[1912 жыл]]дың [[24 сәуір]]інде қазіргі [[Алматы облысы]], [[Жамбыл ауданы]], [[Беріктас ауылы]]нда дүниеге келген.

[[1927 жыл]]ы Қармысов Алматы сауда қызметкерлері клубының драмалық үйірмесіне белсене араласты.

[[1929 жыл]]ы Ташкенттегі Орта Азия университеттінде оқуын бітірді.

[[1930 жыл]]ы Риддер жұмысшы-жастар театрын ұйымдастыруға қатысты.

[[1931 жыл]]ы Камал Қазақ ақадемия-драмалық театрының құрамына қабылданады.

[[1936]] және [[1958 жыл]]дары Мәскеу қаласында өткен Қазақ әдебиеті мен өнерінің онкүндігіне қатысты.

==Ойнаған рольдер==
Қармысов - кейіпкердің кескін-келбетін, қимыл-қозғалысын дәл тауып, оның ішкі жан дүниесімен шебер шендестіре білген актер. Әсіресе, өткір мінезді, сатиралық рольдердің шебері болған. Ол Керім (М.Әуезов пен Л.Соболевтің &quot;Абайында&quot;), Қозы, Жантық (Ғ.Мүсіреповтің &quot;Қозы Көрпеш - Баян сүлуында&quot;), Төлеген Тоқтаров (Әуезов пен Ә.Әбішевтің &quot;Намыс гвардиясында&quot;), Гасфорт (Мұқановтың &quot;Шоқан Уәлихановында&quot;), Қаражан (О.Бөкейдің &quot;Құлыным, меніңінде&quot;), т.б. бар. Қармысов орыс және шетел классик, шығармаларында көп ойнады. Атап айтсақ, Барон (М.Горьқийдің &quot;Шыңырау түбіндесінде&quot;), Хлестақов (Н.В. Гогольдің &quot;Ревизорында&quot;), Гарпагон (Ж.Мольердің &quot;Сараңында&quot;), Яго (У.Шекспирдің&quot;Отеллосында&quot;),т.б. бар.

[[1945 жыл]]дан бастап киноға түскен, олардың арасындағы ең белгілі рөлдері: Оспан (&quot;Абай әні&quot;, 1945), Жантақ (&quot;Махаббат дастаны&quot;, 1954), Әлімхан (&quot;Дала қызы&quot;, 1954), т.б.

==Фильмографиясы==
{| class=&quot;wikitable plainrowheaders sortable&quot;
!scope=&quot;col&quot;| Атауы
!scope=&quot;col&quot;| Жанры
!scope=&quot;col&quot;| Түскен жылы
!scope=&quot;col&quot;| Рөлі
|-
!scope=row|Түнгі сарын
| Спектакль
| 1935
| Нұрқан
|-
!scope=row|Ревизор
| Спектакль
| 1936
| Хлестаков
|-
!scope=row|Жаздық махаббат
| Спектакль
| 1937
| Федор Швандя
|-
!scope=row|Отелло
| Спектакль
| 1939
| Яго
|-
!scope=row|Ақан сері-Ақтоты
| Спектакль
| 1942
| Сердалы
|-
!scope=row|Намыс гвардиясы
| Спектакль
| 1942
| Төлеген Тоқтаров
|-
!scope=row|Асауға тұсау
| Спектакль
| 1943
| Транио
|-
!scope=row|[[Абай әндері]]
| Фильм
| 1945
| Оспан
|-
!scope=row|Шыңырау түбінде
| Спектакль
| 1946
| Барон
|-
!scope=row|Сараң
| Спектакль
| 1952
| Гарпагон
|-
!scope=row|[[Махаббат дастаны]]
| Фильм
| 1954
| Жантақ
|-
!scope=row|[[Дала қызы]]
| Фильм 
| 1954
| Әмірхан
|-
!scope=row|Іштарлық
| Спектакль
| 1955
| Келіман
|-
!scope=row|[[Біздің сүйікті дәрігер]]
| Фильм
| 1957
| Сиқыршы
|-
!scope=row|Майра
| Спектакль
| 1957
| Дүрбіт
|-
!scope=row|Айман-Шолпан
| Спектакль
| 1960
| Жарас
|-
!scope=row|Сәуле
| Спектакль
| 1961
| Сірдақ
|-
!scope=row|[[Тұлпардың ізі]]
| Фильм
| 1964
| 
|-
|}

==Марапаттары==
*Қазақстан Мемлекеттік сыйлығы (1980).
*2 рет Еңбек Қызыл Ту ордені.
*&quot;Халықтар достығы&quot; медалі.
*&quot;Құрмет белгісі&quot; ордені.&lt;ref&gt;Қазақ мәдениеті. Энциклопедиялық анықтамалық. Алматы: “Аруна Ltd.” ЖШС, 2005 ISBN 9965-26-095-8&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
{{wikify}}</text>
      <sha1>0rn3tiizubiple60ptazcn434jd8z0l</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Сартақ хан</title>
    <ns>0</ns>
    <id>31175</id>
    <revision>
      <id>3064672</id>
      <parentid>3036421</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T13:43:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ақиқат Уикибек</username>
        <id>106177</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Грамматикалық қателіктерді түзеп, сілтемелер қостым.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3946" xml:space="preserve">{{Мемлекеттік қайраткер
 | түс                    =   монарх
 | Қазақша есімі        = Сартақ хан
 | Шынайы есімі         = 
 | Суреті               = 
 | Атауы                = 
 | Сурет ені            = 
 | Елтаңба              = 
 | Елтаңба атауы        = 
 | Елтаңба ені          = 
 | Титулы               = [[Алтын Орда]]ның 2-ші ханы 
 | Лақап аты            = 
 | Ту                   = 
 | Басқара бастады      = [[1256]]
 | Басқаруын аяқтады    = [[1256]]
 | Басқарған кезеңі     = 
 | Ізашары              = [[Бату хан]] 
 | Ізбасары             = [[Ұлақшы хан]] 
 | Тәж кигізу жорасы    = 
 | Биліктен бас тартуы  = 
 | Мұрагері             =   
 | Премьер              = 
 | Вице-президент       = 
 | Президент            = 
 | Монарх               = 
 | Губернатор           = 
 | Вице-губернатор      = 
 | Түсініктемелер       = 
 | Діні                 = [[Тәңіршілдік]] 
 | Туған күні         = белгісіз 
 | Туған жері         = 
 | Қайтыс болған күні   = 1256 
 | Қайтыс болған жері   = 
 | Жерленді             = 
 | Династия              = [[Шыңғыс хан|Шыңғыс әулеті]] 
 | Туған кездегі есімі      = 
 | Әкесі                = [[Бату хан]]
 | Анасы                =Барақшы қатын 
 | Жұбайы               = 
 | Балалары             = 
 | Қызмет еткен жылдары       = 
 | Құрамында болды      = 
 | Әскер түрі           = 
 | Атағы                = 
 | Басқарды             = 
 | Шайқасы              = 
 | Ғылыми аясы          = 
 | Жұмыс істеген орны   = 
 | Партиясы             = 
 | Қызметі              = 
 | Мамандығы            = 
 | Білімі               = 
 | Ғылыми дәрежесі      = 
 | Марапаттары          = 
 | Қолтаңбасы           = 
 | Монограммасы         = 
 | Сайты                = 
 | Commons              = 
}}
'''Сартақ хан''' (т. ж. б. — 1256) — [[1256]] жылы билік еткен [[Алтын Орда]]ның ханы, [[Бату хан]]ның баласы. Жас кезінде әкесінің ықпалымен белгілі Ресей князі [[Александр Невский]]мен анда болған. Еділ өз-нің төм. сағасының батыс жағалауынан бастап, [[Каспий]] теңізінің солтүстік жағалауы мен Қырым аралығында билік құрды.

== Билігі ==
1256 ж. француз королінің Қарақорымға жіберген елшісі [[Виллем Рубрук|Рубрук]] ең алдымен Сартақтың сарайына аялдап, оған корольдің түрік және араб тілдеріне аударылған грамотасын табыс еткен. Сартақ әкесі Бату қайтыс болған соң [[Мөңке хан|Мөңке]] ханның (Қарақорымда) ұйғарымымен хан тағына отырды. Бірақ көп ұзамай қайтыс болып, тақты әкесінің інісі Берке иеленді. Сартақтың әкесiнiң iнiсiн [[Берке хан|Берке]] өлтiрткен.
== Тағы қараңыз ==
{{Алтын Орда хандары}}

[[Санат:Тұлғалар]]
[[Санат:Тарих]]
[[Санат:Алтын Орда хандары]]</text>
      <sha1>d5wi6xqjqifdip3cyj6qw562lz7xa3s</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Сарыөзек</title>
    <ns>0</ns>
    <id>31194</id>
    <revision>
      <id>3064929</id>
      <parentid>2705236</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:41:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1104" xml:space="preserve">'''Елді мекендер:'''
* [[Сарыөзек (Жамбыл облысы)|Сарыөзек]] – [[Жамбыл облысы]] [[Мойынқұм ауданы]]ндағы ауыл. 
* [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] – [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл. 
* [[Сарыөзек (Қарағанды облысы)|Сарыөзек]] – [[Қарағанды облысы]] [[Осакаров ауданы]]ндағы ауыл.   
* [[Сарыөзек (Солтүстік Қазақстан облысы)|Сарыөзек]] – [[Солтүстік Қазақстан облысы]] [[Айыртау ауданы]]ндағы ауыл. 
* [[Сарыөзек (Шығыс Қазақстан облысы)|Сарыөзек]] – [[Шығыс Қазақстан облысы]] [[Ұлан ауданы]]ндағы ауыл. 

'''Басқа мағыналар:'''

* [[Сарыөзек — Қорғас халықаралық автомобиль жолы]]
* [[Сарыөзек көшесі (Астана)]]

{{айрық}}</text>
      <sha1>be98hxgeblu351fm5huo43ydwcy1tgr</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064934</id>
      <parentid>3064929</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:42:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Сарыөзек (Алматы облысы) → Сарыөзек (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1103" xml:space="preserve">'''Елді мекендер:'''
* [[Сарыөзек (Жамбыл облысы)|Сарыөзек]] – [[Жамбыл облысы]] [[Мойынқұм ауданы]]ндағы ауыл. 
* [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] – [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл. 
* [[Сарыөзек (Қарағанды облысы)|Сарыөзек]] – [[Қарағанды облысы]] [[Осакаров ауданы]]ндағы ауыл.   
* [[Сарыөзек (Солтүстік Қазақстан облысы)|Сарыөзек]] – [[Солтүстік Қазақстан облысы]] [[Айыртау ауданы]]ндағы ауыл. 
* [[Сарыөзек (Шығыс Қазақстан облысы)|Сарыөзек]] – [[Шығыс Қазақстан облысы]] [[Ұлан ауданы]]ндағы ауыл.

'''Басқа мағыналар:'''

* [[Сарыөзек — Қорғас халықаралық автомобиль жолы]]
* [[Сарыөзек көшесі (Астана)]]

{{айрық}}</text>
      <sha1>mnqohhv0881ab24kdkletd2bpttsimb</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Іле ауданы</title>
    <ns>0</ns>
    <id>32111</id>
    <revision>
      <id>3064744</id>
      <parentid>3013111</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:40:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ерқанат Рыскулбеков</username>
        <id>70798</id>
      </contributor>
      <comment>{{мағына|Іле}}</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="12305" xml:space="preserve">{{мағына|Іле}}
{{Қазақстан ауданы
 |ауданның атауы      = Іле ауданы
 |елтаңба             = Iliaudanigerb.gif
 |ту                  = 
 |елтаңба сипаттамасы   = 
 |ту сипаттамасы        = 
  |lat_dir = N |lat_deg = 43 |lat_min = 25 |lat_sec = 37 
  |lon_dir = E |lon_deg = 77 |lon_min = 01 |lon_sec = 33
 |облысы              = Алматы облысы
 |аудан орталығы          = [[Өтеген батыр]]
 |ауылдық округтер саны   =9 
 |кенттік әкімдіктер саны = 1
 |қалалық әкімдіктер саны = 
 |ауылдар саны       = 28
 |қалалар саны       = 
 |әкімі              = 
 |әкімдіктің мекенжайы  = 
 |құрылған уақыты    = 1928
 |жер аумағы          = 7,8 мың
 |жер аумағы бойынша орны  = 
 |тұрғыны             = 209181&lt;ref&gt;[http://www.stat.gov.kz/dinamika/dinamikadem.htm Алматы облысының Статистика департаменті. 01.07.2019]&lt;/ref&gt;
 |халық саны бойынша орны  = 
 |санақ жылы          = 2019
 |тығыздығы           = 
 |тығыздығы бойынша орны   = 
 |ұлттық құрамы       = {{nobr|[[қазақтар]] (71,29%)}}, {{nobr|[[орыстар]] (14,71%)}}, {{nobr|[[украиндар]] (0,46%)}}, {{nobr|[[немістер]] (0,72%)}}, {{nobr|[[әзірбайжандар]] (1,29%)}}, {{nobr|[[корейлер]] (0,69%)}}, {{nobr|[[күрдтер]] (1,82%)}}, {{nobr|[[татарлар]] (0,55%)}}, {{nobr|[[түріктер]] (1,27%)}}, {{nobr|[[ұйғырлар]] (1,46%)}}, {{nobr|басқалары (1,73%)}}&lt;ref&gt;[http://www.stat.kz/publishing/DocLib4/2010/%D0%94%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8%D1%8F/Bull_Hsany2010.rar Қазақстан Республикасының Статистика агенттігі. Қазақстан Республикасы тұрғындарының облыстар, қалалар мен аудандар, жынысы мен жас ерекшелігі топтары, этностық бөлігі бойынша 2019 жылдың басындағы саны]&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;пер.2019&quot;&gt;[http://pop-stat.mashke.org/kazakhstan-ethnic2010.htm 2009 жылғы санақ бойынша Қазақстан тұрғындарының ұлттық құрамы]&lt;/ref&gt;
 |телефон коды        = 
 |пошта индексі       = 040700-040728&lt;ref name=&quot;kazindex.ru&quot;&gt;[http://kazindex.ru/02/17.html Қазақстан почталық индекстері]&lt;/ref&gt;
 |сайты               = 
 |карта               = 
 |әкімшілік бірліктің картасы =  Ile District Kazakhstan.png
 |ортаққордағы санаты = 
}} 
'''Іле Ауданы''' — [[Алматы облысы]]ның оңтүстігінде орналасқан әкімшілік-аумақтық бөлігі. [[1928 жыл|1928]] жылы құрылған. 
Аудан орталығы – [[Өтеген батыр]] кенті.

== Жер бедері ==
Аудан жерін [[Іле ойысы]]ның батысындағы көтеріңкі келген [[Қараой үстірті]] мен [[Іле Алатауы]]ның тауалды жазығы алып жатыр. Солтүстік-батысында төбелі-жонды Сарықұм және [[Қаскелең (өзен)|Қаскелең]] өзендерінің сол жағалауын бойлай [[Мойынқұм (құм, Алматы облысы)|Мойынқұм]] құмы орналасқан. Жер қойнауынан құрылысқа қажет Николаев қиыршық тас пен құм кен орны және Покровка жер асты (ыстық) су көзі барланған.

== Климаты, су жүйесі ==
Климаты тым континенттік, қысы біршама жұмсақ, жазы ыстық, қуаң. Қаңтар айындағы ауаның жылдық орташа температурасы –9 – 13°С, шілденікі 22 – 26°С. Жауын-шашынның жылдық орташа мөлшері 200 – 350 мм. Аудан жерінен [[Іле]], Қаскелең, Бесағаш, [[Күрті]], [[Үлкен Алматы (өзен)|Үлкен]] және [[Кіші Алматы|Кіші]] Алматы өзендері ағып өтеді. Ең ірі көлі – Сорбұлақ. Одан басқа жалпы ұзындығы 53,8 км және жалпы ауданы 18,0 мың га жерді суаратын және суландыратын Байқан, Николаев, Жаңаарнасу, Қызылту, Оң жағалық Күрті каналы, Сорбұлақ су жүйелері мен жалпы сыйымдығы 36,2 млн. м3 болатын “Приютское”, “Ащыбұлақ”, “Алматы”, К-1, К-2, К-3 атты тоғандар мен әуіттер, [[Қапшағай су қоймасы|Қапшағай]] бөгені орналасқан. 

== Топырағы, өсімдігі мен жануарлар дүниесі ==
Ауданның солтүстік өңірінде құмды, құмды-сұр топырақ, үстіртті жерінің топырағы шамалы карбонатты сұр, сортаңды-сұр топырақ, тауалды жазығында бозғылт сұр, сортаңды қоңыр топырақ, Іле аңғары және өзен бойларында шалғынды сұр, бозғылт сұр топырақ қалыптасқан. Солтүстік өңірдің құмды төбелері мен үстіртті жерлерінде эфемерлі-боз жусанды, еркекшөпті-боз жусанды, Күрті өзені мен Қапшағай бөгені аралығында теріскен, еркекшөп, Күртінің орта ағысының оң жағалауында бұта аралас селеулі-жусанды дала қалыптасқан. Ауданның оңтүстік, оңтүстік-батысында шөлейт даланың эфемерлі-боз жусанды өсімдіктері өседі. Өзен-көл жағалауының шалғынды сұр топырағында сарсазан, қарақаңбақ, қамыс, құрақ өскен. Ауданның орталық бөлігінде жусан, жүзгін, ши аралас өсімдіктер қалыптасқан. Аңдардар қасқыр, түлкі, қарсақ, ақбөкен, қоян, қырғауыл, жабайы шошқа, сарышұнақ, аламан тышқаны, ондатра, т.б. кездеседі. 

== Халқы ==
Тұрғындар саны – 209181 ([[2019 жыл|2019]]).
* ұлттық құрамы – [[қазақтар]] (71,29%), [[орыстар]] (14,71%), [[украиндар]] (0,46%), [[немістер]] (0,72%), [[әзірбайжандар]] (1,29%), [[корейлер]] (0,69%), [[күрдтер]] (1,82%), [[татарлар]] (0,55%), [[түріктер]] (1,27%), [[ұйғырлар]] (1,46%), басқалары (1,73%).

== Ауылдық округтері ==
* [[Ащыбұлақ ауылдық округі]]
* [[Байсерке ауылдық округі]]
* [[Боралдай кенттік әкімдігі]]
* [[Жетіген ауылдық округі]]
* [[Казцик ауылдық округі]]
* [[Күрті ауылдық округі]]
* [[Қараой ауылдық округі (Іле ауданы)|Қараой ауылдық округі]] 
* [[Междуреченск ауылдық округі]]
* [[Чапаев ауылдық округі (Алматы облысы)|Чапаев ауылдық округі]]
* [[Энергетический ауылдық округі]]

== Шаруашылығы ==
Ауданда [[1997 жыл|1997]] жылға дейін етті-сүтті мал, биязы жүнді қой, жылқы, шошқа, құс, астық, қант қызылшасы, көкөніс, бақша, жүзім-жеміс, балық аулауға маманданған 2 ұжымшар, 7 кеңшар, 1 мал бордақылау бірлестігі, 1 құс фабрикасы, 1 құс зауыты болды. 1997 жылдан олардың барлығы жекешелендіріліп, 6 АҚ-ға, ЖШС-ке, 1,2 мыңға жуық шаруа қожалықтарына біріктірілді. Ауданда 17 ірі өнеркәсіптік кәсіпорын бар, олар: темір-бетон өндіретін “Ремстройтехника” АҚ (Первомайский кентінде), қағаз-картон өнімдерін жасайтын “Іле қағаз-картон комбинаты” АҚ (Боралдай кентінде), “Алкан Пекинджиг Қазақстан” ЖШС-і (Өтеген батыр кенті), “Алматы қанты” АҚ, сүт өнімдерін өндіретін “Райымбек Агро” ЖШС-і (Өтеген батыр кенті), темекі өнімдерін өндіретін “Филипп Моррис” пен Галлахер Қазақстан” ЖШС-тері (Өтеген батыр кенті), темір-бетон шпалдары, құс еті мен құс шұжығын өндіретін “Бент” АҚ-ы (Первомайский кенті), “Стекольный комбинат САФ” АҚ-ы (Первомайский кенті) және жүзім шарабын өндіретін “Ақжол” ЖШС-і (Түймебаев а.), сонымен бірге Өтеген батыр кентінде ЖЭО-3 (бұр. Алматы ГРЭС-і) орналасқан. Ауданда 2006 ж. басында 38,7 мың ірі қара, 102,0 мың қой, 3,9 мың жылқы, 0,86 мың түйе, 32,3 мың шошқа, 1,65 млн. құс болды. А. ш-на жарамды жердің жалпы аум. 592,0 мың га, оның ішінде: жыртылатын жер 76,4 мың га, жайылымы 511,8 мың га, шабындығы 1,0 мың га. 

== Инфрақұрылымы ==
Ауданда жалпы білім беретін 40 мектеп, 2 колледж, 13 кітапхана, 2 мәдениет үйі бар. Емдеу-сауықтыру мекемелерінен 14 аурухана мен емхана, 28 фельдш.-акушерлік пункт тұрғындарға қызмет көрсетеді. Аудан аумағымен Алматы – Астана, Алматы – Өскемен автомобиль және темір жол жолдары өтеді. 

Аудан өңірінен Өтеген батыр (1699 – 1773), Т.Бокин (1890 – 1918), т.б. тарихи тұлғалар шыққан. 

Аудан аумағында б.з.б. 4 – 3 ғасырлардағы бейіттер ([[Боралдай (Алматы облысы)|Боралдай]] ауылына таяу), ерте көшпелілер кезеңіндегі “Жалғызқорған” ([[Көкқайнар (Іле ауданы)|Көкқайнар]] ауылы маңында), [[Первомайский (Алматы облысы)|Первомайский]] кентінің жанында [[1937 жыл|1937]]–[[1938 жыл|38]] жылдары жазықсыз қуғын-сүргін құрбандары атылған “Қандысай” сайы, т.б. 26 тарихи-мәдени және археологиялық ескерткіштер бар. 

“[[Іле таңы (газет)|Іле таңы]]” атты апталық газеті шығып тұрады (1.1.1970 жылдан).&lt;ref&gt;Қазақ Энциклопедиясы, 9 том&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Алматы облысы}}
{{Іле ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Іле ауданы]]</text>
      <sha1>16zyloq1lw7jwo84m3f4rlrm0ip30wq</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Желдіқара</title>
    <ns>0</ns>
    <id>32781</id>
    <revision>
      <id>3064787</id>
      <parentid>3052342</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:59:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="754" xml:space="preserve">'''Елді мекендер:'''

* [[Желдіқара (Абай облысы)|Желдіқара]] – [[Абай облысы]] [[Аягөз ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Желдіқара (Жетісу облысы)|Желдіқара]] – [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл.

'''Таулар:'''

* [[Желдіқара (тау, Алматы облысы)|Желдіқара]] – [[Алматы облысы]] [[Көксу ауданы]] жерінде орналасқан тау.
* [[Желдіқара (тау, Абай облысы)|Желдіқара]] – [[Тарбағатай жотасы]]ның солтүстігінде орналасқан оқшау тау.

{{айрық}}</text>
      <sha1>08z96u3prp26aass4lqj15kb1kn1i0d</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Кербұлақ ауданы</title>
    <ns>0</ns>
    <id>33491</id>
    <revision>
      <id>3064699</id>
      <parentid>3038639</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:23:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11650" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауданы
 |ауданның атауы      = Кербұлақ ауданы
 |елтаңба             = Kerbulakaudanigerb.gif
 |ту                  = 
 |елтаңба сипаттамасы   = 
 |ту сипаттамасы        = 
  |lat_dir = N |lat_deg = 44 |lat_min = 21 |lat_sec =50 
  |lon_dir = E |lon_deg = 77 |lon_min = 58 |lon_sec = 22
 |облысы              = Жетісу облысы
 |аудан орталығы          = [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]]
 |ауылдық округтер саны   =15 
 |кенттік әкімдіктер саны =  
 |қалалық әкімдіктер саны =  
 |ауылдар саны       = 64
 |қалалар саны       = 
 |әкімі              = Сарыбаев Ғалиасқар Төлендіұлы&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://dknews.kz/ru/kazak-tilindegi-makalalar/149691-kerbulak-audanyna-zhana-akim-tagayyndaldy|title=Кербұлақ ауданына жаңа әкім тағайындалды|website=dknews.kz|date=2020-12-24}}&lt;/ref&gt;
 |әкімдіктің мекенжайы  = 
 |құрылған уақыты    = 1973
 |жер аумағы          = 11,5 мың
 |жер аумағы бойынша орны  = 
 |тұрғыны             = 48860&lt;ref&gt;[http://www.stat.gov.kz/dinamika/dinamikadem.htm Алматы облысының Статистика департаменті. 01.07.2019]&lt;/ref&gt;
 |халық саны бойынша орны  = 
 |санақ жылы          = 2019
 |тығыздығы           = 
 |тығыздығы бойынша орны   = 
 |ұлттық құрамы       = {{nobr|[[қазақтар]] (88,80%)}}, {{nobr|[[орыстар]] (8,47%)}}, {{nobr|[[шешендер]] (1,47%)}}, {{nobr|[[ұйғырлар]] (0,17%)}}, {{nobr|басқалары (2,09%)}}&lt;ref&gt;[http://www.stat.kz/publishing/DocLib4/2010/%D0%94%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8%D1%8F/Bull_Hsany2010.rar Қазақстан Республикасының Статистика агенттігі. Қазақстан Республикасы тұрғындарының облыстар, қалалар мен аудандар, жынысы мен жас ерекшелігі топтары, этностық бөлігі бойынша 2019 жылдың басындағы саны]&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;пер.2019&quot;&gt;[http://pop-stat.mashke.org/kazakhstan-ethnic2010.htm 2009 жылғы санақ бойынша Қазақстан тұрғындарының ұлттық құрамы]&lt;/ref&gt;
 |телефон коды        = 
 |пошта индексі       =041100-041121&lt;ref name=&quot;kazindex.ru&quot;&gt;[http://kazindex.ru/02/17.html Қазақстан почталық индекстері]&lt;/ref&gt;
 |сайты               = 
 |карта               = 
 |әкімшілік бірліктің картасы =  Kerbulak District Kazakhstan.png
 |ортаққордағы санаты = 
}}
'''Кербұлақ ауданы''' — [[Жетісу облысы]]ның орталық бөлігінде орналасқан әкімшілік бөлініс. Аудан орталығы – [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] ауылы.

== Тарихы ==
Аудан [[1973 жыл|1973]] жылы ұйымдастырылған. [[1997 жыл|1997]] жылға дейін [[Талдықорған облысы]] аумағында болып келген. Бұрынғы Гвардия және Кербұлақ аудандары негізінде 1997 жылы қайта құрылып, қазіргі атымен аталады.

== Жер бедері ==
Кербұлақ ауданының шығыс, солтүстік-шығыс бөлігі таулы. [[Жетісу Алатауы|Жетісу (Жоңғар) Алатауы]]н екіге бөліп тұрған Көксу депрессиясы мен тауаралық ойыста орналасқан. Ауданның биік таулы бөлігі Қоянтау, [[Алтынемел жотасы|Алтынемел]], Тоқсанбай жоталарынан тұрады. Оңтүстік, оңтүстік-шығысында Шолақтау, Сарышыбын, Дегерес, Қотырқайың, [[Матай жотасы|Матай]], оңтүстік-батысы мен батысында аласа келген [[Малайсары жотасы]] орналасқан. Ауданның ең биік жері Жетісу Алатауының оңтүстік сілемі саналатын Тоқсанбай жотасында (4062 м). Қиыр оңтүстігі мен оңтүстік-батысы жазық ([[Іле ойысы]]) келген. Батысында [[Мойынқұм (құм, Алматы облысы)|Мойынқұм]] жатыр. 

== Қазба байлықтары ==
Жер қойнауынан алтын, күміс ([[Арқарлы алтын кен орны|Арқарлы]], Бетбастау, Игілік, Керімбек кен орындары), цеолит, шунгит (Шанханай, [[Көксу полиметалл кен орны|Көксу]] кен орындары), алунит (ашудас алынатын минерал), қорғасын, мырыш, мыс кен орындары, одан басқа әктас, мәрмәр, габбро-диабаз, қиыршықтас кендері барланған. Майтөбе кен орнынан цеолит өндіріледі. 

== Климаты, өсімдігі мен жануарлар дүниесі ==
Ауданның климаты тым континенттік. Қаңтар айының жылдық орташа температурасы –10 – 15°С. Қыстың кейбір күндерінде ауа температурасы –37°С-қа дейін төмендейді. Шілденің жылдық орташа температурасы 22 – 24°С; оңтүстік-батыстағы жазық өңірлерде кейбір жылдары температура 38 – 40°С-қа дейін көтеріледі. Жауын-шашынның жылдық орташа мөлшері ауданның батысындағы жазық өңірлерінде 150 – 200 мм-ден шығыс, солтүстік-шығысында 650 – 800 мм-ге дейін жетеді. Басты өзендері: [[Іле]], [[Быжы (өзен)|Быжы]], Көктал, [[Қаратал (өзен, Балқаш алабы)|Қаратал]], [[Көксу өзені|Көксу]]. Шағын өзендері: Қызылжар, [[Майтөбе (өзен)|Майтөбе]], Сарыбұлақ, Жартас, Шолақ, Тайшақ, Қоянкөз, т.б. Іле өзенінде [[Қапшағай су қоймасы]] салынған. Тау бөктерлері мен тауаралық ойыстарда таудың қара, күңгірт қоңыр, қызғылт қоңыр, жазық өңірінде ашық қоңыр, қоңыр, сұр, сортаңды сұр топырағы қалыптасқан. Мойынқұмда құмды топырақ таралған. Өсімдіктерден жазық өңірде жусан, көкпек, жыңғыл, сексеуіл, боз, бетеге, теріскен, изен, т.б. астық тұқымдас шөптесіндер өскен. Тау аңғарлары мен бөктерінде шайқурай, бидайық, бүлдірген, тобылғы, арша, итмұрын, долана, жабайы алма ағашы, самырсын, шырша, альпі шалғыны өседі. Жануарлардан қасқыр, түлкі, жабайы шошқа, қоян, борсық, суыр, сарышұнақ, биік таулы өңірде қоңыр аю, марал, арқар; құстардан бүркіт, ителгі, құр, кекілік, дуадақ тіршілік етеді. Ауданда аумағы 42,6 мың га [[Алтынемел ұлттық паркі|Алтынемел]] ұлттық-табиғи саябағы орналасқан. Онда [[Барсакелмес қорығы]]нан көшіріліп әкелінген құландар мекендейді. Ауданның шығысындағы [[Жоғарғы Көксу қорықшасы|Жоғарғы Көксу]] мемлекеттік қорықшасын марал және таутеке мекендейді. 

== Ауыл шаруашылығы ==
Ауыл шаруашылығының жарамды жерлерінің жалпы аумағы ([[2008 жыл|2008]]), 1,116 млн. га, оның ішінде егістік жерлері 142,4 мың га, көп жылдық егістіктер 0,2 мың га, шабындығы 19,8 мың га, жайылымдар 751,1 мың га, бақшалар 0,4 мың га-ны құрайды. [[Алтынемел жотасы]]ның солтүстік баурайында, еліміздің көрнекті ғалымы, саяхатшы [[Шоқан Шыңғысұлы Уәлиханов|Ш.Уәлихановтың]] өмірінің соңғы жылдары өткен [[Шанханай]] ауылы жанындағы Көшентоған қонысында ғалымға орнатылған ескерткіш-бейіт және мұражай орналасқан. Аудан жерімен [[Алматы]] – [[Семей]] автомобиль жолы және [[Түрксіб|Түрксіб темір жолы]] өтеді.

== Халқы ==
Аудан халқының саны 48 860 адам ([[2019 жыл|2019]]), ұлттық құрамы: [[қазақтар]] (88,80%), [[орыстар]] (8,47%), [[ұйғырлар]] (0,17%), [[татарлар]] (0,38%), [[шешендер]] (1,47%), [[немістер]] (0,12%), [[украиндар]] (0,09%), басқалары (0,50%).

== Ауылдық округтер ==
Аудандағы 64 елді мекен 15 ауылдық округтерге біріктірілген:
* [[Алтынемел ауылдық округі]] 
* [[Басши ауылдық округі]]
* [[Жайнақ батыр ауылдық округі]] 
* [[Жоламан ауылдық округі]] 
* [[Көксу ауылдық округі (Алматы облысы)|Көксу ауылдық округі]]
* [[Қарашоқы ауылдық округі]]
* [[Қаспан ауылдық округі]]
* [[Қоғалы ауылдық округі (Алматы облысы)|Қоғалы ауылдық округі]]
* [[Қызылжар ауылдық округі (Алматы облысы)|Қызылжар ауылдық округі]]
* [[Сарыбастау ауылдық округі]]
* [[Сарыбұлақ ауылдық округі (Кербұлақ ауданы)|Сарыбұлақ ауылдық округі]]
* [[Сарыөзек ауылдық округі (Алматы облысы)|Сарыөзек ауылдық округі]] 
* [[Талдыбұлақ ауылдық округі (Кербұлақ ауданы)|Талдыбұлақ ауылдық округі]]
* [[Шанханай ауылдық округі]]
* [[Шұбар ауылдық округі (Алматы облысы)|Шұбар ауылдық округі]]

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Жетісу облысы}}
{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы]]</text>
      <sha1>ji2gu6svuzxzd5weot6fhw7w8vf64j6</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064700</id>
      <parentid>3064699</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:23:54Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <comment>/* Кіріспе бөлімін өңдеді */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11616" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауданы
 |ауданның атауы      = Кербұлақ ауданы
 |елтаңба             = Kerbulakaudanigerb.gif
 |ту                  = 
 |елтаңба сипаттамасы   = 
 |ту сипаттамасы        = 
  |lat_dir = N |lat_deg = 44 |lat_min = 21 |lat_sec =50 
  |lon_dir = E |lon_deg = 77 |lon_min = 58 |lon_sec = 22
 |облысы              = Жетісу облысы
 |аудан орталығы          = [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]]
 |ауылдық округтер саны   =15 
 |кенттік әкімдіктер саны =  
 |қалалық әкімдіктер саны =  
 |ауылдар саны       = 64
 |қалалар саны       = 
 |әкімі              = Сарыбаев Ғалиасқар Төлендіұлы&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://dknews.kz/ru/kazak-tilindegi-makalalar/149691-kerbulak-audanyna-zhana-akim-tagayyndaldy|title=Кербұлақ ауданына жаңа әкім тағайындалды|website=dknews.kz|date=2020-12-24}}&lt;/ref&gt;
 |әкімдіктің мекенжайы  = 
 |құрылған уақыты    = 1973
 |жер аумағы          = 11,5 мың
 |жер аумағы бойынша орны  = 
 |тұрғыны             = 48860&lt;ref&gt;[http://www.stat.gov.kz/dinamika/dinamikadem.htm Алматы облысының Статистика департаменті. 01.07.2019]&lt;/ref&gt;
 |халық саны бойынша орны  = 
 |санақ жылы          = 2019
 |тығыздығы           = 
 |тығыздығы бойынша орны   = 
 |ұлттық құрамы       = {{nobr|[[қазақтар]] (88,80%)}}, {{nobr|[[орыстар]] (8,47%)}}, {{nobr|[[шешендер]] (1,47%)}}, {{nobr|[[ұйғырлар]] (0,17%)}}, {{nobr|басқалары (2,09%)}}&lt;ref&gt;[http://www.stat.kz/publishing/DocLib4/2010/%D0%94%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8%D1%8F/Bull_Hsany2010.rar Қазақстан Республикасының Статистика агенттігі. Қазақстан Республикасы тұрғындарының облыстар, қалалар мен аудандар, жынысы мен жас ерекшелігі топтары, этностық бөлігі бойынша 2019 жылдың басындағы саны]&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;пер.2019&quot;&gt;[http://pop-stat.mashke.org/kazakhstan-ethnic2010.htm 2009 жылғы санақ бойынша Қазақстан тұрғындарының ұлттық құрамы]&lt;/ref&gt;
 |телефон коды        = 
 |пошта индексі       =041100-041121&lt;ref name=&quot;kazindex.ru&quot;&gt;[http://kazindex.ru/02/17.html Қазақстан почталық индекстері]&lt;/ref&gt;
 |сайты               = 
 |карта               = 
 |әкімшілік бірліктің картасы =  Kerbulak District Kazakhstan.png
 |ортаққордағы санаты = 
}}
'''Кербұлақ ауданы''' — [[Жетісу облысы]]нда орналасқан әкімшілік бөлініс. Аудан орталығы – [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] ауылы.

== Тарихы ==
Аудан [[1973 жыл|1973]] жылы ұйымдастырылған. [[1997 жыл|1997]] жылға дейін [[Талдықорған облысы]] аумағында болып келген. Бұрынғы Гвардия және Кербұлақ аудандары негізінде 1997 жылы қайта құрылып, қазіргі атымен аталады.

== Жер бедері ==
Кербұлақ ауданының шығыс, солтүстік-шығыс бөлігі таулы. [[Жетісу Алатауы|Жетісу (Жоңғар) Алатауы]]н екіге бөліп тұрған Көксу депрессиясы мен тауаралық ойыста орналасқан. Ауданның биік таулы бөлігі Қоянтау, [[Алтынемел жотасы|Алтынемел]], Тоқсанбай жоталарынан тұрады. Оңтүстік, оңтүстік-шығысында Шолақтау, Сарышыбын, Дегерес, Қотырқайың, [[Матай жотасы|Матай]], оңтүстік-батысы мен батысында аласа келген [[Малайсары жотасы]] орналасқан. Ауданның ең биік жері Жетісу Алатауының оңтүстік сілемі саналатын Тоқсанбай жотасында (4062 м). Қиыр оңтүстігі мен оңтүстік-батысы жазық ([[Іле ойысы]]) келген. Батысында [[Мойынқұм (құм, Алматы облысы)|Мойынқұм]] жатыр. 

== Қазба байлықтары ==
Жер қойнауынан алтын, күміс ([[Арқарлы алтын кен орны|Арқарлы]], Бетбастау, Игілік, Керімбек кен орындары), цеолит, шунгит (Шанханай, [[Көксу полиметалл кен орны|Көксу]] кен орындары), алунит (ашудас алынатын минерал), қорғасын, мырыш, мыс кен орындары, одан басқа әктас, мәрмәр, габбро-диабаз, қиыршықтас кендері барланған. Майтөбе кен орнынан цеолит өндіріледі. 

== Климаты, өсімдігі мен жануарлар дүниесі ==
Ауданның климаты тым континенттік. Қаңтар айының жылдық орташа температурасы –10 – 15°С. Қыстың кейбір күндерінде ауа температурасы –37°С-қа дейін төмендейді. Шілденің жылдық орташа температурасы 22 – 24°С; оңтүстік-батыстағы жазық өңірлерде кейбір жылдары температура 38 – 40°С-қа дейін көтеріледі. Жауын-шашынның жылдық орташа мөлшері ауданның батысындағы жазық өңірлерінде 150 – 200 мм-ден шығыс, солтүстік-шығысында 650 – 800 мм-ге дейін жетеді. Басты өзендері: [[Іле]], [[Быжы (өзен)|Быжы]], Көктал, [[Қаратал (өзен, Балқаш алабы)|Қаратал]], [[Көксу өзені|Көксу]]. Шағын өзендері: Қызылжар, [[Майтөбе (өзен)|Майтөбе]], Сарыбұлақ, Жартас, Шолақ, Тайшақ, Қоянкөз, т.б. Іле өзенінде [[Қапшағай су қоймасы]] салынған. Тау бөктерлері мен тауаралық ойыстарда таудың қара, күңгірт қоңыр, қызғылт қоңыр, жазық өңірінде ашық қоңыр, қоңыр, сұр, сортаңды сұр топырағы қалыптасқан. Мойынқұмда құмды топырақ таралған. Өсімдіктерден жазық өңірде жусан, көкпек, жыңғыл, сексеуіл, боз, бетеге, теріскен, изен, т.б. астық тұқымдас шөптесіндер өскен. Тау аңғарлары мен бөктерінде шайқурай, бидайық, бүлдірген, тобылғы, арша, итмұрын, долана, жабайы алма ағашы, самырсын, шырша, альпі шалғыны өседі. Жануарлардан қасқыр, түлкі, жабайы шошқа, қоян, борсық, суыр, сарышұнақ, биік таулы өңірде қоңыр аю, марал, арқар; құстардан бүркіт, ителгі, құр, кекілік, дуадақ тіршілік етеді. Ауданда аумағы 42,6 мың га [[Алтынемел ұлттық паркі|Алтынемел]] ұлттық-табиғи саябағы орналасқан. Онда [[Барсакелмес қорығы]]нан көшіріліп әкелінген құландар мекендейді. Ауданның шығысындағы [[Жоғарғы Көксу қорықшасы|Жоғарғы Көксу]] мемлекеттік қорықшасын марал және таутеке мекендейді. 

== Ауыл шаруашылығы ==
Ауыл шаруашылығының жарамды жерлерінің жалпы аумағы ([[2008 жыл|2008]]), 1,116 млн. га, оның ішінде егістік жерлері 142,4 мың га, көп жылдық егістіктер 0,2 мың га, шабындығы 19,8 мың га, жайылымдар 751,1 мың га, бақшалар 0,4 мың га-ны құрайды. [[Алтынемел жотасы]]ның солтүстік баурайында, еліміздің көрнекті ғалымы, саяхатшы [[Шоқан Шыңғысұлы Уәлиханов|Ш.Уәлихановтың]] өмірінің соңғы жылдары өткен [[Шанханай]] ауылы жанындағы Көшентоған қонысында ғалымға орнатылған ескерткіш-бейіт және мұражай орналасқан. Аудан жерімен [[Алматы]] – [[Семей]] автомобиль жолы және [[Түрксіб|Түрксіб темір жолы]] өтеді.

== Халқы ==
Аудан халқының саны 48 860 адам ([[2019 жыл|2019]]), ұлттық құрамы: [[қазақтар]] (88,80%), [[орыстар]] (8,47%), [[ұйғырлар]] (0,17%), [[татарлар]] (0,38%), [[шешендер]] (1,47%), [[немістер]] (0,12%), [[украиндар]] (0,09%), басқалары (0,50%).

== Ауылдық округтер ==
Аудандағы 64 елді мекен 15 ауылдық округтерге біріктірілген:
* [[Алтынемел ауылдық округі]] 
* [[Басши ауылдық округі]]
* [[Жайнақ батыр ауылдық округі]] 
* [[Жоламан ауылдық округі]] 
* [[Көксу ауылдық округі (Алматы облысы)|Көксу ауылдық округі]]
* [[Қарашоқы ауылдық округі]]
* [[Қаспан ауылдық округі]]
* [[Қоғалы ауылдық округі (Алматы облысы)|Қоғалы ауылдық округі]]
* [[Қызылжар ауылдық округі (Алматы облысы)|Қызылжар ауылдық округі]]
* [[Сарыбастау ауылдық округі]]
* [[Сарыбұлақ ауылдық округі (Кербұлақ ауданы)|Сарыбұлақ ауылдық округі]]
* [[Сарыөзек ауылдық округі (Алматы облысы)|Сарыөзек ауылдық округі]] 
* [[Талдыбұлақ ауылдық округі (Кербұлақ ауданы)|Талдыбұлақ ауылдық округі]]
* [[Шанханай ауылдық округі]]
* [[Шұбар ауылдық округі (Алматы облысы)|Шұбар ауылдық округі]]

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Жетісу облысы}}
{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы]]</text>
      <sha1>405auvfpqkq35by8b5zhp83mrdp6k6i</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064935</id>
      <parentid>3064700</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:42:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: Сарыөзек (Алматы облысы) → Сарыөзек (Жетісу облысы) (2) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11613" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауданы
 |ауданның атауы      = Кербұлақ ауданы
 |елтаңба             = Kerbulakaudanigerb.gif
 |ту                  = 
 |елтаңба сипаттамасы   = 
 |ту сипаттамасы        = 
  |lat_dir = N |lat_deg = 44 |lat_min = 21 |lat_sec =50 
  |lon_dir = E |lon_deg = 77 |lon_min = 58 |lon_sec = 22
 |облысы              = Жетісу облысы
 |аудан орталығы          = [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]]
 |ауылдық округтер саны   =15 
 |кенттік әкімдіктер саны =  
 |қалалық әкімдіктер саны =  
 |ауылдар саны       = 64
 |қалалар саны       = 
 |әкімі              = Сарыбаев Ғалиасқар Төлендіұлы&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://dknews.kz/ru/kazak-tilindegi-makalalar/149691-kerbulak-audanyna-zhana-akim-tagayyndaldy|title=Кербұлақ ауданына жаңа әкім тағайындалды|website=dknews.kz|date=2020-12-24}}&lt;/ref&gt;
 |әкімдіктің мекенжайы  = 
 |құрылған уақыты    = 1973
 |жер аумағы          = 11,5 мың
 |жер аумағы бойынша орны  = 
 |тұрғыны             = 48860&lt;ref&gt;[http://www.stat.gov.kz/dinamika/dinamikadem.htm Алматы облысының Статистика департаменті. 01.07.2019]&lt;/ref&gt;
 |халық саны бойынша орны  = 
 |санақ жылы          = 2019
 |тығыздығы           = 
 |тығыздығы бойынша орны   = 
 |ұлттық құрамы       = {{nobr|[[қазақтар]] (88,80%)}}, {{nobr|[[орыстар]] (8,47%)}}, {{nobr|[[шешендер]] (1,47%)}}, {{nobr|[[ұйғырлар]] (0,17%)}}, {{nobr|басқалары (2,09%)}}&lt;ref&gt;[http://www.stat.kz/publishing/DocLib4/2010/%D0%94%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8%D1%8F/Bull_Hsany2010.rar Қазақстан Республикасының Статистика агенттігі. Қазақстан Республикасы тұрғындарының облыстар, қалалар мен аудандар, жынысы мен жас ерекшелігі топтары, этностық бөлігі бойынша 2019 жылдың басындағы саны]&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;пер.2019&quot;&gt;[http://pop-stat.mashke.org/kazakhstan-ethnic2010.htm 2009 жылғы санақ бойынша Қазақстан тұрғындарының ұлттық құрамы]&lt;/ref&gt;
 |телефон коды        = 
 |пошта индексі       =041100-041121&lt;ref name=&quot;kazindex.ru&quot;&gt;[http://kazindex.ru/02/17.html Қазақстан почталық индекстері]&lt;/ref&gt;
 |сайты               = 
 |карта               = 
 |әкімшілік бірліктің картасы =  Kerbulak District Kazakhstan.png
 |ортаққордағы санаты = 
}}
'''Кербұлақ ауданы''' — [[Жетісу облысы]]нда орналасқан әкімшілік бөлініс. Аудан орталығы – [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылы.

== Тарихы ==
Аудан [[1973 жыл|1973]] жылы ұйымдастырылған. [[1997 жыл|1997]] жылға дейін [[Талдықорған облысы]] аумағында болып келген. Бұрынғы Гвардия және Кербұлақ аудандары негізінде 1997 жылы қайта құрылып, қазіргі атымен аталады.

== Жер бедері ==
Кербұлақ ауданының шығыс, солтүстік-шығыс бөлігі таулы. [[Жетісу Алатауы|Жетісу (Жоңғар) Алатауы]]н екіге бөліп тұрған Көксу депрессиясы мен тауаралық ойыста орналасқан. Ауданның биік таулы бөлігі Қоянтау, [[Алтынемел жотасы|Алтынемел]], Тоқсанбай жоталарынан тұрады. Оңтүстік, оңтүстік-шығысында Шолақтау, Сарышыбын, Дегерес, Қотырқайың, [[Матай жотасы|Матай]], оңтүстік-батысы мен батысында аласа келген [[Малайсары жотасы]] орналасқан. Ауданның ең биік жері Жетісу Алатауының оңтүстік сілемі саналатын Тоқсанбай жотасында (4062 м). Қиыр оңтүстігі мен оңтүстік-батысы жазық ([[Іле ойысы]]) келген. Батысында [[Мойынқұм (құм, Алматы облысы)|Мойынқұм]] жатыр.

== Қазба байлықтары ==
Жер қойнауынан алтын, күміс ([[Арқарлы алтын кен орны|Арқарлы]], Бетбастау, Игілік, Керімбек кен орындары), цеолит, шунгит (Шанханай, [[Көксу полиметалл кен орны|Көксу]] кен орындары), алунит (ашудас алынатын минерал), қорғасын, мырыш, мыс кен орындары, одан басқа әктас, мәрмәр, габбро-диабаз, қиыршықтас кендері барланған. Майтөбе кен орнынан цеолит өндіріледі.

== Климаты, өсімдігі мен жануарлар дүниесі ==
Ауданның климаты тым континенттік. Қаңтар айының жылдық орташа температурасы –10 – 15°С. Қыстың кейбір күндерінде ауа температурасы –37°С-қа дейін төмендейді. Шілденің жылдық орташа температурасы 22 – 24°С; оңтүстік-батыстағы жазық өңірлерде кейбір жылдары температура 38 – 40°С-қа дейін көтеріледі. Жауын-шашынның жылдық орташа мөлшері ауданның батысындағы жазық өңірлерінде 150 – 200 мм-ден шығыс, солтүстік-шығысында 650 – 800 мм-ге дейін жетеді. Басты өзендері: [[Іле]], [[Быжы (өзен)|Быжы]], Көктал, [[Қаратал (өзен, Балқаш алабы)|Қаратал]], [[Көксу өзені|Көксу]]. Шағын өзендері: Қызылжар, [[Майтөбе (өзен)|Майтөбе]], Сарыбұлақ, Жартас, Шолақ, Тайшақ, Қоянкөз, т.б. Іле өзенінде [[Қапшағай су қоймасы]] салынған. Тау бөктерлері мен тауаралық ойыстарда таудың қара, күңгірт қоңыр, қызғылт қоңыр, жазық өңірінде ашық қоңыр, қоңыр, сұр, сортаңды сұр топырағы қалыптасқан. Мойынқұмда құмды топырақ таралған. Өсімдіктерден жазық өңірде жусан, көкпек, жыңғыл, сексеуіл, боз, бетеге, теріскен, изен, т.б. астық тұқымдас шөптесіндер өскен. Тау аңғарлары мен бөктерінде шайқурай, бидайық, бүлдірген, тобылғы, арша, итмұрын, долана, жабайы алма ағашы, самырсын, шырша, альпі шалғыны өседі. Жануарлардан қасқыр, түлкі, жабайы шошқа, қоян, борсық, суыр, сарышұнақ, биік таулы өңірде қоңыр аю, марал, арқар; құстардан бүркіт, ителгі, құр, кекілік, дуадақ тіршілік етеді. Ауданда аумағы 42,6 мың га [[Алтынемел ұлттық паркі|Алтынемел]] ұлттық-табиғи саябағы орналасқан. Онда [[Барсакелмес қорығы]]нан көшіріліп әкелінген құландар мекендейді. Ауданның шығысындағы [[Жоғарғы Көксу қорықшасы|Жоғарғы Көксу]] мемлекеттік қорықшасын марал және таутеке мекендейді.

== Ауыл шаруашылығы ==
Ауыл шаруашылығының жарамды жерлерінің жалпы аумағы ([[2008 жыл|2008]]), 1,116 млн. га, оның ішінде егістік жерлері 142,4 мың га, көп жылдық егістіктер 0,2 мың га, шабындығы 19,8 мың га, жайылымдар 751,1 мың га, бақшалар 0,4 мың га-ны құрайды. [[Алтынемел жотасы]]ның солтүстік баурайында, еліміздің көрнекті ғалымы, саяхатшы [[Шоқан Шыңғысұлы Уәлиханов|Ш.Уәлихановтың]] өмірінің соңғы жылдары өткен [[Шанханай]] ауылы жанындағы Көшентоған қонысында ғалымға орнатылған ескерткіш-бейіт және мұражай орналасқан. Аудан жерімен [[Алматы]] – [[Семей]] автомобиль жолы және [[Түрксіб|Түрксіб темір жолы]] өтеді.

== Халқы ==
Аудан халқының саны 48 860 адам ([[2019 жыл|2019]]), ұлттық құрамы: [[қазақтар]] (88,80%), [[орыстар]] (8,47%), [[ұйғырлар]] (0,17%), [[татарлар]] (0,38%), [[шешендер]] (1,47%), [[немістер]] (0,12%), [[украиндар]] (0,09%), басқалары (0,50%).

== Ауылдық округтер ==
Аудандағы 64 елді мекен 15 ауылдық округтерге біріктірілген:
* [[Алтынемел ауылдық округі]] 
* [[Басши ауылдық округі]]
* [[Жайнақ батыр ауылдық округі]] 
* [[Жоламан ауылдық округі]] 
* [[Көксу ауылдық округі (Алматы облысы)|Көксу ауылдық округі]]
* [[Қарашоқы ауылдық округі]]
* [[Қаспан ауылдық округі]]
* [[Қоғалы ауылдық округі (Алматы облысы)|Қоғалы ауылдық округі]]
* [[Қызылжар ауылдық округі (Алматы облысы)|Қызылжар ауылдық округі]]
* [[Сарыбастау ауылдық округі]]
* [[Сарыбұлақ ауылдық округі (Кербұлақ ауданы)|Сарыбұлақ ауылдық округі]]
* [[Сарыөзек ауылдық округі (Алматы облысы)|Сарыөзек ауылдық округі]] 
* [[Талдыбұлақ ауылдық округі (Кербұлақ ауданы)|Талдыбұлақ ауылдық округі]]
* [[Шанханай ауылдық округі]]
* [[Шұбар ауылдық округі (Алматы облысы)|Шұбар ауылдық округі]]

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Жетісу облысы}}
{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы]]</text>
      <sha1>0i2pa2a7bgr6hr4oqbzlsoeqyy08st2</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065115</id>
      <parentid>3064935</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:00:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Ауылдық округтер */clean up, replaced: Көксу ауылдық округі (Алматы облысы) → Көксу ауылдық округі (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11613" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауданы
 |ауданның атауы      = Кербұлақ ауданы
 |елтаңба             = Kerbulakaudanigerb.gif
 |ту                  = 
 |елтаңба сипаттамасы   = 
 |ту сипаттамасы        = 
  |lat_dir = N |lat_deg = 44 |lat_min = 21 |lat_sec =50 
  |lon_dir = E |lon_deg = 77 |lon_min = 58 |lon_sec = 22
 |облысы              = Жетісу облысы
 |аудан орталығы          = [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]]
 |ауылдық округтер саны   =15 
 |кенттік әкімдіктер саны =  
 |қалалық әкімдіктер саны =  
 |ауылдар саны       = 64
 |қалалар саны       = 
 |әкімі              = Сарыбаев Ғалиасқар Төлендіұлы&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://dknews.kz/ru/kazak-tilindegi-makalalar/149691-kerbulak-audanyna-zhana-akim-tagayyndaldy|title=Кербұлақ ауданына жаңа әкім тағайындалды|website=dknews.kz|date=2020-12-24}}&lt;/ref&gt;
 |әкімдіктің мекенжайы  = 
 |құрылған уақыты    = 1973
 |жер аумағы          = 11,5 мың
 |жер аумағы бойынша орны  = 
 |тұрғыны             = 48860&lt;ref&gt;[http://www.stat.gov.kz/dinamika/dinamikadem.htm Алматы облысының Статистика департаменті. 01.07.2019]&lt;/ref&gt;
 |халық саны бойынша орны  = 
 |санақ жылы          = 2019
 |тығыздығы           = 
 |тығыздығы бойынша орны   = 
 |ұлттық құрамы       = {{nobr|[[қазақтар]] (88,80%)}}, {{nobr|[[орыстар]] (8,47%)}}, {{nobr|[[шешендер]] (1,47%)}}, {{nobr|[[ұйғырлар]] (0,17%)}}, {{nobr|басқалары (2,09%)}}&lt;ref&gt;[http://www.stat.kz/publishing/DocLib4/2010/%D0%94%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8%D1%8F/Bull_Hsany2010.rar Қазақстан Республикасының Статистика агенттігі. Қазақстан Республикасы тұрғындарының облыстар, қалалар мен аудандар, жынысы мен жас ерекшелігі топтары, этностық бөлігі бойынша 2019 жылдың басындағы саны]&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;пер.2019&quot;&gt;[http://pop-stat.mashke.org/kazakhstan-ethnic2010.htm 2009 жылғы санақ бойынша Қазақстан тұрғындарының ұлттық құрамы]&lt;/ref&gt;
 |телефон коды        = 
 |пошта индексі       =041100-041121&lt;ref name=&quot;kazindex.ru&quot;&gt;[http://kazindex.ru/02/17.html Қазақстан почталық индекстері]&lt;/ref&gt;
 |сайты               = 
 |карта               = 
 |әкімшілік бірліктің картасы =  Kerbulak District Kazakhstan.png
 |ортаққордағы санаты = 
}}
'''Кербұлақ ауданы''' — [[Жетісу облысы]]нда орналасқан әкімшілік бөлініс. Аудан орталығы – [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылы.

== Тарихы ==
Аудан [[1973 жыл|1973]] жылы ұйымдастырылған. [[1997 жыл|1997]] жылға дейін [[Талдықорған облысы]] аумағында болып келген. Бұрынғы Гвардия және Кербұлақ аудандары негізінде 1997 жылы қайта құрылып, қазіргі атымен аталады.

== Жер бедері ==
Кербұлақ ауданының шығыс, солтүстік-шығыс бөлігі таулы. [[Жетісу Алатауы|Жетісу (Жоңғар) Алатауы]]н екіге бөліп тұрған Көксу депрессиясы мен тауаралық ойыста орналасқан. Ауданның биік таулы бөлігі Қоянтау, [[Алтынемел жотасы|Алтынемел]], Тоқсанбай жоталарынан тұрады. Оңтүстік, оңтүстік-шығысында Шолақтау, Сарышыбын, Дегерес, Қотырқайың, [[Матай жотасы|Матай]], оңтүстік-батысы мен батысында аласа келген [[Малайсары жотасы]] орналасқан. Ауданның ең биік жері Жетісу Алатауының оңтүстік сілемі саналатын Тоқсанбай жотасында (4062 м). Қиыр оңтүстігі мен оңтүстік-батысы жазық ([[Іле ойысы]]) келген. Батысында [[Мойынқұм (құм, Алматы облысы)|Мойынқұм]] жатыр.

== Қазба байлықтары ==
Жер қойнауынан алтын, күміс ([[Арқарлы алтын кен орны|Арқарлы]], Бетбастау, Игілік, Керімбек кен орындары), цеолит, шунгит (Шанханай, [[Көксу полиметалл кен орны|Көксу]] кен орындары), алунит (ашудас алынатын минерал), қорғасын, мырыш, мыс кен орындары, одан басқа әктас, мәрмәр, габбро-диабаз, қиыршықтас кендері барланған. Майтөбе кен орнынан цеолит өндіріледі.

== Климаты, өсімдігі мен жануарлар дүниесі ==
Ауданның климаты тым континенттік. Қаңтар айының жылдық орташа температурасы –10 – 15°С. Қыстың кейбір күндерінде ауа температурасы –37°С-қа дейін төмендейді. Шілденің жылдық орташа температурасы 22 – 24°С; оңтүстік-батыстағы жазық өңірлерде кейбір жылдары температура 38 – 40°С-қа дейін көтеріледі. Жауын-шашынның жылдық орташа мөлшері ауданның батысындағы жазық өңірлерінде 150 – 200 мм-ден шығыс, солтүстік-шығысында 650 – 800 мм-ге дейін жетеді. Басты өзендері: [[Іле]], [[Быжы (өзен)|Быжы]], Көктал, [[Қаратал (өзен, Балқаш алабы)|Қаратал]], [[Көксу өзені|Көксу]]. Шағын өзендері: Қызылжар, [[Майтөбе (өзен)|Майтөбе]], Сарыбұлақ, Жартас, Шолақ, Тайшақ, Қоянкөз, т.б. Іле өзенінде [[Қапшағай су қоймасы]] салынған. Тау бөктерлері мен тауаралық ойыстарда таудың қара, күңгірт қоңыр, қызғылт қоңыр, жазық өңірінде ашық қоңыр, қоңыр, сұр, сортаңды сұр топырағы қалыптасқан. Мойынқұмда құмды топырақ таралған. Өсімдіктерден жазық өңірде жусан, көкпек, жыңғыл, сексеуіл, боз, бетеге, теріскен, изен, т.б. астық тұқымдас шөптесіндер өскен. Тау аңғарлары мен бөктерінде шайқурай, бидайық, бүлдірген, тобылғы, арша, итмұрын, долана, жабайы алма ағашы, самырсын, шырша, альпі шалғыны өседі. Жануарлардан қасқыр, түлкі, жабайы шошқа, қоян, борсық, суыр, сарышұнақ, биік таулы өңірде қоңыр аю, марал, арқар; құстардан бүркіт, ителгі, құр, кекілік, дуадақ тіршілік етеді. Ауданда аумағы 42,6 мың га [[Алтынемел ұлттық паркі|Алтынемел]] ұлттық-табиғи саябағы орналасқан. Онда [[Барсакелмес қорығы]]нан көшіріліп әкелінген құландар мекендейді. Ауданның шығысындағы [[Жоғарғы Көксу қорықшасы|Жоғарғы Көксу]] мемлекеттік қорықшасын марал және таутеке мекендейді.

== Ауыл шаруашылығы ==
Ауыл шаруашылығының жарамды жерлерінің жалпы аумағы ([[2008 жыл|2008]]), 1,116 млн. га, оның ішінде егістік жерлері 142,4 мың га, көп жылдық егістіктер 0,2 мың га, шабындығы 19,8 мың га, жайылымдар 751,1 мың га, бақшалар 0,4 мың га-ны құрайды. [[Алтынемел жотасы]]ның солтүстік баурайында, еліміздің көрнекті ғалымы, саяхатшы [[Шоқан Шыңғысұлы Уәлиханов|Ш.Уәлихановтың]] өмірінің соңғы жылдары өткен [[Шанханай]] ауылы жанындағы Көшентоған қонысында ғалымға орнатылған ескерткіш-бейіт және мұражай орналасқан. Аудан жерімен [[Алматы]] – [[Семей]] автомобиль жолы және [[Түрксіб|Түрксіб темір жолы]] өтеді.

== Халқы ==
Аудан халқының саны 48 860 адам ([[2019 жыл|2019]]), ұлттық құрамы: [[қазақтар]] (88,80%), [[орыстар]] (8,47%), [[ұйғырлар]] (0,17%), [[татарлар]] (0,38%), [[шешендер]] (1,47%), [[немістер]] (0,12%), [[украиндар]] (0,09%), басқалары (0,50%).

== Ауылдық округтер ==
Аудандағы 64 елді мекен 15 ауылдық округтерге біріктірілген:
* [[Алтынемел ауылдық округі]] 
* [[Басши ауылдық округі]]
* [[Жайнақ батыр ауылдық округі]] 
* [[Жоламан ауылдық округі]] 
* [[Көксу ауылдық округі (Жетісу облысы)|Көксу ауылдық округі]]
* [[Қарашоқы ауылдық округі]]
* [[Қаспан ауылдық округі]]
* [[Қоғалы ауылдық округі (Алматы облысы)|Қоғалы ауылдық округі]]
* [[Қызылжар ауылдық округі (Алматы облысы)|Қызылжар ауылдық округі]]
* [[Сарыбастау ауылдық округі]]
* [[Сарыбұлақ ауылдық округі (Кербұлақ ауданы)|Сарыбұлақ ауылдық округі]]
* [[Сарыөзек ауылдық округі (Алматы облысы)|Сарыөзек ауылдық округі]] 
* [[Талдыбұлақ ауылдық округі (Кербұлақ ауданы)|Талдыбұлақ ауылдық округі]]
* [[Шанханай ауылдық округі]]
* [[Шұбар ауылдық округі (Алматы облысы)|Шұбар ауылдық округі]]

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Жетісу облысы}}
{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы]]</text>
      <sha1>7a3d5rqq4w7vg05cfer6vhvuc31fjpq</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065127</id>
      <parentid>3065115</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:04:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Ауылдық округтер */clean up, replaced: Қоғалы ауылдық округі (Алматы облысы) → Қоғалы ауылдық округі (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11613" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауданы
 |ауданның атауы      = Кербұлақ ауданы
 |елтаңба             = Kerbulakaudanigerb.gif
 |ту                  = 
 |елтаңба сипаттамасы   = 
 |ту сипаттамасы        = 
  |lat_dir = N |lat_deg = 44 |lat_min = 21 |lat_sec =50 
  |lon_dir = E |lon_deg = 77 |lon_min = 58 |lon_sec = 22
 |облысы              = Жетісу облысы
 |аудан орталығы          = [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]]
 |ауылдық округтер саны   =15 
 |кенттік әкімдіктер саны =  
 |қалалық әкімдіктер саны =  
 |ауылдар саны       = 64
 |қалалар саны       = 
 |әкімі              = Сарыбаев Ғалиасқар Төлендіұлы&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://dknews.kz/ru/kazak-tilindegi-makalalar/149691-kerbulak-audanyna-zhana-akim-tagayyndaldy|title=Кербұлақ ауданына жаңа әкім тағайындалды|website=dknews.kz|date=2020-12-24}}&lt;/ref&gt;
 |әкімдіктің мекенжайы  = 
 |құрылған уақыты    = 1973
 |жер аумағы          = 11,5 мың
 |жер аумағы бойынша орны  = 
 |тұрғыны             = 48860&lt;ref&gt;[http://www.stat.gov.kz/dinamika/dinamikadem.htm Алматы облысының Статистика департаменті. 01.07.2019]&lt;/ref&gt;
 |халық саны бойынша орны  = 
 |санақ жылы          = 2019
 |тығыздығы           = 
 |тығыздығы бойынша орны   = 
 |ұлттық құрамы       = {{nobr|[[қазақтар]] (88,80%)}}, {{nobr|[[орыстар]] (8,47%)}}, {{nobr|[[шешендер]] (1,47%)}}, {{nobr|[[ұйғырлар]] (0,17%)}}, {{nobr|басқалары (2,09%)}}&lt;ref&gt;[http://www.stat.kz/publishing/DocLib4/2010/%D0%94%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8%D1%8F/Bull_Hsany2010.rar Қазақстан Республикасының Статистика агенттігі. Қазақстан Республикасы тұрғындарының облыстар, қалалар мен аудандар, жынысы мен жас ерекшелігі топтары, этностық бөлігі бойынша 2019 жылдың басындағы саны]&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;пер.2019&quot;&gt;[http://pop-stat.mashke.org/kazakhstan-ethnic2010.htm 2009 жылғы санақ бойынша Қазақстан тұрғындарының ұлттық құрамы]&lt;/ref&gt;
 |телефон коды        = 
 |пошта индексі       =041100-041121&lt;ref name=&quot;kazindex.ru&quot;&gt;[http://kazindex.ru/02/17.html Қазақстан почталық индекстері]&lt;/ref&gt;
 |сайты               = 
 |карта               = 
 |әкімшілік бірліктің картасы =  Kerbulak District Kazakhstan.png
 |ортаққордағы санаты = 
}}
'''Кербұлақ ауданы''' — [[Жетісу облысы]]нда орналасқан әкімшілік бөлініс. Аудан орталығы – [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылы.

== Тарихы ==
Аудан [[1973 жыл|1973]] жылы ұйымдастырылған. [[1997 жыл|1997]] жылға дейін [[Талдықорған облысы]] аумағында болып келген. Бұрынғы Гвардия және Кербұлақ аудандары негізінде 1997 жылы қайта құрылып, қазіргі атымен аталады.

== Жер бедері ==
Кербұлақ ауданының шығыс, солтүстік-шығыс бөлігі таулы. [[Жетісу Алатауы|Жетісу (Жоңғар) Алатауы]]н екіге бөліп тұрған Көксу депрессиясы мен тауаралық ойыста орналасқан. Ауданның биік таулы бөлігі Қоянтау, [[Алтынемел жотасы|Алтынемел]], Тоқсанбай жоталарынан тұрады. Оңтүстік, оңтүстік-шығысында Шолақтау, Сарышыбын, Дегерес, Қотырқайың, [[Матай жотасы|Матай]], оңтүстік-батысы мен батысында аласа келген [[Малайсары жотасы]] орналасқан. Ауданның ең биік жері Жетісу Алатауының оңтүстік сілемі саналатын Тоқсанбай жотасында (4062 м). Қиыр оңтүстігі мен оңтүстік-батысы жазық ([[Іле ойысы]]) келген. Батысында [[Мойынқұм (құм, Алматы облысы)|Мойынқұм]] жатыр.

== Қазба байлықтары ==
Жер қойнауынан алтын, күміс ([[Арқарлы алтын кен орны|Арқарлы]], Бетбастау, Игілік, Керімбек кен орындары), цеолит, шунгит (Шанханай, [[Көксу полиметалл кен орны|Көксу]] кен орындары), алунит (ашудас алынатын минерал), қорғасын, мырыш, мыс кен орындары, одан басқа әктас, мәрмәр, габбро-диабаз, қиыршықтас кендері барланған. Майтөбе кен орнынан цеолит өндіріледі.

== Климаты, өсімдігі мен жануарлар дүниесі ==
Ауданның климаты тым континенттік. Қаңтар айының жылдық орташа температурасы –10 – 15°С. Қыстың кейбір күндерінде ауа температурасы –37°С-қа дейін төмендейді. Шілденің жылдық орташа температурасы 22 – 24°С; оңтүстік-батыстағы жазық өңірлерде кейбір жылдары температура 38 – 40°С-қа дейін көтеріледі. Жауын-шашынның жылдық орташа мөлшері ауданның батысындағы жазық өңірлерінде 150 – 200 мм-ден шығыс, солтүстік-шығысында 650 – 800 мм-ге дейін жетеді. Басты өзендері: [[Іле]], [[Быжы (өзен)|Быжы]], Көктал, [[Қаратал (өзен, Балқаш алабы)|Қаратал]], [[Көксу өзені|Көксу]]. Шағын өзендері: Қызылжар, [[Майтөбе (өзен)|Майтөбе]], Сарыбұлақ, Жартас, Шолақ, Тайшақ, Қоянкөз, т.б. Іле өзенінде [[Қапшағай су қоймасы]] салынған. Тау бөктерлері мен тауаралық ойыстарда таудың қара, күңгірт қоңыр, қызғылт қоңыр, жазық өңірінде ашық қоңыр, қоңыр, сұр, сортаңды сұр топырағы қалыптасқан. Мойынқұмда құмды топырақ таралған. Өсімдіктерден жазық өңірде жусан, көкпек, жыңғыл, сексеуіл, боз, бетеге, теріскен, изен, т.б. астық тұқымдас шөптесіндер өскен. Тау аңғарлары мен бөктерінде шайқурай, бидайық, бүлдірген, тобылғы, арша, итмұрын, долана, жабайы алма ағашы, самырсын, шырша, альпі шалғыны өседі. Жануарлардан қасқыр, түлкі, жабайы шошқа, қоян, борсық, суыр, сарышұнақ, биік таулы өңірде қоңыр аю, марал, арқар; құстардан бүркіт, ителгі, құр, кекілік, дуадақ тіршілік етеді. Ауданда аумағы 42,6 мың га [[Алтынемел ұлттық паркі|Алтынемел]] ұлттық-табиғи саябағы орналасқан. Онда [[Барсакелмес қорығы]]нан көшіріліп әкелінген құландар мекендейді. Ауданның шығысындағы [[Жоғарғы Көксу қорықшасы|Жоғарғы Көксу]] мемлекеттік қорықшасын марал және таутеке мекендейді.

== Ауыл шаруашылығы ==
Ауыл шаруашылығының жарамды жерлерінің жалпы аумағы ([[2008 жыл|2008]]), 1,116 млн. га, оның ішінде егістік жерлері 142,4 мың га, көп жылдық егістіктер 0,2 мың га, шабындығы 19,8 мың га, жайылымдар 751,1 мың га, бақшалар 0,4 мың га-ны құрайды. [[Алтынемел жотасы]]ның солтүстік баурайында, еліміздің көрнекті ғалымы, саяхатшы [[Шоқан Шыңғысұлы Уәлиханов|Ш.Уәлихановтың]] өмірінің соңғы жылдары өткен [[Шанханай]] ауылы жанындағы Көшентоған қонысында ғалымға орнатылған ескерткіш-бейіт және мұражай орналасқан. Аудан жерімен [[Алматы]] – [[Семей]] автомобиль жолы және [[Түрксіб|Түрксіб темір жолы]] өтеді.

== Халқы ==
Аудан халқының саны 48 860 адам ([[2019 жыл|2019]]), ұлттық құрамы: [[қазақтар]] (88,80%), [[орыстар]] (8,47%), [[ұйғырлар]] (0,17%), [[татарлар]] (0,38%), [[шешендер]] (1,47%), [[немістер]] (0,12%), [[украиндар]] (0,09%), басқалары (0,50%).

== Ауылдық округтер ==
Аудандағы 64 елді мекен 15 ауылдық округтерге біріктірілген:
* [[Алтынемел ауылдық округі]] 
* [[Басши ауылдық округі]]
* [[Жайнақ батыр ауылдық округі]] 
* [[Жоламан ауылдық округі]] 
* [[Көксу ауылдық округі (Жетісу облысы)|Көксу ауылдық округі]]
* [[Қарашоқы ауылдық округі]]
* [[Қаспан ауылдық округі]]
* [[Қоғалы ауылдық округі (Жетісу облысы)|Қоғалы ауылдық округі]]
* [[Қызылжар ауылдық округі (Алматы облысы)|Қызылжар ауылдық округі]]
* [[Сарыбастау ауылдық округі]]
* [[Сарыбұлақ ауылдық округі (Кербұлақ ауданы)|Сарыбұлақ ауылдық округі]]
* [[Сарыөзек ауылдық округі (Алматы облысы)|Сарыөзек ауылдық округі]] 
* [[Талдыбұлақ ауылдық округі (Кербұлақ ауданы)|Талдыбұлақ ауылдық округі]]
* [[Шанханай ауылдық округі]]
* [[Шұбар ауылдық округі (Алматы облысы)|Шұбар ауылдық округі]]

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Жетісу облысы}}
{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы]]</text>
      <sha1>96fba5m1q5nhfgk5036ux1orgpoe2a7</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065139</id>
      <parentid>3065127</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:06:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Ауылдық округтер */clean up, replaced: Қызылжар ауылдық округі (Алматы облысы) → Қызылжар ауылдық округі (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11613" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауданы
 |ауданның атауы      = Кербұлақ ауданы
 |елтаңба             = Kerbulakaudanigerb.gif
 |ту                  = 
 |елтаңба сипаттамасы   = 
 |ту сипаттамасы        = 
  |lat_dir = N |lat_deg = 44 |lat_min = 21 |lat_sec =50 
  |lon_dir = E |lon_deg = 77 |lon_min = 58 |lon_sec = 22
 |облысы              = Жетісу облысы
 |аудан орталығы          = [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]]
 |ауылдық округтер саны   =15 
 |кенттік әкімдіктер саны =  
 |қалалық әкімдіктер саны =  
 |ауылдар саны       = 64
 |қалалар саны       = 
 |әкімі              = Сарыбаев Ғалиасқар Төлендіұлы&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://dknews.kz/ru/kazak-tilindegi-makalalar/149691-kerbulak-audanyna-zhana-akim-tagayyndaldy|title=Кербұлақ ауданына жаңа әкім тағайындалды|website=dknews.kz|date=2020-12-24}}&lt;/ref&gt;
 |әкімдіктің мекенжайы  = 
 |құрылған уақыты    = 1973
 |жер аумағы          = 11,5 мың
 |жер аумағы бойынша орны  = 
 |тұрғыны             = 48860&lt;ref&gt;[http://www.stat.gov.kz/dinamika/dinamikadem.htm Алматы облысының Статистика департаменті. 01.07.2019]&lt;/ref&gt;
 |халық саны бойынша орны  = 
 |санақ жылы          = 2019
 |тығыздығы           = 
 |тығыздығы бойынша орны   = 
 |ұлттық құрамы       = {{nobr|[[қазақтар]] (88,80%)}}, {{nobr|[[орыстар]] (8,47%)}}, {{nobr|[[шешендер]] (1,47%)}}, {{nobr|[[ұйғырлар]] (0,17%)}}, {{nobr|басқалары (2,09%)}}&lt;ref&gt;[http://www.stat.kz/publishing/DocLib4/2010/%D0%94%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8%D1%8F/Bull_Hsany2010.rar Қазақстан Республикасының Статистика агенттігі. Қазақстан Республикасы тұрғындарының облыстар, қалалар мен аудандар, жынысы мен жас ерекшелігі топтары, этностық бөлігі бойынша 2019 жылдың басындағы саны]&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;пер.2019&quot;&gt;[http://pop-stat.mashke.org/kazakhstan-ethnic2010.htm 2009 жылғы санақ бойынша Қазақстан тұрғындарының ұлттық құрамы]&lt;/ref&gt;
 |телефон коды        = 
 |пошта индексі       =041100-041121&lt;ref name=&quot;kazindex.ru&quot;&gt;[http://kazindex.ru/02/17.html Қазақстан почталық индекстері]&lt;/ref&gt;
 |сайты               = 
 |карта               = 
 |әкімшілік бірліктің картасы =  Kerbulak District Kazakhstan.png
 |ортаққордағы санаты = 
}}
'''Кербұлақ ауданы''' — [[Жетісу облысы]]нда орналасқан әкімшілік бөлініс. Аудан орталығы – [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылы.

== Тарихы ==
Аудан [[1973 жыл|1973]] жылы ұйымдастырылған. [[1997 жыл|1997]] жылға дейін [[Талдықорған облысы]] аумағында болып келген. Бұрынғы Гвардия және Кербұлақ аудандары негізінде 1997 жылы қайта құрылып, қазіргі атымен аталады.

== Жер бедері ==
Кербұлақ ауданының шығыс, солтүстік-шығыс бөлігі таулы. [[Жетісу Алатауы|Жетісу (Жоңғар) Алатауы]]н екіге бөліп тұрған Көксу депрессиясы мен тауаралық ойыста орналасқан. Ауданның биік таулы бөлігі Қоянтау, [[Алтынемел жотасы|Алтынемел]], Тоқсанбай жоталарынан тұрады. Оңтүстік, оңтүстік-шығысында Шолақтау, Сарышыбын, Дегерес, Қотырқайың, [[Матай жотасы|Матай]], оңтүстік-батысы мен батысында аласа келген [[Малайсары жотасы]] орналасқан. Ауданның ең биік жері Жетісу Алатауының оңтүстік сілемі саналатын Тоқсанбай жотасында (4062 м). Қиыр оңтүстігі мен оңтүстік-батысы жазық ([[Іле ойысы]]) келген. Батысында [[Мойынқұм (құм, Алматы облысы)|Мойынқұм]] жатыр.

== Қазба байлықтары ==
Жер қойнауынан алтын, күміс ([[Арқарлы алтын кен орны|Арқарлы]], Бетбастау, Игілік, Керімбек кен орындары), цеолит, шунгит (Шанханай, [[Көксу полиметалл кен орны|Көксу]] кен орындары), алунит (ашудас алынатын минерал), қорғасын, мырыш, мыс кен орындары, одан басқа әктас, мәрмәр, габбро-диабаз, қиыршықтас кендері барланған. Майтөбе кен орнынан цеолит өндіріледі.

== Климаты, өсімдігі мен жануарлар дүниесі ==
Ауданның климаты тым континенттік. Қаңтар айының жылдық орташа температурасы –10 – 15°С. Қыстың кейбір күндерінде ауа температурасы –37°С-қа дейін төмендейді. Шілденің жылдық орташа температурасы 22 – 24°С; оңтүстік-батыстағы жазық өңірлерде кейбір жылдары температура 38 – 40°С-қа дейін көтеріледі. Жауын-шашынның жылдық орташа мөлшері ауданның батысындағы жазық өңірлерінде 150 – 200 мм-ден шығыс, солтүстік-шығысында 650 – 800 мм-ге дейін жетеді. Басты өзендері: [[Іле]], [[Быжы (өзен)|Быжы]], Көктал, [[Қаратал (өзен, Балқаш алабы)|Қаратал]], [[Көксу өзені|Көксу]]. Шағын өзендері: Қызылжар, [[Майтөбе (өзен)|Майтөбе]], Сарыбұлақ, Жартас, Шолақ, Тайшақ, Қоянкөз, т.б. Іле өзенінде [[Қапшағай су қоймасы]] салынған. Тау бөктерлері мен тауаралық ойыстарда таудың қара, күңгірт қоңыр, қызғылт қоңыр, жазық өңірінде ашық қоңыр, қоңыр, сұр, сортаңды сұр топырағы қалыптасқан. Мойынқұмда құмды топырақ таралған. Өсімдіктерден жазық өңірде жусан, көкпек, жыңғыл, сексеуіл, боз, бетеге, теріскен, изен, т.б. астық тұқымдас шөптесіндер өскен. Тау аңғарлары мен бөктерінде шайқурай, бидайық, бүлдірген, тобылғы, арша, итмұрын, долана, жабайы алма ағашы, самырсын, шырша, альпі шалғыны өседі. Жануарлардан қасқыр, түлкі, жабайы шошқа, қоян, борсық, суыр, сарышұнақ, биік таулы өңірде қоңыр аю, марал, арқар; құстардан бүркіт, ителгі, құр, кекілік, дуадақ тіршілік етеді. Ауданда аумағы 42,6 мың га [[Алтынемел ұлттық паркі|Алтынемел]] ұлттық-табиғи саябағы орналасқан. Онда [[Барсакелмес қорығы]]нан көшіріліп әкелінген құландар мекендейді. Ауданның шығысындағы [[Жоғарғы Көксу қорықшасы|Жоғарғы Көксу]] мемлекеттік қорықшасын марал және таутеке мекендейді.

== Ауыл шаруашылығы ==
Ауыл шаруашылығының жарамды жерлерінің жалпы аумағы ([[2008 жыл|2008]]), 1,116 млн. га, оның ішінде егістік жерлері 142,4 мың га, көп жылдық егістіктер 0,2 мың га, шабындығы 19,8 мың га, жайылымдар 751,1 мың га, бақшалар 0,4 мың га-ны құрайды. [[Алтынемел жотасы]]ның солтүстік баурайында, еліміздің көрнекті ғалымы, саяхатшы [[Шоқан Шыңғысұлы Уәлиханов|Ш.Уәлихановтың]] өмірінің соңғы жылдары өткен [[Шанханай]] ауылы жанындағы Көшентоған қонысында ғалымға орнатылған ескерткіш-бейіт және мұражай орналасқан. Аудан жерімен [[Алматы]] – [[Семей]] автомобиль жолы және [[Түрксіб|Түрксіб темір жолы]] өтеді.

== Халқы ==
Аудан халқының саны 48 860 адам ([[2019 жыл|2019]]), ұлттық құрамы: [[қазақтар]] (88,80%), [[орыстар]] (8,47%), [[ұйғырлар]] (0,17%), [[татарлар]] (0,38%), [[шешендер]] (1,47%), [[немістер]] (0,12%), [[украиндар]] (0,09%), басқалары (0,50%).

== Ауылдық округтер ==
Аудандағы 64 елді мекен 15 ауылдық округтерге біріктірілген:
* [[Алтынемел ауылдық округі]] 
* [[Басши ауылдық округі]]
* [[Жайнақ батыр ауылдық округі]] 
* [[Жоламан ауылдық округі]] 
* [[Көксу ауылдық округі (Жетісу облысы)|Көксу ауылдық округі]]
* [[Қарашоқы ауылдық округі]]
* [[Қаспан ауылдық округі]]
* [[Қоғалы ауылдық округі (Жетісу облысы)|Қоғалы ауылдық округі]]
* [[Қызылжар ауылдық округі (Жетісу облысы)|Қызылжар ауылдық округі]]
* [[Сарыбастау ауылдық округі]]
* [[Сарыбұлақ ауылдық округі (Кербұлақ ауданы)|Сарыбұлақ ауылдық округі]]
* [[Сарыөзек ауылдық округі (Алматы облысы)|Сарыөзек ауылдық округі]] 
* [[Талдыбұлақ ауылдық округі (Кербұлақ ауданы)|Талдыбұлақ ауылдық округі]]
* [[Шанханай ауылдық округі]]
* [[Шұбар ауылдық округі (Алматы облысы)|Шұбар ауылдық округі]]

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Жетісу облысы}}
{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы]]</text>
      <sha1>70rgg4760g30qlld1rpblhrgjjn0gqf</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065157</id>
      <parentid>3065139</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:11:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Ауылдық округтер */clean up, replaced: Сарыбұлақ ауылдық округі (Кербұлақ ауданы) → Сарыбұлақ ауылдық округі (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11609" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауданы
 |ауданның атауы      = Кербұлақ ауданы
 |елтаңба             = Kerbulakaudanigerb.gif
 |ту                  = 
 |елтаңба сипаттамасы   = 
 |ту сипаттамасы        = 
  |lat_dir = N |lat_deg = 44 |lat_min = 21 |lat_sec =50 
  |lon_dir = E |lon_deg = 77 |lon_min = 58 |lon_sec = 22
 |облысы              = Жетісу облысы
 |аудан орталығы          = [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]]
 |ауылдық округтер саны   =15 
 |кенттік әкімдіктер саны =  
 |қалалық әкімдіктер саны =  
 |ауылдар саны       = 64
 |қалалар саны       = 
 |әкімі              = Сарыбаев Ғалиасқар Төлендіұлы&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://dknews.kz/ru/kazak-tilindegi-makalalar/149691-kerbulak-audanyna-zhana-akim-tagayyndaldy|title=Кербұлақ ауданына жаңа әкім тағайындалды|website=dknews.kz|date=2020-12-24}}&lt;/ref&gt;
 |әкімдіктің мекенжайы  = 
 |құрылған уақыты    = 1973
 |жер аумағы          = 11,5 мың
 |жер аумағы бойынша орны  = 
 |тұрғыны             = 48860&lt;ref&gt;[http://www.stat.gov.kz/dinamika/dinamikadem.htm Алматы облысының Статистика департаменті. 01.07.2019]&lt;/ref&gt;
 |халық саны бойынша орны  = 
 |санақ жылы          = 2019
 |тығыздығы           = 
 |тығыздығы бойынша орны   = 
 |ұлттық құрамы       = {{nobr|[[қазақтар]] (88,80%)}}, {{nobr|[[орыстар]] (8,47%)}}, {{nobr|[[шешендер]] (1,47%)}}, {{nobr|[[ұйғырлар]] (0,17%)}}, {{nobr|басқалары (2,09%)}}&lt;ref&gt;[http://www.stat.kz/publishing/DocLib4/2010/%D0%94%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8%D1%8F/Bull_Hsany2010.rar Қазақстан Республикасының Статистика агенттігі. Қазақстан Республикасы тұрғындарының облыстар, қалалар мен аудандар, жынысы мен жас ерекшелігі топтары, этностық бөлігі бойынша 2019 жылдың басындағы саны]&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;пер.2019&quot;&gt;[http://pop-stat.mashke.org/kazakhstan-ethnic2010.htm 2009 жылғы санақ бойынша Қазақстан тұрғындарының ұлттық құрамы]&lt;/ref&gt;
 |телефон коды        = 
 |пошта индексі       =041100-041121&lt;ref name=&quot;kazindex.ru&quot;&gt;[http://kazindex.ru/02/17.html Қазақстан почталық индекстері]&lt;/ref&gt;
 |сайты               = 
 |карта               = 
 |әкімшілік бірліктің картасы =  Kerbulak District Kazakhstan.png
 |ортаққордағы санаты = 
}}
'''Кербұлақ ауданы''' — [[Жетісу облысы]]нда орналасқан әкімшілік бөлініс. Аудан орталығы – [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылы.

== Тарихы ==
Аудан [[1973 жыл|1973]] жылы ұйымдастырылған. [[1997 жыл|1997]] жылға дейін [[Талдықорған облысы]] аумағында болып келген. Бұрынғы Гвардия және Кербұлақ аудандары негізінде 1997 жылы қайта құрылып, қазіргі атымен аталады.

== Жер бедері ==
Кербұлақ ауданының шығыс, солтүстік-шығыс бөлігі таулы. [[Жетісу Алатауы|Жетісу (Жоңғар) Алатауы]]н екіге бөліп тұрған Көксу депрессиясы мен тауаралық ойыста орналасқан. Ауданның биік таулы бөлігі Қоянтау, [[Алтынемел жотасы|Алтынемел]], Тоқсанбай жоталарынан тұрады. Оңтүстік, оңтүстік-шығысында Шолақтау, Сарышыбын, Дегерес, Қотырқайың, [[Матай жотасы|Матай]], оңтүстік-батысы мен батысында аласа келген [[Малайсары жотасы]] орналасқан. Ауданның ең биік жері Жетісу Алатауының оңтүстік сілемі саналатын Тоқсанбай жотасында (4062 м). Қиыр оңтүстігі мен оңтүстік-батысы жазық ([[Іле ойысы]]) келген. Батысында [[Мойынқұм (құм, Алматы облысы)|Мойынқұм]] жатыр.

== Қазба байлықтары ==
Жер қойнауынан алтын, күміс ([[Арқарлы алтын кен орны|Арқарлы]], Бетбастау, Игілік, Керімбек кен орындары), цеолит, шунгит (Шанханай, [[Көксу полиметалл кен орны|Көксу]] кен орындары), алунит (ашудас алынатын минерал), қорғасын, мырыш, мыс кен орындары, одан басқа әктас, мәрмәр, габбро-диабаз, қиыршықтас кендері барланған. Майтөбе кен орнынан цеолит өндіріледі.

== Климаты, өсімдігі мен жануарлар дүниесі ==
Ауданның климаты тым континенттік. Қаңтар айының жылдық орташа температурасы –10 – 15°С. Қыстың кейбір күндерінде ауа температурасы –37°С-қа дейін төмендейді. Шілденің жылдық орташа температурасы 22 – 24°С; оңтүстік-батыстағы жазық өңірлерде кейбір жылдары температура 38 – 40°С-қа дейін көтеріледі. Жауын-шашынның жылдық орташа мөлшері ауданның батысындағы жазық өңірлерінде 150 – 200 мм-ден шығыс, солтүстік-шығысында 650 – 800 мм-ге дейін жетеді. Басты өзендері: [[Іле]], [[Быжы (өзен)|Быжы]], Көктал, [[Қаратал (өзен, Балқаш алабы)|Қаратал]], [[Көксу өзені|Көксу]]. Шағын өзендері: Қызылжар, [[Майтөбе (өзен)|Майтөбе]], Сарыбұлақ, Жартас, Шолақ, Тайшақ, Қоянкөз, т.б. Іле өзенінде [[Қапшағай су қоймасы]] салынған. Тау бөктерлері мен тауаралық ойыстарда таудың қара, күңгірт қоңыр, қызғылт қоңыр, жазық өңірінде ашық қоңыр, қоңыр, сұр, сортаңды сұр топырағы қалыптасқан. Мойынқұмда құмды топырақ таралған. Өсімдіктерден жазық өңірде жусан, көкпек, жыңғыл, сексеуіл, боз, бетеге, теріскен, изен, т.б. астық тұқымдас шөптесіндер өскен. Тау аңғарлары мен бөктерінде шайқурай, бидайық, бүлдірген, тобылғы, арша, итмұрын, долана, жабайы алма ағашы, самырсын, шырша, альпі шалғыны өседі. Жануарлардан қасқыр, түлкі, жабайы шошқа, қоян, борсық, суыр, сарышұнақ, биік таулы өңірде қоңыр аю, марал, арқар; құстардан бүркіт, ителгі, құр, кекілік, дуадақ тіршілік етеді. Ауданда аумағы 42,6 мың га [[Алтынемел ұлттық паркі|Алтынемел]] ұлттық-табиғи саябағы орналасқан. Онда [[Барсакелмес қорығы]]нан көшіріліп әкелінген құландар мекендейді. Ауданның шығысындағы [[Жоғарғы Көксу қорықшасы|Жоғарғы Көксу]] мемлекеттік қорықшасын марал және таутеке мекендейді.

== Ауыл шаруашылығы ==
Ауыл шаруашылығының жарамды жерлерінің жалпы аумағы ([[2008 жыл|2008]]), 1,116 млн. га, оның ішінде егістік жерлері 142,4 мың га, көп жылдық егістіктер 0,2 мың га, шабындығы 19,8 мың га, жайылымдар 751,1 мың га, бақшалар 0,4 мың га-ны құрайды. [[Алтынемел жотасы]]ның солтүстік баурайында, еліміздің көрнекті ғалымы, саяхатшы [[Шоқан Шыңғысұлы Уәлиханов|Ш.Уәлихановтың]] өмірінің соңғы жылдары өткен [[Шанханай]] ауылы жанындағы Көшентоған қонысында ғалымға орнатылған ескерткіш-бейіт және мұражай орналасқан. Аудан жерімен [[Алматы]] – [[Семей]] автомобиль жолы және [[Түрксіб|Түрксіб темір жолы]] өтеді.

== Халқы ==
Аудан халқының саны 48 860 адам ([[2019 жыл|2019]]), ұлттық құрамы: [[қазақтар]] (88,80%), [[орыстар]] (8,47%), [[ұйғырлар]] (0,17%), [[татарлар]] (0,38%), [[шешендер]] (1,47%), [[немістер]] (0,12%), [[украиндар]] (0,09%), басқалары (0,50%).

== Ауылдық округтер ==
Аудандағы 64 елді мекен 15 ауылдық округтерге біріктірілген:
* [[Алтынемел ауылдық округі]] 
* [[Басши ауылдық округі]]
* [[Жайнақ батыр ауылдық округі]] 
* [[Жоламан ауылдық округі]] 
* [[Көксу ауылдық округі (Жетісу облысы)|Көксу ауылдық округі]]
* [[Қарашоқы ауылдық округі]]
* [[Қаспан ауылдық округі]]
* [[Қоғалы ауылдық округі (Жетісу облысы)|Қоғалы ауылдық округі]]
* [[Қызылжар ауылдық округі (Жетісу облысы)|Қызылжар ауылдық округі]]
* [[Сарыбастау ауылдық округі]]
* [[Сарыбұлақ ауылдық округі (Жетісу облысы)|Сарыбұлақ ауылдық округі]]
* [[Сарыөзек ауылдық округі (Алматы облысы)|Сарыөзек ауылдық округі]] 
* [[Талдыбұлақ ауылдық округі (Кербұлақ ауданы)|Талдыбұлақ ауылдық округі]]
* [[Шанханай ауылдық округі]]
* [[Шұбар ауылдық округі (Алматы облысы)|Шұбар ауылдық округі]]

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Жетісу облысы}}
{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы]]</text>
      <sha1>b6t8frqo9ne38qdqr8qc5monvf6fr9o</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065169</id>
      <parentid>3065157</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:14:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Ауылдық округтер */clean up, replaced: Сарыөзек ауылдық округі (Алматы облысы) → Сарыөзек ауылдық округі (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11609" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауданы
 |ауданның атауы      = Кербұлақ ауданы
 |елтаңба             = Kerbulakaudanigerb.gif
 |ту                  = 
 |елтаңба сипаттамасы   = 
 |ту сипаттамасы        = 
  |lat_dir = N |lat_deg = 44 |lat_min = 21 |lat_sec =50 
  |lon_dir = E |lon_deg = 77 |lon_min = 58 |lon_sec = 22
 |облысы              = Жетісу облысы
 |аудан орталығы          = [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]]
 |ауылдық округтер саны   =15 
 |кенттік әкімдіктер саны =  
 |қалалық әкімдіктер саны =  
 |ауылдар саны       = 64
 |қалалар саны       = 
 |әкімі              = Сарыбаев Ғалиасқар Төлендіұлы&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://dknews.kz/ru/kazak-tilindegi-makalalar/149691-kerbulak-audanyna-zhana-akim-tagayyndaldy|title=Кербұлақ ауданына жаңа әкім тағайындалды|website=dknews.kz|date=2020-12-24}}&lt;/ref&gt;
 |әкімдіктің мекенжайы  = 
 |құрылған уақыты    = 1973
 |жер аумағы          = 11,5 мың
 |жер аумағы бойынша орны  = 
 |тұрғыны             = 48860&lt;ref&gt;[http://www.stat.gov.kz/dinamika/dinamikadem.htm Алматы облысының Статистика департаменті. 01.07.2019]&lt;/ref&gt;
 |халық саны бойынша орны  = 
 |санақ жылы          = 2019
 |тығыздығы           = 
 |тығыздығы бойынша орны   = 
 |ұлттық құрамы       = {{nobr|[[қазақтар]] (88,80%)}}, {{nobr|[[орыстар]] (8,47%)}}, {{nobr|[[шешендер]] (1,47%)}}, {{nobr|[[ұйғырлар]] (0,17%)}}, {{nobr|басқалары (2,09%)}}&lt;ref&gt;[http://www.stat.kz/publishing/DocLib4/2010/%D0%94%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8%D1%8F/Bull_Hsany2010.rar Қазақстан Республикасының Статистика агенттігі. Қазақстан Республикасы тұрғындарының облыстар, қалалар мен аудандар, жынысы мен жас ерекшелігі топтары, этностық бөлігі бойынша 2019 жылдың басындағы саны]&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;пер.2019&quot;&gt;[http://pop-stat.mashke.org/kazakhstan-ethnic2010.htm 2009 жылғы санақ бойынша Қазақстан тұрғындарының ұлттық құрамы]&lt;/ref&gt;
 |телефон коды        = 
 |пошта индексі       =041100-041121&lt;ref name=&quot;kazindex.ru&quot;&gt;[http://kazindex.ru/02/17.html Қазақстан почталық индекстері]&lt;/ref&gt;
 |сайты               = 
 |карта               = 
 |әкімшілік бірліктің картасы =  Kerbulak District Kazakhstan.png
 |ортаққордағы санаты = 
}}
'''Кербұлақ ауданы''' — [[Жетісу облысы]]нда орналасқан әкімшілік бөлініс. Аудан орталығы – [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылы.

== Тарихы ==
Аудан [[1973 жыл|1973]] жылы ұйымдастырылған. [[1997 жыл|1997]] жылға дейін [[Талдықорған облысы]] аумағында болып келген. Бұрынғы Гвардия және Кербұлақ аудандары негізінде 1997 жылы қайта құрылып, қазіргі атымен аталады.

== Жер бедері ==
Кербұлақ ауданының шығыс, солтүстік-шығыс бөлігі таулы. [[Жетісу Алатауы|Жетісу (Жоңғар) Алатауы]]н екіге бөліп тұрған Көксу депрессиясы мен тауаралық ойыста орналасқан. Ауданның биік таулы бөлігі Қоянтау, [[Алтынемел жотасы|Алтынемел]], Тоқсанбай жоталарынан тұрады. Оңтүстік, оңтүстік-шығысында Шолақтау, Сарышыбын, Дегерес, Қотырқайың, [[Матай жотасы|Матай]], оңтүстік-батысы мен батысында аласа келген [[Малайсары жотасы]] орналасқан. Ауданның ең биік жері Жетісу Алатауының оңтүстік сілемі саналатын Тоқсанбай жотасында (4062 м). Қиыр оңтүстігі мен оңтүстік-батысы жазық ([[Іле ойысы]]) келген. Батысында [[Мойынқұм (құм, Алматы облысы)|Мойынқұм]] жатыр.

== Қазба байлықтары ==
Жер қойнауынан алтын, күміс ([[Арқарлы алтын кен орны|Арқарлы]], Бетбастау, Игілік, Керімбек кен орындары), цеолит, шунгит (Шанханай, [[Көксу полиметалл кен орны|Көксу]] кен орындары), алунит (ашудас алынатын минерал), қорғасын, мырыш, мыс кен орындары, одан басқа әктас, мәрмәр, габбро-диабаз, қиыршықтас кендері барланған. Майтөбе кен орнынан цеолит өндіріледі.

== Климаты, өсімдігі мен жануарлар дүниесі ==
Ауданның климаты тым континенттік. Қаңтар айының жылдық орташа температурасы –10 – 15°С. Қыстың кейбір күндерінде ауа температурасы –37°С-қа дейін төмендейді. Шілденің жылдық орташа температурасы 22 – 24°С; оңтүстік-батыстағы жазық өңірлерде кейбір жылдары температура 38 – 40°С-қа дейін көтеріледі. Жауын-шашынның жылдық орташа мөлшері ауданның батысындағы жазық өңірлерінде 150 – 200 мм-ден шығыс, солтүстік-шығысында 650 – 800 мм-ге дейін жетеді. Басты өзендері: [[Іле]], [[Быжы (өзен)|Быжы]], Көктал, [[Қаратал (өзен, Балқаш алабы)|Қаратал]], [[Көксу өзені|Көксу]]. Шағын өзендері: Қызылжар, [[Майтөбе (өзен)|Майтөбе]], Сарыбұлақ, Жартас, Шолақ, Тайшақ, Қоянкөз, т.б. Іле өзенінде [[Қапшағай су қоймасы]] салынған. Тау бөктерлері мен тауаралық ойыстарда таудың қара, күңгірт қоңыр, қызғылт қоңыр, жазық өңірінде ашық қоңыр, қоңыр, сұр, сортаңды сұр топырағы қалыптасқан. Мойынқұмда құмды топырақ таралған. Өсімдіктерден жазық өңірде жусан, көкпек, жыңғыл, сексеуіл, боз, бетеге, теріскен, изен, т.б. астық тұқымдас шөптесіндер өскен. Тау аңғарлары мен бөктерінде шайқурай, бидайық, бүлдірген, тобылғы, арша, итмұрын, долана, жабайы алма ағашы, самырсын, шырша, альпі шалғыны өседі. Жануарлардан қасқыр, түлкі, жабайы шошқа, қоян, борсық, суыр, сарышұнақ, биік таулы өңірде қоңыр аю, марал, арқар; құстардан бүркіт, ителгі, құр, кекілік, дуадақ тіршілік етеді. Ауданда аумағы 42,6 мың га [[Алтынемел ұлттық паркі|Алтынемел]] ұлттық-табиғи саябағы орналасқан. Онда [[Барсакелмес қорығы]]нан көшіріліп әкелінген құландар мекендейді. Ауданның шығысындағы [[Жоғарғы Көксу қорықшасы|Жоғарғы Көксу]] мемлекеттік қорықшасын марал және таутеке мекендейді.

== Ауыл шаруашылығы ==
Ауыл шаруашылығының жарамды жерлерінің жалпы аумағы ([[2008 жыл|2008]]), 1,116 млн. га, оның ішінде егістік жерлері 142,4 мың га, көп жылдық егістіктер 0,2 мың га, шабындығы 19,8 мың га, жайылымдар 751,1 мың га, бақшалар 0,4 мың га-ны құрайды. [[Алтынемел жотасы]]ның солтүстік баурайында, еліміздің көрнекті ғалымы, саяхатшы [[Шоқан Шыңғысұлы Уәлиханов|Ш.Уәлихановтың]] өмірінің соңғы жылдары өткен [[Шанханай]] ауылы жанындағы Көшентоған қонысында ғалымға орнатылған ескерткіш-бейіт және мұражай орналасқан. Аудан жерімен [[Алматы]] – [[Семей]] автомобиль жолы және [[Түрксіб|Түрксіб темір жолы]] өтеді.

== Халқы ==
Аудан халқының саны 48 860 адам ([[2019 жыл|2019]]), ұлттық құрамы: [[қазақтар]] (88,80%), [[орыстар]] (8,47%), [[ұйғырлар]] (0,17%), [[татарлар]] (0,38%), [[шешендер]] (1,47%), [[немістер]] (0,12%), [[украиндар]] (0,09%), басқалары (0,50%).

== Ауылдық округтер ==
Аудандағы 64 елді мекен 15 ауылдық округтерге біріктірілген:
* [[Алтынемел ауылдық округі]] 
* [[Басши ауылдық округі]]
* [[Жайнақ батыр ауылдық округі]] 
* [[Жоламан ауылдық округі]] 
* [[Көксу ауылдық округі (Жетісу облысы)|Көксу ауылдық округі]]
* [[Қарашоқы ауылдық округі]]
* [[Қаспан ауылдық округі]]
* [[Қоғалы ауылдық округі (Жетісу облысы)|Қоғалы ауылдық округі]]
* [[Қызылжар ауылдық округі (Жетісу облысы)|Қызылжар ауылдық округі]]
* [[Сарыбастау ауылдық округі]]
* [[Сарыбұлақ ауылдық округі (Жетісу облысы)|Сарыбұлақ ауылдық округі]]
* [[Сарыөзек ауылдық округі (Жетісу облысы)|Сарыөзек ауылдық округі]] 
* [[Талдыбұлақ ауылдық округі (Кербұлақ ауданы)|Талдыбұлақ ауылдық округі]]
* [[Шанханай ауылдық округі]]
* [[Шұбар ауылдық округі (Алматы облысы)|Шұбар ауылдық округі]]

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Жетісу облысы}}
{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы]]</text>
      <sha1>ml4wlczulwvlyzfw4zxpe6qio6bm663</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065182</id>
      <parentid>3065169</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:16:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Ауылдық округтер */clean up, replaced: Талдыбұлақ ауылдық округі (Кербұлақ ауданы) → Талдыбұлақ ауылдық округі (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11605" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауданы
 |ауданның атауы      = Кербұлақ ауданы
 |елтаңба             = Kerbulakaudanigerb.gif
 |ту                  = 
 |елтаңба сипаттамасы   = 
 |ту сипаттамасы        = 
  |lat_dir = N |lat_deg = 44 |lat_min = 21 |lat_sec =50 
  |lon_dir = E |lon_deg = 77 |lon_min = 58 |lon_sec = 22
 |облысы              = Жетісу облысы
 |аудан орталығы          = [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]]
 |ауылдық округтер саны   =15 
 |кенттік әкімдіктер саны =  
 |қалалық әкімдіктер саны =  
 |ауылдар саны       = 64
 |қалалар саны       = 
 |әкімі              = Сарыбаев Ғалиасқар Төлендіұлы&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://dknews.kz/ru/kazak-tilindegi-makalalar/149691-kerbulak-audanyna-zhana-akim-tagayyndaldy|title=Кербұлақ ауданына жаңа әкім тағайындалды|website=dknews.kz|date=2020-12-24}}&lt;/ref&gt;
 |әкімдіктің мекенжайы  = 
 |құрылған уақыты    = 1973
 |жер аумағы          = 11,5 мың
 |жер аумағы бойынша орны  = 
 |тұрғыны             = 48860&lt;ref&gt;[http://www.stat.gov.kz/dinamika/dinamikadem.htm Алматы облысының Статистика департаменті. 01.07.2019]&lt;/ref&gt;
 |халық саны бойынша орны  = 
 |санақ жылы          = 2019
 |тығыздығы           = 
 |тығыздығы бойынша орны   = 
 |ұлттық құрамы       = {{nobr|[[қазақтар]] (88,80%)}}, {{nobr|[[орыстар]] (8,47%)}}, {{nobr|[[шешендер]] (1,47%)}}, {{nobr|[[ұйғырлар]] (0,17%)}}, {{nobr|басқалары (2,09%)}}&lt;ref&gt;[http://www.stat.kz/publishing/DocLib4/2010/%D0%94%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8%D1%8F/Bull_Hsany2010.rar Қазақстан Республикасының Статистика агенттігі. Қазақстан Республикасы тұрғындарының облыстар, қалалар мен аудандар, жынысы мен жас ерекшелігі топтары, этностық бөлігі бойынша 2019 жылдың басындағы саны]&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;пер.2019&quot;&gt;[http://pop-stat.mashke.org/kazakhstan-ethnic2010.htm 2009 жылғы санақ бойынша Қазақстан тұрғындарының ұлттық құрамы]&lt;/ref&gt;
 |телефон коды        = 
 |пошта индексі       =041100-041121&lt;ref name=&quot;kazindex.ru&quot;&gt;[http://kazindex.ru/02/17.html Қазақстан почталық индекстері]&lt;/ref&gt;
 |сайты               = 
 |карта               = 
 |әкімшілік бірліктің картасы =  Kerbulak District Kazakhstan.png
 |ортаққордағы санаты = 
}}
'''Кербұлақ ауданы''' — [[Жетісу облысы]]нда орналасқан әкімшілік бөлініс. Аудан орталығы – [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылы.

== Тарихы ==
Аудан [[1973 жыл|1973]] жылы ұйымдастырылған. [[1997 жыл|1997]] жылға дейін [[Талдықорған облысы]] аумағында болып келген. Бұрынғы Гвардия және Кербұлақ аудандары негізінде 1997 жылы қайта құрылып, қазіргі атымен аталады.

== Жер бедері ==
Кербұлақ ауданының шығыс, солтүстік-шығыс бөлігі таулы. [[Жетісу Алатауы|Жетісу (Жоңғар) Алатауы]]н екіге бөліп тұрған Көксу депрессиясы мен тауаралық ойыста орналасқан. Ауданның биік таулы бөлігі Қоянтау, [[Алтынемел жотасы|Алтынемел]], Тоқсанбай жоталарынан тұрады. Оңтүстік, оңтүстік-шығысында Шолақтау, Сарышыбын, Дегерес, Қотырқайың, [[Матай жотасы|Матай]], оңтүстік-батысы мен батысында аласа келген [[Малайсары жотасы]] орналасқан. Ауданның ең биік жері Жетісу Алатауының оңтүстік сілемі саналатын Тоқсанбай жотасында (4062 м). Қиыр оңтүстігі мен оңтүстік-батысы жазық ([[Іле ойысы]]) келген. Батысында [[Мойынқұм (құм, Алматы облысы)|Мойынқұм]] жатыр.

== Қазба байлықтары ==
Жер қойнауынан алтын, күміс ([[Арқарлы алтын кен орны|Арқарлы]], Бетбастау, Игілік, Керімбек кен орындары), цеолит, шунгит (Шанханай, [[Көксу полиметалл кен орны|Көксу]] кен орындары), алунит (ашудас алынатын минерал), қорғасын, мырыш, мыс кен орындары, одан басқа әктас, мәрмәр, габбро-диабаз, қиыршықтас кендері барланған. Майтөбе кен орнынан цеолит өндіріледі.

== Климаты, өсімдігі мен жануарлар дүниесі ==
Ауданның климаты тым континенттік. Қаңтар айының жылдық орташа температурасы –10 – 15°С. Қыстың кейбір күндерінде ауа температурасы –37°С-қа дейін төмендейді. Шілденің жылдық орташа температурасы 22 – 24°С; оңтүстік-батыстағы жазық өңірлерде кейбір жылдары температура 38 – 40°С-қа дейін көтеріледі. Жауын-шашынның жылдық орташа мөлшері ауданның батысындағы жазық өңірлерінде 150 – 200 мм-ден шығыс, солтүстік-шығысында 650 – 800 мм-ге дейін жетеді. Басты өзендері: [[Іле]], [[Быжы (өзен)|Быжы]], Көктал, [[Қаратал (өзен, Балқаш алабы)|Қаратал]], [[Көксу өзені|Көксу]]. Шағын өзендері: Қызылжар, [[Майтөбе (өзен)|Майтөбе]], Сарыбұлақ, Жартас, Шолақ, Тайшақ, Қоянкөз, т.б. Іле өзенінде [[Қапшағай су қоймасы]] салынған. Тау бөктерлері мен тауаралық ойыстарда таудың қара, күңгірт қоңыр, қызғылт қоңыр, жазық өңірінде ашық қоңыр, қоңыр, сұр, сортаңды сұр топырағы қалыптасқан. Мойынқұмда құмды топырақ таралған. Өсімдіктерден жазық өңірде жусан, көкпек, жыңғыл, сексеуіл, боз, бетеге, теріскен, изен, т.б. астық тұқымдас шөптесіндер өскен. Тау аңғарлары мен бөктерінде шайқурай, бидайық, бүлдірген, тобылғы, арша, итмұрын, долана, жабайы алма ағашы, самырсын, шырша, альпі шалғыны өседі. Жануарлардан қасқыр, түлкі, жабайы шошқа, қоян, борсық, суыр, сарышұнақ, биік таулы өңірде қоңыр аю, марал, арқар; құстардан бүркіт, ителгі, құр, кекілік, дуадақ тіршілік етеді. Ауданда аумағы 42,6 мың га [[Алтынемел ұлттық паркі|Алтынемел]] ұлттық-табиғи саябағы орналасқан. Онда [[Барсакелмес қорығы]]нан көшіріліп әкелінген құландар мекендейді. Ауданның шығысындағы [[Жоғарғы Көксу қорықшасы|Жоғарғы Көксу]] мемлекеттік қорықшасын марал және таутеке мекендейді.

== Ауыл шаруашылығы ==
Ауыл шаруашылығының жарамды жерлерінің жалпы аумағы ([[2008 жыл|2008]]), 1,116 млн. га, оның ішінде егістік жерлері 142,4 мың га, көп жылдық егістіктер 0,2 мың га, шабындығы 19,8 мың га, жайылымдар 751,1 мың га, бақшалар 0,4 мың га-ны құрайды. [[Алтынемел жотасы]]ның солтүстік баурайында, еліміздің көрнекті ғалымы, саяхатшы [[Шоқан Шыңғысұлы Уәлиханов|Ш.Уәлихановтың]] өмірінің соңғы жылдары өткен [[Шанханай]] ауылы жанындағы Көшентоған қонысында ғалымға орнатылған ескерткіш-бейіт және мұражай орналасқан. Аудан жерімен [[Алматы]] – [[Семей]] автомобиль жолы және [[Түрксіб|Түрксіб темір жолы]] өтеді.

== Халқы ==
Аудан халқының саны 48 860 адам ([[2019 жыл|2019]]), ұлттық құрамы: [[қазақтар]] (88,80%), [[орыстар]] (8,47%), [[ұйғырлар]] (0,17%), [[татарлар]] (0,38%), [[шешендер]] (1,47%), [[немістер]] (0,12%), [[украиндар]] (0,09%), басқалары (0,50%).

== Ауылдық округтер ==
Аудандағы 64 елді мекен 15 ауылдық округтерге біріктірілген:
* [[Алтынемел ауылдық округі]] 
* [[Басши ауылдық округі]]
* [[Жайнақ батыр ауылдық округі]] 
* [[Жоламан ауылдық округі]] 
* [[Көксу ауылдық округі (Жетісу облысы)|Көксу ауылдық округі]]
* [[Қарашоқы ауылдық округі]]
* [[Қаспан ауылдық округі]]
* [[Қоғалы ауылдық округі (Жетісу облысы)|Қоғалы ауылдық округі]]
* [[Қызылжар ауылдық округі (Жетісу облысы)|Қызылжар ауылдық округі]]
* [[Сарыбастау ауылдық округі]]
* [[Сарыбұлақ ауылдық округі (Жетісу облысы)|Сарыбұлақ ауылдық округі]]
* [[Сарыөзек ауылдық округі (Жетісу облысы)|Сарыөзек ауылдық округі]] 
* [[Талдыбұлақ ауылдық округі (Жетісу облысы)|Талдыбұлақ ауылдық округі]]
* [[Шанханай ауылдық округі]]
* [[Шұбар ауылдық округі (Алматы облысы)|Шұбар ауылдық округі]]

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Жетісу облысы}}
{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы]]</text>
      <sha1>gvtobqfhlfbh6v4tmwr2cuoh74mkum1</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065200</id>
      <parentid>3065182</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:21:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Ауылдық округтер */clean up, replaced: Шұбар ауылдық округі (Алматы облысы) → Шұбар ауылдық округі (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11605" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауданы
 |ауданның атауы      = Кербұлақ ауданы
 |елтаңба             = Kerbulakaudanigerb.gif
 |ту                  = 
 |елтаңба сипаттамасы   = 
 |ту сипаттамасы        = 
  |lat_dir = N |lat_deg = 44 |lat_min = 21 |lat_sec =50 
  |lon_dir = E |lon_deg = 77 |lon_min = 58 |lon_sec = 22
 |облысы              = Жетісу облысы
 |аудан орталығы          = [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]]
 |ауылдық округтер саны   =15 
 |кенттік әкімдіктер саны =  
 |қалалық әкімдіктер саны =  
 |ауылдар саны       = 64
 |қалалар саны       = 
 |әкімі              = Сарыбаев Ғалиасқар Төлендіұлы&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://dknews.kz/ru/kazak-tilindegi-makalalar/149691-kerbulak-audanyna-zhana-akim-tagayyndaldy|title=Кербұлақ ауданына жаңа әкім тағайындалды|website=dknews.kz|date=2020-12-24}}&lt;/ref&gt;
 |әкімдіктің мекенжайы  = 
 |құрылған уақыты    = 1973
 |жер аумағы          = 11,5 мың
 |жер аумағы бойынша орны  = 
 |тұрғыны             = 48860&lt;ref&gt;[http://www.stat.gov.kz/dinamika/dinamikadem.htm Алматы облысының Статистика департаменті. 01.07.2019]&lt;/ref&gt;
 |халық саны бойынша орны  = 
 |санақ жылы          = 2019
 |тығыздығы           = 
 |тығыздығы бойынша орны   = 
 |ұлттық құрамы       = {{nobr|[[қазақтар]] (88,80%)}}, {{nobr|[[орыстар]] (8,47%)}}, {{nobr|[[шешендер]] (1,47%)}}, {{nobr|[[ұйғырлар]] (0,17%)}}, {{nobr|басқалары (2,09%)}}&lt;ref&gt;[http://www.stat.kz/publishing/DocLib4/2010/%D0%94%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8%D1%8F/Bull_Hsany2010.rar Қазақстан Республикасының Статистика агенттігі. Қазақстан Республикасы тұрғындарының облыстар, қалалар мен аудандар, жынысы мен жас ерекшелігі топтары, этностық бөлігі бойынша 2019 жылдың басындағы саны]&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;пер.2019&quot;&gt;[http://pop-stat.mashke.org/kazakhstan-ethnic2010.htm 2009 жылғы санақ бойынша Қазақстан тұрғындарының ұлттық құрамы]&lt;/ref&gt;
 |телефон коды        = 
 |пошта индексі       =041100-041121&lt;ref name=&quot;kazindex.ru&quot;&gt;[http://kazindex.ru/02/17.html Қазақстан почталық индекстері]&lt;/ref&gt;
 |сайты               = 
 |карта               = 
 |әкімшілік бірліктің картасы =  Kerbulak District Kazakhstan.png
 |ортаққордағы санаты = 
}}
'''Кербұлақ ауданы''' — [[Жетісу облысы]]нда орналасқан әкімшілік бөлініс. Аудан орталығы – [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылы.

== Тарихы ==
Аудан [[1973 жыл|1973]] жылы ұйымдастырылған. [[1997 жыл|1997]] жылға дейін [[Талдықорған облысы]] аумағында болып келген. Бұрынғы Гвардия және Кербұлақ аудандары негізінде 1997 жылы қайта құрылып, қазіргі атымен аталады.

== Жер бедері ==
Кербұлақ ауданының шығыс, солтүстік-шығыс бөлігі таулы. [[Жетісу Алатауы|Жетісу (Жоңғар) Алатауы]]н екіге бөліп тұрған Көксу депрессиясы мен тауаралық ойыста орналасқан. Ауданның биік таулы бөлігі Қоянтау, [[Алтынемел жотасы|Алтынемел]], Тоқсанбай жоталарынан тұрады. Оңтүстік, оңтүстік-шығысында Шолақтау, Сарышыбын, Дегерес, Қотырқайың, [[Матай жотасы|Матай]], оңтүстік-батысы мен батысында аласа келген [[Малайсары жотасы]] орналасқан. Ауданның ең биік жері Жетісу Алатауының оңтүстік сілемі саналатын Тоқсанбай жотасында (4062 м). Қиыр оңтүстігі мен оңтүстік-батысы жазық ([[Іле ойысы]]) келген. Батысында [[Мойынқұм (құм, Алматы облысы)|Мойынқұм]] жатыр.

== Қазба байлықтары ==
Жер қойнауынан алтын, күміс ([[Арқарлы алтын кен орны|Арқарлы]], Бетбастау, Игілік, Керімбек кен орындары), цеолит, шунгит (Шанханай, [[Көксу полиметалл кен орны|Көксу]] кен орындары), алунит (ашудас алынатын минерал), қорғасын, мырыш, мыс кен орындары, одан басқа әктас, мәрмәр, габбро-диабаз, қиыршықтас кендері барланған. Майтөбе кен орнынан цеолит өндіріледі.

== Климаты, өсімдігі мен жануарлар дүниесі ==
Ауданның климаты тым континенттік. Қаңтар айының жылдық орташа температурасы –10 – 15°С. Қыстың кейбір күндерінде ауа температурасы –37°С-қа дейін төмендейді. Шілденің жылдық орташа температурасы 22 – 24°С; оңтүстік-батыстағы жазық өңірлерде кейбір жылдары температура 38 – 40°С-қа дейін көтеріледі. Жауын-шашынның жылдық орташа мөлшері ауданның батысындағы жазық өңірлерінде 150 – 200 мм-ден шығыс, солтүстік-шығысында 650 – 800 мм-ге дейін жетеді. Басты өзендері: [[Іле]], [[Быжы (өзен)|Быжы]], Көктал, [[Қаратал (өзен, Балқаш алабы)|Қаратал]], [[Көксу өзені|Көксу]]. Шағын өзендері: Қызылжар, [[Майтөбе (өзен)|Майтөбе]], Сарыбұлақ, Жартас, Шолақ, Тайшақ, Қоянкөз, т.б. Іле өзенінде [[Қапшағай су қоймасы]] салынған. Тау бөктерлері мен тауаралық ойыстарда таудың қара, күңгірт қоңыр, қызғылт қоңыр, жазық өңірінде ашық қоңыр, қоңыр, сұр, сортаңды сұр топырағы қалыптасқан. Мойынқұмда құмды топырақ таралған. Өсімдіктерден жазық өңірде жусан, көкпек, жыңғыл, сексеуіл, боз, бетеге, теріскен, изен, т.б. астық тұқымдас шөптесіндер өскен. Тау аңғарлары мен бөктерінде шайқурай, бидайық, бүлдірген, тобылғы, арша, итмұрын, долана, жабайы алма ағашы, самырсын, шырша, альпі шалғыны өседі. Жануарлардан қасқыр, түлкі, жабайы шошқа, қоян, борсық, суыр, сарышұнақ, биік таулы өңірде қоңыр аю, марал, арқар; құстардан бүркіт, ителгі, құр, кекілік, дуадақ тіршілік етеді. Ауданда аумағы 42,6 мың га [[Алтынемел ұлттық паркі|Алтынемел]] ұлттық-табиғи саябағы орналасқан. Онда [[Барсакелмес қорығы]]нан көшіріліп әкелінген құландар мекендейді. Ауданның шығысындағы [[Жоғарғы Көксу қорықшасы|Жоғарғы Көксу]] мемлекеттік қорықшасын марал және таутеке мекендейді.

== Ауыл шаруашылығы ==
Ауыл шаруашылығының жарамды жерлерінің жалпы аумағы ([[2008 жыл|2008]]), 1,116 млн. га, оның ішінде егістік жерлері 142,4 мың га, көп жылдық егістіктер 0,2 мың га, шабындығы 19,8 мың га, жайылымдар 751,1 мың га, бақшалар 0,4 мың га-ны құрайды. [[Алтынемел жотасы]]ның солтүстік баурайында, еліміздің көрнекті ғалымы, саяхатшы [[Шоқан Шыңғысұлы Уәлиханов|Ш.Уәлихановтың]] өмірінің соңғы жылдары өткен [[Шанханай]] ауылы жанындағы Көшентоған қонысында ғалымға орнатылған ескерткіш-бейіт және мұражай орналасқан. Аудан жерімен [[Алматы]] – [[Семей]] автомобиль жолы және [[Түрксіб|Түрксіб темір жолы]] өтеді.

== Халқы ==
Аудан халқының саны 48 860 адам ([[2019 жыл|2019]]), ұлттық құрамы: [[қазақтар]] (88,80%), [[орыстар]] (8,47%), [[ұйғырлар]] (0,17%), [[татарлар]] (0,38%), [[шешендер]] (1,47%), [[немістер]] (0,12%), [[украиндар]] (0,09%), басқалары (0,50%).

== Ауылдық округтер ==
Аудандағы 64 елді мекен 15 ауылдық округтерге біріктірілген:
* [[Алтынемел ауылдық округі]] 
* [[Басши ауылдық округі]]
* [[Жайнақ батыр ауылдық округі]] 
* [[Жоламан ауылдық округі]] 
* [[Көксу ауылдық округі (Жетісу облысы)|Көксу ауылдық округі]]
* [[Қарашоқы ауылдық округі]]
* [[Қаспан ауылдық округі]]
* [[Қоғалы ауылдық округі (Жетісу облысы)|Қоғалы ауылдық округі]]
* [[Қызылжар ауылдық округі (Жетісу облысы)|Қызылжар ауылдық округі]]
* [[Сарыбастау ауылдық округі]]
* [[Сарыбұлақ ауылдық округі (Жетісу облысы)|Сарыбұлақ ауылдық округі]]
* [[Сарыөзек ауылдық округі (Жетісу облысы)|Сарыөзек ауылдық округі]] 
* [[Талдыбұлақ ауылдық округі (Жетісу облысы)|Талдыбұлақ ауылдық округі]]
* [[Шанханай ауылдық округі]]
* [[Шұбар ауылдық округі (Жетісу облысы)|Шұбар ауылдық округі]]

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Жетісу облысы}}
{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы]]</text>
      <sha1>16imcn4jkwpqpbb5fhbob5h49xzmrjw</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ақбастау (өзен)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>34614</id>
    <revision>
      <id>3064711</id>
      <parentid>2806218</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:29:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Kasymov [[Ақбастау (Алматы облысы)]] бетін [[Ақбастау (өзен)]] бетіне жылжытты (айдатқыш қалдырмады)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2358" xml:space="preserve">{{Өзен
 |атауы                   =Ақбастау өзені
  |шынайы атауы           = 
 |сурет                  = 
  |сурет ені             =  
  |сурет атауы           =   
 |карта                  = 
  |карта ені             = 
  |карта атауы           = 
 |ұзындығы               = 44
 |су алабының ауданы     = 
 |су алабы               = 
 |өзендердің су алабы    =  
 |су шығыны              = 
  |өлшеу орны            = 
 |бастауы                = Қараш тауындағы Жамбас асуы
  |бастауының орны        = 
  |бастауының биіктігі    = 
  |s_lat_dir = |s_lat_deg = |s_lat_min = |s_lat_sec = 
  |s_lon_dir = |s_lon_deg = |s_lon_min = |s_lon_sec = 
 |сағасы                 =  Толқын (Есдәулет) тоғаны
  |сағасының орны        =  
  |сағасының биіктігі    = 
  |m_lat_dir = |m_lat_deg = |m_lat_min = |m_lat_sec = 
  |m_lon_dir = |m_lon_deg = |m_lon_min = |m_lon_sec = 
 |еңістігі               = 
 |ел                      = {{KZ}}
  |аймақ                  =[[Алматы облысы]], [[Еңбекшіқазақ ауданы]] 
 |ортаққордағы санаты    = 
}}
== Географиялық орны ==
'''Ақбастау''' – [[Алматы облысы]], [[Еңбекшіқазақ ауданы]]ндағы өзен. Ұзындығы 44 км.

==Бастауы ==
Бастауын Қараш тауындағы Жамбас асуының бөктерінен алып Толқын (Есдәулет) тоғанына құяды.

== Гидрологиясы ==
Жоғарғы ағысында тік жарлы шатқалмен ағады, орта ағысында Талдыбұлақ аулынан төменде аңғары кеңейеді. Жаз айларында құрғап, қарасуларға бөлініп қалады. &lt;ref&gt;[[Қазақ энциклопедиясы]]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}} 

{{бастама}}
{{Суретсіз мақала}}
{{толықтыру}}

[[Санат:Еңбекшіқазақ ауданы өзендері]]
[[Санат:Алматы облысы өзендері]]</text>
      <sha1>nzom3xi14onbbwyre43xtcj4w5wr8pr</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064713</id>
      <parentid>3064711</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:29:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2196" xml:space="preserve">{{Өзен
 |атауы                   =Ақбастау 
  |шынайы атауы           = 
 |сурет                  = 
  |сурет ені             =  
  |сурет атауы           =   
 |карта                  = 
  |карта ені             = 
  |карта атауы           = 
 |ұзындығы               = 44
 |су алабының ауданы     = 
 |су алабы               = 
 |өзендердің су алабы    =  
 |су шығыны              = 
  |өлшеу орны            = 
 |бастауы                = Қараш тауындағы Жамбас асуы
  |бастауының орны        = 
  |бастауының биіктігі    = 
  |s_lat_dir = |s_lat_deg = |s_lat_min = |s_lat_sec = 
  |s_lon_dir = |s_lon_deg = |s_lon_min = |s_lon_sec = 
 |сағасы                 =  Толқын (Есдәулет) тоғаны
  |сағасының орны        =  
  |сағасының биіктігі    = 
  |m_lat_dir = |m_lat_deg = |m_lat_min = |m_lat_sec = 
  |m_lon_dir = |m_lon_deg = |m_lon_min = |m_lon_sec = 
 |еңістігі               = 
 |ел                      = {{KZ}}
  |аймақ                  =[[Алматы облысы]], [[Еңбекшіқазақ ауданы]] 
 |ортаққордағы санаты    = 
}}
'''Ақбастау''' – [[Алматы облысы]], [[Еңбекшіқазақ ауданы]]ндағы өзен. Ұзындығы 44 км.

==Бастауы ==
Бастауын Қараш тауындағы Жамбас асуының бөктерінен алып Толқын (Есдәулет) тоғанына құяды.

== Гидрологиясы ==
Жоғарғы ағысында тік жарлы шатқалмен ағады, орта ағысында Талдыбұлақ аулынан төменде аңғары кеңейеді. Жаз айларында құрғап, қарасуларға бөлініп қалады. 

{{бастама}}
{{Суретсіз мақала}}
{{толықтыру}}

[[Санат:Еңбекшіқазақ ауданы өзендері]]
[[Санат:Алматы облысы өзендері]]</text>
      <sha1>8mmyfiqhduqgla694jzypg44h5li55f</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064714</id>
      <parentid>3064713</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:29:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>«[[Санат:Еңбекшіқазақ ауданы өзендері|Еңбекшіқазақ ауданы өзендері]]» деген санатты аластады ([[УП:HOTCAT|HotCat]] құралының көмегімен)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2126" xml:space="preserve">{{Өзен
 |атауы                   =Ақбастау 
  |шынайы атауы           = 
 |сурет                  = 
  |сурет ені             =  
  |сурет атауы           =   
 |карта                  = 
  |карта ені             = 
  |карта атауы           = 
 |ұзындығы               = 44
 |су алабының ауданы     = 
 |су алабы               = 
 |өзендердің су алабы    =  
 |су шығыны              = 
  |өлшеу орны            = 
 |бастауы                = Қараш тауындағы Жамбас асуы
  |бастауының орны        = 
  |бастауының биіктігі    = 
  |s_lat_dir = |s_lat_deg = |s_lat_min = |s_lat_sec = 
  |s_lon_dir = |s_lon_deg = |s_lon_min = |s_lon_sec = 
 |сағасы                 =  Толқын (Есдәулет) тоғаны
  |сағасының орны        =  
  |сағасының биіктігі    = 
  |m_lat_dir = |m_lat_deg = |m_lat_min = |m_lat_sec = 
  |m_lon_dir = |m_lon_deg = |m_lon_min = |m_lon_sec = 
 |еңістігі               = 
 |ел                      = {{KZ}}
  |аймақ                  =[[Алматы облысы]], [[Еңбекшіқазақ ауданы]] 
 |ортаққордағы санаты    = 
}}
'''Ақбастау''' – [[Алматы облысы]], [[Еңбекшіқазақ ауданы]]ндағы өзен. Ұзындығы 44 км.

==Бастауы ==
Бастауын Қараш тауындағы Жамбас асуының бөктерінен алып Толқын (Есдәулет) тоғанына құяды.

== Гидрологиясы ==
Жоғарғы ағысында тік жарлы шатқалмен ағады, орта ағысында Талдыбұлақ аулынан төменде аңғары кеңейеді. Жаз айларында құрғап, қарасуларға бөлініп қалады. 

{{бастама}}
{{Суретсіз мақала}}
{{толықтыру}}

[[Санат:Алматы облысы өзендері]]</text>
      <sha1>j5hnyvyk2belosbhjltxtejc9qx3yka</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ақөзек</title>
    <ns>0</ns>
    <id>34720</id>
    <revision>
      <id>3065060</id>
      <parentid>3062651</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T17:10:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Ақөзек (Қапшағай қалалық әкімдігі) → Ақөзек (Қонаев қалалық әкімдігі) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="664" xml:space="preserve">'''Елді мекендер:'''

* [[Ақөзек (Қонаев қалалық әкімдігі)|Ақөзек]] – [[Алматы облысы]] [[Қонаев қалалық әкімдігі]]не қарасты ауыл.
* [[Ақөзек (Жетісу облысы)|Ақөзек]] – [[Жетісу облысы]] [[Ақсу ауданы]]ндағы ауыл, темір жол айрығы.

'''Басқа мағыналар:'''
 
* [[Ақөзек (аңғар)|Ақөзек]] – [[Балқаш]] көлінің солтүстігінде, [[Арқарлы жотасы|Арқарлы]] тауларының батысындағы аңғар.

{{айрық}}</text>
      <sha1>oxmxvjb491o5d4wci8h5jwujr3jzt1g</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Алтынемел асуы</title>
    <ns>0</ns>
    <id>34995</id>
    <revision>
      <id>3064936</id>
      <parentid>2447625</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:42:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: Сарыөзек (Алматы облысы) → Сарыөзек (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2101" xml:space="preserve">{{мағына|Алтынемел}}
'''Алтынемел асуы ''' – [[Жетісу Алатауы]]ның оңтүстік-батыс сілемдері – [[Алтынемел жотасы]] (2928 м) мен [[Матай жотасы|Матай]] тауының (2880 м) арасында, теңізі деңгейінен 1711 м биіктікте орналасқан асу.

== Геологиялық орны ==
Алтынемел асуы өтетін орталық қырқа [[палеозой]] және [[Перм кезеңі|пермь]] дәуірлерінің гранитті, эффузивті, базальтты, андезитті, туфты шөгінділерінен құралған.

== Өсімдігі ==
Асудың қызғылт қоңыр және қара топырағында бұталар араласқан бозды-бетегелі, шалғынды өсімдіктер өседі. Қыс айларында 4 – 5 ай ауа температурасы –10 – 15°С болады. Бірақ соған қарамастан ол қолайлы өткел саналады. [[Шоқан Шыңғысұлы Уәлиханов|Ш.Уәлиханов]] [[1858 жыл|1858]] жылы [[Қашқар]]ияға сапарында осы асу арқылы құрамында 43 адам, 101 түйе, 65 салт және жүк тиеген аты бар керуенмен өткен. Асудың солтүстік-батысындағы [[Қоғалы (тауаралық аңғар)|Қоғалы тауаралық ойысы]]нан оңтүстік-шығыстағы Қоңырөлең тауаралық ойысына қарай [[Алматы]] – [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] – [[Жаркент]] [[автомобиль]] жолы өтеді.&lt;ref&gt;Қазақстан Республикасының табиғаты, 7 том;&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Қазақстан асулары]]
[[Санат:Жетісу Алатауы]]


{{stub}}</text>
      <sha1>6nsj6irzi8rd5b9qshcqco7tvyoowt0</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Далабай алтын кен орны</title>
    <ns>0</ns>
    <id>36119</id>
    <revision>
      <id>3064937</id>
      <parentid>2670432</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:42:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: Сарыөзек (Алматы облысы) → Сарыөзек (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1892" xml:space="preserve">'''Далабай алтын кен орны''' — [[Алматы облысы]] [[Кербұлақ ауданы]] [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] стансасынан солтүстікке қарай 20 км жерде. [[1957 жыл]]ы ашылған.

== Геологиялық құрылымы ==
Кен орнының жоғары [[Перм кезеңі|перм]]ь вулканиттері мен [[Триас дәуірі|триас]]тың интрузивтерінде солтүстік - шығыс бағытта параллель орналасқан құрамында [[алтын]] бар [[кварц]]ты желілер жүйесі анықталған. Олар дербес кен шоғырларына бөлінген.

== Жатыс сипаты ==
Кварц желілерінің қалыңдығы 0,2 – 0,3 м-ден 1 – 3 м-ге дейін. Олар құрамында себезгі сульфидтері бар қоңыр сұр кварцтан тұрады. Бұлардан басқа шығысқа қарай ұзындығы 225 м, қалыңдығы 2,7 – 8,8 м тағы бір кен денесі бөлінген. Кентастағы сульфидтердің ([[пирит]], [[халькопирит]], [[сфалерит]], [[борнит]]) мөлшері 2%. Кен орнын [[1996 жыл]]дан «Кварц» алтын өндірістік мекемесі игереді.&lt;ref&gt;Жетісу энциклопедия. - Алматы: «Арыс» баспасы, 2004 жыл. — 712 бет + 48 бет түрлі түсті суретті жапсырма. ISBN 9965-17-134-3&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Алматы облысы кен орындары]]
[[Санат:Қазақстан алтын кен орындары]]


{{Stub}}</text>
      <sha1>qnvs8xapoawbwx6sbcdw47eaonlj5tf</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ескелді ауданы</title>
    <ns>0</ns>
    <id>36348</id>
    <revision>
      <id>3064698</id>
      <parentid>3057234</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:22:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <comment>/* Дереккөздер */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8980" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауданы
 |ауданның атауы      = Ескелді ауданы
 |елтаңба             = 
 |ту                  = 
 |елтаңба сипаттамасы   = 
 |ту сипаттамасы        = 
  |lat_dir = N |lat_deg = 44 |lat_min = 54 |lat_sec =12 
  |lon_dir = E |lon_deg = 78 |lon_min = 29 |lon_sec = 42
 |облысы              = Жетісу облысы
 |аудан орталығы          = [[Қарабұлақ (Ескелді ауданы)|Қарабұлақ]]
 |ауылдық округтер саны   =11 
 |кенттік әкімдіктер саны =  
 |қалалық әкімдіктер саны = 
 |ауылдар саны       = 33
 |қалалар саны       = 
 |әкімі              = Ахметов Елдос Тұрсынбайұлы&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://forbes.kz/news/2022/08/03/newsid_281428|title=Ескелді ауданының әкімі тағайындалды|website=forbes.kz|date=2022-08-03}}&lt;/ref&gt;
 |әкімдіктің мекенжайы  = 
 |құрылған уақыты    = 1928
 |жер аумағы          = 4,3 мың
 |жер аумағы бойынша орны  = 
 |тұрғыны             = 46631&lt;ref&gt;[http://www.stat.gov.kz/dinamika/dinamikadem.htm Алматы облысының Статистика департаменті. 01.07.2019]&lt;/ref&gt;
 |халық саны бойынша орны  = 
 |санақ жылы          = 2019
 |тығыздығы           = 
 |тығыздығы бойынша орны   = 
 |ұлттық құрамы       = {{nobr|[[қазақтар]] (74,54%)}}, {{nobr|[[орыстар]] (20,51%)}}, {{nobr|[[украиндар]] (0,18%)}}, {{nobr|[[немістер]] (1,09%)}}, {{nobr|[[шешендер]] (0,39%)}}, {{nobr|[[корейлер]] (1,00%)}}, {{nobr|[[поляктар]] (0,06%)}}, {{nobr|[[татарлар]] (1,49%)}}, {{nobr|[[ұйғырлар]] (0,24%)}}, {{nobr|басқалары (0,27%)}}&lt;ref&gt;[http://www.stat.kz/publishing/DocLib4/2010/%D0%94%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8%D1%8F/Bull_Hsany2010.rar Қазақстан Республикасының Статистика агенттігі. Қазақстан Республикасы тұрғындарының облыстар, қалалар мен аудандар, жынысы мен жас ерекшелігі топтары, этностық бөлігі бойынша 2019 жылдың басындағы саны] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130117233602/http://www.stat.kz/publishing/DocLib4/2010/%D0%94%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8%D1%8F/Bull_Hsany2010.rar |date=2013-01-17 }}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;пер.2019&quot;&gt;[http://pop-stat.mashke.org/kazakhstan-ethnic2010.htm 2009 жылғы санақ бойынша Қазақстан тұрғындарының ұлттық құрамы]&lt;/ref&gt;
 |телефон коды        = 
 |пошта индексі       = 040500-040520&lt;ref name=&quot;kazindex.ru&quot;&gt;[http://kazindex.ru/02/17.html Қазақстан почталық индекстері]&lt;/ref&gt;
 |сайты               = 
 |карта               = 
 |әкімшілік бірліктің картасы =  Eskeldi District Kazakhstan.png
 |ортаққордағы санаты = 
}} 
'''Ескелді ауданы ''' — [[Жетісу облысы]]ндағы әкімшілік бөлініс. Аудан орталығы – [[Қарабұлақ (Ескелді ауданы)|Қарабұлақ]] ауылы.

== Географиялық орны, жер бедері ==
Ескелді ауданының жері негізінен [[Жетісу Алатауы|Жетісу (Жоңғар) Алатауы]]н екіге бөліп тұрған Көксу депрессиясы мен тау аралық ойыста орналасқан. Ауданның шығыс бөлігі – басын мәңгі қар мен мұз басқан биік тау сілемдерінен тұрады, мұнда ауданның ең биік жері (4016 м) орналасқан. Батысы – [[Көксу өзені|Көксу]], [[Қаратал (өзен, Балқаш алабы)|Қаратал]] өзендері аңғарын қамтыған тегіс жазық. Мұнда аласа таулар (Дауылбай тауы, 922 м) мен қыраттар (Қызылжар, 932 м) кездеседі. Аудан аумағынан ағып өтетін Қаратал өзені&lt;nowiki/&gt;нің Қараой, Шежі, Шымбұлақ және Көксу өзендерінің Құсақ, Жаңғыз салалары биік таулардан бастау алады. Ауданда аумағы кіші [[Үшкөл]] және [[Жасылкөл көл|Жасылкөл]] көлдері бар. Жер қойнауынан алтын, күміс (Бурақой), қорғасын, мырыш (Текелі, Батыс Текелі) кентастары өндіріледі. Мәрмәр, әктас кендері барланған.

== Климаты, өсімдігі мен жануарлар дүниесі ==
Климаты континенттік. Қысы суық, жазы ыстық әрі қуаң (батысында). Жазық өңірдегі қаңтардың орташа температурасы –8 – 11°С. Шілденің орташа температурасы жазық жерінде 23°С-тан, таулы өңірде 18°С-қа дейін өзгереді&lt;ref&gt;Жетісу энциклопедия. - Алматы: «Арыс» баспасы, 2004 жыл. — 712 бет + 48 бет түрлі түсті суретті жапсырма. ISBN 9965-17-134-3&lt;/ref&gt;. Жауын-шашынның жылдық орташа мөлшері жазықта 250 – 350 мм, тауда 800 – 1000 мм. Шөлейтті дала белдеміне тән жазық бөлігінің топырағы сортаң, құмдақ сұр және қоңыр келеді, таулы өңірінің топырағы қоңыр, қызыл қоңыр, шалғынды қара. Өсімдіктерден жусан, сұлыбас, сүттіген, бетеге, қызыл мия, тал, шырғанақ, ырғай, долана, алма ағашы, қайың, шырша, қарағай өседі. Қасқыр, түлкі, қоян, аю, барыс, борсық, таутеке, арқар, марал, қырғауыл, кекілік, сарышұнақ, аламан, т.б. мекендейді. Таулы өңірінде  «Жетісу аяқты балығы» мемлекеттік қорықшасы  (4,8 мың га) орналасқан. 

== Шаруашылығы ==
Ауданда өнеркәсіп бағытында 6 кәсіпорын жұмыс істейді. Ірісі – «Алматы қанты» жабық акционерлік қоғамы. Ескелді би ауданының ауыл шаруашылығына жарамды жері 580,4 мың га (2006). Оның 51,4 мың га жері жыртылған, шабындық 16,4 мың га, жайылымдар 506,7 мың га жерді құрайды. Аудан жерімен  [[Түрксіб|Түрксіб темір жолы]] және Алматы – Өскемен автомобиль жолдары өтеді.

== Халқы ==
Тұрғындар саны – 46631 ([[2019 жыл|2019]]).
* ұлттық құрамы: [[қазақтар]] (74,54%), [[орыстар]] (20,51%), [[украиндар]] (0,18%), [[немістер]] (1,09%), [[шешендер]] (0,39%), [[корейлер]] (1,00%), [[поляктар]] (0,06%), [[татарлар]] (1,49%), [[ұйғырлар]] (0,24%), {{nobr|басқалары (0,27%).

== Ауылдық округтер ==
Аудандағы 33 елді мекен 11 ауылдық округтерге біріктірілген:
* [[Алдабергенов ауылдық округі]]
* [[Ақын Сара ауылдық округі]]
* [[Бақтыбай Жолбарысұлы ауылдық округі]]
* [[Жалғызағаш ауылдық округі]]
* [[Көкжазық ауылдық округі]]
* [[Қайнарлы ауылдық округі]]
* [[Қарабұлақ ауылдық округі (Жетісу облысы)|Қарабұлақ ауылдық округі]]
* [[Қаратал ауылдық округі (Жетісу облысы)|Қаратал ауылдық округі]]
* [[Қоңыр ауылдық округі]]
* [[Сырымбет ауылдық округі (Жетісу облысы)|Сырымбет ауылдық округі]]
* [[Төлеңгіт ауылдық округі]]

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Жетісу облысы}}
{{Ескелді ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Ескелді ауданы]]</text>
      <sha1>iwoye5309ulcuh7frr9dajlhlvs4chp</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Жалбыз</title>
    <ns>0</ns>
    <id>37763</id>
    <revision>
      <id>3065279</id>
      <parentid>3045492</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T08:51:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Nurbekovanurly</username>
        <id>121316</id>
      </contributor>
      <comment>/* Кіріспе бөлімін өңдеді */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9233" xml:space="preserve">{{Taxobox
|image = Mint 2014-06-01 00-53.jpg
|image_width =
|image_caption = [[Арық жалбыз]]
|regnum = [[Өсімдіктер]]
|divisio = [[Гүлді өсімдіктер]]
|classis = [[Қос жарнақтылар]]
|unranked_ordo = [[Asterids]]
|ordo = [[Lamiales]]
|familia = [[Ерінгүлділер|Lamiaceae]]
|subfamilia = [[Nepetoideae]]
|tribe = [[Mentheae]]
|genus = '''''Mentha'''''
|genus_authority = [[Карл Линней]]
|type_species = ''[[Mentha spicata]]''
|type_species_authority = [[Карл Линней]]
|synonyms_ref=&lt;ref&gt;[http://apps.kew.org/wcsp/synonomy.do?name_id=124319 Kew World Checklist of Selected Plant Families]&lt;/ref&gt;
|synonyms=*''Pulegium'' &lt;small&gt;Mill.&lt;/small&gt;
*''Preslia'' &lt;small&gt;Opiz&lt;/small&gt;
*''Audibertia'' &lt;small&gt;Benth.&lt;/small&gt;
*''Menthella'' &lt;small&gt;Pérard&lt;/small&gt;
*''Minthe'' &lt;small&gt;St.-Lag.&lt;/small&gt;
|subdivision_ranks = түрлері
|subdivision = 20-30 түрі белгілі
}}
'''Жалбыз''' ({{lang-la|Mentha}}) – [[ерінгүлділер]] тұқымдасына жататын көп жылдық тамырсабақты өсімдік. 


[[Қазақстан]]да жалбыз туысының 10 түрі өседі, соның ішінде дәрілік мақсатта [[бұрышты жалбыз]] қолданылады. Жане де бұл  өсімдіктің басқа түрлерінен порфюмериялық, кондитерлік, гигиеналық мақсаттарға қолданылады.

== Халықтық медицина және косметика ==
Ежелгі гректер жалбызды қолдарын нығайтады деп сенген. Жалбыз бастапқыда асқазан мен кеуде ауруын емдеу үшін емдік шөп ретінде қолданылған. Әртүрлі елдерде дәстүрлі медицинада бірнеше қолданбалар бар.

==Жалпы сипаттамасы==
Дәрілік өсімдіктердіӊ бірі - жалбыз. Ол - хош иісті, көп жылдық шөптесін өсімдік. Солтүстік қоӊыржай ендікте көп тараған. КСРО-да 20-дан астам түрі өседі. Қазақстанда жалбыздыӊ 9- түрі өседі. Сабағы тік, жапырақтары қарама қарсы орналасқан болады.
Оныӊ дала жалбыз, су жалбызы, бұйра жалбыз, кермек немесе бұрыш жалбыз секілді маӊызды түрлері бар. Дала жалбызы суармалы жерлерде, өзен, көл, бұлақ маӊында, шалғындықтар мен тоғайларда, арық бойында өседі. Оны сабынныӊ иісін жақсарту үшін пайдаланады, дәрілік те маӊызы бар.
Ал кермек жалбыздыӊ жапырағы мен гүл шоғынан жалбыз эфир майы алынады. Бұл майдыӊ негізгі құрам бөлігі - ментол. Ментол парфюмерия, косметика кондитер, кондитер, тамақ өнеркәсібінде, сондай- ақ тіс порошогы мен пастасын жасауда пайдаланылады. Жүрек тамыр жүйесі ауруларына қарсы қолданылатын дәрі Валидол осы ментолдан алынады.

==Биологиялық сипаттамасы==
Биіктігі 80-100 см. Сабағы төрт қырлы күрең-күлгін түсті. Жапырағы ұзынша, жұмыртқа пішінді, қысқа сағақты, тақтасының жиектері ара тісті иректелген жай жапырақ. Сабаққа қарама қарсы орналасады. Жапырағын саусақпен уқалағанда жағымды иіс шығады. Себебі, жапырағында 5% [[эфир майы]] болады. Маусым мен тамыз айларында гүлдейді. Гүлдері ұсақ, түбі біріккен 5 тостағанша жапырақшасы күлгін түсті. Түбі біріккен 5 күлте, оның екеуі бірігіп жоғарғы ернін, үшеуі бірігіп төменгі ернін құрайды. Сондықтан да, мұндай гүлдерді ерінгүлділер тұқымдасы деп атайды. Аталығы 4, аналық жатыны екі ұялы біреу. Гүлдері сабақ ұшына шашақ гүлшоғырына жиналған. Жемісі- жаңғақша. Жалбызды тамырсабағынан көбейтеді. Эфир майында 55%-ға дейін [[ментол]] кездеседі.&lt;ref&gt;&quot;Гүлстан&quot; республикалық ғылыми-танмыдық, көпшілік журнал, 2010 жыл ISSN 2078-6727&lt;/ref&gt;
== Жалбыздың қасиеттері ==
Жалбыздың емдік қасиеті ертеден мәлім. Оны халық жүз бір ауруға ем дейді. «Жалбызды жерде жан қалады, ерменді жерде ер өлмейді» деген мәтел бұл өсімдіктің осындай қасиетіне байланысты айтылған болса керек.
Жалбыздың түрлері көп. Қазақстанда оның екі иүрі кездеседі – [[қара жалбыз]], [[ақжалбыз|ақ жалбыз]]. Ол ерінгүлдер тұқымдас, көпжылдық өсімдік. Өзен мен көл жағаларында, тау баурайында, шабындықтар мен бақшаларда кездеседі. Жалбыз өсімдігінің құрамында адам ағзасына пайдалы заттар мол. Соның екі қасығын аралыстырып күніне бір шай қасықтан үш рет екі ай ішсе, жүрек ауруының бәріне ем. Сондай-ақ оны бүйрек пен бүйрек түбекшесі, бауыр мен жолының қабынуына қарсы қолданады.
Жалбыз ұнтағының осы мөлшерін бал орнына сары майға аралыстырып жоғарыдағыдай ретпен қабылдаса демікпе сырқатын жазып, өкпенің тыныс алу жолдарын тазартады. Булығып жөтелгенді тиып, қарлыққан дауысты ашады.
Тершең адам жалбыздың кепкен жапырағын ыстық суға бұқтырып демдеп, жатар алдында жарты стаканын ішіп, ал аяғының шуашы барлар сол суға үш мезгіл аяғын жуып жүрсе, бұл жағымсыз иістен арылады.
Полиартритпен ауыратын адам кепкен жалбыз шөбін суға қайнатып, күніне бір реттен жатар алдында ванна жасап булап жүрсе сырқатынан сауығады.
Ал, соңғы кезде жалбыз тұнбасын іштің кебуін басатын, бойға күш-қуат беретін, несеп жүргізіп қуықтың қабынуын жазатын, етеккірді шамадан тыс келуін тоқтататын дәрі ретінде қолданып жүр. Сонымен қатар жалбызды басқа дәрілік шөптерге қосып өкпе туберкулезін де емдей бастады.
Еті тілініп кеткен жарақатқа, іріңді шиқан сияқты шығулар мен қотырларға жалбыз тұнбасын таңып тастаса, тез жазылады.
==Жалбыздың пайдасы==
Жалбыз қосылған шәй жүрек ауруымен ауыратындарға,тамақтан уланғанда,асқазан -бауырауруы мен ауыргандарга, жүйке жүйесі бұзылғандарға өте пайдалы. Және бас ауырғанда,қатты ашуланғанда ішу керек. Жалбызды 1 стаканға 2-3 еуін салса жеткіліті. Жалбыз қосылған шәйді: қан қысымы жоғары адамдарға,6 жасқа дейін толмаған балаларға, ішуге болмайды. Жалбыз қосылған шәй адам ағзасын тазалайды.Тағы бұл өсімдіктің дәрі жане құрғатылған шөп дәрі ретінде де қалалардың кез келген дәріханаларнда қол жетімді бағада сатылады.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Көкөністер}}
[[Санат:Еріндігүлділер]]
[[Санат:Дәрілік өсімдіктер]]</text>
      <sha1>6xr82jtzeb1t5yzquqbock5dx3vwclo</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Жанартау шынысы</title>
    <ns>0</ns>
    <id>37840</id>
    <revision>
      <id>3064795</id>
      <parentid>2698946</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T15:02:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Жоламан (Алматы облысы) → Жоламан (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2515" xml:space="preserve">'''Жанартау шынысы''' , [[обсидиан]] — [[жанартау]] лавасының [[жер]] бетінде тез суып, кристалданбай қатаюынан пайда болатын [[тау]] жынысының Химиялық құрамына қарай ультранегізді, негізді, орта, [[қышқыл]], [[сілті]]лі болып бөлінеді. Жанартау шынысы химилық құрамына, суу ортасына байланысты ажыратылады. Құрамында SіO2-нің мөлшері көп, өте тұтқыр, қышқыл [[риолит]] [[лава]] түрлерінің қатаюы кезінде обсидиан деп аталатын Ж. ш. түзіледі. Ал сирегірек кездесетін SіO2-ге кедейлеу базальттық лавалар шыны түрінде қатып, мөлдір емес қара базальтты жанартау шынысы — [[тахилит]] түзеді. Лава сулы ортада қатқан жағдайда жанартау шынысының құрамында [[су]] көптеу болады ([[мыс]], [[пехштейн]], яғни [[шайыртас]]). Кеуекті жанартау шынысы [[пемза]] деген атпен белгілі. [[Перлит]] жанартау шынысының құрамында 3 — 5%-ке дейін байланысқан су болады, ол өнеркәсіпте қолданылады. Жанартау шынысының шыны өндірісінде және құрылыс материалы ретінде қолданылады. Кендері [[Солтүстік Қазақстан облысы|Солтүстік Қазақстан]]да ([[Торғай Үстірті|Торғай]]), [[Шығыс Қазақстан облысы|Шығыс Қазақстан]]да ([[Семейтау]], [[Тарбағатай жотасы|Тарбағатай]], Зайсан), [[Алматы облысы|Алматы]] ([[Жоламан (Жетісу облысы)|Жоламан]], [[Малайсары жотасы|Малайсары]]), [[Түркістан облысы|Оңтүстік Қазақстан]], [[Жамбыл облысы|Жамбыл]] облыстарында белгілі.
== Сілтемелер ==
Қазақ энциклопедиясы

{{wikify}}
{{Суретсіз мақала}}

[[Санат:Геология]]


{{stub}}</text>
      <sha1>jyjhqr1q24xlpkmw72r4cffq9aex860</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Беріктас (Алматы облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>42385</id>
    <revision>
      <id>3064763</id>
      <parentid>3040058</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:49:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Kasymov [[Беріктас (Жамбыл ауданы)]] бетін [[Беріктас (Алматы облысы)]] бетіне жылжытты (айдатқыш қалдырмады)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4281" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Беріктас 
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          = Ауылдық округ орталығы  
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
   |lat_deg =43 |lat_min = 16|lat_sec = 00
   |lon_deg =75|lon_min = 42|lon_sec =36
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Алматы облысы 
|кестедегі облыс         = Алматы облысы{{!}}Алматы 
|ауданы                  = Жамбыл ауданы (Алматы облысы)
|кестедегі аудан         = Жамбыл ауданы (Алматы облысы){{!}}Жамбыл
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Беріктас ауылдық округі{{!}}Беріктас
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =      
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =  2231
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Беріктас}}
'''Беріктас''' — [[Алматы облысы]] [[Жамбыл ауданы (Алматы облысы)|Жамбыл ауданы]]ндағы ауыл, [[Беріктас ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Ұзынағаш (Алматы облысы)|Ұзынағаш]] ауылынан батысқа қарай 66 км жерде, [[Дегерес (тау, Алматы облысы)|Дегерес]] тауының солтүстік баурайында орналасқан. Бұта аралас көде, бетеге, жусан өскен құрғақ агроклиматтық белдемде жатыр.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 2225 адам (1143 ер адам және 1082 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 2231 адамды (1103 ер адам және 1128 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

Беріктаста шаруа (фермер) қожалықтары, өндірістік кооперативтер жұмыс істейді. Тұрғындары басқа ауылдармен автомобиль жолы арқылы қатынасады.&lt;ref&gt;«Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы]]» Бас редакциясы, 1998 жыл, ISBN 5-89800-123-9, II том&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Жамбыл ауданы елді мекендері (Алматы облысы)}}

[[Санат:Жамбыл ауданы (Алматы облысы) елді мекендері]]</text>
      <sha1>r7oqmbeud699pbx3ewd6ob9mlp274mf</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Жоламан (Жетісу облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>42619</id>
    <revision>
      <id>3064791</id>
      <parentid>2736649</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T15:01:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4212" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Жоламан
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =  Ауылдық округ орталығы 
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =44 |lat_min = 15|lat_sec = 50
   |lon_deg =77|lon_min = 32|lon_sec =42
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Жоламан ауылдық округі{{!}}Жоламан 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         = 1961  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                = 1505
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Жоламан}}
'''Жоламан''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл, [[Жоламан ауылдық округі]] орталығы. 

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы – [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] ауылынан батысқа қарай 34 км-дей жерде, [[Малайсары жотасы]]ның оңтүстік етегіндегі жусан, селеу, боз өскен таудың сұр топырақты шөлейт белдемінде орналасқан. 

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 1684 адам (824 ер адам және 860 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 1505 адамды (786 ер адам және 719 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
Іргесі [[1961 жыл]]ы Жоламан қой өсіру кеңшарының құрылуына байланысты қаланған. Оның негізінде Жоламанда [[1997 жыл]]дан серіктестіктер мен шаруа (фермер) қожалықтары құрылған. 

== Инфрақұрылымы ==
Орта мектеп, клуб, кітапхана, фельдшерлік-акушерлік пункт бар. Тұрғындары көрші елді мекендермен автомобиль жолы арқылы қатынасады.&lt;ref&gt;[[Қазақ энциклопедиясы]]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}} 

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>i0r61tm4oswny2tlnqhxu2zw3df5plo</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064793</id>
      <parentid>3064791</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T15:02:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Kasymov [[Жоламан (Алматы облысы)]] бетін [[Жоламан (Жетісу облысы)]] бетіне жылжытты (айдатқыш қалдырмады)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4212" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Жоламан
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =  Ауылдық округ орталығы 
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =44 |lat_min = 15|lat_sec = 50
   |lon_deg =77|lon_min = 32|lon_sec =42
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Жоламан ауылдық округі{{!}}Жоламан 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         = 1961  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                = 1505
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Жоламан}}
'''Жоламан''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл, [[Жоламан ауылдық округі]] орталығы. 

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы – [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] ауылынан батысқа қарай 34 км-дей жерде, [[Малайсары жотасы]]ның оңтүстік етегіндегі жусан, селеу, боз өскен таудың сұр топырақты шөлейт белдемінде орналасқан. 

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 1684 адам (824 ер адам және 860 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 1505 адамды (786 ер адам және 719 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
Іргесі [[1961 жыл]]ы Жоламан қой өсіру кеңшарының құрылуына байланысты қаланған. Оның негізінде Жоламанда [[1997 жыл]]дан серіктестіктер мен шаруа (фермер) қожалықтары құрылған. 

== Инфрақұрылымы ==
Орта мектеп, клуб, кітапхана, фельдшерлік-акушерлік пункт бар. Тұрғындары көрші елді мекендермен автомобиль жолы арқылы қатынасады.&lt;ref&gt;[[Қазақ энциклопедиясы]]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}} 

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>i0r61tm4oswny2tlnqhxu2zw3df5plo</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064938</id>
      <parentid>3064793</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:43:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: Сарыөзек (Алматы облысы) → Сарыөзек (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4208" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Жоламан
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =  Ауылдық округ орталығы 
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =44 |lat_min = 15|lat_sec = 50
   |lon_deg =77|lon_min = 32|lon_sec =42
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Жоламан ауылдық округі{{!}}Жоламан 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         = 1961  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                = 1505
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Жоламан}}
'''Жоламан''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл, [[Жоламан ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы – [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылынан батысқа қарай 34 км-дей жерде, [[Малайсары жотасы]]ның оңтүстік етегіндегі жусан, селеу, боз өскен таудың сұр топырақты шөлейт белдемінде орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 1684 адам (824 ер адам және 860 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 1505 адамды (786 ер адам және 719 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
Іргесі [[1961 жыл]]ы Жоламан қой өсіру кеңшарының құрылуына байланысты қаланған. Оның негізінде Жоламанда [[1997 жыл]]дан серіктестіктер мен шаруа (фермер) қожалықтары құрылған.

== Инфрақұрылымы ==
Орта мектеп, клуб, кітапхана, фельдшерлік-акушерлік пункт бар. Тұрғындары көрші елді мекендермен автомобиль жолы арқылы қатынасады.&lt;ref&gt;[[Қазақ энциклопедиясы]]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>g34znim82tm7xqmpg0qnw4rz23pj7hn</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Тұрсынбай, Балта Керей</title>
    <ns>0</ns>
    <id>43002</id>
    <revision>
      <id>3065216</id>
      <parentid>2742852</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T20:26:54Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Самат Жұматайұлы</username>
        <id>115505</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="18549" xml:space="preserve">{{Әскери қайраткер
 |толық есімі     = Тұрсынбай Ертісбайұлы
 |шынайы есімі    = Тұрсынбай батыр ескерткіші. [[Меңдіқара]] ауданы
 |суреті          =  Tursynbay_batyr.jpg
 |сурет тақырыбы        = Тұрсынбай батыр
 |туған күні    = 1700
 |туған жері    = [[Есіл өзені]]нің бойы
 |қайтыс болған күні    = 1801
 |қайтыс болған жері    = [[Ресей]]дің, [[Челябинск]] облысы, Итиль ауданы 
 |лақап аты       = 
 |бүркеніш аты    = 
 |мемлекет        = [[Сурет:Flag of the Kazakh Khanate.svg|border|22px]] [[Қазақ хандығы]]
 |қызмет еткен жылдары  =
 |атағы           =  Батыр, қолбасшысы
 |әскер түрі      = атты әскерлер
 |басқарды        = 
 |әскери бөлімі   = 
 |шайқасы         = Жоңғар шапқыншылығына қарсы шайқас
 |марапаттары     = 
 |байланысы       = 
 |отставкада      = 
 |қолтаңбасы      = 
 |Commons         = 
}}
'''Тұрсынбай Ертісбайұлы''' (1700, Есіл өзен бойы – 1801, қазіргі [[Ресей]]дің [[Челябинск]] облысы Итиль ауданы) – жоңғар шапқыншылығына қарсы күресте ерлік көрсеткен[[батыр]], қолбасшы. Орта жүз батыры Ертісбайдың отбасында дүниеге келген. 

Тұрсынбайдың атасы Артық 17 ғасырда батыр әрі әулие атанған. Тұрсынбай 9 жасында ата-анасынан айрылып, жетім қалғанына қарамастан отбасы шаңырағын күйзелтпей, інілері Есілбай мен Толыбайға қамқорлық көрсеткен. Өзі [[Түркістан]] түбіндегі “Қарнақ” медресесінде білім алды. “Ақтабан шұбырынды, [[Алқакөл]] сұлама” жылдары інілері Есілбай мен Толыбай жау қолынан қаза тапты. Тұрсынбай  жасақ құрып, жоңғарлармен күресте ерлігімен көзге түсті. Оның ерлігін ақын [[Дәстем Қарабасұлы]] жырға қосқан. 1750 – 81 жылдары қазақ әскерлеріне басшылық жасап, [[Абылай]] ханның сенімді қолбасшысы ретінде танылды. Сол [[тарих]]и кезеңде шиеленіскен қазақ-башқұрт қарым-қатынасын реттеуге елеулі үлес қосты. Бұқар жырау, Үмбетей, Тәтіқара, Жанкісі, т.б. жыраулардың мұраларында Тұрсынбай дың ерлік істері жайлы көптеген мәліметтер бар.&lt;ref&gt;«Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы]]» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, VIII том&lt;/ref&gt;

== Өмірбаяны ==
Тұрсынбай Ертісбайұлы - 1700 – барыс жылы  көрші Ресейге қарасты қазіргі Түмен облысындағы Есіл ауданының жерінде дүниеге келіп, 1801 жылы сол Ресейге қарасты Челябі облысындағы Иткөл ауданындағы өзінің соңғы мекенінде 101 (жүз бір) жасқа келіп, ауырып дүниеден өтіпті. Руы - Керей-Ашамайлы-Балта.  Тұрсынбайдың өзі қазіргі Ресей жерінде туып, Ресей жерінде дүниеден өткенімен Керей елінің мекені Қазақстанның Солтүстік аймағы екендігі белгілі. Қожаберген жырау «Елім-ай» аттты дастанында:

Мекендеп Тобыл, Ертіс екі арасын,

Қазақтың күйге бөлеп ен даласын.

Сауықшыл Орта жүздің Керейі едік,

Үш жүздің жат көрмеген еш баласын. – дейді. Ал енді ол өзінің «Ата тек» дастанында ол былай дейді:

Атанған бабам Ғали- «Ашамайлы» ,

Өсірген мыңдап тайлақ құлын-тайды.

Сібірге ұрпақтары қоныстанып,

Ел болып, ерте кезден қанат жайды.

Шалқар көл, ну орманды Сібір жері,

Сібірді мекен еткен Керей елі.

Егін сап, күн көрудің қамын ойлап,

Бас қосып, кеңес құрған би мен бегі.

Міне осы шумақтардан қазақ елі сонау көне заманнан қазіргі Батыс Сібір мен Солтүстік Қазақстанның орманды даласын мекен еткендігіне көз жеткіземіз. ХVІІ ғасырдың соңында Сібір хандығы ыдыраған кезде қазақ жерлерінің көпшілігі Ресей меншігіне өтті. Міне содан бері талай жылдар өтсе де, халықтың тарихи санасында Сібірдің орманды даласы қа­лып қойған. Басына қауіп төнгенде ата-анасын, ата-қонысын, туған жерін іздейтін бала сияқты, кешегі ел басына күн туып, ауыртпашылық көрген ХХ ғасырдың 30-жылдары қазақтың көп­шілігі Ресейде қалған Сібір жерінен пана тапты. Көпшілігі осы күнге дейін сол жерді мекендеп жатыр.

== Батыр туралы деректер ==

Тұрсынбай батыр жөніндегі алғашқы деректі бізге жеткізген Сегіз сері бабамыз. [[Сегіз сері]] (Мұхамед Қанапия) Шақшақұлы тек әнші, [[күйші]], [[ақын]] болып қана қоймай, өз елінің тарихын жақсы біліп, шежіресін қағазға түсіріп кеткен адам. Одан кейін тарих ғылымдарының докторы, профессор Аманжол Күзембаев батыр туралы ғылыми зерттеу кітабын шығарып, оқырманға жеткізді. Дегенмен баспасөз бетінде, анықтамалық әдебиетте, тарихи шығармаларда Тұрсынбай жөнінде мәлімет  аз. Тұрсынбай батыр кім? Ол қандай дәуірде өмір сүрген адам? Халқының бостандығы мен тәуелсіздігін сақтау жолында ол қандай ерлік жасады? Одан ұрпақ қалды ма? Қалса олардың тағдыры қалай болды? Батыр қорғаған жер, қаны тамған ел бүгінде қандай халде? Міне, осы сауалдар ғылымда әлі шешімін таппаған.  Алдағы уақытта зерттеу жүргізіліп, батырдың ерлігі мен қайраткерлік істері ұрпаққа үлгі болары анық. 

== Батыр Тұрсынбай ==

Тұрсынбайдың әкесі Ертісбайдан 14 баласы болыпты. (Барлыбай, Ерденбай, Жарқынбай, Тұрсынбай, Тынымбай, Туғанбай, Түменбай, Тіней, Өнербай, Наурызбай, Меңдіқара, Дәуқара, Шүйіншәлі, Игілік.) Ертісбайдың он төрт ұлы да жауынгер болғандығы мәлім. Соның ішінде ең батыры Тұрсынбай екен. Батыр деген атақты ол 17 жасында иеленеді. Ауылдың ер-азаматтары соғысқа кеткенде, бір топ қалмақ келіп, жылқыға тиеді. Олар адамдарды тұтқындамақшы болады. Сонда кәрілерді, жас бала жігіттерді аттарға мінгізіп, қару асындырып, сол топты өзі бастап, 17 жасар Тұрсынбай үстіне сауыт киіп, қару – жарақ асынып, қара айғырға мініп, жауды қуып жетіп, ұран салып, зырылдауық тартып, жылқы-түйені елге қайырыпты. Ол сонда өзіне жабылмақ болған қалмақтарды асқан шапшаңдықпен бір – біріне қоспай, найзалап, аттан түсіріп үлгіріпті. Жекпе-жекте өздерін шыдатпаған соң, қалмақтардың тірі қалғандары зорға қашып құтылыпты. Содан бастап Тұрсынбайдың батыр атағы шығыпты.

1719 жылы жазда Әз Тәуке ханның асында шұбар аты бәйгеден келген жас жігіт Тұрсынбай Қырғыздан, Қоқан, Хиуа, Бұхар хандықтарынан келген балуандармен  күресіп, бәрін жығады. Сөйтіп, жеті балуанды жыққан Тұрсынбайға үш жүздің игі жақсылары «түйе балуан»  атағын береді.

Тұрсынбайдың қандай батыр екенін Қожаберген жыраудың «Елім-ай» жыр-дастанының бірінші бөліміндегі мына шумақтардан-ақ аңғаруға болады:

Үш биден, менен бата алған,

Түйе балуан атанған.

Балта керей Тұрсынбай,

Асқан батыр қатардан.

Шыққан тегін сұрасаң,

Ертісбай сардар баласы.

Жаста болса, ол шаһыбоз,

Қазақтың үлкен панасы.

Ақылы артық өзгеден,

Үш жүздің озық данасы.

Бағалаған ерлігін,

Орта жүздің баласы.

Дұшпан шошыр айбатты,

Көп батырдан қайратты.

Қалмақ тигенін естісе,

Дей бер жауды жайратты.

Сондай ерлер аттанса,

Жоңғардың құрыр шарасы.

Ішкерілей енуге,

Келе қоймас шамасы.

Тұрсынбайдың ерлігін әділ бағалап, оның көзі тірі кезінде Қожаберген, Дәстем сал, Бұқар, Тәтіқара, Үмбетей, Жанкісі (Керей), Көтеш, Жанақ (үлкен), Шал, Салғара ақындар өлеңдер, дастандар шығарған екен. Алайда ол шығармалар біздің кезеңге келіп жеткен жоқ.

== Тұсынбай батыр ұрпақтары ==

Тұрсынбайдың 17 баласы болыпты.(Айбек, Байбек, Бердібек, Бетжан, Бекмұхаммед, Ермұхаммед, Жанмұхаммед, Ташмұхаммед, Ахмет, Махмет, Әйкен, Бәйтен, Жайкен, Баймен, Таукен, Кешубай, Келден). Тұрсынбай батырдың балаларының ішіндегі ең мықтысы Кешубай екен. Ол әрі батыр, әрі жан-жақты, үлкен қолөнерші кісі болыпты. Кешубай Құдайберді Атығай Құлсары Бөріұлы әулие – батырдың Назиха есімді қызына үйленіпті. Ол үш ұлды болыпты (Әлібай, Тәжібай, Сәлімбай). 

Кешубайға әкесі Тұрсынбай енші бергенде, Тобыл өзені бойындағы Ұялысай деген жерді беріпті.  Кеңес үкіметі жылдары бұл ауыл Киров атындағы колхоздың, кейіннен 60-жылдары Қаратал кеңшарының құрамына енді. Ирелеңдей аққан Тобыл өзені Ұялысай тұсында буырқанып келіп, ауылдан алыстап кетеді. Талының жуандығы білектей, жуасы жанға дауа, шөбі шүйгін, шиесі мен бүлдіргені балаларды мәз еткен қазақтың құтты қонысы талай марғасқаларды дүниеге әкелді. Кешубай ауылын халық «Батыр ауылы» деп, өз ағасы Уәли ханмен ренжісіп, бөлек кетіп, Кешубайға келіп паналаған Бақтыбай төре Абылай ханұлының ауылын «Төре ауылы» деп атаған екен.

== Қолбасшы ==

Кей шежіреде 1755 – доңыз жылы жазда Алакөлдің жағасында хан, сұлтан, уәзірлер, шоралар, билер, бектер, батырлар бас қосқан құрылтайда Бөгенбай батырдың ұсынысы бойынша Тұрсынбай батырды боз биенің сүтіне шомылдырып, онан соң үстіне шымқай ақ киім кигізіп, көкірегіне құран ұстатып, ақ киізге отырғызып көтеріп, Ордабасы етіп сайлайды. Енді бір шежіреде Тұрсынбай сардарды 1758 – барыс жылы жазда Шығыс Түркістанды жаудан (жоңғар басқыншыларынан) тазартқан соң, аталмыш аймақтағы Сайранкөлдің жағасында жеңіс тойынан кейін құрылтай ашып, сонда үш жүздің әскерін басқаратын ордабасы етіп сайлапты.

Шығыс Түркістан жерінде Тұрфан асуы үшін болған 1758 жылдың күзіндегі соңғы шайқаста қазақ әскерін Тұрсынбай батыр басқарыпты. Сол үлкен ұрыста Тұрсынбайдың жақсы қолбасшы екенін сол кездегі ақын – жыраулар жырға қосыпты. 1771 жылы жазда Еділ бойынан шығыстағы жұртына қоныс аудару мақсатымен көшкен қалмақ шапқыншыларын талқандау кезінде де қазақ әскерін Тұрсынбай басқарыпты.

Сонымен қатар, Тұрсынбай басқарған қазақ әскері Қырғыз манаптары әскерін талқандауда ерекше ерлігімен көзге түсіпті. Қырғыз әскерінің масқара боп жеңілуі «Жайыл қырғыны» деген атақ алған екен. Ол жайында Бұқар жырау дастан шығарып, онда Тұрсынбайдың батырлығын ерекше жырлапты. Ол дастан қазақ тілінде жарық көрген жоқ. Кеңес дәуірінде орыс орта мектептеріне арналған 9-сыныптың «Қазақ әдебиеті хрестоматиясында» Бұхар жыраудың Тұрсынбай батыр туралы дастанынан орыс тілінде үзінділер берілді.

Ордабасы сайлар кезінде Тұрсынбайға көрсетілген зор құрмет оның алдындағы Бөгенбай батырға да, одан бұрынғы Батыр ақын Қожабергенге де көрсетіліпті. Әйтсе де, қазақтың ескі, яғни, Қазан төңкерісіне дейінгі тарихынан мағлұматы жоқ біреулер жоғарыдағы халық құрметін ханды сайлағанда ғана көрсетіледі деп қате түсінеді екен. Шындығында аталмыш зор құрмет ханды, бас уәзірді, төбе биді, шораны, әскербасыны сайларда көрсетілетінін естен шығармауымыз керек. Ол турасында белгілі драматург-жазушы Нәбиден Әбутәлиев өзінің 1995 жылы «Жеті жарғы» баспасынан жарық көрген «Ордабасы Қожаберген» атты монографиялық еңбегінде тайға таңба басқандай етіп, анық жазды. &lt;ref&gt; Аманжол Күзембайұлы. http://kerey.kz/?p=3516&lt;/ref&gt;  

== Қосымша мәліметтер ==

Балта Керей ішінде Қарасары аймағына жататын оның ұрпақтары бүгінде сол Тобыл бойын мекендеп отыр. Тұрсынбай батырдың бүгінгі ұрпақтарының өтініші бойынша 2010 жылдың тамыз айында Меңдіқара аудандық әкімшілігі Боровской селосындағы үлкен бір көшеге Тұрсынбайдың атын берді. Әкімшілік алдындағы алаңға бабамыздың ескеркіші қойылды.


== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{stub}}

[[Санат:Қазақ батырлары]]</text>
      <sha1>1jcdviazdt9of503pxvvsxh3j02eaqe</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065217</id>
      <parentid>3065216</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T20:28:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Самат Жұматайұлы</username>
        <id>115505</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="18549" xml:space="preserve">{{Әскери қайраткер
 |толық есімі     = Тұрсынбай Ертісбайұлы
 |шынайы есімі    = Тұрсынбай батыр ескерткіші. [[Меңдіқара]] ауданы
 |суреті          =  Tursynbay_batyr.jpg
 |сурет тақырыбы        = Тұрсынбай батыр
 |туған күні    = 1707
 |туған жері    = [[Есіл өзені]]нің бойы
 |қайтыс болған күні    = 1801
 |қайтыс болған жері    = [[Ресей]]дің, [[Челябинск]] облысы, Итиль ауданы 
 |лақап аты       = 
 |бүркеніш аты    = 
 |мемлекет        = [[Сурет:Flag of the Kazakh Khanate.svg|border|22px]] [[Қазақ хандығы]]
 |қызмет еткен жылдары  =
 |атағы           =  Батыр, қолбасшысы
 |әскер түрі      = атты әскерлер
 |басқарды        = 
 |әскери бөлімі   = 
 |шайқасы         = Жоңғар шапқыншылығына қарсы шайқас
 |марапаттары     = 
 |байланысы       = 
 |отставкада      = 
 |қолтаңбасы      = 
 |Commons         = 
}}
'''Тұрсынбай Ертісбайұлы''' (1707, Есіл өзен бойы – 1801, қазіргі [[Ресей]]дің [[Челябинск]] облысы Итиль ауданы) – жоңғар шапқыншылығына қарсы күресте ерлік көрсеткен[[батыр]], қолбасшы. Орта жүз батыры Ертісбайдың отбасында дүниеге келген. 

Тұрсынбайдың атасы Артық 17 ғасырда батыр әрі әулие атанған. Тұрсынбай 9 жасында ата-анасынан айрылып, жетім қалғанына қарамастан отбасы шаңырағын күйзелтпей, інілері Есілбай мен Толыбайға қамқорлық көрсеткен. Өзі [[Түркістан]] түбіндегі “Қарнақ” медресесінде білім алды. “Ақтабан шұбырынды, [[Алқакөл]] сұлама” жылдары інілері Есілбай мен Толыбай жау қолынан қаза тапты. Тұрсынбай  жасақ құрып, жоңғарлармен күресте ерлігімен көзге түсті. Оның ерлігін ақын [[Дәстем Қарабасұлы]] жырға қосқан. 1750 – 81 жылдары қазақ әскерлеріне басшылық жасап, [[Абылай]] ханның сенімді қолбасшысы ретінде танылды. Сол [[тарих]]и кезеңде шиеленіскен қазақ-башқұрт қарым-қатынасын реттеуге елеулі үлес қосты. Бұқар жырау, Үмбетей, Тәтіқара, Жанкісі, т.б. жыраулардың мұраларында Тұрсынбай дың ерлік істері жайлы көптеген мәліметтер бар.&lt;ref&gt;«Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы]]» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, VIII том&lt;/ref&gt;

== Өмірбаяны ==
Тұрсынбай Ертісбайұлы - 1700 – барыс жылы  көрші Ресейге қарасты қазіргі Түмен облысындағы Есіл ауданының жерінде дүниеге келіп, 1801 жылы сол Ресейге қарасты Челябі облысындағы Иткөл ауданындағы өзінің соңғы мекенінде 101 (жүз бір) жасқа келіп, ауырып дүниеден өтіпті. Руы - Керей-Ашамайлы-Балта.  Тұрсынбайдың өзі қазіргі Ресей жерінде туып, Ресей жерінде дүниеден өткенімен Керей елінің мекені Қазақстанның Солтүстік аймағы екендігі белгілі. Қожаберген жырау «Елім-ай» аттты дастанында:

Мекендеп Тобыл, Ертіс екі арасын,

Қазақтың күйге бөлеп ен даласын.

Сауықшыл Орта жүздің Керейі едік,

Үш жүздің жат көрмеген еш баласын. – дейді. Ал енді ол өзінің «Ата тек» дастанында ол былай дейді:

Атанған бабам Ғали- «Ашамайлы» ,

Өсірген мыңдап тайлақ құлын-тайды.

Сібірге ұрпақтары қоныстанып,

Ел болып, ерте кезден қанат жайды.

Шалқар көл, ну орманды Сібір жері,

Сібірді мекен еткен Керей елі.

Егін сап, күн көрудің қамын ойлап,

Бас қосып, кеңес құрған би мен бегі.

Міне осы шумақтардан қазақ елі сонау көне заманнан қазіргі Батыс Сібір мен Солтүстік Қазақстанның орманды даласын мекен еткендігіне көз жеткіземіз. ХVІІ ғасырдың соңында Сібір хандығы ыдыраған кезде қазақ жерлерінің көпшілігі Ресей меншігіне өтті. Міне содан бері талай жылдар өтсе де, халықтың тарихи санасында Сібірдің орманды даласы қа­лып қойған. Басына қауіп төнгенде ата-анасын, ата-қонысын, туған жерін іздейтін бала сияқты, кешегі ел басына күн туып, ауыртпашылық көрген ХХ ғасырдың 30-жылдары қазақтың көп­шілігі Ресейде қалған Сібір жерінен пана тапты. Көпшілігі осы күнге дейін сол жерді мекендеп жатыр.

== Батыр туралы деректер ==

Тұрсынбай батыр жөніндегі алғашқы деректі бізге жеткізген Сегіз сері бабамыз. [[Сегіз сері]] (Мұхамед Қанапия) Шақшақұлы тек әнші, [[күйші]], [[ақын]] болып қана қоймай, өз елінің тарихын жақсы біліп, шежіресін қағазға түсіріп кеткен адам. Одан кейін тарих ғылымдарының докторы, профессор Аманжол Күзембаев батыр туралы ғылыми зерттеу кітабын шығарып, оқырманға жеткізді. Дегенмен баспасөз бетінде, анықтамалық әдебиетте, тарихи шығармаларда Тұрсынбай жөнінде мәлімет  аз. Тұрсынбай батыр кім? Ол қандай дәуірде өмір сүрген адам? Халқының бостандығы мен тәуелсіздігін сақтау жолында ол қандай ерлік жасады? Одан ұрпақ қалды ма? Қалса олардың тағдыры қалай болды? Батыр қорғаған жер, қаны тамған ел бүгінде қандай халде? Міне, осы сауалдар ғылымда әлі шешімін таппаған.  Алдағы уақытта зерттеу жүргізіліп, батырдың ерлігі мен қайраткерлік істері ұрпаққа үлгі болары анық. 

== Батыр Тұрсынбай ==

Тұрсынбайдың әкесі Ертісбайдан 14 баласы болыпты. (Барлыбай, Ерденбай, Жарқынбай, Тұрсынбай, Тынымбай, Туғанбай, Түменбай, Тіней, Өнербай, Наурызбай, Меңдіқара, Дәуқара, Шүйіншәлі, Игілік.) Ертісбайдың он төрт ұлы да жауынгер болғандығы мәлім. Соның ішінде ең батыры Тұрсынбай екен. Батыр деген атақты ол 17 жасында иеленеді. Ауылдың ер-азаматтары соғысқа кеткенде, бір топ қалмақ келіп, жылқыға тиеді. Олар адамдарды тұтқындамақшы болады. Сонда кәрілерді, жас бала жігіттерді аттарға мінгізіп, қару асындырып, сол топты өзі бастап, 17 жасар Тұрсынбай үстіне сауыт киіп, қару – жарақ асынып, қара айғырға мініп, жауды қуып жетіп, ұран салып, зырылдауық тартып, жылқы-түйені елге қайырыпты. Ол сонда өзіне жабылмақ болған қалмақтарды асқан шапшаңдықпен бір – біріне қоспай, найзалап, аттан түсіріп үлгіріпті. Жекпе-жекте өздерін шыдатпаған соң, қалмақтардың тірі қалғандары зорға қашып құтылыпты. Содан бастап Тұрсынбайдың батыр атағы шығыпты.

1719 жылы жазда Әз Тәуке ханның асында шұбар аты бәйгеден келген жас жігіт Тұрсынбай Қырғыздан, Қоқан, Хиуа, Бұхар хандықтарынан келген балуандармен  күресіп, бәрін жығады. Сөйтіп, жеті балуанды жыққан Тұрсынбайға үш жүздің игі жақсылары «түйе балуан»  атағын береді.

Тұрсынбайдың қандай батыр екенін Қожаберген жыраудың «Елім-ай» жыр-дастанының бірінші бөліміндегі мына шумақтардан-ақ аңғаруға болады:

Үш биден, менен бата алған,

Түйе балуан атанған.

Балта керей Тұрсынбай,

Асқан батыр қатардан.

Шыққан тегін сұрасаң,

Ертісбай сардар баласы.

Жаста болса, ол шаһыбоз,

Қазақтың үлкен панасы.

Ақылы артық өзгеден,

Үш жүздің озық данасы.

Бағалаған ерлігін,

Орта жүздің баласы.

Дұшпан шошыр айбатты,

Көп батырдан қайратты.

Қалмақ тигенін естісе,

Дей бер жауды жайратты.

Сондай ерлер аттанса,

Жоңғардың құрыр шарасы.

Ішкерілей енуге,

Келе қоймас шамасы.

Тұрсынбайдың ерлігін әділ бағалап, оның көзі тірі кезінде Қожаберген, Дәстем сал, Бұқар, Тәтіқара, Үмбетей, Жанкісі (Керей), Көтеш, Жанақ (үлкен), Шал, Салғара ақындар өлеңдер, дастандар шығарған екен. Алайда ол шығармалар біздің кезеңге келіп жеткен жоқ.

== Тұсынбай батыр ұрпақтары ==

Тұрсынбайдың 17 баласы болыпты.(Айбек, Байбек, Бердібек, Бетжан, Бекмұхаммед, Ермұхаммед, Жанмұхаммед, Ташмұхаммед, Ахмет, Махмет, Әйкен, Бәйтен, Жайкен, Баймен, Таукен, Кешубай, Келден). Тұрсынбай батырдың балаларының ішіндегі ең мықтысы Кешубай екен. Ол әрі батыр, әрі жан-жақты, үлкен қолөнерші кісі болыпты. Кешубай Құдайберді Атығай Құлсары Бөріұлы әулие – батырдың Назиха есімді қызына үйленіпті. Ол үш ұлды болыпты (Әлібай, Тәжібай, Сәлімбай). 

Кешубайға әкесі Тұрсынбай енші бергенде, Тобыл өзені бойындағы Ұялысай деген жерді беріпті.  Кеңес үкіметі жылдары бұл ауыл Киров атындағы колхоздың, кейіннен 60-жылдары Қаратал кеңшарының құрамына енді. Ирелеңдей аққан Тобыл өзені Ұялысай тұсында буырқанып келіп, ауылдан алыстап кетеді. Талының жуандығы білектей, жуасы жанға дауа, шөбі шүйгін, шиесі мен бүлдіргені балаларды мәз еткен қазақтың құтты қонысы талай марғасқаларды дүниеге әкелді. Кешубай ауылын халық «Батыр ауылы» деп, өз ағасы Уәли ханмен ренжісіп, бөлек кетіп, Кешубайға келіп паналаған Бақтыбай төре Абылай ханұлының ауылын «Төре ауылы» деп атаған екен.

== Қолбасшы ==

Кей шежіреде 1755 – доңыз жылы жазда Алакөлдің жағасында хан, сұлтан, уәзірлер, шоралар, билер, бектер, батырлар бас қосқан құрылтайда Бөгенбай батырдың ұсынысы бойынша Тұрсынбай батырды боз биенің сүтіне шомылдырып, онан соң үстіне шымқай ақ киім кигізіп, көкірегіне құран ұстатып, ақ киізге отырғызып көтеріп, Ордабасы етіп сайлайды. Енді бір шежіреде Тұрсынбай сардарды 1758 – барыс жылы жазда Шығыс Түркістанды жаудан (жоңғар басқыншыларынан) тазартқан соң, аталмыш аймақтағы Сайранкөлдің жағасында жеңіс тойынан кейін құрылтай ашып, сонда үш жүздің әскерін басқаратын ордабасы етіп сайлапты.

Шығыс Түркістан жерінде Тұрфан асуы үшін болған 1758 жылдың күзіндегі соңғы шайқаста қазақ әскерін Тұрсынбай батыр басқарыпты. Сол үлкен ұрыста Тұрсынбайдың жақсы қолбасшы екенін сол кездегі ақын – жыраулар жырға қосыпты. 1771 жылы жазда Еділ бойынан шығыстағы жұртына қоныс аудару мақсатымен көшкен қалмақ шапқыншыларын талқандау кезінде де қазақ әскерін Тұрсынбай басқарыпты.

Сонымен қатар, Тұрсынбай басқарған қазақ әскері Қырғыз манаптары әскерін талқандауда ерекше ерлігімен көзге түсіпті. Қырғыз әскерінің масқара боп жеңілуі «Жайыл қырғыны» деген атақ алған екен. Ол жайында Бұқар жырау дастан шығарып, онда Тұрсынбайдың батырлығын ерекше жырлапты. Ол дастан қазақ тілінде жарық көрген жоқ. Кеңес дәуірінде орыс орта мектептеріне арналған 9-сыныптың «Қазақ әдебиеті хрестоматиясында» Бұхар жыраудың Тұрсынбай батыр туралы дастанынан орыс тілінде үзінділер берілді.

Ордабасы сайлар кезінде Тұрсынбайға көрсетілген зор құрмет оның алдындағы Бөгенбай батырға да, одан бұрынғы Батыр ақын Қожабергенге де көрсетіліпті. Әйтсе де, қазақтың ескі, яғни, Қазан төңкерісіне дейінгі тарихынан мағлұматы жоқ біреулер жоғарыдағы халық құрметін ханды сайлағанда ғана көрсетіледі деп қате түсінеді екен. Шындығында аталмыш зор құрмет ханды, бас уәзірді, төбе биді, шораны, әскербасыны сайларда көрсетілетінін естен шығармауымыз керек. Ол турасында белгілі драматург-жазушы Нәбиден Әбутәлиев өзінің 1995 жылы «Жеті жарғы» баспасынан жарық көрген «Ордабасы Қожаберген» атты монографиялық еңбегінде тайға таңба басқандай етіп, анық жазды. &lt;ref&gt; Аманжол Күзембайұлы. http://kerey.kz/?p=3516&lt;/ref&gt;  

== Қосымша мәліметтер ==

Балта Керей ішінде Қарасары аймағына жататын оның ұрпақтары бүгінде сол Тобыл бойын мекендеп отыр. Тұрсынбай батырдың бүгінгі ұрпақтарының өтініші бойынша 2010 жылдың тамыз айында Меңдіқара аудандық әкімшілігі Боровской селосындағы үлкен бір көшеге Тұрсынбайдың атын берді. Әкімшілік алдындағы алаңға бабамыздың ескеркіші қойылды.


== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{stub}}

[[Санат:Қазақ батырлары]]</text>
      <sha1>6lt4c2zqjg0h2i9gwdtkj0py2jbhuxl</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Майтөбе</title>
    <ns>0</ns>
    <id>44662</id>
    <revision>
      <id>3064892</id>
      <parentid>2678978</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:25:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1548" xml:space="preserve">'''Елді мекендер:'''
* [[Майтөбе (Ақтөбе облысы)|Майтөбе]] – [[Ақтөбе облысы]] [[Хромтау ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Майтөбе (Жамбыл облысы)|Майтөбе]] – [[Жамбыл облысы]] [[Талас ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Майтөбе (Алматы облысы)|Майтөбе]] – [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Майтөбе (станция)|Майтөбе]] – [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы темір жол бекеті.
* [[Майтөбе (Түркістан облысы)|Майтөбе]] – [[Түркістан облысы]] [[Түлкібас ауданы]]ндағы ауыл.

'''Басқа мағыналар:'''
* [[Майтөбе (өзен)|Майтөбе]] – [[Көксу өзені|Көксу]] алабындағы өзен.
* [[Майтөбе (тау, Қастек жотасы)|Майтөбе]] – [[Қастек жотасы]]ның солтүстік сілемінде орналасқан тау.
* [[Майтөбе (тау, Ұлытау таулары)|Майтөбе]] – [[Ұлытау таулары]]ның оңтүстігінде орналасқан тау.
* [[Майтөбе (бекініс орны)|Майтөбе]] – ежелгі бекініс орны.
* [[Майтөбе жер асты су кен орны|Майтөбе]] – жер асты су кен орны.

{{айрық}}</text>
      <sha1>3klugs6wsz6lmyhdwgec076ntp6y5ty</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064893</id>
      <parentid>3064892</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:26:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Майтөбе (Алматы облысы) → Майтөбе (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1548" xml:space="preserve">'''Елді мекендер:'''
* [[Майтөбе (Ақтөбе облысы)|Майтөбе]] – [[Ақтөбе облысы]] [[Хромтау ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Майтөбе (Жамбыл облысы)|Майтөбе]] – [[Жамбыл облысы]] [[Талас ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Майтөбе (Жетісу облысы)|Майтөбе]] – [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Майтөбе (станция)|Майтөбе]] – [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы темір жол бекеті.
* [[Майтөбе (Түркістан облысы)|Майтөбе]] – [[Түркістан облысы]] [[Түлкібас ауданы]]ндағы ауыл.

'''Басқа мағыналар:'''
* [[Майтөбе (өзен)|Майтөбе]] – [[Көксу өзені|Көксу]] алабындағы өзен.
* [[Майтөбе (тау, Қастек жотасы)|Майтөбе]] – [[Қастек жотасы]]ның солтүстік сілемінде орналасқан тау.
* [[Майтөбе (тау, Ұлытау таулары)|Майтөбе]] – [[Ұлытау таулары]]ның оңтүстігінде орналасқан тау.
* [[Майтөбе (бекініс орны)|Майтөбе]] – ежелгі бекініс орны.
* [[Майтөбе жер асты су кен орны|Майтөбе]] – жер асты су кен орны.

{{айрық}}</text>
      <sha1>p12dcwamcc9fb3ghy7zs2exea0wc2j4</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Шұбар (Жетісу облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>45529</id>
    <revision>
      <id>3064737</id>
      <parentid>2737681</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:38:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: Аралтөбе (Кербұлақ ауданы) → Аралтөбе (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5052" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Шұбар
|әкімшілік күйі          = Ауылдық округ орталығы  
|сурет               =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =44|lat_min =33|lat_sec = 17
   |lon_deg =78|lon_min = 59|lon_sec =05
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Алматы облысы 
|кестедегі облыс         = Алматы облысы{{!}}Алматы 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Шұбар ауылдық округі (Алматы облысы){{!}}Шұбар
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  ''Чкалов''
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |шоғырлануы             = 
  |тұрғыны                =1151
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Шұбар}}
'''Шұбар''' — [[Алматы облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл, [[Шұбар ауылдық округі (Алматы облысы)|Шұбар ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы — [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] ауылынан солтүстік-шығысқа карай 81 км-дей жерде, [[Алтынемел жотасы|Алтынемел]] және [[Қоянды (тау, Жетісу Алатауы)|Қоянды]] тауларының аралығында, [[Кескентерек]] өзенінің жағалауында, бұта аралас бетеге, қау, қылқан боз, т.б. шөптесін өскен қоңыр, қызғылт қоңыр топырақты тауаралық құрғақ белдемде орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 1429 адам (727 ер адам және 702 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 1151 адамды (560 ер адам және 591 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
[[1996 жыл]]ға дейін &quot;Чкалов&quot; деп аталған. [[1964 жыл|1964]]-[[1997 жыл|97]] жылдары сүт өндіретін &quot;Аралтөбе&quot; кеңшарының орталығы болды. Оның негізінде 1997 жылы Шұбарда және округке қарасты [[Аралтөбе (Жетісу облысы)|Аралтөбе]], [[Онжас]] ауылдарында өндірістік кооператив және шаруа қожалықтары құрылды.

== Инфрақұрылымы ==
Орта, орталау, бастауыш мектеп, кітапхана, клуб, фельдшерлік-акушерлік және дәрігерлік пункттер бар. Шұбар арқылы республикалық дәрежедегі Сарыөзек-[[Жаркент]]-[[Қорғас]] автомобильдік магистралі өтеді.&lt;ref&gt;Жетісу энциклопедия. - Алматы: «Арыс» баспасы, 2004 жыл. — 712 бет + 48 бет түрлі түсті суретті жапсырма. ISBN 9965-17-134-3&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>6uryo5x2doxtcf89gnmu60lm6a7nm5o</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064939</id>
      <parentid>3064737</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:43:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Географиялық орны */clean up, replaced: Сарыөзек (Алматы облысы) → Сарыөзек (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5052" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Шұбар
|әкімшілік күйі          = Ауылдық округ орталығы  
|сурет               =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =44|lat_min =33|lat_sec = 17
   |lon_deg =78|lon_min = 59|lon_sec =05
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Алматы облысы 
|кестедегі облыс         = Алматы облысы{{!}}Алматы 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Шұбар ауылдық округі (Алматы облысы){{!}}Шұбар
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  ''Чкалов''
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |шоғырлануы             = 
  |тұрғыны                =1151
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Шұбар}}
'''Шұбар''' — [[Алматы облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл, [[Шұбар ауылдық округі (Алматы облысы)|Шұбар ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы — [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылынан солтүстік-шығысқа карай 81 км-дей жерде, [[Алтынемел жотасы|Алтынемел]] және [[Қоянды (тау, Жетісу Алатауы)|Қоянды]] тауларының аралығында, [[Кескентерек]] өзенінің жағалауында, бұта аралас бетеге, қау, қылқан боз, т.б. шөптесін өскен қоңыр, қызғылт қоңыр топырақты тауаралық құрғақ белдемде орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 1429 адам (727 ер адам және 702 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 1151 адамды (560 ер адам және 591 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
[[1996 жыл]]ға дейін &quot;Чкалов&quot; деп аталған. [[1964 жыл|1964]]-[[1997 жыл|97]] жылдары сүт өндіретін &quot;Аралтөбе&quot; кеңшарының орталығы болды. Оның негізінде 1997 жылы Шұбарда және округке қарасты [[Аралтөбе (Жетісу облысы)|Аралтөбе]], [[Онжас]] ауылдарында өндірістік кооператив және шаруа қожалықтары құрылды.

== Инфрақұрылымы ==
Орта, орталау, бастауыш мектеп, кітапхана, клуб, фельдшерлік-акушерлік және дәрігерлік пункттер бар. Шұбар арқылы республикалық дәрежедегі Сарыөзек-[[Жаркент]]-[[Қорғас]] автомобильдік магистралі өтеді.&lt;ref&gt;Жетісу энциклопедия. - Алматы: «Арыс» баспасы, 2004 жыл. — 712 бет + 48 бет түрлі түсті суретті жапсырма. ISBN 9965-17-134-3&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>9271ydscrwuuia1qlo1yrdwv1labl9j</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065054</id>
      <parentid>3064939</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T17:05:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5052" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Шұбар
|әкімшілік күйі          = Ауылдық округ орталығы  
|сурет               =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =44|lat_min =33|lat_sec = 17
   |lon_deg =78|lon_min = 59|lon_sec =05
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Шұбар ауылдық округі (Алматы облысы){{!}}Шұбар
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  ''Чкалов''
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |шоғырлануы             = 
  |тұрғыны                =1151
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Шұбар}}
'''Шұбар''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл, [[Шұбар ауылдық округі (Алматы облысы)|Шұбар ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы — [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылынан солтүстік-шығысқа карай 81 км-дей жерде, [[Алтынемел жотасы|Алтынемел]] және [[Қоянды (тау, Жетісу Алатауы)|Қоянды]] тауларының аралығында, [[Кескентерек]] өзенінің жағалауында, бұта аралас бетеге, қау, қылқан боз, т.б. шөптесін өскен қоңыр, қызғылт қоңыр топырақты тауаралық құрғақ белдемде орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 1429 адам (727 ер адам және 702 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 1151 адамды (560 ер адам және 591 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
[[1996 жыл]]ға дейін &quot;Чкалов&quot; деп аталған. [[1964 жыл|1964]]-[[1997 жыл|97]] жылдары сүт өндіретін &quot;Аралтөбе&quot; кеңшарының орталығы болды. Оның негізінде 1997 жылы Шұбарда және округке қарасты [[Аралтөбе (Жетісу облысы)|Аралтөбе]], [[Онжас]] ауылдарында өндірістік кооператив және шаруа қожалықтары құрылды.

== Инфрақұрылымы ==
Орта, орталау, бастауыш мектеп, кітапхана, клуб, фельдшерлік-акушерлік және дәрігерлік пункттер бар. Шұбар арқылы республикалық дәрежедегі Сарыөзек-[[Жаркент]]-[[Қорғас]] автомобильдік магистралі өтеді.&lt;ref&gt;Жетісу энциклопедия. - Алматы: «Арыс» баспасы, 2004 жыл. — 712 бет + 48 бет түрлі түсті суретті жапсырма. ISBN 9965-17-134-3&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>frdx7bc9yw2qxtmgvb4q4y3eegbwsfm</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065055</id>
      <parentid>3065054</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T17:06:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Kasymov [[Шұбар (Алматы облысы)]] бетін [[Шұбар (Жетісу облысы)]] бетіне жылжытты (айдатқыш қалдырмады)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5052" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Шұбар
|әкімшілік күйі          = Ауылдық округ орталығы  
|сурет               =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =44|lat_min =33|lat_sec = 17
   |lon_deg =78|lon_min = 59|lon_sec =05
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Шұбар ауылдық округі (Алматы облысы){{!}}Шұбар
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  ''Чкалов''
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |шоғырлануы             = 
  |тұрғыны                =1151
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Шұбар}}
'''Шұбар''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл, [[Шұбар ауылдық округі (Алматы облысы)|Шұбар ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы — [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылынан солтүстік-шығысқа карай 81 км-дей жерде, [[Алтынемел жотасы|Алтынемел]] және [[Қоянды (тау, Жетісу Алатауы)|Қоянды]] тауларының аралығында, [[Кескентерек]] өзенінің жағалауында, бұта аралас бетеге, қау, қылқан боз, т.б. шөптесін өскен қоңыр, қызғылт қоңыр топырақты тауаралық құрғақ белдемде орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 1429 адам (727 ер адам және 702 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 1151 адамды (560 ер адам және 591 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
[[1996 жыл]]ға дейін &quot;Чкалов&quot; деп аталған. [[1964 жыл|1964]]-[[1997 жыл|97]] жылдары сүт өндіретін &quot;Аралтөбе&quot; кеңшарының орталығы болды. Оның негізінде 1997 жылы Шұбарда және округке қарасты [[Аралтөбе (Жетісу облысы)|Аралтөбе]], [[Онжас]] ауылдарында өндірістік кооператив және шаруа қожалықтары құрылды.

== Инфрақұрылымы ==
Орта, орталау, бастауыш мектеп, кітапхана, клуб, фельдшерлік-акушерлік және дәрігерлік пункттер бар. Шұбар арқылы республикалық дәрежедегі Сарыөзек-[[Жаркент]]-[[Қорғас]] автомобильдік магистралі өтеді.&lt;ref&gt;Жетісу энциклопедия. - Алматы: «Арыс» баспасы, 2004 жыл. — 712 бет + 48 бет түрлі түсті суретті жапсырма. ISBN 9965-17-134-3&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>frdx7bc9yw2qxtmgvb4q4y3eegbwsfm</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065201</id>
      <parentid>3065055</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:21:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Шұбар ауылдық округі (Алматы облысы) → Шұбар ауылдық округі (Жетісу облысы) (2) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5052" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Шұбар
|әкімшілік күйі          = Ауылдық округ орталығы  
|сурет               =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =44|lat_min =33|lat_sec = 17
   |lon_deg =78|lon_min = 59|lon_sec =05
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Шұбар ауылдық округі (Жетісу облысы){{!}}Шұбар
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  ''Чкалов''
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |шоғырлануы             = 
  |тұрғыны                =1151
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Шұбар}}
'''Шұбар''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл, [[Шұбар ауылдық округі (Жетісу облысы)|Шұбар ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы — [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылынан солтүстік-шығысқа карай 81 км-дей жерде, [[Алтынемел жотасы|Алтынемел]] және [[Қоянды (тау, Жетісу Алатауы)|Қоянды]] тауларының аралығында, [[Кескентерек]] өзенінің жағалауында, бұта аралас бетеге, қау, қылқан боз, т.б. шөптесін өскен қоңыр, қызғылт қоңыр топырақты тауаралық құрғақ белдемде орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 1429 адам (727 ер адам және 702 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 1151 адамды (560 ер адам және 591 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
[[1996 жыл]]ға дейін &quot;Чкалов&quot; деп аталған. [[1964 жыл|1964]]-[[1997 жыл|97]] жылдары сүт өндіретін &quot;Аралтөбе&quot; кеңшарының орталығы болды. Оның негізінде 1997 жылы Шұбарда және округке қарасты [[Аралтөбе (Жетісу облысы)|Аралтөбе]], [[Онжас]] ауылдарында өндірістік кооператив және шаруа қожалықтары құрылды.

== Инфрақұрылымы ==
Орта, орталау, бастауыш мектеп, кітапхана, клуб, фельдшерлік-акушерлік және дәрігерлік пункттер бар. Шұбар арқылы республикалық дәрежедегі Сарыөзек-[[Жаркент]]-[[Қорғас]] автомобильдік магистралі өтеді.&lt;ref&gt;Жетісу энциклопедия. - Алматы: «Арыс» баспасы, 2004 жыл. — 712 бет + 48 бет түрлі түсті суретті жапсырма. ISBN 9965-17-134-3&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>ffe6l0b6xc2ydc58uy1l9oco852ir77</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Заречное (Қонаев қалалық әкімдігі)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>45884</id>
    <revision>
      <id>3065077</id>
      <parentid>3043683</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T17:19:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4293" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Заречное
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          = Ауылдық округ орталығы  
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =   
   |lat_deg =43 |lat_min =42|lat_sec = 46
   |lon_deg =77|lon_min = 02|lon_sec =24
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Алматы облысы
|кестедегі облыс         = Алматы облысы{{!}}Алматы
|ауданы                  = Қонаев қалалық әкімдігі
|кестедегі аудан         = Қонаев қалалық әкімдігі{{!}}Қонаев 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Заречный ауылдық округі (Алматы облысы){{!}}Заречный
|ішкі бөлінісі =
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =3477
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Заречное}}
'''Заречное''' — [[Алматы облысы]] [[Қонаев қалалық әкімдігі]]не қарасты ауыл, [[Заречный ауылдық округі (Алматы облысы)|Заречный ауылдық округі]]  орталығы.

== Географиялық орны ==
[[Қонаев (қала)|Қонаев]] қаласынан оңтүстікке қарай 15 км жерде, [[Қаскелең (өзен)|Қаскелең]] өзенінің сол жағалауындағы әр түрлі астық тұқымдасты сораң шөптесін өскен шалғынды-сұр топырақты қуаң шөлейт белдемде орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 2477 адам (1237 ер адам және 1240 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 3477 адамды (1719 ер адам және 1758 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;
Елді мекен аумағында Әділет министрлігіне қарасты бірнеше еңбекпен түзеу колониялары орналасқан.

== Инфрақұрылымы ==
Орта мектеп, клуб, кітапхана, дәрігерлік-амбулаторлық пункт, т.б. әлеуметтік инфрақұрылымдар жұмыс істейді. Тұрғындары көрші елді мекендермен автомобиль жолы арқылы қатынасады.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Қонаев қалалық әкімдігі елді мекендері}}

[[Санат:Қапшағай қалалық әкімдігі елді мекендері]]</text>
      <sha1>sqnha8biu80nk703yf4yp78y5o0xe8p</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065078</id>
      <parentid>3065077</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T17:20:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Kasymov [[Заречное (Қапшағай қалалық әкімдігі)]] бетін [[Заречное (Қонаев қалалық әкімдігі)]] бетіне жылжытты (айдатқыш қалдырмады)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4293" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Заречное
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          = Ауылдық округ орталығы  
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =   
   |lat_deg =43 |lat_min =42|lat_sec = 46
   |lon_deg =77|lon_min = 02|lon_sec =24
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Алматы облысы
|кестедегі облыс         = Алматы облысы{{!}}Алматы
|ауданы                  = Қонаев қалалық әкімдігі
|кестедегі аудан         = Қонаев қалалық әкімдігі{{!}}Қонаев 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Заречный ауылдық округі (Алматы облысы){{!}}Заречный
|ішкі бөлінісі =
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =3477
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Заречное}}
'''Заречное''' — [[Алматы облысы]] [[Қонаев қалалық әкімдігі]]не қарасты ауыл, [[Заречный ауылдық округі (Алматы облысы)|Заречный ауылдық округі]]  орталығы.

== Географиялық орны ==
[[Қонаев (қала)|Қонаев]] қаласынан оңтүстікке қарай 15 км жерде, [[Қаскелең (өзен)|Қаскелең]] өзенінің сол жағалауындағы әр түрлі астық тұқымдасты сораң шөптесін өскен шалғынды-сұр топырақты қуаң шөлейт белдемде орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 2477 адам (1237 ер адам және 1240 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 3477 адамды (1719 ер адам және 1758 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;
Елді мекен аумағында Әділет министрлігіне қарасты бірнеше еңбекпен түзеу колониялары орналасқан.

== Инфрақұрылымы ==
Орта мектеп, клуб, кітапхана, дәрігерлік-амбулаторлық пункт, т.б. әлеуметтік инфрақұрылымдар жұмыс істейді. Тұрғындары көрші елді мекендермен автомобиль жолы арқылы қатынасады.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Қонаев қалалық әкімдігі елді мекендері}}

[[Санат:Қапшағай қалалық әкімдігі елді мекендері]]</text>
      <sha1>sqnha8biu80nk703yf4yp78y5o0xe8p</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Тоқтарбай Сүлейменов</title>
    <ns>0</ns>
    <id>46230</id>
    <revision>
      <id>3064941</id>
      <parentid>2876534</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:43:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: Сарыөзек (Алматы облысы) → Сарыөзек (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3736" xml:space="preserve">'''Сүлейменов Тоқтарбай''' (22.2.1960 ж. туған, [[Алматы облысы]] [[Кербұлақ ауданы]] [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] кенті) – ғалым, химия ғылымдарының докторы (2005), [[профессор]].&lt;br /&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! Жыл !! Оқиға
|-
| 1982 ж. || ҚарМУ-ды (қазіргі [[Ебіней Арыстанұлы Бөкетов|Е.Бөкетов]] атындағы [[Е.А.Бөкетов атындағы Қарағанды мемлекеттік университеті|Қарағанды мемлекеттік университеті]]) бітірген
|-
| 1986 – 89 ж. || [[Мәскеу]] электронды техника институтында аспирант
|-
| 1990 – 92 ж. || Қазақстан Ғылым Академиясының [[Ж. Әбішов атындағы химия-металлургия институты|Химия-металлургия институтында]] аға ғылымның қызметкері
|-
| 1993 – 96 ж. || Қарағанды мемлекеттік медицина институтында [[доцент]] қызметін атқарды
|-
| 1996 жылдан || Б.Бейсенов атындағы ҚР ҚҚМ-нің заң институтында доцент
|}

== Зерттеулер ==
Ғылыми еңбектері [[қорытпалар]]дағы жақын қатарлардың кластерлік құрылымын физика-химиялық және [[квант]]тық тұрғыдан зерттеуге арналған. 60-тан астам ғылыми еңбектің авторы, оның ішінде 1 монографиясы мен 2 өнертабысы бар. “Қатты, сұйық және газ күйдегі денелер үшін ретсіз бөлшектердің бірыңғай теориясын әзірлеу, оны [[мыс]] пен мыс созбасын алу технологиясын жетілдіруге, өндіріс өнімдерінің көлемін ұлғайту және сапасын арттыруға қолдану” жұмысы үшін Қазақстан Мемлекеттік сыйлығын алған (2005).

== Шығармалар ==
* Malyshev V.P., Suleymenov T., Beznosyuk S.A., Quantum-Chemіcal Calculatіon of the Electronіc Stabіlіty of Cores іn Alkalі Halіdes // Қnorganіc Materіals, 1996, V.32, ғ7, P. 781 – 783;
* Бектурганов Н.С., Сулейменов Т., Экспериментальное и теоретические методы исследования неупорядоченных систем, Караганда, 2003;
* Сулейменов Т., Малышев В.П., Бектурганов Н.С., Интерпретация политерм сжимаемости расплавов с точки зрения теории перколяции.&lt;ref&gt;«Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы]]» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, VIII том&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{wikify}}

[[Санат:1960 жылы туғандар]]
[[Санат:Алматы облысында туғандар]]
[[Санат:Қазақстан ғалымдары]]
[[Санат:Қазақстан химиктері]]
[[Санат:Профессорлар]]
[[Санат:Өнертапқыштар]]
[[Санат:Қазақстан мемлекеттік сыйлығының иегерлері]]


{{stub}}</text>
      <sha1>octu6r91ft299r4bqmj9to3ou7uv8tv</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Іргелі</title>
    <ns>0</ns>
    <id>47147</id>
    <revision>
      <id>3064812</id>
      <parentid>2746107</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T15:19:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: Көксай (Қарасай ауданы) → Көксай (Алматы облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4077" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Іргелі
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          = Ауылдық округ орталығы
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =43 |lat_min = 14|lat_sec = 19
   |lon_deg =76|lon_min = 45|lon_sec =50
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Алматы облысы
|кестедегі облыс         = Алматы облысы{{!}}Алматы
|ауданы                  = Қарасай
|кестедегі аудан         = Қарасай ауданы{{!}}Қарасай
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Іргелі ауылдық округі{{!}}Іргелі
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =''Прямой путь''
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                = 6284
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}

'''Іргелі''' — [[Алматы облысы]] [[Қарасай ауданы]]ндағы ауыл, [[Іргелі ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Қаскелең]] қаласынан шығысқа қарай 12 км-дей жерде орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 4356 адам (2108 ер адам және 2248 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 6284 адамды (3170 ер адам және 3114 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
[[1996 жыл|1996]] жылға дейін “Прямой путь” деп аталған. [[1959 жыл|1959]]-[[1997 жыл|1997]] жылдары Қазақ машина сынау станциясының ғылыми-зерттеу институты тәжірибе шаруашылығының орталығы болды. Оның негізінде Іргеліде және округке қарасты [[Кемертоған]] және [[Көксай (Алматы облысы)|Көксай]] ауылдарында бірнеше өндірістік кооперативтері және 800-ден астам жеке шаруашылықтар жұмыс істейді. Іргелі арқылы [[Алматы]] – [[Шымкент]] автомобиль жолы өтеді.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Қарасай ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Қарасай ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>0v07dxa4lzin6lh62zqkbcu1jlott8p</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Зейнел Ғабиден</title>
    <ns>0</ns>
    <id>47470</id>
    <revision>
      <id>3065097</id>
      <parentid>2081502</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T17:28:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Жаслан Нур</username>
        <id>122710</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1957" xml:space="preserve">'''Зейнел Ғабиден''', әл-Омскауи (1881, [[Ақмола облысы]], Омск, Маскален ауданы, бұрынғы Саға ауылы – 1920, Ақмола облысы, Көкшетау ауданы, Сиыршы ауылы) – жазушы. Алғаш Қызылжарда ([[Петропавл]]) оқып, кейін Уфада Ғалия медресесін бітірген. Еліне оралып, 1916 жылы Сиыршы ауылында қазақ балалары үшін мектеп аштырған. Қазақ халқын мәдени-ағарту жұмысына, отырықшылыққа шақырды. Зейнел Ғабиденнің негізгі еңбегі “Насихат қазақия” [[Уфа]]да жеке кітап болып шықты (1909). Бұл кітапқа автордың мәдени-ағарту саласындағы тілек-талаптары мен ана тілін ардақтау, сөз өнерін дамыту туралы ойлары енген. Сонымен бірге Зейнел Ғабиден бұл еңбегінде қазақ әдебиеті мен шешендік өнерді өркендету ісіне [[Абай]]ды үлгі етіп ұсынады.&lt;ref&gt;“Қазақстан”: Ұлттық энцклопедия/Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы “Қазақ энциклопедиясы” Бас редакциясы, 1998
ISBN 5-89800-123-9&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Қазақ әдебиеті. Энциклопедиялық анықтамалық. — Алматы: «Аруна Ltd.» ЖШС, 2010 жыл.ISBN 9965-26-096-6&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер==
&lt;references/&gt;

{{Суретсіз мақала}}

{{wikify}}

[[Санат:Қазақстан жазушылары]]
[[Санат:1881 жылы туғандар]]
[[Санат:1920 жылы қайтыс болғандар]]


{{stub}}</text>
      <sha1>ajszlgc0ebqk9w8r3oateyf381jblkp</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065101</id>
      <parentid>3065097</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T17:32:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Жаслан Нур</username>
        <id>122710</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1935" xml:space="preserve">'''Зейнел Ғабиден''', әл-Омскауи 1881,туады Омск, Маскален ауданы, бұрынғы Саға ауылы,тұрды Ақмола облысы, Көкшетау ауданы, Сиыршы ауылы – жазушы. Алғаш Қызылжарда ([[Петропавл]]) оқып, кейін Уфада Ғалия медресесін бітірген. Еліне оралып, 1916 жылы Сиыршы ауылында қазақ балалары үшін мектеп аштырған. Қазақ халқын мәдени-ағарту жұмысына, отырықшылыққа шақырды. Зейнел Ғабиденнің негізгі еңбегі “Насихат қазақия” [[Уфа]]да жеке кітап болып шықты (1909). Бұл кітапқа автордың мәдени-ағарту саласындағы тілек-талаптары мен ана тілін ардақтау, сөз өнерін дамыту туралы ойлары енген. Сонымен бірге Зейнел Ғабиден бұл еңбегінде қазақ әдебиеті мен шешендік өнерді өркендету ісіне [[Абай]]ды үлгі етіп ұсынады.&lt;ref&gt;“Қазақстан”: Ұлттық энцклопедия/Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы “Қазақ энциклопедиясы” Бас редакциясы, 1998
ISBN 5-89800-123-9&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Қазақ әдебиеті. Энциклопедиялық анықтамалық. — Алматы: «Аруна Ltd.» ЖШС, 2010 жыл.ISBN 9965-26-096-6&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер==
&lt;references/&gt;

{{Суретсіз мақала}}

{{wikify}}

[[Санат:Қазақстан жазушылары]]
[[Санат:1881 жылы туғандар]]
[[Санат:1920 жылы қайтыс болғандар]]


{{stub}}</text>
      <sha1>rqtvzl7edt1faomls2b3chk9s2e0alj</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065104</id>
      <parentid>3065101</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T17:34:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[Special:Contributions/Жаслан Нур|Жаслан Нур]] ([[User talk:Жаслан Нур|т]]) өңдемелерінен [[User:ArystanbekBot|ArystanbekBot]] соңғы нұсқасына қайтарды</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1962" xml:space="preserve">'''Зейнел Ғабиден''', әл-Омскауи (1881, [[Ақмола облысы]], Көкшетау ауданы, бұрынғы Саға ауылы – 1920, Ақмола облысы, Көкшетау ауданы, бұрынғы Сиыршы ауылы) – жазушы. Алғаш Қызылжарда ([[Петропавл]]) оқып, кейін Уфада Ғалия медресесін бітірген. Еліне оралып, 1916 жылы Сиыршы ауылында қазақ балалары үшін мектеп аштырған. Қазақ халқын мәдени-ағарту жұмысына, отырықшылыққа шақырды. Зейнел Ғабиденнің негізгі еңбегі “Насихат қазақия” [[Уфа]]да жеке кітап болып шықты (1909). Бұл кітапқа автордың мәдени-ағарту саласындағы тілек-талаптары мен ана тілін ардақтау, сөз өнерін дамыту туралы ойлары енген. Сонымен бірге Зейнел Ғабиден бұл еңбегінде қазақ әдебиеті мен шешендік өнерді өркендету ісіне [[Абай]]ды үлгі етіп ұсынады.&lt;ref&gt;“Қазақстан”: Ұлттық энцклопедия/Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы “Қазақ энциклопедиясы” Бас редакциясы, 1998
ISBN 5-89800-123-9&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Қазақ әдебиеті. Энциклопедиялық анықтамалық. — Алматы: «Аруна Ltd.» ЖШС, 2010 жыл.ISBN 9965-26-096-6&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер==
&lt;references/&gt;

{{Суретсіз мақала}}

{{wikify}}

[[Санат:Қазақстан жазушылары]]
[[Санат:1881 жылы туғандар]]
[[Санат:1920 жылы қайтыс болғандар]]


{{stub}}</text>
      <sha1>fuuo6phtb9ve7q8vljvf218zfup2tqt</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065108</id>
      <parentid>3065104</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T17:58:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1978" xml:space="preserve">'''Зейнел Ғабиден''', әл-Омскауи (1881, [[Ақмола облысы]], [[Көкшетау ауданы]], бұрынғы Саға ауылы – 1920, [[Ақмола облысы]], [[Көкшетау ауданы]], бұрынғы Сиыршы ауылы) – жазушы. Алғаш Қызылжарда ([[Петропавл]]) оқып, кейін [[Уфа]]да Ғалия медресесін бітірген. Еліне оралып, 1916 жылы Сиыршы ауылында қазақ балалары үшін мектеп аштырған. Қазақ халқын мәдени-ағарту жұмысына, отырықшылыққа шақырды. Зейнел Ғабиденнің негізгі еңбегі “Насихат қазақия” [[Уфа]]да жеке кітап болып шықты (1909). Бұл кітапқа автордың мәдени-ағарту саласындағы тілек-талаптары мен ана тілін ардақтау, сөз өнерін дамыту туралы ойлары енген. Сонымен бірге Зейнел Ғабиден бұл еңбегінде қазақ әдебиеті мен шешендік өнерді өркендету ісіне [[Абай]]ды үлгі етіп ұсынады.&lt;ref&gt;“Қазақстан”: Ұлттық энцклопедия/Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы “Қазақ энциклопедиясы” Бас редакциясы, 1998
ISBN 5-89800-123-9&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Қазақ әдебиеті. Энциклопедиялық анықтамалық. — Алматы: «Аруна Ltd.» ЖШС, 2010 жыл.ISBN 9965-26-096-6&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер==
&lt;references/&gt;

{{Суретсіз мақала}}

{{wikify}}

[[Санат:Қазақстан жазушылары]]
[[Санат:1881 жылы туғандар]]
[[Санат:1920 жылы қайтыс болғандар]]


{{stub}}</text>
      <sha1>1segrsxh5uhtk4qthmcrzu1kfftiojr</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Желдіқара (тау, Алматы облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>48072</id>
    <revision>
      <id>3064942</id>
      <parentid>3047515</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:43:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Сарыөзек (Алматы облысы) → Сарыөзек (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2419" xml:space="preserve">{{Тау
 |Түрі                     = Тау 
 |Атауы                =  Желдіқара тауы
  |Шынайы атауы  = 
 |Сурет             =     
  |Сурет ені     = 
  |Сурет атауы                =   
  |lat_dir = |lat_deg =  44|lat_min = 33|lat_sec = 27
  |lon_dir = |lon_deg =  77|lon_min =  57|lon_sec = 33 
  |region                 =  
  |CoordScale             = 
 |Орналасуы            =  {{KAZ}}, [[Алматы облысы]] [[Көксу ауданы]]    
  |Тау жүйесі         =    
 |Пайда болған кезеңі     =  [[Каледон қатпарлығы]] 
 |Аумағы                 =  
  |Ұзындығы                  = 10 
  |Ені                 =  8 
 |Ең биік шыңы      = 
  |Биіктігі                 = 1357
 |Карта                   = 
 |Позициялық карта 1     =  Қазақстан
  |ПозКарта 1 ені     = 
  |crosses180             = 
 |Позициялық карта 2     =  
  |ПозКарта 2 ені     = 
 |Ортаққордағы санаты = 
}} 
{{мағына|Желдіқара}}
'''Желдіқара''' – [[Алматы облысы]] [[Көксу ауданы]] жерінде орналасқан тау. [[Айнабұлақ (Жетісу облысы)|Айнабұлақ]] және [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] стансалары аралығында.

== Жер бедері ==
Тау сілемдері, негізінен, ұсақ шоқылы қыраттар болып келеді. Абсолюттік биіктігі 1357 м. Шығыстан батысқа қарай ұзындығы 10 км-ге созылған, ені 8 км-ге жуық. Батыс және оңтүстік беткейі тік жарқабақты.

== Геологиялық құрылымы ==
[[Каледон қатпарлығы]] жыныстарынан түзілген.

== Өсімдігі ==
Таудың етегі жазық, сайлы-жыралы, шөбі тықыр келген. Мұнда изен, жусан, бетеге, селеу, тобылғы, қараған өседі. Мал жайылымына қолайлы.&lt;ref&gt;&quot;Қазақ Энциклопедиясы&quot;&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Алматы облысы таулары]]</text>
      <sha1>m363s87wrvgc9thgxfv8tt9x2lg78c1</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Заречный ауылдық округі</title>
    <ns>0</ns>
    <id>50407</id>
    <revision>
      <id>3065102</id>
      <parentid>2635426</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T17:32:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1110" xml:space="preserve">* [[Заречный ауылдық округі (Алматы облысы)|Заречный ауылдық округі]] – [[Алматы облысы]] [[Қонаев қалалық әкімдігі]]не қарасты әкімшілік бірлік.
* [[Заречный ауылдық округі (Қарағанды облысы)|Заречный ауылдық округі]] – [[Қарағанды облысы]] [[Нұра ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.
* [[Заречный ауылдық округі (Қостанай облысы)|Заречный ауылдық округі]] – [[Қостанай облысы]] [[Қостанай ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік. 
* [[Заречный ауылдық округі (Солтүстік Қазақстан облысы)|Заречный ауылдық округі]] – [[Солтүстік Қазақстан облысы]] [[Есіл ауданы (Солтүстік Қазақстан облысы)|Есіл ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік. 

{{айрық}}</text>
      <sha1>j95dh58e6oh8tx81lrhzgqlzpw2op9u</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қызылжар ауылдық округі</title>
    <ns>0</ns>
    <id>50509</id>
    <revision>
      <id>3065138</id>
      <parentid>2777614</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:06:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2200" xml:space="preserve">* [[Қызылжар ауылдық округі (Ақмола облысы)|Қызылжар ауылдық округі]] – [[Ақмола облысы]] [[Астрахан ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік. 
* [[Қызылжар ауылдық округі (Қобда ауданы)|Қызылжар ауылдық округі]] – [[Ақтөбе облысы]] [[Қобда ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік. 
* [[Қызылжар ауылдық округі (Мартөк ауданы)|Қызылжар ауылдық округі]] – [[Ақтөбе облысы]] [[Мартөк ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік. 
* [[Қызылжар ауылдық округі (Ырғыз ауданы)|Қызылжар ауылдық округі]] – [[Ақтөбе облысы]] [[Ырғыз ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.
* [[Қызылжар ауылдық округі (Алматы облысы)|Қызылжар ауылдық округі]] – [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік. 
* [[Қызылжар ауылдық округі (Солтүстік Қазақстан облысы)|Қызылжар ауылдық округі]] – [[Солтүстік Қазақстан облысы]] [[Қызылжар ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.  
* [[Қызылжар ауылдық округі (Ертіс ауданы)|Қызылжар ауылдық округі]] – [[Павлодар облысы]] [[Ертіс ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.   
* [[Қызылжар ауылдық округі (Ақсу қалалық әкімдігі)|Қызылжар ауылдық округі]] – Павлодар облысы [[Ақсу қалалық әкімдігі]] аумағындағы бірлік.  
* [[Қызылжар ауылдық округі (Түркістан облысы)|Қызылжар ауылдық округі]] – [[Түркістан облысы]] [[Сарыағаш ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік. 

{{айрық}}</text>
      <sha1>q9qrfjdzkypdghvqahd7szlneb94977</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065140</id>
      <parentid>3065138</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:06:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Қызылжар ауылдық округі (Алматы облысы) → Қызылжар ауылдық округі (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2199" xml:space="preserve">* [[Қызылжар ауылдық округі (Ақмола облысы)|Қызылжар ауылдық округі]] – [[Ақмола облысы]] [[Астрахан ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік. 
* [[Қызылжар ауылдық округі (Қобда ауданы)|Қызылжар ауылдық округі]] – [[Ақтөбе облысы]] [[Қобда ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік. 
* [[Қызылжар ауылдық округі (Мартөк ауданы)|Қызылжар ауылдық округі]] – [[Ақтөбе облысы]] [[Мартөк ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік. 
* [[Қызылжар ауылдық округі (Ырғыз ауданы)|Қызылжар ауылдық округі]] – [[Ақтөбе облысы]] [[Ырғыз ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.
* [[Қызылжар ауылдық округі (Жетісу облысы)|Қызылжар ауылдық округі]] – [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік. 
* [[Қызылжар ауылдық округі (Солтүстік Қазақстан облысы)|Қызылжар ауылдық округі]] – [[Солтүстік Қазақстан облысы]] [[Қызылжар ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.  
* [[Қызылжар ауылдық округі (Ертіс ауданы)|Қызылжар ауылдық округі]] – [[Павлодар облысы]] [[Ертіс ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.   
* [[Қызылжар ауылдық округі (Ақсу қалалық әкімдігі)|Қызылжар ауылдық округі]] – Павлодар облысы [[Ақсу қалалық әкімдігі]] аумағындағы бірлік.  
* [[Қызылжар ауылдық округі (Түркістан облысы)|Қызылжар ауылдық округі]] – [[Түркістан облысы]] [[Сарыағаш ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

{{айрық}}</text>
      <sha1>kjsb7i3vm0vfk3lq0aokffdthamy8nx</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Басши</title>
    <ns>0</ns>
    <id>51762</id>
    <revision>
      <id>3064754</id>
      <parentid>2736239</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:45:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4037" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Басши
|әкімшілік күйі          = Ауылдық округ орталығы  
|сурет               =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
   |lat_deg =44|lat_min =09|lat_sec = 35
   |lon_deg =78|lon_min = 45|lon_sec =17
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Басши ауылдық округі{{!}}Басши
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |шоғырлануы             = 
  |тұрғыны                =1831
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
'''Басши''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл, [[Басши ауылдық округі]] орталығы. 

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы — [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 85 км-дей жерде, Түлкілі өзенінің жағалауында, [[Жетісу Алатауы|Жетісу (Жоңғар) Алатауы]]ның батыс сілемдерінің бірі [[Алтынемел жотасы]]ның оңтүстігінде, боз және қызылқоңыр топырақты қуаң агроклиматтық белдемде орналасқан. Өңірінде бұта аралас селеу, көде, жусан, боз шөптесін өсімдіктер өседі.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 1726 адам (871 ер адам және 855 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 1831 адамды (945 ер адам және 886 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

Бұрынғы Басши қой кеңшары негізінде шаруа қожалықтары ұйымдастырылған. Ауыл маңынан Сарыөзек — [[Жаркент]] автомобиль жолы өтеді. 

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>2yh9uhmjbtde3pcfva83if4patdvvar</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064943</id>
      <parentid>3064754</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:43:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: Сарыөзек (Алматы облысы) → Сарыөзек (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4035" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Басши
|әкімшілік күйі          = Ауылдық округ орталығы  
|сурет               =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
   |lat_deg =44|lat_min =09|lat_sec = 35
   |lon_deg =78|lon_min = 45|lon_sec =17
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Басши ауылдық округі{{!}}Басши
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |шоғырлануы             = 
  |тұрғыны                =1831
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
'''Басши''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл, [[Басши ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы — [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 85 км-дей жерде, Түлкілі өзенінің жағалауында, [[Жетісу Алатауы|Жетісу (Жоңғар) Алатауы]]ның батыс сілемдерінің бірі [[Алтынемел жотасы]]ның оңтүстігінде, боз және қызылқоңыр топырақты қуаң агроклиматтық белдемде орналасқан. Өңірінде бұта аралас селеу, көде, жусан, боз шөптесін өсімдіктер өседі.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 1726 адам (871 ер адам және 855 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 1831 адамды (945 ер адам және 886 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

Бұрынғы Басши қой кеңшары негізінде шаруа қожалықтары ұйымдастырылған. Ауыл маңынан Сарыөзек — [[Жаркент]] автомобиль жолы өтеді.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>ljol9xbszwfbpuq14jajbhunbrw4kme</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Сарыбұлақ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>51823</id>
    <revision>
      <id>3064924</id>
      <parentid>3059370</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:39:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3032" xml:space="preserve">'''Елді мекендер:'''
* [[Сарыбұлақ (Ақмола облысы)|Сарыбұлақ]] – [[Ақмола облысы]] [[Бурабай ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Сарыбұлақ (Әйтеке би ауданы)|Сарыбұлақ]] – [[Ақтөбе облысы]] [[Әйтеке би ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Сарыбұлақ (Қарғалы ауданы)|Сарыбұлақ]] – [[Ақтөбе облысы]] [[Қарғалы ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Сарыбұлақ (Қобда ауданы)|Сарыбұлақ]] – [[Ақтөбе облысы]] [[Қобда ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Сарыбұлақ (Еңбекшіқазақ ауданы)|Сарыбұлақ]] – [[Алматы облысы]] [[Еңбекшіқазақ ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Сарыбұлақ (Қапшағай қалалық әкімдігі)|Сарыбұлақ]] – [[Алматы облысы]] [[Қонаев қалалық әкімдігі]]не қарасты ауыл.
* [[Сарыбұлақ (Жамбыл облысы)|Сарыбұлақ]] – [[Жамбыл облысы]] [[Қордай ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Сарыбұлақ (Кербұлақ ауданы)|Сарыбұлақ]] – [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Сарыбұлақ (Қаратал ауданы)|Сарыбұлақ]] – [[Жетісу облысы]] [[Қаратал ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Сарыбұлақ (Шет ауданы)|Сарыбұлақ]] – [[Қарағанды облысы]] [[Шет ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Сарыбұлақ (Қызылорда облысы)|Сарыбұлақ]] – [[Қызылорда облысы]] [[Қазалы ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Сарыбұлақ (Түркістан облысы)|Сарыбұлақ]] – [[Түркістан облысы]] [[Бәйдібек ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Сарыбұлақ (Айыртау ауданы)|Сарыбұлақ]] – [[Солтүстік Қазақстан облысы]] [[Айыртау ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Сарыбұлақ (Ғабит Мүсірепов ауданы)|Сарыбұлақ]] – [[Солтүстік Қазақстан облысы]] [[Ғабит Мүсірепов ауданы]]ндағы ауыл.

'''Өзендер:'''

* [[Сарыбұлақ (өзен, Лепсі алабы)]] – [[Лепсі (өзен)|Лепсі]] алабындағы өзен.  
* [[Сарыбұлақ (өзен, Шу алабы)]] – [[Шу (өзен)|Шу]] алабындағы өзен.    
* [[Сарыбұлақ (өзен, Нұра алабы)]] – [[Нұра]] алабындағы өзен.    
* [[Сарыбұлақ (өзен, Жамбыл облысы)]] – [[Айтау]] тауындағы өзен.    
 
'''Басқа мағыналар:'''

* [[Сарыбұлақ көшесі (Астана)]]

{{айрық}}</text>
      <sha1>ohzhi127yik5vf1ft44hodqiqersq8m</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065094</id>
      <parentid>3064924</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T17:27:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Сарыбұлақ (Қапшағай қалалық әкімдігі) → Сарыбұлақ (Қонаев қалалық әкімдігі) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3028" xml:space="preserve">'''Елді мекендер:'''
* [[Сарыбұлақ (Ақмола облысы)|Сарыбұлақ]] – [[Ақмола облысы]] [[Бурабай ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Сарыбұлақ (Әйтеке би ауданы)|Сарыбұлақ]] – [[Ақтөбе облысы]] [[Әйтеке би ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Сарыбұлақ (Қарғалы ауданы)|Сарыбұлақ]] – [[Ақтөбе облысы]] [[Қарғалы ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Сарыбұлақ (Қобда ауданы)|Сарыбұлақ]] – [[Ақтөбе облысы]] [[Қобда ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Сарыбұлақ (Еңбекшіқазақ ауданы)|Сарыбұлақ]] – [[Алматы облысы]] [[Еңбекшіқазақ ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Сарыбұлақ (Қонаев қалалық әкімдігі)|Сарыбұлақ]] – [[Алматы облысы]] [[Қонаев қалалық әкімдігі]]не қарасты ауыл.
* [[Сарыбұлақ (Жамбыл облысы)|Сарыбұлақ]] – [[Жамбыл облысы]] [[Қордай ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Сарыбұлақ (Кербұлақ ауданы)|Сарыбұлақ]] – [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Сарыбұлақ (Қаратал ауданы)|Сарыбұлақ]] – [[Жетісу облысы]] [[Қаратал ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Сарыбұлақ (Шет ауданы)|Сарыбұлақ]] – [[Қарағанды облысы]] [[Шет ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Сарыбұлақ (Қызылорда облысы)|Сарыбұлақ]] – [[Қызылорда облысы]] [[Қазалы ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Сарыбұлақ (Түркістан облысы)|Сарыбұлақ]] – [[Түркістан облысы]] [[Бәйдібек ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Сарыбұлақ (Айыртау ауданы)|Сарыбұлақ]] – [[Солтүстік Қазақстан облысы]] [[Айыртау ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Сарыбұлақ (Ғабит Мүсірепов ауданы)|Сарыбұлақ]] – [[Солтүстік Қазақстан облысы]] [[Ғабит Мүсірепов ауданы]]ндағы ауыл.

'''Өзендер:'''

* [[Сарыбұлақ (өзен, Лепсі алабы)]] – [[Лепсі (өзен)|Лепсі]] алабындағы өзен.  
* [[Сарыбұлақ (өзен, Шу алабы)]] – [[Шу (өзен)|Шу]] алабындағы өзен.    
* [[Сарыбұлақ (өзен, Нұра алабы)]] – [[Нұра]] алабындағы өзен.    
* [[Сарыбұлақ (өзен, Жамбыл облысы)]] – [[Айтау]] тауындағы өзен.    
 
'''Басқа мағыналар:'''

* [[Сарыбұлақ көшесі (Астана)]]

{{айрық}}</text>
      <sha1>jefbjl3jft20lvg1nsl407vqkag1970</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Сарыөзек — Қорғас халықаралық автомобиль жолы</title>
    <ns>0</ns>
    <id>51830</id>
    <revision>
      <id>3064944</id>
      <parentid>2309137</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:43:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Сарыөзек (Алматы облысы) → Сарыөзек (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2353" xml:space="preserve">'''“Сарыөзек — Қорғас” халықаралық автомобиль жолы''' — “[[Ташкент]] — [[Алматы]] — [[Қорғас]]” халықаралық автомобиль жолының бір бөлігі. [[Алматы облысы]]ның оңт.-шығысында орналасқан [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]], [[Жаркент]] арқылы өтіп, [[Қорғас кенті]]не дейін созылып жатыр. Бұл жол, сондай-ақ ТМД-ның “[[Батыс — Шығыс]]” бағытындағы “[[Словакия шекарасы]] — [[Ужгород]] — [[Львов]] — [[Тернополь]] — [[Хмельницкий]] — [[Винница]] — [[Умань]] — [[Кировград]] — [[Днепропетровск]] — [[Донецк]] — [[Дондағы Ростов]] — [[Минеральные Воды]] — [[Махачкала]] — [[Баку]] — [[Түркменбаши]] — [[Ашхабад]] — [[Мары]] — [[Чарджоу]] — [[Самарқанд]] — [[Джизақ]] — [[Ташкент]] — [[Шымкент]] — [[Тараз]] — [[Бішкек]] — [[Алматы]] — [[Қорғас]] — [[Қытай шекарасы]]” континентаралық автожолының құрамдас бөлігі болып табылады. “Сарыөзек — Қорғас” х. а. ж. туралы алғашқы деректер тех. әдебиетте 1930 ж. келтірілген. [[Ұлы Жібек жолы]]ның бір тармағымен өтетіндіктен, оның халықар. сауда мен тасымал үшін маңызы зор болған. Алғашқы күрделі құрылыс-жөндеу жұмыстары 1934 ж. жүргізілді. Қазір “Сарыөзек — Қорғас” х. а. ж-ның ұзындығы 246 км, 3-тех. санатта, жол жолағының саны — 2. Жолдың 35 — 40%-ы қозғалыс талаптарына сай емес.&lt;ref&gt;Қазақ Энциклопедиясы, 7 том&lt;/ref&gt;

==Пайдаланылған cілтемелер==
&lt;references/&gt;

{{wikify}}
{{Суретсіз мақала}}

[[Санат:Автожолдар]]


{{Stub}}</text>
      <sha1>gmar0jgatkbxktdyfnryfkqkj9ukwux</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Сарытоғай (Атырау облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>51910</id>
    <revision>
      <id>3064886</id>
      <parentid>3062885</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:10:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <comment>/* Халқы */Халық санын нақтыладым</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9778" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Сарытоғай
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =    
   |lat_deg =47 |lat_min =43|lat_sec = 27
   |lon_deg =51|lon_min = 35|lon_sec =04
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  =Атырау облысы
|кестедегі облыс         =Атырау облысы{{!}}Атырау
|ауданы                  = Махамбет ауданы
|кестедегі аудан         = Махамбет ауданы{{!}}Махамбет
|мекен түрі              = ауылдық округ
|мекені                  = Махамбет ауылдық округі (Атырау облысы){{!}}Махамбет
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         = 1932
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                = {{өсім}} 1752
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = сарытоғайлық, сарытоғайлықтар
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Сарытоғай}}
'''Сарытоғай''' — [[Атырау облысы]], [[Махамбет ауданы]] құрамындағы ауыл, бұрынғы [[Сарытоғай ауылдық округі (Атырау облысы)|Сарытоғай ауылдық округінің]] орталығы.

== Географиясы ==
Аудан орталығы – [[Махамбет (Атырау облысы)|Махамбет]] ауылынан солтүстікке қарай 5 км-дей жерде, [[Жайық]] өзенінің оң жақ жағалауында орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы ауылда халық саны 1707 адам (848 ер адам және 859 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ғы санақ бойынша ауылда 1752 адам тұрды&lt;ref&gt;[stat.gov.kz/getImg?id=WC16200032719 - 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;.

== Тарихы ==
Өткен ғасырдың басында алма бағының орнындағы жер үйлерде Әбдірахман, Жеміс, Оразалы, Нұрха, Иманғазы ағалар аз ғана шаруашылығымен тұрып, арпа, тары еккен мекенге халық 1932- 36 жылдан бастап қоныстана бастаған. Қосалқы шаруашылық негізінен егін, бау-бақша өсірумен айналысқан. Алғашқы шаруашылық құрылған жылдары 30 шамалы үй, 150-дей тұрғын болған. Қосалқы шаруашылық алғашқы егінін Ақшоландағы «Бекқали» талында егіп, кейіннен Сарытоғайға көшіп, осы жерге жайғасты.

1941 жылдары «Ембімұнайгаз» кәсіпорнының жұмысшыларын жеміс-жидек, көкөніспен, етпен қамтамасыз ету мақсатында осы жерден шаруашылық ашқан. «№1 қосалқы шаруашылық» деп аталып, ол жерде алма бағын сала бастаған. Сонымен қоса картоп, қырыққабат, қияр, қызанақ секілді көкөністерді де салған. Кейін шошқа, жылқы, түйе ұстады. Шаруашылықтың адам саны [[Ұлы Отан соғысы]] аяқталғаннан кейін жер аударылып келген орыс, поляк, неміс, болгар, венгр, түрік, шешен, қырым татарларымен толықты. Алдымен ауылдың орталығындағы жер терең етіп қазылып, соған барак салынған. Әрбір үйге жер бөлініп беріліп, олар шаруашылығын жүргізді. Халықтың әл-ауқатын көтеру үшін ауылдан мәдениет үйі, наубайхана, типтік монша, медпункт ашылды.

Шаруашылықтың экономикасын, тұрғындардың әлеуметтік жағдайын жақсартуда 1957-1971 жылдары басшы болған, кезінде [[Гурьев]], [[Форт-Шевченко]] қалалық, [[Махамбет ауданы|Махамбет аудандық]] партия комитеттері хатшысы, [[Индер ауданы|Есбол аудандық]] кеңесі атқару комитеті төрағасы қызметтерін атқарған Кенжеғали Досжановтың еңбегі ерекше. Тәртіп қатаң сақталып, еңбек мәдениеті көтерілді. Ауылдағы үйлердің 40 пайызы сол кезде салынды. Тұрғындар ардагер ағаның еңбегін ұмытпай, ауылдың бір көшесіне есімін берді.

1955 жылы өкпе аурулар ауруханасы салынып, оны білікті дәрігер Жолдас Сиджанов басқарды. 1956 жылы типтік жобада мәдениет үйі, 1958 жылы орта мектеп үйі, интернат ғимараты пайдалануға берілді. Орта мектеп алғашында Жаманқала орта мектебінің бастауыш сыныптар филиалы ретінде ашылды. Сарытоғай ауылдық кеңесі 1967 жылы ашылып, жұмыс істей бастады.

1971 жылы қосалқы шаруашылық «Орал» кеңшары болып қайта құрылды. 1997 жылы кеңшар жауапкершілігі шектеулі кәсіпорын болып құрылып, Ахмат Берғалиев, Жанар Кенжахметовтер басшылық жасады. Сарытоғай 1994 жылы ауылдық округ болып құрылды. 2001 жылы ауылға табиғи газ келсе, 2006 жылы таза су қондырғысы іске қосылды. Ал 2013 жылдан бастап 5 шақырым қашықтықта орналасқан [[Махамбет ауданы]] орталығының құрамына енгізілген. Қазір елді мекенді ауыл адамдары «Ескі Сарытоғай», «Орталық», «Жаңа ауыл» («Пятигорск») және «Қазақ ауылы» деп шағын 4 бөлікке бөледі. Бүгінде мұнда 368 түтін бар. Ауылда мектеп, мәдениеті үйі, кітапхана, бөбекжай, дәрігерлік емхана, 4 азық-түлік дүкені, «Арай» демалыс лагері, ресми тіркелген 31 шаруа қожалықтың 19-ы жұмыс жасайды. «Арай» лагері күрделі жөндеуден өтіп, былтыр толықтай пайдалануға берілді.&lt;ref&gt;[https://zh-shugylasy.kz/zhanalyqtar/audan-tynysy/bul-zherdin-aty-sarytogaj-eken-ezhelden.html Бұл жердің аты Сарытоғай екен ежелден...]&lt;/ref&gt;

== Ауыл көшелері ==
[[Исатай Тайманов]], [[Махамбет Өтемісұлы]], [[Абай Құнанбаев]], [[Тоқтар Әубәкіров]], [[Мәншүк Мәметова]], [[Әлия Молдағұлова]], [[Ыбырай Алтынсарин]], Қарабай Қалыбеков, Кенжеғали Досжанов, Жолдас Жаскеленов, [[Тәуке хан]], [[Қабанбай батыр]], Дмитрий Стамов атындағы көшелер, [[Бурабай]], [[Елорда]], Жастар, [[Медеу]] көшелері.

== Мәдени-әлеуметтік мекемелері ==
* Қ.Қалыбеков атындағы орта мектеп
* «Балбөбек» бөбекжай-бақшасы
* «Сарытоғай» ауылдық мәдениет үйі

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
{{kz-geo-stub}}
{{Махамбет ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Махамбет ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>o557wur57iuk1cktommdwcccrv8a85p</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Сарыбастау</title>
    <ns>0</ns>
    <id>51916</id>
    <revision>
      <id>3064914</id>
      <parentid>2935672</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:35:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="945" xml:space="preserve">'''Елді мекендер:'''

* [[Сарыбастау (Жамбыл ауданы)|Сарыбастау]] – [[Алматы облысы]] [[Жамбыл ауданы (Алматы облысы)|Жамбыл ауданы]]ндағы ауыл. 
* [[Сарыбастау (Райымбек ауданы)|Сарыбастау]] – [[Алматы облысы]] [[Райымбек ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Сарыбастау (Жамбыл облысы)|Сарыбастау]] – [[Жамбыл облысы]] [[Қордай ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Сарыбастау (Кербұлақ ауданы)|Сарыбастау]] – [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл.

'''Тау:'''
* [[Сарыбастау (тау)|Сарыбастау]] – [[Быжы (өзен)|Быжы]] жəне Мұқыр өзендерінің аралығындағы тау.

{{айрық}}</text>
      <sha1>0p9pl8ptwmi9yo5ssmr07i4q3hvgtlq</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064917</id>
      <parentid>3064914</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:36:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Сарыбастау (Кербұлақ ауданы) → Сарыбастау (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="941" xml:space="preserve">'''Елді мекендер:'''

* [[Сарыбастау (Жамбыл ауданы)|Сарыбастау]] – [[Алматы облысы]] [[Жамбыл ауданы (Алматы облысы)|Жамбыл ауданы]]ндағы ауыл. 
* [[Сарыбастау (Райымбек ауданы)|Сарыбастау]] – [[Алматы облысы]] [[Райымбек ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Сарыбастау (Жамбыл облысы)|Сарыбастау]] – [[Жамбыл облысы]] [[Қордай ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Сарыбастау (Жетісу облысы)|Сарыбастау]] – [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл.

'''Тау:'''
* [[Сарыбастау (тау)|Сарыбастау]] – [[Быжы (өзен)|Быжы]] жəне Мұқыр өзендерінің аралығындағы тау.

{{айрық}}</text>
      <sha1>7gqsqccusa604y3zjnp33a14dha1khr</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қоянкөз</title>
    <ns>0</ns>
    <id>52661</id>
    <revision>
      <id>3064876</id>
      <parentid>3040059</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T15:56:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3866" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Қоянкөз
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
   |lat_deg =44 |lat_min = 12|lat_sec = 30
   |lon_deg =78|lon_min = 10|lon_sec =36 
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Шанханай ауылдық округі{{!}}Шанханай
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =   
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                = 1239
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}

'''Қоянкөз''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Шанханай ауылдық округі]] құрамындағы ауыл. 

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы – [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] ауылына оңтүстік-шығысқа қарай 21 км-дей, округ орталығы – [[Шанханай]] ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 5 км-дей жерде, Дегерес және [[Матай жотасы|Матай]] тауларының солтүстік баурайында.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 1446 адам (711 ер адам және 735 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 1239 адамды (604 ер адам және 635 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
Ауыл [[1951 жыл|1951]]-[[1997 жыл|1997]] жылдары қой өсіретін Амангелді атындағы ұжымшардың орталығы болып келді. Оның негізінде [[1997 жыл]]дан Қоянкөзде 30-дан аса шаруа қожалығы ұйымдасқан.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}} 

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>2hyf8eaumru5h49gcsm14y44kysd74m</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064945</id>
      <parentid>3064876</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:43:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: Сарыөзек (Алматы облысы) → Сарыөзек (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3864" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Қоянкөз
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
   |lat_deg =44 |lat_min = 12|lat_sec = 30
   |lon_deg =78|lon_min = 10|lon_sec =36 
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Шанханай ауылдық округі{{!}}Шанханай
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =   
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                = 1239
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}

'''Қоянкөз''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Шанханай ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы – [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылына оңтүстік-шығысқа қарай 21 км-дей, округ орталығы – [[Шанханай]] ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 5 км-дей жерде, Дегерес және [[Матай жотасы|Матай]] тауларының солтүстік баурайында.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 1446 адам (711 ер адам және 735 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 1239 адамды (604 ер адам және 635 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
Ауыл [[1951 жыл|1951]]-[[1997 жыл|1997]] жылдары қой өсіретін Амангелді атындағы ұжымшардың орталығы болып келді. Оның негізінде [[1997 жыл]]дан Қоянкөзде 30-дан аса шаруа қожалығы ұйымдасқан.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>qftrs6gw4ursc1esz67a7jdwaswc08n</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Шалбар</title>
    <ns>0</ns>
    <id>52817</id>
    <revision>
      <id>3065263</id>
      <parentid>2995910</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T07:28:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Nurbekovanurly</username>
        <id>121316</id>
      </contributor>
      <comment>/* Тарихы */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9699" xml:space="preserve">[[Сурет:Trousers.jpg|thumb|right|150px|Шалбар]]
'''Шалбар''' — жүріп-тұруға ыңғайлы пішімделеді де, тізеден төмен жері тар, бел тұсы қапсырылған, балағы кең, ышқыры бітеу етіп тігілетін сырт киім. Ғалымдардың көпшілігі оны кем дегенде ерте темір дәуірінде мал шаруашылығымен және аңшылықпен айналысқан көшпелі тайпалар ойлап тапқан деп есептейді. Дәстүрлі қазақ қоғамында шалбар қалтасыз әрі кең етіп тігілген. Ол тұрмысқа (мініске, малдас құрып отыруға, тағы басқа) қолайлы болу үшін жасалынған. Балағы кейде етік қонышына салынатындай тар немесе сыртқа шығарылатындай кең болады. Көшпелі тұрмысқа ыңғайластырылған Шалбардың бауы ышқырға өткізіледі. Оның атқа мініп-түсуге кедергі келтірмеуі үшін ешқандай түймесі, ілмешегі жоқ, белдік орнына бау пайдаланылды. Ілкіде қазақ қоғамы Шалбарды жаздық және қыстық деп екіге бөледі. Алғашқысына матадан тігілген [[сырма шалбар]] мен [[жарғақ шалбар]] жатады. Түгі қырылып иленген мал терісін қына, тал қабығы, жосамен бояп, алды мен балақ жағын түрлі жібек жіптермен айшықталған жарғақ шалбарды байлар, жас жігіттер сәндікке киген. Қой терісін өңдеп илеген, жүн бетін ішіне қаратып, кең етіп тігілген [[тері шалбар]]лар да болған. Жарғақ пен тері шалбардың ышқырбауына жіңішкелеп тілінген қайыс бау тағылды, қажет жағдайда балағына да [[балақбау]] тағылған. Егер балағы етік сыртына кететін кеңдеу болса, оны зермен көмкерді, сырып кестеледі. Матадан ([[барқыт]], ұлпа, пүліш, шұға, [[шибарқыт]], тағы басқа) да шалбар көптеп тігілген. Жылы болуы үшін қой, түйе жүні, мақта қосылған шалбарды сырма деп атады. [[Қазақ]] шеберлері шалбарды неше түрлі жібек жіптермен өрнектеп кестеледі, балақ аузын жұрындап, әдіптеп, түсті матамен балақтаған, сондай-ақ терісі бағалы аң терілерімен жұрындаған. Қарт адамдар көбіне балағы жырық кең шалбар киіп жүрген. Шалбар қазақ халқының ертеден келе жатқан ұлттық киімдерінің бірі.&lt;ref&gt;«Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы|Қазақ энциклопедиясы»]] Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, IX том 18 бөлім&lt;/ref&gt;

== Түрлері ==
Шалбарлар төмендегідей түрлерге бөлінеді:
* Классикалық шалбар – мұқият салынған қыры бар түзу ұзын шалбар. Онсыз іскерлік костюмді елестету мүмкін емес;
* Сыбызғы шалбарлар – дене пішінін қайталайтын ұзын, тар шалбарлар. Әйелдер және ерлер киімінің соңғы сән үлгілерінде сыбызғы шалбарлар қайтадан үздік орынға ие бола бастады;
* Күліш шалбар – балақ жағы кеңейтілген ұзын шалбар. Бұл шалбардың екі түрі бар: тізеден бастап күліш және саннан бастап күліш. Шалбардың бұл түрін ХХ ғасырдың 70 - жылдары әйелдер мен ерлер киген. Қазір олар тек әйелдердің сәнді киім коллекцияларында;
* Джинса – саржалық өрімі бар тығыз мақта матадан тігілген шалбар;
* Капри – ұзындығы балтырдың ортасына дейін келетін тар шалбар. Оның авторы – дизайнер Соня де Леннарт. Ал аты алғаш рет көпшілікке көрсетілген Капри аралына байланысты;
* Бриджи - Бұл шалбардың ұзындығы көбіне тізеге дейін жетеді, алайда кейде одан аздап төменірек те болады. Шалбардың төменгі жақ жиегінде резеңке немесе манжет болуы мүмкін. Бриджидің мықын тұсы тар немесе керісінше кең болады.

==Тарихы==
[[Сурет:Scythian Kul Oba Crimea.jpg|thumb|right|200px|Шалбар киген [[скифтер|скиф]]]]
Нақты деректер бойынша шалбар ең алғаш [[Палеолит|жоғары палеолит]] кезеңінде киіле бастаған.&lt;ref&gt;{{cite book |first=Sarah M. |last=Nelson |title=Gender in archaeology: analyzing power and prestige |volume=9 |series=Gender and Archaeology |publisher=Rowman Altamira |location= |year=2004 |isbn=978-0-7591-0496-9 |page=85 }}&lt;/ref&gt; Ең ежелгі шалбар [[Шыңжаң Ұйғыр автономиялық ауданы|Шығыс Түркістанның]] [[Тұрпан]]дағы Ианхай зиратынан табылған болатын. [[Тарым ойпаты]]нан табылған бұл дерек бойынша, шалбарды ең алғаш [[Орталық Азия]] [[Көшпенділер|көшпенді]] [[түркілер]]і шамамен б.з.д 13-10 ғасырларда жүннен тоқылған, ұзын балақты, кең ашалы, атқа мінуге арналған шалбар киген екен.&lt;ref name=&quot;sciencedirect1&quot;&gt;{{cite journal |last1=Beck |first1=Ulrike |last2=Wagner |first2=Mayke |last3=Li |first3=Xiao |last4=Durkin-Meisterernst |first4=Desmond |last5=Tarasov |first5=Pavel E. |title=The invention of trousers and its likely affiliation with horseback riding and mobility: A case study of late 2nd millennium BC finds from Turfan in eastern Central Asia |journal=Quaternary International |volume=348 |pages=224–235 |date=22 May 2014 |doi=10.1016/j.quaint.2014.04.056 |url= |bibcode=2014QuInt.348..224B }}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;sciencenews1&quot;&gt;{{cite journal |url=https://www.sciencenews.org/article/first-pants-worn-horse-riders-3000-years-ago |title=First pants worn by horse riders 3,000 years ago |journal=Quaternary International |volume=348 |pages=224–235 |doi=10.1016/j.quaint.2014.04.056 |publisher=Science News |accessdate=6 December 2015|year=2014 |last1=Beck |first1=Ulrike |last2=Wagner |first2=Mayke |last3=Li |first3=Xiao |last4=Durkin-Meisterernst |first4=Desmond |last5=Tarasov |first5=Pavel E. }}&lt;/ref&gt;
Бұл киімнің ең көне табылуы Турфан оазисіне (солтүстік-батыс Қытай) жақын орналасқан Янхай қорымының (42°48′-42°49′ солтүстік, 89°39′-89°40′E) қазбалары кезінде табылған. . Жүннен тоқылған шалбар екі қабірден табылған, шамамен 3000 жыл (радиокөміртекті анықтау: б.з.б. 13-10 ғасырлар аралығы). Шалбардың пайда болуы жылқыларды мінуге пайдаланудың басталуымен байланысты деп болжанады (жалаң аяқпен жүру ыңғайсыз).

Ежелгі гректер мен ежелгі римдіктер, әдетте, шалбар кимеген (ежелгі гректер химация киген, ал римдіктер тога киген). Олар шалбарды варвардың белгісі ретінде қабылдады, парсылар шалбар киді.

Көптеген ғасырлар бойы еуропалық университеттерде оқулық ретінде қызмет еткен «Схоластикалық тарих» (1173) еңбегінде Питер Коместор шалбардың өнертабысын Вавилон патшайымы Семирамидаға жатқызады; бұл пікірді 12-13 ғасырлардағы Батыс Еуропаның басқа жазушылары да айтады (Родриго Ксименес де Рада, Пармалық Салимбене, Туйский Лука және т.б.).

== Сілтемелер ==
* [[Көйлек]]
* [[Галстук]]
* [[Дамбал]]

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{wikify}}

[[Санат:Киім]]

{{stub}}</text>
      <sha1>aw9jahtpngo2p4flcjb1sbbj3iqahm4</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Шаған (Қоғалы ауылдық округі)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>53682</id>
    <revision>
      <id>3064946</id>
      <parentid>2738515</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:43:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: Сарыөзек (Алматы облысы) → Сарыөзек (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3957" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Шаған
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =44 |lat_min = 26|lat_sec = 19
   |lon_deg =78|lon_min = 34|lon_sec =05  
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Алматы облысы 
|кестедегі облыс         = Алматы облысы{{!}}Алматы 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Қоғалы ауылдық округі (Алматы облысы){{!}}Қоғалы
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =''Холмогоровка''
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                = 1015
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Шаған}}
'''Шаған''' — [[Алматы облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Қоғалы ауылдық округі (Алматы облысы)|Қоғалы ауылдық округі]]нің құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылынан шығысқа қарай 66 км-дей жерде, [[Алтынемел жотасы]] мен Шаған тауының аралығында, [[Быжы (өзен)|Быжы]] өзеннің бастауына таман орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 1456 адам (726 ер адам және 730 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 1015 адамды (506 ер адам және 509 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;
 
== Тарихы ==
[[1996 жыл]]ға дейін “Холмогоровка” деп аталған. [[1964 жыл|1964]]-[[1997 жыл|1997]] жылдары кеңшар орталығы болды. Оның негізінде Шағанда шаруа қожалықтары құрылды.&lt;ref&gt;[[Қазақ энциклопедиясы]], 9 том 18 бөлім&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>in06076epg4c73l5mx7trqhrs420si2</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065046</id>
      <parentid>3064946</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T17:03:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3957" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Шаған
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =44 |lat_min = 26|lat_sec = 19
   |lon_deg =78|lon_min = 34|lon_sec =05  
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Қоғалы ауылдық округі (Алматы облысы){{!}}Қоғалы
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =''Холмогоровка''
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                = 1015
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Шаған}}
'''Шаған''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Қоғалы ауылдық округі (Алматы облысы)|Қоғалы ауылдық округі]]нің құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылынан шығысқа қарай 66 км-дей жерде, [[Алтынемел жотасы]] мен Шаған тауының аралығында, [[Быжы (өзен)|Быжы]] өзеннің бастауына таман орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 1456 адам (726 ер адам және 730 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 1015 адамды (506 ер адам және 509 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;
 
== Тарихы ==
[[1996 жыл]]ға дейін “Холмогоровка” деп аталған. [[1964 жыл|1964]]-[[1997 жыл|1997]] жылдары кеңшар орталығы болды. Оның негізінде Шағанда шаруа қожалықтары құрылды.&lt;ref&gt;[[Қазақ энциклопедиясы]], 9 том 18 бөлім&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>minjmy4zt27k5vp2kdq348zg8lg9cbd</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065128</id>
      <parentid>3065046</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:04:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Қоғалы ауылдық округі (Алматы облысы) → Қоғалы ауылдық округі (Жетісу облысы) (2) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3957" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Шаған
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =44 |lat_min = 26|lat_sec = 19
   |lon_deg =78|lon_min = 34|lon_sec =05  
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Қоғалы ауылдық округі (Жетісу облысы){{!}}Қоғалы
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =''Холмогоровка''
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                = 1015
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Шаған}}
'''Шаған''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Қоғалы ауылдық округі (Жетісу облысы)|Қоғалы ауылдық округі]]нің құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылынан шығысқа қарай 66 км-дей жерде, [[Алтынемел жотасы]] мен Шаған тауының аралығында, [[Быжы (өзен)|Быжы]] өзеннің бастауына таман орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 1456 адам (726 ер адам және 730 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 1015 адамды (506 ер адам және 509 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;
 
== Тарихы ==
[[1996 жыл]]ға дейін “Холмогоровка” деп аталған. [[1964 жыл|1964]]-[[1997 жыл|1997]] жылдары кеңшар орталығы болды. Оның негізінде Шағанда шаруа қожалықтары құрылды.&lt;ref&gt;[[Қазақ энциклопедиясы]], 9 том 18 бөлім&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>gr73cbs7welcwu2rgmq52bgqfne8os9</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Көксай (Алматы облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>54180</id>
    <revision>
      <id>3064811</id>
      <parentid>2746109</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T15:19:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Kasymov [[Көксай (Қарасай ауданы)]] бетін [[Көксай (Алматы облысы)]] бетіне жылжытты (айдатқыш қалдырмады)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4628" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Көксай
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             =  
|ту ені                  =  
   |lat_deg =43 |lat_min = 15|lat_sec =27
   |lon_deg =76|lon_min = 46|lon_sec =29 
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Алматы облысы
|кестедегі облыс         = Алматы облысы{{!}}Алматы
|ауданы                  = Қарасай
|кестедегі аудан         = Қарасай ауданы{{!}}Қарасай
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Іргелі ауылдық округі{{!}}Іргелі
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         = 1935     
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =''Путь Ильича''
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                = 7769
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Көксай}}
'''Көксай''' — [[Алматы облысы]] [[Қарасай ауданы]], [[Іргелі ауылдық округі]] құрамындағы ауыл. 

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы – [[Қаскелең]] қаласынан солтүстік-шығысқа қарай 13 км-дей жерде, [[Ақсай (өзен, Алматы облысы)|Ақсай]] өзені жағалауындағы бетеге, көде, т.б. астық тұқымдас шөптер өскен қоңыр, ақшыл қоңыр топырақты тау етегінің құрғақ даласында орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 4835 адам (2389 ер адам және 2446 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 7769 адамды (3841 ер адам және 3928 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
[[1998 жыл|1998]] жылға дейін “Путь Ильича” ауылы деп аталып келген. Іргесі [[1935 жыл|1935]] жылы Егіншілік ғылыми-зерттеу институтының тәжірибе шаруашылығы ретінде қаланды. Оның негізінде Көксайда өндірістік кооператив, серіктестіктер, акционерлік қоғамдар мен шаруа қожалықтары құрылды. 

== Инфрақұрылымы ==
Ауылда орта, орталау мектептер, кітапхана, мәдениет үйі, клуб, сауда орт., тұрмыстық қызмет көрсететін комбинаты, стадион, аурухана, емхана, отбасылық-дәрігерлік амбулатория, т.б. бар. Тұрғындары көрші елді мекендермен автомобиль жолы арқылы қатынасады. 

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Қарасай ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Қарасай ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>7vxbo6fpk18f2hr8q2uagh55c65ln7b</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Сарыбастау ауылдық округі</title>
    <ns>0</ns>
    <id>54362</id>
    <revision>
      <id>3064901</id>
      <parentid>2737308</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:30:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: Малайсары (Алматы облысы) → Малайсары (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1998" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Сарыбастау ауылдық округі
 |Облысы     = Алматы облысы
 |Ауданы     = [[Кербұлақ ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Сарыбастау (Кербұлақ ауданы)|Сарыбастау]]
 |Енеді      = 6 ауыл
 |Тұрғыны    = 1740
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
'''Сарыбастау ауылдық округі''' — [[Алматы облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Сарыбастау (Кербұлақ ауданы)|Сарыбастау]], [[Арқарлы (Сарыбастау ауылдық округі)|Арқарлы]], [[Малайсары (Жетісу облысы)|Малайсары]] ауылдары және [[Балғалы (ауыл)|Балғалы]], [[Малайсары (станция)|Малайсары]], [[Тары (станция)|Тары]] темір жол бекеттері кіреді. Орталығы – Сарыбастау ауылы.&lt;ref&gt;&quot;Қазақ энциклопедиясы&quot;, X том&lt;/ref&gt;

== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 1740 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>chlz7xvph93sp18swnlyubmj6xepbx5</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064918</id>
      <parentid>3064901</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:36:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: Сарыбастау (Кербұлақ ауданы) → Сарыбастау (Жетісу облысы) (2) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1990" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Сарыбастау ауылдық округі
 |Облысы     = Алматы облысы
 |Ауданы     = [[Кербұлақ ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Сарыбастау (Жетісу облысы)|Сарыбастау]]
 |Енеді      = 6 ауыл
 |Тұрғыны    = 1740
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
'''Сарыбастау ауылдық округі''' — [[Алматы облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Сарыбастау (Жетісу облысы)|Сарыбастау]], [[Арқарлы (Сарыбастау ауылдық округі)|Арқарлы]], [[Малайсары (Жетісу облысы)|Малайсары]] ауылдары және [[Балғалы (ауыл)|Балғалы]], [[Малайсары (станция)|Малайсары]], [[Тары (станция)|Тары]] темір жол бекеттері кіреді. Орталығы – Сарыбастау ауылы.&lt;ref&gt;&quot;Қазақ энциклопедиясы&quot;, X том&lt;/ref&gt;

== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 1740 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>7pvru3ezo0nbk5iwsskz5z8scimwh2l</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065147</id>
      <parentid>3064918</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:08:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1990" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Сарыбастау ауылдық округі
 |Облысы     = Жетісу облысы
 |Ауданы     = [[Кербұлақ ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Сарыбастау (Жетісу облысы)|Сарыбастау]]
 |Енеді      = 6 ауыл
 |Тұрғыны    = 1740
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
'''Сарыбастау ауылдық округі''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Сарыбастау (Жетісу облысы)|Сарыбастау]], [[Арқарлы (Сарыбастау ауылдық округі)|Арқарлы]], [[Малайсары (Жетісу облысы)|Малайсары]] ауылдары және [[Балғалы (ауыл)|Балғалы]], [[Малайсары (станция)|Малайсары]], [[Тары (станция)|Тары]] темір жол бекеттері кіреді. Орталығы – Сарыбастау ауылы.&lt;ref&gt;&quot;Қазақ энциклопедиясы&quot;, X том&lt;/ref&gt;

== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 1740 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>0hk8ub0fdgu9rxjg8168p2eqxnd4uwk</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Сарыөзек ауылдық округі (Жетісу облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>54389</id>
    <revision>
      <id>3064947</id>
      <parentid>2737652</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:43:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: Сарыөзек (Алматы облысы) → Сарыөзек (Жетісу облысы) (2) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1825" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Сарыөзек ауылдық округі
 |Облысы     = Алматы облысы
 |Ауданы     = [[Кербұлақ ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]]
 |Енеді      = 4 ауыл
 |Тұрғыны    = 12486
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
{{мағына|Сарыөзек ауылдық округі}}
'''Сарыөзек ауылдық округі''' — [[Алматы облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылы, [[Дос (станция)|Дос]], [[Қойқырыққан]], [[Майтөбе (станция)|Майтөбе]] темір жол бекеттері кіреді. Орталығы – Сарыөзек ауылы.&lt;ref&gt;&quot;Қазақ энциклопедиясы&quot;, X том&lt;/ref&gt;

== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 12486 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>rvhozfy4a4bx5inpr4wsdcqyrp8mypn</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065165</id>
      <parentid>3064947</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:12:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1825" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Сарыөзек ауылдық округі
 |Облысы     = Жетісу облысы
 |Ауданы     = [[Кербұлақ ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]]
 |Енеді      = 4 ауыл
 |Тұрғыны    = 12486
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
{{мағына|Сарыөзек ауылдық округі}}
'''Сарыөзек ауылдық округі''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылы, [[Дос (станция)|Дос]], [[Қойқырыққан]], [[Майтөбе (станция)|Майтөбе]] темір жол бекеттері кіреді. Орталығы – Сарыөзек ауылы.&lt;ref&gt;&quot;Қазақ энциклопедиясы&quot;, X том&lt;/ref&gt;

== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 12486 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>chdc7si2q8ye9vhwwv7jvwf8tklw95x</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065166</id>
      <parentid>3065165</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:13:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Kasymov [[Сарыөзек ауылдық округі (Алматы облысы)]] бетін [[Сарыөзек ауылдық округі (Жетісу облысы)]] бетіне жылжытты (айдатқыш қалдырмады)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1825" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Сарыөзек ауылдық округі
 |Облысы     = Жетісу облысы
 |Ауданы     = [[Кербұлақ ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]]
 |Енеді      = 4 ауыл
 |Тұрғыны    = 12486
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
{{мағына|Сарыөзек ауылдық округі}}
'''Сарыөзек ауылдық округі''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылы, [[Дос (станция)|Дос]], [[Қойқырыққан]], [[Майтөбе (станция)|Майтөбе]] темір жол бекеттері кіреді. Орталығы – Сарыөзек ауылы.&lt;ref&gt;&quot;Қазақ энциклопедиясы&quot;, X том&lt;/ref&gt;

== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 12486 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>chdc7si2q8ye9vhwwv7jvwf8tklw95x</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Талдыбұлақ (Кербұлақ ауданы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>54425</id>
    <revision>
      <id>3064775</id>
      <parentid>2737666</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:53:16Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: Бостан (Алматы облысы) → Бостан (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5194" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Талдыбұлақ
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          = Ауылдық округ орталығы  
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =44 |lat_min =30|lat_sec = 32 
   |lon_deg =78|lon_min =53|lon_sec =10
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Алматы облысы 
|кестедегі облыс         = Алматы облысы{{!}}Алматы 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Сарыөзек ауылдық округі (Алматы облысы){{!}}Сарыөзек
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  ''Калиновка''
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =1342
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Талдыбұлақ}}
'''Талдыбұлақ''' — [[Алматы облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл, [[Талдыбұлақ ауылдық округі (Кербұлақ ауданы)|Талдыбұлақ ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] кентінен шығысқа қарай 96 км жерде, [[Алтынемел жотасы]]ның солтүстік баурайында, Талдыбұлақ өзенінің жағасында, бұта, ши аралас бетеге, боз, селеу өскен коңыр, қызғылт қоңыр топырақты құрғақ дала белдемінде орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 1405 адам (696 ер адам және 709 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 1342 адамды (688 ер адам және 654 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;.

== Тарихы ==
Ауыл [[1996 жыл]]ға дейін &quot;Калиновка&quot; деп аталған. [[1961 жыл|1961]]-[[1997 жыл|97]] жылы бұрынғы Гвардия ауданының Калинин атындағы картоп егетін кеңшарының орталығы болды. Оның негізінде Талдыбұлақта және округке қарасты [[Бостан (Жетісу облысы)|Бостан]], [[Терісаққан (Алматы облысы)|Терісаққан]] ауылдарында егістік кооператив жене бірнеше шаруа қожалығы құрылды.

== Инфрақұрылымы ==
Ауылдарда орта, бастауыш мектеп, клуб, кітапхана, фельдшер-акушерлік және дәрігерлік пункт, т.б. мекемелер бар. Тұрғындары басқа елді мекендермен автомобиль жолы арқылы қатынасады.&lt;ref&gt;Жетісу энциклопедия. - Алматы: «Арыс» баспасы, 2004 жыл. — 712 бет + 48 бет түрлі түсті суретті жапсырма. ISBN 9965-17-134-3&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Батыс Қазақстан облысы. Энциклопедия. — Алматы: «Арыс» баспасы, 2002 ISBN 9965-607-02-8&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>qcxbryzgfmg1er271g26rfu51m5qncz</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064948</id>
      <parentid>3064775</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:43:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Географиялық орны */clean up, replaced: Сарыөзек (Алматы облысы) → Сарыөзек (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5194" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Талдыбұлақ
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          = Ауылдық округ орталығы  
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =44 |lat_min =30|lat_sec = 32 
   |lon_deg =78|lon_min =53|lon_sec =10
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Алматы облысы 
|кестедегі облыс         = Алматы облысы{{!}}Алматы 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Сарыөзек ауылдық округі (Алматы облысы){{!}}Сарыөзек
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  ''Калиновка''
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =1342
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Талдыбұлақ}}
'''Талдыбұлақ''' — [[Алматы облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл, [[Талдыбұлақ ауылдық округі (Кербұлақ ауданы)|Талдыбұлақ ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] кентінен шығысқа қарай 96 км жерде, [[Алтынемел жотасы]]ның солтүстік баурайында, Талдыбұлақ өзенінің жағасында, бұта, ши аралас бетеге, боз, селеу өскен коңыр, қызғылт қоңыр топырақты құрғақ дала белдемінде орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 1405 адам (696 ер адам және 709 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 1342 адамды (688 ер адам және 654 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;.

== Тарихы ==
Ауыл [[1996 жыл]]ға дейін &quot;Калиновка&quot; деп аталған. [[1961 жыл|1961]]-[[1997 жыл|97]] жылы бұрынғы Гвардия ауданының Калинин атындағы картоп егетін кеңшарының орталығы болды. Оның негізінде Талдыбұлақта және округке қарасты [[Бостан (Жетісу облысы)|Бостан]], [[Терісаққан (Алматы облысы)|Терісаққан]] ауылдарында егістік кооператив жене бірнеше шаруа қожалығы құрылды.

== Инфрақұрылымы ==
Ауылдарда орта, бастауыш мектеп, клуб, кітапхана, фельдшер-акушерлік және дәрігерлік пункт, т.б. мекемелер бар. Тұрғындары басқа елді мекендермен автомобиль жолы арқылы қатынасады.&lt;ref&gt;Жетісу энциклопедия. - Алматы: «Арыс» баспасы, 2004 жыл. — 712 бет + 48 бет түрлі түсті суретті жапсырма. ISBN 9965-17-134-3&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Батыс Қазақстан облысы. Энциклопедия. — Алматы: «Арыс» баспасы, 2002 ISBN 9965-607-02-8&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>3lfcc23pgbk5gike6ztq1dijuxz1mr2</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065022</id>
      <parentid>3064948</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:50:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5194" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Талдыбұлақ
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          = Ауылдық округ орталығы  
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =44 |lat_min =30|lat_sec = 32 
   |lon_deg =78|lon_min =53|lon_sec =10
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Сарыөзек ауылдық округі (Алматы облысы){{!}}Сарыөзек
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  ''Калиновка''
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =1342
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Талдыбұлақ}}
'''Талдыбұлақ''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл, [[Талдыбұлақ ауылдық округі (Кербұлақ ауданы)|Талдыбұлақ ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] кентінен шығысқа қарай 96 км жерде, [[Алтынемел жотасы]]ның солтүстік баурайында, Талдыбұлақ өзенінің жағасында, бұта, ши аралас бетеге, боз, селеу өскен коңыр, қызғылт қоңыр топырақты құрғақ дала белдемінде орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 1405 адам (696 ер адам және 709 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 1342 адамды (688 ер адам және 654 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;.

== Тарихы ==
Ауыл [[1996 жыл]]ға дейін &quot;Калиновка&quot; деп аталған. [[1961 жыл|1961]]-[[1997 жыл|97]] жылы бұрынғы Гвардия ауданының Калинин атындағы картоп егетін кеңшарының орталығы болды. Оның негізінде Талдыбұлақта және округке қарасты [[Бостан (Жетісу облысы)|Бостан]], [[Терісаққан (Алматы облысы)|Терісаққан]] ауылдарында егістік кооператив жене бірнеше шаруа қожалығы құрылды.

== Инфрақұрылымы ==
Ауылдарда орта, бастауыш мектеп, клуб, кітапхана, фельдшер-акушерлік және дәрігерлік пункт, т.б. мекемелер бар. Тұрғындары басқа елді мекендермен автомобиль жолы арқылы қатынасады.&lt;ref&gt;Жетісу энциклопедия. - Алматы: «Арыс» баспасы, 2004 жыл. — 712 бет + 48 бет түрлі түсті суретті жапсырма. ISBN 9965-17-134-3&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Батыс Қазақстан облысы. Энциклопедия. — Алматы: «Арыс» баспасы, 2002 ISBN 9965-607-02-8&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>14tvjdug8bozscw73btfek737fys38s</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065041</id>
      <parentid>3065022</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:59:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Тарихы */clean up, replaced: Терісаққан (Алматы облысы) → Терісаққан (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5194" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Талдыбұлақ
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          = Ауылдық округ орталығы  
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =44 |lat_min =30|lat_sec = 32 
   |lon_deg =78|lon_min =53|lon_sec =10
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Сарыөзек ауылдық округі (Алматы облысы){{!}}Сарыөзек
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  ''Калиновка''
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =1342
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Талдыбұлақ}}
'''Талдыбұлақ''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл, [[Талдыбұлақ ауылдық округі (Кербұлақ ауданы)|Талдыбұлақ ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] кентінен шығысқа қарай 96 км жерде, [[Алтынемел жотасы]]ның солтүстік баурайында, Талдыбұлақ өзенінің жағасында, бұта, ши аралас бетеге, боз, селеу өскен коңыр, қызғылт қоңыр топырақты құрғақ дала белдемінде орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 1405 адам (696 ер адам және 709 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 1342 адамды (688 ер адам және 654 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;.

== Тарихы ==
Ауыл [[1996 жыл]]ға дейін &quot;Калиновка&quot; деп аталған. [[1961 жыл|1961]]-[[1997 жыл|97]] жылы бұрынғы Гвардия ауданының Калинин атындағы картоп егетін кеңшарының орталығы болды. Оның негізінде Талдыбұлақта және округке қарасты [[Бостан (Жетісу облысы)|Бостан]], [[Терісаққан (Жетісу облысы)|Терісаққан]] ауылдарында егістік кооператив жене бірнеше шаруа қожалығы құрылды.

== Инфрақұрылымы ==
Ауылдарда орта, бастауыш мектеп, клуб, кітапхана, фельдшер-акушерлік және дәрігерлік пункт, т.б. мекемелер бар. Тұрғындары басқа елді мекендермен автомобиль жолы арқылы қатынасады.&lt;ref&gt;Жетісу энциклопедия. - Алматы: «Арыс» баспасы, 2004 жыл. — 712 бет + 48 бет түрлі түсті суретті жапсырма. ISBN 9965-17-134-3&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Батыс Қазақстан облысы. Энциклопедия. — Алматы: «Арыс» баспасы, 2002 ISBN 9965-607-02-8&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>n9d1mt2fbbe6n433d5vvwipskxuf2d1</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065170</id>
      <parentid>3065041</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:14:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Сарыөзек ауылдық округі (Алматы облысы) → Сарыөзек ауылдық округі (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5194" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Талдыбұлақ
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          = Ауылдық округ орталығы  
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =44 |lat_min =30|lat_sec = 32 
   |lon_deg =78|lon_min =53|lon_sec =10
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Сарыөзек ауылдық округі (Жетісу облысы){{!}}Сарыөзек
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  ''Калиновка''
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =1342
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Талдыбұлақ}}
'''Талдыбұлақ''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл, [[Талдыбұлақ ауылдық округі (Кербұлақ ауданы)|Талдыбұлақ ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] кентінен шығысқа қарай 96 км жерде, [[Алтынемел жотасы]]ның солтүстік баурайында, Талдыбұлақ өзенінің жағасында, бұта, ши аралас бетеге, боз, селеу өскен коңыр, қызғылт қоңыр топырақты құрғақ дала белдемінде орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 1405 адам (696 ер адам және 709 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 1342 адамды (688 ер адам және 654 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;.

== Тарихы ==
Ауыл [[1996 жыл]]ға дейін &quot;Калиновка&quot; деп аталған. [[1961 жыл|1961]]-[[1997 жыл|97]] жылы бұрынғы Гвардия ауданының Калинин атындағы картоп егетін кеңшарының орталығы болды. Оның негізінде Талдыбұлақта және округке қарасты [[Бостан (Жетісу облысы)|Бостан]], [[Терісаққан (Жетісу облысы)|Терісаққан]] ауылдарында егістік кооператив жене бірнеше шаруа қожалығы құрылды.

== Инфрақұрылымы ==
Ауылдарда орта, бастауыш мектеп, клуб, кітапхана, фельдшер-акушерлік және дәрігерлік пункт, т.б. мекемелер бар. Тұрғындары басқа елді мекендермен автомобиль жолы арқылы қатынасады.&lt;ref&gt;Жетісу энциклопедия. - Алматы: «Арыс» баспасы, 2004 жыл. — 712 бет + 48 бет түрлі түсті суретті жапсырма. ISBN 9965-17-134-3&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Батыс Қазақстан облысы. Энциклопедия. — Алматы: «Арыс» баспасы, 2002 ISBN 9965-607-02-8&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>o5nd15ik8ixec35f1xmt0tz1uoml1u2</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065183</id>
      <parentid>3065170</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:17:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Талдыбұлақ ауылдық округі (Кербұлақ ауданы) → Талдыбұлақ ауылдық округі (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5190" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Талдыбұлақ
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          = Ауылдық округ орталығы  
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =44 |lat_min =30|lat_sec = 32 
   |lon_deg =78|lon_min =53|lon_sec =10
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Сарыөзек ауылдық округі (Жетісу облысы){{!}}Сарыөзек
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  ''Калиновка''
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =1342
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Талдыбұлақ}}
'''Талдыбұлақ''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл, [[Талдыбұлақ ауылдық округі (Жетісу облысы)|Талдыбұлақ ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] кентінен шығысқа қарай 96 км жерде, [[Алтынемел жотасы]]ның солтүстік баурайында, Талдыбұлақ өзенінің жағасында, бұта, ши аралас бетеге, боз, селеу өскен коңыр, қызғылт қоңыр топырақты құрғақ дала белдемінде орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 1405 адам (696 ер адам және 709 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 1342 адамды (688 ер адам және 654 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;.

== Тарихы ==
Ауыл [[1996 жыл]]ға дейін &quot;Калиновка&quot; деп аталған. [[1961 жыл|1961]]-[[1997 жыл|97]] жылы бұрынғы Гвардия ауданының Калинин атындағы картоп егетін кеңшарының орталығы болды. Оның негізінде Талдыбұлақта және округке қарасты [[Бостан (Жетісу облысы)|Бостан]], [[Терісаққан (Жетісу облысы)|Терісаққан]] ауылдарында егістік кооператив жене бірнеше шаруа қожалығы құрылды.

== Инфрақұрылымы ==
Ауылдарда орта, бастауыш мектеп, клуб, кітапхана, фельдшер-акушерлік және дәрігерлік пункт, т.б. мекемелер бар. Тұрғындары басқа елді мекендермен автомобиль жолы арқылы қатынасады.&lt;ref&gt;Жетісу энциклопедия. - Алматы: «Арыс» баспасы, 2004 жыл. — 712 бет + 48 бет түрлі түсті суретті жапсырма. ISBN 9965-17-134-3&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Батыс Қазақстан облысы. Энциклопедия. — Алматы: «Арыс» баспасы, 2002 ISBN 9965-607-02-8&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>pkbdbpa9cjc6cdytpuap7gsobkt2a42</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Шанханай ауылдық округі</title>
    <ns>0</ns>
    <id>54601</id>
    <revision>
      <id>3064894</id>
      <parentid>2737673</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:26:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: Майтөбе (Алматы облысы) → Майтөбе (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1607" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Шанханай ауылдық округі
 |Облысы     = Алматы облысы
 |Ауданы     = [[Кербұлақ ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Шанханай]]
 |Енеді      = 3 ауыл
 |Тұрғыны    = 4036
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
'''Шанханай ауылдық округі''' — [[Алматы облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Шанханай]], [[Қоянкөз]], [[Майтөбе (Жетісу облысы)|Майтөбе]] ауылдары кіреді. Орталығы – Шанханай ауылы.&lt;ref&gt;&quot;Қазақ энциклопедиясы&quot;, X том&lt;/ref&gt;

== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 4036 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>hi90n6x769s5br81hk7cv5xyhgprk93</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065195</id>
      <parentid>3064894</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:19:54Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1607" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Шанханай ауылдық округі
 |Облысы     = Жетісу облысы
 |Ауданы     = [[Кербұлақ ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Шанханай]]
 |Енеді      = 3 ауыл
 |Тұрғыны    = 4036
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
'''Шанханай ауылдық округі''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Шанханай]], [[Қоянкөз]], [[Майтөбе (Жетісу облысы)|Майтөбе]] ауылдары кіреді. Орталығы – Шанханай ауылы.&lt;ref&gt;&quot;Қазақ энциклопедиясы&quot;, X том&lt;/ref&gt;

== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 4036 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>f56yjsu51c3sgyqwiki02f5i8ihnpqk</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Көксу ауылдық округі</title>
    <ns>0</ns>
    <id>54607</id>
    <revision>
      <id>3065114</id>
      <parentid>2679235</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:00:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="756" xml:space="preserve">* [[Көксу ауылдық округі (Алматы облысы)|Көксу ауылдық округі]] – [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы  әкімшілік бірлік.
* [[Көксу ауылдық округі (Қарағанды облысы)|Көксу ауылдық округі]] – [[Қарағанды облысы]] [[Абай ауданы (Қарағанды облысы)|Абай ауданы]]ндағы  әкімшілік бірлік.
* [[Көксу ауылдық округі (Түркістан облысы)|Көксу ауылдық округі]] – [[Түркістан облысы]] [[Шардара ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

{{айрық}}</text>
      <sha1>1ibjlhkxpye9y7v9a6b83h6aqeher0i</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065116</id>
      <parentid>3065114</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:01:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Көксу ауылдық округі (Алматы облысы) → Көксу ауылдық округі (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="756" xml:space="preserve">* [[Көксу ауылдық округі (Жетісу облысы)|Көксу ауылдық округі]] – [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы  әкімшілік бірлік.
* [[Көксу ауылдық округі (Қарағанды облысы)|Көксу ауылдық округі]] – [[Қарағанды облысы]] [[Абай ауданы (Қарағанды облысы)|Абай ауданы]]ндағы  әкімшілік бірлік.
* [[Көксу ауылдық округі (Түркістан облысы)|Көксу ауылдық округі]] – [[Түркістан облысы]] [[Шардара ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

{{айрық}}</text>
      <sha1>sxhka5jmiiyeg2ov55q5u7nfplan8pw</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Шеңгелді ауылдық округі</title>
    <ns>0</ns>
    <id>54624</id>
    <revision>
      <id>3065061</id>
      <parentid>3043057</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T17:10:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: Ақөзек (Қапшағай қалалық әкімдігі) → Ақөзек (Қонаев қалалық әкімдігі) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2044" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі|Атауы=Шеңгелді ауылдық округі|Облысы=Алматы облысы|Ауданы=[[Қонаев қалалық әкімдігі]]|Құрылған уақыты=|Орталығы=[[Шеңгелді (Алматы облысы)|Шеңгелді]]|Енеді=9 ауыл|Тұрғыны=7748|Санақ жылы=[[2009 жыл|2009]]|Тығыздығы=|Жер аумағы=|Әкімі=|Телефон коды=|Пошта индексі=}}
'''Шеңгелді ауылдық округі''' — [[Алматы облысы]] [[Қонаев қалалық әкімдігі]] аумағындағы бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Шеңгелді (Алматы облысы)|Шеңгелді]], [[Ақөзек (Қонаев қалалық әкімдігі)|Ақөзек]], [[Кербұлақ (Алматы облысы)|Кербұлақ]], [[Сарыбұлақ (Қапшағай қалалық әкімдігі)|Сарыбұлақ]], [[Шолақ]] ауылдары, [[Бөктер (Қапшағай қалалық әкімдігі)|Бөктер]], [[Құлантөбе]], [[Тасқұм]] темір жол айрықтары және [[Қосқұдық (Алматы облысы)|Қосқұдық]] темір жол стансасы кіреді. Орталығы – Шеңгелді ауылы.

== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 7748 адамды құрайды.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}{{Қонаев қалалық әкімдігі ауылдық округтері}}

[[Санат:Қонаев қалалық әкімдігі ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>snynltqnvizuomgp8qr0o29k0z07uxm</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065075</id>
      <parentid>3065061</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T17:18:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Әкімшілік құрамы */clean up, replaced: Бөктер (Қапшағай қалалық әкімдігі) → Бөктер (Қонаев қалалық әкімдігі) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2040" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі|Атауы=Шеңгелді ауылдық округі|Облысы=Алматы облысы|Ауданы=[[Қонаев қалалық әкімдігі]]|Құрылған уақыты=|Орталығы=[[Шеңгелді (Алматы облысы)|Шеңгелді]]|Енеді=9 ауыл|Тұрғыны=7748|Санақ жылы=[[2009 жыл|2009]]|Тығыздығы=|Жер аумағы=|Әкімі=|Телефон коды=|Пошта индексі=}}
'''Шеңгелді ауылдық округі''' — [[Алматы облысы]] [[Қонаев қалалық әкімдігі]] аумағындағы бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Шеңгелді (Алматы облысы)|Шеңгелді]], [[Ақөзек (Қонаев қалалық әкімдігі)|Ақөзек]], [[Кербұлақ (Алматы облысы)|Кербұлақ]], [[Сарыбұлақ (Қапшағай қалалық әкімдігі)|Сарыбұлақ]], [[Шолақ]] ауылдары, [[Бөктер (Қонаев қалалық әкімдігі)|Бөктер]], [[Құлантөбе]], [[Тасқұм]] темір жол айрықтары және [[Қосқұдық (Алматы облысы)|Қосқұдық]] темір жол стансасы кіреді. Орталығы – Шеңгелді ауылы.

== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 7748 адамды құрайды.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}{{Қонаев қалалық әкімдігі ауылдық округтері}}

[[Санат:Қонаев қалалық әкімдігі ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>ejqe2qxlu5ca2ke7oj8aoktbo6xhgn1</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065095</id>
      <parentid>3065075</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T17:27:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Әкімшілік құрамы */clean up, replaced: Сарыбұлақ (Қапшағай қалалық әкімдігі) → Сарыбұлақ (Қонаев қалалық әкімдігі) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2036" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі|Атауы=Шеңгелді ауылдық округі|Облысы=Алматы облысы|Ауданы=[[Қонаев қалалық әкімдігі]]|Құрылған уақыты=|Орталығы=[[Шеңгелді (Алматы облысы)|Шеңгелді]]|Енеді=9 ауыл|Тұрғыны=7748|Санақ жылы=[[2009 жыл|2009]]|Тығыздығы=|Жер аумағы=|Әкімі=|Телефон коды=|Пошта индексі=}}
'''Шеңгелді ауылдық округі''' — [[Алматы облысы]] [[Қонаев қалалық әкімдігі]] аумағындағы бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Шеңгелді (Алматы облысы)|Шеңгелді]], [[Ақөзек (Қонаев қалалық әкімдігі)|Ақөзек]], [[Кербұлақ (Алматы облысы)|Кербұлақ]], [[Сарыбұлақ (Қонаев қалалық әкімдігі)|Сарыбұлақ]], [[Шолақ]] ауылдары, [[Бөктер (Қонаев қалалық әкімдігі)|Бөктер]], [[Құлантөбе]], [[Тасқұм]] темір жол айрықтары және [[Қосқұдық (Алматы облысы)|Қосқұдық]] темір жол стансасы кіреді. Орталығы – Шеңгелді ауылы.

== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 7748 адамды құрайды.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}{{Қонаев қалалық әкімдігі ауылдық округтері}}

[[Санат:Қонаев қалалық әкімдігі ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>30bjzy41lud591n7ju60slpdcqcq881</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Талдыбұлақ ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>54718</id>
    <revision>
      <id>3065188</id>
      <parentid>2788139</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:18:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Kasymov [[Талдыбұлақ ауылдық округі (Сырым ауданы)]] бетін [[Талдыбұлақ ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы)]] бетіне жылжытты (айдатқыш қалдырмады)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2011" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Талдыбұлақ ауылдық округі
 |Облысы     = Батыс Қазақстан облысы
 |Ауданы     = [[Сырым ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Талдыбұлақ (Сырым ауданы)|Талдыбұлақ]]
 |Енеді      = 2 ауыл
 |Тұрғыны    = 1072
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
{{мағына|Талдыбұлақ ауылдық округі}}
'''Талдыбұлақ ауылдық округі''' – [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Сырым ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік. 

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Талдыбұлақ (Сырым ауданы)|Талдыбұлақ]], [[Қазақстан (Сырым ауданы)|Қазақстан]] ауылдары кіреді. Орталығы – Талдыбұлақ ауылы.&lt;ref name=«source1»&gt;«Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы]]» Бас редакциясы, 1998 жыл. ISBN 5-89800-123-9, X том&lt;/ref&gt; 

== Халқы ==
[[2009 жыл|2009 жылғы]] санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 1072 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Сырым ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Сырым ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>4jq0pmze7m5tq7m2xfe3s9dm20rvvit</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Шұбар ауылдық округі</title>
    <ns>0</ns>
    <id>54721</id>
    <revision>
      <id>3065199</id>
      <parentid>2674764</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:20:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="473" xml:space="preserve">* [[Шұбар ауылдық округі (Алматы облысы)|Шұбар ауылдық округі]] – [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.
* [[Шұбар ауылдық округі (Түркістан облысы)|Шұбар ауылдық округі]] – [[Түркістан облысы]] [[Ордабасы ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

{{айрық}}</text>
      <sha1>1rq5oivxfwc3m7gpaz93xe7f4ezrw4y</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065202</id>
      <parentid>3065199</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:21:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Шұбар ауылдық округі (Алматы облысы) → Шұбар ауылдық округі (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="473" xml:space="preserve">* [[Шұбар ауылдық округі (Жетісу облысы)|Шұбар ауылдық округі]] – [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.
* [[Шұбар ауылдық округі (Түркістан облысы)|Шұбар ауылдық округі]] – [[Түркістан облысы]] [[Ордабасы ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

{{айрық}}</text>
      <sha1>ear7xgjo73huzbor6y9brxh2fonwwat</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Іргелі ауылдық округі</title>
    <ns>0</ns>
    <id>54737</id>
    <revision>
      <id>3064813</id>
      <parentid>2746102</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T15:19:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: Көксай (Қарасай ауданы) → Көксай (Алматы облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1672" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі|Атауы=Іргелі ауылдық округі|Облысы=Алматы облысы|Ауданы=[[Қарасай ауданы]]|Құрылған уақыты=|Орталығы=[[Іргелі]]|Енеді=3 ауыл|Тұрғыны=15313|Санақ жылы=[[2009 жыл|2009]]|Тығыздығы=|Жер аумағы=|Әкімі=|Телефон коды=|Пошта индексі=}} 
'''Іргелі ауылдық округі''' — [[Алматы облысы]] [[Қарасай ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Іргелі]], [[Кемертоған]], [[Көксай (Алматы облысы)|Көксай]] ауылдары кіреді. Орталығы – Іргелі ауылы.&lt;ref&gt;“Қазақстан”: Ұлттық энциклопедия/Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы “Қазақ энциклопедиясы” Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9.&lt;/ref&gt;

== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 15313 адамды құрайды.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}{{Қарасай ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Қарасай ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>sivzf3aog8r6j6bssqa4scfrodfozg0</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ойыл ауылдық округі (Атырау облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>54988</id>
    <revision>
      <id>3065020</id>
      <parentid>3052241</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:49:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <comment>/* Әкімшілік құрамы */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1969" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Ойыл ауылдық округі
 |Облысы     = Атырау облысы
 |Ауданы     = [[Қызылқоға ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Жасқайрат (Қызылқоға ауданы)|Жасқайрат]]
 |Енеді      = 3 ауыл
 |Тұрғыны    = 2298
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        = Мағжан Абызұлы Жексенов
 |Әкімдіктің мекенжайы = Жасқайрат ауылы, Досмұхамедов көшесі, №14
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
{{мағына|Ойыл ауылдық округі}}
'''Ойыл ауылдық округі''' — [[Атырау облысы]], [[Қызылқоға ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Жасқайрат (Қызылқоға ауданы)|Жасқайрат]], [[Аққора (Атырау облысы)|Аққора]], ''[[Балабейіт]]'' ауылдары кіреді. Әкімшілік орталығы – Жасқайрат ауылы&lt;ref&gt;&quot;Қазақ энциклопедиясы&quot;, X том&lt;/ref&gt;.

== Халқы ==
[[2009 жыл|2009 жылғы]] санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 2298 адамды құрайды.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Қызылқоға ауданы ауылдық округтері}}
[[Санат:Қызылқоға ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>exdyxhuatex9l584yzsaem9n286zqow</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065021</id>
      <parentid>3065020</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:50:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1969" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Ойыл ауылдық округі
 |Облысы     = Атырау облысы
 |Ауданы     = [[Қызылқоға ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Жасқайрат (Қызылқоға ауданы)|Жасқайрат]]
 |Енеді      = 2 ауыл
 |Тұрғыны    = 2298
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        = Мағжан Абызұлы Жексенов
 |Әкімдіктің мекенжайы = Жасқайрат ауылы, Досмұхамедов көшесі, №14
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
{{мағына|Ойыл ауылдық округі}}
'''Ойыл ауылдық округі''' — [[Атырау облысы]], [[Қызылқоға ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Жасқайрат (Қызылқоға ауданы)|Жасқайрат]], [[Аққора (Атырау облысы)|Аққора]], ''[[Балабейіт]]'' ауылдары кіреді. Әкімшілік орталығы – Жасқайрат ауылы&lt;ref&gt;&quot;Қазақ энциклопедиясы&quot;, X том&lt;/ref&gt;.

== Халқы ==
[[2009 жыл|2009 жылғы]] санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 2298 адамды құрайды.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Қызылқоға ауданы ауылдық округтері}}
[[Санат:Қызылқоға ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>eqiuyt4na4nwyqco5e9xf8w7n5g1dn8</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Сағыз ауылдық округі</title>
    <ns>0</ns>
    <id>54999</id>
    <revision>
      <id>3065023</id>
      <parentid>3052243</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:50:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="17426" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Сағыз ауылдық округі
 |Облысы     = Атырау облысы
 |Ауданы     = [[Қызылқоға ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Сағыз (ауыл)|Сағыз]]
 |Енеді      = 4 ауыл
 |Тұрғыны    = 7092
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        = Өтепберген Қалыбайұлы Әділов
 |Әкімдіктің мекенжайы = Сағыз ауылы, Әшіров көшесі, №1
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
'''Сағыз ауылдық округі''' — [[Атырау облысы]] [[Қызылқоға ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Сипаттама ==
Құрамына [[Сағыз (ауыл)|Сағыз]], [[Былқылдақты]], [[Кенбай (Сағыз ауылдық округі)|Кенбай]], [[Қоңыраулы]], [[Шолақсай (Атырау облысы)|Шолақсай]] ауылдары кіреді. Орталығы – Сағыз ауылы&lt;ref&gt;&quot;Қазақ энциклопедиясы&quot;, X том&lt;/ref&gt;. [[Шығыс]]ы мен солтүстік батысында [[Ақтөбе облысы]]ның [[Байғанин ауданы|Байғанин]], [[Ойыл ауданы|Ойыл аудандары]], оңтүстігі мен оңтүстік батысында [[Мақат ауданы|Мақат]], [[Жылыой ауданы|Жылыой аудандары]] және [[Мұқыр ауылдық округі (Атырау облысы)|Мұқыр ауылдық округімен]] шектеседі.&lt;ref&gt;https://atr.kz/zhanalyqtar/b-gingi-sa-yiz-b-ryin-yi-auyil-emes/ Атырау газеті, 08.11.2016. Бүгінгі Сағыз бұрынғы ауыл емес&lt;/ref&gt;
Сағыз ауылы, облыс орталығы [[Атырау]] қаласынан 265 км, ал аудан орталығы [[Миялы (Атырау облысы)|Миялы ауылынан]] 117 км жерде орналасқан.
Жер көлемі - 4600672 га. Округте негізінен [[мал шаруашылығы]]мен айналысады.&lt;ref&gt;Қызылқоға - құт мекен. Алматы: «Өлке» баспасы, 2005 ж. ISBN 9965-599-97-1&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
Округ аумағында 1928 жылдан бастап Ақшелек, Қоянды, Былқылдақты ауылдық кеңестері кұрылып, орталықтары болып Ақшелек, Кенбай, Сарытоғай елді мекендері белгіленді. Аталған ауылдық кеңестерде 1934 жылы «Алғабас», «Жаңаталап», «Ақшелек», «Буракөл», «Ақкиіз», «Шоқат» [[колхоз]]дары кұрылады. Сол кездерде алғашқы ауылдық кеңестерінің төрағалары Зинет Маханов, Жолан Көшелеков, Далабай Абатов, Қонарбай Бисенов, Қапан Бүркітәлиев, Нұрман Дауылбаев сынды азаматтар еңбек етіп, елді отырықшылыққа үйретуге, алғашқы қиындықтарды жеңе білуге жұмылдырды. [[Ұлы Отан соғысы]]на аталған үш ауылдық кеңестен 300-дей азамат аттанып, олардын 184-і, ерлікпен қаза тапты. Зобалаң жылдарда осы өңірдің 9 адамы [[саяси қуғын-сүргін]] кұрбаны болды. Қиын кезеңдерде селолық округ территориясында Гурьев-Қандыағаш [[теміржол]]ы салынып, бірнеше [[бекет]]тер орнап, өңір стратегиялық маңызға ие бола бастады. Қарақияқты серіктестігі орналасқан осы елді мекен 1938 жылы Сағыз селосы болып аталды.

1958 жылы [[Былқылдақты]], Қоянды, Акшелек ауылдық кеңестері біріктірілуі арқылы Сағыз селолык кеңесі кұрылып, оның орталығы болып Сағыз ауылы белгіленеді. Сол кездерден бастап ауылдық кеңес төрағалары Далабай Абатов, Бекен Каментаев, Аққали Ахметов, Төлен Жүкеев, Тотай Дөкеев, Әбдеш Бисенов, Қайыржан Жантөриев басшылық етті.
Сағыз селолык кеңесі 1993 жылы Сағыз ауылдық округі болып қайта кұрылды. Оның алғашкы әкімі Каримолла Іңірбаев, одан кейін А.Молдашев, Қ. Базарбаев, С.Тұрыш, Е.Арыстангалиев, А.Сәрсенғалиев сынды азаматтар болды.&lt;ref&gt;Сағыздың бойы ен жайлау  1-кітап Алматы: «Арыс» баспасы, 2009 ж. ISBN 9965-17-582-9&lt;/ref&gt;

== Халқы ==
[[2009 жыл|2009 жылғы]] санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 7092 адамды құрайды.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;
онын ішінде (адам):
* еңбекке жарамдысы		-2 833
* жұмыс жасайтыны       -2 044
* жұмыссыздар       	- 205
* зейнеткерлер	        - 571
* мүгедектер	        - 146
* аз қамтылғандар	    - 34
* балалар саны	    	- 2741
* мектепке дейінгі	    - 760
* мектеп жасындағы	 	- 1981
* оқу орнында оқитындар	- 150

Бір жанұядағы орташа адам саны	-6
* Көп балалы отбасылар	        -546
* 4 балалы		                -210
* 5 балалы		                -112
* 6 балалы		                -78
* 8 және оданда көп балалы      -142
== Жауапкершілігі шектеулі серіктестіктер  ==
* «Сағыз» - Қой және ешкілерді көбейту
* «Бәйтерек-1»
* «Жандос-Сервис» - инженерлік ғимараттар құрылысы
== Шаруа қожалықтары  ==
* «Алып Ана» 
* «Аққұдық»
* «Ер Қалыбай» 
* «Сапаш» 
* «Қарамырза»
* «Мәтжан» 
* «Жұлдыз» 
* «Алтай»
* «Дәулет» 
* «Торғай» 
* «Бекет»
* «Буракөл»
* «Былқылдақты»
== Өндіріс мекемелері ==
=== Сағыз автотранспорт мекемесі===
1969 жылы құрылды. Мекеме жүргізушілері аудандағы 8 кеңшар мен аудан көлеміндегі мекемелердің жүктерін тасыды. Алғашқыда шағын автокөлік мекемесі болып құрылған автопарктегі машиналардың саны 105-ке дейін көбейді, бірнеше жеңіл тракторлар болды.
[[Автобаза]] құрылғанда алғашқы директоры болып Бақтықожа Сейтешов одан кейін Тілекқабыл Мырзағалиев, Ғалымжан Тастанбеков, Сүндет Алауов және Тоғызбай Есенов, Рахымжан Сүйеуғалиев директор болып жұмыс жасады. 
=== Сағыз теміржолы ===
1942 жылы Қандағаш-Гурьев аралық [[темір жол]] учаскесі -тұракты пайдалануға берілген күнінен бастап, Сағыз стансасы халық шаруашылығын, экономикасын өркендету жұмысы бойынша, пойыздарды қабылдап, жөнелту жұмыстарын қалтқысыз орындап жатыр.
* Тәулігіне 14 [[пойыз]] қабылданады, 10 пойыз жөнелтіледі.
* Тәулігіне орта есеппен 304 [[вагон]]ға жүк тиеліп, 794 вагоннан жүк түсіріледі.
* Қызметкерлердің жалпы саны - 65. Оның ішінде қозғалыс жүйесінде - 31 қызметкер, жүк тасымалы жүйесінде - 34 қызметкер.
* Вагон айналымы өткен екі жылды салыстырғанда 14,2 пайызға өскен.

== Негізгі экономикалық көрсеткіштер ==
=== Шағын субьектілері өнімдері мен қызмет түрлері ===
Құм өндіру, бензин сату, тамақтану, сауда-саттық орындары, жеке көліктер қызметі
=== Мал басы ===
Барлық мал басы	-26 258 бас. оның ішінде:&lt;br /&gt;
* [[ірі қара]]		4 934
* [[қой]]-[[ешкі]]		19 926
* [[жылқы]]		1 043
* [[түйе]]		358

=== Ауыл шаруашылығы ===
* Ет өндіру, барлығы: (ауыл шаруашылығы құрылымдары, шаруа қожалықтары, жеке қожалықтар) -13 131 тонна		
* Сүт өндіру, барлығы: (ауыл шаруашылығы құрылымдары, шаруа қожалықтары, жеке қожалықтар) -14 236 тонна
* Жүн өндіру, барлығы: (ауыл шаруашылығы құрылымдары, шаруа қожалықтары, жеке қожалықтар) -253,7 тонна
* Көкөніс өндіру - 3 тонна
* Картоп өндіру -2,5 тонна

== Мәдени-әлеуметтік мекемелер ==
=== Мектептер ===
* '''Кенбай орта мектебі''' — Кенбай елді  мекенінен 1934 жылы 3 жылдық [[бастауыш мектеп]] ашылды. Бастауыш мектептің алғашқы ұстазы Сағынғали Жұмағалиев болды. 1938-1939 оқу жылында 5-сынып, 1941-1942 жылдары бірінші рет [[жеті жылдық мектеп]] түлектерін шығарды. Бұл кезде мектепте 59 окушы оқыды. Алғашкы директоры Қосжан Әйішев еді. 1949 жылы Кенбайда 25 балалық [[интернат]] ашылды. 1963 жылы Кенбай орталау мектебі Сағыз станциясына көшірілді. Мектеп үш корпустан тұрады. Оның үшеуі де оқу корпусы. Мектеп алғаш (1 корпус) 1972 жылы ашылған. Екі қабатты сыйымдылығы 380 оқушы. Қосымша мектеп үйі 1985 жылы пайдалануға берілген. Мектеп типтік жобамен салынған, жоба бойынша сыйымдылығы 180 оқушы. Мектеп жанындағы бастауыш мектеп 1978 жылы салынған, 100 орындық.&lt;ref&gt;https://kenbai.kyzylkogabb.kz/kz/mektep-turaly.html Мектеп туралы&lt;/ref&gt;
* '''№ 9 орта мектеп''' - оқушылар саны 863; № 9 орта мектеп 1940 жылы 1 қыркүйекте [[бастауыш мектеп]] болып ашылып, өз жұмысын бастады. 1947 жылдан бастап жеті жылдық, 1954 жылдан бастап он жылдық мектепке айналған. 1958 жылы 24 шәкірт бітіріп шықты. 
* '''Сағыз орта мектебі''' - 01.09.2018 жылы құрылған. видео-бақылау, футбол алаңы, хореография кабинеті, тир кабинеті, стоматология кабинеті (барлық жабдығымен), STEM кабинеті, акт зал және студия (барлық жабдықпен), асхана, кітапхана, оқу залы компьютер жабдығымен, кітап қорын сақтайтын бөлме, технология кабинеті қыз және ұл балдарға арналған (барлық жабдығымен), гимнастика залы, спортзал душ кабинетімен жабдықталған.
* '''А.Өміров атындағы саз мектебі''' - оқушылар саны	143; Балалар саз мектебі 1977 жылы Аманбай Өміровтың қолдауымен ашылды.Алғашқы кезде 60 оқушы оқытылса, бүгінгі таңда 143-оқушы төрбиеленуде. Мектепте А.Өміров 1977 жылдан 1982 жылға дейін басшылық қызмет атқарды. Саз мектебінде - [[домбыра]], [[қобыз]], теория, [[хореография]] бөлімдері бар.
* '''Т.Жанұзақов атындағы бастауыш мектеп''' — Кенбай ауылындағы бастауыш мектеп (1-ші деңгей).&lt;ref&gt;https://qyzylqoga.kz/zhanalyqtar/qogam/atyrau-oblysynda-21-mektep-shtatty-rezhimde-zh-mys-istep-zhatyr.html Атырау облысында 21 мектеп штаттық режимде жұмыс істеп жатыр&lt;/ref&gt;

=== Колледж ===
'''Қызылқоға аграрлы-техникалық колледжі''' (Сағыз ауылы, Декеев Тотай көшесі-2) — Қызылқоға аграрлы-техникалық колледжі алғаш рет 1959 жылы Приморье ауыл шаруашылығын механикаландыру училищесі болып құрылып, бірнеше рет құрылымдық өзерістер болды.
* 1964 жыл-№ 112 селолық кәсіптік-техникалық училищесі
* 1991 жыл-№ 11 орта кәсіптік-техникалық училищесі
* 1996 жыл-№ 8 кәсіптік-техникалық мектеп
* 2008 жыл-«№ 11 кәсіптік лицей» мемлекеттік мекемесі,
* 2012 жыл-«Қызылқоға аграрлы-техникалық колледжі» мемлекеттік мекемесі&lt;ref&gt;https://kyzylkoga-coll.kz/kz/kolledj-tarihi/kolledj-tyrali.html «ҚЫЗЫЛҚОҒА АГРАРЛЫ-ТЕХНИКАЛЫҚ КОЛЛЕДЖІ» КОММУНАЛДЫҚ МЕМЛЕКЕТТІК ҚАЗЫНАЛЫҚ КӘСІПОРНЫ&lt;/ref&gt;

=== Мектепке дейінгі балалар мекемесі  ===
* '''«Балауса»''' балалар бақшасы: 1962 жылы ашылды. 1991 жылы 140 орындық жаңа типтік балбақша ғимаратына көшірілді.
* '''«Ақбота»''' балалар бақшасы:  
=== Мәдениет үйі, кітапхана ===
* '''«Шұғыла» мәдениет үйі''' — мәдениет үйі 1980 жылы ашылды. Оның 300 орындық көрермен залы бар.
* '''Кенбай клубы'''
* '''Сағыз ауылдық кітапханасы''' - кітап қоры 14958 (мың дана)
=== Денсаулық сақтау ісі ===
* '''Сағыз бөлімшелік ауруханасы''' — [[Аурухана]] 1963 жылдың 5 тамызында ашылды. Аурухананы алғаш ұйымдастырушы да бас дәрігері де сол жылы [[Марат Оспанов атындағы Батыс Қазақстан Мемлекеттік медицина университеті|Ақтөбе медицина институтын]] бітіріп келген Жақсыбай Сәрсенов болды. Алғашқыда 5 адам, яғни, 1 дәрігер, 4 [[Медициналық бике|медбике]] жұмыс жасады. Аурухана 1964 жылдың ақпан айынан бастап 25 орындық болды. 1974 жылы аурухана жаңадан салынған ғимаратқа көшіріліп, 30 төсектік орынға дейін кеңейтілді. Қазір 6 дөрігер, 14 орта дәрежелі медицина қызметкерлері жұмыс жасайды. 
* '''Аптекалар''' -2
* '''ФАП'''       -2

== Көліктер ==
* Жеке меншік көліктер		-267
* Жеңіл көліктер		    -119
* Жүк машиналары		    -67
* Тракторлар                -47
* Мотоциклдер               -40

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Қызылқоға ауданы ауылдық округтері}}
[[Санат:Қызылқоға ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>0afqpfowwcvm7gogvxg96leipf9b0qu</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065025</id>
      <parentid>3065023</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:50:54Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <comment>/* Сипаттама */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="17430" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Сағыз ауылдық округі
 |Облысы     = Атырау облысы
 |Ауданы     = [[Қызылқоға ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Сағыз (ауыл)|Сағыз]]
 |Енеді      = 4 ауыл
 |Тұрғыны    = 7092
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        = Өтепберген Қалыбайұлы Әділов
 |Әкімдіктің мекенжайы = Сағыз ауылы, Әшіров көшесі, №1
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
'''Сағыз ауылдық округі''' — [[Атырау облысы]] [[Қызылқоға ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Сипаттама ==
Құрамына [[Сағыз (ауыл)|Сағыз]], [[Былқылдақты]], [[Кенбай (Сағыз ауылдық округі)|Кенбай]], [[Қоңыраулы]], [[Шолақсай (Атырау облысы)|''Шолақсай'']] ауылдары кіреді. Орталығы – Сағыз ауылы&lt;ref&gt;&quot;Қазақ энциклопедиясы&quot;, X том&lt;/ref&gt;. [[Шығыс]]ы мен солтүстік батысында [[Ақтөбе облысы]]ның [[Байғанин ауданы|Байғанин]], [[Ойыл ауданы|Ойыл аудандары]], оңтүстігі мен оңтүстік батысында [[Мақат ауданы|Мақат]], [[Жылыой ауданы|Жылыой аудандары]] және [[Мұқыр ауылдық округі (Атырау облысы)|Мұқыр ауылдық округімен]] шектеседі.&lt;ref&gt;https://atr.kz/zhanalyqtar/b-gingi-sa-yiz-b-ryin-yi-auyil-emes/ Атырау газеті, 08.11.2016. Бүгінгі Сағыз бұрынғы ауыл емес&lt;/ref&gt;
Сағыз ауылы, облыс орталығы [[Атырау]] қаласынан 265 км, ал аудан орталығы [[Миялы (Атырау облысы)|Миялы ауылынан]] 117 км жерде орналасқан.
Жер көлемі - 4600672 га. Округте негізінен [[мал шаруашылығы]]мен айналысады.&lt;ref&gt;Қызылқоға - құт мекен. Алматы: «Өлке» баспасы, 2005 ж. ISBN 9965-599-97-1&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
Округ аумағында 1928 жылдан бастап Ақшелек, Қоянды, Былқылдақты ауылдық кеңестері кұрылып, орталықтары болып Ақшелек, Кенбай, Сарытоғай елді мекендері белгіленді. Аталған ауылдық кеңестерде 1934 жылы «Алғабас», «Жаңаталап», «Ақшелек», «Буракөл», «Ақкиіз», «Шоқат» [[колхоз]]дары кұрылады. Сол кездерде алғашқы ауылдық кеңестерінің төрағалары Зинет Маханов, Жолан Көшелеков, Далабай Абатов, Қонарбай Бисенов, Қапан Бүркітәлиев, Нұрман Дауылбаев сынды азаматтар еңбек етіп, елді отырықшылыққа үйретуге, алғашқы қиындықтарды жеңе білуге жұмылдырды. [[Ұлы Отан соғысы]]на аталған үш ауылдық кеңестен 300-дей азамат аттанып, олардын 184-і, ерлікпен қаза тапты. Зобалаң жылдарда осы өңірдің 9 адамы [[саяси қуғын-сүргін]] кұрбаны болды. Қиын кезеңдерде селолық округ территориясында Гурьев-Қандыағаш [[теміржол]]ы салынып, бірнеше [[бекет]]тер орнап, өңір стратегиялық маңызға ие бола бастады. Қарақияқты серіктестігі орналасқан осы елді мекен 1938 жылы Сағыз селосы болып аталды.

1958 жылы [[Былқылдақты]], Қоянды, Акшелек ауылдық кеңестері біріктірілуі арқылы Сағыз селолык кеңесі кұрылып, оның орталығы болып Сағыз ауылы белгіленеді. Сол кездерден бастап ауылдық кеңес төрағалары Далабай Абатов, Бекен Каментаев, Аққали Ахметов, Төлен Жүкеев, Тотай Дөкеев, Әбдеш Бисенов, Қайыржан Жантөриев басшылық етті.
Сағыз селолык кеңесі 1993 жылы Сағыз ауылдық округі болып қайта кұрылды. Оның алғашкы әкімі Каримолла Іңірбаев, одан кейін А.Молдашев, Қ. Базарбаев, С.Тұрыш, Е.Арыстангалиев, А.Сәрсенғалиев сынды азаматтар болды.&lt;ref&gt;Сағыздың бойы ен жайлау  1-кітап Алматы: «Арыс» баспасы, 2009 ж. ISBN 9965-17-582-9&lt;/ref&gt;

== Халқы ==
[[2009 жыл|2009 жылғы]] санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 7092 адамды құрайды.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;
онын ішінде (адам):
* еңбекке жарамдысы		-2 833
* жұмыс жасайтыны       -2 044
* жұмыссыздар       	- 205
* зейнеткерлер	        - 571
* мүгедектер	        - 146
* аз қамтылғандар	    - 34
* балалар саны	    	- 2741
* мектепке дейінгі	    - 760
* мектеп жасындағы	 	- 1981
* оқу орнында оқитындар	- 150

Бір жанұядағы орташа адам саны	-6
* Көп балалы отбасылар	        -546
* 4 балалы		                -210
* 5 балалы		                -112
* 6 балалы		                -78
* 8 және оданда көп балалы      -142
== Жауапкершілігі шектеулі серіктестіктер  ==
* «Сағыз» - Қой және ешкілерді көбейту
* «Бәйтерек-1»
* «Жандос-Сервис» - инженерлік ғимараттар құрылысы
== Шаруа қожалықтары  ==
* «Алып Ана» 
* «Аққұдық»
* «Ер Қалыбай» 
* «Сапаш» 
* «Қарамырза»
* «Мәтжан» 
* «Жұлдыз» 
* «Алтай»
* «Дәулет» 
* «Торғай» 
* «Бекет»
* «Буракөл»
* «Былқылдақты»
== Өндіріс мекемелері ==
=== Сағыз автотранспорт мекемесі===
1969 жылы құрылды. Мекеме жүргізушілері аудандағы 8 кеңшар мен аудан көлеміндегі мекемелердің жүктерін тасыды. Алғашқыда шағын автокөлік мекемесі болып құрылған автопарктегі машиналардың саны 105-ке дейін көбейді, бірнеше жеңіл тракторлар болды.
[[Автобаза]] құрылғанда алғашқы директоры болып Бақтықожа Сейтешов одан кейін Тілекқабыл Мырзағалиев, Ғалымжан Тастанбеков, Сүндет Алауов және Тоғызбай Есенов, Рахымжан Сүйеуғалиев директор болып жұмыс жасады. 
=== Сағыз теміржолы ===
1942 жылы Қандағаш-Гурьев аралық [[темір жол]] учаскесі -тұракты пайдалануға берілген күнінен бастап, Сағыз стансасы халық шаруашылығын, экономикасын өркендету жұмысы бойынша, пойыздарды қабылдап, жөнелту жұмыстарын қалтқысыз орындап жатыр.
* Тәулігіне 14 [[пойыз]] қабылданады, 10 пойыз жөнелтіледі.
* Тәулігіне орта есеппен 304 [[вагон]]ға жүк тиеліп, 794 вагоннан жүк түсіріледі.
* Қызметкерлердің жалпы саны - 65. Оның ішінде қозғалыс жүйесінде - 31 қызметкер, жүк тасымалы жүйесінде - 34 қызметкер.
* Вагон айналымы өткен екі жылды салыстырғанда 14,2 пайызға өскен.

== Негізгі экономикалық көрсеткіштер ==
=== Шағын субьектілері өнімдері мен қызмет түрлері ===
Құм өндіру, бензин сату, тамақтану, сауда-саттық орындары, жеке көліктер қызметі
=== Мал басы ===
Барлық мал басы	-26 258 бас. оның ішінде:&lt;br /&gt;
* [[ірі қара]]		4 934
* [[қой]]-[[ешкі]]		19 926
* [[жылқы]]		1 043
* [[түйе]]		358

=== Ауыл шаруашылығы ===
* Ет өндіру, барлығы: (ауыл шаруашылығы құрылымдары, шаруа қожалықтары, жеке қожалықтар) -13 131 тонна		
* Сүт өндіру, барлығы: (ауыл шаруашылығы құрылымдары, шаруа қожалықтары, жеке қожалықтар) -14 236 тонна
* Жүн өндіру, барлығы: (ауыл шаруашылығы құрылымдары, шаруа қожалықтары, жеке қожалықтар) -253,7 тонна
* Көкөніс өндіру - 3 тонна
* Картоп өндіру -2,5 тонна

== Мәдени-әлеуметтік мекемелер ==
=== Мектептер ===
* '''Кенбай орта мектебі''' — Кенбай елді  мекенінен 1934 жылы 3 жылдық [[бастауыш мектеп]] ашылды. Бастауыш мектептің алғашқы ұстазы Сағынғали Жұмағалиев болды. 1938-1939 оқу жылында 5-сынып, 1941-1942 жылдары бірінші рет [[жеті жылдық мектеп]] түлектерін шығарды. Бұл кезде мектепте 59 окушы оқыды. Алғашкы директоры Қосжан Әйішев еді. 1949 жылы Кенбайда 25 балалық [[интернат]] ашылды. 1963 жылы Кенбай орталау мектебі Сағыз станциясына көшірілді. Мектеп үш корпустан тұрады. Оның үшеуі де оқу корпусы. Мектеп алғаш (1 корпус) 1972 жылы ашылған. Екі қабатты сыйымдылығы 380 оқушы. Қосымша мектеп үйі 1985 жылы пайдалануға берілген. Мектеп типтік жобамен салынған, жоба бойынша сыйымдылығы 180 оқушы. Мектеп жанындағы бастауыш мектеп 1978 жылы салынған, 100 орындық.&lt;ref&gt;https://kenbai.kyzylkogabb.kz/kz/mektep-turaly.html Мектеп туралы&lt;/ref&gt;
* '''№ 9 орта мектеп''' - оқушылар саны 863; № 9 орта мектеп 1940 жылы 1 қыркүйекте [[бастауыш мектеп]] болып ашылып, өз жұмысын бастады. 1947 жылдан бастап жеті жылдық, 1954 жылдан бастап он жылдық мектепке айналған. 1958 жылы 24 шәкірт бітіріп шықты. 
* '''Сағыз орта мектебі''' - 01.09.2018 жылы құрылған. видео-бақылау, футбол алаңы, хореография кабинеті, тир кабинеті, стоматология кабинеті (барлық жабдығымен), STEM кабинеті, акт зал және студия (барлық жабдықпен), асхана, кітапхана, оқу залы компьютер жабдығымен, кітап қорын сақтайтын бөлме, технология кабинеті қыз және ұл балдарға арналған (барлық жабдығымен), гимнастика залы, спортзал душ кабинетімен жабдықталған.
* '''А.Өміров атындағы саз мектебі''' - оқушылар саны	143; Балалар саз мектебі 1977 жылы Аманбай Өміровтың қолдауымен ашылды.Алғашқы кезде 60 оқушы оқытылса, бүгінгі таңда 143-оқушы төрбиеленуде. Мектепте А.Өміров 1977 жылдан 1982 жылға дейін басшылық қызмет атқарды. Саз мектебінде - [[домбыра]], [[қобыз]], теория, [[хореография]] бөлімдері бар.
* '''Т.Жанұзақов атындағы бастауыш мектеп''' — Кенбай ауылындағы бастауыш мектеп (1-ші деңгей).&lt;ref&gt;https://qyzylqoga.kz/zhanalyqtar/qogam/atyrau-oblysynda-21-mektep-shtatty-rezhimde-zh-mys-istep-zhatyr.html Атырау облысында 21 мектеп штаттық режимде жұмыс істеп жатыр&lt;/ref&gt;

=== Колледж ===
'''Қызылқоға аграрлы-техникалық колледжі''' (Сағыз ауылы, Декеев Тотай көшесі-2) — Қызылқоға аграрлы-техникалық колледжі алғаш рет 1959 жылы Приморье ауыл шаруашылығын механикаландыру училищесі болып құрылып, бірнеше рет құрылымдық өзерістер болды.
* 1964 жыл-№ 112 селолық кәсіптік-техникалық училищесі
* 1991 жыл-№ 11 орта кәсіптік-техникалық училищесі
* 1996 жыл-№ 8 кәсіптік-техникалық мектеп
* 2008 жыл-«№ 11 кәсіптік лицей» мемлекеттік мекемесі,
* 2012 жыл-«Қызылқоға аграрлы-техникалық колледжі» мемлекеттік мекемесі&lt;ref&gt;https://kyzylkoga-coll.kz/kz/kolledj-tarihi/kolledj-tyrali.html «ҚЫЗЫЛҚОҒА АГРАРЛЫ-ТЕХНИКАЛЫҚ КОЛЛЕДЖІ» КОММУНАЛДЫҚ МЕМЛЕКЕТТІК ҚАЗЫНАЛЫҚ КӘСІПОРНЫ&lt;/ref&gt;

=== Мектепке дейінгі балалар мекемесі  ===
* '''«Балауса»''' балалар бақшасы: 1962 жылы ашылды. 1991 жылы 140 орындық жаңа типтік балбақша ғимаратына көшірілді.
* '''«Ақбота»''' балалар бақшасы:  
=== Мәдениет үйі, кітапхана ===
* '''«Шұғыла» мәдениет үйі''' — мәдениет үйі 1980 жылы ашылды. Оның 300 орындық көрермен залы бар.
* '''Кенбай клубы'''
* '''Сағыз ауылдық кітапханасы''' - кітап қоры 14958 (мың дана)
=== Денсаулық сақтау ісі ===
* '''Сағыз бөлімшелік ауруханасы''' — [[Аурухана]] 1963 жылдың 5 тамызында ашылды. Аурухананы алғаш ұйымдастырушы да бас дәрігері де сол жылы [[Марат Оспанов атындағы Батыс Қазақстан Мемлекеттік медицина университеті|Ақтөбе медицина институтын]] бітіріп келген Жақсыбай Сәрсенов болды. Алғашқыда 5 адам, яғни, 1 дәрігер, 4 [[Медициналық бике|медбике]] жұмыс жасады. Аурухана 1964 жылдың ақпан айынан бастап 25 орындық болды. 1974 жылы аурухана жаңадан салынған ғимаратқа көшіріліп, 30 төсектік орынға дейін кеңейтілді. Қазір 6 дөрігер, 14 орта дәрежелі медицина қызметкерлері жұмыс жасайды. 
* '''Аптекалар''' -2
* '''ФАП'''       -2

== Көліктер ==
* Жеке меншік көліктер		-267
* Жеңіл көліктер		    -119
* Жүк машиналары		    -67
* Тракторлар                -47
* Мотоциклдер               -40

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Қызылқоға ауданы ауылдық округтері}}
[[Санат:Қызылқоға ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>ooeomeqtwsvq8yar3hrk1vbrp1622tn</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Сағади Байұзақұлы Бөлекбаев</title>
    <ns>0</ns>
    <id>55333</id>
    <revision>
      <id>3064757</id>
      <parentid>2968266</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:47:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Беріктас (Кербұлақ ауданы) → Беріктас (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2571" xml:space="preserve">'''Сағади Байұзақұлы Бөлекбаев''' (1946 жылы, [[Алматы облысы]], [[Кербұлақ ауданы]], [[Беріктас (Жетісу облысы)|Беріктас ауылы]]нда туған) – философия ғылымдарының докторы (1999 жылы), [[профессор]] (2000 жылы).

1973 жылы [[Қазақ ұлттық университеті|Қазақ Мемлекеттік Университеттің]] (қазіргі Қазақ Ұлттық Университеті) философия-экономика факультетін бітірген. 1973–80 жылдары [[Е.А.Бөкетов атындағы Қарағанды мемлекеттік университеті|Қарағанды мемлекеттік университетінде]], 1980–89 жылдары Қазақ Мемлекеттік Университетінде, 1989–94 жылдары [[Қазақ мемлекеттік архитектура-құрылыс институты]]нда(қазіргі Қазақ Бас сәулет-құрылыс академиясы), 1994–99 жылдары [[Қазақ мемлекеттік заң университеті]]нде, 1999–2000 жылдары'[[Орталық Азия университеті]]нде аға оқытушы, доцент, кафедра меңгерушісі болды. Бөлекбаевтың еңбектері өтпелі кезеңдегі экономика мен мемлекеттің өзара қарым-қатынасын, әлеуметтік-философия мәселелерін зерттеуге арналған. 40-тан аса ғылыми еңбектің, оның ішінде 1 монографияның авторы.&lt;ref&gt;“Қазақ Энциклопедиясы”, 2 том&lt;/ref&gt;

==Шығармалары==
* &quot;Логика&quot;, Бөлекбаев С.Б.. Ғабитов Т.Х., Алматы, 1997. ;

==Дереккөздер== 
&lt;references/&gt;

==Сілтемелер==
* [http://kz.ablaikhan.kz/kz/for_nash_universitet/fmokz.php «Халықаралық қатынастар факультеті»]{{Deadlink|date=January 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}

{{wikify}}

{{Суретсіз мақала}}

[[Санат:1946 жылы туғандар]]
[[Санат:Алматы облысында туғандар]]
[[Санат:Қазақстан философтары]]
[[Санат:Қазақстан ғалымдары]]
[[Санат:Профессорлар]]


{{stub}}</text>
      <sha1>arjnh2p5pzoqcj9mnnayjqyx7j10yzf</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Сарыөзек ауылдық округі</title>
    <ns>0</ns>
    <id>55562</id>
    <revision>
      <id>3065168</id>
      <parentid>2662865</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:13:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="735" xml:space="preserve">* [[Сарыөзек ауылдық округі (Ақмола облысы)|Сарыөзек ауылдық округі]] – [[Ақмола облысы]] [[Зеренді ауданы]]ндағы  әкімшілік бірлік.
* [[Сарыөзек ауылдық округі (Алматы облысы)|Сарыөзек ауылдық округі]] – [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы  әкімшілік бірлік. 
* [[Сарыөзек ауылдық округі (Қарағанды облысы)|Сарыөзек ауылдық округі]] – [[Қарағанды облысы]] [[Осакаров ауданы]]ндағы  әкімшілік бірлік.
 
{{айрық}}</text>
      <sha1>klbbuiv2spsgjjq2qb7qnyysn2g6vei</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065171</id>
      <parentid>3065168</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:14:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Сарыөзек ауылдық округі (Алматы облысы) → Сарыөзек ауылдық округі (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="735" xml:space="preserve">* [[Сарыөзек ауылдық округі (Ақмола облысы)|Сарыөзек ауылдық округі]] – [[Ақмола облысы]] [[Зеренді ауданы]]ндағы  әкімшілік бірлік.
* [[Сарыөзек ауылдық округі (Жетісу облысы)|Сарыөзек ауылдық округі]] – [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы  әкімшілік бірлік. 
* [[Сарыөзек ауылдық округі (Қарағанды облысы)|Сарыөзек ауылдық округі]] – [[Қарағанды облысы]] [[Осакаров ауданы]]ндағы  әкімшілік бірлік.
 
{{айрық}}</text>
      <sha1>3ugwtj8tcaw44igothayedkfzda5llk</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Өрлік</title>
    <ns>0</ns>
    <id>57362</id>
    <revision>
      <id>3064846</id>
      <parentid>3062867</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T15:43:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <comment>/* Тарихы */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4729" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан
 |статусы                 = ауыл
 |атауы                   = Өрлік
 |сурет                   = Өрлік. Стелла.jpg
 |әкімшілік күйі          = Ауылдық округ орталығы
 |елтаңба                 = 
 |ту                      = 
 |елтаңба сипаттамасы     = 
 |ту сипаттамасы          = 
 |елтаңба ені             = 
 |ту ені                  = 
  |lat_deg =48 |lat_min =16 |lat_sec = 03
  |lon_deg =51 |lon_min = 31|lon_sec = 27
  |CoordAddon             = type:city(8100)_region:KZ
  |CoordScale             =
 |ел картасы              = 300
 |облыс картасы           = 
 |аудан картасы           = 
 |ел картасының өлшемi    = 
 |облыс картасының өлшемi = 
 |аудан картасының өлшемi = 
 |облысы                  = Атырау облысы
 |кестедегі облыс         = Атырау облысы{{!}}Атырау
 |ауданы                  = Индер ауданы
 |кестедегі аудан         = Индер ауданы{{!}}Индер 
 |мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
 |мекені                  = Өрлік ауылдық округі{{!}}Өрлік
 |ішкі бөлінісі           = 
 |әкімі                   = 
 |құрылған уақыты         = 
 |алғашқы дерек           = 
 |бұрынғы атаулары        = ''Орлов форпосты, Орлов станицасы''
 |статус алуы               = 
 |жер аумағы                  = 
 |климаты                 = 
  |тұрғыны                = {{өсім}} 2741
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = өрліктік, өрліктіктер
 |телефон коды            = 
 |пошта индексі           = 060206
 |пошта индекстері        = 
 |ортаққордағы санаты     = 
 |сайты                   =
 |сайт тілі               =
}}
'''Өрлік''' — [[Атырау облысы]] [[Индер ауданы]]ндағы ауыл, [[Өрлік ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы – [[Индербор]] кентінен оңтүстік-батысқа қарай 33 км-дей жерде, [[Жайық]]тың оң аңғарында орналасқан. 

== Халқы ==
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 2598 адам (1318 ер адам және 1280 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 2741 адамды (1393 ер адам және 1348 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
Ауыл [[1929 жыл|1929]]–[[1997 жыл|1997]] жылы қаракөл қойын өсіретін «Передовик» кеңшарының орталығы болған. Кеңшар негізінде Өрлікте және округтегі Жиек ауылында ЖШС және бірнеше шаруа қожалықтары жұмыс істеді. Өрлікте Индер жоғарғы вольтты электр желісінің станциясы, жылыту жүйесі, т.б. кәсіпорындар бар. Өрлік арқылы Атырау – Орал автомагистралі өтеді.&lt;ref&gt;&quot;Қазақ Энциклопедиясы&quot;&lt;/ref&gt;

== Мәдени-әлеуметтік мекемелері ==
Ауылда монша, [[орта мектеп]], [[балабақша]], кинотеатр, [[емхана]] т.б. бар.&lt;ref&gt;Индер ауданы, «Арыс» баспасы Алматы, 2006 ISBN 9965-17-273-0&lt;/ref&gt;
* Қ.Абақанов атындағы орта мектеп — 1923 жылы ұйымдастырылған. 
* &quot;Болашақ&quot; бөбекжай-бақшасы

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Индер ауданы елді мекендері}}
[[Санат:Индер ауданы елді мекендері]]
[[Санат:Жайық казак әскерінің елді мекендері]]</text>
      <sha1>7lijlxj980fed7iskkdbwrom9raoh0n</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қарымбай Әулие</title>
    <ns>0</ns>
    <id>58313</id>
    <revision>
      <id>3064788</id>
      <parentid>2882530</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:59:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Желдіқара (Алматы облысы) → Желдіқара (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1623" xml:space="preserve">'''Қарымбай Әулие''', '''Қарымбай Тәттібайұлы''' (1732 – 1822) – [[би]]. [[Найман]] руының [[Матай]] тармағынан таратылады.
Әкесі [[Тәттібай]] батыр [[жоңғарлар]]ға қарсы соғысқан. [[М.Тынышбаев]] өз еңбегінде [[Абылай хан]] [[жасақ|жасағында]] болған [[Тәттібай батыр]], оның ұлы Қарымбай би жөнінде [[дерек]]тер береді. Қарымбай Әулие әрі [[сәуегей]] [[әулие]] болған. Ол [[Ескелді би]]мен және [[Балпық би]]мен бірге [[Қаратал (Көксу ауданы)|Қаратал]], [[Көксу (Көксу ауданы)|Көксу]], [[Желдіқара (Жетісу облысы)|Желдіқара]] өңірлерін мекендеген халықты [[егін]] егіп, [[отырықшылық]]қа көшуге үндеген. [[Тоғандар]] қаздырып, егін салдырған. Қарымбай Әулиеге арнап ел-жұрты 2003 ж. Қаратал өзенінің бастоғанына жақын тұстағы [[Қорғантөбе|“Қорғантөбедегі”]] [[зират]]ына [[кесене]] орнатты.

==Дереккөздер&lt;/span&gt;==
&lt;references/&gt;

{{wikify}}

{{Суретсіз мақала}}

[[Санат:Қазақ би-шешендері]]
[[Санат:1732 жылы туғандар]]
[[Санат:1822 жылы қайтыс болғандар]]


{{stub}}</text>
      <sha1>rob1vn559hvsl8lb2i951j5c1n69vn7</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қоғалы ауылдық округі</title>
    <ns>0</ns>
    <id>58438</id>
    <revision>
      <id>3065125</id>
      <parentid>2680234</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:03:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="713" xml:space="preserve">* [[Қоғалы ауылдық округі (Алматы облысы)|Қоғалы ауылдық округі]] – [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік. 
* [[Қоғалы ауылдық округі (Қызылорда облысы)|Қоғалы ауылдық округі]] – [[Қызылорда облысы]] [[Шиелі ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.
* [[Қоғалы ауылдық округі (Түркістан облысы)|Қоғалы ауылдық округі]] – [[Түркістан облысы]] [[Төле би ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік. 

{{айрық}}</text>
      <sha1>rsmvzvlskn4gzrkonscfnqte6k6umnh</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065129</id>
      <parentid>3065125</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:04:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Қоғалы ауылдық округі (Алматы облысы) → Қоғалы ауылдық округі (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="712" xml:space="preserve">* [[Қоғалы ауылдық округі (Жетісу облысы)|Қоғалы ауылдық округі]] – [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік. 
* [[Қоғалы ауылдық округі (Қызылорда облысы)|Қоғалы ауылдық округі]] – [[Қызылорда облысы]] [[Шиелі ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.
* [[Қоғалы ауылдық округі (Түркістан облысы)|Қоғалы ауылдық округі]] – [[Түркістан облысы]] [[Төле би ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

{{айрық}}</text>
      <sha1>g0kxsr1albcroa5z9q636pdxv0958rz</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қарнақ ауылдық округі</title>
    <ns>0</ns>
    <id>58443</id>
    <revision>
      <id>3064671</id>
      <parentid>2857236</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T13:42:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ерқанат Рыскулбеков</username>
        <id>70798</id>
      </contributor>
      <comment>{{Жедел жойылсын|Қарнақ аылдық округ кәзіргі уақытта жоқ, жойылған}}</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2032" xml:space="preserve">{{Жедел жойылсын|Қарнақ аылдық округ кәзіргі уақытта жоқ, жойылған}}
{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Қарнақ ауылдық округі
 |Облысы     = Түркістан облысы
 |Ауданы     = [[Кентау қалалық әкімдігі]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Қарнақ (Түркістан облысы)|Қарнақ]]
 |Енеді      = 4 ауыл
 |Тұрғыны    = 14 295
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 42571
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
'''Қарнақ ауылдық округі''' – [[Түркістан облысы]] [[Кентау қалалық әкімдігі]] аумағындағы бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Қарнақ (Түркістан облысы)|Қарнақ]], [[Бүргем]], [[Құшата]], [[Шаштөбе]] ауылдары кіреді. Орталығы – Қарнақ ауылы.&lt;ref&gt;«Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы]]» Бас редакциясы, 1998 жыл. ISBN 5-89800-123-9, Х том.&lt;/ref&gt;

== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 14 295 адамды құрады.&lt;ref&gt;[https://stat.gov.kz/getImg?id=WC16200032719 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кентау қалалық әкімдігі ауылдық округтері}}

[[Санат:Кентау қалалық әкімдігі ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>qfq3j9axjobgoiu6qzdq9808no2ksnk</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Кербұлақ (Алматы облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>59104</id>
    <revision>
      <id>3065087</id>
      <parentid>3043684</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T17:23:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4519" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Кербұлақ
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =43 |lat_min = 56|lat_sec = 06
   |lon_deg =77|lon_min = 35|lon_sec =59
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Алматы облысы
|кестедегі облыс         = Алматы облысы{{!}}Алматы
|ауданы                  = Қонаев қалалық әкімдігі
|кестедегі аудан         = Қонаев қалалық әкімдігі{{!}}Қонаев  
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Шеңгелді ауылдық округі{{!}}Шеңгелді
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  1977   
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        = 
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =1543
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}} 
{{мағына|Кербұлақ}}
'''Кербұлақ''' — [[Алматы облысы]] [[Қонаев қалалық әкімдігі]]не қарасты [[Шеңгелді ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
[[Қонаев (қала)|Қонаев]] қаласынан солтүстік-шығысқа қарай 60 км, ауылдық әкімшілік округ орталығы – [[Шеңгелді (Алматы облысы)|Шеңгелді]] ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 15 км, [[Қапшағай су қоймасы]]ның жағалауынан солтүстікке қарай 7 км-дей жерде, қамыс, құрақ, ши аралас өскен сұр, сортаңды сұр топырақты қуаң далада орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 1932 адам (997 ер адам және 935 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 1543 адамды (798 ер адам және 745 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
Іргесі [[1977 жыл]]ы [[Талғар ауданы]]ның тұқым шаруашылығымен айналысатын “Кербұлақ” кеңшарының орталығы болып құрылды. 1997 жылдан оның негізінде Кербұлақта ЖШС және бірнеше шаруа қожалықтары ұйымдасты.

== Инфрақұрылымы ==
Орта мектеп, клуб, кітапхана, отбасылық-дәрігерлік амбулатория, т.б. мекемелер бар. Тұрғындары көрші елді мекендермен автомобиль жолы арқылы қатынасады.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Қонаев қалалық әкімдігі елді мекендері}}

[[Санат:Қапшағай қалалық әкімдігі елді мекендері]]</text>
      <sha1>5l1kmcg0d7w6rk0j1eapx5fyd19e15g</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Лимон</title>
    <ns>0</ns>
    <id>59777</id>
    <revision>
      <id>3064694</id>
      <parentid>3064643</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:05:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="19546" xml:space="preserve">{{Taxobox
|name = Lemon
|image = P1030323.JPG
|image_caption =
|regnum = [[Өсімдіктер]]
|unranked_divisio = [[Жабық тұқымдылар]]
|unranked_classis = [[Қос жарнақтылар]]
|unranked_ordo = [[Rosids]]
|ordo = [[Sapindales]]
|familia = [[Руталар тұқымдасы]]
|genus = ''[[Citrus]]''
|species = ''C. limon''
|binomial = ''Citrus × limon'', often given as ''C. limon''
|binomial_authority = ([[Carolus Linnaeus|L.]]) [[Nicolaas Laurens Burman|Burm.f.]]
}}
[[Сурет:Lemon - whole and split.jpg|thumb| alt=A.| ''Лимон''.]]
[[Сурет:Jacob_Foppen_van_Es_-_Still_life_with_pitcher.jpg|thumb]]
'''Лимон''' ({{lang-la|Citrus limon}}) — руталар тұқымдасына жататын мәңгі жасыл ағаш. Шыққан жері — [[Үндістан]], Оңтүстік және Үнді Қытай аралдары. Біртіндеп [[Жерорта теңізі]] аймақтарына және Батыс Еуропа өңірлеріне жерсіндірілген. Жабайы түрі жоқ, қолдан өсіріледі. Биіктігі 3 — 7 м-ге жетеді. Бұтақтары тікенекті. Жапырағының жоғарғы ұшы үшкірленген, пішіні жұмыртқа тәрізді, шеттері ара тісті болып келеді. Өзіне тән [[эфир майы]]ның хош иісі бар. Гүлдері (6 — 8 күн) ашық ақ түсті. Жемісі ірі, салмағы 200 — 400 г, сопақшалау, сары түсті қалың қабықпен қапталған. Ішіндегі шырын жемісі 8 — 10 бөлікке бөлінген, сыртын жұқа ақ қабық жауып жатады. Шырынының дәмі қышқыл, құрамында 5 — 7,2% лимон қышқылы, 1,9 — 3% қант, 50 — 90 мг С [[витамин]]і, [[темір]]ге бай, эфир майы, [[кальций]], [[калий]], т.б. болады.  3 — 4-жылдары жеміс береді. Бір ағаштан 15 — 30 кг жеміс алынады. Лимонның жемісін шырын және Лимон қышқылын алуға пайдаланады. Ашық алқапта өсіріледі. Қарашірігі мол, кәрізделген топырақта жақсы өседі. Лимон жылу, жарық, ылғал сүйгіш, оны тұқымы, қалемшесі және өркендері арқылы көбейтеді. Өсу кезеңінде артық өскіндерін қиып, биіктеп кеткендерін қысқартып отырады; ''қара'' [[Цитрусті өсімдік]]тер.&lt;ref&gt;Қазақ тілі терминдер сөздігі I том&lt;/ref&gt;

== Химиялық құрамы ==
Жеміс целлюлозасында органикалық қышқылдар (лимон, алма), пектин, қант (3,5% дейін), каротин, фитонцидтер айтарлықтай мөлшерде болады; витаминдер – тиамин, рибофлавин, аскорбин қышқылы (0,085%-ға дейін), рутин, флавоноидтар, кумарин туындылары, галактурон қышқылы, сесквитерпендер, гесперидин, эроцитрин, эридиктиол. Тұқымның құрамында майлы май және лимонин ащы зат бар. Майлы май бұтақтары мен жапырақтарында да табылған (0,24%). Қабықтан цитронин гликозиді табылды.

Жапырақтарында 55-880 мг С витамині бар.

Лимонның тән иісі өсімдіктің әртүрлі бөліктерінде эфир (лимон) майының болуына байланысты. Лимон эфир майының негізгі компоненттері терпен, α-лимонен (90% дейін), цитрал (6% дейін), геранилацетат (1%).

== Өсімдік туралы ==
Лимон – цитрустар тұқымдасына жататын  көпжылдық мәңгіжасыл өсімдік. Отаны – [[Үндістан]], [[Қытай]] және [[Тынық мұхиты]]ның тропикалық аралдары. Қазіргі кезде тропикалық]аймақтарда ғана емес, сонымен қатар мәдени түрлері субтропикалық [[Кавказ]], [[Орта Азия]], [[Калифорния]], [[Флорида]], Жерорта теңізі аймақтарында да өсіріледі. Лимон ағашының биіктігі 5-8 метр. Бұтақтарының инелері болады. Жапырағы жұмыртқа пішінді, ұшы сүйірленген. Жапырағындағы эфир майы әсерінен өсімдік жағымды иіс бөліп тұрады. Гүлі ақ түсті, хош иісті. Лимон ағашының жемісі жұмыртқа пішінді, кейбір сұрыптарында домалақ түрлері кездеседі. Жемісінің ұзындығы 7-12 см, диаметрі 8-10см, салмағы 120 г. шамасында. Лимон жемісінің қабығының қалыңдығы 2-5 мм, сары түсті. Лимонның шырыны ақшыл-сарғыш түсті, дәмі ащы. 

Қазақстанда климаттық жағдайға байланысты бақшада өсіре алмайды, жылыжайда өсіруге болады. Дұрыс күтіп баптаса, үй жағдайында да гүлдеп, жеміс береді. Үйде өсірілетін лимонның қабықтары жұқа, дәні майда, хош иісі көбірек болады. Дәнінен өсірген лимон 7-8 жылдан, кейде 15-20 жылдан кейін ғана жеміс береді. Бұл процесті тездету үшін, бір жылдық көшетті жеміс беретін ағаштың бұтағымен телу керек. Мұндай өсімдік 2-3 жылда гүлдей бастайды. Бір лимон жемісі толық жетілу үшін сабақ бойында кем дегенде 10-15 жапырақ болуы керек.

== Маңыздылығы және қолданылуы == 
=== Пісірудегі қолданылуы ===
Целлюлоза жеміс салмағының шамамен 60% құрайды, қабығы - шамамен 40%. Лимондар жаңа піскен жейді, сонымен қатар кондитерлік өнімдер мен алкогольсіз сусындар өндірісінде, алкогольдік сусындар мен парфюмерия өнеркәсібінде қолданылады. Дәмдеуіш ретінде лимон түрлі жеміс салаттарында, тәтті тағамдарда, печеньелерде, соустарда, балық, құс еті және күріш тағамдарында қолданылады. Лимон шырыны әртүрлі тағамдардың (мысалы, веналық шницель), қуырылған балықтың, салқын тағамдардың, салаттардың дәмін жақсартады. Лимон қышқылы көбінесе үй өндірісінде емес, әртүрлі кондитерлік өнімдерде, нан өнімдерінде және фабриканың жартылай фабрикаттарында табиғи қышқылдықты реттегіш ретінде әрекет етеді. Лимоннан джемдер, соустар, кремдер, сироптар және сусындар жасалады. Лимон тілімдері - екінші тағамдар үшін әдемі безендіру. Сонымен қатар, лимоннан лимон торттары мен пирогтарды жасауға болады.

Лимон шырыны лимонадтың негізгі құрамдас бөлігі болып табылады, қышқыл, қантпен тәтті сусын, сергітетін әсерінің арқасында қолданудың кең ауқымы бар. Көбінесе, әсіресе зауытта жасалған лимонадты жасағанда, лимон шырыны лимон қышқылымен ауыстырылады. Кәдімгі табиғи лимонад осылай дайындалады: жаңа сығылған лимон шырыны майда ұнтақталған қантпен ұнтақталған, ал алынған сироп сумен сұйылтылған. Көпіршікті (газдалған) лимонад – қанттың, лимон шырынын немесе көмірқышқыл газымен қаныққан лимон қышқылының судағы ерітіндісі. Кейде олар дәміне қарай әртүрлі эссенцияларды қосады - лимон, апельсин.

Лимонадтың құрамындағы қышқылдардың арқасында ол шөлді қандырады және сергітеді; газдалған лимонадтарда олардың құрамындағы көмірқышқыл газы маңызды рөл атқарады; соңғысы асқазан сөлінің секрециясының жоғарылауын тудырады, оның қышқылдығын арттырады, тәбетті жақсартады.

Құрғақ лимонад құрғақ лимон шырынын қантпен буландырып, алынған массаны ұсақ ұнтақты ұнтақтау арқылы алынады. Қолдану үшін мұндай ұнтақ суда жай ерітіледі. Лимонадты дайындауда судың бір бөлігі (жартысынан көп емес) шараппен ауыстырылса, онда шарап лимонады алынады; мұндай лимонад ауыр ауруларға афродизиак және тоник ретінде қолданылады.

=== Медицинада қолданылуы ===
Терапевтік және профилактикалық мақсатта лимон гиповитаминоз, авитаминоз, асқазан-ішек жолдарының аурулары, минералды метаболизмнің бұзылуы, ревматизм, уролития, атеросклероз, цинга, тонзиллит, подагра, гипертония үшін қолданылады. Орта ғасырларда лимон обадан қорғайды және жылан шағуына қарсы дәрі болады деп есептелді. Шығыс медицинасы лимонды жаралар мен өкпе ауруларын емдейтін тамаша құрал және әртүрлі улануларға қарсы дәрі деп санаған. 11 ғасырда Авиценна лимонды жүрек ауруына қарсы ең жақсы дәрі деп жазып, оны жүкті әйелдерге және сарғаюға жеуге кеңес берді.

Таза лимон қышқылы, көбінесе жаңа сығылған лимон шырыны түрінде цингаға ауызша берілді. Қызуы көтерілген науқастарға лимон қышқылы шөлді басатын сусын ретінде лимонад, көпіршікті ұнтақ және т.б. түрінде тағайындалды. Сілтілермен (сода, калий) уланған жағдайда лимон қышқылын антидот ретінде қолданған. Лимон темірі мен хинин цитраты ащы және темір препараттары ретінде пайдаланылды.

Қазіргі уақытта дәстүрлі медицинада дәрілік заттардың дәмі мен иісін жақсарту үшін жаңа қабығынан алынған лимон шырыны мен лимон майы (лат. Oleum Citri) қолданылады. Бірақ халықтық медицинада лимон суық тиюге қолданылады. Зәр қышқылының диатезі мен ісінуін емдеу үшін лимон шырынын қолдану әрекеттері болды; лимон қабығының немесе қабығының тұнбалары - тәбетті арттыратын, тыныштандыратын және құсуға қарсы болатын ащы-дәмді асқазанға қарсы дәрі ретінде. Синтетикалық цитрал гипертонияда және офтальмологияда қолданылады.

Халықтық медицинада лимон цингаға қарсы дәруменді ем ретінде, тамақтағы дифтерия шөгінділерін майлау үшін, сарғаю және бауыр ауруларында, ісінуде, несеп тас, ревматизмде, подаграда, қышқылдығы төмен гастритте қосымша ем ретінде пайдаланылды; лимон сиропы - антигельминтикалық ретінде; сыртқы жағынан, судағы шырын ерітіндісі жұлдыру және ауыз қуысының шырышты қабығының қабыну процестерімен ауызды шайып, терінің саңырауқұлақ зақымдануы мен экзема үшін лосьондар үшін қолданылады. Ас қорытуды жақсарту үшін балға қайнатылған лимон қабығы пайдаланылды.

Лимон косметикалық өнім ретінде кеңінен қолданылады - лимон суы бет терісін жұмсартады және ағартады, оны жұмыртқаның ақтығы, глицерин және одеколонмен араластырып, сепкілдерден, қартаю дақтарынан арылтады, бет терісін жасартады. . Лимон шырыны терідегі жарықтарды емдейді, сынғыш тырнақтарды азайтады. Косметикалық мақсаттарда лимон шашқа арналған бальзамдар, кремдер, лосьондар ретінде, әртүрлі тері түрлеріне күтім жасау үшін лосьондар мен маскалар жасау үшін қолданылады.

== Жарығы ==
Тек жаздың ыстық айларында ғана тіке түскен күн көзінен қалқалау қажет, басқа уақытта жарықта жақсы өседі.

== Жылуы ==
Қыс айларында 12-14ºС төмен болмағаны дұрыс, егер осы температуралық жағдай жасалмаса өсімдік көктемде гүлдемей қояды. Ал, гүлдегенде, түйін салғанда 18ºС төмен болмауы керек. Азынақ желден, температураның кенет өзгеруінен, өсімдік гүл күлтелері мен түйінін тастап жібереді.

== Суғарылуы ==
Жаз айларында аптасына 2-3 рет, қыста айына 2-3 рет суғарып тұру керек.

== Ылғалдылығы ==
[[Су]] бүркіп ылғалдандырып әрі шаңнан тазартып тұрған абзал.

== Қоректендірілуі ==
10-15 күнде бір рет толық минералды тыңайтқышпен қоректендіріп тұру қажет.

== Аурулары ==
Ауа құрғап кетсе [[өрмекші құрты]], [[кене]], өсімдік биті секілді зиянкестердің әсерінен ауырады.

== Көбейтілуі ==
Тұқымы және қалемшелеу, жалғау арқылы көбейтеді.

== Күтімі ==
Жарықты жақсы көреді, тек жаздың  аптап ыстық  күндерінде терезеден түскен күн сәулесінен қалқалау қажет. Қыста 12ºС салқын жерге қою керек, егер осы температуралық жағдай туғызылмаса, өсімдік көктемде гүлдемей қояды. Оның себебі, салқын жерде өсімдік өсуін тоқтатып, «ұйқыға» кетеді де, көктемге дейін демалады. Дәл осы демалу кезеңінде гүл түйнегін қалай бастайды. Демалу кезеңінде тыңайтқыштармен қоректендіруге болмайды, ал басқа уақыттарда 10-15 күнде толық минералды немесе арнайы лимонға арналған тыңайтқыштармен қоректендіріп тұрған дұрыс. Су бүркіп ылғалдандырып, әрі шаң-тозаңнан тазартып тұрған абзал. Лимон гүлдей бастағаннан орнынан қозғап мазалауға болмайды,  гүлін, түйінін тастап жібереді.

== Қолданылуы ==
Лимонның құрамында 5-8% лимон қышқылы, азот пен пектинді заттар,[[қант]], [[фитонцидтер]], [[калий]], [[мыс]], [[флавоноид]]тар, А, В1, В2, С, Д, Р [[дәрумен]]дері, қабығында – эфир майы болады.
Лимон жемісі тұрмыста аспаздықта кеңінен қолданыс тапқан. Одан кондитерлік тағамдар, мармелад, джемдер, шараптар, түрлі иістендіргіштер жасалады. Суық тигенде лимонды шайға салып ішеді. Медицинада лимонды авитаминоз, цинга, қан қысымының жоғарылауы, асқазан ауруларына кеңінен пайдаланады. Сонымен қатар лимон шырыны косметикада да қолданыс тапқан. Оның шырыны теріні тазартып, ағартатын қасиетке ие.

== Тағы қараңыз ==
* [[Лимон торты]]
* [[Лимон қышқылы]]

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{wikify}}

== Сілтемелер ==
* [http://www.gulstan.kz/  Гүлстан, өсімдіктер туралы сайт] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120220104018/http://gulstan.kz/ |date=2012-02-20 }}


[[Санат:Руталар]]


{{stub}}</text>
      <sha1>bhjgf3v1o87m9vxvuyt5k2i8e8sgcdh</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Жастық</title>
    <ns>0</ns>
    <id>60484</id>
    <revision>
      <id>3065260</id>
      <parentid>2494504</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T07:26:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Nurbekovanurly</username>
        <id>121316</id>
      </contributor>
      <comment>/* Тарихы */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6040" xml:space="preserve">[[Сурет:Vrba postelja.jpg|thumb|250px|Жастық]]
'''Жастық''' — [[адам]]ның басына жастауға арналған үй [[бұйым]]ы.


Жастықтың ішіне көбінесе құстың мамығы салынып, сырты матамен тысталады. Оны &quot;[[бидай шүберек]]&quot; деп атайды. Бидай шүберектің сырты әртүрлі асыл [[мата]]мен қапталады. Оны &quot;[[жастық тыс]]&quot; деп атайды. Жастық тысын ауыстыруға қолайлы болу үшін [[түйме]] қадалады не бау тағылады. Құстың мамығынан жасалған жастықты &quot;[[құс жастық]]&quot; дейді. Жастық көбіне бір кісілік болады. Ал оның салт атқа мінгенде ер үстіне салынатын түрін &quot;[[көпшік]]&quot; деп атайды.&lt;ref&gt;Қазақ тілі терминдер сөздігі I том&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Шаңырақ : Үй-тұрмыстық энциклопедиясы. Алматы : Қаз.Сов.энцикл.Бас ред., 1990  ISBN 5-89800-008-9&lt;/ref&gt;


== Тарихы ==
Жастықтың тарихы біздің дәуірімізге дейінгі 7000 жылдан басталады. e. ежелгі Месопотамияда, қазіргі Иракта. Содан кейін жастықтар тастан жасалған және оларды пайдалану мақсаты жайлылық үшін емес. Тас жастықтың қызметі ұйықтап жатқанда ауызға, мұрынға және құлаққа жәндіктердің енуіне жол бермеу болды. Ал сол кездегі тастың қымбаттығын ескерсек, тас жастыққа тек ауқатты адамдар ғана қол жеткізе алатын.

Ежелгі Египетте жастықтар ерекше маңызға ие болды. Басты рухани өмірдің орны, ол ерекше күтімді қажет етеді деп есептелді[2]. Мысырда жастықтар мәрмәр, піл сүйегі, керамика, тастан және ағаштан тұратын әртүрлі материалдардан жасалған. Жастықтардың діни мәні де болды, өйткені жастықта құдайлардың бейнелері қашалғандықтан, оны зұлым рухтардан аулақ болу үшін марқұмның басының астына қойған.

Ежелгі Қытай өркениетінде жастықтар әртүрлі материалдардан жасалған: тастан, ағаштан, бамбуктан, қоладан, фарфордан және нефриттен. Жастықтар көбінесе адамдардың, жануарлардың және өсімдіктердің бейнелерімен безендірілген. Ол кезде Қытайда жастық жасалған материалдар оны пайдаланатын адамға пайдалы болуы мүмкін деп есептелді. Осылайша, нефрит жастығы интеллектке ықпал етеді деп есептелді. Қытайлықтар жұмсақ жастықтарды жасауды білген, бірақ оларда ұйықтап жатқанда дене энергияны жоғалтады деп есептелді. Қатты жастықтар денсаулық пен ақыл-ой қабілеттерін жақсартуға ықпал етеді.

Ежелгі римдіктер мен гректер дәстүрлі қатты жастықтан бас тартып, матаны пайдалана бастады. Ол мақта, қамыс немесе сабан сияқты жұмсақ материалдармен толтырылған. Сол күндердің өзінде бай гректер жұмсақ мамық қауырсындарымен толтырылған жастықтарды пайдаланды.

19 ғасырда өнеркәсіптік революцияның пайда болуымен жастық әр үйде дерлік әдеттегі нәрсеге айналды. Осы уақыт ішінде жастықтар жаппай өндіріс пен технологиялық жетістіктерге байланысты қолжетімді болды. Англиядағы Виктория дәуірінде жастықтар дивандар мен орындықтарға арналған сәндік бөліктерге айналды.

Қазіргі жастықтар әртүрлі материалдардан жасалған. Жастық қапшығы әдетте мақтадан немесе полиэфирден жасалған, табиғи толтырғыштар қолданылады: мақта, қауырсын, жібек немесе қой жүні. Егер адамның қауырсынға немесе жүнге аллергиясы болса, ол синтетикалық толтырумен жастықты таңдай алады: латекс, көбік немесе полиэстер.

Бүгінгі күні жастықтардың алуан түрі бар: гелий, ортопедиялық, демалуға және ұйықтауға арналған жастықтар, сәндік жастықтар. Эволюция әлі біткен жоқ, технологияның дамуымен бамбук пен сүт талшығы сияқты жаңа пішіндегі және жаңа материалдардан жасалған жастықтар пайда болады.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Төсек бұйымдары]]</text>
      <sha1>due1q2aflluyckg56xzozxuqyruu4fj</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Балғынбек Имашев</title>
    <ns>0</ns>
    <id>61325</id>
    <revision>
      <id>3064796</id>
      <parentid>2789674</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T15:03:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Жоламан (Алматы облысы) → Жоламан (Жетісу облысы) (2) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5146" xml:space="preserve">{{Тұлға
 |Есімі                 = Балғынбек Имашев
 |Шынайы есімі          = 
 |Сурет                 =  Balginbek3.jpg
 |Сурет ені             =300px
 |Сурет атауы           = Балғынбек Имашевтың айтысы
 |Туған кездегі есімі = 
 |Туған күні          = 1.1.1977
 |Туған жері          = [[Жоламан (Жетісу облысы)|Жоламан]], [[Кербұлақ ауданы]], [[Алматы облысы]], [[Қазақ КСР]], [[КСРО]]
 |Мансабы               = [[айтыс]]кер&lt;br&gt;[[редактор]]&lt;br&gt;[[оқу|оқытушы]]
 |Азаматтығы            = {{KAZ}}&lt;br&gt;{{USSR}} (1977-1991)
 |Ұлты                  = [[қазақтар|қазақ]]
 |Қайтыс болған күні    = 
 |Қайтыс болған жері    = 
 |Әкесі                 = 
 |Анасы                 = 
 |Жұбайы                = 
 |Балалары              = 
 |Марапаттары           = «Жыр арқауы – Астана», Түркістанның 1500, Тараздың 2000, Қарасай батырдың 400, Махамбеттің 200, Дулат Бабатайұлының 200, Қазақ хандығының 550 жылдығына орай өткен айтыстардың жеңімпазы, Мәскеу қаласында өткен айтыстың, Астана қаласында өткен «Ел басқарар ерің кім?», Алматыда болған «Алматықұрылыстың» 50 жылдығына арналған айтыстардың Бас жүлдегері&lt;br&gt;«Қазақ тілі» медалі&lt;br&gt;Алматы облысы Кербұлақ ауданының – «Құрметті азаматы»
 |Сайты                 =  
 |Басқалары             = 
 |Commons               = 
}}

'''Балғынбек Имашев''' — 1977 жылы [[Алматы облысы]] [[Кербұлақ ауданы]] [[Жоламан (Жетісу облысы)|Жоламан ауылында]] дүниеге келген. [[Жалайыр]] тайпасының [[Андас]] руынан шыққан. 1990 жылдан бастап аудандық, облыстық, республикалық [[ақындар айтысы]]на қатыса бастайды. 1994 жылы [[Қазақ ұлттық университеті|Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті]] филология факультетінің «Әдеби аударма» бөлімін, «әдебиеттану» мамандығы бойынша магистратурасын тәмәмдаған. Еңбек жолын 1998 жылы Республикалық [[Қазақ радиосы|Қазақ Радиосында]] редактор-стилист қызметінен бастайды. 2000 жылы [[Астана]] қаласындағы Еуразия гуманитарлық институтында Филология кафедрасының оқытушысы, 2001 жылы Л.Н.Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті «қазақ және шетел әдебиеті кафедрасының оқытушысы болып жұмыс істейді. 2006 жылы академик Р.Нұрғалидің жетекшілігімен «Айтыстағы сатира мен юмор» атты тақырыпта кандидаттық диссертация қорғаған. 2007 жылы Талдықорған қаласы І.Жансүгіров атындағы Жетісу мемлекеттік университеті қазақ филологиясы кафедрасының доценті қызметтерін атқарады. 2009 жылдың тамыз айынан бері «ЭРА -7 арна» ЖШС Дубляж департаментінің редакторы.
Белгілі айтыс ақыны. Көптеген республикалық, халықаралық айтыстардың лауреаты. «Жыр арқауы – Астана», Түркістанның 1500, Тараздың 2000, Қарасай батырдың 400, Махамбеттің 200, Дулат Бабатайұлының 200, Қазақ хандығының 550 жылдығына орай өткен айтыстардың жеңімпазы, Мәскеу қаласында өткен айтыстың, Астана қаласында өткен «Ел басқарар ерің кім?», Алматыда болған «Алматықұрылыстың» 50 жылдығына арналған айтыстардың Бас жүлдегері, Париж, Стамбул шаһарларында өнер көрсеткен. Қазақ тілі қоғамының «Қазақ тілі» медалімен марапатталған. Алматы облысы Кербұлақ ауданының – «Құрметті азаматы».

{{wiki}}

[[Санат:Айтыс ақындары]]


{{stub}}</text>
      <sha1>c732tfxqqsxkvxoynx7gs37fdi8nqnd</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Интрон</title>
    <ns>0</ns>
    <id>64289</id>
    <revision>
      <id>3065249</id>
      <parentid>2117539</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T06:53:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Arruah</username>
        <id>35</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1236" xml:space="preserve">[[File:Gen CDK4.svg|thumb|350px|Адамның CDK4 генінің пре-мРНҚ нуклеотидтер тізбегінің схемасы. Тізбектің көп бөлігін сұр түспен көрсетілген интрондар алады]]
'''Интрон''' — [[ген]]нің ([[ДНҚ]]- ның) генетикалық мәліметі жоқ бөліктері. Ол [[экзон]]дар деп аталатын басқа кұрылымдық гендердің арасына орналасады. Интрон иРНҚ алғашқы транскриптерінің құрамында ғана болады, одан иРНҚ жетілгенде түсіп қалады (экзондар орнында калады). Құрылымдық ген кұрамында ондаған интрондар болады.&lt;ref&gt;Вирусология, иммунология, генетика, молекулалық биология. Орысша-қазақша сөздік. – Алматы, «Ана тілі» баспасы, 1993 жыл. ISBN 5-630-0283-X&lt;/ref&gt;

==Дереккөздер==
&lt;references/&gt;

{{wikify}}

[[Санат:Молекулалық-генетикалық процесстер]]


{{Stub}}</text>
      <sha1>6462c3fvcqdgyndu6iderl8vmc5rdvb</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065250</id>
      <parentid>3065249</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T06:57:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Arruah</username>
        <id>35</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2894" xml:space="preserve">[[File:Gen CDK4.svg|thumb|350px|Адамның CDK4 генінің пре-мРНҚ нуклеотидтер тізбегінің схемасы. Тізбектің көп бөлігін сұр түспен көрсетілген интрондар алады]]
'''Интрон''' — [[ген]]нің ([[ДНҚ]]- ның) генетикалық мәліметі жоқ бөліктері. Ол [[экзон]]дар деп аталатын басқа кұрылымдық гендердің арасына орналасады. Интрон иРНҚ алғашқы транскриптерінің құрамында ғана болады, одан иРНҚ жетілгенде түсіп қалады (экзондар орнында калады). Құрылымдық ген кұрамында ондаған интрондар болады.&lt;ref&gt;Вирусология, иммунология, генетика, молекулалық биология. Орысша-қазақша сөздік. – Алматы, «Ана тілі» баспасы, 1993 жыл. ISBN 5-630-0283-X&lt;/ref&gt;

Интрон-бұл гендегі кез-келген нуклеотидтер тізбегі, ол РНҚ-ның соңғы өнімін алу кезінде РНҚ-ны өңдеу арқылы жойылады. &quot;Интрон&quot; сөзі &quot;ішкі аймақ&quot; терминінен, яғни ген ішіндегі аймақтан шыққан. Интрон термині ген ішіндегі ДНҚ тізбегін де, РНҚ транскриптеріндегі тиісті РНҚ тізбегін де білдіреді. Жетілген РНҚ қалыптастыру үшін осы РНҚ процессингімен байланысқан Интрон емес тізбектер экзондар деп аталады.

Интрондар көптеген организмдердің және көптеген вирустардың гендерінде кездеседі және оларды ақуыз кодтайтын гендерде де, РНҚ (кодталмайтын гендер) ретінде қызмет ететін гендерде де орналастыруға болады. Интрондардың төрт негізгі түрі бар: тРНҚ интрондары, I топ интрондары, II топ интрондары және сплайсосомалық интрондар (төменде қараңыз). Интрондар бактериялар мен археяларда (прокариоттарда) сирек кездеседі, бірақ эукариоттық гендердің көпшілігінде бірнеше сплайсосомалық интрондар болады.

==Дереккөздер==
&lt;references/&gt;

{{wikify}}

[[Санат:Молекулалық-генетикалық процесстер]]


{{Stub}}</text>
      <sha1>4ursjj6752f11l5qsqrdaw1orpg19rv</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065251</id>
      <parentid>3065250</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T06:58:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Arruah</username>
        <id>35</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2862" xml:space="preserve">[[File:Gen CDK4.svg|thumb|350px|Адамның CDK4 генінің пре-мРНҚ нуклеотидтер тізбегінің схемасы. Тізбектің көп бөлігін сұр түспен көрсетілген интрондар алады]]
'''Интрон''' — [[ген]]нің ([[ДНҚ]]- ның) генетикалық мәліметі жоқ бөліктері. Ол [[экзон]]дар деп аталатын басқа кұрылымдық гендердің арасына орналасады. Интрон иРНҚ алғашқы транскриптерінің құрамында ғана болады, одан иРНҚ жетілгенде түсіп қалады (экзондар орнында калады). Құрылымдық ген кұрамында ондаған интрондар болады.&lt;ref&gt;Вирусология, иммунология, генетика, молекулалық биология. Орысша-қазақша сөздік. – Алматы, «Ана тілі» баспасы, 1993 жыл. ISBN 5-630-0283-X&lt;/ref&gt;

Интрон-бұл гендегі кез-келген нуклеотидтер тізбегі, ол РНҚ-ның соңғы өнімін алу кезінде РНҚ-ны өңдеу арқылы жойылады. &quot;Интрон&quot; сөзі &quot;ішкі аймақ&quot; терминінен, яғни ген ішіндегі аймақтан шыққан. Интрон термині ген ішіндегі ДНҚ тізбегін де, РНҚ транскриптеріндегі тиісті РНҚ тізбегін де білдіреді. Жетілген РНҚ қалыптастыру үшін осы РНҚ процессингімен байланысқан Интрон емес тізбектер экзондар деп аталады.

Интрондар көптеген организмдердің және көптеген вирустардың гендерінде кездеседі және оларды ақуыз кодтайтын гендерде де, РНҚ (кодталмайтын гендер) ретінде қызмет ететін гендерде де орналастыруға болады. Интрондардың төрт негізгі түрі бар: тРНҚ интрондары, I топ интрондары, II топ интрондары және сплайсосомалық интрондар. Интрондар бактериялар мен археяларда (прокариоттарда) сирек кездеседі, бірақ эукариоттық гендердің көпшілігінде бірнеше сплайсосомалық интрондар болады.

==Дереккөздер==
&lt;references/&gt;

{{wikify}}

[[Санат:Молекулалық-генетикалық процесстер]]


{{Stub}}</text>
      <sha1>gegdgv4u1p271g5adcsx9flbtuux8ky</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Парк</title>
    <ns>0</ns>
    <id>80128</id>
    <revision>
      <id>3065254</id>
      <parentid>2107864</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T07:11:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Nurbekovanurly</username>
        <id>121316</id>
      </contributor>
      <comment>/* Кіріспе бөлімін өңдеді */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3009" xml:space="preserve">'''Парк''' 
# әскери техниканы сақтау (тұрактандыру), техникалық күтім жасау және жөндеу үшін жабдыкталған аймақ. Парктер тұрақты және далалық, болуы мүмкін. Түрақты парктер әскери бөлімдер мен оқу орталықтарының тұрғылықты жерлерінде орналасады, ал далалық парктер далалық жағдайларда әскерлердің уақытша орналасуы кезінде ұйымдастырылады. Әскери техникаға күтім жасау мен жөндеуге арналған тұрақты парктер стационарлық пункттермен, ал далалық парктер күтім жасау мен жөндеуге арналған жылжымалы құралдармен жабдыкталады. Парктердің орналасуы, құрылысы, ішкі қызметі мен жабдықталу сипаты, ұйымдастырылуы жарғылар мен ережелер талаптарына сай болуы тиіс;
# Әскери [[техника]] түрлерінің: [[автомобиль]]дер, шынжыр табанды машиналар, [[артиллерия]]лық зеңбіректер, [[ұшақ]]тар және т.б. құралдардың жиынтығы;
# әқ-дәрі қорлары, инженерлік құраддары, өткелден өту құралдары бар тылдық бөлімдер мен бәлімшелер.&lt;ref&gt;Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Әскери іс. Алматы: «Мектеп» ААҚ, 2001 жыл&lt;/ref&gt;
# қоғамдық жолаушылар тасымалдау көліктері тұратын және оларды техникалық жөндеуден өткізетін [[автокөлік]]тік кәсіпорын.&lt;ref&gt;Орысша-қазақша түсіндірме жалпы сөздік: Көлік / профессор Е. Арын — Павлодар : «ЭКО» ҒӨФ. 2006.&lt;/ref&gt;


== Парк тарихы == 
Парк өнері Қытайда (Сучжоу) пайда болды, содан кейін барокко дәуірінде Францияға әкелінді (тұрақты саябақ). 18 ғасырда романтизм толқынында ландшафттық саябақ пайда болды. Қоғамдық қалалық саябақтар Еуропада 19 ғасырдың басында ғана пайда болды. Осындай алғашқы саябақтардың бірі Мюнхендегі ағылшын саябағы болды.

==Дереккөздер==
&lt;references/&gt;
{{stub:Әскери іс}}
{{wikify}}

{{Суретсіз мақала}}

[[Санат:Әскери іс]]</text>
      <sha1>66iuv4zero0lwm2fgl7yqoqztzezgfc</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Жоламан (станция)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>82459</id>
    <revision>
      <id>3064801</id>
      <parentid>2980125</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T15:05:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4502" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Темір жол бекеті
|атауы                 =Жоламан
|әкімшілік күйі          =   
|сурет               =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =44|lat_min =16|lat_sec = 29
   |lon_deg =77|lon_min = 33|lon_sec =46
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Жоламан ауылдық округі{{!}}Жоламан 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  1931  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |шоғырлануы             = 
  |тұрғыны                =214
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Жоламан}}
'''Жоламан''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Жоламан ауылдық округі]] құрамындағы темір жол бекеті. 

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 32 км-дей жерде, Алматы-Көксу телімінде, [[Малайсары жотасы|Малайсары тауы]]ның бөктерінде, теңіз бетінен 869 м биіктікте, [[Талдықорған]]нан 200 км қашықтықта орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 224 адам (108 ер адам және 116 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 214 адамды (112 ер адам және 102 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
[[1931 жыл]]ы іске қосылған.  Әкімшілік жағынан Кербұлақ ауданына, шаруашылық жағынан [[Алматы темір жолы]] бөліміне қарайды. Ол 5-класты темір жолы. станциясыларына тән құрал-саймандармен, қондырғылармен жабдықталған. Стансаның жұмыс істеуін 12 жол бөлімі, 8 сүйреу бөлімі, 8 дабыл және байланыс бөлімі қамтамасыз етеді.&lt;ref&gt;Жетісу энциклопедия. - Алматы: «Арыс» баспасы, 2004 жыл. — 712 бет + 48 бет түрлі түсті суретті жапсырма. ISBN 9965-17-134-3&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}
{{Түрксіб}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]
[[Санат:Қазақстан темір жол бекеттері]]</text>
      <sha1>o8pfw4n7ps007tu8xpe6o2s7oh2phjd</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064949</id>
      <parentid>3064801</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:43:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: Сарыөзек (Алматы облысы) → Сарыөзек (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4501" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Темір жол бекеті
|атауы                 =Жоламан
|әкімшілік күйі          =   
|сурет               =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =44|lat_min =16|lat_sec = 29
   |lon_deg =77|lon_min = 33|lon_sec =46
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Жоламан ауылдық округі{{!}}Жоламан 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  1931  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |шоғырлануы             = 
  |тұрғыны                =214
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Жоламан}}
'''Жоламан''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Жоламан ауылдық округі]] құрамындағы темір жол бекеті.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 32 км-дей жерде, Алматы-Көксу телімінде, [[Малайсары жотасы|Малайсары тауы]]ның бөктерінде, теңіз бетінен 869 м биіктікте, [[Талдықорған]]нан 200 км қашықтықта орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 224 адам (108 ер адам және 116 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 214 адамды (112 ер адам және 102 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
[[1931 жыл]]ы іске қосылған.  Әкімшілік жағынан Кербұлақ ауданына, шаруашылық жағынан [[Алматы темір жолы]] бөліміне қарайды. Ол 5-класты темір жолы. станциясыларына тән құрал-саймандармен, қондырғылармен жабдықталған. Стансаның жұмыс істеуін 12 жол бөлімі, 8 сүйреу бөлімі, 8 дабыл және байланыс бөлімі қамтамасыз етеді.&lt;ref&gt;Жетісу энциклопедия. - Алматы: «Арыс» баспасы, 2004 жыл. — 712 бет + 48 бет түрлі түсті суретті жапсырма. ISBN 9965-17-134-3&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}
{{Түрксіб}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]
[[Санат:Қазақстан темір жол бекеттері]]</text>
      <sha1>b3o88zuaks50jppo3qk6kkzoga784wj</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ораз Исмаилов</title>
    <ns>0</ns>
    <id>82514</id>
    <revision>
      <id>3065065</id>
      <parentid>2380245</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T17:13:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3068" xml:space="preserve">[[Сурет:Ораз Исмаияов.png|right|thumb]]
'''Ораз Исмаилов''' ([[24 маусым]] [[1940 жыл]], [[Алматы облысы]] [[Ескелді ауданы]] [[Шұбар (Жетісу облысы)|Шұбар]] ауылы) - драматург. 


* 1962 жылы [[Қазақ мемлекеттік университеті]]нің [[филология]] факультетіне түскен. Сол кезде «Дәуаға» деген тырнақалды тұңғыш новелласын жазады. 

* Аудандық «Жетісу шүғыласы» газеті редакторының орынбасары

* республикалық телерадиокомитеттің [[Талдықорған облысы]]ндағы меншікті тілшісі қызметтерін атқарады.
* 2004 жылдан Қазақ гуманитарлық Заң университетінде ректордың кеңесшісі әрі айрықша тапсырмалар жөніндегі көмекшісі.

«Жетісуым-жаннатым менің» атты драмасы, «Тарланбоз», «Ел жүрегіндегі Ескелді» атты пьесалары театрларда табысты қойылған.
==Шығармалары==
* Әке сыры. А., «Жалын», 1982; 
* Шаңды жол. А., «Жалын», 1985; 
* Қанша қыз. А., «Жалын», 1991; 
* Ескелді би. «Үштөбе», 1992; 
* Қабан жырау. Талдықорған.1993; 
* Балпық әулие. Талдықорған. 1994; 
* Орақты батыр. Талдықорған. 1995; 
* Бабалар сөзі - даналық көзі. А., «Білім», 1996; 
* Шұбар ата - Жолбарыс. Талдықорған, 1997; 
* Қаратәуіп және оның шөбе-ресі. Талдықорған, 1998; 
* Әлем тарихындағы жалайырлар. А., «Дәуір», 1999; 
* Бақтыбай. А., «Шартарап», 2000; 
* Қараның ханы - Байтүрбай. А., «Шартарап», 2001; 
* Бақыттың қиын баспалдақтары. А., «Атамұра», 2004, Данагөй. А., «Атамүра», 2006; 
* Трудные ступени счастья. А., «Атамура», 2006; Бабамыз Балп ық әулие. А., «Атамүра», 2007; 
* Жыр атасы - Қабан жырау. А., «Атамүра», 2007; 
* Алтынемел аясында, А., «Атамұра», 2007.&lt;ref&gt;Қазақстан жазушылары: Анықтамалық/Құрастырушы: Қамшыгер Саят, Жұмашева Қайырниса   - Алматы: «Аң арыс» баспасы, 2009 жыл&lt;/ref&gt;

==Дереккөздер==
&lt;references/&gt;

[[Санат:24 маусымда туғандар]]
[[Санат:1940 жылы туғандар]]
[[Санат:Ескелді ауданында туғандар]]
[[Санат:Қазақстан драматургтері]]</text>
      <sha1>tozj6vpzyhwkrwpyqc9s3o66otu8z1l</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065066</id>
      <parentid>3065065</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T17:13:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3023" xml:space="preserve">'''Ораз Исмаилов''' ([[24 маусым]] [[1940 жыл]], [[Алматы облысы]] [[Ескелді ауданы]] [[Шұбар (Жетісу облысы)|Шұбар]] ауылы) - драматург. 

* 1962 жылы [[Қазақ мемлекеттік университеті]]нің [[филология]] факультетіне түскен. Сол кезде «Дәуаға» деген тырнақалды тұңғыш новелласын жазады. 
* Аудандық «Жетісу шүғыласы» газеті редакторының орынбасары
* республикалық телерадиокомитеттің [[Талдықорған облысы]]ндағы меншікті тілшісі қызметтерін атқарады.
* 2004 жылдан Қазақ гуманитарлық Заң университетінде ректордың кеңесшісі әрі айрықша тапсырмалар жөніндегі көмекшісі.

«Жетісуым-жаннатым менің» атты драмасы, «Тарланбоз», «Ел жүрегіндегі Ескелді» атты пьесалары театрларда табысты қойылған.
==Шығармалары==
* Әке сыры. А., «Жалын», 1982; 
* Шаңды жол. А., «Жалын», 1985; 
* Қанша қыз. А., «Жалын», 1991; 
* Ескелді би. «Үштөбе», 1992; 
* Қабан жырау. Талдықорған.1993; 
* Балпық әулие. Талдықорған. 1994; 
* Орақты батыр. Талдықорған. 1995; 
* Бабалар сөзі - даналық көзі. А., «Білім», 1996; 
* Шұбар ата - Жолбарыс. Талдықорған, 1997; 
* Қаратәуіп және оның шөбе-ресі. Талдықорған, 1998; 
* Әлем тарихындағы жалайырлар. А., «Дәуір», 1999; 
* Бақтыбай. А., «Шартарап», 2000; 
* Қараның ханы - Байтүрбай. А., «Шартарап», 2001; 
* Бақыттың қиын баспалдақтары. А., «Атамұра», 2004, Данагөй. А., «Атамүра», 2006; 
* Трудные ступени счастья. А., «Атамура», 2006; Бабамыз Балп ық әулие. А., «Атамүра», 2007; 
* Жыр атасы - Қабан жырау. А., «Атамүра», 2007; 
* Алтынемел аясында, А., «Атамұра», 2007.&lt;ref&gt;Қазақстан жазушылары: Анықтамалық/Құрастырушы: Қамшыгер Саят, Жұмашева Қайырниса   - Алматы: «Аң арыс» баспасы, 2009 жыл&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:24 маусымда туғандар]]
[[Санат:1940 жылы туғандар]]
[[Санат:Ескелді ауданында туғандар]]
[[Санат:Қазақстан драматургтері]]</text>
      <sha1>4n4lvbmv6z2dyl1j2cvomw6bn1rbtv7</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қараағаш (Жетісу облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>83068</id>
    <revision>
      <id>3064836</id>
      <parentid>2737326</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T15:33:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4862" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Қараағаш
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =  Ауылдық округ орталығы 
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =   
   |lat_deg =44 |lat_min =23|lat_sec = 46
   |lon_deg =77|lon_min = 39|lon_sec =37
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Сарыбұлақ ауылдық округі (Кербұлақ ауданы){{!}}Сарыбұлақ
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =1181
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Қараағаш}}
'''Қараағаш''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл, [[Сарыбұлақ ауылдық округі (Кербұлақ ауданы)|Сарыбұлақ ауылдық округі]] орталығы. 

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] кентінен батысқа қарай 23 км-дей жерде, жусан, ши аралас баялыш, күйреуік, бұйырғын басым өскен сұр, сортанды сұр топырақты қуаң далада орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 1467 адам (730 ер адам және 737 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 1181 адамды (580 ер адам және 601 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;.

== Тарихы ==
[[1997 жыл]]ы дейін «Сарыбұлақ» қой тұқымдарын асылдандыру зауытының орталығы болған. Оның негізінде 1997 жылдан Қараағашта және округке қарасты [[Қазансу]], [[Шилісу (Сарыбұлақ ауылдық округі)|Шилісу]], [[Сарыбұлақ (Кербұлақ ауданы)|Сарыбұлақ]] ауылында &quot;Сарыбұлақ&quot; өндірістік кооперативі және 2 жеке шаруа қожалығы құрылды. 

== Инфрақұрылымы ==
Орта, бастауыш мектептер, кітапхана, дәріхана, дәрігерлік амбулатория, 2 фельдшер-акушерлік пункт, мәдениет үйі, т.б. мекемелер бар. Тұрғындары басқа елді мекендермен автомобиль жолы арқылы қатынасады.&lt;ref&gt;Жетісу энциклопедия. - Алматы: «Арыс» баспасы, 2004 жыл. — 712 бет + 48 бет түрлі түсті суретті жапсырма. ISBN 9965-17-134-3.&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>ky75kuij0mec8zuvbu1vb0rqp3ryatn</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064838</id>
      <parentid>3064836</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T15:34:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Kasymov [[Қараағаш (Алматы облысы)]] бетін [[Қараағаш (Жетісу облысы)]] бетіне жылжытты (айдатқыш қалдырмады)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4862" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Қараағаш
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =  Ауылдық округ орталығы 
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =   
   |lat_deg =44 |lat_min =23|lat_sec = 46
   |lon_deg =77|lon_min = 39|lon_sec =37
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Сарыбұлақ ауылдық округі (Кербұлақ ауданы){{!}}Сарыбұлақ
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =1181
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Қараағаш}}
'''Қараағаш''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл, [[Сарыбұлақ ауылдық округі (Кербұлақ ауданы)|Сарыбұлақ ауылдық округі]] орталығы. 

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] кентінен батысқа қарай 23 км-дей жерде, жусан, ши аралас баялыш, күйреуік, бұйырғын басым өскен сұр, сортанды сұр топырақты қуаң далада орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 1467 адам (730 ер адам және 737 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 1181 адамды (580 ер адам және 601 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;.

== Тарихы ==
[[1997 жыл]]ы дейін «Сарыбұлақ» қой тұқымдарын асылдандыру зауытының орталығы болған. Оның негізінде 1997 жылдан Қараағашта және округке қарасты [[Қазансу]], [[Шилісу (Сарыбұлақ ауылдық округі)|Шилісу]], [[Сарыбұлақ (Кербұлақ ауданы)|Сарыбұлақ]] ауылында &quot;Сарыбұлақ&quot; өндірістік кооперативі және 2 жеке шаруа қожалығы құрылды. 

== Инфрақұрылымы ==
Орта, бастауыш мектептер, кітапхана, дәріхана, дәрігерлік амбулатория, 2 фельдшер-акушерлік пункт, мәдениет үйі, т.б. мекемелер бар. Тұрғындары басқа елді мекендермен автомобиль жолы арқылы қатынасады.&lt;ref&gt;Жетісу энциклопедия. - Алматы: «Арыс» баспасы, 2004 жыл. — 712 бет + 48 бет түрлі түсті суретті жапсырма. ISBN 9965-17-134-3.&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>ky75kuij0mec8zuvbu1vb0rqp3ryatn</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064950</id>
      <parentid>3064838</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:43:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: Сарыөзек (Алматы облысы) → Сарыөзек (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4860" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Қараағаш
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =  Ауылдық округ орталығы 
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =   
   |lat_deg =44 |lat_min =23|lat_sec = 46
   |lon_deg =77|lon_min = 39|lon_sec =37
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Сарыбұлақ ауылдық округі (Кербұлақ ауданы){{!}}Сарыбұлақ
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =1181
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Қараағаш}}
'''Қараағаш''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл, [[Сарыбұлақ ауылдық округі (Кербұлақ ауданы)|Сарыбұлақ ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] кентінен батысқа қарай 23 км-дей жерде, жусан, ши аралас баялыш, күйреуік, бұйырғын басым өскен сұр, сортанды сұр топырақты қуаң далада орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 1467 адам (730 ер адам және 737 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 1181 адамды (580 ер адам және 601 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;.

== Тарихы ==
[[1997 жыл]]ы дейін «Сарыбұлақ» қой тұқымдарын асылдандыру зауытының орталығы болған. Оның негізінде 1997 жылдан Қараағашта және округке қарасты [[Қазансу]], [[Шилісу (Сарыбұлақ ауылдық округі)|Шилісу]], [[Сарыбұлақ (Кербұлақ ауданы)|Сарыбұлақ]] ауылында &quot;Сарыбұлақ&quot; өндірістік кооперативі және 2 жеке шаруа қожалығы құрылды.

== Инфрақұрылымы ==
Орта, бастауыш мектептер, кітапхана, дәріхана, дәрігерлік амбулатория, 2 фельдшер-акушерлік пункт, мәдениет үйі, т.б. мекемелер бар. Тұрғындары басқа елді мекендермен автомобиль жолы арқылы қатынасады.&lt;ref&gt;Жетісу энциклопедия. - Алматы: «Арыс» баспасы, 2004 жыл. — 712 бет + 48 бет түрлі түсті суретті жапсырма. ISBN 9965-17-134-3.&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>07o831vqnm0s8emuzvpzpw77tcv2wc2</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065158</id>
      <parentid>3064950</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:11:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Сарыбұлақ ауылдық округі (Кербұлақ ауданы) → Сарыбұлақ ауылдық округі (Жетісу облысы) (2) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4852" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Қараағаш
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =  Ауылдық округ орталығы 
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =   
   |lat_deg =44 |lat_min =23|lat_sec = 46
   |lon_deg =77|lon_min = 39|lon_sec =37
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Сарыбұлақ ауылдық округі (Жетісу облысы){{!}}Сарыбұлақ
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =1181
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Қараағаш}}
'''Қараағаш''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл, [[Сарыбұлақ ауылдық округі (Жетісу облысы)|Сарыбұлақ ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] кентінен батысқа қарай 23 км-дей жерде, жусан, ши аралас баялыш, күйреуік, бұйырғын басым өскен сұр, сортанды сұр топырақты қуаң далада орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 1467 адам (730 ер адам және 737 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 1181 адамды (580 ер адам және 601 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;.

== Тарихы ==
[[1997 жыл]]ы дейін «Сарыбұлақ» қой тұқымдарын асылдандыру зауытының орталығы болған. Оның негізінде 1997 жылдан Қараағашта және округке қарасты [[Қазансу]], [[Шилісу (Сарыбұлақ ауылдық округі)|Шилісу]], [[Сарыбұлақ (Кербұлақ ауданы)|Сарыбұлақ]] ауылында &quot;Сарыбұлақ&quot; өндірістік кооперативі және 2 жеке шаруа қожалығы құрылды.

== Инфрақұрылымы ==
Орта, бастауыш мектептер, кітапхана, дәріхана, дәрігерлік амбулатория, 2 фельдшер-акушерлік пункт, мәдениет үйі, т.б. мекемелер бар. Тұрғындары басқа елді мекендермен автомобиль жолы арқылы қатынасады.&lt;ref&gt;Жетісу энциклопедия. - Алматы: «Арыс» баспасы, 2004 жыл. — 712 бет + 48 бет түрлі түсті суретті жапсырма. ISBN 9965-17-134-3.&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>7zef4571nj7u1vw6ru4p7omp0lbpg9z</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қарашоқы (Жетісу облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>83345</id>
    <revision>
      <id>3064843</id>
      <parentid>2737982</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T15:42:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4334" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Қарашоқы 
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =  Ауылдық округ орталығы
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =44 |lat_min = 06|lat_sec = 08
   |lon_deg =77|lon_min = 55|lon_sec =53 
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Қарашоқы ауылдық округі{{!}}Қарашоқы 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =     
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                = 1860
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Қарашоқы}}
'''Қарашоқы''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл, [[Қарашоқы ауылдық округі]] орталығы. 

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] кентінен оңтүстік-батысқа қарай 27 км-дей жерде, [[Қарашоқы (тау, Алмалытау таулары)|Қарашоқы]] тауының баурайында жусан, изен, бұйырғын, баялыш басым өскен шөлейтті белдемде орналасқан. 

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 2559 адам (1291 ер адам және 1268 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 1860 адамды (956 ер адам және 904 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

==Тарихы ==
Ауыл [[1954 жыл|1954]]-[[1997 жыл|1997]] жылдары &quot;Қарашоқы&quot; қой кеңшарының орталығы болды. Оның негізінде Қарашоқыда 1997 жылдан &quot;Қарашоқы&quot; өңдірістік кооперативі, 28 шаруа қожалығы құрылды. 

== Инфрақұрылымы ==
Орта мектеп, кітапхана, мәдениет үйі, дәрігерлік амбулатория, т.б. мекемелер бар.&lt;ref&gt;Жетісу энциклопедиясы. - Алматы: «Арыс» баспасы, 2004. — 712 бет + 48 бет түрлі түсті суретті жапсырма. ISBN 9965-17-134-3&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>4qpqt1w8gjg6lwh0szc81tb9qye78dx</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064845</id>
      <parentid>3064843</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T15:43:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Kasymov [[Қарашоқы (Алматы облысы)]] бетін [[Қарашоқы (Жетісу облысы)]] бетіне жылжытты (айдатқыш қалдырмады)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4334" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Қарашоқы 
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =  Ауылдық округ орталығы
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =44 |lat_min = 06|lat_sec = 08
   |lon_deg =77|lon_min = 55|lon_sec =53 
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Қарашоқы ауылдық округі{{!}}Қарашоқы 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =     
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                = 1860
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Қарашоқы}}
'''Қарашоқы''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл, [[Қарашоқы ауылдық округі]] орталығы. 

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] кентінен оңтүстік-батысқа қарай 27 км-дей жерде, [[Қарашоқы (тау, Алмалытау таулары)|Қарашоқы]] тауының баурайында жусан, изен, бұйырғын, баялыш басым өскен шөлейтті белдемде орналасқан. 

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 2559 адам (1291 ер адам және 1268 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 1860 адамды (956 ер адам және 904 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

==Тарихы ==
Ауыл [[1954 жыл|1954]]-[[1997 жыл|1997]] жылдары &quot;Қарашоқы&quot; қой кеңшарының орталығы болды. Оның негізінде Қарашоқыда 1997 жылдан &quot;Қарашоқы&quot; өңдірістік кооперативі, 28 шаруа қожалығы құрылды. 

== Инфрақұрылымы ==
Орта мектеп, кітапхана, мәдениет үйі, дәрігерлік амбулатория, т.б. мекемелер бар.&lt;ref&gt;Жетісу энциклопедиясы. - Алматы: «Арыс» баспасы, 2004. — 712 бет + 48 бет түрлі түсті суретті жапсырма. ISBN 9965-17-134-3&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>4qpqt1w8gjg6lwh0szc81tb9qye78dx</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064951</id>
      <parentid>3064845</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:44:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: Сарыөзек (Алматы облысы) → Сарыөзек (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4331" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Қарашоқы 
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =  Ауылдық округ орталығы
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =44 |lat_min = 06|lat_sec = 08
   |lon_deg =77|lon_min = 55|lon_sec =53 
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Қарашоқы ауылдық округі{{!}}Қарашоқы 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =     
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                = 1860
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Қарашоқы}}
'''Қарашоқы''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл, [[Қарашоқы ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] кентінен оңтүстік-батысқа қарай 27 км-дей жерде, [[Қарашоқы (тау, Алмалытау таулары)|Қарашоқы]] тауының баурайында жусан, изен, бұйырғын, баялыш басым өскен шөлейтті белдемде орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 2559 адам (1291 ер адам және 1268 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 1860 адамды (956 ер адам және 904 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

==Тарихы ==
Ауыл [[1954 жыл|1954]]-[[1997 жыл|1997]] жылдары &quot;Қарашоқы&quot; қой кеңшарының орталығы болды. Оның негізінде Қарашоқыда 1997 жылдан &quot;Қарашоқы&quot; өңдірістік кооперативі, 28 шаруа қожалығы құрылды.

== Инфрақұрылымы ==
Орта мектеп, кітапхана, мәдениет үйі, дәрігерлік амбулатория, т.б. мекемелер бар.&lt;ref&gt;Жетісу энциклопедиясы. - Алматы: «Арыс» баспасы, 2004. — 712 бет + 48 бет түрлі түсті суретті жапсырма. ISBN 9965-17-134-3&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>q5yuv2fxfkjoq8gcmlaqj835ici48w6</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қарашоқы обалары</title>
    <ns>0</ns>
    <id>83352</id>
    <revision>
      <id>3064848</id>
      <parentid>2472268</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T15:44:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: Қарашоқы (Алматы облысы) → Қарашоқы (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="941" xml:space="preserve">'''Қарашоқы''' — [[Кербұлақ ауданы]], [[Қарашоқы (Жетісу облысы)|Қарашоқы ауылы]]ның жанындағы обалар тобы. 1939 ж. Жетісу археологиялық экспедициясы (А.Н.Бернштам) бірнеше қорғандарды аршып, зерттеу жұмысын жүргізген. Аршылған жерден қолдан жасалған жұмыр және ромб формалы садақ оғының үштары табынды. Бұл заттар б.з.б. 54 ғ-ларға жатады.&lt;ref&gt;Жетісу энциклопедия. - Алматы: «Арыс» баспасы, 2004 жыл. — 712 бет + 48 бет түрлі түсті суретті жапсырма. ISBN 9965-17-134-3&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
&lt;references/&gt;

{{wikify}}
{{Суретсіз мақала}}

[[Санат:Жетісу]]


{{Stub}}</text>
      <sha1>o3rnzzrbjry6s7fa95jd532j3wzcqdi</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қаспан</title>
    <ns>0</ns>
    <id>83625</id>
    <revision>
      <id>3064806</id>
      <parentid>2942232</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T15:17:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: Көксай (Кербұлақ ауданы) → Көксай (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5154" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Қаспан
|сурет               =Қаспан ауылына кіреберіс.jpeg   
|әкімшілік күйі          = Ауылдық округ орталығы  
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =   
   |lat_deg =44 |lat_min = 29|lat_sec = 42
   |lon_deg =78|lon_min = 16|lon_sec =01 
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Алматы облысы 
|кестедегі облыс         = Алматы облысы{{!}}Алматы 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Қаспан ауылдық округі{{!}}Қаспан 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         = 
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                = 884
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
|сурет атауы=[[Қаспан ауылдық округі]]не кіре беріс}}'''Қаспан''' — [[Алматы облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл, [[Қаспан ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 40 км-дей жерде жерде, [[Быжы (өзен)|Быжы]] өзенінің жағалауында, Шаған тауының оңтүстік баурайында, жусан, ши аралас бетеге, боз, селеу басым өскен қоңыр, қызғылт қоңыр топырақты тау алдының жонды-белесті келген қуаң жазығында орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 829 адам (414 ер адам және 415 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 994 адамды (523 ер адам және 471 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
[[1934 жыл|1934]]-[[1997 жыл|1997]] жылдары сүт өндіретін Ленин кеңшарының орталығы болды. Оның негізінде 1997 жылы Қаспанда және округке қарасты [[Көксай (Жетісу облысы)|Көксай]], [[Сайлыкөл]], [[Шаған (Қаспан ауылдық округі)|Шаған]] ауылдарында өндірістік кооператив және 13 шаруа қожалығы құрылды.

== Инфрақұрылымы ==
1 орта мектеп,  1 орталау және 3 бастауыш мектеп, дәрігерлік амбулатория, 4 фельдшер-акушерлік пункт, мәдениет үйі, кітапхана, т.б. мекемелер бар.  Тұрғындары басқа елді мекендермен автомобиль жолы арқылы катынасады. [[2011 жыл]]дың көктемінен 2011 жылдың қыркүйегіне дейін   автомобиль жолы жөнделінді.&lt;ref&gt;Жетісу энциклопедия. - Алматы: «Арыс» баспасы, 2004 жыл. — 712 бет + 48 бет түрлі түсті суретті жапсырма. ISBN 9965-17-134-3&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>oen8um62kqomsfb1qplhf6xqrkt7bbm</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064855</id>
      <parentid>3064806</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T15:47:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5155" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Қаспан
|сурет               =Қаспан ауылына кіреберіс.jpeg   
|әкімшілік күйі          = Ауылдық округ орталығы  
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =   
   |lat_deg =44 |lat_min = 29|lat_sec = 42
   |lon_deg =78|lon_min = 16|lon_sec =01 
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Қаспан ауылдық округі{{!}}Қаспан 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         = 
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                = 884
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
|сурет атауы=[[Қаспан ауылдық округі]]не кіре беріс}}
'''Қаспан''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл, [[Қаспан ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 40 км-дей жерде жерде, [[Быжы (өзен)|Быжы]] өзенінің жағалауында, Шаған тауының оңтүстік баурайында, жусан, ши аралас бетеге, боз, селеу басым өскен қоңыр, қызғылт қоңыр топырақты тау алдының жонды-белесті келген қуаң жазығында орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 829 адам (414 ер адам және 415 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 994 адамды (523 ер адам және 471 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
[[1934 жыл|1934]]-[[1997 жыл|1997]] жылдары сүт өндіретін Ленин кеңшарының орталығы болды. Оның негізінде 1997 жылы Қаспанда және округке қарасты [[Көксай (Жетісу облысы)|Көксай]], [[Сайлыкөл]], [[Шаған (Қаспан ауылдық округі)|Шаған]] ауылдарында өндірістік кооператив және 13 шаруа қожалығы құрылды.

== Инфрақұрылымы ==
1 орта мектеп,  1 орталау және 3 бастауыш мектеп, дәрігерлік амбулатория, 4 фельдшер-акушерлік пункт, мәдениет үйі, кітапхана, т.б. мекемелер бар.  Тұрғындары басқа елді мекендермен автомобиль жолы арқылы катынасады. [[2011 жыл]]дың көктемінен 2011 жылдың қыркүйегіне дейін   автомобиль жолы жөнделінді.&lt;ref&gt;Жетісу энциклопедия. - Алматы: «Арыс» баспасы, 2004 жыл. — 712 бет + 48 бет түрлі түсті суретті жапсырма. ISBN 9965-17-134-3&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>fexfq1d3kn6x73kevi06jycxx39dmgk</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064952</id>
      <parentid>3064855</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:44:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Географиялық орны */clean up, replaced: Сарыөзек (Алматы облысы) → Сарыөзек (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5155" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Қаспан
|сурет               =Қаспан ауылына кіреберіс.jpeg   
|әкімшілік күйі          = Ауылдық округ орталығы  
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =   
   |lat_deg =44 |lat_min = 29|lat_sec = 42
   |lon_deg =78|lon_min = 16|lon_sec =01 
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Қаспан ауылдық округі{{!}}Қаспан 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         = 
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                = 884
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
|сурет атауы=[[Қаспан ауылдық округі]]не кіре беріс}}
'''Қаспан''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл, [[Қаспан ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 40 км-дей жерде жерде, [[Быжы (өзен)|Быжы]] өзенінің жағалауында, Шаған тауының оңтүстік баурайында, жусан, ши аралас бетеге, боз, селеу басым өскен қоңыр, қызғылт қоңыр топырақты тау алдының жонды-белесті келген қуаң жазығында орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 829 адам (414 ер адам және 415 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 994 адамды (523 ер адам және 471 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
[[1934 жыл|1934]]-[[1997 жыл|1997]] жылдары сүт өндіретін Ленин кеңшарының орталығы болды. Оның негізінде 1997 жылы Қаспанда және округке қарасты [[Көксай (Жетісу облысы)|Көксай]], [[Сайлыкөл]], [[Шаған (Қаспан ауылдық округі)|Шаған]] ауылдарында өндірістік кооператив және 13 шаруа қожалығы құрылды.

== Инфрақұрылымы ==
1 орта мектеп,  1 орталау және 3 бастауыш мектеп, дәрігерлік амбулатория, 4 фельдшер-акушерлік пункт, мәдениет үйі, кітапхана, т.б. мекемелер бар.  Тұрғындары басқа елді мекендермен автомобиль жолы арқылы катынасады. [[2011 жыл]]дың көктемінен 2011 жылдың қыркүйегіне дейін   автомобиль жолы жөнделінді.&lt;ref&gt;Жетісу энциклопедия. - Алматы: «Арыс» баспасы, 2004 жыл. — 712 бет + 48 бет түрлі түсті суретті жапсырма. ISBN 9965-17-134-3&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>mrkh7zz77ijio5p91ifo0umujkva3o5</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қани Қожахметұлы Айпиев</title>
    <ns>0</ns>
    <id>84023</id>
    <revision>
      <id>3064953</id>
      <parentid>2424520</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:44:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Сарыөзек (Алматы облысы) → Сарыөзек (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="816" xml:space="preserve">'''Қани Қожахметұлы Айпиев''' (15.7.[[1937]] жылы туған, [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] кенгі) — спортшы, [[жеңіл атлетика]]дан халықаралық дәрежедегі спорт шебері ([[1966]]). &quot;Труд&quot; ([[1966]]), &quot;Правда&quot; ([[1967]]), &quot;Сельская жизнь&quot; ([[1967]]) газеттерінің жүлделері үшін болған жарыстарда қола жүлде иеленді. [[1966]] ж. [[Бостон]]-[[Нью Йорк]] марафонына қатысты.&lt;ref&gt;Жетісу. Энциклопедия. - [[Алматы]]: «Арыс» баспасы, [[2004]]. — 712 бет. ISBN 9965-17-134-3&lt;/ref&gt;

==Дереккөздер==
&lt;references/&gt;

{{wikify}}


{{Bio-stub}}</text>
      <sha1>s7onc10cox0fii2bxx4w4se5wrenrw7</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Кіші панда</title>
    <ns>0</ns>
    <id>91177</id>
    <revision>
      <id>3065245</id>
      <parentid>3037563</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T06:40:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Nurbekovanurly</username>
        <id>121316</id>
      </contributor>
      <comment>/*  Эволюция  */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="12919" xml:space="preserve">{{Taxobox
| name = Кіші панда
| status = VU
| status_system = iucn3.1
| status_ref =
| image = Ailurus fulgens RoterPanda LesserPanda.jpg
| regnum = [[Жануарлар]]
| phylum = [[Хордалылар]]
| classis = [[Сүтқоректілер]]
| ordo = [[Жыртқыштар]]
| subordo = [[Иттәрізділер]]
| infraordo = [[Arctoidea]]
| superfamilia = [[Musteloidea]]
| familia = [[Ailuridae]]
| genus = '''''Ailurus'''''
| genus_authority = [[Фредерик Кювье]], 1825
| species = '''''A. fulgens'''''
| synonyms = '''''A. ochraceus''''' &lt;small&gt;[[Hodgson]], 1847&lt;/small&gt;
| binomial = ''Ailurus fulgens''
| binomial_authority = [[Фредерик Кювье]], 1825
| range_map = Ailurus fulgens distribution.svg
| range_map_caption = Ареал
| subdivision_ranks = Түршелері
| subdivision = 
''A. f. fulgens''&lt;br /&gt;
''A. f. styani''
}}
'''Кіші панда''' ({{lang-la|Ailurus fulgens}}) – [[Жыртқыштар|жыртқыш]] сүтқоректі жануар. ''Ailuridae'' тұқымдасының қазіргі жалғыз түрі. 

Кіші панда немесе қызыл панда немесе мысық аюы-пандалар тұқымдасынан шыққан сүтқоректілер, жыртқыштардың тәртібі, олар негізінен өсімдіктермен қоректенеді; мөлшері үй мысықтарына сәйкес келеді.

Кейде оны жанаттар, аюлар, ''Ailuropodidae'' тұқымдастарына жатқызады. Дене ұзындығы 51-63, құйрығының, 28-48 см. Басы домалақ, беті жалпақ, түсі жирен, беті ақ, құрсағы мен аяқтары қара. [[Азия]]да, ([[Қытай]], [[Үндістан]], [[Непал]], [[Бирма]]) таралған. Таулы жерлерде бамбук ормандарын мекендейді. 1-2 ұрпақ береді.&lt;ref&gt;Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Биология / Жалпы редакциясын басқарған э.ғ.д., профессор Е. Арын - Павлодар: «ЭКО» ҒӨФ. 2007. - 1028 б. ISBN 9965-08-286-3&lt;/ref&gt;

== Эволюция ==
Палеонтологиялық қазбалар қызыл панданың (атына қарамастан) алып панданың (Ailuropoda melanoleuca) тек алыс туысы екенін көрсетті. Олардың ортақ арғы тегі миллиондаған жылдар бұрын ерте үшінші дәуірде өмір сүрген деп есептеледі. Ол бүкіл Еуразияға кең таралған. Қызыл пандалардың қалдықтары Шығыс Қытайдан Батыс Ұлыбританияға дейін табылды. Палеонтологтар тіпті Солтүстік Америкада (Теннесси және Вашингтон штаттарында) кішкентай пандалардың қазба қалдықтарын тапты және бұл Миоценде өмір сүрген қызыл панданың кейбір жаңа кіші түрлері болуы мүмкін деп болжайды.

== Сипаттамасы ==
Дене ұзындығы шамамен: 51-64 см, құйрығы 28-48 см. Еркектердің салмағы шамамен 3,7—6,2 кг, аналықтары 4,2 — 6,0 кг. Денесі ұзартылған, құйрығы үлпілдек (пушистый), басы кең, қысқа өткір тұмсығы және кішкентай дөңгелек құлақтары бар. 38 тістері бар. Табандары қысқа, күшті, жартылай созылған тырнақтары бар, олар пандаға ағаштарға оңай көтеріліп, олардан түсуге көмектеседі.

Кішкентай пандалар, үлкендер сияқты, алдыңғы аяқтарында &quot;алтыншы (бас бармақ) саусақ&quot; бар, олар бес қалыптыдан тұрады. Шын мәнінде, бұл жалған саусақ, ол модификацияланған сесамоидты білек сүйегі. Бұл анатомиялық ерекшелігі жануарға бұтақтарға ақылды түрде көтерілуге және бамбуктың жұқа қашуымен де оңай басқаруға мүмкіндік береді.

Қытай Ғылым академиясының генетика және биология институтының ғалымдары Британдық Сенгер институтының әріптестерінің көмегімен зерттеу жүргізіп, үлкен және кіші пандалардың 40 миллион жыл бұрын өмір сүрген өте алыс ортақ ата-бабасы болса да, &quot;алтыншы саусақ&quot; олардан мұра емес, бірақ кейінірек пайда болды деген қорытындыға келді. Әр түрлі отбасыларға жататын осы екі түрдің әрқайсысы, басқасына қарамастан, конвергентті эволюция барысында сипатталған толықтыруды тапты: бамбук диетасы және бамбук сабақтарын ұстап тұру қажеттілігі және зерттеушілердің пікірінше, генетикалық өзгерістердің себептері кіші және үлкен пандалардың жалпы анатомиялық ерекшеліктерінде көрініс тапты.

Кішкентай панданың жүні қызыл немесе жаңғақ, төменде қара, қызғылт-қоңыр немесе қара. Артқы жағында шаштың сары ұштары бар. Табандары жылтыр қара, құйрығы қызыл, жіңішке жеңіл тар сақиналары бар, басы жеңіл, құлақтары мен мұрындары ақ түсті, ал көздің жанында масқа сияқты өрнек бар, және бұл сурет әрбір пандада ерекше. Бұл көп уақытын мүк пен қынаппен жабылған ағаштарда өткізетін жануар үшін керемет камуфляж.

== Өмір-салты ==
Кішкентай панда негізінен түнгі (дәлірек айтқанда, ымырт) өмір салтын ұстанады, күндіз қуыста ұйықтайды, бұралып, басын құйрығымен жабады. Қауіп туындаған жағдайда ол ағаштарға да көтеріледі. Пандалар жерде баяу және ыңғайсыз қозғалады, бірақ олар ағаштарға өте жақсы шығады, бірақ соған қарамастан олар негізінен жерде қоректенеді.

Кішкентай панда жыртқыш отрядтың өкілі болғанымен, оның рационының 95% - ы жас жапырақтары мен бамбук өсінділері. Қалған 5% - ы әртүрлі жемістер, жидектер, саңырауқұлақтар, құс жұмыртқалары және тіпті кішкентай кеміргіштер. Үлкен панда сияқты, кішкентай панда целлюлозаны сіңіре алмайды, сондықтан ол бамбукты, мысалы, жапырақтарға қарағанда көбірек жейді. Қыста, бамбук мөлшері азайған кезде, кішкентай панда диетаны жидектермен, құс жұмыртқаларымен, саңырауқұлақтармен әртараптандыруы керек, әйтпесе ол жеткілікті қоректік заттар алмайды. Алайда, көктемде де, жазда да бамбук пен жапырақтардың саны шектелмеген кезде, кішкентай панда күніне 1,5 кг-нан астам жапырақ пен 4 кг Жас бамбук өсінділерін жеуі керек.

Үлкен пандадан айырмашылығы, кішкентайы тамақтануда өте таңдаулы. Егер &quot;бамбук аюы&quot; бамбуктың барлық бөліктерін жесе, кішкентай панда бамбуктың жұмсағын іздейді. Бақылау көрсеткендей, кішкентай пандалар күніне 13 сағат тамақтанады.

Кішкентай панданың өмір сүру ұзақтығы 8-10 жыл, дегенмен кейбіреулері 15 жылға дейін өмір сүреді. Қолда болған бір панда 18,5 жыл өмір сүрді. Пандалар ормандарда жұп немесе отбасы ретінде өмір сүреді. Соңғы зерттеулер көрсеткендей, әйелдің &quot;жеке&quot; аумағы шамамен 2,5 км2 аумақты алып жатыр, еркек — екі есе көп.

==Мінез-құлықтары==
Кіші пандалар өздерінің өмірлерінің көп бөлігін ағаш басында өткізеді. Олар бамбуктар және бамбук жапырақтарымен қоректенеді. Олар күніне бамбуктың жүздеген, мыңдаған жапырағын жей алады. Сонымен қатар кіші пандалар шөп, тамырлар, жаңғақтар, жидектер мен қыналарды да жей береді. Кейбіреулері тіпті жәндіктер мен құс жұмыртқаларымен қоректенеді.

== Популяциясы ==
Кішкентай панданың ауқымы өте үлкен аумақты алып жатса да, оның табиғи жаулары аз болса да, бұл түр &quot;қауіпті&quot; мәртебеге ие, кішкентай пандалар Халықаралық Қызыл кітап тізіміне енгізілген. Түр жойылып кету қаупі бар деп жіктелді, өйткені тек 2500 адам қалды (басқа мәліметтер бойынша, шамамен 10 000). Табиғаттағы жануарлардың тығыздығы өте төмен, сонымен қатар Қызыл панданың тіршілік ету ортасы оңай жойылуы мүмкін. Негізгі қауіп-бұл аймақтарда үнемі ағаш кесу, сонымен қатар Үндістан мен Қытайдың оңтүстік-батысында браконьерлік және кішкентай панда аулауға тырысады оған негізгі себеп ол оның әдемі терісі. Соңғы 50 жыл ішінде Гималай тауларындағы қызыл пандалардың саны 39% - ға азайды.

Бақытымызға орай, кішкентай панда қолда жақсы өседі. Қазіргі уақытта бұл жануарлардың 350-ге жуығы әлемнің 85 хайуанаттар бағында кездеседі және соңғы екі онжылдықта қолда болған. Алайда, бір отбасыда кішкентай панда ә баладан аспайды және олар жылына бір рет жиілікпен туылады. Сондықтан кішкентай пандалардың популяциясына әлі де қауіп төніп тұр, ал табиғи жағдайда олардың өлімі өте жоғары.

Сондай-ақ, Үндістан мен Непалдың кейбір аймақтарында кішкентай пандалар үй жануарлары ретінде сақталады, бұл жануар үшін мүлдем қолайсыз. Оларды хайуанаттар бағында ұстау өте қиын, бірақ үйде бұл мүмкін емес: қызыл пандаға тым ерекше диета қажет. Дұрыс емес тамақтандыру кезінде бұл жануарлар ішек ауруларынан тез өледі.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
{{Biosci-stub}}

[[Санат:Жыртқыштар]]</text>
      <sha1>kpvd384y5625vid59yled4rtmc6na9t</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Үлкен панда</title>
    <ns>0</ns>
    <id>94327</id>
    <revision>
      <id>3065244</id>
      <parentid>3036572</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T06:34:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Nurbekovanurly</username>
        <id>121316</id>
      </contributor>
      <comment>/* Кіріспе бөлімін өңдеді */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="14388" xml:space="preserve">{{Taxobox
| name= Үлкен панда
| status = VU
| trend = unknown
| status_system = iucn3.1
| status_ref =
| image = Grosser Panda.JPG
| image_width = 250px
| image_caption = 
| regnum = [[Жануарлар]]
| phylum = [[Хордалылар]]
| classis = [[Сүтқоректілер]]
| ordo = [[Жыртқыштар]]
| familia = [[Аюлар]]
| subfamilia = [[Ailuropodinae]]
| genus = ''[[Үлкен панда]]''
| species = '''''A. melanoleuca'''''
| binomial = ''Ailuropoda melanoleuca''
| binomial_authority = ([[Armand David|David]], 1869)
| range_map = Mapa distribuicao Ailuropoda melanoleuca.png
| range_map_caption = Ареал
| subdivision_ranks = Түршелері
| subdivision =
* ''A. melanoleuca melanoleuca''
* ''A. melanoleuca qinlingensis''
}}
'''Үлкен панда''', ''бамбук аюы'' ({{lang-la|Ailuropoda melanoleuca}}) – [[аюлар]] тұқымдасына жататын [[сүтқоректі]]. Кейде үлкен панда жанат тұқымдасына жатқызады немесе [[кіші панда]]мен пандалар тұқымдасына (Ailuropodidae) белгілейді.  

Қытай (СычуаньШэньси, Ганьсу және Тибеттік тay беткейлерінде) таралған. Жылына 1-2 қонжық туады. Бамбук өркені және тамырларымен қоректенеді. 20 ғ. 70 жж. бамбуктар жойылған кезде үлкен панда саны азайды. Қытайда үлкен панда халықтың асыл казынасы болып жарияланды. Панда аю қазіргі таңда сирек кездесетін, аз қалатын және жоқ болып кетуі үлкен қауіпі бар жануарлардың тізіміне кіреді. ХТҚО [[Қызыл кітап|Қызыл кітабына]] енгізілген.&lt;ref name=&quot;name&quot;&gt;Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Биология / Жалпы редакциясын басқарған э.ғ.д., профессор Е. Арын - Павлодар: «ЭКО» ҒӨФ. 2007. - 1028 б. ISBN 9965-08-286-3&lt;/ref&gt;

Дене ұзындығы 120-180 см, құйрығы 12 см. Салмағы  30 дан 160 келеге дейін жетеді. Терісінің түсі жартысы ақ жартысы қара. Денесі ірі аяқтары қысқа. Аюлардан айырмашылығы тіс құрылысында және құйрығы ұзын. Түсі ақ тек аяқтары, құлақ ұштары, көз айналасы, көлденең иық жолағы, құйрық ұшы қара. Арттағы сирақтары қысқа әрі жуан, тырнақтары өткір. Табандардың және бақайлардың ерекшіліктері пандаға жылтыр бамбук сабақтарында тайып кетпей берік ұсталуға мүмкіндік береді.

Панда аю жыртқыш сабына кірсе де, негізінде өсімдік жейтін жануарлар секілді бамбук сабақтарымен қоректенеді.Бамбук чиптерінен қорғайтын өңеш пен асқазан серпімді шырышты тіннің қалың қабатынан тұрады. Пандаларды тамақтандыру үшін хайуанаттар бағында сығымдалған бамбук талшықтары арнайы жасалды. Қатаң түрде айтсақ, көптеген жануарлар сияқты пандалар да баршылық. Сондай-ақ, пандалардың жұмыртқаны, жануарларды  сондай-ақ бамбукпен тамақтану кезінде карионды жейтіні белгілі. Пандаға арналған жануарлардың тамағы ақуыздың маңызды көзі болып табылады. Егер бамбук гүлденгеннен кейін қайсыбір жерде өліп кетсе, онда тұратын пандаларға аштықтан өлім қаупі төнеді (ұқсас жағдайлар 1975 және 1983 жылдары болған).

Батыс зерттеуші ғалымдардың арасында үлкен панданы алғашқы көріп зерттеген Арман Дэвид еді. Бұл 1869 жылында болды. 1936 жылы панда аю Чикаго, ал 1938 жылы Лондон хайуанат бақтарында алғашқы рет пайда әкелінді. 70-шы жылдарында Қытай үкіметі кейбір шет елдерге панда аюларды жалға беруші еді. Панда аюларды АҚШ және Жапонияның хайуанат бақтарына беру дипломатияның бір бөлігі. Алайда, 1984 жылынан кейін Қытай осындай практикадан бас тартты. 
[[Сурет:Lightmatter panda.jpg|200px|left|thumb]]
Көптеген жылдар бойы пандалардың нақты таксономиялық классификациясы ғалымдар арасында қызу талқыға түсіп келеді - үлкен де, кіші пандаларда да аю мен раконның белгілері бар. ХІХ ғасырдың соңында ғалымдар үлкен панданың төрт терісін зерттеп, үлкен панда аюдың ежелгі өкілі, қазіргі аюлардың дерлік ата-бабалары болып табылады деп шешті. 1936 жылы жануарлардың салыстырмалы анатомиясы бойынша американдық маман, профессор Уильям Грегори, мұқият талдаудан кейін американдық ракутиндерге тән көптеген анатомиялық белгілері бар үлкен панда тауып, үлкен панда - бұл алып рахат.

Заманауи өнерде панда аюның келбеті кейіпкер ретінде жиі қолданылады. Үлкен панда әлемге әйгілі &quot;Кунг-Фу панда&quot; мультфильмнің бас кейіпкері. 
Storm Spirit (дауылдың рухы) атты панда аю Warcraft компьютер ойынының (дотаның) кейіпкерлерінің бірі. Араб елдерінде кең тараған «Panda Cheese» деген ірімшіктің жарнамасының бас кейіпкері - панда аю. Үлкен панда Дүниежүзілік жабайы табиғат қорының (WWF) төлтаңбасы (белгісі) ретінде пайдаланады.
  
Пандаға жоғалып кету қаупі төніп тұр. Соңғы деректер бойынша, Қытайда қазір 239 панда адам қолында тіршілік етіп жатыр. 27 панда өзге елдердің хайуанаттар бағында жүр. Панданың мекен ететін ортасы ЮНЕСКО-ның қарамағына алынған.

== Көбеюі == 
Алып пандалар жыныстық жетілуге ​​4 жастан 9 жасқа дейін жетеді. Еркек наурыздың ортасынан мамырға дейін жұбайын іздейді. Қалған уақытта олар жалғыз өмір салтын жүргізеді. Жүктілік 95-тен 160 күнге дейін созылады. 1 немесе 2 лақ туады. Балапанның салмағы 90-нан 130 граммға дейін, бұл аналық массасының шамамен 1/800 бөлігін құрайды, бірақ жаңа туған аюдың басқа балаларынан айырмашылығы, ол жұқа жүн қабатымен жабылған. Анасы бірінші өлмеген бұзауды ғана бағып, екіншісін тастап кетеді. Туу екі жылда бір рет болады. Баяу көбею популяцияның өсуін бәсеңдетеді, бұл азық-түлік ресурстары үшін бәсекелестікке жол бермейді.

Тұтқында панда өсіру өте сирек кездеседі. 2000 жылға дейін алып пандалар хайуанаттар бағында өспеген.

2020 жылдың басында екі панданың 10 жыл күткеннен кейін жұптасуы байқалды.

== Мінез-құлықтары ==
Үлкен пандалар – жалғыз жүретін момын жануарлар, олар ешкімге қауіп төндірмейді. Олар бір-бірімен өте сирек қарым-қатынас жасайды, онда да тек қоректену мерзімінде ғана. Алайда соңғы зерттеулер пандалардың 7-15 мүшеден тұратын топтар құрып, белгілі бір территорияны мекендейтінін көрсетті.

== Қонжықтары ==
Үлкен пандалардың қонжықтары туылған кезде өте кішкентай болады. Олардың түсі қызғылт болып, кейбір жерлерінде ақ түк араласқан болып келеді. Қонжықтың ұзындығы 15 см-дей, ал салмағы 85-140 гдай болады. Шақалақ пандалардың көздері туылған кезде көрмейді, тек үшінші аптада ғана көздерін ашады. Шамамен бір аптаға толған кезде көздері мен құлақтарының жандарында қара шеңберлер пайда бола бастайды. Шамамен 75 күнге толғанда қонжықтар еңбектеп, 5 айдай болғанда бамбукты жей бастайды.

== Қорегі ==
Пандалар – шөпқоректі жануарлар. Олардың қоректері тек бамбуктан тұрады. Бамбук дегеніміз – сабақтары өсіп, ұзын ағашқа айналатын өсімдік. Қытайда бамбуктердің шамамен 300 түрі болса, пандалар солардың 25-тей түрімен қоректенеді. Олардың ең жақсы көріп жейтіндері – қолшатыр бамбугі, жебе бамбугі және алтын бамбук. Пандалар күніне 10-12 сағат бойы бамбук жейді, 24 сағаттың ішінде 10-38 кг бамбук пайдаланады. Олардың мықты үшкір күрек тістері мен жалпақ және қалың азу тістерден тұратын мықты жақтары қатты бамбукты шайнауға мүмкіндік береді.

== Қорғау бағдарламасы ==
Қытай жойылу қаупі төніп тұрған үлкен пандаларды қорғау үшін бірнеше шаралар жүргізуде. Панда Қытайдың ұлттық байлығы болғандықтан, оны заңды түрде қорғаудың ең жоғары дәрежесі қамтамасыз етіледі. Сонымен қатар, Қытайда 40-қа жуық панда қорықтары бар, мұнда бұл әдемі аюларға қауіпсіз баспана беріледі. Бұл ормандардың ішінде де, сыртында да ағаштарды кесуге тиым салынған.

== Сычуань үлкен панда қорығы ==
Сычуань үлкен панда қорығы – Цюнлай және Цзяцзинь тауларындағы ЮНЕСКО әлемдік мұрасының нысаны. Мұнда жеті табиғи қорық және тоғыз пейзажды саябақ бар. Әлемдегі пандалардың 30%-дан астамы осында мекендейді.

== Қауіп үстінде ==
Үлкен пандалар – жердегі ең сирек кездесетін жануарлардың бірі. Олардың 1600 дарасы табиғатта, 160-­ы зообақтар мен көбейту орталықтарында өмір сүреді. Олардың өмір сүру орталарын жою оларға қауіп төндіріп тұр. Қытайдың табиғи ормандарының көп бөлігі саны ұлғайып келе жатқан халықтың сұранысын қамтамасыз ету үшін ауыл шаруашылығында, ағаш материалдары мен отын ретінде қолданылып жойылуда. Пандалардың жойылуына септігін тигізіп отырған басқа да себептер бар, олар: заңсыз аңшылық, көбею қарқынының төмендігі (ұрғашы пандалар жылына дүниеге тек бір немесе екі қонжық қана әкеледі) және қоректің аздығы.

== Жыртқыштар ==
Өте үлкен болғанына қарамастан, пандалардың табиғи жаулары да бар. [[Шибөрі]]лер және [[қабылан]]дар секілді кейбір жануарлар панда қалдықтарымен қоректенеді. Көптеген жануарлар, сонымен қатар, панда қонжықтарына да шабуыл жасайды. Сары тамақты сусар панда қонжығының жауы болып табылады.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{wikify}}

[[Санат:Аюлар]]

{{Biosci-stub}}</text>
      <sha1>nmpty9tlmoqomdpecrekb69urf06uk0</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Галстук</title>
    <ns>0</ns>
    <id>95636</id>
    <revision>
      <id>3065265</id>
      <parentid>2366279</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T07:30:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Nurbekovanurly</username>
        <id>121316</id>
      </contributor>
      <comment>/* Кіріспе бөлімін өңдеді */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3513" xml:space="preserve">[[Сурет:Krawaty.jpg|thumb|Галстук]]
'''Галстук'''-түрлі [[Материалдар|материалдан]]: табиғи және жасанды [[жібек]]тен, [[жүн]] [[мата]]лардан және басқалардан тігіледі. Галстуктың бірнеше түрібар: өзіміз байлайтын, [[регат]], [[бантик]] және т. б. Неғұрлым көп таралған өзіміз бастайтын '''галстук'''. Галстуктың түсі мен өрнегі [[костюм]] мен [[жейде]]нің түсіне сәйкес келуі керек. Бір түсті көйлектерге түрлітүсті '''галстук''', ал жолақ өрнекті көйлектерге неғұрлым бір өң галстуктер сәйкес келеді. Ашық түсті костюм кигенде болуы қанық галстук таққан дұрыс. Мысалы, ақ көйлек пен боз костюм кигенде көк, жасыл түсті, ашық немесе ашық көгілдір түсті [[көйлек]]пен көк костюм кигенде көк, қоңыр қызыл, боз және көгілдір түсті '''галстук''' тағу керек; ашық түсті көйлекпен қара костюм кигенде тым анық немесе ала-құла түсті, галстук тағу жөнсіз; сұр костюмге сарғылт, ақ сары және жасыл түсті галстук пен көйлек лайық; клеткалы, жолақ сызықты костюмдерге бір түсті галстуктер сәйкес келеді. Галстукты түрлі тәсілд ермен
байлауға болады (суретті қараңыз).&lt;br /&gt;
[[Сурет:Necktie.jpg|нобай|солға]]
'''Регат''' — '''галстук''', немесе фаорикадан түйінделіп шыққан галстуктың арт жақтан, жағалық астынан ілінетін ілгегі мен резеңке
бауы болады. Басқа [[бояу]]лы түрлері түрлі-түсті костюммен киіледі. Түрліше түйінделіп байланады.
Галстуктың және оның түйінінің үлкен-кішілігі, бояу түрі модаға қарай өзгеріп отырады.&lt;ref&gt;Шаңырақ : Үй-тұрмыстық энциклопедиясы. Алматы : Қаз.Сов.энцикл.Бас ред., 1990  ISBN 5-89800-008-9&lt;/ref&gt;

&lt;/div&gt;

== Есімнің шығу тарихы ==
Орыс тіліндегі «галстук» сөзі нидерлден шыққан. halsdoek және неміс. Halstuch, бұл «крават» дегенді білдіреді. Дегенмен, еуропалық тілдерде тағы бір түбір жиі кездеседі - fr. құмар. Француз тілінен бұл сөз көптеген еуропалық тілдерге ауысты (мысалы, крават, испан корбатасы, украин краваты, римдік крават, түрік краваты, поляк краваты). Француз сөзі «хорват» («хорват») сөзінен шыққан болуы мүмкін.

==Дереккөздер==
&lt;references/&gt;

{{wikify}}


[[Санат:Тұрмыс]]


{{stub}}</text>
      <sha1>0wr4z3kvfuq60pkj1puhhi3q4wdbsq3</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065300</id>
      <parentid>3065265</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T10:11:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3516" xml:space="preserve">[[Сурет:Krawaty.jpg|thumb|Галстук]]
'''Галстук'''— түрлі [[Материалдар|материалдан]]: табиғи және жасанды [[жібек]]тен, [[жүн]] [[мата]]лардан және басқалардан тігіледі. Галстуктың бірнеше түрібар: өзіміз байлайтын, [[регат]], [[бантик]] және т. б. Неғұрлым көп таралған өзіміз бастайтын '''галстук'''. Галстуктың түсі мен өрнегі [[костюм]] мен [[жейде]]нің түсіне сәйкес келуі керек. Бір түсті көйлектерге түрлітүсті '''галстук''', ал жолақ өрнекті көйлектерге неғұрлым бір өң галстуктер сәйкес келеді. Ашық түсті костюм кигенде болуы қанық галстук таққан дұрыс. Мысалы, ақ көйлек пен боз костюм кигенде көк, жасыл түсті, ашық немесе ашық көгілдір түсті [[көйлек]]пен көк костюм кигенде көк, қоңыр қызыл, боз және көгілдір түсті '''галстук''' тағу керек; ашық түсті көйлекпен қара костюм кигенде тым анық немесе ала-құла түсті, галстук тағу жөнсіз; сұр костюмге сарғылт, ақ сары және жасыл түсті галстук пен көйлек лайық; клеткалы, жолақ сызықты костюмдерге бір түсті галстуктер сәйкес келеді. Галстукты түрлі тәсілд ермен
байлауға болады (суретті қараңыз).&lt;br /&gt;
[[Сурет:Necktie.jpg|нобай|солға]]
'''Регат''' — '''галстук''', немесе фаорикадан түйінделіп шыққан галстуктың арт жақтан, жағалық астынан ілінетін ілгегі мен резеңке
бауы болады. Басқа [[бояу]]лы түрлері түрлі-түсті костюммен киіледі. Түрліше түйінделіп байланады.
Галстуктың және оның түйінінің үлкен-кішілігі, бояу түрі модаға қарай өзгеріп отырады.&lt;ref&gt;Шаңырақ : Үй-тұрмыстық энциклопедиясы. Алматы : Қаз.Сов.энцикл.Бас ред., 1990  ISBN 5-89800-008-9&lt;/ref&gt;

&lt;/div&gt;

== Есімнің шығу тарихы ==
Орыс тіліндегі «галстук» сөзі нидерлден шыққан. halsdoek және неміс. Halstuch, бұл «крават» дегенді білдіреді. Дегенмен, еуропалық тілдерде тағы бір түбір жиі кездеседі - fr. құмар. Француз тілінен бұл сөз көптеген еуропалық тілдерге ауысты (мысалы, крават, испан корбатасы, украин краваты, римдік крават, түрік краваты, поляк краваты). Француз сөзі «хорват» («хорват») сөзінен шыққан болуы мүмкін.

==Дереккөздер==
&lt;references/&gt;

{{wikify}}


[[Санат:Тұрмыс]]


{{stub}}</text>
      <sha1>62s2u6rjiyat7cpthgc7g28qko4l50j</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065301</id>
      <parentid>3065300</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T10:11:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3517" xml:space="preserve">[[Сурет:Krawaty.jpg|thumb|Галстук]]
'''Галстук''' — түрлі [[Материалдар|материалдан]]: табиғи және жасанды [[жібек]]тен, [[жүн]] [[мата]]лардан және басқалардан тігіледі. Галстуктың бірнеше түрібар: өзіміз байлайтын, [[регат]], [[бантик]] және т. б. Неғұрлым көп таралған өзіміз бастайтын '''галстук'''. Галстуктың түсі мен өрнегі [[костюм]] мен [[жейде]]нің түсіне сәйкес келуі керек. Бір түсті көйлектерге түрлітүсті '''галстук''', ал жолақ өрнекті көйлектерге неғұрлым бір өң галстуктер сәйкес келеді. Ашық түсті костюм кигенде болуы қанық галстук таққан дұрыс. Мысалы, ақ көйлек пен боз костюм кигенде көк, жасыл түсті, ашық немесе ашық көгілдір түсті [[көйлек]]пен көк костюм кигенде көк, қоңыр қызыл, боз және көгілдір түсті '''галстук''' тағу керек; ашық түсті көйлекпен қара костюм кигенде тым анық немесе ала-құла түсті, галстук тағу жөнсіз; сұр костюмге сарғылт, ақ сары және жасыл түсті галстук пен көйлек лайық; клеткалы, жолақ сызықты костюмдерге бір түсті галстуктер сәйкес келеді. Галстукты түрлі тәсілд ермен
байлауға болады (суретті қараңыз).&lt;br /&gt;
[[Сурет:Necktie.jpg|нобай|солға]]
'''Регат''' — '''галстук''', немесе фаорикадан түйінделіп шыққан галстуктың арт жақтан, жағалық астынан ілінетін ілгегі мен резеңке
бауы болады. Басқа [[бояу]]лы түрлері түрлі-түсті костюммен киіледі. Түрліше түйінделіп байланады.
Галстуктың және оның түйінінің үлкен-кішілігі, бояу түрі модаға қарай өзгеріп отырады.&lt;ref&gt;Шаңырақ : Үй-тұрмыстық энциклопедиясы. Алматы : Қаз.Сов.энцикл.Бас ред., 1990  ISBN 5-89800-008-9&lt;/ref&gt;

&lt;/div&gt;

== Есімнің шығу тарихы ==
Орыс тіліндегі «галстук» сөзі нидерлден шыққан. halsdoek және неміс. Halstuch, бұл «крават» дегенді білдіреді. Дегенмен, еуропалық тілдерде тағы бір түбір жиі кездеседі - fr. құмар. Француз тілінен бұл сөз көптеген еуропалық тілдерге ауысты (мысалы, крават, испан корбатасы, украин краваты, римдік крават, түрік краваты, поляк краваты). Француз сөзі «хорват» («хорват») сөзінен шыққан болуы мүмкін.

==Дереккөздер==
&lt;references/&gt;

{{wikify}}


[[Санат:Тұрмыс]]


{{stub}}</text>
      <sha1>hcwc6zkgw24nta97yrl9yd7q4t28qr0</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065304</id>
      <parentid>3065301</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T10:37:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <comment>/* Есімнің шығу тарихы */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3511" xml:space="preserve">[[Сурет:Krawaty.jpg|thumb|Галстук]]
'''Галстук''' — түрлі [[Материалдар|материалдан]]: табиғи және жасанды [[жібек]]тен, [[жүн]] [[мата]]лардан және басқалардан тігіледі. Галстуктың бірнеше түрібар: өзіміз байлайтын, [[регат]], [[бантик]] және т. б. Неғұрлым көп таралған өзіміз бастайтын '''галстук'''. Галстуктың түсі мен өрнегі [[костюм]] мен [[жейде]]нің түсіне сәйкес келуі керек. Бір түсті көйлектерге түрлітүсті '''галстук''', ал жолақ өрнекті көйлектерге неғұрлым бір өң галстуктер сәйкес келеді. Ашық түсті костюм кигенде болуы қанық галстук таққан дұрыс. Мысалы, ақ көйлек пен боз костюм кигенде көк, жасыл түсті, ашық немесе ашық көгілдір түсті [[көйлек]]пен көк костюм кигенде көк, қоңыр қызыл, боз және көгілдір түсті '''галстук''' тағу керек; ашық түсті көйлекпен қара костюм кигенде тым анық немесе ала-құла түсті, галстук тағу жөнсіз; сұр костюмге сарғылт, ақ сары және жасыл түсті галстук пен көйлек лайық; клеткалы, жолақ сызықты костюмдерге бір түсті галстуктер сәйкес келеді. Галстукты түрлі тәсілд ермен
байлауға болады (суретті қараңыз).&lt;br /&gt;
[[Сурет:Necktie.jpg|нобай|солға]]
'''Регат''' — '''галстук''', немесе фаорикадан түйінделіп шыққан галстуктың арт жақтан, жағалық астынан ілінетін ілгегі мен резеңке
бауы болады. Басқа [[бояу]]лы түрлері түрлі-түсті костюммен киіледі. Түрліше түйінделіп байланады.
Галстуктың және оның түйінінің үлкен-кішілігі, бояу түрі модаға қарай өзгеріп отырады.&lt;ref&gt;Шаңырақ : Үй-тұрмыстық энциклопедиясы. Алматы : Қаз.Сов.энцикл.Бас ред., 1990  ISBN 5-89800-008-9&lt;/ref&gt;

&lt;/div&gt;

== Есімнің шығу тарихы ==
Орыс тіліндегі «галстук» сөзі «мойын орамал» дегенді білдіретін {{lang-nl|halsdoek}} және {{lang-de|Halstuch}} сөздерінен шыққан. Дегенмен, еуропа тілдерінде тағы бір түбір жиі кездеседі — {{lang-fr|cravate}}. Француз тілінен бұл сөз көптеген еуропа тілдеріне ауысқан (мысалы, krawatte, {{lang-es|corbata}}, {{lang-uk|краватка}}, {{lang-ro|cravată}}, {{lang-tr|kravat}}, {{lang-pl|krawat}}). Бұл француз сөзі «кроат» («хорват») сөзінен шыққан болуы мүмкін.

==Дереккөздер==
&lt;references/&gt;

{{wikify}}


[[Санат:Тұрмыс]]


{{stub}}</text>
      <sha1>hk37d7cx4j2t0owyiij9x4dhbedemwm</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065306</id>
      <parentid>3065304</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T10:47:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3454" xml:space="preserve">[[Сурет:Krawaty.jpg|thumb|Галстук]]
'''Галстук''' — түрлі [[материалдар|материалдан]]: табиғи және жасанды [[жібек]]тен, [[жүн]] [[мата]]лардан және басқалардан тігіледі. Галстуктың бірнеше түрі бар: өзіміз байлайтын, регат, бант және т. б. Неғұрлым көп таралғаны — өзіміз байлайтын '''галстук'''. Галстуктың түсі мен өрнегі [[костюм]] мен [[жейде]]нің түсіне сәйкес келуі керек. Бір түсті көйлектерге түрлі-түсті '''галстук''', ал жолақ өрнекті көйлектерге неғұрлым бір өң галстуктер сәйкес келеді. Ашық түсті костюм кигенде, бояуы қанық галстук таққан дұрыс. Мысалы, ақ көйлек пен боз костюм кигенде, көк, жасыл, ашық немесе ашық көгілдір түсті [[көйлек]]пен көк костюм кигенде көк, қоңыр-қызыл, боз және көгілдір түсті '''галстук''' тағу керек; ашық түсті көйлекпен қара костюм кигенде тым анық немесе ала-құла түсті галстук тағу жөнсіз; сұр костюмге сарғылт, ақ сары және жасыл түсті галстук пен көйлек лайық; клеткалы, жолақ сызықты костюмдерге бір түсті галстуктер сәйкес келеді. Галстукты түрлі тәсілдермен байлауға болады.&lt;br /&gt;
[[Сурет:Necktie.jpg|нобай|солға]]
'''Регат-галстук''', немесе фабрикадан түйінделіп шыққан галстуктың арт жақтан, жағалық астынан ілінетін ілгегі мен резеңке бауы болады. Басқа [[бояу]]лы түрлері түрлі-түсті костюммен киіледі. Түрліше түйінделіп байланады.
Галстуктың және оның түйінінің үлкен-кішілігі, бояу түрі модаға қарай өзгеріп отырады.&lt;ref&gt;Шаңырақ : Үй-тұрмыстық энциклопедиясы. Алматы : Қаз.Сов.энцикл.Бас ред., 1990  ISBN 5-89800-008-9&lt;/ref&gt;

&lt;/div&gt;

== Есімнің шығу тарихы ==
Орыс тіліндегі «галстук» сөзі «мойын орамал» дегенді білдіретін {{lang-nl|halsdoek}} және {{lang-de|Halstuch}} сөздерінен шыққан. Дегенмен, еуропа тілдерінде тағы бір түбір жиі кездеседі — {{lang-fr|cravate}}. Француз тілінен бұл сөз көптеген еуропа тілдеріне ауысқан (мысалы, krawatte, {{lang-es|corbata}}, {{lang-uk|краватка}}, {{lang-ro|cravată}}, {{lang-tr|kravat}}, {{lang-pl|krawat}}). Бұл француз сөзі «кроат» («хорват») сөзінен шыққан болуы мүмкін.

==Дереккөздер==
&lt;references/&gt;

{{wikify}}


[[Санат:Тұрмыс]]


{{stub}}</text>
      <sha1>jlkcpqerhs8jyb3eh65tjb1w3xktfrw</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Шетелдердегі қазақтардың атамекеніне оралу мәселелері</title>
    <ns>0</ns>
    <id>102488</id>
    <revision>
      <id>3064954</id>
      <parentid>3060034</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:44:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Қазақтардың атамекенге оралу кезеңдері */clean up, replaced: Сарыөзек (Алматы облысы) → Сарыөзек (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="18869" xml:space="preserve">===Қазақтардың атамекенге оралу кезеңдері===
Кезінде [[1931]]—[[1933]] жылдардағы [[ашаршылық]]тан [[Адай округі]]нен көшіп кеткен 5 мыңдай [[Красноводск]] қазақтары қайтып орала бастады.

[[1960]]—[[1965]] жылдары жұмыс іздеген екі мыңға жуық [[Астрахан]] қазақтары [[Атырау облысы]]на қоныс аударып келді. Осының бөрі [[Маңғыстау облысы|Маңғыстау]], [[Атырау]] облыстарындағы халықтардың механикалық жолмен өсуіне әкелді.

[[1956]]—[[1962]] жылдары [[Кеңес Одағы]] тұсындағы әкімшіл-әміршіл басқару жүйесінің қыспагынан [[Қытай]]ға өтіп кеткен қазақтарға Отанына оралуға рұқсат етілді. Сол жылдары келушілердің қолында аты-жөні жазылған және көлемі 4x5 см фотосуреті бар қағаз болды. Оларға бұрынғы кеңестік негізінде [[1930]] жылы [[тамыздың 2|2 тамыздағы]] «''КСРО азаматтығы туралы''» Заңды басшылыққа ала отырып, жаңа [[төлқұжат]]тар берілді. Сол заңның 2-бабы бойынша 30-жылдардағы аштық кезінде кеткендерге азаматтық берілді. Ал заңның 3-бабы [[1917]] жылғы төңкерістерден шетелге кетуге мәжбүр болғандарға қатысты қолданылды. Осы 2- және 3-баптары бойынша Қытайдан келген оралмандарға [[КСРО]] азаматтығын беру туралы қорытындылар шықты. Бүл қорытындылар бекітіліп, төлқұжат берілетін мекемелерге жөнелтілді.Қытайдағы қазақтардың оралуы қазақтардың механикалық жолмен ұлғаюына жағдай жасады. [[1959]]—[[1970]] жылдары қазақтар механикалық жолмен 143 мыңға көбейді. Тек қана [[Алматы облысы]]на 62 мың адам көшіп келді.

[[1956]]—[[1962]] жылдардағы қазақтардың кері көші-қон ағымдары олардың [[этнодемография]]лық жағдайына әсер етті. Мәселен, [[1962]] жылы туғандардың жалпы саны ең жоғары көрсеткішке жетті.

[[1962]] жылы 60 мыңдай [[ұйғырлар]] мен [[қазақтар]] кеңес-қытай шекарасынан бері өтті.

[[20 ғ.|XX ғасырдың]] 90-жылдарының басында қазақтардың тарихи отанына оралу мәселесі үкімет деңгейінде шешіле бастады. Бұл мәселенің күрделілігіне орай, мемлекет қазақтардың шетелдерден оралуын біртіндеп жүзеге асыру бағдарламасын дұрыс көрді.

[[1991]] жылы көктемде [[Талдықорған]]ға таяу [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] [[станция]]сына [[Моңғолия]]дан шыққан оралмандар (7 отбасы) келіп түсті. 1991 жылы 18 қарашада Н.Ә.Назарбаевтың ұсынысы және Қазақ КСР Жоғаргы Кеңесінің шешіміне сәйкес республиканың Министрлер Кабинеті «Өзге республикалар мен шетелдерден Қазақстанға келіп, ауыл шаруашылығында еңбек етуге тілек білдірген жергілікті ұлт өкілдерін көшіріп алу тәртібі мен жағдайлары туралы» қаулы қабылдады.

Мұндай шешім шығарудың себебі, Қазақстан бұл кезде әлі [[оралман]]дарды қабылдаудың заңды мүмкіндіктеріне ие емес еді. Содан кейін-ақ өзге елдерден қазақ оралмандарын қабылдаудың заңды негізін анықтау туралы мемлекетаралық келісімдер жүргізу үшін қажетті заңды құжаттар даярлауға байланысты шым-шытырық жұмыстар басталды.

[[1993]] жылы [[сәуірдің 15|15 сәуірде]] Қазақстан Республикасының Президенті «''Иран Ислам Республикасынан және басқа мемлекеттерден отандастарымызды көшіріп алуды ұйымдастыру шаралары және иммиграция квотасы туралы''» қаулыға қол қойды.

[[Қазақстан президенті|Қазақстан Республикасы Президентінің]] [[1993]] жылғы [[сәуірдің 21|21 сәуірде]] қабылдаған қаулысына сәйкес, «''Көші-қон туралы''» Заңдарда көзделгендей оралмандарды тұрғын үймен қамтамасыз ету, тұрғын үй сатып алу үшін ұзақ мерзімге несие беру мәселелері көрсетілген. Алайда жылда үкімет тарапынан квотаға бөлінетін қаржының жетіспеуінен бұл мәселелер әлі де толық шешілген деп айту қиын. Қаржы тапшылығы мен тұрғын үй қорыны жеткіліксіздігінен, азаматтық алу тәртібі мен тіл мәселесіне байланысты кедергілер және жұмыссыздыққа байланысты қиындықтар кездеседі.

Көші-қон барысында кеденнен оралмандар дүние-мүлкін алып өтуде қиындыққа кезігеді. Кеден салықтарының жоғарылығынан олар бүкіл мал-мүліктерін кеденнен өткізе алмайды. Сондай-ақ бұрынғы одақтас республикалардың ішінде [[Түрікменстан]] мен [[Өзбекстан]]да үй-жайларды сатуға 10 жыл мерзімге дейін шектеу қойылған. Сондықтан олар жеке меншік үйлерін долларға немесе теңгеге сата алмай, тастап кетуіне тура келеді. Бұл мәселені мемлекет тарапынан бақылап отыру үшін Қазақстанда көші-қон мәселесімен [[1997]] жылы құрылған «''Көші қон және демография агенттігі''» айналысады. Көші-қон мәселесі тәуелсіз Қазақстанның әлеуметтік-саяси өмірінде елеулі рөл атқарады.

Көші-қон мәселесінің барлық құқықтык әрекетін [[1992]] жылы қабылданған Қазақстан Республикасының «''Көші-қон туралы''» Заңы реттеп отырады. Осы Заң негізінде Республика үкіметі қабылдаған шаралар жүзеге асады. 
Заңда көшіп келушілерге жан-жақты көмек көрсету, қамқорлық жасау шаралары белгіленген. Мәселен, [[2001]] жылы 600 отбасына көшіп келушілердің квотасы белгіленді. Жобада әр жылға орта есеппен 20 мың отбасын көшіріп әкелу қарастырылған.

XX ғасырдың 90-жылдарында Қазақстанда демографиялық жағдайдың нашарлауына, республика халқының құрамында жастар азайып, қариялар санының артуына байланысты халық санын арттыруға бағытталған белсенді [[демография]]лық саясат жүргізуді қажет етеді. Бұл саясаттың бір бағыты шетелдердегі қазақ ұлтын Қазақстанға қайтару болып табылады.

[[1991]] жылдан [[2000]] жылға дейінгі кезеңде [[Қазақстан]]ға жалпы саны 176 мың адам болатын 41 мың отбасы оралды, оның ішінде 63,5 мың — [[Моңғолия]]дан, 4,8 мың — [[Иран]]нан, 2,4 мың — [[Түркия]]дан, [[ТМД]] елдерінен 103 мың адам болды.

Қоныс аударып келушілерді шыққан елдеріне қарай екі топқа бөлуге болады: алыс шетелдерден және бұрынғы [[Кеңес Одағы]] республикаларынан келген қазақтар. Бұрынғы [[КСРО|КСРО-дан]] шыққан оралмандардың әр түрлі [[республика]]да болғандарына қарамастан, ортақ кеңестік менталитеті байқалып тұрады, сондықтан оларға Қазақстанның тұрмыс жағдайына бейімделіп кету оңай.

Шетел қазақтары болса, өмір сүрген елдеріне байланысты іштей ерекшеленіп тұрады. Бұл әсіресе дін ұстауы, білім деңгейі, сыртқы жағдайға бейімделе білу дәрежесінен байқалады. Оралмандар неғұрлым аз елдер [[әлеумет]]тік-[[экономика]]лық және [[саясат|саяси]] жағынан анағұрлым дамыған [[қоғам]].

[[20 ғ.|XX ғасырдың]] 90-жылдары әлемдегі [[Геосаясат|геосаяси]] өзгерістерге орай, жергілікті, аймақтық жанжалдар саны арта түсті. Осы отқа оранған елдердегі қазақтар босқын статусымен Қазақстанға келе бастады. 1998 жылгы желтоқсанда Қазақстан [[1951]] жылғы [[БҰҰ]] [[конвенция]]сына және оның [[1967]] жылғы босқындар статусы туралы хаттамасына қосылды.

Осы игілікті заң шараларына орай республикаға 15 мың босқын, негізінен, [[Ауғанстан]]нан оралды. Олардың көпшілігі [[Түркістан облысы]]на орналастырылды. Халықаралық ұйымдардың қолдауымен босқын-оралмандарға гуманитарлық жәрдем беру бағдарламасы қолға алынды.

===Оралмандар мәселесі===
Тарихи Отанына келген қоныс аударушыларды жұмыспен, баспанамен қамтамасыз ету, азаматтық алу мәселелері алаңдатуда. Осы қажетті жағдайларды жүзеге асырудың күрделілігінен қоныс аударушылар қазіргі [[Қазақстан]]ның тәртібі мен жағдайына қиындықпен көндігуде. Мемлекет тарапынан оралмандарды жұмыспен қамту жөнінде бірқатар жұмыстар жүргізілді.

Олардың көпшілігі ауылдық жерлерден шыққандықтан, оларға жер және фермер қожалығын құруға қажетті құрал-сайман бөлінді. Шағын [[несие]] беру бағдарламасы жүзеге асырылуда. Алайда оралмандардың бәрі бірдей алғашқы тоқтаған жеріне тұрақтап  қалмады, [[Моңғолия]]дан келген оралмандар [[Көкшетау]], [[Ақмола]], [[Қарағанды]], [[Қызылорда]] облыстарын қолайлы көрсе, [[Иран]]нан келгендер — [[Алматы]]ға, [[Түркістан облысы|Оңтүстік Қазақстан]] және [[Маңғыстау облысы|Маңғыстау]] облыстарына орналасуға тілек білдірді.

Соңғы кезде олардың республикаішілік көші-қоны байқалуда, бірсыпыра оралмандар Қазақстанның оңтүстік облыстарына көшсе, бірқатары елді мекеннен ірі қалаларға қарай жылжуда. Бұл оралмандардың [[әлеумет]]тік-[[экономика]]лық мүдделеріне байланысты.

Оралмандардың көпшілігі азаматтық алу моселесінде күрделі кедергілерге кезігуде. Өзбекстандағы көптеген қазақтар «''өзбек''» болып  жазылып, қалың [[өзбектер]]дің арасында ғүмыр кешуде. Түбі [[қыпшақ]], [[қоңырат]] руларынан шыққан құрамалардың арасында да [[қазақтар]] көптеп кездеседі. Сонымен қатар Өзбекстан Республикасының азаматтығынан шығу ісі де қазақтарға оңайға түсе қоймайды.

Оралмандардың басым көпшілігі Оңтүстік Қазақстан, [[Маңғыстау облысы|Маңғыстау облыстарында]], Алматы қаласына, [[Қарағанды облысы]]на қоныс тепті. Елімізге қайта оралғандар Қазақстанның азаматтығын алуда.

[[Ауғанстан]]нан келген қандастарымызға да азаматтық іркіліссіз беріледі. Өйткені оларда ешбір елдің азаматтығы жоқ.

Өзбекстанда бұл мәселе жылына бір немесе екі рет-ақ қаралады екен. Өзбекстаннан және Түрікменстаннан келген ағайындарымызда бұрынғы [[КСРО|КСРО-ның]] Қызыл төлқұжаты болса, ол бірден біздің еліміздің азаматтығына қабылданады.

[[1995]] жылы [[Қазақстан|Қазақстан Республикасында]] туратын «''шетел азаматтарының құқықтары туралы''» Заң шықты. Сол заңда шетел азаматы  Қазақстан Республикасында тұрақты тұратын болса, оның құқығы Қазақстан азаматтарының кұқығымен бірдей болатыны тайға таңба басқандай етіп жазылған. Олар сайлауда дауыс беру құқығына ие емес. Қазақстанда қос азаматтыққа жол берілмейді, ол келген елінің азаматтығынан шығу да айтарлықтай заңды түрде күрделендірілген.

Әсіресе [[Моңғолия]] азаматтығынан шығу өте қиын, бұл осы елдегі қазақтардың отанына оралу үдерісін қиындата түсуде. Ал Қазақстан азаматтығының жоқтығы оралмандар жағдайына көлеңке түсіруде. Мемлекет оралмандардың бейімделу барысын жеңілдету мақсатында бірқатар шараларды жүзеге асыруда. Отанына [[көші-қон квотасы]]мен оралған қазақ отбасына баспана беріледі.

[[Квота]]сы келіп, баспананы өздері салғандарға [[миграция]] және [[демография]] басқармасы комиссиясы арқылы мүмкіндігінше қаржылай көмек көрсетеді. Мемлекет өзін және отбасын қамтамасыз ете алмайтын, бұл жөніндегі қажетті құжаттары түгел адамдарға қамқорлық жасауды мойнына алған.

Көшіп келгендерге бірінші кезекте үй бөлу, қарыз ақша беру туралы «''Тұрғын үй''» Кодексінде де айтылған. Алайда мұндай шаралар қолға баяу алынуда.

Жергілікті атқару органдары оралмандармен жұмысқа ерекше мән береді. Аймақтарда «''Оралмандар күні''» өткізіліп, мұнда олардың мәселелері қаралады және әкімдердің қатысуымен кез келген мәселеге байланысты нақты шешімдер қабылданды.&lt;ref&gt;Қазақстан тарихы: Аса маңызды кезеңдері мен ғылыми мәселелері. Жалпы білім беретін мектептің қоғамдык- гуманитарлық бағытындағы 11-сыныбына арналған оқулық / М.Қойгелдиев, Ә.Төлеубаев, Ж.Қасымбаев, т.б. — Алматы: «Мектеп» баспасы, 2007. — 304 бет,суретті. ISBN 9965-36-106-1&lt;/ref&gt;

==Дереккөздер==
&lt;references/&gt;

{{wikify}}

{{Суретсіз мақала}}

[[Санат:Қазақстан тарихы]]


{{Kz-hist-stub}}</text>
      <sha1>jlp16wi178qnngujch7qyj4z9ejf2f6</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Болат Кенжекешұлы Байқадамов</title>
    <ns>0</ns>
    <id>118767</id>
    <revision>
      <id>3064859</id>
      <parentid>2954742</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T15:49:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Қоғалы (Алматы облысы) → Қоғалы (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6955" xml:space="preserve">[[Сурет:Болат Кенжекешұлы Байқадамов.JPG|thumb|Болат Кенжекешұлы Байқадамов]]
'''Болат Кенжекешұлы Байқадамов''' ([[3 ақпан]], [[1946 жыл]], [[Алматы облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Қоғалы (Жетісу облысы)|Қоғалы]] ауылы) - Философия ғылымдарының кандидаты (1987).

==Өмірбаяны==
Әкесі - Байқадамов Кенжекеш Байқадамұлы, марқұм, Қарулы күштерде қызмет еткен. Анасы - Байқадамова Күлғайша Әділбайқызы, зейнеткер, орта мектепте мұғалім болған.
* С.М. Киров атындағы [[Қазақ мемлекеттік университеті]]нің философиялық-экономикалық факультетін бітірген (1975), философ, философия пәнінің оқытушысы;
* [[Е.А.Бөкетов атындағы Қарағанды мемлекеттік университеті|Е.А. Бөкетов атындағы Қарағанды мемлекеттік университетінің]] [[заң]] факультетін бітірген (2006), заңгер.
* 1975 жылдан - [[Жамбыл технологиялық институты]]ның оқытушысы.
* 1979 жылдан - [[Қарағанды политехникалық институты]]ның аға оқытушысы.
* 1987 жылдан - С.М. Киров атындағы Қазақ мемлекеттік университетінің доценті.
* 1988 жылдан - Қарағанды мемлекеттік университетінің проректоры, партком хатшысы.
* 1990 жылдан - Қазақстан Компартиясы ОК идеологиялық бөлімінің консультанты.
* 1991 жылдан - [[Қазақстан Республикасының Жоғарғы Кеңесі]]нің консультанты.
* 1992 жылдан - ҚР Туризм, дене шынықтыру және спорт министрлігінің бөлім бастығы;
* Кәсіпкерлер конгресінің бөлім менеджері.
* 1993 жылдан - коммерциялық фирманың директоры.
* 1994 жылдан -  ҚР Президенті жанындағы [[Адам құқықтары жөніндегі комиссия]] Аппаратының кеңесшісі.
* 1999 жылдан ҚР Президентінің жанындағы Адам құқықтары жөніндегі комиссия Хатшылығының меңгерушісі
* ҚР Президенті Әкімшілігі Қоғамдық-саяси бөлімінің сектор меңгеруішісі.
* 2000 жылдан - Қоғамдық-саяси бөлім меңгерушісінің орынбасары
* ҚР Президентінің жанындағы Адам құқықтары жөніндегі комиссия Хатшылығының меңгерушісі.
* 2002 жылдан - ҚР Адам құқықтары жөніндегі уәкіл.
* 2007 жылдан бері - [[Қазақстан Республикасы Президентінің Әкімшілігі|ҚР Президенті Әкімшілігі]] [[Ішкі саясат]] бөлімі секторының меңгерушісі.

==Ғылыми жұмыстары==
* [[Философия]] ғылымдарының кандидаты (1987). Кандидаттық диссертациясының тақырыбы: «[[Онтогенез]] және [[антропогенез]] процесінде ізгілікті эмоциялар мен сезімдерді қалыптастыру».
* 50-ден астам ғылыми мақалалардың, қоғамдық-саяси және құқық қорғау тақырыптарына арналған 30-дан аса жарияланымдардың авторы.

==Марапаттары==
* «[[Астана (медаль)|Астана]]» (1998) медалі
* «[[Ерен еңбегі үшін медалі|Ерен еңбегі үшін]]» (2001) медалі
* «[[Қазақстан Конституциясына 10 жыл медалі|Қазақстан Республикасы Конституциясына 10 жыл]]» (2005) медалі
* «Қазақстан Парламентіне 10 жыл» (2006) медалі
* «[[Астанаға 10 жыл (медаль)|Астанаға 10 жыл]]» (2008) медалі

==Отбасы==
* Үйленген. Жұбайы - Байқадамова Мерекеш Текенқызы, ҚР Парламенті Мәжілісінің Экология және табиғатты пайдалану мәселелері жөніндегі комитеті Хатшылығы меңгерушісінің орынбасары.
* Ұлы - Байқадамов Данияр (1972 жылы туған); 
* қызы - Байқадамова Анель (1983 жылы туған).&lt;ref&gt;Қазақстан Республикасында кімнің кім екені - 2011 жыл. Екі томдық анықтамалық. Алматы, 2011 ІSВN 978-601-278-473-2&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:3 ақпанда туғандар]]
[[Санат:1946 жылы туғандар]]
[[Санат:Кербұлақ ауданында туғандар]]
[[Санат:Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті түлектері]]
[[Санат:Бөкетов атындағы Қарағанды мемлекеттік университеті түлектері]]
[[Санат:Философия ғылымдарының кандидаттары]]
[[Санат:Тараз мемлекеттік университеті оқытушылары]]
[[Санат:Қарағанды мемлекеттік техникалық университеті оқытушылары]]
[[Санат:Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті оқытушылары]]
[[Санат:Бөкетов атындағы Қарағанды мемлекеттік университеті оқытушылары]]
[[Санат:Астана медалінің иегерлері]]
[[Санат:Ерен еңбегі үшін медалінің (Қазақстан) иегерлері]]
[[Санат:Қазақстан Конституциясына 10 жыл медалінің иегерлері]]
[[Санат:Қазақстан Республикасының парламентіне 10 жыл медалінің иегерлері]]
[[Санат:Астанаға 10 жыл медалінің иегерлері]]</text>
      <sha1>mhydu9g380p749mgq6vy7wy5uftpzyz</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:Kasymov</title>
    <ns>3</ns>
    <id>122375</id>
    <revision>
      <id>3064654</id>
      <parentid>3064429</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T13:24:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="109816" xml:space="preserve">{{Мұрағат|қыркүйек 2011 — қаңтар 2015|қаңтар 2015 — 2016 қаңтар|қаңтар 2016 — қаңтар 2017|қаңтар 2017 — сәуір 2019|маусым 2019 — желтоқсан 2020|ақпан 2021 — қаңтар 2022}}
 
{{астынан}}

== Кері байланыс ==

{{@|Madi Dos}}, {{@|Аrysтanbek}} телеграмда бармын, менде уақыт тығыз, оны түсіндіріп отыратын уақытым болмайды. Сосын нені түсіндермін? ''Болмасаңда ұқсап бақ'' демекші үлгілерді мен көбіне орыс, кейде ағылшын уикиден қарап жасаймын. Madi Dos қатысушыға дені дұрыс мақала, санаттарға қарап көрсеңіз болады деп түсіндіргенмін. Өзіміз де уикипедияны солай ізденіп, сұрап үйренгенбіз. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 15:01, 2022 ж. қаңтардың 26 (+06)

:Елдің бәрі бірдей емес Касымов мырза. Жарайсыз, үйренгеніңіз жақсы екен. Алайда уикиді түсінбейтін, бірақ мақала қосып өңдегісі келетін, үлес қосқысы келетін адамдар бар. Сондай энтуазистердің бетін бұрып бағыт сілтеп жіберуге қазіргі зымыраған уақытта  уики беті жеткіліксіз сияқты.Ал мессенжерлерге, Телеграмға адамдар  жедел кіріп сұрақтарына жауап алуға ыңғайлы. Топқа кіргіңіз келмегенді мен сізді &quot;ұрының арты қуыс&quot;  дегендей басқаша түсіндім. 
:''Сосын нені түсіндіремін?'' Уикиде жетеді түсіндіретін нәрсе.  [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 01:13, 2022 ж. қаңтардың 27 (+06)
::@[[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] мырза бізде онсызда белсенді қатысушыдар өте аз, жеке басына тиісіп белсенділерді Уикипедиядан суытып алуымыз мүмкін, бізге арбаны да сындырмайтын, өгізді де өлтірмейтін бейтарап жолды ұстану керек. Қараңыз: [[Уикипедия:Сыпайылық]] &lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 07:39, 2022 ж. қаңтардың 27 (+06)
:::{{@|Madi Dos}} мен оны жазып көрсете алмаймын, осында н/е телеграмда қандай айырмашылық бар? ''Энтуазистер'' мысалы ретінде таңдаулы/жақсы мақалаларды қараса болады, тегі болмай жатса басқа дамыған уикилерді қарап көрсің. Кезінде жоғарыда айтып кеткендей басқа уикиден қарап, қиналсақта біршама нәрсені үйрендік (біраз қатысушылар солай жасады). Қазір қайта көптеген үлгі, санаттар, жақсы көлемді мақалалар жетіп тұр ғой. Егер шын ыңталары болса, менің (өзіне көп алатын админ сымақ демекші) көмегім шамалы болады-ау. Түсінгенім мен оларға түсіндірмегендіктен дамуыларына кедергі жасап жүрсіз деген сізден сондай ой келді, бұл еркін тегін, әркім өз ыңтасы мен шабытына байланысты дамитын жоба негізі. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 21:34, 2022 ж. қаңтардың 27 (+06)

== Мәліметті неге өшірдің? ==
&lt;s&gt;[https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%97%D0%B5%D1%80%D0%B3%D0%B5%D1%80%D0%BB%D1%96%D0%BA_%D3%A9%D0%BD%D0%B5%D1%80&amp;action=history Зергерлік өнер мақаласындағы мәліметті] неге өшірдің? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 17:30, 2022 ж. қаңтардың 26 (+06)
:Айдын мырза екеуі мүлдем бөлек тақырыптар ғой. Зергерлік өнер ол дереккіз зат еcім, зергерлік бұйымдар деректі зат есім, яғни қолға ұстап көзбен көріп, тістеп иіскеп көруге болатын заттар. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 18:47, 2022 ж. қаңтардың 26 (+06)
:: Arystanbek, мақаланы дұрыс қалыпқа келтіргеніңіз үшін рақмет! --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 18:54, 2022 ж. қаңтардың 26 (+06)
:{{@|Arystanbek}} алты жыл бұрынғы нәрсе екен, тәжірибе аз болғаннан дұрыс біріктірмеген екенмін, интеруики мен санатты қойып шығу керек. Маған сілтей бермей --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 21:21, 2022 ж. қаңтардың 27 (+06)&lt;/s&gt;

== Бұрыс белсенділік ==

&lt;s&gt;[[А.Байтұрсынов жазуы және емле ережелерінің тарихы]] деген мақаланы қандай мақсатпен жойып тастағансың? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 08:58, 2022 ж. қаңтардың 28 (+06)
*Әй, админсымақ, сұраққа неге жауап бермей жүрсің? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 11:15, 2022 ж. ақпанның 11 (+06)&lt;/s&gt;

== Үлгі:Кино→ |Жыл ==

Қайырлы кеш Kasymov! Сізге жүгінбегелі біраз уақыт болыпты, 2020 жылдағыдай сіздің талқылауыңызға жиі жазған кездерді сағынып кетіппін, шынында!:)

Іске келер болсақ, [[:Үлгі:Кино]] үлгісіндегі Жыл бөлімінде автоматты сілтемені дұрыстау керек сияқты, өйткені қандай да бір фильмнің шыққан жылын мысалы 2007 деп жазғанда тек сол жазған 2007 ге ғана сілтейді, ал «2007» дегеніміз «2007 жыл» деген мақалаға айдау беті болып табылады, сондықтан мақаланың үлгісінде жасыл сілтеме пайда болады. Сол жасыл сілтеме пайда болмайтындай, автоматты түрде «???? жыл» дегенге сілтейтіндей жөндесеңіз.--[[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 18:10, 2022 ж. ақпанның 5 (+06)

:@[[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] [[Арнайы:Diff/2982636|осылай жазса]] жетпей ме? Осылай дұрыс сияқты. &lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 22:06, 2022 ж. ақпанның 5 (+06)
::{{@|Nurtenge}} жасалды, тек санмен көрсету керек: '''2009''', {{@|Arystanbek}} мырза олай жасаса санат шықпай қалады --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:27, 2022 ж. ақпанның 6 (+06)
:::Рахмет көп-көп! [[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 21:38, 2022 ж. ақпанның 6 (+06)

== Туған күнге байланысты санатты неге алып тастадың(ыз)??? ==

Мысалы, 5 мамырда туғандар деген санатты алып тастапсыз, не үшін? Олар басты бетте бүгін туғандар деген бетте шығып тұрмай ма??? Қандай себеппен алып тастадыңыз. [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 20:44, 2022 ж. ақпанның 5 (+06)
:{{@|Madi Dos}} Нақтырақ қай мақалада алынып тастады? Дәлірек көрсетсеңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:28, 2022 ж. ақпанның 6 (+06)
::[[:Санат:5 мамырда туғандар|Санат:5 мамырда туғандар]] осы санатты кеше  [[Ілияс Жансүгіров]] бетінен аластапсың. [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 11:21, 2022 ж. ақпанның 7 (+06):
:::{{@|Madi Dos}} иә алдым, себебі үлгіні дұрыс толтырса ондай санаттың қажеттілігі шамалы. Егер ''туған/қайтыс болған күні'' параметрін дұрыс толтырса автоматты түрде туған жылы және күні бойынша санаттар пайда болады. Сондай нәрсе туған/қайтыс болған жері және мамандықтары бойынша арналған үлгілер бар. Асықпай дұрыстап қарасаңыз, ''5 мамырда туғандар'' санат ешқайда кеткен жоқ. Түсінген шығарсыз деген ойдамын. Бір данышпан кісі ұқсап шайып кетпейтіңізге үміттемін) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 17:21, 2022 ж. ақпанның 7 (+06)

== Тағы қате үлгі ==
&lt;s&gt;[[Ричард Брэнсон]] дегенді жедел жоюға ұсыныпсың, еш түзетпей. Жою үлгісін қате қойғансың, аударманың сапасына байланысты арнайы үлгілер бар. Ондай есуастықты қою керек, Kasymov. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 13:19, 2022 ж. ақпанның 6 (+06)

:мына мақаланың аудармасы шынында да мағынасыз болып кеткен екен, бұлай өтірік санын көбейткенше, аз да болса саз аударып мағыналы қылып салу керек еді. Менің ойым. [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 11:24, 2022 ж. ақпанның 7 (+06)
:мынаны түзетпей ақ жаңасын бастай салған дұрыс сияқты қайтадан. [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 11:26, 2022 ж. ақпанның 7 (+06)

* Kasymov, сен қате қойған үлгіні Nurkhan деген саналы қатысушы алып тастаған. Содан үйреніп жүр... --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 18:11, 2022 ж. мамырдың 5 (+06)&lt;/s&gt;

== Дереккөздерді жою вандализмге жатады ==
&lt;s&gt;[https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D2%9A%D1%8B%D0%BC%D1%8B%D0%B7&amp;type=revision&amp;diff=2949388&amp;oldid=2946292 Мына өңдемемен] сен [[Қымыз]] мақаласындағы дереккөзді жойып тастағансың. Бұл қатеңді мен өшірдім. Администратордан вандализмді ешкім күтпейді, бірақ сен шын администратор емес екенін түсінемін. Ескерту ретінде қалсын. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 11:29, 2022 ж. ақпанның 14 (+06)
:Сол өте мықты дереккөзді пдф немесе скан нұсқасында ''Қазақ совет энциклопедиясы, 7-том.'' '''Қымыздың шипалық, емдік маңызы зор''' деген сөзін көрсетуіңзді өтінемін, және кітаптың авторы мен жылы қай бетте алынғаны баспасын көрсетуді сұраймын --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 15:53, 2022 ж. ақпанның 14 (+06)
:: Сен осы мықты дереккөзді өміріңде көрмегенсің ба? Онда [[Қазақ Кеңес энциклопедиясы|мына мақаланы]] оқып шық. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 11:39, 2022 ж. ақпанның 16 (+06)&lt;/s&gt;

== Мақаланы жою себебі ==

Сәлеметсіз бе, өзімнің жеке кеңістігіме жарияланған мақалалар неге жойылды? Себебін айтсаңыз [[Қатысушы:Aubakirova Aisana|Aubakirova Aisana]] ([[Қатысушы талқылауы:Aubakirova Aisana|талқылауы]]) 23:20, 2022 ж. ақпанның 20 (+06)
:Саламатсыз, {{@|Aubakirova Aisana}} мақаланы зертханаңызда немесе инкубатор арқылы бастасаңыз дұрыс болар еді. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 10:28, 2022 ж. ақпанның 22 (+06)

== Өңдемені өшіру ==

Қайырлы күн! Неліктен DariaUrinbasarova21nis есімді қолданушының соңғы өңдемелерін шегіндірдіңіз? Соңғы өңдемелері: [[Мұхтар Омарханұлы Әуезов]], [[Криштиану Роналду]], [[Мұхаммед Фетхуллаһ Гүлен]]. --[[Қатысушы:Erboldilyara|Сариев Ербол]] ([[Қатысушы талқылауы:Erboldilyara|талқылауы]]) 23:37, 2022 ж. ақпанның 22 (+06)
:Қайырлы кеш, себебі мақаланы тізім арқылы толтырып жатыр. Әрлеу жағынан әдемі емес көрінеді --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:47, 2022 ж. ақпанның 23 (+06)

== Имам Шамиль ==

Сәлеметсіз бе. [[Шәміл]] мен [[Имам Шамиль]] деген мақалаларды байланыстыру (біріктіру десе де болады?) керек еді. Егер мүмкіндігіңіз болса, біріктіре аласыз ба? Кейбір қатысушылардан ұсыныс келіп жатқан еді. [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 19:28, 2022 ж. ақпанның 27 (+06)
:Жасалынды --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 14:35, 2022 ж. ақпанның 28 (+06)

== Өндемені жою. ==

Сәлеметсізбе Қасымов! Сіз неге менің өндемемді алып тастап жатсыз онда не қателік бар ма не мен бәрін дұрыс істеген едімғо немесе карточка дұрыс қойылмаған ба? [[Қатысушы:J.J.Portman|J.J.Portman]] ([[Қатысушы талқылауы:J.J.Portman|талқылауы]]) 17:58, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)
:қатысушы дегенге жылжытыпсыз, зертхана немес инкубаторға бастасаңыз дұрыс болар еді --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:06, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)

Қатысушы деген бетке жылжытсам өзімнің бетіме жылжыттымғо онда не қателік Нұрлан Қоянбаевты сонда жасап жатырмын ғой қате болғаннан кейін өзім өндеп қайтіп аударып аламғо. [[Қатысушы:J.J.Portman|J.J.Portman]] ([[Қатысушы талқылауы:J.J.Portman|талқылауы]]) 18:20, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)
:{{@|J.J.Portman}} қолданыстан шығып кеткен, әрі қате жоюлыға ұсынылған үлгілерді қойып жатырсыз. Сонымен қатар оның қойған өзінінде де толтырмай жатсыз. Сондықтан кері қайтарылды. Қазуикиде тұлғаларға арналған әртүрлі үлгілер бар --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:25, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)

Жарайды ал мақұл енді оны нестей алам оны тіпті менің зертхана қатысушы черновигінен алып тастасаңыз мен нені өзгерте аламын. [[Қатысушы:J.J.Portman|J.J.Portman]] ([[Қатысушы талқылауы:J.J.Portman|талқылауы]]) 23:29, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)
:Зертхана бетіңізге көшірдім. Үстіңгі сол жақта орналасқан --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:33, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)

Жарайды ниетіңізге рахмет қазір кіріп көрем сосын жақын арада өңдеп сізге тексеруге жіберем жасап біткен соң сіз соны тексеріп талаптарға сай келсе негізгі кеңістікке аударасыз келмесе аяғына дейін жөндеп ережеге сай етіп қайта жасаймын. [[Қатысушы:J.J.Portman|J.J.Portman]] ([[Қатысушы талқылауы:J.J.Portman|талқылауы]]) 23:36, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)

== Жаңа бастама ==

Қайырлы түн, Kasymov! Мүмкін менің идеям сізге орынсыз немесе абсурд болып көрінер, бірақ мен оған назар аударуыңызды сұраймын. Өзіңіз білетіндей, қазақша Уикипедиясындағы мақалалардың сапасы шетелдік бөлімдерден айтарлықтай артта қалып отыр. Көптеген мақалалар қысқа, сапасыз, және әшейін, қалай болса солай жазылған. Мен қазақша бөліміндегі мақаладар сапасын көтеру үшін орыс бөлімінің үлгісі бойынша мақалалар жазу арқылы түзетуге тырысып жатырмын. Алайда, көбірек сапалы мақалаларды жазуға уақыт жетпейді. Сол себепті, [[Уикипедия:Сенімді дереккөздер|Сенімді дереккөздерге]] сүйене отырып, нақты, сапалы мақалалар жаза алатын кем дегенде 5-10 адамнан тұратын топты жинау керек. Менің ойымша, мақала жазуды толығымен реформалау керек: ағылшын тіліндегі үлгіге сәйкес сенімді дереккөздермен сапалы мақалалар жазу. 

Уикипедия — әркім өз өзгерістерін жасай алатын бос орын. Тәуелсіз сауатты қатысушылар белгілі бір «альянсқа» құрылуы болатын еді. Сондықтан Мен сізге осы жобаны құрметті администратор ретінде қарастыруды ұсынамын! Сізден нұсқаулар, кеңестер мен сын беруіңізді сұраймын. Сұрақтарыңыз болса сұрай беріңіз!

Құрметпен, [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 23:33, 2022 ж. наурыздың 12 (+06)
:{{@|Айвентадор}} Рахмет, осыны Салиха, Мықтыбек мырзаларға да жазыңыз. Мен қолымнан келгенше көмектесуге тырысамын. Кеңесім мақаланың мазмұнын сапалы, мағыналы болуын тілеймін. Себебі, көп қатысушы аудару функциясы арқылы орыс немесе ағылшын уикидің дубликатын жасап жатыр, әрі кейбіреулерінің мағыналары қызық шығып жатады. Ьастысы соған назар аударса, менен жетіспейтін үлгілерді жасауға тырысамын) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:27, 2022 ж. наурыздың 13 (+06)

* Кеңесіңізге үлкен рақмет! Мықтыбек мырза мен Салиха ханымға жаздым. Жауап күтудемін. [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 10:51, 2022 ж. наурыздың 13 (+06)

* Қайырлы кеш, Kasymov мырза! Жобаны іске асыру процессі созылып кеткенінен кешірім сұраймын (алдында айтқандай, уақытым өте шектеулі. Бүгінгі күні демалыс басталғаннан соң жазып отырмын). Қазір менде жобамның бағдарламасы және негізгі принциптері жазылған «Уикипедия:Альянс» деген атты мақала дайындамасы бар. Жазуға рұқсат ете аласыз ба? (Мақаламды орынсыз деп өшіріп тастайды деп ойлап отырмын). Қазір администрация мүшелеріне және тәжірибелі қатысушыларға ұсыныс тастаудамын. [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 23:45, 2022 ж. наурыздың 18 (+06)

== Анықтауға көмектесіңіз, мен жаңа қызмын ==

Сәлеметсіз бе, құрметті Kasymov. 
Өкінішке орай, мен мақаланы негізгі бөлімге қалай аударуға болатынын түсінбедім (барлығы оқиды). Мақала орыс википедиясынан аударылған. Олар маңыздылығын растады.Менің зертханадағы мақалам, Intis Telecom деп аталады.[[Қатысушы:Technoperi|Technoperi]] ([[Қатысушы талқылауы:Technoperi|талқылауы]]) 23:43, 2022 ж. наурыздың 23 (+06)Technoperi

== Санат:Ергежейлі ғаламшарлар ==

Қазақша Уикипедияда [[:Санат:Шағын ғаламшарлар]] және [[:Санат:Ергежейлі планеталар]] деген екі санат бар екен. Әдейі істегендей, біріншісінің бірінші сөзі қазақ тіліне келмесе, екіншісінің екінші сөзі қазақ тіліне келмейді :) Яғни, екеуі де «Карликовые планеты» деген сөздің аудармасы, бірақ қазақи-ғылыми тұрғыда Карлик — Ергежейлі болса, Планета — Ғаламшар емес пе? Яғни, «Категория:Карликовые планеты» дегеннің қазақша дұрыс атауы [[:Санат:Ергежейлі ғаламшарлар]]. Тіпті орыс тіліне қарамаймыз дегеннің өзінде ағылшын тілінде де атауы осыны білдіреді. 

Енді, алдыңғы екеуін соңғы дұрыс санатқа қалай біріктірсе болады? Сол үшеуін біріктіріп берсеңіз--[[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 17:23, 2022 ж. наурыздың 24 (+06)
:Екеуін жойғаннан басқа амал жоқ, меніңше --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 21:41, 2022 ж. наурыздың 24 (+06)
::Ең бірінші санатты дұрыс атауға аудардым, яғни бірінші санатты аман алып қалайық, не дегенмен 2008 жылы пайда болды:) Ал екінші санат пен «Шағын ғаламшарлар» деген айдау бетін жойсаңыз--[[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 22:30, 2022 ж. наурыздың 25 (+06)
:::Ок, сұрақты дұрыс түсінбеген сияқтымын ғой) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:29, 2022 ж. наурыздың 26 (+06)

== Ақтөбедегі Мейірімді Бақташының Ғибадатханасы  ==

Саламатсызба! [https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D1%80%D0%B0%D0%BC_%D0%94%D0%BE%D0%B1%D1%80%D0%BE%D0%B3%D0%BE_%D0%9F%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%8B%D1%80%D1%8F_%D0%B2_%D0%90%D0%BA%D1%82%D0%BE%D0%B1%D0%B5 Храм Доброго Пастыря в Актобе] менде осы бетінің қазақ мәтін бар, бірақ маған бетінді жанадан бастау болмайды. Сізден кешірім сұрап, мақала бастауыңызды өтінемін. Бірінші абзац осындай: &quot;Ақтөбедегі Мейірімді Бақташының Ғибадатханасы - Атырау Апостол Әкімшілігіне қарасты Ақтөбе қаласындағы (Ақтөбе облысы) Рим-католик Ғибадатханасы.&quot;--[[Қатысушы:Dmitriymoroz1006|Dmitriymoroz1006]] ([[Қатысушы талқылауы:Dmitriymoroz1006|талқылауы]]) 21:30, 2022 ж. наурыздың 28 (+06)
:Саламатсыз, менен '''неге кешірім сұрап жатырсыз'''? Менің жеке энциклопедиям емес қой. Бастай беріңіз, кейінерек тексерістен өткізіп аламыз) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:36, 2022 ж. наурыздың 28 (+06)

== Сіз әдейі істейсізбе? ==

Менің өңдеген бетімді неге жоққа шығарып, өшіріп тастап жатырсыз? Себебі не ешқандай бұзушылық көріп тұрған жоқпын өзімнен. [[Қатысушы:Taragtybalasy|Taragtybalasy]] ([[Қатысушы талқылауы:Taragtybalasy|талқылауы]]) 08:50, 2022 ж. наурыздың 29 (+06)
:{{@|Taragtybalasy}}, сіз ешқандай дереккөздерсіз руды өзгертіп жатырсыз. Оған күмән туындағандықтан, кері қайтарып жатырмын --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:49, 2022 ж. наурыздың 31 (+06)

== Кавилл, Генри мақаласын ретке келтіріңіз ==

[[Кавилл, Генри]] мақаласын аударып бастапсыз, бірақ аударма аяқталмаған. Осындай секілді басқа да мақалаларыңыз болса дұрыстап ретке келтіруіңізді сұраймын. Бастаған соң аяқтамайсыз ба. Шала пұла , шала жансар мақалалармен қазақ Уикипедиясына ешкім кірмей қашып кетер. Одан да аз да болса, мақалаңызды мән-мағыналы қылып ретке келтіріп қойсаңыз сол дұрыс болады. Рахмет. [[--[[Қатысушы:Nurkhan|Nureke]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurkhan|талқылауы]]) 07:32, 2022 ж. наурыздың 31 (+06)]]
:{{@|Nurkhan}} ''[[Кавилл, Генри]]'' деген мақала бастаған емеспін, мен бастаған мақала '''[[Генри Кавилл]]'''. Иә дұрыс айтасыз, қазуикидің сапасы сын көтермей тұр, өкінішке орай. Мен админ болғандықтан жуықтағы өзгерістерді тексерумен және де елді-мекен, әкімшілік бірлік бойынша үлгілерді қазақша нұсқасымен алмастыру жұмыстарынан қол босамай тұр. Өзімде ой да бар негізі --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:46, 2022 ж. наурыздың 31 (+06)
&lt;s&gt;&lt;s&gt;:: Сонда саған бір мақаланы дұрыстауға бес жыл да жетпейтін болды ма? Сен өзің неткен ұлу-адамсың! --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 21:20, 2022 ж. тамыздың 13 (+06)&lt;/s&gt;&lt;/s&gt;

== Разрешение на публикацию статьи ==

Добрый день! Извините, что пишу на русском, я из России. Хочу создать статью про один из районов Дагестана. Дайте, пожалуйста, разрешение на публикацию. С правилами знаком, уже 10 лет как редактирую в Википедии. С уважением, --[[Қатысушы:Buntarion|Buntarion]] ([[Қатысушы талқылауы:Buntarion|талқылауы]]) 18:29, 2022 ж. сәуірдің 11 (+06)
:{{@|Buntarion}} Добрый вечер, добро пожаловать) Если честно я не знаю как это делается, наверно бюрократы решает этот вопрос. Свяжетесь с {{@|Arystanbek}}, {{@|Нұрлан Рахымжанов}} или {{@|Batyrbek.kz}} --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:21, 2022 ж. сәуірдің 13 (+06)
::Хорошо. Благодарю Вас! --[[Қатысушы:Buntarion|Buntarion]] ([[Қатысушы талқылауы:Buntarion|талқылауы]]) 23:52, 2022 ж. сәуірдің 13 (+06)

== Қорытынды шығару ==

&lt;s&gt;[[Уикипедия:Жақсы мақалаға үміткерлер/Қымыз]] бетіне қорытынды шығару керек. Негізі, бұл админнің жұмысы. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 20:44, 2022 ж. сәуірдің 23 (+06)
:Арыстанбек, Нұрлан мырзаларға айтып көріңізші. Осыға дейін қорытынды жасап көрмедім, әрі ол жерде 50/50 болып тұрған сияқты --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:56, 2022 ж. сәуірдің 23 (+06)
::Қап, админ емес екеніңді білдім ғой. Санау қабілетің де бүртүрлі екен: 7 дауыс қолдады, 1 дауыс қарсы болды — бұл 50/50 емес қой. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 22:59, 2022 ж. сәуірдің 23 (+06)
:::1 қарсы дауыс, 3 қалыс олардың айтылғаны түзетілді ме екен? Және бір қызығы қолдаған дауыстардың арасында да комментариялар жазған екен. Шешімді бюрократтарға тапсырдым. Меніңше кішкене болсын дереккөздер көбейтіліп, қазіргі уақыттағы жағдайын жазып кетсе жақсы болар еді. Сондықтан мен қалыс қойып отырмын. Ренжімеңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:20, 2022 ж. сәуірдің 23 (+06)&lt;/s&gt;

== [[Уикипедия: Арбитражды комитет|Арбитражды комитет]] ==

Сәлеметсіз бе? Қазіргі уақытта [[Уикипедия: Арбитражды комитет|Арбитражды комитет]] жұмыс істеуде ме?

Ренжімеңіз, бірақ Сіз және [[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|сіздің оппоненттіңіздің]] араларыңызда жарты жылға созылған ұрыстарыңыз шеттен бір түрлі көрінеді. Мен, әрине, сіздердің жеке қарым-қатынастарыңызға араласқым келмейді, бірақ кішкентай балалар сияқты ұрыса бергенше, Арбитражда шешерсіз? Бір жағынан, басқа қатысушыларға өздерінің мәселелерін шешуге көмектесер.

Қазіргі уақытта комитеттің бетін өңдеп жатырмын, өтініш, ресімдеуге көмектесесіз бе? (Өтінімдер (заявки) мен шешімдер, арбитражға қабылданбаған өтінімдер мұрағаты және т.б.).

Құрметпен, [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 09:35, 2022 ж. мамырдың 2 (+06)
:Саламатсыз, {{@|Айвентадор}}. Иә өкінішке орай сондай түсініксіз жағдай туындап жатыр. Себебі белсенді қатысушылар аз (болғанын өзінде тек өз жұмыстарынан ары аспайды), ережелердің толық немес шала жазылуы, содан анархия туындап жатыр. Жалпы уикипедияғы қатысты ережелер мен жобаларға аса қызығушылық жоқ еді) Ұсыныстар мен ережелер дайын болып жатса, өз тарапынан пікір мен дауыс беруге дайынмын. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:27, 2022 ж. мамырдың 2 (+06)

== Админге тән емес салақтық ==

&lt;s&gt;[[Қатысушы талқылауы:Абай Кенжетай|Мына бетте]] сен ''«Мақалаларға мән-мағынасыз сөздерді қосуыңызды сұраймын»'' деп жазыпсың, бұл қатеңді тек бір жарым айдан кейін түзеп алдың. Ал сол ''мән-мағынасыз сөздердің'' қосылған-қосылмағанын тексердің ба? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 14:41, 2022 ж. мамырдың 4 (+06)
:{{@|Ерден Карсыбеков}} Мені тінтіп жүргенше, өзің де қазуикидің дамуына үлес қоспайсың ба? Қырағы екенсің, сол соңғы өзгерістерді қадағалап жөндеп отырсаң, үлкен көмек болар еді. Мен нақты айта аламын: жуықтағы өзгерістерді менен басқа ешкім өкінішке орай тексерістен өткізбей отыр, қаншама боқ-ауыз сөздер жазылып, интернеттен дайын нәрсені мақаланың ортасына тыға салып, тағы сол сияқты көптеген өңдемелер болып жатыр. Соның бәрін тексерістен өткізу 2-3 адамға үлкен салмақ түседі. Содан '''сұраймын''' деген қателік кетіп жатыр. Аталған қатысушы: ''болған екен'' орнына ''болған'' немесе керісінше өңдемелер жасап жатыр. Ондай мазмұнды толықтырмайтын өңдемелер қаншалықты қажетті? 7-8 өңдеме болса болар еді, жүйелі түрде болып тұр. Орыс уикиден келдіңіз ғой, жалғыз админдер емес сіз сияқты қырағы, жауап қайтара алатын тәжірибелі қатысушылар да автопатруль жасай алады. Жалғыз админдерге бүкіл сынды лақтыра бермей.

'''Бір айдан кейін''' де өзің де жоғарғы жаққа түсініксіз жауып жазыпсың ғой. Сосын неге сенде жаңа жазылған мақалалар да бір ғана санаттан болып жатыр, мысалға ''алфавит бойынша әндер''. Автор өзі бастаған мақаласын мейлінше мазмұны толығырақ және санаттар қоюға тырысу керек. Сосын талқылау бетімді қайта-қайта кері қайтарып, басқаларға шағымданып еді, қатарынан екі тақырыпты алып тастапсың) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 20:57, 2022 ж. мамырдың 5 (+06)
* Көмек сұрасаң, дұрыстап сұра, есуастанбай. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 22:06, 2022 ж. мамырдың 5 (+06)
: {{@|Arystanbek}}, бұл қатысушы бір емес бірнеше рет балағат сөздер жазып, компьютердың артынан клавиатура қаһарманы болып отыр. Бір шара қолданбаса болмайды. Мен уақытымды бөліп қазуикиге жұмыс жасап жатсам, артымнан тінтіп болмашы нәрселерге мазаны алып жатыр. Енді келіп мен көмек сұрап жатыр деп, мәселені басқа жағынан айналдырып шықты. О, Алла танымайтын біреудің соншама қадалғаны өте қызық екен. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:56, 2022 ж. мамырдың 5 (+06)&lt;/s&gt;

== Үлгі:Шатастырмау ==

Қайырлы күн! «Үлгі:Шатастырмау» (орыс тілінде: «''Шаблон:Не путать''») санатын жасай аласыз ба? [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 08:50, 2022 ж. мамырдың 7 (+06)
:Уақыт тапсам, тырысып көрейін --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:05, 2022 ж. мамырдың 10 (+06)

== Беттерді жою туралы ==

* Қатысушы:Тұран Нұрәліұлы
* &lt;s&gt;Қатысушы:Тұран Нұрәліұлы/зертхана
&lt;/s&gt;* Қатысушы талқылауы:Тұран Нұрәліұлы
- Осы беттерді жойып беруіңізді сұраймын. Себебі, бұлар менің қатысушы атымды өзгетркен кезде қалып қалған беттер болатын. Көп уақытыңызды алмайды деп ойлаймын. Сіз админдердің бірі болғандықтан сізге жүгініп отырмын. Алдын-ала рахмет! [[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 01:05, 2022 ж. мамырдың 13 (+06)
:Тек екіншісін ғана жоя алдым, қалғандары басқалардың талқылау беттеріне сілтеп тұр. Жалпы қала берсін. Қатысушы атын өзгерткенде ондай нәрсе болып тұрады --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 16:19, 2022 ж. мамырдың 13 (+06)

== Goodbye ==

Hi Kasymov, I'm going to block globally because I made the bad translations.--[[Қатысушы:Martorellpedro|Martorellpedro]] ([[Қатысушы талқылауы:Martorellpedro|талқылауы]]) 00:48, 2022 ж. мамырдың 16 (+06)

== Сенің ауытқуыңды басқа қатысушылар да байқапты ==
&lt;s&gt;[[Талқылау:Cоңғы кесу (фильм, 2022)|Мұнда]] сенің басқа қатысушылардың еңбегіне жармасатыныңды бекерден бекер сынап тұрған жоқ. Бұдан дұрыс түйін шығаруың керексің, бұрыс белсенділікті қою керек. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 23:48, 2022 ж. мамырдың 22 (+06)
:Сен де жағаласпашы, жауап жаздым (қандай қате кеткенін оқи алатын шығарсың) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:50, 2022 ж. мамырдың 22 (+06)
::Балақай, өтірік соқпасаш, сен кіріскенге дейін ол жерде еш қате болған жоқ. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 08:21, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
::: @[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] қателеспейтін адам болмайды, мен де тәжірибелі қатысушы болсам да қателесемін. Кішкентай қате үшін жерден алып жерге салудың қажеті жоқ. Менен де мыңдаған қате табылады, мені неге осылай жерден алып жерге салмайсыз? --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 10:03, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:::: Мәселе қателердің тым көп болуында және оларды мойындамауда. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 14:48, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
::: @[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] сенен бір қате: &lt;s&gt;шығаруың керексің&lt;/s&gt; деген сөз қайдан шыққан? Дұрысы &lt;code&gt;шығаруың керек&lt;/code&gt; --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 10:11, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:::: Бұл қате емес, екінші нұсқаны да пайдалануға болады. Мысалы, [https://taraztv.kz/kz/news/society/zhurekke-ota-zhasaudan-sheberlik-synyby-otti мына сілтемедегі] жетінші абзацта сондай сөз тіркесі кездеседі. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 14:48, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
Қате, бұны БАҚ қате қалыптасытырып жіберді, әдеби тілде бұл өрескел қателік. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 16:51, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:Уикипедия әдеби сайт болмаған соң, мұнда басқа стильдердің сөз байлығын қажетінше пайдалануға болады. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 17:26, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
::'''Мәселе қателердің тым көп болуында:''' соны алғашқысынан бастап соңғы нәрсеге шейін тізбектеп көрсетуіңді '''міндеттеймін'''. Өзіне қатысы жоқ мәселеге кірісіп, бәле іздеген біреу екенсің. Әлі күнге дейін таң қаламын, танымайтын біреуге қастасып, балағаттап, дөрекі сөйлеп, ашуын менен алып жүргеніне. Сол жерде сенің атын немесе саған қатысты нәрсе айтылды ма? Соған да жауап берші? --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:25, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
::: @[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] әдепсіздерге арналған сайт бар шығар? Ал біз әдеби, ғылыми стилде жазамыз, бұл өз қолымызда. Әдепсіздер Уикипедияға әдепсіз жазды екен деп бізде әдепсіз жазбайтын шығармыз? --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 20:04, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:::: Әдепсіздікті не үшін айттыңыз? Менің қандай да бір сөзіме ренжігенсіз ба? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 23:55, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)

Осы оқиғаға араласып жатқаным үшін кешірім сұраймын, алайда өзімнің пікірімді айтып кетуді орынды көремін. Мен үшін, зайырлы '''энциклопедиялық''' сайтта «үлкен» кісілер бір-бірімен кішкентай балалар сияқты ұрысып жатқаны бір түрлі көрінеді. Ашуға салмай және дұрыс емес түсініп қалмаңыз, @[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден мырза]], сіз мен үшін — осы бөлімдегі ең алғашқы қол ұшын берген адамсыз, және мен сізге үлкен ризамын. Алайда, сіздің іс-қылығыңыз (нақтырақ айтқанда — бейтаныс адаммен [[Уикипедия:Сыпайылық|дөрекі түрде сөйлеу]], және ізінен қалмай қудалау) үшін сізге административті істі ашу — өте жеңіл. Сол себепті, бұның алдын-алу үшін, мәселені үлкен адамдар сияқты өзара шешімге келіп, немесе, [[Уикипедия:Арбитражды комитет|Арбитражды]] жаңа сайлап, сол жақта мәселені шешу керек деген ойдамын. [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 00:28, 2022 ж. мамырдың 24 (+06)
: Бұл талқылауға пікір қосқаныңыз орынды емес. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 11:38, 2022 ж. мамырдың 24 (+06)
::@[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]], орынды болсын, болмасын, дөрекілікті еш жерде (әсіресе әлеуметтік желілерде) құптамайды. Егер бір нәрсемен келіспесеңіз, немесе өзіңіздің пікіріңізді жеткізгіңіз келсе, агрессиясыз, [[Уикипедия: Сыпайылық|сыпайы түрде]] жеткізіңіз. Бұл этикеттің қарапайым ережелері: ''басқалардың өзіңе қандай қарым – қатынаста болсын десең, басқаларға да сондай қарым – қатынаста бол''. [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 17:49, 2022 ж. мамырдың 24 (+06)
::: Бірінші қатеңіз міні: бұл жер — әлеуметтік желі емес. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 17:30, 2022 ж. маусымның 28 (+06)&lt;/s&gt;

== Қате үлгі ==
Мен [[Жәнібек Әлімханұлы]] мақаласында статистиканы өзгертіп едім. Үлгі:Инфобокс деп қызыл болып шығып тұр. Сосын Үлгі:Боксшы қарасам сіз жаңа ғана өзгертіпсіз. Айтайын дегенім неге олай болып тұр, сондықтан мен өзгерткеңізді жоққа шығардым, сонда да қате. Үлгіні қалпына келтріңізші, өтініш -- [[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 01:35, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:{{@|TuranNur}} Мен '''Инфобокс''' үлгісін жойып тастадым. Жоғарыда ''ұрыс іздеп жүрген немесе Альфи мырзалар'' өздері мықты қырағы білімдерімен соны ағылшын немесе орыс уикиден аударып, жасап шықсың. Соларға айтсаңыз болады --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:27, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
::Инфобокс үлгісін не үшін жойып тастадыңыз, соны түсінбедім? [[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 23:13, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:::Жоғарыда себебін жазып көрсеттім, менің жасаған нәрселерім ылғи да қате әрі қазуикиге пайдасы жоқ екен. (бұдан басқа көптеген үлгілер бар, оларды жою жоспары тұр) Аталған кісілер өздері жасап шығарсың, ''инфобокс-2'' немесе ''карточка'' деп --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:23, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)

== Үлгі:Боксшы ==

Боксшы үлгісінде boxrec_id сілтемесін дұрыстайын деп едім, бетті қорғап тастапсыз. BoxRec сайтына кіргенде профилі көрініп тұру керек қой. [[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 00:43, 2022 ж. мамырдың 25 (+06)
:{{@|TuranNur}} қорғағам себебім, әркім өзгерістер жасай бермеу үшін. Көбісі үлгіні түсінбейді. ''boxrec_id сілтемесін'' үлгіден емес, мақалада қосу керек (жасап қойдым) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:29, 2022 ж. мамырдың 26 (+06)
::'''Мысалы''': [[Жәнібек Әлімханұлы]] мақаласындағы ''Қызметтік тізімі (boxrec)'' деп тұрған көк сілтемені бассаңыз BoxRec профилі шықпай тұр, соны көрсеңіз. [[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 01:35, 2022 ж. мамырдың 27 (+06)
:::{{@|TuranNur}} түзетілді --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:17, 2022 ж. мамырдың 28 (+06)

== [[Украин тілі]] ==

«[[Украин тілі]]» мақаласын [https://ru.m.wikipedia.org/wiki/%D0%A3%D0%BA%D1%80%D0%B0%D0%B8%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D1%8F%D0%B7%D1%8B%D0%BA орыс тіліндегі нұсқаға] сәйкес бірге қайта жазуды ұсынамын! [[Сурет:Smile-big.svg|30px]] [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 11:29, 2022 ж. мамырдың 28 (+06)
:Рахмет, ұсынысыңызға. Бірақ мен қазір қазуикиде бар үлгілерді тексерістен өткізіп, инфобокс үлгісін алмастыру жұмыстары мен айналысып жатырмын. Сондықтан көмектесе алмаймын( --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:27, 2022 ж. мамырдың 28 (+06)

== Севилья ==

== Севилья ==

Мен [[Севилья]] мақаласын [[Севилья (футбол клубы)]] деп ауыстыруды ұсынамын. Ал, [[Севилья]] мақаласы Севилья мақаласына сілтену керек деп ойлаймын. Ойыңызды [[Талқылау:Севилья]] бетіне білдірсеңіз.--[[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 14:01, 2022 ж. мамырдың 31 (+06)
:{{@|TuranNur}}, Мықтыбек мырзаға айтасыз ғой деймін. ''Севилья'' сөзіне көптеген мақалалар сілтеніп тұр. Оның бәрін түзетіп шығу керек--[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:06, 2022 ж. мамырдың 31 (+06)

== Сәлеметсізбе ==

[[Kazman322]] деген қатысушыға бан беруіңізді сұраймын. Руларды өңдеуін, беттерді бүлдіруді қоймайды. Вандализм жасап жатыр. [[Қатысушы:Granttka tus Diyas|Granttka tus Diyas]] ([[Қатысушы талқылауы:Granttka tus Diyas|талқылауы]]) 14:52, 2022 ж. маусымның 6 (+06)

* [https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D2%9A%D0%B0%D1%82%D1%8B%D1%81%D1%83%D1%88%D1%8B_%D1%82%D0%B0%D0%BB%D2%9B%D1%8B%D0%BB%D0%B0%D1%83%D1%8B:Kazman322&amp;oldid=3039671 1] [[Қатысушы:Kazman322|Kazman322]] ([[Қатысушы талқылауы:Kazman322|талқылауы]]) 14:56, 2022 ж. маусымның 6 (+06)

:Мына боқтығыңызға қарағанда сізді бұғаттау керек сияқты ғой &lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 21:46, 2022 ж. маусымның 6 (+06)

== Сүзгі ==

Бүгін [[Үлгі:АҚШ саясаты]] жасадым, алғашында үлгі түгел дайын болып, оны бір ғана өңдемемен жарыққа шығаруға болатын еді. Бірақ сүзгі оны жібермей, қай жерден кеткенін іздеу үшін бөліп-бөліп 8 өңдемемен жүктеуге тура келді. Сондағысы жібермей тұрғаны мына мақаланың [https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%BB%D0%B8%D0%BD%D0%BA%D0%B5%D0%BD,_%D0%AD%D0%BD%D1%82%D0%BE%D0%BD%D0%B8] атауы екен🤦‍♂️ Тіпті қазірдің өзінде сілтеме ретінде жазғанның өзін өткізбей тұр. Осы мақаланың атауы үлгідегі &quot;Сытқы саясат&quot;→&quot;Мемлекеттік хатшы:&quot; деген жерге қойып беріңізші! [[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 15:30, 2022 ж. маусымның 9 (+06)
:{{@|Nurtenge}} сол сүзгіні қателеспесем Арыстанбек мырза қойды, сол кісіге өтініп көріңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:11, 2022 ж. маусымның 11 (+06)
::Болды, қойылды, рахмет) Тағы бір рет тексерейінші деп қойып көрсем қойылды. Сүзгі қуып тұрған ғой шамасы))--[[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 13:49, 2022 ж. маусымның 11 (+06)

== Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022 ==

{{WAM
|header = [[meta:m:Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022|Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022]] &lt;div style=&quot;margin-right:1em; float:right;&quot;&gt;[[Сурет:Wikidata 2022 Istanbul social media campaign 02.jpg|right|thumb|300px|Wikidata 2022 Istanbul|link=meta:Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022]]&lt;/div&gt;
|subheader = Конференция 2022 жылдың 21-23 қазаны аралығында Түркияның [[Ыстанбұл]] қаласында өтеді.
&lt;div  style=&quot;text-valign:center; margin-left:200px; margin-right:50px; margin-top:10px; position:absolute;&quot;&gt;
|body = Құрметті достар,

Ыстамбұл Уикидерек конференциясына стипендия алуға өтінімдер ашық екенін хабарлауға қуаныштымын. Егер сіз түркі қауымдастығының өкілі болсаңыз және түркі тілдеріндегі Уикимедиа жобаларына белсенді қатысатын болсаңыз, онда сіз стипендияға өтініш бере аласыз. Өтініштер 2022 жылдың 30 маусымы, UTC 23:59 дейін қабылданады.

Үміткерлер толық стипендияға өтініш бере алады. Толық стипендия Түркі қолданушылары тобының Уикимедиа қауымдастығы (Wikimedians of Turkic Languages User Group) ұйымдастыратын конференция кезінде жеке тұлғаның екіжақты саяхат, ортақ тұрғын үй және тамақтану құнын қамтиды.

* Түркі тіліндегі уикимедиашыларға арналған Wikidata Training туралы қосымша ақпарат алу үшін мына сайтқа кіріңіз: https://w.wiki/53dX
* Стипендия, тіркеу және өтініш формасы туралы көбірек білу үшін мына сайтқа кіріңіз: https://w.wiki/5FFv

Бұған қоса, Түркі қолданушылары тобының Уикимедиа қауымдастығы жобалары мен оқиғалары туралы ақпарат пен жаңалықтар алу үшін біздің пошталық тізімге (https://w.wiki/5FFw) жазылуға шақырамыз.

Барлық жақсылықты тілеймін [[User:Mehman97|&lt;span style=&quot;color:#ff0500&quot;&gt;'''''Mehman'''''&lt;/span&gt;]] [[User Talk:Mehman97|&lt;span style=&quot;color:#0500ff&quot;&gt;'''''97'''''&lt;/span&gt;]] 03:48, 2022 ж. маусымның 11 (+06)


|footer = Бұл хабарлама [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|бот]] арқылы жіберілген • [[Уикипедия:Хабарлама тарату/Жеткізіп беру тізімі|Жазылу немесе жазылудан бас тарту]]
}}
&lt;!-- https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A5%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83/%D0%96%D0%B5%D1%82%D0%BA%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BF_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%83_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96&amp;oldid=3014707 тізімін пайдаланып User:Arystanbek@kkwiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Сауатсыз ==

&lt;s&gt;Терминология — бұл терминдердің жиынтығы. [[Мизансцена|Мына мақалада]] сен ''терминология'' орнына ''терминологиялар'' дегенді қолданыпсың. Қатеңді түзеп шық. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 22:29, 2022 ж. маусымның 11 (+06)
:Түзетілді, сондағы қазуикиге анда-сонда кіріп менің өңдемелерімді андып отыру ма? 3 облыс пайда болды, соған қатысты мақалаларды ретке келтіруге көмек ұшын берсеңіз, одан да пайдалы жұмыс болар еді. Әттең орыс уики маңыздырақ((( --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 02:59, 2022 ж. маусымның 12 (+06)
:: Сен қате жасамай жүре алмайды екенсің. Өзің '''0''' мақала жазып, қалай ғана ақыл бермекші болып жүрсің?! --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 13:49, 2022 ж. маусымның 12 (+06)
* Сен «анда-санда» дегенді де дұрыс жаза алмағаның тіпті масқара ғой админ үшін. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 13:52, 2022 ж. маусымның 12 (+06)

:Бұл жер талқылау беті, яғни еркін түрде жазуға болады. Менің жерімде ағаларға ''тәте'' деп атайды, анда-санда немесе анда-сонда деп айтады, енді уикипедияны тастап менің қалай сөйлетініме тиісе бастадың ба? Сосын 0 мақала жазатын кісі қазуикиде өңдеу жағынан 2 орында, көрші елдің уикиін дамыта бергенше осында кезінде келгенде мүмкін сенде алғашқылардың қатары болар ма едің. 12 жылда қазуикиге 4000-ға жуық өңдеу жасау аз енді.
* Талқылау бетімді өз бетінше өзгертуді доғарыңыз, бітікшілерге хабарлама тастап, талқылау бетімді өзге қатысушының өзгерткені үшін бұғаттауға ұсынатын боламын. Соңғы ескертуім --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:39, 2022 ж. маусымның 13 (+06)
* Ештеңені де түсіндірмей-ақ қойшы, сауатсыз екеніңді баяғыдан білемін. Одан да өзің жойған [[А.Байтұрсынов жазуы және емле ережелерінің тарихы|осы мақаланы]] қалпына келтірші және оқып шықшы, мүмкін қателерің де азаятын шығар. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 06:42, 2022 ж. маусымның 13 (+06)&lt;/s&gt;

== Қате қойған үлгіңді жойдым ==

&lt;s&gt;Пайдалы мақалаларды жоюға тырысып, Қазақ Уикипедиясына қиянат жасаудан тайынбағаның жаман болды. [[Қайта жаңғырту]] деген мақаланы жоймақшы болдың, бірақ сенің жою үлгісін қайта мен жойдым. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 12:06, 2022 ж. маусымның 13 (+06)
	
* Сен неге басқа адамдардың пікірлерін жойып жүрсің? Вандализмге ұрынған нағыз сорлы болдың ғой. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 20:56, 2022 ж. маусымның 13 (+06)

**Тағы да жасаған нәрсемді кері қайтарсаң, мен дауысқа салмай бұғаттай саламын --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:40, 2022 ж. маусымның 13 (+06)

* Ие, &quot;ақымаққа айтқан сөз далаға атқан оқпен тең&quot; деген осы екен. Саған сөзім жоқ. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 11:23, 2022 ж. маусымның 29 (+06)
::{{@|Ерден Карсыбеков}} деген мырзаның іші пысып, не естерін білмей жүр екен? {{@|Білгіш Шежіреші}} мырза, {{@|Салиха}} ханым бәлкім осы кісі ''Көкпекті және Самар ауданындағы ауылдарды'' қалай бөлгенін білетін шығар. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 17:19, 2022 ж. маусымның 29 (+06)
:::Сенің қателерің бітпейді екен. Осы &quot;естер&quot; деген сөзді қайдан алып жүрсің?! --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 18:42, 2022 ж. маусымның 29 (+06)
::::@[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] Неге админмен сіз деп сөйлеспейсіз, ұят емес пе? Қателеспейтін адам жоқ, бәріміз де қателесеміз. Әрі бұл жай ғана талқылау ғой. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 21:54, 2022 ж. маусымның 29 (+06)

Біледі деп ойламаймын. Есесіне [[Қатысушы:Салиха|Салиха]] ханым Көкпекті ауданы әкімдігіне шейін хабарласып, ауылдарды қалай бөлгенін біліп алыпты👍 [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 18:12, 2022 ж. маусымның 29 (+06)&lt;/s&gt;

== Жаңа облыстар туралы ==

Қайырлы күн! Сізге екі облысты өңдеуде (Ұлытау, Жетісу) көмек керек болса айтыңыз, көмектесеміз, нақтылап берсеңіз болды. [[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] де көмектесуге сұранып отыр. [[Абай облысы]]нан [[Көкпекті ауданы]] елді мекендері ғана қалды, ертең бітіремін. [[Қатысушы талқылауы:Салиха]] Салиха 15:19, 2022 ж. маусымның 21 (+06)
:{{@|Салиха}} мен сіздерге көмектесіп жатқанмын) Меніңше екі облысты да бастай беріңіз, үш жақтан жабылып тез аяқтап жібереміз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:10, 2022 ж. маусымның 21 (+06)
::Жақсы онда, [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]]мен бөліп алармыз. [[Көкпекті ауданы]]н өңдеуде қиындық туындап тұр, ауылдар аудандар арасында (Самар ауданымен) қалай бөлінгені белгісіз, еш жерден таба алмадым. Сізге белгілі ақпарат бар ма? [[Қатысушы талқылауы:Салиха]]--Салиха 11:34, 2022 ж. маусымның 22 (+06)
:::Кеш жарық, [[Қатысушы:Салиха|Салиха]]! Аққаладан басқа ауылдық округтердің қай ауданға жататынын таптым.
:::* [[Көкпекті ауданы]]: Биғаш, Көкжайық, '''Көкпекті''', Қ. Аухадиев, Тассай, Теректі, Үлгілі Малшы, Үлкен Бөкен, Шұғылбай. 
:::* [[Самар ауданы]]: Бастаушы, Құлынжон, Мариногор, Миролюбов, Палатцы, '''Самар''', Сарыбел. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 22:01, 2022 ж. маусымның 23 (+06)
::Рахмет: Көкпекті ауданы әкімшілігіне хабарласып, анықтап алғанмын. [[Қатысушы:Салиха|Салиха]]--Салиха 15:39, 2022 ж. маусымның 26 (+06)

Сонда да бір қателіктер кеткен сияқты. Себебі Самарда 8, Көкпектіде 9 а/о болуы керек еді. Тіпті Көкпектінің 1 а/о Самар ауданының ішінде тұр. Түсініксіздеу [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 02:19, 2022 ж. маусымның 29 (+06)

== Кент пе, облыс па ==

Мырза, [[Қызылжар (Жаңаарқа ауданы)]] бетін [[Қызылжар (Ұлытау облысы)]] деп пе, әлде [[Қызылжар (кент)]] деп өзгерте ме? Себебі Қызылжар деген кент Қазақстанда жалғыз екен. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 02:18, 2022 ж. маусымның 24 (+06)
:{{@|Білгіш Шежіреші}}  ''Қызылжар (Ұлытау облысы)'' деген дұрыс, осыға дейін қаншама кенттерді облыс немесе аудандарын көрсетіп атадық --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:50, 2022 ж. маусымның 26 (+06)

Жарайды, рахмет [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 00:48, 2022 ж. маусымның 27 (+06)

Тағы да сұрарым, жаңадан жасаған &quot;Қазақстан кенттері&quot; санатын кенттердің мақалаларына қосу үшін &quot;... облысы кенттері&quot; деген подкатегория жасау керек пе? Немесе кенттерге &quot;Қазақстан кенттері&quot; санатын тікелей қоса берейін бе? [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 01:04, 2022 ж. маусымның 27 (+06)
:Нақты жауап бере алмадым, Нұрлан немесе Батырбек мырзадан сұрап көріңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:06, 2022 ж. маусымның 27 (+06)

Сәлеметсіз бе, мына айдағыш бетті [[Балықшы ауылдық округі (Атырау)]] жойып жібере аласыз ба [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 19:40, 2022 ж. шілденің 10 (+06)

:Кеш жарық, мырза. Айтайын дегенім, көне қалашықтардың координаттарын мақалаға қосып шығайын деп едім. Сондай бір мақалаға [[Ақтөбе-Лаэти қалашығы]] қалашықтың координаттарын [[Үлгі:Coord]] үлгісімен жаздым. Барлығына осымен қоса берсем қате болып есептелмей ме екен? (&lt;s&gt;Ертең өшіріп тастап жүрсе&lt;/s&gt;) [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 01:09, 2022 ж. тамыздың 12 (+06)
:: Координаттарды [[Үлгі:Көне қалашық‎|мына үлгінің]] ішінде қолдануға болады. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 17:19, 2022 ж. тамыздың 12 (+06)
:::{{@|Білгіш Шежіреші}} мұнда назар аударыңыз, бөлек жазғаннан көрі үлгінің ішінде болғаны әдемі көрінеді --[[Қатысушы:Kasymov|Kasymov]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:13, 2022 ж. тамыздың 14 (+06)

Бәрекелді, Ерден мырза. Жарайды, рахмет. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 01:31, 2022 ж. тамыздың 14 (+06)

== Жаңа облыстар картасы ==

Қайырлы күн! Үлгілер үшін (мысалы,тау) жаңа облыстардың картасын жасап берсеңіз жақсы болар еді. Үлгілер картамен көркем әрі әсерлі шығады. [[Қатысушы талқылауы:Салиха]] Салиха 17:19, 2022 ж. маусымның 30 (+06)
:Саламатсыз, {{@|Салиха}}. Иә ол туралы ойлап жүр едім. Бірақ та ондай әрлеу жағын білмедім, Арыстанбек мырза айтып көріңіз, ол кісі жаңа Қазақстанның әкімішілік картасын ортаққорға жүктеу алатын қатысушыны тауып қалар. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 13:25, 2022 ж. шілденің 2 (+06)

== Конкурс мақаласы ==

Kasymov мырза, неге логотивті өшіре бересіз, конкурсқа ұсынылған мақалалар осы логотивпен жазылып жатыр, білмесеңіз басқа уикипедиялардағы ұсынылып жатырған мақалаларды қараңыз. [[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 23:36, 2022 ж. шілденің 4 (+06)
:{{@|Мағыпар}} Меніңше мақалаға емес, сол конкурс жобасына немесе өзіңіздің жеке бетіңізге тізімдеп көрсеткен дұрыс болар. Кейін конкурс аяқталғанда жаңағы үлгілеріңізді кім алады? Уайымдамаңыз, мен немесе басқа да қатысушылар кішігірім өңдеу жасап кетсе де, авторы ылғи да сіз боласыз. Егер сол жағын ойлап жатсаңыз. Ең дұрысы жоба бетіне көрсеткен дұрыс-ау) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:43, 2022 ж. шілденің 4 (+06)

== Тәулік суреті ==

Армысыз, ''Kasymov''. Қазір уақытыңыз болса, басты беттегі ''тәулік суретін'' жөндеп қойсаңыз дұрыс болар еді. Рақмет! [[Қатысушы:Ұлы Тұран|Ұлы Тұран]] ([[Қатысушы талқылауы:Ұлы Тұран|талқылауы]]) 00:35, 2022 ж. шілденің 7 (+06)
:Ертең жасауға тырысамын --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:43, 2022 ж. шілденің 7 (+06)

== Хауа ==

«[[Хауа Ана]]» және «[[Хауа ана]]» деген мақалаларды біріктіріп, атын жәй ғана «Хауа» дегенге ауыстыруды жөн көремін. Өтініш, біріктіре аласыз ба? [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 14:38, 2022 ж. шілденің 11 (+06)

== Дұрыс тұрған санатты неге алып тастадың? ==
[[Фрэнсис Бэкон]] мақаласын шұқылап, ондағы [[:Санат:Англия философтары]] деген сілтемені жойғанда, мақсатың не еді? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 22:18, 2022 ж. шілденің 16 (+06)

== Мән-мағынасыз үлес қосқанды қоймадың-ә ==
&lt;s&gt;[[Алан Менкен|Мына мақалаға]] жағаласып, шағын өңдеме жасапсың. Бірақ сол өңдеменің өзі мағынасыз болып шықты. Kasymov, есуастықтан арылу керек. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 16:06, 2022 ж. шілденің 25 (+06)
:{{@|Ерден Карсыбеков}}, Ол үлгіні МЕН жасадым, есуас болмасан {{tl|музыкант}} үлгісіне кіріп &lt;code&gt;Фон&lt;/code&gt; параметрін қалай толтыру керектігі көрсетілген. Көзі ашық, әріп танитын жансын ғой. Одан да жуықтағы өзгерістерді тексерістен өткізіп отырсан пайдасы 1000 есе болар еді, менімен базардағы сатушылар ұқсап салғыласып, артымнан қалмай --[[Арнайы:Үлесі/95.82.126.85|95.82.126.85]] 00:35, 2022 ж. шілденің 26 (+06)
:: Балақай, үлгіні ешкім айтып отырған жоқ. Оқи алмасаң, мұғаліміңе айтып жібер, есуастанбай. Мен жазған мақалаларыма қызғанып жүрсің ба әлде, артымнан бір есалаң бала сияқты қалмай отырсың ғой. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 00:45, 2022 ж. шілденің 26 (+06)
:::{{@|Ерден Карсыбеков}} Мен не деймін, домбырам не дейді. Мақаланың мазмұнын біреу өзгертті ма? Есуастықты қойып қандай өзгеріс жасағанды көзіңді ашып, асықпай қара! --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:53, 2022 ж. шілденің 26 (+06)
:::: Иә, мақаланың мазмұны еш өзгерген жоқ. Мен саған соны айтып отырмын ғой, сен еш мағынасыз үлес қосып жүрсің, еріккен бір сандалбай болдың ғой. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 08:07, 2022 ж. шілденің 26 (+06)
&lt;/s&gt;

== Кино мен математиканы шатастырған баланы бірінші рет көріп тұрмын ==
&lt;s&gt;[[Операторлық өнер]] деген мақаланы жедел жоюға ұсынғаның қате. Ұсыну себебінде сен оған дубликат мақала бар деп көрсетіпсің. Енді [[Операторлар|сол мақаланы]] ашып қарамайсың ба?! Ол математикалық операторлар туралы ғой, ал анау кино жайында. Сен өзің неше сынып бітіргенсің??? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 08:33, 2022 ж. шілденің 26 (+06)&lt;/s&gt;

== Жедел жою ==

* Коммунистическая (метро бекеті)
* &lt;s&gt;Философские труды Королевского общества&lt;/s&gt;
* &lt;s&gt;Әбдіжәміл кәрімұлы нұрпейісов&lt;/s&gt;
Осы беттерді жедел жоюды сұраймын. Ойланбай-ақ жоя салуға болады ғой. Өзіңіз қарап көрерсіз. [[Қатысушы:Ұлы Тұран|Ұлы Тұран]] ([[Қатысушы талқылауы:Ұлы Тұран|талқылауы]]) 13:09, 2022 ж. тамыздың 1 (+06)
:{{@|Ұлы Тұран}} екеуін жойдым, метро бекеті керек болып қалуы мүмкін--[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:40, 2022 ж. тамыздың 1 (+06)

== Үлгі:Метро ==
Қайырлы кеш, метро деген үлгіні қолдана алмадым, тіпті оны қою мүмкін емес! Алматы қаласының метро бекеттері туралы мақалаларға үлгі қойып шықсам ба деп едім, осы үлгі ауадай қажет боп тұр. Үлгіні қазақшаға аударып, түзетіп, дұрыстасаңыз. [[Қатысушы:Ұлы Тұран|Ұлы Тұран]] ([[Қатысушы талқылауы:Ұлы Тұран|талқылауы]]) 20:41, 2022 ж. тамыздың 8 (+06)

:Енді керек емес сияқты, Ерден Карсыбеков мырза Метро бекеті үлгісін жасап қойыпты. [[Қатысушы:Ұлы Тұран|Ұлы Тұран]] ([[Қатысушы талқылауы:Ұлы Тұран|талқылауы]]) 09:46, 2022 ж. тамыздың 9 (+06)
::{{@|Ұлы Тұран}}Өте дұрыс болыпты, жалпы үлгілерді өздеріңіз де жасап үйренсеңіздер жақсы болып кетер еді) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:29, 2022 ж. тамыздың 9 (+06)

== Lada ==

@[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]] Неліктен сіз Lada парақшасын жойдыңыз? Мақала ретінде құрғым келді, бірақ қазақша Уикипедияға 100 рет өңдеу жасауым керек болды. Қазақша Уикипедияда Lada мақала жасап бере аласыз ба?[[Қатысушы:SSHTALBI|SSHTALBI]] ([[Қатысушы талқылауы:SSHTALBI|талқылауы]]) 13:00, 2022 ж. тамыздың 10 (+06)

рахмет [[Қатысушы:SSHTALBI|SSHTALBI]] ([[Қатысушы талқылауы:SSHTALBI|талқылауы]]) 12:58, 2022 ж. тамыздың 10 (+06)
:{{@|SSHTALBI}} инкубатор немесе зертханаға бастасаңыз болады --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:10, 2022 ж. тамыздың 14 (+06)

@[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]] Мен Жоба:Инкубатор/Lada бастадым, бірақ жобаны мақалаға айналдыру керек пе, соны сізден шешкім келеді. Қажет болса, оны түзетіңіз, содан кейін оны өзіңіз мақала жасаңыз [[Қатысушы:SSHTALBI|SSHTALBI]] ([[Қатысушы талқылауы:SSHTALBI|талқылауы]]) 01:54, 2022 ж. тамыздың 15 (+06)

== Мақалаларды біріктіруге ұсыныс ==

Кейде бір нәрсе туралы жазған екі мақала деген болады екен. &quot;Жалпы ұлттық социал-демократиялық партия&quot; және &quot;Біріккен Танзания Республикасы&quot; атты мақалаларды жоюға ұсыныс жасап жатырмын. Оларды &quot;Жалпыұлттық социал-демократиялық партия&quot; мен &quot;Танзания&quot; мақалаларымен біріктіру керек. [[Қатысушы:Malik Nursultan B|Malik Nursultan B]] ([[Қатысушы талқылауы:Malik Nursultan B|талқылауы]]) 18:52, 2022 ж. тамыздың 13 (+06)

Және де &quot;Микеланджело Буонарроти&quot; мен &quot;Микеланждело&quot; мақалалары да солай. [[Қатысушы:Malik Nursultan B|Malik Nursultan B]] ([[Қатысушы талқылауы:Malik Nursultan B|талқылауы]]) 18:56, 2022 ж. тамыздың 13 (+06)
:Жақсы --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:10, 2022 ж. тамыздың 14 (+06)

== Тағы бір мағынасыз өңдеме ==
Мен жаңартып жіберген [[Үлгі:Қазақстанның көне қалалары|мына үлгіге]] сенің жағаласқаның біршама орынсыз болған екен. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 14:57, 2022 ж. тамыздың 15 (+06)

== Мақаланы қалпына келтір ==
Әй, саған Ахмет Байтұрсынов не жамандық істеді? [[А.Байтұрсынов жазуы және емле ережелерінің тарихы|Мына мақаланы]] қандай мақсатпен жойдың? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 21:18, 2022 ж. тамыздың 18 (+06)

== FYI ==

A user has mentioned you on Jimbo's talk page on enwiki. [https://en.wikipedia.org/wiki/User_talk:Jimbo_Wales#Request_for_unlock You can see it here]. [[Қатысушы:Praxidicae|Praxidicae]] ([[Қатысушы талқылауы:Praxidicae|талқылауы]]) 22:31, 2022 ж. тамыздың 20 (+06)
: {{@|Praxidicae}} Because this participant writes a complaint all the time, and I answer him, explain, he switches to another topic, humiliates me and responds rudely. I warned that if this continues, he will be blocked. If you notice then half of my discussion is written by him. Some he managed to remove. Member banned for 2 weeks --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:00, 2022 ж. тамыздың 20 (+06)
::I figured as much, just wanted to let you know though. Hopefully he stops. [[Қатысушы:Praxidicae|Praxidicae]] ([[Қатысушы талқылауы:Praxidicae|талқылауы]]) 23:01, 2022 ж. тамыздың 20 (+06)

{{@|Praxidicae}}, user unblocked  [[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:34, 2022 ж. тамыздың 22 (+06)

== Үлгі:Компания ==

Осы компания үлгісінің кодын өңдейін деп едім. Құрылған жылы орнына құрылды деген дұрыс болар. Сосын капитализация, ортаққор және тағы да басқа бөлімдерді қосамын. Бетті уақытша болса да тіркелген қатысушыларға аша аласыз ба? [[Қатысушы:Ұлы Тұран|Ұлы Тұран]] ([[Қатысушы талқылауы:Ұлы Тұран|талқылауы]]) 11:01, 2022 ж. тамыздың 25 (+06)
:{{@|Ұлы Тұран}} қорғанысын өзгертемін, бірақ сіз '''мәтін''' параметріндегі сөздерді өзгерте алмайсыз, себебі мақалалар да қолданып жатыр. Тек ''белгі'' параметрін өзгертуге болады. Қосымша параметрлер қоса беріңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:10, 2022 ж. тамыздың 25 (+06)

== Module:Category_handler түзету ==

Осы модульді өңдеуге рұқсат беруіңізді сұраймын. Немесе мені әкімшілер тобына қосыңыз (мәселені талқылауға шығарыңыз), өйткені әр модульге кіруді сұраған сайын ыңғайсыз болады. Сонымен қатар, бұрын мен осы топта болдым және менде тәжірибе бар. [[Қатысушы:Arruah|arruah]] ([[Қатысушы талқылауы:Arruah|талқылау]]) 19:00, 2022 ж. тамыздың 25 (+06)
:{{@|Arruah}} оны бітікшілерден сұраңыз. Нұрлан мен Арыстанбек мырза шешеді --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:11, 2022 ж. тамыздың 25 (+06)

== Қымыз жақсы мақала дәрежесін алды ==
Kasymov, сен бұл мақаланы қанша жақтырмасаң да, оны дамытуға қанша кедергі келтірсең де, ол бәрібір жақсы мақала болып таңдалды. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылау]]) 19:14, 2022 ж. тамыздың 25 (+06)
:Басқа тілдің, жақсы мақалалары қалай жазылғанын көрсең жер мен көктей. Өкінішке орай қазақ тілінің қандай деңгейде екенін көрсетіп тұр. Сен өзіңе көп алып: ''мынау Касымов менімен санасып, әдейі қарсы дауыс беріп, кедергі жасап жатыр'' деп бас қатырма. Қырағы тыншысын ғой: осыға дейін таңдаулы/жақсы мақалаларда әлі де дамыту керек деген пікір қалдырғанмын. '''9 (8) дереккөзі''' бар, ''емдік қасиеттері'', ''қымыздың әлдендіретін қасиеті'' бөлімдерін 1 дереккөзбен келтірген аз болады. Әрі қазіргі жағдайда пайдалану, құрғақ түрде қолдану жайлы жазбадың ақыры( 

''1858 жылы Самара қаласынан 6 шақырым жерде ашылған қымызбен емдеу санаторийін Н. В. Постников 55 жыл бойы басқарып, '''қазақтың қасиетті қымызы''' арқылы мыңдаған ауруларды емдеп-жазды.'', энциклопедияға әсірелендіру сөздері меніңше дұрыс емес. Сұрап алған жақсы мақалаң құтты болсын, келешекте немесе қазірден толықтырып, дереккөздермен толтырған дұрыс --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:22, 2022 ж. тамыздың 25 (+06)
* Қазақ тілінің деңгейін сөз етсең, неге өзің сауатты болуға кесірлене жүре бересің, неге Ң әрпін пайдалануды үйренбейсің, бүкіл жерде өз сауатсыздығыңды паш етесің? Өзіңнен бастасаш! --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылау]]) 23:55, 2022 ж. тамыздың 25 (+06)

== «[[Қазақстан әнұраны]]» айрық бетін жоюға ұсыныс ==

Ассалаумағалейкум, Қасымов мырза. Мен «[[Қазақстан әнұраны]]» атты айрық бетіндегі екі сілтеменің екеуі де бір мақалаға апаратынын байқадым. Сондықтан да осындай ұсынысым бар: ол мақаланы жойып, «[[Қазақстан Республикасының Мемлекеттік Әнұраны]]» деген ұзын аты бар мақаланың атауын «Қазақстан әнұраны» деп өзгерту. [[Қатысушы:Malik Nursultan B|Malik Nursultan B]] ([[Қатысушы талқылауы:Malik Nursultan B|талқылау]]) 18:30, 2022 ж. тамыздың 26 (+06)
: Қайырлы күн! Бұл айрық бет шынымен де шала жасалған. Сондықтан мен оны айдау беті етіп өзгерттім. Енді шағын сілтеме ретінде негізгі мақалаға апаратын болады. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылау]]) 19:40, 2022 ж. тамыздың 26 (+06)</text>
      <sha1>kx8e2d6jg5pd64povi51et3bxriph3f</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064655</id>
      <parentid>3064654</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T13:25:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <comment>/* Тағы бір мағынасыз өңдеме */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="109823" xml:space="preserve">{{Мұрағат|қыркүйек 2011 — қаңтар 2015|қаңтар 2015 — 2016 қаңтар|қаңтар 2016 — қаңтар 2017|қаңтар 2017 — сәуір 2019|маусым 2019 — желтоқсан 2020|ақпан 2021 — қаңтар 2022}}
 
{{астынан}}

== Кері байланыс ==

{{@|Madi Dos}}, {{@|Аrysтanbek}} телеграмда бармын, менде уақыт тығыз, оны түсіндіріп отыратын уақытым болмайды. Сосын нені түсіндермін? ''Болмасаңда ұқсап бақ'' демекші үлгілерді мен көбіне орыс, кейде ағылшын уикиден қарап жасаймын. Madi Dos қатысушыға дені дұрыс мақала, санаттарға қарап көрсеңіз болады деп түсіндіргенмін. Өзіміз де уикипедияны солай ізденіп, сұрап үйренгенбіз. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 15:01, 2022 ж. қаңтардың 26 (+06)

:Елдің бәрі бірдей емес Касымов мырза. Жарайсыз, үйренгеніңіз жақсы екен. Алайда уикиді түсінбейтін, бірақ мақала қосып өңдегісі келетін, үлес қосқысы келетін адамдар бар. Сондай энтуазистердің бетін бұрып бағыт сілтеп жіберуге қазіргі зымыраған уақытта  уики беті жеткіліксіз сияқты.Ал мессенжерлерге, Телеграмға адамдар  жедел кіріп сұрақтарына жауап алуға ыңғайлы. Топқа кіргіңіз келмегенді мен сізді &quot;ұрының арты қуыс&quot;  дегендей басқаша түсіндім. 
:''Сосын нені түсіндіремін?'' Уикиде жетеді түсіндіретін нәрсе.  [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 01:13, 2022 ж. қаңтардың 27 (+06)
::@[[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] мырза бізде онсызда белсенді қатысушыдар өте аз, жеке басына тиісіп белсенділерді Уикипедиядан суытып алуымыз мүмкін, бізге арбаны да сындырмайтын, өгізді де өлтірмейтін бейтарап жолды ұстану керек. Қараңыз: [[Уикипедия:Сыпайылық]] &lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 07:39, 2022 ж. қаңтардың 27 (+06)
:::{{@|Madi Dos}} мен оны жазып көрсете алмаймын, осында н/е телеграмда қандай айырмашылық бар? ''Энтуазистер'' мысалы ретінде таңдаулы/жақсы мақалаларды қараса болады, тегі болмай жатса басқа дамыған уикилерді қарап көрсің. Кезінде жоғарыда айтып кеткендей басқа уикиден қарап, қиналсақта біршама нәрсені үйрендік (біраз қатысушылар солай жасады). Қазір қайта көптеген үлгі, санаттар, жақсы көлемді мақалалар жетіп тұр ғой. Егер шын ыңталары болса, менің (өзіне көп алатын админ сымақ демекші) көмегім шамалы болады-ау. Түсінгенім мен оларға түсіндірмегендіктен дамуыларына кедергі жасап жүрсіз деген сізден сондай ой келді, бұл еркін тегін, әркім өз ыңтасы мен шабытына байланысты дамитын жоба негізі. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 21:34, 2022 ж. қаңтардың 27 (+06)

== Мәліметті неге өшірдің? ==
&lt;s&gt;[https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%97%D0%B5%D1%80%D0%B3%D0%B5%D1%80%D0%BB%D1%96%D0%BA_%D3%A9%D0%BD%D0%B5%D1%80&amp;action=history Зергерлік өнер мақаласындағы мәліметті] неге өшірдің? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 17:30, 2022 ж. қаңтардың 26 (+06)
:Айдын мырза екеуі мүлдем бөлек тақырыптар ғой. Зергерлік өнер ол дереккіз зат еcім, зергерлік бұйымдар деректі зат есім, яғни қолға ұстап көзбен көріп, тістеп иіскеп көруге болатын заттар. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 18:47, 2022 ж. қаңтардың 26 (+06)
:: Arystanbek, мақаланы дұрыс қалыпқа келтіргеніңіз үшін рақмет! --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 18:54, 2022 ж. қаңтардың 26 (+06)
:{{@|Arystanbek}} алты жыл бұрынғы нәрсе екен, тәжірибе аз болғаннан дұрыс біріктірмеген екенмін, интеруики мен санатты қойып шығу керек. Маған сілтей бермей --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 21:21, 2022 ж. қаңтардың 27 (+06)&lt;/s&gt;

== Бұрыс белсенділік ==

&lt;s&gt;[[А.Байтұрсынов жазуы және емле ережелерінің тарихы]] деген мақаланы қандай мақсатпен жойып тастағансың? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 08:58, 2022 ж. қаңтардың 28 (+06)
*Әй, админсымақ, сұраққа неге жауап бермей жүрсің? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 11:15, 2022 ж. ақпанның 11 (+06)&lt;/s&gt;

== Үлгі:Кино→ |Жыл ==

Қайырлы кеш Kasymov! Сізге жүгінбегелі біраз уақыт болыпты, 2020 жылдағыдай сіздің талқылауыңызға жиі жазған кездерді сағынып кетіппін, шынында!:)

Іске келер болсақ, [[:Үлгі:Кино]] үлгісіндегі Жыл бөлімінде автоматты сілтемені дұрыстау керек сияқты, өйткені қандай да бір фильмнің шыққан жылын мысалы 2007 деп жазғанда тек сол жазған 2007 ге ғана сілтейді, ал «2007» дегеніміз «2007 жыл» деген мақалаға айдау беті болып табылады, сондықтан мақаланың үлгісінде жасыл сілтеме пайда болады. Сол жасыл сілтеме пайда болмайтындай, автоматты түрде «???? жыл» дегенге сілтейтіндей жөндесеңіз.--[[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 18:10, 2022 ж. ақпанның 5 (+06)

:@[[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] [[Арнайы:Diff/2982636|осылай жазса]] жетпей ме? Осылай дұрыс сияқты. &lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 22:06, 2022 ж. ақпанның 5 (+06)
::{{@|Nurtenge}} жасалды, тек санмен көрсету керек: '''2009''', {{@|Arystanbek}} мырза олай жасаса санат шықпай қалады --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:27, 2022 ж. ақпанның 6 (+06)
:::Рахмет көп-көп! [[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 21:38, 2022 ж. ақпанның 6 (+06)

== Туған күнге байланысты санатты неге алып тастадың(ыз)??? ==

Мысалы, 5 мамырда туғандар деген санатты алып тастапсыз, не үшін? Олар басты бетте бүгін туғандар деген бетте шығып тұрмай ма??? Қандай себеппен алып тастадыңыз. [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 20:44, 2022 ж. ақпанның 5 (+06)
:{{@|Madi Dos}} Нақтырақ қай мақалада алынып тастады? Дәлірек көрсетсеңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:28, 2022 ж. ақпанның 6 (+06)
::[[:Санат:5 мамырда туғандар|Санат:5 мамырда туғандар]] осы санатты кеше  [[Ілияс Жансүгіров]] бетінен аластапсың. [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 11:21, 2022 ж. ақпанның 7 (+06):
:::{{@|Madi Dos}} иә алдым, себебі үлгіні дұрыс толтырса ондай санаттың қажеттілігі шамалы. Егер ''туған/қайтыс болған күні'' параметрін дұрыс толтырса автоматты түрде туған жылы және күні бойынша санаттар пайда болады. Сондай нәрсе туған/қайтыс болған жері және мамандықтары бойынша арналған үлгілер бар. Асықпай дұрыстап қарасаңыз, ''5 мамырда туғандар'' санат ешқайда кеткен жоқ. Түсінген шығарсыз деген ойдамын. Бір данышпан кісі ұқсап шайып кетпейтіңізге үміттемін) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 17:21, 2022 ж. ақпанның 7 (+06)

== Тағы қате үлгі ==
&lt;s&gt;[[Ричард Брэнсон]] дегенді жедел жоюға ұсыныпсың, еш түзетпей. Жою үлгісін қате қойғансың, аударманың сапасына байланысты арнайы үлгілер бар. Ондай есуастықты қою керек, Kasymov. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 13:19, 2022 ж. ақпанның 6 (+06)

:мына мақаланың аудармасы шынында да мағынасыз болып кеткен екен, бұлай өтірік санын көбейткенше, аз да болса саз аударып мағыналы қылып салу керек еді. Менің ойым. [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 11:24, 2022 ж. ақпанның 7 (+06)
:мынаны түзетпей ақ жаңасын бастай салған дұрыс сияқты қайтадан. [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 11:26, 2022 ж. ақпанның 7 (+06)

* Kasymov, сен қате қойған үлгіні Nurkhan деген саналы қатысушы алып тастаған. Содан үйреніп жүр... --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 18:11, 2022 ж. мамырдың 5 (+06)&lt;/s&gt;

== Дереккөздерді жою вандализмге жатады ==
&lt;s&gt;[https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D2%9A%D1%8B%D0%BC%D1%8B%D0%B7&amp;type=revision&amp;diff=2949388&amp;oldid=2946292 Мына өңдемемен] сен [[Қымыз]] мақаласындағы дереккөзді жойып тастағансың. Бұл қатеңді мен өшірдім. Администратордан вандализмді ешкім күтпейді, бірақ сен шын администратор емес екенін түсінемін. Ескерту ретінде қалсын. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 11:29, 2022 ж. ақпанның 14 (+06)
:Сол өте мықты дереккөзді пдф немесе скан нұсқасында ''Қазақ совет энциклопедиясы, 7-том.'' '''Қымыздың шипалық, емдік маңызы зор''' деген сөзін көрсетуіңзді өтінемін, және кітаптың авторы мен жылы қай бетте алынғаны баспасын көрсетуді сұраймын --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 15:53, 2022 ж. ақпанның 14 (+06)
:: Сен осы мықты дереккөзді өміріңде көрмегенсің ба? Онда [[Қазақ Кеңес энциклопедиясы|мына мақаланы]] оқып шық. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 11:39, 2022 ж. ақпанның 16 (+06)&lt;/s&gt;

== Мақаланы жою себебі ==

Сәлеметсіз бе, өзімнің жеке кеңістігіме жарияланған мақалалар неге жойылды? Себебін айтсаңыз [[Қатысушы:Aubakirova Aisana|Aubakirova Aisana]] ([[Қатысушы талқылауы:Aubakirova Aisana|талқылауы]]) 23:20, 2022 ж. ақпанның 20 (+06)
:Саламатсыз, {{@|Aubakirova Aisana}} мақаланы зертханаңызда немесе инкубатор арқылы бастасаңыз дұрыс болар еді. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 10:28, 2022 ж. ақпанның 22 (+06)

== Өңдемені өшіру ==

Қайырлы күн! Неліктен DariaUrinbasarova21nis есімді қолданушының соңғы өңдемелерін шегіндірдіңіз? Соңғы өңдемелері: [[Мұхтар Омарханұлы Әуезов]], [[Криштиану Роналду]], [[Мұхаммед Фетхуллаһ Гүлен]]. --[[Қатысушы:Erboldilyara|Сариев Ербол]] ([[Қатысушы талқылауы:Erboldilyara|талқылауы]]) 23:37, 2022 ж. ақпанның 22 (+06)
:Қайырлы кеш, себебі мақаланы тізім арқылы толтырып жатыр. Әрлеу жағынан әдемі емес көрінеді --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:47, 2022 ж. ақпанның 23 (+06)

== Имам Шамиль ==

Сәлеметсіз бе. [[Шәміл]] мен [[Имам Шамиль]] деген мақалаларды байланыстыру (біріктіру десе де болады?) керек еді. Егер мүмкіндігіңіз болса, біріктіре аласыз ба? Кейбір қатысушылардан ұсыныс келіп жатқан еді. [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 19:28, 2022 ж. ақпанның 27 (+06)
:Жасалынды --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 14:35, 2022 ж. ақпанның 28 (+06)

== Өндемені жою. ==

Сәлеметсізбе Қасымов! Сіз неге менің өндемемді алып тастап жатсыз онда не қателік бар ма не мен бәрін дұрыс істеген едімғо немесе карточка дұрыс қойылмаған ба? [[Қатысушы:J.J.Portman|J.J.Portman]] ([[Қатысушы талқылауы:J.J.Portman|талқылауы]]) 17:58, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)
:қатысушы дегенге жылжытыпсыз, зертхана немес инкубаторға бастасаңыз дұрыс болар еді --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:06, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)

Қатысушы деген бетке жылжытсам өзімнің бетіме жылжыттымғо онда не қателік Нұрлан Қоянбаевты сонда жасап жатырмын ғой қате болғаннан кейін өзім өндеп қайтіп аударып аламғо. [[Қатысушы:J.J.Portman|J.J.Portman]] ([[Қатысушы талқылауы:J.J.Portman|талқылауы]]) 18:20, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)
:{{@|J.J.Portman}} қолданыстан шығып кеткен, әрі қате жоюлыға ұсынылған үлгілерді қойып жатырсыз. Сонымен қатар оның қойған өзінінде де толтырмай жатсыз. Сондықтан кері қайтарылды. Қазуикиде тұлғаларға арналған әртүрлі үлгілер бар --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:25, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)

Жарайды ал мақұл енді оны нестей алам оны тіпті менің зертхана қатысушы черновигінен алып тастасаңыз мен нені өзгерте аламын. [[Қатысушы:J.J.Portman|J.J.Portman]] ([[Қатысушы талқылауы:J.J.Portman|талқылауы]]) 23:29, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)
:Зертхана бетіңізге көшірдім. Үстіңгі сол жақта орналасқан --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:33, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)

Жарайды ниетіңізге рахмет қазір кіріп көрем сосын жақын арада өңдеп сізге тексеруге жіберем жасап біткен соң сіз соны тексеріп талаптарға сай келсе негізгі кеңістікке аударасыз келмесе аяғына дейін жөндеп ережеге сай етіп қайта жасаймын. [[Қатысушы:J.J.Portman|J.J.Portman]] ([[Қатысушы талқылауы:J.J.Portman|талқылауы]]) 23:36, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)

== Жаңа бастама ==

Қайырлы түн, Kasymov! Мүмкін менің идеям сізге орынсыз немесе абсурд болып көрінер, бірақ мен оған назар аударуыңызды сұраймын. Өзіңіз білетіндей, қазақша Уикипедиясындағы мақалалардың сапасы шетелдік бөлімдерден айтарлықтай артта қалып отыр. Көптеген мақалалар қысқа, сапасыз, және әшейін, қалай болса солай жазылған. Мен қазақша бөліміндегі мақаладар сапасын көтеру үшін орыс бөлімінің үлгісі бойынша мақалалар жазу арқылы түзетуге тырысып жатырмын. Алайда, көбірек сапалы мақалаларды жазуға уақыт жетпейді. Сол себепті, [[Уикипедия:Сенімді дереккөздер|Сенімді дереккөздерге]] сүйене отырып, нақты, сапалы мақалалар жаза алатын кем дегенде 5-10 адамнан тұратын топты жинау керек. Менің ойымша, мақала жазуды толығымен реформалау керек: ағылшын тіліндегі үлгіге сәйкес сенімді дереккөздермен сапалы мақалалар жазу. 

Уикипедия — әркім өз өзгерістерін жасай алатын бос орын. Тәуелсіз сауатты қатысушылар белгілі бір «альянсқа» құрылуы болатын еді. Сондықтан Мен сізге осы жобаны құрметті администратор ретінде қарастыруды ұсынамын! Сізден нұсқаулар, кеңестер мен сын беруіңізді сұраймын. Сұрақтарыңыз болса сұрай беріңіз!

Құрметпен, [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 23:33, 2022 ж. наурыздың 12 (+06)
:{{@|Айвентадор}} Рахмет, осыны Салиха, Мықтыбек мырзаларға да жазыңыз. Мен қолымнан келгенше көмектесуге тырысамын. Кеңесім мақаланың мазмұнын сапалы, мағыналы болуын тілеймін. Себебі, көп қатысушы аудару функциясы арқылы орыс немесе ағылшын уикидің дубликатын жасап жатыр, әрі кейбіреулерінің мағыналары қызық шығып жатады. Ьастысы соған назар аударса, менен жетіспейтін үлгілерді жасауға тырысамын) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:27, 2022 ж. наурыздың 13 (+06)

* Кеңесіңізге үлкен рақмет! Мықтыбек мырза мен Салиха ханымға жаздым. Жауап күтудемін. [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 10:51, 2022 ж. наурыздың 13 (+06)

* Қайырлы кеш, Kasymov мырза! Жобаны іске асыру процессі созылып кеткенінен кешірім сұраймын (алдында айтқандай, уақытым өте шектеулі. Бүгінгі күні демалыс басталғаннан соң жазып отырмын). Қазір менде жобамның бағдарламасы және негізгі принциптері жазылған «Уикипедия:Альянс» деген атты мақала дайындамасы бар. Жазуға рұқсат ете аласыз ба? (Мақаламды орынсыз деп өшіріп тастайды деп ойлап отырмын). Қазір администрация мүшелеріне және тәжірибелі қатысушыларға ұсыныс тастаудамын. [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 23:45, 2022 ж. наурыздың 18 (+06)

== Анықтауға көмектесіңіз, мен жаңа қызмын ==

Сәлеметсіз бе, құрметті Kasymov. 
Өкінішке орай, мен мақаланы негізгі бөлімге қалай аударуға болатынын түсінбедім (барлығы оқиды). Мақала орыс википедиясынан аударылған. Олар маңыздылығын растады.Менің зертханадағы мақалам, Intis Telecom деп аталады.[[Қатысушы:Technoperi|Technoperi]] ([[Қатысушы талқылауы:Technoperi|талқылауы]]) 23:43, 2022 ж. наурыздың 23 (+06)Technoperi

== Санат:Ергежейлі ғаламшарлар ==

Қазақша Уикипедияда [[:Санат:Шағын ғаламшарлар]] және [[:Санат:Ергежейлі планеталар]] деген екі санат бар екен. Әдейі істегендей, біріншісінің бірінші сөзі қазақ тіліне келмесе, екіншісінің екінші сөзі қазақ тіліне келмейді :) Яғни, екеуі де «Карликовые планеты» деген сөздің аудармасы, бірақ қазақи-ғылыми тұрғыда Карлик — Ергежейлі болса, Планета — Ғаламшар емес пе? Яғни, «Категория:Карликовые планеты» дегеннің қазақша дұрыс атауы [[:Санат:Ергежейлі ғаламшарлар]]. Тіпті орыс тіліне қарамаймыз дегеннің өзінде ағылшын тілінде де атауы осыны білдіреді. 

Енді, алдыңғы екеуін соңғы дұрыс санатқа қалай біріктірсе болады? Сол үшеуін біріктіріп берсеңіз--[[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 17:23, 2022 ж. наурыздың 24 (+06)
:Екеуін жойғаннан басқа амал жоқ, меніңше --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 21:41, 2022 ж. наурыздың 24 (+06)
::Ең бірінші санатты дұрыс атауға аудардым, яғни бірінші санатты аман алып қалайық, не дегенмен 2008 жылы пайда болды:) Ал екінші санат пен «Шағын ғаламшарлар» деген айдау бетін жойсаңыз--[[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 22:30, 2022 ж. наурыздың 25 (+06)
:::Ок, сұрақты дұрыс түсінбеген сияқтымын ғой) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:29, 2022 ж. наурыздың 26 (+06)

== Ақтөбедегі Мейірімді Бақташының Ғибадатханасы  ==

Саламатсызба! [https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D1%80%D0%B0%D0%BC_%D0%94%D0%BE%D0%B1%D1%80%D0%BE%D0%B3%D0%BE_%D0%9F%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%8B%D1%80%D1%8F_%D0%B2_%D0%90%D0%BA%D1%82%D0%BE%D0%B1%D0%B5 Храм Доброго Пастыря в Актобе] менде осы бетінің қазақ мәтін бар, бірақ маған бетінді жанадан бастау болмайды. Сізден кешірім сұрап, мақала бастауыңызды өтінемін. Бірінші абзац осындай: &quot;Ақтөбедегі Мейірімді Бақташының Ғибадатханасы - Атырау Апостол Әкімшілігіне қарасты Ақтөбе қаласындағы (Ақтөбе облысы) Рим-католик Ғибадатханасы.&quot;--[[Қатысушы:Dmitriymoroz1006|Dmitriymoroz1006]] ([[Қатысушы талқылауы:Dmitriymoroz1006|талқылауы]]) 21:30, 2022 ж. наурыздың 28 (+06)
:Саламатсыз, менен '''неге кешірім сұрап жатырсыз'''? Менің жеке энциклопедиям емес қой. Бастай беріңіз, кейінерек тексерістен өткізіп аламыз) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:36, 2022 ж. наурыздың 28 (+06)

== Сіз әдейі істейсізбе? ==

Менің өңдеген бетімді неге жоққа шығарып, өшіріп тастап жатырсыз? Себебі не ешқандай бұзушылық көріп тұрған жоқпын өзімнен. [[Қатысушы:Taragtybalasy|Taragtybalasy]] ([[Қатысушы талқылауы:Taragtybalasy|талқылауы]]) 08:50, 2022 ж. наурыздың 29 (+06)
:{{@|Taragtybalasy}}, сіз ешқандай дереккөздерсіз руды өзгертіп жатырсыз. Оған күмән туындағандықтан, кері қайтарып жатырмын --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:49, 2022 ж. наурыздың 31 (+06)

== Кавилл, Генри мақаласын ретке келтіріңіз ==

[[Кавилл, Генри]] мақаласын аударып бастапсыз, бірақ аударма аяқталмаған. Осындай секілді басқа да мақалаларыңыз болса дұрыстап ретке келтіруіңізді сұраймын. Бастаған соң аяқтамайсыз ба. Шала пұла , шала жансар мақалалармен қазақ Уикипедиясына ешкім кірмей қашып кетер. Одан да аз да болса, мақалаңызды мән-мағыналы қылып ретке келтіріп қойсаңыз сол дұрыс болады. Рахмет. [[--[[Қатысушы:Nurkhan|Nureke]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurkhan|талқылауы]]) 07:32, 2022 ж. наурыздың 31 (+06)]]
:{{@|Nurkhan}} ''[[Кавилл, Генри]]'' деген мақала бастаған емеспін, мен бастаған мақала '''[[Генри Кавилл]]'''. Иә дұрыс айтасыз, қазуикидің сапасы сын көтермей тұр, өкінішке орай. Мен админ болғандықтан жуықтағы өзгерістерді тексерумен және де елді-мекен, әкімшілік бірлік бойынша үлгілерді қазақша нұсқасымен алмастыру жұмыстарынан қол босамай тұр. Өзімде ой да бар негізі --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:46, 2022 ж. наурыздың 31 (+06)
&lt;s&gt;&lt;s&gt;:: Сонда саған бір мақаланы дұрыстауға бес жыл да жетпейтін болды ма? Сен өзің неткен ұлу-адамсың! --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 21:20, 2022 ж. тамыздың 13 (+06)&lt;/s&gt;&lt;/s&gt;

== Разрешение на публикацию статьи ==

Добрый день! Извините, что пишу на русском, я из России. Хочу создать статью про один из районов Дагестана. Дайте, пожалуйста, разрешение на публикацию. С правилами знаком, уже 10 лет как редактирую в Википедии. С уважением, --[[Қатысушы:Buntarion|Buntarion]] ([[Қатысушы талқылауы:Buntarion|талқылауы]]) 18:29, 2022 ж. сәуірдің 11 (+06)
:{{@|Buntarion}} Добрый вечер, добро пожаловать) Если честно я не знаю как это делается, наверно бюрократы решает этот вопрос. Свяжетесь с {{@|Arystanbek}}, {{@|Нұрлан Рахымжанов}} или {{@|Batyrbek.kz}} --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:21, 2022 ж. сәуірдің 13 (+06)
::Хорошо. Благодарю Вас! --[[Қатысушы:Buntarion|Buntarion]] ([[Қатысушы талқылауы:Buntarion|талқылауы]]) 23:52, 2022 ж. сәуірдің 13 (+06)

== Қорытынды шығару ==

&lt;s&gt;[[Уикипедия:Жақсы мақалаға үміткерлер/Қымыз]] бетіне қорытынды шығару керек. Негізі, бұл админнің жұмысы. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 20:44, 2022 ж. сәуірдің 23 (+06)
:Арыстанбек, Нұрлан мырзаларға айтып көріңізші. Осыға дейін қорытынды жасап көрмедім, әрі ол жерде 50/50 болып тұрған сияқты --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:56, 2022 ж. сәуірдің 23 (+06)
::Қап, админ емес екеніңді білдім ғой. Санау қабілетің де бүртүрлі екен: 7 дауыс қолдады, 1 дауыс қарсы болды — бұл 50/50 емес қой. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 22:59, 2022 ж. сәуірдің 23 (+06)
:::1 қарсы дауыс, 3 қалыс олардың айтылғаны түзетілді ме екен? Және бір қызығы қолдаған дауыстардың арасында да комментариялар жазған екен. Шешімді бюрократтарға тапсырдым. Меніңше кішкене болсын дереккөздер көбейтіліп, қазіргі уақыттағы жағдайын жазып кетсе жақсы болар еді. Сондықтан мен қалыс қойып отырмын. Ренжімеңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:20, 2022 ж. сәуірдің 23 (+06)&lt;/s&gt;

== [[Уикипедия: Арбитражды комитет|Арбитражды комитет]] ==

Сәлеметсіз бе? Қазіргі уақытта [[Уикипедия: Арбитражды комитет|Арбитражды комитет]] жұмыс істеуде ме?

Ренжімеңіз, бірақ Сіз және [[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|сіздің оппоненттіңіздің]] араларыңызда жарты жылға созылған ұрыстарыңыз шеттен бір түрлі көрінеді. Мен, әрине, сіздердің жеке қарым-қатынастарыңызға араласқым келмейді, бірақ кішкентай балалар сияқты ұрыса бергенше, Арбитражда шешерсіз? Бір жағынан, басқа қатысушыларға өздерінің мәселелерін шешуге көмектесер.

Қазіргі уақытта комитеттің бетін өңдеп жатырмын, өтініш, ресімдеуге көмектесесіз бе? (Өтінімдер (заявки) мен шешімдер, арбитражға қабылданбаған өтінімдер мұрағаты және т.б.).

Құрметпен, [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 09:35, 2022 ж. мамырдың 2 (+06)
:Саламатсыз, {{@|Айвентадор}}. Иә өкінішке орай сондай түсініксіз жағдай туындап жатыр. Себебі белсенді қатысушылар аз (болғанын өзінде тек өз жұмыстарынан ары аспайды), ережелердің толық немес шала жазылуы, содан анархия туындап жатыр. Жалпы уикипедияғы қатысты ережелер мен жобаларға аса қызығушылық жоқ еді) Ұсыныстар мен ережелер дайын болып жатса, өз тарапынан пікір мен дауыс беруге дайынмын. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:27, 2022 ж. мамырдың 2 (+06)

== Админге тән емес салақтық ==

&lt;s&gt;[[Қатысушы талқылауы:Абай Кенжетай|Мына бетте]] сен ''«Мақалаларға мән-мағынасыз сөздерді қосуыңызды сұраймын»'' деп жазыпсың, бұл қатеңді тек бір жарым айдан кейін түзеп алдың. Ал сол ''мән-мағынасыз сөздердің'' қосылған-қосылмағанын тексердің ба? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 14:41, 2022 ж. мамырдың 4 (+06)
:{{@|Ерден Карсыбеков}} Мені тінтіп жүргенше, өзің де қазуикидің дамуына үлес қоспайсың ба? Қырағы екенсің, сол соңғы өзгерістерді қадағалап жөндеп отырсаң, үлкен көмек болар еді. Мен нақты айта аламын: жуықтағы өзгерістерді менен басқа ешкім өкінішке орай тексерістен өткізбей отыр, қаншама боқ-ауыз сөздер жазылып, интернеттен дайын нәрсені мақаланың ортасына тыға салып, тағы сол сияқты көптеген өңдемелер болып жатыр. Соның бәрін тексерістен өткізу 2-3 адамға үлкен салмақ түседі. Содан '''сұраймын''' деген қателік кетіп жатыр. Аталған қатысушы: ''болған екен'' орнына ''болған'' немесе керісінше өңдемелер жасап жатыр. Ондай мазмұнды толықтырмайтын өңдемелер қаншалықты қажетті? 7-8 өңдеме болса болар еді, жүйелі түрде болып тұр. Орыс уикиден келдіңіз ғой, жалғыз админдер емес сіз сияқты қырағы, жауап қайтара алатын тәжірибелі қатысушылар да автопатруль жасай алады. Жалғыз админдерге бүкіл сынды лақтыра бермей.

'''Бір айдан кейін''' де өзің де жоғарғы жаққа түсініксіз жауып жазыпсың ғой. Сосын неге сенде жаңа жазылған мақалалар да бір ғана санаттан болып жатыр, мысалға ''алфавит бойынша әндер''. Автор өзі бастаған мақаласын мейлінше мазмұны толығырақ және санаттар қоюға тырысу керек. Сосын талқылау бетімді қайта-қайта кері қайтарып, басқаларға шағымданып еді, қатарынан екі тақырыпты алып тастапсың) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 20:57, 2022 ж. мамырдың 5 (+06)
* Көмек сұрасаң, дұрыстап сұра, есуастанбай. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 22:06, 2022 ж. мамырдың 5 (+06)
: {{@|Arystanbek}}, бұл қатысушы бір емес бірнеше рет балағат сөздер жазып, компьютердың артынан клавиатура қаһарманы болып отыр. Бір шара қолданбаса болмайды. Мен уақытымды бөліп қазуикиге жұмыс жасап жатсам, артымнан тінтіп болмашы нәрселерге мазаны алып жатыр. Енді келіп мен көмек сұрап жатыр деп, мәселені басқа жағынан айналдырып шықты. О, Алла танымайтын біреудің соншама қадалғаны өте қызық екен. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:56, 2022 ж. мамырдың 5 (+06)&lt;/s&gt;

== Үлгі:Шатастырмау ==

Қайырлы күн! «Үлгі:Шатастырмау» (орыс тілінде: «''Шаблон:Не путать''») санатын жасай аласыз ба? [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 08:50, 2022 ж. мамырдың 7 (+06)
:Уақыт тапсам, тырысып көрейін --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:05, 2022 ж. мамырдың 10 (+06)

== Беттерді жою туралы ==

* Қатысушы:Тұран Нұрәліұлы
* &lt;s&gt;Қатысушы:Тұран Нұрәліұлы/зертхана
&lt;/s&gt;* Қатысушы талқылауы:Тұран Нұрәліұлы
- Осы беттерді жойып беруіңізді сұраймын. Себебі, бұлар менің қатысушы атымды өзгетркен кезде қалып қалған беттер болатын. Көп уақытыңызды алмайды деп ойлаймын. Сіз админдердің бірі болғандықтан сізге жүгініп отырмын. Алдын-ала рахмет! [[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 01:05, 2022 ж. мамырдың 13 (+06)
:Тек екіншісін ғана жоя алдым, қалғандары басқалардың талқылау беттеріне сілтеп тұр. Жалпы қала берсін. Қатысушы атын өзгерткенде ондай нәрсе болып тұрады --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 16:19, 2022 ж. мамырдың 13 (+06)

== Goodbye ==

Hi Kasymov, I'm going to block globally because I made the bad translations.--[[Қатысушы:Martorellpedro|Martorellpedro]] ([[Қатысушы талқылауы:Martorellpedro|талқылауы]]) 00:48, 2022 ж. мамырдың 16 (+06)

== Сенің ауытқуыңды басқа қатысушылар да байқапты ==
&lt;s&gt;[[Талқылау:Cоңғы кесу (фильм, 2022)|Мұнда]] сенің басқа қатысушылардың еңбегіне жармасатыныңды бекерден бекер сынап тұрған жоқ. Бұдан дұрыс түйін шығаруың керексің, бұрыс белсенділікті қою керек. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 23:48, 2022 ж. мамырдың 22 (+06)
:Сен де жағаласпашы, жауап жаздым (қандай қате кеткенін оқи алатын шығарсың) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:50, 2022 ж. мамырдың 22 (+06)
::Балақай, өтірік соқпасаш, сен кіріскенге дейін ол жерде еш қате болған жоқ. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 08:21, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
::: @[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] қателеспейтін адам болмайды, мен де тәжірибелі қатысушы болсам да қателесемін. Кішкентай қате үшін жерден алып жерге салудың қажеті жоқ. Менен де мыңдаған қате табылады, мені неге осылай жерден алып жерге салмайсыз? --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 10:03, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:::: Мәселе қателердің тым көп болуында және оларды мойындамауда. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 14:48, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
::: @[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] сенен бір қате: &lt;s&gt;шығаруың керексің&lt;/s&gt; деген сөз қайдан шыққан? Дұрысы &lt;code&gt;шығаруың керек&lt;/code&gt; --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 10:11, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:::: Бұл қате емес, екінші нұсқаны да пайдалануға болады. Мысалы, [https://taraztv.kz/kz/news/society/zhurekke-ota-zhasaudan-sheberlik-synyby-otti мына сілтемедегі] жетінші абзацта сондай сөз тіркесі кездеседі. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 14:48, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
Қате, бұны БАҚ қате қалыптасытырып жіберді, әдеби тілде бұл өрескел қателік. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 16:51, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:Уикипедия әдеби сайт болмаған соң, мұнда басқа стильдердің сөз байлығын қажетінше пайдалануға болады. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 17:26, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
::'''Мәселе қателердің тым көп болуында:''' соны алғашқысынан бастап соңғы нәрсеге шейін тізбектеп көрсетуіңді '''міндеттеймін'''. Өзіне қатысы жоқ мәселеге кірісіп, бәле іздеген біреу екенсің. Әлі күнге дейін таң қаламын, танымайтын біреуге қастасып, балағаттап, дөрекі сөйлеп, ашуын менен алып жүргеніне. Сол жерде сенің атын немесе саған қатысты нәрсе айтылды ма? Соған да жауап берші? --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:25, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
::: @[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] әдепсіздерге арналған сайт бар шығар? Ал біз әдеби, ғылыми стилде жазамыз, бұл өз қолымызда. Әдепсіздер Уикипедияға әдепсіз жазды екен деп бізде әдепсіз жазбайтын шығармыз? --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 20:04, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:::: Әдепсіздікті не үшін айттыңыз? Менің қандай да бір сөзіме ренжігенсіз ба? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 23:55, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)

Осы оқиғаға араласып жатқаным үшін кешірім сұраймын, алайда өзімнің пікірімді айтып кетуді орынды көремін. Мен үшін, зайырлы '''энциклопедиялық''' сайтта «үлкен» кісілер бір-бірімен кішкентай балалар сияқты ұрысып жатқаны бір түрлі көрінеді. Ашуға салмай және дұрыс емес түсініп қалмаңыз, @[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден мырза]], сіз мен үшін — осы бөлімдегі ең алғашқы қол ұшын берген адамсыз, және мен сізге үлкен ризамын. Алайда, сіздің іс-қылығыңыз (нақтырақ айтқанда — бейтаныс адаммен [[Уикипедия:Сыпайылық|дөрекі түрде сөйлеу]], және ізінен қалмай қудалау) үшін сізге административті істі ашу — өте жеңіл. Сол себепті, бұның алдын-алу үшін, мәселені үлкен адамдар сияқты өзара шешімге келіп, немесе, [[Уикипедия:Арбитражды комитет|Арбитражды]] жаңа сайлап, сол жақта мәселені шешу керек деген ойдамын. [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 00:28, 2022 ж. мамырдың 24 (+06)
: Бұл талқылауға пікір қосқаныңыз орынды емес. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 11:38, 2022 ж. мамырдың 24 (+06)
::@[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]], орынды болсын, болмасын, дөрекілікті еш жерде (әсіресе әлеуметтік желілерде) құптамайды. Егер бір нәрсемен келіспесеңіз, немесе өзіңіздің пікіріңізді жеткізгіңіз келсе, агрессиясыз, [[Уикипедия: Сыпайылық|сыпайы түрде]] жеткізіңіз. Бұл этикеттің қарапайым ережелері: ''басқалардың өзіңе қандай қарым – қатынаста болсын десең, басқаларға да сондай қарым – қатынаста бол''. [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 17:49, 2022 ж. мамырдың 24 (+06)
::: Бірінші қатеңіз міні: бұл жер — әлеуметтік желі емес. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 17:30, 2022 ж. маусымның 28 (+06)&lt;/s&gt;

== Қате үлгі ==
Мен [[Жәнібек Әлімханұлы]] мақаласында статистиканы өзгертіп едім. Үлгі:Инфобокс деп қызыл болып шығып тұр. Сосын Үлгі:Боксшы қарасам сіз жаңа ғана өзгертіпсіз. Айтайын дегенім неге олай болып тұр, сондықтан мен өзгерткеңізді жоққа шығардым, сонда да қате. Үлгіні қалпына келтріңізші, өтініш -- [[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 01:35, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:{{@|TuranNur}} Мен '''Инфобокс''' үлгісін жойып тастадым. Жоғарыда ''ұрыс іздеп жүрген немесе Альфи мырзалар'' өздері мықты қырағы білімдерімен соны ағылшын немесе орыс уикиден аударып, жасап шықсың. Соларға айтсаңыз болады --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:27, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
::Инфобокс үлгісін не үшін жойып тастадыңыз, соны түсінбедім? [[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 23:13, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:::Жоғарыда себебін жазып көрсеттім, менің жасаған нәрселерім ылғи да қате әрі қазуикиге пайдасы жоқ екен. (бұдан басқа көптеген үлгілер бар, оларды жою жоспары тұр) Аталған кісілер өздері жасап шығарсың, ''инфобокс-2'' немесе ''карточка'' деп --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:23, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)

== Үлгі:Боксшы ==

Боксшы үлгісінде boxrec_id сілтемесін дұрыстайын деп едім, бетті қорғап тастапсыз. BoxRec сайтына кіргенде профилі көрініп тұру керек қой. [[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 00:43, 2022 ж. мамырдың 25 (+06)
:{{@|TuranNur}} қорғағам себебім, әркім өзгерістер жасай бермеу үшін. Көбісі үлгіні түсінбейді. ''boxrec_id сілтемесін'' үлгіден емес, мақалада қосу керек (жасап қойдым) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:29, 2022 ж. мамырдың 26 (+06)
::'''Мысалы''': [[Жәнібек Әлімханұлы]] мақаласындағы ''Қызметтік тізімі (boxrec)'' деп тұрған көк сілтемені бассаңыз BoxRec профилі шықпай тұр, соны көрсеңіз. [[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 01:35, 2022 ж. мамырдың 27 (+06)
:::{{@|TuranNur}} түзетілді --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:17, 2022 ж. мамырдың 28 (+06)

== [[Украин тілі]] ==

«[[Украин тілі]]» мақаласын [https://ru.m.wikipedia.org/wiki/%D0%A3%D0%BA%D1%80%D0%B0%D0%B8%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D1%8F%D0%B7%D1%8B%D0%BA орыс тіліндегі нұсқаға] сәйкес бірге қайта жазуды ұсынамын! [[Сурет:Smile-big.svg|30px]] [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 11:29, 2022 ж. мамырдың 28 (+06)
:Рахмет, ұсынысыңызға. Бірақ мен қазір қазуикиде бар үлгілерді тексерістен өткізіп, инфобокс үлгісін алмастыру жұмыстары мен айналысып жатырмын. Сондықтан көмектесе алмаймын( --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:27, 2022 ж. мамырдың 28 (+06)

== Севилья ==

== Севилья ==

Мен [[Севилья]] мақаласын [[Севилья (футбол клубы)]] деп ауыстыруды ұсынамын. Ал, [[Севилья]] мақаласы Севилья мақаласына сілтену керек деп ойлаймын. Ойыңызды [[Талқылау:Севилья]] бетіне білдірсеңіз.--[[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 14:01, 2022 ж. мамырдың 31 (+06)
:{{@|TuranNur}}, Мықтыбек мырзаға айтасыз ғой деймін. ''Севилья'' сөзіне көптеген мақалалар сілтеніп тұр. Оның бәрін түзетіп шығу керек--[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:06, 2022 ж. мамырдың 31 (+06)

== Сәлеметсізбе ==

[[Kazman322]] деген қатысушыға бан беруіңізді сұраймын. Руларды өңдеуін, беттерді бүлдіруді қоймайды. Вандализм жасап жатыр. [[Қатысушы:Granttka tus Diyas|Granttka tus Diyas]] ([[Қатысушы талқылауы:Granttka tus Diyas|талқылауы]]) 14:52, 2022 ж. маусымның 6 (+06)

* [https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D2%9A%D0%B0%D1%82%D1%8B%D1%81%D1%83%D1%88%D1%8B_%D1%82%D0%B0%D0%BB%D2%9B%D1%8B%D0%BB%D0%B0%D1%83%D1%8B:Kazman322&amp;oldid=3039671 1] [[Қатысушы:Kazman322|Kazman322]] ([[Қатысушы талқылауы:Kazman322|талқылауы]]) 14:56, 2022 ж. маусымның 6 (+06)

:Мына боқтығыңызға қарағанда сізді бұғаттау керек сияқты ғой &lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 21:46, 2022 ж. маусымның 6 (+06)

== Сүзгі ==

Бүгін [[Үлгі:АҚШ саясаты]] жасадым, алғашында үлгі түгел дайын болып, оны бір ғана өңдемемен жарыққа шығаруға болатын еді. Бірақ сүзгі оны жібермей, қай жерден кеткенін іздеу үшін бөліп-бөліп 8 өңдемемен жүктеуге тура келді. Сондағысы жібермей тұрғаны мына мақаланың [https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%BB%D0%B8%D0%BD%D0%BA%D0%B5%D0%BD,_%D0%AD%D0%BD%D1%82%D0%BE%D0%BD%D0%B8] атауы екен🤦‍♂️ Тіпті қазірдің өзінде сілтеме ретінде жазғанның өзін өткізбей тұр. Осы мақаланың атауы үлгідегі &quot;Сытқы саясат&quot;→&quot;Мемлекеттік хатшы:&quot; деген жерге қойып беріңізші! [[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 15:30, 2022 ж. маусымның 9 (+06)
:{{@|Nurtenge}} сол сүзгіні қателеспесем Арыстанбек мырза қойды, сол кісіге өтініп көріңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:11, 2022 ж. маусымның 11 (+06)
::Болды, қойылды, рахмет) Тағы бір рет тексерейінші деп қойып көрсем қойылды. Сүзгі қуып тұрған ғой шамасы))--[[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 13:49, 2022 ж. маусымның 11 (+06)

== Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022 ==

{{WAM
|header = [[meta:m:Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022|Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022]] &lt;div style=&quot;margin-right:1em; float:right;&quot;&gt;[[Сурет:Wikidata 2022 Istanbul social media campaign 02.jpg|right|thumb|300px|Wikidata 2022 Istanbul|link=meta:Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022]]&lt;/div&gt;
|subheader = Конференция 2022 жылдың 21-23 қазаны аралығында Түркияның [[Ыстанбұл]] қаласында өтеді.
&lt;div  style=&quot;text-valign:center; margin-left:200px; margin-right:50px; margin-top:10px; position:absolute;&quot;&gt;
|body = Құрметті достар,

Ыстамбұл Уикидерек конференциясына стипендия алуға өтінімдер ашық екенін хабарлауға қуаныштымын. Егер сіз түркі қауымдастығының өкілі болсаңыз және түркі тілдеріндегі Уикимедиа жобаларына белсенді қатысатын болсаңыз, онда сіз стипендияға өтініш бере аласыз. Өтініштер 2022 жылдың 30 маусымы, UTC 23:59 дейін қабылданады.

Үміткерлер толық стипендияға өтініш бере алады. Толық стипендия Түркі қолданушылары тобының Уикимедиа қауымдастығы (Wikimedians of Turkic Languages User Group) ұйымдастыратын конференция кезінде жеке тұлғаның екіжақты саяхат, ортақ тұрғын үй және тамақтану құнын қамтиды.

* Түркі тіліндегі уикимедиашыларға арналған Wikidata Training туралы қосымша ақпарат алу үшін мына сайтқа кіріңіз: https://w.wiki/53dX
* Стипендия, тіркеу және өтініш формасы туралы көбірек білу үшін мына сайтқа кіріңіз: https://w.wiki/5FFv

Бұған қоса, Түркі қолданушылары тобының Уикимедиа қауымдастығы жобалары мен оқиғалары туралы ақпарат пен жаңалықтар алу үшін біздің пошталық тізімге (https://w.wiki/5FFw) жазылуға шақырамыз.

Барлық жақсылықты тілеймін [[User:Mehman97|&lt;span style=&quot;color:#ff0500&quot;&gt;'''''Mehman'''''&lt;/span&gt;]] [[User Talk:Mehman97|&lt;span style=&quot;color:#0500ff&quot;&gt;'''''97'''''&lt;/span&gt;]] 03:48, 2022 ж. маусымның 11 (+06)


|footer = Бұл хабарлама [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|бот]] арқылы жіберілген • [[Уикипедия:Хабарлама тарату/Жеткізіп беру тізімі|Жазылу немесе жазылудан бас тарту]]
}}
&lt;!-- https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A5%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83/%D0%96%D0%B5%D1%82%D0%BA%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BF_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%83_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96&amp;oldid=3014707 тізімін пайдаланып User:Arystanbek@kkwiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Сауатсыз ==

&lt;s&gt;Терминология — бұл терминдердің жиынтығы. [[Мизансцена|Мына мақалада]] сен ''терминология'' орнына ''терминологиялар'' дегенді қолданыпсың. Қатеңді түзеп шық. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 22:29, 2022 ж. маусымның 11 (+06)
:Түзетілді, сондағы қазуикиге анда-сонда кіріп менің өңдемелерімді андып отыру ма? 3 облыс пайда болды, соған қатысты мақалаларды ретке келтіруге көмек ұшын берсеңіз, одан да пайдалы жұмыс болар еді. Әттең орыс уики маңыздырақ((( --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 02:59, 2022 ж. маусымның 12 (+06)
:: Сен қате жасамай жүре алмайды екенсің. Өзің '''0''' мақала жазып, қалай ғана ақыл бермекші болып жүрсің?! --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 13:49, 2022 ж. маусымның 12 (+06)
* Сен «анда-санда» дегенді де дұрыс жаза алмағаның тіпті масқара ғой админ үшін. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 13:52, 2022 ж. маусымның 12 (+06)

:Бұл жер талқылау беті, яғни еркін түрде жазуға болады. Менің жерімде ағаларға ''тәте'' деп атайды, анда-санда немесе анда-сонда деп айтады, енді уикипедияны тастап менің қалай сөйлетініме тиісе бастадың ба? Сосын 0 мақала жазатын кісі қазуикиде өңдеу жағынан 2 орында, көрші елдің уикиін дамыта бергенше осында кезінде келгенде мүмкін сенде алғашқылардың қатары болар ма едің. 12 жылда қазуикиге 4000-ға жуық өңдеу жасау аз енді.
* Талқылау бетімді өз бетінше өзгертуді доғарыңыз, бітікшілерге хабарлама тастап, талқылау бетімді өзге қатысушының өзгерткені үшін бұғаттауға ұсынатын боламын. Соңғы ескертуім --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:39, 2022 ж. маусымның 13 (+06)
* Ештеңені де түсіндірмей-ақ қойшы, сауатсыз екеніңді баяғыдан білемін. Одан да өзің жойған [[А.Байтұрсынов жазуы және емле ережелерінің тарихы|осы мақаланы]] қалпына келтірші және оқып шықшы, мүмкін қателерің де азаятын шығар. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 06:42, 2022 ж. маусымның 13 (+06)&lt;/s&gt;

== Қате қойған үлгіңді жойдым ==

&lt;s&gt;Пайдалы мақалаларды жоюға тырысып, Қазақ Уикипедиясына қиянат жасаудан тайынбағаның жаман болды. [[Қайта жаңғырту]] деген мақаланы жоймақшы болдың, бірақ сенің жою үлгісін қайта мен жойдым. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 12:06, 2022 ж. маусымның 13 (+06)
	
* Сен неге басқа адамдардың пікірлерін жойып жүрсің? Вандализмге ұрынған нағыз сорлы болдың ғой. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 20:56, 2022 ж. маусымның 13 (+06)

**Тағы да жасаған нәрсемді кері қайтарсаң, мен дауысқа салмай бұғаттай саламын --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:40, 2022 ж. маусымның 13 (+06)

* Ие, &quot;ақымаққа айтқан сөз далаға атқан оқпен тең&quot; деген осы екен. Саған сөзім жоқ. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 11:23, 2022 ж. маусымның 29 (+06)
::{{@|Ерден Карсыбеков}} деген мырзаның іші пысып, не естерін білмей жүр екен? {{@|Білгіш Шежіреші}} мырза, {{@|Салиха}} ханым бәлкім осы кісі ''Көкпекті және Самар ауданындағы ауылдарды'' қалай бөлгенін білетін шығар. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 17:19, 2022 ж. маусымның 29 (+06)
:::Сенің қателерің бітпейді екен. Осы &quot;естер&quot; деген сөзді қайдан алып жүрсің?! --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 18:42, 2022 ж. маусымның 29 (+06)
::::@[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] Неге админмен сіз деп сөйлеспейсіз, ұят емес пе? Қателеспейтін адам жоқ, бәріміз де қателесеміз. Әрі бұл жай ғана талқылау ғой. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 21:54, 2022 ж. маусымның 29 (+06)

Біледі деп ойламаймын. Есесіне [[Қатысушы:Салиха|Салиха]] ханым Көкпекті ауданы әкімдігіне шейін хабарласып, ауылдарды қалай бөлгенін біліп алыпты👍 [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 18:12, 2022 ж. маусымның 29 (+06)&lt;/s&gt;

== Жаңа облыстар туралы ==

Қайырлы күн! Сізге екі облысты өңдеуде (Ұлытау, Жетісу) көмек керек болса айтыңыз, көмектесеміз, нақтылап берсеңіз болды. [[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] де көмектесуге сұранып отыр. [[Абай облысы]]нан [[Көкпекті ауданы]] елді мекендері ғана қалды, ертең бітіремін. [[Қатысушы талқылауы:Салиха]] Салиха 15:19, 2022 ж. маусымның 21 (+06)
:{{@|Салиха}} мен сіздерге көмектесіп жатқанмын) Меніңше екі облысты да бастай беріңіз, үш жақтан жабылып тез аяқтап жібереміз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:10, 2022 ж. маусымның 21 (+06)
::Жақсы онда, [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]]мен бөліп алармыз. [[Көкпекті ауданы]]н өңдеуде қиындық туындап тұр, ауылдар аудандар арасында (Самар ауданымен) қалай бөлінгені белгісіз, еш жерден таба алмадым. Сізге белгілі ақпарат бар ма? [[Қатысушы талқылауы:Салиха]]--Салиха 11:34, 2022 ж. маусымның 22 (+06)
:::Кеш жарық, [[Қатысушы:Салиха|Салиха]]! Аққаладан басқа ауылдық округтердің қай ауданға жататынын таптым.
:::* [[Көкпекті ауданы]]: Биғаш, Көкжайық, '''Көкпекті''', Қ. Аухадиев, Тассай, Теректі, Үлгілі Малшы, Үлкен Бөкен, Шұғылбай. 
:::* [[Самар ауданы]]: Бастаушы, Құлынжон, Мариногор, Миролюбов, Палатцы, '''Самар''', Сарыбел. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 22:01, 2022 ж. маусымның 23 (+06)
::Рахмет: Көкпекті ауданы әкімшілігіне хабарласып, анықтап алғанмын. [[Қатысушы:Салиха|Салиха]]--Салиха 15:39, 2022 ж. маусымның 26 (+06)

Сонда да бір қателіктер кеткен сияқты. Себебі Самарда 8, Көкпектіде 9 а/о болуы керек еді. Тіпті Көкпектінің 1 а/о Самар ауданының ішінде тұр. Түсініксіздеу [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 02:19, 2022 ж. маусымның 29 (+06)

== Кент пе, облыс па ==

Мырза, [[Қызылжар (Жаңаарқа ауданы)]] бетін [[Қызылжар (Ұлытау облысы)]] деп пе, әлде [[Қызылжар (кент)]] деп өзгерте ме? Себебі Қызылжар деген кент Қазақстанда жалғыз екен. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 02:18, 2022 ж. маусымның 24 (+06)
:{{@|Білгіш Шежіреші}}  ''Қызылжар (Ұлытау облысы)'' деген дұрыс, осыға дейін қаншама кенттерді облыс немесе аудандарын көрсетіп атадық --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:50, 2022 ж. маусымның 26 (+06)

Жарайды, рахмет [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 00:48, 2022 ж. маусымның 27 (+06)

Тағы да сұрарым, жаңадан жасаған &quot;Қазақстан кенттері&quot; санатын кенттердің мақалаларына қосу үшін &quot;... облысы кенттері&quot; деген подкатегория жасау керек пе? Немесе кенттерге &quot;Қазақстан кенттері&quot; санатын тікелей қоса берейін бе? [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 01:04, 2022 ж. маусымның 27 (+06)
:Нақты жауап бере алмадым, Нұрлан немесе Батырбек мырзадан сұрап көріңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:06, 2022 ж. маусымның 27 (+06)

Сәлеметсіз бе, мына айдағыш бетті [[Балықшы ауылдық округі (Атырау)]] жойып жібере аласыз ба [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 19:40, 2022 ж. шілденің 10 (+06)

:Кеш жарық, мырза. Айтайын дегенім, көне қалашықтардың координаттарын мақалаға қосып шығайын деп едім. Сондай бір мақалаға [[Ақтөбе-Лаэти қалашығы]] қалашықтың координаттарын [[Үлгі:Coord]] үлгісімен жаздым. Барлығына осымен қоса берсем қате болып есептелмей ме екен? (&lt;s&gt;Ертең өшіріп тастап жүрсе&lt;/s&gt;) [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 01:09, 2022 ж. тамыздың 12 (+06)
:: Координаттарды [[Үлгі:Көне қалашық‎|мына үлгінің]] ішінде қолдануға болады. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 17:19, 2022 ж. тамыздың 12 (+06)
:::{{@|Білгіш Шежіреші}} мұнда назар аударыңыз, бөлек жазғаннан көрі үлгінің ішінде болғаны әдемі көрінеді --[[Қатысушы:Kasymov|Kasymov]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:13, 2022 ж. тамыздың 14 (+06)

Бәрекелді, Ерден мырза. Жарайды, рахмет. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 01:31, 2022 ж. тамыздың 14 (+06)

== Жаңа облыстар картасы ==

Қайырлы күн! Үлгілер үшін (мысалы,тау) жаңа облыстардың картасын жасап берсеңіз жақсы болар еді. Үлгілер картамен көркем әрі әсерлі шығады. [[Қатысушы талқылауы:Салиха]] Салиха 17:19, 2022 ж. маусымның 30 (+06)
:Саламатсыз, {{@|Салиха}}. Иә ол туралы ойлап жүр едім. Бірақ та ондай әрлеу жағын білмедім, Арыстанбек мырза айтып көріңіз, ол кісі жаңа Қазақстанның әкімішілік картасын ортаққорға жүктеу алатын қатысушыны тауып қалар. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 13:25, 2022 ж. шілденің 2 (+06)

== Конкурс мақаласы ==

Kasymov мырза, неге логотивті өшіре бересіз, конкурсқа ұсынылған мақалалар осы логотивпен жазылып жатыр, білмесеңіз басқа уикипедиялардағы ұсынылып жатырған мақалаларды қараңыз. [[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 23:36, 2022 ж. шілденің 4 (+06)
:{{@|Мағыпар}} Меніңше мақалаға емес, сол конкурс жобасына немесе өзіңіздің жеке бетіңізге тізімдеп көрсеткен дұрыс болар. Кейін конкурс аяқталғанда жаңағы үлгілеріңізді кім алады? Уайымдамаңыз, мен немесе басқа да қатысушылар кішігірім өңдеу жасап кетсе де, авторы ылғи да сіз боласыз. Егер сол жағын ойлап жатсаңыз. Ең дұрысы жоба бетіне көрсеткен дұрыс-ау) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:43, 2022 ж. шілденің 4 (+06)

== Тәулік суреті ==

Армысыз, ''Kasymov''. Қазір уақытыңыз болса, басты беттегі ''тәулік суретін'' жөндеп қойсаңыз дұрыс болар еді. Рақмет! [[Қатысушы:Ұлы Тұран|Ұлы Тұран]] ([[Қатысушы талқылауы:Ұлы Тұран|талқылауы]]) 00:35, 2022 ж. шілденің 7 (+06)
:Ертең жасауға тырысамын --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:43, 2022 ж. шілденің 7 (+06)

== Хауа ==

«[[Хауа Ана]]» және «[[Хауа ана]]» деген мақалаларды біріктіріп, атын жәй ғана «Хауа» дегенге ауыстыруды жөн көремін. Өтініш, біріктіре аласыз ба? [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 14:38, 2022 ж. шілденің 11 (+06)

== Дұрыс тұрған санатты неге алып тастадың? ==
[[Фрэнсис Бэкон]] мақаласын шұқылап, ондағы [[:Санат:Англия философтары]] деген сілтемені жойғанда, мақсатың не еді? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 22:18, 2022 ж. шілденің 16 (+06)

== Мән-мағынасыз үлес қосқанды қоймадың-ә ==
&lt;s&gt;[[Алан Менкен|Мына мақалаға]] жағаласып, шағын өңдеме жасапсың. Бірақ сол өңдеменің өзі мағынасыз болып шықты. Kasymov, есуастықтан арылу керек. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 16:06, 2022 ж. шілденің 25 (+06)
:{{@|Ерден Карсыбеков}}, Ол үлгіні МЕН жасадым, есуас болмасан {{tl|музыкант}} үлгісіне кіріп &lt;code&gt;Фон&lt;/code&gt; параметрін қалай толтыру керектігі көрсетілген. Көзі ашық, әріп танитын жансын ғой. Одан да жуықтағы өзгерістерді тексерістен өткізіп отырсан пайдасы 1000 есе болар еді, менімен базардағы сатушылар ұқсап салғыласып, артымнан қалмай --[[Арнайы:Үлесі/95.82.126.85|95.82.126.85]] 00:35, 2022 ж. шілденің 26 (+06)
:: Балақай, үлгіні ешкім айтып отырған жоқ. Оқи алмасаң, мұғаліміңе айтып жібер, есуастанбай. Мен жазған мақалаларыма қызғанып жүрсің ба әлде, артымнан бір есалаң бала сияқты қалмай отырсың ғой. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 00:45, 2022 ж. шілденің 26 (+06)
:::{{@|Ерден Карсыбеков}} Мен не деймін, домбырам не дейді. Мақаланың мазмұнын біреу өзгертті ма? Есуастықты қойып қандай өзгеріс жасағанды көзіңді ашып, асықпай қара! --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:53, 2022 ж. шілденің 26 (+06)
:::: Иә, мақаланың мазмұны еш өзгерген жоқ. Мен саған соны айтып отырмын ғой, сен еш мағынасыз үлес қосып жүрсің, еріккен бір сандалбай болдың ғой. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 08:07, 2022 ж. шілденің 26 (+06)
&lt;/s&gt;

== Кино мен математиканы шатастырған баланы бірінші рет көріп тұрмын ==
&lt;s&gt;[[Операторлық өнер]] деген мақаланы жедел жоюға ұсынғаның қате. Ұсыну себебінде сен оған дубликат мақала бар деп көрсетіпсің. Енді [[Операторлар|сол мақаланы]] ашып қарамайсың ба?! Ол математикалық операторлар туралы ғой, ал анау кино жайында. Сен өзің неше сынып бітіргенсің??? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 08:33, 2022 ж. шілденің 26 (+06)&lt;/s&gt;

== Жедел жою ==

* Коммунистическая (метро бекеті)
* &lt;s&gt;Философские труды Королевского общества&lt;/s&gt;
* &lt;s&gt;Әбдіжәміл кәрімұлы нұрпейісов&lt;/s&gt;
Осы беттерді жедел жоюды сұраймын. Ойланбай-ақ жоя салуға болады ғой. Өзіңіз қарап көрерсіз. [[Қатысушы:Ұлы Тұран|Ұлы Тұран]] ([[Қатысушы талқылауы:Ұлы Тұран|талқылауы]]) 13:09, 2022 ж. тамыздың 1 (+06)
:{{@|Ұлы Тұран}} екеуін жойдым, метро бекеті керек болып қалуы мүмкін--[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:40, 2022 ж. тамыздың 1 (+06)

== Үлгі:Метро ==
Қайырлы кеш, метро деген үлгіні қолдана алмадым, тіпті оны қою мүмкін емес! Алматы қаласының метро бекеттері туралы мақалаларға үлгі қойып шықсам ба деп едім, осы үлгі ауадай қажет боп тұр. Үлгіні қазақшаға аударып, түзетіп, дұрыстасаңыз. [[Қатысушы:Ұлы Тұран|Ұлы Тұран]] ([[Қатысушы талқылауы:Ұлы Тұран|талқылауы]]) 20:41, 2022 ж. тамыздың 8 (+06)

:Енді керек емес сияқты, Ерден Карсыбеков мырза Метро бекеті үлгісін жасап қойыпты. [[Қатысушы:Ұлы Тұран|Ұлы Тұран]] ([[Қатысушы талқылауы:Ұлы Тұран|талқылауы]]) 09:46, 2022 ж. тамыздың 9 (+06)
::{{@|Ұлы Тұран}}Өте дұрыс болыпты, жалпы үлгілерді өздеріңіз де жасап үйренсеңіздер жақсы болып кетер еді) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:29, 2022 ж. тамыздың 9 (+06)

== Lada ==

@[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]] Неліктен сіз Lada парақшасын жойдыңыз? Мақала ретінде құрғым келді, бірақ қазақша Уикипедияға 100 рет өңдеу жасауым керек болды. Қазақша Уикипедияда Lada мақала жасап бере аласыз ба?[[Қатысушы:SSHTALBI|SSHTALBI]] ([[Қатысушы талқылауы:SSHTALBI|талқылауы]]) 13:00, 2022 ж. тамыздың 10 (+06)

рахмет [[Қатысушы:SSHTALBI|SSHTALBI]] ([[Қатысушы талқылауы:SSHTALBI|талқылауы]]) 12:58, 2022 ж. тамыздың 10 (+06)
:{{@|SSHTALBI}} инкубатор немесе зертханаға бастасаңыз болады --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:10, 2022 ж. тамыздың 14 (+06)

@[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]] Мен Жоба:Инкубатор/Lada бастадым, бірақ жобаны мақалаға айналдыру керек пе, соны сізден шешкім келеді. Қажет болса, оны түзетіңіз, содан кейін оны өзіңіз мақала жасаңыз [[Қатысушы:SSHTALBI|SSHTALBI]] ([[Қатысушы талқылауы:SSHTALBI|талқылауы]]) 01:54, 2022 ж. тамыздың 15 (+06)

== Мақалаларды біріктіруге ұсыныс ==

Кейде бір нәрсе туралы жазған екі мақала деген болады екен. &quot;Жалпы ұлттық социал-демократиялық партия&quot; және &quot;Біріккен Танзания Республикасы&quot; атты мақалаларды жоюға ұсыныс жасап жатырмын. Оларды &quot;Жалпыұлттық социал-демократиялық партия&quot; мен &quot;Танзания&quot; мақалаларымен біріктіру керек. [[Қатысушы:Malik Nursultan B|Malik Nursultan B]] ([[Қатысушы талқылауы:Malik Nursultan B|талқылауы]]) 18:52, 2022 ж. тамыздың 13 (+06)

Және де &quot;Микеланджело Буонарроти&quot; мен &quot;Микеланждело&quot; мақалалары да солай. [[Қатысушы:Malik Nursultan B|Malik Nursultan B]] ([[Қатысушы талқылауы:Malik Nursultan B|талқылауы]]) 18:56, 2022 ж. тамыздың 13 (+06)
:Жақсы --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:10, 2022 ж. тамыздың 14 (+06)

== Тағы бір мағынасыз өңдеме ==
&lt;s&gt;Мен жаңартып жіберген [[Үлгі:Қазақстанның көне қалалары|мына үлгіге]] сенің жағаласқаның біршама орынсыз болған екен. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 14:57, 2022 ж. тамыздың 15 (+06)&lt;/s&gt;

== Мақаланы қалпына келтір ==
Әй, саған Ахмет Байтұрсынов не жамандық істеді? [[А.Байтұрсынов жазуы және емле ережелерінің тарихы|Мына мақаланы]] қандай мақсатпен жойдың? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 21:18, 2022 ж. тамыздың 18 (+06)

== FYI ==

A user has mentioned you on Jimbo's talk page on enwiki. [https://en.wikipedia.org/wiki/User_talk:Jimbo_Wales#Request_for_unlock You can see it here]. [[Қатысушы:Praxidicae|Praxidicae]] ([[Қатысушы талқылауы:Praxidicae|талқылауы]]) 22:31, 2022 ж. тамыздың 20 (+06)
: {{@|Praxidicae}} Because this participant writes a complaint all the time, and I answer him, explain, he switches to another topic, humiliates me and responds rudely. I warned that if this continues, he will be blocked. If you notice then half of my discussion is written by him. Some he managed to remove. Member banned for 2 weeks --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:00, 2022 ж. тамыздың 20 (+06)
::I figured as much, just wanted to let you know though. Hopefully he stops. [[Қатысушы:Praxidicae|Praxidicae]] ([[Қатысушы талқылауы:Praxidicae|талқылауы]]) 23:01, 2022 ж. тамыздың 20 (+06)

{{@|Praxidicae}}, user unblocked  [[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:34, 2022 ж. тамыздың 22 (+06)

== Үлгі:Компания ==

Осы компания үлгісінің кодын өңдейін деп едім. Құрылған жылы орнына құрылды деген дұрыс болар. Сосын капитализация, ортаққор және тағы да басқа бөлімдерді қосамын. Бетті уақытша болса да тіркелген қатысушыларға аша аласыз ба? [[Қатысушы:Ұлы Тұран|Ұлы Тұран]] ([[Қатысушы талқылауы:Ұлы Тұран|талқылауы]]) 11:01, 2022 ж. тамыздың 25 (+06)
:{{@|Ұлы Тұран}} қорғанысын өзгертемін, бірақ сіз '''мәтін''' параметріндегі сөздерді өзгерте алмайсыз, себебі мақалалар да қолданып жатыр. Тек ''белгі'' параметрін өзгертуге болады. Қосымша параметрлер қоса беріңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:10, 2022 ж. тамыздың 25 (+06)

== Module:Category_handler түзету ==

Осы модульді өңдеуге рұқсат беруіңізді сұраймын. Немесе мені әкімшілер тобына қосыңыз (мәселені талқылауға шығарыңыз), өйткені әр модульге кіруді сұраған сайын ыңғайсыз болады. Сонымен қатар, бұрын мен осы топта болдым және менде тәжірибе бар. [[Қатысушы:Arruah|arruah]] ([[Қатысушы талқылауы:Arruah|талқылау]]) 19:00, 2022 ж. тамыздың 25 (+06)
:{{@|Arruah}} оны бітікшілерден сұраңыз. Нұрлан мен Арыстанбек мырза шешеді --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:11, 2022 ж. тамыздың 25 (+06)

== Қымыз жақсы мақала дәрежесін алды ==
Kasymov, сен бұл мақаланы қанша жақтырмасаң да, оны дамытуға қанша кедергі келтірсең де, ол бәрібір жақсы мақала болып таңдалды. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылау]]) 19:14, 2022 ж. тамыздың 25 (+06)
:Басқа тілдің, жақсы мақалалары қалай жазылғанын көрсең жер мен көктей. Өкінішке орай қазақ тілінің қандай деңгейде екенін көрсетіп тұр. Сен өзіңе көп алып: ''мынау Касымов менімен санасып, әдейі қарсы дауыс беріп, кедергі жасап жатыр'' деп бас қатырма. Қырағы тыншысын ғой: осыға дейін таңдаулы/жақсы мақалаларда әлі де дамыту керек деген пікір қалдырғанмын. '''9 (8) дереккөзі''' бар, ''емдік қасиеттері'', ''қымыздың әлдендіретін қасиеті'' бөлімдерін 1 дереккөзбен келтірген аз болады. Әрі қазіргі жағдайда пайдалану, құрғақ түрде қолдану жайлы жазбадың ақыры( 

''1858 жылы Самара қаласынан 6 шақырым жерде ашылған қымызбен емдеу санаторийін Н. В. Постников 55 жыл бойы басқарып, '''қазақтың қасиетті қымызы''' арқылы мыңдаған ауруларды емдеп-жазды.'', энциклопедияға әсірелендіру сөздері меніңше дұрыс емес. Сұрап алған жақсы мақалаң құтты болсын, келешекте немесе қазірден толықтырып, дереккөздермен толтырған дұрыс --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:22, 2022 ж. тамыздың 25 (+06)
* Қазақ тілінің деңгейін сөз етсең, неге өзің сауатты болуға кесірлене жүре бересің, неге Ң әрпін пайдалануды үйренбейсің, бүкіл жерде өз сауатсыздығыңды паш етесің? Өзіңнен бастасаш! --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылау]]) 23:55, 2022 ж. тамыздың 25 (+06)

== «[[Қазақстан әнұраны]]» айрық бетін жоюға ұсыныс ==

Ассалаумағалейкум, Қасымов мырза. Мен «[[Қазақстан әнұраны]]» атты айрық бетіндегі екі сілтеменің екеуі де бір мақалаға апаратынын байқадым. Сондықтан да осындай ұсынысым бар: ол мақаланы жойып, «[[Қазақстан Республикасының Мемлекеттік Әнұраны]]» деген ұзын аты бар мақаланың атауын «Қазақстан әнұраны» деп өзгерту. [[Қатысушы:Malik Nursultan B|Malik Nursultan B]] ([[Қатысушы талқылауы:Malik Nursultan B|талқылау]]) 18:30, 2022 ж. тамыздың 26 (+06)
: Қайырлы күн! Бұл айрық бет шынымен де шала жасалған. Сондықтан мен оны айдау беті етіп өзгерттім. Енді шағын сілтеме ретінде негізгі мақалаға апаратын болады. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылау]]) 19:40, 2022 ж. тамыздың 26 (+06)</text>
      <sha1>7soy81wrazmksd88swoswi2bkzperi0</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064656</id>
      <parentid>3064655</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T13:25:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <comment>/* Мақаланы қалпына келтір */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="109830" xml:space="preserve">{{Мұрағат|қыркүйек 2011 — қаңтар 2015|қаңтар 2015 — 2016 қаңтар|қаңтар 2016 — қаңтар 2017|қаңтар 2017 — сәуір 2019|маусым 2019 — желтоқсан 2020|ақпан 2021 — қаңтар 2022}}
 
{{астынан}}

== Кері байланыс ==

{{@|Madi Dos}}, {{@|Аrysтanbek}} телеграмда бармын, менде уақыт тығыз, оны түсіндіріп отыратын уақытым болмайды. Сосын нені түсіндермін? ''Болмасаңда ұқсап бақ'' демекші үлгілерді мен көбіне орыс, кейде ағылшын уикиден қарап жасаймын. Madi Dos қатысушыға дені дұрыс мақала, санаттарға қарап көрсеңіз болады деп түсіндіргенмін. Өзіміз де уикипедияны солай ізденіп, сұрап үйренгенбіз. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 15:01, 2022 ж. қаңтардың 26 (+06)

:Елдің бәрі бірдей емес Касымов мырза. Жарайсыз, үйренгеніңіз жақсы екен. Алайда уикиді түсінбейтін, бірақ мақала қосып өңдегісі келетін, үлес қосқысы келетін адамдар бар. Сондай энтуазистердің бетін бұрып бағыт сілтеп жіберуге қазіргі зымыраған уақытта  уики беті жеткіліксіз сияқты.Ал мессенжерлерге, Телеграмға адамдар  жедел кіріп сұрақтарына жауап алуға ыңғайлы. Топқа кіргіңіз келмегенді мен сізді &quot;ұрының арты қуыс&quot;  дегендей басқаша түсіндім. 
:''Сосын нені түсіндіремін?'' Уикиде жетеді түсіндіретін нәрсе.  [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 01:13, 2022 ж. қаңтардың 27 (+06)
::@[[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] мырза бізде онсызда белсенді қатысушыдар өте аз, жеке басына тиісіп белсенділерді Уикипедиядан суытып алуымыз мүмкін, бізге арбаны да сындырмайтын, өгізді де өлтірмейтін бейтарап жолды ұстану керек. Қараңыз: [[Уикипедия:Сыпайылық]] &lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 07:39, 2022 ж. қаңтардың 27 (+06)
:::{{@|Madi Dos}} мен оны жазып көрсете алмаймын, осында н/е телеграмда қандай айырмашылық бар? ''Энтуазистер'' мысалы ретінде таңдаулы/жақсы мақалаларды қараса болады, тегі болмай жатса басқа дамыған уикилерді қарап көрсің. Кезінде жоғарыда айтып кеткендей басқа уикиден қарап, қиналсақта біршама нәрсені үйрендік (біраз қатысушылар солай жасады). Қазір қайта көптеген үлгі, санаттар, жақсы көлемді мақалалар жетіп тұр ғой. Егер шын ыңталары болса, менің (өзіне көп алатын админ сымақ демекші) көмегім шамалы болады-ау. Түсінгенім мен оларға түсіндірмегендіктен дамуыларына кедергі жасап жүрсіз деген сізден сондай ой келді, бұл еркін тегін, әркім өз ыңтасы мен шабытына байланысты дамитын жоба негізі. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 21:34, 2022 ж. қаңтардың 27 (+06)

== Мәліметті неге өшірдің? ==
&lt;s&gt;[https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%97%D0%B5%D1%80%D0%B3%D0%B5%D1%80%D0%BB%D1%96%D0%BA_%D3%A9%D0%BD%D0%B5%D1%80&amp;action=history Зергерлік өнер мақаласындағы мәліметті] неге өшірдің? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 17:30, 2022 ж. қаңтардың 26 (+06)
:Айдын мырза екеуі мүлдем бөлек тақырыптар ғой. Зергерлік өнер ол дереккіз зат еcім, зергерлік бұйымдар деректі зат есім, яғни қолға ұстап көзбен көріп, тістеп иіскеп көруге болатын заттар. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 18:47, 2022 ж. қаңтардың 26 (+06)
:: Arystanbek, мақаланы дұрыс қалыпқа келтіргеніңіз үшін рақмет! --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 18:54, 2022 ж. қаңтардың 26 (+06)
:{{@|Arystanbek}} алты жыл бұрынғы нәрсе екен, тәжірибе аз болғаннан дұрыс біріктірмеген екенмін, интеруики мен санатты қойып шығу керек. Маған сілтей бермей --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 21:21, 2022 ж. қаңтардың 27 (+06)&lt;/s&gt;

== Бұрыс белсенділік ==

&lt;s&gt;[[А.Байтұрсынов жазуы және емле ережелерінің тарихы]] деген мақаланы қандай мақсатпен жойып тастағансың? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 08:58, 2022 ж. қаңтардың 28 (+06)
*Әй, админсымақ, сұраққа неге жауап бермей жүрсің? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 11:15, 2022 ж. ақпанның 11 (+06)&lt;/s&gt;

== Үлгі:Кино→ |Жыл ==

Қайырлы кеш Kasymov! Сізге жүгінбегелі біраз уақыт болыпты, 2020 жылдағыдай сіздің талқылауыңызға жиі жазған кездерді сағынып кетіппін, шынында!:)

Іске келер болсақ, [[:Үлгі:Кино]] үлгісіндегі Жыл бөлімінде автоматты сілтемені дұрыстау керек сияқты, өйткені қандай да бір фильмнің шыққан жылын мысалы 2007 деп жазғанда тек сол жазған 2007 ге ғана сілтейді, ал «2007» дегеніміз «2007 жыл» деген мақалаға айдау беті болып табылады, сондықтан мақаланың үлгісінде жасыл сілтеме пайда болады. Сол жасыл сілтеме пайда болмайтындай, автоматты түрде «???? жыл» дегенге сілтейтіндей жөндесеңіз.--[[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 18:10, 2022 ж. ақпанның 5 (+06)

:@[[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] [[Арнайы:Diff/2982636|осылай жазса]] жетпей ме? Осылай дұрыс сияқты. &lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 22:06, 2022 ж. ақпанның 5 (+06)
::{{@|Nurtenge}} жасалды, тек санмен көрсету керек: '''2009''', {{@|Arystanbek}} мырза олай жасаса санат шықпай қалады --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:27, 2022 ж. ақпанның 6 (+06)
:::Рахмет көп-көп! [[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 21:38, 2022 ж. ақпанның 6 (+06)

== Туған күнге байланысты санатты неге алып тастадың(ыз)??? ==

Мысалы, 5 мамырда туғандар деген санатты алып тастапсыз, не үшін? Олар басты бетте бүгін туғандар деген бетте шығып тұрмай ма??? Қандай себеппен алып тастадыңыз. [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 20:44, 2022 ж. ақпанның 5 (+06)
:{{@|Madi Dos}} Нақтырақ қай мақалада алынып тастады? Дәлірек көрсетсеңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:28, 2022 ж. ақпанның 6 (+06)
::[[:Санат:5 мамырда туғандар|Санат:5 мамырда туғандар]] осы санатты кеше  [[Ілияс Жансүгіров]] бетінен аластапсың. [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 11:21, 2022 ж. ақпанның 7 (+06):
:::{{@|Madi Dos}} иә алдым, себебі үлгіні дұрыс толтырса ондай санаттың қажеттілігі шамалы. Егер ''туған/қайтыс болған күні'' параметрін дұрыс толтырса автоматты түрде туған жылы және күні бойынша санаттар пайда болады. Сондай нәрсе туған/қайтыс болған жері және мамандықтары бойынша арналған үлгілер бар. Асықпай дұрыстап қарасаңыз, ''5 мамырда туғандар'' санат ешқайда кеткен жоқ. Түсінген шығарсыз деген ойдамын. Бір данышпан кісі ұқсап шайып кетпейтіңізге үміттемін) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 17:21, 2022 ж. ақпанның 7 (+06)

== Тағы қате үлгі ==
&lt;s&gt;[[Ричард Брэнсон]] дегенді жедел жоюға ұсыныпсың, еш түзетпей. Жою үлгісін қате қойғансың, аударманың сапасына байланысты арнайы үлгілер бар. Ондай есуастықты қою керек, Kasymov. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 13:19, 2022 ж. ақпанның 6 (+06)

:мына мақаланың аудармасы шынында да мағынасыз болып кеткен екен, бұлай өтірік санын көбейткенше, аз да болса саз аударып мағыналы қылып салу керек еді. Менің ойым. [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 11:24, 2022 ж. ақпанның 7 (+06)
:мынаны түзетпей ақ жаңасын бастай салған дұрыс сияқты қайтадан. [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 11:26, 2022 ж. ақпанның 7 (+06)

* Kasymov, сен қате қойған үлгіні Nurkhan деген саналы қатысушы алып тастаған. Содан үйреніп жүр... --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 18:11, 2022 ж. мамырдың 5 (+06)&lt;/s&gt;

== Дереккөздерді жою вандализмге жатады ==
&lt;s&gt;[https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D2%9A%D1%8B%D0%BC%D1%8B%D0%B7&amp;type=revision&amp;diff=2949388&amp;oldid=2946292 Мына өңдемемен] сен [[Қымыз]] мақаласындағы дереккөзді жойып тастағансың. Бұл қатеңді мен өшірдім. Администратордан вандализмді ешкім күтпейді, бірақ сен шын администратор емес екенін түсінемін. Ескерту ретінде қалсын. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 11:29, 2022 ж. ақпанның 14 (+06)
:Сол өте мықты дереккөзді пдф немесе скан нұсқасында ''Қазақ совет энциклопедиясы, 7-том.'' '''Қымыздың шипалық, емдік маңызы зор''' деген сөзін көрсетуіңзді өтінемін, және кітаптың авторы мен жылы қай бетте алынғаны баспасын көрсетуді сұраймын --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 15:53, 2022 ж. ақпанның 14 (+06)
:: Сен осы мықты дереккөзді өміріңде көрмегенсің ба? Онда [[Қазақ Кеңес энциклопедиясы|мына мақаланы]] оқып шық. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 11:39, 2022 ж. ақпанның 16 (+06)&lt;/s&gt;

== Мақаланы жою себебі ==

Сәлеметсіз бе, өзімнің жеке кеңістігіме жарияланған мақалалар неге жойылды? Себебін айтсаңыз [[Қатысушы:Aubakirova Aisana|Aubakirova Aisana]] ([[Қатысушы талқылауы:Aubakirova Aisana|талқылауы]]) 23:20, 2022 ж. ақпанның 20 (+06)
:Саламатсыз, {{@|Aubakirova Aisana}} мақаланы зертханаңызда немесе инкубатор арқылы бастасаңыз дұрыс болар еді. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 10:28, 2022 ж. ақпанның 22 (+06)

== Өңдемені өшіру ==

Қайырлы күн! Неліктен DariaUrinbasarova21nis есімді қолданушының соңғы өңдемелерін шегіндірдіңіз? Соңғы өңдемелері: [[Мұхтар Омарханұлы Әуезов]], [[Криштиану Роналду]], [[Мұхаммед Фетхуллаһ Гүлен]]. --[[Қатысушы:Erboldilyara|Сариев Ербол]] ([[Қатысушы талқылауы:Erboldilyara|талқылауы]]) 23:37, 2022 ж. ақпанның 22 (+06)
:Қайырлы кеш, себебі мақаланы тізім арқылы толтырып жатыр. Әрлеу жағынан әдемі емес көрінеді --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:47, 2022 ж. ақпанның 23 (+06)

== Имам Шамиль ==

Сәлеметсіз бе. [[Шәміл]] мен [[Имам Шамиль]] деген мақалаларды байланыстыру (біріктіру десе де болады?) керек еді. Егер мүмкіндігіңіз болса, біріктіре аласыз ба? Кейбір қатысушылардан ұсыныс келіп жатқан еді. [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 19:28, 2022 ж. ақпанның 27 (+06)
:Жасалынды --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 14:35, 2022 ж. ақпанның 28 (+06)

== Өндемені жою. ==

Сәлеметсізбе Қасымов! Сіз неге менің өндемемді алып тастап жатсыз онда не қателік бар ма не мен бәрін дұрыс істеген едімғо немесе карточка дұрыс қойылмаған ба? [[Қатысушы:J.J.Portman|J.J.Portman]] ([[Қатысушы талқылауы:J.J.Portman|талқылауы]]) 17:58, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)
:қатысушы дегенге жылжытыпсыз, зертхана немес инкубаторға бастасаңыз дұрыс болар еді --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:06, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)

Қатысушы деген бетке жылжытсам өзімнің бетіме жылжыттымғо онда не қателік Нұрлан Қоянбаевты сонда жасап жатырмын ғой қате болғаннан кейін өзім өндеп қайтіп аударып аламғо. [[Қатысушы:J.J.Portman|J.J.Portman]] ([[Қатысушы талқылауы:J.J.Portman|талқылауы]]) 18:20, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)
:{{@|J.J.Portman}} қолданыстан шығып кеткен, әрі қате жоюлыға ұсынылған үлгілерді қойып жатырсыз. Сонымен қатар оның қойған өзінінде де толтырмай жатсыз. Сондықтан кері қайтарылды. Қазуикиде тұлғаларға арналған әртүрлі үлгілер бар --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:25, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)

Жарайды ал мақұл енді оны нестей алам оны тіпті менің зертхана қатысушы черновигінен алып тастасаңыз мен нені өзгерте аламын. [[Қатысушы:J.J.Portman|J.J.Portman]] ([[Қатысушы талқылауы:J.J.Portman|талқылауы]]) 23:29, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)
:Зертхана бетіңізге көшірдім. Үстіңгі сол жақта орналасқан --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:33, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)

Жарайды ниетіңізге рахмет қазір кіріп көрем сосын жақын арада өңдеп сізге тексеруге жіберем жасап біткен соң сіз соны тексеріп талаптарға сай келсе негізгі кеңістікке аударасыз келмесе аяғына дейін жөндеп ережеге сай етіп қайта жасаймын. [[Қатысушы:J.J.Portman|J.J.Portman]] ([[Қатысушы талқылауы:J.J.Portman|талқылауы]]) 23:36, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)

== Жаңа бастама ==

Қайырлы түн, Kasymov! Мүмкін менің идеям сізге орынсыз немесе абсурд болып көрінер, бірақ мен оған назар аударуыңызды сұраймын. Өзіңіз білетіндей, қазақша Уикипедиясындағы мақалалардың сапасы шетелдік бөлімдерден айтарлықтай артта қалып отыр. Көптеген мақалалар қысқа, сапасыз, және әшейін, қалай болса солай жазылған. Мен қазақша бөліміндегі мақаладар сапасын көтеру үшін орыс бөлімінің үлгісі бойынша мақалалар жазу арқылы түзетуге тырысып жатырмын. Алайда, көбірек сапалы мақалаларды жазуға уақыт жетпейді. Сол себепті, [[Уикипедия:Сенімді дереккөздер|Сенімді дереккөздерге]] сүйене отырып, нақты, сапалы мақалалар жаза алатын кем дегенде 5-10 адамнан тұратын топты жинау керек. Менің ойымша, мақала жазуды толығымен реформалау керек: ағылшын тіліндегі үлгіге сәйкес сенімді дереккөздермен сапалы мақалалар жазу. 

Уикипедия — әркім өз өзгерістерін жасай алатын бос орын. Тәуелсіз сауатты қатысушылар белгілі бір «альянсқа» құрылуы болатын еді. Сондықтан Мен сізге осы жобаны құрметті администратор ретінде қарастыруды ұсынамын! Сізден нұсқаулар, кеңестер мен сын беруіңізді сұраймын. Сұрақтарыңыз болса сұрай беріңіз!

Құрметпен, [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 23:33, 2022 ж. наурыздың 12 (+06)
:{{@|Айвентадор}} Рахмет, осыны Салиха, Мықтыбек мырзаларға да жазыңыз. Мен қолымнан келгенше көмектесуге тырысамын. Кеңесім мақаланың мазмұнын сапалы, мағыналы болуын тілеймін. Себебі, көп қатысушы аудару функциясы арқылы орыс немесе ағылшын уикидің дубликатын жасап жатыр, әрі кейбіреулерінің мағыналары қызық шығып жатады. Ьастысы соған назар аударса, менен жетіспейтін үлгілерді жасауға тырысамын) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:27, 2022 ж. наурыздың 13 (+06)

* Кеңесіңізге үлкен рақмет! Мықтыбек мырза мен Салиха ханымға жаздым. Жауап күтудемін. [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 10:51, 2022 ж. наурыздың 13 (+06)

* Қайырлы кеш, Kasymov мырза! Жобаны іске асыру процессі созылып кеткенінен кешірім сұраймын (алдында айтқандай, уақытым өте шектеулі. Бүгінгі күні демалыс басталғаннан соң жазып отырмын). Қазір менде жобамның бағдарламасы және негізгі принциптері жазылған «Уикипедия:Альянс» деген атты мақала дайындамасы бар. Жазуға рұқсат ете аласыз ба? (Мақаламды орынсыз деп өшіріп тастайды деп ойлап отырмын). Қазір администрация мүшелеріне және тәжірибелі қатысушыларға ұсыныс тастаудамын. [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 23:45, 2022 ж. наурыздың 18 (+06)

== Анықтауға көмектесіңіз, мен жаңа қызмын ==

Сәлеметсіз бе, құрметті Kasymov. 
Өкінішке орай, мен мақаланы негізгі бөлімге қалай аударуға болатынын түсінбедім (барлығы оқиды). Мақала орыс википедиясынан аударылған. Олар маңыздылығын растады.Менің зертханадағы мақалам, Intis Telecom деп аталады.[[Қатысушы:Technoperi|Technoperi]] ([[Қатысушы талқылауы:Technoperi|талқылауы]]) 23:43, 2022 ж. наурыздың 23 (+06)Technoperi

== Санат:Ергежейлі ғаламшарлар ==

Қазақша Уикипедияда [[:Санат:Шағын ғаламшарлар]] және [[:Санат:Ергежейлі планеталар]] деген екі санат бар екен. Әдейі істегендей, біріншісінің бірінші сөзі қазақ тіліне келмесе, екіншісінің екінші сөзі қазақ тіліне келмейді :) Яғни, екеуі де «Карликовые планеты» деген сөздің аудармасы, бірақ қазақи-ғылыми тұрғыда Карлик — Ергежейлі болса, Планета — Ғаламшар емес пе? Яғни, «Категория:Карликовые планеты» дегеннің қазақша дұрыс атауы [[:Санат:Ергежейлі ғаламшарлар]]. Тіпті орыс тіліне қарамаймыз дегеннің өзінде ағылшын тілінде де атауы осыны білдіреді. 

Енді, алдыңғы екеуін соңғы дұрыс санатқа қалай біріктірсе болады? Сол үшеуін біріктіріп берсеңіз--[[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 17:23, 2022 ж. наурыздың 24 (+06)
:Екеуін жойғаннан басқа амал жоқ, меніңше --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 21:41, 2022 ж. наурыздың 24 (+06)
::Ең бірінші санатты дұрыс атауға аудардым, яғни бірінші санатты аман алып қалайық, не дегенмен 2008 жылы пайда болды:) Ал екінші санат пен «Шағын ғаламшарлар» деген айдау бетін жойсаңыз--[[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 22:30, 2022 ж. наурыздың 25 (+06)
:::Ок, сұрақты дұрыс түсінбеген сияқтымын ғой) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:29, 2022 ж. наурыздың 26 (+06)

== Ақтөбедегі Мейірімді Бақташының Ғибадатханасы  ==

Саламатсызба! [https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D1%80%D0%B0%D0%BC_%D0%94%D0%BE%D0%B1%D1%80%D0%BE%D0%B3%D0%BE_%D0%9F%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%8B%D1%80%D1%8F_%D0%B2_%D0%90%D0%BA%D1%82%D0%BE%D0%B1%D0%B5 Храм Доброго Пастыря в Актобе] менде осы бетінің қазақ мәтін бар, бірақ маған бетінді жанадан бастау болмайды. Сізден кешірім сұрап, мақала бастауыңызды өтінемін. Бірінші абзац осындай: &quot;Ақтөбедегі Мейірімді Бақташының Ғибадатханасы - Атырау Апостол Әкімшілігіне қарасты Ақтөбе қаласындағы (Ақтөбе облысы) Рим-католик Ғибадатханасы.&quot;--[[Қатысушы:Dmitriymoroz1006|Dmitriymoroz1006]] ([[Қатысушы талқылауы:Dmitriymoroz1006|талқылауы]]) 21:30, 2022 ж. наурыздың 28 (+06)
:Саламатсыз, менен '''неге кешірім сұрап жатырсыз'''? Менің жеке энциклопедиям емес қой. Бастай беріңіз, кейінерек тексерістен өткізіп аламыз) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:36, 2022 ж. наурыздың 28 (+06)

== Сіз әдейі істейсізбе? ==

Менің өңдеген бетімді неге жоққа шығарып, өшіріп тастап жатырсыз? Себебі не ешқандай бұзушылық көріп тұрған жоқпын өзімнен. [[Қатысушы:Taragtybalasy|Taragtybalasy]] ([[Қатысушы талқылауы:Taragtybalasy|талқылауы]]) 08:50, 2022 ж. наурыздың 29 (+06)
:{{@|Taragtybalasy}}, сіз ешқандай дереккөздерсіз руды өзгертіп жатырсыз. Оған күмән туындағандықтан, кері қайтарып жатырмын --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:49, 2022 ж. наурыздың 31 (+06)

== Кавилл, Генри мақаласын ретке келтіріңіз ==

[[Кавилл, Генри]] мақаласын аударып бастапсыз, бірақ аударма аяқталмаған. Осындай секілді басқа да мақалаларыңыз болса дұрыстап ретке келтіруіңізді сұраймын. Бастаған соң аяқтамайсыз ба. Шала пұла , шала жансар мақалалармен қазақ Уикипедиясына ешкім кірмей қашып кетер. Одан да аз да болса, мақалаңызды мән-мағыналы қылып ретке келтіріп қойсаңыз сол дұрыс болады. Рахмет. [[--[[Қатысушы:Nurkhan|Nureke]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurkhan|талқылауы]]) 07:32, 2022 ж. наурыздың 31 (+06)]]
:{{@|Nurkhan}} ''[[Кавилл, Генри]]'' деген мақала бастаған емеспін, мен бастаған мақала '''[[Генри Кавилл]]'''. Иә дұрыс айтасыз, қазуикидің сапасы сын көтермей тұр, өкінішке орай. Мен админ болғандықтан жуықтағы өзгерістерді тексерумен және де елді-мекен, әкімшілік бірлік бойынша үлгілерді қазақша нұсқасымен алмастыру жұмыстарынан қол босамай тұр. Өзімде ой да бар негізі --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:46, 2022 ж. наурыздың 31 (+06)
&lt;s&gt;&lt;s&gt;:: Сонда саған бір мақаланы дұрыстауға бес жыл да жетпейтін болды ма? Сен өзің неткен ұлу-адамсың! --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 21:20, 2022 ж. тамыздың 13 (+06)&lt;/s&gt;&lt;/s&gt;

== Разрешение на публикацию статьи ==

Добрый день! Извините, что пишу на русском, я из России. Хочу создать статью про один из районов Дагестана. Дайте, пожалуйста, разрешение на публикацию. С правилами знаком, уже 10 лет как редактирую в Википедии. С уважением, --[[Қатысушы:Buntarion|Buntarion]] ([[Қатысушы талқылауы:Buntarion|талқылауы]]) 18:29, 2022 ж. сәуірдің 11 (+06)
:{{@|Buntarion}} Добрый вечер, добро пожаловать) Если честно я не знаю как это делается, наверно бюрократы решает этот вопрос. Свяжетесь с {{@|Arystanbek}}, {{@|Нұрлан Рахымжанов}} или {{@|Batyrbek.kz}} --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:21, 2022 ж. сәуірдің 13 (+06)
::Хорошо. Благодарю Вас! --[[Қатысушы:Buntarion|Buntarion]] ([[Қатысушы талқылауы:Buntarion|талқылауы]]) 23:52, 2022 ж. сәуірдің 13 (+06)

== Қорытынды шығару ==

&lt;s&gt;[[Уикипедия:Жақсы мақалаға үміткерлер/Қымыз]] бетіне қорытынды шығару керек. Негізі, бұл админнің жұмысы. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 20:44, 2022 ж. сәуірдің 23 (+06)
:Арыстанбек, Нұрлан мырзаларға айтып көріңізші. Осыға дейін қорытынды жасап көрмедім, әрі ол жерде 50/50 болып тұрған сияқты --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:56, 2022 ж. сәуірдің 23 (+06)
::Қап, админ емес екеніңді білдім ғой. Санау қабілетің де бүртүрлі екен: 7 дауыс қолдады, 1 дауыс қарсы болды — бұл 50/50 емес қой. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 22:59, 2022 ж. сәуірдің 23 (+06)
:::1 қарсы дауыс, 3 қалыс олардың айтылғаны түзетілді ме екен? Және бір қызығы қолдаған дауыстардың арасында да комментариялар жазған екен. Шешімді бюрократтарға тапсырдым. Меніңше кішкене болсын дереккөздер көбейтіліп, қазіргі уақыттағы жағдайын жазып кетсе жақсы болар еді. Сондықтан мен қалыс қойып отырмын. Ренжімеңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:20, 2022 ж. сәуірдің 23 (+06)&lt;/s&gt;

== [[Уикипедия: Арбитражды комитет|Арбитражды комитет]] ==

Сәлеметсіз бе? Қазіргі уақытта [[Уикипедия: Арбитражды комитет|Арбитражды комитет]] жұмыс істеуде ме?

Ренжімеңіз, бірақ Сіз және [[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|сіздің оппоненттіңіздің]] араларыңызда жарты жылға созылған ұрыстарыңыз шеттен бір түрлі көрінеді. Мен, әрине, сіздердің жеке қарым-қатынастарыңызға араласқым келмейді, бірақ кішкентай балалар сияқты ұрыса бергенше, Арбитражда шешерсіз? Бір жағынан, басқа қатысушыларға өздерінің мәселелерін шешуге көмектесер.

Қазіргі уақытта комитеттің бетін өңдеп жатырмын, өтініш, ресімдеуге көмектесесіз бе? (Өтінімдер (заявки) мен шешімдер, арбитражға қабылданбаған өтінімдер мұрағаты және т.б.).

Құрметпен, [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 09:35, 2022 ж. мамырдың 2 (+06)
:Саламатсыз, {{@|Айвентадор}}. Иә өкінішке орай сондай түсініксіз жағдай туындап жатыр. Себебі белсенді қатысушылар аз (болғанын өзінде тек өз жұмыстарынан ары аспайды), ережелердің толық немес шала жазылуы, содан анархия туындап жатыр. Жалпы уикипедияғы қатысты ережелер мен жобаларға аса қызығушылық жоқ еді) Ұсыныстар мен ережелер дайын болып жатса, өз тарапынан пікір мен дауыс беруге дайынмын. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:27, 2022 ж. мамырдың 2 (+06)

== Админге тән емес салақтық ==

&lt;s&gt;[[Қатысушы талқылауы:Абай Кенжетай|Мына бетте]] сен ''«Мақалаларға мән-мағынасыз сөздерді қосуыңызды сұраймын»'' деп жазыпсың, бұл қатеңді тек бір жарым айдан кейін түзеп алдың. Ал сол ''мән-мағынасыз сөздердің'' қосылған-қосылмағанын тексердің ба? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 14:41, 2022 ж. мамырдың 4 (+06)
:{{@|Ерден Карсыбеков}} Мені тінтіп жүргенше, өзің де қазуикидің дамуына үлес қоспайсың ба? Қырағы екенсің, сол соңғы өзгерістерді қадағалап жөндеп отырсаң, үлкен көмек болар еді. Мен нақты айта аламын: жуықтағы өзгерістерді менен басқа ешкім өкінішке орай тексерістен өткізбей отыр, қаншама боқ-ауыз сөздер жазылып, интернеттен дайын нәрсені мақаланың ортасына тыға салып, тағы сол сияқты көптеген өңдемелер болып жатыр. Соның бәрін тексерістен өткізу 2-3 адамға үлкен салмақ түседі. Содан '''сұраймын''' деген қателік кетіп жатыр. Аталған қатысушы: ''болған екен'' орнына ''болған'' немесе керісінше өңдемелер жасап жатыр. Ондай мазмұнды толықтырмайтын өңдемелер қаншалықты қажетті? 7-8 өңдеме болса болар еді, жүйелі түрде болып тұр. Орыс уикиден келдіңіз ғой, жалғыз админдер емес сіз сияқты қырағы, жауап қайтара алатын тәжірибелі қатысушылар да автопатруль жасай алады. Жалғыз админдерге бүкіл сынды лақтыра бермей.

'''Бір айдан кейін''' де өзің де жоғарғы жаққа түсініксіз жауып жазыпсың ғой. Сосын неге сенде жаңа жазылған мақалалар да бір ғана санаттан болып жатыр, мысалға ''алфавит бойынша әндер''. Автор өзі бастаған мақаласын мейлінше мазмұны толығырақ және санаттар қоюға тырысу керек. Сосын талқылау бетімді қайта-қайта кері қайтарып, басқаларға шағымданып еді, қатарынан екі тақырыпты алып тастапсың) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 20:57, 2022 ж. мамырдың 5 (+06)
* Көмек сұрасаң, дұрыстап сұра, есуастанбай. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 22:06, 2022 ж. мамырдың 5 (+06)
: {{@|Arystanbek}}, бұл қатысушы бір емес бірнеше рет балағат сөздер жазып, компьютердың артынан клавиатура қаһарманы болып отыр. Бір шара қолданбаса болмайды. Мен уақытымды бөліп қазуикиге жұмыс жасап жатсам, артымнан тінтіп болмашы нәрселерге мазаны алып жатыр. Енді келіп мен көмек сұрап жатыр деп, мәселені басқа жағынан айналдырып шықты. О, Алла танымайтын біреудің соншама қадалғаны өте қызық екен. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:56, 2022 ж. мамырдың 5 (+06)&lt;/s&gt;

== Үлгі:Шатастырмау ==

Қайырлы күн! «Үлгі:Шатастырмау» (орыс тілінде: «''Шаблон:Не путать''») санатын жасай аласыз ба? [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 08:50, 2022 ж. мамырдың 7 (+06)
:Уақыт тапсам, тырысып көрейін --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:05, 2022 ж. мамырдың 10 (+06)

== Беттерді жою туралы ==

* Қатысушы:Тұран Нұрәліұлы
* &lt;s&gt;Қатысушы:Тұран Нұрәліұлы/зертхана
&lt;/s&gt;* Қатысушы талқылауы:Тұран Нұрәліұлы
- Осы беттерді жойып беруіңізді сұраймын. Себебі, бұлар менің қатысушы атымды өзгетркен кезде қалып қалған беттер болатын. Көп уақытыңызды алмайды деп ойлаймын. Сіз админдердің бірі болғандықтан сізге жүгініп отырмын. Алдын-ала рахмет! [[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 01:05, 2022 ж. мамырдың 13 (+06)
:Тек екіншісін ғана жоя алдым, қалғандары басқалардың талқылау беттеріне сілтеп тұр. Жалпы қала берсін. Қатысушы атын өзгерткенде ондай нәрсе болып тұрады --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 16:19, 2022 ж. мамырдың 13 (+06)

== Goodbye ==

Hi Kasymov, I'm going to block globally because I made the bad translations.--[[Қатысушы:Martorellpedro|Martorellpedro]] ([[Қатысушы талқылауы:Martorellpedro|талқылауы]]) 00:48, 2022 ж. мамырдың 16 (+06)

== Сенің ауытқуыңды басқа қатысушылар да байқапты ==
&lt;s&gt;[[Талқылау:Cоңғы кесу (фильм, 2022)|Мұнда]] сенің басқа қатысушылардың еңбегіне жармасатыныңды бекерден бекер сынап тұрған жоқ. Бұдан дұрыс түйін шығаруың керексің, бұрыс белсенділікті қою керек. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 23:48, 2022 ж. мамырдың 22 (+06)
:Сен де жағаласпашы, жауап жаздым (қандай қате кеткенін оқи алатын шығарсың) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:50, 2022 ж. мамырдың 22 (+06)
::Балақай, өтірік соқпасаш, сен кіріскенге дейін ол жерде еш қате болған жоқ. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 08:21, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
::: @[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] қателеспейтін адам болмайды, мен де тәжірибелі қатысушы болсам да қателесемін. Кішкентай қате үшін жерден алып жерге салудың қажеті жоқ. Менен де мыңдаған қате табылады, мені неге осылай жерден алып жерге салмайсыз? --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 10:03, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:::: Мәселе қателердің тым көп болуында және оларды мойындамауда. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 14:48, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
::: @[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] сенен бір қате: &lt;s&gt;шығаруың керексің&lt;/s&gt; деген сөз қайдан шыққан? Дұрысы &lt;code&gt;шығаруың керек&lt;/code&gt; --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 10:11, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:::: Бұл қате емес, екінші нұсқаны да пайдалануға болады. Мысалы, [https://taraztv.kz/kz/news/society/zhurekke-ota-zhasaudan-sheberlik-synyby-otti мына сілтемедегі] жетінші абзацта сондай сөз тіркесі кездеседі. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 14:48, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
Қате, бұны БАҚ қате қалыптасытырып жіберді, әдеби тілде бұл өрескел қателік. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 16:51, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:Уикипедия әдеби сайт болмаған соң, мұнда басқа стильдердің сөз байлығын қажетінше пайдалануға болады. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 17:26, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
::'''Мәселе қателердің тым көп болуында:''' соны алғашқысынан бастап соңғы нәрсеге шейін тізбектеп көрсетуіңді '''міндеттеймін'''. Өзіне қатысы жоқ мәселеге кірісіп, бәле іздеген біреу екенсің. Әлі күнге дейін таң қаламын, танымайтын біреуге қастасып, балағаттап, дөрекі сөйлеп, ашуын менен алып жүргеніне. Сол жерде сенің атын немесе саған қатысты нәрсе айтылды ма? Соған да жауап берші? --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:25, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
::: @[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] әдепсіздерге арналған сайт бар шығар? Ал біз әдеби, ғылыми стилде жазамыз, бұл өз қолымызда. Әдепсіздер Уикипедияға әдепсіз жазды екен деп бізде әдепсіз жазбайтын шығармыз? --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 20:04, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:::: Әдепсіздікті не үшін айттыңыз? Менің қандай да бір сөзіме ренжігенсіз ба? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 23:55, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)

Осы оқиғаға араласып жатқаным үшін кешірім сұраймын, алайда өзімнің пікірімді айтып кетуді орынды көремін. Мен үшін, зайырлы '''энциклопедиялық''' сайтта «үлкен» кісілер бір-бірімен кішкентай балалар сияқты ұрысып жатқаны бір түрлі көрінеді. Ашуға салмай және дұрыс емес түсініп қалмаңыз, @[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден мырза]], сіз мен үшін — осы бөлімдегі ең алғашқы қол ұшын берген адамсыз, және мен сізге үлкен ризамын. Алайда, сіздің іс-қылығыңыз (нақтырақ айтқанда — бейтаныс адаммен [[Уикипедия:Сыпайылық|дөрекі түрде сөйлеу]], және ізінен қалмай қудалау) үшін сізге административті істі ашу — өте жеңіл. Сол себепті, бұның алдын-алу үшін, мәселені үлкен адамдар сияқты өзара шешімге келіп, немесе, [[Уикипедия:Арбитражды комитет|Арбитражды]] жаңа сайлап, сол жақта мәселені шешу керек деген ойдамын. [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 00:28, 2022 ж. мамырдың 24 (+06)
: Бұл талқылауға пікір қосқаныңыз орынды емес. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 11:38, 2022 ж. мамырдың 24 (+06)
::@[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]], орынды болсын, болмасын, дөрекілікті еш жерде (әсіресе әлеуметтік желілерде) құптамайды. Егер бір нәрсемен келіспесеңіз, немесе өзіңіздің пікіріңізді жеткізгіңіз келсе, агрессиясыз, [[Уикипедия: Сыпайылық|сыпайы түрде]] жеткізіңіз. Бұл этикеттің қарапайым ережелері: ''басқалардың өзіңе қандай қарым – қатынаста болсын десең, басқаларға да сондай қарым – қатынаста бол''. [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 17:49, 2022 ж. мамырдың 24 (+06)
::: Бірінші қатеңіз міні: бұл жер — әлеуметтік желі емес. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 17:30, 2022 ж. маусымның 28 (+06)&lt;/s&gt;

== Қате үлгі ==
Мен [[Жәнібек Әлімханұлы]] мақаласында статистиканы өзгертіп едім. Үлгі:Инфобокс деп қызыл болып шығып тұр. Сосын Үлгі:Боксшы қарасам сіз жаңа ғана өзгертіпсіз. Айтайын дегенім неге олай болып тұр, сондықтан мен өзгерткеңізді жоққа шығардым, сонда да қате. Үлгіні қалпына келтріңізші, өтініш -- [[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 01:35, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:{{@|TuranNur}} Мен '''Инфобокс''' үлгісін жойып тастадым. Жоғарыда ''ұрыс іздеп жүрген немесе Альфи мырзалар'' өздері мықты қырағы білімдерімен соны ағылшын немесе орыс уикиден аударып, жасап шықсың. Соларға айтсаңыз болады --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:27, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
::Инфобокс үлгісін не үшін жойып тастадыңыз, соны түсінбедім? [[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 23:13, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:::Жоғарыда себебін жазып көрсеттім, менің жасаған нәрселерім ылғи да қате әрі қазуикиге пайдасы жоқ екен. (бұдан басқа көптеген үлгілер бар, оларды жою жоспары тұр) Аталған кісілер өздері жасап шығарсың, ''инфобокс-2'' немесе ''карточка'' деп --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:23, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)

== Үлгі:Боксшы ==

Боксшы үлгісінде boxrec_id сілтемесін дұрыстайын деп едім, бетті қорғап тастапсыз. BoxRec сайтына кіргенде профилі көрініп тұру керек қой. [[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 00:43, 2022 ж. мамырдың 25 (+06)
:{{@|TuranNur}} қорғағам себебім, әркім өзгерістер жасай бермеу үшін. Көбісі үлгіні түсінбейді. ''boxrec_id сілтемесін'' үлгіден емес, мақалада қосу керек (жасап қойдым) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:29, 2022 ж. мамырдың 26 (+06)
::'''Мысалы''': [[Жәнібек Әлімханұлы]] мақаласындағы ''Қызметтік тізімі (boxrec)'' деп тұрған көк сілтемені бассаңыз BoxRec профилі шықпай тұр, соны көрсеңіз. [[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 01:35, 2022 ж. мамырдың 27 (+06)
:::{{@|TuranNur}} түзетілді --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:17, 2022 ж. мамырдың 28 (+06)

== [[Украин тілі]] ==

«[[Украин тілі]]» мақаласын [https://ru.m.wikipedia.org/wiki/%D0%A3%D0%BA%D1%80%D0%B0%D0%B8%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D1%8F%D0%B7%D1%8B%D0%BA орыс тіліндегі нұсқаға] сәйкес бірге қайта жазуды ұсынамын! [[Сурет:Smile-big.svg|30px]] [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 11:29, 2022 ж. мамырдың 28 (+06)
:Рахмет, ұсынысыңызға. Бірақ мен қазір қазуикиде бар үлгілерді тексерістен өткізіп, инфобокс үлгісін алмастыру жұмыстары мен айналысып жатырмын. Сондықтан көмектесе алмаймын( --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:27, 2022 ж. мамырдың 28 (+06)

== Севилья ==

== Севилья ==

Мен [[Севилья]] мақаласын [[Севилья (футбол клубы)]] деп ауыстыруды ұсынамын. Ал, [[Севилья]] мақаласы Севилья мақаласына сілтену керек деп ойлаймын. Ойыңызды [[Талқылау:Севилья]] бетіне білдірсеңіз.--[[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 14:01, 2022 ж. мамырдың 31 (+06)
:{{@|TuranNur}}, Мықтыбек мырзаға айтасыз ғой деймін. ''Севилья'' сөзіне көптеген мақалалар сілтеніп тұр. Оның бәрін түзетіп шығу керек--[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:06, 2022 ж. мамырдың 31 (+06)

== Сәлеметсізбе ==

[[Kazman322]] деген қатысушыға бан беруіңізді сұраймын. Руларды өңдеуін, беттерді бүлдіруді қоймайды. Вандализм жасап жатыр. [[Қатысушы:Granttka tus Diyas|Granttka tus Diyas]] ([[Қатысушы талқылауы:Granttka tus Diyas|талқылауы]]) 14:52, 2022 ж. маусымның 6 (+06)

* [https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D2%9A%D0%B0%D1%82%D1%8B%D1%81%D1%83%D1%88%D1%8B_%D1%82%D0%B0%D0%BB%D2%9B%D1%8B%D0%BB%D0%B0%D1%83%D1%8B:Kazman322&amp;oldid=3039671 1] [[Қатысушы:Kazman322|Kazman322]] ([[Қатысушы талқылауы:Kazman322|талқылауы]]) 14:56, 2022 ж. маусымның 6 (+06)

:Мына боқтығыңызға қарағанда сізді бұғаттау керек сияқты ғой &lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 21:46, 2022 ж. маусымның 6 (+06)

== Сүзгі ==

Бүгін [[Үлгі:АҚШ саясаты]] жасадым, алғашында үлгі түгел дайын болып, оны бір ғана өңдемемен жарыққа шығаруға болатын еді. Бірақ сүзгі оны жібермей, қай жерден кеткенін іздеу үшін бөліп-бөліп 8 өңдемемен жүктеуге тура келді. Сондағысы жібермей тұрғаны мына мақаланың [https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%BB%D0%B8%D0%BD%D0%BA%D0%B5%D0%BD,_%D0%AD%D0%BD%D1%82%D0%BE%D0%BD%D0%B8] атауы екен🤦‍♂️ Тіпті қазірдің өзінде сілтеме ретінде жазғанның өзін өткізбей тұр. Осы мақаланың атауы үлгідегі &quot;Сытқы саясат&quot;→&quot;Мемлекеттік хатшы:&quot; деген жерге қойып беріңізші! [[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 15:30, 2022 ж. маусымның 9 (+06)
:{{@|Nurtenge}} сол сүзгіні қателеспесем Арыстанбек мырза қойды, сол кісіге өтініп көріңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:11, 2022 ж. маусымның 11 (+06)
::Болды, қойылды, рахмет) Тағы бір рет тексерейінші деп қойып көрсем қойылды. Сүзгі қуып тұрған ғой шамасы))--[[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 13:49, 2022 ж. маусымның 11 (+06)

== Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022 ==

{{WAM
|header = [[meta:m:Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022|Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022]] &lt;div style=&quot;margin-right:1em; float:right;&quot;&gt;[[Сурет:Wikidata 2022 Istanbul social media campaign 02.jpg|right|thumb|300px|Wikidata 2022 Istanbul|link=meta:Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022]]&lt;/div&gt;
|subheader = Конференция 2022 жылдың 21-23 қазаны аралығында Түркияның [[Ыстанбұл]] қаласында өтеді.
&lt;div  style=&quot;text-valign:center; margin-left:200px; margin-right:50px; margin-top:10px; position:absolute;&quot;&gt;
|body = Құрметті достар,

Ыстамбұл Уикидерек конференциясына стипендия алуға өтінімдер ашық екенін хабарлауға қуаныштымын. Егер сіз түркі қауымдастығының өкілі болсаңыз және түркі тілдеріндегі Уикимедиа жобаларына белсенді қатысатын болсаңыз, онда сіз стипендияға өтініш бере аласыз. Өтініштер 2022 жылдың 30 маусымы, UTC 23:59 дейін қабылданады.

Үміткерлер толық стипендияға өтініш бере алады. Толық стипендия Түркі қолданушылары тобының Уикимедиа қауымдастығы (Wikimedians of Turkic Languages User Group) ұйымдастыратын конференция кезінде жеке тұлғаның екіжақты саяхат, ортақ тұрғын үй және тамақтану құнын қамтиды.

* Түркі тіліндегі уикимедиашыларға арналған Wikidata Training туралы қосымша ақпарат алу үшін мына сайтқа кіріңіз: https://w.wiki/53dX
* Стипендия, тіркеу және өтініш формасы туралы көбірек білу үшін мына сайтқа кіріңіз: https://w.wiki/5FFv

Бұған қоса, Түркі қолданушылары тобының Уикимедиа қауымдастығы жобалары мен оқиғалары туралы ақпарат пен жаңалықтар алу үшін біздің пошталық тізімге (https://w.wiki/5FFw) жазылуға шақырамыз.

Барлық жақсылықты тілеймін [[User:Mehman97|&lt;span style=&quot;color:#ff0500&quot;&gt;'''''Mehman'''''&lt;/span&gt;]] [[User Talk:Mehman97|&lt;span style=&quot;color:#0500ff&quot;&gt;'''''97'''''&lt;/span&gt;]] 03:48, 2022 ж. маусымның 11 (+06)


|footer = Бұл хабарлама [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|бот]] арқылы жіберілген • [[Уикипедия:Хабарлама тарату/Жеткізіп беру тізімі|Жазылу немесе жазылудан бас тарту]]
}}
&lt;!-- https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A5%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83/%D0%96%D0%B5%D1%82%D0%BA%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BF_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%83_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96&amp;oldid=3014707 тізімін пайдаланып User:Arystanbek@kkwiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Сауатсыз ==

&lt;s&gt;Терминология — бұл терминдердің жиынтығы. [[Мизансцена|Мына мақалада]] сен ''терминология'' орнына ''терминологиялар'' дегенді қолданыпсың. Қатеңді түзеп шық. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 22:29, 2022 ж. маусымның 11 (+06)
:Түзетілді, сондағы қазуикиге анда-сонда кіріп менің өңдемелерімді андып отыру ма? 3 облыс пайда болды, соған қатысты мақалаларды ретке келтіруге көмек ұшын берсеңіз, одан да пайдалы жұмыс болар еді. Әттең орыс уики маңыздырақ((( --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 02:59, 2022 ж. маусымның 12 (+06)
:: Сен қате жасамай жүре алмайды екенсің. Өзің '''0''' мақала жазып, қалай ғана ақыл бермекші болып жүрсің?! --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 13:49, 2022 ж. маусымның 12 (+06)
* Сен «анда-санда» дегенді де дұрыс жаза алмағаның тіпті масқара ғой админ үшін. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 13:52, 2022 ж. маусымның 12 (+06)

:Бұл жер талқылау беті, яғни еркін түрде жазуға болады. Менің жерімде ағаларға ''тәте'' деп атайды, анда-санда немесе анда-сонда деп айтады, енді уикипедияны тастап менің қалай сөйлетініме тиісе бастадың ба? Сосын 0 мақала жазатын кісі қазуикиде өңдеу жағынан 2 орында, көрші елдің уикиін дамыта бергенше осында кезінде келгенде мүмкін сенде алғашқылардың қатары болар ма едің. 12 жылда қазуикиге 4000-ға жуық өңдеу жасау аз енді.
* Талқылау бетімді өз бетінше өзгертуді доғарыңыз, бітікшілерге хабарлама тастап, талқылау бетімді өзге қатысушының өзгерткені үшін бұғаттауға ұсынатын боламын. Соңғы ескертуім --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:39, 2022 ж. маусымның 13 (+06)
* Ештеңені де түсіндірмей-ақ қойшы, сауатсыз екеніңді баяғыдан білемін. Одан да өзің жойған [[А.Байтұрсынов жазуы және емле ережелерінің тарихы|осы мақаланы]] қалпына келтірші және оқып шықшы, мүмкін қателерің де азаятын шығар. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 06:42, 2022 ж. маусымның 13 (+06)&lt;/s&gt;

== Қате қойған үлгіңді жойдым ==

&lt;s&gt;Пайдалы мақалаларды жоюға тырысып, Қазақ Уикипедиясына қиянат жасаудан тайынбағаның жаман болды. [[Қайта жаңғырту]] деген мақаланы жоймақшы болдың, бірақ сенің жою үлгісін қайта мен жойдым. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 12:06, 2022 ж. маусымның 13 (+06)
	
* Сен неге басқа адамдардың пікірлерін жойып жүрсің? Вандализмге ұрынған нағыз сорлы болдың ғой. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 20:56, 2022 ж. маусымның 13 (+06)

**Тағы да жасаған нәрсемді кері қайтарсаң, мен дауысқа салмай бұғаттай саламын --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:40, 2022 ж. маусымның 13 (+06)

* Ие, &quot;ақымаққа айтқан сөз далаға атқан оқпен тең&quot; деген осы екен. Саған сөзім жоқ. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 11:23, 2022 ж. маусымның 29 (+06)
::{{@|Ерден Карсыбеков}} деген мырзаның іші пысып, не естерін білмей жүр екен? {{@|Білгіш Шежіреші}} мырза, {{@|Салиха}} ханым бәлкім осы кісі ''Көкпекті және Самар ауданындағы ауылдарды'' қалай бөлгенін білетін шығар. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 17:19, 2022 ж. маусымның 29 (+06)
:::Сенің қателерің бітпейді екен. Осы &quot;естер&quot; деген сөзді қайдан алып жүрсің?! --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 18:42, 2022 ж. маусымның 29 (+06)
::::@[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] Неге админмен сіз деп сөйлеспейсіз, ұят емес пе? Қателеспейтін адам жоқ, бәріміз де қателесеміз. Әрі бұл жай ғана талқылау ғой. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 21:54, 2022 ж. маусымның 29 (+06)

Біледі деп ойламаймын. Есесіне [[Қатысушы:Салиха|Салиха]] ханым Көкпекті ауданы әкімдігіне шейін хабарласып, ауылдарды қалай бөлгенін біліп алыпты👍 [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 18:12, 2022 ж. маусымның 29 (+06)&lt;/s&gt;

== Жаңа облыстар туралы ==

Қайырлы күн! Сізге екі облысты өңдеуде (Ұлытау, Жетісу) көмек керек болса айтыңыз, көмектесеміз, нақтылап берсеңіз болды. [[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] де көмектесуге сұранып отыр. [[Абай облысы]]нан [[Көкпекті ауданы]] елді мекендері ғана қалды, ертең бітіремін. [[Қатысушы талқылауы:Салиха]] Салиха 15:19, 2022 ж. маусымның 21 (+06)
:{{@|Салиха}} мен сіздерге көмектесіп жатқанмын) Меніңше екі облысты да бастай беріңіз, үш жақтан жабылып тез аяқтап жібереміз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:10, 2022 ж. маусымның 21 (+06)
::Жақсы онда, [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]]мен бөліп алармыз. [[Көкпекті ауданы]]н өңдеуде қиындық туындап тұр, ауылдар аудандар арасында (Самар ауданымен) қалай бөлінгені белгісіз, еш жерден таба алмадым. Сізге белгілі ақпарат бар ма? [[Қатысушы талқылауы:Салиха]]--Салиха 11:34, 2022 ж. маусымның 22 (+06)
:::Кеш жарық, [[Қатысушы:Салиха|Салиха]]! Аққаладан басқа ауылдық округтердің қай ауданға жататынын таптым.
:::* [[Көкпекті ауданы]]: Биғаш, Көкжайық, '''Көкпекті''', Қ. Аухадиев, Тассай, Теректі, Үлгілі Малшы, Үлкен Бөкен, Шұғылбай. 
:::* [[Самар ауданы]]: Бастаушы, Құлынжон, Мариногор, Миролюбов, Палатцы, '''Самар''', Сарыбел. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 22:01, 2022 ж. маусымның 23 (+06)
::Рахмет: Көкпекті ауданы әкімшілігіне хабарласып, анықтап алғанмын. [[Қатысушы:Салиха|Салиха]]--Салиха 15:39, 2022 ж. маусымның 26 (+06)

Сонда да бір қателіктер кеткен сияқты. Себебі Самарда 8, Көкпектіде 9 а/о болуы керек еді. Тіпті Көкпектінің 1 а/о Самар ауданының ішінде тұр. Түсініксіздеу [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 02:19, 2022 ж. маусымның 29 (+06)

== Кент пе, облыс па ==

Мырза, [[Қызылжар (Жаңаарқа ауданы)]] бетін [[Қызылжар (Ұлытау облысы)]] деп пе, әлде [[Қызылжар (кент)]] деп өзгерте ме? Себебі Қызылжар деген кент Қазақстанда жалғыз екен. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 02:18, 2022 ж. маусымның 24 (+06)
:{{@|Білгіш Шежіреші}}  ''Қызылжар (Ұлытау облысы)'' деген дұрыс, осыға дейін қаншама кенттерді облыс немесе аудандарын көрсетіп атадық --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:50, 2022 ж. маусымның 26 (+06)

Жарайды, рахмет [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 00:48, 2022 ж. маусымның 27 (+06)

Тағы да сұрарым, жаңадан жасаған &quot;Қазақстан кенттері&quot; санатын кенттердің мақалаларына қосу үшін &quot;... облысы кенттері&quot; деген подкатегория жасау керек пе? Немесе кенттерге &quot;Қазақстан кенттері&quot; санатын тікелей қоса берейін бе? [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 01:04, 2022 ж. маусымның 27 (+06)
:Нақты жауап бере алмадым, Нұрлан немесе Батырбек мырзадан сұрап көріңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:06, 2022 ж. маусымның 27 (+06)

Сәлеметсіз бе, мына айдағыш бетті [[Балықшы ауылдық округі (Атырау)]] жойып жібере аласыз ба [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 19:40, 2022 ж. шілденің 10 (+06)

:Кеш жарық, мырза. Айтайын дегенім, көне қалашықтардың координаттарын мақалаға қосып шығайын деп едім. Сондай бір мақалаға [[Ақтөбе-Лаэти қалашығы]] қалашықтың координаттарын [[Үлгі:Coord]] үлгісімен жаздым. Барлығына осымен қоса берсем қате болып есептелмей ме екен? (&lt;s&gt;Ертең өшіріп тастап жүрсе&lt;/s&gt;) [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 01:09, 2022 ж. тамыздың 12 (+06)
:: Координаттарды [[Үлгі:Көне қалашық‎|мына үлгінің]] ішінде қолдануға болады. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 17:19, 2022 ж. тамыздың 12 (+06)
:::{{@|Білгіш Шежіреші}} мұнда назар аударыңыз, бөлек жазғаннан көрі үлгінің ішінде болғаны әдемі көрінеді --[[Қатысушы:Kasymov|Kasymov]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:13, 2022 ж. тамыздың 14 (+06)

Бәрекелді, Ерден мырза. Жарайды, рахмет. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 01:31, 2022 ж. тамыздың 14 (+06)

== Жаңа облыстар картасы ==

Қайырлы күн! Үлгілер үшін (мысалы,тау) жаңа облыстардың картасын жасап берсеңіз жақсы болар еді. Үлгілер картамен көркем әрі әсерлі шығады. [[Қатысушы талқылауы:Салиха]] Салиха 17:19, 2022 ж. маусымның 30 (+06)
:Саламатсыз, {{@|Салиха}}. Иә ол туралы ойлап жүр едім. Бірақ та ондай әрлеу жағын білмедім, Арыстанбек мырза айтып көріңіз, ол кісі жаңа Қазақстанның әкімішілік картасын ортаққорға жүктеу алатын қатысушыны тауып қалар. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 13:25, 2022 ж. шілденің 2 (+06)

== Конкурс мақаласы ==

Kasymov мырза, неге логотивті өшіре бересіз, конкурсқа ұсынылған мақалалар осы логотивпен жазылып жатыр, білмесеңіз басқа уикипедиялардағы ұсынылып жатырған мақалаларды қараңыз. [[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 23:36, 2022 ж. шілденің 4 (+06)
:{{@|Мағыпар}} Меніңше мақалаға емес, сол конкурс жобасына немесе өзіңіздің жеке бетіңізге тізімдеп көрсеткен дұрыс болар. Кейін конкурс аяқталғанда жаңағы үлгілеріңізді кім алады? Уайымдамаңыз, мен немесе басқа да қатысушылар кішігірім өңдеу жасап кетсе де, авторы ылғи да сіз боласыз. Егер сол жағын ойлап жатсаңыз. Ең дұрысы жоба бетіне көрсеткен дұрыс-ау) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:43, 2022 ж. шілденің 4 (+06)

== Тәулік суреті ==

Армысыз, ''Kasymov''. Қазір уақытыңыз болса, басты беттегі ''тәулік суретін'' жөндеп қойсаңыз дұрыс болар еді. Рақмет! [[Қатысушы:Ұлы Тұран|Ұлы Тұран]] ([[Қатысушы талқылауы:Ұлы Тұран|талқылауы]]) 00:35, 2022 ж. шілденің 7 (+06)
:Ертең жасауға тырысамын --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:43, 2022 ж. шілденің 7 (+06)

== Хауа ==

«[[Хауа Ана]]» және «[[Хауа ана]]» деген мақалаларды біріктіріп, атын жәй ғана «Хауа» дегенге ауыстыруды жөн көремін. Өтініш, біріктіре аласыз ба? [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 14:38, 2022 ж. шілденің 11 (+06)

== Дұрыс тұрған санатты неге алып тастадың? ==
[[Фрэнсис Бэкон]] мақаласын шұқылап, ондағы [[:Санат:Англия философтары]] деген сілтемені жойғанда, мақсатың не еді? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 22:18, 2022 ж. шілденің 16 (+06)

== Мән-мағынасыз үлес қосқанды қоймадың-ә ==
&lt;s&gt;[[Алан Менкен|Мына мақалаға]] жағаласып, шағын өңдеме жасапсың. Бірақ сол өңдеменің өзі мағынасыз болып шықты. Kasymov, есуастықтан арылу керек. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 16:06, 2022 ж. шілденің 25 (+06)
:{{@|Ерден Карсыбеков}}, Ол үлгіні МЕН жасадым, есуас болмасан {{tl|музыкант}} үлгісіне кіріп &lt;code&gt;Фон&lt;/code&gt; параметрін қалай толтыру керектігі көрсетілген. Көзі ашық, әріп танитын жансын ғой. Одан да жуықтағы өзгерістерді тексерістен өткізіп отырсан пайдасы 1000 есе болар еді, менімен базардағы сатушылар ұқсап салғыласып, артымнан қалмай --[[Арнайы:Үлесі/95.82.126.85|95.82.126.85]] 00:35, 2022 ж. шілденің 26 (+06)
:: Балақай, үлгіні ешкім айтып отырған жоқ. Оқи алмасаң, мұғаліміңе айтып жібер, есуастанбай. Мен жазған мақалаларыма қызғанып жүрсің ба әлде, артымнан бір есалаң бала сияқты қалмай отырсың ғой. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 00:45, 2022 ж. шілденің 26 (+06)
:::{{@|Ерден Карсыбеков}} Мен не деймін, домбырам не дейді. Мақаланың мазмұнын біреу өзгертті ма? Есуастықты қойып қандай өзгеріс жасағанды көзіңді ашып, асықпай қара! --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:53, 2022 ж. шілденің 26 (+06)
:::: Иә, мақаланың мазмұны еш өзгерген жоқ. Мен саған соны айтып отырмын ғой, сен еш мағынасыз үлес қосып жүрсің, еріккен бір сандалбай болдың ғой. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 08:07, 2022 ж. шілденің 26 (+06)
&lt;/s&gt;

== Кино мен математиканы шатастырған баланы бірінші рет көріп тұрмын ==
&lt;s&gt;[[Операторлық өнер]] деген мақаланы жедел жоюға ұсынғаның қате. Ұсыну себебінде сен оған дубликат мақала бар деп көрсетіпсің. Енді [[Операторлар|сол мақаланы]] ашып қарамайсың ба?! Ол математикалық операторлар туралы ғой, ал анау кино жайында. Сен өзің неше сынып бітіргенсің??? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 08:33, 2022 ж. шілденің 26 (+06)&lt;/s&gt;

== Жедел жою ==

* Коммунистическая (метро бекеті)
* &lt;s&gt;Философские труды Королевского общества&lt;/s&gt;
* &lt;s&gt;Әбдіжәміл кәрімұлы нұрпейісов&lt;/s&gt;
Осы беттерді жедел жоюды сұраймын. Ойланбай-ақ жоя салуға болады ғой. Өзіңіз қарап көрерсіз. [[Қатысушы:Ұлы Тұран|Ұлы Тұран]] ([[Қатысушы талқылауы:Ұлы Тұран|талқылауы]]) 13:09, 2022 ж. тамыздың 1 (+06)
:{{@|Ұлы Тұран}} екеуін жойдым, метро бекеті керек болып қалуы мүмкін--[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:40, 2022 ж. тамыздың 1 (+06)

== Үлгі:Метро ==
Қайырлы кеш, метро деген үлгіні қолдана алмадым, тіпті оны қою мүмкін емес! Алматы қаласының метро бекеттері туралы мақалаларға үлгі қойып шықсам ба деп едім, осы үлгі ауадай қажет боп тұр. Үлгіні қазақшаға аударып, түзетіп, дұрыстасаңыз. [[Қатысушы:Ұлы Тұран|Ұлы Тұран]] ([[Қатысушы талқылауы:Ұлы Тұран|талқылауы]]) 20:41, 2022 ж. тамыздың 8 (+06)

:Енді керек емес сияқты, Ерден Карсыбеков мырза Метро бекеті үлгісін жасап қойыпты. [[Қатысушы:Ұлы Тұран|Ұлы Тұран]] ([[Қатысушы талқылауы:Ұлы Тұран|талқылауы]]) 09:46, 2022 ж. тамыздың 9 (+06)
::{{@|Ұлы Тұран}}Өте дұрыс болыпты, жалпы үлгілерді өздеріңіз де жасап үйренсеңіздер жақсы болып кетер еді) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:29, 2022 ж. тамыздың 9 (+06)

== Lada ==

@[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]] Неліктен сіз Lada парақшасын жойдыңыз? Мақала ретінде құрғым келді, бірақ қазақша Уикипедияға 100 рет өңдеу жасауым керек болды. Қазақша Уикипедияда Lada мақала жасап бере аласыз ба?[[Қатысушы:SSHTALBI|SSHTALBI]] ([[Қатысушы талқылауы:SSHTALBI|талқылауы]]) 13:00, 2022 ж. тамыздың 10 (+06)

рахмет [[Қатысушы:SSHTALBI|SSHTALBI]] ([[Қатысушы талқылауы:SSHTALBI|талқылауы]]) 12:58, 2022 ж. тамыздың 10 (+06)
:{{@|SSHTALBI}} инкубатор немесе зертханаға бастасаңыз болады --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:10, 2022 ж. тамыздың 14 (+06)

@[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]] Мен Жоба:Инкубатор/Lada бастадым, бірақ жобаны мақалаға айналдыру керек пе, соны сізден шешкім келеді. Қажет болса, оны түзетіңіз, содан кейін оны өзіңіз мақала жасаңыз [[Қатысушы:SSHTALBI|SSHTALBI]] ([[Қатысушы талқылауы:SSHTALBI|талқылауы]]) 01:54, 2022 ж. тамыздың 15 (+06)

== Мақалаларды біріктіруге ұсыныс ==

Кейде бір нәрсе туралы жазған екі мақала деген болады екен. &quot;Жалпы ұлттық социал-демократиялық партия&quot; және &quot;Біріккен Танзания Республикасы&quot; атты мақалаларды жоюға ұсыныс жасап жатырмын. Оларды &quot;Жалпыұлттық социал-демократиялық партия&quot; мен &quot;Танзания&quot; мақалаларымен біріктіру керек. [[Қатысушы:Malik Nursultan B|Malik Nursultan B]] ([[Қатысушы талқылауы:Malik Nursultan B|талқылауы]]) 18:52, 2022 ж. тамыздың 13 (+06)

Және де &quot;Микеланджело Буонарроти&quot; мен &quot;Микеланждело&quot; мақалалары да солай. [[Қатысушы:Malik Nursultan B|Malik Nursultan B]] ([[Қатысушы талқылауы:Malik Nursultan B|талқылауы]]) 18:56, 2022 ж. тамыздың 13 (+06)
:Жақсы --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:10, 2022 ж. тамыздың 14 (+06)

== Тағы бір мағынасыз өңдеме ==
&lt;s&gt;Мен жаңартып жіберген [[Үлгі:Қазақстанның көне қалалары|мына үлгіге]] сенің жағаласқаның біршама орынсыз болған екен. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 14:57, 2022 ж. тамыздың 15 (+06)&lt;/s&gt;

== Мақаланы қалпына келтір ==
&lt;s&gt;Әй, саған Ахмет Байтұрсынов не жамандық істеді? [[А.Байтұрсынов жазуы және емле ережелерінің тарихы|Мына мақаланы]] қандай мақсатпен жойдың? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 21:18, 2022 ж. тамыздың 18 (+06)&lt;/s&gt;

== FYI ==

A user has mentioned you on Jimbo's talk page on enwiki. [https://en.wikipedia.org/wiki/User_talk:Jimbo_Wales#Request_for_unlock You can see it here]. [[Қатысушы:Praxidicae|Praxidicae]] ([[Қатысушы талқылауы:Praxidicae|талқылауы]]) 22:31, 2022 ж. тамыздың 20 (+06)
: {{@|Praxidicae}} Because this participant writes a complaint all the time, and I answer him, explain, he switches to another topic, humiliates me and responds rudely. I warned that if this continues, he will be blocked. If you notice then half of my discussion is written by him. Some he managed to remove. Member banned for 2 weeks --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:00, 2022 ж. тамыздың 20 (+06)
::I figured as much, just wanted to let you know though. Hopefully he stops. [[Қатысушы:Praxidicae|Praxidicae]] ([[Қатысушы талқылауы:Praxidicae|талқылауы]]) 23:01, 2022 ж. тамыздың 20 (+06)

{{@|Praxidicae}}, user unblocked  [[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:34, 2022 ж. тамыздың 22 (+06)

== Үлгі:Компания ==

Осы компания үлгісінің кодын өңдейін деп едім. Құрылған жылы орнына құрылды деген дұрыс болар. Сосын капитализация, ортаққор және тағы да басқа бөлімдерді қосамын. Бетті уақытша болса да тіркелген қатысушыларға аша аласыз ба? [[Қатысушы:Ұлы Тұран|Ұлы Тұран]] ([[Қатысушы талқылауы:Ұлы Тұран|талқылауы]]) 11:01, 2022 ж. тамыздың 25 (+06)
:{{@|Ұлы Тұран}} қорғанысын өзгертемін, бірақ сіз '''мәтін''' параметріндегі сөздерді өзгерте алмайсыз, себебі мақалалар да қолданып жатыр. Тек ''белгі'' параметрін өзгертуге болады. Қосымша параметрлер қоса беріңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:10, 2022 ж. тамыздың 25 (+06)

== Module:Category_handler түзету ==

Осы модульді өңдеуге рұқсат беруіңізді сұраймын. Немесе мені әкімшілер тобына қосыңыз (мәселені талқылауға шығарыңыз), өйткені әр модульге кіруді сұраған сайын ыңғайсыз болады. Сонымен қатар, бұрын мен осы топта болдым және менде тәжірибе бар. [[Қатысушы:Arruah|arruah]] ([[Қатысушы талқылауы:Arruah|талқылау]]) 19:00, 2022 ж. тамыздың 25 (+06)
:{{@|Arruah}} оны бітікшілерден сұраңыз. Нұрлан мен Арыстанбек мырза шешеді --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:11, 2022 ж. тамыздың 25 (+06)

== Қымыз жақсы мақала дәрежесін алды ==
Kasymov, сен бұл мақаланы қанша жақтырмасаң да, оны дамытуға қанша кедергі келтірсең де, ол бәрібір жақсы мақала болып таңдалды. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылау]]) 19:14, 2022 ж. тамыздың 25 (+06)
:Басқа тілдің, жақсы мақалалары қалай жазылғанын көрсең жер мен көктей. Өкінішке орай қазақ тілінің қандай деңгейде екенін көрсетіп тұр. Сен өзіңе көп алып: ''мынау Касымов менімен санасып, әдейі қарсы дауыс беріп, кедергі жасап жатыр'' деп бас қатырма. Қырағы тыншысын ғой: осыға дейін таңдаулы/жақсы мақалаларда әлі де дамыту керек деген пікір қалдырғанмын. '''9 (8) дереккөзі''' бар, ''емдік қасиеттері'', ''қымыздың әлдендіретін қасиеті'' бөлімдерін 1 дереккөзбен келтірген аз болады. Әрі қазіргі жағдайда пайдалану, құрғақ түрде қолдану жайлы жазбадың ақыры( 

''1858 жылы Самара қаласынан 6 шақырым жерде ашылған қымызбен емдеу санаторийін Н. В. Постников 55 жыл бойы басқарып, '''қазақтың қасиетті қымызы''' арқылы мыңдаған ауруларды емдеп-жазды.'', энциклопедияға әсірелендіру сөздері меніңше дұрыс емес. Сұрап алған жақсы мақалаң құтты болсын, келешекте немесе қазірден толықтырып, дереккөздермен толтырған дұрыс --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:22, 2022 ж. тамыздың 25 (+06)
* Қазақ тілінің деңгейін сөз етсең, неге өзің сауатты болуға кесірлене жүре бересің, неге Ң әрпін пайдалануды үйренбейсің, бүкіл жерде өз сауатсыздығыңды паш етесің? Өзіңнен бастасаш! --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылау]]) 23:55, 2022 ж. тамыздың 25 (+06)

== «[[Қазақстан әнұраны]]» айрық бетін жоюға ұсыныс ==

Ассалаумағалейкум, Қасымов мырза. Мен «[[Қазақстан әнұраны]]» атты айрық бетіндегі екі сілтеменің екеуі де бір мақалаға апаратынын байқадым. Сондықтан да осындай ұсынысым бар: ол мақаланы жойып, «[[Қазақстан Республикасының Мемлекеттік Әнұраны]]» деген ұзын аты бар мақаланың атауын «Қазақстан әнұраны» деп өзгерту. [[Қатысушы:Malik Nursultan B|Malik Nursultan B]] ([[Қатысушы талқылауы:Malik Nursultan B|талқылау]]) 18:30, 2022 ж. тамыздың 26 (+06)
: Қайырлы күн! Бұл айрық бет шынымен де шала жасалған. Сондықтан мен оны айдау беті етіп өзгерттім. Енді шағын сілтеме ретінде негізгі мақалаға апаратын болады. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылау]]) 19:40, 2022 ж. тамыздың 26 (+06)</text>
      <sha1>c9fu9vngsnj0j8meagstu0os3jequp0</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064661</id>
      <parentid>3064656</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T13:32:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <comment>/* «Қазақстан әнұраны» айрық бетін жоюға ұсыныс */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="109318" xml:space="preserve">{{Мұрағат|қыркүйек 2011 — қаңтар 2015|қаңтар 2015 — 2016 қаңтар|қаңтар 2016 — қаңтар 2017|қаңтар 2017 — сәуір 2019|маусым 2019 — желтоқсан 2020|ақпан 2021 — қаңтар 2022}}
 
{{астынан}}

== Кері байланыс ==

{{@|Madi Dos}}, {{@|Аrysтanbek}} телеграмда бармын, менде уақыт тығыз, оны түсіндіріп отыратын уақытым болмайды. Сосын нені түсіндермін? ''Болмасаңда ұқсап бақ'' демекші үлгілерді мен көбіне орыс, кейде ағылшын уикиден қарап жасаймын. Madi Dos қатысушыға дені дұрыс мақала, санаттарға қарап көрсеңіз болады деп түсіндіргенмін. Өзіміз де уикипедияны солай ізденіп, сұрап үйренгенбіз. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 15:01, 2022 ж. қаңтардың 26 (+06)

:Елдің бәрі бірдей емес Касымов мырза. Жарайсыз, үйренгеніңіз жақсы екен. Алайда уикиді түсінбейтін, бірақ мақала қосып өңдегісі келетін, үлес қосқысы келетін адамдар бар. Сондай энтуазистердің бетін бұрып бағыт сілтеп жіберуге қазіргі зымыраған уақытта  уики беті жеткіліксіз сияқты.Ал мессенжерлерге, Телеграмға адамдар  жедел кіріп сұрақтарына жауап алуға ыңғайлы. Топқа кіргіңіз келмегенді мен сізді &quot;ұрының арты қуыс&quot;  дегендей басқаша түсіндім. 
:''Сосын нені түсіндіремін?'' Уикиде жетеді түсіндіретін нәрсе.  [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 01:13, 2022 ж. қаңтардың 27 (+06)
::@[[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] мырза бізде онсызда белсенді қатысушыдар өте аз, жеке басына тиісіп белсенділерді Уикипедиядан суытып алуымыз мүмкін, бізге арбаны да сындырмайтын, өгізді де өлтірмейтін бейтарап жолды ұстану керек. Қараңыз: [[Уикипедия:Сыпайылық]] &lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 07:39, 2022 ж. қаңтардың 27 (+06)
:::{{@|Madi Dos}} мен оны жазып көрсете алмаймын, осында н/е телеграмда қандай айырмашылық бар? ''Энтуазистер'' мысалы ретінде таңдаулы/жақсы мақалаларды қараса болады, тегі болмай жатса басқа дамыған уикилерді қарап көрсің. Кезінде жоғарыда айтып кеткендей басқа уикиден қарап, қиналсақта біршама нәрсені үйрендік (біраз қатысушылар солай жасады). Қазір қайта көптеген үлгі, санаттар, жақсы көлемді мақалалар жетіп тұр ғой. Егер шын ыңталары болса, менің (өзіне көп алатын админ сымақ демекші) көмегім шамалы болады-ау. Түсінгенім мен оларға түсіндірмегендіктен дамуыларына кедергі жасап жүрсіз деген сізден сондай ой келді, бұл еркін тегін, әркім өз ыңтасы мен шабытына байланысты дамитын жоба негізі. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 21:34, 2022 ж. қаңтардың 27 (+06)

== Мәліметті неге өшірдің? ==
&lt;s&gt;[https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%97%D0%B5%D1%80%D0%B3%D0%B5%D1%80%D0%BB%D1%96%D0%BA_%D3%A9%D0%BD%D0%B5%D1%80&amp;action=history Зергерлік өнер мақаласындағы мәліметті] неге өшірдің? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 17:30, 2022 ж. қаңтардың 26 (+06)
:Айдын мырза екеуі мүлдем бөлек тақырыптар ғой. Зергерлік өнер ол дереккіз зат еcім, зергерлік бұйымдар деректі зат есім, яғни қолға ұстап көзбен көріп, тістеп иіскеп көруге болатын заттар. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 18:47, 2022 ж. қаңтардың 26 (+06)
:: Arystanbek, мақаланы дұрыс қалыпқа келтіргеніңіз үшін рақмет! --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 18:54, 2022 ж. қаңтардың 26 (+06)
:{{@|Arystanbek}} алты жыл бұрынғы нәрсе екен, тәжірибе аз болғаннан дұрыс біріктірмеген екенмін, интеруики мен санатты қойып шығу керек. Маған сілтей бермей --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 21:21, 2022 ж. қаңтардың 27 (+06)&lt;/s&gt;

== Бұрыс белсенділік ==

&lt;s&gt;[[А.Байтұрсынов жазуы және емле ережелерінің тарихы]] деген мақаланы қандай мақсатпен жойып тастағансың? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 08:58, 2022 ж. қаңтардың 28 (+06)
*Әй, админсымақ, сұраққа неге жауап бермей жүрсің? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 11:15, 2022 ж. ақпанның 11 (+06)&lt;/s&gt;

== Үлгі:Кино→ |Жыл ==

Қайырлы кеш Kasymov! Сізге жүгінбегелі біраз уақыт болыпты, 2020 жылдағыдай сіздің талқылауыңызға жиі жазған кездерді сағынып кетіппін, шынында!:)

Іске келер болсақ, [[:Үлгі:Кино]] үлгісіндегі Жыл бөлімінде автоматты сілтемені дұрыстау керек сияқты, өйткені қандай да бір фильмнің шыққан жылын мысалы 2007 деп жазғанда тек сол жазған 2007 ге ғана сілтейді, ал «2007» дегеніміз «2007 жыл» деген мақалаға айдау беті болып табылады, сондықтан мақаланың үлгісінде жасыл сілтеме пайда болады. Сол жасыл сілтеме пайда болмайтындай, автоматты түрде «???? жыл» дегенге сілтейтіндей жөндесеңіз.--[[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 18:10, 2022 ж. ақпанның 5 (+06)

:@[[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] [[Арнайы:Diff/2982636|осылай жазса]] жетпей ме? Осылай дұрыс сияқты. &lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 22:06, 2022 ж. ақпанның 5 (+06)
::{{@|Nurtenge}} жасалды, тек санмен көрсету керек: '''2009''', {{@|Arystanbek}} мырза олай жасаса санат шықпай қалады --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:27, 2022 ж. ақпанның 6 (+06)
:::Рахмет көп-көп! [[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 21:38, 2022 ж. ақпанның 6 (+06)

== Туған күнге байланысты санатты неге алып тастадың(ыз)??? ==

Мысалы, 5 мамырда туғандар деген санатты алып тастапсыз, не үшін? Олар басты бетте бүгін туғандар деген бетте шығып тұрмай ма??? Қандай себеппен алып тастадыңыз. [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 20:44, 2022 ж. ақпанның 5 (+06)
:{{@|Madi Dos}} Нақтырақ қай мақалада алынып тастады? Дәлірек көрсетсеңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:28, 2022 ж. ақпанның 6 (+06)
::[[:Санат:5 мамырда туғандар|Санат:5 мамырда туғандар]] осы санатты кеше  [[Ілияс Жансүгіров]] бетінен аластапсың. [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 11:21, 2022 ж. ақпанның 7 (+06):
:::{{@|Madi Dos}} иә алдым, себебі үлгіні дұрыс толтырса ондай санаттың қажеттілігі шамалы. Егер ''туған/қайтыс болған күні'' параметрін дұрыс толтырса автоматты түрде туған жылы және күні бойынша санаттар пайда болады. Сондай нәрсе туған/қайтыс болған жері және мамандықтары бойынша арналған үлгілер бар. Асықпай дұрыстап қарасаңыз, ''5 мамырда туғандар'' санат ешқайда кеткен жоқ. Түсінген шығарсыз деген ойдамын. Бір данышпан кісі ұқсап шайып кетпейтіңізге үміттемін) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 17:21, 2022 ж. ақпанның 7 (+06)

== Тағы қате үлгі ==
&lt;s&gt;[[Ричард Брэнсон]] дегенді жедел жоюға ұсыныпсың, еш түзетпей. Жою үлгісін қате қойғансың, аударманың сапасына байланысты арнайы үлгілер бар. Ондай есуастықты қою керек, Kasymov. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 13:19, 2022 ж. ақпанның 6 (+06)

:мына мақаланың аудармасы шынында да мағынасыз болып кеткен екен, бұлай өтірік санын көбейткенше, аз да болса саз аударып мағыналы қылып салу керек еді. Менің ойым. [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 11:24, 2022 ж. ақпанның 7 (+06)
:мынаны түзетпей ақ жаңасын бастай салған дұрыс сияқты қайтадан. [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 11:26, 2022 ж. ақпанның 7 (+06)

* Kasymov, сен қате қойған үлгіні Nurkhan деген саналы қатысушы алып тастаған. Содан үйреніп жүр... --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 18:11, 2022 ж. мамырдың 5 (+06)&lt;/s&gt;

== Дереккөздерді жою вандализмге жатады ==
&lt;s&gt;[https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D2%9A%D1%8B%D0%BC%D1%8B%D0%B7&amp;type=revision&amp;diff=2949388&amp;oldid=2946292 Мына өңдемемен] сен [[Қымыз]] мақаласындағы дереккөзді жойып тастағансың. Бұл қатеңді мен өшірдім. Администратордан вандализмді ешкім күтпейді, бірақ сен шын администратор емес екенін түсінемін. Ескерту ретінде қалсын. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 11:29, 2022 ж. ақпанның 14 (+06)
:Сол өте мықты дереккөзді пдф немесе скан нұсқасында ''Қазақ совет энциклопедиясы, 7-том.'' '''Қымыздың шипалық, емдік маңызы зор''' деген сөзін көрсетуіңзді өтінемін, және кітаптың авторы мен жылы қай бетте алынғаны баспасын көрсетуді сұраймын --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 15:53, 2022 ж. ақпанның 14 (+06)
:: Сен осы мықты дереккөзді өміріңде көрмегенсің ба? Онда [[Қазақ Кеңес энциклопедиясы|мына мақаланы]] оқып шық. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 11:39, 2022 ж. ақпанның 16 (+06)&lt;/s&gt;

== Мақаланы жою себебі ==

Сәлеметсіз бе, өзімнің жеке кеңістігіме жарияланған мақалалар неге жойылды? Себебін айтсаңыз [[Қатысушы:Aubakirova Aisana|Aubakirova Aisana]] ([[Қатысушы талқылауы:Aubakirova Aisana|талқылауы]]) 23:20, 2022 ж. ақпанның 20 (+06)
:Саламатсыз, {{@|Aubakirova Aisana}} мақаланы зертханаңызда немесе инкубатор арқылы бастасаңыз дұрыс болар еді. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 10:28, 2022 ж. ақпанның 22 (+06)

== Өңдемені өшіру ==

Қайырлы күн! Неліктен DariaUrinbasarova21nis есімді қолданушының соңғы өңдемелерін шегіндірдіңіз? Соңғы өңдемелері: [[Мұхтар Омарханұлы Әуезов]], [[Криштиану Роналду]], [[Мұхаммед Фетхуллаһ Гүлен]]. --[[Қатысушы:Erboldilyara|Сариев Ербол]] ([[Қатысушы талқылауы:Erboldilyara|талқылауы]]) 23:37, 2022 ж. ақпанның 22 (+06)
:Қайырлы кеш, себебі мақаланы тізім арқылы толтырып жатыр. Әрлеу жағынан әдемі емес көрінеді --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:47, 2022 ж. ақпанның 23 (+06)

== Имам Шамиль ==

Сәлеметсіз бе. [[Шәміл]] мен [[Имам Шамиль]] деген мақалаларды байланыстыру (біріктіру десе де болады?) керек еді. Егер мүмкіндігіңіз болса, біріктіре аласыз ба? Кейбір қатысушылардан ұсыныс келіп жатқан еді. [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 19:28, 2022 ж. ақпанның 27 (+06)
:Жасалынды --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 14:35, 2022 ж. ақпанның 28 (+06)

== Өндемені жою. ==

Сәлеметсізбе Қасымов! Сіз неге менің өндемемді алып тастап жатсыз онда не қателік бар ма не мен бәрін дұрыс істеген едімғо немесе карточка дұрыс қойылмаған ба? [[Қатысушы:J.J.Portman|J.J.Portman]] ([[Қатысушы талқылауы:J.J.Portman|талқылауы]]) 17:58, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)
:қатысушы дегенге жылжытыпсыз, зертхана немес инкубаторға бастасаңыз дұрыс болар еді --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:06, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)

Қатысушы деген бетке жылжытсам өзімнің бетіме жылжыттымғо онда не қателік Нұрлан Қоянбаевты сонда жасап жатырмын ғой қате болғаннан кейін өзім өндеп қайтіп аударып аламғо. [[Қатысушы:J.J.Portman|J.J.Portman]] ([[Қатысушы талқылауы:J.J.Portman|талқылауы]]) 18:20, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)
:{{@|J.J.Portman}} қолданыстан шығып кеткен, әрі қате жоюлыға ұсынылған үлгілерді қойып жатырсыз. Сонымен қатар оның қойған өзінінде де толтырмай жатсыз. Сондықтан кері қайтарылды. Қазуикиде тұлғаларға арналған әртүрлі үлгілер бар --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:25, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)

Жарайды ал мақұл енді оны нестей алам оны тіпті менің зертхана қатысушы черновигінен алып тастасаңыз мен нені өзгерте аламын. [[Қатысушы:J.J.Portman|J.J.Portman]] ([[Қатысушы талқылауы:J.J.Portman|талқылауы]]) 23:29, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)
:Зертхана бетіңізге көшірдім. Үстіңгі сол жақта орналасқан --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:33, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)

Жарайды ниетіңізге рахмет қазір кіріп көрем сосын жақын арада өңдеп сізге тексеруге жіберем жасап біткен соң сіз соны тексеріп талаптарға сай келсе негізгі кеңістікке аударасыз келмесе аяғына дейін жөндеп ережеге сай етіп қайта жасаймын. [[Қатысушы:J.J.Portman|J.J.Portman]] ([[Қатысушы талқылауы:J.J.Portman|талқылауы]]) 23:36, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)

== Жаңа бастама ==

Қайырлы түн, Kasymov! Мүмкін менің идеям сізге орынсыз немесе абсурд болып көрінер, бірақ мен оған назар аударуыңызды сұраймын. Өзіңіз білетіндей, қазақша Уикипедиясындағы мақалалардың сапасы шетелдік бөлімдерден айтарлықтай артта қалып отыр. Көптеген мақалалар қысқа, сапасыз, және әшейін, қалай болса солай жазылған. Мен қазақша бөліміндегі мақаладар сапасын көтеру үшін орыс бөлімінің үлгісі бойынша мақалалар жазу арқылы түзетуге тырысып жатырмын. Алайда, көбірек сапалы мақалаларды жазуға уақыт жетпейді. Сол себепті, [[Уикипедия:Сенімді дереккөздер|Сенімді дереккөздерге]] сүйене отырып, нақты, сапалы мақалалар жаза алатын кем дегенде 5-10 адамнан тұратын топты жинау керек. Менің ойымша, мақала жазуды толығымен реформалау керек: ағылшын тіліндегі үлгіге сәйкес сенімді дереккөздермен сапалы мақалалар жазу. 

Уикипедия — әркім өз өзгерістерін жасай алатын бос орын. Тәуелсіз сауатты қатысушылар белгілі бір «альянсқа» құрылуы болатын еді. Сондықтан Мен сізге осы жобаны құрметті администратор ретінде қарастыруды ұсынамын! Сізден нұсқаулар, кеңестер мен сын беруіңізді сұраймын. Сұрақтарыңыз болса сұрай беріңіз!

Құрметпен, [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 23:33, 2022 ж. наурыздың 12 (+06)
:{{@|Айвентадор}} Рахмет, осыны Салиха, Мықтыбек мырзаларға да жазыңыз. Мен қолымнан келгенше көмектесуге тырысамын. Кеңесім мақаланың мазмұнын сапалы, мағыналы болуын тілеймін. Себебі, көп қатысушы аудару функциясы арқылы орыс немесе ағылшын уикидің дубликатын жасап жатыр, әрі кейбіреулерінің мағыналары қызық шығып жатады. Ьастысы соған назар аударса, менен жетіспейтін үлгілерді жасауға тырысамын) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:27, 2022 ж. наурыздың 13 (+06)

* Кеңесіңізге үлкен рақмет! Мықтыбек мырза мен Салиха ханымға жаздым. Жауап күтудемін. [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 10:51, 2022 ж. наурыздың 13 (+06)

* Қайырлы кеш, Kasymov мырза! Жобаны іске асыру процессі созылып кеткенінен кешірім сұраймын (алдында айтқандай, уақытым өте шектеулі. Бүгінгі күні демалыс басталғаннан соң жазып отырмын). Қазір менде жобамның бағдарламасы және негізгі принциптері жазылған «Уикипедия:Альянс» деген атты мақала дайындамасы бар. Жазуға рұқсат ете аласыз ба? (Мақаламды орынсыз деп өшіріп тастайды деп ойлап отырмын). Қазір администрация мүшелеріне және тәжірибелі қатысушыларға ұсыныс тастаудамын. [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 23:45, 2022 ж. наурыздың 18 (+06)

== Анықтауға көмектесіңіз, мен жаңа қызмын ==

Сәлеметсіз бе, құрметті Kasymov. 
Өкінішке орай, мен мақаланы негізгі бөлімге қалай аударуға болатынын түсінбедім (барлығы оқиды). Мақала орыс википедиясынан аударылған. Олар маңыздылығын растады.Менің зертханадағы мақалам, Intis Telecom деп аталады.[[Қатысушы:Technoperi|Technoperi]] ([[Қатысушы талқылауы:Technoperi|талқылауы]]) 23:43, 2022 ж. наурыздың 23 (+06)Technoperi

== Санат:Ергежейлі ғаламшарлар ==

Қазақша Уикипедияда [[:Санат:Шағын ғаламшарлар]] және [[:Санат:Ергежейлі планеталар]] деген екі санат бар екен. Әдейі істегендей, біріншісінің бірінші сөзі қазақ тіліне келмесе, екіншісінің екінші сөзі қазақ тіліне келмейді :) Яғни, екеуі де «Карликовые планеты» деген сөздің аудармасы, бірақ қазақи-ғылыми тұрғыда Карлик — Ергежейлі болса, Планета — Ғаламшар емес пе? Яғни, «Категория:Карликовые планеты» дегеннің қазақша дұрыс атауы [[:Санат:Ергежейлі ғаламшарлар]]. Тіпті орыс тіліне қарамаймыз дегеннің өзінде ағылшын тілінде де атауы осыны білдіреді. 

Енді, алдыңғы екеуін соңғы дұрыс санатқа қалай біріктірсе болады? Сол үшеуін біріктіріп берсеңіз--[[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 17:23, 2022 ж. наурыздың 24 (+06)
:Екеуін жойғаннан басқа амал жоқ, меніңше --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 21:41, 2022 ж. наурыздың 24 (+06)
::Ең бірінші санатты дұрыс атауға аудардым, яғни бірінші санатты аман алып қалайық, не дегенмен 2008 жылы пайда болды:) Ал екінші санат пен «Шағын ғаламшарлар» деген айдау бетін жойсаңыз--[[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 22:30, 2022 ж. наурыздың 25 (+06)
:::Ок, сұрақты дұрыс түсінбеген сияқтымын ғой) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:29, 2022 ж. наурыздың 26 (+06)

== Ақтөбедегі Мейірімді Бақташының Ғибадатханасы  ==

Саламатсызба! [https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D1%80%D0%B0%D0%BC_%D0%94%D0%BE%D0%B1%D1%80%D0%BE%D0%B3%D0%BE_%D0%9F%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%8B%D1%80%D1%8F_%D0%B2_%D0%90%D0%BA%D1%82%D0%BE%D0%B1%D0%B5 Храм Доброго Пастыря в Актобе] менде осы бетінің қазақ мәтін бар, бірақ маған бетінді жанадан бастау болмайды. Сізден кешірім сұрап, мақала бастауыңызды өтінемін. Бірінші абзац осындай: &quot;Ақтөбедегі Мейірімді Бақташының Ғибадатханасы - Атырау Апостол Әкімшілігіне қарасты Ақтөбе қаласындағы (Ақтөбе облысы) Рим-католик Ғибадатханасы.&quot;--[[Қатысушы:Dmitriymoroz1006|Dmitriymoroz1006]] ([[Қатысушы талқылауы:Dmitriymoroz1006|талқылауы]]) 21:30, 2022 ж. наурыздың 28 (+06)
:Саламатсыз, менен '''неге кешірім сұрап жатырсыз'''? Менің жеке энциклопедиям емес қой. Бастай беріңіз, кейінерек тексерістен өткізіп аламыз) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:36, 2022 ж. наурыздың 28 (+06)

== Сіз әдейі істейсізбе? ==

Менің өңдеген бетімді неге жоққа шығарып, өшіріп тастап жатырсыз? Себебі не ешқандай бұзушылық көріп тұрған жоқпын өзімнен. [[Қатысушы:Taragtybalasy|Taragtybalasy]] ([[Қатысушы талқылауы:Taragtybalasy|талқылауы]]) 08:50, 2022 ж. наурыздың 29 (+06)
:{{@|Taragtybalasy}}, сіз ешқандай дереккөздерсіз руды өзгертіп жатырсыз. Оған күмән туындағандықтан, кері қайтарып жатырмын --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:49, 2022 ж. наурыздың 31 (+06)

== Кавилл, Генри мақаласын ретке келтіріңіз ==

[[Кавилл, Генри]] мақаласын аударып бастапсыз, бірақ аударма аяқталмаған. Осындай секілді басқа да мақалаларыңыз болса дұрыстап ретке келтіруіңізді сұраймын. Бастаған соң аяқтамайсыз ба. Шала пұла , шала жансар мақалалармен қазақ Уикипедиясына ешкім кірмей қашып кетер. Одан да аз да болса, мақалаңызды мән-мағыналы қылып ретке келтіріп қойсаңыз сол дұрыс болады. Рахмет. [[--[[Қатысушы:Nurkhan|Nureke]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurkhan|талқылауы]]) 07:32, 2022 ж. наурыздың 31 (+06)]]
:{{@|Nurkhan}} ''[[Кавилл, Генри]]'' деген мақала бастаған емеспін, мен бастаған мақала '''[[Генри Кавилл]]'''. Иә дұрыс айтасыз, қазуикидің сапасы сын көтермей тұр, өкінішке орай. Мен админ болғандықтан жуықтағы өзгерістерді тексерумен және де елді-мекен, әкімшілік бірлік бойынша үлгілерді қазақша нұсқасымен алмастыру жұмыстарынан қол босамай тұр. Өзімде ой да бар негізі --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:46, 2022 ж. наурыздың 31 (+06)
&lt;s&gt;&lt;s&gt;:: Сонда саған бір мақаланы дұрыстауға бес жыл да жетпейтін болды ма? Сен өзің неткен ұлу-адамсың! --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 21:20, 2022 ж. тамыздың 13 (+06)&lt;/s&gt;&lt;/s&gt;

== Разрешение на публикацию статьи ==

Добрый день! Извините, что пишу на русском, я из России. Хочу создать статью про один из районов Дагестана. Дайте, пожалуйста, разрешение на публикацию. С правилами знаком, уже 10 лет как редактирую в Википедии. С уважением, --[[Қатысушы:Buntarion|Buntarion]] ([[Қатысушы талқылауы:Buntarion|талқылауы]]) 18:29, 2022 ж. сәуірдің 11 (+06)
:{{@|Buntarion}} Добрый вечер, добро пожаловать) Если честно я не знаю как это делается, наверно бюрократы решает этот вопрос. Свяжетесь с {{@|Arystanbek}}, {{@|Нұрлан Рахымжанов}} или {{@|Batyrbek.kz}} --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:21, 2022 ж. сәуірдің 13 (+06)
::Хорошо. Благодарю Вас! --[[Қатысушы:Buntarion|Buntarion]] ([[Қатысушы талқылауы:Buntarion|талқылауы]]) 23:52, 2022 ж. сәуірдің 13 (+06)

== Қорытынды шығару ==

&lt;s&gt;[[Уикипедия:Жақсы мақалаға үміткерлер/Қымыз]] бетіне қорытынды шығару керек. Негізі, бұл админнің жұмысы. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 20:44, 2022 ж. сәуірдің 23 (+06)
:Арыстанбек, Нұрлан мырзаларға айтып көріңізші. Осыға дейін қорытынды жасап көрмедім, әрі ол жерде 50/50 болып тұрған сияқты --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:56, 2022 ж. сәуірдің 23 (+06)
::Қап, админ емес екеніңді білдім ғой. Санау қабілетің де бүртүрлі екен: 7 дауыс қолдады, 1 дауыс қарсы болды — бұл 50/50 емес қой. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 22:59, 2022 ж. сәуірдің 23 (+06)
:::1 қарсы дауыс, 3 қалыс олардың айтылғаны түзетілді ме екен? Және бір қызығы қолдаған дауыстардың арасында да комментариялар жазған екен. Шешімді бюрократтарға тапсырдым. Меніңше кішкене болсын дереккөздер көбейтіліп, қазіргі уақыттағы жағдайын жазып кетсе жақсы болар еді. Сондықтан мен қалыс қойып отырмын. Ренжімеңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:20, 2022 ж. сәуірдің 23 (+06)&lt;/s&gt;

== [[Уикипедия: Арбитражды комитет|Арбитражды комитет]] ==

Сәлеметсіз бе? Қазіргі уақытта [[Уикипедия: Арбитражды комитет|Арбитражды комитет]] жұмыс істеуде ме?

Ренжімеңіз, бірақ Сіз және [[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|сіздің оппоненттіңіздің]] араларыңызда жарты жылға созылған ұрыстарыңыз шеттен бір түрлі көрінеді. Мен, әрине, сіздердің жеке қарым-қатынастарыңызға араласқым келмейді, бірақ кішкентай балалар сияқты ұрыса бергенше, Арбитражда шешерсіз? Бір жағынан, басқа қатысушыларға өздерінің мәселелерін шешуге көмектесер.

Қазіргі уақытта комитеттің бетін өңдеп жатырмын, өтініш, ресімдеуге көмектесесіз бе? (Өтінімдер (заявки) мен шешімдер, арбитражға қабылданбаған өтінімдер мұрағаты және т.б.).

Құрметпен, [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 09:35, 2022 ж. мамырдың 2 (+06)
:Саламатсыз, {{@|Айвентадор}}. Иә өкінішке орай сондай түсініксіз жағдай туындап жатыр. Себебі белсенді қатысушылар аз (болғанын өзінде тек өз жұмыстарынан ары аспайды), ережелердің толық немес шала жазылуы, содан анархия туындап жатыр. Жалпы уикипедияғы қатысты ережелер мен жобаларға аса қызығушылық жоқ еді) Ұсыныстар мен ережелер дайын болып жатса, өз тарапынан пікір мен дауыс беруге дайынмын. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:27, 2022 ж. мамырдың 2 (+06)

== Админге тән емес салақтық ==

&lt;s&gt;[[Қатысушы талқылауы:Абай Кенжетай|Мына бетте]] сен ''«Мақалаларға мән-мағынасыз сөздерді қосуыңызды сұраймын»'' деп жазыпсың, бұл қатеңді тек бір жарым айдан кейін түзеп алдың. Ал сол ''мән-мағынасыз сөздердің'' қосылған-қосылмағанын тексердің ба? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 14:41, 2022 ж. мамырдың 4 (+06)
:{{@|Ерден Карсыбеков}} Мені тінтіп жүргенше, өзің де қазуикидің дамуына үлес қоспайсың ба? Қырағы екенсің, сол соңғы өзгерістерді қадағалап жөндеп отырсаң, үлкен көмек болар еді. Мен нақты айта аламын: жуықтағы өзгерістерді менен басқа ешкім өкінішке орай тексерістен өткізбей отыр, қаншама боқ-ауыз сөздер жазылып, интернеттен дайын нәрсені мақаланың ортасына тыға салып, тағы сол сияқты көптеген өңдемелер болып жатыр. Соның бәрін тексерістен өткізу 2-3 адамға үлкен салмақ түседі. Содан '''сұраймын''' деген қателік кетіп жатыр. Аталған қатысушы: ''болған екен'' орнына ''болған'' немесе керісінше өңдемелер жасап жатыр. Ондай мазмұнды толықтырмайтын өңдемелер қаншалықты қажетті? 7-8 өңдеме болса болар еді, жүйелі түрде болып тұр. Орыс уикиден келдіңіз ғой, жалғыз админдер емес сіз сияқты қырағы, жауап қайтара алатын тәжірибелі қатысушылар да автопатруль жасай алады. Жалғыз админдерге бүкіл сынды лақтыра бермей.

'''Бір айдан кейін''' де өзің де жоғарғы жаққа түсініксіз жауып жазыпсың ғой. Сосын неге сенде жаңа жазылған мақалалар да бір ғана санаттан болып жатыр, мысалға ''алфавит бойынша әндер''. Автор өзі бастаған мақаласын мейлінше мазмұны толығырақ және санаттар қоюға тырысу керек. Сосын талқылау бетімді қайта-қайта кері қайтарып, басқаларға шағымданып еді, қатарынан екі тақырыпты алып тастапсың) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 20:57, 2022 ж. мамырдың 5 (+06)
* Көмек сұрасаң, дұрыстап сұра, есуастанбай. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 22:06, 2022 ж. мамырдың 5 (+06)
: {{@|Arystanbek}}, бұл қатысушы бір емес бірнеше рет балағат сөздер жазып, компьютердың артынан клавиатура қаһарманы болып отыр. Бір шара қолданбаса болмайды. Мен уақытымды бөліп қазуикиге жұмыс жасап жатсам, артымнан тінтіп болмашы нәрселерге мазаны алып жатыр. Енді келіп мен көмек сұрап жатыр деп, мәселені басқа жағынан айналдырып шықты. О, Алла танымайтын біреудің соншама қадалғаны өте қызық екен. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:56, 2022 ж. мамырдың 5 (+06)&lt;/s&gt;

== Үлгі:Шатастырмау ==

Қайырлы күн! «Үлгі:Шатастырмау» (орыс тілінде: «''Шаблон:Не путать''») санатын жасай аласыз ба? [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 08:50, 2022 ж. мамырдың 7 (+06)
:Уақыт тапсам, тырысып көрейін --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:05, 2022 ж. мамырдың 10 (+06)

== Беттерді жою туралы ==

* Қатысушы:Тұран Нұрәліұлы
* &lt;s&gt;Қатысушы:Тұран Нұрәліұлы/зертхана
&lt;/s&gt;* Қатысушы талқылауы:Тұран Нұрәліұлы
- Осы беттерді жойып беруіңізді сұраймын. Себебі, бұлар менің қатысушы атымды өзгетркен кезде қалып қалған беттер болатын. Көп уақытыңызды алмайды деп ойлаймын. Сіз админдердің бірі болғандықтан сізге жүгініп отырмын. Алдын-ала рахмет! [[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 01:05, 2022 ж. мамырдың 13 (+06)
:Тек екіншісін ғана жоя алдым, қалғандары басқалардың талқылау беттеріне сілтеп тұр. Жалпы қала берсін. Қатысушы атын өзгерткенде ондай нәрсе болып тұрады --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 16:19, 2022 ж. мамырдың 13 (+06)

== Goodbye ==

Hi Kasymov, I'm going to block globally because I made the bad translations.--[[Қатысушы:Martorellpedro|Martorellpedro]] ([[Қатысушы талқылауы:Martorellpedro|талқылауы]]) 00:48, 2022 ж. мамырдың 16 (+06)

== Сенің ауытқуыңды басқа қатысушылар да байқапты ==
&lt;s&gt;[[Талқылау:Cоңғы кесу (фильм, 2022)|Мұнда]] сенің басқа қатысушылардың еңбегіне жармасатыныңды бекерден бекер сынап тұрған жоқ. Бұдан дұрыс түйін шығаруың керексің, бұрыс белсенділікті қою керек. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 23:48, 2022 ж. мамырдың 22 (+06)
:Сен де жағаласпашы, жауап жаздым (қандай қате кеткенін оқи алатын шығарсың) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:50, 2022 ж. мамырдың 22 (+06)
::Балақай, өтірік соқпасаш, сен кіріскенге дейін ол жерде еш қате болған жоқ. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 08:21, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
::: @[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] қателеспейтін адам болмайды, мен де тәжірибелі қатысушы болсам да қателесемін. Кішкентай қате үшін жерден алып жерге салудың қажеті жоқ. Менен де мыңдаған қате табылады, мені неге осылай жерден алып жерге салмайсыз? --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 10:03, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:::: Мәселе қателердің тым көп болуында және оларды мойындамауда. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 14:48, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
::: @[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] сенен бір қате: &lt;s&gt;шығаруың керексің&lt;/s&gt; деген сөз қайдан шыққан? Дұрысы &lt;code&gt;шығаруың керек&lt;/code&gt; --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 10:11, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:::: Бұл қате емес, екінші нұсқаны да пайдалануға болады. Мысалы, [https://taraztv.kz/kz/news/society/zhurekke-ota-zhasaudan-sheberlik-synyby-otti мына сілтемедегі] жетінші абзацта сондай сөз тіркесі кездеседі. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 14:48, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
Қате, бұны БАҚ қате қалыптасытырып жіберді, әдеби тілде бұл өрескел қателік. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 16:51, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:Уикипедия әдеби сайт болмаған соң, мұнда басқа стильдердің сөз байлығын қажетінше пайдалануға болады. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 17:26, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
::'''Мәселе қателердің тым көп болуында:''' соны алғашқысынан бастап соңғы нәрсеге шейін тізбектеп көрсетуіңді '''міндеттеймін'''. Өзіне қатысы жоқ мәселеге кірісіп, бәле іздеген біреу екенсің. Әлі күнге дейін таң қаламын, танымайтын біреуге қастасып, балағаттап, дөрекі сөйлеп, ашуын менен алып жүргеніне. Сол жерде сенің атын немесе саған қатысты нәрсе айтылды ма? Соған да жауап берші? --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:25, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
::: @[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] әдепсіздерге арналған сайт бар шығар? Ал біз әдеби, ғылыми стилде жазамыз, бұл өз қолымызда. Әдепсіздер Уикипедияға әдепсіз жазды екен деп бізде әдепсіз жазбайтын шығармыз? --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 20:04, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:::: Әдепсіздікті не үшін айттыңыз? Менің қандай да бір сөзіме ренжігенсіз ба? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 23:55, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)

Осы оқиғаға араласып жатқаным үшін кешірім сұраймын, алайда өзімнің пікірімді айтып кетуді орынды көремін. Мен үшін, зайырлы '''энциклопедиялық''' сайтта «үлкен» кісілер бір-бірімен кішкентай балалар сияқты ұрысып жатқаны бір түрлі көрінеді. Ашуға салмай және дұрыс емес түсініп қалмаңыз, @[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден мырза]], сіз мен үшін — осы бөлімдегі ең алғашқы қол ұшын берген адамсыз, және мен сізге үлкен ризамын. Алайда, сіздің іс-қылығыңыз (нақтырақ айтқанда — бейтаныс адаммен [[Уикипедия:Сыпайылық|дөрекі түрде сөйлеу]], және ізінен қалмай қудалау) үшін сізге административті істі ашу — өте жеңіл. Сол себепті, бұның алдын-алу үшін, мәселені үлкен адамдар сияқты өзара шешімге келіп, немесе, [[Уикипедия:Арбитражды комитет|Арбитражды]] жаңа сайлап, сол жақта мәселені шешу керек деген ойдамын. [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 00:28, 2022 ж. мамырдың 24 (+06)
: Бұл талқылауға пікір қосқаныңыз орынды емес. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 11:38, 2022 ж. мамырдың 24 (+06)
::@[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]], орынды болсын, болмасын, дөрекілікті еш жерде (әсіресе әлеуметтік желілерде) құптамайды. Егер бір нәрсемен келіспесеңіз, немесе өзіңіздің пікіріңізді жеткізгіңіз келсе, агрессиясыз, [[Уикипедия: Сыпайылық|сыпайы түрде]] жеткізіңіз. Бұл этикеттің қарапайым ережелері: ''басқалардың өзіңе қандай қарым – қатынаста болсын десең, басқаларға да сондай қарым – қатынаста бол''. [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 17:49, 2022 ж. мамырдың 24 (+06)
::: Бірінші қатеңіз міні: бұл жер — әлеуметтік желі емес. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 17:30, 2022 ж. маусымның 28 (+06)&lt;/s&gt;

== Қате үлгі ==
Мен [[Жәнібек Әлімханұлы]] мақаласында статистиканы өзгертіп едім. Үлгі:Инфобокс деп қызыл болып шығып тұр. Сосын Үлгі:Боксшы қарасам сіз жаңа ғана өзгертіпсіз. Айтайын дегенім неге олай болып тұр, сондықтан мен өзгерткеңізді жоққа шығардым, сонда да қате. Үлгіні қалпына келтріңізші, өтініш -- [[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 01:35, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:{{@|TuranNur}} Мен '''Инфобокс''' үлгісін жойып тастадым. Жоғарыда ''ұрыс іздеп жүрген немесе Альфи мырзалар'' өздері мықты қырағы білімдерімен соны ағылшын немесе орыс уикиден аударып, жасап шықсың. Соларға айтсаңыз болады --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:27, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
::Инфобокс үлгісін не үшін жойып тастадыңыз, соны түсінбедім? [[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 23:13, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:::Жоғарыда себебін жазып көрсеттім, менің жасаған нәрселерім ылғи да қате әрі қазуикиге пайдасы жоқ екен. (бұдан басқа көптеген үлгілер бар, оларды жою жоспары тұр) Аталған кісілер өздері жасап шығарсың, ''инфобокс-2'' немесе ''карточка'' деп --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:23, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)

== Үлгі:Боксшы ==

Боксшы үлгісінде boxrec_id сілтемесін дұрыстайын деп едім, бетті қорғап тастапсыз. BoxRec сайтына кіргенде профилі көрініп тұру керек қой. [[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 00:43, 2022 ж. мамырдың 25 (+06)
:{{@|TuranNur}} қорғағам себебім, әркім өзгерістер жасай бермеу үшін. Көбісі үлгіні түсінбейді. ''boxrec_id сілтемесін'' үлгіден емес, мақалада қосу керек (жасап қойдым) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:29, 2022 ж. мамырдың 26 (+06)
::'''Мысалы''': [[Жәнібек Әлімханұлы]] мақаласындағы ''Қызметтік тізімі (boxrec)'' деп тұрған көк сілтемені бассаңыз BoxRec профилі шықпай тұр, соны көрсеңіз. [[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 01:35, 2022 ж. мамырдың 27 (+06)
:::{{@|TuranNur}} түзетілді --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:17, 2022 ж. мамырдың 28 (+06)

== [[Украин тілі]] ==

«[[Украин тілі]]» мақаласын [https://ru.m.wikipedia.org/wiki/%D0%A3%D0%BA%D1%80%D0%B0%D0%B8%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D1%8F%D0%B7%D1%8B%D0%BA орыс тіліндегі нұсқаға] сәйкес бірге қайта жазуды ұсынамын! [[Сурет:Smile-big.svg|30px]] [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 11:29, 2022 ж. мамырдың 28 (+06)
:Рахмет, ұсынысыңызға. Бірақ мен қазір қазуикиде бар үлгілерді тексерістен өткізіп, инфобокс үлгісін алмастыру жұмыстары мен айналысып жатырмын. Сондықтан көмектесе алмаймын( --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:27, 2022 ж. мамырдың 28 (+06)

== Севилья ==

== Севилья ==

Мен [[Севилья]] мақаласын [[Севилья (футбол клубы)]] деп ауыстыруды ұсынамын. Ал, [[Севилья]] мақаласы Севилья мақаласына сілтену керек деп ойлаймын. Ойыңызды [[Талқылау:Севилья]] бетіне білдірсеңіз.--[[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 14:01, 2022 ж. мамырдың 31 (+06)
:{{@|TuranNur}}, Мықтыбек мырзаға айтасыз ғой деймін. ''Севилья'' сөзіне көптеген мақалалар сілтеніп тұр. Оның бәрін түзетіп шығу керек--[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:06, 2022 ж. мамырдың 31 (+06)

== Сәлеметсізбе ==

[[Kazman322]] деген қатысушыға бан беруіңізді сұраймын. Руларды өңдеуін, беттерді бүлдіруді қоймайды. Вандализм жасап жатыр. [[Қатысушы:Granttka tus Diyas|Granttka tus Diyas]] ([[Қатысушы талқылауы:Granttka tus Diyas|талқылауы]]) 14:52, 2022 ж. маусымның 6 (+06)

* [https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D2%9A%D0%B0%D1%82%D1%8B%D1%81%D1%83%D1%88%D1%8B_%D1%82%D0%B0%D0%BB%D2%9B%D1%8B%D0%BB%D0%B0%D1%83%D1%8B:Kazman322&amp;oldid=3039671 1] [[Қатысушы:Kazman322|Kazman322]] ([[Қатысушы талқылауы:Kazman322|талқылауы]]) 14:56, 2022 ж. маусымның 6 (+06)

:Мына боқтығыңызға қарағанда сізді бұғаттау керек сияқты ғой &lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 21:46, 2022 ж. маусымның 6 (+06)

== Сүзгі ==

Бүгін [[Үлгі:АҚШ саясаты]] жасадым, алғашында үлгі түгел дайын болып, оны бір ғана өңдемемен жарыққа шығаруға болатын еді. Бірақ сүзгі оны жібермей, қай жерден кеткенін іздеу үшін бөліп-бөліп 8 өңдемемен жүктеуге тура келді. Сондағысы жібермей тұрғаны мына мақаланың [https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%BB%D0%B8%D0%BD%D0%BA%D0%B5%D0%BD,_%D0%AD%D0%BD%D1%82%D0%BE%D0%BD%D0%B8] атауы екен🤦‍♂️ Тіпті қазірдің өзінде сілтеме ретінде жазғанның өзін өткізбей тұр. Осы мақаланың атауы үлгідегі &quot;Сытқы саясат&quot;→&quot;Мемлекеттік хатшы:&quot; деген жерге қойып беріңізші! [[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 15:30, 2022 ж. маусымның 9 (+06)
:{{@|Nurtenge}} сол сүзгіні қателеспесем Арыстанбек мырза қойды, сол кісіге өтініп көріңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:11, 2022 ж. маусымның 11 (+06)
::Болды, қойылды, рахмет) Тағы бір рет тексерейінші деп қойып көрсем қойылды. Сүзгі қуып тұрған ғой шамасы))--[[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 13:49, 2022 ж. маусымның 11 (+06)

== Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022 ==

{{WAM
|header = [[meta:m:Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022|Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022]] &lt;div style=&quot;margin-right:1em; float:right;&quot;&gt;[[Сурет:Wikidata 2022 Istanbul social media campaign 02.jpg|right|thumb|300px|Wikidata 2022 Istanbul|link=meta:Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022]]&lt;/div&gt;
|subheader = Конференция 2022 жылдың 21-23 қазаны аралығында Түркияның [[Ыстанбұл]] қаласында өтеді.
&lt;div  style=&quot;text-valign:center; margin-left:200px; margin-right:50px; margin-top:10px; position:absolute;&quot;&gt;
|body = Құрметті достар,

Ыстамбұл Уикидерек конференциясына стипендия алуға өтінімдер ашық екенін хабарлауға қуаныштымын. Егер сіз түркі қауымдастығының өкілі болсаңыз және түркі тілдеріндегі Уикимедиа жобаларына белсенді қатысатын болсаңыз, онда сіз стипендияға өтініш бере аласыз. Өтініштер 2022 жылдың 30 маусымы, UTC 23:59 дейін қабылданады.

Үміткерлер толық стипендияға өтініш бере алады. Толық стипендия Түркі қолданушылары тобының Уикимедиа қауымдастығы (Wikimedians of Turkic Languages User Group) ұйымдастыратын конференция кезінде жеке тұлғаның екіжақты саяхат, ортақ тұрғын үй және тамақтану құнын қамтиды.

* Түркі тіліндегі уикимедиашыларға арналған Wikidata Training туралы қосымша ақпарат алу үшін мына сайтқа кіріңіз: https://w.wiki/53dX
* Стипендия, тіркеу және өтініш формасы туралы көбірек білу үшін мына сайтқа кіріңіз: https://w.wiki/5FFv

Бұған қоса, Түркі қолданушылары тобының Уикимедиа қауымдастығы жобалары мен оқиғалары туралы ақпарат пен жаңалықтар алу үшін біздің пошталық тізімге (https://w.wiki/5FFw) жазылуға шақырамыз.

Барлық жақсылықты тілеймін [[User:Mehman97|&lt;span style=&quot;color:#ff0500&quot;&gt;'''''Mehman'''''&lt;/span&gt;]] [[User Talk:Mehman97|&lt;span style=&quot;color:#0500ff&quot;&gt;'''''97'''''&lt;/span&gt;]] 03:48, 2022 ж. маусымның 11 (+06)


|footer = Бұл хабарлама [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|бот]] арқылы жіберілген • [[Уикипедия:Хабарлама тарату/Жеткізіп беру тізімі|Жазылу немесе жазылудан бас тарту]]
}}
&lt;!-- https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A5%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83/%D0%96%D0%B5%D1%82%D0%BA%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BF_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%83_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96&amp;oldid=3014707 тізімін пайдаланып User:Arystanbek@kkwiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Сауатсыз ==

&lt;s&gt;Терминология — бұл терминдердің жиынтығы. [[Мизансцена|Мына мақалада]] сен ''терминология'' орнына ''терминологиялар'' дегенді қолданыпсың. Қатеңді түзеп шық. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 22:29, 2022 ж. маусымның 11 (+06)
:Түзетілді, сондағы қазуикиге анда-сонда кіріп менің өңдемелерімді андып отыру ма? 3 облыс пайда болды, соған қатысты мақалаларды ретке келтіруге көмек ұшын берсеңіз, одан да пайдалы жұмыс болар еді. Әттең орыс уики маңыздырақ((( --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 02:59, 2022 ж. маусымның 12 (+06)
:: Сен қате жасамай жүре алмайды екенсің. Өзің '''0''' мақала жазып, қалай ғана ақыл бермекші болып жүрсің?! --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 13:49, 2022 ж. маусымның 12 (+06)
* Сен «анда-санда» дегенді де дұрыс жаза алмағаның тіпті масқара ғой админ үшін. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 13:52, 2022 ж. маусымның 12 (+06)

:Бұл жер талқылау беті, яғни еркін түрде жазуға болады. Менің жерімде ағаларға ''тәте'' деп атайды, анда-санда немесе анда-сонда деп айтады, енді уикипедияны тастап менің қалай сөйлетініме тиісе бастадың ба? Сосын 0 мақала жазатын кісі қазуикиде өңдеу жағынан 2 орында, көрші елдің уикиін дамыта бергенше осында кезінде келгенде мүмкін сенде алғашқылардың қатары болар ма едің. 12 жылда қазуикиге 4000-ға жуық өңдеу жасау аз енді.
* Талқылау бетімді өз бетінше өзгертуді доғарыңыз, бітікшілерге хабарлама тастап, талқылау бетімді өзге қатысушының өзгерткені үшін бұғаттауға ұсынатын боламын. Соңғы ескертуім --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:39, 2022 ж. маусымның 13 (+06)
* Ештеңені де түсіндірмей-ақ қойшы, сауатсыз екеніңді баяғыдан білемін. Одан да өзің жойған [[А.Байтұрсынов жазуы және емле ережелерінің тарихы|осы мақаланы]] қалпына келтірші және оқып шықшы, мүмкін қателерің де азаятын шығар. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 06:42, 2022 ж. маусымның 13 (+06)&lt;/s&gt;

== Қате қойған үлгіңді жойдым ==

&lt;s&gt;Пайдалы мақалаларды жоюға тырысып, Қазақ Уикипедиясына қиянат жасаудан тайынбағаның жаман болды. [[Қайта жаңғырту]] деген мақаланы жоймақшы болдың, бірақ сенің жою үлгісін қайта мен жойдым. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 12:06, 2022 ж. маусымның 13 (+06)
	
* Сен неге басқа адамдардың пікірлерін жойып жүрсің? Вандализмге ұрынған нағыз сорлы болдың ғой. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 20:56, 2022 ж. маусымның 13 (+06)

**Тағы да жасаған нәрсемді кері қайтарсаң, мен дауысқа салмай бұғаттай саламын --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:40, 2022 ж. маусымның 13 (+06)

* Ие, &quot;ақымаққа айтқан сөз далаға атқан оқпен тең&quot; деген осы екен. Саған сөзім жоқ. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 11:23, 2022 ж. маусымның 29 (+06)
::{{@|Ерден Карсыбеков}} деген мырзаның іші пысып, не естерін білмей жүр екен? {{@|Білгіш Шежіреші}} мырза, {{@|Салиха}} ханым бәлкім осы кісі ''Көкпекті және Самар ауданындағы ауылдарды'' қалай бөлгенін білетін шығар. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 17:19, 2022 ж. маусымның 29 (+06)
:::Сенің қателерің бітпейді екен. Осы &quot;естер&quot; деген сөзді қайдан алып жүрсің?! --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 18:42, 2022 ж. маусымның 29 (+06)
::::@[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] Неге админмен сіз деп сөйлеспейсіз, ұят емес пе? Қателеспейтін адам жоқ, бәріміз де қателесеміз. Әрі бұл жай ғана талқылау ғой. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 21:54, 2022 ж. маусымның 29 (+06)

Біледі деп ойламаймын. Есесіне [[Қатысушы:Салиха|Салиха]] ханым Көкпекті ауданы әкімдігіне шейін хабарласып, ауылдарды қалай бөлгенін біліп алыпты👍 [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 18:12, 2022 ж. маусымның 29 (+06)&lt;/s&gt;

== Жаңа облыстар туралы ==

Қайырлы күн! Сізге екі облысты өңдеуде (Ұлытау, Жетісу) көмек керек болса айтыңыз, көмектесеміз, нақтылап берсеңіз болды. [[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] де көмектесуге сұранып отыр. [[Абай облысы]]нан [[Көкпекті ауданы]] елді мекендері ғана қалды, ертең бітіремін. [[Қатысушы талқылауы:Салиха]] Салиха 15:19, 2022 ж. маусымның 21 (+06)
:{{@|Салиха}} мен сіздерге көмектесіп жатқанмын) Меніңше екі облысты да бастай беріңіз, үш жақтан жабылып тез аяқтап жібереміз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:10, 2022 ж. маусымның 21 (+06)
::Жақсы онда, [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]]мен бөліп алармыз. [[Көкпекті ауданы]]н өңдеуде қиындық туындап тұр, ауылдар аудандар арасында (Самар ауданымен) қалай бөлінгені белгісіз, еш жерден таба алмадым. Сізге белгілі ақпарат бар ма? [[Қатысушы талқылауы:Салиха]]--Салиха 11:34, 2022 ж. маусымның 22 (+06)
:::Кеш жарық, [[Қатысушы:Салиха|Салиха]]! Аққаладан басқа ауылдық округтердің қай ауданға жататынын таптым.
:::* [[Көкпекті ауданы]]: Биғаш, Көкжайық, '''Көкпекті''', Қ. Аухадиев, Тассай, Теректі, Үлгілі Малшы, Үлкен Бөкен, Шұғылбай. 
:::* [[Самар ауданы]]: Бастаушы, Құлынжон, Мариногор, Миролюбов, Палатцы, '''Самар''', Сарыбел. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 22:01, 2022 ж. маусымның 23 (+06)
::Рахмет: Көкпекті ауданы әкімшілігіне хабарласып, анықтап алғанмын. [[Қатысушы:Салиха|Салиха]]--Салиха 15:39, 2022 ж. маусымның 26 (+06)

Сонда да бір қателіктер кеткен сияқты. Себебі Самарда 8, Көкпектіде 9 а/о болуы керек еді. Тіпті Көкпектінің 1 а/о Самар ауданының ішінде тұр. Түсініксіздеу [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 02:19, 2022 ж. маусымның 29 (+06)

== Кент пе, облыс па ==

Мырза, [[Қызылжар (Жаңаарқа ауданы)]] бетін [[Қызылжар (Ұлытау облысы)]] деп пе, әлде [[Қызылжар (кент)]] деп өзгерте ме? Себебі Қызылжар деген кент Қазақстанда жалғыз екен. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 02:18, 2022 ж. маусымның 24 (+06)
:{{@|Білгіш Шежіреші}}  ''Қызылжар (Ұлытау облысы)'' деген дұрыс, осыға дейін қаншама кенттерді облыс немесе аудандарын көрсетіп атадық --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:50, 2022 ж. маусымның 26 (+06)

Жарайды, рахмет [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 00:48, 2022 ж. маусымның 27 (+06)

Тағы да сұрарым, жаңадан жасаған &quot;Қазақстан кенттері&quot; санатын кенттердің мақалаларына қосу үшін &quot;... облысы кенттері&quot; деген подкатегория жасау керек пе? Немесе кенттерге &quot;Қазақстан кенттері&quot; санатын тікелей қоса берейін бе? [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 01:04, 2022 ж. маусымның 27 (+06)
:Нақты жауап бере алмадым, Нұрлан немесе Батырбек мырзадан сұрап көріңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:06, 2022 ж. маусымның 27 (+06)

Сәлеметсіз бе, мына айдағыш бетті [[Балықшы ауылдық округі (Атырау)]] жойып жібере аласыз ба [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 19:40, 2022 ж. шілденің 10 (+06)

:Кеш жарық, мырза. Айтайын дегенім, көне қалашықтардың координаттарын мақалаға қосып шығайын деп едім. Сондай бір мақалаға [[Ақтөбе-Лаэти қалашығы]] қалашықтың координаттарын [[Үлгі:Coord]] үлгісімен жаздым. Барлығына осымен қоса берсем қате болып есептелмей ме екен? (&lt;s&gt;Ертең өшіріп тастап жүрсе&lt;/s&gt;) [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 01:09, 2022 ж. тамыздың 12 (+06)
:: Координаттарды [[Үлгі:Көне қалашық‎|мына үлгінің]] ішінде қолдануға болады. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 17:19, 2022 ж. тамыздың 12 (+06)
:::{{@|Білгіш Шежіреші}} мұнда назар аударыңыз, бөлек жазғаннан көрі үлгінің ішінде болғаны әдемі көрінеді --[[Қатысушы:Kasymov|Kasymov]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:13, 2022 ж. тамыздың 14 (+06)

Бәрекелді, Ерден мырза. Жарайды, рахмет. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 01:31, 2022 ж. тамыздың 14 (+06)

== Жаңа облыстар картасы ==

Қайырлы күн! Үлгілер үшін (мысалы,тау) жаңа облыстардың картасын жасап берсеңіз жақсы болар еді. Үлгілер картамен көркем әрі әсерлі шығады. [[Қатысушы талқылауы:Салиха]] Салиха 17:19, 2022 ж. маусымның 30 (+06)
:Саламатсыз, {{@|Салиха}}. Иә ол туралы ойлап жүр едім. Бірақ та ондай әрлеу жағын білмедім, Арыстанбек мырза айтып көріңіз, ол кісі жаңа Қазақстанның әкімішілік картасын ортаққорға жүктеу алатын қатысушыны тауып қалар. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 13:25, 2022 ж. шілденің 2 (+06)

== Конкурс мақаласы ==

Kasymov мырза, неге логотивті өшіре бересіз, конкурсқа ұсынылған мақалалар осы логотивпен жазылып жатыр, білмесеңіз басқа уикипедиялардағы ұсынылып жатырған мақалаларды қараңыз. [[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 23:36, 2022 ж. шілденің 4 (+06)
:{{@|Мағыпар}} Меніңше мақалаға емес, сол конкурс жобасына немесе өзіңіздің жеке бетіңізге тізімдеп көрсеткен дұрыс болар. Кейін конкурс аяқталғанда жаңағы үлгілеріңізді кім алады? Уайымдамаңыз, мен немесе басқа да қатысушылар кішігірім өңдеу жасап кетсе де, авторы ылғи да сіз боласыз. Егер сол жағын ойлап жатсаңыз. Ең дұрысы жоба бетіне көрсеткен дұрыс-ау) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:43, 2022 ж. шілденің 4 (+06)

== Тәулік суреті ==

Армысыз, ''Kasymov''. Қазір уақытыңыз болса, басты беттегі ''тәулік суретін'' жөндеп қойсаңыз дұрыс болар еді. Рақмет! [[Қатысушы:Ұлы Тұран|Ұлы Тұран]] ([[Қатысушы талқылауы:Ұлы Тұран|талқылауы]]) 00:35, 2022 ж. шілденің 7 (+06)
:Ертең жасауға тырысамын --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:43, 2022 ж. шілденің 7 (+06)

== Хауа ==

«[[Хауа Ана]]» және «[[Хауа ана]]» деген мақалаларды біріктіріп, атын жәй ғана «Хауа» дегенге ауыстыруды жөн көремін. Өтініш, біріктіре аласыз ба? [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 14:38, 2022 ж. шілденің 11 (+06)

== Дұрыс тұрған санатты неге алып тастадың? ==
[[Фрэнсис Бэкон]] мақаласын шұқылап, ондағы [[:Санат:Англия философтары]] деген сілтемені жойғанда, мақсатың не еді? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 22:18, 2022 ж. шілденің 16 (+06)

== Мән-мағынасыз үлес қосқанды қоймадың-ә ==
&lt;s&gt;[[Алан Менкен|Мына мақалаға]] жағаласып, шағын өңдеме жасапсың. Бірақ сол өңдеменің өзі мағынасыз болып шықты. Kasymov, есуастықтан арылу керек. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 16:06, 2022 ж. шілденің 25 (+06)
:{{@|Ерден Карсыбеков}}, Ол үлгіні МЕН жасадым, есуас болмасан {{tl|музыкант}} үлгісіне кіріп &lt;code&gt;Фон&lt;/code&gt; параметрін қалай толтыру керектігі көрсетілген. Көзі ашық, әріп танитын жансын ғой. Одан да жуықтағы өзгерістерді тексерістен өткізіп отырсан пайдасы 1000 есе болар еді, менімен базардағы сатушылар ұқсап салғыласып, артымнан қалмай --[[Арнайы:Үлесі/95.82.126.85|95.82.126.85]] 00:35, 2022 ж. шілденің 26 (+06)
:: Балақай, үлгіні ешкім айтып отырған жоқ. Оқи алмасаң, мұғаліміңе айтып жібер, есуастанбай. Мен жазған мақалаларыма қызғанып жүрсің ба әлде, артымнан бір есалаң бала сияқты қалмай отырсың ғой. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 00:45, 2022 ж. шілденің 26 (+06)
:::{{@|Ерден Карсыбеков}} Мен не деймін, домбырам не дейді. Мақаланың мазмұнын біреу өзгертті ма? Есуастықты қойып қандай өзгеріс жасағанды көзіңді ашып, асықпай қара! --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:53, 2022 ж. шілденің 26 (+06)
:::: Иә, мақаланың мазмұны еш өзгерген жоқ. Мен саған соны айтып отырмын ғой, сен еш мағынасыз үлес қосып жүрсің, еріккен бір сандалбай болдың ғой. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 08:07, 2022 ж. шілденің 26 (+06)
&lt;/s&gt;

== Кино мен математиканы шатастырған баланы бірінші рет көріп тұрмын ==
&lt;s&gt;[[Операторлық өнер]] деген мақаланы жедел жоюға ұсынғаның қате. Ұсыну себебінде сен оған дубликат мақала бар деп көрсетіпсің. Енді [[Операторлар|сол мақаланы]] ашып қарамайсың ба?! Ол математикалық операторлар туралы ғой, ал анау кино жайында. Сен өзің неше сынып бітіргенсің??? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 08:33, 2022 ж. шілденің 26 (+06)&lt;/s&gt;

== Жедел жою ==

* Коммунистическая (метро бекеті)
* &lt;s&gt;Философские труды Королевского общества&lt;/s&gt;
* &lt;s&gt;Әбдіжәміл кәрімұлы нұрпейісов&lt;/s&gt;
Осы беттерді жедел жоюды сұраймын. Ойланбай-ақ жоя салуға болады ғой. Өзіңіз қарап көрерсіз. [[Қатысушы:Ұлы Тұран|Ұлы Тұран]] ([[Қатысушы талқылауы:Ұлы Тұран|талқылауы]]) 13:09, 2022 ж. тамыздың 1 (+06)
:{{@|Ұлы Тұран}} екеуін жойдым, метро бекеті керек болып қалуы мүмкін--[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:40, 2022 ж. тамыздың 1 (+06)

== Үлгі:Метро ==
Қайырлы кеш, метро деген үлгіні қолдана алмадым, тіпті оны қою мүмкін емес! Алматы қаласының метро бекеттері туралы мақалаларға үлгі қойып шықсам ба деп едім, осы үлгі ауадай қажет боп тұр. Үлгіні қазақшаға аударып, түзетіп, дұрыстасаңыз. [[Қатысушы:Ұлы Тұран|Ұлы Тұран]] ([[Қатысушы талқылауы:Ұлы Тұран|талқылауы]]) 20:41, 2022 ж. тамыздың 8 (+06)

:Енді керек емес сияқты, Ерден Карсыбеков мырза Метро бекеті үлгісін жасап қойыпты. [[Қатысушы:Ұлы Тұран|Ұлы Тұран]] ([[Қатысушы талқылауы:Ұлы Тұран|талқылауы]]) 09:46, 2022 ж. тамыздың 9 (+06)
::{{@|Ұлы Тұран}}Өте дұрыс болыпты, жалпы үлгілерді өздеріңіз де жасап үйренсеңіздер жақсы болып кетер еді) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:29, 2022 ж. тамыздың 9 (+06)

== Lada ==

@[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]] Неліктен сіз Lada парақшасын жойдыңыз? Мақала ретінде құрғым келді, бірақ қазақша Уикипедияға 100 рет өңдеу жасауым керек болды. Қазақша Уикипедияда Lada мақала жасап бере аласыз ба?[[Қатысушы:SSHTALBI|SSHTALBI]] ([[Қатысушы талқылауы:SSHTALBI|талқылауы]]) 13:00, 2022 ж. тамыздың 10 (+06)

рахмет [[Қатысушы:SSHTALBI|SSHTALBI]] ([[Қатысушы талқылауы:SSHTALBI|талқылауы]]) 12:58, 2022 ж. тамыздың 10 (+06)
:{{@|SSHTALBI}} инкубатор немесе зертханаға бастасаңыз болады --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:10, 2022 ж. тамыздың 14 (+06)

@[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]] Мен Жоба:Инкубатор/Lada бастадым, бірақ жобаны мақалаға айналдыру керек пе, соны сізден шешкім келеді. Қажет болса, оны түзетіңіз, содан кейін оны өзіңіз мақала жасаңыз [[Қатысушы:SSHTALBI|SSHTALBI]] ([[Қатысушы талқылауы:SSHTALBI|талқылауы]]) 01:54, 2022 ж. тамыздың 15 (+06)

== Мақалаларды біріктіруге ұсыныс ==

Кейде бір нәрсе туралы жазған екі мақала деген болады екен. &quot;Жалпы ұлттық социал-демократиялық партия&quot; және &quot;Біріккен Танзания Республикасы&quot; атты мақалаларды жоюға ұсыныс жасап жатырмын. Оларды &quot;Жалпыұлттық социал-демократиялық партия&quot; мен &quot;Танзания&quot; мақалаларымен біріктіру керек. [[Қатысушы:Malik Nursultan B|Malik Nursultan B]] ([[Қатысушы талқылауы:Malik Nursultan B|талқылауы]]) 18:52, 2022 ж. тамыздың 13 (+06)

Және де &quot;Микеланджело Буонарроти&quot; мен &quot;Микеланждело&quot; мақалалары да солай. [[Қатысушы:Malik Nursultan B|Malik Nursultan B]] ([[Қатысушы талқылауы:Malik Nursultan B|талқылауы]]) 18:56, 2022 ж. тамыздың 13 (+06)
:Жақсы --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:10, 2022 ж. тамыздың 14 (+06)

== Тағы бір мағынасыз өңдеме ==
&lt;s&gt;Мен жаңартып жіберген [[Үлгі:Қазақстанның көне қалалары|мына үлгіге]] сенің жағаласқаның біршама орынсыз болған екен. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 14:57, 2022 ж. тамыздың 15 (+06)&lt;/s&gt;

== Мақаланы қалпына келтір ==
&lt;s&gt;Әй, саған Ахмет Байтұрсынов не жамандық істеді? [[А.Байтұрсынов жазуы және емле ережелерінің тарихы|Мына мақаланы]] қандай мақсатпен жойдың? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 21:18, 2022 ж. тамыздың 18 (+06)&lt;/s&gt;

== FYI ==

A user has mentioned you on Jimbo's talk page on enwiki. [https://en.wikipedia.org/wiki/User_talk:Jimbo_Wales#Request_for_unlock You can see it here]. [[Қатысушы:Praxidicae|Praxidicae]] ([[Қатысушы талқылауы:Praxidicae|талқылауы]]) 22:31, 2022 ж. тамыздың 20 (+06)
: {{@|Praxidicae}} Because this participant writes a complaint all the time, and I answer him, explain, he switches to another topic, humiliates me and responds rudely. I warned that if this continues, he will be blocked. If you notice then half of my discussion is written by him. Some he managed to remove. Member banned for 2 weeks --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:00, 2022 ж. тамыздың 20 (+06)
::I figured as much, just wanted to let you know though. Hopefully he stops. [[Қатысушы:Praxidicae|Praxidicae]] ([[Қатысушы талқылауы:Praxidicae|талқылауы]]) 23:01, 2022 ж. тамыздың 20 (+06)

{{@|Praxidicae}}, user unblocked  [[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:34, 2022 ж. тамыздың 22 (+06)

== Үлгі:Компания ==

Осы компания үлгісінің кодын өңдейін деп едім. Құрылған жылы орнына құрылды деген дұрыс болар. Сосын капитализация, ортаққор және тағы да басқа бөлімдерді қосамын. Бетті уақытша болса да тіркелген қатысушыларға аша аласыз ба? [[Қатысушы:Ұлы Тұран|Ұлы Тұран]] ([[Қатысушы талқылауы:Ұлы Тұран|талқылауы]]) 11:01, 2022 ж. тамыздың 25 (+06)
:{{@|Ұлы Тұран}} қорғанысын өзгертемін, бірақ сіз '''мәтін''' параметріндегі сөздерді өзгерте алмайсыз, себебі мақалалар да қолданып жатыр. Тек ''белгі'' параметрін өзгертуге болады. Қосымша параметрлер қоса беріңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:10, 2022 ж. тамыздың 25 (+06)

== Module:Category_handler түзету ==

Осы модульді өңдеуге рұқсат беруіңізді сұраймын. Немесе мені әкімшілер тобына қосыңыз (мәселені талқылауға шығарыңыз), өйткені әр модульге кіруді сұраған сайын ыңғайсыз болады. Сонымен қатар, бұрын мен осы топта болдым және менде тәжірибе бар. [[Қатысушы:Arruah|arruah]] ([[Қатысушы талқылауы:Arruah|талқылау]]) 19:00, 2022 ж. тамыздың 25 (+06)
:{{@|Arruah}} оны бітікшілерден сұраңыз. Нұрлан мен Арыстанбек мырза шешеді --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:11, 2022 ж. тамыздың 25 (+06)

== Қымыз жақсы мақала дәрежесін алды ==
Kasymov, сен бұл мақаланы қанша жақтырмасаң да, оны дамытуға қанша кедергі келтірсең де, ол бәрібір жақсы мақала болып таңдалды. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылау]]) 19:14, 2022 ж. тамыздың 25 (+06)
:Басқа тілдің, жақсы мақалалары қалай жазылғанын көрсең жер мен көктей. Өкінішке орай қазақ тілінің қандай деңгейде екенін көрсетіп тұр. Сен өзіңе көп алып: ''мынау Касымов менімен санасып, әдейі қарсы дауыс беріп, кедергі жасап жатыр'' деп бас қатырма. Қырағы тыншысын ғой: осыға дейін таңдаулы/жақсы мақалаларда әлі де дамыту керек деген пікір қалдырғанмын. '''9 (8) дереккөзі''' бар, ''емдік қасиеттері'', ''қымыздың әлдендіретін қасиеті'' бөлімдерін 1 дереккөзбен келтірген аз болады. Әрі қазіргі жағдайда пайдалану, құрғақ түрде қолдану жайлы жазбадың ақыры( 

''1858 жылы Самара қаласынан 6 шақырым жерде ашылған қымызбен емдеу санаторийін Н. В. Постников 55 жыл бойы басқарып, '''қазақтың қасиетті қымызы''' арқылы мыңдаған ауруларды емдеп-жазды.'', энциклопедияға әсірелендіру сөздері меніңше дұрыс емес. Сұрап алған жақсы мақалаң құтты болсын, келешекте немесе қазірден толықтырып, дереккөздермен толтырған дұрыс --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:22, 2022 ж. тамыздың 25 (+06)
* Қазақ тілінің деңгейін сөз етсең, неге өзің сауатты болуға кесірлене жүре бересің, неге Ң әрпін пайдалануды үйренбейсің, бүкіл жерде өз сауатсыздығыңды паш етесің? Өзіңнен бастасаш! --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылау]]) 23:55, 2022 ж. тамыздың 25 (+06)

== «[[Қазақстан әнұраны]]» айрық бетін жоюға ұсыныс ==

Ассалаумағалейкум, Қасымов мырза. Мен «[[Қазақстан әнұраны]]» атты айрық бетіндегі екі сілтеменің екеуі де бір мақалаға апаратынын байқадым. Сондықтан да осындай ұсынысым бар: ол мақаланы жойып, «[[Қазақстан Республикасының Мемлекеттік Әнұраны]]» деген ұзын аты бар мақаланың атауын «Қазақстан әнұраны» деп өзгерту. [[Қатысушы:Malik Nursultan B|Malik Nursultan B]] ([[Қатысушы талқылауы:Malik Nursultan B|талқылау]]) 18:30, 2022 ж. тамыздың 26 (+06)</text>
      <sha1>focz0j41pbgrmdpltrqfuojv4fa7ous</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064664</id>
      <parentid>3064661</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T13:36:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <comment>/* «Қазақстан әнұраны» айрық бетін жоюға ұсыныс */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="110180" xml:space="preserve">{{Мұрағат|қыркүйек 2011 — қаңтар 2015|қаңтар 2015 — 2016 қаңтар|қаңтар 2016 — қаңтар 2017|қаңтар 2017 — сәуір 2019|маусым 2019 — желтоқсан 2020|ақпан 2021 — қаңтар 2022}}
 
{{астынан}}

== Кері байланыс ==

{{@|Madi Dos}}, {{@|Аrysтanbek}} телеграмда бармын, менде уақыт тығыз, оны түсіндіріп отыратын уақытым болмайды. Сосын нені түсіндермін? ''Болмасаңда ұқсап бақ'' демекші үлгілерді мен көбіне орыс, кейде ағылшын уикиден қарап жасаймын. Madi Dos қатысушыға дені дұрыс мақала, санаттарға қарап көрсеңіз болады деп түсіндіргенмін. Өзіміз де уикипедияны солай ізденіп, сұрап үйренгенбіз. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 15:01, 2022 ж. қаңтардың 26 (+06)

:Елдің бәрі бірдей емес Касымов мырза. Жарайсыз, үйренгеніңіз жақсы екен. Алайда уикиді түсінбейтін, бірақ мақала қосып өңдегісі келетін, үлес қосқысы келетін адамдар бар. Сондай энтуазистердің бетін бұрып бағыт сілтеп жіберуге қазіргі зымыраған уақытта  уики беті жеткіліксіз сияқты.Ал мессенжерлерге, Телеграмға адамдар  жедел кіріп сұрақтарына жауап алуға ыңғайлы. Топқа кіргіңіз келмегенді мен сізді &quot;ұрының арты қуыс&quot;  дегендей басқаша түсіндім. 
:''Сосын нені түсіндіремін?'' Уикиде жетеді түсіндіретін нәрсе.  [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 01:13, 2022 ж. қаңтардың 27 (+06)
::@[[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] мырза бізде онсызда белсенді қатысушыдар өте аз, жеке басына тиісіп белсенділерді Уикипедиядан суытып алуымыз мүмкін, бізге арбаны да сындырмайтын, өгізді де өлтірмейтін бейтарап жолды ұстану керек. Қараңыз: [[Уикипедия:Сыпайылық]] &lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 07:39, 2022 ж. қаңтардың 27 (+06)
:::{{@|Madi Dos}} мен оны жазып көрсете алмаймын, осында н/е телеграмда қандай айырмашылық бар? ''Энтуазистер'' мысалы ретінде таңдаулы/жақсы мақалаларды қараса болады, тегі болмай жатса басқа дамыған уикилерді қарап көрсің. Кезінде жоғарыда айтып кеткендей басқа уикиден қарап, қиналсақта біршама нәрсені үйрендік (біраз қатысушылар солай жасады). Қазір қайта көптеген үлгі, санаттар, жақсы көлемді мақалалар жетіп тұр ғой. Егер шын ыңталары болса, менің (өзіне көп алатын админ сымақ демекші) көмегім шамалы болады-ау. Түсінгенім мен оларға түсіндірмегендіктен дамуыларына кедергі жасап жүрсіз деген сізден сондай ой келді, бұл еркін тегін, әркім өз ыңтасы мен шабытына байланысты дамитын жоба негізі. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 21:34, 2022 ж. қаңтардың 27 (+06)

== Мәліметті неге өшірдің? ==
&lt;s&gt;[https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%97%D0%B5%D1%80%D0%B3%D0%B5%D1%80%D0%BB%D1%96%D0%BA_%D3%A9%D0%BD%D0%B5%D1%80&amp;action=history Зергерлік өнер мақаласындағы мәліметті] неге өшірдің? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 17:30, 2022 ж. қаңтардың 26 (+06)
:Айдын мырза екеуі мүлдем бөлек тақырыптар ғой. Зергерлік өнер ол дереккіз зат еcім, зергерлік бұйымдар деректі зат есім, яғни қолға ұстап көзбен көріп, тістеп иіскеп көруге болатын заттар. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 18:47, 2022 ж. қаңтардың 26 (+06)
:: Arystanbek, мақаланы дұрыс қалыпқа келтіргеніңіз үшін рақмет! --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 18:54, 2022 ж. қаңтардың 26 (+06)
:{{@|Arystanbek}} алты жыл бұрынғы нәрсе екен, тәжірибе аз болғаннан дұрыс біріктірмеген екенмін, интеруики мен санатты қойып шығу керек. Маған сілтей бермей --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 21:21, 2022 ж. қаңтардың 27 (+06)&lt;/s&gt;

== Бұрыс белсенділік ==

&lt;s&gt;[[А.Байтұрсынов жазуы және емле ережелерінің тарихы]] деген мақаланы қандай мақсатпен жойып тастағансың? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 08:58, 2022 ж. қаңтардың 28 (+06)
*Әй, админсымақ, сұраққа неге жауап бермей жүрсің? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 11:15, 2022 ж. ақпанның 11 (+06)&lt;/s&gt;

== Үлгі:Кино→ |Жыл ==

Қайырлы кеш Kasymov! Сізге жүгінбегелі біраз уақыт болыпты, 2020 жылдағыдай сіздің талқылауыңызға жиі жазған кездерді сағынып кетіппін, шынында!:)

Іске келер болсақ, [[:Үлгі:Кино]] үлгісіндегі Жыл бөлімінде автоматты сілтемені дұрыстау керек сияқты, өйткені қандай да бір фильмнің шыққан жылын мысалы 2007 деп жазғанда тек сол жазған 2007 ге ғана сілтейді, ал «2007» дегеніміз «2007 жыл» деген мақалаға айдау беті болып табылады, сондықтан мақаланың үлгісінде жасыл сілтеме пайда болады. Сол жасыл сілтеме пайда болмайтындай, автоматты түрде «???? жыл» дегенге сілтейтіндей жөндесеңіз.--[[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 18:10, 2022 ж. ақпанның 5 (+06)

:@[[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] [[Арнайы:Diff/2982636|осылай жазса]] жетпей ме? Осылай дұрыс сияқты. &lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 22:06, 2022 ж. ақпанның 5 (+06)
::{{@|Nurtenge}} жасалды, тек санмен көрсету керек: '''2009''', {{@|Arystanbek}} мырза олай жасаса санат шықпай қалады --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:27, 2022 ж. ақпанның 6 (+06)
:::Рахмет көп-көп! [[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 21:38, 2022 ж. ақпанның 6 (+06)

== Туған күнге байланысты санатты неге алып тастадың(ыз)??? ==

Мысалы, 5 мамырда туғандар деген санатты алып тастапсыз, не үшін? Олар басты бетте бүгін туғандар деген бетте шығып тұрмай ма??? Қандай себеппен алып тастадыңыз. [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 20:44, 2022 ж. ақпанның 5 (+06)
:{{@|Madi Dos}} Нақтырақ қай мақалада алынып тастады? Дәлірек көрсетсеңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:28, 2022 ж. ақпанның 6 (+06)
::[[:Санат:5 мамырда туғандар|Санат:5 мамырда туғандар]] осы санатты кеше  [[Ілияс Жансүгіров]] бетінен аластапсың. [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 11:21, 2022 ж. ақпанның 7 (+06):
:::{{@|Madi Dos}} иә алдым, себебі үлгіні дұрыс толтырса ондай санаттың қажеттілігі шамалы. Егер ''туған/қайтыс болған күні'' параметрін дұрыс толтырса автоматты түрде туған жылы және күні бойынша санаттар пайда болады. Сондай нәрсе туған/қайтыс болған жері және мамандықтары бойынша арналған үлгілер бар. Асықпай дұрыстап қарасаңыз, ''5 мамырда туғандар'' санат ешқайда кеткен жоқ. Түсінген шығарсыз деген ойдамын. Бір данышпан кісі ұқсап шайып кетпейтіңізге үміттемін) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 17:21, 2022 ж. ақпанның 7 (+06)

== Тағы қате үлгі ==
&lt;s&gt;[[Ричард Брэнсон]] дегенді жедел жоюға ұсыныпсың, еш түзетпей. Жою үлгісін қате қойғансың, аударманың сапасына байланысты арнайы үлгілер бар. Ондай есуастықты қою керек, Kasymov. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 13:19, 2022 ж. ақпанның 6 (+06)

:мына мақаланың аудармасы шынында да мағынасыз болып кеткен екен, бұлай өтірік санын көбейткенше, аз да болса саз аударып мағыналы қылып салу керек еді. Менің ойым. [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 11:24, 2022 ж. ақпанның 7 (+06)
:мынаны түзетпей ақ жаңасын бастай салған дұрыс сияқты қайтадан. [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 11:26, 2022 ж. ақпанның 7 (+06)

* Kasymov, сен қате қойған үлгіні Nurkhan деген саналы қатысушы алып тастаған. Содан үйреніп жүр... --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 18:11, 2022 ж. мамырдың 5 (+06)&lt;/s&gt;

== Дереккөздерді жою вандализмге жатады ==
&lt;s&gt;[https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D2%9A%D1%8B%D0%BC%D1%8B%D0%B7&amp;type=revision&amp;diff=2949388&amp;oldid=2946292 Мына өңдемемен] сен [[Қымыз]] мақаласындағы дереккөзді жойып тастағансың. Бұл қатеңді мен өшірдім. Администратордан вандализмді ешкім күтпейді, бірақ сен шын администратор емес екенін түсінемін. Ескерту ретінде қалсын. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 11:29, 2022 ж. ақпанның 14 (+06)
:Сол өте мықты дереккөзді пдф немесе скан нұсқасында ''Қазақ совет энциклопедиясы, 7-том.'' '''Қымыздың шипалық, емдік маңызы зор''' деген сөзін көрсетуіңзді өтінемін, және кітаптың авторы мен жылы қай бетте алынғаны баспасын көрсетуді сұраймын --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 15:53, 2022 ж. ақпанның 14 (+06)
:: Сен осы мықты дереккөзді өміріңде көрмегенсің ба? Онда [[Қазақ Кеңес энциклопедиясы|мына мақаланы]] оқып шық. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 11:39, 2022 ж. ақпанның 16 (+06)&lt;/s&gt;

== Мақаланы жою себебі ==

Сәлеметсіз бе, өзімнің жеке кеңістігіме жарияланған мақалалар неге жойылды? Себебін айтсаңыз [[Қатысушы:Aubakirova Aisana|Aubakirova Aisana]] ([[Қатысушы талқылауы:Aubakirova Aisana|талқылауы]]) 23:20, 2022 ж. ақпанның 20 (+06)
:Саламатсыз, {{@|Aubakirova Aisana}} мақаланы зертханаңызда немесе инкубатор арқылы бастасаңыз дұрыс болар еді. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 10:28, 2022 ж. ақпанның 22 (+06)

== Өңдемені өшіру ==

Қайырлы күн! Неліктен DariaUrinbasarova21nis есімді қолданушының соңғы өңдемелерін шегіндірдіңіз? Соңғы өңдемелері: [[Мұхтар Омарханұлы Әуезов]], [[Криштиану Роналду]], [[Мұхаммед Фетхуллаһ Гүлен]]. --[[Қатысушы:Erboldilyara|Сариев Ербол]] ([[Қатысушы талқылауы:Erboldilyara|талқылауы]]) 23:37, 2022 ж. ақпанның 22 (+06)
:Қайырлы кеш, себебі мақаланы тізім арқылы толтырып жатыр. Әрлеу жағынан әдемі емес көрінеді --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:47, 2022 ж. ақпанның 23 (+06)

== Имам Шамиль ==

Сәлеметсіз бе. [[Шәміл]] мен [[Имам Шамиль]] деген мақалаларды байланыстыру (біріктіру десе де болады?) керек еді. Егер мүмкіндігіңіз болса, біріктіре аласыз ба? Кейбір қатысушылардан ұсыныс келіп жатқан еді. [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 19:28, 2022 ж. ақпанның 27 (+06)
:Жасалынды --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 14:35, 2022 ж. ақпанның 28 (+06)

== Өндемені жою. ==

Сәлеметсізбе Қасымов! Сіз неге менің өндемемді алып тастап жатсыз онда не қателік бар ма не мен бәрін дұрыс істеген едімғо немесе карточка дұрыс қойылмаған ба? [[Қатысушы:J.J.Portman|J.J.Portman]] ([[Қатысушы талқылауы:J.J.Portman|талқылауы]]) 17:58, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)
:қатысушы дегенге жылжытыпсыз, зертхана немес инкубаторға бастасаңыз дұрыс болар еді --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:06, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)

Қатысушы деген бетке жылжытсам өзімнің бетіме жылжыттымғо онда не қателік Нұрлан Қоянбаевты сонда жасап жатырмын ғой қате болғаннан кейін өзім өндеп қайтіп аударып аламғо. [[Қатысушы:J.J.Portman|J.J.Portman]] ([[Қатысушы талқылауы:J.J.Portman|талқылауы]]) 18:20, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)
:{{@|J.J.Portman}} қолданыстан шығып кеткен, әрі қате жоюлыға ұсынылған үлгілерді қойып жатырсыз. Сонымен қатар оның қойған өзінінде де толтырмай жатсыз. Сондықтан кері қайтарылды. Қазуикиде тұлғаларға арналған әртүрлі үлгілер бар --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:25, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)

Жарайды ал мақұл енді оны нестей алам оны тіпті менің зертхана қатысушы черновигінен алып тастасаңыз мен нені өзгерте аламын. [[Қатысушы:J.J.Portman|J.J.Portman]] ([[Қатысушы талқылауы:J.J.Portman|талқылауы]]) 23:29, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)
:Зертхана бетіңізге көшірдім. Үстіңгі сол жақта орналасқан --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:33, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)

Жарайды ниетіңізге рахмет қазір кіріп көрем сосын жақын арада өңдеп сізге тексеруге жіберем жасап біткен соң сіз соны тексеріп талаптарға сай келсе негізгі кеңістікке аударасыз келмесе аяғына дейін жөндеп ережеге сай етіп қайта жасаймын. [[Қатысушы:J.J.Portman|J.J.Portman]] ([[Қатысушы талқылауы:J.J.Portman|талқылауы]]) 23:36, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)

== Жаңа бастама ==

Қайырлы түн, Kasymov! Мүмкін менің идеям сізге орынсыз немесе абсурд болып көрінер, бірақ мен оған назар аударуыңызды сұраймын. Өзіңіз білетіндей, қазақша Уикипедиясындағы мақалалардың сапасы шетелдік бөлімдерден айтарлықтай артта қалып отыр. Көптеген мақалалар қысқа, сапасыз, және әшейін, қалай болса солай жазылған. Мен қазақша бөліміндегі мақаладар сапасын көтеру үшін орыс бөлімінің үлгісі бойынша мақалалар жазу арқылы түзетуге тырысып жатырмын. Алайда, көбірек сапалы мақалаларды жазуға уақыт жетпейді. Сол себепті, [[Уикипедия:Сенімді дереккөздер|Сенімді дереккөздерге]] сүйене отырып, нақты, сапалы мақалалар жаза алатын кем дегенде 5-10 адамнан тұратын топты жинау керек. Менің ойымша, мақала жазуды толығымен реформалау керек: ағылшын тіліндегі үлгіге сәйкес сенімді дереккөздермен сапалы мақалалар жазу. 

Уикипедия — әркім өз өзгерістерін жасай алатын бос орын. Тәуелсіз сауатты қатысушылар белгілі бір «альянсқа» құрылуы болатын еді. Сондықтан Мен сізге осы жобаны құрметті администратор ретінде қарастыруды ұсынамын! Сізден нұсқаулар, кеңестер мен сын беруіңізді сұраймын. Сұрақтарыңыз болса сұрай беріңіз!

Құрметпен, [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 23:33, 2022 ж. наурыздың 12 (+06)
:{{@|Айвентадор}} Рахмет, осыны Салиха, Мықтыбек мырзаларға да жазыңыз. Мен қолымнан келгенше көмектесуге тырысамын. Кеңесім мақаланың мазмұнын сапалы, мағыналы болуын тілеймін. Себебі, көп қатысушы аудару функциясы арқылы орыс немесе ағылшын уикидің дубликатын жасап жатыр, әрі кейбіреулерінің мағыналары қызық шығып жатады. Ьастысы соған назар аударса, менен жетіспейтін үлгілерді жасауға тырысамын) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:27, 2022 ж. наурыздың 13 (+06)

* Кеңесіңізге үлкен рақмет! Мықтыбек мырза мен Салиха ханымға жаздым. Жауап күтудемін. [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 10:51, 2022 ж. наурыздың 13 (+06)

* Қайырлы кеш, Kasymov мырза! Жобаны іске асыру процессі созылып кеткенінен кешірім сұраймын (алдында айтқандай, уақытым өте шектеулі. Бүгінгі күні демалыс басталғаннан соң жазып отырмын). Қазір менде жобамның бағдарламасы және негізгі принциптері жазылған «Уикипедия:Альянс» деген атты мақала дайындамасы бар. Жазуға рұқсат ете аласыз ба? (Мақаламды орынсыз деп өшіріп тастайды деп ойлап отырмын). Қазір администрация мүшелеріне және тәжірибелі қатысушыларға ұсыныс тастаудамын. [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 23:45, 2022 ж. наурыздың 18 (+06)

== Анықтауға көмектесіңіз, мен жаңа қызмын ==

Сәлеметсіз бе, құрметті Kasymov. 
Өкінішке орай, мен мақаланы негізгі бөлімге қалай аударуға болатынын түсінбедім (барлығы оқиды). Мақала орыс википедиясынан аударылған. Олар маңыздылығын растады.Менің зертханадағы мақалам, Intis Telecom деп аталады.[[Қатысушы:Technoperi|Technoperi]] ([[Қатысушы талқылауы:Technoperi|талқылауы]]) 23:43, 2022 ж. наурыздың 23 (+06)Technoperi

== Санат:Ергежейлі ғаламшарлар ==

Қазақша Уикипедияда [[:Санат:Шағын ғаламшарлар]] және [[:Санат:Ергежейлі планеталар]] деген екі санат бар екен. Әдейі істегендей, біріншісінің бірінші сөзі қазақ тіліне келмесе, екіншісінің екінші сөзі қазақ тіліне келмейді :) Яғни, екеуі де «Карликовые планеты» деген сөздің аудармасы, бірақ қазақи-ғылыми тұрғыда Карлик — Ергежейлі болса, Планета — Ғаламшар емес пе? Яғни, «Категория:Карликовые планеты» дегеннің қазақша дұрыс атауы [[:Санат:Ергежейлі ғаламшарлар]]. Тіпті орыс тіліне қарамаймыз дегеннің өзінде ағылшын тілінде де атауы осыны білдіреді. 

Енді, алдыңғы екеуін соңғы дұрыс санатқа қалай біріктірсе болады? Сол үшеуін біріктіріп берсеңіз--[[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 17:23, 2022 ж. наурыздың 24 (+06)
:Екеуін жойғаннан басқа амал жоқ, меніңше --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 21:41, 2022 ж. наурыздың 24 (+06)
::Ең бірінші санатты дұрыс атауға аудардым, яғни бірінші санатты аман алып қалайық, не дегенмен 2008 жылы пайда болды:) Ал екінші санат пен «Шағын ғаламшарлар» деген айдау бетін жойсаңыз--[[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 22:30, 2022 ж. наурыздың 25 (+06)
:::Ок, сұрақты дұрыс түсінбеген сияқтымын ғой) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:29, 2022 ж. наурыздың 26 (+06)

== Ақтөбедегі Мейірімді Бақташының Ғибадатханасы  ==

Саламатсызба! [https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D1%80%D0%B0%D0%BC_%D0%94%D0%BE%D0%B1%D1%80%D0%BE%D0%B3%D0%BE_%D0%9F%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%8B%D1%80%D1%8F_%D0%B2_%D0%90%D0%BA%D1%82%D0%BE%D0%B1%D0%B5 Храм Доброго Пастыря в Актобе] менде осы бетінің қазақ мәтін бар, бірақ маған бетінді жанадан бастау болмайды. Сізден кешірім сұрап, мақала бастауыңызды өтінемін. Бірінші абзац осындай: &quot;Ақтөбедегі Мейірімді Бақташының Ғибадатханасы - Атырау Апостол Әкімшілігіне қарасты Ақтөбе қаласындағы (Ақтөбе облысы) Рим-католик Ғибадатханасы.&quot;--[[Қатысушы:Dmitriymoroz1006|Dmitriymoroz1006]] ([[Қатысушы талқылауы:Dmitriymoroz1006|талқылауы]]) 21:30, 2022 ж. наурыздың 28 (+06)
:Саламатсыз, менен '''неге кешірім сұрап жатырсыз'''? Менің жеке энциклопедиям емес қой. Бастай беріңіз, кейінерек тексерістен өткізіп аламыз) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:36, 2022 ж. наурыздың 28 (+06)

== Сіз әдейі істейсізбе? ==

Менің өңдеген бетімді неге жоққа шығарып, өшіріп тастап жатырсыз? Себебі не ешқандай бұзушылық көріп тұрған жоқпын өзімнен. [[Қатысушы:Taragtybalasy|Taragtybalasy]] ([[Қатысушы талқылауы:Taragtybalasy|талқылауы]]) 08:50, 2022 ж. наурыздың 29 (+06)
:{{@|Taragtybalasy}}, сіз ешқандай дереккөздерсіз руды өзгертіп жатырсыз. Оған күмән туындағандықтан, кері қайтарып жатырмын --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:49, 2022 ж. наурыздың 31 (+06)

== Кавилл, Генри мақаласын ретке келтіріңіз ==

[[Кавилл, Генри]] мақаласын аударып бастапсыз, бірақ аударма аяқталмаған. Осындай секілді басқа да мақалаларыңыз болса дұрыстап ретке келтіруіңізді сұраймын. Бастаған соң аяқтамайсыз ба. Шала пұла , шала жансар мақалалармен қазақ Уикипедиясына ешкім кірмей қашып кетер. Одан да аз да болса, мақалаңызды мән-мағыналы қылып ретке келтіріп қойсаңыз сол дұрыс болады. Рахмет. [[--[[Қатысушы:Nurkhan|Nureke]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurkhan|талқылауы]]) 07:32, 2022 ж. наурыздың 31 (+06)]]
:{{@|Nurkhan}} ''[[Кавилл, Генри]]'' деген мақала бастаған емеспін, мен бастаған мақала '''[[Генри Кавилл]]'''. Иә дұрыс айтасыз, қазуикидің сапасы сын көтермей тұр, өкінішке орай. Мен админ болғандықтан жуықтағы өзгерістерді тексерумен және де елді-мекен, әкімшілік бірлік бойынша үлгілерді қазақша нұсқасымен алмастыру жұмыстарынан қол босамай тұр. Өзімде ой да бар негізі --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:46, 2022 ж. наурыздың 31 (+06)
&lt;s&gt;&lt;s&gt;:: Сонда саған бір мақаланы дұрыстауға бес жыл да жетпейтін болды ма? Сен өзің неткен ұлу-адамсың! --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 21:20, 2022 ж. тамыздың 13 (+06)&lt;/s&gt;&lt;/s&gt;

== Разрешение на публикацию статьи ==

Добрый день! Извините, что пишу на русском, я из России. Хочу создать статью про один из районов Дагестана. Дайте, пожалуйста, разрешение на публикацию. С правилами знаком, уже 10 лет как редактирую в Википедии. С уважением, --[[Қатысушы:Buntarion|Buntarion]] ([[Қатысушы талқылауы:Buntarion|талқылауы]]) 18:29, 2022 ж. сәуірдің 11 (+06)
:{{@|Buntarion}} Добрый вечер, добро пожаловать) Если честно я не знаю как это делается, наверно бюрократы решает этот вопрос. Свяжетесь с {{@|Arystanbek}}, {{@|Нұрлан Рахымжанов}} или {{@|Batyrbek.kz}} --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:21, 2022 ж. сәуірдің 13 (+06)
::Хорошо. Благодарю Вас! --[[Қатысушы:Buntarion|Buntarion]] ([[Қатысушы талқылауы:Buntarion|талқылауы]]) 23:52, 2022 ж. сәуірдің 13 (+06)

== Қорытынды шығару ==

&lt;s&gt;[[Уикипедия:Жақсы мақалаға үміткерлер/Қымыз]] бетіне қорытынды шығару керек. Негізі, бұл админнің жұмысы. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 20:44, 2022 ж. сәуірдің 23 (+06)
:Арыстанбек, Нұрлан мырзаларға айтып көріңізші. Осыға дейін қорытынды жасап көрмедім, әрі ол жерде 50/50 болып тұрған сияқты --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:56, 2022 ж. сәуірдің 23 (+06)
::Қап, админ емес екеніңді білдім ғой. Санау қабілетің де бүртүрлі екен: 7 дауыс қолдады, 1 дауыс қарсы болды — бұл 50/50 емес қой. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 22:59, 2022 ж. сәуірдің 23 (+06)
:::1 қарсы дауыс, 3 қалыс олардың айтылғаны түзетілді ме екен? Және бір қызығы қолдаған дауыстардың арасында да комментариялар жазған екен. Шешімді бюрократтарға тапсырдым. Меніңше кішкене болсын дереккөздер көбейтіліп, қазіргі уақыттағы жағдайын жазып кетсе жақсы болар еді. Сондықтан мен қалыс қойып отырмын. Ренжімеңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:20, 2022 ж. сәуірдің 23 (+06)&lt;/s&gt;

== [[Уикипедия: Арбитражды комитет|Арбитражды комитет]] ==

Сәлеметсіз бе? Қазіргі уақытта [[Уикипедия: Арбитражды комитет|Арбитражды комитет]] жұмыс істеуде ме?

Ренжімеңіз, бірақ Сіз және [[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|сіздің оппоненттіңіздің]] араларыңызда жарты жылға созылған ұрыстарыңыз шеттен бір түрлі көрінеді. Мен, әрине, сіздердің жеке қарым-қатынастарыңызға араласқым келмейді, бірақ кішкентай балалар сияқты ұрыса бергенше, Арбитражда шешерсіз? Бір жағынан, басқа қатысушыларға өздерінің мәселелерін шешуге көмектесер.

Қазіргі уақытта комитеттің бетін өңдеп жатырмын, өтініш, ресімдеуге көмектесесіз бе? (Өтінімдер (заявки) мен шешімдер, арбитражға қабылданбаған өтінімдер мұрағаты және т.б.).

Құрметпен, [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 09:35, 2022 ж. мамырдың 2 (+06)
:Саламатсыз, {{@|Айвентадор}}. Иә өкінішке орай сондай түсініксіз жағдай туындап жатыр. Себебі белсенді қатысушылар аз (болғанын өзінде тек өз жұмыстарынан ары аспайды), ережелердің толық немес шала жазылуы, содан анархия туындап жатыр. Жалпы уикипедияғы қатысты ережелер мен жобаларға аса қызығушылық жоқ еді) Ұсыныстар мен ережелер дайын болып жатса, өз тарапынан пікір мен дауыс беруге дайынмын. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:27, 2022 ж. мамырдың 2 (+06)

== Админге тән емес салақтық ==

&lt;s&gt;[[Қатысушы талқылауы:Абай Кенжетай|Мына бетте]] сен ''«Мақалаларға мән-мағынасыз сөздерді қосуыңызды сұраймын»'' деп жазыпсың, бұл қатеңді тек бір жарым айдан кейін түзеп алдың. Ал сол ''мән-мағынасыз сөздердің'' қосылған-қосылмағанын тексердің ба? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 14:41, 2022 ж. мамырдың 4 (+06)
:{{@|Ерден Карсыбеков}} Мені тінтіп жүргенше, өзің де қазуикидің дамуына үлес қоспайсың ба? Қырағы екенсің, сол соңғы өзгерістерді қадағалап жөндеп отырсаң, үлкен көмек болар еді. Мен нақты айта аламын: жуықтағы өзгерістерді менен басқа ешкім өкінішке орай тексерістен өткізбей отыр, қаншама боқ-ауыз сөздер жазылып, интернеттен дайын нәрсені мақаланың ортасына тыға салып, тағы сол сияқты көптеген өңдемелер болып жатыр. Соның бәрін тексерістен өткізу 2-3 адамға үлкен салмақ түседі. Содан '''сұраймын''' деген қателік кетіп жатыр. Аталған қатысушы: ''болған екен'' орнына ''болған'' немесе керісінше өңдемелер жасап жатыр. Ондай мазмұнды толықтырмайтын өңдемелер қаншалықты қажетті? 7-8 өңдеме болса болар еді, жүйелі түрде болып тұр. Орыс уикиден келдіңіз ғой, жалғыз админдер емес сіз сияқты қырағы, жауап қайтара алатын тәжірибелі қатысушылар да автопатруль жасай алады. Жалғыз админдерге бүкіл сынды лақтыра бермей.

'''Бір айдан кейін''' де өзің де жоғарғы жаққа түсініксіз жауып жазыпсың ғой. Сосын неге сенде жаңа жазылған мақалалар да бір ғана санаттан болып жатыр, мысалға ''алфавит бойынша әндер''. Автор өзі бастаған мақаласын мейлінше мазмұны толығырақ және санаттар қоюға тырысу керек. Сосын талқылау бетімді қайта-қайта кері қайтарып, басқаларға шағымданып еді, қатарынан екі тақырыпты алып тастапсың) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 20:57, 2022 ж. мамырдың 5 (+06)
* Көмек сұрасаң, дұрыстап сұра, есуастанбай. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 22:06, 2022 ж. мамырдың 5 (+06)
: {{@|Arystanbek}}, бұл қатысушы бір емес бірнеше рет балағат сөздер жазып, компьютердың артынан клавиатура қаһарманы болып отыр. Бір шара қолданбаса болмайды. Мен уақытымды бөліп қазуикиге жұмыс жасап жатсам, артымнан тінтіп болмашы нәрселерге мазаны алып жатыр. Енді келіп мен көмек сұрап жатыр деп, мәселені басқа жағынан айналдырып шықты. О, Алла танымайтын біреудің соншама қадалғаны өте қызық екен. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:56, 2022 ж. мамырдың 5 (+06)&lt;/s&gt;

== Үлгі:Шатастырмау ==

Қайырлы күн! «Үлгі:Шатастырмау» (орыс тілінде: «''Шаблон:Не путать''») санатын жасай аласыз ба? [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 08:50, 2022 ж. мамырдың 7 (+06)
:Уақыт тапсам, тырысып көрейін --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:05, 2022 ж. мамырдың 10 (+06)

== Беттерді жою туралы ==

* Қатысушы:Тұран Нұрәліұлы
* &lt;s&gt;Қатысушы:Тұран Нұрәліұлы/зертхана
&lt;/s&gt;* Қатысушы талқылауы:Тұран Нұрәліұлы
- Осы беттерді жойып беруіңізді сұраймын. Себебі, бұлар менің қатысушы атымды өзгетркен кезде қалып қалған беттер болатын. Көп уақытыңызды алмайды деп ойлаймын. Сіз админдердің бірі болғандықтан сізге жүгініп отырмын. Алдын-ала рахмет! [[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 01:05, 2022 ж. мамырдың 13 (+06)
:Тек екіншісін ғана жоя алдым, қалғандары басқалардың талқылау беттеріне сілтеп тұр. Жалпы қала берсін. Қатысушы атын өзгерткенде ондай нәрсе болып тұрады --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 16:19, 2022 ж. мамырдың 13 (+06)

== Goodbye ==

Hi Kasymov, I'm going to block globally because I made the bad translations.--[[Қатысушы:Martorellpedro|Martorellpedro]] ([[Қатысушы талқылауы:Martorellpedro|талқылауы]]) 00:48, 2022 ж. мамырдың 16 (+06)

== Сенің ауытқуыңды басқа қатысушылар да байқапты ==
&lt;s&gt;[[Талқылау:Cоңғы кесу (фильм, 2022)|Мұнда]] сенің басқа қатысушылардың еңбегіне жармасатыныңды бекерден бекер сынап тұрған жоқ. Бұдан дұрыс түйін шығаруың керексің, бұрыс белсенділікті қою керек. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 23:48, 2022 ж. мамырдың 22 (+06)
:Сен де жағаласпашы, жауап жаздым (қандай қате кеткенін оқи алатын шығарсың) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:50, 2022 ж. мамырдың 22 (+06)
::Балақай, өтірік соқпасаш, сен кіріскенге дейін ол жерде еш қате болған жоқ. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 08:21, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
::: @[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] қателеспейтін адам болмайды, мен де тәжірибелі қатысушы болсам да қателесемін. Кішкентай қате үшін жерден алып жерге салудың қажеті жоқ. Менен де мыңдаған қате табылады, мені неге осылай жерден алып жерге салмайсыз? --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 10:03, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:::: Мәселе қателердің тым көп болуында және оларды мойындамауда. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 14:48, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
::: @[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] сенен бір қате: &lt;s&gt;шығаруың керексің&lt;/s&gt; деген сөз қайдан шыққан? Дұрысы &lt;code&gt;шығаруың керек&lt;/code&gt; --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 10:11, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:::: Бұл қате емес, екінші нұсқаны да пайдалануға болады. Мысалы, [https://taraztv.kz/kz/news/society/zhurekke-ota-zhasaudan-sheberlik-synyby-otti мына сілтемедегі] жетінші абзацта сондай сөз тіркесі кездеседі. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 14:48, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
Қате, бұны БАҚ қате қалыптасытырып жіберді, әдеби тілде бұл өрескел қателік. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 16:51, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:Уикипедия әдеби сайт болмаған соң, мұнда басқа стильдердің сөз байлығын қажетінше пайдалануға болады. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 17:26, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
::'''Мәселе қателердің тым көп болуында:''' соны алғашқысынан бастап соңғы нәрсеге шейін тізбектеп көрсетуіңді '''міндеттеймін'''. Өзіне қатысы жоқ мәселеге кірісіп, бәле іздеген біреу екенсің. Әлі күнге дейін таң қаламын, танымайтын біреуге қастасып, балағаттап, дөрекі сөйлеп, ашуын менен алып жүргеніне. Сол жерде сенің атын немесе саған қатысты нәрсе айтылды ма? Соған да жауап берші? --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:25, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
::: @[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] әдепсіздерге арналған сайт бар шығар? Ал біз әдеби, ғылыми стилде жазамыз, бұл өз қолымызда. Әдепсіздер Уикипедияға әдепсіз жазды екен деп бізде әдепсіз жазбайтын шығармыз? --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 20:04, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:::: Әдепсіздікті не үшін айттыңыз? Менің қандай да бір сөзіме ренжігенсіз ба? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 23:55, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)

Осы оқиғаға араласып жатқаным үшін кешірім сұраймын, алайда өзімнің пікірімді айтып кетуді орынды көремін. Мен үшін, зайырлы '''энциклопедиялық''' сайтта «үлкен» кісілер бір-бірімен кішкентай балалар сияқты ұрысып жатқаны бір түрлі көрінеді. Ашуға салмай және дұрыс емес түсініп қалмаңыз, @[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден мырза]], сіз мен үшін — осы бөлімдегі ең алғашқы қол ұшын берген адамсыз, және мен сізге үлкен ризамын. Алайда, сіздің іс-қылығыңыз (нақтырақ айтқанда — бейтаныс адаммен [[Уикипедия:Сыпайылық|дөрекі түрде сөйлеу]], және ізінен қалмай қудалау) үшін сізге административті істі ашу — өте жеңіл. Сол себепті, бұның алдын-алу үшін, мәселені үлкен адамдар сияқты өзара шешімге келіп, немесе, [[Уикипедия:Арбитражды комитет|Арбитражды]] жаңа сайлап, сол жақта мәселені шешу керек деген ойдамын. [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 00:28, 2022 ж. мамырдың 24 (+06)
: Бұл талқылауға пікір қосқаныңыз орынды емес. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 11:38, 2022 ж. мамырдың 24 (+06)
::@[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]], орынды болсын, болмасын, дөрекілікті еш жерде (әсіресе әлеуметтік желілерде) құптамайды. Егер бір нәрсемен келіспесеңіз, немесе өзіңіздің пікіріңізді жеткізгіңіз келсе, агрессиясыз, [[Уикипедия: Сыпайылық|сыпайы түрде]] жеткізіңіз. Бұл этикеттің қарапайым ережелері: ''басқалардың өзіңе қандай қарым – қатынаста болсын десең, басқаларға да сондай қарым – қатынаста бол''. [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 17:49, 2022 ж. мамырдың 24 (+06)
::: Бірінші қатеңіз міні: бұл жер — әлеуметтік желі емес. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 17:30, 2022 ж. маусымның 28 (+06)&lt;/s&gt;

== Қате үлгі ==
Мен [[Жәнібек Әлімханұлы]] мақаласында статистиканы өзгертіп едім. Үлгі:Инфобокс деп қызыл болып шығып тұр. Сосын Үлгі:Боксшы қарасам сіз жаңа ғана өзгертіпсіз. Айтайын дегенім неге олай болып тұр, сондықтан мен өзгерткеңізді жоққа шығардым, сонда да қате. Үлгіні қалпына келтріңізші, өтініш -- [[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 01:35, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:{{@|TuranNur}} Мен '''Инфобокс''' үлгісін жойып тастадым. Жоғарыда ''ұрыс іздеп жүрген немесе Альфи мырзалар'' өздері мықты қырағы білімдерімен соны ағылшын немесе орыс уикиден аударып, жасап шықсың. Соларға айтсаңыз болады --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:27, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
::Инфобокс үлгісін не үшін жойып тастадыңыз, соны түсінбедім? [[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 23:13, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:::Жоғарыда себебін жазып көрсеттім, менің жасаған нәрселерім ылғи да қате әрі қазуикиге пайдасы жоқ екен. (бұдан басқа көптеген үлгілер бар, оларды жою жоспары тұр) Аталған кісілер өздері жасап шығарсың, ''инфобокс-2'' немесе ''карточка'' деп --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:23, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)

== Үлгі:Боксшы ==

Боксшы үлгісінде boxrec_id сілтемесін дұрыстайын деп едім, бетті қорғап тастапсыз. BoxRec сайтына кіргенде профилі көрініп тұру керек қой. [[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 00:43, 2022 ж. мамырдың 25 (+06)
:{{@|TuranNur}} қорғағам себебім, әркім өзгерістер жасай бермеу үшін. Көбісі үлгіні түсінбейді. ''boxrec_id сілтемесін'' үлгіден емес, мақалада қосу керек (жасап қойдым) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:29, 2022 ж. мамырдың 26 (+06)
::'''Мысалы''': [[Жәнібек Әлімханұлы]] мақаласындағы ''Қызметтік тізімі (boxrec)'' деп тұрған көк сілтемені бассаңыз BoxRec профилі шықпай тұр, соны көрсеңіз. [[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 01:35, 2022 ж. мамырдың 27 (+06)
:::{{@|TuranNur}} түзетілді --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:17, 2022 ж. мамырдың 28 (+06)

== [[Украин тілі]] ==

«[[Украин тілі]]» мақаласын [https://ru.m.wikipedia.org/wiki/%D0%A3%D0%BA%D1%80%D0%B0%D0%B8%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D1%8F%D0%B7%D1%8B%D0%BA орыс тіліндегі нұсқаға] сәйкес бірге қайта жазуды ұсынамын! [[Сурет:Smile-big.svg|30px]] [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 11:29, 2022 ж. мамырдың 28 (+06)
:Рахмет, ұсынысыңызға. Бірақ мен қазір қазуикиде бар үлгілерді тексерістен өткізіп, инфобокс үлгісін алмастыру жұмыстары мен айналысып жатырмын. Сондықтан көмектесе алмаймын( --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:27, 2022 ж. мамырдың 28 (+06)

== Севилья ==

== Севилья ==

Мен [[Севилья]] мақаласын [[Севилья (футбол клубы)]] деп ауыстыруды ұсынамын. Ал, [[Севилья]] мақаласы Севилья мақаласына сілтену керек деп ойлаймын. Ойыңызды [[Талқылау:Севилья]] бетіне білдірсеңіз.--[[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 14:01, 2022 ж. мамырдың 31 (+06)
:{{@|TuranNur}}, Мықтыбек мырзаға айтасыз ғой деймін. ''Севилья'' сөзіне көптеген мақалалар сілтеніп тұр. Оның бәрін түзетіп шығу керек--[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:06, 2022 ж. мамырдың 31 (+06)

== Сәлеметсізбе ==

[[Kazman322]] деген қатысушыға бан беруіңізді сұраймын. Руларды өңдеуін, беттерді бүлдіруді қоймайды. Вандализм жасап жатыр. [[Қатысушы:Granttka tus Diyas|Granttka tus Diyas]] ([[Қатысушы талқылауы:Granttka tus Diyas|талқылауы]]) 14:52, 2022 ж. маусымның 6 (+06)

* [https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D2%9A%D0%B0%D1%82%D1%8B%D1%81%D1%83%D1%88%D1%8B_%D1%82%D0%B0%D0%BB%D2%9B%D1%8B%D0%BB%D0%B0%D1%83%D1%8B:Kazman322&amp;oldid=3039671 1] [[Қатысушы:Kazman322|Kazman322]] ([[Қатысушы талқылауы:Kazman322|талқылауы]]) 14:56, 2022 ж. маусымның 6 (+06)

:Мына боқтығыңызға қарағанда сізді бұғаттау керек сияқты ғой &lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 21:46, 2022 ж. маусымның 6 (+06)

== Сүзгі ==

Бүгін [[Үлгі:АҚШ саясаты]] жасадым, алғашында үлгі түгел дайын болып, оны бір ғана өңдемемен жарыққа шығаруға болатын еді. Бірақ сүзгі оны жібермей, қай жерден кеткенін іздеу үшін бөліп-бөліп 8 өңдемемен жүктеуге тура келді. Сондағысы жібермей тұрғаны мына мақаланың [https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%BB%D0%B8%D0%BD%D0%BA%D0%B5%D0%BD,_%D0%AD%D0%BD%D1%82%D0%BE%D0%BD%D0%B8] атауы екен🤦‍♂️ Тіпті қазірдің өзінде сілтеме ретінде жазғанның өзін өткізбей тұр. Осы мақаланың атауы үлгідегі &quot;Сытқы саясат&quot;→&quot;Мемлекеттік хатшы:&quot; деген жерге қойып беріңізші! [[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 15:30, 2022 ж. маусымның 9 (+06)
:{{@|Nurtenge}} сол сүзгіні қателеспесем Арыстанбек мырза қойды, сол кісіге өтініп көріңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:11, 2022 ж. маусымның 11 (+06)
::Болды, қойылды, рахмет) Тағы бір рет тексерейінші деп қойып көрсем қойылды. Сүзгі қуып тұрған ғой шамасы))--[[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 13:49, 2022 ж. маусымның 11 (+06)

== Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022 ==

{{WAM
|header = [[meta:m:Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022|Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022]] &lt;div style=&quot;margin-right:1em; float:right;&quot;&gt;[[Сурет:Wikidata 2022 Istanbul social media campaign 02.jpg|right|thumb|300px|Wikidata 2022 Istanbul|link=meta:Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022]]&lt;/div&gt;
|subheader = Конференция 2022 жылдың 21-23 қазаны аралығында Түркияның [[Ыстанбұл]] қаласында өтеді.
&lt;div  style=&quot;text-valign:center; margin-left:200px; margin-right:50px; margin-top:10px; position:absolute;&quot;&gt;
|body = Құрметті достар,

Ыстамбұл Уикидерек конференциясына стипендия алуға өтінімдер ашық екенін хабарлауға қуаныштымын. Егер сіз түркі қауымдастығының өкілі болсаңыз және түркі тілдеріндегі Уикимедиа жобаларына белсенді қатысатын болсаңыз, онда сіз стипендияға өтініш бере аласыз. Өтініштер 2022 жылдың 30 маусымы, UTC 23:59 дейін қабылданады.

Үміткерлер толық стипендияға өтініш бере алады. Толық стипендия Түркі қолданушылары тобының Уикимедиа қауымдастығы (Wikimedians of Turkic Languages User Group) ұйымдастыратын конференция кезінде жеке тұлғаның екіжақты саяхат, ортақ тұрғын үй және тамақтану құнын қамтиды.

* Түркі тіліндегі уикимедиашыларға арналған Wikidata Training туралы қосымша ақпарат алу үшін мына сайтқа кіріңіз: https://w.wiki/53dX
* Стипендия, тіркеу және өтініш формасы туралы көбірек білу үшін мына сайтқа кіріңіз: https://w.wiki/5FFv

Бұған қоса, Түркі қолданушылары тобының Уикимедиа қауымдастығы жобалары мен оқиғалары туралы ақпарат пен жаңалықтар алу үшін біздің пошталық тізімге (https://w.wiki/5FFw) жазылуға шақырамыз.

Барлық жақсылықты тілеймін [[User:Mehman97|&lt;span style=&quot;color:#ff0500&quot;&gt;'''''Mehman'''''&lt;/span&gt;]] [[User Talk:Mehman97|&lt;span style=&quot;color:#0500ff&quot;&gt;'''''97'''''&lt;/span&gt;]] 03:48, 2022 ж. маусымның 11 (+06)


|footer = Бұл хабарлама [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|бот]] арқылы жіберілген • [[Уикипедия:Хабарлама тарату/Жеткізіп беру тізімі|Жазылу немесе жазылудан бас тарту]]
}}
&lt;!-- https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A5%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83/%D0%96%D0%B5%D1%82%D0%BA%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BF_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%83_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96&amp;oldid=3014707 тізімін пайдаланып User:Arystanbek@kkwiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Сауатсыз ==

&lt;s&gt;Терминология — бұл терминдердің жиынтығы. [[Мизансцена|Мына мақалада]] сен ''терминология'' орнына ''терминологиялар'' дегенді қолданыпсың. Қатеңді түзеп шық. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 22:29, 2022 ж. маусымның 11 (+06)
:Түзетілді, сондағы қазуикиге анда-сонда кіріп менің өңдемелерімді андып отыру ма? 3 облыс пайда болды, соған қатысты мақалаларды ретке келтіруге көмек ұшын берсеңіз, одан да пайдалы жұмыс болар еді. Әттең орыс уики маңыздырақ((( --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 02:59, 2022 ж. маусымның 12 (+06)
:: Сен қате жасамай жүре алмайды екенсің. Өзің '''0''' мақала жазып, қалай ғана ақыл бермекші болып жүрсің?! --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 13:49, 2022 ж. маусымның 12 (+06)
* Сен «анда-санда» дегенді де дұрыс жаза алмағаның тіпті масқара ғой админ үшін. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 13:52, 2022 ж. маусымның 12 (+06)

:Бұл жер талқылау беті, яғни еркін түрде жазуға болады. Менің жерімде ағаларға ''тәте'' деп атайды, анда-санда немесе анда-сонда деп айтады, енді уикипедияны тастап менің қалай сөйлетініме тиісе бастадың ба? Сосын 0 мақала жазатын кісі қазуикиде өңдеу жағынан 2 орында, көрші елдің уикиін дамыта бергенше осында кезінде келгенде мүмкін сенде алғашқылардың қатары болар ма едің. 12 жылда қазуикиге 4000-ға жуық өңдеу жасау аз енді.
* Талқылау бетімді өз бетінше өзгертуді доғарыңыз, бітікшілерге хабарлама тастап, талқылау бетімді өзге қатысушының өзгерткені үшін бұғаттауға ұсынатын боламын. Соңғы ескертуім --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:39, 2022 ж. маусымның 13 (+06)
* Ештеңені де түсіндірмей-ақ қойшы, сауатсыз екеніңді баяғыдан білемін. Одан да өзің жойған [[А.Байтұрсынов жазуы және емле ережелерінің тарихы|осы мақаланы]] қалпына келтірші және оқып шықшы, мүмкін қателерің де азаятын шығар. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 06:42, 2022 ж. маусымның 13 (+06)&lt;/s&gt;

== Қате қойған үлгіңді жойдым ==

&lt;s&gt;Пайдалы мақалаларды жоюға тырысып, Қазақ Уикипедиясына қиянат жасаудан тайынбағаның жаман болды. [[Қайта жаңғырту]] деген мақаланы жоймақшы болдың, бірақ сенің жою үлгісін қайта мен жойдым. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 12:06, 2022 ж. маусымның 13 (+06)
	
* Сен неге басқа адамдардың пікірлерін жойып жүрсің? Вандализмге ұрынған нағыз сорлы болдың ғой. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 20:56, 2022 ж. маусымның 13 (+06)

**Тағы да жасаған нәрсемді кері қайтарсаң, мен дауысқа салмай бұғаттай саламын --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:40, 2022 ж. маусымның 13 (+06)

* Ие, &quot;ақымаққа айтқан сөз далаға атқан оқпен тең&quot; деген осы екен. Саған сөзім жоқ. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 11:23, 2022 ж. маусымның 29 (+06)
::{{@|Ерден Карсыбеков}} деген мырзаның іші пысып, не естерін білмей жүр екен? {{@|Білгіш Шежіреші}} мырза, {{@|Салиха}} ханым бәлкім осы кісі ''Көкпекті және Самар ауданындағы ауылдарды'' қалай бөлгенін білетін шығар. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 17:19, 2022 ж. маусымның 29 (+06)
:::Сенің қателерің бітпейді екен. Осы &quot;естер&quot; деген сөзді қайдан алып жүрсің?! --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 18:42, 2022 ж. маусымның 29 (+06)
::::@[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] Неге админмен сіз деп сөйлеспейсіз, ұят емес пе? Қателеспейтін адам жоқ, бәріміз де қателесеміз. Әрі бұл жай ғана талқылау ғой. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 21:54, 2022 ж. маусымның 29 (+06)

Біледі деп ойламаймын. Есесіне [[Қатысушы:Салиха|Салиха]] ханым Көкпекті ауданы әкімдігіне шейін хабарласып, ауылдарды қалай бөлгенін біліп алыпты👍 [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 18:12, 2022 ж. маусымның 29 (+06)&lt;/s&gt;

== Жаңа облыстар туралы ==

Қайырлы күн! Сізге екі облысты өңдеуде (Ұлытау, Жетісу) көмек керек болса айтыңыз, көмектесеміз, нақтылап берсеңіз болды. [[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] де көмектесуге сұранып отыр. [[Абай облысы]]нан [[Көкпекті ауданы]] елді мекендері ғана қалды, ертең бітіремін. [[Қатысушы талқылауы:Салиха]] Салиха 15:19, 2022 ж. маусымның 21 (+06)
:{{@|Салиха}} мен сіздерге көмектесіп жатқанмын) Меніңше екі облысты да бастай беріңіз, үш жақтан жабылып тез аяқтап жібереміз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:10, 2022 ж. маусымның 21 (+06)
::Жақсы онда, [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]]мен бөліп алармыз. [[Көкпекті ауданы]]н өңдеуде қиындық туындап тұр, ауылдар аудандар арасында (Самар ауданымен) қалай бөлінгені белгісіз, еш жерден таба алмадым. Сізге белгілі ақпарат бар ма? [[Қатысушы талқылауы:Салиха]]--Салиха 11:34, 2022 ж. маусымның 22 (+06)
:::Кеш жарық, [[Қатысушы:Салиха|Салиха]]! Аққаладан басқа ауылдық округтердің қай ауданға жататынын таптым.
:::* [[Көкпекті ауданы]]: Биғаш, Көкжайық, '''Көкпекті''', Қ. Аухадиев, Тассай, Теректі, Үлгілі Малшы, Үлкен Бөкен, Шұғылбай. 
:::* [[Самар ауданы]]: Бастаушы, Құлынжон, Мариногор, Миролюбов, Палатцы, '''Самар''', Сарыбел. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 22:01, 2022 ж. маусымның 23 (+06)
::Рахмет: Көкпекті ауданы әкімшілігіне хабарласып, анықтап алғанмын. [[Қатысушы:Салиха|Салиха]]--Салиха 15:39, 2022 ж. маусымның 26 (+06)

Сонда да бір қателіктер кеткен сияқты. Себебі Самарда 8, Көкпектіде 9 а/о болуы керек еді. Тіпті Көкпектінің 1 а/о Самар ауданының ішінде тұр. Түсініксіздеу [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 02:19, 2022 ж. маусымның 29 (+06)

== Кент пе, облыс па ==

Мырза, [[Қызылжар (Жаңаарқа ауданы)]] бетін [[Қызылжар (Ұлытау облысы)]] деп пе, әлде [[Қызылжар (кент)]] деп өзгерте ме? Себебі Қызылжар деген кент Қазақстанда жалғыз екен. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 02:18, 2022 ж. маусымның 24 (+06)
:{{@|Білгіш Шежіреші}}  ''Қызылжар (Ұлытау облысы)'' деген дұрыс, осыға дейін қаншама кенттерді облыс немесе аудандарын көрсетіп атадық --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:50, 2022 ж. маусымның 26 (+06)

Жарайды, рахмет [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 00:48, 2022 ж. маусымның 27 (+06)

Тағы да сұрарым, жаңадан жасаған &quot;Қазақстан кенттері&quot; санатын кенттердің мақалаларына қосу үшін &quot;... облысы кенттері&quot; деген подкатегория жасау керек пе? Немесе кенттерге &quot;Қазақстан кенттері&quot; санатын тікелей қоса берейін бе? [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 01:04, 2022 ж. маусымның 27 (+06)
:Нақты жауап бере алмадым, Нұрлан немесе Батырбек мырзадан сұрап көріңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:06, 2022 ж. маусымның 27 (+06)

Сәлеметсіз бе, мына айдағыш бетті [[Балықшы ауылдық округі (Атырау)]] жойып жібере аласыз ба [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 19:40, 2022 ж. шілденің 10 (+06)

:Кеш жарық, мырза. Айтайын дегенім, көне қалашықтардың координаттарын мақалаға қосып шығайын деп едім. Сондай бір мақалаға [[Ақтөбе-Лаэти қалашығы]] қалашықтың координаттарын [[Үлгі:Coord]] үлгісімен жаздым. Барлығына осымен қоса берсем қате болып есептелмей ме екен? (&lt;s&gt;Ертең өшіріп тастап жүрсе&lt;/s&gt;) [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 01:09, 2022 ж. тамыздың 12 (+06)
:: Координаттарды [[Үлгі:Көне қалашық‎|мына үлгінің]] ішінде қолдануға болады. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 17:19, 2022 ж. тамыздың 12 (+06)
:::{{@|Білгіш Шежіреші}} мұнда назар аударыңыз, бөлек жазғаннан көрі үлгінің ішінде болғаны әдемі көрінеді --[[Қатысушы:Kasymov|Kasymov]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:13, 2022 ж. тамыздың 14 (+06)

Бәрекелді, Ерден мырза. Жарайды, рахмет. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 01:31, 2022 ж. тамыздың 14 (+06)

== Жаңа облыстар картасы ==

Қайырлы күн! Үлгілер үшін (мысалы,тау) жаңа облыстардың картасын жасап берсеңіз жақсы болар еді. Үлгілер картамен көркем әрі әсерлі шығады. [[Қатысушы талқылауы:Салиха]] Салиха 17:19, 2022 ж. маусымның 30 (+06)
:Саламатсыз, {{@|Салиха}}. Иә ол туралы ойлап жүр едім. Бірақ та ондай әрлеу жағын білмедім, Арыстанбек мырза айтып көріңіз, ол кісі жаңа Қазақстанның әкімішілік картасын ортаққорға жүктеу алатын қатысушыны тауып қалар. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 13:25, 2022 ж. шілденің 2 (+06)

== Конкурс мақаласы ==

Kasymov мырза, неге логотивті өшіре бересіз, конкурсқа ұсынылған мақалалар осы логотивпен жазылып жатыр, білмесеңіз басқа уикипедиялардағы ұсынылып жатырған мақалаларды қараңыз. [[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 23:36, 2022 ж. шілденің 4 (+06)
:{{@|Мағыпар}} Меніңше мақалаға емес, сол конкурс жобасына немесе өзіңіздің жеке бетіңізге тізімдеп көрсеткен дұрыс болар. Кейін конкурс аяқталғанда жаңағы үлгілеріңізді кім алады? Уайымдамаңыз, мен немесе басқа да қатысушылар кішігірім өңдеу жасап кетсе де, авторы ылғи да сіз боласыз. Егер сол жағын ойлап жатсаңыз. Ең дұрысы жоба бетіне көрсеткен дұрыс-ау) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:43, 2022 ж. шілденің 4 (+06)

== Тәулік суреті ==

Армысыз, ''Kasymov''. Қазір уақытыңыз болса, басты беттегі ''тәулік суретін'' жөндеп қойсаңыз дұрыс болар еді. Рақмет! [[Қатысушы:Ұлы Тұран|Ұлы Тұран]] ([[Қатысушы талқылауы:Ұлы Тұран|талқылауы]]) 00:35, 2022 ж. шілденің 7 (+06)
:Ертең жасауға тырысамын --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:43, 2022 ж. шілденің 7 (+06)

== Хауа ==

«[[Хауа Ана]]» және «[[Хауа ана]]» деген мақалаларды біріктіріп, атын жәй ғана «Хауа» дегенге ауыстыруды жөн көремін. Өтініш, біріктіре аласыз ба? [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 14:38, 2022 ж. шілденің 11 (+06)

== Дұрыс тұрған санатты неге алып тастадың? ==
[[Фрэнсис Бэкон]] мақаласын шұқылап, ондағы [[:Санат:Англия философтары]] деген сілтемені жойғанда, мақсатың не еді? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 22:18, 2022 ж. шілденің 16 (+06)

== Мән-мағынасыз үлес қосқанды қоймадың-ә ==
&lt;s&gt;[[Алан Менкен|Мына мақалаға]] жағаласып, шағын өңдеме жасапсың. Бірақ сол өңдеменің өзі мағынасыз болып шықты. Kasymov, есуастықтан арылу керек. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 16:06, 2022 ж. шілденің 25 (+06)
:{{@|Ерден Карсыбеков}}, Ол үлгіні МЕН жасадым, есуас болмасан {{tl|музыкант}} үлгісіне кіріп &lt;code&gt;Фон&lt;/code&gt; параметрін қалай толтыру керектігі көрсетілген. Көзі ашық, әріп танитын жансын ғой. Одан да жуықтағы өзгерістерді тексерістен өткізіп отырсан пайдасы 1000 есе болар еді, менімен базардағы сатушылар ұқсап салғыласып, артымнан қалмай --[[Арнайы:Үлесі/95.82.126.85|95.82.126.85]] 00:35, 2022 ж. шілденің 26 (+06)
:: Балақай, үлгіні ешкім айтып отырған жоқ. Оқи алмасаң, мұғаліміңе айтып жібер, есуастанбай. Мен жазған мақалаларыма қызғанып жүрсің ба әлде, артымнан бір есалаң бала сияқты қалмай отырсың ғой. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 00:45, 2022 ж. шілденің 26 (+06)
:::{{@|Ерден Карсыбеков}} Мен не деймін, домбырам не дейді. Мақаланың мазмұнын біреу өзгертті ма? Есуастықты қойып қандай өзгеріс жасағанды көзіңді ашып, асықпай қара! --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:53, 2022 ж. шілденің 26 (+06)
:::: Иә, мақаланың мазмұны еш өзгерген жоқ. Мен саған соны айтып отырмын ғой, сен еш мағынасыз үлес қосып жүрсің, еріккен бір сандалбай болдың ғой. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 08:07, 2022 ж. шілденің 26 (+06)
&lt;/s&gt;

== Кино мен математиканы шатастырған баланы бірінші рет көріп тұрмын ==
&lt;s&gt;[[Операторлық өнер]] деген мақаланы жедел жоюға ұсынғаның қате. Ұсыну себебінде сен оған дубликат мақала бар деп көрсетіпсің. Енді [[Операторлар|сол мақаланы]] ашып қарамайсың ба?! Ол математикалық операторлар туралы ғой, ал анау кино жайында. Сен өзің неше сынып бітіргенсің??? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 08:33, 2022 ж. шілденің 26 (+06)&lt;/s&gt;

== Жедел жою ==

* Коммунистическая (метро бекеті)
* &lt;s&gt;Философские труды Королевского общества&lt;/s&gt;
* &lt;s&gt;Әбдіжәміл кәрімұлы нұрпейісов&lt;/s&gt;
Осы беттерді жедел жоюды сұраймын. Ойланбай-ақ жоя салуға болады ғой. Өзіңіз қарап көрерсіз. [[Қатысушы:Ұлы Тұран|Ұлы Тұран]] ([[Қатысушы талқылауы:Ұлы Тұран|талқылауы]]) 13:09, 2022 ж. тамыздың 1 (+06)
:{{@|Ұлы Тұран}} екеуін жойдым, метро бекеті керек болып қалуы мүмкін--[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:40, 2022 ж. тамыздың 1 (+06)

== Үлгі:Метро ==
Қайырлы кеш, метро деген үлгіні қолдана алмадым, тіпті оны қою мүмкін емес! Алматы қаласының метро бекеттері туралы мақалаларға үлгі қойып шықсам ба деп едім, осы үлгі ауадай қажет боп тұр. Үлгіні қазақшаға аударып, түзетіп, дұрыстасаңыз. [[Қатысушы:Ұлы Тұран|Ұлы Тұран]] ([[Қатысушы талқылауы:Ұлы Тұран|талқылауы]]) 20:41, 2022 ж. тамыздың 8 (+06)

:Енді керек емес сияқты, Ерден Карсыбеков мырза Метро бекеті үлгісін жасап қойыпты. [[Қатысушы:Ұлы Тұран|Ұлы Тұран]] ([[Қатысушы талқылауы:Ұлы Тұран|талқылауы]]) 09:46, 2022 ж. тамыздың 9 (+06)
::{{@|Ұлы Тұран}}Өте дұрыс болыпты, жалпы үлгілерді өздеріңіз де жасап үйренсеңіздер жақсы болып кетер еді) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:29, 2022 ж. тамыздың 9 (+06)

== Lada ==

@[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]] Неліктен сіз Lada парақшасын жойдыңыз? Мақала ретінде құрғым келді, бірақ қазақша Уикипедияға 100 рет өңдеу жасауым керек болды. Қазақша Уикипедияда Lada мақала жасап бере аласыз ба?[[Қатысушы:SSHTALBI|SSHTALBI]] ([[Қатысушы талқылауы:SSHTALBI|талқылауы]]) 13:00, 2022 ж. тамыздың 10 (+06)

рахмет [[Қатысушы:SSHTALBI|SSHTALBI]] ([[Қатысушы талқылауы:SSHTALBI|талқылауы]]) 12:58, 2022 ж. тамыздың 10 (+06)
:{{@|SSHTALBI}} инкубатор немесе зертханаға бастасаңыз болады --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:10, 2022 ж. тамыздың 14 (+06)

@[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]] Мен Жоба:Инкубатор/Lada бастадым, бірақ жобаны мақалаға айналдыру керек пе, соны сізден шешкім келеді. Қажет болса, оны түзетіңіз, содан кейін оны өзіңіз мақала жасаңыз [[Қатысушы:SSHTALBI|SSHTALBI]] ([[Қатысушы талқылауы:SSHTALBI|талқылауы]]) 01:54, 2022 ж. тамыздың 15 (+06)

== Мақалаларды біріктіруге ұсыныс ==

Кейде бір нәрсе туралы жазған екі мақала деген болады екен. &quot;Жалпы ұлттық социал-демократиялық партия&quot; және &quot;Біріккен Танзания Республикасы&quot; атты мақалаларды жоюға ұсыныс жасап жатырмын. Оларды &quot;Жалпыұлттық социал-демократиялық партия&quot; мен &quot;Танзания&quot; мақалаларымен біріктіру керек. [[Қатысушы:Malik Nursultan B|Malik Nursultan B]] ([[Қатысушы талқылауы:Malik Nursultan B|талқылауы]]) 18:52, 2022 ж. тамыздың 13 (+06)

Және де &quot;Микеланджело Буонарроти&quot; мен &quot;Микеланждело&quot; мақалалары да солай. [[Қатысушы:Malik Nursultan B|Malik Nursultan B]] ([[Қатысушы талқылауы:Malik Nursultan B|талқылауы]]) 18:56, 2022 ж. тамыздың 13 (+06)
:Жақсы --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:10, 2022 ж. тамыздың 14 (+06)

== Тағы бір мағынасыз өңдеме ==
&lt;s&gt;Мен жаңартып жіберген [[Үлгі:Қазақстанның көне қалалары|мына үлгіге]] сенің жағаласқаның біршама орынсыз болған екен. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 14:57, 2022 ж. тамыздың 15 (+06)&lt;/s&gt;

== Мақаланы қалпына келтір ==
&lt;s&gt;Әй, саған Ахмет Байтұрсынов не жамандық істеді? [[А.Байтұрсынов жазуы және емле ережелерінің тарихы|Мына мақаланы]] қандай мақсатпен жойдың? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 21:18, 2022 ж. тамыздың 18 (+06)&lt;/s&gt;

== FYI ==

A user has mentioned you on Jimbo's talk page on enwiki. [https://en.wikipedia.org/wiki/User_talk:Jimbo_Wales#Request_for_unlock You can see it here]. [[Қатысушы:Praxidicae|Praxidicae]] ([[Қатысушы талқылауы:Praxidicae|талқылауы]]) 22:31, 2022 ж. тамыздың 20 (+06)
: {{@|Praxidicae}} Because this participant writes a complaint all the time, and I answer him, explain, he switches to another topic, humiliates me and responds rudely. I warned that if this continues, he will be blocked. If you notice then half of my discussion is written by him. Some he managed to remove. Member banned for 2 weeks --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:00, 2022 ж. тамыздың 20 (+06)
::I figured as much, just wanted to let you know though. Hopefully he stops. [[Қатысушы:Praxidicae|Praxidicae]] ([[Қатысушы талқылауы:Praxidicae|талқылауы]]) 23:01, 2022 ж. тамыздың 20 (+06)

{{@|Praxidicae}}, user unblocked  [[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:34, 2022 ж. тамыздың 22 (+06)

== Үлгі:Компания ==

Осы компания үлгісінің кодын өңдейін деп едім. Құрылған жылы орнына құрылды деген дұрыс болар. Сосын капитализация, ортаққор және тағы да басқа бөлімдерді қосамын. Бетті уақытша болса да тіркелген қатысушыларға аша аласыз ба? [[Қатысушы:Ұлы Тұран|Ұлы Тұран]] ([[Қатысушы талқылауы:Ұлы Тұран|талқылауы]]) 11:01, 2022 ж. тамыздың 25 (+06)
:{{@|Ұлы Тұран}} қорғанысын өзгертемін, бірақ сіз '''мәтін''' параметріндегі сөздерді өзгерте алмайсыз, себебі мақалалар да қолданып жатыр. Тек ''белгі'' параметрін өзгертуге болады. Қосымша параметрлер қоса беріңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:10, 2022 ж. тамыздың 25 (+06)

== Module:Category_handler түзету ==

Осы модульді өңдеуге рұқсат беруіңізді сұраймын. Немесе мені әкімшілер тобына қосыңыз (мәселені талқылауға шығарыңыз), өйткені әр модульге кіруді сұраған сайын ыңғайсыз болады. Сонымен қатар, бұрын мен осы топта болдым және менде тәжірибе бар. [[Қатысушы:Arruah|arruah]] ([[Қатысушы талқылауы:Arruah|талқылау]]) 19:00, 2022 ж. тамыздың 25 (+06)
:{{@|Arruah}} оны бітікшілерден сұраңыз. Нұрлан мен Арыстанбек мырза шешеді --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:11, 2022 ж. тамыздың 25 (+06)

== Қымыз жақсы мақала дәрежесін алды ==
Kasymov, сен бұл мақаланы қанша жақтырмасаң да, оны дамытуға қанша кедергі келтірсең де, ол бәрібір жақсы мақала болып таңдалды. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылау]]) 19:14, 2022 ж. тамыздың 25 (+06)
:Басқа тілдің, жақсы мақалалары қалай жазылғанын көрсең жер мен көктей. Өкінішке орай қазақ тілінің қандай деңгейде екенін көрсетіп тұр. Сен өзіңе көп алып: ''мынау Касымов менімен санасып, әдейі қарсы дауыс беріп, кедергі жасап жатыр'' деп бас қатырма. Қырағы тыншысын ғой: осыға дейін таңдаулы/жақсы мақалаларда әлі де дамыту керек деген пікір қалдырғанмын. '''9 (8) дереккөзі''' бар, ''емдік қасиеттері'', ''қымыздың әлдендіретін қасиеті'' бөлімдерін 1 дереккөзбен келтірген аз болады. Әрі қазіргі жағдайда пайдалану, құрғақ түрде қолдану жайлы жазбадың ақыры( 

''1858 жылы Самара қаласынан 6 шақырым жерде ашылған қымызбен емдеу санаторийін Н. В. Постников 55 жыл бойы басқарып, '''қазақтың қасиетті қымызы''' арқылы мыңдаған ауруларды емдеп-жазды.'', энциклопедияға әсірелендіру сөздері меніңше дұрыс емес. Сұрап алған жақсы мақалаң құтты болсын, келешекте немесе қазірден толықтырып, дереккөздермен толтырған дұрыс --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:22, 2022 ж. тамыздың 25 (+06)
* Қазақ тілінің деңгейін сөз етсең, неге өзің сауатты болуға кесірлене жүре бересің, неге Ң әрпін пайдалануды үйренбейсің, бүкіл жерде өз сауатсыздығыңды паш етесің? Өзіңнен бастасаш! --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылау]]) 23:55, 2022 ж. тамыздың 25 (+06)

== «[[Қазақстан әнұраны]]» айрық бетін жоюға ұсыныс ==

Ассалаумағалейкум, Қасымов мырза. Мен «[[Қазақстан әнұраны]]» атты айрық бетіндегі екі сілтеменің екеуі де бір мақалаға апаратынын байқадым. Сондықтан да осындай ұсынысым бар: ол мақаланы жойып, «[[Қазақстан Республикасының Мемлекеттік Әнұраны]]» деген ұзын аты бар мақаланың атауын «Қазақстан әнұраны» деп өзгерту. [[Қатысушы:Malik Nursultan B|Malik Nursultan B]] ([[Қатысушы талқылауы:Malik Nursultan B|талқылау]]) 18:30, 2022 ж. тамыздың 26 (+06)
:Кеш жарық {{@|Malik Nursultan B}} ''Қазақстан Республикасының Мемлекеттік Әнұраны'' деген атауды өзгерту үшін сол беттің талқылау бетіне хабарлама қалдырып кетіңіз. Басқа админдер, белсенді қатысушылар өз ойын айтып жатар. Қазақстан болғандықтан бүкіл рәміздердің атауларын толық жазу керек деп тұжырымдаған шығар, мүмкін --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:36, 2022 ж. тамыздың 27 (+06)</text>
      <sha1>nnt081s906ocbkak32v45oa2979a2ig</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065238</id>
      <parentid>3064664</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T06:04:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ерден Карсыбеков</username>
        <id>3744</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="110634" xml:space="preserve">{{Мұрағат|қыркүйек 2011 — қаңтар 2015|қаңтар 2015 — 2016 қаңтар|қаңтар 2016 — қаңтар 2017|қаңтар 2017 — сәуір 2019|маусым 2019 — желтоқсан 2020|ақпан 2021 — қаңтар 2022}}
 
{{астынан}}

== Кері байланыс ==

{{@|Madi Dos}}, {{@|Аrysтanbek}} телеграмда бармын, менде уақыт тығыз, оны түсіндіріп отыратын уақытым болмайды. Сосын нені түсіндермін? ''Болмасаңда ұқсап бақ'' демекші үлгілерді мен көбіне орыс, кейде ағылшын уикиден қарап жасаймын. Madi Dos қатысушыға дені дұрыс мақала, санаттарға қарап көрсеңіз болады деп түсіндіргенмін. Өзіміз де уикипедияны солай ізденіп, сұрап үйренгенбіз. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 15:01, 2022 ж. қаңтардың 26 (+06)

:Елдің бәрі бірдей емес Касымов мырза. Жарайсыз, үйренгеніңіз жақсы екен. Алайда уикиді түсінбейтін, бірақ мақала қосып өңдегісі келетін, үлес қосқысы келетін адамдар бар. Сондай энтуазистердің бетін бұрып бағыт сілтеп жіберуге қазіргі зымыраған уақытта  уики беті жеткіліксіз сияқты.Ал мессенжерлерге, Телеграмға адамдар  жедел кіріп сұрақтарына жауап алуға ыңғайлы. Топқа кіргіңіз келмегенді мен сізді &quot;ұрының арты қуыс&quot;  дегендей басқаша түсіндім. 
:''Сосын нені түсіндіремін?'' Уикиде жетеді түсіндіретін нәрсе.  [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 01:13, 2022 ж. қаңтардың 27 (+06)
::@[[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] мырза бізде онсызда белсенді қатысушыдар өте аз, жеке басына тиісіп белсенділерді Уикипедиядан суытып алуымыз мүмкін, бізге арбаны да сындырмайтын, өгізді де өлтірмейтін бейтарап жолды ұстану керек. Қараңыз: [[Уикипедия:Сыпайылық]] &lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 07:39, 2022 ж. қаңтардың 27 (+06)
:::{{@|Madi Dos}} мен оны жазып көрсете алмаймын, осында н/е телеграмда қандай айырмашылық бар? ''Энтуазистер'' мысалы ретінде таңдаулы/жақсы мақалаларды қараса болады, тегі болмай жатса басқа дамыған уикилерді қарап көрсің. Кезінде жоғарыда айтып кеткендей басқа уикиден қарап, қиналсақта біршама нәрсені үйрендік (біраз қатысушылар солай жасады). Қазір қайта көптеген үлгі, санаттар, жақсы көлемді мақалалар жетіп тұр ғой. Егер шын ыңталары болса, менің (өзіне көп алатын админ сымақ демекші) көмегім шамалы болады-ау. Түсінгенім мен оларға түсіндірмегендіктен дамуыларына кедергі жасап жүрсіз деген сізден сондай ой келді, бұл еркін тегін, әркім өз ыңтасы мен шабытына байланысты дамитын жоба негізі. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 21:34, 2022 ж. қаңтардың 27 (+06)

== Мәліметті неге өшірдің? ==
&lt;s&gt;[https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%97%D0%B5%D1%80%D0%B3%D0%B5%D1%80%D0%BB%D1%96%D0%BA_%D3%A9%D0%BD%D0%B5%D1%80&amp;action=history Зергерлік өнер мақаласындағы мәліметті] неге өшірдің? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 17:30, 2022 ж. қаңтардың 26 (+06)
:Айдын мырза екеуі мүлдем бөлек тақырыптар ғой. Зергерлік өнер ол дереккіз зат еcім, зергерлік бұйымдар деректі зат есім, яғни қолға ұстап көзбен көріп, тістеп иіскеп көруге болатын заттар. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 18:47, 2022 ж. қаңтардың 26 (+06)
:: Arystanbek, мақаланы дұрыс қалыпқа келтіргеніңіз үшін рақмет! --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 18:54, 2022 ж. қаңтардың 26 (+06)
:{{@|Arystanbek}} алты жыл бұрынғы нәрсе екен, тәжірибе аз болғаннан дұрыс біріктірмеген екенмін, интеруики мен санатты қойып шығу керек. Маған сілтей бермей --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 21:21, 2022 ж. қаңтардың 27 (+06)&lt;/s&gt;

== Бұрыс белсенділік ==

&lt;s&gt;[[А.Байтұрсынов жазуы және емле ережелерінің тарихы]] деген мақаланы қандай мақсатпен жойып тастағансың? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 08:58, 2022 ж. қаңтардың 28 (+06)
*Әй, админсымақ, сұраққа неге жауап бермей жүрсің? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 11:15, 2022 ж. ақпанның 11 (+06)&lt;/s&gt;

== Үлгі:Кино→ |Жыл ==

Қайырлы кеш Kasymov! Сізге жүгінбегелі біраз уақыт болыпты, 2020 жылдағыдай сіздің талқылауыңызға жиі жазған кездерді сағынып кетіппін, шынында!:)

Іске келер болсақ, [[:Үлгі:Кино]] үлгісіндегі Жыл бөлімінде автоматты сілтемені дұрыстау керек сияқты, өйткені қандай да бір фильмнің шыққан жылын мысалы 2007 деп жазғанда тек сол жазған 2007 ге ғана сілтейді, ал «2007» дегеніміз «2007 жыл» деген мақалаға айдау беті болып табылады, сондықтан мақаланың үлгісінде жасыл сілтеме пайда болады. Сол жасыл сілтеме пайда болмайтындай, автоматты түрде «???? жыл» дегенге сілтейтіндей жөндесеңіз.--[[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 18:10, 2022 ж. ақпанның 5 (+06)

:@[[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] [[Арнайы:Diff/2982636|осылай жазса]] жетпей ме? Осылай дұрыс сияқты. &lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 22:06, 2022 ж. ақпанның 5 (+06)
::{{@|Nurtenge}} жасалды, тек санмен көрсету керек: '''2009''', {{@|Arystanbek}} мырза олай жасаса санат шықпай қалады --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:27, 2022 ж. ақпанның 6 (+06)
:::Рахмет көп-көп! [[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 21:38, 2022 ж. ақпанның 6 (+06)

== Туған күнге байланысты санатты неге алып тастадың(ыз)??? ==

Мысалы, 5 мамырда туғандар деген санатты алып тастапсыз, не үшін? Олар басты бетте бүгін туғандар деген бетте шығып тұрмай ма??? Қандай себеппен алып тастадыңыз. [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 20:44, 2022 ж. ақпанның 5 (+06)
:{{@|Madi Dos}} Нақтырақ қай мақалада алынып тастады? Дәлірек көрсетсеңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:28, 2022 ж. ақпанның 6 (+06)
::[[:Санат:5 мамырда туғандар|Санат:5 мамырда туғандар]] осы санатты кеше  [[Ілияс Жансүгіров]] бетінен аластапсың. [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 11:21, 2022 ж. ақпанның 7 (+06):
:::{{@|Madi Dos}} иә алдым, себебі үлгіні дұрыс толтырса ондай санаттың қажеттілігі шамалы. Егер ''туған/қайтыс болған күні'' параметрін дұрыс толтырса автоматты түрде туған жылы және күні бойынша санаттар пайда болады. Сондай нәрсе туған/қайтыс болған жері және мамандықтары бойынша арналған үлгілер бар. Асықпай дұрыстап қарасаңыз, ''5 мамырда туғандар'' санат ешқайда кеткен жоқ. Түсінген шығарсыз деген ойдамын. Бір данышпан кісі ұқсап шайып кетпейтіңізге үміттемін) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 17:21, 2022 ж. ақпанның 7 (+06)

== Тағы қате үлгі ==
&lt;s&gt;[[Ричард Брэнсон]] дегенді жедел жоюға ұсыныпсың, еш түзетпей. Жою үлгісін қате қойғансың, аударманың сапасына байланысты арнайы үлгілер бар. Ондай есуастықты қою керек, Kasymov. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 13:19, 2022 ж. ақпанның 6 (+06)

:мына мақаланың аудармасы шынында да мағынасыз болып кеткен екен, бұлай өтірік санын көбейткенше, аз да болса саз аударып мағыналы қылып салу керек еді. Менің ойым. [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 11:24, 2022 ж. ақпанның 7 (+06)
:мынаны түзетпей ақ жаңасын бастай салған дұрыс сияқты қайтадан. [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 11:26, 2022 ж. ақпанның 7 (+06)

* Kasymov, сен қате қойған үлгіні Nurkhan деген саналы қатысушы алып тастаған. Содан үйреніп жүр... --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 18:11, 2022 ж. мамырдың 5 (+06)&lt;/s&gt;

== Дереккөздерді жою вандализмге жатады ==
&lt;s&gt;[https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D2%9A%D1%8B%D0%BC%D1%8B%D0%B7&amp;type=revision&amp;diff=2949388&amp;oldid=2946292 Мына өңдемемен] сен [[Қымыз]] мақаласындағы дереккөзді жойып тастағансың. Бұл қатеңді мен өшірдім. Администратордан вандализмді ешкім күтпейді, бірақ сен шын администратор емес екенін түсінемін. Ескерту ретінде қалсын. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 11:29, 2022 ж. ақпанның 14 (+06)
:Сол өте мықты дереккөзді пдф немесе скан нұсқасында ''Қазақ совет энциклопедиясы, 7-том.'' '''Қымыздың шипалық, емдік маңызы зор''' деген сөзін көрсетуіңзді өтінемін, және кітаптың авторы мен жылы қай бетте алынғаны баспасын көрсетуді сұраймын --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 15:53, 2022 ж. ақпанның 14 (+06)
:: Сен осы мықты дереккөзді өміріңде көрмегенсің ба? Онда [[Қазақ Кеңес энциклопедиясы|мына мақаланы]] оқып шық. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 11:39, 2022 ж. ақпанның 16 (+06)&lt;/s&gt;

== Мақаланы жою себебі ==

Сәлеметсіз бе, өзімнің жеке кеңістігіме жарияланған мақалалар неге жойылды? Себебін айтсаңыз [[Қатысушы:Aubakirova Aisana|Aubakirova Aisana]] ([[Қатысушы талқылауы:Aubakirova Aisana|талқылауы]]) 23:20, 2022 ж. ақпанның 20 (+06)
:Саламатсыз, {{@|Aubakirova Aisana}} мақаланы зертханаңызда немесе инкубатор арқылы бастасаңыз дұрыс болар еді. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 10:28, 2022 ж. ақпанның 22 (+06)

== Өңдемені өшіру ==

Қайырлы күн! Неліктен DariaUrinbasarova21nis есімді қолданушының соңғы өңдемелерін шегіндірдіңіз? Соңғы өңдемелері: [[Мұхтар Омарханұлы Әуезов]], [[Криштиану Роналду]], [[Мұхаммед Фетхуллаһ Гүлен]]. --[[Қатысушы:Erboldilyara|Сариев Ербол]] ([[Қатысушы талқылауы:Erboldilyara|талқылауы]]) 23:37, 2022 ж. ақпанның 22 (+06)
:Қайырлы кеш, себебі мақаланы тізім арқылы толтырып жатыр. Әрлеу жағынан әдемі емес көрінеді --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:47, 2022 ж. ақпанның 23 (+06)

== Имам Шамиль ==

Сәлеметсіз бе. [[Шәміл]] мен [[Имам Шамиль]] деген мақалаларды байланыстыру (біріктіру десе де болады?) керек еді. Егер мүмкіндігіңіз болса, біріктіре аласыз ба? Кейбір қатысушылардан ұсыныс келіп жатқан еді. [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 19:28, 2022 ж. ақпанның 27 (+06)
:Жасалынды --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 14:35, 2022 ж. ақпанның 28 (+06)

== Өндемені жою. ==

Сәлеметсізбе Қасымов! Сіз неге менің өндемемді алып тастап жатсыз онда не қателік бар ма не мен бәрін дұрыс істеген едімғо немесе карточка дұрыс қойылмаған ба? [[Қатысушы:J.J.Portman|J.J.Portman]] ([[Қатысушы талқылауы:J.J.Portman|талқылауы]]) 17:58, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)
:қатысушы дегенге жылжытыпсыз, зертхана немес инкубаторға бастасаңыз дұрыс болар еді --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:06, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)

Қатысушы деген бетке жылжытсам өзімнің бетіме жылжыттымғо онда не қателік Нұрлан Қоянбаевты сонда жасап жатырмын ғой қате болғаннан кейін өзім өндеп қайтіп аударып аламғо. [[Қатысушы:J.J.Portman|J.J.Portman]] ([[Қатысушы талқылауы:J.J.Portman|талқылауы]]) 18:20, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)
:{{@|J.J.Portman}} қолданыстан шығып кеткен, әрі қате жоюлыға ұсынылған үлгілерді қойып жатырсыз. Сонымен қатар оның қойған өзінінде де толтырмай жатсыз. Сондықтан кері қайтарылды. Қазуикиде тұлғаларға арналған әртүрлі үлгілер бар --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:25, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)

Жарайды ал мақұл енді оны нестей алам оны тіпті менің зертхана қатысушы черновигінен алып тастасаңыз мен нені өзгерте аламын. [[Қатысушы:J.J.Portman|J.J.Portman]] ([[Қатысушы талқылауы:J.J.Portman|талқылауы]]) 23:29, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)
:Зертхана бетіңізге көшірдім. Үстіңгі сол жақта орналасқан --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:33, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)

Жарайды ниетіңізге рахмет қазір кіріп көрем сосын жақын арада өңдеп сізге тексеруге жіберем жасап біткен соң сіз соны тексеріп талаптарға сай келсе негізгі кеңістікке аударасыз келмесе аяғына дейін жөндеп ережеге сай етіп қайта жасаймын. [[Қатысушы:J.J.Portman|J.J.Portman]] ([[Қатысушы талқылауы:J.J.Portman|талқылауы]]) 23:36, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)

== Жаңа бастама ==

Қайырлы түн, Kasymov! Мүмкін менің идеям сізге орынсыз немесе абсурд болып көрінер, бірақ мен оған назар аударуыңызды сұраймын. Өзіңіз білетіндей, қазақша Уикипедиясындағы мақалалардың сапасы шетелдік бөлімдерден айтарлықтай артта қалып отыр. Көптеген мақалалар қысқа, сапасыз, және әшейін, қалай болса солай жазылған. Мен қазақша бөліміндегі мақаладар сапасын көтеру үшін орыс бөлімінің үлгісі бойынша мақалалар жазу арқылы түзетуге тырысып жатырмын. Алайда, көбірек сапалы мақалаларды жазуға уақыт жетпейді. Сол себепті, [[Уикипедия:Сенімді дереккөздер|Сенімді дереккөздерге]] сүйене отырып, нақты, сапалы мақалалар жаза алатын кем дегенде 5-10 адамнан тұратын топты жинау керек. Менің ойымша, мақала жазуды толығымен реформалау керек: ағылшын тіліндегі үлгіге сәйкес сенімді дереккөздермен сапалы мақалалар жазу. 

Уикипедия — әркім өз өзгерістерін жасай алатын бос орын. Тәуелсіз сауатты қатысушылар белгілі бір «альянсқа» құрылуы болатын еді. Сондықтан Мен сізге осы жобаны құрметті администратор ретінде қарастыруды ұсынамын! Сізден нұсқаулар, кеңестер мен сын беруіңізді сұраймын. Сұрақтарыңыз болса сұрай беріңіз!

Құрметпен, [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 23:33, 2022 ж. наурыздың 12 (+06)
:{{@|Айвентадор}} Рахмет, осыны Салиха, Мықтыбек мырзаларға да жазыңыз. Мен қолымнан келгенше көмектесуге тырысамын. Кеңесім мақаланың мазмұнын сапалы, мағыналы болуын тілеймін. Себебі, көп қатысушы аудару функциясы арқылы орыс немесе ағылшын уикидің дубликатын жасап жатыр, әрі кейбіреулерінің мағыналары қызық шығып жатады. Ьастысы соған назар аударса, менен жетіспейтін үлгілерді жасауға тырысамын) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:27, 2022 ж. наурыздың 13 (+06)

* Кеңесіңізге үлкен рақмет! Мықтыбек мырза мен Салиха ханымға жаздым. Жауап күтудемін. [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 10:51, 2022 ж. наурыздың 13 (+06)

* Қайырлы кеш, Kasymov мырза! Жобаны іске асыру процессі созылып кеткенінен кешірім сұраймын (алдында айтқандай, уақытым өте шектеулі. Бүгінгі күні демалыс басталғаннан соң жазып отырмын). Қазір менде жобамның бағдарламасы және негізгі принциптері жазылған «Уикипедия:Альянс» деген атты мақала дайындамасы бар. Жазуға рұқсат ете аласыз ба? (Мақаламды орынсыз деп өшіріп тастайды деп ойлап отырмын). Қазір администрация мүшелеріне және тәжірибелі қатысушыларға ұсыныс тастаудамын. [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 23:45, 2022 ж. наурыздың 18 (+06)

== Анықтауға көмектесіңіз, мен жаңа қызмын ==

Сәлеметсіз бе, құрметті Kasymov. 
Өкінішке орай, мен мақаланы негізгі бөлімге қалай аударуға болатынын түсінбедім (барлығы оқиды). Мақала орыс википедиясынан аударылған. Олар маңыздылығын растады.Менің зертханадағы мақалам, Intis Telecom деп аталады.[[Қатысушы:Technoperi|Technoperi]] ([[Қатысушы талқылауы:Technoperi|талқылауы]]) 23:43, 2022 ж. наурыздың 23 (+06)Technoperi

== Санат:Ергежейлі ғаламшарлар ==

Қазақша Уикипедияда [[:Санат:Шағын ғаламшарлар]] және [[:Санат:Ергежейлі планеталар]] деген екі санат бар екен. Әдейі істегендей, біріншісінің бірінші сөзі қазақ тіліне келмесе, екіншісінің екінші сөзі қазақ тіліне келмейді :) Яғни, екеуі де «Карликовые планеты» деген сөздің аудармасы, бірақ қазақи-ғылыми тұрғыда Карлик — Ергежейлі болса, Планета — Ғаламшар емес пе? Яғни, «Категория:Карликовые планеты» дегеннің қазақша дұрыс атауы [[:Санат:Ергежейлі ғаламшарлар]]. Тіпті орыс тіліне қарамаймыз дегеннің өзінде ағылшын тілінде де атауы осыны білдіреді. 

Енді, алдыңғы екеуін соңғы дұрыс санатқа қалай біріктірсе болады? Сол үшеуін біріктіріп берсеңіз--[[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 17:23, 2022 ж. наурыздың 24 (+06)
:Екеуін жойғаннан басқа амал жоқ, меніңше --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 21:41, 2022 ж. наурыздың 24 (+06)
::Ең бірінші санатты дұрыс атауға аудардым, яғни бірінші санатты аман алып қалайық, не дегенмен 2008 жылы пайда болды:) Ал екінші санат пен «Шағын ғаламшарлар» деген айдау бетін жойсаңыз--[[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 22:30, 2022 ж. наурыздың 25 (+06)
:::Ок, сұрақты дұрыс түсінбеген сияқтымын ғой) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:29, 2022 ж. наурыздың 26 (+06)

== Ақтөбедегі Мейірімді Бақташының Ғибадатханасы  ==

Саламатсызба! [https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D1%80%D0%B0%D0%BC_%D0%94%D0%BE%D0%B1%D1%80%D0%BE%D0%B3%D0%BE_%D0%9F%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%8B%D1%80%D1%8F_%D0%B2_%D0%90%D0%BA%D1%82%D0%BE%D0%B1%D0%B5 Храм Доброго Пастыря в Актобе] менде осы бетінің қазақ мәтін бар, бірақ маған бетінді жанадан бастау болмайды. Сізден кешірім сұрап, мақала бастауыңызды өтінемін. Бірінші абзац осындай: &quot;Ақтөбедегі Мейірімді Бақташының Ғибадатханасы - Атырау Апостол Әкімшілігіне қарасты Ақтөбе қаласындағы (Ақтөбе облысы) Рим-католик Ғибадатханасы.&quot;--[[Қатысушы:Dmitriymoroz1006|Dmitriymoroz1006]] ([[Қатысушы талқылауы:Dmitriymoroz1006|талқылауы]]) 21:30, 2022 ж. наурыздың 28 (+06)
:Саламатсыз, менен '''неге кешірім сұрап жатырсыз'''? Менің жеке энциклопедиям емес қой. Бастай беріңіз, кейінерек тексерістен өткізіп аламыз) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:36, 2022 ж. наурыздың 28 (+06)

== Сіз әдейі істейсізбе? ==

Менің өңдеген бетімді неге жоққа шығарып, өшіріп тастап жатырсыз? Себебі не ешқандай бұзушылық көріп тұрған жоқпын өзімнен. [[Қатысушы:Taragtybalasy|Taragtybalasy]] ([[Қатысушы талқылауы:Taragtybalasy|талқылауы]]) 08:50, 2022 ж. наурыздың 29 (+06)
:{{@|Taragtybalasy}}, сіз ешқандай дереккөздерсіз руды өзгертіп жатырсыз. Оған күмән туындағандықтан, кері қайтарып жатырмын --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:49, 2022 ж. наурыздың 31 (+06)

== Кавилл, Генри мақаласын ретке келтіріңіз ==

[[Кавилл, Генри]] мақаласын аударып бастапсыз, бірақ аударма аяқталмаған. Осындай секілді басқа да мақалаларыңыз болса дұрыстап ретке келтіруіңізді сұраймын. Бастаған соң аяқтамайсыз ба. Шала пұла , шала жансар мақалалармен қазақ Уикипедиясына ешкім кірмей қашып кетер. Одан да аз да болса, мақалаңызды мән-мағыналы қылып ретке келтіріп қойсаңыз сол дұрыс болады. Рахмет. [[--[[Қатысушы:Nurkhan|Nureke]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurkhan|талқылауы]]) 07:32, 2022 ж. наурыздың 31 (+06)]]
:{{@|Nurkhan}} ''[[Кавилл, Генри]]'' деген мақала бастаған емеспін, мен бастаған мақала '''[[Генри Кавилл]]'''. Иә дұрыс айтасыз, қазуикидің сапасы сын көтермей тұр, өкінішке орай. Мен админ болғандықтан жуықтағы өзгерістерді тексерумен және де елді-мекен, әкімшілік бірлік бойынша үлгілерді қазақша нұсқасымен алмастыру жұмыстарынан қол босамай тұр. Өзімде ой да бар негізі --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:46, 2022 ж. наурыздың 31 (+06)
&lt;s&gt;&lt;s&gt;:: Сонда саған бір мақаланы дұрыстауға бес жыл да жетпейтін болды ма? Сен өзің неткен ұлу-адамсың! --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 21:20, 2022 ж. тамыздың 13 (+06)&lt;/s&gt;&lt;/s&gt;

== Разрешение на публикацию статьи ==

Добрый день! Извините, что пишу на русском, я из России. Хочу создать статью про один из районов Дагестана. Дайте, пожалуйста, разрешение на публикацию. С правилами знаком, уже 10 лет как редактирую в Википедии. С уважением, --[[Қатысушы:Buntarion|Buntarion]] ([[Қатысушы талқылауы:Buntarion|талқылауы]]) 18:29, 2022 ж. сәуірдің 11 (+06)
:{{@|Buntarion}} Добрый вечер, добро пожаловать) Если честно я не знаю как это делается, наверно бюрократы решает этот вопрос. Свяжетесь с {{@|Arystanbek}}, {{@|Нұрлан Рахымжанов}} или {{@|Batyrbek.kz}} --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:21, 2022 ж. сәуірдің 13 (+06)
::Хорошо. Благодарю Вас! --[[Қатысушы:Buntarion|Buntarion]] ([[Қатысушы талқылауы:Buntarion|талқылауы]]) 23:52, 2022 ж. сәуірдің 13 (+06)

== Қорытынды шығару ==

&lt;s&gt;[[Уикипедия:Жақсы мақалаға үміткерлер/Қымыз]] бетіне қорытынды шығару керек. Негізі, бұл админнің жұмысы. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 20:44, 2022 ж. сәуірдің 23 (+06)
:Арыстанбек, Нұрлан мырзаларға айтып көріңізші. Осыға дейін қорытынды жасап көрмедім, әрі ол жерде 50/50 болып тұрған сияқты --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:56, 2022 ж. сәуірдің 23 (+06)
::Қап, админ емес екеніңді білдім ғой. Санау қабілетің де бүртүрлі екен: 7 дауыс қолдады, 1 дауыс қарсы болды — бұл 50/50 емес қой. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 22:59, 2022 ж. сәуірдің 23 (+06)
:::1 қарсы дауыс, 3 қалыс олардың айтылғаны түзетілді ме екен? Және бір қызығы қолдаған дауыстардың арасында да комментариялар жазған екен. Шешімді бюрократтарға тапсырдым. Меніңше кішкене болсын дереккөздер көбейтіліп, қазіргі уақыттағы жағдайын жазып кетсе жақсы болар еді. Сондықтан мен қалыс қойып отырмын. Ренжімеңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:20, 2022 ж. сәуірдің 23 (+06)&lt;/s&gt;

== [[Уикипедия: Арбитражды комитет|Арбитражды комитет]] ==

Сәлеметсіз бе? Қазіргі уақытта [[Уикипедия: Арбитражды комитет|Арбитражды комитет]] жұмыс істеуде ме?

Ренжімеңіз, бірақ Сіз және [[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|сіздің оппоненттіңіздің]] араларыңызда жарты жылға созылған ұрыстарыңыз шеттен бір түрлі көрінеді. Мен, әрине, сіздердің жеке қарым-қатынастарыңызға араласқым келмейді, бірақ кішкентай балалар сияқты ұрыса бергенше, Арбитражда шешерсіз? Бір жағынан, басқа қатысушыларға өздерінің мәселелерін шешуге көмектесер.

Қазіргі уақытта комитеттің бетін өңдеп жатырмын, өтініш, ресімдеуге көмектесесіз бе? (Өтінімдер (заявки) мен шешімдер, арбитражға қабылданбаған өтінімдер мұрағаты және т.б.).

Құрметпен, [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 09:35, 2022 ж. мамырдың 2 (+06)
:Саламатсыз, {{@|Айвентадор}}. Иә өкінішке орай сондай түсініксіз жағдай туындап жатыр. Себебі белсенді қатысушылар аз (болғанын өзінде тек өз жұмыстарынан ары аспайды), ережелердің толық немес шала жазылуы, содан анархия туындап жатыр. Жалпы уикипедияғы қатысты ережелер мен жобаларға аса қызығушылық жоқ еді) Ұсыныстар мен ережелер дайын болып жатса, өз тарапынан пікір мен дауыс беруге дайынмын. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:27, 2022 ж. мамырдың 2 (+06)

== Админге тән емес салақтық ==

&lt;s&gt;[[Қатысушы талқылауы:Абай Кенжетай|Мына бетте]] сен ''«Мақалаларға мән-мағынасыз сөздерді қосуыңызды сұраймын»'' деп жазыпсың, бұл қатеңді тек бір жарым айдан кейін түзеп алдың. Ал сол ''мән-мағынасыз сөздердің'' қосылған-қосылмағанын тексердің ба? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 14:41, 2022 ж. мамырдың 4 (+06)
:{{@|Ерден Карсыбеков}} Мені тінтіп жүргенше, өзің де қазуикидің дамуына үлес қоспайсың ба? Қырағы екенсің, сол соңғы өзгерістерді қадағалап жөндеп отырсаң, үлкен көмек болар еді. Мен нақты айта аламын: жуықтағы өзгерістерді менен басқа ешкім өкінішке орай тексерістен өткізбей отыр, қаншама боқ-ауыз сөздер жазылып, интернеттен дайын нәрсені мақаланың ортасына тыға салып, тағы сол сияқты көптеген өңдемелер болып жатыр. Соның бәрін тексерістен өткізу 2-3 адамға үлкен салмақ түседі. Содан '''сұраймын''' деген қателік кетіп жатыр. Аталған қатысушы: ''болған екен'' орнына ''болған'' немесе керісінше өңдемелер жасап жатыр. Ондай мазмұнды толықтырмайтын өңдемелер қаншалықты қажетті? 7-8 өңдеме болса болар еді, жүйелі түрде болып тұр. Орыс уикиден келдіңіз ғой, жалғыз админдер емес сіз сияқты қырағы, жауап қайтара алатын тәжірибелі қатысушылар да автопатруль жасай алады. Жалғыз админдерге бүкіл сынды лақтыра бермей.

'''Бір айдан кейін''' де өзің де жоғарғы жаққа түсініксіз жауып жазыпсың ғой. Сосын неге сенде жаңа жазылған мақалалар да бір ғана санаттан болып жатыр, мысалға ''алфавит бойынша әндер''. Автор өзі бастаған мақаласын мейлінше мазмұны толығырақ және санаттар қоюға тырысу керек. Сосын талқылау бетімді қайта-қайта кері қайтарып, басқаларға шағымданып еді, қатарынан екі тақырыпты алып тастапсың) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 20:57, 2022 ж. мамырдың 5 (+06)
* Көмек сұрасаң, дұрыстап сұра, есуастанбай. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 22:06, 2022 ж. мамырдың 5 (+06)
: {{@|Arystanbek}}, бұл қатысушы бір емес бірнеше рет балағат сөздер жазып, компьютердың артынан клавиатура қаһарманы болып отыр. Бір шара қолданбаса болмайды. Мен уақытымды бөліп қазуикиге жұмыс жасап жатсам, артымнан тінтіп болмашы нәрселерге мазаны алып жатыр. Енді келіп мен көмек сұрап жатыр деп, мәселені басқа жағынан айналдырып шықты. О, Алла танымайтын біреудің соншама қадалғаны өте қызық екен. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:56, 2022 ж. мамырдың 5 (+06)&lt;/s&gt;

== Үлгі:Шатастырмау ==

Қайырлы күн! «Үлгі:Шатастырмау» (орыс тілінде: «''Шаблон:Не путать''») санатын жасай аласыз ба? [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 08:50, 2022 ж. мамырдың 7 (+06)
:Уақыт тапсам, тырысып көрейін --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:05, 2022 ж. мамырдың 10 (+06)

== Беттерді жою туралы ==

* Қатысушы:Тұран Нұрәліұлы
* &lt;s&gt;Қатысушы:Тұран Нұрәліұлы/зертхана
&lt;/s&gt;* Қатысушы талқылауы:Тұран Нұрәліұлы
- Осы беттерді жойып беруіңізді сұраймын. Себебі, бұлар менің қатысушы атымды өзгетркен кезде қалып қалған беттер болатын. Көп уақытыңызды алмайды деп ойлаймын. Сіз админдердің бірі болғандықтан сізге жүгініп отырмын. Алдын-ала рахмет! [[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 01:05, 2022 ж. мамырдың 13 (+06)
:Тек екіншісін ғана жоя алдым, қалғандары басқалардың талқылау беттеріне сілтеп тұр. Жалпы қала берсін. Қатысушы атын өзгерткенде ондай нәрсе болып тұрады --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 16:19, 2022 ж. мамырдың 13 (+06)

== Goodbye ==

Hi Kasymov, I'm going to block globally because I made the bad translations.--[[Қатысушы:Martorellpedro|Martorellpedro]] ([[Қатысушы талқылауы:Martorellpedro|талқылауы]]) 00:48, 2022 ж. мамырдың 16 (+06)

== Сенің ауытқуыңды басқа қатысушылар да байқапты ==
&lt;s&gt;[[Талқылау:Cоңғы кесу (фильм, 2022)|Мұнда]] сенің басқа қатысушылардың еңбегіне жармасатыныңды бекерден бекер сынап тұрған жоқ. Бұдан дұрыс түйін шығаруың керексің, бұрыс белсенділікті қою керек. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 23:48, 2022 ж. мамырдың 22 (+06)
:Сен де жағаласпашы, жауап жаздым (қандай қате кеткенін оқи алатын шығарсың) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:50, 2022 ж. мамырдың 22 (+06)
::Балақай, өтірік соқпасаш, сен кіріскенге дейін ол жерде еш қате болған жоқ. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 08:21, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
::: @[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] қателеспейтін адам болмайды, мен де тәжірибелі қатысушы болсам да қателесемін. Кішкентай қате үшін жерден алып жерге салудың қажеті жоқ. Менен де мыңдаған қате табылады, мені неге осылай жерден алып жерге салмайсыз? --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 10:03, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:::: Мәселе қателердің тым көп болуында және оларды мойындамауда. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 14:48, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
::: @[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] сенен бір қате: &lt;s&gt;шығаруың керексің&lt;/s&gt; деген сөз қайдан шыққан? Дұрысы &lt;code&gt;шығаруың керек&lt;/code&gt; --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 10:11, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:::: Бұл қате емес, екінші нұсқаны да пайдалануға болады. Мысалы, [https://taraztv.kz/kz/news/society/zhurekke-ota-zhasaudan-sheberlik-synyby-otti мына сілтемедегі] жетінші абзацта сондай сөз тіркесі кездеседі. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 14:48, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
Қате, бұны БАҚ қате қалыптасытырып жіберді, әдеби тілде бұл өрескел қателік. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 16:51, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:Уикипедия әдеби сайт болмаған соң, мұнда басқа стильдердің сөз байлығын қажетінше пайдалануға болады. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 17:26, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
::'''Мәселе қателердің тым көп болуында:''' соны алғашқысынан бастап соңғы нәрсеге шейін тізбектеп көрсетуіңді '''міндеттеймін'''. Өзіне қатысы жоқ мәселеге кірісіп, бәле іздеген біреу екенсің. Әлі күнге дейін таң қаламын, танымайтын біреуге қастасып, балағаттап, дөрекі сөйлеп, ашуын менен алып жүргеніне. Сол жерде сенің атын немесе саған қатысты нәрсе айтылды ма? Соған да жауап берші? --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:25, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
::: @[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] әдепсіздерге арналған сайт бар шығар? Ал біз әдеби, ғылыми стилде жазамыз, бұл өз қолымызда. Әдепсіздер Уикипедияға әдепсіз жазды екен деп бізде әдепсіз жазбайтын шығармыз? --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 20:04, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:::: Әдепсіздікті не үшін айттыңыз? Менің қандай да бір сөзіме ренжігенсіз ба? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 23:55, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)

Осы оқиғаға араласып жатқаным үшін кешірім сұраймын, алайда өзімнің пікірімді айтып кетуді орынды көремін. Мен үшін, зайырлы '''энциклопедиялық''' сайтта «үлкен» кісілер бір-бірімен кішкентай балалар сияқты ұрысып жатқаны бір түрлі көрінеді. Ашуға салмай және дұрыс емес түсініп қалмаңыз, @[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден мырза]], сіз мен үшін — осы бөлімдегі ең алғашқы қол ұшын берген адамсыз, және мен сізге үлкен ризамын. Алайда, сіздің іс-қылығыңыз (нақтырақ айтқанда — бейтаныс адаммен [[Уикипедия:Сыпайылық|дөрекі түрде сөйлеу]], және ізінен қалмай қудалау) үшін сізге административті істі ашу — өте жеңіл. Сол себепті, бұның алдын-алу үшін, мәселені үлкен адамдар сияқты өзара шешімге келіп, немесе, [[Уикипедия:Арбитражды комитет|Арбитражды]] жаңа сайлап, сол жақта мәселені шешу керек деген ойдамын. [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 00:28, 2022 ж. мамырдың 24 (+06)
: Бұл талқылауға пікір қосқаныңыз орынды емес. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 11:38, 2022 ж. мамырдың 24 (+06)
::@[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]], орынды болсын, болмасын, дөрекілікті еш жерде (әсіресе әлеуметтік желілерде) құптамайды. Егер бір нәрсемен келіспесеңіз, немесе өзіңіздің пікіріңізді жеткізгіңіз келсе, агрессиясыз, [[Уикипедия: Сыпайылық|сыпайы түрде]] жеткізіңіз. Бұл этикеттің қарапайым ережелері: ''басқалардың өзіңе қандай қарым – қатынаста болсын десең, басқаларға да сондай қарым – қатынаста бол''. [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 17:49, 2022 ж. мамырдың 24 (+06)
::: Бірінші қатеңіз міні: бұл жер — әлеуметтік желі емес. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 17:30, 2022 ж. маусымның 28 (+06)&lt;/s&gt;

== Қате үлгі ==
Мен [[Жәнібек Әлімханұлы]] мақаласында статистиканы өзгертіп едім. Үлгі:Инфобокс деп қызыл болып шығып тұр. Сосын Үлгі:Боксшы қарасам сіз жаңа ғана өзгертіпсіз. Айтайын дегенім неге олай болып тұр, сондықтан мен өзгерткеңізді жоққа шығардым, сонда да қате. Үлгіні қалпына келтріңізші, өтініш -- [[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 01:35, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:{{@|TuranNur}} Мен '''Инфобокс''' үлгісін жойып тастадым. Жоғарыда ''ұрыс іздеп жүрген немесе Альфи мырзалар'' өздері мықты қырағы білімдерімен соны ағылшын немесе орыс уикиден аударып, жасап шықсың. Соларға айтсаңыз болады --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:27, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
::Инфобокс үлгісін не үшін жойып тастадыңыз, соны түсінбедім? [[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 23:13, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:::Жоғарыда себебін жазып көрсеттім, менің жасаған нәрселерім ылғи да қате әрі қазуикиге пайдасы жоқ екен. (бұдан басқа көптеген үлгілер бар, оларды жою жоспары тұр) Аталған кісілер өздері жасап шығарсың, ''инфобокс-2'' немесе ''карточка'' деп --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:23, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)

== Үлгі:Боксшы ==

Боксшы үлгісінде boxrec_id сілтемесін дұрыстайын деп едім, бетті қорғап тастапсыз. BoxRec сайтына кіргенде профилі көрініп тұру керек қой. [[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 00:43, 2022 ж. мамырдың 25 (+06)
:{{@|TuranNur}} қорғағам себебім, әркім өзгерістер жасай бермеу үшін. Көбісі үлгіні түсінбейді. ''boxrec_id сілтемесін'' үлгіден емес, мақалада қосу керек (жасап қойдым) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:29, 2022 ж. мамырдың 26 (+06)
::'''Мысалы''': [[Жәнібек Әлімханұлы]] мақаласындағы ''Қызметтік тізімі (boxrec)'' деп тұрған көк сілтемені бассаңыз BoxRec профилі шықпай тұр, соны көрсеңіз. [[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 01:35, 2022 ж. мамырдың 27 (+06)
:::{{@|TuranNur}} түзетілді --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:17, 2022 ж. мамырдың 28 (+06)

== [[Украин тілі]] ==

«[[Украин тілі]]» мақаласын [https://ru.m.wikipedia.org/wiki/%D0%A3%D0%BA%D1%80%D0%B0%D0%B8%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D1%8F%D0%B7%D1%8B%D0%BA орыс тіліндегі нұсқаға] сәйкес бірге қайта жазуды ұсынамын! [[Сурет:Smile-big.svg|30px]] [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 11:29, 2022 ж. мамырдың 28 (+06)
:Рахмет, ұсынысыңызға. Бірақ мен қазір қазуикиде бар үлгілерді тексерістен өткізіп, инфобокс үлгісін алмастыру жұмыстары мен айналысып жатырмын. Сондықтан көмектесе алмаймын( --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:27, 2022 ж. мамырдың 28 (+06)

== Севилья ==

== Севилья ==

Мен [[Севилья]] мақаласын [[Севилья (футбол клубы)]] деп ауыстыруды ұсынамын. Ал, [[Севилья]] мақаласы Севилья мақаласына сілтену керек деп ойлаймын. Ойыңызды [[Талқылау:Севилья]] бетіне білдірсеңіз.--[[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 14:01, 2022 ж. мамырдың 31 (+06)
:{{@|TuranNur}}, Мықтыбек мырзаға айтасыз ғой деймін. ''Севилья'' сөзіне көптеген мақалалар сілтеніп тұр. Оның бәрін түзетіп шығу керек--[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:06, 2022 ж. мамырдың 31 (+06)

== Сәлеметсізбе ==

[[Kazman322]] деген қатысушыға бан беруіңізді сұраймын. Руларды өңдеуін, беттерді бүлдіруді қоймайды. Вандализм жасап жатыр. [[Қатысушы:Granttka tus Diyas|Granttka tus Diyas]] ([[Қатысушы талқылауы:Granttka tus Diyas|талқылауы]]) 14:52, 2022 ж. маусымның 6 (+06)

* [https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D2%9A%D0%B0%D1%82%D1%8B%D1%81%D1%83%D1%88%D1%8B_%D1%82%D0%B0%D0%BB%D2%9B%D1%8B%D0%BB%D0%B0%D1%83%D1%8B:Kazman322&amp;oldid=3039671 1] [[Қатысушы:Kazman322|Kazman322]] ([[Қатысушы талқылауы:Kazman322|талқылауы]]) 14:56, 2022 ж. маусымның 6 (+06)

:Мына боқтығыңызға қарағанда сізді бұғаттау керек сияқты ғой &lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 21:46, 2022 ж. маусымның 6 (+06)

== Сүзгі ==

Бүгін [[Үлгі:АҚШ саясаты]] жасадым, алғашында үлгі түгел дайын болып, оны бір ғана өңдемемен жарыққа шығаруға болатын еді. Бірақ сүзгі оны жібермей, қай жерден кеткенін іздеу үшін бөліп-бөліп 8 өңдемемен жүктеуге тура келді. Сондағысы жібермей тұрғаны мына мақаланың [https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%BB%D0%B8%D0%BD%D0%BA%D0%B5%D0%BD,_%D0%AD%D0%BD%D1%82%D0%BE%D0%BD%D0%B8] атауы екен🤦‍♂️ Тіпті қазірдің өзінде сілтеме ретінде жазғанның өзін өткізбей тұр. Осы мақаланың атауы үлгідегі &quot;Сытқы саясат&quot;→&quot;Мемлекеттік хатшы:&quot; деген жерге қойып беріңізші! [[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 15:30, 2022 ж. маусымның 9 (+06)
:{{@|Nurtenge}} сол сүзгіні қателеспесем Арыстанбек мырза қойды, сол кісіге өтініп көріңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:11, 2022 ж. маусымның 11 (+06)
::Болды, қойылды, рахмет) Тағы бір рет тексерейінші деп қойып көрсем қойылды. Сүзгі қуып тұрған ғой шамасы))--[[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 13:49, 2022 ж. маусымның 11 (+06)

== Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022 ==

{{WAM
|header = [[meta:m:Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022|Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022]] &lt;div style=&quot;margin-right:1em; float:right;&quot;&gt;[[Сурет:Wikidata 2022 Istanbul social media campaign 02.jpg|right|thumb|300px|Wikidata 2022 Istanbul|link=meta:Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022]]&lt;/div&gt;
|subheader = Конференция 2022 жылдың 21-23 қазаны аралығында Түркияның [[Ыстанбұл]] қаласында өтеді.
&lt;div  style=&quot;text-valign:center; margin-left:200px; margin-right:50px; margin-top:10px; position:absolute;&quot;&gt;
|body = Құрметті достар,

Ыстамбұл Уикидерек конференциясына стипендия алуға өтінімдер ашық екенін хабарлауға қуаныштымын. Егер сіз түркі қауымдастығының өкілі болсаңыз және түркі тілдеріндегі Уикимедиа жобаларына белсенді қатысатын болсаңыз, онда сіз стипендияға өтініш бере аласыз. Өтініштер 2022 жылдың 30 маусымы, UTC 23:59 дейін қабылданады.

Үміткерлер толық стипендияға өтініш бере алады. Толық стипендия Түркі қолданушылары тобының Уикимедиа қауымдастығы (Wikimedians of Turkic Languages User Group) ұйымдастыратын конференция кезінде жеке тұлғаның екіжақты саяхат, ортақ тұрғын үй және тамақтану құнын қамтиды.

* Түркі тіліндегі уикимедиашыларға арналған Wikidata Training туралы қосымша ақпарат алу үшін мына сайтқа кіріңіз: https://w.wiki/53dX
* Стипендия, тіркеу және өтініш формасы туралы көбірек білу үшін мына сайтқа кіріңіз: https://w.wiki/5FFv

Бұған қоса, Түркі қолданушылары тобының Уикимедиа қауымдастығы жобалары мен оқиғалары туралы ақпарат пен жаңалықтар алу үшін біздің пошталық тізімге (https://w.wiki/5FFw) жазылуға шақырамыз.

Барлық жақсылықты тілеймін [[User:Mehman97|&lt;span style=&quot;color:#ff0500&quot;&gt;'''''Mehman'''''&lt;/span&gt;]] [[User Talk:Mehman97|&lt;span style=&quot;color:#0500ff&quot;&gt;'''''97'''''&lt;/span&gt;]] 03:48, 2022 ж. маусымның 11 (+06)


|footer = Бұл хабарлама [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|бот]] арқылы жіберілген • [[Уикипедия:Хабарлама тарату/Жеткізіп беру тізімі|Жазылу немесе жазылудан бас тарту]]
}}
&lt;!-- https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A5%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83/%D0%96%D0%B5%D1%82%D0%BA%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BF_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%83_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96&amp;oldid=3014707 тізімін пайдаланып User:Arystanbek@kkwiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Сауатсыз ==

&lt;s&gt;Терминология — бұл терминдердің жиынтығы. [[Мизансцена|Мына мақалада]] сен ''терминология'' орнына ''терминологиялар'' дегенді қолданыпсың. Қатеңді түзеп шық. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 22:29, 2022 ж. маусымның 11 (+06)
:Түзетілді, сондағы қазуикиге анда-сонда кіріп менің өңдемелерімді андып отыру ма? 3 облыс пайда болды, соған қатысты мақалаларды ретке келтіруге көмек ұшын берсеңіз, одан да пайдалы жұмыс болар еді. Әттең орыс уики маңыздырақ((( --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 02:59, 2022 ж. маусымның 12 (+06)
:: Сен қате жасамай жүре алмайды екенсің. Өзің '''0''' мақала жазып, қалай ғана ақыл бермекші болып жүрсің?! --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 13:49, 2022 ж. маусымның 12 (+06)
* Сен «анда-санда» дегенді де дұрыс жаза алмағаның тіпті масқара ғой админ үшін. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 13:52, 2022 ж. маусымның 12 (+06)

:Бұл жер талқылау беті, яғни еркін түрде жазуға болады. Менің жерімде ағаларға ''тәте'' деп атайды, анда-санда немесе анда-сонда деп айтады, енді уикипедияны тастап менің қалай сөйлетініме тиісе бастадың ба? Сосын 0 мақала жазатын кісі қазуикиде өңдеу жағынан 2 орында, көрші елдің уикиін дамыта бергенше осында кезінде келгенде мүмкін сенде алғашқылардың қатары болар ма едің. 12 жылда қазуикиге 4000-ға жуық өңдеу жасау аз енді.
* Талқылау бетімді өз бетінше өзгертуді доғарыңыз, бітікшілерге хабарлама тастап, талқылау бетімді өзге қатысушының өзгерткені үшін бұғаттауға ұсынатын боламын. Соңғы ескертуім --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:39, 2022 ж. маусымның 13 (+06)
* Ештеңені де түсіндірмей-ақ қойшы, сауатсыз екеніңді баяғыдан білемін. Одан да өзің жойған [[А.Байтұрсынов жазуы және емле ережелерінің тарихы|осы мақаланы]] қалпына келтірші және оқып шықшы, мүмкін қателерің де азаятын шығар. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 06:42, 2022 ж. маусымның 13 (+06)&lt;/s&gt;

== Қате қойған үлгіңді жойдым ==

&lt;s&gt;Пайдалы мақалаларды жоюға тырысып, Қазақ Уикипедиясына қиянат жасаудан тайынбағаның жаман болды. [[Қайта жаңғырту]] деген мақаланы жоймақшы болдың, бірақ сенің жою үлгісін қайта мен жойдым. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 12:06, 2022 ж. маусымның 13 (+06)
	
* Сен неге басқа адамдардың пікірлерін жойып жүрсің? Вандализмге ұрынған нағыз сорлы болдың ғой. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 20:56, 2022 ж. маусымның 13 (+06)

**Тағы да жасаған нәрсемді кері қайтарсаң, мен дауысқа салмай бұғаттай саламын --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:40, 2022 ж. маусымның 13 (+06)

* Ие, &quot;ақымаққа айтқан сөз далаға атқан оқпен тең&quot; деген осы екен. Саған сөзім жоқ. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 11:23, 2022 ж. маусымның 29 (+06)
::{{@|Ерден Карсыбеков}} деген мырзаның іші пысып, не естерін білмей жүр екен? {{@|Білгіш Шежіреші}} мырза, {{@|Салиха}} ханым бәлкім осы кісі ''Көкпекті және Самар ауданындағы ауылдарды'' қалай бөлгенін білетін шығар. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 17:19, 2022 ж. маусымның 29 (+06)
:::Сенің қателерің бітпейді екен. Осы &quot;естер&quot; деген сөзді қайдан алып жүрсің?! --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 18:42, 2022 ж. маусымның 29 (+06)
::::@[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] Неге админмен сіз деп сөйлеспейсіз, ұят емес пе? Қателеспейтін адам жоқ, бәріміз де қателесеміз. Әрі бұл жай ғана талқылау ғой. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 21:54, 2022 ж. маусымның 29 (+06)

Біледі деп ойламаймын. Есесіне [[Қатысушы:Салиха|Салиха]] ханым Көкпекті ауданы әкімдігіне шейін хабарласып, ауылдарды қалай бөлгенін біліп алыпты👍 [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 18:12, 2022 ж. маусымның 29 (+06)&lt;/s&gt;

== Жаңа облыстар туралы ==

Қайырлы күн! Сізге екі облысты өңдеуде (Ұлытау, Жетісу) көмек керек болса айтыңыз, көмектесеміз, нақтылап берсеңіз болды. [[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] де көмектесуге сұранып отыр. [[Абай облысы]]нан [[Көкпекті ауданы]] елді мекендері ғана қалды, ертең бітіремін. [[Қатысушы талқылауы:Салиха]] Салиха 15:19, 2022 ж. маусымның 21 (+06)
:{{@|Салиха}} мен сіздерге көмектесіп жатқанмын) Меніңше екі облысты да бастай беріңіз, үш жақтан жабылып тез аяқтап жібереміз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:10, 2022 ж. маусымның 21 (+06)
::Жақсы онда, [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]]мен бөліп алармыз. [[Көкпекті ауданы]]н өңдеуде қиындық туындап тұр, ауылдар аудандар арасында (Самар ауданымен) қалай бөлінгені белгісіз, еш жерден таба алмадым. Сізге белгілі ақпарат бар ма? [[Қатысушы талқылауы:Салиха]]--Салиха 11:34, 2022 ж. маусымның 22 (+06)
:::Кеш жарық, [[Қатысушы:Салиха|Салиха]]! Аққаладан басқа ауылдық округтердің қай ауданға жататынын таптым.
:::* [[Көкпекті ауданы]]: Биғаш, Көкжайық, '''Көкпекті''', Қ. Аухадиев, Тассай, Теректі, Үлгілі Малшы, Үлкен Бөкен, Шұғылбай. 
:::* [[Самар ауданы]]: Бастаушы, Құлынжон, Мариногор, Миролюбов, Палатцы, '''Самар''', Сарыбел. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 22:01, 2022 ж. маусымның 23 (+06)
::Рахмет: Көкпекті ауданы әкімшілігіне хабарласып, анықтап алғанмын. [[Қатысушы:Салиха|Салиха]]--Салиха 15:39, 2022 ж. маусымның 26 (+06)

Сонда да бір қателіктер кеткен сияқты. Себебі Самарда 8, Көкпектіде 9 а/о болуы керек еді. Тіпті Көкпектінің 1 а/о Самар ауданының ішінде тұр. Түсініксіздеу [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 02:19, 2022 ж. маусымның 29 (+06)

== Кент пе, облыс па ==

Мырза, [[Қызылжар (Жаңаарқа ауданы)]] бетін [[Қызылжар (Ұлытау облысы)]] деп пе, әлде [[Қызылжар (кент)]] деп өзгерте ме? Себебі Қызылжар деген кент Қазақстанда жалғыз екен. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 02:18, 2022 ж. маусымның 24 (+06)
:{{@|Білгіш Шежіреші}}  ''Қызылжар (Ұлытау облысы)'' деген дұрыс, осыға дейін қаншама кенттерді облыс немесе аудандарын көрсетіп атадық --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:50, 2022 ж. маусымның 26 (+06)

Жарайды, рахмет [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 00:48, 2022 ж. маусымның 27 (+06)

Тағы да сұрарым, жаңадан жасаған &quot;Қазақстан кенттері&quot; санатын кенттердің мақалаларына қосу үшін &quot;... облысы кенттері&quot; деген подкатегория жасау керек пе? Немесе кенттерге &quot;Қазақстан кенттері&quot; санатын тікелей қоса берейін бе? [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 01:04, 2022 ж. маусымның 27 (+06)
:Нақты жауап бере алмадым, Нұрлан немесе Батырбек мырзадан сұрап көріңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:06, 2022 ж. маусымның 27 (+06)

Сәлеметсіз бе, мына айдағыш бетті [[Балықшы ауылдық округі (Атырау)]] жойып жібере аласыз ба [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 19:40, 2022 ж. шілденің 10 (+06)

:Кеш жарық, мырза. Айтайын дегенім, көне қалашықтардың координаттарын мақалаға қосып шығайын деп едім. Сондай бір мақалаға [[Ақтөбе-Лаэти қалашығы]] қалашықтың координаттарын [[Үлгі:Coord]] үлгісімен жаздым. Барлығына осымен қоса берсем қате болып есептелмей ме екен? (&lt;s&gt;Ертең өшіріп тастап жүрсе&lt;/s&gt;) [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 01:09, 2022 ж. тамыздың 12 (+06)
:: Координаттарды [[Үлгі:Көне қалашық‎|мына үлгінің]] ішінде қолдануға болады. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 17:19, 2022 ж. тамыздың 12 (+06)
:::{{@|Білгіш Шежіреші}}, бөлек жазғаннан көрі үлгінің ішінде болғаны әдемі көрінеді --[[Қатысушы:Kasymov|Kasymov]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:13, 2022 ж. тамыздың 14 (+06)

Бәрекелді, Ерден мырза. Жарайды, рахмет. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 01:31, 2022 ж. тамыздың 14 (+06)

== Жаңа облыстар картасы ==

Қайырлы күн! Үлгілер үшін (мысалы,тау) жаңа облыстардың картасын жасап берсеңіз жақсы болар еді. Үлгілер картамен көркем әрі әсерлі шығады. [[Қатысушы талқылауы:Салиха]] Салиха 17:19, 2022 ж. маусымның 30 (+06)
:Саламатсыз, {{@|Салиха}}. Иә ол туралы ойлап жүр едім. Бірақ та ондай әрлеу жағын білмедім, Арыстанбек мырза айтып көріңіз, ол кісі жаңа Қазақстанның әкімішілік картасын ортаққорға жүктеу алатын қатысушыны тауып қалар. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 13:25, 2022 ж. шілденің 2 (+06)

== Конкурс мақаласы ==

Kasymov мырза, неге логотивті өшіре бересіз, конкурсқа ұсынылған мақалалар осы логотивпен жазылып жатыр, білмесеңіз басқа уикипедиялардағы ұсынылып жатырған мақалаларды қараңыз. [[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 23:36, 2022 ж. шілденің 4 (+06)
:{{@|Мағыпар}} Меніңше мақалаға емес, сол конкурс жобасына немесе өзіңіздің жеке бетіңізге тізімдеп көрсеткен дұрыс болар. Кейін конкурс аяқталғанда жаңағы үлгілеріңізді кім алады? Уайымдамаңыз, мен немесе басқа да қатысушылар кішігірім өңдеу жасап кетсе де, авторы ылғи да сіз боласыз. Егер сол жағын ойлап жатсаңыз. Ең дұрысы жоба бетіне көрсеткен дұрыс-ау) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:43, 2022 ж. шілденің 4 (+06)

== Тәулік суреті ==

Армысыз, ''Kasymov''. Қазір уақытыңыз болса, басты беттегі ''тәулік суретін'' жөндеп қойсаңыз дұрыс болар еді. Рақмет! [[Қатысушы:Ұлы Тұран|Ұлы Тұран]] ([[Қатысушы талқылауы:Ұлы Тұран|талқылауы]]) 00:35, 2022 ж. шілденің 7 (+06)
:Ертең жасауға тырысамын --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:43, 2022 ж. шілденің 7 (+06)

== Хауа ==

«[[Хауа Ана]]» және «[[Хауа ана]]» деген мақалаларды біріктіріп, атын жәй ғана «Хауа» дегенге ауыстыруды жөн көремін. Өтініш, біріктіре аласыз ба? [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 14:38, 2022 ж. шілденің 11 (+06)

== Дұрыс тұрған санатты неге алып тастадың? ==
[[Фрэнсис Бэкон]] мақаласын шұқылап, ондағы [[:Санат:Англия философтары]] деген сілтемені жойғанда, мақсатың не еді? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 22:18, 2022 ж. шілденің 16 (+06)

== Мән-мағынасыз үлес қосқанды қоймадың-ә ==
&lt;s&gt;[[Алан Менкен|Мына мақалаға]] жағаласып, шағын өңдеме жасапсың. Бірақ сол өңдеменің өзі мағынасыз болып шықты. Kasymov, есуастықтан арылу керек. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 16:06, 2022 ж. шілденің 25 (+06)
:{{@|Ерден Карсыбеков}}, Ол үлгіні МЕН жасадым, есуас болмасан {{tl|музыкант}} үлгісіне кіріп &lt;code&gt;Фон&lt;/code&gt; параметрін қалай толтыру керектігі көрсетілген. Көзі ашық, әріп танитын жансын ғой. Одан да жуықтағы өзгерістерді тексерістен өткізіп отырсан пайдасы 1000 есе болар еді, менімен базардағы сатушылар ұқсап салғыласып, артымнан қалмай --[[Арнайы:Үлесі/95.82.126.85|95.82.126.85]] 00:35, 2022 ж. шілденің 26 (+06)
:: Балақай, үлгіні ешкім айтып отырған жоқ. Оқи алмасаң, мұғаліміңе айтып жібер, есуастанбай. Мен жазған мақалаларыма қызғанып жүрсің ба әлде, артымнан бір есалаң бала сияқты қалмай отырсың ғой. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 00:45, 2022 ж. шілденің 26 (+06)
:::{{@|Ерден Карсыбеков}} Мен не деймін, домбырам не дейді. Мақаланың мазмұнын біреу өзгертті ма? Есуастықты қойып қандай өзгеріс жасағанды көзіңді ашып, асықпай қара! --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:53, 2022 ж. шілденің 26 (+06)
:::: Иә, мақаланың мазмұны еш өзгерген жоқ. Мен саған соны айтып отырмын ғой, сен еш мағынасыз үлес қосып жүрсің, еріккен бір сандалбай болдың ғой. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 08:07, 2022 ж. шілденің 26 (+06)
&lt;/s&gt;

== Кино мен математиканы шатастырған баланы бірінші рет көріп тұрмын ==
&lt;s&gt;[[Операторлық өнер]] деген мақаланы жедел жоюға ұсынғаның қате. Ұсыну себебінде сен оған дубликат мақала бар деп көрсетіпсің. Енді [[Операторлар|сол мақаланы]] ашып қарамайсың ба?! Ол математикалық операторлар туралы ғой, ал анау кино жайында. Сен өзің неше сынып бітіргенсің??? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 08:33, 2022 ж. шілденің 26 (+06)&lt;/s&gt;

== Жедел жою ==

* Коммунистическая (метро бекеті)
* &lt;s&gt;Философские труды Королевского общества&lt;/s&gt;
* &lt;s&gt;Әбдіжәміл кәрімұлы нұрпейісов&lt;/s&gt;
Осы беттерді жедел жоюды сұраймын. Ойланбай-ақ жоя салуға болады ғой. Өзіңіз қарап көрерсіз. [[Қатысушы:Ұлы Тұран|Ұлы Тұран]] ([[Қатысушы талқылауы:Ұлы Тұран|талқылауы]]) 13:09, 2022 ж. тамыздың 1 (+06)
:{{@|Ұлы Тұран}} екеуін жойдым, метро бекеті керек болып қалуы мүмкін--[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:40, 2022 ж. тамыздың 1 (+06)

== Үлгі:Метро ==
Қайырлы кеш, метро деген үлгіні қолдана алмадым, тіпті оны қою мүмкін емес! Алматы қаласының метро бекеттері туралы мақалаларға үлгі қойып шықсам ба деп едім, осы үлгі ауадай қажет боп тұр. Үлгіні қазақшаға аударып, түзетіп, дұрыстасаңыз. [[Қатысушы:Ұлы Тұран|Ұлы Тұран]] ([[Қатысушы талқылауы:Ұлы Тұран|талқылауы]]) 20:41, 2022 ж. тамыздың 8 (+06)

:Енді керек емес сияқты, Ерден Карсыбеков мырза Метро бекеті үлгісін жасап қойыпты. [[Қатысушы:Ұлы Тұран|Ұлы Тұран]] ([[Қатысушы талқылауы:Ұлы Тұран|талқылауы]]) 09:46, 2022 ж. тамыздың 9 (+06)
::{{@|Ұлы Тұран}}Өте дұрыс болыпты, жалпы үлгілерді өздеріңіз де жасап үйренсеңіздер жақсы болып кетер еді) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:29, 2022 ж. тамыздың 9 (+06)

== Lada ==

@[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]] Неліктен сіз Lada парақшасын жойдыңыз? Мақала ретінде құрғым келді, бірақ қазақша Уикипедияға 100 рет өңдеу жасауым керек болды. Қазақша Уикипедияда Lada мақала жасап бере аласыз ба?[[Қатысушы:SSHTALBI|SSHTALBI]] ([[Қатысушы талқылауы:SSHTALBI|талқылауы]]) 13:00, 2022 ж. тамыздың 10 (+06)

рахмет [[Қатысушы:SSHTALBI|SSHTALBI]] ([[Қатысушы талқылауы:SSHTALBI|талқылауы]]) 12:58, 2022 ж. тамыздың 10 (+06)
:{{@|SSHTALBI}} инкубатор немесе зертханаға бастасаңыз болады --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:10, 2022 ж. тамыздың 14 (+06)

@[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]] Мен Жоба:Инкубатор/Lada бастадым, бірақ жобаны мақалаға айналдыру керек пе, соны сізден шешкім келеді. Қажет болса, оны түзетіңіз, содан кейін оны өзіңіз мақала жасаңыз [[Қатысушы:SSHTALBI|SSHTALBI]] ([[Қатысушы талқылауы:SSHTALBI|талқылауы]]) 01:54, 2022 ж. тамыздың 15 (+06)

== Мақалаларды біріктіруге ұсыныс ==

Кейде бір нәрсе туралы жазған екі мақала деген болады екен. &quot;Жалпы ұлттық социал-демократиялық партия&quot; және &quot;Біріккен Танзания Республикасы&quot; атты мақалаларды жоюға ұсыныс жасап жатырмын. Оларды &quot;Жалпыұлттық социал-демократиялық партия&quot; мен &quot;Танзания&quot; мақалаларымен біріктіру керек. [[Қатысушы:Malik Nursultan B|Malik Nursultan B]] ([[Қатысушы талқылауы:Malik Nursultan B|талқылауы]]) 18:52, 2022 ж. тамыздың 13 (+06)

Және де &quot;Микеланджело Буонарроти&quot; мен &quot;Микеланждело&quot; мақалалары да солай. [[Қатысушы:Malik Nursultan B|Malik Nursultan B]] ([[Қатысушы талқылауы:Malik Nursultan B|талқылауы]]) 18:56, 2022 ж. тамыздың 13 (+06)
:Жақсы --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:10, 2022 ж. тамыздың 14 (+06)

== Тағы бір мағынасыз өңдеме ==
Мен жаңартып жіберген [[Үлгі:Қазақстанның көне қалалары|мына үлгіге]] сенің жағаласқаның біршама орынсыз болған екен. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 14:57, 2022 ж. тамыздың 15 (+06)

== Мақаланы қалпына келтір ==
Әй, саған Ахмет Байтұрсынов не жамандық істеді? [[А.Байтұрсынов жазуы және емле ережелерінің тарихы|Мына мақаланы]] қандай мақсатпен жойдың? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 21:18, 2022 ж. тамыздың 18 (+06)

== FYI ==

A user has mentioned you on Jimbo's talk page on enwiki. [https://en.wikipedia.org/wiki/User_talk:Jimbo_Wales#Request_for_unlock You can see it here]. [[Қатысушы:Praxidicae|Praxidicae]] ([[Қатысушы талқылауы:Praxidicae|талқылауы]]) 22:31, 2022 ж. тамыздың 20 (+06)
: {{@|Praxidicae}} Because this participant writes a complaint all the time, and I answer him, explain, he switches to another topic, humiliates me and responds rudely. I warned that if this continues, he will be blocked. If you notice then half of my discussion is written by him. Some he managed to remove. Member banned for 2 weeks --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:00, 2022 ж. тамыздың 20 (+06)
::I figured as much, just wanted to let you know though. Hopefully he stops. [[Қатысушы:Praxidicae|Praxidicae]] ([[Қатысушы талқылауы:Praxidicae|талқылауы]]) 23:01, 2022 ж. тамыздың 20 (+06)

{{@|Praxidicae}}, user unblocked  [[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:34, 2022 ж. тамыздың 22 (+06)

== Үлгі:Компания ==

Осы компания үлгісінің кодын өңдейін деп едім. Құрылған жылы орнына құрылды деген дұрыс болар. Сосын капитализация, ортаққор және тағы да басқа бөлімдерді қосамын. Бетті уақытша болса да тіркелген қатысушыларға аша аласыз ба? [[Қатысушы:Ұлы Тұран|Ұлы Тұран]] ([[Қатысушы талқылауы:Ұлы Тұран|талқылауы]]) 11:01, 2022 ж. тамыздың 25 (+06)
:{{@|Ұлы Тұран}} қорғанысын өзгертемін, бірақ сіз '''мәтін''' параметріндегі сөздерді өзгерте алмайсыз, себебі мақалалар да қолданып жатыр. Тек ''белгі'' параметрін өзгертуге болады. Қосымша параметрлер қоса беріңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:10, 2022 ж. тамыздың 25 (+06)

== Module:Category_handler түзету ==

Осы модульді өңдеуге рұқсат беруіңізді сұраймын. Немесе мені әкімшілер тобына қосыңыз (мәселені талқылауға шығарыңыз), өйткені әр модульге кіруді сұраған сайын ыңғайсыз болады. Сонымен қатар, бұрын мен осы топта болдым және менде тәжірибе бар. [[Қатысушы:Arruah|arruah]] ([[Қатысушы талқылауы:Arruah|талқылау]]) 19:00, 2022 ж. тамыздың 25 (+06)
:{{@|Arruah}} оны бітікшілерден сұраңыз. Нұрлан мен Арыстанбек мырза шешеді --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:11, 2022 ж. тамыздың 25 (+06)

== Қымыз жақсы мақала дәрежесін алды ==
Kasymov, сен бұл мақаланы қанша жақтырмасаң да, оны дамытуға қанша кедергі келтірсең де, ол бәрібір жақсы мақала болып таңдалды. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылау]]) 19:14, 2022 ж. тамыздың 25 (+06)
:Басқа тілдің, жақсы мақалалары қалай жазылғанын көрсең жер мен көктей. Өкінішке орай қазақ тілінің қандай деңгейде екенін көрсетіп тұр. Сен өзіңе көп алып: ''мынау Касымов менімен санасып, әдейі қарсы дауыс беріп, кедергі жасап жатыр'' деп бас қатырма. Қырағы тыншысын ғой: осыға дейін таңдаулы/жақсы мақалаларда әлі де дамыту керек деген пікір қалдырғанмын. '''9 (8) дереккөзі''' бар, ''емдік қасиеттері'', ''қымыздың әлдендіретін қасиеті'' бөлімдерін 1 дереккөзбен келтірген аз болады. Әрі қазіргі жағдайда пайдалану, құрғақ түрде қолдану жайлы жазбадың ақыры( 

''1858 жылы Самара қаласынан 6 шақырым жерде ашылған қымызбен емдеу санаторийін Н. В. Постников 55 жыл бойы басқарып, '''қазақтың қасиетті қымызы''' арқылы мыңдаған ауруларды емдеп-жазды.'', энциклопедияға әсірелендіру сөздері меніңше дұрыс емес. Сұрап алған жақсы мақалаң құтты болсын, келешекте немесе қазірден толықтырып, дереккөздермен толтырған дұрыс --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:22, 2022 ж. тамыздың 25 (+06)
* Қазақ тілінің деңгейін сөз етсең, неге өзің сауатты болуға кесірлене жүре бересің, неге Ң әрпін пайдалануды үйренбейсің, бүкіл жерде өз сауатсыздығыңды паш етесің? Өзіңнен бастасаш! --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылау]]) 23:55, 2022 ж. тамыздың 25 (+06)

== «Қазақстан әнұраны» айрық бетін жоюға ұсыныс ==

Ассалаумағалейкум, Қасымов мырза. Мен «[[Қазақстан әнұраны]]» атты айрық бетіндегі екі сілтеменің екеуі де бір мақалаға апаратынын байқадым. Сондықтан да осындай ұсынысым бар: ол мақаланы жойып, «[[Қазақстан Республикасының Мемлекеттік Әнұраны]]» деген ұзын аты бар мақаланың атауын «Қазақстан әнұраны» деп өзгерту. [[Қатысушы:Malik Nursultan B|Malik Nursultan B]] ([[Қатысушы талқылауы:Malik Nursultan B|талқылау]]) 18:30, 2022 ж. тамыздың 26 (+06)
: Қайырлы күн! Бұл айрық бет шынымен де шала жасалған. Сондықтан мен оны айдау беті етіп өзгерттім. Енді шағын сілтеме ретінде негізгі мақалаға апаратын болады. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылау]]) 19:40, 2022 ж. тамыздың 26 (+06)
::Кеш жарық {{@|Malik Nursultan B}} ''Қазақстан Республикасының Мемлекеттік Әнұраны'' деген атауды өзгерту үшін сол беттің талқылау бетіне хабарлама қалдырып кетіңіз. Басқа админдер, белсенді қатысушылар өз ойын айтып жатар. Қазақстан болғандықтан бүкіл рәміздердің атауларын толық жазу керек деп тұжырымдаған шығар, мүмкін --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:36, 2022 ж. тамыздың 27 (+06)</text>
      <sha1>gmfi5d16x0cflzhohqv31lzwnd8zi56</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065239</id>
      <parentid>3065238</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T06:12:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ерден Карсыбеков</username>
        <id>3744</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="111034" xml:space="preserve">{{Мұрағат|қыркүйек 2011 — қаңтар 2015|қаңтар 2015 — 2016 қаңтар|қаңтар 2016 — қаңтар 2017|қаңтар 2017 — сәуір 2019|маусым 2019 — желтоқсан 2020|ақпан 2021 — қаңтар 2022}}
 
{{астынан}}

== Кері байланыс ==

{{@|Madi Dos}}, {{@|Аrysтanbek}} телеграмда бармын, менде уақыт тығыз, оны түсіндіріп отыратын уақытым болмайды. Сосын нені түсіндермін? ''Болмасаңда ұқсап бақ'' демекші үлгілерді мен көбіне орыс, кейде ағылшын уикиден қарап жасаймын. Madi Dos қатысушыға дені дұрыс мақала, санаттарға қарап көрсеңіз болады деп түсіндіргенмін. Өзіміз де уикипедияны солай ізденіп, сұрап үйренгенбіз. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 15:01, 2022 ж. қаңтардың 26 (+06)

:Елдің бәрі бірдей емес Касымов мырза. Жарайсыз, үйренгеніңіз жақсы екен. Алайда уикиді түсінбейтін, бірақ мақала қосып өңдегісі келетін, үлес қосқысы келетін адамдар бар. Сондай энтуазистердің бетін бұрып бағыт сілтеп жіберуге қазіргі зымыраған уақытта  уики беті жеткіліксіз сияқты.Ал мессенжерлерге, Телеграмға адамдар  жедел кіріп сұрақтарына жауап алуға ыңғайлы. Топқа кіргіңіз келмегенді мен сізді &quot;ұрының арты қуыс&quot;  дегендей басқаша түсіндім. 
:''Сосын нені түсіндіремін?'' Уикиде жетеді түсіндіретін нәрсе.  [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 01:13, 2022 ж. қаңтардың 27 (+06)
::@[[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] мырза бізде онсызда белсенді қатысушыдар өте аз, жеке басына тиісіп белсенділерді Уикипедиядан суытып алуымыз мүмкін, бізге арбаны да сындырмайтын, өгізді де өлтірмейтін бейтарап жолды ұстану керек. Қараңыз: [[Уикипедия:Сыпайылық]] &lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 07:39, 2022 ж. қаңтардың 27 (+06)
:::{{@|Madi Dos}} мен оны жазып көрсете алмаймын, осында н/е телеграмда қандай айырмашылық бар? ''Энтуазистер'' мысалы ретінде таңдаулы/жақсы мақалаларды қараса болады, тегі болмай жатса басқа дамыған уикилерді қарап көрсің. Кезінде жоғарыда айтып кеткендей басқа уикиден қарап, қиналсақта біршама нәрсені үйрендік (біраз қатысушылар солай жасады). Қазір қайта көптеген үлгі, санаттар, жақсы көлемді мақалалар жетіп тұр ғой. Егер шын ыңталары болса, менің (өзіне көп алатын админ сымақ демекші) көмегім шамалы болады-ау. Түсінгенім мен оларға түсіндірмегендіктен дамуыларына кедергі жасап жүрсіз деген сізден сондай ой келді, бұл еркін тегін, әркім өз ыңтасы мен шабытына байланысты дамитын жоба негізі. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 21:34, 2022 ж. қаңтардың 27 (+06)

== Мәліметті неге өшірдің? ==
&lt;s&gt;[https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%97%D0%B5%D1%80%D0%B3%D0%B5%D1%80%D0%BB%D1%96%D0%BA_%D3%A9%D0%BD%D0%B5%D1%80&amp;action=history Зергерлік өнер мақаласындағы мәліметті] неге өшірдің? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 17:30, 2022 ж. қаңтардың 26 (+06)
:Айдын мырза екеуі мүлдем бөлек тақырыптар ғой. Зергерлік өнер ол дереккіз зат еcім, зергерлік бұйымдар деректі зат есім, яғни қолға ұстап көзбен көріп, тістеп иіскеп көруге болатын заттар. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 18:47, 2022 ж. қаңтардың 26 (+06)
:: Arystanbek, мақаланы дұрыс қалыпқа келтіргеніңіз үшін рақмет! --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 18:54, 2022 ж. қаңтардың 26 (+06)
:{{@|Arystanbek}} алты жыл бұрынғы нәрсе екен, тәжірибе аз болғаннан дұрыс біріктірмеген екенмін, интеруики мен санатты қойып шығу керек. Маған сілтей бермей --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 21:21, 2022 ж. қаңтардың 27 (+06)&lt;/s&gt;

== Бұрыс белсенділік ==

&lt;s&gt;[[А.Байтұрсынов жазуы және емле ережелерінің тарихы]] деген мақаланы қандай мақсатпен жойып тастағансың? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 08:58, 2022 ж. қаңтардың 28 (+06)
*Әй, админсымақ, сұраққа неге жауап бермей жүрсің? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 11:15, 2022 ж. ақпанның 11 (+06)&lt;/s&gt;

== Үлгі:Кино→ |Жыл ==

Қайырлы кеш Kasymov! Сізге жүгінбегелі біраз уақыт болыпты, 2020 жылдағыдай сіздің талқылауыңызға жиі жазған кездерді сағынып кетіппін, шынында!:)

Іске келер болсақ, [[:Үлгі:Кино]] үлгісіндегі Жыл бөлімінде автоматты сілтемені дұрыстау керек сияқты, өйткені қандай да бір фильмнің шыққан жылын мысалы 2007 деп жазғанда тек сол жазған 2007 ге ғана сілтейді, ал «2007» дегеніміз «2007 жыл» деген мақалаға айдау беті болып табылады, сондықтан мақаланың үлгісінде жасыл сілтеме пайда болады. Сол жасыл сілтеме пайда болмайтындай, автоматты түрде «???? жыл» дегенге сілтейтіндей жөндесеңіз.--[[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 18:10, 2022 ж. ақпанның 5 (+06)

:@[[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] [[Арнайы:Diff/2982636|осылай жазса]] жетпей ме? Осылай дұрыс сияқты. &lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 22:06, 2022 ж. ақпанның 5 (+06)
::{{@|Nurtenge}} жасалды, тек санмен көрсету керек: '''2009''', {{@|Arystanbek}} мырза олай жасаса санат шықпай қалады --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:27, 2022 ж. ақпанның 6 (+06)
:::Рахмет көп-көп! [[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 21:38, 2022 ж. ақпанның 6 (+06)

== Туған күнге байланысты санатты неге алып тастадың(ыз)??? ==

Мысалы, 5 мамырда туғандар деген санатты алып тастапсыз, не үшін? Олар басты бетте бүгін туғандар деген бетте шығып тұрмай ма??? Қандай себеппен алып тастадыңыз. [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 20:44, 2022 ж. ақпанның 5 (+06)
:{{@|Madi Dos}} Нақтырақ қай мақалада алынып тастады? Дәлірек көрсетсеңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:28, 2022 ж. ақпанның 6 (+06)
::[[:Санат:5 мамырда туғандар|Санат:5 мамырда туғандар]] осы санатты кеше  [[Ілияс Жансүгіров]] бетінен аластапсың. [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 11:21, 2022 ж. ақпанның 7 (+06):
:::{{@|Madi Dos}} иә алдым, себебі үлгіні дұрыс толтырса ондай санаттың қажеттілігі шамалы. Егер ''туған/қайтыс болған күні'' параметрін дұрыс толтырса автоматты түрде туған жылы және күні бойынша санаттар пайда болады. Сондай нәрсе туған/қайтыс болған жері және мамандықтары бойынша арналған үлгілер бар. Асықпай дұрыстап қарасаңыз, ''5 мамырда туғандар'' санат ешқайда кеткен жоқ. Түсінген шығарсыз деген ойдамын. Бір данышпан кісі ұқсап шайып кетпейтіңізге үміттемін) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 17:21, 2022 ж. ақпанның 7 (+06)

== Тағы қате үлгі ==
&lt;s&gt;[[Ричард Брэнсон]] дегенді жедел жоюға ұсыныпсың, еш түзетпей. Жою үлгісін қате қойғансың, аударманың сапасына байланысты арнайы үлгілер бар. Ондай есуастықты қою керек, Kasymov. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 13:19, 2022 ж. ақпанның 6 (+06)

:мына мақаланың аудармасы шынында да мағынасыз болып кеткен екен, бұлай өтірік санын көбейткенше, аз да болса саз аударып мағыналы қылып салу керек еді. Менің ойым. [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 11:24, 2022 ж. ақпанның 7 (+06)
:мынаны түзетпей ақ жаңасын бастай салған дұрыс сияқты қайтадан. [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 11:26, 2022 ж. ақпанның 7 (+06)

* Kasymov, сен қате қойған үлгіні Nurkhan деген саналы қатысушы алып тастаған. Содан үйреніп жүр... --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 18:11, 2022 ж. мамырдың 5 (+06)&lt;/s&gt;

== Дереккөздерді жою вандализмге жатады ==
&lt;s&gt;[https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D2%9A%D1%8B%D0%BC%D1%8B%D0%B7&amp;type=revision&amp;diff=2949388&amp;oldid=2946292 Мына өңдемемен] сен [[Қымыз]] мақаласындағы дереккөзді жойып тастағансың. Бұл қатеңді мен өшірдім. Администратордан вандализмді ешкім күтпейді, бірақ сен шын администратор емес екенін түсінемін. Ескерту ретінде қалсын. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 11:29, 2022 ж. ақпанның 14 (+06)
:Сол өте мықты дереккөзді пдф немесе скан нұсқасында ''Қазақ совет энциклопедиясы, 7-том.'' '''Қымыздың шипалық, емдік маңызы зор''' деген сөзін көрсетуіңзді өтінемін, және кітаптың авторы мен жылы қай бетте алынғаны баспасын көрсетуді сұраймын --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 15:53, 2022 ж. ақпанның 14 (+06)
:: Сен осы мықты дереккөзді өміріңде көрмегенсің ба? Онда [[Қазақ Кеңес энциклопедиясы|мына мақаланы]] оқып шық. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 11:39, 2022 ж. ақпанның 16 (+06)&lt;/s&gt;

== Мақаланы жою себебі ==

Сәлеметсіз бе, өзімнің жеке кеңістігіме жарияланған мақалалар неге жойылды? Себебін айтсаңыз [[Қатысушы:Aubakirova Aisana|Aubakirova Aisana]] ([[Қатысушы талқылауы:Aubakirova Aisana|талқылауы]]) 23:20, 2022 ж. ақпанның 20 (+06)
:Саламатсыз, {{@|Aubakirova Aisana}} мақаланы зертханаңызда немесе инкубатор арқылы бастасаңыз дұрыс болар еді. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 10:28, 2022 ж. ақпанның 22 (+06)

== Өңдемені өшіру ==

Қайырлы күн! Неліктен DariaUrinbasarova21nis есімді қолданушының соңғы өңдемелерін шегіндірдіңіз? Соңғы өңдемелері: [[Мұхтар Омарханұлы Әуезов]], [[Криштиану Роналду]], [[Мұхаммед Фетхуллаһ Гүлен]]. --[[Қатысушы:Erboldilyara|Сариев Ербол]] ([[Қатысушы талқылауы:Erboldilyara|талқылауы]]) 23:37, 2022 ж. ақпанның 22 (+06)
:Қайырлы кеш, себебі мақаланы тізім арқылы толтырып жатыр. Әрлеу жағынан әдемі емес көрінеді --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:47, 2022 ж. ақпанның 23 (+06)

== Имам Шамиль ==

Сәлеметсіз бе. [[Шәміл]] мен [[Имам Шамиль]] деген мақалаларды байланыстыру (біріктіру десе де болады?) керек еді. Егер мүмкіндігіңіз болса, біріктіре аласыз ба? Кейбір қатысушылардан ұсыныс келіп жатқан еді. [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 19:28, 2022 ж. ақпанның 27 (+06)
:Жасалынды --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 14:35, 2022 ж. ақпанның 28 (+06)

== Өндемені жою. ==

Сәлеметсізбе Қасымов! Сіз неге менің өндемемді алып тастап жатсыз онда не қателік бар ма не мен бәрін дұрыс істеген едімғо немесе карточка дұрыс қойылмаған ба? [[Қатысушы:J.J.Portman|J.J.Portman]] ([[Қатысушы талқылауы:J.J.Portman|талқылауы]]) 17:58, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)
:қатысушы дегенге жылжытыпсыз, зертхана немес инкубаторға бастасаңыз дұрыс болар еді --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:06, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)

Қатысушы деген бетке жылжытсам өзімнің бетіме жылжыттымғо онда не қателік Нұрлан Қоянбаевты сонда жасап жатырмын ғой қате болғаннан кейін өзім өндеп қайтіп аударып аламғо. [[Қатысушы:J.J.Portman|J.J.Portman]] ([[Қатысушы талқылауы:J.J.Portman|талқылауы]]) 18:20, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)
:{{@|J.J.Portman}} қолданыстан шығып кеткен, әрі қате жоюлыға ұсынылған үлгілерді қойып жатырсыз. Сонымен қатар оның қойған өзінінде де толтырмай жатсыз. Сондықтан кері қайтарылды. Қазуикиде тұлғаларға арналған әртүрлі үлгілер бар --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:25, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)

Жарайды ал мақұл енді оны нестей алам оны тіпті менің зертхана қатысушы черновигінен алып тастасаңыз мен нені өзгерте аламын. [[Қатысушы:J.J.Portman|J.J.Portman]] ([[Қатысушы талқылауы:J.J.Portman|талқылауы]]) 23:29, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)
:Зертхана бетіңізге көшірдім. Үстіңгі сол жақта орналасқан --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:33, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)

Жарайды ниетіңізге рахмет қазір кіріп көрем сосын жақын арада өңдеп сізге тексеруге жіберем жасап біткен соң сіз соны тексеріп талаптарға сай келсе негізгі кеңістікке аударасыз келмесе аяғына дейін жөндеп ережеге сай етіп қайта жасаймын. [[Қатысушы:J.J.Portman|J.J.Portman]] ([[Қатысушы талқылауы:J.J.Portman|талқылауы]]) 23:36, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)

== Жаңа бастама ==

Қайырлы түн, Kasymov! Мүмкін менің идеям сізге орынсыз немесе абсурд болып көрінер, бірақ мен оған назар аударуыңызды сұраймын. Өзіңіз білетіндей, қазақша Уикипедиясындағы мақалалардың сапасы шетелдік бөлімдерден айтарлықтай артта қалып отыр. Көптеген мақалалар қысқа, сапасыз, және әшейін, қалай болса солай жазылған. Мен қазақша бөліміндегі мақаладар сапасын көтеру үшін орыс бөлімінің үлгісі бойынша мақалалар жазу арқылы түзетуге тырысып жатырмын. Алайда, көбірек сапалы мақалаларды жазуға уақыт жетпейді. Сол себепті, [[Уикипедия:Сенімді дереккөздер|Сенімді дереккөздерге]] сүйене отырып, нақты, сапалы мақалалар жаза алатын кем дегенде 5-10 адамнан тұратын топты жинау керек. Менің ойымша, мақала жазуды толығымен реформалау керек: ағылшын тіліндегі үлгіге сәйкес сенімді дереккөздермен сапалы мақалалар жазу. 

Уикипедия — әркім өз өзгерістерін жасай алатын бос орын. Тәуелсіз сауатты қатысушылар белгілі бір «альянсқа» құрылуы болатын еді. Сондықтан Мен сізге осы жобаны құрметті администратор ретінде қарастыруды ұсынамын! Сізден нұсқаулар, кеңестер мен сын беруіңізді сұраймын. Сұрақтарыңыз болса сұрай беріңіз!

Құрметпен, [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 23:33, 2022 ж. наурыздың 12 (+06)
:{{@|Айвентадор}} Рахмет, осыны Салиха, Мықтыбек мырзаларға да жазыңыз. Мен қолымнан келгенше көмектесуге тырысамын. Кеңесім мақаланың мазмұнын сапалы, мағыналы болуын тілеймін. Себебі, көп қатысушы аудару функциясы арқылы орыс немесе ағылшын уикидің дубликатын жасап жатыр, әрі кейбіреулерінің мағыналары қызық шығып жатады. Ьастысы соған назар аударса, менен жетіспейтін үлгілерді жасауға тырысамын) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:27, 2022 ж. наурыздың 13 (+06)

* Кеңесіңізге үлкен рақмет! Мықтыбек мырза мен Салиха ханымға жаздым. Жауап күтудемін. [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 10:51, 2022 ж. наурыздың 13 (+06)

* Қайырлы кеш, Kasymov мырза! Жобаны іске асыру процессі созылып кеткенінен кешірім сұраймын (алдында айтқандай, уақытым өте шектеулі. Бүгінгі күні демалыс басталғаннан соң жазып отырмын). Қазір менде жобамның бағдарламасы және негізгі принциптері жазылған «Уикипедия:Альянс» деген атты мақала дайындамасы бар. Жазуға рұқсат ете аласыз ба? (Мақаламды орынсыз деп өшіріп тастайды деп ойлап отырмын). Қазір администрация мүшелеріне және тәжірибелі қатысушыларға ұсыныс тастаудамын. [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 23:45, 2022 ж. наурыздың 18 (+06)

== Анықтауға көмектесіңіз, мен жаңа қызмын ==

Сәлеметсіз бе, құрметті Kasymov. 
Өкінішке орай, мен мақаланы негізгі бөлімге қалай аударуға болатынын түсінбедім (барлығы оқиды). Мақала орыс википедиясынан аударылған. Олар маңыздылығын растады.Менің зертханадағы мақалам, Intis Telecom деп аталады.[[Қатысушы:Technoperi|Technoperi]] ([[Қатысушы талқылауы:Technoperi|талқылауы]]) 23:43, 2022 ж. наурыздың 23 (+06)Technoperi

== Санат:Ергежейлі ғаламшарлар ==

Қазақша Уикипедияда [[:Санат:Шағын ғаламшарлар]] және [[:Санат:Ергежейлі планеталар]] деген екі санат бар екен. Әдейі істегендей, біріншісінің бірінші сөзі қазақ тіліне келмесе, екіншісінің екінші сөзі қазақ тіліне келмейді :) Яғни, екеуі де «Карликовые планеты» деген сөздің аудармасы, бірақ қазақи-ғылыми тұрғыда Карлик — Ергежейлі болса, Планета — Ғаламшар емес пе? Яғни, «Категория:Карликовые планеты» дегеннің қазақша дұрыс атауы [[:Санат:Ергежейлі ғаламшарлар]]. Тіпті орыс тіліне қарамаймыз дегеннің өзінде ағылшын тілінде де атауы осыны білдіреді. 

Енді, алдыңғы екеуін соңғы дұрыс санатқа қалай біріктірсе болады? Сол үшеуін біріктіріп берсеңіз--[[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 17:23, 2022 ж. наурыздың 24 (+06)
:Екеуін жойғаннан басқа амал жоқ, меніңше --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 21:41, 2022 ж. наурыздың 24 (+06)
::Ең бірінші санатты дұрыс атауға аудардым, яғни бірінші санатты аман алып қалайық, не дегенмен 2008 жылы пайда болды:) Ал екінші санат пен «Шағын ғаламшарлар» деген айдау бетін жойсаңыз--[[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 22:30, 2022 ж. наурыздың 25 (+06)
:::Ок, сұрақты дұрыс түсінбеген сияқтымын ғой) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:29, 2022 ж. наурыздың 26 (+06)

== Ақтөбедегі Мейірімді Бақташының Ғибадатханасы  ==

Саламатсызба! [https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D1%80%D0%B0%D0%BC_%D0%94%D0%BE%D0%B1%D1%80%D0%BE%D0%B3%D0%BE_%D0%9F%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%8B%D1%80%D1%8F_%D0%B2_%D0%90%D0%BA%D1%82%D0%BE%D0%B1%D0%B5 Храм Доброго Пастыря в Актобе] менде осы бетінің қазақ мәтін бар, бірақ маған бетінді жанадан бастау болмайды. Сізден кешірім сұрап, мақала бастауыңызды өтінемін. Бірінші абзац осындай: &quot;Ақтөбедегі Мейірімді Бақташының Ғибадатханасы - Атырау Апостол Әкімшілігіне қарасты Ақтөбе қаласындағы (Ақтөбе облысы) Рим-католик Ғибадатханасы.&quot;--[[Қатысушы:Dmitriymoroz1006|Dmitriymoroz1006]] ([[Қатысушы талқылауы:Dmitriymoroz1006|талқылауы]]) 21:30, 2022 ж. наурыздың 28 (+06)
:Саламатсыз, менен '''неге кешірім сұрап жатырсыз'''? Менің жеке энциклопедиям емес қой. Бастай беріңіз, кейінерек тексерістен өткізіп аламыз) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:36, 2022 ж. наурыздың 28 (+06)

== Сіз әдейі істейсізбе? ==

Менің өңдеген бетімді неге жоққа шығарып, өшіріп тастап жатырсыз? Себебі не ешқандай бұзушылық көріп тұрған жоқпын өзімнен. [[Қатысушы:Taragtybalasy|Taragtybalasy]] ([[Қатысушы талқылауы:Taragtybalasy|талқылауы]]) 08:50, 2022 ж. наурыздың 29 (+06)
:{{@|Taragtybalasy}}, сіз ешқандай дереккөздерсіз руды өзгертіп жатырсыз. Оған күмән туындағандықтан, кері қайтарып жатырмын --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:49, 2022 ж. наурыздың 31 (+06)

== Кавилл, Генри мақаласын ретке келтіріңіз ==

[[Кавилл, Генри]] мақаласын аударып бастапсыз, бірақ аударма аяқталмаған. Осындай секілді басқа да мақалаларыңыз болса дұрыстап ретке келтіруіңізді сұраймын. Бастаған соң аяқтамайсыз ба. Шала пұла , шала жансар мақалалармен қазақ Уикипедиясына ешкім кірмей қашып кетер. Одан да аз да болса, мақалаңызды мән-мағыналы қылып ретке келтіріп қойсаңыз сол дұрыс болады. Рахмет. [[--[[Қатысушы:Nurkhan|Nureke]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurkhan|талқылауы]]) 07:32, 2022 ж. наурыздың 31 (+06)]]
:{{@|Nurkhan}} ''[[Кавилл, Генри]]'' деген мақала бастаған емеспін, мен бастаған мақала '''[[Генри Кавилл]]'''. Иә дұрыс айтасыз, қазуикидің сапасы сын көтермей тұр, өкінішке орай. Мен админ болғандықтан жуықтағы өзгерістерді тексерумен және де елді-мекен, әкімшілік бірлік бойынша үлгілерді қазақша нұсқасымен алмастыру жұмыстарынан қол босамай тұр. Өзімде ой да бар негізі --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:46, 2022 ж. наурыздың 31 (+06)
&lt;s&gt;&lt;s&gt;:: Сонда саған бір мақаланы дұрыстауға бес жыл да жетпейтін болды ма? Сен өзің неткен ұлу-адамсың! --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 21:20, 2022 ж. тамыздың 13 (+06)&lt;/s&gt;&lt;/s&gt;

== Разрешение на публикацию статьи ==

Добрый день! Извините, что пишу на русском, я из России. Хочу создать статью про один из районов Дагестана. Дайте, пожалуйста, разрешение на публикацию. С правилами знаком, уже 10 лет как редактирую в Википедии. С уважением, --[[Қатысушы:Buntarion|Buntarion]] ([[Қатысушы талқылауы:Buntarion|талқылауы]]) 18:29, 2022 ж. сәуірдің 11 (+06)
:{{@|Buntarion}} Добрый вечер, добро пожаловать) Если честно я не знаю как это делается, наверно бюрократы решает этот вопрос. Свяжетесь с {{@|Arystanbek}}, {{@|Нұрлан Рахымжанов}} или {{@|Batyrbek.kz}} --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:21, 2022 ж. сәуірдің 13 (+06)
::Хорошо. Благодарю Вас! --[[Қатысушы:Buntarion|Buntarion]] ([[Қатысушы талқылауы:Buntarion|талқылауы]]) 23:52, 2022 ж. сәуірдің 13 (+06)

== Қорытынды шығару ==

&lt;s&gt;[[Уикипедия:Жақсы мақалаға үміткерлер/Қымыз]] бетіне қорытынды шығару керек. Негізі, бұл админнің жұмысы. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 20:44, 2022 ж. сәуірдің 23 (+06)
:Арыстанбек, Нұрлан мырзаларға айтып көріңізші. Осыға дейін қорытынды жасап көрмедім, әрі ол жерде 50/50 болып тұрған сияқты --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:56, 2022 ж. сәуірдің 23 (+06)
::Қап, админ емес екеніңді білдім ғой. Санау қабілетің де бүртүрлі екен: 7 дауыс қолдады, 1 дауыс қарсы болды — бұл 50/50 емес қой. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 22:59, 2022 ж. сәуірдің 23 (+06)
:::1 қарсы дауыс, 3 қалыс олардың айтылғаны түзетілді ме екен? Және бір қызығы қолдаған дауыстардың арасында да комментариялар жазған екен. Шешімді бюрократтарға тапсырдым. Меніңше кішкене болсын дереккөздер көбейтіліп, қазіргі уақыттағы жағдайын жазып кетсе жақсы болар еді. Сондықтан мен қалыс қойып отырмын. Ренжімеңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:20, 2022 ж. сәуірдің 23 (+06)&lt;/s&gt;

== [[Уикипедия: Арбитражды комитет|Арбитражды комитет]] ==

Сәлеметсіз бе? Қазіргі уақытта [[Уикипедия: Арбитражды комитет|Арбитражды комитет]] жұмыс істеуде ме?

Ренжімеңіз, бірақ Сіз және [[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|сіздің оппоненттіңіздің]] араларыңызда жарты жылға созылған ұрыстарыңыз шеттен бір түрлі көрінеді. Мен, әрине, сіздердің жеке қарым-қатынастарыңызға араласқым келмейді, бірақ кішкентай балалар сияқты ұрыса бергенше, Арбитражда шешерсіз? Бір жағынан, басқа қатысушыларға өздерінің мәселелерін шешуге көмектесер.

Қазіргі уақытта комитеттің бетін өңдеп жатырмын, өтініш, ресімдеуге көмектесесіз бе? (Өтінімдер (заявки) мен шешімдер, арбитражға қабылданбаған өтінімдер мұрағаты және т.б.).

Құрметпен, [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 09:35, 2022 ж. мамырдың 2 (+06)
:Саламатсыз, {{@|Айвентадор}}. Иә өкінішке орай сондай түсініксіз жағдай туындап жатыр. Себебі белсенді қатысушылар аз (болғанын өзінде тек өз жұмыстарынан ары аспайды), ережелердің толық немес шала жазылуы, содан анархия туындап жатыр. Жалпы уикипедияғы қатысты ережелер мен жобаларға аса қызығушылық жоқ еді) Ұсыныстар мен ережелер дайын болып жатса, өз тарапынан пікір мен дауыс беруге дайынмын. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:27, 2022 ж. мамырдың 2 (+06)

== Админге тән емес салақтық ==

&lt;s&gt;[[Қатысушы талқылауы:Абай Кенжетай|Мына бетте]] сен ''«Мақалаларға мән-мағынасыз сөздерді қосуыңызды сұраймын»'' деп жазыпсың, бұл қатеңді тек бір жарым айдан кейін түзеп алдың. Ал сол ''мән-мағынасыз сөздердің'' қосылған-қосылмағанын тексердің ба? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 14:41, 2022 ж. мамырдың 4 (+06)
:{{@|Ерден Карсыбеков}} Мені тінтіп жүргенше, өзің де қазуикидің дамуына үлес қоспайсың ба? Қырағы екенсің, сол соңғы өзгерістерді қадағалап жөндеп отырсаң, үлкен көмек болар еді. Мен нақты айта аламын: жуықтағы өзгерістерді менен басқа ешкім өкінішке орай тексерістен өткізбей отыр, қаншама боқ-ауыз сөздер жазылып, интернеттен дайын нәрсені мақаланың ортасына тыға салып, тағы сол сияқты көптеген өңдемелер болып жатыр. Соның бәрін тексерістен өткізу 2-3 адамға үлкен салмақ түседі. Содан '''сұраймын''' деген қателік кетіп жатыр. Аталған қатысушы: ''болған екен'' орнына ''болған'' немесе керісінше өңдемелер жасап жатыр. Ондай мазмұнды толықтырмайтын өңдемелер қаншалықты қажетті? 7-8 өңдеме болса болар еді, жүйелі түрде болып тұр. Орыс уикиден келдіңіз ғой, жалғыз админдер емес сіз сияқты қырағы, жауап қайтара алатын тәжірибелі қатысушылар да автопатруль жасай алады. Жалғыз админдерге бүкіл сынды лақтыра бермей.

'''Бір айдан кейін''' де өзің де жоғарғы жаққа түсініксіз жауып жазыпсың ғой. Сосын неге сенде жаңа жазылған мақалалар да бір ғана санаттан болып жатыр, мысалға ''алфавит бойынша әндер''. Автор өзі бастаған мақаласын мейлінше мазмұны толығырақ және санаттар қоюға тырысу керек. Сосын талқылау бетімді қайта-қайта кері қайтарып, басқаларға шағымданып еді, қатарынан екі тақырыпты алып тастапсың) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 20:57, 2022 ж. мамырдың 5 (+06)
* Көмек сұрасаң, дұрыстап сұра, есуастанбай. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 22:06, 2022 ж. мамырдың 5 (+06)
: {{@|Arystanbek}}, бұл қатысушы бір емес бірнеше рет балағат сөздер жазып, компьютердың артынан клавиатура қаһарманы болып отыр. Бір шара қолданбаса болмайды. Мен уақытымды бөліп қазуикиге жұмыс жасап жатсам, артымнан тінтіп болмашы нәрселерге мазаны алып жатыр. Енді келіп мен көмек сұрап жатыр деп, мәселені басқа жағынан айналдырып шықты. О, Алла танымайтын біреудің соншама қадалғаны өте қызық екен. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:56, 2022 ж. мамырдың 5 (+06)&lt;/s&gt;

== Үлгі:Шатастырмау ==

Қайырлы күн! «Үлгі:Шатастырмау» (орыс тілінде: «''Шаблон:Не путать''») санатын жасай аласыз ба? [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 08:50, 2022 ж. мамырдың 7 (+06)
:Уақыт тапсам, тырысып көрейін --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:05, 2022 ж. мамырдың 10 (+06)

== Беттерді жою туралы ==

* Қатысушы:Тұран Нұрәліұлы
* &lt;s&gt;Қатысушы:Тұран Нұрәліұлы/зертхана
&lt;/s&gt;* Қатысушы талқылауы:Тұран Нұрәліұлы
- Осы беттерді жойып беруіңізді сұраймын. Себебі, бұлар менің қатысушы атымды өзгетркен кезде қалып қалған беттер болатын. Көп уақытыңызды алмайды деп ойлаймын. Сіз админдердің бірі болғандықтан сізге жүгініп отырмын. Алдын-ала рахмет! [[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 01:05, 2022 ж. мамырдың 13 (+06)
:Тек екіншісін ғана жоя алдым, қалғандары басқалардың талқылау беттеріне сілтеп тұр. Жалпы қала берсін. Қатысушы атын өзгерткенде ондай нәрсе болып тұрады --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 16:19, 2022 ж. мамырдың 13 (+06)

== Goodbye ==

Hi Kasymov, I'm going to block globally because I made the bad translations.--[[Қатысушы:Martorellpedro|Martorellpedro]] ([[Қатысушы талқылауы:Martorellpedro|талқылауы]]) 00:48, 2022 ж. мамырдың 16 (+06)

== Сенің ауытқуыңды басқа қатысушылар да байқапты ==
&lt;s&gt;[[Талқылау:Cоңғы кесу (фильм, 2022)|Мұнда]] сенің басқа қатысушылардың еңбегіне жармасатыныңды бекерден бекер сынап тұрған жоқ. Бұдан дұрыс түйін шығаруың керексің, бұрыс белсенділікті қою керек. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 23:48, 2022 ж. мамырдың 22 (+06)
:Сен де жағаласпашы, жауап жаздым (қандай қате кеткенін оқи алатын шығарсың) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:50, 2022 ж. мамырдың 22 (+06)
::Балақай, өтірік соқпасаш, сен кіріскенге дейін ол жерде еш қате болған жоқ. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 08:21, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
::: @[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] қателеспейтін адам болмайды, мен де тәжірибелі қатысушы болсам да қателесемін. Кішкентай қате үшін жерден алып жерге салудың қажеті жоқ. Менен де мыңдаған қате табылады, мені неге осылай жерден алып жерге салмайсыз? --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 10:03, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:::: Мәселе қателердің тым көп болуында және оларды мойындамауда. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 14:48, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
::: @[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] сенен бір қате: &lt;s&gt;шығаруың керексің&lt;/s&gt; деген сөз қайдан шыққан? Дұрысы &lt;code&gt;шығаруың керек&lt;/code&gt; --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 10:11, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:::: Бұл қате емес, екінші нұсқаны да пайдалануға болады. Мысалы, [https://taraztv.kz/kz/news/society/zhurekke-ota-zhasaudan-sheberlik-synyby-otti мына сілтемедегі] жетінші абзацта сондай сөз тіркесі кездеседі. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 14:48, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
Қате, бұны БАҚ қате қалыптасытырып жіберді, әдеби тілде бұл өрескел қателік. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 16:51, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:Уикипедия әдеби сайт болмаған соң, мұнда басқа стильдердің сөз байлығын қажетінше пайдалануға болады. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 17:26, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
::'''Мәселе қателердің тым көп болуында:''' соны алғашқысынан бастап соңғы нәрсеге шейін тізбектеп көрсетуіңді '''міндеттеймін'''. Өзіне қатысы жоқ мәселеге кірісіп, бәле іздеген біреу екенсің. Әлі күнге дейін таң қаламын, танымайтын біреуге қастасып, балағаттап, дөрекі сөйлеп, ашуын менен алып жүргеніне. Сол жерде сенің атын немесе саған қатысты нәрсе айтылды ма? Соған да жауап берші? --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:25, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
::: @[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] әдепсіздерге арналған сайт бар шығар? Ал біз әдеби, ғылыми стилде жазамыз, бұл өз қолымызда. Әдепсіздер Уикипедияға әдепсіз жазды екен деп бізде әдепсіз жазбайтын шығармыз? --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 20:04, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:::: Әдепсіздікті не үшін айттыңыз? Менің қандай да бір сөзіме ренжігенсіз ба? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 23:55, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)

Осы оқиғаға араласып жатқаным үшін кешірім сұраймын, алайда өзімнің пікірімді айтып кетуді орынды көремін. Мен үшін, зайырлы '''энциклопедиялық''' сайтта «үлкен» кісілер бір-бірімен кішкентай балалар сияқты ұрысып жатқаны бір түрлі көрінеді. Ашуға салмай және дұрыс емес түсініп қалмаңыз, @[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден мырза]], сіз мен үшін — осы бөлімдегі ең алғашқы қол ұшын берген адамсыз, және мен сізге үлкен ризамын. Алайда, сіздің іс-қылығыңыз (нақтырақ айтқанда — бейтаныс адаммен [[Уикипедия:Сыпайылық|дөрекі түрде сөйлеу]], және ізінен қалмай қудалау) үшін сізге административті істі ашу — өте жеңіл. Сол себепті, бұның алдын-алу үшін, мәселені үлкен адамдар сияқты өзара шешімге келіп, немесе, [[Уикипедия:Арбитражды комитет|Арбитражды]] жаңа сайлап, сол жақта мәселені шешу керек деген ойдамын. [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 00:28, 2022 ж. мамырдың 24 (+06)
: Бұл талқылауға пікір қосқаныңыз орынды емес. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 11:38, 2022 ж. мамырдың 24 (+06)
::@[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]], орынды болсын, болмасын, дөрекілікті еш жерде (әсіресе әлеуметтік желілерде) құптамайды. Егер бір нәрсемен келіспесеңіз, немесе өзіңіздің пікіріңізді жеткізгіңіз келсе, агрессиясыз, [[Уикипедия: Сыпайылық|сыпайы түрде]] жеткізіңіз. Бұл этикеттің қарапайым ережелері: ''басқалардың өзіңе қандай қарым – қатынаста болсын десең, басқаларға да сондай қарым – қатынаста бол''. [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 17:49, 2022 ж. мамырдың 24 (+06)
::: Бірінші қатеңіз міні: бұл жер — әлеуметтік желі емес. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 17:30, 2022 ж. маусымның 28 (+06)&lt;/s&gt;

== Қате үлгі ==
Мен [[Жәнібек Әлімханұлы]] мақаласында статистиканы өзгертіп едім. Үлгі:Инфобокс деп қызыл болып шығып тұр. Сосын Үлгі:Боксшы қарасам сіз жаңа ғана өзгертіпсіз. Айтайын дегенім неге олай болып тұр, сондықтан мен өзгерткеңізді жоққа шығардым, сонда да қате. Үлгіні қалпына келтріңізші, өтініш -- [[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 01:35, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:{{@|TuranNur}} Мен '''Инфобокс''' үлгісін жойып тастадым. Жоғарыда ''ұрыс іздеп жүрген немесе Альфи мырзалар'' өздері мықты қырағы білімдерімен соны ағылшын немесе орыс уикиден аударып, жасап шықсың. Соларға айтсаңыз болады --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:27, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
::Инфобокс үлгісін не үшін жойып тастадыңыз, соны түсінбедім? [[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 23:13, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:::Жоғарыда себебін жазып көрсеттім, менің жасаған нәрселерім ылғи да қате әрі қазуикиге пайдасы жоқ екен. (бұдан басқа көптеген үлгілер бар, оларды жою жоспары тұр) Аталған кісілер өздері жасап шығарсың, ''инфобокс-2'' немесе ''карточка'' деп --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:23, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)

== Үлгі:Боксшы ==

Боксшы үлгісінде boxrec_id сілтемесін дұрыстайын деп едім, бетті қорғап тастапсыз. BoxRec сайтына кіргенде профилі көрініп тұру керек қой. [[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 00:43, 2022 ж. мамырдың 25 (+06)
:{{@|TuranNur}} қорғағам себебім, әркім өзгерістер жасай бермеу үшін. Көбісі үлгіні түсінбейді. ''boxrec_id сілтемесін'' үлгіден емес, мақалада қосу керек (жасап қойдым) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:29, 2022 ж. мамырдың 26 (+06)
::'''Мысалы''': [[Жәнібек Әлімханұлы]] мақаласындағы ''Қызметтік тізімі (boxrec)'' деп тұрған көк сілтемені бассаңыз BoxRec профилі шықпай тұр, соны көрсеңіз. [[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 01:35, 2022 ж. мамырдың 27 (+06)
:::{{@|TuranNur}} түзетілді --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:17, 2022 ж. мамырдың 28 (+06)

== [[Украин тілі]] ==

«[[Украин тілі]]» мақаласын [https://ru.m.wikipedia.org/wiki/%D0%A3%D0%BA%D1%80%D0%B0%D0%B8%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D1%8F%D0%B7%D1%8B%D0%BA орыс тіліндегі нұсқаға] сәйкес бірге қайта жазуды ұсынамын! [[Сурет:Smile-big.svg|30px]] [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 11:29, 2022 ж. мамырдың 28 (+06)
:Рахмет, ұсынысыңызға. Бірақ мен қазір қазуикиде бар үлгілерді тексерістен өткізіп, инфобокс үлгісін алмастыру жұмыстары мен айналысып жатырмын. Сондықтан көмектесе алмаймын( --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:27, 2022 ж. мамырдың 28 (+06)

== Севилья ==

== Севилья ==

Мен [[Севилья]] мақаласын [[Севилья (футбол клубы)]] деп ауыстыруды ұсынамын. Ал, [[Севилья]] мақаласы Севилья мақаласына сілтену керек деп ойлаймын. Ойыңызды [[Талқылау:Севилья]] бетіне білдірсеңіз.--[[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 14:01, 2022 ж. мамырдың 31 (+06)
:{{@|TuranNur}}, Мықтыбек мырзаға айтасыз ғой деймін. ''Севилья'' сөзіне көптеген мақалалар сілтеніп тұр. Оның бәрін түзетіп шығу керек--[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:06, 2022 ж. мамырдың 31 (+06)

== Сәлеметсізбе ==

[[Kazman322]] деген қатысушыға бан беруіңізді сұраймын. Руларды өңдеуін, беттерді бүлдіруді қоймайды. Вандализм жасап жатыр. [[Қатысушы:Granttka tus Diyas|Granttka tus Diyas]] ([[Қатысушы талқылауы:Granttka tus Diyas|талқылауы]]) 14:52, 2022 ж. маусымның 6 (+06)

* [https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D2%9A%D0%B0%D1%82%D1%8B%D1%81%D1%83%D1%88%D1%8B_%D1%82%D0%B0%D0%BB%D2%9B%D1%8B%D0%BB%D0%B0%D1%83%D1%8B:Kazman322&amp;oldid=3039671 1] [[Қатысушы:Kazman322|Kazman322]] ([[Қатысушы талқылауы:Kazman322|талқылауы]]) 14:56, 2022 ж. маусымның 6 (+06)

:Мына боқтығыңызға қарағанда сізді бұғаттау керек сияқты ғой &lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 21:46, 2022 ж. маусымның 6 (+06)

== Сүзгі ==

Бүгін [[Үлгі:АҚШ саясаты]] жасадым, алғашында үлгі түгел дайын болып, оны бір ғана өңдемемен жарыққа шығаруға болатын еді. Бірақ сүзгі оны жібермей, қай жерден кеткенін іздеу үшін бөліп-бөліп 8 өңдемемен жүктеуге тура келді. Сондағысы жібермей тұрғаны мына мақаланың [https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%BB%D0%B8%D0%BD%D0%BA%D0%B5%D0%BD,_%D0%AD%D0%BD%D1%82%D0%BE%D0%BD%D0%B8] атауы екен🤦‍♂️ Тіпті қазірдің өзінде сілтеме ретінде жазғанның өзін өткізбей тұр. Осы мақаланың атауы үлгідегі &quot;Сытқы саясат&quot;→&quot;Мемлекеттік хатшы:&quot; деген жерге қойып беріңізші! [[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 15:30, 2022 ж. маусымның 9 (+06)
:{{@|Nurtenge}} сол сүзгіні қателеспесем Арыстанбек мырза қойды, сол кісіге өтініп көріңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:11, 2022 ж. маусымның 11 (+06)
::Болды, қойылды, рахмет) Тағы бір рет тексерейінші деп қойып көрсем қойылды. Сүзгі қуып тұрған ғой шамасы))--[[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 13:49, 2022 ж. маусымның 11 (+06)

== Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022 ==

{{WAM
|header = [[meta:m:Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022|Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022]] &lt;div style=&quot;margin-right:1em; float:right;&quot;&gt;[[Сурет:Wikidata 2022 Istanbul social media campaign 02.jpg|right|thumb|300px|Wikidata 2022 Istanbul|link=meta:Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022]]&lt;/div&gt;
|subheader = Конференция 2022 жылдың 21-23 қазаны аралығында Түркияның [[Ыстанбұл]] қаласында өтеді.
&lt;div  style=&quot;text-valign:center; margin-left:200px; margin-right:50px; margin-top:10px; position:absolute;&quot;&gt;
|body = Құрметті достар,

Ыстамбұл Уикидерек конференциясына стипендия алуға өтінімдер ашық екенін хабарлауға қуаныштымын. Егер сіз түркі қауымдастығының өкілі болсаңыз және түркі тілдеріндегі Уикимедиа жобаларына белсенді қатысатын болсаңыз, онда сіз стипендияға өтініш бере аласыз. Өтініштер 2022 жылдың 30 маусымы, UTC 23:59 дейін қабылданады.

Үміткерлер толық стипендияға өтініш бере алады. Толық стипендия Түркі қолданушылары тобының Уикимедиа қауымдастығы (Wikimedians of Turkic Languages User Group) ұйымдастыратын конференция кезінде жеке тұлғаның екіжақты саяхат, ортақ тұрғын үй және тамақтану құнын қамтиды.

* Түркі тіліндегі уикимедиашыларға арналған Wikidata Training туралы қосымша ақпарат алу үшін мына сайтқа кіріңіз: https://w.wiki/53dX
* Стипендия, тіркеу және өтініш формасы туралы көбірек білу үшін мына сайтқа кіріңіз: https://w.wiki/5FFv

Бұған қоса, Түркі қолданушылары тобының Уикимедиа қауымдастығы жобалары мен оқиғалары туралы ақпарат пен жаңалықтар алу үшін біздің пошталық тізімге (https://w.wiki/5FFw) жазылуға шақырамыз.

Барлық жақсылықты тілеймін [[User:Mehman97|&lt;span style=&quot;color:#ff0500&quot;&gt;'''''Mehman'''''&lt;/span&gt;]] [[User Talk:Mehman97|&lt;span style=&quot;color:#0500ff&quot;&gt;'''''97'''''&lt;/span&gt;]] 03:48, 2022 ж. маусымның 11 (+06)


|footer = Бұл хабарлама [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|бот]] арқылы жіберілген • [[Уикипедия:Хабарлама тарату/Жеткізіп беру тізімі|Жазылу немесе жазылудан бас тарту]]
}}
&lt;!-- https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A5%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83/%D0%96%D0%B5%D1%82%D0%BA%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BF_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%83_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96&amp;oldid=3014707 тізімін пайдаланып User:Arystanbek@kkwiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Сауатсыз ==

&lt;s&gt;Терминология — бұл терминдердің жиынтығы. [[Мизансцена|Мына мақалада]] сен ''терминология'' орнына ''терминологиялар'' дегенді қолданыпсың. Қатеңді түзеп шық. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 22:29, 2022 ж. маусымның 11 (+06)
:Түзетілді, сондағы қазуикиге анда-сонда кіріп менің өңдемелерімді андып отыру ма? 3 облыс пайда болды, соған қатысты мақалаларды ретке келтіруге көмек ұшын берсеңіз, одан да пайдалы жұмыс болар еді. Әттең орыс уики маңыздырақ((( --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 02:59, 2022 ж. маусымның 12 (+06)
:: Сен қате жасамай жүре алмайды екенсің. Өзің '''0''' мақала жазып, қалай ғана ақыл бермекші болып жүрсің?! --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 13:49, 2022 ж. маусымның 12 (+06)
* Сен «анда-санда» дегенді де дұрыс жаза алмағаның тіпті масқара ғой админ үшін. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 13:52, 2022 ж. маусымның 12 (+06)

:Бұл жер талқылау беті, яғни еркін түрде жазуға болады. Менің жерімде ағаларға ''тәте'' деп атайды, анда-санда немесе анда-сонда деп айтады, енді уикипедияны тастап менің қалай сөйлетініме тиісе бастадың ба? Сосын 0 мақала жазатын кісі қазуикиде өңдеу жағынан 2 орында, көрші елдің уикиін дамыта бергенше осында кезінде келгенде мүмкін сенде алғашқылардың қатары болар ма едің. 12 жылда қазуикиге 4000-ға жуық өңдеу жасау аз енді.
* Талқылау бетімді өз бетінше өзгертуді доғарыңыз, бітікшілерге хабарлама тастап, талқылау бетімді өзге қатысушының өзгерткені үшін бұғаттауға ұсынатын боламын. Соңғы ескертуім --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:39, 2022 ж. маусымның 13 (+06)
* Ештеңені де түсіндірмей-ақ қойшы, сауатсыз екеніңді баяғыдан білемін. Одан да өзің жойған [[А.Байтұрсынов жазуы және емле ережелерінің тарихы|осы мақаланы]] қалпына келтірші және оқып шықшы, мүмкін қателерің де азаятын шығар. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 06:42, 2022 ж. маусымның 13 (+06)&lt;/s&gt;

== Қате қойған үлгіңді жойдым ==

Пайдалы мақалаларды жоюға тырысып, Қазақ Уикипедиясына қиянат жасаудан тайынбағаның жаман болды. [[Қайта жаңғырту]] деген мақаланы жоймақшы болдың, бірақ сенің жою үлгісін қайта мен жойдым. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 12:06, 2022 ж. маусымның 13 (+06)
	
* Сен неге басқа адамдардың пікірлерін жойып жүрсің? Вандализмге ұрынған нағыз сорлы болдың ғой. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 20:56, 2022 ж. маусымның 13 (+06)

**Тағы да жасаған нәрсемді кері қайтарсаң, мен дауысқа салмай бұғаттай саламын --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:40, 2022 ж. маусымның 13 (+06)

* Ие, &quot;ақымаққа айтқан сөз далаға атқан оқпен тең&quot; деген осы екен. Саған сөзім жоқ. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 11:23, 2022 ж. маусымның 29 (+06)
::{{@|Ерден Карсыбеков}} деген мырзаның іші пысып, не естерін білмей жүр екен? {{@|Білгіш Шежіреші}} мырза, {{@|Салиха}} ханым бәлкім осы кісі ''Көкпекті және Самар ауданындағы ауылдарды'' қалай бөлгенін білетін шығар. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 17:19, 2022 ж. маусымның 29 (+06)
:::Сенің қателерің бітпейді екен. Осы &quot;естер&quot; деген сөзді қайдан алып жүрсің?! --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 18:42, 2022 ж. маусымның 29 (+06)
::::@[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] Неге админмен сіз деп сөйлеспейсіз, ұят емес пе? Қателеспейтін адам жоқ, бәріміз де қателесеміз. Әрі бұл жай ғана талқылау ғой. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 21:54, 2022 ж. маусымның 29 (+06)

&lt;s&gt;Біледі деп ойламаймын. Есесіне [[Қатысушы:Салиха|Салиха]] ханым Көкпекті ауданы әкімдігіне шейін хабарласып, ауылдарды қалай бөлгенін біліп алыпты👍 [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 18:12, 2022 ж. маусымның 29 (+06)&lt;/s&gt;

== Жаңа облыстар туралы ==

Қайырлы күн! Сізге екі облысты өңдеуде (Ұлытау, Жетісу) көмек керек болса айтыңыз, көмектесеміз, нақтылап берсеңіз болды. [[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] де көмектесуге сұранып отыр. [[Абай облысы]]нан [[Көкпекті ауданы]] елді мекендері ғана қалды, ертең бітіремін. [[Қатысушы талқылауы:Салиха]] Салиха 15:19, 2022 ж. маусымның 21 (+06)
:{{@|Салиха}} мен сіздерге көмектесіп жатқанмын) Меніңше екі облысты да бастай беріңіз, үш жақтан жабылып тез аяқтап жібереміз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:10, 2022 ж. маусымның 21 (+06)
::Жақсы онда, [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]]мен бөліп алармыз. [[Көкпекті ауданы]]н өңдеуде қиындық туындап тұр, ауылдар аудандар арасында (Самар ауданымен) қалай бөлінгені белгісіз, еш жерден таба алмадым. Сізге белгілі ақпарат бар ма? [[Қатысушы талқылауы:Салиха]]--Салиха 11:34, 2022 ж. маусымның 22 (+06)
:::Кеш жарық, [[Қатысушы:Салиха|Салиха]]! Аққаладан басқа ауылдық округтердің қай ауданға жататынын таптым.
:::* [[Көкпекті ауданы]]: Биғаш, Көкжайық, '''Көкпекті''', Қ. Аухадиев, Тассай, Теректі, Үлгілі Малшы, Үлкен Бөкен, Шұғылбай. 
:::* [[Самар ауданы]]: Бастаушы, Құлынжон, Мариногор, Миролюбов, Палатцы, '''Самар''', Сарыбел. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 22:01, 2022 ж. маусымның 23 (+06)
::Рахмет: Көкпекті ауданы әкімшілігіне хабарласып, анықтап алғанмын. [[Қатысушы:Салиха|Салиха]]--Салиха 15:39, 2022 ж. маусымның 26 (+06)

Сонда да бір қателіктер кеткен сияқты. Себебі Самарда 8, Көкпектіде 9 а/о болуы керек еді. Тіпті Көкпектінің 1 а/о Самар ауданының ішінде тұр. Түсініксіздеу [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 02:19, 2022 ж. маусымның 29 (+06)

== Кент пе, облыс па ==

Мырза, [[Қызылжар (Жаңаарқа ауданы)]] бетін [[Қызылжар (Ұлытау облысы)]] деп пе, әлде [[Қызылжар (кент)]] деп өзгерте ме? Себебі Қызылжар деген кент Қазақстанда жалғыз екен. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 02:18, 2022 ж. маусымның 24 (+06)
:{{@|Білгіш Шежіреші}}  ''Қызылжар (Ұлытау облысы)'' деген дұрыс, осыға дейін қаншама кенттерді облыс немесе аудандарын көрсетіп атадық --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:50, 2022 ж. маусымның 26 (+06)

Жарайды, рахмет [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 00:48, 2022 ж. маусымның 27 (+06)

Тағы да сұрарым, жаңадан жасаған &quot;Қазақстан кенттері&quot; санатын кенттердің мақалаларына қосу үшін &quot;... облысы кенттері&quot; деген подкатегория жасау керек пе? Немесе кенттерге &quot;Қазақстан кенттері&quot; санатын тікелей қоса берейін бе? [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 01:04, 2022 ж. маусымның 27 (+06)
:Нақты жауап бере алмадым, Нұрлан немесе Батырбек мырзадан сұрап көріңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:06, 2022 ж. маусымның 27 (+06)

Сәлеметсіз бе, мына айдағыш бетті [[Балықшы ауылдық округі (Атырау)]] жойып жібере аласыз ба [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 19:40, 2022 ж. шілденің 10 (+06)

:Кеш жарық, мырза. Айтайын дегенім, көне қалашықтардың координаттарын мақалаға қосып шығайын деп едім. Сондай бір мақалаға [[Ақтөбе-Лаэти қалашығы]] қалашықтың координаттарын [[Үлгі:Coord]] үлгісімен жаздым. Барлығына осымен қоса берсем қате болып есептелмей ме екен? (&lt;s&gt;Ертең өшіріп тастап жүрсе&lt;/s&gt;) [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 01:09, 2022 ж. тамыздың 12 (+06)
:: Координаттарды [[Үлгі:Көне қалашық‎|мына үлгінің]] ішінде қолдануға болады. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 17:19, 2022 ж. тамыздың 12 (+06)
:::{{@|Білгіш Шежіреші}}, бөлек жазғаннан көрі үлгінің ішінде болғаны әдемі көрінеді --[[Қатысушы:Kasymov|Kasymov]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:13, 2022 ж. тамыздың 14 (+06)

Бәрекелді, Ерден мырза. Жарайды, рахмет. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 01:31, 2022 ж. тамыздың 14 (+06)

== Жаңа облыстар картасы ==

Қайырлы күн! Үлгілер үшін (мысалы,тау) жаңа облыстардың картасын жасап берсеңіз жақсы болар еді. Үлгілер картамен көркем әрі әсерлі шығады. [[Қатысушы талқылауы:Салиха]] Салиха 17:19, 2022 ж. маусымның 30 (+06)
:Саламатсыз, {{@|Салиха}}. Иә ол туралы ойлап жүр едім. Бірақ та ондай әрлеу жағын білмедім, Арыстанбек мырза айтып көріңіз, ол кісі жаңа Қазақстанның әкімішілік картасын ортаққорға жүктеу алатын қатысушыны тауып қалар. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 13:25, 2022 ж. шілденің 2 (+06)

== Конкурс мақаласы ==

Kasymov мырза, неге логотивті өшіре бересіз, конкурсқа ұсынылған мақалалар осы логотивпен жазылып жатыр, білмесеңіз басқа уикипедиялардағы ұсынылып жатырған мақалаларды қараңыз. [[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 23:36, 2022 ж. шілденің 4 (+06)
:{{@|Мағыпар}} Меніңше мақалаға емес, сол конкурс жобасына немесе өзіңіздің жеке бетіңізге тізімдеп көрсеткен дұрыс болар. Кейін конкурс аяқталғанда жаңағы үлгілеріңізді кім алады? Уайымдамаңыз, мен немесе басқа да қатысушылар кішігірім өңдеу жасап кетсе де, авторы ылғи да сіз боласыз. Егер сол жағын ойлап жатсаңыз. Ең дұрысы жоба бетіне көрсеткен дұрыс-ау) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:43, 2022 ж. шілденің 4 (+06)

== Тәулік суреті ==

Армысыз, ''Kasymov''. Қазір уақытыңыз болса, басты беттегі ''тәулік суретін'' жөндеп қойсаңыз дұрыс болар еді. Рақмет! [[Қатысушы:Ұлы Тұран|Ұлы Тұран]] ([[Қатысушы талқылауы:Ұлы Тұран|талқылауы]]) 00:35, 2022 ж. шілденің 7 (+06)
:Ертең жасауға тырысамын --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:43, 2022 ж. шілденің 7 (+06)

== Хауа ==

«[[Хауа Ана]]» және «[[Хауа ана]]» деген мақалаларды біріктіріп, атын жәй ғана «Хауа» дегенге ауыстыруды жөн көремін. Өтініш, біріктіре аласыз ба? [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 14:38, 2022 ж. шілденің 11 (+06)

== Дұрыс тұрған санатты неге алып тастадың? ==
[[Фрэнсис Бэкон]] мақаласын шұқылап, ондағы [[:Санат:Англия философтары]] деген сілтемені жойғанда, мақсатың не еді? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 22:18, 2022 ж. шілденің 16 (+06)

== Мән-мағынасыз үлес қосқанды қоймадың-ә ==
[[Алан Менкен|Мына мақалаға]] жағаласып, шағын өңдеме жасапсың. Бірақ сол өңдеменің өзі мағынасыз болып шықты. Kasymov, есуастықтан арылу керек. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 16:06, 2022 ж. шілденің 25 (+06)
:{{@|Ерден Карсыбеков}}, Ол үлгіні МЕН жасадым, есуас болмасан {{tl|музыкант}} үлгісіне кіріп &lt;code&gt;Фон&lt;/code&gt; параметрін қалай толтыру керектігі көрсетілген. Көзі ашық, әріп танитын жансын ғой. Одан да жуықтағы өзгерістерді тексерістен өткізіп отырсан пайдасы 1000 есе болар еді, менімен базардағы сатушылар ұқсап салғыласып, артымнан қалмай --[[Арнайы:Үлесі/95.82.126.85|95.82.126.85]] 00:35, 2022 ж. шілденің 26 (+06)
:: Балақай, үлгіні ешкім айтып отырған жоқ. Оқи алмасаң, мұғаліміңе айтып жібер, есуастанбай. Мен жазған мақалаларыма қызғанып жүрсің ба әлде, артымнан бір есалаң бала сияқты қалмай отырсың ғой. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 00:45, 2022 ж. шілденің 26 (+06)
:::{{@|Ерден Карсыбеков}} Мен не деймін, домбырам не дейді. Мақаланың мазмұнын біреу өзгертті ма? Есуастықты қойып қандай өзгеріс жасағанды көзіңді ашып, асықпай қара! --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:53, 2022 ж. шілденің 26 (+06)
:::: Иә, мақаланың мазмұны еш өзгерген жоқ. Мен саған соны айтып отырмын ғой, сен еш мағынасыз үлес қосып жүрсің, еріккен бір сандалбай болдың ғой. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 08:07, 2022 ж. шілденің 26 (+06)

== Кино мен математиканы шатастырған баланы бірінші рет көріп тұрмын ==
[[Операторлық өнер]] деген мақаланы жедел жоюға ұсынғаның қате. Ұсыну себебінде сен оған дубликат мақала бар деп көрсетіпсің. Енді [[Операторлар|сол мақаланы]] ашып қарамайсың ба?! Ол математикалық операторлар туралы ғой, ал анау кино жайында. Сен өзің неше сынып бітіргенсің??? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 08:33, 2022 ж. шілденің 26 (+06)

== Жедел жою ==

* Коммунистическая (метро бекеті)
* &lt;s&gt;Философские труды Королевского общества&lt;/s&gt;
* &lt;s&gt;Әбдіжәміл кәрімұлы нұрпейісов&lt;/s&gt;
Осы беттерді жедел жоюды сұраймын. Ойланбай-ақ жоя салуға болады ғой. Өзіңіз қарап көрерсіз. [[Қатысушы:Ұлы Тұран|Ұлы Тұран]] ([[Қатысушы талқылауы:Ұлы Тұран|талқылауы]]) 13:09, 2022 ж. тамыздың 1 (+06)
:{{@|Ұлы Тұран}} екеуін жойдым, метро бекеті керек болып қалуы мүмкін--[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:40, 2022 ж. тамыздың 1 (+06)

== Үлгі:Метро ==
Қайырлы кеш, метро деген үлгіні қолдана алмадым, тіпті оны қою мүмкін емес! Алматы қаласының метро бекеттері туралы мақалаларға үлгі қойып шықсам ба деп едім, осы үлгі ауадай қажет боп тұр. Үлгіні қазақшаға аударып, түзетіп, дұрыстасаңыз. [[Қатысушы:Ұлы Тұран|Ұлы Тұран]] ([[Қатысушы талқылауы:Ұлы Тұран|талқылауы]]) 20:41, 2022 ж. тамыздың 8 (+06)

:Енді керек емес сияқты, Ерден Карсыбеков мырза Метро бекеті үлгісін жасап қойыпты. [[Қатысушы:Ұлы Тұран|Ұлы Тұран]] ([[Қатысушы талқылауы:Ұлы Тұран|талқылауы]]) 09:46, 2022 ж. тамыздың 9 (+06)
::{{@|Ұлы Тұран}}Өте дұрыс болыпты, жалпы үлгілерді жасап үйренсеңіздер жақсы болып кетер еді) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:29, 2022 ж. тамыздың 9 (+06)

== Lada ==

@[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]] Неліктен сіз Lada парақшасын жойдыңыз? Мақала ретінде құрғым келді, бірақ қазақша Уикипедияға 100 рет өңдеу жасауым керек болды. Қазақша Уикипедияда Lada мақала жасап бере аласыз ба?[[Қатысушы:SSHTALBI|SSHTALBI]] ([[Қатысушы талқылауы:SSHTALBI|талқылауы]]) 13:00, 2022 ж. тамыздың 10 (+06)

рахмет [[Қатысушы:SSHTALBI|SSHTALBI]] ([[Қатысушы талқылауы:SSHTALBI|талқылауы]]) 12:58, 2022 ж. тамыздың 10 (+06)
:{{@|SSHTALBI}} инкубатор немесе зертханаға бастасаңыз болады --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:10, 2022 ж. тамыздың 14 (+06)

@[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]] Мен Жоба:Инкубатор/Lada бастадым, бірақ жобаны мақалаға айналдыру керек пе, соны сізден шешкім келеді. Қажет болса, оны түзетіңіз, содан кейін оны өзіңіз мақала жасаңыз [[Қатысушы:SSHTALBI|SSHTALBI]] ([[Қатысушы талқылауы:SSHTALBI|талқылауы]]) 01:54, 2022 ж. тамыздың 15 (+06)

== Мақалаларды біріктіруге ұсыныс ==

Кейде бір нәрсе туралы жазған екі мақала деген болады екен. &quot;Жалпы ұлттық социал-демократиялық партия&quot; және &quot;Біріккен Танзания Республикасы&quot; атты мақалаларды жоюға ұсыныс жасап жатырмын. Оларды &quot;Жалпыұлттық социал-демократиялық партия&quot; мен &quot;Танзания&quot; мақалаларымен біріктіру керек. [[Қатысушы:Malik Nursultan B|Malik Nursultan B]] ([[Қатысушы талқылауы:Malik Nursultan B|талқылауы]]) 18:52, 2022 ж. тамыздың 13 (+06)

Және де &quot;Микеланджело Буонарроти&quot; мен &quot;Микеланждело&quot; мақалалары да солай. [[Қатысушы:Malik Nursultan B|Malik Nursultan B]] ([[Қатысушы талқылауы:Malik Nursultan B|талқылауы]]) 18:56, 2022 ж. тамыздың 13 (+06)
:Жақсы --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:10, 2022 ж. тамыздың 14 (+06)
:: Қалын сұрағандай жауап береді мына бала [[File:Face-smile-big.svg|23px]] Әй, сен мақалаларды не біріктір, не кешірім сұрап ғайып бол. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылау]]) 12:12, 2022 ж. тамыздың 28 (+06)

== Тағы бір мағынасыз өңдеме ==
Мен жаңартып жіберген [[Үлгі:Қазақстанның көне қалалары|мына үлгіге]] сенің жағаласқаның біршама орынсыз болған екен. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 14:57, 2022 ж. тамыздың 15 (+06)

== Мақаланы қалпына келтір ==
Әй, саған Ахмет Байтұрсынов не жамандық істеді? [[А.Байтұрсынов жазуы және емле ережелерінің тарихы|Мына мақаланы]] қандай мақсатпен жойдың? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 21:18, 2022 ж. тамыздың 18 (+06)

== FYI ==

A user has mentioned you on Jimbo's talk page on enwiki. [https://en.wikipedia.org/wiki/User_talk:Jimbo_Wales#Request_for_unlock You can see it here]. [[Қатысушы:Praxidicae|Praxidicae]] ([[Қатысушы талқылауы:Praxidicae|талқылауы]]) 22:31, 2022 ж. тамыздың 20 (+06)
: {{@|Praxidicae}} Because this participant writes a complaint all the time, and I answer him, explain, he switches to another topic, humiliates me and responds rudely. I warned that if this continues, he will be blocked. If you notice then half of my discussion is written by him. Some he managed to remove. Member banned for 2 weeks --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:00, 2022 ж. тамыздың 20 (+06)
::I figured as much, just wanted to let you know though. Hopefully he stops. [[Қатысушы:Praxidicae|Praxidicae]] ([[Қатысушы талқылауы:Praxidicae|талқылауы]]) 23:01, 2022 ж. тамыздың 20 (+06)

{{@|Praxidicae}}, user unblocked  [[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:34, 2022 ж. тамыздың 22 (+06)

== Үлгі:Компания ==

Осы компания үлгісінің кодын өңдейін деп едім. Құрылған жылы орнына құрылды деген дұрыс болар. Сосын капитализация, ортаққор және тағы да басқа бөлімдерді қосамын. Бетті уақытша болса да тіркелген қатысушыларға аша аласыз ба? [[Қатысушы:Ұлы Тұран|Ұлы Тұран]] ([[Қатысушы талқылауы:Ұлы Тұран|талқылауы]]) 11:01, 2022 ж. тамыздың 25 (+06)
:{{@|Ұлы Тұран}} қорғанысын өзгертемін, бірақ сіз '''мәтін''' параметріндегі сөздерді өзгерте алмайсыз, себебі мақалалар да қолданып жатыр. Тек ''белгі'' параметрін өзгертуге болады. Қосымша параметрлер қоса беріңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:10, 2022 ж. тамыздың 25 (+06)

== Module:Category_handler түзету ==

Осы модульді өңдеуге рұқсат беруіңізді сұраймын. Немесе мені әкімшілер тобына қосыңыз (мәселені талқылауға шығарыңыз), өйткені әр модульге кіруді сұраған сайын ыңғайсыз болады. Сонымен қатар, бұрын мен осы топта болдым және менде тәжірибе бар. [[Қатысушы:Arruah|arruah]] ([[Қатысушы талқылауы:Arruah|талқылау]]) 19:00, 2022 ж. тамыздың 25 (+06)
:{{@|Arruah}} оны бітікшілерден сұраңыз. Нұрлан мен Арыстанбек мырза шешеді --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:11, 2022 ж. тамыздың 25 (+06)

== Қымыз жақсы мақала дәрежесін алды ==
Kasymov, сен бұл мақаланы қанша жақтырмасаң да, оны дамытуға қанша кедергі келтірсең де, ол бәрібір жақсы мақала болып таңдалды. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылау]]) 19:14, 2022 ж. тамыздың 25 (+06)
:Басқа тілдің, жақсы мақалалары қалай жазылғанын көрсең жер мен көктей. Өкінішке орай қазақ тілінің қандай деңгейде екенін көрсетіп тұр. Сен өзіңе көп алып: ''мынау Касымов менімен санасып, әдейі қарсы дауыс беріп, кедергі жасап жатыр'' деп бас қатырма. Қырағы тыншысын ғой: осыға дейін таңдаулы/жақсы мақалаларда әлі де дамыту керек деген пікір қалдырғанмын. '''9 (8) дереккөзі''' бар, ''емдік қасиеттері'', ''қымыздың әлдендіретін қасиеті'' бөлімдерін 1 дереккөзбен келтірген аз болады. Әрі қазіргі жағдайда пайдалану, құрғақ түрде қолдану жайлы жазбадың ақыры( 

''1858 жылы Самара қаласынан 6 шақырым жерде ашылған қымызбен емдеу санаторийін Н. В. Постников 55 жыл бойы басқарып, '''қазақтың қасиетті қымызы''' арқылы мыңдаған ауруларды емдеп-жазды.'', энциклопедияға әсірелендіру сөздері меніңше дұрыс емес. Сұрап алған жақсы мақалаң құтты болсын, келешекте немесе қазірден толықтырып, дереккөздермен толтырған дұрыс --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:22, 2022 ж. тамыздың 25 (+06)
* Қазақ тілінің деңгейін сөз етсең, неге өзің сауатты болуға кесірлене жүре бересің, неге Ң әрпін пайдалануды үйренбейсің, бүкіл жерде өз сауатсыздығыңды паш етесің? Өзіңнен бастасаш! --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылау]]) 23:55, 2022 ж. тамыздың 25 (+06)

== «Қазақстан әнұраны» айрық бетін жоюға ұсыныс ==

Ассалаумағалейкум, Қасымов мырза. Мен «[[Қазақстан әнұраны]]» атты айрық бетіндегі екі сілтеменің екеуі де бір мақалаға апаратынын байқадым. Сондықтан да осындай ұсынысым бар: ол мақаланы жойып, «[[Қазақстан Республикасының Мемлекеттік Әнұраны]]» деген ұзын аты бар мақаланың атауын «Қазақстан әнұраны» деп өзгерту. [[Қатысушы:Malik Nursultan B|Malik Nursultan B]] ([[Қатысушы талқылауы:Malik Nursultan B|талқылау]]) 18:30, 2022 ж. тамыздың 26 (+06)
: Қайырлы күн! Бұл айрық бет шынымен де шала жасалған. Сондықтан мен оны айдау беті етіп өзгерттім. Енді шағын сілтеме ретінде негізгі мақалаға апаратын болады. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылау]]) 19:40, 2022 ж. тамыздың 26 (+06)
::Кеш жарық {{@|Malik Nursultan B}} ''Қазақстан Республикасының Мемлекеттік Әнұраны'' деген атауды өзгерту үшін сол беттің талқылау бетіне хабарлама қалдырып кетіңіз. Басқа админдер, белсенді қатысушылар өз ойын айтып жатар. Қазақстан болғандықтан бүкіл рәміздердің атауларын толық жазу керек деп тұжырымдаған шығар, мүмкін --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:36, 2022 ж. тамыздың 27 (+06)</text>
      <sha1>kfvsrvij3bpi367l6ycb7638fyu8zfg</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ғаниз Құтысқызы Чукаева</title>
    <ns>0</ns>
    <id>137428</id>
    <revision>
      <id>3064849</id>
      <parentid>2472269</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T15:44:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: Қарашоқы (Алматы облысы) → Қарашоқы (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1408" xml:space="preserve">'''Ғаниз Құтысқызы Чукаева''' – [[1986 жыл]]ы 16 [[желтоқсан көтерілісі]]не қатысқан қазақ жастарының бірі.

[[1950 жыл]]ы 3 наурызда [[Алматы облысы]], Гвардия ауданында, Калмагоровка ауылында дүниеге келген.

[[1968 жыл]]ы орта мектепті бітіріп шыққан. [[Талдықорған облысы]], «[[Қарашоқы (Жетісу облысы)|Қарашоқы]]» ауылында комсомол комитетінің хатшысы болып, одан кейін аудандық партия комитетінің санақ бөлімінде қызмет атқарған.

[[1970 жыл]]ы малдәрігерлік техникумға сырттай оқуға түскен. [[1974 жыл]]ы ''Свердловск орман комбинатында'' хатшы болып істейді, сол жылы тұрмысқа шығады. Қазіргі таңда Талдықорған аймағы бойынша мүгедек балалар қоғамының президенті қызметін атқарады.&lt;ref&gt;«Желтоқсан қарлығаштары» кітабы.&lt;/ref&gt;

==Дереккөздер== 
&lt;references/&gt;

{{Суретсіз мақала}}

[[Санат:Желтоқсаншылар]]</text>
      <sha1>jjqo5bitxlx7y1c9yrmyazs0wrypc1l</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ләзиза Имашева</title>
    <ns>0</ns>
    <id>140271</id>
    <revision>
      <id>3064797</id>
      <parentid>2472263</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T15:03:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Жоламан (Алматы облысы) → Жоламан (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1664" xml:space="preserve">'''Ләзиза Имашева''' — &quot;Аударма&quot; баспасының редакторы.

1974 жылы қазіргі [[Алматы облысы]] (бұрынғы Талдықорған), [[Кербұлақ ауданы]], [[Жоламан (Жетісу облысы)|Жоламан]] ауылында туған. 1999 жылы Алматы халықаралық Журналистика институтын бітірген. 2002 жылы &quot;Шабыт&quot; фестивалінде үшінші, 2003 жылы Ғабиден Мұстафиннің 100 жылдық мерейтойына арналган бәйгеде жүлделі екінші орынды жеңіп алды.

Әңгімелері 2004 жылы жас жазушылардың &quot;Көк күмбез&quot;, 2005 жылы &quot;Жалын&quot; баспасынан жарық көрген &quot;Жас толқын&quot; жинақтарына енген. 2002—2004 жылдары республикалық &quot;Қазақстан әйелдері&quot; журналында қызмет етті. 2004 жылдан &quot;Аударма&quot; баспасында редактор.&lt;ref&gt;&quot;Қазақстан баспагерлері мен полиграфистері. Анықтамалық&quot;,  Алматы,&quot;Білім&quot; баспасы, 2005 жыл - 576 бет. ISBN 9965-09-134-X&lt;/ref&gt;
 
== Дереккөздер ==
&lt;references/&gt;

{{Суретсіз мақала}}

[[Санат:Қазақстан баспагерлері мен полиграфистері]]
[[Санат:1974 жылы туғандар]]
[[Санат:Алматы облысында туғандар]]
[[Санат:Қазақстан жазушылары]]</text>
      <sha1>sl94yqfzgyvbsjjmxdlmq37yz7h5ts7</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ауыр атлетикадан әлем чемпионаты</title>
    <ns>0</ns>
    <id>155993</id>
    <revision>
      <id>3065326</id>
      <parentid>2985010</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T11:53:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kas77777</username>
        <id>100404</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="30375" xml:space="preserve">{{Infobox recurring event	
| name         = Ауыр Атлетика Әлем Чемпионаты
| native_name  = 
| native_name_lang = 
| logo         = 
| logo_caption = 
| image        = 
| caption      = 
| status       = 
| genre        = Спорт 
| date         = 
| begins       = 
| ends         = 
| frequency    = 
| venue        = 
| location     = 
| coordinates  = 
| country      = 
| years_active = 
| first        = 1891
| founder_name = 
| last         = 
| prev         = 
| next         = 
| participants = 
| attendance   = 
| area         = 
| budget       = 
| activity     = 
| patron       = 
| organised    = [[Халықаралық ауыр атлетика федерациясы]]
| filing       = 
| people       = 
| member       = 
| sponsor      =
| website      = [https://www.iwf.com/ www.iwf.com/]
| footnotes    = 
}}
[[Сурет:IWF.jpeg|right|150px|thumb|[[Халықаралық ауыр атлетика федерациясы]]ның эмблемасы]]
'''Ауыр атлетикадан әлем чемпионаты''' [[Халықаралық ауыр атлетика федерациясы]]мен (IWF) ұыйымдастырылатын жарыс. Бірінші чемпионат [[1891 жыл]]ы [[Лондон]] қаласында өтті.

[[20 ғ.|XX ғасырдың]] басында ауыр атлетикадан әлем чемпионаттары жылына бірнеше рет өткен: [[1905 жыл]]ы - үш рет, [[1910 жыл]]ы - екі рет және [[1911 жыл]]ы - төрт рет.

Атлеттер 15 салмақтық категорияларда жарысады(8 категоря ерлерде және 7 әйелдерде)
*Ерлер категорялары: 56 кг, 62 кг, 69 кг, 77 кг, 85 кг, 94 кг, 105 кг және +105 кг.
*Әйелдер категориялары: 48 кг, 53 кг, 58 кг, 63 кг, 69 кг, 75 кг және +75 кг.

== Әлем чемпионаттары ==

===Ерлер===
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align:center; font-size:90%&quot;
!style=&quot;width: 50px; background-color:#C0C0C0&quot;|No.!!style=&quot;width: 50px; background-color:#C0C0C0&quot;|Жыл!!style=&quot;width: 160px; background-color:#C0C0C0&quot;|Дата!!style=&quot;width: 240px; background-color:#C0C0C0&quot;|Өткізетін орын!!style=&quot;width: 70px; background-color:#C0C0C0&quot;|# Атлеттер!!style=&quot;width: 70px; background-color:#C0C0C0&quot;|# Елдер
|-
| [[1891 World Weightlifting Championships|I]]
| 1891
| 28 Наурыз
| align=&quot;left&quot;|{{flagicon|GBR}} [[Лондон]], [[Ұлыбритания]]
| 7
| 6
|-bgcolor=&quot;efefef&quot;
| [[1898 World Weightlifting Championships|II]]
| 1898
| 31 Шілде – 1 Тамыз
| align=&quot;left&quot;|{{flagicon|AUT|empire}} [[Вена]], [[Аустрия-Мажарстан]]
| 11
| 3
|-
| [[1899 World Weightlifting Championships|III]]
| 1899
| 4–5 Сәуір
| align=&quot;left&quot;|{{flagicon|ITA|1861}} [[Милан]], [[Италия]]
| 5
| 3
|-bgcolor=&quot;efefef&quot;
| [[1903 World Weightlifting Championships|IV]]
| 1903
| 1–3 Қазан
| align=&quot;left&quot;|{{flagicon|FRA}} [[Париж]], [[Франция]]
| 18
| 5
|-
| [[1904 World Weightlifting Championships|V]]
| 1904
| 18 Сәуір
| align=&quot;left&quot;|{{flagicon|AUT|empire}} [[Вена]], [[Аустрия-Мажарстан]]
| 13
| 4
|-bgcolor=&quot;efefef&quot;
| [[1905 World Weightlifting Championships|VI]]
| 1905
| 8–10 Сәуір
| align=&quot;left&quot;|{{flagicon|GER|empire}} [[Берлин]], [[Германия]]
| 41
| 4
|-
| [[1905 World Weightlifting Championships|VII]]
| 1905
| 11–13 Маусым
| align=&quot;left&quot;|{{flagicon|GER|empire}} [[Дуйсбург]], [[Германия]]
| 7
| 2
|-bgcolor=&quot;efefef&quot;
| [[1905 World Weightlifting Championships|VIII]]
| 1905
| 16 - 30 Желтоқсан
| align=&quot;left&quot;|{{flagicon|FRA}} [[Париж]], [[Франция]]
| 16
| 1
|-
| [[1906 World Weightlifting Championships|IX]]
| 1906
| 18 Наурыз
| align=&quot;left&quot;|{{flagicon|FRA}} [[Лилль]], [[Франция]]
| 33
| 4
|-bgcolor=&quot;efefef&quot;
| [[1907 World Weightlifting Championships|X]]
| 1907
| 19 Мамыр
| align=&quot;left&quot;|{{flagicon|GER|empire}} [[Франкфурт]], [[Германия]]
| 23
| 3
|-
| [[1908 World Weightlifting Championships|XI]]
| 1908
| 8–9 Желтоқсан
| align=&quot;left&quot;|{{flagicon|AUT|empire}} [[Вена]], [[Аустрия-Мажарстан]]
| 23
| 2
|-bgcolor=&quot;efefef&quot;
| [[1909 World Weightlifting Championships|XII]]
| 1909
| 3 Қазан - 2 Желтоқсан
| align=&quot;left&quot;|{{flagicon|AUT|empire}} [[Вена]], [[Аустрия-Мажарстан]]
| 23
| 3
|-
| [[1910 World Weightlifting Championships|XIII]]
| 1910
| 4–6 Маусым
| align=&quot;left&quot;|{{flagicon|GER|empire}} [[Дюссельдорф]], [[Германия]]
| 57
| 5
|-bgcolor=&quot;efefef&quot;
| [[1910 World Weightlifting Championships|XIV]]
| 1910
| 9–10 Қазан
| align=&quot;left&quot;|{{flagicon|AUT|empire}} [[Вена]], [[Аустрия-Мажарстан]]
| 15
| 2
|-
| [[1911 World Weightlifting Championships|XV]]
| 1911
| 29–30 Сәуір
| align=&quot;left&quot;|{{flagicon|GER|empire}} [[Штутгарт]], [[Германия]]
| 36
| 3
|- bgcolor=&quot;efefef&quot;
| [[1911 World Weightlifting Championships|XVI]]
| 1911
| 13–14 Мамыр
| align=&quot;left&quot;|{{flagicon|GER|empire}} [[Берлин]], [[Германия]]
| 27
| 2
|-
| [[1911 World Weightlifting Championships|XVII]]
| 1911
| 26 Маусым
| align=&quot;left&quot;|{{flagicon|GER|empire}} [[Дрезден]], [[Германия]]
| 21
| 3
|- bgcolor=&quot;efefef&quot;
| [[1911 World Weightlifting Championships|XVIII]]
| 1911
| 29 Маусым – 2 Шілде
| align=&quot;left&quot;|{{flagicon|AUT|empire}} [[Вена]], [[Аустрия-Мажарстан]]
| 32
| 3
|-
| [[1913 World Weightlifting Championships|XIX]]
| 1913
| 28–29 Шілде
| align=&quot;left&quot;|{{flagicon|GER|empire}} [[Вроцлав]], [[Германия]]
| 40
| 4
|- bgcolor=&quot;efefef&quot;
| [[1920 World Weightlifting Championships|XX]]
| 1920
| 4–8 Қыркүйек
| align=&quot;left&quot;|{{flagicon|AUT}} [[Вена]], [[Аустрия]]
| 74
| 4
|-
| [[1922 World Weightlifting Championships|XXI]]
| 1922
| 29–30 Сәуір
| align=&quot;left&quot;|{{flagicon|EST}} [[Таллин]], [[Эстония]]
| 33
| 4
|- bgcolor=&quot;efefef&quot;
| [[1923 World Weightlifting Championships|XXII]]
| 1923
| 8–9 Қыркүйек
| align=&quot;left&quot;|{{flagicon|AUT}} [[Вена]], [[Аустрия]]
| 76
| 7
|-
| [[1937 World Weightlifting Championships|XXIII]]
| 1937
| 10–12 Қыркүйек
| align=&quot;left&quot;|{{flagicon|FRA}} [[Париж]], [[Франция]]
| 50
| 10
|- bgcolor=&quot;efefef&quot;
| [[1938 World Weightlifting Championships|XXIV]]
| 1938
| 21–23 Қазан
| align=&quot;left&quot;|{{flagicon|GER|Nazi}} [[Вена]], [[Германия]]
| 38
| 11
|-
| [[1946 World Weightlifting Championships|XXV]]
| 1946
| 18–19 Қазан
| align=&quot;left&quot;|{{flagicon|FRA}} [[Париж]], [[Франция]]
| 79
| 13
|- bgcolor=&quot;efefef&quot;
| [[1947 World Weightlifting Championships|XXVI]]
| 1947
| 26–27 Қыркүйек
| align=&quot;left&quot;|{{flagicon|USA|1912}} [[Филадельфия]], [[АҚШ]]
| 39
| 12
|-
| [[1949 World Weightlifting Championships|XXVII]]
| 1949
| 4–6 Қыркүйек
| align=&quot;left&quot;|{{flagicon|NED}} [[Схевенинген]], [[Нидерланд]]
| 38
| 13
|- bgcolor=&quot;efefef&quot;
| [[1950 World Weightlifting Championships|XXVIII]]
| 1950
| 13–15 Қазан
| align=&quot;left&quot;|{{flagicon|FRA}} [[Париж]], [[Франция]]
| 56
| 17
|-
| [[1951 World Weightlifting Championships|XXIX]]
| 1951
| 26–28 Қазан
| align=&quot;left&quot;|{{flagicon|ITA}} [[Милан]], [[Италия]]
| 62
| 14
|- bgcolor=&quot;efefef&quot;
| [[1953 World Weightlifting Championships|XXX]]
| 1953
| 26–30 Тамыз
| align=&quot;left&quot;|{{flagicon|SWE}}  [[Стокгольм]], [[Швеция]]
| 70
| 19
|-
| [[1954 World Weightlifting Championships|XXXI]]
| 1954
| 7–10 Қазан
| align=&quot;left&quot;|{{flagicon|AUT}} [[Вена]], [[Аустрия]]
| 100
| 23
|- bgcolor=&quot;efefef&quot;
| [[1955 World Weightlifting Championships|XXXII]]
| 1955
| 12–16 Қазан
| align=&quot;left&quot;|{{flagicon|FRG}} [[Мюнхен]], [[ФРГ]]
| 108
| 25
|-
| [[1957 World Weightlifting Championships|XXXIII]]
| 1957
| 8–12 Қараша
| align=&quot;left&quot;|{{flagicon|IRI|1925}} [[Тегеран]], [[Иран]]
| 76
| 21
|- bgcolor=&quot;efefef&quot;
| [[1958 World Weightlifting Championships|XXXIV]]
| 1958
| 16–21 Қыркүйек
| align=&quot;left&quot;|{{flagicon|SWE}} [[Стокгольм]], [[Швеция]]
| 96
| 27
|-
| [[1959 World Weightlifting Championships|XXXV]]
| 1959
| 29 Қыркүйек – 4 Қазан
| align=&quot;left&quot;|{{flagicon|POL|1928}} [[Варшава]], [[Польша]]
| 85
| 19
|- bgcolor=&quot;efefef&quot;
| [[1961 World Weightlifting Championships|XXXVI]]
| 1961
| 20–25 Қыркүйек
| align=&quot;left&quot;|{{flagicon|AUT}} [[Вена]], [[Аустрия]]
| 120
| 33
|-
| [[1962 World Weightlifting Championships|XXXVII]]
| 1962
| 16–22 Қыркүйек
| align=&quot;left&quot;|{{flagicon|HUN}} [[Будапешт]], [[Мажарстан]]
| 113
| 27
|- bgcolor=&quot;efefef&quot;
| [[1963 World Weightlifting Championships|XXXVIII]]
| 1963
| 16–22 Қыркүйек
| align=&quot;left&quot;|{{flagicon|SWE}} [[Стокгольм]], [[Швеция]]
| 134
| 32
|-
| [[Weightlifting at the 1964 Summer Olympics|XXXIX]]
| 1964
| 11–18 Қазан
| align=&quot;left&quot;|{{flagicon|JPN|1947}} [[Токио]], [[Жапония]]
| 149
| 42
|- bgcolor=&quot;efefef&quot;
| [[1965 World Weightlifting Championships|XL]]
| 1965
| 27 Қазан – 3 Қараша
| align=&quot;left&quot;|{{flagicon|IRI|1964}} [[Тегеран]], [[Иран]]
| 85
| 24
|-
| [[1966 World Weightlifting Championships|XLI]]
| 1966
| 15–21 Қазан
| align=&quot;left&quot;|{{flagicon|GDR}} [[Берлин]], [[ГДР]]
| 117
| 28
|- bgcolor=&quot;efefef&quot;
| [[1968 World Weightlifting Championships|XLII]]
| 1968
| 13–19 Қазан
| align=&quot;left&quot;|{{flagicon|MEX}} [[Мехико]], [[Мексика]]
| 160
| 55
|-
| [[1969 World Weightlifting Championships|XLIII]]
| 1969
| 20–28 Қыркүйек
| align=&quot;left&quot;|{{flagicon|POL|1928}} [[Варшава]], [[Польша]]
| 166
| 37
|- bgcolor=&quot;efefef&quot;
| [[1970 World Weightlifting Championships|XLIV]]
| 1970
| 12–20 Қыркүйек
| align=&quot;left&quot;|{{flagicon|USA}} [[Колумбус (Огайо)]], [[АҚШ]]
| 129
| 28
|-
| [[1971 World Weightlifting Championships|XLV]]
| 1971
| 18–26 Қыркүйек
| align=&quot;left&quot;|{{flagicon|PER}} [[Лима]], [[Перу]]
| 144
| 30
|- bgcolor=&quot;efefef&quot;
| [[1972 World Weightlifting Championships|XLVI]]
| 1972
| 27 Тамыз – 6 Қыркүйек
| align=&quot;left&quot;|{{flagicon|FRG}} [[Мюнхен]], [[ФРГ]]
| 188
| 54
|-
| [[1973 World Weightlifting Championships|XLVII]]
| 1973
| 15–23 Қыркүйек
| align=&quot;left&quot;|{{flagicon|CUB}} [[Гавана]], [[Куба]]
| 189
| 39
|- bgcolor=&quot;efefef&quot;
| [[1974 World Weightlifting Championships|XLVIII]]
| 1974
| 21–29 Қыркүйек
| align=&quot;left&quot;|{{flagicon|PHI|1936}} [[Манила]], [[Филиппиндер]]
| 143
| 32
|-
| [[1975 World Weightlifting Championships|XLIX]]
| 1975
| 15–23 Қыркүйек
| align=&quot;left&quot;|{{flagicon|URS|1955}} [[Мәскеу]], {{URS}}
| 169
| 33
|- bgcolor=&quot;efefef&quot;
| [[1976 World Weightlifting Championships|L]]
| 1976
| 18–27 Шілде
| align=&quot;left&quot;|{{flagicon|CAN}} [[Монреаль]], [[Канада]]
| 173
| 46
|-
| [[1977 World Weightlifting Championships|LI]]
| 1977
| 17–25 Қыркүйек
| align=&quot;left&quot;|{{flagicon|FRG}} [[Штутгарт]], [[ФРГ]]
| 186
| 44
|- bgcolor=&quot;efefef&quot;
| [[1978 World Weightlifting Championships|LII]]
| 1978
| 4–8 Қазан
| align=&quot;left&quot;|{{flagicon|USA}} [[Геттисберг]], [[АҚШ]]
| 185
| 35
|-
| [[1979 World Weightlifting Championships|LIII]]
| 1979
| 3–11 Қараша
| align=&quot;left&quot;|{{flagicon|GRE}} [[Салоники]], [[Грекия]]
| 189
| 39
|- bgcolor=&quot;efefef&quot;
| [[1980 World Weightlifting Championships|LIV]]
| 1980
| 20–30 Шілде
| align=&quot;left&quot;|{{flagicon|URS|1955}} [[Мәскеу]], {{URS}}
| 173
| 40
|-
| [[1981 World Weightlifting Championships|LV]]
| 1981
| 13–20 Қыркүйек
| align=&quot;left&quot;|{{flagicon|FRA}} [[Лилль]], [[Франция]]
| 194
| 35
|- bgcolor=&quot;efefef&quot;
| [[1982 World Weightlifting Championships|LVI]]
| 1982
| 18–26 Қыркүйек
| align=&quot;left&quot;|[[Сурет:Flag of SFR Yugoslavia.svg|22px]] [[Любляна]], [[Югославия]]
| 205
| 38
|-
| [[1983 World Weightlifting Championships|LVII]]
| 1983
| 22–31 Қазан
| align=&quot;left&quot;|{{flagicon|URS}} [[Мәскеу]], {{URS}}
| 187
| 32
|- bgcolor=&quot;efefef&quot;
| [[1984 World Weightlifting Championships|LVIII]]
| 1984
| 29 Шілде – 8 Тамыз
| align=&quot;left&quot;|{{flagicon|USA}} [[Лос Анджелес]], [[АҚШ]]
| 187
| 48
|-
| [[1985 World Weightlifting Championships|LIX]]
| 1985
| 23 Тамыз – 1 Қыркүйек
| align=&quot;left&quot;|{{flagicon|SWE}} [[Сёдертелье]], [[Швеция]]
| 195
| 38
|- bgcolor=&quot;efefef&quot;
| [[1986 World Weightlifting Championships|LX]]
| 1986
| 8–15 Қараша
| align=&quot;left&quot;|{{flagicon|BUL|1971}} [[София]], [[Болгария]]
| 193
| 41
|-
| [[1987 World Weightlifting Championships|LXI]]
| 1987
| 6–13 Қыркүйек
| align=&quot;left&quot;|{{flagicon|TCH}} [[Острава]], [[Чехословакия]]
| 168
| 29
|- bgcolor=&quot;efefef&quot;
| [[1989 World Weightlifting Championships|LXII]]
| 1989
| 16–23 Қыркүйек
| align=&quot;left&quot;|{{flagicon|GRE}} [[Афины]], [[Грекия]]
| 220
| 37
|-
| [[1990 World Weightlifting Championships|LXIII]]
| 1990
| 10–18 Қараша
| align=&quot;left&quot;|{{flagicon|HUN}} [[Будапешт]], [[Мажарстан]]
| 182
| 38
|}

* The weightlifting tournaments held during [[Weightlifting at the Summer Olympics|Summer Olympics]] in 1964, 1968, 1972, 1976, 1980 and 1984 are counted as World Weightlifting Championships of the corresponding year.

===Әйелдер===
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align:center; font-size:90%&quot;
!style=&quot;width: 50px; background-color:#C0C0C0&quot;|No.!!style=&quot;width: 50px; background-color:#C0C0C0&quot;|Жыл!!style=&quot;width: 160px; background-color:#C0C0C0&quot;|Дата!!style=&quot;width: 240px; background-color:#C0C0C0&quot;|Өткізу орны!!style=&quot;width: 70px; background-color:#C0C0C0&quot;|# Атлеттер!!style=&quot;width: 70px; background-color:#C0C0C0&quot;|# Елдер
|-
| I
| [[Ауыр атлетикадан әлем чемпионаты 1987|1987]]
| Қазан 30 – Қараша 1
| align=&quot;left&quot;|{{flagicon|USA}} [[Дайтона Бич]], [[АҚШ]]
| 100
| 22
|-bgcolor=&quot;efefef&quot;
|-
| II
| [[Ауыр атлетикадан әлем чемпионаты 1988|1988]]
| Желтоқсан 2 – 4
| align=&quot;left&quot;|{{flagicon|IDN}} [[Джакарта]], [[Индонезия]]
| 103
| 23
|-bgcolor=&quot;efefef&quot;
|-
| III
| [[Ауыр атлетикадан әлем чемпионаты 1989|1989]]
| Қараша 24 – 26
| align=&quot;left&quot;|{{flagicon|GBR}} [[Манчестер]], [[Ұлыбритания]]
| 133
| 25
|-bgcolor=&quot;efefef&quot;
|-
| IV
| [[Ауыр атлетикадан әлем чемпионаты 1990|1990]]
| Мамыр 26 – Маусым 3
| align=&quot;left&quot;|[[Сурет:Flag of SFR Yugoslavia.svg|22px]] [[Сараево]], [[Югославия]]
| 109
| 25
|-bgcolor=&quot;efefef&quot;
|-
|}

===Аралас===
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align:center; font-size:90%&quot;
!colspan=2 style=&quot;background-color:#C0C0C0&quot;|#!!rowspan=2 style=&quot;width: 50px; background-color:#C0C0C0&quot;|Жыл!!rowspan=2 style=&quot;width: 160px; background-color:#C0C0C0&quot;|Дата!!rowspan=2 style=&quot;width: 240px; background-color:#C0C0C0&quot;|Өткізу орны!!colspan=2 style=&quot;background-color:#C0C0C0&quot;|Ерлер!!colspan=2 style=&quot;background-color:#C0C0C0&quot;|Әйелдер
|-
!style=&quot;width: 50px; background-color:#C0C0C0&quot;|Е!!style=&quot;width: 50px; background-color:#C0C0C0&quot;|Ә
!style=&quot;width: 70px; background-color:#C0C0C0&quot;|# Атлеттер!!style=&quot;width: 70px; background-color:#C0C0C0&quot;|# Елдер
!style=&quot;width: 70px; background-color:#C0C0C0&quot;|# Атлеттер!!style=&quot;width: 70px; background-color:#C0C0C0&quot;|# Елдер
|-
| LXIV
| V
| [[Ауыр атлетикадан әлем чемпионаты 1991|1991]]
| Қыркүйек 27 – Қазан 6
| align=&quot;left&quot;|{{flagicon|GER}} [[Донауэшинген]], [[Германия]]
| 200
| 40
| 108
| 24
|-bgcolor=&quot;efefef&quot;
|-
|—
| VI
| [[Ауыр атлетикадан әлем чемпионаты 1992|1992]]
| Мамыр 16–24
| align=&quot;left&quot;|{{flagicon|Bulgaria}} [[Варна]], [[Болгария]]
| —
| 110
| 25
|-
| LXV
| VII
| [[Ауыр атлетикадан әлем чемпионаты 1993|1993]]
| Қараша 11–21
| align=&quot;left&quot;|{{flagicon|Australia}} [[Мельбурн]], [[Австралия]]
| 195
| 57
| 94
| 25
|-bgcolor=&quot;efefef&quot;
| LXVI
| VIII
| [[Ауыр атлетикадан әлем чемпионаты 1994|1994]]
| Қараша 17–27
| align=&quot;left&quot;|{{flagicon|TUR}} [[Стамбұл]], [[Түркия]]
| 242
| 52
| 105
| 30
|-
| LXVII
| IX
| [[Ауыр атлетикадан әлем чемпионаты 1995|1995]]
| Қараша 16–26
| align=&quot;left&quot;|{{flagicon|China}} [[Гуанчжоу]], [[Қытай]]
| 345
| 63
| 93
| 26
|-bgcolor=&quot;efefef&quot;
| —
| X
| [[Ауыр атлетикадан әлем чемпионаты 1996|1996]]
| Мамыр 3–11
| align=&quot;left&quot;|{{flagicon|Poland}} [[Варшава]], [[Польша]]
| —
| —
| 102
| 24
|-
| LXVIII
| XI
| [[Ауыр атлетикадан әлем чемпионаты 1997|1997]]
| Желтоқсан 6–14
| align=&quot;left&quot;|{{flagicon|Thailand}} [[Чиангмай]], [[Тайланд]]
| 189
| 51
| 143
| 39
|-bgcolor=&quot;efefef&quot;
| LXIX
| XII
| [[Ауыр атлетикадан әлем чемпионаты 1998|1998]]
| Қараша 10–15
| align=&quot;left&quot;|{{flagicon|Finland}} [[Лахти]], [[Финляндия]]
| 210
| 53
| 122
| 35
|-
| LXX
| XIII
| [[Ауыр атлетикадан әлем чемпионаты 1999|1999]]
| Қараша 21–28
| align=&quot;left&quot;|{{flagicon|Greece}} [[Пирей]], [[Грекия]]
| 395
| 79
| 231
| 51
|-bgcolor=&quot;efefef&quot;
| LXXI
| XIV
| [[Ауыр атлетикадан әлем чемпионаты 2001|2001]]
| Қараша 4–11
| align=&quot;left&quot;|{{flagicon|TUR}} [[Анталия]], [[Түркия]]
| 153
| 47
| 114
| 34
|-
| LXXII
| XV
| [[Ауыр атлетикадан әлем чемпионаты 2002|2002]]
| Қараша 18–26
| align=&quot;left&quot;|{{flagicon|Poland}} [[Варшава]], [[Польша]]
| 170
| 47
| 115
| 37
|-bgcolor=&quot;efefef&quot;
| LXXIII
| XVI
| [[Ауыр атлетикадан әлем чемпионаты 2003|2003]]
| Қараша 14–22
| align=&quot;left&quot;|{{flagicon|Canada}} [[Ванкувер]], [[Канада]]
| 297
| 59
| 208
| 47
|-
| LXXIV
| XVII
| [[Ауыр атлетикадан әлем чемпионаты 2005|2005]]
| Қараша 9–17
| align=&quot;left&quot;|{{flagicon|Qatar}} [[Доһа]], [[Қатар]]
| 169
| 58
| 112
| 42
|-bgcolor=&quot;efefef&quot;
| LXXV
| XVIII
| [[Ауыр атлетикадан әлем чемпионаты 2006|2006]]
| Қыркүйек 30 – Қазан 7
| align=&quot;left&quot;|{{flagicon|Dominican Republic}} [[Санто-Доминго]], [[Доминикан Республикасы]]
| 298
| 58
| 186
| 39
|-
| LXXVI
| XIX
| [[Ауыр атлетикадан әлем чемпионаты 2007|2007]]
| Қыркүйек 17–26
| align=&quot;left&quot;|{{flagicon|Thailand}} [[Чиангмай]], [[Тайланд]]
| 355
| 70
| 225
| 53
|-bgcolor=&quot;efefef&quot;
| LXXVII
| XX
| [[Ауыр атлетикадан әлем чемпионаты 2009|2009]]
| Қараша 20–29
| align=&quot;left&quot;|{{flagicon|South Korea}} [[Коян]], [[Корея Республикасы]]
| 196
| 57
| 133
| 38
|-
| LXXVIII
| XXI
| [[Ауыр атлетикадан әлем чемпионаты 2010|2010]]
| Қыркүйек 17–26
| align=&quot;left&quot;|{{flagicon|TUR}} [[Анталия]], [[Түркия]]
| 312
| 63
| 203
| 50
|-bgcolor=&quot;efefef&quot;
| LXXIX
| XXII
| [[Ауыр атлетикадан әлем чемпионаты 2011|2011]]
| Қараша 5-13
| align=&quot;left&quot;|{{flagicon|France}} [[Париж]], [[Франция]]
| 307
| 75
| 212
| 61
|-
| LXXX
| XXIII
| [[Ауыр атлетикадан әлем чемпионаты 2013|2013]]
| Қазан 20-27
| align=&quot;left&quot;|{{flagicon|Poland}} [[Варшава]], [[Польша]]
| 168
| 49
| 124
| 37
|-bgcolor=&quot;efefef&quot;
| LXXXI
| XXIV
| [[Ауыр атлетикадан әлем чемпионаты 2014|2014]]
| Қараша 8-16
| align=&quot;left&quot;|{{flagicon|KAZ}} [[Алматы]], [[Қазақстан]]
| 404
| 66
| 279
| 53
|-
| LXXXII
| XXV
| [[Ауыр атлетикадан әлем чемпионаты 2015|2015]]
| Қараша 20 -28
| align=&quot;left&quot;|{{flagicon|USA}} [[Хьюстон]], [[АҚШ]]
| 
| 
| 
| 
|-
| LXXXIII
| XXVI
| [[Ауыр атлетикадан әлем чемпионаты 2017|2017]]
| Қараша 28- Желтоқсан 5
| align=&quot;left&quot;|{{flagicon|USA}} [[Анахайм]], [[АҚШ]]
| 404
| 66
| 279
| 53
|-
| LXXXIV
| XXVII
| [[Ауыр атлетикадан әлем чемпионаты 2018|2018]]
| Қараша 1-10
| align=&quot;left&quot;|{{flagicon|TKM}} [[Ашхабад]], [[Түркменстан]]
| 404
| 66
| 279
| 53
|-
| LXXXV
| XXVIII
| [[Ауыр атлетикадан әлем чемпионаты 2019|2019]]
| Қыркүйек 18-27
| align=&quot;left&quot;|{{flagicon|THA}} [[Паттайя]], [[Тайланд]]
| 404
| 66
| 279
| 53
|-
| LXXXVI
| XXIX
| [[Ауыр атлетикадан әлем чемпионаты 2021|2021]]
| Қараша 8-16
| align=&quot;left&quot;|{{flagicon|PER}} [[Лима]], [[Перу]]
| 
| 
| 
| 
|-
| LXXVII
| XXX
| [[Ауыр атлетикадан әлем чемпионаты 2022|2022]]
| Қараша 8-16
| align=&quot;left&quot;|{{flagicon|CHN}} [[Чунцин]], [[Қытай]]
| 
| 
| 
|
|-
|}

==Барлық медальдар саны==

{| {{RankedMedalTable|nation-width=200px}}
|-
| 1 || align=left | {{CHN}} || 184 || 87 || 42 || 313
|-
| 2 || align=left | {{URS}} || 151 || 90 || 33 || 274
|-
| 3 || align=left | {{BGR}} || 79 || 82 || 64 || 225
|-
| 4 || align=left | {{USA}} || 41 || 51 || 31 || 123
|-
| 5 || align=left | {{RUS}} || 39 || 48 || 33 || 120
|-
| 6 || align=left | {{AUT}} || 32 || 27 || 31 || 90
|-
| 7 || align=left | {{GER}} || 24 || 34 || 27 || 85
|-
| 8 || align=left | {{POL}} || 25 || 38 || 57 || 120
|-
| 9 || align=left | {{IRN}} || 23 || 13 || 27 || 63
|-
| 10 || align=left | {{TUR}} || 15 || 20 || 15 || 50
|-
| 11 || align=left | {{TPE}} || 15 || 20 || 24 || 59
|-
| 12 || align=left | {{KAZ}} || 14 || 7 || 7 || 28
|-
| 13 || align=left | {{HUN}} || 11 || 38 || 42 || 91
|-
| 14 || align=left | {{GRC}} || 10 || 15 || 11 || 36
|-
| 15 || align=left | {{JPN}} || 10 || 11 || 26 || 47
|-
| 16 || align=left | {{EGY}} || 9 || 9 || 11 || 29
|-
| 17 || align=left | {{CUB}} || 8 || 4 || 11 || 23
|-
| 18 || align=left | {{FRA}} || 7 || 11 || 18 || 36
|-
| 19 || align=left | {{UKR}} || 7 || 5 || 17 || 29
|-
| 20 || align=left | {{KOR}} || 6 || 15 || 20 || 41
|-
| 21 || align=left | {{BLR}} || 6 || 5 || 5 || 16
|-
| 22 || align=left | {{ROU}} || 5 || 13 || 10 || 28
|-
| 23 || align=left | {{PRK}} || 5 || 8 || 14 || 27
|-
| 24 || align=left | {{GBR}} || 5 || 3 || 9 || 17
|-
| 25 || align=left | {{DDR}} || 4 || 19 || 29 || 52
|-
| 26 || align=left | {{CHE}} || 4 || 4 || 2 || 10
|-
| 27 || align=left | {{FIN}} || 4 || 2 || 10 || 16
|-
| 28 || align=left | {{QAT}} || 4 || 1 || 3 || 8
|-
| 29 || align=left | {{THA}} || 3 || 9 || 10 || 22
|-
| 30 || align=left | {{TCH}} || 3 || 3 || 15 || 21
|-
| 31 || align=left | {{EST}} || 3 || 3 || 6 || 12
|-
| 32 || align=left | {{IND}} || 2 || 8 || 5 || 15
|-
| 33 || align=left | {{ARM}} || 2 || 6 || 6 || 14
|-
| 34 || align=left | {{IDN}} || 2 || 5 || 9 || 16
|-
| 35 || align=left | {{COL}} || 2 || 5 || 3 || 10
|-
| 36 || align=left | {{AZE}} || 2 || 2 || 3 || 7
|-
| 37 || align=left | {{ITA}} || 1 || 5 || 7 || 13
|-
| 38 || align=left | {{AUS}} || 1 || 3 || 4 || 8
|-
| 39 || align=left | {{NOR}} || 1 || 3 || 0 || 4
|-
| rowspan=2|40 || align=left | {{CAN}} || 1 || 2 || 4 || 7
|-
| align=left | {{LVA}} || 1 || 2 || 4 || 7
|-
| 42 || align=left | {{GEO}} || 1 || 2 || 0 || 3
|-
| 43 || align=left | {{SWE}} || 1 || 1 || 6 || 8
|-
| 44 || align=left | {{SVK}} || 1 || 0 || 1 || 2
|-
| 45 || align=left | {{TKM}} || 1 || 0 || 0 || 1
|-
| 46 || align=left | {{BEL}} || 0 || 4 || 3 || 7
|-
| 47 || align=left | {{DNK}} || 0 || 3 || 0 || 3
|-
| 48 || align=left | {{NED}} || 0 || 2 || 0 || 2
|-
| rowspan=3|49 || align=left | {{MDA}} || 0 || 1 || 2 || 3
|-
| align=left | {{NGA}} || 0 || 1 || 2 || 3
|-
| align=left | {{ESP}} || 0 || 1 || 2 || 3
|-
| 52 || align=left | {{ARG}} || 0 || 1 || 1 || 2
|-
| rowspan=3|53 || align=left | {{HRV}} || 0 || 1 || 0 || 1
|-
| align=left | {{GUY}} || 0 || 1 || 0 || 1
|-
| align=left | {{LBN}} || 0 || 1 || 0 || 1
|-
| 56 || align=left | {{MMR}} || 0 || 0 || 5 || 5
|-
| 57 || align=left | {{DOM}} || 0 || 0 || 3 || 3
|-
| 58 || align=left | {{VNM}} || 0 || 0 || 2 || 2
|-
| rowspan=5|59 || align=left | {{ECU}} || 0 || 0 || 1 || 1
|-
| align=left | {{IRQ}} || 0 || 0 || 1 || 1
|-
| align=left | {{MAC}} || 0 || 0 || 1 || 1
|-
| align=left | {{TUN}} || 0 || 0 || 1 || 1
|-
| align=left | {{VEN}} || 0 || 0 || 1 || 1
|- 
!colspan=2| Барлығы || 712 || 712 || 710 || 2134
|}

==Барлық медальдар саны (Үлкен және кіші)==   

{| {{RankedMedalTable|nation-width=200px}}
|-
| 1 || align=left | {{CHN}} || 494 || 223 || 126 || 843
|-
| 2 || align=left | {{URS}} || 331 || 208 || 93 || 632
|-
| 3 || align=left | {{BGR}} || 222 || 219 || 174 || 625
|-
| 4 || align=left | {{RUS}} || 114 || 132 || 89 || 335
|-
| 5 || align=left | {{POL}} || 64 || 98 || 122 || 284
|-
| 6 || align=left | {{USA}} || 54 || 78 || 71 || 203
|-
| 7 || align=left | {{GER}} || 49 || 57 || 50 || 156
|-
| 8 || align=left | {{TUR}} || 46 || 53 || 39 || 138  
|-
| 9 || align=left | {{IRN}} || 44 || 33 || 44 || 121
|-
| 10 || align=left | {{HUN}} || 39 || 89 || 107 || 235
|-
| 11 || align=left | {{PRK}} || 37 || 49 || 48 || 134
|-
| 12 || align=left | {{TPE}} || 35 || 66 || 71 || 172
|-
| 13 || align=left | {{KAZ}} || 35 || 22 || 27 || 84
|-
| 14 || align=left | {{AUT}} || 32 || 27 || 34 || 93
|-
| 15 || align=left | {{GRC}} || 26 || 43 || 42 || 111
|-
| 16 || align=left | {{CUB}} || 26 || 20 || 36 || 82
|-
| 17 || align=left | {{JPN}} || 23 || 47 || 70 || 140
|-
| 18 || align=left | {{BLR}} || 23 || 15 || 27 || 65
|-
| 19 || align=left | {{DDR}} || 20 || 61 || 70 || 151
|-
| 20 || align=left | {{KOR}} || 19 || 49 || 64 || 132
|-
| 21 || align=left | {{ROU}} || 19 || 25 || 37 || 81
|-
| 22 || align=left | {{THA}} || 17 || 39 || 39 || 95
|-
| 23 || align=left | {{UKR}} || 16 || 24 || 41 || 81
|-
| 24 || align=left | {{EGY}} || 15 || 14 || 21 || 50
|-
| 25 || align=left | {{GEO}} || 13 || 5 || 5 || 23
|-
| 26 || align=left | {{COL}} || 12 || 20 || 23 || 55
|-
| 27 || align=left | {{FIN}} || 12 || 11 || 22 || 45
|-
| 28 || align=left | {{FRA}} || 11 || 21 || 34 || 66
|-
| 29 || align=left | {{QAT}} || 10 || 5 || 9 || 24
|-
| 30 || align=left | {{ARM}} || 9 || 14 || 24 || 37
|-
| 31 || align=left | {{IND}} || 7 || 26 || 15 || 48
|-
| 32 || align=left | {{AZE}} || 7 || 6 || 5 || 18
|-
| 33 || align=left | {{IDN}} || 6 || 15 || 29 || 50
|-
| 34 || align=left | {{UZB}} || 6 || 6 || 5 || 17
|-
| 35 || align=left | {{TCH}} || 5 || 14 || 40 || 59
|-
| 36 || align=left | {{VNM}} || 5 || 8 || 10 || 23
|-
| 37 || align=left | {{GBR}} || 5 || 7 || 20 || 32
|-
| 38 || align=left | {{AUS}} || 5 || 7 || 12 || 24
|-
| 39 || align=left | {{NOR}} || 5 || 5 || 4 || 14
|-
| 40 || align=left | {{CHE}} || 5 || 5 || 3 || 13
|-
| 41 || align=left | {{EST}} || 4 || 5 || 6 || 15
|-
| 42 || align=left | {{CHL}} || 4 || 1 || 0 || 5
|-
| 43 || align=left | {{ITA}} || 3 || 10 || 15 || 28
|-
| 44 || align=left | {{BEL}} || 3 || 8 || 4 || 15
|-
| 45 || align=left | {{ESP}} || 3 || 4 || 13 || 20
|-
| 46 || align=left | {{SWE}} || 3 || 4 || 10 || 17
|-
| 47 || align=left | {{MMR}} || 3 || 2 || 8 || 13
|-
| 48 || align=left | {{SVK}} || 3 || 1 || 4 || 8
|-
| 49 || align=left | {{LVA}} || 2 || 5 || 13 || 20
|-
| 50 || align=left | {{TKM}} || 2 || 4 || 3 || 9
|-
| 51 || align=left | {{ALB}} || 2 || 2 || 1 || 5
|-
| 52 || align=left | {{CAN}} || 1 || 8 || 8 || 17
|-
| 53 || align=left | {{NGA}} || 1 || 4 || 9 || 14
|-
| 54 || align=left | {{ECU}} || 1 || 4 || 8 || 13
|-
| 55 || align=left | {{MDA}} || 1 || 3 || 5 || 9
|-
| 56 || align=left | {{LTU}} || 1 || 3 || 2 || 6
|-
| 57 || align=left | {{PHI}} || 1 || 1 || 6 || 8
|-
| 58 || align=left | {{VEN}} || 1 || 1 || 2 || 4
|-
| 59 || align=left | {{HRV}} || 0 || 4 || 0 || 4
|-
| 60 || align=left | {{DOM}} || 0 || 3 || 7 || 10
|-
| 61 || align=left | {{DNK}} || 0 || 3 || 0 || 3
|-
| 62 || align=left | {{LBN}} || 0 || 2 || 2 || 4
|-
| 63 || align=left | {{NED}} || 0 || 2 || 0 || 2
|-
| 64 || align=left | {{NZL}} || 0 || 2 || 0 || 2
|-
| 65 || align=left | {{MEX}} || 0 || 1 || 6 || 7
|-
| 66 || align=left | {{ARG}} || 0 || 1 || 1 || 2
|-
| 67 || align=left | {{PRI}} || 0 || 1 || 1 || 2
|-
| 68 || align=left | {{NRU}} || 0 || 2 || 0 || 2
|-
| 69 || align=left | {{FSM}} || 0 || 1 || 0 || 1
|-
| 70 || align=left | {{GUY}} || 0 || 1 || 0 || 1
|-
| 71 || align=left | {{MAC}} || 0 || 0 || 3 || 3
|-
| 72 || align=left | {{TUN}} || 0 || 0 || 3 || 3
|-
| 73 || align=left | {{CIS}} || 0 || 0 || 1 || 1
|-
| 74 || align=left | {{IRQ}} || 0 || 0 || 1 || 1
|-
| 75 || align=left | {{ISR}} || 0 || 0 || 1 || 1
|-
| 76 || align=left | {{MNG}} || 0 || 0 || 1 || 1
|- 
! colspan=2 | Total || 1966 || 1962 || 1960 || 5888
|}

* Source :
* http://www.iwf.net/doc/statistics/WORLD_CHAMP_SENIOR_001_146.PDF {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110527172617/http://www.iwf.net/doc/statistics/WORLD_CHAMP_SENIOR_001_146.PDF |date=2011-05-27 }} - Page 80 - 82
* From 2009 to 2017 medals add from wikipedia pages (IWF Results Page).


==Сілтемелер==

*[http://www.iwf.net/ International Weightlifting Federation (IWF)]
*[http://www.iwf.net/doc/statistics/WORLD_CHAMP_SENIOR_001_146.PDF Weightlifting World Championships Seniors Statistics] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110527172617/http://www.iwf.net/doc/statistics/WORLD_CHAMP_SENIOR_001_146.PDF |date=2011-05-27 }}
*[http://www.iwrp.net/ Database IWRP]

{{Ауыр атлетикадан әлем чемпионаты}}

[[Санат:Ауыр атлетикадан әлем чемпионаттары]]</text>
      <sha1>hvfon2oyam5up9bd9kwo8jfrbrm0p76</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Мәдениет (айрық)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>163281</id>
    <revision>
      <id>3064923</id>
      <parentid>3062303</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:38:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <comment>/* Елді мекен атаулары */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4735" xml:space="preserve">'''Мәдениет''' (арабша ''“маданият” – қала, қалалық'')  келесі мағыналарды беруі мүмкін:
* [[Мәдениет]] — белгілі бір халықтың қол жеткізген табыстары мен шығармашылығының жиынтығы; 
* Мәдениет — адамзат қауымының белгілі бір тарихи кеңістіктегі қызметі мен өзіндік ерекшеліктері (палеолит мәдениеті, крит-микен мәдениеті, т.б.); 
* Мәдениет — адамдық әрекеттің белгілі бір саласының жетілу деңгейі (сөйлеу мәдениеті, еңбек мәдениеті, құқық мәдениеті, т.б.); 
* Агромәдениет (дәнді өсімдіктер мәдениеті, цитрустық мәдениет, т.б.).
* [[Мәдениет (телеарна)|Мәдениет телеарнасы]] - [[Қазақстан]]дағы мәдени-танымдық бағытта [[хабар]] тарататын алғашқы [[арна]].

== Елді мекен атаулары ==
=== Абай облысы === 
* [[Мәдениет (Абай облысы)|Мәдениет]] — [[Аягөз ауданы]]ндағы ауыл.

=== Ақмола облысы ===
* [[Мәдениет (Бурабай ауданы)|Мәдениет]] — [[Бурабай ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Мәдениет (Сандықтау ауданы)|Мәдениет]] — [[Сандықтау ауданы]]ндағы ауыл.

=== Алматы облысы ===
* Мәдениет — [[Қарасай ауданы]]ндағы ауыл.

=== Атырау облысы ===
* [[Мәдениет (Атырау облысы)|''Мәдениет'']] — [[Қызылқоға ауданы]]ндағы таратылған ауыл.

=== Қызылорда облысы === 
* [[Мәдениет (Жалағаш ауданы)|Мәдениет]] — [[Жалағаш ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Мәдениет (Қазалы ауданы)|Мәдениет]] — [[Қазалы ауданы]]ндағы ауыл.

=== Түркістан облысы ===
* [[Мәдениет (Бәйдібек ауданы)|Мәдениет]] — [[Бәйдібек ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Мәдениет (Келес ауданы)|Мәдениет]] — [[Келес ауданы]], [[Бірлік ауылдық округі (Түркістан облысы)|Бірлік ауылдық округі]]ндегі ауыл.
* [[Мәдениет (Сарыағаш ауданы)|Мәдениет]] — [[Сарыағаш ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Мәдениет (Мақтаарал ауданы)|Мәдениет]] — [[Мақтаарал ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Мәдениет (Ордабасы ауданы)|Мәдениет]] — [[Ордабасы ауданы]]ндағы ауыл.

=== Солтүстік Қазақстан облысы ===
* [[Мәдениет (Есіл ауданы)|Мәдениет]] — [[Есіл ауданы (Солтүстік Қазақстан облысы)|Есіл ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Мәдениет (Тайынша ауданы)|Мәдениет]] — [[Тайынша ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Мәдениет (Ғабит Мүсірепов ауданы)|Мәдениет]] — [[Ғабит Мүсірепов ауданы]]ндағы ауыл.

=== Қырғызстан ===
* [[Мәдениет (Баткен облысы)|Мәдениет]] — [[Баткен облысы]] [[Лейлек ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Мәдениет (Араван ауданы)|Мәдениет]] — [[Ош облысы]] [[Араван ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Мәдениет (Жуас ауылдық округі)|Мәдениет]] — [[Ош облысы]] [[Қарасу ауданы (Қырғызстан)|Қарасу ауданы]] [[Жуас ауылдық округі]]ндегі ауыл.
* [[Мәдениет (Шарқ ауылдық округі)|Мәдениет]] — [[Ош облысы]] [[Қарасу ауданы (Қырғызстан)|Қарасу ауданы]] [[Шарқ ауылдық округі]]ндегі ауыл.
* [[Мәдениет (Талас облысы)|Мәдениет]] — [[Талас облысы]] [[Бақайата ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Мәдениет (Шу облысы)|Мәдениет]] — [[Шу облысы]] [[Шу ауданы (Қырғызстан)|Шу ауданы]]ндағы ауыл.

{{айрық}}</text>
      <sha1>lw2bsex9mypl02xfa0c9yio11a7jakb</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қараағаш</title>
    <ns>0</ns>
    <id>164593</id>
    <revision>
      <id>3064837</id>
      <parentid>3049622</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T15:34:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2663" xml:space="preserve">'''Қараағаш''' сөзі келесі мағыналарға ие:

'''Таулар:'''
* [[Қараағаш (тау, Қарағанды облысы)]]
* [[Қараағаш (тау, Абай облысы)]]

'''Елді мекендер:'''
* [[Қараағаш (Абай облысы)|Қараағаш]] — [[Абай облысы]] [[Аягөз ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Қараағаш (Батыс Қазақстан облысы)|Қараағаш]] — [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Шыңғырлау ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Қараағаш (Алматы облысы)|Қараағаш]] — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Қараағаш (Қарағанды облысы)|Қараағаш]] — [[Қарағанды облысы]] [[Қарқаралы ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Қараағаш (Ғабит Мүсірепов ауданы)|Қараағаш]] — [[Солтүстік Қазақстан облысы]] [[Ғабит Мүсірепов ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Қараағаш (Есіл ауданы)|Қараағаш]] — [[Солтүстік Қазақстан облысы]] [[Есіл ауданы (Солтүстік Қазақстан облысы)|Есіл ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Қараағаш (Жамбыл ауданы)|Қараағаш]] — [[Солтүстік Қазақстан облысы]] [[Жамбыл ауданы (Солтүстік Қазақстан облысы)|Жамбыл ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Қараағаш (Тайынша ауданы)|Қараағаш]] — [[Солтүстік Қазақстан облысы]] [[Тайынша ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Қараағаш (Павлодар облысы)|Қараағаш]] — [[Павлодар облысы]] [[Ертіс ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Қараағаш (Ұлытау облысы)|Қараағаш]] — [[Ұлытау облысы]] [[Жаңаарқа ауданы]]ндағы ауыл.

'''Ауылдық округтер:'''
* [[Қараағаш ауылдық округі (Ұлытау облысы)]]
* [[Қараағаш ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы)]]

'''Басқа мағыналар:'''
* [[Қараағаш (аң шаруашылығы)]]
* [[Қараағаш жотасы]]
* [[Қараағаш (құмды алқап)]]
* [[Қараағаш Обасы]]
* [[Қараағаш орман алқабы]]
* [[Қараағаш түбегі]]
* [[Қарағаштау]]

{{айрық}}</text>
      <sha1>832ooqss2mx4j17vz4z4ep7036tozr7</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064840</id>
      <parentid>3064837</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T15:34:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Қараағаш (Алматы облысы) → Қараағаш (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2663" xml:space="preserve">'''Қараағаш''' сөзі келесі мағыналарға ие:

'''Таулар:'''
* [[Қараағаш (тау, Қарағанды облысы)]]
* [[Қараағаш (тау, Абай облысы)]]

'''Елді мекендер:'''
* [[Қараағаш (Абай облысы)|Қараағаш]] — [[Абай облысы]] [[Аягөз ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Қараағаш (Батыс Қазақстан облысы)|Қараағаш]] — [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Шыңғырлау ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Қараағаш (Жетісу облысы)|Қараағаш]] — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Қараағаш (Қарағанды облысы)|Қараағаш]] — [[Қарағанды облысы]] [[Қарқаралы ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Қараағаш (Ғабит Мүсірепов ауданы)|Қараағаш]] — [[Солтүстік Қазақстан облысы]] [[Ғабит Мүсірепов ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Қараағаш (Есіл ауданы)|Қараағаш]] — [[Солтүстік Қазақстан облысы]] [[Есіл ауданы (Солтүстік Қазақстан облысы)|Есіл ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Қараағаш (Жамбыл ауданы)|Қараағаш]] — [[Солтүстік Қазақстан облысы]] [[Жамбыл ауданы (Солтүстік Қазақстан облысы)|Жамбыл ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Қараағаш (Тайынша ауданы)|Қараағаш]] — [[Солтүстік Қазақстан облысы]] [[Тайынша ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Қараағаш (Павлодар облысы)|Қараағаш]] — [[Павлодар облысы]] [[Ертіс ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Қараағаш (Ұлытау облысы)|Қараағаш]] — [[Ұлытау облысы]] [[Жаңаарқа ауданы]]ндағы ауыл.

'''Ауылдық округтер:'''
* [[Қараағаш ауылдық округі (Ұлытау облысы)]]
* [[Қараағаш ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы)]]

'''Басқа мағыналар:'''
* [[Қараағаш (аң шаруашылығы)]]
* [[Қараағаш жотасы]]
* [[Қараағаш (құмды алқап)]]
* [[Қараағаш Обасы]]
* [[Қараағаш орман алқабы]]
* [[Қараағаш түбегі]]
* [[Қарағаштау]]

{{айрық}}</text>
      <sha1>sdqv639f220kiqkrqcvvanqawon766s</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Аргау</title>
    <ns>0</ns>
    <id>189301</id>
    <revision>
      <id>3064747</id>
      <parentid>1818534</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:41:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Malik Nursultan B</username>
        <id>111493</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4135" xml:space="preserve">{{Әкімшілік бірлік
 |Түс1                            = {{түс|Швейцария}}
 |Қазақша атауы                 = Аргау кантоны
 |Шынайы атауы            = {{lang-de|Aargau}}, {{lang-fr|Argovie}}
 |Елтаңба                             = Wappen Aargau matt.svg
 |Ту                             =Flag of Canton of Aargau.svg
 |Елтаңбаның ені                     = 
 |Тудың ені                     = 
 |Елтаңбаның аты                   =Аргау елтаңбасы 
 |Тудың аты                   =Аргау туы 
 |Ел                           = Швейцария
  |lat_dir = |lat_deg = |lat_min = |lat_sec = 
  |lon_dir = |lon_deg = |lon_min = |lon_sec = 
  |region     = 
  |type       = 
  |деңгей    = 
  |CoordScale =  
 |Әнұраны                             = 
 |Статусы                           = 
 |Кіреді                         = 
 |Енеді                         = 
 |Астанасы                          =
 |Ірі қаласы                    = 
 |Ірі қалалары                   = 
 |Құрылды                      = 
 |Таратылған уақыты                      = 
 |Басшысы                            =  
  |Басшының түрі                  = 
 |Басшысы2                           = 
  |Басшының түрі2                 = 
 |ЖІӨ                              = 
  |ЖІӨ жылы                         = 
  |Место по ВВП                    = 
  |ЖІӨ бойынша орны           = 
  |Жан басына шаққанда ЖІӨ орны  = 
 |Тілі                             = неміс
 |Тілдері                            = 
 |Тұрғыны                        =  
  |Санақ жылы                    = 
  |Пайызы            = 
  |Халық саны бойынша орны              = 
  |Тығыздығы                       =  
  |Тығыздығы бойынша орны              = 
  |Ұлттық құрамы             = 
  |Конфессионалдық құрамы         = 
 |Жер аумағы                         = 
  |Жер аумағының пайызы              = 
  |Жер аумағы бойынша орны                = 
 |Максималды биіктігі              = 
 |Орташа биіктігі                   = 
 |Минималды биіктігі               = 
 |Ендік                           = 
 |Бойлық                          = 
 |Карта                            = Swiss Canton Map AG.png
 |Карта ені                     = 250
 |Әкімшілік бірліктің картасы   = 
  |Әкімшілік бірлік картасының ені                 = 
 |Уақыт белдеуі                     = 
 |Аббревиатура                     = 
 |ISO                              = 
 |FIPS                             = 
 |Телефон коды                   = 
 |Пошта индекстері                 = 
 |Интернет-үйшігі                   = 
 |Автомобиль коды        = AG
 |Сайты                             =
 |Commons санаты              = 
 |Түсініктемелер                       = 
}}

'''Аргау''', '''Ааргау''' ({{lang-de|Aargau}}, {{lang-fr|Argovie}}, {{lang-it|Argovia}}, {{lang-rm|Argovia}}) — [[Швейцария]]ның солттүстігіндегі орналасқан [[Швейцарияның әкімшілік бөлінуі|кантон]]. Астанасы — [[Арау]] қаласы. Халық саны — 573,6 мың адам. 

== Географиясы ==

Аумағы 1,4 км² (кантондар арасында 10-шы орын).

== Сыртқы сілтемелер ==
* [http://www.ag.ch Official Page]
{{Switzerland-geo-stub}}

[[Санат:Швейцария]]
[[Санат:Швейцарияның әкімшілік бөлінуі]]
[[Санат:Швейцария кантондары]]</text>
      <sha1>bdikv40poxrl5of152cht86nt7i45wu</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Талқылау:Беріктас (Алматы облысы)</title>
    <ns>1</ns>
    <id>189876</id>
    <revision>
      <id>3064764</id>
      <parentid>2394080</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:49:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Kasymov [[Талқылау:Беріктас (Жамбыл ауданы)]] бетін [[Талқылау:Беріктас (Алматы облысы)]] бетіне жылжытты (айдатқыш қалдырмады)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="98" xml:space="preserve">{{Қазақстан жобасының мақаласы|деңгейі=|маңыздылығы=}}</text>
      <sha1>7b4a4gnp600p6hvugjf7l8p5ds53yku</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қабарда-Балқар Автономиялы Кеңестік Социалистік Республикасы</title>
    <ns>0</ns>
    <id>192127</id>
    <revision>
      <id>3065312</id>
      <parentid>3023902</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T11:24:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Malik Nursultan B</username>
        <id>111493</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Malik Nursultan B [[Қабарда-Балқар АКСР]] бетін [[Қабарда-Балқар Автономиялы Кеңестік Социалистік Республикасы]] бетіне жылжытты</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="29363" xml:space="preserve">{{Тарихи мемлекеттер|атауы=Қабарда-Балқар Автономиялы Кеңестік Социалистік Республикасы|өз атауы={{lang-kbd|Къэбэрдей-Балъкъэр АССР}}&lt;br&gt;{{lang-krc|Къабарты-Малкъар АССР}}|статусы=[[Автономия|Автономиялы]] [[республика]]|p1=|flag_p1=|image_p1=|p2=|flag_p2=|image_p2=|p3=|flag_p3=|image_p3=|p4=|flag_p4=|image_p4=|құрылуы=[[1936 жыл|1936]]|ыдырауы=[[16 мамыр]] [[1992 жыл|1992]]|байрақ=Flag of Kabardino-Balkar ASSR.svg|елтаңбасы=Coat of Arms of Kabardino-Balkar ASSR.png|байрақ_сипаттамасы=[[Қабарда-Балқар туы|Байрағы]]|елтаңба_сипаттамасы=[[Қабарда-Балқар елтаңбасы|Елтаңбасы]]|ұраны=|әнұраны=|карта=Russia_-_Kabardino-Balkar_Republic_(2008-01).svg|size=250px|сипаттамасы=Қабарда-Балқар АКСР-і РКФСР картасында
|астана=[[Нальчик]]|тілі=[[Орыс тілі|орыс]], [[Қарашай-малқар тілі|қарашай-малқар]] мен [[Қабарда-Шеркес тілі|қабарда-шеркес]]|қосымша_параметр=Кіреді|параметр_мазмұны=[[Сурет:Flag of the Russian Soviet Federative Socialist Republic (1954–1991).svg|25px]] [[Ресей Кеңестік Федерациялық Социалистік Республикасы|РКФСР]]|аумағы=142,9|халқы=3 943 100|д1=Қабарда-Балқар Автономиялы облысы|к1=Қабарда-Балқария}}

'''Қабарда-Балқар Автономиялы Кеңестік Социалистік Республикасы''' ({{lang-kbd|Къэбэрдей-Балъкъэр АССР}}; {{lang-krc|Къабарты-Малкъар АССР}}) – [[РКФСР]]-дің құрамында 1936 жылынан 1992 жылға дейін болған [[Автономия|автномиялық]] [[республика]]. 1992 жылдың 16 мамырында жойылып, қазіргі [[Қабарда-Балқария|Қабарда-Балқарияға]] айналады. Әкімшілігі жағынан 8 ауданға бөлінеді. 7 қала, 7 қала тектес посёлогі бар. Астанасы [[Нальчик]].

== Табиғаты ==
Қабарда-Балқар Автономиялық Кеңестік Социалистік Республикасы [[Үлкен Кавказ|Үлкен Кавказдың]] солтүстік беткейі мен Қабарда жазығында орналасқан. Оңтүстік-батысы мен оңтүстігін Бүйір жотасы бас немесе Су айрық жоталардың шыңдары ([[Эльбрус]] 5642 м, [[Дыхтау]] 5203 м, Шхара 5068 м) алып жатыр.

Республика жері солтүстік шығысқа қарай ойыстап, Малка өзенінің [[Терек]]ке құяр өңірінде рельефтік биіктігі 200 метрге дейін төмендейді. Қабарда-Балқар Автономиялы Кеңестік Социалистік Республикасының батыс-солтүстік-батыс және шығыс-оңтүстік-шығыс жақтарындағы тау жоталарында куэст және Карст құбылыстарын кеңінен байқалады. 

Пайдалы қазбалары: [[молибден]], [[вольфром]], (Тырныауызда), [[полиметалл]] [[руда]]сы, [[алтын]], [[тас көмір]], құрылыс материалдары, [[минералды су]]  көздері кездеседі. 

Климаты: [[континенттік климат|континенттік]], Қабарда жазығының орташа температурасы қаңтар айында -4°С, шілде айында 23°С, тауда қаңтар айында -12°С, шілдеде 4°С; Жауын-шашынның жылдық мөлшері 500 мм-ден (Қабарда жазығында) -200 мм-ге дейін. Қабарда-Балқан – Үлкен Кавказдағы басты мұзды аймақтардың бірі ірі мұздықтары – Безенги, Дыхсу, Өзендері Терек алабына жатады. Олардың бастылары Терек, Малка, Баксан, Чегем, Черек. Қабарда-Балқан жері қара топырақты келеді. Терек, Малка өзендерінің аңғары шалғынды, бұталы және орманды. Тау беткейлерінде жалпақ жапырақты орман, таудың жоғары бөлігінде субальпілік шалғын өседі. Орманының (емен, қайын, қарағай)  жалпы ауданы 180 мың га. Таулы өңірінде сілеусін, сусар, қоңыр, аю, қабан, елік, жабайы өгіз, құстардың алуан түрлері кездеседі.

== Халқы ==
Қабарда-Балқарияның байырғы тұрғындары – [[қабардалар]] (265 мың, 1970 жыл), балқарлар (51 мың, 1970 жыл), [[орыстар]] (219 мың), [[украиндар]] (10 мың), [[осетиндер]] (9 мың)  тұрады. [[1926]]-[[1972]] жылдар халқының саны 2,7 есе өсті. Халқының орташа тығызыдығы 1 км² жерге 49,1 адамнан, қала халқы 53 пайызды құрады. Басты қалалары Нальчик (171 мың адам, 1972 жыл), Прохладный (43), Майский (20).&lt;ref name=&quot;demoscope.ru&quot;&gt;{{cite web
 | author        = 
 | authorlink    = 
 | datepublished = 
 | url           = http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus_nac_39_gs.php?reg=66&amp;gor=3&amp;Submit=OK
 | title         = Халық санауы, 1939 жылы
 | format        = 
 | work          = 
 | publisher     = 
 | accessdate    = 
 | lang          = орысша
 | description   = 
 }}
&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;webgeo.ru&quot;&gt;{{cite web
 | author        = 
 | authorlink    = 
 | datepublished = 
 | url           = http://www.webgeo.ru/db/1979/rus-kavkaz.htm
 | title         = Халық санауы, 1979 жылы
 | format        = 
 | work          = 
 | publisher     = 
 | accessdate    = 
 | lang          = орысша
 | description   = 
 }}
&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
Қабарда-Балқар жеріне адам өте ерте заманда мекендеген. Бақсан шатқалығындағы Сосруко және Сос үңгірлері Чегем шатқалындағы Қала Төбе үңгірі мезолит дәуірінен (біздің заманнан бұрын 8-5 ғасыр) қалған ескерткіштер ал неолит дәуірінің ескерткіштері Агубек қонысыныан, Кенже өзені жағасындағы ескі жұрттан тағы басқа табылған.

Қола дәуірінің ескерткіштері Майкоп мәдениетінің  (Долин қонысы, Нальчик обалары) [[Солтүстік Кавказ]][мәдениетінен (Тас көпір зираты, Жемталы қазынасы тағы басқа) орын алады. Ертедегі темір дәуірінде Қабарда-Балқар жерінде [[скифтер]] мен [[сармат]]тар мәдениетінің элементтері болғаны байқалады. Кейін скиф, Синд, Сармат, меот, зих, керкет тайпаларына зор ықпалын тигізді. [[Адыгтар]] деген жиынтық атауымен әйгілі болған бұл тайпалар Азов, [[Қара теңіз]] жағалауында мекендеген адыгей, қабарда, черкес халықтарының ата тегіне жатады. Біздің заманнан бұрынғы І ғасырдың орта кезінде Таман түбегінде [[Синд]] тайпаларының өзіндік мемлекеті бірлестігі болды. Ол кейін Боспар мемлекетінің құрамына енді. Синдтер егіншілікті, қолөнерді, теңізде жүзуді кәсіп етті. Біздің заманның 4 ғасырында гұндардың шапқыншылығы адыг тайпаларының шаруашылығы мен мәдениетін күйзелетіп кетті.

Балқар халқы Солтүстік Кавказ, алаң тайпалары мен бұлғарлардың және Кавказ тауларына қоныстанған қыпшақтардың өзара араласуынан пайда болған. Қабарда-черкес тілі түркі тілдері семьясының қыпшақ тілі тобына жатады. Моңғол-татар шапқыншылығына байланысты  13 ғасырдың басында ұзақ жылға созылған табан тірескен күрестен кейін балқарлардың арғы аталары тауға барып қоныстаңған. 13-14 ғасырда адығтардың бір бөлігі қабарда атанды да өздерінің қазіргі тұрған жеріне мекендеді. Моңғол-татар шапқыншылығы дәуірінде қазіргі Қабарда мен Балқарияның жерінде күйзеліске ұшырады, халқының быразы қырылды. Моңғол-татар шапқынышылығына дейін тұған феодал қатынастардан одан әрі дамуына байланысты 17 ғасырда Қабарданың феодал бөлшектенуі (Үлкен Қабарда, Кіші Қабарда) күшейді, халықтың әлеуметтік құрамында таптық сословиелік күрделі иеархия пайда болды. Шаруалар княздар мен Байдарға бекітіліп берді. Тау шатқалындағы балқарлар 5 түрлі тау қоғамына бөлінді. Қабарда-Балқар жеріне Қырым татарлары шабуыл жасап, оларды құлдыққа түсіру, жаппай қырғынға ұшырату қаупін туғызып тұрды. Қырым хандығы құлағаннан (1556 жылы) кейін 1557 жылы Қабарда (Темрюк билеген тұста) өз еркімен Орыс мемлекетінің құрамына енді. Иван ІҮ Грозныйдың Қабарда князы Темрюк қызы Марияға үйленуіне байланысты Қабарда мен Ресей арасындағы қарым қатынас нығая түсті. Қара теңізге шығу жолындағы күрестеріне белсене қатысты. Қабарданың ақсүйектері патша сарайында, әскерде жоғарғы қызметтер атқарды. Терек пен Сунжа өзендерінде Солтүстік Кавказды Қырым және түрік шапқыншылығынан қорғау үшін тірек пункіттері салынды. Олар [[Ресей]]дің, [[Грузия]], [[Армения]], [[Әзірбайжан]] мен байланыс орнатуына жағдай жасады. &lt;br /&gt;
[[1735]]-[[1739]] жылдар орыс-түрік соғысынан кейін [[1739]] жылы жасалған Белград бітім шарты бойынша Қабарда бейтарап ел болып жарияланды, ал Кічік-Қайнарджа бітімі ([[1774]] жылы) бойынша [[Түркия]] оның ресейдің құрамына кіретіндігін мойындады. [[1827]] жылы Балқарияның [[Ресей]]ге қосылудың Қабарда мен Балқария үшін үлкен прогрессивтік  мәні өте зор болды.

[[Феодалдық қатынастар]] 19 ғасырда өзіндік ерекшіліктерімен көзге түсті, патриархалдық феодалдарға тәуелділік дәрежесі әр түрлі болды. Басыбайлы тәуелділіктегі қанаудың күшеюі [[1804]] жылы, [[1824]]-[[1825]] жылдары, [[1837]] жылы, [[1854]] жылдарғы шаруалар көтерілістеріне акеліп соқты. 1860 жылдары Қабарда мен Балқария [[Терск облысы]]ның құрамына кірді. Ресей мен мәдени байланысты нығайтуға қабарда халқының тұңғыш ағартушысы [[Шора Ногмов]] зор үлес қосты. [[1867]] жылы [[Ресей]]дегі буржуазиялық реформдарға байланысты Қабарда мен Балқарияда басыбайлы құқықтар жойылды. Шаруалар реформасы патриархиалдық федол қатынастардың іргесін шайқалты, бырақ оны бір жола жоя алмады. Капиталистік қатынастар жаңа ғана туа бастады. Орталық Ресей мен экономикалық қарым қатынастың күшеюіне және [[1870]] жыл Владивкавказ темір жолының ([[Ростов]]-[[Владивкавказ]] аралығы) салынуына байланысты Қабардада капиталистік қатынастардың даму қарқын күшейді. Шаруалар арасында экономикалық және таптық жіктеу процессі жүріп жатты.

[[1961]] жылы бүкіл жердің 50 пайызы астамы помещиктер мен кулактардың қолында болды. Шаруалардың 40 пайызында ат-көлігі болмады. 1917 жылы қарсаңында Қабарда-Балқар капиталист даму процесі аяақталмаған еді. [[1905]]-[[1907]] жылдары [[Ресей]]дегі [[революция]] еңбекші халық бүқарасын оятып, революциялық күреске жігерлендірді. РСДЖП Кавказ одақтық комитетінің Владикавказ темір жолы ереуіл бюросының және Минеральные воды с.д ұйымдарының қолдауымен 1905-1907 жылдары жауынгерілік жасақтар құрылды. [[1905]] жылы желтоқсанында Нальчикте Екатериноград станциясында және басқа жерлерде демонстациялар, митингілер  өтті, қарулы бас көтерулер болды. 1905 жылы 26-28 желтоқсанда Нальчикте өкімет билігі көтерісшілер қолында болды. 1905 жылдың желтоқсанда Қабарда соғыс жағдайында деп жарияланды. 1906 жылғы аграрлық қозғалыс «Жер шаруаларға берілсін» деген ұранмен өтті. Еңбекшілердің бас көтеруімен өкімет орындары қаталықпен басты. 1917 жылы ақпан революциясының кейін 27 наурызда құрылған Нальчик округтық азаматтық контрреволюциалық комитет буржуазия Уақытша өкіметінің билігін жүзеге асырды. [[1917]] жылы наурыз аяағында [[Нальчик]]те РСДЖП-нің алғашқы ұйымы құрылды. Сәуір айында Нальчикте және Прохладная станциясында жұмысшы және солдат депутаттарының Советі пайда болды. Терск облысында Совет республикасы жарияланғаннан кейін ([[1918]] жылдың [[4 наурыз]]) Қабарда мен Балқарияда Совет өкімет орнады. Советтер 1 халықтық съезін (1918 жылы 18-23 наурызда) Қабарда мен Балқарияда совет өкіметін жариялады. [[1918]] жылғы шілде айында Совет өкіметіне қарсы Г.Бичерахов бастаған бүлік шықты. Ақ гвардияшылар қазан айында Нальчикті басып алды. Қызыл Армия бөлімдері Қабарда мен Балқариядың отряддарының жәрдеміне сүйеніп, 1918 жылдың  қараша айында бүлікті басты. [[1919]] жылы қаңтар айында Қабарда мен Балқария жерін генерал А.И Деникиннің гвардияшыл әскерлері басып алды. [[1920]] жылдың [[24 наурыз]]ында Қызыл армияның қолдауымен партизан отрядтары Қабарда мен Балқария жерін ақ гвардия мен ұлтшылардың бандысынан толық тазартты. Совет өкіметін қалпына келтірді. [[1921]] жылы [[қаңтар]] айында Қабарда мен Балқария әкімшілігі округ ретінде Таулық АССР құрамына енді. Қабарды округы Советтерінің 4 съезі (1921 жылы 10 маусым айында) автономит облыс құруды жақтаған ұсыныс жасады. [[1921]] жылдың 1 қыркүйегінде БОАК [[РКФСР]] құрамында Қабарда АО-н құру туралы декретті бекітті. Орыс халқының және [[КСРО]]-дегі өзге халықтардың арқасында қабарда, балқарияда халықтары соғысқа дейінгі бесжылдықтар кезінде ([[1929]]-[[1940]] жылдар) шаруашылықтың патриархалдық феодалдық  формасының капитализмге соқпастан социализмге аяқ басты, 70-тен астам ірі өнеркәсіп орындары салынды. Өнеркәсіптік өндіріс 1913 жылымен салыстарғанда 1941 жылы 152 есе өсті. 1934 жылы дихандар шаруашылықтарының 99,5 пайызы колхоздарға бірікті. 1932 жылы егістік жері 1913 жылға қарағанда 68 пайыз артты. Ауыл шаруашылық саласындағы жетістіктері үшін Қабарда-Балқария 1934 жыл  3 қаңтарда Ленин орденімен марапатталды. 1940 жылға дейін сауатсыздық негізі жойылды, ұлттық жазу жүйесі жасалды. 1936 жылғы КСРО конституциясы бойынша Қабарда-Балқария АО Қабарда-Балқария АКСР-на  айналды. Қабарда-Балқария Кеңестіктерінің 10 төтенше съезі [[1937]] жылы [[24 маусым]]да [[республика]]ның [[конституция]]сын қабылдады.

[[Ұлы Отан соғысы]] ([[1941]]-[[1945]] жылдар) кезінде [[республика]] жері кескілескен ұрыстардың аренасына айналды. Қабарда мен Балқария жауынгерлері майданда жаумен шайқасты, еңбекшілері тылда жан аямай еңбек етті. 1943 жыл қаңтарда республикалық жер басқыншылардан босатылды. Қабарда мен Балқариядан 15 мыңнан астам жауыңгерлер марапатталды, 20 адам Совет Одағының батыры атанды. Республикалық шаруашылығын қалпына келтіру жұмыстарына [[1943]] жылы 11.350 мың сом қаржы босатылды. Социалистік заңдылықты бұзудың салдарынан [[1944]] жылы балқар халқы [[Орта Азия]] мен [[Қазақстан]]ға қоныс аударылды. Соғыстан кейінгі жылдарда Қабарда мен Балқарияда шаруашылық пен мәдениеттің даму саласында елеулі табыстарға жетті. Қабарданың Ресейге қосылуына 400 жыл толуына байланысты [[1957]] жылы [[4 шілде]]де Қабарда мен Балқарияда еңбекшілерінің шаруашылық пен мәдениет саласындағы қол жеткен табыстары үшін республика екінші рет Ленин орденімен марапаттады.

== Халық шаруашылығы ==
Совет өкіметі жылдарында  Қабарда мен Балқариядакөп салалы өнеркәсіпті және мол өнімді ауыл шаруашылығы дамыған республикаға айналды. Халық шаруашылығындағы өнеркәсіп өнімінің үлесі 1970 жылы 78 пайызға жетті. Қабарда мен Балқария экономикасының басты салаларының бірі ретінде курорт шаруашылығы дамуда. Туризм мен альпинизмде дамуда. Өнеркәсібі: [[Өнеркәсіп]] өнімі [[1971]] жылы [[1940]] жылғы жалпы өнеркәсіп өнімінің 89,5 пайызын өңдеу өндірісі, 10,5 пайызын өндіру кәсіпорындар береді. [[Энергетика]] саласында су электр станцияларының үлесі басым ең ірі станциясы - Баксан СЭС-і лениндік ГОЭЛРО жоспарына сай салынған. [[1971]] жылы республикада 179 мың квт.сағат электр энергиясы өндірілді. Ауыр өнеркәсіп салаларынан машина жасау және металл өңдеу ісі өркендеді, оның ірі орталықтары [[Нальчик]] (Севкавэлектроприбор, телемеханикалық аппаратура, станок жасау, жоғары вольтты аппаратура зауаттары), Прохладный (кабель зауаты), Майский (рентген аппаратура зауыты) қалалары. Қабарда мен Балқарияда түсті металургия дамыды; оның ірі кәсіпорындары Тырныауз, Таукен металлургиялық комбинаты, Нальчик гидрометалургия зауаты.

== Ауылшарушылығы ==
Басты саласы астық дақылдарын егу және етті, сүтті мал өсіру. [[1972]] жылы республикада 75 колхоз және 36 кеңшар болды. Егістік жері 332 мың га ([[1971]] жылы), негізінен бидай және жүгері егіледі. Қабарда мен Балқарияда еліміздің тұқымдық жүгері өндіретін басты өлкелердің бірі. Егін шаруашылығының [[1971]] жылғы өнімі (мың.т) бидай 196,8; жүгері 99,5; 99,5 жеміс жидек; 21,1 жүзім 9,3; 1971 жылдың соңында мал саны (мың)  мүйізді ірі қара 270, оның ішінде сиыр 100, шошқа 106. қой 384, олардан 31,1 мың. т ет, 200,4 мың.т сүт, 1247 т жүн өндірілді.

== Транспорт ==
Темір жолының ұзындығы 133 км, ([[1971]] жылы), Қабарда мен Балқария жерінен Солтүстік Кавказ темір жолы өтеді. Республика экономикасы үшін автомобиль транспортының маңызы зор. Жолдарының жалпы ұзындығы 1633 км (1971 жылы), оның ішінде тас жолы 1386 км. Республика аумағынан Мәскеу-Тбилиси автомагистраль өтеді. Нальчик қаласы әуе жолы арқылы Ростов, Орджоникидзе, Грозный тағы басқа қаларымен байланысады.

== Денсаулық сақтау ісі ==
Қазіргі Қабарда мен Балқария АКСР–і жерінде [[1913]] жылы 20 төсектік 2 аурухана, 1 амбултория, 9 фельдшерілік пункт болып, оларда не бары 11 дәрігер жұмыс істеген. 1972 жылы Республикада 5,3 мың төсектік (100 адамға 8,6 төсек) 49 ауруханасы, 79 поликлиника мен амбултория, 46 әйелдер консультациясы болды. Оларда 1,7 мың дәрігер (367 адамға 1 дәрігер) 5 мыңнан аса орта білімді медициналық қызметкерлері жұмыс істейді.

== Халық ағарту және мәдени-ағарту мекемелері ==
[[1914]]/[[1915]] оқу жылында 112 мектепке 6,7 оқушы оқыды. Жоғары және орта оқу орындары болмады. 1971/1972 жылдары 299 жалпы білім беру мектептерде 146,1 мың оқушы, 22 кәсіптік тех. Училищеде 6,7 мың, 10 арнауқу орындарында 10,3 мың оқушы Қабарда мен Балқария университетінде 9,5 мың студент оқиды. 1972 жылы 230 кітапхана (кітап қоры 3321 мың дана), Нальчикте өлке танужәне бейнелеу өнері музейлері, 231 клубтық мекеме 216 кино қондырғы, 11 пионер сарайы мен үйлері 9 балалар спорт мектебі тағы басқа мәдени мекемелер бар.

== Баспасөз, радиохабары, телевизиясы == 
Қабарда мен Балқарияда 11 газет 6 журнал басылымдар шығады. Республикалық басылымдар қабарда-черкес тілінде «Ленин гуэгу» (Ленин жолы, 1921 жылдан); орыс тілінде «Кабардино-Балкарская правда» ([[1921]] жылдан), «Советская молодежь» (1939 жылдан), қабарда-черкес тілінде «Ошхамахо» (Эльбрус 1958 жылдан) журналы шығады. Республикалық телевизиясы мен радиохабары қабарда-черкес, қарашай-балқар, орыс тілінде хабар жүргізеді. Телеорталық Нальчик қаласында.

== Әдебиет ==
Қабарда және балқар халықтары тарихи тағдырлас болғандықтан тілдеріндегі айырмашылықтарына қарамастан олардың әдебиеті бір арнада қатар дамыды. 1923 жылы қабарда-черкес тілінің, 1924 жылы қарашай-балқар тілінің жазуы қабылданды. Қабалда мен Балқар әдебиетінің негізі фольклор болып саналады. 19 ғасырда Қабарда ақыны және филолог Шора Ногмов (1794-1844 жылдары)  қабарда-черкес тілінің әліппесін және граматикасын құрастырып, «Адигей халқының тарихы»-н (1861 жылы) жазды.

==Дереккөздер==
&lt;references/&gt;

[[Санат:РКФСР]]</text>
      <sha1>8mkc8o5cysqfhmkep13wjnuayzrsflt</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Метеорлық жаңбыр</title>
    <ns>0</ns>
    <id>192320</id>
    <revision>
      <id>3065218</id>
      <parentid>849361</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T21:09:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1595" xml:space="preserve">[[Метеорлық жаңбыр]] (meteorshower) – әдетте бірнеше сағаттан бірнеше тәулікке дейін созылатын, [[параллель]] траекториялар бойынша қозғалатын [[метероид]]тердің [[жер]] [[атмосфера]]сына кіруі. [[Күн (жұлдыз)|Күнге]] жақын орналасқан [[комета]]лардың жоғалтқан заттары [[метеор]]лық ағындарды құрайды. [[Метеорлық жаңбыр]]лар [[Шоқжұлдыз|шоқжұлдыздар]] атымен аталады (мысалы, Леонидтер – [[Арыстан (шоқжұлдыз)|Арыстан]] шоқжұлдызымен) немесе олардың келгені туралы жұлдыздармен аталады. [[Метеорлік жаңбыр]]лардың көпшілігі ондаған метеор сағатымен бақыланады, алайда кейде жер 1833 жылғы Леонидтік метеориттік қуаты күшті жауынның уақыты ретінде [[метеорид]]тердің тығыз концентрациясымен түйіседі. [[Солтүстік Америка|Солтүстік Америкада]] бір [[түн]] аралығында мыңдаған [[метеорит]]тер көрінген болатын.


== Сыртқы сілтемелер ==
1. [[Қазақ энциклопедиясы]]


[[Санат:Ғылым]]
[[Санат:Астрономия]]</text>
      <sha1>c6dzxkcgwc3pg52r56x3t952noffyo7</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ақкөл (Атырау облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>195942</id>
    <revision>
      <id>3065103</id>
      <parentid>3049637</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T17:33:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7924" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан
 |статусы                 = ауыл
 |атауы                   = Ақкөл
 |сурет                   =
 |әкімшілік күйі          = округ орталығы
 |елтаңба                 = 
 |ту                      = 
 |елтаңба сипаттамасы     = 
 |ту сипаттамасы          = 
 |елтаңба ені             = 
 |ту ені                  = 
  |lat_deg = 46 |lat_min = 39 |lat_sec = 18.38
  |lon_deg = 49 |lon_min = 3 |lon_sec = 26.49
  |CoordScale             = 25000
  |CoordScale             =
 |ел картасы              = 300
 |облыс картасы           = 
 |аудан картасы           = 
 |ел картасының өлшемi    = 
 |облыс картасының өлшемi = 
 |аудан картасының өлшемi = 
 |облысы                  = Атырау облысы
 |кестедегі облыс         = Атырау 
 |ауданы                  = Құрманғазы ауданы
 |кестедегі аудан         = Құрманғазы ауданы
 |мекен түрі              = ауылдық округ
 |мекені                  = Ақкөл ауылдық округі
 |ішкі бөлінісі           = 
 |әкімі                   = 
 |құрылған уақыты         = 1974
 |алғашқы дерек           = 
 |бұрынғы атаулары        = ''Ганюшкино ст.''
 |статус алуы               = 
 |жер аумағы                  = 
 |климаты                 = 
  |тұрғыны                = 4596
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
 |телефон коды            = 71233
 |пошта индексі           = 060401&lt;ref&gt;http://kazindex.ru/06/5.html&lt;/ref&gt;
 |пошта индекстері        = 
 |ортаққордағы санаты     = 
 |сайты                   =
 |сайт тілі               =
}}
{{мағына|Ақкөл}}
'''Ақкөл''' (бұрынғы аты ст.''Ганюшкино'') — [[Атырау облысы]]ның [[Құрманғазы ауданы]]ндағы ауыл, теміржол стансасы. [[Ақкөл ауылдық округі (Атырау облысы)|Ақкөл ауылдық округінің]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы — [[Құрманғазы (Құрманғазы ауданы)|Құрманғазы]] ауылынан солтүстік-батысқа қарай 15 км жерде, құмдақ топырақты шөл белдемінде орналасқан.

==Халқы==
* 4596 адам ([[2009 жыл|2009]]); 
* 4646 адам ([[1999 жыл|1999]]).

== Тарихы ==
Іргесі 1974 жылы [[Атырау]] — [[Астрахан]] теміржолын салуға байланысты қаланған.
Ақкөл ауылының тарихы негізінен  теміржол торабының бойында орналасқан Ганюшкин стансасымен тығыз байланысты. Станса құрылысы басталғанға дейін осы аумақты айнала бірнеше көлдер болған, сол себепті сол көлдердің бірінің атауы берілген. 

== Әлеуметтік және мәдени нысандары ==
Ақкөл жалпы [[Орта мектеп|орта мектебі]], Дәулеткерей балалар музыка мектебінің филиалы, ауылдық дәрігерлік [[емхана]], Ақкөл ауылдық мәдениет үйі, [[кітапхана]], [[пошта]] және байланыс торабының бөлімі жұмыс істейді.&lt;ref&gt;Құрманғазы ауданы. Шежіре. - Алматы: &quot;Арыс&quot; баспасы, 2008. ISBN 9965-17-535-7&lt;/ref&gt;
=== Мектептер ===
* Ақкөл орта мектебі — 1970 жылы [[Ақтөбе]]-[[Гурьев]]-[[Ганюшкин]]-[[Астрахан]] темір жолының пайдалануға берілуіне байланысты ашылды. Ғимарат типтік жобамен 560 оқушыға арнап салынған.

== Шаруа қожалықтары мен кәсіпкерлік ==
29 шаруа қожалығы, 129 жеке кәсіпкер жұмыс жасайды. 2 мейрамхана, 1 кафе-бар, 29 дүкен, 1 қонақ үйі, 1 шаштараз халыққа қызмет көрсетсетуде. Бұрынғы ұжымшар орнына жеке шаруашылықтар мен шаруа (фермер) қожалықтары құрылған.&lt;ref&gt;Қазақ Энциклопедиясы&lt;/ref&gt;

== Өндіріс орындары == 
[[Сурет:Ақкөл кенті Ганюшкино ст.jpg|thumb|солға|300px|'''Ақкөл кенті. Ганюшкино стансасы''']]
1 керамикалық кірпіш зауыты әр түрлі тас өнімдерін өндірсе, 1 зауыт керамзит өндірумен айналысады. Сонымен қатар 8 теміржол мекемесі-Ганюшкин станциясы, Ганюшкин жол дистанциясы бөлімшесі, Ганюшкин айналым депосы, Ганюшкин электрмен жабдықтау бөлімшесі, әскериленген күзет бөлімі. Транстелеком, Атырау сигнализация және байланыс дистанциясы филиалының Ганюшкин бөлімшесі, вагон жөндеу, тексеру мекемелері және «Интергаз Азия» АҚ-ның Ақкөл желілік өндірістік басқармасы, ауданға теміржол көлігімен тасымалданып әкелінетін, шығарылатын жүктерді түсіруге,тиеуге арналған 5 теміржол тұйықтары, 2 мұнай өнімдерін құю өңдеу терминалдары, әр бағыттағы 3 өндірістік база, 2 су тазалап беру ғимараты, 1 орталық жылу беру қазандығы жұмыс жасайды.&lt;br /&gt; 
1 шекара қызметін тексеріп өткізу бекеті, 2 полиция бөлімшесі, учаскелік 8 қызметкер және желілік көліктегі ішкі істер бөлімшесі, құқық қорғау қызметкерлері, өрт сөндіру поезы жұмыс атқарады.&lt;ref&gt;Киелі мекен, қасиетті өлке -Құрманғазы. Ағатай баспасы, Атырау-1920 ж. ISBN 978-601-7861-86-5&lt;/ref&gt; 
Ақкөл аудандағы ең ірі темір жол бекеті, сондай-ақ облыстағы маңызды елді мекендердің бірі. Мұнда темір жол көліктерінің шекаралық бақылауы жүргізіледі.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

== Бейнетаспалар ==
1. https://yandex.kz/video/preview/?filmId=2525505316337247342&amp;from=tabbar&amp;reqid=1624463346601264-943351240062181344200118-production-app-host-vla-video-yp46&amp;suggest_reqid=160518136159302045434153043303423&amp;text=%D1%81%D1%82+%D0%93%D0%B0%D0%BD%D1%8E%D1%88%D0%BA%D0%B8%D0%BD%D0%BE
{{Құрманғазы ауданы елді мекендері}}
{{Kz-geo-stub}}
[[Санат:Құрманғазы ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>6y1m8t6fm5b74o7zmg7m5q9p6ka01j7</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Талдықорған облысы</title>
    <ns>0</ns>
    <id>197171</id>
    <revision>
      <id>3064955</id>
      <parentid>3060648</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:44:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: Сарыөзек (Алматы облысы) → Сарыөзек (Жетісу облысы) (2) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11549" xml:space="preserve">{{Әкімшілік бірлік
 |Түс1            = {{түс|КСРО}}
 |Қазақша атауы   = Талдықорған облысы
 |Шынайы атауы    = 
 |Елтаңба         = 
 |Ту              = 
 |Елтаңбаның ені  = 
 |Тудың ені       = 
 |Елтаңбаның аты  = 
 |Тудың аты       = 
 |Ел              = КСРО
  |lat_dir = |lat_deg = |lat_min = |lat_sec = 
  |lon_dir = |lon_deg = |lon_min = |lon_sec = 
  |region         = 
  |type           = 
  |деңгей         = 
  |CoordScale     =  
 |Әнұраны         = 
 |Статусы         = облыс
 |Кіреді          = [[Қазақ Кеңестік Социалистік Республикасы|Қазақ КСР]], [[Қазақстан]]
 |Енеді           = 11 аудан
 |Астанасы        = [[Талдықорған]]
 |Ірі қаласы      =
 |Ірі қалалары    = [[Талдықорған]],[[Текелі]].
 |Құрылды         = [[16 наурыз]] [[1944 жыл|1944]]
 |Таратылған уақыты      = [[22 сәуір]] [[1997 жыл|1997]]
 |Басшысы                = Тұрсынов Сағынбек  Тоқабайұлы (1990—1991)
  |Басшының түрі         = Партияның облыстық комитетiнiң бiрiншi хатшысы
 |Басшысы2               = Өзбеков Өмірзақ Өзбекұлы (1996—1997)
  |Басшының түрі2        = Әкім
 |ЖІӨ                    = 
  |ЖІӨ жылы              = 
  |ЖІӨ бойынша орны              = 
  |Жан басына шаққанда ЖІӨ орны  = 
 |Тілі                           = 
 |Тілдері                        = 
 |Тұрғыны                        = 720 870 мың
  |Санақ жылы                    = 1989
  |Пайызы                        = 
  |Халық саны бойынша орны       = 
  |Тығыздығы                     = 
  |Тығыздығы бойынша орны        = 
  |Ұлттық құрамы                 = 
  |Конфессионалдық құрамы        = 
 |Жер аумағы                     = 118&amp;nbsp;500
  |Жер аумағының пайызы          = 
  |Жер аумағы бойынша орны       = 
 |Максималды биіктігі            = 
 |Орташа биіктігі                = 
 |Минималды биіктігі             = 
 |Ендік                          = 
 |Бойлық                         = 
 |Карта                          = 
 |Карта ені                      = 
 |Әкімшілік бірліктің картасы    = 
  |Әкімшілік бірлік картасының ені  = 
 |Уақыт белдеуі                  = 
 |Аббревиатура                   = 
 |ISO                            = 
 |FIPS                           = 
 |Телефон коды                   = 
 |Пошта индекстері               = 
 |Интернет-үйшігі                = 
 |Автомобиль коды                = 
 |Сайты                          = 
 |Commons санаты                 = 
 |Түсініктемелер                 = 
}}
'''Талдықорған облысы''' – [[Қазақ Кеңестік Социалистік Республикасы|Қазақ КСР]] (1944-1959, 1967-1991) мен [[Қазақстан Республикасы]]ның (1991-1997) әкімшілік бірлігі. Әкімшілік орталығы - [[Талдықорған]].

== Географиясы ==
Талдықорған облысы Қазақстанның оңтүстік-шығысында орналасқан. Ауданы 118,5 мың км². Шығыста [[Қытай]]мен шектесіп жатты. Ең биік жері [[Жетісу Алатауы|Жетісу (Жоңғар) Алатауындағы]] – [[Бесбасқан]] шыңы (4622 м).

== Тарихы ==
Талдықорған облысы ([[Көкшетау облысы]]мен бірге) 1944 жылы 16 наурызда [[Алматы облысы]]ның солтүстік бөлігінен Қазақ КСР-нің құрамында құрылды. Оған [[Ақсу ауданы|Ақсу]], [[Алакөл ауданы|Алакөл]], [[Үйгентас ауданы|Андреев]], [[Бөрілітөбе ауданы|Бөрілітөбе]], [[Гвардия ауданы (Талдықорған облысы)|28 гвардияшы-панфиловшылар ат.]], [[Дзержин ауданы|Дзержин]], [[Қапал ауданы|Қапал]], [[Қаратал ауданы|Қаратал]], [[Қоңырөлең ауданы|Октябрьск]], [[Панфилов ауданы|Панфилов]], [[Сарқан ауданы|Сарқан]], [[Ескелді ауданы|Талдықорған]] аудандары кірді.

1956 жылы 27 желтоқсанда Октябрьск ауданы Панфилов ауданына қосылды.

1959 жылы 6 маусымда жойылып, Алматы облысына енгізілді. 1967 жылы 23 желтоқсанда Алматы облысының солтүстік бөлігінен қайта құрылды. Облысқа сол аумақ кірді, бірақ әкімшілік бөлінісі өзгеше болды. [[Ақсу ауданы|Ақсу]], [[Алакөл ауданы|Алакөл]], [[Үйгентас ауданы|Андреев]], [[Гвардия ауданы (Талдықорған облысы)|Гвардия]], [[Қаратал ауданы|Қаратал]], [[Панфилов ауданы|Панфилов]], [[Сарқан ауданы|Сарқан]], [[Ескелді ауданы|Талдықорған]] аудандары болды.

КСРО Жоғарғы Кеңесі Президиумының 1973 жылғы 5 наурыздағы жарлығымен Талдықорған облысы Ленин орденімен марапатталды.

1973 жылы орталығы [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылында болған [[Кербұлақ ауданы]] құрылды.

1988 жылдың 9 шілдесіндегі Қазақ КСР Жоғарғы Кеңесі Президиумының Жарлығымен Гвардея ауданы өзінің аумағын орталығы Сарыөзек ауылы болған Кербұлақ ауданына берілуімен жойылды. Біріккен аудан Гвардия деп аталды. Бірақ бір жылдан кейін Қазақ КСР Жоғарғы Кеңесі Президиумының 1989 жылғы 13 қазандағы №4777 жарлығымен орталығы Сарыөзек ауылында болатын Кербұлақ ауданы құрылды.

1991 жылдың 16 желтоқсанынан бастап Қазақстан Республикасының құрамында.

1997 жылы 22 сәуірде облыс таратылып, оның бүкіл аумағы [[Алматы облысы]]ның құрамына кірді.

== Әкімшілік бөлінісі ==
1989 жылы Талдықорған облысының құрамына 2 облыстық бағынысты қала және 11 аудан кірді:

{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! №
! Аудан (қалкеңес)
! Орталығы
! Тұрғыны&lt;br /&gt;([[1989 жыл|1989]]), адам
|-
| 1
| [[Талдықорған|Талдықорған қалкеңес]]
| [[Талдықорған]]
| style=&quot;text-align:right&quot; |129&amp;nbsp;920
|-
| 2
| [[Текелі|Текелі қалкеңес]]
| [[Текелі]]
| style=&quot;text-align:right&quot; |33&amp;nbsp;187
|-
| 3
| [[Ақсу ауданы|Ақсу]]
| [[Жансүгіров ауылы|Жансүгіров]]
| style=&quot;text-align:right&quot; |36&amp;nbsp;690
|-
| 4
| [[Алакөл ауданы|Алакөл]]
| [[Үшарал (қала)|Үшарал]]
| style=&quot;text-align:right&quot; |51&amp;nbsp;619
|-
| 5
| [[Үйгентас ауданы|Андреев]]
| [[Қабанбай (Жетісу облысы)|Андреевка]]
| style=&quot;text-align:right&quot; |38&amp;nbsp;931
|-
| 6
| [[Бөрілітөбе ауданы|Бөрілітөбе]]
| [[Лепсі (Сарқан ауданы)|Лепсі]]
| style=&quot;text-align:right&quot; |20&amp;nbsp;171
|-
| 7
| [[Кербұлақ ауданы|Гвардия]]
| [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]]
| style=&quot;text-align:right&quot; |61&amp;nbsp;365
|-
| 8
| [[Қапал ауданы|Қапал]]
| [[Қапал (Жетісу облысы)|Қапал]]
| style=&quot;text-align:right&quot; |28&amp;nbsp;377
|-
| 9
| [[Қаратал ауданы|Қаратал]]
| [[Үштөбе (қала)|Үштөбе]]
| style=&quot;text-align:right&quot; |54&amp;nbsp;655
|-
| 10
| [[Көксу ауданы|Киров]]
| [[Балпық би (ауыл)|Киров]]
| style=&quot;text-align:right&quot; |44&amp;nbsp;897
|-
| 11
| [[Панфилов ауданы|Панфилов]]
| [[Жаркент|Панфилов]]
| style=&quot;text-align:right&quot; |106&amp;nbsp;423
|-
| 12
| [[Сарқан ауданы|Сарқан]]
| [[Сарқан]]
| style=&quot;text-align:right&quot; |52&amp;nbsp;703
|-
| 13
| [[Ескелді ауданы|Талдықорған]]
| [[Қарабұлақ (Ескелді ауданы)|Қарабұлақ]]
| style=&quot;text-align:right&quot; |61&amp;nbsp;932
|}

== Тұрғындары ==
Облыс аумағын негізінен [[қазақтар]], одан басқа [[орыстар]], [[немістер|неміс]], [[корейлер|корей]], [[ұйғырлар|ұйғыр]], [[украиндар|украин]], [[татарлар|татар]], т.б. ұлт өкілдері мекендеген.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[[Қазақ энциклопедиясы]]&lt;/ref&gt;

== Шаруашылығы ==
Облыс аумағында ауыл шаруашылығына жарамды 9,4 млн. га жері болып, оның экономикасының негізін аграрлық сала құраған. 1990 жылдың ортасында, Талдықорған облысы республика аумағында өндірілген ауыл шаруашылық өнімдерінің 6%-ға жуығын беріп, сол кездегі 19 облыстың ішінде 7-8 орындарды бөліскен.1996 жылы облыс аумағында 300 мың т-дан астам астық, 135 мың т картоп, 35 мың т-ға жуық көкөніс пен бау-бақша өнімдері жиналып, 90 мың т ет, 225 мың т сүт, 7 мың т жүн, 40 млн. дана жұмыртқа өндірілген. Облыста 300 мың бас ірі қара, 2 млн-ға жуық қой мен ешкі, 44 мың шошқа, 90 мың түйе мен жылқы болған. Өнеркәсіп саласында: 230 млн. кВт·сағ. электр қуаты, 30 мың м³-ден астам темір-бетон бұйымдары, 35 мың т қант, 3 млн. дана трикотаж бұйымдар, 35 млн. теңгенің жиһаздары, т.б. өндірілген.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Қазақ КСР]]
[[Санат:Алматы облысы]]
[[Санат:Қазақстанның тарихи облыстары]]</text>
      <sha1>a1irey81mz5jsehjmoa6m4ud1jh6ci2</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ресейдің әкімшілік-аумақтық құрылымы</title>
    <ns>0</ns>
    <id>200674</id>
    <revision>
      <id>3065302</id>
      <parentid>3064220</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T10:15:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Malik Nursultan B</username>
        <id>111493</id>
      </contributor>
      <comment>/* Федерация субъектілерінің тізімі */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="37409" xml:space="preserve">[[Сурет:Ресейдің әкімшілік-аумақтық құрылымы.jpg|нобай|500px|right|Әкімшілік-аумақтық құрылымы]]
[[Ресей Федерациясы]] құрамына төмендегідей тең құқықты федералдық бірліктер кіреді:&lt;ref&gt;[http://www.embrus-az.com/rffullinfo.html Общая информация по Российской Федерации/Федеративное устройство России] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120118042243/http://embrus-az.com/rffullinfo.html |date=2012-01-18 }}&lt;/ref&gt;:
{| cellpadding=&quot;4&quot; cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;margin: 1em 1em 1em 0; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; vertical-align:center;&quot;
|-
|&lt;div style=&quot;background-color:#73EB00; border:solid black 2px; padding:1em;&quot;&gt;&lt;/div&gt;
| 21&amp;nbsp;[[Ресей республикалары|республика]]
|-
|&lt;div style=&quot;background-color:#EEEBA8; border:solid black 2px; padding:1em;&quot;&gt;&lt;/div&gt;
| 9&amp;nbsp;[[Ресей өлкелері|өлке]]
|-
|&lt;div style=&quot;background-color:#CEC784; border:solid black 2px; padding:1em;&quot;&gt;&lt;/div&gt;
| 46&amp;nbsp;[[Ресей облыстары|облыс]]
|-
|&lt;div style=&quot;background-color:#FF0084; border:solid black 2px; padding:1em;&quot;&gt;&lt;/div&gt;
| 2&amp;nbsp;федералдық деңгейдегі қала&lt;br /&gt;([[Мәскеу]] және [[Санкт-Петербург]])
|-
|&lt;div style=&quot;background-color:#9CA6FF; border:solid black 2px; padding:1em;&quot;&gt;&lt;/div&gt;
| 1&amp;nbsp;автономиялық облыс
|-
|&lt;div style=&quot;background-color:#FFCB31; border:solid black 2px; padding:1em;&quot;&gt;&lt;/div&gt;
| 4&amp;nbsp;автономиялық округ
|}

Әрбір федералдық бірліктің [[Заң шығарушы орган|заң шығару]], сот және басқа органдары бар. Сонымен қатар Ресей Федерациясы аумағында [[мемлекеттік билік]]тің бірыңғай органдары қызмет етеді, жалпыға ортақ [[Конституция]], бірегей азаматтық, ортақ ақша бірлігі және т.б. тағайындалған.&lt;ref name=&quot;g1&quot;&gt;[[География]]: Дүниежүзіне жалпы шолу. [[ТМД|ТМД елдері]]. Жалпы білім беретін мектептің жаратылыстану-математика бағытындағы 10-сыныбына арналған оқулық/ Ө. Бейсенова, К. Каймулдинова, С. Әбілмәжінова, т.б. — [[Алматы]]: Мектеп, [[2010]]. — 304 б. ISBN 978-601-293-170-9&lt;/ref&gt;

== Федерация субъектілерінің тізімі ==

{|class=&quot;wikitable sortable&quot; style=&quot;text-align: center; font-size: 90%;&quot;
|-style=&quot;background:#ddd;&quot;
! №
! Федерация субъекті
! Туы
! Таңбасы
! Жері -&lt;br /&gt;аумағы &lt;br /&gt;(км²)
! Тұрғыны &lt;br /&gt;({{comment|2010|данные Всероссийской переписи населения по состоянию на 14 октября 2010 года}})
! Орталығы-&lt;br /&gt;
! Әкімшілік-аумақтық бөлінуі &lt;br /&gt; (ОКАТО бойынша)
! ОКАТО коды
! Муниципалдық құрылымдар
|-style=&quot;background:#eee;&quot;
| &amp;nbsp; || align=&quot;left&quot; colspan=&quot;10&quot; | &amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;'''[[Ресей республикалары|Республикалар]]'''
|-
| 01 || [[Адыгея]] || [[Сурет:Flag of Adygea.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of arms of Adygea.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 7800 || align=&quot;right&quot; | 440&amp;nbsp;400 || [[Майкоп]] || 7 аудан және 2 қала || 79 || 7 муниципалдық аудан, 2&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 02 || [[Алтай Республикасы]] || [[Сурет:Flag of Altai Republic.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of Arms of Altai Republic.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 92&amp;nbsp;900 || align=&quot;right&quot; | 206&amp;nbsp;200 || [[Таулы Алтай]] || 10 аудан және 1 қала || 84 || 10 муниципалдық аудан, 1&amp;nbsp;қала округі‎ 
|-
| 03 || [[Башқұртстан]] || [[Сурет:Flag of Bashkortostan.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of Arms of Bashkortostan.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 142&amp;nbsp;900 || align=&quot;right&quot; | 4&amp;nbsp;072&amp;nbsp;100 || [[Үфі|Уфа]] || 54 аудан және 21 қала || 80 || 54 муниципалдық аудан, 9&amp;nbsp;қала округі‎ 
|-
| 04 || [[Бурятия]] || [[Сурет:Flag of Buryatia.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of Arms of Buryatiya.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 351&amp;nbsp;300 || align=&quot;right&quot; | 972&amp;nbsp;700 || [[Улан-Удэ]] || 21 аудан және 2 қала || 81 || 21 муниципалдық аудан, 2&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 05 || [[Дағыстан]] || [[Сурет:Flag of Dagestan.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of Arms of Dagestan.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 50&amp;nbsp;300 || align=&quot;right&quot; | 2&amp;nbsp;977&amp;nbsp;400 || [[Махачқала]]|| 41 аудан және 10 қала || 82 || {{s|42 муниципалдық аудан}}, 10&amp;nbsp;қала округі‎ 
|-
| 06 || [[Ингушетия]] || [[Сурет:Flag of Ingushetia.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of Arms of Ingushetia.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 3600 || align=&quot;right&quot; | 413&amp;nbsp;000 || [[Магас]] || 4 аудан және 4 қала || 26 || 4 муниципалдық аудан, 4&amp;nbsp;қала округі 
|-
| 07 || [[Қабарда-Балқария]] || [[Сурет:Flag of Kabardino-Balkaria.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of Arms of Kabardino-Balkaria.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 12&amp;nbsp;500 || align=&quot;right&quot; | 859&amp;nbsp;800 || [[Нальчик]] || 10 аудан және 3 қала || 83 || 10 муниципалдық аудан, 3&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 08 || [[Қалмақстан]] || [[Сурет:Flag of Kalmykia.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of Arms of Kalmykia.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 74&amp;nbsp;700 || align=&quot;right&quot; | 289&amp;nbsp;400 || [[Элиста]] || 13 аудан және 1 қала || 85 || 13 муниципалдық аудан, 1&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 09 || [[Қарашай-Черкесия]] || [[Сурет:Flag of Karachay-Cherkessia.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of Arms of Karachay-Cherkessia.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 14&amp;nbsp;300 || align=&quot;right&quot; | 478&amp;nbsp;500 || [[Шеркесск]]|| 10 аудан және 2 қала || 91 || 10 муниципалдық ауданы, 2&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 10 || [[Карелия Республикасы|Карелия]] || [[Сурет:Flag of Karelia.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of Arms of Republic of Karelia.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 180&amp;nbsp;500 || align=&quot;right&quot; | 645&amp;nbsp;200 || [[Петрозаводск]] || {{s|16 аудан және 13 қала}} || 86 || 16 муниципалдық аудан, 2&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 11 || [[Коми Республикасы]] || [[Сурет:Flag of Komi.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of Arms of the Komi Republic.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 416&amp;nbsp;800 || align=&quot;right&quot; | 901&amp;nbsp;600 || [[Сыктывкар]] || 12 аудан және 8 қала || 87 || 15 муниципалдық аудан, 5&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 12 || [[Марий Эл]] || [[Сурет:Flag of Mari El.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of Arms of Mari El.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 23&amp;nbsp;400 || align=&quot;right&quot; | 696&amp;nbsp;300 || [[Йошкар-Ола]] || 14 аудан және 4 қала || 88 || 14 муниципалдық аудан, 3&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 13 || [[Мордовия]] || [[Сурет:Flag of Mordovia.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of Arms of Mordovia.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 26&amp;nbsp;100 || align=&quot;right&quot; | 834&amp;nbsp;800 || [[Саранск]] || 22 аудан және 7 қала || 89 || 22 муниципалдық аудан, 1&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 14 || [[Саха Республикасы|Саха (Якутия)]] || [[Сурет:Flag of Sakha.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of Arms of Sakha (Yakutia).svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 3&amp;nbsp;083&amp;nbsp;500 || align=&quot;right&quot; | 958&amp;nbsp;300 || [[Якутск]] || 33 аудан және 5 қала || 98 || 34 муниципалдық аудан, 2&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 15 || [[Солтүстік Осетия]] || [[Сурет:Flag of North Ossetia.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Wapen Ossetien.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 8000 || align=&quot;right&quot; | 712&amp;nbsp;900 || [[Владикавказ]] || 8 аудан және 1 қала || 90 || 8 муниципалдық аудан, 1&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 16 || [[Татарстан]] || [[Сурет:Flag of Tatarstan.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of Arms of Tatarstan.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 67&amp;nbsp;800 || align=&quot;right&quot; | 3&amp;nbsp;786&amp;nbsp;400 || [[Қазан (қала)|Қазан]] || 43 аудан және 14 қала || 92 || 43 муниципалдық аудан, 2&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 17 || [[Тыва]] || [[Сурет:Flag of Tuva.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of arms of Tuva.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 168&amp;nbsp;600 || align=&quot;right&quot; | 307&amp;nbsp;900 || [[Қызыл (қала)|Қызыл]] || 17 аудан және 2 қала || 93 || 17 муниципалдық аудан, 2&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 18 || [[Ұдмұртия]] || [[Сурет:Flag of Udmurtia.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of arms of Udmurtia.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 42&amp;nbsp;100 || align=&quot;right&quot; | 1&amp;nbsp;522&amp;nbsp;700 || [[Ижау]] || 25 аудан және 5 қала || 94 || 25 муниципалдық аудан
|-
| 19 || [[Хакасия]] || [[Сурет:Flag of Khakassia.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of arms of Khakassia.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 61&amp;nbsp;600 || align=&quot;right&quot; | 532&amp;nbsp;300 || [[Абакан]] || 8 аудан және 5 қала || 95 || 8 муниципалдық аудан, 5&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 20 || [[Шешен Республикасы]] || [[Сурет:Flag of Chechen Republic since 2004.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of arms of Chechnya.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 15&amp;nbsp;600 || align=&quot;right&quot; | 1&amp;nbsp;269&amp;nbsp;100 || [[Грозный]] || 16 аудан және 5 қала || 96 || Муниципалдық құрылымдардың шекарасы мен мәртебесі белгіленбеген
|-
| 21 || [[Чувашия]]|| [[Сурет:Flag of Chuvashia.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of Arms of Chuvashia.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 18&amp;nbsp;300 || align=&quot;right&quot; | 1&amp;nbsp;251&amp;nbsp;600 || [[Шебоксары]]|| 21 аудан және 9 қала || 97 || 21 муниципалдық аудан, 5&amp;nbsp;қала округі‎
|-style=&quot;background:#eee;&quot;
| &amp;nbsp; || align=&quot;left&quot; colspan=&quot;10&quot; | &amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;'''[[Ресей өлкелері|Өлкелер‎]]'''
|-
| 22 || [[Алтай өлкесі‎]] || [[Сурет:Flag of Altai Krai.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of Arms of Altai Krai.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 168&amp;nbsp;000 || align=&quot;right&quot; | 2&amp;nbsp;419&amp;nbsp;400 || [[Барнауыл]] || 60 аудан және 11 қала || 01 || 60 муниципалдық аудан, 11&amp;nbsp;қала округі‎ 
|-
| 23 || [[Забайкалье өлкесі‎]] || [[Сурет:Flag of Zabaykalsky Krai.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of arms of Zabaykalsky Krai.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 431&amp;nbsp;500 || align=&quot;right&quot; | 1&amp;nbsp;106&amp;nbsp;600 || [[Чита]] || 31 аудан және 5 қала || 76 || 31 муниципалдық аудан, 3&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 24 || [[Камчатка өлкесі‎]] || [[Сурет:Flag of Kamchatka Krai.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of Arms of Kamchatka Krai.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 464&amp;nbsp;300 || align=&quot;right&quot; | 321&amp;nbsp;800 || [[Петропавловск-Камчатский]] || &amp;nbsp; || 30 || 11 муниципалдық аудан, 3&amp;nbsp;қала округі‎ 
|-
| 25 || [[Краснодар өлкесі‎]] || [[Сурет:Flag of Krasnodar Krai.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of Arms of Krasnodar Kray.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 75&amp;nbsp;500 || align=&quot;right&quot; | 5&amp;nbsp;225&amp;nbsp;800 || [[Краснодар]] || 38 аудан және 15 қала || 03 || 37 муниципалдық аудан, 7&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 26 || [[Красноярск өлкесі‎]] || [[Сурет:Flag of Krasnoyarsk Krai.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of arms of Krasnoyarsk Krai.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 2&amp;nbsp;366&amp;nbsp;600 || align=&quot;right&quot; | 2&amp;nbsp;828&amp;nbsp;200 || [[Красноярск]] || 54 аудан және 19 қала || 04 || 44 муниципалдық аудан, 17 қала округі‎ 
|-
| 27 || [[Пермь өлкесі‎]] || [[Сурет:Flag of Perm Krai.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of Arms of Perm oblast.png|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 160&amp;nbsp;200 || align=&quot;right&quot; | 2&amp;nbsp;635&amp;nbsp;800 || [[Пермь]] || 33 аудан және 14 қала || 57 || 42 муниципалдық аудан, 6 қала округі‎ 
|-
| 28 || [[Приморье өлкесі‎]] || [[Сурет:Flag of Primorsky Krai.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of arms of Primorsky Krai.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 164&amp;nbsp;700 || align=&quot;right&quot; | 1&amp;nbsp;956&amp;nbsp;400 || [[Владивосток]] || 22 аудан және 12 қала || 05 || 22 муниципалдық аудан, 12&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 29 || [[Ставрополь өлкесі‎]] || [[Сурет:Flag of Stavropol Krai.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of arms of Stavropol Krai.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 66&amp;nbsp;200 || align=&quot;right&quot; | 2&amp;nbsp;786&amp;nbsp;100 || [[Ставрополь]] || 26 аудан және 10 қала || 07 || 26 муниципалдық аудан, 9&amp;nbsp;қала округі‎ 
|-
| 30 || [[Хабаровск өлкесі‎]] || [[Сурет:Flag of Khabarovsk Krai.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of Arms of Khabarovsky kray (N2).png|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 787&amp;nbsp;600 || align=&quot;right&quot; | 1&amp;nbsp;344&amp;nbsp;200 || [[Хабаровск]] || 17 аудан және 6 қала || 08 || 17 муниципалдық аудан, 2 қала округі‎ 
|-style=&quot;background:#eee;&quot;
| &amp;nbsp; || align=&quot;left&quot; colspan=&quot;10&quot; | &amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;'''[[Ресей облыстары|Облыстар]]'''
|-
| 31 || [[Амур облысы]] || [[Сурет:Flag of Amur Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of Arms of Amur oblast.png|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 361&amp;nbsp;900 || align=&quot;right&quot; | 829&amp;nbsp;200 || [[Благовещенск]] || 20 аудан және 7 қала || 10 || 20 муниципалдық аудан, 8 қала округі
|-
| 32 ||[[Архангельск облысы]]&lt;ref name=&quot;arh&quot;&gt;&amp;nbsp;&amp;nbsp; [[Архангельск облысы]]ның құрамына [[Ненец автономиялық округі]] кіреді.&lt;br /&gt;&lt;/ref&gt; || [[Сурет:Flag of Arkhangelsk Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of Arms of Arkhangelsk gubernia (Russian empire).png|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 589&amp;nbsp;900 || align=&quot;right&quot; | 1&amp;nbsp;228&amp;nbsp;100 || [[Архангельск]] || 20 аудан  және 8 қала || 11 || 19 муниципалдық аудан, 7&amp;nbsp;қала округі‎ 
|-
| 33 || [[Астрахан облысы]] || [[Сурет:Flag of Astrakhan Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of Arms of Astrakhan Oblast.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 49&amp;nbsp;000 || align=&quot;right&quot; | 1&amp;nbsp;010&amp;nbsp;700 || [[Астрахан]] || 11 аудан және 3 қала || 12 || 11 муниципалдық аудан, 2&amp;nbsp;қала округі‎ 
|-
| 34 || [[Белгород облысы]] || [[Сурет:Flag of Belgorod Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of Arms Belgorod Oblast.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 27&amp;nbsp;100 || align=&quot;right&quot; | 1&amp;nbsp;532&amp;nbsp;700 || [[Белгород]] || 21 аудан және 6 қала || 14 || 19 муниципалдық аудан, 3 &amp;nbsp;қала округі‎ 
|-
| 35 || [[Брянск облысы]] || [[Сурет:Flag of Bryansk Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of Arms of Bryansk Oblast.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 34&amp;nbsp;900 || align=&quot;right&quot; | 1&amp;nbsp;278&amp;nbsp;100 || [[Брянск]] || 27 аудан және 5 қала || 15 || 27 муниципалдық аудан, 7&amp;nbsp;қала округі‎ 
|-
| 36 || [[Владимир облысы]] || [[Сурет:Flag of Vladimirskaya Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of arms of Vladimiri Oblast.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 29&amp;nbsp;100 || align=&quot;right&quot; | 1&amp;nbsp;444&amp;nbsp;600 || [[Владимир (қала)|Владимир]] || 16 аудан және 10 қала || 17 || 16 муниципалдық аудан, 5&amp;nbsp;қала округі‎ 
|-
| 37 || [[Волгоград облысы]] || [[Сурет:Flag of Volgograd Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of Arms of Volgograd oblast.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 112&amp;nbsp;900 || align=&quot;right&quot; | 2&amp;nbsp;611&amp;nbsp;200 || [[Волгоград]] || 33 аудан және 6 қала || 18 || 33 муниципалдық аудан, 6&amp;nbsp;қала округі‎ 
|-
| 38 || [[Вологда облысы]] || [[Сурет:Flag of Vologda oblast.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of arms of Vologda oblast.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 144&amp;nbsp;500 || align=&quot;right&quot; | 1&amp;nbsp;202&amp;nbsp;300 || [[Вологда]] || 26 аудан және 4 қала || 19 || 26 муниципалдық аудан, 2&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 39 || [[Воронеж облысы]] || [[Сурет:Flag of Voronezh Oblast.svg|45x45px]] || [[Сурет:Coat of arms of Voronezh Oblast.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 52&amp;nbsp;200 || align=&quot;right&quot; | 2&amp;nbsp;335&amp;nbsp;800 || [[Воронеж]] || 32 аудан және 7 қала || 20 || 31 муниципалдық аудан, 3&amp;nbsp;қала округі‎ 
|-
| 40 || [[Иваново облысы]] || [[Сурет:Flag of Ivanovo Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of Arms of Ivanovo Oblast.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 21&amp;nbsp;400 || align=&quot;right&quot; | 1&amp;nbsp;062&amp;nbsp;600 || [[Иваново]] || 21 аудан және 6 қала || 24 || 21 муниципалдық аудан, 6&amp;nbsp;қала округі‎ 
|-
| 41 || [[Иркутск облысы]] || [[Сурет:Flag of Irkutsk Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of arms of Irkutsk Oblast.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 775&amp;nbsp;300 || align=&quot;right&quot; | 2&amp;nbsp;428&amp;nbsp;700 || [[Иркутск]] || 33 аудан және 14 қала || 25 || 27 муниципалдық аудан, 9&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 42 || [[Калининград облысы]] || [[Сурет:Flag of Kaliningrad Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Kaliningrad Oblast Coat of Arms 2006.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 15&amp;nbsp;100 || align=&quot;right&quot; | 941&amp;nbsp;500 || [[Калининград]] || 13 аудан және 6 қала || 27 || 15 муниципалдық ауданы, 6&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 43 || [[Калуга облысы]] || [[Сурет:Flag of Kaluga Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of arms of Kaluga Oblast.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 29&amp;nbsp;800 || align=&quot;right&quot; | 1&amp;nbsp;011&amp;nbsp;600 || [[Калуга]] || 24 аудан және 4 қала || 29 || 24 муниципалдық аудан, 2&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 44 || [[Кемерово облысы]] || [[Сурет:Flag of Kemerovo oblast.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of arms of Kemerovo Oblast.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 95&amp;nbsp;700 || align=&quot;right&quot; | 2&amp;nbsp;763&amp;nbsp;400 || [[Кемерово]] || 19 аудан және 18 қала || 32 || 28 муниципалдық аудан, 16&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 45 || [[Киров облысы]] || [[Сурет:Flag of Kirov Region.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of arms of Kirov Region.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 120&amp;nbsp;400 || align=&quot;right&quot; | 1&amp;nbsp;341&amp;nbsp;300 || [[Киров (Ресей)|Киров]] || 39 аудан және 5 қала || 33 || 39 муниципалдық аудан, 6&amp;nbsp;қала округі‎ 
|-
| 46 || [[Кострома облысы]] || [[Сурет:Flag of Kostroma Oblast (2000-06).svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of arms of Kostroma Oblast.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 60&amp;nbsp;200 || align=&quot;right&quot; | 667&amp;nbsp;500 || [[Кострома]] || 24 аудан және 8 қала || 34 || 24 муниципалдық аудан, 6&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 47 || [[Қорған облысы]] || [[Сурет:Flag of Kurgan Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of arms of Kurgan Oblast.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 71&amp;nbsp;500 || align=&quot;right&quot; | 910&amp;nbsp;900 || [[Қорған (қала)|Қорған]]|| 24 аудан және 9 қала || 37 || 24 муниципалдық аудан, 2&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 48 || [[Курск облысы]] || [[Сурет:Flag of Kursk Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of Arms of Kursk oblast.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 30&amp;nbsp;000 || align=&quot;right&quot; | 1&amp;nbsp;126&amp;nbsp;500 || [[Курск]] || 28 аудан және 5 қала || 38 || 28 муниципалдық аудан, 5&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 49 || [[Ленинград облысы]] || [[Сурет:Flag of Leningrad Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of arms of Leningrad Oblast.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 83&amp;nbsp;900 || align=&quot;right&quot; | 1&amp;nbsp;712&amp;nbsp;700 || [[Санкт-Петербург]]&lt;ref&gt;&amp;nbsp;&amp;nbsp; Әкімшілік орталық — [[Санкт-Петербург]] қаласы [[Ленинград облысы]]ның құрамына кірмейді.&lt;br /&gt;&lt;/ref&gt;|| 17 аудан және 20 қала || 41 || 17 муниципалдық аудан, 1&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 50 || [[Липецк облысы]] || [[Сурет:Flag of Lipetsk Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of Arms of Lipetsk oblast.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 24&amp;nbsp;000 || align=&quot;right&quot; | 1&amp;nbsp;172&amp;nbsp;800 || [[Липецк]] || 18 аудан және 2 қала || 42 || 18 муниципалдық аудан, 2&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 51 || [[Магадан облысы]] || [[Сурет:Flag of Magadan Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of Arms of Magadan oblast.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 462&amp;nbsp;500 || align=&quot;right&quot; | 157&amp;nbsp;000 || [[Магадан]] || 8 аудан және 2 қала || 44 || 8 муниципалдық аудан, 1&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 52 || [[Мәскеу облысы]] || [[Сурет:Flag of Moscow oblast.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of Arms of Moscow oblast.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 45&amp;nbsp;800 || align=&quot;right&quot; | 7&amp;nbsp;092&amp;nbsp;900 || [[Мәскеу]]&lt;ref&gt;&amp;nbsp;&amp;nbsp; Әкімшілік орталық — [[Мәскеу]] қаласы [[Мәскеу облысы]]ның құрамына кірмейді.&lt;br /&gt;&lt;/ref&gt; || 38 аудан және 56 қала || 46 || 36 муниципалдық аудан, 36&amp;nbsp;қала округі‎ 
|-
| 53 || [[Мурманск облысы]] || [[Сурет:Flag of Murmansk Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Герб Мурманской области.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 144&amp;nbsp;900 || align=&quot;right&quot; | 796&amp;nbsp;100 || [[Мурманск]] || 5 аудан және 13 қала || 47 || 5 муниципалдық аудан, 14&amp;nbsp;қала округі‎ 
|-
| 54 || [[Төменгі Новгород облысы]] || [[Сурет:Flag of Nizhny Novgorod Region.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of arms of Nizhny Novgorod Region.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 76&amp;nbsp;600 || align=&quot;right&quot; | 3&amp;nbsp;310&amp;nbsp;600 || [[Төменгі Новгород]] || 48 аудан және 12 қала || 22 || 48 муниципалдық аудан, 4&amp;nbsp;қала округі‎ 
|-
| 55 || [[Новгород облысы]] || [[Сурет:Flag of Novgorod Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of arms of Novgorod Oblast.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 54&amp;nbsp;500 || align=&quot;right&quot; | 634&amp;nbsp;100 || [[Ұлы Новгород]] || 21 аудан және 3 қала || 49 || 21 муниципалдық аудан, 1&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 56 || [[Новосібір облысы]] || [[Сурет:Flag of Novosibirsk oblast.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of arms of Novosibirsk oblast.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 177&amp;nbsp;800 || align=&quot;right&quot; | 2&amp;nbsp;665&amp;nbsp;900 || [[Новосібір]] || 30 аудан және 7 қала || 50 || 30 муниципалдық аудан, 5&amp;nbsp;қала округі‎ 
|-
| 57 || [[Омбы облысы]] || [[Сурет:Flag of Omsk Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of arms of Omsk Oblast.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 141&amp;nbsp;100 || align=&quot;right&quot; | 1&amp;nbsp;977&amp;nbsp;500 || [[Омбы]] || 32 аудан және 6 қала || 52 || 32 муниципалдық аудан, 1&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 58 || [[Орынбор облысы]] || [[Сурет:Flag of Orenburg Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of arms of Orenburg Oblast.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 123&amp;nbsp;700 || align=&quot;right&quot; | 2&amp;nbsp;032&amp;nbsp;900 || [[Орынбор]] || 35 аудан және 12 қала || 53 || 35&amp;nbsp;муниципалдық ауданы, 13&amp;nbsp;қала округі‎ 
|-
| 59 || [[Орёл облысы]] || [[Сурет:Flag of Oryol Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of arms of Oryol Oblast (small).svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 24&amp;nbsp;700 || align=&quot;right&quot; | 787&amp;nbsp;200 || [[Орёл]] || 24 аудан және 3 қала || 54 || 24 муниципалдық аудан, 3&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 60 || [[Пенза облысы]] || [[Сурет:Flag of Penza Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Gerb of Penza region.jpg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 43&amp;nbsp;400 || align=&quot;right&quot; | 1&amp;nbsp;386&amp;nbsp;200 || [[Пенза]] || 28 аудан және 5 қала || 56 || 28 муниципалдық аудан, 5&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 61 || [[Псков облысы]] || &lt;!-- Нет флага --&gt; || [[Сурет:Coat of Arms of Pskov Oblast.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 55&amp;nbsp;400 || align=&quot;right&quot; | 673&amp;nbsp;500 || [[Псков]] || 24 аудан және 2 қала || 58 || 24 муниципалдық аудан, 2&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 62 || [[Ростов облысы]] || [[Сурет:Flag of Rostov Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of arms of Rostov Oblast.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 101&amp;nbsp;000 || align=&quot;right&quot; | 4&amp;nbsp;279&amp;nbsp;200 || [[Ростов-на-Дону]] || 43 аудан және 16 қала || 60 || 43 муниципалдық аудан, 12&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 63 || [[Рязань облысы]] || [[Сурет:Flag of Ryazan Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of Arms of Ryazan oblast.png|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 39&amp;nbsp;600 || align=&quot;right&quot; | 1&amp;nbsp;154&amp;nbsp;200 || [[Рязань]] || 25 аудан және 4 қала || 61 || 25 муниципалдық аудан, 4&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 64 || [[Самара облысы]] || [[Сурет:Flag of Samara Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of Arms of Samara oblast.png|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 53&amp;nbsp;600 || align=&quot;right&quot; | 3&amp;nbsp;215&amp;nbsp;700 || [[Самара]] || 27 аудан және 10 қала || 36 || 27 муниципалдық аудан, 10&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 65 || [[Саратов облысы]] || [[Сурет:Flag of Saratov Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of Arms of Saratov oblast.svg|45x45pxpx]] || align=&quot;right&quot; | 101&amp;nbsp;200 || align=&quot;right&quot; | 2&amp;nbsp;521&amp;nbsp;800 || [[Саратов]] || 38 аудан және 13 қала || 63 || 38 муниципалдық аудан, 4&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 66 || [[Сахалин облысы]] || [[Сурет:Flag of Sakhalin Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Sakhalin Oblast Coat of Arms.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 87&amp;nbsp;100 || align=&quot;right&quot; | 497&amp;nbsp;900 || [[Южно-Сахалинск]] || 17 аудан және 9 қала || 64 || 2 муниципалдық аудан, 17&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 67 || [[Свердлов облысы]] || [[Сурет:Flag of Sverdlovsk Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of Arms of Sverdlovsk oblast.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 194&amp;nbsp;300 || align=&quot;right&quot; | 4&amp;nbsp;298&amp;nbsp;000 || [[Екатеринбург]] || 30 аудан және 34 қала || 65 || 5 муниципалдық аудан, 67&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 68 || [[Смоленск облысы]] || [[Сурет:Flag of Smolensk oblast.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of arms of Smolensk oblast.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 49&amp;nbsp;800 || align=&quot;right&quot; | 985&amp;nbsp;500 || [[Смоленск]] || 25 аудан және 2 қала || 66 || 25 муниципалдық ауданы, 2&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 69 || [[Тамбов облысы]] || [[Сурет:Flag of Tambov Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of arms of Tambov Oblast.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 34&amp;nbsp;500 || align=&quot;right&quot; | 1&amp;nbsp;092&amp;nbsp;400 || [[Тамбов]] || 23 аудан және 7 қала || 68 || 23 муниципалдық аудан, 7&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 70 || [[Тверь облысы]] || [[Сурет:Flag of Tver Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of Arms of Tver oblast.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 84&amp;nbsp;200 || align=&quot;right&quot; | 1&amp;nbsp;353&amp;nbsp;500 || [[Тверь]] || 36 аудан және 12 қала || 28 || 36 муниципалдық аудан, 7&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 71 || [[Томск облысы]] || [[Сурет:Flag of Tomsk Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of arms of Tomsk Oblast, Russia.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 314&amp;nbsp;400 || align=&quot;right&quot; | 1&amp;nbsp;045&amp;nbsp;500 || [[Томск]] || 16 аудан және 6 қала || 69 || 16 муниципалдық аудан, 4&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 72 || [[Тула облысы]] || [[Сурет:Flag of Tula Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of Arms of Tula oblast.png|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 25&amp;nbsp;700 || align=&quot;right&quot; | 1&amp;nbsp;553&amp;nbsp;900 || [[Тула]] || 23 аудан және 9 қала || 70 || 23 муниципалдық аудан, 3&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 73 || [[Түмен облысы]]&lt;ref name=&quot;tumen&quot;&gt;&amp;nbsp;&amp;nbsp; [[Түмен облысы]]ның құрамына [[Ханты-Манси автономиялық округі]] және [[Ямал-Ненец автономиялық округі]] кіреді.&lt;br /&gt;&lt;/ref&gt; || [[Сурет:Flag of Tyumen Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of arms of Tyumen Oblast.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 1&amp;nbsp;464&amp;nbsp;200 || align=&quot;right&quot; | 3&amp;nbsp;395&amp;nbsp;200 || [[Түмен (қала)|Түмен]] || 38 аудан және 26 қала &lt;br /&gt; ([[Ханты-Манси автономиялық округі|ХМАО]] және [[Ямал-Ненец автономиялық округі|ЯНАО]]-мен бірге)|| 71 || 21 муниципалдық аудан, 5&amp;nbsp;қала округі‎ &lt;br /&gt; ([[Ханты-Манси автономиялық округі|ХМАО]] және [[Ямал-Ненец автономиялық округі|ЯНАО]] субъектілерінсіз)
|-
| 74 || [[Сімбір облысы]] || [[Сурет:Флаг Ульяновской области (2013).svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of Arms of Ulyanovsk Oblast.png|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 37&amp;nbsp;200 || align=&quot;right&quot; | 1&amp;nbsp;292&amp;nbsp;200 || [[Сімбір]] || 21 аудан және 6 қала || 73 || 21 муниципалдық аудан, 4&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 75 || [[Челябі облысы]] || [[Сурет:Flag of Chelyabinsk Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of arms of Chelyabinsk Oblast.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 88&amp;nbsp;500 || align=&quot;right&quot; | 3&amp;nbsp;478&amp;nbsp;600 || [[Челябі]] || 24 аудан және 23 қала || 75 || 27 муниципальных ауданы, 16&amp;nbsp;қала округі‎ 
|-
| 76 || [[Ярославль облысы]] || [[Сурет:Flag of Yaroslavl Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of arms of Yaroslavl Oblast.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 36&amp;nbsp;200 || align=&quot;right&quot; | 1&amp;nbsp;272&amp;nbsp;500 || [[Ярославль]] || 17 аудан және 6 қала || 78 || 17 муниципалдық аудан, 3&amp;nbsp;қала округі‎
|- style=&quot;background:#eee;&quot;
| &amp;nbsp; || align=&quot;left&quot; colspan=&quot;10&quot; | &amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;'''[[Федералдық маңызы бар қала (Ресей)|Федералдық маңызы бар қалалар]]'''
|-
| 77 || [[Мәскеу]] || [[Сурет:Flag of Moscow.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of Arms of Moscow.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 1100 || align=&quot;right&quot; | 11&amp;nbsp;514&amp;nbsp;300 || [[Мәскеу]] || 10 әкімшілік округтағы 125 аудан || 45 || 125 қалаішілік муниципалдық құрылым
|-
| 78 || [[Санкт-Петербург]] || [[Сурет:Flag of Saint Petersburg Russia.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of Arms of Saint Petersburg (2003).svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 1400 || align=&quot;right&quot; | 4&amp;nbsp;848&amp;nbsp;700 || [[Санкт-Петербург]] || 18 аудан || 40 || 111 қалаішілік муниципалдық құрылым {{s|(81 муниципалдық округ}}, {{s|9 қала және 21 поселке)}} 
|-style=&quot;background:#eee;&quot;
| &amp;nbsp; || align=&quot;left&quot; colspan=&quot;10&quot; | &amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;'''[[Автономиялық облыс (Ресей)|Автономиялық облыс]]'''
|-
| 79 || [[Еврей автономиялық облысы]] || [[Сурет:Flag of the Jewish Autonomous Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of arms of the Jewish Autonomous Oblast.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 36&amp;nbsp;300 || align=&quot;right&quot; | 176&amp;nbsp;600 || [[Биробиджан]] || 5 аудан және 1 қала || 99 || 5 муниципалдық аудан, 1&amp;nbsp;қала округі‎
|-style=&quot;background:#eee;&quot;
| &amp;nbsp; || align=&quot;left&quot; colspan=&quot;10&quot; | &amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;'''[[Автономиялық округ (Ресей)|Автономиялық округтер]]'''
|-
| 80 || [[Ненец автономиялық округі‎]]&lt;ref name=&quot;arh&quot; /&gt;|| [[Сурет:Flag of Nenets Autonomous District.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of arms of Nenets Autonomous Okrug.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 176&amp;nbsp;800 || align=&quot;right&quot; | 42&amp;nbsp;700 || [[Нарьян-Мар]] || 1 аудан және 1 қала || 11 || {{s|1 муниципалдық аудан}}, 1&amp;nbsp;қала округі‎ 
|-
| 81 || [[Ханты-Манси автономиялық округі‎]]&lt;ref name=&quot;tumen&quot; /&gt; || [[Сурет:Flag of Yugra.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of Arms of Yugra.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 534&amp;nbsp;800 || align=&quot;right&quot; | 1&amp;nbsp;532&amp;nbsp;000 || [[Ханты-Мансийск]] || 9 аудан және 14 қала || 71 || 9 муниципалдық аудан, 13&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 82 || [[Чукот автономиялық округі‎]] || [[Сурет:Flag of Chukotka.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of Arms of Chukotka.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 721&amp;nbsp;500 || align=&quot;right&quot; | 50&amp;nbsp;500 || [[Анадырь]] || 8 аудан және 1 қала || 77 || 8 муниципалдық аудан, 1&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 83 || [[Ямал-Ненец автономиялық округі‎]]&lt;ref name=&quot;tumen&quot; /&gt; || [[Сурет:Flag of Yamal-Nenets Autonomous District.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of Arms of Yamal Nenetsia.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 769&amp;nbsp;300 || align=&quot;right&quot; | 522&amp;nbsp;800 || [[Салехард]] || 7 аудан және 7 қала || 71 || 7 муниципалдық аудан, 6&amp;nbsp;қала округі‎
|- style=&quot;background:#eee;&quot;
| align=&quot;left&quot; colspan=&quot;11&quot; | &amp;nbsp;
|-
|- style=&quot; font-weight:bold; &quot; class=&quot;sortbottom&quot;
| — || Бүкіл [[Ресей]] || [[Сурет:Flag of Russia.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of Arms of the Russian Federation.svg|45x45px]] || 17&amp;nbsp;098&amp;nbsp;200 || 142&amp;nbsp;905&amp;nbsp;200 || [[Мәскеу]] || || || 
|}

== Дереккөздер ==
&lt;references/&gt;

[[Санат:Ресей әкімшілік-аумақтық құрылысы]]
[[Санат:Тізімдер]]</text>
      <sha1>1tmo7vjbscpqw8f1v2m5z9jl5yl2wa3</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065303</id>
      <parentid>3065302</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T10:24:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <comment>[[Арнайы:Үлесі/Malik Nursultan B|Malik Nursultan B]] ([[Қатысушы талқылауы:Malik Nursultan B|талқылауы]]) істеген нөмір 3065302 нұсқасын [[Уикипедия:Жоққа шығару|жоққа шығарды]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="37421" xml:space="preserve">[[Сурет:Ресейдің әкімшілік-аумақтық құрылымы.jpg|нобай|500px|right|Әкімшілік-аумақтық құрылымы]]
[[Ресей Федерациясы]] құрамына төмендегідей тең құқықты федералдық бірліктер кіреді:&lt;ref&gt;[http://www.embrus-az.com/rffullinfo.html Общая информация по Российской Федерации/Федеративное устройство России] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120118042243/http://embrus-az.com/rffullinfo.html |date=2012-01-18 }}&lt;/ref&gt;:
{| cellpadding=&quot;4&quot; cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;margin: 1em 1em 1em 0; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; vertical-align:center;&quot;
|-
|&lt;div style=&quot;background-color:#73EB00; border:solid black 2px; padding:1em;&quot;&gt;&lt;/div&gt;
| 21&amp;nbsp;[[Ресей республикалары|республика]]
|-
|&lt;div style=&quot;background-color:#EEEBA8; border:solid black 2px; padding:1em;&quot;&gt;&lt;/div&gt;
| 9&amp;nbsp;[[Ресей өлкелері|өлке]]
|-
|&lt;div style=&quot;background-color:#CEC784; border:solid black 2px; padding:1em;&quot;&gt;&lt;/div&gt;
| 46&amp;nbsp;[[Ресей облыстары|облыс]]
|-
|&lt;div style=&quot;background-color:#FF0084; border:solid black 2px; padding:1em;&quot;&gt;&lt;/div&gt;
| 2&amp;nbsp;федералдық деңгейдегі қала&lt;br /&gt;([[Мәскеу]] және [[Санкт-Петербург]])
|-
|&lt;div style=&quot;background-color:#9CA6FF; border:solid black 2px; padding:1em;&quot;&gt;&lt;/div&gt;
| 1&amp;nbsp;автономиялық облыс
|-
|&lt;div style=&quot;background-color:#FFCB31; border:solid black 2px; padding:1em;&quot;&gt;&lt;/div&gt;
| 4&amp;nbsp;автономиялық округ
|}

Әрбір федералдық бірліктің [[Заң шығарушы орган|заң шығару]], сот және басқа органдары бар. Сонымен қатар Ресей Федерациясы аумағында [[мемлекеттік билік]]тің бірыңғай органдары қызмет етеді, жалпыға ортақ [[Конституция]], бірегей азаматтық, ортақ ақша бірлігі және т.б. тағайындалған.&lt;ref name=&quot;g1&quot;&gt;[[География]]: Дүниежүзіне жалпы шолу. [[ТМД|ТМД елдері]]. Жалпы білім беретін мектептің жаратылыстану-математика бағытындағы 10-сыныбына арналған оқулық/ Ө. Бейсенова, К. Каймулдинова, С. Әбілмәжінова, т.б. — [[Алматы]]: Мектеп, [[2010]]. — 304 б. ISBN 978-601-293-170-9&lt;/ref&gt;

== Федерация субъектілерінің тізімі ==

{|class=&quot;wikitable sortable&quot; style=&quot;text-align: center; font-size: 90%;&quot;
|-style=&quot;background:#ddd;&quot;
! №
! Федерация субъекті
! Туы
! Таңбасы
! Жері -&lt;br /&gt;аумағы &lt;br /&gt;(км²)
! Тұрғыны &lt;br /&gt;({{comment|2010|данные Всероссийской переписи населения по состоянию на 14 октября 2010 года}})
! Орталығы-&lt;br /&gt;
! Әкімшілік-аумақтық бөлінуі &lt;br /&gt; (ОКАТО бойынша)
! ОКАТО коды
! Муниципалдық құрылымдар
|-style=&quot;background:#eee;&quot;
| &amp;nbsp; || align=&quot;left&quot; colspan=&quot;10&quot; | &amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;'''[[Ресей республикалары|Республикалар]]'''
|-
| 01 || [[Адыгея]] || [[Сурет:Flag of Adygea.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of arms of Adygea.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 7800 || align=&quot;right&quot; | 440&amp;nbsp;400 || [[Майкоп]] || 7 аудан және 2 қала || 79 || 7 муниципалдық аудан, 2&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 02 || [[Алтай Республикасы]] || [[Сурет:Flag of Altai Republic.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of Arms of Altai Republic.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 92&amp;nbsp;900 || align=&quot;right&quot; | 206&amp;nbsp;200 || [[Таулы Алтай]] || 10 аудан және 1 қала || 84 || 10 муниципалдық аудан, 1&amp;nbsp;қала округі‎ 
|-
| 03 || [[Башқұртстан]] || [[Сурет:Flag of Bashkortostan.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of Arms of Bashkortostan.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 142&amp;nbsp;900 || align=&quot;right&quot; | 4&amp;nbsp;072&amp;nbsp;100 || [[Үфі|Уфа]] || 54 аудан және 21 қала || 80 || 54 муниципалдық аудан, 9&amp;nbsp;қала округі‎ 
|-
| 04 || [[Бурятия]] || [[Сурет:Flag of Buryatia.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of Arms of Buryatiya.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 351&amp;nbsp;300 || align=&quot;right&quot; | 972&amp;nbsp;700 || [[Улан-Удэ]] || 21 аудан және 2 қала || 81 || 21 муниципалдық аудан, 2&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 05 || [[Дағыстан]] || [[Сурет:Flag of Dagestan.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of Arms of Dagestan.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 50&amp;nbsp;300 || align=&quot;right&quot; | 2&amp;nbsp;977&amp;nbsp;400 || [[Махачқала]]|| 41 аудан және 10 қала || 82 || {{s|42 муниципалдық аудан}}, 10&amp;nbsp;қала округі‎ 
|-
| 06 || [[Ингушетия]] || [[Сурет:Flag of Ingushetia.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of Arms of Ingushetia.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 3600 || align=&quot;right&quot; | 413&amp;nbsp;000 || [[Магас]] || 4 аудан және 4 қала || 26 || 4 муниципалдық аудан, 4&amp;nbsp;қала округі 
|-
| 07 || [[Қабарда-Балқария]] || [[Сурет:Flag of Kabardino-Balkaria.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of Arms of Kabardino-Balkaria.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 12&amp;nbsp;500 || align=&quot;right&quot; | 859&amp;nbsp;800 || [[Нальчик]] || 10 аудан және 3 қала || 83 || 10 муниципалдық аудан, 3&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 08 || [[Қалмақстан]] || [[Сурет:Flag of Kalmykia.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of Arms of Kalmykia.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 74&amp;nbsp;700 || align=&quot;right&quot; | 289&amp;nbsp;400 || [[Элиста]] || 13 аудан және 1 қала || 85 || 13 муниципалдық аудан, 1&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 09 || [[Қарашай-Черкесия]] || [[Сурет:Flag of Karachay-Cherkessia.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of Arms of Karachay-Cherkessia.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 14&amp;nbsp;300 || align=&quot;right&quot; | 478&amp;nbsp;500 || [[Шеркесск]]|| 10 аудан және 2 қала || 91 || 10 муниципалдық ауданы, 2&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 10 || [[Карелия Республикасы|Карелия]] || [[Сурет:Flag of Karelia.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of Arms of Republic of Karelia.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 180&amp;nbsp;500 || align=&quot;right&quot; | 645&amp;nbsp;200 || [[Петрозаводск]] || {{s|16 аудан және 13 қала}} || 86 || 16 муниципалдық аудан, 2&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 11 || [[Коми Республикасы]] || [[Сурет:Flag of Komi.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of Arms of the Komi Republic.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 416&amp;nbsp;800 || align=&quot;right&quot; | 901&amp;nbsp;600 || [[Сыктывкар]] || 12 аудан және 8 қала || 87 || 15 муниципалдық аудан, 5&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 12 || [[Марий Эл]] || [[Сурет:Flag of Mari El.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of Arms of Mari El.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 23&amp;nbsp;400 || align=&quot;right&quot; | 696&amp;nbsp;300 || [[Йошкар-Ола]] || 14 аудан және 4 қала || 88 || 14 муниципалдық аудан, 3&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 13 || [[Мордовия]] || [[Сурет:Flag of Mordovia.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of Arms of Mordovia.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 26&amp;nbsp;100 || align=&quot;right&quot; | 834&amp;nbsp;800 || [[Саранск]] || 22 аудан және 7 қала || 89 || 22 муниципалдық аудан, 1&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 14 || [[Саха Республикасы|Саха (Якутия)]] || [[Сурет:Flag of Sakha.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of Arms of Sakha (Yakutia).svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 3&amp;nbsp;083&amp;nbsp;500 || align=&quot;right&quot; | 958&amp;nbsp;300 || [[Якутск]] || 33 аудан және 5 қала || 98 || 34 муниципалдық аудан, 2&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 15 || [[Солтүстік Осетия]] || [[Сурет:Flag of North Ossetia.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Wapen Ossetien.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 8000 || align=&quot;right&quot; | 712&amp;nbsp;900 || [[Владикавказ]] || 8 аудан және 1 қала || 90 || 8 муниципалдық аудан, 1&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 16 || [[Татарстан]] || [[Сурет:Flag of Tatarstan.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of Arms of Tatarstan.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 67&amp;nbsp;800 || align=&quot;right&quot; | 3&amp;nbsp;786&amp;nbsp;400 || [[Қазан (қала)|Қазан]] || 43 аудан және 14 қала || 92 || 43 муниципалдық аудан, 2&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 17 || [[Тыва]] || [[Сурет:Flag of Tuva.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of arms of Tuva.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 168&amp;nbsp;600 || align=&quot;right&quot; | 307&amp;nbsp;900 || [[Қызыл (қала)|Қызыл]] || 17 аудан және 2 қала || 93 || 17 муниципалдық аудан, 2&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 18 || [[Ұдмұртия]] || [[Сурет:Flag of Udmurtia.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of arms of Udmurtia.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 42&amp;nbsp;100 || align=&quot;right&quot; | 1&amp;nbsp;522&amp;nbsp;700 || [[Ижау]] || 25 аудан және 5 қала || 94 || 25 муниципалдық аудан
|-
| 19 || [[Хакасия]] || [[Сурет:Flag of Khakassia.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of arms of Khakassia.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 61&amp;nbsp;600 || align=&quot;right&quot; | 532&amp;nbsp;300 || [[Абакан]] || 8 аудан және 5 қала || 95 || 8 муниципалдық аудан, 5&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 20 || [[Шешен Республикасы]] || [[Сурет:Flag of Chechen Republic since 2004.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of arms of Chechnya.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 15&amp;nbsp;600 || align=&quot;right&quot; | 1&amp;nbsp;269&amp;nbsp;100 || [[Грозный]] || 16 аудан және 5 қала || 96 || Муниципалдық құрылымдардың шекарасы мен мәртебесі белгіленбеген
|-
| 21 || [[Чувашия]]|| [[Сурет:Flag of Chuvashia.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of Arms of Chuvashia.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 18&amp;nbsp;300 || align=&quot;right&quot; | 1&amp;nbsp;251&amp;nbsp;600 || [[Шебоксары]]|| 21 аудан және 9 қала || 97 || 21 муниципалдық аудан, 5&amp;nbsp;қала округі‎
|-style=&quot;background:#eee;&quot;
| &amp;nbsp; || align=&quot;left&quot; colspan=&quot;10&quot; | &amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;'''[[Ресей өлкелері|Өлкелер‎]]'''
|-
| 22 || [[Алтай өлкесі‎]] || [[Сурет:Flag of Altai Krai.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of Arms of Altai Krai.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 168&amp;nbsp;000 || align=&quot;right&quot; | 2&amp;nbsp;419&amp;nbsp;400 || [[Барнауыл]] || 60 аудан және 11 қала || 01 || 60 муниципалдық аудан, 11&amp;nbsp;қала округі‎ 
|-
| 23 || [[Забайкалье өлкесі‎]] || [[Сурет:Flag of Zabaykalsky Krai.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of arms of Zabaykalsky Krai.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 431&amp;nbsp;500 || align=&quot;right&quot; | 1&amp;nbsp;106&amp;nbsp;600 || [[Чита]] || 31 аудан және 5 қала || 76 || 31 муниципалдық аудан, 3&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 24 || [[Камчатка өлкесі‎]] || [[Сурет:Flag of Kamchatka Krai.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of Arms of Kamchatka Krai.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 464&amp;nbsp;300 || align=&quot;right&quot; | 321&amp;nbsp;800 || [[Петропавловск-Камчатский]] || &amp;nbsp; || 30 || 11 муниципалдық аудан, 3&amp;nbsp;қала округі‎ 
|-
| 25 || [[Краснодар өлкесі‎]] || [[Сурет:Flag of Krasnodar Krai.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of Arms of Krasnodar Kray.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 75&amp;nbsp;500 || align=&quot;right&quot; | 5&amp;nbsp;225&amp;nbsp;800 || [[Краснодар]] || 38 аудан және 15 қала || 03 || 37 муниципалдық аудан, 7&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 26 || [[Красноярск өлкесі‎]] || [[Сурет:Flag of Krasnoyarsk Krai.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of arms of Krasnoyarsk Krai.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 2&amp;nbsp;366&amp;nbsp;600 || align=&quot;right&quot; | 2&amp;nbsp;828&amp;nbsp;200 || [[Красноярск]] || 54 аудан және 19 қала || 04 || 44 муниципалдық аудан, 17 қала округі‎ 
|-
| 27 || [[Пермь өлкесі‎]] || [[Сурет:Flag of Perm Krai.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of Arms of Perm oblast.png|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 160&amp;nbsp;200 || align=&quot;right&quot; | 2&amp;nbsp;635&amp;nbsp;800 || [[Пермь]] || 33 аудан және 14 қала || 57 || 42 муниципалдық аудан, 6 қала округі‎ 
|-
| 28 || [[Приморье өлкесі‎]] || [[Сурет:Flag of Primorsky Krai.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of arms of Primorsky Krai.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 164&amp;nbsp;700 || align=&quot;right&quot; | 1&amp;nbsp;956&amp;nbsp;400 || [[Владивосток]] || 22 аудан және 12 қала || 05 || 22 муниципалдық аудан, 12&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 29 || [[Ставрополь өлкесі‎]] || [[Сурет:Flag of Stavropol Krai.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of arms of Stavropol Krai.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 66&amp;nbsp;200 || align=&quot;right&quot; | 2&amp;nbsp;786&amp;nbsp;100 || [[Ставрополь]] || 26 аудан және 10 қала || 07 || 26 муниципалдық аудан, 9&amp;nbsp;қала округі‎ 
|-
| 30 || [[Хабаровск өлкесі‎]] || [[Сурет:Flag of Khabarovsk Krai.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of Arms of Khabarovsky kray (N2).png|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 787&amp;nbsp;600 || align=&quot;right&quot; | 1&amp;nbsp;344&amp;nbsp;200 || [[Хабаровск]] || 17 аудан және 6 қала || 08 || 17 муниципалдық аудан, 2 қала округі‎ 
|-style=&quot;background:#eee;&quot;
| &amp;nbsp; || align=&quot;left&quot; colspan=&quot;10&quot; | &amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;'''[[Ресей облыстары|Облыстар]]'''
|-
| 31 || [[Амур облысы]] || [[Сурет:Flag of Amur Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of Arms of Amur oblast.png|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 361&amp;nbsp;900 || align=&quot;right&quot; | 829&amp;nbsp;200 || [[Благовещенск]] || 20 аудан және 7 қала || 10 || 20 муниципалдық аудан, 8 қала округі
|-
| 32 ||[[Архангельск облысы]]&lt;ref name=&quot;arh&quot;&gt;&amp;nbsp;&amp;nbsp; [[Архангельск облысы]]ның құрамына [[Ненец автономиялық округі]] кіреді.&lt;br /&gt;&lt;/ref&gt; || [[Сурет:Flag of Arkhangelsk Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of Arms of Arkhangelsk gubernia (Russian empire).png|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 589&amp;nbsp;900 || align=&quot;right&quot; | 1&amp;nbsp;228&amp;nbsp;100 || [[Архангельск]] || 20 аудан  және 8 қала || 11 || 19 муниципалдық аудан, 7&amp;nbsp;қала округі‎ 
|-
| 33 || [[Астрахан облысы]] || [[Сурет:Flag of Astrakhan Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of Arms of Astrakhan Oblast.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 49&amp;nbsp;000 || align=&quot;right&quot; | 1&amp;nbsp;010&amp;nbsp;700 || [[Астрахан]] || 11 аудан және 3 қала || 12 || 11 муниципалдық аудан, 2&amp;nbsp;қала округі‎ 
|-
| 34 || [[Белгород облысы]] || [[Сурет:Flag of Belgorod Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of Arms Belgorod Oblast.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 27&amp;nbsp;100 || align=&quot;right&quot; | 1&amp;nbsp;532&amp;nbsp;700 || [[Белгород]] || 21 аудан және 6 қала || 14 || 19 муниципалдық аудан, 3 &amp;nbsp;қала округі‎ 
|-
| 35 || [[Брянск облысы]] || [[Сурет:Flag of Bryansk Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of Arms of Bryansk Oblast.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 34&amp;nbsp;900 || align=&quot;right&quot; | 1&amp;nbsp;278&amp;nbsp;100 || [[Брянск]] || 27 аудан және 5 қала || 15 || 27 муниципалдық аудан, 7&amp;nbsp;қала округі‎ 
|-
| 36 || [[Владимир облысы]] || [[Сурет:Flag of Vladimirskaya Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of arms of Vladimiri Oblast.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 29&amp;nbsp;100 || align=&quot;right&quot; | 1&amp;nbsp;444&amp;nbsp;600 || [[Владимир (қала)|Владимир]] || 16 аудан және 10 қала || 17 || 16 муниципалдық аудан, 5&amp;nbsp;қала округі‎ 
|-
| 37 || [[Волгоград облысы]] || [[Сурет:Flag of Volgograd Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of Arms of Volgograd oblast.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 112&amp;nbsp;900 || align=&quot;right&quot; | 2&amp;nbsp;611&amp;nbsp;200 || [[Волгоград]] || 33 аудан және 6 қала || 18 || 33 муниципалдық аудан, 6&amp;nbsp;қала округі‎ 
|-
| 38 || [[Вологда облысы]] || [[Сурет:Flag of Vologda oblast.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of arms of Vologda oblast.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 144&amp;nbsp;500 || align=&quot;right&quot; | 1&amp;nbsp;202&amp;nbsp;300 || [[Вологда]] || 26 аудан және 4 қала || 19 || 26 муниципалдық аудан, 2&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 39 || [[Воронеж облысы]] || [[Сурет:Flag of Voronezh Oblast.svg|45x45px]] || [[Сурет:Coat of arms of Voronezh Oblast.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 52&amp;nbsp;200 || align=&quot;right&quot; | 2&amp;nbsp;335&amp;nbsp;800 || [[Воронеж]] || 32 аудан және 7 қала || 20 || 31 муниципалдық аудан, 3&amp;nbsp;қала округі‎ 
|-
| 40 || [[Иваново облысы]] || [[Сурет:Flag of Ivanovo Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of Arms of Ivanovo Oblast.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 21&amp;nbsp;400 || align=&quot;right&quot; | 1&amp;nbsp;062&amp;nbsp;600 || [[Иваново]] || 21 аудан және 6 қала || 24 || 21 муниципалдық аудан, 6&amp;nbsp;қала округі‎ 
|-
| 41 || [[Иркутск облысы]] || [[Сурет:Flag of Irkutsk Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of arms of Irkutsk Oblast.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 775&amp;nbsp;300 || align=&quot;right&quot; | 2&amp;nbsp;428&amp;nbsp;700 || [[Иркутск]] || 33 аудан және 14 қала || 25 || 27 муниципалдық аудан, 9&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 42 || [[Калининград облысы]] || [[Сурет:Flag of Kaliningrad Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Kaliningrad Oblast Coat of Arms 2006.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 15&amp;nbsp;100 || align=&quot;right&quot; | 941&amp;nbsp;500 || [[Калининград]] || 13 аудан және 6 қала || 27 || 15 муниципалдық ауданы, 6&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 43 || [[Калуга облысы]] || [[Сурет:Flag of Kaluga Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of arms of Kaluga Oblast.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 29&amp;nbsp;800 || align=&quot;right&quot; | 1&amp;nbsp;011&amp;nbsp;600 || [[Калуга]] || 24 аудан және 4 қала || 29 || 24 муниципалдық аудан, 2&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 44 || [[Кемерово облысы]] || [[Сурет:Flag of Kemerovo oblast.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of arms of Kemerovo Oblast.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 95&amp;nbsp;700 || align=&quot;right&quot; | 2&amp;nbsp;763&amp;nbsp;400 || [[Кемерово]] || 19 аудан және 18 қала || 32 || 28 муниципалдық аудан, 16&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 45 || [[Киров облысы]] || [[Сурет:Flag of Kirov Region.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of arms of Kirov Region.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 120&amp;nbsp;400 || align=&quot;right&quot; | 1&amp;nbsp;341&amp;nbsp;300 || [[Киров (Ресей)|Киров]] || 39 аудан және 5 қала || 33 || 39 муниципалдық аудан, 6&amp;nbsp;қала округі‎ 
|-
| 46 || [[Кострома облысы]] || [[Сурет:Flag of Kostroma Oblast (2000-06).svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of arms of Kostroma Oblast.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 60&amp;nbsp;200 || align=&quot;right&quot; | 667&amp;nbsp;500 || [[Кострома]] || 24 аудан және 8 қала || 34 || 24 муниципалдық аудан, 6&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 47 || [[Қорған облысы]] || [[Сурет:Flag of Kurgan Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of arms of Kurgan Oblast.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 71&amp;nbsp;500 || align=&quot;right&quot; | 910&amp;nbsp;900 || [[Қорған (қала)|Қорған]]|| 24 аудан және 9 қала || 37 || 24 муниципалдық аудан, 2&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 48 || [[Курск облысы]] || [[Сурет:Flag of Kursk Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of Arms of Kursk oblast.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 30&amp;nbsp;000 || align=&quot;right&quot; | 1&amp;nbsp;126&amp;nbsp;500 || [[Курск]] || 28 аудан және 5 қала || 38 || 28 муниципалдық аудан, 5&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 49 || [[Ленинград облысы]] || [[Сурет:Flag of Leningrad Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of arms of Leningrad Oblast.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 83&amp;nbsp;900 || align=&quot;right&quot; | 1&amp;nbsp;712&amp;nbsp;700 || [[Санкт-Петербург]]&lt;ref&gt;&amp;nbsp;&amp;nbsp; Әкімшілік орталық — [[Санкт-Петербург]] қаласы [[Ленинград облысы]]ның құрамына кірмейді.&lt;br /&gt;&lt;/ref&gt;|| 17 аудан және 20 қала || 41 || 17 муниципалдық аудан, 1&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 50 || [[Липецк облысы]] || [[Сурет:Flag of Lipetsk Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of Arms of Lipetsk oblast.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 24&amp;nbsp;000 || align=&quot;right&quot; | 1&amp;nbsp;172&amp;nbsp;800 || [[Липецк]] || 18 аудан және 2 қала || 42 || 18 муниципалдық аудан, 2&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 51 || [[Магадан облысы]] || [[Сурет:Flag of Magadan Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of Arms of Magadan oblast.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 462&amp;nbsp;500 || align=&quot;right&quot; | 157&amp;nbsp;000 || [[Магадан]] || 8 аудан және 2 қала || 44 || 8 муниципалдық аудан, 1&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 52 || [[Мәскеу облысы]] || [[Сурет:Flag of Moscow oblast.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of Arms of Moscow oblast.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 45&amp;nbsp;800 || align=&quot;right&quot; | 7&amp;nbsp;092&amp;nbsp;900 || [[Мәскеу]]&lt;ref&gt;&amp;nbsp;&amp;nbsp; Әкімшілік орталық — [[Мәскеу]] қаласы [[Мәскеу облысы]]ның құрамына кірмейді.&lt;br /&gt;&lt;/ref&gt; || 38 аудан және 56 қала || 46 || 36 муниципалдық аудан, 36&amp;nbsp;қала округі‎ 
|-
| 53 || [[Мурманск облысы]] || [[Сурет:Flag of Murmansk Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Герб Мурманской области.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 144&amp;nbsp;900 || align=&quot;right&quot; | 796&amp;nbsp;100 || [[Мурманск]] || 5 аудан және 13 қала || 47 || 5 муниципалдық аудан, 14&amp;nbsp;қала округі‎ 
|-
| 54 || [[Төменгі Новгород облысы]] || [[Сурет:Flag of Nizhny Novgorod Region.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of arms of Nizhny Novgorod Region.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 76&amp;nbsp;600 || align=&quot;right&quot; | 3&amp;nbsp;310&amp;nbsp;600 || [[Төменгі Новгород]] || 48 аудан және 12 қала || 22 || 48 муниципалдық аудан, 4&amp;nbsp;қала округі‎ 
|-
| 55 || [[Новгород облысы]] || [[Сурет:Flag of Novgorod Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of arms of Novgorod Oblast.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 54&amp;nbsp;500 || align=&quot;right&quot; | 634&amp;nbsp;100 || [[Ұлы Новгород]] || 21 аудан және 3 қала || 49 || 21 муниципалдық аудан, 1&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 56 || [[Новосібір облысы]] || [[Сурет:Flag of Novosibirsk oblast.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of arms of Novosibirsk oblast.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 177&amp;nbsp;800 || align=&quot;right&quot; | 2&amp;nbsp;665&amp;nbsp;900 || [[Новосібір]] || 30 аудан және 7 қала || 50 || 30 муниципалдық аудан, 5&amp;nbsp;қала округі‎ 
|-
| 57 || [[Омбы облысы]] || [[Сурет:Flag of Omsk Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of arms of Omsk Oblast.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 141&amp;nbsp;100 || align=&quot;right&quot; | 1&amp;nbsp;977&amp;nbsp;500 || [[Омбы]] || 32 аудан және 6 қала || 52 || 32 муниципалдық аудан, 1&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 58 || [[Орынбор облысы]] || [[Сурет:Flag of Orenburg Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of arms of Orenburg Oblast.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 123&amp;nbsp;700 || align=&quot;right&quot; | 2&amp;nbsp;032&amp;nbsp;900 || [[Орынбор]] || 35 аудан және 12 қала || 53 || 35&amp;nbsp;муниципалдық ауданы, 13&amp;nbsp;қала округі‎ 
|-
| 59 || [[Орёл облысы]] || [[Сурет:Flag of Oryol Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of arms of Oryol Oblast (small).svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 24&amp;nbsp;700 || align=&quot;right&quot; | 787&amp;nbsp;200 || [[Орёл]] || 24 аудан және 3 қала || 54 || 24 муниципалдық аудан, 3&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 60 || [[Пенза облысы]] || [[Сурет:Flag of Penza Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Gerb of Penza region.jpg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 43&amp;nbsp;400 || align=&quot;right&quot; | 1&amp;nbsp;386&amp;nbsp;200 || [[Пенза]] || 28 аудан және 5 қала || 56 || 28 муниципалдық аудан, 5&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 61 || [[Псков облысы]] || &lt;!-- Нет флага --&gt; || [[Сурет:Coat of Arms of Pskov Oblast.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 55&amp;nbsp;400 || align=&quot;right&quot; | 673&amp;nbsp;500 || [[Псков]] || 24 аудан және 2 қала || 58 || 24 муниципалдық аудан, 2&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 62 || [[Ростов облысы]] || [[Сурет:Flag of Rostov Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of arms of Rostov Oblast.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 101&amp;nbsp;000 || align=&quot;right&quot; | 4&amp;nbsp;279&amp;nbsp;200 || [[Ростов-на-Дону]] || 43 аудан және 16 қала || 60 || 43 муниципалдық аудан, 12&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 63 || [[Рязань облысы]] || [[Сурет:Flag of Ryazan Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of Arms of Ryazan oblast.png|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 39&amp;nbsp;600 || align=&quot;right&quot; | 1&amp;nbsp;154&amp;nbsp;200 || [[Рязань]] || 25 аудан және 4 қала || 61 || 25 муниципалдық аудан, 4&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 64 || [[Самара облысы]] || [[Сурет:Flag of Samara Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of Arms of Samara oblast.png|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 53&amp;nbsp;600 || align=&quot;right&quot; | 3&amp;nbsp;215&amp;nbsp;700 || [[Самара]] || 27 аудан және 10 қала || 36 || 27 муниципалдық аудан, 10&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 65 || [[Саратов облысы]] || [[Сурет:Flag of Saratov Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of Arms of Saratov oblast.svg|45x45pxpx]] || align=&quot;right&quot; | 101&amp;nbsp;200 || align=&quot;right&quot; | 2&amp;nbsp;521&amp;nbsp;800 || [[Саратов]] || 38 аудан және 13 қала || 63 || 38 муниципалдық аудан, 4&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 66 || [[Сахалин облысы]] || [[Сурет:Flag of Sakhalin Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Sakhalin Oblast Coat of Arms.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 87&amp;nbsp;100 || align=&quot;right&quot; | 497&amp;nbsp;900 || [[Южно-Сахалинск]] || 17 аудан және 9 қала || 64 || 2 муниципалдық аудан, 17&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 67 || [[Свердлов облысы]] || [[Сурет:Flag of Sverdlovsk Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of Arms of Sverdlovsk oblast.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 194&amp;nbsp;300 || align=&quot;right&quot; | 4&amp;nbsp;298&amp;nbsp;000 || [[Екатеринбург]] || 30 аудан және 34 қала || 65 || 5 муниципалдық аудан, 67&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 68 || [[Смоленск облысы]] || [[Сурет:Flag of Smolensk oblast.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of arms of Smolensk oblast.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 49&amp;nbsp;800 || align=&quot;right&quot; | 985&amp;nbsp;500 || [[Смоленск]] || 25 аудан және 2 қала || 66 || 25 муниципалдық ауданы, 2&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 69 || [[Тамбов облысы]] || [[Сурет:Flag of Tambov Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of arms of Tambov Oblast.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 34&amp;nbsp;500 || align=&quot;right&quot; | 1&amp;nbsp;092&amp;nbsp;400 || [[Тамбов]] || 23 аудан және 7 қала || 68 || 23 муниципалдық аудан, 7&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 70 || [[Тверь облысы]] || [[Сурет:Flag of Tver Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of Arms of Tver oblast.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 84&amp;nbsp;200 || align=&quot;right&quot; | 1&amp;nbsp;353&amp;nbsp;500 || [[Тверь]] || 36 аудан және 12 қала || 28 || 36 муниципалдық аудан, 7&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 71 || [[Томск облысы]] || [[Сурет:Flag of Tomsk Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of arms of Tomsk Oblast, Russia.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 314&amp;nbsp;400 || align=&quot;right&quot; | 1&amp;nbsp;045&amp;nbsp;500 || [[Томск]] || 16 аудан және 6 қала || 69 || 16 муниципалдық аудан, 4&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 72 || [[Тула облысы]] || [[Сурет:Flag of Tula Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of Arms of Tula oblast.png|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 25&amp;nbsp;700 || align=&quot;right&quot; | 1&amp;nbsp;553&amp;nbsp;900 || [[Тула]] || 23 аудан және 9 қала || 70 || 23 муниципалдық аудан, 3&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 73 || [[Түмен облысы]]&lt;ref name=&quot;tumen&quot;&gt;&amp;nbsp;&amp;nbsp; [[Түмен облысы]]ның құрамына [[Ханты-Манси автономиялық округі]] және [[Ямал-Ненец автономиялық округі]] кіреді.&lt;br /&gt;&lt;/ref&gt; || [[Сурет:Flag of Tyumen Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of arms of Tyumen Oblast.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 1&amp;nbsp;464&amp;nbsp;200 || align=&quot;right&quot; | 3&amp;nbsp;395&amp;nbsp;200 || [[Түмен (қала)|Түмен]] || 38 аудан және 26 қала &lt;br /&gt; ([[Ханты-Манси автономиялық округі|ХМАО]] және [[Ямал-Ненец автономиялық округі|ЯНАО]]-мен бірге)|| 71 || 21 муниципалдық аудан, 5&amp;nbsp;қала округі‎ &lt;br /&gt; ([[Ханты-Манси автономиялық округі|ХМАО]] және [[Ямал-Ненец автономиялық округі|ЯНАО]] субъектілерінсіз)
|-
| 74 || [[Ульяновск облысы]] || [[Сурет:Флаг Ульяновской области (2013).svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of Arms of Ulyanovsk Oblast.png|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 37&amp;nbsp;200 || align=&quot;right&quot; | 1&amp;nbsp;292&amp;nbsp;200 || [[Ульяновск]] || 21 аудан және 6 қала || 73 || 21 муниципалдық аудан, 4&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 75 || [[Челябі облысы]] || [[Сурет:Flag of Chelyabinsk Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of arms of Chelyabinsk Oblast.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 88&amp;nbsp;500 || align=&quot;right&quot; | 3&amp;nbsp;478&amp;nbsp;600 || [[Челябі]] || 24 аудан және 23 қала || 75 || 27 муниципальных ауданы, 16&amp;nbsp;қала округі‎ 
|-
| 76 || [[Ярославль облысы]] || [[Сурет:Flag of Yaroslavl Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of arms of Yaroslavl Oblast.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 36&amp;nbsp;200 || align=&quot;right&quot; | 1&amp;nbsp;272&amp;nbsp;500 || [[Ярославль]] || 17 аудан және 6 қала || 78 || 17 муниципалдық аудан, 3&amp;nbsp;қала округі‎
|- style=&quot;background:#eee;&quot;
| &amp;nbsp; || align=&quot;left&quot; colspan=&quot;10&quot; | &amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;'''[[Федералдық маңызы бар қала (Ресей)|Федералдық маңызы бар қалалар]]'''
|-
| 77 || [[Мәскеу]] || [[Сурет:Flag of Moscow.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of Arms of Moscow.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 1100 || align=&quot;right&quot; | 11&amp;nbsp;514&amp;nbsp;300 || [[Мәскеу]] || 10 әкімшілік округтағы 125 аудан || 45 || 125 қалаішілік муниципалдық құрылым
|-
| 78 || [[Санкт-Петербург]] || [[Сурет:Flag of Saint Petersburg Russia.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of Arms of Saint Petersburg (2003).svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 1400 || align=&quot;right&quot; | 4&amp;nbsp;848&amp;nbsp;700 || [[Санкт-Петербург]] || 18 аудан || 40 || 111 қалаішілік муниципалдық құрылым {{s|(81 муниципалдық округ}}, {{s|9 қала және 21 поселке)}} 
|-style=&quot;background:#eee;&quot;
| &amp;nbsp; || align=&quot;left&quot; colspan=&quot;10&quot; | &amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;'''[[Автономиялық облыс (Ресей)|Автономиялық облыс]]'''
|-
| 79 || [[Еврей автономиялық облысы]] || [[Сурет:Flag of the Jewish Autonomous Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of arms of the Jewish Autonomous Oblast.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 36&amp;nbsp;300 || align=&quot;right&quot; | 176&amp;nbsp;600 || [[Биробиджан]] || 5 аудан және 1 қала || 99 || 5 муниципалдық аудан, 1&amp;nbsp;қала округі‎
|-style=&quot;background:#eee;&quot;
| &amp;nbsp; || align=&quot;left&quot; colspan=&quot;10&quot; | &amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;'''[[Автономиялық округ (Ресей)|Автономиялық округтер]]'''
|-
| 80 || [[Ненец автономиялық округі‎]]&lt;ref name=&quot;arh&quot; /&gt;|| [[Сурет:Flag of Nenets Autonomous District.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of arms of Nenets Autonomous Okrug.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 176&amp;nbsp;800 || align=&quot;right&quot; | 42&amp;nbsp;700 || [[Нарьян-Мар]] || 1 аудан және 1 қала || 11 || {{s|1 муниципалдық аудан}}, 1&amp;nbsp;қала округі‎ 
|-
| 81 || [[Ханты-Манси автономиялық округі‎]]&lt;ref name=&quot;tumen&quot; /&gt; || [[Сурет:Flag of Yugra.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of Arms of Yugra.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 534&amp;nbsp;800 || align=&quot;right&quot; | 1&amp;nbsp;532&amp;nbsp;000 || [[Ханты-Мансийск]] || 9 аудан және 14 қала || 71 || 9 муниципалдық аудан, 13&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 82 || [[Чукот автономиялық округі‎]] || [[Сурет:Flag of Chukotka.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of Arms of Chukotka.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 721&amp;nbsp;500 || align=&quot;right&quot; | 50&amp;nbsp;500 || [[Анадырь]] || 8 аудан және 1 қала || 77 || 8 муниципалдық аудан, 1&amp;nbsp;қала округі‎
|-
| 83 || [[Ямал-Ненец автономиялық округі‎]]&lt;ref name=&quot;tumen&quot; /&gt; || [[Сурет:Flag of Yamal-Nenets Autonomous District.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of Arms of Yamal Nenetsia.svg|45x45px]] || align=&quot;right&quot; | 769&amp;nbsp;300 || align=&quot;right&quot; | 522&amp;nbsp;800 || [[Салехард]] || 7 аудан және 7 қала || 71 || 7 муниципалдық аудан, 6&amp;nbsp;қала округі‎
|- style=&quot;background:#eee;&quot;
| align=&quot;left&quot; colspan=&quot;11&quot; | &amp;nbsp;
|-
|- style=&quot; font-weight:bold; &quot; class=&quot;sortbottom&quot;
| — || Бүкіл [[Ресей]] || [[Сурет:Flag of Russia.svg|45x45px|border]] || [[Сурет:Coat of Arms of the Russian Federation.svg|45x45px]] || 17&amp;nbsp;098&amp;nbsp;200 || 142&amp;nbsp;905&amp;nbsp;200 || [[Мәскеу]] || || || 
|}

== Дереккөздер ==
&lt;references/&gt;

[[Санат:Ресей әкімшілік-аумақтық құрылысы]]
[[Санат:Тізімдер]]</text>
      <sha1>m72spaipkkv2gwg6fcs0ipl2r4277dz</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Михелау (Жоғарғы Франкония)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>204767</id>
    <revision>
      <id>3064687</id>
      <parentid>3064586</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:00:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5032" xml:space="preserve">{{Елді мекен
 |статусы                 = муниципалитет 
 |қазақша атауы           = Михелау (Жоғарғы Франкония) 
 |шынайы атауы            = Michelau in Oberfranken) 
 |сурет                   = Kirche Michelau.JPG 
 |жағдайы                 = 
 |ел                      = Германия 
 |елтаңба                 = DEU Michelau in Oberfranken COA.svg 
 |ту                      = 
 |елтаңба сипаттамасы     = 
 |ту сипаттамасы          = 
 |елтаңба ені             = 
 |ту ені                  = 
  |lat_dir=N |lat_deg=50 |lat_min=10 |lat_sec=00 
  |lon_dir=E |lon_deg=11 |lon_min=07 |lon_sec=00 
  |CoordAddon             = 
  |CoordScale             = 
 |шекара түрі             = 
 |кестедегі шекара        = 
 |ел картасының өлшемi    = 
 |аймақ картасының өлшемi = 
 |аудан картасының өлшемi = 
 |аймақ түрі              = Германия жерлері{{!}}Жер 
 |аймағы                  = Бавария 
 |кестедегі аймақ         = Бавария 
 |аудан түрі              = Германия ауданы{{!}}Ауданы 
 |ауданы                  = Лихтенфельс 
 |кестедегі аудан         = Лихтенфельс (аудан){{!}}Лихтенфельс 
 |қауым түрі              = 
 |қауым                   = 
 |кестедегі қауым         = 
 |ішкі бөлінісі           = 4 ішкі аудан 
 |басшының түрi           = 
 |басшысы                  = Хельмут Фишер 
 |құрылған уақыты         = 
 |алғашқы дерек           = 
 |бұрынғы атаулары        = 
 |статус алуы             = 
 |жер аумағы              = 19,36 
 |биiктiктiң түрi         = 
 |орталығының биiктігі    = 266 
 |климаты                 = 
 |ресми тілі              = 
  |тұрғыны                = 6535 
  |санақ жылы             = 2010 
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
 |уақыт белдеуі           = +1 
 |DST                     = бар 
 |телефон коды            = 957109574 
 |пошта индексі           = 96247 
 |пошта индекстері        = 
 |автомобиль коды         = LIF 
 |идентификатор түрі      = Өзін-өзі басқару субъектісінің идентификациялық коды{{!}}Ресми коды 
 |сандық идентификаторы   = 09 4 78 145 
 |ортаққордағы санаты     = Michelau in Oberfranken 
 |сайты                   = http://www.gemeinde-michelau.de/ 
 |сайт тілі               = de 
}} 
'''Михелау (Жоғарғы Франкония)''' ({{lang-de|Michelau in Oberfranken)}}) — [[Германия|Германия Федеративтік Республикасының]] [[Бавария]] [[Германия жерлері|жерінде]] орналасқан [[муниципалитет]]. [[Жоғарғы Франкония (округ)|Жоғарғы Франкония]] [[Әкімшілік округ (Германия)|әкімшілік округіне]] бағынады. [[Лихтенфельс (аудан)|Лихтенфельс]] ауданының құрамына енеді.

Муниципалитеттің тұрақты тұрғындарының саны 6535 адамды құрайды (31 желтоқсан 2010 жыл).&lt;ref&gt;[https://www.statistikdaten.bayern.de/genesis/online?language=de&amp;sequenz=tabelleErgebnis&amp;selectionname=12411-009r&amp;sachmerkmal=QUASTI&amp;sachschluessel=SQUART04&amp;startjahr=2010&amp;endjahr=2010 Bayerisches Landesamt für Statistik und Datenverarbeitung – Fortschreibung des Bevölkerungsstandes, Quartale (hier viertes Quartal, Stichtag zum Quartalsende)]&lt;/ref&gt; Алып жатқан жер аумағы 19,36 км² шамасында. Мемлекет ішінде бекітілген [[Өзін-өзі басқару субъектісінің идентификациялық коды|ресми коды]] — ''09 4 78 145''. Муниципалитеттің басшысы — Хельмут Фишер.

Муниципалитеттің өзі әкімшілік құрылымы бойынша 4 қалалық ауданға бөлінеді.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

== Сыртқы сілтемелер ==
* [http://www.gemeinde-michelau.de/ Ресми сайты]

{{Германия:Лихтенфельс ауданы:Қалалар}}
{{Bavaria-geo-stub}}

[[Санат:Бавария елді мекендері]]</text>
      <sha1>4vfyyaeoes1e8wr12e16lftle1ove96</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Грюнвальд (Бавария)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>210740</id>
    <revision>
      <id>3064684</id>
      <parentid>3064494</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T13:57:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5139" xml:space="preserve">{{Елді мекен
 |статусы                 = муниципалитет 
 |қазақша атауы           = Грюнвальд (Бавария) 
 |шынайы атауы            = Grünwald 
 |сурет                   = Schloss-Grünwald-1700.jpg 
 |жағдайы                 = 
 |ел                      = Германия 
 |елтаңба                 = Wappen Grünwald.svg
 |ту                      = 
 |елтаңба сипаттамасы     = 
 |ту сипаттамасы          = 
 |елтаңба ені             = 
 |ту ені                  = 
  |lat_dir=N |lat_deg=48 |lat_min=2 |lat_sec=0 
  |lon_dir=E |lon_deg=11 |lon_min=31 |lon_sec=0 
  |CoordAddon             = 
  |CoordScale             = 
 |шекара түрі             = 
 |кестедегі шекара        = 
 |ел картасының өлшемi    = 
 |аймақ картасының өлшемi = 
 |аудан картасының өлшемi = 
 |аймақ түрі              = Германия жерлері{{!}}Жер 
 |аймағы                  = Бавария 
 |кестедегі аймақ         = Бавария 
 |аудан түрі              = Германия ауданы{{!}}Ауданы 
 |ауданы                  = Мюнхен 
 |кестедегі аудан         = Мюнхен (аудан){{!}}Мюнхен 
 |қауым түрі              = 
 |қауым                   = 
 |кестедегі қауым         = 
 |ішкі бөлінісі           = 6 ішкі аудан 
 |басшының түрi           = 
 |басшысы                  = Ян Нойзидль 
 |құрылған уақыты         = 
 |алғашқы дерек           = 
 |бұрынғы атаулары        = 
 |статус алуы             = 
 |жер аумағы              = 7,63 
 |биiктiктiң түрi         = 
 |орталығының биiктігі    = 538-623 
 |климаты                 = 
 |ресми тілі              = 
  |тұрғыны                = 11057 
  |санақ жылы             = 2010 
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
 |уақыт белдеуі           = +1 
 |DST                     = бар 
 |телефон коды            = 089 
 |пошта индексі           = 82031, 82064 
 |пошта индекстері        = 
 |автомобиль коды         = M 
 |идентификатор түрі      = Өзін-өзі басқару субъектісінің идентификациялық коды{{!}}Ресми коды 
 |сандық идентификаторы   = 09 1 84 122 
 |ортаққордағы санаты     = Grünwald 
 |сайты                   = http://www.gemeinde-gruenwald.de/ 
 |сайт тілі               = de 
}} 
'''Грюнвальд (Бавария)''' ({{lang-de|Grünwald}}) — [[Германия|Германия Федеративтік Республикасының]] [[Бавария]] [[Германия жерлері|жерінде]] орналасқан [[муниципалитет]]. [[Жоғарғы Бавария (округ)|Жоғарғы Бавария]] [[Әкімшілік округ (Германия)|әкімшілік округіне]] бағынады. [[Мюнхен (аудан)|Мюнхен]] ауданының құрамына енеді.

Муниципалитеттің тұрақты тұрғындарының саны 11057 адамды құрайды (31 желтоқсан 2010 жыл).&lt;ref&gt;[https://www.statistikdaten.bayern.de/genesis/online?language=de&amp;sequenz=tabelleErgebnis&amp;selectionname=12411-009r&amp;sachmerkmal=QUASTI&amp;sachschluessel=SQUART04&amp;startjahr=2010&amp;endjahr=2010 Bayerisches Landesamt für Statistik und Datenverarbeitung – Fortschreibung des Bevölkerungsstandes, Quartale (hier viertes Quartal, Stichtag zum Quartalsende)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210428054219/https://www.statistikdaten.bayern.de/genesis/online?language=de&amp;sequenz=tabelleErgebnis&amp;selectionname=12411-009r&amp;sachmerkmal=QUASTI&amp;sachschluessel=SQUART04&amp;startjahr=2010&amp;endjahr=2010 |date=2021-04-28 }}&lt;/ref&gt; Алып жатқан жер аумағы 7,63 км² шамасында. Мемлекет ішінде бекітілген [[Өзін-өзі басқару субъектісінің идентификациялық коды|ресми коды]] — ''09 1 84 122''. Муниципалитеттің басшысы — Ян Нойзидль.

Муниципалитеттің өзі әкімшілік құрылымы бойынша 6 қалалық ауданға бөлінеді.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

== Сыртқы сілтемелер ==
* [http://www.gemeinde-gruenwald.de/ Ресми сайты]

{{Германия:Мюнхен ауданы:Қалалар}}
{{Bavaria-geo-stub}}

[[Санат:Бавария елді мекендері]]</text>
      <sha1>dbwv1jvradhjet50imu5lpy6d22owtl</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Донзидерс</title>
    <ns>0</ns>
    <id>213230</id>
    <revision>
      <id>3064666</id>
      <parentid>3064373</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T13:40:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4694" xml:space="preserve">{{Елді мекен
 |статусы                 = муниципалитет 
 |қазақша атауы           = Донзидерс 
 |шынайы атауы            = Donsieders 
 |сурет                   =  
 |жағдайы                 = 
 |ел                      = Германия 
 |елтаңба                 = DEU Donsieders COA.svg 
 |ту                      = 
 |елтаңба сипаттамасы     = 
 |ту сипаттамасы          = 
 |елтаңба ені             = 
 |ту ені                  = 
  |lat_dir=N |lat_deg=49 |lat_min=15 |lat_sec=54 
  |lon_dir=E |lon_deg=7 |lon_min=38 |lon_sec=34 
  |CoordAddon             = 
  |CoordScale             = 
 |шекара түрі             = 
 |кестедегі шекара        = 
 |ел картасының өлшемi    = 
 |аймақ картасының өлшемi = 
 |аудан картасының өлшемi = 
 |аймақ түрі              = Германия жерлері{{!}}Жер 
 |аймағы                  = Рейнланд-Пфальц 
 |кестедегі аймақ         = Рейнланд-Пфальц 
 |аудан түрі              = Германия ауданы{{!}}Ауданы 
 |ауданы                  = Оңтүстік-батыс Пфальц 
 |кестедегі аудан         = Оңтүстік-батыс Пфальц (аудан){{!}}Оңтүстік-батыс Пфальц 
 |қауым түрі              = 
 |қауым                   = 
 |кестедегі қауым         = 
 |ішкі бөлінісі           =  
 |басшының түрi           = 
 |басшысы                  = Петер Шпитцер 
 |құрылған уақыты         = 
 |алғашқы дерек           = 
 |бұрынғы атаулары        = 
 |статус алуы             = 
 |жер аумағы              = 9,03 
 |биiктiктiң түрi         = 
 |орталығының биiктігі    = 320 
 |климаты                 = 
 |ресми тілі              = 
  |тұрғыны                = 999 
  |санақ жылы             = 2010 
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
 |уақыт белдеуі           = +1 
 |DST                     = бар 
 |телефон коды            = 06333 
 |пошта индексі           = 66978 
 |пошта индекстері        = 
 |автомобиль коды         = PS 
 |идентификатор түрі      = Өзін-өзі басқару субъектісінің идентификациялық коды{{!}}Ресми коды 
 |сандық идентификаторы   = 07 3 40 007 
 |ортаққордағы санаты     = Donsieders 
 |сайты                   = http://www.donsieders.de/ 
 |сайт тілі               = de 
}} 
'''Донзидерс''' ({{lang-de|Donsieders}}) — [[Германия|Германия Федеративтік Республикасының]] [[Рейнланд-Пфальц]] [[Германия жерлері|жерінде]] орналасқан [[муниципалитет]].  [[Оңтүстік-батыс Пфальц (аудан)|Оңтүстік-батыс Пфальц]] ауданының құрамына енеді.

Муниципалитеттің тұрақты тұрғындарының саны 999 адамды құрайды (31 желтоқсан 2010 жыл).&lt;ref&gt;[http://www.statistik.rlp.de/fileadmin/dokumente/berichte/A1033_201022_hj_G.pdf Statistisches Landesamt Rheinland-Pfalz – Bevölkerung der Gemeinden am 31. Dezember 2010] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120131082852/http://www.statistik.rlp.de/fileadmin/dokumente/berichte/A1033_201022_hj_G.pdf |date=2012-01-31 }} (PDF; 727 KB)&lt;/ref&gt; Алып жатқан жер аумағы 9,03 км² шамасында. Мемлекет ішінде бекітілген [[Өзін-өзі басқару субъектісінің идентификациялық коды|ресми коды]] — ''07 3 40 007''. Муниципалитеттің басшысы — Петер Шпитцер.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

== Сыртқы сілтемелер ==
* [http://www.donsieders.de/ Ресми сайты]

{{Германия:Оңтүстік-батыс Пфальц ауданы:Қалалар}}
{{RhinelandPalatinate-geo-stub}}

[[Санат:Рейнланд-Пфальц елді мекендері]]</text>
      <sha1>rkp1m4uvscjgaf77l5d3r2hzdtgmx6d</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қосағаш</title>
    <ns>0</ns>
    <id>263590</id>
    <revision>
      <id>3064870</id>
      <parentid>3041321</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T15:53:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1147" xml:space="preserve">'''Қосағаш''' келесі мағыналарға жатуы мүмкін:

'''Елді мекендер:'''

'''Қазақстан:'''

* [[Қосағаш (Абай облысы)|Қосағаш]] – [[Абай облысы]] [[Аягөз ауданы]]ндағы ауыл
* [[Қосағаш (Алматы облысы)|Қосағаш]] – [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Қосағаш (Павлодар облысы)|Қосағаш]] – [[Павлодар облысы]] [[Ертіс ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Қосағаш (Қазығұрт ауданы)|Қосағаш]] – [[Түркістан облысы]] [[Қазығұрт ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Қосағаш (Төле би ауданы)|Қосағаш]] – [[Түркістан облысы]] [[Төле би ауданы]]ндағы ауыл.

'''Ресей:'''

* [[Қосағаш (Алтай Республикасы)|Қосағаш]] – [[Алтай Республикасы]]ндағы ([[Ресей]]) ауыл, Қосағаш ауданының орталығы.

{{айрық}}</text>
      <sha1>m0ypw73it9m1312emccgpyxvxhhjurx</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064872</id>
      <parentid>3064870</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T15:54:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Қосағаш (Алматы облысы) → Қосағаш (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1147" xml:space="preserve">'''Қосағаш''' келесі мағыналарға жатуы мүмкін:

'''Елді мекендер:'''

'''Қазақстан:'''

* [[Қосағаш (Абай облысы)|Қосағаш]] – [[Абай облысы]] [[Аягөз ауданы]]ндағы ауыл
* [[Қосағаш (Жетісу облысы)|Қосағаш]] – [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Қосағаш (Павлодар облысы)|Қосағаш]] – [[Павлодар облысы]] [[Ертіс ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Қосағаш (Қазығұрт ауданы)|Қосағаш]] – [[Түркістан облысы]] [[Қазығұрт ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Қосағаш (Төле би ауданы)|Қосағаш]] – [[Түркістан облысы]] [[Төле би ауданы]]ндағы ауыл.

'''Ресей:'''

* [[Қосағаш (Алтай Республикасы)|Қосағаш]] – [[Алтай Республикасы]]ндағы ([[Ресей]]) ауыл, Қосағаш ауданының орталығы.

{{айрық}}</text>
      <sha1>cv34663qgqbvegz9oejhomitxqnpirs</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Талқылау:Заречное (Қонаев қалалық әкімдігі)</title>
    <ns>1</ns>
    <id>263821</id>
    <revision>
      <id>3065079</id>
      <parentid>2476436</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T17:20:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Kasymov [[Талқылау:Заречное (Қапшағай қалалық әкімдігі)]] бетін [[Талқылау:Заречное (Қонаев қалалық әкімдігі)]] бетіне жылжытты (айдатқыш қалдырмады)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="98" xml:space="preserve">{{Қазақстан жобасының мақаласы|деңгейі=|маңыздылығы=}}</text>
      <sha1>7b4a4gnp600p6hvugjf7l8p5ds53yku</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Талқылау:Жоламан (Жетісу облысы)</title>
    <ns>1</ns>
    <id>264154</id>
    <revision>
      <id>3064794</id>
      <parentid>2472258</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T15:02:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Kasymov [[Талқылау:Жоламан (Алматы облысы)]] бетін [[Талқылау:Жоламан (Жетісу облысы)]] бетіне жылжытты (айдатқыш қалдырмады)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="98" xml:space="preserve">{{Қазақстан жобасының мақаласы|деңгейі=|маңыздылығы=}}</text>
      <sha1>7b4a4gnp600p6hvugjf7l8p5ds53yku</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Талқылау:Қараағаш (Жетісу облысы)</title>
    <ns>1</ns>
    <id>264216</id>
    <revision>
      <id>3064839</id>
      <parentid>2365105</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T15:34:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Kasymov [[Талқылау:Қараағаш (Алматы облысы)]] бетін [[Талқылау:Қараағаш (Жетісу облысы)]] бетіне жылжытты (айдатқыш қалдырмады)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="98" xml:space="preserve">{{Қазақстан жобасының мақаласы|деңгейі=|маңыздылығы=}}</text>
      <sha1>7b4a4gnp600p6hvugjf7l8p5ds53yku</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Талқылау:Сарыөзек ауылдық округі (Жетісу облысы)</title>
    <ns>1</ns>
    <id>265271</id>
    <revision>
      <id>3065167</id>
      <parentid>2556454</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:13:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Kasymov [[Талқылау:Сарыөзек ауылдық округі (Алматы облысы)]] бетін [[Талқылау:Сарыөзек ауылдық округі (Жетісу облысы)]] бетіне жылжытты (айдатқыш қалдырмады)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="98" xml:space="preserve">{{Қазақстан жобасының мақаласы|деңгейі=|маңыздылығы=}}</text>
      <sha1>7b4a4gnp600p6hvugjf7l8p5ds53yku</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Талқылау:Талдыбұлақ ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы)</title>
    <ns>1</ns>
    <id>265345</id>
    <revision>
      <id>3065189</id>
      <parentid>1088081</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:18:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Kasymov [[Талқылау:Талдыбұлақ ауылдық округі (Сырым ауданы)]] бетін [[Талқылау:Талдыбұлақ ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы)]] бетіне жылжытты (айдатқыш қалдырмады)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="98" xml:space="preserve">{{Қазақстан жобасының мақаласы|деңгейі=|маңыздылығы=}}</text>
      <sha1>7b4a4gnp600p6hvugjf7l8p5ds53yku</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Талқылау:Шұбар ауылдық округі (Жетісу облысы)</title>
    <ns>1</ns>
    <id>265554</id>
    <revision>
      <id>3065198</id>
      <parentid>2374936</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:20:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Kasymov [[Талқылау:Шұбар ауылдық округі (Алматы облысы)]] бетін [[Талқылау:Шұбар ауылдық округі (Жетісу облысы)]] бетіне жылжытты (айдатқыш қалдырмады)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="98" xml:space="preserve">{{Қазақстан жобасының мақаласы|деңгейі=|маңыздылығы=}}</text>
      <sha1>7b4a4gnp600p6hvugjf7l8p5ds53yku</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Талқылау:Ақбастау (өзен)</title>
    <ns>1</ns>
    <id>266154</id>
    <revision>
      <id>3064712</id>
      <parentid>1088937</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:29:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Kasymov [[Талқылау:Ақбастау (Алматы облысы)]] бетін [[Талқылау:Ақбастау (өзен)]] бетіне жылжытты (айдатқыш қалдырмады)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="98" xml:space="preserve">{{Қазақстан жобасының мақаласы|деңгейі=|маңыздылығы=}}</text>
      <sha1>7b4a4gnp600p6hvugjf7l8p5ds53yku</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Николай Семенович Иванов</title>
    <ns>0</ns>
    <id>288146</id>
    <revision>
      <id>3064738</id>
      <parentid>2731856</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:38:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Аралтөбе (Кербұлақ ауданы) → Аралтөбе (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2781" xml:space="preserve">'''Николай Семенович Иванов'''(9.9.1924, [[Алматы облысы]], [[Кербұлақ ауданы]], [[Аралтөбе (Жетісу облысы)|Аралтөбе]] ауылы - 4.2.1972, [[Жаркент]] қаласы) - 2-дүниежүзілік соғысқа қатысушы, сержант, пулеметшілер болімініц командирі. Иванов 1942 жылы наурыз айында Кеңес әскері қатарына шақырылып, Ашхабад қаласында (Түрікменстан) әскери мектепте оқыды. 1943 жылы 187-атқыштар полкінің құрамында майданға аттанып, [[Днепр]] өзенінен өтуге, Украинаның Николаев, [[Одесса]] Тернополь қалаларын азат етуге катысты. 246-гвардиялық атқыштар полкі (1-Беларусь майданы, 8-гвардиялық армия, 8.1 гвардиялык атқыштар дивизиясы) взвод командирінің көмекшісі сержант Иванов 1945 жылы14-17қаңтарда жаудың қорғаныс шебін бұзып, Рава-Мозавецка қаласы ([[Польша]]) үшін болған шайқаста пулемет оғымен жаудың бірнеше атыс ұясын талқандады. Иванов жау зеңбірегіне жер бауырлап жақындап барып, винтовкамен жау расчетін жойды. Соның нәтижесінде бөлімше әскерлері алға жылжыды. Ерлігі үшін Ивановқа КСРО Жоғарғы Кеңесі Төралқасының Жарлығымен Кеңес Одағының Батыры атағы берілді (24.3.1945). Ол [[рейхстаг]]ты алуға қатысты. Ленин орденімен, медальдармен марапатталды. Соғыс аякталған соң туған жеріне оралды. 1949 жылы Ленинград орман техникумын бітіріп, [[Панфилов ауданы]]нда орман шаруашылығында жүмыс істеді. Жаркент қаласындағы көшеге Иванов есімі берілген.&lt;ref&gt;А 31 Айбын. Энциклопедия. / Бас ред. Б.Ө.Жақып. - Алматы: «Қазақ энциклопедиясы», 2011. - 880 бет.
ISBN 9965-893-73-Х&lt;/ref&gt;
	
== Дереккөздер ==
&lt;references/&gt;

{{wikify}}

[[Санат:Тұлғалар]]
[[Санат:Ұлы Отан соғысы]]
[[Санат:Кеңес Одағының батырлары]]


{{stub}}</text>
      <sha1>4mlyq6dnu849yloptnqrk7vewu4ohq9</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Дмитрий Митрофанович Калейников</title>
    <ns>0</ns>
    <id>288153</id>
    <revision>
      <id>3064860</id>
      <parentid>2937293</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T15:49:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: Қоғалы (Алматы облысы) → Қоғалы (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5161" xml:space="preserve">{{Әскери қайраткер
 |толық есімі     = Дмитрий Митрофанович Калейников
 |шынайы есімі    = 
 |суреті          = Дмитрий Митрофанович Каленик (Калейников).jpg
 |сурет тақырыбы        = 
 |туған күні    = 23.11.1910
 |туған жері    = Стеценково, {{туғанжері|Россошь ауданы|Россошь ауданында}}, [[Воронеж облысы|Воронеж губерниясы]], [[Ресей империясы]]
 |қайтыс болған күні    = 16.11.1941
 |қайтыс болған жері    = Нелидово, {{қайтысболғанжері|Волоколам ауданы|Волоколам ауданында}}, [[Мәскеу облысы]], [[РКФСР]]
 |лақап аты       = 
 |бүркеніш аты    = 
 |мемлекет        = [[File:Flag of Russia.svg|20px]] [[Ресей империясы]]&lt;br /&gt;{{USSR}}
 |қызмет еткен жылдары  = [[1932]]-[[1935]], [[1941]]
 |атағы           = [[әскер|қызыл армияшы]]
 |әскер түрі      = [[пехота]]
 |басқарды        = 
 |әскери бөлімі   = [[316-атқыштар дивизиясы]]
 |шайқасы         = [[Ұлы Отан соғысы]]
 |марапаттары     = {{{!}} style=&quot;background:transparent&quot;
{{!}}{{Алтын Жұлдыз медалі}}
{{!}}-
{{!}}{{Ленин ордені}}
{{!}}}
 |байланысы       = 
 |отставкада      = 
 |қолтаңбасы      = 
 |Commons         = 
}}
'''Дмитрий Митрофанович Калейников''' ([[23 қараша]] [[1910]], [[Ресей]], [[Воронеж облысы]], [[Россошь ауданы]], [[Стеценково]] селосы - [[16 қараша]] [[1941]], [[Ресей]], [[Мәскеу облысы]], [[Волоколам ауданы]], Нелидово деревнясы) — 2-дүниежүзілік соғысқа қатысушы, қатардағы жауынгер.

== Өмірбаяны ==
Соғысқа дейін [[Алматы облысы]], [[Кербұлақ ауданы]], [[Қоғалы (Жетісу облысы)|Қоғалы]] ауылының тұтыну бөлімінің төрағасы қызметін атқарған. 1932-35 жылы Кеңес әскері қатарында әскери борышын өтеген. [[Ұлы Отан соғысы]]нда [[Батыс майдан]]ына қарасты 16-армия 316-атқыштар дивизиясы 1075-атқыштар полкі 2-батальон 4-рота құрамында Мәскеу облысы, Волокалам ауданы, Дубосеково темір жолы айырмасындағы болған ұрыста жаудың 18 танкісін жоюға қатысқан. Калейниковке ерлігі үшін КСРО Жоғарғы Кеңесі Төралқасының Жарлығымен [[Кеңес Одағының Батыры]] атағы берілді (21.7.1942)&lt;ref&gt;[http://sun.tsu.ru/mminfo/2020/000462771/1942/1942_028.pdf Указ Президиума Верховного Совета СССР «О присвоении звания Героя Советского Союза начальствующему и рядовому составу Красной Армии» от 21 июля 1942 года] // Ведомости Верховного Совета Союза Советских Социалистических Республик : газета. — 1942. — 23 июля (№ 28 (187)). — С. 1.&lt;/ref&gt;.

== Марапаттары мен естелік ==
1966 жылы Мәскеудің (Солтүстік Тушино ауданындағы бір көшеге [[панфиловшылар]]дың аты берілді. 1975 жылы олардың құрметіне Дубосеково темір жолы айырмасында мемориал, ал Нелидово деревнясында (Дубосеководан 1,5 шақырым жерде) ескерткіш орнатылып, панфиловшылардың мұражайы ашылды. Алматы қаласындағы [[28 гвардияшы-панфиловшылардың саябағы]]нда монумент қойылды. Сонымен қатар [[Мәскеу]]дің гимніне айналған «Дорогая моя столица» өлеңінде 28 батыр туралы айтылады.

Ленин орденімен марапатталған.&lt;ref&gt;А 31 Айбын. Энциклопедия. / Бас ред. Б.Ө.Жақып. - Алматы: «Қазақ энциклопедиясы», 2011. - 880 бет.ISBN 9965-893-73-Х&lt;/ref&gt;
	
== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Қызылармияшылар]]
[[Санат:Панфиловшылар]]
[[Санат:Ұлы Отан соғысы ұрыстарында қаза тапқандар]]
[[Санат:Мәскеу облысында жерленгендер]]</text>
      <sha1>r7zjsa4xopy97uict6ih1iycev9z2le</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:Madi Dos</title>
    <ns>3</ns>
    <id>288907</id>
    <revision>
      <id>3064669</id>
      <parentid>3042593</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T13:42:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <comment>/* Аудару */ жаңа бөлім</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="57599" xml:space="preserve">{{Welcome|--[[Қатысушы:BolatbekBot|BBot]] ([[Қатысушы талқылауы:BolatbekBot|talk]]) 20:16, 2012 ж. қыркүйектің 21 (ALMT)}}
==Өтінемін кеңес беріңіз==
Жарнаманы еске түсірмеу үшін мақаланы қалай өзгертуге болады? Intis Telecom.
Мақала Википедияның орыс бөлімінен Мұқият аударылып, сол жерде тексеруден өтті. Барлығы жақсы =) [[Қатысушы:Technoperi|Technoperi]] ([[Қатысушы талқылауы:Technoperi|талқылауы]]) 00:40, 2022 ж. наурыздың 29 (+06)Technoperi

== Дұрыстап жазуға болмай ма? ==

Жаңадан келген қолданушы екеніңізді түсінем, бірақ мәтінді неге қатесіз жазуға болмайды екен? [[«Таңшолпан» ақпаратты-сазды бағдарламасы|Мына мақалаңызды]] оқығанда көзімнен қара қан ақты. Тырнақша, үтір-нүктенің өз орынды түрлері мен қолданатын жерлері болады ғой. Құрметпен --[[Қатысушы:Esetok|Esetok]] ([[Қатысушы талқылауы:Esetok|talk]]) 00:08, 2013 ж. сәуірдің 21 (ALMT)

== Жауап ==

'''Таңшолпан (бағдарлама)''' мақаласына сілтеме беру үшін былай жазыңыз мәтінде:

'''&lt;nowiki&gt;[[Таңшолпан (бағдарлама)]]&lt;/nowiki&gt;'''. Нәтиже: [[Таңшолпан (бағдарлама)]]

Немесе былай:
'''&lt;nowiki&gt;[[Таңшолпан (бағдарлама)|Таңшолпан бағдарламасы]]&lt;/nowiki&gt;'''. Нәтиже: [[Таңшолпан (бағдарлама)|Таңшолпан бағдарламасы]]

Егер жақша ішіндегіні көрсетпейм десеңіз:
'''&lt;nowiki&gt;[[Таңшолпан (бағдарлама)|мына жерін бос қалдырыңыз]]&lt;/nowiki&gt;'''. Нәтиже: [[Таңшолпан (бағдарлама)|Таңшолпан]]

Егер сөз түрленсе:
'''&lt;nowiki&gt;[[Астана]]да, [[Астана]]мен, [[Астана]]дан&lt;/nowiki&gt;'''. Нәтиже: [[Астана]]да, [[Астана]]мен, [[Астана]]дан

Немесе былай:
&lt;nowiki&gt;'''[[Астана|Ел ордасы]]'''&lt;/nowiki&gt;. Нәтиже: [[Астана|Ел ордасы]].

Сәттілік тілеймін! [[Қатысушы:Esetok|Esetok]] ([[Қатысушы талқылауы:Esetok|talk]]) 03:30, 2013 ж. мамырдың 24 (ALMT)

== Пікіріңізді білдіруіңізді сұраймын ==

[[Уикипедия:Форум/Ұсыныстар#IP-тер өңдеуіне мәңгілік шектеу қою|Мында]] пікіріңізді білдіруіңізді сұраймын. --''&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;]][[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|Tan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;'' 15:16, 2013 ж. қазанның 20 (ALMT)

== Бітікші сайлауында дауыс беру ==

Сәлем!  [[Уикипедия:Бітікшілерді сайлау]] бетінде дауыс беруге қатысуыңызды сұранамын. --[[Қатысушы талқылауы:Нұрлан Рахымжанов|Нұрлан Рахымжанов 12:15, 2014 ж. шілденің 1 (ALMT)]]

== Админ құқығынан айыру ==

[[Уикипедия:Админ құқығынан айыру]] бетіне назар аударып, өз пікіріңізді білдіруіңізді сұраймын. --[[Қатысушы талқылауы:Нұрлан Рахымжанов|Нұрлан Рахымжанов 19:19, 2014 ж. шілденің 31 (ALMT)]]
== Жаңа дауыс беру ==

[[Уикипедия:Администраторларды сайлау]]бетіне назар аударуға шақырамын.--&lt;font color=&quot;#009900&quot;&gt;[[Қатысушы:Amankel'dy|&lt;span style=&quot;font-family:Georgia;&quot;&gt;&lt;i&gt;Мұхамеджан А.А.&lt;/i&gt;&lt;/span&gt;]]&lt;/font&gt; [[Қатысушы талқылауы:Amankel'dy|&lt;span style=&quot;font-size:90%&quot;&gt;&lt;font color=&quot;#0000FF&quot;&gt;(талқылау)&lt;/font&gt;&lt;/span&gt;]] 09:52, 2014 ж. тамыздың 7 (ALMT)

== Бітікші құқынан айыру ==

[[Уикипедия:Бітікші құқынан айыру]] бетіне назар аударуға шақырамын. -- [[Қатысушы талқылауы:Нұрлан Рахымжанов|Нұрлан Рахымжанов 19:18, 2014 ж. қыркүйектің 17 (ALMT)]]

== Жаңа админ сайлауы ==

Ассалаумағалейкум! [https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=Уикипедия:Админлерді_сайлау&amp;diff=0&amp;oldid=2217064 Жаңа админ сайлауы] бетіне назар аударып, өз пікіріңізді білдіруге шақырамын. --[[Қатысушы Талқылауы:Нұрлан Рахымжанов|Нұрлан Рахымжанов 12:34, 2015 ж. қаңтардың 31 (ALMT)]]

== [[Бейсен Құранбек]] ==

Аворлық құқықты бұзбаныз. --[[Қатысушы:Kaiyr|Kaiyr]] ([[Қатысушы талқылауы:Kaiyr|талқылауы]]) 16:55, 2015 ж. наурыздың 29 (ALMT)

== Жақсы мақала ==

Саламатсыз ба? Айыпқа бұйырмасаңыз [[Уикипедия:Жақсы мақалаға үміткерлер/Мигель Анхел Котто|мына жерде]] өз пікіріңізді білдірсеңіз. Рахмет!
[[Қатысушы:Sagzhan|GGG]] ([[Қатысушы талқылауы:Sagzhan|талқылауы]]) 17:07, 2015 ж. сәуірдің 6 (ALMT)

== Қатысушы талқылауы:Arystanbek#Автопатруль ==

[[Қатысушы талқылауы:Arystanbek#Автопатруль]] бөлімінде пікіріңізді білдірсеңіз. --[[Қатысушы талқылауы:Нұрлан Рахымжанов|Нұрлан Рахымжанов 16:55, 2015 ж. сәуірдің 29 (ALMT)]]

== [[Мигель Анхел Котто]] ==

Саламатсыз ба. Сіздің [[Уикипедия:Жақсы мақалаға үміткерлер/Мигель Анхел Котто|мына жерде]] айтқан кемістіктерідің бәрі жойылды. Енді мақаланы тағы қарап шығып дауыс берсеңіз. -- [[Қатысушы:GanS NIS|&lt;span style=&quot;text-shadow:gray 4px 4px 3px;&quot;&gt;&lt;font face=&quot;AR Cena&quot; color=&quot;black&quot;&gt;&lt;b&gt;FaбдyлFани&lt;/b&gt;&lt;/font&gt;&lt;/span&gt;]] ([[Қатысушы талқылауы:GanS NIS|талқылауы]]) 11:35, 2015 ж. мамырдың 10 (ALMT)

== Жаңа бітікші сайлауына назар аудару ==

Ассалаумағалейкум! [[Уикипедия:Бітікшілерді сайлау|Бітікшілерді сайлау]] бетіне назар аударып, сайлауға өз көзқарасыңызды білдіруге шақырамын. --[[Қатысушы талқылауы:Нұрлан Рахымжанов|Қатысушы:Нұрлан Рахымжанов 03:17, 2016 ж. наурыздың 22 (ALMT)]]

== Көмек туралы ==

Қайырлы таң, Мәди! Қандай көмек керек? [[Қатысушы талқылауы:Салиха]]--Салиха 09:36, 2018 ж. қарашаның 6 (+06)

== Арыс ==

Арыс мақаласында дереккөздерге қазақстандық сайттарды көрсетіңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 15:49, 2019 ж. маусымның 27 (+06)

== Сайлауға шақыру ==

[[Уикипедия:Администраторларды сайлау#Мықтыбек Оразтайұлы]] бетіндегі сайлауға қатысып, өз даусыңызды беруіңізді сұраймын. --[[Қатысушы талқылауы:Нұрлан Рахымжанов|Нұрлан Рахымжанов]] 11:36, 2019 ж. тамыздың 29 (+06)

== Марафон ==

{{Уикипедия:Хабарлама тарату/Түркі марафоны 2020}}
16:57, 2020 ж. маусымның 2 (+06)
&lt;!-- https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A5%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83/%D0%96%D0%B5%D1%82%D0%BA%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BF_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%83_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96&amp;oldid=2769859 тізімін пайдаланып User:Arystanbek@kkwiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Таңдаулы мақалаға үміткер ==

{{WAM
|header = [[АИВ/ЖИТС]] &lt;div style=&quot;margin-right:1em; float:right;&quot;&gt;[[Сурет:Red Ribbon.svg|150px|link=АИВ/ЖИТС]]&lt;/div&gt;
|subheader = Таңдаулы мақалаға жаңа үміткер ұсынылып, соған [[Уикипедия:Таңдаулы мақалаға үміткерлер/АИВ/ЖИТС|дауыс беру жүргізіліп жатқанын]] хабарлаймыз!
&lt;div  style=&quot;text-valign:center; margin-left:200px; margin-right:50px; margin-top:10px; position:absolute;&quot;&gt;
|body = Ұсынушы пікірі: Мақаланы ағылшын уикиінен аударып шықтым, сондай-ақ жаңа мәліметтер мен Қазақстандағы жағдайды қостым. АИВ пен ЖИТСті жеке қарастырмай бір мақалада жазған дұрыс деп шештім, әйтпесе көбі екеуін жеке дерт деп ойлап жатады. Сонымен қатар елімізде АИВ/ЖИТС жайлы ақпараттандыру жеткілікті деңгейде жүргізілмейді, сол себепті тіпті үлкен кісілер де аталған дерт жайлы бейхабар. Ал Уикипедияның басты беті көп қаралатын беттердің бірі (соңғы 20 күнде басты бетті 25 мың адам қараған екен), сондықтан басты бетте тұрса, көбі кіріп, оқып, таныса ма деген үміт бар. Мақала таңдаулы мақала критерийлеріне сай деп санаймын, ақпарат жаңартылып отырады.

|footer = Бұл хабарлама [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|бот]] арқылы жіберілген • [[Уикипедия:Хабарлама тарату/Жеткізіп беру тізімі|Жазылу немесе жазылудан бас тарту]]

Құрметпен, [[Қатысушы:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Қатысушы талқылауы:MediaWiki message delivery|талқылауы]]) 11:38, 2020 ж. тамыздың 20 (+06)
}}
&lt;!-- https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A5%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83/%D0%96%D0%B5%D1%82%D0%BA%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BF_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%83_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96&amp;oldid=2769859 тізімін пайдаланып User:Мұхамеджан Амангелді@kkwiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Жақсы мақала таңдау ==

[[Уикипедия:Жақсы мақалаға үміткерлер|Жақсы мақала таңдалып жатқанын хабарлаймыз!]]. Ұсынылған 3 үміткер мақаланың біріне өз даусыңызды бере аласыз. 

Бұл хабарлама [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|бот]] арқылы жіберілген • [[Уикипедия:Хабарлама тарату/Жеткізіп беру тізімі|Жазылу немесе жазылудан бас тарту]]


19:16, 2020 ж. тамыздың 29 (+06)
&lt;!-- https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A5%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83/%D0%96%D0%B5%D1%82%D0%BA%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BF_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%83_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96&amp;oldid=2769859 тізімін пайдаланып User:Мұхамеджан Амангелді@kkwiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Талқылау ==

[[Уикипедия:Форум/Администраторлар#Таңдаулы мақала/жақсы мақала|Мында]] өз пікіріңізді білдіруіңізді сұраймын.

Бұл хабарлама [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|бот]] арқылы жіберілген • [[Уикипедия:Хабарлама тарату/Жеткізіп беру тізімі|Жазылу немесе жазылудан бас тарту]]


17:35, 2020 ж. қазанның 25 (+06)
&lt;!-- https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A5%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83/%D0%96%D0%B5%D1%82%D0%BA%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BF_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%83_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96&amp;oldid=2793590 тізімін пайдаланып User:Мұхамеджан Амангелді@kkwiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Таңдаулы/Жақсы мақала статусынан айыру жайында ==

[[Уикипедия:Форум/Администраторлар форумы#Таңдаулы мақала/жақсы мақала|Мында]] өз пікіріңізді білдіруіңізді сұраймын.

Бұл хабарлама [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|бот]] арқылы жіберілген • [[Уикипедия:Хабарлама тарату/Жеткізіп беру тізімі|Жазылу немесе жазылудан бас тарту]]


17:39, 2020 ж. қазанның 25 (+06)
&lt;!-- https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A5%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83/%D0%96%D0%B5%D1%82%D0%BA%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BF_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%83_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96&amp;oldid=2793590 тізімін пайдаланып User:Мұхамеджан Амангелді@kkwiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Түрлендіргіш/Converter ==

{{Уикипедия:Хабарлама тарату/Түрлендіргіш/Converter}}
&lt;!-- https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A5%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83/%D0%96%D0%B5%D1%82%D0%BA%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BF_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%83_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96&amp;oldid=2793590 тізімін пайдаланып User:Arystanbek@kkwiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Мақаланы аяқтау ==

Мақаланы бастағаннан кейін санаттарын қойып шығуды ұмытпаңыз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 16:45, 2020 ж. қарашаның 25 (+06)

Ок [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 09:38, 2021 ж. наурыздың 28 (+06)

== Санат бастау ==

Сіз жаңа санаттарды дұрыс жасап жатқан жоқсыз. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:13, 2021 ж. мамырдың 14 (+06)

:Несі дұрыс емес?  Айтып жіберсеңіз.  [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 11:15, 2021 ж. мамырдың 15 (+06)
::Санатқа санат қою керек, бірақ сізде мысалы: ''Қазақстан дәрігерлері'' деген санатқа → Елдер бойынша дәрігерлер, Қазақстан ғылымы деген санаттар болу керек (интерукилер де) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:17, 2021 ж. мамырдың 18 (+06)

Мысалы, қастандық теориялары деген санатты не үшін өшірдіңіз. Болашақта жазып жатсам қосамын деп салып қойдым ғой. Мүмкін басқа адамдар да жазады.  [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 22:07, 2021 ж. мамырдың 18 (+06)
:Санаттарды Нұрлан мырзға қалдыра салыңызшы, ол кісі жақсы жасайды санаттар жағынан) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:59, 2021 ж. мамырдың 21 (+06)

Ол кісінің басқада шаруасы жететін шығар. Одан да менің білгенім, үйренгенім жақсы шығар.  [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 00:11, 2021 ж. мамырдың 22 (+06)

== Александр Грэм Белл ==

Осы мақаланың өңдеу тарихына кіріп қандай өзгерістер жасағанымды қарасаңыз болады. (бұрыннан келе жатқан қатысушысыз, не санаттар жоқ, туған/өлген жылдарын дұрыс толтырмағансыз да, ударение бізде қойылмайды). Соған назар аударып келесі уақытта осындай қателіктер болмайтын шығар деп үміттенемін --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 17:11, 2021 ж. мамырдың 26 (+06)

:сізді түсінбеймін. Өзіңіз Санат:Шотландия өнертапқыштары деген санатты ашып қоясыз, енді мен соны санат ретінде ашсам жауып тастайсыз? Қандай логикаға сүйенесіз? Болат Ханзада аз болса да сілтеме қойса сіз аласыз да тағы жоққа шығарасыз. Өңдеймін деген адамдардың ықыласын құртасыз ғой сөйтіп. Мен де админ болсам сіз құсап ерігер ме екенмін?  [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 10:22, 2021 ж. маусымның 2 (+06)
::Енді санатты дұрыс жасамадыңыз, айтып түсіндірдік. Болмады. Мен түзетіп кетсем, мән бермей қайтадан сол қателіктер басталады. Болат Ханзаданың жасаған нәрсесіне мән берсеңізші: мақалаға тікелей қатысы жоқ, кез-келген сөздерге сілтеме жасап жатыр. Сонда қазуики эксперимент болғаны ғой, тәжірибесіз қатысушыларға. Ол кісіге ескерттім. Иә ерігіп, сіздермен уақытымды құр құртып жүрмін ғой. Әттең кезіндегі жақсы-жақсы админдер мен қатысушылар болса ғой, ненің бұрыс ненің дұрыс екені көрсететін((( --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 21:23, 2021 ж. маусымның 2 (+06)
:::Шотландия өнертапқыштары деген санатты өзіңіз аштыңыз, енді неғып оны қайтадан өшіріп тастайсыз? Ол санатты мен жасаған жоқпын, өзіңіз жасағансыз! Өзіңіз санат қосасыз, мен ол санатты ашып қоям, аласыз да қайтадан өшіріп тастайсыз?
:::Логика қайда?
:::Жақсы, мен санатты дұрыс жасай алмаймын, түсінбей жатқан болармын, сіздікі қандай логика?
:::Телефоныңызды не әл.желідегі парақшаңызды берсеңіз дұрыс болар еді, жазысып уақыт кетіргенше. [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 10:04, 2021 ж. маусымның 3 (+06)
:Сіз әлі түсінбедіңіз, санатты сіз бастадыңыз (дұрыс емес қылып). Мен тек мақалаға қойып шықтым, ''мақалаға санат қою'' мен ''санат бастау'' екі түрлі нәрсе. Мысал ретінде басқа санаттарды ашып көріп, зерттеп қарасаңыз болады. Кезінде менде солай жасап ''үлгілерді'' үйреніп алғанмын. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 21:04, 2021 ж. маусымның 3 (+06)
*'''Санат:Қастандық теориялары''' өңдеу тарихына кіріп қандай өзгерістер болғанын көріңізші (білмей жатып шу шығармай)  --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 21:14, 2021 ж. маусымның 3 (+06)

== Марафон ==

{{WAM
|header = [[meta:m:Turkic_Marathon_2021|Түркі марафоны 2021]] &lt;div style=&quot;margin-right:1em; float:right;&quot;&gt;[[Сурет:Wikimedians of Turkic Languages User Group Logo.svg|150px|link=meta:Түркі тілді Уикимедиа конференциясы]]&lt;/div&gt;
|subheader = Түркі марафоны 2021 — 2021 жылдың 1 - 31 шілде  аралығында өтетін контент дамытуға бағытталған халықаралық жоба.
&lt;div  style=&quot;text-valign:center; margin-left:200px; margin-right:50px; margin-top:10px; position:absolute;&quot;&gt;
|body = 
Жоба мақсаты — түркі тілдерінде сөйлейтін елдер және олардың мәдениеті туралы мақалалар жазып, түркі тілдерінде сөйлейтін уикипедияшылар арасындағы ынтымақтастықты нығайту. Әділқазылар алқасының бағалауынан кейін көрсетілген мерзім аралығында ең көп ұпай жинаған қатысушылар марапатталатын болады.

'''Марапаттар'''

* 1 орын: Meloman дүкендер желісінен 75 АҚШ доллары ( ≈ 32 000 теңге) мөлшеріндегі сыйлық ваучері.
* 2 орын: Meloman дүкендер желісінен 60 АҚШ доллары ( ≈ 25 000 теңге) мөлшеріндегі сыйлық ваучері.
* 3 орын: Meloman дүкендер желісінен 50 АҚШ доллары ( ≈ 21 000 теңге) мөлшеріндегі сыйлық ваучері.
* 4 орын: Meloman дүкендер желісінен 40 АҚШ доллары ( ≈ 17 000 теңге) мөлшеріндегі сыйлық ваучері.
* 5 орын: Meloman дүкендер желісінен 25 АҚШ доллары ( ≈ 10 000 теңге) мөлшеріндегі сыйлық ваучері.

Қазақша Уикипедияға үлес қосқысы келетін кез келген адам жоба бетіне өтіп қатысушылар тізіміне өз атын қосса болады. Іске сәт!
&lt;center&gt;{{Clickable button 2|Жоба:Түркі_марафоны_2021|Жарысқа қатысу|class=mw-ui-progressive}}&lt;/center&gt;&lt;br /&gt;

|footer = Бұл хабарлама [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|бот]] арқылы жіберілген • [[Уикипедия:Хабарлама тарату/Жеткізіп беру тізімі|Жазылу немесе жазылудан бас тарту]]
}}
&lt;!-- https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A5%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83/%D0%96%D0%B5%D1%82%D0%BA%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BF_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%83_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96&amp;oldid=2885974 тізімін пайдаланып User:Arystanbek@kkwiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Қазақ мемлекеттігі ==

--[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 20:54, 2021 ж. шілденің 29 (+06)Рахмет көмектескеніңізге, тек дереккөздерді қосып кетсеңіз жақсы болар еді.

:Сәлеметсіз бе. Сол қосылған мақалалардан алдым, яғни Уикипедияның өзіндегі мақалалардан [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 06:33, 2021 ж. шілденің 30 (+06)

== [[Арон Атабек]] ==

Саламатсыз, Арон Атабек мақаласын сәлде болсың ретке келтіру керек болып тұр --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 14:22, 2021 ж. тамыздың 23 (+06)

:мәліметтер қостым, қарап көріңіз.  [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 12:39, 2021 ж. тамыздың 27 (+06)
:сәл де болсыН деп жазылады. Өзіңіз және жылайсыз қазақтар осындай деп. Қазақтар, әсіресе админдер қатесіз жазу керек. Оның үстіне, арамыздағы белсенді админ екенсіз. СимБолдары деген секілді қате жіберіпсіз ғой сол секілді. Сіз де сол қателеріңізді түземей игнор жасағанға ұқсайсыз.)))  [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 17:48, 2021 ж. қазанның 8 (+06)

== [[Әкесінің қыздары]] ==

Атлаған мақала тікелей орысшадан қазақшаға аудару функциясымен жаслағанға ұқсайды: үлгідегі кісі есімдері қазуикиге сәйкес келмейді, тыныс белгілері арасында интервал тұр (түзеттім). --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 12:29, 2021 ж. тамыздың 26 (+06)
&lt;!-- https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A5%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83/%D0%96%D0%B5%D1%82%D0%BA%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BF_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%83_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96&amp;oldid=2885974 тізімін пайдаланып User:Arystanbek@kkwiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Талқылау беті ==

Менің талқылау бетіме бірнәрсе жазып, алып тастапсыз. Не жазғанын көрмей қалады деп ойлайсыз ғой деймін (егер білсеңіз тарихы бар, көріп, тіпті қайтарса болады). ''Санат:2021 жылғы оқиғалар'', ''Кальмар ойыны'' санатты кім қойды екен? Біріншісінде мүлдем дұрыс емес санат (санатқа сол санатты қойғаңыз не сасқаңыз?), екіншісі мүлдем санатсыз болды (''Алфавит бойынша телесериалдар'' санаты автоматты түрде қойылады). Мені аңдып, болмашы нәрсеге санасып, уақытты құртып, сөзді шығындағанша соларды өзіңіз түзетсеңіз дұрыс болар еді. Мен сіздерге қателектерді айтып мен кеңес беріп жүрсем, өзінен-өзі келіп қудыңыздар ғой (дөрекі айтылса да), тақырыптан тақырыпқа ауысып, шайып кеттіңіздер. Қазақ сондай ғой бір-біріңді жегенннен басқа не біледі өзі --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:14, 2021 ж. қазанның 6 (+06)

:Санаттарды  Нұрлан қолданушымен өзіміз қоямыз дедіңіздер ғой, қойыңыздар енді. Ешқандай санат қоймаймын жаңа мақалаларға. Мен сізді аңдып жүргенім жоқ, өзіңіз мақалаларды қате нұсқасына қайтарып алып, қате санаттар қойғаныңызды мойындамайсыз және дұрыс нұсқасына келтіріп жасамайсыз. Сіздікі дұрыс. Уикипедия оп-оңай сайт қой тез үйреніп алатын.  [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 10:33, 2021 ж. қазанның 8 (+06)
:Аха, жаныңыз жараланып қалды ма енді соны оқып. Өзіңіз де қазаққа жабуға ұмтылып отырсыз шайып)))). [[Жаңаөзен оқиғасы (2011 жыл)|Жаңаөзен оқиғасы]] деген мақаладағы қате түзетілген жоқ. Елдің санаттарын ары мыжғылап, бері мыжғылап жүрсіз. Санат қоссақ, ойбай санатты қате қостың дедіңіз. Жарайды, енді интернетте түсінісу қиын, тым болмағанда ватсаптан да оңай телеграм топқа кіріп бірден түсінісіп жаза салшы дегенде де ой кіре алмаймын. уақыт жоқ деп тағы майыстыңыз. Телеграмға тіркелу ары кетсе 1 минут.  Сізді ақыры &quot;жеп жатырмыз&quot; екен ғой, рас қой осының бәрі. Сосын, телесериалдар емес, телехикаялар деген нұсқа қазақы интернетте танымал бола бастады. Телеграм топта сауалнамада Уикипедияшылар '''''телехикая''''' деген нұсқаға дауыс берді. Неге солай жазбасқа Қазақстан телехикаялары деп? 
:Мен санаттауды дұрыс түсінбей жатырмын, неге соны адам құсап түсіндірмеске. Былай жазып отырғаннан гөрі телеграм топта жылдам бейнеқоңырау, аудиомен түсініскен тезірек қой. Тек Уикиде Альфи екеуіңіз құсап ұрысып отқанша неге тіке сөйлесе салмасқа. Интернетпен пернетақтамен пытырлатып жазғаннан адам ұға қоймайды. Адам эмоция, сезім иесі ғой, ұғады ғой дұрыстап адами тілмен жазысса. сөйлессе. [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 18:00, 2021 ж. қазанның 8 (+06)
::Сіз тағы да түсінбедіңіз, сізге санат бастаңыз деп айтқан жоқпын тек мақалаға қойып кетіңіз (қызыл болса да). Жоғарыда айтылған екі қатенің біреуі дұрыс санат бастамадыңыз дедім. Сізге қалай жасалғанын өңдеу тарихына кіріп көріңіз деп қанша рет айттым. ''Елдің санаттарын ары мыжғылап, бері мыжғылап жүрсіз.'' Оны Ерден мырза бастады жоқ жерден, мұндай санат табиғатта жоқ деп миды жеді. Сіз де жағаласып екі жақтан келіп мыжғыладыңыздар. Жоқ жерден проблема туындап, жай нәрсені күрделендіріп жібердіңіздер (бірақ нәтижесі сол қалпы). Айтқанымдай, аңдып отырып ''Симбол'' дегенге бұрыс сілтей салыпсыз, мәселе ол жерде '''б→в''' әрпі емес екен, мәселе ондай санат ''табиғатта жоқ'' екен, содан болмашы проблема туындады Ерден мырзада.
:::Біріншіден, сізде жейтіндей бірдеме бар ма өзі? Екіншіден, санаттар туралы талқыны сіз менің бетімде бастадыңыз, ал өзінің қателерін айтқанда, бұл болмашы проблема болып шықты екен. Сіз екіжүзді адам екенсіз. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 12:17, 2021 ж. қазанның 11 (+06)
* Жарайды деп екеуіңіздің айтқан нәрселерге құлақ асып, тынышталсам: сіз келіп талқылау бетіме жазып өшіріп жүрсіз. Жоғарыда айтылған екі нәрсені үндемей-ақ түзетіп кеттім. Талқылау бетін оқығаннан кейін, тағы да қайталанған қателікті көрсетіп кетейін дедім. Сізден өтінетінім санат бастағанда, басқа санаттарға немесе басқа тілдегі санатқа қарап жасауыңызды өтінемін --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:10, 2021 ж. қазанның 10 (+06)

== Жақсы мақалаға дауыс беру ==

Қайырлы күн! [[Уикипедия:Жақсы мақалаға үміткерлер/Қымыз]] деген бетте өз дауысыңызды қалдырыңыз. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 09:37, 2021 ж. қазанның 27 (+06)

== Таңдаулы мақалаға үміткер ==

{{WAM
|header = [[Уикипедия:Таңдаулы мақалаға үміткерлер/Қара құрдым]] &lt;div style=&quot;margin-right:1em; float:right;&quot;&gt;[[Сурет:Goldenwiki 2.png|100px|link=Уикипедия:Таңдаулы мақалаға үміткерлер/Қара құрдым]]&lt;/div&gt;
|subheader = Қарақұрдым мақаласының таңдаулы мақалаға үміткерлігі.
&lt;div  style=&quot;text-valign:center; margin-left:200px; margin-right:50px; margin-top:10px; position:absolute;&quot;&gt;
|body = [[Қара құрдым]] мақаласы таңдаулы мақалаға толық лайық деп санаймын. Мұл мақалыны жазған өзім емес {{@|Alphy Haydar}} мырза жеті жылдан бері қазақша Уикипедияға үлес қосып келеді. Мақала тілі өте жаттық, әрі ғылыми стилде жазылған. Қанша жылдан бері [[Басты бет]]тегі таңдаулы мақала өзгерген жоқ. Енді өзгерттетін кез келді. Сонымен қоса осы уақытқа дейін ғылымға қатысты мақалалар таңдаулы мақала статусын көп алған жоқ. Ғылымға басымдық бере отырып осы мақаланы таңдаулы мақала деңгейіне көтерейік. 

&lt;center&gt;{{Clickable button 2|Уикипедия:Таңдаулы мақалаға үміткерлер/Қара құрдым|Дауыс беру|class=mw-ui-progressive}}&lt;/center&gt;&lt;br /&gt;

|footer = Бұл хабарлама [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|бот]] арқылы жіберілген • [[Уикипедия:Хабарлама тарату/Жеткізіп беру тізімі|Жазылу немесе жазылудан бас тарту]]
}}
&lt;!-- https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A5%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83/%D0%96%D0%B5%D1%82%D0%BA%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BF_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%83_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96&amp;oldid=2970000 тізімін пайдаланып User:Arystanbek@kkwiki деген хабарлама жіберген --&gt;

[[Санат:Уикипедия:Көмек көрсетуге дайын қатысушылар]]--[[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 18:01, 2022 ж. ақпанның 18 (+06)

== Үлгілерді алмастыру ==

''Infobox Settlement'' ескі, қате, аударылмаған үлгі бар. Соған сілтенген беттерді қазақша жасалған үлгілермен алмастыруды өтінемін (бірге). Елді-мекен, әкімшілік бірлік т.с.с үлгілер болуы мүмкін. Түсінбесеңіз сұраңыз, үлгілермен жасауды үйретші деп жүр едіңіз) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:30, 2022 ж. ақпанның 20 (+06)

:Ок уақыт болғанда)) [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 07:01, 2022 ж. ақпанның 21 (+06)
:Ағылшынша үлгісін таппадым ғой. [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 17:44, 2022 ж. наурыздың 11 (+06)
:өзің жазып аласың , енді көрсетсеші , адам құсап түсіндіріп жазып. Бұның қандай маңызы бар аударудың?? [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 18:19, 2022 ж. наурыздың 11 (+06)
:&lt;s&gt;Infobox Settlement|name=Madi|official_name=MadiBek&lt;/s&gt; Осы үлгі ме? [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 17:46, 2022 ж. наурыздың 11 (+06)
::Дәл солай) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 17:51, 2022 ж. наурыздың 11 (+06)
:::Қолданылған мысалдары бар ма? [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 17:53, 2022 ж. наурыздың 11 (+06)
::::Менің соңғы үлесімде: елді-мекендер мақаласында өңделу тарихына кіріп көрсеңіз болады. Ал аталған үлгіге өтіп, сол жақта ''Мұнда сілтейтін беттер'' деген жерге өтсеңіз, көре аласыз. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:01, 2022 ж. наурыздың 11 (+06)
:::::нақты сілтемесін бір-ақ жіберші. ары бері сандалтпай. [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 18:06, 2022 ж. наурыздың 11 (+06)
::::: таппадым ғой ол үлгінің беті де жоқ. Әдетте Үлгі:Елдімекен деген сияқты тұрушы еді, іздеу ден іздесем шығушы еді, мынау  да жоқ?? Не үлгі бұл??? [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 18:15, 2022 ж. наурыздың 11 (+06)
:::::Былай деп тұр ғой??
:::::'''''Бұл үлгі ескірген және жедел жоюға ұсынылған. Сондықтан мына үлгіні қолдануыңызды өтінемін:'''''
::::: '''''Үлгі:Елді мекен''''' [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 18:17, 2022 ж. наурыздың 11 (+06)
:Ешкім ары-бері сандалтып жүрген жоқ. Дұрыс қой ол үлгі ескірген, сол үлгіге өтсеңіз, сол жағында әртүрлі сілтемелер тұр. Сол тізімнің ішінен '''Мұнда сілтейтін беттер''' дегенге өтесің. Ескі үлгіні пайдаланылған мақалалар тізімі шығады. Сол мақаларды қолданылған қате үлгіні ''елді мекен, әкімшілік бірлік'' тағы сол сияқты үлгілермен алмастыру керек. Сізге ''Infobox Settlement'' деген үлгіні аудар деген жоқпын, сол үлгіні пайдаланған мақалаларда, дұрыс кезінде өзіміз жасаған ''үлгілермен алмастыруды'' ұсындым. Түсінді деп ойлаймын --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:24, 2022 ж. наурыздың 13 (+06)
*???? --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 11:48, 2022 ж. наурыздың 15 (+06)
*:Мыналардың барлығында ауыстыру керек пе? [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 15:05, 2022 ж. наурыздың 15 (+06)
*:[[Арнайы:Мында сілтегендер/Үлгі:Infobox Settlement]] [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 15:06, 2022 ж. наурыздың 15 (+06)
:Иә, күніне 3-5 ауыстырып тұрсаңыз жеткілікті (мен сияқты). Сосын жаңалықтар мен білгенге маржан бөлімінде ескілерін жоймай, мұрағатқа жіберуге тырысыңыз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 15:22, 2022 ж. наурыздың 15 (+06)
::Мысалы мына мақаладағы үлгінің [[Балыкесір (ил)]] қате шығып тұр. 
::[[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 17:28, 2022 ж. наурыздың 15 (+06)
:::Мұнда емес мақаланың өзіне жасаңызшы, әрине қате болады: параметрлерді толық көшіріп, дұрыстап толтыру керек. [[Амася (ил)]] жасағанмын, асықпай, дұрыстап, алдын-ала шу шығармай қарап, жаңағы айтылған мақаланы түзетіп көріңіз. Сосын артынан тексеріп өтемін. Сөйтіп-сөйтіп үйреніп кетесіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:24, 2022 ж. наурыздың 15 (+06)

== Александр Грэхэм Белл мақаласын аяқтаңыз ==

[[Александр Грэхэм Белл]] мақаласын аударып бастапсыз, бірақ аяқтамапсыз. Осындай секілді басқа да мақалаларыңыз болса аяқтауыңызды сұраймын. Бастаған соң аяқтау керек қой! Жартылай, шала жансар мақалалармен қазақ Уикипедиясына ешкім кірмей қашып кетер. Одан да аз да болса, мақалаңызды мән-мағыналы қылып ретке келтіріп қойсаңыз сол дұрыс болады. Рахмет.  [[Қатысушы:Nurkhan|Nurkhan]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurkhan|талқылауы]]) 09:11, 2022 ж. наурыздың 31 (+06)

:Күшті троллить етіпсіз , рахмет)))) .
:Ойын ойынымен, рахмет әрине, сыныңызға, бірақ [[Ричард Брэнсон]]   мақалаңызда келіспейтін аудармалар бар, тіпті мен ғана емес, @Kasymov мырза жоюға ұсыныпты бетті, өзіңіз айтпақшы, саннан сапаға өту үшін осындай сападан бастаған жөн емес пе? Александр Грэхэм Белл мақаланы оқысаңыз түсінікті, [[Ричард Брэнсон]] ше? Бұл қыңырланып, қырсықтанып жауап қайтару емес, илегеніміз Уикипедия деген ортақ энциклопедияға сапа болсын деген жай ғана әріптестік түзету.  [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 16:59, 2022 ж. сәуірдің 1 (+06)

== Санат бастау ==

Саламатсыз, санатты қайтадан дұрыс жасамадыңыз. Қайта-қайта қателіктерін айта бергім келмейді, жай ғана [https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A1%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D1%82:%D0%90%D1%81%D1%82%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%BE%D0%BC%D0%B8%D1%8F%D0%BB%D1%8B%D2%9B_%D0%B3%D0%B8%D0%BF%D0%BE%D1%82%D0%B5%D0%B7%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D1%80&amp;diff=2994257&amp;oldid=2994239|осы сілтемеге] өтіп көрсеңіз болады. Интеруики міндетті түрде ұмытпау керек --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 15:32, 2022 ж. наурыздың 11 (+06)

== Үлгілерді алмастыру ==

Қалайсыз, Мади мырза! Жоғарыда елді мекен үлгісімен алмастыру жұмысын өзім аяқтап тастадым)) ''(ағылшын қате үлгісін жойдым)''. Енді: {{tl|Шайқас}}, {{tl|Infobox military conflict}} үлгісін пайдаланған мақалаларда {{tl|Қарулы қақтығыс}} үлгісімен алмастырып шықсаңыз. Аса көп емес, әдеттегінше менде жасаймын. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:45, 2022 ж. мамырдың 21 (+06)

== !!! ==

[[https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A1%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D1%82:%D0%90%D0%BB%D1%84%D0%B0%D0%B2%D0%B8%D1%82_%D0%B1%D0%BE%D0%B9%D1%8B%D0%BD%D1%88%D0%B0_%D0%BA%D3%A9%D0%BF%D1%96%D1%80%D0%BB%D0%B5%D1%80&amp;diff=3036588&amp;oldid=3036209|***]] --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:16, 2022 ж. мамырдың 28 (+06)

== Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022 ==

{{WAM
|header = [[meta:m:Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022|Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022]] &lt;div style=&quot;margin-right:1em; float:right;&quot;&gt;[[Сурет:Wikidata 2022 Istanbul social media campaign 02.jpg|right|thumb|300px|Wikidata 2022 Istanbul|link=meta:Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022]]&lt;/div&gt;
|subheader = Конференция 2022 жылдың 21-23 қазаны аралығында Түркияның [[Ыстанбұл]] қаласында өтеді.
&lt;div  style=&quot;text-valign:center; margin-left:200px; margin-right:50px; margin-top:10px; position:absolute;&quot;&gt;
|body = Құрметті достар,

Ыстамбұл Уикидерек конференциясына стипендия алуға өтінімдер ашық екенін хабарлауға қуаныштымын. Егер сіз түркі қауымдастығының өкілі болсаңыз және түркі тілдеріндегі Уикимедиа жобаларына белсенді қатысатын болсаңыз, онда сіз стипендияға өтініш бере аласыз. Өтініштер 2022 жылдың 30 маусымы, UTC 23:59 дейін қабылданады.

Үміткерлер толық стипендияға өтініш бере алады. Толық стипендия Түркі қолданушылары тобының Уикимедиа қауымдастығы (Wikimedians of Turkic Languages User Group) ұйымдастыратын конференция кезінде жеке тұлғаның екіжақты саяхат, ортақ тұрғын үй және тамақтану құнын қамтиды.

* Түркі тіліндегі уикимедиашыларға арналған Wikidata Training туралы қосымша ақпарат алу үшін мына сайтқа кіріңіз: https://w.wiki/53dX
* Стипендия, тіркеу және өтініш формасы туралы көбірек білу үшін мына сайтқа кіріңіз: https://w.wiki/5FFv

Бұған қоса, Түркі қолданушылары тобының Уикимедиа қауымдастығы жобалары мен оқиғалары туралы ақпарат пен жаңалықтар алу үшін біздің пошталық тізімге (https://w.wiki/5FFw) жазылуға шақырамыз.

Барлық жақсылықты тілеймін [[User:Mehman97|&lt;span style=&quot;color:#ff0500&quot;&gt;'''''Mehman'''''&lt;/span&gt;]] [[User Talk:Mehman97|&lt;span style=&quot;color:#0500ff&quot;&gt;'''''97'''''&lt;/span&gt;]] 03:48, 2022 ж. маусымның 11 (+06)


|footer = Бұл хабарлама [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|бот]] арқылы жіберілген • [[Уикипедия:Хабарлама тарату/Жеткізіп беру тізімі|Жазылу немесе жазылудан бас тарту]]
}}
&lt;!-- https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A5%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83/%D0%96%D0%B5%D1%82%D0%BA%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BF_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%83_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96&amp;oldid=3014707 тізімін пайдаланып User:Arystanbek@kkwiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Айдын Касымов мақалаларды жойып жүр ==

Осы аталған қатысушы [[А.Байтұрсынов жазуы және емле ережелерінің тарихы]] деген мақаланы жойды, [[Қайта жаңғырту]] деген мақаланы жоюға ниеттенді, Брэнсон және Непомнящий туралы мақалаларды жедел жоюға ұсынды. Олай істеме десе, құлақ аспайды. Бұл нағыз вандал ғой. Оған не істеуге болады екен? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 12:03, 2022 ж. маусымның 14 (+06)

== Аудару ==

Саламатсыз, аударғанда сөздер арасындағы интервалды ұстасаңыз. Тыныс белгілері біресе бірігіп немесе алшақ болып тұр.  [[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:42, 2022 ж. тамыздың 27 (+06)</text>
      <sha1>c5895r8t1povp8chr1xmyx73omi8vji</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қалмұханбет Нұрмұханбетұлы Қасымов</title>
    <ns>0</ns>
    <id>308698</id>
    <revision>
      <id>3064704</id>
      <parentid>2957807</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:26:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ерқанат Рыскулбеков</username>
        <id>70798</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Үлгі атағы</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9119" xml:space="preserve">{{Мемлекеттік қайраткер
| Қазақша есімі        = Қалмұханбет Нұрмұханбетұлы Қасымов
| Шынайы есімі         = 
| Суреті               = Qasymov.jpg
| Сурет ені            = 250
| Атауы                =
| Титулы               =10-шы Қазақстан Республикасының Ішкі істер министрі 
| Ту                   =Logo MVD KZ.jpg
| Ту2                  = 
| Басқара бастады      = [[11 сәуір]] [[2011 жыл]]
| Басқаруын аяқтады    = [[12 ақпан]] [[2019 жыл]]
| Ізашары              = [[Серік Нұртайұлы Баймағанбетов|Серік Баймағанбетов]]
| Ізбасары             = [[Ерлан Заманбекұлы Тұрғымбаев|Ерлан Тұрғымбаев]]
| Президент              = [[Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев|Нұрсұлтан Назарбаев]]
| Премьер             =[[Серік Нығметұлы Ахметов|Серік Ахметов]]&lt;br&gt;[[Кәрім Қажымқанұлы Мәсімов|Кәрім Мәсімов]]&lt;br&gt;[[Бақытжан Әбдірұлы Сағынтаев|Бақытжан Сағынтаев]]
| Титулы_2             = 
| Ту_2                 = 
| Ту2_2                = 
| Реті_2               = 
| Басқара бастады_2    = 
| Басқаруын аяқтады_2  = 
| Ізашары_2            = 
| Ізбасары_2           = 
| Титулы_3             = 
| Ту_3                 = 
| Ту2_3                = 
| Реті_3               = 
| Басқара бастады_3    = 
| Басқаруын аяқтады_3  = 
| Ізашары_3            = 
| Ізбасары_3           = 
| Титулы_4             = 
| Ту_4                 = 
| Ту2_4                = 
| Реті_4               = 
| Басқара бастады_4    = 
| Басқаруын аяқтады_4  = 
| Ізашары_4            = 
| Ізбасары_4           = 
| Туған күні         =18.05.1957
| Туған жері         = [[Қазақ Кеңестік Социалистік Республикасы|ҚКСР]] [[Алматы облысы]] [[Іле ауданы]] [[Байсерке|Дмитриевка ауыл]]ы
| Қайтыс болған күні   = 
| Қайтыс болған жері   = 
| Жерленді             = 
| Діні                 = 
| Әкесі                =
| Анасы                =
| Жұбайы               = 
| Балалары             = 
| Партиясы             = [[Nur Otan]] Политикалық партия
| Білімі               = [[Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті]]
| Мамандығы            = [[Заңгер]]
| Қолтаңбасы           = 
| Сайты                = 
| Commons              = Қалмұханбет Нұрмұханбетұлы Қасымов
| Марапаттары          ={{Даңқ ордені}} {{Даңқ ордені}} [[File:Honorary Fellow of the Interior.png|30px|Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігінің еңбек сіңірген қайраткері]]
|Атағы=[[Генерал]]}}

'''Қалмұханбет Нұрмұханбетұлы Қасымов''' (1957 жылдың 18 мамырында [[Алматы облысы]], [[Іле ауданы]]ның [[Байсерке|Дмитриевка ауыл]]ында дүниеге келген) - [[11 сәуір]] [[2011 жыл]] - [[12 ақпан]] [[2019 жыл]] Қазақстан Республикасының ішкі істер министрі. Полиция генерал-лейтенанты&lt;ref&gt;Указ Президента Республики Казахстан от 12 желтоқсан 2011 ж. № 194 «О присвоении Касымову К. Н. специального звания генерал-лейтенант полиции»&lt;/ref&gt;. [[12 ақпан]] [[2019 жыл]] Қазақстан Республикасы Президентінің Президентінің көмекшісі басшысы

== Биографиясы ==
[[Шапырашты]]  руынан шыққан.&lt;ref&gt;[https://www.novgaz.com/index.php/2-news/2415-%D0%BA%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D1%8B-%D0%BA%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%BE%D0%BC%E2%80%A6 Новая Газета Казахстан - КЛАН — КЛАНЫ ВЫБИВАЕТ&lt;!-- Заголовок добавлен ботом --&gt;]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://www.novgaz.com/index.php/2-news/2406-%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B9%D1%82%D0%B8-%D0%BF%D0%BE-%D1%87%D0%B5%D1%80%D1%82%D0%B5 Новая Газета Казахстан - Пройти по черте&lt;!-- Заголовок добавлен ботом --&gt;]&lt;/ref&gt;

== Отбасы ==
Үйленген, үш баласы бар, екі немере тәрбиелейді.

=== Білімі ===
Білімі жоғары, 1979 жылы С.Киров атындағы Қазақ мемлекеттік университетінің заң факультетін бітірген, мамандығы «заңгер». Полиция генерал-лейтенанты

=== Қызмет жолы ===
* 1979-1988 – тергеуші, аға тергеуші, тергеу бөлімінің бастығы, Алматы облысы ІІБ Іле аудандының ішкі істер бөлімі бастығының орынбасары.
* 1988-1989 – Алматы облысы ІІБ-нің қоғамдық қауіпсіздік бөлімі бастығының орынбасары.
1989-1992 – Алматы облысы ІІБ Қапшағай ІІБ-нің бастығы.
* 1992-1997 – Алматы облысы ІІБ Криминалдық милиция басқармасының бастығы, Алматы облысы ІІБ бастығының бірінші орынбасары.
* 07.1997-12.2003 – Алматы қаласының ішкі істер бас басқармасының бастығы.
* 12.2003-06.2005- Алматы облысы ішкі істер бас басқармасының, Ішкі істер департаментінің бастығы.
* 06.2005-09.2009 – Қазақстан Республикасының Ішкі істер министрінің бірінші вице-министрі, вице-министрі.
* 2009 жылдан бастап – Шығыс Қазақстан облысы Ішкі істер департаментінің бастығы &lt;ref&gt;[http://online.zakon.kz/Document/?doc_id=30468298  Назначен новый начальник ДВД ВКО]&lt;/ref&gt;.
* 11.04.2011-12.02.2019 – Қазақстан Республикасының Ішкі істер министрі&lt;ref&gt;
«Қ. Н. Қасымовты Қазақстан Республикасының Ішкі істер министрі қызметіне тағайындау туралы» Қазақстан Республикасы Президентінің 2011 жылғы 12 сәуірдегі № 26 Жарлығы&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://stan.kz/kalmukhanbet-kasymov-zhana-kyzmetke-au/ Қалмұханбет Қасымов ІІМ басшысы қызметінен кетті 12.02.2019]&lt;/ref&gt;.
* [[12 ақпан]] [[2019 жыл]] - Қазақстан Республикасы Президентінің Президентінің көмекшісі болып тағайындалды&lt;ref&gt;[https://arasha.kz/6855/ Экс-министр Қалмұхамбет Қасымов жаңа қызметке тағайындалды 12.02.2019]&lt;/ref&gt;

==Кампания отставкаға кетуін талапы==

== Марапаттары == 
* 2-ші дәрежелі «Данқ» ордені, 
* «Астана» медалі
* &quot;Ұлттық қауіпсіздікті қамтамасыз етудегі үлесі үшін&quot;, 
* &quot;Құқық тәртібін қамтамасыз етуде үздік шыққаны үшін&quot;, 
* &quot;Қазақстан Конституциясына 10 жыл&quot;, 
* &quot;Қазақстан Республикасы ішкі істер органдарының ардагері&quot;, 
* &quot;Қазақстан Республикасының Парламентіне 10 жыл&quot; мерейтой медалі, 
* «ІІМ-нің еңбек сіңірген қызметкері»
* «Астананың 20 жылдығы» мерейтойлық медалі

Отбасы бар, үш бала тәрбиелеуде, жеті немересі бар.

== Дереккөздер ==
&lt;references/&gt;
{{Бақытжан Сағынтаевтың министрлер кабинеті}}
{{Кәрім Мәсімовтың министрлер кабинеті (2016 жыл 6 мамыр)}}
{{Кәрім Мәсімовтың министрлер кабинеті (2014)}}

[[Санат:Қазақстан ішкі істер министрлері]]
[[Санат:Іле ауданында туғандар]]</text>
      <sha1>rrtj3k2lvxzntmfl0r0sq5vdse6h9d7</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064715</id>
      <parentid>3064704</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:29:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ерқанат Рыскулбеков</username>
        <id>70798</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Сілтеме</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9249" xml:space="preserve">{{Мемлекеттік қайраткер
| Қазақша есімі        = Қалмұханбет Нұрмұханбетұлы Қасымов
| Шынайы есімі         = 
| Суреті               = Qasymov.jpg
| Сурет ені            = 250
| Атауы                =
| Титулы               =10-шы Қазақстан Республикасының Ішкі істер министрі 
| Ту                   =Logo MVD KZ.jpg
| Ту2                  = 
| Басқара бастады      = [[11 сәуір]] [[2011 жыл]]
| Басқаруын аяқтады    = [[12 ақпан]] [[2019 жыл]]
| Ізашары              = [[Серік Нұртайұлы Баймағанбетов|Серік Баймағанбетов]]
| Ізбасары             = [[Ерлан Заманбекұлы Тұрғымбаев|Ерлан Тұрғымбаев]]
| Президент              = [[Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев|Нұрсұлтан Назарбаев]]
| Премьер             =[[Серік Нығметұлы Ахметов|Серік Ахметов]]&lt;br&gt;[[Кәрім Қажымқанұлы Мәсімов|Кәрім Мәсімов]]&lt;br&gt;[[Бақытжан Әбдірұлы Сағынтаев|Бақытжан Сағынтаев]]
| Титулы_2             = 
| Ту_2                 = 
| Ту2_2                = 
| Реті_2               = 
| Басқара бастады_2    = 
| Басқаруын аяқтады_2  = 
| Ізашары_2            = 
| Ізбасары_2           = 
| Титулы_3             = 
| Ту_3                 = 
| Ту2_3                = 
| Реті_3               = 
| Басқара бастады_3    = 
| Басқаруын аяқтады_3  = 
| Ізашары_3            = 
| Ізбасары_3           = 
| Титулы_4             = 
| Ту_4                 = 
| Ту2_4                = 
| Реті_4               = 
| Басқара бастады_4    = 
| Басқаруын аяқтады_4  = 
| Ізашары_4            = 
| Ізбасары_4           = 
| Туған күні         =18.05.1957
| Туған жері         = [[Қазақ Кеңестік Социалистік Республикасы|ҚКСР]] [[Алматы облысы]] [[Іле ауданы]] [[Байсерке|Дмитриевка ауыл]]ы
| Қайтыс болған күні   = 
| Қайтыс болған жері   = 
| Жерленді             = 
| Діні                 = 
| Әкесі                =
| Анасы                =
| Жұбайы               = 
| Балалары             = 
| Партиясы             = [[Nur Otan]] Политикалық партия
| Білімі               = [[Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті]]
| Мамандығы            = [[Заңгер]]
| Қолтаңбасы           = 
| Сайты                = 
| Commons              = Қалмұханбет Нұрмұханбетұлы Қасымов
| Марапаттары          ={{Даңқ ордені}} {{Даңқ ордені}} [[File:Honorary Fellow of the Interior.png|30px|Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігінің еңбек сіңірген қайраткері]]
|Атағы=[[Генерал]]}}

'''Қалмұханбет Нұрмұханбетұлы Қасымов''' (1957 жылдың 18 мамырында [[Алматы облысы]], [[Іле ауданы]]ның [[Байсерке|Дмитриевка ауыл]]ында дүниеге келген) - [[11 сәуір]] [[2011 жыл]] - [[12 ақпан]] [[2019 жыл]] Қазақстан Республикасының ішкі істер министрі. Полиция генерал-лейтенанты&lt;ref&gt;Указ Президента Республики Казахстан от 12 желтоқсан 2011 ж. № 194 «О присвоении Касымову К. Н. специального звания генерал-лейтенант полиции»&lt;/ref&gt;. [[12 ақпан]] [[2019 жыл]] Қазақстан Республикасы Президентінің Президентінің көмекшісі басшысы

== Биографиясы ==
[[Шапырашты]]  руынан шыққан.&lt;ref&gt;[https://www.novgaz.com/index.php/2-news/2415-%D0%BA%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D1%8B-%D0%BA%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%BE%D0%BC%E2%80%A6 Новая Газета Казахстан - КЛАН — КЛАНЫ ВЫБИВАЕТ&lt;!-- Заголовок добавлен ботом --&gt;]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://www.novgaz.com/index.php/2-news/2406-%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B9%D1%82%D0%B8-%D0%BF%D0%BE-%D1%87%D0%B5%D1%80%D1%82%D0%B5 Новая Газета Казахстан - Пройти по черте&lt;!-- Заголовок добавлен ботом --&gt;]&lt;/ref&gt;

== Отбасы ==
Үйленген, үш баласы бар, екі немере тәрбиелейді.

=== Білімі ===
Білімі жоғары, 1979 жылы С.Киров атындағы Қазақ мемлекеттік университетінің заң факультетін бітірген, мамандығы «заңгер». Полиция генерал-лейтенанты

=== Қызмет жолы ===
* 1979-1988 – тергеуші, аға тергеуші, тергеу бөлімінің бастығы, Алматы облысы ІІБ Іле аудандының ішкі істер бөлімі бастығының орынбасары.
* 1988-1989 – Алматы облысы ІІБ-нің қоғамдық қауіпсіздік бөлімі бастығының орынбасары.
1989-1992 – Алматы облысы ІІБ Қапшағай ІІБ-нің бастығы.
* 1992-1997 – Алматы облысы ІІБ Криминалдық милиция басқармасының бастығы, Алматы облысы ІІБ бастығының бірінші орынбасары.
* 07.1997-12.2003 – Алматы қаласының ішкі істер бас басқармасының бастығы.
* 12.2003-06.2005- Алматы облысы ішкі істер бас басқармасының, Ішкі істер департаментінің бастығы.
* 06.2005-09.2009 – Қазақстан Республикасының Ішкі істер министрінің бірінші вице-министрі, вице-министрі.
* 2009 жылдан бастап – Шығыс Қазақстан облысы Ішкі істер департаментінің бастығы &lt;ref&gt;[http://online.zakon.kz/Document/?doc_id=30468298  Назначен новый начальник ДВД ВКО]&lt;/ref&gt;.
* 11.04.2011-12.02.2019 – Қазақстан Республикасының Ішкі істер министрі&lt;ref&gt;
«Қ. Н. Қасымовты Қазақстан Республикасының Ішкі істер министрі қызметіне тағайындау туралы» Қазақстан Республикасы Президентінің 2011 жылғы 12 сәуірдегі № 26 Жарлығы&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://stan.kz/kalmukhanbet-kasymov-zhana-kyzmetke-au/ Қалмұханбет Қасымов ІІМ басшысы қызметінен кетті 12.02.2019]&lt;/ref&gt;.
* [[12 ақпан]] [[2019 жыл]] - Қазақстан Республикасы Президентінің Президентінің көмекшісі болып тағайындалды&lt;ref&gt;[https://arasha.kz/6855/ Экс-министр Қалмұхамбет Қасымов жаңа қызметке тағайындалды 12.02.2019]&lt;/ref&gt;

==Кампания отставкаға кетуін талапы==

== Марапаттары == 
* 2-ші дәрежелі «Данқ» ордені, 
* «Астана» медалі
* &quot;Ұлттық қауіпсіздікті қамтамасыз етудегі үлесі үшін&quot;, 
* &quot;Құқық тәртібін қамтамасыз етуде үздік шыққаны үшін&quot;, 
* &quot;[[Қазақстан Конституциясына 10 жыл медалі|Қазақстан Конституциясына 10 жыл]]&quot;, 
* &quot;Қазақстан Республикасы ішкі істер органдарының ардагері&quot;, 
* &quot;Қазақстан Республикасының Парламентіне 10 жыл&quot; мерейтой медалі, 
* «ІІМ-нің еңбек сіңірген қызметкері»
* «[[Астанаға 10 жыл медалі|Астананың 20 жылдығы]]&lt;nowiki/&gt;» мерейтойлық медалі

Отбасы бар, үш бала тәрбиелеуде, жеті немересі бар.

== Дереккөздер ==
&lt;references/&gt;
{{Бақытжан Сағынтаевтың министрлер кабинеті}}
{{Кәрім Мәсімовтың министрлер кабинеті (2016 жыл 6 мамыр)}}
{{Кәрім Мәсімовтың министрлер кабинеті (2014)}}

[[Санат:Қазақстан ішкі істер министрлері]]
[[Санат:Іле ауданында туғандар]]</text>
      <sha1>fm44vxmoid5h31emut275jrxhtkaopq</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064722</id>
      <parentid>3064715</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:34:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ерқанат Рыскулбеков</username>
        <id>70798</id>
      </contributor>
      <comment>Үлгі, санат</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9348" xml:space="preserve">{{Мемлекеттік қайраткер
| Қазақша есімі        = Қалмұханбет Нұрмұханбетұлы Қасымов
| Шынайы есімі         = 
| Суреті               = Qasymov.jpg
| Сурет ені            = 250
| Атауы                =
| Титулы               =10-шы Қазақстан Республикасының Ішкі істер министрі 
| Ту                   =Logo MVD KZ.jpg
| Ту2                  = 
| Басқара бастады      = [[11 сәуір]] [[2011 жыл]]
| Басқаруын аяқтады    = [[12 ақпан]] [[2019 жыл]]
| Ізашары              = [[Серік Нұртайұлы Баймағанбетов|Серік Баймағанбетов]]
| Ізбасары             = [[Ерлан Заманбекұлы Тұрғымбаев|Ерлан Тұрғымбаев]]
| Президент              = [[Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев|Нұрсұлтан Назарбаев]]
| Премьер             =[[Серік Нығметұлы Ахметов|Серік Ахметов]]&lt;br&gt;[[Кәрім Қажымқанұлы Мәсімов|Кәрім Мәсімов]]&lt;br&gt;[[Бақытжан Әбдірұлы Сағынтаев|Бақытжан Сағынтаев]]
| Титулы_2             = 
| Ту_2                 = 
| Ту2_2                = 
| Реті_2               = 
| Басқара бастады_2    = 
| Басқаруын аяқтады_2  = 
| Ізашары_2            = 
| Ізбасары_2           = 
| Титулы_3             = 
| Ту_3                 = 
| Ту2_3                = 
| Реті_3               = 
| Басқара бастады_3    = 
| Басқаруын аяқтады_3  = 
| Ізашары_3            = 
| Ізбасары_3           = 
| Титулы_4             = 
| Ту_4                 = 
| Ту2_4                = 
| Реті_4               = 
| Басқара бастады_4    = 
| Басқаруын аяқтады_4  = 
| Ізашары_4            = 
| Ізбасары_4           = 
| Туған күні         =18.05.1957
| Туған жері         = [[Қазақ Кеңестік Социалистік Республикасы|ҚКСР]] [[Алматы облысы]] {{туғанжері|Іле ауданы|Іле ауданы}} [[Байсерке|Дмитриевка ауыл]]ы
| Қайтыс болған күні   = 
| Қайтыс болған жері   = 
| Жерленді             = 
| Діні                 = 
| Әкесі                =
| Анасы                =
| Жұбайы               = 
| Балалары             = 
| Партиясы             = [[Nur Otan]] Политикалық партия
| Білімі               = [[Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті]]
| Мамандығы            = [[Заңгер]]
| Қолтаңбасы           = 
| Сайты                = 
| Commons              = Қалмұханбет Нұрмұханбетұлы Қасымов
| Марапаттары          ={{Даңқ ордені}} {{Даңқ ордені}} [[File:Honorary Fellow of the Interior.png|30px|Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігінің еңбек сіңірген қайраткері]]
|Атағы=[[Генерал]]}}

'''Қалмұханбет Нұрмұханбетұлы Қасымов''' (1957 жылдың 18 мамырында [[Алматы облысы]], [[Іле ауданы]]ның [[Байсерке|Дмитриевка ауыл]]ында дүниеге келген) - [[11 сәуір]] [[2011 жыл]] - [[12 ақпан]] [[2019 жыл]] Қазақстан Республикасының ішкі істер министрі. Полиция генерал-лейтенанты&lt;ref&gt;Указ Президента Республики Казахстан от 12 желтоқсан 2011 ж. № 194 «О присвоении Касымову К. Н. специального звания генерал-лейтенант полиции»&lt;/ref&gt;. [[12 ақпан]] [[2019 жыл]] Қазақстан Республикасы Президентінің Президентінің көмекшісі басшысы

== Биографиясы ==
[[Шапырашты]]  руынан шыққан.&lt;ref&gt;[https://www.novgaz.com/index.php/2-news/2415-%D0%BA%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D1%8B-%D0%BA%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%BE%D0%BC%E2%80%A6 Новая Газета Казахстан - КЛАН — КЛАНЫ ВЫБИВАЕТ&lt;!-- Заголовок добавлен ботом --&gt;]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://www.novgaz.com/index.php/2-news/2406-%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B9%D1%82%D0%B8-%D0%BF%D0%BE-%D1%87%D0%B5%D1%80%D1%82%D0%B5 Новая Газета Казахстан - Пройти по черте&lt;!-- Заголовок добавлен ботом --&gt;]&lt;/ref&gt;

== Отбасы ==
Үйленген, үш баласы бар, екі немере тәрбиелейді.

=== Білімі ===
Білімі жоғары, 1979 жылы С.Киров атындағы Қазақ мемлекеттік университетінің заң факультетін бітірген, мамандығы «заңгер». Полиция генерал-лейтенанты

=== Қызмет жолы ===
* 1979-1988 – тергеуші, аға тергеуші, тергеу бөлімінің бастығы, Алматы облысы ІІБ Іле аудандының ішкі істер бөлімі бастығының орынбасары.
* 1988-1989 – Алматы облысы ІІБ-нің қоғамдық қауіпсіздік бөлімі бастығының орынбасары.
1989-1992 – Алматы облысы ІІБ Қапшағай ІІБ-нің бастығы.
* 1992-1997 – Алматы облысы ІІБ Криминалдық милиция басқармасының бастығы, Алматы облысы ІІБ бастығының бірінші орынбасары.
* 07.1997-12.2003 – Алматы қаласының ішкі істер бас басқармасының бастығы.
* 12.2003-06.2005- Алматы облысы ішкі істер бас басқармасының, Ішкі істер департаментінің бастығы.
* 06.2005-09.2009 – Қазақстан Республикасының Ішкі істер министрінің бірінші вице-министрі, вице-министрі.
* 2009 жылдан бастап – Шығыс Қазақстан облысы Ішкі істер департаментінің бастығы &lt;ref&gt;[http://online.zakon.kz/Document/?doc_id=30468298  Назначен новый начальник ДВД ВКО]&lt;/ref&gt;.
* 11.04.2011-12.02.2019 – Қазақстан Республикасының Ішкі істер министрі&lt;ref&gt;
«Қ. Н. Қасымовты Қазақстан Республикасының Ішкі істер министрі қызметіне тағайындау туралы» Қазақстан Республикасы Президентінің 2011 жылғы 12 сәуірдегі № 26 Жарлығы&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://stan.kz/kalmukhanbet-kasymov-zhana-kyzmetke-au/ Қалмұханбет Қасымов ІІМ басшысы қызметінен кетті 12.02.2019]&lt;/ref&gt;.
* [[12 ақпан]] [[2019 жыл]] - Қазақстан Республикасы Президентінің Президентінің көмекшісі болып тағайындалды&lt;ref&gt;[https://arasha.kz/6855/ Экс-министр Қалмұхамбет Қасымов жаңа қызметке тағайындалды 12.02.2019]&lt;/ref&gt;

==Кампания отставкаға кетуін талапы==

== Марапаттары == 
* 2-ші дәрежелі «Данқ» ордені, 
* «Астана» медалі
* &quot;Ұлттық қауіпсіздікті қамтамасыз етудегі үлесі үшін&quot;, 
* &quot;Құқық тәртібін қамтамасыз етуде үздік шыққаны үшін&quot;, 
* &quot;[[Қазақстан Конституциясына 10 жыл медалі|Қазақстан Конституциясына 10 жыл]]&quot;, 
* &quot;Қазақстан Республикасы ішкі істер органдарының ардагері&quot;, 
* &quot;Қазақстан Республикасының Парламентіне 10 жыл&quot; мерейтой медалі, 
* «ІІМ-нің еңбек сіңірген қызметкері»
* «[[Астанаға 10 жыл медалі|Астананың 20 жылдығы]]&lt;nowiki/&gt;» мерейтойлық медалі

Отбасы бар, үш бала тәрбиелеуде, жеті немересі бар.

== Дереккөздер ==
&lt;references/&gt;
{{Бақытжан Сағынтаевтың министрлер кабинеті}}
{{Кәрім Мәсімовтың министрлер кабинеті (2016 жыл 6 мамыр)}}
{{Кәрім Мәсімовтың министрлер кабинеті (2014)}}

[[Санат:Қазақстан ішкі істер министрлері]]
[[Санат:Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті түлектері]]</text>
      <sha1>es9wyiv3srnhybjtze3mn94tdd1yjkt</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064730</id>
      <parentid>3064722</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:36:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ерқанат Рыскулбеков</username>
        <id>70798</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Түзету</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9358" xml:space="preserve">{{Мемлекеттік қайраткер
| Қазақша есімі        = Қалмұханбет Нұрмұханбетұлы Қасымов
| Шынайы есімі         = 
| Суреті               = Qasymov.jpg
| Сурет ені            = 250
| Атауы                =
| Титулы               =10-шы Қазақстан Республикасының Ішкі істер министрі 
| Ту                   =Logo MVD KZ.jpg
| Ту2                  = 
| Басқара бастады      = [[11 сәуір]] [[2011 жыл]]
| Басқаруын аяқтады    = [[12 ақпан]] [[2019 жыл]]
| Ізашары              = [[Серік Нұртайұлы Баймағанбетов|Серік Баймағанбетов]]
| Ізбасары             = [[Ерлан Заманбекұлы Тұрғымбаев|Ерлан Тұрғымбаев]]
| Президент              = [[Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев|Нұрсұлтан Назарбаев]]
| Премьер             =[[Серік Нығметұлы Ахметов|Серік Ахметов]]&lt;br&gt;[[Кәрім Қажымқанұлы Мәсімов|Кәрім Мәсімов]]&lt;br&gt;[[Бақытжан Әбдірұлы Сағынтаев|Бақытжан Сағынтаев]]
| Титулы_2             = 
| Ту_2                 = 
| Ту2_2                = 
| Реті_2               = 
| Басқара бастады_2    = 
| Басқаруын аяқтады_2  = 
| Ізашары_2            = 
| Ізбасары_2           = 
| Титулы_3             = 
| Ту_3                 = 
| Ту2_3                = 
| Реті_3               = 
| Басқара бастады_3    = 
| Басқаруын аяқтады_3  = 
| Ізашары_3            = 
| Ізбасары_3           = 
| Титулы_4             = 
| Ту_4                 = 
| Ту2_4                = 
| Реті_4               = 
| Басқара бастады_4    = 
| Басқаруын аяқтады_4  = 
| Ізашары_4            = 
| Ізбасары_4           = 
| Туған күні         =18.05.1957
| Туған жері         = [[Қазақ Кеңестік Социалистік Республикасы|ҚКСР]] [[Алматы облысы]] {{туғанжері|Іле ауданы|Іле ауданынында}} [[Байсерке|Дмитриевка ауыл]]ы
| Қайтыс болған күні   = 
| Қайтыс болған жері   = 
| Жерленді             = 
| Діні                 = 
| Әкесі                =
| Анасы                =
| Жұбайы               = 
| Балалары             = 
| Партиясы             = [[Nur Otan]] Политикалық партия
| Білімі               = [[Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті]]
| Мамандығы            = [[Заңгер]]
| Қолтаңбасы           = 
| Сайты                = 
| Commons              = Қалмұханбет Нұрмұханбетұлы Қасымов
| Марапаттары          ={{Даңқ ордені}} {{Даңқ ордені}} [[File:Honorary Fellow of the Interior.png|30px|Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігінің еңбек сіңірген қайраткері]]
|Атағы=[[Генерал]]}}

'''Қалмұханбет Нұрмұханбетұлы Қасымов''' (1957 жылдың 18 мамырында [[Алматы облысы]], [[Іле ауданы]]ның [[Байсерке|Дмитриевка ауыл]]ында дүниеге келген) - [[11 сәуір]] [[2011 жыл]] - [[12 ақпан]] [[2019 жыл]] Қазақстан Республикасының ішкі істер министрі. Полиция генерал-лейтенанты&lt;ref&gt;Указ Президента Республики Казахстан от 12 желтоқсан 2011 ж. № 194 «О присвоении Касымову К. Н. специального звания генерал-лейтенант полиции»&lt;/ref&gt;. [[12 ақпан]] [[2019 жыл]] Қазақстан Республикасы Президентінің Президентінің көмекшісі басшысы

== Биографиясы ==
[[Шапырашты]]  руынан шыққан.&lt;ref&gt;[https://www.novgaz.com/index.php/2-news/2415-%D0%BA%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D1%8B-%D0%BA%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%BE%D0%BC%E2%80%A6 Новая Газета Казахстан - КЛАН — КЛАНЫ ВЫБИВАЕТ&lt;!-- Заголовок добавлен ботом --&gt;]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://www.novgaz.com/index.php/2-news/2406-%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B9%D1%82%D0%B8-%D0%BF%D0%BE-%D1%87%D0%B5%D1%80%D1%82%D0%B5 Новая Газета Казахстан - Пройти по черте&lt;!-- Заголовок добавлен ботом --&gt;]&lt;/ref&gt;

== Отбасы ==
Үйленген, үш баласы бар, екі немере тәрбиелейді.

=== Білімі ===
Білімі жоғары, 1979 жылы С.Киров атындағы Қазақ мемлекеттік университетінің заң факультетін бітірген, мамандығы «заңгер». Полиция генерал-лейтенанты

=== Қызмет жолы ===
* 1979-1988 – тергеуші, аға тергеуші, тергеу бөлімінің бастығы, Алматы облысы ІІБ Іле аудандының ішкі істер бөлімі бастығының орынбасары.
* 1988-1989 – Алматы облысы ІІБ-нің қоғамдық қауіпсіздік бөлімі бастығының орынбасары.
1989-1992 – Алматы облысы ІІБ Қапшағай ІІБ-нің бастығы.
* 1992-1997 – Алматы облысы ІІБ Криминалдық милиция басқармасының бастығы, Алматы облысы ІІБ бастығының бірінші орынбасары.
* 07.1997-12.2003 – Алматы қаласының ішкі істер бас басқармасының бастығы.
* 12.2003-06.2005- Алматы облысы ішкі істер бас басқармасының, Ішкі істер департаментінің бастығы.
* 06.2005-09.2009 – Қазақстан Республикасының Ішкі істер министрінің бірінші вице-министрі, вице-министрі.
* 2009 жылдан бастап – Шығыс Қазақстан облысы Ішкі істер департаментінің бастығы &lt;ref&gt;[http://online.zakon.kz/Document/?doc_id=30468298  Назначен новый начальник ДВД ВКО]&lt;/ref&gt;.
* 11.04.2011-12.02.2019 – Қазақстан Республикасының Ішкі істер министрі&lt;ref&gt;
«Қ. Н. Қасымовты Қазақстан Республикасының Ішкі істер министрі қызметіне тағайындау туралы» Қазақстан Республикасы Президентінің 2011 жылғы 12 сәуірдегі № 26 Жарлығы&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://stan.kz/kalmukhanbet-kasymov-zhana-kyzmetke-au/ Қалмұханбет Қасымов ІІМ басшысы қызметінен кетті 12.02.2019]&lt;/ref&gt;.
* [[12 ақпан]] [[2019 жыл]] - Қазақстан Республикасы Президентінің Президентінің көмекшісі болып тағайындалды&lt;ref&gt;[https://arasha.kz/6855/ Экс-министр Қалмұхамбет Қасымов жаңа қызметке тағайындалды 12.02.2019]&lt;/ref&gt;

==Кампания отставкаға кетуін талапы==

== Марапаттары == 
* 2-ші дәрежелі «Данқ» ордені, 
* «Астана» медалі
* &quot;Ұлттық қауіпсіздікті қамтамасыз етудегі үлесі үшін&quot;, 
* &quot;Құқық тәртібін қамтамасыз етуде үздік шыққаны үшін&quot;, 
* &quot;[[Қазақстан Конституциясына 10 жыл медалі|Қазақстан Конституциясына 10 жыл]]&quot;, 
* &quot;Қазақстан Республикасы ішкі істер органдарының ардагері&quot;, 
* &quot;Қазақстан Республикасының Парламентіне 10 жыл&quot; мерейтой медалі, 
* «ІІМ-нің еңбек сіңірген қызметкері»
* «[[Астанаға 10 жыл медалі|Астананың 20 жылдығы]]&lt;nowiki/&gt;» мерейтойлық медалі

Отбасы бар, үш бала тәрбиелеуде, жеті немересі бар.

== Дереккөздер ==
&lt;references/&gt;
{{Бақытжан Сағынтаевтың министрлер кабинеті}}
{{Кәрім Мәсімовтың министрлер кабинеті (2016 жыл 6 мамыр)}}
{{Кәрім Мәсімовтың министрлер кабинеті (2014)}}

[[Санат:Қазақстан ішкі істер министрлері]]
[[Санат:Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті түлектері]]</text>
      <sha1>atpuupkiopogxje5dwo41leh3moz7or</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064734</id>
      <parentid>3064730</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:37:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ерқанат Рыскулбеков</username>
        <id>70798</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9354" xml:space="preserve">{{Мемлекеттік қайраткер
| Қазақша есімі        = Қалмұханбет Нұрмұханбетұлы Қасымов
| Шынайы есімі         = 
| Суреті               = Qasymov.jpg
| Сурет ені            = 250
| Атауы                =
| Титулы               =10-шы Қазақстан Республикасының Ішкі істер министрі 
| Ту                   =Logo MVD KZ.jpg
| Ту2                  = 
| Басқара бастады      = [[11 сәуір]] [[2011 жыл]]
| Басқаруын аяқтады    = [[12 ақпан]] [[2019 жыл]]
| Ізашары              = [[Серік Нұртайұлы Баймағанбетов|Серік Баймағанбетов]]
| Ізбасары             = [[Ерлан Заманбекұлы Тұрғымбаев|Ерлан Тұрғымбаев]]
| Президент              = [[Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев|Нұрсұлтан Назарбаев]]
| Премьер             =[[Серік Нығметұлы Ахметов|Серік Ахметов]]&lt;br&gt;[[Кәрім Қажымқанұлы Мәсімов|Кәрім Мәсімов]]&lt;br&gt;[[Бақытжан Әбдірұлы Сағынтаев|Бақытжан Сағынтаев]]
| Титулы_2             = 
| Ту_2                 = 
| Ту2_2                = 
| Реті_2               = 
| Басқара бастады_2    = 
| Басқаруын аяқтады_2  = 
| Ізашары_2            = 
| Ізбасары_2           = 
| Титулы_3             = 
| Ту_3                 = 
| Ту2_3                = 
| Реті_3               = 
| Басқара бастады_3    = 
| Басқаруын аяқтады_3  = 
| Ізашары_3            = 
| Ізбасары_3           = 
| Титулы_4             = 
| Ту_4                 = 
| Ту2_4                = 
| Реті_4               = 
| Басқара бастады_4    = 
| Басқаруын аяқтады_4  = 
| Ізашары_4            = 
| Ізбасары_4           = 
| Туған күні         =18.05.1957
| Туған жері         = [[Қазақ Кеңестік Социалистік Республикасы|ҚКСР]] [[Алматы облысы]] {{туғанжері|Іле ауданы|Іле ауданында}} [[Байсерке|Дмитриевка ауыл]]ы
| Қайтыс болған күні   = 
| Қайтыс болған жері   = 
| Жерленді             = 
| Діні                 = 
| Әкесі                =
| Анасы                =
| Жұбайы               = 
| Балалары             = 
| Партиясы             = [[Nur Otan]] Политикалық партия
| Білімі               = [[Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті]]
| Мамандығы            = [[Заңгер]]
| Қолтаңбасы           = 
| Сайты                = 
| Commons              = Қалмұханбет Нұрмұханбетұлы Қасымов
| Марапаттары          ={{Даңқ ордені}} {{Даңқ ордені}} [[File:Honorary Fellow of the Interior.png|30px|Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігінің еңбек сіңірген қайраткері]]
|Атағы=[[Генерал]]}}

'''Қалмұханбет Нұрмұханбетұлы Қасымов''' (1957 жылдың 18 мамырында [[Алматы облысы]], [[Іле ауданы]]ның [[Байсерке|Дмитриевка ауыл]]ында дүниеге келген) - [[11 сәуір]] [[2011 жыл]] - [[12 ақпан]] [[2019 жыл]] Қазақстан Республикасының ішкі істер министрі. Полиция генерал-лейтенанты&lt;ref&gt;Указ Президента Республики Казахстан от 12 желтоқсан 2011 ж. № 194 «О присвоении Касымову К. Н. специального звания генерал-лейтенант полиции»&lt;/ref&gt;. [[12 ақпан]] [[2019 жыл]] Қазақстан Республикасы Президентінің Президентінің көмекшісі басшысы

== Биографиясы ==
[[Шапырашты]]  руынан шыққан.&lt;ref&gt;[https://www.novgaz.com/index.php/2-news/2415-%D0%BA%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D1%8B-%D0%BA%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%BE%D0%BC%E2%80%A6 Новая Газета Казахстан - КЛАН — КЛАНЫ ВЫБИВАЕТ&lt;!-- Заголовок добавлен ботом --&gt;]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://www.novgaz.com/index.php/2-news/2406-%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B9%D1%82%D0%B8-%D0%BF%D0%BE-%D1%87%D0%B5%D1%80%D1%82%D0%B5 Новая Газета Казахстан - Пройти по черте&lt;!-- Заголовок добавлен ботом --&gt;]&lt;/ref&gt;

== Отбасы ==
Үйленген, үш баласы бар, екі немере тәрбиелейді.

=== Білімі ===
Білімі жоғары, 1979 жылы С.Киров атындағы Қазақ мемлекеттік университетінің заң факультетін бітірген, мамандығы «заңгер». Полиция генерал-лейтенанты

=== Қызмет жолы ===
* 1979-1988 – тергеуші, аға тергеуші, тергеу бөлімінің бастығы, Алматы облысы ІІБ Іле аудандының ішкі істер бөлімі бастығының орынбасары.
* 1988-1989 – Алматы облысы ІІБ-нің қоғамдық қауіпсіздік бөлімі бастығының орынбасары.
1989-1992 – Алматы облысы ІІБ Қапшағай ІІБ-нің бастығы.
* 1992-1997 – Алматы облысы ІІБ Криминалдық милиция басқармасының бастығы, Алматы облысы ІІБ бастығының бірінші орынбасары.
* 07.1997-12.2003 – Алматы қаласының ішкі істер бас басқармасының бастығы.
* 12.2003-06.2005- Алматы облысы ішкі істер бас басқармасының, Ішкі істер департаментінің бастығы.
* 06.2005-09.2009 – Қазақстан Республикасының Ішкі істер министрінің бірінші вице-министрі, вице-министрі.
* 2009 жылдан бастап – Шығыс Қазақстан облысы Ішкі істер департаментінің бастығы &lt;ref&gt;[http://online.zakon.kz/Document/?doc_id=30468298  Назначен новый начальник ДВД ВКО]&lt;/ref&gt;.
* 11.04.2011-12.02.2019 – Қазақстан Республикасының Ішкі істер министрі&lt;ref&gt;
«Қ. Н. Қасымовты Қазақстан Республикасының Ішкі істер министрі қызметіне тағайындау туралы» Қазақстан Республикасы Президентінің 2011 жылғы 12 сәуірдегі № 26 Жарлығы&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://stan.kz/kalmukhanbet-kasymov-zhana-kyzmetke-au/ Қалмұханбет Қасымов ІІМ басшысы қызметінен кетті 12.02.2019]&lt;/ref&gt;.
* [[12 ақпан]] [[2019 жыл]] - Қазақстан Республикасы Президентінің Президентінің көмекшісі болып тағайындалды&lt;ref&gt;[https://arasha.kz/6855/ Экс-министр Қалмұхамбет Қасымов жаңа қызметке тағайындалды 12.02.2019]&lt;/ref&gt;

==Кампания отставкаға кетуін талапы==

== Марапаттары == 
* 2-ші дәрежелі «Данқ» ордені, 
* «Астана» медалі
* &quot;Ұлттық қауіпсіздікті қамтамасыз етудегі үлесі үшін&quot;, 
* &quot;Құқық тәртібін қамтамасыз етуде үздік шыққаны үшін&quot;, 
* &quot;[[Қазақстан Конституциясына 10 жыл медалі|Қазақстан Конституциясына 10 жыл]]&quot;, 
* &quot;Қазақстан Республикасы ішкі істер органдарының ардагері&quot;, 
* &quot;Қазақстан Республикасының Парламентіне 10 жыл&quot; мерейтой медалі, 
* «ІІМ-нің еңбек сіңірген қызметкері»
* «[[Астанаға 10 жыл медалі|Астананың 20 жылдығы]]&lt;nowiki/&gt;» мерейтойлық медалі

Отбасы бар, үш бала тәрбиелеуде, жеті немересі бар.

== Дереккөздер ==
&lt;references/&gt;
{{Бақытжан Сағынтаевтың министрлер кабинеті}}
{{Кәрім Мәсімовтың министрлер кабинеті (2016 жыл 6 мамыр)}}
{{Кәрім Мәсімовтың министрлер кабинеті (2014)}}

[[Санат:Қазақстан ішкі істер министрлері]]
[[Санат:Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті түлектері]]</text>
      <sha1>rncnvxhy32fttl6evejndyixdm0r27s</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ресей республикалары</title>
    <ns>0</ns>
    <id>480491</id>
    <revision>
      <id>3065311</id>
      <parentid>3032306</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T11:21:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Malik Nursultan B</username>
        <id>111493</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="18263" xml:space="preserve">[[Ресей Федерациясы]] 83 [[Ресей әкімшілік-аумақтық құрылысы|субъекттен]] тұрады, оның 21-і '''республикалар.'''{{-1|&lt;ref&gt;[http://ru.wikisource.org/wiki/Конституция_Российской_Федерации#.D0.A1.D1.82.D0.B0.D1.82.D1.8C.D1.8F_65 Ресей Федерациясының Конституциясы. 65 бап, 1 т.]&lt;/ref&gt;}} Барлығын қоса есептегенде республикалар Ресей аумағының 28,6 %-н алып жатыр, мұнда елдегі халықтың 16,9 % мекендейді.

Республикалар өлкелер мен облыстармен салыстырғанда ұлттық-мемлекеттік құрылым болып табылады, яғни Ресей құрамында бола тұра белгілі бір халықтың (халықтардың) мемлекеттілігін көрсетеді. Өзге субъектілерден айырмашылығы - республикалардың өздерінің [[конституция]]лары бар және өздерінің мемлекеттік тілдерін бекіте алады.

Көптеген қазіргі кездегі республикалар [[кеңес үкіметі]] кезеңінде автономиялы кеңестік социалистік республика статусына ие болды, кейбірі автономиялы облыс болды. [[РКФСР]]-дің ішінде ұлттық мемлекеттік құрылым бола тұра федерация субъектілері болып есептелді ([[Ресей өлкелері|Өлкелер]] мен [[Ресей облыстары|облыстардан]] айырмашылығы. Олар әкімшілік-аумақтық бірлік болатын).

[[File:Национальности глав республик России с 1991 по 2017годы.png|thumb|Ресей республикалары басшыларының ұлттары]]
== Тізімі ==

{|
|
1. [[Адыгея|Адыгея Республикасы]] ([[Майкоп]])&lt;br /&gt;
2. [[Алтай Республикасы]] ([[Горно-Алтайск]])&lt;br /&gt;
3. [[Башқұртстан|Башқұртстан Республикасы]] ([[Уфа]])&lt;br /&gt;
4. [[Бурятия|Бурятия Республикасы]] ([[Улан-Удэ]])&lt;br /&gt;
5. [[Дағыстан|Дағыстан Республикасы]] ([[Махачкала]])&lt;br /&gt;
6. [[Ингушетия|Ингушетия Республикасы]] ([[Магас]])&lt;br /&gt;
7. [[Қабарда-Балқария|Қабарда-Балқар Республикасы]] ([[Нальчик]])
| width=20 |
|
8. [[Қалмақстан|Қалмақстан Республикасы]] ([[Элиста]])&lt;br /&gt;
9. [[Қарашай-Черкесия|Қарашай-Черкесия Республикасы]] ([[Черкесск]])&lt;br /&gt;
10. [[Карелия|Карелия Республикасы]] ([[Петрозаводск]])&lt;br /&gt;
11. [[Коми Республикасы]] ([[Сыктывкар]])&lt;br /&gt;
12. [[Марий Эл|Марий Эл Республикасы]] ([[Йошкар-Ола]])&lt;br /&gt;
13. [[Мордовия|Мордовия Республикасы]] ([[Саранск]])&lt;br /&gt;
14. [[Саха Республикасы]] ([[Якутск]])
| width=20 |
|
15. [[Солтүстік Осетия|Солтүстік Осетия-Алания Республикасы]] ([[Владикавказ]])&lt;br /&gt;
16. [[Татарстан|Татарстан Республикасы]] ([[Қазан (қала)|Қазан]])&lt;br /&gt;
17. [[Тыва|Тыва Республикасы]] ([[Қызыл (қала)|Қызыл]])&lt;br /&gt;
18. [[Ұдмұртия|Ұдмұрт Республикасы]] ([[Ижевск]])&lt;br /&gt;
19. [[Хакасия|Хакасия Республикасы]] ([[Абакан]])&lt;br /&gt;
20. [[Шешен Республикасы]] ([[Грозный]])&lt;br /&gt;
21. [[Чувашия|Чуваш Республикасы]] ([[Чебоксары]])
|}

&lt;imagemap&gt;
Image:Republics of Russia1.png|
poly 1 278 17 278 16 290 6 292 [[Адыгея]]
poly 262 335 276 327 286 341 287 348 278 353 262 345 [[Алтай Республикасы]]
poly 119 266 134 252 150 264 129 293 [[Башқұртстан]]
poly 382 278 406 272 419 283 387 336 342 328 343 315 372 323 [[Бурятия]]
poly 83 335 83 322 67 323 68 335 [[Дағыстан]]
poly 52 312 64 311 63 325 54 325 [[Ингушетия]]
poly 0 321 9 318 13 330 2 334 [[Қабарда-Балқария]]
poly 31 285 52 281 55 299 43 307 [[Қалмақстан]]
poly 18 267 31 267 30 281 21 281 [[Қарашай-Черкесия]]
poly 108 120 117 133 103 172 72 150 [[Карелия]]
poly 159 165 217 181 171 218 125 213 [[Коми Республикасы]]
poly 96 207 116 207 118 237 98 229 [[Марий Эл]]
poly 78 226 58 248 70 263 91 241 [[Мордовия]]
poly 350 111 474 38 475 246 381 255 [[Саха Республикасы]]
poly 26 346 24 330 9 334 9 348 [[Солтүстік Осетия]]
poly 97 246 115 240 123 255 115 266 [[Татарстан]]
poly 332 318 333 342 293 346 290 334 [[Тыва]]
poly 125 226 142 235 129 249 120 244 [[Ұдмұртия]]
poly 283 300 303 313 288 328 [[Хакасия]]
poly 49 338 67 339 70 351 49 351 [[Шешен Республикасы]]
poly 68 207 88 206 89 225 70 221 [[Чувашия]]
desc bottom-right
&lt;/imagemap&gt;

== Ресей республикаларының ұлттық құрамы ==

{|class=&quot;standard sortable&quot; width=&quot;100%&quot;
!халық ||colspan=&quot;4&quot;|титулды (%)||colspan=&quot;4&quot;|орыстар (%)||colspan=&quot;4&quot;|өзгелер (%)
|-
!республика ||1979 ж. ||1989 ж. ||2002 ж. ||2010 ж.&lt;ref&gt;http://www.gks.ru/free_doc/new_site/perepis2010/perepis_itogi1612.htm {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200430211642/https://www.gks.ru/free_doc/new_site/perepis2010/perepis_itogi1612.htm |date=2020-04-30 }}{{ref-ru}}&lt;/ref&gt; &lt;big&gt;||&lt;/big&gt;1979 ж. ||1989 ж. ||2002 ж. ||2010 ж. ||1979 ж. ||1989 ж. ||2002 ж. ||2010 ж.
|-
|[[Адыгея]] ||21,3 ||&lt;span style=&quot;color: #0c0; font-size: larger;&quot;&gt;▲&lt;/span&gt; 22,1 ||&lt;span style=&quot;color: #0c0; font-size: larger;&quot;&gt;▲&lt;/span&gt; 24,1 || &lt;span style=&quot;color: #0c0; font-size: larger;&quot;&gt;▲&lt;/span&gt; 25,2 ||70,8 ||&lt;span style=&quot;color: red; font-size: larger;&quot;&gt;▼&lt;/span&gt; 68,0 ||&lt;span style=&quot;color: red; font-size: larger;&quot;&gt;▼&lt;/span&gt; 64,4 || &lt;span style=&quot;color: red; font-size: larger;&quot;&gt;▼&lt;/span&gt; 63,6 || ||      ||      ||
|-
|[[Алтай Республикасы|Алтай]] ||&lt;span style=&quot;color: #0c0; font-size: larger;&quot;&gt;▲&lt;/span&gt;29,1 ||&lt;span style=&quot;color: #0c0; font-size: larger;&quot;&gt;▲&lt;/span&gt; 31,0 ||&lt;span style=&quot;color: #0c0; font-size: larger;&quot;&gt;▲&lt;/span&gt; 33,4 || &lt;span style=&quot;color: #0c0; font-size: larger;&quot;&gt;▲&lt;/span&gt; 33,9 ||&lt;span style=&quot;color: #0c0; font-size: larger;&quot;&gt;▲&lt;/span&gt;63,3 ||&lt;span style=&quot;color: red; font-size: larger;&quot;&gt;▼&lt;/span&gt; 60,4 ||&lt;span style=&quot;color: red; font-size: larger;&quot;&gt;▼&lt;/span&gt; 57,4 || &lt;span style=&quot;color: red; font-size: larger;&quot;&gt;▼&lt;/span&gt; 56,6 || ||5,6 ||&lt;span style=&quot;color: #0c0; font-size: larger;&quot;&gt;▲&lt;/span&gt; 5,9&lt;ref&gt;Қазақтар&lt;/ref&gt; || &lt;span style=&quot;color: #0c0; font-size: larger;&quot;&gt;▲&lt;/span&gt; 6,2
|-
|[[Башқұртстан]] ||24,3 ||&lt;span style=&quot;color: red; font-size: larger;&quot;&gt;▼&lt;/span&gt; 21,9 ||&lt;span style=&quot;color: #0c0; font-size: larger;&quot;&gt;▲&lt;/span&gt; 29,7 || &lt;span style=&quot;color: red; font-size: larger;&quot;&gt;▼&lt;/span&gt; 29,5 ||40,3 ||&lt;span style=&quot;color: red; font-size: larger;&quot;&gt;▼&lt;/span&gt; 39,2 ||&lt;span style=&quot;color: red; font-size: larger;&quot;&gt;▼&lt;/span&gt; 36,3 || &lt;span style=&quot;color: red; font-size: larger;&quot;&gt;▼&lt;/span&gt; 36,1 ||24,5 ||&lt;span style=&quot;color: #0c0; font-size: larger;&quot;&gt;▲&lt;/span&gt; 28,4 ||&lt;span style=&quot;color: red; font-size: larger;&quot;&gt;▼&lt;/span&gt; 24,1&lt;ref&gt;Татарлар&lt;/ref&gt; || &lt;span style=&quot;color: #0c0; font-size: larger;&quot;&gt;▲&lt;/span&gt; 25,4
|-
|[[Бурятия]] ||&lt;span style=&quot;color: #0c0; font-size: larger;&quot;&gt;▲&lt;/span&gt;23,0 ||&lt;span style=&quot;color: #0c0; font-size: larger;&quot;&gt;▲&lt;/span&gt; 24,0 ||&lt;span style=&quot;color: #0c0; font-size: larger;&quot;&gt;▲&lt;/span&gt; 27,8 || &lt;span style=&quot;color: #0c0; font-size: larger;&quot;&gt;▲&lt;/span&gt; 30 ||&lt;span style=&quot;color: red; font-size: larger;&quot;&gt;▼&lt;/span&gt;72,1 ||&lt;span style=&quot;color: red; font-size: larger;&quot;&gt;▼&lt;/span&gt; 69,9 ||&lt;span style=&quot;color: red; font-size: larger;&quot;&gt;▼&lt;/span&gt; 67,8 ||&lt;span style=&quot;color: red; font-size: larger;&quot;&gt;▼&lt;/span&gt; 66,1 ||  ||     ||      ||
|-
|[[Дағыстан]] ||86,0 || ||  || ||11,0 ||&lt;span style=&quot;color: red; font-size: larger;&quot;&gt;▼&lt;/span&gt; 9,2 ||&lt;span style=&quot;color: red; font-size: larger;&quot;&gt;▼&lt;/span&gt; 4,6 || &lt;span style=&quot;color: red; font-size: larger;&quot;&gt;▼&lt;/span&gt; 3,6 ||  || || ||
|-
|[[Ингушетия]] ||&lt;span style=&quot;color: red; font-size: larger;&quot;&gt;▼&lt;/span&gt;11,7 ||&lt;span style=&quot;color: #0c0; font-size: larger;&quot;&gt;▲&lt;/span&gt; 12,9 ||&lt;span style=&quot;color: #0c0; font-size: larger;&quot;&gt;▲&lt;/span&gt; 77,2 || &lt;span style=&quot;color: #0c0; font-size: larger;&quot;&gt;▲&lt;/span&gt; 94,1 ||&lt;span style=&quot;color: red; font-size: larger;&quot;&gt;▼&lt;/span&gt;31,7 ||&lt;span style=&quot;color: red; font-size: larger;&quot;&gt;▼&lt;/span&gt; 23,1 ||&lt;span style=&quot;color: red; font-size: larger;&quot;&gt;▼&lt;/span&gt; 1,1 || &lt;span style=&quot;color: red; font-size: larger;&quot;&gt;▼&lt;/span&gt; 0,8 || ||  || ||
|-
|[[Қабарда-Балқария]] ||45,6 ||&lt;span style=&quot;color: #0c0; font-size: larger;&quot;&gt;▲&lt;/span&gt; 52,2 ||&lt;span style=&quot;color: #0c0; font-size: larger;&quot;&gt;▲&lt;/span&gt; 55,3 || &lt;span style=&quot;color: #0c0; font-size: larger;&quot;&gt;▲&lt;/span&gt; 57,2 ||35,1 ||&lt;span style=&quot;color: red; font-size: larger;&quot;&gt;▼&lt;/span&gt; 31,9 ||&lt;span style=&quot;color: red; font-size: larger;&quot;&gt;▼&lt;/span&gt; 25,1 || &lt;span style=&quot;color: red; font-size: larger;&quot;&gt;▼&lt;/span&gt; 22,5 ||9,0 ||&lt;span style=&quot;color: #0c0; font-size: larger;&quot;&gt;▲&lt;/span&gt; 9,4 ||&lt;span style=&quot;color: #0c0; font-size: larger;&quot;&gt;▲&lt;/span&gt; 11,6 || &lt;span style=&quot;color: #0c0; font-size: larger;&quot;&gt;▲&lt;/span&gt; 12,7
|-
|[[Қалмақстан]] ||&lt;span style=&quot;color: #0c0; font-size: larger;&quot;&gt;▲&lt;/span&gt;41,4 ||&lt;span style=&quot;color: #0c0; font-size: larger;&quot;&gt;▲&lt;/span&gt; 45,3 ||&lt;span style=&quot;color: #0c0; font-size: larger;&quot;&gt;▲&lt;/span&gt; 53,3 || &lt;span style=&quot;color: #0c0; font-size: larger;&quot;&gt;▲&lt;/span&gt; 57,4 ||&lt;span style=&quot;color: red; font-size: larger;&quot;&gt;▼&lt;/span&gt;42,7 ||&lt;span style=&quot;color: red; font-size: larger;&quot;&gt;▼&lt;/span&gt; 37,6 ||&lt;span style=&quot;color: red; font-size: larger;&quot;&gt;▼&lt;/span&gt; 33,5 || &lt;span style=&quot;color: red; font-size: larger;&quot;&gt;▼&lt;/span&gt; 30,2 ||  || ||      ||
|-
|[[Карашай-Черкесия]] ||29,7 ||&lt;span style=&quot;color: #0c0; font-size: larger;&quot;&gt;▲&lt;/span&gt; 31,2 ||&lt;span style=&quot;color: #0c0; font-size: larger;&quot;&gt;▲&lt;/span&gt; 38,5 || &lt;span style=&quot;color: #0c0; font-size: larger;&quot;&gt;▲&lt;/span&gt; 41 ||45,0 ||&lt;span style=&quot;color: red; font-size: larger;&quot;&gt;▼&lt;/span&gt; 42,4 ||&lt;span style=&quot;color: red; font-size: larger;&quot;&gt;▼&lt;/span&gt; 33,6 ||&lt;span style=&quot;color: red; font-size: larger;&quot;&gt;▼&lt;/span&gt; 31,6 ||9,3 ||&lt;span style=&quot;color: #0c0; font-size: larger;&quot;&gt;▲&lt;/span&gt; 9,7 ||&lt;span style=&quot;color: #0c0; font-size: larger;&quot;&gt;▲&lt;/span&gt; 11,2 || &lt;span style=&quot;color: #0c0; font-size: larger;&quot;&gt;▲&lt;/span&gt; 11,9
|-
|[[Карелия]] ||&lt;span style=&quot;color: red; font-size: larger;&quot;&gt;▼&lt;/span&gt;11,1 ||&lt;span style=&quot;color: red; font-size: larger;&quot;&gt;▼&lt;/span&gt; 10,0 ||&lt;span style=&quot;color: red; font-size: larger;&quot;&gt;▼&lt;/span&gt; 9,2 || &lt;span style=&quot;color: red; font-size: larger;&quot;&gt;▼&lt;/span&gt; 7,4 ||&lt;span style=&quot;color: #0c0; font-size: larger;&quot;&gt;▲&lt;/span&gt;71,3 ||&lt;span style=&quot;color: #0c0; font-size: larger;&quot;&gt;▲&lt;/span&gt; 73,6 ||&lt;span style=&quot;color: #0c0; font-size: larger;&quot;&gt;▲&lt;/span&gt; 76,6 || &lt;span style=&quot;color: #0c0; font-size: larger;&quot;&gt;▲&lt;/span&gt; 82,2 || ||  ||      ||
|-
|[[Коми Республикасы|Коми]] ||&lt;span style=&quot;color: red; font-size: larger;&quot;&gt;▼&lt;/span&gt;25,3 ||&lt;span style=&quot;color: red; font-size: larger;&quot;&gt;▼&lt;/span&gt; 23,3 ||&lt;span style=&quot;color: #0c0; font-size: larger;&quot;&gt;▲&lt;/span&gt; 25,1 || &lt;span style=&quot;color: red; font-size: larger;&quot;&gt;▼&lt;/span&gt; 23,7 ||&lt;span style=&quot;color: #0c0; font-size: larger;&quot;&gt;▲&lt;/span&gt;56,7 ||&lt;span style=&quot;color: #0c0; font-size: larger;&quot;&gt;▲&lt;/span&gt; 57,7 ||&lt;span style=&quot;color: #0c0; font-size: larger;&quot;&gt;▲&lt;/span&gt; 59,5 || &lt;span style=&quot;color: #0c0; font-size: larger;&quot;&gt;▲&lt;/span&gt; 65,1 ||  ||  || ||
|-
|[[Марий Эл]] ||&lt;span style=&quot;color: red; font-size: larger;&quot;&gt;▼&lt;/span&gt;43,6 ||&lt;span style=&quot;color: red; font-size: larger;&quot;&gt;▼&lt;/span&gt; 43,3 ||&lt;span style=&quot;color: red; font-size: larger;&quot;&gt;▼&lt;/span&gt; 42,8 || &lt;span style=&quot;color: #0c0; font-size: larger;&quot;&gt;▲&lt;/span&gt; 43,9 ||&lt;span style=&quot;color: red; font-size: larger;&quot;&gt;▼&lt;/span&gt;47,6 ||&lt;span style=&quot;color: red; font-size: larger;&quot;&gt;▼&lt;/span&gt; 47,4 ||{{steady}}47,4 || {{steady}}47,4 || || || ||
|-
|[[Мордовия]] ||&lt;span style=&quot;color: red; font-size: larger;&quot;&gt;▼&lt;/span&gt;34,2 ||&lt;span style=&quot;color: red; font-size: larger;&quot;&gt;▼&lt;/span&gt; 32,5 ||&lt;span style=&quot;color: red; font-size: larger;&quot;&gt;▼&lt;/span&gt; 31,9 || &lt;span style=&quot;color: #0c0; font-size: larger;&quot;&gt;▲&lt;/span&gt; 40 ||&lt;span style=&quot;color: #0c0; font-size: larger;&quot;&gt;▲&lt;/span&gt;59,7 ||&lt;span style=&quot;color: #0c0; font-size: larger;&quot;&gt;▲&lt;/span&gt; 60,8 ||{{steady}}60,8 || &lt;span style=&quot;color: red; font-size: larger;&quot;&gt;▼&lt;/span&gt; 53,4 || || || ||
|-
|[[Саха Республикасы|Саха]] ||&lt;span style=&quot;color: #0c0; font-size: larger;&quot;&gt;▲&lt;/span&gt;36,9 ||&lt;span style=&quot;color: red; font-size: larger;&quot;&gt;▼&lt;/span&gt; 33,4 ||&lt;span style=&quot;color: #0c0; font-size: larger;&quot;&gt;▲&lt;/span&gt; 45,5 || &lt;span style=&quot;color: #0c0; font-size: larger;&quot;&gt;▲&lt;/span&gt; 49,9 ||&lt;span style=&quot;color: #0c0; font-size: larger;&quot;&gt;▲&lt;/span&gt;50,5 ||&lt;span style=&quot;color: red; font-size: larger;&quot;&gt;▼&lt;/span&gt; 50,3 ||&lt;span style=&quot;color: red; font-size: larger;&quot;&gt;▼&lt;/span&gt; 41,1 || &lt;span style=&quot;color: red; font-size: larger;&quot;&gt;▼&lt;/span&gt; 37,8 ||  || || ||
|-
|[[Солтүстік Осетия]] ||&lt;span style=&quot;color: #0c0; font-size: larger;&quot;&gt;▲&lt;/span&gt;50,5 ||&lt;span style=&quot;color: #0c0; font-size: larger;&quot;&gt;▲&lt;/span&gt; 52,9 ||&lt;span style=&quot;color: #0c0; font-size: larger;&quot;&gt;▲&lt;/span&gt; 62,7 || &lt;span style=&quot;color: #0c0; font-size: larger;&quot;&gt;▲&lt;/span&gt; 65,1 ||&lt;span style=&quot;color: red; font-size: larger;&quot;&gt;▼&lt;/span&gt;34,0 ||&lt;span style=&quot;color: red; font-size: larger;&quot;&gt;▼&lt;/span&gt; 29,9 ||&lt;span style=&quot;color: red; font-size: larger;&quot;&gt;▼&lt;/span&gt; 23,1 || &lt;span style=&quot;color: red; font-size: larger;&quot;&gt;▼&lt;/span&gt; 20,8 || || || ||
|-
|[[Татарстан]] ||&lt;span style=&quot;color: red; font-size: larger;&quot;&gt;▼&lt;/span&gt;47,7 ||&lt;span style=&quot;color: #0c0; font-size: larger;&quot;&gt;▲&lt;/span&gt; 48,4 ||&lt;span style=&quot;color: #0c0; font-size: larger;&quot;&gt;▲&lt;/span&gt; 52,9 || &lt;span style=&quot;color: #0c0; font-size: larger;&quot;&gt;▲&lt;/span&gt; 53,2 ||&lt;span style=&quot;color: #0c0; font-size: larger;&quot;&gt;▲&lt;/span&gt;44,0 ||&lt;span style=&quot;color: red; font-size: larger;&quot;&gt;▼&lt;/span&gt; 43,2 ||&lt;span style=&quot;color: red; font-size: larger;&quot;&gt;▼&lt;/span&gt; 39,4 || &lt;span style=&quot;color: #0c0; font-size: larger;&quot;&gt;▲&lt;/span&gt; 39,7 ||  || || ||
|-
|[[Тыва]] ||&lt;span style=&quot;color: #0c0; font-size: larger;&quot;&gt;▲&lt;/span&gt;60,4 ||&lt;span style=&quot;color: #0c0; font-size: larger;&quot;&gt;▲&lt;/span&gt; 64,3 ||&lt;span style=&quot;color: #0c0; font-size: larger;&quot;&gt;▲&lt;/span&gt; 77,0 || &lt;span style=&quot;color: #0c0; font-size: larger;&quot;&gt;▲&lt;/span&gt; 82 ||&lt;span style=&quot;color: red; font-size: larger;&quot;&gt;▼&lt;/span&gt;36,2 ||&lt;span style=&quot;color: red; font-size: larger;&quot;&gt;▼&lt;/span&gt; 32,0 ||&lt;span style=&quot;color: red; font-size: larger;&quot;&gt;▼&lt;/span&gt; 20,1 || &lt;span style=&quot;color: red; font-size: larger;&quot;&gt;▼&lt;/span&gt; 16,3 ||  || || ||
|-
|[[Ұдмұртия]] ||&lt;span style=&quot;color: red; font-size: larger;&quot;&gt;▼&lt;/span&gt;32,2 ||&lt;span style=&quot;color: red; font-size: larger;&quot;&gt;▼&lt;/span&gt; 30,9 ||&lt;span style=&quot;color: red; font-size: larger;&quot;&gt;▼&lt;/span&gt; 29,3 || &lt;span style=&quot;color: red; font-size: larger;&quot;&gt;▼&lt;/span&gt; 28 ||&lt;span style=&quot;color: #0c0; font-size: larger;&quot;&gt;▲&lt;/span&gt;58,3 ||&lt;span style=&quot;color: #0c0; font-size: larger;&quot;&gt;▲&lt;/span&gt; 58,9 ||&lt;span style=&quot;color: #0c0; font-size: larger;&quot;&gt;▲&lt;/span&gt; 60,1 || &lt;span style=&quot;color: #0c0; font-size: larger;&quot;&gt;▲&lt;/span&gt; 62,2 ||  || || ||
|-
|[[Хакасия]] ||&lt;span style=&quot;color: red; font-size: larger;&quot;&gt;▼&lt;/span&gt;11,4 ||&lt;span style=&quot;color: red; font-size: larger;&quot;&gt;▼&lt;/span&gt; 11,1 ||&lt;span style=&quot;color: #0c0; font-size: larger;&quot;&gt;▲&lt;/span&gt; 11,9 || &lt;span style=&quot;color: #0c0; font-size: larger;&quot;&gt;▲&lt;/span&gt; 12,1 ||&lt;span style=&quot;color: #0c0; font-size: larger;&quot;&gt;▲&lt;/span&gt;79,5 ||&lt;span style=&quot;color: red; font-size: larger;&quot;&gt;▼&lt;/span&gt; 79,4 ||&lt;span style=&quot;color: #0c0; font-size: larger;&quot;&gt;▲&lt;/span&gt; 80,2 || &lt;span style=&quot;color: #0c0; font-size: larger;&quot;&gt;▲&lt;/span&gt; 81,7 ||  || || ||
|-
|[[Шешен Республикасы|Шешенстан]] ||52,9 ||&lt;span style=&quot;color: #0c0; font-size: larger;&quot;&gt;▲&lt;/span&gt; 57,8 ||&lt;span style=&quot;color: #0c0; font-size: larger;&quot;&gt;▲&lt;/span&gt; 93,4 || &lt;span style=&quot;color: #0c0; font-size: larger;&quot;&gt;▲&lt;/span&gt; 95,3 ||31,7 ||&lt;span style=&quot;color: red; font-size: larger;&quot;&gt;▼&lt;/span&gt; 23,1 ||&lt;span style=&quot;color: red; font-size: larger;&quot;&gt;▼&lt;/span&gt; 3,6 ||&lt;span style=&quot;color: red; font-size: larger;&quot;&gt;▼&lt;/span&gt; 1,9 ||  ||  ||      ||
|-
|[[Чувашия]] ||&lt;span style=&quot;color: red; font-size: larger;&quot;&gt;▼&lt;/span&gt;68,4 ||&lt;span style=&quot;color: red; font-size: larger;&quot;&gt;▼&lt;/span&gt; 67,7 ||&lt;span style=&quot;color: red; font-size: larger;&quot;&gt;▼&lt;/span&gt; 67,6 || &lt;span style=&quot;color: #0c0; font-size: larger;&quot;&gt;▲&lt;/span&gt; 67,7 ||&lt;span style=&quot;color: #0c0; font-size: larger;&quot;&gt;▲&lt;/span&gt;26,0 ||&lt;span style=&quot;color: red; font-size: larger;&quot;&gt;▼&lt;/span&gt; 26,6 ||&lt;span style=&quot;color: red; font-size: larger;&quot;&gt;▼&lt;/span&gt; 26,5 || &lt;span style=&quot;color: #0c0; font-size: larger;&quot;&gt;▲&lt;/span&gt; 26,9 || ||  ||  ||
|-
|}

Ескерту: ''«Өзгелер»'' бағанасында екіқұрамды республикалардағы халық саны бойынша екінші орындағы ұлт көрсетілген.

== Тағы қараңыз ==
* [[Ресей өлкелері]]
* [[Ресей облыстары]]
* [[Федералдық маңызы бар қала (Ресей)]]
* [[Автономиялық облыс (Ресей)]]
* [[Автономиялық округ (Ресей)]]

== Дереккөздер ==
{{Дереккөздер}}
[[Санат:Ресей әкімшілік-аумақтық құрылысы]]
[[Санат:Тізімдер]]</text>
      <sha1>k05eu1t1aano7wpzirjnhmpsoieu3t3</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Жаулыбай қарауыл</title>
    <ns>0</ns>
    <id>486762</id>
    <revision>
      <id>3065235</id>
      <parentid>2321615</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T04:53:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dugtipo</username>
        <id>122549</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="875" xml:space="preserve">'''Жаулыбай Қарауыл''' - дұрысы '''Қарауыл-Жаулыбай'''.  [[Арғын]] ішінде &quot;Жеті Момын&quot; атасына кіреді. Ұрпақтары негізінен қазіргі [[Айыртау]], [[Зеренді ауданы|Зеренді]] аудандарында тұрады. Шежіре бойынша: Қарақай одан, Қарауыл одан, Миқы би одан, Амандық батыр одан, Мәшек би, Мәшектен үш ұл, Ақкісі, қарт Бөлекей, Әзірқара.&lt;ref&gt;Мұсатай Ғалым. Алтынның сынығы.-Қарағанды: ҚарМУ баспасы, 2004. 254 бет.&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
&lt;references/&gt;
{{Қазақ рулары}}
[[Санат:Шежіре]]
[[Санат:Қазақ рулары]]
{{бастама}}
{{уики}}</text>
      <sha1>4jppn7pc2b3zsgxwhfyrc8yeevh62ws</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065236</id>
      <parentid>3065235</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T04:56:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dugtipo</username>
        <id>122549</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="964" xml:space="preserve">'''Жаулыбай Қарауыл''' - дұрысы '''Қарауыл-Жаулыбай'''.  [[Арғын]] ішінде &quot;Жеті Момын&quot; атасына кіреді. Ұрпақтары негізінен қазіргі [[Айыртау]], [[Зеренді ауданы|Зеренді]] аудандарында тұрады. Шежіре бойынша: Қарақай одан, Қарауыл одан, Миқы би одан, Амандық батыр одан, Мәшек би, Мәшектен үш ұл, Ақкісі, қарт Бөлекей, Әзірқара.

Әзірқарадан үш ұл, Шоқтыбай, Жаулыбай, Жолдыбай.&lt;ref&gt;Мұсатай Ғалым. Алтынның сынығы.-Қарағанды: ҚарМУ баспасы, 2004. 254 бет.&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
&lt;references/&gt;
{{Қазақ рулары}}
[[Санат:Шежіре]]
[[Санат:Қазақ рулары]]
{{бастама}}
{{уики}}</text>
      <sha1>92i8bn85ylh1dl36x5n6eqtgu4xqr9t</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Шұбар</title>
    <ns>0</ns>
    <id>490590</id>
    <revision>
      <id>3065056</id>
      <parentid>2674749</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T17:06:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="965" xml:space="preserve">'''Елді мекендер:'''
* [[Шұбар (Ақмола облысы)|Шұбар]] – [[Ақмола облысы]] [[Целиноград ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Шұбар (Алматы облысы)|Шұбар]] – [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Шұбар (Түркістан облысы)|Шұбар]] – [[Түркістан облысы]] [[Ордабасы ауданы]]ндағы ауыл.


*'''Шұбар''' - жылқының түсі. Денесінің қылшығы ақ келіп, арасында майда теңбілі (қара, торы, жирен, т.б.) бар не дене қылшығының басқа түсте болып, арасыңда ақ теңбілді келген жылқы (Ә.Байжұманұлы,  К.Бекболатұлы. Мал шаруашылығы сөздігі. Алматы-2011. ISBN 978-601-7254-21-6).

{{айрық}}</text>
      <sha1>etard0573vgzjlmyv8nvykfmqmp5arq</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065057</id>
      <parentid>3065056</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T17:07:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Шұбар (Алматы облысы) → Шұбар (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="965" xml:space="preserve">'''Елді мекендер:'''
* [[Шұбар (Ақмола облысы)|Шұбар]] – [[Ақмола облысы]] [[Целиноград ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Шұбар (Жетісу облысы)|Шұбар]] – [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Шұбар (Түркістан облысы)|Шұбар]] – [[Түркістан облысы]] [[Ордабасы ауданы]]ндағы ауыл.


*'''Шұбар''' - жылқының түсі. Денесінің қылшығы ақ келіп, арасында майда теңбілі (қара, торы, жирен, т.б.) бар не дене қылшығының басқа түсте болып, арасыңда ақ теңбілді келген жылқы (Ә.Байжұманұлы,  К.Бекболатұлы. Мал шаруашылығы сөздігі. Алматы-2011. ISBN 978-601-7254-21-6).

{{айрық}}</text>
      <sha1>bw3njglxbnzlx68rqvht4abswowdznf</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Уикипедия:Белсенді қатысушылар</title>
    <ns>4</ns>
    <id>492279</id>
    <revision>
      <id>3064648</id>
      <parentid>3064415</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T12:03:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Jembot</username>
        <id>36112</id>
      </contributor>
      <comment>Bot: Рейтингті жаңарту</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5634" xml:space="preserve">{{/begin|200}}
|-
| 1 || [[User:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] || [[Special:Contributions/Білгіш Шежіреші|{{formatnum:1766}}]] || {{Permissions|Білгіш Шежіреші}}
|-
| 2 || [[User:Мағыпар|Мағыпар]] || [[Special:Contributions/Мағыпар|{{formatnum:1157}}]] || {{Permissions|Мағыпар}}
|-
| 3 || [[User:Kasymov|Kasymov]] || [[Special:Contributions/Kasymov|{{formatnum:520}}]] || {{Permissions|Kasymov}}
|-
| 4 || [[User:Ұлы Тұран|Ұлы Тұран]] || [[Special:Contributions/Ұлы Тұран|{{formatnum:410}}]] || {{Permissions|Ұлы Тұран}}
|-
| 5 || [[User:Салиха|Салиха]] || [[Special:Contributions/Салиха|{{formatnum:389}}]] || {{Permissions|Салиха}}
|-
| 6 || [[User:Kas77777|Kas77777]] || [[Special:Contributions/Kas77777|{{formatnum:149}}]] || {{Permissions|Kas77777}}
|-
| 7 || [[User:Malik Nursultan B|Malik Nursultan B]] || [[Special:Contributions/Malik Nursultan B|{{formatnum:114}}]] || {{Permissions|Malik Nursultan B}}
|-
| 8 || [[User:Орел Карл|Орел Карл]] || [[Special:Contributions/Орел Карл|{{formatnum:109}}]] || {{Permissions|Орел Карл}}
|-
| 9 || [[User:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] || [[Special:Contributions/Ерден Карсыбеков|{{formatnum:107}}]] || {{Permissions|Ерден Карсыбеков}}
|-
| 10 || [[User:Мықтыбек Оразтайұлы|Мықтыбек Оразтайұлы]] || [[Special:Contributions/Мықтыбек Оразтайұлы|{{formatnum:101}}]] || {{Permissions|Мықтыбек Оразтайұлы}}
|-
| 11 || [[User:DariaUrinbasarova21nis|DariaUrinbasarova21nis]] || [[Special:Contributions/DariaUrinbasarova21nis|{{formatnum:80}}]] || {{Permissions|DariaUrinbasarova21nis}}
|-
| 12 || [[User:Arruah|Arruah]] || [[Special:Contributions/Arruah|{{formatnum:68}}]] || {{Permissions|Arruah}}
|-
| 13 || [[User:Ерқанат Рыскулбеков|Ерқанат Рыскулбеков]] || [[Special:Contributions/Ерқанат Рыскулбеков|{{formatnum:67}}]] || {{Permissions|Ерқанат Рыскулбеков}}
|-
| 14 || [[User:Didar.Bayan21NS|Didar.Bayan21NS]] || [[Special:Contributions/Didar.Bayan21NS|{{formatnum:59}}]] || {{Permissions|Didar.Bayan21NS}}
|-
| 15 || [[User:Нұрлан Рахымжанов|Нұрлан Рахымжанов]] || [[Special:Contributions/Нұрлан Рахымжанов|{{formatnum:49}}]] || {{Permissions|Нұрлан Рахымжанов}}
|-
| 16 || [[User:Madi Dos|Madi Dos]] || [[Special:Contributions/Madi Dos|{{formatnum:39}}]] || {{Permissions|Madi Dos}}
|-
| 17 || [[User:Sovetkhanmoldir21nis|Sovetkhanmoldir21nis]] || [[Special:Contributions/Sovetkhanmoldir21nis|{{formatnum:39}}]] || {{Permissions|Sovetkhanmoldir21nis}}
|-
| 18 || [[User:Muzaffar Turgunov|Muzaffar Turgunov]] || [[Special:Contributions/Muzaffar Turgunov|{{formatnum:33}}]] || {{Permissions|Muzaffar Turgunov}}
|-
| 19 || [[User:СеніңШешең|СеніңШешең]] || [[Special:Contributions/СеніңШешең|{{formatnum:32}}]] || {{Permissions|СеніңШешең}}
|-
| 20 || [[User:Aseltengebaeva21nis|Aseltengebaeva21nis]] || [[Special:Contributions/Aseltengebaeva21nis|{{formatnum:32}}]] || {{Permissions|Aseltengebaeva21nis}}
|-
| 21 || [[User:Alphy Haydar|Alphy Haydar]] || [[Special:Contributions/Alphy Haydar|{{formatnum:32}}]] || {{Permissions|Alphy Haydar}}
|-
| 22 || [[User:SSHTALBI|SSHTALBI]] || [[Special:Contributions/SSHTALBI|{{formatnum:29}}]] || {{Permissions|SSHTALBI}}
|-
| 23 || [[User:Kaiyr|Kaiyr]] || [[Special:Contributions/Kaiyr|{{formatnum:29}}]] || {{Permissions|Kaiyr}}
|-
| 24 || [[User:Muslim Qazaq|Muslim Qazaq]] || [[Special:Contributions/Muslim Qazaq|{{formatnum:25}}]] || {{Permissions|Muslim Qazaq}}
|-
| 25 || [[User:Doc Taxon|Doc Taxon]] || [[Special:Contributions/Doc Taxon|{{formatnum:22}}]] || {{Permissions|Doc Taxon}}
|-
| 26 || [[User:Dimash Kenesbek|Dimash Kenesbek]] || [[Special:Contributions/Dimash Kenesbek|{{formatnum:22}}]] || {{Permissions|Dimash Kenesbek}}
|-
| 27 || [[User:NusrTansj|NusrTansj]] || [[Special:Contributions/NusrTansj|{{formatnum:20}}]] || {{Permissions|NusrTansj}}
|-
| 28 || [[User:Ташметов шахрух|Ташметов шахрух]] || [[Special:Contributions/Ташметов шахрух|{{formatnum:19}}]] || {{Permissions|Ташметов шахрух}}
|-
| 29 || [[User:Uvuvwevwevwobae Onyetenvewve Ugwemubwem Ocac|Uvuvwevwevwobae Onyetenvewve Ugwemubwem Ocac]] || [[Special:Contributions/Uvuvwevwevwobae Onyetenvewve Ugwemubwem Ocac|{{formatnum:18}}]] || {{Permissions|Uvuvwevwevwobae Onyetenvewve Ugwemubwem Ocac}}
|-
| 30 || [[User:Nurbekovanurly|Nurbekovanurly]] || [[Special:Contributions/Nurbekovanurly|{{formatnum:17}}]] || {{Permissions|Nurbekovanurly}}
|-
| 31 || [[User:Gliwi|Gliwi]] || [[Special:Contributions/Gliwi|{{formatnum:14}}]] || {{Permissions|Gliwi}}
|-
| 32 || [[User:Nurlybek07|Nurlybek07]] || [[Special:Contributions/Nurlybek07|{{formatnum:13}}]] || {{Permissions|Nurlybek07}}
|-
| 33 || [[User:Kazman322|Kazman322]] || [[Special:Contributions/Kazman322|{{formatnum:13}}]] || {{Permissions|Kazman322}}
|-
| 34 || [[User:Нұрлыжол|Нұрлыжол]] || [[Special:Contributions/Нұрлыжол|{{formatnum:12}}]] || {{Permissions|Нұрлыжол}}
|-
| 35 || [[User:Sagzhan|Sagzhan]] || [[Special:Contributions/Sagzhan|{{formatnum:12}}]] || {{Permissions|Sagzhan}}
|-
| 36 || [[User:AlibiKazken|AlibiKazken]] || [[Special:Contributions/AlibiKazken|{{formatnum:11}}]] || {{Permissions|AlibiKazken}}
{{/end}}</text>
      <sha1>tgxlmojdrzo7c1hbsvjjnsy1tmcuvv8</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Шанханай</title>
    <ns>0</ns>
    <id>498725</id>
    <revision>
      <id>3064895</id>
      <parentid>2737682</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:26:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: Майтөбе (Алматы облысы) → Майтөбе (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4326" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Шанханай
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          = Ауылдық округ орталығы  
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
   |lat_deg =44 |lat_min = 14|lat_sec = 40
   |lon_deg =78|lon_min = 14|lon_sec =36 
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Алматы облысы 
|кестедегі облыс         = Алматы облысы{{!}}Алматы 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Шанханай ауылдық округі{{!}}Шанханай
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         = 1930   
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                = 2355
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}

'''Шанханай''' — [[Алматы облысы]], [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл, [[Шанханай ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
[[Сурет:Shokan Ualikhanov Museum.jpg|300px|Шоқан Уәлихановтың музейі|right|thumb]]
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] кентінен оңтүстік-шығысқа қарай 23 км-дей жерде, [[Майтөбе (өзен)|Майтөбе]] өзенінің жағасында, [[Алтынемел жотасы]]ның  солтүстік-батыс баурайында орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 2364 адам (1169 ер адам және 1195 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 2355 адамды (1176 ер адам және 1179 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
[[1930 жыл]]ы ұйымдастырылған &quot;Шанханай&quot; ұжымшарының, [[1950 жыл|1950]]-[[1997 жыл|1997]] жылдары бірнеше ұсақ ұжымшарлардың қосылуынан құрылған Шоқан атындағы кеңшардың орталығы болды. Оның негізінде [[1997 жыл]]ы Шанханайда және округте қарасты [[Қоянкөз]], [[Майтөбе (Жетісу облысы)|Майтөбе]] ауылдарында &quot;Шоқан&quot; ӨК  және шаруа қожалықтары құрылған.&lt;ref&gt;[[Қазақ энциклопедиясы]], 9-том&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>ajnut0xtjtjip6c71803n7vuq51fg8y</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064956</id>
      <parentid>3064895</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:44:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Географиялық орны */clean up, replaced: Сарыөзек (Алматы облысы) → Сарыөзек (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4326" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Шанханай
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          = Ауылдық округ орталығы  
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
   |lat_deg =44 |lat_min = 14|lat_sec = 40
   |lon_deg =78|lon_min = 14|lon_sec =36 
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Алматы облысы 
|кестедегі облыс         = Алматы облысы{{!}}Алматы 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Шанханай ауылдық округі{{!}}Шанханай
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         = 1930   
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                = 2355
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}

'''Шанханай''' — [[Алматы облысы]], [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл, [[Шанханай ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
[[Сурет:Shokan Ualikhanov Museum.jpg|300px|Шоқан Уәлихановтың музейі|right|thumb]]
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] кентінен оңтүстік-шығысқа қарай 23 км-дей жерде, [[Майтөбе (өзен)|Майтөбе]] өзенінің жағасында, [[Алтынемел жотасы]]ның  солтүстік-батыс баурайында орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 2364 адам (1169 ер адам және 1195 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 2355 адамды (1176 ер адам және 1179 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
[[1930 жыл]]ы ұйымдастырылған &quot;Шанханай&quot; ұжымшарының, [[1950 жыл|1950]]-[[1997 жыл|1997]] жылдары бірнеше ұсақ ұжымшарлардың қосылуынан құрылған Шоқан атындағы кеңшардың орталығы болды. Оның негізінде [[1997 жыл]]ы Шанханайда және округте қарасты [[Қоянкөз]], [[Майтөбе (Жетісу облысы)|Майтөбе]] ауылдарында &quot;Шоқан&quot; ӨК  және шаруа қожалықтары құрылған.&lt;ref&gt;[[Қазақ энциклопедиясы]], 9-том&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>e3p1o2ixwr9lf2mhiuwtgf3e9nk1lrl</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065048</id>
      <parentid>3064956</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T17:04:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4328" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Шанханай
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          = Ауылдық округ орталығы  
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
   |lat_deg =44 |lat_min = 14|lat_sec = 40
   |lon_deg =78|lon_min = 14|lon_sec =36 
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Шанханай ауылдық округі{{!}}Шанханай
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         = 1930   
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                = 2355
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}

'''Шанханай''' — [[Жетісуы облысы]], [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл, [[Шанханай ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
[[Сурет:Shokan Ualikhanov Museum.jpg|300px|Шоқан Уәлихановтың музейі|right|thumb]]
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] кентінен оңтүстік-шығысқа қарай 23 км-дей жерде, [[Майтөбе (өзен)|Майтөбе]] өзенінің жағасында, [[Алтынемел жотасы]]ның  солтүстік-батыс баурайында орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 2364 адам (1169 ер адам және 1195 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 2355 адамды (1176 ер адам және 1179 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
[[1930 жыл]]ы ұйымдастырылған &quot;Шанханай&quot; ұжымшарының, [[1950 жыл|1950]]-[[1997 жыл|1997]] жылдары бірнеше ұсақ ұжымшарлардың қосылуынан құрылған Шоқан атындағы кеңшардың орталығы болды. Оның негізінде [[1997 жыл]]ы Шанханайда және округте қарасты [[Қоянкөз]], [[Майтөбе (Жетісу облысы)|Майтөбе]] ауылдарында &quot;Шоқан&quot; ӨК  және шаруа қожалықтары құрылған.&lt;ref&gt;[[Қазақ энциклопедиясы]], 9-том&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>l5zln2sgagvp3w67kmm7y9m8x4t395h</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065049</id>
      <parentid>3065048</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T17:04:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <comment>/* Кіріспе бөлімін өңдеді */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4326" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Шанханай
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          = Ауылдық округ орталығы  
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
   |lat_deg =44 |lat_min = 14|lat_sec = 40
   |lon_deg =78|lon_min = 14|lon_sec =36 
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Шанханай ауылдық округі{{!}}Шанханай
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         = 1930   
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                = 2355
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}

'''Шанханай''' — [[Жетісу облысы]], [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл, [[Шанханай ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
[[Сурет:Shokan Ualikhanov Museum.jpg|300px|Шоқан Уәлихановтың музейі|right|thumb]]
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] кентінен оңтүстік-шығысқа қарай 23 км-дей жерде, [[Майтөбе (өзен)|Майтөбе]] өзенінің жағасында, [[Алтынемел жотасы]]ның  солтүстік-батыс баурайында орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 2364 адам (1169 ер адам және 1195 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 2355 адамды (1176 ер адам және 1179 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
[[1930 жыл]]ы ұйымдастырылған &quot;Шанханай&quot; ұжымшарының, [[1950 жыл|1950]]-[[1997 жыл|1997]] жылдары бірнеше ұсақ ұжымшарлардың қосылуынан құрылған Шоқан атындағы кеңшардың орталығы болды. Оның негізінде [[1997 жыл]]ы Шанханайда және округте қарасты [[Қоянкөз]], [[Майтөбе (Жетісу облысы)|Майтөбе]] ауылдарында &quot;Шоқан&quot; ӨК  және шаруа қожалықтары құрылған.&lt;ref&gt;[[Қазақ энциклопедиясы]], 9-том&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>nb9u0ppd606cv2eiktamzk3xseedxob</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ақбастау</title>
    <ns>0</ns>
    <id>501701</id>
    <revision>
      <id>3064702</id>
      <parentid>3046687</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:25:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1574" xml:space="preserve">'''Ақбастау:'''
== Елді мекен ==
=== Алматы облысы === 
* [[Ақбастау (Еңбекшіқазақ ауданы)|Ақбастау]] — Еңбекшіқазақ ауданындағы ауыл.

=== Жамбыл облысы ===
* [[Ақбастау (Жамбыл облысы)|Ақбастау]] — Жуалы ауданындағы ауыл.

=== Жетісу облысы ===
* [[Ақбастау (Кербұлақ ауданы)|Ақбастау]] — Кербұлақ ауданындағы ауыл.

=== Қарағанды облысы === 
* [[Ақбастау (Қарағанды облысы)|Ақбастау]] — Абай ауданындағы ауыл.

=== Түркістан облысы ===
* [[Ақбастау (Бәйдібек ауданы)|Ақбастау]] — Бәйдібек ауданындағы ауыл.
* [[Ақбастау (Қазығұрт ауданы)|Ақбастау]] — Қазығұрт ауданындағы ауыл.
* [[Ақбастау (Сайрам ауданы)|Ақбастау]] — Сайрам ауданындағы ауыл.
* [[Ақбастау (Төле би ауданы)|Ақбастау]] — Төле би ауданындағы ауыл.

=== Ұлытау облысы ===
* [[Ақбастау (Ұлытау облысы)|Ақбастау]] — Жаңаарқа ауданындағы ауыл.

== Географиялық нысан ==
* [[Ақбастау (тау)|Ақбастау]] — Жамбыл облысы Мойынқұм ауданындағы тау.

{{айрық}}</text>
      <sha1>fga6kaqkxi8i3n5teve5g441ea3rwot</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064705</id>
      <parentid>3064702</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:26:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Жетісу облысы */clean up, replaced: Ақбастау (Кербұлақ ауданы) → Ақбастау (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1570" xml:space="preserve">'''Ақбастау:'''
== Елді мекен ==
=== Алматы облысы === 
* [[Ақбастау (Еңбекшіқазақ ауданы)|Ақбастау]] — Еңбекшіқазақ ауданындағы ауыл.

=== Жамбыл облысы ===
* [[Ақбастау (Жамбыл облысы)|Ақбастау]] — Жуалы ауданындағы ауыл.

=== Жетісу облысы ===
* [[Ақбастау (Жетісу облысы)|Ақбастау]] — Кербұлақ ауданындағы ауыл.

=== Қарағанды облысы === 
* [[Ақбастау (Қарағанды облысы)|Ақбастау]] — Абай ауданындағы ауыл.

=== Түркістан облысы ===
* [[Ақбастау (Бәйдібек ауданы)|Ақбастау]] — Бәйдібек ауданындағы ауыл.
* [[Ақбастау (Қазығұрт ауданы)|Ақбастау]] — Қазығұрт ауданындағы ауыл.
* [[Ақбастау (Сайрам ауданы)|Ақбастау]] — Сайрам ауданындағы ауыл.
* [[Ақбастау (Төле би ауданы)|Ақбастау]] — Төле би ауданындағы ауыл.

=== Ұлытау облысы ===
* [[Ақбастау (Ұлытау облысы)|Ақбастау]] — Жаңаарқа ауданындағы ауыл.

== Географиялық нысан ==
* [[Ақбастау (тау)|Ақбастау]] — Жамбыл облысы Мойынқұм ауданындағы тау.

{{айрық}}</text>
      <sha1>erqu5dxl988pyiz3fmke03kpzipoh24</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064717</id>
      <parentid>3064705</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:30:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Алматы облысы */clean up, replaced: Ақбастау (Еңбекшіқазақ ауданы) → Ақбастау (Алматы облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1558" xml:space="preserve">'''Ақбастау:'''
== Елді мекен ==
=== Алматы облысы === 
* [[Ақбастау (Алматы облысы)|Ақбастау]] — Еңбекшіқазақ ауданындағы ауыл.

=== Жамбыл облысы ===
* [[Ақбастау (Жамбыл облысы)|Ақбастау]] — Жуалы ауданындағы ауыл.

=== Жетісу облысы ===
* [[Ақбастау (Жетісу облысы)|Ақбастау]] — Кербұлақ ауданындағы ауыл.

=== Қарағанды облысы === 
* [[Ақбастау (Қарағанды облысы)|Ақбастау]] — Абай ауданындағы ауыл.

=== Түркістан облысы ===
* [[Ақбастау (Бәйдібек ауданы)|Ақбастау]] — Бәйдібек ауданындағы ауыл.
* [[Ақбастау (Қазығұрт ауданы)|Ақбастау]] — Қазығұрт ауданындағы ауыл.
* [[Ақбастау (Сайрам ауданы)|Ақбастау]] — Сайрам ауданындағы ауыл.
* [[Ақбастау (Төле би ауданы)|Ақбастау]] — Төле би ауданындағы ауыл.

=== Ұлытау облысы ===
* [[Ақбастау (Ұлытау облысы)|Ақбастау]] — Жаңаарқа ауданындағы ауыл.

== Географиялық нысан ==
* [[Ақбастау (тау)|Ақбастау]] — Жамбыл облысы Мойынқұм ауданындағы тау.

{{айрық}}</text>
      <sha1>cyso7t8x56auep5olhkw6wpiyz11676</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Малайсары жотасы</title>
    <ns>0</ns>
    <id>510080</id>
    <revision>
      <id>3064957</id>
      <parentid>2556457</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:44:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Елді-мекендері */clean up, replaced: Сарыөзек (Алматы облысы) → Сарыөзек (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4434" xml:space="preserve">{{Тау
 |Түрі                     = Жота  
 |Атауы                = Малайсары жотасы
  |Шынайы атауы  = 
 |Сурет             =      Малайсары жотасы.jpg  
  |Сурет ені     = 
  |Сурет атауы                =     Малайсары жотасы 
  |lat_dir = N |lat_deg =44|lat_min =28 |lat_sec = 34
  |lon_dir = E |lon_deg = 77|lon_min =23 |lon_sec = 57
  |region                 = 
  |CoordScale             = 
 |Орналасуы            =  {{KAZ}}, [[Алматы облысы]] [[Кербұлақ ауданы|Кербұлақ]] және [[Талғар ауданы|Талғар]] аудандары жерінде
  |Тау жүйесі         =   [[Жетісу Алатауы|Жетісу]] (Жоңғар) Алатауы
 |Пайда болған кезеңі     =     
 |Аумағы                 = 
  |Ұзындығы                  =80-85
  |Ені                 = 20
 |Ең биік шыңы      = 
  |Биіктігі                 = 1406
 |Карта                   = 
 |Позициялық карта 1     = Қазақстан 
  |ПозКарта 1 ені     = 
  |crosses180             = 
 |Позициялық карта 2     =  
  |ПозКарта 2 ені     = 
 |Ортаққордағы санаты = 
}}
'''Малайсары жотасы''' - [[Жетісу Алатауы|Жетісу]] (Жоңғар) Алатауының оңтүстік-батысында, [[Іле]] өзенінің оң жағалауынан бастап ендік бағытта созылып жатқан жота.

== Географиялық орны ==
[[Алматы облысы]] [[Кербұлақ ауданы|Кербұлақ]] және [[Талғар ауданы|Талғар]] аудандары жерінде орналасқан. Солтүстігінде [[Мойынқұм]] құмымен, оңтүстігінде [[Итжон]] үстіртімен шектеседі. Жота батыстан (718 м) шығысқа (1406 м) қарай биіктейді, жалпы ұзындығы 80-85 км,  енді жері 20 км-ге жетеді.

== Жер бедері ==
Солтүстігі мен оңтүстігінң адырлы беткейлері қатты тілімделген. Олардан жаз айларында құрғап қалатын шағын өзендер бастау алады.

== Климаты ==
Климаты тым континентті. Ауа райының орташа температурасы [[қаңтар]]да -8-12°С (кейде -34°С-ке дейін төмендейді), [[шілде]] айында 24-28°С (кейде 35°С-қа дейін жоғарлайды). Жауын-шашынның орташа мөлшері қыс айларында 50-200 мм, жаз айларында 150-180 мм.

== Топырағы, өсімдігі мен жан-жануарлары ==
Топырағы батысында -сұр, шығысында - бозғылт қоңыр. Өсімдіктері - жусан, бетеге, селеу, көде, қау, ебелек аралас әр түрлі шөптер. Жота қойнауын тышқан, кесіртке, жылан, т.б. жәндіктер, торғай, бұлдырық т.б. құстар мекендейді.

== Елді-мекендері ==
Жота баурайында қыстаулар (Тоғызқұдық, Қопалы, Малайсары, т.б.), қоныстар (Көкбастау, [[Кербұлақ қыстауы|Кербұлақ]], т.б.) мен бұлақтар орналасқан. Шығысындағы Кербұлақ ауданының орталығы [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылы маңында Малайсары жотасының етегімен [[Түрксіб|Түрксіб темір жолы]] және Алматы-Өскемен автомобиль жолы өтеді.&lt;ref&gt;Қазақстан табиғаты:Энциклопедия / Бас ред. Б.Ө.Жақып. - Алматы:&quot; Қазақ энциклопедиясы&quot; ЖШС, 2011. Т.З. - 304 бет. ISBN 9965-893-64-0 (Т.З.), ISBN 9965-893-19-5&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Алматы облысы таулары]]
[[Санат:Қазақстан жоталары]]</text>
      <sha1>5igk9xafqvnqw1jpcp3ogoqb64xojx6</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Бақытжан Ошақбайұлы Тобаяқ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>510221</id>
    <revision>
      <id>3064776</id>
      <parentid>2749020</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:53:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Бостан (Алматы облысы) → Бостан (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3883" xml:space="preserve">'''Бақытжан Ошақбайұлы Тобаяқ''' (21.4.[[1953 жыл]]ы туған, [[Алматы облысы]], [[Кербұлақ ауданы]], [[Бостан (Жетісу облысы)|Бостан]] ауылы) - ақын, [[Қазақстан Жазушылар одағы]]ның мүшесі (1994), КСРО өнертапқышы (1986), Қазақстанның еңбегі сіңген мәдениет қайраткері (2003).

==Білімі==
* 1973 жылы [[Қаныш Сәтбаев атындағы Қазақ ұлттық техникалық университеті|ҚазПТИ]]-ді бітірген.
* 1993 жылы [[ҚазМУ]]-ді бітірген.
* Ш.Шокин атындағы Энергетика ғылыми зерттеу институтының аспирантурасын бітірген.

==Еңбек жолы==
* Еңбек жолын [[Өскемен жылу энергетикалық орталығы]]нда жөндеуші ретінде бастаған.
* Кейін республикалық «''Қазтехэнерго''» кәсіпорнында (1973) инженер.
* Энергетика министрлігінде инженер
* Ташкент көлік қатынасы инженерлік институтының филиалында оқытушы
* Қазақтың Энергетика ғылыми зерттеу институтының ғылыми қызметкер (1976-86) болды.
* 1986-99 жылдар аралығында баспа орындарында «''[[Қазақ энциклопедиясы]]''», «''[[Зерде (журнал)|Зерде]]''», «''Қаржы-қаражат''» журналында, «''[[Халық Кеңесі]]''» газетінде, [[ҚазАқпарат]]-та, «''[[Хабар агенттігі|Хабар]]''» агенттігінде, т.б. әр түрлі жауапты қызметтер атқарды.
* Қазір ұлттық «[[KEGOC]]» энергетикалық компаниясында бөлім бастығы.

==Еңбектері== 
* «''Бостан''» (1994)
* «''Темірқазық''» (1999)
* «''Сонар''» (1999)
* «''Металдар  құпиясы''» (1997)
* «''Егемен елдің экономикасы''» (1995)
* «''Адамзат тірлікті дәулет білмек''...» (2000)
* «''Құланиек''» (2000)
* «''Алматы көшелері''» (2001), т.б. өлең жинақтары мен ғылыми-танымдық кітаптары жарық көрген.

==Маврапаттары==
* КСРО өнертапқыштары белгісі (1986)
* Қазақстанның еңбек сіңірген мәдениет қайраткері (2003).
* Кербұлақ ауданының құрметті азаматы.&lt;ref&gt;Жетісу, Энциклопедия. – Алматы: «Арыс» баспасы, 2004.&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:21 сәуірде туғандар]]
[[Санат:1953 жылы туғандар]]
[[Санат:Кербұлақ ауданында туғандар]]
[[Санат:КСРО өнертапқыштары]]
[[Санат:Қазақстанның еңбек сіңірген мәдениет қайраткерлері]]
[[Санат:Қазақстан жазушылары]]
[[Санат:Қаныш Сәтбаев атындағы Қазақ ұлттық техникалық университеті түлектері]]
[[Санат:Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті түлектері]]
[[Санат:Ташкент көлік қатынасы инженерлік институты оқытушылары]]
[[Санат:Кербұлақ ауданының құрметті азаматтары]]</text>
      <sha1>21uafiebppwuj8e5jhqu328yvnear14</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қоғалы</title>
    <ns>0</ns>
    <id>513967</id>
    <revision>
      <id>3064857</id>
      <parentid>2941564</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T15:48:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1383" xml:space="preserve">'''Елді мекендер:'''

* [[Қоғалы (Ақтөбе облысы)|Қоғалы]] – [[Ақтөбе облысы]] [[Қобда ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Қоғалы (Алматы облысы)|Қоғалы]] – [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Қоғалы (Жетісай ауданы)|Қоғалы]] – [[Түркістан облысы]] [[Жетісай ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Қоғалы (Түлкібас ауданы)|Қоғалы]] – [[Түркістан облысы]] [[Түлкібас ауданы]]ндағы ауыл.

'''Басқа мағыналар:'''

* [[Қоғалы (өзен, Қаратал алабы)|Қоғалы]] – [[Қаратал (өзен, Балқаш алабы)|Қаратал]] алабындағы өзен.
* [[Қоғалы (тауаралық аңғар)|Қоғалы]] – [[Алтынемел жотасы]] мен Бұрымбай таулары арасындағы тауаралық аңғар. 
* [[Қоғалы (қыстау)|Қоғалы]] – [[Ақтөбе облысы]] [[Ойыл ауданы]] [[Қамыскөл]] көлінің солтүстік-батысындағы қыстау.
* [[Қоғалы (көл)|Қоғалы]] — [[Атырау облысы]] [[Жылыой ауданы]]ндағы көл.

{{айрық}}</text>
      <sha1>f5o4r6ooxy8ddwaxkakaxjkbe1u202s</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064861</id>
      <parentid>3064857</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T15:49:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Қоғалы (Алматы облысы) → Қоғалы (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1383" xml:space="preserve">'''Елді мекендер:'''

* [[Қоғалы (Ақтөбе облысы)|Қоғалы]] – [[Ақтөбе облысы]] [[Қобда ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Қоғалы (Жетісу облысы)|Қоғалы]] – [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Қоғалы (Жетісай ауданы)|Қоғалы]] – [[Түркістан облысы]] [[Жетісай ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Қоғалы (Түлкібас ауданы)|Қоғалы]] – [[Түркістан облысы]] [[Түлкібас ауданы]]ндағы ауыл.

'''Басқа мағыналар:'''

* [[Қоғалы (өзен, Қаратал алабы)|Қоғалы]] – [[Қаратал (өзен, Балқаш алабы)|Қаратал]] алабындағы өзен.
* [[Қоғалы (тауаралық аңғар)|Қоғалы]] – [[Алтынемел жотасы]] мен Бұрымбай таулары арасындағы тауаралық аңғар. 
* [[Қоғалы (қыстау)|Қоғалы]] – [[Ақтөбе облысы]] [[Ойыл ауданы]] [[Қамыскөл]] көлінің солтүстік-батысындағы қыстау.
* [[Қоғалы (көл)|Қоғалы]] — [[Атырау облысы]] [[Жылыой ауданы]]ндағы көл.

{{айрық}}</text>
      <sha1>pjrjctkc6twalo0b2kfjpzrbdjbcl6v</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Есбол (Индер ауданы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>527607</id>
    <revision>
      <id>3064854</id>
      <parentid>3062868</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T15:47:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <comment>/* Тарихы */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7720" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан
 |статусы                 = Ауыл
 |атауы                   = Есбол
 |сурет                   =
 |әкімшілік күйі          = Ауылдық округ орталығы
 |елтаңба                 = 
 |ту                      = 
 |елтаңба сипаттамасы     = 
 |ту сипаттамасы          = 
 |елтаңба ені             = 
 |ту ені                  = 
  |lat_deg = 48 |lat_min =22  |lat_sec = 05
  |lon_deg = 51 |lon_min =33  |lon_sec =27 
  |CoordAddon             =  
  |CoordScale             =
 |ел картасы             = 
 |облыс картасы          =  
 |аудан картасы          = 
 |ел картасының өлшемi    = 
 |облыс картасының өлшемi = 
 |аудан картасының өлшемi = 
 |облысы                  = Атырау облысы
 |кестедегі облыс         = Атырау облысы{{!}}Атырау
 |ауданы                  = Индер ауданы
 |кестедегі аудан         = Индер ауданы{{!}}Индер 
 |мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
 |мекені                  = Есбол ауылдық округі (Индер ауданы){{!}}Есбол
 |кестедегі мекен         = 
 |ішкі бөлінісі           = 
 |әкімі                   = 
 |құрылған уақыты         = 1744&lt;ref&gt;[http://www.hrono.ru/land/russ/kulagina_krep.html Кулагин бекінісі]&lt;/ref&gt;
 |алғашқы дерек           = 1740
 |бұрынғы атаулары        = ''Кулагин бекінісі, Кулагин станицасы, Кулагино''
 |статус алуы               = 
 |жер аумағы                  = 
 |биiктiктiң түрi         =
 |орталығының биiктігі    =
 |климаты                 = 
  |тұрғыны                = {{өсім}} 4524
  |санақ жылы             = 2022
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = есболдық, есболдықтар
 |телефон коды            = 
 |пошта индексі           = 
 |пошта индекстері        = 
 |автомобиль коды         =  
 |идентификатор түрі      =
 |сандық идентификаторы   = 
 |ортаққордағы санаты     = 
 |сайты                   =
 |сайт тілі               = 
 |сайт тілі 2            =
 |сайт тілі 3            = 
 |сайт тілі 4           = 
 |сайт тілі 5            = 
 |add1n                  =
 |add1                   = 
 |add2n                  = 
 |add2                   = 
 |add3n                  = 
 |add3                   = 
}}
{{мағына|Есбол}}
'''Есбол''' (2007 ж. дейін ''Кулагино''&lt;ref&gt;[http://adilet.zan.kz/kaz/docs/V07T0002483 Индер ауданының кейбір әкімшілік-аумақтық бірліктерін қайта атау туралы]&lt;/ref&gt;) — [[Атырау облысы]] [[Индер ауданы]]ндағы ауыл, [[Есбол ауылдық округі (Индер ауданы)|Есбол ауылдық округі]] орталығы. Жайықтың оң жақ бетіндегі тарихи елді мекендердің бірі.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы – [[Индербор]] кентінен оңтүстік-батысқа қарай 22 км-дей жерде. Ірі елді мекендер арасы асфальт жолдармен жалғасқан.

== Тарихы == 
[[Сурет:Есбол ауылы.jpg|thumb|солға|200px|Есбол ауылы]]
«Ақжар» деп аталатын биік жар қабағынан салынған әскери бекіністі [[1740 жыл]]ы Орынбор губернаторы [[Иван Иванович Неплюев|И. И. Неплюев]]тің бұйрығымен кеңейтіп қайта салу ісі қолға алынады. Бекініс 1744 жылы Жайық өзенінің оң жағалауынан салынады. Осы қамалдағы ішкі шаруашылықты басқаратын А.И. Кулагин деген кісінің есімі бірте-бірте ауылдың атына айналып, қазақтың Ақжар атауы ұмыт қалады&lt;ref&gt;Атырау: Энциклопедия. -Алматы: Атамұра, 2000 ISBN 5-7667-9129-1&lt;/ref&gt;. 1933-1963 жылдары [[Есбол ауданы]]ның орталығы болды. Кейін «Правда» кеңшарының орталығы болған.

== Халқы == 
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 4189 адам (2108 ер адам және 2081 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 4307 адамды (2174 ер адам және 2133 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt; 2022 жылы тұрғындар саны 4524 адамды құрады.&lt;ref&gt;[https://www.facebook.com/photo/?fbid=1750501108623040&amp;set=pcb.1750501128623038 Есбол ауылдық округі туралы ақпарат]&lt;/ref&gt;

== Мәдени-әлеуметтік мекемелері ==
=== Мектептер ===
* Есбол орта мектебі — 26 сәуір 1993 жылы Кулагино ұлттық гимназиясы болып құрылған. Кейін жай орта мектепке айналдырылған.&lt;ref&gt;https://esbol.inderoo.kz/kz/mektep-turaly/tarikhy.html Есбол орта мектебінің тарихы&lt;/ref&gt;

* Қалам Есқалиев атындағы орта мектеп — Мектептің іргетасы 1936 жылы қаланған. 2016 жылы «Қалам Есқалиев атындағы орта мектебі» коммуналдық  мемлекеттік мекемесі атауы берілді.&lt;ref&gt;https://eckaliev.inderoo.kz/kz/mektep-turaly/tarikhy.html Мектеп тарихы&lt;/ref&gt;

* Жамбыл атындағы орта мектеп — 1928-29 ж. алғаш қазақ балалары үшін ашылған мектеп. 1937 ж. орта мектепке айналды.

=== Мектепке дейінгі білім ===
* &quot;Қарлығаш&quot; бөбекжай-бақшасы
* &quot;Балапан&quot; бөбекжай-бақшасы

== Кәсіпорындар ==
Мұнда орман шаруашылығы, агроөнеркәсіптік техникалық жабдықтау бөлімі, байланыс бөлімі, тұтынушылар қоғамы сияқты мекемелер мен кәсіпорындар бар.&lt;ref&gt;Атырау: Энциклопедия. -Алматы: Атамұра, 2000 ISBN 5-7667-9129-1&lt;/ref&gt;

== Діни ұйымдар қызметі ==
* '''Есбол ауылдық мешіті'''

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
 
{{Индер ауданы елді мекендері}}
[[Санат:Индер ауданы елді мекендері]]
[[Санат:Жайық казак әскерінің елді мекендері]]</text>
      <sha1>i2o70y1g450qw81e6livc3dpsp08iyc</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Терісаққан</title>
    <ns>0</ns>
    <id>532966</id>
    <revision>
      <id>3065039</id>
      <parentid>3044975</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:59:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="915" xml:space="preserve">'''Терісаққан''' сөзі мынадай мағыналар білдіруі мүмкін:

'''Елді мекендер:'''
* [[Терісаққан (Ақмола облысы)|Терісаққан]] – [[Ақмола облысы]] [[Жақсы ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Терісаққан (Ақтөбе облысы)|Терісаққан]] – [[Ақтөбе облысы]] [[Қобда ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Терісаққан (Алматы облысы)|Терісаққан]] – [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Терісаққан (Ұлытау облысы)|Терісаққан]] – [[Ұлытау облысы]] [[Ұлытау ауданы]]ндағы ауыл.

'''Өзен:'''

* [[Терісаққан (өзен)|Терісаққан]] – [[Есіл]] алабындағы өзен.

{{айрық}}</text>
      <sha1>3i1ldjzv2kh90h85cfelzfo9zk84g5p</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065042</id>
      <parentid>3065039</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T17:00:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Терісаққан (Алматы облысы) → Терісаққан (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="915" xml:space="preserve">'''Терісаққан''' сөзі мынадай мағыналар білдіруі мүмкін:

'''Елді мекендер:'''
* [[Терісаққан (Ақмола облысы)|Терісаққан]] – [[Ақмола облысы]] [[Жақсы ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Терісаққан (Ақтөбе облысы)|Терісаққан]] – [[Ақтөбе облысы]] [[Қобда ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Терісаққан (Жетісу облысы)|Терісаққан]] – [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Терісаққан (Ұлытау облысы)|Терісаққан]] – [[Ұлытау облысы]] [[Ұлытау ауданы]]ндағы ауыл.

'''Өзен:'''

* [[Терісаққан (өзен)|Терісаққан]] – [[Есіл]] алабындағы өзен.

{{айрық}}</text>
      <sha1>71d9lclu7a2zjo8sk1guq5v7dzxurvg</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Балабейіт</title>
    <ns>0</ns>
    <id>538071</id>
    <revision>
      <id>3064925</id>
      <parentid>2750732</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:40:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3620" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан
 |статусы                 = ауыл
 |атауы                   = Балабейіт
 |сурет                   =
 |әкімшілік күйі          = 
 |елтаңба                 = 
 |ту                      = 
 |елтаңба сипаттамасы     = 
 |ту сипаттамасы          = 
 |елтаңба ені             = 
 |ту ені                  = 
  |lat_deg =48 |lat_min =50 |lat_sec = 04
  |lon_deg =53 |lon_min =23 |lon_sec =01 
  |CoordAddon             = 
  |CoordScale             =
 |ел картасы              =
 |облыс картасы           = 
 |аудан картасы           = 
 |ел картасының өлшемi    = 
 |облыс картасының өлшемi = 
 |аудан картасының өлшемi = 
 |облысы                  = Атырау облысы
 |кестедегі облыс         = Атырау облысы{{!}}Атырау
 |ауданы                  = Қызылқоға ауданы
 |кестедегі аудан         = Қызылқоға ауданы{{!}}Қызылқоға
 |мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
 |мекені                  = Ойыл ауылдық округі (Атырау облысы){{!}}Ойыл
 |ішкі бөлінісі           = 
 |әкімі                   = 
 |құрылған уақыты         = 
 |алғашқы дерек           = 
 |бұрынғы атаулары        =
 |статус алуы               = 
 |жер аумағы                  = 
 |климаты                 = 
  |тұрғыны                = 153
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
 |телефон коды            = 
 |пошта индексі           = 
 |пошта индекстері        = 
 |ортаққордағы санаты     = 
 |сайты                   =
 |сайт тілі               =
}}
'''Балабейіт''' — [[Атырау облысы]] [[Қызылқоға ауданы]], [[Ойыл ауылдық округі (Атырау облысы)|Ойыл ауылдық округі]] құрамында болған ауыл, [[2014 жыл]]ы таратылған.&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/V13T0002839 Атырау облысы Қызылқоға ауданының әкімшілік-аумақтық құрылысына өзгерістер енгізу туралы]&lt;/ref&gt;

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы — [[Миялы (Атырау облысы)|Миялы]] ауылынан батысқа қарай 29 км-дей жерде.

== Халқы == 
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 287 адам (155 ер адам және 132 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 153  адамды (81 ер адам және 72 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
 
{{Қызылқоға ауданы елді мекендері}}
[[Санат:Қызылқоға ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>gbkbsqyl986dgzlrj8svqqig9aud0pk</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064926</id>
      <parentid>3064925</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:40:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3647" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан
 |статусы                 = ауыл
 |атауы                   = Балабейіт
 |сурет                   =
 |әкімшілік күйі          = 
 |елтаңба                 = 
 |ту                      = 
 |елтаңба сипаттамасы     = 
 |ту сипаттамасы          = 
 |елтаңба ені             = 
 |ту ені                  = 
  |lat_deg =48 |lat_min =50 |lat_sec = 04
  |lon_deg =53 |lon_min =23 |lon_sec =01 
  |CoordAddon             = 
  |CoordScale             =
 |ел картасы              =
 |облыс картасы           = 
 |аудан картасы           = 
 |ел картасының өлшемi    = 
 |облыс картасының өлшемi = 
 |аудан картасының өлшемi = 
 |облысы                  = Атырау облысы
 |кестедегі облыс         = Атырау облысы{{!}}Атырау
 |ауданы                  = Қызылқоға ауданы
 |кестедегі аудан         = Қызылқоға ауданы{{!}}Қызылқоға
 |мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
 |мекені                  = Ойыл ауылдық округі (Атырау облысы){{!}}Ойыл
 |ішкі бөлінісі           = 
 |әкімі                   = 
 |құрылған уақыты         = 
 |алғашқы дерек           = 
 |бұрынғы атаулары        =
 |статус алуы               = 
 |жер аумағы                  = 
 |климаты                 = 
  |тұрғыны                = 153
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
 |телефон коды            = 
 |пошта индексі           = 
 |пошта индекстері        = 
 |ортаққордағы санаты     = 
 |сайты                   =
 |сайт тілі               =
}}
'''Балабейіт''' — [[Атырау облысы]] [[Қызылқоға ауданы]], [[Ойыл ауылдық округі (Атырау облысы)|Ойыл ауылдық округі]] құрамында болған ауыл, [[2014 жыл]]ы таратылған.&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/V13T0002839 Атырау облысы Қызылқоға ауданының әкімшілік-аумақтық құрылысына өзгерістер енгізу туралы]&lt;/ref&gt;

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы — [[Миялы (Атырау облысы)|Миялы]] ауылынан батысқа қарай 29 км-дей жерде.

== Халқы == 
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 287 адам (155 ер адам және 132 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 153  адамды (81 ер адам және 72 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
 
{{Қызылқоға ауданы елді мекендері}}
[[Санат:Қызылқоға ауданының таратылған елді мекендері]]</text>
      <sha1>97ewb7tqfnotd4o0djl7ao6kb8neq1m</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Алтынемел</title>
    <ns>0</ns>
    <id>538945</id>
    <revision>
      <id>3064727</id>
      <parentid>2736230</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:35:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="639" xml:space="preserve">'''Елді мекен:'''

* [[Алтынемел (ауыл)|Алтынемел]] – [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл.

'''Басқа мағыналар:'''

* [[Алтынемел ұлттық паркі|Алтынемел]] – ұлттық парк.  
* [[Алтынемел асуы|Алтынемел]] – асу.
* [[Алтынемел жотасы|Алтынемел]] – жота.
* [[Алтынемел көшесі (Алматы)|Алтынемел]] – көше.
* [[Алтынемел, Көшентоған|Алтынемел]] – тарихи мекен.

{{айрық}}</text>
      <sha1>5if332lifywwb10ga17df53woayf0r8</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Үлгі:Құрманғазы ауданы елді мекендері</title>
    <ns>10</ns>
    <id>539352</id>
    <revision>
      <id>3064979</id>
      <parentid>3051494</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:45:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3456" xml:space="preserve">{{Навигациялық жол
 |state = &lt;includeonly&gt;{{{state|collapsed}}}&lt;/includeonly&gt;
 |navbar = plain
 |түс         = {{түс|Қазақстан}}
 |сурет  = 
 |сурет2 = 
 |жасыру       = 
 |тақырыбы     = [[Атырау облысы]] [[Құрманғазы ауданы]] елді мекендері
 |мазмұны   = {{nobr| [[Азғыр]] •}} 
{{nobr| [[Ақкөл (Атырау облысы)|Ақкөл]]  •}}
{{nobr| [[Алға (Құрманғазы ауданы)|Алға]] •}}
{{nobr| [[Амангелді (Құрманғазы ауданы)|Амангелді]] •}}
{{nobr| [[Арна (Атырау облысы)|Арна]] •}}
{{nobr| [[Асан (Атырау облысы)|Асан]] •}}
{{nobr| [[Афанасьев (разъезд)|Афанасьев]] •}}
{{nobr| [[Әліпов (ауыл)|Әліпов]] •}}
{{nobr| [[Балқұдық]] •}}
{{nobr| [[Балықшы (Құрманғазы ауданы)|Балықшы]] •}}
{{nobr| [[Батырбек]] •}}
{{nobr| [[Бірлік (Құрманғазы ауданы)|Бірлік]] •}}
{{nobr| [[Ғизат Әліпов ауылы|Ғизат Әліпов]] •}}
{{nobr| [[Дәулет (Атырау облысы)|Дәулет]] •}}
{{nobr| [[Дәулеткерей (ауыл)|Дәулеткерей]] •}}
{{nobr| [[Дина Нұрпейісова (разъезд)|Дина Нұрпейісова]] •}}
{{nobr| [[Егінқұдық]] •}}
{{nobr| [[Жалғызапан]]  •}}
{{nobr| [[Жамбыл (Атырау облысы)|Жамбыл]] •}}
{{nobr| [[Жаңаауыл (Атырау облысы)|Жаңаауыл]] •}}
{{nobr| [[Жасарал]] •}}
{{nobr| [[Жасталап (Атырау облысы)|Жасталап ]] •}}
{{nobr| [[Жұмекен]] •}}
{{nobr| [[Жыланды (Атырау облысы)|Жыланды]] •}}
{{nobr| [[Иманов (ауыл)|Иманов]] •}}
{{nobr| [[Каспий (Атырау облысы)|Каспий]] •}}
{{nobr| [[Котяевка]] •}}
{{nobr| [[Көкарна (Құрманғазы ауданы)|Көкарна]] •}}
{{nobr| [[Көптоғай (Атырау облысы)|Көптоғай]] •}}
{{nobr| [[Кудряшов]] •}}
{{nobr| [[Қадырка]] •}}
{{nobr| [[Қаракөл (Құрманғазы ауданы)|Қаракөл]] •}}
{{nobr| [[Қиғаш (Атырау облысы)|Қиғаш]] •}}
{{nobr| [[Қоңыртерек]] •}}
{{nobr| [[Қошалақ (ауыл)|Қошалақ]] •}}
{{nobr| [[Құмарғали]] •}}
{{nobr| '''[[Құрманғазы (Құрманғазы ауданы)|Құрманғазы]] •}}'''
{{nobr| [[Нұржау]] •}}
{{nobr| [[Орлы]] •}}
{{nobr| [[Приморье (Атырау облысы)|Приморье]]  •}}
{{nobr| [[Сафоновка]] •}}
{{nobr| [[Сүйіндік (ауыл)|Сүйіндік]] •}}
{{nobr| [[Үлкенкүйген]] •}}
{{nobr| [[Үштаған (Атырау облысы)|Үштаған]] •}}
{{nobr| [[Хиуаз]] •}}
{{nobr| [[Шағырлы (ауыл)|Шағырлы]] •}}
{{nobr| [[Шайхы (ауыл)|Шайхы]] •}}
{{nobr| [[Шестой]] •}}
{{nobr| [[Шортанбай (ауыл)|Шортанбай]] }}
 }}

&lt;noinclude&gt;
[[Санат:Навигациялық үлгілер:Аудан бойынша елді мекендер:Атырау облысы|Құрманғазы ауданы]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>95ufylv725a6p7uott1btp8cjgkv7af</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Сарыөзек (Жетісу облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>541786</id>
    <revision>
      <id>3064930</id>
      <parentid>3043028</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:41:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Kasymov [[Сарыөзек (Алматы облысы)]] бетін [[Сарыөзек (Жетісу облысы)]] бетіне жылжытты (айдатқыш қалдырмады)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4618" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Сарыөзек
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          = Аудан орталығы
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
   |lat_deg =44 |lat_min = 21|lat_sec = 24
   |lon_deg =77|lon_min = 58|lon_sec =09 
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Сарыөзек ауылдық округі (Алматы облысы){{!}}Сарыөзек
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         = 1930  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =
|статус алуы               = 2013
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =12291
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Сарыөзек}}
'''Сарыөзек''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл ([[2013 жыл]]ға дейін кент болған), аудан және [[Сарыөзек ауылдық округі (Алматы облысы)|Сарыөзек ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
[[Талдықорған]] қаласынан оңтүстік-батысқа қарай 90 км жерде, [[Жетісу Алатауы|Жетісу (Жоңғар) Алатауы]]ның аласа таулы үстіртінде, тауаралық далада орналасқан. 

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 12236 адам (5855 ер адам және 6381 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 12291 адамды (5972 ер адам және 6319 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;.

== Тарихы ==
Іргесі [[1930 жыл]]ы [[Түрксіб]] темір жолының салынуына байланысты қаланған. Әскери кент ретінде салынған 

== Инфрақұрылымы ==
Сарыөзекте нан комбинаты, ауыл шаруашылығы техникалық базасы, химиялық өндіріс орындары, локомотив депосы, ауданы өндірістік комбинаты, элеватор, электр стансасы, асфальт зауыты, жол құрылысы бөлімшесі, тағы басқа да кәсіпорындар бар. Сарыөзек арқылы [[Түркістан (қала)|Түркістан]] — [[Сібір темір жолы]], [[Алматы]] — [[Өскемен]], Алматы — [[Жаркент]] автомобиль жолдары өтеді.&lt;ref&gt;[[Қазақ энциклопедиясы]], 7 том&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>ics3qxeu3s83bej5jpjws2mtp17kn9n</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065172</id>
      <parentid>3064930</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:14:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: Сарыөзек ауылдық округі (Алматы облысы) → Сарыөзек ауылдық округі (Жетісу облысы) (2) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4616" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Сарыөзек
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          = Аудан орталығы
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
   |lat_deg =44 |lat_min = 21|lat_sec = 24
   |lon_deg =77|lon_min = 58|lon_sec =09 
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Сарыөзек ауылдық округі (Жетісу облысы){{!}}Сарыөзек
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         = 1930  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =
|статус алуы               = 2013
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =12291
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Сарыөзек}}
'''Сарыөзек''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл ([[2013 жыл]]ға дейін кент болған), аудан және [[Сарыөзек ауылдық округі (Жетісу облысы)|Сарыөзек ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
[[Талдықорған]] қаласынан оңтүстік-батысқа қарай 90 км жерде, [[Жетісу Алатауы|Жетісу (Жоңғар) Алатауы]]ның аласа таулы үстіртінде, тауаралық далада орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 12236 адам (5855 ер адам және 6381 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 12291 адамды (5972 ер адам және 6319 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;.

== Тарихы ==
Іргесі [[1930 жыл]]ы [[Түрксіб]] темір жолының салынуына байланысты қаланған. Әскери кент ретінде салынған

== Инфрақұрылымы ==
Сарыөзекте нан комбинаты, ауыл шаруашылығы техникалық базасы, химиялық өндіріс орындары, локомотив депосы, ауданы өндірістік комбинаты, элеватор, электр стансасы, асфальт зауыты, жол құрылысы бөлімшесі, тағы басқа да кәсіпорындар бар. Сарыөзек арқылы [[Түркістан (қала)|Түркістан]] — [[Сібір темір жолы]], [[Алматы]] — [[Өскемен]], Алматы — [[Жаркент]] автомобиль жолдары өтеді.&lt;ref&gt;[[Қазақ энциклопедиясы]], 7 том&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>eyqdgph6pco7bu57qp8eb6jt897g3rx</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Кунг-фу Панда</title>
    <ns>0</ns>
    <id>545173</id>
    <revision>
      <id>3065240</id>
      <parentid>2797424</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T06:15:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Nurbekovanurly</username>
        <id>121316</id>
      </contributor>
      <comment>/* Деректер */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="18703" xml:space="preserve">{{Мультфильм
|Атауы = Кунг фу панда
|Шынайы атауы = Kung-fu panda
|Сурет = Kungfupanda.jpg
|Ені = 
|Түрі = [[3D]] [[мультфильм]]
|Жанры = отбасылық, комедия,
|Сиквелі = «Кунг-фу панда 2»
|Режиссёрі/Режиссёрлері = [[Марк, Осборн|Марк Осборн]]
|Продюсері/Продюсерлері = [[Джонатан, Айбел|Джонатан Айбел]]
|Сценарийдің авторы/Сценарийдің авторлары = [[Джонатан, Айбел|Джонатан Айбел]], [[Гленн, Бергер|Гленн Бергер]]
|Дыбыстағандар = [[Джек Блэк]],&lt;br /&gt;[[Дастин Хоффман]],&lt;br /&gt;[[Анджелина Джоли]],&lt;br /&gt;[[Джеки Чан]],&lt;br /&gt;[[Люси Лью]],&lt;br /&gt;[[Иэн Макшейн]],&lt;br /&gt;Дэвид Кросс&lt;ref name=&quot;cast&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.imdb.com/title/tt0441773/fullcredits#cast|title=Full cast and crew|accessdate=2011-10-12|lang=en|description=''[[IMDb]] сайтындағы ақпарат''|archiveurl=http://www.webcitation.org/6655hlO7T|archivedate=2012-03-11}}&lt;/ref&gt;
|Композиторы/Композиторлар = [[Джон Пауэлл]], [[Ханс Циммер]]
|Операторы = Джун Ён Дук
|Студия = [[DreamWorks|DreamWorks Animation]]&lt;br /&gt;[[Paramount Pictures]]
|Мемлекет = {{USA}}
|Тілі = [[ағылшын тілі|ағылшын]]
|Ұзақтығы = 92 минут
|Премьера = [[5 маусым]] [[2008]]
|Бюджеті = 130 миллион [[АҚШ доллары|$]]
|Түсім = 631 737 680 [[АҚШ доллары|$]]
|bcdb_link = 65706
|rottentomatoes = kung_fu_panda 
}}
'''«Кунг-фу панда»''' ({{lang-en|Kung-Fu Panda}}) — 2008 жылы [[DreamWorks|Dreamworks Animation]] киностудиясы шығарған толықметражды анимациялық фильм, алғашқы көрсетілімдердің бірі 2008 жылы 5 шілдеде 2D, 3D, IMAX 3D режимінде шыққан болатын. Бұл анимацилық фильмнің режиссері Марк Осборн және Джон Стивенсон.

Мультфильмдегі барлық жағдай антропоморфтық жануарлар өмір сүріп жатырған Қытайда орын алады, соның ішінде, қояндар, шошқалар, қасқырлар, үйректер және т.б. Жалпы мультфильм қарапайым аспазшы, яғни кеспе пісіруші үйректің ұлы панданың - нағыз кунг-фу шеберіне айналуы туралы. Бұл анимациондық фильм «Оскар» сыйлығына ие болған.

Бұл мультфильм аздаған уақыт ішінде 500 миллиардтан астам доллар жинап алды.Фильмде әзіл жағы да, өте қызықты төбелес өнері, яғни кунг-фу жақсы қамтылған жәнеде өте әдемі эффектілермен безендірілген.

== Аннотация ==
Бейбітшілік алқабын және оның барлық тұрғындарын қатыгез шебер Тай Лунгтан құтқару ең жақсылардың арасында бірінші болып табылатын Айдаһар жауынгерінің иығына түсуі керек, ол ... ебедейсіз, жалқау және әрқашан аш панда По болады.

Ол аңызға айналған жауынгерлер: Жолбарыс, Маймыл, Манти, Жылан және Тырнамен қатарласып, кунг-фу шеберлігінің шыңына жету үшін ұзақ және қиын жолдан өтті. По көне шиыршықтың құпиясын түсінеді және егер ол өзіне сене алса ғана Айдаһар жауынгеріне айналады ...

== Деректер ==
Әлемді зұлым, кунг фу өнерін шебер меңгерген Тай Лунгтан құтқару күштілердің ішінен таңдалып алынған қолапайсыз,  еріншек, ашқарақ айдаҺар сарбазы панданың міндетіне жүктеледі, басқаша айтқанда &quot;По&quot;. Оны жеңу үшін атағы жер жарған жолбарыспен, маймылмен, дәуітпен, жыланмен жәнеде бірқазанмен бірге көптеген қиын жолдардан өтуге тура келеді. Бірақ та, ол Тай Лунгты жеңу үшін айдаҺар қағазындағы күшті игеру керек ,ал негізгі күш өз-өзіне деген сенімі болатын...

== Кейіпкерлер ==
* [[Джек Блэк]] — ''По''
* [[Дастин Хоффман]] — ''Шифу шебер''
* [[Рэндалл Дук Ким]] — ''Ұлы шебер Угвэй''
* [[Анджелина Джоли]] — ''Шебер жолбарыс''
* [[Дэвид Кросс (киноактёр)|Дэвид Кросс]] — ''Шебер бірқазан''
* [[Джеки Чан]] — ''Маймыл ұста''
* [[Сет Роген]] — '' Дәуіт ''
* [[Люси Лью]] — '' Жылан ''
* [[Иэн Макшейн]] — ''Тай Лунг''
* По - улкен панда - фильмдегі басты кейіпкер.Үнемі көтеріңкі көңіл күйде жүреді,ақымақ,жолы бола бермейтін семіз панда, &quot;үздік бестікті&quot;, сонымен қатар Кунг Фумен айналысуды армандайды. Кеспе пісіретін асхананың бастығы өгей әкесімен бірге жұмыс жасап, оған көмектеседі. Оқиғаның соңында зұлым Тай Лунгты жеңгеннен кейін айдаҺар сарбазы, сонымен қатар &quot;үздік бестіктің&quot; қатарына кіреді.
* Шифу ұста - &quot;Үздік бестіктің&quot; жаттықтырушысы. Басында панданы өзінің шәкірті ретінде мойындамағанымен, одан кейін оны үйретудің ерекше әдісін тауып, оның айдаһар жауынгері екенін мойындап, жаны тынышты алды.
* Угвей шебер - тасбақа - Шифудың ұстазы, Поны айдаһаржауынгері ретінде таңдап, соңына дейін сенген, жәнеде таңдауда шатыспаған.
* Тай Лунг - қар барысы - басты зұлым - Шифудың асыранды баласы, жастайынан айдаһар жауынгері болып үйретіледі, бірақ, Угвей оның жүрегіндегі зұлымдықты көріп, айдаһар жауынгері дер санамайды. Оның шешіміне келіспеген Тай Лунг өзінің туған жерінде төбелес шығарып, &quot;айдаһар қағазын&quot; алмақшы болып келгенде, ойы іске аспай 20 жылға Чорчом түрмесіне кетеді.
	
=== Қосымша кейіпкерлер ===
* Пи мырза - Үйрек - Поның әкесі. Кеспе дайындайтын асхананың басқарушысы. Әкесі Пи пандаға кеспе дайындаудың ешқандай құпиясы жоқ, тек сену керек екенін айтып, айдаһар қағазының сырын түсінуіне үлкен септігін тигізген болатын.
* Вахир - Явандық мүйізтұмсық - Чор Гом түрмесінің бастығы.
* Зенг - үйрек - Шифудың хабар тасушы құсы. Тай Лунг Зенгтың түрмеге барған кездегі түсіп қалған қауырсынының арқасында босап кеткен болатын.
* Сонымен қатар, фильмде басқа да кейіакерлер ойнайды, соның ішінде үйректер, қояндар, шошқалар, бұқалар, мүйізтұмсықтар және басқалары.

== Саундтрек ==
Мультфильмге арнап ән жазған [[Джон Пауэл]] және [[Ханс Циммер]] болып табылады. Олар ән әдемі, жәнеде қызықты болуы үшін, Қытайдың Симфоникалық оркестрімен танысып, әуендерін зерттеген.
{{tracklist
| title1 = Hero
| length1 = 4:42
| title2 = Let The Tournament Begin
| length2 = 1:59
| title3 = The Dragon Warrior Is Among Us
| length3 = 2:57
| title4 = Tai Lung Escapes
| length4 = 7:06
| title5 = Peach Tree Of Wisdom
| length5 = 1:53
| title6 = Accu-flashback
| length6 = 4:05
| title7 = Impersonating Shifu
| length7 = 2:18
| title8 = The Sacred Pool Of Tears
| length8 = 9:51
| title9 = Training Po
| length9 = 1:28
| title10 = The Bridge
| length10 = 3:23
| title11 = Shifu Faces Tai Lung
| length11 = 4:47
| title12 = The Dragon Scroll
| length12 = 2:31
| title13 = Po vs. Tai Lung
| length13 = 2:41
| title14 = Dragon Warrior Rises
| length14 = 3:22
| title15 = Panda Po
| length15 = 2:39
| title16 = Oogway Ascends
| length16 = 2:04
| title17 = Kung Fu Fighting
| length17 = 2:30
| note17 = [[Cee-Lo Green]] және [[Джек Блэк]] орындауында
| title18 = Kung Fu Fighting &lt;small&gt;(Азиялық нұсқасы)&lt;/small&gt;
| length18 = 3:27
| note18 = Рейннің орындауында
| title19 = Kung Fu Fighting &lt;small&gt;(Азиялық нұсқасы)&lt;/small&gt;
| length19 = 2:20
| note19 = Sam Concepcion орындауымен
}}

== Мультфильмнің жасалу жолы ==
2004 жылы қазанда «DreamWorks Animation» мультфильмды жасауды жоспарлады. 2005 жылы қыркүйекте басты кейіпкерді [[Джэк Блэк]] дыбыстайды деп шешім қабылданды, сонымен қатар, сол жылдың қарашасында дыбыстаушылардың қатарына Дастин Хоффман, Джеки Чан, Люси Лью, және Иэн макшейн қосылды.
Басында, мультфильмді төбелес өнерін қолданып жасамақ болған, бірақ режиссер [[Джон Стивенсон]] бұл идеяны құптамай, комедия, сонымен қатар, төбелесті [[уся]] элементтерімен жасауға шешеді. Мультфильмді жасау барысында режиссерлері Джон Стивенсон және Марк Осборн Қытайдың салт-дәстүріне аса назар аударған, соның барысында Қытайдың мәдениетін, тарихын толық зерттеген. Тіпті, сол бағыттан таймас үшін, қоюшы-суретші [[Рэймонд Цибах]] және арт-директор [[Танг Хенг]] бірнеше жыл Қытайдың сурет өнерін, архитектурасын, [[кунг-фу]] стиліндегі фильмдерді зерттеген болатын.

Бұл мультфильм үшін жасалған компьютерлік анимация жасау [[Dreamworks]] тарихындағы ең қиын жұмыс болған көрінеді, мульфильмның бас директоры сценарийді VFX-тің бастығы Маркс Манниненге ұсынғанда ол күліп, оған &quot;сәттілік &quot; тілеген. Оған қоса мультфильмді жасау үшін аниматорларға нағыз кунг-фу шеберлерінен тәлім алуына тура келген. Бұл [[Dreamworks]] тарихындағы бірінші [[IMAX]] форматындағы фильм.
 
== Марапаттаулары == 
Бұл анимациялық фильм &quot;[[Оскар]]&quot; номинациянасының иегері, &quot;Ең үздік мультфильм&quot;, сонымен қатар &quot;[[Алтын глобус]]&quot; номинациясының иегері атанды.

{| class=&quot;wikitable&quot; width=&quot;80%&quot;
|-
| colspan=&quot;4&quot; style=&quot;background:#B0C4DE;&quot;| &lt;center&gt;''Ие болған марапаттаулары мен номинациялары'''&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.imdb.com/title/tt0441773/awards|title=List of Awards|publisher=[[IMDb]]|lang=en|description='Марапаттаулардың толық тізімі''|archiveurl=http://www.webcitation.org/6655wGndO|archivedate=2012-03-11}}&lt;/ref&gt;&lt;/center&gt;&lt;/center&gt;
|-
! style=&quot;background:silver;&quot;|жүлде
! style=&quot;background:silver;&quot;|санат
! style=&quot;background:silver;&quot;|Марапат алушы
! style=&quot;background:silver;&quot;|Жалпы
|-
|rowspan=&quot;1&quot;|&lt;center&gt;'''[[Оскар (киножүлде, 2009)|81-і жүлде Оскар]]'''&lt;/center&gt;
| [[Үздік анимациялық фильм үшін Оскар сыйлығы|Үздік анимациялық фильм]]
| Джон Стивенсон &lt;br /&gt;Марк Осборн
|{{nom}}
|-
|style=&quot;border-top:10px black&quot; rowspan=16| &lt;center&gt;'''[[Энни (жүлде)|Энни жүлдесі 2009]]'''&lt;/center&gt;
| Үздік анимациялық фильм
|
| {{Won}}
|-
| Үздік анимациялық эффектілер
| Ли-Минг «Лоуренс» Ли
| {{Won}}
|-
| rowspan=3| Ұздік анимациялық кейіпкер
| Джеймс Бакстер
| {{Won}}
|-
| Филипп Ле Брун
|{{nom}}
|-
| Дэн Вагнер
|{{nom}}
|-
| Үздің кейіпкер дизайны
| Нико Марлет
| {{Won}}
|-
| Үздік режиссер
| Джон Стивенсон&lt;br /&gt;Марк Осборн
| {{Won}}
|-
| Ұздік музыкалық композиция
| [[Ханс Циммер]]&lt;br /&gt;[[Джон Пауэлл]]
| {{Won}}
|-
| rowspan=2| Үздік дизайн| Танг Кенг Хенг
| {{Won}}
|-
| Рэймонд Цибах
|{{nom}}
|-
| rowspan=2| Үздік [[түсірілім]]
| [[Дженнифер Ю]]
| {{Won}}
|-
| Алессандро Карлони
|{{nom}}
|-
| rowspan=3| Үздік дыбыстау
| [[Дастин Хоффман]]
| {{Won}}
|-
| [[Джеймс Хонг]]
|{{nom}}
|-
| [[Иан МакШейн]]
|{{nom}}
|-
| Үздік сценарий
| Джонатан Эйбл&lt;br /&gt;Гленн Бергер
| {{Won}}
|-
|&lt;center&gt;'''[[:en:Golden Trailer Awards|Golden Trailer Awards]]'''&lt;/center&gt;
|Үздің отбасылық анимация
|
|{{nom}}
|-
|rowspan=&quot;1&quot;|&lt;center&gt;{{байрақ|Қытай}}'''[[:en:Huabiao Awards|Huabiao Awards]]'''&lt;/center&gt;
| Шет тіліндегі үздік фильм
|
| {{Won}}
|-
|rowspan=&quot;1&quot;|&lt;center&gt;'''[[:en:National Movie Awards|National Movie Awards]]'''&lt;/center&gt;
| Үздік отбасылық фильм
|
|{{nom}}
|-
|rowspan=&quot;2&quot;|&lt;center&gt;'''[[Kids' Choice Awards|Nickelodeon Kids' Choice Awards]]'''&lt;/center&gt;
| Үздік кейіпкер дыбыстауы
| [[Джек Блэк]]
| {{Won}}
|-
| Сүйікті анимациялық фильм
|
|{{nom}}
|-
|&lt;center&gt;'''[[:en:Online Film Critics Society Award for Best Animated Film|Online Film Critics Society]]'''&lt;/center&gt;
|Үздік анимациялық фильм
|
|{{nom}}
|-
|&lt;center&gt;'''[[People's Choice Awards]]'''&lt;/center&gt;
|Сүйікті отбасылық фильм
|
|{{nom}}
|-
|&lt;center&gt;'''[[:en:Producers Guild of America|Producers Guild of America]]'''&lt;/center&gt;
|Анимациялық фильм
|Мелисса Кобб
|{{nom}}
|-
|rowspan=&quot;1&quot;|&lt;center&gt;'''[[Teen Choice Awards]]'''&lt;/center&gt;
| Choice Summer Movie: Comedy
|
|{{nom}}
|-
|rowspan=3|&lt;center&gt;'''[[:en:Visual Effects Society Awards 2008|Visual Effects Society]]'''&lt;/center&gt;
|Үздік анимацияланған кейіпкер
|Джек Блэк&lt;br /&gt;Дэн Вагнер&lt;br /&gt;Нико Марлет&lt;br /&gt;Питер Фэрсон
|{{nom}}
|-
|Анимациялық фильмдердегі ең үздік анимациялық фильм
|Markus Manninen&lt;br /&gt;Dan Wagner&lt;br /&gt;Alex Parkinson&lt;br /&gt;Raymond Zibach
|{{nom}}
|-
|Үздің анимациялық эффектілер
|Markus Manninen&lt;br /&gt;Alex Parkinson&lt;br /&gt;Amaury Aubel&lt;br /&gt;Li-Ming 'Lawrence' Lee
|{{nom}}
|}

== Кассалық түсім ==
«Кунг-фу панда» мультфильмі сатылымда  $631,7 млн жинап алды, $215 млн АҚШ-тан, ал қалған $416 млн басқа елдерден жиналды. 2011 жылы мультфильм бүкіл киномотография тарихында кассалық түсірілімнен 53-ші орынды иеленді, ал анмациялық фильмдердің арасында 11-шы орынға жайғасты.

Бұл мультфильмды Қытайлықтар да жақсы қабылдады. 2008 жылы шілдеде сатылымнан 110 миллион қытай юань ақшасын жинап алды, сонымен Қытайдағы ең алғаш 100 миллион қытай юаньін жинаған мультфильм атанды. Қытайлық режиссер Лу Чуань былай деген болатын: &quot;Жасалу жағынан бұл фильм ешқандай кемшіліксіз, Американдық жасаушылар Қытай мәдениетіне деген ерекше көзқараста екендігін көрсетті.&quot; Бұл фильм қытайлықтардың американдықтарға деген көзқарасының өзгеруіне септігін тигізді.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

== Сыртқы сілтемелер ==
* [http://www.kungfupanda.com/ Ресми сайты]{{ref-en}}

[[Санат:2008 жылғы мультфильмдер]]
[[Санат:Компьютерлік анимациялы фильмдер]]
[[Санат:DreamWorks Pictures толық метражды мультфильмдері]]
[[Санат:АҚШ кинокомедиялары]]</text>
      <sha1>be1li54yuhkcp3b62ezed5s0qsk8h9s</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қарауыл руы</title>
    <ns>0</ns>
    <id>546153</id>
    <revision>
      <id>3065206</id>
      <parentid>3061778</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:23:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dugtipo</username>
        <id>122549</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1853" xml:space="preserve">'''Қарауыл''' — [[Орта жүз]] [[Арғын]] тайпасының руы.

Шежіре деректеріне қарағанда, Қарауыл  Арғынның «Жеті [[момын]]» аталатын рулар бірлестігіне кіреді. Қарауылдан:
* Құрманқожа,
* Есенбай,
* Қараша
* Құлынша,
* Құлымбет,
* Түнқатар,
* Қалды,
* Ботпан,
* Жаулыбай,
* Әнәнәй,
* Қоңырша тарайды.

Қарауыл ұрпағы Қазан революциясына дейін негізінен Көкшетау, Омбы уездерін мекендеген&lt;ref&gt;Қазақ Совет Энциклопедиясы, бас редакторы М.Қ.Қаратаев, Алматы, 1972 ж. 1-том&lt;/ref&gt;.
== Тұлғалары ==
# [[Ақан сері]] Есенбай 
# [[Айдархан Тұрлыбаев]] Шөмек 
# [[Қанай Құттымбетұлы]]Қараша
# [[Нұрикамал Сейітжанқызы Сейітжанова]] Тоқтауыл
# [[Шахмет Құсайынұлы Құсайынов]]
# [[Кәкімбек Салықов]] Қожым
# [[Үкілі Ыбырай]] Есенбай
# [[Мәлік Ғабдуллин]] Қараша
# [[Жәлел Қизатұлы Қизатов]] Есенбай
# [[Батыр Қосағалы Төлекұлы]] Есенбай
# [[Баубек батыр]]
# [[Орынбай Бертағыұлы]]
# [[Мұса Мырзағұлұлы Асайынов]]
# [[Баян Жанғалов]] Қараша
# [[Мәди Хасенов]]
# [[Балташ Молдабайұлы Тұрсымбаев]] Жаулыбай Барғана

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{бастама}}

{{Қазақ рулары}}
[[Санат:Қазақ рулары]]</text>
      <sha1>idgq9g351xpin4r5i66wkzbl3ia2twf</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065207</id>
      <parentid>3065206</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:34:16Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dugtipo</username>
        <id>122549</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2354" xml:space="preserve">'''Қарауыл''' — [[Орта жүз]] [[Арғын]] тайпасының руы.

Шежіре деректеріне қарағанда, Қарауыл  Арғынның «Жеті [[момын]]» аталатын рулар бірлестігіне кіреді. Қарауылдан:
* Құрманқожа,
* Есенбай,
* Қараша
* Құлынша,
* Құлымбет,
* Түнқатар,
* Қалды,
* Ботпан,
* Жаулыбай,
* Әнәнәй,
* Қоңырша тарайды.

Қарауыл ұрпағы Қазан революциясына дейін негізінен Көкшетау, Омбы уездерін мекендеген&lt;ref&gt;Қазақ Совет Энциклопедиясы, бас редакторы М.Қ.Қаратаев, Алматы, 1972 ж. 1-том&lt;/ref&gt;.
== Тұлғалары ==
# [[Ақан сері]] Есенбай 
# [[Айдархан Тұрлыбаев]] Шөмек 
# [[Қанай Құттымбетұлы]]Қараша
# [[Нұрикамал Сейітжанқызы Сейітжанова]] Тоқтауыл
# [[Шахмет Құсайынұлы Құсайынов]]
# [[Кәкімбек Салықов]] Қожым
# [[Үкілі Ыбырай]] Есенбай
# [[Мәлік Ғабдуллин]] Қараша
# [[Жәлел Қизатұлы Қизатов]] Есенбай
# [[Батыр Қосағалы Төлекұлы]] Есенбай
# [[Баубек батыр]]
# [[Орынбай Бертағыұлы]]
# [[Мұса Мырзағұлұлы Асайынов]]
# [[Баян Жанғалов]] Қараша
# [[Мәди Хасенов]]
# [[Балташ Молдабайұлы Тұрсымбаев]] Жаулыбай Барғана

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{бастама}}

{{Қазақ рулары}}

====== ==Шежіре== ======
Арғын=&gt;Қарасопы=&gt;Қарақай=&gt;Қарауыл=&gt;Миқы баба=&gt;Амандық батыр=&gt;Мәшек би/Мәмбет

Мәшек би=&gt;Ақкісі/қарт Бөлекей/Әзірқара

Ақкісі=&gt;Құрманқожа/Құланшы

қарт Бөлекей=&gt;Құлымбет/Түнқатар

Әзірқара=&gt;Шоқтыбай/Жаулыбай/Жолдыбай

Құрманқожа=&gt;Есенбай/Қараша/Әнәнәй/Қоңырша
[[Санат:Қазақ рулары]]</text>
      <sha1>0xgwhzqrtr8ykhip34yp1nrsmj1d154</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065208</id>
      <parentid>3065207</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:34:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dugtipo</username>
        <id>122549</id>
      </contributor>
      <comment>/* ==Шежіре== */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2341" xml:space="preserve">'''Қарауыл''' — [[Орта жүз]] [[Арғын]] тайпасының руы.

Шежіре деректеріне қарағанда, Қарауыл  Арғынның «Жеті [[момын]]» аталатын рулар бірлестігіне кіреді. Қарауылдан:
* Құрманқожа,
* Есенбай,
* Қараша
* Құлынша,
* Құлымбет,
* Түнқатар,
* Қалды,
* Ботпан,
* Жаулыбай,
* Әнәнәй,
* Қоңырша тарайды.

Қарауыл ұрпағы Қазан революциясына дейін негізінен Көкшетау, Омбы уездерін мекендеген&lt;ref&gt;Қазақ Совет Энциклопедиясы, бас редакторы М.Қ.Қаратаев, Алматы, 1972 ж. 1-том&lt;/ref&gt;.
== Тұлғалары ==
# [[Ақан сері]] Есенбай 
# [[Айдархан Тұрлыбаев]] Шөмек 
# [[Қанай Құттымбетұлы]]Қараша
# [[Нұрикамал Сейітжанқызы Сейітжанова]] Тоқтауыл
# [[Шахмет Құсайынұлы Құсайынов]]
# [[Кәкімбек Салықов]] Қожым
# [[Үкілі Ыбырай]] Есенбай
# [[Мәлік Ғабдуллин]] Қараша
# [[Жәлел Қизатұлы Қизатов]] Есенбай
# [[Батыр Қосағалы Төлекұлы]] Есенбай
# [[Баубек батыр]]
# [[Орынбай Бертағыұлы]]
# [[Мұса Мырзағұлұлы Асайынов]]
# [[Баян Жанғалов]] Қараша
# [[Мәди Хасенов]]
# [[Балташ Молдабайұлы Тұрсымбаев]] Жаулыбай Барғана

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{бастама}}

{{Қазақ рулары}}

==Шежіре== 
Арғын=&gt;Қарасопы=&gt;Қарақай=&gt;Қарауыл=&gt;Миқы баба=&gt;Амандық батыр=&gt;Мәшек би/Мәмбет

Мәшек би=&gt;Ақкісі/қарт Бөлекей/Әзірқара

Ақкісі=&gt;Құрманқожа/Құланшы

қарт Бөлекей=&gt;Құлымбет/Түнқатар

Әзірқара=&gt;Шоқтыбай/Жаулыбай/Жолдыбай

Құрманқожа=&gt;Есенбай/Қараша/Әнәнәй/Қоңырша
[[Санат:Қазақ рулары]]</text>
      <sha1>orac4lizblr2ejmasklvt5ma1eaegcs</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065209</id>
      <parentid>3065208</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:37:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dugtipo</username>
        <id>122549</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2403" xml:space="preserve">'''Қарауыл''' — [[Орта жүз]] [[Арғын]] тайпасының руы.

Шежіре деректеріне қарағанда, Қарауыл  Арғынның «Жеті [[момын]]» аталатын рулар бірлестігіне кіреді. Қарауылдан:
* Құрманқожа,
* Есенбай,
* Қараша
* Құлынша,
* Құлымбет,
* Түнқатар,
* Қалды,
* Ботпан,
* Жаулыбай,
* Әнәнәй,
* Қоңырша тарайды.

Қарауыл ұрпағы Қазан революциясына дейін негізінен Көкшетау, Омбы уездерін мекендеген&lt;ref&gt;Қазақ Совет Энциклопедиясы, бас редакторы М.Қ.Қаратаев, Алматы, 1972 ж. 1-том&lt;/ref&gt;.
== Тұлғалары ==
# [[Ақан сері]] Есенбай 
# [[Айдархан Тұрлыбаев]] Шөмек 
# [[Қанай Құттымбетұлы]]Қараша
# [[Нұрикамал Сейітжанқызы Сейітжанова]] Тоқтауыл
# [[Шахмет Құсайынұлы Құсайынов]]
# [[Кәкімбек Салықов]] Қожым
# [[Үкілі Ыбырай]] Есенбай
# [[Мәлік Ғабдуллин]] Қараша
# [[Жәлел Қизатұлы Қизатов]] Есенбай
# [[Батыр Қосағалы Төлекұлы]] Есенбай
# [[Баубек батыр]] Бектауыл
# [[Орынбай Бертағыұлы]]
# [[Мұса Мырзағұлұлы Асайынов]]
# [[Баян Жанғалов]] Қараша
# [[Мәди Хасенов]]
# [[Балташ Молдабайұлы Тұрсымбаев]] Жаулыбай Барғана
# Шөбек Байсарин Есенбай

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{бастама}}

{{Қазақ рулары}}

==Шежіре== 
Арғын=&gt;Қарасопы=&gt;Қарақай=&gt;Қарауыл=&gt;Миқы баба=&gt;Амандық батыр=&gt;Мәшек би/Мәмбет

Мәшек би=&gt;Ақкісі/қарт Бөлекей/Әзірқара

Ақкісі=&gt;Құрманқожа/Құланшы

қарт Бөлекей=&gt;Құлымбет/Түнқатар

Әзірқара=&gt;Шоқтыбай/Жаулыбай/Жолдыбай

Құрманқожа=&gt;Есенбай/Қараша/Әнәнәй/Қоңырша
[[Санат:Қазақ рулары]]</text>
      <sha1>0981og82owte31nhcjhn2xfn3796fog</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065210</id>
      <parentid>3065209</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:37:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[Special:Contributions/Dugtipo|Dugtipo]] ([[User talk:Dugtipo|т]]) өңдемелерінен [[User:Kaiyr|Kaiyr]] соңғы нұсқасына қайтарды</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1814" xml:space="preserve">'''Қарауыл''' — [[Орта жүз]] [[Арғын]] тайпасының руы.

Шежіре деректеріне қарағанда, Қарауыл  Арғынның «Жеті [[момын]]» аталатын рулар бірлестігіне кіреді. Қарауылдан:
* Құрманқожа,
* Құлынша,
* Құлымбет,
* Түнқатар,
* Қалды,
* Ботпан,
* Жаулыбай,
* Ақонай,
* Қоңырша тарайды.

Қарауыл ұрпағы Қазан революциясына дейін негізінен Көкшетау, Омбы уездерін мекендеген&lt;ref&gt;Қазақ Совет Энциклопедиясы, бас редакторы М.Қ.Қаратаев, Алматы, 1972 ж. 1-том&lt;/ref&gt;.
== Тұлғалары ==
# [[Ақан сері]] Есенбай 
# [[Айдархан Тұрлыбаев]] Шөмек 
# [[Қанай Құттымбетұлы]]
# [[Нұрикамал Сейітжанқызы Сейітжанова]] Тоқтауыл
# [[Шахмет Құсайынұлы Құсайынов]]
# [[Кәкімбек Салықов]] Қожым
# [[Үкілі Ыбырай]] Құрманқожа
# [[Мәлік Ғабдуллин]] Қанай
# [[Жәлел Қизатұлы Қизатов]] Жақсылық
# [[Батыр Қосағалы Төлекұлы]] Жақсылық
# [[Баубек батыр]]
# [[Орынбай Бертағыұлы]]
# [[Мұса Мырзағұлұлы Асайынов]]
# [[Баян Жанғалов]] Қанай
# [[Мәди Хасенов]]
# [[Балташ Молдабайұлы Тұрсымбаев]] Жаулыбай Барғана

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{бастама}}

{{Қазақ рулары}}
[[Санат:Қазақ рулары]]</text>
      <sha1>0vgq6x3i5g4vl77hzp44lmuscx985jz</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065211</id>
      <parentid>3065210</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:39:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dugtipo</username>
        <id>122549</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1868" xml:space="preserve">'''Қарауыл''' — [[Орта жүз]] [[Арғын]] тайпасының руы.

Шежіре деректеріне қарағанда, Қарауыл  Арғынның «Жеті [[момын]]» аталатын рулар бірлестігіне кіреді. Қарауылдан:
* Құрманқожа,
* Құлынша,
* Құлымбет,
* Түнқатар,
* Қалды,
* Ботпан,
* Жаулыбай,
* Ақонай,
* Қоңырша тарайды.

Қарауыл ұрпағы Қазан революциясына дейін негізінен Көкшетау, Омбы уездерін мекендеген&lt;ref&gt;Қазақ Совет Энциклопедиясы, бас редакторы М.Қ.Қаратаев, Алматы, 1972 ж. 1-том&lt;/ref&gt;.
== Тұлғалары ==
# [[Ақан сері]] Есенбай 
# [[Айдархан Тұрлыбаев]] Шөмек 
# [[Қанай Құттымбетұлы]]
# [[Нұрикамал Сейітжанқызы Сейітжанова]] Тоқтауыл
# [[Шахмет Құсайынұлы Құсайынов]]
# [[Кәкімбек Салықов]] Қожым
# [[Үкілі Ыбырай]] Құрманқожа
# [[Мәлік Ғабдуллин]] Қанай
# [[Жәлел Қизатұлы Қизатов]] Жақсылық
# [[Батыр Қосағалы Төлекұлы]] Жақсылық
# [[Баубек батыр]]
# [[Орынбай Бертағыұлы]]
# [[Мұса Мырзағұлұлы Асайынов]]
# [[Баян Жанғалов]] Қанай
# [[Мәди Хасенов]]
# [[Балташ Молдабайұлы Тұрсымбаев]] Жаулыбай Барғана
# Мәмбет-Әли Сердалин Есенбай

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{бастама}}

{{Қазақ рулары}}
[[Санат:Қазақ рулары]]</text>
      <sha1>bxpavyl59u99ydnmzqhb1gy3lfxxzg9</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065212</id>
      <parentid>3065211</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:42:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dugtipo</username>
        <id>122549</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1858" xml:space="preserve">'''Қарауыл''' — [[Орта жүз]] [[Арғын]] тайпасының руы.

Шежіре деректеріне қарағанда, Қарауыл  Арғынның «Жеті [[момын]]» аталатын рулар бірлестігіне кіреді. Қарауылдан:
* Құрманқожа,
* Құлынша,
* Құлымбет,
* Түнқатар,
* Қалды,
* Ботпан,
* Жаулыбай,
* Ақонай,
* Қоңырша тарайды.

Қарауыл ұрпағы Қазан революциясына дейін негізінен Көкшетау, Омбы уездерін мекендеген&lt;ref&gt;Қазақ Совет Энциклопедиясы, бас редакторы М.Қ.Қаратаев, Алматы, 1972 ж. 1-том&lt;/ref&gt;.
== Тұлғалары ==
# [[Ақан сері]] Есенбай 
# [[Айдархан Тұрлыбаев]] Шөмек 
# [[Қанай Құттымбетұлы]]
# [[Нұрикамал Сейітжанқызы Сейітжанова]] Тоқтауыл
# [[Шахмет Құсайынұлы Құсайынов]]
# [[Кәкімбек Салықов]] Қожым
# [[Үкілі Ыбырай]] Есенбай
# [[Мәлік Ғабдуллин]] Қанай
# [[Жәлел Қизатұлы Қизатов]] Есенбай
# [[Батыр Қосағалы Төлекұлы]] Есенбай
# [[Баубек батыр]]
# [[Орынбай Бертағыұлы]]
# [[Мұса Мырзағұлұлы Асайынов]]
# [[Баян Жанғалов]] Қанай
# [[Мәди Хасенов]]
# [[Балташ Молдабайұлы Тұрсымбаев]] Жаулыбай Барғана
# Мәмбет-Әли Сердалин Есенбай

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{бастама}}

{{Қазақ рулары}}
[[Санат:Қазақ рулары]]</text>
      <sha1>hahaxiih4bdpvgpf1rtc8tdxllg28xf</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065228</id>
      <parentid>3065212</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T04:43:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dugtipo</username>
        <id>122549</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1847" xml:space="preserve">'''Қарауыл''' — [[Орта жүз]] [[Арғын]] тайпасының руы.

Шежіре деректеріне қарағанда, Қарауыл  Арғынның «Жеті [[момын]]» аталатын рулар бірлестігіне кіреді. Қарауылдан:
* Құрманқожа,
* Құлынша,
* Құлымбет,
* Түнқатар,
* Қалды,
* Ботпан,
* Жаулыбай,
* Ақонай,
* Қоңырша тарайды.

Қарауыл ұрпағы Қазан революциясына дейін негізінен Көкшетау, Омбы уездерін мекендеген&lt;ref&gt;Қазақ Совет Энциклопедиясы, бас редакторы М.Қ.Қаратаев, Алматы, 1972 ж. 1-том&lt;/ref&gt;.
== Тұлғалары ==
# [[Ақан сері]] Есенбай 
# [[Айдархан Тұрлыбаев]] Шөмек 
# [[Қанай Құттымбетұлы]]
# [[Нұрикамал Сейітжанқызы Сейітжанова]] Тоқтауыл
# [[Шахмет Құсайынұлы Құсайынов]]
# [[Кәкімбек Салықов]] Қожым
# [[Үкілі Ыбырай]] Есенбай
# [[Мәлік Ғабдуллин]] Қараша
# [[Жәлел Қизатұлы Қизатов]] Есенбай
# [[Батыр Қосағалы Төлекұлы]] Есенбай
# [[Баубек батыр]]
# [[Орынбай Бертағыұлы]]
# [[Мұса Мырзағұлұлы Асайынов]]
# [[Баян Жанғалов]] Қараша
# [[Мәди Хасенов]]
# [[Балташ Молдабайұлы Тұрсымбаев]]Жаулыбай 
# Мәмбет-Әли Сердалин Есенбай

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{бастама}}

{{Қазақ рулары}}
[[Санат:Қазақ рулары]]</text>
      <sha1>33lbs5coxgivk2cf137au1sjdcriqyw</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065229</id>
      <parentid>3065228</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T04:44:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dugtipo</username>
        <id>122549</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1881" xml:space="preserve">'''Қарауыл''' — [[Орта жүз]] [[Арғын]] тайпасының руы.

Шежіре деректеріне қарағанда, Қарауыл  Арғынның «Жеті [[момын]]» аталатын рулар бірлестігіне кіреді. Қарауылдан:
* Құрманқожа,
* Есенбай,
* Қараша,
* Құлынша,
* Құлымбет,
* Түнқатар,
* Қалды,
* Ботпан,
* Жаулыбай,
* Әнәнәй,
* Қоңырша тарайды.

Қарауыл ұрпағы Қазан революциясына дейін негізінен Көкшетау, Омбы уездерін мекендеген&lt;ref&gt;Қазақ Совет Энциклопедиясы, бас редакторы М.Қ.Қаратаев, Алматы, 1972 ж. 1-том&lt;/ref&gt;.
== Тұлғалары ==
# [[Ақан сері]] Есенбай 
# [[Айдархан Тұрлыбаев]] Шөмек 
# [[Қанай Құттымбетұлы]]
# [[Нұрикамал Сейітжанқызы Сейітжанова]] Тоқтауыл
# [[Шахмет Құсайынұлы Құсайынов]]
# [[Кәкімбек Салықов]] Қожым
# [[Үкілі Ыбырай]] Есенбай
# [[Мәлік Ғабдуллин]] Қараша
# [[Жәлел Қизатұлы Қизатов]] Есенбай
# [[Батыр Қосағалы Төлекұлы]] Есенбай
# [[Баубек батыр]]
# [[Орынбай Бертағыұлы]]
# [[Мұса Мырзағұлұлы Асайынов]]
# [[Баян Жанғалов]] Қараша
# [[Мәди Хасенов]]
# [[Балташ Молдабайұлы Тұрсымбаев]]Жаулыбай 
# Мәмбет-Әли Сердалин Есенбай

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{бастама}}

{{Қазақ рулары}}
[[Санат:Қазақ рулары]]</text>
      <sha1>1c0qgwjh9wo9haixas1hybjs85pysj9</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065231</id>
      <parentid>3065229</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T04:44:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dugtipo</username>
        <id>122549</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1935" xml:space="preserve">'''Қарауыл''' — [[Орта жүз]] [[Арғын]] тайпасының руы.

Шежіре деректеріне қарағанда, Қарауыл  Арғынның «Жеті [[момын]]» аталатын рулар бірлестігіне кіреді. Қарауылдан:
* Құрманқожа,
* Есенбай,
* Қараша,
* Құланшы,
* Атқы,
* Жауар,
* Мөнтік,
* Сары,
* Құлымбет,
* Түнқатар,
* Қалды,
* Ботпан,
* Жаулыбай,
* Әнәнәй,
* Қоңырша тарайды.

Қарауыл ұрпағы Қазан революциясына дейін негізінен Көкшетау, Омбы уездерін мекендеген&lt;ref&gt;Қазақ Совет Энциклопедиясы, бас редакторы М.Қ.Қаратаев, Алматы, 1972 ж. 1-том&lt;/ref&gt;.
== Тұлғалары ==
# [[Ақан сері]] Есенбай 
# [[Айдархан Тұрлыбаев]] Шөмек 
# [[Қанай Құттымбетұлы]]
# [[Нұрикамал Сейітжанқызы Сейітжанова]] Тоқтауыл
# [[Шахмет Құсайынұлы Құсайынов]]
# [[Кәкімбек Салықов]] Қожым
# [[Үкілі Ыбырай]] Есенбай
# [[Мәлік Ғабдуллин]] Қараша
# [[Жәлел Қизатұлы Қизатов]] Есенбай
# [[Батыр Қосағалы Төлекұлы]] Есенбай
# [[Баубек батыр]]
# [[Орынбай Бертағыұлы]]
# [[Мұса Мырзағұлұлы Асайынов]]
# [[Баян Жанғалов]] Қараша
# [[Мәди Хасенов]]
# [[Балташ Молдабайұлы Тұрсымбаев]]Жаулыбай 
# Мәмбет-Әли Сердалин Есенбай

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{бастама}}

{{Қазақ рулары}}
[[Санат:Қазақ рулары]]</text>
      <sha1>chl16s32syknlarfxmqlhbqkmitlyv4</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065232</id>
      <parentid>3065231</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T04:49:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dugtipo</username>
        <id>122549</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1974" xml:space="preserve">'''Қарауыл''' — [[Орта жүз]] [[Арғын]] тайпасының руы.

Шежіре деректеріне қарағанда, Қарауыл  Арғынның «Жеті [[момын]]» аталатын рулар бірлестігіне кіреді. Қарауылдан:
* Құрманқожа,
* Есенбай,
* Қараша,
* Құланшы,
* Атқы,
* Жауар,
* Мөнтік,
* Сары,
* Құлымбет,
* Түнқатар,
* Қалды,
* Ботпан,
* Жаулыбай,
* Әнәнәй,
* Қоңырша
* Шұңғырша,
* Жақсылық тарайды.

Қарауыл ұрпағы Қазан революциясына дейін негізінен Көкшетау, Омбы уездерін мекендеген&lt;ref&gt;Қазақ Совет Энциклопедиясы, бас редакторы М.Қ.Қаратаев, Алматы, 1972 ж. 1-том&lt;/ref&gt;.
== Тұлғалары ==
# [[Ақан сері]] Есенбай 
# [[Айдархан Тұрлыбаев]] Шөмек 
# [[Қанай Құттымбетұлы]]
# [[Нұрикамал Сейітжанқызы Сейітжанова]] Тоқтауыл
# [[Шахмет Құсайынұлы Құсайынов]]
# [[Кәкімбек Салықов]] Қожым
# [[Үкілі Ыбырай]] Есенбай
# [[Мәлік Ғабдуллин]] Қараша
# [[Жәлел Қизатұлы Қизатов]] Есенбай
# [[Батыр Қосағалы Төлекұлы]] Есенбай
# [[Баубек батыр]]
# [[Орынбай Бертағыұлы]]
# [[Мұса Мырзағұлұлы Асайынов]]
# [[Баян Жанғалов]] Қараша
# [[Мәди Хасенов]]
# [[Балташ Молдабайұлы Тұрсымбаев]]Жаулыбай 
# Мәмбет-Әли Сердалин Есенбай

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{бастама}}

{{Қазақ рулары}}
[[Санат:Қазақ рулары]]</text>
      <sha1>lxb1uwqmy50x6lskf4s7nkprk5hx5q1</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065233</id>
      <parentid>3065232</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T04:50:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dugtipo</username>
        <id>122549</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2017" xml:space="preserve">'''Қарауыл''' — [[Орта жүз]] [[Арғын]] тайпасының руы.

Шежіре деректеріне қарағанда, Қарауыл  Арғынның «Жеті [[момын]]» аталатын рулар бірлестігіне кіреді. Қарауылдан:
* Құрманқожа,
* Есенбай,
* Қараша,
* Құланшы,
* Атқы,
* Жауар,
* Мөнтік,
* Сары,
* Құлымбет,
* Түнқатар,
* Қалды,
* Ботпан,
* Жаулыбай,
* Әнәнәй,
* Қоңырша
* Шұңғырша,
* Жақсылық тарайды.

Қарауыл ұрпағы Қазан революциясына дейін негізінен Көкшетау, Омбы уездерін мекендеген&lt;ref&gt;Қазақ Совет Энциклопедиясы, бас редакторы М.Қ.Қаратаев, Алматы, 1972 ж. 1-том&lt;/ref&gt;.
== Тұлғалары ==
# [[Ақан сері]] Есенбай 
# [[Айдархан Тұрлыбаев]] Шөмек 
# [[Қанай Құттымбетұлы]]
# [[Нұрикамал Сейітжанқызы Сейітжанова]] Тоқтауыл
# [[Шахмет Құсайынұлы Құсайынов]]
# [[Кәкімбек Салықов]] Қожым
# [[Үкілі Ыбырай]] Есенбай
# [[Мәлік Ғабдуллин]] Қараша
# [[Жәлел Қизатұлы Қизатов]] Есенбай
# [[Батыр Қосағалы Төлекұлы]] Есенбай
# [[Баубек батыр]]
# [[Орынбай Бертағыұлы]]
# [[Мұса Мырзағұлұлы Асайынов]]
# [[Баян Жанғалов]] Қараша
# [[Мәди Хасенов]]
# [[Балташ Молдабайұлы Тұрсымбаев]]Жаулыбай 
# Мәмбет-Әли Сердалин Есенбай
# Науан-Хазірет Есенбай

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{бастама}}

{{Қазақ рулары}}
[[Санат:Қазақ рулары]]</text>
      <sha1>i4lg88162fz78hms0qt7ud6p3ey6rok</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065234</id>
      <parentid>3065233</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T04:50:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dugtipo</username>
        <id>122549</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2030" xml:space="preserve">'''Қарауыл''' — [[Орта жүз]] [[Арғын]] тайпасының руы.

Шежіре деректеріне қарағанда, Қарауыл  Арғынның «Жеті [[момын]]» аталатын рулар бірлестігіне кіреді. Қарауылдан:
* Құрманқожа,
* Есенбай,
* Қараша,
* Құланшы,
* Атқы,
* Жауар,
* Мөнтік,
* Сары,
* Құлымбет,
* Түнқатар,
* Қалды,
* Ботпан,
* Жаулыбай,
* Әнәнәй,
* Қоңырша
* Шұңғырша,
* Жақсылық тарайды.

Қарауыл ұрпағы Қазан революциясына дейін негізінен Көкшетау, Омбы уездерін мекендеген&lt;ref&gt;Қазақ Совет Энциклопедиясы, бас редакторы М.Қ.Қаратаев, Алматы, 1972 ж. 1-том&lt;/ref&gt;.
== Тұлғалары ==
# [[Ақан сері]] Есенбай 
# [[Айдархан Тұрлыбаев]] Шөмек 
# [[Қанай Құттымбетұлы]] Қараша
# [[Нұрикамал Сейітжанқызы Сейітжанова]] Тоқтауыл
# [[Шахмет Құсайынұлы Құсайынов]]
# [[Кәкімбек Салықов]] Қожым
# [[Үкілі Ыбырай]] Есенбай
# [[Мәлік Ғабдуллин]] Қараша
# [[Жәлел Қизатұлы Қизатов]] Есенбай
# [[Батыр Қосағалы Төлекұлы]] Есенбай
# [[Баубек батыр]]
# [[Орынбай Бертағыұлы]]
# [[Мұса Мырзағұлұлы Асайынов]]
# [[Баян Жанғалов]] Қараша
# [[Мәди Хасенов]]
# [[Балташ Молдабайұлы Тұрсымбаев]]Жаулыбай 
# Мәмбет-Әли Сердалин Есенбай
# Науан-Хазірет Есенбай

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{бастама}}

{{Қазақ рулары}}
[[Санат:Қазақ рулары]]</text>
      <sha1>hc863a1bt39k5nzc58sv2dzz2mm6w9o</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Сарыбұлақ ауылдық округі (Жетісу облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>546957</id>
    <revision>
      <id>3064841</id>
      <parentid>2737324</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T15:35:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: Қараағаш (Алматы облысы) → Қараағаш (Жетісу облысы) (2) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2033" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Сарыбұлақ ауылдық округі
 |Облысы     = Алматы облысы
 |Ауданы     = [[Кербұлақ ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Қараағаш (Жетісу облысы)|Қараағаш]]
 |Енеді      = 4 ауыл
 |Тұрғыны    = 1827
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
{{мағына|Сарыбұлақ ауылдық округі}}
'''Сарыбұлақ ауылдық округі''' — [[Алматы облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Қараағаш (Жетісу облысы)|Қараағаш]], [[Қазансу]], [[Сарыбұлақ (Кербұлақ ауданы)|Сарыбұлақ]], [[Шилісу (Сарыбұлақ ауылдық округі)|Шилісу]] ауылдары кіреді. Орталығы – Қараағаш ауылы.&lt;ref&gt;“Қазақстан”: Ұлттық энциклопедия/Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы “Қазақ энциклопедиясы” Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9.&lt;/ref&gt;

== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 1827 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>th2p713i9q15dntv8v1lripk2tb3qoa</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065148</id>
      <parentid>3064841</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:08:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2033" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Сарыбұлақ ауылдық округі
 |Облысы     = Жетісу облысы
 |Ауданы     = [[Кербұлақ ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Қараағаш (Жетісу облысы)|Қараағаш]]
 |Енеді      = 4 ауыл
 |Тұрғыны    = 1827
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
{{мағына|Сарыбұлақ ауылдық округі}}
'''Сарыбұлақ ауылдық округі''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Қараағаш (Жетісу облысы)|Қараағаш]], [[Қазансу]], [[Сарыбұлақ (Кербұлақ ауданы)|Сарыбұлақ]], [[Шилісу (Сарыбұлақ ауылдық округі)|Шилісу]] ауылдары кіреді. Орталығы – Қараағаш ауылы.&lt;ref&gt;“Қазақстан”: Ұлттық энциклопедия/Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы “Қазақ энциклопедиясы” Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9.&lt;/ref&gt;

== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 1827 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>evrxx5dcnyxrrptaay773cygjam7460</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065156</id>
      <parentid>3065148</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:10:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Kasymov [[Сарыбұлақ ауылдық округі (Кербұлақ ауданы)]] бетін [[Сарыбұлақ ауылдық округі (Жетісу облысы)]] бетіне жылжытты (айдатқыш қалдырмады)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2033" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Сарыбұлақ ауылдық округі
 |Облысы     = Жетісу облысы
 |Ауданы     = [[Кербұлақ ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Қараағаш (Жетісу облысы)|Қараағаш]]
 |Енеді      = 4 ауыл
 |Тұрғыны    = 1827
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
{{мағына|Сарыбұлақ ауылдық округі}}
'''Сарыбұлақ ауылдық округі''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Қараағаш (Жетісу облысы)|Қараағаш]], [[Қазансу]], [[Сарыбұлақ (Кербұлақ ауданы)|Сарыбұлақ]], [[Шилісу (Сарыбұлақ ауылдық округі)|Шилісу]] ауылдары кіреді. Орталығы – Қараағаш ауылы.&lt;ref&gt;“Қазақстан”: Ұлттық энциклопедия/Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы “Қазақ энциклопедиясы” Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9.&lt;/ref&gt;

== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 1827 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>evrxx5dcnyxrrptaay773cygjam7460</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Сарыбұлақ ауылдық округі (Қызылорда облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>546958</id>
    <revision>
      <id>3065150</id>
      <parentid>2727579</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:09:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Kasymov [[Сарыбұлақ ауылдық округі (Қазалы ауданы)]] бетін [[Сарыбұлақ ауылдық округі (Қызылорда облысы)]] бетіне жылжытты (айдатқыш қалдырмады)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1884" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Сарыбұлақ ауылдық округі
 |Облысы     = Қызылорда облысы
 |Ауданы     = [[Қазалы ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Сарыбұлақ (Қызылорда облысы)|Сарыбұлақ]]
 |Енеді      = 2 ауыл
 |Тұрғыны    = 1640
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
{{мағына|Сарыбұлақ ауылдық округі}}
'''Сарыбұлақ ауылдық округі''' – [[Қызылорда облысы]] [[Қазалы ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы == 
Құрамына [[Сарыбұлақ (Қызылорда облысы)|Сарыбұлақ]], ''[[Сортүбек]]'' ауылдары кіреді. Орталығы – Сарыбұлақ ауылы.&lt;ref&gt;“Қазақстан”: Ұлттық энциклопедия/Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы “Қазақ энциклопедиясы” Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9.&lt;/ref&gt;

== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 404 адамды құрады.&lt;ref&gt;[https://stat.gov.kz/getImg?id=WC16200032719 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Қазалы ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Қазалы ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>elp5l9osdzed4w71639i0twvzlgf997</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Мір Болат хан</title>
    <ns>0</ns>
    <id>547377</id>
    <revision>
      <id>3064723</id>
      <parentid>2443905</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:34:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ақиқат Уикибек</username>
        <id>106177</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Алтын орда мақалысынадағы хандарының билікке келу жылдарын сәйкестендірдім, сілтемелер қостым.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3754" xml:space="preserve">{{Мемлекеттік қайраткер
 | түс                    =   монарх
 | Қазақша есімі        = Мір Болат хан
 | Шынайы есімі         = 
 | Суреті               = 
 | Атауы                = 
 | Сурет ені            = 
 | Елтаңба              = 
 | Елтаңба атауы        = 
 | Елтаңба ені          = 
 | Титулы               = [[Алтын Орда]]ның 20-шы ханы 
 | Лақап аты            = 
 | Ту                   = 
 | Басқара бастады      = 1364
 | Басқаруын аяқтады    = 1365
 | Басқарған кезеңі     = 
 | Ізашары              = [[Мұрад хан]] 
 | Ізбасары             = [[Абдулла хан]] 
 | Тәж кигізу жорасы    = 
 | Биліктен бас тартуы  = 
 | Мұрагері             =   
 | Премьер              = 
 | Вице-президент       = 
 | Президент            = 
 | Монарх               = 
 | Губернатор           = 
 | Вице-губернатор      = 
 | Түсініктемелер       = 
 | Діні                 =  
 | Туған күні         = 
 | Туған жері         = 
 | Қайтыс болған күні   = 
 | Қайтыс болған жері   = 
 | Жерленді             = 
 | Династия              = 
 | Туған кездегі есімі      = 
 | Әкесі                = 
 | Анасы                = 
 | Жұбайы               = 
 | Балалары             = 
 | Қызмет еткен жылдары       = 
 | Құрамында болды      = 
 | Әскер түрі           = 
 | Атағы                = 
 | Басқарды             = 
 | Шайқасы              = 
 | Ғылыми аясы          = 
 | Жұмыс істеген орны   = 
 | Партиясы             = 
 | Қызметі              = 
 | Мамандығы            = 
 | Білімі               = 
 | Ғылыми дәрежесі      = 
 | Марапаттары          = 
 | Қолтаңбасы           = 
 | Монограммасы         = 
 | Сайты                = 
 | Commons              = 
}}

'''Мір Болат хан, Пір Болат хан''' — [[Алтын Орда]] [[Хан|ханы]] (1364- 1365). Мір Болат [[Жошы хан|Жошының]] ұлы [[Шайбани әулеті|Шибанның]] ұрпақтары арасынан шыққан алғашқы Алтын Орда ханы. Мір Болаттың билігі жайлы ақпарат өте аз. [[Берке сарайы|Берке Сарайда]] Мір Болат деген жазуы бар 1362— 1363 жылдары соғылған тиындарға қарағанда Мір Болат Берке Сарайды [[Мұрад хан|Мұрад ханнан]] аз уақытқа тартып алған. Алтын Орданың астанасы Берке Сарай үшін тартыс тоқтаусыз жүрді. Жеңіс Берке Сарайдың билеушілерінің үнемі қолына тие бермеді. 1364 жылы күзде Мір Болат Берке Сарайды басып алды да, бір жылдай билік етті. Көп ұзамай Мір Болатты оның бас [[әмірі Ілияс]] өлтірді. Билік [[Мамай (қолбасшы)|Мамай]] таққа отырғызға [[Абдулла хан|Абдулла ханың]] қолына түседі.

== Тағы қараңыз ==
{{Алтын Орда хандары}}

[[Санат:Алтын Орда хандары]]</text>
      <sha1>gt2xytzi214kungx00bzk5hdv5awymi</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Әзіз Шейх хан</title>
    <ns>0</ns>
    <id>547383</id>
    <revision>
      <id>3064696</id>
      <parentid>2443906</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:19:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ақиқат Уикибек</username>
        <id>106177</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Сілтемелерді толықтырып жібердім.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4592" xml:space="preserve">{{Мемлекеттік қайраткер
 | түс                    =   монарх
 | Қазақша есімі        = Әзіз Шейх хан
 | Шынайы есімі         = 
 | Суреті               = 
 | Атауы                = 
 | Сурет ені            = 
 | Елтаңба              = 
 | Елтаңба атауы        = 
 | Елтаңба ені          = 
 | Титулы               = [[Алтын Орда]]ның 21-ші ханы 
 | Лақап аты            = 
 | Ту                   = 
 | Басқара бастады      = 1365 
 | Басқаруын аяқтады    = 1367
 | Басқарған кезеңі     = 
 | Ізашары              = [[Болат I хан]] 
 | Ізбасары             = [[Жанибек II хан]] 
 | Тәж кигізу жорасы    = 
 | Биліктен бас тартуы  = 
 | Мұрагері             =   
 | Премьер              = 
 | Вице-президент       = 
 | Президент            = 
 | Монарх               = 
 | Губернатор           = 
 | Вице-губернатор      = 
 | Түсініктемелер       = 
 | Діні                 =  
 | Туған күні         = 
 | Туған жері         = 
 | Қайтыс болған күні   = 
 | Қайтыс болған жері   = 
 | Жерленді             = 
 | Династия              = 
 | Туған кездегі есімі      = 
 | Әкесі                = 
 | Анасы                = 
 | Жұбайы               = 
 | Балалары             = 
 | Қызмет еткен жылдары       = 
 | Құрамында болды      = 
 | Әскер түрі           = 
 | Атағы                = 
 | Басқарды             = 
 | Шайқасы              = 
 | Ғылыми аясы          = 
 | Жұмыс істеген орны   = 
 | Партиясы             = 
 | Қызметі              = 
 | Мамандығы            = 
 | Білімі               = 
 | Ғылыми дәрежесі      = 
 | Марапаттары          = 
 | Қолтаңбасы           = 
 | Монограммасы         = 
 | Сайты                = 
 | Commons              = 
}}

'''Әзіз Шейх хан ('''{{Lang-ar|ﻋﻪﺯﻳﺯ ﺷﻪﯿﺌﺡ}}) — 1365 жылдан 1367 жылға дейін билік еткен [[Алтын Орда]] [[Хан|ханы]]. Әзіз Шейхтың есімі [[Араб тілі|арабша]] «Әзіз» - «бағалы, қымбатты» және «[[шейх]]&lt;nowiki/&gt;» - құрметті деген мағынаны береді. Әзіз Шейхтың шығу тегі жайлы көзқарастар әртүрлі. Әрине оның Шыңғыс тұқымынан екенінде күмән жоқ. [[Р. Ю. Почекаев]] оны [[Шайбани әулеті|шибандық]] санап, шығу тегін былай таратады: [[Шибан]] — [[Сайлықан]] — [[Құтлұқ-Темір]] — [[Буралтай]] — [[Барық]] — [[Түн Қожа]] — Әзіз Шейх. Ол Әзіз Шейхты өзге шибандық — [[Мұрад хан|Мұрадтың]] мұрагері дейді. [[А. П. Григорьев]] дәлме-дәл тұжырымдама жасауға қашқалақтайды. Алайда  оның [[Өзбек хан|Өзбек ханның]] әулетіне қатысы жайлы жорамал жасайды. [[Александр Юрьевич Якубовский|Якубовский]] «[[Ескендір Анонимі|Ескендір анонимінің]]&lt;nowiki/&gt;» сөздерін мысалға келтіреді. Бұл еңбекте Әзіз Шейх [[Темір Қожа хан|Темір Қожаның]] ұлы, әрі [[Орда-Шейх|Орда Шейхтың]] немересі деп жазылған.
Әзіз Шейх Ордадағы аласапыран кезінде билік жүргізді. Сарайдағы аласапыранға Абдулла ханды қолдайтын [[Мамай (қолбасшы)|Мамайдың]] қатысы бар (Мамай Шыңғыстық болмағандықтан хан тағына отыра алмады). Мамай орданың [[Көк Орда|батыс аймағында]] мықты тірекке ие болды.

== Тағы қараңыз ==
{{Алтын Орда хандары}}

[[Санат:Алтын Орда хандары]]</text>
      <sha1>2t7ugc8ewdy1ekvs38ww8dlt7of78aj</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064725</id>
      <parentid>3064696</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:35:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ақиқат Уикибек</username>
        <id>106177</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4592" xml:space="preserve">{{Мемлекеттік қайраткер
 | түс                    =   монарх
 | Қазақша есімі        = Әзіз Шейх хан
 | Шынайы есімі         = 
 | Суреті               = 
 | Атауы                = 
 | Сурет ені            = 
 | Елтаңба              = 
 | Елтаңба атауы        = 
 | Елтаңба ені          = 
 | Титулы               = [[Алтын Орда]]ның 22-ші ханы 
 | Лақап аты            = 
 | Ту                   = 
 | Басқара бастады      = 1365 
 | Басқаруын аяқтады    = 1367
 | Басқарған кезеңі     = 
 | Ізашары              = [[Болат I хан]] 
 | Ізбасары             = [[Жанибек II хан]] 
 | Тәж кигізу жорасы    = 
 | Биліктен бас тартуы  = 
 | Мұрагері             =   
 | Премьер              = 
 | Вице-президент       = 
 | Президент            = 
 | Монарх               = 
 | Губернатор           = 
 | Вице-губернатор      = 
 | Түсініктемелер       = 
 | Діні                 =  
 | Туған күні         = 
 | Туған жері         = 
 | Қайтыс болған күні   = 
 | Қайтыс болған жері   = 
 | Жерленді             = 
 | Династия              = 
 | Туған кездегі есімі      = 
 | Әкесі                = 
 | Анасы                = 
 | Жұбайы               = 
 | Балалары             = 
 | Қызмет еткен жылдары       = 
 | Құрамында болды      = 
 | Әскер түрі           = 
 | Атағы                = 
 | Басқарды             = 
 | Шайқасы              = 
 | Ғылыми аясы          = 
 | Жұмыс істеген орны   = 
 | Партиясы             = 
 | Қызметі              = 
 | Мамандығы            = 
 | Білімі               = 
 | Ғылыми дәрежесі      = 
 | Марапаттары          = 
 | Қолтаңбасы           = 
 | Монограммасы         = 
 | Сайты                = 
 | Commons              = 
}}

'''Әзіз Шейх хан ('''{{Lang-ar|ﻋﻪﺯﻳﺯ ﺷﻪﯿﺌﺡ}}) — 1365 жылдан 1367 жылға дейін билік еткен [[Алтын Орда]] [[Хан|ханы]]. Әзіз Шейхтың есімі [[Араб тілі|арабша]] «Әзіз» - «бағалы, қымбатты» және «[[шейх]]&lt;nowiki/&gt;» - құрметті деген мағынаны береді. Әзіз Шейхтың шығу тегі жайлы көзқарастар әртүрлі. Әрине оның Шыңғыс тұқымынан екенінде күмән жоқ. [[Р. Ю. Почекаев]] оны [[Шайбани әулеті|шибандық]] санап, шығу тегін былай таратады: [[Шибан]] — [[Сайлықан]] — [[Құтлұқ-Темір]] — [[Буралтай]] — [[Барық]] — [[Түн Қожа]] — Әзіз Шейх. Ол Әзіз Шейхты өзге шибандық — [[Мұрад хан|Мұрадтың]] мұрагері дейді. [[А. П. Григорьев]] дәлме-дәл тұжырымдама жасауға қашқалақтайды. Алайда  оның [[Өзбек хан|Өзбек ханның]] әулетіне қатысы жайлы жорамал жасайды. [[Александр Юрьевич Якубовский|Якубовский]] «[[Ескендір Анонимі|Ескендір анонимінің]]&lt;nowiki/&gt;» сөздерін мысалға келтіреді. Бұл еңбекте Әзіз Шейх [[Темір Қожа хан|Темір Қожаның]] ұлы, әрі [[Орда-Шейх|Орда Шейхтың]] немересі деп жазылған.
Әзіз Шейх Ордадағы аласапыран кезінде билік жүргізді. Сарайдағы аласапыранға Абдулла ханды қолдайтын [[Мамай (қолбасшы)|Мамайдың]] қатысы бар (Мамай Шыңғыстық болмағандықтан хан тағына отыра алмады). Мамай орданың [[Көк Орда|батыс аймағында]] мықты тірекке ие болды.

== Тағы қараңыз ==
{{Алтын Орда хандары}}

[[Санат:Алтын Орда хандары]]</text>
      <sha1>gchmcgepk61elwebvzcvc3t8k3qnkj6</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064802</id>
      <parentid>3064725</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T15:06:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[Special:Contributions/Ақиқат Уикибек|Ақиқат Уикибек]] ([[User talk:Ақиқат Уикибек|т]]) өңдемелерінен [[User:ArystanbekBot|ArystanbekBot]] соңғы нұсқасына қайтарды</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4224" xml:space="preserve">{{Мемлекеттік қайраткер
 | түс                    =   монарх
 | Қазақша есімі        = Әзіз Шейх хан
 | Шынайы есімі         = 
 | Суреті               = 
 | Атауы                = 
 | Сурет ені            = 
 | Елтаңба              = 
 | Елтаңба атауы        = 
 | Елтаңба ені          = 
 | Титулы               = [[Алтын Орда]]ның 21-ші ханы 
 | Лақап аты            = 
 | Ту                   = 
 | Басқара бастады      = 1365 
 | Басқаруын аяқтады    = 1367
 | Басқарған кезеңі     = 
 | Ізашары              = [[Мір Болат хан]] 
 | Ізбасары             = [[Абдулла хан]] 
 | Тәж кигізу жорасы    = 
 | Биліктен бас тартуы  = 
 | Мұрагері             =   
 | Премьер              = 
 | Вице-президент       = 
 | Президент            = 
 | Монарх               = 
 | Губернатор           = 
 | Вице-губернатор      = 
 | Түсініктемелер       = 
 | Діні                 =  
 | Туған күні         = 
 | Туған жері         = 
 | Қайтыс болған күні   = 
 | Қайтыс болған жері   = 
 | Жерленді             = 
 | Династия              = 
 | Туған кездегі есімі      = 
 | Әкесі                = 
 | Анасы                = 
 | Жұбайы               = 
 | Балалары             = 
 | Қызмет еткен жылдары       = 
 | Құрамында болды      = 
 | Әскер түрі           = 
 | Атағы                = 
 | Басқарды             = 
 | Шайқасы              = 
 | Ғылыми аясы          = 
 | Жұмыс істеген орны   = 
 | Партиясы             = 
 | Қызметі              = 
 | Мамандығы            = 
 | Білімі               = 
 | Ғылыми дәрежесі      = 
 | Марапаттары          = 
 | Қолтаңбасы           = 
 | Монограммасы         = 
 | Сайты                = 
 | Commons              = 
}}

'''Әзіз Шейх хан ('''{{Lang-ar|ﻋﻪﺯﻳﺯ ﺷﻪﯿﺌﺡ}}) — 1365 жылдан 1367 жылға дейін билік еткен Алтын Орда ханы. Әзіз Шейхтың есімі арабша «Әзіз» - «бағалы, қымбатты» және «шейх» - құрметті деген мағынаны береді. Әзіз Шейхтың шығу тегі жайлы көзқарастар әртүрлі. Әрине оның Шыңғыс тұқымынан екенінде күмән жоқ. Р. Ю. Почекаев оны шибандық санап, шығу тегін былай таратады: Шибан — Сайлықан — Құтлұқ-Темір— Буралтай — Барық — Түн Қожа — Әзіз Шейх. Ол Әзіз Шейхты өзге шибандық — Мұрадтың мұрагері дейді. А. П. Григорьев дәлме-дәл тұжырымдама жасауға қашқалақтайды. Алайда  оның Өзбек ханның әулетіне қатысы жайлы жорамал жасайды. Якубовский «Ескендір анонимінің» сөздерін мысалға келтіреді. Бұл еңбекте Әзіз Шейх Темір Қожаның ұлы, әрі Орда Шейхтың немересі деп жазылған.
Әзіз Шейх Ордадағы аласапыран кезінде билік жүргізді. Сарайдағы аласапыранға Абдулла ханды қолдайтын Мамайдың қатысы бар (Мамай Шыңғыстық болмағандықтан хан тағына отыра алмады). Мамай орданың батыс аймағында мықты тірекке ие болды.

== Тағы қараңыз ==
{{Алтын Орда хандары}}

[[Санат:Алтын Орда хандары]]</text>
      <sha1>ei1ojp2tt41gocio0vg2d02l45w00nz</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Хасан хан</title>
    <ns>0</ns>
    <id>547385</id>
    <revision>
      <id>3064693</id>
      <parentid>2443907</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:03:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ақиқат Уикибек</username>
        <id>106177</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Ізашарында және ізбасарында тұрған қателікті түзеттім, сілтемелер қостым.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4123" xml:space="preserve">{{Мемлекеттік қайраткер
 | түс                    =   монарх
 | Қазақша есімі        = Хасан хан
 | Шынайы есімі         = 
 | Суреті               = 
 | Атауы                = 
 | Сурет ені            = 
 | Елтаңба              = 
 | Елтаңба атауы        = 
 | Елтаңба ені          = 
 | Титулы               = [[Алтын Орда]]ның 23-ші ханы 
 | Лақап аты            = 
 | Ту                   = 
 | Басқара бастады      = 1368
 | Басқаруын аяқтады    = 1368
 | Басқарған кезеңі     = 
 | Ізашары              = [[Абдулла хан]] 
 | Ізбасары             = [[Мұхаммед Бұлақ хан]] 
 | Тәж кигізу жорасы    = 
 | Биліктен бас тартуы  = 
 | Мұрагері             =   
 | Премьер              = 
 | Вице-президент       = 
 | Президент            = 
 | Монарх               = 
 | Губернатор           = 
 | Вице-губернатор      = 
 | Түсініктемелер       = 
 | Діні                 =  
 | Туған күні         = 
 | Туған жері         = 
 | Қайтыс болған күні   = 
 | Қайтыс болған жері   = 
 | Жерленді             = 
 | Династия              = Шибан
 | Туған кездегі есімі      = 
 | Әкесі                = 
 | Анасы                = 
 | Жұбайы               = 
 | Балалары             = 
 | Қызмет еткен жылдары       = 
 | Құрамында болды      = 
 | Әскер түрі           = 
 | Атағы                = 
 | Басқарды             = 
 | Шайқасы              = 
 | Ғылыми аясы          = 
 | Жұмыс істеген орны   = 
 | Партиясы             = 
 | Қызметі              = 
 | Мамандығы            = 
 | Білімі               = 
 | Ғылыми дәрежесі      = 
 | Марапаттары          = 
 | Қолтаңбасы           = 
 | Монограммасы         = 
 | Сайты                = 
 | Commons              = 
}}

'''Хасан бин Бекқұнды''' — [[Шайбани әулеті|шибандық]] [[Алтын Орда]] [[Хан|ханы]]. 1368 жылдан билік еткен. 1368 жылы [[Мамай (қолбасшы)|Мамай]] [[Берке сарайы|Берке Сарайдағы]] [[Абдулла хан|Абдулла ханды]] тастап [[Қырым|Қырымға]] аттанды. Оның мақсаты өзіне қарсы шыққан Қажы Черкесты жаныштау болатын. Абдулла ел астанасын қорғап тұра алмады. Көп ұзамай қала [[Ұлыжай Темір|Ұлыжай Темірге]] өтті. Бірақ 1368 жылы қаланы [[Мір Болат хан]]ның жиені шибандық Хасан басып алды.
Хасан хан хандықты ұзақ басқара алмады — 1369 жылы оны әмір Мамай Берке Сарайдан қуып шықты. Астанаға шабуыл кезінде қаза болған. Таққа қайтадан Абдулла отырды.

== Деректер ==
Кейбір авторлар Хасан ханды [[Еділ Бұлғариясы|Еділ Бұлғарииясының]] билеушісі [[Асанмен]] шатастырады. Асанды [[Әзіз Шейх хан|Әзіз Шейх]] хан тағайындаған болатын. Алайда [[А.В.Пачкалов|А. В. Пачкалов]] Шибандық Хасан мен Бұлғарлық Асанның (Исаи) мүлдем екі бөлек қайраткер екенін сенімді түрде дәлелдеп берді.
== Тағы қараңыз ==
{{Алтын Орда хандары}}

[[Санат:Алтын Орда хандары]]</text>
      <sha1>8428tv4vm4fgfjtctcyc2no02ew3m64</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қадырберді хан</title>
    <ns>0</ns>
    <id>547516</id>
    <revision>
      <id>3064762</id>
      <parentid>2700279</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:49:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ақиқат Уикибек</username>
        <id>106177</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Сілтемелерді толықтырып жібердім.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4686" xml:space="preserve">{{Мемлекеттік қайраткер
 | түс                    =   монарх
 | Қазақша есімі        = Қадырберді хан
 | Шынайы есімі         = 
 | Суреті               = 
 | Атауы                = 
 | Сурет ені            = 
 | Елтаңба              = 
 | Елтаңба атауы        = 
 | Елтаңба ені          = 
 | Титулы               = [[Алтын Орда]]ның ханы 
 | Лақап аты            = 
 | Ту                   = 
 | Басқара бастады      = 1419 
 | Басқаруын аяқтады    = 1419
 | Басқарған кезеңі     = 
 | Ізашары              = [[Дервиш хан]] 
 | Ізбасары             = [[Қажы Мұхаммед хан]] 
 | Тәж кигізу жорасы    = 
 | Биліктен бас тартуы  = 
 | Мұрагері             =   
 | Премьер              = 
 | Вице-президент       = 
 | Президент            = 
 | Монарх               = 
 | Губернатор           = 
 | Вице-губернатор      = 
 | Түсініктемелер       = 
 | Діні                 = [[Ислам]] 
 | Туған күні         = белгісіз
 | Туған жері         = 
 | Қайтыс болған күні   = 1419
 | Қайтыс болған жері   = 
 | Жерленді             = 
 | Династия              = Тоқа Темір
 | Туған кездегі есімі      = 
 | Әкесі                = Тоқтамыс хан
 | Анасы                = 
 | Жұбайы               = 
 | Балалары             = 
 | Қызмет еткен жылдары       = 
 | Құрамында болды      = 
 | Әскер түрі           = 
 | Атағы                = 
 | Басқарды             = 
 | Шайқасы              = 
 | Ғылыми аясы          = 
 | Жұмыс істеген орны   = 
 | Партиясы             = 
 | Қызметі              = 
 | Мамандығы            = 
 | Білімі               = 
 | Ғылыми дәрежесі      = 
 | Марапаттары          = 
 | Қолтаңбасы           = 
 | Монограммасы         = 
 | Сайты                = 
 | Commons              = 
}}

'''Қадырберді хан''' – 1419 жылдан бастап билік еткен [[Алтын Орда]] [[Хан|ханы]], [[Тоқтамыс хан|Тоқтамыстың]] ұлдарының бірі. Тоқтамыстың талқандалғанынан кейінгі таққа таластың қатысушыларының бірі. 1419 жылы [[Литвандар|литов]] [[Кінәз|кнәзі]] [[Витовт|Витовттың]] қолдауымен таққа отырды. Осы жолда ол [[Беклер бегі|беклербек]] [[Едіге|Едігенің]] қолшоқпары [[Дервиш хан|Дервиш ханды]] өлтірді. Кейбір деректерде Қадырбердіні Едігеге қарсы шыққан өзінің үлкен ұлы Hұр ад-Дин дейді. Едіге [[Қырым|Қырымға]] қашып кетеді. Онда ол қырымдық [[Тоқа Темір|Тоқа Темірліктерден]] шыққан [[Бек Суфи|Бек Суфиді]] хан етеді. Хан мен Едігенің аты жазылған теңгелер соғыла бастайды. Алайда Бек Суфиді Қадырбердінің қолы тас-талқан етті. Сонда да Бек Суфи Қырымның жекеленген аймақтарына [[Хижра|хижраның]] 825 жылына (1422 ж.) дейін үстемдігін жүргізген. Едіге [[Орал таулары|Оралдағы]] иеліктерінде бой тасалауға мәжбүр болды. Хижраның 822 жылы (1420) Едіге Қардырбердінің қолынан қаза болды. Қадырберді де шамамен сол уақытта Қырымда қайтыс болады. Алайда деректерде Қадырберді мен Едігенің өлімі жайлы мәліметтер қарама-қайшылыққа толы. [[Әл Айни|Әл Айнидің]] хабарлауынша Қадырберді шайқаста қаза болса, ал Едіге жараққаттан қайтыс болған.

== Тағы қараңыз ==
{{Алтын Орда хандары}}

[[Санат:Алтын Орда хандары]]</text>
      <sha1>cxikxd0inu9ygu1z97y0r6ko0bkm93t</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Сарыбұлақ (Қонаев қалалық әкімдігі)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>547980</id>
    <revision>
      <id>3065091</id>
      <parentid>3043685</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T17:26:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3655" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Сарыбұлақ  
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          = 
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =   
   |lat_deg =43 |lat_min = 54|lat_sec = 19
   |lon_deg =77|lon_min = 40|lon_sec =34 
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Алматы облысы
|кестедегі облыс         = Алматы облысы{{!}}Алматы
|ауданы                  = Қонаев қалалық әкімдігі
|кестедегі аудан         = Қонаев қалалық әкімдігі{{!}}Қонаев  
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Шеңгелді ауылдық округі{{!}}Шеңгелді
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         = 1977   
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                = 745
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Сарыбұлақ}}
'''Сарыбұлақ''' — [[Алматы облысы]] [[Қонаев қалалық әкімдігі]]не қарасты [[Шеңгелді ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
[[Қонаев (қала)|Қонаев]] қаласынан шығысқа қарай 60 км жерде орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 1389 адам (721 ер адам және 668 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 745 адамды (383 ер адам және 362 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
Іргесі [[1977 жыл]]ы “Қапшағай” жем-шөп дайындауға маманданған кеңшардың орталығы ретінде қаланған. Оның негізінде Сарыбұлақта шаруа қожалықтары құрылды.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Қонаев қалалық әкімдігі елді мекендері}}

[[Санат:Қапшағай қалалық әкімдігі елді мекендері]]</text>
      <sha1>t32cbv59srhhy57pbden5tfv7vwcl05</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065093</id>
      <parentid>3065091</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T17:27:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Kasymov [[Сарыбұлақ (Қапшағай қалалық әкімдігі)]] бетін [[Сарыбұлақ (Қонаев қалалық әкімдігі)]] бетіне жылжытты (айдатқыш қалдырмады)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3655" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Сарыбұлақ  
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          = 
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =   
   |lat_deg =43 |lat_min = 54|lat_sec = 19
   |lon_deg =77|lon_min = 40|lon_sec =34 
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Алматы облысы
|кестедегі облыс         = Алматы облысы{{!}}Алматы
|ауданы                  = Қонаев қалалық әкімдігі
|кестедегі аудан         = Қонаев қалалық әкімдігі{{!}}Қонаев  
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Шеңгелді ауылдық округі{{!}}Шеңгелді
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         = 1977   
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                = 745
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Сарыбұлақ}}
'''Сарыбұлақ''' — [[Алматы облысы]] [[Қонаев қалалық әкімдігі]]не қарасты [[Шеңгелді ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
[[Қонаев (қала)|Қонаев]] қаласынан шығысқа қарай 60 км жерде орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 1389 адам (721 ер адам және 668 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 745 адамды (383 ер адам және 362 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
Іргесі [[1977 жыл]]ы “Қапшағай” жем-шөп дайындауға маманданған кеңшардың орталығы ретінде қаланған. Оның негізінде Сарыбұлақта шаруа қожалықтары құрылды.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Қонаев қалалық әкімдігі елді мекендері}}

[[Санат:Қапшағай қалалық әкімдігі елді мекендері]]</text>
      <sha1>t32cbv59srhhy57pbden5tfv7vwcl05</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Inkscape</title>
    <ns>0</ns>
    <id>550804</id>
    <revision>
      <id>3065213</id>
      <parentid>2548249</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T19:08:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dimash Kenesbek</username>
        <id>102199</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1988" xml:space="preserve">{{Бағдарлама карточкасы|атауы=Inkscape|logo=[[image:Inkscape Logo.svg|150px]]}}

'''Inkscape''' — GNU Ceneral public Lisense лицензиясымен таралатын векторлық графика редакторы. Бұл редакторда іс жүзінде сайтқа арналған батырмадан баннерге дейін, визиткалардан кітаптар, иллюстрациялар жасауға дейін кез келген кескінді құруға болады. Бірақ ол баасқа тегін программалар секілді жұмыс істейді, себебі ол басқа программаларға тәуелді.
== Орнату ==
*ресми сайттанn8c3he,
*іске қосу,
*шебер орнату тілін таңдау, 
*лицензиялық келісіммен танысу,
*келісімшартпен келісу,
*программаны іске қосу,
*жұмысты бастау.
==Терезе элементтері==
Терезе баптауын ТҮР-&gt;КӨРСЕТІ НЕМЕСЕ ЖАСЫРУ бұйрығын орындау арқылы жүзегее асыруға болады.
#Бас мәзір: файл, дұрыстау, түрі, қабаттар, объект, контур, текст, фильтрлер, үлкейту, анықтама деген бөлімдерден тұрады.
#Құрал саймандар панелі.
#Таңбалау элементері: сызғыш, тор, бағыттауыштар.
#Жұмыс аймағы кенеп.
#Бұйрықтар панелі.
#Жабысу парметрлер панелі.
#Түстер үлгілер политра.
#Қалып күй қатары.&lt;ref&gt;Информатика-9 сынып- Алматы ПВ баспасы.&lt;/ref&gt;
==Дереккөзездер==

[[Санат:Ақпараттану]]
[[Санат:Компьютерлік техника]]</text>
      <sha1>p34cg8e2ym19hprecwkfzu99k5iu433</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Экзон</title>
    <ns>0</ns>
    <id>551904</id>
    <revision>
      <id>3065247</id>
      <parentid>2529568</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T06:46:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Arruah</username>
        <id>35</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2070" xml:space="preserve">[[File:RNA splicing diagram en.svg|thumb|Интрондар алынып тасталады және экзондар РНҚ шашырату процесінде біріктіріледі. РНҚ мРНҚ немесе кодталмайтын РНҚ болуы мүмкін]]
[[Ген]] екі бөліктен тұрады. Бірінші бөлігі - [[экзон]]дар, олар тікелей тиісті [[ақуыз]] синтезіне қатысады. Екінші бөлігі - [[интрон]]дар, олар «піскен» мРНҚ-да табылмайды. Экспрессия процесінде [[геном]] нуклеотидтер реттігінде сəйкес тікелей ДНҚ-дан РНҚ көшірме алады. Осылай РНҚ ізашар түзіледі. Бірақ ол тікелей ақуыз синтезіне пайдаланылмайды. мРНҚ ізашардан интрондарды бөліп тастағаннан кейін &quot;піскен&quot; мРНҚ түзіледі, ол тек қана экзондардан тұрады. Бұл процесс [[РНҚ сплайсингі]] деп аталады.

'''Экзон''' ({{lang-en|ex(pressi)on}} — «көрініс») - [[ақуыз]]дың түзілуін анықтайтын генетикалық ақпаратты алып жүруші геннің айқын білінетін бөлігі. [[ДНҚ]]-ның экзоны сәйкес келетін бөлімі белоктың алғашқы құрылымын анықтайтын ақпараттық РНҚ молекуласында да болады. Экзон ген құрылымындағы басқа фрагменттер - интрондармен кезектесіп келіп отырады&lt;ref&gt;Қазақ тілінің терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі. -Алматы: ''Мектеп'' баспасы, 2002.&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Ақуыздар]]</text>
      <sha1>n2t319pmu82zoyheiasrtnr4gdcj8iu</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Шұбар ауылдық округі (Жетісу облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>552700</id>
    <revision>
      <id>3064739</id>
      <parentid>2737680</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:38:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: Аралтөбе (Кербұлақ ауданы) → Аралтөбе (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1711" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Шұбар ауылдық округі
 |Облысы     = Алматы облысы
 |Ауданы     = [[Кербұлақ ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Шұбар (Алматы облысы)|Шұбар]]
 |Енеді      = 3 ауыл
 |Тұрғыны    = 2159
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
{{мағына|Шұбар ауылдық округі}}
'''Шұбар ауылдық округі''' — [[Алматы облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Шұбар (Алматы облысы)|Шұбар]], [[Аралтөбе (Жетісу облысы)|Аралтөбе]], [[Онжас]] ауылдары кіреді. Орталығы – Шұбар ауылы.&lt;ref&gt;&quot;Қазақ энциклопедиясы&quot;, X том&lt;/ref&gt;

== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 2159 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>7x96mrzte354g4pskzhmfxo5h6xxx11</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065058</id>
      <parentid>3064739</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T17:07:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: Шұбар (Алматы облысы) → Шұбар (Жетісу облысы) (2) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1711" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Шұбар ауылдық округі
 |Облысы     = Алматы облысы
 |Ауданы     = [[Кербұлақ ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Шұбар (Жетісу облысы)|Шұбар]]
 |Енеді      = 3 ауыл
 |Тұрғыны    = 2159
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
{{мағына|Шұбар ауылдық округі}}
'''Шұбар ауылдық округі''' — [[Алматы облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Шұбар (Жетісу облысы)|Шұбар]], [[Аралтөбе (Жетісу облысы)|Аралтөбе]], [[Онжас]] ауылдары кіреді. Орталығы – Шұбар ауылы.&lt;ref&gt;&quot;Қазақ энциклопедиясы&quot;, X том&lt;/ref&gt;

== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 2159 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>4zzfa5cdupd3hi78p4ola6464zk24ir</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065196</id>
      <parentid>3065058</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:20:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1711" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Шұбар ауылдық округі
 |Облысы     = Жетісу облысы
 |Ауданы     = [[Кербұлақ ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Шұбар (Жетісу облысы)|Шұбар]]
 |Енеді      = 3 ауыл
 |Тұрғыны    = 2159
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
{{мағына|Шұбар ауылдық округі}}
'''Шұбар ауылдық округі''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Шұбар (Жетісу облысы)|Шұбар]], [[Аралтөбе (Жетісу облысы)|Аралтөбе]], [[Онжас]] ауылдары кіреді. Орталығы – Шұбар ауылы.&lt;ref&gt;&quot;Қазақ энциклопедиясы&quot;, X том&lt;/ref&gt;

== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 2159 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>9v15cax5zb39dhyftoawv86vn2yfxsl</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065197</id>
      <parentid>3065196</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:20:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Kasymov [[Шұбар ауылдық округі (Алматы облысы)]] бетін [[Шұбар ауылдық округі (Жетісу облысы)]] бетіне жылжытты (айдатқыш қалдырмады)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1711" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Шұбар ауылдық округі
 |Облысы     = Жетісу облысы
 |Ауданы     = [[Кербұлақ ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Шұбар (Жетісу облысы)|Шұбар]]
 |Енеді      = 3 ауыл
 |Тұрғыны    = 2159
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
{{мағына|Шұбар ауылдық округі}}
'''Шұбар ауылдық округі''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Шұбар (Жетісу облысы)|Шұбар]], [[Аралтөбе (Жетісу облысы)|Аралтөбе]], [[Онжас]] ауылдары кіреді. Орталығы – Шұбар ауылы.&lt;ref&gt;&quot;Қазақ энциклопедиясы&quot;, X том&lt;/ref&gt;

== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 2159 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>9v15cax5zb39dhyftoawv86vn2yfxsl</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Шеңгелді (Алматы облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>555723</id>
    <revision>
      <id>3065099</id>
      <parentid>3043686</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T17:30:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3441" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Шеңгелді
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =   
   |lat_deg =43 |lat_min =58|lat_sec = 49 
   |lon_deg =77|lon_min =27|lon_sec =43
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Алматы облысы
|кестедегі облыс         = Алматы облысы{{!}}Алматы
|ауданы                  = Қонаев қалалық әкімдігі
|кестедегі аудан         = Қонаев қалалық әкімдігі{{!}}Қонаев 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Шеңгелді ауылдық округі{{!}}Шеңгелді
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =4601
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Шеңгелді}}
'''Шеңгелді''' — [[Алматы облысы]] [[Қонаев қалалық әкімдігі]]не қарасты ауыл, [[Шеңгелді ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
[[Қонаев (қала)|Қонаев]] қаласынан солтүстік-шығысқа қарай 31 км-дей жерде, [[Қапшағай су қоймасы]]ның солтүстігінде орналасқан.

== Халқы == 
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 4938 адам (2451 ер адам және 2487 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 4601 адамды (2244 ер адам және 2357 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Қонаев қалалық әкімдігі елді мекендері}}

[[Санат:Қапшағай қалалық әкімдігі елді мекендері]]</text>
      <sha1>119sjfcmykvjqe158mdd6b7vl2cgahl</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Шолақ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>555724</id>
    <revision>
      <id>3065100</id>
      <parentid>3043688</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T17:30:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3300" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Шолақ
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =    
   |lat_deg =44 |lat_min =02|lat_sec =15 
   |lon_deg =77|lon_min =46|lon_sec =27
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Алматы облысы
|кестедегі облыс         = Алматы облысы{{!}}Алматы
|ауданы                  = Қонаев қалалық әкімдігі
|кестедегі аудан         = Қонаев қалалық әкімдігі{{!}}Қонаев  
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Шеңгелді ауылдық округі{{!}}Шеңгелді
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =55 адам
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}

'''Шолақ''' — [[Алматы облысы]] [[Қонаев қалалық әкімдігі]]не қарасты [[Шеңгелді ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
[[Қонаев (қала)|Қонаев]] қаласынан солтүстік-шығысқа қарай 59 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 98 адам (54 ер адам және 44 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 55 адамды (25 ер адам және 30 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Қонаев қалалық әкімдігі елді мекендері}}

[[Санат:Қапшағай қалалық әкімдігі елді мекендері]]</text>
      <sha1>mj60fgbov4nidzfypv7p6vudbo6h7eo</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Бөктер (Қонаев қалалық әкімдігі)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>555725</id>
    <revision>
      <id>3065073</id>
      <parentid>3043689</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T17:17:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3488" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Темір жол айрығы
|атауы                 =Бөктер
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =    
   |lat_deg =43 |lat_min =54|lat_sec =09
   |lon_deg =77|lon_min =12|lon_sec =33
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Алматы облысы
|кестедегі облыс         = Алматы облысы{{!}}Алматы
|ауданы                  = Қонаев қалалық әкімдігі
|кестедегі аудан         = Қонаев қалалық әкімдігі{{!}}Қонаев  
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Шеңгелді ауылдық округі{{!}}Шеңгелді
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =25  
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}

'''Бөктер''' — [[Алматы облысы]] [[Қонаев қалалық әкімдігі]]не қарасты [[Шеңгелді ауылдық округі]] құрамындағы  елді мекен, темір жол айрығы.

== Географиялық орны ==
[[Қонаев (қала)|Қонаев]] қаласынан солтүстік-шығысқа қарай 8 км-дей жерде, [[Қапшағай су қоймасы]]ның солтүстігінде темір жол бойында орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 12 адам (8 ер адам және 4 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 25 адамды (11 ер адам және 14 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Қонаев қалалық әкімдігі елді мекендері}}

[[Санат:Қапшағай қалалық әкімдігі елді мекендері]]</text>
      <sha1>rij408qjxxly60y422dqpm6awkuwghy</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065074</id>
      <parentid>3065073</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T17:18:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Kasymov [[Бөктер (Қапшағай қалалық әкімдігі)]] бетін [[Бөктер (Қонаев қалалық әкімдігі)]] бетіне жылжытты (айдатқыш қалдырмады)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3488" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Темір жол айрығы
|атауы                 =Бөктер
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =    
   |lat_deg =43 |lat_min =54|lat_sec =09
   |lon_deg =77|lon_min =12|lon_sec =33
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Алматы облысы
|кестедегі облыс         = Алматы облысы{{!}}Алматы
|ауданы                  = Қонаев қалалық әкімдігі
|кестедегі аудан         = Қонаев қалалық әкімдігі{{!}}Қонаев  
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Шеңгелді ауылдық округі{{!}}Шеңгелді
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =25  
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}

'''Бөктер''' — [[Алматы облысы]] [[Қонаев қалалық әкімдігі]]не қарасты [[Шеңгелді ауылдық округі]] құрамындағы  елді мекен, темір жол айрығы.

== Географиялық орны ==
[[Қонаев (қала)|Қонаев]] қаласынан солтүстік-шығысқа қарай 8 км-дей жерде, [[Қапшағай су қоймасы]]ның солтүстігінде темір жол бойында орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 12 адам (8 ер адам және 4 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 25 адамды (11 ер адам және 14 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Қонаев қалалық әкімдігі елді мекендері}}

[[Санат:Қапшағай қалалық әкімдігі елді мекендері]]</text>
      <sha1>rij408qjxxly60y422dqpm6awkuwghy</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Құлантөбе</title>
    <ns>0</ns>
    <id>555728</id>
    <revision>
      <id>3065090</id>
      <parentid>3043690</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T17:25:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3519" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Темір жол айрығы
|атауы                 =Құлантөбе
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =43 |lat_min =56|lat_sec =50
   |lon_deg =77|lon_min =16|lon_sec =13
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Алматы облысы
|кестедегі облыс         = Алматы облысы{{!}}Алматы
|ауданы                  = Қонаев қалалық әкімдігі
|кестедегі аудан         = Қонаев қалалық әкімдігі{{!}}Қонаев 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Шеңгелді ауылдық округі{{!}}Шеңгелді
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =30  
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}

'''Құлантөбе''' — [[Алматы облысы]] [[Қонаев қалалық әкімдігі]]не қарасты [[Шеңгелді ауылдық округі]] құрамындағы  елді мекен, темір жол айрығы.

== Географиялық орны ==
[[Қонаев (қала)|Қонаев]] қаласынан солтүстік-шығысқа қарай 14 км-дей жерде, [[Қапшағай су қоймасы]]ның солтүстігінде темір жол бойында орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 41 адам (24 ер адам және 17 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 30 адамды (28 ер адам және 12 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Қонаев қалалық әкімдігі елді мекендері}}
{{Түрксіб}}

[[Санат:Қапшағай қалалық әкімдігі елді мекендері]]</text>
      <sha1>iig01f66w7t22jznvhhprlg1v8ic6rm</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Тасқұм</title>
    <ns>0</ns>
    <id>555732</id>
    <revision>
      <id>3065098</id>
      <parentid>3043691</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T17:29:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3488" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Темір жол айрығы
|атауы                 =Тасқұм
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =   
   |lat_deg =44 |lat_min =00|lat_sec =24
   |lon_deg =77|lon_min =19|lon_sec =12
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Алматы облысы
|кестедегі облыс         = Алматы облысы{{!}}Алматы
|ауданы                  = Қонаев қалалық әкімдігі
|кестедегі аудан         = Қонаев қалалық әкімдігі{{!}}Қонаев  
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Шеңгелді ауылдық округі{{!}}Шеңгелді
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =31  
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
'''Тасқұм''' — [[Алматы облысы]] [[Қонаев қалалық әкімдігі]]не қарасты [[Шеңгелді ауылдық округі]] құрамындағы  елді мекен, темір жол айрығы.

== Географиялық орны ==
[[Қонаев (қала)|Қонаев]] қаласынан солтүстік-шығысқа қарай темір жол бойымен 23 км-дей жерде, [[Қапшағай су қоймасы]]ның солтүстігінде орналасқан.

== Халқы == 
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 18 адам (9 ер адам және 9 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 31 адамды (17 ер адам және 14 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Қонаев қалалық әкімдігі елді мекендері}}

[[Санат:Қапшағай қалалық әкімдігі елді мекендері]]</text>
      <sha1>cg4efe50he2c0lfo2hu0hbdruh3lwn6</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ақөзек (Қонаев қалалық әкімдігі)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>555735</id>
    <revision>
      <id>3064927</id>
      <parentid>3043692</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:40:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3431" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Ақөзек
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =   
   |lat_deg =43 |lat_min =56|lat_sec =10 
   |lon_deg =77|lon_min =31|lon_sec =01
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Алматы облысы
|кестедегі облыс         = Алматы облысы{{!}}Алматы
|ауданы                  = Қонаев қалалық әкімдігі
|кестедегі аудан         = Қонаев қалалық әкімдігі{{!}}Қонаев
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Шеңгелді ауылдық округі{{!}}Шеңгелді
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =536
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Ақөзек}}
'''Ақөзек''' — [[Алматы облысы]] [[Қонаев қалалық әкімдігі]]не қарасты [[Шеңгелді ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
[[Қонаев (қала)|Қапшағай]] қаласынан солтүстік-шығысқа қарай 35 км-дей жерда, [[Қапшағай су қоймасы]]ның солтүстігінде  орналасқан.

== Халқы == 
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 540 адам (292 ер адам және 248 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 536 
адамды (268 ер адам және 268 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Қонаев қалалық әкімдігі елді мекендері}}

[[Санат:Қапшағай қалалық әкімдігі елді мекендері]]</text>
      <sha1>jnrn2j1ja21136akuv6te0la9dpkakz</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064928</id>
      <parentid>3064927</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:40:54Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Kasymov [[Ақөзек (Қапшағай қалалық әкімдігі)]] бетін [[Ақөзек (Қонаев қалалық әкімдігі)]] бетіне жылжытты (айдатқыш қалдырмады)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3431" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Ақөзек
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =   
   |lat_deg =43 |lat_min =56|lat_sec =10 
   |lon_deg =77|lon_min =31|lon_sec =01
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Алматы облысы
|кестедегі облыс         = Алматы облысы{{!}}Алматы
|ауданы                  = Қонаев қалалық әкімдігі
|кестедегі аудан         = Қонаев қалалық әкімдігі{{!}}Қонаев
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Шеңгелді ауылдық округі{{!}}Шеңгелді
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =536
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Ақөзек}}
'''Ақөзек''' — [[Алматы облысы]] [[Қонаев қалалық әкімдігі]]не қарасты [[Шеңгелді ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
[[Қонаев (қала)|Қапшағай]] қаласынан солтүстік-шығысқа қарай 35 км-дей жерда, [[Қапшағай су қоймасы]]ның солтүстігінде  орналасқан.

== Халқы == 
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 540 адам (292 ер адам және 248 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 536 
адамды (268 ер адам және 268 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Қонаев қалалық әкімдігі елді мекендері}}

[[Санат:Қапшағай қалалық әкімдігі елді мекендері]]</text>
      <sha1>jnrn2j1ja21136akuv6te0la9dpkakz</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065071</id>
      <parentid>3064928</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T17:16:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3427" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Ақөзек
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =   
   |lat_deg =43 |lat_min =56|lat_sec =10 
   |lon_deg =77|lon_min =31|lon_sec =01
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Алматы облысы
|кестедегі облыс         = Алматы облысы{{!}}Алматы
|ауданы                  = Қонаев қалалық әкімдігі
|кестедегі аудан         = Қонаев қалалық әкімдігі{{!}}Қонаев
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Шеңгелді ауылдық округі{{!}}Шеңгелді
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =536
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Ақөзек}}
'''Ақөзек''' — [[Алматы облысы]] [[Қонаев қалалық әкімдігі]]не қарасты [[Шеңгелді ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
[[Қонаев (қала)|Қонаев]] қаласынан солтүстік-шығысқа қарай 35 км-дей жерда, [[Қапшағай су қоймасы]]ның солтүстігінде  орналасқан.

== Халқы == 
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 540 адам (292 ер адам және 248 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 536 
адамды (268 ер адам және 268 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Қонаев қалалық әкімдігі елді мекендері}}

[[Санат:Қапшағай қалалық әкімдігі елді мекендері]]</text>
      <sha1>ovrp5aounyz6wi38jtjuztgjl6wtvgs</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Бостан (Жетісу облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>555829</id>
    <revision>
      <id>3064771</id>
      <parentid>2737661</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:52:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3386" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Бостан
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =    
   |lat_deg =44 |lat_min =30|lat_sec =45
   |lon_deg =78|lon_min =47|lon_sec =20
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Сарыөзек ауылдық округі (Алматы облысы){{!}}Сарыөзек
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =743
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Бостан}}
'''Бостан''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Талдыбұлақ ауылдық округі (Кербұлақ ауданы)|Талдыбұлақ ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] ауылынан шығысқа қарай 65 км-дей жерде.

== Халқы == 
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 763 адам (411 ер адам және 352 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 743 адамды (382 ер адам және 361 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>kwzyzxh5g8mpla7l3wotxalze213rbr</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064773</id>
      <parentid>3064771</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:52:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Kasymov [[Бостан (Алматы облысы)]] бетін [[Бостан (Жетісу облысы)]] бетіне жылжытты (айдатқыш қалдырмады)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3386" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Бостан
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =    
   |lat_deg =44 |lat_min =30|lat_sec =45
   |lon_deg =78|lon_min =47|lon_sec =20
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Сарыөзек ауылдық округі (Алматы облысы){{!}}Сарыөзек
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =743
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Бостан}}
'''Бостан''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Талдыбұлақ ауылдық округі (Кербұлақ ауданы)|Талдыбұлақ ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] ауылынан шығысқа қарай 65 км-дей жерде.

== Халқы == 
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 763 адам (411 ер адам және 352 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 743 адамды (382 ер адам және 361 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>kwzyzxh5g8mpla7l3wotxalze213rbr</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064958</id>
      <parentid>3064773</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:44:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Географиялық орны */clean up, replaced: Сарыөзек (Алматы облысы) → Сарыөзек (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3386" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Бостан
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =    
   |lat_deg =44 |lat_min =30|lat_sec =45
   |lon_deg =78|lon_min =47|lon_sec =20
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Сарыөзек ауылдық округі (Алматы облысы){{!}}Сарыөзек
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =743
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Бостан}}
'''Бостан''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Талдыбұлақ ауылдық округі (Кербұлақ ауданы)|Талдыбұлақ ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылынан шығысқа қарай 65 км-дей жерде.

== Халқы == 
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 763 адам (411 ер адам және 352 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 743 адамды (382 ер адам және 361 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>ivppfgz3b1iaxb3lomfa1tkqtnxq6a2</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065173</id>
      <parentid>3064958</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:14:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Сарыөзек ауылдық округі (Алматы облысы) → Сарыөзек ауылдық округі (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3386" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Бостан
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =    
   |lat_deg =44 |lat_min =30|lat_sec =45
   |lon_deg =78|lon_min =47|lon_sec =20
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Сарыөзек ауылдық округі (Жетісу облысы){{!}}Сарыөзек
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =743
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Бостан}}
'''Бостан''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Талдыбұлақ ауылдық округі (Кербұлақ ауданы)|Талдыбұлақ ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылынан шығысқа қарай 65 км-дей жерде.

== Халқы == 
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 763 адам (411 ер адам және 352 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 743 адамды (382 ер адам және 361 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>ihlk8mgncv0iybp8469w1jujj8fxx13</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065184</id>
      <parentid>3065173</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:17:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Талдыбұлақ ауылдық округі (Кербұлақ ауданы) → Талдыбұлақ ауылдық округі (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3382" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Бостан
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =    
   |lat_deg =44 |lat_min =30|lat_sec =45
   |lon_deg =78|lon_min =47|lon_sec =20
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Сарыөзек ауылдық округі (Жетісу облысы){{!}}Сарыөзек
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =743
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Бостан}}
'''Бостан''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Талдыбұлақ ауылдық округі (Жетісу облысы)|Талдыбұлақ ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылынан шығысқа қарай 65 км-дей жерде.

== Халқы == 
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 763 адам (411 ер адам және 352 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 743 адамды (382 ер адам және 361 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>n0cwvteon11gh97mf6hukjcr5zn3abv</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Терісаққан (Жетісу облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>555830</id>
    <revision>
      <id>3064959</id>
      <parentid>2737667</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:44:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Географиялық орны */clean up, replaced: Сарыөзек (Алматы облысы) → Сарыөзек (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3402" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Терісаққан
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =44 |lat_min =32|lat_sec =10
   |lon_deg =78|lon_min =53|lon_sec =03
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Алматы облысы 
|кестедегі облыс         = Алматы облысы{{!}}Алматы 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Сарыөзек ауылдық округі (Алматы облысы){{!}}Сарыөзек
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =51  
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Терісаққан}}
'''Терісаққан''' — [[Алматы облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Талдыбұлақ ауылдық округі (Кербұлақ ауданы)|Талдыбұлақ ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] кентінен шығысқа қарай 73 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 52 адам (25 ер адам және 27 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 51 адамды (24 ер адам және 24 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>03qndkhj4ee7jdc13j14tmp28ra9kor</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065036</id>
      <parentid>3064959</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:57:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3402" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Терісаққан
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =44 |lat_min =32|lat_sec =10
   |lon_deg =78|lon_min =53|lon_sec =03
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Сарыөзек ауылдық округі (Алматы облысы){{!}}Сарыөзек
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =51  
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Терісаққан}}
'''Терісаққан''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Талдыбұлақ ауылдық округі (Кербұлақ ауданы)|Талдыбұлақ ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] кентінен шығысқа қарай 73 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 52 адам (25 ер адам және 27 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 51 адамды (24 ер адам және 24 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>qa67q075oboy3qphnolt5sgvw9i1h6u</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065040</id>
      <parentid>3065036</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:59:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Kasymov [[Терісаққан (Алматы облысы)]] бетін [[Терісаққан (Жетісу облысы)]] бетіне жылжытты (айдатқыш қалдырмады)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3402" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Терісаққан
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =44 |lat_min =32|lat_sec =10
   |lon_deg =78|lon_min =53|lon_sec =03
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Сарыөзек ауылдық округі (Алматы облысы){{!}}Сарыөзек
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =51  
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Терісаққан}}
'''Терісаққан''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Талдыбұлақ ауылдық округі (Кербұлақ ауданы)|Талдыбұлақ ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] кентінен шығысқа қарай 73 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 52 адам (25 ер адам және 27 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 51 адамды (24 ер адам және 24 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>qa67q075oboy3qphnolt5sgvw9i1h6u</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065174</id>
      <parentid>3065040</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:14:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Сарыөзек ауылдық округі (Алматы облысы) → Сарыөзек ауылдық округі (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3402" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Терісаққан
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =44 |lat_min =32|lat_sec =10
   |lon_deg =78|lon_min =53|lon_sec =03
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Сарыөзек ауылдық округі (Жетісу облысы){{!}}Сарыөзек
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =51  
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Терісаққан}}
'''Терісаққан''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Талдыбұлақ ауылдық округі (Кербұлақ ауданы)|Талдыбұлақ ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] кентінен шығысқа қарай 73 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 52 адам (25 ер адам және 27 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 51 адамды (24 ер адам және 24 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>2ft5w0lqlh1q4sqyg42qa5xu8j4v57i</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065185</id>
      <parentid>3065174</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:17:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Талдыбұлақ ауылдық округі (Кербұлақ ауданы) → Талдыбұлақ ауылдық округі (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3398" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Терісаққан
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =44 |lat_min =32|lat_sec =10
   |lon_deg =78|lon_min =53|lon_sec =03
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Сарыөзек ауылдық округі (Жетісу облысы){{!}}Сарыөзек
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =51  
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Терісаққан}}
'''Терісаққан''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Талдыбұлақ ауылдық округі (Жетісу облысы)|Талдыбұлақ ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] кентінен шығысқа қарай 73 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 52 адам (25 ер адам және 27 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 51 адамды (24 ер адам және 24 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>i08pli3u9g1bkfv7y8r8m0ss12rcqgt</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Талдыбұлақ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>555833</id>
    <revision>
      <id>3065024</id>
      <parentid>3060712</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:50:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1734" xml:space="preserve">'''Елді мекендер:'''
* [[Талдыбұлақ (Ақтөбе облысы)|Талдыбұлақ]] – [[Ақтөбе облысы]] [[Хромтау ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Талдыбұлақ (Талғар ауданы)|Талдыбұлақ]] – [[Алматы облысы]] [[Талғар ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Талдыбұлақ (Еңбекшіқазақ ауданы)|Талдыбұлақ]] – [[Алматы облысы]] [[Еңбекшіқазақ ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Талдыбұлақ (Алакөл ауданы)|Талдыбұлақ]] – [[Жетісу облысы]] [[Алакөл ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Талдыбұлақ (Кербұлақ ауданы)|Талдыбұлақ]] – [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Талдыбұлақ (Сырым ауданы)|Талдыбұлақ]] – [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Сырым ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Талдыбұлақ (Тасқала ауданы)|Талдыбұлақ]] – [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Тасқала ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Талдыбұлақ (Жамбыл облысы)|Талдыбұлақ]] – [[Жамбыл облысы]] [[Меркі ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Талдыбұлақ (Түркістан облысы)|Талдыбұлақ]] – [[Түркістан облысы]] [[Қазығұрт ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Талдыбұлақ (Ұлытау облысы)|Талдыбұлақ]] – [[Ұлытау облысы]] [[Жаңаарқа ауданы]]ндағы ауыл.

{{айрық}}</text>
      <sha1>l999gxsq02xzgxlcdwudr7dlaho9eip</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Беріктас</title>
    <ns>0</ns>
    <id>556226</id>
    <revision>
      <id>3064758</id>
      <parentid>2737297</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:47:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Беріктас (Кербұлақ ауданы) → Беріктас (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="882" xml:space="preserve">'''Беріктас''' деген сөз бірнеше мағына береді:

'''Елді мекен:'''

* [[Беріктас (Жамбыл ауданы)|Беріктас]] — [[Алматы облысы]] [[Жамбыл ауданы (Алматы облысы)|Жамбыл ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Беріктас (Жетісу облысы)|Беріктас]] — [[Алматы облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Беріктас (Жамбыл облысы)|Беріктас]] — [[Жамбыл облысы]] [[Қордай ауданы]]ндағы ауыл.

'''Басқа мағыналар:'''

* [[Беріктас (қорым)|Беріктас]] — [[Алматы облысы]] [[Жамбыл ауданы (Алматы облысы)|Жамбыл ауданы]]ндағы көне қорым.

{{айрық}}</text>
      <sha1>cshycq60zoa99djo4ma3ses9yr7q5p9</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064761</id>
      <parentid>3064758</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:49:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="880" xml:space="preserve">'''Беріктас''' деген сөз бірнеше мағына береді:

'''Елді мекен:'''
* [[Беріктас (Жамбыл ауданы)|Беріктас]] — [[Алматы облысы]] [[Жамбыл ауданы (Алматы облысы)|Жамбыл ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Беріктас (Жамбыл облысы)|Беріктас]] — [[Жамбыл облысы]] [[Қордай ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Беріктас (Жетісу облысы)|Беріктас]] — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл.

'''Басқа мағыналар:'''
* [[Беріктас (қорым)|Беріктас]] — [[Алматы облысы]] [[Жамбыл ауданы (Алматы облысы)|Жамбыл ауданы]]ндағы көне қорым.

{{айрық}}</text>
      <sha1>h2won37ctn2nqxcmbg8qhz8cf3w4ve0</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064767</id>
      <parentid>3064761</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:50:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Беріктас (Жамбыл ауданы) → Беріктас (Алматы облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="880" xml:space="preserve">'''Беріктас''' деген сөз бірнеше мағына береді:

'''Елді мекен:'''
* [[Беріктас (Алматы облысы)|Беріктас]] — [[Алматы облысы]] [[Жамбыл ауданы (Алматы облысы)|Жамбыл ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Беріктас (Жамбыл облысы)|Беріктас]] — [[Жамбыл облысы]] [[Қордай ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Беріктас (Жетісу облысы)|Беріктас]] — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл.

'''Басқа мағыналар:'''
* [[Беріктас (қорым)|Беріктас]] — [[Алматы облысы]] [[Жамбыл ауданы (Алматы облысы)|Жамбыл ауданы]]ндағы көне қорым.

{{айрық}}</text>
      <sha1>ilmvfcde4jl5lakma618jrsvfpiiw9y</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Үлгі:Махамбет ауданы елді мекендері</title>
    <ns>10</ns>
    <id>557532</id>
    <revision>
      <id>3064940</id>
      <parentid>3060612</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:43:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1954" xml:space="preserve">{{Навигациялық жол
 |state = &lt;includeonly&gt;{{{state|collapsed}}}&lt;/includeonly&gt;
 |navbar = plain
 |түс         = {{түс|Қазақстан}}
 |сурет  = 
 |сурет2 = 
 |жасыру       = 
 |тақырыбы     = [[Атырау облысы]] [[Махамбет ауданы]] елді мекендері
 |мазмұны   = {{nobr| [[Ақжайық (Махамбет ауданы)|Ақжайық]] •}} 
{{nobr| [[Аққайың (Атырау облысы)|Аққайың]] •}}
{{nobr| [[Ақтоғай (Атырау облысы)|Ақтоғай]] •}}
{{nobr| [[Алға (Махамбет ауданы)|Алға]] •}} 
{{nobr| [[Бала Ораз ауылы|Бала Ораз]] •}}
{{nobr| [[Бейбарыс (ауыл)|Бейбарыс]]  •}}
{{nobr| [[Еңбекшіл (Атырау облысы)|Еңбекшіл]] •}}
{{nobr| [[Есбол (Махамбет ауданы)|Есбол]] •}} 
{{nobr| [[Ескі Сарайшық]] •}}
{{nobr| [[Есмахан]] •}}
{{nobr| [[Жалғансай]] •}}
{{nobr| [[Кеңөріс]] •}}
{{nobr| [[Көздіқара (Атырау облысы)|Көздіқара]] •}}
{{nobr| '''[[Махамбет (Атырау облысы)|Махамбет]]''' •}}
{{nobr| [[Ортақшыл (Атырау облысы)|Ортақшыл]] •}}
{{nobr| [[Өтешқали Атамбаев ауылы|Өтешқали Атамбаев]] •}}
{{nobr| [[Сарайшық (ауыл)|Сарайшық]] •}}
{{nobr| [[Сарытоғай (Атырау облысы)|Сарытоғай]] •}} 
{{nobr| [[Талдыкөл (Атырау облысы)|Талдыкөл]] •}}
{{nobr| [[Таңдай (ауыл)|Таңдай]] •}}
{{nobr| [[Томан (ауыл)|Томан]]}}
 }}
&lt;noinclude&gt;
[[Санат:Навигациялық үлгілер:Аудан бойынша елді мекендер:Атырау облысы|Махамбет ауданы]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>1o7117z69tvoa2phm1vtl7fjmijql7t</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Арқарлы (Қарашоқы ауылдық округі)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>558837</id>
    <revision>
      <id>3064750</id>
      <parentid>2737980</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:43:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3384" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Арқарлы
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =  
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =
   |lat_deg =44 |lat_min = 10|lat_sec = 35
   |lon_deg =77|lon_min = 55|lon_sec =04 
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Қарашоқы ауылдық округі{{!}}Қарашоқы 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                = 334
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Арқарлы}}
'''Арқарлы''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Қарашоқы ауылдық округі]] құрамындағы ауыл. Бұрынғы атауы Рудник Архарлы. КАТО коды — 194645200.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 20 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 629 адам (316 ер адам және 313 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 334 адамды (158 ер адам және 176 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>9crsliwna4edm3minv1mm8wrd49bmb3</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064960</id>
      <parentid>3064750</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:44:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Географиялық орны */clean up, replaced: Сарыөзек (Алматы облысы) → Сарыөзек (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3384" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Арқарлы
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =  
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =
   |lat_deg =44 |lat_min = 10|lat_sec = 35
   |lon_deg =77|lon_min = 55|lon_sec =04 
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Қарашоқы ауылдық округі{{!}}Қарашоқы 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                = 334
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Арқарлы}}
'''Арқарлы''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Қарашоқы ауылдық округі]] құрамындағы ауыл. Бұрынғы атауы Рудник Архарлы. КАТО коды — 194645200.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 20 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 629 адам (316 ер адам және 313 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 334 адамды (158 ер адам және 176 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>lxfxy66qhu8s1a5pzx75cr8451ob50w</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Аралтөбе (Алматы облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>558843</id>
    <revision>
      <id>3064735</id>
      <parentid>3060826</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:37:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Kasymov [[Аралтөбе (Балқаш ауданы)]] бетін [[Аралтөбе (Алматы облысы)]] бетіне жылжытты (айдатқыш қалдырмады)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3392" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Аралтөбе
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =  
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =45|lat_min = 02|lat_sec = 15
   |lon_deg =75|lon_min = 26|lon_sec =55
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Алматы облысы 
|кестедегі облыс         = Алматы облысы{{!}}Алматы 
|ауданы                  = Балқаш ауданы
|кестедегі аудан         = Балқаш ауданы{{!}}Балқаш 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Ақжар ауылдық округі (Алматы облысы){{!}}Ақжар 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =     
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                = 498
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Аралтөбе}}
'''Аралтөбе''' — [[Алматы облысы]], [[Балқаш ауданы]], [[Ақжар ауылдық округі (Алматы облысы)|Ақжар ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны  ==
Аудан орталығы - [[Бақанас (ауыл)|Бақанас]] ауылынан солтүстік-батысқа қарай 70 км-дей жерде орналасқан. КАТО коды — 193635200.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 521 адам (264 ер адам және 257 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 498 адамды (260 ер адам және 238 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Балқаш ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Балқаш ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>smn9d0ror9ro9fxz4oiarejpvhp80rm</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Алтынемел (ауыл)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>558946</id>
    <revision>
      <id>3064726</id>
      <parentid>2736228</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:35:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4159" xml:space="preserve">{{мағына|Алтынемел}}
{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Алтынемел
|әкімшілік күйі          = Ауылдық округ орталығы  
|сурет               =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
   |lat_deg =44|lat_min =20|lat_sec = 10
   |lon_deg =78|lon_min = 26|lon_sec =41
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Алтынемел ауылдық округі{{!}}Алтынемел
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |шоғырлануы             = 
  |тұрғыны                =1040
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}

'''Алтынемел''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл, [[Алтынемел ауылдық округі]] орталығы. КАТО коды — 194633100.

== Географиялық орны ==  
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] аулынан оңтүстік-шығысқа қарай 40 км-дей жерде, бастаулары [[Алтынемел жотасы|Алтынемел]] мен [[Матай жотасы|Матай]] тауларынан басталатын, [[Жетісу Алатауы|Жоңғар Алатауы]] бөктеріндегі Көшентоған шатқалында, Дос және Байғазы өзендерінің жоғарғы бөлігінде орналасқан. Алтынемел ауылында [[Шоқан Шыңғысұлы Уәлиханов|Шоқан Уәлиханов]] өзінің соңғы жылдарын өткізген және осы ауылда жерленген. 1985 жылы 150 жылдығына байланысты ауылда тарихи-мемориалдық мұражай ашылған.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 1031 адам (511 ер адам және 520 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 1040 адамды (504 ер адам және 536 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>4gucgi10gko81sykdepjpthoivr4fea</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064961</id>
      <parentid>3064726</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:44:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Географиялық орны */clean up, replaced: Сарыөзек (Алматы облысы) → Сарыөзек (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4159" xml:space="preserve">{{мағына|Алтынемел}}
{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Алтынемел
|әкімшілік күйі          = Ауылдық округ орталығы  
|сурет               =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
   |lat_deg =44|lat_min =20|lat_sec = 10
   |lon_deg =78|lon_min = 26|lon_sec =41
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Алтынемел ауылдық округі{{!}}Алтынемел
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |шоғырлануы             = 
  |тұрғыны                =1040
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}

'''Алтынемел''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл, [[Алтынемел ауылдық округі]] орталығы. КАТО коды — 194633100.

== Географиялық орны ==  
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] аулынан оңтүстік-шығысқа қарай 40 км-дей жерде, бастаулары [[Алтынемел жотасы|Алтынемел]] мен [[Матай жотасы|Матай]] тауларынан басталатын, [[Жетісу Алатауы|Жоңғар Алатауы]] бөктеріндегі Көшентоған шатқалында, Дос және Байғазы өзендерінің жоғарғы бөлігінде орналасқан. Алтынемел ауылында [[Шоқан Шыңғысұлы Уәлиханов|Шоқан Уәлиханов]] өзінің соңғы жылдарын өткізген және осы ауылда жерленген. 1985 жылы 150 жылдығына байланысты ауылда тарихи-мемориалдық мұражай ашылған.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 1031 адам (511 ер адам және 520 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 1040 адамды (504 ер адам және 536 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>rvg1iiwchcq2j524f5pkpmw34dmu8p0</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Бейбарыс (ауыл)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>559879</id>
    <revision>
      <id>3064883</id>
      <parentid>3062900</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:01:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10084" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Бейбарыс
|сурет               =   С.Бейбарыс. Стелла .jpg
|әкімшілік күйі          = Ауылдық округ орталығы  
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =    
   |lat_deg =47 |lat_min =27|lat_sec = 11
   |lon_deg =51|lon_min = 47|lon_sec =25
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Атырау облысы
|кестедегі облыс         = Атырау облысы{{!}}Атырау
|ауданы                  = Махамбет ауданы
|кестедегі аудан         = Махамбет ауданы{{!}}Махамбет
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Бейбарыс ауылдық округі{{!}}Бейбарыс 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         = 1938   
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        = ''Чкалово''
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                = {{өсім}} 2429
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = бейбарыстық, бейбарыстықтар
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 060711
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Бейбарыс (айрық)}}
'''Бейбарыс''' (1938-2006 жж. – ''Чкалово''&lt;ref&gt;[http://adilet.zan.kz/kaz/docs/V06T0002473 Махамбет ауданының кейбір әкімшілік-аумақтық бірліктерін қайта атау туралы]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://chkalov.mahambet-bb.kz/kz/mektep-turaly/tarikhy.html Чкалов атындағы орта мектебінің тарихы тарихы]&lt;/ref&gt;) — [[Атырау облысы]] [[Махамбет ауданы]]ндағы ауыл, [[Бейбарыс ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
[[Жайық]] өзенінің оң жағалауында, аудан орталығы – [[Махамбет (Атырау облысы)|Махамбет]] ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 26 км-дей, [[Атырау]] қаласынан солтүстік-батысқа қарай 23 км жерде орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 2125 адам (1089 ер адам және 1062 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 2429 адамды (1211 ер адам және 1218 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
Бейбарыс ауылының негізі 1938 жылы қаланған. Сол кездегі &quot;Сарайшық ауылдық&quot; советіне қарасты «Павлов» колхозын төраға Ян-Бон Чун, «Авангард» колхозын төраға Ким Семен басқарды. 1953 жылы ұсақ колхоздарды ірілендіру саясаты негізінде Жаманқаладағы «Верный путь» колхозымен және Жалғансайдағы «1 Май» колхозы бірігіп, іріленіп, «1 Май» колхозы құрылады. Жалғансайдағы «1 Май» колхозын 1май мерекесі қарсаңында құрылуына байланысты осылай атау ұйғарылған. Ал «Сарайшық» ауылдық советіне қарасты «Павлов» және «Авангард» колхоздарының бірігуі нәтижесінде «Чкалов» колхозы құрылды. 1960 жылдары «1 Май» мен «Чкалов» колхоздары қосылып «1 Май» совхозы құрылды. Совхоз орталығы әуелгі кезде МТС орналасқан Жаманқалада болса, кейін 1965 жылы Чкалов селосына көшіріледі. Сол жылдардан бері қарай совхозға И.Д.Брагин, Ш.Қуанышалиев, Ғ.Нұғыманов, Н.Сұлтанов, Қ.Сиранов сияқты азаматтар басшылық жасап, оның көркейіп, өркендеуіне елеулі үлестерін қосты. Қазіргі уақытта «1 Мамыр» ЖШС-тігін А.Ескариев басқарады. Чкалов селосы атауы 2007 жылы Бейбарыс селосы болып өзгертілді. Чкалов
селосы болып, 1937 жылы Советтер Одағының батыры В.П. Чкаловтың Америкаға тура қонбастан ұшып баруын ұлығылау аталған еді. 1978 жылы «Чкалов ауылдық советі» «Чкалов селолық Кеңесі» болып қайта құрылды.1992 жылдан бері «Чкалов селолық округі» болып аталады. Округ қарамағына Редут, Сорочинко, Чкалов селолары кірген. Қарамырза, Тоқал, Бұзаутүбек, Қызылжар, Мойнақ учаскелері де округке енеді. 2006 жылы Чкалов селосы Бейбарыс селосы болып қайта аталды.
&lt;ref&gt;[Бейбарыс ауылының тарихы https://chkalov.mahambet-bb.kz/images-new/000/1/2-converted.pdf]&lt;/ref&gt;

== Мәдени-әлеуметтік мекемелері ==
* А.Байтұрсынұлы атындағы орта мектеп - алғашқы мектеп 1938 жылдың күзінде шағын бір бөлмелі саман тастан қаланған шатырсыз жәй үйде 1-ші, 2-ші, 3-ші орыс-кәріс сыныптары болып ашылды. Ол үй күні бүгінге дейін бар. Мектептің арнаулы құрылысын салу 1940-1941 жылдары басталды. Мектеп алғашқы кезде «Сарайшық орта мектебі» деп аталған. Жаманқала мен Сарайшықтағы бұзылған шіркеулердің тастарын әкеліп, орталау (1-8 сыныптар) орыс-кәріс мектебіне пайдалануға берілді. Ал, 9-10 сыныптар оқушылары Сорочинко мен Жаманқаладағы интернаттарда жатып оқыды. Мектепке Чкалов есімі 1938 жылы В.П.Чкаловтың еш жерге қонбастан Америкаға ұшып баруын ұлығылау негізінде селоға Чкалов есімін беруге байланысты аталды. Ал Чкалов орта мектебінің алғашқы құрылысына қосымша ғимараттар 1953-1965 жылдары салынды. 2013 жылы &quot;100 мектеп, 100 аурухана&quot; бағдарламасымен салынған 300 орындық мектеп ғимараты пайдалануға берілді. 2019 жылы 24 қаңтарда Чкалов орта мектебіне Ахмет Байтұрсынұлының есімі берілді.
* &quot;Балдырған&quot; бөбекжай-бақшасы – алғаш рет 1938 жылы ашылған. 1966 жылы наурызда жаңа 40 балалық балабақша ашылды. 1971 жылы балабақша совхоз кеңсесінің босаған ғимаратына көшірілді. 1987 жылы 140 орындық жаңа балабақша пайдалануға берілді.
* «Жас Дәурен» мәдениет үйі – Чкалов селолық клуб үйінің іргетасы 1942 жылы қаланды. 1987 жылы типтік жобада 2 қатарлы жаңа иәдениет үйі пайдалануға берілді.

== Діни ұйымдары ==
[[Сурет:Бейбарыс. Қасым хан мешіті.jpg |солға|200px|]]
* &quot;Қасым хан&quot; мешіті - 2020 жылы қазан айында ашылған. Мешіт сыйымдылығы 300 адамға шақталған.&lt;ref&gt;[https://www.muftyat.kz/kk/news/qmdb/2020-10-16/33503-bas-mufti-beibarys-auylynda-kasym-khan-meshitin-saltanatty-zhagdaida-ashty-foto/ БАС МҮФТИ БЕЙБАРЫС АУЫЛЫНДА «ҚАСЫМ ХАН» МЕШІТІН САЛТАНАТТЫ ЖАҒДАЙДА АШТЫ]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
 
{{Махамбет ауданы елді мекендері}}
[[Санат:Махамбет ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>pzq1e2t2cafyh06slu46qd1cpji4a55</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064884</id>
      <parentid>3064883</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:01:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10088" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Бейбарыс
|сурет               =   С.Бейбарыс. Стелла .jpg
|әкімшілік күйі          = Ауылдық округ орталығы  
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =    
   |lat_deg =47 |lat_min =27|lat_sec = 11
   |lon_deg =51|lon_min = 47|lon_sec =25
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Атырау облысы
|кестедегі облыс         = Атырау облысы{{!}}Атырау
|ауданы                  = Махамбет ауданы
|кестедегі аудан         = Махамбет ауданы{{!}}Махамбет
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Бейбарыс ауылдық округі{{!}}Бейбарыс 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         = 1938   
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        = ''Чкалово''
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                = {{өсім}} 2429
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = бейбарыстық, бейбарыстықтар
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 060711
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Бейбарыс (айрық)}}
'''Бейбарыс''' (2006 ж. дейін – ''Чкалово''&lt;ref&gt;[http://adilet.zan.kz/kaz/docs/V06T0002473 Махамбет ауданының кейбір әкімшілік-аумақтық бірліктерін қайта атау туралы]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://chkalov.mahambet-bb.kz/kz/mektep-turaly/tarikhy.html Чкалов атындағы орта мектебінің тарихы тарихы]&lt;/ref&gt;) — [[Атырау облысы]] [[Махамбет ауданы]]ндағы ауыл, [[Бейбарыс ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
[[Жайық]] өзенінің оң жағалауында, аудан орталығы – [[Махамбет (Атырау облысы)|Махамбет]] ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 26 км-дей, [[Атырау]] қаласынан солтүстік-батысқа қарай 23 км жерде орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 2125 адам (1089 ер адам және 1062 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 2429 адамды (1211 ер адам және 1218 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
Бейбарыс ауылының негізі 1938 жылы қаланған. Сол кездегі &quot;Сарайшық ауылдық&quot; советіне қарасты «Павлов» колхозын төраға Ян-Бон Чун, «Авангард» колхозын төраға Ким Семен басқарды. 1953 жылы ұсақ колхоздарды ірілендіру саясаты негізінде Жаманқаладағы «Верный путь» колхозымен және Жалғансайдағы «1 Май» колхозы бірігіп, іріленіп, «1 Май» колхозы құрылады. Жалғансайдағы «1 Май» колхозын 1май мерекесі қарсаңында құрылуына байланысты осылай атау ұйғарылған. Ал «Сарайшық» ауылдық советіне қарасты «Павлов» және «Авангард» колхоздарының бірігуі нәтижесінде «Чкалов» колхозы құрылды. 1960 жылдары «1 Май» мен «Чкалов» колхоздары қосылып «1 Май» совхозы құрылды. Совхоз орталығы әуелгі кезде МТС орналасқан Жаманқалада болса, кейін 1965 жылы Чкалов селосына көшіріледі. Сол жылдардан бері қарай совхозға И.Д.Брагин, Ш.Қуанышалиев, Ғ.Нұғыманов, Н.Сұлтанов, Қ.Сиранов сияқты азаматтар басшылық жасап, оның көркейіп, өркендеуіне елеулі үлестерін қосты. Қазіргі уақытта «1 Мамыр» ЖШС-тігін А.Ескариев басқарады. Чкалов селосы атауы 2007 жылы Бейбарыс селосы болып өзгертілді. Чкалов
селосы болып, 1937 жылы Советтер Одағының батыры В.П. Чкаловтың Америкаға тура қонбастан ұшып баруын ұлығылау аталған еді. 1978 жылы «Чкалов ауылдық советі» «Чкалов селолық Кеңесі» болып қайта құрылды.1992 жылдан бері «Чкалов селолық округі» болып аталады. Округ қарамағына Редут, Сорочинко, Чкалов селолары кірген. Қарамырза, Тоқал, Бұзаутүбек, Қызылжар, Мойнақ учаскелері де округке енеді. 2006 жылы Чкалов селосы Бейбарыс селосы болып қайта аталды.
&lt;ref&gt;[Бейбарыс ауылының тарихы https://chkalov.mahambet-bb.kz/images-new/000/1/2-converted.pdf]&lt;/ref&gt;

== Мәдени-әлеуметтік мекемелері ==
* А.Байтұрсынұлы атындағы орта мектеп - алғашқы мектеп 1938 жылдың күзінде шағын бір бөлмелі саман тастан қаланған шатырсыз жәй үйде 1-ші, 2-ші, 3-ші орыс-кәріс сыныптары болып ашылды. Ол үй күні бүгінге дейін бар. Мектептің арнаулы құрылысын салу 1940-1941 жылдары басталды. Мектеп алғашқы кезде «Сарайшық орта мектебі» деп аталған. Жаманқала мен Сарайшықтағы бұзылған шіркеулердің тастарын әкеліп, орталау (1-8 сыныптар) орыс-кәріс мектебіне пайдалануға берілді. Ал, 9-10 сыныптар оқушылары Сорочинко мен Жаманқаладағы интернаттарда жатып оқыды. Мектепке Чкалов есімі 1938 жылы В.П.Чкаловтың еш жерге қонбастан Америкаға ұшып баруын ұлығылау негізінде селоға Чкалов есімін беруге байланысты аталды. Ал Чкалов орта мектебінің алғашқы құрылысына қосымша ғимараттар 1953-1965 жылдары салынды. 2013 жылы &quot;100 мектеп, 100 аурухана&quot; бағдарламасымен салынған 300 орындық мектеп ғимараты пайдалануға берілді. 2019 жылы 24 қаңтарда Чкалов орта мектебіне Ахмет Байтұрсынұлының есімі берілді.
* &quot;Балдырған&quot; бөбекжай-бақшасы – алғаш рет 1938 жылы ашылған. 1966 жылы наурызда жаңа 40 балалық балабақша ашылды. 1971 жылы балабақша совхоз кеңсесінің босаған ғимаратына көшірілді. 1987 жылы 140 орындық жаңа балабақша пайдалануға берілді.
* «Жас Дәурен» мәдениет үйі – Чкалов селолық клуб үйінің іргетасы 1942 жылы қаланды. 1987 жылы типтік жобада 2 қатарлы жаңа иәдениет үйі пайдалануға берілді.

== Діни ұйымдары ==
[[Сурет:Бейбарыс. Қасым хан мешіті.jpg |солға|200px|]]
* &quot;Қасым хан&quot; мешіті - 2020 жылы қазан айында ашылған. Мешіт сыйымдылығы 300 адамға шақталған.&lt;ref&gt;[https://www.muftyat.kz/kk/news/qmdb/2020-10-16/33503-bas-mufti-beibarys-auylynda-kasym-khan-meshitin-saltanatty-zhagdaida-ashty-foto/ БАС МҮФТИ БЕЙБАРЫС АУЫЛЫНДА «ҚАСЫМ ХАН» МЕШІТІН САЛТАНАТТЫ ЖАҒДАЙДА АШТЫ]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
 
{{Махамбет ауданы елді мекендері}}
[[Санат:Махамбет ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>2djkxm9w9pp3pb66rddsz7rkb85l275</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Таңдай (ауыл)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>559890</id>
    <revision>
      <id>3064885</id>
      <parentid>3062895</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:04:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5923" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Таңдай 
|сурет                  =Тандай 2011 ж.jpeg
|әкімшілік күйі          = Ауылдық округ орталығы 
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =    
   |lat_deg =47 |lat_min =32|lat_sec = 57
   |lon_deg =51|lon_min = 30|lon_sec =55
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Атырау облысы
|кестедегі облыс         = Атырау облысы{{!}}Атырау
|ауданы                  = Махамбет ауданы
|кестедегі аудан         = Махамбет ауданы{{!}}Махамбет
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Бақсай ауылдық округі{{!}}Бақсай 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                = {{құлдырау}} 1913
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = таңдайлық, таңдайлықтар
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Таңдай (айрық)}}
'''Таңдай''' — [[Атырау облысы]] [[Махамбет ауданы]]ндағы ауыл, [[Бақсай ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы – [[Махамбет (Атырау облысы)|Махамбет]] ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 10 км-дей жерде, [[Бақсай (өзен, Атырау облысы)|Бақсай]] каналының жағалауында Махамбет—Новобогат тас жолының бойында орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 2086 адам (1055 ер адам және 1031 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 1913 адамды (957 ер адам және 956 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
Таңдай селосының табан тасы «Бақсай» кеңшарының құрамымен бірге қаланды.  1930-шы жылдардың басында селода жаңадан тұрғын үйлер салу жедел қарқындады. Сарайшықтағы бұрынғы орыс байларының үйлері бұзылып, құрылыс материалдары Таңдайға өгізбен, түйемен жеткізілген. Селоның Таңдай аталуы жайында сөз етер болсақ өз кезінде аты шыққан Бабыл есімді байдың Айдай және Таңдай деген екі сұлу қызы болған. Үлкені Айдайға атақты Бала Ораз Өтебайұлы ғашық болыпты. «Салайын сол Ораздың Айдайына» деп келетін өлең жолдары осыны аңғартады. Айдайдың сіңлісі Таңдай қайтыс болып, биік төбеге жерленген. Осы жер қазіргі Таңдай селосы. Ауылда 2000 жылы 624 орындық жаңа мектеп үйі пайдалануға берілсе, мектеп жанында 75 орындық интернат жұмыс істейді. 40-қа жуық бүлдіршін тәрбиеленетін «Райхан гүлі» балабақшасы 2004 жылдан бері жылдық жүйеге көшірілген.&lt;ref&gt;[https://zh-shugylasy.kz/zhanalyqtar/audan-tynysy/ba-y-zhan-an-ba-saj.html Бағы жанған Бақсай]&lt;/ref&gt;

== Мәдени-әлеуметтік мекемелері ==
* Қ.Ахмедияров атындағы орта мектеп – 2000 жылы білім күні қарсаңында 624 орындық мектептің жаңа ғимараты пайдалануға берілді. 2017 жылы 15 маусымда Таңдай орта мектебіне Қаршымбай Ахмедияровтың есімі берілді.
* &quot;Райхан гүлі&quot; бөбекжай-бақшасы

== Діни ұйымдар қызметі ==
* Таңдай ауылдық мешіті

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
 
{{Махамбет ауданы елді мекендері}}
[[Санат:Махамбет ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>ej9t7ixw6f27qmm20yi9apvooqqxk88</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Жамбыл ауылдық округі (Атырау облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>560082</id>
    <revision>
      <id>3064907</id>
      <parentid>3052231</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:33:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2863" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Жамбыл ауылдық округі
 |Облысы     = Атырау облысы
 |Ауданы     = [[Қызылқоға ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Қаракөл (Қызылқоға ауданы)|Қаракөл]]
 |Енеді      = 2 ауыл
 |Тұрғыны    = 1782
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        = Медет Мұқтарұлы Қабылқайыров
 |Әкімдіктің мекенжайы = Қаракөл ауылы, Айшуақов көшесі, №41
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
{{мағына|Жамбыл ауылдық округі}}
'''Жамбыл ауылдық округі''' — [[Атырау облысы]] [[Қызылқоға ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік. Аудан орталығының батысында орналасқан. Жалпы жер көлемі 107 мың га.

== Құрамы ==
Құрамына [[Қаракөл (Қызылқоға ауданы)|Қаракөл]], [[Айдын (Атырау облысы)|Айдын]], [[Мәдениет (Атырау облысы)|Мәдениет]] ауылдары кіреді. Орталығы – Қаракөл ауылы.

== Халқы ==
[[2009 жыл|2009 жылғы]] санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 1782 адамды құрайды.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Шаруа қожалықтары ==
Ауылдың аумақтағы 16 шаруа қожалығы ауылшаруашылық өнімдерін өндірумен айналысады. 
“Дүйсеәлі” шаруа қожалығы (төрағасы О.Дүйсалиев), “Үмбетқали” шаруа қожалығы (төрағасы А.Үмбетқалиев) “Мәнет” шаруа қожалығы т.б.

== Мәдени-әлеуметтік мекемелер ==
Округте Қаракөл орта мектебі, Жамбыл отбасылық [[емхана]]сы, “Жауқазын” [[балабақша]]сы,  Қаракөл мәдениет үйі жұмыс істейді.&lt;ref&gt;Қызылқоға - құт мекен. Алматы: «Өлке» баспасы, 2005 ж. ISBN 9965-599-97-1&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Қызылқоға ауданы ауылдық округтері}}
[[Санат:Қызылқоға ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>m2sv80absulu2xxsii14fzu2l7lvvku</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064910</id>
      <parentid>3064907</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:34:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <comment>/* Құрамы */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2867" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Жамбыл ауылдық округі
 |Облысы     = Атырау облысы
 |Ауданы     = [[Қызылқоға ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Қаракөл (Қызылқоға ауданы)|Қаракөл]]
 |Енеді      = 2 ауыл
 |Тұрғыны    = 1782
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        = Медет Мұқтарұлы Қабылқайыров
 |Әкімдіктің мекенжайы = Қаракөл ауылы, Айшуақов көшесі, №41
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
{{мағына|Жамбыл ауылдық округі}}
'''Жамбыл ауылдық округі''' — [[Атырау облысы]] [[Қызылқоға ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік. Аудан орталығының батысында орналасқан. Жалпы жер көлемі 107 мың га.

== Құрамы ==
Құрамына [[Қаракөл (Қызылқоға ауданы)|Қаракөл]], [[Айдын (Атырау облысы)|Айдын]], [[Мәдениет (Атырау облысы)|''Мәдениет'']] ауылдары кіреді. Орталығы – Қаракөл ауылы.

== Халқы ==
[[2009 жыл|2009 жылғы]] санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 1782 адамды құрайды.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Шаруа қожалықтары ==
Ауылдың аумақтағы 16 шаруа қожалығы ауылшаруашылық өнімдерін өндірумен айналысады. 
“Дүйсеәлі” шаруа қожалығы (төрағасы О.Дүйсалиев), “Үмбетқали” шаруа қожалығы (төрағасы А.Үмбетқалиев) “Мәнет” шаруа қожалығы т.б.

== Мәдени-әлеуметтік мекемелер ==
Округте Қаракөл орта мектебі, Жамбыл отбасылық [[емхана]]сы, “Жауқазын” [[балабақша]]сы,  Қаракөл мәдениет үйі жұмыс істейді.&lt;ref&gt;Қызылқоға - құт мекен. Алматы: «Өлке» баспасы, 2005 ж. ISBN 9965-599-97-1&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Қызылқоға ауданы ауылдық округтері}}
[[Санат:Қызылқоға ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>gh0ko5e44gr33s0c8ljdeol8gwvbskh</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Үлгі:Қызылқоға ауданы елді мекендері</title>
    <ns>10</ns>
    <id>560111</id>
    <revision>
      <id>3065015</id>
      <parentid>3051502</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:47:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2330" xml:space="preserve">{{Навигациялық жол
 |state = &lt;includeonly&gt;{{{state|collapsed}}}&lt;/includeonly&gt;
 |navbar = plain
 |түс         = {{түс|Қазақстан}}
 |сурет  = 
 |сурет2 = 
 |жасыру       = 
 |тақырыбы     = [[Атырау облысы]] [[Қызылқоға ауданы]] елді мекендері
 |мазмұны   = {{nobr| [[Айдын (Атырау облысы)|Айдын]] •}} 
{{nobr| [[Аққора (Атырау облысы)|Аққора]]  •}}
{{nobr| [[Бұқар (ауыл)|Бұқар]] •}}
{{nobr| [[Бүйрек (ауыл)|Бүйрек]] •}}
{{nobr| [[Былқылдақты]] •}}
{{nobr| [[Жамансор]] •}}
{{nobr| [[Жангелдин]] •}}
{{nobr| [[Жантерек]] •}}
{{nobr| [[Жасқайрат (Қызылқоға ауданы)|Жасқайрат]] •}}
{{nobr| [[Кенбай (Мұқыр ауылдық округі)|Кенбай]] ''(Мұқыр а.о.)'' •}}
{{nobr| [[Кенбай (Сағыз ауылдық округі)|Кенбай]]'' (Сағыз а.о.)''•}}
{{nobr| [[Қарабау (Атырау облысы)|Қарабау]] •}}
{{nobr| [[Қаракөл (Қызылқоға ауданы)|Қаракөл]] •}}
{{nobr| [[Қоғам (Атырау облысы)|Қоғам]] •}}
{{nobr| [[Қоныстану (Көздіқара ауылдық округі)|Қоныстану]] ''(Көздіқара а.о.)'' •}}
{{nobr| [[Қоныстану (Тасшағыл ауылдық округі)|Қоныстану]] ''(Тасшағыл а.о.)'' •}}
{{nobr| [[Қоңыраулы]] •}}
{{nobr| [[Қосқұлақ (ауыл)|Қосқұлақ]] •}}
{{nobr| '''[[Миялы (Атырау облысы)|Миялы]]''' •}}
{{nobr| [[Мұқыр (Атырау облысы)|Мұқыр]] •}}
{{nobr| [[Сағыз (ауыл)|Сағыз]] •}}
{{nobr| [[Сарықұмақ]] •}}
{{nobr| [[Соркөл (ауыл)|Соркөл]] •}}
{{nobr| [[Тайсойған (Атырау облысы)|Тайсойған]] •}}
{{nobr| [[Тасқұдық (Атырау облысы)|Тасқұдық]] •}}
{{nobr| [[Тасшағыл]] }}
 }}
&lt;noinclude&gt;
[[Санат:Навигациялық үлгілер:Аудан бойынша елді мекендер:Атырау облысы|Қызылқоға ауданы]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>b748owkyvbgbftnrruq0c3so1tvvk0p</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Мәдениет (Атырау облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>560144</id>
    <revision>
      <id>3064913</id>
      <parentid>2750650</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:35:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3699" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан
 |статусы                 = ауыл
 |атауы                   = Мәдениет
 |сурет                   =
 |әкімшілік күйі          = 
 |елтаңба                 = 
 |ту                      = 
 |елтаңба сипаттамасы     = 
 |ту сипаттамасы          = 
 |елтаңба ені             = 
 |ту ені                  = 
  |lat_deg =48 |lat_min =38|lat_sec = 14
  |lon_deg =52 |lon_min =41|lon_sec = 21
  |CoordAddon             = 
  |CoordScale             =
 |ел картасы              =
 |облыс картасы           = 
 |аудан картасы           = 
 |ел картасының өлшемi    = 
 |облыс картасының өлшемi = 
 |аудан картасының өлшемi = 
 |облысы                  = Атырау облысы
 |кестедегі облыс         = Атырау облысы{{!}}Атырау
 |ауданы                  = Қызылқоға ауданы
 |кестедегі аудан         = Қызылқоға ауданы{{!}}Қызылқоға
 |мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
 |мекені                  = Жамбыл ауылдық округі (Атырау облысы){{!}}Жамбыл
 |ішкі бөлінісі           = 
 |әкімі                   = 
 |құрылған уақыты         = 
 |алғашқы дерек           = 
 |бұрынғы атаулары        = ''Бесқала''
 |статус алуы               = 
 |жер аумағы                  = 
 |климаты                 = 
  |тұрғыны                = 89
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
 |телефон коды            = 
 |пошта индексі           = 
 |пошта индекстері        = 
 |ортаққордағы санаты     = 
 |сайты                   =
 |сайт тілі               =
}}
{{мағына|Мәдениет (айрық)}}
'''Мәдениет''' — [[Атырау облысы]] [[Қызылқоға ауданы]], [[Жамбыл ауылдық округі (Атырау облысы)|Жамбыл ауылдық округі]] құрамындығы ауыл, [[2014 жыл]]ы таратылған.&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/V13T0002839 Атырау облысы Қызылқоға ауданының әкімшілік-аумақтық құрылысына өзгерістер енгізу туралы]&lt;/ref&gt;

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы – [[Миялы (Атырау облысы)|Миялы]] ауылына оңтүстік-батысқа қарай 84 км-дей жерде. 

== Халқы ==
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 354 адам (181 ер адам және 173 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 89 адамды (46 ер адам және 43 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
 
{{Қызылқоға ауданы елді мекендері}}
[[Санат:Қызылқоға ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>5h21rm9smsxp6t9478170g7vjitvwjy</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064915</id>
      <parentid>3064913</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:35:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3726" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан
 |статусы                 = ауыл
 |атауы                   = Мәдениет
 |сурет                   =
 |әкімшілік күйі          = 
 |елтаңба                 = 
 |ту                      = 
 |елтаңба сипаттамасы     = 
 |ту сипаттамасы          = 
 |елтаңба ені             = 
 |ту ені                  = 
  |lat_deg =48 |lat_min =38|lat_sec = 14
  |lon_deg =52 |lon_min =41|lon_sec = 21
  |CoordAddon             = 
  |CoordScale             =
 |ел картасы              =
 |облыс картасы           = 
 |аудан картасы           = 
 |ел картасының өлшемi    = 
 |облыс картасының өлшемi = 
 |аудан картасының өлшемi = 
 |облысы                  = Атырау облысы
 |кестедегі облыс         = Атырау облысы{{!}}Атырау
 |ауданы                  = Қызылқоға ауданы
 |кестедегі аудан         = Қызылқоға ауданы{{!}}Қызылқоға
 |мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
 |мекені                  = Жамбыл ауылдық округі (Атырау облысы){{!}}Жамбыл
 |ішкі бөлінісі           = 
 |әкімі                   = 
 |құрылған уақыты         = 
 |алғашқы дерек           = 
 |бұрынғы атаулары        = ''Бесқала''
 |статус алуы               = 
 |жер аумағы                  = 
 |климаты                 = 
  |тұрғыны                = 89
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
 |телефон коды            = 
 |пошта индексі           = 
 |пошта индекстері        = 
 |ортаққордағы санаты     = 
 |сайты                   =
 |сайт тілі               =
}}
{{мағына|Мәдениет (айрық)}}
'''Мәдениет''' — [[Атырау облысы]] [[Қызылқоға ауданы]], [[Жамбыл ауылдық округі (Атырау облысы)|Жамбыл ауылдық округі]] құрамындығы ауыл, [[2014 жыл]]ы таратылған.&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/V13T0002839 Атырау облысы Қызылқоға ауданының әкімшілік-аумақтық құрылысына өзгерістер енгізу туралы]&lt;/ref&gt;

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы – [[Миялы (Атырау облысы)|Миялы]] ауылына оңтүстік-батысқа қарай 84 км-дей жерде. 

== Халқы ==
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 354 адам (181 ер адам және 173 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 89 адамды (46 ер адам және 43 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
 
{{Қызылқоға ауданы елді мекендері}}
[[Санат:Қызылқоға ауданының таратылған елді мекендері]]</text>
      <sha1>pvdhk1new10io6kodujst9l4quy4i99</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064921</id>
      <parentid>3064915</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:37:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3735" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан
 |статусы                 = ауыл
 |атауы                   = Мәдениет
 |сурет                   =
 |әкімшілік күйі          = 
 |елтаңба                 = 
 |ту                      = 
 |елтаңба сипаттамасы     = 
 |ту сипаттамасы          = 
 |елтаңба ені             = 
 |ту ені                  = 
  |lat_deg =48 |lat_min =38|lat_sec = 14
  |lon_deg =52 |lon_min =41|lon_sec = 21
  |CoordAddon             = 
  |CoordScale             =
 |ел картасы              =
 |облыс картасы           = 
 |аудан картасы           = 
 |ел картасының өлшемi    = 
 |облыс картасының өлшемi = 
 |аудан картасының өлшемi = 
 |облысы                  = Атырау облысы
 |кестедегі облыс         = Атырау облысы{{!}}Атырау
 |ауданы                  = Қызылқоға ауданы
 |кестедегі аудан         = Қызылқоға ауданы{{!}}Қызылқоға
 |мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
 |мекені                  = Жамбыл ауылдық округі (Атырау облысы){{!}}Жамбыл
 |ішкі бөлінісі           = 
 |әкімі                   = 
 |құрылған уақыты         = 
 |алғашқы дерек           = 
 |бұрынғы атаулары        = ''Бесқала''
 |статус алуы               = 
 |жер аумағы                  = 
 |климаты                 = 
  |тұрғыны                = 89
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
 |телефон коды            = 
 |пошта индексі           = 
 |пошта индекстері        = 
 |ортаққордағы санаты     = 
 |сайты                   =
 |сайт тілі               =
}}
{{мағына|Мәдениет (айрық)}}
'''Мәдениет''' — [[Атырау облысы]] [[Қызылқоға ауданы]], [[Жамбыл ауылдық округі (Атырау облысы)|Жамбыл ауылдық округі]] құрамында болған ауыл, [[2014 жыл]]ы таратылған.&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/V13T0002839 Атырау облысы Қызылқоға ауданының әкімшілік-аумақтық құрылысына өзгерістер енгізу туралы]&lt;/ref&gt;

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы – [[Миялы (Атырау облысы)|Миялы]] ауылына оңтүстік-батысқа қарай 84 км-дей жерде. 

== Халқы ==
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 354 адам (181 ер адам және 173 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 89 адамды (46 ер адам және 43 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
 
{{Қызылқоға ауданы елді мекендері}}
[[Санат:Қызылқоға ауданының таратылған елді мекендері]]</text>
      <sha1>1xz4k7z2ejnatc1ixyd62eng4hw8f8b</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Шолақсай (Атырау облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>560193</id>
    <revision>
      <id>3065027</id>
      <parentid>2921892</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:51:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5235" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан
 |статусы                 = ауыл
 |атауы                   = Шолақсай 
 |сурет                   =
 |әкімшілік күйі          = 
 |елтаңба                 = 
 |ту                      = 
 |елтаңба сипаттамасы     = 
 |ту сипаттамасы          = 
 |елтаңба ені             = 
 |ту ені                  = 
  |lat_deg = 48 |lat_min = 24 |lat_sec = 00
  |lon_deg = 54 |lon_min =42|lon_sec = 37
  |CoordAddon             =  
  |CoordScale             =
 |ел картасы             = 
 |облыс картасы          = 
 |аудан картасы          = 
 |ел картасының өлшемi    = 
 |облыс картасының өлшемi = 
 |аудан картасының өлшемi = 
 |облысы                  = Атырау облысы
 |кестедегі облыс         = Атырау облысы{{!}}Атырау
 |ауданы                  = Қызылқоға ауданы
 |кестедегі аудан         = Қызылқоға ауданы{{!}}Қызылқоға
 |мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
 |мекені                  = Сағыз ауылдық округі{{!}}Сағыз
 |ішкі бөлінісі           = 
 |әкімі                   = 
 |құрылған уақыты         = 
 |алғашқы дерек           = 
 |бұрынғы атаулары        = 
 |статус алуы               = 
 |жер аумағы                  = 
 |биiктiктiң түрi         =
 |орталығының биiктігі    =
 |климаты                 = 
  |тұрғыны                = 110
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
 |телефон коды            = 
 |пошта индексі           = 
 |пошта индекстері        = 
 |автомобиль коды         =  
 |идентификатор түрі      =
 |сандық идентификаторы   = 
 |ортаққордағы санаты     = 
 |сайты                   =
 |сайт тілі               = 
 |сайт тілі 2            =
 |сайт тілі 3            = 
 |сайт тілі 4           = 
 |сайт тілі 5            = 
 |add1n                  =
 |add1                   = 
 |add2n                  = 
 |add2                   = 
 |add3n                  = 
 |add3                   = 
}}
{{мағына|Шолақсай}}
'''Шолақсай''' — [[Атырау облысы]] [[Қызылқоға ауданы]], [[Сағыз ауылдық округі]] құрамында болған ауыл, [[2014 жыл]]ы таратылған.&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/V13T0002839 Атырау облысы Қызылқоға ауданының әкімшілік-аумақтық құрылысына өзгерістер енгізу туралы]&lt;/ref&gt;

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы — [[Миялы (Атырау облысы)|Миялы]] ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 85 км-дей жерде. Округтен ара қашықтығы 25 км. Елді мекеннің жер көлемі 79 060 га.

== Халқы ==
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 223 адам (119 ер адам және 104 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 110 адамды (58 ер адам және 52 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;
оның ішінде:
* еңбекке жарамдысы -61
* жұмыс жасайтыны -6
* зейнеткерлер - 14
* аз қамтылғандар - 5
* балалар саны - 100
* мектепке дейінгі - 51
* мектеп жасындағы - 49
* оқу орнында оқитындар - 2

== Негізгі экономикалық көрсеткіштер ==
=== Мал басы ===
Барлық мал басы -1 155 бас. оның ішінде:
* [[ірі қара]] 180
* [[қой]]-[[ешкі]] 915
* [[жылқы]] 60

* Ет өндіру, барлығы:  -1 300 тонна
* Сүт өндіру, барлығы: -250 тонна
* Жүн өндіру, барлығы: -1 тонна&lt;ref&gt;Сағыздың бойы ен жайлау  1-кітап Алматы: «Арыс» баспасы, 2009 ж. ISBN 9965-17-582-9&lt;/ref&gt;

== Көліктер ==
* Жеке меншік көліктер		-1
* Жеңіл көліктер		    -2
* Жүк машиналары		    -1

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
 
{{Қызылқоға ауданы елді мекендері}}
[[Санат:Қызылқоға ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>fduptgb08ple24scnvsqt9pqe6ul685</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065028</id>
      <parentid>3065027</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:51:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5262" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан
 |статусы                 = ауыл
 |атауы                   = Шолақсай 
 |сурет                   =
 |әкімшілік күйі          = 
 |елтаңба                 = 
 |ту                      = 
 |елтаңба сипаттамасы     = 
 |ту сипаттамасы          = 
 |елтаңба ені             = 
 |ту ені                  = 
  |lat_deg = 48 |lat_min = 24 |lat_sec = 00
  |lon_deg = 54 |lon_min =42|lon_sec = 37
  |CoordAddon             =  
  |CoordScale             =
 |ел картасы             = 
 |облыс картасы          = 
 |аудан картасы          = 
 |ел картасының өлшемi    = 
 |облыс картасының өлшемi = 
 |аудан картасының өлшемi = 
 |облысы                  = Атырау облысы
 |кестедегі облыс         = Атырау облысы{{!}}Атырау
 |ауданы                  = Қызылқоға ауданы
 |кестедегі аудан         = Қызылқоға ауданы{{!}}Қызылқоға
 |мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
 |мекені                  = Сағыз ауылдық округі{{!}}Сағыз
 |ішкі бөлінісі           = 
 |әкімі                   = 
 |құрылған уақыты         = 
 |алғашқы дерек           = 
 |бұрынғы атаулары        = 
 |статус алуы               = 
 |жер аумағы                  = 
 |биiктiктiң түрi         =
 |орталығының биiктігі    =
 |климаты                 = 
  |тұрғыны                = 110
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
 |телефон коды            = 
 |пошта индексі           = 
 |пошта индекстері        = 
 |автомобиль коды         =  
 |идентификатор түрі      =
 |сандық идентификаторы   = 
 |ортаққордағы санаты     = 
 |сайты                   =
 |сайт тілі               = 
 |сайт тілі 2            =
 |сайт тілі 3            = 
 |сайт тілі 4           = 
 |сайт тілі 5            = 
 |add1n                  =
 |add1                   = 
 |add2n                  = 
 |add2                   = 
 |add3n                  = 
 |add3                   = 
}}
{{мағына|Шолақсай}}
'''Шолақсай''' — [[Атырау облысы]] [[Қызылқоға ауданы]], [[Сағыз ауылдық округі]] құрамында болған ауыл, [[2014 жыл]]ы таратылған.&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/V13T0002839 Атырау облысы Қызылқоға ауданының әкімшілік-аумақтық құрылысына өзгерістер енгізу туралы]&lt;/ref&gt;

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы — [[Миялы (Атырау облысы)|Миялы]] ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 85 км-дей жерде. Округтен ара қашықтығы 25 км. Елді мекеннің жер көлемі 79 060 га.

== Халқы ==
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 223 адам (119 ер адам және 104 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 110 адамды (58 ер адам және 52 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;
оның ішінде:
* еңбекке жарамдысы -61
* жұмыс жасайтыны -6
* зейнеткерлер - 14
* аз қамтылғандар - 5
* балалар саны - 100
* мектепке дейінгі - 51
* мектеп жасындағы - 49
* оқу орнында оқитындар - 2

== Негізгі экономикалық көрсеткіштер ==
=== Мал басы ===
Барлық мал басы -1 155 бас. оның ішінде:
* [[ірі қара]] 180
* [[қой]]-[[ешкі]] 915
* [[жылқы]] 60

* Ет өндіру, барлығы:  -1 300 тонна
* Сүт өндіру, барлығы: -250 тонна
* Жүн өндіру, барлығы: -1 тонна&lt;ref&gt;Сағыздың бойы ен жайлау  1-кітап Алматы: «Арыс» баспасы, 2009 ж. ISBN 9965-17-582-9&lt;/ref&gt;

== Көліктер ==
* Жеке меншік көліктер		-1
* Жеңіл көліктер		    -2
* Жүк машиналары		    -1

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
 
{{Қызылқоға ауданы елді мекендері}}
[[Санат:Қызылқоға ауданының таратылған елді мекендері]]</text>
      <sha1>0cu6u9dy0gm2s05n7g1hsvx9h8q96fg</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Аун Сан Су Чжи</title>
    <ns>0</ns>
    <id>560714</id>
    <revision>
      <id>3065327</id>
      <parentid>2911552</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T11:54:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>CommonsDelinker</username>
        <id>165</id>
      </contributor>
      <comment>«[[:File:Aung_San_Suu_Kyi_1951.jpg|Aung_San_Suu_Kyi_1951.jpg]]» дегенді аластады, бұны [[Ортаққор]]дың қатысушысы [[commons:User:Rosenzweig|Rosenzweig]] [[commons:File:Aung_San_Suu_Kyi_1951.jpg|жойған]], себебі: per [[:c:Commons:Deletion requests/File:Aun</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="116707" xml:space="preserve">{{Мемлекеттік қайраткер
|түс=Үкімет басшысы
|Қазақша есімі=Аун Сан Су Чжи
|Шынайы есімі={{lang-my|အောင်ဆန်းစုကြည်}}
|Суреті=Remise_du_Prix_Sakharov_%C3%A0_Aung_San_Suu_Kyi_Strasbourg_22_octobre_2013-18.jpg
|Сурет ені=
|Атауы=
|Титулы=[[Мьянма мемлекеттік кеңесшісі]]
|Ту=Flag of Myanmar.svg
|Ту2=State seal of Myanmar.svg
|Реті=1
|Басқара бастады=[[6 сәуір]] [[2016 жыл|2016]]
|Басқаруын аяқтады=[[1 ақпан]] 2021
|Ізашары=белгіленген ұстаным;&lt;br&gt;[[Тейн Сейн]]
|Ізбасары=[[Мин Аун Хлайн]]
|Президент=Тхин Чжо&lt;br&gt;Мьин Шве&lt;br&gt;
Вин Мьин
|Премьер=
|Титулы_2=Мьянма Сыртқы істер министрі|Ту_2=Flag of Myanmar.svg|Ту2_2=State seal of Myanmar.svg|Реті_2=2|Басқара бастады_2=[[30 наурыз]] [[2016 жыл]]|Басқаруын аяқтады_2=[[1 ақпан]] 2021|Ізашары_2=Унна Маун Лвин|Ізбасары_2=[[Унна Маун Лвин]]|Президент_2=Тхин Чжо&lt;br&gt;Мьин Шве&lt;br&gt;
Вин Мьин
|Премьер_2=
|Титулы_3=Президент аппаратының министрі
|Ту_3=Flag of Myanmar.svg|Ту2_3=State seal of Myanmar.svg|Реті_3=3|Басқара бастады_3=[[30 наурыз]] [[2016 жыл|2021]]|Басқаруын аяқтады_3=[[1 ақпан]] 2021|Ізашары_3=Аун Мин&lt;br&gt;Хла Тун&lt;br&gt;Со Маун&lt;br&gt;Сое Тейн&lt;br&gt;Тейн Нюнт|Ізбасары_3=|Президент_3=Тхин Чжо&lt;br&gt;Мьин Шве&lt;br&gt;
Вин Мьин|Титулы_4=Мьянма Білім министрлігі|Ту_4=Flag of Myanmar.svg|Ту2_4=State seal of Myanmar.svg|Реті_4=4|Басқара бастады_4=[[30 наурыз]] [[2016 жыл]]|Басқаруын аяқтады_4=[[5 сәуір]] [[2016 жыл]]|Ізашары_4=Хин Сан-Йи|Ізбасары_4=Мио Тейн|Президент_4=Тхин Чжо|Титулы_5=Ұлттық Демократия лигасының президенті|Ту_5=Flag of National League for Democracy.svg|Ту2_5=|Реті_5=5|Басқара бастады_5=[[18 қараша]] [[2011 жыл]]|Басқаруын аяқтады_5=|Ізашары_5=Аун Шве|Ізбасары_5=|Президент_5=|Титулы_6=Оппозиция көшбасшысы|Ту_6=Flag of Myanmar.svg|Ту2_6=State seal of Myanmar.svg|Реті_6=6|Басқара бастады_6=[[2 мамыр]] [[2012 жыл]]|Басқаруын аяқтады_6=[[29 қаңтар]] [[2016 жыл]]|Ізашары_6=Сай Хла Кьяу|Ізбасары_6=|Президент_6=Тейн Сейн|Титулы_7=Демократияға арналған Ұлттық лигасының бас хатшысы|Ту_7=Flag of National League for Democracy.svg|Ту2_7=|Реті_7=7|Басқара бастады_7=[[27 қыркүйек]] [[1988 жыл]]|Басқаруын аяқтады_7=[[18 қараша]] [[2011 жыл]]|Ізашары_7=|Ізбасары_7=|Президент_7=|Титулы_8=Мьянма оппозициясының көшбасшысы|Ту_8=Flag of Myanmar.svg|Ту2_8=State seal of Myanmar.svg|Реті_8=8|Басқара бастады_8=[[2 мамыр]] [[2012 жыл]]|Басқаруын аяқтады_8=[[30 наурыз]] [[2016 жыл]]|Ізашары_8=Суи Тин|Ізбасары_8=|Президент_8=
|Титулы_9=[[Мьянма ұлттық бірлігі үкіметі|Мьянма ұлттық бірлік үкіметінің мемлекеттік кеңесшісі]]
|Ту_9=Flag of Myanmar.svg
|Ту2_9=State seal of Myanmar.svg
|Реті_9=1
|Басқара бастады_9=[[16 сәуір]] 2021&lt;ref&gt;{{cite news |title=Opponents of Myanmar coup announce unity government |url=https://www.aljazeera.com/news/2021/4/16/myanmar-silent-strike |access-date=3 June 2021 |work=[[Al Jazeera]] |date=16 April 2021}}&lt;/ref&gt;
|Басқаруын аяқтады_9=
|Ізашары_9=белгіленген ұстаным;&lt;br&gt;[[Тейн Сейн]]
|Ізбасары_9=[[Мин Аун Хлайн]]
|Президент_9=Вин Мьин&lt;br&gt;Мьин Шве
|Премьер_9=
|Туған күні=19.06.1945|Туған жері=[[Янгон]], Британдық Бирма|Қайтыс болған күні=|Қайтыс болған жері=Ұлттық Демократия лигасының президенті|Жерленді=|Діні=|Әкесі=[[Аун Сан]]|Анасы=Кхин Чжи|Жұбайы=Майкл Эйрис|Балалары=|Партиясы=Демократияға арналған ұлттық лига|Білімі=|Мамандығы=|Қолтаңбасы=Aung San Suu Kyi signature 2013.svg|Сайты=[https://www.facebook.com/www.eng.nldchairperson.org/ Party website]|Commons=Аун Сан Су Чжи|Марапаттары=[[Сурет:Nobel prize medal.svg|20px]] [[Бейбітшілік саласындағы Нобель сыйлығы]]&lt;br /&gt;Джавахарлал Неру Атындағы Сыйлық}}

'''Аун Сан Су Чжи''' ({{lang-my|အောင်ဆန်းစုကြည်}} {{IPA|[àʊɴ sʰáɴ sṵ tɕì]}}; [[19 маусым]] [[1945 жыл|1945 жылы]]) — [[Мьянма|мьянмалық]] саясаткер, [[Мьянма|Мьянманың]] әскери хунтасына қарсы опппозициялық «Демократия үшін ұлттық лига» партиясының жетекшісі, 1991 жылғы [[Бейбітшілік саласындағы Нобель сыйлығы|Бейбітшілік саласындағы Нобель сыйлығының]] лауреаты. Президент Кеңсесінің үшін, электр энергиясы және энергияның үшін, және білім. 2012-2016 жж. Кэхму қалашығының өкілі, Өкілдер палатасына сайланды.

Қазіргі Мьянма елінің әкесі Аун Санның және Хин Цзидің кіші қызы Аун Сан Су Чи [[Британ Бирмасы|Британдық Бирманың]] [[Янгон|Рангун]] қаласында дүниеге келген. 1964 жылы Дели университетін және 1968 жылы Оксфорд университетін бітіргеннен кейін БҰҰ-да үш жыл жұмыс істеді. Ол 1972 жылы Майкл Ариске үйленді, онымен бірге екі баласы болды.

Аун Сан Су Чжи 1988 жылғы 8 тамыздағы 8888 көтерілісінде танымал болып, әскери хунтаны сынаған бірнеше отставкадағы армия шенеуніктерінің көмегімен жаңадан құрған ҰЛТ Бас хатшысы болды. 1990 жылғы сайлауда NLD Парламенттегі орындардың 81% иеленді, бірақ әскери үкімет ([[Бейбітшілік және даму жөніндегі мемлекеттік кеңес|Мемлекеттік Бейбітшілік және Даму Кеңесі]]- SPDC) билікті тапсырудан бас тартты, нәтижесінде халықаралық наразылық туды, нәтижелер жойылды. Ол сайлауға дейін қамауға алынды және әлемдегі ең танымал саяси тұтқындардың бірі бола отырып, 1989 жылдан 2010 жылға дейінгі 21 жылдың 15-інде үй қамағында болды. 1999 жылы ''[[Time|Time]]'' журналы оны «Ганди балаларының» бірі және зорлық-зомбылықтың рухани мұрагері деп атады. Ол 2003 жылы Депайин қырғынында NLD-мен байланысты кем дегенде 70 адам өлтірілген кезде қастандықтан аман қалды.&lt;ref name=&quot;TimeTCOG&quot;&gt;{{cite news|url=http://content.time.com/time/magazine/article/0,9171,993026,00.html|title=The Children of Gandhi|date=31 December 1999|magazine=Time|format=excerpt |url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20131005013134/http://content.time.com/time/magazine/article/0%2C9171%2C993026%2C00.html|archive-date=5 October 2013}}&lt;/ref&gt;

2021 жылдың 1 ақпанында Аун Сан Су Чи 2021 жылғы қарашада Мьянмадағы жалпыұлттық сайлау нәтижелерін NLD жеңіп алған, жалған деп жариялағаннан кейін, [[Мьянмадағы әскери төңкеріске қарсы наразылық (2021)|2021 Мьянмадағы мемлекеттік төңкеріс кезінде тұтқындалып, қызметінен босатылды. Төңкеріс]] бүкіл елде наразылық тудырды.&lt;ref&gt;[https://kaz.tengrinews.kz/world_news/myanma-generalyi-tonkers-sebebn-tusndrd-318810/ Мьянма генералы төңкеріс себебін түсіндірді .01.02.2021]&lt;/ref&gt;

== Атауы ==
[[Сурет:Aung_San_and_family.jpg|солға|нобай|100x100 нүкте|1947 жылы әкесінің өлтірілуінен көп ұзамай қабылданған жасөспірім ретінде Аун Сан Су Чжи (ақ) бар отбасылық портрет]]
''Аун Сан Су Чжи'' басқа біреудің аттары сияқты, [[Тек, ата-тек, әулет есім]], бірақ оның туған үш туысынан: әкесі [[Аун Сан]], әкесінің әйелі «Суудан» және анасы Хин Кйден «Кие» дегеннен шыққан&lt;ref name=&quot;Nobel.org&quot;&gt;[http://nobelprize.org/nobel_prizes/peace/laureates/1991/kyi-bio.html Aung San Suu Kyi&amp;nbsp;– Biography]. Nobel Prize Foundation.&lt;/ref&gt;.
[[Сурет:Khin_Kyi_and_family.jpg|солға|нобай|128x128 нүкте|[[1948 жыл|1948 жылы]] Хин Чжи мен оның отбасы портреті. Аун Сан Су Чжи еденде отырды.]]
Бирмандық оны '''Доу Аун Сан Су Чжи''' деп атайды. До, «тайпасы» дегенді білдіретін, оның есімінің бір бөлігі емес&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.myanmar.gov.mm/Perspective/persp1997/9-97/fam9-97.htm|title=Myanmar Family Roles and Social Relationships|publisher=[[Government of Myanmar]]|accessdate=24 September 2007|archiveurl=https://web.archive.org/web/20071026184413/http://www.myanmar.gov.mm/Perspective/persp1997/9-97/fam9-97.htm|archivedate=26 October 2007|deadurl=yes}}&lt;/ref&gt;, бірақ «Мадам» деп аталатын кез келген аға және беделді әйел үшін құрмет. Бирмандық кейде оны Да Суу немесе Ама Су («Ана Суу») деп атайды&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://www2.irrawaddy.org/article.php?art_id=15761|title=Suu Kyi Protester Arrested|last=Min Lwin|date=28 May 2009|work=The Irrawaddy|accessdate=7 August 2011}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://bur.irrawaddy.org//index.php/news/2010-11-12-10-25-42/4848-2010-11-13-11-54-29|title=ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကို &quot;အမေစု&quot;ဟု အော်ဟစ် နှုတ်ဆက်|date=13 November 2010|work=ဧရာဝတီ|language=Burmese|accessdate=7 August 2011}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://oxforddictionaries.com/definition/Aung%2BSan%2BSuu%2BKyi|title=Aung San Suu Kyi|publisher=Oxford Dictionaries Online|accessdate=19 June 2012}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Pravda online&quot;&gt;[http://english.pravda.ru/news/world/25-09-2007/97677-myanmar_britain-0 Aung San Suu Kyi should lead Burma], ''Pravda Online''. 25 September 2007&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;equalitynow.org&quot;&gt;[http://www.equalitynow.org/take_action/action112 The Next United Nations Secretary-General: Time for a Woman] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160304000409/http://www.equalitynow.org/take_action/action112|date=4 March 2016}}. [[Equality Now]].org. November 2005.&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Times of India&quot;&gt;[http://timesofindia.indiatimes.com/India/MPs_to_Suu_Kyi_You_are_the_real_PM_of_Burma/rssarticleshow/2118431.cms MPs to Suu Kyi: You are the real PM of Burma]. ''[[The Times of India]]''. 13 June 2007&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Book Ideas&quot;&gt;Walsh, John. (February 2006). [http://www.bookideas.com/reviews/index.cfm?fuseaction=displayReview&amp;id=3103 Letters from Burma] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150630215138/http://www.bookideas.com/reviews/index.cfm?fuseaction=displayReview&amp;id=3103|date=30 June 2015}}. Shinawatra International University.&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;DE&quot;&gt;[http://www.dw.de/a-4557275-1 Deutsche Welle] Article: Sentence for Burma's Aung San Suu Kyi sparks outrage and cautious hope Quote: The NLD won a convincing majority in elections in 1990, the last remotely fair vote in Burma. That would have made Aung San Suu Kyi the prime minister, but the military leadership immediately nullified the result. Now her party must decide whether to take part in a poll that shows little prospect of being just.&lt;/ref&gt;.
 

== Өмірбаяны ==
Аун Сан Су Чжи 1945 жылдың 21 маусым күні Британиялық Бирманың астанасы [[Янгон|Рангун]] қаласында дүниеге келген. Оның әкесі Аун Сан, [[Мьянма|Мьянманың]] Қарулы күштерінің негізін қалаушысы, 1947 жылы Мьянманың тәуелсіздігі жөніндегі келіссөздердің мүшесі, Мьянманың Халық Қаһарманы. Аун Сан және бірнеше үкімет мүшелері 1947 жылдың 19 маусым күні белгісіз біреулердің қолынан қаза тапты. Аун Сан Су Чжи анасы әйгілі саясаткер Кхин Чжидің қолында тәрбиеленді.

1960 жылы Кхин Чжи [[Мьянма|Мьянманың]] [[Үндістан|Үндістандағы]] елшісі болып тағайындалды. Су Чжи оқуын [[Дели|Нью-Делиде]] жалғастырды. 1969 жылы Аун Сан Су Чжи [[Оксфорд университеті|Оксфорд университетінің]] Санкт-Хью колледжін [[философия]], [[экономика]] және [[саясаттану]] салаларының бакалавр дәрежесімен тәмәмдады. Университетті бітіргеннен кейін Су Чжи Нью-Йоркте 3 жыл өмір сүріп, [[БҰҰ]] жұмыс істеді. 1972 жылы Аун Сан Су Чжи әйгілі шығыстанушы-тибетолог Михаэль Эйриске тұрмысқа шығады. Олардың отбасында Александр және Ким есімді екі ұл бала дүниеге келді.

1988 жылы Су Чжи хәл үстінде жатқан анасына жәрдемдесу үшін [[Мьянма|Мьянмаға]] оралады. Уақыт өте келе ол [[Мьянма|Мьянмада]] демократиялық қозғалыс бастап, [[Мьянма|Мьянмада]] демократияның сақталуын талап етеді. 1997 жылы Михаель Эйристе қатерлі ісік табылады. Алайда, [[Мьянма]] билігі сырқат Эйриске мемлекет төңірегіне кіруге тыйым салып, Аун Сан Су Чжиге күйеуімен көрісу үшін [[Мьянма|Мьянмадан]] кетуді ұсынады. Бірақтан, ол [[Мьянма|Мьянмадан]] кетсе биліктегі әскерилер оны қайтадан елге кірбізбейтінін түсініп, бұл ұсыныстан бас тартады.

Арис [[1999 жыл|1999 жылы]] [[27 наурыз|27 наурызда]] 53 жасында қайтыс болды. [[1989 жыл|1989 жылдан]] бастап, оның әйелі бірінші рет үй қамауында болғанда, ол тек бес рет көрді, оның соңы 1995 жылы Рождество үшін болған еді. Ол сондай-ақ балаларынан бөлек, Біріккен Корольдікте тұратын, бірақ 2011 жылдан бастап, олар Бирмада болды&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/asia-pacific/305487.stm|title=Obituary: A courageous and patient man|publisher=BBC News|date=27 March 1999|accessdate=4 July 2006|location=London}}&lt;/ref&gt;.

2008 жылдың 2 мамырында, Наргис циклоны Бирма соқтығысқаннан кейін, Аун Сан Су Чжи сарқырама көлінің бунгало төбесінен және электр энергиясынан айырылды, ал циклон Ирравади шатқалындағы барлық ауылдарды да қалдырды. Үйді жөндеу және жөндеу жоспарлары 2009 жылдың тамызында жарияланды. Су Чжи 2010 жылғы 13 қарашада үй қамауынан босатылды&lt;ref&gt;{{cite news|title=Official: UN plane lands in Myanmar with aid after cyclone|url=http://www.iowastatedaily.com/news/article_93509cdd-490f-5988-bfc8-09e33be9c784.html|accessdate=1 December 2012|agency=Associated Press|date=5 May 2008}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://www.mizzima.com/news/inside-burma/2603-aung-san-suu-kyis-home-to-be-renovated-.html Aung San Suu Kyi's home to be renovated] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130531111548/http://www.mizzima.com/news/inside-burma/2603-aung-san-suu-kyis-home-to-be-renovated-.html|date=31 May 2013}}. [[Mizzima]]. 10 August 2009.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www2.irrawaddy.org/highlight.php?art_id=20068|title=Suu Kyi Freed at Last|author=Ba Kaung|date=13 November 2010|work=The Irrawaddy|accessdate=14 қараша 2010}}&lt;/ref&gt;.

== Саяси мансабы ==
1988 жылы ұзақ уақыт бойы елді басқарып келген генерал Не Вин отставкаға кетті. 1988 жылдың 8 тамызында бүкіл мемлекет аумағында демократия мен саяси өзгерістерді талап еткен наразы халық ереуілдерге шықты. Сол жылдың 26 тамызында Аун Сан Су Чжи [[Янгон|Янгондағы]] [[Шведагон]] ғибадатханасына жиналған жарты миллион адам алдында сөз сөйлеп, демократиялық биліктің орнауын талап етті. Бірақтан, тарихқа &quot;8888 көтерілісі&quot; атпен енген толқу әскерилер күшімен аяусыз басылды. [[Махатма Ганди]] мен [[Мартин Лютер Кинг|Мартин Лютер Кингтің]] “Күш қолданбай қарсыласу” идеялары мен буддизмнің дәстүрлі оқуларына сүйене отырып, Аун Сан Су Чжи елді демократизациялау ісімен айналысып, «Демократия үшін ұлттық лига» саяси партиясын құрады. Билікке жаңадан келген әскерилер Су Чжиді үй қамаққа алып, оған елден кетуді ұсынады. Бірақ Аун Сан Су Чжи келіспей, туған Бирмасында қалады.

=== 1990 жылғы сайлау  ===
1990 жылы парламенттік сайлауда Су Чжи бастаған «Демократия үшін ұлттық лига» партиясы 59% дауыс жинап, парламенттегі мандаттар санының 80% иеленіп, жеіңіске жеткен болатын. Бірақтан, әскери хунта сайлау нәтижелерін жарамсыз деп танып, Аун Сан Су Чжиді үй қамауынан босатпады. Сол жылы ол [[Еуропарламент]] тағайындаған Сахаров сыйлығын жеңіп, бір жылдан кейін [[Нобель сыйлығы|Нобель сыйлығының]] лауреаты атанды.

{{quotation|— Норвегияның Нобель комитеті 1991 жылы Нобель бейбітшілік сыйлығының лауреаты Мьянмадағы (Бурма) Аун Сан Су Чжиді демократия мен адам құқықтары үшін күреспегендігі үшін марапаттады.

... Су Чжидің күресі соңғы онжылдықта Азиядағы азаматтық батылдықтың ең керемет мысалдарының бірі. Ол зұлымдыққа қарсы күрестегі маңызды символға айналды ...

1991 жылы Нобель бейбітшілік сыйлығының иегері Аун Сан Су Чжи ге Норвегияның Нобель комитеті осы әйелді өз қызметін жүзеге асырмағаны үшін және бүкіл әлемдегі көптеген адамдарға демократия, адамгершілік бейбіт жолмен адам құқықтары мен этникалық келісу.

- Осло, 1991 жылғы 14 қазан}}

1995 жылы Аун Сан Су Чжи Бейжіңдегі Әйелдер жөніндегі төртінші Бүкіләлемдік конференцияда баяндама жасады&lt;ref name=&quot;nobelprize.org&quot;&gt;{{cite web |publisher=nobelprize.org |url=https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/peace/laureates/1991/kyi-bio.html |title=The Nobel Peace Prize 1991 |accessdate=10 December 2012}}&lt;/ref&gt;.

=== 1996 жылғы шабуыл ===
[[1996 жыл|1996 жылы]] [[9 қараша|9 қарашада]] Ян Сан Су Чжи Демократияның ұлттық лигасының басқа көшбасшыларымен бірге жүріп жатқан конвой Янгонда шабуылға ұшырады. Партия жетекшілерінің машиналарын темір тізбектерімен, клубтарымен және тастармен қаруланған 200-ге жуық адам жарып жіберді. Шабуылдаушылар әскери үкімет тарапынан төленген нұсқасы бар. «Демократияның ұлттық лигасы» полицияға ресми шағым түсірді, тергеу басталды, бұл ештеңеге алып келмеді&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://aappb.org/bio_pdf/Aung_San_Su_Kyi_bio_1_Oct_2009.pdf|title=Aung San Suu Kyi profile|publisher=Assistance Association for Political Prisoners (Burma)|archiveurl=https://www.webcitation.org/68etZNuQb?url=http://aappb.org/bio_pdf/Aung_San_Su_Kyi_bio_1_Oct_2009.pdf|archivedate=2012-06-24}}&lt;/ref&gt;.

=== Үй қамақ  ===
Аун Сан Су Чжи әртүрлі себептер бойынша үй қамауында 15 жыл өткізген. Үй қамақ кезінде оған шетелдік қонақтар мен артынан ерген мүдделестерімен кездесуге тыйым салынды. 1994 жылы Су Чжи сол кездегі Мьянма басшысы Тан Шве генералымен кездесу өткізді. Әлемнің көптеген халықтары мен саясаткерлері [[Мьянма]] билігінен Аун Сан Су Чжи мен 2100-ге жуық саяси тұтқындарды босатуды талап етеді. Тек 2010 жылдың 12 қараша күні [[Мьянма]] билігі әйгілі саясаткер, оппозиционер және [[Нобель сыйлығы|Нобель сыйлығының]] лауреаты Аун Сан Су Чжиді үй қамақтан босатады. 2009 жылдың 3 шілдесінде [[БҰҰ]] Бас хатшысы [[Пан Ги Мун]] демократиялық реформаларды іске асыру жіне оппозиционерлерді қамаудан босату жөнінде [[Мьянма]] билігімен талқылау үшін ресми сапармен [[Мьянма|Мьянмаға]] келеді. Бірақтан, әскери хунта [[Пан Ги Мун|Пан Ги Мунге]] Су Чжимен кездесуге рұқсат бермейді. 2012 жылы [[Мьянма|Мьянмадағы]] кезекті ресми іс сапары кезінде [[Пан Ги Мун]] сол кезде жаңа құрылған Мьянма парламентінің өкілі Аун Сан Су Чжимен кездесіп, оны &quot;әлемдегі үміттің символы&quot; деп атады.

БАҚ-қа Аун Сан Су Чжи-ге барудан тыйым салынды. Дегенмен, үкімет өкілдері оған кездесті. Мәселен, [[1994 жыл|1994 жылдың]] 26 қыркүйегінде ол әскери хунта төрайымы генерал Тан Шве мен кездесті. Бірнеше рет қамауға алу кезінде Аун Сан Су Чжидің денсаулығы нашарлап, нәтижесінде ауруханаға жатқызылды&lt;ref&gt;{{cite news|first=Nick|last=Wadhams|url=https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/06/09/AR2006060901000.html|title=Myanmar's Suu Kyi Hospitalized|agency=Associated Press|work=[[The Washington Post]]|date=9 маусым 2006}}&lt;/ref&gt;.

Мьянма үкіметі Аун Сан Су Чжиді үй қамауында ұстады, себебі ол оны «қоғамның бейбітшілік пен тұрақтылығын бұзуға қабілетті адам» деп санаған. [[1975 жыл|1975 жылғы]] Мемлекеттік қорғау туралы актінің баптарының бірі Аун Сан Су Чжиге қарсы қолданылды, бұл билікке азаматтарды 5 жылға дейін сот шешімі болмай, бас бостандығынан айыру құқығын береді. Аун Сан Су Чжи үнемі қамауда ұстауға тырысты&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20090707151337/http://afp.google.com/article/ALeqM5gjvtMXEDF6I4ntOYrw0_i5mXDjsw Suu Kyi appeals to Myanmar junta against her detention: party] AFP, 11 қараша 2008.&lt;/ref&gt;, көптеген ұлттар мен саясаткерлер оның босатылуына және елдегі 2100 басқа тұтқынның босатылуына қолдау көрсетті. [[2010 жыл|2010 жылғы]] [[12 қараша|12 қарашада]] Хунта партиясы құрған Бірлік пен даму одағының 20 жылында алғашқы сайлауда жеңіске жеткеннен кейін бір күннің ішінде үкімет Aung San Suu Kyi босатуға келісті&lt;ref&gt;{{cite news|author=Reuters in Rangoon|url=http://www.guardian.co.uk/world/2010/nov/09/burma-usdp-wins-election|title=Burmese election won by military-backed party|work=[[The Guardian]]|location=UK|date=9 қараша 2010}}&lt;/ref&gt;.

=== 2007 жылғы Қарсы наразылық акциялары ===
Буддизм монахтарының жетекшілігіндегі наразылықтар 2007 жылғы 19 тамызда отын бағасының көтерілуінен кейін басталды және әскери күштердің қысымына қарамастан, күн сайын жалғасты&lt;ref name=&quot;Buddhist monk uprising&quot;&gt;{{cite news|url=https://www.ctvnews.ca/monks-put-myanmar-junta-in-tight-spot-1.257239|title=Monks put Myanmar junta in tight spot|author=&lt;!--Not stated--&gt;|date=21 September 2007|agency=Associated Press|access-date=14 April 2018|quote=Government opponents began demonstrating over the price hikes Aug. 19, but the protests were quickly contained by the junta with waves of arrests and beatings. With activists in jail or hiding, the leadership role fell to the monks.}}&lt;/ref&gt;.

[[2007 жыл|2007 жылдың]] 22 қыркүйегінде, үй қамауында болғанымен, Аун Сан Су Чжи адам құқығын қолдау үшін жүріп бара жатқан буддист монахтардың баталарын қабылдап алу үшін [[Янгон|Янгондағы]] өз резиденциясының қақпасына қысқа шықты&lt;ref name=&quot;AFP&quot;&gt;{{cite news|url=https://www.commondreams.org/news/2007/09/22/democracy-icon-aung-san-suu-kyi-greets-myanmar-monks|title=Democracy Icon Aung San Suu Kyi Greets Myanmar Monks|author=&lt;!--Not stated--&gt;|date=22 September 2007|agency=AFP|access-date=14 сәуір 2018}}&lt;/ref&gt;. Хабарламада айтылғандай, ол келесі күні Индеин түрмесінде (ол 2003 жылы ұсталды), алайда БҰҰ-ның өкілі Ибрагим Гамбаримен 30 маусымда және 2 қазанда Рангунь үйінің жанында үйге қамауда болғанын анықтады&lt;ref name=&quot;Buddhist monk uprising2&quot;&gt;[https://groups.yahoo.com/group/golden_eagles/message/3522 Suu Kyi moved to Insein prison]. Reuters. 25 September 2007&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;BBC News&quot;&gt;[http://news.bbc.co.uk/2/hi/asia-pacific/3006922.stm Inside Burma's Insein jail]. BBC News. 14 May 2009&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;The Australian&quot;&gt;[http://www.theaustralian.com.au/news/security-tight-amid-speculation-suu-kyi-jailed/story-e6frg6t6-1111114520143 Security tight amid speculation Suu Kyi jailed]. ''[[The Australian]]''. 28 September 2007&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Time.com&quot;&gt;[http://www.time.com/time/world/article/0,8599,1666576,00.html Burmese Junta silences the monks] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20071013022850/http://www.time.com/time/world/article/0,8599,1666576,00.html |date=2007-10-13 }}. ''Time''. 28 September 2007&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;[http://news.bbc.co.uk/2/hi/asia-pacific/7020465.stm UN envoy sees top Burma dissident], BBC News, 30 September 2007&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://news.bbc.co.uk/2/hi/asia-pacific/7023344.stm UN envoy holds key Burmese talks]. BBC News. 2 қазан 2007&lt;/ref&gt;.

=== БҰҰ қатысуы ===
БҰҰ хунта мен Аун Сан Су Чжи арасында диалог орнатуға тырысты. [[2002 жыл|2002 жылдың]] [[6 мамыр|6 мамырында]] БҰҰ өткізген құпия келіссөздерден кейін үкімет Аун Сан Су Чжиді босатты және үкіметтің өкілі еркін деп мәлімдеді, өйткені олар бір-біріне сенім арта алады. Аун Сан Су Чжи ел үшін жаңа таңертең жариялады. Алайда, [[2003 жыл|2003 жылы]] 30 мамырда, [[1996 жыл|1996 жылы]] болған шабуылға ұқсаған оқиғада мемлекет тарапынан демеушілік көрсеткен топ адам Сикаен қаласындағы Депайин қаласына жақын оппозиционерлердің керуеніне шабуыл жасап, көптеген жақтастарын жарақаттады және өлтірді. Аун Сан Су Чжи жүргізушінің көмегі арқылы оқиға орнынан қашып кетті&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.aseanmp.org/resources/Depayin%20Massacre.pdf|title=The Depayin Massacre 2 Years On, Justice Denied|date=30 мая 2005|format=PDF|publisher=ASEAN Inter-Parliamentary Burma Caucus|archiveurl=https://web.archive.org/web/20070614185341/http://www.aseanmp.org/resources/Depayin%20Massacre.pdf|archivedate=2007-06-14}}&lt;/ref&gt;, бірақ біраз уақыттан кейін тұтқындалды. Үкімет Янгонда әйелді саяси тәртіпсіздіктерден қорғау үшін жасалғанын айтқан. Гистерэктомиядан кейін үкімет оны қайтадан үйде қамауға алды&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/asia-pacific/3119038.stm|title=Suu Kyi has 'major' operation|publisher=BBC News|date=19 қыркүйек 2003 жыл|location=London}}&lt;/ref&gt;.

Кейінірек, [[2006 жыл|2006 жылы]] БҰҰ Бас хатшысының орынбасары Ибрагим Гамбар Аун Сан Су Чжи мен кездесті&lt;ref&gt;{{cite web|date=20 мая 2006|url=http://www.un.org/apps/news/story.asp?NewsID=18557&amp;Cr=Myanmar&amp;Cr1=|title=After meeting Aung San Suu Kyi, UN envoy leaves Burma|publisher=United Nations|archiveurl=https://www.webcitation.org/68etcSRkz?url=http://www.un.org/apps/news/story.asp?NewsID=18557|archivedate=2012-06-24}}&lt;/ref&gt;. [[2007 жыл|2007 жылғы]] [[2 қазан|2 қазанда]] Гамбари Аун Сан Су Чжи мен генерал Тан Шве мен келіссөзге қайтып келді, ол жоғарғы басшылықтың басқа мүшелерімен бірге оны [[Нейпьидо]] қаласында қабылдады&lt;ref&gt;{{cite news|title=UN envoy meets with Burma's top general to discuss 'current situation'|url=http://www.un.org/apps/news/story.asp?NewsID=24129|publisher=UN News Service|date=2 October 2007}}&lt;/ref&gt;. Мемлекеттік теледидар Аун Сан Су Чжи мен Гамбариді көрсетті және екі рет кездестіргенін мәлімдеді. Өткен 4 жылда БАҚ-та алғаш рет Аун Сан Су Чжи болды&lt;ref&gt;{{cite news|title=Burma junta releases footage of Suu Kyi (AFP)|url=http://www.abc.net.au/news/stories/2007/10/06/2052595.htm|publisher=ABC News (Australia)|date=6 қазан 2007|language=en/au}}&lt;/ref&gt;.

[[2007 жыл|2007 жылғы]] [[18 қаңтар|18 қаңтарда]] Мьянмадағы «Жаңа әлем» мемлекеттік басылымы Нэнси Нобель Бейбітшілік сыйлығынан қаражат пайдаланған кезде салық төлеуден жалтарғаны үшін айыптады. Біріккен Ұлттар Ұйымының Қауіпсіздік Кеңесі кейін [[Қытай Халық Республикасы|ҚХР]] қатаң қарсылықтарынан кейін айыпталып, Бирмадағы әскери хунтаны халықаралық қауіпсіздікке қауіп төндіретін американдық қарарды қабылдамады&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2007/01/19/world/asia/19myanmar.html|title=Burmese Daily at Odds With Democracy Advocate|author=Mydans, Seth|date=18 қаңтар 2008 жыл|work=[[The New York Times]]}}&lt;/ref&gt;.

[[2009 жыл|2009 жылдың]] [[3 шілде|3 шілдесінде]] Бас хатшы [[Пан Ги Мун]] [[Мьянма|Мьянмада]] үкіметтің демократиялық реформаларды бастауға және оппозицияны босатуға баруына барады. [[Мьянма|Мьянмадан]] кетіп бара жатқанда Пан Ги Мун Генерал Тан Шве ні Аун Сан Су Чжи мен кездесуіне мүмкіндік бермегеніне наразылығын білдірді&lt;ref&gt;{{cite web|author=John Heilprin|url=http://www.thejakartapost.com/news/2009/07/05/un-chief-leaves-myanmar-039disappointed039-with-junta.html|title=UN chief leaves Myanmar 'disappointed' with junta|work=The Jakarta Post|date=5 июля 2009|archiveurl=https://www.webcitation.org/68eteYD59?url=http://www.thejakartapost.com/news/2009/07/05/un-chief-leaves-myanmar-039disappointed039-with-junta.html|archivedate=2012-06-24}}&lt;/ref&gt;. [[2010 жыл|2010 жылдың]] қараша айының ортасында, Аун Сан Су Чжи қамаудан босатылған кезде Пан Ги Мун телефон арқылы оппозиционермен байланысып&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.un.org/russian/news/fullstorynews.asp?newsID=14603|title=Пан Ги Мун Аун Сан Су Чжи ге телефон шалып, сұхбаттасуға дайындық және ымыраға келу туралы өтінішке қанағаттанғандық білдірді.|work=Центр новостей ООН|date=18.11.2010|archiveurl=https://www.webcitation.org/68etg5iJ7?url=http://www.un.org/russian/news/fullstorynews.asp?newsID=14603|archivedate=2012-06-24}}&lt;/ref&gt;, оны босатып құттықтап, елдегі демократиялық реформаларды жалғастыруға шақырды. Сәуір айының аяғында - [[2012 жыл|2012 жылдың]] мамыр айының басында Бас хатшының Мьянмаға кезекті сапары болды. Пан Ги Мун демократиялық реформалар жолындағы ел қозғалысын атап өтті және одан әрі демократияландыру қажеттілігін атап өтті. Парламент сайланған Аун Сан Су Чжи мен кездесуде ол «бұл бүкіл әлемге үміт нышаны» деп атады&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.un.org/russian/news/fullstorynews.asp?newsID=17412|title=Пан Ги Мун назвал Аунг Сан Су Чжи «символом надежды для всего мира»|work=Центр новостей ООН|date=01.05.2012|archiveurl=https://www.webcitation.org/68ethEeGI?url=http://www.un.org/russian/news/fullstorynews.asp?newsID=17412|archivedate=2012-06-24}}&lt;/ref&gt;.

=== 2010 жылғы шығарылымы ===
[[Сурет:DASSK_Europe_conference.JPG|нобай|До Аун Сан Су Чжи Лондондағы конференцияда, 5 елде Еуропа, 2012 жылы]]
[[Сурет:Remise_du_Prix_Sakharov_à_Aung_San_Suu_Kyi_Strasbourg_22_octobre_2013-14.jpg|оңға|нобай|Сахаров сыйлығының салтанатты рәсімі [[Еуропалық парламент|Еуропа парламенттің]] Страсбург гемикалығында, Мартин Шульцпен, Аун Сан Су Чжи ге [[2013 жыл|2013 жылы]] берілді.]]
[[Сурет:Aung_San_Suu_Kyi_greeting_supporters_from_Bago_State.jpg|нобай|Аун Сан Су Чжи 2011 жылы Bago State компаниясының жақтастарын қарсы алды]]
[[Сурет:Secretary Clinton Meets Daw Aung San Suu Kyi for Dinner (6437451337).jpg|нобай|Аун Сан Су Чжи АҚШ Мемлекеттік хатшысымен кездесуде ([[Хиллари Клинтон]] (2011 ж. 1 желтоқсан)]]
[[13 қараша|13 қарашада]] Аун Сан Су Чжи үй қамауынан босатылды. Бұл күнді сот [[2009 жыл|2009 жылдың]] тамыз айында анықтады. Босату Мьянмадағы жалпы сайлаудан кейін 6 күн өткен соң өтті. Аун Сан Су Чжи босатылғаннан кейін оның жақтастары туралы сөз сөйледі. Бейбітшілік бойынша Нобель сыйлығының лауреаты соңғы 20 жылда 15 адамға қамалған&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://english.aljazeera.net/news/asia-pacific/2010/11/20101113105340355661.html|title=Myanmar's Aung San Suu Kyi released&amp;nbsp;– Asia-Pacific|publisher=Al Jazeera English|date=13 қараша 2010 жыл|archiveurl=https://www.webcitation.org/68etiH1Kx?url=http://www.aljazeera.com/news/asia-pacific/2010/11/20101113105340355661.html|archivedate=2012-06-24}}&lt;/ref&gt;. Мьянмадағы «Жаңа әлем» мемлекеттік басылымы оның босатылуына жағымды жауап берді және оның жақсы мінез-құлығымен кешірім сұрады&lt;ref name=&quot;nytimes12&quot;&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2010/11/15/world/asia/15myanmar.html?_r=1&amp;ref=global-home|work=The New York Times|title=Босатылған Мьянма диссиденті келісімді және өзгерісті талап етеді|date=14 қараша 2010 жыл}}&lt;/ref&gt;.

Қарсылық оппозиционер Ким Аристің ұлы [[2010 жыл|2010 жылдың]] қараша айында анасына оралғаннан кейін бірден елге кіру үшін виза алды. Бұл 10 жылда Аун Сан Су Чжи-мен кездескен алғашқы мүмкіндік болды. Ол қайтадан 2011 жылдың 5 шілдесінде Паганға сапармен бару үшін&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.independent.co.uk/news/world/asia/suu-kyi-and-son-reunited-after-10year-separation-2142108.html|title=Suu Kyi and son reunited after 10-year separation|date=24 қараша 2010|work=The Independent}}&lt;/ref&gt;, ол 2003 жылдан бері [[Янгон|Янгонға]] тыс оппозиционердің сапарына барады&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://www.irrawaddy.org/article.php?art_id=21604|title=Suu Kyi to Visit Pagan Next Week|date=30 маусым 2011|work=The Irrawaddy}}&lt;/ref&gt;.

[[2011 жыл|2011 жылғы]] қарашада Ұлттық Демократия лигасының көшбасшыларының кездесуінде парламентке қосымша сайлауға қатысу туралы шешім қабылданды&lt;ref&gt;{{cite news|title=Suu Kyi's NLD democracy party to rejoin Burma politics|url=http://www.bbc.co.uk/news/world-asia-15787605|work=[[BBC News]]|date=18 қараша 2011 жыл}}&lt;/ref&gt;. Осы шешімді қабылдағаннан кейін Аун Сан Су Чи Америка Құрама Штаттарының Президенті [[Барак Обама|Барак Обамамен]] телефон арқылы сөйлесті. Саясатшылар АҚШ Мемлекеттік хатшысы [[Хиллари Клинтон|Хиллари Клинтонның]] Мьянмаға келуіне келісті. [[2011 жыл|2011 жылғы]] [[1 желтоқсан|1 желтоқсанда]] Су Чжи Хиллари Клинтонмен Янгондағы американдық дипломаттардың резиденциясында кездесті. 2011 жылғы 21 желтоқсанда Таиландтың Премьер-Министрі Ейлак Чиннават Сю Чиге барып, бұл мьянма оппозициясының шет елдердің басшыларымен алғашқы кездесуі болды&lt;ref&gt;{{cite news|title=PM Yingluck backs Suu Kyi in landmark Myanmar talks|url=http://www.manager.co.th/Home/ViewNews.aspx?NewsID=9540000162276|work=WBDJ7|date=21 желтоқсан 2011 жыл}}&lt;/ref&gt;.

Аун Сан Су Чжи [[Франция|Францияның]] Құрметті легион орденімен марапатталды. Марапатты арнайы келген Француз Республикасының Сыртқы істер министрі Ален Джюппен таныстырды&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://ru.euronews.com/2012/01/15/france-promises-rewards-for-reformist-myanmar/|work=euronews|title=Мьянмаға қызмет көрсету бойынша Құрмет Легионының ордені|date=15 қаңтар 2012 жыл}}&lt;/ref&gt;.

===Күзетпен ұстау мерзімдері===
* 1989 жылғы 20 шілде: [[Соғыс жағдайы|әскери Ережеге]] сәйкес Рангундағы үй қамауына алынды, бұл оны үш жыл бойы айыптаусыз немесе сотталмай ұстауға мүмкіндік береді.
* 1995 жылғы 10 шілдеде үй қамауынан босатылды.
* 2000 жылдың 23 қыркүйегінде үй қамауына алынды.
* 2002 жылғы 6 мамыр: 19 айдан кейін босатылды.
* 2003 жылғы 30 мамыр: [[Депайиндегі қырғын|Депайин қырғынынан]] кейін қамауға алынды, ол үй қамауына қайтарылғанға дейін үш айдан астам уақыт бойы жасырын қамауда болды.
* 2007 жылғы 25 мамыр: БҰҰ Бас хатшысы [[Кофи Анна]]нның генерал Тхан швеге тікелей үндеуіне қарамастан, үй қамауы бір жылға ұзартылды.
* 2007 жылғы 24 қазан: үй қамауында 12 жасқа толды, бүкіл әлем бойынша 12 қалада ынтымақтастық наразылықтары өтті. 
* 2008 жылғы 27 мамыр: үйді қамауға алу тағы бір жылға ұзартылды, бұл халықаралық құқық бойынша да, Бирманың өз заңнамасы бойынша да заңсыз. 2009 жылғы.&lt;ref&gt;[http://www.burmacampaign.org.uk/pm/weblog.php?id=P315 Campaigners mark 12 years of detention for Aung San Suu Kyi] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080311121321/http://www.burmacampaign.org.uk/pm/weblog.php?id=P315 |date=11 March 2008 }}, Burma Campaign UK, 24 October 2007&lt;/ref&gt;
* 11 тамыз: 2009 жылғы мамырдағы шабуыл оқиғасынан туындаған &quot;бұзушылық&quot; үшін үй қамауы тағы 18 айға ұзартылды.&lt;ref&gt;[http://www.aljazeera.com/news/asia-pacific/2009/05/2009515144939393754.html UN: Suu Kyi detention 'illegal'] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131217000019/http://www.aljazeera.com/news/asia-pacific/2009/05/2009515144939393754.html |date=17 December 2013 }}. Al Jazeera. 16 May 2009&lt;/ref&gt;
* 2010 жылғы 13 қарашада үй қамауынан босатылды.&lt;ref&gt;{{cite news |url=https://www.bbc.co.uk/news/world-asia-pacific-11749661 |title=Burma releases pro-democracy leader Aung San Suu Kyi |date=13 November 2010 |publisher=BBC News |accessdate=14 November 2010| archiveurl= https://web.archive.org/web/20101114044557/http://www.bbc.co.uk/news/world-asia-pacific-11749661| archivedate= 14 November 2010 | url-status= live}}&lt;/ref&gt;

=== 2012 жылы қосымша сайлау ===
[[18 қаңтар]] [[2012 жыл]]. Аун Сан Су Чжи Мьянма Парламентінің Өкілдер палатасына (төменгі палатасына) 1 сәуірде өтетін сайлауда кандидат ретінде тіркелді&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://www.bbc.co.uk/russian/international/2010/11/101113_suu_kyi_released.shtml|title=Лидер оппозиции Бирмы вышла на свободу|publisher=[[Би-би-си]]|date=13 ноября 2010 года}}&lt;/ref&gt;. Ол «Бірлестік және даму одағы» басқарушы кандидатымен күресуге тура келді&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://english.aljazeera.net/news/asia-pacific/2010/11/20101113105340355661.html|title=Myanmar's Aung San Suu Kyi released&amp;nbsp;– Asia-Pacific|publisher=Al Jazeera English|date=13 November 2010|archiveurl=https://www.webcitation.org/68etiH1Kx?url=http://www.aljazeera.com/news/asia-pacific/2010/11/20101113105340355661.html|archivedate=2012-06-24}}&lt;/ref&gt;.

[[14 наурыз]]&lt;nowiki/&gt;да, алғаш рет Аун Сан Су Чжи мемлекеттік теледидар туралы әңгімеледі. Ол саяси реформаларды, адам құқықтарын құрметтеуге және тәуелсіз сот жүйесін құруды талап етті. Әскери күшке қатысты сөздердің бір бөлігі цензураға ұшырады&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://www.mizzima.com/news/inside-burma/6738-burmese-govt-censors-suu-kyis-campaign-speech.html|title=Burmese gov’t censors Suu Kyi’s campaign speech|date=11 March 2012|work=Mizzima|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120315011133/http://mizzima.com/news/inside-burma/6738-burmese-govt-censors-suu-kyis-campaign-speech.html|archivedate=2012-03-15}}&lt;/ref&gt;.

Аун Сан Су Чжи бірнеше рет сайлау алдындағы науқан барысында бұзушылықтар саны көп билік назарын және халықаралық қоғамдастықты аудартты&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.bbc.co.uk/news/world-asia-17577620|title=Burma's Aung San Suu Kyi wins by-election: NLD party|date=1 April 2012|publisher=BBC News|archiveurl=https://www.webcitation.org/68etjNq01?url=http://www.bbc.co.uk/news/world-asia-17577620|archivedate=2012-06-24}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://ru.euronews.com/2012/04/02/suu-kyi-hopes-for-new-era-after-myanmar-vote/|title=Аун Сан Су Чжи: “в Мьянме – новая эра”|date=2 апреля 2012|publisher=Euronews|archiveurl=https://www.webcitation.org/68eyKxbf9?url=http://ru.euronews.com/2012/04/02/suu-kyi-hopes-for-new-era-after-myanmar-vote/|archivedate=2012-06-24}}&lt;/ref&gt;. Ол билік тарапынан оппозициялық кандидаттарға қысым көрсетіп&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.youtube.com/watch?v=JO0jM7ymHE0|title=Winning NLD candidate list announced in state tv|last=Kyaw Myo Win|date=2 April 2012|publisher=MRTV|accessdate=2 April 2012}}&lt;/ref&gt;, науқанның алдын-алуға талпындырды, сайлаушылар тізімдерімен алаяқтық жасады. Дегенмен, «Демократияның ұлттық лигасы» сайлау жарысынан кетпеуге шешім қабылдады, бұл елдің бірлігіне деген ұмтылысымен түсіндіріледі&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/article/2012/04/20/us-myanmar-idUSBRE83J0AI20120420|title=Suu Kyi Myanmar parliament debut in doubt over oath stalemate|author=Aung Hla Tun|date=20 April 2012|publisher=Reuters|accessdate=21 April 2012}}&lt;/ref&gt;. По их мнению, присяга должна быть изменена и содержать только обещание уважать конституцию&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://ru.euronews.com/2012/04/23/aung-san-suu-kyi-s-nld-in-parliament-boycott-row|title=Мьянма: оппозиция парламенттегі алғашқы кездесуді бойкотлады|date=23 сәуір 2012|publisher=Euronews|archiveurl=https://www.webcitation.org/68eyMD0Ft?url=http://ru.euronews.com/2012/04/23/aung-san-suu-kyi-s-nld-in-parliament-boycott-row|archivedate=2012-06-24}}&lt;/ref&gt;.

[[2012 жыл|2012 жылғы]] [[1 сәуір|1 сәуірде]] Демократияның ұлттық лигасы Аун Сэн Сю Чжи төрағаның орынбасары үшін күрес жеңіп алды деп жариялады&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.bbc.co.uk/news/world-asia-17577620|title=Burma's Aung San Suu Kyi wins by-election: NLD party|date=1 April 2012|publisher=BBC News|archiveurl=https://www.webcitation.org/68etjNq01?url=http://www.bbc.co.uk/news/world-asia-17577620|archivedate=2012-06-24}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://ru.euronews.com/2012/04/02/suu-kyi-hopes-for-new-era-after-myanmar-vote/|title=Аун Сан Су Чжи: “Мьянмада жаңа дәуір болды”|date=2 сәуір 2012|publisher=Euronews|archiveurl=https://www.webcitation.org/68eyKxbf9?url=http://ru.euronews.com/2012/04/02/suu-kyi-hopes-for-new-era-after-myanmar-vote/|archivedate=2012-06-24}}&lt;/ref&gt;. Кейінірек Біріккен сайлау комиссиясы өзінің жеңісін растады және оппозиция партиясы сайлаулар өткізілген 45 ауданның 43-інде жеңіске жетті&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.youtube.com/watch?v=JO0jM7ymHE0|title=Winning NLD candidate list announced in state tv|last=Kyaw Myo Win|date=2 April 2012|publisher=MRTV|accessdate=2 April 2012}}&lt;/ref&gt;. Депутаттар 23 сәуірде лауазымға тағайындалды, бірақ оппозициялық парламентшілер ант қабылдаудан бас тартты&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/article/2012/04/20/us-myanmar-idUSBRE83J0AI20120420|title=Suu Kyi Myanmar parliament debut in doubt over oath stalemate|author=Aung Hla Tun|date=20 April 2012|publisher=Reuters|accessdate=21 April 2012}}&lt;/ref&gt;, себебі конституцияны оның мәтінінде қорғау міндеттемесі бар. Олардың пікірінше, ант өзгертілуі керек және конституцияны құрметтеу туралы уәде бар&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://ru.euronews.com/2012/04/23/aung-san-suu-kyi-s-nld-in-parliament-boycott-row|title=Мьянма: оппозиция парламенттегі алғашқы кездесуді бойкотлады|date=23 сәуір 2012|publisher=Euronews|archiveurl=https://www.webcitation.org/68eyMD0Ft?url=http://ru.euronews.com/2012/04/23/aung-san-suu-kyi-s-nld-in-parliament-boycott-row|archivedate=2012-06-24}}&lt;/ref&gt;.

[[2012 жыл|2012 жылдың]] [[2 мамыр|2 мамырында]] Ұлттық Лиганың Демократия лигасының депутаттары сөздерді өзгертпегеніне қарамастан ант қабылдады&lt;ref&gt;[http://latimesblogs.latimes.com/world_now/2012/05/burmas-aung-san-suu-kyi-takes-parliament-seat-making-history.html Aung San Suu Kyi makes history by taking Myanmar parliament seat — latimes.com&lt;!-- Заголовок добавлен ботом --&gt;]&lt;/ref&gt;. Оппозициялық саясаткерлер заң шығарушыларды қосып, бойкотты жалғастырудан гөрі көп нәрсе істей алатындығын шешті. саяси икемділік көрінісі Бұл шешім БҰҰ Бас хатшысы [[Пан Ги Мун]] жоғары бағалады&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://ru.euronews.com/2012/05/01/myanmar-ban-finally-meets-suu-kyi|title=БҰҰ құптайды “гибкость” Аун Сан Су Чжи|date=1 мамыр 2012|publisher=Euronews|archiveurl=https://www.webcitation.org/68eyN7lC0?url=http://ru.euronews.com/2012/05/01/myanmar-ban-finally-meets-suu-kyi|archivedate=2012-06-24}}&lt;/ref&gt;.

=== 2015 жылғы сайлау ===
2015 жылдың 8 қарашасында Мьянмада парламент сайлауы өтті.

Сайлау комиссиясының қорытынды нәтижелері [[13 қараша|13 қарашада]] жарияланды. Парламенттің екі үйінде де Демократияға арналған Ұлттық лигасы ең көп дауыс жинады. 329 парламенттік орынмен ол ел үкіметі мен президентін тағайындай алады. Өтпелі конституцияға сәйкес парламенттегі төрттен бірі қарулы күштердің өкілдері үшін сақталады және олар саяси шешімдерге әсер етеді. Мьянма армиясы және қазіргі көшбасшы Генерал Тейн Сейн билікті бейбіт жолмен беруді уәде етті. Алайда, Аун Сан Су Чжи, жақында енгізілген конституциялық шектеулерге сәйкес, президент лауазымына кіре алмайды, өйткені оның күйеуі британдық, ал ересек балалар - басқа мемлекеттердің азаматтары&lt;ref&gt;[http://www.bbc.com/russian/news/2015/11/151113_burma_elex_suu_kyi_win Мюнхенде сайланған Аун Сан Су Чжи бастаған демократтар жеңіске жетті]&lt;/ref&gt;..

[[2016 жыл|2016 жылғы]] [[30 наурыз|30 наурыздан]] бастап - Сыртқы істер министрі. [[2016 жыл|2016 жылдың]] [[6 сәуір|6 сәуірінде]] Мьянма мемлекеттік кеңесшісі болып тағайындалды. Премьер-Министрге сәйкес келетін осы жаңа лауазым сізге үкіметтің барлық салаларында жұмыс істеуге, сондай-ақ, атқарушы және заңнамалық билік тармақтары арасындағы байланыс ретінде әрекет етуге мүмкіндік береді.

=== Рохингя мұсылмандары мен босқындарға қатысты зорлық-зомбылыққа қарсы әрекет ===
[[Сурет:Aung_San_Suu_Kyi_speaking_to_supporters_at_National_League_for_Democracy_(NLD)_headquarter.jpg|нобай|Аун Сан Су Чжи босатылғаннан кейін көп кешікпей НЛД штаб-пәтерінде жиналған халыққа жолдайды.]]
[[2017 жыл|2017 жылы]] сыншылар Аун Сан Су Чжиді Нобель сыйлығының лауреаттарын Мьянмадағы Рохингия халқының қудалауға қатысты үнсіздігіне сілтеме жасай отырып&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://www.news.com.au/travel/world-travel/asia/should-aung-san-suu-kyi-give-back-her-nobel-peace-prize/news-story/2a2e214551ba4e490b99116c5a9fc406|title=Should Aung San Suu Kyi give back her Nobel Peace Prize?|work=News.com.au|date=6 September 2017|accessdate=6 September 2017|first=Kirrily|last=Schwartz}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2017/09/04/world/asia/myanmar-rohingya-suu-kyi-.html|title=Why Aung San Suu Kyi's Nobel Peace Prize Won't Be Revoked|work=The New York Times|date=4 September 2017|accessdate=6 September 2017|first=Russell|last=Goldman}}&lt;/ref&gt;, қайтарып алуға шақырды. Кейбір белсенділер Аун Сан Су Чжиді 2012 жылғы Рахинск мемлекеттік тәртіпсіздіктерінде (2015 жылы Рохингядағы босқындар дағдарысы кезінде қайталанған) үнсіздікке сынға алды және Мьянмадағы қуғын-сүргінге ұшыраған мұсылман азшылық Рохингияның жағдайына бей-жай қарамады. 2012 жылы ол руингияны біреудің азаматтары деп санайтынын білмейтін журналистерге айтты&lt;ref name=&quot;presstv&quot;&gt;{{cite news|url=http://www.presstv.com/detail/2012/07/27/252994/suu-kyi-under-fire-for-silence-on-rohingya/|title=Myanmar's Suu Kyi under fire for silence on Rohingya massacre|date=18 June 2012|publisher=Press TV|accessdate=29 July 2012}}&lt;/ref&gt;. [[2013 жыл]]&lt;nowiki/&gt;ы Би-Би-Сидің Мишал Хусейнмен сұхбатында Аун Сан Су Чжи Рохинджаға қарсы зорлық-зомбылықты айыптаған жоқ және Мьянмадағы мұсылмандардың этникалық тазалауға ұшырағанын мойындамай&lt;ref&gt;{{cite news|title=Rohingya boat people: Myanmar's shame|url=https://www.economist.com/news/asia/21651877-poverty-politics-and-despair-are-forcing-thousands-rohingyas-flee-myanmar-authorities|accessdate=25 May 2015|work=[[The Economist]]|date=23 May 2015}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|author1=Mehdi Hasan|title=Aung San Suu Kyi's inexcusable silence|url=http://www.aljazeera.com/indepth/opinion/2015/05/aung-san-suu-kyi-inexcusable-silence-150524085430576.html|accessdate=25 May 2015|publisher=Al Jazeera|date=24 May 2015}}&lt;/ref&gt;, шиеленістің «қорқыныш ахуалы» жаһандық мұсылман билігінің «өте жақсы» екенін бүкіл дүние жүзіндегі қабылдау. Әңгімелесу барысында ол «кез келген жек көруді» айыптады. Питер Попхамның айтуынша, әңгімелесуден кейін ол мұсылманның сұхбаттасуына ашуланды&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.theguardian.com/global-development/video/2012/jun/22/rohingya-refugees-burma-bangladesh-video|title=Rohingya refugees leave Burma to seek help in Bangladesh|date=22 June 2012|work=The Guardian|author=Misha Hussain|accessdate=29 July 2012|location=London}}&lt;/ref&gt;. Хусаин Су Чиге зорлық-зомбылықтың барлық ықпалы Ронинеяға қарсы болғанына қарамастан&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.bbc.com/news/world-asia-24651359|title=Suu Kyi blames Burma violence on 'climate of fear'|date=24 October 2013|accessdate=7 May 2016|publisher=BBC}}&lt;/ref&gt;, Аун Сан Су Чжиді екі тараптың да зорлық-зомбылыққа ұшырағанын және Питер Пэмпамның бұл мәселе бойынша өзінің ұстанымын саяси сипаттағы пайда алу&lt;ref&gt;{{cite book|title=The Lady and the Generals: Aung San Suu Kyi and Burma's Struggle for Freedom|author=Peter Popham|publisher=Penguin Books|year=2016}}&lt;/ref&gt;{{citation needed|date=September 2017}}.
[[File:Suu-kyi-khawmu-campaign.jpg|солға|нобай|250x250 нүкте| 2012 ж., 22 наурыз 2012 ж., Аун Сан Су Чжи келер алдында сөз сөйлеу үшін сайлаушылардың сайлау науқанында Каухму қаласындағы Мьянма қаласы.]]
Дегенмен, ол татуласу жолында жұмыс істегісі келгенін және екі тараптың зорлық-зомбылыққа ұшырағанын ескертеді. «The Economist» компаниясының хабарлауынша, «Halo тіпті адам құқықтарын қорғайтын лоббистердің қатарына еніп, Рохинья азшылығы атынан анық түрде әрекет ете алмағанына ренжіген». Дегенмен, ол «Бангладеш шекарасына жақын екі баласы бар Рохингя отбасыларына тыйым салу туралы» айтқан.
[[Сурет:Suu-kyi-gives-speech-in-khawmu.jpg|нобай|[[2012 жыл|2012 жылдың]] [[22 наурыз|22 наурызында]] Мьянмадағы Каухму қаласындағы сайлау округінде сайлау науқаны барысында Аун Сан Су Чжи (Орталық) өз жақтастары алдында сөз сөйлейді.]]
[[2015 жыл|2015 жылы]] BBC News мақаласында репортер Джонам Фишер Аун Сан Су Чжидің Рохингя мәселесіне қатысты үнсіздігі Бамардың көпшілігінен қолдау алу қажеттілігіне байланысты, себебі «жалпы сайлау науқанының ортасында». 2015 жылдың мамыр айында Далай Лама Мьянмадағы Родингаға көмектесу үшін көп нәрсе істеуге шақырды. Ол бұрын Рохингьяның жеке екі кездесуінде жеке басына түскен жағдайды шешуге шақырды және оның шақырғанына қарсылық білдірді деп мәлімдеді. 2016 жылдың мамыр айында Аун Сан Су Чи жаңадан тағайындалған Мьянма елшісі, Шотландияның Мариям деген атын Ромингяға аталмай, Мьянмадағы 135 ресми этникалық топ арасында танылмаған. Бұл Марьелдің «Рохингя» сөзін қолданған кезде Бахар наразылықтарынан өтті.
[[Сурет:Barack_Obama_and_Hillary_Clinton_at_home_of_Aung_San_Suu_Kyi.jpg|нобай|[[АҚШ президенті]] [[Барак Обама]] мен Мемлекеттік хатшы [[Хиллари Клинтон]] Су Чжи мен оның қызметкерлерімен [[Янгон|Янгондағы]] үйінде]]
[[2016 жыл|2016 жылы]] Аун Сан Су Чжи 2016-17 қуғын-сүргін кезінде [[Мьянма|Мьянмадағы]] рохингия мұсылмандарын қорғамағаны үшін айыпталуда. [[Лондон|Лондонның]] Кристиан Мэрия университетінің мемлекеттік қылмыс сарапшылары Мюнхендегі Аун Сан Су Чжи-тің «заңға қайшы геноцид» екенін ескертті. Родингияны қудалауды 2017 жылға дейін жалғастырғанына қарамастан, Аун Сан Су Чжи «Рожинья ауылдарына қарсы зорлық-зомбылық, кісі өлтіру және қирату туралы әскердің жақсы құжатталған науқанын тоқтатпауға тырыспайды» деп мойындады. [[2017 жыл|2017 жылдың]] 4 қыркүйегінде Мьянмадағы БҰҰ-ның адам құқықтары жөніндегі арнайы баяндамашысы Янгхие Ли Су Чжидің Ракхайндегі« өте ауыр »жағдайға қатысты жауабын сынап, былай деді:« Де-факто көшбасшыға қадам жасау керек - кез келген үкіметтен, өздерінің юрисдикциясында барлығын қорғау үшін «. BBC хабарлауынша, «Оның түсініктемелері Бангладешке қашып бара жатқан Родингияның саны 87 мыңға жетті, БҰҰ-ның бағалауы бойынша,» оның пікірін Нобель Бейбітшілік лауреаты [[Малала Юсуфзай]] жаңғыртты, ол «Сувей Кьи» - ол дағдарыстың басталғанын түсіндірмеді ». Келесі күні Джордж Монбиот, ''[[The Guardian]]''-да жазған, оқырмандарға «change.org» нобелдік бейбітшілік сыйлығына ие болу үшін, оның үнсіздігін сынап, «қорқыныштан не қорқыныштан бас тартқанын» айтады. басқалары өзін өзі талап етіп отырған еркіндіктері оның режимін жоққа шығарады - кейбір жағдайларда үнсіздікке ұмтылады - өз құқықтарын қамтамасыз етуге көмектескен белсенділер танылды ». Нобель сыйлығының Нобель сыйлығын жою туралы ереже жоқ деп жауап берді. Архиепископ Десмонд Туту, судьяның бейбітшілік сыйлығының иегері, Сю Чжидің үнсіздігін сынға алды: әлеуметтік бұқаралық ақпарат құралдарында жарияланған ашық хатта ол былай деді: «Егер Мьянмадағы жоғары лауазымға көтерілуіңіздің саяси бағасы сіздің үнсіздік болса, баға шынымен тым қатал ... Бұл әділдік символы үшін осындай елге көшу мүмкін емес «. 13 қыркүйекте Аун Сан Су Чжи Гуантаның дағдарысты талқылау үшін келесі аптада [[Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас Ассамблеясы|БҰҰ]] Бас ассамблеясының пікірталастарына қатыспайтыны анықталды. Мьянма үкіметінің өкілі «мүмкін ол үшін аса маңызды мәселелер бар» деп мәлімдеді&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.bbc.co.uk/news/world-asia-41250057|work=BBC News|title=Myanmar's Aung San Suu Kyi to miss UN General Assembly debate|date=13 September 2017}}&lt;/ref&gt;.
[[Сурет:Barack Obama and Aung San Suu Kyi September 2012.jpg|нобай|Су Чжи 2012 жылдың қыркүйек айында Ақ үйде [[Барак Обама]] мен кездесті]]
[[2017 жыл|2017 жылдың]] қазан айында Оксфорд қалалық кеңесі партияаралық бірауыздан дауыс бергеннен кейін [[1997 жыл|1997 жылы]] оның &quot;демократия үшін ұзақ күресуді&quot; мойындау белгісі ретінде ұсынылған Қала бостандығының құрметіне [[Біріккен Ұлттар Ұйымы|Біріккен Ұлттар Ұйымынан]] алынған дәлелдер алынғаннан кейін кері қайтарылуы тиіс деп жариялады&lt;ref name=&quot;guardian&quot;&gt;{{cite news|url=https://www.theguardian.com/world/2017/oct/07/city-london-debate-stripping-aung-san-suu-kyi-freedom-myanmar-rohingya|work=The Guardian|title=City of London to debate stripping Aung San Suu Kyi of freedom award|first=Ben|last=Quinn|date=7 October 2017}}&lt;/ref&gt;, бұл ол &quot;бұдан былай бұл абыройға лайықты емес&quot;дегенді білдіреді. Бірнеше күннен кейін Мунсур Али, Лондон Сити Корпорейшн кеңесшісі, Лондон Ситидің еркіндігін жою туралы өтінішті қарауға енгізді: бұл ұсынысты корпорацияның саясат және ресурстар жөніндегі комитетінің төрағасы Кэтрин Макгиннесс қолдады, ол &quot;алаңдаушылық білдірді... Бирмадағы және аңдардағы жағдай туралы&quot;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.bbc.co.uk/news/uk-england-oxfordshire-41466301|title=Aung San Suu Kyi will be stripped of Freedom of Oxford|work=BBC News|date=3 қазан 2017}}&lt;/ref&gt;. [[2017 жыл|2017 жылдың]] [[13 қараша|13 қарашасында]] Боб Гелдоф өзінің &quot; Дублин қаласының еркіндігі &quot;марапатын Аун Сан Су Чжи&quot;солтүстік-батыс Бирманың рохиндж халқын жаппай этникалық тазалаумен айналысатын адаммен байланысты емес&quot;деп мәлімдеген марапатты ұстауына қарсылық ретінде қайтарып алды&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/article/us-myanmar-rohingya-geldof/bob-geldof-calls-aung-san-suu-kyi-handmaiden-to-genocide-idUSKBN1DD0X6|title=Bob Geldof calls Aung San Suu Kyi 'handmaiden to genocide'|work=Reuters}}&lt;/ref&gt;. &quot;Геноцидтің қызметшісі&quot; Ауг Сан Су Чжи деп атаған Гелдоф, егер ол алдымен одан айырылса&lt;ref&gt;{{cite news|title=Bob Geldof renounces honour also held by Aung San Suu Kyi|first=Isabel|last=Bennett|date=13 November 2017|accessdate=13 November 2017|newspaper=[[The Guardian]]|url=https://www.theguardian.com/world/2017/nov/13/bob-geldof-renounces-honour-also-held-by-aung-san-suu-kyi|archive-url=https://web.archive.org/web/20171113052832/https://www.theguardian.com/world/2017/nov/13/bob-geldof-renounces-honour-also-held-by-aung-san-suu-kyi|dead-url=no|archive-date=13 November 2017}}&lt;/ref&gt;, оның наградасы қалпына келтірілетіндігін мақтан тұтатынын айтты.  Дублин қалалық кеңесі 59-2 (бір қалыс қалған жағдайда) &quot;қала бостандығы&quot; Аун Сан Су Чжи сыйлығын алып тастағаны үшін Мьянманың рохинджа халқымен 2017 жылдың желтоқсан айында үндеуі үшін дауыс берді, бірақ лорд-мэр Дублин Мишель Мак Донча бұл шешімге Гелдоф пен [[U2]] мүшелерінің наразылықтары әсер етті деп жоққа шығарды&lt;ref name=&quot;SuuKyiRevokedRTE&quot;&gt;{{cite news|url=https://www.rte.ie/news/dublin/2017/1213/927221-aung-san-suu-kyi/|title=Councillors vote to revoke award from Aung San Suu Kyi|work=[[RTÉ News]]|date=14 December 2017|accessdate=15 December 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20171214071527/https://www.rte.ie/news/dublin/2017/1213/927221-aung-san-suu-kyi/|dead-url=no|archive-date=14 December 2017}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|newspaper=[[The Guardian]]|via=[[Agence France-Presse]]|url=https://www.theguardian.com/world/2017/dec/14/aung-san-suu-kyi-has-freedom-of-dublin-award-revoked|title=Aung San Suu Kyi has Freedom of Dublin award revoked|date=14 December 2017|accessdate=15 December 2017|archive-date=14 December 2017|dead-url=no|archive-url=https://web.archive.org/web/20171214005608/https://www.theguardian.com/world/2017/dec/14/aung-san-suu-kyi-has-freedom-of-dublin-award-revoked}}&lt;/ref&gt;. Сол отырыста кеңесшілер құрметті вольниктер тізімінен Гелдофтың атын алып тастау үшін 37-7 (қалыс қалған 5 жағдайда) дауыс берді&lt;ref name=&quot;SuuKyiRevokedRTE&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|newspaper=[[The Guardian]]|via=[[Agence France-Presse]]|url=https://www.theguardian.com/world/2017/dec/14/aung-san-suu-kyi-has-freedom-of-dublin-award-revoked|title=Aung San Suu Kyi has Freedom of Dublin award revoked|date=14 December 2017|accessdate=15 December 2017|archive-date=14 December 2017|dead-url=no|archive-url=https://web.archive.org/web/20171214005608/https://www.theguardian.com/world/2017/dec/14/aung-san-suu-kyi-has-freedom-of-dublin-award-revoked}}&lt;/ref&gt;.

[[Сурет:Boris_Johnson_and_Aung_San_Suu_Kyi_2016.jpg|нобай|Сыртқы істер министрі [[Борис Джонсон]] [[Лондон]] дағы [[2016 жыл|2016 жылғы]] [[12 қыркүйек|12 қыркүйекте]] Аун Сан Су Чжи мен кездесті]]
[[2018 жыл|2018 жылдың]] наурыз айында АҚШ Холокост мемориалды мұражайы [[2012 жыл|2012 жылы]] тағайындалған Су Чжи Эли Визельдің сыйлығын алып тастады&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.nytimes.com/2018/03/07/world/asia/aung-san-suu-kyi-holocaust-rohingya.html|title=U.S. Holocaust Museum Revokes Award to Aung San Suu Kyi|last=Schwirtz|first=Michael|date=7 March 2018|work=The New York Times|access-date=7 March 2018|language=en-US|issn=0362-4331}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.ushmm.org/information/press/press-releases/museum-rescinds-award-to-daw-aung-san-suu-kyi|title=Rescinding Elie Wiesel Award from Daw Aung San Suu Kyi|website=www.ushmm.org|language=en|access-date=7 March 2018}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.washingtonpost.com/news/acts-of-faith/wp/2018/03/07/holocaust-museum-rescinds-elie-weisel-award-to-nobel-winner-san-suu-kyi/|title=Holocaust Museum rescinds Elie Wiesel Award to Nobel winner Aung San Suu Kyi|last=Boorstein|first=Michelle|date=7 March 2018|work=Washington Post|access-date=7 наурыз 2018|language=en-US|issn=0190-8286}}&lt;/ref&gt;.

=== Сыртқы істер және мемлекеттік кеңесші (2016 - қазіргі уақытқа дейін) ===
[[Сурет:Secretary_Tillerson_Meets_With_Burma_State_Counsellor_Aung_San_Suu_Kyi_on_Margins_of_ASEAN_Summit_in_Manila_(38371744712).jpg|нобай|Аун Сан Су Чжи, АҚШ Мемлекеттік хатшысы Рекс Тиллерсонмен, 2017 жылғы 13 қарашада]]
[[Сурет:The_Prime_Minister,_Shri_Narendra_Modi_receiving_the_State_Counsellor_of_Myanmar,_Aung_San_Suu_Kyi,_in_Hyderabad_House,_New_Delhi_on_January_24,_2018.jpg|нобай|Үндістан Премьер-Министрі [[Нарендра Моди]] 2018 жылдың 24 қаңтарында [[Дели|Нью-Дели]] қаласында Аун Сан Су Чи кездесуін өткізді]]
Сыртқы істер министрі болған кезде ол сәуір айында Қытай Сыртқы істер министрі Ван Йиді, Канаданың Сыртқы істер министрі Стефан Дион мен Италияның Сыртқы істер министрі Паоло Гентилониді және Жапонияның Сыртқы істер министрі Фумио Кишиданы мамыр айында шақырды және осы елдермен жақсы дипломатиялық қарым-қатынас орнатуға шақырды{{citation needed|date=May 2016}}.
[[Сурет:President_Rodrigo_Roa_Duterte_prepares_to_pose_for_a_photo_during_the_releasing_of_a_Commemorative_Stamp_at_the_Taj_Diplomatic_Enclave_Hotel.jpg|нобай|Аун Сан Су және Чжи Филиппин президенті Родриго Дуттерте және Таиланд Премьер-Министрі Прайют Чан-о-Чанамен, 2018 жылғы 25 қаңтарда]]
Бастапқыда Мемлекеттік кеңесші лауазымын қабылдаған кезде, ол Ұлттық білім беру заңына қарсы болғаны үшін қамауға алынған студенттерге рақымшылық танытып, мұсылман рожины азшылықтарына ұзақ уақытқа созылған қуғын-сүргінге ұшыраған Ракхайн штатындағы комиссия құру туралы жариялады. Алайда, көп ұзамай, Аун Сан Су Чжи үкіметі мыңдаған босқындар Қытайға қашып кеткен Шан мен Качин елдеріндегі этникалық қақтығыстарға араласпады, ал [[2017 жыл|2017 жылға]] қарай руингияны үкімет күштері тарапынан қудалау бұл жағдайдың нашарлығына әкеліп соқтырды геноцид деп атады. Сауалнама кезінде Аун Сан Су Чжи этникалық тазалау туралы айыпты жоққа шығарды&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.theguardian.com/world/2017/mar/31/aung-san-suu-kyi-myanmars-great-hope-fails-to-live-up-to-expectations|title=Aung San Suu Kyi: Myanmar's great hope fails to live up to expectations|last=McPherson|first=Poppy|date=31 March 2017|publisher=[[The Guardian]]|accessdate=31 March 2017}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.bbc.co.uk/news/world-asia-39510271|title=Myanmar: Aung San Suu Kyi exclusive interview|last=Keane|first=Fergal|date=5 April 2017|publisher=[[BBC]]|accessdate=6 April 2017}}&lt;/ref&gt;. Ол сондай-ақ Рохингьяға азаматтығын беруден бас тартты, орнына резидентура үшін жеке куәліктер беру туралы қадамдар жасады, бірақ азаматтықтың кепілдігі болмады&lt;ref&gt;{{Cite news|url=http://www.latimes.com/world/la-fg-myanmar-rohingya-2017-story.html|title=Myanmar's long-suffering Rohingya Muslims hoped that Aung San Suu Kyi would make them full citizens. They were wrong|last=Bengali|first=Shashank|date=9 April 2017|work=Los Angeles Times|access-date=11 April 2017|language=en-US|issn=0458-3035}}&lt;/ref&gt;.

Мьянманның Мемлекеттік кеңесшісі лауазымына тағайындалғаннан кейін, оның елдің экономикалық және этникалық проблемаларына, атап айтқанда, [[2017 жыл|2017 жылғы]] [[25 тамыз|25 тамыздағы]] РАҚА шабуылынан кейін Рохинджадағы жағдайды шешпегені үшін халықаралық сынға ұшырады («ең маңызды босқындар дағдарыстарының бірі және этникалық тазарту [[Екінші дүниежүзілік соғыс|екінші дүниежүзілік соғыстан]] кейін»), баспа бостандығының әлсіреуі үшін және оның көшбасшылық стилі ретінде сипатталады импульсивными және» алшақтық және төтенше»&lt;ref name=&quot;veconomist5&quot;&gt;{{cite news|author=|title=Is the world getting Myanmar wrong?|url=https://www.economist.com/news/asia/21730684-future-not-long-ago-deemed-bright-now-feels-bleak-world-getting-myanmar-wrong|work=[[The Economist]]|date=26 October 2017}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|title=Press freedom is waning in Myanmar|url=https://www.economist.com/news/asia/21738413-no-law-too-obscure-tool-silence-awkward-journalists-press-freedom-waning-myanmar|accessdate=9 March 2018|work=[[The Economist]]|date=8 наурыз 2018}}&lt;/ref&gt;.

=== Журналистерді ұстау және қудалау ===
[[2017 жыл|2017 жылдың]] желтоқсанында екі [[Рейтер]] журналының өкілі Уо Лоне және Кью Су Оо Мюнхеннің қауіпсіздік күштері жүргізген Рохинджа «Инн Дине» қырғыны бойынша тергеу барысында қамауға алынды&lt;ref&gt;{{cite web|last1=Rezaian|first1=Jason|title=These journalists were jailed for investigating atrocities in Burma. This is what they found.|url=https://www.washingtonpost.com/news/worldviews/wp/2018/02/09/these-journalists-were-jailed-for-investigating-atrocities-in-burma-this-is-what-they-found/|work=[[The Washington Post]]|accessdate=9 қыркүйек 2018}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;AFP-silence&quot;&gt;{{cite web|title=Myanmar defends Suu Kyi's silence over jailed reporters|url=https://www.afp.com/en/news/23/myanmar-defends-suu-kyis-silence-over-jailed-reporters-doc-18u1562|publisher=[[Agence France-Presse]]|accessdate=9 қыркүйек 2018}}&lt;/ref&gt;. Сю Чжи [[2018 жыл|2018 жылдың]] маусым айында журналистерге «Рахин мәселесін жабу үшін қамауға алынбады» деп түсіндірді, бірақ олар Мьянмадағы «Құпия құпиялар туралы» Заңды бұзды. Содан кейін журналистер Ресми Құпия туралы Заңын бұзғаны үшін сотқа жіберілген кезде, Аун Сан Су Чжидің кінәсі туралы презумпциясы құқық қорғау топтары үкімге ықтимал әсер етуі үшін сынға ұшырады&lt;ref name=&quot;AFP-silence&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|title=Exclusive: Interview with Aung San Suu Kyi|url=https://www3.nhk.or.jp/nhkworld/nhknewsline/inconversation/exclusiveaungsansuukyi/|publisher=[[NHK]]|accessdate=9 қыркүйек 2018}}&lt;/ref&gt;. Американдық дипломат Билл Ричардсон Сю Чжимен қамауға алу туралы жеке талқылағанын және Аунг Сэн Сю Чжидің ашуланған сөздеріне жауап беріп, журналистерді «сатқындар» деп белгілегенін айтты. Полиция қызметкері оның басшыларының журналистерді қорқытып, тұтқындауға тыйым салу туралы бұйрық бергені туралы куәландырады; кейінірек ол түрмеге қамалды, ал оның отбасы полиция лагерінде үйден қуылды. Судья журналистерді [[2018 жыл|2018 жылдың]] қыркүйек айында кінәлі деп тауып, жеті жылға бас бостандығынан айырды. Aung San Suu Kyi үкім шығарған халықаралық сынға қатысты: «Мен ешкімнің» сөзбе-сөз еркіндігімен ешқандай қатысы жоқ», бірақ» Ресми құпияларды қорғау туралы&lt;ref&gt;{{cite web|last1=Naw|first1=Betty Han|title=Whistle-blower police officer gets one-year jail sentence|url=https://www.mmtimes.com/news/whistle-blower-police-officer-gets-one-year-jail-sentence.html|work=[[Myanmar Times]]|accessdate=9 September 2018}}&lt;/ref&gt; «Заңы ретінде» ешкімге оқымайды деп ойламаймын «. Ол сондай-ақ сыншыларға «әділетсіздіктің қай жерде болғанын көрсетуге» шақырды және Рейтердің екі журналисіне өз істерін жоғары тұрған сотқа апелляциялауға болатынын айтты&lt;ref&gt;{{cite web|last1=Mahtani|first1=Shibani|title=Aung San Suu Kyi defends prison sentences for Reuters journalists|url=https://www.washingtonpost.com/amphtml/world/aung-san-suu-kyi-defends-myanmar-courts-decision-to-sentence-reuters-journalists-to-7-years-in-prison/2018/09/12/67c452e2-b6f8-11e8-b79f-f6e31e555258_story.html|publisher=[[The Washington Post]]|accessdate=13 қыркүйек 2018}}&lt;/ref&gt;.

[[2018 жыл|2018 жылдың]] қыркүйегінде Біріккен Ұлттар Ұйымының Адам құқықтары жөніндегі Жоғарғы комиссары Басқармасы Аун Сан Су Чжи партиясының НДЛ билікке келгеннен кейін үкіметке және әскери билік тарапынан [[Мьянма|Мьянмадағы]] журналистерді тұтқындауға және қылмыстық қудалауға ұшыраған тым түсініксіз және кең таралған «журналистерге өздерінің жұмысын қорқынышсыз немесе пайдасызсыз жасауға мүмкіндік берді»&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{cite web|last1=Nebehay|first1=Stephanie|last2=Naing|first2=Shoon|last3=Collett-White|first3=Mike|title=Myanmar army, government aim to silence independent journalism: U.N.|url=https://www.reuters.com/article/us-un-rights-myanmar/myanmar-army-government-aim-to-silence-independent-journalism-un-idUSKCN1LR1PS|publisher=[[Reuters]]|accessdate=13 September 2018}}&lt;/ref&gt;.

== Саяси нанымына ==
[[Сурет:Tsakhiagiin_Elbegdorj,_President_of_Mongolia_and_Nobel_Peace_Laureate_Aung_San_Suu_Kyi.jpg|нобай|250x250 нүкте|Моңғолия Президенті [[Шақы Елбекдоржы]] және Нобель сыйлығының лауреаты Аун Сан Су Чжи]]
[[Мьянма|Мьянмадағы]] қандай демократиялық модельдерден сұрасқанын сұрады: «Бізде [[Корея Республикасы|Оңтүстік Корея]], [[Тайвань]], [[Моңғолия]] және [[Индонезия]] секілді Азия елдерінің емес, көптеген жерлерден үйренетін көптеген сабақтар бар». Ол сондай-ақ «1980-ші және 1990-шы жылдары коммунистік автократиядан демократияға өтуді және әскери үкіметтерден ауысуды жүзеге асырған [[Латын Америкасы]] елдерін [[Шығыс Еуропа|Шығыс Еуропалық]] елдерді келтірді». Сондай-ақ Оңтүстік Африкады ұмыта алмаймыз. бұл әскери режим емес, бұл, әрине, авторитарлық режим болған ». Ол:« Біз демократияға өтуге қол жеткізген барлық адамдардан үйренгіміз келеді, сондай-ақ біздің күшті мықты ұстанымымыз - бәрінен де артта қалып, біз қандай қателіктерден аулақ болатынын біле аламыз»&lt;ref name=&quot;LA Speech&quot;&gt;[https://www.google.com/hostednews/afp/article/ALeqM5g7jcSqNCiDcId7mEJs9DXzmqzGtA?docId=CNG.a49d8e2a5f23889e2d2987feb130e63f.31 Myanmar's Suu Kyi ends US trip, hailing democracy], AFP, 3 қазан 2012&lt;/ref&gt;.

[[АҚШ президенті]] Мит Ромни мен Обаманың [[Демократиялық партия (АҚШ)|демократтары]] басқарған [[Республикалық партия (АҚШ)|Республика]] арасындағы терең саяси келіспеушіліктерді бастан кешіріп, 2012 жылғы президенттік сайлауда жеңіске жету үшін күресіп, ол: «Американдық саясатты жақсы білетін адамдар сенемін, келісілген ымыраға келу үшін.

== Байланысты ұйымдар ==
[[Сурет:B50A3091_2.JPG|нобай|Сю Чжи Францияның Адам құқықтары жөніндегі елшісі [[Франсуа Зимерай|Франсуа Зимераймен]] кездесті]]

* Freedom Now, Д.К. негізіндегі коммерциялық емес ұйым [[Вашингтон]] [[2006 жыл|2006 жылы]] үйде қамаудан босатылған Аун Сан Су Чжидің босатылуына көмектесу үшін отбасының мүшесі болып қалды. Ұйым БҰҰ-ның Ерікті түрде ұстау жөніндегі жұмыс тобынан оның халықаралық құқықты бұзғаны туралы бірнеше пікірлерін қамтамасыз етті; 112-ші бұрынғы президенттер мен премьер-министрлерден БҰҰ Бас хатшысы [[Пан Ги Мун|Пан Ги Мунға]] алты аптадан кейін оны босату үшін Бирма қаласына баруға шақырған хат ретінде жетекші ретінде саяси насихаттаумен айналысады; көптеген жарияланымдар жариялады және БАҚ-та оны ұсталғаны туралы кеңінен сөз қозғады. Оның өкілі 2010 жылы 13 қарашада үй қамауынан босатылған кезде аяқталды&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20110204230501/http://www.freedom-now.org/campaign/aung-san-suu-kyi/ www.freedom-now.org]. www.freedom-now.org. Retrieved 2 April 2012.&lt;/ref&gt;.
* Аун Сан Су Чжи оның ұсталған кезден бастап International IDEA және 19-бабының құрметті кеңесінің мүшесі болды, сондай-ақ осы ұйымдардың қолдауына ие болды.
* Брюссельдегі тегін университет және Бельгияда орналасқан Левайндағы католиктік университеті, оған Доктор Дорд Хаоса атағын берді&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.vub.ac.be/home/DHC/overzicht.html|title=Overzicht Eredoctoraten Vrije Universiteit Brussel|accessdate=4 July 2006|publisher=Vrije Universiteit Brussel|language=Dutch}}&lt;/ref&gt;.
* [[2003 жыл|2003 жылы]] Freedom Forum Сю Чжидің «Al Neuharth Free Spirit of the Year» сыйлығымен демократияны бейбіт жолмен насихаттау жөніндегі күш-жігерін мойындады. Ол бір миллион доллармен марапатталды&lt;ref&gt;[http://www.freedomforum.org/templates/document.asp?documentID=17542 freedomforum.org] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20081022212146/http://www.freedomforum.org/templates/document.asp?documentID=17542|date=22 October 2008}}.&lt;/ref&gt;
* Жыл сайын маусымда АҚШ-та Бирмадағы науқан әлемнің жүздеген тұрғын үйін ұйымдастырады және Аун Сан Су Чжи қолдау көрсетеді. Осы тараптардың кезде, ұйымдастырушылар өздерінің достарын шақырады, 24 сағат бойы үйқамақта өздерін ұстау, және Бирма және Аун Сан Су Чжи туралы көбірек білу&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://www.uscampaignforburma.org/action/community.html|archiveurl=https://web.archive.org/web/20060715081242/http://www.uscampaignforburma.org/action/community.html|archivedate=15 шілде 2006|title=Arrest Yourself|publisher=US Campaign for Burma|accessdate=5 қаңтар 2006 жыл}}&lt;/ref&gt;.
* Бостандық кампаниясы Адам құқықтары жөніндегі іс-қимыл орталығы мен Бирмадағы АҚШ-тың науқанының бірлескен күш-жігері бүкіл әлем назарын Аун Сан Су Чжи мен Бирма халқының күресіне аударады.
* Ұлыбританиядағы Бирма кампаниясы Ұлыбританияда орналасқан Біріккен үкіметтік емес ұйым болып табылады, ол Бирмадағы күрес туралы хабардарлықты арттыруға және НЛД және Аун Сан Су Чжи белгілеген нұсқауларды орындауға бағытталған.
* [[Оксфорд|Оксфордтағы]] Хью колледжі, онда оқыған, [[2006 жыл|2006 жылы]] өзінің жыл сайынғы доптары үшін Бурмалық тақырыбына ие болды&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://www.thefullmoonball.com/ie/|archive-url=https://web.archive.org/web/20060823221010/http://www.thefullmoonball.com/ie/|dead-url=yes|archive-date=23 тамыз 2006|title=St. Hugh's Full Moon Ball|publisher=The Burma Campaign UK|accessdate=4 шілде 2006}}&lt;/ref&gt;. Университет кейінірек 20 маусымда азаматтық құқық бойынша құрметті докторлық дәрежесін тағайындады&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://www.ox.ac.uk/media/news_stories/2012/120620.html|title=Aung San Suu Kyi receives honorary degree|publisher=University of Oxford|accessdate=21 June 2012|deadurl=yes|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120621124831/http://www.ox.ac.uk/media/news_stories/2012/120620.html|archivedate=21 June 2012}}&lt;/ref&gt;.
* Аун Сан Су Чжи, Норвегияның Берген қаласында орналасқан Рафтоның Адам құқықтары үйінің ресми қамқоршысы. [[1990 жыл|1990 жылы]] Профессор Торфолф Рафтоның еске алу сыйлығы ие болды.
* [[1999 жыл|1999 жылдың]] қарашасында [[Дублин|Дублиндегі]] Ирландияның құрметті азаматы болған, алайда оны ұстап тұрудың символы үшін қолтаңба орына қалды. Бұл кейіннен 2017 жылдың 13 желтоқсанында күшін жойды&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.thejournal.ie/freedom-of-dublin-aung-san-suu-kyi-3749045-Dec2017/|title=Councillors vote to strip Aung San Suu Kyi of the Freedom of Dublin|first=Cormac|last=Fitzgerald|publisher=}}&lt;/ref&gt;.
* [[2005 жыл|2005 жылдың]] қараша айында адам құқықтары тобы теңдік Енді [[Біріккен Ұлттар Ұйымының бас хатшысы|БҰҰ]]. Бас хатшысы лауазымына басқа біліктілік әйелдер арасында әлеуетті кандидаты, сондай Аунг Sun Су Чжи ұсынды. Білікті әйелдердің ұсынылған тізімінде Су Су Чи қазір Біртұтастық деп танылды&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://edition.cnn.com/2008/WORLD/asiapcf/03/11/myanmar.un.ap/index.html|title=Arrest Yourself|publisher=CNN|accessdate=11 March 2008|archiveurl=https://web.archive.org/web/20080315010646/http://edition.cnn.com/2008/WORLD/asiapcf/03/11/myanmar.un.ap/index.html|archivedate=15 March 2008}}&lt;/ref&gt;.

* БҰҰ-ның [[Мьянма|Мьянмадағы]] арнайы өкілі Ибрагим Гамбари [[2008 жыл|2008 жылғы]] [[10 наурыз|10 наурызда]] әскери-басқарылатын елге сапарының аяқталуына дейін Аун Сан Су Чжимен кездесті.
* Аун Сан Су Чжи [[Нельсон Мандела]] мен бірге жинаған көрнекті ғаламдық көшбасшылардың [[Ақсақалдар (ұйым)|Ұйым]] акциясының құрметті мүшесі болды&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://edition.cnn.com/2008/WORLD/asiapcf/03/11/myanmar.un.ap/index.html|title=Arrest Yourself|publisher=CNN|accessdate=11 March 2008|archiveurl=https://web.archive.org/web/20080315010646/http://edition.cnn.com/2008/WORLD/asiapcf/03/11/myanmar.un.ap/index.html|archivedate=15 March 2008}}&lt;/ref&gt;.
* Оның тұрақты ұстауы оның топта белсенді рөл атқара алмағанын білдіреді&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.theelders.org/elders/aung-san-suu-kyi|title=www.theElders.org '&amp;#39;Aung San Suu Kyi'&amp;#39;|publisher=Theelders.org|accessdate=30 September 2010|deadurl=yes|archiveurl=https://web.archive.org/web/20100815085711/http://theelders.org/elders/aung-san-suu-kyi|archivedate=15 August 2010}}&lt;/ref&gt;, сондықтан Ақсақалдар отырыстарында бос орынды орналастырды. Ақсақалдар бір мезгілде Бирмадағы барлық саяси тұтқындардың босатылуын талап етті&lt;ref&gt;{{cite news|author=Photo: Jeff Moore / AP|url=http://www.sfgate.com/cgi-bin/object/article?f=/g/a/2009/05/26/dip.DTL|title=San Francisco Chronicle '&amp;#39;Absent but not forgotten'&amp;#39;|work=San Francisco Chronicle|date=26 мамыр 2009|accessdate=30 қыркүйек 2010}}&lt;/ref&gt;. Парламентке сайланғаннан кейін&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.theelders.org/media/mediareleases/elders-demand-release-aung-san-suu-kyi|title=www.theElders.org '&amp;#39;The Elders demand release of Aung San Suu Kyi'&amp;#39;|publisher=Theelders.org|date=26 May 2009|accessdate=30 September 2010|deadurl=yes|archiveurl=https://web.archive.org/web/20100714065549/http://www.theelders.org/media/mediareleases/elders-demand-release-aung-san-suu-kyi|archivedate=14 July 2010}}&lt;/ref&gt;, ол өзінің қызметінен кетіп қалды&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.theelders.org/article/elders-congratulate-aung-san-suu-kyi|title=The Elders congratulate Aung San Suu Kyi ahead of her appearance in parliament in Burma/Myanmar|publisher=Theelders.org|date=19 April 2012|accessdate=30 July 2012|deadurl=yes|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130131102824/http://www.theelders.org/article/elders-congratulate-aung-san-suu-kyi|archivedate=31 January 2013}}&lt;/ref&gt;.
* 2010 жылы Аун Сан Су Чжи [[Йоханнесбург университеті|Йоханнесбург университетінің]] құрметті докторы атанды&lt;ref name=&quot;UJdoctorate&quot;&gt;[http://www.uj.ac.za/EN/Newsroom/Publications/Documents/UJ%20Annual%20Report%202010.pdf] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140104065003/http://www.uj.ac.za/EN/Newsroom/Publications/Documents/UJ%20Annual%20Report%202010.pdf|date=4 January 2014}}&lt;/ref&gt;.
* 2011 жылы Аун Сан Су Чжи 45-ші Брайтон фестивалінің қонағы болып тағайындалды&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://brightonfestival.org/guest_director/|title=Guest Director|last=|first=|date=|website=Brighton Festival|access-date=27 January 2018}}&lt;/ref&gt;.
* [[2011 жыл|2011 жылы]] адам құқықтарының жалпыға бірдей логотипін таңдауға көмектесті адам құқықтарын қорғаушылар мен жеке тұлғалардың халықаралық қазылар алқасының мүшесі болды&lt;ref&gt;{{cite web|title=A Logo for Human Rights|url=http://www.humanrightslogo.net/|accessdate=1 желтоқсан 2012}}&lt;/ref&gt;.
* [[2011 жыл|2011 жылдың]] маусым айында Би-Би-Си «Аун Сан Су Чжи» 2011 жылы Дәрістердін тапсыру туралы жариялады. [[Би-би-си]] Бирмадағы Аун Сан Су Чжи-мен бірге екі елге дәріс оқып, содан кейін елден шығарылып, Лондонға қайта оралды. Дәрістері 2011 жылдың 28 маусымында және 2011 жылғы 5 шілдеде Би-Би-Си радиосы мен Би-Би-Си Дүниежүзілік Қызметінде таратылды&lt;ref&gt;[https://www.bbc.co.uk/news/uk-13627326 BBC News&amp;nbsp;– Aung San Suu Kyi to present the BBC's Reith Lectures]. BBC (10 June 2011). Retrieved 10 August 2011.&lt;/ref&gt;.
* [[2011 жыл|2011 жылдың]] қараша айында Аун Сан Су Чжи Франсуа Зимерайды, Францияның Адам құқықтары жөніндегі елшісі болды.
* [[2012 жыл|2012 жылғы]] [[8 наурыз|8 наурызда]] Канаданың Сыртқы істер министрі Джон Бэрд Аун Сан Су Чжиді канадалық Құрметті азаматтығы туралы куәлік пен Канадаға ресми сапармен келуге шақырды. Рожинджа қақтығысы салдарынан [[2018 жыл|2018 жылдың]] қыркүйегінде құрметті азаматтығы жойылды&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.thestar.com/news/canada/2018/09/27/canada-revokes-honorary-citizenship-for-aung-san-suu-kyi.html|title=Canada revokes honorary citizenship for Aung San Suu Kyi|first=Tonda|last=MacCharles|date=27 September 2018|publisher=[[Toronto Star]]}}&lt;/ref&gt;.
* 2012 жылдың сәуір айында Ұлыбритания премьер-министрі Дэвид Кэмерон 1950-ші жылдардан бері Бирмаға бару үшін Аун Сан Су Чи мен британдық премьер-министрге бару үшін ірі әлемдік көшбасшы көшбасшысы болды. Сапар барысында Камерон Сан Су Чжиді Британияға шақырды, онда ол өзінің «сүйікті» Оксфордты кездестіруге болатын еді. Ол [[Ұлыбритания|Ұлыбританияға]] 2011 жылдың 19 маусымында келді&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.youtube.com/watch?v=ER444lGc3Qw|title=Aung San Suu Kyi honoured by Oxford University with honorary degree|first=|last=The Telegraph|date=20 June 2012|publisher=|via=YouTube}}&lt;/ref&gt;.
* [[2012 жыл|2012 жылы]] [[Оксфорд университеті|Оксфорд университетінің]] азаматтық заң ғылымдарының докторы атағына ие болды.
* 2012 жылдың мамыр айында Аун Сан Су Чжи Адам құқықтары жөніндегі қордың шығармашылық диисі үшін Вацлав Гавел сыйлығының иегері атанды&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.wsj.com/articles/SB10001424052702304203604577396372334739162|title=A Prize for Creative Dissent|date=13 May 2012|work=The Wall Street Journal|accessdate=16 May 2012}}&lt;/ref&gt;.
* 29 Мамыр 2012 жылы Үндістанның премьер-министрі Манмохан Сингх Аун Сан Су Чжиге барды. Сапар барысында премьер-министр Аун Сан Су Чжиді Үндістанға да шақырды. 2012 жылғы 16 қарашада ол 6 күндік сапармен Үндістанға келді, онда ол барған жерлердің арасында Нью-Делидегі Леди Шри Рам колледжі болып табылады.
* 2012 жылы Аун Сан Су Чжи Мьянмада аз дамыған бөліктеріндегі денсаулық, білім және тұрмыс деңгейін жақсарту үшін До Хин Ки Қорының қайырымдылық қорын құрды&lt;ref&gt;{{cite web|last1=Moe|first1=Wai|last2=Paddock|first2=Richard|title=Aung San Suu Kyi's Party Puts Loyalist in Line for Myanmar President|url=https://cn.nytimes.com/asia-pacific/20160311/c11myanmar/en-us/|publisher=[[The New York Times]]|accessdate=9 September 2018}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[s.n.] (30 March 2016). [https://www.bbc.com/news/world-asia-35923083 Myanmar swears in first elected civilian president in 50 years]. BBC News. Accessed April 2016&lt;/ref&gt; The charity runs a Hospitality and Catering Training Acade,&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://www.mmtimes.com/index.php/national-news/14998-daw-aung-san-suu-kyi-s-hospitality-training-school-seeks-new-youth-applicants.html|title=Daw Aung San Suu Kyi's hospitality training school seeks new youth applicants|last=Aung Kyaw Min|date=12 June 2015|work=Myanmar Times|accessdate=12 March 2016}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.webjunction.org/news/webjunction/libraries-in-myanmar.html|title=Libraries in Myanmar are Taking Strides in the Right Direction|last=Roy|first=Mantra|date=11 July 2014|work=WebJunction|publisher=OCLC|accessdate=12 March 2016}}&lt;/ref&gt;. Қайырымдылық Аун Сан Су Чжидің анасы деп аталды. Хатын Кюма Мьянма президенті болғанға дейін қайырымдылықта көшбасшылық рөл атқарған. Қайырымдылық Yangon Region-ның Тауншиф Каухму қонақжайлылық және мейрамхана оқу академиясын басқарады және [[2014 жыл|2014 жылы]] 8000 мүше болатын мобильді кітапхана қызметін басқарады.
* Оңтүстік Кореяның [[Сеул Ұлттық Университеті|Сеул ұлттық университеті]] 2013 жылдың ақпан айында Аун Сан Су Чжи құрметті докторлық дәреже алды&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://english.yonhapnews.co.kr/northkorea/2013/01/17/13/0401000000AEN20130117010100315F.HTML|title=Aung San Suu Kyi to receive honorary degree from S. Korean univ.|agency=[[Yonhap]]|date=17 January 2013|work=Yonhap News|accessdate=13 June 2014}}&lt;/ref&gt;.
* 2013 жылдың қазан айында Италияның Болонья университеті Философия ғылымдарының докторы дәрежесін Аун Сан Су Чиге ұсынды.
* Монаш Университеті, [[Аустралия ұлттық университеті|Аустралия Ұлттық Университеті]], Сидней Университеті және Технологиялық Университет, Сидней 2013 жылдың қараша айында Аун Сан Су Чиге құрметті атағын алды.

== Бұқаралық мәдениетте ==
[[Сурет:Ms._magazine_Cover_-_Winter_2012.jpg|нобай|Су Чжи ханымның 2012 жылғы ''мұқабасында'']]
Аун Сан Су Чжи мен оның күйеуі Майкл Аристің өмірі [[Люк Бессон|Люк Бессонның]] «[[Леди (фильм)|Леди»]] фильмінде бейнеленген, онда олар [[Мишель Йео]] және [[Дэвид Тьюлис]] ойнайды. 2011 жылы фильмің шығарылымына дейін Сізге 2011 жылы Су Чжиге барды&lt;ref name=&quot;big&quot;&gt;{{cite news|last1=Mark|first1=Brown|last2=Simon|first2=Hattenstone|title=Aung San Suu Kyi's tragic love and incredible life come to the big screen|url=https://www.theguardian.com/world/2010/dec/19/aung-san-suu-kyi-the-lady|accessdate=5 October 2016|work=[[The Guardian]]|date=19 December 2010}}&lt;/ref&gt;. Джон Бормманның ''Рангоннан алыс'' 1995 фильмінде Аун Сан Су Чжи Адель Люц ойнады&lt;ref name=&quot;brnyt&quot;&gt;{{cite news|url=https://movies.nytimes.com/movie/review?res=990CE7D81539F936A1575BC0A963958260|title=Beyond Rangoon (1995): Sad Tourist Trapped In Burma|date=25 August 1995|first=Caryn|last=James|work=[[The New York Times]]}}&lt;/ref&gt;.

[[2009 жыл|2009 жылдан]] бері үнді актрисасы және Бхарафанитари&lt;ref name=&quot;pari&quot;&gt;{{cite news|last1=Parinatha|first1=Sampathi|title=Rukmini Vijayakumar in The Lady of Burma|url=http://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/kannada/theatre/The-Lady-of-Burma-at-Jagriti-Theatre/articleshow/38206128.cms|accessdate=5 October 2016|work=[[The Times of India]]|date=11 July 2014}}&lt;/ref&gt; биші Рукмини Виджаякумар Раншан Шеннон жазған «Прагаш Белавади»&lt;ref name=&quot;suu&quot;&gt;{{cite news|last1=Balajee|first1=C R|title=Rukmini is Aung San Suu Kyi|url=http://www.deccanchronicle.com/entertainment/theatre/300916/rukmini-is-aung-san-suu-kyi.html|accessdate=5 October 2016|work=[[Deccan Chronicle]]|date=30 September 2016}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;egmore&quot;&gt;{{cite news|title=Model Aru looked gorgeous enjoying the 'Lady from Burma' play at Egmore museum in Chennai|url=http://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/events/chennai/model-aru-looked-gorgeous-enjoying-the-lady-from-burma-play-at-egmore-museum-in-chennai/articleshow/54656566.cms|accessdate=5 October 2016|work=[[The Times of India]]|date=4 қазан 2016|location=[[Chennai]]}}&lt;/ref&gt; режиссері Бірмы ханымы деп аталатын бір орында актісінде Аун Сан Су Чжи ретінде бейнелейді&lt;ref name=&quot;ask&quot;&gt;{{cite book|last1=Richard|first1=Shannon|title=The Lady of Burma|date=8 January 2007|publisher=OBERON Books Ltd|location=London|isbn=9781849438919|url=https://books.google.com/books?id=WZpLPzsvIBUC|accessdate=5 October 2016}}&lt;/ref&gt;.

[[Ирландия|Ирландияның]] ән авторлары Дэмиен Райс пен Лиза Ханнигэн [[2005 жыл|2005 жылы]] Аун Сан Су Чжи Тегін 60-шы туған күніне арналған акцияны қолдауға арналған Unplayed Piano форматында бірегей шығарылды&lt;ref name=&quot;New Damien Rice &amp; Lisa Hannigan Single Unplayed Piano to Be Released June 21 in Support of Free Aung San Suu Kyi 60th Birthday Campaign&quot;&gt;{{citeweb|url=http://www.marketwired.com/press-release/new-damien-rice-lisa-hannigan-single-unplayed-piano-be-released-june-21-support-free-662276.htm|title=New Damien Rice &amp; Lisa Hannigan Single &quot;Unplayed Piano&quot; to Be Released June 21 in Support of Free Aung San Suu Kyi 60th Birthday Campaign|accessdate=2018-09-23|publisher=Marketwire|archive-url=https://web.archive.org/web/20180923050216/http://www.marketwired.com/press-release/new-damien-rice-lisa-hannigan-single-unplayed-piano-be-released-june-21-support-free-662276.htm|archive-date=September 23, 2018|dead-url=no|df=mdy-all}}&lt;/ref&gt;. U2 Bono компаниясы Аун Сан Су Чжиге құрметпен «Walk On» әнін жазды және 2009-2011 жылдардағы U2 360 ° Tour кезінде оның жағдайын жариялады. [[Саксофон|Саксофонист]] Уэйн Шортер «Аун Сан Су Чжи» атты ән жазды. Оның 1 + 1 альбомында (пианист Херби Хэнкокпен) және «Футпинга тірі» фильмінде көрінеді&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.bbc.com/news/world-europe-18497408|title=Aung San Suu Kyi and Bono discuss U2's song Walk On - 2012-06-18|publisher=bbc.com|accessdate=12 November 2015}}&lt;/ref&gt;.

== Денсаулық мәселелері ==
[[2003 жыл|2003 жылы]] қыркүйекте Азия Патшалық ауруханасында үйде қамау кезінде гинекологиялық күйде операция жасалды&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.voanews.com/content/a-13-a-2003-09-19-3-aung/290812.html|title=Aung San Suu Kyi Recovering from Surgery in Rangoon - 2003-09-19|publisher=Voice of America|accessdate=29 December 2013}}&lt;/ref&gt;. Ол 2013 жылдың желтоқсан айында майда аяқ операциясы мен көздің операциясын [[2016 жыл]]дың сәуір айында өткізді&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://web.archive.org/web/20131223220826/http://asianewsnet.net/Suu-Kyi-cancels-trips-after-foot-surgery-55308.html|archive-url=https://web.archive.org/web/20131223220826/http://asianewsnet.net/Suu-Kyi-cancels-trips-after-foot-surgery-55308.html|dead-url=usurped|archive-date=23 December 2013|title=Suu Kyi cancels trips after foot surgery – ANN|publisher=Asianewsnet.net|date=23 December 2013|accessdate=29 December 2013}}&lt;/ref&gt;. Оның дәрігері денсаулығының ауыр проблемалары жоқ екенін, тек 48 кг-ға дейін салмақтап, қан қысымы төмен болғандығын және оңай болатындығын айтты&lt;ref&gt;{{cite web|author=Associated Press in Rangoon|url=https://www.theguardian.com/world/2012/jun/15/aung-san-suu-kyi-illness|title=Aung San Suu Kyi doctor fears for her health after illness on Europe tour|work=The Guardian|date=15 June 2012|accessdate=29 December 2013}}&lt;/ref&gt;.

== Кітап ==

* Қорқыныштан еркіндік (1991)
* Бирмадан келген хаттар (1991)

== Марапаттар ==

* Аун Сан Су Чжи марапаттары

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер|2}}

{{commons}}

[[Санат:1945 жылы туғандар]]
[[Санат:Азаттық президенттік медалінің иегерлері]]
[[Санат:Алфавит бойынша Нобель сыйлығының иегерлері]]
[[Санат:Бейбітшіліктен Нобель сыйлығының иегерлері]]
[[Санат:Янгонда туғандар]]
[[Санат:Оксфорд университеті түлектері]]</text>
      <sha1>tn39vo5aemy0r3voydwnegz0y71yaca</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065328</id>
      <parentid>3065327</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T11:57:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>CommonsDelinker</username>
        <id>165</id>
      </contributor>
      <comment>«[[:File:Khin_Kyi_and_family.jpg|Khin_Kyi_and_family.jpg]]» дегенді аластады, бұны [[Ортаққор]]дың қатысушысы [[commons:User:Rosenzweig|Rosenzweig]] [[commons:File:Khin_Kyi_and_family.jpg|жойған]], себебі: per [[:c:Commons:Deletion requests/File:Khin Kyi</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="116485" xml:space="preserve">{{Мемлекеттік қайраткер
|түс=Үкімет басшысы
|Қазақша есімі=Аун Сан Су Чжи
|Шынайы есімі={{lang-my|အောင်ဆန်းစုကြည်}}
|Суреті=Remise_du_Prix_Sakharov_%C3%A0_Aung_San_Suu_Kyi_Strasbourg_22_octobre_2013-18.jpg
|Сурет ені=
|Атауы=
|Титулы=[[Мьянма мемлекеттік кеңесшісі]]
|Ту=Flag of Myanmar.svg
|Ту2=State seal of Myanmar.svg
|Реті=1
|Басқара бастады=[[6 сәуір]] [[2016 жыл|2016]]
|Басқаруын аяқтады=[[1 ақпан]] 2021
|Ізашары=белгіленген ұстаным;&lt;br&gt;[[Тейн Сейн]]
|Ізбасары=[[Мин Аун Хлайн]]
|Президент=Тхин Чжо&lt;br&gt;Мьин Шве&lt;br&gt;
Вин Мьин
|Премьер=
|Титулы_2=Мьянма Сыртқы істер министрі|Ту_2=Flag of Myanmar.svg|Ту2_2=State seal of Myanmar.svg|Реті_2=2|Басқара бастады_2=[[30 наурыз]] [[2016 жыл]]|Басқаруын аяқтады_2=[[1 ақпан]] 2021|Ізашары_2=Унна Маун Лвин|Ізбасары_2=[[Унна Маун Лвин]]|Президент_2=Тхин Чжо&lt;br&gt;Мьин Шве&lt;br&gt;
Вин Мьин
|Премьер_2=
|Титулы_3=Президент аппаратының министрі
|Ту_3=Flag of Myanmar.svg|Ту2_3=State seal of Myanmar.svg|Реті_3=3|Басқара бастады_3=[[30 наурыз]] [[2016 жыл|2021]]|Басқаруын аяқтады_3=[[1 ақпан]] 2021|Ізашары_3=Аун Мин&lt;br&gt;Хла Тун&lt;br&gt;Со Маун&lt;br&gt;Сое Тейн&lt;br&gt;Тейн Нюнт|Ізбасары_3=|Президент_3=Тхин Чжо&lt;br&gt;Мьин Шве&lt;br&gt;
Вин Мьин|Титулы_4=Мьянма Білім министрлігі|Ту_4=Flag of Myanmar.svg|Ту2_4=State seal of Myanmar.svg|Реті_4=4|Басқара бастады_4=[[30 наурыз]] [[2016 жыл]]|Басқаруын аяқтады_4=[[5 сәуір]] [[2016 жыл]]|Ізашары_4=Хин Сан-Йи|Ізбасары_4=Мио Тейн|Президент_4=Тхин Чжо|Титулы_5=Ұлттық Демократия лигасының президенті|Ту_5=Flag of National League for Democracy.svg|Ту2_5=|Реті_5=5|Басқара бастады_5=[[18 қараша]] [[2011 жыл]]|Басқаруын аяқтады_5=|Ізашары_5=Аун Шве|Ізбасары_5=|Президент_5=|Титулы_6=Оппозиция көшбасшысы|Ту_6=Flag of Myanmar.svg|Ту2_6=State seal of Myanmar.svg|Реті_6=6|Басқара бастады_6=[[2 мамыр]] [[2012 жыл]]|Басқаруын аяқтады_6=[[29 қаңтар]] [[2016 жыл]]|Ізашары_6=Сай Хла Кьяу|Ізбасары_6=|Президент_6=Тейн Сейн|Титулы_7=Демократияға арналған Ұлттық лигасының бас хатшысы|Ту_7=Flag of National League for Democracy.svg|Ту2_7=|Реті_7=7|Басқара бастады_7=[[27 қыркүйек]] [[1988 жыл]]|Басқаруын аяқтады_7=[[18 қараша]] [[2011 жыл]]|Ізашары_7=|Ізбасары_7=|Президент_7=|Титулы_8=Мьянма оппозициясының көшбасшысы|Ту_8=Flag of Myanmar.svg|Ту2_8=State seal of Myanmar.svg|Реті_8=8|Басқара бастады_8=[[2 мамыр]] [[2012 жыл]]|Басқаруын аяқтады_8=[[30 наурыз]] [[2016 жыл]]|Ізашары_8=Суи Тин|Ізбасары_8=|Президент_8=
|Титулы_9=[[Мьянма ұлттық бірлігі үкіметі|Мьянма ұлттық бірлік үкіметінің мемлекеттік кеңесшісі]]
|Ту_9=Flag of Myanmar.svg
|Ту2_9=State seal of Myanmar.svg
|Реті_9=1
|Басқара бастады_9=[[16 сәуір]] 2021&lt;ref&gt;{{cite news |title=Opponents of Myanmar coup announce unity government |url=https://www.aljazeera.com/news/2021/4/16/myanmar-silent-strike |access-date=3 June 2021 |work=[[Al Jazeera]] |date=16 April 2021}}&lt;/ref&gt;
|Басқаруын аяқтады_9=
|Ізашары_9=белгіленген ұстаным;&lt;br&gt;[[Тейн Сейн]]
|Ізбасары_9=[[Мин Аун Хлайн]]
|Президент_9=Вин Мьин&lt;br&gt;Мьин Шве
|Премьер_9=
|Туған күні=19.06.1945|Туған жері=[[Янгон]], Британдық Бирма|Қайтыс болған күні=|Қайтыс болған жері=Ұлттық Демократия лигасының президенті|Жерленді=|Діні=|Әкесі=[[Аун Сан]]|Анасы=Кхин Чжи|Жұбайы=Майкл Эйрис|Балалары=|Партиясы=Демократияға арналған ұлттық лига|Білімі=|Мамандығы=|Қолтаңбасы=Aung San Suu Kyi signature 2013.svg|Сайты=[https://www.facebook.com/www.eng.nldchairperson.org/ Party website]|Commons=Аун Сан Су Чжи|Марапаттары=[[Сурет:Nobel prize medal.svg|20px]] [[Бейбітшілік саласындағы Нобель сыйлығы]]&lt;br /&gt;Джавахарлал Неру Атындағы Сыйлық}}

'''Аун Сан Су Чжи''' ({{lang-my|အောင်ဆန်းစုကြည်}} {{IPA|[àʊɴ sʰáɴ sṵ tɕì]}}; [[19 маусым]] [[1945 жыл|1945 жылы]]) — [[Мьянма|мьянмалық]] саясаткер, [[Мьянма|Мьянманың]] әскери хунтасына қарсы опппозициялық «Демократия үшін ұлттық лига» партиясының жетекшісі, 1991 жылғы [[Бейбітшілік саласындағы Нобель сыйлығы|Бейбітшілік саласындағы Нобель сыйлығының]] лауреаты. Президент Кеңсесінің үшін, электр энергиясы және энергияның үшін, және білім. 2012-2016 жж. Кэхму қалашығының өкілі, Өкілдер палатасына сайланды.

Қазіргі Мьянма елінің әкесі Аун Санның және Хин Цзидің кіші қызы Аун Сан Су Чи [[Британ Бирмасы|Британдық Бирманың]] [[Янгон|Рангун]] қаласында дүниеге келген. 1964 жылы Дели университетін және 1968 жылы Оксфорд университетін бітіргеннен кейін БҰҰ-да үш жыл жұмыс істеді. Ол 1972 жылы Майкл Ариске үйленді, онымен бірге екі баласы болды.

Аун Сан Су Чжи 1988 жылғы 8 тамыздағы 8888 көтерілісінде танымал болып, әскери хунтаны сынаған бірнеше отставкадағы армия шенеуніктерінің көмегімен жаңадан құрған ҰЛТ Бас хатшысы болды. 1990 жылғы сайлауда NLD Парламенттегі орындардың 81% иеленді, бірақ әскери үкімет ([[Бейбітшілік және даму жөніндегі мемлекеттік кеңес|Мемлекеттік Бейбітшілік және Даму Кеңесі]]- SPDC) билікті тапсырудан бас тартты, нәтижесінде халықаралық наразылық туды, нәтижелер жойылды. Ол сайлауға дейін қамауға алынды және әлемдегі ең танымал саяси тұтқындардың бірі бола отырып, 1989 жылдан 2010 жылға дейінгі 21 жылдың 15-інде үй қамағында болды. 1999 жылы ''[[Time|Time]]'' журналы оны «Ганди балаларының» бірі және зорлық-зомбылықтың рухани мұрагері деп атады. Ол 2003 жылы Депайин қырғынында NLD-мен байланысты кем дегенде 70 адам өлтірілген кезде қастандықтан аман қалды.&lt;ref name=&quot;TimeTCOG&quot;&gt;{{cite news|url=http://content.time.com/time/magazine/article/0,9171,993026,00.html|title=The Children of Gandhi|date=31 December 1999|magazine=Time|format=excerpt |url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20131005013134/http://content.time.com/time/magazine/article/0%2C9171%2C993026%2C00.html|archive-date=5 October 2013}}&lt;/ref&gt;

2021 жылдың 1 ақпанында Аун Сан Су Чи 2021 жылғы қарашада Мьянмадағы жалпыұлттық сайлау нәтижелерін NLD жеңіп алған, жалған деп жариялағаннан кейін, [[Мьянмадағы әскери төңкеріске қарсы наразылық (2021)|2021 Мьянмадағы мемлекеттік төңкеріс кезінде тұтқындалып, қызметінен босатылды. Төңкеріс]] бүкіл елде наразылық тудырды.&lt;ref&gt;[https://kaz.tengrinews.kz/world_news/myanma-generalyi-tonkers-sebebn-tusndrd-318810/ Мьянма генералы төңкеріс себебін түсіндірді .01.02.2021]&lt;/ref&gt;

== Атауы ==
[[Сурет:Aung_San_and_family.jpg|солға|нобай|100x100 нүкте|1947 жылы әкесінің өлтірілуінен көп ұзамай қабылданған жасөспірім ретінде Аун Сан Су Чжи (ақ) бар отбасылық портрет]]
''Аун Сан Су Чжи'' басқа біреудің аттары сияқты, [[Тек, ата-тек, әулет есім]], бірақ оның туған үш туысынан: әкесі [[Аун Сан]], әкесінің әйелі «Суудан» және анасы Хин Кйден «Кие» дегеннен шыққан&lt;ref name=&quot;Nobel.org&quot;&gt;[http://nobelprize.org/nobel_prizes/peace/laureates/1991/kyi-bio.html Aung San Suu Kyi&amp;nbsp;– Biography]. Nobel Prize Foundation.&lt;/ref&gt;.
 
Бирмандық оны '''Доу Аун Сан Су Чжи''' деп атайды. До, «тайпасы» дегенді білдіретін, оның есімінің бір бөлігі емес&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.myanmar.gov.mm/Perspective/persp1997/9-97/fam9-97.htm|title=Myanmar Family Roles and Social Relationships|publisher=[[Government of Myanmar]]|accessdate=24 September 2007|archiveurl=https://web.archive.org/web/20071026184413/http://www.myanmar.gov.mm/Perspective/persp1997/9-97/fam9-97.htm|archivedate=26 October 2007|deadurl=yes}}&lt;/ref&gt;, бірақ «Мадам» деп аталатын кез келген аға және беделді әйел үшін құрмет. Бирмандық кейде оны Да Суу немесе Ама Су («Ана Суу») деп атайды&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://www2.irrawaddy.org/article.php?art_id=15761|title=Suu Kyi Protester Arrested|last=Min Lwin|date=28 May 2009|work=The Irrawaddy|accessdate=7 August 2011}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://bur.irrawaddy.org//index.php/news/2010-11-12-10-25-42/4848-2010-11-13-11-54-29|title=ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကို &quot;အမေစု&quot;ဟု အော်ဟစ် နှုတ်ဆက်|date=13 November 2010|work=ဧရာဝတီ|language=Burmese|accessdate=7 August 2011}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://oxforddictionaries.com/definition/Aung%2BSan%2BSuu%2BKyi|title=Aung San Suu Kyi|publisher=Oxford Dictionaries Online|accessdate=19 June 2012}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Pravda online&quot;&gt;[http://english.pravda.ru/news/world/25-09-2007/97677-myanmar_britain-0 Aung San Suu Kyi should lead Burma], ''Pravda Online''. 25 September 2007&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;equalitynow.org&quot;&gt;[http://www.equalitynow.org/take_action/action112 The Next United Nations Secretary-General: Time for a Woman] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160304000409/http://www.equalitynow.org/take_action/action112|date=4 March 2016}}. [[Equality Now]].org. November 2005.&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Times of India&quot;&gt;[http://timesofindia.indiatimes.com/India/MPs_to_Suu_Kyi_You_are_the_real_PM_of_Burma/rssarticleshow/2118431.cms MPs to Suu Kyi: You are the real PM of Burma]. ''[[The Times of India]]''. 13 June 2007&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Book Ideas&quot;&gt;Walsh, John. (February 2006). [http://www.bookideas.com/reviews/index.cfm?fuseaction=displayReview&amp;id=3103 Letters from Burma] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150630215138/http://www.bookideas.com/reviews/index.cfm?fuseaction=displayReview&amp;id=3103|date=30 June 2015}}. Shinawatra International University.&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;DE&quot;&gt;[http://www.dw.de/a-4557275-1 Deutsche Welle] Article: Sentence for Burma's Aung San Suu Kyi sparks outrage and cautious hope Quote: The NLD won a convincing majority in elections in 1990, the last remotely fair vote in Burma. That would have made Aung San Suu Kyi the prime minister, but the military leadership immediately nullified the result. Now her party must decide whether to take part in a poll that shows little prospect of being just.&lt;/ref&gt;.
 

== Өмірбаяны ==
Аун Сан Су Чжи 1945 жылдың 21 маусым күні Британиялық Бирманың астанасы [[Янгон|Рангун]] қаласында дүниеге келген. Оның әкесі Аун Сан, [[Мьянма|Мьянманың]] Қарулы күштерінің негізін қалаушысы, 1947 жылы Мьянманың тәуелсіздігі жөніндегі келіссөздердің мүшесі, Мьянманың Халық Қаһарманы. Аун Сан және бірнеше үкімет мүшелері 1947 жылдың 19 маусым күні белгісіз біреулердің қолынан қаза тапты. Аун Сан Су Чжи анасы әйгілі саясаткер Кхин Чжидің қолында тәрбиеленді.

1960 жылы Кхин Чжи [[Мьянма|Мьянманың]] [[Үндістан|Үндістандағы]] елшісі болып тағайындалды. Су Чжи оқуын [[Дели|Нью-Делиде]] жалғастырды. 1969 жылы Аун Сан Су Чжи [[Оксфорд университеті|Оксфорд университетінің]] Санкт-Хью колледжін [[философия]], [[экономика]] және [[саясаттану]] салаларының бакалавр дәрежесімен тәмәмдады. Университетті бітіргеннен кейін Су Чжи Нью-Йоркте 3 жыл өмір сүріп, [[БҰҰ]] жұмыс істеді. 1972 жылы Аун Сан Су Чжи әйгілі шығыстанушы-тибетолог Михаэль Эйриске тұрмысқа шығады. Олардың отбасында Александр және Ким есімді екі ұл бала дүниеге келді.

1988 жылы Су Чжи хәл үстінде жатқан анасына жәрдемдесу үшін [[Мьянма|Мьянмаға]] оралады. Уақыт өте келе ол [[Мьянма|Мьянмада]] демократиялық қозғалыс бастап, [[Мьянма|Мьянмада]] демократияның сақталуын талап етеді. 1997 жылы Михаель Эйристе қатерлі ісік табылады. Алайда, [[Мьянма]] билігі сырқат Эйриске мемлекет төңірегіне кіруге тыйым салып, Аун Сан Су Чжиге күйеуімен көрісу үшін [[Мьянма|Мьянмадан]] кетуді ұсынады. Бірақтан, ол [[Мьянма|Мьянмадан]] кетсе биліктегі әскерилер оны қайтадан елге кірбізбейтінін түсініп, бұл ұсыныстан бас тартады.

Арис [[1999 жыл|1999 жылы]] [[27 наурыз|27 наурызда]] 53 жасында қайтыс болды. [[1989 жыл|1989 жылдан]] бастап, оның әйелі бірінші рет үй қамауында болғанда, ол тек бес рет көрді, оның соңы 1995 жылы Рождество үшін болған еді. Ол сондай-ақ балаларынан бөлек, Біріккен Корольдікте тұратын, бірақ 2011 жылдан бастап, олар Бирмада болды&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/asia-pacific/305487.stm|title=Obituary: A courageous and patient man|publisher=BBC News|date=27 March 1999|accessdate=4 July 2006|location=London}}&lt;/ref&gt;.

2008 жылдың 2 мамырында, Наргис циклоны Бирма соқтығысқаннан кейін, Аун Сан Су Чжи сарқырама көлінің бунгало төбесінен және электр энергиясынан айырылды, ал циклон Ирравади шатқалындағы барлық ауылдарды да қалдырды. Үйді жөндеу және жөндеу жоспарлары 2009 жылдың тамызында жарияланды. Су Чжи 2010 жылғы 13 қарашада үй қамауынан босатылды&lt;ref&gt;{{cite news|title=Official: UN plane lands in Myanmar with aid after cyclone|url=http://www.iowastatedaily.com/news/article_93509cdd-490f-5988-bfc8-09e33be9c784.html|accessdate=1 December 2012|agency=Associated Press|date=5 May 2008}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://www.mizzima.com/news/inside-burma/2603-aung-san-suu-kyis-home-to-be-renovated-.html Aung San Suu Kyi's home to be renovated] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130531111548/http://www.mizzima.com/news/inside-burma/2603-aung-san-suu-kyis-home-to-be-renovated-.html|date=31 May 2013}}. [[Mizzima]]. 10 August 2009.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www2.irrawaddy.org/highlight.php?art_id=20068|title=Suu Kyi Freed at Last|author=Ba Kaung|date=13 November 2010|work=The Irrawaddy|accessdate=14 қараша 2010}}&lt;/ref&gt;.

== Саяси мансабы ==
1988 жылы ұзақ уақыт бойы елді басқарып келген генерал Не Вин отставкаға кетті. 1988 жылдың 8 тамызында бүкіл мемлекет аумағында демократия мен саяси өзгерістерді талап еткен наразы халық ереуілдерге шықты. Сол жылдың 26 тамызында Аун Сан Су Чжи [[Янгон|Янгондағы]] [[Шведагон]] ғибадатханасына жиналған жарты миллион адам алдында сөз сөйлеп, демократиялық биліктің орнауын талап етті. Бірақтан, тарихқа &quot;8888 көтерілісі&quot; атпен енген толқу әскерилер күшімен аяусыз басылды. [[Махатма Ганди]] мен [[Мартин Лютер Кинг|Мартин Лютер Кингтің]] “Күш қолданбай қарсыласу” идеялары мен буддизмнің дәстүрлі оқуларына сүйене отырып, Аун Сан Су Чжи елді демократизациялау ісімен айналысып, «Демократия үшін ұлттық лига» саяси партиясын құрады. Билікке жаңадан келген әскерилер Су Чжиді үй қамаққа алып, оған елден кетуді ұсынады. Бірақ Аун Сан Су Чжи келіспей, туған Бирмасында қалады.

=== 1990 жылғы сайлау  ===
1990 жылы парламенттік сайлауда Су Чжи бастаған «Демократия үшін ұлттық лига» партиясы 59% дауыс жинап, парламенттегі мандаттар санының 80% иеленіп, жеіңіске жеткен болатын. Бірақтан, әскери хунта сайлау нәтижелерін жарамсыз деп танып, Аун Сан Су Чжиді үй қамауынан босатпады. Сол жылы ол [[Еуропарламент]] тағайындаған Сахаров сыйлығын жеңіп, бір жылдан кейін [[Нобель сыйлығы|Нобель сыйлығының]] лауреаты атанды.

{{quotation|— Норвегияның Нобель комитеті 1991 жылы Нобель бейбітшілік сыйлығының лауреаты Мьянмадағы (Бурма) Аун Сан Су Чжиді демократия мен адам құқықтары үшін күреспегендігі үшін марапаттады.

... Су Чжидің күресі соңғы онжылдықта Азиядағы азаматтық батылдықтың ең керемет мысалдарының бірі. Ол зұлымдыққа қарсы күрестегі маңызды символға айналды ...

1991 жылы Нобель бейбітшілік сыйлығының иегері Аун Сан Су Чжи ге Норвегияның Нобель комитеті осы әйелді өз қызметін жүзеге асырмағаны үшін және бүкіл әлемдегі көптеген адамдарға демократия, адамгершілік бейбіт жолмен адам құқықтары мен этникалық келісу.

- Осло, 1991 жылғы 14 қазан}}

1995 жылы Аун Сан Су Чжи Бейжіңдегі Әйелдер жөніндегі төртінші Бүкіләлемдік конференцияда баяндама жасады&lt;ref name=&quot;nobelprize.org&quot;&gt;{{cite web |publisher=nobelprize.org |url=https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/peace/laureates/1991/kyi-bio.html |title=The Nobel Peace Prize 1991 |accessdate=10 December 2012}}&lt;/ref&gt;.

=== 1996 жылғы шабуыл ===
[[1996 жыл|1996 жылы]] [[9 қараша|9 қарашада]] Ян Сан Су Чжи Демократияның ұлттық лигасының басқа көшбасшыларымен бірге жүріп жатқан конвой Янгонда шабуылға ұшырады. Партия жетекшілерінің машиналарын темір тізбектерімен, клубтарымен және тастармен қаруланған 200-ге жуық адам жарып жіберді. Шабуылдаушылар әскери үкімет тарапынан төленген нұсқасы бар. «Демократияның ұлттық лигасы» полицияға ресми шағым түсірді, тергеу басталды, бұл ештеңеге алып келмеді&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://aappb.org/bio_pdf/Aung_San_Su_Kyi_bio_1_Oct_2009.pdf|title=Aung San Suu Kyi profile|publisher=Assistance Association for Political Prisoners (Burma)|archiveurl=https://www.webcitation.org/68etZNuQb?url=http://aappb.org/bio_pdf/Aung_San_Su_Kyi_bio_1_Oct_2009.pdf|archivedate=2012-06-24}}&lt;/ref&gt;.

=== Үй қамақ  ===
Аун Сан Су Чжи әртүрлі себептер бойынша үй қамауында 15 жыл өткізген. Үй қамақ кезінде оған шетелдік қонақтар мен артынан ерген мүдделестерімен кездесуге тыйым салынды. 1994 жылы Су Чжи сол кездегі Мьянма басшысы Тан Шве генералымен кездесу өткізді. Әлемнің көптеген халықтары мен саясаткерлері [[Мьянма]] билігінен Аун Сан Су Чжи мен 2100-ге жуық саяси тұтқындарды босатуды талап етеді. Тек 2010 жылдың 12 қараша күні [[Мьянма]] билігі әйгілі саясаткер, оппозиционер және [[Нобель сыйлығы|Нобель сыйлығының]] лауреаты Аун Сан Су Чжиді үй қамақтан босатады. 2009 жылдың 3 шілдесінде [[БҰҰ]] Бас хатшысы [[Пан Ги Мун]] демократиялық реформаларды іске асыру жіне оппозиционерлерді қамаудан босату жөнінде [[Мьянма]] билігімен талқылау үшін ресми сапармен [[Мьянма|Мьянмаға]] келеді. Бірақтан, әскери хунта [[Пан Ги Мун|Пан Ги Мунге]] Су Чжимен кездесуге рұқсат бермейді. 2012 жылы [[Мьянма|Мьянмадағы]] кезекті ресми іс сапары кезінде [[Пан Ги Мун]] сол кезде жаңа құрылған Мьянма парламентінің өкілі Аун Сан Су Чжимен кездесіп, оны &quot;әлемдегі үміттің символы&quot; деп атады.

БАҚ-қа Аун Сан Су Чжи-ге барудан тыйым салынды. Дегенмен, үкімет өкілдері оған кездесті. Мәселен, [[1994 жыл|1994 жылдың]] 26 қыркүйегінде ол әскери хунта төрайымы генерал Тан Шве мен кездесті. Бірнеше рет қамауға алу кезінде Аун Сан Су Чжидің денсаулығы нашарлап, нәтижесінде ауруханаға жатқызылды&lt;ref&gt;{{cite news|first=Nick|last=Wadhams|url=https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/06/09/AR2006060901000.html|title=Myanmar's Suu Kyi Hospitalized|agency=Associated Press|work=[[The Washington Post]]|date=9 маусым 2006}}&lt;/ref&gt;.

Мьянма үкіметі Аун Сан Су Чжиді үй қамауында ұстады, себебі ол оны «қоғамның бейбітшілік пен тұрақтылығын бұзуға қабілетті адам» деп санаған. [[1975 жыл|1975 жылғы]] Мемлекеттік қорғау туралы актінің баптарының бірі Аун Сан Су Чжиге қарсы қолданылды, бұл билікке азаматтарды 5 жылға дейін сот шешімі болмай, бас бостандығынан айыру құқығын береді. Аун Сан Су Чжи үнемі қамауда ұстауға тырысты&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20090707151337/http://afp.google.com/article/ALeqM5gjvtMXEDF6I4ntOYrw0_i5mXDjsw Suu Kyi appeals to Myanmar junta against her detention: party] AFP, 11 қараша 2008.&lt;/ref&gt;, көптеген ұлттар мен саясаткерлер оның босатылуына және елдегі 2100 басқа тұтқынның босатылуына қолдау көрсетті. [[2010 жыл|2010 жылғы]] [[12 қараша|12 қарашада]] Хунта партиясы құрған Бірлік пен даму одағының 20 жылында алғашқы сайлауда жеңіске жеткеннен кейін бір күннің ішінде үкімет Aung San Suu Kyi босатуға келісті&lt;ref&gt;{{cite news|author=Reuters in Rangoon|url=http://www.guardian.co.uk/world/2010/nov/09/burma-usdp-wins-election|title=Burmese election won by military-backed party|work=[[The Guardian]]|location=UK|date=9 қараша 2010}}&lt;/ref&gt;.

=== 2007 жылғы Қарсы наразылық акциялары ===
Буддизм монахтарының жетекшілігіндегі наразылықтар 2007 жылғы 19 тамызда отын бағасының көтерілуінен кейін басталды және әскери күштердің қысымына қарамастан, күн сайын жалғасты&lt;ref name=&quot;Buddhist monk uprising&quot;&gt;{{cite news|url=https://www.ctvnews.ca/monks-put-myanmar-junta-in-tight-spot-1.257239|title=Monks put Myanmar junta in tight spot|author=&lt;!--Not stated--&gt;|date=21 September 2007|agency=Associated Press|access-date=14 April 2018|quote=Government opponents began demonstrating over the price hikes Aug. 19, but the protests were quickly contained by the junta with waves of arrests and beatings. With activists in jail or hiding, the leadership role fell to the monks.}}&lt;/ref&gt;.

[[2007 жыл|2007 жылдың]] 22 қыркүйегінде, үй қамауында болғанымен, Аун Сан Су Чжи адам құқығын қолдау үшін жүріп бара жатқан буддист монахтардың баталарын қабылдап алу үшін [[Янгон|Янгондағы]] өз резиденциясының қақпасына қысқа шықты&lt;ref name=&quot;AFP&quot;&gt;{{cite news|url=https://www.commondreams.org/news/2007/09/22/democracy-icon-aung-san-suu-kyi-greets-myanmar-monks|title=Democracy Icon Aung San Suu Kyi Greets Myanmar Monks|author=&lt;!--Not stated--&gt;|date=22 September 2007|agency=AFP|access-date=14 сәуір 2018}}&lt;/ref&gt;. Хабарламада айтылғандай, ол келесі күні Индеин түрмесінде (ол 2003 жылы ұсталды), алайда БҰҰ-ның өкілі Ибрагим Гамбаримен 30 маусымда және 2 қазанда Рангунь үйінің жанында үйге қамауда болғанын анықтады&lt;ref name=&quot;Buddhist monk uprising2&quot;&gt;[https://groups.yahoo.com/group/golden_eagles/message/3522 Suu Kyi moved to Insein prison]. Reuters. 25 September 2007&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;BBC News&quot;&gt;[http://news.bbc.co.uk/2/hi/asia-pacific/3006922.stm Inside Burma's Insein jail]. BBC News. 14 May 2009&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;The Australian&quot;&gt;[http://www.theaustralian.com.au/news/security-tight-amid-speculation-suu-kyi-jailed/story-e6frg6t6-1111114520143 Security tight amid speculation Suu Kyi jailed]. ''[[The Australian]]''. 28 September 2007&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Time.com&quot;&gt;[http://www.time.com/time/world/article/0,8599,1666576,00.html Burmese Junta silences the monks] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20071013022850/http://www.time.com/time/world/article/0,8599,1666576,00.html |date=2007-10-13 }}. ''Time''. 28 September 2007&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;[http://news.bbc.co.uk/2/hi/asia-pacific/7020465.stm UN envoy sees top Burma dissident], BBC News, 30 September 2007&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://news.bbc.co.uk/2/hi/asia-pacific/7023344.stm UN envoy holds key Burmese talks]. BBC News. 2 қазан 2007&lt;/ref&gt;.

=== БҰҰ қатысуы ===
БҰҰ хунта мен Аун Сан Су Чжи арасында диалог орнатуға тырысты. [[2002 жыл|2002 жылдың]] [[6 мамыр|6 мамырында]] БҰҰ өткізген құпия келіссөздерден кейін үкімет Аун Сан Су Чжиді босатты және үкіметтің өкілі еркін деп мәлімдеді, өйткені олар бір-біріне сенім арта алады. Аун Сан Су Чжи ел үшін жаңа таңертең жариялады. Алайда, [[2003 жыл|2003 жылы]] 30 мамырда, [[1996 жыл|1996 жылы]] болған шабуылға ұқсаған оқиғада мемлекет тарапынан демеушілік көрсеткен топ адам Сикаен қаласындағы Депайин қаласына жақын оппозиционерлердің керуеніне шабуыл жасап, көптеген жақтастарын жарақаттады және өлтірді. Аун Сан Су Чжи жүргізушінің көмегі арқылы оқиға орнынан қашып кетті&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.aseanmp.org/resources/Depayin%20Massacre.pdf|title=The Depayin Massacre 2 Years On, Justice Denied|date=30 мая 2005|format=PDF|publisher=ASEAN Inter-Parliamentary Burma Caucus|archiveurl=https://web.archive.org/web/20070614185341/http://www.aseanmp.org/resources/Depayin%20Massacre.pdf|archivedate=2007-06-14}}&lt;/ref&gt;, бірақ біраз уақыттан кейін тұтқындалды. Үкімет Янгонда әйелді саяси тәртіпсіздіктерден қорғау үшін жасалғанын айтқан. Гистерэктомиядан кейін үкімет оны қайтадан үйде қамауға алды&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/asia-pacific/3119038.stm|title=Suu Kyi has 'major' operation|publisher=BBC News|date=19 қыркүйек 2003 жыл|location=London}}&lt;/ref&gt;.

Кейінірек, [[2006 жыл|2006 жылы]] БҰҰ Бас хатшысының орынбасары Ибрагим Гамбар Аун Сан Су Чжи мен кездесті&lt;ref&gt;{{cite web|date=20 мая 2006|url=http://www.un.org/apps/news/story.asp?NewsID=18557&amp;Cr=Myanmar&amp;Cr1=|title=After meeting Aung San Suu Kyi, UN envoy leaves Burma|publisher=United Nations|archiveurl=https://www.webcitation.org/68etcSRkz?url=http://www.un.org/apps/news/story.asp?NewsID=18557|archivedate=2012-06-24}}&lt;/ref&gt;. [[2007 жыл|2007 жылғы]] [[2 қазан|2 қазанда]] Гамбари Аун Сан Су Чжи мен генерал Тан Шве мен келіссөзге қайтып келді, ол жоғарғы басшылықтың басқа мүшелерімен бірге оны [[Нейпьидо]] қаласында қабылдады&lt;ref&gt;{{cite news|title=UN envoy meets with Burma's top general to discuss 'current situation'|url=http://www.un.org/apps/news/story.asp?NewsID=24129|publisher=UN News Service|date=2 October 2007}}&lt;/ref&gt;. Мемлекеттік теледидар Аун Сан Су Чжи мен Гамбариді көрсетті және екі рет кездестіргенін мәлімдеді. Өткен 4 жылда БАҚ-та алғаш рет Аун Сан Су Чжи болды&lt;ref&gt;{{cite news|title=Burma junta releases footage of Suu Kyi (AFP)|url=http://www.abc.net.au/news/stories/2007/10/06/2052595.htm|publisher=ABC News (Australia)|date=6 қазан 2007|language=en/au}}&lt;/ref&gt;.

[[2007 жыл|2007 жылғы]] [[18 қаңтар|18 қаңтарда]] Мьянмадағы «Жаңа әлем» мемлекеттік басылымы Нэнси Нобель Бейбітшілік сыйлығынан қаражат пайдаланған кезде салық төлеуден жалтарғаны үшін айыптады. Біріккен Ұлттар Ұйымының Қауіпсіздік Кеңесі кейін [[Қытай Халық Республикасы|ҚХР]] қатаң қарсылықтарынан кейін айыпталып, Бирмадағы әскери хунтаны халықаралық қауіпсіздікке қауіп төндіретін американдық қарарды қабылдамады&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2007/01/19/world/asia/19myanmar.html|title=Burmese Daily at Odds With Democracy Advocate|author=Mydans, Seth|date=18 қаңтар 2008 жыл|work=[[The New York Times]]}}&lt;/ref&gt;.

[[2009 жыл|2009 жылдың]] [[3 шілде|3 шілдесінде]] Бас хатшы [[Пан Ги Мун]] [[Мьянма|Мьянмада]] үкіметтің демократиялық реформаларды бастауға және оппозицияны босатуға баруына барады. [[Мьянма|Мьянмадан]] кетіп бара жатқанда Пан Ги Мун Генерал Тан Шве ні Аун Сан Су Чжи мен кездесуіне мүмкіндік бермегеніне наразылығын білдірді&lt;ref&gt;{{cite web|author=John Heilprin|url=http://www.thejakartapost.com/news/2009/07/05/un-chief-leaves-myanmar-039disappointed039-with-junta.html|title=UN chief leaves Myanmar 'disappointed' with junta|work=The Jakarta Post|date=5 июля 2009|archiveurl=https://www.webcitation.org/68eteYD59?url=http://www.thejakartapost.com/news/2009/07/05/un-chief-leaves-myanmar-039disappointed039-with-junta.html|archivedate=2012-06-24}}&lt;/ref&gt;. [[2010 жыл|2010 жылдың]] қараша айының ортасында, Аун Сан Су Чжи қамаудан босатылған кезде Пан Ги Мун телефон арқылы оппозиционермен байланысып&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.un.org/russian/news/fullstorynews.asp?newsID=14603|title=Пан Ги Мун Аун Сан Су Чжи ге телефон шалып, сұхбаттасуға дайындық және ымыраға келу туралы өтінішке қанағаттанғандық білдірді.|work=Центр новостей ООН|date=18.11.2010|archiveurl=https://www.webcitation.org/68etg5iJ7?url=http://www.un.org/russian/news/fullstorynews.asp?newsID=14603|archivedate=2012-06-24}}&lt;/ref&gt;, оны босатып құттықтап, елдегі демократиялық реформаларды жалғастыруға шақырды. Сәуір айының аяғында - [[2012 жыл|2012 жылдың]] мамыр айының басында Бас хатшының Мьянмаға кезекті сапары болды. Пан Ги Мун демократиялық реформалар жолындағы ел қозғалысын атап өтті және одан әрі демократияландыру қажеттілігін атап өтті. Парламент сайланған Аун Сан Су Чжи мен кездесуде ол «бұл бүкіл әлемге үміт нышаны» деп атады&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.un.org/russian/news/fullstorynews.asp?newsID=17412|title=Пан Ги Мун назвал Аунг Сан Су Чжи «символом надежды для всего мира»|work=Центр новостей ООН|date=01.05.2012|archiveurl=https://www.webcitation.org/68ethEeGI?url=http://www.un.org/russian/news/fullstorynews.asp?newsID=17412|archivedate=2012-06-24}}&lt;/ref&gt;.

=== 2010 жылғы шығарылымы ===
[[Сурет:DASSK_Europe_conference.JPG|нобай|До Аун Сан Су Чжи Лондондағы конференцияда, 5 елде Еуропа, 2012 жылы]]
[[Сурет:Remise_du_Prix_Sakharov_à_Aung_San_Suu_Kyi_Strasbourg_22_octobre_2013-14.jpg|оңға|нобай|Сахаров сыйлығының салтанатты рәсімі [[Еуропалық парламент|Еуропа парламенттің]] Страсбург гемикалығында, Мартин Шульцпен, Аун Сан Су Чжи ге [[2013 жыл|2013 жылы]] берілді.]]
[[Сурет:Aung_San_Suu_Kyi_greeting_supporters_from_Bago_State.jpg|нобай|Аун Сан Су Чжи 2011 жылы Bago State компаниясының жақтастарын қарсы алды]]
[[Сурет:Secretary Clinton Meets Daw Aung San Suu Kyi for Dinner (6437451337).jpg|нобай|Аун Сан Су Чжи АҚШ Мемлекеттік хатшысымен кездесуде ([[Хиллари Клинтон]] (2011 ж. 1 желтоқсан)]]
[[13 қараша|13 қарашада]] Аун Сан Су Чжи үй қамауынан босатылды. Бұл күнді сот [[2009 жыл|2009 жылдың]] тамыз айында анықтады. Босату Мьянмадағы жалпы сайлаудан кейін 6 күн өткен соң өтті. Аун Сан Су Чжи босатылғаннан кейін оның жақтастары туралы сөз сөйледі. Бейбітшілік бойынша Нобель сыйлығының лауреаты соңғы 20 жылда 15 адамға қамалған&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://english.aljazeera.net/news/asia-pacific/2010/11/20101113105340355661.html|title=Myanmar's Aung San Suu Kyi released&amp;nbsp;– Asia-Pacific|publisher=Al Jazeera English|date=13 қараша 2010 жыл|archiveurl=https://www.webcitation.org/68etiH1Kx?url=http://www.aljazeera.com/news/asia-pacific/2010/11/20101113105340355661.html|archivedate=2012-06-24}}&lt;/ref&gt;. Мьянмадағы «Жаңа әлем» мемлекеттік басылымы оның босатылуына жағымды жауап берді және оның жақсы мінез-құлығымен кешірім сұрады&lt;ref name=&quot;nytimes12&quot;&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2010/11/15/world/asia/15myanmar.html?_r=1&amp;ref=global-home|work=The New York Times|title=Босатылған Мьянма диссиденті келісімді және өзгерісті талап етеді|date=14 қараша 2010 жыл}}&lt;/ref&gt;.

Қарсылық оппозиционер Ким Аристің ұлы [[2010 жыл|2010 жылдың]] қараша айында анасына оралғаннан кейін бірден елге кіру үшін виза алды. Бұл 10 жылда Аун Сан Су Чжи-мен кездескен алғашқы мүмкіндік болды. Ол қайтадан 2011 жылдың 5 шілдесінде Паганға сапармен бару үшін&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.independent.co.uk/news/world/asia/suu-kyi-and-son-reunited-after-10year-separation-2142108.html|title=Suu Kyi and son reunited after 10-year separation|date=24 қараша 2010|work=The Independent}}&lt;/ref&gt;, ол 2003 жылдан бері [[Янгон|Янгонға]] тыс оппозиционердің сапарына барады&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://www.irrawaddy.org/article.php?art_id=21604|title=Suu Kyi to Visit Pagan Next Week|date=30 маусым 2011|work=The Irrawaddy}}&lt;/ref&gt;.

[[2011 жыл|2011 жылғы]] қарашада Ұлттық Демократия лигасының көшбасшыларының кездесуінде парламентке қосымша сайлауға қатысу туралы шешім қабылданды&lt;ref&gt;{{cite news|title=Suu Kyi's NLD democracy party to rejoin Burma politics|url=http://www.bbc.co.uk/news/world-asia-15787605|work=[[BBC News]]|date=18 қараша 2011 жыл}}&lt;/ref&gt;. Осы шешімді қабылдағаннан кейін Аун Сан Су Чи Америка Құрама Штаттарының Президенті [[Барак Обама|Барак Обамамен]] телефон арқылы сөйлесті. Саясатшылар АҚШ Мемлекеттік хатшысы [[Хиллари Клинтон|Хиллари Клинтонның]] Мьянмаға келуіне келісті. [[2011 жыл|2011 жылғы]] [[1 желтоқсан|1 желтоқсанда]] Су Чжи Хиллари Клинтонмен Янгондағы американдық дипломаттардың резиденциясында кездесті. 2011 жылғы 21 желтоқсанда Таиландтың Премьер-Министрі Ейлак Чиннават Сю Чиге барып, бұл мьянма оппозициясының шет елдердің басшыларымен алғашқы кездесуі болды&lt;ref&gt;{{cite news|title=PM Yingluck backs Suu Kyi in landmark Myanmar talks|url=http://www.manager.co.th/Home/ViewNews.aspx?NewsID=9540000162276|work=WBDJ7|date=21 желтоқсан 2011 жыл}}&lt;/ref&gt;.

Аун Сан Су Чжи [[Франция|Францияның]] Құрметті легион орденімен марапатталды. Марапатты арнайы келген Француз Республикасының Сыртқы істер министрі Ален Джюппен таныстырды&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://ru.euronews.com/2012/01/15/france-promises-rewards-for-reformist-myanmar/|work=euronews|title=Мьянмаға қызмет көрсету бойынша Құрмет Легионының ордені|date=15 қаңтар 2012 жыл}}&lt;/ref&gt;.

===Күзетпен ұстау мерзімдері===
* 1989 жылғы 20 шілде: [[Соғыс жағдайы|әскери Ережеге]] сәйкес Рангундағы үй қамауына алынды, бұл оны үш жыл бойы айыптаусыз немесе сотталмай ұстауға мүмкіндік береді.
* 1995 жылғы 10 шілдеде үй қамауынан босатылды.
* 2000 жылдың 23 қыркүйегінде үй қамауына алынды.
* 2002 жылғы 6 мамыр: 19 айдан кейін босатылды.
* 2003 жылғы 30 мамыр: [[Депайиндегі қырғын|Депайин қырғынынан]] кейін қамауға алынды, ол үй қамауына қайтарылғанға дейін үш айдан астам уақыт бойы жасырын қамауда болды.
* 2007 жылғы 25 мамыр: БҰҰ Бас хатшысы [[Кофи Анна]]нның генерал Тхан швеге тікелей үндеуіне қарамастан, үй қамауы бір жылға ұзартылды.
* 2007 жылғы 24 қазан: үй қамауында 12 жасқа толды, бүкіл әлем бойынша 12 қалада ынтымақтастық наразылықтары өтті. 
* 2008 жылғы 27 мамыр: үйді қамауға алу тағы бір жылға ұзартылды, бұл халықаралық құқық бойынша да, Бирманың өз заңнамасы бойынша да заңсыз. 2009 жылғы.&lt;ref&gt;[http://www.burmacampaign.org.uk/pm/weblog.php?id=P315 Campaigners mark 12 years of detention for Aung San Suu Kyi] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080311121321/http://www.burmacampaign.org.uk/pm/weblog.php?id=P315 |date=11 March 2008 }}, Burma Campaign UK, 24 October 2007&lt;/ref&gt;
* 11 тамыз: 2009 жылғы мамырдағы шабуыл оқиғасынан туындаған &quot;бұзушылық&quot; үшін үй қамауы тағы 18 айға ұзартылды.&lt;ref&gt;[http://www.aljazeera.com/news/asia-pacific/2009/05/2009515144939393754.html UN: Suu Kyi detention 'illegal'] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131217000019/http://www.aljazeera.com/news/asia-pacific/2009/05/2009515144939393754.html |date=17 December 2013 }}. Al Jazeera. 16 May 2009&lt;/ref&gt;
* 2010 жылғы 13 қарашада үй қамауынан босатылды.&lt;ref&gt;{{cite news |url=https://www.bbc.co.uk/news/world-asia-pacific-11749661 |title=Burma releases pro-democracy leader Aung San Suu Kyi |date=13 November 2010 |publisher=BBC News |accessdate=14 November 2010| archiveurl= https://web.archive.org/web/20101114044557/http://www.bbc.co.uk/news/world-asia-pacific-11749661| archivedate= 14 November 2010 | url-status= live}}&lt;/ref&gt;

=== 2012 жылы қосымша сайлау ===
[[18 қаңтар]] [[2012 жыл]]. Аун Сан Су Чжи Мьянма Парламентінің Өкілдер палатасына (төменгі палатасына) 1 сәуірде өтетін сайлауда кандидат ретінде тіркелді&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://www.bbc.co.uk/russian/international/2010/11/101113_suu_kyi_released.shtml|title=Лидер оппозиции Бирмы вышла на свободу|publisher=[[Би-би-си]]|date=13 ноября 2010 года}}&lt;/ref&gt;. Ол «Бірлестік және даму одағы» басқарушы кандидатымен күресуге тура келді&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://english.aljazeera.net/news/asia-pacific/2010/11/20101113105340355661.html|title=Myanmar's Aung San Suu Kyi released&amp;nbsp;– Asia-Pacific|publisher=Al Jazeera English|date=13 November 2010|archiveurl=https://www.webcitation.org/68etiH1Kx?url=http://www.aljazeera.com/news/asia-pacific/2010/11/20101113105340355661.html|archivedate=2012-06-24}}&lt;/ref&gt;.

[[14 наурыз]]&lt;nowiki/&gt;да, алғаш рет Аун Сан Су Чжи мемлекеттік теледидар туралы әңгімеледі. Ол саяси реформаларды, адам құқықтарын құрметтеуге және тәуелсіз сот жүйесін құруды талап етті. Әскери күшке қатысты сөздердің бір бөлігі цензураға ұшырады&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://www.mizzima.com/news/inside-burma/6738-burmese-govt-censors-suu-kyis-campaign-speech.html|title=Burmese gov’t censors Suu Kyi’s campaign speech|date=11 March 2012|work=Mizzima|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120315011133/http://mizzima.com/news/inside-burma/6738-burmese-govt-censors-suu-kyis-campaign-speech.html|archivedate=2012-03-15}}&lt;/ref&gt;.

Аун Сан Су Чжи бірнеше рет сайлау алдындағы науқан барысында бұзушылықтар саны көп билік назарын және халықаралық қоғамдастықты аудартты&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.bbc.co.uk/news/world-asia-17577620|title=Burma's Aung San Suu Kyi wins by-election: NLD party|date=1 April 2012|publisher=BBC News|archiveurl=https://www.webcitation.org/68etjNq01?url=http://www.bbc.co.uk/news/world-asia-17577620|archivedate=2012-06-24}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://ru.euronews.com/2012/04/02/suu-kyi-hopes-for-new-era-after-myanmar-vote/|title=Аун Сан Су Чжи: “в Мьянме – новая эра”|date=2 апреля 2012|publisher=Euronews|archiveurl=https://www.webcitation.org/68eyKxbf9?url=http://ru.euronews.com/2012/04/02/suu-kyi-hopes-for-new-era-after-myanmar-vote/|archivedate=2012-06-24}}&lt;/ref&gt;. Ол билік тарапынан оппозициялық кандидаттарға қысым көрсетіп&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.youtube.com/watch?v=JO0jM7ymHE0|title=Winning NLD candidate list announced in state tv|last=Kyaw Myo Win|date=2 April 2012|publisher=MRTV|accessdate=2 April 2012}}&lt;/ref&gt;, науқанның алдын-алуға талпындырды, сайлаушылар тізімдерімен алаяқтық жасады. Дегенмен, «Демократияның ұлттық лигасы» сайлау жарысынан кетпеуге шешім қабылдады, бұл елдің бірлігіне деген ұмтылысымен түсіндіріледі&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/article/2012/04/20/us-myanmar-idUSBRE83J0AI20120420|title=Suu Kyi Myanmar parliament debut in doubt over oath stalemate|author=Aung Hla Tun|date=20 April 2012|publisher=Reuters|accessdate=21 April 2012}}&lt;/ref&gt;. По их мнению, присяга должна быть изменена и содержать только обещание уважать конституцию&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://ru.euronews.com/2012/04/23/aung-san-suu-kyi-s-nld-in-parliament-boycott-row|title=Мьянма: оппозиция парламенттегі алғашқы кездесуді бойкотлады|date=23 сәуір 2012|publisher=Euronews|archiveurl=https://www.webcitation.org/68eyMD0Ft?url=http://ru.euronews.com/2012/04/23/aung-san-suu-kyi-s-nld-in-parliament-boycott-row|archivedate=2012-06-24}}&lt;/ref&gt;.

[[2012 жыл|2012 жылғы]] [[1 сәуір|1 сәуірде]] Демократияның ұлттық лигасы Аун Сэн Сю Чжи төрағаның орынбасары үшін күрес жеңіп алды деп жариялады&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.bbc.co.uk/news/world-asia-17577620|title=Burma's Aung San Suu Kyi wins by-election: NLD party|date=1 April 2012|publisher=BBC News|archiveurl=https://www.webcitation.org/68etjNq01?url=http://www.bbc.co.uk/news/world-asia-17577620|archivedate=2012-06-24}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://ru.euronews.com/2012/04/02/suu-kyi-hopes-for-new-era-after-myanmar-vote/|title=Аун Сан Су Чжи: “Мьянмада жаңа дәуір болды”|date=2 сәуір 2012|publisher=Euronews|archiveurl=https://www.webcitation.org/68eyKxbf9?url=http://ru.euronews.com/2012/04/02/suu-kyi-hopes-for-new-era-after-myanmar-vote/|archivedate=2012-06-24}}&lt;/ref&gt;. Кейінірек Біріккен сайлау комиссиясы өзінің жеңісін растады және оппозиция партиясы сайлаулар өткізілген 45 ауданның 43-інде жеңіске жетті&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.youtube.com/watch?v=JO0jM7ymHE0|title=Winning NLD candidate list announced in state tv|last=Kyaw Myo Win|date=2 April 2012|publisher=MRTV|accessdate=2 April 2012}}&lt;/ref&gt;. Депутаттар 23 сәуірде лауазымға тағайындалды, бірақ оппозициялық парламентшілер ант қабылдаудан бас тартты&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/article/2012/04/20/us-myanmar-idUSBRE83J0AI20120420|title=Suu Kyi Myanmar parliament debut in doubt over oath stalemate|author=Aung Hla Tun|date=20 April 2012|publisher=Reuters|accessdate=21 April 2012}}&lt;/ref&gt;, себебі конституцияны оның мәтінінде қорғау міндеттемесі бар. Олардың пікірінше, ант өзгертілуі керек және конституцияны құрметтеу туралы уәде бар&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://ru.euronews.com/2012/04/23/aung-san-suu-kyi-s-nld-in-parliament-boycott-row|title=Мьянма: оппозиция парламенттегі алғашқы кездесуді бойкотлады|date=23 сәуір 2012|publisher=Euronews|archiveurl=https://www.webcitation.org/68eyMD0Ft?url=http://ru.euronews.com/2012/04/23/aung-san-suu-kyi-s-nld-in-parliament-boycott-row|archivedate=2012-06-24}}&lt;/ref&gt;.

[[2012 жыл|2012 жылдың]] [[2 мамыр|2 мамырында]] Ұлттық Лиганың Демократия лигасының депутаттары сөздерді өзгертпегеніне қарамастан ант қабылдады&lt;ref&gt;[http://latimesblogs.latimes.com/world_now/2012/05/burmas-aung-san-suu-kyi-takes-parliament-seat-making-history.html Aung San Suu Kyi makes history by taking Myanmar parliament seat — latimes.com&lt;!-- Заголовок добавлен ботом --&gt;]&lt;/ref&gt;. Оппозициялық саясаткерлер заң шығарушыларды қосып, бойкотты жалғастырудан гөрі көп нәрсе істей алатындығын шешті. саяси икемділік көрінісі Бұл шешім БҰҰ Бас хатшысы [[Пан Ги Мун]] жоғары бағалады&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://ru.euronews.com/2012/05/01/myanmar-ban-finally-meets-suu-kyi|title=БҰҰ құптайды “гибкость” Аун Сан Су Чжи|date=1 мамыр 2012|publisher=Euronews|archiveurl=https://www.webcitation.org/68eyN7lC0?url=http://ru.euronews.com/2012/05/01/myanmar-ban-finally-meets-suu-kyi|archivedate=2012-06-24}}&lt;/ref&gt;.

=== 2015 жылғы сайлау ===
2015 жылдың 8 қарашасында Мьянмада парламент сайлауы өтті.

Сайлау комиссиясының қорытынды нәтижелері [[13 қараша|13 қарашада]] жарияланды. Парламенттің екі үйінде де Демократияға арналған Ұлттық лигасы ең көп дауыс жинады. 329 парламенттік орынмен ол ел үкіметі мен президентін тағайындай алады. Өтпелі конституцияға сәйкес парламенттегі төрттен бірі қарулы күштердің өкілдері үшін сақталады және олар саяси шешімдерге әсер етеді. Мьянма армиясы және қазіргі көшбасшы Генерал Тейн Сейн билікті бейбіт жолмен беруді уәде етті. Алайда, Аун Сан Су Чжи, жақында енгізілген конституциялық шектеулерге сәйкес, президент лауазымына кіре алмайды, өйткені оның күйеуі британдық, ал ересек балалар - басқа мемлекеттердің азаматтары&lt;ref&gt;[http://www.bbc.com/russian/news/2015/11/151113_burma_elex_suu_kyi_win Мюнхенде сайланған Аун Сан Су Чжи бастаған демократтар жеңіске жетті]&lt;/ref&gt;..

[[2016 жыл|2016 жылғы]] [[30 наурыз|30 наурыздан]] бастап - Сыртқы істер министрі. [[2016 жыл|2016 жылдың]] [[6 сәуір|6 сәуірінде]] Мьянма мемлекеттік кеңесшісі болып тағайындалды. Премьер-Министрге сәйкес келетін осы жаңа лауазым сізге үкіметтің барлық салаларында жұмыс істеуге, сондай-ақ, атқарушы және заңнамалық билік тармақтары арасындағы байланыс ретінде әрекет етуге мүмкіндік береді.

=== Рохингя мұсылмандары мен босқындарға қатысты зорлық-зомбылыққа қарсы әрекет ===
[[Сурет:Aung_San_Suu_Kyi_speaking_to_supporters_at_National_League_for_Democracy_(NLD)_headquarter.jpg|нобай|Аун Сан Су Чжи босатылғаннан кейін көп кешікпей НЛД штаб-пәтерінде жиналған халыққа жолдайды.]]
[[2017 жыл|2017 жылы]] сыншылар Аун Сан Су Чжиді Нобель сыйлығының лауреаттарын Мьянмадағы Рохингия халқының қудалауға қатысты үнсіздігіне сілтеме жасай отырып&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://www.news.com.au/travel/world-travel/asia/should-aung-san-suu-kyi-give-back-her-nobel-peace-prize/news-story/2a2e214551ba4e490b99116c5a9fc406|title=Should Aung San Suu Kyi give back her Nobel Peace Prize?|work=News.com.au|date=6 September 2017|accessdate=6 September 2017|first=Kirrily|last=Schwartz}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2017/09/04/world/asia/myanmar-rohingya-suu-kyi-.html|title=Why Aung San Suu Kyi's Nobel Peace Prize Won't Be Revoked|work=The New York Times|date=4 September 2017|accessdate=6 September 2017|first=Russell|last=Goldman}}&lt;/ref&gt;, қайтарып алуға шақырды. Кейбір белсенділер Аун Сан Су Чжиді 2012 жылғы Рахинск мемлекеттік тәртіпсіздіктерінде (2015 жылы Рохингядағы босқындар дағдарысы кезінде қайталанған) үнсіздікке сынға алды және Мьянмадағы қуғын-сүргінге ұшыраған мұсылман азшылық Рохингияның жағдайына бей-жай қарамады. 2012 жылы ол руингияны біреудің азаматтары деп санайтынын білмейтін журналистерге айтты&lt;ref name=&quot;presstv&quot;&gt;{{cite news|url=http://www.presstv.com/detail/2012/07/27/252994/suu-kyi-under-fire-for-silence-on-rohingya/|title=Myanmar's Suu Kyi under fire for silence on Rohingya massacre|date=18 June 2012|publisher=Press TV|accessdate=29 July 2012}}&lt;/ref&gt;. [[2013 жыл]]&lt;nowiki/&gt;ы Би-Би-Сидің Мишал Хусейнмен сұхбатында Аун Сан Су Чжи Рохинджаға қарсы зорлық-зомбылықты айыптаған жоқ және Мьянмадағы мұсылмандардың этникалық тазалауға ұшырағанын мойындамай&lt;ref&gt;{{cite news|title=Rohingya boat people: Myanmar's shame|url=https://www.economist.com/news/asia/21651877-poverty-politics-and-despair-are-forcing-thousands-rohingyas-flee-myanmar-authorities|accessdate=25 May 2015|work=[[The Economist]]|date=23 May 2015}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|author1=Mehdi Hasan|title=Aung San Suu Kyi's inexcusable silence|url=http://www.aljazeera.com/indepth/opinion/2015/05/aung-san-suu-kyi-inexcusable-silence-150524085430576.html|accessdate=25 May 2015|publisher=Al Jazeera|date=24 May 2015}}&lt;/ref&gt;, шиеленістің «қорқыныш ахуалы» жаһандық мұсылман билігінің «өте жақсы» екенін бүкіл дүние жүзіндегі қабылдау. Әңгімелесу барысында ол «кез келген жек көруді» айыптады. Питер Попхамның айтуынша, әңгімелесуден кейін ол мұсылманның сұхбаттасуына ашуланды&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.theguardian.com/global-development/video/2012/jun/22/rohingya-refugees-burma-bangladesh-video|title=Rohingya refugees leave Burma to seek help in Bangladesh|date=22 June 2012|work=The Guardian|author=Misha Hussain|accessdate=29 July 2012|location=London}}&lt;/ref&gt;. Хусаин Су Чиге зорлық-зомбылықтың барлық ықпалы Ронинеяға қарсы болғанына қарамастан&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.bbc.com/news/world-asia-24651359|title=Suu Kyi blames Burma violence on 'climate of fear'|date=24 October 2013|accessdate=7 May 2016|publisher=BBC}}&lt;/ref&gt;, Аун Сан Су Чжиді екі тараптың да зорлық-зомбылыққа ұшырағанын және Питер Пэмпамның бұл мәселе бойынша өзінің ұстанымын саяси сипаттағы пайда алу&lt;ref&gt;{{cite book|title=The Lady and the Generals: Aung San Suu Kyi and Burma's Struggle for Freedom|author=Peter Popham|publisher=Penguin Books|year=2016}}&lt;/ref&gt;{{citation needed|date=September 2017}}.
[[File:Suu-kyi-khawmu-campaign.jpg|солға|нобай|250x250 нүкте| 2012 ж., 22 наурыз 2012 ж., Аун Сан Су Чжи келер алдында сөз сөйлеу үшін сайлаушылардың сайлау науқанында Каухму қаласындағы Мьянма қаласы.]]
Дегенмен, ол татуласу жолында жұмыс істегісі келгенін және екі тараптың зорлық-зомбылыққа ұшырағанын ескертеді. «The Economist» компаниясының хабарлауынша, «Halo тіпті адам құқықтарын қорғайтын лоббистердің қатарына еніп, Рохинья азшылығы атынан анық түрде әрекет ете алмағанына ренжіген». Дегенмен, ол «Бангладеш шекарасына жақын екі баласы бар Рохингя отбасыларына тыйым салу туралы» айтқан.
[[Сурет:Suu-kyi-gives-speech-in-khawmu.jpg|нобай|[[2012 жыл|2012 жылдың]] [[22 наурыз|22 наурызында]] Мьянмадағы Каухму қаласындағы сайлау округінде сайлау науқаны барысында Аун Сан Су Чжи (Орталық) өз жақтастары алдында сөз сөйлейді.]]
[[2015 жыл|2015 жылы]] BBC News мақаласында репортер Джонам Фишер Аун Сан Су Чжидің Рохингя мәселесіне қатысты үнсіздігі Бамардың көпшілігінен қолдау алу қажеттілігіне байланысты, себебі «жалпы сайлау науқанының ортасында». 2015 жылдың мамыр айында Далай Лама Мьянмадағы Родингаға көмектесу үшін көп нәрсе істеуге шақырды. Ол бұрын Рохингьяның жеке екі кездесуінде жеке басына түскен жағдайды шешуге шақырды және оның шақырғанына қарсылық білдірді деп мәлімдеді. 2016 жылдың мамыр айында Аун Сан Су Чи жаңадан тағайындалған Мьянма елшісі, Шотландияның Мариям деген атын Ромингяға аталмай, Мьянмадағы 135 ресми этникалық топ арасында танылмаған. Бұл Марьелдің «Рохингя» сөзін қолданған кезде Бахар наразылықтарынан өтті.
[[Сурет:Barack_Obama_and_Hillary_Clinton_at_home_of_Aung_San_Suu_Kyi.jpg|нобай|[[АҚШ президенті]] [[Барак Обама]] мен Мемлекеттік хатшы [[Хиллари Клинтон]] Су Чжи мен оның қызметкерлерімен [[Янгон|Янгондағы]] үйінде]]
[[2016 жыл|2016 жылы]] Аун Сан Су Чжи 2016-17 қуғын-сүргін кезінде [[Мьянма|Мьянмадағы]] рохингия мұсылмандарын қорғамағаны үшін айыпталуда. [[Лондон|Лондонның]] Кристиан Мэрия университетінің мемлекеттік қылмыс сарапшылары Мюнхендегі Аун Сан Су Чжи-тің «заңға қайшы геноцид» екенін ескертті. Родингияны қудалауды 2017 жылға дейін жалғастырғанына қарамастан, Аун Сан Су Чжи «Рожинья ауылдарына қарсы зорлық-зомбылық, кісі өлтіру және қирату туралы әскердің жақсы құжатталған науқанын тоқтатпауға тырыспайды» деп мойындады. [[2017 жыл|2017 жылдың]] 4 қыркүйегінде Мьянмадағы БҰҰ-ның адам құқықтары жөніндегі арнайы баяндамашысы Янгхие Ли Су Чжидің Ракхайндегі« өте ауыр »жағдайға қатысты жауабын сынап, былай деді:« Де-факто көшбасшыға қадам жасау керек - кез келген үкіметтен, өздерінің юрисдикциясында барлығын қорғау үшін «. BBC хабарлауынша, «Оның түсініктемелері Бангладешке қашып бара жатқан Родингияның саны 87 мыңға жетті, БҰҰ-ның бағалауы бойынша,» оның пікірін Нобель Бейбітшілік лауреаты [[Малала Юсуфзай]] жаңғыртты, ол «Сувей Кьи» - ол дағдарыстың басталғанын түсіндірмеді ». Келесі күні Джордж Монбиот, ''[[The Guardian]]''-да жазған, оқырмандарға «change.org» нобелдік бейбітшілік сыйлығына ие болу үшін, оның үнсіздігін сынап, «қорқыныштан не қорқыныштан бас тартқанын» айтады. басқалары өзін өзі талап етіп отырған еркіндіктері оның режимін жоққа шығарады - кейбір жағдайларда үнсіздікке ұмтылады - өз құқықтарын қамтамасыз етуге көмектескен белсенділер танылды ». Нобель сыйлығының Нобель сыйлығын жою туралы ереже жоқ деп жауап берді. Архиепископ Десмонд Туту, судьяның бейбітшілік сыйлығының иегері, Сю Чжидің үнсіздігін сынға алды: әлеуметтік бұқаралық ақпарат құралдарында жарияланған ашық хатта ол былай деді: «Егер Мьянмадағы жоғары лауазымға көтерілуіңіздің саяси бағасы сіздің үнсіздік болса, баға шынымен тым қатал ... Бұл әділдік символы үшін осындай елге көшу мүмкін емес «. 13 қыркүйекте Аун Сан Су Чжи Гуантаның дағдарысты талқылау үшін келесі аптада [[Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас Ассамблеясы|БҰҰ]] Бас ассамблеясының пікірталастарына қатыспайтыны анықталды. Мьянма үкіметінің өкілі «мүмкін ол үшін аса маңызды мәселелер бар» деп мәлімдеді&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.bbc.co.uk/news/world-asia-41250057|work=BBC News|title=Myanmar's Aung San Suu Kyi to miss UN General Assembly debate|date=13 September 2017}}&lt;/ref&gt;.
[[Сурет:Barack Obama and Aung San Suu Kyi September 2012.jpg|нобай|Су Чжи 2012 жылдың қыркүйек айында Ақ үйде [[Барак Обама]] мен кездесті]]
[[2017 жыл|2017 жылдың]] қазан айында Оксфорд қалалық кеңесі партияаралық бірауыздан дауыс бергеннен кейін [[1997 жыл|1997 жылы]] оның &quot;демократия үшін ұзақ күресуді&quot; мойындау белгісі ретінде ұсынылған Қала бостандығының құрметіне [[Біріккен Ұлттар Ұйымы|Біріккен Ұлттар Ұйымынан]] алынған дәлелдер алынғаннан кейін кері қайтарылуы тиіс деп жариялады&lt;ref name=&quot;guardian&quot;&gt;{{cite news|url=https://www.theguardian.com/world/2017/oct/07/city-london-debate-stripping-aung-san-suu-kyi-freedom-myanmar-rohingya|work=The Guardian|title=City of London to debate stripping Aung San Suu Kyi of freedom award|first=Ben|last=Quinn|date=7 October 2017}}&lt;/ref&gt;, бұл ол &quot;бұдан былай бұл абыройға лайықты емес&quot;дегенді білдіреді. Бірнеше күннен кейін Мунсур Али, Лондон Сити Корпорейшн кеңесшісі, Лондон Ситидің еркіндігін жою туралы өтінішті қарауға енгізді: бұл ұсынысты корпорацияның саясат және ресурстар жөніндегі комитетінің төрағасы Кэтрин Макгиннесс қолдады, ол &quot;алаңдаушылық білдірді... Бирмадағы және аңдардағы жағдай туралы&quot;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.bbc.co.uk/news/uk-england-oxfordshire-41466301|title=Aung San Suu Kyi will be stripped of Freedom of Oxford|work=BBC News|date=3 қазан 2017}}&lt;/ref&gt;. [[2017 жыл|2017 жылдың]] [[13 қараша|13 қарашасында]] Боб Гелдоф өзінің &quot; Дублин қаласының еркіндігі &quot;марапатын Аун Сан Су Чжи&quot;солтүстік-батыс Бирманың рохиндж халқын жаппай этникалық тазалаумен айналысатын адаммен байланысты емес&quot;деп мәлімдеген марапатты ұстауына қарсылық ретінде қайтарып алды&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/article/us-myanmar-rohingya-geldof/bob-geldof-calls-aung-san-suu-kyi-handmaiden-to-genocide-idUSKBN1DD0X6|title=Bob Geldof calls Aung San Suu Kyi 'handmaiden to genocide'|work=Reuters}}&lt;/ref&gt;. &quot;Геноцидтің қызметшісі&quot; Ауг Сан Су Чжи деп атаған Гелдоф, егер ол алдымен одан айырылса&lt;ref&gt;{{cite news|title=Bob Geldof renounces honour also held by Aung San Suu Kyi|first=Isabel|last=Bennett|date=13 November 2017|accessdate=13 November 2017|newspaper=[[The Guardian]]|url=https://www.theguardian.com/world/2017/nov/13/bob-geldof-renounces-honour-also-held-by-aung-san-suu-kyi|archive-url=https://web.archive.org/web/20171113052832/https://www.theguardian.com/world/2017/nov/13/bob-geldof-renounces-honour-also-held-by-aung-san-suu-kyi|dead-url=no|archive-date=13 November 2017}}&lt;/ref&gt;, оның наградасы қалпына келтірілетіндігін мақтан тұтатынын айтты.  Дублин қалалық кеңесі 59-2 (бір қалыс қалған жағдайда) &quot;қала бостандығы&quot; Аун Сан Су Чжи сыйлығын алып тастағаны үшін Мьянманың рохинджа халқымен 2017 жылдың желтоқсан айында үндеуі үшін дауыс берді, бірақ лорд-мэр Дублин Мишель Мак Донча бұл шешімге Гелдоф пен [[U2]] мүшелерінің наразылықтары әсер етті деп жоққа шығарды&lt;ref name=&quot;SuuKyiRevokedRTE&quot;&gt;{{cite news|url=https://www.rte.ie/news/dublin/2017/1213/927221-aung-san-suu-kyi/|title=Councillors vote to revoke award from Aung San Suu Kyi|work=[[RTÉ News]]|date=14 December 2017|accessdate=15 December 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20171214071527/https://www.rte.ie/news/dublin/2017/1213/927221-aung-san-suu-kyi/|dead-url=no|archive-date=14 December 2017}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|newspaper=[[The Guardian]]|via=[[Agence France-Presse]]|url=https://www.theguardian.com/world/2017/dec/14/aung-san-suu-kyi-has-freedom-of-dublin-award-revoked|title=Aung San Suu Kyi has Freedom of Dublin award revoked|date=14 December 2017|accessdate=15 December 2017|archive-date=14 December 2017|dead-url=no|archive-url=https://web.archive.org/web/20171214005608/https://www.theguardian.com/world/2017/dec/14/aung-san-suu-kyi-has-freedom-of-dublin-award-revoked}}&lt;/ref&gt;. Сол отырыста кеңесшілер құрметті вольниктер тізімінен Гелдофтың атын алып тастау үшін 37-7 (қалыс қалған 5 жағдайда) дауыс берді&lt;ref name=&quot;SuuKyiRevokedRTE&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|newspaper=[[The Guardian]]|via=[[Agence France-Presse]]|url=https://www.theguardian.com/world/2017/dec/14/aung-san-suu-kyi-has-freedom-of-dublin-award-revoked|title=Aung San Suu Kyi has Freedom of Dublin award revoked|date=14 December 2017|accessdate=15 December 2017|archive-date=14 December 2017|dead-url=no|archive-url=https://web.archive.org/web/20171214005608/https://www.theguardian.com/world/2017/dec/14/aung-san-suu-kyi-has-freedom-of-dublin-award-revoked}}&lt;/ref&gt;.

[[Сурет:Boris_Johnson_and_Aung_San_Suu_Kyi_2016.jpg|нобай|Сыртқы істер министрі [[Борис Джонсон]] [[Лондон]] дағы [[2016 жыл|2016 жылғы]] [[12 қыркүйек|12 қыркүйекте]] Аун Сан Су Чжи мен кездесті]]
[[2018 жыл|2018 жылдың]] наурыз айында АҚШ Холокост мемориалды мұражайы [[2012 жыл|2012 жылы]] тағайындалған Су Чжи Эли Визельдің сыйлығын алып тастады&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.nytimes.com/2018/03/07/world/asia/aung-san-suu-kyi-holocaust-rohingya.html|title=U.S. Holocaust Museum Revokes Award to Aung San Suu Kyi|last=Schwirtz|first=Michael|date=7 March 2018|work=The New York Times|access-date=7 March 2018|language=en-US|issn=0362-4331}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.ushmm.org/information/press/press-releases/museum-rescinds-award-to-daw-aung-san-suu-kyi|title=Rescinding Elie Wiesel Award from Daw Aung San Suu Kyi|website=www.ushmm.org|language=en|access-date=7 March 2018}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.washingtonpost.com/news/acts-of-faith/wp/2018/03/07/holocaust-museum-rescinds-elie-weisel-award-to-nobel-winner-san-suu-kyi/|title=Holocaust Museum rescinds Elie Wiesel Award to Nobel winner Aung San Suu Kyi|last=Boorstein|first=Michelle|date=7 March 2018|work=Washington Post|access-date=7 наурыз 2018|language=en-US|issn=0190-8286}}&lt;/ref&gt;.

=== Сыртқы істер және мемлекеттік кеңесші (2016 - қазіргі уақытқа дейін) ===
[[Сурет:Secretary_Tillerson_Meets_With_Burma_State_Counsellor_Aung_San_Suu_Kyi_on_Margins_of_ASEAN_Summit_in_Manila_(38371744712).jpg|нобай|Аун Сан Су Чжи, АҚШ Мемлекеттік хатшысы Рекс Тиллерсонмен, 2017 жылғы 13 қарашада]]
[[Сурет:The_Prime_Minister,_Shri_Narendra_Modi_receiving_the_State_Counsellor_of_Myanmar,_Aung_San_Suu_Kyi,_in_Hyderabad_House,_New_Delhi_on_January_24,_2018.jpg|нобай|Үндістан Премьер-Министрі [[Нарендра Моди]] 2018 жылдың 24 қаңтарында [[Дели|Нью-Дели]] қаласында Аун Сан Су Чи кездесуін өткізді]]
Сыртқы істер министрі болған кезде ол сәуір айында Қытай Сыртқы істер министрі Ван Йиді, Канаданың Сыртқы істер министрі Стефан Дион мен Италияның Сыртқы істер министрі Паоло Гентилониді және Жапонияның Сыртқы істер министрі Фумио Кишиданы мамыр айында шақырды және осы елдермен жақсы дипломатиялық қарым-қатынас орнатуға шақырды{{citation needed|date=May 2016}}.
[[Сурет:President_Rodrigo_Roa_Duterte_prepares_to_pose_for_a_photo_during_the_releasing_of_a_Commemorative_Stamp_at_the_Taj_Diplomatic_Enclave_Hotel.jpg|нобай|Аун Сан Су және Чжи Филиппин президенті Родриго Дуттерте және Таиланд Премьер-Министрі Прайют Чан-о-Чанамен, 2018 жылғы 25 қаңтарда]]
Бастапқыда Мемлекеттік кеңесші лауазымын қабылдаған кезде, ол Ұлттық білім беру заңына қарсы болғаны үшін қамауға алынған студенттерге рақымшылық танытып, мұсылман рожины азшылықтарына ұзақ уақытқа созылған қуғын-сүргінге ұшыраған Ракхайн штатындағы комиссия құру туралы жариялады. Алайда, көп ұзамай, Аун Сан Су Чжи үкіметі мыңдаған босқындар Қытайға қашып кеткен Шан мен Качин елдеріндегі этникалық қақтығыстарға араласпады, ал [[2017 жыл|2017 жылға]] қарай руингияны үкімет күштері тарапынан қудалау бұл жағдайдың нашарлығына әкеліп соқтырды геноцид деп атады. Сауалнама кезінде Аун Сан Су Чжи этникалық тазалау туралы айыпты жоққа шығарды&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.theguardian.com/world/2017/mar/31/aung-san-suu-kyi-myanmars-great-hope-fails-to-live-up-to-expectations|title=Aung San Suu Kyi: Myanmar's great hope fails to live up to expectations|last=McPherson|first=Poppy|date=31 March 2017|publisher=[[The Guardian]]|accessdate=31 March 2017}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.bbc.co.uk/news/world-asia-39510271|title=Myanmar: Aung San Suu Kyi exclusive interview|last=Keane|first=Fergal|date=5 April 2017|publisher=[[BBC]]|accessdate=6 April 2017}}&lt;/ref&gt;. Ол сондай-ақ Рохингьяға азаматтығын беруден бас тартты, орнына резидентура үшін жеке куәліктер беру туралы қадамдар жасады, бірақ азаматтықтың кепілдігі болмады&lt;ref&gt;{{Cite news|url=http://www.latimes.com/world/la-fg-myanmar-rohingya-2017-story.html|title=Myanmar's long-suffering Rohingya Muslims hoped that Aung San Suu Kyi would make them full citizens. They were wrong|last=Bengali|first=Shashank|date=9 April 2017|work=Los Angeles Times|access-date=11 April 2017|language=en-US|issn=0458-3035}}&lt;/ref&gt;.

Мьянманның Мемлекеттік кеңесшісі лауазымына тағайындалғаннан кейін, оның елдің экономикалық және этникалық проблемаларына, атап айтқанда, [[2017 жыл|2017 жылғы]] [[25 тамыз|25 тамыздағы]] РАҚА шабуылынан кейін Рохинджадағы жағдайды шешпегені үшін халықаралық сынға ұшырады («ең маңызды босқындар дағдарыстарының бірі және этникалық тазарту [[Екінші дүниежүзілік соғыс|екінші дүниежүзілік соғыстан]] кейін»), баспа бостандығының әлсіреуі үшін және оның көшбасшылық стилі ретінде сипатталады импульсивными және» алшақтық және төтенше»&lt;ref name=&quot;veconomist5&quot;&gt;{{cite news|author=|title=Is the world getting Myanmar wrong?|url=https://www.economist.com/news/asia/21730684-future-not-long-ago-deemed-bright-now-feels-bleak-world-getting-myanmar-wrong|work=[[The Economist]]|date=26 October 2017}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|title=Press freedom is waning in Myanmar|url=https://www.economist.com/news/asia/21738413-no-law-too-obscure-tool-silence-awkward-journalists-press-freedom-waning-myanmar|accessdate=9 March 2018|work=[[The Economist]]|date=8 наурыз 2018}}&lt;/ref&gt;.

=== Журналистерді ұстау және қудалау ===
[[2017 жыл|2017 жылдың]] желтоқсанында екі [[Рейтер]] журналының өкілі Уо Лоне және Кью Су Оо Мюнхеннің қауіпсіздік күштері жүргізген Рохинджа «Инн Дине» қырғыны бойынша тергеу барысында қамауға алынды&lt;ref&gt;{{cite web|last1=Rezaian|first1=Jason|title=These journalists were jailed for investigating atrocities in Burma. This is what they found.|url=https://www.washingtonpost.com/news/worldviews/wp/2018/02/09/these-journalists-were-jailed-for-investigating-atrocities-in-burma-this-is-what-they-found/|work=[[The Washington Post]]|accessdate=9 қыркүйек 2018}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;AFP-silence&quot;&gt;{{cite web|title=Myanmar defends Suu Kyi's silence over jailed reporters|url=https://www.afp.com/en/news/23/myanmar-defends-suu-kyis-silence-over-jailed-reporters-doc-18u1562|publisher=[[Agence France-Presse]]|accessdate=9 қыркүйек 2018}}&lt;/ref&gt;. Сю Чжи [[2018 жыл|2018 жылдың]] маусым айында журналистерге «Рахин мәселесін жабу үшін қамауға алынбады» деп түсіндірді, бірақ олар Мьянмадағы «Құпия құпиялар туралы» Заңды бұзды. Содан кейін журналистер Ресми Құпия туралы Заңын бұзғаны үшін сотқа жіберілген кезде, Аун Сан Су Чжидің кінәсі туралы презумпциясы құқық қорғау топтары үкімге ықтимал әсер етуі үшін сынға ұшырады&lt;ref name=&quot;AFP-silence&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|title=Exclusive: Interview with Aung San Suu Kyi|url=https://www3.nhk.or.jp/nhkworld/nhknewsline/inconversation/exclusiveaungsansuukyi/|publisher=[[NHK]]|accessdate=9 қыркүйек 2018}}&lt;/ref&gt;. Американдық дипломат Билл Ричардсон Сю Чжимен қамауға алу туралы жеке талқылағанын және Аунг Сэн Сю Чжидің ашуланған сөздеріне жауап беріп, журналистерді «сатқындар» деп белгілегенін айтты. Полиция қызметкері оның басшыларының журналистерді қорқытып, тұтқындауға тыйым салу туралы бұйрық бергені туралы куәландырады; кейінірек ол түрмеге қамалды, ал оның отбасы полиция лагерінде үйден қуылды. Судья журналистерді [[2018 жыл|2018 жылдың]] қыркүйек айында кінәлі деп тауып, жеті жылға бас бостандығынан айырды. Aung San Suu Kyi үкім шығарған халықаралық сынға қатысты: «Мен ешкімнің» сөзбе-сөз еркіндігімен ешқандай қатысы жоқ», бірақ» Ресми құпияларды қорғау туралы&lt;ref&gt;{{cite web|last1=Naw|first1=Betty Han|title=Whistle-blower police officer gets one-year jail sentence|url=https://www.mmtimes.com/news/whistle-blower-police-officer-gets-one-year-jail-sentence.html|work=[[Myanmar Times]]|accessdate=9 September 2018}}&lt;/ref&gt; «Заңы ретінде» ешкімге оқымайды деп ойламаймын «. Ол сондай-ақ сыншыларға «әділетсіздіктің қай жерде болғанын көрсетуге» шақырды және Рейтердің екі журналисіне өз істерін жоғары тұрған сотқа апелляциялауға болатынын айтты&lt;ref&gt;{{cite web|last1=Mahtani|first1=Shibani|title=Aung San Suu Kyi defends prison sentences for Reuters journalists|url=https://www.washingtonpost.com/amphtml/world/aung-san-suu-kyi-defends-myanmar-courts-decision-to-sentence-reuters-journalists-to-7-years-in-prison/2018/09/12/67c452e2-b6f8-11e8-b79f-f6e31e555258_story.html|publisher=[[The Washington Post]]|accessdate=13 қыркүйек 2018}}&lt;/ref&gt;.

[[2018 жыл|2018 жылдың]] қыркүйегінде Біріккен Ұлттар Ұйымының Адам құқықтары жөніндегі Жоғарғы комиссары Басқармасы Аун Сан Су Чжи партиясының НДЛ билікке келгеннен кейін үкіметке және әскери билік тарапынан [[Мьянма|Мьянмадағы]] журналистерді тұтқындауға және қылмыстық қудалауға ұшыраған тым түсініксіз және кең таралған «журналистерге өздерінің жұмысын қорқынышсыз немесе пайдасызсыз жасауға мүмкіндік берді»&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{cite web|last1=Nebehay|first1=Stephanie|last2=Naing|first2=Shoon|last3=Collett-White|first3=Mike|title=Myanmar army, government aim to silence independent journalism: U.N.|url=https://www.reuters.com/article/us-un-rights-myanmar/myanmar-army-government-aim-to-silence-independent-journalism-un-idUSKCN1LR1PS|publisher=[[Reuters]]|accessdate=13 September 2018}}&lt;/ref&gt;.

== Саяси нанымына ==
[[Сурет:Tsakhiagiin_Elbegdorj,_President_of_Mongolia_and_Nobel_Peace_Laureate_Aung_San_Suu_Kyi.jpg|нобай|250x250 нүкте|Моңғолия Президенті [[Шақы Елбекдоржы]] және Нобель сыйлығының лауреаты Аун Сан Су Чжи]]
[[Мьянма|Мьянмадағы]] қандай демократиялық модельдерден сұрасқанын сұрады: «Бізде [[Корея Республикасы|Оңтүстік Корея]], [[Тайвань]], [[Моңғолия]] және [[Индонезия]] секілді Азия елдерінің емес, көптеген жерлерден үйренетін көптеген сабақтар бар». Ол сондай-ақ «1980-ші және 1990-шы жылдары коммунистік автократиядан демократияға өтуді және әскери үкіметтерден ауысуды жүзеге асырған [[Латын Америкасы]] елдерін [[Шығыс Еуропа|Шығыс Еуропалық]] елдерді келтірді». Сондай-ақ Оңтүстік Африкады ұмыта алмаймыз. бұл әскери режим емес, бұл, әрине, авторитарлық режим болған ». Ол:« Біз демократияға өтуге қол жеткізген барлық адамдардан үйренгіміз келеді, сондай-ақ біздің күшті мықты ұстанымымыз - бәрінен де артта қалып, біз қандай қателіктерден аулақ болатынын біле аламыз»&lt;ref name=&quot;LA Speech&quot;&gt;[https://www.google.com/hostednews/afp/article/ALeqM5g7jcSqNCiDcId7mEJs9DXzmqzGtA?docId=CNG.a49d8e2a5f23889e2d2987feb130e63f.31 Myanmar's Suu Kyi ends US trip, hailing democracy], AFP, 3 қазан 2012&lt;/ref&gt;.

[[АҚШ президенті]] Мит Ромни мен Обаманың [[Демократиялық партия (АҚШ)|демократтары]] басқарған [[Республикалық партия (АҚШ)|Республика]] арасындағы терең саяси келіспеушіліктерді бастан кешіріп, 2012 жылғы президенттік сайлауда жеңіске жету үшін күресіп, ол: «Американдық саясатты жақсы білетін адамдар сенемін, келісілген ымыраға келу үшін.

== Байланысты ұйымдар ==
[[Сурет:B50A3091_2.JPG|нобай|Сю Чжи Францияның Адам құқықтары жөніндегі елшісі [[Франсуа Зимерай|Франсуа Зимераймен]] кездесті]]

* Freedom Now, Д.К. негізіндегі коммерциялық емес ұйым [[Вашингтон]] [[2006 жыл|2006 жылы]] үйде қамаудан босатылған Аун Сан Су Чжидің босатылуына көмектесу үшін отбасының мүшесі болып қалды. Ұйым БҰҰ-ның Ерікті түрде ұстау жөніндегі жұмыс тобынан оның халықаралық құқықты бұзғаны туралы бірнеше пікірлерін қамтамасыз етті; 112-ші бұрынғы президенттер мен премьер-министрлерден БҰҰ Бас хатшысы [[Пан Ги Мун|Пан Ги Мунға]] алты аптадан кейін оны босату үшін Бирма қаласына баруға шақырған хат ретінде жетекші ретінде саяси насихаттаумен айналысады; көптеген жарияланымдар жариялады және БАҚ-та оны ұсталғаны туралы кеңінен сөз қозғады. Оның өкілі 2010 жылы 13 қарашада үй қамауынан босатылған кезде аяқталды&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20110204230501/http://www.freedom-now.org/campaign/aung-san-suu-kyi/ www.freedom-now.org]. www.freedom-now.org. Retrieved 2 April 2012.&lt;/ref&gt;.
* Аун Сан Су Чжи оның ұсталған кезден бастап International IDEA және 19-бабының құрметті кеңесінің мүшесі болды, сондай-ақ осы ұйымдардың қолдауына ие болды.
* Брюссельдегі тегін университет және Бельгияда орналасқан Левайндағы католиктік университеті, оған Доктор Дорд Хаоса атағын берді&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.vub.ac.be/home/DHC/overzicht.html|title=Overzicht Eredoctoraten Vrije Universiteit Brussel|accessdate=4 July 2006|publisher=Vrije Universiteit Brussel|language=Dutch}}&lt;/ref&gt;.
* [[2003 жыл|2003 жылы]] Freedom Forum Сю Чжидің «Al Neuharth Free Spirit of the Year» сыйлығымен демократияны бейбіт жолмен насихаттау жөніндегі күш-жігерін мойындады. Ол бір миллион доллармен марапатталды&lt;ref&gt;[http://www.freedomforum.org/templates/document.asp?documentID=17542 freedomforum.org] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20081022212146/http://www.freedomforum.org/templates/document.asp?documentID=17542|date=22 October 2008}}.&lt;/ref&gt;
* Жыл сайын маусымда АҚШ-та Бирмадағы науқан әлемнің жүздеген тұрғын үйін ұйымдастырады және Аун Сан Су Чжи қолдау көрсетеді. Осы тараптардың кезде, ұйымдастырушылар өздерінің достарын шақырады, 24 сағат бойы үйқамақта өздерін ұстау, және Бирма және Аун Сан Су Чжи туралы көбірек білу&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://www.uscampaignforburma.org/action/community.html|archiveurl=https://web.archive.org/web/20060715081242/http://www.uscampaignforburma.org/action/community.html|archivedate=15 шілде 2006|title=Arrest Yourself|publisher=US Campaign for Burma|accessdate=5 қаңтар 2006 жыл}}&lt;/ref&gt;.
* Бостандық кампаниясы Адам құқықтары жөніндегі іс-қимыл орталығы мен Бирмадағы АҚШ-тың науқанының бірлескен күш-жігері бүкіл әлем назарын Аун Сан Су Чжи мен Бирма халқының күресіне аударады.
* Ұлыбританиядағы Бирма кампаниясы Ұлыбританияда орналасқан Біріккен үкіметтік емес ұйым болып табылады, ол Бирмадағы күрес туралы хабардарлықты арттыруға және НЛД және Аун Сан Су Чжи белгілеген нұсқауларды орындауға бағытталған.
* [[Оксфорд|Оксфордтағы]] Хью колледжі, онда оқыған, [[2006 жыл|2006 жылы]] өзінің жыл сайынғы доптары үшін Бурмалық тақырыбына ие болды&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://www.thefullmoonball.com/ie/|archive-url=https://web.archive.org/web/20060823221010/http://www.thefullmoonball.com/ie/|dead-url=yes|archive-date=23 тамыз 2006|title=St. Hugh's Full Moon Ball|publisher=The Burma Campaign UK|accessdate=4 шілде 2006}}&lt;/ref&gt;. Университет кейінірек 20 маусымда азаматтық құқық бойынша құрметті докторлық дәрежесін тағайындады&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://www.ox.ac.uk/media/news_stories/2012/120620.html|title=Aung San Suu Kyi receives honorary degree|publisher=University of Oxford|accessdate=21 June 2012|deadurl=yes|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120621124831/http://www.ox.ac.uk/media/news_stories/2012/120620.html|archivedate=21 June 2012}}&lt;/ref&gt;.
* Аун Сан Су Чжи, Норвегияның Берген қаласында орналасқан Рафтоның Адам құқықтары үйінің ресми қамқоршысы. [[1990 жыл|1990 жылы]] Профессор Торфолф Рафтоның еске алу сыйлығы ие болды.
* [[1999 жыл|1999 жылдың]] қарашасында [[Дублин|Дублиндегі]] Ирландияның құрметті азаматы болған, алайда оны ұстап тұрудың символы үшін қолтаңба орына қалды. Бұл кейіннен 2017 жылдың 13 желтоқсанында күшін жойды&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.thejournal.ie/freedom-of-dublin-aung-san-suu-kyi-3749045-Dec2017/|title=Councillors vote to strip Aung San Suu Kyi of the Freedom of Dublin|first=Cormac|last=Fitzgerald|publisher=}}&lt;/ref&gt;.
* [[2005 жыл|2005 жылдың]] қараша айында адам құқықтары тобы теңдік Енді [[Біріккен Ұлттар Ұйымының бас хатшысы|БҰҰ]]. Бас хатшысы лауазымына басқа біліктілік әйелдер арасында әлеуетті кандидаты, сондай Аунг Sun Су Чжи ұсынды. Білікті әйелдердің ұсынылған тізімінде Су Су Чи қазір Біртұтастық деп танылды&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://edition.cnn.com/2008/WORLD/asiapcf/03/11/myanmar.un.ap/index.html|title=Arrest Yourself|publisher=CNN|accessdate=11 March 2008|archiveurl=https://web.archive.org/web/20080315010646/http://edition.cnn.com/2008/WORLD/asiapcf/03/11/myanmar.un.ap/index.html|archivedate=15 March 2008}}&lt;/ref&gt;.

* БҰҰ-ның [[Мьянма|Мьянмадағы]] арнайы өкілі Ибрагим Гамбари [[2008 жыл|2008 жылғы]] [[10 наурыз|10 наурызда]] әскери-басқарылатын елге сапарының аяқталуына дейін Аун Сан Су Чжимен кездесті.
* Аун Сан Су Чжи [[Нельсон Мандела]] мен бірге жинаған көрнекті ғаламдық көшбасшылардың [[Ақсақалдар (ұйым)|Ұйым]] акциясының құрметті мүшесі болды&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://edition.cnn.com/2008/WORLD/asiapcf/03/11/myanmar.un.ap/index.html|title=Arrest Yourself|publisher=CNN|accessdate=11 March 2008|archiveurl=https://web.archive.org/web/20080315010646/http://edition.cnn.com/2008/WORLD/asiapcf/03/11/myanmar.un.ap/index.html|archivedate=15 March 2008}}&lt;/ref&gt;.
* Оның тұрақты ұстауы оның топта белсенді рөл атқара алмағанын білдіреді&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.theelders.org/elders/aung-san-suu-kyi|title=www.theElders.org '&amp;#39;Aung San Suu Kyi'&amp;#39;|publisher=Theelders.org|accessdate=30 September 2010|deadurl=yes|archiveurl=https://web.archive.org/web/20100815085711/http://theelders.org/elders/aung-san-suu-kyi|archivedate=15 August 2010}}&lt;/ref&gt;, сондықтан Ақсақалдар отырыстарында бос орынды орналастырды. Ақсақалдар бір мезгілде Бирмадағы барлық саяси тұтқындардың босатылуын талап етті&lt;ref&gt;{{cite news|author=Photo: Jeff Moore / AP|url=http://www.sfgate.com/cgi-bin/object/article?f=/g/a/2009/05/26/dip.DTL|title=San Francisco Chronicle '&amp;#39;Absent but not forgotten'&amp;#39;|work=San Francisco Chronicle|date=26 мамыр 2009|accessdate=30 қыркүйек 2010}}&lt;/ref&gt;. Парламентке сайланғаннан кейін&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.theelders.org/media/mediareleases/elders-demand-release-aung-san-suu-kyi|title=www.theElders.org '&amp;#39;The Elders demand release of Aung San Suu Kyi'&amp;#39;|publisher=Theelders.org|date=26 May 2009|accessdate=30 September 2010|deadurl=yes|archiveurl=https://web.archive.org/web/20100714065549/http://www.theelders.org/media/mediareleases/elders-demand-release-aung-san-suu-kyi|archivedate=14 July 2010}}&lt;/ref&gt;, ол өзінің қызметінен кетіп қалды&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.theelders.org/article/elders-congratulate-aung-san-suu-kyi|title=The Elders congratulate Aung San Suu Kyi ahead of her appearance in parliament in Burma/Myanmar|publisher=Theelders.org|date=19 April 2012|accessdate=30 July 2012|deadurl=yes|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130131102824/http://www.theelders.org/article/elders-congratulate-aung-san-suu-kyi|archivedate=31 January 2013}}&lt;/ref&gt;.
* 2010 жылы Аун Сан Су Чжи [[Йоханнесбург университеті|Йоханнесбург университетінің]] құрметті докторы атанды&lt;ref name=&quot;UJdoctorate&quot;&gt;[http://www.uj.ac.za/EN/Newsroom/Publications/Documents/UJ%20Annual%20Report%202010.pdf] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140104065003/http://www.uj.ac.za/EN/Newsroom/Publications/Documents/UJ%20Annual%20Report%202010.pdf|date=4 January 2014}}&lt;/ref&gt;.
* 2011 жылы Аун Сан Су Чжи 45-ші Брайтон фестивалінің қонағы болып тағайындалды&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://brightonfestival.org/guest_director/|title=Guest Director|last=|first=|date=|website=Brighton Festival|access-date=27 January 2018}}&lt;/ref&gt;.
* [[2011 жыл|2011 жылы]] адам құқықтарының жалпыға бірдей логотипін таңдауға көмектесті адам құқықтарын қорғаушылар мен жеке тұлғалардың халықаралық қазылар алқасының мүшесі болды&lt;ref&gt;{{cite web|title=A Logo for Human Rights|url=http://www.humanrightslogo.net/|accessdate=1 желтоқсан 2012}}&lt;/ref&gt;.
* [[2011 жыл|2011 жылдың]] маусым айында Би-Би-Си «Аун Сан Су Чжи» 2011 жылы Дәрістердін тапсыру туралы жариялады. [[Би-би-си]] Бирмадағы Аун Сан Су Чжи-мен бірге екі елге дәріс оқып, содан кейін елден шығарылып, Лондонға қайта оралды. Дәрістері 2011 жылдың 28 маусымында және 2011 жылғы 5 шілдеде Би-Би-Си радиосы мен Би-Би-Си Дүниежүзілік Қызметінде таратылды&lt;ref&gt;[https://www.bbc.co.uk/news/uk-13627326 BBC News&amp;nbsp;– Aung San Suu Kyi to present the BBC's Reith Lectures]. BBC (10 June 2011). Retrieved 10 August 2011.&lt;/ref&gt;.
* [[2011 жыл|2011 жылдың]] қараша айында Аун Сан Су Чжи Франсуа Зимерайды, Францияның Адам құқықтары жөніндегі елшісі болды.
* [[2012 жыл|2012 жылғы]] [[8 наурыз|8 наурызда]] Канаданың Сыртқы істер министрі Джон Бэрд Аун Сан Су Чжиді канадалық Құрметті азаматтығы туралы куәлік пен Канадаға ресми сапармен келуге шақырды. Рожинджа қақтығысы салдарынан [[2018 жыл|2018 жылдың]] қыркүйегінде құрметті азаматтығы жойылды&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.thestar.com/news/canada/2018/09/27/canada-revokes-honorary-citizenship-for-aung-san-suu-kyi.html|title=Canada revokes honorary citizenship for Aung San Suu Kyi|first=Tonda|last=MacCharles|date=27 September 2018|publisher=[[Toronto Star]]}}&lt;/ref&gt;.
* 2012 жылдың сәуір айында Ұлыбритания премьер-министрі Дэвид Кэмерон 1950-ші жылдардан бері Бирмаға бару үшін Аун Сан Су Чи мен британдық премьер-министрге бару үшін ірі әлемдік көшбасшы көшбасшысы болды. Сапар барысында Камерон Сан Су Чжиді Британияға шақырды, онда ол өзінің «сүйікті» Оксфордты кездестіруге болатын еді. Ол [[Ұлыбритания|Ұлыбританияға]] 2011 жылдың 19 маусымында келді&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.youtube.com/watch?v=ER444lGc3Qw|title=Aung San Suu Kyi honoured by Oxford University with honorary degree|first=|last=The Telegraph|date=20 June 2012|publisher=|via=YouTube}}&lt;/ref&gt;.
* [[2012 жыл|2012 жылы]] [[Оксфорд университеті|Оксфорд университетінің]] азаматтық заң ғылымдарының докторы атағына ие болды.
* 2012 жылдың мамыр айында Аун Сан Су Чжи Адам құқықтары жөніндегі қордың шығармашылық диисі үшін Вацлав Гавел сыйлығының иегері атанды&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.wsj.com/articles/SB10001424052702304203604577396372334739162|title=A Prize for Creative Dissent|date=13 May 2012|work=The Wall Street Journal|accessdate=16 May 2012}}&lt;/ref&gt;.
* 29 Мамыр 2012 жылы Үндістанның премьер-министрі Манмохан Сингх Аун Сан Су Чжиге барды. Сапар барысында премьер-министр Аун Сан Су Чжиді Үндістанға да шақырды. 2012 жылғы 16 қарашада ол 6 күндік сапармен Үндістанға келді, онда ол барған жерлердің арасында Нью-Делидегі Леди Шри Рам колледжі болып табылады.
* 2012 жылы Аун Сан Су Чжи Мьянмада аз дамыған бөліктеріндегі денсаулық, білім және тұрмыс деңгейін жақсарту үшін До Хин Ки Қорының қайырымдылық қорын құрды&lt;ref&gt;{{cite web|last1=Moe|first1=Wai|last2=Paddock|first2=Richard|title=Aung San Suu Kyi's Party Puts Loyalist in Line for Myanmar President|url=https://cn.nytimes.com/asia-pacific/20160311/c11myanmar/en-us/|publisher=[[The New York Times]]|accessdate=9 September 2018}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[s.n.] (30 March 2016). [https://www.bbc.com/news/world-asia-35923083 Myanmar swears in first elected civilian president in 50 years]. BBC News. Accessed April 2016&lt;/ref&gt; The charity runs a Hospitality and Catering Training Acade,&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://www.mmtimes.com/index.php/national-news/14998-daw-aung-san-suu-kyi-s-hospitality-training-school-seeks-new-youth-applicants.html|title=Daw Aung San Suu Kyi's hospitality training school seeks new youth applicants|last=Aung Kyaw Min|date=12 June 2015|work=Myanmar Times|accessdate=12 March 2016}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.webjunction.org/news/webjunction/libraries-in-myanmar.html|title=Libraries in Myanmar are Taking Strides in the Right Direction|last=Roy|first=Mantra|date=11 July 2014|work=WebJunction|publisher=OCLC|accessdate=12 March 2016}}&lt;/ref&gt;. Қайырымдылық Аун Сан Су Чжидің анасы деп аталды. Хатын Кюма Мьянма президенті болғанға дейін қайырымдылықта көшбасшылық рөл атқарған. Қайырымдылық Yangon Region-ның Тауншиф Каухму қонақжайлылық және мейрамхана оқу академиясын басқарады және [[2014 жыл|2014 жылы]] 8000 мүше болатын мобильді кітапхана қызметін басқарады.
* Оңтүстік Кореяның [[Сеул Ұлттық Университеті|Сеул ұлттық университеті]] 2013 жылдың ақпан айында Аун Сан Су Чжи құрметті докторлық дәреже алды&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://english.yonhapnews.co.kr/northkorea/2013/01/17/13/0401000000AEN20130117010100315F.HTML|title=Aung San Suu Kyi to receive honorary degree from S. Korean univ.|agency=[[Yonhap]]|date=17 January 2013|work=Yonhap News|accessdate=13 June 2014}}&lt;/ref&gt;.
* 2013 жылдың қазан айында Италияның Болонья университеті Философия ғылымдарының докторы дәрежесін Аун Сан Су Чиге ұсынды.
* Монаш Университеті, [[Аустралия ұлттық университеті|Аустралия Ұлттық Университеті]], Сидней Университеті және Технологиялық Университет, Сидней 2013 жылдың қараша айында Аун Сан Су Чиге құрметті атағын алды.

== Бұқаралық мәдениетте ==
[[Сурет:Ms._magazine_Cover_-_Winter_2012.jpg|нобай|Су Чжи ханымның 2012 жылғы ''мұқабасында'']]
Аун Сан Су Чжи мен оның күйеуі Майкл Аристің өмірі [[Люк Бессон|Люк Бессонның]] «[[Леди (фильм)|Леди»]] фильмінде бейнеленген, онда олар [[Мишель Йео]] және [[Дэвид Тьюлис]] ойнайды. 2011 жылы фильмің шығарылымына дейін Сізге 2011 жылы Су Чжиге барды&lt;ref name=&quot;big&quot;&gt;{{cite news|last1=Mark|first1=Brown|last2=Simon|first2=Hattenstone|title=Aung San Suu Kyi's tragic love and incredible life come to the big screen|url=https://www.theguardian.com/world/2010/dec/19/aung-san-suu-kyi-the-lady|accessdate=5 October 2016|work=[[The Guardian]]|date=19 December 2010}}&lt;/ref&gt;. Джон Бормманның ''Рангоннан алыс'' 1995 фильмінде Аун Сан Су Чжи Адель Люц ойнады&lt;ref name=&quot;brnyt&quot;&gt;{{cite news|url=https://movies.nytimes.com/movie/review?res=990CE7D81539F936A1575BC0A963958260|title=Beyond Rangoon (1995): Sad Tourist Trapped In Burma|date=25 August 1995|first=Caryn|last=James|work=[[The New York Times]]}}&lt;/ref&gt;.

[[2009 жыл|2009 жылдан]] бері үнді актрисасы және Бхарафанитари&lt;ref name=&quot;pari&quot;&gt;{{cite news|last1=Parinatha|first1=Sampathi|title=Rukmini Vijayakumar in The Lady of Burma|url=http://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/kannada/theatre/The-Lady-of-Burma-at-Jagriti-Theatre/articleshow/38206128.cms|accessdate=5 October 2016|work=[[The Times of India]]|date=11 July 2014}}&lt;/ref&gt; биші Рукмини Виджаякумар Раншан Шеннон жазған «Прагаш Белавади»&lt;ref name=&quot;suu&quot;&gt;{{cite news|last1=Balajee|first1=C R|title=Rukmini is Aung San Suu Kyi|url=http://www.deccanchronicle.com/entertainment/theatre/300916/rukmini-is-aung-san-suu-kyi.html|accessdate=5 October 2016|work=[[Deccan Chronicle]]|date=30 September 2016}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;egmore&quot;&gt;{{cite news|title=Model Aru looked gorgeous enjoying the 'Lady from Burma' play at Egmore museum in Chennai|url=http://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/events/chennai/model-aru-looked-gorgeous-enjoying-the-lady-from-burma-play-at-egmore-museum-in-chennai/articleshow/54656566.cms|accessdate=5 October 2016|work=[[The Times of India]]|date=4 қазан 2016|location=[[Chennai]]}}&lt;/ref&gt; режиссері Бірмы ханымы деп аталатын бір орында актісінде Аун Сан Су Чжи ретінде бейнелейді&lt;ref name=&quot;ask&quot;&gt;{{cite book|last1=Richard|first1=Shannon|title=The Lady of Burma|date=8 January 2007|publisher=OBERON Books Ltd|location=London|isbn=9781849438919|url=https://books.google.com/books?id=WZpLPzsvIBUC|accessdate=5 October 2016}}&lt;/ref&gt;.

[[Ирландия|Ирландияның]] ән авторлары Дэмиен Райс пен Лиза Ханнигэн [[2005 жыл|2005 жылы]] Аун Сан Су Чжи Тегін 60-шы туған күніне арналған акцияны қолдауға арналған Unplayed Piano форматында бірегей шығарылды&lt;ref name=&quot;New Damien Rice &amp; Lisa Hannigan Single Unplayed Piano to Be Released June 21 in Support of Free Aung San Suu Kyi 60th Birthday Campaign&quot;&gt;{{citeweb|url=http://www.marketwired.com/press-release/new-damien-rice-lisa-hannigan-single-unplayed-piano-be-released-june-21-support-free-662276.htm|title=New Damien Rice &amp; Lisa Hannigan Single &quot;Unplayed Piano&quot; to Be Released June 21 in Support of Free Aung San Suu Kyi 60th Birthday Campaign|accessdate=2018-09-23|publisher=Marketwire|archive-url=https://web.archive.org/web/20180923050216/http://www.marketwired.com/press-release/new-damien-rice-lisa-hannigan-single-unplayed-piano-be-released-june-21-support-free-662276.htm|archive-date=September 23, 2018|dead-url=no|df=mdy-all}}&lt;/ref&gt;. U2 Bono компаниясы Аун Сан Су Чжиге құрметпен «Walk On» әнін жазды және 2009-2011 жылдардағы U2 360 ° Tour кезінде оның жағдайын жариялады. [[Саксофон|Саксофонист]] Уэйн Шортер «Аун Сан Су Чжи» атты ән жазды. Оның 1 + 1 альбомында (пианист Херби Хэнкокпен) және «Футпинга тірі» фильмінде көрінеді&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.bbc.com/news/world-europe-18497408|title=Aung San Suu Kyi and Bono discuss U2's song Walk On - 2012-06-18|publisher=bbc.com|accessdate=12 November 2015}}&lt;/ref&gt;.

== Денсаулық мәселелері ==
[[2003 жыл|2003 жылы]] қыркүйекте Азия Патшалық ауруханасында үйде қамау кезінде гинекологиялық күйде операция жасалды&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.voanews.com/content/a-13-a-2003-09-19-3-aung/290812.html|title=Aung San Suu Kyi Recovering from Surgery in Rangoon - 2003-09-19|publisher=Voice of America|accessdate=29 December 2013}}&lt;/ref&gt;. Ол 2013 жылдың желтоқсан айында майда аяқ операциясы мен көздің операциясын [[2016 жыл]]дың сәуір айында өткізді&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://web.archive.org/web/20131223220826/http://asianewsnet.net/Suu-Kyi-cancels-trips-after-foot-surgery-55308.html|archive-url=https://web.archive.org/web/20131223220826/http://asianewsnet.net/Suu-Kyi-cancels-trips-after-foot-surgery-55308.html|dead-url=usurped|archive-date=23 December 2013|title=Suu Kyi cancels trips after foot surgery – ANN|publisher=Asianewsnet.net|date=23 December 2013|accessdate=29 December 2013}}&lt;/ref&gt;. Оның дәрігері денсаулығының ауыр проблемалары жоқ екенін, тек 48 кг-ға дейін салмақтап, қан қысымы төмен болғандығын және оңай болатындығын айтты&lt;ref&gt;{{cite web|author=Associated Press in Rangoon|url=https://www.theguardian.com/world/2012/jun/15/aung-san-suu-kyi-illness|title=Aung San Suu Kyi doctor fears for her health after illness on Europe tour|work=The Guardian|date=15 June 2012|accessdate=29 December 2013}}&lt;/ref&gt;.

== Кітап ==

* Қорқыныштан еркіндік (1991)
* Бирмадан келген хаттар (1991)

== Марапаттар ==

* Аун Сан Су Чжи марапаттары

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер|2}}

{{commons}}

[[Санат:1945 жылы туғандар]]
[[Санат:Азаттық президенттік медалінің иегерлері]]
[[Санат:Алфавит бойынша Нобель сыйлығының иегерлері]]
[[Санат:Бейбітшіліктен Нобель сыйлығының иегерлері]]
[[Санат:Янгонда туғандар]]
[[Санат:Оксфорд университеті түлектері]]</text>
      <sha1>ecd1d0gwaxgf38faxiggoubeg9x609s</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Заречное</title>
    <ns>0</ns>
    <id>564405</id>
    <revision>
      <id>3065081</id>
      <parentid>2660249</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T17:21:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Заречное (Қапшағай қалалық әкімдігі) → Заречное (Қонаев қалалық әкімдігі) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1481" xml:space="preserve">'''Заречное''':
* [[Заречное (Есіл ауданы)|Заречное]] – [[Ақмола облысы]] [[Есіл ауданы (Ақмола облысы)|Есіл ауданы]] ауданындағы ауыл.
* [[Заречное (Зеренді ауданы)|Заречное]] – [[Ақмола облысы]] [[Зеренді ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Заречное (Қонаев қалалық әкімдігі)|Заречное]] – [[Алматы облысы]] [[Қапшағай қалалық әкімдігі]]не қарасты ауыл.
* [[Заречное (Нұра ауданы)|Заречное]] – [[Қарағанды облысы]] [[Нұра ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Заречное (Қостанай облысы)|Заречное]] – [[Қостанай облысы]] [[Қостанай ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Заречное (Солтүстік Қазақстан облысы)|Заречное]] – [[Солтүстік Қазақстан облысы]] [[Тайынша ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Заречное (Глубокое ауданы)|Заречное]] – [[Шығыс Қазақстан облысы]] [[Глубокое ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Заречное (Шемонаиха ауданы)|Заречное]] – [[Шығыс Қазақстан облысы]] [[Шемонаиха ауданы]]ндағы ауыл.

{{айрық}}</text>
      <sha1>96qoz4i9w9b820feph4foi416pcvov4</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065085</id>
      <parentid>3065081</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T17:22:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1477" xml:space="preserve">'''Заречное''':
* [[Заречное (Есіл ауданы)|Заречное]] – [[Ақмола облысы]] [[Есіл ауданы (Ақмола облысы)|Есіл ауданы]] ауданындағы ауыл.
* [[Заречное (Зеренді ауданы)|Заречное]] – [[Ақмола облысы]] [[Зеренді ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Заречное (Қонаев қалалық әкімдігі)|Заречное]] – [[Алматы облысы]] [[Қонаев қалалық әкімдігі]]не қарасты ауыл.
* [[Заречное (Нұра ауданы)|Заречное]] – [[Қарағанды облысы]] [[Нұра ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Заречное (Қостанай облысы)|Заречное]] – [[Қостанай облысы]] [[Қостанай ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Заречное (Солтүстік Қазақстан облысы)|Заречное]] – [[Солтүстік Қазақстан облысы]] [[Тайынша ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Заречное (Глубокое ауданы)|Заречное]] – [[Шығыс Қазақстан облысы]] [[Глубокое ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Заречное (Шемонаиха ауданы)|Заречное]] – [[Шығыс Қазақстан облысы]] [[Шемонаиха ауданы]]ндағы ауыл.

{{айрық}}</text>
      <sha1>6lpcdhexmzipdcp8947hf0yq38v8tqr</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Үлгі:Жамбыл ауданы елді мекендері (Алматы облысы)</title>
    <ns>10</ns>
    <id>565964</id>
    <revision>
      <id>3064768</id>
      <parentid>3062671</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:50:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Беріктас (Жамбыл ауданы) → Беріктас (Алматы облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4526" xml:space="preserve">{{Навигациялық жол
 |state = &lt;includeonly&gt;{{{state|collapsed}}}&lt;/includeonly&gt;
 |navbar = plain
 |түс         = {{түс|Қазақстан}}
 |сурет  = 
 |сурет2 = 
 |жасыру       = 
 |тақырыбы     = [[Алматы облысы]] [[Жамбыл ауданы (Алматы облысы)|Жамбыл ауданы]] елді мекендері
 |мазмұны   = {{nobr| [[Айдарлы (Алматы облысы)|Айдарлы]] •}}
{{nobr| [[Ақдала (Жамбыл ауданы)|Ақдала]] •}}
{{nobr| [[Аққайнар (Алматы облысы)|Аққайнар]] •}}
{{nobr| [[Ақсеңгір (Жамбыл ауданы)|Ақсеңгір]] •}}
{{nobr| [[Ақтерек (Алматы облысы)|Ақтерек]] •}}
{{nobr| [[Арқарлы (Алматы облысы)|Арқарлы]] •}}
{{nobr| [[Ащысу (Алматы облысы)|Ащысу]] •}}
{{nobr| [[Балғабек Қыдырбекұлы ауылы]] •}}
{{nobr| [[Беріктас (Алматы облысы)|Беріктас]] •}}
{{nobr| [[Бесмойнақ]] •}}
{{nobr| [[Бозой (Алматы облысы)|Бозой]] •}}
{{nobr| [[Бұрған (ауыл)|Бұрған]] •}}
{{nobr| [[Бұлақ (Алматы облысы)|Бұлақ]] •}}
{{nobr| [[Бірлік (Жамбыл ауданы)|Бірлік]] •}}
{{nobr| [[Дегерес (ауыл)|Дегерес]] •}}
{{nobr| [[Еңбекшіарал]] •}}
{{nobr| [[Еспе (Алматы облысы)|Еспе]] •}}
{{nobr| [[Жайлау (Жамбыл ауданы)|Жайлау]] •}}
{{nobr| [[Жайсаң (Алматы облысы)|Жайсаң]] •}}
{{nobr| [[Жамбыл (Жамбыл ауданы, Алматы облысы)|Жамбыл]] •}}
{{nobr| [[Жаңақұрылыс (Алматы облысы)|Жаңақұрылыс]] •}}
{{nobr| [[Жартас (Алматы облысы)|Жартас]] •}}
{{nobr| [[Жиренайғыр]] •}}
{{nobr| [[Көкдала (Жамбыл ауданы)|Көкдала]] •}}
{{nobr| [[Көкқайнар (Жамбыл ауданы)|Көкқайнар]] •}}
{{nobr| [[Қазыбек бек ауылы|Қазыбек бек]] •}}
{{nobr| [[Қайназар (Жамбыл ауданы)|Қайназар]] •}}
{{nobr| [[Қаншеңгел]] •}}
{{nobr| [[Қараарша]] •}}
{{nobr| [[Қарабастау (Алматы облысы)|Қарабастау]] •}}
{{nobr| [[Қарақастек]] •}}
{{nobr| [[Қарасай (Жамбыл ауданы)|Қарасай]] •}}
{{nobr| [[Қарғалы (Жамбыл ауданы)|Қарғалы]] •}}
{{nobr| [[Қастек (ауыл)|Қастек]] •}}
{{nobr| [[Қасымбек]] •}}
{{nobr| [[Қоғамшыл]] •}}
{{nobr| [[Қопа (Алматы облысы)|Қопа]] •}}
{{nobr| [[Қызыләскер (Алматы облысы)|Қызыләскер]] •}}
{{nobr| [[Қызылсоқ (ауыл)|Қызылсоқ]] •}}
{{nobr| [[Қызылтаң (Алматы облысы)|Қызылтаң]] •}}
{{nobr| [[Мәтібұлақ]] •}}
{{nobr| [[Мыңбаев]] •}}
{{nobr| [[Саз (станция)|Саз]] •}}
{{nobr| [[Самсы]] •}}
{{nobr| [[Сарыбай би ауылы|Сарыбай би]] •}}
{{nobr| [[Сарыбастау (Жамбыл ауданы)|Сарыбастау]] •}}
{{nobr| [[Саурық батыр ауылы|Саурық батыр]] •}}
{{nobr| [[Сұңқар (Жамбыл ауданы)|Сұңқар]] •}}
{{nobr| [[Сұраншы батыр ауылы|Сұраншы батыр]] •}}
{{nobr| [[Таңбалытас]] •}}
{{nobr| [[Тарғап]] •}}
{{nobr| [[Ұзынағаш (Алматы облысы)|Ұзынағаш]] •}}
{{nobr| [[Үлгілі (Алматы облысы)|Үлгілі]] •}}
{{nobr| [[Үлкен (Жамбыл ауданы)|Үлкен]] •}}
{{nobr| [[Үмбетәлі Кәрібаев ауылы|Үмбетәлі Кәрібаев]] •}}
{{nobr| [[Үңгіртас]] •}}
{{nobr| [[Үшбұлақ (Алматы облысы)|Үшбұлақ]] •}}
{{nobr| [[Шиен]] •}}
{{nobr| [[Шилібастау (Алматы облысы)|Шилібастау]] •}}
{{nobr| [[Шолаққарғалы]] •}}
{{nobr| [[Ынтымақ (Жамбыл ауданы)|Ынтымақ]] }}
}}
&lt;noinclude&gt;
[[Санат:Навигациялық үлгілер:Аудан бойынша елді мекендер:Алматы облысы|Жамбыл ауданы]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>avrx5q52xulvnd152oicotttluz9csl</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Үлгі:Балқаш ауданы елді мекендері</title>
    <ns>10</ns>
    <id>565966</id>
    <revision>
      <id>3064745</id>
      <parentid>3063445</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:40:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Аралтөбе (Балқаш ауданы) → Аралтөбе (Алматы облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2331" xml:space="preserve">{{Навигациялық жол
 |state = &lt;includeonly&gt;{{{state|collapsed}}}&lt;/includeonly&gt;
 |navbar = plain
 |түс         = {{түс|Қазақстан}}
 |сурет  = 
 |сурет2 = 
 |жасыру       = 
 |тақырыбы     = [[Алматы облысы]] [[Балқаш ауданы]] елді мекендері
 |мазмұны   = {{nobr| [[Ақдала (Ақдала ауылдық округі)|Ақдала]] (Ақдала а.о.) •}}
{{nobr| [[Ақдала (Балатопар ауылдық округі)|Ақдала]] (Балатопар а.о.) •}}
{{nobr| [[Ақкөл (Алматы облысы)|Ақкөл]] •}}
{{nobr| [[Аралқұм (Алматы облысы)|Аралқұм]] •}}
{{nobr| [[Аралтөбе (Алматы облысы)|Аралтөбе]] •}}
{{nobr| [[Арқар (ауыл)|Арқар]] •}}
{{nobr| [[Бақанас (ауыл)|Бақанас]] •}}
{{nobr| [[Бақбақты]] •}}
{{nobr| [[Балатопар]] •}}
{{nobr| [[Бәрібаев]] •}}
{{nobr| [[Береке (Балқаш ауданы)|Береке]] •}}
{{nobr| [[Бояулы]] •}}
{{nobr| [[Бура (Алматы облысы)|Бура]] •}}
{{nobr| [[Бірлік (Балқаш ауданы)|Бірлік]] •}}
{{nobr| [[Желтораңғы]] •}}
{{nobr| [[Жиделі (Алматы облысы)|Жиделі]] •}}
{{nobr| [[Көкжиде (Балқаш ауданы)|Көкжиде]] •}}
{{nobr| [[Көктал (Балқаш ауданы)|Көктал]] •}}
{{nobr| [[Қараөзек (Алматы облысы)|Қараөзек]] •}}
{{nobr| [[Қараой (Балқаш ауданы)|Қараой]] •}}
{{nobr| [[Қасқаөгіз]] •}}
{{nobr| [[Қоскүмбез]] •}}
{{nobr| [[Қошқарбай (Алматы облысы)|Қошқарбай]] •}}
{{nobr| [[Құйған (Балқаш ауданы)|Құйған]] •}}
{{nobr| [[Миялы (Алматы облысы)|Миялы]] •}}
{{nobr| [[Орақты батыр ауылы|Орақты батыр]] •}}
{{nobr| [[Топар (Алматы облысы)|Топар]] •}}
{{nobr| [[Үшжарма]] }}
}}
&lt;noinclude&gt;
[[Санат:Навигациялық үлгілер:Аудан бойынша елді мекендер:Алматы облысы|Балқаш ауданы]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>9wosgs9v8gcw6hmv9myxara1qom4uwx</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Үлгі:Кербұлақ ауданы елді мекендері</title>
    <ns>10</ns>
    <id>566175</id>
    <revision>
      <id>3064706</id>
      <parentid>3058209</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:26:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Ақбастау (Кербұлақ ауданы) → Ақбастау (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5078" xml:space="preserve">{{Навигациялық жол
 |state = &lt;includeonly&gt;{{{state|collapsed}}}&lt;/includeonly&gt;
 |navbar = plain
 |түс         = {{түс|Қазақстан}}
 |сурет  = 
 |сурет2 = 
 |жасыру       = 
 |тақырыбы     = [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]] елді мекендері
 |мазмұны   = 
{{nobr| [[Ақбастау (Жетісу облысы)|Ақбастау]] •}}
{{nobr| [[Ақсұңқар жол учаскесі]] •}}
{{nobr| [[Ақтөбе (Кербұлақ ауданы)|Ақтөбе]] •}}
{{nobr| [[Алтындала]] •}}
{{nobr| [[Алтынемел (ауыл)|Алтынемел]] •}}
{{nobr| [[Аралтөбе (Кербұлақ ауданы)|Аралтөбе]] •}}
{{nobr| [[Арқарлы асуы (ауыл)|Арқарлы асуы]] •}}
{{nobr| [[Арқарлы (Жоламан ауылдық округі)|Арқарлы]] (Жоламан а.о.) •}}
{{nobr| [[Арқарлы (Қарашоқы ауылдық округі)|Арқарлы]] (Қарашоқы а.о.) •}}
{{nobr| [[Арқарлы (Сарыбастау ауылдық округі)|Арқарлы]] (Сарыбастау а.о.) •}}
{{nobr| [[Байғазы (ауыл)|Байғазы]] •}}
{{nobr| [[Балғалы (ауыл)|Балғалы]] •}}
{{nobr| [[Басши]] •}}
{{nobr| [[Беріктас (Кербұлақ ауданы)|Беріктас]] •}}
{{nobr| [[Бостан (Алматы облысы)|Бостан]] •}}
{{nobr| [[Дала (ауыл)|Дала]] •}}
{{nobr| [[Доланалы]] •}}
{{nobr| [[Дос (станция)|Дос]] •}}
{{nobr| [[Жайнақ батыр ауылы|Жайнақ батыр]] •}}
{{nobr| [[Жаңалық (Кербұлақ ауданы)|Жаңалық]] •}}
{{nobr| [[Желдіқара (Алматы облысы)|Желдіқара]] •}}
{{nobr| [[Жоламан (Алматы облысы)|Жоламан]] (ауыл) •}}
{{nobr| [[Жоламан (станция)|Жоламан]] (станция) •}}
{{nobr| [[Көксай (Кербұлақ ауданы)|Көксай]] •}}
{{nobr| [[Көксу (Кербұлақ ауданы)|Көксу]] •}}
{{nobr| [[Көктал (Кербұлақ ауданы)|Көктал]] •}}
{{nobr| [[Коноваловка (Алматы облысы)|Коноваловка]] •}}
{{nobr| [[Күреңбел (Алматы облысы)|Күреңбел]] •}}
{{nobr| [[Қазансу]] •}}
{{nobr| [[Қайнарлы (Кербұлақ ауданы)|Қайнарлы]] •}}
{{nobr| [[Қараағаш (Алматы облысы)|Қараағаш]] •}}
{{nobr| [[Қарашоқы (Алматы облысы)|Қарашоқы]] •}}
{{nobr| [[Қарлығаш (Кербұлақ ауданы)|Қарлығаш]] •}}
{{nobr| [[Қарымсақ]] •}}
{{nobr| [[Қаспан]] •}}
{{nobr| [[Қоғалы (Алматы облысы)|Қоғалы]] •}}
{{nobr| [[Қойқырыққан]] •}}
{{nobr| [[Қосағаш (Алматы облысы)|Қосағаш]] •}}
{{nobr| [[Қоянкөз]] •}}
{{nobr| [[Қызылжар (Кербұлақ ауданы)|Қызылжар]] •}}
{{nobr| [[Қызылмектеп]] •}}
{{nobr| [[Майтөбе (Алматы облысы)|Майтөбе]] (ауыл) •}}
{{nobr| [[Майтөбе (станция)|Майтөбе]] (станция) •}}
{{nobr| [[Малайсары (Алматы облысы)|Малайсары]] (ауыл) •}}
{{nobr| [[Малайсары (станция)|Малайсары]] (станция) •}}
{{nobr| [[Нұрым]] •}}
{{nobr| [[Онжас]] •}}
{{nobr| [[Сайлы]] •}}
{{nobr| [[Сайлыкөл]] •}}
{{nobr| [[Сарыбастау (Кербұлақ ауданы)|Сарыбастау]] •}}
{{nobr| [[Сарыбұлақ (Кербұлақ ауданы)|Сарыбұлақ]] •}}
{{nobr| [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] •}}
{{nobr| [[Сәмен]] •}}
{{nobr| [[Талдыбұлақ (Кербұлақ ауданы)|Талдыбұлақ]] •}}
{{nobr| [[Тары (станция)|Тары]] •}}
{{nobr| [[Тастыбастау]] •}}
{{nobr| [[Тастыөзек (Алматы облысы)|Тастыөзек]] •}}
{{nobr| [[Терісаққан (Алматы облысы)|Терісаққан]] •}}
{{nobr| [[Шаған (Қаспан ауылдық округі)|Шаған]] (Қаспан а.о.) •}}
{{nobr| [[Шаған (Қоғалы ауылдық округі)|Шаған]] (Қоғалы а.о.) •}}
{{nobr| [[Шанханай]] •}}
{{nobr| [[Шилісу (Қызылжар ауылдық округі)|Шилісу]] (Қызылжар а.о.) •}}
{{nobr| [[Шилісу (Сарыбұлақ ауылдық округі)|Шилісу]] (Сарыбұлақ а.о.) •}}
{{nobr| [[Шұбар (Алматы облысы)|Шұбар]] }}
}}
&lt;noinclude&gt;
[[Санат:Навигациялық үлгілер:Аудан бойынша елді мекендер:Жетісу облысы|Кербұлақ ауданы]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>oxiq8zifkg88a1uhf9wkvjxl3bcb0um</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064740</id>
      <parentid>3064706</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:38:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Аралтөбе (Кербұлақ ауданы) → Аралтөбе (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5074" xml:space="preserve">{{Навигациялық жол
 |state = &lt;includeonly&gt;{{{state|collapsed}}}&lt;/includeonly&gt;
 |navbar = plain
 |түс         = {{түс|Қазақстан}}
 |сурет  = 
 |сурет2 = 
 |жасыру       = 
 |тақырыбы     = [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]] елді мекендері
 |мазмұны   = 
{{nobr| [[Ақбастау (Жетісу облысы)|Ақбастау]] •}}
{{nobr| [[Ақсұңқар жол учаскесі]] •}}
{{nobr| [[Ақтөбе (Кербұлақ ауданы)|Ақтөбе]] •}}
{{nobr| [[Алтындала]] •}}
{{nobr| [[Алтынемел (ауыл)|Алтынемел]] •}}
{{nobr| [[Аралтөбе (Жетісу облысы)|Аралтөбе]] •}}
{{nobr| [[Арқарлы асуы (ауыл)|Арқарлы асуы]] •}}
{{nobr| [[Арқарлы (Жоламан ауылдық округі)|Арқарлы]] (Жоламан а.о.) •}}
{{nobr| [[Арқарлы (Қарашоқы ауылдық округі)|Арқарлы]] (Қарашоқы а.о.) •}}
{{nobr| [[Арқарлы (Сарыбастау ауылдық округі)|Арқарлы]] (Сарыбастау а.о.) •}}
{{nobr| [[Байғазы (ауыл)|Байғазы]] •}}
{{nobr| [[Балғалы (ауыл)|Балғалы]] •}}
{{nobr| [[Басши]] •}}
{{nobr| [[Беріктас (Кербұлақ ауданы)|Беріктас]] •}}
{{nobr| [[Бостан (Алматы облысы)|Бостан]] •}}
{{nobr| [[Дала (ауыл)|Дала]] •}}
{{nobr| [[Доланалы]] •}}
{{nobr| [[Дос (станция)|Дос]] •}}
{{nobr| [[Жайнақ батыр ауылы|Жайнақ батыр]] •}}
{{nobr| [[Жаңалық (Кербұлақ ауданы)|Жаңалық]] •}}
{{nobr| [[Желдіқара (Алматы облысы)|Желдіқара]] •}}
{{nobr| [[Жоламан (Алматы облысы)|Жоламан]] (ауыл) •}}
{{nobr| [[Жоламан (станция)|Жоламан]] (станция) •}}
{{nobr| [[Көксай (Кербұлақ ауданы)|Көксай]] •}}
{{nobr| [[Көксу (Кербұлақ ауданы)|Көксу]] •}}
{{nobr| [[Көктал (Кербұлақ ауданы)|Көктал]] •}}
{{nobr| [[Коноваловка (Алматы облысы)|Коноваловка]] •}}
{{nobr| [[Күреңбел (Алматы облысы)|Күреңбел]] •}}
{{nobr| [[Қазансу]] •}}
{{nobr| [[Қайнарлы (Кербұлақ ауданы)|Қайнарлы]] •}}
{{nobr| [[Қараағаш (Алматы облысы)|Қараағаш]] •}}
{{nobr| [[Қарашоқы (Алматы облысы)|Қарашоқы]] •}}
{{nobr| [[Қарлығаш (Кербұлақ ауданы)|Қарлығаш]] •}}
{{nobr| [[Қарымсақ]] •}}
{{nobr| [[Қаспан]] •}}
{{nobr| [[Қоғалы (Алматы облысы)|Қоғалы]] •}}
{{nobr| [[Қойқырыққан]] •}}
{{nobr| [[Қосағаш (Алматы облысы)|Қосағаш]] •}}
{{nobr| [[Қоянкөз]] •}}
{{nobr| [[Қызылжар (Кербұлақ ауданы)|Қызылжар]] •}}
{{nobr| [[Қызылмектеп]] •}}
{{nobr| [[Майтөбе (Алматы облысы)|Майтөбе]] (ауыл) •}}
{{nobr| [[Майтөбе (станция)|Майтөбе]] (станция) •}}
{{nobr| [[Малайсары (Алматы облысы)|Малайсары]] (ауыл) •}}
{{nobr| [[Малайсары (станция)|Малайсары]] (станция) •}}
{{nobr| [[Нұрым]] •}}
{{nobr| [[Онжас]] •}}
{{nobr| [[Сайлы]] •}}
{{nobr| [[Сайлыкөл]] •}}
{{nobr| [[Сарыбастау (Кербұлақ ауданы)|Сарыбастау]] •}}
{{nobr| [[Сарыбұлақ (Кербұлақ ауданы)|Сарыбұлақ]] •}}
{{nobr| [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] •}}
{{nobr| [[Сәмен]] •}}
{{nobr| [[Талдыбұлақ (Кербұлақ ауданы)|Талдыбұлақ]] •}}
{{nobr| [[Тары (станция)|Тары]] •}}
{{nobr| [[Тастыбастау]] •}}
{{nobr| [[Тастыөзек (Алматы облысы)|Тастыөзек]] •}}
{{nobr| [[Терісаққан (Алматы облысы)|Терісаққан]] •}}
{{nobr| [[Шаған (Қаспан ауылдық округі)|Шаған]] (Қаспан а.о.) •}}
{{nobr| [[Шаған (Қоғалы ауылдық округі)|Шаған]] (Қоғалы а.о.) •}}
{{nobr| [[Шанханай]] •}}
{{nobr| [[Шилісу (Қызылжар ауылдық округі)|Шилісу]] (Қызылжар а.о.) •}}
{{nobr| [[Шилісу (Сарыбұлақ ауылдық округі)|Шилісу]] (Сарыбұлақ а.о.) •}}
{{nobr| [[Шұбар (Алматы облысы)|Шұбар]] }}
}}
&lt;noinclude&gt;
[[Санат:Навигациялық үлгілер:Аудан бойынша елді мекендер:Жетісу облысы|Кербұлақ ауданы]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>eydmfaotyc5lytx05ts33tfenkhjg3a</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064759</id>
      <parentid>3064740</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:47:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Беріктас (Кербұлақ ауданы) → Беріктас (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5070" xml:space="preserve">{{Навигациялық жол
 |state = &lt;includeonly&gt;{{{state|collapsed}}}&lt;/includeonly&gt;
 |navbar = plain
 |түс         = {{түс|Қазақстан}}
 |сурет  = 
 |сурет2 = 
 |жасыру       = 
 |тақырыбы     = [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]] елді мекендері
 |мазмұны   = 
{{nobr| [[Ақбастау (Жетісу облысы)|Ақбастау]] •}}
{{nobr| [[Ақсұңқар жол учаскесі]] •}}
{{nobr| [[Ақтөбе (Кербұлақ ауданы)|Ақтөбе]] •}}
{{nobr| [[Алтындала]] •}}
{{nobr| [[Алтынемел (ауыл)|Алтынемел]] •}}
{{nobr| [[Аралтөбе (Жетісу облысы)|Аралтөбе]] •}}
{{nobr| [[Арқарлы асуы (ауыл)|Арқарлы асуы]] •}}
{{nobr| [[Арқарлы (Жоламан ауылдық округі)|Арқарлы]] (Жоламан а.о.) •}}
{{nobr| [[Арқарлы (Қарашоқы ауылдық округі)|Арқарлы]] (Қарашоқы а.о.) •}}
{{nobr| [[Арқарлы (Сарыбастау ауылдық округі)|Арқарлы]] (Сарыбастау а.о.) •}}
{{nobr| [[Байғазы (ауыл)|Байғазы]] •}}
{{nobr| [[Балғалы (ауыл)|Балғалы]] •}}
{{nobr| [[Басши]] •}}
{{nobr| [[Беріктас (Жетісу облысы)|Беріктас]] •}}
{{nobr| [[Бостан (Алматы облысы)|Бостан]] •}}
{{nobr| [[Дала (ауыл)|Дала]] •}}
{{nobr| [[Доланалы]] •}}
{{nobr| [[Дос (станция)|Дос]] •}}
{{nobr| [[Жайнақ батыр ауылы|Жайнақ батыр]] •}}
{{nobr| [[Жаңалық (Кербұлақ ауданы)|Жаңалық]] •}}
{{nobr| [[Желдіқара (Алматы облысы)|Желдіқара]] •}}
{{nobr| [[Жоламан (Алматы облысы)|Жоламан]] (ауыл) •}}
{{nobr| [[Жоламан (станция)|Жоламан]] (станция) •}}
{{nobr| [[Көксай (Кербұлақ ауданы)|Көксай]] •}}
{{nobr| [[Көксу (Кербұлақ ауданы)|Көксу]] •}}
{{nobr| [[Көктал (Кербұлақ ауданы)|Көктал]] •}}
{{nobr| [[Коноваловка (Алматы облысы)|Коноваловка]] •}}
{{nobr| [[Күреңбел (Алматы облысы)|Күреңбел]] •}}
{{nobr| [[Қазансу]] •}}
{{nobr| [[Қайнарлы (Кербұлақ ауданы)|Қайнарлы]] •}}
{{nobr| [[Қараағаш (Алматы облысы)|Қараағаш]] •}}
{{nobr| [[Қарашоқы (Алматы облысы)|Қарашоқы]] •}}
{{nobr| [[Қарлығаш (Кербұлақ ауданы)|Қарлығаш]] •}}
{{nobr| [[Қарымсақ]] •}}
{{nobr| [[Қаспан]] •}}
{{nobr| [[Қоғалы (Алматы облысы)|Қоғалы]] •}}
{{nobr| [[Қойқырыққан]] •}}
{{nobr| [[Қосағаш (Алматы облысы)|Қосағаш]] •}}
{{nobr| [[Қоянкөз]] •}}
{{nobr| [[Қызылжар (Кербұлақ ауданы)|Қызылжар]] •}}
{{nobr| [[Қызылмектеп]] •}}
{{nobr| [[Майтөбе (Алматы облысы)|Майтөбе]] (ауыл) •}}
{{nobr| [[Майтөбе (станция)|Майтөбе]] (станция) •}}
{{nobr| [[Малайсары (Алматы облысы)|Малайсары]] (ауыл) •}}
{{nobr| [[Малайсары (станция)|Малайсары]] (станция) •}}
{{nobr| [[Нұрым]] •}}
{{nobr| [[Онжас]] •}}
{{nobr| [[Сайлы]] •}}
{{nobr| [[Сайлыкөл]] •}}
{{nobr| [[Сарыбастау (Кербұлақ ауданы)|Сарыбастау]] •}}
{{nobr| [[Сарыбұлақ (Кербұлақ ауданы)|Сарыбұлақ]] •}}
{{nobr| [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] •}}
{{nobr| [[Сәмен]] •}}
{{nobr| [[Талдыбұлақ (Кербұлақ ауданы)|Талдыбұлақ]] •}}
{{nobr| [[Тары (станция)|Тары]] •}}
{{nobr| [[Тастыбастау]] •}}
{{nobr| [[Тастыөзек (Алматы облысы)|Тастыөзек]] •}}
{{nobr| [[Терісаққан (Алматы облысы)|Терісаққан]] •}}
{{nobr| [[Шаған (Қаспан ауылдық округі)|Шаған]] (Қаспан а.о.) •}}
{{nobr| [[Шаған (Қоғалы ауылдық округі)|Шаған]] (Қоғалы а.о.) •}}
{{nobr| [[Шанханай]] •}}
{{nobr| [[Шилісу (Қызылжар ауылдық округі)|Шилісу]] (Қызылжар а.о.) •}}
{{nobr| [[Шилісу (Сарыбұлақ ауылдық округі)|Шилісу]] (Сарыбұлақ а.о.) •}}
{{nobr| [[Шұбар (Алматы облысы)|Шұбар]] }}
}}
&lt;noinclude&gt;
[[Санат:Навигациялық үлгілер:Аудан бойынша елді мекендер:Жетісу облысы|Кербұлақ ауданы]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>0tdoq2kv7a5zeexjq8dqdlahjlghg5s</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064777</id>
      <parentid>3064759</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:53:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Бостан (Алматы облысы) → Бостан (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5070" xml:space="preserve">{{Навигациялық жол
 |state = &lt;includeonly&gt;{{{state|collapsed}}}&lt;/includeonly&gt;
 |navbar = plain
 |түс         = {{түс|Қазақстан}}
 |сурет  = 
 |сурет2 = 
 |жасыру       = 
 |тақырыбы     = [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]] елді мекендері
 |мазмұны   = 
{{nobr| [[Ақбастау (Жетісу облысы)|Ақбастау]] •}}
{{nobr| [[Ақсұңқар жол учаскесі]] •}}
{{nobr| [[Ақтөбе (Кербұлақ ауданы)|Ақтөбе]] •}}
{{nobr| [[Алтындала]] •}}
{{nobr| [[Алтынемел (ауыл)|Алтынемел]] •}}
{{nobr| [[Аралтөбе (Жетісу облысы)|Аралтөбе]] •}}
{{nobr| [[Арқарлы асуы (ауыл)|Арқарлы асуы]] •}}
{{nobr| [[Арқарлы (Жоламан ауылдық округі)|Арқарлы]] (Жоламан а.о.) •}}
{{nobr| [[Арқарлы (Қарашоқы ауылдық округі)|Арқарлы]] (Қарашоқы а.о.) •}}
{{nobr| [[Арқарлы (Сарыбастау ауылдық округі)|Арқарлы]] (Сарыбастау а.о.) •}}
{{nobr| [[Байғазы (ауыл)|Байғазы]] •}}
{{nobr| [[Балғалы (ауыл)|Балғалы]] •}}
{{nobr| [[Басши]] •}}
{{nobr| [[Беріктас (Жетісу облысы)|Беріктас]] •}}
{{nobr| [[Бостан (Жетісу облысы)|Бостан]] •}}
{{nobr| [[Дала (ауыл)|Дала]] •}}
{{nobr| [[Доланалы]] •}}
{{nobr| [[Дос (станция)|Дос]] •}}
{{nobr| [[Жайнақ батыр ауылы|Жайнақ батыр]] •}}
{{nobr| [[Жаңалық (Кербұлақ ауданы)|Жаңалық]] •}}
{{nobr| [[Желдіқара (Алматы облысы)|Желдіқара]] •}}
{{nobr| [[Жоламан (Алматы облысы)|Жоламан]] (ауыл) •}}
{{nobr| [[Жоламан (станция)|Жоламан]] (станция) •}}
{{nobr| [[Көксай (Кербұлақ ауданы)|Көксай]] •}}
{{nobr| [[Көксу (Кербұлақ ауданы)|Көксу]] •}}
{{nobr| [[Көктал (Кербұлақ ауданы)|Көктал]] •}}
{{nobr| [[Коноваловка (Алматы облысы)|Коноваловка]] •}}
{{nobr| [[Күреңбел (Алматы облысы)|Күреңбел]] •}}
{{nobr| [[Қазансу]] •}}
{{nobr| [[Қайнарлы (Кербұлақ ауданы)|Қайнарлы]] •}}
{{nobr| [[Қараағаш (Алматы облысы)|Қараағаш]] •}}
{{nobr| [[Қарашоқы (Алматы облысы)|Қарашоқы]] •}}
{{nobr| [[Қарлығаш (Кербұлақ ауданы)|Қарлығаш]] •}}
{{nobr| [[Қарымсақ]] •}}
{{nobr| [[Қаспан]] •}}
{{nobr| [[Қоғалы (Алматы облысы)|Қоғалы]] •}}
{{nobr| [[Қойқырыққан]] •}}
{{nobr| [[Қосағаш (Алматы облысы)|Қосағаш]] •}}
{{nobr| [[Қоянкөз]] •}}
{{nobr| [[Қызылжар (Кербұлақ ауданы)|Қызылжар]] •}}
{{nobr| [[Қызылмектеп]] •}}
{{nobr| [[Майтөбе (Алматы облысы)|Майтөбе]] (ауыл) •}}
{{nobr| [[Майтөбе (станция)|Майтөбе]] (станция) •}}
{{nobr| [[Малайсары (Алматы облысы)|Малайсары]] (ауыл) •}}
{{nobr| [[Малайсары (станция)|Малайсары]] (станция) •}}
{{nobr| [[Нұрым]] •}}
{{nobr| [[Онжас]] •}}
{{nobr| [[Сайлы]] •}}
{{nobr| [[Сайлыкөл]] •}}
{{nobr| [[Сарыбастау (Кербұлақ ауданы)|Сарыбастау]] •}}
{{nobr| [[Сарыбұлақ (Кербұлақ ауданы)|Сарыбұлақ]] •}}
{{nobr| [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] •}}
{{nobr| [[Сәмен]] •}}
{{nobr| [[Талдыбұлақ (Кербұлақ ауданы)|Талдыбұлақ]] •}}
{{nobr| [[Тары (станция)|Тары]] •}}
{{nobr| [[Тастыбастау]] •}}
{{nobr| [[Тастыөзек (Алматы облысы)|Тастыөзек]] •}}
{{nobr| [[Терісаққан (Алматы облысы)|Терісаққан]] •}}
{{nobr| [[Шаған (Қаспан ауылдық округі)|Шаған]] (Қаспан а.о.) •}}
{{nobr| [[Шаған (Қоғалы ауылдық округі)|Шаған]] (Қоғалы а.о.) •}}
{{nobr| [[Шанханай]] •}}
{{nobr| [[Шилісу (Қызылжар ауылдық округі)|Шилісу]] (Қызылжар а.о.) •}}
{{nobr| [[Шилісу (Сарыбұлақ ауылдық округі)|Шилісу]] (Сарыбұлақ а.о.) •}}
{{nobr| [[Шұбар (Алматы облысы)|Шұбар]] }}
}}
&lt;noinclude&gt;
[[Санат:Навигациялық үлгілер:Аудан бойынша елді мекендер:Жетісу облысы|Кербұлақ ауданы]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>p40dcprhz93kjhenxhs74aqrncugbvh</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064789</id>
      <parentid>3064777</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T15:00:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Желдіқара (Алматы облысы) → Желдіқара (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5070" xml:space="preserve">{{Навигациялық жол
 |state = &lt;includeonly&gt;{{{state|collapsed}}}&lt;/includeonly&gt;
 |navbar = plain
 |түс         = {{түс|Қазақстан}}
 |сурет  = 
 |сурет2 = 
 |жасыру       = 
 |тақырыбы     = [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]] елді мекендері
 |мазмұны   = 
{{nobr| [[Ақбастау (Жетісу облысы)|Ақбастау]] •}}
{{nobr| [[Ақсұңқар жол учаскесі]] •}}
{{nobr| [[Ақтөбе (Кербұлақ ауданы)|Ақтөбе]] •}}
{{nobr| [[Алтындала]] •}}
{{nobr| [[Алтынемел (ауыл)|Алтынемел]] •}}
{{nobr| [[Аралтөбе (Жетісу облысы)|Аралтөбе]] •}}
{{nobr| [[Арқарлы асуы (ауыл)|Арқарлы асуы]] •}}
{{nobr| [[Арқарлы (Жоламан ауылдық округі)|Арқарлы]] (Жоламан а.о.) •}}
{{nobr| [[Арқарлы (Қарашоқы ауылдық округі)|Арқарлы]] (Қарашоқы а.о.) •}}
{{nobr| [[Арқарлы (Сарыбастау ауылдық округі)|Арқарлы]] (Сарыбастау а.о.) •}}
{{nobr| [[Байғазы (ауыл)|Байғазы]] •}}
{{nobr| [[Балғалы (ауыл)|Балғалы]] •}}
{{nobr| [[Басши]] •}}
{{nobr| [[Беріктас (Жетісу облысы)|Беріктас]] •}}
{{nobr| [[Бостан (Жетісу облысы)|Бостан]] •}}
{{nobr| [[Дала (ауыл)|Дала]] •}}
{{nobr| [[Доланалы]] •}}
{{nobr| [[Дос (станция)|Дос]] •}}
{{nobr| [[Жайнақ батыр ауылы|Жайнақ батыр]] •}}
{{nobr| [[Жаңалық (Кербұлақ ауданы)|Жаңалық]] •}}
{{nobr| [[Желдіқара (Жетісу облысы)|Желдіқара]] •}}
{{nobr| [[Жоламан (Алматы облысы)|Жоламан]] (ауыл) •}}
{{nobr| [[Жоламан (станция)|Жоламан]] (станция) •}}
{{nobr| [[Көксай (Кербұлақ ауданы)|Көксай]] •}}
{{nobr| [[Көксу (Кербұлақ ауданы)|Көксу]] •}}
{{nobr| [[Көктал (Кербұлақ ауданы)|Көктал]] •}}
{{nobr| [[Коноваловка (Алматы облысы)|Коноваловка]] •}}
{{nobr| [[Күреңбел (Алматы облысы)|Күреңбел]] •}}
{{nobr| [[Қазансу]] •}}
{{nobr| [[Қайнарлы (Кербұлақ ауданы)|Қайнарлы]] •}}
{{nobr| [[Қараағаш (Алматы облысы)|Қараағаш]] •}}
{{nobr| [[Қарашоқы (Алматы облысы)|Қарашоқы]] •}}
{{nobr| [[Қарлығаш (Кербұлақ ауданы)|Қарлығаш]] •}}
{{nobr| [[Қарымсақ]] •}}
{{nobr| [[Қаспан]] •}}
{{nobr| [[Қоғалы (Алматы облысы)|Қоғалы]] •}}
{{nobr| [[Қойқырыққан]] •}}
{{nobr| [[Қосағаш (Алматы облысы)|Қосағаш]] •}}
{{nobr| [[Қоянкөз]] •}}
{{nobr| [[Қызылжар (Кербұлақ ауданы)|Қызылжар]] •}}
{{nobr| [[Қызылмектеп]] •}}
{{nobr| [[Майтөбе (Алматы облысы)|Майтөбе]] (ауыл) •}}
{{nobr| [[Майтөбе (станция)|Майтөбе]] (станция) •}}
{{nobr| [[Малайсары (Алматы облысы)|Малайсары]] (ауыл) •}}
{{nobr| [[Малайсары (станция)|Малайсары]] (станция) •}}
{{nobr| [[Нұрым]] •}}
{{nobr| [[Онжас]] •}}
{{nobr| [[Сайлы]] •}}
{{nobr| [[Сайлыкөл]] •}}
{{nobr| [[Сарыбастау (Кербұлақ ауданы)|Сарыбастау]] •}}
{{nobr| [[Сарыбұлақ (Кербұлақ ауданы)|Сарыбұлақ]] •}}
{{nobr| [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] •}}
{{nobr| [[Сәмен]] •}}
{{nobr| [[Талдыбұлақ (Кербұлақ ауданы)|Талдыбұлақ]] •}}
{{nobr| [[Тары (станция)|Тары]] •}}
{{nobr| [[Тастыбастау]] •}}
{{nobr| [[Тастыөзек (Алматы облысы)|Тастыөзек]] •}}
{{nobr| [[Терісаққан (Алматы облысы)|Терісаққан]] •}}
{{nobr| [[Шаған (Қаспан ауылдық округі)|Шаған]] (Қаспан а.о.) •}}
{{nobr| [[Шаған (Қоғалы ауылдық округі)|Шаған]] (Қоғалы а.о.) •}}
{{nobr| [[Шанханай]] •}}
{{nobr| [[Шилісу (Қызылжар ауылдық округі)|Шилісу]] (Қызылжар а.о.) •}}
{{nobr| [[Шилісу (Сарыбұлақ ауылдық округі)|Шилісу]] (Сарыбұлақ а.о.) •}}
{{nobr| [[Шұбар (Алматы облысы)|Шұбар]] }}
}}
&lt;noinclude&gt;
[[Санат:Навигациялық үлгілер:Аудан бойынша елді мекендер:Жетісу облысы|Кербұлақ ауданы]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>g4oh2gdw2figwsgpvbgzfnzjrzlh3n8</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064798</id>
      <parentid>3064789</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T15:03:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Жоламан (Алматы облысы) → Жоламан (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5070" xml:space="preserve">{{Навигациялық жол
 |state = &lt;includeonly&gt;{{{state|collapsed}}}&lt;/includeonly&gt;
 |navbar = plain
 |түс         = {{түс|Қазақстан}}
 |сурет  = 
 |сурет2 = 
 |жасыру       = 
 |тақырыбы     = [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]] елді мекендері
 |мазмұны   = 
{{nobr| [[Ақбастау (Жетісу облысы)|Ақбастау]] •}}
{{nobr| [[Ақсұңқар жол учаскесі]] •}}
{{nobr| [[Ақтөбе (Кербұлақ ауданы)|Ақтөбе]] •}}
{{nobr| [[Алтындала]] •}}
{{nobr| [[Алтынемел (ауыл)|Алтынемел]] •}}
{{nobr| [[Аралтөбе (Жетісу облысы)|Аралтөбе]] •}}
{{nobr| [[Арқарлы асуы (ауыл)|Арқарлы асуы]] •}}
{{nobr| [[Арқарлы (Жоламан ауылдық округі)|Арқарлы]] (Жоламан а.о.) •}}
{{nobr| [[Арқарлы (Қарашоқы ауылдық округі)|Арқарлы]] (Қарашоқы а.о.) •}}
{{nobr| [[Арқарлы (Сарыбастау ауылдық округі)|Арқарлы]] (Сарыбастау а.о.) •}}
{{nobr| [[Байғазы (ауыл)|Байғазы]] •}}
{{nobr| [[Балғалы (ауыл)|Балғалы]] •}}
{{nobr| [[Басши]] •}}
{{nobr| [[Беріктас (Жетісу облысы)|Беріктас]] •}}
{{nobr| [[Бостан (Жетісу облысы)|Бостан]] •}}
{{nobr| [[Дала (ауыл)|Дала]] •}}
{{nobr| [[Доланалы]] •}}
{{nobr| [[Дос (станция)|Дос]] •}}
{{nobr| [[Жайнақ батыр ауылы|Жайнақ батыр]] •}}
{{nobr| [[Жаңалық (Кербұлақ ауданы)|Жаңалық]] •}}
{{nobr| [[Желдіқара (Жетісу облысы)|Желдіқара]] •}}
{{nobr| [[Жоламан (Жетісу облысы)|Жоламан]] (ауыл) •}}
{{nobr| [[Жоламан (станция)|Жоламан]] (станция) •}}
{{nobr| [[Көксай (Кербұлақ ауданы)|Көксай]] •}}
{{nobr| [[Көксу (Кербұлақ ауданы)|Көксу]] •}}
{{nobr| [[Көктал (Кербұлақ ауданы)|Көктал]] •}}
{{nobr| [[Коноваловка (Алматы облысы)|Коноваловка]] •}}
{{nobr| [[Күреңбел (Алматы облысы)|Күреңбел]] •}}
{{nobr| [[Қазансу]] •}}
{{nobr| [[Қайнарлы (Кербұлақ ауданы)|Қайнарлы]] •}}
{{nobr| [[Қараағаш (Алматы облысы)|Қараағаш]] •}}
{{nobr| [[Қарашоқы (Алматы облысы)|Қарашоқы]] •}}
{{nobr| [[Қарлығаш (Кербұлақ ауданы)|Қарлығаш]] •}}
{{nobr| [[Қарымсақ]] •}}
{{nobr| [[Қаспан]] •}}
{{nobr| [[Қоғалы (Алматы облысы)|Қоғалы]] •}}
{{nobr| [[Қойқырыққан]] •}}
{{nobr| [[Қосағаш (Алматы облысы)|Қосағаш]] •}}
{{nobr| [[Қоянкөз]] •}}
{{nobr| [[Қызылжар (Кербұлақ ауданы)|Қызылжар]] •}}
{{nobr| [[Қызылмектеп]] •}}
{{nobr| [[Майтөбе (Алматы облысы)|Майтөбе]] (ауыл) •}}
{{nobr| [[Майтөбе (станция)|Майтөбе]] (станция) •}}
{{nobr| [[Малайсары (Алматы облысы)|Малайсары]] (ауыл) •}}
{{nobr| [[Малайсары (станция)|Малайсары]] (станция) •}}
{{nobr| [[Нұрым]] •}}
{{nobr| [[Онжас]] •}}
{{nobr| [[Сайлы]] •}}
{{nobr| [[Сайлыкөл]] •}}
{{nobr| [[Сарыбастау (Кербұлақ ауданы)|Сарыбастау]] •}}
{{nobr| [[Сарыбұлақ (Кербұлақ ауданы)|Сарыбұлақ]] •}}
{{nobr| [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] •}}
{{nobr| [[Сәмен]] •}}
{{nobr| [[Талдыбұлақ (Кербұлақ ауданы)|Талдыбұлақ]] •}}
{{nobr| [[Тары (станция)|Тары]] •}}
{{nobr| [[Тастыбастау]] •}}
{{nobr| [[Тастыөзек (Алматы облысы)|Тастыөзек]] •}}
{{nobr| [[Терісаққан (Алматы облысы)|Терісаққан]] •}}
{{nobr| [[Шаған (Қаспан ауылдық округі)|Шаған]] (Қаспан а.о.) •}}
{{nobr| [[Шаған (Қоғалы ауылдық округі)|Шаған]] (Қоғалы а.о.) •}}
{{nobr| [[Шанханай]] •}}
{{nobr| [[Шилісу (Қызылжар ауылдық округі)|Шилісу]] (Қызылжар а.о.) •}}
{{nobr| [[Шилісу (Сарыбұлақ ауылдық округі)|Шилісу]] (Сарыбұлақ а.о.) •}}
{{nobr| [[Шұбар (Алматы облысы)|Шұбар]] }}
}}
&lt;noinclude&gt;
[[Санат:Навигациялық үлгілер:Аудан бойынша елді мекендер:Жетісу облысы|Кербұлақ ауданы]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>t95lw7j5v8ivlyiasp8k0xquw99fxl3</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064807</id>
      <parentid>3064798</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T15:17:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Көксай (Кербұлақ ауданы) → Көксай (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5066" xml:space="preserve">{{Навигациялық жол
 |state = &lt;includeonly&gt;{{{state|collapsed}}}&lt;/includeonly&gt;
 |navbar = plain
 |түс         = {{түс|Қазақстан}}
 |сурет  = 
 |сурет2 = 
 |жасыру       = 
 |тақырыбы     = [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]] елді мекендері
 |мазмұны   = 
{{nobr| [[Ақбастау (Жетісу облысы)|Ақбастау]] •}}
{{nobr| [[Ақсұңқар жол учаскесі]] •}}
{{nobr| [[Ақтөбе (Кербұлақ ауданы)|Ақтөбе]] •}}
{{nobr| [[Алтындала]] •}}
{{nobr| [[Алтынемел (ауыл)|Алтынемел]] •}}
{{nobr| [[Аралтөбе (Жетісу облысы)|Аралтөбе]] •}}
{{nobr| [[Арқарлы асуы (ауыл)|Арқарлы асуы]] •}}
{{nobr| [[Арқарлы (Жоламан ауылдық округі)|Арқарлы]] (Жоламан а.о.) •}}
{{nobr| [[Арқарлы (Қарашоқы ауылдық округі)|Арқарлы]] (Қарашоқы а.о.) •}}
{{nobr| [[Арқарлы (Сарыбастау ауылдық округі)|Арқарлы]] (Сарыбастау а.о.) •}}
{{nobr| [[Байғазы (ауыл)|Байғазы]] •}}
{{nobr| [[Балғалы (ауыл)|Балғалы]] •}}
{{nobr| [[Басши]] •}}
{{nobr| [[Беріктас (Жетісу облысы)|Беріктас]] •}}
{{nobr| [[Бостан (Жетісу облысы)|Бостан]] •}}
{{nobr| [[Дала (ауыл)|Дала]] •}}
{{nobr| [[Доланалы]] •}}
{{nobr| [[Дос (станция)|Дос]] •}}
{{nobr| [[Жайнақ батыр ауылы|Жайнақ батыр]] •}}
{{nobr| [[Жаңалық (Кербұлақ ауданы)|Жаңалық]] •}}
{{nobr| [[Желдіқара (Жетісу облысы)|Желдіқара]] •}}
{{nobr| [[Жоламан (Жетісу облысы)|Жоламан]] (ауыл) •}}
{{nobr| [[Жоламан (станция)|Жоламан]] (станция) •}}
{{nobr| [[Көксай (Жетісу облысы)|Көксай]] •}}
{{nobr| [[Көксу (Кербұлақ ауданы)|Көксу]] •}}
{{nobr| [[Көктал (Кербұлақ ауданы)|Көктал]] •}}
{{nobr| [[Коноваловка (Алматы облысы)|Коноваловка]] •}}
{{nobr| [[Күреңбел (Алматы облысы)|Күреңбел]] •}}
{{nobr| [[Қазансу]] •}}
{{nobr| [[Қайнарлы (Кербұлақ ауданы)|Қайнарлы]] •}}
{{nobr| [[Қараағаш (Алматы облысы)|Қараағаш]] •}}
{{nobr| [[Қарашоқы (Алматы облысы)|Қарашоқы]] •}}
{{nobr| [[Қарлығаш (Кербұлақ ауданы)|Қарлығаш]] •}}
{{nobr| [[Қарымсақ]] •}}
{{nobr| [[Қаспан]] •}}
{{nobr| [[Қоғалы (Алматы облысы)|Қоғалы]] •}}
{{nobr| [[Қойқырыққан]] •}}
{{nobr| [[Қосағаш (Алматы облысы)|Қосағаш]] •}}
{{nobr| [[Қоянкөз]] •}}
{{nobr| [[Қызылжар (Кербұлақ ауданы)|Қызылжар]] •}}
{{nobr| [[Қызылмектеп]] •}}
{{nobr| [[Майтөбе (Алматы облысы)|Майтөбе]] (ауыл) •}}
{{nobr| [[Майтөбе (станция)|Майтөбе]] (станция) •}}
{{nobr| [[Малайсары (Алматы облысы)|Малайсары]] (ауыл) •}}
{{nobr| [[Малайсары (станция)|Малайсары]] (станция) •}}
{{nobr| [[Нұрым]] •}}
{{nobr| [[Онжас]] •}}
{{nobr| [[Сайлы]] •}}
{{nobr| [[Сайлыкөл]] •}}
{{nobr| [[Сарыбастау (Кербұлақ ауданы)|Сарыбастау]] •}}
{{nobr| [[Сарыбұлақ (Кербұлақ ауданы)|Сарыбұлақ]] •}}
{{nobr| [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] •}}
{{nobr| [[Сәмен]] •}}
{{nobr| [[Талдыбұлақ (Кербұлақ ауданы)|Талдыбұлақ]] •}}
{{nobr| [[Тары (станция)|Тары]] •}}
{{nobr| [[Тастыбастау]] •}}
{{nobr| [[Тастыөзек (Алматы облысы)|Тастыөзек]] •}}
{{nobr| [[Терісаққан (Алматы облысы)|Терісаққан]] •}}
{{nobr| [[Шаған (Қаспан ауылдық округі)|Шаған]] (Қаспан а.о.) •}}
{{nobr| [[Шаған (Қоғалы ауылдық округі)|Шаған]] (Қоғалы а.о.) •}}
{{nobr| [[Шанханай]] •}}
{{nobr| [[Шилісу (Қызылжар ауылдық округі)|Шилісу]] (Қызылжар а.о.) •}}
{{nobr| [[Шилісу (Сарыбұлақ ауылдық округі)|Шилісу]] (Сарыбұлақ а.о.) •}}
{{nobr| [[Шұбар (Алматы облысы)|Шұбар]] }}
}}
&lt;noinclude&gt;
[[Санат:Навигациялық үлгілер:Аудан бойынша елді мекендер:Жетісу облысы|Кербұлақ ауданы]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>7tcz6rw56rd1pugzw6ud6kwjv3z8wbj</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064824</id>
      <parentid>3064807</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T15:24:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Коноваловка (Алматы облысы) → Коноваловка (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5066" xml:space="preserve">{{Навигациялық жол
 |state = &lt;includeonly&gt;{{{state|collapsed}}}&lt;/includeonly&gt;
 |navbar = plain
 |түс         = {{түс|Қазақстан}}
 |сурет  = 
 |сурет2 = 
 |жасыру       = 
 |тақырыбы     = [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]] елді мекендері
 |мазмұны   = 
{{nobr| [[Ақбастау (Жетісу облысы)|Ақбастау]] •}}
{{nobr| [[Ақсұңқар жол учаскесі]] •}}
{{nobr| [[Ақтөбе (Кербұлақ ауданы)|Ақтөбе]] •}}
{{nobr| [[Алтындала]] •}}
{{nobr| [[Алтынемел (ауыл)|Алтынемел]] •}}
{{nobr| [[Аралтөбе (Жетісу облысы)|Аралтөбе]] •}}
{{nobr| [[Арқарлы асуы (ауыл)|Арқарлы асуы]] •}}
{{nobr| [[Арқарлы (Жоламан ауылдық округі)|Арқарлы]] (Жоламан а.о.) •}}
{{nobr| [[Арқарлы (Қарашоқы ауылдық округі)|Арқарлы]] (Қарашоқы а.о.) •}}
{{nobr| [[Арқарлы (Сарыбастау ауылдық округі)|Арқарлы]] (Сарыбастау а.о.) •}}
{{nobr| [[Байғазы (ауыл)|Байғазы]] •}}
{{nobr| [[Балғалы (ауыл)|Балғалы]] •}}
{{nobr| [[Басши]] •}}
{{nobr| [[Беріктас (Жетісу облысы)|Беріктас]] •}}
{{nobr| [[Бостан (Жетісу облысы)|Бостан]] •}}
{{nobr| [[Дала (ауыл)|Дала]] •}}
{{nobr| [[Доланалы]] •}}
{{nobr| [[Дос (станция)|Дос]] •}}
{{nobr| [[Жайнақ батыр ауылы|Жайнақ батыр]] •}}
{{nobr| [[Жаңалық (Кербұлақ ауданы)|Жаңалық]] •}}
{{nobr| [[Желдіқара (Жетісу облысы)|Желдіқара]] •}}
{{nobr| [[Жоламан (Жетісу облысы)|Жоламан]] (ауыл) •}}
{{nobr| [[Жоламан (станция)|Жоламан]] (станция) •}}
{{nobr| [[Көксай (Жетісу облысы)|Көксай]] •}}
{{nobr| [[Көксу (Кербұлақ ауданы)|Көксу]] •}}
{{nobr| [[Көктал (Кербұлақ ауданы)|Көктал]] •}}
{{nobr| [[Коноваловка (Жетісу облысы)|Коноваловка]] •}}
{{nobr| [[Күреңбел (Алматы облысы)|Күреңбел]] •}}
{{nobr| [[Қазансу]] •}}
{{nobr| [[Қайнарлы (Кербұлақ ауданы)|Қайнарлы]] •}}
{{nobr| [[Қараағаш (Алматы облысы)|Қараағаш]] •}}
{{nobr| [[Қарашоқы (Алматы облысы)|Қарашоқы]] •}}
{{nobr| [[Қарлығаш (Кербұлақ ауданы)|Қарлығаш]] •}}
{{nobr| [[Қарымсақ]] •}}
{{nobr| [[Қаспан]] •}}
{{nobr| [[Қоғалы (Алматы облысы)|Қоғалы]] •}}
{{nobr| [[Қойқырыққан]] •}}
{{nobr| [[Қосағаш (Алматы облысы)|Қосағаш]] •}}
{{nobr| [[Қоянкөз]] •}}
{{nobr| [[Қызылжар (Кербұлақ ауданы)|Қызылжар]] •}}
{{nobr| [[Қызылмектеп]] •}}
{{nobr| [[Майтөбе (Алматы облысы)|Майтөбе]] (ауыл) •}}
{{nobr| [[Майтөбе (станция)|Майтөбе]] (станция) •}}
{{nobr| [[Малайсары (Алматы облысы)|Малайсары]] (ауыл) •}}
{{nobr| [[Малайсары (станция)|Малайсары]] (станция) •}}
{{nobr| [[Нұрым]] •}}
{{nobr| [[Онжас]] •}}
{{nobr| [[Сайлы]] •}}
{{nobr| [[Сайлыкөл]] •}}
{{nobr| [[Сарыбастау (Кербұлақ ауданы)|Сарыбастау]] •}}
{{nobr| [[Сарыбұлақ (Кербұлақ ауданы)|Сарыбұлақ]] •}}
{{nobr| [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] •}}
{{nobr| [[Сәмен]] •}}
{{nobr| [[Талдыбұлақ (Кербұлақ ауданы)|Талдыбұлақ]] •}}
{{nobr| [[Тары (станция)|Тары]] •}}
{{nobr| [[Тастыбастау]] •}}
{{nobr| [[Тастыөзек (Алматы облысы)|Тастыөзек]] •}}
{{nobr| [[Терісаққан (Алматы облысы)|Терісаққан]] •}}
{{nobr| [[Шаған (Қаспан ауылдық округі)|Шаған]] (Қаспан а.о.) •}}
{{nobr| [[Шаған (Қоғалы ауылдық округі)|Шаған]] (Қоғалы а.о.) •}}
{{nobr| [[Шанханай]] •}}
{{nobr| [[Шилісу (Қызылжар ауылдық округі)|Шилісу]] (Қызылжар а.о.) •}}
{{nobr| [[Шилісу (Сарыбұлақ ауылдық округі)|Шилісу]] (Сарыбұлақ а.о.) •}}
{{nobr| [[Шұбар (Алматы облысы)|Шұбар]] }}
}}
&lt;noinclude&gt;
[[Санат:Навигациялық үлгілер:Аудан бойынша елді мекендер:Жетісу облысы|Кербұлақ ауданы]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>bgtsc61fh8ne283489kisffolwezhk7</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064830</id>
      <parentid>3064824</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T15:29:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Күреңбел (Алматы облысы) → Күреңбел (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5066" xml:space="preserve">{{Навигациялық жол
 |state = &lt;includeonly&gt;{{{state|collapsed}}}&lt;/includeonly&gt;
 |navbar = plain
 |түс         = {{түс|Қазақстан}}
 |сурет  = 
 |сурет2 = 
 |жасыру       = 
 |тақырыбы     = [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]] елді мекендері
 |мазмұны   = 
{{nobr| [[Ақбастау (Жетісу облысы)|Ақбастау]] •}}
{{nobr| [[Ақсұңқар жол учаскесі]] •}}
{{nobr| [[Ақтөбе (Кербұлақ ауданы)|Ақтөбе]] •}}
{{nobr| [[Алтындала]] •}}
{{nobr| [[Алтынемел (ауыл)|Алтынемел]] •}}
{{nobr| [[Аралтөбе (Жетісу облысы)|Аралтөбе]] •}}
{{nobr| [[Арқарлы асуы (ауыл)|Арқарлы асуы]] •}}
{{nobr| [[Арқарлы (Жоламан ауылдық округі)|Арқарлы]] (Жоламан а.о.) •}}
{{nobr| [[Арқарлы (Қарашоқы ауылдық округі)|Арқарлы]] (Қарашоқы а.о.) •}}
{{nobr| [[Арқарлы (Сарыбастау ауылдық округі)|Арқарлы]] (Сарыбастау а.о.) •}}
{{nobr| [[Байғазы (ауыл)|Байғазы]] •}}
{{nobr| [[Балғалы (ауыл)|Балғалы]] •}}
{{nobr| [[Басши]] •}}
{{nobr| [[Беріктас (Жетісу облысы)|Беріктас]] •}}
{{nobr| [[Бостан (Жетісу облысы)|Бостан]] •}}
{{nobr| [[Дала (ауыл)|Дала]] •}}
{{nobr| [[Доланалы]] •}}
{{nobr| [[Дос (станция)|Дос]] •}}
{{nobr| [[Жайнақ батыр ауылы|Жайнақ батыр]] •}}
{{nobr| [[Жаңалық (Кербұлақ ауданы)|Жаңалық]] •}}
{{nobr| [[Желдіқара (Жетісу облысы)|Желдіқара]] •}}
{{nobr| [[Жоламан (Жетісу облысы)|Жоламан]] (ауыл) •}}
{{nobr| [[Жоламан (станция)|Жоламан]] (станция) •}}
{{nobr| [[Көксай (Жетісу облысы)|Көксай]] •}}
{{nobr| [[Көксу (Кербұлақ ауданы)|Көксу]] •}}
{{nobr| [[Көктал (Кербұлақ ауданы)|Көктал]] •}}
{{nobr| [[Коноваловка (Жетісу облысы)|Коноваловка]] •}}
{{nobr| [[Күреңбел (Жетісу облысы)|Күреңбел]] •}}
{{nobr| [[Қазансу]] •}}
{{nobr| [[Қайнарлы (Кербұлақ ауданы)|Қайнарлы]] •}}
{{nobr| [[Қараағаш (Алматы облысы)|Қараағаш]] •}}
{{nobr| [[Қарашоқы (Алматы облысы)|Қарашоқы]] •}}
{{nobr| [[Қарлығаш (Кербұлақ ауданы)|Қарлығаш]] •}}
{{nobr| [[Қарымсақ]] •}}
{{nobr| [[Қаспан]] •}}
{{nobr| [[Қоғалы (Алматы облысы)|Қоғалы]] •}}
{{nobr| [[Қойқырыққан]] •}}
{{nobr| [[Қосағаш (Алматы облысы)|Қосағаш]] •}}
{{nobr| [[Қоянкөз]] •}}
{{nobr| [[Қызылжар (Кербұлақ ауданы)|Қызылжар]] •}}
{{nobr| [[Қызылмектеп]] •}}
{{nobr| [[Майтөбе (Алматы облысы)|Майтөбе]] (ауыл) •}}
{{nobr| [[Майтөбе (станция)|Майтөбе]] (станция) •}}
{{nobr| [[Малайсары (Алматы облысы)|Малайсары]] (ауыл) •}}
{{nobr| [[Малайсары (станция)|Малайсары]] (станция) •}}
{{nobr| [[Нұрым]] •}}
{{nobr| [[Онжас]] •}}
{{nobr| [[Сайлы]] •}}
{{nobr| [[Сайлыкөл]] •}}
{{nobr| [[Сарыбастау (Кербұлақ ауданы)|Сарыбастау]] •}}
{{nobr| [[Сарыбұлақ (Кербұлақ ауданы)|Сарыбұлақ]] •}}
{{nobr| [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] •}}
{{nobr| [[Сәмен]] •}}
{{nobr| [[Талдыбұлақ (Кербұлақ ауданы)|Талдыбұлақ]] •}}
{{nobr| [[Тары (станция)|Тары]] •}}
{{nobr| [[Тастыбастау]] •}}
{{nobr| [[Тастыөзек (Алматы облысы)|Тастыөзек]] •}}
{{nobr| [[Терісаққан (Алматы облысы)|Терісаққан]] •}}
{{nobr| [[Шаған (Қаспан ауылдық округі)|Шаған]] (Қаспан а.о.) •}}
{{nobr| [[Шаған (Қоғалы ауылдық округі)|Шаған]] (Қоғалы а.о.) •}}
{{nobr| [[Шанханай]] •}}
{{nobr| [[Шилісу (Қызылжар ауылдық округі)|Шилісу]] (Қызылжар а.о.) •}}
{{nobr| [[Шилісу (Сарыбұлақ ауылдық округі)|Шилісу]] (Сарыбұлақ а.о.) •}}
{{nobr| [[Шұбар (Алматы облысы)|Шұбар]] }}
}}
&lt;noinclude&gt;
[[Санат:Навигациялық үлгілер:Аудан бойынша елді мекендер:Жетісу облысы|Кербұлақ ауданы]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>qvk6n2mfwrhlubmb3fd92695cy51nb7</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064842</id>
      <parentid>3064830</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T15:35:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Қараағаш (Алматы облысы) → Қараағаш (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5066" xml:space="preserve">{{Навигациялық жол
 |state = &lt;includeonly&gt;{{{state|collapsed}}}&lt;/includeonly&gt;
 |navbar = plain
 |түс         = {{түс|Қазақстан}}
 |сурет  = 
 |сурет2 = 
 |жасыру       = 
 |тақырыбы     = [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]] елді мекендері
 |мазмұны   = 
{{nobr| [[Ақбастау (Жетісу облысы)|Ақбастау]] •}}
{{nobr| [[Ақсұңқар жол учаскесі]] •}}
{{nobr| [[Ақтөбе (Кербұлақ ауданы)|Ақтөбе]] •}}
{{nobr| [[Алтындала]] •}}
{{nobr| [[Алтынемел (ауыл)|Алтынемел]] •}}
{{nobr| [[Аралтөбе (Жетісу облысы)|Аралтөбе]] •}}
{{nobr| [[Арқарлы асуы (ауыл)|Арқарлы асуы]] •}}
{{nobr| [[Арқарлы (Жоламан ауылдық округі)|Арқарлы]] (Жоламан а.о.) •}}
{{nobr| [[Арқарлы (Қарашоқы ауылдық округі)|Арқарлы]] (Қарашоқы а.о.) •}}
{{nobr| [[Арқарлы (Сарыбастау ауылдық округі)|Арқарлы]] (Сарыбастау а.о.) •}}
{{nobr| [[Байғазы (ауыл)|Байғазы]] •}}
{{nobr| [[Балғалы (ауыл)|Балғалы]] •}}
{{nobr| [[Басши]] •}}
{{nobr| [[Беріктас (Жетісу облысы)|Беріктас]] •}}
{{nobr| [[Бостан (Жетісу облысы)|Бостан]] •}}
{{nobr| [[Дала (ауыл)|Дала]] •}}
{{nobr| [[Доланалы]] •}}
{{nobr| [[Дос (станция)|Дос]] •}}
{{nobr| [[Жайнақ батыр ауылы|Жайнақ батыр]] •}}
{{nobr| [[Жаңалық (Кербұлақ ауданы)|Жаңалық]] •}}
{{nobr| [[Желдіқара (Жетісу облысы)|Желдіқара]] •}}
{{nobr| [[Жоламан (Жетісу облысы)|Жоламан]] (ауыл) •}}
{{nobr| [[Жоламан (станция)|Жоламан]] (станция) •}}
{{nobr| [[Көксай (Жетісу облысы)|Көксай]] •}}
{{nobr| [[Көксу (Кербұлақ ауданы)|Көксу]] •}}
{{nobr| [[Көктал (Кербұлақ ауданы)|Көктал]] •}}
{{nobr| [[Коноваловка (Жетісу облысы)|Коноваловка]] •}}
{{nobr| [[Күреңбел (Жетісу облысы)|Күреңбел]] •}}
{{nobr| [[Қазансу]] •}}
{{nobr| [[Қайнарлы (Кербұлақ ауданы)|Қайнарлы]] •}}
{{nobr| [[Қараағаш (Жетісу облысы)|Қараағаш]] •}}
{{nobr| [[Қарашоқы (Алматы облысы)|Қарашоқы]] •}}
{{nobr| [[Қарлығаш (Кербұлақ ауданы)|Қарлығаш]] •}}
{{nobr| [[Қарымсақ]] •}}
{{nobr| [[Қаспан]] •}}
{{nobr| [[Қоғалы (Алматы облысы)|Қоғалы]] •}}
{{nobr| [[Қойқырыққан]] •}}
{{nobr| [[Қосағаш (Алматы облысы)|Қосағаш]] •}}
{{nobr| [[Қоянкөз]] •}}
{{nobr| [[Қызылжар (Кербұлақ ауданы)|Қызылжар]] •}}
{{nobr| [[Қызылмектеп]] •}}
{{nobr| [[Майтөбе (Алматы облысы)|Майтөбе]] (ауыл) •}}
{{nobr| [[Майтөбе (станция)|Майтөбе]] (станция) •}}
{{nobr| [[Малайсары (Алматы облысы)|Малайсары]] (ауыл) •}}
{{nobr| [[Малайсары (станция)|Малайсары]] (станция) •}}
{{nobr| [[Нұрым]] •}}
{{nobr| [[Онжас]] •}}
{{nobr| [[Сайлы]] •}}
{{nobr| [[Сайлыкөл]] •}}
{{nobr| [[Сарыбастау (Кербұлақ ауданы)|Сарыбастау]] •}}
{{nobr| [[Сарыбұлақ (Кербұлақ ауданы)|Сарыбұлақ]] •}}
{{nobr| [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] •}}
{{nobr| [[Сәмен]] •}}
{{nobr| [[Талдыбұлақ (Кербұлақ ауданы)|Талдыбұлақ]] •}}
{{nobr| [[Тары (станция)|Тары]] •}}
{{nobr| [[Тастыбастау]] •}}
{{nobr| [[Тастыөзек (Алматы облысы)|Тастыөзек]] •}}
{{nobr| [[Терісаққан (Алматы облысы)|Терісаққан]] •}}
{{nobr| [[Шаған (Қаспан ауылдық округі)|Шаған]] (Қаспан а.о.) •}}
{{nobr| [[Шаған (Қоғалы ауылдық округі)|Шаған]] (Қоғалы а.о.) •}}
{{nobr| [[Шанханай]] •}}
{{nobr| [[Шилісу (Қызылжар ауылдық округі)|Шилісу]] (Қызылжар а.о.) •}}
{{nobr| [[Шилісу (Сарыбұлақ ауылдық округі)|Шилісу]] (Сарыбұлақ а.о.) •}}
{{nobr| [[Шұбар (Алматы облысы)|Шұбар]] }}
}}
&lt;noinclude&gt;
[[Санат:Навигациялық үлгілер:Аудан бойынша елді мекендер:Жетісу облысы|Кербұлақ ауданы]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>2c3ylltar9byt7afzsw1fdoh6nh1qtt</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064850</id>
      <parentid>3064842</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T15:44:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Қарашоқы (Алматы облысы) → Қарашоқы (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5066" xml:space="preserve">{{Навигациялық жол
 |state = &lt;includeonly&gt;{{{state|collapsed}}}&lt;/includeonly&gt;
 |navbar = plain
 |түс         = {{түс|Қазақстан}}
 |сурет  = 
 |сурет2 = 
 |жасыру       = 
 |тақырыбы     = [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]] елді мекендері
 |мазмұны   = 
{{nobr| [[Ақбастау (Жетісу облысы)|Ақбастау]] •}}
{{nobr| [[Ақсұңқар жол учаскесі]] •}}
{{nobr| [[Ақтөбе (Кербұлақ ауданы)|Ақтөбе]] •}}
{{nobr| [[Алтындала]] •}}
{{nobr| [[Алтынемел (ауыл)|Алтынемел]] •}}
{{nobr| [[Аралтөбе (Жетісу облысы)|Аралтөбе]] •}}
{{nobr| [[Арқарлы асуы (ауыл)|Арқарлы асуы]] •}}
{{nobr| [[Арқарлы (Жоламан ауылдық округі)|Арқарлы]] (Жоламан а.о.) •}}
{{nobr| [[Арқарлы (Қарашоқы ауылдық округі)|Арқарлы]] (Қарашоқы а.о.) •}}
{{nobr| [[Арқарлы (Сарыбастау ауылдық округі)|Арқарлы]] (Сарыбастау а.о.) •}}
{{nobr| [[Байғазы (ауыл)|Байғазы]] •}}
{{nobr| [[Балғалы (ауыл)|Балғалы]] •}}
{{nobr| [[Басши]] •}}
{{nobr| [[Беріктас (Жетісу облысы)|Беріктас]] •}}
{{nobr| [[Бостан (Жетісу облысы)|Бостан]] •}}
{{nobr| [[Дала (ауыл)|Дала]] •}}
{{nobr| [[Доланалы]] •}}
{{nobr| [[Дос (станция)|Дос]] •}}
{{nobr| [[Жайнақ батыр ауылы|Жайнақ батыр]] •}}
{{nobr| [[Жаңалық (Кербұлақ ауданы)|Жаңалық]] •}}
{{nobr| [[Желдіқара (Жетісу облысы)|Желдіқара]] •}}
{{nobr| [[Жоламан (Жетісу облысы)|Жоламан]] (ауыл) •}}
{{nobr| [[Жоламан (станция)|Жоламан]] (станция) •}}
{{nobr| [[Көксай (Жетісу облысы)|Көксай]] •}}
{{nobr| [[Көксу (Кербұлақ ауданы)|Көксу]] •}}
{{nobr| [[Көктал (Кербұлақ ауданы)|Көктал]] •}}
{{nobr| [[Коноваловка (Жетісу облысы)|Коноваловка]] •}}
{{nobr| [[Күреңбел (Жетісу облысы)|Күреңбел]] •}}
{{nobr| [[Қазансу]] •}}
{{nobr| [[Қайнарлы (Кербұлақ ауданы)|Қайнарлы]] •}}
{{nobr| [[Қараағаш (Жетісу облысы)|Қараағаш]] •}}
{{nobr| [[Қарашоқы (Жетісу облысы)|Қарашоқы]] •}}
{{nobr| [[Қарлығаш (Кербұлақ ауданы)|Қарлығаш]] •}}
{{nobr| [[Қарымсақ]] •}}
{{nobr| [[Қаспан]] •}}
{{nobr| [[Қоғалы (Алматы облысы)|Қоғалы]] •}}
{{nobr| [[Қойқырыққан]] •}}
{{nobr| [[Қосағаш (Алматы облысы)|Қосағаш]] •}}
{{nobr| [[Қоянкөз]] •}}
{{nobr| [[Қызылжар (Кербұлақ ауданы)|Қызылжар]] •}}
{{nobr| [[Қызылмектеп]] •}}
{{nobr| [[Майтөбе (Алматы облысы)|Майтөбе]] (ауыл) •}}
{{nobr| [[Майтөбе (станция)|Майтөбе]] (станция) •}}
{{nobr| [[Малайсары (Алматы облысы)|Малайсары]] (ауыл) •}}
{{nobr| [[Малайсары (станция)|Малайсары]] (станция) •}}
{{nobr| [[Нұрым]] •}}
{{nobr| [[Онжас]] •}}
{{nobr| [[Сайлы]] •}}
{{nobr| [[Сайлыкөл]] •}}
{{nobr| [[Сарыбастау (Кербұлақ ауданы)|Сарыбастау]] •}}
{{nobr| [[Сарыбұлақ (Кербұлақ ауданы)|Сарыбұлақ]] •}}
{{nobr| [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] •}}
{{nobr| [[Сәмен]] •}}
{{nobr| [[Талдыбұлақ (Кербұлақ ауданы)|Талдыбұлақ]] •}}
{{nobr| [[Тары (станция)|Тары]] •}}
{{nobr| [[Тастыбастау]] •}}
{{nobr| [[Тастыөзек (Алматы облысы)|Тастыөзек]] •}}
{{nobr| [[Терісаққан (Алматы облысы)|Терісаққан]] •}}
{{nobr| [[Шаған (Қаспан ауылдық округі)|Шаған]] (Қаспан а.о.) •}}
{{nobr| [[Шаған (Қоғалы ауылдық округі)|Шаған]] (Қоғалы а.о.) •}}
{{nobr| [[Шанханай]] •}}
{{nobr| [[Шилісу (Қызылжар ауылдық округі)|Шилісу]] (Қызылжар а.о.) •}}
{{nobr| [[Шилісу (Сарыбұлақ ауылдық округі)|Шилісу]] (Сарыбұлақ а.о.) •}}
{{nobr| [[Шұбар (Алматы облысы)|Шұбар]] }}
}}
&lt;noinclude&gt;
[[Санат:Навигациялық үлгілер:Аудан бойынша елді мекендер:Жетісу облысы|Кербұлақ ауданы]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>np1rpsdgnpw4c5gpd3imjamexu23jdu</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064862</id>
      <parentid>3064850</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T15:49:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Қоғалы (Алматы облысы) → Қоғалы (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5066" xml:space="preserve">{{Навигациялық жол
 |state = &lt;includeonly&gt;{{{state|collapsed}}}&lt;/includeonly&gt;
 |navbar = plain
 |түс         = {{түс|Қазақстан}}
 |сурет  = 
 |сурет2 = 
 |жасыру       = 
 |тақырыбы     = [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]] елді мекендері
 |мазмұны   = 
{{nobr| [[Ақбастау (Жетісу облысы)|Ақбастау]] •}}
{{nobr| [[Ақсұңқар жол учаскесі]] •}}
{{nobr| [[Ақтөбе (Кербұлақ ауданы)|Ақтөбе]] •}}
{{nobr| [[Алтындала]] •}}
{{nobr| [[Алтынемел (ауыл)|Алтынемел]] •}}
{{nobr| [[Аралтөбе (Жетісу облысы)|Аралтөбе]] •}}
{{nobr| [[Арқарлы асуы (ауыл)|Арқарлы асуы]] •}}
{{nobr| [[Арқарлы (Жоламан ауылдық округі)|Арқарлы]] (Жоламан а.о.) •}}
{{nobr| [[Арқарлы (Қарашоқы ауылдық округі)|Арқарлы]] (Қарашоқы а.о.) •}}
{{nobr| [[Арқарлы (Сарыбастау ауылдық округі)|Арқарлы]] (Сарыбастау а.о.) •}}
{{nobr| [[Байғазы (ауыл)|Байғазы]] •}}
{{nobr| [[Балғалы (ауыл)|Балғалы]] •}}
{{nobr| [[Басши]] •}}
{{nobr| [[Беріктас (Жетісу облысы)|Беріктас]] •}}
{{nobr| [[Бостан (Жетісу облысы)|Бостан]] •}}
{{nobr| [[Дала (ауыл)|Дала]] •}}
{{nobr| [[Доланалы]] •}}
{{nobr| [[Дос (станция)|Дос]] •}}
{{nobr| [[Жайнақ батыр ауылы|Жайнақ батыр]] •}}
{{nobr| [[Жаңалық (Кербұлақ ауданы)|Жаңалық]] •}}
{{nobr| [[Желдіқара (Жетісу облысы)|Желдіқара]] •}}
{{nobr| [[Жоламан (Жетісу облысы)|Жоламан]] (ауыл) •}}
{{nobr| [[Жоламан (станция)|Жоламан]] (станция) •}}
{{nobr| [[Көксай (Жетісу облысы)|Көксай]] •}}
{{nobr| [[Көксу (Кербұлақ ауданы)|Көксу]] •}}
{{nobr| [[Көктал (Кербұлақ ауданы)|Көктал]] •}}
{{nobr| [[Коноваловка (Жетісу облысы)|Коноваловка]] •}}
{{nobr| [[Күреңбел (Жетісу облысы)|Күреңбел]] •}}
{{nobr| [[Қазансу]] •}}
{{nobr| [[Қайнарлы (Кербұлақ ауданы)|Қайнарлы]] •}}
{{nobr| [[Қараағаш (Жетісу облысы)|Қараағаш]] •}}
{{nobr| [[Қарашоқы (Жетісу облысы)|Қарашоқы]] •}}
{{nobr| [[Қарлығаш (Кербұлақ ауданы)|Қарлығаш]] •}}
{{nobr| [[Қарымсақ]] •}}
{{nobr| [[Қаспан]] •}}
{{nobr| [[Қоғалы (Жетісу облысы)|Қоғалы]] •}}
{{nobr| [[Қойқырыққан]] •}}
{{nobr| [[Қосағаш (Алматы облысы)|Қосағаш]] •}}
{{nobr| [[Қоянкөз]] •}}
{{nobr| [[Қызылжар (Кербұлақ ауданы)|Қызылжар]] •}}
{{nobr| [[Қызылмектеп]] •}}
{{nobr| [[Майтөбе (Алматы облысы)|Майтөбе]] (ауыл) •}}
{{nobr| [[Майтөбе (станция)|Майтөбе]] (станция) •}}
{{nobr| [[Малайсары (Алматы облысы)|Малайсары]] (ауыл) •}}
{{nobr| [[Малайсары (станция)|Малайсары]] (станция) •}}
{{nobr| [[Нұрым]] •}}
{{nobr| [[Онжас]] •}}
{{nobr| [[Сайлы]] •}}
{{nobr| [[Сайлыкөл]] •}}
{{nobr| [[Сарыбастау (Кербұлақ ауданы)|Сарыбастау]] •}}
{{nobr| [[Сарыбұлақ (Кербұлақ ауданы)|Сарыбұлақ]] •}}
{{nobr| [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] •}}
{{nobr| [[Сәмен]] •}}
{{nobr| [[Талдыбұлақ (Кербұлақ ауданы)|Талдыбұлақ]] •}}
{{nobr| [[Тары (станция)|Тары]] •}}
{{nobr| [[Тастыбастау]] •}}
{{nobr| [[Тастыөзек (Алматы облысы)|Тастыөзек]] •}}
{{nobr| [[Терісаққан (Алматы облысы)|Терісаққан]] •}}
{{nobr| [[Шаған (Қаспан ауылдық округі)|Шаған]] (Қаспан а.о.) •}}
{{nobr| [[Шаған (Қоғалы ауылдық округі)|Шаған]] (Қоғалы а.о.) •}}
{{nobr| [[Шанханай]] •}}
{{nobr| [[Шилісу (Қызылжар ауылдық округі)|Шилісу]] (Қызылжар а.о.) •}}
{{nobr| [[Шилісу (Сарыбұлақ ауылдық округі)|Шилісу]] (Сарыбұлақ а.о.) •}}
{{nobr| [[Шұбар (Алматы облысы)|Шұбар]] }}
}}
&lt;noinclude&gt;
[[Санат:Навигациялық үлгілер:Аудан бойынша елді мекендер:Жетісу облысы|Кербұлақ ауданы]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>5yk1vljt88iy2yy6d034syhwao92lei</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064873</id>
      <parentid>3064862</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T15:54:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Қосағаш (Алматы облысы) → Қосағаш (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5066" xml:space="preserve">{{Навигациялық жол
 |state = &lt;includeonly&gt;{{{state|collapsed}}}&lt;/includeonly&gt;
 |navbar = plain
 |түс         = {{түс|Қазақстан}}
 |сурет  = 
 |сурет2 = 
 |жасыру       = 
 |тақырыбы     = [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]] елді мекендері
 |мазмұны   = 
{{nobr| [[Ақбастау (Жетісу облысы)|Ақбастау]] •}}
{{nobr| [[Ақсұңқар жол учаскесі]] •}}
{{nobr| [[Ақтөбе (Кербұлақ ауданы)|Ақтөбе]] •}}
{{nobr| [[Алтындала]] •}}
{{nobr| [[Алтынемел (ауыл)|Алтынемел]] •}}
{{nobr| [[Аралтөбе (Жетісу облысы)|Аралтөбе]] •}}
{{nobr| [[Арқарлы асуы (ауыл)|Арқарлы асуы]] •}}
{{nobr| [[Арқарлы (Жоламан ауылдық округі)|Арқарлы]] (Жоламан а.о.) •}}
{{nobr| [[Арқарлы (Қарашоқы ауылдық округі)|Арқарлы]] (Қарашоқы а.о.) •}}
{{nobr| [[Арқарлы (Сарыбастау ауылдық округі)|Арқарлы]] (Сарыбастау а.о.) •}}
{{nobr| [[Байғазы (ауыл)|Байғазы]] •}}
{{nobr| [[Балғалы (ауыл)|Балғалы]] •}}
{{nobr| [[Басши]] •}}
{{nobr| [[Беріктас (Жетісу облысы)|Беріктас]] •}}
{{nobr| [[Бостан (Жетісу облысы)|Бостан]] •}}
{{nobr| [[Дала (ауыл)|Дала]] •}}
{{nobr| [[Доланалы]] •}}
{{nobr| [[Дос (станция)|Дос]] •}}
{{nobr| [[Жайнақ батыр ауылы|Жайнақ батыр]] •}}
{{nobr| [[Жаңалық (Кербұлақ ауданы)|Жаңалық]] •}}
{{nobr| [[Желдіқара (Жетісу облысы)|Желдіқара]] •}}
{{nobr| [[Жоламан (Жетісу облысы)|Жоламан]] (ауыл) •}}
{{nobr| [[Жоламан (станция)|Жоламан]] (станция) •}}
{{nobr| [[Көксай (Жетісу облысы)|Көксай]] •}}
{{nobr| [[Көксу (Кербұлақ ауданы)|Көксу]] •}}
{{nobr| [[Көктал (Кербұлақ ауданы)|Көктал]] •}}
{{nobr| [[Коноваловка (Жетісу облысы)|Коноваловка]] •}}
{{nobr| [[Күреңбел (Жетісу облысы)|Күреңбел]] •}}
{{nobr| [[Қазансу]] •}}
{{nobr| [[Қайнарлы (Кербұлақ ауданы)|Қайнарлы]] •}}
{{nobr| [[Қараағаш (Жетісу облысы)|Қараағаш]] •}}
{{nobr| [[Қарашоқы (Жетісу облысы)|Қарашоқы]] •}}
{{nobr| [[Қарлығаш (Кербұлақ ауданы)|Қарлығаш]] •}}
{{nobr| [[Қарымсақ]] •}}
{{nobr| [[Қаспан]] •}}
{{nobr| [[Қоғалы (Жетісу облысы)|Қоғалы]] •}}
{{nobr| [[Қойқырыққан]] •}}
{{nobr| [[Қосағаш (Жетісу облысы)|Қосағаш]] •}}
{{nobr| [[Қоянкөз]] •}}
{{nobr| [[Қызылжар (Кербұлақ ауданы)|Қызылжар]] •}}
{{nobr| [[Қызылмектеп]] •}}
{{nobr| [[Майтөбе (Алматы облысы)|Майтөбе]] (ауыл) •}}
{{nobr| [[Майтөбе (станция)|Майтөбе]] (станция) •}}
{{nobr| [[Малайсары (Алматы облысы)|Малайсары]] (ауыл) •}}
{{nobr| [[Малайсары (станция)|Малайсары]] (станция) •}}
{{nobr| [[Нұрым]] •}}
{{nobr| [[Онжас]] •}}
{{nobr| [[Сайлы]] •}}
{{nobr| [[Сайлыкөл]] •}}
{{nobr| [[Сарыбастау (Кербұлақ ауданы)|Сарыбастау]] •}}
{{nobr| [[Сарыбұлақ (Кербұлақ ауданы)|Сарыбұлақ]] •}}
{{nobr| [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] •}}
{{nobr| [[Сәмен]] •}}
{{nobr| [[Талдыбұлақ (Кербұлақ ауданы)|Талдыбұлақ]] •}}
{{nobr| [[Тары (станция)|Тары]] •}}
{{nobr| [[Тастыбастау]] •}}
{{nobr| [[Тастыөзек (Алматы облысы)|Тастыөзек]] •}}
{{nobr| [[Терісаққан (Алматы облысы)|Терісаққан]] •}}
{{nobr| [[Шаған (Қаспан ауылдық округі)|Шаған]] (Қаспан а.о.) •}}
{{nobr| [[Шаған (Қоғалы ауылдық округі)|Шаған]] (Қоғалы а.о.) •}}
{{nobr| [[Шанханай]] •}}
{{nobr| [[Шилісу (Қызылжар ауылдық округі)|Шилісу]] (Қызылжар а.о.) •}}
{{nobr| [[Шилісу (Сарыбұлақ ауылдық округі)|Шилісу]] (Сарыбұлақ а.о.) •}}
{{nobr| [[Шұбар (Алматы облысы)|Шұбар]] }}
}}
&lt;noinclude&gt;
[[Санат:Навигациялық үлгілер:Аудан бойынша елді мекендер:Жетісу облысы|Кербұлақ ауданы]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>bzdhk2u350osrnhb83e8rv6seextlpv</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064896</id>
      <parentid>3064873</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:26:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Майтөбе (Алматы облысы) → Майтөбе (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5066" xml:space="preserve">{{Навигациялық жол
 |state = &lt;includeonly&gt;{{{state|collapsed}}}&lt;/includeonly&gt;
 |navbar = plain
 |түс         = {{түс|Қазақстан}}
 |сурет  = 
 |сурет2 = 
 |жасыру       = 
 |тақырыбы     = [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]] елді мекендері
 |мазмұны   = 
{{nobr| [[Ақбастау (Жетісу облысы)|Ақбастау]] •}}
{{nobr| [[Ақсұңқар жол учаскесі]] •}}
{{nobr| [[Ақтөбе (Кербұлақ ауданы)|Ақтөбе]] •}}
{{nobr| [[Алтындала]] •}}
{{nobr| [[Алтынемел (ауыл)|Алтынемел]] •}}
{{nobr| [[Аралтөбе (Жетісу облысы)|Аралтөбе]] •}}
{{nobr| [[Арқарлы асуы (ауыл)|Арқарлы асуы]] •}}
{{nobr| [[Арқарлы (Жоламан ауылдық округі)|Арқарлы]] (Жоламан а.о.) •}}
{{nobr| [[Арқарлы (Қарашоқы ауылдық округі)|Арқарлы]] (Қарашоқы а.о.) •}}
{{nobr| [[Арқарлы (Сарыбастау ауылдық округі)|Арқарлы]] (Сарыбастау а.о.) •}}
{{nobr| [[Байғазы (ауыл)|Байғазы]] •}}
{{nobr| [[Балғалы (ауыл)|Балғалы]] •}}
{{nobr| [[Басши]] •}}
{{nobr| [[Беріктас (Жетісу облысы)|Беріктас]] •}}
{{nobr| [[Бостан (Жетісу облысы)|Бостан]] •}}
{{nobr| [[Дала (ауыл)|Дала]] •}}
{{nobr| [[Доланалы]] •}}
{{nobr| [[Дос (станция)|Дос]] •}}
{{nobr| [[Жайнақ батыр ауылы|Жайнақ батыр]] •}}
{{nobr| [[Жаңалық (Кербұлақ ауданы)|Жаңалық]] •}}
{{nobr| [[Желдіқара (Жетісу облысы)|Желдіқара]] •}}
{{nobr| [[Жоламан (Жетісу облысы)|Жоламан]] (ауыл) •}}
{{nobr| [[Жоламан (станция)|Жоламан]] (станция) •}}
{{nobr| [[Көксай (Жетісу облысы)|Көксай]] •}}
{{nobr| [[Көксу (Кербұлақ ауданы)|Көксу]] •}}
{{nobr| [[Көктал (Кербұлақ ауданы)|Көктал]] •}}
{{nobr| [[Коноваловка (Жетісу облысы)|Коноваловка]] •}}
{{nobr| [[Күреңбел (Жетісу облысы)|Күреңбел]] •}}
{{nobr| [[Қазансу]] •}}
{{nobr| [[Қайнарлы (Кербұлақ ауданы)|Қайнарлы]] •}}
{{nobr| [[Қараағаш (Жетісу облысы)|Қараағаш]] •}}
{{nobr| [[Қарашоқы (Жетісу облысы)|Қарашоқы]] •}}
{{nobr| [[Қарлығаш (Кербұлақ ауданы)|Қарлығаш]] •}}
{{nobr| [[Қарымсақ]] •}}
{{nobr| [[Қаспан]] •}}
{{nobr| [[Қоғалы (Жетісу облысы)|Қоғалы]] •}}
{{nobr| [[Қойқырыққан]] •}}
{{nobr| [[Қосағаш (Жетісу облысы)|Қосағаш]] •}}
{{nobr| [[Қоянкөз]] •}}
{{nobr| [[Қызылжар (Кербұлақ ауданы)|Қызылжар]] •}}
{{nobr| [[Қызылмектеп]] •}}
{{nobr| [[Майтөбе (Жетісу облысы)|Майтөбе]] (ауыл) •}}
{{nobr| [[Майтөбе (станция)|Майтөбе]] (станция) •}}
{{nobr| [[Малайсары (Алматы облысы)|Малайсары]] (ауыл) •}}
{{nobr| [[Малайсары (станция)|Малайсары]] (станция) •}}
{{nobr| [[Нұрым]] •}}
{{nobr| [[Онжас]] •}}
{{nobr| [[Сайлы]] •}}
{{nobr| [[Сайлыкөл]] •}}
{{nobr| [[Сарыбастау (Кербұлақ ауданы)|Сарыбастау]] •}}
{{nobr| [[Сарыбұлақ (Кербұлақ ауданы)|Сарыбұлақ]] •}}
{{nobr| [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] •}}
{{nobr| [[Сәмен]] •}}
{{nobr| [[Талдыбұлақ (Кербұлақ ауданы)|Талдыбұлақ]] •}}
{{nobr| [[Тары (станция)|Тары]] •}}
{{nobr| [[Тастыбастау]] •}}
{{nobr| [[Тастыөзек (Алматы облысы)|Тастыөзек]] •}}
{{nobr| [[Терісаққан (Алматы облысы)|Терісаққан]] •}}
{{nobr| [[Шаған (Қаспан ауылдық округі)|Шаған]] (Қаспан а.о.) •}}
{{nobr| [[Шаған (Қоғалы ауылдық округі)|Шаған]] (Қоғалы а.о.) •}}
{{nobr| [[Шанханай]] •}}
{{nobr| [[Шилісу (Қызылжар ауылдық округі)|Шилісу]] (Қызылжар а.о.) •}}
{{nobr| [[Шилісу (Сарыбұлақ ауылдық округі)|Шилісу]] (Сарыбұлақ а.о.) •}}
{{nobr| [[Шұбар (Алматы облысы)|Шұбар]] }}
}}
&lt;noinclude&gt;
[[Санат:Навигациялық үлгілер:Аудан бойынша елді мекендер:Жетісу облысы|Кербұлақ ауданы]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>41kmvo3xqqxynuhif7j36smuyidkdzr</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064902</id>
      <parentid>3064896</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:30:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Малайсары (Алматы облысы) → Малайсары (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5066" xml:space="preserve">{{Навигациялық жол
 |state = &lt;includeonly&gt;{{{state|collapsed}}}&lt;/includeonly&gt;
 |navbar = plain
 |түс         = {{түс|Қазақстан}}
 |сурет  = 
 |сурет2 = 
 |жасыру       = 
 |тақырыбы     = [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]] елді мекендері
 |мазмұны   = 
{{nobr| [[Ақбастау (Жетісу облысы)|Ақбастау]] •}}
{{nobr| [[Ақсұңқар жол учаскесі]] •}}
{{nobr| [[Ақтөбе (Кербұлақ ауданы)|Ақтөбе]] •}}
{{nobr| [[Алтындала]] •}}
{{nobr| [[Алтынемел (ауыл)|Алтынемел]] •}}
{{nobr| [[Аралтөбе (Жетісу облысы)|Аралтөбе]] •}}
{{nobr| [[Арқарлы асуы (ауыл)|Арқарлы асуы]] •}}
{{nobr| [[Арқарлы (Жоламан ауылдық округі)|Арқарлы]] (Жоламан а.о.) •}}
{{nobr| [[Арқарлы (Қарашоқы ауылдық округі)|Арқарлы]] (Қарашоқы а.о.) •}}
{{nobr| [[Арқарлы (Сарыбастау ауылдық округі)|Арқарлы]] (Сарыбастау а.о.) •}}
{{nobr| [[Байғазы (ауыл)|Байғазы]] •}}
{{nobr| [[Балғалы (ауыл)|Балғалы]] •}}
{{nobr| [[Басши]] •}}
{{nobr| [[Беріктас (Жетісу облысы)|Беріктас]] •}}
{{nobr| [[Бостан (Жетісу облысы)|Бостан]] •}}
{{nobr| [[Дала (ауыл)|Дала]] •}}
{{nobr| [[Доланалы]] •}}
{{nobr| [[Дос (станция)|Дос]] •}}
{{nobr| [[Жайнақ батыр ауылы|Жайнақ батыр]] •}}
{{nobr| [[Жаңалық (Кербұлақ ауданы)|Жаңалық]] •}}
{{nobr| [[Желдіқара (Жетісу облысы)|Желдіқара]] •}}
{{nobr| [[Жоламан (Жетісу облысы)|Жоламан]] (ауыл) •}}
{{nobr| [[Жоламан (станция)|Жоламан]] (станция) •}}
{{nobr| [[Көксай (Жетісу облысы)|Көксай]] •}}
{{nobr| [[Көксу (Кербұлақ ауданы)|Көксу]] •}}
{{nobr| [[Көктал (Кербұлақ ауданы)|Көктал]] •}}
{{nobr| [[Коноваловка (Жетісу облысы)|Коноваловка]] •}}
{{nobr| [[Күреңбел (Жетісу облысы)|Күреңбел]] •}}
{{nobr| [[Қазансу]] •}}
{{nobr| [[Қайнарлы (Кербұлақ ауданы)|Қайнарлы]] •}}
{{nobr| [[Қараағаш (Жетісу облысы)|Қараағаш]] •}}
{{nobr| [[Қарашоқы (Жетісу облысы)|Қарашоқы]] •}}
{{nobr| [[Қарлығаш (Кербұлақ ауданы)|Қарлығаш]] •}}
{{nobr| [[Қарымсақ]] •}}
{{nobr| [[Қаспан]] •}}
{{nobr| [[Қоғалы (Жетісу облысы)|Қоғалы]] •}}
{{nobr| [[Қойқырыққан]] •}}
{{nobr| [[Қосағаш (Жетісу облысы)|Қосағаш]] •}}
{{nobr| [[Қоянкөз]] •}}
{{nobr| [[Қызылжар (Кербұлақ ауданы)|Қызылжар]] •}}
{{nobr| [[Қызылмектеп]] •}}
{{nobr| [[Майтөбе (Жетісу облысы)|Майтөбе]] (ауыл) •}}
{{nobr| [[Майтөбе (станция)|Майтөбе]] (станция) •}}
{{nobr| [[Малайсары (Жетісу облысы)|Малайсары]] (ауыл) •}}
{{nobr| [[Малайсары (станция)|Малайсары]] (станция) •}}
{{nobr| [[Нұрым]] •}}
{{nobr| [[Онжас]] •}}
{{nobr| [[Сайлы]] •}}
{{nobr| [[Сайлыкөл]] •}}
{{nobr| [[Сарыбастау (Кербұлақ ауданы)|Сарыбастау]] •}}
{{nobr| [[Сарыбұлақ (Кербұлақ ауданы)|Сарыбұлақ]] •}}
{{nobr| [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] •}}
{{nobr| [[Сәмен]] •}}
{{nobr| [[Талдыбұлақ (Кербұлақ ауданы)|Талдыбұлақ]] •}}
{{nobr| [[Тары (станция)|Тары]] •}}
{{nobr| [[Тастыбастау]] •}}
{{nobr| [[Тастыөзек (Алматы облысы)|Тастыөзек]] •}}
{{nobr| [[Терісаққан (Алматы облысы)|Терісаққан]] •}}
{{nobr| [[Шаған (Қаспан ауылдық округі)|Шаған]] (Қаспан а.о.) •}}
{{nobr| [[Шаған (Қоғалы ауылдық округі)|Шаған]] (Қоғалы а.о.) •}}
{{nobr| [[Шанханай]] •}}
{{nobr| [[Шилісу (Қызылжар ауылдық округі)|Шилісу]] (Қызылжар а.о.) •}}
{{nobr| [[Шилісу (Сарыбұлақ ауылдық округі)|Шилісу]] (Сарыбұлақ а.о.) •}}
{{nobr| [[Шұбар (Алматы облысы)|Шұбар]] }}
}}
&lt;noinclude&gt;
[[Санат:Навигациялық үлгілер:Аудан бойынша елді мекендер:Жетісу облысы|Кербұлақ ауданы]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>3jn23xkg8m3ksn0ydcm4pheghnxoz3c</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064919</id>
      <parentid>3064902</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:36:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Сарыбастау (Кербұлақ ауданы) → Сарыбастау (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5062" xml:space="preserve">{{Навигациялық жол
 |state = &lt;includeonly&gt;{{{state|collapsed}}}&lt;/includeonly&gt;
 |navbar = plain
 |түс         = {{түс|Қазақстан}}
 |сурет  = 
 |сурет2 = 
 |жасыру       = 
 |тақырыбы     = [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]] елді мекендері
 |мазмұны   = 
{{nobr| [[Ақбастау (Жетісу облысы)|Ақбастау]] •}}
{{nobr| [[Ақсұңқар жол учаскесі]] •}}
{{nobr| [[Ақтөбе (Кербұлақ ауданы)|Ақтөбе]] •}}
{{nobr| [[Алтындала]] •}}
{{nobr| [[Алтынемел (ауыл)|Алтынемел]] •}}
{{nobr| [[Аралтөбе (Жетісу облысы)|Аралтөбе]] •}}
{{nobr| [[Арқарлы асуы (ауыл)|Арқарлы асуы]] •}}
{{nobr| [[Арқарлы (Жоламан ауылдық округі)|Арқарлы]] (Жоламан а.о.) •}}
{{nobr| [[Арқарлы (Қарашоқы ауылдық округі)|Арқарлы]] (Қарашоқы а.о.) •}}
{{nobr| [[Арқарлы (Сарыбастау ауылдық округі)|Арқарлы]] (Сарыбастау а.о.) •}}
{{nobr| [[Байғазы (ауыл)|Байғазы]] •}}
{{nobr| [[Балғалы (ауыл)|Балғалы]] •}}
{{nobr| [[Басши]] •}}
{{nobr| [[Беріктас (Жетісу облысы)|Беріктас]] •}}
{{nobr| [[Бостан (Жетісу облысы)|Бостан]] •}}
{{nobr| [[Дала (ауыл)|Дала]] •}}
{{nobr| [[Доланалы]] •}}
{{nobr| [[Дос (станция)|Дос]] •}}
{{nobr| [[Жайнақ батыр ауылы|Жайнақ батыр]] •}}
{{nobr| [[Жаңалық (Кербұлақ ауданы)|Жаңалық]] •}}
{{nobr| [[Желдіқара (Жетісу облысы)|Желдіқара]] •}}
{{nobr| [[Жоламан (Жетісу облысы)|Жоламан]] (ауыл) •}}
{{nobr| [[Жоламан (станция)|Жоламан]] (станция) •}}
{{nobr| [[Көксай (Жетісу облысы)|Көксай]] •}}
{{nobr| [[Көксу (Кербұлақ ауданы)|Көксу]] •}}
{{nobr| [[Көктал (Кербұлақ ауданы)|Көктал]] •}}
{{nobr| [[Коноваловка (Жетісу облысы)|Коноваловка]] •}}
{{nobr| [[Күреңбел (Жетісу облысы)|Күреңбел]] •}}
{{nobr| [[Қазансу]] •}}
{{nobr| [[Қайнарлы (Кербұлақ ауданы)|Қайнарлы]] •}}
{{nobr| [[Қараағаш (Жетісу облысы)|Қараағаш]] •}}
{{nobr| [[Қарашоқы (Жетісу облысы)|Қарашоқы]] •}}
{{nobr| [[Қарлығаш (Кербұлақ ауданы)|Қарлығаш]] •}}
{{nobr| [[Қарымсақ]] •}}
{{nobr| [[Қаспан]] •}}
{{nobr| [[Қоғалы (Жетісу облысы)|Қоғалы]] •}}
{{nobr| [[Қойқырыққан]] •}}
{{nobr| [[Қосағаш (Жетісу облысы)|Қосағаш]] •}}
{{nobr| [[Қоянкөз]] •}}
{{nobr| [[Қызылжар (Кербұлақ ауданы)|Қызылжар]] •}}
{{nobr| [[Қызылмектеп]] •}}
{{nobr| [[Майтөбе (Жетісу облысы)|Майтөбе]] (ауыл) •}}
{{nobr| [[Майтөбе (станция)|Майтөбе]] (станция) •}}
{{nobr| [[Малайсары (Жетісу облысы)|Малайсары]] (ауыл) •}}
{{nobr| [[Малайсары (станция)|Малайсары]] (станция) •}}
{{nobr| [[Нұрым]] •}}
{{nobr| [[Онжас]] •}}
{{nobr| [[Сайлы]] •}}
{{nobr| [[Сайлыкөл]] •}}
{{nobr| [[Сарыбастау (Жетісу облысы)|Сарыбастау]] •}}
{{nobr| [[Сарыбұлақ (Кербұлақ ауданы)|Сарыбұлақ]] •}}
{{nobr| [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] •}}
{{nobr| [[Сәмен]] •}}
{{nobr| [[Талдыбұлақ (Кербұлақ ауданы)|Талдыбұлақ]] •}}
{{nobr| [[Тары (станция)|Тары]] •}}
{{nobr| [[Тастыбастау]] •}}
{{nobr| [[Тастыөзек (Алматы облысы)|Тастыөзек]] •}}
{{nobr| [[Терісаққан (Алматы облысы)|Терісаққан]] •}}
{{nobr| [[Шаған (Қаспан ауылдық округі)|Шаған]] (Қаспан а.о.) •}}
{{nobr| [[Шаған (Қоғалы ауылдық округі)|Шаған]] (Қоғалы а.о.) •}}
{{nobr| [[Шанханай]] •}}
{{nobr| [[Шилісу (Қызылжар ауылдық округі)|Шилісу]] (Қызылжар а.о.) •}}
{{nobr| [[Шилісу (Сарыбұлақ ауылдық округі)|Шилісу]] (Сарыбұлақ а.о.) •}}
{{nobr| [[Шұбар (Алматы облысы)|Шұбар]] }}
}}
&lt;noinclude&gt;
[[Санат:Навигациялық үлгілер:Аудан бойынша елді мекендер:Жетісу облысы|Кербұлақ ауданы]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>7zl48b72qwz36j7kmxj36irsf7u1yd3</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064962</id>
      <parentid>3064919</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:44:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Сарыөзек (Алматы облысы) → Сарыөзек (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5062" xml:space="preserve">{{Навигациялық жол
 |state = &lt;includeonly&gt;{{{state|collapsed}}}&lt;/includeonly&gt;
 |navbar = plain
 |түс         = {{түс|Қазақстан}}
 |сурет  = 
 |сурет2 = 
 |жасыру       = 
 |тақырыбы     = [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]] елді мекендері
 |мазмұны   = 
{{nobr| [[Ақбастау (Жетісу облысы)|Ақбастау]] •}}
{{nobr| [[Ақсұңқар жол учаскесі]] •}}
{{nobr| [[Ақтөбе (Кербұлақ ауданы)|Ақтөбе]] •}}
{{nobr| [[Алтындала]] •}}
{{nobr| [[Алтынемел (ауыл)|Алтынемел]] •}}
{{nobr| [[Аралтөбе (Жетісу облысы)|Аралтөбе]] •}}
{{nobr| [[Арқарлы асуы (ауыл)|Арқарлы асуы]] •}}
{{nobr| [[Арқарлы (Жоламан ауылдық округі)|Арқарлы]] (Жоламан а.о.) •}}
{{nobr| [[Арқарлы (Қарашоқы ауылдық округі)|Арқарлы]] (Қарашоқы а.о.) •}}
{{nobr| [[Арқарлы (Сарыбастау ауылдық округі)|Арқарлы]] (Сарыбастау а.о.) •}}
{{nobr| [[Байғазы (ауыл)|Байғазы]] •}}
{{nobr| [[Балғалы (ауыл)|Балғалы]] •}}
{{nobr| [[Басши]] •}}
{{nobr| [[Беріктас (Жетісу облысы)|Беріктас]] •}}
{{nobr| [[Бостан (Жетісу облысы)|Бостан]] •}}
{{nobr| [[Дала (ауыл)|Дала]] •}}
{{nobr| [[Доланалы]] •}}
{{nobr| [[Дос (станция)|Дос]] •}}
{{nobr| [[Жайнақ батыр ауылы|Жайнақ батыр]] •}}
{{nobr| [[Жаңалық (Кербұлақ ауданы)|Жаңалық]] •}}
{{nobr| [[Желдіқара (Жетісу облысы)|Желдіқара]] •}}
{{nobr| [[Жоламан (Жетісу облысы)|Жоламан]] (ауыл) •}}
{{nobr| [[Жоламан (станция)|Жоламан]] (станция) •}}
{{nobr| [[Көксай (Жетісу облысы)|Көксай]] •}}
{{nobr| [[Көксу (Кербұлақ ауданы)|Көксу]] •}}
{{nobr| [[Көктал (Кербұлақ ауданы)|Көктал]] •}}
{{nobr| [[Коноваловка (Жетісу облысы)|Коноваловка]] •}}
{{nobr| [[Күреңбел (Жетісу облысы)|Күреңбел]] •}}
{{nobr| [[Қазансу]] •}}
{{nobr| [[Қайнарлы (Кербұлақ ауданы)|Қайнарлы]] •}}
{{nobr| [[Қараағаш (Жетісу облысы)|Қараағаш]] •}}
{{nobr| [[Қарашоқы (Жетісу облысы)|Қарашоқы]] •}}
{{nobr| [[Қарлығаш (Кербұлақ ауданы)|Қарлығаш]] •}}
{{nobr| [[Қарымсақ]] •}}
{{nobr| [[Қаспан]] •}}
{{nobr| [[Қоғалы (Жетісу облысы)|Қоғалы]] •}}
{{nobr| [[Қойқырыққан]] •}}
{{nobr| [[Қосағаш (Жетісу облысы)|Қосағаш]] •}}
{{nobr| [[Қоянкөз]] •}}
{{nobr| [[Қызылжар (Кербұлақ ауданы)|Қызылжар]] •}}
{{nobr| [[Қызылмектеп]] •}}
{{nobr| [[Майтөбе (Жетісу облысы)|Майтөбе]] (ауыл) •}}
{{nobr| [[Майтөбе (станция)|Майтөбе]] (станция) •}}
{{nobr| [[Малайсары (Жетісу облысы)|Малайсары]] (ауыл) •}}
{{nobr| [[Малайсары (станция)|Малайсары]] (станция) •}}
{{nobr| [[Нұрым]] •}}
{{nobr| [[Онжас]] •}}
{{nobr| [[Сайлы]] •}}
{{nobr| [[Сайлыкөл]] •}}
{{nobr| [[Сарыбастау (Жетісу облысы)|Сарыбастау]] •}}
{{nobr| [[Сарыбұлақ (Кербұлақ ауданы)|Сарыбұлақ]] •}}
{{nobr| [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] •}}
{{nobr| [[Сәмен]] •}}
{{nobr| [[Талдыбұлақ (Кербұлақ ауданы)|Талдыбұлақ]] •}}
{{nobr| [[Тары (станция)|Тары]] •}}
{{nobr| [[Тастыбастау]] •}}
{{nobr| [[Тастыөзек (Алматы облысы)|Тастыөзек]] •}}
{{nobr| [[Терісаққан (Алматы облысы)|Терісаққан]] •}}
{{nobr| [[Шаған (Қаспан ауылдық округі)|Шаған]] (Қаспан а.о.) •}}
{{nobr| [[Шаған (Қоғалы ауылдық округі)|Шаған]] (Қоғалы а.о.) •}}
{{nobr| [[Шанханай]] •}}
{{nobr| [[Шилісу (Қызылжар ауылдық округі)|Шилісу]] (Қызылжар а.о.) •}}
{{nobr| [[Шилісу (Сарыбұлақ ауылдық округі)|Шилісу]] (Сарыбұлақ а.о.) •}}
{{nobr| [[Шұбар (Алматы облысы)|Шұбар]] }}
}}
&lt;noinclude&gt;
[[Санат:Навигациялық үлгілер:Аудан бойынша елді мекендер:Жетісу облысы|Кербұлақ ауданы]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>j3qs17vrnp5jay3mzsozi1ix41fr1nr</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065033</id>
      <parentid>3064962</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:55:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Тастыөзек (Алматы облысы) → Тастыөзек (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5062" xml:space="preserve">{{Навигациялық жол
 |state = &lt;includeonly&gt;{{{state|collapsed}}}&lt;/includeonly&gt;
 |navbar = plain
 |түс         = {{түс|Қазақстан}}
 |сурет  = 
 |сурет2 = 
 |жасыру       = 
 |тақырыбы     = [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]] елді мекендері
 |мазмұны   = 
{{nobr| [[Ақбастау (Жетісу облысы)|Ақбастау]] •}}
{{nobr| [[Ақсұңқар жол учаскесі]] •}}
{{nobr| [[Ақтөбе (Кербұлақ ауданы)|Ақтөбе]] •}}
{{nobr| [[Алтындала]] •}}
{{nobr| [[Алтынемел (ауыл)|Алтынемел]] •}}
{{nobr| [[Аралтөбе (Жетісу облысы)|Аралтөбе]] •}}
{{nobr| [[Арқарлы асуы (ауыл)|Арқарлы асуы]] •}}
{{nobr| [[Арқарлы (Жоламан ауылдық округі)|Арқарлы]] (Жоламан а.о.) •}}
{{nobr| [[Арқарлы (Қарашоқы ауылдық округі)|Арқарлы]] (Қарашоқы а.о.) •}}
{{nobr| [[Арқарлы (Сарыбастау ауылдық округі)|Арқарлы]] (Сарыбастау а.о.) •}}
{{nobr| [[Байғазы (ауыл)|Байғазы]] •}}
{{nobr| [[Балғалы (ауыл)|Балғалы]] •}}
{{nobr| [[Басши]] •}}
{{nobr| [[Беріктас (Жетісу облысы)|Беріктас]] •}}
{{nobr| [[Бостан (Жетісу облысы)|Бостан]] •}}
{{nobr| [[Дала (ауыл)|Дала]] •}}
{{nobr| [[Доланалы]] •}}
{{nobr| [[Дос (станция)|Дос]] •}}
{{nobr| [[Жайнақ батыр ауылы|Жайнақ батыр]] •}}
{{nobr| [[Жаңалық (Кербұлақ ауданы)|Жаңалық]] •}}
{{nobr| [[Желдіқара (Жетісу облысы)|Желдіқара]] •}}
{{nobr| [[Жоламан (Жетісу облысы)|Жоламан]] (ауыл) •}}
{{nobr| [[Жоламан (станция)|Жоламан]] (станция) •}}
{{nobr| [[Көксай (Жетісу облысы)|Көксай]] •}}
{{nobr| [[Көксу (Кербұлақ ауданы)|Көксу]] •}}
{{nobr| [[Көктал (Кербұлақ ауданы)|Көктал]] •}}
{{nobr| [[Коноваловка (Жетісу облысы)|Коноваловка]] •}}
{{nobr| [[Күреңбел (Жетісу облысы)|Күреңбел]] •}}
{{nobr| [[Қазансу]] •}}
{{nobr| [[Қайнарлы (Кербұлақ ауданы)|Қайнарлы]] •}}
{{nobr| [[Қараағаш (Жетісу облысы)|Қараағаш]] •}}
{{nobr| [[Қарашоқы (Жетісу облысы)|Қарашоқы]] •}}
{{nobr| [[Қарлығаш (Кербұлақ ауданы)|Қарлығаш]] •}}
{{nobr| [[Қарымсақ]] •}}
{{nobr| [[Қаспан]] •}}
{{nobr| [[Қоғалы (Жетісу облысы)|Қоғалы]] •}}
{{nobr| [[Қойқырыққан]] •}}
{{nobr| [[Қосағаш (Жетісу облысы)|Қосағаш]] •}}
{{nobr| [[Қоянкөз]] •}}
{{nobr| [[Қызылжар (Кербұлақ ауданы)|Қызылжар]] •}}
{{nobr| [[Қызылмектеп]] •}}
{{nobr| [[Майтөбе (Жетісу облысы)|Майтөбе]] (ауыл) •}}
{{nobr| [[Майтөбе (станция)|Майтөбе]] (станция) •}}
{{nobr| [[Малайсары (Жетісу облысы)|Малайсары]] (ауыл) •}}
{{nobr| [[Малайсары (станция)|Малайсары]] (станция) •}}
{{nobr| [[Нұрым]] •}}
{{nobr| [[Онжас]] •}}
{{nobr| [[Сайлы]] •}}
{{nobr| [[Сайлыкөл]] •}}
{{nobr| [[Сарыбастау (Жетісу облысы)|Сарыбастау]] •}}
{{nobr| [[Сарыбұлақ (Кербұлақ ауданы)|Сарыбұлақ]] •}}
{{nobr| [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] •}}
{{nobr| [[Сәмен]] •}}
{{nobr| [[Талдыбұлақ (Кербұлақ ауданы)|Талдыбұлақ]] •}}
{{nobr| [[Тары (станция)|Тары]] •}}
{{nobr| [[Тастыбастау]] •}}
{{nobr| [[Тастыөзек (Жетісу облысы)|Тастыөзек]] •}}
{{nobr| [[Терісаққан (Алматы облысы)|Терісаққан]] •}}
{{nobr| [[Шаған (Қаспан ауылдық округі)|Шаған]] (Қаспан а.о.) •}}
{{nobr| [[Шаған (Қоғалы ауылдық округі)|Шаған]] (Қоғалы а.о.) •}}
{{nobr| [[Шанханай]] •}}
{{nobr| [[Шилісу (Қызылжар ауылдық округі)|Шилісу]] (Қызылжар а.о.) •}}
{{nobr| [[Шилісу (Сарыбұлақ ауылдық округі)|Шилісу]] (Сарыбұлақ а.о.) •}}
{{nobr| [[Шұбар (Алматы облысы)|Шұбар]] }}
}}
&lt;noinclude&gt;
[[Санат:Навигациялық үлгілер:Аудан бойынша елді мекендер:Жетісу облысы|Кербұлақ ауданы]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>b4cjmdwsg3q6768v7318b4lhu040v9n</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065044</id>
      <parentid>3065033</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T17:01:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Терісаққан (Алматы облысы) → Терісаққан (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5062" xml:space="preserve">{{Навигациялық жол
 |state = &lt;includeonly&gt;{{{state|collapsed}}}&lt;/includeonly&gt;
 |navbar = plain
 |түс         = {{түс|Қазақстан}}
 |сурет  = 
 |сурет2 = 
 |жасыру       = 
 |тақырыбы     = [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]] елді мекендері
 |мазмұны   = 
{{nobr| [[Ақбастау (Жетісу облысы)|Ақбастау]] •}}
{{nobr| [[Ақсұңқар жол учаскесі]] •}}
{{nobr| [[Ақтөбе (Кербұлақ ауданы)|Ақтөбе]] •}}
{{nobr| [[Алтындала]] •}}
{{nobr| [[Алтынемел (ауыл)|Алтынемел]] •}}
{{nobr| [[Аралтөбе (Жетісу облысы)|Аралтөбе]] •}}
{{nobr| [[Арқарлы асуы (ауыл)|Арқарлы асуы]] •}}
{{nobr| [[Арқарлы (Жоламан ауылдық округі)|Арқарлы]] (Жоламан а.о.) •}}
{{nobr| [[Арқарлы (Қарашоқы ауылдық округі)|Арқарлы]] (Қарашоқы а.о.) •}}
{{nobr| [[Арқарлы (Сарыбастау ауылдық округі)|Арқарлы]] (Сарыбастау а.о.) •}}
{{nobr| [[Байғазы (ауыл)|Байғазы]] •}}
{{nobr| [[Балғалы (ауыл)|Балғалы]] •}}
{{nobr| [[Басши]] •}}
{{nobr| [[Беріктас (Жетісу облысы)|Беріктас]] •}}
{{nobr| [[Бостан (Жетісу облысы)|Бостан]] •}}
{{nobr| [[Дала (ауыл)|Дала]] •}}
{{nobr| [[Доланалы]] •}}
{{nobr| [[Дос (станция)|Дос]] •}}
{{nobr| [[Жайнақ батыр ауылы|Жайнақ батыр]] •}}
{{nobr| [[Жаңалық (Кербұлақ ауданы)|Жаңалық]] •}}
{{nobr| [[Желдіқара (Жетісу облысы)|Желдіқара]] •}}
{{nobr| [[Жоламан (Жетісу облысы)|Жоламан]] (ауыл) •}}
{{nobr| [[Жоламан (станция)|Жоламан]] (станция) •}}
{{nobr| [[Көксай (Жетісу облысы)|Көксай]] •}}
{{nobr| [[Көксу (Кербұлақ ауданы)|Көксу]] •}}
{{nobr| [[Көктал (Кербұлақ ауданы)|Көктал]] •}}
{{nobr| [[Коноваловка (Жетісу облысы)|Коноваловка]] •}}
{{nobr| [[Күреңбел (Жетісу облысы)|Күреңбел]] •}}
{{nobr| [[Қазансу]] •}}
{{nobr| [[Қайнарлы (Кербұлақ ауданы)|Қайнарлы]] •}}
{{nobr| [[Қараағаш (Жетісу облысы)|Қараағаш]] •}}
{{nobr| [[Қарашоқы (Жетісу облысы)|Қарашоқы]] •}}
{{nobr| [[Қарлығаш (Кербұлақ ауданы)|Қарлығаш]] •}}
{{nobr| [[Қарымсақ]] •}}
{{nobr| [[Қаспан]] •}}
{{nobr| [[Қоғалы (Жетісу облысы)|Қоғалы]] •}}
{{nobr| [[Қойқырыққан]] •}}
{{nobr| [[Қосағаш (Жетісу облысы)|Қосағаш]] •}}
{{nobr| [[Қоянкөз]] •}}
{{nobr| [[Қызылжар (Кербұлақ ауданы)|Қызылжар]] •}}
{{nobr| [[Қызылмектеп]] •}}
{{nobr| [[Майтөбе (Жетісу облысы)|Майтөбе]] (ауыл) •}}
{{nobr| [[Майтөбе (станция)|Майтөбе]] (станция) •}}
{{nobr| [[Малайсары (Жетісу облысы)|Малайсары]] (ауыл) •}}
{{nobr| [[Малайсары (станция)|Малайсары]] (станция) •}}
{{nobr| [[Нұрым]] •}}
{{nobr| [[Онжас]] •}}
{{nobr| [[Сайлы]] •}}
{{nobr| [[Сайлыкөл]] •}}
{{nobr| [[Сарыбастау (Жетісу облысы)|Сарыбастау]] •}}
{{nobr| [[Сарыбұлақ (Кербұлақ ауданы)|Сарыбұлақ]] •}}
{{nobr| [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] •}}
{{nobr| [[Сәмен]] •}}
{{nobr| [[Талдыбұлақ (Кербұлақ ауданы)|Талдыбұлақ]] •}}
{{nobr| [[Тары (станция)|Тары]] •}}
{{nobr| [[Тастыбастау]] •}}
{{nobr| [[Тастыөзек (Жетісу облысы)|Тастыөзек]] •}}
{{nobr| [[Терісаққан (Жетісу облысы)|Терісаққан]] •}}
{{nobr| [[Шаған (Қаспан ауылдық округі)|Шаған]] (Қаспан а.о.) •}}
{{nobr| [[Шаған (Қоғалы ауылдық округі)|Шаған]] (Қоғалы а.о.) •}}
{{nobr| [[Шанханай]] •}}
{{nobr| [[Шилісу (Қызылжар ауылдық округі)|Шилісу]] (Қызылжар а.о.) •}}
{{nobr| [[Шилісу (Сарыбұлақ ауылдық округі)|Шилісу]] (Сарыбұлақ а.о.) •}}
{{nobr| [[Шұбар (Алматы облысы)|Шұбар]] }}
}}
&lt;noinclude&gt;
[[Санат:Навигациялық үлгілер:Аудан бойынша елді мекендер:Жетісу облысы|Кербұлақ ауданы]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>pfx7afqbiaxb54ynfcgnfzo3xshgtk2</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065059</id>
      <parentid>3065044</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T17:07:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Шұбар (Алматы облысы) → Шұбар (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5062" xml:space="preserve">{{Навигациялық жол
 |state = &lt;includeonly&gt;{{{state|collapsed}}}&lt;/includeonly&gt;
 |navbar = plain
 |түс         = {{түс|Қазақстан}}
 |сурет  = 
 |сурет2 = 
 |жасыру       = 
 |тақырыбы     = [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]] елді мекендері
 |мазмұны   = 
{{nobr| [[Ақбастау (Жетісу облысы)|Ақбастау]] •}}
{{nobr| [[Ақсұңқар жол учаскесі]] •}}
{{nobr| [[Ақтөбе (Кербұлақ ауданы)|Ақтөбе]] •}}
{{nobr| [[Алтындала]] •}}
{{nobr| [[Алтынемел (ауыл)|Алтынемел]] •}}
{{nobr| [[Аралтөбе (Жетісу облысы)|Аралтөбе]] •}}
{{nobr| [[Арқарлы асуы (ауыл)|Арқарлы асуы]] •}}
{{nobr| [[Арқарлы (Жоламан ауылдық округі)|Арқарлы]] (Жоламан а.о.) •}}
{{nobr| [[Арқарлы (Қарашоқы ауылдық округі)|Арқарлы]] (Қарашоқы а.о.) •}}
{{nobr| [[Арқарлы (Сарыбастау ауылдық округі)|Арқарлы]] (Сарыбастау а.о.) •}}
{{nobr| [[Байғазы (ауыл)|Байғазы]] •}}
{{nobr| [[Балғалы (ауыл)|Балғалы]] •}}
{{nobr| [[Басши]] •}}
{{nobr| [[Беріктас (Жетісу облысы)|Беріктас]] •}}
{{nobr| [[Бостан (Жетісу облысы)|Бостан]] •}}
{{nobr| [[Дала (ауыл)|Дала]] •}}
{{nobr| [[Доланалы]] •}}
{{nobr| [[Дос (станция)|Дос]] •}}
{{nobr| [[Жайнақ батыр ауылы|Жайнақ батыр]] •}}
{{nobr| [[Жаңалық (Кербұлақ ауданы)|Жаңалық]] •}}
{{nobr| [[Желдіқара (Жетісу облысы)|Желдіқара]] •}}
{{nobr| [[Жоламан (Жетісу облысы)|Жоламан]] (ауыл) •}}
{{nobr| [[Жоламан (станция)|Жоламан]] (станция) •}}
{{nobr| [[Көксай (Жетісу облысы)|Көксай]] •}}
{{nobr| [[Көксу (Кербұлақ ауданы)|Көксу]] •}}
{{nobr| [[Көктал (Кербұлақ ауданы)|Көктал]] •}}
{{nobr| [[Коноваловка (Жетісу облысы)|Коноваловка]] •}}
{{nobr| [[Күреңбел (Жетісу облысы)|Күреңбел]] •}}
{{nobr| [[Қазансу]] •}}
{{nobr| [[Қайнарлы (Кербұлақ ауданы)|Қайнарлы]] •}}
{{nobr| [[Қараағаш (Жетісу облысы)|Қараағаш]] •}}
{{nobr| [[Қарашоқы (Жетісу облысы)|Қарашоқы]] •}}
{{nobr| [[Қарлығаш (Кербұлақ ауданы)|Қарлығаш]] •}}
{{nobr| [[Қарымсақ]] •}}
{{nobr| [[Қаспан]] •}}
{{nobr| [[Қоғалы (Жетісу облысы)|Қоғалы]] •}}
{{nobr| [[Қойқырыққан]] •}}
{{nobr| [[Қосағаш (Жетісу облысы)|Қосағаш]] •}}
{{nobr| [[Қоянкөз]] •}}
{{nobr| [[Қызылжар (Кербұлақ ауданы)|Қызылжар]] •}}
{{nobr| [[Қызылмектеп]] •}}
{{nobr| [[Майтөбе (Жетісу облысы)|Майтөбе]] (ауыл) •}}
{{nobr| [[Майтөбе (станция)|Майтөбе]] (станция) •}}
{{nobr| [[Малайсары (Жетісу облысы)|Малайсары]] (ауыл) •}}
{{nobr| [[Малайсары (станция)|Малайсары]] (станция) •}}
{{nobr| [[Нұрым]] •}}
{{nobr| [[Онжас]] •}}
{{nobr| [[Сайлы]] •}}
{{nobr| [[Сайлыкөл]] •}}
{{nobr| [[Сарыбастау (Жетісу облысы)|Сарыбастау]] •}}
{{nobr| [[Сарыбұлақ (Кербұлақ ауданы)|Сарыбұлақ]] •}}
{{nobr| [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] •}}
{{nobr| [[Сәмен]] •}}
{{nobr| [[Талдыбұлақ (Кербұлақ ауданы)|Талдыбұлақ]] •}}
{{nobr| [[Тары (станция)|Тары]] •}}
{{nobr| [[Тастыбастау]] •}}
{{nobr| [[Тастыөзек (Жетісу облысы)|Тастыөзек]] •}}
{{nobr| [[Терісаққан (Жетісу облысы)|Терісаққан]] •}}
{{nobr| [[Шаған (Қаспан ауылдық округі)|Шаған]] (Қаспан а.о.) •}}
{{nobr| [[Шаған (Қоғалы ауылдық округі)|Шаған]] (Қоғалы а.о.) •}}
{{nobr| [[Шанханай]] •}}
{{nobr| [[Шилісу (Қызылжар ауылдық округі)|Шилісу]] (Қызылжар а.о.) •}}
{{nobr| [[Шилісу (Сарыбұлақ ауылдық округі)|Шилісу]] (Сарыбұлақ а.о.) •}}
{{nobr| [[Шұбар (Жетісу облысы)|Шұбар]] }}
}}
&lt;noinclude&gt;
[[Санат:Навигациялық үлгілер:Аудан бойынша елді мекендер:Жетісу облысы|Кербұлақ ауданы]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>0z6zx2gac6eflrlys50lgumr0533yay</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Үлгі:Еңбекшіқазақ ауданы елді мекендері</title>
    <ns>10</ns>
    <id>566240</id>
    <revision>
      <id>3064718</id>
      <parentid>3062658</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:30:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Ақбастау (Еңбекшіқазақ ауданы) → Ақбастау (Алматы облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5597" xml:space="preserve">{{Навигациялық жол
 |state = &lt;includeonly&gt;{{{state|collapsed}}}&lt;/includeonly&gt;
 |navbar = plain
 |түс         = {{түс|Қазақстан}}
 |сурет  = 
 |сурет2 = 
 |жасыру       = 
 |тақырыбы     = [[Алматы облысы]] [[Еңбекшіқазақ ауданы]] елді мекендері
 |мазмұны   = 
{{nobr| [[Ават (Еңбекшіқазақ ауданы)|Ават]] •}}
{{nobr| [[Азат (Алматы облысы)|Азат]] •}}
{{nobr| [[Ақбастау (Алматы облысы)|Ақбастау]] •}}
{{nobr| [[Ақжал (Алматы облысы)|Ақжал]] •}}
{{nobr| [[Ақтоғай (Алматы облысы)|Ақтоғай]] •}}
{{nobr| [[Ақтоған (Алматы облысы)|Ақтоған]] •}}
{{nobr| [[Ақши (Еңбекшіқазақ ауданы)|Ақши]] •}}
{{nobr| [[Алға (Алматы облысы)|Алға]] •}}
{{nobr| [[Алмалы (Алматы облысы)|Алмалы]] •}}
{{nobr| [[Амангелді (Еңбекшіқазақ ауданы)|Амангелді]] •}}
{{nobr| [[Арна (Еңбекшіқазақ ауданы)|Арна]] •}}
{{nobr| [[Асысаға]] •}}
{{nobr| [[Ащыбұлақ (Алматы облысы)|Ащыбұлақ]] •}}
{{nobr| [[Ащысай (Алматы облысы)|Ащысай]] •}}
{{nobr| [[Әймен]] •}}
{{nobr| [[Базаркелді]] •}}
{{nobr| [[Байсейіт]] •}}
{{nobr| [[Балтабай]] •}}
{{nobr| [[Баяндай]] •}}
{{nobr| [[Бәйдібек би ауылы|Бәйдібек би]] •}}
{{nobr| [[Бәйтерек (Алматы облысы)|Бәйтерек]] •}}
{{nobr| [[Бөлек]] •}}
{{nobr| [[Бірлік (Еңбекшіқазақ ауданы)|Бірлік]] •}}
{{nobr| [[Диқан (Алматы облысы)|Диқан]] •}}
{{nobr| [[Достық (Еңбекшіқазақ ауданы)|Достық]] •}}
{{nobr| [[Екпінді (Еңбекшіқазақ ауданы)|Екпінді]] •}}
{{nobr| [[Еңбек (Еңбекшіқазақ ауданы)|Еңбек]] •}}
{{nobr| [[Есік]] •}}
{{nobr| [[Жаңашар]] •}}
{{nobr| [[Жаңашаруа (Алматы облысы)|Жаңашаруа]] •}}
{{nobr| [[Жолдыбай Қайыпов ауылы|Жолдыбай Қайыпов]] •}}
{{nobr| [[Көкпек (ауыл)|Көкпек]] •}}
{{nobr| [[Көктөбе (Еңбекшіқазақ ауданы)|Көктөбе]] •}}
{{nobr| [[Көлді (Еңбекшіқазақ ауданы)|Көлді]] •}}
{{nobr| [[Космос (ауыл)|Космос]] •}}
{{nobr| [[Күш (ауыл)|Күш]] •}}
{{nobr| [[Қазатком]] •}}
{{nobr| [[Қазақстан (Алматы облысы)|Қазақстан]] •}}
{{nobr| [[Қазтай Ұлтарақов ауылы|Қазтай Ұлтарақов]] •}}
{{nobr| [[Қайназар (Еңбекшіқазақ ауданы)|Қайназар]] •}}
{{nobr| [[Қайнар (Еңбекшіқазақ ауданы)|Қайнар]] •}}
{{nobr| [[Қайрат (Ақши ауылдық округі)|Қайрат]] (Ақши а.о.) •}}
{{nobr| [[Қайрат (Аса ауылдық округі)|Қайрат]] (Аса а.о.) •}}
{{nobr| [[Қаражота]] •}}
{{nobr| [[Қаракемер (Алматы облысы)|Қаракемер]] •}}
{{nobr| [[Қарасай (Еңбекшіқазақ ауданы)|Қарасай]] •}}
{{nobr| [[Қаратұрық (ауыл)|Қаратұрық]] •}}
{{nobr| [[Қойшыбек]] •}}
{{nobr| [[Қорам]] •}}
{{nobr| [[Құлжа (ауыл)|Құлжа]] •}}
{{nobr| [[Қызылжар (Еңбекшіқазақ ауданы)|Қызылжар]] •}}
{{nobr| [[Қызылшарық (Алматы облысы)|Қызылшарық]] •}}
{{nobr| [[Қырбалтабай]] •}}
{{nobr| [[Лавар]] •}}
{{nobr| [[Майское (Алматы облысы)|Майское]] •}}
{{nobr| [[Малыбай (Алматы облысы)|Малыбай]] •}}
{{nobr| [[Нұра (Еңбекшіқазақ ауданы)|Нұра]] •}}
{{nobr| [[Нұрлы]] •}}
{{nobr| [[Өрікті]] •}}
{{nobr| [[Өрнек (Алматы облысы)|Өрнек]] •}}
{{nobr| [[Рахат (Еңбекшіқазақ ауданы)|Рахат]] •}}
{{nobr| [[Сазы]] •}}
{{nobr| [[Саймасай]] •}}
{{nobr| [[Сарыбұлақ (Еңбекшіқазақ ауданы)|Сарыбұлақ]] •}}
{{nobr| [[Сарытау (Алматы облысы)|Сарытау]] •}}
{{nobr| [[Сатай (Алматы облысы)|Сатай]] •}}
{{nobr| [[Талдыбұлақ (Еңбекшіқазақ ауданы)|Талдыбұлақ]] •}}
{{nobr| [[Тауқаратұрық]] •}}
{{nobr| [[Таусүгір]] •}}
{{nobr| [[Таутүрген]] •}}
{{nobr| [[Ташкенсаз]] •}}
{{nobr| [[Тескенсу]] •}}
{{nobr| [[Төле би (Алматы облысы)|Төле би]] •}}
{{nobr| [[Толқын (ауыл)|Толқын]] •}}
{{nobr| [[Торғайбаза]] •}}
{{nobr| [[Түрген (Алматы облысы)|Түрген]] •}}
{{nobr| [[Хұсайын Бижанов ауылы|Хұсайын Бижанов]] •}}
{{nobr| [[Шалқар (Еңбекшіқазақ ауданы)|Шалқар]] •}}
{{nobr| [[Шелек (ауыл)|Шелек]] }}
}}
&lt;noinclude&gt;
[[Санат:Навигациялық үлгілер:Аудан бойынша елді мекендер:Алматы облысы|Еңбекшіқазақ ауданы]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>06kgipqb7kuna2arl8s2si1j2zzbc32</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Үлгі:Қарасай ауданы елді мекендері</title>
    <ns>10</ns>
    <id>566854</id>
    <revision>
      <id>3064814</id>
      <parentid>3063004</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T15:20:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Көксай (Қарасай ауданы) → Көксай (Алматы облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4067" xml:space="preserve">{{Навигациялық жол
 |state = &lt;includeonly&gt;{{{state|collapsed}}}&lt;/includeonly&gt;
 |navbar = plain
 |түс         = {{түс|Қазақстан}}
 |сурет  = 
 |сурет2 = 
 |жасыру       = 
 |тақырыбы     = [[Алматы облысы]] [[Қарасай ауданы]] елді мекендері
 |мазмұны   = {{nobr| [[Абай (Алматы облысы)|Абай]] •}}
{{nobr| [[Айқым (ауыл)|Айқым]] •}}
{{nobr| [[Ақжар (Алматы облысы)|Ақжар]]* •}}
{{nobr| [[Ақсеңгір (Қарасай ауданы)|Ақсеңгір]] •}}
{{nobr| [[Алатау (Алматы облысы)|Алатау]]* •}}
{{nobr| [[Алғабас (Қарасай ауданы)|Алғабас]]* •}}
{{nobr| [[Алмалыбақ]] •}}
{{nobr| [[Әйтей (Алматы облысы)|Әйтей]] •}}
{{nobr| [[Батан (ауыл)|Батан]] •}}
{{nobr| [[Бекболат Әшекеев ауылы|Бекболат Әшекеев]] •}}
{{nobr| [[Береке (Қарасай ауданы)|Береке]] •}}
{{nobr| [[Бұлақты (Алматы облысы)|Бұлақты]] •}}
{{nobr| [[Долан (ауыл)|Долан]] •}}
{{nobr| [[Елтай (Алматы облысы)|Елтай]] •}}
{{nobr| [[Еңбекші (Қарасай ауданы)|Еңбекші]] •}}
{{nobr| [[Жалпақсай]] •}}
{{nobr| [[Жамбыл (Қарасай ауданы)|Жамбыл]] •}}
{{nobr| [[Жаңатұрмыс (Алматы облысы)|Жаңатұрмыс]] •}}
{{nobr| [[Жандосов ауылы|Жандосов]] •}}
{{nobr| [[Жармұхамбет]] •}}
{{nobr| [[Жыңғылды (Алматы облысы)|Жыңғылды]] •}}
{{nobr| [[Жібек жолы (Алматы облысы)|Жібек жолы]] •}}
{{nobr| [[Исаево (Қазақстан)|Исаево]] •}}
{{nobr| [[Кемертоған]] •}}
{{nobr| [[Көкөзек (Алматы облысы)|Көкөзек]] •}}
{{nobr| [[Көксай (Алматы облысы)|Көксай]] •}}
{{nobr| [[Көктөбе (Қарасай ауданы)|Көктөбе]] •}}
{{nobr| [[Көктоған]] •}}
{{nobr| [[Көкшоқы (Алматы облысы)|Көкшоқы]] •}}
{{nobr| [[Көліащы]] •}}
{{nobr| [[Көлді (Қарасай ауданы)|Көлді]] •}}
{{nobr| [[Қайнар (Қарасай ауданы)|Қайнар]] •}}
{{nobr| [[Қайрат (Қарасай ауданы)|Қайрат]] •}}
{{nobr| [[Қарағайлы (Қарасай ауданы)|Қарағайлы]]* •}}
{{nobr| [[Қаратөбе (Алматы облысы)|Қаратөбе]] •}}
{{nobr| [[Қаскелең]] •}}
{{nobr| [[Қошмәмбет]] •}}
{{nobr| [[Құмарал]] •}}
{{nobr| [[Құмтоған]] •}}
{{nobr| [[Құрқұдық]] •}}
{{nobr| [[Қырғауылды]] •}}
{{nobr| [[Мерей (Алматы облысы)|Мерей]] •}}
{{nobr| [[Райымбек ауылы|Райымбек]] •}}
{{nobr| [[Сауыншы (Әйтей ауылдық округі)|Сауыншы (Әйтей а.о.)]] •}}
{{nobr| [[Сауыншы (Первомай ауылдық округі)|Сауыншы (Первомай а.о.)]] •}}
{{nobr| [[Тастыбұлақ (Алматы облысы)|Тастыбұлақ]]* •}}
{{nobr| [[Тұрар]] •}}
{{nobr| [[Ұлан (Алматы облысы)|Ұлан]] •}}
{{nobr| [[Үштерек (Алматы облысы)|Үштерек]] •}}
{{nobr| [[Шалқар (Қарасай ауданы)|Шалқар]] •}}
{{nobr| [[Шамалған (ауыл)|Шамалған]] •}}
{{nobr| [[Іргелі]] •}}
{{nobr| [[№71-темір жол айрығы]] }}
&lt;hr /&gt; 
'''*''' Алматы қаласының құрамына өткен елді мекендер (шағынаудандар)
}}
&lt;noinclude&gt;
[[Санат:Навигациялық үлгілер:Аудан бойынша елді мекендер:Алматы облысы|Қарасай ауданы]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>ck4e6rpiupbttzeiny2od9itmbdgb3w</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Үлгі:Қонаев қалалық әкімдігі елді мекендері</title>
    <ns>10</ns>
    <id>566876</id>
    <revision>
      <id>3065062</id>
      <parentid>3043069</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T17:11:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Ақөзек (Қапшағай қалалық әкімдігі) → Ақөзек (Қонаев қалалық әкімдігі) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1409" xml:space="preserve">{{Навигациялық жол
 |state = &lt;includeonly&gt;{{{state|collapsed}}}&lt;/includeonly&gt;
 |navbar = plain
 |түс         = {{түс|Қазақстан}}
 |сурет  = 
 |сурет2 = 
 |жасыру       = 
 |тақырыбы     = [[Алматы облысы]] [[Қонаев қалалық әкімдігі]] елді мекендері
 |мазмұны   = 
{{nobr| [[Ақөзек (Қонаев қалалық әкімдігі)|Ақөзек]] •}}
{{nobr| [[Арна (Қапшағай қалалық әкімдігі)|Арна]] •}}
{{nobr| [[Бөктер (Қапшағай қалалық әкімдігі)|Бөктер]] •}}
{{nobr| [[Заречное (Қапшағай қалалық әкімдігі)|Заречное]] •}}
{{nobr| [[Кербұлақ (Алматы облысы)|Кербұлақ]] •}}
{{nobr| [[Қонаев (қала)|Қонаев]] •}}
{{nobr| [[Қосқұдық (Алматы облысы)|Қосқұдық]] •}}
{{nobr| [[Құлантөбе]] •}}
{{nobr| [[Сарыбұлақ (Қапшағай қалалық әкімдігі)|Сарыбұлақ]] •}}
{{nobr| [[Тасқұм]] •}}
{{nobr| [[Шеңгелді (Алматы облысы)|Шеңгелді]] •}}
{{nobr| [[Шолақ]] }}
}}
&lt;noinclude&gt;
[[Санат:Навигациялық үлгілер:Қалалық әкімдігі елді мекендері|Қонаев (қала)]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>oe1goc1l89ive8lex6k0qa0cqytwkqp</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065069</id>
      <parentid>3065062</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T17:15:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Арна (Қапшағай қалалық әкімдігі) → Арна (Қонаев қалалық әкімдігі) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1405" xml:space="preserve">{{Навигациялық жол
 |state = &lt;includeonly&gt;{{{state|collapsed}}}&lt;/includeonly&gt;
 |navbar = plain
 |түс         = {{түс|Қазақстан}}
 |сурет  = 
 |сурет2 = 
 |жасыру       = 
 |тақырыбы     = [[Алматы облысы]] [[Қонаев қалалық әкімдігі]] елді мекендері
 |мазмұны   = 
{{nobr| [[Ақөзек (Қонаев қалалық әкімдігі)|Ақөзек]] •}}
{{nobr| [[Арна (Қонаев қалалық әкімдігі)|Арна]] •}}
{{nobr| [[Бөктер (Қапшағай қалалық әкімдігі)|Бөктер]] •}}
{{nobr| [[Заречное (Қапшағай қалалық әкімдігі)|Заречное]] •}}
{{nobr| [[Кербұлақ (Алматы облысы)|Кербұлақ]] •}}
{{nobr| [[Қонаев (қала)|Қонаев]] •}}
{{nobr| [[Қосқұдық (Алматы облысы)|Қосқұдық]] •}}
{{nobr| [[Құлантөбе]] •}}
{{nobr| [[Сарыбұлақ (Қапшағай қалалық әкімдігі)|Сарыбұлақ]] •}}
{{nobr| [[Тасқұм]] •}}
{{nobr| [[Шеңгелді (Алматы облысы)|Шеңгелді]] •}}
{{nobr| [[Шолақ]] }}
}}
&lt;noinclude&gt;
[[Санат:Навигациялық үлгілер:Қалалық әкімдігі елді мекендері|Қонаев (қала)]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>19ywc2k3k4hm9maxtobuj6yyf9mgt18</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065076</id>
      <parentid>3065069</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T17:19:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Бөктер (Қапшағай қалалық әкімдігі) → Бөктер (Қонаев қалалық әкімдігі) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1401" xml:space="preserve">{{Навигациялық жол
 |state = &lt;includeonly&gt;{{{state|collapsed}}}&lt;/includeonly&gt;
 |navbar = plain
 |түс         = {{түс|Қазақстан}}
 |сурет  = 
 |сурет2 = 
 |жасыру       = 
 |тақырыбы     = [[Алматы облысы]] [[Қонаев қалалық әкімдігі]] елді мекендері
 |мазмұны   = 
{{nobr| [[Ақөзек (Қонаев қалалық әкімдігі)|Ақөзек]] •}}
{{nobr| [[Арна (Қонаев қалалық әкімдігі)|Арна]] •}}
{{nobr| [[Бөктер (Қонаев қалалық әкімдігі)|Бөктер]] •}}
{{nobr| [[Заречное (Қапшағай қалалық әкімдігі)|Заречное]] •}}
{{nobr| [[Кербұлақ (Алматы облысы)|Кербұлақ]] •}}
{{nobr| [[Қонаев (қала)|Қонаев]] •}}
{{nobr| [[Қосқұдық (Алматы облысы)|Қосқұдық]] •}}
{{nobr| [[Құлантөбе]] •}}
{{nobr| [[Сарыбұлақ (Қапшағай қалалық әкімдігі)|Сарыбұлақ]] •}}
{{nobr| [[Тасқұм]] •}}
{{nobr| [[Шеңгелді (Алматы облысы)|Шеңгелді]] •}}
{{nobr| [[Шолақ]] }}
}}
&lt;noinclude&gt;
[[Санат:Навигациялық үлгілер:Қалалық әкімдігі елді мекендері|Қонаев (қала)]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>7pdwy0rjohykushvxfy3ix96oamnonv</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065082</id>
      <parentid>3065076</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T17:21:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Заречное (Қапшағай қалалық әкімдігі) → Заречное (Қонаев қалалық әкімдігі) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1397" xml:space="preserve">{{Навигациялық жол
 |state = &lt;includeonly&gt;{{{state|collapsed}}}&lt;/includeonly&gt;
 |navbar = plain
 |түс         = {{түс|Қазақстан}}
 |сурет  = 
 |сурет2 = 
 |жасыру       = 
 |тақырыбы     = [[Алматы облысы]] [[Қонаев қалалық әкімдігі]] елді мекендері
 |мазмұны   = 
{{nobr| [[Ақөзек (Қонаев қалалық әкімдігі)|Ақөзек]] •}}
{{nobr| [[Арна (Қонаев қалалық әкімдігі)|Арна]] •}}
{{nobr| [[Бөктер (Қонаев қалалық әкімдігі)|Бөктер]] •}}
{{nobr| [[Заречное (Қонаев қалалық әкімдігі)|Заречное]] •}}
{{nobr| [[Кербұлақ (Алматы облысы)|Кербұлақ]] •}}
{{nobr| [[Қонаев (қала)|Қонаев]] •}}
{{nobr| [[Қосқұдық (Алматы облысы)|Қосқұдық]] •}}
{{nobr| [[Құлантөбе]] •}}
{{nobr| [[Сарыбұлақ (Қапшағай қалалық әкімдігі)|Сарыбұлақ]] •}}
{{nobr| [[Тасқұм]] •}}
{{nobr| [[Шеңгелді (Алматы облысы)|Шеңгелді]] •}}
{{nobr| [[Шолақ]] }}
}}
&lt;noinclude&gt;
[[Санат:Навигациялық үлгілер:Қалалық әкімдігі елді мекендері|Қонаев (қала)]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>tk1ukqy4aswpxsyhibi0nf8jpq7ea33</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065096</id>
      <parentid>3065082</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T17:27:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Сарыбұлақ (Қапшағай қалалық әкімдігі) → Сарыбұлақ (Қонаев қалалық әкімдігі) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1393" xml:space="preserve">{{Навигациялық жол
 |state = &lt;includeonly&gt;{{{state|collapsed}}}&lt;/includeonly&gt;
 |navbar = plain
 |түс         = {{түс|Қазақстан}}
 |сурет  = 
 |сурет2 = 
 |жасыру       = 
 |тақырыбы     = [[Алматы облысы]] [[Қонаев қалалық әкімдігі]] елді мекендері
 |мазмұны   = 
{{nobr| [[Ақөзек (Қонаев қалалық әкімдігі)|Ақөзек]] •}}
{{nobr| [[Арна (Қонаев қалалық әкімдігі)|Арна]] •}}
{{nobr| [[Бөктер (Қонаев қалалық әкімдігі)|Бөктер]] •}}
{{nobr| [[Заречное (Қонаев қалалық әкімдігі)|Заречное]] •}}
{{nobr| [[Кербұлақ (Алматы облысы)|Кербұлақ]] •}}
{{nobr| [[Қонаев (қала)|Қонаев]] •}}
{{nobr| [[Қосқұдық (Алматы облысы)|Қосқұдық]] •}}
{{nobr| [[Құлантөбе]] •}}
{{nobr| [[Сарыбұлақ (Қонаев қалалық әкімдігі)|Сарыбұлақ]] •}}
{{nobr| [[Тасқұм]] •}}
{{nobr| [[Шеңгелді (Алматы облысы)|Шеңгелді]] •}}
{{nobr| [[Шолақ]] }}
}}
&lt;noinclude&gt;
[[Санат:Навигациялық үлгілер:Қалалық әкімдігі елді мекендері|Қонаев (қала)]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>0xgkog6wg77oyky6a351fothwk3uhcb</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Сарыбұлақ (Қызылорда облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>569765</id>
    <revision>
      <id>3065152</id>
      <parentid>3055855</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:10:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Сарыбұлақ ауылдық округі (Қазалы ауданы) → Сарыбұлақ ауылдық округі (Қызылорда облысы) (2) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3654" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =Ауыл
|атауы                 = Сарыбұлақ
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          = Ауылдық округ орталығы  
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =45 |lat_min = 11|lat_sec = 51
   |lon_deg =62|lon_min = 48|lon_sec =57
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Қызылорда облысы 
|кестедегі облыс         = Қызылорда облысы{{!}}Қызылорда
|ауданы                  = Қазалы ауданы
|кестедегі аудан         = Қазалы ауданы{{!}}Қазалы 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Сарыбұлақ ауылдық округі (Қызылорда облысы){{!}}Сарыбұлақ
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        = 
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =379
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}} 
{{мағына|Сарыбұлақ}}
'''Сарыбұлақ''' — [[Қызылорда облысы]] [[Қазалы ауданы]]ндағы ауыл, [[Сарыбұлақ ауылдық округі (Қызылорда облысы)|Сарыбұлақ ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы – [[Әйтеке би кенті]]нен оңтүстік-шығысқа қарай 105 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 413 адам (222 ер адам және 191 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 379 адамды (191 ер адам және 188 әйел адам) құрады.&lt;ref&gt;[http://www.stat.kz/p_perepis/DocLib1/%D0%9D%D0%B0%D1%81%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D0%B5%20%D1%80%D1%83%D1%81%201%20%D1%82%D0%BE%D0%BC.pdf  2009 жылғы Қазақстан Республикасы халық санағы] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131114010423/http://www.stat.kz/p_perepis/DocLib1/%D0%9D%D0%B0%D1%81%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D0%B5%20%D1%80%D1%83%D1%81%201%20%D1%82%D0%BE%D0%BC.pdf |date=2013-11-14 }}&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Қазалы ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Қазалы ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>kkzq7iz2hy7q3hbyg653g37kb2sjno0</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Сортүбек</title>
    <ns>0</ns>
    <id>569766</id>
    <revision>
      <id>3065153</id>
      <parentid>2727581</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:10:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Сарыбұлақ ауылдық округі (Қазалы ауданы) → Сарыбұлақ ауылдық округі (Қызылорда облысы) (2) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3038" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =Ауыл
|атауы                 = Сортүбек
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =45 |lat_min = 42|lat_sec = 35
   |lon_deg =62|lon_min = 51|lon_sec =58
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Қызылорда облысы 
|кестедегі облыс         = Қызылорда облысы{{!}}Қызылорда
|ауданы                  = Қазалы ауданы
|кестедегі аудан         = Қазалы ауданы{{!}}Қазалы 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Сарыбұлақ ауылдық округі (Қызылорда облысы){{!}}Сарыбұлақ
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        = 
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =25
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}

'''Сортүбек''' — [[Қызылорда облысы]] [[Қазалы ауданы]]ндағы ауыл, [[Сарыбұлақ ауылдық округі (Қызылорда облысы)|Сарыбұлақ ауылдық округі]] құрамынан 2018 жылы [[Майлыбас ауылдық округі]] құрамына өтіп, кейіннен таратылған.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы – [[Әйтеке би кенті]]нен оңтүстік-шығысқа қарай 59 км-дей жерде.

== Халқы ==
Тұрғыны 25 адам ([[2009 жыл|2009]]).

{{Қазалы ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Қазалы ауданының таратылған елді мекендері]]</text>
      <sha1>o9pnaj16vmlwtph4d8j3lbnrt8xlqws</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Сарыбұлақ ауылдық округі</title>
    <ns>0</ns>
    <id>569767</id>
    <revision>
      <id>3065149</id>
      <parentid>2580248</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:09:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1007" xml:space="preserve">* [[Сарыбұлақ ауылдық округі (Ақтөбе облысы)|Сарыбұлақ ауылдық округі]] – [[Ақтөбе облысы]] [[Қобда ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.
* [[Сарыбұлақ ауылдық округі (Жамбыл облысы)|Сарыбұлақ ауылдық округі]] – [[Жамбыл облысы]] [[Қордай ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.
* [[Сарыбұлақ ауылдық округі (Кербұлақ ауданы)|Сарыбұлақ ауылдық округі]] – [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.
* [[Сарыбұлақ ауылдық округі (Қазалы ауданы)|Сарыбұлақ ауылдық округі]] – [[Қызылорда облысы]] [[Қазалы ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

{{айрық}}

[[Санат:Айрық беттер]]</text>
      <sha1>1ko716jnqeevazliz528jl0uwssc0ul</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065154</id>
      <parentid>3065149</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:10:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Сарыбұлақ ауылдық округі (Қазалы ауданы) → Сарыбұлақ ауылдық округі (Қызылорда облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1013" xml:space="preserve">* [[Сарыбұлақ ауылдық округі (Ақтөбе облысы)|Сарыбұлақ ауылдық округі]] – [[Ақтөбе облысы]] [[Қобда ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.
* [[Сарыбұлақ ауылдық округі (Жамбыл облысы)|Сарыбұлақ ауылдық округі]] – [[Жамбыл облысы]] [[Қордай ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.
* [[Сарыбұлақ ауылдық округі (Кербұлақ ауданы)|Сарыбұлақ ауылдық округі]] – [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.
* [[Сарыбұлақ ауылдық округі (Қызылорда облысы)|Сарыбұлақ ауылдық округі]] – [[Қызылорда облысы]] [[Қазалы ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

{{айрық}}

[[Санат:Айрық беттер]]</text>
      <sha1>ldau1xtho0ngfs6abg9tvoml7a8avnn</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065159</id>
      <parentid>3065154</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:11:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Сарыбұлақ ауылдық округі (Кербұлақ ауданы) → Сарыбұлақ ауылдық округі (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1009" xml:space="preserve">* [[Сарыбұлақ ауылдық округі (Ақтөбе облысы)|Сарыбұлақ ауылдық округі]] – [[Ақтөбе облысы]] [[Қобда ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.
* [[Сарыбұлақ ауылдық округі (Жамбыл облысы)|Сарыбұлақ ауылдық округі]] – [[Жамбыл облысы]] [[Қордай ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.
* [[Сарыбұлақ ауылдық округі (Жетісу облысы)|Сарыбұлақ ауылдық округі]] – [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.
* [[Сарыбұлақ ауылдық округі (Қызылорда облысы)|Сарыбұлақ ауылдық округі]] – [[Қызылорда облысы]] [[Қазалы ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

{{айрық}}

[[Санат:Айрық беттер]]</text>
      <sha1>ld5hjb4dmpg92ewld19b5l2tal4zyaw</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Хантағы ауылдық округі</title>
    <ns>0</ns>
    <id>575980</id>
    <revision>
      <id>3064673</id>
      <parentid>2857235</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T13:43:54Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ерқанат Рыскулбеков</username>
        <id>70798</id>
      </contributor>
      <comment>{{Жедел жойылсын|Хантағы аылдық округ кәзіргі уақытта жоқ, жойылған}}</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1638" xml:space="preserve">{{Жедел жойылсын|Хантағы аылдық округ кәзіргі уақытта жоқ, жойылған}}
{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Хантағы ауылдық округі
 |Облысы     = Түркістан облысы
 |Ауданы     = [[Кентау қалалық әкімдігі]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Хантағы]]
 |Енеді      = 1 ауыл
 |Тұрғыны    = 6364
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 1610 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
'''Хантағы ауылдық округі''' – [[Түркістан облысы]] [[Кентау қалалық әкімдігі]]не қарасты әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Хантағы]] ауылы кіреді. Орталығы - Хантағы ауылы.

== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 6364 адамды құрады.&lt;ref&gt;[https://stat.gov.kz/getImg?id=WC16200032719 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кентау қалалық әкімдігі ауылдық округтері}}

[[Санат:Кентау қалалық әкімдігі ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>f3f5a5r55zcxpqb5lvky8rl7l4bfyxu</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ащысай ауылдық округі (Кентау қалалық әкімдігі)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>575983</id>
    <revision>
      <id>3064668</id>
      <parentid>2857238</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T13:41:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ерқанат Рыскулбеков</username>
        <id>70798</id>
      </contributor>
      <comment>{{Жедел жойылсын|Ащысай аылдық округ кәзіргі уақытта жоқ, жойылған}}</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1806" xml:space="preserve">{{Жедел жойылсын|Ащысай аылдық округ кәзіргі уақытта жоқ, жойылған}}
{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Ащысай ауылдық округі
 |Облысы     = Түркістан облысы
 |Ауданы     = [[Кентау қалалық әкімдігі]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Ащысай (Кентау қалалық әкімдігі)|Ащысай]]
 |Енеді      = 1 ауыл
 |Тұрғыны    = 2176
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 8402 га
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
{{мағына|Ащысай ауылдық округі}}
'''Ащысай ауылдық округі''' — [[Түркістан облысы]] [[Кентау қалалық әкімдігі]]не қарасты әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Ащысай (Кентау қалалық әкімдігі)|Ащысай]] ауылы кіреді. Орталығы - Ащысай ауылы.

== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 2176 адамды құрады.&lt;ref&gt;[https://stat.gov.kz/getImg?id=WC16200032719 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
{{Кентау қалалық әкімдігі ауылдық округтері}}
[[Санат:Кентау қалалық әкімдігі ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>6be5zcgvp5rvyl8twqeu0ks854dfd6g</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Байылдыр ауылдық округі</title>
    <ns>0</ns>
    <id>575986</id>
    <revision>
      <id>3064665</id>
      <parentid>2857237</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T13:40:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ерқанат Рыскулбеков</username>
        <id>70798</id>
      </contributor>
      <comment>{{Жедел жойылсын|Байылдыр аылдық округ кәзіргі уақытта жоқ, жойылған}}</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1652" xml:space="preserve">{{Жедел жойылсын|Байылдыр аылдық округ кәзіргі уақытта жоқ, жойылған}}
{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Байылдыр ауылдық округі
 |Облысы     = Түркістан облысы
 |Ауданы     = [[Кентау қалалық әкімдігі]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Байылдыр]]
 |Енеді      = 1 ауыл
 |Тұрғыны    = 1528
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 1562 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
'''Байылдыр ауылдық округі''' — [[Түркістан облысы]] [[Кентау қалалық әкімдігі]]не қарасты әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Байылдыр]] ауылы кіреді. Орталығы - Байылдыр ауылы.

== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 1528 адамды құрайды.&lt;ref&gt;[https://stat.gov.kz/getImg?id=WC16200032719 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кентау қалалық әкімдігі ауылдық округтері}}

[[Санат:Кентау қалалық әкімдігі ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>ko8mmxyl2uy1bnpvq7ubsc3bkcb1o1a</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ақжар ауылдық округі (Алматы облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>582763</id>
    <revision>
      <id>3064746</id>
      <parentid>3060823</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:40:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: Аралтөбе (Балқаш ауданы) → Аралтөбе (Алматы облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1555" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Ақжар ауылдық округі
 |Облысы     = Алматы облысы
 |Ауданы     = [[Балқаш ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Бәрібаев]]
 |Енеді      = 2 ауыл
 |Тұрғыны    = 1024
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
{{мағына|Ақжар ауылдық округі}}
'''Ақжар ауылдық округі''' — [[Алматы облысы]] [[Балқаш ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Бәрібаев]], [[Аралтөбе (Алматы облысы)|Аралтөбе]] ауылдары кіреді. Орталығы - Бәрібаев ауылы.

== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 1024 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Балқаш ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Балқаш ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>0ze1591r9gfzbpcxtnerdrb80vw1l45</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Жалғызағаш ауылдық округі</title>
    <ns>0</ns>
    <id>583079</id>
    <revision>
      <id>3064697</id>
      <parentid>3044752</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:20:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1528" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Жалғызағаш ауылдық округі
 |Облысы     = Жетісу облысы
 |Ауданы     = [[Ескелді ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Жалғызағаш]]
 |Енеді      = 2 ауыл
 |Тұрғыны    = 1354
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
'''Жалғызағаш ауылдық округі''' — [[Жетісу облысы]] [[Ескелді ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік. 

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Жалғызағаш]], [[Биғаш (Жетісу облысы)|Биғаш]] ауылдары кіреді. Орталығы - Жалғызағаш ауылы.

== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 1354 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Ескелді ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Ескелді ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>3x3gz7se7ewdttckdw5lbt4hxya9gky</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ақбастау (Алматы облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>583209</id>
    <revision>
      <id>3064716</id>
      <parentid>2733021</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:30:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Kasymov [[Ақбастау (Еңбекшіқазақ ауданы)]] бетін [[Ақбастау (Алматы облысы)]] бетіне жылжытты (айдатқыш қалдырмады)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3297" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Ақбастау
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =  
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =43|lat_min = 31|lat_sec = 21
   |lon_deg =77|lon_min = 28|lon_sec =57
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Алматы облысы 
|кестедегі облыс         = Алматы облысы{{!}}Алматы 
|ауданы                  = Еңбекшіқазақ ауданы
|кестедегі аудан         = Еңбекшіқазақ ауданы{{!}}Еңбекшіқазақ
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Балтабай ауылдық округі{{!}}Балтабай 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =  1657
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Ақбастау}}
'''Ақбастау''' — [[Алматы облысы]]ның [[Еңбекшіқазақ ауданы]], [[Балтабай ауылдық округі]] құрамындағы ауыл. 

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Есік]] қаласынан солтүстікке қарай 24 км-дей жерде. 

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 1574 адам (794 ер адам және 780 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 1657 адамды (818 ер адам және 839 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Еңбекшіқазақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Еңбекшіқазақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>injcp7dlyanzi6bbxegayl4zolqqz1w</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Балтабай ауылдық округі</title>
    <ns>0</ns>
    <id>583279</id>
    <revision>
      <id>3064719</id>
      <parentid>2733020</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:31:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: Ақбастау (Еңбекшіқазақ ауданы) → Ақбастау (Алматы облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1845" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Балтабай ауылдық округі
 |Облысы     = Алматы облысы
 |Ауданы     = [[Еңбекшіқазақ ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Балтабай]]
 |Енеді      = 7 ауыл
 |Тұрғыны    = 8510
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
'''Балтабай ауылдық округі''' — [[Алматы облысы]] [[Еңбекшіқазақ ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Ақбастау (Алматы облысы)|Ақбастау]], [[Ақтоғай (Алматы облысы)|Ақтоғай]], [[Балтабай]], [[Бірлік (Еңбекшіқазақ ауданы)|Бірлік]], [[Еңбек (Еңбекшіқазақ ауданы)|Еңбек]], [[Күш (ауыл)|Күш]], [[Өрнек (Алматы облысы)|Өрнек]] ауылдары кіреді. Орталығы - Балтабай ауылы.

== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 8510 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Еңбекшіқазақ ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Еңбекшіқазақ ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>g2yagq0lcekbdgyq7rlsdqez7wrrjn3</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Беріктас ауылдық округі</title>
    <ns>0</ns>
    <id>583660</id>
    <revision>
      <id>3064769</id>
      <parentid>2734463</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:50:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: Беріктас (Жамбыл ауданы) → Беріктас (Алматы облысы) (2) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1694" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Беріктас ауылдық округі
 |Облысы     = Алматы облысы
 |Ауданы     = [[Жамбыл ауданы (Алматы облысы)|Жамбыл ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Беріктас (Алматы облысы)|Беріктас]]
 |Енеді      = 1 ауыл
 |Тұрғыны    = 2231
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
'''Беріктас ауылдық округі''' — [[Алматы облысы]] [[Жамбыл ауданы (Алматы облысы)|Жамбыл ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Беріктас (Алматы облысы)|Беріктас]] ауылы кіреді. Орталығы – Беріктас ауылы.

== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 2231 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Жамбыл ауданы (Алматы облысы) ауылдық округтері}}

[[Санат:Жамбыл ауданы (Алматы облысы) ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>ipxvbc4jnuukjb31oc4xv2c2saima40</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ақбастау (Жетісу облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>583864</id>
    <revision>
      <id>3064701</id>
      <parentid>2736637</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:24:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3303" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Ақбастау
|әкімшілік күйі          =   
|сурет               =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =    
   |lat_deg =44|lat_min =21|lat_sec = 10
   |lon_deg =78|lon_min = 26|lon_sec =55
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Жайнақ батыр ауылдық округі{{!}}Жайнақ батыр
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |шоғырлануы             = 
  |тұрғыны                =337
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Ақбастау}}
'''Ақбастау''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Жайнақ батыр ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] ауылынан шығысқа қарай 36 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 377 адам (191 ер адам және 186 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 337 адамды (165 ер адам және 172 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>m7776m6m2my96aka662q6wixpjk81uj</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064703</id>
      <parentid>3064701</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:25:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Kasymov [[Ақбастау (Кербұлақ ауданы)]] бетін [[Ақбастау (Жетісу облысы)]] бетіне жылжытты (айдатқыш қалдырмады)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3303" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Ақбастау
|әкімшілік күйі          =   
|сурет               =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =    
   |lat_deg =44|lat_min =21|lat_sec = 10
   |lon_deg =78|lon_min = 26|lon_sec =55
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Жайнақ батыр ауылдық округі{{!}}Жайнақ батыр
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |шоғырлануы             = 
  |тұрғыны                =337
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Ақбастау}}
'''Ақбастау''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Жайнақ батыр ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] ауылынан шығысқа қарай 36 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 377 адам (191 ер адам және 186 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 337 адамды (165 ер адам және 172 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>m7776m6m2my96aka662q6wixpjk81uj</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064963</id>
      <parentid>3064703</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:44:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Географиялық орны */clean up, replaced: Сарыөзек (Алматы облысы) → Сарыөзек (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3303" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Ақбастау
|әкімшілік күйі          =   
|сурет               =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =    
   |lat_deg =44|lat_min =21|lat_sec = 10
   |lon_deg =78|lon_min = 26|lon_sec =55
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Жайнақ батыр ауылдық округі{{!}}Жайнақ батыр
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |шоғырлануы             = 
  |тұрғыны                =337
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Ақбастау}}
'''Ақбастау''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Жайнақ батыр ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылынан шығысқа қарай 36 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 377 адам (191 ер адам және 186 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 337 адамды (165 ер адам және 172 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>ojci6zbvp2hx0xxk0j11l1xwikse1sp</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Доланалы</title>
    <ns>0</ns>
    <id>583865</id>
    <revision>
      <id>3064781</id>
      <parentid>2736641</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:56:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3286" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Доланалы
|әкімшілік күйі          =   
|сурет               =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =44|lat_min =19|lat_sec = 53
   |lon_deg =78|lon_min = 32|lon_sec =08
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Жайнақ батыр ауылдық округі{{!}}Жайнақ батыр 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |шоғырлануы             = 
  |тұрғыны                =305
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}

'''Доланалы''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Жайнақ батыр ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 44 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 310 адам (163 ер адам және 147 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 305 адамды (167 ер адам және 138 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>42v3lm84h4n1sim5pk79jw61dg776qk</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064964</id>
      <parentid>3064781</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:45:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Географиялық орны */clean up, replaced: Сарыөзек (Алматы облысы) → Сарыөзек (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3286" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Доланалы
|әкімшілік күйі          =   
|сурет               =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =44|lat_min =19|lat_sec = 53
   |lon_deg =78|lon_min = 32|lon_sec =08
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Жайнақ батыр ауылдық округі{{!}}Жайнақ батыр 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |шоғырлануы             = 
  |тұрғыны                =305
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}

'''Доланалы''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Жайнақ батыр ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 44 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 310 адам (163 ер адам және 147 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 305 адамды (167 ер адам және 138 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>5vrizdss7428x3j29obf68tasc6oc2s</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Жаңалық (Кербұлақ ауданы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>583866</id>
    <revision>
      <id>3064784</id>
      <parentid>2736639</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:58:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3333" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Жаңалық
|әкімшілік күйі          =   
|сурет               =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =44|lat_min =24|lat_sec = 07
   |lon_deg =78|lon_min = 30|lon_sec =28
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Жайнақ батыр ауылдық округі{{!}}Жайнақ батыр 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |шоғырлануы             = 
  |тұрғыны                =1067
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Жаңалық (айрық)}}
'''Жаңалық''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Жайнақ батыр ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] ауылынан шығысқа қарай 42 км-дей жерде орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 1239 адам (604 ер адам және 635 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 1067 адамды (508 ер адам және 559 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>4kc0gcw1uyfsx3ji384mzsi5ystr5qd</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064965</id>
      <parentid>3064784</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:45:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Географиялық орны */clean up, replaced: Сарыөзек (Алматы облысы) → Сарыөзек (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3333" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Жаңалық
|әкімшілік күйі          =   
|сурет               =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =44|lat_min =24|lat_sec = 07
   |lon_deg =78|lon_min = 30|lon_sec =28
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Жайнақ батыр ауылдық округі{{!}}Жайнақ батыр 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |шоғырлануы             = 
  |тұрғыны                =1067
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Жаңалық (айрық)}}
'''Жаңалық''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Жайнақ батыр ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылынан шығысқа қарай 42 км-дей жерде орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 1239 адам (604 ер адам және 635 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 1067 адамды (508 ер адам және 559 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>euj8pyptldw54gp35hpd8muaa0qmhod</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қарымсақ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>583867</id>
    <revision>
      <id>3064853</id>
      <parentid>2736642</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T15:47:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3288" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Қарымсақ
|әкімшілік күйі          =   
|сурет               =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =44|lat_min =26|lat_sec = 00
   |lon_deg =78|lon_min = 21|lon_sec =58
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Жайнақ батыр ауылдық округі{{!}}Жайнақ батыр
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |шоғырлануы             = 
  |тұрғыны                =563
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}

'''Қарымсақ''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Жайнақ батыр ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 31 км-дей жерде.

== Халқы == 
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 594 адам (302 ер адам және 292 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 563 адамды (302 ер адам және 261 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>kgkci8rkkhjvzfavqycqfpzqp5kz6o7</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064966</id>
      <parentid>3064853</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:45:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Географиялық орны */clean up, replaced: Сарыөзек (Алматы облысы) → Сарыөзек (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3288" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Қарымсақ
|әкімшілік күйі          =   
|сурет               =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =44|lat_min =26|lat_sec = 00
   |lon_deg =78|lon_min = 21|lon_sec =58
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Жайнақ батыр ауылдық округі{{!}}Жайнақ батыр
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |шоғырлануы             = 
  |тұрғыны                =563
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}

'''Қарымсақ''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Жайнақ батыр ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 31 км-дей жерде.

== Халқы == 
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 594 адам (302 ер адам және 292 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 563 адамды (302 ер адам және 261 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>a672ksrg72cqemjlqng80dq8d3vhsmz</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Жайнақ батыр ауылы</title>
    <ns>0</ns>
    <id>583868</id>
    <revision>
      <id>3064783</id>
      <parentid>2736636</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:57:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3406" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Жайнақ батыр ауылы
|әкімшілік күйі          =  Ауылдық округ орталығы 
|сурет               =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =     
   |lat_deg =44|lat_min =23|lat_sec = 10
   |lon_deg =78|lon_min = 34|lon_sec =58
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Жайнақ батыр ауылдық округі{{!}}Жайнақ батыр
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  ''Голубинное'', ''Голубиновка'' 
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |шоғырлануы             = 
  |тұрғыны                =884
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}

'''Жайнақ батыр ауылы''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл, [[Жайнақ батыр ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] ауылынан шығысқа қарай 49 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 904 адам (440 ер адам және 464 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 884 адамды (446 ер адам және 438 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>tui6k05udldqou8pkaaro137r3lqb1h</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064967</id>
      <parentid>3064783</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:45:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Географиялық орны */clean up, replaced: Сарыөзек (Алматы облысы) → Сарыөзек (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3406" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Жайнақ батыр ауылы
|әкімшілік күйі          =  Ауылдық округ орталығы 
|сурет               =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =     
   |lat_deg =44|lat_min =23|lat_sec = 10
   |lon_deg =78|lon_min = 34|lon_sec =58
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Жайнақ батыр ауылдық округі{{!}}Жайнақ батыр
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  ''Голубинное'', ''Голубиновка'' 
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |шоғырлануы             = 
  |тұрғыны                =884
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}

'''Жайнақ батыр ауылы''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл, [[Жайнақ батыр ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылынан шығысқа қарай 49 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 904 адам (440 ер адам және 464 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 884 адамды (446 ер адам және 438 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>je0zl3nev0oias5jokaxvh3ljvby7yu</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Жайнақ батыр ауылдық округі</title>
    <ns>0</ns>
    <id>583869</id>
    <revision>
      <id>3064707</id>
      <parentid>2736633</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:26:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: Ақбастау (Кербұлақ ауданы) → Ақбастау (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1745" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Жайнақ батыр ауылдық округі
 |Облысы     = Алматы облысы
 |Ауданы     = [[Кербұлақ ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Жайнақ батыр ауылы|Жайнақ батыр]]
 |Енеді      = 5 ауыл
 |Тұрғыны    = 3156
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
'''Жайнақ батыр ауылдық округі''' — [[Алматы облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Жайнақ батыр ауылы|Жайнақ батыр]], [[Ақбастау (Жетісу облысы)|Ақбастау]], [[Жаңалық (Кербұлақ ауданы)|Жаңалық]], [[Доланалы]], [[Қарымсақ]] ауылдары кіреді. Орталығы – Жайнақ батыр ауылы.

== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 3156 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>08ohp4j25lrkjqymhnnnra96be81li2</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065110</id>
      <parentid>3064707</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T17:59:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1745" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Жайнақ батыр ауылдық округі
 |Облысы     = Жетісу облысы
 |Ауданы     = [[Кербұлақ ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Жайнақ батыр ауылы|Жайнақ батыр]]
 |Енеді      = 5 ауыл
 |Тұрғыны    = 3156
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
'''Жайнақ батыр ауылдық округі''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Жайнақ батыр ауылы|Жайнақ батыр]], [[Ақбастау (Жетісу облысы)|Ақбастау]], [[Жаңалық (Кербұлақ ауданы)|Жаңалық]], [[Доланалы]], [[Қарымсақ]] ауылдары кіреді. Орталығы – Жайнақ батыр ауылы.

== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 3156 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>rebeymnpmnnda72jrsjbjfht1tmfvqb</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ақсұңқар жол учаскесі</title>
    <ns>0</ns>
    <id>583870</id>
    <revision>
      <id>3064720</id>
      <parentid>2738538</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:33:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3432" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Елді мекен
|атауы                 =Ақсұңқар жол учаскесі
|әкімшілік күйі          =   
|сурет               =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =44|lat_min =23|lat_sec = 49
   |lon_deg =78|lon_min = 08|lon_sec =45
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Қызылжар ауылдық округі (Алматы облысы){{!}}Қызылжар
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |шоғырлануы             = 
  |тұрғыны                =48
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}

'''Ақсұңқар жол учаскесі''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Қызылжар ауылдық округі (Алматы облысы)|Қызылжар ауылдық округі]] құрамындағы елді мекен.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 14 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 14 адам (6 ер адам және 8 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 48 адамды (23 ер адам және 25 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>qhclfyim2b4mu6vaut32sgb0fotpn6y</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064968</id>
      <parentid>3064720</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:45:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Географиялық орны */clean up, replaced: Сарыөзек (Алматы облысы) → Сарыөзек (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3432" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Елді мекен
|атауы                 =Ақсұңқар жол учаскесі
|әкімшілік күйі          =   
|сурет               =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =44|lat_min =23|lat_sec = 49
   |lon_deg =78|lon_min = 08|lon_sec =45
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Қызылжар ауылдық округі (Алматы облысы){{!}}Қызылжар
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |шоғырлануы             = 
  |тұрғыны                =48
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}

'''Ақсұңқар жол учаскесі''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Қызылжар ауылдық округі (Алматы облысы)|Қызылжар ауылдық округі]] құрамындағы елді мекен.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 14 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 14 адам (6 ер адам және 8 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 48 адамды (23 ер адам және 25 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>cgdj20eqbswa7z2twaswcka2zrz6exx</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065141</id>
      <parentid>3064968</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:07:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Қызылжар ауылдық округі (Алматы облысы) → Қызылжар ауылдық округі (Жетісу облысы) (2) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3432" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Елді мекен
|атауы                 =Ақсұңқар жол учаскесі
|әкімшілік күйі          =   
|сурет               =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =44|lat_min =23|lat_sec = 49
   |lon_deg =78|lon_min = 08|lon_sec =45
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Қызылжар ауылдық округі (Жетісу облысы){{!}}Қызылжар
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |шоғырлануы             = 
  |тұрғыны                =48
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}

'''Ақсұңқар жол учаскесі''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Қызылжар ауылдық округі (Жетісу облысы)|Қызылжар ауылдық округі]] құрамындағы елді мекен.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 14 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 14 адам (6 ер адам және 8 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 48 адамды (23 ер адам және 25 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>t1yu4fnhbb98bo5n77zkkozjw3h9iff</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Желдіқара (Жетісу облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>583871</id>
    <revision>
      <id>3064785</id>
      <parentid>2738539</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:58:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3393" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Желдіқара
|әкімшілік күйі          =   
|сурет               =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
   |lat_deg =44|lat_min =26|lat_sec = 23
   |lon_deg =77|lon_min = 56|lon_sec =52
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Қызылжар ауылдық округі (Алматы облысы){{!}}Қызылжар
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |шоғырлануы             = 
  |тұрғыны                =126
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Желдіқара}}
'''Желдіқара''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Қызылжар ауылдық округі (Алматы облысы)|Қызылжар ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] ауылынан солтүстікке қарай 9 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 120 адам (68 ер адам және 52 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 126 адамды (63 ер адам және 63 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>tpgrhegqvmdomc4mek4ewz45dhiq03q</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064786</id>
      <parentid>3064785</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:58:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Kasymov [[Желдіқара (Алматы облысы)]] бетін [[Желдіқара (Жетісу облысы)]] бетіне жылжытты (айдатқыш қалдырмады)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3393" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Желдіқара
|әкімшілік күйі          =   
|сурет               =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
   |lat_deg =44|lat_min =26|lat_sec = 23
   |lon_deg =77|lon_min = 56|lon_sec =52
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Қызылжар ауылдық округі (Алматы облысы){{!}}Қызылжар
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |шоғырлануы             = 
  |тұрғыны                =126
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Желдіқара}}
'''Желдіқара''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Қызылжар ауылдық округі (Алматы облысы)|Қызылжар ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] ауылынан солтүстікке қарай 9 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 120 адам (68 ер адам және 52 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 126 адамды (63 ер адам және 63 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>tpgrhegqvmdomc4mek4ewz45dhiq03q</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064969</id>
      <parentid>3064786</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:45:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Географиялық орны */clean up, replaced: Сарыөзек (Алматы облысы) → Сарыөзек (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3393" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Желдіқара
|әкімшілік күйі          =   
|сурет               =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
   |lat_deg =44|lat_min =26|lat_sec = 23
   |lon_deg =77|lon_min = 56|lon_sec =52
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Қызылжар ауылдық округі (Алматы облысы){{!}}Қызылжар
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |шоғырлануы             = 
  |тұрғыны                =126
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Желдіқара}}
'''Желдіқара''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Қызылжар ауылдық округі (Алматы облысы)|Қызылжар ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылынан солтүстікке қарай 9 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 120 адам (68 ер адам және 52 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 126 адамды (63 ер адам және 63 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>4jnbxdv1gd8b96urvbl6ta9pnfk8rtu</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065142</id>
      <parentid>3064969</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:07:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Қызылжар ауылдық округі (Алматы облысы) → Қызылжар ауылдық округі (Жетісу облысы) (2) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3393" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Желдіқара
|әкімшілік күйі          =   
|сурет               =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
   |lat_deg =44|lat_min =26|lat_sec = 23
   |lon_deg =77|lon_min = 56|lon_sec =52
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Қызылжар ауылдық округі (Жетісу облысы){{!}}Қызылжар
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |шоғырлануы             = 
  |тұрғыны                =126
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Желдіқара}}
'''Желдіқара''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Қызылжар ауылдық округі (Жетісу облысы)|Қызылжар ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылынан солтүстікке қарай 9 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 120 адам (68 ер адам және 52 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 126 адамды (63 ер адам және 63 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>9lhad90roij9td14id2skttwk0tnaxu</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қызылжар (Кербұлақ ауданы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>583872</id>
    <revision>
      <id>3064878</id>
      <parentid>2738537</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T15:56:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3474" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Қызылжар
|әкімшілік күйі          = Ауылдық округ орталығы  
|сурет               =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =44|lat_min =26|lat_sec = 08
   |lon_deg =78|lon_min = 08|lon_sec =08
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Қызылжар ауылдық округі (Алматы облысы){{!}}Қызылжар
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |шоғырлануы             = 
  |тұрғыны                =1564
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Қызылжар}}
'''Қызылжар''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл, [[Қызылжар ауылдық округі (Алматы облысы)|Қызылжар ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 20 км-дей жерде орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 1826 адам (946 ер адам және 880 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 1564 адамды (813 ер адам және 751 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>tf908n84pu3lt9ij8tmfdtgle2x24rm</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064970</id>
      <parentid>3064878</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:45:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Географиялық орны */clean up, replaced: Сарыөзек (Алматы облысы) → Сарыөзек (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3474" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Қызылжар
|әкімшілік күйі          = Ауылдық округ орталығы  
|сурет               =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =44|lat_min =26|lat_sec = 08
   |lon_deg =78|lon_min = 08|lon_sec =08
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Қызылжар ауылдық округі (Алматы облысы){{!}}Қызылжар
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |шоғырлануы             = 
  |тұрғыны                =1564
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Қызылжар}}
'''Қызылжар''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл, [[Қызылжар ауылдық округі (Алматы облысы)|Қызылжар ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 20 км-дей жерде орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 1826 адам (946 ер адам және 880 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 1564 адамды (813 ер адам және 751 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>nqtesj4dxtpk28wn1wxrpmncwmslagg</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065143</id>
      <parentid>3064970</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:07:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Қызылжар ауылдық округі (Алматы облысы) → Қызылжар ауылдық округі (Жетісу облысы) (2) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3474" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Қызылжар
|әкімшілік күйі          = Ауылдық округ орталығы  
|сурет               =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =44|lat_min =26|lat_sec = 08
   |lon_deg =78|lon_min = 08|lon_sec =08
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Қызылжар ауылдық округі (Жетісу облысы){{!}}Қызылжар
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |шоғырлануы             = 
  |тұрғыны                =1564
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Қызылжар}}
'''Қызылжар''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл, [[Қызылжар ауылдық округі (Жетісу облысы)|Қызылжар ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 20 км-дей жерде орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 1826 адам (946 ер адам және 880 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 1564 адамды (813 ер адам және 751 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>8ec50eyi59ua724lrff1eqzduza4i04</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қызылжар ауылдық округі (Жетісу облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>583873</id>
    <revision>
      <id>3064790</id>
      <parentid>2738536</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T15:00:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: Желдіқара (Алматы облысы) → Желдіқара (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1817" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Қызылжар ауылдық округі
 |Облысы     = Алматы облысы
 |Ауданы     = [[Кербұлақ ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Қызылжар (Кербұлақ ауданы)|Қызылжар]]
 |Енеді      = 4 ауыл
 |Тұрғыны    = 1958
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
{{мағына|Қызылжар ауылдық округі}}
'''Қызылжар ауылдық округі''' — [[Алматы облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Қызылжар (Кербұлақ ауданы)|Қызылжар]], [[Ақсұңқар жол учаскесі]], [[Желдіқара (Жетісу облысы)|Желдіқара]], [[Шилісу (Қызылжар ауылдық округі)|Шилісу]] ауылдары кіреді. Орталығы – Қызылжар ауылы.

== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 1958 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>41wj36wrmrt537s8ekuu98jii3eup0t</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065136</id>
      <parentid>3064790</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:05:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1817" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Қызылжар ауылдық округі
 |Облысы     = Жетісу облысы
 |Ауданы     = [[Кербұлақ ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Қызылжар (Кербұлақ ауданы)|Қызылжар]]
 |Енеді      = 4 ауыл
 |Тұрғыны    = 1958
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
{{мағына|Қызылжар ауылдық округі}}
'''Қызылжар ауылдық округі''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Қызылжар (Кербұлақ ауданы)|Қызылжар]], [[Ақсұңқар жол учаскесі]], [[Желдіқара (Жетісу облысы)|Желдіқара]], [[Шилісу (Қызылжар ауылдық округі)|Шилісу]] ауылдары кіреді. Орталығы – Қызылжар ауылы.

== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 1958 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>9sqmi1i6xe2dsx1lvhxyjq1b1jbvr3m</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065137</id>
      <parentid>3065136</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:05:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Kasymov [[Қызылжар ауылдық округі (Алматы облысы)]] бетін [[Қызылжар ауылдық округі (Жетісу облысы)]] бетіне жылжытты (айдатқыш қалдырмады)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1817" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Қызылжар ауылдық округі
 |Облысы     = Жетісу облысы
 |Ауданы     = [[Кербұлақ ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Қызылжар (Кербұлақ ауданы)|Қызылжар]]
 |Енеді      = 4 ауыл
 |Тұрғыны    = 1958
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
{{мағына|Қызылжар ауылдық округі}}
'''Қызылжар ауылдық округі''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Қызылжар (Кербұлақ ауданы)|Қызылжар]], [[Ақсұңқар жол учаскесі]], [[Желдіқара (Жетісу облысы)|Желдіқара]], [[Шилісу (Қызылжар ауылдық округі)|Шилісу]] ауылдары кіреді. Орталығы – Қызылжар ауылы.

== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 1958 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>9sqmi1i6xe2dsx1lvhxyjq1b1jbvr3m</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ақтөбе (Кербұлақ ауданы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>583874</id>
    <revision>
      <id>3064721</id>
      <parentid>2736241</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:34:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3280" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Ақтөбе
|әкімшілік күйі          =   
|сурет               =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =44|lat_min =01|lat_sec = 54
   |lon_deg =78|lon_min = 44|lon_sec =55
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Басши ауылдық округі{{!}}Басши
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |шоғырлануы             = 
  |тұрғыны                =599
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Ақтөбе (айрық)}}
'''Ақтөбе''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Басши ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 95 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 665 адам (332 ер адам және 333 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 599 адамды (326 ер адам және 273 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>7og1vbd9xmfml1g9f9wga9k09rbz81f</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064971</id>
      <parentid>3064721</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:45:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Географиялық орны */clean up, replaced: Сарыөзек (Алматы облысы) → Сарыөзек (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3280" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Ақтөбе
|әкімшілік күйі          =   
|сурет               =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =44|lat_min =01|lat_sec = 54
   |lon_deg =78|lon_min = 44|lon_sec =55
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Басши ауылдық округі{{!}}Басши
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |шоғырлануы             = 
  |тұрғыны                =599
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Ақтөбе (айрық)}}
'''Ақтөбе''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Басши ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 95 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 665 адам (332 ер адам және 333 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 599 адамды (326 ер адам және 273 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>gruyzzowfn8xng77dsm031odi1jtlzb</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Нұрым</title>
    <ns>0</ns>
    <id>583875</id>
    <revision>
      <id>3064906</id>
      <parentid>2736243</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:33:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3233" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Нұрым
|әкімшілік күйі          =   
|сурет               =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
   |lat_deg =44|lat_min =03|lat_sec = 36
   |lon_deg =78|lon_min = 44|lon_sec =29
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Басши ауылдық округі{{!}}Басши
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |шоғырлануы             = 
  |тұрғыны                =550
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}

'''Нұрым''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Басши ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 92 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 746 адам (360 ер адам және 386 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 550 адамды (280 ер адам және 270 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>o4gq08qmaazjupyhre3cnu0nqjnn3ue</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064972</id>
      <parentid>3064906</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:45:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Географиялық орны */clean up, replaced: Сарыөзек (Алматы облысы) → Сарыөзек (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3233" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Нұрым
|әкімшілік күйі          =   
|сурет               =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
   |lat_deg =44|lat_min =03|lat_sec = 36
   |lon_deg =78|lon_min = 44|lon_sec =29
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Басши ауылдық округі{{!}}Басши
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |шоғырлануы             = 
  |тұрғыны                =550
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}

'''Нұрым''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Басши ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 92 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 746 адам (360 ер адам және 386 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 550 адамды (280 ер адам және 270 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>qbkomwpwqutmtptu1l41afjwh84urlr</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Басши ауылдық округі</title>
    <ns>0</ns>
    <id>583877</id>
    <revision>
      <id>3065109</id>
      <parentid>2736238</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T17:59:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1512" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Басши ауылдық округі
 |Облысы     = Жетісу облысы
 |Ауданы     = [[Кербұлақ ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Басши]]
 |Енеді      = 3 ауыл
 |Тұрғыны    = 2980
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
'''Басши ауылдық округі''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік. 

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Басши]], [[Ақтөбе (Кербұлақ ауданы)|Ақтөбе]], [[Нұрым]] ауылдары кіреді. Орталығы – Басши ауылы.

== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 2980 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>m35tbr9e4ts8hh0ctun81gxcwfpmxz9</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Алтындала</title>
    <ns>0</ns>
    <id>583906</id>
    <revision>
      <id>3064724</id>
      <parentid>2736657</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:35:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3370" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Темір жол бекеті
|атауы                 =Алтындала
|әкімшілік күйі          =   
|сурет               =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
   |lat_deg =44|lat_min =10|lat_sec = 00
   |lon_deg =77|lon_min = 28|lon_sec =30
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Жоламан ауылдық округі{{!}}Жоламан 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |шоғырлануы             = 
  |тұрғыны                =43
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}

'''Алтындала''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Жоламан ауылдық округі]] құрамындағы темір жол бекеті.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 45 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 38 адам (18 ер адам және 20 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 43 адамды (23 ер адам және 20 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]
[[Санат:Қазақстан темір жол бекеттері]]</text>
      <sha1>ceifunzowur2bci8ku4zccrygbkk055</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064973</id>
      <parentid>3064724</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:45:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Географиялық орны */clean up, replaced: Сарыөзек (Алматы облысы) → Сарыөзек (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3370" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Темір жол бекеті
|атауы                 =Алтындала
|әкімшілік күйі          =   
|сурет               =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
   |lat_deg =44|lat_min =10|lat_sec = 00
   |lon_deg =77|lon_min = 28|lon_sec =30
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Жоламан ауылдық округі{{!}}Жоламан 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |шоғырлануы             = 
  |тұрғыны                =43
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}

'''Алтындала''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Жоламан ауылдық округі]] құрамындағы темір жол бекеті.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 45 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 38 адам (18 ер адам және 20 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 43 адамды (23 ер адам және 20 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]
[[Санат:Қазақстан темір жол бекеттері]]</text>
      <sha1>d6p9jq6zhhg7olbmbbpxhd1ffyw03j6</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Сәмен</title>
    <ns>0</ns>
    <id>583908</id>
    <revision>
      <id>3064974</id>
      <parentid>2736655</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:45:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Географиялық орны */clean up, replaced: Сарыөзек (Алматы облысы) → Сарыөзек (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3247" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Сәмен
|әкімшілік күйі          =   
|сурет               =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =44|lat_min =13|lat_sec = 18
   |lon_deg =77|lon_min = 36|lon_sec =38
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Алматы облысы
|кестедегі облыс         = Алматы облысы{{!}}Алматы
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Жоламан ауылдық округі{{!}}Жоламан 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |шоғырлануы             = 
  |тұрғыны                =235
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}

'''Сәмен''' — [[Алматы облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Жоламан ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 31 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 231 адам (123 ер адам және 108 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 235 адамды (107 ер адам және 128 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>fmcier8j0uszznyrfhb0y3ftze0y60p</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065019</id>
      <parentid>3064974</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:49:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3247" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Сәмен
|әкімшілік күйі          =   
|сурет               =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =44|lat_min =13|lat_sec = 18
   |lon_deg =77|lon_min = 36|lon_sec =38
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Жоламан ауылдық округі{{!}}Жоламан 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |шоғырлануы             = 
  |тұрғыны                =235
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}

'''Сәмен''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Жоламан ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 31 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 231 адам (123 ер адам және 108 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 235 адамды (107 ер адам және 128 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>rm7ib7ej5ui78kdahqxorcspgfbqqlx</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Арқарлы (Жоламан ауылдық округі)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>583910</id>
    <revision>
      <id>3064749</id>
      <parentid>2736663</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:42:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3416" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Темір жол бекеті
|атауы                 =Арқарлы
|әкімшілік күйі          =   
|сурет               =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =   
   |lat_deg =44|lat_min =13|lat_sec = 31
   |lon_deg =77|lon_min = 31|lon_sec =20
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Жоламан ауылдық округі{{!}}Жоламан 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |шоғырлануы             = 
  |тұрғыны                =38
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Арқарлы}}
'''Арқарлы''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Жоламан ауылдық округі]] құрамындағы темір жол бекеті.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 38 км-дей жерде орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 37 адам (18 ер адам және 19 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 38 адамды (20 ер адам және 18 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]
[[Санат:Қазақстан темір жол бекеттері]]</text>
      <sha1>fh6ey7ru2fhh38ql0ueofbduax0bqxl</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064975</id>
      <parentid>3064749</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:45:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Географиялық орны */clean up, replaced: Сарыөзек (Алматы облысы) → Сарыөзек (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3416" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Темір жол бекеті
|атауы                 =Арқарлы
|әкімшілік күйі          =   
|сурет               =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =   
   |lat_deg =44|lat_min =13|lat_sec = 31
   |lon_deg =77|lon_min = 31|lon_sec =20
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Жоламан ауылдық округі{{!}}Жоламан 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |шоғырлануы             = 
  |тұрғыны                =38
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Арқарлы}}
'''Арқарлы''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Жоламан ауылдық округі]] құрамындағы темір жол бекеті.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 38 км-дей жерде орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 37 адам (18 ер адам және 19 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 38 адамды (20 ер адам және 18 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]
[[Санат:Қазақстан темір жол бекеттері]]</text>
      <sha1>4nqm4x48x35rrr3cjixcmvfah2puvi5</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Дала (ауыл)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>583911</id>
    <revision>
      <id>3064780</id>
      <parentid>2736667</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:55:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3352" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Темір жол бекеті
|атауы                 =Дала
|әкімшілік күйі          =   
|сурет               =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =44|lat_min =15|lat_sec = 41
   |lon_deg =77|lon_min = 31|lon_sec =49
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Жоламан ауылдық округі{{!}}Жоламан 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |шоғырлануы             = 
  |тұрғыны                =75
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}

'''Дала''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Жоламан ауылдық округі]] құрамындағы темір жол бекеті.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 36 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 111 адам (69 ер адам және 42 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 75 адамды (37 ер адам және 38 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]
[[Санат:Қазақстан темір жол бекеттері]]</text>
      <sha1>51j1tlfqxu1qipyzy9eu4jbdgy3n0up</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064977</id>
      <parentid>3064780</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:45:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Географиялық орны */clean up, replaced: Сарыөзек (Алматы облысы) → Сарыөзек (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3352" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Темір жол бекеті
|атауы                 =Дала
|әкімшілік күйі          =   
|сурет               =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =44|lat_min =15|lat_sec = 41
   |lon_deg =77|lon_min = 31|lon_sec =49
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Жоламан ауылдық округі{{!}}Жоламан 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |шоғырлануы             = 
  |тұрғыны                =75
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}

'''Дала''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Жоламан ауылдық округі]] құрамындағы темір жол бекеті.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 36 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 111 адам (69 ер адам және 42 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 75 адамды (37 ер адам және 38 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]
[[Санат:Қазақстан темір жол бекеттері]]</text>
      <sha1>bf8iraq4g1qvo10li2jw0hg1zt6vj6v</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Сайлы</title>
    <ns>0</ns>
    <id>583913</id>
    <revision>
      <id>3064909</id>
      <parentid>2736668</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:34:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3350" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Темір жол бекеті
|атауы                 =Сайлы
|әкімшілік күйі          =   
|сурет               =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
   |lat_deg =44|lat_min =16|lat_sec = 38
   |lon_deg =77|lon_min = 37|lon_sec =03
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Жоламан ауылдық округі{{!}}Жоламан
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |шоғырлануы             = 
  |тұрғыны                =13
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}

'''Сайлы''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Жоламан ауылдық округі]] құрамындағы темір жол бекеті.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 29 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 24 адам (9 ер адам және 15 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 13 адамды (6 ер адам және 7 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]
[[Санат:Қазақстан темір жол бекеттері]]</text>
      <sha1>a0mfqfbf9rp1is1pg6buqhfqzluyod8</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064978</id>
      <parentid>3064909</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:45:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Географиялық орны */clean up, replaced: Сарыөзек (Алматы облысы) → Сарыөзек (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3350" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Темір жол бекеті
|атауы                 =Сайлы
|әкімшілік күйі          =   
|сурет               =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
   |lat_deg =44|lat_min =16|lat_sec = 38
   |lon_deg =77|lon_min = 37|lon_sec =03
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Жоламан ауылдық округі{{!}}Жоламан
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |шоғырлануы             = 
  |тұрғыны                =13
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}

'''Сайлы''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Жоламан ауылдық округі]] құрамындағы темір жол бекеті.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 29 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 24 адам (9 ер адам және 15 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 13 адамды (6 ер адам және 7 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]
[[Санат:Қазақстан темір жол бекеттері]]</text>
      <sha1>c27ipk12f0ep6oeuqdplibzsddi9gvz</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Жоламан ауылдық округі</title>
    <ns>0</ns>
    <id>583914</id>
    <revision>
      <id>3064799</id>
      <parentid>2736645</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T15:03:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: Жоламан (Алматы облысы) → Жоламан (Жетісу облысы) (2) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1861" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Жоламан ауылдық округі
 |Облысы     = Алматы облысы
 |Ауданы     = [[Кербұлақ ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Жоламан (Жетісу облысы)|Жоламан]]
 |Енеді      = 8 ауыл
 |Тұрғыны    = 2171
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
'''Жоламан ауылдық округі''' — [[Алматы облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Жоламан (Жетісу облысы)|Жоламан]], [[Сәмен]] ауылдары, [[Алтындала]], [[Арқарлы асуы (ауыл)|Арқарлы асуы]], [[Арқарлы (Жоламан ауылдық округі)|Арқарлы]], [[Жоламан (станция)|Жоламан]], [[Дала (ауыл)|Дала]], [[Сайлы]] темір жол бекеттері кіреді. Орталығы – Жоламан ауылы.

== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 2171 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>bzr17ofn3mgwkk1e6mu77yu0l4jm1af</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065111</id>
      <parentid>3064799</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T17:59:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1861" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Жоламан ауылдық округі
 |Облысы     = Жетісу облысы
 |Ауданы     = [[Кербұлақ ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Жоламан (Жетісу облысы)|Жоламан]]
 |Енеді      = 8 ауыл
 |Тұрғыны    = 2171
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
'''Жоламан ауылдық округі''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Жоламан (Жетісу облысы)|Жоламан]], [[Сәмен]] ауылдары, [[Алтындала]], [[Арқарлы асуы (ауыл)|Арқарлы асуы]], [[Арқарлы (Жоламан ауылдық округі)|Арқарлы]], [[Жоламан (станция)|Жоламан]], [[Дала (ауыл)|Дала]], [[Сайлы]] темір жол бекеттері кіреді. Орталығы – Жоламан ауылы.

== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 2171 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>qj6153j7friylinepkqlnw5wcvo6mfj</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Тастыбастау</title>
    <ns>0</ns>
    <id>583942</id>
    <revision>
      <id>3064980</id>
      <parentid>2736236</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:45:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Географиялық орны */clean up, replaced: Сарыөзек (Алматы облысы) → Сарыөзек (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3283" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Тастыбастау
|әкімшілік күйі          =   
|сурет               =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =44|lat_min =17|lat_sec = 32
   |lon_deg =78|lon_min = 26|lon_sec =43
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Алматы облысы
|кестедегі облыс         = Алматы облысы{{!}}Алматы
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Алтынемел ауылдық округі{{!}}Алтынемел
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |шоғырлануы             = 
  |тұрғыны                =222
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}

'''Тастыбастау''' — [[Алматы облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Алтынемел ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 43 км-дей жерде.

== Халқы == 
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 215 адам (101 ер адам және 114 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 222 адамды (107 ер адам және 115 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>lte4kxn6qg3m3xs1aa8n4kjxcm2fflh</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065029</id>
      <parentid>3064980</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:52:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3283" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Тастыбастау
|әкімшілік күйі          =   
|сурет               =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =44|lat_min =17|lat_sec = 32
   |lon_deg =78|lon_min = 26|lon_sec =43
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Алтынемел ауылдық округі{{!}}Алтынемел
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |шоғырлануы             = 
  |тұрғыны                =222
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}

'''Тастыбастау''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Алтынемел ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 43 км-дей жерде.

== Халқы == 
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 215 адам (101 ер адам және 114 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 222 адамды (107 ер адам және 115 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>kn36pzt40kgh27nk9pe1av3om9gd09d</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Байғазы (ауыл)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>583943</id>
    <revision>
      <id>3064752</id>
      <parentid>2736232</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:44:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3265" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Байғазы
|әкімшілік күйі          =   
|сурет               =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
   |lat_deg =44|lat_min =22|lat_sec = 21
   |lon_deg =78|lon_min = 20|lon_sec =35
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Алтынемел ауылдық округі{{!}}Алтынемел
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |шоғырлануы             = 
  |тұрғыны                =357
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}

'''Байғазы''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Алтынемел ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 31 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 379 адам (190 ер адам және 189 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 357 адамды (179 ер адам және 178 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>hp5r44avpk7pu8blwzj9bkxyrekl9dy</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064981</id>
      <parentid>3064752</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:45:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Географиялық орны */clean up, replaced: Сарыөзек (Алматы облысы) → Сарыөзек (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3265" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Байғазы
|әкімшілік күйі          =   
|сурет               =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
   |lat_deg =44|lat_min =22|lat_sec = 21
   |lon_deg =78|lon_min = 20|lon_sec =35
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Алтынемел ауылдық округі{{!}}Алтынемел
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |шоғырлануы             = 
  |тұрғыны                =357
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}

'''Байғазы''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Алтынемел ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 31 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 379 адам (190 ер адам және 189 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 357 адамды (179 ер адам және 178 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>lqm90f574jhqpby5kxaj7mjw37s4ao0</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қарлығаш (Кербұлақ ауданы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>583944</id>
    <revision>
      <id>3064852</id>
      <parentid>2736233</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T15:46:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3298" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Қарлығаш
|әкімшілік күйі          =   
|сурет               =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
   |lat_deg =44|lat_min =17|lat_sec = 02
   |lon_deg =78|lon_min = 24|lon_sec =21
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Алтынемел ауылдық округі{{!}}Алтынемел
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |шоғырлануы             = 
  |тұрғыны                =160
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Қарлығаш}}
'''Қарлығаш''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Алтынемел ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 42 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 177 адам (88 ер адам және 89 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 160 адамды (90 ер адам және 70 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>fahpsbxuxwytkb3jgonglajpffo1qku</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064982</id>
      <parentid>3064852</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:45:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Географиялық орны */clean up, replaced: Сарыөзек (Алматы облысы) → Сарыөзек (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3298" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Қарлығаш
|әкімшілік күйі          =   
|сурет               =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
   |lat_deg =44|lat_min =17|lat_sec = 02
   |lon_deg =78|lon_min = 24|lon_sec =21
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Алтынемел ауылдық округі{{!}}Алтынемел
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |шоғырлануы             = 
  |тұрғыны                =160
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Қарлығаш}}
'''Қарлығаш''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Алтынемел ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 42 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 177 адам (88 ер адам және 89 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 160 адамды (90 ер адам және 70 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>4uyu553pwchrmdufzyv20y62u0vua9p</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Алтынемел ауылдық округі</title>
    <ns>0</ns>
    <id>583945</id>
    <revision>
      <id>3065107</id>
      <parentid>2736227</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T17:58:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1706" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Алтынемел ауылдық округі
 |Облысы     = Жетісу облысы
 |Ауданы     = [[Кербұлақ ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Алтынемел (ауыл)|Алтынемел]]
 |Енеді      = 5 ауыл
 |Тұрғыны    = 2132
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
'''Алтынемел ауылдық округі''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік. 

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Алтынемел (ауыл)|Алтынемел]], [[Байғазы (ауыл)|Байғазы]], [[Қарлығаш (Кербұлақ ауданы)|Қарлығаш]], [[Қызылмектеп]], [[Тастыбастау]] ауылдары кіреді. Орталығы – Алтынемел ауылы.

== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 2132 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>cxhntm7ivcuej3ncvrnnjzdgsbmpv1b</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Аралтөбе (Жетісу облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>583946</id>
    <revision>
      <id>3064729</id>
      <parentid>3050799</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:36:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3558" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Аралтөбе
|әкімшілік күйі          =   
|сурет               =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =44|lat_min =34|lat_sec = 37
   |lon_deg =79|lon_min = 05|lon_sec =53
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Шұбар ауылдық округі (Алматы облысы){{!}}Шұбар 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |шоғырлануы             = 
  |тұрғыны                =604
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Аралтөбе}}
'''Аралтөбе''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Шұбар ауылдық округі (Алматы облысы)|Шұбар ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 93 км-дей жерде, Үлкен Қотырқой тауынан шығысқа қарай орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 625 адам (309 ер адам және 316 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 604 адамды (300 ер адам және 304 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]
[[Санат:Жетісу казак әскерінің елді мекендері]]</text>
      <sha1>3uu493ohqfgx9sokm23a6rqy20suvq9</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064733</id>
      <parentid>3064729</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:37:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Kasymov [[Аралтөбе (Кербұлақ ауданы)]] бетін [[Аралтөбе (Жетісу облысы)]] бетіне жылжытты (айдатқыш қалдырмады)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3558" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Аралтөбе
|әкімшілік күйі          =   
|сурет               =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =44|lat_min =34|lat_sec = 37
   |lon_deg =79|lon_min = 05|lon_sec =53
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Шұбар ауылдық округі (Алматы облысы){{!}}Шұбар 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |шоғырлануы             = 
  |тұрғыны                =604
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Аралтөбе}}
'''Аралтөбе''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Шұбар ауылдық округі (Алматы облысы)|Шұбар ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 93 км-дей жерде, Үлкен Қотырқой тауынан шығысқа қарай орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 625 адам (309 ер адам және 316 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 604 адамды (300 ер адам және 304 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]
[[Санат:Жетісу казак әскерінің елді мекендері]]</text>
      <sha1>3uu493ohqfgx9sokm23a6rqy20suvq9</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064983</id>
      <parentid>3064733</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:45:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Географиялық орны */clean up, replaced: Сарыөзек (Алматы облысы) → Сарыөзек (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3558" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Аралтөбе
|әкімшілік күйі          =   
|сурет               =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =44|lat_min =34|lat_sec = 37
   |lon_deg =79|lon_min = 05|lon_sec =53
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Шұбар ауылдық округі (Алматы облысы){{!}}Шұбар 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |шоғырлануы             = 
  |тұрғыны                =604
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Аралтөбе}}
'''Аралтөбе''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Шұбар ауылдық округі (Алматы облысы)|Шұбар ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 93 км-дей жерде, Үлкен Қотырқой тауынан шығысқа қарай орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 625 адам (309 ер адам және 316 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 604 адамды (300 ер адам және 304 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]
[[Санат:Жетісу казак әскерінің елді мекендері]]</text>
      <sha1>pjeicxe6is95ag76juyn9ovhxl7xsu5</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065203</id>
      <parentid>3064983</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:21:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Шұбар ауылдық округі (Алматы облысы) → Шұбар ауылдық округі (Жетісу облысы) (2) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3558" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Аралтөбе
|әкімшілік күйі          =   
|сурет               =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =44|lat_min =34|lat_sec = 37
   |lon_deg =79|lon_min = 05|lon_sec =53
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Шұбар ауылдық округі (Жетісу облысы){{!}}Шұбар 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |шоғырлануы             = 
  |тұрғыны                =604
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Аралтөбе}}
'''Аралтөбе''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Шұбар ауылдық округі (Жетісу облысы)|Шұбар ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 93 км-дей жерде, Үлкен Қотырқой тауынан шығысқа қарай орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 625 адам (309 ер адам және 316 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 604 адамды (300 ер адам және 304 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]
[[Санат:Жетісу казак әскерінің елді мекендері]]</text>
      <sha1>kfaw7fy7lmawunbcof2astcqo915ch9</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Онжас</title>
    <ns>0</ns>
    <id>583947</id>
    <revision>
      <id>3064908</id>
      <parentid>2737684</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:33:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3335" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Онжас
|әкімшілік күйі          =   
|сурет               =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =44|lat_min =31|lat_sec = 08
   |lon_deg =79|lon_min = 02|lon_sec =34
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Шұбар ауылдық округі (Алматы облысы){{!}}Шұбар
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |шоғырлануы             = 
  |тұрғыны                =404
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}

'''Онжас''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Шұбар ауылдық округі (Алматы облысы)|Шұбар ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 86 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 413 адам (197 ер адам және 216 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 404 адамды (195 ер адам және 209 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>9vgl7ide8onc4iumx33gv73ilqaojfd</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064984</id>
      <parentid>3064908</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:45:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Географиялық орны */clean up, replaced: Сарыөзек (Алматы облысы) → Сарыөзек (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3335" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Онжас
|әкімшілік күйі          =   
|сурет               =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =44|lat_min =31|lat_sec = 08
   |lon_deg =79|lon_min = 02|lon_sec =34
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Шұбар ауылдық округі (Алматы облысы){{!}}Шұбар
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |шоғырлануы             = 
  |тұрғыны                =404
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}

'''Онжас''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Шұбар ауылдық округі (Алматы облысы)|Шұбар ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 86 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 413 адам (197 ер адам және 216 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 404 адамды (195 ер адам және 209 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>5os9dxke5igow140ao1hjou6q35ouf4</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065204</id>
      <parentid>3064984</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:21:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Шұбар ауылдық округі (Алматы облысы) → Шұбар ауылдық округі (Жетісу облысы) (2) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3335" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Онжас
|әкімшілік күйі          =   
|сурет               =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =44|lat_min =31|lat_sec = 08
   |lon_deg =79|lon_min = 02|lon_sec =34
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Шұбар ауылдық округі (Жетісу облысы){{!}}Шұбар
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |шоғырлануы             = 
  |тұрғыны                =404
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}

'''Онжас''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Шұбар ауылдық округі (Жетісу облысы)|Шұбар ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 86 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 413 адам (197 ер адам және 216 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 404 адамды (195 ер адам және 209 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>3ybr0673y20gs9eh8hy45gne18re29u</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Арқарлы асуы (ауыл)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>583999</id>
    <revision>
      <id>3064748</id>
      <parentid>2736662</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:42:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3317" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Елді мекен
|атауы                 =Арқарлы асуы
|әкімшілік күйі          =   
|сурет               =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =44|lat_min =12|lat_sec = 36
   |lon_deg =77|lon_min = 42|lon_sec =04
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Жоламан ауылдық округі{{!}}Жоламан 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |шоғырлануы             = 
  |тұрғыны                = 48
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}

'''Арқарлы асуы''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы елді мекен, [[Жоламан ауылдық округі]] құрамындағы елді мекен.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 29 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 12 адам (7 ер адам және 5 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 48 адамды (23 ер адам және 25 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>azyosifm9rtil8ecsu299pk08kh0cct</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064985</id>
      <parentid>3064748</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:46:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Географиялық орны */clean up, replaced: Сарыөзек (Алматы облысы) → Сарыөзек (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3317" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Елді мекен
|атауы                 =Арқарлы асуы
|әкімшілік күйі          =   
|сурет               =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =44|lat_min =12|lat_sec = 36
   |lon_deg =77|lon_min = 42|lon_sec =04
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Жоламан ауылдық округі{{!}}Жоламан 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |шоғырлануы             = 
  |тұрғыны                = 48
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}

'''Арқарлы асуы''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы елді мекен, [[Жоламан ауылдық округі]] құрамындағы елді мекен.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 29 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 12 адам (7 ер адам және 5 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 48 адамды (23 ер адам және 25 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>jcnt61p01miynnqgd33u1l95849cnq6</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қарашоқы ауылдық округі</title>
    <ns>0</ns>
    <id>584001</id>
    <revision>
      <id>3064851</id>
      <parentid>2737964</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T15:44:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: Қарашоқы (Алматы облысы) → Қарашоқы (Жетісу облысы) (2) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1634" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Қарашоқы ауылдық округі
 |Облысы     = Алматы облысы
 |Ауданы     = [[Кербұлақ ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Қарашоқы (Жетісу облысы)|Қарашоқы]]
 |Енеді      = 2 ауыл
 |Тұрғыны    = 2194
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
'''Қарашоқы ауылдық округі''' — [[Алматы облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Арқарлы (Қарашоқы ауылдық округі)|Арқарлы]], [[Қарашоқы (Жетісу облысы)|Қарашоқы]] ауылдары кіреді. Орталығы – Қарашоқы ауылы.

== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 2194 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>2gt3b6c8ro80uxmbampktq1cmz3pf35</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065122</id>
      <parentid>3064851</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:02:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1634" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Қарашоқы ауылдық округі
 |Облысы     = Жетісу облысы
 |Ауданы     = [[Кербұлақ ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Қарашоқы (Жетісу облысы)|Қарашоқы]]
 |Енеді      = 2 ауыл
 |Тұрғыны    = 2194
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
'''Қарашоқы ауылдық округі''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Арқарлы (Қарашоқы ауылдық округі)|Арқарлы]], [[Қарашоқы (Жетісу облысы)|Қарашоқы]] ауылдары кіреді. Орталығы – Қарашоқы ауылы.

== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 2194 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>7r0hnv41hi1f67injt7vq2igu44glp0</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Арқарлы (Сарыбастау ауылдық округі)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>584002</id>
    <revision>
      <id>3064751</id>
      <parentid>2737311</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:44:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3328" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Арқарлы
|әкімшілік күйі          =   
|сурет               =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =   
   |lat_deg =44|lat_min =14|lat_sec = 01
   |lon_deg =77|lon_min = 48|lon_sec =31
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Сарыбастау ауылдық округі{{!}}Сарыбастау 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |шоғырлануы             = 
  |тұрғыны                =180
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Арқарлы}}
'''Арқарлы''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Сарыбастау ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 18 км-дей жерде орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 223 адам (109 ер адам және 114 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 180 адамды (83 ер адам және 97 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>akq1rxnrwscd2v794yp40uzrh8k1rdr</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064986</id>
      <parentid>3064751</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:46:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Географиялық орны */clean up, replaced: Сарыөзек (Алматы облысы) → Сарыөзек (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3328" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Арқарлы
|әкімшілік күйі          =   
|сурет               =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =   
   |lat_deg =44|lat_min =14|lat_sec = 01
   |lon_deg =77|lon_min = 48|lon_sec =31
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Сарыбастау ауылдық округі{{!}}Сарыбастау 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |шоғырлануы             = 
  |тұрғыны                =180
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Арқарлы}}
'''Арқарлы''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Сарыбастау ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 18 км-дей жерде орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 223 адам (109 ер адам және 114 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 180 адамды (83 ер адам және 97 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>100b7qwes85sh99pfzfz291rcz7ws4m</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Сарыбастау (Жетісу облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>584004</id>
    <revision>
      <id>3064912</id>
      <parentid>2735691</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:34:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3867" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Сарыбастау
|әкімшілік күйі          = Ауылдық округ орталығы  
|сурет               =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =   
   |lat_deg =44|lat_min =11|lat_sec = 48
   |lon_deg =77|lon_min = 52|lon_sec =58
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Сарыбастау ауылдық округі{{!}}Сарыбастау 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |шоғырлануы             = 
  |тұрғыны                =677
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Сарыбастау}}
'''Сарыбастау''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл, [[Сарыбастау ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 18 км-дей жерде, [[Шолақ]] тауының солтүстігіндегі қуаң шөлейт белдемде орналасқан. Ауыл [[1974 жыл|1974]]—[[1997 жыл|97]] жылдары қой өсіретін “Арқарлы” кеңшарының орталығы болған.&lt;ref&gt;Жетісу энциклопедия. - Алматы: «Арыс» баспасы, 2004 жыл. — 712 бет + 48 бет түрлі түсті суретті жапсырма. ISBN 9965-17-134-3&lt;/ref&gt;

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 1078 адам (549 ер адам және 529 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 677 адамды (319 ер адам және 358 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>ayac1dxuthjrdme9nfm9fwupliyvy0x</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064916</id>
      <parentid>3064912</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:35:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Kasymov [[Сарыбастау (Кербұлақ ауданы)]] бетін [[Сарыбастау (Жетісу облысы)]] бетіне жылжытты (айдатқыш қалдырмады)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3867" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Сарыбастау
|әкімшілік күйі          = Ауылдық округ орталығы  
|сурет               =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =   
   |lat_deg =44|lat_min =11|lat_sec = 48
   |lon_deg =77|lon_min = 52|lon_sec =58
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Сарыбастау ауылдық округі{{!}}Сарыбастау 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |шоғырлануы             = 
  |тұрғыны                =677
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Сарыбастау}}
'''Сарыбастау''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл, [[Сарыбастау ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 18 км-дей жерде, [[Шолақ]] тауының солтүстігіндегі қуаң шөлейт белдемде орналасқан. Ауыл [[1974 жыл|1974]]—[[1997 жыл|97]] жылдары қой өсіретін “Арқарлы” кеңшарының орталығы болған.&lt;ref&gt;Жетісу энциклопедия. - Алматы: «Арыс» баспасы, 2004 жыл. — 712 бет + 48 бет түрлі түсті суретті жапсырма. ISBN 9965-17-134-3&lt;/ref&gt;

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 1078 адам (549 ер адам және 529 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 677 адамды (319 ер адам және 358 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>ayac1dxuthjrdme9nfm9fwupliyvy0x</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064987</id>
      <parentid>3064916</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:46:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Географиялық орны */clean up, replaced: Сарыөзек (Алматы облысы) → Сарыөзек (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3867" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Сарыбастау
|әкімшілік күйі          = Ауылдық округ орталығы  
|сурет               =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =   
   |lat_deg =44|lat_min =11|lat_sec = 48
   |lon_deg =77|lon_min = 52|lon_sec =58
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Сарыбастау ауылдық округі{{!}}Сарыбастау 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |шоғырлануы             = 
  |тұрғыны                =677
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Сарыбастау}}
'''Сарыбастау''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл, [[Сарыбастау ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 18 км-дей жерде, [[Шолақ]] тауының солтүстігіндегі қуаң шөлейт белдемде орналасқан. Ауыл [[1974 жыл|1974]]—[[1997 жыл|97]] жылдары қой өсіретін “Арқарлы” кеңшарының орталығы болған.&lt;ref&gt;Жетісу энциклопедия. - Алматы: «Арыс» баспасы, 2004 жыл. — 712 бет + 48 бет түрлі түсті суретті жапсырма. ISBN 9965-17-134-3&lt;/ref&gt;

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 1078 адам (549 ер адам және 529 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 677 адамды (319 ер адам және 358 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>kdcb52pcxfa6pw701xy0544h504io0s</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Малайсары (Жетісу облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>584005</id>
    <revision>
      <id>3064898</id>
      <parentid>2737312</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:29:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3342" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Малайсары
|әкімшілік күйі          =   
|сурет               =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =44|lat_min =16|lat_sec = 44
   |lon_deg =77|lon_min = 41|lon_sec =13
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Сарыбастау ауылдық округі{{!}}Сарыбастау  
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |шоғырлануы             = 
  |тұрғыны                =214
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Малайсары}}
'''Малайсары''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Сарыбастау ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 24 км-дей жерде орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 243 адам (124 ер адам және 119 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 214 адамды (114 ер адам және 100 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>50zz2cbmp6r87on2sqlo1gl0n0lg9pv</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064900</id>
      <parentid>3064898</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:29:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Kasymov [[Малайсары (Алматы облысы)]] бетін [[Малайсары (Жетісу облысы)]] бетіне жылжытты (айдатқыш қалдырмады)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3342" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Малайсары
|әкімшілік күйі          =   
|сурет               =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =44|lat_min =16|lat_sec = 44
   |lon_deg =77|lon_min = 41|lon_sec =13
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Сарыбастау ауылдық округі{{!}}Сарыбастау  
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |шоғырлануы             = 
  |тұрғыны                =214
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Малайсары}}
'''Малайсары''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Сарыбастау ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 24 км-дей жерде орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 243 адам (124 ер адам және 119 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 214 адамды (114 ер адам және 100 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>50zz2cbmp6r87on2sqlo1gl0n0lg9pv</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064988</id>
      <parentid>3064900</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:46:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Географиялық орны */clean up, replaced: Сарыөзек (Алматы облысы) → Сарыөзек (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3342" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Малайсары
|әкімшілік күйі          =   
|сурет               =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =44|lat_min =16|lat_sec = 44
   |lon_deg =77|lon_min = 41|lon_sec =13
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Сарыбастау ауылдық округі{{!}}Сарыбастау  
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |шоғырлануы             = 
  |тұрғыны                =214
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Малайсары}}
'''Малайсары''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Сарыбастау ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 24 км-дей жерде орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 243 адам (124 ер адам және 119 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 214 адамды (114 ер адам және 100 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>e425al827dfe8lzqgx3604zovv9g9d5</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Малайсары (станция)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>584006</id>
    <revision>
      <id>3064905</id>
      <parentid>2966562</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:32:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3463" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Темір жол бекеті
|атауы                 =Малайсары
|әкімшілік күйі          =   
|сурет               =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
   |lat_deg =44|lat_min =16|lat_sec = 14
   |lon_deg =77|lon_min = 40|lon_sec =27
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Сарыбастау ауылдық округі{{!}}Сарыбастау 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |шоғырлануы             = 
  |тұрғыны                =611
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Малайсары}}
'''Малайсары''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Сарыбастау ауылдық округі]] құрамындағы ауыл, темір жол бекеті.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 25 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 712 адам (364 ер адам және 348 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 611 адамды (303 ер адам және 308 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Түрксіб}}
{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]
[[Санат:Қазақстан темір жол бекеттері]]</text>
      <sha1>go6zbpkrb6lzh6pwfcd5n7elcwcibl2</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064989</id>
      <parentid>3064905</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:46:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Географиялық орны */clean up, replaced: Сарыөзек (Алматы облысы) → Сарыөзек (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3463" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Темір жол бекеті
|атауы                 =Малайсары
|әкімшілік күйі          =   
|сурет               =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
   |lat_deg =44|lat_min =16|lat_sec = 14
   |lon_deg =77|lon_min = 40|lon_sec =27
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Сарыбастау ауылдық округі{{!}}Сарыбастау 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |шоғырлануы             = 
  |тұрғыны                =611
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Малайсары}}
'''Малайсары''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Сарыбастау ауылдық округі]] құрамындағы ауыл, темір жол бекеті.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 25 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 712 адам (364 ер адам және 348 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 611 адамды (303 ер адам және 308 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Түрксіб}}
{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]
[[Санат:Қазақстан темір жол бекеттері]]</text>
      <sha1>2ju24gs5kgc5xuljo07035d7f9saitx</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Тары (станция)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>584007</id>
    <revision>
      <id>3064990</id>
      <parentid>2966559</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:46:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Географиялық орны */clean up, replaced: Сарыөзек (Алматы облысы) → Сарыөзек (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3394" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Темір жол бекеті
|атауы                 =Тары
|әкімшілік күйі          =   
|сурет               =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =   
   |lat_deg =44|lat_min =16|lat_sec = 34
   |lon_deg =77|lon_min = 45|lon_sec =07
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Алматы облысы 
|кестедегі облыс         = Алматы облысы{{!}}Алматы 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Сарыбастау ауылдық округі{{!}}Сарыбастау  
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |шоғырлануы             = 
  |тұрғыны                =33
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}

'''Тары''' — [[Алматы облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Сарыбастау ауылдық округі]] құрамындағы темір жол бекеті.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 18 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 26 адам (13 ер адам және 13 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 33 адамды (16 ер адам және 17 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Түрксіб}}
{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]
[[Санат:Қазақстан темір жол бекеттері]]</text>
      <sha1>gugvcugulgsqb61tfw1abxh6ltkj1v7</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065026</id>
      <parentid>3064990</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:51:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3394" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Темір жол бекеті
|атауы                 =Тары
|әкімшілік күйі          =   
|сурет               =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =   
   |lat_deg =44|lat_min =16|lat_sec = 34
   |lon_deg =77|lon_min = 45|lon_sec =07
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Сарыбастау ауылдық округі{{!}}Сарыбастау  
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |шоғырлануы             = 
  |тұрғыны                =33
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}

'''Тары''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Сарыбастау ауылдық округі]] құрамындағы темір жол бекеті.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 18 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 26 адам (13 ер адам және 13 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 33 адамды (16 ер адам және 17 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Түрксіб}}
{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]
[[Санат:Қазақстан темір жол бекеттері]]</text>
      <sha1>r4c4zpuc7h2sgrknw2le76h5r65ddbi</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Балғалы (ауыл)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>584008</id>
    <revision>
      <id>3064753</id>
      <parentid>2737314</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:45:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3407" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Темір жол бекеті
|атауы                 =Балғалы
|әкімшілік күйі          =   
|сурет               =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =   
   |lat_deg =44|lat_min =18|lat_sec = 58
   |lon_deg =77|lon_min = 50|lon_sec =49
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Сарыбастау ауылдық округі{{!}}Сарыбастау 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |шоғырлануы             = 
  |тұрғыны                =25
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}

'''Балғалы''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Сарыбастау ауылдық округі]] құрамындағы темір жол бекеті.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 12 км-дей жерде орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 68 адам (30 ер адам және 38 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 25 адамды (11 ер адам және 14 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]
[[Санат:Қазақстан темір жол бекеттері]]</text>
      <sha1>bkhr0ljo0ykq2uius607c680j9d50wh</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064991</id>
      <parentid>3064753</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:46:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Географиялық орны */clean up, replaced: Сарыөзек (Алматы облысы) → Сарыөзек (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3407" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Темір жол бекеті
|атауы                 =Балғалы
|әкімшілік күйі          =   
|сурет               =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =   
   |lat_deg =44|lat_min =18|lat_sec = 58
   |lon_deg =77|lon_min = 50|lon_sec =49
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Сарыбастау ауылдық округі{{!}}Сарыбастау 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |шоғырлануы             = 
  |тұрғыны                =25
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}

'''Балғалы''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Сарыбастау ауылдық округі]] құрамындағы темір жол бекеті.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 12 км-дей жерде орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 68 адам (30 ер адам және 38 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 25 адамды (11 ер адам және 14 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]
[[Санат:Қазақстан темір жол бекеттері]]</text>
      <sha1>tdjcvroeqplem3csv7uiero05iiir3q</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Беріктас (Жетісу облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>584025</id>
    <revision>
      <id>3064755</id>
      <parentid>2737295</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:46:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3478" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Беріктас
|әкімшілік күйі          =   
|сурет               =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
   |lat_deg =44|lat_min =39|lat_sec = 45
   |lon_deg =78|lon_min = 47|lon_sec =31
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Көксу ауылдық округі (Алматы облысы){{!}}Көксу
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |шоғырлануы             = 
  |тұрғыны                =413
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Беріктас}}
'''Беріктас''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Көксу ауылдық округі (Алматы облысы)|Көксу ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 73 км-дей жерде, [[Үлкен Қотырқой]] тауынан солтүстікке қарай орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 545 адам (283 ер адам және 262 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 413 адамды (200 ер адам және 213 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>tc1jm3pvvto51ozu3n1vcnnb30jb5qb</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064756</id>
      <parentid>3064755</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:46:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Kasymov [[Беріктас (Кербұлақ ауданы)]] бетін [[Беріктас (Жетісу облысы)]] бетіне жылжытты (айдатқыш қалдырмады)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3478" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Беріктас
|әкімшілік күйі          =   
|сурет               =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
   |lat_deg =44|lat_min =39|lat_sec = 45
   |lon_deg =78|lon_min = 47|lon_sec =31
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Көксу ауылдық округі (Алматы облысы){{!}}Көксу
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |шоғырлануы             = 
  |тұрғыны                =413
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Беріктас}}
'''Беріктас''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Көксу ауылдық округі (Алматы облысы)|Көксу ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 73 км-дей жерде, [[Үлкен Қотырқой]] тауынан солтүстікке қарай орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 545 адам (283 ер адам және 262 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 413 адамды (200 ер адам және 213 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>tc1jm3pvvto51ozu3n1vcnnb30jb5qb</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064992</id>
      <parentid>3064756</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:46:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Географиялық орны */clean up, replaced: Сарыөзек (Алматы облысы) → Сарыөзек (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3478" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Беріктас
|әкімшілік күйі          =   
|сурет               =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
   |lat_deg =44|lat_min =39|lat_sec = 45
   |lon_deg =78|lon_min = 47|lon_sec =31
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Көксу ауылдық округі (Алматы облысы){{!}}Көксу
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |шоғырлануы             = 
  |тұрғыны                =413
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Беріктас}}
'''Беріктас''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Көксу ауылдық округі (Алматы облысы)|Көксу ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 73 км-дей жерде, [[Үлкен Қотырқой]] тауынан солтүстікке қарай орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 545 адам (283 ер адам және 262 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 413 адамды (200 ер адам және 213 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>du50ybn1813zzicvfkl103opi582xds</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065117</id>
      <parentid>3064992</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:01:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Көксу ауылдық округі (Алматы облысы) → Көксу ауылдық округі (Жетісу облысы) (2) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3478" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Беріктас
|әкімшілік күйі          =   
|сурет               =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
   |lat_deg =44|lat_min =39|lat_sec = 45
   |lon_deg =78|lon_min = 47|lon_sec =31
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Көксу ауылдық округі (Жетісу облысы){{!}}Көксу
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |шоғырлануы             = 
  |тұрғыны                =413
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Беріктас}}
'''Беріктас''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Көксу ауылдық округі (Жетісу облысы)|Көксу ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 73 км-дей жерде, [[Үлкен Қотырқой]] тауынан солтүстікке қарай орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 545 адам (283 ер адам және 262 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 413 адамды (200 ер адам және 213 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>n3kwlutamfl8mhl69wns7sx77t0pm3u</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Көксу (Кербұлақ ауданы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>584026</id>
    <revision>
      <id>3064818</id>
      <parentid>3050790</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T15:22:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3594" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Көксу
|әкімшілік күйі          = Ауылдық округ орталығы  
|сурет               =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =44|lat_min =39|lat_sec = 46
   |lon_deg =78|lon_min = 55|lon_sec =17
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Көксу ауылдық округі (Алматы облысы){{!}}Көксу
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |шоғырлануы             = 
  |тұрғыны                =923
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Көксу}}
'''Көксу''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл, [[Көксу ауылдық округі (Алматы облысы)|Көксу ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 82 км-дей жерде, [[Үлкен Қотырқой]] тауынан солтүстікке қарай орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 1007 адам (492 ер адам және 515 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 923 адамды (449 ер адам және 474 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]
[[Санат:Жетісу казак әскерінің елді мекендері]]</text>
      <sha1>0999nuse69ilz24puaq0he9jm8zz8ar</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064993</id>
      <parentid>3064818</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:46:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Географиялық орны */clean up, replaced: Сарыөзек (Алматы облысы) → Сарыөзек (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3594" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Көксу
|әкімшілік күйі          = Ауылдық округ орталығы  
|сурет               =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =44|lat_min =39|lat_sec = 46
   |lon_deg =78|lon_min = 55|lon_sec =17
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Көксу ауылдық округі (Алматы облысы){{!}}Көксу
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |шоғырлануы             = 
  |тұрғыны                =923
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Көксу}}
'''Көксу''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл, [[Көксу ауылдық округі (Алматы облысы)|Көксу ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 82 км-дей жерде, [[Үлкен Қотырқой]] тауынан солтүстікке қарай орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 1007 адам (492 ер адам және 515 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 923 адамды (449 ер адам және 474 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]
[[Санат:Жетісу казак әскерінің елді мекендері]]</text>
      <sha1>bqo2wgrn2sflf9jecarm5lmqc54hkv6</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065118</id>
      <parentid>3064993</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:01:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Көксу ауылдық округі (Алматы облысы) → Көксу ауылдық округі (Жетісу облысы) (2) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3594" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Көксу
|әкімшілік күйі          = Ауылдық округ орталығы  
|сурет               =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =44|lat_min =39|lat_sec = 46
   |lon_deg =78|lon_min = 55|lon_sec =17
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Көксу ауылдық округі (Жетісу облысы){{!}}Көксу
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |шоғырлануы             = 
  |тұрғыны                =923
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Көксу}}
'''Көксу''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл, [[Көксу ауылдық округі (Жетісу облысы)|Көксу ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 82 км-дей жерде, [[Үлкен Қотырқой]] тауынан солтүстікке қарай орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 1007 адам (492 ер адам және 515 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 923 адамды (449 ер адам және 474 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]
[[Санат:Жетісу казак әскерінің елді мекендері]]</text>
      <sha1>j7wwaje94hm6lk1umjidbefcxs2l0tg</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Көксу ауылдық округі (Жетісу облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>584027</id>
    <revision>
      <id>3064760</id>
      <parentid>2737289</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:48:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: Беріктас (Кербұлақ ауданы) → Беріктас (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1767" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Көксу ауылдық округі
 |Облысы     = Алматы облысы
 |Ауданы     = [[Кербұлақ ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Көксу (Кербұлақ ауданы)|Көксу]]
 |Енеді      = 4 ауыл
 |Тұрғыны    = 2130
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
{{мағына|Көксу ауылдық округі}}
'''Көксу ауылдық округі''' — [[Алматы облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Көксу (Кербұлақ ауданы)|Көксу]], [[Беріктас (Жетісу облысы)|Беріктас]], [[Көктал (Кербұлақ ауданы)|Көктал]], [[Қосағаш (Алматы облысы)|Қосағаш]] ауылдары кіреді. Орталығы – Көксу ауылы.

== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 2130 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>t3iwufrz11zbwweotek05ix3o07pkgs</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064874</id>
      <parentid>3064760</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T15:55:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Әкімшілік құрамы */clean up, replaced: Қосағаш (Алматы облысы) → Қосағаш (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1767" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Көксу ауылдық округі
 |Облысы     = Алматы облысы
 |Ауданы     = [[Кербұлақ ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Көксу (Кербұлақ ауданы)|Көксу]]
 |Енеді      = 4 ауыл
 |Тұрғыны    = 2130
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
{{мағына|Көксу ауылдық округі}}
'''Көксу ауылдық округі''' — [[Алматы облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Көксу (Кербұлақ ауданы)|Көксу]], [[Беріктас (Жетісу облысы)|Беріктас]], [[Көктал (Кербұлақ ауданы)|Көктал]], [[Қосағаш (Жетісу облысы)|Қосағаш]] ауылдары кіреді. Орталығы – Көксу ауылы.

== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 2130 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>pxq4s8qz4w0lqmfo14tuu9n72n75zg5</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065112</id>
      <parentid>3064874</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:00:16Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1767" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Көксу ауылдық округі
 |Облысы     = Жетісу облысы
 |Ауданы     = [[Кербұлақ ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Көксу (Кербұлақ ауданы)|Көксу]]
 |Енеді      = 4 ауыл
 |Тұрғыны    = 2130
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
{{мағына|Көксу ауылдық округі}}
'''Көксу ауылдық округі''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Көксу (Кербұлақ ауданы)|Көксу]], [[Беріктас (Жетісу облысы)|Беріктас]], [[Көктал (Кербұлақ ауданы)|Көктал]], [[Қосағаш (Жетісу облысы)|Қосағаш]] ауылдары кіреді. Орталығы – Көксу ауылы.

== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 2130 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>heoyfym4n7mkkcectpc3sp21h2wbhse</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065113</id>
      <parentid>3065112</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:00:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Kasymov [[Көксу ауылдық округі (Алматы облысы)]] бетін [[Көксу ауылдық округі (Жетісу облысы)]] бетіне жылжытты (айдатқыш қалдырмады)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1767" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Көксу ауылдық округі
 |Облысы     = Жетісу облысы
 |Ауданы     = [[Кербұлақ ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Көксу (Кербұлақ ауданы)|Көксу]]
 |Енеді      = 4 ауыл
 |Тұрғыны    = 2130
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
{{мағына|Көксу ауылдық округі}}
'''Көксу ауылдық округі''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Көксу (Кербұлақ ауданы)|Көксу]], [[Беріктас (Жетісу облысы)|Беріктас]], [[Көктал (Кербұлақ ауданы)|Көктал]], [[Қосағаш (Жетісу облысы)|Қосағаш]] ауылдары кіреді. Орталығы – Көксу ауылы.

== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 2130 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>heoyfym4n7mkkcectpc3sp21h2wbhse</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Талдыбұлақ ауылдық округі (Жетісу облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>584028</id>
    <revision>
      <id>3064778</id>
      <parentid>2737660</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:54:16Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: Бостан (Алматы облысы) → Бостан (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1789" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Талдыбұлақ ауылдық округі
 |Облысы     = Алматы облысы
 |Ауданы     = [[Кербұлақ ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Талдыбұлақ (Кербұлақ ауданы)|Талдыбұлақ]]
 |Енеді      = 3 ауыл
 |Тұрғыны    = 2136
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
{{мағына|Талдыбұлақ ауылдық округі}}
'''Талдыбұлақ ауылдық округі''' — [[Алматы облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Бостан (Жетісу облысы)|Бостан]], [[Талдыбұлақ (Кербұлақ ауданы)|Талдыбұлақ]], [[Терісаққан (Алматы облысы)|Терісаққан]] ауылдары  кіреді. Орталығы – Талдыбұлақ ауылы.

== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 2136 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>th7pfduc1rb70jogixpq98e2fuswst7</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065043</id>
      <parentid>3064778</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T17:01:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Әкімшілік құрамы */clean up, replaced: Терісаққан (Алматы облысы) → Терісаққан (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1789" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Талдыбұлақ ауылдық округі
 |Облысы     = Алматы облысы
 |Ауданы     = [[Кербұлақ ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Талдыбұлақ (Кербұлақ ауданы)|Талдыбұлақ]]
 |Енеді      = 3 ауыл
 |Тұрғыны    = 2136
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
{{мағына|Талдыбұлақ ауылдық округі}}
'''Талдыбұлақ ауылдық округі''' — [[Алматы облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Бостан (Жетісу облысы)|Бостан]], [[Талдыбұлақ (Кербұлақ ауданы)|Талдыбұлақ]], [[Терісаққан (Жетісу облысы)|Терісаққан]] ауылдары  кіреді. Орталығы – Талдыбұлақ ауылы.

== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 2136 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>8pj3vt1abmpzyb5ab6orr3j3de1kl05</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065179</id>
      <parentid>3065043</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:15:54Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1789" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Талдыбұлақ ауылдық округі
 |Облысы     = Жетісу облысы
 |Ауданы     = [[Кербұлақ ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Талдыбұлақ (Кербұлақ ауданы)|Талдыбұлақ]]
 |Енеді      = 3 ауыл
 |Тұрғыны    = 2136
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
{{мағына|Талдыбұлақ ауылдық округі}}
'''Талдыбұлақ ауылдық округі''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Бостан (Жетісу облысы)|Бостан]], [[Талдыбұлақ (Кербұлақ ауданы)|Талдыбұлақ]], [[Терісаққан (Жетісу облысы)|Терісаққан]] ауылдары  кіреді. Орталығы – Талдыбұлақ ауылы.

== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 2136 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>r6f21ii6waycki8t04jvrabcoksi84g</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065181</id>
      <parentid>3065179</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:16:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Kasymov [[Талдыбұлақ ауылдық округі (Кербұлақ ауданы)]] бетін [[Талдыбұлақ ауылдық округі (Жетісу облысы)]] бетіне жылжытты (айдатқыш қалдырмады)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1789" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Талдыбұлақ ауылдық округі
 |Облысы     = Жетісу облысы
 |Ауданы     = [[Кербұлақ ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Талдыбұлақ (Кербұлақ ауданы)|Талдыбұлақ]]
 |Енеді      = 3 ауыл
 |Тұрғыны    = 2136
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
{{мағына|Талдыбұлақ ауылдық округі}}
'''Талдыбұлақ ауылдық округі''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Бостан (Жетісу облысы)|Бостан]], [[Талдыбұлақ (Кербұлақ ауданы)|Талдыбұлақ]], [[Терісаққан (Жетісу облысы)|Терісаққан]] ауылдары  кіреді. Орталығы – Талдыбұлақ ауылы.

== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 2136 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>r6f21ii6waycki8t04jvrabcoksi84g</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Талдыбұлақ ауылдық округі</title>
    <ns>0</ns>
    <id>584029</id>
    <revision>
      <id>3065180</id>
      <parentid>3047607</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:16:16Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="514" xml:space="preserve">* [[Талдыбұлақ ауылдық округі (Сырым ауданы)|Талдыбұлақ ауылдық округі]] — [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Сырым ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.
* [[Талдыбұлақ ауылдық округі (Кербұлақ ауданы)|Талдыбұлақ ауылдық округі]] — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

{{айрық}}</text>
      <sha1>gfihfnkn7oga4iojfzpr0sji41joolc</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065186</id>
      <parentid>3065180</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:17:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Талдыбұлақ ауылдық округі (Кербұлақ ауданы) → Талдыбұлақ ауылдық округі (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="510" xml:space="preserve">* [[Талдыбұлақ ауылдық округі (Сырым ауданы)|Талдыбұлақ ауылдық округі]] — [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Сырым ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.
* [[Талдыбұлақ ауылдық округі (Жетісу облысы)|Талдыбұлақ ауылдық округі]] — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

{{айрық}}</text>
      <sha1>psfrael1jv0gktoyrvahxvwcb3qikyy</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065191</id>
      <parentid>3065186</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:19:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Талдыбұлақ ауылдық округі (Сырым ауданы) → Талдыбұлақ ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="529" xml:space="preserve">* [[Талдыбұлақ ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы)|Талдыбұлақ ауылдық округі]] — [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Сырым ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.
* [[Талдыбұлақ ауылдық округі (Жетісу облысы)|Талдыбұлақ ауылдық округі]] — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

{{айрық}}</text>
      <sha1>juulz13agcrt3iqhxb6ofweqlr3lomj</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қайнарлы (Кербұлақ ауданы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>584036</id>
    <revision>
      <id>3064835</id>
      <parentid>2738324</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T15:33:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3373" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Қайнарлы
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =   
   |lat_deg =44 |lat_min =30|lat_sec =31
   |lon_deg =78|lon_min =13|lon_sec =58
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Қаспан ауылдық округі{{!}}Қаспан 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  ''Водное''
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =218  
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Қайнарлы}}
'''Қайнарлы''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Қаспан ауылдық округі]] құрамындағы ауыл. 2017–жылға дейін &quot;Водное&quot; деп аталды.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] кентінен солтүстік-шығысқа қарай 27 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 235 адам (128 ер адам және 107 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 218 адамды (105 ер адам және 113 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>f1cv41e2gnh95da72jss0xx4smp4ckv</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064994</id>
      <parentid>3064835</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:46:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Географиялық орны */clean up, replaced: Сарыөзек (Алматы облысы) → Сарыөзек (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3373" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Қайнарлы
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =   
   |lat_deg =44 |lat_min =30|lat_sec =31
   |lon_deg =78|lon_min =13|lon_sec =58
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Қаспан ауылдық округі{{!}}Қаспан 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  ''Водное''
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =218  
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Қайнарлы}}
'''Қайнарлы''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Қаспан ауылдық округі]] құрамындағы ауыл. 2017–жылға дейін &quot;Водное&quot; деп аталды.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] кентінен солтүстік-шығысқа қарай 27 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 235 адам (128 ер адам және 107 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 218 адамды (105 ер адам және 113 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>hr4xd38qnfsfjzjkgd9bpgs7si5oqgo</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Сайлыкөл</title>
    <ns>0</ns>
    <id>584037</id>
    <revision>
      <id>3064911</id>
      <parentid>2738333</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:34:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3254" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Сайлыкөл
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
   |lat_deg =44 |lat_min =27|lat_sec =10
   |lon_deg =78|lon_min =13|lon_sec =27
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Қаспан ауылдық округі{{!}}Қаспан 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =152  
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}

'''Сайлыкөл''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Қаспан ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] кентінен солтүстік-шығысқа қарай 21 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 206 адам (114 ер адам және 92 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 152 адамды (76 ер адам және 76 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>b9a3t8amj94waerw5bvyohaqanqpytb</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064995</id>
      <parentid>3064911</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:46:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Географиялық орны */clean up, replaced: Сарыөзек (Алматы облысы) → Сарыөзек (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3254" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Сайлыкөл
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
   |lat_deg =44 |lat_min =27|lat_sec =10
   |lon_deg =78|lon_min =13|lon_sec =27
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Қаспан ауылдық округі{{!}}Қаспан 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =152  
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}

'''Сайлыкөл''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Қаспан ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] кентінен солтүстік-шығысқа қарай 21 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 206 адам (114 ер адам және 92 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 152 адамды (76 ер адам және 76 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>o709vf08ko5sr5aqpema0nrr3vgzvvu</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Шаған (Қаспан ауылдық округі)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>584039</id>
    <revision>
      <id>3064996</id>
      <parentid>2738335</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:46:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Географиялық орны */clean up, replaced: Сарыөзек (Алматы облысы) → Сарыөзек (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3268" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Шаған
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =   
   |lat_deg =44 |lat_min =32|lat_sec =15
   |lon_deg =78|lon_min =19|lon_sec =31
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Алматы облысы 
|кестедегі облыс         = Алматы облысы{{!}}Алматы 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Қаспан ауылдық округі{{!}}Қаспан 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =97  
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Шаған}}
'''Шаған''' — [[Алматы облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Қаспан ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] кентінен солтүстік-шығысқа қарай 34 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 127 адам (68 ер адам және 59 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 97 адамды (54 ер адам және 43 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>bat1jb30xn76ip8ejlxfk6gv599fgwj</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065045</id>
      <parentid>3064996</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T17:02:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3268" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Шаған
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =   
   |lat_deg =44 |lat_min =32|lat_sec =15
   |lon_deg =78|lon_min =19|lon_sec =31
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Қаспан ауылдық округі{{!}}Қаспан 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =97  
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Шаған}}
'''Шаған''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Қаспан ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] кентінен солтүстік-шығысқа қарай 34 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 127 адам (68 ер адам және 59 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 97 адамды (54 ер адам және 43 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>qzki36gxw2x0dufr0cdxyonczipeih0</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Көксай (Жетісу облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>584040</id>
    <revision>
      <id>3064804</id>
      <parentid>2738325</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T15:15:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3278" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Көксай
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
   |lat_deg =44 |lat_min =25|lat_sec =24
   |lon_deg =78|lon_min =17|lon_sec =14
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Қаспан ауылдық округі{{!}}Қаспан 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =281  
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Көксай}}
'''Көксай''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Қаспан ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] кентінен солтүстік-шығысқа қарай 25 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 391 адам (193 ер адам және 198 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 281 адамды (147 ер адам және 134 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>hnzbm0hako13paimnyrzxyy1g58sg41</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064805</id>
      <parentid>3064804</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T15:17:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Kasymov [[Көксай (Кербұлақ ауданы)]] бетін [[Көксай (Жетісу облысы)]] бетіне жылжытты (айдатқыш қалдырмады)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3278" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Көксай
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
   |lat_deg =44 |lat_min =25|lat_sec =24
   |lon_deg =78|lon_min =17|lon_sec =14
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Қаспан ауылдық округі{{!}}Қаспан 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =281  
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Көксай}}
'''Көксай''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Қаспан ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] кентінен солтүстік-шығысқа қарай 25 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 391 адам (193 ер адам және 198 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 281 адамды (147 ер адам және 134 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>hnzbm0hako13paimnyrzxyy1g58sg41</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064997</id>
      <parentid>3064805</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:46:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Географиялық орны */clean up, replaced: Сарыөзек (Алматы облысы) → Сарыөзек (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3278" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Көксай
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
   |lat_deg =44 |lat_min =25|lat_sec =24
   |lon_deg =78|lon_min =17|lon_sec =14
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Қаспан ауылдық округі{{!}}Қаспан 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =281  
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Көксай}}
'''Көксай''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Қаспан ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] кентінен солтүстік-шығысқа қарай 25 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 391 адам (193 ер адам және 198 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 281 адамды (147 ер адам және 134 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>1clsky3o3uy7hpjiwoth7uk5w4msd4p</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қаспан ауылдық округі</title>
    <ns>0</ns>
    <id>584044</id>
    <revision>
      <id>3064808</id>
      <parentid>2927755</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T15:18:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: Көксай (Кербұлақ ауданы) → Көксай (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1665" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Қаспан ауылдық округі
 |Облысы     = Алматы облысы
 |Ауданы     = [[Кербұлақ ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Қаспан]]
 |Енеді      = 5 ауыл
 |Тұрғыны    = 1742
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
'''Қаспан ауылдық округі''' — [[Алматы облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Қаспан]], [[Көксай (Жетісу облысы)|Көксай]], [[Қайнарлы (Кербұлақ ауданы)|Қайнарлы]], [[Сайлыкөл]], [[Шаған (Қаспан ауылдық округі)|Шаған]] ауылдары  кіреді. Орталығы – Қаспан ауылы.

== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 1742 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>599ykvoazktk4fl92kptu8dp8yhufj1</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065123</id>
      <parentid>3064808</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:02:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1665" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Қаспан ауылдық округі
 |Облысы     = Жетісу облысы
 |Ауданы     = [[Кербұлақ ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Қаспан]]
 |Енеді      = 5 ауыл
 |Тұрғыны    = 1742
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
'''Қаспан ауылдық округі''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Қаспан]], [[Көксай (Жетісу облысы)|Көксай]], [[Қайнарлы (Кербұлақ ауданы)|Қайнарлы]], [[Сайлыкөл]], [[Шаған (Қаспан ауылдық округі)|Шаған]] ауылдары  кіреді. Орталығы – Қаспан ауылы.

== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 1742 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>6476eao2rqbbzgsrmcln8uf41w8bn8f</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Дос (станция)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>584062</id>
    <revision>
      <id>3064782</id>
      <parentid>2966563</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:56:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3477" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Темір жол бекеті
|атауы                 =Дос
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =44 |lat_min =20|lat_sec =11
   |lon_deg =77|lon_min =54|lon_sec =56
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Сарыөзек ауылдық округі (Алматы облысы){{!}}Сарыөзек
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =139  
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}

'''Дос''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Сарыөзек ауылдық округі (Алматы облысы)|Сарыөзек ауылдық округі]] құрамындағы темір жол бекеті.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 4 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 69 адам (31 ер адам және 38 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 139 адамды (76 ер адам және 63 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Түрксіб}}
{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]
[[Санат:Қазақстан темір жол бекеттері]]</text>
      <sha1>qr7lihfcauzl8dql9znm5s4tellf96r</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064998</id>
      <parentid>3064782</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:46:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Географиялық орны */clean up, replaced: Сарыөзек (Алматы облысы) → Сарыөзек (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3477" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Темір жол бекеті
|атауы                 =Дос
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =44 |lat_min =20|lat_sec =11
   |lon_deg =77|lon_min =54|lon_sec =56
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Сарыөзек ауылдық округі (Алматы облысы){{!}}Сарыөзек
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =139  
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}

'''Дос''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Сарыөзек ауылдық округі (Алматы облысы)|Сарыөзек ауылдық округі]] құрамындағы темір жол бекеті.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 4 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 69 адам (31 ер адам және 38 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 139 адамды (76 ер адам және 63 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Түрксіб}}
{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]
[[Санат:Қазақстан темір жол бекеттері]]</text>
      <sha1>2xo632tv41hb7kdaavbmktm5fjlvcz9</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065175</id>
      <parentid>3064998</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:15:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Сарыөзек ауылдық округі (Алматы облысы) → Сарыөзек ауылдық округі (Жетісу облысы) (2) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3477" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Темір жол бекеті
|атауы                 =Дос
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =44 |lat_min =20|lat_sec =11
   |lon_deg =77|lon_min =54|lon_sec =56
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Сарыөзек ауылдық округі (Жетісу облысы){{!}}Сарыөзек
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =139  
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}

'''Дос''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Сарыөзек ауылдық округі (Жетісу облысы)|Сарыөзек ауылдық округі]] құрамындағы темір жол бекеті.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 4 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 69 адам (31 ер адам және 38 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 139 адамды (76 ер адам және 63 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Түрксіб}}
{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]
[[Санат:Қазақстан темір жол бекеттері]]</text>
      <sha1>cw42esdwpm9zro3lopgec3xs0ppvn86</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қойқырыққан</title>
    <ns>0</ns>
    <id>584063</id>
    <revision>
      <id>3064867</id>
      <parentid>2737657</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T15:51:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3489" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Темір жол бекеті
|атауы                 =Қойқырыққан
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
   |lat_deg =44 |lat_min =25|lat_sec =03
   |lon_deg =78|lon_min =00|lon_sec =06
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Сарыөзек ауылдық округі (Алматы облысы){{!}}Сарыөзек
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =29 
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}

'''Қойқырыққан''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Сарыөзек ауылдық округі (Алматы облысы)|Сарыөзек ауылдық округі]] құрамындағы темір жол бекеті.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 7 км-дей жерде.

== Халқы == 
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 55 адам (30 ер адам және 25 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 29 адамды (17 ер адам және 12 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]
[[Санат:Қазақстан темір жол бекеттері]]</text>
      <sha1>ghih772y92c3o7z93a2en1ijef49yua</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064999</id>
      <parentid>3064867</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:46:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Географиялық орны */clean up, replaced: Сарыөзек (Алматы облысы) → Сарыөзек (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3489" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Темір жол бекеті
|атауы                 =Қойқырыққан
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
   |lat_deg =44 |lat_min =25|lat_sec =03
   |lon_deg =78|lon_min =00|lon_sec =06
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Сарыөзек ауылдық округі (Алматы облысы){{!}}Сарыөзек
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =29 
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}

'''Қойқырыққан''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Сарыөзек ауылдық округі (Алматы облысы)|Сарыөзек ауылдық округі]] құрамындағы темір жол бекеті.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 7 км-дей жерде.

== Халқы == 
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 55 адам (30 ер адам және 25 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 29 адамды (17 ер адам және 12 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]
[[Санат:Қазақстан темір жол бекеттері]]</text>
      <sha1>kf09amfd5e0846vctm146r9xcny64wf</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065176</id>
      <parentid>3064999</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:15:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Сарыөзек ауылдық округі (Алматы облысы) → Сарыөзек ауылдық округі (Жетісу облысы) (2) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3489" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Темір жол бекеті
|атауы                 =Қойқырыққан
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
   |lat_deg =44 |lat_min =25|lat_sec =03
   |lon_deg =78|lon_min =00|lon_sec =06
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Сарыөзек ауылдық округі (Жетісу облысы){{!}}Сарыөзек
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =29 
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}

'''Қойқырыққан''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Сарыөзек ауылдық округі (Жетісу облысы)|Сарыөзек ауылдық округі]] құрамындағы темір жол бекеті.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 7 км-дей жерде.

== Халқы == 
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 55 адам (30 ер адам және 25 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 29 адамды (17 ер адам және 12 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]
[[Санат:Қазақстан темір жол бекеттері]]</text>
      <sha1>8b9v2lw2fov6szspa244cfz6xcwiigh</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Майтөбе (станция)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>584065</id>
    <revision>
      <id>3064897</id>
      <parentid>2737658</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:28:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3506" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Темір жол бекеті
|атауы                 =Майтөбе
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =44 |lat_min =28|lat_sec =39
   |lon_deg =78|lon_min =01|lon_sec =14
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Сарыөзек ауылдық округі (Алматы облысы){{!}}Сарыөзек
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =27 
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Майтөбе}}
'''Майтөбе''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Сарыөзек ауылдық округі (Алматы облысы)|Сарыөзек ауылдық округі]] құрамындағы темір жол бекеті.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 14 км-дей жерде.

== Халқы == 
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 31 адам (16 ер адам және 15 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 27 адамды (16 ер адам және 11 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]
[[Санат:Қазақстан темір жол бекеттері]]</text>
      <sha1>h1af920ojfzs7ksb9o2nwfvreann21s</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065000</id>
      <parentid>3064897</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:46:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Географиялық орны */clean up, replaced: Сарыөзек (Алматы облысы) → Сарыөзек (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3506" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Темір жол бекеті
|атауы                 =Майтөбе
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =44 |lat_min =28|lat_sec =39
   |lon_deg =78|lon_min =01|lon_sec =14
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Сарыөзек ауылдық округі (Алматы облысы){{!}}Сарыөзек
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =27 
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Майтөбе}}
'''Майтөбе''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Сарыөзек ауылдық округі (Алматы облысы)|Сарыөзек ауылдық округі]] құрамындағы темір жол бекеті.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 14 км-дей жерде.

== Халқы == 
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 31 адам (16 ер адам және 15 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 27 адамды (16 ер адам және 11 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]
[[Санат:Қазақстан темір жол бекеттері]]</text>
      <sha1>9x5xq1rmim8duh1t9spit6033ka5c7z</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065177</id>
      <parentid>3065000</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:15:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Сарыөзек ауылдық округі (Алматы облысы) → Сарыөзек ауылдық округі (Жетісу облысы) (2) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3506" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Темір жол бекеті
|атауы                 =Майтөбе
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =44 |lat_min =28|lat_sec =39
   |lon_deg =78|lon_min =01|lon_sec =14
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Сарыөзек ауылдық округі (Жетісу облысы){{!}}Сарыөзек
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =27 
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Майтөбе}}
'''Майтөбе''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Сарыөзек ауылдық округі (Жетісу облысы)|Сарыөзек ауылдық округі]] құрамындағы темір жол бекеті.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 14 км-дей жерде.

== Халқы == 
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 31 адам (16 ер адам және 15 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 27 адамды (16 ер адам және 11 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]
[[Санат:Қазақстан темір жол бекеттері]]</text>
      <sha1>dvi359trkhrlvxs4vctkdzesypdy342</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Көктал (Кербұлақ ауданы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>584069</id>
    <revision>
      <id>3064819</id>
      <parentid>2737300</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T15:23:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3363" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Көктал
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =44 |lat_min =34|lat_sec =22
   |lon_deg =78|lon_min =59|lon_sec =29
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Көксу ауылдық округі (Алматы облысы){{!}}Көксу
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =302  
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Көктал}}
'''Көктал''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Көксу ауылдық округі (Алматы облысы)|Көксу ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 82 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 475 адам (235 ер адам және 240 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 302 адамды (148 ер адам және 154 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>i99kfnv3iflzx8y3bw160bzs8z6ye7u</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065001</id>
      <parentid>3064819</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:46:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Географиялық орны */clean up, replaced: Сарыөзек (Алматы облысы) → Сарыөзек (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3363" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Көктал
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =44 |lat_min =34|lat_sec =22
   |lon_deg =78|lon_min =59|lon_sec =29
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Көксу ауылдық округі (Алматы облысы){{!}}Көксу
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =302  
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Көктал}}
'''Көктал''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Көксу ауылдық округі (Алматы облысы)|Көксу ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 82 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 475 адам (235 ер адам және 240 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 302 адамды (148 ер адам және 154 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>jf2iogebatqbqttwyhihpgjlia3d5zz</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065119</id>
      <parentid>3065001</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:01:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Көксу ауылдық округі (Алматы облысы) → Көксу ауылдық округі (Жетісу облысы) (2) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3363" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Көктал
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =44 |lat_min =34|lat_sec =22
   |lon_deg =78|lon_min =59|lon_sec =29
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Көксу ауылдық округі (Жетісу облысы){{!}}Көксу
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =302  
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Көктал}}
'''Көктал''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Көксу ауылдық округі (Жетісу облысы)|Көксу ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 82 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 475 адам (235 ер адам және 240 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 302 адамды (148 ер адам және 154 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>pkgrmtxx27vy3d3pogir7p4wpctv5u6</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Коноваловка (Жетісу облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>584070</id>
    <revision>
      <id>3064820</id>
      <parentid>2738508</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T15:23:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3400" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Коноваловка
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
   |lat_deg =44 |lat_min =29|lat_sec =08
   |lon_deg =78|lon_min =35|lon_sec =50
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Қоғалы ауылдық округі (Алматы облысы){{!}}Қоғалы
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =141  
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Коноваловка}}
'''Коноваловка''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Қоғалы ауылдық округі (Алматы облысы)|Қоғалы ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 51 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 188 адам (93 ер адам және 95 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 141 адамды (65 ер адам және 76 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>bp1fywfjymceq55cwww3mgbwuuutx1b</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064822</id>
      <parentid>3064820</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T15:24:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Kasymov [[Коноваловка (Алматы облысы)]] бетін [[Коноваловка (Жетісу облысы)]] бетіне жылжытты (айдатқыш қалдырмады)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3400" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Коноваловка
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
   |lat_deg =44 |lat_min =29|lat_sec =08
   |lon_deg =78|lon_min =35|lon_sec =50
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Қоғалы ауылдық округі (Алматы облысы){{!}}Қоғалы
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =141  
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Коноваловка}}
'''Коноваловка''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Қоғалы ауылдық округі (Алматы облысы)|Қоғалы ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 51 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 188 адам (93 ер адам және 95 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 141 адамды (65 ер адам және 76 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>bp1fywfjymceq55cwww3mgbwuuutx1b</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065002</id>
      <parentid>3064822</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:46:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Географиялық орны */clean up, replaced: Сарыөзек (Алматы облысы) → Сарыөзек (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3400" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Коноваловка
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
   |lat_deg =44 |lat_min =29|lat_sec =08
   |lon_deg =78|lon_min =35|lon_sec =50
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Қоғалы ауылдық округі (Алматы облысы){{!}}Қоғалы
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =141  
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Коноваловка}}
'''Коноваловка''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Қоғалы ауылдық округі (Алматы облысы)|Қоғалы ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 51 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 188 адам (93 ер адам және 95 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 141 адамды (65 ер адам және 76 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>30vk31gqgrqtpjzuvr21mexmrhfsmyo</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065130</id>
      <parentid>3065002</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:04:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Қоғалы ауылдық округі (Алматы облысы) → Қоғалы ауылдық округі (Жетісу облысы) (2) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3400" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Коноваловка
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
   |lat_deg =44 |lat_min =29|lat_sec =08
   |lon_deg =78|lon_min =35|lon_sec =50
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Қоғалы ауылдық округі (Жетісу облысы){{!}}Қоғалы
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =141  
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Коноваловка}}
'''Коноваловка''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Қоғалы ауылдық округі (Жетісу облысы)|Қоғалы ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 51 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 188 адам (93 ер адам және 95 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 141 адамды (65 ер адам және 76 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>0mpxvxo39uv6mqak1vn6lira8xfvhkz</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Тастыөзек (Жетісу облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>584071</id>
    <revision>
      <id>3065003</id>
      <parentid>2738514</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:46:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Географиялық орны */clean up, replaced: Сарыөзек (Алматы облысы) → Сарыөзек (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3374" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Тастыөзек
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
   |lat_deg =44 |lat_min =25|lat_sec =30
   |lon_deg =78|lon_min =38|lon_sec =40
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Алматы облысы 
|кестедегі облыс         = Алматы облысы{{!}}Алматы 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Қоғалы ауылдық округі (Алматы облысы){{!}}Қоғалы
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =454  
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Тастыөзек}}
'''Тастыөзек''' — [[Алматы облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Қоғалы ауылдық округі (Алматы облысы)|Қоғалы ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылынан шығысқа қарай 52 км-дей жерде.

== Халқы == 
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 500 адам (244 ер адам және 256 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 454 адамды (215 ер адам және 239 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>3isuzav8vezxtchqu7wfsduvc5umwdz</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065030</id>
      <parentid>3065003</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:52:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3374" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Тастыөзек
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
   |lat_deg =44 |lat_min =25|lat_sec =30
   |lon_deg =78|lon_min =38|lon_sec =40
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Қоғалы ауылдық округі (Алматы облысы){{!}}Қоғалы
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =454  
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Тастыөзек}}
'''Тастыөзек''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Қоғалы ауылдық округі (Алматы облысы)|Қоғалы ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылынан шығысқа қарай 52 км-дей жерде.

== Халқы == 
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 500 адам (244 ер адам және 256 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 454 адамды (215 ер адам және 239 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>e4g22bqighci6kmo0duq33y1a924r6v</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065031</id>
      <parentid>3065030</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:52:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Kasymov [[Тастыөзек (Алматы облысы)]] бетін [[Тастыөзек (Жетісу облысы)]] бетіне жылжытты (айдатқыш қалдырмады)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3374" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Тастыөзек
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
   |lat_deg =44 |lat_min =25|lat_sec =30
   |lon_deg =78|lon_min =38|lon_sec =40
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Қоғалы ауылдық округі (Алматы облысы){{!}}Қоғалы
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =454  
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Тастыөзек}}
'''Тастыөзек''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Қоғалы ауылдық округі (Алматы облысы)|Қоғалы ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылынан шығысқа қарай 52 км-дей жерде.

== Халқы == 
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 500 адам (244 ер адам және 256 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 454 адамды (215 ер адам және 239 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>e4g22bqighci6kmo0duq33y1a924r6v</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065131</id>
      <parentid>3065031</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:04:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Қоғалы ауылдық округі (Алматы облысы) → Қоғалы ауылдық округі (Жетісу облысы) (2) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3374" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Тастыөзек
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
   |lat_deg =44 |lat_min =25|lat_sec =30
   |lon_deg =78|lon_min =38|lon_sec =40
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Қоғалы ауылдық округі (Жетісу облысы){{!}}Қоғалы
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =454  
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Тастыөзек}}
'''Тастыөзек''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Қоғалы ауылдық округі (Жетісу облысы)|Қоғалы ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылынан шығысқа қарай 52 км-дей жерде.

== Халқы == 
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 500 адам (244 ер адам және 256 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 454 адамды (215 ер адам және 239 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>jmgfa8cqizz8hp7lbigwz9tuafnn85i</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Күреңбел (Жетісу облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>584072</id>
    <revision>
      <id>3064827</id>
      <parentid>2738509</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T15:28:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3387" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Күреңбел
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =44 |lat_min =31|lat_sec =21
   |lon_deg =78|lon_min =42|lon_sec =03
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Қоғалы ауылдық округі (Алматы облысы){{!}}Қоғалы
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =213  
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Күреңбел}}
'''Күреңбел''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Қоғалы ауылдық округі (Алматы облысы)|Қоғалы ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 60 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 346 адам (180 ер адам және 166 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 213 адамды (113 ер адам және 100 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>9gz3dbv9nykah92w5niklw3o7zh5xxv</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064829</id>
      <parentid>3064827</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T15:29:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Kasymov [[Күреңбел (Алматы облысы)]] бетін [[Күреңбел (Жетісу облысы)]] бетіне жылжытты (айдатқыш қалдырмады)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3387" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Күреңбел
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =44 |lat_min =31|lat_sec =21
   |lon_deg =78|lon_min =42|lon_sec =03
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Қоғалы ауылдық округі (Алматы облысы){{!}}Қоғалы
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =213  
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Күреңбел}}
'''Күреңбел''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Қоғалы ауылдық округі (Алматы облысы)|Қоғалы ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 60 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 346 адам (180 ер адам және 166 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 213 адамды (113 ер адам және 100 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>9gz3dbv9nykah92w5niklw3o7zh5xxv</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065004</id>
      <parentid>3064829</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:46:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Географиялық орны */clean up, replaced: Сарыөзек (Алматы облысы) → Сарыөзек (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3387" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Күреңбел
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =44 |lat_min =31|lat_sec =21
   |lon_deg =78|lon_min =42|lon_sec =03
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Қоғалы ауылдық округі (Алматы облысы){{!}}Қоғалы
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =213  
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Күреңбел}}
'''Күреңбел''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Қоғалы ауылдық округі (Алматы облысы)|Қоғалы ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 60 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 346 адам (180 ер адам және 166 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 213 адамды (113 ер адам және 100 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>et879ajm7uuszdolx3hgw6jvqwata41</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065132</id>
      <parentid>3065004</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:04:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Қоғалы ауылдық округі (Алматы облысы) → Қоғалы ауылдық округі (Жетісу облысы) (2) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3387" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Күреңбел
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =44 |lat_min =31|lat_sec =21
   |lon_deg =78|lon_min =42|lon_sec =03
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Қоғалы ауылдық округі (Жетісу облысы){{!}}Қоғалы
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =213  
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Күреңбел}}
'''Күреңбел''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Қоғалы ауылдық округі (Жетісу облысы)|Қоғалы ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 60 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 346 адам (180 ер адам және 166 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 213 адамды (113 ер адам және 100 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>6z3ckvsfvipg9wh82qu1q9cktsi6rnz</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қоғалы (Жетісу облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>584073</id>
    <revision>
      <id>3064856</id>
      <parentid>3050809</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T15:48:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3512" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Қоғалы
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          = Ауылдық округ орталығы 
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
   |lat_deg =44 |lat_min =28|lat_sec =17
   |lon_deg =78|lon_min =39|lon_sec =46
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Қоғалы ауылдық округі (Алматы облысы){{!}}Қоғалы
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =3322  
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Қоғалы}}
'''Қоғалы''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл, [[Қоғалы ауылдық округі (Алматы облысы)|Қоғалы ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 56 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 4286 адам (2098 ер адам және 2188 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 3322 адамды (1619 ер адам және 1703 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]
[[Санат:Жетісу казак әскерінің елді мекендері]]</text>
      <sha1>eu2npkiaq327920ocplkp6vp778f6hc</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064858</id>
      <parentid>3064856</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T15:48:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Kasymov [[Қоғалы (Алматы облысы)]] бетін [[Қоғалы (Жетісу облысы)]] бетіне жылжытты (айдатқыш қалдырмады)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3512" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Қоғалы
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          = Ауылдық округ орталығы 
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
   |lat_deg =44 |lat_min =28|lat_sec =17
   |lon_deg =78|lon_min =39|lon_sec =46
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Қоғалы ауылдық округі (Алматы облысы){{!}}Қоғалы
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =3322  
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Қоғалы}}
'''Қоғалы''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл, [[Қоғалы ауылдық округі (Алматы облысы)|Қоғалы ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 56 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 4286 адам (2098 ер адам және 2188 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 3322 адамды (1619 ер адам және 1703 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]
[[Санат:Жетісу казак әскерінің елді мекендері]]</text>
      <sha1>eu2npkiaq327920ocplkp6vp778f6hc</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065005</id>
      <parentid>3064858</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:47:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Географиялық орны */clean up, replaced: Сарыөзек (Алматы облысы) → Сарыөзек (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3512" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Қоғалы
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          = Ауылдық округ орталығы 
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
   |lat_deg =44 |lat_min =28|lat_sec =17
   |lon_deg =78|lon_min =39|lon_sec =46
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Қоғалы ауылдық округі (Алматы облысы){{!}}Қоғалы
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =3322  
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Қоғалы}}
'''Қоғалы''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл, [[Қоғалы ауылдық округі (Алматы облысы)|Қоғалы ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 56 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 4286 адам (2098 ер адам және 2188 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 3322 адамды (1619 ер адам және 1703 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]
[[Санат:Жетісу казак әскерінің елді мекендері]]</text>
      <sha1>lztmczlr9he2idoizglzk3vx886fv3l</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065133</id>
      <parentid>3065005</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:04:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Қоғалы ауылдық округі (Алматы облысы) → Қоғалы ауылдық округі (Жетісу облысы) (2) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3512" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Қоғалы
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          = Ауылдық округ орталығы 
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
   |lat_deg =44 |lat_min =28|lat_sec =17
   |lon_deg =78|lon_min =39|lon_sec =46
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Қоғалы ауылдық округі (Жетісу облысы){{!}}Қоғалы
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =3322  
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Қоғалы}}
'''Қоғалы''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл, [[Қоғалы ауылдық округі (Жетісу облысы)|Қоғалы ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 56 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 4286 адам (2098 ер адам және 2188 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 3322 адамды (1619 ер адам және 1703 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]
[[Санат:Жетісу казак әскерінің елді мекендері]]</text>
      <sha1>pofxh71qua1w7oto5isjforxdsljl1z</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қоғалы ауылдық округі (Жетісу облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>584074</id>
    <revision>
      <id>3064825</id>
      <parentid>2738506</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T15:25:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: Коноваловка (Алматы облысы) → Коноваловка (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1869" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Қоғалы ауылдық округі
 |Облысы     = Алматы облысы
 |Ауданы     = [[Кербұлақ ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Қоғалы (Алматы облысы)|Қоғалы]]
 |Енеді      = 5 ауыл
 |Тұрғыны    = 5145
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
{{мағына|Қоғалы ауылдық округі}}
'''Қоғалы ауылдық округі''' — [[Алматы облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Қоғалы (Алматы облысы)|Қоғалы]], [[Коноваловка (Жетісу облысы)|Коноваловка]], [[Күреңбел (Алматы облысы)|Күреңбел]], [[Тастыөзек (Алматы облысы)|Тастыөзек]], [[Шаған (Қоғалы ауылдық округі)|Шаған]] ауылдары кіреді. Орталығы – Қоғалы ауылы.

== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 5145 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>qh4uicz26q14lyqosvndtcegzi4njki</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064831</id>
      <parentid>3064825</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T15:30:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Әкімшілік құрамы */clean up, replaced: Күреңбел (Алматы облысы) → Күреңбел (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1869" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Қоғалы ауылдық округі
 |Облысы     = Алматы облысы
 |Ауданы     = [[Кербұлақ ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Қоғалы (Алматы облысы)|Қоғалы]]
 |Енеді      = 5 ауыл
 |Тұрғыны    = 5145
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
{{мағына|Қоғалы ауылдық округі}}
'''Қоғалы ауылдық округі''' — [[Алматы облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Қоғалы (Алматы облысы)|Қоғалы]], [[Коноваловка (Жетісу облысы)|Коноваловка]], [[Күреңбел (Жетісу облысы)|Күреңбел]], [[Тастыөзек (Алматы облысы)|Тастыөзек]], [[Шаған (Қоғалы ауылдық округі)|Шаған]] ауылдары кіреді. Орталығы – Қоғалы ауылы.

== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 5145 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>f81lqq3b4llgnl6jarsssje99dha0ys</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064863</id>
      <parentid>3064831</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T15:50:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: Қоғалы (Алматы облысы) → Қоғалы (Жетісу облысы) (2) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1869" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Қоғалы ауылдық округі
 |Облысы     = Алматы облысы
 |Ауданы     = [[Кербұлақ ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Қоғалы (Жетісу облысы)|Қоғалы]]
 |Енеді      = 5 ауыл
 |Тұрғыны    = 5145
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
{{мағына|Қоғалы ауылдық округі}}
'''Қоғалы ауылдық округі''' — [[Алматы облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Қоғалы (Жетісу облысы)|Қоғалы]], [[Коноваловка (Жетісу облысы)|Коноваловка]], [[Күреңбел (Жетісу облысы)|Күреңбел]], [[Тастыөзек (Алматы облысы)|Тастыөзек]], [[Шаған (Қоғалы ауылдық округі)|Шаған]] ауылдары кіреді. Орталығы – Қоғалы ауылы.

== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 5145 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>9526otipm8hcm6m6rj4kh5dt3kjf25p</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065038</id>
      <parentid>3064863</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:58:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Әкімшілік құрамы */clean up, replaced: Тастыөзек (Алматы облысы) → Тастыөзек (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1869" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Қоғалы ауылдық округі
 |Облысы     = Алматы облысы
 |Ауданы     = [[Кербұлақ ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Қоғалы (Жетісу облысы)|Қоғалы]]
 |Енеді      = 5 ауыл
 |Тұрғыны    = 5145
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
{{мағына|Қоғалы ауылдық округі}}
'''Қоғалы ауылдық округі''' — [[Алматы облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Қоғалы (Жетісу облысы)|Қоғалы]], [[Коноваловка (Жетісу облысы)|Коноваловка]], [[Күреңбел (Жетісу облысы)|Күреңбел]], [[Тастыөзек (Жетісу облысы)|Тастыөзек]], [[Шаған (Қоғалы ауылдық округі)|Шаған]] ауылдары кіреді. Орталығы – Қоғалы ауылы.

== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 5145 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>pd568ny8jicik8jsscyg2jvroqnag98</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065124</id>
      <parentid>3065038</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:03:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1869" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Қоғалы ауылдық округі
 |Облысы     = Жетісу облысы
 |Ауданы     = [[Кербұлақ ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Қоғалы (Жетісу облысы)|Қоғалы]]
 |Енеді      = 5 ауыл
 |Тұрғыны    = 5145
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
{{мағына|Қоғалы ауылдық округі}}
'''Қоғалы ауылдық округі''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Қоғалы (Жетісу облысы)|Қоғалы]], [[Коноваловка (Жетісу облысы)|Коноваловка]], [[Күреңбел (Жетісу облысы)|Күреңбел]], [[Тастыөзек (Жетісу облысы)|Тастыөзек]], [[Шаған (Қоғалы ауылдық округі)|Шаған]] ауылдары кіреді. Орталығы – Қоғалы ауылы.

== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 5145 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>82ngg1ls06wvwlt4gkuss89cbcalu21</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065126</id>
      <parentid>3065124</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:03:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Kasymov [[Қоғалы ауылдық округі (Алматы облысы)]] бетін [[Қоғалы ауылдық округі (Жетісу облысы)]] бетіне жылжытты (айдатқыш қалдырмады)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1869" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Қоғалы ауылдық округі
 |Облысы     = Жетісу облысы
 |Ауданы     = [[Кербұлақ ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Қоғалы (Жетісу облысы)|Қоғалы]]
 |Енеді      = 5 ауыл
 |Тұрғыны    = 5145
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
{{мағына|Қоғалы ауылдық округі}}
'''Қоғалы ауылдық округі''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Қоғалы (Жетісу облысы)|Қоғалы]], [[Коноваловка (Жетісу облысы)|Коноваловка]], [[Күреңбел (Жетісу облысы)|Күреңбел]], [[Тастыөзек (Жетісу облысы)|Тастыөзек]], [[Шаған (Қоғалы ауылдық округі)|Шаған]] ауылдары кіреді. Орталығы – Қоғалы ауылы.

== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 5145 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>82ngg1ls06wvwlt4gkuss89cbcalu21</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қазансу</title>
    <ns>0</ns>
    <id>584118</id>
    <revision>
      <id>3064834</id>
      <parentid>2737328</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T15:32:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3382" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Қазансу
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =44 |lat_min =24|lat_sec =03
   |lon_deg =77|lon_min =38|lon_sec =02
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Сарыбұлақ ауылдық округі (Кербұлақ ауданы){{!}}Сарыбұлақ
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =338 
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}

'''Қазансу''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Сарыбұлақ ауылдық округі (Кербұлақ ауданы)|Сарыбұлақ ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] ауылынан солтүстік-батысқа қарай 26 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 350 адам (183 ер адам және 167 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 338 адамды (166 ер адам және 172 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>sgyfiaphoxazntndfi5kndo56ieo98x</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065006</id>
      <parentid>3064834</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:47:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Географиялық орны */clean up, replaced: Сарыөзек (Алматы облысы) → Сарыөзек (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3382" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Қазансу
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =44 |lat_min =24|lat_sec =03
   |lon_deg =77|lon_min =38|lon_sec =02
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Сарыбұлақ ауылдық округі (Кербұлақ ауданы){{!}}Сарыбұлақ
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =338 
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}

'''Қазансу''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Сарыбұлақ ауылдық округі (Кербұлақ ауданы)|Сарыбұлақ ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылынан солтүстік-батысқа қарай 26 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 350 адам (183 ер адам және 167 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 338 адамды (166 ер адам және 172 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>n4chgbcehxnubckiyummvsmi5jjsl9j</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065160</id>
      <parentid>3065006</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:11:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Сарыбұлақ ауылдық округі (Кербұлақ ауданы) → Сарыбұлақ ауылдық округі (Жетісу облысы) (2) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3374" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Қазансу
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =44 |lat_min =24|lat_sec =03
   |lon_deg =77|lon_min =38|lon_sec =02
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Сарыбұлақ ауылдық округі (Жетісу облысы){{!}}Сарыбұлақ
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =338 
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}

'''Қазансу''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Сарыбұлақ ауылдық округі (Жетісу облысы)|Сарыбұлақ ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылынан солтүстік-батысқа қарай 26 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 350 адам (183 ер адам және 167 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 338 адамды (166 ер адам және 172 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>7i8wpn83abwtbqkfmfebi878jb1sf2u</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Шилісу (Сарыбұлақ ауылдық округі)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>584119</id>
    <revision>
      <id>3065007</id>
      <parentid>2737332</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:47:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Географиялық орны */clean up, replaced: Сарыөзек (Алматы облысы) → Сарыөзек (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3406" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Шилісу
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =44 |lat_min =24|lat_sec =17
   |lon_deg =77|lon_min =48|lon_sec =38
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Алматы облысы 
|кестедегі облыс         = Алматы облысы{{!}}Алматы 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Сарыбұлақ ауылдық округі (Кербұлақ ауданы){{!}}Сарыбұлақ
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =208 
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Шилісу}}
'''Шилісу''' — [[Алматы облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Сарыбұлақ ауылдық округі (Кербұлақ ауданы)|Сарыбұлақ ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылынан солтүстік-батысқа қарай 13 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 220 адам (122 ер адам және 98 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 208 адамды (106 ер адам және 102 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>pd4l5b7xl3m2hwqi5pr0pdx0ktvt1zb</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065051</id>
      <parentid>3065007</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T17:05:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3406" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Шилісу
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =44 |lat_min =24|lat_sec =17
   |lon_deg =77|lon_min =48|lon_sec =38
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Сарыбұлақ ауылдық округі (Кербұлақ ауданы){{!}}Сарыбұлақ
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =208 
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Шилісу}}
'''Шилісу''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Сарыбұлақ ауылдық округі (Кербұлақ ауданы)|Сарыбұлақ ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылынан солтүстік-батысқа қарай 13 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 220 адам (122 ер адам және 98 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 208 адамды (106 ер адам және 102 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>oravwnq1y16fsuc943l8ntj49xi49pq</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065161</id>
      <parentid>3065051</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:11:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Сарыбұлақ ауылдық округі (Кербұлақ ауданы) → Сарыбұлақ ауылдық округі (Жетісу облысы) (2) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3398" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Шилісу
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =44 |lat_min =24|lat_sec =17
   |lon_deg =77|lon_min =48|lon_sec =38
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Сарыбұлақ ауылдық округі (Жетісу облысы){{!}}Сарыбұлақ
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =208 
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Шилісу}}
'''Шилісу''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Сарыбұлақ ауылдық округі (Жетісу облысы)|Сарыбұлақ ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылынан солтүстік-батысқа қарай 13 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 220 адам (122 ер адам және 98 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 208 адамды (106 ер адам және 102 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>8ueu144rqqsr3j45sjul953eripinjv</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Сарыбұлақ (Кербұлақ ауданы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>584120</id>
    <revision>
      <id>3064922</id>
      <parentid>2737331</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:38:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3419" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Сарыбұлақ
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
   |lat_deg =44 |lat_min =25|lat_sec =46
   |lon_deg =77|lon_min =28|lon_sec =10
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Сарыбұлақ ауылдық округі (Кербұлақ ауданы){{!}}Сарыбұлақ
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =100 
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Сарыбұлақ}}
'''Сарыбұлақ''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Сарыбұлақ ауылдық округі (Кербұлақ ауданы)|Сарыбұлақ ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] ауылынан солтүстік-батысқа қарай 40 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 48 адам (27 ер адам және 21 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 100 адамды (59 ер адам және 41 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>0185uet08zfduc2hi50llkvmk6t6btr</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065008</id>
      <parentid>3064922</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:47:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Географиялық орны */clean up, replaced: Сарыөзек (Алматы облысы) → Сарыөзек (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3419" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Сарыбұлақ
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
   |lat_deg =44 |lat_min =25|lat_sec =46
   |lon_deg =77|lon_min =28|lon_sec =10
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Сарыбұлақ ауылдық округі (Кербұлақ ауданы){{!}}Сарыбұлақ
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =100 
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Сарыбұлақ}}
'''Сарыбұлақ''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Сарыбұлақ ауылдық округі (Кербұлақ ауданы)|Сарыбұлақ ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылынан солтүстік-батысқа қарай 40 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 48 адам (27 ер адам және 21 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 100 адамды (59 ер адам және 41 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>fydrz7x45x8gfo8n6od8mle9kk8xpi8</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065162</id>
      <parentid>3065008</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:11:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Сарыбұлақ ауылдық округі (Кербұлақ ауданы) → Сарыбұлақ ауылдық округі (Жетісу облысы) (2) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3411" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Сарыбұлақ
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
   |lat_deg =44 |lat_min =25|lat_sec =46
   |lon_deg =77|lon_min =28|lon_sec =10
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Сарыбұлақ ауылдық округі (Жетісу облысы){{!}}Сарыбұлақ
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =100 
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Сарыбұлақ}}
'''Сарыбұлақ''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Сарыбұлақ ауылдық округі (Жетісу облысы)|Сарыбұлақ ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылынан солтүстік-батысқа қарай 40 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 48 адам (27 ер адам және 21 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 100 адамды (59 ер адам және 41 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>41qou94cali8ehkn8r5b3xtrqsri1fq</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қосағаш (Жетісу облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>584122</id>
    <revision>
      <id>3064868</id>
      <parentid>2737302</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T15:52:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3367" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Қосағаш
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
   |lat_deg =44 |lat_min =37|lat_sec =11
   |lon_deg =79|lon_min =00|lon_sec =42
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Көксу ауылдық округі (Алматы облысы){{!}}Көксу
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =492 
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Қосағаш}}
'''Қосағаш''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Көксу ауылдық округі (Алматы облысы)|Көксу ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 86 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 586 адам (298 ер адам және 288 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 492 адамды (256 ер адам және 236 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>5vzl6l3lrznhxozlrfxmz8duoa6ae31</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064871</id>
      <parentid>3064868</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T15:53:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Kasymov [[Қосағаш (Алматы облысы)]] бетін [[Қосағаш (Жетісу облысы)]] бетіне жылжытты (айдатқыш қалдырмады)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3367" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Қосағаш
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
   |lat_deg =44 |lat_min =37|lat_sec =11
   |lon_deg =79|lon_min =00|lon_sec =42
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Көксу ауылдық округі (Алматы облысы){{!}}Көксу
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =492 
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Қосағаш}}
'''Қосағаш''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Көксу ауылдық округі (Алматы облысы)|Көксу ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 86 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 586 адам (298 ер адам және 288 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 492 адамды (256 ер адам және 236 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>5vzl6l3lrznhxozlrfxmz8duoa6ae31</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065009</id>
      <parentid>3064871</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:47:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Географиялық орны */clean up, replaced: Сарыөзек (Алматы облысы) → Сарыөзек (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3367" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Қосағаш
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
   |lat_deg =44 |lat_min =37|lat_sec =11
   |lon_deg =79|lon_min =00|lon_sec =42
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Көксу ауылдық округі (Алматы облысы){{!}}Көксу
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =492 
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Қосағаш}}
'''Қосағаш''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Көксу ауылдық округі (Алматы облысы)|Көксу ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 86 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 586 адам (298 ер адам және 288 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 492 адамды (256 ер адам және 236 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>jvo4uel8lcr41k0iuzymd2kvo00ipoy</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065120</id>
      <parentid>3065009</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:01:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Көксу ауылдық округі (Алматы облысы) → Көксу ауылдық округі (Жетісу облысы) (2) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3367" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Қосағаш
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
   |lat_deg =44 |lat_min =37|lat_sec =11
   |lon_deg =79|lon_min =00|lon_sec =42
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Көксу ауылдық округі (Жетісу облысы){{!}}Көксу
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =492 
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Қосағаш}}
'''Қосағаш''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Көксу ауылдық округі (Жетісу облысы)|Көксу ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 86 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 586 адам (298 ер адам және 288 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 492 адамды (256 ер адам және 236 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>ik5815ef9mcn3qx5dvyw9pkqwkenzxx</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қызылмектеп</title>
    <ns>0</ns>
    <id>584123</id>
    <revision>
      <id>3064881</id>
      <parentid>2736234</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T15:57:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3280" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Қызылмектеп
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =44 |lat_min =19|lat_sec =15
   |lon_deg =78|lon_min =12|lon_sec =47
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Алтынемел ауылдық округі{{!}}Алтынемел
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =353 
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}

'''Қызылмектеп''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Алтынемел ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 18 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 394 адам (204 ер адам және 190 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 353 адамды (183 ер адам және 170 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>0hl5s89e8i1ppt5htr6x73inq4xxoj8</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065010</id>
      <parentid>3064881</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:47:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Географиялық орны */clean up, replaced: Сарыөзек (Алматы облысы) → Сарыөзек (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3280" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Қызылмектеп
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =44 |lat_min =19|lat_sec =15
   |lon_deg =78|lon_min =12|lon_sec =47
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Алтынемел ауылдық округі{{!}}Алтынемел
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =353 
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}

'''Қызылмектеп''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Алтынемел ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 18 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 394 адам (204 ер адам және 190 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 353 адамды (183 ер адам және 170 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>qy9cnf359vu79x9vgwum0pnliljtr5n</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Майтөбе (Жетісу облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>584124</id>
    <revision>
      <id>3064890</id>
      <parentid>2737677</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:24:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3293" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Майтөбе
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =44 |lat_min =16|lat_sec =40
   |lon_deg =78|lon_min =11|lon_sec =39
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Шанханай ауылдық округі{{!}}Шанханай
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =442 
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Майтөбе}}
'''Майтөбе''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Шанханай ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 19 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 489 адам (243 ер адам және 246 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 442 адамды (217 ер адам және 225 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>7weegd5b4rvpxcksp8xhotsg3bw8cxl</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064891</id>
      <parentid>3064890</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:25:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Kasymov [[Майтөбе (Алматы облысы)]] бетін [[Майтөбе (Жетісу облысы)]] бетіне жылжытты (айдатқыш қалдырмады)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3293" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Майтөбе
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =44 |lat_min =16|lat_sec =40
   |lon_deg =78|lon_min =11|lon_sec =39
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Шанханай ауылдық округі{{!}}Шанханай
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =442 
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Майтөбе}}
'''Майтөбе''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Шанханай ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 19 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 489 адам (243 ер адам және 246 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 442 адамды (217 ер адам және 225 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>7weegd5b4rvpxcksp8xhotsg3bw8cxl</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065011</id>
      <parentid>3064891</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:47:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Географиялық орны */clean up, replaced: Сарыөзек (Алматы облысы) → Сарыөзек (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3293" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Майтөбе
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =44 |lat_min =16|lat_sec =40
   |lon_deg =78|lon_min =11|lon_sec =39
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Шанханай ауылдық округі{{!}}Шанханай
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =442 
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Майтөбе}}
'''Майтөбе''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Шанханай ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 19 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 489 адам (243 ер адам және 246 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 442 адамды (217 ер адам және 225 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>l0qt15p85ian1shiircvans9173o6ce</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Шилісу (Қызылжар ауылдық округі)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>584146</id>
    <revision>
      <id>3065012</id>
      <parentid>2738562</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:47:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Географиялық орны */clean up, replaced: Сарыөзек (Алматы облысы) → Сарыөзек (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3407" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Шилісу
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =44 |lat_min =15|lat_sec =48
   |lon_deg =78|lon_min =06|lon_sec =30
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Алматы облысы 
|кестедегі облыс         = Алматы облысы{{!}}Алматы 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Қызылжар ауылдық округі (Алматы облысы){{!}}Қызылжар
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =220 
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Шилісу}}
'''Шилісу''' — [[Алматы облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл, [[Қызылжар ауылдық округі (Алматы облысы)|Қызылжар ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 14 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 267 адам (132 ер адам және 135 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 220 адамды (111 ер адам және 109 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>pvbeecqxexzxn7iha3ynlrky0if7div</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065050</id>
      <parentid>3065012</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T17:04:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3407" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Шилісу
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =44 |lat_min =15|lat_sec =48
   |lon_deg =78|lon_min =06|lon_sec =30
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Қызылжар ауылдық округі (Алматы облысы){{!}}Қызылжар
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =220 
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Шилісу}}
'''Шилісу''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл, [[Қызылжар ауылдық округі (Алматы облысы)|Қызылжар ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 14 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 267 адам (132 ер адам және 135 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 220 адамды (111 ер адам және 109 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>7mlfibgmp5cpfr2v5id7at5cvbrijuw</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065144</id>
      <parentid>3065050</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:07:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Қызылжар ауылдық округі (Алматы облысы) → Қызылжар ауылдық округі (Жетісу облысы) (2) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3407" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Шилісу
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =44 |lat_min =15|lat_sec =48
   |lon_deg =78|lon_min =06|lon_sec =30
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Кербұлақ ауданы 
|кестедегі аудан         = Кербұлақ ауданы{{!}}Кербұлақ 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Қызылжар ауылдық округі (Жетісу облысы){{!}}Қызылжар
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =220 
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Шилісу}}
'''Шилісу''' — [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл, [[Қызылжар ауылдық округі (Жетісу облысы)|Қызылжар ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 14 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 267 адам (132 ер адам және 135 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 220 адамды (111 ер адам және 109 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Кербұлақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Кербұлақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>6mwkf3b8ekh7gq4i7h76o1alck3kjt9</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Арна (Қонаев қалалық әкімдігі)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>585417</id>
    <revision>
      <id>3065064</id>
      <parentid>3043693</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T17:13:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3410" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Заречное
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =    
   |lat_deg =43 |lat_min =46|lat_sec = 40
   |lon_deg =77|lon_min = 05|lon_sec =48
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Алматы облысы
|кестедегі облыс         = Алматы облысы{{!}}Алматы
|ауданы                  = Қонаев қалалық әкімдігі
|кестедегі аудан         = Қонаев қалалық әкімдігі{{!}}Қонаев 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Заречный ауылдық округі (Алматы облысы){{!}}Заречный
|ішкі бөлінісі =
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =768
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Арна}}
'''Арна''' — [[Алматы облысы]] [[Қонаев қалалық әкімдігі]]не қарасты [[Заречный ауылдық округі (Алматы облысы)|Заречное ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
[[Қонаев (қала)|Қонаев]] қаласынан оңтүстік-шығысқа қарай 8 км жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 490 адам (249 ер адам және 241 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 768 адамды (385 ер адам және 383 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Қонаев қалалық әкімдігі елді мекендері}}

[[Санат:Қапшағай қалалық әкімдігі елді мекендері]]</text>
      <sha1>l6mubmwlgpx2rksoawwlsk98j6a9sy2</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065067</id>
      <parentid>3065064</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T17:15:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Kasymov [[Арна (Қапшағай қалалық әкімдігі)]] бетін [[Арна (Қонаев қалалық әкімдігі)]] бетіне жылжытты (айдатқыш қалдырмады)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3410" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Заречное
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =    
   |lat_deg =43 |lat_min =46|lat_sec = 40
   |lon_deg =77|lon_min = 05|lon_sec =48
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Алматы облысы
|кестедегі облыс         = Алматы облысы{{!}}Алматы
|ауданы                  = Қонаев қалалық әкімдігі
|кестедегі аудан         = Қонаев қалалық әкімдігі{{!}}Қонаев 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Заречный ауылдық округі (Алматы облысы){{!}}Заречный
|ішкі бөлінісі =
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =768
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Арна}}
'''Арна''' — [[Алматы облысы]] [[Қонаев қалалық әкімдігі]]не қарасты [[Заречный ауылдық округі (Алматы облысы)|Заречное ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
[[Қонаев (қала)|Қонаев]] қаласынан оңтүстік-шығысқа қарай 8 км жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 490 адам (249 ер адам және 241 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 768 адамды (385 ер адам және 383 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Қонаев қалалық әкімдігі елді мекендері}}

[[Санат:Қапшағай қалалық әкімдігі елді мекендері]]</text>
      <sha1>l6mubmwlgpx2rksoawwlsk98j6a9sy2</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Заречный ауылдық округі (Алматы облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>585418</id>
    <revision>
      <id>3065070</id>
      <parentid>3043064</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T17:16:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: Арна (Қапшағай қалалық әкімдігі) → Арна (Қонаев қалалық әкімдігі) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1697" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі|Атауы=Заречный ауылдық округі|Облысы=Алматы облысы|Ауданы=[[Қонаев қалалық әкімдігі]]|Құрылған уақыты=|Орталығы=[[Заречное (Қапшағай қалалық әкімдігі)|Заречное]]|Енеді=2 ауыл|Тұрғыны=4245|Санақ жылы=[[2009 жыл|2009]]|Тығыздығы=|Жер аумағы=|Әкімі=|Телефон коды=|Пошта индексі=}}
{{мағына|Заречный ауылдық округі}}
'''Заречный ауылдық округі''' — [[Алматы облысы]] [[Қонаев қалалық әкімдігі]] аумағындағы бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Заречное (Қапшағай қалалық әкімдігі)|Заречное]], [[Арна (Қонаев қалалық әкімдігі)|Арна]] ауылдары кіреді.  Орталығы – Заречное ауылы.

== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 4245 адамды құрайды.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}{{Қонаев қалалық әкімдігі ауылдық округтері}}

[[Санат:Қонаев қалалық әкімдігі ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>87k8v6yrhadgx49y9yhitqwjsmpnl1x</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065083</id>
      <parentid>3065070</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T17:21:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: Заречное (Қапшағай қалалық әкімдігі) → Заречное (Қонаев қалалық әкімдігі) (2) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1689" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі|Атауы=Заречный ауылдық округі|Облысы=Алматы облысы|Ауданы=[[Қонаев қалалық әкімдігі]]|Құрылған уақыты=|Орталығы=[[Заречное (Қонаев қалалық әкімдігі)|Заречное]]|Енеді=2 ауыл|Тұрғыны=4245|Санақ жылы=[[2009 жыл|2009]]|Тығыздығы=|Жер аумағы=|Әкімі=|Телефон коды=|Пошта индексі=}}
{{мағына|Заречный ауылдық округі}}
'''Заречный ауылдық округі''' — [[Алматы облысы]] [[Қонаев қалалық әкімдігі]] аумағындағы бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Заречное (Қонаев қалалық әкімдігі)|Заречное]], [[Арна (Қонаев қалалық әкімдігі)|Арна]] ауылдары кіреді.  Орталығы – Заречное ауылы.

== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 4245 адамды құрайды.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}{{Қонаев қалалық әкімдігі ауылдық округтері}}

[[Санат:Қонаев қалалық әкімдігі ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>fgc9yhjormkpd2ugfg6syy2jwq0szvq</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қазақстан (Сырым ауданы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>594790</id>
    <revision>
      <id>3065192</id>
      <parentid>2788136</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:19:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: Талдыбұлақ ауылдық округі (Сырым ауданы) → Талдыбұлақ ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы) (2) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3442" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Қазақстан
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
   |lat_deg =50|lat_min =48|lat_sec =00
   |lon_deg =52|lon_min =42|lon_sec =38
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Батыс Қазақстан облысы
|кестедегі облыс         = Батыс Қазақстан облысы{{!}}Батыс Қазақстан
|ауданы                  = Сырым ауданы
|кестедегі аудан         = Сырым ауданы{{!}}Сырым 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Талдыбұлақ ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы){{!}}Талдыбұлақ
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =   
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =278
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Қазақстан (айрық)}}
'''Қазақстан''' — [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Сырым ауданы]], [[Талдыбұлақ ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы)|Талдыбұлақ ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Жымпиты]] ауылынан солтүстікке қарай 60 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 493 адам (255 ер адам және 238 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 278 адамды (141 ер адам және 137 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Сырым ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Сырым ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>n0axkxiyfepk4kvaqs3d4w1pfmgzi8b</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Талдыбұлақ (Сырым ауданы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>594791</id>
    <revision>
      <id>3065193</id>
      <parentid>2788130</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:19:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: Талдыбұлақ ауылдық округі (Сырым ауданы) → Талдыбұлақ ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы) (2) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3483" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Талдыбұлақ
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          = Ауылдық округ орталығы  
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
   |lat_deg =50|lat_min =42|lat_sec =14
   |lon_deg =52|lon_min =46|lon_sec =49
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Батыс Қазақстан облысы
|кестедегі облыс         = Батыс Қазақстан облысы{{!}}Батыс Қазақстан
|ауданы                  = Сырым ауданы
|кестедегі аудан         = Сырым ауданы{{!}}Сырым 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Талдыбұлақ ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы){{!}}Талдыбұлақ 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =   
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =794
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Талдыбұлақ}}
'''Талдыбұлақ''' — [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Сырым ауданы]]ндағы ауыл, [[Талдыбұлақ ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы)|Талдыбұлақ ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Жымпиты]] ауылынан солтүстікке қарай 50 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 1076 адам (562 ер адам және 514 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 794 адамды (397 ер адам және 397 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Сырым ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Сырым ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>5dww7k014j91q5dnlpq6cg4zqtlwwo6</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Лорис Кариус</title>
    <ns>0</ns>
    <id>602906</id>
    <revision>
      <id>3064649</id>
      <parentid>2710973</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T12:36:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>105421</id>
      </contributor>
      <comment>Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6709" xml:space="preserve">{{Футболшы
| есімі = Лорис Кариус
| сурет = Loris Karius.jpg
| сурет ені = 200px
| толық аты = Лорис Свен Кариус
| туған күні        =22.06.1993
| азаматтығы            ={{ту|Германия}}
| туған жері           =Баден-Вюртемберг, Германия
| бойы = 187
| салмағы = 75
| позиция = қақпашы
| қазіргі клуб = {{flagicon|Түркия|20px}} [[Бешикташ]]
| номері = 1
| жастар клубы = {{футбол карьерасы
|1998—2000|{{flagicon|Германия|20px}} Биберах|
|2000—2001|{{flagicon|Германия|20px}} Меттенберг|
|2001—2005|{{flagicon|Германия|20px}} [[Ульм 1846]]|
|2005—2009|{{flagicon|Германия|20px}} [[Штутгарт]]|
|2009—2011|{{flagicon|Англия|20px}} [[Манчестер Сити]]|}}
| клубтары = {{футбол карьерасы
|2011—2013|{{аренда}}{{flagicon|Германия|20px}} [[Майнц 05|Майнц 05 II]]|27 (−24)
|2012—2016|{{flagicon|Германия|20px}} [[Майнц 05]]|91 (−114)
|2016—2018|{{flagicon|Англия|20px}} [[Ливерпуль (футбол клубы)|Ливерпуль]]|29 (-26)
|2018—|{{flagicon|Түркия|20px}} [[Бешикташ]]|30 (-39)}}
| ұлттық құрамы = {{футбол карьерасы
|2008|{{flagicon|Германия|20px}} Германия (16)|3 (-?)
|2009|{{flagicon|Германия|20px}} Германия-17|1 (0)
|2010|{{flagicon|Германия|20px}} Германия-18|1 (-2)
|2011|{{flagicon|Германия|20px}} Германия-19|1 (-2)
|2011|{{flagicon|Германия|20px}} Германия-20|1 (-1)
|2014|{{flagicon|Германия|20px}} Германия-21|1 (0)}}
}}
'''Лорис Свен Кариус''' ({{lang-de|Loris Sven Karius}}; [[22 маусым]] [[1993 жыл]], [[Биберах-на-Рисе]], [[Баден-Вюртемберг]], [[Германия]]) — неміс футболшысы,  «[[Бешикташ]]» клубының қақпашысы.

==Карьерасы==
2013-16 жылдары &quot;Майнц-05&quot; клубының негізгі қақпашысына айналды. 2016 жылы жазда бірнеше клуб Кариусты өз құрамдарына қосып алғысы келді, мысалы, &quot;[[Атлетико Мадрид]]&quot;, &quot;[[Эвертон (Миссури)|Эвертон]]&quot;, &quot;[[Ливерпуль (футбол клубы)|Ливерпуль]]&quot;. Соңында &quot;Ливерпульмен&quot; бес жылдық келісім шартқа отырды.

&quot;Ливерпульде&quot; 2016 жылдың жазынан бері ойнайды. Командада алғаш рет 2016 жылы 20 қыркүйекте &quot;Дерби Каунтиге&quot; қарсы алаңға шықты. Бір айдан соң команда бапкері [[Юрген Клопп]] &quot;Кариус команданың негізгі қақпашысы&quot; деп мәлімдегенімен, кейін Кариус көптеген дөрекі қателіктерді жіберді де, қосалқы құрамда көп отыратын болды. 

2018 жылы 26 мамырда УЕФА Чемпиондар Лигасының [[УЕФА Чемпиондар Лигасының финалы 2018|Киевте өткен финалында]] Кариус негізгі құрамда алаңға шығып, екі рет оңбай қателесті: алғашқысында қолмен ойынға қосқан добы [[Кәрім Бензема|Кәрім Бенземаның]] тірсегіне тиіп кетіп, доп қақпадан бір-ақ шықты. Екіншісінде [[Гарет Бейл|Гарет Бейлдің]] алыстан тепкен добы дәл бұған қарай ұшты да, бұл нықтап ұстай алмай, қақпаға жіберіп алды&lt;ref&gt;https://www.championat.com/football/news-3445839-karius-rasplakalsja-posle-finala-ligi-chempionov-i-izvinilsja-pered-bolelschikami.html Кариус матчтан соң жанкүйерлерден кешірім сұрады.&lt;/ref&gt;.

2018 жылы 25 тамызда &quot;Бешикташ&quot; клубымен екі жылдық келісім шарт жасасты.

== Статистикасы ==
''2018 жылғы 27 мамырдағы көрсеткіштер''
{| class=&quot;wikitable&quot;
! colspan=&quot;3&quot; |
! colspan=&quot;2&quot; |Чемпионат
! colspan=&quot;2&quot; |Кубок
! colspan=&quot;2&quot; |Еврокубок
! colspan=&quot;2&quot; |Басқа да
! colspan=&quot;2&quot; |Барлығы
|-
!Клуб
!Лига
!Маусым
!Ойын
!Гол
!Ойын
!Гол
!Ойын
!Гол
!Ойын
!Гол
!Ойын
!Гол
|-
| rowspan=&quot;4&quot; | '''Майнц 05 II'''
| rowspan=&quot;1&quot; |«Батыс»
|2011/12
|18
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
| colspan=&quot;2&quot; |—
| colspan=&quot;2&quot; |—
!18
!0
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |«Оңт-Батыс»
|2012/13
|6
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
| colspan=&quot;2&quot; |—
| colspan=&quot;2&quot; |—
!6
!0
|-
|2013/14
|3
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
| colspan=&quot;2&quot; |—
| colspan=&quot;2&quot; |—
!3
!0
|-
| colspan=&quot;2&quot; |'''Бары'''
!27
!0
! colspan=&quot;2&quot; |—
! colspan=&quot;2&quot; |—
! colspan=&quot;2&quot; |—
!27
!0
|-
| rowspan=&quot;6&quot; | '''Майнц 05'''
| rowspan=&quot;5&quot; |Бундеслига
|2011/12
|0
|0
|0
|0
|0
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
!0
!0
|-
|2012/13
|1
|0
|0
|0
|0
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
!1
!0
|-
|2013/14
|23
|0
|0
|0
|0
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
!23
!0
|-
|2014/15
|33
|0
|1
|0
|2
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
!36
!0
|-
|2015/16
|34
|0
|2
|0
|0
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
!36
!0
|-
| colspan=&quot;2&quot; |'''Бары'''
!91
!0
!3
!0
!2
!0
! colspan=&quot;2&quot; |—
!96
!0
|-
| rowspan=&quot;3&quot; | '''[[Ливерпуль (футбол клубы)|Ливерпуль]]'''
| rowspan=&quot;2&quot; |Премьер-лига
|2016/17
|10
|0
|6
|0
|0
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
!16
!0
|-
|2017/18
|19
|0
|1
|0
|13
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
!33
!0
|-
| colspan=&quot;2&quot; |'''Бары'''
!29
!0
!7
!0
!13
!0
!0
!0
!49
!0
|-
! colspan=&quot;3&quot; |Бүкіл карьерасында
!147
!0
!10
!0
!15
!0
!0
!0
!172
!0
|}

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

== Сілтемелер ==
*[http://www.liverpoolfc.com/team/first-team/player/loris-karius Ливерпуль ФК сайтындағы профилі] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20161014094524/http://www.liverpoolfc.com/team/first-team/player/loris-karius |date=2016-10-14 }}

[[Санат:Германия футболшылары]]
[[Санат:Ливерпуль ФК ойыншылары]]
[[Санат:Бешикташ ФК ойыншылары]]
[[Санат:Майнц 05 ФК ойыншылары]]</text>
      <sha1>qo64tlyszq6wona15dtf30gv40zx96i</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Таразы (шоқжұлдыз)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>603923</id>
    <revision>
      <id>3065224</id>
      <parentid>2627093</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T22:17:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2805" xml:space="preserve">{{Шоқжұлдыз
  |Қазақша атауы = Таразы
  |Халықаралық атауы = Libra
  |Ілік септігі = Librae
  |Қысқартылуы = Lib
  |Суреті = Libra_constellation_map_ru_lite.png
  |Символы = 
  |Тура көтерілуі 1 = 14&lt;sup&gt;h&lt;/sup&gt;&amp;nbsp;15&lt;sup&gt;m&lt;/sup&gt;
  |Тура көтерілуі 2 = 15&lt;sup&gt;h&lt;/sup&gt;&amp;nbsp;55&lt;sup&gt;m&lt;/sup&gt;
  |Еңістігі 1 = –29°&amp;nbsp;30’
  |Еңістігі 2 = 0°
  |Ауданы = 538
  |Ауданы бойынша орны = 29
  |Ең жарық жұлдыздары =
  |Метеор ағындары =
  |Көршілес шоқжұлдыздар = 
* [[Жылан (шоқжұлдыз)|Жылан (басы)]]
* [[Жыланұстаушы]]
* [[Сарышаян (шоқжұлдыз)|Сарышаян]]
* [[Бөрі (шоқжұлдыз)|Бөрі]]
* [[Гидра (шоқжұлдыз)|Гидра]]
* [[Бикеш (шоқжұлдыз)|Бикеш]]
* [[Центавр (шоқжұлдыз)|Центавр]]
  |Максималды ендігі = 61
  |Минималды ендігі = 90
}}

'''Таразы''' – зодиактік шоқжұлдыздардың бір түрі. Айсыз, бұлтсыз, ашық аспанды түнде жай көзбен 50-ге жуық жұлдыздарды көруге болады. Олардың ішіндегі 6-сы – жарық болып көрінсе, 4-еуі – таразының күйентесі мен екі табақшасын көзге елестетеді. Таразы бұдан 2000 жыл бұрын, күзгі күн мен түннің теңелу нүктесінде болған.

===Жұлдыздары===
Таразы шоқжұлдызында δ, α және β жұлдыздарына аса мән бөлу қажет. Осындағы α жұлдызы β жұлдызынан көмескілеу келеді. Оның қасында 5,3 жұлдыздық шамасында көрінетін кішкене сарғыш түсті серігі бар. Ал δ әріпімен берілген жұлдыз – айнымалы-тұтылмалы жұлдыздар тобына жататын қос жұлдыз. Осы екеінін көлемдерін бірдей десе де болады. Біріншісі – көгілдір, екіншісі – сарғыш. Басты жұлдыздың серігі 2,23 тәулікте бір айналып шығады. Оған қоса, осы екі жұлдыздың жарығы ауыспалы болып, көбейіп-азайып тұрады.   
==Дереккөздер== 
{{АСТРОНОМИЯ: Энциклопедия/Авторы-құрастырушысы Жүніс Сахиев.- Астана: Фолиант, 2014.-692 б.}}</text>
      <sha1>nfeoowy6kg6d7g90xibaeosfgccmelq</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065308</id>
      <parentid>3065224</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T11:05:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <comment>/* Дереккөздер */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2814" xml:space="preserve">{{Шоқжұлдыз
  |Қазақша атауы = Таразы
  |Халықаралық атауы = Libra
  |Ілік септігі = Librae
  |Қысқартылуы = Lib
  |Суреті = Libra_constellation_map_ru_lite.png
  |Символы = 
  |Тура көтерілуі 1 = 14&lt;sup&gt;h&lt;/sup&gt;&amp;nbsp;15&lt;sup&gt;m&lt;/sup&gt;
  |Тура көтерілуі 2 = 15&lt;sup&gt;h&lt;/sup&gt;&amp;nbsp;55&lt;sup&gt;m&lt;/sup&gt;
  |Еңістігі 1 = –29°&amp;nbsp;30’
  |Еңістігі 2 = 0°
  |Ауданы = 538
  |Ауданы бойынша орны = 29
  |Ең жарық жұлдыздары =
  |Метеор ағындары =
  |Көршілес шоқжұлдыздар = 
* [[Жылан (шоқжұлдыз)|Жылан (басы)]]
* [[Жыланұстаушы]]
* [[Сарышаян (шоқжұлдыз)|Сарышаян]]
* [[Бөрі (шоқжұлдыз)|Бөрі]]
* [[Гидра (шоқжұлдыз)|Гидра]]
* [[Бикеш (шоқжұлдыз)|Бикеш]]
* [[Центавр (шоқжұлдыз)|Центавр]]
  |Максималды ендігі = 61
  |Минималды ендігі = 90
}}

'''Таразы''' – зодиактік шоқжұлдыздардың бір түрі. Айсыз, бұлтсыз, ашық аспанды түнде жай көзбен 50-ге жуық жұлдыздарды көруге болады. Олардың ішіндегі 6-сы – жарық болып көрінсе, 4-еуі – таразының күйентесі мен екі табақшасын көзге елестетеді. Таразы бұдан 2000 жыл бұрын, күзгі күн мен түннің теңелу нүктесінде болған.

===Жұлдыздары===
Таразы шоқжұлдызында δ, α және β жұлдыздарына аса мән бөлу қажет. Осындағы α жұлдызы β жұлдызынан көмескілеу келеді. Оның қасында 5,3 жұлдыздық шамасында көрінетін кішкене сарғыш түсті серігі бар. Ал δ әріпімен берілген жұлдыз – айнымалы-тұтылмалы жұлдыздар тобына жататын қос жұлдыз. Осы екеінін көлемдерін бірдей десе де болады. Біріншісі – көгілдір, екіншісі – сарғыш. Басты жұлдыздың серігі 2,23 тәулікте бір айналып шығады. Оған қоса, осы екі жұлдыздың жарығы ауыспалы болып, көбейіп-азайып тұрады.   
==Дереккөздер== 
&lt;ref&gt;[АСТРОНОМИЯ: Энциклопедия/Авторы-құрастырушысы Жүніс Сахиев.- Астана: Фолиант, 2014.-692 б.]&lt;/ref&gt;</text>
      <sha1>fsovmc6mmp6nchwqde34yybfawt74kb</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065309</id>
      <parentid>3065308</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T11:06:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <comment>/* Дереккөздер */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2801" xml:space="preserve">{{Шоқжұлдыз
  |Қазақша атауы = Таразы
  |Халықаралық атауы = Libra
  |Ілік септігі = Librae
  |Қысқартылуы = Lib
  |Суреті = Libra_constellation_map_ru_lite.png
  |Символы = 
  |Тура көтерілуі 1 = 14&lt;sup&gt;h&lt;/sup&gt;&amp;nbsp;15&lt;sup&gt;m&lt;/sup&gt;
  |Тура көтерілуі 2 = 15&lt;sup&gt;h&lt;/sup&gt;&amp;nbsp;55&lt;sup&gt;m&lt;/sup&gt;
  |Еңістігі 1 = –29°&amp;nbsp;30’
  |Еңістігі 2 = 0°
  |Ауданы = 538
  |Ауданы бойынша орны = 29
  |Ең жарық жұлдыздары =
  |Метеор ағындары =
  |Көршілес шоқжұлдыздар = 
* [[Жылан (шоқжұлдыз)|Жылан (басы)]]
* [[Жыланұстаушы]]
* [[Сарышаян (шоқжұлдыз)|Сарышаян]]
* [[Бөрі (шоқжұлдыз)|Бөрі]]
* [[Гидра (шоқжұлдыз)|Гидра]]
* [[Бикеш (шоқжұлдыз)|Бикеш]]
* [[Центавр (шоқжұлдыз)|Центавр]]
  |Максималды ендігі = 61
  |Минималды ендігі = 90
}}

'''Таразы''' – зодиактік шоқжұлдыздардың бір түрі. Айсыз, бұлтсыз, ашық аспанды түнде жай көзбен 50-ге жуық жұлдыздарды көруге болады. Олардың ішіндегі 6-сы – жарық болып көрінсе, 4-еуі – таразының күйентесі мен екі табақшасын көзге елестетеді. Таразы бұдан 2000 жыл бұрын, күзгі күн мен түннің теңелу нүктесінде болған.

===Жұлдыздары===
Таразы шоқжұлдызында δ, α және β жұлдыздарына аса мән бөлу қажет. Осындағы α жұлдызы β жұлдызынан көмескілеу келеді. Оның қасында 5,3 жұлдыздық шамасында көрінетін кішкене сарғыш түсті серігі бар. Ал δ әріпімен берілген жұлдыз – айнымалы-тұтылмалы жұлдыздар тобына жататын қос жұлдыз. Осы екеінін көлемдерін бірдей десе де болады. Біріншісі – көгілдір, екіншісі – сарғыш. Басты жұлдыздың серігі 2,23 тәулікте бір айналып шығады. Оған қоса, осы екі жұлдыздың жарығы ауыспалы болып, көбейіп-азайып тұрады.   
==Дереккөздер== 
АСТРОНОМИЯ: Энциклопедия/Авторы-құрастырушысы Жүніс Сахиев.- Астана: Фолиант, 2014.-692 б.</text>
      <sha1>aes89dxzsf1h0qamasyvldaxgezdudb</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065317</id>
      <parentid>3065309</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T11:25:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Білгіш Шежіреші [[Таразы шоқжұлдызы]] бетін [[Таразы (шоқжұлдыз)]] бетіне жылжытты</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2801" xml:space="preserve">{{Шоқжұлдыз
  |Қазақша атауы = Таразы
  |Халықаралық атауы = Libra
  |Ілік септігі = Librae
  |Қысқартылуы = Lib
  |Суреті = Libra_constellation_map_ru_lite.png
  |Символы = 
  |Тура көтерілуі 1 = 14&lt;sup&gt;h&lt;/sup&gt;&amp;nbsp;15&lt;sup&gt;m&lt;/sup&gt;
  |Тура көтерілуі 2 = 15&lt;sup&gt;h&lt;/sup&gt;&amp;nbsp;55&lt;sup&gt;m&lt;/sup&gt;
  |Еңістігі 1 = –29°&amp;nbsp;30’
  |Еңістігі 2 = 0°
  |Ауданы = 538
  |Ауданы бойынша орны = 29
  |Ең жарық жұлдыздары =
  |Метеор ағындары =
  |Көршілес шоқжұлдыздар = 
* [[Жылан (шоқжұлдыз)|Жылан (басы)]]
* [[Жыланұстаушы]]
* [[Сарышаян (шоқжұлдыз)|Сарышаян]]
* [[Бөрі (шоқжұлдыз)|Бөрі]]
* [[Гидра (шоқжұлдыз)|Гидра]]
* [[Бикеш (шоқжұлдыз)|Бикеш]]
* [[Центавр (шоқжұлдыз)|Центавр]]
  |Максималды ендігі = 61
  |Минималды ендігі = 90
}}

'''Таразы''' – зодиактік шоқжұлдыздардың бір түрі. Айсыз, бұлтсыз, ашық аспанды түнде жай көзбен 50-ге жуық жұлдыздарды көруге болады. Олардың ішіндегі 6-сы – жарық болып көрінсе, 4-еуі – таразының күйентесі мен екі табақшасын көзге елестетеді. Таразы бұдан 2000 жыл бұрын, күзгі күн мен түннің теңелу нүктесінде болған.

===Жұлдыздары===
Таразы шоқжұлдызында δ, α және β жұлдыздарына аса мән бөлу қажет. Осындағы α жұлдызы β жұлдызынан көмескілеу келеді. Оның қасында 5,3 жұлдыздық шамасында көрінетін кішкене сарғыш түсті серігі бар. Ал δ әріпімен берілген жұлдыз – айнымалы-тұтылмалы жұлдыздар тобына жататын қос жұлдыз. Осы екеінін көлемдерін бірдей десе де болады. Біріншісі – көгілдір, екіншісі – сарғыш. Басты жұлдыздың серігі 2,23 тәулікте бір айналып шығады. Оған қоса, осы екі жұлдыздың жарығы ауыспалы болып, көбейіп-азайып тұрады.   
==Дереккөздер== 
АСТРОНОМИЯ: Энциклопедия/Авторы-құрастырушысы Жүніс Сахиев.- Астана: Фолиант, 2014.-692 б.</text>
      <sha1>aes89dxzsf1h0qamasyvldaxgezdudb</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Малайсары</title>
    <ns>0</ns>
    <id>604566</id>
    <revision>
      <id>3064899</id>
      <parentid>2737313</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:29:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="882" xml:space="preserve">'''Елді мекендер:'''

* [[Малайсары (Алматы облысы)|Малайсары]] – [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Малайсары (станция)|Малайсары]] – [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы темір жол бекеті.
* [[Малайсары (Павлодар облысы)|Малайсары]] – [[Павлодар облысы]] [[Май ауданы]]ндағы ауыл.

'''Басқа мағыналар:'''

* [[Малайсары батыр|Малайсары]] – [[Орта жүз]]дің батыры әрі биі.
* [[Малайсары жотасы|Малайсары]] – [[Жетісу Алатауы|Жетісу (Жоңғар) Алатауы]]ның оңтүстік-батысындағы жота.

{{айрық}}</text>
      <sha1>ao1dv5ndporf2qsaucxb8gjhbm1jlt6</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064903</id>
      <parentid>3064899</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:31:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Малайсары (Алматы облысы) → Малайсары (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="882" xml:space="preserve">'''Елді мекендер:'''

* [[Малайсары (Жетісу облысы)|Малайсары]] – [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Малайсары (станция)|Малайсары]] – [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы темір жол бекеті.
* [[Малайсары (Павлодар облысы)|Малайсары]] – [[Павлодар облысы]] [[Май ауданы]]ндағы ауыл.

'''Басқа мағыналар:'''

* [[Малайсары батыр|Малайсары]] – [[Орта жүз]]дің батыры әрі биі.
* [[Малайсары жотасы|Малайсары]] – [[Жетісу Алатауы|Жетісу (Жоңғар) Алатауы]]ның оңтүстік-батысындағы жота.

{{айрық}}</text>
      <sha1>nr7jtvn016jyyjwt8q5xm1pqo73yg6a</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Коноваловка</title>
    <ns>0</ns>
    <id>608265</id>
    <revision>
      <id>3064821</id>
      <parentid>2645039</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T15:24:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1109" xml:space="preserve">'''Елді мекендер:'''

* [[Коноваловка (Алматы облысы)|Коноваловка]] – [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Коноваловка (Солтүстік Қазақстан облысы)|Коноваловка]] – [[Солтүстік Қазақстан облысы]] [[Шал ақын ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Коноваловка (Шығыс Қазақстан облысы)|Коноваловка]] – [[Шығыс Қазақстан облысы]] [[Риддер қалалық әкімдігі]]не қарасты ауыл.

'''Өзендер:'''

* [[Коноваловка (Вагран тармағы)|Коноваловка]] – [[Ресей]]дегі өзен. Свердлов облысы жер аумақтарынан ағып өтеді.
* [[Коноваловка (Тура тармағы)|Коноваловка]] – [[Ресей]]дегі өзен. Свердлов облысы, Түмен облысы жер аумақтарынан ағып өтеді.

{{айрық}}</text>
      <sha1>hfupdijjsb3blvy1m8rtj6xys36cewu</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064826</id>
      <parentid>3064821</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T15:26:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Коноваловка (Алматы облысы) → Коноваловка (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1109" xml:space="preserve">'''Елді мекендер:'''

* [[Коноваловка (Жетісу облысы)|Коноваловка]] – [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Коноваловка (Солтүстік Қазақстан облысы)|Коноваловка]] – [[Солтүстік Қазақстан облысы]] [[Шал ақын ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Коноваловка (Шығыс Қазақстан облысы)|Коноваловка]] – [[Шығыс Қазақстан облысы]] [[Риддер қалалық әкімдігі]]не қарасты ауыл.

'''Өзендер:'''

* [[Коноваловка (Вагран тармағы)|Коноваловка]] – [[Ресей]]дегі өзен. Свердлов облысы жер аумақтарынан ағып өтеді.
* [[Коноваловка (Тура тармағы)|Коноваловка]] – [[Ресей]]дегі өзен. Свердлов облысы, Түмен облысы жер аумақтарынан ағып өтеді.

{{айрық}}</text>
      <sha1>10xexec3j99nuls1vmvzc6oyo09mac3</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қосқұдық</title>
    <ns>0</ns>
    <id>610081</id>
    <revision>
      <id>3065089</id>
      <parentid>2939462</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T17:25:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1039" xml:space="preserve">* [[Қосқұдық (Алматы облысы)|Қосқұдық]] – [[Алматы облысы]] [[Қонаев қалалық әкімдігі]]не бағынысты ауыл.
* [[Қосқұдық (Қостанай облысы)|Қосқұдық]] – [[Қостанай облысы]] [[Алтынсарин ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Қосқұдық (Павлодар облысы)|Қосқұдық]] – [[Павлодар облысы]] [[Шарбақты ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Қосқұдық (Жетісай ауданы)|Қосқұдық]] – [[Түркістан облысы]] [[Жетісай ауданы]]ндағы ауыл.

'''Басқа мағыналар:'''
* [[Қосқұдық (құдық)|Қосқұдық]] — Сағыз алабындағы [[құдық]].
* [[Қосқұдық (құдық, Қызылқоға ауданы)|Қосқұдық]] — [[Тайсойған құмы]]ның шығыс бөлігіндегі [[құдық]] және [[қыстау]].
{{айрық}}</text>
      <sha1>n09el7hr58gmigx2lhwwjhfczfrmvnh</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Шаған</title>
    <ns>0</ns>
    <id>624753</id>
    <revision>
      <id>3065047</id>
      <parentid>3050456</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T17:03:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1558" xml:space="preserve">'''Елді мекендер:'''
* [[Шаған (кент)|Шаған]] – [[Абай облысы]] [[Семей қалалық әкімдігі]]не қарасты кент.
* [[Шаған (Қаспан ауылдық округі)|Шаған]] – [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Қаспан ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.
* [[Шаған (Қоғалы ауылдық округі)|Шаған]] – [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Қоғалы ауылдық округі (Алматы облысы)|Қоғалы ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.
* [[Шаған (Қызылорда облысы)|Шаған]] – [[Қызылорда облысы]] [[Сырдария ауданы (Қызылорда облысы)|Сырдария ауданы]]ндағы ауыл.

'''Басқа мағыналар:'''
* [[Шаған (өзен, Абай облысы)|Шаған]] – [[Ертіс]] алабындағы өзен.
* [[Шаған (Жайық алабы)|Шаған]] – [[Жайық]] алабындағы өзен.
* [[Шаған өзені (Ақтөбе облысы)|Шаған]] – [[Ақтөбе облысы]] [[Шалқар ауданы|Шалқар]], [[Байғанин ауданы|Байғанин]] аудандары жеріндегі өзен. 
* [[Шаған (ағаш)|Шаған]] – зәйтүндер тұқымдасына жататын, жапырағы түсетін ағаш.

{{айрық}}</text>
      <sha1>jacsr2h2e80l27f6zqzhptn2d7b893i</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065134</id>
      <parentid>3065047</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:04:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Қоғалы ауылдық округі (Алматы облысы) → Қоғалы ауылдық округі (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1558" xml:space="preserve">'''Елді мекендер:'''
* [[Шаған (кент)|Шаған]] – [[Абай облысы]] [[Семей қалалық әкімдігі]]не қарасты кент.
* [[Шаған (Қаспан ауылдық округі)|Шаған]] – [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Қаспан ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.
* [[Шаған (Қоғалы ауылдық округі)|Шаған]] – [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Қоғалы ауылдық округі (Жетісу облысы)|Қоғалы ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.
* [[Шаған (Қызылорда облысы)|Шаған]] – [[Қызылорда облысы]] [[Сырдария ауданы (Қызылорда облысы)|Сырдария ауданы]]ндағы ауыл.

'''Басқа мағыналар:'''
* [[Шаған (өзен, Абай облысы)|Шаған]] – [[Ертіс]] алабындағы өзен.
* [[Шаған (Жайық алабы)|Шаған]] – [[Жайық]] алабындағы өзен.
* [[Шаған өзені (Ақтөбе облысы)|Шаған]] – [[Ақтөбе облысы]] [[Шалқар ауданы|Шалқар]], [[Байғанин ауданы|Байғанин]] аудандары жеріндегі өзен. 
* [[Шаған (ағаш)|Шаған]] – зәйтүндер тұқымдасына жататын, жапырағы түсетін ағаш.

{{айрық}}</text>
      <sha1>8bcz8fo45b88xdrgmotdv82tzm1swmi</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Тастыөзек</title>
    <ns>0</ns>
    <id>627026</id>
    <revision>
      <id>3065032</id>
      <parentid>2714552</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:53:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="503" xml:space="preserve">* [[Тастыөзек (Ақмола облысы)|Тастыөзек]] – [[Ақмола облысы]] [[Бұланды ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Тастыөзек (Алматы облысы)|Тастыөзек]] – [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Тастыөзек (Қостанай облысы)|Тастыөзек]] – [[Қостанай облысы]] [[Қарабалық ауданы]]ндағы ауыл.

{{айрық}}</text>
      <sha1>e409lnv3b80gs5p0f0op8d9dx9ckg62</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065035</id>
      <parentid>3065032</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:56:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Тастыөзек (Алматы облысы) → Тастыөзек (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="503" xml:space="preserve">* [[Тастыөзек (Ақмола облысы)|Тастыөзек]] – [[Ақмола облысы]] [[Бұланды ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Тастыөзек (Жетісу облысы)|Тастыөзек]] – [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Тастыөзек (Қостанай облысы)|Тастыөзек]] – [[Қостанай облысы]] [[Қарабалық ауданы]]ндағы ауыл.

{{айрық}}</text>
      <sha1>9qxmy62xpwaas9funhgupna6e31vv3k</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Үлгі:Қазалы ауданы ауылдық округтері</title>
    <ns>10</ns>
    <id>631307</id>
    <revision>
      <id>3065155</id>
      <parentid>2728423</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:10:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Сарыбұлақ ауылдық округі (Қазалы ауданы) → Сарыбұлақ ауылдық округі (Қызылорда облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2346" xml:space="preserve">{{Навигациялық жол
 |state = &lt;includeonly&gt;{{{state|collapsed}}}&lt;/includeonly&gt;
 |navbar = plain
 |түс         = {{түс|Қазақстан}}
 |сурет  = 
 |сурет2 = 
 |жасыру       = 
 |тақырыбы     = [[Қызылорда облысы]] [[Қазалы ауданы]] ауылдық округтері
 |мазмұны   = {{nobr| [[Ақжон ауылдық округі|Ақжон]] •}}
{{nobr| [[Алға ауылдық округі (Қызылорда облысы)|Алға]] •}}
{{nobr| [[Аранды ауылдық округі|Аранды]] •}}
{{nobr| [[Арықбалық ауылдық округі (Қазалы ауданы)|Арықбалық]] •}}
{{nobr| [[Әйтеке би кенттік әкімдігі|Әйтеке би]] •}}
{{nobr| [[Басықара ауылдық округі|Басықара]] •}}
{{nobr| [[Бозкөл ауылдық округі|Бозкөл]] •}}
{{nobr| [[Көларық ауылдық округі|Көларық]] •}}
{{nobr| [[Қазалы қалалық әкімдігі|Қазалы]] •}}
{{nobr| [[Қарашеңгел ауылдық округі (Қызылорда облысы)|Қарашеңгел]] •}}
{{nobr| [[Құмжиек ауылдық округі|Құмжиек]] •}}
{{nobr| [[Қызылқұм ауылдық округі (Қызылорда облысы)|Қызылқұм]] •}}
{{nobr| [[Майдакөл ауылдық округі|Майдакөл]] •}}
{{nobr| [[Майлыбас ауылдық округі|Майлыбас]] •}}
{{nobr| [[Мұратбаев ауылдық округі|Мұратбаев]] •}}
{{nobr| [[Сарыбұлақ ауылдық округі (Қызылорда облысы)|Сарыбұлақ]] •}}
{{nobr| [[Сарыкөл ауылдық округі (Қызылорда облысы)|Сарыкөл]] •}}
{{nobr| [[Өркендеу ауылдық округі|Өркендеу]] •}}
{{nobr| [[Тасарық ауылдық округі (Қызылорда облысы)|Тасарық]] •}}
{{nobr| [[Шәкен ауылдық округі|Шәкен]] }}
}}
&lt;noinclude&gt;
[[Санат:Навигациялық үлгілер:Аудандар бойынша ауылдық округтер:Қызылорда облысы|Қазалы ауданы]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>lal4t0updfv6cnknyoqhne1x1h2v1sx</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Жоламан</title>
    <ns>0</ns>
    <id>633219</id>
    <revision>
      <id>3064792</id>
      <parentid>2736652</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T15:02:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="548" xml:space="preserve">* [[Жоламан (Алматы облысы)|Жоламан]] – [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жоламан (станция)|Жоламан]] – [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы темір жол бекеті.
* [[Жоламан (Павлодар облысы)|Жоламан]] – [[Павлодар облысы]] [[Ақтоғай ауданы (Павлодар облысы)|Ақтоғай ауданы]]ндағы ауыл.

{{айрық}}</text>
      <sha1>4o7dcww1r6a9p2euau8klloa49esau2</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064800</id>
      <parentid>3064792</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T15:04:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Жоламан (Алматы облысы) → Жоламан (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="548" xml:space="preserve">* [[Жоламан (Жетісу облысы)|Жоламан]] – [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жоламан (станция)|Жоламан]] – [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы темір жол бекеті.
* [[Жоламан (Павлодар облысы)|Жоламан]] – [[Павлодар облысы]] [[Ақтоғай ауданы (Павлодар облысы)|Ақтоғай ауданы]]ндағы ауыл.

{{айрық}}</text>
      <sha1>eapmcygo82u9a6w68egfumqh6k9qcla</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Шилісу</title>
    <ns>0</ns>
    <id>633443</id>
    <revision>
      <id>3065053</id>
      <parentid>2737334</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T17:05:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="631" xml:space="preserve">* [[Шилісу (Қызылжар ауылдық округі)|Шилісу]] – [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Қызылжар ауылдық округі (Алматы облысы)|Қызылжар ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.
* [[Шилісу (Сарыбұлақ ауылдық округі)|Шилісу]] – [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Сарыбұлақ ауылдық округі (Кербұлақ ауданы)|Сарыбұлақ ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

{{айрық}}</text>
      <sha1>qfup7ghsaolvxdcn919o2ol8wu5hia3</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065145</id>
      <parentid>3065053</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:07:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Қызылжар ауылдық округі (Алматы облысы) → Қызылжар ауылдық округі (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="631" xml:space="preserve">* [[Шилісу (Қызылжар ауылдық округі)|Шилісу]] – [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Қызылжар ауылдық округі (Жетісу облысы)|Қызылжар ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.
* [[Шилісу (Сарыбұлақ ауылдық округі)|Шилісу]] – [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Сарыбұлақ ауылдық округі (Кербұлақ ауданы)|Сарыбұлақ ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

{{айрық}}</text>
      <sha1>6s3npk9loaedhopmlsjcy0rkgtv63m9</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065163</id>
      <parentid>3065145</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:11:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Сарыбұлақ ауылдық округі (Кербұлақ ауданы) → Сарыбұлақ ауылдық округі (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="627" xml:space="preserve">* [[Шилісу (Қызылжар ауылдық округі)|Шилісу]] – [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Қызылжар ауылдық округі (Жетісу облысы)|Қызылжар ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.
* [[Шилісу (Сарыбұлақ ауылдық округі)|Шилісу]] – [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Сарыбұлақ ауылдық округі (Жетісу облысы)|Сарыбұлақ ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

{{айрық}}</text>
      <sha1>f6sd8of7n8svjyv9dt2uzrehtkde935</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Бостан</title>
    <ns>0</ns>
    <id>633526</id>
    <revision>
      <id>3064772</id>
      <parentid>2737663</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:52:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="492" xml:space="preserve">'''Елді мекендер:'''

;Қазақстан:

* [[Бостан (Алматы облысы)|Бостан]] – [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Бостан (Маңғыстау облысы)|Бостан]] – [[Маңғыстау облысы]] [[Қарақия ауданы]]ндағы ауыл.

;Франция:

* [[Бостан (Франция)|Бостан]] – [[Франция]]дағы коммуна.

{{айрық}}</text>
      <sha1>fvl70k6fldovc88i2ck0hhx7uewaja8</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064779</id>
      <parentid>3064772</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:54:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Бостан (Алматы облысы) → Бостан (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="492" xml:space="preserve">'''Елді мекендер:'''

;Қазақстан:

* [[Бостан (Жетісу облысы)|Бостан]] – [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Бостан (Маңғыстау облысы)|Бостан]] – [[Маңғыстау облысы]] [[Қарақия ауданы]]ндағы ауыл.

;Франция:

* [[Бостан (Франция)|Бостан]] – [[Франция]]дағы коммуна.

{{айрық}}</text>
      <sha1>36pshnwpajjo021xtwn0wr2x8ynkc5s</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Көксай</title>
    <ns>0</ns>
    <id>633644</id>
    <revision>
      <id>3064809</id>
      <parentid>2738329</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T15:18:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Көксай (Кербұлақ ауданы) → Көксай (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="453" xml:space="preserve">* [[Көксай (Ақмола облысы)|Көксай]] – [[Ақмола облысы]] [[Жақсы ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Көксай (Жетісу облысы)|Көксай]] – [[Алматы облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Көксай (Қарасай ауданы)|Көксай]] – [[Алматы облысы]] [[Қарасай ауданы]]ндағы ауыл.

{{айрық}}</text>
      <sha1>j5oa7adtow3ruydt7keyz6wsdq6n9xo</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064815</id>
      <parentid>3064809</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T15:20:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Көксай (Қарасай ауданы) → Көксай (Алматы облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="451" xml:space="preserve">* [[Көксай (Ақмола облысы)|Көксай]] – [[Ақмола облысы]] [[Жақсы ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Көксай (Жетісу облысы)|Көксай]] – [[Алматы облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Көксай (Алматы облысы)|Көксай]] – [[Алматы облысы]] [[Қарасай ауданы]]ндағы ауыл.

{{айрық}}</text>
      <sha1>elhwrmzwe67jfcuqnxnaa05jyi1ci22</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064817</id>
      <parentid>3064815</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T15:21:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="451" xml:space="preserve">* [[Көксай (Ақмола облысы)|Көксай]] – [[Ақмола облысы]] [[Жақсы ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Көксай (Алматы облысы)|Көксай]] – [[Алматы облысы]] [[Қарасай ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Көксай (Жетісу облысы)|Көксай]] – [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл.

{{айрық}}</text>
      <sha1>bxwkvvu0ufsvk4i2rbao7mnftqom6um</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Күреңбел</title>
    <ns>0</ns>
    <id>633709</id>
    <revision>
      <id>3064828</id>
      <parentid>2738510</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T15:28:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="321" xml:space="preserve">* [[Күреңбел (Жамбыл облысы)|Күреңбел]] – [[Жамбыл облысы]] [[Жуалы ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Күреңбел (Алматы облысы)|Күреңбел]] – [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл.

{{айрық}}</text>
      <sha1>2rcijk78mimx43uqbnym4720bxn27h4</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064832</id>
      <parentid>3064828</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T15:30:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Күреңбел (Алматы облысы) → Күреңбел (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="321" xml:space="preserve">* [[Күреңбел (Жамбыл облысы)|Күреңбел]] – [[Жамбыл облысы]] [[Жуалы ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Күреңбел (Жетісу облысы)|Күреңбел]] – [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл.

{{айрық}}</text>
      <sha1>dq1p4ytkc6npsbsjk56xyabqautxsrb</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Үлгі:Кербұлақ ауданы ауылдық округтері</title>
    <ns>10</ns>
    <id>633719</id>
    <revision>
      <id>3065121</id>
      <parentid>3043047</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:01:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Көксу ауылдық округі (Алматы облысы) → Көксу ауылдық округі (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1936" xml:space="preserve">{{Навигациялық жол
 |state = &lt;includeonly&gt;{{{state|collapsed}}}&lt;/includeonly&gt;
 |navbar = plain
 |түс         = {{түс|Қазақстан}}
 |сурет  = 
 |сурет2 = 
 |жасыру       = 
 |тақырыбы     = [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]] ауылдық округтері
 |мазмұны   = {{nobr| [[Алтынемел ауылдық округі|Алтынемел]] •}}
{{nobr| [[Басши ауылдық округі|Басши]] •}}
{{nobr| [[Жайнақ батыр ауылдық округі|Жайнақ]] •}}
{{nobr| [[Жоламан ауылдық округі|Жоламан]] •}}
{{nobr| [[Көксу ауылдық округі (Жетісу облысы)|Көксу]] •}}
{{nobr| [[Қарашоқы ауылдық округі|Қарашоқы ]] •}}
{{nobr| [[Қаспан ауылдық округі|Қаспан]] •}}
{{nobr| [[Қоғалы ауылдық округі (Алматы облысы)|Қоғалы]] •}}
{{nobr| [[Қызылжар ауылдық округі (Алматы облысы)|Қызылжар]] •}}
{{nobr| [[Сарыбастау ауылдық округі|Сарыбастау]] •}}
{{nobr| [[Сарыбұлақ ауылдық округі (Кербұлақ ауданы)|Сарыбұлақ]] •}}
{{nobr| [[Сарыөзек ауылдық округі (Алматы облысы)|Сарыөзек]] •}}
{{nobr| [[Талдыбұлақ ауылдық округі (Кербұлақ ауданы)|Талдыбұлақ]] •}}
{{nobr| [[Шанханай ауылдық округі|Шанханай]] •}}
{{nobr| [[Шұбар ауылдық округі (Алматы облысы)|Шұбар]] }}
}}
&lt;noinclude&gt;
[[Санат:Навигациялық үлгілер:Аудандар бойынша ауылдық округтер:Жетісу облысы|Кербұлақ ауданы]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>c1blna2ribx6ffh9ti17cpsnzlkduce</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065135</id>
      <parentid>3065121</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:04:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Қоғалы ауылдық округі (Алматы облысы) → Қоғалы ауылдық округі (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1936" xml:space="preserve">{{Навигациялық жол
 |state = &lt;includeonly&gt;{{{state|collapsed}}}&lt;/includeonly&gt;
 |navbar = plain
 |түс         = {{түс|Қазақстан}}
 |сурет  = 
 |сурет2 = 
 |жасыру       = 
 |тақырыбы     = [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]] ауылдық округтері
 |мазмұны   = {{nobr| [[Алтынемел ауылдық округі|Алтынемел]] •}}
{{nobr| [[Басши ауылдық округі|Басши]] •}}
{{nobr| [[Жайнақ батыр ауылдық округі|Жайнақ]] •}}
{{nobr| [[Жоламан ауылдық округі|Жоламан]] •}}
{{nobr| [[Көксу ауылдық округі (Жетісу облысы)|Көксу]] •}}
{{nobr| [[Қарашоқы ауылдық округі|Қарашоқы ]] •}}
{{nobr| [[Қаспан ауылдық округі|Қаспан]] •}}
{{nobr| [[Қоғалы ауылдық округі (Жетісу облысы)|Қоғалы]] •}}
{{nobr| [[Қызылжар ауылдық округі (Алматы облысы)|Қызылжар]] •}}
{{nobr| [[Сарыбастау ауылдық округі|Сарыбастау]] •}}
{{nobr| [[Сарыбұлақ ауылдық округі (Кербұлақ ауданы)|Сарыбұлақ]] •}}
{{nobr| [[Сарыөзек ауылдық округі (Алматы облысы)|Сарыөзек]] •}}
{{nobr| [[Талдыбұлақ ауылдық округі (Кербұлақ ауданы)|Талдыбұлақ]] •}}
{{nobr| [[Шанханай ауылдық округі|Шанханай]] •}}
{{nobr| [[Шұбар ауылдық округі (Алматы облысы)|Шұбар]] }}
}}
&lt;noinclude&gt;
[[Санат:Навигациялық үлгілер:Аудандар бойынша ауылдық округтер:Жетісу облысы|Кербұлақ ауданы]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>fvp15a6dybym5gmwhwby1lczm5720kc</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065146</id>
      <parentid>3065135</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:07:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Қызылжар ауылдық округі (Алматы облысы) → Қызылжар ауылдық округі (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1936" xml:space="preserve">{{Навигациялық жол
 |state = &lt;includeonly&gt;{{{state|collapsed}}}&lt;/includeonly&gt;
 |navbar = plain
 |түс         = {{түс|Қазақстан}}
 |сурет  = 
 |сурет2 = 
 |жасыру       = 
 |тақырыбы     = [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]] ауылдық округтері
 |мазмұны   = {{nobr| [[Алтынемел ауылдық округі|Алтынемел]] •}}
{{nobr| [[Басши ауылдық округі|Басши]] •}}
{{nobr| [[Жайнақ батыр ауылдық округі|Жайнақ]] •}}
{{nobr| [[Жоламан ауылдық округі|Жоламан]] •}}
{{nobr| [[Көксу ауылдық округі (Жетісу облысы)|Көксу]] •}}
{{nobr| [[Қарашоқы ауылдық округі|Қарашоқы ]] •}}
{{nobr| [[Қаспан ауылдық округі|Қаспан]] •}}
{{nobr| [[Қоғалы ауылдық округі (Жетісу облысы)|Қоғалы]] •}}
{{nobr| [[Қызылжар ауылдық округі (Жетісу облысы)|Қызылжар]] •}}
{{nobr| [[Сарыбастау ауылдық округі|Сарыбастау]] •}}
{{nobr| [[Сарыбұлақ ауылдық округі (Кербұлақ ауданы)|Сарыбұлақ]] •}}
{{nobr| [[Сарыөзек ауылдық округі (Алматы облысы)|Сарыөзек]] •}}
{{nobr| [[Талдыбұлақ ауылдық округі (Кербұлақ ауданы)|Талдыбұлақ]] •}}
{{nobr| [[Шанханай ауылдық округі|Шанханай]] •}}
{{nobr| [[Шұбар ауылдық округі (Алматы облысы)|Шұбар]] }}
}}
&lt;noinclude&gt;
[[Санат:Навигациялық үлгілер:Аудандар бойынша ауылдық округтер:Жетісу облысы|Кербұлақ ауданы]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>f0v28ral54adizdysikgvg5dd3y9ldn</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065164</id>
      <parentid>3065146</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:11:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Сарыбұлақ ауылдық округі (Кербұлақ ауданы) → Сарыбұлақ ауылдық округі (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1932" xml:space="preserve">{{Навигациялық жол
 |state = &lt;includeonly&gt;{{{state|collapsed}}}&lt;/includeonly&gt;
 |navbar = plain
 |түс         = {{түс|Қазақстан}}
 |сурет  = 
 |сурет2 = 
 |жасыру       = 
 |тақырыбы     = [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]] ауылдық округтері
 |мазмұны   = {{nobr| [[Алтынемел ауылдық округі|Алтынемел]] •}}
{{nobr| [[Басши ауылдық округі|Басши]] •}}
{{nobr| [[Жайнақ батыр ауылдық округі|Жайнақ]] •}}
{{nobr| [[Жоламан ауылдық округі|Жоламан]] •}}
{{nobr| [[Көксу ауылдық округі (Жетісу облысы)|Көксу]] •}}
{{nobr| [[Қарашоқы ауылдық округі|Қарашоқы ]] •}}
{{nobr| [[Қаспан ауылдық округі|Қаспан]] •}}
{{nobr| [[Қоғалы ауылдық округі (Жетісу облысы)|Қоғалы]] •}}
{{nobr| [[Қызылжар ауылдық округі (Жетісу облысы)|Қызылжар]] •}}
{{nobr| [[Сарыбастау ауылдық округі|Сарыбастау]] •}}
{{nobr| [[Сарыбұлақ ауылдық округі (Жетісу облысы)|Сарыбұлақ]] •}}
{{nobr| [[Сарыөзек ауылдық округі (Алматы облысы)|Сарыөзек]] •}}
{{nobr| [[Талдыбұлақ ауылдық округі (Кербұлақ ауданы)|Талдыбұлақ]] •}}
{{nobr| [[Шанханай ауылдық округі|Шанханай]] •}}
{{nobr| [[Шұбар ауылдық округі (Алматы облысы)|Шұбар]] }}
}}
&lt;noinclude&gt;
[[Санат:Навигациялық үлгілер:Аудандар бойынша ауылдық округтер:Жетісу облысы|Кербұлақ ауданы]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>mu5ev2yewup6r8i9ji2njgy0d77fj0g</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065178</id>
      <parentid>3065164</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:15:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Сарыөзек ауылдық округі (Алматы облысы) → Сарыөзек ауылдық округі (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1932" xml:space="preserve">{{Навигациялық жол
 |state = &lt;includeonly&gt;{{{state|collapsed}}}&lt;/includeonly&gt;
 |navbar = plain
 |түс         = {{түс|Қазақстан}}
 |сурет  = 
 |сурет2 = 
 |жасыру       = 
 |тақырыбы     = [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]] ауылдық округтері
 |мазмұны   = {{nobr| [[Алтынемел ауылдық округі|Алтынемел]] •}}
{{nobr| [[Басши ауылдық округі|Басши]] •}}
{{nobr| [[Жайнақ батыр ауылдық округі|Жайнақ]] •}}
{{nobr| [[Жоламан ауылдық округі|Жоламан]] •}}
{{nobr| [[Көксу ауылдық округі (Жетісу облысы)|Көксу]] •}}
{{nobr| [[Қарашоқы ауылдық округі|Қарашоқы ]] •}}
{{nobr| [[Қаспан ауылдық округі|Қаспан]] •}}
{{nobr| [[Қоғалы ауылдық округі (Жетісу облысы)|Қоғалы]] •}}
{{nobr| [[Қызылжар ауылдық округі (Жетісу облысы)|Қызылжар]] •}}
{{nobr| [[Сарыбастау ауылдық округі|Сарыбастау]] •}}
{{nobr| [[Сарыбұлақ ауылдық округі (Жетісу облысы)|Сарыбұлақ]] •}}
{{nobr| [[Сарыөзек ауылдық округі (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] •}}
{{nobr| [[Талдыбұлақ ауылдық округі (Кербұлақ ауданы)|Талдыбұлақ]] •}}
{{nobr| [[Шанханай ауылдық округі|Шанханай]] •}}
{{nobr| [[Шұбар ауылдық округі (Алматы облысы)|Шұбар]] }}
}}
&lt;noinclude&gt;
[[Санат:Навигациялық үлгілер:Аудандар бойынша ауылдық округтер:Жетісу облысы|Кербұлақ ауданы]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>cnblxzwckcoik728dj55lp1t3d0qgg2</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065187</id>
      <parentid>3065178</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:17:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Талдыбұлақ ауылдық округі (Кербұлақ ауданы) → Талдыбұлақ ауылдық округі (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1928" xml:space="preserve">{{Навигациялық жол
 |state = &lt;includeonly&gt;{{{state|collapsed}}}&lt;/includeonly&gt;
 |navbar = plain
 |түс         = {{түс|Қазақстан}}
 |сурет  = 
 |сурет2 = 
 |жасыру       = 
 |тақырыбы     = [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]] ауылдық округтері
 |мазмұны   = {{nobr| [[Алтынемел ауылдық округі|Алтынемел]] •}}
{{nobr| [[Басши ауылдық округі|Басши]] •}}
{{nobr| [[Жайнақ батыр ауылдық округі|Жайнақ]] •}}
{{nobr| [[Жоламан ауылдық округі|Жоламан]] •}}
{{nobr| [[Көксу ауылдық округі (Жетісу облысы)|Көксу]] •}}
{{nobr| [[Қарашоқы ауылдық округі|Қарашоқы ]] •}}
{{nobr| [[Қаспан ауылдық округі|Қаспан]] •}}
{{nobr| [[Қоғалы ауылдық округі (Жетісу облысы)|Қоғалы]] •}}
{{nobr| [[Қызылжар ауылдық округі (Жетісу облысы)|Қызылжар]] •}}
{{nobr| [[Сарыбастау ауылдық округі|Сарыбастау]] •}}
{{nobr| [[Сарыбұлақ ауылдық округі (Жетісу облысы)|Сарыбұлақ]] •}}
{{nobr| [[Сарыөзек ауылдық округі (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] •}}
{{nobr| [[Талдыбұлақ ауылдық округі (Жетісу облысы)|Талдыбұлақ]] •}}
{{nobr| [[Шанханай ауылдық округі|Шанханай]] •}}
{{nobr| [[Шұбар ауылдық округі (Алматы облысы)|Шұбар]] }}
}}
&lt;noinclude&gt;
[[Санат:Навигациялық үлгілер:Аудандар бойынша ауылдық округтер:Жетісу облысы|Кербұлақ ауданы]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>n5pra1bh4y2fjasq2qr454j9r72facn</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065205</id>
      <parentid>3065187</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:21:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Шұбар ауылдық округі (Алматы облысы) → Шұбар ауылдық округі (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1928" xml:space="preserve">{{Навигациялық жол
 |state = &lt;includeonly&gt;{{{state|collapsed}}}&lt;/includeonly&gt;
 |navbar = plain
 |түс         = {{түс|Қазақстан}}
 |сурет  = 
 |сурет2 = 
 |жасыру       = 
 |тақырыбы     = [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]] ауылдық округтері
 |мазмұны   = {{nobr| [[Алтынемел ауылдық округі|Алтынемел]] •}}
{{nobr| [[Басши ауылдық округі|Басши]] •}}
{{nobr| [[Жайнақ батыр ауылдық округі|Жайнақ]] •}}
{{nobr| [[Жоламан ауылдық округі|Жоламан]] •}}
{{nobr| [[Көксу ауылдық округі (Жетісу облысы)|Көксу]] •}}
{{nobr| [[Қарашоқы ауылдық округі|Қарашоқы ]] •}}
{{nobr| [[Қаспан ауылдық округі|Қаспан]] •}}
{{nobr| [[Қоғалы ауылдық округі (Жетісу облысы)|Қоғалы]] •}}
{{nobr| [[Қызылжар ауылдық округі (Жетісу облысы)|Қызылжар]] •}}
{{nobr| [[Сарыбастау ауылдық округі|Сарыбастау]] •}}
{{nobr| [[Сарыбұлақ ауылдық округі (Жетісу облысы)|Сарыбұлақ]] •}}
{{nobr| [[Сарыөзек ауылдық округі (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] •}}
{{nobr| [[Талдыбұлақ ауылдық округі (Жетісу облысы)|Талдыбұлақ]] •}}
{{nobr| [[Шанханай ауылдық округі|Шанханай]] •}}
{{nobr| [[Шұбар ауылдық округі (Жетісу облысы)|Шұбар]] }}
}}
&lt;noinclude&gt;
[[Санат:Навигациялық үлгілер:Аудандар бойынша ауылдық округтер:Жетісу облысы|Кербұлақ ауданы]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>pauysuppjbenmyh0wvtd27nc1n1u6mh</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Эрлинг Холанд</title>
    <ns>0</ns>
    <id>635302</id>
    <revision>
      <id>3065310</id>
      <parentid>3049351</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T11:15:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ұлы Тұран</username>
        <id>120792</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5095" xml:space="preserve">{{Футболшы
|есімі = Эрлинг Холанд
|туған күні = 21.07.2000
|туған жері = [[Лидс]], [[Англия]]
|сурет = FC RB Salzburg versus SV Mattersburg (4. Juli 2019) 29.jpg
|сурет ені = 220px
|азаматтығы = {{байрақ|Норвегия}}
|бойы = 194 [[сантиметр|см]]
|салмағы = 88 [[килограмм|кг]]
|позиция = [[шабуылшы]]
|қазіргі клуб = {{ту|Англия}} [[Манчестер Сити]]
|номері = 9
|жастар клубы = {{футбол карьерасы
|2006—2015|{{ту|Норвегия}} [[Брюне (футбол клубы)|Брюне]]|}}
|клубтары = {{футбол карьерасы
|2015—2016|{{ту|Норвегия}} Брюне-2|14 (18)
|2016|{{ту|Норвегия}} [[Брюне (футбол клубы)|Брюне]]|16 (0)
|2017|{{ту|Норвегия}} Молде-2|4 (2)
|2017—2018|{{ту|Норвегия}} [[Мольде (футбол клубы)|Молде]]|39 (14)
|2019—2020|{{ту|Аустрия}} [[Ред Булл Зальцбург|Ред Булл (Зальцбург)]]|16 (17)
|2020—2022|{{ту|Германия}} [[Боруссия Дортмунд|Боруссия (Дортмунд)]]|67 (62)
|2022—|{{ту|Англия}} [[Манчестер Сити]]|4 (6)
}}
|ұлттық құрамы = {{футбол карьерасы
|2015|{{ту|Норвегия}} Норвегия-15|4 (4)
|2016|{{ту|Норвегия}} Норвегия-16|17 (1)
|2017|{{ту|Норвегия}} Норвегия-17|5 (2)
|2017|{{ту|Норвегия}} Норвегия-18|6 (6)
|2018|{{ту|Норвегия}} Норвегия-19|6 (6)
|2019|{{ту|Норвегия}} Норвегия-20|5 (11)
|2018|{{ту|Норвегия}} Норвегия-21|3 (0)
|2019—|{{футбол|Норвегия}}|21 (20)}}
}}
'''Эрлинг Браут Холанд''' ({{lang-no|Erling Braut Håland}}; [[2000 жыл]]ы [[21 шілде]]де туған, [[Лидс]], [[Англия]]) — норвегиялық футболшы, &quot;[[Манчестер Сити]]&quot; клубы мен [[Норвегия Ұлттық футбол құрамасы|Норвегия құрамасы]]ның шабуылшысы.

== Карьерасы ==
=== Клубтық ===
2016 жылы 12 мамырда тұңғыш рет Норвегия чемпионатының бірінші лигасында &quot;Брюне&quot; сапында алаңға шықты. 

2017 жылы ақпан айында &quot;[[Мольде (футбол клубы)|Молде]]&quot; клубымен келісім шарт жасасты. 4 маусымда &quot;Сарпсборгқа&quot; қарсы ойында жаңа клубы сапында Норвегия жоғары лигасында дебют ойынын өткізді.

2018 жылы 19 тамызда [[Ред Булл Зальцбург|&quot;Ред Булл Зальцбург]]&quot; клубымен келісім шарт жасасып, 2019 жылғы 1 қаңтардан бастап осы команда сапында ойнайтын болды. 2019 жылы 19 шілдеде Аустрия кубогында &quot;Парндорф&quot; қақпасына хет-трик жасады. 10 тамызда Аустрия чемпионатындағы тұңғыш хет-тригін &quot;Хартберг&quot; (7:2) қақпасына соқты.

2019 жылы желтоқсанда &quot;[[Боруссия Дортмунд|Боруссияға]]&quot; ауысты. 2020 жылы 18 қаңтарда тұңғыш ойынын &quot;[[Аугсбург (футбол клубы)|Аугсбургке]]&quot; қарсы өткізіп, хет-трик жасады.

=== Ұлттық құрама ===
Норвегияның барлық жастағы құрамаларында ойнады. 2019 жылы 5 қыркүйекте тұңғыш рет Ұлттық құрама сапында алаңға шықты. Тұңғыш голдарын [[УЕФА Ұлттар Лигасы 2020/21|2020/21 жылғы Ұлттар лигасында]] соқты.

== Жетістіктері ==
=== Командалық ===
'''[[Ред Булл Зальцбург|«Ред Булл Зальцбург»]]'''
* Аустрия чемпионы: 2018/19
* Аустрия кубогы: 2018/19

=== Жеке ===
* Жастар арасындағы әлем чемпионатының үздік мергені: 2019

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

== Сілтемелер ==
* [https://www.bvb.de/eng/Teams/First-Team/Erling-Haaland Футболшының профилі]

{{бастама}}

[[Санат:Норвегия футболшылары]]
[[Санат:Норвегия Ұлттық футбол құрамасының ойыншылары]]
[[Санат:Мольде ФК ойыншылары]]
[[Санат:Ред Булл Зальцбург ФК ойыншылары]]
[[Санат:Боруссия Дортмунд ФК ойыншылары]]
[[Санат:Манчестер Сити ФК ойыншылары]]</text>
      <sha1>hx87n9jkjzvs7vh68f5lju4u21lsm1q</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065315</id>
      <parentid>3065310</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T11:24:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ұлы Тұран</username>
        <id>120792</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5160" xml:space="preserve">{{Футболшы
|есімі = Эрлинг Холанд
|толық аты = Эрлинг Браут Холанд
|туған күні = 21.07.2000
|туған жері = [[Лидс]], [[Англия]]
|сурет = FC RB Salzburg versus SV Mattersburg (4. Juli 2019) 29.jpg
|сурет ені = 220px
|азаматтығы = {{байрақ|Норвегия}}
|бойы = 194 [[сантиметр|см]]
|салмағы = 88 [[килограмм|кг]]
|позиция = [[шабуылшы]]
|қазіргі клуб = {{ту|Англия}} [[Манчестер Сити]]
|номері = 9
|жастар клубы = {{футбол карьерасы
|2006—2015|{{ту|Норвегия}} [[Брюне (футбол клубы)|Брюне]]|}}
|клубтары = {{футбол карьерасы
|2015—2016|{{ту|Норвегия}} Брюне-2|14 (18)
|2016|{{ту|Норвегия}} [[Брюне (футбол клубы)|Брюне]]|16 (0)
|2017|{{ту|Норвегия}} Молде-2|4 (2)
|2017—2018|{{ту|Норвегия}} [[Мольде (футбол клубы)|Молде]]|39 (14)
|2019—2020|{{ту|Аустрия}} [[Ред Булл Зальцбург|Ред Булл (Зальцбург)]]|16 (17)
|2020—2022|{{ту|Германия}} [[Боруссия Дортмунд|Боруссия (Дортмунд)]]|67 (62)
|2022—|{{ту|Англия}} [[Манчестер Сити]]|4 (6)
}}
|ұлттық құрамы = {{футбол карьерасы
|2015|{{ту|Норвегия}} Норвегия U15|4 (4)
|2016|{{ту|Норвегия}} Норвегия U16|17 (1)
|2017|{{ту|Норвегия}} Норвегия U17|5 (2)
|2017|{{ту|Норвегия}} Норвегия U18|6 (6)
|2018|{{ту|Норвегия}} Норвегия U19|6 (6)
|2019|{{ту|Норвегия}} Норвегия U20|5 (11)
|2018|{{ту|Норвегия}} Норвегия U21|3 (0)
|2019—|{{футбол|Норвегия}}|21 (20)}}
}}
'''Эрлинг Браут Холанд''' ({{lang-no|Erling Braut Håland}}; [[2000 жыл]]ы [[21 шілде]]де туған, [[Лидс]], [[Англия]]) — норвегиялық футболшы, &quot;[[Манчестер Сити]]&quot; клубы мен [[Норвегия Ұлттық футбол құрамасы|Норвегия құрамасы]]ның шабуылшысы.

== Карьерасы ==
=== Клубтық ===
2016 жылы 12 мамырда тұңғыш рет Норвегия чемпионатының бірінші лигасында &quot;Брюне&quot; сапында алаңға шықты. 

2017 жылы ақпан айында &quot;[[Мольде (футбол клубы)|Молде]]&quot; клубымен келісім шарт жасасты. 4 маусымда &quot;Сарпсборгқа&quot; қарсы ойында жаңа клубы сапында Норвегия жоғары лигасында дебют ойынын өткізді.

2018 жылы 19 тамызда [[Ред Булл Зальцбург|&quot;Ред Булл Зальцбург]]&quot; клубымен келісім шарт жасасып, 2019 жылғы 1 қаңтардан бастап осы команда сапында ойнайтын болды. 2019 жылы 19 шілдеде Аустрия кубогында &quot;Парндорф&quot; қақпасына хет-трик жасады. 10 тамызда Аустрия чемпионатындағы тұңғыш хет-тригін &quot;Хартберг&quot; (7:2) қақпасына соқты.

2019 жылы желтоқсанда &quot;[[Боруссия Дортмунд|Боруссияға]]&quot; ауысты. 2020 жылы 18 қаңтарда тұңғыш ойынын &quot;[[Аугсбург (футбол клубы)|Аугсбургке]]&quot; қарсы өткізіп, хет-трик жасады.

=== Ұлттық құрама ===
Норвегияның барлық жастағы құрамаларында ойнады. 2019 жылы 5 қыркүйекте тұңғыш рет Ұлттық құрама сапында алаңға шықты. Тұңғыш голдарын [[УЕФА Ұлттар Лигасы 2020/21|2020/21 жылғы Ұлттар лигасында]] соқты.

== Жетістіктері ==
=== Командалық ===
'''[[Ред Булл Зальцбург|«Ред Булл Зальцбург»]]'''
* Аустрия чемпионы: 2018/19
* Аустрия кубогы: 2018/19

=== Жеке ===
* Жастар арасындағы әлем чемпионатының үздік мергені: 2019

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

== Сілтемелер ==
* [https://www.bvb.de/eng/Teams/First-Team/Erling-Haaland Футболшының профилі]

{{бастама}}

[[Санат:Норвегия футболшылары]]
[[Санат:Норвегия Ұлттық футбол құрамасының ойыншылары]]
[[Санат:Мольде ФК ойыншылары]]
[[Санат:Ред Булл Зальцбург ФК ойыншылары]]
[[Санат:Боруссия Дортмунд ФК ойыншылары]]
[[Санат:Манчестер Сити ФК ойыншылары]]</text>
      <sha1>1n4f7nb1o6i9u7uxr4g82yqolxacz4y</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065320</id>
      <parentid>3065315</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T11:43:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ұлы Тұран</username>
        <id>120792</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5823" xml:space="preserve">{{Футболшы
|есімі = Эрлинг Холанд
|толық аты = Эрлинг Браут Холанд
|туған күні = 21.07.2000
|туған жері = [[Лидс]], [[Англия]]
|сурет = FC RB Salzburg versus SV Mattersburg (4. Juli 2019) 29.jpg
|сурет ені = 220px
|азаматтығы = {{байрақ|Норвегия}}
|бойы = 194 [[сантиметр|см]]
|салмағы = 88 [[килограмм|кг]]
|позиция = [[шабуылшы]]
|қазіргі клуб = {{ту|Англия}} [[Манчестер Сити]]
|номері = 9
|жастар клубы = {{футбол карьерасы
|2006—2015|{{ту|Норвегия}} [[Брюне (футбол клубы)|Брюне]]|}}
|клубтары = {{футбол карьерасы
|2015—2016|{{ту|Норвегия}} Брюне-2|14 (18)
|2016|{{ту|Норвегия}} [[Брюне (футбол клубы)|Брюне]]|16 (0)
|2017|{{ту|Норвегия}} Молде-2|4 (2)
|2017—2018|{{ту|Норвегия}} [[Мольде (футбол клубы)|Молде]]|39 (14)
|2019—2020|{{ту|Аустрия}} [[Ред Булл Зальцбург|Ред Булл (Зальцбург)]]|16 (17)
|2020—2022|{{ту|Германия}} [[Боруссия Дортмунд|Боруссия (Дортмунд)]]|67 (62)
|2022—|{{ту|Англия}} [[Манчестер Сити]]|4 (6)
}}
|ұлттық құрамы = {{футбол карьерасы
|2015|{{ту|Норвегия}} Норвегия U15|4 (4)
|2016|{{ту|Норвегия}} Норвегия U16|17 (1)
|2017|{{ту|Норвегия}} Норвегия U17|5 (2)
|2017|{{ту|Норвегия}} Норвегия U18|6 (6)
|2018|{{ту|Норвегия}} Норвегия U19|6 (6)
|2019|{{ту|Норвегия}} Норвегия U20|5 (11)
|2018|{{ту|Норвегия}} Норвегия U21|3 (0)
|2019—|{{футбол|Норвегия}}|21 (20)}}
}}
'''Эрлинг Браут Холанд'''&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.sports.ru/tribuna/blogs/greatness/2795535.html|title=Холанд? Хааланд? Холанн? Эрлинг сам объяснил, как правильно произносить его имя|author=Максим Полтавец|date=23 маусым 2020|publisher=sports.ru|accessdate=8 маусым 2022|lang=ru}}&lt;/ref&gt; ({{lang-no|Erling Braut Håland}}; [[2000 жыл]]ы [[21 шілде]]де туған, [[Лидс]], [[Англия]]) — норвегиялық футболшы, &quot;[[Манчестер Сити]]&quot; клубы мен [[Норвегия Ұлттық футбол құрамасы|Норвегия құрамасы]]ның шабуылшысы.

== Карьерасы ==
=== Клубтық ===
2016 жылы 12 мамырда тұңғыш рет [[Футболдан Норвегия чемпионаты|Норвегия чемпионатының]] бірінші лигасында &quot;[[Брюне (футбол клубы)|Брюне]]&quot; сапында алаңға шықты. 

2017 жылы ақпан айында &quot;[[Мольде (футбол клубы)|Молде]]&quot; клубымен келісім шарт жасасты. 4 маусымда &quot;[[Сарпсборг (футбол клубы)|Сарпсборгқа]]&quot; қарсы ойында жаңа клубы сапында Норвегия жоғары лигасында дебют ойынын өткізді.

2018 жылы 19 тамызда &quot;[[Ред Булл Зальцбург]]&quot; клубымен келісім шарт жасасып, 2019 жылғы 1 қаңтардан бастап осы команда сапында ойнайтын болды. 2019 жылы 19 шілдеде Аустрия кубогында &quot;[[Парндорф (футбол клубы)|Парндорф]]&quot; қақпасына хет-трик жасады. 10 тамызда [[Футболдан Аустрия чемпионаты|Аустрия чемпионатындағы]] тұңғыш хет-тригін &quot;[[Хартберг (футбол клубы)|Хартберг]]&quot; (7:2) қақпасына соқты.

2019 жылы желтоқсанда &quot;[[Боруссия Дортмунд|Боруссияға]]&quot; ауысты. 2020 жылы 18 қаңтарда тұңғыш ойынын &quot;[[Аугсбург (футбол клубы)|Аугсбургке]]&quot; қарсы өткізіп, хет-трик жасады.

=== Ұлттық құрама ===
Норвегияның барлық жастағы құрамаларында ойнады. 2019 жылы 5 қыркүйекте алғаш рет [[Норвегия Ұлттық футбол құрамасы|Норвегия ұлттық құрамасында]] алаңға шықты. Тұңғыш голдарын [[УЕФА Ұлттар Лигасы 2020/21|2020/21 жылғы Ұлттар Лигасында]] соқты.

== Жетістіктері ==
=== Командалық ===
'''«Ред Булл Зальцбург»'''
* Аустрия чемпионы: 2018/19
* Аустрия кубогы: 2018/19

=== Жеке ===
* Жастар арасындағы әлем чемпионатының үздік мергені: 2019

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

== Сілтемелер ==
* [https://www.bvb.de/eng/Teams/First-Team/Erling-Haaland Футболшының профилі]

{{бастама}}

[[Санат:Норвегия футболшылары]]
[[Санат:Норвегия Ұлттық футбол құрамасының ойыншылары]]
[[Санат:Мольде ФК ойыншылары]]
[[Санат:Ред Булл Зальцбург ФК ойыншылары]]
[[Санат:Боруссия Дортмунд ФК ойыншылары]]
[[Санат:Манчестер Сити ФК ойыншылары]]</text>
      <sha1>544adgcb2w7dbndpxu3pgahl1hm8p2u</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065325</id>
      <parentid>3065320</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T11:53:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ұлы Тұран</username>
        <id>120792</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6143" xml:space="preserve">{{Футболшы
|есімі = Эрлинг Холанд
|толық аты = Эрлинг Браут Холанд
|туған күні = 21.07.2000
|туған жері = [[Лидс]], [[Англия]]
|сурет = FC RB Salzburg versus SV Mattersburg (4. Juli 2019) 29.jpg
|сурет ені = 220px
|азаматтығы = {{байрақ|Норвегия}}
|бойы = 194 [[сантиметр|см]]
|салмағы = 88 [[килограмм|кг]]
|позиция = [[шабуылшы]]
|қазіргі клуб = {{ту|Англия}} [[Манчестер Сити]]
|номері = 9
|жастар клубы = {{футбол карьерасы
|2006—2015|{{ту|Норвегия}} [[Брюне (футбол клубы)|Брюне]]|}}
|клубтары = {{футбол карьерасы
|2015—2016|{{ту|Норвегия}} Брюне-2|14 (18)
|2016|{{ту|Норвегия}} [[Брюне (футбол клубы)|Брюне]]|16 (0)
|2017|{{ту|Норвегия}} Молде-2|4 (2)
|2017—2018|{{ту|Норвегия}} [[Мольде (футбол клубы)|Молде]]|39 (14)
|2019—2020|{{ту|Аустрия}} [[Ред Булл Зальцбург|Ред Булл (Зальцбург)]]|16 (17)
|2020—2022|{{ту|Германия}} [[Боруссия Дортмунд|Боруссия (Дортмунд)]]|67 (62)
|2022—|{{ту|Англия}} [[Манчестер Сити]]|4 (6)
}}
|ұлттық құрамы = {{футбол карьерасы
|2015|{{ту|Норвегия}} Норвегия U15|4 (4)
|2016|{{ту|Норвегия}} Норвегия U16|17 (1)
|2017|{{ту|Норвегия}} Норвегия U17|5 (2)
|2017|{{ту|Норвегия}} Норвегия U18|6 (6)
|2018|{{ту|Норвегия}} Норвегия U19|6 (6)
|2019|{{ту|Норвегия}} Норвегия U20|5 (11)
|2018|{{ту|Норвегия}} Норвегия U21|3 (0)
|2019—|{{футбол|Норвегия}}|21 (20)}}
}}
'''Эрлинг Браут Холанд'''&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.sports.ru/tribuna/blogs/greatness/2795535.html|title=Холанд? Хааланд? Холанн? Эрлинг сам объяснил, как правильно произносить его имя|author=Максим Полтавец|date=23 маусым 2020|publisher=sports.ru|accessdate=8 маусым 2022|lang=ru}}&lt;/ref&gt; ({{lang-no|Erling Braut Håland}}; [[2000 жыл]]ы [[21 шілде]]де туған, [[Лидс]], [[Англия]]) — норвегиялық футболшы, &quot;[[Манчестер Сити]]&quot; клубы мен [[Норвегия Ұлттық футбол құрамасы|Норвегия құрамасы]]ның шабуылшысы.

== Карьерасы ==
=== Клубтық ===
2016 жылы 12 мамырда тұңғыш рет [[Футболдан Норвегия чемпионаты|Норвегия чемпионатының]] бірінші лигасында &quot;[[Брюне (футбол клубы)|Брюне]]&quot; сапында алаңға шықты. 

2017 жылы ақпан айында &quot;[[Мольде (футбол клубы)|Молде]]&quot; клубымен келісім шарт жасасты. 4 маусымда &quot;[[Сарпсборг (футбол клубы)|Сарпсборгқа]]&quot; қарсы ойында жаңа клубы сапында Норвегия жоғары лигасында дебют ойынын өткізді.

2018 жылы 19 тамызда &quot;[[Ред Булл Зальцбург]]&quot; клубымен келісім шарт жасасып, 2019 жылғы 1 қаңтардан бастап осы команда сапында ойнайтын болды. 2019 жылы 19 шілдеде Аустрия кубогында &quot;[[Парндорф (футбол клубы)|Парндорф]]&quot; қақпасына хет-трик жасады. 10 тамызда [[Футболдан Аустрия чемпионаты|Аустрия чемпионатындағы]] тұңғыш хет-тригін &quot;[[Хартберг (футбол клубы)|Хартберг]]&quot; (7:2) қақпасына соқты.

2019 жылы желтоқсанда &quot;[[Боруссия Дортмунд|Боруссияға]]&quot; ауысты. 2020 жылы 18 қаңтарда тұңғыш ойынын &quot;[[Аугсбург (футбол клубы)|Аугсбургке]]&quot; қарсы өткізіп, хет-трик жасады.

2022 жылы &quot;[[Манчестер Сити]]&quot; клубына ауысты&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.mancity.com/news/mens/club-statement-erling-haaland-63787789|title=CLUB STATEMENT ON ERLING HAALAND|author=Rob Pollard|date=10 мамыр 2022|publisher=mancity.com|accessdate=28 тамыз 2022|lang=en}}&lt;/ref&gt;.

=== Ұлттық құрама ===
Норвегияның барлық жастағы құрамаларында ойнады. 2019 жылы 5 қыркүйекте алғаш рет [[Норвегия Ұлттық футбол құрамасы|Норвегия ұлттық құрамасында]] алаңға шықты. Тұңғыш голдарын [[УЕФА Ұлттар Лигасы 2020/21|2020/21 жылғы Ұлттар Лигасында]] соқты.

== Жетістіктері ==
=== Командалық ===
'''«Ред Булл Зальцбург»'''
* Аустрия чемпионы: 2018/19
* Аустрия кубогы: 2018/19

=== Жеке ===
* Жастар арасындағы әлем чемпионатының үздік мергені: 2019

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

== Сілтемелер ==
* [https://www.bvb.de/eng/Teams/First-Team/Erling-Haaland Футболшының профилі]

{{бастама}}

[[Санат:Норвегия футболшылары]]
[[Санат:Норвегия Ұлттық футбол құрамасының ойыншылары]]
[[Санат:Мольде ФК ойыншылары]]
[[Санат:Ред Булл Зальцбург ФК ойыншылары]]
[[Санат:Боруссия Дортмунд ФК ойыншылары]]
[[Санат:Манчестер Сити ФК ойыншылары]]</text>
      <sha1>dnxh96hob30jklc1g64d6dax5g95kbn</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ол (фильм, 2017)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>639498</id>
    <revision>
      <id>3064823</id>
      <parentid>2991399</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T15:24:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ерқанат Рыскулбеков</username>
        <id>70798</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Немесе Сол</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="52379" xml:space="preserve">{{Кино
 |Қазақша атауы    = Ол
 |Шынайы атауы     = {{lang-en|It}}
 |Суреті           = It film 2017.jpeg
 |Сурет ені        = 
 |Жанры            = [[триллер]]&lt;br&gt;[[қорқынышты фильм]]
 |Режиссёрі        = Анди Мускэтти
 |Продюсері        = Рой Ли&lt;br&gt;Дэн Лин&lt;br&gt;Сэт Грэм-Смит&lt;br&gt;Дэйвид Катцэнберг&lt;br&gt;Барбара Мускэтти
 |Сценарист        = '''Роман:'''&lt;br&gt;[[Стивен Киң]]&lt;br&gt;'''Сценарий:'''&lt;br&gt;Чэйс Палмер&lt;br&gt;Кәри Фукунага&lt;br&gt;Гэри Доберман
 |Актерлер         = [[Джэйден Мартелл]]&lt;br&gt;[[Билл Скарсгорд]]
 |Операторы        = Чон Жон-Хун
 |Композиторы      = Бэнджамин Уоллфиш
 |Компания         = [[Lin Pictures]]&lt;br&gt;[[New Line Cinema]]&lt;br&gt;[[Vertigo Entertainment]]&lt;br&gt;[[KatzSmith Productions]]&lt;br&gt;'''Дистрибуция''':&lt;br&gt;[[Warner Bros.|Warner Bros. Pictures]]
 |Бюджеті          = 35 млн [[АҚШ доллары|$]]&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.latimes.com/business/hollywood/la-fi-ct-new-line-it-movie-20170905-story.html|title=With new adaptation of 'It,' New Line Cinema hopes to continue horror winning streak|author=Ryan Faughnder|work=[[Los Angeles Times]]|date=2017-09-05|accessdate=2017-09-08}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://deadline.com/2017/09/it-stephen-king-movie-weekend-box-office-1202161829/|title=Box Office To Wake Up From Long Summer’s Nap As ‘It’ Happens With $60Ms Opening, Possible $70M – Preview|author=Anthony D'Alessandro|work=[[Deadline.com]]|date=2017-09-05|accessdate=2017-09-08}}&lt;/ref&gt;
 |Түсім            = 700.3 млн [[АҚШ доллары|$]]&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.boxofficemojo.com/movies/?id=it.htm|title=It (2017)|website=[[Box Office Mojo]]|lang=en|accessdate=2017-09-11}}&lt;/ref&gt;
 |Мемлекет         = {{USA}}
 |Тілі             = [[ағылшын тілі|ағылшын]]
 |Ұзақтығы         = 135 минут&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.bbfc.co.uk/releases/it-film-1|title=It|website=[[Британский совет по классификации фильмов]]|date=|accessdate=2017-09-08}}&lt;/ref&gt;
 |Жыл              = 2017
 |Алдыңғы фильм    = 
 |Келесі фильм     = [[Ол: Екінші Тарау]]
 |imdb_id          = 1396484
 |Сайт             = [[URL|http://www.it-movie.net/]]
}}
'''Ол''' немесе Сол&lt;ref&gt;[https://m.flip.kz/catalog?prod=2157632 Интернет дүкені. flip.kz]&lt;/ref&gt; ({{lang-en|It}}) — 2017 жылы шыққан, режиссер Анди Мускэттидің американдық [[қорқынышты фильм]]і. Фильм [[америкалықтар|американдық]] жазушы [[Стивен Киң]]нің 1986 жылғы [[Ол (роман)|романының]], бірінші бөліміне негізделген.&lt;ref&gt;https://thewrap.com/stephen-kings-it-release-date-set-by-warner-bros/&lt;/ref&gt; Дэрри, Мэйн қаласында қорқыныштан, жеккөрушіліктен және көңілсіздіктен күш алатын, әртүрлі келбетті қабылдай алатын жаратылыс - Пенниуайздың қаһарына ұшыраған жеті жасөспірім туралы баяндайды.&lt;ref&gt;https://variety.com/2015/film/news/stephen-kings-it-new-director-1201541881/&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://www.bustle.com/p/the-new-it-trailer-is-just-as-glorious-terrifying-as-you-feared-47788&lt;/ref&gt; Бұл Стивен Киңнің романының екінші экранизациясы, алғаш рет роман 1990 жылы шағын-сериалда түсірілген болатын.&lt;ref&gt;https://www.vox.com/culture/2017/3/30/15109552/stephen-kings-it-trailer-conventional-horror&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;http://www.cbr.com/stephen-king-it-rating-sequel-plans/&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://uk.ign.com/articles/2017/03/30/it-how-the-stephen-king-remake-compares-to-the-original-tv-miniseries&lt;/ref&gt; Фильм сондай-ақ,  ''Ол: 1 бөлім — Бейбақтар клубы''-мен танымал.&lt;ref&gt;The official title of Andrés Muschietti's It was confirmed by Stephen King on March 7, 2017, and has been corroborated by various other sources such as https://www.theguardian.com/film/2017/mar/29/it-trailer-stephen-king-pennywise-clown, https://www.nme.com/blogs/the-movies-blog/stephen-king-it-losers-club-release-date-2017-2018172, http://www.telegraph.co.uk/films/0/pennywise-back-terrifying-first-trailer-stephen-king-adaptation/, http://www.digitalspy.com/movies/trailers/news/a824493/first-it-remake-trailer/.&lt;/ref&gt;

''Ол'' тұсаукесері [[2017 жыл]]дың [[5 қыркүйек|қыркүйегінде]] [[Лос-Анджелес]]те өтті және [[Америка Құрама Штаттары]]нда [[2017 жыл]]дың [[8 қыркүйек|қыркүйегінде]] 2D және [[IMAX]] нұсқаларында шығарылды. Фильм көптеген кассалық рекордтарды орнатты және бүкіл әлем бойынша 701 миллион [[АҚШ доллары]]нан асып түсіп, барлық уақыттағы R-рейтингі бойынша ең жоғары бесінші орынға ие болды.&lt;ref&gt;Calfas, Jennifer (September 10, 2017).[http://time.com/4935221/it-box-office-stephen-king/ &quot;It Shatters Box Office Records With Massive Opening Weekend&quot;]. Time. Retrieved October 10, 2017.&lt;/ref&gt;  Инфляцияға бейімделмеген ол барлық уақыттағы ең жоғарғы қорқынышты фильм болды.&lt;ref&gt;Mumford, Gwilym (September 29, 2017).[https://www.theguardian.com/film/2017/sep/29/stephen-king-it-the-exorcist-highest-grossing-horror-film-ever &quot;Stephen King's It scares off The Exorcist to become highest-grossing horror ever&quot;]. The Guardian. Retrieved October 10, 2017.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Tartaglione, Nancy (October 8, 2017). [https://deadline.com/2017/10/blade-runner-2049-it-movie-horror-record-despicable-me-3-kingsman-never-say-die-weekend-results-international-box-office-1202184382/ &quot;'Blade Runner 2049' Arrives With $50M Overseas; 'It' Tops $600M WW; 'Despicable 3' Hops Past 'Zootopia' – Intl Box Office&quot;. Deadline Hollywood.] Retrieved October 10, 2017.&lt;/ref&gt; Оң пікірлер айтылды, сыншылар қойылымды, бағытты, кинематографияны және музыкалық көрсеткіштерді жоғары бағалады және көптеген адамдар оны Стивен Киңнің ең жақсы бейімделуінің бірі деп атады.&lt;ref&gt;[https://hollywoodreporter.com/heat-vision/it-review-roundup-1035698 &quot;'It': What the Critics Are Saying&quot;]&lt;/ref&gt; Ол көптеген марапаттар мен номинацияларға ие болды, «Вашингтон D.C. Area» аймақтық кино сыншылар қауымдастығының екі номинациясын жеңіп алды, соның ішінде ең жақсы актерлік құрам.&lt;ref&gt;[http://freebeacon.com/blog/wafca-winners-announced/ &quot;WAFCA Winners Announced&quot;]&lt;/ref&gt; ''Ол'' «Сыншылардың таңдаулы фильмі ең жақсы ғылыми-қорқынышты фильм» номинациясына ұсынылды.&lt;ref&gt;https://variety.com/2017/film/awards/critics-choice-film-nominations-list-1202631789/&lt;/ref&gt; Фильм 11 күнде 2 миллионнан астам неміс қабылдауына қатысқаны үшін үш «[[Боуги]]» сыйлығын жеңіп алды.&lt;ref&gt;https://www.screendaily.com/news/never-say-die-tops-international-box-office/5123040.article&lt;/ref&gt; Сонымен қатар, кинотуынды әр түрлі сыншылар бірнеше сыншылардың жыл соңындағы тізіміне еніп, ''2017 жылдың үздік фильмдері''нің бірі деп аталды.&lt;ref&gt;https://metacritic.com/feature/film-critics-list-the-top-10-movies-of-2017&lt;/ref&gt;

== Сюжет ==
1988 жылы қазан айында, Дэрридегі жаңбырлы таңертеңгілік, жасөспірім Билл Дэнбро өзінің жеті жасар інісі Джорджиге қағаз қайық жасамақ болады. Содан кейін магний алады. Қайықтың беріктігі үшін оны жертөледе орналасқан парафинмен жабу керек болатын.  Джорджи қорқынышымен күресіп, қараңғы жертөледен парафин алып, ағасына апарады. Жұмысты аяқтағаннан кейін Билл қайықты інісіне тапсырады және абай болуды ескертеді. Джорджи кеменің артынан дымқыл көшеде жүгіріп өтіп, ақырында қайық суағарға ағызылып кетеді.  Джорджи тротуардың астындағы суағарға қарайды, таңданысы мен қорқынышына қарап, «Пенниуайз» деген клоунды көреді. Алдымен, клоун баланың көңілін өзіне аударуға тырысады, онымен әзілдеседі, бірақ кейін үнсіз қалады да, Джорджиге қорқынышты қарай бастайды. Бала өзін мазасыз сезініп, үйге бару керек дейді. Содан кейін Пенниуайз қайықты көрсетеді және оны алып кетуге итермелейді. Джорджи қайықты алу үшін қолын созған кезде, клоун оны тістеп, Джорджиді канализацияға әкетеді.

Бірнеше айдан кейін, жаз басталғанға дейін, марқұмның ағасы Билл және оның достары - әңгімелесуші Ричи Тосиер, гипохондриак Эдди Каспбрак және еврей Стәнли Урис қаланың сыртындағы сүйікті орнына барып, олар оны ''Тақыршақ'' деп атайды, бірақ оны орта мектеп оқушысы азғын Хэнри Бауерс және оның үш досы қорқытуда. Бауерс Биллге оның інісімен болған қайғылы жағдайға байланысты оған жыл бойы қол тигізбейтінін айтады, бірақ енді ол Биллді тағы мазақ етеді. Алайда, Хэнри полицияның әкесі Оскар Бауерсті байқап, бұзақылармен бірге кетеді. Бұл уақытта Бауерс пен оның тобынан жасырынған аулада мектептегі жаңа жігіт - толық, ұялшақ мектеп оқушысы Бэн Хэнский өзінің әдепсіздігі туралы жалған қауесеттерге масқара болып, әдемі қызыл шашты Бэверли Маршты кездестірді және оған ғашық болды. Билл Джорджидің жоғалып кетуін әлі де бастан кешуде және оның інісі ''Тақыршақ''та болуы мүмкін деп болжайды.

Бэн, достары жоқ, мектеп кітапханасында отырып, Бэверлиге деген сүйіспеншілік туралы хат жазады және қаланың ғасырлар бойы балалардың қайғылы оқиғалары мен жоғалып кетуінен зардап шеккенін біледі. Мұрағат бөлмесінде біртүрлі шу естіген Бэн кітапханадан ақырын ұшып келе жатқан қызыл шарды көреді. Ол оның соңынан ереді, ал кітап сөрелерінің лабиринттерінде ол бассыз өлген адам түрінде Пенниуайзбен кездеседі. Ол қашып кетеді, бірақ Ханском үйіне келе жатып, Бауэрс пен оның достарын кеш байқайды. Олар жігітті ұстап алып, оны карьердегі көпірге сүйреп апарады, онда Хэнри Бэнді ұрып-соғып, өз есімінің бірінші әрпін асқазанына пышақпен кесіп тастайды. Осы сәтті сезіне отырып, Бэн олардан қашып кетеді, карьерден құлап, жүгіреді, Биллдің Тақыршақтағы серіктерімен кездеседі.  Хэнридің достарының бірі Патрик Хокстэттер қашып кеткен Бэнді іздеп, канализацияға түседі және Пенниуайздан мерт болады.

Билл және қалғандары, оның іш жарақатын емдеу үшін, Бэнді қалаға апарады. Дәріханада олар дәрі-дәрмектерге ақша жеткіліксіз екенін анықтайды. Көмекке Бэверли Марш келеді, ол сол жерде кездейсоқ болды. Алғыс ретінде оған ғашық болған Билл, оны келесі күні өзенге шомылуға шақырады.

Бэверли үйге келіп, әкесі тарапынан қиянатқа ұшырайды.  Көз жасында ол шашын кесіп тастап, өзін жігіт сияқты сезінеді. Келесі күні Бэверли карьерге келіп, Билл, Бэн, Ричи, Стәнли және Эддимен бірге шомылады. Шомылғаннан кейін Бэн оларға қаладағы ересектер мен балалардың жаппай жоғалуы туралы және бұл сериялы өлтірушінің жұмысы болуы мүмкін екенін айтады.

Содан кейін бәрі тарайды және көбісі Пенниуайзға тап болады, ол олар қатты қорқатын нәрсеге айналды: Үйге барар жолда Эдди - үйсіз-күйсіз алапес адам, Стән - жалған беті бар сасық әйел түрін, түнде Билл жертөледе - өлі Джорджийді, ал Бэверли - шұңғылшадан қанды көреді.

Бэверли ұлдардан ваннаны қаннан тазартуға көмектесуді сұрайды және көргендерін айтады. Бәрі де қорқынышты нәрселерді көргендерін айта бастайды, ал соңы бірдей болды - барлығының көз алдында клоун пайда болды. Содан кейін жасөспірімдер бұталардың тереңінен көмек сұрап айқайлайды, қоңырауға жүгіреді және Хэнри Бауэрс пен оның достары қара жігіт Майк Ханлонды аяусыз ұрып жатқанын көреді. Жігіттер балаға қарсы тұрып, Бауерс тобына тас лақтырады. Майк олардың досы болады, және олар өздерін «Бейбақтар клубы» деп атайды.  Бірге олар қорқынышты көріністердің құпиясын ашуға тырысады және оларды бір жаратылыс аңдып жатқанын түсінеді. Биллдің көлікжайында олар ескі мұрағат құжаттар тауып, Дэрридің канализациялық карталарының көмегімен Пенниуайз әр 27 жыл сайын Дэрридегі балаларды жеу үшін оянып, қала ішінде қаңырап қалған үйдің астындағы құдыққа апаратын канализациялық түнелдер арқылы қозғалатынын түсінеді. Соңында, олар протектордағы фотосуреттерді бірлесіп қараған кезде, «''Ол''» экраннан секіріп, балаларға шабуыл жасау арқылы сенімді болады.

Билл бізге Нэйбл көшесіндегі үйге бару керек дейді, ал қалғандары бұған әрең дегенде келіседі. Үйде «Ол» оларды бөліп алып, әр топқа шабуыл жасайды, нәтижесінде Эдди екінші қабаттан құлап, қолын сындырады. Бэверли Пенниуайзды металды шыбықпен ұрып, клоунды шегінуге мәжбүр етеді. Мазасыз анасы Эддиді үйіне апарғаннан кейін, Ричи, Стәнли, Бэн және Майк клоунмен күресуден бас тартады, тек Билл мен Бэверли күресті әрі қарай жалғастыруды шешеді.

Жаздың бір маусымын «Бейбақтар» бір-бірінен бөлек өткізеді, әрқайсысы өз ісімен айналысады. Хэнри Бауерс, достарымен бірге әкесінің тапаншасынмен ырбаңдап, нәтижесінде Хенри өз тобын қорлайды. Кіші-Бауерс  құлдырап, ашуланған кезде, ол кенеттен пошта жәшігінде қызыл шарды көргенде көлікте отырады. Қорапта ол Бэннің артынан қуып, орманда жоғалтқан пышақты табады. Үйде Хэнри ұйықтап жатқан Оскар Бауерстің ішіне пышақ ілгішін қойып, теледидардан шыққан клоунның дауысын айтып, әкесін өлтіріп, «бәрін өлтіремін» деп айғайлайды, «Ол» оны арбады. Бұл арада Беверли әкесінен қысым көруде. Алғаш рет қайта соғысуды шешкенде, ол оны басынан ұрып тастап, кетуге тырысады, бірақ ''Пенниуайз'' пайда болып, оны ұрлап кетеді. Билл бұл туралы хабардар болып, басқаларын жинауды шешеді, ал олардың бәрі қаруланып, Бэверлиді құтқару үшін Нэйбл көшесіндегі үйге барады.  Жігіттер кезекпен құдыққа түсе бастайды. Жоғарыдағы ең соңғысы - Майк, бірақ оған ашуланған Хенри оған шабуыл жасайды. Жекпе-жек кезінде Майк Бауерстың басына таспен ұрып, құдық түбіне итеріп жібереді. «Бейбақтар» ағынды сулармен төмен түсіп, цирк таяқтары мен балалар заттары орналасқан жер астындағы үйді табады, олардың айналасында жоғалған балалардың денелері ауада жүзіп жүр. Қалған адамдармен бірге «Бейбақтар» Бэверлидің көтеріліп жатқанын, бірақ транс күйінде көреді. Олар оны төмен түсірді, содан кейін Бэн қызды сүйіп, Бэверли транстен кетеді. Қоқыс пен басқа балалардың арасында Билл Джорджийді кездестіреді, ағасымен соңғы рет сөйлеседі, қоштасады және оны Майктың тапаншасымен атып тастайды, мұның ''Пенниуайз'' екенін түсінеді. Джорджи құлап түседі, ал оның денесі топқа шабуыл жасап, Биллді тұтқындап клоунға айнала бастайды, оған оны жеуге және 27 жыл бойы ұйықтауға жатуды ұсынады. «Бейбақтар» бұл ұсынысты қабылдамайды және қорқыныштарын жеңіп, клоунға шабуыл жасай бастайды. Шаршап, күші таусылған ''Пенниуайз'' құлайды және қараңғылыққа түседі.Билл Бэверлиді құшақтап, клоунның жеңілісінен кейін барлық жоғалған балалардың түсіп жатқанын көреді. Джорджийдің сары жамылғысын тапқан Билл ақыры інісінің өлімін қабыл алады және қайғыдан жылай бастайды, достары оны жұбатады.

Бір айдан кейін жасөспірімдер Тақыршақта қайтадан кездеседі, ал Бэверли ересектер сияқты кәрізде тағы кездескені туралы аян айтады. Билл бөтелкені сындырып алақанын кеседі, ал достары қол ұстасып, егер клоун қайтадан пайда болса, Дэрриге ораламыз деп ант береді. Стәнли, Эдди, Ричи, Майк және Бэн кетіп қалады. Бэверли Биллге тәтесімен Портландта тұруға кететінін айтады. Ол кетер алдында Билл оны тоқтатады және олар қоштасып сүйіседі.

== Рөлдерде ==
{{РөлдердеҮсті}}
{{Рөлдерде|[[Билл Скарсгорд]]||''[[Пенниуайз]]''}}
{{Рөлдерде|[[Джэйдэн Мартелл]]||Билл Дэнбро}}
{{Рөлдерде|[[София Лиллис]]||Бэверли Марш}}
{{Рөлдерде|[[Джэреми Рэй Тэйлор]]||Бэн Ханском}}
{{Рөлдерде|[[Чоузен Джэйкобс]]||Майк Ханлон}}
{{Рөлдерде|[[Финн Вулфхард]]||Ричи Тозиер}}
{{Рөлдерде|[[Джәк Дилан Грэйзер]]||Эдди Касбрак}}
{{Рөлдерде|Уайатт Олэф||Стәнли Урис}}
{{Рөлдерде|Николас Хамилтон||Хэнри Бауерс}}
{{Рөлдерде|[[Джексон Роберт Скотт]]||Джорджи Дэнбро}}
{{Рөлдерде|Оуэн Тиг||Патрик Хокстэттер}}
{{Рөлдерде|[[Логан Томпсон]]||Виктор Крис}}
{{Рөлдерде|Джэйк Сим||Рэджиналд «Бэлч» Хаггинс}}
{{Рөлдерде|Хавиэр Ботет||''алапес''}}
{{Рөлдерде|Тэйтум Ли||Джудит}}
{{Рөлдерде|[[Стивен Уильямс]]||Лирой Ханлон}}
{{Рөлдерде|Стивен Богэрт||Элвин Марш}}
{{Рөлдерде|Джэффри Паунсэтт||Зак Дэнбро}}
{{Рөлдерде|Пип Дуайер||Шэрон Дэнбро}}
{{Рөлдерде|[[Ари Коэн]]||Раввин Урис}}
{{Рөлдерде|[[Стюарт Хюз]]||Оскар «Бутч» Бауерс}}
{{Рөлдерде|[[Мэган Шарпантир]]||Грэта Боуи}}
{{РөлдердеАсты}}

== Өндіріс ==
=== Түсірілім ===
[[File:Port Hope Town Hall.JPG|thumb|[[Порт Хоуп]] , оны Дэрри қаласына айналдыру үшін бірқатар өзгерістерге ұшырады.]]
Қоюшы дизайнер – Мара ЛеПэре-Шлуп [[Бангор (Мэн)]]-ге барды, оның ішінде Томас Хилл шыңы, Кэндаскиг ағынының бойымен өтетін жер, Баррэнс деп аталатын жер бар, ол 2015 жылы 31 наурызда расталды және су құрылыстары [[Пенобскот өзені]]н зерттеуге шыққан.&lt;ref name=&quot;hashtagmaine.bangordailynews.com&quot;&gt;http://hashtagmaine.bangordailynews.com/2015/03/31/reddit/crew-from-new-adaptation-of-stephen-kings-it-in-bangor-to-scope-out-potential-filming-locations/&lt;/ref&gt; ЛеПэре-Шлуп өзінің гастрольдік сапарында олар қаладағы кейбір көріністерді түсіріп, антенналық түсірілім алуға үміттенетіндерін айтты, дегенмен қазіргі уақытта фильмді түсіру үшін жетекші орындар [[Йоңкерз, Нью-Йорк]] және Нью-Йорк штатындағы солтүстік бөлігінде орналасқан.&lt;ref name=&quot;hashtagmaine.bangordailynews.com&quot;/&gt; 2016 жылғы 31 мамырда ''Third Art Productions'' компаниясы Порт-Хоуп муниципалитетінде фильмнің ішкі және сыртқы көріністеріне қолданылғандығы расталды, ал муниципалитеттің айналасындағы әртүрлі орындарға түсірілімдер 2016 жылдың 11 шілдесінен - 2016 жылдың 18 шілдесіне дейін түсірілді.&lt;ref&gt;http://www.northumberlandnews.com/news-story/6698081-port-hope-eyed-for-remake-of-stephen-king-s-it-/&lt;/ref&gt; Негізгі түсіру кезеңі [[Торонто]]да басталды, оның түпнұсқалық түсірілім кестесі 2016 жылдың 27 маусымы мен 6 қыркүйегі аралығында болды.&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.dreadcentral.com/news/162137/new-adaptation-stephen-kings-begins-filming-june/|title=New Adaptation of Stephen King's It Begins Filming in June|last=Squires|first=John|work=[[Dread Central]]|date=April 18, 2016|accessdate=June 27, 2016|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160518120015/http://www.dreadcentral.com/news/162137/new-adaptation-stephen-kings-begins-filming-june/|archivedate=May 18, 2016|df=mdy-all}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.instagram.com/p/BHK0N3ThiTz/|title=Day one|last=Muschietti|first=Andrés|work=[[Instagram]]|date=June 27, 2016|accessdate=June 27, 2016|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160708124839/https://www.instagram.com/p/BHK0N3ThiTz/|archivedate=July 8, 2016|df=mdy-all}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.liljas-library.com/article.php?id=4820|title=IT Filming in Toronto This Summer|last=Jorissen|first=Matt|work=Lilja's Library|date=April 13, 2016|accessdate=June 27, 2016|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160809064705/http://www.liljas-library.com/article.php?id=4820|archivedate=August 9, 2016|df=mdy-all}}&lt;/ref&gt;

[[Ошава]]ны продюсерлер келесі түсірілім орны ретінде таңдады, ал 2016 жылдың 20 шілдесінде Ошаваның орталығына жақын орналасқан ''Эулали'' даңғылы мен ''Джэймс'' көшесіндегі үйлерге түсірілім туралы хабарламалар жіберіліп, тұрғындарға түсірілімге бейімделуге кеңес берді, бұл аймақта түсірілім 5 тамыздан 8 тамызға дейін жалғасты.&lt;ref&gt;http://oshawaexpress.ca/oshawa-sewers-to-be-haunted-by-literary-terror/&lt;/ref&gt; 2016 жылдың 29 шілдесінде экипаждың бұрынғы бос жерде ''Джэймс'' көшесінің қиылысында ескі үй түріндегі декорация салынып жатқандығы туралы хабарланды.&lt;ref&gt;http://www.torontosun.com/2016/08/03/it-movie-being-filmed-in-oshawa&lt;/ref&gt; Сондай-ақ, құрылым сыртқы түсіру үшін қолданылатын құрылыс, орман айналасында жасалынған қасбет екендігі атап өтілді. Жинақ алдын-ала дайындалған модульдерден тұрады, оларды «IATSE» ағаш ұсталары шығарады және орнатады.&lt;ref&gt;http://www.northumberlandnews.com/news-story/6789170--that-s-how-you-make-a-haunted-house-elaborate-set-for-film-of-stephen-king-s-it-being-built-in/&lt;/ref&gt;

2016 жылдың 18 шілдесінде Ривердэйл, [[Торонто]], түсірілім 450-ші ''Пэйп'' даңғылында басталды,&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://globalnews.ca/news/2896739/filming-of-stephen-kings-horror-classic-it-becoming-nightmare-for-some-residents/|title=Filming of Stephen King's horror classic 'It' becoming nightmare for some residents|last=Kim|first=Peter|work=Global News|date=August 22, 2016|accessdate=September 28, 2016|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160928001710/http://globalnews.ca/news/2896739/filming-of-stephen-kings-horror-classic-it-becoming-nightmare-for-some-residents/|archivedate=September 28, 2016|df=mdy-all}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.cbc.ca/news/it-riverdale-pape-stephen-king-neighbour-1.3722207|title=Film crew for Stephen King movie It creates horror show for Riverdale resident|last=Matteis|first=Stephanie|work=[[CBC.ca]]|date=August 15, 2016|accessdate=September 28, 2016|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160930142256/http://www.cbc.ca/news/it-riverdale-pape-stephen-king-neighbour-1.3722207|archivedate=September 30, 2016|df=mdy-all}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.thestar.com/news/gta/2016/08/15/excessive-film-shoots-at-riverdale-home-irks-neighbours.html|title=Excessive film shoots at Riverdale home irks neighbours|last=Honderich|first=Holly|work=[[Toronto Star]]|date=August 15, 2016|accessdate=September 28, 2016|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160929161204/https://www.thestar.com/news/gta/2016/08/15/excessive-film-shoots-at-riverdale-home-irks-neighbours.html|archivedate=September 29, 2016|df=mdy-all}}&lt;/ref&gt; онда 2016 жылдың 19 тамызына дейін 1902 жылы салынған «Крәнфилд үйі» деп аталатын ғимарат орналасқан.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.insidetoronto.com/news-story/6812657-lights-camera-too-much-action-at-oft-used-pape-avenue-film-set/|title=Lights, camera, too much action at oft-used Pape Avenue film set|last=Lavoie|first=Joanna|work=InsideToronto|date=August 17, 2016|accessdate=September 28, 2016|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160820231748/http://www.insidetoronto.com/news-story/6812657-lights-camera-too-much-action-at-oft-used-pape-avenue-film-set/|archivedate=August 20, 2016|df=mdy-all}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://urbantoronto.ca/news/2016/08/redevelopment-plan-re-emerges-storied-east-end-mansion|title=Redevelopment Plan Re-Emerges for Storied East End Mansion|last=Novakovic|first=Stefan|work=Urban Toronto|date=August 23, 2016|accessdate=September 28, 2016|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20161002072929/http://urbantoronto.ca/news/2016/08/redevelopment-plan-re-emerges-storied-east-end-mansion|archivedate=October 2, 2016|df=mdy-all}}&lt;/ref&gt;&amp;nbsp;4 қыркүйек күні фильмнің түсірілімі Ошавада аяқталғаны белгілі болды, үйдің орналасқан жері ''Корт'' пен ''Фишер'' көшесі.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.durhamregion.com/whatson-story/6825233--it-was-a-hit-and-it-s-a-wrap-in-oshawa/|title='It' was a hit and it's a wrap in Oshawa|last=Ruta|first=Mike|work=Durham Region|date=September 4, 2016|accessdate=September 28, 2016|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20161010234843/http://www.durhamregion.com/whatson-story/6825233--it-was-a-hit-and-it-s-a-wrap-in-oshawa|archivedate=October 10, 2016|df=mdy-all}}&lt;/ref&gt;&amp;nbsp;Негізгі фотосурет Торонтода 2016 жылдың 21 қыркүйегінде аяқталған,&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://bloody-disgusting.com/movie/3407564/wraps-filming-pennywise-jack-box-revealed/|title='It' Wraps Filming: Pennywise Jack-in-the-Box Revealed|last=Barkan|first=Jonathan|work=[[Bloody Disgusting]]|date=September 22, 2016|accessdate=September 28, 2016|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160928010359/http://bloody-disgusting.com/movie/3407564/wraps-filming-pennywise-jack-box-revealed/|archivedate=September 28, 2016|df=mdy-all}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://movieweb.com/it-movie-wraps-stephen-king-pennywise-jack-in-the-box/#comments|title=Stephen King's IT Wraps Production, Pennywise Jack-in-the-Box Revealed|last=Orange|first=Alan|work=MovieWeb|date=September 22, 2016|accessdate=September 28, 2016|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160928223821/http://movieweb.com/it-movie-wraps-stephen-king-pennywise-jack-in-the-box/#comments|archivedate=September 28, 2016|df=mdy-all}}&lt;/ref&gt; расталған түсірілім кестесі 2016 жылғы 27 маусымнан 21 қыркүйекке дейін, сайып келгенде, 2016 жылдың 14 қыркүйегінде пост-өндіріспен аяқталды.&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://addictedtohorrormovies.com/2016/09/23/filming-on-andy-muschiettis-remake-of-stephen-kings-it-has-wrapped/|title=Filming on Andy Muschietti's Remake of Stephen King's 'It' has Wrapped|last=Addicted to Horror Movies Editors|work=Addicted to Horror Movies|date=September 23, 2016|accessdate=September 28, 2016|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20161002083417/https://addictedtohorrormovies.com/2016/09/23/filming-on-andy-muschiettis-remake-of-stephen-kings-it-has-wrapped/|archivedate=October 2, 2016|df=mdy-all}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://pro-labs.imdb.com/title/tt1396484?d=inprod|title=It (2017) – IMDbPro|last=IMDb Editors|work=[[IMDb]]|date=September 14, 2016|accessdate=October 27, 2016|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20161108091247/https://pro-labs.imdb.com/title/tt1396484?d=inprod|archivedate=November 8, 2016|df=mdy-all}}&lt;/ref&gt;

== Шығарылым ==
[[File:Grauman's Chinese Theatre, by Carol Highsmith fixed &amp; straightened.jpg|thumb|Грауман қытайлық театры]]
Фильмнің тұсаукесері 5 қыркүйек 2017 жылы [[Голливуд]], [[Калифорния]] штатында [[Грауман]] Қытай театрында өтті,&lt;ref&gt;https://1iota.com/Show/664/World-Premiere---It&lt;/ref&gt; [[Англия]] 4 қыркүйек 2017 жылы [[Лондон]]дағы BFI Southbank-те алдын ала қарау ретінде көрсетілгеннен кейін,&lt;ref&gt;http://www.bfi.org.uk/sites/bfi.org.uk/files/downloads/bfi-press-release-stephen-king-on-screen-listings-2017-07-11.PDF {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210108182557/https://www2.bfi.org.uk/sites/bfi.org.uk/files/downloads/bfi-press-release-stephen-king-on-screen-listings-2017-07-11.pdf |date=2021-01-08 }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://whatson.bfi.org.uk/Online/default.asp?BOparam::WScontent::loadArticle::permalink=itpreview&amp;BOparam::WScontent::loadArticle::context_id=&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;http://www.bfi.org.uk/news-opinion/news-bfi/announcements/stephen-king-on-screen-horror-season&lt;/ref&gt; 6 қыркүйекте Германияның [[Мюнхен]] қаласында өткен Қиял кинофестивалінің алғашқы фильмі ретінде экрандауға таңдалды.&lt;ref&gt;http://screenanarchy.com/2017/07/it-to-open-germanys-fantasy-filmfest.HTML {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210112075335/https://screenanarchy.com/2017/07/it-to-open-germanys-fantasy-filmfest.html |date=2021-01-12 }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;http://www.fantasyfilmfest.com/eng-film/It.HTML {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200223165442/http://fantasyfilmfest.com/eng-film/It.html |date=2020-02-23 }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://bloody-disgusting.com/movie/3447931/set-open-germanys-fantasy-filmfest/&lt;/ref&gt; Ол 28 елде шығарылды, соның ішінде Еуропа елдері (Ресей және Нидерланды сияқты), Таяу Шығыс елдері (Израиль және БАӘ сияқты), Латын Америкасы мен Кариб теңіз елдері (Бразилия және Панама сияқты), Австралия және Жаңа Зеландия 7 қыркүйек;&lt;ref&gt;http://wbpsites.com/it/us/releasedates/&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;http://cultofmonster.com.au/it-1/&lt;/ref&gt; Ұлыбританияны қоса алғанда , 15 ел, және 8 қыркүйек Солтүстік Американы қоса алғанда, қосымша еуропалық және Азия елдері.&lt;ref&gt;https://ew.com/article/2016/04/22/stephen-king-it-release-date/&lt;/ref&gt; Фильм 9 қыркүйек күні Довил американдық кинофестивалінде Францияда Довилде көрсетілді, онда премьераның ресми бүйірлік секциясында ашылды.&lt;ref&gt;https://www.festival-deauville.com/pid57/film-2303/it {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210107221623/https://www.festival-deauville.com/pid57/film-2303/it |date=2021-01-07 }}&lt;/ref&gt; Ол 17 қыркүйек күні [[Токио]] қаласында өткен «Даунтаун Тайто» халықаралық комедиялық фильмдер фестивалінде көрсету үшін таңдалды.&lt;ref&gt;http://www.shitacome.jp/2017/program/program_hiho.html&lt;/ref&gt;&amp;nbsp;Фильм [[Вена]]да,&lt;ref&gt;http://slashfilmfestival.com/2017/07/it-happens/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210110073648/https://slashfilmfestival.com/2017/07/it-happens/ |date=2021-01-10 }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;http://diepresse.com/home/kultur/film/5259338/Remake-von-Es-feiert-beim-SlashFestival-OesterreichPremiere&lt;/ref&gt; [[Австрия]] 21 қыркүйек, [[Италия]]да 19 қазан, және [[Жапония]] 3 қараша 2017 жылғы соңғы тағзым алдында Slash Film фестивалінің ашылуы ретінде таңдалды.&lt;ref&gt;https://www.warnerbros.it/scheda-film/genere-horror/it/&lt;/ref&gt; 2017 жылдың 7 наурызында Стивен Киң фильмнің атауын ''1 бөлім — Бейбақтар клубы'' деп жарияланды.&lt;ref&gt;https://collider.com/it-movie-review-stephen-king/#it-movie-stephen-king-review&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;http://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/stephen-king-it-movie-remake-verdict-a7617811.html&lt;/ref&gt; 8 қыркүйекте ол бүкіл әлем бойынша 615 [[IMAX]] саңылауын ашып, [[Солтүстік Америка]]да 389 экраннан қорқыныш фильмі ашылды.&lt;ref&gt;https://deadline.com/2017/09/stephen-king-it-home-again-box-office-1202163667/&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://joblo.com/horror-movies/news/stephen-king-s-it-will-be-released-in-imax-644&lt;/ref&gt;

=== Маркетинг ===
[[File:Richie Tozier missing.jpeg|thumb|Мускэттидің жоғалған бала '''Ричи Тозиер''' плакаты]]
«Ол» үшін ресми сайт 2016 жылдың 31 тамызында фильмді алға жылжыту үшін маркетингтік науқан мен интерактивті макет енгізіп, алғашқы дебют жасады.&lt;ref&gt;http://whois.domaintools.com/itthemovie.com&lt;/ref&gt; Уэб-сайт галереяны, бейнелерді және [[8 бит]]тік «Ол: кәрізге кіріңіз» ойынын қамтитын үшінші трейлерді таратты.&lt;ref&gt;https://ew.com/movies/2017/08/18/stephen-king-it-8-bit-game/&lt;/ref&gt; 2016 жылдың 31 қаңтарында Мускэтти өзінің [[Instagram|Инстаграмм]]ында ''Пенниуайз''дың түпкілікті келбеті үшін алдын-ала ойластырылған [[эскиз]] жариялады, ол дайындықтың басталуын атап өтті.&lt;ref&gt;https://bloody-disgusting.com/news/3396695/pennywises-new-look-already-teased/&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;http://consequenceofsound.net/2016/06/director-of-stephen-kings-it-remake-reveals-concept-art-for-pennywise/&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;http://movieweb.com/it-movie-remake-production-start-pennywise-new-look-art/&lt;/ref&gt; 2016 жылдың 11 шілдесінен бастап Мускэтти Дэрри аймағында жоғалған балалардың әртүрлі постерлерін орналастырды, олардың ішінде ''Бэтти Рипсом'', ''Ричи Тозиер'', ''Пол Гринберг'', ''Джонатан Чан'' және ''Тания МакГоуан'' бар.&lt;ref&gt;http://forum.blu-ray.com/showthread.php?p=12430538&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://www.reddit.com/r/stephenking/comments/4xwvpa/paul_greenberg_missing_poster_taken_from_the_it/&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://web.archive.org/web/20161012121741/http://moviepilot.com/posts/3950075&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;http://ihorror.com/stephen-kings-remake-missing-posters-show-pennywises-victims/&lt;/ref&gt;

[[File:Pennywise Cosplay 1.jpg|thumb|Касплэй ''Пенниуайз'' суреті]]
''Ол'' фильмінің алғашқы ресми суреті оны алға жылжыту үшін 2016 жылдың 13 шілдесінде пайда болды, ол Скарсгардтың ''Пенниуайз''-дағы бірінші көрінісін,&lt;ref&gt;https://uk.ign.com/articles/2016/07/13/first-look-at-pennywise-the-clown-from-stephen-kings-it-movie&lt;/ref&gt; және Энтони Брезниан жүргізген Скарсгардпен болған сұхбатты ұсынды.&lt;ref&gt;https://empireonline.com/people/bill-skarsgard/first-look-new-pennywise-stephen-king/&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;http://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/it-pennywise-the-clown-stephen-king-bill-skarsgard-a7136021.html&lt;/ref&gt; «Maxim»-дегі Томас Фриман «Скарсгард толық қорқынышты костюммен, ол Киңнің ең қорқынышты туындысын толтыру үшін не қажет екенін анық білді» деп жазды.&lt;ref&gt;http://www.maxim.com/entertainment/bill-skarsgard-stephen-king-it-photo-2016-7&lt;/ref&gt; «HitFix»-тен Крис Эггерцен кескінді «сәйкес макабр» деп үшін оң жауап берді. «Карридың ''Пенниуайз'' эстетикадан тым түбегейлі ауытқымайтын көрініс, мен Скарсгардтың нұсқасына Карридің интерпретациясында жоқ нұсқасына әлдеқайда еліктіргіш көрініс» деді.&lt;ref&gt;http://www.hitfix.com/the-dartboard/it-remake-heres-your-first-look-at-the-new-pennywise&lt;/ref&gt;

=== Медиа ===
Таспа [[DVD]] мен [[Blu-ray Disc|Blu-ray]]-де 2018 жылдың 9 қаңтарында шығарылды; [[Digital HD]] форматында [[Amazon Prime Video]] және [[iTunes Store]] қызметтерінде 2017 жылдың 19 желтоқсанынан бастап қол жетімді&lt;ref&gt;{{Cite news|title=It DVD Release Date|url=https://www.dvdsreleasedates.com/movies/6474/It-2017.html|accessdate=2017-09-15}}&lt;/ref&gt;. Дискіде қосымша материалдар төрт бөліктен тұрды, олардың жалпы ұзақтығы шамамен 1 сағатты құрайды:&lt;ref&gt;https://www.slashfilm.com/it-deleted-scenes/&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://www.digitalspy.com/movies/a843116/it-dvd-release-date-blu-ray-extras/&lt;/ref&gt;

* «Қорқыныш авторы» (Author of Fear), Стивен Киңнің романның құрылу тарихы туралы әңгімесі;
* «Пенниуайз тірі!» (Pennywise Lives!), клоун рөлінің жұмысы туралы [[Билл Скарсгард]]тың әңгімесі;
* «Бейбақтар клубы» (The Losers' Club), фильмдегі түсірілім туралы актер-балалардың әңгімесі;
* «Жойылған көріністер» (Deleted Scenes), фильмнің соңғы нұсқасына кірмеген 11 көрініс.

== Жалғасы ==
26 қыркүйек, 2017 [[Warner Bros.]] «[[Ол: Екінші Тарау]]» 2019 жылдың 6 қыркүйегінде шығады деп ресми түрде хабарлады.&lt;ref&gt;{{Cite news|title=Официальная дата премьеры «Оно 2». Ждем 2019 год|url=http://pluggedin.ru/open/oficialyna-data-premyery-ono-2-ghdem-2019-god-6592|accessdate=2017-09-26}}&lt;/ref&gt;

[[Variety]] сұхбатында қоюшы ''Андрэс Мускэтти'' көрерменнің реакциясын көру үшін екінші картина жұмысында үзіліс жасауға шешім қабылдағанын айтты, себебі оның айтуынша, алғашқы көз рухына адал болғысы келіп, «Ол» жаңа нұсқасы 1990 жылғы [[ABC]]-дегі телевизиялық фильміне қарағанда қан көп екенін айтты.&lt;ref&gt;{{Cite news|title='IT' Director Andy Muschietti Says He's Coming Back for a Sequel|url=http://collider.com/it-part-2-director-andy-muschietti/|work=Collider|date=2017-07-19|accessdate=2017-08-28|language=en}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite news|title='IT' Director Andy Muschietti on Reinventing Pennywise and Sequel Plans|url=http://collider.com/it-movie-andy-muschietti-interview-sdcc/|work=Collider|date=2017-07-21|accessdate=2017-08-28|language=en}}&lt;/ref&gt;

Режиссердің айтуынша, екінші тарау 27 жылға алға жылжып, түсірілімнің басталу күнін атап өтті.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://shazoo.ru/2017/02/10/48846/ono-vyjdet-s-rejtingom-r-i-poluchit-sikvel|title=&quot;Оно&quot; выйдет с рейтингом R и получит сиквел|publisher=shazoo.ru|accessdate=2017-08-28}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite news|title=Second IT Movie Adaptation Aims to Start Filming Next Year|url=http://screenrant.com/it-movie-sequel-filming-2018-start/|work=Screen Rant|date=2017-07-19|accessdate=2017-08-28|language=en}}&lt;/ref&gt;
&lt;blockquote&gt;Сірә, біз жалғасын түсіреміз. Жоспар бойынша, бізде қаңтар айында екінші бөлімнің сценарийі болады. Ең дұрысы, біз 2018 жылдың наурыз айында түсірілімге дайындықты бастаймыз. Бірінші бөлім тек балаларға қатысты. Екіншісі 30 жылдан кейін осы кейіпкерлер туралы әңгімелейді. Фильмде 1989 жыл туралы естеліктері бар флэшбэктер болады.&lt;ref&gt;{{Cite news|title=Stephen King's It already has a sequel planned|first=Alyse|last=Wax|url=http://www.syfy.com/syfywire/it-already-has-a-sequel-planned|work=Syfy|accessdate=2017-08-28|language=en}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite news|title=Why The IT Movie Left The Adult Storyline Out Of The First Film|url=http://www.cinemablend.com/news/1683730/why-the-it-movie-left-the-adult-storyline-out-of-the-first-film|work=CINEMABLEND|date=2017-07-21|accessdate=2017-08-28}}&lt;/ref&gt;&lt;/blockquote&gt;

2017 жылдың 17 қыркүйегінде «Пенниуайз» рөлін ойнаған актер Билл Скарсгард студия өткен уақытта болған оқиғаны онымен бірге сахнаға түсіргенін айтты.&lt;ref&gt;{{Cite news|title=Пеннивайз: создатели фильма “Оно” решили не раскрывать историю появления на свет клоуна-убийцы|first=Людмила|last=Мамаева|url=https://vk-smi.ru/culture/cinema-news/pennivajz-sozdateli-filma-ono-reshili-ne-raskryvat-istoriyu-poyavleniya-na-svet-klouna-ubijcy/|accessdate=2017-09-18|language=ru|archiveurl=https://web.archive.org/web/20171227122111/https://vk-smi.ru/culture/cinema-news/pennivajz-sozdateli-filma-ono-reshili-ne-raskryvat-istoriyu-poyavleniya-na-svet-klouna-ubijcy/|archivedate=2017-12-27}}&lt;/ref&gt; Скарсгард хабарлағандай, фильмнің алғашқы нұсқаларының бірінде 1600-ші жылдардағы флэшбэком болған сәт болды. Сол кезде Дэрри қаласында «Пенниуайз» болған жоқ. Актер грим клоунда емес, кейіпкердің рөлін атқарды. Сахнада Пенниуайздың шығу тегі көрсетілді. Актер айтқандай, фильм көптеген жылдар бойы жер қойнауында құбыжықтың бар болуын көрсету болды.&lt;ref&gt;{{Cite news|title=Из фильма «Оно» вырезали сцену происхождения клоуна Пеннивайза {{!}} Новости {{!}} Мир фантастики и фэнтези|url=https://www.mirf.ru/news/v-filme-ono-vyrezali-scenu-proishozhdeniya-klouna-pennivajza|work=[[Мир фантастики]]|date=2017-09-18|accessdate=2017-09-18|language=ru}}&lt;/ref&gt; Бұл сәт режиссерлік басылымда немесе екінші бөлімде пайда болуы мүмкін. [[Variety]] порталы ''Кәри Фукунага'' айналысқан «Ол» сценарийінде осындай сахна болғанын атап өтті. Онда Пенниуайз пианинода ойнап, 1800-ші жылы балаларды жалмады.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер|2}}

== Сілтемелер ==
* [http://www.it-movie.net/ Ресми сайт]
*  {{imdb title|id=1396484|title=It}} {{рейтинг-10|7.3}}
* [https://www.instagram.com/itmovieofficial/ Instagram]
* [https://m.facebook.com/ITMovie Facebook]

[[Санат:Андрес Мускеттидің фильмдері]]
[[Санат:Оно фильмдері]]
[[Санат:Стивен Кинг шығармаларының экранизациялануы]]
[[Санат:АҚШ романдарының экранизацияларнуы]]
[[Санат:АҚШ драма-фильмдері]]
[[Санат:Слэшер фильмдері]]
[[Санат:АҚШ қорқынышты фильмдері]]
[[Санат:2017 жылғы қорқынышты фильмдер]]
[[Санат:New Line Cinema фильмдері]]
[[Санат:Ағылшын тіліндегі фильмдер]]
[[Санат:2017 жылғы АҚШ фильмдері]]
[[Санат:Warner Bros. фильмдері]]
[[Санат:Құбыжықтар туралы фильмдер]]
[[Санат:Сайқымазақтар туралы қорқынышты фильмдер]]
[[Санат:Жындар туралы фильмдер]]
[[Санат:АҚШ триллер фильмдері]]
[[Санат:Психологиялық қорқынышты фильмдер]]
[[Санат:АҚШ мистикалық фильмдері]]
[[Санат:Қорқынышты фильмдердің ремейктері]]</text>
      <sha1>mi135cdwozyurg1fa3m1uixnqzlnadt</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:Мағыпар</title>
    <ns>3</ns>
    <id>642479</id>
    <revision>
      <id>3064660</id>
      <parentid>3064170</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T13:31:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <comment>/* Санат */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="46527" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=Мағыпар}}

-- &lt;font color=&quot;#009900&quot;&gt;[[Қатысушы:Мұхамеджан Амангелді|&lt;span style=&quot;font-family:Georgia;&quot;&gt;&lt;i&gt;Мұхамеджан А.А.&lt;/i&gt;&lt;/span&gt;]]&lt;/font&gt; [[Қатысушы талқылауы:Мұхамеджан Амангелді|&lt;span style=&quot;font-size:90%&quot;&gt;&lt;font color=&quot;#0000FF&quot;&gt;(талқылауы)&lt;/font&gt;&lt;/span&gt;]] 14:55, 2020 ж. маусымның 29 (+06)

== Сөздерге сілтеу ==

Мақалаға тікелей қатысы жоқ әрі дұрыс сілтеме жасауыңызды доғарыңыз! Атырау облысы десе атырауға бір бөлек облысқа бір бөлек сияқты сілтеме жасауға болмайды. Тек тікелей мақалаға қатысты нәрселер болу керек --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 11:34, 2020 ж. шілденің 2 (+06)

== Жаңа мақала ==

Мақала жазғанда жалпы санат қоя салмай мақалаға тікелей қатысты санат қою керек, интеруики ұмытпаңыз. Сосын дереккөздер көшіре салмай қазақстандық сайттардан алу керек. Бір сөзде он рет сілтеудің қажеті жоқ --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 17:38, 2020 ж. шілденің 10 (+06)

== Сурет ==

Сурет:Атырау.Формация АҚ.jpg 
*Фармация АҚ деп өзгерте қоясыңдар ма?--[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 22:46, 2020 ж. шілденің 10 (+06)

== Интервал сақтау ==

Неге дереккөздеріңіз сөйлемнен бөлек арасы алшақ қойып жатсыз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 12:45, 2020 ж. шілденің 13 (+06)

:Қосып шығайын. Копировать еткеннен кейін түсуіне байланысты кеткен ғой, өзім де солай ойлағам бірақ әсері барын білмеппін. --[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 13:31, 2020 ж. шілденің 13 (+06)

== Мақала мазмұны ==

Мақала жазғанда тікелей көшере салмай (газет, журнал, жаңалықтар сияқты жазылған), энциклопедиялық стильде бейтараптылықты сақтап жазған дұрыс. Байқағаным жазған мақалаларыңыз көбісі дайын нәрсені көшіре салғансыз. Солардың бәрін түзетіп шығыңыз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 12:06, 2020 ж. шілденің 15 (+06)

:Қолымнан келгенше тырысайын.  Мен Атырау облысын  ықшамға келтіруге тырысқам. Енді бір ғана Атырау спортын толықтыру қалды, сосын болдым.--[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 13:55, 2020 ж. шілденің 15 (+06)
::Содан кейін түзетерсіз) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 13:24, 2020 ж. шілденің 17 (+06)

== Сурет жүктеу ==

Суреттің дереккөзі дұрыс емес қой сізде. яндекс деп жалпылама емес қандай сайттан алғанын көрсет керек --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 12:32, 2020 ж. шілденің 20 (+06)
*Менің алдымдағы автордың дереккөзі --[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 14:30, 2020 ж. шілденің 20 (+06)
::Түсінбедім --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 14:34, 2020 ж. шілденің 20 (+06)
:::Ол суретті мен жүктеген жоқпын, тек көшіріп алдым, Аркадий Юрьевич Волож --[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 14:39, 2020 ж. шілденің 20 (+06)
:Уикипедияға сіз жүктедіңіз ғой. Сондықтан дұрыстап көрсету керек қайнарын --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 16:12, 2020 ж. шілденің 20 (+06)

== Сурет:Шоқпартоғай.jpg ==

Сізге айтыпедім ғой суреттердің нақты дереккөзін көрсетіңіз деп, аталған суретті жедел жоюға ұсындым. Дереккөзді бассам яндекстің басты беті ғана шығып тұр ғой--[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:46, 2020 ж. шілденің 31 (+06)

:Енді өзім түсірген фотоларды жүктеймін. Яндекстен алғасын соның дереккөзін көрсеттім.--[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 23:52, 2020 ж. шілденің 31 (+06)
::Өзіңіздікі болса тіпті керемет[[File:SMirC-thumbsup.svg|20px]] --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:18, 2020 ж. тамыздың 1 (+06)

::Байқап отырған боларсың суреттердің 90 пайызы өзім түсірген суреттер. Негізі Атырау облысында 200 ден астам елді мекен болсы соның 160 елді мекенін өзім түсіргем, өкінішке орай ноутбукка программа ауыстырғанда бәрі кетіп қалап 30-40 елді мекен қалды. Ең өкініштісі шетелдің 48 қаласының фотосы бірге жойылып кетті. Түсінбей отырғаным фотоның көбі Яндексте, сонда мен қандай дереккөз көрсетуім керек? Акиматтың сайты ма?--[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 00:31, 2020 ж. тамыздың 1 (+06)
:::Иә оны байқадым, бірақ та арасында интернеттен алынған суреттер бар екен, соны дұрыстап көрсету керек болған-ды. Авторын, жылын, қандай интернет сайттан және авторлық құқық бұзылмауы тиіс --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 17:03, 2020 ж. тамыздың 4 (+06)

== We sent you an e-mail ==

Hello {{PAGENAME}},

Really sorry for the inconvenience. This is a gentle note to request that you check your email. We sent you a message titled &quot;The Community Insights survey is coming!&quot;. If you have questions, email surveys@wikimedia.org. 

You can [[:m:Special:Diff/20479077|see my explanation here]].

[[Қатысушы:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Қатысушы талқылауы:MediaWiki message delivery|талқылауы]]) 00:52, 2020 ж. қыркүйектің 26 (+06)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Samuel_(WMF)/Community_Insights_survey/other-languages&amp;oldid=20479295 тізімін пайдаланып User:Samuel (WMF)@metawiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Қазақстан ауданы ==

{{tl|Қазақстан ауданы}} деген Қазақстанға арналған үлгі бар. Соны қолдану керек --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:21, 2021 ж. сәуірдің 1 (+06)

*Мен ештеңеге ұрынған жоқпын.Үлгі бұрыннан тұр. --[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 22:29, 2021 ж. сәуірдің 1 (+06)
::МММММММММ, сізді ұрынды деп сынап тұрған жоқпын, Атырау облысының аудандарын дамытып жатыр екенсіз. Соған ақыры үлгіні де ауыстырып жаңартып кетсеңіз деген кеңесімді айттым)

ПС: Тек мен үшін кетіп қалмаңыз (Нұрлан мырза айтып еді менің кесірімнен деп) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:41, 2021 ж. сәуірдің 1 (+06)

:::Мен тағы не бүлдірдім деп шошып кетіп едім, сонда бұрынғы үлгілер қате ме? --[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 22:45, 2021 ж. сәуірдің 1 (+06)

Түсіндім, айырмашылық бар екен. Сәл кейінірек түзермін. --[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 22:52, 2021 ж. сәуірдің 1 (+06)
:Жоқ ол үлгі қате емес. Жалпыға арналған үлгі ғой. Кезінде Қазақстан үшін үлгілер жасағанмын (облыс, аудан, ауылдық округ үшін). Мысал ретінде Меркі ауданы мақаласын қарап шықсаңыз болады --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:57, 2021 ж. сәуірдің 1 (+06)

== шы, ші жалғаулары ==

: цифрдан кейін - тұрса шы, ші т.б. жазылмайды. Мектепте жүргенде сызықшадан кейін осы жалғауларды жалғаймын деп мұғалімдерден талай ескерту алғанмын.--[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 23:54, 2021 ж. сәуірдің 16 (+06)
:онда сызықшаныды алып тастау керек --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:16, 2021 ж. сәуірдің 17 (+06)

== Ордендер ==

Қазақстанға қатысты ордендер мен медальдар үлгісі бар. Соны қойсаңыз санаттар автоматты түрде пайда болады. '''Санат:Үлгілер:Марапаттар:Қазақстан''' санатына өтіңіз. Туған/өлген жылдарда да солай --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 17:32, 2021 ж. маусымның 17 (+06)

== Санат қою ==

Саламатсыз, сізде санаттарды дүрыс бастап жатқан жоқсыз (түзетіп жатырмын). Солардың өңдеу тарихына кіріп көрсеңіз болады --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 17:09, 2021 ж. шілденің 19 (+06)

== Толық мақала ==

Саламатсыз, ''толық мақала'' деген үлгіні қолдаңсаңыз дұрыс болар еді. Алғашқы бөлімді түзетіп шықтым --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 16:43, 2021 ж. тамыздың 5 (+06)
:: Саламатсыз ба?, сол толық мақала деген толық болмағасын ''қараңыз'' деп қосып едім, мыс. [[Қарақытай мемлекеті]], [[Найман мемлекеті]] тағы басқалары бар, толық деп айтуға барар ма екен? Меніңше сол мақалаларды толықтырғаннан кейін қою керек сияқты.--[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 00:57, 2021 ж. тамыздың 8 (+06)
:::Жоқ мәселе ол мақала толық/мықты деген сөз емес: тек толығырақ білгіңіз келсе осыған өтіңіз деген арнайы үлгі-сілтеме --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:59, 2021 ж. тамыздың 11 (+06)
::::Түсінікті.--[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 14:02, 2021 ж. тамыздың 12 (+06)

== Әліпов (ауыл) ==

Сәламатсыздар ма? Әліпов елді мекені екі жерде тұр екен. '''[[Әліпов (ауыл)]] және [[Ғизат Әліпов ауылы]].''' Екеуін [[Әліпов (ауыл)]] ға біріктірдім. Енді сіздерден көмек керек болып тұр. Әліпов (ауыл) тақырыбын Ғизат Әліпов (ауыл) ға өзгертіп, Ғизат Әліпов ауылы тақырыбын өшіру керек. Және елді мекендердегі үлгіні де өзгерту керек. Рахмет!--[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 18:50, 2021 ж. қыркүйектің 26 (+06)

[[Қатысушы:Мағыпар|Магпар]] мырза, бұл екі ауыл аттас болса да, бөлек-бөлек ауылдар емес пе? [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 15:08, 2022 ж. маусымның 27 (+06)

::Бір ауыл, ол ауылда болдым...--[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 18:30, 2022 ж. маусымның 27 (+06)

== Санат бастау ==

Мағыпар мырза санатқа сол санатты қайтадан қоюға болмайды, сіз орысша айтқанда ''замкнутый круг'' жасап отырсыз. ''Исатай ауданы географиясы'' санатын түзетіп шықтым, соған назар аударып көрсеңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:34, 2021 ж. қарашаның 24 (+06)

== Намыс → Ар-намыс ==

Қайырлы кеш, бір кісі '''Намыс → Ар-намыс''' деп атауын өзгертіпті, қаншалықты дұрыс деп ойласыз? Меніңше намыс қала берген дұрыс-ау, ол кісіге жазайын десем дұрыс қабылдамай дүрсе қоя береді. Оның алдында талай мақала атауын өз бетінше өзгерте берген-ді. Сіздің пікіріңізді күтемін--[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:11, 2021 ж. желтоқсанның 3 (+06)
:: Сәләматсыз ба? ҚР Азаматтық кодексiнің 143-бабында  Ар-намыс деп жазылған.
*'''Мысалы''': Азамат өзінің ар-намысына, қадір-қасиетіне немесе іскерлік беделіне нұқсан келтіретін мәліметтерді сот тәртібімен теріске шығаруды талап етуге құқылы. --[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 10:49, 2021 ж. желтоқсанның 3 (+06)
:Рахмет --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 17:00, 2021 ж. желтоқсанның 3 (+06)

== [[Ғизат Әліпов ауылы]] ==

Бұл мақаланы жоюға ұсыныпсыз. Себебін айтсаңыз деген тілек. Тарап кеткен ауыл болса да, қалдыруға болады. [[Қатысушы:Batyrbek.kz|Batyrbek]] ([[Қатысушы талқылауы:Batyrbek.kz|талқылауы]]) 16:01, 2021 ж. желтоқсанның 7 (+06)
:: Әліпов деген ауыл жазылған, онда [[Әліпов (ауыл)|Әліповты]] жойып, Ғизат Әліповты қалдыру керек, себебі бір ауыл екі бетте жүр.--[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 16:11, 2021 ж. желтоқсанның 7 (+06)
:::Негізі Ғизат Әліпов деп қалдырған дұрыс сияқты, мен үлгіде Әліпов тұрғасын сол үлгіге жаздым. Онда үлгіні де өзгертіп кету керек--[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 16:14, 2021 ж. желтоқсанның 7 (+06)

== Таңдаулы мақалаға үміткер ==

{{WAM
|header = [[Уикипедия:Таңдаулы мақалаға үміткерлер/Қара құрдым]] &lt;div style=&quot;margin-right:1em; float:right;&quot;&gt;[[Сурет:Goldenwiki 2.png|100px|link=Уикипедия:Таңдаулы мақалаға үміткерлер/Қара құрдым]]&lt;/div&gt;
|subheader = Қарақұрдым мақаласының таңдаулы мақалаға үміткерлігі.
&lt;div  style=&quot;text-valign:center; margin-left:200px; margin-right:50px; margin-top:10px; position:absolute;&quot;&gt;
|body = [[Қара құрдым]] мақаласы таңдаулы мақалаға толық лайық деп санаймын. Мұл мақалыны жазған өзім емес {{@|Alphy Haydar}} мырза жеті жылдан бері қазақша Уикипедияға үлес қосып келеді. Мақала тілі өте жаттық, әрі ғылыми стилде жазылған. Қанша жылдан бері [[Басты бет]]тегі таңдаулы мақала өзгерген жоқ. Енді өзгерттетін кез келді. Сонымен қоса осы уақытқа дейін ғылымға қатысты мақалалар таңдаулы мақала статусын көп алған жоқ. Ғылымға басымдық бере отырып осы мақаланы таңдаулы мақала деңгейіне көтерейік. 

&lt;center&gt;{{Clickable button 2|Уикипедия:Таңдаулы мақалаға үміткерлер/Қара құрдым|Дауыс беру|class=mw-ui-progressive}}&lt;/center&gt;&lt;br /&gt;

|footer = Бұл хабарлама [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|бот]] арқылы жіберілген • [[Уикипедия:Хабарлама тарату/Жеткізіп беру тізімі|Жазылу немесе жазылудан бас тарту]]
}}
&lt;!-- https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A5%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83/%D0%96%D0%B5%D1%82%D0%BA%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BF_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%83_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96&amp;oldid=2970000 тізімін пайдаланып User:Arystanbek@kkwiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Миллион деген сөзді қосыңыз ==

[[Кубалықтар|Мына мақалада]] 11,2 деген сандардан кейін ''миллион'' дегенді қосу керек. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 15:22, 2022 ж. ақпанның 21 (+06)

== Халық ==

Саламатсыз, {{tl|Халық}} үлгі бар, соны қолдансаңыз болады --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:52, 2022 ж. ақпанның 26 (+06)

== Білгенге маржан айдарына ұсыныстар беріңіз ==
Ассалаумағалейкум, қалайсыз. Сіз Уикипедияда көп мақалалар  жазып шығарып жүрсіз. Енді сол жаңа мақалаларыңыздың арасынан [[Жоба:Білгенге маржан/Ұсыныстар/2022]] айдарына жақсы, қолданушыларға қызықты, пайдалы дәйектеріңізбен бөлісіңіз. Білгенге маржан айдары аз да болса жаңарып тұрсын. Рахмет. [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 18:15, 2022 ж. наурыздың 14 (+06)
::Сәләматсыз ба? Ұсыныс жібердім, егер осындай бағытта болса табуға болады, қиындығы жоқ. --[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 19:36, 2022 ж. наурыздың 14 (+06)
:::Білгенге маржан айдарына ұсыныстар беріпсіз, рахмет. Дегенмен, оларды өзіңіз қосқан жаңа мақалалар арасынан, немесе басқа қолданушылардың жаңа мақалаларына сілтеме бере отырып  көрсетуге тырысыңыз. 
:::Мысалы, сіздің ұсыныстарыңыздағы  
:::Шимпанзе - өзін айнадан тани алатын жалғыз жануар деген ақпаратты 
:::[[Шимпанзе]] - өзін айнадан тани алатын жалғыз жануар деп  шимпанзе деген жаңа мақалаға сілтей отырып көрсетуге болады. [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 17:45, 2022 ж. наурыздың 15 (+06)

== Амбондықтар ==

[[Амбондықтар]] туралы мақала жазғаныңыз үшін рақмет. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 23:57, 2022 ж. наурыздың 24 (+06)

== Мақаланың аты қате ==

[[Андо-цез халықтары‎]] деген мақаланың атын өзгерту керек, дұрысы — ''Андий-цез халықтары‎''. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 15:57, 2022 ж. наурыздың 25 (+06)

:Рахмет! Алға қарай байқасаңыздар ескертіп отырарсыздар, кейде переводтардан аударғанда дұрыс шықпай жатады, кейде сілтемелерде де қателер кездесіп отырады. [[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 16:11, 2022 ж. наурыздың 25 (+06)

== Қажетсіз сілтеме ==

[[Үлгі:Мұхтар Әуезов шығармалары|Мына үлгіге]] екі сілтеме қосып қойыпсыз. [[Ақын аға]] — бұл [[Абай жолы (роман)|Абай жолының]] бір бөлігі ғана, сондықтан да сілтемені алып тастадым. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 16:41, 2022 ж. наурыздың 30 (+06)
:: Алып тастаған сияқты едім, қалып қойған ғой. Менде Әуезовтың жазған шығармаларының бәрі бар еді 100%, соны толтырам ба ойлағам, оған көп уақыт керек екен, сосын қоя қойдым...--[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 16:49, 2022 ж. наурыздың 30 (+06)

==  [[Қатысушы:Мағыпар/зертхана‎]] ==

Әлем халықтарының тізімі‎ үлгісі [[Қатысушы:Мағыпар/зертхана‎]] дұрыс па екен? Дұрыс болса [[Әлем халықтарының тізімі]] мақаласының астына орналастырып берсеңіздер мен қызыл бояулардан құтылуды бастайын. --[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 15:51, 2022 ж. сәуірдің 4 (+06)
:Дұрыс, бірақ құрлық бойынша бөліп-бөліп жасаған дұрыс сияқты. Телеграмға жазсаңыз мен егжей тегжейлі үйретіп берейін. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 16:25, 2022 ж. сәуірдің 4 (+06)

== Санат:Малайзия халықтары ==

Мағыпар мырза, қалайсыз? Санат жасауды ақыры үйренбейтін болдыңыз ғой)) ''Санат:Малайзия халықтары'' санатына өтіп, өңделу тарихына үңіліп кетсеңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:11, 2022 ж. сәуірдің 27 (+06)

== Тағы мен сол ==

Мағыпар мырза, ''үлгі:***'' деп жазудың қажеті, жоқ тек үлгі атауы болса болды) Сосын соңына емес санаттың алдына қою керек. Мынау қайта-қайта маған жаза берді деп ренжімеңіз, кейін екі жұмыс болмасын деген кеңесім) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:45, 2022 ж. мамырдың 2 (+06)
::Қайта ескерткенің дұрыс болды, енді бәрі түсінікті, рахмет!, үлгіні бірінші рет қойып тұрмын...--[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 10:32, 2022 ж. мамырдың 3 (+06)

== Мұқият болыңыз ==

[[Буриши]] деген мақаланы аударыпсыз, бұл атау қате, себебі соңғы «и» — орыстардың көптік жалғауы. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 21:20, 2022 ж. мамырдың 9 (+06)

== Үлгіні қолдану ==

Саламатсыз, қазуикиге баға жетпес үлкен үлес қосып жатсыз. Халықтар жайлы мақалаға неге ''халық'' үлгісін қолданбасқа, сол үшін жасалған үлгі еді) Әрі мақаланы көрнекі қылып көрсетеді --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:47, 2022 ж. мамырдың 17 (+06)

:Бүгін бастаймын. [[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 15:20, 2022 ж. мамырдың 17 (+06)

== Ачелер ==

Ачелер мақаласын жоюға ұсынып отырмын, себебі Ачех мақаласы бар, екеуі бір ұлт. --[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 22:26, 2022 ж. мамырдың 21 (+06)

== Этникалық топ ==

Мағыпар мырза жоғарыда айтылған үлгінің атауы өзгеріп, сәл дизайны басқаша болды: {{tl|Этникалық топ}} --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:35, 2022 ж. мамырдың 24 (+06)
: &lt;code&gt;|сурет   = The Pearl Harvester.jpg&lt;/code&gt; деген параметрге осылай қойып жатса жетіп жатыр. Ешқандай ''сурет, 300px'' керегі жоқ --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:56, 2022 ж. мамырдың 28 (+06)
::Рахмет, Мағыпар мырза. Кері байланысқа шығып, мақалаларды ерінбей әрлеп, түзеткеңіз үшін) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:37, 2022 ж. мамырдың 31 (+06)

== Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022 ==

{{WAM
|header = [[meta:m:Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022|Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022]] &lt;div style=&quot;margin-right:1em; float:right;&quot;&gt;[[Сурет:Wikidata 2022 Istanbul social media campaign 02.jpg|right|thumb|300px|Wikidata 2022 Istanbul|link=meta:Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022]]&lt;/div&gt;
|subheader = Конференция 2022 жылдың 21-23 қазаны аралығында Түркияның [[Ыстанбұл]] қаласында өтеді.
&lt;div  style=&quot;text-valign:center; margin-left:200px; margin-right:50px; margin-top:10px; position:absolute;&quot;&gt;
|body = Құрметті достар,

Ыстамбұл Уикидерек конференциясына стипендия алуға өтінімдер ашық екенін хабарлауға қуаныштымын. Егер сіз түркі қауымдастығының өкілі болсаңыз және түркі тілдеріндегі Уикимедиа жобаларына белсенді қатысатын болсаңыз, онда сіз стипендияға өтініш бере аласыз. Өтініштер 2022 жылдың 30 маусымы, UTC 23:59 дейін қабылданады.

Үміткерлер толық стипендияға өтініш бере алады. Толық стипендия Түркі қолданушылары тобының Уикимедиа қауымдастығы (Wikimedians of Turkic Languages User Group) ұйымдастыратын конференция кезінде жеке тұлғаның екіжақты саяхат, ортақ тұрғын үй және тамақтану құнын қамтиды.

* Түркі тіліндегі уикимедиашыларға арналған Wikidata Training туралы қосымша ақпарат алу үшін мына сайтқа кіріңіз: https://w.wiki/53dX
* Стипендия, тіркеу және өтініш формасы туралы көбірек білу үшін мына сайтқа кіріңіз: https://w.wiki/5FFv

Бұған қоса, Түркі қолданушылары тобының Уикимедиа қауымдастығы жобалары мен оқиғалары туралы ақпарат пен жаңалықтар алу үшін біздің пошталық тізімге (https://w.wiki/5FFw) жазылуға шақырамыз.

Барлық жақсылықты тілеймін [[User:Mehman97|&lt;span style=&quot;color:#ff0500&quot;&gt;'''''Mehman'''''&lt;/span&gt;]] [[User Talk:Mehman97|&lt;span style=&quot;color:#0500ff&quot;&gt;'''''97'''''&lt;/span&gt;]] 03:48, 2022 ж. маусымның 11 (+06)


|footer = Бұл хабарлама [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|бот]] арқылы жіберілген • [[Уикипедия:Хабарлама тарату/Жеткізіп беру тізімі|Жазылу немесе жазылудан бас тарту]]
}}
&lt;!-- https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A5%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83/%D0%96%D0%B5%D1%82%D0%BA%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BF_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%83_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96&amp;oldid=3014707 тізімін пайдаланып User:Arystanbek@kkwiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Басқа ұлттардың тегі ==

Орыс, татар т.б. ұлттардың әкесінің атын ұлы деп аудару дұрыс па? (мыс:Сергеевич, Сергейұлы) [[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 17:19, 2022 ж. шілденің 7 (+06)

== Санат ==

Орыс тілінде бар санат, неге қазақ уикипедиясына болмайды? Мыс:Ғағауызстан елді мекендері, орысшасында Гагаузские поселения деп берілген, әлде ғағауыз елді мекендері деп беру керек пе? Кім түсіндіре алады? [[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 17:11, 2022 ж. шілденің 25 (+06)
:Жойған мен) Себеп тағы да санатты дұрыс бастамадыңыз, бірнеше рет жоғары да жазып едім, түсінбепсіз. Тағы мені дұрыс түсінбей, әдейі жасап жатыр деп ойламас үшін тек жоя салдым. Дәл осы санатты Нұрлан мырзадан сұрап көріңіз (атауы дұрыс па бұрыс па?) және сол кісі санатты бастап, сізге санат жайлы дұрыстап түсіндіріп берер, менен шықпады түсіндіруге, ренжімеңіз. Кеш жазып жатқанға да кешірерсіз( --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:46, 2022 ж. шілденің 26 (+06)

== Интеруики ==

Мәке, жаңа мақала жазғанда, оны басқа тілдегі дәл сол мақаламен байланыстырыңыз, яғни интеруики сілтемесін қосыңыз. Ол үшін сол жақтағы арнайы түймені пайдаланыңыз. [[Қатысушы:Batyrbek.kz|Batyrbek]] ([[Қатысушы талқылауы:Batyrbek.kz|талқылауы]]) 13:03, 2022 ж. шілденің 28 (+06)

:::Баке, мен басқа тілдерге қосып жүрмін, ал мынаны түсінбедім, сонда, экземпляр, страна т.с.сияқты 23 графа бар екен, соның бәрін толтырам ба? [[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 19:07, 2022 ж. шілденің 28 (+06)

== Елдерді аударудағы кететін шағын қателер ==
[[Кайелдер]] дегенді аударыпсыз. Бұлардың мекені Каели болса, олардың атауында тағы бір әріп қайдан қосылды? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 20:31, 2022 ж. тамыздың 13 (+06)
:Мен пайдаланған 6 дереккөздің бесеуінде Кайели деп берілген. Олардан асып қайда барам... Сосын елдер емес халықтар, мынау '''Suku Kayeli''' өз тіліндегі оригинал атауы, артық әріп көріп тұрған жоқпын [[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 00:52, 2022 ж. тамыздың 14 (+06)
::Каели шығанағы мен кайелдер түпнұсқада бірдей жазылғандықтан осы сөздің біреуін түзету керек. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 10:49, 2022 ж. тамыздың 14 (+06)

== Карендер ==

Карендер мақаласы сілтемелерді өңдеуді басқанда басқа тілдерге қосылмай тұр, қарап жібересіңдер ме? [[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 15:49, 2022 ж. тамыздың 17 (+06)

== Санат ==

Саламатсыз, санаттарды тағы және тағы да дұрыс емес бастап жатырсыз(( Жаза беріп мазамды алды деп Нұрлан мырзаға шағымданасыздар(. Жай '''Санат:Лаос тұрғындары''' деген санатқа өтіп, өңделу тарихын салыстырып кетіп, қалай дұрыс жасау керектігін көрерсіз [[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:57, 2022 ж. тамыздың 23 (+06)

:Саламатсыз ба? Маған мынаны түсіндіресіз бе, неге орысшасында Лаос халықтары деп жазуға болады, ал қазақшада болмайды... неге жұрты? Алға қарай бәріне де халықтары деп қоссам қате болмайтын шығар. Мен жазғанға дейін ешқашан жұрты, тұрғындары деген санатты көрген жоқпын. [[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 01:06, 2022 ж. тамыздың 24 (+06)
::Кеш жарық, мәселе санат атауын дұрыс бастамадыңызда емес, мәселе жаңа санатты дұрыс ашпай жатырсыз. ''Санат:Лаос халықтары'' санатына өтіп, санатқа қандай санат қойғанымды, интеруики қойып кеткенімді көрсеңіз болады. Сіз ''санат:Атырау'' деп оның ішіне кірсең қайтадан ''санат:Атырау'' деп бастап жатырсыз, тұйықталған дүние туындап жатыр. Санат деген тамыр сияқты, кішіден үлкен '''метасанатқа''' апару керек. Айтпақшы ''Санат:Лаос халықтары'' санат бос тұр, яғни ешқандай мақалаға қойылмаған екен --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:33, 2022 ж. тамыздың 25 (+06)
* Өй, сауатсыз Kasymov, &quot;бастамадыңызда&quot; деген сөз жоқ. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылау]]) 22:38, 2022 ж. тамыздың 25 (+06)
:{{@|Ерден Карсыбеков}} Саған жаздым ба? --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:31, 2022 ж. тамыздың 27 (+06)</text>
      <sha1>49j6sim21ge0soalnti2ytxxqablbch</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065241</id>
      <parentid>3064660</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T06:18:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ерден Карсыбеков</username>
        <id>3744</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="46851" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=Мағыпар}}

-- &lt;font color=&quot;#009900&quot;&gt;[[Қатысушы:Мұхамеджан Амангелді|&lt;span style=&quot;font-family:Georgia;&quot;&gt;&lt;i&gt;Мұхамеджан А.А.&lt;/i&gt;&lt;/span&gt;]]&lt;/font&gt; [[Қатысушы талқылауы:Мұхамеджан Амангелді|&lt;span style=&quot;font-size:90%&quot;&gt;&lt;font color=&quot;#0000FF&quot;&gt;(талқылауы)&lt;/font&gt;&lt;/span&gt;]] 14:55, 2020 ж. маусымның 29 (+06)

== Сөздерге сілтеу ==

Мақалаға тікелей қатысы жоқ әрі дұрыс сілтеме жасауыңызды доғарыңыз! Атырау облысы десе атырауға бір бөлек облысқа бір бөлек сияқты сілтеме жасауға болмайды. Тек тікелей мақалаға қатысты нәрселер болу керек --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 11:34, 2020 ж. шілденің 2 (+06)

== Жаңа мақала ==

Мақала жазғанда жалпы санат қоя салмай мақалаға тікелей қатысты санат қою керек, интеруики ұмытпаңыз. Сосын дереккөздер көшіре салмай қазақстандық сайттардан алу керек. Бір сөзде он рет сілтеудің қажеті жоқ --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 17:38, 2020 ж. шілденің 10 (+06)

== Сурет ==

Сурет:Атырау.Формация АҚ.jpg 
*Фармация АҚ деп өзгерте қоясыңдар ма?--[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 22:46, 2020 ж. шілденің 10 (+06)

== Интервал сақтау ==

Неге дереккөздеріңіз сөйлемнен бөлек арасы алшақ қойып жатсыз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 12:45, 2020 ж. шілденің 13 (+06)

:Қосып шығайын. Копировать еткеннен кейін түсуіне байланысты кеткен ғой, өзім де солай ойлағам бірақ әсері барын білмеппін. --[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 13:31, 2020 ж. шілденің 13 (+06)

== Мақала мазмұны ==

Мақала жазғанда тікелей көшере салмай (газет, журнал, жаңалықтар сияқты жазылған), энциклопедиялық стильде бейтараптылықты сақтап жазған дұрыс. Байқағаным жазған мақалаларыңыз көбісі дайын нәрсені көшіре салғансыз. Солардың бәрін түзетіп шығыңыз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 12:06, 2020 ж. шілденің 15 (+06)

:Қолымнан келгенше тырысайын.  Мен Атырау облысын  ықшамға келтіруге тырысқам. Енді бір ғана Атырау спортын толықтыру қалды, сосын болдым.--[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 13:55, 2020 ж. шілденің 15 (+06)
::Содан кейін түзетерсіз) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 13:24, 2020 ж. шілденің 17 (+06)

== Сурет жүктеу ==

Суреттің дереккөзі дұрыс емес қой сізде. яндекс деп жалпылама емес қандай сайттан алғанын көрсет керек --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 12:32, 2020 ж. шілденің 20 (+06)
*Менің алдымдағы автордың дереккөзі --[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 14:30, 2020 ж. шілденің 20 (+06)
::Түсінбедім --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 14:34, 2020 ж. шілденің 20 (+06)
:::Ол суретті мен жүктеген жоқпын, тек көшіріп алдым, Аркадий Юрьевич Волож --[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 14:39, 2020 ж. шілденің 20 (+06)
:Уикипедияға сіз жүктедіңіз ғой. Сондықтан дұрыстап көрсету керек қайнарын --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 16:12, 2020 ж. шілденің 20 (+06)

== Сурет:Шоқпартоғай.jpg ==

Сізге айтыпедім ғой суреттердің нақты дереккөзін көрсетіңіз деп, аталған суретті жедел жоюға ұсындым. Дереккөзді бассам яндекстің басты беті ғана шығып тұр ғой--[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:46, 2020 ж. шілденің 31 (+06)

:Енді өзім түсірген фотоларды жүктеймін. Яндекстен алғасын соның дереккөзін көрсеттім.--[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 23:52, 2020 ж. шілденің 31 (+06)
::Өзіңіздікі болса тіпті керемет[[File:SMirC-thumbsup.svg|20px]] --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:18, 2020 ж. тамыздың 1 (+06)

::Байқап отырған боларсың суреттердің 90 пайызы өзім түсірген суреттер. Негізі Атырау облысында 200 ден астам елді мекен болсы соның 160 елді мекенін өзім түсіргем, өкінішке орай ноутбукка программа ауыстырғанда бәрі кетіп қалап 30-40 елді мекен қалды. Ең өкініштісі шетелдің 48 қаласының фотосы бірге жойылып кетті. Түсінбей отырғаным фотоның көбі Яндексте, сонда мен қандай дереккөз көрсетуім керек? Акиматтың сайты ма?--[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 00:31, 2020 ж. тамыздың 1 (+06)
:::Иә оны байқадым, бірақ та арасында интернеттен алынған суреттер бар екен, соны дұрыстап көрсету керек болған-ды. Авторын, жылын, қандай интернет сайттан және авторлық құқық бұзылмауы тиіс --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 17:03, 2020 ж. тамыздың 4 (+06)

== We sent you an e-mail ==

Hello {{PAGENAME}},

Really sorry for the inconvenience. This is a gentle note to request that you check your email. We sent you a message titled &quot;The Community Insights survey is coming!&quot;. If you have questions, email surveys@wikimedia.org. 

You can [[:m:Special:Diff/20479077|see my explanation here]].

[[Қатысушы:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Қатысушы талқылауы:MediaWiki message delivery|талқылауы]]) 00:52, 2020 ж. қыркүйектің 26 (+06)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Samuel_(WMF)/Community_Insights_survey/other-languages&amp;oldid=20479295 тізімін пайдаланып User:Samuel (WMF)@metawiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Қазақстан ауданы ==

{{tl|Қазақстан ауданы}} деген Қазақстанға арналған үлгі бар. Соны қолдану керек --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:21, 2021 ж. сәуірдің 1 (+06)

*Мен ештеңеге ұрынған жоқпын.Үлгі бұрыннан тұр. --[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 22:29, 2021 ж. сәуірдің 1 (+06)
::МММММММММ, сізді ұрынды деп сынап тұрған жоқпын, Атырау облысының аудандарын дамытып жатыр екенсіз. Соған ақыры үлгіні де ауыстырып жаңартып кетсеңіз деген кеңесімді айттым)

ПС: Тек мен үшін кетіп қалмаңыз (Нұрлан мырза айтып еді менің кесірімнен деп) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:41, 2021 ж. сәуірдің 1 (+06)

:::Мен тағы не бүлдірдім деп шошып кетіп едім, сонда бұрынғы үлгілер қате ме? --[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 22:45, 2021 ж. сәуірдің 1 (+06)

Түсіндім, айырмашылық бар екен. Сәл кейінірек түзермін. --[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 22:52, 2021 ж. сәуірдің 1 (+06)
:Жоқ ол үлгі қате емес. Жалпыға арналған үлгі ғой. Кезінде Қазақстан үшін үлгілер жасағанмын (облыс, аудан, ауылдық округ үшін). Мысал ретінде Меркі ауданы мақаласын қарап шықсаңыз болады --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:57, 2021 ж. сәуірдің 1 (+06)

== шы, ші жалғаулары ==

: цифрдан кейін - тұрса шы, ші т.б. жазылмайды. Мектепте жүргенде сызықшадан кейін осы жалғауларды жалғаймын деп мұғалімдерден талай ескерту алғанмын.--[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 23:54, 2021 ж. сәуірдің 16 (+06)
:онда сызықшаныды алып тастау керек --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:16, 2021 ж. сәуірдің 17 (+06)

== Ордендер ==

Қазақстанға қатысты ордендер мен медальдар үлгісі бар. Соны қойсаңыз санаттар автоматты түрде пайда болады. '''Санат:Үлгілер:Марапаттар:Қазақстан''' санатына өтіңіз. Туған/өлген жылдарда да солай --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 17:32, 2021 ж. маусымның 17 (+06)

== Санат қою ==

Саламатсыз, сізде санаттарды дүрыс бастап жатқан жоқсыз (түзетіп жатырмын). Солардың өңдеу тарихына кіріп көрсеңіз болады --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 17:09, 2021 ж. шілденің 19 (+06)

== Толық мақала ==

Саламатсыз, ''толық мақала'' деген үлгіні қолдаңсаңыз дұрыс болар еді. Алғашқы бөлімді түзетіп шықтым --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 16:43, 2021 ж. тамыздың 5 (+06)
:: Саламатсыз ба?, сол толық мақала деген толық болмағасын ''қараңыз'' деп қосып едім, мыс. [[Қарақытай мемлекеті]], [[Найман мемлекеті]] тағы басқалары бар, толық деп айтуға барар ма екен? Меніңше сол мақалаларды толықтырғаннан кейін қою керек сияқты.--[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 00:57, 2021 ж. тамыздың 8 (+06)
:::Жоқ мәселе ол мақала толық/мықты деген сөз емес: тек толығырақ білгіңіз келсе осыған өтіңіз деген арнайы үлгі-сілтеме --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:59, 2021 ж. тамыздың 11 (+06)
::::Түсінікті.--[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 14:02, 2021 ж. тамыздың 12 (+06)

== Әліпов (ауыл) ==

Сәламатсыздар ма? Әліпов елді мекені екі жерде тұр екен. '''[[Әліпов (ауыл)]] және [[Ғизат Әліпов ауылы]].''' Екеуін [[Әліпов (ауыл)]] ға біріктірдім. Енді сіздерден көмек керек болып тұр. Әліпов (ауыл) тақырыбын Ғизат Әліпов (ауыл) ға өзгертіп, Ғизат Әліпов ауылы тақырыбын өшіру керек. Және елді мекендердегі үлгіні де өзгерту керек. Рахмет!--[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 18:50, 2021 ж. қыркүйектің 26 (+06)

[[Қатысушы:Мағыпар|Магпар]] мырза, бұл екі ауыл аттас болса да, бөлек-бөлек ауылдар емес пе? [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 15:08, 2022 ж. маусымның 27 (+06)

::Бір ауыл, ол ауылда болдым...--[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 18:30, 2022 ж. маусымның 27 (+06)

== Санат бастау ==

Мағыпар мырза санатқа сол санатты қайтадан қоюға болмайды, сіз орысша айтқанда ''замкнутый круг'' жасап отырсыз. ''Исатай ауданы географиясы'' санатын түзетіп шықтым, соған назар аударып көрсеңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:34, 2021 ж. қарашаның 24 (+06)

== Намыс → Ар-намыс ==

Қайырлы кеш, бір кісі '''Намыс → Ар-намыс''' деп атауын өзгертіпті, қаншалықты дұрыс деп ойласыз? Меніңше намыс қала берген дұрыс-ау, ол кісіге жазайын десем дұрыс қабылдамай дүрсе қоя береді. Оның алдында талай мақала атауын өз бетінше өзгерте берген-ді. Сіздің пікіріңізді күтемін--[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:11, 2021 ж. желтоқсанның 3 (+06)
:: Сәләматсыз ба? ҚР Азаматтық кодексiнің 143-бабында  Ар-намыс деп жазылған.
*'''Мысалы''': Азамат өзінің ар-намысына, қадір-қасиетіне немесе іскерлік беделіне нұқсан келтіретін мәліметтерді сот тәртібімен теріске шығаруды талап етуге құқылы. --[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 10:49, 2021 ж. желтоқсанның 3 (+06)
:Рахмет --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 17:00, 2021 ж. желтоқсанның 3 (+06)

== [[Ғизат Әліпов ауылы]] ==

Бұл мақаланы жоюға ұсыныпсыз. Себебін айтсаңыз деген тілек. Тарап кеткен ауыл болса да, қалдыруға болады. [[Қатысушы:Batyrbek.kz|Batyrbek]] ([[Қатысушы талқылауы:Batyrbek.kz|талқылауы]]) 16:01, 2021 ж. желтоқсанның 7 (+06)
:: Әліпов деген ауыл жазылған, онда [[Әліпов (ауыл)|Әліповты]] жойып, Ғизат Әліповты қалдыру керек, себебі бір ауыл екі бетте жүр.--[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 16:11, 2021 ж. желтоқсанның 7 (+06)
:::Негізі Ғизат Әліпов деп қалдырған дұрыс сияқты, мен үлгіде Әліпов тұрғасын сол үлгіге жаздым. Онда үлгіні де өзгертіп кету керек--[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 16:14, 2021 ж. желтоқсанның 7 (+06)

== Таңдаулы мақалаға үміткер ==

{{WAM
|header = [[Уикипедия:Таңдаулы мақалаға үміткерлер/Қара құрдым]] &lt;div style=&quot;margin-right:1em; float:right;&quot;&gt;[[Сурет:Goldenwiki 2.png|100px|link=Уикипедия:Таңдаулы мақалаға үміткерлер/Қара құрдым]]&lt;/div&gt;
|subheader = Қарақұрдым мақаласының таңдаулы мақалаға үміткерлігі.
&lt;div  style=&quot;text-valign:center; margin-left:200px; margin-right:50px; margin-top:10px; position:absolute;&quot;&gt;
|body = [[Қара құрдым]] мақаласы таңдаулы мақалаға толық лайық деп санаймын. Мұл мақалыны жазған өзім емес {{@|Alphy Haydar}} мырза жеті жылдан бері қазақша Уикипедияға үлес қосып келеді. Мақала тілі өте жаттық, әрі ғылыми стилде жазылған. Қанша жылдан бері [[Басты бет]]тегі таңдаулы мақала өзгерген жоқ. Енді өзгерттетін кез келді. Сонымен қоса осы уақытқа дейін ғылымға қатысты мақалалар таңдаулы мақала статусын көп алған жоқ. Ғылымға басымдық бере отырып осы мақаланы таңдаулы мақала деңгейіне көтерейік. 

&lt;center&gt;{{Clickable button 2|Уикипедия:Таңдаулы мақалаға үміткерлер/Қара құрдым|Дауыс беру|class=mw-ui-progressive}}&lt;/center&gt;&lt;br /&gt;

|footer = Бұл хабарлама [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|бот]] арқылы жіберілген • [[Уикипедия:Хабарлама тарату/Жеткізіп беру тізімі|Жазылу немесе жазылудан бас тарту]]
}}
&lt;!-- https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A5%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83/%D0%96%D0%B5%D1%82%D0%BA%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BF_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%83_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96&amp;oldid=2970000 тізімін пайдаланып User:Arystanbek@kkwiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Миллион деген сөзді қосыңыз ==

[[Кубалықтар|Мына мақалада]] 11,2 деген сандардан кейін ''миллион'' дегенді қосу керек. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 15:22, 2022 ж. ақпанның 21 (+06)

== Халық ==

Саламатсыз, {{tl|Халық}} үлгі бар, соны қолдансаңыз болады --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:52, 2022 ж. ақпанның 26 (+06)

== Білгенге маржан айдарына ұсыныстар беріңіз ==
Ассалаумағалейкум, қалайсыз. Сіз Уикипедияда көп мақалалар  жазып шығарып жүрсіз. Енді сол жаңа мақалаларыңыздың арасынан [[Жоба:Білгенге маржан/Ұсыныстар/2022]] айдарына жақсы, қолданушыларға қызықты, пайдалы дәйектеріңізбен бөлісіңіз. Білгенге маржан айдары аз да болса жаңарып тұрсын. Рахмет. [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 18:15, 2022 ж. наурыздың 14 (+06)
::Сәләматсыз ба? Ұсыныс жібердім, егер осындай бағытта болса табуға болады, қиындығы жоқ. --[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 19:36, 2022 ж. наурыздың 14 (+06)
:::Білгенге маржан айдарына ұсыныстар беріпсіз, рахмет. Дегенмен, оларды өзіңіз қосқан жаңа мақалалар арасынан, немесе басқа қолданушылардың жаңа мақалаларына сілтеме бере отырып  көрсетуге тырысыңыз. 
:::Мысалы, сіздің ұсыныстарыңыздағы  
:::Шимпанзе - өзін айнадан тани алатын жалғыз жануар деген ақпаратты 
:::[[Шимпанзе]] - өзін айнадан тани алатын жалғыз жануар деп  шимпанзе деген жаңа мақалаға сілтей отырып көрсетуге болады. [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 17:45, 2022 ж. наурыздың 15 (+06)

== Амбондықтар ==

[[Амбондықтар]] туралы мақала жазғаныңыз үшін рақмет. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 23:57, 2022 ж. наурыздың 24 (+06)

== Мақаланың аты қате ==

[[Андо-цез халықтары‎]] деген мақаланың атын өзгерту керек, дұрысы — ''Андий-цез халықтары‎''. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 15:57, 2022 ж. наурыздың 25 (+06)

:Рахмет! Алға қарай байқасаңыздар ескертіп отырарсыздар, кейде переводтардан аударғанда дұрыс шықпай жатады, кейде сілтемелерде де қателер кездесіп отырады. [[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 16:11, 2022 ж. наурыздың 25 (+06)

== Қажетсіз сілтеме ==

[[Үлгі:Мұхтар Әуезов шығармалары|Мына үлгіге]] екі сілтеме қосып қойыпсыз. [[Ақын аға]] — бұл [[Абай жолы (роман)|Абай жолының]] бір бөлігі ғана, сондықтан да сілтемені алып тастадым. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 16:41, 2022 ж. наурыздың 30 (+06)
:: Алып тастаған сияқты едім, қалып қойған ғой. Менде Әуезовтың жазған шығармаларының бәрі бар еді 100%, соны толтырам ба ойлағам, оған көп уақыт керек екен, сосын қоя қойдым...--[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 16:49, 2022 ж. наурыздың 30 (+06)

==  [[Қатысушы:Мағыпар/зертхана‎]] ==

Әлем халықтарының тізімі‎ үлгісі [[Қатысушы:Мағыпар/зертхана‎]] дұрыс па екен? Дұрыс болса [[Әлем халықтарының тізімі]] мақаласының астына орналастырып берсеңіздер мен қызыл бояулардан құтылуды бастайын. --[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 15:51, 2022 ж. сәуірдің 4 (+06)
:Дұрыс, бірақ құрлық бойынша бөліп-бөліп жасаған дұрыс сияқты. Телеграмға жазсаңыз мен егжей тегжейлі үйретіп берейін. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 16:25, 2022 ж. сәуірдің 4 (+06)

== Санат:Малайзия халықтары ==

Мағыпар мырза, қалайсыз? Санат жасауды ақыры үйренбейтін болдыңыз ғой)) ''Санат:Малайзия халықтары'' санатына өтіп, өңделу тарихына үңіліп кетсеңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:11, 2022 ж. сәуірдің 27 (+06)

== Тағы мен сол ==

Мағыпар мырза, ''үлгі:***'' деп жазудың қажеті, жоқ тек үлгі атауы болса болды) Сосын соңына емес санаттың алдына қою керек. Мынау қайта-қайта маған жаза берді деп ренжімеңіз, кейін екі жұмыс болмасын деген кеңесім) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:45, 2022 ж. мамырдың 2 (+06)
::Қайта ескерткенің дұрыс болды, енді бәрі түсінікті, рахмет!, үлгіні бірінші рет қойып тұрмын...--[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 10:32, 2022 ж. мамырдың 3 (+06)

== Мұқият болыңыз ==

[[Буриши]] деген мақаланы аударыпсыз, бұл атау қате, себебі соңғы «и» — орыстардың көптік жалғауы. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 21:20, 2022 ж. мамырдың 9 (+06)

== Үлгіні қолдану ==

Саламатсыз, қазуикиге баға жетпес үлкен үлес қосып жатсыз. Халықтар жайлы мақалаға неге ''халық'' үлгісін қолданбасқа, сол үшін жасалған үлгі еді) Әрі мақаланы көрнекі қылып көрсетеді --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:47, 2022 ж. мамырдың 17 (+06)

:Бүгін бастаймын. [[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 15:20, 2022 ж. мамырдың 17 (+06)

== Ачелер ==

Ачелер мақаласын жоюға ұсынып отырмын, себебі Ачех мақаласы бар, екеуі бір ұлт. --[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 22:26, 2022 ж. мамырдың 21 (+06)

== Этникалық топ ==

Мағыпар мырза жоғарыда айтылған үлгінің атауы өзгеріп, сәл дизайны басқаша болды: {{tl|Этникалық топ}} --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:35, 2022 ж. мамырдың 24 (+06)
: &lt;code&gt;|сурет   = The Pearl Harvester.jpg&lt;/code&gt; деген параметрге осылай қойып жатса жетіп жатыр. Ешқандай ''сурет, 300px'' керегі жоқ --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:56, 2022 ж. мамырдың 28 (+06)
::Рахмет, Мағыпар мырза. Кері байланысқа шығып, мақалаларды ерінбей әрлеп, түзеткеңіз үшін) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:37, 2022 ж. мамырдың 31 (+06)

== Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022 ==

{{WAM
|header = [[meta:m:Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022|Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022]] &lt;div style=&quot;margin-right:1em; float:right;&quot;&gt;[[Сурет:Wikidata 2022 Istanbul social media campaign 02.jpg|right|thumb|300px|Wikidata 2022 Istanbul|link=meta:Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022]]&lt;/div&gt;
|subheader = Конференция 2022 жылдың 21-23 қазаны аралығында Түркияның [[Ыстанбұл]] қаласында өтеді.
&lt;div  style=&quot;text-valign:center; margin-left:200px; margin-right:50px; margin-top:10px; position:absolute;&quot;&gt;
|body = Құрметті достар,

Ыстамбұл Уикидерек конференциясына стипендия алуға өтінімдер ашық екенін хабарлауға қуаныштымын. Егер сіз түркі қауымдастығының өкілі болсаңыз және түркі тілдеріндегі Уикимедиа жобаларына белсенді қатысатын болсаңыз, онда сіз стипендияға өтініш бере аласыз. Өтініштер 2022 жылдың 30 маусымы, UTC 23:59 дейін қабылданады.

Үміткерлер толық стипендияға өтініш бере алады. Толық стипендия Түркі қолданушылары тобының Уикимедиа қауымдастығы (Wikimedians of Turkic Languages User Group) ұйымдастыратын конференция кезінде жеке тұлғаның екіжақты саяхат, ортақ тұрғын үй және тамақтану құнын қамтиды.

* Түркі тіліндегі уикимедиашыларға арналған Wikidata Training туралы қосымша ақпарат алу үшін мына сайтқа кіріңіз: https://w.wiki/53dX
* Стипендия, тіркеу және өтініш формасы туралы көбірек білу үшін мына сайтқа кіріңіз: https://w.wiki/5FFv

Бұған қоса, Түркі қолданушылары тобының Уикимедиа қауымдастығы жобалары мен оқиғалары туралы ақпарат пен жаңалықтар алу үшін біздің пошталық тізімге (https://w.wiki/5FFw) жазылуға шақырамыз.

Барлық жақсылықты тілеймін [[User:Mehman97|&lt;span style=&quot;color:#ff0500&quot;&gt;'''''Mehman'''''&lt;/span&gt;]] [[User Talk:Mehman97|&lt;span style=&quot;color:#0500ff&quot;&gt;'''''97'''''&lt;/span&gt;]] 03:48, 2022 ж. маусымның 11 (+06)


|footer = Бұл хабарлама [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|бот]] арқылы жіберілген • [[Уикипедия:Хабарлама тарату/Жеткізіп беру тізімі|Жазылу немесе жазылудан бас тарту]]
}}
&lt;!-- https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A5%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83/%D0%96%D0%B5%D1%82%D0%BA%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BF_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%83_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96&amp;oldid=3014707 тізімін пайдаланып User:Arystanbek@kkwiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Басқа ұлттардың тегі ==

Орыс, татар т.б. ұлттардың әкесінің атын ұлы деп аудару дұрыс па? (мыс:Сергеевич, Сергейұлы) [[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 17:19, 2022 ж. шілденің 7 (+06)

== Санат ==

Орыс тілінде бар санат, неге қазақ уикипедиясына болмайды? Мыс:Ғағауызстан елді мекендері, орысшасында Гагаузские поселения деп берілген, әлде ғағауыз елді мекендері деп беру керек пе? Кім түсіндіре алады? [[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 17:11, 2022 ж. шілденің 25 (+06)
:Жойған мен) Себеп тағы да санатты дұрыс бастамадыңыз, бірнеше рет жоғары да жазып едім, түсінбепсіз. Тағы мені дұрыс түсінбей, әдейі жасап жатыр деп ойламас үшін тек жоя салдым. Дәл осы санатты Нұрлан мырзадан сұрап көріңіз (атауы дұрыс па бұрыс па?) және сол кісі санатты бастап, сізге санат жайлы дұрыстап түсіндіріп берер, менен шықпады түсіндіруге, ренжімеңіз. Кеш жазып жатқанға да кешірерсіз( --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:46, 2022 ж. шілденің 26 (+06)

== Интеруики ==

Мәке, жаңа мақала жазғанда, оны басқа тілдегі дәл сол мақаламен байланыстырыңыз, яғни интеруики сілтемесін қосыңыз. Ол үшін сол жақтағы арнайы түймені пайдаланыңыз. [[Қатысушы:Batyrbek.kz|Batyrbek]] ([[Қатысушы талқылауы:Batyrbek.kz|талқылауы]]) 13:03, 2022 ж. шілденің 28 (+06)

:::Баке, мен басқа тілдерге қосып жүрмін, ал мынаны түсінбедім, сонда, экземпляр, страна т.с.сияқты 23 графа бар екен, соның бәрін толтырам ба? [[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 19:07, 2022 ж. шілденің 28 (+06)

== Елдерді аударудағы кететін шағын қателер ==
[[Кайелдер]] дегенді аударыпсыз. Бұлардың мекені Каели болса, олардың атауында тағы бір әріп қайдан қосылды? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 20:31, 2022 ж. тамыздың 13 (+06)
:Мен пайдаланған 6 дереккөздің бесеуінде Кайели деп берілген. Олардан асып қайда барам... Сосын елдер емес халықтар, мынау '''Suku Kayeli''' өз тіліндегі оригинал атауы, артық әріп көріп тұрған жоқпын [[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 00:52, 2022 ж. тамыздың 14 (+06)
::Каели шығанағы мен кайелдер түпнұсқада бірдей жазылғандықтан осы сөздің біреуін түзету керек. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 10:49, 2022 ж. тамыздың 14 (+06)

== Карендер ==

Карендер мақаласы сілтемелерді өңдеуді басқанда басқа тілдерге қосылмай тұр, қарап жібересіңдер ме? [[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 15:49, 2022 ж. тамыздың 17 (+06)

== Санат ==

Саламатсыз, санаттарды тағы және тағы да дұрыс емес бастап жатырсыз(( Жаза беріп мазамды алды деп Нұрлан мырзаға шағымданасыздар(. Жай '''Санат:Лаос тұрғындары''' деген санатқа өтіп, өңделу тарихын салыстырып кетіп, қалай дұрыс жасау керектігін көрерсіз [[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:57, 2022 ж. тамыздың 23 (+06)

:Саламатсыз ба? Маған мынаны түсіндіресіз бе, неге орысшасында Лаос халықтары деп жазуға болады, ал қазақшада болмайды... неге жұрты? Алға қарай бәріне де халықтары деп қоссам қате болмайтын шығар. Мен жазғанға дейін ешқашан жұрты, тұрғындары деген санатты көрген жоқпын. [[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 01:06, 2022 ж. тамыздың 24 (+06)
::Кеш жарық, мәселе санат атауын дұрыс бастамадыңызда емес, мәселе жаңа санатты дұрыс ашпай жатырсыз. ''Санат:Лаос халықтары'' санатына өтіп, санатқа қандай санат қойғанымды, интеруики қойып кеткенімді көрсеңіз болады. Сіз ''санат:Атырау'' деп оның ішіне кірсең қайтадан ''санат:Атырау'' деп бастап жатырсыз, тұйықталған дүние туындап жатыр. Санат деген тамыр сияқты, кішіден үлкен '''метасанатқа''' апару керек. Айтпақшы ''Санат:Лаос халықтары'' санат бос тұр, яғни ешқандай мақалаға қойылмаған екен --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:33, 2022 ж. тамыздың 25 (+06)
* Өй, сауатсыз Kasymov, &quot;бастамадыңызда&quot; деген сөз жоқ. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылау]]) 22:38, 2022 ж. тамыздың 25 (+06)
:{{@|Ерден Карсыбеков}} Саған жаздым ба? --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:31, 2022 ж. тамыздың 27 (+06)
:: Сауатсыздық — топастықтың бір белгісі, соны біліп жүр. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылау]]) 12:18, 2022 ж. тамыздың 28 (+06)</text>
      <sha1>suiujxnr4fqkjk9vl6btizgnfe8pq26</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Үлгі:Сырым ауданы ауылдық округтері</title>
    <ns>10</ns>
    <id>644711</id>
    <revision>
      <id>3065194</id>
      <parentid>2812701</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T18:19:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Талдыбұлақ ауылдық округі (Сырым ауданы) → Талдыбұлақ ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1753" xml:space="preserve">{{Навигациялық жол
 |state = &lt;includeonly&gt;{{{state|collapsed}}}&lt;/includeonly&gt;
 |navbar = plain
 |түс         = {{түс|Қазақстан}}
 |сурет  = 
 |сурет2 = 
 |жасыру       = 
 |тақырыбы     = [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Сырым ауданы]] ауылдық округтері
 |мазмұны   = {{nobr| [[Алғабас ауылдық округі (Сырым ауданы)|Алғабас]] •}}
{{nobr| [[Аралтөбе ауылдық округі|Аралтөбе]] •}}
{{nobr| [[Бұлан ауылдық округі|Бұлан]] •}}
{{nobr| [[Бұлдырты ауылдық округі|Бұлдырты]] •}}
{{nobr| [[Елтай ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы)|Елтай]] •}}
{{nobr| [[Жетікөл ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы)|Жетікөл]] •}}
{{nobr| [[Жосалы ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы)|Жосалы]] •}}
{{nobr| [[Жымпиты ауылдық округі|Жымпиты]] •}}
{{nobr| [[Қособа ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы)|Қособа]] •}}
{{nobr| [[Сарыой ауылдық округі|Сарыой]] •}}
{{nobr| [[Талдыбұлақ ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы)|Талдыбұлақ]] •}}
{{nobr| [[Шолақаңқаты ауылдық округі|Шолақаңқаты]] }}
}}
&lt;noinclude&gt;
[[Санат:Навигациялық үлгілер:Аудандар бойынша ауылдық округтер:Батыс Қазақстан облысы|Сырым ауданы]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>drfzhytofmw5yh0zktejto749ly9emp</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Шоқжұлдыздардың аудандары бойынша тізімі</title>
    <ns>0</ns>
    <id>645107</id>
    <revision>
      <id>3065319</id>
      <parentid>3040431</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T11:26:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="15639" xml:space="preserve">[[File:Hydra constellation map.png|thumb|250px|[[Гидра (шоқжұлдыз)|Гидра]] — ауданы жағынан ең үлкен шоқжұлдыз]]

[[Денелік бұрыш|Квадрат градуста]] өлшенген аспандағы аудандары бойынша реттелген '''88 [[шоқжұлдыз|шоқжұлдыздың]] тізімі'''.

Шоқжұлдыздардың шекараларын [[1930 жыл]]ы Халықаралық астрономиялық одақ (IAU) атынан [[Жозеф Дельпорт]] құрастырып, „Délimitation scientifique des constellations“ (Cambridge University Press) жариялаған. Бұған дейін шоқжұлдыздардың шекаралары нақты болмады. Дельпорт [[тура шарықтау|тура көтерілу]] мен [[еңісу (астрономия)|еңістіктің]] тік және көлденең сызықтары бойымен шекаралар жүргізді, алайда ол мұны [[дәуір (астрономия)|B1875,0 дәуіріне]] жасағандықтан, [[прецессия]] әсерінен жұлдызды аспанның қазіргі картасы (J2000 дәуірінде) біраз бұрмаланған. Бұл бұрмалану уақыт өткен сайын ұлғая түседі, бірақ жалпы шоқжұлдыздардың шекаралары өзгеріссіз қалады.

== Тізім ==
{| class=&quot;standard sortable&quot;
|-
! Орны || Тобы&lt;ref&gt;Барлық шоқжұлдыздар 8 топқа бөлінген: Per=Персей, Urs=Үлкен Аю, Her=Геркулес, Zod=Зодиактік, Ori=Орион, Wat=&quot;Су тобы&quot;, Bay=[[Иоганн Байер|Байер]] тобы, Lac=[[Лакайль, Никола Луи де|Никола Луи де Лакайль]] тобы.&lt;/ref&gt; || Аббревиатурасы || Шоқжұлдыз || Ауданы&lt;ref&gt;Барлық шоқжұлдыздың жалпы ауданы — 4π [[стерадиан]], немесе (4π × 180/π)², шамамен 41252,961 квадрат градус.&lt;/ref&gt; (квадрат градус) || Пайызы || RA&lt;ref&gt;[[Тура шарықтау|Тура көтерілу]].&lt;/ref&gt;:h m || DEC&lt;ref&gt;[[Еңісу (астрономия)|Еңістік]].&lt;/ref&gt;: d m || Орналасу аймағы&lt;ref&gt;«Аймақ» шоқжұлдыз орналасқан аспан бөлігін анықтайды: N — Солтүстік жартышар, S — Оңтүстік жартышар, квадранттар 1-ден 4-ке дейін.&lt;/ref&gt;
|-
|'''01'''||Her||HYA||[[Гидра (шоқжұлдыз)|Гидра]]||1302,844||3,16 %||{{RA|11|36,73|}}||{{DEC|-14|31,91|}}||SQ2
|-
|'''02'''||Zod||VIR||[[Бикеш (шоқжұлдыз)|Бикеш]]||1294,428||3,14 %||{{RA|13|24,39|}}||{{DEC|-04|09,51|}}||SQ3
|-
|'''03'''||Urs||UMA||[[Үлкен аю шоқжұлдызы|Үлкен Аю]]||1279,660||3,10 %||{{RA|11|18,76|}}||{{DEC|+50|43,27|}}||NQ2
|-
|'''04'''||Per||CET||[[Кит (шоқжұлдыз)|Кит]]||1231,411||2,99 %||{{RA|01|40,10|}}||{{DEC|-07|10,76|}}||SQ1
|-
|'''05'''||Her||HER||[[Геркулес (шоқжұлдыз)|Геркулес]]||1225,148||2,97 %||{{RA|17|23,16|}}||{{DEC|+27|29,93|}}||NQ3
|-
|'''06'''||Wat||ERI||[[Эридан (шоқжұлдыз)|Эридан]]||1137,919||2,76 %||{{RA|03|18,02|}}||{{DEC|-28|45,37|}}||SQ1
|-
|'''07'''||Per||PEG||[[Пегас (шоқжұлдыз)|Пегас]]||1120,794||2,72 %||{{RA|22|41,84|}}||{{DEC|+19|27,98|}}||NQ4
|-
|'''08'''||Urs||DRA||[[Айдаһар шоқжұлдызы|Айдаһар]]||1082,952||2,63 %||{{RA|13|04,27|}}||{{DEC|+67|00,40|}}||NQ3
|-
|'''09'''||Her||CEN||[[Центавр (шоқжұлдыз)|Центавр]]||1060,422||2,57 %||{{RA|22|17,38|}}||{{DEC|-47|20,72|}}||SQ3
|-
|'''10'''||Zod||AQR||[[Суқұйғыш (шоқжұлдыз)|Суқұйғыш]]||979,854||2,38 %||{{RA|22|17,38|}}||{{DEC|-10|47,35|}}||SQ4
|-
|'''11'''||Her||OPH||[[Жылан ұстаушы (шоқжұлдыз)|Жылан ұстаушы]]||948,340||2,30 %||{{RA|17|23,69|}}||{{DEC|-07|54,74|}}||SQ3
|-
|'''12'''||Zod||LEO||[[Арыстан (шоқжұлдыз)|Арыстан]]||946,964||2,30 %||{{RA|10|40,03|}}||{{DEC|+13|08,32|}}||NQ2
|-
|'''13'''||Urs||BOO||[[Сиыршы (шоқжұлдыз)|Сиыршы]]||906,831||2,20 %||{{RA|14|42,64|}}||{{DEC|+31|12,16|}}||NQ3
|-
|'''14'''||Zod||PSC||[[Балықтар (шоқжұлдыз)|Балықтар]]||889,417||2,16 %||{{RA|00|28,97|}}||{{DEC|+13|41,23|}}||NQ1
|-
|'''15'''||Zod||SGR||[[Мерген (шоқжұлдыз)|Мерген]]||867,432||2,10 %||{{RA|19|05,94|}}||{{DEC|-28|28,61|}}||SQ4
|-
|'''16'''||Her||CYG||[[Аққу шоқжұлдызы|Аққу]]||803,983||1,95 %||{{RA|20|35,28|}}||{{DEC|+44|32,70|}}||NQ4
|-
|'''17'''||Zod||TAU||[[Торпақ (шоқжұлдыз)|Торпақ]]||797,249||1,93 %||{{RA|04|42,13|}}||{{DEC|+14|52,63|}}||NQ1
|-
|'''18'''||Urs||CAM||[[Керік (шоқжұлдыз)|Керік]]||756,828||1,83 %||{{RA|08|51,37|}}||{{DEC|+69|22,89|}}||NQ2
|-
|'''19'''||Per||AND||[[Андромеда шоқжұлдызы|Андромеда]]||722,278||1,75 %||{{RA|00|48,46|}}||{{DEC|+37|25,91|}}||NQ1
|-
|'''20'''||Wat||PUP||[[Корма (шоқжұлдыз)|Корма]]||673,434||1,63 %||{{RA|07|15,48|}}||{{DEC|-31|10,64|}}||SQ2
|-
|'''21'''||Per||AUR||[[Жетекші (шоқжұлдыз)|Жетекші]]||657,438||1,59 %||{{RA|06|04,42|}}||{{DEC|+42|01,68|}}||NQ2
|-
|'''22'''||Her||AQL||[[Бүркіт (шоқжұлдыз)|Бүркіт]]||652,473||1,58 %||{{RA|19|40,02|}}||{{DEC|+03|24,65|}}||NQ4
|-
|'''23'''||Her||SER||[[Жылан (шоқжұлдыз)|Жылан]]&lt;ref&gt;[[Змея (шоқжұлдыз)|Жылан]] шоқжұлдызы екі бөлікке бөлінген: Жылан басы (''Serpens Caput'', 428,48 кв. градус, {{RA|15|46,49|}}, {{DEC|+10|58,20|}}) и Жылан құйрығы (''Serpens Cauda'', 208,44 кв. градус, {{RA|18|07,60|}}, {{DEC|-04|51,73|}}).&lt;/ref&gt;||636,928||1,54 %||{{RA|16|57,04|}}||{{DEC|+06|07,32|}}||NQ3
|-
|'''24'''||Per||PER||[[Персей (шоқжұлдыз)|Персей]]||614,997||1,49 %||{{RA|03|10,50|}}||{{DEC|+45|00,79|}}||NQ1
|-
|'''25'''||Per||CAS||[[Қарақұрт шоқжұлдызы|Кассиопея]]||598,407||1,45 %||{{RA|01|19,16|}}||{{DEC|+62|11,04|}}||NQ1
|-
|'''26'''||Ori||ORI||[[Орион (шоқжұлдыз)|Орион]]||594,120||1,44 %||{{RA|05|34,59|}}||{{DEC|+05|56,94|}}||NQ1
|-
|'''27'''||Per||CEP||[[Цефей (шоқжұлдыз)|Цефей]]||587,787||1,42 %||{{RA|22||}}||{{DEC|+71|00,51|}}||NQ4
|-
|'''28'''||Urs||LYN||[[Сілеусін (шоқжұлдыз)|Сілеусін]]||545,386||1,32 %||{{RA|07|59,53|}}||{{DEC|+47|28,00|}}||NQ2
|-
|'''29'''||Zod||LIB||[[Таразы (шоқжұлдыз)|Таразы]]||538,052||1,30 %||{{RA|15|11,96|}}||{{DEC|-15|14,08|}}||SQ3
|-
|'''30'''||Zod||GEM||[[Егіздер шоқжұлдызы|Егіздер]]||513,761||1,25 %||{{RA|07|04,24|}}||{{DEC|+22|36,01|}}||NQ2
|-
|'''31'''||Zod||CNC||[[Шаян (шоқжұлдыз)|Шаян]]||505,872||1,23 %||{{RA|08|38,96|}}||{{DEC|+19|48,35|}}||NQ2
|-
|'''32'''||Wat||VEL||[[Желкендер (шоқжұлдыз)|Желкендер]]||499,649||1,21 %||{{RA|09|34,64|}}||{{DEC|-47|10,03|}}||SQ2
|-
|'''33'''||Zod||SCO||[[Сарышаян шоқжұлдызы|Сарышаян]]||496,783||1,20 %||{{RA|16|53,24|}}||{{DEC|-27|01,89|}}||SQ3
|-
|'''34'''||Wat||CAR||[[Белағаш (шоқжұлдыз)|Белағаш]]||494,184||1,20 %||{{RA|08|41,70|}}||{{DEC|-63|13,16|}}||SQ2
|-
|'''35'''||Ori||MON||[[Жалғызмүйіз (шоқжұлдыз)|Жалғызмүйіз]]||481,569||1,17 %||{{RA|07|03,63|}}||{{DEC|+00|16,93|}}||NQ2
|-
|'''36'''||Lac||SCL||[[Мүсінші (шоқжұлдыз)|Мүсінші]]||474,764||1,15 %||{{RA|00|26,28|}}||{{DEC|-32|05,30|}}||SQ1
|-
|'''37'''||Bay||PHE||[[Феникс (шоқжұлдыз)|Феникс]]||469,319||1,14 %||{{RA|00|55,91|}}||{{DEC|-48|34,84|}}||SQ1
|-
|'''38'''||Urs||CVN||[[Тазы шоқжұлдызы|Тазы]]||465,194||1,13 %||{{RA|13|06,96|}}||{{DEC|+40|06,11|}}||NQ3
|-
|'''39'''||Zod||ARI||[[Тоқты (шоқжұлдыз)|Тоқты]]||441,395||1,07 %||{{RA|02|38,16|}}||{{DEC|+20|47,54|}}||NQ1
|-
|'''40'''||Zod||CAP||[[Ешкімүйіз (шоқжұлдыз)|Тауешкі]]||413,947||1,00 %||{{RA|21|02,93|}}||{{DEC|-18|01,39|}}||SQ4
|-
|'''41'''||Lac||FOR||[[Пеш (шоқжұлдыз)|Пеш]]||397,502||0,96 %||{{RA|02|47,88|}}||{{DEC|-31|38,07|}}||SQ1
|-
|'''42'''||Urs||COM||[[Вероника шашы (шоқжұлдыз)|Вероника шашы]]||386,475||0,94 %||{{RA|12|47,27|}}||{{DEC|+23|18,34|}}||NQ3
|-
|'''43'''||Ori||CMA||[[Үлкен Арлан (шоқжұлдыз)|Үлкен Арлан]]||380,118||0,92 %||{{RA|06|49,74|}}||{{DEC|-22|08,42|}}||SQ2
|-
|'''44'''||Bay||PAV||[[Тауыс (шоқжұлдыз)|Тауыс]]||377,666||0,92 %||{{RA|19|36,71|}}||{{DEC|-65|46,89|}}||SQ4
|-
|'''45'''||Bay||GRU||[[Тырна (шоқжұлдыз)|Тырна]]||365,513||0,89 %||{{RA|22|27,39|}}||{{DEC|-46|21,11|}}||SQ4
|-
|'''46'''||Her||LUP||[[Бөрі (шоқжұлдыз)|Бөрі]]||333,683||0,81 %||{{RA|15|13,21|}}||{{DEC|-42|42,53|}}||SQ3
|-
|'''47'''||Her||SEX||[[Секстант (шоқжұлдыз)|Секстант]]||313,515||0,76 %||{{RA|10|16,29|}}||{{DEC|-02|36,88|}}||SQ2
|-
|'''48'''||Bay||TUC||[[Тукан (шоқжұлдыз)|Тукан]]||294,557||0,71 %||{{RA|23|46,64|}}||{{DEC|-65|49,80|}}||SQ4
|-
|'''49'''||Bay||IND||[[Үндіс (шоқжұлдыз)|Үндіс]]||294,006||0,71 %||{{RA|21|58,33|}}||{{DEC|-59|42,40|}}||SQ4
|-
|'''50'''||Lac||OCT||[[Октант (шоқжұлдыз)|Октант]]||291,045||0,71 %||{{RA|23|00,00|}}||{{DEC|-82|09,12|}}||SQ4
|-
|'''51'''||Ori||LEP||[[Қоян (шоқжұлдыз)|Қоян]]||290,291||0,70 %||{{RA|05|33,95|}}||{{DEC|-19|02,78|}}||SQ1
|-
|'''52'''||Her||LYR||[[Лира (шоқжұлдыз)|Лира]]||286,476||0,69 %||{{RA|18|51,17|}}||{{DEC|+36|41,36|}}||NQ4
|-
|'''53'''||Her||CRT||[[Кесе (шоқжұлдыз)|Кесе]]||282,398||0,68 %||{{RA|11|23,75|}}||{{DEC|-15|55,74|}}||SQ2
|-
|'''54'''||Wat||COL||[[Көгершін (шоқжұлдыз)|Көгершін]]||270,184||0,65 %||{{RA|05|51,76|}}||{{DEC|-35|05,67|}}||SQ1
|-
|'''55'''||Her||VUL||[[Лисичка (шоқжұлдыз)|Лисичка]]||268,165||0,65 %||{{RA|20|13,88|}}||{{DEC|+24|26,56|}}||NQ4
|-
|'''56'''||Urs||UMI||[[Кіші Аю (шоқжұлдыз) | Кіші Аю]]||255,864||0,62 %||{{RA|15|00,00|}}||{{DEC|+77|41,99|}}||NQ3
|-
|'''57'''||Lac||TEL||[[Телескоп (шоқжұлдыз)|Телескоп]]||251,512||0,61 %||{{RA|19|19,54|}}||{{DEC|-51|02,21|}}||SQ4
|-
|'''58'''||Lac||HOR||[[Сағат (шоқжұлдыз)|Сағат]]||248,885||0,60 %||{{RA|03|16,56|}}||{{DEC|-53|20,18|}}||SQ1
|-
|'''59'''||Lac||PIC||[[Кескіндемеші (шоқжұлдыз)|Кескіндемеші]]||246,739||0,60 %||{{RA|05|42,46|}}||{{DEC|-53|28,45|}}||SQ1
|-
|'''60'''||Wat||PSA||[[Оңтүстік Балық (шоқжұлдыз)|Оңтүстік Балық]]||245,375||0,59 %||{{RA|22|17,07|}}||{{DEC|-30|38,53|}}||SQ4
|-
|'''61'''||Bay||HYI||[[Оңтүстік гидра (шоқжұлдыз)|Оңтүстік Гидра]]||243,035||0,59 %||{{RA|02|20,65|}}||{{DEC|-69|57,39|}}||SQ1
|-
|'''62'''||Lac||ANT||[[Насос (шоқжұлдыз)|Насос]]||238,901||0,58 %||{{RA|10|16,43|}}||{{DEC|-32|29,01|}}||SQ2
|-
|'''63'''||Her||ARA||[[Құрбан шалынатын жер (шоқжұлдыз)|Құрбан шалынатын жер]]||237,057||0,57 %||{{RA|17|22,49|}}||{{DEC|-56|35,30|}}||SQ3
|-
|'''64'''||Urs||LMI||[[Кіші Арыстан (шоқжұлдыз)|Кіші Арыстан]]||231,956||0,56 %||{{RA|10|14,72|}}||{{DEC|+32|08,08|}}||NQ2
|-
|'''65'''||Wat||PYX||[[Компас (шоқжұлдыз)|Компас]]||220,833||0,54 %||{{RA|08|57,16|}}||{{DEC|-27|21,10|}}||SQ2
|-
|'''66'''||Lac||MIC||[[Микроскоп (шоқжұлдыз)|Микроскоп]]||209,513||0,51 %||{{RA|20|57,88|}}||{{DEC|-36|16,49|}}||SQ4
|-
|'''67'''||Bay||APS||[[Жұмақ Құсы (шоқжұлдыз)|Жұмақ Құсы]]||206,327||0,50 %||{{RA|16|08,65|}}||{{DEC|-75|18,00|}}||SQ3
|-
|'''68'''||Per||LAC||[[Кесіртке (шоқжұлдыз)|Кесіртке]]||200,688||0,49 %||{{RA|22|27,68|}}||{{DEC|+46|02,51|}}||NQ4
|-
|'''69'''||Wat||DEL||[[Дельфин (шоқжұлдыз)|Дельфин]]||188,549||0,46 %||{{RA|20|41,61|}}||{{DEC|+11|40,26|}}||NQ4
|-
|'''70'''||Her||CRV||[[Құзғын (шоқжұлдыз)|Құзғын]]||183,801||0,45 %||{{RA|12|26,52|}}||{{DEC|-18|26,20|}}||SQ3
|-
|'''71'''||Ori||CMI||[[Кіші Арлан (шоқжұлдыз)|Кіші Арлан]]||183,367||0,44 %||{{RA|07|39,17|}}||{{DEC|+06|25,63|}}||NQ2
|-
|'''72'''||Bay||DOR||[[Алтын Балық (шоқжұлдыз)|Алтын Балық]]||179,173||0,43 %||{{RA|05|14,51|}}||{{DEC|-59|23,22|}}||SQ1
|-
|'''73'''||Urs||CRB||[[Солтүстік Тәж (шоқжұлдыз)|Солтүстік Тәж]]||178,710||0,43 %||{{RA|15|50,59|}}||{{DEC|+32|37,49|}}||NQ3
|-
|'''74'''||Lac||NOR||[[Жапсырма (шоқжұлдыз)|Жапсырма]]||165,290||0,40 %||{{RA|15|54,18|}}||{{DEC|-51|21,09|}}||SQ3
|-
|'''75'''||Lac||MEN||[[Үстел Тауы (шоқжұлдыз)|Үстел Тауы]]||153,484||0,37 %||{{RA|05|24,90|}}||{{DEC|-77|30,24|}}||SQ1
|-
|'''76'''||Bay||VOL||[[Ұшатын Балық (шоқжұлдыз)|Ұшатын Балық]]||141,354||0,34 %||{{RA|07|47,73|}}||{{DEC|-69|48,07|}}||SQ2
|-
|'''77'''||Bay||MUS||[[Шыбын (шоқжұлдыз)|Шыбын]]||138,355||0,34 %||{{RA|12|35,28|}}||{{DEC|-70|09,66|}}||SQ3
|-
|'''78'''||Per||TRI||[[Үшбұрыш (шоқжұлдыз)|Үшбұрыш]]||131,847||0,32 %||{{RA|02|11,07|}}||{{DEC|+31|28,56|}}||NQ1
|-
|'''79'''||Bay||CHA||[[Хамелеон (шоқжұлдыз)|Хамелеон]]||131,592||0,32 %||{{RA|10|41,53|}}||{{DEC|-79|12,30|}}||SQ2
|-
|'''80'''||Her||CRA||[[Оңтүстік Тәж (шоқжұлдыз)|Оңтүстік Тәж]]||127,696||0,31 %||{{RA|18|38,79|}}||{{DEC|-41|08,85|}}||SQ4
|-
|'''81'''||Lac||CAE||[[Кескіш (шоқжұлдыз)|Кескіш]]||124,865||0,30 %||{{RA|04|42,27|}}||{{DEC|-37|52,90|}}||SQ1
|-
|'''82'''||Lac||RET||[[Тор (шоқжұлдыз)|Тор]]||113,936||0,28 %||{{RA|03|55,27|}}||{{DEC|-59|59,85|}}||SQ1
|-
|'''83'''||Her||TRA||[[Оңтүстік Үшбұрыш (шоқжұлдыз)|Оңтүстік Үшбұрыш]]||109,978||0,27 %||{{RA|16|04,95|}}||{{DEC|-65|23,28|}}||SQ3
|-
|'''84'''||Her||SCT||[[Қалқан (шоқжұлдыз)|Қалқан]]||109,114||0,26 %||{{RA|18|40,39|}}||{{DEC|-09|53,32|}}||SQ4
|-
|'''85'''||Lac||CIR||[[Циркуль (шоқжұлдыз)|Циркуль]]||93,353||0,23 %||{{RA|14|34,54|}}||{{DEC|-63|01,82|}}||SQ3
|-
|'''86'''||Her||SGE||[[Жебе (шоқжұлдыз)|Жебе]]||79,932||0,19 %||{{RA|19|39,05|}}||{{DEC|+18|51,68|}}||NQ4
|-
|'''87'''||Wat||EQU||[[Кіші Ат (шоқжұлдыз)|Кіші Ат]]||71,641||0,17 %||{{RA|21|11,26|}}||{{DEC|+07|45,49|}}||NQ4
|-
|'''88'''||Her||CRU||[[Оңтүстік Крест (шоқжұлдыз)|Оңтүстік Крест]]||68,447||0,17 %||{{RA|12|26,99|}}||{{DEC|-60|11,19|}}||SQ3
|}

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Астрономиялық нысандар тізімі]]
[[Санат:Шоқжұлдыздар]]</text>
      <sha1>r6mdg5fisi10s2ttch1mhp2zbywnhs0</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Сэнди Крисп</title>
    <ns>0</ns>
    <id>654589</id>
    <revision>
      <id>3065248</id>
      <parentid>2845291</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T06:48:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ergeshow</username>
        <id>106012</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3803" xml:space="preserve">{{Тексерілмеген мақала|date=қаңтар 2021}}
{{Тұлға
 |Есімі                 = Sandra &quot;Sandie&quot; Crisp
 |Шынайы есімі          = Johnnie Baima
 |Сурет                 = Goddess Bunny.jpg
 |Сурет атауы           = Goddess Bunny 2007 жылы
 |Туған кездегі есімі   = 
 |Толық есімі           = 
 |Туған күні            = 13.01.1960
 |Туған жері            = {{туғанжері|Санта-Моника|Санта-Моникада}}, [[Калифорния]], [[Америка Құрама Штаттары|АҚШ]]
 |Қайтыс болған күні    = 27.01.2021
 |Қайтыс болған жері    = {{Қайтысболғанжері|Лос Анджелес|Лос Анджелесте}}, [[Калифорния]], [[Америка Құрама Штаттары|АҚШ]]
 |Азаматтығы            = {{Байрақ|АҚШ}}
 |Ұлты                  = 
 |Мансабы               = 
 |Әкесі                 =
 |Анасы                 = 
 |Жұбайы                = Rocky Dale Wilson
 |Балалары              = 
 |Марапаттары           = 
 |Қолтаңбасы            = 
 |Сайты                 =  
 |Басқалары             = 
 |Commons               = 
}}
'''Сандра &quot;Сэнди&quot; Крисп''' ({{lang-en|Sandra &quot;Sandie&quot; Crisp}}; [[13 қаңтар]] [[1960 жыл|1960]], [[Санта-Моника]] — [[27 қаңтар]] [[2021 жыл|2021]], [[Лос Анджелес]]; '''Goddess Bunny''' атымен де танымал) — американдық әртіс, трансгендер, [[Актер|актриса]] және модель.&lt;ref name=LAW&gt;{{cite web|url=http://www.laweekly.com/arts/drag-legend-the-goddess-bunny-is-being-honored-at-bushwig-this-weekend-8165885|work=[[LA Weekly]]|title=At the Punk Version of DragCon, NYC Queens Honor an L.A. Legend: The Goddess Bunny|date=April 29, 2017|author=Stuart, Gwynedd}}&lt;/ref&gt;

Крисп трансгендерлік әйел және [[полиомиелит]]ке шалдыққан. Көптеген дәрігерлердің қателігіне ұшырады, нәтижесінде оның денесі одан әрі бұзылды.  Ол мүгедек балаларға арналған әртүрлі патронаттық үйлерде өсті.  Балалық шағында ол өзінің патронаттық отбасыларының мүшелерінен физикалық және жыныстық [[зорлық-зомбылық]]ты үнемі жыныстық сәйкестігі мен мүгедектігіне байланысты көтеріп жүрді.

==Өмірбаяны==
Сэнди Крисп 1960 жылы [[13 қаңтар]]да дүниеге келген. Ол бала кезінен [[полиомиелит]]ке шалдыққан [[мүгедек]].

Ол өзінің актерлік дебютін Шарлин ретінде 1986 жылы түсірілген ''Hollywood Vice Squad'' фильмінде және [[Мэрилин Мэнсон]]ның «The Dope Show» музыкалық бейнебаянына түсті. 

1994 жылы ол Ник Бугас режиссерлік еткен [[The Goddess Bunny|''The Goddess Bunny'']] атты деректі фильмнің басты кейіпкері болды.

[[27 қаңтар]] [[2021|2021 жылы]] Сэнди Крисп 61 жасында [[COVID-19 пандемиясы|COVID-19]] індетінен қайтыс болды.&lt;ref&gt;https://www.nytimes.com/2021/02/04/obituaries/sandie-crisp-dead-coronavirus.amp.html&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:АҚШ актрисалары]]</text>
      <sha1>f2ai53grh4am1hl7dg6hkjba3z26j7w</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы:Dimash Kenesbek</title>
    <ns>2</ns>
    <id>660497</id>
    <revision>
      <id>3064877</id>
      <parentid>3064496</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T15:56:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dimash Kenesbek</username>
        <id>102199</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3043" xml:space="preserve">{{Бүгінгі өсім}}{{Қуып жетіп, басып озу}}
{{Түркі тілді Уикипедиялар2}}
{{Портал:Ағымдағы оқиғалар/Күнтізбе}}

== Қатысушы туралы ==
{| align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; style=&quot;text-align:center&quot;
|{{User:Box/Қатысушы Алматыдан}}{{Қатысушы:Box/Windows 10 қолданушысы}}{{Қатысушы:Box/Қызығушылық:Сурет салу}}{{Қатысушы:Box/Google-ды пайдаланады}}{{User:Box/J әрпі}}{{Қатысушы:Box/H әрпі}}{{User:Box/Темекі шекпейді}}
|{{Қатысушы:Box/Мұсылман}}{{Қатысушы:Box/Сунни}}{{Қатысушы:Box/Жоба қатысушысы:Ислам}}{{Қатысушы:Box/Жоба қатысушысы:Құран}}{{Қатысушы:Box/Қызығушылық:Тарих}}
{{User:Box/Жоба қатысушысы:Тарих|nocat=1}}
{{Қатысушы:Box/Қызығушылық:География}}{{userbox|gold||[[File:WikiColor.gif|40px]]|Бұл қатысушының өңдемелері күтпеген жерлерде пайда болуы мүмкін}}{{User:Box/Google Chrome қолданушы}}
{{Қатысушы:Box/Қызығушылық:Классикалық музыка}}
{{Қатысушы:Box/Қызығушылық:АҚШ}}{{User:Box/Мақала санын көбейту үшін}}
|{{User kk}}{{User ar-0}}{{User en-2}}{{User tr-1}}{{User uz-1}}{{User de-0}}{{User ru-5}}{{Қатысушы:Box/User Wikipedian for|жыл=2020|күн=28|ай=09|аты=Kenesbek}}{{Қатысушы:Box/Юзербокс жасаушы}}
|}
{{Есім кеңістігі бойынша жуықтағы өзгерістер}}{{Түркі тілдеріндегі Уикипедиялар статистикасы}}&lt;div style=&quot;position: fixed; top: 70px; right: 0; transparency: 1; z-index: 100;&quot;&gt;{{Күнтізбе}}&lt;/div&gt;
{{Ірі 40 Уикипедия}}

== Марапаттар ==
{| style=&quot;border: 1px solid gray; background-color: #fdffe7;&quot;
| rowspan=&quot;2&quot; valign=&quot;middle&quot; |[[Сурет:Minor_Barnstar_Hires.png|солға|100x100 нүкте|Шағын өңдемелері үшін]]
| rowspan=&quot;2&quot; |
| style=&quot;font-size: x-large; padding: 0; vertical-align: middle; height: 1.1em;&quot; |'''[[Уикипедия:Марапаттама/Шағын өңдемелері үшін|Шағын өңдемелері үшін]]'''
|-
| style=&quot;vertical-align: middle; border-top: 1px solid gray;&quot; |'''[[Қатысушы:Dimash Kenesbek|Dimash Kenesbek]]''' — Қазақша Уикипедиясы жобасындағы бірқатар мақалаларды дамыту бағытында жасаған өңдемелеріңіз үшін!--[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:34, 2022 ж. тамыздың 25 (+06)
|}</text>
      <sha1>h9xaxat2l30xb8ept6nxhaybdy4z3o9</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:KF111</title>
    <ns>3</ns>
    <id>667279</id>
    <revision>
      <id>3064685</id>
      <parentid>2917816</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:00:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>MdsShakil</username>
        <id>110227</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>MdsShakil [[Қатысушы талқылауы:KeithFu111]] бетін [[Қатысушы талқылауы:KF111]] бетіне жылжытты: Automatically moved page while renaming the user &quot;[[Special:CentralAuth/KeithFu111|KeithFu111]]&quot; to &quot;[[Special:CentralAuth/KF111|KF111]]&quot;</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="316" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=KeithFu111}}

-- [[Қатысушы:GanS NIS|&lt;span style=&quot;text-shadow:gray 4px 4px 3px;&quot;&gt;&lt;font face=&quot;AR Cena&quot; color=&quot;black&quot;&gt;&lt;b&gt;Fани&lt;/b&gt;&lt;/font&gt;&lt;/span&gt;]] ([[Қатысушы талқылауы:GanS NIS|талқылауы]]) 11:17, 2021 ж. тамыздың 30 (+06)</text>
      <sha1>nbiibg7sr5ge97yof82snbpm0kitcpf</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Саяхат (автобекет)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>667413</id>
    <revision>
      <id>3065013</id>
      <parentid>3053320</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:47:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: Сарыөзек (Алматы облысы) → Сарыөзек (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6355" xml:space="preserve">{{Ғимарат
| ғимараттың аты     = Саяхат автобекеті
| шынайы аты         = 
| бұрынғы атауы      = 
| балама аты         = 
| статусы            = 
| суреті             = 
| ені                = 
| сурет атауы        = 
| позициялық карта   = Қазақстан
 |lat_dir = |lat_deg = 43|lat_min =16 |lat_sec = 18
 |lon_dir = |lon_deg = 76|lon_min = 57|lon_sec = 05
| карта атауы        = 
| карта ені          = 
| ғимараттың үлкен жетістігі  =
| ізашары            = 
| ізбасары           = 
| ғимарат түрі       = 
| сәулет стилі       = 
| қолданылуы         = 
| орналасуы          = 
| мекен жайы         = 
| қала               = [[Алматы]]
| мемлекет           = {{байрақ|Қазақстан}}
| қазіргі жалдаушы   = 
| ғимараттың маңыздылығы  = Автобекет
| құрылысы басталды  = 
| құрылысы аяқталды  = [[1967 жыл|1967]]
| ашылған уақыты     = [[1967 жыл|1967]]
| жөнделген уақыты   = 
| жабылған уақыты    = [[2008 жыл|2008]]
| бұзылған уақыты    = [[2009 жыл|2009]]
| құны               = 
| жөндеу құны        = 
| биіктігі           = 
| төбесі             = 
| антеннаның төбесі  = 
| шатыры             = 
| ең соңғы қабат     = 
| обсерватория       = 
| құрылыс материалы  = 
| көлемі             = 
| диаметрі           = 
| басқа да өлшемдері = 
| қабаттар саны      = 
| ғимараттың ішкі ауданы    = 
| лифтілер           = 
| тапсырыс беруші    = 
| иемденуші          = 
| басқарушы орган    = 
| сәулетшісі         = 
| сәулет фирмасы     = 
| салушы             = 
| инженері           = 
| инженер-құрылысшы     = 
| басқа да дизайнерлер  = 
| сметашы            = 
| бас мердігер       = 
| марапаттары        = 
| дүкендер саны      = 
| бөлмелер саны      = 
| көлік тұрағы       = 
| сайты              = http://xn--80aa3cgn3d.kz/
}}
'''«Саяхат» халықаралық автовокзалы —''' 1967-2008 жылдардағы [[Алматы]]дағы [[Автовокзал|автобекет]]. [[Сүйінбай даңғылы (Алматы)|Сүйінбай]] мен [[Райымбек батыр даңғылы (Алматы)|Ташкент]] (қазіргі Райымбек батыр) даңғылдарының қиылысында орналасқан болатын.

== Сипаттамасы ==

=== Тарихы ===
[[Сурет:Саяхат автобекеті.png|солға|нобай|423x423 нүкте|Жоғарыдан түсірілген суреттер. 2004 және 2021 жж]]
1967 жылы Алматыда бірінші стационарлық автобекет ғимараты ашылды. Саяхат автобекетінің ғимаратында күту залы, билет кассалары, сондай-ақ қызметтік үй-жайлар (диспетчерлік бөлме) болды. Автобекет жанында сағат мұнарасы салынды.

2008 жылы Саяхат автобекетінің тарихи ғимараты бұзылды. Оның орнына жаңа заманауи көлік кешенін салу жоспарланды. 2008-2010 жылдар аралығында құрылысқа арналған 5 га жердің 4 гектары сатып алынды. Алайда, 2018 жылға қарай жаңа ғимараттың жобасының жобалық нұсқасы да әзірленген жоқ.&lt;ref&gt;[https://forbes.kz/auto/chto_budet_avtovokzalami_sayran_i_sayahat_v_almatyi_1 «Сайран» мен «Саяхаттың» тағдыры не болады]&lt;/ref&gt;

2014 жылы қаланы дамытудың жаңа көлік бағдарламасын әзірлеу басталды. Оның аясында үш жаңа автобекет салу жоспарланған болатын. Сонымен қатар, қала орталығындағы көлік ағындарын түсіру үшін [[Сайран (автобекет)|Сайран]] мен Саяхат автобекеттерін жабу жоспарланған-ды.

2018 жылы Алматы қаласы Төтенше жағдайлар департаменті автобекет маңын қауіпті жер деп есептеді. Сол жылы автобекет маңындағы заңсыз базарды бұзу және жаңа автобекет ғимаратын салуды жоспарлау басталды.&lt;ref&gt;[https://tengrinews.kz/kazakhstan_news/na-meste-snesennogo-sayahata-postroyat-novuyu-avtostantsiyu-350899/ «Саяхаттың» орнына жаңа автобекет салынады]&lt;/ref&gt;

=== Техникалары ===
1980 жылға қарай автобекетке 500-ге жуық автобус бекітілді.&lt;ref&gt;[https://informburo.kz/stati/almaty-protiv-alma-aty-komu-pomeshal-avtovokzal-sayahat.html «Саяхаттың» кімге зияны тиді?]&lt;/ref&gt;

=== Маршруттар ===
Автобекеттен [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]], [[Орал]], [[Ақтөбе]], [[Тараз]], [[Туғанбай]], [[Үштөбе (қала)|Үштөбе]], [[Қонаев (қала)|Қонаев]], [[Алексеевка]], [[Текелі]], [[Кентау]], [[Түркістан (қала)|Түркістан]] секілді елді мекендерге автобус қатынады.&lt;ref&gt;[http://xn--80aa3cgn3d.kz/our-routes.html Саяхат (Алматы)]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{Дереккөздер}}

[[Санат:Қазақстан автобекеттері]]
[[Санат:Алматы ғимараттары мен құрылыстары]]</text>
      <sha1>aerdzmql4ljtst7sn5zdgzpi3d8wuz3</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Оқжетпес (әйелдер футбол клубы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>669203</id>
    <revision>
      <id>3064770</id>
      <parentid>2932622</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:51:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Makenzis</username>
        <id>71333</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1684" xml:space="preserve">{{футбол клубы (формасыз)
 |атауы        = {{ту|Қазақстан}} Оқжетпес
 |құрылған     = 2002
 |стадионы     = [[Жастар (стадион, Петропавловск)|Жастар]]
 |сыйымдылығы  = 3,000
 |сайты        = [http://okzhetpes.kz/ru/zhfk Ресми сайт]
 |жарыс        = [[Футболдан Қазақстан қыздар чемпионаты]]
 |маусым       = 2021
 |орын         = '''3.'''
}}

'''«Оқжетпес»''' — [[Қазақстан|Қазақстанның]] [[Көкшетау]] қаласындағы футбол клубы. 2002 жылы құрылған&lt;ref&gt;https://www.okzhetpes.kz/ru/zhfk&lt;/ref&gt;. 2016 жылға дейін &quot;Көкше&quot; деп аталды. 2016 жылы қаржы тапшылығынан чемпионатқа қатыса алмады. 2017 жылы қазіргі атауымен қайта құрылды.  

== Жетістіктері ==

=== Ұлттық ===
[[Футболдан Қазақстан қыздар чемпионаты|Қазақстан чемпионаты]]

* Қыздар лигасының финалисі (5 рекорд): 2008, 2009, 2017, 2018, 2019.
* Қыздар лигасында қола жүлде (5 рекорд): 2010, 2011, 2012, 2014, 2015.

Қазақстан кубогы

* Финалист (7 рекорд): 2008, 2009, 2010, 2013, 2014, 2015, 2018.

== Дереккөздер ==
{{Дереккөздер}}

== Сілтемелер ==

* https://web.archive.org/web/20160304220130/http://scsg.kz/kokshe/

[[Санат:Қазақстан қыздар футбол клубтары]]</text>
      <sha1>e3k50ucra7kbb91cetu1lqle6aj88dr</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>БИІК-Қазығұрт</title>
    <ns>0</ns>
    <id>669204</id>
    <revision>
      <id>3064652</id>
      <parentid>2982337</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T13:21:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Makenzis</username>
        <id>71333</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2297" xml:space="preserve">{{футбол клубы
 |атауы        = {{ту|Қазақстан}} БИІК-Қазығұрт
 |құрылған         = 2009
 |стадионы         = [[БИІК футбол орталығы]]
 |сыйымдылығы     = 3,000
 |жарыс    = [[Футболдан Қазақстан қыздар чемпионаты]]
 |маусым          = 2020
 |орын           = 1
|pattern_la1=|pattern_b1=|pattern_ra1=|leftarm1=ffdd00|body1=ffdd00|rightarm1=ffdd00|shorts1= FFDD00|socks1= FFDD00
|pattern_la2=|pattern_b2=|pattern_ra2=|leftarm2=ffc0cb|body2=ffc0cb|rightarm2=ffc0cb|shorts2= 000000|socks2= 000000
}}
'''БИІК-Қазығұрт''' — [[Шымкент]] қаласындағы қыздар футбол клубы. [[Қазақстан]] чемпионаттарында ойнайды.

== Тарихы ==
2009 жылы &quot;[[Алма-ҚТЖ]]&quot; базасында құрылды&lt;ref&gt;https://int.soccerway.com/teams/kazakhstan/biik-kazygurt/21605/&lt;/ref&gt;. 

2009 жылы &quot;Алма-ҚТЖ&quot; клубы таратылып, біраз футболшылары &quot;БИІК-Қазығұртқа&quot; ауысты. Соның себебімен клуб күшейтіліп, екінші онжылдықта Қазақстандағы үздік клуб атанды.

Бірнеше рет [[УЕФА Чемпиондар лигасы (қыздар)|Чемпиондар лигасының]] 1/16 финалына дейін жетті, ал 2017/18 және 2019/20 жылғы маусымдарда 1/8 финалға шықты.

== Жетістіктері ==
Қазақстан чемпионаты

* Қыздар лигасының чемпионы (9 рекорд): 2011, 2013, 2014, 2015, 2016, 2017, 2018, 2019, 2020
* Қыздар лигасының финалисі  (2): 2010, 2012
* Қыздар лигасында 3 орын (1): 2009

Қазақстан кубогы

* Жеңімпаз (10 рекорд): 2010, 2011, 2012, 2013, 2014, 2015, 2016, 2017, 2018, 2019

== Дереккөздер ==
{{Дереккөздер}}

== Сілтемелер ==

* [https://ru.uefa.com/womenschampionsleague/season=2019/clubs/club=2604560/index.html УЕФА сайтындағы профилі]

[[Санат:Қазақстан қыздар футбол клубтары]]</text>
      <sha1>idormz9p8p03wmnd6chcn0gs2bdvu31</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064653</id>
      <parentid>3064652</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T13:22:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Makenzis</username>
        <id>71333</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2291" xml:space="preserve">{{футбол клубы
 |атауы        = {{ту|Қазақстан}} БИІК-Қазығұрт
 |құрылған     = 2009
 |стадионы     = [[БИІК футбол орталығы]]
 |сыйымдылығы  = 3,000
 |жарыс        = [[Футболдан Қазақстан қыздар чемпионаты]]
 |маусым       = 2021
 |орын         = 1
|pattern_la1=|pattern_b1=|pattern_ra1=|leftarm1=ffdd00|body1=ffdd00|rightarm1=ffdd00|shorts1= FFDD00|socks1= FFDD00
|pattern_la2=|pattern_b2=|pattern_ra2=|leftarm2=ffc0cb|body2=ffc0cb|rightarm2=ffc0cb|shorts2= 000000|socks2= 000000
}}
'''БИІК-Қазығұрт''' — [[Шымкент]] қаласындағы қыздар футбол клубы. [[Қазақстан]] чемпионаттарында ойнайды.

== Тарихы ==
2009 жылы &quot;[[Алма-ҚТЖ]]&quot; базасында құрылды&lt;ref&gt;https://int.soccerway.com/teams/kazakhstan/biik-kazygurt/21605/&lt;/ref&gt;. 

2009 жылы &quot;Алма-ҚТЖ&quot; клубы таратылып, біраз футболшылары &quot;БИІК-Қазығұртқа&quot; ауысты. Соның себебімен клуб күшейтіліп, екінші онжылдықта Қазақстандағы үздік клуб атанды.

Бірнеше рет [[УЕФА Чемпиондар лигасы (қыздар)|Чемпиондар лигасының]] 1/16 финалына дейін жетті, ал 2017/18 және 2019/20 жылғы маусымдарда 1/8 финалға шықты.

== Жетістіктері ==
Қазақстан чемпионаты

* Қыздар лигасының чемпионы (10 рекорд): 2011, 2013, 2014, 2015, 2016, 2017, 2018, 2019, 2020, 2021
* Қыздар лигасының финалисі (2): 2010, 2012
* Қыздар лигасында 3 орын (1): 2009

Қазақстан кубогы

* Жеңімпаз (10 рекорд): 2010, 2011, 2012, 2013, 2014, 2015, 2016, 2017, 2018, 2019

== Дереккөздер ==
{{Дереккөздер}}

== Сілтемелер ==

* [https://ru.uefa.com/womenschampionsleague/season=2019/clubs/club=2604560/index.html УЕФА сайтындағы профилі]

[[Санат:Қазақстан қыздар футбол клубтары]]</text>
      <sha1>7iyn8runb86yjt9vsa7pnjfola17ch1</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Үлгі:Әлем халықтары</title>
    <ns>10</ns>
    <id>680664</id>
    <revision>
      <id>3065281</id>
      <parentid>3063961</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T09:03:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>нақтылау</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="30542" xml:space="preserve">{{Навигациялық кесте
| аты = Әлем халықтары
| state   = &lt;includeonly&gt;{{{state|collapsed}}}&lt;/includeonly&gt;
| тақырып = [[Әлем халықтарының тізімі|Әлем халықтары]]
| бөлім1 = [[Азия]] халықтары
| тізім1 = [[Абунгтер]] • [[Айндар]] • [[Алас (халық)|Алас]] • [[Алоро-Пантар халықтары]] • [[Алорлар]] • [[Алтайлықтар]] • [[Алундар]] • [[Алюторлар]] • [[Амбелаундар]] • [[Амбон-Тимор халықтары]] • [[Амбондықтар]] • [[Андамандықтар]] • [[Апайо]] • [[Апатани]] • [[Арабтар]] • [[Армяндар]] • [[Ассамдықтар]] • [[Ассириялықтар]] • [[Асуралар]] • [[Ауғандықтар]] • [[Афридилер]] • [[Ачандар]] • [[Ачех]] • [[Аэталар]] • [[Әзірбайжандар]] • [[Багоболар]] • [[Бадагалар]] • [[Баджолар]] • [[Бадуйлар]] • [[Бай (халық)|Бай]] • [[Байга (халық)|Байга]] • [[Балантак]] • [[Балиліктер]] • [[Балти]] • [[Банар]] • [[Банджарлар]] • [[Баоань]] • [[Бартангтар]] • [[Батиндер]] • [[Батуаса]] • [[Бахрейндіктер]] • [[Бахтиарлар]] • [[Белудждер]] • [[Бенгалдықтар]] • [[Бесая]] • [[Биак]] • [[Бикол (халық)|Бикол]] • [[Билаан]] • [[Бима-Сумбан халықтары]] • [[Бирхорлар]] • [[Бихарлықтар]] • [[Болаанг-монгондоу]] • [[Бонток]] • [[Брагуи]] • [[Бру]] • [[Бугистер]] • [[Буи]] • [[Буид (халық)|Буид]] • [[Букиднон]] • [[Булан]] • [[Бунак]] • [[Бунгку]] • [[Буриш]] • [[Буруандар]] • [[Бутунг]] • [[Буряттар]] • [[Бхилдер]] • [[Бхумидж]] • [[Ва]] • [[Вандамен]] • [[Варопен]] • [[Ватубелдер]] • [[Вахандар]] • [[Веддалар]] • [[Вемал (халық)|Вемал]] • [[Ветарлар]] • [[Висайя]] • [[Вьетнамдықтар]] • [[Вьеттер]] • [[Гадаба]] • [[Гаддандар]] • [[Гайо]] • [[Галела]] • [[Галештер]] • [[Гаошань]] • [[Гаро (халық)|Гаро]] • [[Гилзай]] • [[Гиляндар]] • [[Гондтар]] • [[Горонтало]] • [[Грузиндер]] • [[Гуджар]] • [[Гуджараттар]] • [[Гурунг]] • [[Гэлао]] • [[Дархаттар]] • [[Даур]] • [[Дафла]] • [[Даяктар]] • [[Дан (халық)]] • [[Дербеттер]] • [[Джакун]] • [[Джат]] • [[Джарава (халық)|Джарава]] • [[Джемшид]] • [[Джуанг]] • [[Догра]] • [[Долғандар]] • [[Донголар]] • [[Друкпа]] • [[Дулун]] • [[Дұң ұлты]] • [[Дүңгендер]] • [[Дунсян]] • [[Еврейлер]] • [[Жапондар]] • [[Захчиндер]] •  [[Зярай]] • [[Ибандар]] • [[Иватандар]] • [[Инибалои]] • [[Иорданиялықтар]] • [[Ирактықтар]] • [[Ирула]] • [[Ителмендер]] • [[Ифугао]] • [[Ицзу]] • [[Ишкашымдықтар]] • [[Йемендіктер]] • [[Кадазан]]  • [[Кайелдер]] • [[Калинга]] • [[Канканай]] • [[Каннара]] • [[Капауку]] • [[Карендер]] • [[Катарлықтар]] • [[Катулар]] • [[Качарлар]] • [[Качиндер]] • [[Кашмирліктер]] • [[Каялар]] • [[Каян]] • [[Кей халқы]] • [[Келабиттер]] • [[Кемактар]] • [[Керинчилер]] • [[Кеттер]] • [[Клемантан]] • [[Кодагу]] • [[Конкандар]] •  [[Корейлер]] • [[Корку]] • [[Коряктар]] • [[Кота (халық)|Кота]] • [[Кубу]] • [[Куи]] • [[Кулу]] • [[Күрдтер]] • [[Курумба]] •  [[Кусунда]] • [[Кхамти]] • [[Кханг]] • [[Кхаси]] • [[Кхмерлер]] • [[Кхму]] • [[Кхо]] • [[Кхонд]] • [[Қажарлар]] • [[Қазақтар]] • [[Қалмақтар]] • [[Қарақалпақтар]] • [[Қытайлар]] • [[Қырғыздар]] • [[Ладакхи]] • [[Лактар]] • [[Ламахолот]] • [[Ламет]] • [[Лао]] • [[Лати]] • [[Лахалар]] • [[Лаху]] • [[Лепча]] • [[Летилер]] • [[Лимбу]] • [[Лио]] • [[Лису]] •  [[Лобалар]] • [[Лоинанг]] • [[Лубу]] • [[Лы]] • [[Ма]] • [[Мааньян]] • [[Магарлар]] • [[Магинданао]] • [[Мадурлар]] • [[Макасар]] •  [[Малайлар]] • [[Малаяли]] • [[Малер]] • [[Мальдивтер]] • [[Мамак]] • [[Манг]] • [[Манггараи]] • [[Мангиан]] • [[Мандайя]] • [[Мандар]] • [[Манипури]] • [[Манобо]] •  [[Мансилер]] • [[Манусела]] • [[Маньчжурлар]] • [[Маонань]] • [[Маранао]] • [[Маратхи]] • [[Маринд-Аним]] • [[Маронене]] • [[Меланау]] • [[Ментавайлар]] • [[Месхетин түріктері]] • [[Мизо]] • [[Микир]] • [[Минангкабау]] • [[Минахас]] • [[Мнонг]] • [[Моголдар]] • [[Моңғолдар]] • [[Монгорлар]] • [[Мондар]] • [[Мулао]] • [[Муна]] • [[Мундалар]] • [[Мунжандар]] • [[Мыонг]] • [[Мэньба]] • [[Мяо]] • [[Нага]] • [[Наге]] • [[Нанайлар]] • [[Наси]] • [[Нгада]] • [[Нгаджу]] • [[Нганасандар]] • [[Ндау]] • [[Неварлар]] • [[Негидалдар]] • [[Ненецтер]] • [[Непалдықтар]] •  [[Ниастар]] • [[Нивхтар]] • [[Никобарлар]] •  [[Ну]] • [[Нунг]] • [[Нұрыстандықтар]] • [[Ойраттар]] • [[Омандықтар]] • [[Ониндер]] • [[Ораондар]] • [[Ориялар]] • [[Ороктар]] • [[Орочтар]] • [[Орочондар]] • [[Отданум]] • [[Өзбектер]] • [[Палавеньо]] • [[Палаунг]] • [[Палестиналық арабтар|Плестиналықтар]] • [[Памир халқы]] • [[Пампанган]] • [[Пангасинан ]] • [[Пенджабдықтар]] • [[Парсылар]] • [[Пасемах]] • [[Пахарилер]] • [[Пашаи]] • [[Пуми]] • [[Пунан]] • [[Реюньондар]] • [[Ротиандықтар]] •[[Савара]] • [[Саларлар]] • [[Самаль]] • [[Самбал]] • [[Сангирлер]] • [[Санзиу]] • [[Санталдар]] • [[Сантяй]] •  [[Сасактар]] • [[Саудиялықтар]] • [[Сахалар]] • [[Солтүстік Халмахер халықтары]] • [[Седанг]] • [[Сейшелдіктер]] • [[Селькуптар]] • [[Семангтар]] • [[Сеноилар]] • [[Сибо]] •[[Сикка]] • [[Сикхи]] • [[Сингалдар]] • [[Синдхи]] • [[Синьмун]] • [[Сириялықтар]] • [[Сихуле]] • [[Срэ]] • [[Стиенг]] • [[Суай]] • [[Субанон]] • [[Суи]] • [[Сула]] • [[Сулу]] • [[Сумбавтар]] • [[Сумбандар]] • [[Сунварлар]] • [[Сундтар]] • [[Тагакаоло]] • [[Тагал]] • [[Тагбануа]] • [[Тәжіктер]] • [[Тай]] • [[Таи (Вьетнам)]] • [[Таймендер]] • [[Талыштар]] • [[Тамангилер]] • [[Тамилдер]] • [[Тамангилер]] • [[Таойлар]] • [[Таттар]] • [[Теймури]] • [[Теленгиттер]] • [[Телеуіттер]] • [[Телугулер]] • [[Тенгерлер]] • [[Тернатандар]] • [[Тетумдер]] • [[Тёро]] • [[Тибеттіктер]] • [[Тидорлықтар]] • [[Тингиан]] • [[Типпера]] • [[Тит]] • [[Тоала]] • [[Тобело]] • [[Тогутил]] • [[Тода]] • [[Томини]] • [[Тораджи]] • [[Торгуттар]] • [[Тофалар]] • [[Тулу]] •  [[Тубалар]] • [[Туцзя]] • [[Түріктер]] • [[Түрікмендер]] • [[Тхай]] • [[Тхакали]] • [[Тхару]] • [[Тхо]] • [[Тывалар]] • [[Тям]] • [[Удиндер]] • [[Узумчиндер]] • [[Урали]] •  [[Ұйғырлар]] • [[Үдэгей]] • [[Филиппиндіктер]] • [[Фирузкухтер]] • [[Хаву]] • [[Хазарлар (Ауғанстан)|Хазарлар]] • [[Хакастар]] • [[Халха]] • [[Хамнигандар]] • [[Хандар]] • [[Ханты]] • [[Хелонги]] • [[Хиндустандықтар]] • [[Хо]] • [[Хотогойттар]] • [[Хошуттар]] • [[Хрэ]] • [[Хуэй]] • [[Хиналугтар]] • [[Хэчжэ]] • [[Цахуры]] • [[Цзино]] • [[Цзяжун]] • [[Цян]] • [[Чакма]] • [[Чантель]] • [[Аймақ (Ауғанстан)|Чараймактар]] • [[Чахарлар]] • [[Чепанг]] • [[Чжуан]] • [[Чин]] • [[Чувандар]] • [[Чукчалар]] • [[Чуру]] • [[Шан]] • [[Шахсевендер]] • [[Шерпа]] • [[Шина]] • [[Шорлар]] • [[Шугнандар]] • [[Шуй]] • [[Шұлымдар]] • [[Шэ]] •  [[Эвенкілер]] • [[Эвендер]] • [[Эде (халық)|Эде]] • [[Эйну]] •м[[Энггандар]] • [[Энде]] • [[Энцы]] • [[Эстондар]] • [[Юан]] • [[Юйгу]] • [[Юкагирлер]] • [[Юте]] • [[Ючи]] • [[Явалықтар]] • [[Ягнобилер]] • [[Язгулям (халық)|Язгулям]] • [[Яо]] • [[Яунде]] 
 
| бөлім2 = [[Африка]] халықтары
| тізім2 = [[Ағаулар]] • [[Адангмелер]] • [[Акандар]] • [[Аквапимдер]] • [[Алжирлықтар]] • [[Алурлар]] • [[Амбунду]] • [[Амхаралар]] • [[Ангас]] • [[Англоафрикалықтар]] • [[Ануак]] • [[Аргоббалар]] • [[Данакиль|Афарлар]] • [[Африканерлер]] • [[Ачемдер]] • [[Ачоли]] • [[Ашантилар]] • [[Ашантилар]] • [[Багалар]] • [[Багирмилер]] • [[Баделер]] • [[Бадуйлар]] • [[Бакве]] • [[Баланте]] • [[Бамбара]] •  [[Бамилеке]] • [[Бамум]] • [[Бангилер]] • [[Банда (халық)|Банда]] • [[Банди]] • [[Бантулар]] •  [[Барбалар]] • [[Бари (Африка)]] • [[Басалар]] • [[Бассарлар]] • [[Батақтар]] • [[Бауле]] • [[Беджа]] • [[Бемба]] • [[Бена]] • [[Берберлер]] • [[Берберлер]] • [[Берберлер]] •  [[Бете]] • [[Биафада]] • [[Бидього]] • [[Бини (халық)|Бини]] • [[Биралар]] • [[Биром]] • [[Бисалар]] • [[Боа]] • [[Бобо]] • [[Бозо]] • [[Боки]] • [[Болева]] •  [[Бонголар]] • [[Бони]] • [[Буби]] • [[Буллом]] • [[Буралар]] • [[Бурун]] • [[Буса]] • [[Бутунг]] • [[Бушмендер]] • [[Ваи]] • [[Вала]] • [[Венда]] • [[Видекум]] • [[Волоф]] • [[Вуте]] • [[Га (халық)|Га]] • [[Гандалар]] • [[Гбайя]] • [[Гбари]] • [[Гвере]] • [[Герелер]] • [[Гереро]] • [[Гибралтарлықтар]] • [[Гимирра]] • [[Гишу]] • [[Гого]] • [[Гола]] • [[Гонга (халық)|Гонга]] • [[Гонжа]] • [[Грустар]] • [[Гуан]] • [[Гураге]] • [[Гурма]] • [[Гусилер]] • [[Дагари]] • [[Даго]] •  [[Дагомба]] • [[Дамара]] • [[Дани]] • [[Дасанеч]] • [[Джагга]] • [[Джанджэро]] • [[Джерава]] • [[Джукун]] • [[Диалонке]] • [[Динка]] • [[Диола]] • [[Догон]] • [[Дуала]] • [[Дюла]] • [[Загава]] • [[Занде]] • [[Зарамо]] • [[Зенага]] • [[Зулу]] • [[Ибибио]] • [[Ивбиосакон]] • [[Игала]] • [[Игбира]] • [[Игбо]] •  [[Иджо]] • [[Идома]] • [[Ила (халық)|Ила]] • [[Илоктар]] • [[Инеме]] • [[Ираку]] • [[Ирамба]] • [[Итсекири]] • [[Ишан]] • [[Йеен]] • [[Йорубалар]] • [[Кабилдер]] • [[Кабовердтер]] • [[Кабие]] • [[Каколе]] • [[Календжин]] • [[Камба]] • [[Камбари]] • [[Карамоджонг]] • [[Каре]] • [[Катаб]] • [[Кваву]] • [[Квени]] • [[Кемант]] • [[Кикуйю]] • [[Кинга]] • [[Кисси ]] • [[Коалиб]] • [[Комолар]] • [[Баконго|Конго]] • [[Конзо]] • [[Конкомба]] • [[Коно]] • [[Консо]] • [[Кордофандар]] • [[Коса]] • [[Котоко]] • [[Кпелле]] • [[Креолдар]] • [[Кру (халық)|Кру]] • [[Кубалықтар]] • [[Кувейттіктер]] • [[Куки]] • [[Куланго]] • [[Кунама]] • [[Куранко]] • [[Куриа]] • [[Кусаси]] • [[Кушиттер]] • [[Ланго]] • [[Ландума]] • [[Либериялықтар]] • [[Ливиялықтар]] • [[Лимба]] • [[Лоби]] • [[Лози]] •  [[Лома]] • [[Лотуко]] • [[Луба]] • [[Лундалар]] • [[Луо]] • [[Лур]] •  [[Лухя]] • [[Лучази]] • [[Луэна]] • [[Маба]] • [[Маврикийлер]] • [[Маврлар]] •   [[Мазендерандар]] • [[Мака]] • [[Маконде]] • [[Макуа]] • [[Малагасилер]] • [[Малинке]] • [[Мампрустер]] • [[Мандара]] • [[Манджак]] • [[Мандинго]] • [[Мандинка]] • [[Мано]] • [[Марги]] • [[Мароккалықтар]] • [[Маса]] • [[Масаи]] • [[Матабеле]] • [[Мба]] • [[Мбете]] • [[Мбоши]] • [[Мбунда]] • [[Менде]] • [[Мерулер]] • [[Миджикенда]] • [[Моба]] •  [[Монго]] • [[Мори]] • [[Моро]] • [[Моси]] • [[Мпонгве]] • [[Муби]] • [[Мумуйе]] • [[Мурле]] • [[Набдам]] • [[Налу]] • [[Нанайлар]] • [[Нанкансе]] •  [[Нанумба]] • [[Нгбанди]] • [[Нгонилер]] • [[Нгунди]] • [[Нзима]] • [[Нилоттар]] • [[Нубиялықтар]] • [[Нупе]] • [[Нуэр]] • [[Нуэр]] • [[Ньоро]] • [[Ньямвези]] • [[Ньянколе]] • [[Ньятуру]] • [[Овамбо]] • [[Овимбунду]] • [[Огони]] • [[Огони]] • [[Омето]] • [[Оромо]] • [[Педи]] • [[Пигмеи]] • [[Пуну]] • [[Рега]] • [[Руанда (ньяруанда)]] • [[Рунди]] • [[Саката]] • [[Само]] • [[Самуко]] • [[Сандаве]] • [[Сантомилер]] • [[Сара (халық)|Сара]] • [[Сахо]] • [[Свазилер]] • [[Сенуфо]] • [[Сере-мунду]] • [[Серер]] • [[Сидамо]] • [[Сисала]] • [[Собо]] • [[Сога]] • [[Сомалиліктер]] • [[Сомбалар]] • [[Сонгайлар]] • [[Сонинке]] • [[Суахилилер]] • [[Суба]] • [[Судандықтар]] • [[Сукума]] • [[Сусу]] • [[Суто]] • [[Таита]] • [[Талленси]] • [[Теке (халық)|Теке]] • [[Тем (халық)|Тем]] • [[Темне]] • [[Тенда]] • [[Тесо]] • [[Тетела]] • [[Тив]] • [[Тиграи]] • [[Тигре]] • [[Тикар]] • [[Торолар]] • [[Тсаанги]] • [[Тсвана]] • [[Тсонга]] • [[Туареги]] • [[Тубу]] • [[Тукулер]] • [[Тунистіктер]] • [[Туркана]] • [[Ұдмұрттар]] • [[Фанг]] • [[Фанти]] • [[Фернандино]] • [[Фипа]] • [[Фон]] • [[Фульбе]] • [[Фур]] • [[Ха]] • [[Хадза]] • [[Хасонке]] • [[Хауса]] •  [[Хехе]] • [[Хопи]] • [[Чамба]] • [[Чанга]] • [[Челкандар]] • [[Чига]] • [[Чокве]] • [[Шамбала]] • [[Шиллук]] •  [[Шона]] • [[Эве]] • [[Экои]] • [[Этсако]] • [[Эфик]] • [[Якё]] 

| бөлім3 = [[Солтүстік Америка]] халықтары
| тізім3 = [[Агуакатектер]] • [[Алгонкиндер]] • [[Алеуттер]] • [[Америкалықтар]] • [[Амусго]] • [[Англоканадалықтар]] • [[Антигуандар]] • [[Антильдіктер]] • [[Апачилер]] • [[Аргоббалар]] • [[Арикаралар]] • [[Ассинибоиндер]] • [[Атапасклер]] • [[Афроамерикалықтар]] • [[Ацтектер]] • [[Багамдықтар]] • [[Барбадостықтар]] •  [[Белиздер]] • [[Бороро]] • [[Борука]] • [[Брибри]] • [[Вашо]] • [[Вийот]] • [[Винту]] • [[Гавайлықтар]] • [[Гаитилықтар]] • [[Гарифуна]] • [[Гватемалалықтар]] • [[Гондурастар]] • [[Гуаими]] • [[Гуатусо]] • [[Гурондар]] • [[Делаварлар]] • [[Доминикандықтар]] • [[Доминиктер]] • [[Зуни]] • [[Ирокез (тайпа)|Ирокездер]] • [[Ишили]] • [[Йокутс]] •  [[Кабекар]] • [[Кайова]] • [[Какчикели]] • [[Канадалықтар]] • [[Канза]] • [[Канхобали]] • [[Квакиутл]] • [[Кикапу]] • [[Килиуа]] • [[Киче]] • [[Команчилер]] • [[Кора]] • [[Костарикалықтар]] • [[Кри]] • [[Крики]] • [[Кроу]] • [[Куапо]] • [[Куикатектер]] • [[Куна]] • [[Кэддо]] • [[Лакандондар]] • [[Луисено]] • [[Майду]] • [[Майо]] • [[Майя]] • [[Маках]] • [[Маме]] • [[Мандандар]] • [[Масатеки]] • [[Масахуа]] • [[Мексикалықтар]] • [[Меномини]] • [[Мивок]] • [[Микмаки]] • [[Михе]] • [[Миштектер]] • [[Могикандар]] • [[Мочо]] • [[Мурле]] • [[Мускоги]] •  [[Навахо]] • [[Натчи]] • [[Не-персе]] • [[Никарагуалықтар]] • [[Нутка]] • [[Огони]] • [[Опата]] • [[Оседж]] • [[Отоми]] • [[Пайют]] • [[Панамалықтар]] • [[Папаго]] • [[Пауни]] • [[Пима]] • [[Пипили]] • [[Покомандар]] • [[Покомчи]] • [[Помо]] • [[Понка]] • [[Пополоктар]] • [[Пополуктар]] • [[Пуэбло]] • [[Пуэрторикандықтар]] • [[Рама]] • [[Салиш]] • [[Сальвадорлықтар]] • [[Сапотектер]] • [[Сахаптиндер]] • [[Семинолдар]] • [[Сери]] • [[Сиу]] • [[Слэйвилер]] •  [[Соке]] • [[Танаина]] • [[Тараски]] • [[Тарахумара]] • [[Тепехуа]] • [[Тепехуано]] • [[Тлапанеки]] • [[Тлинкиттер]] • [[Тотонактар]] • [[Тохолабали]] • [[Уичита]] • [[Уичоли]] • [[Успантектер]] • [[Үндістер]] • [[Хайда]] • [[Хакалтектер]] • [[Хикаке]] • [[Хока]] • [[Хопи]] • [[Хуаве]] • [[Хуастектер]] • [[Хупа]] • [[Цельтали]] • [[Цимшиан]] • [[Цоцили]] • [[Цутухили]] • [[Чатиныдер]] • [[Чейенны]] • [[Чикасо]] • [[Чилкотиндер]] • [[Чинантектер]] • [[Чинук]] • [[Чипевайан]] • [[Чероки]] • [[Чоко]] • [[Чокто]] • [[Чоли]] • [[Чонтали]] • [[Чорти]] • [[Чочо]] • [[Чухи]] • [[Шайендер]] • [[Шауни]] • [[Шошондар]] • [[Эскимостар]] • [[Яки]] • [[Ямайкалықтар]] 

| бөлім4 = [[Оңтүстік Америка]] халықтары
| тізім4 = [[Аймаралар]] • [[Алакалуфтар]] • [[Амауака]] • [[Андоке]] • [[Аравактар]] • [[Араукандар]] • [[Аргентиналықтар]] •  [[Банива]] • [[Бари (Оңтүстік Америка)]] • [[Боливиялықтар]] • [[Боралар]] • [[Ботокуда]] • [[Бразилиялықтар]] • [[Вай-вай]] • [[Ваорандар]] • [[Вапишана]] • [[Варрау]] • [[Венесуэлалықтар]] • [[Гуамбиа]] • [[Гуарайю]] • [[Гуарайю]] • [[Гуато]] • [[Гуахибо]] • [[Гуахиро]] • [[Гуаяки]] • [[Итонама]] • [[Кайнганг]] • [[Кайнгуа]] • [[Кайтаггтар ]] • [[Кампа]] • [[Канела]] • [[Каража]] •  [[Карибтіктер]] • [[Карихона]] • [[Кашинауа]] • [[Каяпо]] • [[Кечуа (халық)|Кечуа]] •  [[Кильясинга]] • [[Коайкер]] • [[Кокама]] • [[Колумбиялықтар]] • [[Корегуахе]] • [[Кофан]] • [[Кофан]] • [[Кубео]] • [[Ленгуа]] •  [[Ленка]] •  [[Майоруна]] • [[Макиритаре]] • [[Макуши]] • [[Матако]] • [[Мачигенга]] • [[Мискито]] • [[Мосетене]] • [[Мохо]] • [[Мундуруку]] • [[Намбиквара]] •  [[Она]] • [[Панаре]] • [[Пано]] • [[Паэс]] • [[Пемон]] • [[Перуліктер]] • [[Пиароа]] • [[Пуинаве]] • [[Рапануи]] • [[Самуко]] • [[Самуко]] • [[Сирионо]] • [[Суринамдар]] • [[Суя]] • [[Такана]] • [[Техуэльче]] • [[Тирийо]] • [[Тукано]] • [[Тукуна]] • [[Тунебо]] • [[Тупи-гуарани]] • [[Уаяна]] • [[Уитото]] • [[Уру-чипайа]] • [[Уругвайлықтар]] • [[Хакару]] • [[Хибаро]] •  [[Хоти]] • [[Чама]] • [[Чибча]] • [[Чилиліктер]] • [[Чиригуано]] • [[Чулуптар]] • [[Шаванте]] • [[Шеренте]] • [[Шингуано]] • [[Эквадорлықтар]] • [[Юпа]] • [[Юракаре ]] • [[Ягандар]] • [[Яномама]] • [[Яруро]] 

| бөлім5 = [[Еуропа]] халықтары
| тізім5 = [[Абазиндер]] • [[Абхаздар]] • [[Аварлар]] • [[Агулдер]] • [[Ағылшындар]] • [[Адыгейлер]] • [[Албандар]] • [[Андийлер]] • [[Андорралықтар]] • [[Андий-цез халықтары]] • [[Аромундар]] • [[Аршиндер]] • [[Аустриялықтар]] • [[Багулалдар]] • [[Малқарлар|Балқарлар]] • [[Баскілер]] • [[Башқұрттар]] • [[Бежтиндер]] • [[Беларустар]] • [[Бесермяне]] • [[Бұлғарлар]] •  [[Босниялықтар]] • [[Ботлихтер]] • [[Бретондықтар]] • [[Валлиліктер]] • [[Валлондар]] • [[Вепстер]] • [[Вод]] • [[Галисиялықтар]] • [[Гинухтар]] • [[Годобериндер]] • [[Голландтар]] • [[Гректер]] • [[Гунзибтер]] • [[Гаэльдер]] • [[Ғағауыздар]] • [[Даргиндер]] • [[Даттықтар]] • [[Дидой]] • [[Ижорлықтар]] • [[Ингуштар]] • [[Ирландықтар]] • [[Ирландықтар]] • [[Исландиялықтар]] • [[Испандар]] • [[Италиялықтар]] • [[Кабардалар]] • [[Каратиндер]] • [[Карельдер]] • [[Каталондар]] • [[Коми-зыряндар|Коми]] •  [[Коми-пермяктар]] • [[Корсикалықтар]] • [[Кряшендер]] • [[Кубачиндер]] • [[Қарайымдар]] • [[Қарақашандар]] • [[Қарашайлар]] • [[Қашқайлар]] • [[Қытайлар]] • [[Қырымшақтар]] • [[Құмықтар]] • [[Ладиндер]] • [[Латыштар]] • [[Лезгиндер]] • [[Литвандар]] • [[Ливтер]] • [[Лихтенштейндіктер]] • [[Люксембургтер]] • [[Мажарлар]] •  [[Македондықтар]] •  [[Мальталықтар]] • [[Марилер]] • [[Молдовандар]] • [[Монегаски]] • [[Мордвалар]] • [[Нагайбаки]] • [[Немістер]] • [[Ноғайлар]] • [[Норвегтер]] • [[Олстерлер]] • [[Орыстар]] • [[Осетиндер]] • [[Поляктар]] • [[Португалдар]] • [[Реторомандықтар]] • [[Романшилар]] • [[Румындар]] • [[Рутулдар]] • [[Саамдар]] • [[Санмариналықтар]] • [[Сардиниялықтар]] • [[Сербтер]] • [[Словактар]] • [[Словендер]] • [[Сығандар]] • [[Табасарандар]] • [[Татарлар]] • [[Тиндиндер]] • [[Кавказ түрікмендері|Трухмендер]] • [[Украиндар]] • [[Улчилер]] • [[Фарерліктер]] • [[Финдер]] • [[Фламандтықтар]] • [[Француздар]] • [[Фриздер]] • [[Фриулдар]] • [[Хваршины]] • [[Хорваттар]] • [[Чамалалдар]] • [[Черкестер]] • [[Черногориялықтар]] • [[Чехтар]] • [[Чуваштар]] • [[Шапсугтер]] • [[Шведтер]] • [[Швейцариялықтар]] • [[Шешендер]] • [[Шотландтықтар]] • [[Эльзастықтар]] 

| бөлім6 = [[Аустралия]] және [[Океания]] халықтары
| тізім6 = [[Абеламдар]] • [[Англоаустралиялықтар]] • [[Англо Жаңазеландиялықтар]] • [[Атони]] • [[Аустралиялықтар]] • [[Бенабена]] • [[Бонгу]] •  [[Канаки]] • [[Киваи]] • [[Кирибати (халық)|Кирибати]] • [[Косраэ]] • [[Макасаи]] • [[Мамбаилар]] • [[Мангарева]] • [[Маори]] • [[Маркиздер]] •  [[Маршалдықтар]] • [[Медлпа]] •  [[Меланезиялықтар]] • [[Микронезиялықтар]] • [[Науру (халық)|Науру]] • [[Ниуэ (халық)|Ниуэ]] • [[Папуастар]] • [[Паумоту]] •[[Питкэрндіктер]] • [[Полинезия тұрғындары мен мұхиттықтар|Полинезиялықтар]] • [[Понапе]] • [[Ротума]] • [[Самоалықтар]] • [[Таитилықтар]] • [[Токелауандықтар]] • [[Тробиандықтар]] • [[Труктер]] • [[Тубуайлар]] • [[Увеа]] • [[Фаталуку]] • [[Фиджилықтар]] • [[Форе]] • [[Футуна]] • [[Чаморро]] • [[Чимбу]] • [[Яп]] • [[Ятмул]] 

| бөлім7 = [[Түркілер|Түркі тілдес халықтар]]
| тізім7 = [[Алтайлықтар]] • [[Әзірбайжандар]] • [[Малқарлар|Балқарлар]] • [[Башқұрттар]] • [[Ғағауыздар]] • [[Долғандар]] • [[Қаджарлар]] • [[Қазақтар]] • [[Қарайымдар]] • [[Қарақалпақтар]] • [[Қарашайлар]] • [[Қашқайлар]] • [[Қырғыздар]] • [[Қырым татарлары]] • [[Қырымшақтар]] • [[Құмықтар]] • [[Месхетин түріктері]] • [[Ноғайлар]] • [[Өзбектер]] • [[Саларлар]] • [[Сахалар]] • [[Татарлар]] • [[Теленгиттер]] • [[Телеуіттер]] • [[Тофалар]] • [[Кавказ түрікмендері|Трухмендер]] • [[Тубалар]] • [[Түріктер]] • [[Түрікмендер]] • [[Тывалар]] • [[Ұйғырлар]] • [[Хакастар]] • [[Челкандар]] • [[Чуваштар]] • [[Шорлар]] • [[Шұлымдар]]
}}
&lt;noinclude&gt;[[Санат:Навигациялық үлгілер:Халықтар|Әлем халықтары]]&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>q0mgfe5gedc2bq8zqiss9oqsn5loll6</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:Ultrabotchenge</title>
    <ns>3</ns>
    <id>681325</id>
    <revision>
      <id>3065275</id>
      <parentid>3024875</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T08:45:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ultrabotchenge</username>
        <id>119706</id>
      </contributor>
      <comment>/* КСРО бірінші Конституциясы */ жаңа бөлім</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="728" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=Ultrabotchenge}}

-- [[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 09:09, 2022 ж. сәуірдің 25 (+06)

== КСРО бірінші Конституциясы ==

Қазақ уикипедиясында КСРО бірінші Конституциясы туралы жазу керек деп ойлаймын [[Қатысушы:Ultrabotchenge|Ultrabotchenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Ultrabotchenge|талқылау]]) 14:45, 2022 ж. тамыздың 28 (+06)</text>
      <sha1>s70xnqa1jmuwhegv9zeiicjoam1gite</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қазақстандағы референдум (2022)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>683236</id>
    <revision>
      <id>3065237</id>
      <parentid>3051734</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T05:32:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ұлы Тұран</username>
        <id>120792</id>
      </contributor>
      <comment>/* Дереккөздер */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10918" xml:space="preserve">{{Қазақстан саясаты}}
'''Қазақстандағы республикалық референдум''' [[2022 жыл]]ғы [[5 маусым]]да мемлекет басшысы [[Қасым-Жомарт Кемелұлы Тоқаев|Қасым-Жомарт Тоқаев]] жарлығына сәйкес [[Қазақстан Республикасының Конституциясы]]на өзгерістер мен толықтырулар енгізу бойынша өтті.&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.akorda.kz/kz/2022-zhylgy-5-mausymda-respublikalyk-referendum-otkizu-turaly-544850|title=2022 жылғы 5 маусымда республикалық референдум өткiзу туралы|author=|date=2022-05-05|work=|publisher=Akorda.kz|accessdate=|lang=}}&lt;/ref&gt;

Референдумда қазақстандықтар Конституциядағы түзетулердің болу не болмауына дауыс берді. Яғни бюллетеньде тек бір сұрақ: ''&quot;Қазақстан Республикасының Конституциясына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы&quot; заң жобасында баяндалған Қазақстан Республикасының Конституциясына өзгерістер мен толықтыруларды қабылдайсыз ба?&quot;''. Сұраққа &quot;иә&quot; не &quot;жоқ&quot; деп жауап беруі керек болды.&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://kaz.tengrinews.kz/kazakhstan_news/kazakstandagyi-referendum-koryityindyisyi-jariyalandyi-339380/|title=Қазақстандағы референдум қорытындысы жарияланды|author=|date=2022-06-07|work=|publisher=[[Tengrinews.kz]]|accessdate=|lang=}}&lt;/ref&gt; 
 
== Референдумды өткiзу ==
[[Сурет:2022 Kazakh constitutional referendum logo.svg|нобай|2022 жылғы 5 маусым күні республикалық референдум өткізуде қолданылған ресми логотипі.]]
[[Сурет:2022 KZ constitutional referendum sheet.jpg|нобай|Референдумда дауыс беруге арналған бюллетень (қазақ және орыс тілдерінде).]]
2022 жылғы 5 маусымда республикалық [[референдум]] өткiзiлді. Республикалық референдумға дайындық пен оны өткізу тәртібі «Республикалық референдум туралы» 1995 жылғы 2 қарашадағы Конституциялық заңда көрсетілген&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/Z950002592_ Республикалық референдум туралы]. adilet.zan.kz.&lt;/ref&gt;. Референдумды өткізуге азаматтар ерікті түрде қатысады әрі бұл жасырын дауыс беру арқылы жалпыға бірдей, тең және тікелей қатысу құқығына негізделеді.

Әкімдіктер дауыс беруге арналған учаскелерді анықтап, референдумға қатысуға құқығы бар азаматтардың тізімін жасауы тиіс. Референдумды әзірлеу мен өткізуді [[Қазақстан Республикасының Орталық сайлау комиссиясы|ОСК]]&lt;ref&gt;[https://www.election.gov.kz/kaz/ Орталық Сайлау Комиссиясы]. election.gov.kz.&lt;/ref&gt;, аумақтық сайлау комиссиялары мен учаскелік сайлау комиссиялары жүзеге асырады. Орталық референдум комиссиясының қызметін ОСК атқарады.

«Референдумның құрамын, аумақтық және учаскелік комиссияларын жариялау мерзімдері, комиссиялардың орналасқан жері мен жұмыс уақыты туралы мәліметтер референдум тағайындалғаннан кейін 10 күннен кешіктірілмей, ал нақты айтқанда, 15 мамырдан кешіктірілмей [[Бұқаралық ақпарат құралдары|БАҚ]]-та жариялануы тиіс. Дәл осындай мерзімде әкімдер БАҚ-та референдум учаскелерінің шекаралары туралы ақпараттарды жариялауы тиіс.

Үгіт Жарлық енгізілген сәтте басталып, 4 маусымда аяқталады.

Республикалық референдумға қатысуға құқығы бар азаматтардың тізімдеріне әкім қол қояды және дауыс беру басталғанға дейін 20 күн бұрын, 15 мамырдан кешіктірмей акт бойынша ұсынылады.&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://egemen.kz/article/311425-qazaqstanda-referendum-qalay-otedi|title=Қазақстанда референдум қалай өтеді|author=|date=2022-05-06|work=|publisher=Egemen.kz|accessdate=|lang=}}&lt;/ref&gt;

== Өзгерістер туралы ==
Жалпы алғанда, референдумда заңның 33 бабына 56 өзгеріс енгізілмекші&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://24.kz/kz/zha-aly-tar/bylu-manyzdy/item/545485-referendum-2022-konstitutsiya-a-andaj-zgerister-engizilmek|title=Референдум-2022: Конституцияға қандай өзгерістер енгізілмек?|author=|date=2022-05-31|work=|publisher=24.kz|accessdate=|lang=}}&lt;/ref&gt;. Конституциялық түзетулер жобасы азаматтардың сұранысына негізделген және бүкіл қоғамның мүддесі үшін жүзеге асырылмақ. Ата Заңға енгізілетін өзгерістер мен то­лық­тырулар жобасын белгілі заң­­гер-құқықтанушылар және конс­­титуциялық құқық саласы­ның ма­мандары әзірледі. Оған Конс­ти­туциялық Кеңес оң бағасын берді. Конституцияға енгізілетін өзгерістер мен толықтырулардың бәрі өзара байланысты және бір мақсатты көздейді. Атап айтқанда, мынадай үдерістерге құқықтық негіз қалыптастыруға арналған:

{{start citation}}Суперпрезиденттік бас­қару үлгісі­нен президенттік респуб­ликаға түбегейлі көшу;
  
  Бірқатар билік өкілеттігін қайта бөлу;
  
  Парламенттің рөлін күшей­тіп, мәртебесін арттыру;
  
  Елді басқару ісіне халықтың қатысу мүмкіндігін кеңейту;
  
  Азаматтардың құқықтарын қорғау тәсілдерін жетілдіру.{{end citation|қайнары=}}

«Қазақстан Республикасының Консти­ту­циясына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» заң жобасы республи­калық баспасөзде 6 мамыр күні ресми түрде жарияланды.

Конституцияның қазіргі және жаңа нұсқалары арасындағы айыр­машы­лығын түсіну, ұсынылып отырған көптеген түзетудің байыбына бару мұндай істен хабары аз адам үшін қиындық туғызатыны анық.

Сондықтан жұртқа ұғынықты болу үшін бұл түзетулер Ата Заңның нақты баптары мен тар­мақ­тары көрсетілген бірнеше бөлікке бөлінген.&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://qazaqstan.tv/news/157510/|title=Конституцияға енгізілетін түзетулер бойынша бағыт-бағдар|author=|date=2022-05-13|work=|publisher=qazaqstan.tv|accessdate=|lang=}}&lt;/ref&gt;

== Қорытынды нәтижесі ==
Дауыс беруге құқылы азаматтардың жалпы саны 11 734 642 адамды құрады. Ал оның ішінде дауыс беруге 7 986 293 адам немесе 68,06%-і қатысты.&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.election.gov.kz/kaz/news/slider/index.php?ID=7126#photo-pr|title=Республикалық референдумның қорытындыларын белгілеу|author=|date=2022-06-07|work=|publisher=[[Қазақстан Республикасының Орталық сайлау комиссиясы|Орталық сайлау комиссиясы]]|accessdate=|lang=}}&lt;/ref&gt;

18,66% немесе 1 490 475 адам референдумға қарсы дауыс берді. 125 859 [[бюллетень]] немесе 1,58% екі жауапты таңдады.

2,58% немесе 206 096 бюллетень жарамсыз деп танылды.

Референдум өтті деп есептелу үшін оған қатысушылар тізіміне енгізілген азаматтардың жартысынан көбі қатысуы керек.

Бұл межеге [[UTC+6:00|елорда уақытымен]] 14:00-де жетті. Одан бөлек республикалық референдумға шығарылған Конституцияға өзгерістер мен толықтырулар, егер олар үшін облыстардың, [[республикалық маңызы бар қала]]лардың және [[Нұр-Сұлтан|астана]]ның кемінде үштен екісінде дауыс беруге қатысқан азаматтардың жартысынан астамы жақтап дауыс берсе, қабылданды деп есептеледі.&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://sputnik.kz/20220606/referendum-osk-qazaqstan-dauys-beru-25337055.html|title=Референдум-2022: ОСК Қазақстан бойынша дауыс беруді қорытындылады|author=|date=2022-06-06|work=|publisher=Sputnik.kz|accessdate=|lang=}}&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Қазақстандағы сайлаулар}}
{{kz-stub}}

[[Санат:Қазақстандағы референдумдар]]
[[Санат:Конституциялық референдумдар]]
[[Санат:2022 жылдағы Қазақстан]]</text>
      <sha1>4tmepoyaj7g3fqogr6qkf6cgexp8hgb</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Жетісу облысы</title>
    <ns>0</ns>
    <id>683398</id>
    <revision>
      <id>3065014</id>
      <parentid>3064272</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:47:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: Сарыөзек (Алматы облысы) → Сарыөзек (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4324" xml:space="preserve">{{Қазақстан облысы
 |облыстың атауы      = Жетісу облысы
 |елтаңба             =  
 |карта               = Jetisu region.png
 |әкімшілік бірліктің картасы = 
  |lat_dir = N |lat_deg =  |lat_min =  |lat_sec = 
  |lon_dir = E |lon_deg =  |lon_min =  |lon_sec = 
  |region                         = KZ
 |облыс орталығы      = [[Талдықорған]]
 |құрылған уақыты     = [[8 маусым]] [[2022 жыл]]
 |аудандар саны       = 8
 |ауылдық округтер саны   = 
 |кенттік әкімдіктер саны = 
 |қалалық әкімдіктер саны = 2
 |ауылдар саны       =  
 |тұрғыны            = 650 мың
 |санақ жылы         =  2022
 |халық саны бойынша орны  =  
 |тығыздығы          =  
 |тығыздығы бойынша орны   =  
 |ұлттық құрамы      =  
 |жер аумағы         = 118 648
 |жер аумағы бойынша орны  =  12-ші
 |су ауданы          = 
 |ЖІӨ                = 
 |ЖІӨ бойынша орны   = 
 |ЖІӨ жылы           = 
 |жан басына шаққанда ЖІӨ   = 
 |экономикалық аудан        =  
 |ресми тілі         = 
 |әкімі              =  Бейбіт Исабаев&lt;ref&gt;[https://egemen.kz/article/315059-zhetisu-oblysynynh-akimi-bolyp-beybit-isabaev-taghayyndaldy Жетісу облысының әкімі болып Бейбіт Исабаев тағайындалды]&lt;/ref&gt;
 |ISO 3166-2 коды    =  
 |телефон коды       =  
 |пошта индекстері   =  
 |марапаттары        =
 |сайты              =  
 |ортаққордағы санаты =  
}}
'''Жетісу облысы''' — «Қазақстан Республикасының әкімшілік-аумақтық құрылысы туралы» Қазақстан Республикасы Заңының 9-бабына сәйкес [[2022 жыл|2022]] жылдың [[8 маусым]] айынан бастап ресми түрде құрылған әкімшілік-аумақтық бөлініс.&lt;ref&gt;[https://kaz.nur.kz/politics/1973095-toqaevtyn-us-zana-oblystyn-quru-turaly-zarlygy-kusine-endi/ Қазақстанда ресми түрде үш жаңа облыс құрылды]&lt;/ref&gt; Әкімшілік орталығы – [[Талдықорған]] қаласы.

Жетісу облысы оңтүстігінде [[Алматы облысы|Алматы]], солтүстік-батысында [[Балқаш|Балқаш көлі]] арқылы [[Қарағанды облысы|Қарағанды]], солтүстігінде [[Абай облысы|Абай]] облыстарымен, шығысында [[Қытай|Қытай Халық Республикасы]]мен шектеседі.

== Тарихы ==

== Әкімшілік-аумақтық құрылысы ==
[[File:Жетысуская область.png|400px|thumb|Облыстың әкімшілік бөлінісі (2022 жыл)]]
Облыс 8 аудан мен 2 облыстық бағыныстағы қаладан тұрады:
# [[Ақсу ауданы]] — [[Жансүгіров ауылы|Жансүгіров]] ауылы
# [[Алакөл ауданы]] — [[Үшарал (қала)|Үшарал]] қаласы 
# [[Ескелді ауданы]] — [[Қарабұлақ (Ескелді ауданы)|Қарабұлақ]] ауылы
# [[Қаратал ауданы]] — [[Үштөбе (қала)|Үштөбе]] қаласы
# [[Кербұлақ ауданы]] — [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] ауылы
# [[Көксу ауданы]] — [[Балпық би (ауыл)|Балпық би]] ауылы
# [[Панфилов ауданы]] — [[Жаркент]] қаласы
# [[Сарқан ауданы]] — [[Сарқан]] қаласы
# [[Талдықорған]] қаласы
# [[Текелі]] қаласы

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Қазақстан Республикасының әкімшілік аумақтары}}
{{Жетісу облысы}}

[[Санат:Жетісу облысы]]</text>
      <sha1>43mylf6e7a0qy4k5aenzclmxr53rk8d</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қазақстан кенттері</title>
    <ns>0</ns>
    <id>683416</id>
    <revision>
      <id>3065016</id>
      <parentid>3064099</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:47:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Бұрынғы кенттер */clean up, replaced: Сарыөзек (Алматы облысы) → Сарыөзек (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="20493" xml:space="preserve">[[Қазақстан]]да 2015 жыл бойынша кент статусы бар 50 (2015 жылға Қазақстан Республикасының статистика агенттігінің мәліметтері, тек қала типтес кенттер), 145 (Қазақстан Республикасының статистика агенттігінің жер ресурстарын басқару бойынша ақпараттар) немесе 241 (Қазақстан Республикасының Электрондық үкіметінің ақпараттары) елді мекен бар. Қазақстанның халық саны бойынша ең үлкен кенті — [[Әйтеке би кенті|Әйтеке би]] (40,1 мың адам, 2011 жыл).

Қазақстанда кент деп өнеркәсіп мекемелері, құрылыстар, теміржол станциялары және басқа да экономикалық жағынан маңызды объектілердің маңындағы халқы 3 мыңнан кем емес, жалпы халық санының үштен екісінен жоғары бөлігі сол жерде жұмыс жасайтындар және олардың отбасы мүшелері құрайтын елді мекенді айтады.

== [[Ақмола облысы]] ==
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! Атауы !! Халқы &lt;br&gt;(2019) !! Орналасқан жері 
|-
| [[Айдабол (Ақмола облысы)|Айдабол]] || || [[Зеренді ауданы]]
|-
| [[Ақсу (Степногорск қалалық әкімдігі)|Ақсу]] || 4000|| [[Степногорск қалалық әкімдігі]]
|-
| [[Аршалы (Ақмола облысы)|Аршалы]] || 5978 || [[Аршалы ауданы]]
|-
| [[Бестөбе (Ақмола облысы)|Бестөбе]] || 6839 || [[Степногорск қалалық әкімдігі]] 
|-
| [[Бурабай (кент)|Бурабай]] ||  || [[Бурабай ауданы]]
|-
| [[Жолымбет]] || || [[Шортанды ауданы]]
|-
| [[Заводской (Ақмола облысы)|Заводской]] || 3961 || [[Степногорск қалалық әкімдігі]] 
|-
| [[Красногор (Ақмола облысы)|Красногорский]] || || [[Есіл ауданы (Ақмола облысы)|Есіл ауданы]]
|-
| [[Научный]] || || [[Шортанды ауданы]]
|-
| [[Станционный (Ақмола облысы)|Станционный]] || 2596 || [[Көкшетау қалалық әкімдігі]]
|-
| [[Шаңтөбе (кент)|Шаңтөбе]] || 3541 || [[Степногорск қалалық әкімдігі]] 
|-
| [[Шортанды (Шортанды ауданы)|Шортанды]] || 5773 || [[Шортанды ауданы]]
|}

== [[Ақтөбе облысы]] ==
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! Атауы !! Халқы &lt;br&gt;(2019) !! Орналасқан жері 
|-
| [[Шұбарқұдық]] || 13 580 || [[Темір ауданы]]
|-
| [[Шұбарши (Темір ауданы)|Шұбарши]] || || [[Темір ауданы]]
|}

== [[Алматы облысы]] ==
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! Атауы !! Халқы &lt;br&gt;(2019) !! Орналасқан жері 
|-
| [[Боралдай (Алматы облысы)|Боралдай]] ||  || [[Іле ауданы]]
|}

== [[Атырау облысы]] ==
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! Атауы !! Халқы &lt;br&gt;(2019) !! Орналасқан жері  
|-
| [[Доссор]] ||  || [[Мақат ауданы]]
|-
| [[Жаңа Қаратон]] ||  || [[Жылыой ауданы]]
|-
| [[Индербор]] || 14 091 || [[Индер ауданы]]
|-
| [[Мақат]] || 14 847 || [[Мақат ауданы]]
|}

== [[Батыс Қазақстан облысы]] ==
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! Атауы !! Халқы &lt;br&gt;(2019) !! Орналасқан жері 
|-
| [[Деркөл (кент)|Деркөл]] || 13 825 || [[Орал қалалық әкімдігі]] 
|-
| [[Желаево]] ||  || [[Орал қалалық әкімдігі]] 
|-
| [[Зашаған]] || 50 553 || [[Орал қалалық әкімдігі]] 
|-
| [[Круглоозерное]] || 5394 || [[Орал қалалық әкімдігі]] 
|}

== [[Жамбыл облысы]] ==
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! Атауы !! Халқы &lt;br&gt;(2019) !! Орналасқан жері 
|-
| [[Гвардейский]] ||  || [[Қордай ауданы]] 
|-
| [[Гранитогорск]] ||  || [[Меркі ауданы]] 
|}

== [[Қарағанды облысы]] ==
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! Атауы !! Халқы &lt;br&gt;(2019) !! Орналасқан жері 
|-
| [[Ағадыр]] || || [[Шет ауданы]] 
|-
| [[Ақжал (Қарағанды облысы)|Ақжал]] || || [[Шет ауданы]] 
|-
| [[Ақтас (Саран қалалық әкімдігі)|Ақтас]] || 8729 || [[Саран (қала)|Саран]] қалалық әкімдігі 
|-
| [[Ақтас (Ұлытау облысы)|Ақтас]] || || [[Ұлытау ауданы]] 
|-
| [[Ақтау (кент)|Ақтау]] || 6986 || [[Теміртау]] қалалық әкімдігі 
|-
| [[Ақшатау (Қарағанды облысы)|Ақшатау]] || || [[Шет ауданы]] 
|-
| [[Ботақара (кент, Ботақара кенттік әкімдігі)|Ботақара]] || 5223 || [[Бұқар жырау ауданы]]
|-
| [[Гүлшат]] || 510 || [[Балқаш (қала)|Балқаш]] қалалық әкімдігі 
|-
| [[Ғабиден Мұстафин кенті|Ғабиден Мұстафин]] || || [[Бұқар жырау ауданы]]
|-
| [[Дария (ауыл)|Дария]] || || [[Шет ауданы]] 
|-
| [[Долинка (Қарағанды облысы)|Долинка]] || 4828 || [[Шахтинск қалалық әкімдігі]] 
|-
| [[Жамбыл (Қарағанды облысы)|Жамбыл]] || || [[Шет ауданы]] 
|-
| [[Жаңаарқа]] || 17 560 || [[Жаңаарқа ауданы]]
|-
| [[Жәйрем]] || 10 340 || [[Қаражал (қала)|Қаражал]] қалалық әкімдігі 
|-
| [[Жезді (кент)|Жезді]] || || [[Ұлытау ауданы]] 
|-
| [[Жезқазған (кент)|Жезқазған]] || 8103 || [[Сәтбаев (қала)|Сәтбаев]] қалалық әкімдігі 
|-
| [[Қарабас (Қарағанды облысы)|Қарабас]] || || [[Абай ауданы (Қарағанды облысы)|Абай ауданы]]
|-
| [[Қарағайлы (Қарқаралы ауданы)|Қарағайлы]] || || [[Қарқаралы ауданы]] 
|-
| [[Қарсақпай]] || || [[Ұлытау ауданы]] 
|-
| [[Қоңырат (кент)|Қоңырат]] || 2753 || [[Балқаш (қала)|Балқаш]] қалалық әкімдігі 
|-
| [[Қушоқы]] ||  || [[Бұқар жырау ауданы]]
|-
| [[Қызылжар (Ұлытау облысы)|Қызылжар]] || || [[Жаңаарқа ауданы]] 
|-
| [[Мойынты (кент)|Мойынты]] || || [[Шет ауданы]] 
|-
| [[Молодежный (Қарағанды облысы)|Молодежный]] || || [[Осакаров ауданы]] 
|-
| [[Новодолинский]] || 6250 || [[Шахтинск қалалық әкімдігі]] 
|-
| [[Нұра (Нұра ауданы)|Нұра]] || 5450 || [[Нұра ауданы]]
|-
| [[Осакаровка]] || 7922 || [[Осакаров ауданы]]
|-
| [[Сарышаған (кент)|Сарышаған]] || || [[Ақтоғай ауданы (Қарағанды облысы)|Ақтоғай ауданы]] 
|-
| [[Саяқ (кент)|Саяқ]] || 3019 || [[Балқаш (қала)|Балқаш]] қалалық әкімдігі 
|-
| [[Сәкен Сейфуллин (кент)|Сәкен Сейфуллин]] || || [[Шет ауданы]] 
|-
| [[Топар (Қарағанды облысы)|Топар]] || || [[Абай ауданы (Қарағанды облысы)|Абай ауданы]]
|-
| [[Шахан (Қарағанды облысы)|Шахан]] || 8429 || [[Шахтинск қалалық әкімдігі]] 
|-
| [[Шашубай]] || || [[Ақтоғай ауданы (Қарағанды облысы)|Ақтоғай ауданы]] 
|-
| [[Шұбаркөл (кент)|Шұбаркөл]] || || [[Нұра ауданы]] 
|-
| [[Шұбартүбек]] || || [[Ақтоғай ауданы (Қарағанды облысы)|Ақтоғай ауданы]]
|-
| [[Южный (Қарағанды облысы)|Южный]] || || [[Абай ауданы (Қарағанды облысы)|Абай ауданы]]
|}

== [[Қостанай облысы]] ==
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! Атауы !! Халқы &lt;br&gt;(2019) !! Орналасқан жері 
|-
| [[Горняцкий (Қостанай облысы)|Горняцкий]] || 1652 || [[Рудный қалалық әкімдігі]] 
|-
| [[Қарабалық (кент)|Қарабалық]] || 11 372 || [[Қарабалық ауданы]]
|-
| [[Қашар (кент)|Қашар]] || 12 552 || [[Рудный қалалық әкімдігі]] 
|-
| [[Октябрьский (Қостанай облысы)|Октябрьский]] || 4142 || [[Лисаковск қалалық әкімдігі]] 
|-
| [[Сарыкөл (Сарыкөл ауданы)|Сарыкөл]] || 8853 || [[Сарыкөл ауданы]]
|}

== [[Қызылорда облысы]] ==
 {| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! Атауы !! Халқы &lt;br&gt;(2019) !! Орналасқан жері 
|-
| [[Әйтеке би кенті|Әйтеке би]] || 43 152 || [[Қазалы ауданы]]
|-
| [[Белкөл]] || 4222 || [[Қызылорда қалалық әкімдігі]] 
|-
| [[Тасбөгет]] || 30 670 || [[Қызылорда қалалық әкімдігі]] 
|}

== [[Павлодар облысы]] ==
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! Атауы !! Халқы &lt;br&gt;(2019) !! Орналасқан жері 
|-
| [[Ленинский (Павлодар облысы)|Ленинский]] || 9963 || [[Павлодар қалалық әкімдігі]] 
|-
| [[Солнечный (Павлодар облысы)|Солнечный]] || 5824 || [[Екібастұз қалалық әкімдігі]] 
|-
| [[Шідерті (Павлодар облысы)|Шідерті]] || 3645 || [[Екібастұз қалалық әкімдігі]] 
|}

== [[Түркістан облысы]] ==
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! Атауы !! Халқы &lt;br&gt;(2019) !! Орналасқан жері 
|-
| [[Асықата]] || 25 300 || [[Жетісай ауданы]]
|-
| [[Атакент (кент)|Атакент]] ||  || [[Мақтаарал ауданы]]
|-
| [[Көктерек (Сарыағаш ауданы)|Көктерек]] ||  || [[Сарыағаш ауданы]]
|-
| [[Мырзакент]] || 13 339 || [[Мақтаарал ауданы]]
|}

== [[Шығыс Қазақстан облысы]] ==
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! Атауы !! Халқы &lt;br&gt;(2019) !! Орналасқан жері 
|-
| [[Алтай (Глубокое ауданы)|Алтай]] || || [[Глубокое ауданы]]
|-
| [[Ақтоғай (Абай облысы)|Ақтоғай]] ||  || [[Аягөз ауданы]]
|-
| [[Асубұлақ]] || || [[Ұлан ауданы]]
|-
| [[Әуезов (кент)|Әуезов]] || || [[Жарма ауданы]]
|-
| [[Белогорский (Шығыс Қазақстан облысы)|Белогорский]] || || [[Ұлан ауданы]]
|-
| [[Белоусовка (Шығыс Қазақстан облысы)|Белоусовка]] || || [[Глубокое ауданы]]
|-
| [[Глубокое (Шығыс Қазақстан облысы)|Глубокое]] || 9548 || [[Глубокое ауданы]]
|-
| [[Жаңа Бұқтырма]] || || [[Алтай ауданы]]
|-
| [[Жаңғызтөбе]] || || [[Жарма ауданы]]
|-
| [[Жарма (Абай облысы)|Жарма]] || || [[Жарма ауданы]]
|-
| [[Жезкент]] || || [[Бородулиха ауданы]]
|-
| [[Жоғарғы Березовка (Шығыс Қазақстан облысы)|Жоғарғы Березовка]] || || [[Глубокое ауданы]]
|-
| [[Зубовка (Шығыс Қазақстан облысы)|Зубовка]] || || [[Алтай ауданы]]
|-
| [[Қасым Қайсенов кенті|Қасым Қайсенов]] || 5312 || [[Ұлан ауданы]] 
|-
| [[Огневка (Шығыс Қазақстан облысы)|Огневка]] || || [[Ұлан ауданы]]
|-
| [[Октябрьский (Шығыс Қазақстан облысы)|Октябрьский]] ||  || [[Алтай ауданы]]
|-
| [[Первомайский (Шығыс Қазақстан облысы)|Первомайский]] || || [[Шемонаиха ауданы]]
|-
| [[Прибрежный (Шығыс Қазақстан облысы)|Прибрежный]] || || [[Алтай ауданы]]
|-
| [[Суықбұлақ (кент)|Суықбұлақ]] || || [[Жарма ауданы]]
|-
| [[Усть-Таловка]] || || [[Шемонаиха ауданы]]
|-
| [[Үлбі]] || 5854 || [[Риддер қалалық әкімдігі]]
|-
| [[Шаған (кент)|Шаған]] || 727 || [[Семей қалалық әкімдігі]]
|-
| [[Шүлбі]] || 3063 || [[Семей қалалық әкімдігі]]
|}

== Бұрынғы кенттер ==
* [[Ақжал (Абай облысы)|Ақжал]] — Абай облысы, Жарма ауданы. Қала типтес кент статусынан 2000 жылдары айырылды.
* [[Балықшы кенті|Балықшы]] — Атырау облысы, Атырау қалалық әкімдігі. 2013 жылы Атырау қаласының құрамына кірді.
* [[Бөке]] (1993 жылға дейін — Юбилейный) — Абай облысы, Жарма ауданы. Қала типтес кент статусынан 2000 жылдары айырылды.
* Еспе (бұрынғы Октябрьский) — Абай облысы, Жарма ауданы. Қала типтес кент статусынан 2000 жылдары айырылды.
* [[Жұмыскер (Атырау облысы)|Жұмыскер]] — Атырау облысы, Атырау қалалық әкімдігі. Қала типтес кент статусынан 2000 жылдары айырылды. 2018 жылы Атырау қаласының құрамына кірді.
* [[Қоңырат (кент)|Қоңырат]] — Қарағанды облысы, Балқаш қалалық әкімдігі. 2013 жылы Балқаш қаласының құрамына кірді.
* [[Рудничный]] — Жетісу облысы, Текелі қалалық әкімдігі. Қала типтес кент статусынан 2013 жылы айырылды.
* [[Шығыс Қоңырат]] — Қарағанды облысы, Балқаш қалалық әкімдігі. 2002 жылы Қоңырат кентінің құрамына енгізілді. 2013 жылы Қоңырат кенті Балқаш қаласының құрамына кірді.

{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|-
! Атауы !! Облысы !! Статус берілді !! Статус алынды !! Ескертпе
|-
| [[Ақсу (кент, Павлодар облысы)|Ақсу]] || [[Павлодар облысы]] || 1960 || 2019 ||
|-
| [[Байжансай]] || [[Түркістан облысы|Түркістан]] || 1941 || 1998 ||
|-
| [[Байшонас]] || [[Атырау облысы|Атырау]] || 1938 || 2008 ||
|-
| [[Балпық би (ауыл)|Балпық би]] || [[Алматы облысы|Алматы]] || 1942 || 2013 || 1998 жылға дейін — '''Кировский'''
|-
| [[Баутин]] || [[Маңғыстау облысы|Маңғыстау]] || 1976 || 2013 ||
|-
| [[Глубокое (Шығыс Қазақстан облысы)|Глубокое]] || [[Шығыс Қазақстан облысы|Шығыс Қазақстан]] || 1938 || 2010-е || 
|-
| [[Ескене]] || [[Атырау облысы|Атырау]] || 1938 || 2008 ||
|-
| [[Жансүгіров ауылы|Жансүгіров]] || [[Алматы облысы|Алматы]] || 1964 || 2013 || 1965 жылға дейін — '''Абакумовка'''
|-
| [[Жетібай (Маңғыстау облысы)|Жетібай]] || [[Маңғыстау облысы|Маңғыстау]] || 1963 || 2013 || 
|-
| [[Тобыл (қала)|Затобол]] || [[Қостанай облысы|Қостанай]] || 1964 || 2020 || Тобыл қаласына айналды
|-
| [[Изумрудное (Қарағанды облысы)|Изумрудный]] || [[Қарағанды облысы|Қарағанды]] || 1981 || 2006 || 
|-
| [[Комсомол (Атырау облысы)|Комсомольский]] || [[Атырау облысы|Атырау]] || 1951 || 2008 ||
|-
| [[Новоишим|Куйбышевский]] || [[Солтүстік Қазақстан облысы|Солтүстік Қазақстан]] || 1962 || 2004 || Новоишимский кентімен біріктіріліп, Новоишимское ауылына айналды. 1969 жылға дейін — '''Трудовое'''
|-
| [[Кішкенекөл]] || [[Солтүстік Қазақстан облысы|Солтүстік Қазақстан]] || 1964 || 2003 ||  1997 жылға дейін — '''Қызылту'''
|-
| [[Қарабұлақ (Ескелді ауданы)|Қарабұлақ]] || [[Алматы облысы|Алматы]] || 1944 || 2016 || 
|-
| [[Қошқар (Атырау облысы)|Қошқар]] || [[Атырау облысы|Атырау]] || 1951 || 2008 || 
|-
| [[Құлсары]] || [[Атырау облысы|Атырау]] || 1941 || 2001 || Қалаға айналды
|-
| [[Лепсі (Сарқан ауданы)|Лепсі]] || [[Алматы облысы|Алматы]] || 1938 || 2013 ||
|-
| [[Маңғыстау (ауыл)|Маңғышлақ]] || [[Маңғыстау облысы|Маңғыстау]] || 1966 || 2005 || Маңғыстау ауылына айналды
|-
| [[Матай]] || [[Алматы облысы|Алматы]] || 1938 || 2013 || 
|-
| [[Молалы]] || [[Алматы облысы|Алматы]] || 1949 || 2013 || 
|-
| [[Мұнайшы (ауыл)|Мұнайшы]] || [[Маңғыстау облысы|Маңғыстау]] || 1975 || 2013 || 
|-
| [[Новоишим]]ский || [[Солтүстік Қазақстан облысы|Солтүстік Қазақстан]] || 1982 || 2004 || Куйбышевский кентімен біріктіріліп, Новоишимское ауылына айналды. 
|-
| [[Өтеген батыр]] || [[Алматы облысы|Алматы]] || 1966 || 2016 ||  1999 жылға дейін — '''Энергетический'''
|-
| Павловский || [[Қостанай облысы|Қостанай]] || 1956 || 1994 || Таратылды
|-
| [[Путинцево]] || [[Шығыс Қазақстан облысы|Шығыс Қазақстан]] || 1957 || 1997 || 
|-
| [[Рудничный]] || [[Алматы облысы|Алматы]] || 1958 || 2013 || 
|-
| [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] || [[Алматы облысы|Алматы]] || 1938 || 2013 || 
|-
| [[Смирново (Солтүстік Қазақстан облысы)|Смирново]] || [[Солтүстік Қазақстан]] || 1941 || 2004 || 
|-
| [[Талшық]] || [[Солтүстік Қазақстан облысы|Солтүстік Қазақстан]] || 1964 || 2002 || 
|-
| [[Тұйық]] || [[Алматы облысы|Алматы]] || 1965 || 2013 || 
|-
| [[Үлкен (Жамбыл ауданы)|Үлкен]] || [[Алматы облысы|Алматы]] || 1986 || 2013 ||
|}

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
{{Қазақстан Республикасының әкімшілік аумақтары}}

[[Санат:Қазақстан бойынша тізімдер]]
[[Санат:Қазақстан кенттері]]</text>
      <sha1>1lty15q9xdolyea4ct8zm0v5d94xsgg</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Жұмабек Тәшенов ескерткіші</title>
    <ns>0</ns>
    <id>683601</id>
    <revision>
      <id>3065246</id>
      <parentid>3042018</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T06:41:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ерден Карсыбеков</username>
        <id>3744</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2034" xml:space="preserve">{{Өнер туындысы
 |түрі         = мүсін
 |сурет        = 
 |өлшемі       = 
 |атауы        = Жұмабек Тәшенов ескерткіші
 |авторы       = 
 |жылы         = 2021
 |материалы    = Қола, гранит
 |техникасы    = 
 |биіктігі  = 8,2 м.
 |ені       = 
 |орналасуы = [[Нұр-Сұлтан]], [[Қазақстан Республикасы қарулы күштерінің әскери-тарихи мұражайы|Әскери-тарихи мұражай]] жанындағы алаң
 |мұражайы  = 
|size=250px}}
{{сурет бөлігі
 | сур           = Military museum and Tashenov monument.jpg 
 | позиция       = right
 | қолы          = 
 | ені           = 190
 | жалпы         = 600
 | жоғары        = 100
 | оңға         = 370
 | төмен       = 100
 | солға      = 41
}}
'''Жұмабек Тәшенов ескерткіші''' [[Нұр-Сұлтан]] қаласында 2021 жылдың тамыз айында ашылды.&lt;ref&gt;[https://egemen.kz/article/286042-erge-%E2%80%93-enhseli-eskertkish Ерге – еңселі ескерткіш] — «Егемен», 23.08.2021.&lt;/ref&gt;

[[Ескерткіш]]тің сәулетшісі – Қ. Қорғанов, мүсінші – Е. Ержа­нов.

Мемлекет және қоғам қайраткері [[Жұмабек Ахметұлы Тәшенов]] 1915-1986 жылдары өмір сүрген.

Ескерткіштің ашылу салтанатына Жұмабек Тәшеновтың ұрпақтары да қатысты.&lt;ref&gt;[https://dalanews.kz/aimak/66800-elordada-zhumabek-tashenovke-eskertki Елордада Жұмабек Тәшеновке ескерткіш қойылды] — Dalanews.kz, 20.08.2021.&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Нұр-Сұлтан ескерткіштері}}
[[Санат:Нұр-Сұлтан ескерткіштері]]</text>
      <sha1>89dcu2mxmnmsml9nxmcwo0psrka1fly</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қазақстанның таратылған аудандары</title>
    <ns>0</ns>
    <id>683612</id>
    <revision>
      <id>3064864</id>
      <parentid>3063142</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T15:50:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Талдықорған облысы */clean up, replaced: Қоғалы (Алматы облысы) → Қоғалы (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="42823" xml:space="preserve">1991 жылдың 16 желтоқсанынан бері Қазақстанның таратылған, жаңадан құрылған, атауы өзгерген аудандары мен аудан орталықтарының тізімі

== Ақмола (Целиноград) облысы ==
* [[Сілеті ауданы]] — [[Сілеті (Ақмола облысы)|Сілеті]] ауылы
** 1997 жылы [[Ерейментау ауданы]]на қосылды.&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/U970003370_ Ақмола облысының Сiлетi ауданын тарату туралы]&lt;/ref&gt;

== Ақтөбе облысы ==
* [[Ақтөбе ауданы]] — [[Ақтөбе]] қаласы
** 1997 жылы [[Ақтөбе қалалық әкімдігі]]не қосылды.&lt;ref name=&quot;Д3&quot;&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/U970003550_ Ақтөбе, Батыс Қазақстан, Қызылорда және Қостанай облыстарының әкiмшiлiк-аумақтық құрылысындағы өзгерiстер туралы]&lt;/ref&gt;
* [[Қарабұтақ ауданы|Әйтеке би ауданы]] — [[Қарабұтақ (Әйтеке би ауданы)|Қарабұтақ]] ауылы
** 1997 жылы Бөгеткөл ауданына қосылып, Бөгеткөл ауданына [[Әйтеке би ауданы|Әйтеке би]] есімі берілді.&lt;ref name=&quot;Д3&quot; /&gt;
* [[Исатай ауданы (Ақтөбе облысы)|Исатай ауданы]] — [[Ақырап]] ауылы
** 1977 жылы құрылып, 1997 жылы [[Қобда ауданы]]на қосылды.&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/U970003427_ Ақтөбе облысының Исатай ауданын тарату туралы]&lt;/ref&gt;
* [[Мұғалжар ауданы (Қазақ КСР)|Мұғалжар ауданы]] — [[Ембі]] қаласы
** 1966 жылы құрылып, 1997 жылы [[Мұғалжар ауданы|Октябрь ауданына]] қосылды.&lt;ref name=&quot;Д3&quot; /&gt;

== Алматы облысы ==
* [[Кеген ауданы]] — [[Кеген (ауыл)|Кеген]] ауылы
** 1997 жылы [[Райымбек ауданы]]на қосылып, Райымбек ауданының орталығы [[Нарынқол]]дан Кегенге көшті. 2018 жылы қалпына келтірілді.&lt;ref name=&quot;Д1&quot;&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/U970003528_ Алматы, Шығыс Қазақстан, Қарағанды және Солтүстiк Қазақстан облыстарының әкiмшiлiк-аумақтық құрылысындағы өзгерiстер туралы]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/U1800000653 Алматы облысының әкімшілік-аумақтық құрылысындағы өзгерістер туралы]&lt;/ref&gt;
* [[Күрті ауданы]] — [[Ақши (Іле ауданы)|Ақши]] ауылы
** 1997 жылы жері [[Балқаш ауданы|Балқаш]], [[Іле ауданы|Іле]], [[Жамбыл ауданы (Алматы облысы)|Жамбыл]] аудандарына берілді.&lt;ref name=&quot;Д1&quot; /&gt;
* [[Шелек ауданы]] — [[Шелек (ауыл)|Шелек]] ауылы
** 1997 жылы [[Еңбекшіқазақ ауданы|Еңбекшіқазақ]] ауданына қосылды.&lt;ref name=&quot;Д1&quot; /&gt;

== Атырау (Гурьев) облысы ==
* [[Балықшы ауданы]] — [[Балықшы кенті|Балықшы]] кенті
** 1997 жылы [[Атырау қалалық әкімдігі]]не қосылды.&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/U970003515_ Атырау облысының Балықшы ауданын тарату туралы]&lt;/ref&gt;

== Батыс Қазақстан (Орал) облысы ==
* [[Ақжайық ауданы (Қазақ КСР)|Ақжайық ауданы]] — [[Ақжайық (Батыс Қазақстан облысы)|Ақжайық]] ауылы
** 1977 жылы құрылып, 1997 жылы [[Теректі ауданы]]на қосылды.&lt;ref name=&quot;Д2&quot;&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/U970003489_ Батыс Қазақстан облысының Ақжайық және Тайпақ аудандарын тарату, Чапаев ауданын қайта атау туралы]&lt;/ref&gt;
* [[Жалпақтал ауданы]] — [[Жалпақтал]] ауылы.
** 1997 жылы [[Казталов ауданы]]на қосылды.&lt;ref name=&quot;Д3&quot; /&gt;
* [[Приурал ауданы]] — [[Дарьинское]] ауылы
** 1997 жылы [[Бәйтерек ауданы|Зеленов ауданына]] қосылды.&lt;ref name=&quot;Д3&quot; /&gt;
* [[Тайпақ ауданы]] — [[Тайпақ (Батыс Қазақстан облысы)|Тайпақ]] ауылы
** 1997 жылы [[Ақжайық ауданы|Чапаев ауданына]] қосылды.&lt;ref name=&quot;Д2&quot; /&gt;

== Жезқазған облысы ==
* [[Ақадыр ауданы]] — [[Ағадыр|Ақадыр]] кенті
** 1997 жылы [[Шет ауданы]]на қосылды.&lt;ref name=&quot;Д1&quot; /&gt;
* [[Жезді ауданы]] — [[Жезді (кент)|Жезді]] кенті
** 1997 жылы [[Ұлытау ауданы]]на қосылды.&lt;ref name=&quot;Д1&quot; /&gt;
* [[Приозерный ауданы|Тоқырауын ауданы]] — [[Шашубай|Озерный]] кенті
** 1997 жылы [[Ақтоғай ауданы (Қарағанды облысы)|Ақтоғай ауданына]] қосылды.&lt;ref name=&quot;Д1&quot; /&gt;

== Көкшетау облысы ==
*  [[Арықбалық ауданы]] — [[Арықбалық]] ауылы
** 1997 жылы [[Айыртау ауданы]]на қосылды.&lt;ref name=&quot;Д5&quot;&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/U970003482_ Көкшетау облысының әкiмшiлiк-аумақтық құрылысындағы өзгерiстер туралы]&lt;/ref&gt;
* [[Келлер ауданы]] — [[Келлеровка]] ауылы
** 1997 жылы [[Тайынша ауданы|Красноармейск ауданы]]на қосылды.&lt;ref name=&quot;Д5&quot; /&gt;
* [[Көкшетау ауданы]] — [[Көкшетау]] қаласы
** 1997 жылы [[Зеренді ауданы]]на қосылды.&lt;ref name=&quot;Д5&quot; /&gt;
* [[Ленинград ауданы]] — [[Ленинградское (Солтүстік Қазақстан облысы)|Ленинградское]] ауылы
** 1997 жылы [[Ақжар ауданы|Ленин ауданы]]на қосылды.&lt;ref name=&quot;Д5&quot; /&gt;
* [[Рузаев ауданы]] — [[Рузаевка (Солтүстік Қазақстан облысы)|Рузаевка]] ауылы
** 1997 жылы [[Ғабит Мүсірепов ауданы|Куйбышев ауданына]] қосылды.&lt;ref name=&quot;Д5&quot; /&gt;
* [[Уәлиханов ауданы (Көкшетау облысы)|Уәлиханов ауданы]] — [[Уәлиханов (Біржан сал ауданы)|Уәлиханов]] ауылы
** 1970 жылы құрылып, 1997 жылы жері Қызылту, [[Біржан сал ауданы|Еңбекшілдер]] аудандарына қосылып, Қызылту ауданына [[Уәлиханов ауданы|Уәлиханов]] есімі берілді.&lt;ref name=&quot;Д5&quot; /&gt;
* [[Чистопол ауданы|Чистополье ауданы]] — [[Чистополье (Солтүстік Қазақстан облысы)|Чистополье]] ауылы
** 1997 жылы [[Ғабит Мүсірепов ауданы|Куйбышев ауданына]] қосылды.&lt;ref name=&quot;Д5&quot; /&gt;
* [[Чкалов ауданы]] — [[Чкалово (Солтүстік Қазақстан облысы)|Чкалово]] ауылы
** 1997 жылы [[Тайынша ауданы|Красноармейск ауданы]]на қосылды.&lt;ref name=&quot;Д5&quot; /&gt;

== Қарағанды облысы ==
* [[Молодежный ауданы]] — [[Молодежный (Қарағанды облысы)|Молодежный]] кенті 
** 1997 жылы [[Осакаров ауданы]]на қосылды.&lt;ref name=&quot;Д1&quot; /&gt;
* [[Қазыбек би ауданы (Қарағанды облысы)|Қазыбек би ауданы]] — [[Егіндібұлақ (Қарағанды облысы)|Егіндібұлақ]] ауылы
** 1997 жылы [[Қарқаралы ауданы]]на қосылды.&lt;ref name=&quot;Д1&quot; /&gt;
* [[Телман ауданы|Тельман ауданы]] — [[Ғабиден Мұстафин кенті|Токаревка]] кенті
** 1997 жылы [[Бұқар жырау ауданы|Ульянов ауданына]] қосылды.&lt;ref name=&quot;Д1&quot; /&gt;
* [[Теңіз ауданы]] — [[Баршын (ауыл)|Баршын]] ауылы
** 1997 жылы [[Нұра ауданы]]на қосылды.&lt;ref name=&quot;Д1&quot; /&gt;

== Қызылорда облысы ==
* [[Сырдария ауданы (Қазақ КСР)|Сырдария ауданы]] — [[Тасбөгет]] кенті
** 1997 жылы бір бөлігі [[Қызылорда қалалық әкімдігі]]не, бір бөлігі Тереңөзек ауданына қосылып, Тереңөзек ауданы [[Сырдария ауданы]] болып қайта аталды.&lt;ref name=&quot;Д3&quot; /&gt;

== Павлодар облысы ==
* [[Ақсу ауданы (Павлодар облысы)|Ақсу ауданы]] —  [[Ақсу]] қаласы
** 1997 жылы [[Ақсу қалалық әкімдігі]]не қосылды.&lt;ref name=&quot;Д8&quot;&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/U970003490_ Павлодар облысының Ақсу және Екiбастұз аудандарын тарату туралы]&lt;/ref&gt;
* [[Екібастұз ауданы]] — [[Екібастұз]] қаласы 
** 1997 жылы [[Екібастұз қалалық әкімдігі]]не қосылды.&lt;ref name=&quot;Д8&quot; /&gt;

== Семей облысы ==
* [[Абыралы ауданы (Семей облысы)|Абыралы ауданы]] — [[Қайнар (Семей қалалық әкімдігі)|Қайнар]] ауылы
** 1997 жылы [[Семей қалалық әкімдігі]]не қосылды.&lt;ref name=&quot;Д1&quot; /&gt;
* [[Ақсуат ауданы]] — [[Ақсуат (Абай облысы)|Ақсуат]] ауылы&lt;ref name=&quot;Д11&quot;&gt;[https://akorda.kz/kz/kazakstan-respublikasynyn-akimshilik-aumaktyk-kurylysynyn-keybir-maseleleri-turaly-445742 Қазақстан Республикасының әкімшілік-аумақтық құрылысының кейбір мәселелері туралы]&lt;/ref&gt;
** 1997 жылы [[Тарбағатай ауданы]]на қосылып, Тарбағатай ауданының орталығы [[Ақжар (Шығыс Қазақстан облысы)|Ақжардан]] Ақсуатқа көшті. 2022 жылы қалпына келтірілді.&lt;ref name=&quot;Д1&quot; /&gt;
* [[Жаңасемей ауданы]] — [[Семей]] қаласы
** 1996 жылы жері [[Семей қалалық әкімдігі]], [[Бесқарағай ауданы|Бесқарағай]], [[Бородулиха ауданы|Бородулиха]] аудандарына берілді.&lt;ref name=&quot;Д4&quot;&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/U960003089_ Семей облысының Жаңасемей ауданын, Шымкент қаласындағы аудандарды тарату және Оңтүстiк Қазақстан облысының Леңгiр қаласын аудандық маңызы бар қалалардың санатына жатқызу туралы]&lt;/ref&gt;
* [[Жаңа Шүлбі ауданы]] — [[Жаңа Шүлбі]] ауылы
** 1997 жылы [[Бородулиха ауданы]]на қосылды.&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/U970003335_ Семей облысының Новошульба ауданын тарату туралы]&lt;/ref&gt;
* [[Мақаншы ауданы]] — [[Мақаншы]] ауылы
** 1997 жылы [[Үржар ауданы]]на қосылды.&lt;ref name=&quot;Д1&quot; /&gt;
* [[Таскескен ауданы]] — [[Таскескен (Абай облысы)|Таскескен]] ауылы
** 1996 жылы жері [[Аягөз ауданы|Аягөз]], [[Үржар ауданы|Үржар]] аудандарына берілді.&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/U960003164_ Семей облысының Таскескен ауданын тарату туралы]&lt;/ref&gt;
* [[Шар ауданы]] —  [[Шар (қала)|Шар]] қаласы 
** 1997 жылы [[Жарма ауданы]]на қосылды.&lt;ref name=&quot;Д1&quot; /&gt;
* [[Шұбартау ауданы]] — [[Баршатас]] ауылы
** 1997 жылы [[Аягөз ауданы]]на қосылды.&lt;ref name=&quot;Д1&quot; /&gt;

== Солтүстік Қазақстан облысы ==
* [[Возвышенка ауданы]] — [[Возвышенка (Мағжан Жұмабаев ауданы)|Возвышенка]] ауылы
** 1997 жылы [[Мағжан Жұмабаев ауданы|Булаев ауданына]] қосылды.&lt;ref name=&quot;Д1&quot; /&gt;
* [[Мәскеу ауданы]] — [[Корнеевка (Солтүстік Қазақстан облысы)|Корнеевка]] ауылы
** 1997 жылы [[Есіл ауданы (Солтүстік Қазақстан облысы)|Ленин ауданына]] қосылды.&lt;ref name=&quot;Д6&quot;&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/U970003461_ Солтүстiк Қазақстан облысының Москва және Соколов аудандарын тарату, Бескөл және Ленин аудандарын қайта атау туралы]&lt;/ref&gt;
* [[Преснов ауданы]] — [[Пресновка (Жамбыл ауданы)|Пресновка]] ауылы
** 1997 жылы [[Жамбыл ауданы (Солтүстік Қазақстан облысы)|Жамбыл ауданына]] қосылып, Жамбыл ауданының орталығы [[Благовещенка (Солтүстік Қазақстан облысы)|Благовещенкадан]] Пресновкаға көшті.&lt;ref name=&quot;Д1&quot; /&gt;
* [[Соколов ауданы]] — [[Соколовка (Қызылжар ауданы)|Соколовка]] ауылы
** 1997 жылы [[Қызылжар ауданы|Бескөл ауданына]] қосылды.&lt;ref name=&quot;Д6&quot; /&gt;

== Талдықорған облысы ==
* [[Бөрілітөбе ауданы]] — [[Лепсі (Сарқан ауданы)|Лепсі]] ауылы
** 1997 жылы жері [[Ақсу ауданы|Ақсу]], [[Қапал ауданы|Қапал]], [[Қаратал ауданы|Қаратал]], [[Сарқан ауданы|Сарқан]] аудандарына берілді.&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/U970003371_ Талдықорған облысының Бөрлiтөбе ауданын тарату туралы]&lt;/ref&gt;
* [[Гвардия ауданы]] — [[Қоғалы (Жетісу облысы)|Қоғалы]] ауылы
** 1997 жылы [[Кербұлақ ауданы]]на қосылды.&lt;ref name=&quot;Д1&quot; /&gt;
* [[Қапал ауданы]] — [[Қапал (Жетісу облысы)|Қапал]] ауылы
** 1997 жылы жері [[Ақсу ауданы|Ақсу]], [[Ескелді ауданы|Талдықорған]] аудандарына берілді.&lt;ref name=&quot;Д1&quot; /&gt;
* [[Үйгентас ауданы]] — [[Қабанбай (Жетісу облысы)|Қабанбай]] ауылы
** 1997 жылы [[Алакөл ауданы]]на қосылды.&lt;ref name=&quot;Д1&quot; /&gt;

== Торғай облысы ==
* [[Амантоғай ауданы]] — [[Жалдама (ауыл)|Жалдама]] ауылы
** 1990 жылы құрылып, 1997 жылы [[Амангелді ауданы]]на қосылды.&lt;ref name=&quot;Д3&quot; /&gt;
* [[Арқалық ауданы]] —  [[Родина (Қостанай облысы)|Родина]] ауылы
** 1997 жылы [[Арқалық қалалық әкімдігі]]не қосылды.&lt;ref name=&quot;Д3&quot; /&gt;
* [[Жаңадала ауданы]] — [[Тасты-Талды]] ауылы
** 1997 жылы [[Жарқайың ауданы|Державин ауданына]] қосылды.&lt;ref name=&quot;Д7&quot;&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/U970003604_ Ақмола облысының Жаңадала және Қима аудандарын тарату туралы]&lt;/ref&gt;
* [[Қима ауданы]] — [[Жаңақима]] ауылы
** 1997 жылы [[Жақсы ауданы]]на қосылды.&lt;ref name=&quot;Д7&quot; /&gt;
* [[Октябрь ауданы (Қостанай облысы)|Октябрь ауданы]] — [[Октябрьское (Қарасу ауданы)|Октябрьское]] ауылы
** 1997 жылы [[Қарасу ауданы]]на қосылды.&lt;ref name=&quot;Д3&quot; /&gt;

== Түркістан (Шымкент, Оңтүстік Қазақстан) облысы ==
* [[Арыс ауданы]] — [[Арыс]] қаласы
** 2008 жылы [[Арыс қалалық әкімдігі]]не қосылды.
* [[Асықата ауданы]] — [[Асықата]] ауылы
** 1997 жылы [[Мақтаарал ауданы]]на қосылды.&lt;ref name=&quot;Д9&quot;&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/U970003474_ Оңтүстiк Қазақстан облысының әкiмшiлiк-аумақтық құрылысының кейбiр мәселелерi туралы]&lt;/ref&gt;
* [[Жетісай ауданы]] — [[Жетісай]] қаласы
** 1997 жылы [[Мақтаарал ауданы]]на қосылып, Мақтаарал ауданының орталығы [[Мырзакент]]тен Жетісайға көшті. 2018 жылы қалпына келтірілді.&lt;ref name=&quot;Д9&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;Д12&quot;&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/U1800000698 Оңтүстік Қазақстан облысының әкімшілік-аумақтық құрылысындағы өзгерістер туралы]&lt;/ref&gt;
* [[Келес ауданы]] — [[Абай (Келес ауданы)|Абай]] ауылы
** 1997 жылы [[Сарыағаш ауданы]]на қосылды. 2018 жылы қалпына келтірілді.&lt;ref name=&quot;Д9&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;Д12&quot; /&gt;
* [[Түркістан ауданы]] — [[Түркістан (қала)|Түркістан]] қаласы
** 1997 жылы Түркістан қалалық әкімдігіне қосылды.&lt;ref name=&quot;Д9&quot; /&gt;

== Шығыс Қазақстан облысы ==
* [[Большенарым ауданы]] — [[Үлкен Нарын|Большенарым]] ауылы
** 1997 жылы [[Катонқарағай ауданы]]на қосылып, Катонқарағай ауданының орталығы [[Катонқарағай]]дан Большенарымға көшті.&lt;ref name=&quot;Д1&quot; /&gt;
* [[Марқакөл ауданы]] — [[Марқакөл (ауыл)|Алексеевка]] ауылы
** 1997 жылы [[Күршім ауданы]]на қосылды.&lt;ref name=&quot;Д1&quot; /&gt;
* [[Самар ауданы]] — [[Самар (ауыл)|Самар]] ауылы
** 1997 жылы [[Көкпекті ауданы]]на қосылды. 2022 жылы қалпына келтірілді.&lt;ref name=&quot;Д1&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;Д11&quot; /&gt;
* [[Таврия ауданы]] — [[Таврическое (Шығыс Қазақстан облысы)|Таврическое]] ауылы
** 1997 жылы [[Ұлан ауданы]]на қосылды.&lt;ref name=&quot;Д1&quot; /&gt;

== Қалалық аудандар ==
=== [[Ақтөбе]] ===
* Пролетар ауданы (1988 жыл)
* Фрунзе ауданы (1988 жыл)

=== [[Алматы]] ===
* Алатау ауданы (1997 жыл)&lt;ref name=&quot;Д10&quot;&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/U970003342_ Алматы қаласының Алатау мен Мәскеу аудандарын тарату туралы]&lt;/ref&gt;
* Мәскеу ауданы (1997 жыл)&lt;ref name=&quot;Д10&quot; /&gt;

=== [[Қарағанды]] ===
* Железнодорожный ауданы (1997 жыл)
** [[Әлихан Бөкейхан ауданы|Октябрь ауданына]] қосылды
* Киров ауданы (1997 жыл)
** [[Әлихан Бөкейхан ауданы|Октябрь ауданына]] қосылды&lt;ref name=&quot;Д1&quot; /&gt;
* Ленин ауданы (1997 жыл)
** [[Қазыбек би ауданы (Қарағанды)|Совет ауданына]] қосылды&lt;ref name=&quot;Д1&quot; /&gt;

=== [[Өскемен]] ===
* Левобережный ауданы
* Октябрь ауданы
* Үлбі ауданы

=== [[Павлодар]] ===
* Ильич ауданы (1999 жыл)
* Индустриальный ауданы (1999 жыл)

=== [[Семей]] ===
* Әуезов ауданы (1994 жыл)
* Ленин ауданы (1994 жыл)

=== [[Тараз]] (Жамбыл) ===
* Заводской ауданы
* Центральный ауданы

=== [[Шымкент]] ===
* Абай ауданы (1996 жыл)&lt;ref name=&quot;Д4&quot; /&gt;
** 2004 жылы қайтадан құрылды

== Жаңадан құрылған аудандар ==
* [[Түпқараған ауданы]] — [[Форт-Шевченко]] қаласы
** 1992 жылы [[Форт-Шевченко қалалық әкімдігі]] аумағынан құрылды.
* [[Мұнайлы ауданы]] — [[Маңғыстау (ауыл)|Маңғыстау]] ауылы
** 2007 жылы құрылды.
* [[Алатау ауданы]] ([[Алматы]])
** 2008 жылы құрылды.
* [[Есіл ауданы (Нұр-Сұлтан)|Есіл ауданы]] ([[Нұр-Сұлтан]])
** 2008 жылы құрылды.
* [[Наурызбай ауданы]] ([[Алматы]])
** 2014 жылы құрылды.
* [[Қаратау ауданы]] ([[Шымкент]])
** 2014 жылы құрылды.
* [[Алматы ауданы (Ақтөбе қаласы)|Алматы ауданы]] ([[Ақтөбе]])
** 2018 жылы құрылды.
* [[Астана ауданы]] ([[Ақтөбе]])
** 2018 жылы құрылды.
* [[Байқоңыр ауданы]] ([[Нұр-Сұлтан]])
** 2018 жылы құрылды.
* [[Сауран ауданы]] — [[Шорнақ]] ауылы
** 2021 жылы құрылды.
* [[Тұран ауданы]] ([[Шымкент]])
** 2022 жылы құрылды.

== Қайта аталған аудандар ==
# Қызылқұм ауданы — [[Отырар ауданы]] (1991 жыл)
# Леңгір ауданы — [[Төле би ауданы]] (1991 жыл)
# Обаған ауданы — [[Алтынсарин ауданы]] (1991 жыл)
# Ермак ауданы — [[Ақсу ауданы]] (1992 жыл)
# Жымпиты ауданы — [[Сырым ауданы]] (1992 жыл)&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/rus/docs/P920001700_ О переименовании Джамбейтинского района Западно-Казахстанской области в Сырымский район]&lt;/ref&gt;
# Андреев ауданы — [[Үйгентас ауданы]] (1993 жыл)&lt;ref name=&quot;Д14&quot;&gt;[https://adilet.zan.kz/rus/docs/P930004000_ Об упоpядочении тpанскрибиpования на pусском языке казахских топонимов, наименовании и пеpеименовании отдельных администpативно-теppитоpиальных единиц Республики Казахстан]&lt;/ref&gt;
# Боровской ауданы — [[Меңдіқара ауданы]] (1993 жыл)&lt;ref name=&quot;Д14&quot; /&gt;
# Бөген ауданы — [[Ордабасы ауданы]] (1993 жыл)&lt;ref name=&quot;Д14&quot; /&gt;
# Володар ауданы — [[Айыртау ауданы]] (1993 жыл)&lt;ref name=&quot;Д14&quot; /&gt;
# Дзержинский ауданы — [[Әл-Фараби ауданы]] (1993 жыл)&lt;ref name=&quot;Д14&quot; /&gt;
# Егіндібұлақ ауданы — [[Қазыбек би ауданы (Қарағанды облысы)|Қазыбек би ауданы]] (1993 жыл)&lt;ref name=&quot;Д14&quot; /&gt;
# Ембі ауданы — [[Жылыой ауданы]] (1993 жыл)&lt;ref name=&quot;Д15&quot;&gt;[https://adilet.zan.kz/rus/docs/P930007000_ Об упоpядочении тpанскрибиpования на pусском языке казахских топонимов, наименовании и пеpеименовании отдельных администpативно-теppитоpиальных единиц Республики Казахстан]&lt;/ref&gt;
# Ералиев ауданы — [[Қарақия ауданы]] (1993 жыл)&lt;ref name=&quot;Д14&quot; /&gt;
# Каменка ауданы — [[Тасқала ауданы]] (1993 жыл)&lt;ref name=&quot;Д15&quot; /&gt;
# Киров ауданы (бұр. Талдықорған облысы) — [[Көксу ауданы]] (1993 жыл)&lt;ref name=&quot;Д14&quot; /&gt;
# Комсомол ауданы (Ақтөбе облысы) — Бөгеткөл ауданы (1993 жыл)&lt;ref name=&quot;Д15&quot; /&gt;
# Краснокутск ауданы — [[Ақтоғай ауданы (Павлодар облысы)|Ақтоғай ауданы]] (1993 жыл)&lt;ref name=&quot;Д14&quot; /&gt;
# Қарабұтақ ауданы — [[Қарабұтақ ауданы|Әйтеке би ауданы]] (1993 жыл)&lt;ref name=&quot;Д14&quot; /&gt;
# Ленин ауданы (Түркістан облысы) — [[Қазығұрт ауданы]] (1993 жыл)&lt;ref name=&quot;Д14&quot; /&gt;
# Нарынқол ауданы — [[Райымбек ауданы]] (1993 жыл)&lt;ref name=&quot;Д14&quot; /&gt;
# Новороссийск ауданы — [[Хромтау ауданы]] (1993 жыл)&lt;ref name=&quot;Д14&quot; /&gt;
# Приозёрный ауданы — [[Приозерный ауданы|Тоқырауын ауданы]] (1993 жыл)&lt;ref name=&quot;Д14&quot; /&gt;
# Теңіз ауданы — [[Құрманғазы ауданы]] (1993 жыл)&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/rus/docs/P930006000_ О пеpеименовании Денгизского pайона Атыpауской области]&lt;/ref&gt;
# Фурманов ауданы — [[Жалпақтал ауданы]] (1993 жыл)&lt;ref name=&quot;Д16&quot;&gt;[https://adilet.zan.kz/rus/docs/P930001000_ О пеpеименовании отдельных администpативно-теppитоpиальных единиц Республики Казахстан]&lt;/ref&gt;
# Ленин ауданы (Алматы қаласы) — [[Жетісу ауданы]] (1995 жыл)
# Октябрь ауданы (Алматы қаласы) — [[Түрксіб ауданы]] (1995 жыл)
# Свердлов ауданы — [[Байзақ ауданы]] (1995 жыл)&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/U950002696_ Жамбыл облысындағы Свердлов ауданының атын өзгерту туралы]&lt;/ref&gt;
# Совет ауданы (Алматы қаласы) — [[Алмалы ауданы]] (1995 жыл)
# Фрунзе ауданы — [[Медеу ауданы]] (1995 жыл)
# Алғабас ауданы — [[Бәйдібек ауданы]] (1996 жыл)&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/U960003149_ Оңтүстiк Қазақстан облысы Алғабас ауданының атын өзгерту туралы]&lt;/ref&gt;
# Киров ауданы (Түркістан облысы) — [[Асықата ауданы]] (1996 жыл)
# Алексеев ауданы — [[Ақкөл ауданы]] (1997 жыл)&lt;ref name=&quot;Д13&quot;&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/U970003759_ Ақмола облысындағы жекелеген әкiмшiлiк-аумақтық бiрлiктердi қайта атау және олардың транскрипцияларын өзгерту туралы]&lt;/ref&gt;
# Балкашин ауданы — [[Сандықтау ауданы]] (1997 жыл)&lt;ref name=&quot;Д13&quot; /&gt;
# Бескөл ауданы — [[Қызылжар ауданы]] (1997 жыл)&lt;ref name=&quot;Д6&quot; /&gt;
# Бөгеткөл ауданы — [[Әйтеке би ауданы]] (1997 жыл)&lt;ref name=&quot;Д3&quot; /&gt;
# Вишнёв ауданы — [[Аршалы ауданы]] (1997 жыл)&lt;ref name=&quot;Д13&quot; /&gt;
# Державин ауданы — [[Жарқайың ауданы]] (1997 жыл)&lt;ref name=&quot;Д13&quot; /&gt;
# Калинин ауданы — [[Бостандық ауданы (Алматы)|Бостандық ауданы]] (1997 жыл)
# Камышный ауданы — [[Қамысты ауданы]] (1997 жыл)&lt;ref name=&quot;Д3&quot; /&gt;
# Комсомол ауданы (Қостанай облысы) — [[Қарабалық ауданы]] (1997 жыл)&lt;ref name=&quot;Д3&quot; /&gt;
# Красноармейск ауданы — [[Тайынша ауданы]] (1997 жыл)&lt;ref name=&quot;Д5&quot; /&gt;
# Краснознамен ауданы — [[Егіндікөл ауданы]] (1997 жыл)&lt;ref name=&quot;Д13&quot; /&gt;
# Куйбышев ауданы — Целинный ауданы (1997 жыл)&lt;ref name=&quot;Д5&quot; /&gt;
# Қызылту ауданы — [[Уәлиханов ауданы]] (1997 жыл)&lt;ref name=&quot;Д5&quot; /&gt;
# Ленин ауданы (бұр. Көкшетау облысы) — [[Ақжар ауданы]] (1997 жыл)&lt;ref name=&quot;Д5&quot; /&gt;
# Ленин ауданы (Солтүстік Қазақстан облысы) — [[Есіл ауданы (Солтүстік Қазақстан облысы)|Есіл ауданы]] (1997 жыл)&lt;ref name=&quot;Д6&quot; /&gt;
# Ленин ауданы (Ақтөбе облысы) — [[Қарғалы ауданы]] (1997 жыл)&lt;ref name=&quot;Д3&quot; /&gt;
# Ленин ауданы (Қостанай облысы) — [[Ұзынкөл ауданы]] (1997 жыл)&lt;ref name=&quot;Д3&quot; /&gt;
# Макин ауданы — [[Бұланды ауданы]] (1997 жыл)&lt;ref name=&quot;Д13&quot; /&gt;
# Мичурин ауданы — [[Абай ауданы (Қарағанды облысы)|Абай ауданы]] (1997 жыл)&lt;ref name=&quot;Д1&quot; /&gt;
# Октябрь ауданы (Ақтөбе облысы) — [[Мұғалжар ауданы]] (1997 жыл)&lt;ref name=&quot;Д3&quot; /&gt;
# Орджоникидзе ауданы — [[Денисов ауданы]] (1997 жыл)&lt;ref name=&quot;Д3&quot; /&gt;
# Семиозёрный ауданы — [[Әулиекөл ауданы]] (1997 жыл)&lt;ref name=&quot;Д3&quot; /&gt;
# Тереңөзек ауданы — [[Сырдария ауданы (Қызылорда облысы)|Сырдария ауданы]] (1997 жыл)&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/U970003627_ Қызылорда облысының Тереңөзек ауданын қайта атау туралы]&lt;/ref&gt;
# Ульянов ауданы — [[Бұқар жырау ауданы]] (1997 жыл)&lt;ref name=&quot;Д1&quot; /&gt;
# Урицкий ауданы — [[Сарыкөл ауданы]] (1997 жыл)&lt;ref name=&quot;Д3&quot; /&gt;
# Чапаев ауданы — [[Ақжайық ауданы]] (1997 жыл)&lt;ref name=&quot;Д2&quot; /&gt;
# Қаскелең ауданы — [[Қарасай ауданы]] (1998 жыл)&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/U980004053_ Алматы облысының Қаскелең ауданын қайта атау туралы]&lt;/ref&gt;
# Ленин ауданы (Нұр-Сұлтан қаласы) — [[Алматы ауданы (Нұр-Сұлтан қаласы)|Алматы ауданы]] (1998 жыл)
# Совет ауданы (Нұр-Сұлтан қаласы) — [[Сарыарқа ауданы]] (1998 жыл)
# Луговой ауданы — [[Тұрар Рысқұлов ауданы]] (1999 жыл)&lt;ref name=&quot;Д17&quot;&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/U990000082_ Жамбыл және Солтүстік Қазақстан облыстарындағы жекелеген әкімшілік-аумақтық бірлік атауларын қайта атау және Актюбинск қаласы атауының транскрипциясын өзгерту туралы]&lt;/ref&gt;
# Сергеев ауданы — [[Шал ақын ауданы]] (1999 жыл)&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/V99S000058_ Солтүстік Қазақстан облысының Сергеев ауданын Шал ақын ауданы деп қайта атау туралы]&lt;/ref&gt;
# Совет ауданы (Солтүстік Қазақстан облысы) — [[Аққайың ауданы]] (1999 жыл)&lt;ref name=&quot;Д17&quot; /&gt;
# Булаев ауданы — [[Мағжан Жұмабаев ауданы]] (2000 жыл)&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/V00S000156_ Булаев ауданын Мағжан Жұмабаев ауданы деп қайта атау туралы]&lt;/ref&gt;
# Орда ауданы — [[Бөкей ордасы ауданы]] (2000 жыл)&lt;ref name=&quot;Д18&quot;&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/U000000356_ Ақтөбе, Алматы және Батыс Қазақстан облыстарының жекелеген әкімшілік-аумақтық бірліктерінің атауларын қайта атау және транскрипцияларын өзгерту туралы]&lt;/ref&gt;
# Талдықорған ауданы — [[Ескелді ауданы]] (2000 жыл)&lt;ref name=&quot;Д18&quot; /&gt;
# Совет ауданы (Қарағанды қаласы) — [[Қазыбек би ауданы (Қарағанды)|Қазыбек би ауданы]] (2001 жыл)
# Целинный ауданы — [[Ғабит Мүсірепов ауданы]] (2002 жыл)&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/U020000890_ Солтүстік Қазақстан облысының Целинный ауданын қайта атау туралы]&lt;/ref&gt;
# Щучье ауданы — [[Бурабай ауданы]] (2009 жыл)&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/U090000862_ Ақмола облысының Щучье ауданын қайта атау туралы]&lt;/ref&gt;
# Еңбекшілдер ауданы — [[Біржан сал ауданы]] (2017 жыл)&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/U1700000605 Ақмола облысының Еңбекшілдер ауданын қайта атау туралы]&lt;/ref&gt;
# Қашыр ауданы — [[Тереңкөл ауданы]] (2018 жыл)&lt;ref name=&quot;Д19&quot;&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/U1800000724 Павлодар облысының Качир, Лебяжі аудандарын қайта атау туралы]&lt;/ref&gt;
# Лебяжі ауданы — [[Аққулы ауданы]] (2018 жыл)&lt;ref name=&quot;Д19&quot; /&gt;
# Зелёнов ауданы — [[Бәйтерек ауданы]] (2019 жыл)&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/U1800000820 Батыс Қазақстан облысының Зеленов ауданын қайта атау туралы]&lt;/ref&gt;
# Зырян ауданы — [[Алтай ауданы]] (2019 жыл)&lt;ref name=&quot;Д20&quot;&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/U1800000821 Шығыс Қазақстан облысының Зырян ауданын және Зырян қаласын Шығыс Қазақстан облысының Алтай ауданы және Алтай қаласы деп қайта атау туралы]&lt;/ref&gt;
# Таран ауданы — [[Бейімбет Майлин ауданы]] (2019 жыл)&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/U190000029U Қостанай облысының Таран ауданын қайта атау туралы]&lt;/ref&gt;
# Октябрь ауданы (Қарағанды қаласы) — [[Әлихан Бөкейхан ауданы]] (2021 жыл)&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/V21K0026419 Қарағанды облысының Қарағанды және Балқаш қалаларының кейбір құрамдас бөліктерін қайта атау туралы]&lt;/ref&gt;

== Қайта аталған аудан орталықтары ==
# Белые Воды ауылы — [[Ақсукент]] ауылы (1990)
# Алексеевка ауылы — Теректі ауылы (1992)
# Андреевка ауылы — [[Қабанбай (Жетісу облысы)|Қабанбай]] ауылы (1992)
# Белогорье ауылы — [[Көктөбе (Май ауданы)|Көктөбе]] ауылы (1992)
# Бурное ауылы — [[Бауыржан Момышұлы ауылы|Бауыржан Момышұлы]] ауылы (1992)
# Луговое ауылы — [[Құлан (Жамбыл облысы)|Құлан]] ауылы (1992)
# Михайловка ауылы — [[Сарыкемер]] ауылы (1992)
# Новотроицкое ауылы — [[Төле би (Жамбыл облысы)|Төле би]] ауылы (1992)
# Байқадам ауылы — [[Саудакент]] ауылы (1993)&lt;ref name=&quot;Д15&quot; /&gt; ([[Сарысу ауданы]]ның 1997 жылға дейінгі орталығы)
# Ванновка ауылы — [[Тұрар Рысқұлов ауылы (Түркістан облысы)|Тұрар Рысқұлов]] ауылы (1993)&lt;ref name=&quot;Д15&quot; /&gt;
# Ералиев кенті — [[Құрық (ауыл)|Құрық]] кенті (1993)&lt;ref name=&quot;Д14&quot; /&gt;
# Ермак қаласы — [[Ақсу]] қаласы (1993)&lt;ref name=&quot;Д14&quot; /&gt;
# Калмыково ауылы — [[Тайпақ (Батыс Қазақстан облысы)|Тайпақ]] ауылы (1993)&lt;ref name=&quot;Д15&quot; /&gt;
# Краснокутск ауылы — [[Ақтоғай ауданы (Павлодар облысы)|Ақтоғай]] ауылы (1993)&lt;ref name=&quot;Д15&quot; /&gt;
# Ленинское ауылы (Түркістан облысы) — [[Қазығұрт]] ауылы (1993)&lt;ref name=&quot;Д15&quot; /&gt;
# Фурманово ауылы — [[Жалпақтал]] ауылы (1993)&lt;ref name=&quot;Д16&quot; /&gt;
# Кировский кенті (Түркістан облысы) — [[Асықата]] кенті (1994)
# Георгиевка ауылы (Жамбыл облысы) — [[Қордай]] ауылы (1995)
# Славянка кенті — [[Мырзакент]] кенті (1995)
# Лебяжье ауылы — Аққу ауылы (1996)
# Новоказалинск кенті — [[Әйтеке би кенті|Әйтеке би кент]]&lt;nowiki/&gt;і (1996)
# Алексеевка қаласы — [[Ақкөл (қала)|Ақкөл]] қаласы (1997)
# Володарское ауылы — [[Саумалкөл (Володар ауылдық округі)|Саумалкөл]] ауылы (1997)
# Камышное ауылы — [[Қамысты (Қостанай облысы)|Қамысты]] ауылы (1997)
# Комсомолец кенті — [[Қарабалық (кент)|Қарабалық]] кенті (1997)
# Красноармейск қаласы — [[Тайынша]] қаласы (1997)
# Қызылту ауылы — [[Кішкенекөл]] ауылы (1997)
# Ленинское ауылы (Қостанай облысы) — [[Ұзынкөл (Қостанай облысы)|Ұзынкөл]] ауылы (1997)
# Никитинка ауылы — [[Бозанбай]] ауылы (1997) ([[Ұлан ауданы]]ның 1997 жылға дейінгі орталығы)
# Новоалексеевка ауылы — [[Қобда (ауыл)|Қобда]] ауылы (1997)
# Октябрьск қаласы — [[Қандыағаш]] қаласы (1997)&lt;ref name=&quot;Д3&quot; /&gt;
# Орджоникидзе ауылы — [[Денисовка (Қостанай облысы)|Денисовка]] ауылы (1997)
# Семиозёрное ауылы — [[Әулиекөл]] ауылы (1997)
# Ульяновский кенті — [[Ботақара (кент, Ботақара кенттік әкімдігі)|Ботақара]] кенті (1997)
# Урицкий кенті — [[Сарыкөл (Сарыкөл ауданы)|Сарыкөл]] кенті (1997)
# Фурмановка ауылы — [[Мойынқұм (Мойынқұм ауданы)|Мойынқұм]] ауылы (1997)
# Вишнёвка кенті — [[Аршалы (Ақмола облысы)|Аршалы]] кенті (1998)
# Кировский кенті (Алматы облысы) — [[Балпық би (ауыл)|Балпық би]] кенті (1998)
# Докучаевка ауылы — [[Қарамеңді]] ауылы (1999)
# Краснознаменское ауылы — [[Егіндікөл (Ақмола облысы)|Егіндікөл]] ауылы (1999)
# Энергетический кенті — [[Өтеген батыр]] кенті (1999)
# Куйбышевский кенті — [[Новоишим]]ский кенті (2000)
# Токаревка кенті — [[Ғабиден Мұстафин кенті|Ғабиден Мұстафин]] кенті (2002)
# Байғанин ауылы — [[Қарауылкелді (ауыл)|Қарауылкелді]] ауылы (2006)
# Озёрный кенті — [[Шашубай]] кенті (2006)
# Большая Владимировка ауылы — [[Бесқарағай (Абай облысы)|Бесқарағай]] ауылы (2007)
# Георгиевка ауылы (Абай облысы) — [[Қалбатау]] ауылы (2007)
# Малиновка ауылы — [[Ақмол]] ауылы (2007)
# Качиры ауылы — [[Тереңкөл (Тереңкөл ауданы)|Тереңкөл]] ауылы (2008)
# Большенарымское ауылы — [[Үлкен Нарын]] ауылы (2009)
# Молодёжный кенті — [[Қасым Қайсенов кенті|Қасым Қайсенов]] кенті (2011)
# Теректі ауылы — [[Марқакөл (ауыл)|Марқакөл]] ауылы (2016)
# Киевка кенті — [[Нұра (Нұра ауданы)|Нұра]] кенті (2017)
# Аққу ауылы — [[Аққулы (ауыл)|Аққулы]] ауылы (2018)
# Ганюшкино ауылы — [[Құрманғазы (Құрманғазы ауданы)|Құрманғазы]] ауылы (2018)
# Тарановское ауылы — [[Әйет (Бейімбет Майлин ауданы)|Әйет]] ауылы (2018)
# Зыряновск қаласы — [[Алтай (қала)|Алтай]] қаласы (2019)&lt;ref name=&quot;Д20&quot; /&gt;
# Каменка ауылы — [[Тасқала (Батыс Қазақстан облысы)|Тасқала]] ауылы (2019)
# Атасу кенті — [[Жаңаарқа]] кенті (2020)
# Затобольск кенті — [[Тобыл (қала)|Тобыл]] қаласы (2020)
# Комсомольское ауылы — [[Темірбек Жүргенов ауылы (Ақтөбе облысы)|Темірбек Жүргенов]] ауылы (2020)
# Фёдоровка ауылы — [[Теректі (Батыс Қазақстан облысы)|Теректі]] ауылы (2022)

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Қазақстан аудандары]]
[[Санат:Қазақстанның таратылған аудандары]]</text>
      <sha1>2lm6q38i0lue48co36o1mv59cajc5dt</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Гвардия ауданы</title>
    <ns>0</ns>
    <id>684412</id>
    <revision>
      <id>3064865</id>
      <parentid>3047229</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T15:51:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: Қоғалы (Алматы облысы) → Қоғалы (Жетісу облысы) (2) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6218" xml:space="preserve">{{Әкімшілік бірлік
 |Түс1            = {{түс|КСРО}}
 |Қазақша атауы   = Гвардия ауданы
 |Шынайы атауы    = 
 |Суреті          = 
 |Сурет атауы     = 
 |Елтаңба         = 
 |Ту              = 
 |Елтаңбаның ені  = 
 |Тудың ені       = 
 |Елтаңбаның аты  = 
 |Тудың аты       = 
 |Ел              = Қазақ КСР
  |lat_dir = |lat_deg = |lat_min = |lat_sec = 
  |lon_dir = |lon_deg = |lon_min = |lon_sec = 
  |region         = 
  |type           = 
  |деңгей         = 
  |CoordScale     =  
 |Әнұраны         = 
 |Статусы         = Аудан
 |Кіреді          = [[Алматы облысы]], [[Талдықорған облысы]]
  |Әкімшілік құрылыстың түрі       =
 |Кіреді1         = 
  |Әкімшілік құрылыстың түрі1      =
 |Кіреді2         = 
  |Әкімшілік құрылыстың түрі2      =
 |Енеді           = 
  |Төменгі әкімшілік құрылыстың түрі   =
 |Астанасы        = [[Қоғалы (Жетісу облысы)|Қоғалы]]
  |Астана түрі    = 
 |Ірі қаласы      = 
 |Ірі қалалары    = 
 |Құрылды         = 1933—1997
 |Таратылған уақыты      = 
 |Басшысы                = 
  |Басшының түрі         = 
 |Басшысы2               = 
  |Басшының түрі2        = 
 |ЖІӨ                    = 
  |ЖІӨ жылы              = 
  |ЖІӨ жан басына шаққанда       =
  |ЖІӨ бойынша орны              = 
  |Жан басына шаққанда ЖІӨ орны  = 
 |Тілі                           = 
 |Тілдері                        = 
 |Тұрғыны                        = 61 365
  |Санақ жылы                    = 1989
  |Пайызы                        = 
  |Халық саны бойынша орны       = 
  |Тығыздығы                     = 
  |Тығыздығы бойынша орны        = 
  |Ұлттық құрамы                 = 
  |Конфессиялық құрамы           = 
 |Жер аумағы                     = 
  |Жер аумағының пайызы          = 
  |Жер аумағы бойынша орны       = 
 |Максималды биіктігі            = 
 |Орташа биіктігі                = 
 |Минималды биіктігі             = 
 |Карта                          = 
  |Карта ені                     = 
 |Әкімшілік бірліктің картасы    = 
  |Әкімшілік бірлік картасының ені  = 
 |Уақыт белдеуі                  = 
 |Аббревиатура                   = 
 |ISO                            = 
 |Сандық идентификаторы          = 
  |Идентификатор түрі            = 
 |Сандық идентификаторы2         = 
  |Идентификатор түрі2           = 
 |Сандық идентификаторы3         = 
  |Идентификатор түрі3           = 
 |FIPS                           = 
 |Телефон коды                   = 
 |Пошта индекстері               = 
 |Интернет-үйшігі                = 
 |Автомобиль коды                = 
 |Сайты                          = 
  |Сайт тілі                     = 
 |Commons санаты                 = 
 |Кірістірме                     = 
 |Түсініктемелер                 = 
}}
'''Гвардия ауданы''' — 1933-1997 жылдары [[Алматы облысы]] мен [[Талдықорған облысы]]ның құрамында болған әкімшілік-аумақтық бірлік. Орталығы —  [[Қоғалы (Жетісу облысы)|Қоғалы]] ауылы.

== Тарихы ==
Қоғалы ауданы 1933 жылы 16 қарашада [[Ескелді ауданы|Талдықорған ауданы]]&lt;nowiki/&gt;ның бір бөлігінен [[Алматы облысы]]&lt;nowiki/&gt;ның құрамында құрылды.

1938 жылы [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] жұмысшылар кенті статусын алды.

1942 жылы 7 мамырда Қоғалы ауданы Гвардия ауданы болып өзгертілді (сонымен бірге 28 гвардияшылар атындағы аудан деп те аталды).

1944 жылы 15 наурызда Гвардия ауданы [[Талдықорған облысы]]&lt;nowiki/&gt;на берілді.

1959 жылы 6 маусымда [[Талдықорған облысы]]&lt;nowiki/&gt;ның таратылуына байланысты 28 гвардияшылар атындағы аудан [[Алматы облысы]]&lt;nowiki/&gt;на берілді.

1967 жылы 23 желтоқсанда Гвардия ауданы қайта құрылған [[Талдықорған облысы]]&lt;nowiki/&gt;ның құрамына қосылды.

1973 жылы Жоламан, Ильичев, Қызылжар, Сарыбұлақ, Шанханай ауылдық кеңестері және Сарыөзек кенттік кеңесі [[Кербұлақ ауданы]]на берілді.

1988 жылы Гвардия ауданына [[Кербұлақ ауданы]] қосылды. Аудан орталығы Сарыөзекке көшірілді. 1989 жылы 13 қазанда Кербұлақ ауданы қалпына келтірілді, ал Гвардия ауданының орталығы Қоғалыға қайтарылды.

1997 жылы 22 сәуірде Гвардия ауданы Алматы облысына берілді.

1997 жылы 23 мамырда Гвардия ауданы таратылып, аумағы [[Кербұлақ ауданы]]&lt;nowiki/&gt;на берілді.

== Дереккөздер==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Қазақстанның таратылған аудандары]]</text>
      <sha1>6jtk241dyingnwjm2dyh5c368lbnsrr</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065017</id>
      <parentid>3064865</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:47:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Тарихы */clean up, replaced: Сарыөзек (Алматы облысы) → Сарыөзек (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6218" xml:space="preserve">{{Әкімшілік бірлік
 |Түс1            = {{түс|КСРО}}
 |Қазақша атауы   = Гвардия ауданы
 |Шынайы атауы    = 
 |Суреті          = 
 |Сурет атауы     = 
 |Елтаңба         = 
 |Ту              = 
 |Елтаңбаның ені  = 
 |Тудың ені       = 
 |Елтаңбаның аты  = 
 |Тудың аты       = 
 |Ел              = Қазақ КСР
  |lat_dir = |lat_deg = |lat_min = |lat_sec = 
  |lon_dir = |lon_deg = |lon_min = |lon_sec = 
  |region         = 
  |type           = 
  |деңгей         = 
  |CoordScale     =  
 |Әнұраны         = 
 |Статусы         = Аудан
 |Кіреді          = [[Алматы облысы]], [[Талдықорған облысы]]
  |Әкімшілік құрылыстың түрі       =
 |Кіреді1         = 
  |Әкімшілік құрылыстың түрі1      =
 |Кіреді2         = 
  |Әкімшілік құрылыстың түрі2      =
 |Енеді           = 
  |Төменгі әкімшілік құрылыстың түрі   =
 |Астанасы        = [[Қоғалы (Жетісу облысы)|Қоғалы]]
  |Астана түрі    = 
 |Ірі қаласы      = 
 |Ірі қалалары    = 
 |Құрылды         = 1933—1997
 |Таратылған уақыты      = 
 |Басшысы                = 
  |Басшының түрі         = 
 |Басшысы2               = 
  |Басшының түрі2        = 
 |ЖІӨ                    = 
  |ЖІӨ жылы              = 
  |ЖІӨ жан басына шаққанда       =
  |ЖІӨ бойынша орны              = 
  |Жан басына шаққанда ЖІӨ орны  = 
 |Тілі                           = 
 |Тілдері                        = 
 |Тұрғыны                        = 61 365
  |Санақ жылы                    = 1989
  |Пайызы                        = 
  |Халық саны бойынша орны       = 
  |Тығыздығы                     = 
  |Тығыздығы бойынша орны        = 
  |Ұлттық құрамы                 = 
  |Конфессиялық құрамы           = 
 |Жер аумағы                     = 
  |Жер аумағының пайызы          = 
  |Жер аумағы бойынша орны       = 
 |Максималды биіктігі            = 
 |Орташа биіктігі                = 
 |Минималды биіктігі             = 
 |Карта                          = 
  |Карта ені                     = 
 |Әкімшілік бірліктің картасы    = 
  |Әкімшілік бірлік картасының ені  = 
 |Уақыт белдеуі                  = 
 |Аббревиатура                   = 
 |ISO                            = 
 |Сандық идентификаторы          = 
  |Идентификатор түрі            = 
 |Сандық идентификаторы2         = 
  |Идентификатор түрі2           = 
 |Сандық идентификаторы3         = 
  |Идентификатор түрі3           = 
 |FIPS                           = 
 |Телефон коды                   = 
 |Пошта индекстері               = 
 |Интернет-үйшігі                = 
 |Автомобиль коды                = 
 |Сайты                          = 
  |Сайт тілі                     = 
 |Commons санаты                 = 
 |Кірістірме                     = 
 |Түсініктемелер                 = 
}}
'''Гвардия ауданы''' — 1933-1997 жылдары [[Алматы облысы]] мен [[Талдықорған облысы]]ның құрамында болған әкімшілік-аумақтық бірлік. Орталығы —  [[Қоғалы (Жетісу облысы)|Қоғалы]] ауылы.

== Тарихы ==
Қоғалы ауданы 1933 жылы 16 қарашада [[Ескелді ауданы|Талдықорған ауданы]]&lt;nowiki/&gt;ның бір бөлігінен [[Алматы облысы]]&lt;nowiki/&gt;ның құрамында құрылды.

1938 жылы [[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]] жұмысшылар кенті статусын алды.

1942 жылы 7 мамырда Қоғалы ауданы Гвардия ауданы болып өзгертілді (сонымен бірге 28 гвардияшылар атындағы аудан деп те аталды).

1944 жылы 15 наурызда Гвардия ауданы [[Талдықорған облысы]]&lt;nowiki/&gt;на берілді.

1959 жылы 6 маусымда [[Талдықорған облысы]]&lt;nowiki/&gt;ның таратылуына байланысты 28 гвардияшылар атындағы аудан [[Алматы облысы]]&lt;nowiki/&gt;на берілді.

1967 жылы 23 желтоқсанда Гвардия ауданы қайта құрылған [[Талдықорған облысы]]&lt;nowiki/&gt;ның құрамына қосылды.

1973 жылы Жоламан, Ильичев, Қызылжар, Сарыбұлақ, Шанханай ауылдық кеңестері және Сарыөзек кенттік кеңесі [[Кербұлақ ауданы]]на берілді.

1988 жылы Гвардия ауданына [[Кербұлақ ауданы]] қосылды. Аудан орталығы Сарыөзекке көшірілді. 1989 жылы 13 қазанда Кербұлақ ауданы қалпына келтірілді, ал Гвардия ауданының орталығы Қоғалыға қайтарылды.

1997 жылы 22 сәуірде Гвардия ауданы Алматы облысына берілді.

1997 жылы 23 мамырда Гвардия ауданы таратылып, аумағы [[Кербұлақ ауданы]]&lt;nowiki/&gt;на берілді.

== Дереккөздер==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Қазақстанның таратылған аудандары]]</text>
      <sha1>0mp1ji4avhby9qn5xalkmz5yt4lqsf2</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы:Білгіш Шежіреші/зертхана</title>
    <ns>2</ns>
    <id>684569</id>
    <revision>
      <id>3064816</id>
      <parentid>3064282</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T15:20:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Алматы облысы */clean up, replaced: Көксай (Қарасай ауданы) → Көксай (Алматы облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10210" xml:space="preserve">{{#tag:imagemap|
File:Kazakhstan provinces and province capitals kz 2022.png{{!}}thumb{{!}}{{{ені|{{{size|650px}}}}}}{{!}}{{{түзеу|{{{align|center}}}}}}{{!}}{{{анықтама|{{{caption|Қазақстан аймақтары (интерактивті карта).}}}}}}
rect 37 98 111 130 [[Батыс Қазақстан облысы]] 
rect 28 146 121 171 [[Атырау облысы]] 
rect 41 224 121 249 [[Маңғыстау облысы]] 
rect 155 142 214 168 [[Ақтөбе облысы]]
rect 213 238 299 250 [[Қызылорда облысы]]
rect 317 321 371 347 [[Түркістан облысы]]
rect 381 253 443 282 [[Жамбыл облысы]] 
rect 469 240 530 255 [[Алматы облысы]] 
rect 326 154 422 184 [[Қарағанды облысы]] 
rect 485 125 620 150 [[Шығыс Қазақстан облысы]] 
rect 423 69 499 90 [[Павлодар облысы]] 
rect 333 67 391 85 [[Ақмола облысы]] 
rect 308 30 395 50 [[Солтүстік Қазақстан облысы]] 
rect 224 75 300 96 [[Қостанай облысы]] 
rect 371 89 401 103 [[Астана қаласы|Астана]] 
rect 477 267 515 285 [[Алматы]] 
rect 233 218 282 230 [[Байқоңыр (қала)|Байқоңыр]]
rect 70 82 113 90[[Орал]]
rect 77 175 110 182[[Атырау қаласы|Атырау]]
rect 50 253 76 260[[Ақтау]]
rect 160 117 192 130[[Ақтөбе]]
rect 257 58 291 65  [[Қостанай]]
rect 278 255 325 262 [[Қызылорда]]
rect 332 19 379 26 [[Петропавл]] 
rect 347 57 389 64 [[Көкшетау]] 
rect 351 307 392 314 [[Шымкент]]
rect 396 134 442 141 [[Қарағанды]]
rect 389 288 412 295 [[Тараз]]
rect 450 57 490 64 [[Павлодар]] 
rect 488 221 545 231 [[Талдықорған]]
rect 544 114 583 121 [[Өскемен]]
}}

== Алматы облысы ==
# '''[[Ұзынағаш (Алматы облысы)|Ұзынағаш]]''' — 30 589 адам
# [[Боралдай (Алматы облысы)|Боралдай]] — 28 142 адам
# [[Шелек (ауыл)|Шелек]] — 26 688 адам
# '''[[Өтеген батыр]]''' — 20 362 адам
# '''[[Шонжы]]''' — 18 008 адам
# [[Жетіген (ауыл)|Жетіген]] — 15 616 адам
# [[Бесағаш (Алматы облысы)|Бесағаш]] — 15 458 адам
# [[Жібек жолы (Алматы облысы)|Жібек жолы]] — 15 163 адам
# [[Байсерке]] — 15 124 адам
# [[Шамалған (ауыл)|Шамалған]] — 13 616 адам
# [[Түрген (Алматы облысы)|Түрген]] — 12 116 адам
# [[Абай (Алматы облысы)|Абай]] — 10 439 адам
# [[Мұхаметжан Түймебаев ауылы|Мұхаметжан Түймебаев]] — 10 312 адам
# [[Бәйдібек би ауылы|Бәйдібек би]] — 9 802 адам
# [[Бәйтерек (Алматы облысы)|Бәйтерек]] — 9 679 адам
# [[Панфилово (Алматы облысы)|Панфилово]] — 9 575 адам
# '''[[Кеген (ауыл)|Кеген]]''' — 9 049 адам
# [[Белбұлақ]] — 8 510 адам
# [[Кеңдала (Алматы облысы)|Кеңдала]] — 8 474 адам
# [[Көксай (Алматы облысы)|Көксай]] — 7 769 адам
# '''[[Нарынқол]]''' — 7 731 адам
# [[Казцик]] — 7 704 адам
# [[Чапаев (Алматы облысы)|Чапаев]] — 7 307 адам
# [[Жәпек батыр ауылы|Жәпек батыр]] — 7 238 адам
# [[Гүлдала]] — 7 104 адам
# [[Междуреченское]] — 6 972 адам
# [[Өрікті]] — 6 735 адам
# [[Қызылқайрат]] — 6 582 адам
# [[Покровка (Алматы облысы)|Покровка]] — 6 532 адам
# [[Іргелі]] — 6 284 адам
# [[Қорам]] — 5 979 адам
# [[Азат (Алматы облысы)|Азат]] — 5 848 адам
# [[Ават (Еңбекшіқазақ ауданы)|Ават]] — 5 670 адам
# [[Ақши (Іле ауданы)|Ақши]] — 5 646 адам
# [[Қараой (Іле ауданы)|Қараой]] — 5 577 адам
# [[Шарын (ауыл)|Шарын]] — 5 572 адам
# [[Жандосов ауылы|Жандосов]] — 5 425 адам
# [[Малыбай (Алматы облысы)|Малыбай]] — 5 198 адам
# [[Қаракемер (Алматы облысы)|Қаракемер]] — 5 045 адам
# '''[[Бақанас (ауыл)|Бақанас]]''' — 5 004 адам
# [[Ақши (Еңбекшіқазақ ауданы)|Ақши]] — 4 923 адам
# [[Шеңгелді (Алматы облысы)|Шеңгелді]] — 4 601 адам
# [[Тескенсу]] — 4 443 адам
# [[Текес (Алматы облысы)|Текес]] — 4 406 адам
# [[Бөлек]] — 4 355 адам
# [[Саймасай]] — 4 341 адам
# [[Нұра (Талғар ауданы)|Нұра]] — 4 327 адам
# [[Қарабұлақ (Талғар ауданы)|Қарабұлақ]] — 4 208 адам
# [[Нұра (Еңбекшіқазақ ауданы)|Нұра]] — 4 102 адам
# [[Хұсайын Бижанов ауылы|Хұсайын Бижанов]] — 4 085 адам
# [[Қайназар (Еңбекшіқазақ ауданы)|Қайназар]] — 4 058 адам
# [[Бақбақты]] — 4 048 адам
# [[Сарыжаз (Алматы облысы)|Сарыжаз]] — 4 011 адам
# [[Еркін (Алматы облысы)|Еркін]] — 3 924 адам
# [[Қызылшарық (Алматы облысы)|Қызылшарық]] — 3 758 адам
# [[Қаражота]] — 3 728 адам
# [[Қызылжар (Еңбекшіқазақ ауданы)|Қызылжар]] — 3 709 адам
# [[Жалаңаш (Алматы облысы)|Жалаңаш]] — 3 691 адам
# [[Байсейіт]] — 3 635 адам
# [[Көктөбе (Еңбекшіқазақ ауданы)|Көктөбе]] — 3 623 адам
# [[Қошмәмбет]] — 3 582 адам
# [[Райымбек ауылы|Райымбек]] — 3 572 адам
# [[Қаратұрық (ауыл)|Қаратұрық]] — 3 565 адам
# [[Жаңашар]] — 3 561 адам
# [[Қызылту (Алматы облысы)|Қызылту]] — 3 552 адам
# [[Сүмбе (Ұйғыр ауданы)|Сүмбе]] — 3 545 адам
# [[Үлкен Ақсу]] — 3 534 адам
# [[Ащысай (Алматы облысы)|Ащысай]] — 3 526 адам
# [[Береке (Қарасай ауданы)|Береке]] — 3 511 адам
# [[Заречное (Қапшағай қалалық әкімдігі)|Заречное]] — 3 477 адам
# [[Қырбалтабай]] — 3 466 адам
# [[Ынтымақ (Іле ауданы)|Ынтымақ]] — 3 441 адам
# [[Қайнар (Райымбек ауданы)|Қайнар]] — 3 241 адам
# [[Бекболат Әшекеев ауылы|Бекболат Әшекеев]] — 3 222 адам
# [[Сарыбастау (Райымбек ауданы)|Сарыбастау]] — 3 129 адам
# [[Достық (Еңбекшіқазақ ауданы)|Достық]] — 3 091 адам
# [[Шалқар (Қарасай ауданы)|Шалқар]] — 3 089 адам
# [[Әйтей (Алматы облысы)|Әйтей]] — 3 081 адам
# [[Қазақстан (Алматы облысы)|Қазақстан]] — 3 050 адам
# [[Балтабай]] — 3 049 адам

== Түркістан облысы ==
# [[Қарабұлақ (Сайрам ауданы)|Қарабұлақ]] — 35 301 адам
# '''[[Ақсукент]]''' — 29 541 адам
# [[Манкент (ауыл)|Манкент]] — 25 058 адам
# '''[[Абай (Келес ауданы)|Абай]]''' — 17 700 адам
# '''[[Тұрар Рысқұлов ауылы (Түркістан облысы)|Тұрар Рысқұлов]]''' — 17 311 адам
# [[Шұбарсу]] — 16 350 адам
# '''[[Қазығұрт]]''' — 14 867 адам
# [[Ескі Иқан]] —  14 294 адам
# '''[[Мырзакент]]''' — 13 274 адам
# '''[[Темірлан]]''' — 12 495 адам
# [[Қарамұрт]] — 10 538 адам
# '''[[Шаян (Бәйдібек ауданы)|Шаян]]''' — 8 510 адам
# '''[[Шәуілдір]]''' — 8 428 адам
# '''[[Шолаққорған]]''' — 7 934 адам
# [[Қарашық (Түркістан облысы)|Қарашық]] — 6 880  адам
# [[Төрткүл (Ордабасы ауданы)|Төрткүл]] — 6 762 адам
# [[Бадам (Ордабасы ауданы)|Бадам]] — 6 709 адам
# [[Таукент]]  — 6 551 адам
# [[Қазақстанның 30 жылдығы (ауыл)|Қазақстанның 30 жылдығы]] — 6 334 адам
# [[Ибаата]] — 6 043 адам
# [[Жүйнек]] — 5 242 адам
# ''[[Тассай (Түркістан облысы)|Тассай]]'' — 4 786 адам
# [[Созақ]] —  4 630 адам
# [[Қосмезгіл]] —  4 569 адам
# [[Ораңғай]] — 4 549 адам
# ''[[Таскен]]'' — 4 414 адам
# [[Темір (Түркістан облысы)|Темір]] — 4 187 адам
# [[Бөген (Түркістан облысы)|Бөген]] — 4 117 адам
# [[Көксарай]] — 3 896 адам
# [[Қарааспан (Обручевка)|Қарааспан]] — 3 602 адам
# [[Ақсуабат]] — 3 572 адам
# [[Шұбар (Түркістан облысы)|Шұбар]] — 3 539 адам
# [[Қыземшек (Түркістан облысы)|Қыземшек]]  — 3 534 адам
# [[Аша (Түркістан облысы)|Аша]] — 3 481 адам
# [[Бабайқорған]] — 3 396 адам
# [[Жібек жолы (Сайрам ауданы)|Жібек жолы]] — 3 346 адам
# [[Ақбастау (Бәйдібек ауданы)|Ақбастау]] —  3 300 адам
# [[Қайнар (Ордабасы ауданы)|Қайнар]] — 3 264 адам
# [[Қарақұм (Ордабасы ауданы)|Қарақұм]] — 3 114 адам</text>
      <sha1>85724tv2chnvufymbrk0iv1vc4ymonp</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065084</id>
      <parentid>3064816</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T17:21:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Алматы облысы */clean up, replaced: Заречное (Қапшағай қалалық әкімдігі) → Заречное (Қонаев қалалық әкімдігі) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10206" xml:space="preserve">{{#tag:imagemap|
File:Kazakhstan provinces and province capitals kz 2022.png{{!}}thumb{{!}}{{{ені|{{{size|650px}}}}}}{{!}}{{{түзеу|{{{align|center}}}}}}{{!}}{{{анықтама|{{{caption|Қазақстан аймақтары (интерактивті карта).}}}}}}
rect 37 98 111 130 [[Батыс Қазақстан облысы]] 
rect 28 146 121 171 [[Атырау облысы]] 
rect 41 224 121 249 [[Маңғыстау облысы]] 
rect 155 142 214 168 [[Ақтөбе облысы]]
rect 213 238 299 250 [[Қызылорда облысы]]
rect 317 321 371 347 [[Түркістан облысы]]
rect 381 253 443 282 [[Жамбыл облысы]] 
rect 469 240 530 255 [[Алматы облысы]] 
rect 326 154 422 184 [[Қарағанды облысы]] 
rect 485 125 620 150 [[Шығыс Қазақстан облысы]] 
rect 423 69 499 90 [[Павлодар облысы]] 
rect 333 67 391 85 [[Ақмола облысы]] 
rect 308 30 395 50 [[Солтүстік Қазақстан облысы]] 
rect 224 75 300 96 [[Қостанай облысы]] 
rect 371 89 401 103 [[Астана қаласы|Астана]] 
rect 477 267 515 285 [[Алматы]] 
rect 233 218 282 230 [[Байқоңыр (қала)|Байқоңыр]]
rect 70 82 113 90[[Орал]]
rect 77 175 110 182[[Атырау қаласы|Атырау]]
rect 50 253 76 260[[Ақтау]]
rect 160 117 192 130[[Ақтөбе]]
rect 257 58 291 65  [[Қостанай]]
rect 278 255 325 262 [[Қызылорда]]
rect 332 19 379 26 [[Петропавл]] 
rect 347 57 389 64 [[Көкшетау]] 
rect 351 307 392 314 [[Шымкент]]
rect 396 134 442 141 [[Қарағанды]]
rect 389 288 412 295 [[Тараз]]
rect 450 57 490 64 [[Павлодар]] 
rect 488 221 545 231 [[Талдықорған]]
rect 544 114 583 121 [[Өскемен]]
}}

== Алматы облысы ==
# '''[[Ұзынағаш (Алматы облысы)|Ұзынағаш]]''' — 30 589 адам
# [[Боралдай (Алматы облысы)|Боралдай]] — 28 142 адам
# [[Шелек (ауыл)|Шелек]] — 26 688 адам
# '''[[Өтеген батыр]]''' — 20 362 адам
# '''[[Шонжы]]''' — 18 008 адам
# [[Жетіген (ауыл)|Жетіген]] — 15 616 адам
# [[Бесағаш (Алматы облысы)|Бесағаш]] — 15 458 адам
# [[Жібек жолы (Алматы облысы)|Жібек жолы]] — 15 163 адам
# [[Байсерке]] — 15 124 адам
# [[Шамалған (ауыл)|Шамалған]] — 13 616 адам
# [[Түрген (Алматы облысы)|Түрген]] — 12 116 адам
# [[Абай (Алматы облысы)|Абай]] — 10 439 адам
# [[Мұхаметжан Түймебаев ауылы|Мұхаметжан Түймебаев]] — 10 312 адам
# [[Бәйдібек би ауылы|Бәйдібек би]] — 9 802 адам
# [[Бәйтерек (Алматы облысы)|Бәйтерек]] — 9 679 адам
# [[Панфилово (Алматы облысы)|Панфилово]] — 9 575 адам
# '''[[Кеген (ауыл)|Кеген]]''' — 9 049 адам
# [[Белбұлақ]] — 8 510 адам
# [[Кеңдала (Алматы облысы)|Кеңдала]] — 8 474 адам
# [[Көксай (Алматы облысы)|Көксай]] — 7 769 адам
# '''[[Нарынқол]]''' — 7 731 адам
# [[Казцик]] — 7 704 адам
# [[Чапаев (Алматы облысы)|Чапаев]] — 7 307 адам
# [[Жәпек батыр ауылы|Жәпек батыр]] — 7 238 адам
# [[Гүлдала]] — 7 104 адам
# [[Междуреченское]] — 6 972 адам
# [[Өрікті]] — 6 735 адам
# [[Қызылқайрат]] — 6 582 адам
# [[Покровка (Алматы облысы)|Покровка]] — 6 532 адам
# [[Іргелі]] — 6 284 адам
# [[Қорам]] — 5 979 адам
# [[Азат (Алматы облысы)|Азат]] — 5 848 адам
# [[Ават (Еңбекшіқазақ ауданы)|Ават]] — 5 670 адам
# [[Ақши (Іле ауданы)|Ақши]] — 5 646 адам
# [[Қараой (Іле ауданы)|Қараой]] — 5 577 адам
# [[Шарын (ауыл)|Шарын]] — 5 572 адам
# [[Жандосов ауылы|Жандосов]] — 5 425 адам
# [[Малыбай (Алматы облысы)|Малыбай]] — 5 198 адам
# [[Қаракемер (Алматы облысы)|Қаракемер]] — 5 045 адам
# '''[[Бақанас (ауыл)|Бақанас]]''' — 5 004 адам
# [[Ақши (Еңбекшіқазақ ауданы)|Ақши]] — 4 923 адам
# [[Шеңгелді (Алматы облысы)|Шеңгелді]] — 4 601 адам
# [[Тескенсу]] — 4 443 адам
# [[Текес (Алматы облысы)|Текес]] — 4 406 адам
# [[Бөлек]] — 4 355 адам
# [[Саймасай]] — 4 341 адам
# [[Нұра (Талғар ауданы)|Нұра]] — 4 327 адам
# [[Қарабұлақ (Талғар ауданы)|Қарабұлақ]] — 4 208 адам
# [[Нұра (Еңбекшіқазақ ауданы)|Нұра]] — 4 102 адам
# [[Хұсайын Бижанов ауылы|Хұсайын Бижанов]] — 4 085 адам
# [[Қайназар (Еңбекшіқазақ ауданы)|Қайназар]] — 4 058 адам
# [[Бақбақты]] — 4 048 адам
# [[Сарыжаз (Алматы облысы)|Сарыжаз]] — 4 011 адам
# [[Еркін (Алматы облысы)|Еркін]] — 3 924 адам
# [[Қызылшарық (Алматы облысы)|Қызылшарық]] — 3 758 адам
# [[Қаражота]] — 3 728 адам
# [[Қызылжар (Еңбекшіқазақ ауданы)|Қызылжар]] — 3 709 адам
# [[Жалаңаш (Алматы облысы)|Жалаңаш]] — 3 691 адам
# [[Байсейіт]] — 3 635 адам
# [[Көктөбе (Еңбекшіқазақ ауданы)|Көктөбе]] — 3 623 адам
# [[Қошмәмбет]] — 3 582 адам
# [[Райымбек ауылы|Райымбек]] — 3 572 адам
# [[Қаратұрық (ауыл)|Қаратұрық]] — 3 565 адам
# [[Жаңашар]] — 3 561 адам
# [[Қызылту (Алматы облысы)|Қызылту]] — 3 552 адам
# [[Сүмбе (Ұйғыр ауданы)|Сүмбе]] — 3 545 адам
# [[Үлкен Ақсу]] — 3 534 адам
# [[Ащысай (Алматы облысы)|Ащысай]] — 3 526 адам
# [[Береке (Қарасай ауданы)|Береке]] — 3 511 адам
# [[Заречное (Қонаев қалалық әкімдігі)|Заречное]] — 3 477 адам
# [[Қырбалтабай]] — 3 466 адам
# [[Ынтымақ (Іле ауданы)|Ынтымақ]] — 3 441 адам
# [[Қайнар (Райымбек ауданы)|Қайнар]] — 3 241 адам
# [[Бекболат Әшекеев ауылы|Бекболат Әшекеев]] — 3 222 адам
# [[Сарыбастау (Райымбек ауданы)|Сарыбастау]] — 3 129 адам
# [[Достық (Еңбекшіқазақ ауданы)|Достық]] — 3 091 адам
# [[Шалқар (Қарасай ауданы)|Шалқар]] — 3 089 адам
# [[Әйтей (Алматы облысы)|Әйтей]] — 3 081 адам
# [[Қазақстан (Алматы облысы)|Қазақстан]] — 3 050 адам
# [[Балтабай]] — 3 049 адам

== Түркістан облысы ==
# [[Қарабұлақ (Сайрам ауданы)|Қарабұлақ]] — 35 301 адам
# '''[[Ақсукент]]''' — 29 541 адам
# [[Манкент (ауыл)|Манкент]] — 25 058 адам
# '''[[Абай (Келес ауданы)|Абай]]''' — 17 700 адам
# '''[[Тұрар Рысқұлов ауылы (Түркістан облысы)|Тұрар Рысқұлов]]''' — 17 311 адам
# [[Шұбарсу]] — 16 350 адам
# '''[[Қазығұрт]]''' — 14 867 адам
# [[Ескі Иқан]] —  14 294 адам
# '''[[Мырзакент]]''' — 13 274 адам
# '''[[Темірлан]]''' — 12 495 адам
# [[Қарамұрт]] — 10 538 адам
# '''[[Шаян (Бәйдібек ауданы)|Шаян]]''' — 8 510 адам
# '''[[Шәуілдір]]''' — 8 428 адам
# '''[[Шолаққорған]]''' — 7 934 адам
# [[Қарашық (Түркістан облысы)|Қарашық]] — 6 880  адам
# [[Төрткүл (Ордабасы ауданы)|Төрткүл]] — 6 762 адам
# [[Бадам (Ордабасы ауданы)|Бадам]] — 6 709 адам
# [[Таукент]]  — 6 551 адам
# [[Қазақстанның 30 жылдығы (ауыл)|Қазақстанның 30 жылдығы]] — 6 334 адам
# [[Ибаата]] — 6 043 адам
# [[Жүйнек]] — 5 242 адам
# ''[[Тассай (Түркістан облысы)|Тассай]]'' — 4 786 адам
# [[Созақ]] —  4 630 адам
# [[Қосмезгіл]] —  4 569 адам
# [[Ораңғай]] — 4 549 адам
# ''[[Таскен]]'' — 4 414 адам
# [[Темір (Түркістан облысы)|Темір]] — 4 187 адам
# [[Бөген (Түркістан облысы)|Бөген]] — 4 117 адам
# [[Көксарай]] — 3 896 адам
# [[Қарааспан (Обручевка)|Қарааспан]] — 3 602 адам
# [[Ақсуабат]] — 3 572 адам
# [[Шұбар (Түркістан облысы)|Шұбар]] — 3 539 адам
# [[Қыземшек (Түркістан облысы)|Қыземшек]]  — 3 534 адам
# [[Аша (Түркістан облысы)|Аша]] — 3 481 адам
# [[Бабайқорған]] — 3 396 адам
# [[Жібек жолы (Сайрам ауданы)|Жібек жолы]] — 3 346 адам
# [[Ақбастау (Бәйдібек ауданы)|Ақбастау]] —  3 300 адам
# [[Қайнар (Ордабасы ауданы)|Қайнар]] — 3 264 адам
# [[Қарақұм (Ордабасы ауданы)|Қарақұм]] — 3 114 адам</text>
      <sha1>6x5na0rhzw4d4uj21mzb6spatosjtn1</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Жалаладдин Мәңгіберді</title>
    <ns>0</ns>
    <id>685402</id>
    <revision>
      <id>3064888</id>
      <parentid>3053873</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:20:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>CommonsDelinker</username>
        <id>165</id>
      </contributor>
      <comment>«[[:File:Mingburnu.png|Mingburnu.png]]» дегенді аластады, бұны [[Ортаққор]]дың қатысушысы [[commons:User:Jameslwoodward|Jameslwoodward]] [[commons:File:Mingburnu.png|жойған]], себебі: per [[:c:Commons:Deletion requests/File:Mingburnu.png|]].</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="19993" xml:space="preserve">{{Мемлекеттік қайраткер|Қазақша есімі=Жалаладдин Мәңгіберді|Шынайы есімі={{Lang-tk|Jelaleddin Menguberdi}}&lt;br/&gt;{{Lang-uz|Jaloliddin Manguberdi}}|Суреті=|Атауы=Үргеніштегі Жалаладдиннің қазіргі мүсіні|Есімі=Жалал әд-Дүния вад-Дин Әбіл-Мұзаффар Мәңгіберді ибн Мұхаммед|Туған кездегі есімі=Жалал әд-Дүния вад-Дин Әбіл-Мұзаффар Мәңгіберді ибн Мұхаммед|Туған күні=1199|Туған жері=Гурганж, [[Хорезмшах мемлекеті]] (қазіргі [[Түрікменстан]])|Қайтыс болған күні=1231|Қайтыс болған жері=Сильван (қазіргі [[Түркия]])|Династия=[[Аныштегіндер]]|Әкесі=[[Мұхаммед Хорезмшах]]|Мемлекет=[[Хорезмшах мемлекеті]]|Титулы=Хорезмшах|Басқара бастады=[[1220 жыл|1220]]|Басқаруын аяқтады=[[1231 жыл|1231]]|Ізашары=[[Мұхаммед Хорезмшах]]|Ізбасары=Соңғы хорезмшах|Анасы=Айчичек|Жұбайы=Малика хатун|Балалары=Кайкамар-шах, Манкатуй-шах және т.б.|Діні=[[Ислам]], [[Сүннет|сүннет]]|Commons=Jalal al-Din Mangburni|Шайқасы=Паруан шайқасы, &lt;br/&gt;
Инд өзеніндегі шайқасы}}

'''Жалаладдин Мәңгіберді''' ({{Lang-tk|Jelaleddin Menguberdi}}; {{Lang-uz|Jaloliddin Manguberdi}}; шынайы есімі – ''Жалал әд-Дүния вад-Дин Әбіл-Мұзаффар Мәңгіберді ибн Мұхаммед'') — Аныштегіндер әулетінен шыққан соңғы Хорезмшах. [[Мұхаммед Хорезмшах|Мұхаммед Хорезмшахтың]] үлкен ұлы және мұрагері. Жалаладдин Хорезмнің бай астанасы Гурганж қаласында өсті. Қабілетті генерал, ол кем дегенде бір шайқаста әкесінің екінші командирі болды; бірақ ол кәнизактың ұлы болғандықтан, інісі оны мұрагер ретінде шақырды. Алайда, Моңғолдардың Хорезмшахтар мемлекетін жаулап алуынан кейін әкесі қашып, Каспий теңізіндегі аралда қайтыс болғаннан кейін, Жалаладдин хорезмдік адалдардың көпшілігінің адалдығына ие болды.

== Өмірбаян ==
Жалаладдин – Аныштегіндер әулетінен шыққан Мұхаммед Хорезмшах пен оның әйелі Ай-Чичектің үлкен ұлы.

Хорезмшах тарихшысы әл-Насауидің замандастарының айтуынша, ол өзін түрікпін деп есептеген, атап айтқанда: &lt;ref&gt;Шихаб ад-Дин Мұхаммед ибн Ахмад Ан-Насави. Сират ас-Сұлтан Жалал ад-Дин Манкбурны: (Сұлтан Жалал ад-Дин Манкбурнаның өмірбаяны). Критич. мәтін, араб тілінен аударылған., предисл., коммент..ескерту. және көрсеткіштер з. м. Буниятова. М.: &quot;Шығыс әдебиеті&quot; Баспа Компаниясы РҒА, 1996. Б.51.&lt;/ref&gt;
{{Дәйексөз|«Мен түрікпін, араб тілін аз білемін»}}
Сұлтан Жалаладдиннің жеке хатшысы Шихабуддин Мұхаммед ибн Ахмад әл-Нәсәи оны былайша сипаттайды: &lt;ref&gt;Шихаб ад-Дин Мұхаммед ибн Ахмад Ан-Насави. Сират ас-Сұлтан Жалал ад-Дин Манкбурны: (Сұлтан Жалал ад-Дин Манкбурнаның өмірбаяны). Критич. мәтін, араб тілінен аударылған., предисл., коммент..ескерту. және көрсеткіштер з. м. Буниятова. М.: &quot;Шығыс әдебиеті&quot; Баспа Компаниясы РҒА, 1996, б. 288&lt;/ref&gt;
{{Дәйексөз|«Ол қарақұйрық, бойы кішкентай, сөзі мен сөзі түрік болған, бірақ парсыша да сөйлейтін. Оның батылдығы туралы айтсам, мен айтқан шайқастары да жеткілікті. Ол арыстандар арасында арыстан, ал батыл шабандоздарының ішіндегі ең батыл болды. Момын еді, ашуланбады, ұрыспады»}}
Тарихшы [[Рашид әд-Дин]], Хорезмшах сұлтанның ата-бабасы Оғыз (түрікмен) бегдили тайпасынан шыққан Аныш-тегін Гарча болған деп жазды.&lt;ref&gt;Рашид әд-Динді қараңыз. Қара ханның ұлы Бұғра ханның падишахтығы және оның мемлекет тағына отыруы // Оғыз-наме / Парсы тілінен аударма, алғы сөз, түсініктемелер, жазбалар мен көрсеткіштер Р.М.Шүкүрова .. - Б .: «Елм», 1987. - 128 бірге. — (Әзербайжан тарихы бойынша дереккөздер).&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Кононов, а. н. кіріспе / / түрікмен шежіресі. Әбу-л-Газидің, Хиуа ханы / Пер. а. н.Кононов. — М.; Л.: Басылым. КСРО ҒА [Ленингр. бөлім], 1958. — 193 Б. — (зерттеу, мәтіндер, аудармалар).&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;(«Түркіменстан және түркімендер тарихы бойынша материалдар» – 1 том – 501 б.); С.Атаниязовты қараңыз. Оғыз-түрікмен тайпасы Бегділі // Түркімен этнонимдерінің сөздігі / Ред. П.Азимова, М.Аннанепесова; ТССР ҒА, Ин-т яз. немесе Т. олар. Мақтымқұлы. – Ашхабад: Ылым, 1988. – 179 б.&lt;/ref&gt;

Түрік шығыстанушысы Кафесоглу Аныштегін Ауғанстаннан шыққан (Ғарчистан, Бадгис провинциясы) және қарлұқ немесе халаж тектес, ал шығыстанушы Тоган оның қыпшақ, қаңлы немесе ұйғыр тайпасына жататындығы туралы пікір білдірді.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Энциклопедия ираника.|url=https://iranicaonline.org/articles/anustigin-garcai-slave-commander|lang=en}}&lt;/ref&gt;

== Монғол шапқыншылығы ==
Ол 1221 жылы ақпанда әкесі қайтыс болғаннан кейін билікке келді. Хорезмнің моңғол шапқыншылығына қарсы күресін басқарды. 300 адал жауынгерді жинап алып, Жалаладдин Хорасанға аттанды. Ниса ауданында хорезмдіктер 700 адамнан тұратын моңғол отрядына шабуыл жасап, оны талқандады. Мұхаммед Хорезмшахтың кіші ұлдарының әскерімен соқтығысқан Шыңғыс хан Хорезм мен Хорасанға арнайы жасақ жіберуге мәжбүр болды. Қатты шайқаста Жалаладдиннің екі ағасы да қаза тапты.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Жалал Ад-дин Менкбурны // Түрікменстанның тарихи-мәдени мұрасы: энциклопедиялық сөздік / О.А.Гундогдыев пен Р.Г.Мурадовтың жалпы редакциясымен. – Стамбул, 2000. – 381 б.|url=http://turkmeniya.narod.ru/jelaladdin.html|author=Овез Гундогдыев|lang=ru}}&lt;/ref&gt;

Бұл кезде Жалаладдиннің өзі Газниге қарай жылжып келе жатқан еді. Мурғап өзенінің жоғарғы ағысында оған бұрынғы Мерв губернаторы Хан-Мәлік пен Түрікмен ханы Сейф әд-Дин қосылды. Ғазниге келген Жалаладдин көп ұзамай он мыңдық әскер жинап, өзімен бірге Қандағарды қоршап тұрған моңғол отрядына шабуыл жасап, оны талқандады. 

Жеңілген хорезм отрядтарының қолбасшылары өз билеушісінің табыстары туралы естіп, Газниге жинала бастады, көп ұзамай Жалаладдиннің қолбасшылығында 70 мыңға жуық сарбаз болды.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|title=Моңғолдар мен түркілердің Қарулы ұйымының әскери өнері|url=http://militera.lib.ru/science/razin_ea/2/05.html|lang=ru}}&lt;/ref&gt; Оның туының астына немере ағасы Әмин әл-Мүлк, қолбасшы Темір-Мәлік, қарлұқ ханы Азам-Мәлік және ауғандардың басшысы Мұзаффар-Мәлік келді. Хорезмшахтың әскерлері туралы әлі білмеген Шыңғыс хан өзіне қарсы Шиги-Кутуку қолбасшылығымен 30 000 әскер жібереді.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Жылнамалар жинағы|url=https://www.vostlit.info/Texts/rus16/Rasidaddin_2/kniga2/frametext9.html|author=Рашид әд-Дин|lang=ru}}&lt;/ref&gt;

Жалаладдиннің өмірі туралы негізгі дерек көзі – Ән-Нәсәидің «''Сират ас-сұлтан Джелал-ад-дин Мангуберди''» («Сұлтан Жалаладдин Мәңгібердің өмірбаяны») еңбегі.

=== Паруан шайқасы ===
Көктемде Жалаладдин алға басып келе жатқан әскері Гори өзенінің бойындағы Валиан ауылы маңында Шиги-Кутуктың алдыңғы отрядына сүрінді. Моңғол отряды толығымен дерлік өлтірілді: тек жүз сарбаз қашып құтылды. Содан Жалаладдин шайқас күтіп тұрған сайға барды. Шиги-Кутуку бүкіл әскерін осы жерге көшірді. Екі әскер де тік жартастармен қысылған жартасты шатқалға жиналды. Жер бедері атты әскер үшін қолайсыз болғандықтан, екі жақ та маневр жасаудан бас тартуға мәжбүр болды. Жалал ад-Дин Темурмаликке жаяу садақшылармен алға жылжуын бұйырды. Хорезмдіктер жаудың осал тұсын тауып, жартастарға өрмелеп, моңғол әскеріне жоғарыдан оқ жаудырғанына қарамастан, Шиги-Кутуку бірінші күні шыдамдылық танытты.

Келесі күні таңертең Жалаладдиннің сарбаздары шатқалды аралап, моңғол әскерінің көбейгенін көрді. Шындығында, Шиги-Кутуку шүберекпен оралған сабаннан жасалған мүсіндерді қосалқы аттарға отырғызуды бұйырды. Хорезмшах қолбасшыларын тыныштандырып, әскерінің бірінші сапын түгелдей аттан түсіруді бұйырды. Жаудың сол қанатындағы моңғол шабуылы оқ жаудырды. Сонда Шигі-Құтук жауға бүкіл майдан бойына шабуыл жасауға бұйрық берді. Алайда, бұршақ жауған жебе мен тасты жер моңғолдарға табысқа жетуге мүмкіндік бермеді. Жалаладдин жауынгерлерін мініп, қарсы шабуылға шықты. Бұған таң қалған моңғолдар қашып кетті. Хорезмшахтың сарбаздары шегінген жауға шабуыл жасап, Шиги-Кутуку әскерінің жартысынан айырылды. Көптеген зерттеушілер моңғол әскерлерінің Паруандағы жеңілісі Шыңғыс ханның Батысқа жорығы кезінде Орта Азия, Иран және Ауғанстандағы әскери қимылдарының бүкіл кезеңінде моңғолдардың бірден-бір ірі жеңілісі болғанын атап өтеді.

=== Үнді өзеніндегі шайқасы ===
[[Сурет:Jalal al-Din Khwarazm-Shah crossing the rapid Indus river, escaping Chinggis Khan and his army.jpg|нобай|Жалаладдин Мәңгіберді Үнді өзенінен өтіп бара жатыр]]
Паруан маңында моңғолдар жеңілгеннен кейін Шыңғыс хан негізгі күштердің басында өзі Жалаладдинге көшті. Оны 1221 жылы 9 желтоқсанда Үнді өзенінің жағасында қуып жетті. Хорезмшах екі қапталын өзенге тіреп, жарты айдың ішінде әскер құрады. Монғолдар қапталдарға шабуыл жасап, көп ұзамай жеңіліс тапты. Орталық бұзып өтуге тырысты, бірақ жауынгерлердің көпшілігі жойылды. 

Жалаладдин өзінің бүкіл гаремін өзенге батып жіберуді бұйырды, содан кейін басып қалмас үшін ол үлкен жардан атымен бірге Инд өзенінің суына қарай жүгірді. Хорезмшах 4 мың атты әскерімен Үнді өзенінің арғы бетіне жетіп, тіпті моңғолдарды қылышпен қорқытады. Шайқаста Жалаладдиннің отбасы тұтқынға алынып, өлім жазасына кесілді, оның өзі Үндістанға аттанды. Аңыз бойынша, Шыңғыс хан жас сұлтанның батылдығына сүйсініп, ұлдарына: 
{{Дәйексөз|«Әкенің баласы осылай болуы керек» – депті.}}
Шыңғыс хан ізіне түсу үшін Бала-Черби мен Дорбо-Доқшин түмен басшылар басқарған отрядты бөліп алды. Бірақ Мултан қаласына жетіп, моңғолдар сұлтанның ізін жоғалтты.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

=== Үндістандағы баспана ===
Жалаладдин Үндістанда үш жыл қуғында болды. Хохарлармен одақтаса отырып, ол Лахор мен Пенджабқа шабуыл жасады. Осы кезеңде ол Дели сұлтандығы түркі мәмлүктері Шамсуддин Илтутмиштен моңғолдарға қарсы одақ құруды сұрады. 

Дели сұлтаны Шыңғыс ханмен қақтығысты болдырмаудан бас тартып, үлкен әскердің басында Лахорға қарай аттанды. Жалаладдин Лахордан шегініп, Уччуға қарай жүрді, оның билеушісі Сұлтан Насируддин Кабачені ауыр жеңіліске ұшыратты және 1224 жылы Парсыға қайтып оралмас бұрын Синд пен солтүстік Гуджаратты талқандады.

== Өлім ==
Жалаладдин ұзақ жылдар бойы Шыңғыс хан әскерлеріне қарсы сәтті шайқасты, алайда моңғолдарға қарсы біріккен қарсылық майданын ұйымдастыра алмай, Күрдістан тауларында қаза тапты. Аламут билеушісі арқылы моңғолдар Жалаладдиннің жақында жеңіліске ұшырап әлсірегенін білді. Сол жылы Чормаған бастаған 30 мыңдық моңғол әскері Жалал ад-Динді талқандап, Солтүстік Иранды басып алды. Хорезмшах Гянджаға шегінді. Моңғолдар оның соңынан еріп, Арранды басып алды. Жалаладдин Кіші Азия тауларын паналады да, сол жылдың тамыз айында оны салжұқтар жалдаған белгісіз біреу өлтірді.

== Жад ==
Өзбекстанда Жалаладдин Мәңгіберді – халық қаһармандарының бірі. 1999 жылы Жалаладдин Мәңгібердінің 800 жылдығы кең көлемде аталып өтілді. Өзбекстанда оған бірнеше ескерткіштер орнатылды, Хорезм облысында Жалаладдин Мәңгібердіге арналған мемориалдық кешен салынды.

1999 жылы Жалаладдиннің 800 жылдығына арналған 25 сумдық естелік монета шығарылды.&lt;ref&gt;Джордж С.Кухай - Әлем монеталарының стандартты каталогы (1901-2000) 2012 (39-шы басылым)&lt;/ref&gt;

2000 жылы 30 тамызда «Жалолиддин Мангуберди» ордені бекітілді. Орден жарғысына сәйкес, ел тәуелсіздігін, шекарасының мызғымастығын қорғауда жауынгерлік дарынды, ерлік пен қаһармандық үлгісін көрсеткен, сондай-ақ Отанымыздың нығаюына зор үлес қосқан әскери офицерлер марапатталады. мемлекеттің қорғаныс қабілеті. 

2003 жылы 22 тамызда Хорезм облысы осы орденмен марапатталды.

2021 жылдың қыркүйегінде Түркіменстанның Бас драма театры Жалаладдин Мәңгібердіге арналған «Жалаладдин Сұлтан – мәңгілік Отан мақтанышы» спектаклін қойды.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=«Жалаладдин Сұлтан – мәңгілік Отан мақтанышы»|url=https://turkmenistan.gov.tm/tk/habar/57282/dzhelaletdin-sultan-vechnaya-gordost-otchizny|lang=ru|date=24.09.2021}}&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Хорезмшахтар]]
[[Санат:Орта ғасырлар қолбасшылары]]</text>
      <sha1>g1g2kul6rl8mnry88xb6da191djnzm0</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қазақстанның ірі ауылдары мен кенттері</title>
    <ns>0</ns>
    <id>685816</id>
    <revision>
      <id>3064866</id>
      <parentid>3064097</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T15:51:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Жетісу облысы */clean up, replaced: Қоғалы (Алматы облысы) → Қоғалы (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="23649" xml:space="preserve">Тізімде халқының саны 2009 жылғы санақ бойынша 3000 адамнан асатын ауылдар мен кенттер көрсетілген.&lt;ref&gt;'''Майлы''' қаріппен аудан орталықтары, ''курсив'' қарпімен таратылған ауылдар белгіленген&lt;/ref&gt;

== Абай облысы ==
# '''[[Үржар (ауыл)|Үржар]]''' — 17 320 адам
# [[Мақаншы]] — 12 242 адам
# '''[[Қалбатау]]''' — 10 214 адам
# [[Жезкент]] — 9 888 адам
# [[Ақтоғай (Абай облысы)|Ақтоғай]] — 6 251 адам
# '''[[Ақсуат (Абай облысы)|Ақсуат]]''' — 6 126 адам
# '''[[Бородулиха]]''' — 5 226 адам
# '''[[Қарауыл (Абай ауданы)|Қарауыл]]''' — 5 010 адам
# [[Қабанбай (Қабанбай ауылдық округі)|Қабанбай]] — 4 396 адам
# '''[[Бесқарағай (Абай облысы)|Бесқарағай]]''' — 4 377 адам
# '''[[Көкпекті (Абай облысы)|Көкпекті]]''' — 4 189 адам
# [[Науалы]] — 3 421 адам
# [[Шүлбі]] — 3 149 адам
# [[Жаңа Шүлбі]] — 3 073 адам
# [[Жаңғызтөбе]] — 3 002 адам

== Ақмола облысы ==
# [[Қызыл жар|Красный Яр]] — 9 875 адам
# '''[[Зеренді]]''' — 7 083 адам
# '''[[Аршалы (Ақмола облысы)|Аршалы]]''' — 7 051 адам
# '''[[Астраханка (Ақмола облысы)|Астраханка]]''' — 6 313 адам
# '''[[Шортанды (Шортанды ауданы)|Шортанды]]''' — 6 268 адам
# [[Бестөбе (Ақмола облысы)|Бестөбе]] — 6 201 адам
# '''[[Ақмол]]''' — 5 711 адам
# [[Қабанбай батыр ауылы|Қабанбай батыр]] — 5 181 адам
# '''[[Жақсы (ауыл)|Жақсы]]''' — 5 097 адам
# '''[[Балкашино]]''' — 4 907 адам
# [[Қараөткел (Ақмола облысы)|Қараөткел]] — 4 310 адам
# [[Жолымбет]] — 4 258 адам
# [[Бурабай (кент)|Бурабай]] — 4 225 адам
# [[Шаңтөбе (кент)|Шаңтөбе]] — 4 214 адам
# '''[[Қорғалжын (кент)|Қорғалжын]]''' — 4 161 адам
# [[Жібек Жолы (Ақмола облысы)|Жібек жолы]] — 3 873 адам
# [[Ақсу (Степногорск қалалық әкімдігі)|Ақсу]] — 3 779 адам
# [[Еркіншілік]] — 3 708 адам
# [[Заводской (Ақмола облысы)|Заводской]] — 3 504 адам
# '''[[Егіндікөл (Ақмола облысы)|Егіндікөл]]''' — 3 285 адам
# [[Талапкер (Ақмола облысы)|Талапкер]] — 3 111 адам

== Ақтөбе облысы ==
# [[Қарғалы (Ақтөбе облысы)|Қарғалы]] — 16 093 адам
# '''[[Шұбарқұдық]]''' — 11 199 адам
# '''[[Мәртөк]]''' — 9 795 адам
# '''[[Қарауылкелді (ауыл)|Қарауылкелді]]''' — 7 862 адам
# [[Жаңақоныс (Ақтөбе облысы)|Жаңақоныс]] — 6 486 адам
# '''[[Темірбек Жүргенов ауылы (Ақтөбе облысы)|Темірбек Жүргенов]]''' — 5 909 адам
# '''[[Ырғыз (ауыл)|Ырғыз]]''' — 5 410 адам
# '''[[Бадамша (ауыл)|Бадамша]]''' — 5 359 адам
# '''[[Ойыл (ауыл)|Ойыл]]''' — 5 340 адам
# '''[[Қобда (ауыл)|Қобда]]''' — 5 244 адам
# [[Кеңқияқ]] — 4 954 адам
# [[Кеңес Нокин ауылы|Кеңес Нокин]] — 4 092 адам
# [[Шұбарши (Темір ауданы)|Шұбарши]] — 3 736 адам
# [[Сарыжар]] — 3 531 адам
# [[Бестамақ (Алға ауданы)|Бестамақ]] — 3 332 адам
# ''[[Ясное (Ақтөбе облысы)|Ясное]]'' — 3 280 адам

== Атырау облысы ==
# '''[[Мақат]]''' — 14 266 адам
# ''[[Балықшы кенті|Балықшы]]'' — 12 954 адам
# '''[[Индербор]]''' — 12 915 адам
# '''[[Құрманғазы (Құрманғазы ауданы)|Құрманғазы]]''' — 12 750 адам
# [[Доссор]] — 11 470 адам
# ''[[Жұмыскер (Атырау облысы)|Жұмыскер]]'' — 9 498 адам
# ''[[Геолог (ауыл)|Геолог]]'' — 8 256 адам
# '''[[Махамбет (Атырау облысы)|Махамбет]]''' — 8 012 адам
# '''[[Аққыстау]]''' — 7 717 адам
# [[Сағыз (ауыл)|Сағыз]] — 6 530 адам
# '''[[Миялы (Атырау облысы)|Миялы]]''' — 6 473 адам
# [[Жаңа Қаратон]] — 6 038 адам
# [[Томарлы]] — 5 036 адам
# [[Ақкөл (Атырау облысы)|Ақкөл]] — 4 596 адам
# [[Есбол (Индер ауданы)|Есбол]] — 4 307 адам
# [[Тұщықұдық (Атырау облысы)|Тұщықұдық]] — 4 108 адам
# [[Қосшағыл]] — 3 935 адам
# [[Хамит Ерғалиев ауылы|Хамит Ерғалиев]] — 3 451 адам
# [[Мұқыр (Атырау облысы)|Мұқыр]] — 3 423 адам
# [[Ақжар (Атырау облысы)|Ақжар]] — 3 337 адам
# [[Еркінқала]] — 3 333 адам
# ''[[Құрсай (Атырау облысы)|Құрсай]]'' — 3 062 адам
# [[Жанбай]] — 3 036 адам
# [[Хиуаз]] — 3 009 адам

== Батыс Қазақстан облысы ==
# [[Зашаған]] — 27 065 адам
# [[Деркөл (кент)|Деркөл]] — 9 786 адам
# '''[[Чапаев (Батыс Қазақстан облысы)|Чапаев]]''' — 8 476 адам
# '''[[Жәнібек (Батыс Қазақстан облысы)|Жәнібек]]''' — 7 460 адам
# '''[[Тасқала (Атырау облысы)|Тасқала]]''' — 7 350 адам
# '''[[Жаңақала (Батыс Қазақстан облысы)|Жаңақала]]''' — 7 202 адам
# '''[[Шыңғырлау (ауыл)|Шыңғырлау]]''' — 7 005 адам
# [[Подстепное (Батыс Қазақстан облысы)|Подстёпное]] — 6 461 адам
# [[Дарьинское]] — 5 329 адам
# '''[[Казталовка]]''' — 5 055 адам
# '''[[Жымпиты]]''' — 4 931 адам
# [[Мичуринское (Батыс Қазақстан облысы)|Мичуринское]] — 4 924 адам
# [[Тайпақ (Батыс Қазақстан облысы)|Тайпақ]] — 4 692 адам
# '''[[Теректі (Батыс Қазақстан облысы)|Теректі]]''' — 4 597 адам
# [[Жалпақтал]] — 4 562 адам
# '''[[Перемётное]]''' — 4 308 адам
# [[Круглоозерное|Круглоозёрное]] — 3 782 адам
# '''[[Сайқын]]''' — 3 686 адам
# [[Достық (Бәйтерек ауданы)|Достық]] — 3 588 адам
# '''[[Қаратөбе (Батыс Қазақстан облысы)|Қаратөбе]]''' — 3 434 адам
# [[Бөрлі (Бөрлі ауданы)|Бөрлі]] — 3 244 адам
# [[Қызылтал]] — 3 068 адам
# [[Жаңаөмір]] — 3 044 адам

== Жамбыл облысы ==
{{Div col|3}}
# '''[[Қордай]]''' — 27 433 адам
# '''[[Сарыкемер]]''' — 24 314 адам
# '''[[Төле би (Жамбыл облысы)|Төле би]]''' — 19 000 адам
# '''[[Құлан (Жамбыл облысы)|Құлан]]''' — 15 380 адам
# [[Сортөбе]] — 14 646 адам
# [[Масанчи (ауыл)|Масанчи]] — 13 606 адам
# '''[[Меркі]]''' — 13 467 адам
# '''[[Бауыржан Момышұлы ауылы|Бауыржан Момышұлы]]''' — 12 491 адам
# [[Луговой]] — 10 242 адам
# '''[[Аса (ауыл)|Аса]]''' — 8 640 адам
# '''[[Мойынқұм (Мойынқұм ауданы)|Мойынқұм]]''' — 8 463 адам
# [[Сарымолдаев ауылы|Сарымолдаев]] — 8 422 адам
# [[Жалпақтөбе (ауыл)|Жалпақтөбе]] — 8 394 адам
# [[Бурыл]] — 6 689 адам
# [[Жамбыл (Меркі ауданы)|Жамбыл]] — 6 633 адам
# [[Гвардейский]] — 6 537 адам
# [[Ауқатты]] — 5 880 адам
# [[Дінмұхамед Қонаев ауылы|Дінмұхамед Қонаев]] — 5 371 адам
# [[Саудакент]] — 5 313 адам
# [[Андас батыр ауылы|Андас батыр]] — 5 225 адам
# [[Түймекент]] — 5 195 адам
# [[Қызыл Жұлдыз (Жамбыл облысы)|Қызыл Жұлдыз]] — 5 070 адам
# [[Бірлік (Шу ауданы)|Бірлік]] — 5 049 адам
# [[Айша бибі ауылы|Айша бибі]] — 4 616 адам
# [[Отар (Жамбыл облысы)|Отар]] — 4 540 адам
# [[Пригородное (Жамбыл облысы)|Пригородное]] — 4 500 адам
# [[Ойтал (Ойтал ауылдық округі)|Ойтал]] — 4 181 адам
# [[Бетқайнар]] — 4 174 адам
# [[Шайқорық]] — 4 141 адам
# [[Гродеково]] — 4 085 адам
# [[Байзақ]] — 3 884 адам
# [[Қызылқайнар (Жамбыл облысы)|Қызылқайнар]] — 3 732 адам
# [[Нұрлыкент]] — 3 646 адам
# [[Құмжота]] — 3 603 адам
# [[Түрксіб (Жамбыл облысы)|Түрксіб]] — 3 516 адам
# [[Қарасу (Қордай ауданы)|Қарасу]] — 3 504 адам
# [[Қарасай батыр ауылы (Жамбыл облысы)|Қарасай батыр]] — 3 474 адам
# [[Көлбастау]] — 3 434 адам
# [[Әлжан ана]] — 3 378 адам
# [[Жамбыл (Жамбыл ауданы Жамбыл облысы)|Жамбыл]] — 3 313 адам
# [[Көгершін (ауыл)|Көгершін]] — 3 238 адам
# [[Ақбұлым]] — 3 084 адам
{{Div col end}}

== Жетісу облысы ==
# '''[[Қарабұлақ (Ескелді ауданы)|Қарабұлақ]]''' — 16 037 адам
# '''[[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]]''' — 12 912 адам
# '''[[Балпық би (ауыл)|Балпық би]]''' — 12 654 адам
# [[Еркін (Талдықорған қалалық әкімдігі)|Еркін]] — 11 465 адам
# [[Көктал (Панфилов ауданы)|Көктал]] — 10 360 адам
# '''[[Жансүгіров ауылы|Жансүгіров]]''' — 8 288 адам
# [[Өтенай (Талдықорған қалалық әкімдігі)|Өтенай]] — 7 118 адам
# [[Қабанбай (Жетісу облысы)|Қабанбай]] — 6 049 адам
# [[Бақтыбай Жолбарысұлы ауылы|Бақтыбай Жолбарысұлы]] — 5 858 адам
# [[Пенжім]] — 5 081 адам
# [[Достық (Алакөл ауданы)|Достық]] — 4 698 адам
# [[Үлкен Шыған]] — 4 682 адам
# [[Үшарал (Панфилов ауданы)|Үшарал]] — 4 194 адам
# [[Қапал (Жетісу облысы)|Қапал]] — 3 869 адам
# [[Матай]] — 3 778 адам
# [[Алтыүй]] — 3 697 адам
# [[Алдабергенов ауылы|Алдабергенов]] — 3 669 адам
# [[Шолақай]] — 3 407 адам
# [[Алмалы (Сарқан ауданы)|Алмалы]] — 3 361 адам
# [[Қоғалы (Жетісу облысы)|Қоғалы]] — 3 322 адам
# [[Бастөбе]] — 3 316 адам
# [[Қойлық (ауыл)|Қойлық]] — 3 257 адам
# [[Қоңырөлең]] — 3 031 адам
# [[Алмалы (Жетісу облысы)|Алмалы]] — 3 007 адам

== Қарағанды облысы ==
# [[Ағадыр|Ақадыр]] — 9 612 адам
# [[Топар (Қарағанды облысы)|Топар]] — 9 314 адам
# [[Шахан (Қарағанды облысы)|Шахан]] — 8 289 адам
# [[Ақтас (Саран қалалық әкімдігі)|Ақтас]] — 8 252 адам
# '''[[Осакаровка]]''' — 8 046 адам
# [[Ақтау (кент)|Ақтау]] — 6 906 адам
# [[Новодолинский]] — 6 365 адам
# [[Молодежный (Қарағанды облысы)|Молодёжный]] — 6 139 адам
# '''[[Нұра (Нұра ауданы)|Нұра]]''' — 5 956 адам
# '''[[Ботақара (кент, Ботақара кенттік әкімдігі)|Ботақара]]''' — 5 351 адам
# [[Долинка (Қарағанды облысы)|Долинка]] — 5 350 адам
# [[Қарағайлы (Қарқаралы ауданы)|Қарағайлы]] — 4 850 адам
# '''[[Ақсу-Аюлы]]''' — 4 586 адам
# [[Сарышаған (кент)|Сарышаған]] — 4 429 адам
# [[Қушоқы]] — 4 308 адам
# ''[[Қоңырат (кент)|Қоңырат]]'' — 4 091 адам
# [[Ғабиден Мұстафин кенті|Ғабиден Мұстафин]] — 4 078 адам
# [[Доскей]] — 4 027 адам
# [[Сәкен Сейфуллин (кент)|Сәкен Сейфуллин]] — 3 696 адам
# [[Саяқ (кент)|Саяқ]] — 3 669 адам
# [[Үштөбе (Қарағанды облысы)|Үштөбе]] — 3 519 адам
# [[Егіндібұлақ (Қарағанды облысы)|Егіндібұлақ]] — 3 399 адам
# [[Ақжал (Қарағанды облысы)|Ақжал]] — 3 397 адам
# [[Дубовка (Қарағанды облысы)|Дубовка]] — 3 393 адам
# '''[[Ақтоғай (Қарағанды облысы)|Ақтоғай]]''' — 3 145 адам

== Қостанай облысы ==
# '''[[Әулиекөл]]''' — 11 692 адам
# [[Қашар (кент)|Қашар]] — 11 357 адам
# '''[[Қарабалық (кент)|Қарабалық]]''' — 11 080 адам
# '''[[Боровской]]''' — 9 781 адам
# [[Құсмұрын (кент)|Құсмұрын]] — 9 633 адам
# '''[[Сарыкөл (Сарыкөл ауданы)|Сарыкөл]]''' — 9 469 адам
# '''[[Амангелді (Амангелді ауданы)|Амангелді]]''' — 7 569 адам
# [[Аманқарағай]] — 7 304 адам
# [[Тобыл (кент, Бейімбет Майлин ауданы)|Тобыл]] — 6 895 адам
# '''[[Федоровка (Федоров ауданы)|Фёдоровка]]''' — 6 410 адам
# '''[[Ұзынкөл (Қостанай облысы)|Ұзынкөл]]''' — 6 378 адам
# [[Заречное (Қостанай облысы)|Заречное]] — 5 804 адам
# '''[[Торғай (Қостанай облысы)|Торғай]]''' — 5 767 адам
# '''[[Қамысты (Қостанай облысы)|Қамысты]]''' — 5 344 адам
# '''[[Денисовка (Қостанай облысы)|Денисовка]]''' — 5 196 адам
# '''[[Қарамеңді]]''' — 4 694 адам
# '''[[Әйет (Бейімбет Майлин ауданы)|Әйет]]''' — 3 952 адам
# [[Октябрьский (Қостанай облысы)|Октябрьский]] — 3 737 адам
# '''[[Қарасу (Қарасу ауданы)|Қарасу]]''' — 3 728 адам
# [[Октябрьское (Қарасу ауданы)|Октябрьское]] — 3 034 адам

== Қызылорда облысы ==
# '''[[Әйтеке би кенті|Әйтеке би]]''' — 38 046 адам
# '''[[Шиелі (Қызылорда облысы)|Шиелі]]''' — 29 632 адам
# '''[[Жаңақорған]]''' — 22 716 адам
# '''[[Жосалы (Қызылорда облысы)|Жосалы]]''' — 18 983 адам
# [[Тасбөгет]] — 18 875 адам
# '''[[Жалағаш]]''' — 13 479 адам
# [[Төретам]] — 9 548 адам
# [[Сексеуіл (ауыл)|Сексеуіл]] — 9 296 адам
# '''[[Тереңөзек (Қызылорда облысы)|Тереңөзек]]''' — 9 132 адам
# [[Қызылжарма]] — 5 484 адам
# [[Жақсықылыш (кент)|Жақсықылыш]] — 4 847 адам
# [[Бала би]] — 4 071 адам
# [[Төменарық]] — 4 069 адам
# [[Ақай (Қызылорда облысы)|Ақай]] — 3 853 адам
# [[Махамбетов]] — 3 780 адам
# [[Түгіскен (Қызылорда облысы)|Түгіскен]] — 3 766 адам
# [[Келінтөбе]] — 3 569 адам
# [[Қожакент]] — 3 007 адам

== Маңғыстау облысы ==
# '''[[Бейнеу]]''' — 32 452 адам
# [[Атамекен (Маңғыстау облысы)|Атамекен]] — 22 428 адам
# [[Теңге (ауыл)|Теңге]] — 16 688 адам
# [[Қызылтөбе (Маңғыстау облысы)|Қызылтөбе]] — 15 157 адам
# '''[[Маңғыстау (ауыл)|Маңғыстау]]''' — 14 818 адам
# [[Басқұдық (Мұнайлы ауданы)|Басқұдық]] — 14 215 адам
# '''[[Шетпе]]''' — 12 223 адам
# [[Жетібай (Маңғыстау облысы)|Жетібай]] — 11 326 адам
# '''[[Құрық (ауыл)|Құрық]]''' — 8 118 адам
# [[Боранқұл]] — 6 310 адам
# [[Ақшұқыр]] — 6 230 адам
# [[Қызылсай (Маңғыстау облысы)|Қызылсай]] — 4 994 адам
# [[Дәулет (Маңғыстау облысы)|Дәулет]] — 4 800 адам
# [[Мұнайшы (ауыл)|Мұнайшы]] — 4 647 адам
# [[Баутин]]о — 4 344 адам

== Павлодар облысы ==
# [[Майқайың]] — 8 761 адам
# [[Ленинский (Павлодар облысы)|Ленинский]] — 8 619 адам
# '''[[Шарбақты (Шарбақты ауданы)|Шарбақты]]''' — 7 915 адам
# '''[[Ертіс (Павлодар облысы)|Ертіс]]''' — 7 772 адам
# '''[[Тереңкөл (Тереңкөл ауданы)|Тереңкөл]]''' — 7 355 адам
# '''[[Баянауыл]]''' — 5 893 адам
# '''[[Железинка]]''' — 5 190 адам
# [[Солнечный (Павлодар облысы)|Солнечный]] — 4 892 адам
# '''[[Успенка (Павлодар облысы)|Успенка]]''' — 4 067 адам
# '''[[Ақтоғай (Павлодар облысы)|Ақтоғай]]''' — 4 000 адам
# [[Кенжекөл]] — 3 978 адам
# '''[[Көктөбе (Май ауданы)|Көктөбе]]''' — 3 815 адам
# [[Шідерті (Павлодар облысы)|Шідерті]] — 3 557 адам
# [[Ақсу (кент, Павлодар облысы)|Ақсу]] — 3 533 адам
# [[Қалқаман (ауыл)|Қалқаман]] — 3 145 адам

== Солтүстік Қазақстан облысы ==
# '''[[Новоишим]]ское''' — 11 284 адам
# '''[[Саумалкөл (Володар ауылдық округі)|Саумалкөл]]''' — 10 234 адам
# '''[[Бескөл (Солтүстік Қазақстан облысы)|Бескөл]]''' — 8 805 адам
# '''[[Кішкенекөл]]''' — 6 814 адам
# '''[[Смирново (Солтүстік Қазақстан облысы)|Смирново]]''' — 5 796 адам
# '''[[Пресновка (Жамбыл ауданы)|Пресновка]]''' — 5 725 адам
# '''[[Явленка]]''' — 5 630 адам
# '''[[Тимирязево (Солтүстік Қазақстан облысы)|Тимирязево]]''' — 4 601 адам
# [[Рузаевка (Солтүстік Қазақстан облысы)|Рузаевка]] — 4 420 адам
# '''[[Талшық]]''' — 3 754 адам
# [[Ленинградское (Солтүстік Қазақстан облысы)|Ленинградское]] — 3 509 адам
# [[Чкалово (Солтүстік Қазақстан облысы)|Чкалово]] — 3 274 адам
# [[Благовещенка (Солтүстік Қазақстан облысы)|Благовещенка]] — 3 106 адам

== Түркістан облысы ==
# [[Қарабұлақ (Сайрам ауданы)|Қарабұлақ]] — 35 301 адам
# '''[[Ақсукент]]''' — 29 541 адам
# [[Манкент (ауыл)|Манкент]] — 25 058 адам
# '''[[Абай (Келес ауданы)|Абай]]''' — 17 700 адам
# '''[[Тұрар Рысқұлов ауылы (Түркістан облысы)|Тұрар Рысқұлов]]''' — 17 311 адам
# '''[[Қазығұрт]]''' — 14 867 адам
# '''[[Мырзакент]]''' — 13 274 адам
# '''[[Темірлан]]''' — 12 495 адам
# [[Қарамұрт]] — 10 538 адам
# '''[[Шаян (Бәйдібек ауданы)|Шаян]]''' — 8 510 адам
# '''[[Шәуілдір]]''' — 8 428 адам
# '''[[Шолаққорған]]''' — 7 934 адам
# ''[[Тассай (Түркістан облысы)|Тассай]]'' — 4 786 адам
# ''[[Таскен]]'' — 4 414 адам
# [[Ақсуабат]] — 3 572 адам
# [[Жібек жолы (Сайрам ауданы)|Жібек жолы]] — 3 346 адам

== Ұлытау облысы ==
# '''[[Жаңаарқа]]''' — 14 265 адам
# [[Жәйрем]] — 9 382 адам
# [[Жезқазған (кент)|Жезқазған]] — 8 277 адам

== Шығыс Қазақстан облысы ==
# '''[[Глубокое (Шығыс Қазақстан облысы)|Глубокое]]''' — 9 652 адам
# [[Белоусовка (Шығыс Қазақстан облысы)|Белоусовка]] — 9 649 адам
# '''[[Күршім]]''' — 8 490 адам
# '''[[Самар (ауыл)|Самар]]''' — 6 526 адам
# '''[[Ақжар (Шығыс Қазақстан облысы)|Ақжар]]''' — 6 396 адам
# [[Усть-Таловка]] — 5 771 адам
# [[Жаңа Бұқтырма]] — 5 591 адам
# '''[[Үлкен Нарын]]''' — 5 095 адам
# [[Меновное]] — 4 870 адам
# [[Опытное поле (Шығыс Қазақстан облысы)|Опытное поле]] — 4 704 адам
# [[Первомайский (Шығыс Қазақстан облысы)|Первомайский]] — 4597 адам
# [[Таврическое (Шығыс Қазақстан облысы)|Таврическое]] — 4 209 адам
# '''[[Қасым Қайсенов кенті|Қасым Қайсенов]]''' — 3 966 адам
# [[Катонқарағай]] — 3 869 адам
# [[Жоғарғы Березовка (Шығыс Қазақстан облысы)|Жоғарғы Берёзовка]] — 3 545 адам
# [[Марқакөл (ауыл)|Марқакөл]] — 3 489 адам
# [[Черемшанка (Шығыс Қазақстан облысы)|Черемшанка]] — 3 300 адам
# [[Предгорное (Шығыс Қазақстан облысы)|Предгорное]] — 3 277 адам
# [[Прапорщиково]] — 3 174 адам

== Ескертпелер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Тізімдер]]
[[Санат:Қазақстан елді мекендері]]</text>
      <sha1>tjb3524xvok1yx1wohrhrno35rh6n4y</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065018</id>
      <parentid>3064866</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:47:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Жетісу облысы */clean up, replaced: Сарыөзек (Алматы облысы) → Сарыөзек (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="23649" xml:space="preserve">Тізімде халқының саны 2009 жылғы санақ бойынша 3000 адамнан асатын ауылдар мен кенттер көрсетілген.&lt;ref&gt;'''Майлы''' қаріппен аудан орталықтары, ''курсив'' қарпімен таратылған ауылдар белгіленген&lt;/ref&gt;

== Абай облысы ==
# '''[[Үржар (ауыл)|Үржар]]''' — 17 320 адам
# [[Мақаншы]] — 12 242 адам
# '''[[Қалбатау]]''' — 10 214 адам
# [[Жезкент]] — 9 888 адам
# [[Ақтоғай (Абай облысы)|Ақтоғай]] — 6 251 адам
# '''[[Ақсуат (Абай облысы)|Ақсуат]]''' — 6 126 адам
# '''[[Бородулиха]]''' — 5 226 адам
# '''[[Қарауыл (Абай ауданы)|Қарауыл]]''' — 5 010 адам
# [[Қабанбай (Қабанбай ауылдық округі)|Қабанбай]] — 4 396 адам
# '''[[Бесқарағай (Абай облысы)|Бесқарағай]]''' — 4 377 адам
# '''[[Көкпекті (Абай облысы)|Көкпекті]]''' — 4 189 адам
# [[Науалы]] — 3 421 адам
# [[Шүлбі]] — 3 149 адам
# [[Жаңа Шүлбі]] — 3 073 адам
# [[Жаңғызтөбе]] — 3 002 адам

== Ақмола облысы ==
# [[Қызыл жар|Красный Яр]] — 9 875 адам
# '''[[Зеренді]]''' — 7 083 адам
# '''[[Аршалы (Ақмола облысы)|Аршалы]]''' — 7 051 адам
# '''[[Астраханка (Ақмола облысы)|Астраханка]]''' — 6 313 адам
# '''[[Шортанды (Шортанды ауданы)|Шортанды]]''' — 6 268 адам
# [[Бестөбе (Ақмола облысы)|Бестөбе]] — 6 201 адам
# '''[[Ақмол]]''' — 5 711 адам
# [[Қабанбай батыр ауылы|Қабанбай батыр]] — 5 181 адам
# '''[[Жақсы (ауыл)|Жақсы]]''' — 5 097 адам
# '''[[Балкашино]]''' — 4 907 адам
# [[Қараөткел (Ақмола облысы)|Қараөткел]] — 4 310 адам
# [[Жолымбет]] — 4 258 адам
# [[Бурабай (кент)|Бурабай]] — 4 225 адам
# [[Шаңтөбе (кент)|Шаңтөбе]] — 4 214 адам
# '''[[Қорғалжын (кент)|Қорғалжын]]''' — 4 161 адам
# [[Жібек Жолы (Ақмола облысы)|Жібек жолы]] — 3 873 адам
# [[Ақсу (Степногорск қалалық әкімдігі)|Ақсу]] — 3 779 адам
# [[Еркіншілік]] — 3 708 адам
# [[Заводской (Ақмола облысы)|Заводской]] — 3 504 адам
# '''[[Егіндікөл (Ақмола облысы)|Егіндікөл]]''' — 3 285 адам
# [[Талапкер (Ақмола облысы)|Талапкер]] — 3 111 адам

== Ақтөбе облысы ==
# [[Қарғалы (Ақтөбе облысы)|Қарғалы]] — 16 093 адам
# '''[[Шұбарқұдық]]''' — 11 199 адам
# '''[[Мәртөк]]''' — 9 795 адам
# '''[[Қарауылкелді (ауыл)|Қарауылкелді]]''' — 7 862 адам
# [[Жаңақоныс (Ақтөбе облысы)|Жаңақоныс]] — 6 486 адам
# '''[[Темірбек Жүргенов ауылы (Ақтөбе облысы)|Темірбек Жүргенов]]''' — 5 909 адам
# '''[[Ырғыз (ауыл)|Ырғыз]]''' — 5 410 адам
# '''[[Бадамша (ауыл)|Бадамша]]''' — 5 359 адам
# '''[[Ойыл (ауыл)|Ойыл]]''' — 5 340 адам
# '''[[Қобда (ауыл)|Қобда]]''' — 5 244 адам
# [[Кеңқияқ]] — 4 954 адам
# [[Кеңес Нокин ауылы|Кеңес Нокин]] — 4 092 адам
# [[Шұбарши (Темір ауданы)|Шұбарши]] — 3 736 адам
# [[Сарыжар]] — 3 531 адам
# [[Бестамақ (Алға ауданы)|Бестамақ]] — 3 332 адам
# ''[[Ясное (Ақтөбе облысы)|Ясное]]'' — 3 280 адам

== Атырау облысы ==
# '''[[Мақат]]''' — 14 266 адам
# ''[[Балықшы кенті|Балықшы]]'' — 12 954 адам
# '''[[Индербор]]''' — 12 915 адам
# '''[[Құрманғазы (Құрманғазы ауданы)|Құрманғазы]]''' — 12 750 адам
# [[Доссор]] — 11 470 адам
# ''[[Жұмыскер (Атырау облысы)|Жұмыскер]]'' — 9 498 адам
# ''[[Геолог (ауыл)|Геолог]]'' — 8 256 адам
# '''[[Махамбет (Атырау облысы)|Махамбет]]''' — 8 012 адам
# '''[[Аққыстау]]''' — 7 717 адам
# [[Сағыз (ауыл)|Сағыз]] — 6 530 адам
# '''[[Миялы (Атырау облысы)|Миялы]]''' — 6 473 адам
# [[Жаңа Қаратон]] — 6 038 адам
# [[Томарлы]] — 5 036 адам
# [[Ақкөл (Атырау облысы)|Ақкөл]] — 4 596 адам
# [[Есбол (Индер ауданы)|Есбол]] — 4 307 адам
# [[Тұщықұдық (Атырау облысы)|Тұщықұдық]] — 4 108 адам
# [[Қосшағыл]] — 3 935 адам
# [[Хамит Ерғалиев ауылы|Хамит Ерғалиев]] — 3 451 адам
# [[Мұқыр (Атырау облысы)|Мұқыр]] — 3 423 адам
# [[Ақжар (Атырау облысы)|Ақжар]] — 3 337 адам
# [[Еркінқала]] — 3 333 адам
# ''[[Құрсай (Атырау облысы)|Құрсай]]'' — 3 062 адам
# [[Жанбай]] — 3 036 адам
# [[Хиуаз]] — 3 009 адам

== Батыс Қазақстан облысы ==
# [[Зашаған]] — 27 065 адам
# [[Деркөл (кент)|Деркөл]] — 9 786 адам
# '''[[Чапаев (Батыс Қазақстан облысы)|Чапаев]]''' — 8 476 адам
# '''[[Жәнібек (Батыс Қазақстан облысы)|Жәнібек]]''' — 7 460 адам
# '''[[Тасқала (Атырау облысы)|Тасқала]]''' — 7 350 адам
# '''[[Жаңақала (Батыс Қазақстан облысы)|Жаңақала]]''' — 7 202 адам
# '''[[Шыңғырлау (ауыл)|Шыңғырлау]]''' — 7 005 адам
# [[Подстепное (Батыс Қазақстан облысы)|Подстёпное]] — 6 461 адам
# [[Дарьинское]] — 5 329 адам
# '''[[Казталовка]]''' — 5 055 адам
# '''[[Жымпиты]]''' — 4 931 адам
# [[Мичуринское (Батыс Қазақстан облысы)|Мичуринское]] — 4 924 адам
# [[Тайпақ (Батыс Қазақстан облысы)|Тайпақ]] — 4 692 адам
# '''[[Теректі (Батыс Қазақстан облысы)|Теректі]]''' — 4 597 адам
# [[Жалпақтал]] — 4 562 адам
# '''[[Перемётное]]''' — 4 308 адам
# [[Круглоозерное|Круглоозёрное]] — 3 782 адам
# '''[[Сайқын]]''' — 3 686 адам
# [[Достық (Бәйтерек ауданы)|Достық]] — 3 588 адам
# '''[[Қаратөбе (Батыс Қазақстан облысы)|Қаратөбе]]''' — 3 434 адам
# [[Бөрлі (Бөрлі ауданы)|Бөрлі]] — 3 244 адам
# [[Қызылтал]] — 3 068 адам
# [[Жаңаөмір]] — 3 044 адам

== Жамбыл облысы ==
{{Div col|3}}
# '''[[Қордай]]''' — 27 433 адам
# '''[[Сарыкемер]]''' — 24 314 адам
# '''[[Төле би (Жамбыл облысы)|Төле би]]''' — 19 000 адам
# '''[[Құлан (Жамбыл облысы)|Құлан]]''' — 15 380 адам
# [[Сортөбе]] — 14 646 адам
# [[Масанчи (ауыл)|Масанчи]] — 13 606 адам
# '''[[Меркі]]''' — 13 467 адам
# '''[[Бауыржан Момышұлы ауылы|Бауыржан Момышұлы]]''' — 12 491 адам
# [[Луговой]] — 10 242 адам
# '''[[Аса (ауыл)|Аса]]''' — 8 640 адам
# '''[[Мойынқұм (Мойынқұм ауданы)|Мойынқұм]]''' — 8 463 адам
# [[Сарымолдаев ауылы|Сарымолдаев]] — 8 422 адам
# [[Жалпақтөбе (ауыл)|Жалпақтөбе]] — 8 394 адам
# [[Бурыл]] — 6 689 адам
# [[Жамбыл (Меркі ауданы)|Жамбыл]] — 6 633 адам
# [[Гвардейский]] — 6 537 адам
# [[Ауқатты]] — 5 880 адам
# [[Дінмұхамед Қонаев ауылы|Дінмұхамед Қонаев]] — 5 371 адам
# [[Саудакент]] — 5 313 адам
# [[Андас батыр ауылы|Андас батыр]] — 5 225 адам
# [[Түймекент]] — 5 195 адам
# [[Қызыл Жұлдыз (Жамбыл облысы)|Қызыл Жұлдыз]] — 5 070 адам
# [[Бірлік (Шу ауданы)|Бірлік]] — 5 049 адам
# [[Айша бибі ауылы|Айша бибі]] — 4 616 адам
# [[Отар (Жамбыл облысы)|Отар]] — 4 540 адам
# [[Пригородное (Жамбыл облысы)|Пригородное]] — 4 500 адам
# [[Ойтал (Ойтал ауылдық округі)|Ойтал]] — 4 181 адам
# [[Бетқайнар]] — 4 174 адам
# [[Шайқорық]] — 4 141 адам
# [[Гродеково]] — 4 085 адам
# [[Байзақ]] — 3 884 адам
# [[Қызылқайнар (Жамбыл облысы)|Қызылқайнар]] — 3 732 адам
# [[Нұрлыкент]] — 3 646 адам
# [[Құмжота]] — 3 603 адам
# [[Түрксіб (Жамбыл облысы)|Түрксіб]] — 3 516 адам
# [[Қарасу (Қордай ауданы)|Қарасу]] — 3 504 адам
# [[Қарасай батыр ауылы (Жамбыл облысы)|Қарасай батыр]] — 3 474 адам
# [[Көлбастау]] — 3 434 адам
# [[Әлжан ана]] — 3 378 адам
# [[Жамбыл (Жамбыл ауданы Жамбыл облысы)|Жамбыл]] — 3 313 адам
# [[Көгершін (ауыл)|Көгершін]] — 3 238 адам
# [[Ақбұлым]] — 3 084 адам
{{Div col end}}

== Жетісу облысы ==
# '''[[Қарабұлақ (Ескелді ауданы)|Қарабұлақ]]''' — 16 037 адам
# '''[[Сарыөзек (Жетісу облысы)|Сарыөзек]]''' — 12 912 адам
# '''[[Балпық би (ауыл)|Балпық би]]''' — 12 654 адам
# [[Еркін (Талдықорған қалалық әкімдігі)|Еркін]] — 11 465 адам
# [[Көктал (Панфилов ауданы)|Көктал]] — 10 360 адам
# '''[[Жансүгіров ауылы|Жансүгіров]]''' — 8 288 адам
# [[Өтенай (Талдықорған қалалық әкімдігі)|Өтенай]] — 7 118 адам
# [[Қабанбай (Жетісу облысы)|Қабанбай]] — 6 049 адам
# [[Бақтыбай Жолбарысұлы ауылы|Бақтыбай Жолбарысұлы]] — 5 858 адам
# [[Пенжім]] — 5 081 адам
# [[Достық (Алакөл ауданы)|Достық]] — 4 698 адам
# [[Үлкен Шыған]] — 4 682 адам
# [[Үшарал (Панфилов ауданы)|Үшарал]] — 4 194 адам
# [[Қапал (Жетісу облысы)|Қапал]] — 3 869 адам
# [[Матай]] — 3 778 адам
# [[Алтыүй]] — 3 697 адам
# [[Алдабергенов ауылы|Алдабергенов]] — 3 669 адам
# [[Шолақай]] — 3 407 адам
# [[Алмалы (Сарқан ауданы)|Алмалы]] — 3 361 адам
# [[Қоғалы (Жетісу облысы)|Қоғалы]] — 3 322 адам
# [[Бастөбе]] — 3 316 адам
# [[Қойлық (ауыл)|Қойлық]] — 3 257 адам
# [[Қоңырөлең]] — 3 031 адам
# [[Алмалы (Жетісу облысы)|Алмалы]] — 3 007 адам

== Қарағанды облысы ==
# [[Ағадыр|Ақадыр]] — 9 612 адам
# [[Топар (Қарағанды облысы)|Топар]] — 9 314 адам
# [[Шахан (Қарағанды облысы)|Шахан]] — 8 289 адам
# [[Ақтас (Саран қалалық әкімдігі)|Ақтас]] — 8 252 адам
# '''[[Осакаровка]]''' — 8 046 адам
# [[Ақтау (кент)|Ақтау]] — 6 906 адам
# [[Новодолинский]] — 6 365 адам
# [[Молодежный (Қарағанды облысы)|Молодёжный]] — 6 139 адам
# '''[[Нұра (Нұра ауданы)|Нұра]]''' — 5 956 адам
# '''[[Ботақара (кент, Ботақара кенттік әкімдігі)|Ботақара]]''' — 5 351 адам
# [[Долинка (Қарағанды облысы)|Долинка]] — 5 350 адам
# [[Қарағайлы (Қарқаралы ауданы)|Қарағайлы]] — 4 850 адам
# '''[[Ақсу-Аюлы]]''' — 4 586 адам
# [[Сарышаған (кент)|Сарышаған]] — 4 429 адам
# [[Қушоқы]] — 4 308 адам
# ''[[Қоңырат (кент)|Қоңырат]]'' — 4 091 адам
# [[Ғабиден Мұстафин кенті|Ғабиден Мұстафин]] — 4 078 адам
# [[Доскей]] — 4 027 адам
# [[Сәкен Сейфуллин (кент)|Сәкен Сейфуллин]] — 3 696 адам
# [[Саяқ (кент)|Саяқ]] — 3 669 адам
# [[Үштөбе (Қарағанды облысы)|Үштөбе]] — 3 519 адам
# [[Егіндібұлақ (Қарағанды облысы)|Егіндібұлақ]] — 3 399 адам
# [[Ақжал (Қарағанды облысы)|Ақжал]] — 3 397 адам
# [[Дубовка (Қарағанды облысы)|Дубовка]] — 3 393 адам
# '''[[Ақтоғай (Қарағанды облысы)|Ақтоғай]]''' — 3 145 адам

== Қостанай облысы ==
# '''[[Әулиекөл]]''' — 11 692 адам
# [[Қашар (кент)|Қашар]] — 11 357 адам
# '''[[Қарабалық (кент)|Қарабалық]]''' — 11 080 адам
# '''[[Боровской]]''' — 9 781 адам
# [[Құсмұрын (кент)|Құсмұрын]] — 9 633 адам
# '''[[Сарыкөл (Сарыкөл ауданы)|Сарыкөл]]''' — 9 469 адам
# '''[[Амангелді (Амангелді ауданы)|Амангелді]]''' — 7 569 адам
# [[Аманқарағай]] — 7 304 адам
# [[Тобыл (кент, Бейімбет Майлин ауданы)|Тобыл]] — 6 895 адам
# '''[[Федоровка (Федоров ауданы)|Фёдоровка]]''' — 6 410 адам
# '''[[Ұзынкөл (Қостанай облысы)|Ұзынкөл]]''' — 6 378 адам
# [[Заречное (Қостанай облысы)|Заречное]] — 5 804 адам
# '''[[Торғай (Қостанай облысы)|Торғай]]''' — 5 767 адам
# '''[[Қамысты (Қостанай облысы)|Қамысты]]''' — 5 344 адам
# '''[[Денисовка (Қостанай облысы)|Денисовка]]''' — 5 196 адам
# '''[[Қарамеңді]]''' — 4 694 адам
# '''[[Әйет (Бейімбет Майлин ауданы)|Әйет]]''' — 3 952 адам
# [[Октябрьский (Қостанай облысы)|Октябрьский]] — 3 737 адам
# '''[[Қарасу (Қарасу ауданы)|Қарасу]]''' — 3 728 адам
# [[Октябрьское (Қарасу ауданы)|Октябрьское]] — 3 034 адам

== Қызылорда облысы ==
# '''[[Әйтеке би кенті|Әйтеке би]]''' — 38 046 адам
# '''[[Шиелі (Қызылорда облысы)|Шиелі]]''' — 29 632 адам
# '''[[Жаңақорған]]''' — 22 716 адам
# '''[[Жосалы (Қызылорда облысы)|Жосалы]]''' — 18 983 адам
# [[Тасбөгет]] — 18 875 адам
# '''[[Жалағаш]]''' — 13 479 адам
# [[Төретам]] — 9 548 адам
# [[Сексеуіл (ауыл)|Сексеуіл]] — 9 296 адам
# '''[[Тереңөзек (Қызылорда облысы)|Тереңөзек]]''' — 9 132 адам
# [[Қызылжарма]] — 5 484 адам
# [[Жақсықылыш (кент)|Жақсықылыш]] — 4 847 адам
# [[Бала би]] — 4 071 адам
# [[Төменарық]] — 4 069 адам
# [[Ақай (Қызылорда облысы)|Ақай]] — 3 853 адам
# [[Махамбетов]] — 3 780 адам
# [[Түгіскен (Қызылорда облысы)|Түгіскен]] — 3 766 адам
# [[Келінтөбе]] — 3 569 адам
# [[Қожакент]] — 3 007 адам

== Маңғыстау облысы ==
# '''[[Бейнеу]]''' — 32 452 адам
# [[Атамекен (Маңғыстау облысы)|Атамекен]] — 22 428 адам
# [[Теңге (ауыл)|Теңге]] — 16 688 адам
# [[Қызылтөбе (Маңғыстау облысы)|Қызылтөбе]] — 15 157 адам
# '''[[Маңғыстау (ауыл)|Маңғыстау]]''' — 14 818 адам
# [[Басқұдық (Мұнайлы ауданы)|Басқұдық]] — 14 215 адам
# '''[[Шетпе]]''' — 12 223 адам
# [[Жетібай (Маңғыстау облысы)|Жетібай]] — 11 326 адам
# '''[[Құрық (ауыл)|Құрық]]''' — 8 118 адам
# [[Боранқұл]] — 6 310 адам
# [[Ақшұқыр]] — 6 230 адам
# [[Қызылсай (Маңғыстау облысы)|Қызылсай]] — 4 994 адам
# [[Дәулет (Маңғыстау облысы)|Дәулет]] — 4 800 адам
# [[Мұнайшы (ауыл)|Мұнайшы]] — 4 647 адам
# [[Баутин]]о — 4 344 адам

== Павлодар облысы ==
# [[Майқайың]] — 8 761 адам
# [[Ленинский (Павлодар облысы)|Ленинский]] — 8 619 адам
# '''[[Шарбақты (Шарбақты ауданы)|Шарбақты]]''' — 7 915 адам
# '''[[Ертіс (Павлодар облысы)|Ертіс]]''' — 7 772 адам
# '''[[Тереңкөл (Тереңкөл ауданы)|Тереңкөл]]''' — 7 355 адам
# '''[[Баянауыл]]''' — 5 893 адам
# '''[[Железинка]]''' — 5 190 адам
# [[Солнечный (Павлодар облысы)|Солнечный]] — 4 892 адам
# '''[[Успенка (Павлодар облысы)|Успенка]]''' — 4 067 адам
# '''[[Ақтоғай (Павлодар облысы)|Ақтоғай]]''' — 4 000 адам
# [[Кенжекөл]] — 3 978 адам
# '''[[Көктөбе (Май ауданы)|Көктөбе]]''' — 3 815 адам
# [[Шідерті (Павлодар облысы)|Шідерті]] — 3 557 адам
# [[Ақсу (кент, Павлодар облысы)|Ақсу]] — 3 533 адам
# [[Қалқаман (ауыл)|Қалқаман]] — 3 145 адам

== Солтүстік Қазақстан облысы ==
# '''[[Новоишим]]ское''' — 11 284 адам
# '''[[Саумалкөл (Володар ауылдық округі)|Саумалкөл]]''' — 10 234 адам
# '''[[Бескөл (Солтүстік Қазақстан облысы)|Бескөл]]''' — 8 805 адам
# '''[[Кішкенекөл]]''' — 6 814 адам
# '''[[Смирново (Солтүстік Қазақстан облысы)|Смирново]]''' — 5 796 адам
# '''[[Пресновка (Жамбыл ауданы)|Пресновка]]''' — 5 725 адам
# '''[[Явленка]]''' — 5 630 адам
# '''[[Тимирязево (Солтүстік Қазақстан облысы)|Тимирязево]]''' — 4 601 адам
# [[Рузаевка (Солтүстік Қазақстан облысы)|Рузаевка]] — 4 420 адам
# '''[[Талшық]]''' — 3 754 адам
# [[Ленинградское (Солтүстік Қазақстан облысы)|Ленинградское]] — 3 509 адам
# [[Чкалово (Солтүстік Қазақстан облысы)|Чкалово]] — 3 274 адам
# [[Благовещенка (Солтүстік Қазақстан облысы)|Благовещенка]] — 3 106 адам

== Түркістан облысы ==
# [[Қарабұлақ (Сайрам ауданы)|Қарабұлақ]] — 35 301 адам
# '''[[Ақсукент]]''' — 29 541 адам
# [[Манкент (ауыл)|Манкент]] — 25 058 адам
# '''[[Абай (Келес ауданы)|Абай]]''' — 17 700 адам
# '''[[Тұрар Рысқұлов ауылы (Түркістан облысы)|Тұрар Рысқұлов]]''' — 17 311 адам
# '''[[Қазығұрт]]''' — 14 867 адам
# '''[[Мырзакент]]''' — 13 274 адам
# '''[[Темірлан]]''' — 12 495 адам
# [[Қарамұрт]] — 10 538 адам
# '''[[Шаян (Бәйдібек ауданы)|Шаян]]''' — 8 510 адам
# '''[[Шәуілдір]]''' — 8 428 адам
# '''[[Шолаққорған]]''' — 7 934 адам
# ''[[Тассай (Түркістан облысы)|Тассай]]'' — 4 786 адам
# ''[[Таскен]]'' — 4 414 адам
# [[Ақсуабат]] — 3 572 адам
# [[Жібек жолы (Сайрам ауданы)|Жібек жолы]] — 3 346 адам

== Ұлытау облысы ==
# '''[[Жаңаарқа]]''' — 14 265 адам
# [[Жәйрем]] — 9 382 адам
# [[Жезқазған (кент)|Жезқазған]] — 8 277 адам

== Шығыс Қазақстан облысы ==
# '''[[Глубокое (Шығыс Қазақстан облысы)|Глубокое]]''' — 9 652 адам
# [[Белоусовка (Шығыс Қазақстан облысы)|Белоусовка]] — 9 649 адам
# '''[[Күршім]]''' — 8 490 адам
# '''[[Самар (ауыл)|Самар]]''' — 6 526 адам
# '''[[Ақжар (Шығыс Қазақстан облысы)|Ақжар]]''' — 6 396 адам
# [[Усть-Таловка]] — 5 771 адам
# [[Жаңа Бұқтырма]] — 5 591 адам
# '''[[Үлкен Нарын]]''' — 5 095 адам
# [[Меновное]] — 4 870 адам
# [[Опытное поле (Шығыс Қазақстан облысы)|Опытное поле]] — 4 704 адам
# [[Первомайский (Шығыс Қазақстан облысы)|Первомайский]] — 4597 адам
# [[Таврическое (Шығыс Қазақстан облысы)|Таврическое]] — 4 209 адам
# '''[[Қасым Қайсенов кенті|Қасым Қайсенов]]''' — 3 966 адам
# [[Катонқарағай]] — 3 869 адам
# [[Жоғарғы Березовка (Шығыс Қазақстан облысы)|Жоғарғы Берёзовка]] — 3 545 адам
# [[Марқакөл (ауыл)|Марқакөл]] — 3 489 адам
# [[Черемшанка (Шығыс Қазақстан облысы)|Черемшанка]] — 3 300 адам
# [[Предгорное (Шығыс Қазақстан облысы)|Предгорное]] — 3 277 адам
# [[Прапорщиково]] — 3 174 адам

== Ескертпелер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Тізімдер]]
[[Санат:Қазақстан елді мекендері]]</text>
      <sha1>s112vunh6t7dwz0qecq59ig456r74lc</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Равил Рәисұлы Бұхараев</title>
    <ns>0</ns>
    <id>686848</id>
    <revision>
      <id>3065225</id>
      <parentid>3064190</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T22:46:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>105421</id>
      </contributor>
      <comment>Rescuing 4 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="18698" xml:space="preserve">{{Жазушы
 |Есімі               = Равил Рәисұлы Бұхараев
 |Шынайы есімі        = 
 |Суреті              = R Buharaev.jpg
 |Ені                 = 150px
 |Суреттің аты        = 
 |Туған кездегі есімі  = 
 |Лақап аты           = 
 |Туған күні        = 18.10.1951
 |Туған жері        = [[Қазан]], [[КСРО]]
 |Қайтыс болған күні  = 24.1.2012
 |Қайтыс болған жері  = [[Лондон]], [[Ұлыбритания]]
 |Азаматтығы          = {{USSR}} → &lt;br /&gt; {{UK}}
 |Ұлты                = [[Татарлар|Татар]]
 |Мансабы             = 
 |Шығармашылық жылдары   = 
 |Бағыты              = 
 |Жанры               = Өлеңдер
 |Шығармалардың тілі  = [[орыс тілі|орысша]], [[татар тілі|татарша]], [[ағылшын тілі|ағылшынша]], [[мажар тілі|мажарша]]
 |Дебюті              = 
 |Марапаттары         = * Татарстан Республикасының еңбек сіңірген өнер қайраткері
* Ғабдолла Тоқай атындағы сыйлық
* Мұса Жәлел атындағы сыйлық
* [[БҰҰ]]-ның &quot;Бірлік ордені&quot;
 |Сыйлықтары          = 
 |Қолтаңбасы          = 
 |Сайты               = 
 |Commons             =
}}

'''Равил Рәисұлы Бұхараев''' ({{lang-tt|Равил Рәис улы Бохараев}}, {{lang-ru|Равиль Раисович Бухараев}}; [[18 қазан]] [[1951]], [[Қазан]] — [[24 қаңтар]] [[2012]], [[Лондон]]) — татар жазушысы, ақын, прозашы, драматург, журналист және аудармашы.

== Өмірбаяны ==

Равил Бұхараев [[1951 жыл]]ы қазан айының 18-інде [[Қазан]]да оқытушы-ғалымдар отбасында дүниеге келген. Орта мектепті бітіргеннен кейін, 1968-1974 жылдары Қазан Мемлекеттік Университетінің Механика-математика факультетінде оқыды. [[1977 жыл]]ы Теориялық [[кибернетика]] мамандығы бойынша, Мәскеу Мемлекеттік Университетінің Есептеу математикасы және кибернетика факультетінің аспирантурасын бітірді. Еңбектері [[1969 жыл]]дан басылып шыға бастады. 1977 жылдан бастап КСРО Жазушылар Одағының мүшесі болды. 1979-1980 жылдары Равил Бұхараев — [[Еділ]] бойындағы республикалардағы Ресей Жазушылар одағының кеңесшісі, Мәскеудегі М. Горький атындағы Әдебиет институтында татар тілінен аударма бойынша семинар жетекшісі (1980-1986) болды. Равил Бұхараев [[1990 жыл]]дан бастап [[Англия]]да тұрып, әртүрлі жанрлардағы еңбектерін жазды, әдебиет және дінмен байланысты аударма жұмыстарымен белсенді түрде айналысты &lt;ref&gt;[https://tt.wikipedia.org/wiki/Равил_Бохараев Википедия (тат.): Равил Бохараев]&lt;/ref&gt;.

70-ші жылдардан бастап [[түрікмендер|түрікмен]] жазушыларының шығармаларын орыс тіліне белсенді аударды. &quot;Сибирские огни&quot; әдеби журналының түрікмен мәдениеті мен өнеріне арналған жеке нөмірін құрудың бастамашысы болды&lt;ref&gt;[https://ru.wikipedia.org/wiki/Бухараев,_Равиль_Раисович Википедия (рус.): Бухараев,_Равиль_Раисович]&lt;/ref&gt;. 90-шы жылдары [[Абай Құнанбайұлы]]ның 150 жылдық мерейтойына орай қазақстандық жазушы [[Роллан Шәкенұлы Сейсенбаев|Роллан Сейсенбаевтың]] бастамасымен шетелдік бір топ ақын-аудармашылар Абайдың өлендері мен қара сөздерін орыс, ағылшын тілдеріне аударып, кітап етіп басып шығарды. Равил Бұхараев сол аудармашылардың жұмыстарын өндеуге ат салысқан-ды&lt;ref&gt;[https://my.mail.ru/community/blog_akyluly/69B6D771FDCB2D99.html My.mail.ru: Глава Ахмадийской Общины об Абае Кунанбаеве]&lt;/ref&gt;.

1992-2007 жылдар аралығында Равил Бұхараев — [[Би-би-си]]дің орыс қызметінің штаттық қызметкері. Өмірлік жары - ақын Лидия Григорьева.

Равил Бұхараев — татар, орыс, ағылшын, мажар тілдерінде еркін жаза алатын, татар әдебиеті мен [[Татарстан]] елін әлемге насихаттаған ақын болған-ды. Ол — тарих, саяси экономика және [[ислам]] мәселелеріне арналған жиырмадан астам кітаптың авторы. «Азан — Еділ татарларының Ислам поэзиясы» ([[Лондон]], 1991), «Татарстан моделі: политэкономиялық монография» (Лондон – [[Нью-Йорк]], 1999), «Ресейдегі Ислам: тарихи монография» (Лондон – Нью-Йорк, 2000), «Татар поэзиясының тарихи антологиясы» (Лондон, 2000), «Қазан Кремлі ғасырлар бойы» (Лондон, 2001) секілді ағылшын тілінде жарық көрген кітаптары шетелдік оқырмандарға Татарстан туралы мол ақпарат береді.

Равил Бұхараев сырт елде тұрғанда, [[Татарстан]]ға, татар әдебиеті мен өнеріне байланысы бар жазушылармен, аудармашылармен қарым-қатынасын үзбеді. Оның [[театр]]лармен ынтымақтастығы да жақсы нәтижелерін берді. Ол «Яңа татар пьесасы» («Жаңа татар пьесасы») байқауының лауреаты атанды және оның «Тимер борчак» («Темір бұршақ») пьесасы [[2005 жыл]]ы Г. Камал атындағы Татар мемлекеттік академиялық театрында қойылды.
[[Ғабдолла Тоқай]]дың шығармашылығы мен тұлғасы Равил Бұхараевты қатты қызықтырды. Ол оның өлеңдерін аударып, өзі құрастырған [[антология]]ға енгізіп, Тоқайдың өмірі мен тағдыры туралы «Тукай тирәсендә» («Тоқайдың айналасында») атты [[драма]]лық [[повесть]] жазды (1986). [[Қуыршақ театры]]на арналған пьесада бұл тақырып керемет көрініс тапты. Татар қуыршақ театрында оның «Йолдызчык ромашка» («Жұлдызша ромашка», 1985), «Апушаның тылсымлы тәшләре» («Апушаның сиқырлы түстері», 1986), «Сказка о двух монетах» («Екі монетаның ертегісі», 2005) атты пьесалары үлкен жетістікпен қойылды. Татар теледидарында Мұхаммед Галидің пьесасын пайдаланып, оның сценарийі бойынша «Каюм Насыйри урамы» («Қаюм Насыри көшесі») екі бөлімнен тұратын драма көрсетілді (1989)&lt;ref&gt;[https://tt.wikipedia.org/wiki/Равил_Бохараев Википедия (тат.): Равил Бохараев]&lt;/ref&gt;.
{{ external media
| align = right
| width = 700px
| topic = Р. Бұхараевтың түрлі діни тақыраптарға білдірген көз-қарасы:
| video1 = [https://www.youtube.com/watch?v=7TK0JmfPimU «Жан туралы түсінік»] 
| video2 = [https://www.youtube.com/watch?v=k5dIhd3N6uE&amp;t=1s «Пейіштің хор қыздары»]
| video3 = [https://www.youtube.com/watch?v=d8Sgxh3oC1E «Тозақ деген не?»]
| video4 = [https://www.youtube.com/watch?v=FcYhzrHjsGc&amp;t=2s «Ислам және адам құқығы» (орысша)]
| video5 = [https://www.youtube.com/watch?v=FwdJN9B91oA «Шариғат туралы әңгіме» (орысша)]
| video6 = [https://www.youtube.com/watch?v=Sb-o3-Rb5Kc «Исламдағы әйелдің орны» (орысша)]
| video7 = [https://www.youtube.com/watch?v=jmyGVjLJSLA «Ислам және Христиан діндері» (орысша)]
| video8 = [https://www.youtube.com/watch?v=PP3VGa5hNOo «Исламдағы хәләл және харам мәселелері» (орысша)]
| video9 = [https://www.youtube.com/watch?v=2t0G1c0uBBQ «Исламдағы тозақ пен жұмақ» (орысша)]
}}
[[1986 жыл]]ы Равил Бұхаревқа [[Мұса Жәлел]] мен [[Ғабдолла Тоқай]]дың өлеңдерін аударғаны үшін Татарстанның Мұса Жәлел атындағы республикалық сыйлығы берілді. 2001 жылы «Татарстан Республикасының еңбек сіңірген өнер қайраткері» құрметті атағын алды. [[2006 жыл]]ы «Шексіз пойыз», («Бесконечный поезд», Мәгариф баспасы, 2001), «Қазан қарлары» («Казанские снега», Мәгариф баспасы, 2004) кітаптары үшін Татарстан Республикасының Ғ. Тоқай атындағы Мемлекеттік сыйлығына ие болды&lt;ref&gt;[https://tt.wikipedia.org/wiki/Равил_Бохараев Википедия (тат.): Равил Бохараев]&lt;/ref&gt;. [[2011 жыл]]ы, [[Ресей Федерациясы]]ның 
[[Бельгия]]дағы, [[Франция]]дағы, [[Люксембург]]тегі, [[Голландия]]дағы елшіліктерінің ұсыныстары бойынша, Равил Бұхараев адамзатты біріктіру саласындағы қызметі үшін [[Біріккен Ұлттар Ұйымы]]ның &quot;Бірлік орденімен&quot; марапатталды&lt;ref&gt;[https://www.tatar-inform.ru/news/ravil-buharaev-nagrazhden-ordenom-edineniya Татар-информ: Равиль Бухараев награжден орденом Единения]&lt;/ref&gt;.

Равил Бұхараев өмірінің соңғы 20 жылында [[Ахмадия]] қауымдастығының мүшесі болған, ол оны [[Ислам]]дағы ең бейбітсүйгішті ағым деп санаған&lt;ref&gt;[https://tat-t.ru/news/?ID=16627 Tatarstan today: Равиль Бухараев был как бы мостом между татарской литературой и мировой.]&lt;/ref&gt;. Оның орыс тіліне аударған [[Құран]] аудармасы&lt;ref&gt;[https://www.alislam.org/quran/Holy-Quran-Russian.pdf Alislam.org: Священный Коран. Арабский текст с русским переводом.]&lt;/ref&gt; [[2006 жыл]]ы баспа көрді&lt;ref&gt;[https://e-vid.ru/index-m-192-p-63-article-22333.htm ВиД: Равиль Бухараев заново перевел Коран.]&lt;/ref&gt;. Равил Бұхараев [[2012 жыл]]ы 24 қаңтарда [[Лондон]]да қайтыс болды&lt;ref&gt;[http://www.azatliq.org/content/news/24461648.html Азатлык Радиосы: Равил Бохараев вафат булды]&lt;/ref&gt; және [[Қазан]]да, Ново-Татарск ауданыңдағы татар зиратында, әкесінің қабірінің жанына жерленді.

== Библиография ==

=== Өлеңдері ===
*	«Яблоко, привязанное к ветке». Қазан, 1977.
*	«Редкий дождь». Мәскеу, 1980.
*	«Знак Август». Қазан, 1983.
*	«Время цветов». Өлеңдер кітабы, Қазан, 1985.
*	«Комментарии к любви». Мәскеу, 1986.
*	«Снежный журавль». Мәскеу, 1986.
*	«Вокруг Тукая». Жыр, Қазан, 1989.
*	«Трезвые пиры». Өлеңдер, поэма. Мәскеу, 1990.
*	«Искание». Лондон, 1993 (орыс, татар, мажар тілдерінде).
*	«Бесконечный поезд». Қазан, 2001
*	«Моление о чаше». Санкт-Петербор, 2003
*	«Казанские снега». Қазан, 2004.
*	«Поэзия Золотой орды». Мәскеу: Наталис: Рипол Классик, 2005.-175 б.
*	«Книга стихов». Қазан, «Магариф-Вакыт» баспасы, 2011.
*	«Книга поэм». Қазан. «Магариф-Вакыт» баспасы, 2011.

=== Пьесалары ===
* «Звездочка-Ромашка». Қазан, 1985.
* «Волшебные сны Апуша». Қазан, 1986.

=== Поэзия антологиясы ===
* «Азан. Исламская поэзия поволжских татар». Лондон, 1991.
* «Историческая антология татарской поэзии». Лондон, 1998.

=== Публицистикалық және философиялық шығармалары ===
*	«Казань. Зачарованная столица». Лондон. 1994 (орыс, ағылшын, татар тілдерінде).
*	«Дорога Бог знает куда. Книга для Брата». Новый мир, 1996.
*	«Ислам в России. Четыре времени года». Лондон, 1998.
*	«Модель Татарстана». Лондон, 1999.
*	«Президент Минтимер Шаймиев и модель Татарстана». Санкт-Петербор, 2001.
*	«Дневники существования». Санкт-Петербор, 2003.
*	«Ностальгия по Откровению». Мәскеу, 2005.
*	«Белый минарет». 2006.
*	«Татарстан: &quot;Мы-можем!&quot; Президент Минтимер Шаймиев и созидательность здравого смысла». GLOBAL ORIENTAL LTD. 2007.
*	«Отпусти мою душу на волю». Мәскеу, 2009.
*	«Письма в другую комнату». Санкт-Петербор, 2011.
*	«Книга историй». Қазан.: Магариф-Вакыт, 2011.
*	«Книга единства». Қазан.: Магариф-Вакыт, 2011.
*	«Книга признаний». Қазан.: Магариф-Вакыт, 2011. 
*	«История российского мусульманства. Беседы о Северном Исламе». &quot;Алетейя&quot; баспасы, Санкт-Петербор, 2015.

== Марапаттары ==
* «Сельская молодёжь» журналының сыйлығы (1983, «Золотое перо» медалі)
* Ғабдолла Тоқай атындағы Татарстан Республикасының Мемлекеттік сыйлығы (2006)
* «Отпусти мою душу на волю» — &quot;Жыл поэзиясы&quot; номинациясы бойынша &quot;Жыл кітабы&quot; ұлттық байқауының лауреаты (2009).
* [[Біріккен Ұлттар Ұйымы]]ның адамзатты біріктіру саласындағы қызметі үшін &quot;Бірлік орденінің&quot; кавалері (2011).
* Халықаралық орыс тілді жазушылар Федерациясының «Культурное наследие» ордені (2011).

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

== Сілтемелер ==
* {{cite web|url=https://tatarica.org/ru/razdely/kultura/literatura/personalii/buharaev-ravil-raisovich|title=Равиль Раисович Бухараев|publisher=Татарская энциклопедия Tatarica}}
* [http://kitap.net.ru/buharaev.php Татарская электронная библиотека]{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090221133551/http://kitap.net.ru/buharaev.php |date=2009-02-21 }}
* [http://www.poesis.ru/poeti-poezia/buharaev/biograph.htm Поэзия Московского университета]{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20050118000346/http://www.poesis.ru/poeti-poezia/buharaev/biograph.htm |date=2005-01-18 }}
* Анатолий Кобенков: [http://www.vsp.ru/culture/2004/04/10/442605/print  Русские поэты иных берегов]{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140225021329/http://www.vsp.ru/culture/2004/04/10/442605/print |date=2014-02-25 }} — «Восточно-Сибирская ПРАВДА», 2004.
* [http://www.gabdullatukay.ru/rus/index.php?option=com_content&amp;task=view&amp;id=496&amp;Itemid=1 Сайт Габдуллы Тукая]
* Рамиль Сарчин. [http://window.edu.ru/library/pdf2txt/142/78142/59057/page2 Дали молчания Равиля Бухараева]{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140814105637/http://window.edu.ru/library/pdf2txt/142/78142/59057/page2 |date=2014-08-14 }} / Сарчин Р. Ш. Лики казанской поэзии: сборник статей //

[[Санат:Татарстан мәдениет қайраткерлері]]
[[Санат:Татар жазушылары]]
[[Санат:Татар ақындары]]
[[Санат:Татар драматургтары]]</text>
      <sha1>k10lmi1ittfch4ysuh9kwqhydv8y684</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>EC нөмірі</title>
    <ns>0</ns>
    <id>686908</id>
    <revision>
      <id>3064662</id>
      <parentid>3064308</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T13:32:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="13376" xml:space="preserve">{{Тексерілмеген мақала|date=тамыз 2022}} &lt;!-- БҰЛ МӘТІНДІ ӨШІРМЕҢІЗ! БҰЛ ҚАТАРДАН КЕЙІН ЖАЗЫҢЫЗ!  --&gt;

'''Фермент комиссиясының нөмірі''' ('''EC нөмірі''') - [[Ферменттер|ферменттердің]] сандық жіктелу схемасы, олар [[Катализ|катализдейтін]] [[Химиялық реакциялар|химиялық реакцияларға]] негізделген.&lt;ref name=&quot;isbn0-12-227164-5&quot;&gt;{{Кітап|isbn=978-0-12-227164-9}}&lt;/ref&gt; '''Ферменттердің номенклатурасы''' жүйесі ретінде әрбір EC нөмірі сәйкес фермент-катализделген реакция үшін ұсынылған атаумен байланысты.

EC сандары ферменттерді емес, фермент катализдейтін реакцияларды көрсетеді. Егер әртүрлі ферменттер (мысалы, әртүрлі организмдерден) бір реакцияны катализдейтін болса, онда олар бірдей ЭК нөмірін алады.&lt;ref name=&quot;expasy&quot;&gt;{{Cite web|publisher=ExPASy|title=ENZYME (Enzyme nomenclature database)|url=http://www.expasy.org/enzyme/|accessdate=24 April 2019|archiveurl=https://web.archive.org/web/20190321195549/https://enzyme.expasy.org/|archivedate=21 March 2019}}&lt;/ref&gt; Сонымен қатар, [[конвергентті эволюция]] арқылы мүлдем басқа ақуыз қатпарлары бірдей реакцияны катализдей алады (оларды кейде гомологты емес изофункциялық ферменттер деп те атайды)&lt;ref name=&quot;pmid20433725&quot;&gt;{{Cite journal|title=Non-homologous isofunctional enzymes: a systematic analysis of alternative solutions in enzyme evolution}}&lt;/ref&gt; және сондықтан бірдей EC нөмірі тағайындалады. Керісінше, UniProt идентификаторлары ақуызды аминқышқылдарының реттілігі бойынша бірегей түрде анықтайды.&lt;ref name=&quot;pmid14681372&quot;&gt;{{Cite journal|title=UniProt: the Universal Protein knowledgebase}}&lt;/ref&gt;

== Санның форматы ==
Әрбір ферменттің коды «EC» әріптерінен, содан кейін нүктелермен бөлінген төрт саннан тұрады. Бұл сандар ферменттің біртіндеп жақсырақ жіктелуін білдіреді. Алдын ала EC нөмірлері бар және төртінші (сериялық) санның бөлігі ретінде «n» болады (мысалы, EC 3.5.1.n3).&lt;ref name=&quot;expasy&quot;&gt;{{Cite web|publisher=ExPASy|title=ENZYME (Enzyme nomenclature database)|url=http://www.expasy.org/enzyme/|accessdate=24 April 2019|archiveurl=https://web.archive.org/web/20190321195549/https://enzyme.expasy.org/|archivedate=21 March 2019}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[http://www.expasy.org/enzyme/ &quot;ENZYME (Enzyme nomenclature database)&quot;]. ExPASy. [https://web.archive.org/web/20190321195549/https://enzyme.expasy.org/ Archived] from the original on 21 March 2019&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;24 April&lt;/span&gt; 2019&lt;/span&gt;.&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

Мысалы, трипептидті аминопептидазалардың «EC 3.4.11.4» коды бар, оның компоненттері келесі ферменттер топтарын көрсетеді:

* ''EC 3'' ферменттері гидролаза ферменттері (басқа молекуланы ыдырату үшін [[Су|суды]] пайдаланатын ферменттер)
* ''EC 3.4'' - пептидтік байланыстарға әсер ететін гидролазалар
* ''EC 3.4.11'' - [[Полипептидтер|полипептидтен аминотерминалды]] [[Аминқышқылдар|амин қышқылын]] ажырататын гидролазалар
* ''EC 3.4.11.4'' - трипептидтен амин-терминал ұшын ажырататындар

== Жоғарғы деңгейдегі кодтар ==
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Жоғарғы деңгейдегі EC нөмірлері&lt;ref name=&quot;moss&quot;&gt;{{Cite web|author=Moss GP|title=Recommendations of the Nomenclature Committee|publisher=International Union of Biochemistry and Molecular Biology on the Nomenclature and Classification of Enzymes by the Reactions they Catalyse|url=http://www.sbcs.qmul.ac.uk/iubmb/enzyme/|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180910045839/http://www.sbcs.qmul.ac.uk/iubmb/enzyme/|archivedate=2018-09-10|accessdate=2006-03-14}}&lt;/ref&gt;
! Сынып
! Реакция катализделген
! Типтік реакция
! Тривиальды аты бар фермент мысалдары.
|-
! EC 1&lt;br /&gt;''Оксидоредуктазалар''
| [[Тотығу-тотықсыздану реакциясы|Тотығу]] /тотықсыздану реакциялары; Н және О атомдарының немесе [[Электрон|электрондардың]] бір заттан екінші затқа ауысуы
| AH + B → A + BH(&lt;small&gt;'''азайтылған'''&lt;/small&gt;)&lt;br /&gt;A + O → AO (&lt;small&gt;'''тотыққан'''&lt;/small&gt;)
| Дегидрогеназа, оксидаза
|-
! EC 2&lt;br /&gt;''[[Трансферазалар]]''
| [[Функционалды топ|Функционалдық топтың]] бір заттан екінші затқа ауысуы. Топ метил-, ацил-, амино- немесе фосфатты топ болуы мүмкін
| AB + C → A + BC
| Трансаминаза, [[киназа]]
|-
! EC 3&lt;br /&gt;''[[Гидролазалар]]''
| [[Гидролиз]] арқылы субстраттан екі өнім түзілуі
| AB + H &lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt; O → AOH + BH
| [[Липазалар|Липаза]], [[Амилазалар|амилаза]], пептидаза, фосфатаза
|-
! EC 4&lt;br /&gt;''Лиаздар''
| Субстраттардан топтарды гидролитикалық емес қосу немесе жою. CC, CN, CO немесе CS байланыстары үзілуі мүмкін
| RCOCOOH → RCOH + CO &lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt; немесе [X-A+BY] → [A=B + XY]
| Декарбоксилаза
|-
! EC 5&lt;br /&gt; ''Изомеразалар''
| Молекула ішілік қайта құрылымдау, яғни [[Изомералар|изомерлену]] бір молекуланың ішінде өзгереді
| ABC → BCA
| Изомераза, мутаза
|-
! EC 6&lt;br /&gt; ''[[Лигазалар]]''
| [[Аденозинүшфосфор қышқылы|АТФ]] бір мезгілде ыдырауымен жаңа CO, CS, CN немесе CC [[Коваленттік байланыс|байланыстарын]] синтездеу арқылы екі молекуланы біріктіріңіз.
| X + Y + ATP → XY + ADP + P &lt;sub&gt;i&lt;/sub&gt;
| [[Лигазалар|Синтетаза]]
|-
! EC 7&lt;br /&gt; ''Транслоказалар''
| Иондардың немесе молекулалардың мембраналар арқылы қозғалысын немесе олардың мембраналар ішінде бөлінуін катализдейді
|
| Тасымалдаушы
|}

== Реакция ұқсастығы ==
Ферменттік реакциялар арасындағы ұқсастықты байланыс өзгерістері, реакция орталықтары немесе ішкі құрылым көрсеткіштері (бұрынғы EC-BLAST), қазір EMBL-EBI фермент порталы) арқылы есептеуге болады.&lt;ref name=&quot;asad&quot;&gt;{{Cite journal|title=EC-BLAST: a tool to automatically search and compare enzyme reactions|journal=Nature Methods|volume=11|issue=2|pages=171–174|date=Feb 2014|pmid=24412978|doi=10.1038/nmeth.2803|pmc=4122987}}&lt;/ref&gt;

== Тарих ==
EC санау жүйесі дамығанға дейін ферменттер ерікті түрде аталды және қандай реакция катализделгені туралы аз немесе мүлде анықтама беретін ескі сары фермент және алма ферменті сияқты атаулар кең таралған. Бұл атаулардың көпшілігі қолданыстан шығып қалды, дегенмен кейбіреулері, әсіресе [[пепсин]] және [[папаин]] сияқты спецификалылығы өте төмен протеолитті ферменттер әлі де қолданылуда, өйткені специфика бойынша рационалды жіктеу өте қиын болды.

1950 жылдарға қарай хаосқа төзгісіз сипатқа ие болды және Гоффман-Остенгоф және Диксон мен Уэбб ферменттер катализдейтін реакцияларды классификациялаудың біршама ұқсас схемаларын ұсынғаннан кейін Брюссельдегі Халықаралық биохимия конгресі ферменттер жөніндегі комиссияны құрды. 1955 жылы Малкольм Диксонның төрағалығы. Бірінші нұсқасы 1961 жылы жарияланды және Ферменттік комиссия сол кезде таратылды, бірақ оның атауы ''EC нөмірі'' терминінде сақталады. 1992 жылы Халықаралық биохимия және молекулалық биология одағы басып шығарған қазіргі алтыншы басылымда 3196 түрлі ферменттер бар. 1-4-қосымшалар 1993-1999 жж. Кейінгі қосымшалар Халықаралық биохимия және молекулалық биология одағының номенклатуралық комитетінің сайтында электронды түрде жарияланды.&lt;ref name=&quot;moss&quot;&gt;{{Cite web|author=Moss GP|title=Recommendations of the Nomenclature Committee|publisher=International Union of Biochemistry and Molecular Biology on the Nomenclature and Classification of Enzymes by the Reactions they Catalyse|url=http://www.sbcs.qmul.ac.uk/iubmb/enzyme/|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180910045839/http://www.sbcs.qmul.ac.uk/iubmb/enzyme/|archivedate=2018-09-10|accessdate=2006-03-14}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFMoss_GP&quot;&gt;Moss GP. [https://web.archive.org/web/20180910045839/http://www.sbcs.qmul.ac.uk/iubmb/enzyme/ &quot;Recommendations of the Nomenclature Committee&quot;]. International Union of Biochemistry and Molecular Biology on the Nomenclature and Classification of Enzymes by the Reactions they Catalyse. Archived from [http://www.sbcs.qmul.ac.uk/iubmb/enzyme/ the original] on 2018-09-10&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;2006-03-14&lt;/span&gt;&lt;/span&gt;.&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; 2018 жылдың тамызында IUBMB транслоказалары бар жоғары деңгейлі EC 7 санатын қосу арқылы жүйені өзгертті.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.enzyme-database.org/news.php|title=Enzyme Nomenclature News: Translocases (EC 7): A new EC Class|author=Tipton|first=Keith|date=August 2018|publisher=ExplorEnz: the primary source of the IUBMB enzyme list|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180910190358/http://www.enzyme-database.org/news.php|archivedate=10 September 2018|accessdate=3 November 2018}}&lt;/ref&gt;

== Сондай-ақ қараңыз ==

* EC нөмірлерінің тізімі
* Ферменттердің тізімі
* ТС нөмірі (мембраналық тасымалдау ақуыздарының классификациясы)

== Дереккөздер ==
{{Дереккөздер|33em}}

== Сыртқы сілтемелер ==

* [https://www.qmul.ac.uk/sbcs/iubmb/enzyme/ Фермент номенклатурасы], Халықаралық биохимия және молекулалық биология одағының номенклатуралық комитетінің беделді веб-сайты, оны GP Moss жүргізеді.
* [https://enzyme.expasy.org/ Ферменттердің номенклатурасының мәліметтер базасы] &amp;#x2014; ExPASy бойынша
* [http://www.brenda-enzymes.org/all_enzymes.php Барлық EC нөмірлерінің тізімі] &amp;#x2014; BRENDA бойынша
* [http://www.pdbe.org/ec PDB құрылымдарын EC нөмірі бойынша шолыңыз]
* [http://supfam.org/SUPERFAMILY/cgi-bin/dcbo.cgi?type=EC;po=root SCOP домендерін EC нөмірі] бойынша шолыңыз &amp;#x2014; dcGO бойынша
*  сайтында Archived  [http://www.ebi.ac.uk/thornton-srv/software/rbl/ EC-Blast көмегімен EC нөмірлерін салыстырыңыз]
[[Санат:Биоинформатика]]</text>
      <sha1>exr8rwoqhgpwfjisafb5ov52d68zywn</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Оксидоредуктаза</title>
    <ns>0</ns>
    <id>686909</id>
    <revision>
      <id>3064663</id>
      <parentid>3064312</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T13:32:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7998" xml:space="preserve">{{Тексерілмеген мақала|date=тамыз 2022}} &lt;!-- БҰЛ МӘТІНДІ ӨШІРМЕҢІЗ! БҰЛ ҚАТАРДАН КЕЙІН ЖАЗЫҢЫЗ!  --&gt;

[[Биохимия|Биохимияда]] '''оксидоредуктаза''' - бір молекуладан [[Электрон|электрондардың]] ауысуын катализдейтін [[Ферменттер|фермент]], тотықсыздандырғыш, [[Донор|электронды донор]] деп те аталады, [[тотықтырғыш]], [[Акцептор|электронды акцептор]] деп те аталады. Бұл ферменттер тобы әдетте кофакторлар ретінде NADP+ немесе [[Никотинамидадениндинуклеотид|NAD+]] пайдаланады.&lt;ref&gt;{{Кітап|isbn=0471205036|pages=}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Кітап|isbn=019850229X|pages=}}&lt;/ref&gt; Трансмембраналық оксидоредуктазалар бактерияларда, хлоропласттарда және [[Митохондрия|митохондрияларда]], соның ішінде I, II және III респираторлық кешендерде электронды тасымалдау тізбектерін жасайды. Кейбір басқалары перифериялық мембраналық ақуыздар ретінде биологиялық мембраналармен байланыса алады немесе бір трансмембраналық спираль арқылы мембраналарға бекітіледі.&lt;ref&gt;[http://membranome.org/protein_classes/9 Superfamilies of single-pass transmembrane oxidoreductases] in [[Membranome database]]&lt;/ref&gt;

== Реакциялар ==
Мысалы, бұл реакцияны катализдейтін фермент оксидоредуктаза болады:

: A &lt;sup&gt;–&lt;/sup&gt; + B → A + B &lt;sup&gt;–&lt;/sup&gt;

Бұл мысалда А тотықсыздандырғыш (электрондық донор) және В тотықтырғыш (электронды қабылдаушы) болып табылады.

Биохимиялық реакцияларда [[тотығу-тотықсыздану]] реакцияларын көру кейде қиынырақ болады, мысалы, [[гликолиз]] реакциясы:

: P&lt;sub&gt;i&lt;/sub&gt; + глицеральдегид-3-фосфат + NAD&lt;sup&gt;+&lt;/sup&gt; → NADH + H&lt;sup&gt;+&lt;/sup&gt; + 1,3-бисфосфоглицерат

Бұл реакцияда NAD&lt;sup&gt;+&lt;/sup&gt; тотықтырғыш (электронды қабылдаушы), ал глицеральдегид-3-фосфат тотықсыздандырғыш (электронды донор) болып табылады.

== Номенклатура ==
Оксидоредуктазалардың жалқы атаулары &quot;''донор:акцепторлы'' оксидоредуктаза&quot; түрінде жасалады; дегенмен, басқа атаулар әлдеқайда жиі кездеседі. Жалпы атау мүмкіндігінше &quot; ''донор'' дегидрогеназа &quot; болып табылады, мысалы, жоғарыдағы екінші реакция үшін глицеральдегид-3-фосфатдегидрогеназа. Жалпы атаулар кейде NAD&lt;sup&gt;+&lt;/sup&gt; редуктаза сияқты &quot; ''акцепторлы'' редуктаза&quot; ретінде де жасалады. «''Донор'' оксидаза» ерекше жағдай, мұнда [[Оттегі|O]]&lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt; акцептор болып табылады.

== Классификация ==
Оксидоредуктазалар ферменттердің [[EC нөмірі|EC сандық]] жіктелуінде '''EC 1''' ретінде жіктеледі. Оксидоредуктазаларды қосымша 21 кіші классқа бөлуге болады:

* EC 1.1 донорлардың CH-OH тобына әсер ететін оксидоредуктазаларды қамтиды (спирттік оксидоредуктазалар)
* EC 1.2 [[Альдегидтер|альдегидке]] немесе донорлардың оксо тобына әсер ететін оксидоредуктазаларды қамтиды
* EC 1.3 донорлардың CH-CH тобына әсер ететін оксидоредуктазаларды қамтиды (CH-CH оксидоредуктазалары)
* EC 1.4 донорлардың CH-NH &lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt; тобына әсер ететін оксидоредуктазаларды қамтиды (Амин қышқылы оксидоредуктазалары, [[Моноаминоксидаза|Моноаминоксидазасы]])
* EC 1.5 донорлардың CH-NH тобына әсер ететін оксидоредуктазаларды қамтиды
* EC 1.6 NADH немесе NADPH-ге әсер ететін оксидоредуктазаларды қамтиды
* EC 1.7 басқа азотты қосылыстарға донор ретінде әсер ететін оксидоредуктазаларды қамтиды
* EC 1.8 донорлардың [[күкірт]] тобына әсер ететін оксидоредуктазаларды қамтиды
* EC 1.9 донорлардың [[Гемопротеидтер|гем]] тобына әсер ететін оксидоредуктазаларды қамтиды
* EC 1.10 дифенолдарға және донор ретінде байланысты заттарға әсер ететін оксидоредуктазаларды қамтиды.
* EC 1.11 акцептор ретінде [[Пероксидті қосылыстар|пероксидке]] әсер ететін оксидоредуктазаларды қамтиды ([[пероксидазалар]])
* EC 1.12 сутегіге донор ретінде әрекет ететін оксидоредуктазаларды қамтиды
* EC 1.13 құрамында молекулалық оттегі (оксигеназалар) бар жалғыз донорларға әсер ететін оксидоредуктазалар кіреді.
* EC 1.14 молекулалық оттегі қосылған жұп донорларға әсер ететін оксидоредуктазаларды қамтиды.
* EC 1.15 акцептор ретінде супероксид радикалдарына әсер ететін оксидоредуктазаларды қамтиды
* EC 1.16 металл иондарын тотықтыратын оксидоредуктазаларды қамтиды
* EC 1.17 CH немесе CH&lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt; топтарына әсер ететін оксидоредуктазаларды қамтиды
* EC 1.18 темір-күкірт белоктарына донор ретінде әсер ететін оксидоредуктазаларды қамтиды
* EC 1.19 донор ретінде төмендетілген флаводоксинге әсер ететін оксидоредуктазаларды қамтиды
* EC 1.20 донорлардағы [[Фосфор|фосфорға]] немесе [[Күшән|мышьякқа]] әсер ететін оксидоредуктазаларды қамтиды.
* EC 1.21 XY байланысын құру үшін XH және YH әсер ететін оксидоредуктазаларды қамтиды.

== Сондай-ақ қараңыз ==

* [[Гидроксилаза]]
* Ферменттердің тізімі

== Дереккөздер ==
{{Дереккөздер}}

== Сыртқы сілтемелер ==

* {{Commonscat-inline|Oxidoreductases}}
* [https://web.archive.org/web/20120716211126/http://www.chem.qmul.ac.uk/iubmb/enzyme/EC1/intro.html EC 1 Introduction] from the Department of Chemistry at Queen Mary, University of London</text>
      <sha1>q0uy0d1ynbmqu82301i27q5086byg0q</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Үлгі:Potd/2022-08-28 (kk)</title>
    <ns>10</ns>
    <id>686917</id>
    <revision>
      <id>3064667</id>
      <parentid>3064376</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T13:40:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="175" xml:space="preserve">Бамберг, Германия бақшасындағы күлгін ирис (Iris versicolor).&lt;noinclude&gt;[[Санат:Үлгілер:Тәулік суреті]]&lt;noinclude&gt;</text>
      <sha1>68nou0rz6k4rj7a1w6aukep2ctvmajx</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Үлгі:Potd/2022-08-26 (kk)</title>
    <ns>10</ns>
    <id>686918</id>
    <revision>
      <id>3064670</id>
      <parentid>3064377</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T13:42:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="411" xml:space="preserve">Ақ шекелі ара жегіш (Merops bullockoides), Линьянти өзені, [[Намибия]]. Бүгін Намибияда Батырлар күні. 1966 жылы [[26 тамыз]]да Омугулугвомбашеде басталған Намибияның тәуелсіздік соғысын атап өтеді.&lt;noinclude&gt;[[Санат:Үлгілер:Тәулік суреті]]&lt;noinclude&gt;</text>
      <sha1>5asbrcm74ocr3eobhwc0ssc55fjiehe</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Галактокиназа</title>
    <ns>0</ns>
    <id>686926</id>
    <revision>
      <id>3064674</id>
      <parentid>3064392</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T13:43:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="24664" xml:space="preserve">{{Тексерілмеген мақала|date=тамыз 2022}} &lt;!-- БҰЛ МӘТІНДІ ӨШІРМЕҢІЗ! БҰЛ ҚАТАРДАН КЕЙІН ЖАЗЫҢЫЗ!  --&gt;

{| class=&quot;infobox&quot;
! colspan=&quot;2&quot; class=&quot;infobox-above&quot; |Галактокиназа 2
|-
! colspan=&quot;2&quot; class=&quot;infobox-header&quot; style=&quot;background-color: #ddd&quot; | Идентификаторлар
|-
! class=&quot;infobox-label&quot; scope=&quot;row&quot; style=&quot;background-color: #e7dcc3&quot; | Таңба
| class=&quot;infobox-data&quot; style=&quot;background-color: #eee&quot; | GALK2
|-
! class=&quot;infobox-label&quot; scope=&quot;row&quot; style=&quot;background-color: #e7dcc3&quot; | [[National Center for Biotechnology Information#Gene|NCBI гені]]
| class=&quot;infobox-data&quot; style=&quot;background-color: #eee&quot; | [//www.ncbi.nlm.nih.gov/gene?cmd=retrieve&amp;dopt=default&amp;list_uids=2585&amp;rn=1 2585]
|-
! class=&quot;infobox-label&quot; scope=&quot;row&quot; style=&quot;background-color: #e7dcc3&quot; | [[HUGO Gene Nomenclature Committee|HGNC]]
| class=&quot;infobox-data&quot; style=&quot;background-color: #eee&quot; | [https://www.genenames.org/data/gene-symbol-report/#!/hgnc_id/HGNC:4119 4119]
|-
! class=&quot;infobox-label&quot; scope=&quot;row&quot; style=&quot;background-color: #e7dcc3&quot; | [[Online Mendelian Inheritance in Man|OMIM]]
| class=&quot;infobox-data&quot; style=&quot;background-color: #eee&quot; | [https://omim.org/137028 137028]
|-
! class=&quot;infobox-label&quot; scope=&quot;row&quot; style=&quot;background-color: #e7dcc3&quot; | [[RefSeq]]
| class=&quot;infobox-data&quot; style=&quot;background-color: #eee&quot; | [https://www.ncbi.nlm.nih.gov/protein/NM_002044 NM_002044]
|-
! class=&quot;infobox-label&quot; scope=&quot;row&quot; style=&quot;background-color: #e7dcc3&quot; | [[Swiss-Prot|UniProt]]
| class=&quot;infobox-data&quot; style=&quot;background-color: #eee&quot; | [https://www.uniprot.org/uniprot/Q01415 Q01415]
|-
! colspan=&quot;2&quot; class=&quot;infobox-header&quot; style=&quot;background-color: #ddd&quot; | Басқа деректер
|-
! class=&quot;infobox-label&quot; scope=&quot;row&quot; style=&quot;background-color: #e7dcc3&quot; | [[Enzyme Commission number|EC нөмірі]]
| class=&quot;infobox-data&quot; style=&quot;background-color: #eee&quot; | [https://www.genome.jp/dbget-bin/www_bget?enzyme+2.7.1.6 2.7.1.6]
|-
! class=&quot;infobox-label&quot; scope=&quot;row&quot; style=&quot;background-color: #e7dcc3&quot; | [[Locus (genetics)|Локус]]
| class=&quot;infobox-data&quot; style=&quot;background-color: #eee&quot; | [[Chromosome 15 (human)|Chr. 15]] ''[https://omim.org/search/?index=geneMap&amp;search=15]'' 
|-
| colspan=&quot;2&quot; class=&quot;infobox-full-data&quot; style=&quot;background-color: #eee&quot; |
|}
'''Галактокиназа''' – [[Аденозинүшфосфор қышқылы|АТФ]] бір [[Молекула|молекуласы]] есебінен [[Галактоза|α-D-галактозаның]] галактоза 1-фосфатқа фосфорлануын жеңілдететін [[Ферменттер|фермент]] (фосфотрансфераза).&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.theodora.com/medical_dictionary/gamma_galactosis.html#galactokinase|title=galactokinase|work=Medical Dictionary|accessdate=2013-01-26}}&lt;/ref&gt; Галактокиназа α-D-галактозаның глюкоза 1-фосфатқа [[Катаболизм|катаболизмі]] үшін көптеген [[Ағза|организмдерде]] кездесетін метаболикалық жол Лелуар жолының екінші сатысын катализдейді. Ең алғаш [[Сүтқоректілер|сүтқоректілердің]] [[Бауыр (орган)|бауырынан]] бөлініп алынған галактокиназа [[Ашытқылар|ашытқыларда]], [[Архебактериялар|археяларда]], [[Өсімдіктер|өсімдіктерде]],  және [[Саналы адам|адамдарда]] кеңінен зерттелді. 

== Құрылым ==
Галактокиназа үлкен жарықшақпен бөлінген екі доменнен тұрады. Екі аймақ N- және C-терминал домендері ретінде белгілі және АТФ [[аденин]] сақинасы олардың интерфейсінде орналасқан гидрофобты қалтада байланысады. N-терминал домені бес аралас бета-парақпен және бес альфа-спиральмен белгіленген, ал C-терминал домені параллельге қарсы бета-парақтардың екі қабатымен және алты альфа-спиральмен сипатталады.&lt;ref name=&quot;holden04&quot;&gt;{{Cite journal|title=Galactokinase: structure, function and role in type II galactosemia|journal=Cellular and Molecular Life Sciences|volume=61|issue=19–20|pages=2471–84|date=October 2004|pmid=15526155|doi=10.1007/s00018-004-4160-6}}&lt;cite class=&quot;citation journal cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFHoldenThodenTimsonReece2004&quot;&gt;Holden HM, Thoden JB, Timson DJ, Reece RJ (October 2004). &quot;Galactokinase: structure, function and role in type II galactosemia&quot;. ''Cellular and Molecular Life Sciences''. '''61''' (19–20): 2471–84. [[Doi (идентификатор)|doi]]:[[doi:10.1007/s00018-004-4160-6|10.1007/s00018-004-4160-6]]. [[PMID (идентификатор)|PMID]]&amp;nbsp;[//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15526155 15526155]. [[S2CID (идентификатор)|S2CID]]&amp;nbsp;[https://api.semanticscholar.org/CorpusID:7293337 7293337].&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; [[Киназа|Галактокиназа]] [[Көмірсулар|қант]] киназаларының отбасына жатпайды, керісінше GHMP суперотбасы деп аталатын АТФ-тәуелді ферменттер класына жатады.&lt;ref&gt;{{Cite journal|title=Molecular and biochemical characterization of human galactokinase and its small molecule inhibitors|journal=Chemico-Biological Interactions|volume=188|issue=3|pages=376–85|date=December 2010|pmid=20696150|doi=10.1016/j.cbi.2010.07.025}}&lt;/ref&gt; GHMP - бұл оның бастапқы мүшелеріне сілтеме жасайтын аббревиатура: галактокиназа, гомосеринкиназа, мевалонаткиназа және фосфомевалонаткиназа. GHMP супержанұясының мүшелері тек он-20% реттілік сәйкестігіне қарамастан үлкен үш өлшемді ұқсастыққа ие. Бұл ферменттердің құрамында үш жақсы сақталған мотивтер (I, II және III), екіншісі нуклеотидтерді байланыстыруға қатысады және [[Пролин|Pro]] -XXX- [[Глицин|Gly]] - Leu -X- Ser -Ser- [[Аланин|Ala]] тізбегіне ие.&lt;ref name=&quot;thoden&quot;&gt;{{Cite journal|title=Molecular structure of galactokinase|journal=The Journal of Biological Chemistry|volume=278|issue=35|pages=33305–11|date=August 2003|pmid=12796487|doi=10.1074/jbc.M304789200}}&lt;/ref&gt;

=== Қанттың ерекшелігі ===
Түрлі түрлердегі галактокиназалар [[Ферменттер|субстрат ерекшеліктерінің]] үлкен әртүрлілігін көрсетеді. ''[[Ішек таяқшасы|E. coli]]'' галактокиназасы сонымен қатар 2-дезокси-D-галактозаны, 2-амин-дезокси-D-галактозаны, 3-дезокси-D-галактозаны және D-фукозаны фосфорлайды. Фермент кез келген С-4 модификациясын көтере алмайды, бірақ D-галактозаның С-2 жағдайындағы өзгерістер ферменттің қызметіне кедергі жасамайды.&lt;ref&gt;{{Cite journal|title=Studies on the substrate specificity of Escherichia coli galactokinase|journal=Organic Letters|volume=5|issue=13|pages=2223–6|date=June 2003|pmid=12816414|doi=10.1021/ol034642d}}&lt;/ref&gt; Адамның да, егеуқұйрықтың да галактокиназалары 2-дезокси-D-галактозаны сәтті фосфорлайды.&lt;ref&gt;{{Cite journal|title=Sugar recognition by human galactokinase|journal=BMC Biochemistry|volume=4|pages=16|date=November 2003|pmid=14596685|doi=10.1186/1471-2091-4-16}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite journal|title=Some properties of galactokinase in developing rat liver|journal=The Biochemical Journal|volume=108|issue=2|pages=169–75|date=June 1968|pmid=5665881|doi=10.1042/bj1080169}}&lt;/ref&gt; ''[[Saccharomyces cerevisiae|S. cerevisiae]]'' галактокиназасы, керісінше, D-галактозаға жоғары спецификалық болып табылады және [[Глюкоза|глюкозаны]], [[Манноза|маннозаны]], [[Арабиноза|арабинозаны]], фукозаны, [[Лактоза|лактозаны]], галактитолды немесе 2-дезокси-D-галактозаны фосфорлайды.&lt;ref name=&quot;c1&quot;&gt;{{Cite journal|title=Purification of galactokinase mRNA from Saccharomyces cerevisiae by indirect immunoprecipitation|journal=The Journal of Biological Chemistry|volume=254|issue=9|pages=3531–6|date=May 1979|doi=10.1016/S0021-9258(18)50793-6|pmid=107173}}&lt;cite class=&quot;citation journal cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFSchellWilson1979&quot;&gt;Schell MA, Wilson DB (May 1979). [[doi:10.1016/S0021-9258(18)50793-6|&quot;Purification of galactokinase mRNA from Saccharomyces cerevisiae by indirect immunoprecipitation&quot;]]. ''The Journal of Biological Chemistry''. '''254''' (9): 3531–6. [[Doi (идентификатор)|doi]]:&lt;span class=&quot;cs1-lock-free&quot; title=&quot;Freely accessible&quot;&gt;[[doi:10.1016/S0021-9258(18)50793-6|10.1016/S0021-9258(18)50793-6]]&lt;/span&gt;. [[PMID (идентификатор)|PMID]]&amp;nbsp;[//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/107173 107173].&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;c2&quot;&gt;{{Cite journal|title=Contribution of amino acid side chains to sugar binding specificity in a galactokinase, Gal1p, and a transcriptional inducer, Gal3p|journal=The Journal of Biological Chemistry|volume=281|issue=25|pages=17150–5|date=June 2006|pmid=16603548|doi=10.1074/jbc.M602086200}}&lt;cite class=&quot;citation journal cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFSellickReece2006&quot;&gt;Sellick CA, Reece RJ (June 2006). [[doi:10.1074/jbc.M602086200|&quot;Contribution of amino acid side chains to sugar binding specificity in a galactokinase, Gal1p, and a transcriptional inducer, Gal3p&quot;]]. ''The Journal of Biological Chemistry''. '''281''' (25): 17150–5. [[Doi (идентификатор)|doi]]:&lt;span class=&quot;cs1-lock-free&quot; title=&quot;Freely accessible&quot;&gt;[[doi:10.1074/jbc.M602086200|10.1074/jbc.M602086200]]&lt;/span&gt;. [[PMID (идентификатор)|PMID]]&amp;nbsp;[//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16603548 16603548].&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; Сонымен қатар, галактокиназаның кинетикалық қасиеттері де түрлер бойынша ерекшеленеді.&lt;ref name=&quot;holden04&quot;&gt;{{Cite journal|title=Galactokinase: structure, function and role in type II galactosemia|journal=Cellular and Molecular Life Sciences|volume=61|issue=19–20|pages=2471–84|date=October 2004|pmid=15526155|doi=10.1007/s00018-004-4160-6}}&lt;cite class=&quot;citation journal cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFHoldenThodenTimsonReece2004&quot;&gt;Holden HM, Thoden JB, Timson DJ, Reece RJ (October 2004). &quot;Galactokinase: structure, function and role in type II galactosemia&quot;. ''Cellular and Molecular Life Sciences''. '''61''' (19–20): 2471–84. [[Doi (идентификатор)|doi]]:[[doi:10.1007/s00018-004-4160-6|10.1007/s00018-004-4160-6]]. [[PMID (идентификатор)|PMID]]&amp;nbsp;[//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15526155 15526155]. [[S2CID (идентификатор)|S2CID]]&amp;nbsp;[https://api.semanticscholar.org/CorpusID:7293337 7293337].&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; Әртүрлі көздерден алынған галактокиназалардың қант ерекшелігі бағытталған эволюция&lt;ref&gt;{{Cite journal|title=Creation of the first anomeric D/L-sugar kinase by means of directed evolution|journal=Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America|volume=100|issue=23|pages=13184–9|date=November 2003|pmid=14612558|doi=10.1073/pnas.2235011100}}&lt;/ref&gt; және құрылымға негізделген ақуыз инженериясы арқылы күрт кеңейтілді.&lt;ref&gt;{{Cite journal|title=Structure-based engineering of E. coli galactokinase as a first step toward in vivo glycorandomization|journal=Chemistry &amp; Biology|volume=12|issue=6|pages=657–64|date=June 2005|pmid=15975511|doi=10.1016/j.chembiol.2005.04.009}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite journal|title=The impact of enzyme engineering upon natural product glycodiversification|journal=Current Opinion in Chemical Biology|volume=12|issue=5|pages=556–64|date=October 2008|pmid=18678278|doi=10.1016/j.cbpa.2008.07.013}}&lt;/ref&gt; Сәйкес кең рұқсат етілген қанттың аномерлік киназалары ''in vitro'' және ''in vivo'' гликорандомизациясы үшін ірге тасы ретінде қызмет етеді.&lt;ref&gt;{{Cite journal|title=Neoglycorandomization and chemoenzymatic glycorandomization: two complementary tools for natural product diversification|journal=Journal of Natural Products|volume=68|issue=11|pages=1696–711|date=November 2005|pmid=16309329|doi=10.1021/np0502084}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite journal|title=Recombinant E. coli prototype strains for in vivo glycorandomization|journal=ACS Chemical Biology|volume=6|issue=1|pages=95–100|date=January 2011|pmid=20886903|doi=10.1021/cb100267k}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite journal|title=Enzymatic methods for glyco(diversification/randomization) of drugs and small molecules|journal=Natural Product Reports|volume=28|issue=11|pages=1811–53|date=October 2011|pmid=21901218|doi=10.1039/c1np00045d}}&lt;/ref&gt;

== Механизм ==
Жақында адам галактокиназасындағы [[Активті өзек|белсенді сайт]] [[Аминқышқылдар|қалдықтарының]] рөлі түсінілді. [[Аспарагин қышқылы|Asp]] -186 α-D-галактозаның C1-OH [[Протон|протонын]] бөліп алады, ал пайда болған алкоксид нуклеофилі АТФ γ- [[Фосфор|фосфорына]] шабуыл жасайды. [[Фосфаттар|Фосфат тобы]] қантқа ауысады, ал Asp-186 [[Су|сумен]] протонациялануы мүмкін. Жақын [[Аргинин|маңдағы Arg]] -37 Asp-186-ны [[Ион (электроника)|аниондық]] түрінде тұрақтандырады және нүктелік мутация эксперименттерінде галактокиназа функциясы үшін маңызды екені дәлелденді.&lt;ref name=&quot;meg&quot;&gt;{{Cite journal|title=The role of the active site residues in human galactokinase: implications for the mechanisms of GHMP kinases|journal=Bioorganic Chemistry|volume=39|issue=3|pages=120–6|date=June 2011|pmid=21474160|doi=10.1016/j.bioorg.2011.03.001}}&lt;cite class=&quot;citation journal cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFMegarityHuangWarnockTimson2011&quot;&gt;Megarity CF, Huang M, Warnock C, Timson DJ (June 2011). &quot;The role of the active site residues in human galactokinase: implications for the mechanisms of GHMP kinases&quot;. ''Bioorganic Chemistry''. '''39''' (3): 120–6. [[Doi (идентификатор)|doi]]:[[doi:10.1016/j.bioorg.2011.03.001|10.1016/j.bioorg.2011.03.001]]. [[PMID (идентификатор)|PMID]]&amp;nbsp;[//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21474160 21474160].&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; Галактокиназалар арасында аспарагин қышқылы да, белсенді учаскенің қалдықтары да жоғары деңгейде сақталады.&lt;ref name=&quot;holden04&quot;&gt;{{Cite journal|title=Galactokinase: structure, function and role in type II galactosemia|journal=Cellular and Molecular Life Sciences|volume=61|issue=19–20|pages=2471–84|date=October 2004|pmid=15526155|doi=10.1007/s00018-004-4160-6}}&lt;cite class=&quot;citation journal cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFHoldenThodenTimsonReece2004&quot;&gt;Holden HM, Thoden JB, Timson DJ, Reece RJ (October 2004). &quot;Galactokinase: structure, function and role in type II galactosemia&quot;. ''Cellular and Molecular Life Sciences''. '''61''' (19–20): 2471–84. [[Doi (идентификатор)|doi]]:[[doi:10.1007/s00018-004-4160-6|10.1007/s00018-004-4160-6]]. [[PMID (идентификатор)|PMID]]&amp;nbsp;[//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15526155 15526155]. [[S2CID (идентификатор)|S2CID]]&amp;nbsp;[https://api.semanticscholar.org/CorpusID:7293337 7293337].&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;
[[Сурет:Galactokinase_mechanism1.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Galactokinase_mechanism1.png/500px-Galactokinase_mechanism1.png|ешқандай|нобай|500x500 нүкте| Ықтимал галактокиназа механизмі. &lt;ref name=&quot;meg&quot;&gt;{{Cite journal|title=The role of the active site residues in human galactokinase: implications for the mechanisms of GHMP kinases|journal=Bioorganic Chemistry|volume=39|issue=3|pages=120–6|date=June 2011|pmid=21474160|doi=10.1016/j.bioorg.2011.03.001}}&lt;cite class=&quot;citation journal cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFMegarityHuangWarnockTimson2011&quot;&gt;Megarity CF, Huang M, Warnock C, Timson DJ (June 2011). &quot;The role of the active site residues in human galactokinase: implications for the mechanisms of GHMP kinases&quot;. ''Bioorganic Chemistry''. '''39''' (3): 120–6. [[Doi (идентификатор)|doi]]:[[doi:10.1016/j.bioorg.2011.03.001|10.1016/j.bioorg.2011.03.001]]. [[PMID (идентификатор)|PMID]]&amp;nbsp;[//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21474160 21474160].&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; Аспартат қалдығы жақын маңдағы аргинин қалдығы арқылы оның аниондық түрінде тұрақтанады.]]
[[Сурет:Galactokinase_crystal_structure.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/07/Galactokinase_crystal_structure.png/220px-Galactokinase_crystal_structure.png|оңға|нобай| ''Lactococcus lactis галактокиназасының белсенді аймағының кристалдық құрылымы.''&lt;ref name=&quot;thoden&quot;&gt;{{Cite journal|title=Molecular structure of galactokinase|journal=The Journal of Biological Chemistry|volume=278|issue=35|pages=33305–11|date=August 2003|pmid=12796487|doi=10.1074/jbc.M304789200}}&lt;cite class=&quot;citation journal cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFThodenHolden2003&quot;&gt;Thoden JB, Holden HM (August 2003). [[doi:10.1074/jbc.M304789200|&quot;Molecular structure of galactokinase&quot;]]. ''The Journal of Biological Chemistry''. '''278''' (35): 33305–11. [[Doi (идентификатор)|doi]]:&lt;span class=&quot;cs1-lock-free&quot; title=&quot;Freely accessible&quot;&gt;[[doi:10.1074/jbc.M304789200|10.1074/jbc.M304789200]]&lt;/span&gt;. [[PMID (идентификатор)|PMID]]&amp;nbsp;[//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/12796487 12796487].&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; Галактокиназа жасыл түспен, фосфат қызғылт сары түсте, ал қант лигандын байланыстыруға жауапты қалдықтар қызыл түспен көрсетілген: Arg-36, Glu-42, Asp-45, Asp-183 және Tyr-233. ''Lactococcus lactis'' галактокиназасының Arg-36 және Asp-183 адам галактокиназасындағы Arg-37 және Asp-186 аналогтары. (PDB ішінен: 1PIE)]]

== Биологиялық функция ==
Лелуар жолы галактозаның глюкозаға айналуын катализдейді. Галактоза [[Сүт тағамдары|сүт өнімдерінде]], сондай-ақ [[Жеміс|жемістер]] мен [[Көкөністер|көкөністерде]] кездеседі және [[Гликопротеидтер|гликопротеиндер]] мен [[Гликолипидтер|гликолипидтердің]] ыдырауында эндогендік жолмен түзілуі мүмкін. Лелуар жолында үш фермент қажет: галактокиназа, галактоза-1-фосфат уридилилтрансфераза және UDP-галактоза 4-эпимераза. Галактокиназа галактоза катаболизмінің бірінші орындалған сатысын катализдейді, галактоза 1-фосфат түзеді.&lt;ref name=&quot;l&quot;&gt;{{Cite journal|title=The Leloir pathway: a mechanistic imperative for three enzymes to change the stereochemical configuration of a single carbon in galactose|journal=FASEB Journal|volume=10|issue=4|pages=461–70|date=March 1996|pmid=8647345|doi=10.1096/fasebj.10.4.8647345}}&lt;cite class=&quot;citation journal cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFFrey1996&quot;&gt;Frey PA (March 1996). &quot;The Leloir pathway: a mechanistic imperative for three enzymes to change the stereochemical configuration of a single carbon in galactose&quot;. ''FASEB Journal''. '''10''' (4): 461–70. [[Doi (идентификатор)|doi]]:[[doi:10.1096/fasebj.10.4.8647345|10.1096/fasebj.10.4.8647345]]. [[PMID (идентификатор)|PMID]]&amp;nbsp;[//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/8647345 8647345]. [[S2CID (идентификатор)|S2CID]]&amp;nbsp;[https://api.semanticscholar.org/CorpusID:13857006 13857006].&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite journal|title=Structure and function of enzymes of the Leloir pathway for galactose metabolism|journal=The Journal of Biological Chemistry|volume=278|issue=45|pages=43885–8|date=November 2003|pmid=12923184|doi=10.1074/jbc.R300025200}}&lt;/ref&gt;

== Аурудың өзектілігі ==


[[Галактоземия]], галактозаны метаболиздеу қабілетінің төмендеуімен сипатталатын сирек метаболикалық бұзылыс, Лелуар жолындағы үш ферменттің кез келгенінің мутациясынан туындауы мүмкін.&lt;ref name=&quot;l&quot;&gt;{{Cite journal|title=The Leloir pathway: a mechanistic imperative for three enzymes to change the stereochemical configuration of a single carbon in galactose|journal=FASEB Journal|volume=10|issue=4|pages=461–70|date=March 1996|pmid=8647345|doi=10.1096/fasebj.10.4.8647345}}&lt;cite class=&quot;citation journal cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFFrey1996&quot;&gt;Frey PA (March 1996). &quot;The Leloir pathway: a mechanistic imperative for three enzymes to change the stereochemical configuration of a single carbon in galactose&quot;. ''FASEB Journal''. '''10''' (4): 461–70. [[Doi (идентификатор)|doi]]:[[doi:10.1096/fasebj.10.4.8647345|10.1096/fasebj.10.4.8647345]]. [[PMID (идентификатор)|PMID]]&amp;nbsp;[//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/8647345 8647345]. [[S2CID (идентификатор)|S2CID]]&amp;nbsp;[https://api.semanticscholar.org/CorpusID:13857006 13857006].&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; Галактокиназа тапшылығы II типті галактоземия деп те аталады, адам галактокиназасының [[Мутация|мутациясынан]] туындаған рецессивті метаболикалық бұзылыс. II типті галактоземияны тудыратын 20-ға жуық мутация анықталды, оның негізгі симптомы ерте басталатын [[катаракта]] болып табылады. Адам [[Көз|көзінің]] [[Көз бұршағы|линза]] [[Жасуша|жасушаларында]] альдозаредуктаза галактозаны галактитолға айналдырады. Галактокиназаның мутациясына байланысты галактоза глюкозаға катаболизденбейтіндіктен, галактитол жинақталады. Линзаның жасуша мембранасы арқылы өтетін галактитол градиенті судың осмотикалық сіңірілуін тудырады және линза жасушаларының ісінуі және ақырында апоптозы басталады.&lt;ref&gt;{{Cite journal|title=Functional analysis of disease-causing mutations in human galactokinase|journal=European Journal of Biochemistry|volume=270|issue=8|pages=1767–74|date=April 2003|pmid=12694189|doi=10.1046/j.1432-1033.2003.03538.x}}&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{Дереккөздер}}

== Сыртқы сілтемелер ==

* Galactokinase at the US National Library of Medicine Medical Subject Headings (MeSH)</text>
      <sha1>08onozuael97vd502lrniv3256n5p0v</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Фосфофруктокиназа</title>
    <ns>0</ns>
    <id>686929</id>
    <revision>
      <id>3064677</id>
      <parentid>3064398</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T13:47:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11998" xml:space="preserve">{{Тексерілмеген мақала|date=тамыз 2022}} &lt;!-- БҰЛ МӘТІНДІ ӨШІРМЕҢІЗ! БҰЛ ҚАТАРДАН КЕЙІН ЖАЗЫҢЫЗ!  --&gt;


'''Фосфофруктокиназа''' ('''ФФК''') - [[Гликолиз|гликолизде]] фруктоза 6-фосфатты фосфорлайтын [[киназа]] ферменті.

== Функция ==
Фосфорил тобының [[Аденозинүшфосфор қышқылы|АТФ]]-дан ферменттік катализденген тасымалдануы әртүрлі биологиялық процестерде маңызды реакция болып табылады.&lt;ref name=&quot;PUB00004002&quot;&gt;{{Cite journal|title=Mutations in the active site of Escherichia coli phosphofructokinase|pages=437–439|year=1987}}&lt;/ref&gt; Фосфофруктокиназа фруктоза-6-фосфаттың фруктоза-1,6-бисфосфатқа фосфорлануын катализдейді, бұл [[Гликолиз|гликолитикалық жолдағы]] негізгі реттеуші қадам.&lt;ref name=&quot;PUB00014238&quot;&gt;{{Cite journal|title=Different modes of activating phosphofructokinase, a key regulatory enzyme of glycolysis, in working vertebrate muscle|pages=264–270|year=2002}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;PUB00000020&quot;&gt;{{Cite journal|title=Functional expression of human mutant phosphofructokinase in yeast: genetic defects in French Canadian and Swiss patients with phosphofructokinase deficiency|pages=131–141|year=1995}}&lt;/ref&gt; Ол АТФ арқылы аллостериялық түрде тежеледі және [[Аденозинмонофосфат|АМФ]] арқылы аллостериялық белсендіріледі, осылайша ол гликолитикалық жолдан өткен кезде жасушаның энергетикалық қажеттіліктерін көрсетеді.&lt;ref&gt;{{Кітап|isbn=978-1133106296|pages=585}}&lt;/ref&gt; ФФК [[бактериялар]] мен [[Сүтқоректілер|сүтқоректілерде]] гомотетрамер ретінде (әр [[Мономер|мономерде]] 2 ұқсас доменге ие) және [[Ашытқылар|ашытқыларда]] октомер ретінде (мұнда 4 альфа-(ФФК1) және 4 бета-тізбек (ФФК2) бар), соңғысы сүтқоректілердің мономерлері сияқты болады, 2 ұқсас доменге ие&lt;ref name=&quot;PUB00000020&quot; /&gt;). Бұл протеин аллостерикалық реттеудің морфеин үлгісін пайдалана алады.&lt;ref name=&quot;pmid22182754&quot;&gt;{{Cite journal|last1=T. Selwood|last2=E. K. Jaffe.|title=Dynamic dissociating homo-oligomers and the control of protein function.|pages=131–43|year=2011}}&lt;/ref&gt;

ФФК ұзындығы 300-ге жуық [[Аминқышқылдар|амин қышқылын]] құрайды және [[Ферменттер|бактериялық ферменттің]] құрылымдық зерттеулері оның екі ұқсас (альфа/бета) лобтан тұратынын көрсетті: біреуі АТФ байланыстыруға қатысады, ал екіншісі субстрат байланыстыратын жерді де, аллостериялық аймақты да орналастырады. реттеуші байланыстыру орны белсенді аймақтан ерекшеленеді, бірақ бұл фермент белсенділігіне әсер етеді). Бірдей тетрамер бөлімшелері 2 түрлі конформацияны қабылдайды: «жабық» күйде байланысқан магний ионы фермент өнімдерінің (АДФ және фруктоза-1,6-бисфосфат) фосфорил топтарын көпірлейді; ал «ашық» күйде магний ионы тек [[Аденозиндифосфат|ADP]]&lt;ref name=&quot;PUB00003237&quot;&gt;{{Cite journal|title=Crystal structure of the complex of phosphofructokinase from Escherichia coli with its reaction products|journal=J. Mol. Biol.|volume=204|issue=4|pages=973–994|year=1988|pmid=2975709|doi=10.1016/0022-2836(88)90056-3}}&lt;/ref&gt; -ді байланыстырады, өйткені 2 өнім енді бір-бірінен алшақ орналасқан. Бұл конформациялар 2 молекуланы реакцияға жеткілікті түрде жақындату үшін суббірлікті жабуды қажет ететін реакция жолының дәйекті кезеңдері болып саналады.&lt;ref name=&quot;PUB00003237&quot; /&gt;

Кері реакция фруктоза-1,6-бисфосфатаза ферментімен [[Катализ|катализденеді]].

=== Фосфофруктокиназалар тұқымдасы ===
ФФК [[Киназа|қант киназаларының]] фосфофруктокиназа B (PfkB) отбасына жатады.&lt;ref name=&quot;Park&quot;&gt;Park J, Gupta RS: Adenosine kinase and ribokinase--the RK family of proteins. Cell Mol Life Sci 2008, 65: 2875-2896.&lt;/ref&gt; Бұл отбасының басқа мүшелері (Рибокиназа отбасы деп те аталады) рибокиназа (РК), аденозинкиназа (АК), инозинкиназа және 1-фосфофруктокиназаны қамтиды.&lt;ref name=&quot;Park&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;Bork&quot;&gt;Bork P, Sander C, Valencia A: Convergent evolution of similar enzymatic function on different protein folds: the hexokinase, ribokinase, and galactokinase families of sugar kinases. Protein Sci 1993, 2: 31-40.&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Spychala&quot;&gt;Spychala J, Datta NS, Takabayashi K, Datta M, Fox IH, Gribbin T, Mitchell BS: Cloning of human adenosine kinase cDNA: sequence similarity to microbial ribokinases and fructokinases. Proc Natl Acad Sci U S A 1996, 93: 1232-1237.&lt;/ref&gt; PfkB/RK отбасы мүшелері сақталған үш реттілік мотивінің болуымен анықталады.&lt;ref name=&quot;Park&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;Bork&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;Maj&quot;&gt;Maj MC, Singh B, Gupta RS: Pentavalent ions dependency is a conserved property of adenosine kinase from diverse sources: identification of a novel motif implicated in phosphate and magnesium ion binding and substrate inhibition. Biochemistry 2002, 41: 4059-4069.&lt;/ref&gt; Белоктардың бірнеше ФФК тұқымдасының құрылымдары бірқатар организмдерден анықталды және белоктың осы отбасының ферментативті белсенділігі бес валентті иондардың болуына тәуелділігін көрсетеді.&lt;ref&gt;Sigrell JA, Cameron AD, Jones TA, Mowbray SL: Structure of Escherichia coli ribokinase in complex with ribose and dinucleotide determined to 1.8 A resolution: insights into a new family of kinase structures. Structure 1998, 6: 183-193.&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Park&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;Maj&quot; /&gt; ФФК қаңқа бұлшықетінде, [[Бауыр (орган)|бауырда]] және [[Тромбоцит|тромбоциттерден]] тінге тән [[Геннің экспрессиясы|экспрессия]] мен функцияны қамтамасыз ететін изоформалы нұсқаларда кездеседі. Изоформалар олар орналасқан тінге тән орталарда белгілі бір [[Гликолиз|гликолитикалық жылдамдықтарда]] рөл атқаруы мүмкін деген болжам бар. Адамдарда адамның ісік жасушаларының кейбір линиялары гликолитикалық өнімділікті арттырғаны және баур ФФК  мөлшерінің жоғарылауымен корреляцияланғаны анықталды.&lt;ref&gt;{{Cite journal|last1=Sola-Penna|first1=Mauro|last2=Da Silva|first2=Daniel|last3=Coelho|first3=Wagner S.|last4=Marinho-Carvalho|first4=Monica M.|last5=Zancan|first5=Patricia|date=November 2010|title=Regulation of mammalian muscle type 6-phosphofructo-1-kinase and its implication for the control of the metabolism|journal=IUBMB Life|volume=62|issue=11|pages=791–796|doi=10.1002/iub.393|issn=1521-6543|pmid=21117169}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite journal|last1=Ausina|first1=Priscila|last2=Da Silva|first2=Daniel|last3=Majerowicz|first3=David|last4=Zancan|first4=Patricia|last5=Sola-Penna|first5=Mauro|date=July 2018|title=Insulin specifically regulates expression of liver and muscle phosphofructokinase isoforms|journal=Biomedicine &amp; Pharmacotherapy|volume=103|pages=228–233|doi=10.1016/j.biopha.2018.04.033|issn=0753-3322|pmid=29655163}}&lt;/ref&gt;

== Клиникалық маңызы ==
ФФК тапшылығы VII типті гликогенозға (Таруи ауруы) әкеледі, бұл ауыр жүрек айнуымен, құсумен, бұлшықет құрысуларымен және қарқынды немесе қарқынды жаттығуларға жауап ретінде миоглобинуриямен сипатталатын аутосомды-рецессивті ауру.&lt;ref name=&quot;PUB00000020&quot;&gt;{{Cite journal|title=Functional expression of human mutant phosphofructokinase in yeast: genetic defects in French Canadian and Swiss patients with phosphofructokinase deficiency|journal=Am. J. Hum. Genet.|volume=56|issue=1|pages=131–141|year=1995|pmid=7825568|pmc=1801305}}&lt;cite class=&quot;citation journal cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFRabenExelbertSpiegelSherman1995&quot;&gt;Raben N, Exelbert R, Spiegel R, Sherman JB, Nakajima H, Plotz P, Heinisch J (1995). [//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1801305 &quot;Functional expression of human mutant phosphofructokinase in yeast: genetic defects in French Canadian and Swiss patients with phosphofructokinase deficiency&quot;]. ''Am. J. Hum. Genet''. '''56''' (1): 131–141. [[PMC (идентификатор)|PMC]]&amp;nbsp;&lt;span class=&quot;cs1-lock-free&quot; title=&quot;Freely accessible&quot;&gt;[//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1801305 1801305]&lt;/span&gt;. [[PMID (идентификатор)|PMID]]&amp;nbsp;[//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/7825568 7825568].&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; Зардап шегушілер әдетте белсенділік деңгейін реттеуді үйрену арқылы ақылға қонымды қарапайым өмір сүре алады.&lt;ref name=&quot;PUB00000020&quot; /&gt;

== Ереже ==
Адамдарда екі түрлі фосфофруктокиназа ферменттері бар:
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align: center;&quot;
!Түр
! Синонимдер
! EC нөмірі
! Субстрат
! Өнім
! Паролог гендер
|-
| style=&quot;width: 160px;&quot; | Фосфофруктокиназа 1
| style=&quot;width: 175;&quot; | 6-фосфофруктокиназа&lt;br /&gt; фосфогексокиназа
| style=&quot;width: 150;&quot; | EC 2.7.1.11
| rowspan=&quot;2&quot; style=&quot;width: 160px;&quot; |[[Сурет:Beta-D-fructose-6-phosphate_wpmp.png|137x137 нүкте]]&lt;/img&gt;&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;&lt;nowiki&gt;&lt;/br&gt;&lt;/nowiki&gt; Фруктоза 6-фосфат
| style=&quot;width: 160px;&quot; |[[Сурет:Beta-D-fructose-1,6-bisphosphate_wpmp.png|143x143 нүкте]]&lt;/img&gt;&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;&lt;nowiki&gt;&lt;/br&gt;&lt;/nowiki&gt; Фруктоза-1,6-бисфосфат
| style=&quot;width: 150px;&quot; | PFKL, PFKM, PFKP
|-
| Фосфофруктокиназа 2
| 6-фосфофрукто-2-киназа
| EC 2.7.1.105
|[[Сурет:Fructose_2,6-bisphosphate.svg|160x160 нүкте]]&lt;/img&gt;&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;&lt;nowiki&gt;&lt;/br&gt;&lt;/nowiki&gt; Фруктоза-2,6-бисфосфат
| PFKFB1, PFKFB2, PFKFB3, PFKFB4
|}

== Дереккөздер ==
{{Дереккөздер}}

== Сыртқы сілтемелер ==

* Phosphofructokinases at the US National Library of Medicine Medical Subject Headings (MeSH)</text>
      <sha1>7ggh239o4fh52piugaldkahmwxz5i9i</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ротан</title>
    <ns>0</ns>
    <id>686930</id>
    <revision>
      <id>3064678</id>
      <parentid>3064410</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T13:49:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <comment>+[[Санат:Ағаш]]; +[[Санат:Пальмалар]] ([[УП:HOTCAT|HotCat]] құралының көмегімен)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1716" xml:space="preserve">[[Сурет:Flechten Sitzfläche Stuhl.JPG|нобай|оңға|200px|Ротаннан орындықтар тоқу]]
'''Ротан''' (ағылшын тілінде «rattan» және малай тілінде «rotan») — оңтүстік-батыс Азияның тропикалық ормандарында (Малайзия мен Индонезия) өсетін ротан 
пальмасын өңдеу арқылы алынған табиғи материал. Ротан деп пальма ағаштарының кептірілген және өңделген өркендері мен сабақтарын атайды. Бұл  беріктігі мен пластикасы жоғары материал.&lt;ref&gt;Что такое ротанг и как его применяют в мебельном производстве? http://dekameron.ru/nash_blog/chto_takoe_rotang_i_kak_ego_primenyayut_v_mebel_nom_proizvodstve/&lt;/ref&gt;
Табиғи  ротанды соншалықты жұқа және икемді етіп жасауға болады, индонезиялық аборигендер бұрыннан күнделікті киімдерін ротаннан тіккен. Сондай-ақ, Оңтүстік-Шығыс Азия тұрғындары құрылыста ротанды жиі пайдаланады және олар үйлердің төбесін табиғи ротанның [[лиана]]сымен жабады.&lt;ref&gt;Что такое ротанг? Его плюсы и минусы https://borgata.ru/blog/chto-takoe-rotang-ego-plyusy-i-minusy/&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Ағаш]]
[[Санат:Пальмалар]]</text>
      <sha1>cfjwhqfcbtrqvuy669rx8h963qm72cu</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Шикиматкиназа</title>
    <ns>0</ns>
    <id>686931</id>
    <revision>
      <id>3064679</id>
      <parentid>3064408</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T13:50:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4802" xml:space="preserve">  {{Тексерілмеген мақала|date=тамыз 2022}} &lt;!-- БҰЛ МӘТІНДІ ӨШІРМЕҢІЗ! БҰЛ ҚАТАРДАН КЕЙІН ЖАЗЫҢЫЗ!  --&gt;


'''Шикиматкиназа''' (EC 2.7.1.71) шикиматтың [[Аденозинүшфосфор қышқылы|АТФ]]-тәуелді фосфорлануын катализдеп, шикимат 3-фосфат түзетін фермент.&lt;ref&gt;{{Cite journal|title=Shikimate kinase isoenzymes in Salmonella typhimurium|journal=The Journal of Biological Chemistry|volume=243|issue=3|pages=676–7|date=February 1968|pmid=4866525}}&lt;/ref&gt; Бұл реакция&lt;ref&gt;{{Cite journal|title=The Shikimate Pathway|journal=Annual Review of Plant Physiology and Plant Molecular Biology|volume=50|pages=473–503|date=June 1999|pmid=15012217}}&lt;/ref&gt; өсімдіктер мен бактериялар хош иісті амин қышқылдары мен қайталама метаболиттердің ортақ прекурсорын синтездеу үшін қолданылатын шикимат жолының бесінші сатысы болып табылады. Бұл фермент класының жүйелі атауы '''АТФ:шикимат 3-фосфотрансфераза'''. Жалпы қолданылатын басқа атауларға '''шикимат киназа (фосфорланатын)''' және '''шикимат киназа II жатады'''.

== Тарих ==
Шикимат жолы фосфоэнолпируват пен эритроза 4-фосфатты [[фенилаланин]], тирозин және триптофанның хош иісті аминқышқылдарының ортақ прекурсоры хоризматқа айналдыратын жеті ферментативті реакциядан тұрады. Хош иісті аминқышқылдары ақуыздардың синтезінде қолданылады және өсімдіктерде, саңырауқұлақтарда және бактерияларда фенилпропаноидтар мен [[алкалоидтар]] сияқты басқа да мамандандырылған метаболиттер қатарын тудырады. Хоризмат және жолдың бірнеше басқа аралық өнімдері фолаттар, хинаттар және хинондар сияқты бірқатар басқа метаболиттер үшін прекурсорлар ретінде қызмет етеді. Жолда шикиматкиназадан бұрын болатын төрт фермент: DAHP синтаза, 3-дегидрокинат синтаза, 3-дегидрокинат дегидратаза және шикиматдегидрогеназа, ал одан кейінгі екеуі - EPSP синтаза және хоризмат синтаза . Саңырауқұлақтар мен протисталарда бұл шикимат жолының бес орталық сатысы бірге орналасқан AROM кешенінің бөлігі болып табылады.&lt;ref&gt;{{Cite journal|title=Architecture and functional dynamics of the pentafunctional AROM complex|journal=Nature Chemical Biology|date=July 2020|volume=16|issue=9|pages=973–978|pmid=32632294|doi=10.1038/s41589-020-0587-9}}&lt;/ref&gt; Бұл жол адамдарда және басқа жануарларда табылмайды, олар хош иісті аминқышқылдарын тағамнан алуы керек.

== Белсенділік ==
Шикиматкиназа катализдейтін реакция төменде көрсетілген:

[[Сурет:Shikimate_kinase_reaction.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Shikimate_kinase_reaction.png/600px-Shikimate_kinase_reaction.png|alt=reaction catalyzed by shikimate kinase|ортаға|600x600 нүкте| реакция шикиматкиназамен катализденеді]]

Бұл реакция фосфат тобын АТФ-дан шикиматтың 3-гидроксил тобына ауыстыруды қамтиды. Осылайша, шикиматкиназаның екі субстраты бар, шикимат және [[Аденозинүшфосфор қышқылы|АТФ]] және екі өнім, шикимат 3-фосфат және [[Аденозиндифосфат|АДФ]].&lt;ref&gt;{{Cite journal|title=Mechanism of phosphoryl transfer catalyzed by shikimate kinase from Mycobacterium tuberculosis|journal=Journal of Molecular Biology|volume=364|issue=3|pages=411–23|date=December 2006|pmid=17020768|doi=10.1016/j.jmb.2006.09.001}}&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{Дереккөздер}}</text>
      <sha1>6cgud9o4u8wthhebnfpon4ct52t695u</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Пантотенаткиназа</title>
    <ns>0</ns>
    <id>686940</id>
    <revision>
      <id>3064680</id>
      <parentid>3064441</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T13:51:16Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="22291" xml:space="preserve">{{Тексерілмеген мақала|date=тамыз 2022}} &lt;!-- БҰЛ МӘТІНДІ ӨШІРМЕҢІЗ! БҰЛ ҚАТАРДАН КЕЙІН ЖАЗЫҢЫЗ!  --&gt;

'''Пантотенаткиназа''' (EC 2.7.1.33, PanK; CoaA) коэнзим А (КоА) биосинтетикалық жолындағы бірінші [[Ферменттер|фермент]] болып табылады. Ол [[Аденозинүшфосфор қышқылы|аденозинтрифосфат]]([[Аденозинүшфосфор қышқылы|АТФ]]) молекуласы есебінен 4'-фосфопантотенат түзу үшін [[Пантотен қышқылы|пантотенатты]] (В&lt;sub&gt;5&lt;/sub&gt; витамині) фосфорлайды. Бұл КоА биосинтезіндегі жылдамдықты шектейтін кезең.&lt;ref&gt;{{Cite journal|title=Rate-limiting step and control of coenzyme A synthesis in cardiac muscle|journal=The Journal of Biological Chemistry|volume=257|issue=18|pages=10967–72|date=September 1982|pmid=7107640}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Yang_2006&quot;&gt;{{Cite journal|title=Crystal structure of a type III pantothenate kinase: insight into the mechanism of an essential coenzyme A biosynthetic enzyme universally distributed in bacteria|journal=Journal of Bacteriology|volume=188|issue=15|pages=5532–40|date=August 2006|pmid=16855243}}&lt;/ref&gt;
[[Сурет:Mechanism_os_pantothenate_kinase.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/34/Mechanism_os_pantothenate_kinase.png|ортаға|сүрмесіз|693x693 нүкте| &lt;ref name=&quot;Yang_2006&quot;&gt;{{Cite journal|title=Crystal structure of a type III pantothenate kinase: insight into the mechanism of an essential coenzyme A biosynthetic enzyme universally distributed in bacteria|journal=Journal of Bacteriology|volume=188|issue=15|pages=5532–40|date=August 2006|pmid=16855243}}&lt;/ref&gt;]]
КоА барлық тірі организмдерге қажетті кофактор болып табылады. Ол лимон қышқылының циклі (үш карбон қышқылының циклі) және [[Майлы қышқылдар|май қышқылының]] [[Зат алмасу|метаболизмі]] сияқты көптеген маңызды жасушалық процестерде негізгі ацил тобының тасымалдаушысы ретінде әрекет етеді. Демек, пантотенаткиназа CoA биосинтетикалық жолындағы негізгі реттеуші фермент болып табылады.&lt;ref&gt;{{Cite journal|title=Coenzyme A: back in action|journal=Progress in Lipid Research|volume=44|issue=2–3|pages=125–53|date=2005-03-01|pmid=15893380|doi=10.1016/j.plipres.2005.04.001}}&lt;/ref&gt;

== Түрлері ==
PanK-ның үш түрлі түрі анықталды - PanK-I (бактерияларда кездеседі), PanK-II (негізінен эукариоттарда, сонымен қатар ''стафилококктарда'' кездеседі) және PanK-III, сонымен қатар CoaX (бактерияларда кездеседі). Эукариоттық PanK-II ферменттері көбінесе PanK1, PanK2, PanK3 және PanK4 сияқты әртүрлі изоформалар түрінде кездеседі. Адамдарда бірнеше PanK изоформалары төрт генмен экспрессияланады. PANK1 гені PanK1α және PanK1β формаларын, ал PANK2 және PANK3 сәйкесінше PanK2 және PanK3 түрлерін кодтайды.&lt;ref name=&quot;Hong_2007&quot;&gt;{{Cite journal|title=Crystal structures of human pantothenate kinases. Insights into allosteric regulation and mutations linked to a neurodegeneration disorder|journal=The Journal of Biological Chemistry|volume=282|issue=38|pages=27984–93|date=September 2007|pmid=17631502}}&lt;/ref&gt;

== Құрылым ==

=== PanK-II ===
[[Сурет:Human_PanK-II_structure.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Human_PanK-II_structure.png/220px-Human_PanK-II_structure.png|нобай| 1-сурет PanK-II димер құрылымы]]
PanK-II құрамында 1-суретте көрсетілгендей екі ақуыз домені бар. A домені мен A' доменінің әрқайсысында глицинге бай цикл (GXXXXGKS тізбегі; P циклі) бар, ол [[Нуклеотидтер|нуклеотидтерді]] байланыстыру орындарына тән; бұл жерде [[Аденозинүшфосфор қышқылы|ATP]] байланысады деп болжанады.&lt;ref&gt;{{Cite journal|title=The P-loop--a common motif in ATP- and GTP-binding proteins|journal=Trends in Biochemical Sciences|volume=15|issue=11|pages=430–4|date=November 1990|pmid=2126155|doi=10.1016/0968-0004(90)90281-F}}&lt;/ref&gt; A доменіндегі 95 және 102 қалдықтары арасында орналасқан

Екі [[Аденозинүшфосфор қышқылы|ATP]] байланыстыру алаңы бірлескен әрекетті көрсетеді . Димеризация интерфейсі бір-бірімен әрекеттесетін әрбір мономерден бір-бірден екі ұзын спиральдан тұрады. Спиральды ұштары әрбір мономердің [[валин]] мен [[метионин]] қалдықтары арасындағы [[Ван-дер-Ваальс күштері|ван-дер-Ваальс әрекеттесуімен]] бірге ұсталады. Спиральдардың ортасы [[аспарагин]] қалдықтары арасындағы сутектік байланыстармен бекітіледі. N-терминалдың соңында әрбір спираль кеңейіп, екі қысқа спиральдан тұратын төрт спираль шоғырын құрайды. Бұл байлам димерді одан әрі тұрақтандыру үшін ван-дер-Ваальс күштерін пайдаланатын полярлы емес қалдықтардан құралған гидрофобты өзектен тұрады.&lt;ref name=&quot;Hong_2007&quot;&gt;{{Cite journal|title=Crystal structures of human pantothenate kinases. Insights into allosteric regulation and mutations linked to a neurodegeneration disorder|journal=The Journal of Biological Chemistry|volume=282|issue=38|pages=27984–93|date=September 2007|pmid=17631502}}&lt;/ref&gt;

Белсенді аймақта пантотенат пантотенат пен аспартат, тирозин, гистидин, тирозин және аспарагин қалдықтарының бүйірлік тізбектері арасындағы сутектік байланыстармен бағдарланған.&lt;ref name=&quot;Ivey_2004&quot;&gt;{{Cite journal|title=The structure of the pantothenate kinase.ADP.pantothenate ternary complex reveals the relationship between the binding sites for substrate, allosteric regulator, and antimetabolites|journal=The Journal of Biological Chemistry|volume=279|issue=34|pages=35622–9|date=August 2004|pmid=15136582}}&lt;/ref&gt; Катализге аспарагин, гистидин және аргинин қалдықтары қатысады.

PanK1α, PanK1β, PanK2 және PanK3 адамның PanK-II изоформаларында шамамен 355 қалдықтың жалпы, жоғары гомологты каталитикалық өзегі бар.&lt;ref name=&quot;Hong_2007&quot;&gt;{{Cite journal|title=Crystal structures of human pantothenate kinases. Insights into allosteric regulation and mutations linked to a neurodegeneration disorder|journal=The Journal of Biological Chemistry|volume=282|issue=38|pages=27984–93|date=September 2007|pmid=17631502}}&lt;/ref&gt; PanK1α және PanK1β екеуі де ''PANK1'' генімен кодталған және 2-ден 7-ге дейінгі [[Экзон|экзондармен]] кодталған 363 аминқышқылдарының бірдей каталитикалық доменіне ие. PanK1α транскрипциясы N-терминуста 184 қалдық реттеуші доменді кодтайтын 1α экзонынан басталады. Бұл аймақ бос CoA және ацил-КоА арқылы кері байланысты тежеуге және ацетил-КоА және малонил-КоА арқылы реттеуге мүмкіндік береді. Екінші жағынан, PanK1β транскрипциясы кері байланысты реттеу доменін қамтымайтын 10 қалдық N-терминусын шығаратын экзон 1β-ден басталады.&lt;ref name=&quot;pmid12095677&quot;&gt;{{Cite journal|title=The murine pantothenate kinase (Pank1) gene encodes two differentially regulated pantothenate kinase isozymes|journal=Gene|volume=291|issue=1–2|pages=35–43|pmid=12095677}}&lt;/ref&gt;

=== PanK-III ===
[[Сурет:PanK-III.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/75/PanK-III.png/220px-PanK-III.png|нобай| 2-сурет PanK-III димер құрылымы]]
PanK-III құрамында екі ақуыздық домен бар және PanK-II негізгі каталитикалық қалдықтары сақталады. PanK-II және PanK-III мономер бірліктері іс жүзінде бірдей, бірақ олардың димерлі жинақтары анық ерекшеленеді. ''Staphylococcus aureus'' II типті және ''Pseudomonas aeruginosa'' III типті құрылымдар арасындағы зерттеу PanK-II мономерінде PanK-III мономерінде жоқ ілмек аймағы бар, ал PanK-III мономерінде жоқ цикл аймағы бар екенін көрсетеді. PanK-II мономерінен.&lt;ref name=&quot;Yang_2008&quot;&gt;{{Cite journal|title=Structural basis for substrate binding and the catalytic mechanism of type III pantothenate kinase|journal=Biochemistry|volume=47|issue=5|pages=1369–80|date=February 2008|pmid=18186650|doi=10.1021/bi7018578}}&lt;/ref&gt; Бұл кішігірім вариацияның димеризация интерфейсінде шешуші айырмашылығы бар, онда PanK-II димер орамының спиралдары бір-бірінің айналасында және PanK-III димерінің спиралдары 70° бұрышта әрекеттеседі (2-сурет).&lt;ref&gt;{{Cite journal|title=Prokaryotic type II and type III pantothenate kinases: The same monomer fold creates dimers with distinct catalytic properties|journal=Structure|volume=14|issue=8|pages=1251–61|date=August 2006|pmid=16905099|doi=10.1016/j.str.2006.06.008}}&lt;/ref&gt;

PanK-II және PanK-III арасындағы димеризация интерфейсіндегі осы айырмашылықтың нәтижесінде [[Аденозинүшфосфор қышқылы|АТФ]] пен [[Пантотен қышқылы|пантотенат]] үшін субстратты байланыстыру орындарының конформациясы да ерекшеленеді. &lt;ref name=&quot;Brand_2005&quot;&gt;{{Cite journal|title=Characterization of a new pantothenate kinase isoform from Helicobacter pylori|journal=The Journal of Biological Chemistry|volume=280|issue=21|pages=20185–8|date=May 2005|pmid=15795230|doi=10.1074/jbc.C500044200}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;Choudhry_2003&quot;&gt;{{Cite journal|title=Inhibitors of pantothenate kinase: novel antibiotics for staphylococcal infections|journal=Antimicrobial Agents and Chemotherapy|volume=47|issue=6|pages=2051–5|date=June 2003|pmid=12760898|doi=10.1128/AAC.47.6.2051-2055.2003}}&lt;/ref&gt;

== Каталитикалық механизм ==
[[Сурет:Pantothenate_Kinase_mechanism.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/Pantothenate_Kinase_mechanism.png/220px-Pantothenate_Kinase_mechanism.png|нобай| 3-сурет PanK-II үшін ұсынылған каталитикалық механизм]]

=== PanK-II ===
PanK-II фосфорды тасымалдау реакциясының ұсынылған механизмі диссоциативті ауысу күйі бар келісілген механизм болып табылады.

Біріншіден, [[Аденозинүшфосфор қышқылы|АТФ]] P контурының қалдықтары және жақын орналасқан қалдықтар арқылы жасалған байланыстырушы ойықта байланысады. Мұнда сақталған [[лизин]] ([[Лизин|Lys-101]]) [[Аденозинүшфосфор қышқылы|ATP]] байланысуы үшін қажетті негізгі қалдық болып табылады.&lt;ref name=&quot;Song_1994&quot;&gt;{{Cite journal|title=Kinetics and regulation of pantothenate kinase from Escherichia coli|journal=The Journal of Biological Chemistry|volume=269|issue=43|pages=27051–8|date=October 1994|pmid=7929447}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Song_1992&quot;&gt;{{Cite journal|title=Cloning, sequencing, and expression of the pantothenate kinase (coaA) gene of Escherichia coli|journal=Journal of Bacteriology|volume=174|issue=20|pages=6411–7|date=October 1992|pmid=1328157}}&lt;/ref&gt; Сонымен қатар, [[Лизин|Lys-101]], Ser-102, Glu-199 және [[Аргинин|Arg-243]] қалдықтарының бүйірлік тізбектері байланыстырушы ойықтағы [[Нуклеотидтер|нуклеотидті]] бағыттайды. [[Пантотен қышқылы|Пантотенат]] [[Аспарагин қышқылы|Asp-127]], Tyr-240, [[Аспарагин|Asn-282]], Tyr-175 және [[Гистидин|His-177]] қалдықтарымен [[сутектік байланыс]] түзу арқылы байланысқан және бағытталған.&lt;ref name=&quot;Ivey_2004&quot;&gt;{{Cite journal|title=The structure of the pantothenate kinase.ADP.pantothenate ternary complex reveals the relationship between the binding sites for substrate, allosteric regulator, and antimetabolites|journal=The Journal of Biological Chemistry|volume=279|issue=34|pages=35622–9|date=August 2004|pmid=15136582}}&lt;/ref&gt; [[Аденозинүшфосфор қышқылы|ATP]] және [[Пантотен қышқылы|пантотенат]] екеуі де байланысқан кезде, [[Аспарагин қышқылы|Asp-127]] [[Пантотен қышқылы|пантотенаттың]] C1 [[гидроксил]] тобын протонациялайды. Содан кейін [[Пантотен қышқылы|пантотенаттан]] шыққан оттегі байланысқан [[Аденозинүшфосфор қышқылы|АТФ]]-ның γ-фосфатына әсер етеді. Мұнда β-және γ-фосфат топтарының зарядының тұрақтануына [[Аргинин|Arg-243]], [[Лизин|Lys-101]] және үйлестірілген Mg&lt;sup&gt;2+&lt;/sup&gt; иондары қол жеткізеді.&lt;ref name=&quot;Yun_2000&quot;&gt;{{Cite journal|title=Structural basis for the feedback regulation of Escherichia coli pantothenate kinase by coenzyme A|journal=The Journal of Biological Chemistry|volume=275|issue=36|pages=28093–9|date=September 2000|pmid=10862768}}&lt;/ref&gt; Бұл келісілген механизмде γ-фосфаттың жазық фосфораны [[Пантотен қышқылы|пантотенаттың]] шабуылдаушы оттегіне желіде тасымалданады. &lt;ref name=&quot;Ivey_2004&quot; /&gt; Соңында, 4'-фосфопантотенат PanK-дан диссоциацияланады, содан кейін [[Аденозиндифосфат|ADP]].

== Пантотенаткиназаның реттелуі ==

=== PanK-II ===
Пантотенаткиназаның реттелуі жасушаішілік CoA концентрациясын бақылау үшін маңызды.&lt;ref&gt;{{Cite journal|title=Regulation of coenzyme A biosynthesis|journal=Journal of Bacteriology|volume=148|issue=3|pages=926–32|date=December 1981|pmid=6796563}}&lt;/ref&gt; Пантотенаткиназа КоА және оның тиоэфирлері (яғни, ацетил-КоА, малонил-КоА ) арқылы кері байланыс тежеу арқылы реттеледі.&lt;ref&gt;{{Cite journal|title=Role of feedback regulation of pantothenate kinase (CoaA) in control of coenzyme A levels in Escherichia coli|journal=Journal of Bacteriology|volume=185|issue=11|pages=3410–5|date=June 2003|pmid=12754240|doi=10.1128/JB.185.11.3410-3415.2003}}&lt;/ref&gt; КоА [[Аденозинүшфосфор қышқылы|ATP]] байланыстыру алаңымен бәсекелесу және Lys-101-ге ATP байланысуын болдырмау арқылы PanK белсенділігін тежейді.&lt;ref name=&quot;Song_1994&quot;&gt;{{Cite journal|title=Kinetics and regulation of pantothenate kinase from Escherichia coli|journal=The Journal of Biological Chemistry|volume=269|issue=43|pages=27051–8|date=October 1994|pmid=7929447}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Song_1992&quot;&gt;{{Cite journal|title=Cloning, sequencing, and expression of the pantothenate kinase (coaA) gene of Escherichia coli|journal=Journal of Bacteriology|volume=174|issue=20|pages=6411–7|date=October 1992|pmid=1328157}}&lt;/ref&gt;

КоА [[Аденозинүшфосфор қышқылы|АТФ]] -мен бір жерде байланысқанымен, олар әртүрлі бағытта байланысады және олардың [[аденин]] бөліктері [[Ферменттер|ферментпен]] қабаттаспайтын қалдық жиынтығымен әрекеттеседі. His-177, [[Фенилаланин|Phe-247]] және [[Аргинин|Arg-106]] CoA тану үшін қажет, бірақ [[Аденозинүшфосфор қышқылы|ATP]] үшін емес, және [[Аспарагин|Asn-43]] және [[Гистидин|His-307]] [[Аденозинүшфосфор қышқылы|АТФ]] [[Аденин|адениндік]] негізімен әрекеттессе, [[Гистидин|His-177]] және [[Фенилаланин|Phe-247 аденинмен]] [[Аденин|әрекеттеседі]]. CoA негізі.&lt;ref name=&quot;Yun_2000&quot;&gt;{{Cite journal|title=Structural basis for the feedback regulation of Escherichia coli pantothenate kinase by coenzyme A|journal=The Journal of Biological Chemistry|volume=275|issue=36|pages=28093–9|date=September 2000|pmid=10862768}}&lt;/ref&gt; Екі молекула да өздерінің фосфоэфирлеріндегі зарядты бейтараптандыру үшін [[Лизин|Lys-101]] пайдаланады.

Эфирленбеген КоА тиоэфирлеріне қарағанда күшті тежеу қабілетіне ие. Бұл құбылыс [[Меркаптандар|тиол]] тобының [[Фенилаланин|Phe-244]], [[Фенилаланин|Phe-259]], Tyr-262 және [[Фенилаланин|Phe-252]] хош иісті қалдықтарымен тығыз орналасуымен жақсы түсіндіріледі. Бос CoA оңтайлы сәйкестікке ие, бірақ ацил тобы CoA-ға қосылған кезде, стерикалық кедергі тиоэфирдің [[Фенилаланин|Phe-252-]]&lt;nowiki/&gt;мен әрекеттесуін қиындатады. Осылайша, тиоэфирлермен тежелу эфирленбеген КоА-ға қарағанда тиімдірек.&lt;ref name=&quot;Yun_2000&quot;&gt;{{Cite journal|title=Structural basis for the feedback regulation of Escherichia coli pantothenate kinase by coenzyme A|journal=The Journal of Biological Chemistry|volume=275|issue=36|pages=28093–9|date=September 2000|pmid=10862768}}&lt;/ref&gt;

=== PanK-III ===
Жоғарыда сипатталған ереже PanK-II сәйкес келеді. PanK-III кері байланыс тежелуге төзімді.&lt;ref name=&quot;Yang_2008&quot;&gt;{{Cite journal|title=Structural basis for substrate binding and the catalytic mechanism of type III pantothenate kinase|journal=Biochemistry|volume=47|issue=5|pages=1369–80|date=February 2008|pmid=18186650|doi=10.1021/bi7018578}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Brand_2005&quot;&gt;{{Cite journal|title=Characterization of a new pantothenate kinase isoform from Helicobacter pylori|journal=The Journal of Biological Chemistry|volume=280|issue=21|pages=20185–8|date=May 2005|pmid=15795230|doi=10.1074/jbc.C500044200}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;Choudhry_2003&quot;&gt;{{Cite journal|title=Inhibitors of pantothenate kinase: novel antibiotics for staphylococcal infections|journal=Antimicrobial Agents and Chemotherapy|volume=47|issue=6|pages=2051–5|date=June 2003|pmid=12760898|doi=10.1128/AAC.47.6.2051-2055.2003}}&lt;/ref&gt;

== Гендер ==
Адамдарда:

* ''PANK1'', ''PANK2'', PANK3, ''PANK4''.

PANK2 гені жасушаның энергия өндіретін орталықтары болып табылатын [[Митохондрия|митохондрияларда]] КоА түзілуін реттейтін PanK2-ні кодтайды.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://ghr.nlm.nih.gov/gene/PANK2|title=PANK2 gene|date=2016-02-22|work=Genetics Home Reference|accessdate=2016-02-29}}&lt;/ref&gt; PANK2 мутациясы бұрын Халлерворден-Спатц синдромы деп аталатын пантотенаткиназамен байланысты нейродегенерацияның себебі болып табылады. Бұл сирек ауру терең дистониямен, спастикалықпен көрінеді және жиі өліммен аяқталады.

== Дереккөздер ==
&lt;references group=&quot;&quot; responsive=&quot;1&quot;&gt;&lt;/references&gt;

== Сыртқы сілтемелер ==

* Pantothenate+kinase at the US National Library of Medicine Medical Subject Headings (MeSH)
* EC 2.7.1.33
[[Санат:Pages with unreviewed translations]]</text>
      <sha1>3ol4gt62ntyszrsgaatlqfsed63nxq5</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Мевалонаткиназа</title>
    <ns>0</ns>
    <id>686942</id>
    <revision>
      <id>3064681</id>
      <parentid>3064491</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T13:52:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6338" xml:space="preserve">{{Тексерілмеген мақала|date=тамыз 2022}} &lt;!-- БҰЛ МӘТІНДІ ӨШІРМЕҢІЗ! БҰЛ ҚАТАРДАН КЕЙІН ЖАЗЫҢЫЗ!  --&gt;

'''Мевалонаткиназа''' - адамдарда ''MVK'' [[Ген|генімен]] кодталатын [[Ферменттер|фермент]] (әсіресе [[киназа]]).&lt;ref name=&quot;entrez2&quot;&gt;{{Cite web|title=Entrez Gene: mevalonate kinase|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/sites/entrez?Db=gene&amp;Cmd=ShowDetailView&amp;TermToSearch=4598}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;pmid1377680&quot;&gt;{{Cite journal|title=Molecular cloning of human mevalonate kinase and identification of a missense mutation in the genetic disease mevalonic aciduria|journal=The Journal of Biological Chemistry|volume=267|issue=19|pages=13229–38|date=July 1992|doi=10.1016/S0021-9258(18)42199-0|pmid=1377680}}&lt;/ref&gt; Мевалонаткиназалар бактериялардан бастап сүтқоректілерге дейінгі көптеген организмдерде кездеседі. Бұл фермент келесі реакцияны катализдейді:{{enzyme|Name=Mevalonate Kinase|EC_number=2.7.1.36|CAS_number=9026-52-2|IUBMB_EC_number=2/7/1/36|GO_code=0004496|image=MevalonateKinase.png|width=|caption=Staphylococcus aureus жасалған мевалонаткиназаның биологиялық макромолекулалық кристаллографиясы.&lt;ref name=&quot;pmid20419351&quot;&gt;{{PDB|2X7I}}; {{cite journal | vauthors = Oke M, Carter LG, Johnson KA, Liu H, McMahon SA, Yan X, Kerou M, Weikart ND, Kadi N, Sheikh MA, Schmelz S, Dorward M, Zawadzki M, Cozens C, Falconer H, Powers H, Overton IM, van Niekerk CA, Peng X, Patel P, Garrett RA, Prangishvili D, Botting CH, Coote PJ, Dryden DT, Barton GJ, Schwarz-Linek U, Challis GL, Taylor GL, White MF, Naismith JH | display-authors = 6 | title = The Scottish Structural Proteomics Facility: targets, methods and outputs | journal = Journal of Structural and Functional Genomics | volume = 11 | issue = 2 | pages = 167–80 | date = June 2010 | pmid = 20419351 | pmc = 2883930 | doi = 10.1007/s10969-010-9090-y }}&lt;/ref&gt;|name=}}[[Сурет:Mevalonate_kinase_reaction.svg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Mevalonate_kinase_reaction.svg/536px-Mevalonate_kinase_reaction.svg.png|alt=|ешқандай|нобай|536x536 нүкте| [[Аденозинүшфосфор қышқылы|ATP]] + ''(R)'' - мевалонат &lt;math&gt;\rightleftharpoons&lt;/math&gt; [[Аденозиндифосфат|ADP]] + ''(R)'' -5- фосфомевалонаты]]

== Функция ==
Мевалонат изопреноидтар мен стеролдар синтезіндегі негізгі аралық өнім, ал мевалонаткиназа негізгі ерте фермент болып табылады.&lt;ref name=&quot;entrez&quot;&gt;{{Cite web|title=Entrez Gene: mevalonate kinase|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/sites/entrez?Db=gene&amp;Cmd=ShowDetailView&amp;TermToSearch=4598}}&lt;/ref&gt; Мевалонат жолындағы екінші фермент ретінде ол мевалонат-5-фосфатты өндіру үшін мевалон қышқылының фосфорлануын катализдейді.&lt;ref&gt;{{Cite journal|title=Hyper-IgD syndrome/mevalonate kinase deficiency: what is new?}}&lt;/ref&gt; мевалонаткиназа белсенділігінің 5-10%-ға төмендеуі мевалонаткиназа тапшылығымен байланысты, нәтижесінде аралық мевалон қышқылы жинақталуы мүмкін.&lt;ref name=&quot;Stabile_2013&quot;&gt;{{Cite journal|title=Mevalonate kinase genotype in children with recurrent fevers and high serum IgD level}}&lt;/ref&gt;
{|
|[[Сурет:Mevalonate_pathway.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Mevalonate_pathway.png/320px-Mevalonate_pathway.png|нобай|320x320 нүкте| Мевалонат жолы]]
|}

== Клиникалық маңызы ==
Ақаулар гипериммуноглобулинемия D қайталанатын безгегімен байланысты болуы мүмкін.&lt;ref&gt;{{OMIM|260920}}&lt;/ref&gt;

Осы геннің мутациясынан туындаған мевалонаткиназа тапшылығы мевалондық ацидурияға әкеледі, психомоторлық тежелумен сипатталатын ауру, гепатоспленомегалия, анемия және қайталанатын фебрильді криздер. Бұл гендегі ақаулар сонымен қатар D гипериммуноглобулинемиясын және лимфаденопатиямен, артралгиямен, асқазан-ішек жолдарының бұзылуымен және тері бөртпелерімен байланысты қызбаның қайталанатын эпизодтарымен сипатталатын бұзылыс мерзімді безгегі синдромын тудырады.&lt;ref name=&quot;entrez&quot;&gt;{{Cite web|title=Entrez Gene: mevalonate kinase|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/sites/entrez?Db=gene&amp;Cmd=ShowDetailView&amp;TermToSearch=4598}}&lt;/ref&gt; Аурудың белгілері әдетте нәресте кезінде басталады және қосымша стресс немесе бактериялық инфекция арқылы туындауы мүмкін. Мевалонаткиназа тапшылығы бар балалар ұзақ уақыт бойы диагноз қойылмаған күйде қалуы мүмкін, өйткені қазіргі уақытта балаларда ауруды дәл анықтау үшін жеткілікті ғылыми деректер жоқ.

== Сондай-ақ қараңыз ==

* Мевалондық ацидурия
* Мевалон қышқылы

== Дереккөздер ==
&lt;references group=&quot;&quot; responsive=&quot;1&quot;&gt;&lt;/references&gt;
 

== Сыртқы сілтемелер ==

* mevalonate+kinase at the US National Library of Medicine Medical Subject Headings (MeSH)
* [https://www.ebi.ac.uk/pdbe/pdbe-kb/proteins/Q03426 PDBe-KB] provides an overview of all the structure information available in the PDB for Human Mevalonate kinase
[[Санат:Адам ақуыздары]]</text>
      <sha1>0xnewo3afvr0zq3me5mzghh957prq6t</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064880</id>
      <parentid>3064681</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T15:57:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Arruah</username>
        <id>35</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6337" xml:space="preserve">{{Тексерілмеген мақала|date=тамыз 2022}} &lt;!-- БҰЛ МӘТІНДІ ӨШІРМЕҢІЗ! БҰЛ ҚАТАРДАН КЕЙІН ЖАЗЫҢЫЗ!  --&gt;

'''Мевалонаткиназа''' - адамдарда ''MVK'' [[Ген|генімен]] кодталатын [[Ферменттер|фермент]] (әсіресе [[киназа]]).&lt;ref name=&quot;entrez2&quot;&gt;{{Cite web|title=Entrez Gene: mevalonate kinase|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/sites/entrez?Db=gene&amp;Cmd=ShowDetailView&amp;TermToSearch=4598}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;pmid1377680&quot;&gt;{{Cite journal|title=Molecular cloning of human mevalonate kinase and identification of a missense mutation in the genetic disease mevalonic aciduria|journal=The Journal of Biological Chemistry|volume=267|issue=19|pages=13229–38|date=July 1992|doi=10.1016/S0021-9258(18)42199-0|pmid=1377680}}&lt;/ref&gt; Мевалонаткиназалар бактериялардан бастап сүтқоректілерге дейінгі көптеген организмдерде кездеседі. Бұл фермент келесі реакцияны катализдейді:{{enzyme|Name=Mevalonate Kinase|EC_number=2.7.1.36|CAS_number=9026-52-2|IUBMB_EC_number=2/7/1/36|GO_code=0004496|image=MevalonateKinase.png|width=|caption=Staphylococcus aureus жасалған мевалонаткиназаның биологиялық макромолекулалық кристаллографиясы.&lt;ref name=&quot;pmid20419351&quot;&gt;{{PDB|2X7I}}; {{cite journal | vauthors = Oke M, Carter LG, Johnson KA, Liu H, McMahon SA, Yan X, Kerou M, Weikart ND, Kadi N, Sheikh MA, Schmelz S, Dorward M, Zawadzki M, Cozens C, Falconer H, Powers H, Overton IM, van Niekerk CA, Peng X, Patel P, Garrett RA, Prangishvili D, Botting CH, Coote PJ, Dryden DT, Barton GJ, Schwarz-Linek U, Challis GL, Taylor GL, White MF, Naismith JH | display-authors = 6 | title = The Scottish Structural Proteomics Facility: targets, methods and outputs | journal = Journal of Structural and Functional Genomics | volume = 11 | issue = 2 | pages = 167–80 | date = June 2010 | pmid = 20419351 | pmc = 2883930 | doi = 10.1007/s10969-010-9090-y }}&lt;/ref&gt;|name=}}[[Сурет:Mevalonate_kinase_reaction.svg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Mevalonate_kinase_reaction.svg/536px-Mevalonate_kinase_reaction.svg.png|alt=|ешқандай|нобай|536x536 нүкте| [[Аденозинүшфосфор қышқылы|ATP]] + ''(R)'' - мевалонат &lt;math&gt;\rightleftharpoons&lt;/math&gt; [[Аденозиндифосфат|ADP]] + ''(R)'' -5- фосфомевалонаты]]

== Функция ==
Мевалонат изопреноидтар мен стеролдар синтезіндегі негізгі аралық өнім, ал мевалонаткиназа негізгі ерте фермент болып табылады.&lt;ref name=&quot;entrez&quot;&gt;{{Cite web|title=Entrez Gene: mevalonate kinase|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/sites/entrez?Db=gene&amp;Cmd=ShowDetailView&amp;TermToSearch=4598}}&lt;/ref&gt; Мевалонат жолындағы екінші фермент ретінде ол мевалонат-5-фосфатты өндіру үшін мевалон қышқылының фосфорлануын катализдейді.&lt;ref&gt;{{Cite journal|title=Hyper-IgD syndrome/mevalonate kinase deficiency: what is new?}}&lt;/ref&gt; мевалонаткиназа белсенділігінің 5-10%-ға төмендеуі мевалонаткиназа тапшылығымен байланысты, нәтижесінде аралық мевалон қышқылы жинақталуы мүмкін.&lt;ref name=&quot;Stabile_2013&quot;&gt;{{Cite journal|title=Mevalonate kinase genotype in children with recurrent fevers and high serum IgD level}}&lt;/ref&gt;
{|
|[[Сурет:Mevalonate_pathway.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Mevalonate_pathway.png/320px-Mevalonate_pathway.png|нобай|320x320 нүкте| Мевалонат жолы]]
|}

== Клиникалық маңызы ==
Ақаулар гипериммуноглобулинемия D қайталанатын безгегімен байланысты болуы мүмкін.&lt;ref&gt;{{OMIM|260920}}&lt;/ref&gt;

Осы геннің мутациясынан туындаған мевалонаткиназа тапшылығы мевалондық ацидурияға әкеледі, психомоторлық тежелумен сипатталатын ауру, гепатоспленомегалия, анемия және қайталанатын фебрильді криздер. Бұл гендегі ақаулар сонымен қатар D гипериммуноглобулинемиясын және лимфаденопатиямен, артралгиямен, асқазан-ішек жолдарының бұзылуымен және тері бөртпелерімен байланысты қызбаның қайталанатын эпизодтарымен сипатталатын бұзылыс мерзімді безгегі синдромын тудырады.&lt;ref name=&quot;entrez&quot;&gt;{{Cite web|title=Entrez Gene: mevalonate kinase|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/sites/entrez?Db=gene&amp;Cmd=ShowDetailView&amp;TermToSearch=4598}}&lt;/ref&gt; Аурудың белгілері әдетте нәресте кезінде басталады және қосымша стресс немесе бактериялық инфекция арқылы туындауы мүмкін. Мевалонаткиназа тапшылығы бар балалар ұзақ уақыт бойы диагноз қойылмаған күйде қалуы мүмкін, өйткені қазіргі уақытта балаларда ауруды дәл анықтау үшін жеткілікті ғылыми деректер жоқ.

== Сондай-ақ қараңыз ==

* Мевалондық ацидурия
* Мевалон қышқылы

== Дереккөздер ==
&lt;references group=&quot;&quot; responsive=&quot;1&quot;&gt;&lt;/references&gt;
 

== Сыртқы сілтемелер ==

* mevalonate+kinase at the US National Library of Medicine Medical Subject Headings (MeSH)
* [https://www.ebi.ac.uk/pdbe/pdbe-kb/proteins/Q03426 PDBe-KB] provides an overview of all the structure information available in the PDB for Human Mevalonate kinase
[[Санат:Адам ақуыздары]]</text>
      <sha1>kjc6casvjv4nwol7878kw2fmoukkib2</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3064882</id>
      <parentid>3064880</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T15:59:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Arruah</username>
        <id>35</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5295" xml:space="preserve">{{Тексерілмеген мақала|date=тамыз 2022}} &lt;!-- БҰЛ МӘТІНДІ ӨШІРМЕҢІЗ! БҰЛ ҚАТАРДАН КЕЙІН ЖАЗЫҢЫЗ!  --&gt;

'''Мевалонаткиназа''' - адамдарда ''MVK'' [[Ген|генімен]] кодталатын [[Ферменттер|фермент]] (әсіресе [[киназа]]).&lt;ref name=&quot;entrez2&quot;&gt;{{Cite web|title=Entrez Gene: mevalonate kinase|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/sites/entrez?Db=gene&amp;Cmd=ShowDetailView&amp;TermToSearch=4598}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;pmid1377680&quot;&gt;{{Cite journal|title=Molecular cloning of human mevalonate kinase and identification of a missense mutation in the genetic disease mevalonic aciduria|journal=The Journal of Biological Chemistry|volume=267|issue=19|pages=13229–38|date=July 1992|doi=10.1016/S0021-9258(18)42199-0|pmid=1377680}}&lt;/ref&gt; Мевалонаткиназалар бактериялардан бастап сүтқоректілерге дейінгі көптеген организмдерде кездеседі. Бұл фермент келесі реакцияны катализдейді:[[Сурет:Mevalonate_kinase_reaction.svg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Mevalonate_kinase_reaction.svg/536px-Mevalonate_kinase_reaction.svg.png|alt=|ешқандай|нобай|536x536 нүкте| [[Аденозинүшфосфор қышқылы|ATP]] + ''(R)'' - мевалонат &lt;math&gt;\rightleftharpoons&lt;/math&gt; [[Аденозиндифосфат|ADP]] + ''(R)'' -5- фосфомевалонаты]]

== Функция ==
Мевалонат изопреноидтар мен стеролдар синтезіндегі негізгі аралық өнім, ал мевалонаткиназа негізгі ерте фермент болып табылады.&lt;ref name=&quot;entrez&quot;&gt;{{Cite web|title=Entrez Gene: mevalonate kinase|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/sites/entrez?Db=gene&amp;Cmd=ShowDetailView&amp;TermToSearch=4598}}&lt;/ref&gt; Мевалонат жолындағы екінші фермент ретінде ол мевалонат-5-фосфатты өндіру үшін мевалон қышқылының фосфорлануын катализдейді.&lt;ref&gt;{{Cite journal|title=Hyper-IgD syndrome/mevalonate kinase deficiency: what is new?}}&lt;/ref&gt; мевалонаткиназа белсенділігінің 5-10%-ға төмендеуі мевалонаткиназа тапшылығымен байланысты, нәтижесінде аралық мевалон қышқылы жинақталуы мүмкін.&lt;ref name=&quot;Stabile_2013&quot;&gt;{{Cite journal|title=Mevalonate kinase genotype in children with recurrent fevers and high serum IgD level}}&lt;/ref&gt;
{|
|[[Сурет:Mevalonate_pathway.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Mevalonate_pathway.png/320px-Mevalonate_pathway.png|нобай|320x320 нүкте| Мевалонат жолы]]
|}

== Клиникалық маңызы ==
Ақаулар гипериммуноглобулинемия D қайталанатын безгегімен байланысты болуы мүмкін.&lt;ref&gt;{{OMIM|260920}}&lt;/ref&gt;

Осы геннің мутациясынан туындаған мевалонаткиназа тапшылығы мевалондық ацидурияға әкеледі, психомоторлық тежелумен сипатталатын ауру, гепатоспленомегалия, анемия және қайталанатын фебрильді криздер. Бұл гендегі ақаулар сонымен қатар D гипериммуноглобулинемиясын және лимфаденопатиямен, артралгиямен, асқазан-ішек жолдарының бұзылуымен және тері бөртпелерімен байланысты қызбаның қайталанатын эпизодтарымен сипатталатын бұзылыс мерзімді безгегі синдромын тудырады.&lt;ref name=&quot;entrez&quot;&gt;{{Cite web|title=Entrez Gene: mevalonate kinase|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/sites/entrez?Db=gene&amp;Cmd=ShowDetailView&amp;TermToSearch=4598}}&lt;/ref&gt; Аурудың белгілері әдетте нәресте кезінде басталады және қосымша стресс немесе бактериялық инфекция арқылы туындауы мүмкін. Мевалонаткиназа тапшылығы бар балалар ұзақ уақыт бойы диагноз қойылмаған күйде қалуы мүмкін, өйткені қазіргі уақытта балаларда ауруды дәл анықтау үшін жеткілікті ғылыми деректер жоқ.

== Сондай-ақ қараңыз ==

* Мевалондық ацидурия
* Мевалон қышқылы

== Дереккөздер ==
&lt;references group=&quot;&quot; responsive=&quot;1&quot;&gt;&lt;/references&gt;
 

== Сыртқы сілтемелер ==

* mevalonate+kinase at the US National Library of Medicine Medical Subject Headings (MeSH)
* [https://www.ebi.ac.uk/pdbe/pdbe-kb/proteins/Q03426 PDBe-KB] provides an overview of all the structure information available in the PDB for Human Mevalonate kinase
[[Санат:Адам ақуыздары]]</text>
      <sha1>h8h3z26mpkn1v5h7fyk3a334te84sxy</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Юнус паша</title>
    <ns>0</ns>
    <id>686984</id>
    <revision>
      <id>3064688</id>
      <parentid>3064596</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:00:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5082" xml:space="preserve">{{Тексерілмеген мақала|date=тамыз 2022}} &lt;!-- БҰЛ МӘТІНДІ ӨШІРМЕҢІЗ! БҰЛ ҚАТАРДАН КЕЙІН ЖАЗЫҢЫЗ!  --&gt;

'''Юнус паша''' ([[Османлы түрік тілі|осман түрікше]] : يونس پاشا ) (1517 жылы 13 қыркүйекте қайтыс болған) — [[Осман империясы|Османлы]] мемлекет қайраткері. Ол 1517 жылы 30 қаңтардан 13 қыркүйекте қайтыс болғанға дейін сегіз ай бойы [[Османлы садрағзамдарының тізімі|Осман империясының бас уәзірі болды]] &lt;ref&gt;Turkish State Archives&lt;/ref&gt; .

== Өмірбаяны ==
Юнус тек [[Албандар|албан]], [[Гректер|грек]] немесе болгар болған. Ол жас кезінде девширме жүйесіне (отбасынан алынып, Османлы шенеунігі/солдаты болу үшін ислам дінін қабылдады) қабылданды, Юнус [[Жаңа шерік|яншашы]] болу үшін өсірілді, ақырында жаңашы корпусының [[аға]] (жоғарғы қолбасшысы) болды. 1511 жылы ол диванда (Османлы үкіметі) және Анадолы Эйялетінің [[Беклер бегі|бейлербейінде]] (жоғарғы провинция әкімшісі) уәзір болды.&lt;ref name=&quot;yasamyapit&quot; /&gt;

Юнус паша Осман-Мамлюк соғысында (1516-17) үлкен рөл атқарды. 1516 жылы Мардж-Дабик шайқасында Османлылар жеңіске жеткеннен кейін Юнус паша қолбасшылығында Османлы әскерлерімен өз күштерін жұмылдырып, (қазіргі Сирия) [[Алеппо]] қаласына кірді, ол жерден Хама, [[Хомс]] және [[Дамаск]] қалаларын басып алды. жылдам сабақтастық. 1517 жылғы Ридания шайқасынан кейін ол өзінің жаңашыл әскерлерімен Египеттің [[Каир]] қаласына кіріп, үш күндік қоршаудан кейін Осман империясы үшін қаланы басып алды.&lt;ref name=&quot;yunuspaşa&quot;&gt;[Osmanlı Tarihi, II. Cilt, 10. baskı, sf: 286,291,543,544, Türk Tarih Kurumu Yayınları-2011, Ord. Prof. [[İsmail Hakkı Uzunçarşılı]]]&lt;/ref&gt;

1517 жылы 22 қаңтарда Ридания шайқасында қол жеткізген табыстары мен бұрынғы бас уәзірі Хадым Синан пашаның шайқаста қайтыс болуына байланысты Юнус паша сегіз күннен кейін, 30 қаңтарда [[Османлы садрағзамдарының тізімі|бас уәзір]] болып тағайындалды. Кейінірек ол бір мезгілде Мысырдың губернаторы болып тағайындалды. Осы қос лауазымға қол жеткізгеннен кейін Юнус паша пара алу және бопсалау синдикатын құрды делінеді. Бұзақылық туралы хабар сұлтан [[I Сәлім|І Селимге]] жеткеннен кейін Юнус пашаның билігі жойылып, Хайыр бейге берілді, Юнус пашаны жалғыз бас уәзірлік етіп қалдырды.

Сұлтан [[I Сәлім|Селим]] Юнус пашаны Осман империясы үшін Мысырды жаулап алған Юнус Паша болғанына қарамастан, губернаторлықтан айырылып қалғаны үшін оның губернаторлығының мұрагері Хайыр бейдің [[Адығтар|черкес]] ұлтына тіл тигізгені үшін өлім жазасына кесілді деген болжам бар. Қандай себеп болмасын, Юнус паша 1517 жылы 13 қыркүйекте басы кесіліп өлтірілді.&lt;ref name=&quot;yunuspaşa&quot;&gt;[Osmanlı Tarihi, II. Cilt, 10. baskı, sf: 286,291,543,544, Türk Tarih Kurumu Yayınları-2011, Ord. Prof. [[İsmail Hakkı Uzunçarşılı]]]&lt;/ref&gt;

== Жеке өмір ==
Ол 1505 жылы Сұлтан [[II Баязит|II]] Баезидтің қызы Селчук сұлтанның қызы Аслыхан Ханым-Сұлтанға үйленді.

== Сондай-ақ қараңыз ==

* [[Османлы садрағзамдарының тізімі|Османлы бас уәзірлерінің тізімі]]
* Мысырдағы Османлы билеушілерінің тізімі

== Дереккөздер ==
{{Дереккөздер}}
[[Санат:Туған жылы белгісіздер]]</text>
      <sha1>p5s0go2i8wyq6wmfjo7nu3p3mcu8ne1</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Microsoft Research</title>
    <ns>0</ns>
    <id>686987</id>
    <revision>
      <id>3064690</id>
      <parentid>3064640</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:01:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="19142" xml:space="preserve">{{Тексерілмеген мақала|date=тамыз 2022}} &lt;!-- БҰЛ МӘТІНДІ ӨШІРМЕҢІЗ! БҰЛ ҚАТАРДАН КЕЙІН ЖАЗЫҢЫЗ!  --&gt;
{{Тексерілмеген мақала|date=тамыз 2022}} &lt;!-- БҰЛ МӘТІНДІ ӨШІРМЕҢІЗ! БҰЛ ҚАТАРДАН КЕЙІН ЖАЗЫҢЫЗ!  --&gt;

 
'''Microsoft Research''' ('''MSR''') — [[Microsoft|Microsoft корпорациясының]] зерттеу еншілес компаниясы. Оны 1991 жылы Ричард Рашид,&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|author=|first=|date=|title=Rick Rashid: Emeritus Researcher|url=https://www.microsoft.com/en-us/research/people/rashid/|accessdate=|work=Microsoft}}&lt;/ref&gt; [[Билл Гейтс]] және Натан Мирволд академиялық, үкіметтік және салалық зерттеушілермен бірлесе отырып, технологиялық инновациялар арқылы заманауи есептеулерді ілгерілету және күрделі әлемдік мәселелерді шешу мақсатында құрды. Microsoft зерттеу тобында 1000-нан астам адам бар  компьютер ғалымдары, физиктер, инженерлер және математиктер, соның ішінде Тюринг сыйлығының лауреаттары, Филдс медалінің лауреаттары, МакАртур стипендиаттары және Дейкстра сыйлығының лауреаттары.

2010 және 2018 жылдар аралығында бүкіл әлем бойынша 154 000 AI патенттері берілді, Microsoft корпорациясында бұл патенттердің ең үлкен пайызы - 20%.&lt;ref name=&quot;Forbes&quot;&gt;Louis Columbus, January 6, 2019 [https://www.forbes.com/sites/louiscolumbus/2019/01/06/microsoft-leads-the-ai-patent-race-going-into-2019/#26e74c6944de Microsoft Leads The AI Patent Race Going Into 2019], ''[[Forbes]]''&lt;/ref&gt; Сауда басылымдарындағы бағалауларға сәйкес, Microsoft 2002-2010 жылдар аралығында зерттеу бастамаларына жыл сайын шамамен 6 миллиард доллар жұмсады және 2010 жылдан бері жыл сайын 10–14 миллиард долларға дейін жұмсады&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web|author=|first=|date=9 May 2018|title=Microsoft research and development expenses|url=https://notesmatic.com/microsoft-research-and-development-expenses/|accessdate=|work=Notesmatic}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|author=Togyer|first=Jason|date=7 August 2009|title=Still Boldly Going|url=https://www.cs.cmu.edu/link/still-boldly-going|accessdate=|work=CMU}}&lt;/ref&gt; .

Microsoft Research тұтынушыларға көбірек артықшылықтар мен жақсырақ қызмет көрсету үшін [[Kinect]], Bing, Holo Lens, Cortana, Microsoft Translator, [[LinkedIn|Linkedin]], Havok және Dynamics сияқты өнімдеріне енгізген AI саласында айтарлықтай жетістіктерге жетті.&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web|author=|first=|date=9 May 2018|title=Microsoft research and development expenses|url=https://notesmatic.com/microsoft-research-and-development-expenses/|accessdate=|work=Notesmatic}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[https://notesmatic.com/microsoft-research-and-development-expenses/ &quot;Microsoft research and development expenses&quot;]. &lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

MSR миссиясының мәлімдемесі:

# Біз зерттеу жүргізетін салалардың әрқайсысының заманауи деңгейін кеңейтіңіз
# Инновациялық технологияларды Microsoft өнімдеріне жылдам тасымалдау
# Microsoft өнімдерінің болашағы бар екеніне көз жеткізіңіз

== Негізгі адамдар ==
Microsoft Research негізгі Microsoft Research зертханаларын және Microsoft Research AI, Microsoft Research NExT (жаңа тәжірибелер мен технологиялар үшін) және корпоративтік вице-президент Питер Ли басқаратын басқа да инкубациялық әрекеттерді қамтиды.

== Зерттеу аймақтары ==
Microsoft зерттеулері келесі кең салаларға жіктеледі:&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.microsoft.com/en-us/research/|title=Microsoft Research – Emerging Technology, Computer, and Software Research|work=[[Microsoft]]|accessdate=26 January 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180429165820/https://www.microsoft.com/en-us/research/|archivedate=29 April 2018}}&lt;/ref&gt;
{{columns-list|* Алгоритмдер және [[есептеу теориясы]]
* Коммуникация және ынтымақтастық
* [[Компьютерлік лингвистика]]
* [[Есептеу ғылымы]]
* [[Компьютерлік көру]]
* [[Компьютерлік жүйелер]] және [[компьютерлік желі|желі]]ing
* [[Деректерді іздеу]] және [[деректерді басқару|басқару]]
* Экономика және [[есептеу экономикасы]]
* Білім беру
* Ойындар
* [[Компьютерлік графика]] және мультимедиа
* [[Компьютерлік жабдықтар / аппараттық құралдар]] және [[кіріктірілген жүйе]]ы
* Денсаулық және амандық
* [[Адам мен компьютердің өзара әрекеті]]
* [[Машиналық оқыту]] және [[жасанды интеллект]]
* [[Мобильді есептеу]]
* [[Кванттық есептеу]]
* [[Іздеу жүйелері технологиясы|іздеу]], [[ақпаратты іздеу]] және [[білімді басқару]]
* [[Компьютерлік қауіпсіздік / қауіпсіздік]] және [[құпиялылық]]
* [[Әлеуметтік желілер]]
* [[Әлеуметтік ғылымдар]] s
* [[Бағдарламалық қамтамасыз етуді әзірлеу]]
* [[Бағдарламалау құралдары]] және [[бағдарламалау тілдері|тілдері]]
* [[Сөйлеуді тану]], [[сөйлеу синтезі|синтезі]] және [[диалог жүйелері]]
* [[Дамушы нарықтарға]]арналған технологиялар
* [[Криптовалюталар]]&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.independent.co.uk/life-style/gadgets-and-tech/news/microsoft-cryptocurrency-mining-brain-waves-body-data-bitcoin-a9480766.html |archive-url=https://ghostarchive.org/archive/20220514/https://www.independent.co.uk/life-style/gadgets-and-tech/news/microsoft-cryptocurrency-mining-brain-waves-body-data-bitcoin-a9480766.html |archive-date=14 May 2022 |url-access=subscription |url-status=live|title=Microsoft wants to 'read people's brain waves' to mine cryptocurrency|website=[[Independent.co.uk]]|date=24 April 2020|access-date=18 December 2020}}&lt;/ref&gt;|colwidth=20em}}
Microsoft Research магистранттарға арналған ''Microsoft Research Fellowship бағдарламасына'' демеушілік жасайды.

== Зерттеу зертханалары ==
Microsoft корпорациясының дүние жүзінде зерттеу зертханалары бар, соның ішінде келесі толық емес тізім:&lt;ref name=&quot;MSR-About-2017&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.microsoft.com/en-us/research/about/|title=About Research at Microsoft – Microsoft Research|work=[[Microsoft]]|accessdate=26 January 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20161211040256/https://www.microsoft.com/en-us/research/about/|archivedate=11 December 2016}}&lt;/ref&gt;
[[Сурет:Microsoft_Research's_new_building_&quot;99&quot;.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/Microsoft_Research%27s_new_building_%2299%22.jpg/220px-Microsoft_Research%27s_new_building_%2299%22.jpg|нобай| Microsoft Research Redmond]]
[[Сурет:Beijing_Zhongguancun_Microsoft_Tower_2_微軟大廈2號樓_May-2017.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Beijing_Zhongguancun_Microsoft_Tower_2_%E5%BE%AE%E8%BB%9F%E5%A4%A7%E5%BB%882%E8%99%9F%E6%A8%93_May-2017.jpg/220px-Beijing_Zhongguancun_Microsoft_Tower_2_%E5%BE%AE%E8%BB%9F%E5%A4%A7%E5%BB%882%E8%99%9F%E6%A8%93_May-2017.jpg|нобай| Microsoft Research Asia, Пекин]]
[[Сурет:Microsoft_Research's_soon-to-open_fancy_new_home_in_central_Cambridge._(8052982186).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Microsoft_Research%27s_soon-to-open_fancy_new_home_in_central_Cambridge._%288052982186%29.jpg/220px-Microsoft_Research%27s_soon-to-open_fancy_new_home_in_central_Cambridge._%288052982186%29.jpg|нобай| Microsoft зерттеу Кембридж]]

* Microsoft Research Redmond 1991 жылы Microsoft Redmond кампусында негізі қаланған. Оның 350-ге жуық зерттеушісі бар және оны Дональд Коссман басқарады. Редмонд, Вашингтон кампусындағы зерттеулердің негізгі бөлігі теория, жасанды интеллект, машиналық оқыту, жүйелер мен желі, қауіпсіздік, құпиялылық, HCI және киілетін технологиялар сияқты салаларға бағытталған. &lt;sup class=&quot;noprint Inline-Template Template-Fact&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; style=&quot;white-space:nowrap;&quot;&gt;&amp;#x5B; ''[[Уикипедия:Дереккөзі жоқ|&lt;span title=&quot;This claim needs references to reliable sources. (July 2019)&quot;&gt;цитата қажет&lt;/span&gt;]]'' &amp;#x5D;&lt;/sup&gt;
* Microsoft Research Cambridge 1997 жылы Ұлыбританияда негізін қалаған Роджер Нидхэм және оны Кристофер Бишоп басқарады. Антони Роустрон мен Абигейл Селен директордың орынбасары. Зертхана машиналық оқыту, қауіпсіздік және ақпаратты іздеу сияқты тақырыптар бойынша зерттеулер жүргізеді және Кембридж университетімен және Кембридж университетінің компьютерлік зертханасымен тығыз байланыста. &lt;sup class=&quot;noprint Inline-Template Template-Fact&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; style=&quot;white-space:nowrap;&quot;&gt;&amp;#x5B; ''[[Уикипедия:Дереккөзі жоқ|&lt;span title=&quot;There is a redirect here that has citations not necessarily matching this content but these are needed here and I dont have time to sort it on this pass (July 2019)&quot;&gt;цитата қажет&lt;/span&gt;]]'' &amp;#x5D;&lt;/sup&gt;
* Microsoft Research Asia (MSRA) 1998 жылы қарашада Бейжіңде құрылған. Ол тез кеңейді және қазір 300-ден астам зерттеушілер мен әзірлеушілермен қатар 300-ге жуық ғалымдар мен студенттер (оның Шанхайдағы жаңа спутниктік кеңсесін қоса) бар. Оның назарына табиғи пайдаланушы интерфейстері, мультимедиа, деректерді қажет ететін есептеулер, іздеу және онлайн жарнамасы, NLP және информатика негіздері кіреді.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.msra.cn/zh-cn/about|title=关于研究院 - 微软亚洲研究院|work=www.msra.cn}}&lt;/ref&gt;
* Microsoft Research India компаниясы Бенгалуруда (Бангалор) орналасқан және оны Шрирам Раджамани басқарады.&lt;ref name=&quot;MSR-About-20190615&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.microsoft.com/en-us/research/about/|title=About Research at Microsoft – Microsoft Research|work=Microsoft|archiveurl=https://web.archive.org/web/20161211040256/https://www.microsoft.com/en-us/research/about/|archivedate=5 July 2019}}&lt;/ref&gt;
* [[Калифорния университеті, Санта-Барбара|Санта-Барбара, Калифорния университетінің]] кампусында орналасқан Microsoft Research Station Q 2005 жылы құрылған. Оның серіктестері дәстүрлі бит-кубиттің кванттық аналогын құрудың теориялық және эксперименттік тәсілдерін зерттейді. Топты Майкл Фридман басқарады. &lt;sup class=&quot;noprint Inline-Template Template-Fact&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; style=&quot;white-space:nowrap;&quot;&gt;&amp;#x5B; ''[[Уикипедия:Дереккөзі жоқ|&lt;span title=&quot;This claim needs references to reliable sources. (July 2019)&quot;&gt;цитата қажет&lt;/span&gt;]]'' &amp;#x5D;&lt;/sup&gt;
* Microsoft Research New England компаниясын 2008 жылы Массачусетс штатының Кембридж қаласында MIT кампусына жақын жерде Нью-Йорк пен Монреаль зертханаларын басқарған Дженнифер Чайес құрды. Зертхананы қазір Сюзан Дюмай басқарады. Зертхана кеңірек зерттеу қауымдастығымен ынтымақтасады және болашақ қолданбаларды әзірлеу үшін компьютерлік ғалымдар мен әлеуметтік ғалымдарды біріктіретін пәнаралық зерттеулерді жүргізеді.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Microsoft Research New England|work=[[Microsoft]]|url=https://www.microsoft.com/en-us/research/lab/microsoft-research-new-england/}}&lt;/ref&gt;
* Microsoft Research New York City 2012 жылы 3 мамырда құрылды. Сюзан Дюмаис осы орынның, сондай-ақ Жаңа Англия мен Монреаль зертханаларының басқарушы директоры қызметін атқарады. Зертхана академиялық және басқа Microsoft Research зертханаларымен есептеу және мінез-құлық туралы әлеуметтік ғылымдар, есептеу экономикасы және болжау нарықтары, машиналық оқыту және ақпаратты іздеу салаларында ынтымақтасады.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Microsoft Research New York|work=[[Microsoft]]|url=https://www.microsoft.com/en-us/research/lab/microsoft-research-new-york/}}&lt;/ref&gt;
* Microsoft Research Montreal 2017 жылы Microsoft корпорациясы Maluuba -ны сатып алғаннан кейін құрылды. Сюзан Дюмайс осы орынның, сондай-ақ Нью-Англанд пен Нью-Йорк қаласындағы зертханалардың басқарушы директоры қызметін атқарады. Зертхана академиялық ортамен және басқа Microsoft Research зертханаларымен табиғи тілді өңдеу (әсіресе машинада оқуды түсіну), тереңдетіп оқыту және күшейту бойынша оқытуда ынтымақтасады.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Microsoft Research Montreal|work=[[Microsoft]]|url=https://www.microsoft.com/en-us/research/lab/microsoft-research-montreal/}}&lt;/ref&gt;

== Бұрынғы ғылыми-зерттеу зертханалары ==

* Маунтин-Вьюде, Калифорнияда орналасқан Microsoft Research Silicon Valley&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://msrsvc.org/|title=Class of 18th September 2014|publisher=MSR Silicon Valley|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210124081231/http://msrsvc.org/|accessdate=June 6, 2021|archivedate=2021-01-24}}&lt;/ref&gt; 2001 жылдың тамызында негізі қаланған және 2014 жылдың қыркүйегінде жабылған. Силикон алқабының зерттеулері [[Мәліметтерді үлестіре өңдеу|таратылған есептеулерге]] бағытталған және қауіпсіздік пен құпиялылық, хаттамалар, ақауларға төзімділік, ауқымды жүйелер, параллельдік, [[ЭЕМ архитектурасы|компьютер архитектурасы]], Интернет іздеу және қызметтері және соған байланысты теорияны қамтиды.

== Ынтымақтастық ==
Microsoft Research Барселона суперкомпьютер орталығындағы академиялық институттармен,&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.bscmsrc.eu/|title=BSC-Microsoft Research Centre - BSC-Microsoft Research Centre|accessdate=26 January 2017}}&lt;/ref&gt; INRIA,&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.msr-inria.inria.fr/|title=Microsoft Research Inria Joint Centre|accessdate=26 January 2017|archiveurl=https://archive.today/20120629073928/http://www.msr-inria.inria.fr/|archivedate=29 June 2012}}&lt;/ref&gt; [[Карнеги Меллон Университеті|Карнеги Меллон университеті]], [[Массачусетс технологиялық институты]], Сан-Паулу зерттеу қоры (FAPESP), Microsoft әлеуметтік NUI зерттеу орталығымен көп жылдық бірлескен бірлескен зерттеулерге инвестициялайды. және басқалар.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://research.microsoft.com/en-us/collaboration/institutes/default.aspx|archiveurl=https://web.archive.org/web/20081214173917/http://research.microsoft.com/en-us/collaboration/institutes/default.aspx|archivedate=December 14, 2008|title=Academic Programs - Microsoft Research|accessdate=26 January 2017}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.microsoft.com/en-in/msidc/|title=Microsoft India Development Center - MSIDC|work=www.microsoft.com}}&lt;/ref&gt;

== Сондай-ақ қараңыз ==

* Microsoft сыйлығы
* Microsoft зерттеу карталары

== Дереккөздер ==
{{Дереккөздер}}

== Сыртқы сілтемелер ==

* {{Ресми сайт|https://www.microsoft.com/en-us/research}}
* [https://www.microsoft.com/en-us/research/blog/ The Microsoft Research Blog]
* [http://news.softpedia.com/cat/Microsoft/Developing-Projects/ Microsoft Developing Project] (news archive from Softpedia)
* [https://www.msra.cn/ Microsoft Research Asia] local Chinese website</text>
      <sha1>9h70p7atd60edc6ddg8klx9t0gp47j9</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065266</id>
      <parentid>3064690</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T07:32:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Arruah</username>
        <id>35</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Зерттеу зертханалары */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="18861" xml:space="preserve">{{Тексерілмеген мақала|date=тамыз 2022}} &lt;!-- БҰЛ МӘТІНДІ ӨШІРМЕҢІЗ! БҰЛ ҚАТАРДАН КЕЙІН ЖАЗЫҢЫЗ!  --&gt;
{{Тексерілмеген мақала|date=тамыз 2022}} &lt;!-- БҰЛ МӘТІНДІ ӨШІРМЕҢІЗ! БҰЛ ҚАТАРДАН КЕЙІН ЖАЗЫҢЫЗ!  --&gt;

 
'''Microsoft Research''' ('''MSR''') — [[Microsoft|Microsoft корпорациясының]] зерттеу еншілес компаниясы. Оны 1991 жылы Ричард Рашид,&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|author=|first=|date=|title=Rick Rashid: Emeritus Researcher|url=https://www.microsoft.com/en-us/research/people/rashid/|accessdate=|work=Microsoft}}&lt;/ref&gt; [[Билл Гейтс]] және Натан Мирволд академиялық, үкіметтік және салалық зерттеушілермен бірлесе отырып, технологиялық инновациялар арқылы заманауи есептеулерді ілгерілету және күрделі әлемдік мәселелерді шешу мақсатында құрды. Microsoft зерттеу тобында 1000-нан астам адам бар  компьютер ғалымдары, физиктер, инженерлер және математиктер, соның ішінде Тюринг сыйлығының лауреаттары, Филдс медалінің лауреаттары, МакАртур стипендиаттары және Дейкстра сыйлығының лауреаттары.

2010 және 2018 жылдар аралығында бүкіл әлем бойынша 154 000 AI патенттері берілді, Microsoft корпорациясында бұл патенттердің ең үлкен пайызы - 20%.&lt;ref name=&quot;Forbes&quot;&gt;Louis Columbus, January 6, 2019 [https://www.forbes.com/sites/louiscolumbus/2019/01/06/microsoft-leads-the-ai-patent-race-going-into-2019/#26e74c6944de Microsoft Leads The AI Patent Race Going Into 2019], ''[[Forbes]]''&lt;/ref&gt; Сауда басылымдарындағы бағалауларға сәйкес, Microsoft 2002-2010 жылдар аралығында зерттеу бастамаларына жыл сайын шамамен 6 миллиард доллар жұмсады және 2010 жылдан бері жыл сайын 10–14 миллиард долларға дейін жұмсады&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web|author=|first=|date=9 May 2018|title=Microsoft research and development expenses|url=https://notesmatic.com/microsoft-research-and-development-expenses/|accessdate=|work=Notesmatic}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|author=Togyer|first=Jason|date=7 August 2009|title=Still Boldly Going|url=https://www.cs.cmu.edu/link/still-boldly-going|accessdate=|work=CMU}}&lt;/ref&gt; .

Microsoft Research тұтынушыларға көбірек артықшылықтар мен жақсырақ қызмет көрсету үшін [[Kinect]], Bing, Holo Lens, Cortana, Microsoft Translator, [[LinkedIn|Linkedin]], Havok және Dynamics сияқты өнімдеріне енгізген AI саласында айтарлықтай жетістіктерге жетті.&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web|author=|first=|date=9 May 2018|title=Microsoft research and development expenses|url=https://notesmatic.com/microsoft-research-and-development-expenses/|accessdate=|work=Notesmatic}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[https://notesmatic.com/microsoft-research-and-development-expenses/ &quot;Microsoft research and development expenses&quot;]. &lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

MSR миссиясының мәлімдемесі:

# Біз зерттеу жүргізетін салалардың әрқайсысының заманауи деңгейін кеңейтіңіз
# Инновациялық технологияларды Microsoft өнімдеріне жылдам тасымалдау
# Microsoft өнімдерінің болашағы бар екеніне көз жеткізіңіз

== Негізгі адамдар ==
Microsoft Research негізгі Microsoft Research зертханаларын және Microsoft Research AI, Microsoft Research NExT (жаңа тәжірибелер мен технологиялар үшін) және корпоративтік вице-президент Питер Ли басқаратын басқа да инкубациялық әрекеттерді қамтиды.

== Зерттеу аймақтары ==
Microsoft зерттеулері келесі кең салаларға жіктеледі:&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.microsoft.com/en-us/research/|title=Microsoft Research – Emerging Technology, Computer, and Software Research|work=[[Microsoft]]|accessdate=26 January 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180429165820/https://www.microsoft.com/en-us/research/|archivedate=29 April 2018}}&lt;/ref&gt;
{{columns-list|* Алгоритмдер және [[есептеу теориясы]]
* Коммуникация және ынтымақтастық
* [[Компьютерлік лингвистика]]
* [[Есептеу ғылымы]]
* [[Компьютерлік көру]]
* [[Компьютерлік жүйелер]] және [[компьютерлік желі|желі]]ing
* [[Деректерді іздеу]] және [[деректерді басқару|басқару]]
* Экономика және [[есептеу экономикасы]]
* Білім беру
* Ойындар
* [[Компьютерлік графика]] және мультимедиа
* [[Компьютерлік жабдықтар / аппараттық құралдар]] және [[кіріктірілген жүйе]]ы
* Денсаулық және амандық
* [[Адам мен компьютердің өзара әрекеті]]
* [[Машиналық оқыту]] және [[жасанды интеллект]]
* [[Мобильді есептеу]]
* [[Кванттық есептеу]]
* [[Іздеу жүйелері технологиясы|іздеу]], [[ақпаратты іздеу]] және [[білімді басқару]]
* [[Компьютерлік қауіпсіздік / қауіпсіздік]] және [[құпиялылық]]
* [[Әлеуметтік желілер]]
* [[Әлеуметтік ғылымдар]] s
* [[Бағдарламалық қамтамасыз етуді әзірлеу]]
* [[Бағдарламалау құралдары]] және [[бағдарламалау тілдері|тілдері]]
* [[Сөйлеуді тану]], [[сөйлеу синтезі|синтезі]] және [[диалог жүйелері]]
* [[Дамушы нарықтарға]]арналған технологиялар
* [[Криптовалюталар]]&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.independent.co.uk/life-style/gadgets-and-tech/news/microsoft-cryptocurrency-mining-brain-waves-body-data-bitcoin-a9480766.html |archive-url=https://ghostarchive.org/archive/20220514/https://www.independent.co.uk/life-style/gadgets-and-tech/news/microsoft-cryptocurrency-mining-brain-waves-body-data-bitcoin-a9480766.html |archive-date=14 May 2022 |url-access=subscription |url-status=live|title=Microsoft wants to 'read people's brain waves' to mine cryptocurrency|website=[[Independent.co.uk]]|date=24 April 2020|access-date=18 December 2020}}&lt;/ref&gt;|colwidth=20em}}
Microsoft Research магистранттарға арналған ''Microsoft Research Fellowship бағдарламасына'' демеушілік жасайды.

== Зерттеу зертханалары ==
Microsoft корпорациясының дүние жүзінде зерттеу зертханалары бар, соның ішінде келесі толық емес тізім:&lt;ref name=&quot;MSR-About-2017&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.microsoft.com/en-us/research/about/|title=About Research at Microsoft – Microsoft Research|work=[[Microsoft]]|accessdate=26 January 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20161211040256/https://www.microsoft.com/en-us/research/about/|archivedate=11 December 2016}}&lt;/ref&gt;
[[Сурет:Microsoft_Research's_new_building_&quot;99&quot;.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/Microsoft_Research%27s_new_building_%2299%22.jpg/220px-Microsoft_Research%27s_new_building_%2299%22.jpg|нобай| Microsoft Research Redmond]]
[[Сурет:Beijing_Zhongguancun_Microsoft_Tower_2_微軟大廈2號樓_May-2017.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Beijing_Zhongguancun_Microsoft_Tower_2_%E5%BE%AE%E8%BB%9F%E5%A4%A7%E5%BB%882%E8%99%9F%E6%A8%93_May-2017.jpg/220px-Beijing_Zhongguancun_Microsoft_Tower_2_%E5%BE%AE%E8%BB%9F%E5%A4%A7%E5%BB%882%E8%99%9F%E6%A8%93_May-2017.jpg|нобай| Microsoft Research Asia, Пекин]]
[[Сурет:Microsoft_Research's_soon-to-open_fancy_new_home_in_central_Cambridge._(8052982186).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Microsoft_Research%27s_soon-to-open_fancy_new_home_in_central_Cambridge._%288052982186%29.jpg/220px-Microsoft_Research%27s_soon-to-open_fancy_new_home_in_central_Cambridge._%288052982186%29.jpg|нобай| Microsoft зерттеу Кембридж]]

* Microsoft Research Redmond 1991 жылы Microsoft Redmond кампусында негізі қаланған. Оның 350-ге жуық зерттеушісі бар және оны Дональд Коссман басқарады. Редмонд, Вашингтон кампусындағы зерттеулердің негізгі бөлігі теория, жасанды интеллект, машиналық оқыту, жүйелер мен желі, қауіпсіздік, құпиялылық, HCI және киілетін технологиялар сияқты салаларға бағытталған. &lt;sup class=&quot;noprint Inline-Template Template-Fact&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; style=&quot;white-space:nowrap;&quot;&gt;&amp;#x5B; ''[[Уикипедия:Дереккөзі жоқ|&lt;span title=&quot;This claim needs references to reliable sources. (July 2019)&quot;&gt;цитата қажет&lt;/span&gt;]]'' &amp;#x5D;&lt;/sup&gt;
* Microsoft Research Cambridge 1997 жылы Ұлыбританияда негізін қалаған Роджер Нидхэм және оны Кристофер Бишоп басқарады. Антони Роустрон мен Абигейл Селен директордың орынбасары. Зертхана машиналық оқыту, қауіпсіздік және ақпаратты іздеу сияқты тақырыптар бойынша зерттеулер жүргізеді және Кембридж университетімен және Кембридж университетінің компьютерлік зертханасымен тығыз байланыста. &lt;sup class=&quot;noprint Inline-Template Template-Fact&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; style=&quot;white-space:nowrap;&quot;&gt;&amp;#x5B; ''[[Уикипедия:Дереккөзі жоқ|&lt;span title=&quot;There is a redirect here that has citations not necessarily matching this content but these are needed here and I dont have time to sort it on this pass (July 2019)&quot;&gt;цитата қажет&lt;/span&gt;]]'' &amp;#x5D;&lt;/sup&gt;
* Microsoft Research Asia (MSRA) 1998 жылы қарашада Бейжіңде құрылған. Ол тез кеңейді және қазір 300-ден астам зерттеушілер мен әзірлеушілермен қатар 300-ге жуық ғалымдар мен студенттер (оның Шанхайдағы жаңа спутниктік кеңсесін қоса) бар. Оның назарына табиғи пайдаланушы интерфейстері, мультимедиа, деректерді қажет ететін есептеулер, іздеу және онлайн жарнамасы, NLP және информатика негіздері кіреді.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.msra.cn/zh-cn/about|title=关于研究院 - 微软亚洲研究院|work=www.msra.cn}}&lt;/ref&gt;
* Microsoft Research India компаниясы Бенгалуруда (Бангалор) орналасқан және оны Шрирам Раджамани басқарады.&lt;ref name=&quot;MSR-About-20190615&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.microsoft.com/en-us/research/about/|title=About Research at Microsoft – Microsoft Research|work=Microsoft|archiveurl=https://web.archive.org/web/20161211040256/https://www.microsoft.com/en-us/research/about/|archivedate=5 July 2019}}&lt;/ref&gt;
* [[Калифорния университеті, Санта-Барбара|Санта-Барбара, Калифорния университетінің]] кампусында орналасқан Microsoft Research Station Q 2005 жылы құрылған. Оның серіктестері дәстүрлі бит-кубиттің кванттық аналогын құрудың теориялық және эксперименттік тәсілдерін зерттейді. Топты Майкл Фридман басқарады.
* Microsoft Research New England компаниясын 2008 жылы Массачусетс штатының Кембридж қаласында MIT кампусына жақын жерде Нью-Йорк пен Монреаль зертханаларын басқарған Дженнифер Чайес құрды. Зертхананы қазір Сюзан Дюмай басқарады. Зертхана кеңірек зерттеу қауымдастығымен ынтымақтасады және болашақ қолданбаларды әзірлеу үшін компьютерлік ғалымдар мен әлеуметтік ғалымдарды біріктіретін пәнаралық зерттеулерді жүргізеді.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Microsoft Research New England|work=[[Microsoft]]|url=https://www.microsoft.com/en-us/research/lab/microsoft-research-new-england/}}&lt;/ref&gt;
* Microsoft Research New York City 2012 жылы 3 мамырда құрылды. Сюзан Дюмаис осы орынның, сондай-ақ Жаңа Англия мен Монреаль зертханаларының басқарушы директоры қызметін атқарады. Зертхана академиялық және басқа Microsoft Research зертханаларымен есептеу және мінез-құлық туралы әлеуметтік ғылымдар, есептеу экономикасы және болжау нарықтары, машиналық оқыту және ақпаратты іздеу салаларында ынтымақтасады.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Microsoft Research New York|work=[[Microsoft]]|url=https://www.microsoft.com/en-us/research/lab/microsoft-research-new-york/}}&lt;/ref&gt;
* Microsoft Research Montreal 2017 жылы Microsoft корпорациясы Maluuba -ны сатып алғаннан кейін құрылды. Сюзан Дюмайс осы орынның, сондай-ақ Нью-Англанд пен Нью-Йорк қаласындағы зертханалардың басқарушы директоры қызметін атқарады. Зертхана академиялық ортамен және басқа Microsoft Research зертханаларымен табиғи тілді өңдеу (әсіресе машинада оқуды түсіну), тереңдетіп оқыту және күшейту бойынша оқытуда ынтымақтасады.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Microsoft Research Montreal|work=[[Microsoft]]|url=https://www.microsoft.com/en-us/research/lab/microsoft-research-montreal/}}&lt;/ref&gt;

== Бұрынғы ғылыми-зерттеу зертханалары ==

* Маунтин-Вьюде, Калифорнияда орналасқан Microsoft Research Silicon Valley&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://msrsvc.org/|title=Class of 18th September 2014|publisher=MSR Silicon Valley|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210124081231/http://msrsvc.org/|accessdate=June 6, 2021|archivedate=2021-01-24}}&lt;/ref&gt; 2001 жылдың тамызында негізі қаланған және 2014 жылдың қыркүйегінде жабылған. Силикон алқабының зерттеулері [[Мәліметтерді үлестіре өңдеу|таратылған есептеулерге]] бағытталған және қауіпсіздік пен құпиялылық, хаттамалар, ақауларға төзімділік, ауқымды жүйелер, параллельдік, [[ЭЕМ архитектурасы|компьютер архитектурасы]], Интернет іздеу және қызметтері және соған байланысты теорияны қамтиды.

== Ынтымақтастық ==
Microsoft Research Барселона суперкомпьютер орталығындағы академиялық институттармен,&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.bscmsrc.eu/|title=BSC-Microsoft Research Centre - BSC-Microsoft Research Centre|accessdate=26 January 2017}}&lt;/ref&gt; INRIA,&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.msr-inria.inria.fr/|title=Microsoft Research Inria Joint Centre|accessdate=26 January 2017|archiveurl=https://archive.today/20120629073928/http://www.msr-inria.inria.fr/|archivedate=29 June 2012}}&lt;/ref&gt; [[Карнеги Меллон Университеті|Карнеги Меллон университеті]], [[Массачусетс технологиялық институты]], Сан-Паулу зерттеу қоры (FAPESP), Microsoft әлеуметтік NUI зерттеу орталығымен көп жылдық бірлескен бірлескен зерттеулерге инвестициялайды. және басқалар.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://research.microsoft.com/en-us/collaboration/institutes/default.aspx|archiveurl=https://web.archive.org/web/20081214173917/http://research.microsoft.com/en-us/collaboration/institutes/default.aspx|archivedate=December 14, 2008|title=Academic Programs - Microsoft Research|accessdate=26 January 2017}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.microsoft.com/en-in/msidc/|title=Microsoft India Development Center - MSIDC|work=www.microsoft.com}}&lt;/ref&gt;

== Сондай-ақ қараңыз ==

* Microsoft сыйлығы
* Microsoft зерттеу карталары

== Дереккөздер ==
{{Дереккөздер}}

== Сыртқы сілтемелер ==

* {{Ресми сайт|https://www.microsoft.com/en-us/research}}
* [https://www.microsoft.com/en-us/research/blog/ The Microsoft Research Blog]
* [http://news.softpedia.com/cat/Microsoft/Developing-Projects/ Microsoft Developing Project] (news archive from Softpedia)
* [https://www.msra.cn/ Microsoft Research Asia] local Chinese website</text>
      <sha1>ncb3ghpli9j2gc6v9u7ama1v6ti43rj</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ChronoZoom</title>
    <ns>0</ns>
    <id>686988</id>
    <revision>
      <id>3064691</id>
      <parentid>3064642</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:01:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8629" xml:space="preserve">{{Тексерілмеген мақала|date=тамыз 2022}} &lt;!-- БҰЛ МӘТІНДІ ӨШІРМЕҢІЗ! БҰЛ ҚАТАРДАН КЕЙІН ЖАЗЫҢЫЗ!  --&gt;
{{Тексерілмеген мақала|date=тамыз 2022}} &lt;!-- БҰЛ МӘТІНДІ ӨШІРМЕҢІЗ! БҰЛ ҚАТАРДАН КЕЙІН ЖАЗЫҢЫЗ!  --&gt;
{{Бағдарлама карточкасы|name=ChronoZoom|caption=ChronoZoom - бұл 13,8 миллиард жыл бұрын үлкен жарылудан бастап болашақта миллиардтаған жылдарға дейін уақытты барлық масштабта көрсетуге бағытталған ақысыз, ашық бастапқы жоба.|developer=[[Калифорния_университеті,_Беркли]], [[Мәскеу мемлекеттік университеті]], [[Microsoft Research]]|released={{Start date and age|2010|04|29}}&lt;!-- {{Start date and age|YYYY|MM|DD|df=yes/no}} --&gt;|latest release version=|latest release date=&lt;!-- {{Start date and age|YYYY|MM|DD|df=yes/no}} --&gt;|latest preview version=|latest preview date=|programming language=[[JavaScript]], [[HTML]], [[C Sharp|C#]]|operating system=|platform=|size=|language=|genre=[[Сайт]]|license=[[Apache License 2.0]]|website=http://www.chronozoom.com}}

'''ChronoZoom''' - бұл [[Жойқын жарылыс|Үлкен жарылыстан]] бүгінгі күнге дейінгі [[Уақыт|уақытты]] барынша кең ауқымда бейнелейтін тегін ашық бастапқы жоба.&lt;ref&gt;[http://activehistory.ca/2011/11/blowing-your-mind-with-chronozoom-or-how-we-can-wrap-our-minds-around-big-history/ Blowing Your Mind with Chronozoom (or how we can wrap our minds around ‘Big History’)]&lt;/ref&gt; Уолтер Альварес пен Роланд Саеков ойлап тапқан және [[Калифорния университеті, Беркли|Берклидегі Калифорния университетінің]] Жер және планеталық ғылым бөлімі Microsoft Research және [[Мәскеу мемлекеттік университеті|Мәскеу мемлекеттік университетімен]] бірлесіп әзірлеген Альварес 2010 жылы Беркли университетінің факультеттік зерттеу дәрісінде бірінші ChronoZoom прототипін ашты.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://urel.berkeley.edu/faculty/history.html|title=History of Faculty Research Lectures at UC Berkeley|accessdate=2011-12-21|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120317030842/http://www.urel.berkeley.edu/faculty/history.html|archivedate=2012-03-17}}&lt;/ref&gt; Бұл демонстрация бұдан былай жұртшылыққа желіде қолжетімді болмаса да,&lt;ref&gt;[http://eps.berkeley.edu/~saekow/chronozoom/launch/index.html ChronoZoom 1.0 (Silverlight version) is no longer available]&lt;/ref&gt; HTML5 -те қайта жазылған екінші нұсқасы қазір қолжетімді және бастапқы көзі ашық.&lt;ref&gt;[http://newscenter.berkeley.edu/2012/03/14/chronozoom-a-deep-dive-into-the-history-of-everything/ UC Berkeley ChronoZoom 2.0 Beta Press Release]&lt;/ref&gt; ChronoZoom Үлкен тарихты зерттеуден шабыттанды және ол [[Google Earth]] [[География|географиямен]] айналысатындай уақыт пен тарихтың құжаттамасы мен визуализациясына жақындайды.&lt;ref&gt;[http://probaway.wordpress.com/2010/04/29/chronozoom-is-the-coolest-thing-since-googleearth/ ChronoZoom is the coolest thing since GoogleEarth.]&lt;/ref&gt; ChronoZoom пайдаланушыларға ғарыштық, геологиялық, биологиялық және әлеуметтік кезеңдердегі нақты уақыт ауқымын көруге мүмкіндік береді.&lt;ref&gt;[http://arizonageology.blogspot.com/2010/07/touring-geologic-history-through.html State Geologist of Arizona Discusses ChronoZoom]&lt;/ref&gt;

== Мақсат ==
[[Сурет:ChronoZoom_timeline_project_demo_(2012).webm|нобай|Screen recording demo video (2012)]]
ChronoZoom бағдарламасының негізгі мақсаты - тарихты әртүрлі зерттеулер арасындағы уақыт қатынастарын анық және айқын ету. Бұл процесте ол сәйкес электрондық ресурстарды зерттеуге негіз береді. Осылайша, ол арнайы уақыт кестелері мен электронды ресурстардың барлық түрлерін біріктіретін «шебер хронология» қызметін атқарады және гуманитарлық және ғылым арасындағы алшақтықты жоюға және өткеннің барлық білімін біріктіруге және біріктіруге ұмтылады.&lt;ref&gt;[http://research.microsoft.com/en-us/projects/chronozoom/ Microsoft Research Project Page]&lt;/ref&gt; ChronoZoom зерттеушілерге салыстыру үшін әртүрлі уақыт қатарларының деректерін бір-бірінің қасында сызуға мүмкіндік беру арқылы білім беру құралы және зерттеу құралы ретінде жоспарланған.

== Нұсқалар ==
Тұжырымдаманың 1.0 дәлелі 2010 жылдың 29 сәуірінде Альварес өткізген факультеттің 97-ші жыл сайынғы ғылыми лекциялар сериясында шығарылды.&lt;ref&gt;[https://www.youtube.com/watch?v=CDWKAAxL10Q UC Berkeley 97th Annual Faculty Research Lecture Series Video]&lt;/ref&gt;

2.0 бета нұсқасы 2012 жылдың 14 наурызында толығымен HTML5 форматында қайта жазылған және Outercurve Foundation арқылы ашық бастапқы&lt;ref&gt;[http://newscenter.berkeley.edu/2012/03/14/chronozoom-a-deep-dive-into-the-history-of-everything/ UC Berkeley ChronoZoom 2.0 Beta Press Release]&lt;/ref&gt; ретінде қол жетімді болды.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.outercurve.org/Galleries/ResearchAccelerators/ChronoZoom|title=ChronoZoom Outercurve Foundation page|accessdate=2011-12-21|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140215090502/http://www.outercurve.org/Galleries/ResearchAccelerators/ChronoZoom|archivedate=2014-02-15}}&lt;/ref&gt;

Жұмыс Microsoft Research (Редмонд) қолдауымен 2014 жылға дейін жалғасты. Жұмыс Axiell (Швеция), Фонтис университеті ( [[Эйндховен]] ) және [[Амстердам университеті|Амстердам университетінің]] қолдауымен 2015 жылдан бастап жалғасуда.&lt;ref&gt;[http://www.axiell.com/press#/pressreleases/axiell-alm-to-bring-chronozoom-history-visualization-project-to-next-level-1144409 Axiell to bring ChronoZoom history visualization project to next level]&lt;/ref&gt; Жоба коды GitHub сайтында еркін қол жетімді.&lt;ref&gt;[https://github.com/alterm4nn/ChronoZoom ChronoZoom on Github]&lt;/ref&gt;

== Марапаттары ==

* 2013 SXSW интерактивті марапаттарының жеңімпазы (білім беру ресурсы)
* 2012 Сандық білім берудегі жетістіктер сыйлығының иегері (университет жобасы)

== Дереккөздер ==
&lt;references group=&quot;&quot; responsive=&quot;0&quot;&gt;&lt;/references&gt;

== Сыртқы сілтемелер ==

* [http://www.chronozoom.com/ ChronoZoom HTML5]
* [http://eps.berkeley.edu/~saekow/chronozoom/projectinformation/index.html ChronoZoom жобасы туралы ақпарат]
* [https://web.archive.org/web/20140215090502/http://www.outercurve.org/Galleries/ResearchAccelerators/ChronoZoom Outercurve қорындағы ChronoZoom]
* [http://research.microsoft.com/en-us/um/redmond/events/fs2010/presentations/Alvarez_Vizualizing_a_Universe_of_Data_RFS_71310.pdf Microsoft Research Summit 2010: Деректер әлемін визуализациялау]
* [https://dl.acm.org/doi/pdf/10.1145/2512209.2512217] ChronoZoom: білім, барлау және ақпараттық технологияларды зерттеу үшін уақыт бойынша саяхат</text>
      <sha1>4ypftnub90n9l9lo5atnvijunxzmh6w</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Apache лицензиясы</title>
    <ns>0</ns>
    <id>686989</id>
    <revision>
      <id>3064692</id>
      <parentid>3064644</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T14:01:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="14207" xml:space="preserve">
 
{{Тексерілмеген мақала|date=тамыз 2022}} &lt;!-- БҰЛ МӘТІНДІ ӨШІРМЕҢІЗ! БҰЛ ҚАТАРДАН КЕЙІН ЖАЗЫҢЫЗ!  --&gt;
{{Тексерілмеген мақала|date=тамыз 2022}} &lt;!-- БҰЛ МӘТІНДІ ӨШІРМЕҢІЗ! БҰЛ ҚАТАРДАН КЕЙІН ЖАЗЫҢЫЗ!  --&gt;

'''Apache лицензиясы''' - Apache Software Foundation (ASF) жазған рұқсат беретін тегін бағдарламалық құрал лицензиясы.&lt;ref name=&quot;nmr-permissive&quot;&gt;{{Cite web|url=http://www.newmediarights.org/open_source/new_media_rights_open_source_licensing_guide|title=Open Source Licensing Guide|author=New Media Rights|publisher=[[California Western School of Law]]|date=2008-09-12|accessdate=2015-11-28|quote=''The ‘BSD-like’ licenses such as the BSD, MIT, and Apache licenses are extremely permissive, requiring little more than attributing the original portions of the licensed code to the original developers in your own code and/or documentation.''}}&lt;/ref&gt; Ол пайдаланушыларға бағдарламалық жасақтаманы кез келген мақсатта пайдалануға, оны таратуға, өзгертуге және лицензия шарттары бойынша бағдарламалық жасақтаманың өзгертілген нұсқаларын [[Роялти|роялтиге]] алаңдамай таратуға мүмкіндік береді. ASF және оның жобалары Apache лицензиясы бойынша бағдарламалық өнімдерді шығарады. Лицензияны көптеген ASF емес жобалар да пайдаланады.

== Тарих ==
1995 жылдан бастап Apache тобы (кейінірек Apache Software Foundation) Apache HTTP серверінің кезекті нұсқаларын шығарды. Оның бастапқы лицензиясы бастапқы 4-тармақты BSD лицензиясымен бірдей болды, тек ұйымдардың аттары ғана өзгертілді және туынды туындыларға Apache атауын беруге тыйым салатын қосымша тармақ бар.

1999 жылдың шілдесінде Berkeley Software Distribution Free Software Foundation ұсынған дәлелді қабылдады және жаңа 3 тармақты BSD лицензиясын қалыптастыру үшін өздерінің ''жарнамалық тармағын'' (3-тармақ) алып тастады. 2000 жылы Apache де солай істеді және Apache License 1.1 жасады, онда туынды өнімдер бұдан былай олардың жарнамалық материалдарында атрибуцияны қамтуы қажет емес, тек құжаттамаларында. 1.1 нұсқасы бойынша лицензияланған жеке пакеттер атрибуцияға немесе таңбаны сәйкестендіруге қойылатын әртүрлі талаптарға байланысты әртүрлі тұжырымдарды қолданған болуы мүмкін, бірақ міндетті шарттар бірдей болды.

2004 жылдың қаңтарында ASF BSD үлгісінен бас тартуға шешім қабылдады және Apache 2.0 лицензиясын шығарды. Лицензияның көрсетілген мақсаттары ASF емес жобаларды пайдалануды жеңілдету, GPL негізіндегі бағдарламалық құралмен үйлесімділікті жақсарту, лицензияны әрбір файлда тізімде емес, сілтеме арқылы қосуға мүмкіндік беру, жарналар бойынша лицензияны нақтылау және талап етуді қамтиды. салымшының жеке патенттерін міндетті түрде бұзатын жарналарға патенттік лицензия.&lt;ref name=&quot;Apache licenses&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.apache.org/licenses/LICENSE-2.0|title=Apache License, Version 2.0|accessdate=15 July 2019|publisher=Apache Software Foundation}}&lt;/ref&gt; Бұл лицензия [[Авторлық және (немесе) сабақтас құқықтар иесі|авторлық құқық]] туралы ескерту мен жауапкершіліктен бас тартуды сақтауды талап етеді.

== Лицензиялау шарттары ==
Apache лицензиясы рұқсат етілген ; copyleft лицензияларынан айырмашылығы, ол бағдарламалық жасақтаманың туынды жұмысын немесе түпнұсқаға өзгертулерді бірдей лицензия арқылы таратуды талап етпейді. Ол әлі де барлық өзгертілмеген бөліктерге бірдей лицензияны қолдануды талап етеді. Әрбір лицензияланған файлда түпнұсқа авторлық құқық, патент, сауда белгісі және атрибуция туралы ескертулер сақталуы керек (туынды туындылардың кез келген бөлігіне қатысы жоқ ескертулерді қоспағанда). Әрбір өзгертілген лицензияланған файлға сол файлға өзгерістер енгізілгені туралы хабарландыру қосылуы керек.

Егер хабарландыру мәтіндік файлы түпнұсқа жұмысты тарату бөлігі ретінде &lt;code&gt;NOTICE&lt;/code&gt; &lt;code&gt;NOTICE&lt;/code&gt; файлында, бастапқы пішінде немесе құжаттамада немесе ішінде осы ескертулердің оқылатын көшірмесін қамтуы керек. туынды жұмыстармен жасалған дисплей (мұндай үшінші тарап ескертулері әдетте пайда болатын жерде).

&lt;code&gt;NOTICE&lt;/code&gt; файлының мазмұны лицензияны өзгертпейді, өйткені олар тек ақпараттық мақсаттарға арналған және бұл хабарламаларды лицензияны өзгерту деп түсіну мүмкін болмаса, &lt;code&gt;NOTICE&lt;/code&gt; мәтініне қосымша атрибуция туралы ескертулерді қосуға рұқсат етіледі. Өзгертулерде сәйкес авторлық құқық ескертулері болуы мүмкін және өзгертулер үшін әртүрлі лицензия шарттарын қамтамасыз етуі мүмкін.

Егер басқаша анық көрсетілмесе, лицензиат лицензиарға берген кез келген жарналар ешқандай шарттар мен талаптарсыз лицензия шарттарына сәйкес болады, бірақ бұл лицензиармен осы жарналарға қатысты жеке келісімдерге кедергі жасамайды.

=== Apache лицензиясы 2.0 ===
Apache License 2.0 пайдаланушыға бағдарламалық құралды пайдалану арқылы кез келген патенттерді бұзу туралы алаңдамауын қамтамасыз етеді. Пайдаланушыға бағдарламалық жасақтаманы қамтитын кез келген патентке лицензия беріледі. Егер пайдаланушы осы бағдарламалық жасақтамаға қатысты патентті бұзу фактісі бойынша кез келген адамды сотқа берсе, бұл лицензияның күшін жою туралы ереже арқылы тоқтатылады. Бұл шарт патенттік дауларды болдырмау үшін қосылады.

== Үйлесімділік ==
Apache Software Foundation және Free Software Foundation Apache License 2.0 — GNU General Public License (GPL) 3 нұсқасымен үйлесімді тегін бағдарламалық құрал лицензиясы  дегенді білдіреді, бұл GPLv3 және Apache License 2.0 астында кодты біріктіруге болады, нәтижесінде алынған бағдарламалық құрал GPLv3 бойынша лицензияланған болса.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.apache.org/licenses/GPL-compatibility.html|title=Apache License v2.0 and GPL Compatibility|author=Apache Software Foundation|accessdate=30 January 2008|archiveurl=https://web.archive.org/web/20080115045635/http://www.apache.org/licenses/GPL-compatibility.html|archivedate=15 January 2008}}&lt;/ref&gt;

Тегін бағдарламалық қамтамасыз ету қоры Apache лицензиясының барлық нұсқаларын алдыңғы GPL 1 және 2 нұсқаларымен үйлеспейді деп санайды.  Сонымен қатар, ол Apache лицензиясының 2.0-ге дейінгі нұсқаларын GPLv3-пен үйлеспейтін деп санайды. 2.0 нұсқасының патенттік лицензия талаптарына байланысты, Free Software Foundation оны басқа көшірме емес лицензияларға қарағанда ұсынады.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://gnu.org/licenses/license-recommendations.html|title=How to choose a license for your own work|date=15 December 2018|work=gnu.org|publisher=[[Free Software Foundation]]|accessdate=25 August 2019}}&lt;/ref&gt;  LLVM ерекшелігі бар Apache лицензиясы пайдаланылса, ол GPLv2-мен үйлесімді.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=LLVM Exception {{!}} Software Package Data Exchange (SPDX)|url=https://spdx.org/licenses/LLVM-exception.html|accessdate=2022-06-22|work=spdx.org}}&lt;/ref&gt;

== Қабылдау және асырап алу ==
2012 жылдың қазан айында SourceForge.net сайтында орналасқан 8 708 жоба Apache лицензиясының шарттары бойынша қолжетімді болды.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://sourceforge.net/search/?&amp;fq%5B%5D=trove%3A401|title=Projects at SourceForge under Apache License|accessdate=28 October 2012}}&lt;/ref&gt; 2008 жылдың мамыр айындағы блог жазбасында [[Google]] сол кезде Google кодында орналастырылған 100 000-ға жуық жобаның 25%-дан астамы Apache лицензиясын, &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://google-opensource.blogspot.com/2008/05/standing-against-license-proliferation.html|title=Standing Against License Proliferation|author=Stein|first=Greg|date=28 May 2008|work=Google Open Source Blog}}&lt;/ref&gt; соның ішінде [[Android|Android операциялық жүйесін пайдаланғанын]] атап өтті.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://source.android.com/setup/start/licenses|title=Licenses|work=Android Open Source Project|accessdate=2019-08-25}}&lt;/ref&gt;

As of 2015[update], according to Black Duck Software&lt;ref name=&quot;blackduck2015&quot;&gt;{{Cite web|url=http://www.blackducksoftware.com/resources/data/top-20-licenses|title=Top 20 licenses|date=19 November 2015|publisher=Black Duck Software|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160719043600/https://www.blackducksoftware.com/top-open-source-licenses|archivedate=19 July 2016|accessdate=19 November 2015}}&lt;/ref&gt; and [[GitHub]],&lt;ref name=&quot;github&quot;&gt;{{Cite web|url=https://github.com/blog/1964-license-usage-on-github-com|title=Open source license usage on GitHub.com|author=Balter|first=Ben|date=9 March 2015|work=[[GitHub]]}}&lt;/ref&gt; the Apache license is the third most popular license in the [[FOSS]] domain after [[MIT лицензиясы|MIT License]] and [[GPLv2]].

OpenBSD жобасы патент ережелеріне байланысты Apache License 2.0 нұсқасын қолайлы тегін лицензия деп санамайды. OpenBSD саясаты лицензия біреудің басқаша бар заңды құқығынан бас тартуға мәжбүрлегенде, бұл лицензия енді тегін болмайды деп есептейді. Сонымен қатар, жоба келісім- [[Шарт|шарт құқығын]] авторлық құқықпен қамтуға қарсылық білдіріп, «. . . Авторлық құқық халықаралық келісімдермен біршама стандартталған, келісім-шарт құқығы юрисдикциялар арасында айтарлықтай ерекшеленеді. Сондықтан лицензияның әртүрлі юрисдикциялардағы мағынасы әртүрлі болуы мүмкін және болжау қиын.» &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.openbsd.org/policy.html|title=OpenBSD copyright policy|date=28 May 2019|work=openbsd.org|publisher=OpenBSD Project}}&lt;/ref&gt;

== Сондай-ақ қараңыз ==

* Еркін және ашық бастапқы бағдарламалық қамтамасыз ету лицензияларын салыстыру
* Apache лицензиясын пайдаланатын бағдарламалық құрал (санат)

== Дереккөздер ==
{{Дереккөздер|30em}}

== Сыртқы сілтемелер ==

* {{Ресми сайт|https://www.apache.org/licenses|Apache Licenses}}
* [https://tldrlegal.com/license/apache-license-2.0-%28apache-2.0%29 Quick Summary of the Apache License 2.0]
[[Санат:Pages with unreviewed translations]]</text>
      <sha1>rpft4groz17a7a4y9nf30sww3k0tzmt</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:Masrourman</title>
    <ns>3</ns>
    <id>686993</id>
    <revision>
      <id>3064651</id>
      <timestamp>2022-08-27T12:43:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>New user message</username>
        <id>61167</id>
      </contributor>
      <comment>[[Template:Қош_келдіңіз|Қарсы алу хабарламасын]] жаңа қатысушы талқылау бетіне жазу.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="350" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=Masrourman}}

-- [[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:43, 2022 ж. тамыздың 27 (+06)</text>
      <sha1>dr4yd2r1idvafgwfd20hrrst12443qw</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:Dieghito07</title>
    <ns>3</ns>
    <id>686994</id>
    <revision>
      <id>3064676</id>
      <timestamp>2022-08-27T13:47:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>New user message</username>
        <id>61167</id>
      </contributor>
      <comment>[[Template:Қош_келдіңіз|Қарсы алу хабарламасын]] жаңа қатысушы талқылау бетіне жазу.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="348" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=Dieghito07}}

-- ''&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;'' ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 19:47, 2022 ж. тамыздың 27 (+06)</text>
      <sha1>4xv2obv4f2abpjrsgmra8zfc11d3cel</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:KeithFu111</title>
    <ns>3</ns>
    <id>686995</id>
    <redirect title="Қатысушы талқылауы:KF111" />
    <revision>
      <id>3064686</id>
      <timestamp>2022-08-27T14:00:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>MdsShakil</username>
        <id>110227</id>
      </contributor>
      <comment>MdsShakil [[Қатысушы талқылауы:KeithFu111]] бетін [[Қатысушы талқылауы:KF111]] бетіне жылжытты: Automatically moved page while renaming the user &quot;[[Special:CentralAuth/KeithFu111|KeithFu111]]&quot; to &quot;[[Special:CentralAuth/KF111|KF111]]&quot;</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="57" xml:space="preserve">#АЙДАУ [[Қатысушы талқылауы:KF111]]</text>
      <sha1>1jfy75scy0w5t2iep4odkculmq1yz3e</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:AdamantiosK</title>
    <ns>3</ns>
    <id>686996</id>
    <revision>
      <id>3064689</id>
      <timestamp>2022-08-27T14:00:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>New user message</username>
        <id>61167</id>
      </contributor>
      <comment>[[Template:Қош_келдіңіз|Қарсы алу хабарламасын]] жаңа қатысушы талқылау бетіне жазу.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="317" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=AdamantiosK}}

-- [[Қатысушы:GanS NIS|&lt;span style=&quot;text-shadow:gray 4px 4px 3px;&quot;&gt;&lt;font face=&quot;AR Cena&quot; color=&quot;black&quot;&gt;&lt;b&gt;Fани&lt;/b&gt;&lt;/font&gt;&lt;/span&gt;]] ([[Қатысушы талқылауы:GanS NIS|талқылауы]]) 20:00, 2022 ж. тамыздың 27 (+06)</text>
      <sha1>nbx680sf7zc3fnsm0hb1uf5ef8bwttp</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Молдова туы</title>
    <ns>0</ns>
    <id>686998</id>
    <revision>
      <id>3064741</id>
      <timestamp>2022-08-27T14:38:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Malik Nursultan B</username>
        <id>111493</id>
      </contributor>
      <comment>Жаңа бетте: {{Байрақтар|атауы=Молдова туы&lt;br&gt;{{lang-ro|Drapelul Moldovei}}|сурет=Flag of Moldova.svg|мемлекет=Молдова|қабылданған=6 қыркүйек 1990|қолдануы={{FIAV|111100}}|пропорция=1:2|дизайн=Ортасында елтаңбасы бейнеленген көк-сары-қызыл түсті вертикалды триколор|сурет1=Flag of Moldova, reverse.svg|қабылданған1=26 қ...</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="12111" xml:space="preserve">{{Байрақтар|атауы=Молдова туы&lt;br&gt;{{lang-ro|Drapelul Moldovei}}|сурет=Flag of Moldova.svg|мемлекет=Молдова|қабылданған=6 қыркүйек 1990|қолдануы={{FIAV|111100}}|пропорция=1:2|дизайн=Ортасында елтаңбасы бейнеленген көк-сары-қызыл түсті вертикалды триколор|сурет1=Flag of Moldova, reverse.svg|қабылданған1=26 қараша 2010|қолдануы1=кері жағы|анықтама1=Тудың сыртқы жағы|сурет2=|анықтама2=|пропорция2=|сурет3=Moldovan Armed Forces Flag (svg).svg|анықтама3=[[Молдова Қарулы Күштері|Қарулы Күштер]]дің туы|пропорция3=2:3}}

'''Молдова туы''' ({{Lang-ro|Drapelul Moldovei}}) — [[Молдова|Молдова Республикасының]] мемлекеттік рәміздерінің бірі.&lt;ref&gt;[https://www.presedinte.md/rom/flag Drapelul de Stat al Republicii Moldova]&lt;/ref&gt; Ол ортасында [[Молдова елтаңбасы|елтаңбасы]] (өгіз салынған қалқанды ұстаған қыран) орналасқан көк-сары-қызыл түсті триколор болып келеді. Тудың сыртқы жағының дизайны оригиналдың айна-қатесіз көшірмесі болып келеді.

Молдова туының дизайны [[Румыния туы|Румыния туына]] негізделген еді, бұл екі елдің жақындығы және мәдени ұқсастығын білдіреді. Молдова туының ерекшелігі — сары жолақтың үстіндегі бейнеленген елтаңбасы. [[Румыния елтаңбасы]] сияқты, [[Молдова елтаңбасы|Молдованың елтаңбасы]] 1990 жылы жасалды және тұмсығында [[Православ шіркеуі|Православ]] крестін ұстаған алтын қыран болып келеді.

== Дизайны ==
[[Сурет:Flag_of_Moldova,_construction_sheet.svg|солға|нобай|Молдова туының егжей-тегжейі]]
2010 жылға дейін Молдова туының түс реңктері нақты аталмаған. Туға қатысты ережеде тудың түсі қосымшада көрсетілген түстерге сәйкес келуі керек ғана деп көрсетілген. Молдовалық [[Геральдика|геральдист]] және [[Вексиллология|вексиллолог]] Сильвиу Андриеш-Табак берген сұхбатында&lt;ref&gt;[https://geraldika.ru/article/5213 &lt;nowiki&gt;КАК ПОДМЕНИЛИ ГЕРБ (МОЛДОВА) [ 29.08.2003 ]&lt;/nowiki&gt;]&lt;/ref&gt;, [[1990 жыл|1990 жылы]] туды жасау кезінде «көптеген елдерде үш түсті жалаулар ұқсас екені ескерілді. Нәтижесінде, [[Румыния туы|Румын туындағы]] ультрамарин көк түсінен бас тарту және оның орнына изумруд-көк түсінің қолданылуы шешілді...».

Туда қолданылған түстердің нақты және ресми реңктері:
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;width:100%; background:#f9f9f9; border:1px solid #aaa; border-collapse:collapse; white-space:nowrap; text-align:left;&quot;
! style=&quot;background:white;color:black;width:20%&quot; |Түс
! style=&quot;background:#0046AE;color:white;width:16%&quot; |Көк
! style=&quot;background:#FFD000;color:black;width:16%&quot; |Сары
! style=&quot;background:#CF0000;color:white;width:16%&quot; |Қызыл
! style=&quot;background:#B07E5B; color:white; width:16%;&quot; |Қоңыр
! style=&quot;background:#007A50;color:white;width:16%&quot; |Жасыл
|- style=&quot;text-align: center&quot;
|Pantone
|293c
|109c
|186c
|4645c
|3415c
|- style=&quot;text-align: center&quot;
|CMYK
|97.81.0.0
|1.15.100.0
|13.100.90.4
|0.28.48.30
|100.26.86.14
|- style=&quot;text-align: center&quot;
|RGB
|0-70-174
|255-210-0
|204-9-47
|176-126-91
|0-122-80
|- style=&quot;text-align: center&quot;
|HTML
|#0046AE
|#FFD200
|#CC092F
|#B07E5B
|#007A50
|}

== Сыртқы жағы ==
[[Сурет:Flag_of_Moldova_back.svg|солға|нобай|1990–2010 жылы қолданылған тудың сыртқы жағы]]
2010 жылдың 26 ​​қарашасына дейін Молдованың туы [[Парагвай]] және [[Сауд Арабиясы|Сауд Арабиясының]] туымен қатар алдыңғы және артқы жағы әртүрлі болатын санаулы мемлекеттік тулардың бірі болды. Молдова туында елтаңба тек алдыңғы жағынан бейнеленген еді. 2010 жылы қабылданған заңға сәйкес елтаңба салынатын болды.

== Үкіметтік тулар ==

=== Үкіметтік штандарттар ===
2010 жылы мемлекеттік тудан алынған төрт жаңа мемлекеттік стандарт бекітілді. Қорғаныс министрінің стандарты әлі анықталған жоқ, оның орнына қазір мемлекеттік ту қолданылады. [[Молдова президенті|Президенттің]], [[Молдова Парламент президенті|Парламент президентінің]] және [[Молдова премьер-министрі|Премьер-Министрдің]] қалған үш штандарты келесідей сипатталған:

Ортасында [[Молдова елтаңбасы]] бейнеленген төртбұрышты байрақ, оның қыраны алтын түсті (қара алтынның немесе қоңырдың орнына). Тудың әрқайсысы жалау енінің 1⁄9 бөлігін құрайтын және көк-сары-қызыл-сары үлгісі бойынша төртбұрыштардың жиегі бар. Тудың фоны Президент үшін күлгін, Парламент төрағасы үшін қызыл және Премьер-Министр үшін көк түсті.

Түпнұсқа жалаулар иелерінің кеңселерінде сақталады. Көшірмелерді ресми резиденцияларда, титул иегері орналасқан ғимараттар сыртында; сондай-ақ өздерінің көліктерінде ілінеді.

&lt;gallery&gt;
Сурет:Flag of the President of Moldova.svg|&lt;small&gt;1:1&lt;/small&gt; Президент туы
Сурет:Flag of the President of the Parliament of Moldova.svg|&lt;small&gt;1:1&lt;/small&gt; Парламент президентінің туы
Сурет:Flag of the Prime Minister of Moldova.svg|&lt;small&gt;1:1&lt;/small&gt; Премьер-министрдің туы
&lt;/gallery&gt;

=== Басқа үкіметтік штандарттар ===
Бірнеше үкіметтік ұйымдарда парламент немесе үкімет шешімдерімен бекітілген жалаулар бар:

* Молдованың Азаматтық қорғаныс және ерекше жағдайлар департаменті;
* Молдова кедені;
* Молдова шекара қызметі;
* Молдова Республикасының Ақпарат және қауіпсіздік қызметі;
* Қауіпті өндірістік объектілерді техникалық қадағалау жөніндегі бас мемлекеттік инспекциясы.
&lt;gallery widths=&quot;200&quot; heights=&quot;120&quot;&gt;
Сурет:Flag of Civil Defense and Exceptional Situations of Moldova.svg|&lt;small&gt;2:3&lt;/small&gt; Азаматтық қорғаныс және ерекше жағдайлар департаменті
Сурет:Land flag of the Moldovan Customs.svg|&lt;small&gt;2:3&lt;/small&gt; Кеден туы
Сурет:Customs ensign of Moldova.png|&lt;small&gt;1:2&lt;/small&gt; Кеден туының басқа нұсқасы
Сурет:Flag of the Border Guard of Moldova.svg|&lt;small&gt;2:3?&lt;/small&gt; Шекара қызметі
Сурет:Flag of the Information and Security Service of Moldova.png|&lt;small&gt;2:3&lt;/small&gt; Ақпарат және қауіпсіздік қызметі
Сурет:Flag of Principal State Inspectorate for Technical Supervising of Dangerous Industrial Objects of Moldova.png|&lt;small&gt;1:2&lt;/small&gt; Қауіпті өндірістік объектілерді техникалық қадағалау жөніндегі бас мемлекеттік инспекциясы
&lt;/gallery&gt;

== Әскери туы ==
[[Молдова Қарулы Күштері|Молдова Қарулы Күштерінің]] туы 1998 жылы тамызда бекітілді.&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20110720190124/http://www.army.gov.md/?action=show&amp;cat=15 &quot;The Flag of the Moldovan National Army at the Moldavian Ministry of Defence&quot;]&lt;/ref&gt; Бұл жалау сары жиегі бар қызыл тік айқышы бар көк түсті панель болып келеді. Ортасында Молдова армиясының эмблемасы орналасқан. Арақатынасы — 3:2.

Елтаңбасы тұмсығында күміс крест, тырнағында қылыш пен сойыл бар алтын қыран болып келеді; кеудесінде Молдованың кішкентай елтаңбасы бейнеленген қалқан орналасқан. Тудың орталық бөлігі 1834-1863 жылдардағы ескі әскери туға ұқсас.

== Тарихи тулар ==
Тарихының көбісінде Румыния мен Молдова бір мемлекет болған, сондықтан тарихи тулардың көбісі бірдей болып келеді.
&lt;gallery widths=&quot;200&quot; heights=&quot;120&quot;&gt;
File:National flag of the Moldovan Democratic Republic.svg|[[Молдова Демократиялық Республикасы]]ның туы
File:Flag of Sfatul Tarii obverse.svg|Молдова съезінің туы (Sfatul Țării), 1917–1918
File:Flag of Sfatul Tarii reverse.svg|Молдова Демократиялық Республикасының баннері, 1917–1918
File:Flag of Moldavian Autonomous Soviet Socialist Republic.svg|[[Молдаван Автономиялық Кеңестік Социалистік Республикасы]]ның туы, 1938
File:Flag of the Moldavian Soviet Socialist Republic.svg|[[Молдован Кеңестік Социалистік Республикасы]]ның байрағы, 1952–1990
File:Flag of Moldavian SSR proposed.svg|[[Молдован Кеңестік Социалистік Республикасы]] байрағының ұсынылған нұсқасы, 1990
File:Flag project proposed by the communists of Moldova.svg|Қазіргі туды ауыстыру үшін Молдова Коммунистер партиясы ұсынған ту (2010)
File:Flag of Stephen III of Moldavia (2018).svg|Молдованың бұрынғы президенті [[Игорь Николаевич Додон|Игорь Додон]] ұсынған ту (2018) 
&lt;/gallery&gt;

Молдованың көптеген тарихи және кейбір ұсынылған байрақтарда бұғы басы бейнеленген. Бұл — бұрын болған [[Молдавия]] мемлекетінің туы мен елтаңбасында қолданылған тарихи символ.

== Дереккөздер ==
{{Дереккөздер}}

[[Санат:Тулар]]
[[Санат:Мемлекеттік тулар]]
[[Санат:Молдова мемлекеттік рәміздері]]</text>
      <sha1>bhayuidw1p00ub7r9nxmw2mfhvfyypq</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:سالوادور</title>
    <ns>3</ns>
    <id>686999</id>
    <revision>
      <id>3064833</id>
      <timestamp>2022-08-27T15:32:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>New user message</username>
        <id>61167</id>
      </contributor>
      <comment>[[Template:Қош_келдіңіз|Қарсы алу хабарламасын]] жаңа қатысушы талқылау бетіне жазу.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="299" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=سالوادور}}

-- [[Қатысушы:Нұрлан Рахымжанов|Нұрлан Рахымжанов]] ([[Қатысушы талқылауы:Нұрлан Рахымжанов|талқылауы]])  21:32, 2022 ж. тамыздың 27 (+06)</text>
      <sha1>eblwgr16oj5593i7er5wqih5w5jcx5q</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:Sickdearkorat</title>
    <ns>3</ns>
    <id>687000</id>
    <revision>
      <id>3064879</id>
      <timestamp>2022-08-27T15:57:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>New user message</username>
        <id>61167</id>
      </contributor>
      <comment>[[Template:Қош_келдіңіз|Қарсы алу хабарламасын]] жаңа қатысушы талқылау бетіне жазу.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="232" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=Sickdearkorat}}

-- [[Қатысушы:Салиха|Салиха]] ([[Қатысушы талқылауы:Салиха|талқылауы]]) 21:57, 2022 ж. тамыздың 27 (+06)</text>
      <sha1>1lzag7m6iwhuizeyr6p4tz7kt0zwfxn</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Санат:Қызылқоға ауданының таратылған елді мекендері</title>
    <ns>14</ns>
    <id>687001</id>
    <revision>
      <id>3064920</id>
      <timestamp>2022-08-27T16:36:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <comment>Жаңа бетте: [[Санат:Қызылқоға ауданы елді мекендері‎]] [[Санат:Атырау облысының таратылған елді мекендері]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="173" xml:space="preserve">[[Санат:Қызылқоға ауданы елді мекендері‎]]
[[Санат:Атырау облысының таратылған елді мекендері]]</text>
      <sha1>84m14c19ie4sdysjl1ib5hon7su6ega</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:Ddjoul</title>
    <ns>3</ns>
    <id>687002</id>
    <revision>
      <id>3064976</id>
      <timestamp>2022-08-27T16:45:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>New user message</username>
        <id>61167</id>
      </contributor>
      <comment>[[Template:Қош_келдіңіз|Қарсы алу хабарламасын]] жаңа қатысушы талқылау бетіне жазу.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="203" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=Ddjoul}}

-- [[Қатысушы:Kaiyr|Kaiyr]] ([[Қатысушы талқылауы:Kaiyr|талқылауы]] 22:45, 2022 ж. тамыздың 27 (+06)</text>
      <sha1>s28l55f6l5bvuqrnzkbsls27ahiumnp</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:SamatAltay</title>
    <ns>3</ns>
    <id>687003</id>
    <revision>
      <id>3065037</id>
      <timestamp>2022-08-27T16:57:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>New user message</username>
        <id>61167</id>
      </contributor>
      <comment>[[Template:Қош_келдіңіз|Қарсы алу хабарламасын]] жаңа қатысушы талқылау бетіне жазу.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="239" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=SamatAltay}}

-- [[Қатысушы:Erboldilyara|Сариев Ербол]] ([[Қатысушы талқылауы:Erboldilyara|талқылауы]] 22:57, 2022 ж. тамыздың 27 (+06)</text>
      <sha1>k0n11da0b1uiuoofbzvyqio5i0h12yp</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:MahmetArslan</title>
    <ns>3</ns>
    <id>687004</id>
    <revision>
      <id>3065052</id>
      <timestamp>2022-08-27T17:05:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>New user message</username>
        <id>61167</id>
      </contributor>
      <comment>[[Template:Қош_келдіңіз|Қарсы алу хабарламасын]] жаңа қатысушы талқылау бетіне жазу.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="210" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=MahmetArslan}}

-- [[Қатысушы:Sibom|Sibom]] ([[Қатысушы талқылауы:Sibom|талқылауы]]) 23:05, 2022 ж. тамыздың 27 (+06)</text>
      <sha1>oo6457spcy5d8guckgv5grm0ffwt2qd</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:Жаслан Нур</title>
    <ns>3</ns>
    <id>687005</id>
    <revision>
      <id>3065086</id>
      <timestamp>2022-08-27T17:22:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>New user message</username>
        <id>61167</id>
      </contributor>
      <comment>[[Template:Қош_келдіңіз|Қарсы алу хабарламасын]] жаңа қатысушы талқылау бетіне жазу.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="359" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=Жаслан Нур}}

-- [[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:22, 2022 ж. тамыздың 27 (+06)</text>
      <sha1>jpwve0p9u2onjdchp4e38p7ae5im1y7</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:Javad Jahani</title>
    <ns>3</ns>
    <id>687006</id>
    <revision>
      <id>3065105</id>
      <timestamp>2022-08-27T17:43:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>New user message</username>
        <id>61167</id>
      </contributor>
      <comment>[[Template:Қош_келдіңіз|Қарсы алу хабарламасын]] жаңа қатысушы талқылау бетіне жазу.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="350" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=Javad Jahani}}

-- ''&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;'' ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 23:43, 2022 ж. тамыздың 27 (+06)</text>
      <sha1>fwrcb90pv39x61yymwddhn2c75r90ua</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Үлгі:Шоқжұлдыз</title>
    <ns>10</ns>
    <id>687007</id>
    <revision>
      <id>3065220</id>
      <timestamp>2022-08-27T21:48:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <comment>Жаңа бетте: {{Инфобокс |дене_стиль        =  |үсті              = {{{Қазақша атауы|}}} |үсті_стиль        =  |үсті2             = {{#if: {{{Халықаралық атауы|}}} | {{lang-la|{{{Халықаралық атауы|}}}}} }}&lt;!-- --&gt;{{#if: {{{Ілік септігі|}}} | {{sp}}&amp;nbsp;{{sp}}([[Ілік септік|і. с.]] {{lang-la2|{{{Ілік септігі|}}}}}) }} |сурет             = {{#if:{{{сурет|}}}| С...</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3062" xml:space="preserve">{{Инфобокс
|дене_стиль        = 
|үсті              = {{{Қазақша атауы|}}}
|үсті_стиль        = 
|үсті2             = {{#if: {{{Халықаралық атауы|}}} | {{lang-la|{{{Халықаралық атауы|}}}}} }}&lt;!--
--&gt;{{#if: {{{Ілік септігі|}}} | {{sp}}&amp;nbsp;{{sp}}([[Ілік септік|і. с.]] {{lang-la2|{{{Ілік септігі|}}}}}) }}
|сурет             = {{#if:{{{сурет|}}}|
[[Сурет:{{{сурет}}}|270x350px]]}}
|сурет_атауы       = 
|белгі_стиль        = width:40%;
|мәтін_стиль        = width:60%;

|белгі1 = Қысқартылуы
|мәтін1 = {{#if: {{{Қысқартылуы|}}} | {{lang-la2|{{{Қысқартылуы|}}}}} }}
|белгі2 = Символы
|мәтін2 = {{{Символы|}}}
|белгі3 = [[Тура шарықтау|Тура&amp;nbsp;көтерілуі]]
|мәтін3 = {{#if: {{{Тура көтерілуі 1|}}} | {{{Тура көтерілуі 1|}}} бастап}}&lt;!--
--&gt; &amp;nbsp; {{#if: {{{Тура көтерілуі 2|}}} | {{{Тура көтерілуі 2|}}} дейін}}
|белгі4 = [[Еңісу (астрономия)|Еңістігі]]
|мәтін4 = {{#if: {{{Еңістігі 1|}}} | {{{Еңістігі 1|}}} бастап}}&lt;!--
--&gt; &amp;nbsp; {{#if: {{{Еңістігі 2|}}} | {{{Еңістігі 2|}}} дейін}}

|белгі5 = Ауданы
|мәтін5 = {{br separated entries| {{#if: {{{Ауданы|}}} | {{{Ауданы|}}} кв.%nbsp;градус}}
| {{#if: {{{Ауданы бойынша орны|}}} | ([[Шоқжұлдыздардың аудандары бойынша тізімі|{{{Ауданы бойынша орны|}}} орын]]) }}
}}
|белгі6 = Ендіктерде көрінуі
|мәтін6 = {{#if: {{{Максималды ендік|}}} | {{#if: {{{Минималды ендік|}}} | {{{Максималды ендік|}}}&amp;deg; бастап &amp;nbsp; &amp;minus;{{{Минималды ендік|}}}&amp;deg; }} }}
|тақырыпша7 = Ең жарық жұлдыздары&lt;br&gt;([[жұлдыздық шама|көрінерлік жұлдыздық шама]] &lt; 3&lt;sup&gt;m&lt;/sup&gt;)
|мәтін8 = {{{Ең жарық жұлдыздары|}}}
|класс8 = nonplainlist
|мәтін_стиль8 = text-align:left;

|тақырыпша9 = [[метеорлық жаңбыр|Метеорлар ағындары]]
|мәтін10 = {{{Метеорлар ағындары|}}}
|класс10 = nonplainlist
|мәтін_стиль10 = text-align:left;

|тақырыпша11 = Көршілес шоқжұлдыздар
|мәтін12 = {{{Көршілес шоқжұлдыздар|}}}
|класс12 = hlist
|мәтін_стиль12 = padding:0 1em;

|асты = {{#if:{{{Commons|}}}|&lt;div&gt;[[Ортаққор]]дағы санаты: '''[[commons:Category:{{{Commons}}}{{!}}{{#if:{{{Атауы|}}}|{{{Атауы}}}|{{{Commons}}}}}]]''' &lt;/div&gt;}}
}}&lt;!--
--&gt;{{#if: {{NAMESPACE}} || [[Санат:Алфавит бойынша шоқжұлдыздар]] }}&lt;!--
--&gt;&lt;noinclude&gt;{{doc}}&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>ic7eq7gud52asryk5z0fxyqfp41py3a</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065221</id>
      <parentid>3065220</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T21:58:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3059" xml:space="preserve">{{Инфобокс
|дене_стиль        = 
|үсті              = {{{Қазақша атауы|}}}
|үсті_стиль        = 
|үсті2             = {{#if: {{{Халықаралық атауы|}}} | {{lang-la|{{{Халықаралық атауы|}}}}} }}&lt;!--
--&gt;{{#if: {{{Ілік септігі|}}} | {{sp}}&amp;nbsp;{{sp}}([[Ілік септік|і. с.]] {{lang-la2|{{{Ілік септігі|}}}}}) }}
|сурет             = {{#if:{{{Суреті|}}}|
[[Сурет:{{{Суреті}}}|270x350px]]}}
|сурет_атауы       = 
|белгі_стиль        = width:40%;
|мәтін_стиль        = width:60%;

|белгі1 = Қысқартылуы
|мәтін1 = {{#if: {{{Қысқартылуы|}}} | {{lang-la2|{{{Қысқартылуы|}}}}} }}

|белгі2 = Символы
|мәтін2 = {{{Символы|}}}

|белгі3 = [[Тура шарықтау|Тура&amp;nbsp;көтерілуі]]
|мәтін3 = {{#if: {{{Тура көтерілуі 1|}}} | {{{Тура көтерілуі 1|}}} бастап}}&lt;!--
--&gt; &amp;nbsp; {{#if: {{{Тура көтерілуі 2|}}} | {{{Тура көтерілуі 2|}}} дейін}}

|белгі4 = [[Еңісу (астрономия)|Еңістігі]]
|мәтін4 = {{#if: {{{Еңістігі 1|}}} | {{{Еңістігі 1|}}} бастап}}&lt;!--
--&gt; &amp;nbsp; {{#if: {{{Еңістігі 2|}}} | {{{Еңістігі 2|}}} дейін}}

|белгі5 = Ауданы
|мәтін5 = {{br separated entries| {{#if: {{{Ауданы|}}} | {{{Ауданы|}}} кв.&amp;nbsp;градус}}
| {{#if: {{{Ауданы бойынша орны|}}} | ([[Шоқжұлдыздардың аудандары бойынша тізімі|{{{Ауданы бойынша орны|}}} орын]]) }}
}}

|белгі6 = Ендіктерде көрінуі
|мәтін6 = {{#if: {{{Максималды ендік|}}} | {{#if: {{{Минималды ендік|}}} | {{{Максималды ендік|}}}&amp;deg; бастап &amp;nbsp; &amp;minus;{{{Минималды ендік|}}}&amp;deg; }} }}

|тақырыпша7 = Ең жарық жұлдыздары&lt;br&gt;([[жұлдыздық шама|көрінерлік жұлдыздық шама]] &lt; 3&lt;sup&gt;m&lt;/sup&gt;)
|мәтін8 = {{{Ең жарық жұлдыздары|}}}
|класс8 = nonplainlist
|мәтін_стиль8 = text-align:left;

|тақырыпша9 = [[метеорлық жаңбыр|Метеор ағындары]]
|мәтін10 = {{{Метеор ағындары|}}}
|класс10 = nonplainlist
|мәтін_стиль10 = text-align:left;

|тақырыпша11 = Көршілес шоқжұлдыздар
|мәтін12 = {{{Көршілес шоқжұлдыздар|}}}
|класс12 = hlist
|мәтін_стиль12 = padding:0 1em;

|асты = {{#if:{{{Commons|}}}|&lt;div&gt;[[Ортаққор]]дағы санаты: '''[[commons:Category:{{{Commons}}}{{!}}{{#if:{{{Атауы|}}}|{{{Атауы}}}|{{{Commons}}}}}]]''' &lt;/div&gt;}}
}}&lt;!--
--&gt;{{#if: {{NAMESPACE}} || [[Санат:Алфавит бойынша шоқжұлдыздар]] }}&lt;!--
--&gt;&lt;noinclude&gt;{{doc}}&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>bon84ulpn3kep3k2sy1489kxr8pxqtp</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065316</id>
      <parentid>3065221</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T11:24:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3115" xml:space="preserve">{{Инфобокс
|дене_стиль        = 
|үсті              = {{{Қазақша атауы|}}}
|үсті_стиль        = 
|үсті2             = {{#if: {{{Халықаралық атауы|}}} | {{lang-la|{{{Халықаралық атауы|}}}}} }}&lt;!--
--&gt;{{#if: {{{Ілік септігі|}}} | &amp;#32;&amp;nbsp;&amp;#32;([[Ілік септік|і. с.]] {{lang-la2|{{{Ілік септігі|}}}}}) }}
|сурет             = {{#if:{{{Суреті|}}}|
[[Сурет:{{{Суреті}}}|270x350px]]}}
|сурет_атауы       = 
|тақырыпша_стиль   = background-color:#65C7FF
|белгі_стиль        = width:40%;
|мәтін_стиль        = width:60%;

|белгі1 = Қысқартылуы
|мәтін1 = {{#if: {{{Қысқартылуы|}}} | {{lang-la2|{{{Қысқартылуы|}}}}} }}

|белгі2 = Символы
|мәтін2 = {{{Символы|}}}

|белгі3 = [[Тура шарықтау|Тура&amp;nbsp;көтерілуі]]
|мәтін3 = {{#if: {{{Тура көтерілуі 1|}}} | {{{Тура көтерілуі 1|}}} бастап}}&lt;!--
--&gt; {{#if: {{{Тура көтерілуі 2|}}} | &amp;nbsp;{{{Тура көтерілуі 2|}}} дейін}}

|белгі4 = [[Еңісу (астрономия)|Еңістігі]]
|мәтін4 = {{#if: {{{Еңістігі 1|}}} | {{{Еңістігі 1|}}} бастап}}&lt;!--
--&gt; {{#if: {{{Еңістігі 2|}}} | &amp;nbsp;{{{Еңістігі 2|}}} дейін}}

|белгі5 = Ауданы
|мәтін5 = {{br separated entries| {{#if: {{{Ауданы|}}} | {{{Ауданы|}}} кв.&amp;nbsp;градус}}
| {{#if: {{{Ауданы бойынша орны|}}} | ([[Шоқжұлдыздардың аудандары бойынша тізімі|{{{Ауданы бойынша орны|}}} орын]]) }}
}}

|белгі6 = Ендіктерде көрінуі
|мәтін6 = {{#if: {{{Максималды ендік|}}} | {{#if: {{{Минималды ендік|}}} | {{{Максималды ендік|}}}&amp;deg; бастап &amp;nbsp; &amp;minus;{{{Минималды ендік|}}}&amp;deg; }} }}

|тақырыпша7 = Ең жарық жұлдыздары&lt;br&gt;([[жұлдыздық шама|көрінерлік жұлдыздық шама]] &lt; 3&lt;sup&gt;m&lt;/sup&gt;)
|мәтін8 = {{{Ең жарық жұлдыздары|}}}
|класс8 = nonplainlist
|мәтін_стиль8 = text-align:left;

|тақырыпша9 = [[метеорлық жаңбыр|Метеор ағындары]]
|мәтін10 = {{{Метеор ағындары|}}}
|класс10 = nonplainlist
|мәтін_стиль10 = text-align:left;

|тақырыпша11 = Көршілес шоқжұлдыздар
|мәтін12 = {{{Көршілес шоқжұлдыздар|}}}
|класс12 = hlist
|мәтін_стиль12 = padding:0 1em;

|асты = {{#if:{{{Commons|}}}|&lt;div&gt;[[Ортаққор]]дағы санаты: '''[[commons:Category:{{{Commons}}}{{!}}{{#if:{{{Атауы|}}}|{{{Атауы}}}|{{{Commons}}}}}]]''' &lt;/div&gt;}}
}}&lt;!--
--&gt;{{#if: {{NAMESPACE}} || [[Санат:Алфавит бойынша шоқжұлдыздар]] }}&lt;!--
--&gt;&lt;noinclude&gt;{{doc}}&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>o1wnv1iugeg5j5zzu9yyglwykferked</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065324</id>
      <parentid>3065316</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T11:51:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3109" xml:space="preserve">{{Инфобокс
|дене_стиль        = 
|үсті              = {{{Қазақша атауы|}}}
|үсті_стиль        = 
|үсті2             = {{#if: {{{Халықаралық атауы|}}} | {{lang-la|{{{Халықаралық атауы|}}}}} }}&lt;!--
--&gt;{{#if: {{{Ілік септігі|}}} | &amp;nbsp;([[Септік жалғау|і. с.]] {{lang-la2|{{{Ілік септігі|}}}}}) }}
|сурет             = {{#if:{{{Суреті|}}}|
[[Сурет:{{{Суреті}}}|270x350px]]}}
|сурет_атауы       = 
|тақырыпша_стиль   = background-color:#65C7FF
|белгі_стиль        = width:40%;
|мәтін_стиль        = width:60%;

|белгі1 = Қысқартылуы
|мәтін1 = {{#if: {{{Қысқартылуы|}}} | {{lang-la2|{{{Қысқартылуы|}}}}} }}

|белгі2 = Символы
|мәтін2 = {{{Символы|}}}

|белгі3 = [[Тура шарықтау|Тура&amp;nbsp;көтерілуі]]
|мәтін3 = {{#if: {{{Тура көтерілуі 1|}}} | {{{Тура көтерілуі 1|}}} бастап}}&lt;!--
--&gt; {{#if: {{{Тура көтерілуі 2|}}} | &amp;nbsp;{{{Тура көтерілуі 2|}}} дейін}}

|белгі4 = [[Еңісу (астрономия)|Еңістігі]]
|мәтін4 = {{#if: {{{Еңістігі 1|}}} | {{{Еңістігі 1|}}} бастап}}&lt;!--
--&gt; {{#if: {{{Еңістігі 2|}}} | &amp;nbsp;{{{Еңістігі 2|}}} дейін}}

|белгі5 = Ауданы
|мәтін5 = {{br separated entries| {{#if: {{{Ауданы|}}} | {{{Ауданы|}}} кв.&amp;nbsp;градус}}
| {{#if: {{{Ауданы бойынша орны|}}} | ([[Шоқжұлдыздардың аудандары бойынша тізімі|{{{Ауданы бойынша орны|}}} орын]]) }}
}}

|белгі6 = Ендіктерде көрінуі
|мәтін6 = {{#if: {{{Максималды ендік|}}} | {{#if: {{{Минималды ендік|}}} | {{{Максималды ендік|}}}&amp;deg; бастап &amp;nbsp; &amp;minus;{{{Минималды ендік|}}}&amp;deg; }} }}

|тақырыпша7 = Ең жарық жұлдыздары&lt;br&gt;([[жұлдыздық шама|көрінерлік жұлдыздық шама]] &lt; 3&lt;sup&gt;m&lt;/sup&gt;)
|мәтін8 = {{{Ең жарық жұлдыздары|}}}
|класс8 = nonplainlist
|мәтін_стиль8 = text-align:left;

|тақырыпша9 = [[метеорлық жаңбыр|Метеор ағындары]]
|мәтін10 = {{{Метеор ағындары|}}}
|класс10 = nonplainlist
|мәтін_стиль10 = text-align:left;

|тақырыпша11 = Көршілес шоқжұлдыздар
|мәтін12 = {{{Көршілес шоқжұлдыздар|}}}
|класс12 = hlist
|мәтін_стиль12 = padding:0 1em;

|асты = {{#if:{{{Commons|}}}|&lt;div&gt;[[Ортаққор]]дағы санаты: '''[[commons:Category:{{{Commons}}}{{!}}{{#if:{{{Атауы|}}}|{{{Атауы}}}|{{{Commons}}}}}]]''' &lt;/div&gt;}}
}}&lt;!--
--&gt;{{#if: {{NAMESPACE}} || [[Санат:Алфавит бойынша шоқжұлдыздар]] }}&lt;!--
--&gt;&lt;noinclude&gt;{{doc}}&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>nknw4vjt58cm2q0hdzmp0dcgz5vx7qx</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Үлгі:Шоқжұлдыз/doc</title>
    <ns>10</ns>
    <id>687008</id>
    <revision>
      <id>3065222</id>
      <timestamp>2022-08-27T21:59:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <comment>Жаңа бетте: {{Шоқжұлдыз   |Қазақша атауы =   |Халықаралық атауы =   |Ілік септігі =   |Қысқартылуы =   |Суреті =   |Символы =   |Тура көтерілуі 1 =   |Тура көтерілуі 2 =   |Еңістігі 1 =   |Еңістігі 2 =   |Ауданы =   |Ауданы бойынша орны =   |Ең жарық жұлдыздары =   |Метеор ағындары =   |Көршілес шоқжұл...</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="566" xml:space="preserve">{{Шоқжұлдыз
  |Қазақша атауы =
  |Халықаралық атауы =
  |Ілік септігі =
  |Қысқартылуы =
  |Суреті =
  |Символы =
  |Тура көтерілуі 1 =
  |Тура көтерілуі 2 =
  |Еңістігі 1 =
  |Еңістігі 2 =
  |Ауданы =
  |Ауданы бойынша орны =
  |Ең жарық жұлдыздары =
  |Метеор ағындары =
  |Көршілес шоқжұлдыздар =
  |Максималды ендігі =
  |Минималды ендігі =
}}</text>
      <sha1>mp529ij9pap6p1e2ue8aowk9wpwyomu</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065223</id>
      <parentid>3065222</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T22:01:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="627" xml:space="preserve">== Параметрлері ==
&lt;pre&gt;&lt;nowiki&gt;
{{Шоқжұлдыз
  |Қазақша атауы =
  |Халықаралық атауы =
  |Ілік септігі =
  |Қысқартылуы =
  |Суреті =
  |Символы =
  |Тура көтерілуі 1 =
  |Тура көтерілуі 2 =
  |Еңістігі 1 =
  |Еңістігі 2 =
  |Ауданы =
  |Ауданы бойынша орны =
  |Ең жарық жұлдыздары =
  |Метеор ағындары =
  |Көршілес шоқжұлдыздар =
  |Максималды ендігі =
  |Минималды ендігі =
}}
&lt;/nowiki&gt;&lt;/pre&gt;</text>
      <sha1>3895t1r82gr4j2oibrex4rd70jemmb8</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:WolfgangHolzem1965</title>
    <ns>3</ns>
    <id>687009</id>
    <revision>
      <id>3065226</id>
      <timestamp>2022-08-27T22:51:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>New user message</username>
        <id>61167</id>
      </contributor>
      <comment>[[Template:Қош_келдіңіз|Қарсы алу хабарламасын]] жаңа қатысушы талқылау бетіне жазу.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="216" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=WolfgangHolzem1965}}

-- [[Қатысушы:Sibom|Sibom]] ([[Қатысушы талқылауы:Sibom|талқылауы]]) 04:51, 2022 ж. тамыздың 28 (+06)</text>
      <sha1>n112aoktht05bqkdqxmor0ytdv8w5gw</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:BoleynBoleyn</title>
    <ns>3</ns>
    <id>687010</id>
    <revision>
      <id>3065227</id>
      <timestamp>2022-08-27T22:51:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>New user message</username>
        <id>61167</id>
      </contributor>
      <comment>[[Template:Қош_келдіңіз|Қарсы алу хабарламасын]] жаңа қатысушы талқылау бетіне жазу.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="231" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=BoleynBoleyn}}

-- [[Қатысушы:Салиха|Салиха]] ([[Қатысушы талқылауы:Салиха|талқылауы]]) 04:51, 2022 ж. тамыздың 28 (+06)</text>
      <sha1>8llgzqv1gbkt4lyfli1vnhjwvyde7z3</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Корку</title>
    <ns>0</ns>
    <id>687011</id>
    <revision>
      <id>3065255</id>
      <timestamp>2022-08-28T07:16:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>Жаңа бетте: '''Корку''' орталық [[Үндістан]]дағы мунда тобының халқы.   == Дереккөздер == {{дереккөздер}}</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="156" xml:space="preserve">'''Корку''' орталық [[Үндістан]]дағы мунда тобының халқы.


== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}</text>
      <sha1>1clvezc4osikan0m1hzyqopra4l9zre</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065256</id>
      <parentid>3065255</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T07:19:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>дереккөз</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="381" xml:space="preserve">'''Корку''' — орталық [[Үндістан]]дағы (Мадхья-Прадеш және Махараштра штаттары) мунда тобының халқы. Жалпы саны 500 мың адам.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;&gt;народы мира / Корку http://www.etnolog.ru/people.php?id=KORK&lt;/ref&gt; 


== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}</text>
      <sha1>iol47md5abax4o314mr84o7anzr3kcq</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065257</id>
      <parentid>3065256</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T07:24:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>толықтыру</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="499" xml:space="preserve">'''Корку''' — орталық [[Үндістан]]дағы (Мадхья-Прадеш және Махараштра штаттары) мунда тобының халқы. Жалпы саны 500 мың адам.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;&gt;народы мира / Корку http://www.etnolog.ru/people.php?id=KORK&lt;/ref&gt; 

== Тілі ==
Олар [[Корку тілі|Корку]] немесе Курку тілінде сөйлейді.


== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}</text>
      <sha1>j5lxdyeoiqmwd005ei5f5hosrx3a160</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065262</id>
      <parentid>3065257</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T07:27:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>толықтыру</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="705" xml:space="preserve">'''Корку''' — орталық [[Үндістан]]дағы (Мадхья-Прадеш және Махараштра штаттары) мунда тобының халқы. Жалпы саны 500 мың адам.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;&gt;народы мира / Корку http://www.etnolog.ru/people.php?id=KORK&lt;/ref&gt; 

== Тілі ==
Олар [[Корку тілі|Корку]] немесе Курку тілінде сөйлейді.

== Діні ==
Діни ұстанымдарына [[индуизм]] элементтері, сонымен қатар ежелгі анимистік нанымдар мен рәсімдер кіреді.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}</text>
      <sha1>8f907y11rqhry0jnedmza8iplfi84aw</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065264</id>
      <parentid>3065262</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T07:28:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>дереккөз</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="857" xml:space="preserve">'''Корку''' — орталық [[Үндістан]]дағы (Мадхья-Прадеш және Махараштра штаттары) мунда тобының халқы. Жалпы саны 500 мың адам.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;&gt;народы мира / Корку http://www.etnolog.ru/people.php?id=KORK&lt;/ref&gt; 

== Тілі ==
Олар [[Корку тілі|корку]] немесе курку тілінде сөйлейді.

== Діні ==
Діни ұстанымдарына [[индуизм]] элементтері, сонымен қатар ежелгі анимистік нанымдар мен рәсімдер кіреді.&lt;ref&gt;Советская историческая энциклопедия https://gufo.me/dict/history_encyclopedia/%D0%9A%D0%9E%D0%A0%D0%9A%D0%A3&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}</text>
      <sha1>qe5syuzv2bdlefr3j2vdq0lxapct5g1</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065267</id>
      <parentid>3065264</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T07:37:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>толықтыру</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1788" xml:space="preserve">'''Корку''' — орталық [[Үндістан]]дағы (Мадхья-Прадеш және Махараштра штаттары) мунда тобының халқы. Жалпы саны 500 мың адам.&lt;ref&gt;народы мира / Корку http://www.etnolog.ru/people.php?id=KORK&lt;/ref&gt;

== Тілі ==
Олар [[Корку тілі|корку]] немесе курку тілінде сөйлейді. [[Гонди тілі|Гонди]] және [[Хинди тілі|хинди]] тілдері де кеңінен таралған.

== Діні ==
Діни ұстанымдарына [[индуизм]] элементтері, сонымен қатар ежелгі анимистік нанымдар мен рәсімдер кіреді.&lt;ref&gt;Советская историческая энциклопедия https://gufo.me/dict/history_encyclopedia/%D0%9A%D0%9E%D0%A0%D0%9A%D0%A3&lt;/ref&gt;

== Кәсібі ==
Халықтың негізгі кәсібі – [[егін шаруашылығы]]. Ауыл шаруашылығы техникасы пайдаланылмайды, барлық жұмыс қарабайыр құралдармен қолмен орындалады. Шаруашылықта ормандағы [[терушілікт]]ің маңызы зор. Ол жер тек тамақты ғана емес, сонымен қатар қолөнер бұйымдарына материал береді. Мысалы, тенду жапырақтары кейіннен төсеніштерді тоқу үшін қабығы жиналады. Дегенмен, қазір көптеген адамдар әдеттегі өмір салтын тастап, қалаларға көшуде.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}</text>
      <sha1>se1es72o3lz762tsc0xysjz4n7rcl24</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065270</id>
      <parentid>3065267</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T08:28:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>/* Кәсібі */ дереккөз</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1902" xml:space="preserve">'''Корку''' — орталық [[Үндістан]]дағы (Мадхья-Прадеш және Махараштра штаттары) мунда тобының халқы. Жалпы саны 500 мың адам.&lt;ref&gt;народы мира / Корку http://www.etnolog.ru/people.php?id=KORK&lt;/ref&gt;

== Тілі ==
Олар [[Корку тілі|корку]] немесе курку тілінде сөйлейді. [[Гонди тілі|Гонди]] және [[Хинди тілі|хинди]] тілдері де кеңінен таралған.

== Діні ==
Діни ұстанымдарына [[индуизм]] элементтері, сонымен қатар ежелгі анимистік нанымдар мен рәсімдер кіреді.&lt;ref&gt;Советская историческая энциклопедия https://gufo.me/dict/history_encyclopedia/%D0%9A%D0%9E%D0%A0%D0%9A%D0%A3&lt;/ref&gt;

== Кәсібі ==
Халықтың негізгі кәсібі – [[Егіншілік|егін шаруашылығы]]. Ауыл шаруашылығы техникасы пайдаланылмайды, барлық жұмыс қарабайыр құралдармен қолмен орындалады. Шаруашылықта ормандағы [[терушілік]]тің маңызы зор. Ол жер тек тамақты ғана емес, сонымен қатар қолөнер бұйымдарына материал береді. Мысалы, тенду жапырақтары кейіннен төсеніштерді тоқу үшін қабығы жиналады. Дегенмен, қазір көптеген адамдар әдеттегі өмір салтын тастап, қалаларға көшуде.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;&gt;Народ Корку, Индия https://goturist.ru/narod-korku/&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}</text>
      <sha1>60jhywc6mirmoeo4jp3qrf53xv5lpq8</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065271</id>
      <parentid>3065270</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T08:37:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>толықтыру</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2861" xml:space="preserve">'''Корку''' — орталық [[Үндістан]]дағы (Мадхья-Прадеш және Махараштра штаттары) мунда тобының халқы. Жалпы саны 500 мың адам.&lt;ref&gt;народы мира / Корку http://www.etnolog.ru/people.php?id=KORK&lt;/ref&gt;

== Тілі ==
Олар [[Корку тілі|корку]] немесе курку тілінде сөйлейді. [[Гонди тілі|Гонди]] және [[Хинди тілі|хинди]] тілдері де кеңінен таралған.

== Діні ==
Діни ұстанымдарына [[индуизм]] элементтері, сонымен қатар ежелгі анимистік нанымдар мен рәсімдер кіреді.&lt;ref&gt;Советская историческая энциклопедия https://gufo.me/dict/history_encyclopedia/%D0%9A%D0%9E%D0%A0%D0%9A%D0%A3&lt;/ref&gt;

== Кәсібі ==
Халықтың негізгі кәсібі – [[Егіншілік|егін шаруашылығы]]. Ауыл шаруашылығы техникасы пайдаланылмайды, барлық жұмыс қарабайыр құралдармен қолмен орындалады. Шаруашылықта ормандағы [[терушілік]]тің маңызы зор. Ол жер тек тамақты ғана емес, сонымен қатар қолөнер бұйымдарына материал береді. Мысалы, тенду жапырақтары кейіннен төсеніштерді тоқу үшін қабығы жиналады. Дегенмен, қазір көптеген адамдар әдеттегі өмір салтын тастап, қалаларға көшуде.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;&gt;Народ Корку, Индия https://goturist.ru/narod-korku/&lt;/ref&gt;

== Өмір салты ==
Корку қоғамында жерді иелену немесе иемденбеу принципі бойынша топтарға бөліну бар. Жер иелері радж деп (азшылықты құрайды), халықтың көпшілігі өздерінің жер телімдері жоқ потхари аталады.
Күрделі және жан-жақты әлеуметтік бөліну де сақталған, кастаға жақын [[иерархия]] бар. Корку руларында рудың қамқоршысы саналатын тотемдер бар. Некеде көп әйел алуға рұқсат етіледі, бірақ ол шынымен кең таралмаған. Күйеуі қайтыс болғаннан кейін, жесірлер қайтадан үйленеді, корку әдет-ғұрпы бұл әрекетке қайшы келмейді.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}</text>
      <sha1>dsrv2czhiwirw4csa33p87s0wxi82bi</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065272</id>
      <parentid>3065271</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T08:40:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>/* Өмір салты */ дереккөз</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3171" xml:space="preserve">'''Корку''' — орталық [[Үндістан]]дағы (Мадхья-Прадеш және Махараштра штаттары) мунда тобының халқы. Жалпы саны 500 мың адам.&lt;ref&gt;народы мира / Корку http://www.etnolog.ru/people.php?id=KORK&lt;/ref&gt;

== Тілі ==
Олар [[Корку тілі|корку]] немесе курку тілінде сөйлейді. [[Гонди тілі|Гонди]] және [[Хинди тілі|хинди]] тілдері де кеңінен таралған.

== Діні ==
Діни ұстанымдарына [[индуизм]] элементтері, сонымен қатар ежелгі анимистік нанымдар мен рәсімдер кіреді.&lt;ref&gt;Советская историческая энциклопедия https://gufo.me/dict/history_encyclopedia/%D0%9A%D0%9E%D0%A0%D0%9A%D0%A3&lt;/ref&gt;

== Кәсібі ==
Халықтың негізгі кәсібі – [[Егіншілік|егін шаруашылығы]]. Ауыл шаруашылығы техникасы пайдаланылмайды, барлық жұмыс қарабайыр құралдармен қолмен орындалады. Шаруашылықта ормандағы [[терушілік]]тің маңызы зор. Ол жер тек тамақты ғана емес, сонымен қатар қолөнер бұйымдарына материал береді. Мысалы, тенду жапырақтары кейіннен төсеніштерді тоқу үшін қабығы жиналады. Дегенмен, қазір көптеген адамдар әдеттегі өмір салтын тастап, қалаларға көшуде.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;&gt;Народ Корку, Индия https://goturist.ru/narod-korku/&lt;/ref&gt;

== Өмір салты ==
Корку қоғамында жерді иелену немесе иемденбеу принципі бойынша топтарға бөліну бар. Жер иелері радж деп (азшылықты құрайды), халықтың көпшілігі өздерінің жер телімдері жоқ потхари аталады.
Күрделі және жан-жақты әлеуметтік бөліну де сақталған, кастаға жақын [[иерархия]] бар. Корку руларында рудың қамқоршысы саналатын тотемдер бар. Некеде көп әйел алуға рұқсат етіледі, бірақ ол шынымен кең таралмаған. Күйеуі қайтыс болғаннан кейін, жесірлер қайтадан үйленеді, корку әдет-ғұрпы бұл әрекетке қайшы келмейді.

Ауылдары әдетте шағын болып келеді. Дәстүрлі үйлерінің қабырғалары бамбуктан немесе ағаштан және саздан салынған. Төбесі пальма жапырақтарымен жабылған.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;/&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}</text>
      <sha1>3cuhr46qqdzfkfksjyz42xgi02r0llo</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065273</id>
      <parentid>3065272</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T08:40:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>«[[Санат:Үндістан этникалық топтары|Үндістан этникалық топтары]]» деген санатты қосты ([[УП:HOTCAT|HotCat]] құралының көмегімен)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3238" xml:space="preserve">'''Корку''' — орталық [[Үндістан]]дағы (Мадхья-Прадеш және Махараштра штаттары) мунда тобының халқы. Жалпы саны 500 мың адам.&lt;ref&gt;народы мира / Корку http://www.etnolog.ru/people.php?id=KORK&lt;/ref&gt;

== Тілі ==
Олар [[Корку тілі|корку]] немесе курку тілінде сөйлейді. [[Гонди тілі|Гонди]] және [[Хинди тілі|хинди]] тілдері де кеңінен таралған.

== Діні ==
Діни ұстанымдарына [[индуизм]] элементтері, сонымен қатар ежелгі анимистік нанымдар мен рәсімдер кіреді.&lt;ref&gt;Советская историческая энциклопедия https://gufo.me/dict/history_encyclopedia/%D0%9A%D0%9E%D0%A0%D0%9A%D0%A3&lt;/ref&gt;

== Кәсібі ==
Халықтың негізгі кәсібі – [[Егіншілік|егін шаруашылығы]]. Ауыл шаруашылығы техникасы пайдаланылмайды, барлық жұмыс қарабайыр құралдармен қолмен орындалады. Шаруашылықта ормандағы [[терушілік]]тің маңызы зор. Ол жер тек тамақты ғана емес, сонымен қатар қолөнер бұйымдарына материал береді. Мысалы, тенду жапырақтары кейіннен төсеніштерді тоқу үшін қабығы жиналады. Дегенмен, қазір көптеген адамдар әдеттегі өмір салтын тастап, қалаларға көшуде.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;&gt;Народ Корку, Индия https://goturist.ru/narod-korku/&lt;/ref&gt;

== Өмір салты ==
Корку қоғамында жерді иелену немесе иемденбеу принципі бойынша топтарға бөліну бар. Жер иелері радж деп (азшылықты құрайды), халықтың көпшілігі өздерінің жер телімдері жоқ потхари аталады.
Күрделі және жан-жақты әлеуметтік бөліну де сақталған, кастаға жақын [[иерархия]] бар. Корку руларында рудың қамқоршысы саналатын тотемдер бар. Некеде көп әйел алуға рұқсат етіледі, бірақ ол шынымен кең таралмаған. Күйеуі қайтыс болғаннан кейін, жесірлер қайтадан үйленеді, корку әдет-ғұрпы бұл әрекетке қайшы келмейді.

Ауылдары әдетте шағын болып келеді. Дәстүрлі үйлерінің қабырғалары бамбуктан немесе ағаштан және саздан салынған. Төбесі пальма жапырақтарымен жабылған.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;/&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Үндістан этникалық топтары]]</text>
      <sha1>8dus8xa5jngyrrg8ttw0co7o8zc9q4d</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065274</id>
      <parentid>3065273</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T08:45:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>үлгі, сурет қою</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4585" xml:space="preserve">{{Этникалық топ
|атауы      = Корку
|төл атауы  = 
|сурет      = Family of a Korku tribal in Melghat, Maharashtra (1).jpg
|сурет тақырыбы      = 
|саны       = 
|аймақ      = 
|аймақ1     = 
|саны1      = 
|түсініктемелер1     = 
|аймақ2     = 
|саны2      = 
|түсініктемелер2     = 
|аймақ3     = 
|саны3      = 
|түсініктемелер3     = 
|аймақ4     = 
|саны4      = 
|түсініктемелер4     = 
|аймақ5     = 
|саны5      = 
|түсініктемелер5     = 
|аймақ6     = 
|саны6      = 
|түсініктемелер6     = 
|аймақ7     = 
|саны7      = 
|түсініктемелер7     = 
|аймақ8     = 
|саны8      = 
|түсініктемелер8     = 
|аймақ9     = 
|саны9      = 
|түсініктемелер9     = 
|аймақ10    = 
|саны10     = 
|түсініктемелер10    = 
|аймақ11    = 
|саны11     = 
|түсініктемелер11    = 
|аймақ12    = 
|саны12     = 
|түсініктемелер12    = 
|аймақ13    = 
|саны13     = 
|түсініктемелер13    = 
|тілдері    = 
|діні       = 
|этникалық топтары   = 
|ескертпелер  = 
}}

'''Корку''' — орталық [[Үндістан]]дағы (Мадхья-Прадеш және Махараштра штаттары) мунда тобының халқы. Жалпы саны 500 мың адам.&lt;ref&gt;народы мира / Корку http://www.etnolog.ru/people.php?id=KORK&lt;/ref&gt;

== Тілі ==
Олар [[Корку тілі|корку]] немесе курку тілінде сөйлейді. [[Гонди тілі|Гонди]] және [[Хинди тілі|хинди]] тілдері де кеңінен таралған.

== Діні ==
Діни ұстанымдарына [[индуизм]] элементтері, сонымен қатар ежелгі анимистік нанымдар мен рәсімдер кіреді.&lt;ref&gt;Советская историческая энциклопедия https://gufo.me/dict/history_encyclopedia/%D0%9A%D0%9E%D0%A0%D0%9A%D0%A3&lt;/ref&gt;

== Кәсібі ==
Халықтың негізгі кәсібі – [[Егіншілік|егін шаруашылығы]]. Ауыл шаруашылығы техникасы пайдаланылмайды, барлық жұмыс қарабайыр құралдармен қолмен орындалады. Шаруашылықта ормандағы [[терушілік]]тің маңызы зор. Ол жер тек тамақты ғана емес, сонымен қатар қолөнер бұйымдарына материал береді. Мысалы, тенду жапырақтары кейіннен төсеніштерді тоқу үшін қабығы жиналады. Дегенмен, қазір көптеген адамдар әдеттегі өмір салтын тастап, қалаларға көшуде.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;&gt;Народ Корку, Индия https://goturist.ru/narod-korku/&lt;/ref&gt;

== Өмір салты ==
Корку қоғамында жерді иелену немесе иемденбеу принципі бойынша топтарға бөліну бар. Жер иелері радж деп (азшылықты құрайды), халықтың көпшілігі өздерінің жер телімдері жоқ потхари аталады.
Күрделі және жан-жақты әлеуметтік бөліну де сақталған, кастаға жақын [[иерархия]] бар. Корку руларында рудың қамқоршысы саналатын тотемдер бар. Некеде көп әйел алуға рұқсат етіледі, бірақ ол шынымен кең таралмаған. Күйеуі қайтыс болғаннан кейін, жесірлер қайтадан үйленеді, корку әдет-ғұрпы бұл әрекетке қайшы келмейді.

Ауылдары әдетте шағын болып келеді. Дәстүрлі үйлерінің қабырғалары бамбуктан немесе ағаштан және саздан салынған. Төбесі пальма жапырақтарымен жабылған.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;/&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Үндістан этникалық топтары]]</text>
      <sha1>ctwrvakwpfphrb1wjk7kjzj3leu6nqg</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065276</id>
      <parentid>3065274</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T08:46:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>үлгі, толықтыру</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4600" xml:space="preserve">{{Этникалық топ
|атауы      = Корку
|төл атауы  = 
|сурет      = Family of a Korku tribal in Melghat, Maharashtra (1).jpg
|сурет тақырыбы      = 
|саны       = 500 000
|аймақ      = {{IND}} 
|аймақ1     = 
|саны1      = 
|түсініктемелер1     = 
|аймақ2     = 
|саны2      = 
|түсініктемелер2     = 
|аймақ3     = 
|саны3      = 
|түсініктемелер3     = 
|аймақ4     = 
|саны4      = 
|түсініктемелер4     = 
|аймақ5     = 
|саны5      = 
|түсініктемелер5     = 
|аймақ6     = 
|саны6      = 
|түсініктемелер6     = 
|аймақ7     = 
|саны7      = 
|түсініктемелер7     = 
|аймақ8     = 
|саны8      = 
|түсініктемелер8     = 
|аймақ9     = 
|саны9      = 
|түсініктемелер9     = 
|аймақ10    = 
|саны10     = 
|түсініктемелер10    = 
|аймақ11    = 
|саны11     = 
|түсініктемелер11    = 
|аймақ12    = 
|саны12     = 
|түсініктемелер12    = 
|аймақ13    = 
|саны13     = 
|түсініктемелер13    = 
|тілдері    = 
|діні       = 
|этникалық топтары   = 
|ескертпелер  = 
}}

'''Корку''' — орталық [[Үндістан]]дағы (Мадхья-Прадеш және Махараштра штаттары) мунда тобының халқы. Жалпы саны 500 мың адам.&lt;ref&gt;народы мира / Корку http://www.etnolog.ru/people.php?id=KORK&lt;/ref&gt;

== Тілі ==
Олар [[Корку тілі|корку]] немесе курку тілінде сөйлейді. [[Гонди тілі|Гонди]] және [[Хинди тілі|хинди]] тілдері де кеңінен таралған.

== Діні ==
Діни ұстанымдарына [[индуизм]] элементтері, сонымен қатар ежелгі анимистік нанымдар мен рәсімдер кіреді.&lt;ref&gt;Советская историческая энциклопедия https://gufo.me/dict/history_encyclopedia/%D0%9A%D0%9E%D0%A0%D0%9A%D0%A3&lt;/ref&gt;

== Кәсібі ==
Халықтың негізгі кәсібі – [[Егіншілік|егін шаруашылығы]]. Ауыл шаруашылығы техникасы пайдаланылмайды, барлық жұмыс қарабайыр құралдармен қолмен орындалады. Шаруашылықта ормандағы [[терушілік]]тің маңызы зор. Ол жер тек тамақты ғана емес, сонымен қатар қолөнер бұйымдарына материал береді. Мысалы, тенду жапырақтары кейіннен төсеніштерді тоқу үшін қабығы жиналады. Дегенмен, қазір көптеген адамдар әдеттегі өмір салтын тастап, қалаларға көшуде.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;&gt;Народ Корку, Индия https://goturist.ru/narod-korku/&lt;/ref&gt;

== Өмір салты ==
Корку қоғамында жерді иелену немесе иемденбеу принципі бойынша топтарға бөліну бар. Жер иелері радж деп (азшылықты құрайды), халықтың көпшілігі өздерінің жер телімдері жоқ потхари аталады.
Күрделі және жан-жақты әлеуметтік бөліну де сақталған, кастаға жақын [[иерархия]] бар. Корку руларында рудың қамқоршысы саналатын тотемдер бар. Некеде көп әйел алуға рұқсат етіледі, бірақ ол шынымен кең таралмаған. Күйеуі қайтыс болғаннан кейін, жесірлер қайтадан үйленеді, корку әдет-ғұрпы бұл әрекетке қайшы келмейді.

Ауылдары әдетте шағын болып келеді. Дәстүрлі үйлерінің қабырғалары бамбуктан немесе ағаштан және саздан салынған. Төбесі пальма жапырақтарымен жабылған.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;/&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Үндістан этникалық топтары]]</text>
      <sha1>tdutlcc6y2bh9n3rryo3ezvkktr002e</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065277</id>
      <parentid>3065276</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T08:48:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>үлгі, толықтыру</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4741" xml:space="preserve">{{Этникалық топ
|атауы      = Корку
|төл атауы  = 
|сурет      = Family of a Korku tribal in Melghat, Maharashtra (1).jpg
|сурет тақырыбы      = 
|саны       = 500 000
|аймақ      = {{IND}} 
|аймақ1     = 
|саны1      = 
|түсініктемелер1     = 
|аймақ2     = 
|саны2      = 
|түсініктемелер2     = 
|аймақ3     = 
|саны3      = 
|түсініктемелер3     = 
|аймақ4     = 
|саны4      = 
|түсініктемелер4     = 
|аймақ5     = 
|саны5      = 
|түсініктемелер5     = 
|аймақ6     = 
|саны6      = 
|түсініктемелер6     = 
|аймақ7     = 
|саны7      = 
|түсініктемелер7     = 
|аймақ8     = 
|саны8      = 
|түсініктемелер8     = 
|аймақ9     = 
|саны9      = 
|түсініктемелер9     = 
|аймақ10    = 
|саны10     = 
|түсініктемелер10    = 
|аймақ11    = 
|саны11     = 
|түсініктемелер11    = 
|аймақ12    = 
|саны12     = 
|түсініктемелер12    = 
|аймақ13    = 
|саны13     = 
|түсініктемелер13    = 
|тілдері    = [[корку тілі]], [[Гонди тілі|Гонди]] және [[Хинди тілі|хинди]]
|діні       = [[индуизм]], [[анимизм]]
|этникалық топтары   = 
|ескертпелер  = 
}}

'''Корку''' — орталық [[Үндістан]]дағы (Мадхья-Прадеш және Махараштра штаттары) мунда тобының халқы. Жалпы саны 500 мың адам.&lt;ref&gt;народы мира / Корку http://www.etnolog.ru/people.php?id=KORK&lt;/ref&gt;

== Тілі ==
Олар [[Корку тілі|корку]] немесе курку тілінде сөйлейді. [[Гонди тілі|Гонди]] және [[Хинди тілі|хинди]] тілдері де кеңінен таралған.

== Діні ==
Діни ұстанымдарына [[индуизм]] элементтері, сонымен қатар ежелгі анимистік нанымдар мен рәсімдер кіреді.&lt;ref&gt;Советская историческая энциклопедия https://gufo.me/dict/history_encyclopedia/%D0%9A%D0%9E%D0%A0%D0%9A%D0%A3&lt;/ref&gt;

== Кәсібі ==
Халықтың негізгі кәсібі – [[Егіншілік|егін шаруашылығы]]. Ауыл шаруашылығы техникасы пайдаланылмайды, барлық жұмыс қарабайыр құралдармен қолмен орындалады. Шаруашылықта ормандағы [[терушілік]]тің маңызы зор. Ол жер тек тамақты ғана емес, сонымен қатар қолөнер бұйымдарына материал береді. Мысалы, тенду жапырақтары кейіннен төсеніштерді тоқу үшін қабығы жиналады. Дегенмен, қазір көптеген адамдар әдеттегі өмір салтын тастап, қалаларға көшуде.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;&gt;Народ Корку, Индия https://goturist.ru/narod-korku/&lt;/ref&gt;

== Өмір салты ==
Корку қоғамында жерді иелену немесе иемденбеу принципі бойынша топтарға бөліну бар. Жер иелері радж деп (азшылықты құрайды), халықтың көпшілігі өздерінің жер телімдері жоқ потхари аталады.
Күрделі және жан-жақты әлеуметтік бөліну де сақталған, кастаға жақын [[иерархия]] бар. Корку руларында рудың қамқоршысы саналатын тотемдер бар. Некеде көп әйел алуға рұқсат етіледі, бірақ ол шынымен кең таралмаған. Күйеуі қайтыс болғаннан кейін, жесірлер қайтадан үйленеді, корку әдет-ғұрпы бұл әрекетке қайшы келмейді.

Ауылдары әдетте шағын болып келеді. Дәстүрлі үйлерінің қабырғалары бамбуктан немесе ағаштан және саздан салынған. Төбесі пальма жапырақтарымен жабылған.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;/&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Үндістан этникалық топтары]]</text>
      <sha1>mrekqznr5vzeo6wlnq67e2jd2thlns8</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065278</id>
      <parentid>3065277</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T08:49:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>/* Өмір салты */ сурет қою</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4830" xml:space="preserve">{{Этникалық топ
|атауы      = Корку
|төл атауы  = 
|сурет      = Family of a Korku tribal in Melghat, Maharashtra (1).jpg
|сурет тақырыбы      = 
|саны       = 500 000
|аймақ      = {{IND}} 
|аймақ1     = 
|саны1      = 
|түсініктемелер1     = 
|аймақ2     = 
|саны2      = 
|түсініктемелер2     = 
|аймақ3     = 
|саны3      = 
|түсініктемелер3     = 
|аймақ4     = 
|саны4      = 
|түсініктемелер4     = 
|аймақ5     = 
|саны5      = 
|түсініктемелер5     = 
|аймақ6     = 
|саны6      = 
|түсініктемелер6     = 
|аймақ7     = 
|саны7      = 
|түсініктемелер7     = 
|аймақ8     = 
|саны8      = 
|түсініктемелер8     = 
|аймақ9     = 
|саны9      = 
|түсініктемелер9     = 
|аймақ10    = 
|саны10     = 
|түсініктемелер10    = 
|аймақ11    = 
|саны11     = 
|түсініктемелер11    = 
|аймақ12    = 
|саны12     = 
|түсініктемелер12    = 
|аймақ13    = 
|саны13     = 
|түсініктемелер13    = 
|тілдері    = [[корку тілі]], [[Гонди тілі|Гонди]] және [[Хинди тілі|хинди]]
|діні       = [[индуизм]], [[анимизм]]
|этникалық топтары   = 
|ескертпелер  = 
}}

'''Корку''' — орталық [[Үндістан]]дағы (Мадхья-Прадеш және Махараштра штаттары) мунда тобының халқы. Жалпы саны 500 мың адам.&lt;ref&gt;народы мира / Корку http://www.etnolog.ru/people.php?id=KORK&lt;/ref&gt;

== Тілі ==
Олар [[Корку тілі|корку]] немесе курку тілінде сөйлейді. [[Гонди тілі|Гонди]] және [[Хинди тілі|хинди]] тілдері де кеңінен таралған.

== Діні ==
Діни ұстанымдарына [[индуизм]] элементтері, сонымен қатар ежелгі анимистік нанымдар мен рәсімдер кіреді.&lt;ref&gt;Советская историческая энциклопедия https://gufo.me/dict/history_encyclopedia/%D0%9A%D0%9E%D0%A0%D0%9A%D0%A3&lt;/ref&gt;

== Кәсібі ==
Халықтың негізгі кәсібі – [[Егіншілік|егін шаруашылығы]]. Ауыл шаруашылығы техникасы пайдаланылмайды, барлық жұмыс қарабайыр құралдармен қолмен орындалады. Шаруашылықта ормандағы [[терушілік]]тің маңызы зор. Ол жер тек тамақты ғана емес, сонымен қатар қолөнер бұйымдарына материал береді. Мысалы, тенду жапырақтары кейіннен төсеніштерді тоқу үшін қабығы жиналады. Дегенмен, қазір көптеген адамдар әдеттегі өмір салтын тастап, қалаларға көшуде.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;&gt;Народ Корку, Индия https://goturist.ru/narod-korku/&lt;/ref&gt;

== Өмір салты ==
[[Сурет:Korku Dance Madya pradesh.jpg|нобай|оңға|200px|Корку биі]]
Корку қоғамында жерді иелену немесе иемденбеу принципі бойынша топтарға бөліну бар. Жер иелері радж деп (азшылықты құрайды), халықтың көпшілігі өздерінің жер телімдері жоқ потхари аталады.
Күрделі және жан-жақты әлеуметтік бөліну де сақталған, кастаға жақын [[иерархия]] бар. Корку руларында рудың қамқоршысы саналатын тотемдер бар. Некеде көп әйел алуға рұқсат етіледі, бірақ ол шынымен кең таралмаған. Күйеуі қайтыс болғаннан кейін, жесірлер қайтадан үйленеді, корку әдет-ғұрпы бұл әрекетке қайшы келмейді.

Ауылдары әдетте шағын болып келеді. Дәстүрлі үйлерінің қабырғалары бамбуктан немесе ағаштан және саздан салынған. Төбесі пальма жапырақтарымен жабылған.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;/&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Үндістан этникалық топтары]]</text>
      <sha1>bys7mbj2xbhf9mh8d7v4l0h2ltvk5rr</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065280</id>
      <parentid>3065278</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T08:53:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>үлгі, толықтыру</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4861" xml:space="preserve">{{Этникалық топ
|атауы      = Корку
|төл атауы  = 
|сурет      = Family of a Korku tribal in Melghat, Maharashtra (1).jpg
|сурет тақырыбы      = 
|саны       = 500 000
|аймақ      = {{IND}} 
|аймақ1     = 
|саны1      = 
|түсініктемелер1     = 
|аймақ2     = 
|саны2      = 
|түсініктемелер2     = 
|аймақ3     = 
|саны3      = 
|түсініктемелер3     = 
|аймақ4     = 
|саны4      = 
|түсініктемелер4     = 
|аймақ5     = 
|саны5      = 
|түсініктемелер5     = 
|аймақ6     = 
|саны6      = 
|түсініктемелер6     = 
|аймақ7     = 
|саны7      = 
|түсініктемелер7     = 
|аймақ8     = 
|саны8      = 
|түсініктемелер8     = 
|аймақ9     = 
|саны9      = 
|түсініктемелер9     = 
|аймақ10    = 
|саны10     = 
|түсініктемелер10    = 
|аймақ11    = 
|саны11     = 
|түсініктемелер11    = 
|аймақ12    = 
|саны12     = 
|түсініктемелер12    = 
|аймақ13    = 
|саны13     = 
|түсініктемелер13    = 
|тілдері    = [[корку тілі]], [[Гонди тілі|Гонди]] және [[Хинди тілі|хинди]]
|діні       = [[индуизм]], [[анимизм]]
|этникалық топтары   = 
|ескертпелер  = 
}}

'''Корку''' — орталық [[Үндістан]]дағы (Мадхья-Прадеш және Махараштра штаттары) мунда тобының халқы. Жалпы саны 500 мың адам.&lt;ref&gt;народы мира / Корку http://www.etnolog.ru/people.php?id=KORK&lt;/ref&gt;

== Тілі ==
Олар [[Корку тілі|корку]] немесе курку тілінде сөйлейді. [[Гонди тілі|Гонди]] және [[Хинди тілі|хинди]] тілдері де кеңінен таралған.

== Діні ==
Діни ұстанымдарына [[индуизм]] элементтері, сонымен қатар ежелгі анимистік нанымдар мен рәсімдер кіреді.&lt;ref&gt;Советская историческая энциклопедия https://gufo.me/dict/history_encyclopedia/%D0%9A%D0%9E%D0%A0%D0%9A%D0%A3&lt;/ref&gt;

== Кәсібі ==
Халықтың негізгі кәсібі – [[Егіншілік|егін шаруашылығы]]. Ауыл шаруашылығы техникасы пайдаланылмайды, барлық жұмыс қарабайыр құралдармен қолмен орындалады. Шаруашылықта ормандағы [[терушілік]]тің маңызы зор. Ол жер тек тамақты ғана емес, сонымен қатар қолөнер бұйымдарына материал береді. Мысалы, тенду жапырақтары кейіннен төсеніштерді тоқу үшін қабығы жиналады. Дегенмен, қазір көптеген адамдар әдеттегі өмір салтын тастап, қалаларға көшуде.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;&gt;Народ Корку, Индия https://goturist.ru/narod-korku/&lt;/ref&gt;

== Өмір салты ==
[[Сурет:Korku Dance Madya pradesh.jpg|нобай|оңға|200px|Корку биі]]
Корку қоғамында жерді иелену немесе иемденбеу принципі бойынша топтарға бөліну бар. Жер иелері радж деп (азшылықты құрайды), халықтың көпшілігі өздерінің жер телімдері жоқ потхари аталады.
Күрделі және жан-жақты әлеуметтік бөліну де сақталған, кастаға жақын [[иерархия]] бар. Корку руларында рудың қамқоршысы саналатын тотемдер бар. Некеде көп әйел алуға рұқсат етіледі, бірақ ол шынымен кең таралмаған. Күйеуі қайтыс болғаннан кейін, жесірлер қайтадан үйленеді, корку әдет-ғұрпы бұл әрекетке қайшы келмейді.

Ауылдары әдетте шағын болып келеді. Дәстүрлі үйлерінің қабырғалары бамбуктан немесе ағаштан және саздан салынған. Төбесі пальма жапырақтарымен жабылған.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;/&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
{{Әлем халықтары}}
[[Санат:Үндістан этникалық топтары]]</text>
      <sha1>ibhjyh7h6i20t3j4rwp3nv0oaw3tvbs</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Сплайсосома</title>
    <ns>0</ns>
    <id>687012</id>
    <revision>
      <id>3065258</id>
      <timestamp>2022-08-28T07:24:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Arruah</username>
        <id>35</id>
      </contributor>
      <comment>«[[:en:Special:Redirect/revision/1092629440|Spliceosome]]» бетінен аударылып түзілді</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="25998" xml:space="preserve">
'''Сплайсосо́ма''' - бұл негізінен [[Эукариоттар|эукариоттық жасушалардың]] [[Жасуша ядросы|ядросында]] орналасқан үлкен [[Информосомалар|рибонуклеопротеидтік]] (RNP) кешені. Спликеосома шағын ядролық РНҚ -дан (snRNA) және көптеген ақуыздардан жинақталған. Кішкентай ядролық РНҚ (snRNA) молекулалары арнайы ақуыздармен байланысып, шағын ядролық рибонуклеопротеиндік кешен түзеді, ол өз кезегінде басқа snRNP-лермен қосылып, спликеосома деп аталатын үлкен рибонуклеопротеин кешенін құрайды. Сплайсосома біріншілік транскрипт түрі болып табылатын [[Транскрипция (биология)|транскрипцияланған]] пре-мРНҚ- дан [[Интрон|интрондарды]] жояды. Бұл процесс әдетте [[сплайсинг]] деп аталады.&lt;ref name=&quot;Spliceosome_review_2011&quot;&gt;{{Cite journal|title=Spliceosome structure and function|journal=Cold Spring Harbor Perspectives in Biology|volume=3|issue=7|pages=a003707|date=July 2011|pmid=21441581|pmc=3119917|doi=10.1101/cshperspect.a003707}}&lt;/ref&gt; Аналогия – бастапқы фильмнен сәйкес емес немесе дұрыс емес материалды ([[Интрон|интрондарға]] эквивалентті) таңдап алып, тазартылған нұсқасын соңғы кесу үшін режиссерге жіберетін фильм редакторы.

Дегенмен, кейде интрондағы РНҚ сплайцеосома немесе ақуыз ферменттерін қолданбай-ақ, рибозима ретінде әрекет етеді.
[[Сурет:Spliceosome_ball_cycle_new2.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/Spliceosome_ball_cycle_new2.jpg/350px-Spliceosome_ball_cycle_new2.jpg|оңға|нобай|350x350 нүкте| Сплайсомалық қосылыс циклі]]

== Тарих ==
1977 жылы [[Филлип Шарп|Шарп]] пен [[Ричард Джон Робертс|Робертс]] зертханаларының жұмысы жоғары сатыдағы ағзалардың гендерінің ДНҚ молекуласы бойында бірнеше бөлек сегменттерде «бөлінетінін» немесе болатынын анықтады.&lt;ref name=&quot;Berget&quot;&gt;{{Cite journal|title=Spliced segments at the 5' terminus of adenovirus 2 late mRNA|journal=Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America|volume=74|issue=8|pages=3171–5|date=August 1977|pmid=269380|pmc=431482|doi=10.1073/pnas.74.8.3171|bibcode=1977PNAS...74.3171B}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Chow&quot;&gt;{{Cite journal|title=A map of cytoplasmic RNA transcripts from lytic adenovirus type 2, determined by electron microscopy of RNA:DNA hybrids|journal=Cell|volume=11|issue=4|pages=819–36|date=August 1977|pmid=890740|doi=10.1016/0092-8674(77)90294-X}}&lt;/ref&gt; Геннің кодтау аймақтары белок экспрессиясына қатыспайтын кодталмаған ДНҚ арқылы бөлінген. Бөлінген геннің құрылымы аденовирустық мРНҚ-лар бір тізбекті вирустық ДНҚ-ның эндонуклеазалық ыдырау фрагменттеріне гибридтелген кезде табылды.&lt;ref name=&quot;Berget&quot; /&gt; мРНҚ-ДНҚ гибридтерінің мРНҚ-ларында сутегімен байланыспаған аймақтардың 5' және 3' құйрықтары бар екені байқалды. Вирустық ДНҚ-ның үлкенірек фрагменттері пайдаланылған кезде, вирустық мРНҚ-ға будандастырылған кезде ілмекті ДНҚ-ның айыр құрылымдары байқалды. «Сплайсинг» деп аталатын Sharp процесінде ілмектелген аймақтар, [[Интрон|интрондар]] прекурсорлық мРНҚ-дан алынып тасталатыны анықталды. Бөлінген ген құрылымы кейіннен [[Эукариоттар|эукариоттық]] гендердің көпшілігіне тән екені анықталды. [[Филлип Шарп]] пен [[Ричард Джон Робертс|Ричард Дж. Робертс]] интрондар мен сплайсинг процесін ашқаны үшін [[Физиология немесе медицина саласындағы Нобель сыйлығы|физиология немесе медицина бойынша 1993 жылғы Нобель сыйлығымен]] марапатталды.

== Құрамы ==
Әрбір сплайсосома бес шағын ядролық РНҚ -дан (snRNA) және байланысты ақуыз факторларының ауқымынан тұрады. Бұл кішігірім РНҚ-лар белок факторларымен біріктірілгенде, олар snRNP деп аталатын РНҚ-белок кешендерін жасайды (&lt;u&gt;s&lt;/u&gt; mall &lt;u&gt;n&lt;/u&gt; nuclear &lt;u&gt;r&lt;/u&gt; ibo &lt;u&gt;n&lt;/u&gt; ucleo &lt;u&gt;p&lt;/u&gt; ротеиндер, айтылады «snurps»). Негізгі сплайсосоманы құрайтын snRNA-лар U1, U2, U4, U5 және U6 деп аталады, себебі олар уридинге бай және бірнеше РНҚ-РНҚ және РНҚ-ақуыз әрекеттесуге қатысады.&lt;ref name=&quot;Spliceosome_review_2011&quot;&gt;{{Cite journal|title=Spliceosome structure and function|journal=Cold Spring Harbor Perspectives in Biology|volume=3|issue=7|pages=a003707|date=July 2011|pmid=21441581|pmc=3119917|doi=10.1101/cshperspect.a003707}}&lt;cite class=&quot;citation journal cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFWillLührmann2011&quot;&gt;Will CL, Lührmann R (July 2011). [//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3119917 &quot;Spliceosome structure and function&quot;]. ''Cold Spring Harbor Perspectives in Biology''. '''3''' (7): a003707. [[Doi (идентификатор)|doi]]:[[doi:10.1101/cshperspect.a003707|10.1101/cshperspect.a003707]]. [[PMC (идентификатор)|PMC]]&amp;nbsp;&lt;span class=&quot;cs1-lock-free&quot; title=&quot;Freely accessible&quot;&gt;[//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3119917 3119917]&lt;/span&gt;. [[PMID (идентификатор)|PMID]]&amp;nbsp;[//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21441581 21441581].&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

Сплайсосоманың жиналуы әрбір пре-мРНҚ-да (гетерогенді ядролық РНҚ, hn-РНҚ деп те аталады) әрбір экзон:интрондық түйіспеде жүреді. Пре-мРНҚ интрондарында сплайцеосоманы құрастыру кезінде танылатын және пайдаланылатын белгілі бір реттілік элементтері бар. Оларға 5' соңы қосылыс орны, тармақтық нүкте тізбегі, полипиримидиндік жол және 3' соңы қосылу орны жатады. Сплайсеосома интрондардың жойылуын және бүйірлік экзондардың байлануын катализдейді.

Интрондарда әдетте 5' соңындағы қосылыс орнында GU нуклеотидтер тізбегі және 3' соңындағы қосылыс орнында AG болады. 3' қосылатын жерді полипиримидиндік жол (PPT) деп аталатын полипиримидиндердің өзгермелі ұзындығы арқылы анықтауға болады, ол 3' қосылу орнына факторларды тартудың қосарлы функциясын және мүмкін тармақтық нүкте тізбегіне (BPS) тарту факторларын қызмет етеді. BPS құрамында сплайсингтің бірінші қадамы үшін қажетті консервіленген [[аденозин]] бар.

Көптеген ақуыздар мырышпен байланыстыру мотивін көрсетеді, бұл сплайс механизміндегі мырыштың маңыздылығын көрсетеді.&lt;ref&gt;{{Cite journal|title=Semiquantitative proteomic analysis of the human spliceosome via a novel two-dimensional gel electrophoresis method|journal=Molecular and Cellular Biology|volume=31|issue=13|pages=2667–82|date=July 2011|pmid=21536652|pmc=3133382|doi=10.1128/mcb.05266-11}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite journal|title=Stalling of spliceosome assembly at distinct stages by small-molecule inhibitors of protein acetylation and deacetylation|journal=RNA|volume=15|issue=1|pages=153–75|date=January 2009|pmid=19029308|pmc=2612777|doi=10.1261/rna.1332609}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite journal|title=Molecular architecture of zinc chelating small molecules that inhibit spliceosome assembly at an early stage|journal=RNA|volume=18|issue=9|pages=1605–11|date=September 2012|pmid=22832025|pmc=3425776|doi=10.1261/rna.034819.112}}&lt;/ref&gt; U4/U6 бірінші молекулалық реконструкция. U5 үштік шағын ядролық рибонуклеопротеин (tri-snRNP) кешені 2016 жылы хабарланды.&lt;ref&gt;{{Cite journal|title=STRUCTURE. A Big Bang in spliceosome structural biology|journal=Science|volume=351|issue=6280|pages=1390–2|date=March 2016|pmid=27013712|doi=10.1126/science.aaf4465}}&lt;/ref&gt;
[[Сурет:Yeast_tri-snRNP.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/18/Yeast_tri-snRNP.jpg/600px-Yeast_tri-snRNP.jpg|ортаға|нобай|600x600 нүкте| 1-сурет. Жоғарыда [[Электронды микроскоп|электронды микроскопия]]&lt;ref name=&quot;pmid18953335&quot;&gt;{{Cite journal|title=Localization of Prp8, Brr2, Snu114 and U4/U6 proteins in the yeast tri-snRNP by electron microscopy|journal=Nature Structural &amp; Molecular Biology|volume=15|issue=11|pages=1206–12|date=November 2008|pmid=18953335|doi=10.1038/nsmb.1506}}&lt;/ref&gt; теріс боялған ашытқылардың өрістері ( ''Saccharomyces cerevisiae'' ) tri-snRNPs. Төменде сол жақта tri-snRNP ақуыздарының U4/U6 snRNA дуплексімен әрекеттесуінің схемалық суреті берілген. Оң жақта U5 (сұр), U4/U6 (қызғылт сары) және байланыстырушы аймаққа (сары) сәйкес көлеңкеленген аймақтары бар tri-snRNP ашытқысының мультфильм үлгісі.]]
Cryo-EM Ши және т.б. ашытқылардағы&lt;ref&gt;{{Cite journal|title=Structure of a yeast spliceosome at 3.6-angstrom resolution|journal=Science|volume=349|issue=6253|pages=1182–91|date=September 2015|pmid=26292707|doi=10.1126/science.aac7629}}&lt;/ref&gt; және адамдардағы спликосоманың жақын/атомдық құрылымын түсіндіру.&lt;ref&gt;{{Cite journal|title=An Atomic Structure of the Human Spliceosome|journal=Cell|volume=169|issue=5|pages=918–929.e14|date=May 2017|pmid=28502770|doi=10.1016/j.cell.2017.04.033}}&lt;/ref&gt; Атомға жақын ажыратымдылықтағы сплайсосоманың молекулалық құрылымы U5 snRNP-нің Spp42 компонентінің орталық тіректерді құрайтынын және ашытқыдағы каталитикалық орталықты бекітетінін көрсетеді. Адам сплайсеосомасының атомдық құрылымы II қадамды көрсетеді Slu7 құрамдас бөлігі 3'-қосылу орнын таңдауға дайын кеңейтілген құрылымды қабылдайды. Ашытқылар кешеніндегі барлық бес металдар (Mg2+ ретінде тағайындалған) адам кешенінде сақталады.

== Альтернативті сплайсингу ==
Альтернативті сплайсинг (әртүрлі [[Экзон|экзондардың]] қайта қосылуы) эукариоттардың генетикалық әртүрлілігінің негізгі көзі болып табылады. Сплайс нұсқалары адам геномындағы ақуызды кодтайтын [[Ген|гендердің]] салыстырмалы түрде аз санын есепке алу үшін пайдаланылды, қазіргі уақытта шамамен 20 000 деп бағаланады. [[Дрозофиль шыбындары|Дрозофиланың]] бір гені, Dscam, оның барлық экзондары бір-бірінен тәуелсіз қосыла алады деп есептей отырып, 38 000 түрлі [[Ақпараттық РНҚ|мРНҚ]] -ға баламалы түрде біріктірілген деп болжалды.&lt;ref name=&quot;Schmucker2000&quot;&gt;{{Cite journal|title=Drosophila Dscam is an axon guidance receptor exhibiting extraordinary molecular diversity|journal=Cell|volume=101|issue=6|pages=671–84|date=June 2000|pmid=10892653|doi=10.1016/S0092-8674(00)80878-8}}&lt;/ref&gt;

== Синтез ==
Сплайсосоманың белсенді аймағын қалыптастыру үлгісі пре-мРНҚ субстратында дискретті snRNP бөлшектерінің реттелген, сатылы жиналуын қамтиды. Пре-мРНҚ-ларды бірінші тану U1 snRNP пре-мРНҚ-ның 5' соңғы қосылыс орнына және басқа да snRNP-мен байланысты емес факторларға міндеттеме кешенін немесе сүтқоректілерде ерте (E) кешенін құруды қамтиды.&lt;ref&gt;{{Cite journal|title=The spliceosome assembly pathway in mammalian extracts|journal=Molecular and Cellular Biology|volume=12|issue=10|pages=4279–87|date=October 1992|pmid=1383687|pmc=360351|doi=10.1128/MCB.12.10.4279}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite journal|title=Identification of functional U1 snRNA-pre-mRNA complexes committed to spliceosome assembly and splicing|journal=Cell|volume=59|issue=2|pages=349–58|date=October 1989|pmid=2529976|doi=10.1016/0092-8674(89)90296-1}}&lt;/ref&gt; Міндеттеме кешені пре-мРНҚ-ны сплайсинг жолына бекітетін ATP-тәуелсіз кешен болып табылады.&lt;ref name=&quot;pmid3065622&quot;&gt;{{Cite journal|title=Early commitment of yeast pre-mRNA to the spliceosome pathway|journal=Molecular and Cellular Biology|volume=8|issue=9|pages=3755–60|date=September 1988|pmid=3065622|pmc=365433|doi=10.1128/MCB.8.9.3755}}&lt;/ref&gt; U2 snRNP U2AF (U2 snRNP көмекші факторы) және мүмкін U1 snRNP E кешенді компонентімен өзара әрекеттесу арқылы салалық аймаққа тартылады. ATP-тәуелді реакцияда U2 snRNP тармақтық нүкте тізбегімен (BPS) тығыз байланысып, А кешенін түзеді. U2 snRNP мен mRNA-ға дейінгі тармақтық аймақ арасында түзілген дуплекс аденозин тармағын шығарып, оны нуклеофил ретінде көрсетеді. бірінші трансэтерификация.&lt;ref&gt;{{Cite journal|title=Branch nucleophile selection in pre-mRNA splicing: evidence for the bulged duplex model|journal=Genes &amp; Development|volume=8|issue=5|pages=587–97|date=March 1994|pmid=7926752|doi=10.1101/gad.8.5.587}}&lt;/ref&gt;

U2 snRNA-да псевдоуридин қалдығының болуы, тармақталу орнына дерлік қарама-қарсы, U2 snRNP байланысу кезінде РНҚ-РНҚ дуплексінің өзгерген конформациясына әкеледі. Нақтырақ айтқанда, псевдуридинмен индукцияланған дуплекстің өзгерген құрылымы дөңес аденозиннің 2' OH-ын сплайсингтің бірінші қадамы үшін қолайлы жағдайға қояды.&lt;ref&gt;{{Cite journal|title=Sculpting of the spliceosomal branch site recognition motif by a conserved pseudouridine|journal=Nature Structural Biology|volume=9|issue=12|pages=958–65|date=December 2002|pmid=12426583|doi=10.1038/nsb873}}&lt;/ref&gt; U4/U5/U6 tri-snRNP (1-суретті қараңыз) В комплексін қалыптастыру үшін жинақтаушы сплайцеосомаға тартылады және бірнеше қайта құрылымдаудан кейін катализ үшін С кешені белсендіріледі.&lt;ref&gt;{{Кітап|pages=525–60}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;pmid9476892&quot;&gt;{{Cite journal|title=Mechanical devices of the spliceosome: motors, clocks, springs, and things|journal=Cell|volume=92|issue=3|pages=315–26|date=February 1998|pmid=9476892|doi=10.1016/S0092-8674(00)80925-3}}&lt;/ref&gt; Tri-snRNP А кешеніне қалай тартылатыны белгісіз, бірақ бұл процесс U2 snRNA және U6 snRNA арасындағы ақуыз-белок әрекеттесуі және/немесе негізді жұптастыру әрекеттесуі арқылы жүзеге асырылуы мүмкін.

U5 snRNP U5 snRNA&lt;ref name=&quot;Newman95&quot;&gt;{{Cite journal|title=snRNA interactions at 5' and 3' splice sites monitored by photoactivated crosslinking in yeast spliceosomes|journal=RNA|volume=1|issue=9|pages=968–80|date=November 1995|pmid=8548661|pmc=1369345|url=http://www.rnajournal.org/cgi/reprint/1/9/968}}&lt;/ref&gt; инвариантты ілмегі арқылы 5' және 3' қосылу орындарындағы тізбектермен өзара әрекеттеседі және U5 ақуыз компоненттері 3' қосылатын жер аймағымен әрекеттеседі.&lt;ref name=&quot;pmid9303319&quot;&gt;{{Cite journal|title=Evidence that U5 snRNP recognizes the 3' splice site for catalytic step II in mammals|journal=The EMBO Journal|volume=16|issue=15|pages=4746–59|date=August 1997|pmid=9303319|pmc=1170101}}&lt;/ref&gt;

Tri-snRNP жинақталғаннан кейін бірінші каталитикалық қадамның алдында бірнеше РНҚ-РНҚ қайта түзілулері жүреді және каталитикалық белсенді сплайцеосомада одан әрі қайта құрылымдау орын алады. РНҚ-РНҚ өзара әрекеттесулерінің бірнешеуі бірін-бірі жоққа шығарады; дегенмен, бұл өзара әрекеттесулерді не тудыратыны және бұл қайта реттеулердің реті белгісіз. Бірінші қайта құрылымдау, мүмкін, U1 snRNP -нің 5' қосылатын жерінен ығысуы және U6 snRNA әрекеттесуінің қалыптасуы. U1 snRNP толық қалыптасқан сплайцеосомалармен әлсіз ғана байланысты екені белгілі,&lt;ref&gt;{{Cite journal|title=Evidence for two active sites in the spliceosome provided by stereochemistry of pre-mRNA splicing|journal=Nature|volume=365|issue=6444|pages=364–8|date=September 1993|pmid=8397340|doi=10.1038/365364a0|bibcode=1993Natur.365..364M}}&lt;/ref&gt; және U1 snRNP құрамында қысқа 5' экзон және 5' бар субстрат олигонуклеотидінің үлгісінде U6-5' қосылыс орнының әрекеттесуін тежейді. жалғау орны.&lt;ref name=&quot;pmid8252623&quot;&gt;{{Cite journal|title=Disruption of base pairing between the 5' splice site and the 5' end of U1 snRNA is required for spliceosome assembly|journal=Cell|volume=75|issue=5|pages=863–73|date=December 1993|pmid=8252623|doi=10.1016/0092-8674(93)90531-T}}&lt;/ref&gt; U2 snRNP-нің тармақтық нүкте тізбегіне (BPS) қосылуы ақуыз-РНҚ өзара әрекеттесуін ығыстыратын РНҚ-РНҚ өзара әрекеттесуінің бір мысалы болып табылады. U2 snRNP тартылған кезде міндеттеме кешеніндегі SF1 тармақты байланыстыратын ақуыз орын ауыстырады, өйткені U2 snRNA және SF1 байланысу орны бір-бірін жоққа шығаратын оқиғалар болып табылады.

U2 snRNA ішінде бәсекелес конформациялар арасында пайда болатын басқа да бір-бірін жоққа шығаратын қайта құрулар бар. Мысалы, белсенді түрде IIa діңгек ілмегі қолайлы; белсенді емес формада цикл мен төменгі ағын тізбегі арасындағы өзара эксклюзивті өзара әрекеттесу басым болады.&lt;ref name=&quot;pmid9476892&quot;&gt;{{Cite journal|title=Mechanical devices of the spliceosome: motors, clocks, springs, and things|journal=Cell|volume=92|issue=3|pages=315–26|date=February 1998|pmid=9476892|doi=10.1016/S0092-8674(00)80925-3}}&lt;cite class=&quot;citation journal cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFStaleyGuthrie1998&quot;&gt;Staley JP, Guthrie C (February 1998). [[doi:10.1016/S0092-8674(00)80925-3|&quot;Mechanical devices of the spliceosome: motors, clocks, springs, and things&quot;]]. ''Cell''. '''92''' (3): 315–26. [[Doi (идентификатор)|doi]]:&lt;span class=&quot;cs1-lock-free&quot; title=&quot;Freely accessible&quot;&gt;[[doi:10.1016/S0092-8674(00)80925-3|10.1016/S0092-8674(00)80925-3]]&lt;/span&gt;. [[PMID (идентификатор)|PMID]]&amp;nbsp;[//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/9476892 9476892].&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; U4-тің U6 snRNA-дан қалай ығысатыны түсініксіз, дегенмен РНҚ сплайцеосома жинақталуына қатысы бар және U4/U6-ны босатып, U2/U6 snRNA өзара әрекеттесуінің қалыптасуына ықпал етуі мүмкін. U4/U6 өзек ілмектерінің I және II өзара әрекеттесулері диссоциацияланады және U6-ның босатылған діңгек ілмегі II аймағы молекулаішілік діңгек ілмегін құру үшін өзіне бүктеледі және U4 бұдан әрі сплайцеосома жинақтауында қажет емес. U6 негізінің босатылған I ілмек аймағы U2/U6 I спиральын құрайтын U2 snRNA-мен жұптасады. Дегенмен, I спираль құрылымы U2 snRNA-ның ішкі 5' діңгек ілмегі аймағының 3' жартысымен өзара ерекшеленеді.

== Кіші сплайсосома ==
Кейбір [[Эукариоттар|эукариоттарда]] кіші сплайсосома деп аталатын екінші сплайсосома болады.&lt;ref name=&quot;Minor_spliceosome_review_2003&quot;&gt;{{Cite journal|title=Splicing double: insights from the second spliceosome|journal=Nature Reviews. Molecular Cell Biology|volume=4|issue=12|pages=960–70|date=December 2003|pmid=14685174|doi=10.1038/nrm1259|authorlink2=Joan A. Steitz}}&lt;/ref&gt; Азырақ snRNAs тобы, U11, U12, U4atac және U6atac, U5-пен бірге, U12-типімен белгіленетін, мРНҚ-ға дейінгі интрондардың сирек класын біріктіретін кіші сплайцеосоманың қосалқы бөліктері болып табылады. Кіші сплайсосома негізгі аналогы сияқты ядрода орналасқан&lt;ref&gt;{{Cite journal|title=Minor spliceosome components are predominantly localized in the nucleus|journal=Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America|volume=105|issue=25|pages=8655–60|date=June 2008|pmid=18559850|doi=10.1073/pnas.0803646105}}&lt;/ref&gt;, дегенмен кейбір мамандандырылған жасушаларда, соның ішінде ануклеат тромбоциттер&lt;ref name=&quot;pmid16096058&quot;&gt;{{Cite journal|title=Escaping the nuclear confines: signal-dependent pre-mRNA splicing in anucleate platelets|journal=Cell|volume=122|issue=3|pages=379–91|date=August 2005|pmid=16096058|doi=10.1016/j.cell.2005.06.015}}&lt;/ref&gt; және нейрондық жасушалардың дендроплазмасы (дендрит цитоплазмасы) бар.&lt;ref&gt;{{Cite journal|title=RNA splicing capability of live neuronal dendrites|journal=Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America|volume=102|issue=46|pages=16859–64|date=November 2005|pmid=16275927|doi=10.1073/pnas.0503783102}}&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{Дереккөздер|32em}} 

== Сыртқы сілтемелер ==

* [http://www.pdbe.org/emsearch/spliceosom* EM деректер банкінен (EMDB) алынған сплицеосомалардың 3D макромолекулярлық құрылымдары]
[[Санат:Органеллалар]]
[[Санат:Pages with unreviewed translations]]</text>
      <sha1>mk0ykxvt6yqhh9kasd1xvvzzhf07clq</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065259</id>
      <parentid>3065258</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T07:25:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Arruah</username>
        <id>35</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Кіші сплайсосома */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="25998" xml:space="preserve">
'''Сплайсосо́ма''' - бұл негізінен [[Эукариоттар|эукариоттық жасушалардың]] [[Жасуша ядросы|ядросында]] орналасқан үлкен [[Информосомалар|рибонуклеопротеидтік]] (RNP) кешені. Спликеосома шағын ядролық РНҚ -дан (snRNA) және көптеген ақуыздардан жинақталған. Кішкентай ядролық РНҚ (snRNA) молекулалары арнайы ақуыздармен байланысып, шағын ядролық рибонуклеопротеиндік кешен түзеді, ол өз кезегінде басқа snRNP-лермен қосылып, спликеосома деп аталатын үлкен рибонуклеопротеин кешенін құрайды. Сплайсосома біріншілік транскрипт түрі болып табылатын [[Транскрипция (биология)|транскрипцияланған]] пре-мРНҚ- дан [[Интрон|интрондарды]] жояды. Бұл процесс әдетте [[сплайсинг]] деп аталады.&lt;ref name=&quot;Spliceosome_review_2011&quot;&gt;{{Cite journal|title=Spliceosome structure and function|journal=Cold Spring Harbor Perspectives in Biology|volume=3|issue=7|pages=a003707|date=July 2011|pmid=21441581|pmc=3119917|doi=10.1101/cshperspect.a003707}}&lt;/ref&gt; Аналогия – бастапқы фильмнен сәйкес емес немесе дұрыс емес материалды ([[Интрон|интрондарға]] эквивалентті) таңдап алып, тазартылған нұсқасын соңғы кесу үшін режиссерге жіберетін фильм редакторы.

Дегенмен, кейде интрондағы РНҚ сплайцеосома немесе ақуыз ферменттерін қолданбай-ақ, рибозима ретінде әрекет етеді.
[[Сурет:Spliceosome_ball_cycle_new2.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/Spliceosome_ball_cycle_new2.jpg/350px-Spliceosome_ball_cycle_new2.jpg|оңға|нобай|350x350 нүкте| Сплайсомалық қосылыс циклі]]

== Тарих ==
1977 жылы [[Филлип Шарп|Шарп]] пен [[Ричард Джон Робертс|Робертс]] зертханаларының жұмысы жоғары сатыдағы ағзалардың гендерінің ДНҚ молекуласы бойында бірнеше бөлек сегменттерде «бөлінетінін» немесе болатынын анықтады.&lt;ref name=&quot;Berget&quot;&gt;{{Cite journal|title=Spliced segments at the 5' terminus of adenovirus 2 late mRNA|journal=Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America|volume=74|issue=8|pages=3171–5|date=August 1977|pmid=269380|pmc=431482|doi=10.1073/pnas.74.8.3171|bibcode=1977PNAS...74.3171B}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Chow&quot;&gt;{{Cite journal|title=A map of cytoplasmic RNA transcripts from lytic adenovirus type 2, determined by electron microscopy of RNA:DNA hybrids|journal=Cell|volume=11|issue=4|pages=819–36|date=August 1977|pmid=890740|doi=10.1016/0092-8674(77)90294-X}}&lt;/ref&gt; Геннің кодтау аймақтары белок экспрессиясына қатыспайтын кодталмаған ДНҚ арқылы бөлінген. Бөлінген геннің құрылымы аденовирустық мРНҚ-лар бір тізбекті вирустық ДНҚ-ның эндонуклеазалық ыдырау фрагменттеріне гибридтелген кезде табылды.&lt;ref name=&quot;Berget&quot; /&gt; мРНҚ-ДНҚ гибридтерінің мРНҚ-ларында сутегімен байланыспаған аймақтардың 5' және 3' құйрықтары бар екені байқалды. Вирустық ДНҚ-ның үлкенірек фрагменттері пайдаланылған кезде, вирустық мРНҚ-ға будандастырылған кезде ілмекті ДНҚ-ның айыр құрылымдары байқалды. «Сплайсинг» деп аталатын Sharp процесінде ілмектелген аймақтар, [[Интрон|интрондар]] прекурсорлық мРНҚ-дан алынып тасталатыны анықталды. Бөлінген ген құрылымы кейіннен [[Эукариоттар|эукариоттық]] гендердің көпшілігіне тән екені анықталды. [[Филлип Шарп]] пен [[Ричард Джон Робертс|Ричард Дж. Робертс]] интрондар мен сплайсинг процесін ашқаны үшін [[Физиология немесе медицина саласындағы Нобель сыйлығы|физиология немесе медицина бойынша 1993 жылғы Нобель сыйлығымен]] марапатталды.

== Құрамы ==
Әрбір сплайсосома бес шағын ядролық РНҚ -дан (snRNA) және байланысты ақуыз факторларының ауқымынан тұрады. Бұл кішігірім РНҚ-лар белок факторларымен біріктірілгенде, олар snRNP деп аталатын РНҚ-белок кешендерін жасайды (&lt;u&gt;s&lt;/u&gt; mall &lt;u&gt;n&lt;/u&gt; nuclear &lt;u&gt;r&lt;/u&gt; ibo &lt;u&gt;n&lt;/u&gt; ucleo &lt;u&gt;p&lt;/u&gt; ротеиндер, айтылады «snurps»). Негізгі сплайсосоманы құрайтын snRNA-лар U1, U2, U4, U5 және U6 деп аталады, себебі олар уридинге бай және бірнеше РНҚ-РНҚ және РНҚ-ақуыз әрекеттесуге қатысады.&lt;ref name=&quot;Spliceosome_review_2011&quot;&gt;{{Cite journal|title=Spliceosome structure and function|journal=Cold Spring Harbor Perspectives in Biology|volume=3|issue=7|pages=a003707|date=July 2011|pmid=21441581|pmc=3119917|doi=10.1101/cshperspect.a003707}}&lt;cite class=&quot;citation journal cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFWillLührmann2011&quot;&gt;Will CL, Lührmann R (July 2011). [//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3119917 &quot;Spliceosome structure and function&quot;]. ''Cold Spring Harbor Perspectives in Biology''. '''3''' (7): a003707. [[Doi (идентификатор)|doi]]:[[doi:10.1101/cshperspect.a003707|10.1101/cshperspect.a003707]]. [[PMC (идентификатор)|PMC]]&amp;nbsp;&lt;span class=&quot;cs1-lock-free&quot; title=&quot;Freely accessible&quot;&gt;[//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3119917 3119917]&lt;/span&gt;. [[PMID (идентификатор)|PMID]]&amp;nbsp;[//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21441581 21441581].&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

Сплайсосоманың жиналуы әрбір пре-мРНҚ-да (гетерогенді ядролық РНҚ, hn-РНҚ деп те аталады) әрбір экзон:интрондық түйіспеде жүреді. Пре-мРНҚ интрондарында сплайцеосоманы құрастыру кезінде танылатын және пайдаланылатын белгілі бір реттілік элементтері бар. Оларға 5' соңы қосылыс орны, тармақтық нүкте тізбегі, полипиримидиндік жол және 3' соңы қосылу орны жатады. Сплайсеосома интрондардың жойылуын және бүйірлік экзондардың байлануын катализдейді.

Интрондарда әдетте 5' соңындағы қосылыс орнында GU нуклеотидтер тізбегі және 3' соңындағы қосылыс орнында AG болады. 3' қосылатын жерді полипиримидиндік жол (PPT) деп аталатын полипиримидиндердің өзгермелі ұзындығы арқылы анықтауға болады, ол 3' қосылу орнына факторларды тартудың қосарлы функциясын және мүмкін тармақтық нүкте тізбегіне (BPS) тарту факторларын қызмет етеді. BPS құрамында сплайсингтің бірінші қадамы үшін қажетті консервіленген [[аденозин]] бар.

Көптеген ақуыздар мырышпен байланыстыру мотивін көрсетеді, бұл сплайс механизміндегі мырыштың маңыздылығын көрсетеді.&lt;ref&gt;{{Cite journal|title=Semiquantitative proteomic analysis of the human spliceosome via a novel two-dimensional gel electrophoresis method|journal=Molecular and Cellular Biology|volume=31|issue=13|pages=2667–82|date=July 2011|pmid=21536652|pmc=3133382|doi=10.1128/mcb.05266-11}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite journal|title=Stalling of spliceosome assembly at distinct stages by small-molecule inhibitors of protein acetylation and deacetylation|journal=RNA|volume=15|issue=1|pages=153–75|date=January 2009|pmid=19029308|pmc=2612777|doi=10.1261/rna.1332609}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite journal|title=Molecular architecture of zinc chelating small molecules that inhibit spliceosome assembly at an early stage|journal=RNA|volume=18|issue=9|pages=1605–11|date=September 2012|pmid=22832025|pmc=3425776|doi=10.1261/rna.034819.112}}&lt;/ref&gt; U4/U6 бірінші молекулалық реконструкция. U5 үштік шағын ядролық рибонуклеопротеин (tri-snRNP) кешені 2016 жылы хабарланды.&lt;ref&gt;{{Cite journal|title=STRUCTURE. A Big Bang in spliceosome structural biology|journal=Science|volume=351|issue=6280|pages=1390–2|date=March 2016|pmid=27013712|doi=10.1126/science.aaf4465}}&lt;/ref&gt;
[[Сурет:Yeast_tri-snRNP.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/18/Yeast_tri-snRNP.jpg/600px-Yeast_tri-snRNP.jpg|ортаға|нобай|600x600 нүкте| 1-сурет. Жоғарыда [[Электронды микроскоп|электронды микроскопия]]&lt;ref name=&quot;pmid18953335&quot;&gt;{{Cite journal|title=Localization of Prp8, Brr2, Snu114 and U4/U6 proteins in the yeast tri-snRNP by electron microscopy|journal=Nature Structural &amp; Molecular Biology|volume=15|issue=11|pages=1206–12|date=November 2008|pmid=18953335|doi=10.1038/nsmb.1506}}&lt;/ref&gt; теріс боялған ашытқылардың өрістері ( ''Saccharomyces cerevisiae'' ) tri-snRNPs. Төменде сол жақта tri-snRNP ақуыздарының U4/U6 snRNA дуплексімен әрекеттесуінің схемалық суреті берілген. Оң жақта U5 (сұр), U4/U6 (қызғылт сары) және байланыстырушы аймаққа (сары) сәйкес көлеңкеленген аймақтары бар tri-snRNP ашытқысының мультфильм үлгісі.]]
Cryo-EM Ши және т.б. ашытқылардағы&lt;ref&gt;{{Cite journal|title=Structure of a yeast spliceosome at 3.6-angstrom resolution|journal=Science|volume=349|issue=6253|pages=1182–91|date=September 2015|pmid=26292707|doi=10.1126/science.aac7629}}&lt;/ref&gt; және адамдардағы спликосоманың жақын/атомдық құрылымын түсіндіру.&lt;ref&gt;{{Cite journal|title=An Atomic Structure of the Human Spliceosome|journal=Cell|volume=169|issue=5|pages=918–929.e14|date=May 2017|pmid=28502770|doi=10.1016/j.cell.2017.04.033}}&lt;/ref&gt; Атомға жақын ажыратымдылықтағы сплайсосоманың молекулалық құрылымы U5 snRNP-нің Spp42 компонентінің орталық тіректерді құрайтынын және ашытқыдағы каталитикалық орталықты бекітетінін көрсетеді. Адам сплайсеосомасының атомдық құрылымы II қадамды көрсетеді Slu7 құрамдас бөлігі 3'-қосылу орнын таңдауға дайын кеңейтілген құрылымды қабылдайды. Ашытқылар кешеніндегі барлық бес металдар (Mg2+ ретінде тағайындалған) адам кешенінде сақталады.

== Альтернативті сплайсингу ==
Альтернативті сплайсинг (әртүрлі [[Экзон|экзондардың]] қайта қосылуы) эукариоттардың генетикалық әртүрлілігінің негізгі көзі болып табылады. Сплайс нұсқалары адам геномындағы ақуызды кодтайтын [[Ген|гендердің]] салыстырмалы түрде аз санын есепке алу үшін пайдаланылды, қазіргі уақытта шамамен 20 000 деп бағаланады. [[Дрозофиль шыбындары|Дрозофиланың]] бір гені, Dscam, оның барлық экзондары бір-бірінен тәуелсіз қосыла алады деп есептей отырып, 38 000 түрлі [[Ақпараттық РНҚ|мРНҚ]] -ға баламалы түрде біріктірілген деп болжалды.&lt;ref name=&quot;Schmucker2000&quot;&gt;{{Cite journal|title=Drosophila Dscam is an axon guidance receptor exhibiting extraordinary molecular diversity|journal=Cell|volume=101|issue=6|pages=671–84|date=June 2000|pmid=10892653|doi=10.1016/S0092-8674(00)80878-8}}&lt;/ref&gt;

== Синтез ==
Сплайсосоманың белсенді аймағын қалыптастыру үлгісі пре-мРНҚ субстратында дискретті snRNP бөлшектерінің реттелген, сатылы жиналуын қамтиды. Пре-мРНҚ-ларды бірінші тану U1 snRNP пре-мРНҚ-ның 5' соңғы қосылыс орнына және басқа да snRNP-мен байланысты емес факторларға міндеттеме кешенін немесе сүтқоректілерде ерте (E) кешенін құруды қамтиды.&lt;ref&gt;{{Cite journal|title=The spliceosome assembly pathway in mammalian extracts|journal=Molecular and Cellular Biology|volume=12|issue=10|pages=4279–87|date=October 1992|pmid=1383687|pmc=360351|doi=10.1128/MCB.12.10.4279}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite journal|title=Identification of functional U1 snRNA-pre-mRNA complexes committed to spliceosome assembly and splicing|journal=Cell|volume=59|issue=2|pages=349–58|date=October 1989|pmid=2529976|doi=10.1016/0092-8674(89)90296-1}}&lt;/ref&gt; Міндеттеме кешені пре-мРНҚ-ны сплайсинг жолына бекітетін ATP-тәуелсіз кешен болып табылады.&lt;ref name=&quot;pmid3065622&quot;&gt;{{Cite journal|title=Early commitment of yeast pre-mRNA to the spliceosome pathway|journal=Molecular and Cellular Biology|volume=8|issue=9|pages=3755–60|date=September 1988|pmid=3065622|pmc=365433|doi=10.1128/MCB.8.9.3755}}&lt;/ref&gt; U2 snRNP U2AF (U2 snRNP көмекші факторы) және мүмкін U1 snRNP E кешенді компонентімен өзара әрекеттесу арқылы салалық аймаққа тартылады. ATP-тәуелді реакцияда U2 snRNP тармақтық нүкте тізбегімен (BPS) тығыз байланысып, А кешенін түзеді. U2 snRNP мен mRNA-ға дейінгі тармақтық аймақ арасында түзілген дуплекс аденозин тармағын шығарып, оны нуклеофил ретінде көрсетеді. бірінші трансэтерификация.&lt;ref&gt;{{Cite journal|title=Branch nucleophile selection in pre-mRNA splicing: evidence for the bulged duplex model|journal=Genes &amp; Development|volume=8|issue=5|pages=587–97|date=March 1994|pmid=7926752|doi=10.1101/gad.8.5.587}}&lt;/ref&gt;

U2 snRNA-да псевдоуридин қалдығының болуы, тармақталу орнына дерлік қарама-қарсы, U2 snRNP байланысу кезінде РНҚ-РНҚ дуплексінің өзгерген конформациясына әкеледі. Нақтырақ айтқанда, псевдуридинмен индукцияланған дуплекстің өзгерген құрылымы дөңес аденозиннің 2' OH-ын сплайсингтің бірінші қадамы үшін қолайлы жағдайға қояды.&lt;ref&gt;{{Cite journal|title=Sculpting of the spliceosomal branch site recognition motif by a conserved pseudouridine|journal=Nature Structural Biology|volume=9|issue=12|pages=958–65|date=December 2002|pmid=12426583|doi=10.1038/nsb873}}&lt;/ref&gt; U4/U5/U6 tri-snRNP (1-суретті қараңыз) В комплексін қалыптастыру үшін жинақтаушы сплайцеосомаға тартылады және бірнеше қайта құрылымдаудан кейін катализ үшін С кешені белсендіріледі.&lt;ref&gt;{{Кітап|pages=525–60}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;pmid9476892&quot;&gt;{{Cite journal|title=Mechanical devices of the spliceosome: motors, clocks, springs, and things|journal=Cell|volume=92|issue=3|pages=315–26|date=February 1998|pmid=9476892|doi=10.1016/S0092-8674(00)80925-3}}&lt;/ref&gt; Tri-snRNP А кешеніне қалай тартылатыны белгісіз, бірақ бұл процесс U2 snRNA және U6 snRNA арасындағы ақуыз-белок әрекеттесуі және/немесе негізді жұптастыру әрекеттесуі арқылы жүзеге асырылуы мүмкін.

U5 snRNP U5 snRNA&lt;ref name=&quot;Newman95&quot;&gt;{{Cite journal|title=snRNA interactions at 5' and 3' splice sites monitored by photoactivated crosslinking in yeast spliceosomes|journal=RNA|volume=1|issue=9|pages=968–80|date=November 1995|pmid=8548661|pmc=1369345|url=http://www.rnajournal.org/cgi/reprint/1/9/968}}&lt;/ref&gt; инвариантты ілмегі арқылы 5' және 3' қосылу орындарындағы тізбектермен өзара әрекеттеседі және U5 ақуыз компоненттері 3' қосылатын жер аймағымен әрекеттеседі.&lt;ref name=&quot;pmid9303319&quot;&gt;{{Cite journal|title=Evidence that U5 snRNP recognizes the 3' splice site for catalytic step II in mammals|journal=The EMBO Journal|volume=16|issue=15|pages=4746–59|date=August 1997|pmid=9303319|pmc=1170101}}&lt;/ref&gt;

Tri-snRNP жинақталғаннан кейін бірінші каталитикалық қадамның алдында бірнеше РНҚ-РНҚ қайта түзілулері жүреді және каталитикалық белсенді сплайцеосомада одан әрі қайта құрылымдау орын алады. РНҚ-РНҚ өзара әрекеттесулерінің бірнешеуі бірін-бірі жоққа шығарады; дегенмен, бұл өзара әрекеттесулерді не тудыратыны және бұл қайта реттеулердің реті белгісіз. Бірінші қайта құрылымдау, мүмкін, U1 snRNP -нің 5' қосылатын жерінен ығысуы және U6 snRNA әрекеттесуінің қалыптасуы. U1 snRNP толық қалыптасқан сплайцеосомалармен әлсіз ғана байланысты екені белгілі,&lt;ref&gt;{{Cite journal|title=Evidence for two active sites in the spliceosome provided by stereochemistry of pre-mRNA splicing|journal=Nature|volume=365|issue=6444|pages=364–8|date=September 1993|pmid=8397340|doi=10.1038/365364a0|bibcode=1993Natur.365..364M}}&lt;/ref&gt; және U1 snRNP құрамында қысқа 5' экзон және 5' бар субстрат олигонуклеотидінің үлгісінде U6-5' қосылыс орнының әрекеттесуін тежейді. жалғау орны.&lt;ref name=&quot;pmid8252623&quot;&gt;{{Cite journal|title=Disruption of base pairing between the 5' splice site and the 5' end of U1 snRNA is required for spliceosome assembly|journal=Cell|volume=75|issue=5|pages=863–73|date=December 1993|pmid=8252623|doi=10.1016/0092-8674(93)90531-T}}&lt;/ref&gt; U2 snRNP-нің тармақтық нүкте тізбегіне (BPS) қосылуы ақуыз-РНҚ өзара әрекеттесуін ығыстыратын РНҚ-РНҚ өзара әрекеттесуінің бір мысалы болып табылады. U2 snRNP тартылған кезде міндеттеме кешеніндегі SF1 тармақты байланыстыратын ақуыз орын ауыстырады, өйткені U2 snRNA және SF1 байланысу орны бір-бірін жоққа шығаратын оқиғалар болып табылады.

U2 snRNA ішінде бәсекелес конформациялар арасында пайда болатын басқа да бір-бірін жоққа шығаратын қайта құрулар бар. Мысалы, белсенді түрде IIa діңгек ілмегі қолайлы; белсенді емес формада цикл мен төменгі ағын тізбегі арасындағы өзара эксклюзивті өзара әрекеттесу басым болады.&lt;ref name=&quot;pmid9476892&quot;&gt;{{Cite journal|title=Mechanical devices of the spliceosome: motors, clocks, springs, and things|journal=Cell|volume=92|issue=3|pages=315–26|date=February 1998|pmid=9476892|doi=10.1016/S0092-8674(00)80925-3}}&lt;cite class=&quot;citation journal cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFStaleyGuthrie1998&quot;&gt;Staley JP, Guthrie C (February 1998). [[doi:10.1016/S0092-8674(00)80925-3|&quot;Mechanical devices of the spliceosome: motors, clocks, springs, and things&quot;]]. ''Cell''. '''92''' (3): 315–26. [[Doi (идентификатор)|doi]]:&lt;span class=&quot;cs1-lock-free&quot; title=&quot;Freely accessible&quot;&gt;[[doi:10.1016/S0092-8674(00)80925-3|10.1016/S0092-8674(00)80925-3]]&lt;/span&gt;. [[PMID (идентификатор)|PMID]]&amp;nbsp;[//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/9476892 9476892].&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; U4-тің U6 snRNA-дан қалай ығысатыны түсініксіз, дегенмен РНҚ сплайцеосома жинақталуына қатысы бар және U4/U6-ны босатып, U2/U6 snRNA өзара әрекеттесуінің қалыптасуына ықпал етуі мүмкін. U4/U6 өзек ілмектерінің I және II өзара әрекеттесулері диссоциацияланады және U6-ның босатылған діңгек ілмегі II аймағы молекулаішілік діңгек ілмегін құру үшін өзіне бүктеледі және U4 бұдан әрі сплайцеосома жинақтауында қажет емес. U6 негізінің босатылған I ілмек аймағы U2/U6 I спиральын құрайтын U2 snRNA-мен жұптасады. Дегенмен, I спираль құрылымы U2 snRNA-ның ішкі 5' діңгек ілмегі аймағының 3' жартысымен өзара ерекшеленеді.

== Кіші сплайсосома ==
Кейбір [[Эукариоттар|эукариоттарда]] кіші сплайсосома деп аталатын екінші сплайсосома болады.&lt;ref name=&quot;Minor_spliceosome_review_2003&quot;&gt;{{Cite journal|title=Splicing double: insights from the second spliceosome|journal=Nature Reviews. Molecular Cell Biology|volume=4|issue=12|pages=960–70|date=December 2003|pmid=14685174|doi=10.1038/nrm1259|authorlink2=Joan A. Steitz}}&lt;/ref&gt; Азырақ snRNAs тобы, U11, U12, U4atac және U6atac, U5-пен бірге, U12-типімен белгіленетін, мРНҚ-ға дейінгі интрондардың сирек класын біріктіретін кіші сплайцеосоманың қосалқы бөліктері болып табылады. Кіші сплайсосома негізгі аналогы сияқты ядрода орналасқан,&lt;ref&gt;{{Cite journal|title=Minor spliceosome components are predominantly localized in the nucleus|journal=Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America|volume=105|issue=25|pages=8655–60|date=June 2008|pmid=18559850|doi=10.1073/pnas.0803646105}}&lt;/ref&gt; дегенмен кейбір мамандандырылған жасушаларда, соның ішінде ануклеат тромбоциттер&lt;ref name=&quot;pmid16096058&quot;&gt;{{Cite journal|title=Escaping the nuclear confines: signal-dependent pre-mRNA splicing in anucleate platelets|journal=Cell|volume=122|issue=3|pages=379–91|date=August 2005|pmid=16096058|doi=10.1016/j.cell.2005.06.015}}&lt;/ref&gt; және нейрондық жасушалардың дендроплазмасы (дендрит цитоплазмасы) бар.&lt;ref&gt;{{Cite journal|title=RNA splicing capability of live neuronal dendrites|journal=Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America|volume=102|issue=46|pages=16859–64|date=November 2005|pmid=16275927|doi=10.1073/pnas.0503783102}}&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{Дереккөздер|32em}} 

== Сыртқы сілтемелер ==

* [http://www.pdbe.org/emsearch/spliceosom* EM деректер банкінен (EMDB) алынған сплицеосомалардың 3D макромолекулярлық құрылымдары]
[[Санат:Органеллалар]]
[[Санат:Pages with unreviewed translations]]</text>
      <sha1>r27nibib7ka83p5gbpup5gvx7cnlx7h</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:Константин Яковлев</title>
    <ns>3</ns>
    <id>687013</id>
    <revision>
      <id>3065261</id>
      <timestamp>2022-08-28T07:26:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>New user message</username>
        <id>61167</id>
      </contributor>
      <comment>[[Template:Қош_келдіңіз|Қарсы алу хабарламасын]] жаңа қатысушы талқылау бетіне жазу.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="248" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=Константин Яковлев}}

-- [[Қатысушы:Batyrbek.kz|Batyrbek]] ([[Қатысушы талқылауы:Batyrbek.kz|талқылауы]]) 13:26, 2022 ж. тамыздың 28 (+06)</text>
      <sha1>5nsbotp74jdw5st1qg2v49u2l4rsj9m</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:Әмірлан</title>
    <ns>3</ns>
    <id>687014</id>
    <revision>
      <id>3065268</id>
      <timestamp>2022-08-28T08:03:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>New user message</username>
        <id>61167</id>
      </contributor>
      <comment>[[Template:Қош_келдіңіз|Қарсы алу хабарламасын]] жаңа қатысушы талқылау бетіне жазу.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="352" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=Әмірлан}}

-- ''&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;'' ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 14:03, 2022 ж. тамыздың 28 (+06)</text>
      <sha1>f4xzkkkmd7ywi8u224htx0rvugvddak</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:Iceder</title>
    <ns>3</ns>
    <id>687015</id>
    <revision>
      <id>3065269</id>
      <timestamp>2022-08-28T08:09:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>New user message</username>
        <id>61167</id>
      </contributor>
      <comment>[[Template:Қош_келдіңіз|Қарсы алу хабарламасын]] жаңа қатысушы талқылау бетіне жазу.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="436" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=Iceder}}

-- &lt;font color=&quot;#009900&quot;&gt;[[Қатысушы:Мұхамеджан Амангелді|&lt;span style=&quot;font-family:Georgia;&quot;&gt;&lt;i&gt;Мұхамеджан А.А.&lt;/i&gt;&lt;/span&gt;]]&lt;/font&gt; [[Қатысушы талқылауы:Мұхамеджан Амангелді|&lt;span style=&quot;font-size:90%&quot;&gt;&lt;font color=&quot;#0000FF&quot;&gt;(талқылауы)&lt;/font&gt;&lt;/span&gt;]] 14:09, 2022 ж. тамыздың 28 (+06)</text>
      <sha1>8ybqqdgax5p925aqxqj3knn539dkebp</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Кота (халық)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>687016</id>
    <revision>
      <id>3065282</id>
      <timestamp>2022-08-28T09:06:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>Жаңа бетте: '''Кота (халық)''' — [[Тамилнад]] штатында орналасқан Нилгири тауларында тұратын [[Үндістан]] халықтарының бірі. 1990 жылдардың аяғында халық саны 1000-ға жуық адам болған.  == Дереккөздер == {{дереккөздер}}</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="355" xml:space="preserve">'''Кота (халық)''' — [[Тамилнад]] штатында орналасқан Нилгири тауларында тұратын [[Үндістан]] халықтарының бірі. 1990 жылдардың аяғында халық саны 1000-ға жуық адам болған.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}</text>
      <sha1>rcr3sxnhobwvs3xhtyox50k47u42a3i</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065283</id>
      <parentid>3065282</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T09:07:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>«[[Санат:Үндістан этникалық топтары|Үндістан этникалық топтары]]» деген санатты қосты ([[УП:HOTCAT|HotCat]] құралының көмегімен)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="422" xml:space="preserve">'''Кота (халық)''' — [[Тамилнад]] штатында орналасқан Нилгири тауларында тұратын [[Үндістан]] халықтарының бірі. 1990 жылдардың аяғында халық саны 1000-ға жуық адам болған.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Үндістан этникалық топтары]]</text>
      <sha1>9wsfcmwx7yyhb1mxt91hzyhewfc2ltg</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065285</id>
      <parentid>3065283</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T09:12:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>толықтыру</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="701" xml:space="preserve">'''Кота (халық)''' — [[Тамилнад]] штатында орналасқан Нилгири тауларында тұратын [[Үндістан]] халықтарының бірі. 1990 жылдардың аяғында халық саны 1000-ға жуық адам болған.

== Тілі ==
Олар дравидтер отбасының [[кота тілі]]нде сөйлейді. Кота халқы басқа халықтармен қарым-қатынас жасау үшін дәстүрлі үнді тілдерін пайдаланады.


== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Үндістан этникалық топтары]]</text>
      <sha1>skwk5gdgui6donvz32g0j0fuld5k4sr</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065286</id>
      <parentid>3065285</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T09:14:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>дереккөз</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="864" xml:space="preserve">'''Кота (халық)''' — [[Тамилнад]] штатында орналасқан Нилгири тауларында тұратын [[Үндістан]] халықтарының бірі. 1990 жылдардың аяғында халық саны 1000-ға жуық адам болған.&lt;ref&gt;Кота (народ) https://dic.academic.ru/dic.nsf/ruwiki/1812127&lt;/ref&gt;

== Тілі ==
Олар дравидтер отбасының [[кота тілі]]нде сөйлейді. Кота халқы басқа халықтармен қарым-қатынас жасау үшін дәстүрлі үнді тілдерін пайдаланады.

== Діні ==
Коталар дәстүрлі нанымдарды ұстанады.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Үндістан этникалық топтары]]</text>
      <sha1>2aq3xl90slulmwp44l0lhopd59in9p3</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065288</id>
      <parentid>3065286</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T09:23:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>толықтыру</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2113" xml:space="preserve">'''Кота (халық)''' — [[Тамилнад]] штатында орналасқан Нилгири тауларында тұратын [[Үндістан]] халықтарының бірі. 1990 жылдардың аяғында халық саны 1000-ға жуық адам болған.&lt;ref&gt;Кота (народ) https://dic.academic.ru/dic.nsf/ruwiki/1812127&lt;/ref&gt;

== Тілі ==
Олар дравидтер отбасының [[кота тілі]]нде сөйлейді. Кота халқы басқа халықтармен қарым-қатынас жасау үшін дәстүрлі үнді тілдерін пайдаланады.

== Діні ==
Коталар дәстүрлі нанымдарды ұстанады.

== Кәсібі ==
Халықтың негізгі кәсібі – [[ауыл шаруашылығы]]. Негізінен бау-бақша дақылдары өсіріледі. Көкөніс бақтарынан басқа, мысықтар плантацияларда жалдамалы жұмысшы ретінде жұмыс істейді. Кота шаруашылығының құрылымындағы өзгерістер 20 ғасырда болды. Бұған дейін олар сан ғасырлар бойы шебер қолөнершілер ретінде танымал болып, егіншілікке мүлде мән бермеген. Олардың негізгі қолөнері ағаш өңдеу, [[зергерлік бұйымдар]] жасау, [[тері өңдеу]] және [[музыкалық аспаптар]] жасау болды. Бұл тауарлар көрші халықтар арасында сұранысқа ие болды, олар оларды коталармен [[көкөністер]]ге, жемістерге, [[астық]] пен [[сүт өнімдері]]не айырбастады. 20 ғасыр коталардың өміріне өзгерістер әкелді. 

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Үндістан этникалық топтары]]</text>
      <sha1>qy33wp0q2fcdfie58czyogj26n3n5c3</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065289</id>
      <parentid>3065288</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T09:24:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>/* Кәсібі */ толықтыру</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2792" xml:space="preserve">'''Кота (халық)''' — [[Тамилнад]] штатында орналасқан Нилгири тауларында тұратын [[Үндістан]] халықтарының бірі. 1990 жылдардың аяғында халық саны 1000-ға жуық адам болған.&lt;ref&gt;Кота (народ) https://dic.academic.ru/dic.nsf/ruwiki/1812127&lt;/ref&gt;

== Тілі ==
Олар дравидтер отбасының [[кота тілі]]нде сөйлейді. Кота халқы басқа халықтармен қарым-қатынас жасау үшін дәстүрлі үнді тілдерін пайдаланады.

== Діні ==
Коталар дәстүрлі нанымдарды ұстанады.

== Кәсібі ==
Халықтың негізгі кәсібі – [[ауыл шаруашылығы]]. Негізінен бау-бақша дақылдары өсіріледі. Көкөніс бақтарынан басқа, мысықтар плантацияларда жалдамалы жұмысшы ретінде жұмыс істейді. Кота шаруашылығының құрылымындағы өзгерістер 20 ғасырда болды. Бұған дейін олар сан ғасырлар бойы шебер қолөнершілер ретінде танымал болып, егіншілікке мүлде мән бермеген. Олардың негізгі қолөнері ағаш өңдеу, [[зергерлік бұйымдар]] жасау, [[тері өңдеу]] және [[музыкалық аспаптар]] жасау болды. Бұл тауарлар көрші халықтар арасында сұранысқа ие болды, олар оларды коталармен [[көкөністер]]ге, жемістерге, [[астық]] пен [[сүт өнімдері]]не айырбастады. 20 ғасыр коталардың өміріне өзгерістер әкелді.Жаппай өнеркәсіп өндірісінің дамуына байланысты олардың тауарларына сұраныс төмендеп, халық өкілдері [[егіншілік]]пен өздері айналысуға мәжбүр болды.

Кота өнермен кәсіби түрде айналысады. Көршілер арасында олар [[ән]] мен [[би]]дің орындаушылары ретінде танымал. Бұл кәсіптер халықтың тұрақты табыс көзі болып, көршілерімен жақсы қарым-қатынас орнатуға мүмкіндік береді.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Үндістан этникалық топтары]]</text>
      <sha1>rlt603fikwym2hxyn0dp1v4055silof</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065290</id>
      <parentid>3065289</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T09:24:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>/* Кәсібі */ дереккөз</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2890" xml:space="preserve">'''Кота (халық)''' — [[Тамилнад]] штатында орналасқан Нилгири тауларында тұратын [[Үндістан]] халықтарының бірі. 1990 жылдардың аяғында халық саны 1000-ға жуық адам болған.&lt;ref&gt;Кота (народ) https://dic.academic.ru/dic.nsf/ruwiki/1812127&lt;/ref&gt;

== Тілі ==
Олар дравидтер отбасының [[кота тілі]]нде сөйлейді. Кота халқы басқа халықтармен қарым-қатынас жасау үшін дәстүрлі үнді тілдерін пайдаланады.

== Діні ==
Коталар дәстүрлі нанымдарды ұстанады.

== Кәсібі ==
Халықтың негізгі кәсібі – [[ауыл шаруашылығы]]. Негізінен бау-бақша дақылдары өсіріледі. Көкөніс бақтарынан басқа, мысықтар плантацияларда жалдамалы жұмысшы ретінде жұмыс істейді. Кота шаруашылығының құрылымындағы өзгерістер 20 ғасырда болды. Бұған дейін олар сан ғасырлар бойы шебер қолөнершілер ретінде танымал болып, егіншілікке мүлде мән бермеген. Олардың негізгі қолөнері ағаш өңдеу, [[зергерлік бұйымдар]] жасау, [[тері өңдеу]] және [[музыкалық аспаптар]] жасау болды. Бұл тауарлар көрші халықтар арасында сұранысқа ие болды, олар оларды коталармен [[көкөністер]]ге, жемістерге, [[астық]] пен [[сүт өнімдері]]не айырбастады. 20 ғасыр коталардың өміріне өзгерістер әкелді.Жаппай өнеркәсіп өндірісінің дамуына байланысты олардың тауарларына сұраныс төмендеп, халық өкілдері [[егіншілік]]пен өздері айналысуға мәжбүр болды.

Кота өнермен кәсіби түрде айналысады. Көршілер арасында олар [[ән]] мен [[би]]дің орындаушылары ретінде танымал. Бұл кәсіптер халықтың тұрақты табыс көзі болып, көршілерімен жақсы қарым-қатынас орнатуға мүмкіндік береді.&lt;ref&gt;Народ Кота, Горная часть Индии https://goturist.ru/narod-kota/&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Үндістан этникалық топтары]]</text>
      <sha1>lhh1skq0hegmarbchm0ypog1cqfmj12</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065291</id>
      <parentid>3065290</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T09:53:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>толықтыру</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3579" xml:space="preserve">'''Кота (халық)''' — [[Тамилнад]] штатында орналасқан Нилгири тауларында тұратын [[Үндістан]] халықтарының бірі. 1990 жылдардың аяғында халық саны 1000-ға жуық адам болған.&lt;ref&gt;Кота (народ) https://dic.academic.ru/dic.nsf/ruwiki/1812127&lt;/ref&gt;

== Тілі ==
Олар дравидтер отбасының [[кота тілі]]нде сөйлейді. Кота халқы басқа халықтармен қарым-қатынас жасау үшін дәстүрлі үнді тілдерін пайдаланады.

== Діні ==
Коталар дәстүрлі нанымдарды ұстанады.&lt;ref&gt; народы мира / Кота (Индия) http://www.etnolog.ru/people.php?id=KOTA&lt;/ref&gt;

== Кәсібі ==
Халықтың негізгі кәсібі – [[ауыл шаруашылығы]]. Негізінен бау-бақша дақылдары өсіріледі. Көкөніс бақтарынан басқа, мысықтар плантацияларда жалдамалы жұмысшы ретінде жұмыс істейді. Кота шаруашылығының құрылымындағы өзгерістер 20 ғасырда болды. Бұған дейін олар сан ғасырлар бойы шебер қолөнершілер ретінде танымал болып, егіншілікке мүлде мән бермеген. Олардың негізгі қолөнері ағаш өңдеу, [[зергерлік бұйымдар]] жасау, [[тері өңдеу]] және [[музыкалық аспаптар]] жасау болды. Бұл тауарлар көрші халықтар арасында сұранысқа ие болды, олар оларды коталармен [[көкөністер]]ге, жемістерге, [[астық]] пен [[сүт өнімдері]]не айырбастады. 20 ғасыр коталардың өміріне өзгерістер әкелді.Жаппай өнеркәсіп өндірісінің дамуына байланысты олардың тауарларына сұраныс төмендеп, халық өкілдері [[егіншілік]]пен өздері айналысуға мәжбүр болды.

Кота өнермен кәсіби түрде айналысады. Көршілер арасында олар [[ән]] мен [[би]]дің орындаушылары ретінде танымал. Бұл кәсіптер халықтың тұрақты табыс көзі болып, көршілерімен жақсы қарым-қатынас орнатуға мүмкіндік береді.&lt;ref&gt;Народ Кота, Горная часть Индии https://goturist.ru/narod-kota/&lt;/ref&gt;

== Өмір салты ==
Әр ауылда үш [[экзогамия]]лық рулар болды. Ру мүшелеріне бір ауылдың ішінде үйленуге тыйым салынды. Коталар арасында [[иерархия]] ерте заманнан басталады. Демек, оларда әлі де дербес ұрпақтарға бөліну бар. Әрбір руда [[патрилинейлік]] принципі сақталған – мұрагерлік тек қана әкелік жолмен, әкеден балаға өтеді.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Үндістан этникалық топтары]]</text>
      <sha1>9wms7reoo8h6z0k1g8g18dmvp41fmmn</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065292</id>
      <parentid>3065291</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T09:55:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>үлгі, толықтыру</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4888" xml:space="preserve">{{Этникалық топ
|атауы      = Кота 
|төл атауы  = 
|сурет      = Kota women 1870.jpg
|сурет тақырыбы      = 
|саны       = 
|аймақ      = 
|аймақ1     = 
|саны1      = 
|түсініктемелер1     = 
|аймақ2     = 
|саны2      = 
|түсініктемелер2     = 
|аймақ3     = 
|саны3      = 
|түсініктемелер3     = 
|аймақ4     = 
|саны4      = 
|түсініктемелер4     = 
|аймақ5     = 
|саны5      = 
|түсініктемелер5     = 
|аймақ6     = 
|саны6      = 
|түсініктемелер6     = 
|аймақ7     = 
|саны7      = 
|түсініктемелер7     = 
|аймақ8     = 
|саны8      = 
|түсініктемелер8     = 
|аймақ9     = 
|саны9      = 
|түсініктемелер9     = 
|аймақ10    = 
|саны10     = 
|түсініктемелер10    = 
|аймақ11    = 
|саны11     = 
|түсініктемелер11    = 
|аймақ12    = 
|саны12     = 
|түсініктемелер12    = 
|аймақ13    = 
|саны13     = 
|түсініктемелер13    = 
|тілдері    = 
|діні       = 
|этникалық топтары   = 
|ескертпелер  = 
}}

'''Кота (халық)''' — [[Тамилнад]] штатында орналасқан Нилгири тауларында тұратын [[Үндістан]] халықтарының бірі. 1990 жылдардың аяғында халық саны 1000-ға жуық адам болған.&lt;ref&gt;Кота (народ) https://dic.academic.ru/dic.nsf/ruwiki/1812127&lt;/ref&gt;

== Тілі ==
Олар дравидтер отбасының [[кота тілі]]нде сөйлейді. Кота халқы басқа халықтармен қарым-қатынас жасау үшін дәстүрлі үнді тілдерін пайдаланады.

== Діні ==
Коталар дәстүрлі нанымдарды ұстанады.&lt;ref&gt; народы мира / Кота (Индия) http://www.etnolog.ru/people.php?id=KOTA&lt;/ref&gt;

== Кәсібі ==
Халықтың негізгі кәсібі – [[ауыл шаруашылығы]]. Негізінен бау-бақша дақылдары өсіріледі. Көкөніс бақтарынан басқа, мысықтар плантацияларда жалдамалы жұмысшы ретінде жұмыс істейді. Кота шаруашылығының құрылымындағы өзгерістер 20 ғасырда болды. Бұған дейін олар сан ғасырлар бойы шебер қолөнершілер ретінде танымал болып, егіншілікке мүлде мән бермеген. Олардың негізгі қолөнері ағаш өңдеу, [[зергерлік бұйымдар]] жасау, [[тері өңдеу]] және [[музыкалық аспаптар]] жасау болды. Бұл тауарлар көрші халықтар арасында сұранысқа ие болды, олар оларды коталармен [[көкөністер]]ге, жемістерге, [[астық]] пен [[сүт өнімдері]]не айырбастады. 20 ғасыр коталардың өміріне өзгерістер әкелді.Жаппай өнеркәсіп өндірісінің дамуына байланысты олардың тауарларына сұраныс төмендеп, халық өкілдері [[егіншілік]]пен өздері айналысуға мәжбүр болды.

Кота өнермен кәсіби түрде айналысады. Көршілер арасында олар [[ән]] мен [[би]]дің орындаушылары ретінде танымал. Бұл кәсіптер халықтың тұрақты табыс көзі болып, көршілерімен жақсы қарым-қатынас орнатуға мүмкіндік береді.&lt;ref&gt;Народ Кота, Горная часть Индии https://goturist.ru/narod-kota/&lt;/ref&gt;

== Өмір салты ==
Әр ауылда үш [[экзогамия]]лық рулар болды. Ру мүшелеріне бір ауылдың ішінде үйленуге тыйым салынды. Коталар арасында [[иерархия]] ерте заманнан басталады. Демек, оларда әлі де дербес ұрпақтарға бөліну бар. Әрбір руда [[патрилинейлік]] принципі сақталған – мұрагерлік тек қана әкелік жолмен, әкеден балаға өтеді.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Үндістан этникалық топтары]]</text>
      <sha1>sl716xyl348j0h7l69hyxtdwsdjp1mw</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065293</id>
      <parentid>3065292</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T09:57:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>үлгі, толықтыру</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4901" xml:space="preserve">{{Этникалық топ
|атауы      = Кота 
|төл атауы  = 
|сурет      = Kota women 1870.jpg
|сурет тақырыбы      = 
|саны       = 1 000
|аймақ      = {{IND}} 
|аймақ1     = 
|саны1      = 
|түсініктемелер1     = 
|аймақ2     = 
|саны2      = 
|түсініктемелер2     = 
|аймақ3     = 
|саны3      = 
|түсініктемелер3     = 
|аймақ4     = 
|саны4      = 
|түсініктемелер4     = 
|аймақ5     = 
|саны5      = 
|түсініктемелер5     = 
|аймақ6     = 
|саны6      = 
|түсініктемелер6     = 
|аймақ7     = 
|саны7      = 
|түсініктемелер7     = 
|аймақ8     = 
|саны8      = 
|түсініктемелер8     = 
|аймақ9     = 
|саны9      = 
|түсініктемелер9     = 
|аймақ10    = 
|саны10     = 
|түсініктемелер10    = 
|аймақ11    = 
|саны11     = 
|түсініктемелер11    = 
|аймақ12    = 
|саны12     = 
|түсініктемелер12    = 
|аймақ13    = 
|саны13     = 
|түсініктемелер13    = 
|тілдері    = 
|діні       = 
|этникалық топтары   = 
|ескертпелер  = 
}}

'''Кота (халық)''' — [[Тамилнад]] штатында орналасқан Нилгири тауларында тұратын [[Үндістан]] халықтарының бірі. 1990 жылдардың аяғында халық саны 1000-ға жуық адам болған.&lt;ref&gt;Кота (народ) https://dic.academic.ru/dic.nsf/ruwiki/1812127&lt;/ref&gt;

== Тілі ==
Олар дравидтер отбасының [[кота тілі]]нде сөйлейді. Кота халқы басқа халықтармен қарым-қатынас жасау үшін дәстүрлі үнді тілдерін пайдаланады.

== Діні ==
Коталар дәстүрлі нанымдарды ұстанады.&lt;ref&gt; народы мира / Кота (Индия) http://www.etnolog.ru/people.php?id=KOTA&lt;/ref&gt;

== Кәсібі ==
Халықтың негізгі кәсібі – [[ауыл шаруашылығы]]. Негізінен бау-бақша дақылдары өсіріледі. Көкөніс бақтарынан басқа, мысықтар плантацияларда жалдамалы жұмысшы ретінде жұмыс істейді. Кота шаруашылығының құрылымындағы өзгерістер 20 ғасырда болды. Бұған дейін олар сан ғасырлар бойы шебер қолөнершілер ретінде танымал болып, егіншілікке мүлде мән бермеген. Олардың негізгі қолөнері ағаш өңдеу, [[зергерлік бұйымдар]] жасау, [[тері өңдеу]] және [[музыкалық аспаптар]] жасау болды. Бұл тауарлар көрші халықтар арасында сұранысқа ие болды, олар оларды коталармен [[көкөністер]]ге, жемістерге, [[астық]] пен [[сүт өнімдері]]не айырбастады. 20 ғасыр коталардың өміріне өзгерістер әкелді.Жаппай өнеркәсіп өндірісінің дамуына байланысты олардың тауарларына сұраныс төмендеп, халық өкілдері [[егіншілік]]пен өздері айналысуға мәжбүр болды.

Кота өнермен кәсіби түрде айналысады. Көршілер арасында олар [[ән]] мен [[би]]дің орындаушылары ретінде танымал. Бұл кәсіптер халықтың тұрақты табыс көзі болып, көршілерімен жақсы қарым-қатынас орнатуға мүмкіндік береді.&lt;ref&gt;Народ Кота, Горная часть Индии https://goturist.ru/narod-kota/&lt;/ref&gt;

== Өмір салты ==
Әр ауылда үш [[экзогамия]]лық рулар болды. Ру мүшелеріне бір ауылдың ішінде үйленуге тыйым салынды. Коталар арасында [[иерархия]] ерте заманнан басталады. Демек, оларда әлі де дербес ұрпақтарға бөліну бар. Әрбір руда [[патрилинейлік]] принципі сақталған – мұрагерлік тек қана әкелік жолмен, әкеден балаға өтеді.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Үндістан этникалық топтары]]</text>
      <sha1>ca9l330cr57slzgl5mtf9k7s3zwoidz</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065294</id>
      <parentid>3065293</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T09:57:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>үлгі, толықтыру</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4955" xml:space="preserve">{{Этникалық топ
|атауы      = Кота 
|төл атауы  = 
|сурет      = Kota women 1870.jpg
|сурет тақырыбы      = 
|саны       = 1 000
|аймақ      = {{IND}} 
|аймақ1     = 
|саны1      = 
|түсініктемелер1     = 
|аймақ2     = 
|саны2      = 
|түсініктемелер2     = 
|аймақ3     = 
|саны3      = 
|түсініктемелер3     = 
|аймақ4     = 
|саны4      = 
|түсініктемелер4     = 
|аймақ5     = 
|саны5      = 
|түсініктемелер5     = 
|аймақ6     = 
|саны6      = 
|түсініктемелер6     = 
|аймақ7     = 
|саны7      = 
|түсініктемелер7     = 
|аймақ8     = 
|саны8      = 
|түсініктемелер8     = 
|аймақ9     = 
|саны9      = 
|түсініктемелер9     = 
|аймақ10    = 
|саны10     = 
|түсініктемелер10    = 
|аймақ11    = 
|саны11     = 
|түсініктемелер11    = 
|аймақ12    = 
|саны12     = 
|түсініктемелер12    = 
|аймақ13    = 
|саны13     = 
|түсініктемелер13    = 
|тілдері    = [[кота тілі]]
|діні       = дәстүрлі нанымдар
|этникалық топтары   = 
|ескертпелер  = 
}}

'''Кота (халық)''' — [[Тамилнад]] штатында орналасқан Нилгири тауларында тұратын [[Үндістан]] халықтарының бірі. 1990 жылдардың аяғында халық саны 1000-ға жуық адам болған.&lt;ref&gt;Кота (народ) https://dic.academic.ru/dic.nsf/ruwiki/1812127&lt;/ref&gt;

== Тілі ==
Олар дравидтер отбасының [[кота тілі]]нде сөйлейді. Кота халқы басқа халықтармен қарым-қатынас жасау үшін дәстүрлі үнді тілдерін пайдаланады.

== Діні ==
Коталар дәстүрлі нанымдарды ұстанады.&lt;ref&gt; народы мира / Кота (Индия) http://www.etnolog.ru/people.php?id=KOTA&lt;/ref&gt;

== Кәсібі ==
Халықтың негізгі кәсібі – [[ауыл шаруашылығы]]. Негізінен бау-бақша дақылдары өсіріледі. Көкөніс бақтарынан басқа, мысықтар плантацияларда жалдамалы жұмысшы ретінде жұмыс істейді. Кота шаруашылығының құрылымындағы өзгерістер 20 ғасырда болды. Бұған дейін олар сан ғасырлар бойы шебер қолөнершілер ретінде танымал болып, егіншілікке мүлде мән бермеген. Олардың негізгі қолөнері ағаш өңдеу, [[зергерлік бұйымдар]] жасау, [[тері өңдеу]] және [[музыкалық аспаптар]] жасау болды. Бұл тауарлар көрші халықтар арасында сұранысқа ие болды, олар оларды коталармен [[көкөністер]]ге, жемістерге, [[астық]] пен [[сүт өнімдері]]не айырбастады. 20 ғасыр коталардың өміріне өзгерістер әкелді.Жаппай өнеркәсіп өндірісінің дамуына байланысты олардың тауарларына сұраныс төмендеп, халық өкілдері [[егіншілік]]пен өздері айналысуға мәжбүр болды.

Кота өнермен кәсіби түрде айналысады. Көршілер арасында олар [[ән]] мен [[би]]дің орындаушылары ретінде танымал. Бұл кәсіптер халықтың тұрақты табыс көзі болып, көршілерімен жақсы қарым-қатынас орнатуға мүмкіндік береді.&lt;ref&gt;Народ Кота, Горная часть Индии https://goturist.ru/narod-kota/&lt;/ref&gt;

== Өмір салты ==
Әр ауылда үш [[экзогамия]]лық рулар болды. Ру мүшелеріне бір ауылдың ішінде үйленуге тыйым салынды. Коталар арасында [[иерархия]] ерте заманнан басталады. Демек, оларда әлі де дербес ұрпақтарға бөліну бар. Әрбір руда [[патрилинейлік]] принципі сақталған – мұрагерлік тек қана әкелік жолмен, әкеден балаға өтеді.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Үндістан этникалық топтары]]</text>
      <sha1>l92h6b7casf0rmsscmfmnmta8t1ow5r</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065295</id>
      <parentid>3065294</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T10:00:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>үлгі, толықтыру</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4986" xml:space="preserve">{{Этникалық топ
|атауы      = Кота 
|төл атауы  = 
|сурет      = Kota women 1870.jpg
|сурет тақырыбы      = 
|саны       = 1 000
|аймақ      = {{IND}} 
|аймақ1     = 
|саны1      = 
|түсініктемелер1     = 
|аймақ2     = 
|саны2      = 
|түсініктемелер2     = 
|аймақ3     = 
|саны3      = 
|түсініктемелер3     = 
|аймақ4     = 
|саны4      = 
|түсініктемелер4     = 
|аймақ5     = 
|саны5      = 
|түсініктемелер5     = 
|аймақ6     = 
|саны6      = 
|түсініктемелер6     = 
|аймақ7     = 
|саны7      = 
|түсініктемелер7     = 
|аймақ8     = 
|саны8      = 
|түсініктемелер8     = 
|аймақ9     = 
|саны9      = 
|түсініктемелер9     = 
|аймақ10    = 
|саны10     = 
|түсініктемелер10    = 
|аймақ11    = 
|саны11     = 
|түсініктемелер11    = 
|аймақ12    = 
|саны12     = 
|түсініктемелер12    = 
|аймақ13    = 
|саны13     = 
|түсініктемелер13    = 
|тілдері    = [[кота тілі]]
|діні       = дәстүрлі нанымдар
|этникалық топтары   = 
|ескертпелер  = 
}}

'''Кота (халық)''' — [[Тамилнад]] штатында орналасқан Нилгири тауларында тұратын [[Үндістан]] халықтарының бірі. 1990 жылдардың аяғында халық саны 1000-ға жуық адам болған.&lt;ref&gt;Кота (народ) https://dic.academic.ru/dic.nsf/ruwiki/1812127&lt;/ref&gt;

== Тілі ==
Олар дравидтер отбасының [[кота тілі]]нде сөйлейді. Кота халқы басқа халықтармен қарым-қатынас жасау үшін дәстүрлі үнді тілдерін пайдаланады.

== Діні ==
Коталар дәстүрлі нанымдарды ұстанады.&lt;ref&gt; народы мира / Кота (Индия) http://www.etnolog.ru/people.php?id=KOTA&lt;/ref&gt;

== Кәсібі ==
Халықтың негізгі кәсібі – [[ауыл шаруашылығы]]. Негізінен бау-бақша дақылдары өсіріледі. Көкөніс бақтарынан басқа, мысықтар плантацияларда жалдамалы жұмысшы ретінде жұмыс істейді. Кота шаруашылығының құрылымындағы өзгерістер 20 ғасырда болды. Бұған дейін олар сан ғасырлар бойы шебер қолөнершілер ретінде танымал болып, егіншілікке мүлде мән бермеген. Олардың негізгі қолөнері ағаш өңдеу, [[зергерлік бұйымдар]] жасау, [[тері өңдеу]] және [[музыкалық аспаптар]] жасау болды. Бұл тауарлар көрші халықтар арасында сұранысқа ие болды, олар оларды коталармен [[көкөністер]]ге, жемістерге, [[астық]] пен [[сүт өнімдері]]не айырбастады. 20 ғасыр коталардың өміріне өзгерістер әкелді.Жаппай өнеркәсіп өндірісінің дамуына байланысты олардың тауарларына сұраныс төмендеп, халық өкілдері [[егіншілік]]пен өздері айналысуға мәжбүр болды.

Кота өнермен кәсіби түрде айналысады. Көршілер арасында олар [[ән]] мен [[би]]дің орындаушылары ретінде танымал. Бұл кәсіптер халықтың тұрақты табыс көзі болып, көршілерімен жақсы қарым-қатынас орнатуға мүмкіндік береді.&lt;ref&gt;Народ Кота, Горная часть Индии https://goturist.ru/narod-kota/&lt;/ref&gt;

== Өмір салты ==
Әр ауылда үш [[экзогамия]]лық рулар болды. Ру мүшелеріне бір ауылдың ішінде үйленуге тыйым салынды. Коталар арасында [[иерархия]] ерте заманнан басталады. Демек, оларда әлі де дербес ұрпақтарға бөліну бар. Әрбір руда [[патрилинейлік]] принципі сақталған – мұрагерлік тек қана әкелік жолмен, әкеден балаға өтеді.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
{{Әлем халықтары}}
[[Санат:Үндістан этникалық топтары]]</text>
      <sha1>6x5iyrmxs8jj6e42wv7htubl21pmoyk</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Талқылау:Корку</title>
    <ns>1</ns>
    <id>687017</id>
    <revision>
      <id>3065287</id>
      <timestamp>2022-08-28T09:22:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Arruah</username>
        <id>35</id>
      </contributor>
      <comment>/* Мақаланың атауын өзгерту керек */ жаңа бөлім</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="342" xml:space="preserve">== Мақаланың атауын өзгерту керек ==

Мақала Корку_ұлтты деп аталуы керек. Себебі Корку деп аталатын тіл де бар. [[Қатысушы:Arruah|arruah]] ([[Қатысушы талқылауы:Arruah|талқылау]]) 15:22, 2022 ж. тамыздың 28 (+06)</text>
      <sha1>dsbi04etaqtkp84dzu87ywerpb2lp3v</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065297</id>
      <parentid>3065287</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T10:06:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>/* Мақаланың атауын өзгерту керек */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="587" xml:space="preserve">== Мақаланың атауын өзгерту керек ==

Мақала Корку_ұлтты деп аталуы керек. Себебі Корку деп аталатын тіл де бар. [[Қатысушы:Arruah|arruah]] ([[Қатысушы талқылауы:Arruah|талқылау]]) 15:22, 2022 ж. тамыздың 28 (+06)

::Корку тілінің қазақшасы әлі жазылмаған --[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылау]]) 16:05, 2022 ж. тамыздың 28 (+06)</text>
      <sha1>dwm8d6ez76n87ty8d5kdj7bfv84ud17</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3065298</id>
      <parentid>3065297</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T10:08:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>/* Мақаланың атауын өзгерту керек */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="662" xml:space="preserve">== Мақаланың атауын өзгерту керек ==

Мақала Корку_ұлтты деп аталуы керек. Себебі Корку деп аталатын тіл де бар. [[Қатысушы:Arruah|arruah]] ([[Қатысушы талқылауы:Arruah|талқылау]]) 15:22, 2022 ж. тамыздың 28 (+06)

::Корку тілінің қазақшасы әлі жазылмаған, тілін жазғандар корку тілі деп атын кояр -[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылау]]) 16:05, 2022 ж. тамыздың 28 (+06)</text>
      <sha1>nv1vhas4hvyo32ljkdseiq7x3t4cuju</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:Dispersya</title>
    <ns>3</ns>
    <id>687018</id>
    <revision>
      <id>3065307</id>
      <timestamp>2022-08-28T10:48:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>New user message</username>
        <id>61167</id>
      </contributor>
      <comment>[[Template:Қош_келдіңіз|Қарсы алу хабарламасын]] жаңа қатысушы талқылау бетіне жазу.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="206" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=Dispersya}}

-- [[Қатысушы:Kaiyr|Kaiyr]] ([[Қатысушы талқылауы:Kaiyr|талқылауы]] 16:48, 2022 ж. тамыздың 28 (+06)</text>
      <sha1>sujyx2v9rz0p0e2mv8m89knwor2tn0h</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қабарда-Балқар АКСР</title>
    <ns>0</ns>
    <id>687019</id>
    <redirect title="Қабарда-Балқар Автономиялы Кеңестік Социалистік Республикасы" />
    <revision>
      <id>3065313</id>
      <timestamp>2022-08-28T11:24:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Malik Nursultan B</username>
        <id>111493</id>
      </contributor>
      <comment>Malik Nursultan B [[Қабарда-Балқар АКСР]] бетін [[Қабарда-Балқар Автономиялы Кеңестік Социалистік Республикасы]] бетіне жылжытты</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="131" xml:space="preserve">#АЙДАУ [[Қабарда-Балқар Автономиялы Кеңестік Социалистік Республикасы]]</text>
      <sha1>hrottkclj43acs030dhy03q1qq90mcs</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Таразы шоқжұлдызы</title>
    <ns>0</ns>
    <id>687020</id>
    <redirect title="Таразы (шоқжұлдыз)" />
    <revision>
      <id>3065318</id>
      <timestamp>2022-08-28T11:25:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <comment>Білгіш Шежіреші [[Таразы шоқжұлдызы]] бетін [[Таразы (шоқжұлдыз)]] бетіне жылжытты</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="49" xml:space="preserve">#АЙДАУ [[Таразы (шоқжұлдыз)]]</text>
      <sha1>35ruol7haupqeujibvlfv65h9478t8y</sha1>
    </revision>
  </page>
</mediawiki>