Найман

<mediawiki xmlns="http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10/" xmlns:xsi="http://www.w3.org/2001/XMLSchema-instance" xsi:schemaLocation="http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10/ http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10.xsd" version="0.10" xml:lang="kk">
  <siteinfo>
    <sitename>Уикипедия</sitename>
    <dbname>kkwiki</dbname>
    <base>https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%8B_%D0%B1%D0%B5%D1%82</base>
    <generator>MediaWiki 1.39.0-wmf.25</generator>
    <case>first-letter</case>
    <namespaces>
      <namespace key="-2" case="first-letter">Таспа</namespace>
      <namespace key="-1" case="first-letter">Арнайы</namespace>
      <namespace key="0" case="first-letter" />
      <namespace key="1" case="first-letter">Талқылау</namespace>
      <namespace key="2" case="first-letter">Қатысушы</namespace>
      <namespace key="3" case="first-letter">Қатысушы талқылауы</namespace>
      <namespace key="4" case="first-letter">Уикипедия</namespace>
      <namespace key="5" case="first-letter">Уикипедия талқылауы</namespace>
      <namespace key="6" case="first-letter">Сурет</namespace>
      <namespace key="7" case="first-letter">Сурет талқылауы</namespace>
      <namespace key="8" case="first-letter">МедиаУики</namespace>
      <namespace key="9" case="first-letter">МедиаУики талқылауы</namespace>
      <namespace key="10" case="first-letter">Үлгі</namespace>
      <namespace key="11" case="first-letter">Үлгі талқылауы</namespace>
      <namespace key="12" case="first-letter">Анықтама</namespace>
      <namespace key="13" case="first-letter">Анықтама талқылауы</namespace>
      <namespace key="14" case="first-letter">Санат</namespace>
      <namespace key="15" case="first-letter">Санат талқылауы</namespace>
      <namespace key="100" case="first-letter">Портал</namespace>
      <namespace key="101" case="first-letter">Портал талқылауы</namespace>
      <namespace key="102" case="first-letter">Жоба</namespace>
      <namespace key="103" case="first-letter">Жоба талқылауы</namespace>
      <namespace key="710" case="first-letter">TimedText</namespace>
      <namespace key="711" case="first-letter">TimedText talk</namespace>
      <namespace key="828" case="first-letter">Module</namespace>
      <namespace key="829" case="first-letter">Module talk</namespace>
      <namespace key="2300" case="first-letter">Gadget</namespace>
      <namespace key="2301" case="first-letter">Gadget talk</namespace>
      <namespace key="2302" case="case-sensitive">Gadget definition</namespace>
      <namespace key="2303" case="case-sensitive">Gadget definition talk</namespace>
      <namespace key="2600" case="first-letter">Topic</namespace>
    </namespaces>
  </siteinfo>
  <page>
    <title>Найман</title>
    <ns>0</ns>
    <id>6827</id>
    <revision>
      <id>3063462</id>
      <parentid>3042076</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T11:22:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Uvuvwevwevwobae Onyetenvewve Ugwemubwem Ocac</username>
        <id>122497</id>
      </contributor>
      <comment>Бетті өңдедемім</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="63378" xml:space="preserve">'''Наймандар''' — [[қазақ]] халқын құраған ежелгі ірі түркі тайпаларының бірі. Наймандардың тарихта ірі мемлекеті және сол ғасырдың беделді тайпасы болғанын [[парсы]] тарихшысы [[Рашид әд-Дин]] жазады. Найман тайпасы көптеген хандықтар, ұлы ұлыстар мен қағанаттардың негізін көтерген соның бірі [[Моңғол империясы|Шыңғысхан империясы]]. 15 ғасырдың ортасында [[Әбілқайыр хандығы]]нан бөлініп, [[Қазақ хандығы]]н құрушы [[Керей хан|Керей]] мен [[Жәнібек хан|Жәнібек]] сұлтандарды бірінші қолдаған тайпа. Наймандар [[Қытай]] деректерінде [[Орта Азия]]ның көне және [[Алтай тауы]] мен Саян жотасының ең мықты тайпасы ретінде жазылады.&lt;ref&gt;«Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы|Қазақ энциклопедиясы»]] Бас редакциясы, 1998 жыл. ISBN 5-89800-123-9, «Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы|Қазақ энциклопедиясы»]] Бас редакциясы, 1998 жыл. ISBN 5-89800-123-9, VI том&lt;/ref&gt;
[[File:Найман 10.jpg|thumb|Найман елінің [[ту]]ы және [[таңба]]сы]]
{{Infobox Kazakh Clan
| атауы             = НАЙМАН
| лақап_атауы       = : Найман
| таңбасы           =  Қасқыр
| таңба_сипаттамасы = Найман тайпасының тағы бір ерекшелігі ішіндегі әр рудың өз таңбасы мен ұраны бар.
| ұраны             = : ''[[Ер Қаптағай батыр|Қаптағай]]!, Аққожа!, Қабанбай!, Дәулетбай!'' - күллі Найман ұрандайтын аттар ішіндегі руларда өз ұраны бар
| жүзі              = : [[Орта жүз]]
| тайпасы           = : Найман
| шығу_тегі         = : 1-ғасырдан
| бөлімдері         = : Төлегетай,Сарыжомарт,Өкіреш
| тараулары         = :[[Матай (ру бірлестігі)|Матай]], [[Қаракерей]],[[Төртуыл]], [[Садыр]], [[Бағаналы]], [[Балталы]], [[Қаратай (ру)|Қаратай]] [[Терістаңбалы (ру)|Терістаңбалы]], [[Ергенекті]] , [[Бура (найман)|Бура]], [[Көкжарлы]], [[Сарыжомарт]], [[барлас|Дүрмен-барлас]]&lt;ref&gt;Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 жыл. ЫСБН 5-89800-123-9, «Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 жыл. ЫСБН 5-89800-123-9, ВЫ том&lt;/ref&gt;
| ақсақалы          = : [[Алтын Орда]] биі Найман Аққожа&lt;ref&gt;http://www.elim.kz/article/122/&lt;/ref&gt;
| қыстаулары        = : [[Сарыарқа]], [[Алтай таулары|Алтай]], Тарбағатай, [[Шыңғыстау]]
| жайлаулары        = : [[Ұлытау]], Кішітау, Көктоғай, [[Шыңғыстау]]
| торабы            = : [[Ертіс]] пен [[Іле]]
}}
{{col-begin}}{{col-2}}
[[File:Найман 2.jpg|thumb|[[Найман хандығы]] Джованни Де Росидің [[карта]]сында, 1127 жыл.]]
{{col-2}}
[[File:Genghis Khan empire-en.svg|thumb| alt=A.| ''[[Шыңғыс хан қол астындағы наймандардың XIII ғасырда орналасқан жері]]''.]]
{{col-end}}
[[File:Найман 11.jpg|thumb|Ортағасырлық Наймандардың туы]]
 
== [[19 ғасыр]]дағы [[архив]]тердегі Найман елінің суреттері ==
[[File:Найман.jpg|thumb|Найман [[ақсақал]]ы, [[Семей]] [[1927 жыл]]]]
[[File:Найман 3.jpg|thumb|[[Семей]] 1927 жыл]]
[[File:Найман 4.jpg|thumb|Найман [[Бай]]лары]]
[[File:Найман 5.jpg|thumb|[[Алтай]] наймандары]]
[[File:Найман 6.jpg|thumb|[[Семей қаласы]] 1927 жыл]]
[[File:Найман 8.jpg|thumb|[[Семей]] қаласы Наймандар [[1927 жыл]]]]
[[File:Найман 7.jpg|thumb|[[Семей]] қаласы Наймандардың үлкен әулеті [[1927 жыл]]]]

==Наймандардың пайда болу тарихы==
Тарих [[Еділ қаған]]ның заманынан басталады Наймандар 3 ғасырда [[Теле]] тайпасы ретінде [[Ғұн мемлекет]]інің іргетасын көтергені жайлы [[көнеқытай]] деректерінде жазылған,Найман тайпасының әр руының өз қағандығы мен хандығы болған мысалға:
[[Шан Матай империясы]] (Ежелгі [[Қытай]]) сияқты [[мемлекет]]тер - біздің [[эра]]мызға дейінгі II ғасыр наймандардың әр руынан құрылды.  Б.з.д  Біздің эрамызға дейін, Закавказьедегі [[Оногор-Найман]] хандығы, Найман-[[Боарикс]] империясы - II ғ.  Б.з.д  д., Иранның солтүстігіндегі Хан Матаев-Мадия(Медиа) империясы - VI ғ.  Б.з.д  д., [[Египет]]тегі [[Найман-Гиксос]] [[империя]]сы - шамамен 18 ғасыр.  Б.з.д  Б.з.б., Найман [[қағанат]]ы - IX -XIII ғғ.  Б.з.д  Б.з.д., Садыр-наймандар [[Тан империя]]сы (ерте ортағасырлық [[Қытай]])-VX ғғ., Аттиладағы [[ғұн]]-[[найман]]дар империясы-IV-V ғғ., [[Қырым]]дағы [[Оногор-найман]]дар [[мемлекет]]і (княздігі)-VI ғ. , шығыс [[Қазақстан]]дағы [[Юебань империя]]сы - III -VIII ғғ., Киев қағанаты - X ғ., [[Қарахан]]ид қағанаты - IX -XIII ғғ., Жетісудағы [[Күшлік]] -хан империясы - XIII ғ., Найман [[Ақсақ Темір]] империясы - XIV ғ.  және басқалар.

Қытай тарихында сақталынған 9-12-ғасырлардағы «Қидан деректері (ляушы, 辽史) » мен «Алтын патшалығының деректерінде (жиншы， 金史) » наймандардың бұрынғы аты «жанбон», «жанбақ», «жәнбагі», «жанбағ» (қытайша: 粘拔恩 немесе 粘八噶) деп жазылған. Найман атауын қидандар Алтай тауларындағы сегіз өзенді айнала орналасқан тайпаларға берген, кейін осы атпен Найман аталып кетті. &lt;ref&gt;[http://baike.baidu.com/view/204931.htm]&lt;/ref&gt;
Наймандар тайпасының тегі туралы мәселе ертеден-ақ тарихшылардың пікірталасын тудырып келді. Бірқатар зерттеушілер (И.Я. Шмидт, А.М. Позднева, Д.Оссон, В.В. Бартольд, В.П. Васильев, т.б.) Наймандардарды [[моңғол]], басқалары ([[Рашид әд-Дин]], Х.Ховарс, П.Поуха, А.Бобривников, Г.Е. Грумм-Гржимайло, Н.А. Аристов, С.Аманжолов, Ә.Марғұлан) [[түркі]] тегіне жатқызды. Қазіргі уақытта олардың түркі тектес екендігі толық дәлелденген. Көптеген зерттеушілердің пікірінше “найман” атауы моңғолша “сегіз” деген сөзді білдіреді. “Оғыз тайпасынан шыққан наймандар түркі тілдес халық болды. Олар 8 ғ-дан бастап “сегіз оғыздар”, кейінірек “[[цзбу-бу]]” одағын құрап келді. “Найман” сөзі оларға көрші халықтардың берген атауы” деп жазды Л.Л. Викторова. [[Әбілғазы]]ның пікірінше: “наймандар – көне жұрттардың бірі, малы мен басы көп өскен халық”. “Селенга тас жазуы” деп аталатын 750 ж. тұрғызылған ұйғыр ескерткішінде, “[[Ляо ши]]” жазбаларында (''8 ғ.'') сегіз-[[оғыздар]] туралы мәліметтер кездеседі. Сегіз оғыз жұртын әуелі “найман аймақ” (“сегіз тайпа”) деп 10 ғ-да қидандар атай бастаған деген топшылау бар. Кейіннен моңғол империясының дәуірлеуі бұл сөздің негізгі атау орнына қолданыла бастауына одан әрі жағдай жасаған. Зерттеушілер бұл тайпа 10 ғ-дан “найман” деп атала бастаса да, 13 ғ-ға дейін бұрынғы “сегіз” аты қосарлана айтылып келгенін алға тартады.

==Наймандар өзге мемлекетер құрамында==
[[File:Mongol Empire c.1207.png|thumb| left| alt=A.| ''[[Наймандар моңғол империясы құрамында]]''.]]
Сегіз оғыздар  [[Түрік қағандығы|қағандығы]]ның шығыс бөлігінде орналасты. [[Шығыс Түрік қағандығы]] ыдырағаннан кейін олар біраз уақыт [[Ұйғыр қағандығы]]ның, кейіннен Солтүстік [[Қытай]]дан ауып келген қидандардың ([[Ляо]] әулеті) қол астына қарады. Осы кезде сегіз оғыз атауының орнына наймандар сөзі орнықты. 12 ғ-дың бас кезінде [[қидандар]] [[Цзинь]] әулетінен (шүршіттер) жеңіліп, Жетісуға ауған кезде наймандар жеке ұлыс болып қалыптасуға мүмкіндік алды. 12 ғ-дың 2-жартысында олар Орт. Азиядағы ең күшті, жетекші мемл. бірлестіктердің біріне айналып, алыс-жақын елдермен дипломат. қарым-қатынас орнатты (''қ Найман мемлекеті''). Осы кезеңдегі жазба деректерінде наймандар батысында қаңлы, қыпшақ, шығысында керей, меркіт, теріскейінде қырғыз, оңт-нде ұйғыр, таңғұттармен шекаралас, қоңсылас болғаны айтылады. Найман мемлекеті құлап, халқы [[Шыңғыс хан]]&lt;ref&gt;Қинаятұлы З., Моңғол үстіртін мекен еткен соңғы түркі тайпалары: 9 – 12 ғасырлар, Аст., 2001&lt;/ref&gt; империясына бағынған соң, олардың біраз бөлігі байырғы қоныстарына жақын Ертіс, Алтай алқабында орнығып, [[Үгедей]] ханның ұлысына қарады. Шапқыншылықтан ығысқандары Балқаш төңірегіне, Алакөл маңына, Сыр, Ырғыз алқабына дейін орналасты. 15 ғ-да едәуір бөлігі [[Әбілхайыр]] ханның, кейіннен [[Мұхаммед Шайбани]] ханның ықпалында болды. Қалған бөлігі Қазақ хандығын құраған негізгі тайпалармен бірге [[Моғолстан]] жеріне ауды. 16 – 17 ғ-ларда кейбір найман рулары [[Атбасар]], [[Ырғыз]] аймақтарында өмір сүрген. М.Шайбанимен&lt;ref&gt;Маргулан А., Найман // Казахи, Л., 1930&lt;/ref&gt; бірге Мауераннахрға ауған наймандар Сырдарияның төм. ағысындағы [[Балық]] пен [[Мерв]] аралығы өңірлерінің саяси-әлеум. өмірінде жүзден аса жыл маңызды рөл атқарды. 1620 – 25 ж. Хорезмдегі билік үшін болған тартыстан кейін наймандар бас сауғалап бір тобы қырғыздарға, бір бөлігі [[Еділ]], Жайықтағы [[Ноғай]] ордасына, енді бірі [[Бұхар]] хандығына бағынды. М.Тынышбаевтың&lt;ref&gt;Бейсенбайұлы Ж., [[Қазақ шежіресі]], А., 1994&lt;/ref&gt; айтуынша, 1680 ж. наймандардың бір тобы Әулиеатадан Ташкентке дейін, [[Арыс]] пен [[Сырдария]] өңірін,[[Қаратау]] сілемдерін қоныстана бастаған. “Ақтабан шұбырынды, Алқакөл сұлама”&lt;ref&gt;Муканов М.С., Этническая территория казахов в XVІІІ – начале XX веков, А.-А., 1991&lt;/ref&gt; жылдарында наймандардың көпшілігі қырылып, қалғаны [[Самарқанд]], Бұхар өңірлеріне ығысады. 1726 ж. наймандар [[Ресей]] шекарасына жақын келіп, Сәмеке ханның қол астына өткен. Ол қайтыс болғаннан кейін [[Абылай]] билігіне қарай бет бұрып, [[Алакөл]], [[Зайсан]], Алтайға дейінгі алқапқа орын тебеді. Олар қазақ халқының жоңғарларға қарсы ұлт-азаттық күресіне белсене қатысты. Қазақ қолы 1750 – 60 ж. Жетісу мен Алтайды жоңғарлардан азат еткенде наймандар Қара Ертіс, Бұқтырмаға дейінгі бұрынғы ата мекенінің бір шетіне ие болып, сонда түбегейлі орнығып қалды. Бұл қоныстану 1810 жылға дейін жалғасты. 1917 ж. Ресей үкіметі жүргізген санақ бойынша Ресей және Қытай империяларының құрамында 830 мыңдай наймандар өмір сүрген.Наймандар Орт. Азияның өзбек, қарақалпақ, қырғыз, башқұрт, т.б. халықтарының құрамына енген.

==Қазақ халқы құрамындағы наймандар==
===Генадий Волковский&lt;ref&gt;Викторова Л.Л., К вопросу о найманской теории происхождения монгольского литературного языка и письменности (ХІІ – ХІІІ вв.) // Уч. зап. ЛГУ, Серия востоковедческих наук, вып. 12, ғ305, 1961&lt;/ref&gt;:===

'''«Наймандар [[Орта жүз]]дің аса ірі тайпасы»'''

Қазақ халқының шежіре деректері бойынша наймандар [[Орта жүз]]ге кіреді. Қазақ халқының құрамындағы наймандардан: терістаңбалы (кейде елата), сүгірші, төлегетай деген рулар бірлестіктері тарайды. Терістаңбалыдан: [[мәмбет (ру)|мәмбет]], [[рысқұл]]; сүгіршіден: [[балталы]], [[Бағаналы (ру)|бағаналы]], ергенекті; төлегетайдан: [[қаракерей]], [[мұрын]], [[төртуыл]], [[Матай (ру бірлестігі)|матай]], аталық (кейбір деректерде кенже), [[садыр]]. Келесі бір шежіре нұсқасында наймандардан тоқпан, елата, өкіреш таратылады. Елатадан: [[келбұға]] мен [[кетбұға]]; өкірештен: [[төлегетай]] және сүгірші; төлегетайдан: қаракерей, төртуыл, садыр, матай тарайды. Сүгіршіден: ергенекті, бағаналы, балталы; ергенектіден: көкжарлы, сарыжомарт, бура рулары тарайды. Әр рудың өз рулық таңбасы мен ұраны бар.

Наймандардың ортақ таңбасы – Y (бақан), ұраны – [[Қаптағай]].

==Найман Хандығы==
Батысында [[Ертіс өзені]] бойындағы [[қаңлы]]лар, солтүстігінде [[қырғыз]]дар, шығысында Орхон, Селенга бойын алып жатқан [[керей]], [[меркіт]]термен және
оңтүстігінде [[Ұйғыр]], Ся жұртымен іргелес тұрды. Жазба деректер бойынша алғашқы билеушілері 1143 жылдан бастап белгілі. [[Найман мемлекеті]] 12 ғасырдың аяғында билік еткен Инаныш Білге Бұқа хан тұсында нығайды. Ұлы Жібек жолында орналасқан. Найман мемлекетінің көрші елдермен саяси, сауда байланыстары жақсарды. 
[[Рашид әд-Дин]] “Наймандардың хандары қадірлі, қуатты, олардың халқының саны көп, әскері де қуатты болды” деп жазды. Найман мемлекетінің хандары мұрагерлік жолмен сайланды. Белгілі тайпа билеушілері, батыр, қолбасшылары хан кеңесінің құрамына кірді. Хан ұлыс жасағының бас қолбасшысы болды. Ұлыста іс қағаздары жүргізіліп, хан жарлықтары хатқа түсіріліп, оған ханның төрт бұрышты алтын мөрі (таңба) басылған. 12 ғасырдың аяғынан бастап Найман мемлекетінің хандары “Бұйрық”, “Күшлік” деп аталды. Инаныш Білге өлген соң, оның екі ұлы Таян хан мен Бұйрық хан таққа таласып, Найман мемлекетін екіге бөлді. Екі иелікке бөлінген ұлыстың әрқайсысы өз алдына дербес әрекет етіп, өзара қырқысты. Бұл ішкі саяси дағдарыс [[Шыңғысхан]] әскери күшінің артуымен тұстас келді. Шыңғысхан және керейлер ханы Тоғрыл (Уаң хан) бастаған қол 1199 жылы Бұйрық ханның, 1204 жылы Таян ханның ұлысын басып алды. Олардың Жамұқа бастаған тайпалар одағының күшімен бірігіп, моңғолдарға қарсы тұрмақ болған әрекеттері нәтижесіз аяқталды. Жетісу жеріне келіп, Найман мемлекетін саяси-әлеум. жағынан қайта күшейтуге тырысқан Таян ханның ұлы Күшлік ханды Шыңғыс ханның Жебе бастаған қолы өлтірді.

==Найман хандығының хандары==
* [[Күшілік хан]]
* [[Бұйрық Хан]]
* Диям хан
* Инанш Білге хан
* Таян хан
* Көксу-Сарыбұқа
* Эният хан
* Даркеш Даян
* Иоан хан
Және тағы басқа [[хан]]дар.

==Наймандардың діндері==

===Христиан дініне өтуі:===
Шамамен [[1007]] немесе [[1008]] жылдары Найман ханы Мерв митрополитеніне елшілік жібереді және өз халқымен бірге [[христиан діні|христиан]]дықтың несториан бағытын қабылдайды.  [[Керей]]лермен, Онғұттармен және [[Татар]]лармен бірге [[моңғол]] тайпаларының бір бөлігі [[христиан діні|Христиан]] дінін қабылдайды.
 
===[[Кетбұға]]ның діні===
'''Кетбұға'''([[1184]]-[[1260]]) – ұлы жыршы, қазақ жыраулық өнерінің негізін қалаушы, [[Шыңғысхан]]ның сенімді қолбасшысы, [[домбыра]]ның әкесі.
[[Найман]] тайпасының [[Бағаналы]] руынан шыққан, [[Христиан діні]]н ұстанған.

===Наймандардың [[Ислам]] дінін қабылдауы===
[[Найман]]дар [[Алтын Орда]]да [[14 ғасыр]]дың басында [[Өзбек хан]]ның тұсында [[Ислам діні]]н қабылдаған.

==Найманнан шыққан Шыңғысханның қолбасшылары==
# [[Кетбұға]] бек
# Жүргетай бек      
# Тоты-Тұлға
# Коксу-Сарыбұқа
# Желме-Бұқа
# Тақай-Бұқа
# Мыңқайыр бек
# Дөледей-Бұқа
# Бөкен-Бұқа
# Ұнғыран бек
# Кішілік-Бұқа
# Дар-Бұқа бек
# Марағай-Бұқа
# Тұнғытай бек
# Сүзеген-Бұқа
# Жедер-Бұқа
# Тарбұқа бек
# Қадай-Бұқа
# Құрбан-Бұқа
# Бұқа бек
# [[Едіге Танашұлы]] бек
Және тағы басқалары, [[Шыңғысхан]]ның мыңдаған қолбасшылары Найман тайпасының бектері және Бұқа деген атауды тек қолбасшылар мен сыйлы адамдарға берген.

==Найман Әмір Темірдің қолбасшылары==
# [[Едіге Танашұлы]]-бек
# Латифаллах-бек
# Тұқай-Темір-бек
# Темур ходжа-бек
# Еркебулан-мырза
# Әмір Әубәкир-бек
# Әмір Ақ-Буқа
# Әмір Әли-Тұтақ
# Саадат-әмір
[[Ақсақ Темір]]дің бас қолбасшыларының бәрі Найман тайпасынан болды,ол тек өзінің адамдарына сенген деседі.

==Найман==  
Аристов «Найман деген Катуни өзенінің бір айрығы еді, сол өзен атыменен қойылған» дейді. Ескі заманда найман көп ел болған, Шыңғыс хан тұсында Таң, Бұйрық деген ағайынды екі хан билеп, екі бөлініп тұрды. Шыңғыс екі ханды да өлтіріп, елін шапқанда, найманның бір бөлегі күнбатысқа барып, осы күнгі моңғол ішінде моңғол болып қалған наймандар - соның нәсілі. Бұл найманның да көбі жер жүзіндегі түрік нәсілдерінде бар. [[Орта жүз]]дегі Найман, біздің қазақтың ескі сөзінше, Софы мырза дегеннің нәсілі. Оны Баба мырза деген інісі өлтіргенде, Софы мырзаның тоқалының жалғыз баласы Өкіреш қазақ ішіне көшіпті. Осы сөз Әбілғазы ханның сөзіне тура келеді. Себебі Әбілғазының әкесі араб Мұхамедханды өлтіріп, «орнына хан қоямын» деп Софы мырза Самарқандтан Хысырау деген хан нәсілді біреуді алып келгенде, араб Махмұд біліп Хысырауды өлтіріп, Софы мырзаны өзіне [[нөкер]] болып тұрған Софының інісі Баба мырзаға бергенде, «мен ханға дұшпан кісіні аға қылмаймын» деп өз ағасын өзі өлтірді деп жазады. Орта жүздегі найманның бергі аталары туралы жазылған Спасский, Аристов, Маевский деген орыс жазушыларының сөзінде жауынгер болып жазылды. Біздің білуімізше, орта жүздегі [[Найман атасы]] - [[Софы мырза]], оның баласы - [[Өкіреш]], оның үш баласы - [[Домбауыл]], [[Сүгірше]], [[Саржомарт]]. [[Домбауыл]] тұқымы жылқысына теріс жағынан таңба басып [[Терістаңбалы]] атанды.

'''Терістаңбалы – Найман елінің ноқта ағасы''',

ол ішінен екі руға бөлінеді [[Бағаналы]], [[Балталы]] екеуі ағайынды емес бірақ ата қонысы бір болғандықтан екеуі бірге айтылады, арғы аталары туыстас Найман. Сүгіршенің баласы - [[Қытай]], оның баласы - [[Төлегетай]], оның төрт баласы - [[Қаракерей]], [[Матай (ру бірлестігі)|Матай]], [[Садыр]], [[Төртұл]], бұл төртеуі:

'''Төлегетайдың төрт арыстаны'''

[[Қаракерей]]дің екі баласы - [[Байторы]], [[Ерторы]]. [[Байторының]] баласы - [[Байыс]] және асырап алған [[Ақнайман]] бұл Найман ішінде жеке ру атанды. Ерторының баласы - [[Байсиық]] және асырап алған [[Қарамолда]], Байыстың бәйбішеден төрт баласы - Мәмбетқұл, Сыбанқұл, Ахмедқұл, Сары. Мәмбетқұл жас күнінде өкпешіл болып, қыржиып отыра бергеннен [[Қыржи]] атанды. Сыбанқұл [[Сыбан]] атанып, Ахмедқұл [[Ақымбет]] атанды. Байыстың тоқалынан екі баласы - [[Тума]], [[Тоқбақ]] және тоқалынан екі бала - [[Бошатчы]], [[Байғана]]. Және Байыстың Мақта апай деген бір қызы Тоқтарқожа дегенге тиіп, Байжігіт, Жанжігіт деген екі бала тауып, Жанжігіт әкесімен еріп Түркістанға кетіп, Байжігіт мұнда қалған. Жоғарыдағы Сарының қатынының аты [[Мұрын]] екен, Сарының нәсілі сол шешелерінің атымен [[Мұрын]] атанды; жоғарғы Байсиықтың төрт баласы - [[Жанғұлы]], [[Меңлібай]], [[Төбет]], [[Ақбелбеу]]. Бұл төртеуіменен [[Қарамолда]] және асыранды [[Семіз Найман]] атанды. Жоғырғы [[Матай]]дың үш баласы - Аталық, [[Кенже]], [[Қаптағай]] - Аталықтың қатыны [[Қызай]] дегеннің атымен тұқымы [[Қызай]] атанды. 

Найманның тағы бір үлкен елі [[Сарыжомарт]], '''Сары мырза''' еліне қаһарман, жомарт болғаннан кейін '''Сары''' атына '''Жомарт''' жұрнағы қосылып '''Сарыжомарт''' атанды
Жоғарғы Сарыжомарттың бәйбішесінен - [[Қаратай (ру)|Қаратай]] және тоқалдың төрт баласы - [[Бұйдалы]], [[Жансары]], [[Баржақсы]], [[Шайгөз]]. Бұл төртеуі нағашысы [[Уақ]] ішіне кетіп, күні бүгін ергенекті [[уақ]] атанып кетті. Оның себебі, [[Саржомарт]]тың нәсілі [[Ергенек]] [[таңба]] салып:

'''Ергенекті Найман'''

аталды. Сол себептен бұлар [[Ергенекті]] деді. Бірақ халықтың көбі оларды [[Уақ]] деп кетті. Саржомарттың тоқалының балалары - [[Бура]] және [[Көкжарлы]].
&lt;ref&gt;Шәкәрім Құдайбердіұлы&lt;/ref&gt;.

== Тарихы ==
Найман туралы деректер оны әуелде Хинганнан Қарпатқа дейін созылып жатқан Ұлы Даланың Ертіс пен Орхон өзендері аралығында ежелден көшіп жүрген тайпалар қатарында таниды. Ол – сонау жыл санауымызға дейінгі екінші ғасырлардан бастап дәуірлеп, Орта Азиядан Сары өзенге дейінгі байтақ аймақты жайлаған Хунну (ғұн) ұлысының, біздің жыл санауымыздың бастапқы ғасырларында қытай жазбаларында «теле» деген атпен әйгеленген байырғы киіз туырлықты қандас тайпалар қауымдастығының кесек бір сынығы. Әбілғазы жазуынша: «Наймандар – көне жұрттардың бірі, малы мен басы көп өскен халық». 
Бұл ел VI-VII ғасырлардағы айбынды Түрік қағанаты заманында дүниеге келген ата жазуымызда Моңғолиядағы қазақ ғалымы әрі қайраткері Қ.Сартқожаұлының дәлелдеуінше, «Байырқу», «сегіз оғұз» тайпасы түрінде көрініс береді. Бірсыпыра ғалымдардың дәлелдеуінше, «оғұз» сөзінің көне Түрк тіліндегі бір мағынасы тайпа дегенге келеді. ( «оқ» - тайпа, «з» - жиынтық сан есім). Ал «найман» моңғолша сегіз деген сөз. Сегіз оғыұз жұртын әуелі «найман аймақ» ( «сегіз тайпа») деп Х ғасырда моңғол тілдес қидандар атай бастаған екен. Кейіннен моңғол империясының дүниеге келіп дәуірлеуі, бұл сөздің негізгі атау орнында қолданыла бастауына одан әрі жағдай жасаған еді. Зерттеушілер бұл тайпа Х ғасырдан «найман» деп атала бастаса да, ХІІІ ғасырға дейінгі бұрынғы «сегіз» аты да қосарлана байқалып келгенін де ортаға тартады. 
Кезінде Жапон теңізінен Шығыс Түркістанға дейінгі байтақ өңірді қоластына бағындырып, наймандарға да біраз уақыт билік жүргізген Лияу әулетінің (Ұлы Қидан мемлекеті тарихы туралы жазылған жылнамаларда (Х ғасыр) наймандар батысында (Ертістен ары) қанлы, қыпшақ, шығысында (Орхон, Тола және Оңғын өзенлерінің алқабы) керей, меркіт, теріскейінде (Селеңгеннің салалары) қырғыз, оңтүстігінде ұйғыр, таңғұттармен шекаралас, қоңсылас болғаны айтылады.

Рәшид-әд-диннің «Жылнамалар жинағы» мен «Моңғолдың құпия шежіресінің» көрсетуінше, Арғұн өзенінің Хайлар деп аталатын саласы мен Халқын гол өзені алқабында қоңыраттар мекендеді. Екінші мыңжылдықтың бас кезінде осы қоңыраттардан батысқа қарай [[Керей]], Меркіт жеріне дейінгі аралықта (Онон, Керуленөзендерінің алқабы) хунну, дунхулардың бір сынығы болып табылатын түрк-моңғол жұрттары да қанатын жайып өсіп жатты. Ол тайпаларға өздерімен іргелес, кейіннен моңғол тілі деп ен тағылған тілде сөйлейтін Қидан (осы сөзден «қытай» атауы шыққан) мемлекетінің үстемдігі мен ықпал-әсері тым етене байқалатын. Түркі тайпаларының қақ ортасында жатқан осы жұрттардың соңыра моңғол тілді атанып кетуінің де бір себебі – түп-тегі Ішкі Моңғолиядан шыққан сол қидандардың жегі құрттай дендеп кеткен жойқын ассимиляйиясына тығыз қатысы бар болуы да ғажап емес. (Мұндай мысалды алыстан іздеудің қажеті де жоқ. Орыс тілі шыңдап ене бастаған жарты ғасыр ішінде, қазақтың жартысына жуығының орыс тілді болып шыға келгені көз алдымызда ғой). ХІІ ғасырдың басында Ұлы Қидан (Ляо мемлекеті) ыдырап, қидандардың біраз бөлігі Жетісу мен Орта Азияға өтіп, Қарақытай мемлекетін құрғаны белгілі (1140-1213). 
Олар кейінірек жергілікті халықтарға сіңісіп кетті. Ал сол ғасырдың соңына таман Онон, Керулен алқабын жайлаған тайпалардың арасынан Темүжин сынды жас көсем бастаған қият тайпасы лау етіп көтеріліп, «тарыдай шашыраған моңғолдың басын қосып», аз уақытта-ақ маңындағы елді ұйыстыра алған моңғол мемлекетіне айналды. Моңғолиялық қазақ ғалымы И.Қабышұлы Темүжинге Шыңғыс (Жеңіс) деген есімді еншілеген керейлердің ханы Торы (Торғыл) екенін айтады. Торыны оған қытайлар берген «Уаң» яки, бір елдің әміршісі лауазымы бойынша Уаң хан деп те атайды. Өзі үлкен бір елдің билеушісі, әрі әкесі Есугейдің андасы болғаннан кейін Торы бұл есімді «жақсы тілек»,   «жарым ырыс» қылып айтса айтқан шығар. Алайда Шыңғыс хан шапқан сайын төске өрлеп, маңайындағы Татар (тата, тетан) мен Қоңыратты қоластына бағындырып алғаннан кейін, Керей елінің өзіне ауыз салды. Әкесіндей болған Торыны (Уаң ханды) туған жерінен безіндіріп, ақыры ол найман қарауылдарының қолынан кездейсоқ қаза тапты. 
Ал ауқатты Найман мемлекетінің Шыңғыс ханмен шайқастары тарихи жылнамаларда жан-жақты жазылып қалған бір хикая.

Темүжиннің әкесі Есүгей батырдың тұсында Найман елін Инанч Білге қаған билеген еді. «Инанч» - сенімді, «білге» - білгір, кемеңгер деген сөз. Сол Инанч білгенің заманында наймандар Қидан мемлекетінің (қарақытайлардың) қармағынан құтылып, бостандығын алады. Ол өлгеннен кейін Найман ұлысы екі баласы байбұқа (қосалқы аты – Тай, Таян. Қидандар оған Дауаң) «үлкен әмірші» (деген атақ берген, сол сөз келе-келе Таянға айналған) мен Бүйректің таласына түседі. Ақыры ағайынды екеу арасындағы араздық ұлысты екіге бөліп тынады. Тай хан үлкені болғандықтан, әкесінің орнында жазық аймақты, Бүйрек таулы өңірді мекендейді. 
Наймандар мен Шыңғыс хан әскерінің алғашқы шайқасы 1199 жылы Алтай өңіріндегі Үліңгір көлінің маңында өткен еді. Онда Шыңғыс керей ханы Торының шақыруымен одақтас ретінде көмекке келген. Сол жолы Бүйрек хан ойсырай жеңіліп, өзі Енисей қырғыздарына қашып құтылады. Арада үш жыл өтпей жатып, олар тағы да шайқас даласында бас қосқан. Бірақ бұл жолы да Шыңғыс хан мен Уаң ханның тізе қоса қимылдауы Бүйрек ханның ойсырай жеңілуіне мәжбүр етті. Ол басын әзер сауғалап, тағы да қашып құтылды.
Бұдан кейін Шыңғыс ханның керейлермен жауласып, Торы ханның (Уаң ханның) түбіне жеткенін жаңа айттық. Оны өлтірген Бүйрік ханның ағасы Тай ханның жасауылдары болатын. Сол хабарға көзі анық жеткен Тай бойын ашу-ыза кернеп: «Күншығыстағы аз моңғол қыр көрсететінді шығарды. Атасынан асыл жаралған Уаң ханды алуан түрлі қырмен қорқытып, безендіріп, өлімге душар етті. Сөйтіп олар бәрін иеленіп, қаған болмақшы ғой, тегі? Күн мен ай аспанды үнемі жарық етіп тұру үшінжаратылған болар. Ал жерде екі қаған бола алмайды. Ендеше сол аз моңғолды байлап әкелейік», - дейді. («Моңғолдың құпия шежіресі»). Сонда Тай ханның кіші шешесі Кербез: «Қайтпексің, ол моңғолдар қоңырсыған иісті, қомыт-қомыт киімді емес пе? Әкеліп қайтесің. Аулап жүргенің жөн ғой. Тек өңі түзу қыз-қатындарын әкеліп, қол-аяғыңды жуындарап, мал сауғызса жетпей ме?» - дейді.
Тай хан маңайындағы әлі де моңғолдарға бағына қоймаған меркіт, қатаған, дүрбет тайпалары және бұрын талқандалған керейлер мен татарлардың біраз бөлігімен одақ құрып, Шыңғыс ханға қарсы жорыққа қамданады. Алайда бұл хабарды алысымен, Шыңғыс ертерек қимылдап, одақтастар әскеріне тұтқиылдан шабуыл жасап, оларды тас-талқан етеді. Тай хан соғыста қаза тауып, оның ұлы Күшлік аман қалған жұртын бастап, бұл кезде Алтайдың солтүстігінде жүрген ағасы Бүйрек ханға келіп паналайды. 
Осыдан кейін бүкіл найман елінің қонысы моңғолдың қоластына қараған. «Құпия шежіреде» Тай ханның кіші шешесі Кербез (Күрбесу) ханымды Шыңғыс хан алдына әкелдіріп: «Сен моңғолды сасық депсің ғой. Қандай екен», - деп өзіне тоқал етіп алғандығы жазылады.

Қанаттас отырған ірі көршілері наймандар мен керейіттерді осылайша жеңгеннен кейін бұл өңірде енді Шыңғыс ханды тоқтата алатын күш те қалмаған еді. Аз уақытта ол қазіргі моңғол жеріне сәйкес келетін аймақты түгел бағындырып алды., 1206 жылы киіз туырлықты көшпелілер Онон жағасына құрылтайға жиналып, «тоғыз сирақты ақ ту көтеріп», Шыңғысты Моңғол империясының ұлы ханы етіп көтерді. (Тарихшы И.Қабышұлы сол империя құрылар қарсаңында моңғолдар 200 мың, керейлер 600 мың, наймандар 800 мың болған екен деген дәйек айтады). 
Осы құрылтайдан кейін Шыңғыс хан Алтайдың күнгейінде әлі де найманның атамекенін қайтарып алуды ойлап жүрген Бүйрек ханға жорыққа аттанады. Ол бұл кезде ештеңеден хабарсыз Ұлық тау қойнауындағы Сақсу өзенің бойында аз адаммен аң аулап, сейіл құрып жүрген еді. Қас қылғандай қалың әскер дәл оның үстінен түседі де, тұтқынға алынып, ата жауы сол жерде оның басын шабады. Оған паналап жүрген Күшлік аман қалған елді ертіп Ертіске қарай қашады. Алайда Шыңғыс хан наймандарға бұл жерде де тыныштық бермейді. 1208 жылы Ертіс жағасында наймандар мен меркіттердің бірлескен күшін тас-талқан қылады. Одан кейін бұл тайпалар Жетісуға қарай бас сауғалайды.

Күшлік хан Бесбалық, Тұрфай аймағы арқылы айналып, бір кезде наймандарды да билеген Қидан мемлекетінің Орта Азияға келіп жаңғырған түрі Қарақытай империясының астанасы Баласағұнға жетеді. Бұл дәуірде Жоңғар тауынан Иранға дейінгі аймақ осы Қарақытай Гурханына (ұлы ханына) қарайтын. Наймандардың Таян сынды ханының баласы Күшлікті Гурхан сарайында ілтипатпен қарсы алады. Жилугу Гурхан оған қызын беріп, жақын адамдарының бірі етеді. Бұл шамада Қарақытай мемлекетінің әлсіреп, бұған дейін оған бағынышты боп келген Хорезм елінің елінің дәуірлей бастаған да кезі еді. Шамасы Гурхан Күшлік төңірегіне жиналуға тиіс наймандарды өз мүддесіне пайдалануды көздеген де болуы керек. Әрі Күшліктің де оған осы тектес уәде бергенін біз Рәшид-әд-диннің «Жылнамалар жинағынан», Қытайдың «Жол қатынас тарихының материалдары» атты еңбегінен ұшырастырамыз. Күшлік хан Жилугуге: «Менің тайпам көп, олар қазір Еміл, Қойлық, Бесбалық жерлеріне келіп қоныстанып отыр. Маған рұқсат берсеңіз, оларды жинап, олардың күшін мен сіздерге көмек беремін», - дейді. Гурхан мұны мақұл көріп, оған қару-жарақ, қаражат береді. 
Әрине Таян ханның ұлы Күшлік хан Түркістан аймағына келіпті деген хабар осы маңға Шыңғыс ханның қаһарынан ығысып келген наймандарға қатты әсер етті. Олар тез арада Күшлік ханның қоластына жиналып, жойқын күшке айналды. Бұл жағдай енді Күшлікті Гурхан билігін тартып алу ниетіне итермеледі. Және сол кезде талайдан андысулы Мұхаммед Хорезмнің Гурханға қарсы шыққанын естуі мұң екен, Күшлік те ойын жүзеге асырмақ боп Қарақытай әміршісіне қарсы қимылды бастап жіберді. Жасанған әскер қойсың ба, Күшлік көп ұзамай-ақ өз қайын атасының тағына отырды. Осылайша Шыңғыс хан әскерінен күйреген (1204 жыл) Найман мемлекетінің соңғы ханы арада сегіз жыл өтпей жатып, Қарақытай империясының билігін өз қолына алған. 
Тарихи деректерде наймандар мен керейлердің несториан дінін (христиан дініндегі бір ағым) ұстанғаны айтылады. Күшлік хан Жилугудің қызы Күнкеге үйленгенннен кейін несториан дінінен шығып, будда дініне (пұтқа табынушылық) кіреді. Ол кезде Қарақытай мемлекетіндегі жұрттың дені мұсылман дінін ұстанатын болғандықтан, Күшлік хан тарапынан олар «не несториан, не будда дініне кірсін» деген зомбылық талаптар да қойылып тұрған көрінеді.

Атамекенінен көтере қуып жіберген найман ханы Күшліктің байтақ Түркістан аймағында бұлайша дәуірлеп отырғанынан Шыңғыс хан сірә хабарсыз емес-тін. Тек ол бұл кезеңде  Қытайды жаулап алу жорықтарының басы-қасында жүрді. Сол жорықтан қайтысымен, Шыңғыс хан 1218 жылы Күшлікке қарсы әйгілі қолбасшысы Жебе ноян басқарған күшті әскерін жіберді. Жебе ноян Қарақытай еліне жетісімен, баршаға дін, сенім бостандығын жариялады. Бұған дейін де өзіне мұсылмандарды қарсы қойып алған Күшлік шайқастарда шыңдалып келген моңғол әскерлерінің екпініне төтеп бере алмады. Тас-талқан болып жеңіліп, Алтай тауларына қарай қашты. Бірақ Жебе ноян оны қойммай қуалап жүріп, ақыры Сарыкөл маңында қолға түсіріп, өлтіріп тынады. Найман елінің Шыңғыс ханға қарсы жиырма жылдай уақытқа созылған қан кешті күресі осылайша аяқталды.
Найман мемлекетінің күйреуі атамекендерінде қалың отырған бұл елдің құрамына кірген рулардың жан-жаққа  кең ыдырап кетуіне, басқа тайпалар арасына сіңуіне әсер етті. Олардың біраз бөлігі байырғы қоныстарына жақын Ертіс, Алтай алқабында орнығып қалып, Шыңғыс ханның баласы Үгедей ханның қол астына қарады. Шапқыншылықтан ығысқандары Балқаш төңірегіне, Алакөл маңына, Сыр, Ырғыз алқабына орналасты, оңтүстікте Орта Азия хандықтары жеріне дейін жетті.

Бұл өңірде қоныстанған наймандар ХV ғасырдың соңында Мұхаммед Шайбани ханның ықпалында болды. 16 ғасырда Марыға найманнан шыққан Қобыз би, Жолым билер әмір жүргізді. Найман Назар би Балхты биледі. Нұраталық көшпелілерді найман Ахметәлі басқарды. Шайбан тұқымы Бабаханның бір әскербасысы найман Жанмұхаммед би болды. Шежіреші Әбілғазы найман Сопыр мырзаның 1604 жылы оның әкесі Араб Мұхаммед ханды өлтіру үшін қастандық ұйымдастырушылардың бірі болғанын тілге тиек етеді. Осы мысалдардан-ақ наймандардың Орта Азия аймағында қабырғалы күштердің бірі ретінде әрекет еткенін байқау қиын емес. Бұл наймандар бірте-бірте жергілікті халыққа сіңісіп, өзбек, қарақалпақ қауымдастығының бір тармағы болып кетті. Өзбектерде қазақ-найман, қарақалпақта бағаналы, терістаңбалы, қырғызда бүйе найман, күн найман, мырза найман, жуанбұт найман руларының кездесуі сол араласудың бір нышаны.

Қазақ наймандары 1720 жылдардағы Жоңғар шапқыншылығынан кейін Орталық Қазақстандағы Тоқырауын алқабынан Алтай мен Жоңғар тауларына дейінгі аралыққа орналасты. М.Тынышбайұлының айтуынша, наймандардың 1810 жылы Қарқаралы мен Шыңғыстайды тастап оңтүстікке қарай сырғуы олардың соңғы қоныс аударуы болған еді. Осы тарихшы наймандардың саны 1917 жылдың қарсаңында Бұқара мен Қытайдағы руластарын қосқанда 830 мың адам төңірегінде деп көрсетеді.
Орта жүз елдері арасында дәл наймандардағыдай мол таңбаны кездестіре алмайсың. Олардың ірі рулық бірлестігі ғана емес, кейде жеке руларының өзі де дербес ұран-таңбаға ие. Дәл осы ерекшеліктің өзінде оның сонау бірінші мыңжылдықта «сегіз-оғыз» деп көрініс берген сипатының әсері болуы да ғажап емес. «Сегіз тайпа» - демек, найман жұрты осынша тайпадан құралған. Алайда ғылыми деректерде олар туралы анық мәлімет жоқ.

Тарихи деректерге сүйенсек, «Найман» - қазақ шежірелерінде айтылғандай жеке адамның аты емес. Алайда халық шығармашылығы оны түп бабаның есімі етіп, өзін найманбыз дейтін бар руды (олардың арасында баяғы аласапыран замандарда басқа елдерден келіп сіңіскен жұрттар бар болса да) сол «шалдан» ғана тарқатып қояды.

Қария сөздер бойынша Найманның кешігіп көрген Тоқпан деген ұлы ер жеткен кезде Ұлы жүз Дулат бидің қызы Ақсұлуға үйленген екен дейді. Содан аз уақыт өтер-өтпесте Найманның кемпірі мен ұлы Тоқпан қатар қайтыс болады. Ақсұлу өзі түскен шаңырақтың болашағын ойлап, еліне барып, жақын сіңлілерінің бірі Әлпешті сұрап әкеліп, атасына қосады. Найман Қызейнемен алты айдай ғұмыр кешіп көз жұмады. Екіқабат қалған Әлпеш күн жетіп босанады. Баланың атын Найманнан қалған белгі ғой деп Белгібай қояды. Оның екінші аты - Өкіреш. Найманның әулие келіні Ақсұлу атасының жылын бергеннен кейін Қызынейді Найманның ұлы атасы делінетін Сарманаймен бір туысқан Шумақ дегеннің немересі Елтайға қосады. Оған атамның орнына атам болды деп Ел ата деген ат қояды. Қызыней одан Серкібай деген ұл табады. Ақсұлу Белгібайды тәрбиелеп өсіріп, он бес жасқа толғанда қайным деп оған өзі тиеді. Одан Сүйінше, Сүгірше деген екі ұл табады. Немере сіңлісі Тоқсұлуды кейіннен әпкеме қолқанат болсын деп бір сіңлісі Қаракөзді Белгібайға қосады. Қаракөзден Өтеген туады. 
Қазақ шежіресінде бар Найман осы төртеуінен тарайды да, тоғыз таңбалы найман аталады.

== Найман тайпасының жер аумағы ==
Жалпы Наймандардың қоныстануы сонау [[Батыс]] [[Моңғолия|Моңғолиядан]] [[Таяу Шығыс|Таяу Шығысқа]] дейін бастау алады, ал Қазақ жеріне келетін болсақ, Алтай жерінің ең үлкен руы ол Найман және [[Қазақ халқы|Қазақ халқының]] құрамындағы ең үлкен ру, тайпа болып саналады.

Найман тайпасының рулары бүкіл Қазақстанда қоныстанды, бірақ олардың мейлінше көп табан тіреген жерлері мыналар: Орталық Қазақстанда Жезқазған, Құланөтпес, Терісаққан, Қума өзендерінің аңғары, Қорғалжын, Теңіз көлдеріпің төңірегі, Нұра өзені мен оның көптеген салаларының бойы; бүкіл Шығыс Қазақстан Наймандардың ғасырлар бойы мекен еткен [[Ата-қоныс|ата-қонысы]], [[Солтүстік]] [[Балқаш]] өңірі, [[Қарқаралы]], [[Көкшетау]] таулары және оның көптеген өзендері бар төңірегі, [[Ащысу]], [[Нұра]] өзендерінің бас жағы, [[Қарасор]], [[Қатынкөл]], [[Саумалкөл]] көлдерінің төңірегі мен [[Ертіс]] бойы; [[Солтүстік Қазақстан|Солтүстік Қазақстанда]] [[Кішіқарой]] және [[Ебейті]] көлдерінен бастап, одан әрі [[Есіл]] мен оның салалары бойымен батысқа қарай, Зеренді, Алабота, Жалбыркөл, Сәулекөл, Ақпан-бөрлі, Тайсары, Жабай, Жыланды өзендерінің т. б. бойы.

Наймандар [[Кіші жүз]] жерінде де мекен еткен, ол жерлер: [[Атырау]], [[Ақтау]] жерінде Ақтаз-Найман руы, [[Шошқалы]], [[Сарыкөл]], [[Қойбағар]] көлдерінің төңірегі, көптеген шағын өзендердің бойы мен осы көлдер маңындағы алқаптар, [[Торғай|Торғайға]] құятын Үлкентамды, Мойылды, Сарыторғай деген шағын өзендердің бойы, сондай-ақ Торғай өзенінің төмен жағы және Сарыкөл төңірегі.

[[Оңтүстік Қазақстан|Оңтүстік Қазақстанда]] [[Ұлы жүз]] жерінде: [[Іле]] бойын, [[Сарқант]], [[Лепсі]], [[Қапал]], [[Талдықорған]], [[Алматы]] облыстарын және [[Шымкент]], [[Түркістан]] өңірлерінің солтүстік-шығыс жерлерін мекен еткен.

Жалпы алғанда, Найман тайпасының қоныстанған жерлері осы.

== Найман жылқысы ==
'''Найман жылқысы''' – қазіргі [[Қазақстан]] аумағында өсірілетін және қазіргі уақытта [[Қазақстан Республикасы|Қазақстан Республикасында]] және оған іргелес аумақтарда өсірілетін қазақ жылқыларының ең көне тұқымдарының бірі, [[қазақ]] тұқымының ірі өкілдері. Төзімді және қарапайым тұқымды, табын ұстайтын, далалық типті, қатал жағдайда өмір сүруге бейімделген. Бұл тұқымның жылқыларының алдыңғы бөлігі кең, құлақтары кішкентай және жақ бұлшықеттері жақсы дамыған пропорционалды басы бар. Мойын қалыпты ұзындықта, жиі төмен орналасқан, желке қалыптыдан қысқаға дейін, құрғауы бұлшықетті. Найман жылқылары негізінен тым төмен, қулықтағы биіктігі 1,44-1,80 метр, арқасы түзу, белі кең. Кеуде дөңгелектелген, орташа тереңдікте және ені бар, иық жүзі қысқа, тік орнатылған. Круп қысқа, кейбір жылқыларда салбыраған, бұлшықеттері жақсы дамыған. Алдыңғы аяқтары күшті, жақсы бекітілген, тығыз тұяқты, қысқа және қалың қылшықтары бар.

== Шежіресі ==
*[[Бағаналы (ру)|Бағаналы]]
*[[Балталы]]
*[[Ергенекті]]
*[[Қаракерей]]
*[[Матай (ру бірлестігі)|Матай]]
*[[Садыр]]
*[[Терістаңбалы (ру)]]
*[[Төртуыл]]
*[[Қаратай (ру)|Қаратай]]
*[[Көкжарлы]]
*[[Сарыжомарт]]
*[[Бура (найман)]]
*Дүрмен-[[барлас]]

{{rodovid|937570}}

== Нұсқаулар ==
* [http://www.history.kz/Articles/naiman.php History.kz ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20081221234402/http://www.history.kz/Articles/naiman.php |date=2008-12-21 }}
* [http://www.art-kaz.ru/images/najman.html Наймандар] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100117010629/http://www.art-kaz.ru/images/najman.html |date=2010-01-17 }}
* [https://www.facebook.com/groups/1737606993168657/permalink/2216924228570262/ Найман рулары кұрамы сұрақнама бойынша]

{{Қазақ рулары}}

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Қазақтар]]
[[Санат:Моңғолдар]]
[[Санат:Ойраттар]]
[[Санат:Қалмақтар]]
[[Санат:Моңғол рулары]]
[[Санат:Қырғыз тайпалары]]
[[Санат:Өзбек тайпалары]]
[[Санат:Түркі тайпалары]]</text>
      <sha1>22kvwcgz3298yaouaiof7w25q9ztxie</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Өмірзақ Естайұлы Шөкеев</title>
    <ns>0</ns>
    <id>7496</id>
    <revision>
      <id>3063337</id>
      <parentid>2980789</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T07:51:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Aseltengebaeva21nis</username>
        <id>116829</id>
      </contributor>
      <comment>/* Қысқаша өмірбаяны */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5033" xml:space="preserve">[[Сурет:Shokeyev_Omirzaq.jpg|thumb|right|200px|Өмірзақ Естайұлы Шөкеев]]
'''Өмірзақ Естайұлы Шөкеев''' ([[12 желтоқсан]], [[1964 жыл|1964]], [[Түркістан]]) — &quot;[[Самұрық-Қазына]]&quot; ҰӘҚ-ң басқарма төрағасы (2011 ж. 26 желтоқсанынан). Экономика ғылымдарының кандидаты.

== Қысқаша өмірбаяны ==
* [[Мәскеу]] экономикалық-статистикалық институтын бітірген.
* ҚР Президенті жанындағы Жоғары экономикалық кеңестің кеңесшісі; 
* Президент Әкімшілігі мен Министрлер Кабинетінің қаржы бөлімі меңгерушісінің орынбасары 1991—1993 жж. қызметтерін атқарған.
* 1993—1995 жж. [[Түркістан облысы]]ның мемлекеттік меншік жөніндегі территориялдық комитетінің төрағасы.
* 1995 ж. қараша айынан - ҚР Экономика министрі; ҚР вице-премьері болып қызметтер атқарған.
* 1997 ж. қарашасынан 1998 жылдың сәуіріне дейін - [[БТА Банкі|«Тұран-Әлем» банкінің]] басқарма төрағасы;
* 1998 ж. тамыз айынан - ҚР Президенті Әкімшілігі басшысының орынбасары лауазымында болды.
* 1998 ж. тамыздың 19 - [[Қостанай облысы]]ның  әкімі қызметін атқарған.
* 2004 ж. наурызынан - [[Астана]] қаласының әкімі қызметін атқарған
* 2006 ж. қыркүйектің 20-сынан - Оңтүстік Қазақстан облысының әкімі.
* 2007 ж. тамыздың 27-нен - Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің орынбасары
* 2009 жылғы 3 наурыздан - Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің бірінші орынбасары
* 2011 ж. 26 желтоқсанынан - &quot;Самұрық-Қазына&quot; ҰӘҚ-ң басқарма төрағасы.&lt;ref&gt;[http://pm.kz/kz/news/1097 Премьер-Министр Өмірзақ Шөкеевті «Самұрық-Қазына» Ұлттық әл-ауқат қорының басшысы етіп тағайындады] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160810064514/http://pm.kz/kz/news/1097 |date=2016-08-10 }}&lt;/ref&gt;
*2017 жылдың 12 желтоқсанынан – 2019 жылдың 25 ақпанына дейін ҚР премьер-министрінің орынбасары – ауыл шаруашылығы министрі.
*2019 жылдың 26 ақпанынан – [[Түркістан облысы]]ның әкімі.&lt;ref&gt;https://inbusiness.kz/kz/appointment/shokeev-omirzak-estajuly&lt;/ref&gt;

==Отбасы==
* Үйленген. Жұбайы - Мұхамеджанова Зәуре Советқалиқызы.  
* Қыздары - Нұрбала, Нұргүл; 
* ұлы - Нұрасыл.&lt;ref&gt;Қазақстан Республикасында кімнің кім екені - 2011 жыл. Екі томдық анықтамалық. Алматы, 2011 ІSВN 978-601-278-473-2&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:12 наурызда туғандар]]
[[Санат:1964 жылы туғандар]]
[[Санат:Түркістанда туғандар]]
[[Санат:Қазақстан мемлекет қайраткерлері]]
[[Санат:Нұр-Сұлтан әкімдері]]
[[Санат:Қазақстан экономика министрлері]]
[[Санат:Қазақстан сауда министрлері]]
[[Санат:Қостанай облысының әкімдері]]
[[Санат:Түркістан облысының әкімдері]]
[[Санат:Қазақстан премьер-министрінің орынбасарлары]]
[[Санат:Самұрық-Қазына ҰӘҚ басқарма төрағалары]]
[[Санат:Экономика ғылымдарының кандидаттары]]
[[Санат:Қазақстан экономистері]]
[[Санат:Барыс орденінің иегерлері]]
[[Санат:Парасат орденінің иегерлері]]
[[Санат:Астанаға 10 жыл медалінің иегерлері]]
[[Санат:Еуразия экономикалық одағын құрудағы еңбегі үшін медалінің иегерлері]]
[[Санат:Халықтар Достығы орденінің (Беларусь) иегерлері]]
[[Санат:Нұр-Сұлтанның құрметті азаматтары]]
[[Санат:Қазақстан министрлері]]</text>
      <sha1>ojudve6k1ni624d4q6hhnoefyn04v01</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063341</id>
      <parentid>3063337</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T08:02:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Aseltengebaeva21nis</username>
        <id>116829</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5029" xml:space="preserve">[[Сурет:Шөкеев.jpg|thumb|right|200px|Өмірзақ Естайұлы Шөкеев]]
'''Өмірзақ Естайұлы Шөкеев''' ([[12 желтоқсан]], [[1964 жыл|1964]], [[Түркістан]]) — &quot;[[Самұрық-Қазына]]&quot; ҰӘҚ-ң басқарма төрағасы (2011 ж. 26 желтоқсанынан). Экономика ғылымдарының кандидаты.

== Қысқаша өмірбаяны ==
* [[Мәскеу]] экономикалық-статистикалық институтын бітірген.
* ҚР Президенті жанындағы Жоғары экономикалық кеңестің кеңесшісі; 
* Президент Әкімшілігі мен Министрлер Кабинетінің қаржы бөлімі меңгерушісінің орынбасары 1991—1993 жж. қызметтерін атқарған.
* 1993—1995 жж. [[Түркістан облысы]]ның мемлекеттік меншік жөніндегі территориялдық комитетінің төрағасы.
* 1995 ж. қараша айынан - ҚР Экономика министрі; ҚР вице-премьері болып қызметтер атқарған.
* 1997 ж. қарашасынан 1998 жылдың сәуіріне дейін - [[БТА Банкі|«Тұран-Әлем» банкінің]] басқарма төрағасы;
* 1998 ж. тамыз айынан - ҚР Президенті Әкімшілігі басшысының орынбасары лауазымында болды.
* 1998 ж. тамыздың 19 - [[Қостанай облысы]]ның  әкімі қызметін атқарған.
* 2004 ж. наурызынан - [[Астана]] қаласының әкімі қызметін атқарған
* 2006 ж. қыркүйектің 20-сынан - Оңтүстік Қазақстан облысының әкімі.
* 2007 ж. тамыздың 27-нен - Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің орынбасары
* 2009 жылғы 3 наурыздан - Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің бірінші орынбасары
* 2011 ж. 26 желтоқсанынан - &quot;Самұрық-Қазына&quot; ҰӘҚ-ң басқарма төрағасы.&lt;ref&gt;[http://pm.kz/kz/news/1097 Премьер-Министр Өмірзақ Шөкеевті «Самұрық-Қазына» Ұлттық әл-ауқат қорының басшысы етіп тағайындады] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160810064514/http://pm.kz/kz/news/1097 |date=2016-08-10 }}&lt;/ref&gt;
*2017 жылдың 12 желтоқсанынан – 2019 жылдың 25 ақпанына дейін ҚР премьер-министрінің орынбасары – ауыл шаруашылығы министрі.
*2019 жылдың 26 ақпанынан – [[Түркістан облысы]]ның әкімі.&lt;ref&gt;https://inbusiness.kz/kz/appointment/shokeev-omirzak-estajuly&lt;/ref&gt;

==Отбасы==
* Үйленген. Жұбайы - Мұхамеджанова Зәуре Советқалиқызы.  
* Қыздары - Нұрбала, Нұргүл; 
* ұлы - Нұрасыл.&lt;ref&gt;Қазақстан Республикасында кімнің кім екені - 2011 жыл. Екі томдық анықтамалық. Алматы, 2011 ІSВN 978-601-278-473-2&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:12 наурызда туғандар]]
[[Санат:1964 жылы туғандар]]
[[Санат:Түркістанда туғандар]]
[[Санат:Қазақстан мемлекет қайраткерлері]]
[[Санат:Нұр-Сұлтан әкімдері]]
[[Санат:Қазақстан экономика министрлері]]
[[Санат:Қазақстан сауда министрлері]]
[[Санат:Қостанай облысының әкімдері]]
[[Санат:Түркістан облысының әкімдері]]
[[Санат:Қазақстан премьер-министрінің орынбасарлары]]
[[Санат:Самұрық-Қазына ҰӘҚ басқарма төрағалары]]
[[Санат:Экономика ғылымдарының кандидаттары]]
[[Санат:Қазақстан экономистері]]
[[Санат:Барыс орденінің иегерлері]]
[[Санат:Парасат орденінің иегерлері]]
[[Санат:Астанаға 10 жыл медалінің иегерлері]]
[[Санат:Еуразия экономикалық одағын құрудағы еңбегі үшін медалінің иегерлері]]
[[Санат:Халықтар Достығы орденінің (Беларусь) иегерлері]]
[[Санат:Нұр-Сұлтанның құрметті азаматтары]]
[[Санат:Қазақстан министрлері]]</text>
      <sha1>l3beox5zjrdsyyvcs8ufl44z6du0oag</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063365</id>
      <parentid>3063341</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T09:38:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ташметов шахрух</username>
        <id>117802</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5032" xml:space="preserve">[[Сурет:Шөкеев.jpg|thumb|right|200px|Өмірзақ Естайұлы Шөкеев]]
'''Өмірзақ Естайұлы Шөкеев''' ([[12 желтоқсан]], [[1964 жыл|1964]], [[Түркістан]]) — &quot;[[Самұрық-Қазына]]&quot; ҰӘҚ-ң басқарма төрағасы (2011 ж. 26 желтоқсанынан). Экономика ғылымдарының кандидаты.

== Қысқаша өмірбаяны ==
* [[Мәскеу]] экономикалық-статистикалық институтын бітірген.
* ҚР Президенті жанындағы Жоғары экономикалық кеңестің кеңесшісі; 
* Президент Әкімшілігі мен Министрлер Кабинетінің қаржы бөлімі меңгерушісінің орынбасары 1991—1993 жж. қызметтерін атқарған.
* 1993—1995 жж. [[Түркістан облысы]]ның мемлекеттік меншік жөніндегі территориялдық комитетінің төрағасы.
* 1995 ж. қараша айынан - ҚР Экономика министрі; ҚР вице-премьері болып қызметтер атқарған.
* 1997 ж. қарашасынан 1998 жылдың сәуіріне дейін - [[БТА Банкі|«Тұран-Әлем» банкінің]] басқарма төрағасы;
* 1998 ж. тамыз айынан - ҚР Президенті Әкімшілігі басшысының орынбасары лауазымында болды.
* 1998 ж. тамыздың 19 - [[Қостанай облысы]]ның  әкімі қызметін атқарған.
* 2004 ж. наурызынан - [[Астана]] қаласының әкімі қызметін атқарған.
* 2006 ж. қыркүйектің 20-сынан - Оңтүстік Қазақстан облысының әкімі.
* 2007 ж. тамыздың 27-нен - Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің орынбасары.
* 2009 жылғы 3 наурыздан - Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің бірінші орынбасары.
* 2011 ж. 26 желтоқсанынан - &quot;Самұрық-Қазына&quot; ҰӘҚ-ң басқарма төрағасы.&lt;ref&gt;[http://pm.kz/kz/news/1097 Премьер-Министр Өмірзақ Шөкеевті «Самұрық-Қазына» Ұлттық әл-ауқат қорының басшысы етіп тағайындады] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160810064514/http://pm.kz/kz/news/1097 |date=2016-08-10 }}&lt;/ref&gt;
*2017 жылдың 12 желтоқсанынан – 2019 жылдың 25 ақпанына дейін ҚР премьер-министрінің орынбасары – ауыл шаруашылығы министрі.
*2019 жылдың 26 ақпанынан – [[Түркістан облысы]]ның әкімі.&lt;ref&gt;https://inbusiness.kz/kz/appointment/shokeev-omirzak-estajuly&lt;/ref&gt;

==Отбасы==
* Үйленген. Жұбайы - Мұхамеджанова Зәуре Советқалиқызы.  
* Қыздары - Нұрбала, Нұргүл; 
* ұлы - Нұрасыл.&lt;ref&gt;Қазақстан Республикасында кімнің кім екені - 2011 жыл. Екі томдық анықтамалық. Алматы, 2011 ІSВN 978-601-278-473-2&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:12 наурызда туғандар]]
[[Санат:1964 жылы туғандар]]
[[Санат:Түркістанда туғандар]]
[[Санат:Қазақстан мемлекет қайраткерлері]]
[[Санат:Нұр-Сұлтан әкімдері]]
[[Санат:Қазақстан экономика министрлері]]
[[Санат:Қазақстан сауда министрлері]]
[[Санат:Қостанай облысының әкімдері]]
[[Санат:Түркістан облысының әкімдері]]
[[Санат:Қазақстан премьер-министрінің орынбасарлары]]
[[Санат:Самұрық-Қазына ҰӘҚ басқарма төрағалары]]
[[Санат:Экономика ғылымдарының кандидаттары]]
[[Санат:Қазақстан экономистері]]
[[Санат:Барыс орденінің иегерлері]]
[[Санат:Парасат орденінің иегерлері]]
[[Санат:Астанаға 10 жыл медалінің иегерлері]]
[[Санат:Еуразия экономикалық одағын құрудағы еңбегі үшін медалінің иегерлері]]
[[Санат:Халықтар Достығы орденінің (Беларусь) иегерлері]]
[[Санат:Нұр-Сұлтанның құрметті азаматтары]]
[[Санат:Қазақстан министрлері]]</text>
      <sha1>277iq3b9l4zey97m3xedbklwtmxwu38</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Хламидиоз</title>
    <ns>0</ns>
    <id>9708</id>
    <revision>
      <id>3063340</id>
      <parentid>2989027</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T08:00:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ortaiakya</username>
        <id>119233</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5361" xml:space="preserve">{{Infobox disease
| Name = Хламидиоз
| Image = Pap smear showing clamydia in the vacuoles 500x H&amp;E.jpg
| Caption = [[Pap test|Pap smear]] showing ''C. trachomatis'' (H&amp;E stain)
| ICD10 = {{ICD10|A|55||a|50}}-{{ICD10|A|56|8|a|50}}, {{ICD10|A|70||a|70}}-{{ICD10|A|74|9|a|70}}
| ICD9 = {{ICD9|099.41}}, {{ICD9|483.1}}
| ICDO =
| OMIM =
| DiseasesDB = 2384
| MedlinePlus =
| eMedicineSubj = med
| eMedicineTopic = 340
| MeshID = D002690
}}
'''Хламидиоз''' —  жыныстық қатынас арқылы жұғатын жұқпалы ауру. Хламидиоздың қоздырғышы — хламидия бактериясы ({{lang-la|Chlamydia trachomatis}}). Жұқпалы жыныс ауруларының ішіндегі ең кең таралғаны болып есептеледі.
 
Хламидия ({{lang-la|Chlamydia trachomatis}}) — жұқпалы хламидиоз ауруын тудыратын [[бактерия]]. Хламидиядың қауіптілігі-ағзада ешбір белгі білдірмейтіндігі жатыр. Індеттің бар-жоғын анықтау үшін арнайы медициналық тексерулерден өту қажет. Егер жұқпалы ауруды уақытылы ауыздықтамасаң оның зиянды салдарына душар боласыз. Сол үшін дер кезінде емделу қажет-ақ.
Хламидия жатыр түтікшелерінің қызметін бұзып, оның салдары бедеулік пен жатырдан тыс жүктілікке әкеп соқтырады.
[[Инфекция]]ның алғы белгісі іштің төмен жағына ауырлық түсіретіндігінде. Ол басқа мүшелердің ауруын қоздырады.
Хламидиядан қорлық көріп жүрген еркектердің жұмыртқасына суық тиіп, қуық жолары ісініп, кей жағдайда қызарып, дәрет сындыра алмайтындай жағдайға түседі.
 
== Хламидиоздың алғашқы белгілері ==
Сұйықтық түсінің өзгеріске ұшырауы, іштің төмен жағының бүріп ауыруы әйелдер организміндегі асқынған хламидияның көрсеткіші болып табылады. Еркектерде де сұйықтық мөлшерден көп бөлінеді.
Хамидия әрқашан жаныстық қатынас арқылы жұғады. Берекетсіз [[жыныстық қатынас]]қа түсетіндерде бұл қауіпті індетке шалдығу мүмкіншілігі зор. Әсіресе 20 мен 30 жас аралығындағы ер азаматтар көп емделеді. Емделу процесі ұзақ инфекциядан сақтанудың бірден бір жолы-сауатты сақтану, әрі [[медицина]]лық жолмен тексеріліп тұру. Ауруды жұқтырған адам міндетті түрде екі тарап та емделу керек. Бірі емделіп, екіншісі ем қабылдаудан бас тартса уақыттың зая кеткені. Тағы бір ескеретін жайт инфекцияның қайталануына жол бермеу. Әйтпесе, оның ауыртпалы көп болады.
 
== Симптомдары және емдеу ==
Хламидоз инфекцияларының кемінде 90%-ы әйелдерде сипмтомсыз етеді.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Klamydia|url=https://www.terveyskirjasto.fi/dlk00139|accessdate=2022-08-23|work=terveyskirjasto.fi}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|title=What are the symptoms of Chlamydia|url=https://www.stdlabs.com/chlamydia|accessdate=2022-08-23|work=stdlabs.com}}&lt;/ref&gt;
Хламидоз инфекциясы, әдетте, ерлерде уретрит тудырады . Өзіне тән симптомдарға қышу, несеп шығару кезінде ашу және үрпіден түссіз немесе ақшыл бөліністер кіреді. Ерлердегі хламидиялық инфекциялардың жартысына жуығы симптомсыз өтеді.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Chlamydia – CDC Basic Fact Sheet|url=https://www.cdc.gov/std/chlamydia/stdfact-chlamydia.htm|accessdate=2022-08-23|work=cdc.gov}}&lt;/ref&gt;
Хламидозды несеп үлгісінен сенімді түрде анықтауға болады, сонымен қатар үлгіні үрпі ернеуінен және әйелдерде мақта тампоны көмегімен цервикльды арнадан алуға болады. Инфекцияны антибиотиктер көмегімен емдеуге болады . Емдеудің тиімділігі сынамаларды бақылауші іріктеумен расталуы тиіс.
 
== Ескертпелер ==
&lt;references /&gt;
 
[[Санат:Бактериялар]]
[[Санат:Жұқпалы аурулар]]
[[Санат:Жұқпалы жыныс аурулары]]
[[Санат:Медицина]]</text>
      <sha1>3zz3g4rl1shcgs1luwpmqhoe86fxmy1</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Орта жүз</title>
    <ns>0</ns>
    <id>13691</id>
    <revision>
      <id>3063458</id>
      <parentid>2989099</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T11:18:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Uvuvwevwevwobae Onyetenvewve Ugwemubwem Ocac</username>
        <id>122497</id>
      </contributor>
      <comment>/* Тайпалары */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="22766" xml:space="preserve">{{Тарихи мемлекеттер
 |атауы                    = Орта жүз
 |карта                    = Жуз.svg
 |size                     = 200 px
 |сипаттамасы              =  XX ғ. басындағы көшпенді Орта жүздердің қоныстанған жерлері. Орта жүз картада қызғылт-сары түспен белгіленген 
 &lt;!-- |type_before         = егер бұл параметр үлгіде кездесетін болса,
онда келесіні жазу керек: «Құрушы мемлекеттер»,
әйтпесе, оны өшіріңіз. Онда былай шығады: «Алдыңғысы».--&gt;
 |p1                       = Қазақ хандығы
 |flag_p1                  = Flag of the Kazakh Khanate.svg
 |құрылуы                  = [[1456 жыл|1456]]
 |ыдырауы                  =[[1822 жыл|1822]]
 &lt;!-- |type_after               = егер бұл параметр үлгіде кездесетін болса,
онда келесіні жазу керек: «Ыдырағаннан кейінгі мемлекеттер…»,
әйтпесе, оны өшіріңіз. Онда былай шығады: «Кейінгісі».--&gt;
 |s1                       = Ресей империясы
 |flag_s1                  = Flag_of_Russia.svg 
 |астана                   = [[1456 жыл|1456]]—[[1847 жыл|1847]] [[Түркістан (қала)|Түркістан]]
 |тілі                     = [[қазақ тілі]]
 |халқы                    = [[қазақтар]]
 |рулар                    = [[арғын]], [[қыпшақ]], [[найман]], [[керей]], [[уақ]], [[қоңырат]]
 |басқарушылар_титулы2     = &lt;!--келесі басқарушының титулы өзгеріп кеткен жағдайда қолданылады--&gt;
 |дейін                    = Қазақ хандығы
 |кейін                    = Ресей империясы
}}
:''Тағы қараңыз: [[Қазақ жүздері]]''
[[File:Жуз.svg|thumb|300px|Орта жүз аумағы сарғылт түспен белгіленген]]
{{Қазақстан тарихы}}

'''Орта жүз''' – қазақ халқының этникалық құрамына енген рулар мен тайпалардың саяси, экономикалық және мәдени бірлестігі.  Орталық және солтүстік шығыс Қазақстанды мекендеген қазақ тайпаларының одағы болған.

==Орта жүз құрамы==
[[Шежіре]] бойынша Орта жүз құрамы '''алты рудан''' тұрады: ''арғын, найман, керей, уақ, қоңырат, қыпшақ, тарақты''. Орта жүз қазақтарының тарихы мен рулық-тайпалық құрамының толық сипаттамасы толымды түрде ''Ш.Уәлиханов, М.Тынышбаев, Ш.Құдайбердіұлы, М.Ж. Көпейұлы, І.Халиди, А.И. Тевкелев, А.И. Левшин, П.И. Рычков,'' т.б. ғалымдар еңбектерінде  баяндалады. 

Бұл [[тайпалар]] өз ішінде [[руларға]] бөлінеді. [[Арғын]] руы өз ішінде '''екі үлкен''' атадан тұрады: ''бес мейрам (қуандық, сүйіндік, бегендік, шегендік, қаракесек) және жеті момын (атығай, қарауыл, қанжығалы, тобықты, бәсентиін, шақшақ, сарыжетім); [[Найман]] руы өз ішінде '''төрт үлкен''' атадан тұрады: Терістамғалы(Келбұға,Кетбұға),Сарыжомарт(ергенекті)(Бораншы,Сарғалдақ,Шоңмұрын,Қожас,Қожамберді,Беске,Дәулет,Шеруші,Тенеке),Төлегетай бабадан (Матай,Қаракерей,
Төртұл,Садыр) Сүгірші(Ергенекті, Бағаналы, Балталы);қыпшақ: жолаба қыпшақ, қара қыпшақ, құлан қыпшақ, сары қыпшақ, қытай қыпшақ қоңырат: жаманбай, аманбай, жетімдер, божбан, саңғыл, байдар, жандар, құлыншақ; керей: ашамайлы және абақ; уақ: жантелі және жангелді'' деген үлкен аталарға бөлінеді. Кейбір шежірелер алты тайпаға қосымша жетінші етіп тарақтыны қосады. 

Аңыз бойынша тарақты(Найманға да,Арғынға да кіреді,кей дерек бойынша [[Алтай-Қарпық]]) Орта жүз ноқта ағасы. Ноқта ағасы ретіндегі құрметке Ұлы жүзде жалайыр, кіші жүзде табын руы ие. Ноқта сөзі бұл рулардың жетекші рөлге ие болғанын көрсетеді. Әрі аталған үшеуінің де таңбалары тарақ таңба, яғни төре таңбасымен үндес келеді. 
1917 жылға дейін Орта жүз рулары қыста Сырдария, Қызылқұм, Қаратау, Мойынқұм өңірлерінде, Балқаш көлінің солтүстігінде, жазда Тобыл, Есіл, Нұра, Торғай, Ертіс, Сарысу өзендері салаларының алқабында, Орталық Қазақстанның кең байтақ далаларында көшіп-қонып жүрген.
[[File:Abylai khan 140x190.jpg|thumb|left| alt=A.| ''[[Абылай хан]]''.]]

==Орта жүз аумағы == 
'''Орта жүз аумағы''' оңтүстікте [[Сырдария|Сырдарияның орта ағысы]] алабындағы және [[Орта Азия]] өңіріндегі отырықшылық жағдайда егіншілігі өркендеген көне мәдени орталықтармен шектескен. [[Ауызша деректер]] бойынша кезінде [[Ұлы жүз]] бен Орта жүз табиғи шекараларының бірі болып [[Шу (өзен)|Шу өзені]] белгіленген.''Орта жүз солтүстікте Ресей иеліктеріндегі жерлермен'' шектесті. 

Кейбір рулар қазіргі '''Қазақстан шекарасынан тыс''' жерлерде де орын тепкен. '''Найман руының''' ''бір бөлігі (қызай, байжігіт) мен керей руының үлкен бір бөлігі (абақ керей) қазіргі Шыңжаң жеріне (ҚХР)'' қоныстанған. Моңғолияның Баян-Өлгий, Қобда аймағында өмір сүріп жатқан қазақтардың да негізгі бөлігін осы абақ керейлер құрайды. Жоңғар хандығы жойылғаннан кейін абақ керей руы малға жайылым іздеп бұрынғы қоныстарынан шығысқа қарай көшіп, қазіргі Қытай жеріндегі Алтайдың таулы аймақтарын, Қара [[Ертіс]] бойын жайласа, қыста [[Моңғолия]] жеріне өтіп, қыстап жүрген. '''Моңғолияда революция''' жеңіске жетіп, '''1921 жылы''' [[Қытай]]мен арадағы шекара белгіленген соң, абақ керейлер Моңғолияның '''Қобда аймағында''' түпкілікті орналасып қалған. Моңғолияда біршама найман, аздап арғын, уақ рулары кездеседі. Қытай жерінде өмір сүріп жатқан ''Орта жүз руларының көпшілігi'' [[Кеңес үкіметі]] орнағаннан кейінгі зұлматтың нәтижесінде Қазақстаннан қоныс аударғандар. 

Орта жүз құрамына кірген тайпалар ежелгі заманда-ақ '''көшпелі жағдайда мал шаруашылығымен''' шұғылданған. Сырдария бойында, Сарысу, Нұра, Торғай өзендері, Алтайдың тау бөктерлерінде суармалы егіншілікпен де айналысқан. Балық аулау Балқаш, Зайсан көлдерінде жақсы дамыды. [[Аңшылық]] кәсіп, қолөнер түрлері де (ағаш ұсталығы, зергерлік, кілем тоқу, т.б.) айтарлықтай дәрежеде болды. Бұған қосымша Орта жүз жұртшылығы өзіне көршілес аймақтардан ''астық, өнеркәсіп және қолөнері бұйымдарын негізінен малға және мал шаруашылығы өнімдеріне айырбас'' жасады.

'''Ортағасырлық деректемелерде''' Орта жүз құрамына кірген тайпалар туралы біршама мәліметтер бар (Рашид әд-Дин, Әбілғазы, т.б.). Олардың ''тарихы ежелгі уақыттардан'' басталады. Орта жүз тайпалары ерте орта ғасырларда (VI– XII ғасырлар) болған саяси-тарихи оқиғаларға белсене араласып, Орта Азиядағы түрлі халықтардың этногенезінде маңызды рөл атқарды. Кейіннен басқа да түркі-моңғол тайпалары сияқты [[Шыңғыс хан]] құрған мемлекеттің құрамына кірді, Жошы әулеті билеген [[Алтын Орда]] мемлекетінде үлкен рөл атқарды.
[[File:Syr29.jpg|thumb|300px|Сырдария]]
== Этнотарихы==
'''Этнотарихи''' жағынан Орта жүздің қалыптасуы орта ғасырдағы қыпшақ этномәдени ортасымен, [[Ақ Орда (мемлекет)|Ақ орда]], [[Өзбек хан|Өзбек ұлысы]] ру-тайпаларымен байланысты. Оның қалыптасуына '''XV – XVI ғасырларда'''' пайда болған ''географиялық және этносаяси факторлар'' негіз болды. Яғни, ''Алтын Орданың, оның шығысындағы автониялық құрылым Ақ Орданың ыдырауы, жаңадан құрылған тәуелсіз ұлыстардың (өзбек, қазақ, ноғай, т.б.) өзара соғыстары өзара жақын, туысқан руларды біріктіруге'' мәжбүр етті. 

Қазақ хандығының нығаюы мен халықтың топтасуында '''Орта жүз тайпалары''' елеулі қызмет атқарды. '''XVI – XVII ғасырларда''' ''Қасым хан, Ақназар, Тәуекел, Есім хан, Тәуке хан'' тұсында қазақ хандығының аумағы күрт кеңейіп, бір-біріне жақын тайпалар бірігіп, аумақтық-әкімшілік бөлік болып қалыптасты (Жүз). '''Үш жүздің қалыптасуы''' жаугершілік уақытта, сыртқы жауға қарсы әскер топтастыруда шешуші рөл атқарды. XVIII ғасырда қазақтарға қарсы Жоңғар хандығының агрессиясы күшейіп ( Жоңғар шапқыншылығы), қазақ тайпаларының батысқа қарай ығысуына, көшуіне әкеп соқты. Жеке-жеке бытырай қоныстанған олар жоңғарлардың ұйымдасқан тегеурінді күшіне төтеп бере алмады. [[Шоқан Шыңғысұлы Уәлиханов|Ш.Уәлиханов]] бұл жайында былай жазады:''“Құтырынған жоңғарлар түре қуған Орта жүз қазақтары Самарқанд маңынан барып шықты, олардың бірқатары көмек пен қамқорлық іздеп, Ресей шекарасына жақын қоныстанды”''. Жоңғар шапқыншылығына қарсы халықты '''Қабанбай, Бөгенбай, Жәнібек''', т.б. батырлар көтеріп, оларға қарсы бірнеше рет соққы берді. 

Сыртқы жаудан қорғану үшін Орта жүз тайпаларының біразы [[Ресей империясының құрамындағы Қазақстан|Ресей бодандығына]] өте бастады. '''1734 жылы 10 маусымда''' [[Сәмеке хан]] бастаған Орта жүз руларының бір бөлігі Ресейдің қол астына өз еркімен өтті. 1740 жылы тамызда [[Әбілмәмбет хан]], 1742 жылы қарашада найман тайпасын билеуші [[Барақ сұлтан]] Ресей бодандығын қабылдады. '''1754 жылы қазанда''' қоңыраттардың біраз бөлігі бодандыққа кіргенімен, олардың Ресей қол астына өтуі XIX ғасырдың орта тұсына дейін созылды. 

[[Жоңғар шапқыншылығы]] кезінде жан-жаққа бытырай көшуге мәжбүр болған Орта жүз тайпалары мен рулары XVIII ғасырда өз Орта жүз руларына ежелгі жерін қайтару үшін әскери және дипломатиялық әдістерді қатар қолданды. Қазақтарды іштей ыдыратуды көздеген Ресей өкіметі '''1815 жылы''' Орта жүзде екінші хандық құрып, оған [[Бөкей хан]] болды. ''1817 жылы Бөкей хан, 1819 жылы Уәли хан өлген соң 1822 жылы орыс патшасының жарлығымен Орта жүзде хандық билік жойылып, 8 сыртқы дуанға'' бөлінді.'' “Сібір қазақтары туралы ереже” бойынша әр дуан 15 – 20 болыстан, әр болыс 10 – 12 ауылдан, әр ауыл 50 – 70 түтіннен'' құралды. Ереже бойынша белгіленген [[8 сыртқы дуанның]] ''[Қарқаралы, Құсмұрын (1824), Аягөз (1831), Ақмола, Аманқарағай (1832), Баянауыл, Үшбұлақ (1833), Көкпекті (1844)]''ашылуы жергілікті халықтың наразылығын туғызды. 1824 – 36 жылдары [[Саржан Қасымұлы|Саржан сұлтан]] басқарған Қарқаралы және Көкшетау округтеріндегі халық бірнеше рет стихиялы түрде көтерілді. 1837 жылы [[Кенесары хан|Кенесары Қасымұлы]] бастаған көтеріліс одан да ауқымды болды. Алғашқыда оған ''Ақмола, Қарқаралы, Аманқарағай, Баянауыл округтерінің халқы'' қосылса, уақыт өте келе бұл көтеріліс үш жүзді қамтыды. 

'''XIX ғасырдың II жартысында''' Қазақстанға әкімшілік-аумақтық бөлініс енгізілді (1866, 1891 жылғы реформалар). Орта жүз қазақтары Семей және Ақмола облыстарының құрамына енді, олар ''Жетісу облысы Лепсі уъездінде, Торғай облысы Қостанай және Торғай уъездінде халықтың көпшілік бөлігін'' құрады. Орта жүз тайпаларының біраз топтары Торғай, Сырдария облыстарының кейбір уъездін де қоныстанған. Орта жүз қазақтары енген екі облыста ''130 болыс, 1048 старшын, 183668 шаңырақ'' болған. 1889 жылғы санақ бойынша, [[Семей облысында]] – '''519887''', [[Ақмола облысында]] – '''466364''' адам тұрған. 1897 жылғы санақ бойынша, халық саны көбейіп, мұнда барлығы '''1267198''' қазақ тұрған. 
[[File:Fotothek df ps 0000015 Kriege ^ Kriegsfolgen ^ Hunger.jpg|thumb|left| alt=A.| ''[[Ашаршылық|Ашаршылық кезеңі]]''.]]

== Қазақ халқының этногенезі ұйытқы болуы==
Орта жүз құрамына енген тайпалар мен рулар '''XV ғасырдың II жартысы мен XX ғасырдың басында'''  негізінен Қазақстанның ''шаруашылық және географиялық жағынан'' өзіндік ерекшелігі бар шығыс, орталық және солтүстік өңірлерін мекендеп, қазақ халқының этногенезіне ұйытқы болды. Әр кезеңдегі тарихи оқиғалар ([[Ақтабан шұбырынды|“Ақтабан шұбырынды, Алқакөл сұлама”]], “ашаршылық”, “кәмпеске”, дүниежүз. соғыстар, т.б.) салдарынан Орта жүз тайпаларының  ''бұтақтары, рулары мен аталары Ұлы жүз бен Кіші жүздің тарихи аймақтарына, яғни Қазақстанның түкпір-түкпіріне шашырай'' қоныстанды. Сондай-ақ Орта жүз рулары ''Өзбекстан, Түрікменстан, Тәжікстан, Ресей және алыс шетелдерге (Моңғолия, Қытай, Түркия, бірқатар Еуропа елдеріне)'' көшіп, бүгінде сол елдердегі  қазақ диаспорасын құрап, өмір сүріп жатыр. Қазіргі таңда [[тайпалық одақтардың]] алғашқы кездегі мәні жойылған. Орта жүз өкілдері тек біртұтас [[Қазақтар|қазақ ұлты]] ретінде ғана танымал.
== Саны ==
Қазіргі уақытта халық саны бойынша қазақтардың ең үлкен үлесі Орта жүз рулары болып табылады.
[[File:Племенной состав среднего жуза.png|thumb|Орта жүздің рулық құрамы]]
== Тайпалары ==
Жолы үлкендігі бойынша:
*'''''[[Арғын]]''''' Мекендеген аумақтары:[[Торғай Үстірті]]нен [[Шыңғыстау|Шыңғыс тауларына]] дейін, [[Балқащ|Балқаш көлінің]] шығысы мен солтүстік-батысы.
Ата қонысы Павлодар, Ақмола, Қарағанды, Шығыс Қазақстан, және Қостанай облыстарында. Ұраны - &quot;''Ақжол''&quot;;
*'''''[[Найман]]''''' Мекендеген аумақтары:[[Тарбағатай]] тауының жотасы мен Наймантау/Шыңғыстау және Жоңғар Алатауына дейін [[Ертіс]]тің төменгі және жоғарғы ағысы Балқаштың оңтүстігі.
Ата қонысы [[Өскемен]], [[Семей]], [[Риддер]], Талдықорған, [[Абай облысы]], [[Шығыс Қазақстан]] және [[Орталық Қазақстан]] және [[Алматы облысы]]тарында. Ұраны - &quot;''Қаптағай!''&quot;; &quot;''Қабанбай''&quot;;
Басқа руларға қарағанда [[Найман]]ның ішінде әр рудың өз ұраны және таңбасы бар.
_________________________________________
*'''''[[Қыпшақтар|Қыпшақ]]''''' — Ұраны — '' ''Ойбас''&quot;;
*'''''[[Қоңырат]]''''' — Мекендеген аумақтары: Оңтүстік Қазақстан, Сырдарияның ортаңғы ағысының оңтүстік жағалауы, Шымкент, Первоск, Ташкент ояздары. Ұраны - &quot;Алатау&quot;;
*'''''[[Керей (тайпа)|Керей]]''''' — Ұраны - &quot;''Акжол Карақожа''&quot;;
*'''''[[Уақ]]''''' — Мекендеген аумақтары: [[Солтүстік Қазақстан облысы]]. Ұраны - &quot;''Жаубасар, Мұқамал''&quot;.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;«Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы|Қазақ энциклопедиясы»]] Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, VII том&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;Рычков П.И., История Оренбургская, Оренбург., 1896; Востров В.В., Муканов М.С., Родоплеменной состав и расселения казахов (конец ХІХ – начало ХХ вв.), А.-А., 1968; Қазақ шежіресі, А., 1994; Арғынбаев Х., Мұқанов М., Востров В., Қазақ шежіресі хақында, А., 2000.&lt;/ref&gt;

{{rodovid|937568}}

== Дереккөздер==
&lt;references/&gt;

{{wikify}}
{{Қазақ рулары}}
Алтай тауының солтүстігінен басқа бөліктері, Сырдарияның төменгі бөлігі, Солтүстік Қазақстан, Ертіс өзенінің алабы

[[Санат:Тарих]]


{{stub}}</text>
      <sha1>552ge4t0fhgjowrcjm99844ez3dlkdn</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Арғын</title>
    <ns>0</ns>
    <id>14083</id>
    <revision>
      <id>3063429</id>
      <parentid>2976064</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T11:03:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Uvuvwevwevwobae Onyetenvewve Ugwemubwem Ocac</username>
        <id>122497</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="55964" xml:space="preserve">'''Арғын''' — [[Орта жүз]] құрамындағы ру.

== Шежіресі ==
[[File:Қаракесек шежіресі.jpeg|thumb|Қаракесек шежіресі]]
Арғы атасы Арғын-ата, одан Қодан-тайшы, одан Ақжол би аталған - Дайырқожа. Дайырқожадан:
*Бәйбішесінен Қарақожа
**Қарақожа бәйбішесінен [[Мейрам]]-сопы (Бес Мейрам)
***Мейрамсопы бәйбішесінен: [[Қуандық]], [[Сүйіндік (Орта жүз)|Сүйіндік]], [[Бегендік]], [[Шегендік]]
***Мейрамсопы тоқалынан: Болат ([[Қаракесек (Арғын)|Қаракесек]])
**Қарақожа тоқалы Момыннан [[Қарасопы]], [[Кенжесопы]], [[Бәсентиін]]
*Тоқалынан Тоқал-арғын аталған Сүйіндік
**[[Саржетім]]
**[[Шақшақ]] Шақшақ Аманжолдан тарайды, Аманжол Елеместен.
**[[Аманжолдан]] - [[Әлімбет]], [[Бәйімбет]], [[Шақшақ]].
**Шақшақтан - [[Шақшақ Жәнібек]] Батыр Қошқарұлы
*Бұл шежіренің тек қана бір нұсқасы.

{{rodovid|308407}}

== Тарихы ==
Арғын тайпасының рулары бүкіл Қазақстанда қоныстанды, бірақ олардың мейлінше көп табан тіреген жерлері мыналар: Орталық Қазақстанда Есіл, Құланөтпес, Терісаққан, Қума өзендерінің аңғары, Қорғалжын, Теңіз көлдеріпің төңірегі, Нұра өзені мен оның көптеген салаларының бойы; Шығыс Қазақстанда Шыңғыстау, Шұбартау даласы, Тоқырау, Бақанас өзендерінің бойы, Солтүстік Балқаш өңірі, Қарқаралы таулары және оның көптеген өзендері бар төңірегі, Ащысу, Нұра өзендерінің бас жағы, Қарасор, Қатынкөл, Саумалкөл көлдерінің төңірегі, Баянауыл маңы мен Ертіс бойы; Солтүстік Қазақстанда Кішіқарой және Ебейті көлдерінен бастап, одан әрі Есіл мен оның салалары бойымен батысқа қарай, Зеренді, Алабота, Жалбыркөл, Сәулекөл, Ақпан-бөрлі, Тайсары, Жабай, Жыланды өзендерінің т. б. бойы.

Арғындар Кіші жүз жерінде де мекен еткен, ол жерлер: Қарақамыс, Шошқалы, Сарыкөл, Қойбағар көлдерінің төңірегі, көптеген шағын өзендердің бойы мен осы көлдер маңындағы алқаптар, Торғайға құятын Үлкентамды, Мойылды, Сарыторғай деген шағын өзендердің бойы, сондай-ақ Торғай өзенінің бас жағы және Сарыкөл төңірегі.

Жалпы алғанда, Арғын тайпасының қоныстанған жерлері осы. Рулардың орналасуы туралы деректерді мұрағат құжаттарынан, әсіресе сыртқы округтер бойынша мәліметтер келтірілетін құжаттардан алынады. Оларда мейлінше толық көріністер беріледі.

Арғын тайпасы руларының орналасуын Шығыс Қазақстаннан бастап, содан әрі жылжимыз. Топонимика елеулі өзгерістерге ұшырағанын көруге болады. Кейде қазіргі карталардан рулардың XIX ғасыр мен XX ғасырлардағы орналасқан жерлерін анықтау қиын, өйткені өлкенің отарлануына байланысты төңкеріске дейінгі әр түрлі деректемелерде көрсетілген атаулардың орнына, кейін орысша атаулар берілген. Бұл мәліметтерді неғұрлым кейінгі мәліметтермен салыстыруға тырысамыз және оқырмандарға түсінікті болуы үшін тым болмағанда оқырмандар біле бермейтін жерлердің шамамен алынған географиялық координаттарын немесе орналасқан жерлерін белгілі пункттерге, өзендерге, көлдерге, тауларға т. б. байланыстыра көрсетеміз. Жоңғарлар қуып шығарылғаннаан кейін қазақ руларының шығыстағы қоныстарына қайтып оралуы үш бағытта: Орта Азия жағынан Шу өңірі арқылы Сарыарқа даласы, Түркістаннан Ерейментау жәие Оңтүстік Сібірден (Ертіс, Ом өзендерінен) Ертіс алқабы бағытында жүрді. Аңыздарға қарағанда, Сарыарқа даласына (Есіл, Нұра, Түндік өзендері бойына) алғаш келгендердің бірі Қанжығалы руының қауымдары болған. Осы рудың билері Абыз беп Шомақ бос қоныстарға өз тайпаластарын шақыра бастайды.

Жоңғар шапқыншылығы жылдарында көшіп кеткен Қаракесек руы Ташкент маңында тұрып, олардың биі Бертіс (қараңыз: 2-кесте Бошашан тараған төртінші ұрпақ М. М.) осы қалада белгілі бір қызмет атқарған. Қапжығалылардың ұсыныс жасауы уақыт жағынан Бертіс бидің шөбересі Қазыбек бидің (қараңыз: 2-кесте) заманыиа тұстас келеді. Қазыбек би көшіп бару мүмкіндігін білу үшін Қу және Едірей таулары төңірегін мекендеген Қанжыгалы руының билеріне өз адамдарын жібереді.

Өкілдері жақсы хабар әкелгеннен кейін Қазыбек би Қаракесек руының өзі билейтін Бошан атасымен және Қуандық руының Алтай атасымен (қараңыз: 2-кесте) бірге көтеріле көшіп Сарыарқаға, қанжығалылардың қоныстарына беттейді. Аңыздарда былай делінеді: Темеш (алтай) руынан Найман тайпасы 40 биепі ұрлап, сойып алған. Наймандар ол етті ерулік дәстүрімен қонақасыға берген. Сосын жайылымды жаңадан көшіп келгендерге тастап, өздері көшіп кеткен.

Халық пен мал санының көбеюіне байланысты жердің таршылығы байқалып, қаракесектер қанжығалыларды Баянауыл тауына, ал Қуандық руының Алтай атасын Ақмола даласындағы Семізқыз тауына ығыстырған. Қаракесек руының қауымдары Кейт, Боқты, Қу, Едірей, Абыралы таулары мен соларға шектес жерлерді қоныстанды. XIX ғасырдың бас кезінде Ақмола даласынап және солтүстіктен (Ом өзенінен) Қарқаралы тауларына Тарақты руы көшіп келді.

XIX ғасырдың 40-жылдарында күші мығым Қамбар руы тарақтыларды Көкшетаудан ығыстырып шығарды. XIX ғасырдың 40-жылдарында Абылай ханның кенже ұлы Шама сұлтан Солтүстік Балқаш өңірінің шөл даласынан көшіп келген Дадан Тобықты руын Шыңғыстаудан  қуып шықты. Осылайша көшіп келіп, бір руларды екіншілерінің ығыстырып шығаруы аз болмаған. Сонымен, солтүстік ендіктің 50 градусы мен шығыс бойлығының 40 градусынан шығыс ендіктің 48 градусы және одан оңтүстікке қарай солтүстік Балқаш өңірінде арғындар көшіп жүрген және басқалардан гөрі олардың арасында Қаракесек руы өте көп болған. Осы көшпенді қауымдар негізінде 1824 жылы Қарқаралы округі құрылды, ал кейініректе олардың қысқы және жазғы қоныстары құрылды, төменде ол жерлер келтіріліп те отыр. Жоғарыда келтірілген болыстар бойынша ауылдар, шаңырақтар, халық сапы туралы да мәліметтер бар. 4- және 5-кестелерді салыстыра отырып, XIX ғасырдың бірінші жартысында болған таксонимиялық жіктердің (туыстықтың басталуын), сөндай-ақ бір облыстағы рулардың бөлшектенуін немесе әр түрлі рулардың бірігуін анықтауға болады. XIX ғасырда болыстар ру атымен аталған және солар бойынша арғындардың рулық құрамындағы орнын анықтауға болады. Мысалы, Қарауыл, Шақшақ, Тобықты рулары арғындардың екінші тармағы Момындарға жатады (қараңыз: 2-кесте).

Округтегі ең көп Қаракесек руы бірінші топқа Мейрамсопыға жатады. Бұл жерде де туыстық ру басынан емес, Қаракесектен тарайтын жаңа &lt;s&gt;патрилиндждерден&lt;/s&gt; басталады: Көшім Қаракесектің үшінші ұрпағы Көшім атасының (қараңыз: 2-кесте). Қамбар Қаракесектің асырап алған баласының; Байбөрі Қаракесек немересінің; Айбике және Нұрбике-Шаншар-Қаракесектің Шаншар әйелдері (Айбике мен Нұрбике) қосылған Қаракесектің төртінші ұрпағының; Қарсон Қарпық Қаракесектің төртінші ұрпағы болатын. Қарсон атасы мен Қуандық руы Қарпық атасының; Әлтеке Сарым осы аттас аталарының Қояншы Тоғай Қаракесектен төртінші ұрпақ болатын Қояншы жәие Тоғай аталарының атымен аталады. Сондай-ақ, арғын тайпасында дербес болыс құрған Тарақты руын да атап өткен жөн. Егер XIX ғасырдың 30-жылдарында болыстар (5-кестені қараңыз), мысалы, Қарауыл, Әлтеке-Сарым сияқты біртектес болса, 40-жылдарда болыстардың бөлшектепуі немесе түрлі рулардың бір болысқа бірігуі де біртектес болды. Мысалы, Тобықты болысы, Дадан, Мәмбет, Күшік-Тобықты (Дадан Тобықты, сондай-ақ Тобықтыдан тарайтын бесінші ұрпақ Мәмбет пен Күшік (қараңыз: 2-кесте) болып бөлінгеи. Ал Қарауыл-Қамбар болысы екі, қарауыл қазақтарының бір болысқа біріккені көрсетеді. Алуан түрлі қауымдардың мұндай бірлестіктері жайылымдарды және жалпы алғанда өз мүдделерін бірлесіп қорғау қажеттігінен туды. Шынына келгенде, 30-жылдарда Қарауыл атасы 4 ауылдан, ал Қамбар атасы 10 ауылдан тұрған (қараңыз: 5-кесте). Өстіп үлкен бір болысқа біріккенде ғана олар басқаларына қарсы тұра алатын еді. Бірақ болыстардың бөлшектенуі бұдан әрі де жиі кездесті, оған жайылымдардың жеткіліксіздігі мен жаңа қоныстар іздестіру себеп болды. Мәселен, 30-жылдары Тобықты болысында басқалардың бәрінен де көп көрсеткіш 50 ауыл болған (қараңыз: 5-кесте). 40-жылдардың басында олар Мәмбет-Тобықты, Күшік-Тобықты болыстарына бөлінді (қараңыз: 4-кесте). 1850 жылғы 18 қаңтарда Мәмбет-Тобықты болысының старшындары мен билері Қарқаралы округтік приказына бұл болысты (16 старшындық; 1723 шаңырақ) екіге бөлуді, одан 8 старшындықты (825 шаңырақ) бөліп шығаруды өтіне келіп, олар былай деген: «...басқа 8 старшындық пен болыс басқармасынан мүлде басқа жақта әрі алыс қашықтықта (200 шақырымнан астам) болғандықтан, заңда көрсетілген міндеттерді атқаруда да, тығыз орналасқан қоныста малды азықтандыруда да қиыншылықтарға ұшырап келдік, қазір де ұшырап отырмыз». Сібір қазақтары шекаралық басқармасының ұсынысы бойынша, бұл болыс кейін: Мәмбет-Тобықты және Жүз-Мәмбет-Тобықты деген екі болысқа бөлінді. Одан бұрып, 1843 жылы, Байбөрі болысы екіге бөлінген болатын. Егер 30-жылдары 279 ауылдағы 16532 шаңырақта барлыгы 115240 жан болса (қараңыз: 5 кесте), 1841 жылғы деректер бойынша Қарқаралы округіндегі 136 ауылдағы 15022 шаңырақта 101 251 адам болған.

Ауылдардың, шаңырақтардың, халықтың бұлайша кемуіне, сөз жоқ, кейбір ауылдардың солтүстікке (Баянауыл таулары мен Ертіс жағына) және батысқа (Ақмола даласына) көшіп кетуі себеп болған. Облыстық басқару формасына көшкен кезде Қарқаралы арғындары дербес әкімшілік олшем Қарқаралы уезі болып келген еді, ол уезд Шыңғыстаудың батыс сілемдеріггеп Мойынты озені мен Ақадыр шептеріііе дейін, Балқаш көліпен Баянауыл таулары аймағына дейіп созылып ж а та тын. 1897 жылғы деректер бойынша, уезде барлығы 104569 қазақ болған. Онда 181 старшындық болып, олардағы шаруашылықтар саны 30 528ге жеткен. Алғашқы он жыл ішінде уезд халқы көбейіп, 38 616 шаруашылыққа жетті, олардың ішінде арғындар 32 515 шаруапіылық еді. Қалған шаруашылықтар басқа тайпаларға жатады. (Олар жайында тиісті бөлімдерде айтылады). Қазақстанда облыстық басқаруды енгізе отырып, орыс үкіметі жаңа әкімшілік өлшемдер енгізуге, оларға рульщ атау бермей, топономикасын қоса өзгертіп, рулық негізді түптамырымен жоюға ұмтылды (мысалы, Тоқырауын Тоқырауын өзені, Шұбартау ІШұбар таулары т. б.). Уезде барлығы 19 болыс болды. Мұндай саясат Ресейдің өзіндегі капитализм дамуына байланысты түбегейлі өзгерістерге сай келген еді.

Жергілікті феодалдардың билігіне балта шабу арқылы патша өкіметі олардың қолынан экономикалық, саяси күштерді тартып алып, Қазақстанды жалпыресейлік қажеттерге байлап матады. Олар бұл арқылы ең бастысы Қазақстанды өзінің өнеркәсіп тауарлары үшін шикізат базасы мен рыногына айналдыруды мақсат өтті. Тарақты руы Шыңғыстаудың солтүстік-батысындағы Босаға, Шаған өзендерінің бойын мекендеген. Оның 104 шаруашылығы Қу бөлысы болды. Бұл болыста сол рудың Жантоқа және Тоқтауыл деген екі атасы жайлады. Уездің шығыс бөлігінде солармен қатар түрлі болыстарға бөлшектеліп кірген Қамбар руы тұрған. Айт және Олжас аталары (462 шаруашылық) Темірші, ал Толы бай, Шана, Сарман, Тілеу аталары (240 шаруашылық) Абыралы болысы болғаи.

Кейт тауларып Қарауыл руы мекендеген. Оның Байтуған, Құттықадам аталары (400 шаруашылық) Кент болысының құрамыиа еиген. Қуандық руы Нұра өзені мен соған құятын Шиелі өзенінің бойыида, Батпаққара көлі төңірегінде көшіп жүрді. Бұл жерлерде Алтай тармағына кіретін жәие Ақсары болысын құрайтын Итболды, Байболды аталарының 250 шаруашылығы көшіп жүрген. Балқаш көлінің сәл солтүстігінен бастап, даладағы Сарыбұлақ жәие Жәмші жылгаларына дейін, Мойынты өзенінің бойында Шұбыртпалы руьшың Көкала, Күйелі аталары мекеп еткен. Бұл аталардың 500 шаруашылығы Мойынты болысының құрамына енген.

Қаракесек руынан кейінгі саиы ең көп Төбықты руы Шыңгыстау мен оның төңірегіне, әсіресе Ащысу мен Шаған өзендерінің арасына, соиымеи қатар Ащысуға құятын Шынбай өзенінің бойына қоныстанды. Аңыздарда Тобықты руынан шыққан Тоқтамыс XVIII ғасырдың 80-жылдарының аяғында Көкшетаудан Шыңғыстауға Абылай ханның кіші ұлы Шама сұлтанды әкеліп, ол көп ұзамай жуантаяқ атасы қазақтарының билеушісі деп жариялапғап деліпеді (қараңыз: 2 кесте). XIX ғасырдың 40-жылдарында Шама батыр Дадан атасын Солтүстік Балқаш өңірі мен Қотанбұлақ алқабына қуып жіберген.

Көп кешікпей Шама батыр жоғарыда аталғаи алқапқа көшкен. Шыңғыстауды жуантаяқ атасыиан басқа Мұсабай, Көкше аталары (қараңыз: 2кесте) мекендеген. Шыңғыстауды және оның солтүстігі мен шығысында жатқан кең даланы мекеи еткен тобықтылар XIX ғасырдың екіыші жартысында Семей облысының құрамына еніп, ПІаған (10 ауыл, 1167 шаңырақ), Бөрлі (10 ауыл, 1451 шаңырақ), Шыңғыс (11 ауыл, 1155 шаңырақ), Мүқыр (2 ауыл, 1586 шаңырақ) болыстарымен қоса Қызылмола болысының бір бөлігін иеленген. Семей облысыпдағы 2606 шаруашылықтап тобықтылар дың үлесіне (Бесқарағай болысындағы азынаулақ Тарақты руын 8 ауыл, 1239 шаңырақты қосқанда) 11284 шаруашылық тиген, ал барлық арғындар 12525 шаруашылық болған. Тобықты руынан қуып жіберіліп, Балқаш өңіріне кеткен Дадаи атасы (қараңыз: 2кесте) Қарқаралы уезіпің 1252 іпаруашылығы бар Батые Балқаш болысы болды. Уезд жерінің қалған басым көпшілігі Қаракесек руының, оның Бошаи, Майқы, Танас, Жылықбас, Сарым деген т. б. аталарының (қараңыз: 2кесте) қонысына айналды. Олар Тоқырауып, Қусақ, Ашаңбел, Мұқыр өзендерінің бойын, Қарқаралы, Кент, Қу, Едірей, Қарпытай, Қызыларай, Қоңыр тауларып, осы оңірдегі көптегеп алқаптарды мекендеді.

Оларда 28036 шаруашылық бөлды. Қазақстанның шығысындағы жайылымдарға қазақтардың Орталық Қазақстан даласынан Ерейментау арқылы және одан әрі шығысқа қарай Баянауыл тауы мен көлдеріне, Ертіс өңіріне қайтып оралғаны жоғарыда айтылды. Баянауыл тауына бірінші болып Сүйіидік руы келген. Олардың келуі Сүйіпдік руының коптеген тармақтарын бастап келген Айдаболдың немересі Олжабай батырдың есімімен байланыстырылады (қараңыз: 2 кесте). Айдаболдың өзі Ташкент маңында өлген. Олжабай батыр Абылай сұлтан әскерінде қызмет етіп, қалмақтарға қарсы күреске белсене қатысқан. 1730 жылы ол Айдабол руының жеті ұрпағымен Баянауыл төңірегінде қалмақтарды оңтүстікке қарай қуып, жері құйқалы, көлі тұнық, орманы киіздей Баянауыл тауы мен оның төңірегін өзіне қаратып алған.

Айдаболдар өз иеліктерін одан әрі Далба, Қызылтау тауларына дейін ксңейткен. Айдабол руының жазғы жайлауы Көкшетау округіпің солтүстігінде, Айдабол руының белгілі биінің есімімен аталған Торайғыр көлі аймағыида болғаи. Жоғарыда айтылғанындай, қаракесектер Қарқаралы тауынан ығыстырып шығарған Қанжығалы руы Ерейментауға, бір бөлігі Ертіс өзенінің бойына, Песчаный поселкесінің тұсына көшіп барған. Сол жылдары Қызылтау мен Далба тауына Сүйіндіктің асырап алған баласы Қаржастың ұрпақтары көшіп келген. Мұса Шормановтың (белгілі би, қоғам қайраткері әрі олкетанушы) бабасы Саты Түркістаннан келіп, Қылтауға қоныс тепкен. Оиың қыстағаи жері Сатытас деп аталып кеткеи. Жаздыгүні Саты өзінің Қаржас руымен, сопдайақ Құлболды, Жаиболды және Орманшы руларымен (халық арасыида олар тортұл төрт туыстың ұрпағы деп аталып кеткен) бірге батысқа қарай алыстап, Итемгеп, Мамай көлдеріне кетіп қалған, ал ол колдер сол жерлерде жерленген тортұл билеріыің есімдерімен аталған.

Айдаболдың Қаржас тармағымен қоса бұл жерлерге Бегендік руының Қозған, ТәңІрберді және Сарық аталары коитіп келіп, Қызылтауға ірге тепкеи. Осы жерге Жолболды руының Орманшы атасы көшіп келді, бірақ олар, арғындардың басқа аталары сияқты, Орталық Қазақстаннан емес, қайта Ліу өзенінің оңтүстігінен келген еді. Ертістің сол жағалауын Бәсеитиін руының көптеген аталары мекендеді. Сәмек, Бәйімбет, Күшік аталары (қараңыз: 2 кесте) Ертіс бөйына 1800 жылы келген.

Орыс үкіметі оларға Ямышев, Подстепной поселкелері арасылдағы жерді берді. Бәсентиін руының қауымдары жаз кезіпде алыстағы Обь өзеніне дейіп еміперкіп көшіп барып, Алтай таулы округінің жерінде еркіп жайлап жүрді. Бірақ Сібірді отарлаудың күшеюіне байланысты (ХІХ ғасырдың 70өжылдары) Бәсентиін руының қазақтары қайтадан сол жағалауға көше бастады (қараңыз: 2 кесте). Бәсентиін руының Апай атасы кейін пен Павлодардың негізі қаланған жер маңында көшіп жүрген. Көлденең және Сатыбалды аталарының (қараңыз: 2 кесте) қонысы тортұлдар келгенге дейін де Баянауыл тауларының шығыс беткейінде болатын. Төртұлдар келген соң, олар ығыстырылып шығарылып, өздерінің Апай атасындағы туыстарына көшіп барды. 1833 жылдың жазында жаңадаи екі округ: Ямышев бекінісі тұсынан, Баянауыл және Омбы бекінісінің оңтүстік-батыс жағынан Үшбұлақ округі құрылды.

Басқаларымен бірге бұл округтер де Арғын тайпасы рулары мен аталарының көпіпенді қауымдарыпа қараған. Егер Арғындардың рулық құрылымына назар аударатын болсақ, аталған болыстарға көбінесе өздері эр түрлі патрилиндждер мен таксономиялық жіктерден бастау алатын қауымдардың біріккенін көреміз. Мысалы, 1 5болыстар сүйіндік руына, ал оларға енетін қауымдар эралуан жіктер мен аталық жіктерге жатады. Айтар болсақ, бірінші болыс үш негізден таралған: Ақбура мен Тұлпар ағайынды, ал І^аржас оларға иемере болады (қараңыз: 3кесте). 5болысқа Қаржас ұрпақтарынан: оның (Қаржастың) ұлы Алтын (Алтынторы) меи немересі Сатылганнан (қараңыз: 2кесте) тарайтыи ұрпаітар жиналғаи. Мұндай нәрсе Сүйіндік руыиың басқа болыстарынан да байқалады. Бұған оқырман Арғын руының құрылымына назар аударып көз жеткізе алады. Қозған болысы Бегендік руына жатады (қараңыз: 2кесте), ал қалғаи болыстардың қайсысына жататынын атауларынан аңғаруға болады.

Баянауыл округі құрамында 122 ауыл болып, оларда Арғын тайпасының әр түрлі руларына жататын 6955 шаңырақ бар деп есептелген. 1835 жылғы деректер бойынша, округте 65 465 адам болғап. Баяиауыл округіие жатқызылған бірнеше болыс Томск губерниясында: 19 ауылдан тұратын (1001 шаңырақ) Сәмеке Бәсентиіп болысы Бийск округінде Подстепной станицасы мен Босаға алқабына жақын жерде, 4 ауылдан тұратын (60 шаңырақ) Күшік болысы (Күшік Қаракесектің төртінші ұрпағы (қараңыз: 2 кесте) Барнаул округінде Қарағай және Ақсеңгір алқабында көшіп жүрген. Сібір мекемелерінің бұратаналарды басқару туралы «Заңдар жинағының» 188 бабы негізінде бұл қазақтар ішкі шеп жерінен сыртқы округтер аймағына қуып жіберілуге тиіс болатын. Алайда сыртқы округтерде бос жайылымдардың болмауы себепті бұл шаруашылықтар Томск губерниясында уақытша қалдырылған еді.

СанктІІетербургтегі М. Е. Салтыков-Щедрин атындағы Мемлекеттік көпшілік кітапханасының қолжазба бөлімінде (қосымша тізбе, № 64) Жеке Сібір корпусы Бас штабы жанында жасалған «Сібір бастықтарына қарасты Қырғыз даласының картасы» сақтаулы, онда қазақ рулары қоныстарының шамамен алынған жерлері көрсетілген. Архив деректері мен әлгі картаның көрсетулеріие сәйкес, Үшбұлақ округінің шекарасы батысында Үшбұлақ мекеиі (Көкшетаудың оңтүстік-шығысында) ауданынан басталып, солтүстік-шығысында Ертіске дейін созылып жатқан; солтүстігінде Үлкен-Қарой, Теке  көлдерін, оңтүстігінде Сілеті-Теңіз көліп қамтыган. Бұл аумақ Үшарал округі таратылғаннан кейін Көкшетау округінің оңтүстік бөлігіне айналды, бірақ біз барлық мәліметтерді бастапқы округ бойынша келтіреміз, өйткені Сібір ведомствосының архив істеріиде ол жөніндегі мәліметтер тым аз. 1835 жылғы мәліметтер бөйынша округте 54344 адам болған. Сонымен, округ аумағын Арғын тайпасының: қапжығалы жәтте қарауыл руларының аталары мекенде ген.

Олардың қоныстары көбінесе Ерейментаудан шыгысқа қарай болған да, оның батыс жағына қарай көшкен (қараңыз: 2 кесте). Әжібай тармағы Қанжығалы руының 8 атасын біріктірген. Жоңғарларға қарсы күресте ерекше көзге түскен Бөгепбай батыр Қаижығалы Бөгенбай деп те аталады (қараңыз: 2 кесте, сегізінші ұрпақ). Ішкі жақта, яғни Ертістің оң жағалауында тұрған қазақтарға да арнайы тоқтала кеткен жөн. Бұл жерлер Семей ішкі округінің бір бөлігі болатын және әр түрлі ведомстволарға бағындырылған еді. Жер пайдалану ережелеріне сәйкес, қазақтар Кабилеттік жерлерде барлығы 787 шаруашылыққа (39,4%) учаскелерді жалға алып, Белағаш дал асы дейтін жерде; «еркін дала» аймағында 657 шаруашылық (33%); Сібір казак әскерінен жалдап алынған жерде 168 шаруашылық (8,4%) тұрды. 112 шаруашылық (6%) Семейде тұрақты мекен етін, олардың Белағаш даласында егістігі болды.

Округке есептелген 266 шаруашылық (13%) округ шегінеп тыс жерлерде көшіп жүрді. Белағаш даласы дегеніміз Семейден солтүстікке қарай жатқан кеңбайтақ жер, ал «еркін дала» Жалқарағай, яғни Шульба тоғайы. XVIII ғасырдың аяғында Жалқарағай бос жатқан жер еді, оған қазақтар қыстыгүні сол жағалаудан өздерінің табындарын айдап апаратын. Бұл жерге бірінші болып Уақ тайпасының қауымдары көшіп барды да, Семей округін ұйымдастырған кезде болыстың аты солардың атымен (Байуақ) аталды. Мұнда біртіндеп түрлі тайпалардың басқа рулары да көшіп келе бастады, сөйтіп көп ұзамай Белағаш және «еркін дала» бір Белағаш болысына айналды. Бұл болыстың 1444 шаруашылығынан Тобықты руының қауымдары 551 шаруашылық (38,2%), Қаракесек 170 шаруашылық (11,79%), Тарақты 79 шаруашылық (5,49%) болды, ал бүкіл Арғын тайпасының шаруашылықтар саны 700 еді (55,59%).

XIX ғасырдың екінші жартысында Баянауыл және Үшбұлақ сыртқы округтерінің, Семей ішкі өкругінің қа зақтары Семей облысындағы Семей және Павлодар уез дерінің құрамына енді (1868, 1881 жж. реформалар). Семей уезіидегі 26 062 шаруашылықтан арғындардікі 12 525 шаруашылық болды. Саны ең көп Тобықты руы еді, олар уездің оңтүстікбатыс бөлігін Шыңғыстау жазығын мекендеді. Тарақты руьшың көпшілігі солтүстік жағында, Черный поселкесі ауданында көшіп жүрді. 1893 жылғы санаққа қарағанда Павлодар уезінде 21 877 шаруашылықты біріктіргеи 144 старшын бөлғатт. XX ғасырдың бас кезінде уездегі шаруашылықтар сапы 13,5 мыңыан астам шаруашылыққа көбейді.

Мұншама көп шаруашылық қайдан келген және оны туғызған не? 1891 жылы дала облыстарын басқару туралы заң енгізіл генпетт кейін орыс әкімшілігі қазақ шаруашылықтарының әр облыс, уезге қарайтынын түпкілікті анықтауды талап етті.

Павлодар уезі Томск және Тобыл губернияларымен шектесіп жатты да, оның коптеген шаруашылықтары осы губерпиялардың жерлерінде, әсіресе Құлынды даласында көшіп жүретіи, ал Құлындьт даласында көшіп жүруге Министрлер Кабипетіттің 1880 жылғы 22 қарашада бекіт кен ережесіне сәйкес рұқсат етілген еді. Тегінде, Павлодар уезінде шаруашылықтардың бұлайша күрт көбеюін халықтың табиғи осуімен ғана емес, сонымен қатар бұрын Томск және Тобыл губернияларының жерлерінде көшіп жүрген қазақ  шаруашылықтарының далаға қайта қуылып тығылуымен де түсіндіруге болады. Уезде Орта жүз қазақтарының 35 396 шаруашылығы көшіп жүрген, олардың ішінде арғындардікі 27327 шаруашылық. Аумақтың негізгі бөлігін Суйіндік руының Қаржас, Ңұлболды, Орманшы, Жапболды аталары алып жатты.

Осы аталар «тортул» деген бір этнонимге бірікті (қараңыз: 2кесте). Құлболды мен Айдабол аталары Баянауыл, Далба, Қызылтау тауларын қыстап, жаздыгүні Есіл даласындағы Торыайгыр коліне қарай солтүстік-шығысқа қашықтап кетіп отырган. Бәсентиін руы (Сәмек, Бәйімбет, Күпіік, Анай, Көлдепең, Сатыпалды аталары қараңыз: 2 кесте) Ертістің сол жағалауыттда Ямышев бекінісінің тұсынан Песчаный поселкесі не дейін көшіп жүрген. Қанжығалы руы (Әжібай тобы) Жасанақ коліне құятын Шідерті өзенінің бас жағын, Жалаулы, Шолақ көлдерінің маңыи мекендеген. Бегендік руының қауымдары Ертістің оң жағалауында Белағаш даласының солтүстік бөлігінде көшіп жүрген.

Арғындардың Шығыс Қазақстандағы орналасуын қарастыра келгенде, олардың батысқа аргындар ұйыса мекендеген Орталық және Солтүстік Қазақстан даласына ойысқанын көреміз: оңтүстігіиде солтүстікбатыс Балқаш оңіріи бойлай Сарысу, Сарыкеңгір және Қаракеңгір озеидеріпің бас жағымен, одаи әрі солтүстікке қарай оңтүстіксібір жағына дейін жетеді. Осы кең өңірде барлық Орта жүз тайпаларыыың көптеген рулары мекен еткен, бірақ көбіпесе арғындар басым болып отырган. Су көздері мен жайылымдары мол осы аймақты да кезінде жоңғар басқыпшылары басып алып, қазақтар оларды кейін қуып шыққан. XIX ғасырдың аяғында жазылған аңыздар бойынша, арғындардың ірі атасының негізін салушы XVI ғасырдың орта шенінде өмір сүрген Мейрам Ертістен Есілге, одан әрі Сарысуға дейін, яғни осы аймақтар шегінде көшіп жүрген.

Бұл жерлерге жоңғарлар XVII ғасырдың 20жылдарында келді де, қазақтар негізінен батысқа және Сырдария бойына, ал кейбіреулері Нұра өзепінің орта ағысына ауа көшкен. XVII ғасырдың екінші жартысында Нұра орта ағысы мен бас жағында Қуандьгқ, Қар пық, ал Ереймеитау даласында Қанжығалы рулары көшіп жүрді. Қазақтардың жаппай көнііп келуі жоңғарлар қуып шығарылғаинан кейін басталды. Қанжығалылар Ерейментауға, одан әрі Ертіске және Ом өзеніне қарай қоныс аударды. Қарауыл, Атығай рулары Зеренді, Жалтыркөл, Саумалкөл т. б. көлдер айналасына, Мезгіл ормаидарына, Көкшетауға, Есіл даласының солтүстік аудапдарына көшіп барды. Бірақ негізгі көшіп қоныстанушылар Қуандық руының шаруашылықтары болды. Олар Есіл өзепінің орта ағысыида Нұраның төменгі ағысын бойлай жатқан көлдер төңірегінде, Нұраның орта және жоғарғы ағысы бойында, Құлаиөтпес өзені аңғарында, Қосағаш, Наршөккен, Семізқыз, Бұғылы, Сарытау, Нілді, Жамантогалы, Ортау тауларында орын тепті.

Терісаққан өзенінің Есіл өзеніне құяр жеріне дейінгі далаға Қуандық руыиың қауымдарымен шектесіп, Сүйіндік руы қоныстанды. Осы кең далада көшіп жүрген Орта жүз руларының қазақтары негізінде, жоғарыда айтылғанындай, үш округ: Ақмола, Көкшетау, Құсмұрыи және кейіннері Атбасар өкругтері құрылды. Солардың алғашқысыида басқалардан горі арғындар мейлінше көп болды. Ақмола округтік приказының деректері бойынша, Ақмола қонысының төңірегінде біржола орныққан, мал шаруашылығымен бірге диқаншылықпен де айиалысатын 3 ауыл (215 шаңырақ) болған. Жоғарыда келтірілген кестеде болыстардың атаулары рубасылардың есімдерімеи емес, қайта олардан тараған патронимиялар және таксономиялық жіктер арқылы берілген. Мұның өзі рулардың өсіпөніп, бөлініп, жаңа эпонимдер мен патрилинидждер пайда болатынын,  уақыт өте келе жаңа рулардың, өзінің рульщ тегін жаңадан есептей бастаудың пайда болуына әкеп соғатынын көрсетеді. Енем-Түығатар болысыиа бір кезде Қарауыл, ал XIX ғасырда тек оның немересі Түнғатар ру басы болған (қараңыз: 2 кесте) қауымдар бірікті. Бұл болыс атауының бірінші бөлігінің (Енем) тегі рудың неғұрлым ұсақ атасы немесе болыстың, ауыл ақсақалының аты болса керек. № 2, 3, 6, 9 болыстар Алтайдан (Қуандықтың ұлы) басталады.

Осы болыстарға енген қауымдардың негізіне әр түрлі эпонимдер: Қареке, Мойын, Алысай, Байдалы (қараңыз: 2 кесте) алынған. № 4, 5 болыстар да Қуандықтан (екінші баласының немересінен (Қарпық-Тінәлі; қараңыз: 2 кесте), ал № 8-ші болыс үшінші баласының немересінен (ӨмірТемеш; қараңыз: 2кесте) тараған. Соңғы Қырғыз-Төртұл болысына әр түрлі этнос біріккен. Бұл жөнінде сәл таратып айтқан жөн. Көшпеиді қырғыз қауымдары Ақмола даласына сонау жоңғарларды қуып шыққан кезде келген еді. Кейіннен оларға Көкшетау төңірегінен келген қырғыздар қосылды. Соңғылары, тегінде, Кенесары сұлтанның Қырғызстанға жорығы кезінде соның жағында соғысқан қырғыздар болса керек. Кенесары жеңіліске ұшырағаннан кейін бұл қырғыздар қазақтармен бірге кеткен де, оларға Балуан көлі мен Сасықкөл маңынан жер берілген.

Уезд атауының екінші бөлігіне келетін болсақ, аңыздарға қарағанда, Төртұл ру басы Сүйіндіктің төртінші ұрпағы болған Малай мен Жәдігердің (қараңыз: 2 кесте) ұрпақтарын біріктірген.

1837 жылғы статистикалық дерек тер бойынша Ақмола сыртқы округінде 67091 адам болған. Солтүстік ендіктің 52 градусынан Қазақстанның солтүстік шекараларына дейін орналасқан қазақ қауымдары (Сібір казак әскерлерінің Петропавл бекінісінен Пресногорьков бекінісіне дейінгі жерін қоспағанда) Көкшетау сыртқы округіне біріктірілді. Осы кеңбайтақ аумақта Орта жүздің басқа тайпаларымен гаектес тұрғап Қарауыл, Атығай, Қанжығалы рул ары мекендеген. Мұнда тек арғындарға ғана төқталайық. Көкшетау округіндегі 13 810 шаңырақтан (09 050 адам) арғындардың үлесіне 5370 шаңырақ тиген, оларда, өз есептеуіміз бойынша, 26 850 адам болгаіі. XIX ғасырдың 40-жылдарына қарай, яғни Көкшетау округі құрылған уақыттап 16 жыл өткеныен кейін шаңырақтар мен болыстар саны көбейген, ал төмеиде келтіріліп отырған кестеден бұған коз жеткізіп қана қоймай, сонымен бірге арғындардың кошіп жүрген жерлерін де білуге болады. 1824 жылғы ведомоста бар Қаижығалы болысының көрсетілмегеніне қарамастан, 16 жыл ішінде шаңырақ саны 3313 шаңыраққа артқан.

Тегінде, ол болыс руластары Ерейментауда көшіп жүретін Баянауыл округіне берілсе керек. Көкшетау арғындарының тоғыз болысының алтауы Атығай руы да, үшеуі Қарауыл руы. 1824 жылмен салыстырғанда, 1840 жылға қарай табиғи өсімнің және басқа жерлерден туыстарының көшіп келіп қосылуына байланысты болыстар ұсақ бөлшектерге бөлінген. Көкшетау округі қазақтарында да жаңа патрилиндждердің құрылып, жаңа туыстық (таксономиялық жік) басталғанын көруге болады. Атығай руының өкілдері мынадай болыстарда бар, 1 болысқа ағайынды екі адамның ұрпақтары Майлы мен Балта біріккен, олар Атығайдан тарайтын төртіиші ұрпаққа жатады (қараңыз: 2 кесте). Төмендегі халық аңызыыа қарағанда, Майлы деген лақап ат.

Бір ашаршылық жылы бір топ қазақ көршілерінен 90 түйені ұрлап сөйып алады да, сонымен тіршілік етеді. Коршілері бұған кешірім жасайды (аштықтан аман қалу да олжа ғой!), бірақ ұрыларды «майлы», яғни «семіз ет жегендер» деп атап кеткен. 2 болысқа немере туыстар Бабасан мен Багыс біріккен (қараңыз: 2 кесте). 3 болыстағы  Ақкиік, Қойлы мен Құлансу да сондай (қараңыз: 2кесте). 4 болыста ағайынды екеудің ұрпақтары - Баба мен Бағыс біріккен (қараңыз: 2 кесте). 7 болысқа біріккелдер Бәйімбет пен оның немересі Андағұлдың ұрпақтары (қараңыз: 2 кесте). Қалған үш болыс Қарауыл руының ұрпақтарына жатады. 6 болыс Есенбайдың (Қарауылдан төртінші ұрпақ) ізбасарлары Қараша мен Ноғай, оның ұрпақтары халық арасында «алты ата ноғайқарауыл» деп те аталады (қараңыз: 2кесте). Арғын рулары Омбы мен Петропавл ішкі округтеріиің жерінде де көшіп жүрген. Өкінішке қарай, біздің қолымызда көшіп жүрген шаруашылықтардың саны туралы мәліметтер жоқ. Н. Е. Бекмаханованың есептеулеріне қарағанда, Омбы ішкі округінде 11285, Петропавл округінде 23949 қазақ болған. Біздің ел арасыпан жинап жасаған жазбаларымыз бойынша, аталған ішкі округтерде арғындардың екі руы: Атығай мен Қанжығалы қоныстанған.

Атығайлар Үлпан-Қарой, Бейті көлдеріне, одап әрі батысқа қарай Кіші Қарой, Алабота, Жамантұз, Төраңғыл көлдеріне шектесіп жатқан Есіл озепіне дейінгі жайылымдарды мекендеген, сондай-ақ олардың осы өзеннің оң жағалауында да бірнеше ауылдары бол гаи. Молімет берушілеріміздің айтуына қарағаітда, атығайлар Солтүстік Қазақстанға XVIII ғасырдың аяғында өздеріттің көкшетаулық руластарынап көшіп келген. Атығайлар арасында Қарауыл руының да бірнеше ауыл
[[File:Argyn.JPG|thumb| right| alt=A.| ''Арғындардың шежіресі''.]]

== Жер аумағы ==
http://foto.mail.ru/mail/zhanuzak.2011/_myphoto/28.html#_grs=photo.myspot.lastphoto

== Нұсқаулар ==
* [http://www.elim.kz/forum/index.php?showtopic=2552/ Аргын - Шежире] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160320141648/http://www.elim.kz/forum/index.php?showtopic=2552%2F |date=2016-03-20 }}
* [http://www.history.kz/Articles/argyn.php History.kz Арғындар] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20081205141047/http://www.history.kz/Articles/argyn.php |date=2008-12-05 }}
 
== Дереккөздер ==
[[Қазақ Энциклопедиясы|&quot;Қазақ Энциклопедиясы&quot;]]
== Сілтеме ==
* [http://генофонд.рф/?page_id=2536 Полное секвенирование отдельной гаплогруппы G1 измеряет мутации и выявляет миграции]
* [http://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0122968Deep Phylogenetic Analysis of Haplogroup G1 Provides Estimates of SNP and STR Mutation Rates on the Human Y-Chromosome and Reveals Migrations of Iranic Speakers]{{Deadlink|date=January 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}
* [http://генофонд.рф/?page_id=19474 Казахи-аргыны – потомки единого предка или союз племен?]
* [https://vk.com/wall-690169_10812https://vk.com/wall-690169_10812 Арғын ішіндегі рулар саны сұрақнама бойынша]{{Deadlink|date=January 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}

{{wikify}}

{{Қазақ рулары}}

[[Санат:Қазақстан табиғаты]]


{{stub}}</text>
      <sha1>nac9qju3pjoyyb7jop531gqs0gl753j</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063431</id>
      <parentid>3063429</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T11:03:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Uvuvwevwevwobae Onyetenvewve Ugwemubwem Ocac</username>
        <id>122497</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="55941" xml:space="preserve">'''Арғын''' — [[Орта жүз]] құрамындағы ру.

[[File:Қаракесек шежіресі.jpeg|thumb|Қаракесек шежіресі]]
Арғы атасы Арғын-ата, одан Қодан-тайшы, одан Ақжол би аталған - Дайырқожа. Дайырқожадан:
*Бәйбішесінен Қарақожа
**Қарақожа бәйбішесінен [[Мейрам]]-сопы (Бес Мейрам)
***Мейрамсопы бәйбішесінен: [[Қуандық]], [[Сүйіндік (Орта жүз)|Сүйіндік]], [[Бегендік]], [[Шегендік]]
***Мейрамсопы тоқалынан: Болат ([[Қаракесек (Арғын)|Қаракесек]])
**Қарақожа тоқалы Момыннан [[Қарасопы]], [[Кенжесопы]], [[Бәсентиін]]
*Тоқалынан Тоқал-арғын аталған Сүйіндік
**[[Саржетім]]
**[[Шақшақ]] Шақшақ Аманжолдан тарайды, Аманжол Елеместен.
**[[Аманжолдан]] - [[Әлімбет]], [[Бәйімбет]], [[Шақшақ]].
**Шақшақтан - [[Шақшақ Жәнібек]] Батыр Қошқарұлы
*Бұл шежіренің тек қана бір нұсқасы.

{{rodovid|308407}}

== Тарихы ==
Арғын тайпасының рулары бүкіл Қазақстанда қоныстанды, бірақ олардың мейлінше көп табан тіреген жерлері мыналар: Орталық Қазақстанда Есіл, Құланөтпес, Терісаққан, Қума өзендерінің аңғары, Қорғалжын, Теңіз көлдеріпің төңірегі, Нұра өзені мен оның көптеген салаларының бойы; Шығыс Қазақстанда Шыңғыстау, Шұбартау даласы, Тоқырау, Бақанас өзендерінің бойы, Солтүстік Балқаш өңірі, Қарқаралы таулары және оның көптеген өзендері бар төңірегі, Ащысу, Нұра өзендерінің бас жағы, Қарасор, Қатынкөл, Саумалкөл көлдерінің төңірегі, Баянауыл маңы мен Ертіс бойы; Солтүстік Қазақстанда Кішіқарой және Ебейті көлдерінен бастап, одан әрі Есіл мен оның салалары бойымен батысқа қарай, Зеренді, Алабота, Жалбыркөл, Сәулекөл, Ақпан-бөрлі, Тайсары, Жабай, Жыланды өзендерінің т. б. бойы.

Арғындар Кіші жүз жерінде де мекен еткен, ол жерлер: Қарақамыс, Шошқалы, Сарыкөл, Қойбағар көлдерінің төңірегі, көптеген шағын өзендердің бойы мен осы көлдер маңындағы алқаптар, Торғайға құятын Үлкентамды, Мойылды, Сарыторғай деген шағын өзендердің бойы, сондай-ақ Торғай өзенінің бас жағы және Сарыкөл төңірегі.

Жалпы алғанда, Арғын тайпасының қоныстанған жерлері осы. Рулардың орналасуы туралы деректерді мұрағат құжаттарынан, әсіресе сыртқы округтер бойынша мәліметтер келтірілетін құжаттардан алынады. Оларда мейлінше толық көріністер беріледі.

Арғын тайпасы руларының орналасуын Шығыс Қазақстаннан бастап, содан әрі жылжимыз. Топонимика елеулі өзгерістерге ұшырағанын көруге болады. Кейде қазіргі карталардан рулардың XIX ғасыр мен XX ғасырлардағы орналасқан жерлерін анықтау қиын, өйткені өлкенің отарлануына байланысты төңкеріске дейінгі әр түрлі деректемелерде көрсетілген атаулардың орнына, кейін орысша атаулар берілген. Бұл мәліметтерді неғұрлым кейінгі мәліметтермен салыстыруға тырысамыз және оқырмандарға түсінікті болуы үшін тым болмағанда оқырмандар біле бермейтін жерлердің шамамен алынған географиялық координаттарын немесе орналасқан жерлерін белгілі пункттерге, өзендерге, көлдерге, тауларға т. б. байланыстыра көрсетеміз. Жоңғарлар қуып шығарылғаннаан кейін қазақ руларының шығыстағы қоныстарына қайтып оралуы үш бағытта: Орта Азия жағынан Шу өңірі арқылы Сарыарқа даласы, Түркістаннан Ерейментау жәие Оңтүстік Сібірден (Ертіс, Ом өзендерінен) Ертіс алқабы бағытында жүрді. Аңыздарға қарағанда, Сарыарқа даласына (Есіл, Нұра, Түндік өзендері бойына) алғаш келгендердің бірі Қанжығалы руының қауымдары болған. Осы рудың билері Абыз беп Шомақ бос қоныстарға өз тайпаластарын шақыра бастайды.

Жоңғар шапқыншылығы жылдарында көшіп кеткен Қаракесек руы Ташкент маңында тұрып, олардың биі Бертіс (қараңыз: 2-кесте Бошашан тараған төртінші ұрпақ М. М.) осы қалада белгілі бір қызмет атқарған. Қапжығалылардың ұсыныс жасауы уақыт жағынан Бертіс бидің шөбересі Қазыбек бидің (қараңыз: 2-кесте) заманыиа тұстас келеді. Қазыбек би көшіп бару мүмкіндігін білу үшін Қу және Едірей таулары төңірегін мекендеген Қанжыгалы руының билеріне өз адамдарын жібереді.

Өкілдері жақсы хабар әкелгеннен кейін Қазыбек би Қаракесек руының өзі билейтін Бошан атасымен және Қуандық руының Алтай атасымен (қараңыз: 2-кесте) бірге көтеріле көшіп Сарыарқаға, қанжығалылардың қоныстарына беттейді. Аңыздарда былай делінеді: Темеш (алтай) руынан Найман тайпасы 40 биепі ұрлап, сойып алған. Наймандар ол етті ерулік дәстүрімен қонақасыға берген. Сосын жайылымды жаңадан көшіп келгендерге тастап, өздері көшіп кеткен.

Халық пен мал санының көбеюіне байланысты жердің таршылығы байқалып, қаракесектер қанжығалыларды Баянауыл тауына, ал Қуандық руының Алтай атасын Ақмола даласындағы Семізқыз тауына ығыстырған. Қаракесек руының қауымдары Кейт, Боқты, Қу, Едірей, Абыралы таулары мен соларға шектес жерлерді қоныстанды. XIX ғасырдың бас кезінде Ақмола даласынап және солтүстіктен (Ом өзенінен) Қарқаралы тауларына Тарақты руы көшіп келді.

XIX ғасырдың 40-жылдарында күші мығым Қамбар руы тарақтыларды Көкшетаудан ығыстырып шығарды. XIX ғасырдың 40-жылдарында Абылай ханның кенже ұлы Шама сұлтан Солтүстік Балқаш өңірінің шөл даласынан көшіп келген Дадан Тобықты руын Шыңғыстаудан  қуып шықты. Осылайша көшіп келіп, бір руларды екіншілерінің ығыстырып шығаруы аз болмаған. Сонымен, солтүстік ендіктің 50 градусы мен шығыс бойлығының 40 градусынан шығыс ендіктің 48 градусы және одан оңтүстікке қарай солтүстік Балқаш өңірінде арғындар көшіп жүрген және басқалардан гөрі олардың арасында Қаракесек руы өте көп болған. Осы көшпенді қауымдар негізінде 1824 жылы Қарқаралы округі құрылды, ал кейініректе олардың қысқы және жазғы қоныстары құрылды, төменде ол жерлер келтіріліп те отыр. Жоғарыда келтірілген болыстар бойынша ауылдар, шаңырақтар, халық сапы туралы да мәліметтер бар. 4- және 5-кестелерді салыстыра отырып, XIX ғасырдың бірінші жартысында болған таксонимиялық жіктердің (туыстықтың басталуын), сөндай-ақ бір облыстағы рулардың бөлшектенуін немесе әр түрлі рулардың бірігуін анықтауға болады. XIX ғасырда болыстар ру атымен аталған және солар бойынша арғындардың рулық құрамындағы орнын анықтауға болады. Мысалы, Қарауыл, Шақшақ, Тобықты рулары арғындардың екінші тармағы Момындарға жатады (қараңыз: 2-кесте).

Округтегі ең көп Қаракесек руы бірінші топқа Мейрамсопыға жатады. Бұл жерде де туыстық ру басынан емес, Қаракесектен тарайтын жаңа &lt;s&gt;патрилиндждерден&lt;/s&gt; басталады: Көшім Қаракесектің үшінші ұрпағы Көшім атасының (қараңыз: 2-кесте). Қамбар Қаракесектің асырап алған баласының; Байбөрі Қаракесек немересінің; Айбике және Нұрбике-Шаншар-Қаракесектің Шаншар әйелдері (Айбике мен Нұрбике) қосылған Қаракесектің төртінші ұрпағының; Қарсон Қарпық Қаракесектің төртінші ұрпағы болатын. Қарсон атасы мен Қуандық руы Қарпық атасының; Әлтеке Сарым осы аттас аталарының Қояншы Тоғай Қаракесектен төртінші ұрпақ болатын Қояншы жәие Тоғай аталарының атымен аталады. Сондай-ақ, арғын тайпасында дербес болыс құрған Тарақты руын да атап өткен жөн. Егер XIX ғасырдың 30-жылдарында болыстар (5-кестені қараңыз), мысалы, Қарауыл, Әлтеке-Сарым сияқты біртектес болса, 40-жылдарда болыстардың бөлшектепуі немесе түрлі рулардың бір болысқа бірігуі де біртектес болды. Мысалы, Тобықты болысы, Дадан, Мәмбет, Күшік-Тобықты (Дадан Тобықты, сондай-ақ Тобықтыдан тарайтын бесінші ұрпақ Мәмбет пен Күшік (қараңыз: 2-кесте) болып бөлінгеи. Ал Қарауыл-Қамбар болысы екі, қарауыл қазақтарының бір болысқа біріккені көрсетеді. Алуан түрлі қауымдардың мұндай бірлестіктері жайылымдарды және жалпы алғанда өз мүдделерін бірлесіп қорғау қажеттігінен туды. Шынына келгенде, 30-жылдарда Қарауыл атасы 4 ауылдан, ал Қамбар атасы 10 ауылдан тұрған (қараңыз: 5-кесте). Өстіп үлкен бір болысқа біріккенде ғана олар басқаларына қарсы тұра алатын еді. Бірақ болыстардың бөлшектенуі бұдан әрі де жиі кездесті, оған жайылымдардың жеткіліксіздігі мен жаңа қоныстар іздестіру себеп болды. Мәселен, 30-жылдары Тобықты болысында басқалардың бәрінен де көп көрсеткіш 50 ауыл болған (қараңыз: 5-кесте). 40-жылдардың басында олар Мәмбет-Тобықты, Күшік-Тобықты болыстарына бөлінді (қараңыз: 4-кесте). 1850 жылғы 18 қаңтарда Мәмбет-Тобықты болысының старшындары мен билері Қарқаралы округтік приказына бұл болысты (16 старшындық; 1723 шаңырақ) екіге бөлуді, одан 8 старшындықты (825 шаңырақ) бөліп шығаруды өтіне келіп, олар былай деген: «...басқа 8 старшындық пен болыс басқармасынан мүлде басқа жақта әрі алыс қашықтықта (200 шақырымнан астам) болғандықтан, заңда көрсетілген міндеттерді атқаруда да, тығыз орналасқан қоныста малды азықтандыруда да қиыншылықтарға ұшырап келдік, қазір де ұшырап отырмыз». Сібір қазақтары шекаралық басқармасының ұсынысы бойынша, бұл болыс кейін: Мәмбет-Тобықты және Жүз-Мәмбет-Тобықты деген екі болысқа бөлінді. Одан бұрып, 1843 жылы, Байбөрі болысы екіге бөлінген болатын. Егер 30-жылдары 279 ауылдағы 16532 шаңырақта барлыгы 115240 жан болса (қараңыз: 5 кесте), 1841 жылғы деректер бойынша Қарқаралы округіндегі 136 ауылдағы 15022 шаңырақта 101 251 адам болған.

Ауылдардың, шаңырақтардың, халықтың бұлайша кемуіне, сөз жоқ, кейбір ауылдардың солтүстікке (Баянауыл таулары мен Ертіс жағына) және батысқа (Ақмола даласына) көшіп кетуі себеп болған. Облыстық басқару формасына көшкен кезде Қарқаралы арғындары дербес әкімшілік олшем Қарқаралы уезі болып келген еді, ол уезд Шыңғыстаудың батыс сілемдеріггеп Мойынты озені мен Ақадыр шептеріііе дейін, Балқаш көліпен Баянауыл таулары аймағына дейіп созылып ж а та тын. 1897 жылғы деректер бойынша, уезде барлығы 104569 қазақ болған. Онда 181 старшындық болып, олардағы шаруашылықтар саны 30 528ге жеткен. Алғашқы он жыл ішінде уезд халқы көбейіп, 38 616 шаруашылыққа жетті, олардың ішінде арғындар 32 515 шаруапіылық еді. Қалған шаруашылықтар басқа тайпаларға жатады. (Олар жайында тиісті бөлімдерде айтылады). Қазақстанда облыстық басқаруды енгізе отырып, орыс үкіметі жаңа әкімшілік өлшемдер енгізуге, оларға рульщ атау бермей, топономикасын қоса өзгертіп, рулық негізді түптамырымен жоюға ұмтылды (мысалы, Тоқырауын Тоқырауын өзені, Шұбартау ІШұбар таулары т. б.). Уезде барлығы 19 болыс болды. Мұндай саясат Ресейдің өзіндегі капитализм дамуына байланысты түбегейлі өзгерістерге сай келген еді.

Жергілікті феодалдардың билігіне балта шабу арқылы патша өкіметі олардың қолынан экономикалық, саяси күштерді тартып алып, Қазақстанды жалпыресейлік қажеттерге байлап матады. Олар бұл арқылы ең бастысы Қазақстанды өзінің өнеркәсіп тауарлары үшін шикізат базасы мен рыногына айналдыруды мақсат өтті. Тарақты руы Шыңғыстаудың солтүстік-батысындағы Босаға, Шаған өзендерінің бойын мекендеген. Оның 104 шаруашылығы Қу бөлысы болды. Бұл болыста сол рудың Жантоқа және Тоқтауыл деген екі атасы жайлады. Уездің шығыс бөлігінде солармен қатар түрлі болыстарға бөлшектеліп кірген Қамбар руы тұрған. Айт және Олжас аталары (462 шаруашылық) Темірші, ал Толы бай, Шана, Сарман, Тілеу аталары (240 шаруашылық) Абыралы болысы болғаи.

Кейт тауларып Қарауыл руы мекендеген. Оның Байтуған, Құттықадам аталары (400 шаруашылық) Кент болысының құрамыиа еиген. Қуандық руы Нұра өзені мен соған құятын Шиелі өзенінің бойыида, Батпаққара көлі төңірегінде көшіп жүрді. Бұл жерлерде Алтай тармағына кіретін жәие Ақсары болысын құрайтын Итболды, Байболды аталарының 250 шаруашылығы көшіп жүрген. Балқаш көлінің сәл солтүстігінен бастап, даладағы Сарыбұлақ жәие Жәмші жылгаларына дейін, Мойынты өзенінің бойында Шұбыртпалы руьшың Көкала, Күйелі аталары мекеп еткен. Бұл аталардың 500 шаруашылығы Мойынты болысының құрамына енген.

Қаракесек руынан кейінгі саиы ең көп Төбықты руы Шыңгыстау мен оның төңірегіне, әсіресе Ащысу мен Шаған өзендерінің арасына, соиымеи қатар Ащысуға құятын Шынбай өзенінің бойына қоныстанды. Аңыздарда Тобықты руынан шыққан Тоқтамыс XVIII ғасырдың 80-жылдарының аяғында Көкшетаудан Шыңғыстауға Абылай ханның кіші ұлы Шама сұлтанды әкеліп, ол көп ұзамай жуантаяқ атасы қазақтарының билеушісі деп жариялапғап деліпеді (қараңыз: 2 кесте). XIX ғасырдың 40-жылдарында Шама батыр Дадан атасын Солтүстік Балқаш өңірі мен Қотанбұлақ алқабына қуып жіберген.

Көп кешікпей Шама батыр жоғарыда аталғаи алқапқа көшкен. Шыңғыстауды жуантаяқ атасыиан басқа Мұсабай, Көкше аталары (қараңыз: 2кесте) мекендеген. Шыңғыстауды және оның солтүстігі мен шығысында жатқан кең даланы мекеи еткен тобықтылар XIX ғасырдың екіыші жартысында Семей облысының құрамына еніп, ПІаған (10 ауыл, 1167 шаңырақ), Бөрлі (10 ауыл, 1451 шаңырақ), Шыңғыс (11 ауыл, 1155 шаңырақ), Мүқыр (2 ауыл, 1586 шаңырақ) болыстарымен қоса Қызылмола болысының бір бөлігін иеленген. Семей облысыпдағы 2606 шаруашылықтап тобықтылар дың үлесіне (Бесқарағай болысындағы азынаулақ Тарақты руын 8 ауыл, 1239 шаңырақты қосқанда) 11284 шаруашылық тиген, ал барлық арғындар 12525 шаруашылық болған. Тобықты руынан қуып жіберіліп, Балқаш өңіріне кеткен Дадаи атасы (қараңыз: 2кесте) Қарқаралы уезіпің 1252 іпаруашылығы бар Батые Балқаш болысы болды. Уезд жерінің қалған басым көпшілігі Қаракесек руының, оның Бошаи, Майқы, Танас, Жылықбас, Сарым деген т. б. аталарының (қараңыз: 2кесте) қонысына айналды. Олар Тоқырауып, Қусақ, Ашаңбел, Мұқыр өзендерінің бойын, Қарқаралы, Кент, Қу, Едірей, Қарпытай, Қызыларай, Қоңыр тауларып, осы оңірдегі көптегеп алқаптарды мекендеді.

Оларда 28036 шаруашылық бөлды. Қазақстанның шығысындағы жайылымдарға қазақтардың Орталық Қазақстан даласынан Ерейментау арқылы және одан әрі шығысқа қарай Баянауыл тауы мен көлдеріне, Ертіс өңіріне қайтып оралғаны жоғарыда айтылды. Баянауыл тауына бірінші болып Сүйіидік руы келген. Олардың келуі Сүйіпдік руының коптеген тармақтарын бастап келген Айдаболдың немересі Олжабай батырдың есімімен байланыстырылады (қараңыз: 2 кесте). Айдаболдың өзі Ташкент маңында өлген. Олжабай батыр Абылай сұлтан әскерінде қызмет етіп, қалмақтарға қарсы күреске белсене қатысқан. 1730 жылы ол Айдабол руының жеті ұрпағымен Баянауыл төңірегінде қалмақтарды оңтүстікке қарай қуып, жері құйқалы, көлі тұнық, орманы киіздей Баянауыл тауы мен оның төңірегін өзіне қаратып алған.

Айдаболдар өз иеліктерін одан әрі Далба, Қызылтау тауларына дейін ксңейткен. Айдабол руының жазғы жайлауы Көкшетау округіпің солтүстігінде, Айдабол руының белгілі биінің есімімен аталған Торайғыр көлі аймағыида болғаи. Жоғарыда айтылғанындай, қаракесектер Қарқаралы тауынан ығыстырып шығарған Қанжығалы руы Ерейментауға, бір бөлігі Ертіс өзенінің бойына, Песчаный поселкесінің тұсына көшіп барған. Сол жылдары Қызылтау мен Далба тауына Сүйіндіктің асырап алған баласы Қаржастың ұрпақтары көшіп келген. Мұса Шормановтың (белгілі би, қоғам қайраткері әрі олкетанушы) бабасы Саты Түркістаннан келіп, Қылтауға қоныс тепкен. Оиың қыстағаи жері Сатытас деп аталып кеткеи. Жаздыгүні Саты өзінің Қаржас руымен, сопдайақ Құлболды, Жаиболды және Орманшы руларымен (халық арасыида олар тортұл төрт туыстың ұрпағы деп аталып кеткен) бірге батысқа қарай алыстап, Итемгеп, Мамай көлдеріне кетіп қалған, ал ол колдер сол жерлерде жерленген тортұл билеріыің есімдерімен аталған.

Айдаболдың Қаржас тармағымен қоса бұл жерлерге Бегендік руының Қозған, ТәңІрберді және Сарық аталары коитіп келіп, Қызылтауға ірге тепкеи. Осы жерге Жолболды руының Орманшы атасы көшіп келді, бірақ олар, арғындардың басқа аталары сияқты, Орталық Қазақстаннан емес, қайта Ліу өзенінің оңтүстігінен келген еді. Ертістің сол жағалауын Бәсеитиін руының көптеген аталары мекендеді. Сәмек, Бәйімбет, Күшік аталары (қараңыз: 2 кесте) Ертіс бөйына 1800 жылы келген.

Орыс үкіметі оларға Ямышев, Подстепной поселкелері арасылдағы жерді берді. Бәсентиін руының қауымдары жаз кезіпде алыстағы Обь өзеніне дейіп еміперкіп көшіп барып, Алтай таулы округінің жерінде еркіп жайлап жүрді. Бірақ Сібірді отарлаудың күшеюіне байланысты (ХІХ ғасырдың 70өжылдары) Бәсентиін руының қазақтары қайтадан сол жағалауға көше бастады (қараңыз: 2 кесте). Бәсентиін руының Апай атасы кейін пен Павлодардың негізі қаланған жер маңында көшіп жүрген. Көлденең және Сатыбалды аталарының (қараңыз: 2 кесте) қонысы тортұлдар келгенге дейін де Баянауыл тауларының шығыс беткейінде болатын. Төртұлдар келген соң, олар ығыстырылып шығарылып, өздерінің Апай атасындағы туыстарына көшіп барды. 1833 жылдың жазында жаңадаи екі округ: Ямышев бекінісі тұсынан, Баянауыл және Омбы бекінісінің оңтүстік-батыс жағынан Үшбұлақ округі құрылды.

Басқаларымен бірге бұл округтер де Арғын тайпасы рулары мен аталарының көпіпенді қауымдарыпа қараған. Егер Арғындардың рулық құрылымына назар аударатын болсақ, аталған болыстарға көбінесе өздері эр түрлі патрилиндждер мен таксономиялық жіктерден бастау алатын қауымдардың біріккенін көреміз. Мысалы, 1 5болыстар сүйіндік руына, ал оларға енетін қауымдар эралуан жіктер мен аталық жіктерге жатады. Айтар болсақ, бірінші болыс үш негізден таралған: Ақбура мен Тұлпар ағайынды, ал І^аржас оларға иемере болады (қараңыз: 3кесте). 5болысқа Қаржас ұрпақтарынан: оның (Қаржастың) ұлы Алтын (Алтынторы) меи немересі Сатылганнан (қараңыз: 2кесте) тарайтыи ұрпаітар жиналғаи. Мұндай нәрсе Сүйіндік руыиың басқа болыстарынан да байқалады. Бұған оқырман Арғын руының құрылымына назар аударып көз жеткізе алады. Қозған болысы Бегендік руына жатады (қараңыз: 2кесте), ал қалғаи болыстардың қайсысына жататынын атауларынан аңғаруға болады.

Баянауыл округі құрамында 122 ауыл болып, оларда Арғын тайпасының әр түрлі руларына жататын 6955 шаңырақ бар деп есептелген. 1835 жылғы деректер бойынша, округте 65 465 адам болғап. Баяиауыл округіие жатқызылған бірнеше болыс Томск губерниясында: 19 ауылдан тұратын (1001 шаңырақ) Сәмеке Бәсентиіп болысы Бийск округінде Подстепной станицасы мен Босаға алқабына жақын жерде, 4 ауылдан тұратын (60 шаңырақ) Күшік болысы (Күшік Қаракесектің төртінші ұрпағы (қараңыз: 2 кесте) Барнаул округінде Қарағай және Ақсеңгір алқабында көшіп жүрген. Сібір мекемелерінің бұратаналарды басқару туралы «Заңдар жинағының» 188 бабы негізінде бұл қазақтар ішкі шеп жерінен сыртқы округтер аймағына қуып жіберілуге тиіс болатын. Алайда сыртқы округтерде бос жайылымдардың болмауы себепті бұл шаруашылықтар Томск губерниясында уақытша қалдырылған еді.

СанктІІетербургтегі М. Е. Салтыков-Щедрин атындағы Мемлекеттік көпшілік кітапханасының қолжазба бөлімінде (қосымша тізбе, № 64) Жеке Сібір корпусы Бас штабы жанында жасалған «Сібір бастықтарына қарасты Қырғыз даласының картасы» сақтаулы, онда қазақ рулары қоныстарының шамамен алынған жерлері көрсетілген. Архив деректері мен әлгі картаның көрсетулеріие сәйкес, Үшбұлақ округінің шекарасы батысында Үшбұлақ мекеиі (Көкшетаудың оңтүстік-шығысында) ауданынан басталып, солтүстік-шығысында Ертіске дейін созылып жатқан; солтүстігінде Үлкен-Қарой, Теке  көлдерін, оңтүстігінде Сілеті-Теңіз көліп қамтыган. Бұл аумақ Үшарал округі таратылғаннан кейін Көкшетау округінің оңтүстік бөлігіне айналды, бірақ біз барлық мәліметтерді бастапқы округ бойынша келтіреміз, өйткені Сібір ведомствосының архив істеріиде ол жөніндегі мәліметтер тым аз. 1835 жылғы мәліметтер бөйынша округте 54344 адам болған. Сонымен, округ аумағын Арғын тайпасының: қапжығалы жәтте қарауыл руларының аталары мекенде ген.

Олардың қоныстары көбінесе Ерейментаудан шыгысқа қарай болған да, оның батыс жағына қарай көшкен (қараңыз: 2 кесте). Әжібай тармағы Қанжығалы руының 8 атасын біріктірген. Жоңғарларға қарсы күресте ерекше көзге түскен Бөгепбай батыр Қаижығалы Бөгенбай деп те аталады (қараңыз: 2 кесте, сегізінші ұрпақ). Ішкі жақта, яғни Ертістің оң жағалауында тұрған қазақтарға да арнайы тоқтала кеткен жөн. Бұл жерлер Семей ішкі округінің бір бөлігі болатын және әр түрлі ведомстволарға бағындырылған еді. Жер пайдалану ережелеріне сәйкес, қазақтар Кабилеттік жерлерде барлығы 787 шаруашылыққа (39,4%) учаскелерді жалға алып, Белағаш дал асы дейтін жерде; «еркін дала» аймағында 657 шаруашылық (33%); Сібір казак әскерінен жалдап алынған жерде 168 шаруашылық (8,4%) тұрды. 112 шаруашылық (6%) Семейде тұрақты мекен етін, олардың Белағаш даласында егістігі болды.

Округке есептелген 266 шаруашылық (13%) округ шегінеп тыс жерлерде көшіп жүрді. Белағаш даласы дегеніміз Семейден солтүстікке қарай жатқан кеңбайтақ жер, ал «еркін дала» Жалқарағай, яғни Шульба тоғайы. XVIII ғасырдың аяғында Жалқарағай бос жатқан жер еді, оған қазақтар қыстыгүні сол жағалаудан өздерінің табындарын айдап апаратын. Бұл жерге бірінші болып Уақ тайпасының қауымдары көшіп барды да, Семей округін ұйымдастырған кезде болыстың аты солардың атымен (Байуақ) аталды. Мұнда біртіндеп түрлі тайпалардың басқа рулары да көшіп келе бастады, сөйтіп көп ұзамай Белағаш және «еркін дала» бір Белағаш болысына айналды. Бұл болыстың 1444 шаруашылығынан Тобықты руының қауымдары 551 шаруашылық (38,2%), Қаракесек 170 шаруашылық (11,79%), Тарақты 79 шаруашылық (5,49%) болды, ал бүкіл Арғын тайпасының шаруашылықтар саны 700 еді (55,59%).

XIX ғасырдың екінші жартысында Баянауыл және Үшбұлақ сыртқы округтерінің, Семей ішкі өкругінің қа зақтары Семей облысындағы Семей және Павлодар уез дерінің құрамына енді (1868, 1881 жж. реформалар). Семей уезіидегі 26 062 шаруашылықтан арғындардікі 12 525 шаруашылық болды. Саны ең көп Тобықты руы еді, олар уездің оңтүстікбатыс бөлігін Шыңғыстау жазығын мекендеді. Тарақты руьшың көпшілігі солтүстік жағында, Черный поселкесі ауданында көшіп жүрді. 1893 жылғы санаққа қарағанда Павлодар уезінде 21 877 шаруашылықты біріктіргеи 144 старшын бөлғатт. XX ғасырдың бас кезінде уездегі шаруашылықтар сапы 13,5 мыңыан астам шаруашылыққа көбейді.

Мұншама көп шаруашылық қайдан келген және оны туғызған не? 1891 жылы дала облыстарын басқару туралы заң енгізіл генпетт кейін орыс әкімшілігі қазақ шаруашылықтарының әр облыс, уезге қарайтынын түпкілікті анықтауды талап етті.

Павлодар уезі Томск және Тобыл губернияларымен шектесіп жатты да, оның коптеген шаруашылықтары осы губерпиялардың жерлерінде, әсіресе Құлынды даласында көшіп жүретіи, ал Құлындьт даласында көшіп жүруге Министрлер Кабипетіттің 1880 жылғы 22 қарашада бекіт кен ережесіне сәйкес рұқсат етілген еді. Тегінде, Павлодар уезінде шаруашылықтардың бұлайша күрт көбеюін халықтың табиғи осуімен ғана емес, сонымен қатар бұрын Томск және Тобыл губернияларының жерлерінде көшіп жүрген қазақ  шаруашылықтарының далаға қайта қуылып тығылуымен де түсіндіруге болады. Уезде Орта жүз қазақтарының 35 396 шаруашылығы көшіп жүрген, олардың ішінде арғындардікі 27327 шаруашылық. Аумақтың негізгі бөлігін Суйіндік руының Қаржас, Ңұлболды, Орманшы, Жапболды аталары алып жатты.

Осы аталар «тортул» деген бір этнонимге бірікті (қараңыз: 2кесте). Құлболды мен Айдабол аталары Баянауыл, Далба, Қызылтау тауларын қыстап, жаздыгүні Есіл даласындағы Торыайгыр коліне қарай солтүстік-шығысқа қашықтап кетіп отырган. Бәсентиін руы (Сәмек, Бәйімбет, Күпіік, Анай, Көлдепең, Сатыпалды аталары қараңыз: 2 кесте) Ертістің сол жағалауыттда Ямышев бекінісінің тұсынан Песчаный поселкесі не дейін көшіп жүрген. Қанжығалы руы (Әжібай тобы) Жасанақ коліне құятын Шідерті өзенінің бас жағын, Жалаулы, Шолақ көлдерінің маңыи мекендеген. Бегендік руының қауымдары Ертістің оң жағалауында Белағаш даласының солтүстік бөлігінде көшіп жүрген.

Арғындардың Шығыс Қазақстандағы орналасуын қарастыра келгенде, олардың батысқа аргындар ұйыса мекендеген Орталық және Солтүстік Қазақстан даласына ойысқанын көреміз: оңтүстігіиде солтүстікбатыс Балқаш оңіріи бойлай Сарысу, Сарыкеңгір және Қаракеңгір озеидеріпің бас жағымен, одаи әрі солтүстікке қарай оңтүстіксібір жағына дейін жетеді. Осы кең өңірде барлық Орта жүз тайпаларыыың көптеген рулары мекен еткен, бірақ көбіпесе арғындар басым болып отырган. Су көздері мен жайылымдары мол осы аймақты да кезінде жоңғар басқыпшылары басып алып, қазақтар оларды кейін қуып шыққан. XIX ғасырдың аяғында жазылған аңыздар бойынша, арғындардың ірі атасының негізін салушы XVI ғасырдың орта шенінде өмір сүрген Мейрам Ертістен Есілге, одан әрі Сарысуға дейін, яғни осы аймақтар шегінде көшіп жүрген.

Бұл жерлерге жоңғарлар XVII ғасырдың 20жылдарында келді де, қазақтар негізінен батысқа және Сырдария бойына, ал кейбіреулері Нұра өзепінің орта ағысына ауа көшкен. XVII ғасырдың екінші жартысында Нұра орта ағысы мен бас жағында Қуандьгқ, Қар пық, ал Ереймеитау даласында Қанжығалы рулары көшіп жүрді. Қазақтардың жаппай көнііп келуі жоңғарлар қуып шығарылғаинан кейін басталды. Қанжығалылар Ерейментауға, одан әрі Ертіске және Ом өзеніне қарай қоныс аударды. Қарауыл, Атығай рулары Зеренді, Жалтыркөл, Саумалкөл т. б. көлдер айналасына, Мезгіл ормаидарына, Көкшетауға, Есіл даласының солтүстік аудапдарына көшіп барды. Бірақ негізгі көшіп қоныстанушылар Қуандық руының шаруашылықтары болды. Олар Есіл өзепінің орта ағысыида Нұраның төменгі ағысын бойлай жатқан көлдер төңірегінде, Нұраның орта және жоғарғы ағысы бойында, Құлаиөтпес өзені аңғарында, Қосағаш, Наршөккен, Семізқыз, Бұғылы, Сарытау, Нілді, Жамантогалы, Ортау тауларында орын тепті.

Терісаққан өзенінің Есіл өзеніне құяр жеріне дейінгі далаға Қуандық руыиың қауымдарымен шектесіп, Сүйіндік руы қоныстанды. Осы кең далада көшіп жүрген Орта жүз руларының қазақтары негізінде, жоғарыда айтылғанындай, үш округ: Ақмола, Көкшетау, Құсмұрыи және кейіннері Атбасар өкругтері құрылды. Солардың алғашқысыида басқалардан горі арғындар мейлінше көп болды. Ақмола округтік приказының деректері бойынша, Ақмола қонысының төңірегінде біржола орныққан, мал шаруашылығымен бірге диқаншылықпен де айиалысатын 3 ауыл (215 шаңырақ) болған. Жоғарыда келтірілген кестеде болыстардың атаулары рубасылардың есімдерімеи емес, қайта олардан тараған патронимиялар және таксономиялық жіктер арқылы берілген. Мұның өзі рулардың өсіпөніп, бөлініп, жаңа эпонимдер мен патрилинидждер пайда болатынын,  уақыт өте келе жаңа рулардың, өзінің рульщ тегін жаңадан есептей бастаудың пайда болуына әкеп соғатынын көрсетеді. Енем-Түығатар болысыиа бір кезде Қарауыл, ал XIX ғасырда тек оның немересі Түнғатар ру басы болған (қараңыз: 2 кесте) қауымдар бірікті. Бұл болыс атауының бірінші бөлігінің (Енем) тегі рудың неғұрлым ұсақ атасы немесе болыстың, ауыл ақсақалының аты болса керек. № 2, 3, 6, 9 болыстар Алтайдан (Қуандықтың ұлы) басталады.

Осы болыстарға енген қауымдардың негізіне әр түрлі эпонимдер: Қареке, Мойын, Алысай, Байдалы (қараңыз: 2 кесте) алынған. № 4, 5 болыстар да Қуандықтан (екінші баласының немересінен (Қарпық-Тінәлі; қараңыз: 2 кесте), ал № 8-ші болыс үшінші баласының немересінен (ӨмірТемеш; қараңыз: 2кесте) тараған. Соңғы Қырғыз-Төртұл болысына әр түрлі этнос біріккен. Бұл жөнінде сәл таратып айтқан жөн. Көшпеиді қырғыз қауымдары Ақмола даласына сонау жоңғарларды қуып шыққан кезде келген еді. Кейіннен оларға Көкшетау төңірегінен келген қырғыздар қосылды. Соңғылары, тегінде, Кенесары сұлтанның Қырғызстанға жорығы кезінде соның жағында соғысқан қырғыздар болса керек. Кенесары жеңіліске ұшырағаннан кейін бұл қырғыздар қазақтармен бірге кеткен де, оларға Балуан көлі мен Сасықкөл маңынан жер берілген.

Уезд атауының екінші бөлігіне келетін болсақ, аңыздарға қарағанда, Төртұл ру басы Сүйіндіктің төртінші ұрпағы болған Малай мен Жәдігердің (қараңыз: 2 кесте) ұрпақтарын біріктірген.

1837 жылғы статистикалық дерек тер бойынша Ақмола сыртқы округінде 67091 адам болған. Солтүстік ендіктің 52 градусынан Қазақстанның солтүстік шекараларына дейін орналасқан қазақ қауымдары (Сібір казак әскерлерінің Петропавл бекінісінен Пресногорьков бекінісіне дейінгі жерін қоспағанда) Көкшетау сыртқы округіне біріктірілді. Осы кеңбайтақ аумақта Орта жүздің басқа тайпаларымен гаектес тұрғап Қарауыл, Атығай, Қанжығалы рул ары мекендеген. Мұнда тек арғындарға ғана төқталайық. Көкшетау округіндегі 13 810 шаңырақтан (09 050 адам) арғындардың үлесіне 5370 шаңырақ тиген, оларда, өз есептеуіміз бойынша, 26 850 адам болгаіі. XIX ғасырдың 40-жылдарына қарай, яғни Көкшетау округі құрылған уақыттап 16 жыл өткеныен кейін шаңырақтар мен болыстар саны көбейген, ал төмеиде келтіріліп отырған кестеден бұған коз жеткізіп қана қоймай, сонымен бірге арғындардың кошіп жүрген жерлерін де білуге болады. 1824 жылғы ведомоста бар Қаижығалы болысының көрсетілмегеніне қарамастан, 16 жыл ішінде шаңырақ саны 3313 шаңыраққа артқан.

Тегінде, ол болыс руластары Ерейментауда көшіп жүретін Баянауыл округіне берілсе керек. Көкшетау арғындарының тоғыз болысының алтауы Атығай руы да, үшеуі Қарауыл руы. 1824 жылмен салыстырғанда, 1840 жылға қарай табиғи өсімнің және басқа жерлерден туыстарының көшіп келіп қосылуына байланысты болыстар ұсақ бөлшектерге бөлінген. Көкшетау округі қазақтарында да жаңа патрилиндждердің құрылып, жаңа туыстық (таксономиялық жік) басталғанын көруге болады. Атығай руының өкілдері мынадай болыстарда бар, 1 болысқа ағайынды екі адамның ұрпақтары Майлы мен Балта біріккен, олар Атығайдан тарайтын төртіиші ұрпаққа жатады (қараңыз: 2 кесте). Төмендегі халық аңызыыа қарағанда, Майлы деген лақап ат.

Бір ашаршылық жылы бір топ қазақ көршілерінен 90 түйені ұрлап сөйып алады да, сонымен тіршілік етеді. Коршілері бұған кешірім жасайды (аштықтан аман қалу да олжа ғой!), бірақ ұрыларды «майлы», яғни «семіз ет жегендер» деп атап кеткен. 2 болысқа немере туыстар Бабасан мен Багыс біріккен (қараңыз: 2 кесте). 3 болыстағы  Ақкиік, Қойлы мен Құлансу да сондай (қараңыз: 2кесте). 4 болыста ағайынды екеудің ұрпақтары - Баба мен Бағыс біріккен (қараңыз: 2 кесте). 7 болысқа біріккелдер Бәйімбет пен оның немересі Андағұлдың ұрпақтары (қараңыз: 2 кесте). Қалған үш болыс Қарауыл руының ұрпақтарына жатады. 6 болыс Есенбайдың (Қарауылдан төртінші ұрпақ) ізбасарлары Қараша мен Ноғай, оның ұрпақтары халық арасында «алты ата ноғайқарауыл» деп те аталады (қараңыз: 2кесте). Арғын рулары Омбы мен Петропавл ішкі округтеріиің жерінде де көшіп жүрген. Өкінішке қарай, біздің қолымызда көшіп жүрген шаруашылықтардың саны туралы мәліметтер жоқ. Н. Е. Бекмаханованың есептеулеріне қарағанда, Омбы ішкі округінде 11285, Петропавл округінде 23949 қазақ болған. Біздің ел арасыпан жинап жасаған жазбаларымыз бойынша, аталған ішкі округтерде арғындардың екі руы: Атығай мен Қанжығалы қоныстанған.

Атығайлар Үлпан-Қарой, Бейті көлдеріне, одап әрі батысқа қарай Кіші Қарой, Алабота, Жамантұз, Төраңғыл көлдеріне шектесіп жатқан Есіл озепіне дейінгі жайылымдарды мекендеген, сондай-ақ олардың осы өзеннің оң жағалауында да бірнеше ауылдары бол гаи. Молімет берушілеріміздің айтуына қарағаітда, атығайлар Солтүстік Қазақстанға XVIII ғасырдың аяғында өздеріттің көкшетаулық руластарынап көшіп келген. Атығайлар арасында Қарауыл руының да бірнеше ауыл
[[File:Argyn.JPG|thumb| right| alt=A.| ''Арғындардың шежіресі''.]]

== Жер аумағы ==
http://foto.mail.ru/mail/zhanuzak.2011/_myphoto/28.html#_grs=photo.myspot.lastphoto

== Нұсқаулар ==
* [http://www.elim.kz/forum/index.php?showtopic=2552/ Аргын - Шежире] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160320141648/http://www.elim.kz/forum/index.php?showtopic=2552%2F |date=2016-03-20 }}
* [http://www.history.kz/Articles/argyn.php History.kz Арғындар] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20081205141047/http://www.history.kz/Articles/argyn.php |date=2008-12-05 }}
 
== Дереккөздер ==
[[Қазақ Энциклопедиясы|&quot;Қазақ Энциклопедиясы&quot;]]
== Сілтеме ==
* [http://генофонд.рф/?page_id=2536 Полное секвенирование отдельной гаплогруппы G1 измеряет мутации и выявляет миграции]
* [http://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0122968Deep Phylogenetic Analysis of Haplogroup G1 Provides Estimates of SNP and STR Mutation Rates on the Human Y-Chromosome and Reveals Migrations of Iranic Speakers]{{Deadlink|date=January 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}
* [http://генофонд.рф/?page_id=19474 Казахи-аргыны – потомки единого предка или союз племен?]
* [https://vk.com/wall-690169_10812https://vk.com/wall-690169_10812 Арғын ішіндегі рулар саны сұрақнама бойынша]{{Deadlink|date=January 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}

{{wikify}}

{{Қазақ рулары}}

[[Санат:Қазақстан табиғаты]]


{{stub}}</text>
      <sha1>j4o3n6rimtgtjtcwy4e78xt7fxlzz4f</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063449</id>
      <parentid>3063431</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T11:12:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Uvuvwevwevwobae Onyetenvewve Ugwemubwem Ocac</username>
        <id>122497</id>
      </contributor>
      <comment>/* Тарихы */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="50927" xml:space="preserve">'''Арғын''' — [[Орта жүз]] құрамындағы ру.

[[File:Қаракесек шежіресі.jpeg|thumb|Қаракесек шежіресі]]
Арғы атасы Арғын-ата, одан Қодан-тайшы, одан Ақжол би аталған - Дайырқожа. Дайырқожадан:
*Бәйбішесінен Қарақожа
**Қарақожа бәйбішесінен [[Мейрам]]-сопы (Бес Мейрам)
***Мейрамсопы бәйбішесінен: [[Қуандық]], [[Сүйіндік (Орта жүз)|Сүйіндік]], [[Бегендік]], [[Шегендік]]
***Мейрамсопы тоқалынан: Болат ([[Қаракесек (Арғын)|Қаракесек]])
**Қарақожа тоқалы Момыннан [[Қарасопы]], [[Кенжесопы]], [[Бәсентиін]]
*Тоқалынан Тоқал-арғын аталған Сүйіндік
**[[Саржетім]]
**[[Шақшақ]] Шақшақ Аманжолдан тарайды, Аманжол Елеместен.
**[[Аманжолдан]] - [[Әлімбет]], [[Бәйімбет]], [[Шақшақ]].
**Шақшақтан - [[Шақшақ Жәнібек]] Батыр Қошқарұлы
*Бұл шежіренің тек қана бір нұсқасы.

{{rodovid|308407}}

== Тарихы ==
[[Қаракесек]] руы Ташкент маңында тұрып, олардың биі Бертіс (қараңыз: 2-кесте Бошашан тараған төртінші ұрпақ М. М.) осы қалада белгілі бір қызмет атқарған. Қапжығалылардың ұсыныс жасауы уақыт жағынан Бертіс бидің шөбересі Қазыбек бидің (қараңыз: 2-кесте) заманыиа тұстас келеді. Қазыбек би көшіп бару мүмкіндігін білу үшін Қу және Едірей таулары төңірегін мекендеген Қанжыгалы руының билеріне өз адамдарын жібереді.

Өкілдері жақсы хабар әкелгеннен кейін Қазыбек би Қаракесек руының өзі билейтін Бошан атасымен және Қуандық руының Алтай атасымен (қараңыз: 2-кесте) бірге көтеріле көшіп Сарыарқаға, қанжығалылардың қоныстарына беттейді.

Халық пен мал санының көбеюіне байланысты жердің таршылығы байқалып, қаракесектер қанжығалыларды Баянауыл тауына, ал Қуандық руының Алтай атасын Ақмола даласындағы Семізқыз тауына ығыстырған. Қаракесек руының қауымдары Кейт, Боқты, Қу, Едірей, Абыралы таулары мен соларға шектес жерлерді қоныстанды. XIX ғасырдың бас кезінде Ақмола даласынап және солтүстіктен (Ом өзенінен) Қарқаралы тауларына Тарақты руы көшіп келді.

XIX ғасырдың 40-жылдарында күші мығым Қамбар руы [[Тарақты]]ларды Көкшетаудан ығыстырып шығарды. XIX ғасырдың 40-жылдарында Абылай ханның кенже ұлы Шама сұлтан Солтүстік [[Балқаш]] өңірінің шөл даласынан көшіп келген Дадан Тобықты руын [[Найман]]дардың ата-мекені [[Шыңғыстау]]дан  қуып шықты. Осылайша көшіп келіп, бір руларды екіншілерінің ығыстырып шығаруы аз болмаған. Сонымен, солтүстік ендіктің 50 градусы мен шығыс бойлығының 40 градусынан шығыс ендіктің 48 градусы және одан оңтүстікке қарай солтүстік Балқаш өңірінде арғындар көшіп жүрген және басқалардан гөрі олардың арасында Қаракесек руы өте көп болған. Осы көшпенді қауымдар негізінде 1824 жылы Қарқаралы округі құрылды, ал кейініректе олардың қысқы және жазғы қоныстары құрылды, төменде ол жерлер келтіріліп те отыр. Жоғарыда келтірілген болыстар бойынша ауылдар, шаңырақтар, халық сапы туралы да мәліметтер бар. 4- және 5-кестелерді салыстыра отырып, XIX ғасырдың бірінші жартысында болған таксонимиялық жіктердің (туыстықтың басталуын), сөндай-ақ бір облыстағы рулардың бөлшектенуін немесе әр түрлі рулардың бірігуін анықтауға болады. XIX ғасырда болыстар ру атымен аталған және солар бойынша арғындардың рулық құрамындағы орнын анықтауға болады. Мысалы, Қарауыл, Шақшақ, Тобықты рулары арғындардың екінші тармағы Момындарға жатады (қараңыз: 2-кесте).

Округтегі ең көп Қаракесек руы бірінші топқа Мейрамсопыға жатады. Бұл жерде де туыстық ру басынан емес, Қаракесектен тарайтын жаңа &lt;s&gt;патрилиндждерден&lt;/s&gt; басталады: Көшім Қаракесектің үшінші ұрпағы Көшім атасының (қараңыз: 2-кесте). Қамбар Қаракесектің асырап алған баласының; Байбөрі Қаракесек немересінің; Айбике және Нұрбике-Шаншар-Қаракесектің Шаншар әйелдері (Айбике мен Нұрбике) қосылған Қаракесектің төртінші ұрпағының; Қарсон Қарпық Қаракесектің төртінші ұрпағы болатын. Қарсон атасы мен Қуандық руы Қарпық атасының; Әлтеке Сарым осы аттас аталарының Қояншы Тоғай Қаракесектен төртінші ұрпақ болатын Қояншы жәие Тоғай аталарының атымен аталады. Сондай-ақ, арғын тайпасында дербес болыс құрған Тарақты руын да атап өткен жөн. Егер XIX ғасырдың 30-жылдарында болыстар (5-кестені қараңыз), мысалы, Қарауыл, Әлтеке-Сарым сияқты біртектес болса, 40-жылдарда болыстардың бөлшектепуі немесе түрлі рулардың бір болысқа бірігуі де біртектес болды. Мысалы, Тобықты болысы, Дадан, Мәмбет, Күшік-Тобықты (Дадан Тобықты, сондай-ақ Тобықтыдан тарайтын бесінші ұрпақ Мәмбет пен Күшік (қараңыз: 2-кесте) болып бөлінгеи. Ал Қарауыл-Қамбар болысы екі, қарауыл қазақтарының бір болысқа біріккені көрсетеді. Алуан түрлі қауымдардың мұндай бірлестіктері жайылымдарды және жалпы алғанда өз мүдделерін бірлесіп қорғау қажеттігінен туды. Шынына келгенде, 30-жылдарда Қарауыл атасы 4 ауылдан, ал Қамбар атасы 10 ауылдан тұрған (қараңыз: 5-кесте). Өстіп үлкен бір болысқа біріккенде ғана олар басқаларына қарсы тұра алатын еді. Бірақ болыстардың бөлшектенуі бұдан әрі де жиі кездесті, оған жайылымдардың жеткіліксіздігі мен жаңа қоныстар іздестіру себеп болды. Мәселен, 30-жылдары Тобықты болысында басқалардың бәрінен де көп көрсеткіш 50 ауыл болған (қараңыз: 5-кесте). 40-жылдардың басында олар Мәмбетбай-Тобықты, Күшік-Тобықты болыстарына бөлінді (қараңыз: 4-кесте). 1850 жылғы 18 қаңтарда Мәмбетбай-Тобықты болысының старшындары мен билері Қарқаралы округтік приказына бұл болысты (16 старшындық; 1723 шаңырақ) екіге бөлуді, одан 8 старшындықты (825 шаңырақ) бөліп шығаруды өтіне келіп, олар былай деген: «...басқа 8 старшындық пен болыс басқармасынан мүлде басқа жақта әрі алыс қашықтықта (200 шақырымнан астам) болғандықтан, заңда көрсетілген міндеттерді атқаруда да, тығыз орналасқан қоныста малды азықтандыруда да қиыншылықтарға ұшырап келдік, қазір де ұшырап отырмыз». Сібір қазақтары шекаралық басқармасының ұсынысы бойынша, бұл болыс кейін: Мәмбетбай-Тобықты және Жүз-Мәмбет-Тобықты деген екі болысқа бөлінді. Одан бұрып, 1843 жылы, Байбөрі болысы екіге бөлінген болатын. Егер 30-жылдары 279 ауылдағы 16532 шаңырақта барлыгы 115240 жан болса (қараңыз: 5 кесте), 1841 жылғы деректер бойынша Қарқаралы округіндегі 136 ауылдағы 15022 шаңырақта 101 251 адам болған.

Ауылдардың, шаңырақтардың, халықтың бұлайша кемуіне, сөз жоқ, кейбір ауылдардың солтүстікке (Баянауыл таулары мен Ертіс жағына) және батысқа (Ақмола даласына) көшіп кетуі себеп болған. Облыстық басқару формасына көшкен кезде Қарқаралы арғындары дербес әкімшілік олшем Қарқаралы уезі болып келген еді, ол уезд Шыңғыстаудың батыс сілемдеріггеп Мойынты озені мен Ақадыр шептеріііе дейін, Балқаш көліпен Баянауыл таулары аймағына дейіп созылып ж а та тын. 1897 жылғы деректер бойынша, уезде барлығы 104569 қазақ болған. Онда 181 старшындық болып, олардағы шаруашылықтар саны 30 528ге жеткен. Алғашқы он жыл ішінде уезд халқы көбейіп, 38 616 шаруашылыққа жетті, олардың ішінде арғындар 32 515 шаруапіылық еді. Қалған шаруашылықтар басқа тайпаларға жатады. (Олар жайында тиісті бөлімдерде айтылады). Қазақстанда облыстық басқаруды енгізе отырып, орыс үкіметі жаңа әкімшілік өлшемдер енгізуге, оларға рульщ атау бермей, топономикасын қоса өзгертіп, рулық негізді түптамырымен жоюға ұмтылды (мысалы, Тоқырауын Тоқырауын өзені, Шұбартау ІШұбар таулары т. б.). Уезде барлығы 19 болыс болды. Мұндай саясат Ресейдің өзіндегі капитализм дамуына байланысты түбегейлі өзгерістерге сай келген еді.

Жергілікті феодалдардың билігіне балта шабу арқылы патша өкіметі олардың қолынан экономикалық, саяси күштерді тартып алып, Қазақстанды жалпыресейлік қажеттерге байлап матады. Олар бұл арқылы ең бастысы Қазақстанды өзінің өнеркәсіп тауарлары үшін шикізат базасы мен рыногына айналдыруды мақсат өтті. Тарақты руы Шыңғыстаудың солтүстік-батысындағы Босаға, Шаған өзендерінің бойын мекендеген. Оның 104 шаруашылығы Қу бөлысы болды. Бұл болыста сол рудың Жантоқа және Тоқтауыл деген екі атасы жайлады. Уездің шығыс бөлігінде солармен қатар түрлі болыстарға бөлшектеліп кірген Қамбар руы тұрған. Айт және Олжас аталары (462 шаруашылық) Темірші, ал Толы бай, Шана, Сарман, Тілеу аталары (240 шаруашылық) Абыралы болысы болғаи.

Кейт тауларып Қарауыл руы мекендеген. Оның Байтуған, Құттықадам аталары (400 шаруашылық) Кент болысының құрамыиа еиген. Қуандық руы Нұра өзені мен соған құятын Шиелі өзенінің бойыида, Батпаққара көлі төңірегінде көшіп жүрді. Бұл жерлерде Алтай тармағына кіретін жәие Ақсары болысын құрайтын Итболды, Байболды аталарының 250 шаруашылығы көшіп жүрген. Балқаш көлінің сәл солтүстігінен бастап, даладағы Сарыбұлақ жәие Жәмші жылгаларына дейін, Мойынты өзенінің бойында Шұбыртпалы руьшың Көкала, Күйелі аталары мекеп еткен. Бұл аталардың 500 шаруашылығы Мойынты болысының құрамына енген.

Қаракесек руынан кейінгі саиы ең көп Төбықты руы қалың [[Найман]] арасына [[Шыңғыстау]] мен оның төңірегіне, әсіресе Ащысу мен Шаған өзендерінің арасына, соиымеи қатар Ащысуға құятын Шынбай өзенінің бойына қоныстанды. Аңыздарда Тобықты руынан шыққан Тоқтамыс XVIII ғасырдың 80-жылдарының аяғында Көкшетаудан Шыңғыстауға Абылай ханның кіші ұлы Шама сұлтанды әкеліп, ол көп ұзамай жуантаяқ атасы қазақтарының билеушісі деп жариялапғап деліпеді (қараңыз: 2 кесте). XIX ғасырдың 40-жылдарында Шама батыр Дадан атасын Солтүстік Балқаш өңірі мен Қотанбұлақ алқабына қуып жіберген.

Көп кешікпей Шама батыр жоғарыда аталғаи алқапқа көшкен. Шыңғыстауды жуантаяқ атасыиан басқа Мұсабай, Көкше аталары (қараңыз: 2кесте) мекендеген. Шыңғыстауды және оның солтүстігі мен шығысында жатқан кең даланы мекеи еткен тобықтылар XIX ғасырдың екіыші жартысында Семей облысының құрамына еніп, ПІаған (10 ауыл, 1167 шаңырақ), Бөрлі (10 ауыл, 1451 шаңырақ), Шыңғыс (11 ауыл, 1155 шаңырақ), Мүқыр (2 ауыл, 1586 шаңырақ) болыстарымен қоса Қызылмола болысының бір бөлігін иеленген. Семей облысыпдағы 2606 шаруашылықтап тобықтылар дың үлесіне (Бесқарағай болысындағы азынаулақ Тарақты руын 8 ауыл, 1239 шаңырақты қосқанда) 11284 шаруашылық тиген, ал барлық арғындар 12525 шаруашылық болған. Тобықты руынан қуып жіберіліп, Балқаш өңіріне кеткен Дадаи атасы (қараңыз: 2кесте) Қарқаралы уезіпің 1252 іпаруашылығы бар Батые Балқаш болысы болды. Уезд жерінің қалған басым көпшілігі Қаракесек руының, оның Бошаи, Майқы, Танас, Жылықбас, Сарым деген т. б. аталарының (қараңыз: 2кесте) қонысына айналды. Олар Тоқырауып, Қусақ, Ашаңбел, Мұқыр өзендерінің бойын, Қарқаралы, Кент, Қу, Едірей, Қарпытай, Қызыларай, Қоңыр тауларып, осы оңірдегі көптегеп алқаптарды мекендеді.

Оларда 28036 шаруашылық бөлды. Қазақстанның шығысындағы жайылымдарға қазақтардың Орталық Қазақстан даласынан Ерейментау арқылы және одан әрі шығысқа қарай Баянауыл тауы мен көлдеріне, Ертіс өңіріне қайтып оралғаны жоғарыда айтылды. Баянауыл тауына бірінші болып Сүйіидік руы келген. Олардың келуі Сүйіпдік руының коптеген тармақтарын бастап келген Айдаболдың немересі Олжабай батырдың есімімен байланыстырылады (қараңыз: 2 кесте). Айдаболдың өзі Ташкент маңында өлген. Олжабай батыр Абылай сұлтан әскерінде қызмет етіп, қалмақтарға қарсы күреске белсене қатысқан. 1730 жылы ол Айдабол руының жеті ұрпағымен Баянауыл төңірегінде қалмақтарды оңтүстікке қарай қуып, жері құйқалы, көлі тұнық, орманы киіздей Баянауыл тауы мен оның төңірегін өзіне қаратып алған.

Айдаболдар өз иеліктерін одан әрі Далба, Қызылтау тауларына дейін ксңейткен. Айдабол руының жазғы жайлауы Көкшетау округіпің солтүстігінде, Айдабол руының белгілі биінің есімімен аталған Торайғыр көлі аймағыида болғаи. Жоғарыда айтылғанындай, қаракесектер Қарқаралы тауынан ығыстырып шығарған Қанжығалы руы Ерейментауға, бір бөлігі Ертіс өзенінің бойына, Песчаный поселкесінің тұсына көшіп барған. Сол жылдары Қызылтау мен Далба тауына Сүйіндіктің асырап алған баласы Қаржастың ұрпақтары көшіп келген. Мұса Шормановтың (белгілі би, қоғам қайраткері әрі олкетанушы) бабасы Саты Түркістаннан келіп, Қылтауға қоныс тепкен. Оиың қыстағаи жері Сатытас деп аталып кеткеи. Жаздыгүні Саты өзінің Қаржас руымен, сопдайақ Құлболды, Жаиболды және Орманшы руларымен (халық арасыида олар тортұл төрт туыстың ұрпағы деп аталып кеткен) бірге батысқа қарай алыстап, Итемгеп, Мамай көлдеріне кетіп қалған, ал ол колдер сол жерлерде жерленген тортұл билеріыің есімдерімен аталған.

Айдаболдың Қаржас тармағымен қоса бұл жерлерге Бегендік руының Қозған, ТәңІрберді және Сарық аталары коитіп келіп, Қызылтауға ірге тепкеи. Осы жерге Жолболды руының Орманшы атасы көшіп келді, бірақ олар, арғындардың басқа аталары сияқты, Орталық Қазақстаннан емес, қайта Ліу өзенінің оңтүстігінен келген еді. Ертістің сол жағалауын Бәсеитиін руының көптеген аталары мекендеді. Сәмек, Бәйімбет, Күшік аталары (қараңыз: 2 кесте) Ертіс бөйына 1800 жылы келген.

Орыс үкіметі оларға Ямышев, Подстепной поселкелері арасылдағы жерді берді. Бәсентиін руының қауымдары жаз кезіпде алыстағы Обь өзеніне дейіп еміперкіп көшіп барып, Алтай таулы округінің жерінде еркіп жайлап жүрді. Бірақ Сібірді отарлаудың күшеюіне байланысты (ХІХ ғасырдың 70өжылдары) Бәсентиін руының қазақтары қайтадан сол жағалауға көше бастады (қараңыз: 2 кесте). Бәсентиін руының Апай атасы кейін пен Павлодардың негізі қаланған жер маңында көшіп жүрген. Көлденең және Сатыбалды аталарының (қараңыз: 2 кесте) қонысы тортұлдар келгенге дейін де Баянауыл тауларының шығыс беткейінде болатын. Төртұлдар келген соң, олар ығыстырылып шығарылып, өздерінің Апай атасындағы туыстарына көшіп барды. 1833 жылдың жазында жаңадаи екі округ: Ямышев бекінісі тұсынан, Баянауыл және Омбы бекінісінің оңтүстік-батыс жағынан Үшбұлақ округі құрылды.

Басқаларымен бірге бұл округтер де Арғын тайпасы рулары мен аталарының көпіпенді қауымдарыпа қараған. Егер Арғындардың рулық құрылымына назар аударатын болсақ, аталған болыстарға көбінесе өздері эр түрлі патрилиндждер мен таксономиялық жіктерден бастау алатын қауымдардың біріккенін көреміз. Мысалы, 1 5болыстар сүйіндік руына, ал оларға енетін қауымдар эралуан жіктер мен аталық жіктерге жатады. Айтар болсақ, бірінші болыс үш негізден таралған: Ақбура мен Тұлпар ағайынды, ал І^аржас оларға иемере болады (қараңыз: 3кесте). 5болысқа Қаржас ұрпақтарынан: оның (Қаржастың) ұлы Алтын (Алтынторы) меи немересі Сатылганнан (қараңыз: 2кесте) тарайтыи ұрпаітар жиналғаи. Мұндай нәрсе Сүйіндік руыиың басқа болыстарынан да байқалады. Бұған оқырман Арғын руының құрылымына назар аударып көз жеткізе алады. Қозған болысы Бегендік руына жатады (қараңыз: 2кесте), ал қалғаи болыстардың қайсысына жататынын атауларынан аңғаруға болады.

Баянауыл округі құрамында 122 ауыл болып, оларда Арғын тайпасының әр түрлі руларына жататын 6955 шаңырақ бар деп есептелген. 1835 жылғы деректер бойынша, округте 65 465 адам болғап. Баяиауыл округіие жатқызылған бірнеше болыс Томск губерниясында: 19 ауылдан тұратын (1001 шаңырақ) Сәмеке Бәсентиіп болысы Бийск округінде Подстепной станицасы мен Босаға алқабына жақын жерде, 4 ауылдан тұратын (60 шаңырақ) Күшік болысы (Күшік Қаракесектің төртінші ұрпағы (қараңыз: 2 кесте) Барнаул округінде Қарағай және Ақсеңгір алқабында көшіп жүрген. Сібір мекемелерінің бұратаналарды басқару туралы «Заңдар жинағының» 188 бабы негізінде бұл қазақтар ішкі шеп жерінен сыртқы округтер аймағына қуып жіберілуге тиіс болатын. Алайда сыртқы округтерде бос жайылымдардың болмауы себепті бұл шаруашылықтар Томск губерниясында уақытша қалдырылған еді.

СанктІІетербургтегі М. Е. Салтыков-Щедрин атындағы Мемлекеттік көпшілік кітапханасының қолжазба бөлімінде (қосымша тізбе, № 64) Жеке Сібір корпусы Бас штабы жанында жасалған «Сібір бастықтарына қарасты Қырғыз даласының картасы» сақтаулы, онда қазақ рулары қоныстарының шамамен алынған жерлері көрсетілген. Архив деректері мен әлгі картаның көрсетулеріие сәйкес, Үшбұлақ округінің шекарасы батысында Үшбұлақ мекеиі (Көкшетаудың оңтүстік-шығысында) ауданынан басталып, солтүстік-шығысында Ертіске дейін созылып жатқан; солтүстігінде Үлкен-Қарой, Теке  көлдерін, оңтүстігінде Сілеті-Теңіз көліп қамтыган. Бұл аумақ Үшарал округі таратылғаннан кейін Көкшетау округінің оңтүстік бөлігіне айналды, бірақ біз барлық мәліметтерді бастапқы округ бойынша келтіреміз, өйткені Сібір ведомствосының архив істеріиде ол жөніндегі мәліметтер тым аз. 1835 жылғы мәліметтер бөйынша округте 54344 адам болған. Сонымен, округ аумағын Арғын тайпасының: қапжығалы жәтте қарауыл руларының аталары мекенде ген.

Олардың қоныстары көбінесе Ерейментаудан шыгысқа қарай болған да, оның батыс жағына қарай көшкен (қараңыз: 2 кесте). Әжібай тармағы Қанжығалы руының 8 атасын біріктірген. Жоңғарларға қарсы күресте ерекше көзге түскен Бөгепбай батыр Қаижығалы Бөгенбай деп те аталады (қараңыз: 2 кесте, сегізінші ұрпақ). Ішкі жақта, яғни Ертістің оң жағалауында тұрған қазақтарға да арнайы тоқтала кеткен жөн. Бұл жерлер Семей ішкі округінің бір бөлігі болатын және әр түрлі ведомстволарға бағындырылған еді. Жер пайдалану ережелеріне сәйкес, қазақтар Кабилеттік жерлерде барлығы 787 шаруашылыққа (39,4%) учаскелерді жалға алып, Белағаш дал асы дейтін жерде; «еркін дала» аймағында 657 шаруашылық (33%); Сібір казак әскерінен жалдап алынған жерде 168 шаруашылық (8,4%) тұрды. 112 шаруашылық (6%) Семейде тұрақты мекен етін, олардың Белағаш даласында егістігі болды.

Округке есептелген 266 шаруашылық (13%) округ шегінеп тыс жерлерде көшіп жүрді. Белағаш даласы дегеніміз Семейден солтүстікке қарай жатқан кеңбайтақ жер, ал «еркін дала» Жалқарағай, яғни Шульба тоғайы. XVIII ғасырдың аяғында Жалқарағай бос жатқан жер еді, оған қазақтар қыстыгүні сол жағалаудан өздерінің табындарын айдап апаратын. Бұл жерге бірінші болып Уақ тайпасының қауымдары көшіп барды да, Семей округін ұйымдастырған кезде болыстың аты солардың атымен (Байуақ) аталды. Мұнда біртіндеп түрлі тайпалардың басқа рулары да көшіп келе бастады, сөйтіп көп ұзамай Белағаш және «еркін дала» бір Белағаш болысына айналды. Бұл болыстың 1444 шаруашылығынан Тобықты руының қауымдары 551 шаруашылық (38,2%), Қаракесек 170 шаруашылық (11,79%), Тарақты 79 шаруашылық (5,49%) болды, ал бүкіл Арғын тайпасының шаруашылықтар саны 700 еді (55,59%).

XIX ғасырдың екінші жартысында Баянауыл және Үшбұлақ сыртқы округтерінің, Семей ішкі өкругінің қа зақтары Семей облысындағы Семей және Павлодар уез дерінің құрамына енді (1868, 1881 жж. реформалар). Семей уезіидегі 26 062 шаруашылықтан арғындардікі 12 525 шаруашылық болды. Саны ең көп Тобықты руы еді, олар уездің оңтүстікбатыс бөлігін Шыңғыстау жазығын мекендеді. Тарақты руьшың көпшілігі солтүстік жағында, Черный поселкесі ауданында көшіп жүрді. 1893 жылғы санаққа қарағанда Павлодар уезінде 21 877 шаруашылықты біріктіргеи 144 старшын бөлғатт. XX ғасырдың бас кезінде уездегі шаруашылықтар сапы 13,5 мыңыан астам шаруашылыққа көбейді.

Мұншама көп шаруашылық қайдан келген және оны туғызған не? 1891 жылы дала облыстарын басқару туралы заң енгізіл генпетт кейін орыс әкімшілігі қазақ шаруашылықтарының әр облыс, уезге қарайтынын түпкілікті анықтауды талап етті.

Павлодар уезі Томск және Тобыл губернияларымен шектесіп жатты да, оның коптеген шаруашылықтары осы губерпиялардың жерлерінде, әсіресе Құлынды даласында көшіп жүретіи, ал Құлындьт даласында көшіп жүруге Министрлер Кабипетіттің 1880 жылғы 22 қарашада бекіт кен ережесіне сәйкес рұқсат етілген еді. Тегінде, Павлодар уезінде шаруашылықтардың бұлайша күрт көбеюін халықтың табиғи осуімен ғана емес, сонымен қатар бұрын Томск және Тобыл губернияларының жерлерінде көшіп жүрген қазақ  шаруашылықтарының далаға қайта қуылып тығылуымен де түсіндіруге болады. Уезде Орта жүз қазақтарының 35 396 шаруашылығы көшіп жүрген, олардың ішінде арғындардікі 27327 шаруашылық. Аумақтың негізгі бөлігін Суйіндік руының Қаржас, Ңұлболды, Орманшы, Жапболды аталары алып жатты.

Осы аталар «тортул» деген бір этнонимге бірікті (қараңыз: 2кесте). Құлболды мен Айдабол аталары Баянауыл, Далба, Қызылтау тауларын қыстап, жаздыгүні Есіл даласындағы Торыайгыр коліне қарай солтүстік-шығысқа қашықтап кетіп отырган. Бәсентиін руы (Сәмек, Бәйімбет, Күпіік, Анай, Көлдепең, Сатыпалды аталары қараңыз: 2 кесте) Ертістің сол жағалауыттда Ямышев бекінісінің тұсынан Песчаный поселкесі не дейін көшіп жүрген. Қанжығалы руы (Әжібай тобы) Жасанақ коліне құятын Шідерті өзенінің бас жағын, Жалаулы, Шолақ көлдерінің маңыи мекендеген. Бегендік руының қауымдары Ертістің оң жағалауында Белағаш даласының солтүстік бөлігінде көшіп жүрген.

Арғындардың Шығыс Қазақстандағы орналасуын қарастыра келгенде, олардың батысқа аргындар ұйыса мекендеген Орталық және Солтүстік Қазақстан даласына ойысқанын көреміз: оңтүстігіиде солтүстікбатыс Балқаш оңіріи бойлай Сарысу, Сарыкеңгір және Қаракеңгір озеидеріпің бас жағымен, одаи әрі солтүстікке қарай оңтүстіксібір жағына дейін жетеді. Осы кең өңірде барлық Орта жүз тайпаларыыың көптеген рулары мекен еткен, бірақ көбіпесе арғындар басым болып отырган. Су көздері мен жайылымдары мол осы аймақты да кезінде жоңғар басқыпшылары басып алып, қазақтар оларды кейін қуып шыққан. XIX ғасырдың аяғында жазылған аңыздар бойынша, арғындардың ірі атасының негізін салушы XVI ғасырдың орта шенінде өмір сүрген Мейрам Ертістен Есілге, одан әрі Сарысуға дейін, яғни осы аймақтар шегінде көшіп жүрген.

Бұл жерлерге жоңғарлар XVII ғасырдың 20жылдарында келді де, қазақтар негізінен батысқа және Сырдария бойына, ал кейбіреулері Нұра өзепінің орта ағысына ауа көшкен. XVII ғасырдың екінші жартысында Нұра орта ағысы мен бас жағында Қуандьгқ, Қар пық, ал Ереймеитау даласында Қанжығалы рулары көшіп жүрді. Қазақтардың жаппай көнііп келуі жоңғарлар қуып шығарылғаинан кейін басталды. Қанжығалылар Ерейментауға, одан әрі Ертіске және Ом өзеніне қарай қоныс аударды. Қарауыл, Атығай рулары Зеренді, Жалтыркөл, Саумалкөл т. б. көлдер айналасына, Мезгіл ормаидарына, Көкшетауға, Есіл даласының солтүстік аудапдарына көшіп барды. Бірақ негізгі көшіп қоныстанушылар Қуандық руының шаруашылықтары болды. Олар Есіл өзепінің орта ағысыида Нұраның төменгі ағысын бойлай жатқан көлдер төңірегінде, Нұраның орта және жоғарғы ағысы бойында, Құлаиөтпес өзені аңғарында, Қосағаш, Наршөккен, Семізқыз, Бұғылы, Сарытау, Нілді, Жамантогалы, Ортау тауларында орын тепті.

Терісаққан өзенінің Есіл өзеніне құяр жеріне дейінгі далаға Қуандық руыиың қауымдарымен шектесіп, Сүйіндік руы қоныстанды. Осы кең далада көшіп жүрген Орта жүз руларының қазақтары негізінде, жоғарыда айтылғанындай, үш округ: Ақмола, Көкшетау, Құсмұрыи және кейіннері Атбасар өкругтері құрылды. Солардың алғашқысыида басқалардан горі арғындар мейлінше көп болды. Ақмола округтік приказының деректері бойынша, Ақмола қонысының төңірегінде біржола орныққан, мал шаруашылығымен бірге диқаншылықпен де айиалысатын 3 ауыл (215 шаңырақ) болған. Жоғарыда келтірілген кестеде болыстардың атаулары рубасылардың есімдерімеи емес, қайта олардан тараған патронимиялар және таксономиялық жіктер арқылы берілген. Мұның өзі рулардың өсіпөніп, бөлініп, жаңа эпонимдер мен патрилинидждер пайда болатынын,  уақыт өте келе жаңа рулардың, өзінің рульщ тегін жаңадан есептей бастаудың пайда болуына әкеп соғатынын көрсетеді. Енем-Түығатар болысыиа бір кезде Қарауыл, ал XIX ғасырда тек оның немересі Түнғатар ру басы болған (қараңыз: 2 кесте) қауымдар бірікті. Бұл болыс атауының бірінші бөлігінің (Енем) тегі рудың неғұрлым ұсақ атасы немесе болыстың, ауыл ақсақалының аты болса керек. № 2, 3, 6, 9 болыстар Алтайдан (Қуандықтың ұлы) басталады.

Осы болыстарға енген қауымдардың негізіне әр түрлі эпонимдер: Қареке, Мойын, Алысай, Байдалы (қараңыз: 2 кесте) алынған. № 4, 5 болыстар да Қуандықтан (екінші баласының немересінен (Қарпық-Тінәлі; қараңыз: 2 кесте), ал № 8-ші болыс үшінші баласының немересінен (ӨмірТемеш; қараңыз: 2кесте) тараған. Соңғы Қырғыз-Төртұл болысына әр түрлі этнос біріккен. Бұл жөнінде сәл таратып айтқан жөн. Көшпеиді қырғыз қауымдары Ақмола даласына сонау жоңғарларды қуып шыққан кезде келген еді. Кейіннен оларға Көкшетау төңірегінен келген қырғыздар қосылды. Соңғылары, тегінде, Кенесары сұлтанның Қырғызстанға жорығы кезінде соның жағында соғысқан қырғыздар болса керек. Кенесары жеңіліске ұшырағаннан кейін бұл қырғыздар қазақтармен бірге кеткен де, оларға Балуан көлі мен Сасықкөл маңынан жер берілген.

Уезд атауының екінші бөлігіне келетін болсақ, аңыздарға қарағанда, Төртұл ру басы Сүйіндіктің төртінші ұрпағы болған Малай мен Жәдігердің (қараңыз: 2 кесте) ұрпақтарын біріктірген.

1837 жылғы статистикалық дерек тер бойынша Ақмола сыртқы округінде 67091 адам болған. Солтүстік ендіктің 52 градусынан Қазақстанның солтүстік шекараларына дейін орналасқан қазақ қауымдары (Сібір казак әскерлерінің Петропавл бекінісінен Пресногорьков бекінісіне дейінгі жерін қоспағанда) Көкшетау сыртқы округіне біріктірілді. Осы кеңбайтақ аумақта Орта жүздің басқа тайпаларымен гаектес тұрғап Қарауыл, Атығай, Қанжығалы рул ары мекендеген. Мұнда тек арғындарға ғана төқталайық. Көкшетау округіндегі 13 810 шаңырақтан (09 050 адам) арғындардың үлесіне 5370 шаңырақ тиген, оларда, өз есептеуіміз бойынша, 26 850 адам болгаіі. XIX ғасырдың 40-жылдарына қарай, яғни Көкшетау округі құрылған уақыттап 16 жыл өткеныен кейін шаңырақтар мен болыстар саны көбейген, ал төмеиде келтіріліп отырған кестеден бұған коз жеткізіп қана қоймай, сонымен бірге арғындардың кошіп жүрген жерлерін де білуге болады. 1824 жылғы ведомоста бар Қаижығалы болысының көрсетілмегеніне қарамастан, 16 жыл ішінде шаңырақ саны 3313 шаңыраққа артқан.

Тегінде, ол болыс руластары Ерейментауда көшіп жүретін Баянауыл округіне берілсе керек. Көкшетау арғындарының тоғыз болысының алтауы Атығай руы да, үшеуі Қарауыл руы. 1824 жылмен салыстырғанда, 1840 жылға қарай табиғи өсімнің және басқа жерлерден туыстарының көшіп келіп қосылуына байланысты болыстар ұсақ бөлшектерге бөлінген. Көкшетау округі қазақтарында да жаңа патрилиндждердің құрылып, жаңа туыстық (таксономиялық жік) басталғанын көруге болады. Атығай руының өкілдері мынадай болыстарда бар, 1 болысқа ағайынды екі адамның ұрпақтары Майлы мен Балта біріккен, олар Атығайдан тарайтын төртіиші ұрпаққа жатады (қараңыз: 2 кесте). Төмендегі халық аңызыыа қарағанда, Майлы деген лақап ат.

Бір ашаршылық жылы бір топ қазақ көршілерінен 90 түйені ұрлап сөйып алады да, сонымен тіршілік етеді. Коршілері бұған кешірім жасайды (аштықтан аман қалу да олжа ғой!), бірақ ұрыларды «майлы», яғни «семіз ет жегендер» деп атап кеткен. 2 болысқа немере туыстар Бабасан мен Багыс біріккен (қараңыз: 2 кесте). 3 болыстағы  Ақкиік, Қойлы мен Құлансу да сондай (қараңыз: 2кесте). 4 болыста ағайынды екеудің ұрпақтары - Баба мен Бағыс біріккен (қараңыз: 2 кесте). 7 болысқа біріккелдер Бәйімбет пен оның немересі Андағұлдың ұрпақтары (қараңыз: 2 кесте). Қалған үш болыс Қарауыл руының ұрпақтарына жатады. 6 болыс Есенбайдың (Қарауылдан төртінші ұрпақ) ізбасарлары Қараша мен Ноғай, оның ұрпақтары халық арасында «алты ата ноғайқарауыл» деп те аталады (қараңыз: 2кесте). Арғын рулары Омбы мен Петропавл ішкі округтеріиің жерінде де көшіп жүрген. Өкінішке қарай, біздің қолымызда көшіп жүрген шаруашылықтардың саны туралы мәліметтер жоқ. Н. Е. Бекмаханованың есептеулеріне қарағанда, Омбы ішкі округінде 11285, Петропавл округінде 23949 қазақ болған. Біздің ел арасыпан жинап жасаған жазбаларымыз бойынша, аталған ішкі округтерде арғындардың екі руы: Атығай мен Қанжығалы қоныстанған.

Атығайлар Үлпан-Қарой, Бейті көлдеріне, одап әрі батысқа қарай Кіші Қарой, Алабота, Жамантұз, Төраңғыл көлдеріне шектесіп жатқан Есіл озепіне дейінгі жайылымдарды мекендеген, сондай-ақ олардың осы өзеннің оң жағалауында да бірнеше ауылдары бол гаи. Молімет берушілеріміздің айтуына қарағаітда, атығайлар Солтүстік Қазақстанға XVIII ғасырдың аяғында өздеріттің көкшетаулық руластарынап көшіп келген. Атығайлар арасында Қарауыл руының да бірнеше ауыл.

== Жер аумағы ==
http://foto.mail.ru/mail/zhanuzak.2011/_myphoto/28.html#_grs=photo.myspot.lastphoto

== Нұсқаулар ==
* [http://www.elim.kz/forum/index.php?showtopic=2552/ Аргын - Шежире] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160320141648/http://www.elim.kz/forum/index.php?showtopic=2552%2F |date=2016-03-20 }}
* [http://www.history.kz/Articles/argyn.php History.kz Арғындар] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20081205141047/http://www.history.kz/Articles/argyn.php |date=2008-12-05 }}
 
== Дереккөздер ==
[[Қазақ Энциклопедиясы|&quot;Қазақ Энциклопедиясы&quot;]]
== Сілтеме ==
* [http://генофонд.рф/?page_id=2536 Полное секвенирование отдельной гаплогруппы G1 измеряет мутации и выявляет миграции]
* [http://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0122968Deep Phylogenetic Analysis of Haplogroup G1 Provides Estimates of SNP and STR Mutation Rates on the Human Y-Chromosome and Reveals Migrations of Iranic Speakers]{{Deadlink|date=January 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}
* [http://генофонд.рф/?page_id=19474 Казахи-аргыны – потомки единого предка или союз племен?]
* [https://vk.com/wall-690169_10812https://vk.com/wall-690169_10812 Арғын ішіндегі рулар саны сұрақнама бойынша]{{Deadlink|date=January 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}

{{wikify}}

{{Қазақ рулары}}

[[Санат:Қазақстан табиғаты]]


{{stub}}</text>
      <sha1>pd9itf06mtlpfuft8zp5angbnppaeaf</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063454</id>
      <parentid>3063449</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T11:13:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Uvuvwevwevwobae Onyetenvewve Ugwemubwem Ocac</username>
        <id>122497</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="51145" xml:space="preserve">'''Арғын''' — [[Қазақ]] және [[Татар|Қырым татар]] елдеріндегі тайпа. Қазақ арасында [[Орта жүз]]ге кіреді.

[[File:Argyn.JPG|thumb| right| alt=A.| ''Арғындардың шежіресі''.]]
== Шежіре ==
[[File:Қаракесек шежіресі.jpeg|thumb|Қаракесек шежіресі]]
Арғы атасы Арғын-ата, одан Қодан-тайшы, одан Ақжол би аталған - Дайырқожа. Дайырқожадан:
*Бәйбішесінен Қарақожа
**Қарақожа бәйбішесінен [[Мейрам]]-сопы (Бес Мейрам)
***Мейрамсопы бәйбішесінен: [[Қуандық]], [[Сүйіндік (Орта жүз)|Сүйіндік]], [[Бегендік]], [[Шегендік]]
***Мейрамсопы тоқалынан: Болат ([[Қаракесек (Арғын)|Қаракесек]])
**Қарақожа тоқалы Момыннан [[Қарасопы]], [[Кенжесопы]], [[Бәсентиін]]
*Тоқалынан Тоқал-арғын аталған Сүйіндік
**[[Саржетім]]
**[[Шақшақ]] Шақшақ Аманжолдан тарайды, Аманжол Елеместен.
**[[Аманжолдан]] - [[Әлімбет]], [[Бәйімбет]], [[Шақшақ]].
**Шақшақтан - [[Шақшақ Жәнібек]] Батыр Қошқарұлы
*Бұл шежіренің тек қана бір нұсқасы.

{{rodovid|308407}}

== Тарихы ==
[[Қаракесек]] руы Ташкент маңында тұрып, олардың биі Бертіс (қараңыз: 2-кесте Бошашан тараған төртінші ұрпақ М. М.) осы қалада белгілі бір қызмет атқарған. Қапжығалылардың ұсыныс жасауы уақыт жағынан Бертіс бидің шөбересі Қазыбек бидің (қараңыз: 2-кесте) заманыиа тұстас келеді. Қазыбек би көшіп бару мүмкіндігін білу үшін Қу және Едірей таулары төңірегін мекендеген Қанжыгалы руының билеріне өз адамдарын жібереді.

Өкілдері жақсы хабар әкелгеннен кейін Қазыбек би Қаракесек руының өзі билейтін Бошан атасымен және Қуандық руының Алтай атасымен (қараңыз: 2-кесте) бірге көтеріле көшіп Сарыарқаға, қанжығалылардың қоныстарына беттейді.

Халық пен мал санының көбеюіне байланысты жердің таршылығы байқалып, қаракесектер қанжығалыларды Баянауыл тауына, ал Қуандық руының Алтай атасын Ақмола даласындағы Семізқыз тауына ығыстырған. Қаракесек руының қауымдары Кейт, Боқты, Қу, Едірей, Абыралы таулары мен соларға шектес жерлерді қоныстанды. XIX ғасырдың бас кезінде Ақмола даласынап және солтүстіктен (Ом өзенінен) Қарқаралы тауларына Тарақты руы көшіп келді.

XIX ғасырдың 40-жылдарында күші мығым Қамбар руы [[Тарақты]]ларды Көкшетаудан ығыстырып шығарды. XIX ғасырдың 40-жылдарында Абылай ханның кенже ұлы Шама сұлтан Солтүстік [[Балқаш]] өңірінің шөл даласынан көшіп келген Дадан Тобықты руын [[Найман]]дардың ата-мекені [[Шыңғыстау]]дан  қуып шықты. Осылайша көшіп келіп, бір руларды екіншілерінің ығыстырып шығаруы аз болмаған. Сонымен, солтүстік ендіктің 50 градусы мен шығыс бойлығының 40 градусынан шығыс ендіктің 48 градусы және одан оңтүстікке қарай солтүстік Балқаш өңірінде арғындар көшіп жүрген және басқалардан гөрі олардың арасында Қаракесек руы өте көп болған. Осы көшпенді қауымдар негізінде 1824 жылы Қарқаралы округі құрылды, ал кейініректе олардың қысқы және жазғы қоныстары құрылды, төменде ол жерлер келтіріліп те отыр. Жоғарыда келтірілген болыстар бойынша ауылдар, шаңырақтар, халық сапы туралы да мәліметтер бар. 4- және 5-кестелерді салыстыра отырып, XIX ғасырдың бірінші жартысында болған таксонимиялық жіктердің (туыстықтың басталуын), сөндай-ақ бір облыстағы рулардың бөлшектенуін немесе әр түрлі рулардың бірігуін анықтауға болады. XIX ғасырда болыстар ру атымен аталған және солар бойынша арғындардың рулық құрамындағы орнын анықтауға болады. Мысалы, Қарауыл, Шақшақ, Тобықты рулары арғындардың екінші тармағы Момындарға жатады (қараңыз: 2-кесте).

Округтегі ең көп Қаракесек руы бірінші топқа Мейрамсопыға жатады. Бұл жерде де туыстық ру басынан емес, Қаракесектен тарайтын жаңа &lt;s&gt;патрилиндждерден&lt;/s&gt; басталады: Көшім Қаракесектің үшінші ұрпағы Көшім атасының (қараңыз: 2-кесте). Қамбар Қаракесектің асырап алған баласының; Байбөрі Қаракесек немересінің; Айбике және Нұрбике-Шаншар-Қаракесектің Шаншар әйелдері (Айбике мен Нұрбике) қосылған Қаракесектің төртінші ұрпағының; Қарсон Қарпық Қаракесектің төртінші ұрпағы болатын. Қарсон атасы мен Қуандық руы Қарпық атасының; Әлтеке Сарым осы аттас аталарының Қояншы Тоғай Қаракесектен төртінші ұрпақ болатын Қояншы жәие Тоғай аталарының атымен аталады. Сондай-ақ, арғын тайпасында дербес болыс құрған Тарақты руын да атап өткен жөн. Егер XIX ғасырдың 30-жылдарында болыстар (5-кестені қараңыз), мысалы, Қарауыл, Әлтеке-Сарым сияқты біртектес болса, 40-жылдарда болыстардың бөлшектепуі немесе түрлі рулардың бір болысқа бірігуі де біртектес болды. Мысалы, Тобықты болысы, Дадан, Мәмбет, Күшік-Тобықты (Дадан Тобықты, сондай-ақ Тобықтыдан тарайтын бесінші ұрпақ Мәмбет пен Күшік (қараңыз: 2-кесте) болып бөлінгеи. Ал Қарауыл-Қамбар болысы екі, қарауыл қазақтарының бір болысқа біріккені көрсетеді. Алуан түрлі қауымдардың мұндай бірлестіктері жайылымдарды және жалпы алғанда өз мүдделерін бірлесіп қорғау қажеттігінен туды. Шынына келгенде, 30-жылдарда Қарауыл атасы 4 ауылдан, ал Қамбар атасы 10 ауылдан тұрған (қараңыз: 5-кесте). Өстіп үлкен бір болысқа біріккенде ғана олар басқаларына қарсы тұра алатын еді. Бірақ болыстардың бөлшектенуі бұдан әрі де жиі кездесті, оған жайылымдардың жеткіліксіздігі мен жаңа қоныстар іздестіру себеп болды. Мәселен, 30-жылдары Тобықты болысында басқалардың бәрінен де көп көрсеткіш 50 ауыл болған (қараңыз: 5-кесте). 40-жылдардың басында олар Мәмбетбай-Тобықты, Күшік-Тобықты болыстарына бөлінді (қараңыз: 4-кесте). 1850 жылғы 18 қаңтарда Мәмбетбай-Тобықты болысының старшындары мен билері Қарқаралы округтік приказына бұл болысты (16 старшындық; 1723 шаңырақ) екіге бөлуді, одан 8 старшындықты (825 шаңырақ) бөліп шығаруды өтіне келіп, олар былай деген: «...басқа 8 старшындық пен болыс басқармасынан мүлде басқа жақта әрі алыс қашықтықта (200 шақырымнан астам) болғандықтан, заңда көрсетілген міндеттерді атқаруда да, тығыз орналасқан қоныста малды азықтандыруда да қиыншылықтарға ұшырап келдік, қазір де ұшырап отырмыз». Сібір қазақтары шекаралық басқармасының ұсынысы бойынша, бұл болыс кейін: Мәмбетбай-Тобықты және Жүз-Мәмбет-Тобықты деген екі болысқа бөлінді. Одан бұрып, 1843 жылы, Байбөрі болысы екіге бөлінген болатын. Егер 30-жылдары 279 ауылдағы 16532 шаңырақта барлыгы 115240 жан болса (қараңыз: 5 кесте), 1841 жылғы деректер бойынша Қарқаралы округіндегі 136 ауылдағы 15022 шаңырақта 101 251 адам болған.

Ауылдардың, шаңырақтардың, халықтың бұлайша кемуіне, сөз жоқ, кейбір ауылдардың солтүстікке (Баянауыл таулары мен Ертіс жағына) және батысқа (Ақмола даласына) көшіп кетуі себеп болған. Облыстық басқару формасына көшкен кезде Қарқаралы арғындары дербес әкімшілік олшем Қарқаралы уезі болып келген еді, ол уезд Шыңғыстаудың батыс сілемдеріггеп Мойынты озені мен Ақадыр шептеріііе дейін, Балқаш көліпен Баянауыл таулары аймағына дейіп созылып ж а та тын. 1897 жылғы деректер бойынша, уезде барлығы 104569 қазақ болған. Онда 181 старшындық болып, олардағы шаруашылықтар саны 30 528ге жеткен. Алғашқы он жыл ішінде уезд халқы көбейіп, 38 616 шаруашылыққа жетті, олардың ішінде арғындар 32 515 шаруапіылық еді. Қалған шаруашылықтар басқа тайпаларға жатады. (Олар жайында тиісті бөлімдерде айтылады). Қазақстанда облыстық басқаруды енгізе отырып, орыс үкіметі жаңа әкімшілік өлшемдер енгізуге, оларға рульщ атау бермей, топономикасын қоса өзгертіп, рулық негізді түптамырымен жоюға ұмтылды (мысалы, Тоқырауын Тоқырауын өзені, Шұбартау ІШұбар таулары т. б.). Уезде барлығы 19 болыс болды. Мұндай саясат Ресейдің өзіндегі капитализм дамуына байланысты түбегейлі өзгерістерге сай келген еді.

Жергілікті феодалдардың билігіне балта шабу арқылы патша өкіметі олардың қолынан экономикалық, саяси күштерді тартып алып, Қазақстанды жалпыресейлік қажеттерге байлап матады. Олар бұл арқылы ең бастысы Қазақстанды өзінің өнеркәсіп тауарлары үшін шикізат базасы мен рыногына айналдыруды мақсат өтті. Тарақты руы Шыңғыстаудың солтүстік-батысындағы Босаға, Шаған өзендерінің бойын мекендеген. Оның 104 шаруашылығы Қу бөлысы болды. Бұл болыста сол рудың Жантоқа және Тоқтауыл деген екі атасы жайлады. Уездің шығыс бөлігінде солармен қатар түрлі болыстарға бөлшектеліп кірген Қамбар руы тұрған. Айт және Олжас аталары (462 шаруашылық) Темірші, ал Толы бай, Шана, Сарман, Тілеу аталары (240 шаруашылық) Абыралы болысы болғаи.

Кейт тауларып Қарауыл руы мекендеген. Оның Байтуған, Құттықадам аталары (400 шаруашылық) Кент болысының құрамыиа еиген. Қуандық руы Нұра өзені мен соған құятын Шиелі өзенінің бойыида, Батпаққара көлі төңірегінде көшіп жүрді. Бұл жерлерде Алтай тармағына кіретін жәие Ақсары болысын құрайтын Итболды, Байболды аталарының 250 шаруашылығы көшіп жүрген. Балқаш көлінің сәл солтүстігінен бастап, даладағы Сарыбұлақ жәие Жәмші жылгаларына дейін, Мойынты өзенінің бойында Шұбыртпалы руьшың Көкала, Күйелі аталары мекеп еткен. Бұл аталардың 500 шаруашылығы Мойынты болысының құрамына енген.

Қаракесек руынан кейінгі саиы ең көп Төбықты руы қалың [[Найман]] арасына [[Шыңғыстау]] мен оның төңірегіне, әсіресе Ащысу мен Шаған өзендерінің арасына, соиымеи қатар Ащысуға құятын Шынбай өзенінің бойына қоныстанды. Аңыздарда Тобықты руынан шыққан Тоқтамыс XVIII ғасырдың 80-жылдарының аяғында Көкшетаудан Шыңғыстауға Абылай ханның кіші ұлы Шама сұлтанды әкеліп, ол көп ұзамай жуантаяқ атасы қазақтарының билеушісі деп жариялапғап деліпеді (қараңыз: 2 кесте). XIX ғасырдың 40-жылдарында Шама батыр Дадан атасын Солтүстік Балқаш өңірі мен Қотанбұлақ алқабына қуып жіберген.

Көп кешікпей Шама батыр жоғарыда аталғаи алқапқа көшкен. Шыңғыстауды жуантаяқ атасыиан басқа Мұсабай, Көкше аталары (қараңыз: 2кесте) мекендеген. Шыңғыстауды және оның солтүстігі мен шығысында жатқан кең даланы мекеи еткен тобықтылар XIX ғасырдың екіыші жартысында Семей облысының құрамына еніп, ПІаған (10 ауыл, 1167 шаңырақ), Бөрлі (10 ауыл, 1451 шаңырақ), Шыңғыс (11 ауыл, 1155 шаңырақ), Мүқыр (2 ауыл, 1586 шаңырақ) болыстарымен қоса Қызылмола болысының бір бөлігін иеленген. Семей облысыпдағы 2606 шаруашылықтап тобықтылар дың үлесіне (Бесқарағай болысындағы азынаулақ Тарақты руын 8 ауыл, 1239 шаңырақты қосқанда) 11284 шаруашылық тиген, ал барлық арғындар 12525 шаруашылық болған. Тобықты руынан қуып жіберіліп, Балқаш өңіріне кеткен Дадаи атасы (қараңыз: 2кесте) Қарқаралы уезіпің 1252 іпаруашылығы бар Батые Балқаш болысы болды. Уезд жерінің қалған басым көпшілігі Қаракесек руының, оның Бошаи, Майқы, Танас, Жылықбас, Сарым деген т. б. аталарының (қараңыз: 2кесте) қонысына айналды. Олар Тоқырауып, Қусақ, Ашаңбел, Мұқыр өзендерінің бойын, Қарқаралы, Кент, Қу, Едірей, Қарпытай, Қызыларай, Қоңыр тауларып, осы оңірдегі көптегеп алқаптарды мекендеді.

Оларда 28036 шаруашылық бөлды. Қазақстанның шығысындағы жайылымдарға қазақтардың Орталық Қазақстан даласынан Ерейментау арқылы және одан әрі шығысқа қарай Баянауыл тауы мен көлдеріне, Ертіс өңіріне қайтып оралғаны жоғарыда айтылды. Баянауыл тауына бірінші болып Сүйіидік руы келген. Олардың келуі Сүйіпдік руының коптеген тармақтарын бастап келген Айдаболдың немересі Олжабай батырдың есімімен байланыстырылады (қараңыз: 2 кесте). Айдаболдың өзі Ташкент маңында өлген. Олжабай батыр Абылай сұлтан әскерінде қызмет етіп, қалмақтарға қарсы күреске белсене қатысқан. 1730 жылы ол Айдабол руының жеті ұрпағымен Баянауыл төңірегінде қалмақтарды оңтүстікке қарай қуып, жері құйқалы, көлі тұнық, орманы киіздей Баянауыл тауы мен оның төңірегін өзіне қаратып алған.

Айдаболдар өз иеліктерін одан әрі Далба, Қызылтау тауларына дейін ксңейткен. Айдабол руының жазғы жайлауы Көкшетау округіпің солтүстігінде, Айдабол руының белгілі биінің есімімен аталған Торайғыр көлі аймағыида болғаи. Жоғарыда айтылғанындай, қаракесектер Қарқаралы тауынан ығыстырып шығарған Қанжығалы руы Ерейментауға, бір бөлігі Ертіс өзенінің бойына, Песчаный поселкесінің тұсына көшіп барған. Сол жылдары Қызылтау мен Далба тауына Сүйіндіктің асырап алған баласы Қаржастың ұрпақтары көшіп келген. Мұса Шормановтың (белгілі би, қоғам қайраткері әрі олкетанушы) бабасы Саты Түркістаннан келіп, Қылтауға қоныс тепкен. Оиың қыстағаи жері Сатытас деп аталып кеткеи. Жаздыгүні Саты өзінің Қаржас руымен, сопдайақ Құлболды, Жаиболды және Орманшы руларымен (халық арасыида олар тортұл төрт туыстың ұрпағы деп аталып кеткен) бірге батысқа қарай алыстап, Итемгеп, Мамай көлдеріне кетіп қалған, ал ол колдер сол жерлерде жерленген тортұл билеріыің есімдерімен аталған.

Айдаболдың Қаржас тармағымен қоса бұл жерлерге Бегендік руының Қозған, ТәңІрберді және Сарық аталары коитіп келіп, Қызылтауға ірге тепкеи. Осы жерге Жолболды руының Орманшы атасы көшіп келді, бірақ олар, арғындардың басқа аталары сияқты, Орталық Қазақстаннан емес, қайта Ліу өзенінің оңтүстігінен келген еді. Ертістің сол жағалауын Бәсеитиін руының көптеген аталары мекендеді. Сәмек, Бәйімбет, Күшік аталары (қараңыз: 2 кесте) Ертіс бөйына 1800 жылы келген.

Орыс үкіметі оларға Ямышев, Подстепной поселкелері арасылдағы жерді берді. Бәсентиін руының қауымдары жаз кезіпде алыстағы Обь өзеніне дейіп еміперкіп көшіп барып, Алтай таулы округінің жерінде еркіп жайлап жүрді. Бірақ Сібірді отарлаудың күшеюіне байланысты (ХІХ ғасырдың 70өжылдары) Бәсентиін руының қазақтары қайтадан сол жағалауға көше бастады (қараңыз: 2 кесте). Бәсентиін руының Апай атасы кейін пен Павлодардың негізі қаланған жер маңында көшіп жүрген. Көлденең және Сатыбалды аталарының (қараңыз: 2 кесте) қонысы тортұлдар келгенге дейін де Баянауыл тауларының шығыс беткейінде болатын. Төртұлдар келген соң, олар ығыстырылып шығарылып, өздерінің Апай атасындағы туыстарына көшіп барды. 1833 жылдың жазында жаңадаи екі округ: Ямышев бекінісі тұсынан, Баянауыл және Омбы бекінісінің оңтүстік-батыс жағынан Үшбұлақ округі құрылды.

Басқаларымен бірге бұл округтер де Арғын тайпасы рулары мен аталарының көпіпенді қауымдарыпа қараған. Егер Арғындардың рулық құрылымына назар аударатын болсақ, аталған болыстарға көбінесе өздері эр түрлі патрилиндждер мен таксономиялық жіктерден бастау алатын қауымдардың біріккенін көреміз. Мысалы, 1 5болыстар сүйіндік руына, ал оларға енетін қауымдар эралуан жіктер мен аталық жіктерге жатады. Айтар болсақ, бірінші болыс үш негізден таралған: Ақбура мен Тұлпар ағайынды, ал І^аржас оларға иемере болады (қараңыз: 3кесте). 5болысқа Қаржас ұрпақтарынан: оның (Қаржастың) ұлы Алтын (Алтынторы) меи немересі Сатылганнан (қараңыз: 2кесте) тарайтыи ұрпаітар жиналғаи. Мұндай нәрсе Сүйіндік руыиың басқа болыстарынан да байқалады. Бұған оқырман Арғын руының құрылымына назар аударып көз жеткізе алады. Қозған болысы Бегендік руына жатады (қараңыз: 2кесте), ал қалғаи болыстардың қайсысына жататынын атауларынан аңғаруға болады.

Баянауыл округі құрамында 122 ауыл болып, оларда Арғын тайпасының әр түрлі руларына жататын 6955 шаңырақ бар деп есептелген. 1835 жылғы деректер бойынша, округте 65 465 адам болғап. Баяиауыл округіие жатқызылған бірнеше болыс Томск губерниясында: 19 ауылдан тұратын (1001 шаңырақ) Сәмеке Бәсентиіп болысы Бийск округінде Подстепной станицасы мен Босаға алқабына жақын жерде, 4 ауылдан тұратын (60 шаңырақ) Күшік болысы (Күшік Қаракесектің төртінші ұрпағы (қараңыз: 2 кесте) Барнаул округінде Қарағай және Ақсеңгір алқабында көшіп жүрген. Сібір мекемелерінің бұратаналарды басқару туралы «Заңдар жинағының» 188 бабы негізінде бұл қазақтар ішкі шеп жерінен сыртқы округтер аймағына қуып жіберілуге тиіс болатын. Алайда сыртқы округтерде бос жайылымдардың болмауы себепті бұл шаруашылықтар Томск губерниясында уақытша қалдырылған еді.

СанктІІетербургтегі М. Е. Салтыков-Щедрин атындағы Мемлекеттік көпшілік кітапханасының қолжазба бөлімінде (қосымша тізбе, № 64) Жеке Сібір корпусы Бас штабы жанында жасалған «Сібір бастықтарына қарасты Қырғыз даласының картасы» сақтаулы, онда қазақ рулары қоныстарының шамамен алынған жерлері көрсетілген. Архив деректері мен әлгі картаның көрсетулеріие сәйкес, Үшбұлақ округінің шекарасы батысында Үшбұлақ мекеиі (Көкшетаудың оңтүстік-шығысында) ауданынан басталып, солтүстік-шығысында Ертіске дейін созылып жатқан; солтүстігінде Үлкен-Қарой, Теке  көлдерін, оңтүстігінде Сілеті-Теңіз көліп қамтыган. Бұл аумақ Үшарал округі таратылғаннан кейін Көкшетау округінің оңтүстік бөлігіне айналды, бірақ біз барлық мәліметтерді бастапқы округ бойынша келтіреміз, өйткені Сібір ведомствосының архив істеріиде ол жөніндегі мәліметтер тым аз. 1835 жылғы мәліметтер бөйынша округте 54344 адам болған. Сонымен, округ аумағын Арғын тайпасының: қапжығалы жәтте қарауыл руларының аталары мекенде ген.

Олардың қоныстары көбінесе Ерейментаудан шыгысқа қарай болған да, оның батыс жағына қарай көшкен (қараңыз: 2 кесте). Әжібай тармағы Қанжығалы руының 8 атасын біріктірген. Жоңғарларға қарсы күресте ерекше көзге түскен Бөгепбай батыр Қаижығалы Бөгенбай деп те аталады (қараңыз: 2 кесте, сегізінші ұрпақ). Ішкі жақта, яғни Ертістің оң жағалауында тұрған қазақтарға да арнайы тоқтала кеткен жөн. Бұл жерлер Семей ішкі округінің бір бөлігі болатын және әр түрлі ведомстволарға бағындырылған еді. Жер пайдалану ережелеріне сәйкес, қазақтар Кабилеттік жерлерде барлығы 787 шаруашылыққа (39,4%) учаскелерді жалға алып, Белағаш дал асы дейтін жерде; «еркін дала» аймағында 657 шаруашылық (33%); Сібір казак әскерінен жалдап алынған жерде 168 шаруашылық (8,4%) тұрды. 112 шаруашылық (6%) Семейде тұрақты мекен етін, олардың Белағаш даласында егістігі болды.

Округке есептелген 266 шаруашылық (13%) округ шегінеп тыс жерлерде көшіп жүрді. Белағаш даласы дегеніміз Семейден солтүстікке қарай жатқан кеңбайтақ жер, ал «еркін дала» Жалқарағай, яғни Шульба тоғайы. XVIII ғасырдың аяғында Жалқарағай бос жатқан жер еді, оған қазақтар қыстыгүні сол жағалаудан өздерінің табындарын айдап апаратын. Бұл жерге бірінші болып Уақ тайпасының қауымдары көшіп барды да, Семей округін ұйымдастырған кезде болыстың аты солардың атымен (Байуақ) аталды. Мұнда біртіндеп түрлі тайпалардың басқа рулары да көшіп келе бастады, сөйтіп көп ұзамай Белағаш және «еркін дала» бір Белағаш болысына айналды. Бұл болыстың 1444 шаруашылығынан Тобықты руының қауымдары 551 шаруашылық (38,2%), Қаракесек 170 шаруашылық (11,79%), Тарақты 79 шаруашылық (5,49%) болды, ал бүкіл Арғын тайпасының шаруашылықтар саны 700 еді (55,59%).

XIX ғасырдың екінші жартысында Баянауыл және Үшбұлақ сыртқы округтерінің, Семей ішкі өкругінің қа зақтары Семей облысындағы Семей және Павлодар уез дерінің құрамына енді (1868, 1881 жж. реформалар). Семей уезіидегі 26 062 шаруашылықтан арғындардікі 12 525 шаруашылық болды. Саны ең көп Тобықты руы еді, олар уездің оңтүстікбатыс бөлігін Шыңғыстау жазығын мекендеді. Тарақты руьшың көпшілігі солтүстік жағында, Черный поселкесі ауданында көшіп жүрді. 1893 жылғы санаққа қарағанда Павлодар уезінде 21 877 шаруашылықты біріктіргеи 144 старшын бөлғатт. XX ғасырдың бас кезінде уездегі шаруашылықтар сапы 13,5 мыңыан астам шаруашылыққа көбейді.

Мұншама көп шаруашылық қайдан келген және оны туғызған не? 1891 жылы дала облыстарын басқару туралы заң енгізіл генпетт кейін орыс әкімшілігі қазақ шаруашылықтарының әр облыс, уезге қарайтынын түпкілікті анықтауды талап етті.

Павлодар уезі Томск және Тобыл губернияларымен шектесіп жатты да, оның коптеген шаруашылықтары осы губерпиялардың жерлерінде, әсіресе Құлынды даласында көшіп жүретіи, ал Құлындьт даласында көшіп жүруге Министрлер Кабипетіттің 1880 жылғы 22 қарашада бекіт кен ережесіне сәйкес рұқсат етілген еді. Тегінде, Павлодар уезінде шаруашылықтардың бұлайша күрт көбеюін халықтың табиғи осуімен ғана емес, сонымен қатар бұрын Томск және Тобыл губернияларының жерлерінде көшіп жүрген қазақ  шаруашылықтарының далаға қайта қуылып тығылуымен де түсіндіруге болады. Уезде Орта жүз қазақтарының 35 396 шаруашылығы көшіп жүрген, олардың ішінде арғындардікі 27327 шаруашылық. Аумақтың негізгі бөлігін Суйіндік руының Қаржас, Ңұлболды, Орманшы, Жапболды аталары алып жатты.

Осы аталар «тортул» деген бір этнонимге бірікті (қараңыз: 2кесте). Құлболды мен Айдабол аталары Баянауыл, Далба, Қызылтау тауларын қыстап, жаздыгүні Есіл даласындағы Торыайгыр коліне қарай солтүстік-шығысқа қашықтап кетіп отырган. Бәсентиін руы (Сәмек, Бәйімбет, Күпіік, Анай, Көлдепең, Сатыпалды аталары қараңыз: 2 кесте) Ертістің сол жағалауыттда Ямышев бекінісінің тұсынан Песчаный поселкесі не дейін көшіп жүрген. Қанжығалы руы (Әжібай тобы) Жасанақ коліне құятын Шідерті өзенінің бас жағын, Жалаулы, Шолақ көлдерінің маңыи мекендеген. Бегендік руының қауымдары Ертістің оң жағалауында Белағаш даласының солтүстік бөлігінде көшіп жүрген.

Арғындардың Шығыс Қазақстандағы орналасуын қарастыра келгенде, олардың батысқа аргындар ұйыса мекендеген Орталық және Солтүстік Қазақстан даласына ойысқанын көреміз: оңтүстігіиде солтүстікбатыс Балқаш оңіріи бойлай Сарысу, Сарыкеңгір және Қаракеңгір озеидеріпің бас жағымен, одаи әрі солтүстікке қарай оңтүстіксібір жағына дейін жетеді. Осы кең өңірде барлық Орта жүз тайпаларыыың көптеген рулары мекен еткен, бірақ көбіпесе арғындар басым болып отырган. Су көздері мен жайылымдары мол осы аймақты да кезінде жоңғар басқыпшылары басып алып, қазақтар оларды кейін қуып шыққан. XIX ғасырдың аяғында жазылған аңыздар бойынша, арғындардың ірі атасының негізін салушы XVI ғасырдың орта шенінде өмір сүрген Мейрам Ертістен Есілге, одан әрі Сарысуға дейін, яғни осы аймақтар шегінде көшіп жүрген.

Бұл жерлерге жоңғарлар XVII ғасырдың 20жылдарында келді де, қазақтар негізінен батысқа және Сырдария бойына, ал кейбіреулері Нұра өзепінің орта ағысына ауа көшкен. XVII ғасырдың екінші жартысында Нұра орта ағысы мен бас жағында Қуандьгқ, Қар пық, ал Ереймеитау даласында Қанжығалы рулары көшіп жүрді. Қазақтардың жаппай көнііп келуі жоңғарлар қуып шығарылғаинан кейін басталды. Қанжығалылар Ерейментауға, одан әрі Ертіске және Ом өзеніне қарай қоныс аударды. Қарауыл, Атығай рулары Зеренді, Жалтыркөл, Саумалкөл т. б. көлдер айналасына, Мезгіл ормаидарына, Көкшетауға, Есіл даласының солтүстік аудапдарына көшіп барды. Бірақ негізгі көшіп қоныстанушылар Қуандық руының шаруашылықтары болды. Олар Есіл өзепінің орта ағысыида Нұраның төменгі ағысын бойлай жатқан көлдер төңірегінде, Нұраның орта және жоғарғы ағысы бойында, Құлаиөтпес өзені аңғарында, Қосағаш, Наршөккен, Семізқыз, Бұғылы, Сарытау, Нілді, Жамантогалы, Ортау тауларында орын тепті.

Терісаққан өзенінің Есіл өзеніне құяр жеріне дейінгі далаға Қуандық руыиың қауымдарымен шектесіп, Сүйіндік руы қоныстанды. Осы кең далада көшіп жүрген Орта жүз руларының қазақтары негізінде, жоғарыда айтылғанындай, үш округ: Ақмола, Көкшетау, Құсмұрыи және кейіннері Атбасар өкругтері құрылды. Солардың алғашқысыида басқалардан горі арғындар мейлінше көп болды. Ақмола округтік приказының деректері бойынша, Ақмола қонысының төңірегінде біржола орныққан, мал шаруашылығымен бірге диқаншылықпен де айиалысатын 3 ауыл (215 шаңырақ) болған. Жоғарыда келтірілген кестеде болыстардың атаулары рубасылардың есімдерімеи емес, қайта олардан тараған патронимиялар және таксономиялық жіктер арқылы берілген. Мұның өзі рулардың өсіпөніп, бөлініп, жаңа эпонимдер мен патрилинидждер пайда болатынын,  уақыт өте келе жаңа рулардың, өзінің рульщ тегін жаңадан есептей бастаудың пайда болуына әкеп соғатынын көрсетеді. Енем-Түығатар болысыиа бір кезде Қарауыл, ал XIX ғасырда тек оның немересі Түнғатар ру басы болған (қараңыз: 2 кесте) қауымдар бірікті. Бұл болыс атауының бірінші бөлігінің (Енем) тегі рудың неғұрлым ұсақ атасы немесе болыстың, ауыл ақсақалының аты болса керек. № 2, 3, 6, 9 болыстар Алтайдан (Қуандықтың ұлы) басталады.

Осы болыстарға енген қауымдардың негізіне әр түрлі эпонимдер: Қареке, Мойын, Алысай, Байдалы (қараңыз: 2 кесте) алынған. № 4, 5 болыстар да Қуандықтан (екінші баласының немересінен (Қарпық-Тінәлі; қараңыз: 2 кесте), ал № 8-ші болыс үшінші баласының немересінен (ӨмірТемеш; қараңыз: 2кесте) тараған. Соңғы Қырғыз-Төртұл болысына әр түрлі этнос біріккен. Бұл жөнінде сәл таратып айтқан жөн. Көшпеиді қырғыз қауымдары Ақмола даласына сонау жоңғарларды қуып шыққан кезде келген еді. Кейіннен оларға Көкшетау төңірегінен келген қырғыздар қосылды. Соңғылары, тегінде, Кенесары сұлтанның Қырғызстанға жорығы кезінде соның жағында соғысқан қырғыздар болса керек. Кенесары жеңіліске ұшырағаннан кейін бұл қырғыздар қазақтармен бірге кеткен де, оларға Балуан көлі мен Сасықкөл маңынан жер берілген.

Уезд атауының екінші бөлігіне келетін болсақ, аңыздарға қарағанда, Төртұл ру басы Сүйіндіктің төртінші ұрпағы болған Малай мен Жәдігердің (қараңыз: 2 кесте) ұрпақтарын біріктірген.

1837 жылғы статистикалық дерек тер бойынша Ақмола сыртқы округінде 67091 адам болған. Солтүстік ендіктің 52 градусынан Қазақстанның солтүстік шекараларына дейін орналасқан қазақ қауымдары (Сібір казак әскерлерінің Петропавл бекінісінен Пресногорьков бекінісіне дейінгі жерін қоспағанда) Көкшетау сыртқы округіне біріктірілді. Осы кеңбайтақ аумақта Орта жүздің басқа тайпаларымен гаектес тұрғап Қарауыл, Атығай, Қанжығалы рул ары мекендеген. Мұнда тек арғындарға ғана төқталайық. Көкшетау округіндегі 13 810 шаңырақтан (09 050 адам) арғындардың үлесіне 5370 шаңырақ тиген, оларда, өз есептеуіміз бойынша, 26 850 адам болгаіі. XIX ғасырдың 40-жылдарына қарай, яғни Көкшетау округі құрылған уақыттап 16 жыл өткеныен кейін шаңырақтар мен болыстар саны көбейген, ал төмеиде келтіріліп отырған кестеден бұған коз жеткізіп қана қоймай, сонымен бірге арғындардың кошіп жүрген жерлерін де білуге болады. 1824 жылғы ведомоста бар Қаижығалы болысының көрсетілмегеніне қарамастан, 16 жыл ішінде шаңырақ саны 3313 шаңыраққа артқан.

Тегінде, ол болыс руластары Ерейментауда көшіп жүретін Баянауыл округіне берілсе керек. Көкшетау арғындарының тоғыз болысының алтауы Атығай руы да, үшеуі Қарауыл руы. 1824 жылмен салыстырғанда, 1840 жылға қарай табиғи өсімнің және басқа жерлерден туыстарының көшіп келіп қосылуына байланысты болыстар ұсақ бөлшектерге бөлінген. Көкшетау округі қазақтарында да жаңа патрилиндждердің құрылып, жаңа туыстық (таксономиялық жік) басталғанын көруге болады. Атығай руының өкілдері мынадай болыстарда бар, 1 болысқа ағайынды екі адамның ұрпақтары Майлы мен Балта біріккен, олар Атығайдан тарайтын төртіиші ұрпаққа жатады (қараңыз: 2 кесте). Төмендегі халық аңызыыа қарағанда, Майлы деген лақап ат.

Бір ашаршылық жылы бір топ қазақ көршілерінен 90 түйені ұрлап сөйып алады да, сонымен тіршілік етеді. Коршілері бұған кешірім жасайды (аштықтан аман қалу да олжа ғой!), бірақ ұрыларды «майлы», яғни «семіз ет жегендер» деп атап кеткен. 2 болысқа немере туыстар Бабасан мен Багыс біріккен (қараңыз: 2 кесте). 3 болыстағы  Ақкиік, Қойлы мен Құлансу да сондай (қараңыз: 2кесте). 4 болыста ағайынды екеудің ұрпақтары - Баба мен Бағыс біріккен (қараңыз: 2 кесте). 7 болысқа біріккелдер Бәйімбет пен оның немересі Андағұлдың ұрпақтары (қараңыз: 2 кесте). Қалған үш болыс Қарауыл руының ұрпақтарына жатады. 6 болыс Есенбайдың (Қарауылдан төртінші ұрпақ) ізбасарлары Қараша мен Ноғай, оның ұрпақтары халық арасында «алты ата ноғайқарауыл» деп те аталады (қараңыз: 2кесте). Арғын рулары Омбы мен Петропавл ішкі округтеріиің жерінде де көшіп жүрген. Өкінішке қарай, біздің қолымызда көшіп жүрген шаруашылықтардың саны туралы мәліметтер жоқ. Н. Е. Бекмаханованың есептеулеріне қарағанда, Омбы ішкі округінде 11285, Петропавл округінде 23949 қазақ болған. Біздің ел арасыпан жинап жасаған жазбаларымыз бойынша, аталған ішкі округтерде арғындардың екі руы: Атығай мен Қанжығалы қоныстанған.

Атығайлар Үлпан-Қарой, Бейті көлдеріне, одап әрі батысқа қарай Кіші Қарой, Алабота, Жамантұз, Төраңғыл көлдеріне шектесіп жатқан Есіл озепіне дейінгі жайылымдарды мекендеген, сондай-ақ олардың осы өзеннің оң жағалауында да бірнеше ауылдары бол гаи. Молімет берушілеріміздің айтуына қарағаітда, атығайлар Солтүстік Қазақстанға XVIII ғасырдың аяғында өздеріттің көкшетаулық руластарынап көшіп келген. Атығайлар арасында Қарауыл руының да бірнеше ауыл.

== Жер аумағы ==
http://foto.mail.ru/mail/zhanuzak.2011/_myphoto/28.html#_grs=photo.myspot.lastphoto

== Нұсқаулар ==
* [http://www.elim.kz/forum/index.php?showtopic=2552/ Аргын - Шежире] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160320141648/http://www.elim.kz/forum/index.php?showtopic=2552%2F |date=2016-03-20 }}
* [http://www.history.kz/Articles/argyn.php History.kz Арғындар] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20081205141047/http://www.history.kz/Articles/argyn.php |date=2008-12-05 }}
 
== Дереккөздер ==
[[Қазақ Энциклопедиясы|&quot;Қазақ Энциклопедиясы&quot;]]
== Сілтеме ==
* [http://генофонд.рф/?page_id=2536 Полное секвенирование отдельной гаплогруппы G1 измеряет мутации и выявляет миграции]
* [http://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0122968Deep Phylogenetic Analysis of Haplogroup G1 Provides Estimates of SNP and STR Mutation Rates on the Human Y-Chromosome and Reveals Migrations of Iranic Speakers]{{Deadlink|date=January 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}
* [http://генофонд.рф/?page_id=19474 Казахи-аргыны – потомки единого предка или союз племен?]
* [https://vk.com/wall-690169_10812https://vk.com/wall-690169_10812 Арғын ішіндегі рулар саны сұрақнама бойынша]{{Deadlink|date=January 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}

{{wikify}}

{{Қазақ рулары}}

[[Санат:Қазақстан табиғаты]]


{{stub}}</text>
      <sha1>0b2ukthezmtaql17oef3lccgjfk3zhm</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Алматы метрополитені бекеттерінің тізімі</title>
    <ns>0</ns>
    <id>17185</id>
    <revision>
      <id>3063230</id>
      <parentid>3055876</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T17:42:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ұлы Тұран</username>
        <id>120792</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3780" xml:space="preserve">{{copyedit}}
Құрылысы жүріп жатқан Алматы метрополитені желісі жүйесінің '''Алматы метрополитені бекеттерінің тізімі'''.
Қаланың дамытудың бас жоспарына сәйкес, Алматы метрополитенінде 27 бекет соғу жоспарлануда. Оның 7-еуінің 2008 жылдан бастап құрылысы басталған.
Құрылысы жүріп жатқан участек тоннелдерінің ұзындығы 8,56 км, ал метрополитеннің жалпы ұзындығын 45 км-ге дейін жеткізу жоспарлануда.

== Желі және бекеттер ==

{| border=&quot;1&quot; cellpadding=&quot;4&quot; cellspacing=&quot;0&quot;
|-
| style=&quot;background:#ff0000&quot; colspan=&quot;6&quot; align=&quot;center&quot;|

=== [[Бірінші бағыт (Алматы)|Бірінші бағыт]] ===
|-
! style=&quot;background:#ff0000&quot; width=150 | Бекеттің аты
! style=&quot;background:#ff0000&quot; width=140 | Ашылу уақыты
! style=&quot;background:#ff0000&quot; width=40 | Орналасу тереңдігі
! style=&quot;background:#ff0000&quot; width=160 | Бұрынғы аттары
! style=&quot;background:#ff0000&quot; width=100 | Бекеттің көрінісі
! style=&quot;background:#ff0000&quot; width=100 rowspan=14 | {{Бірінші бағыт (Алматы)}}
|-
|- align=&quot;center&quot;
| [[Райымбек батыр (метро бекеті)|Райымбек батыр]]
| 16 желтоқсан 2011
| −5 м
| Октябрьская
| [[Сурет:Алматинское метро 010.JPG|100px]]
|-
|- align=&quot;center&quot;
| [[Жібек жолы (метро бекеті)|Жібек жолы]]
| 16 желтоқсан 2011
| −30 м
| Достық
| [[Сурет:Almaty metro Zhibek Zholy vc.jpg|100px]]
|-
|- align=&quot;center&quot;
| [[Алмалы (метро бекеті)|Алмалы]]
| 16 желтоқсан 2011
| −30 м
| —
| [[Сурет:Станция Алмалы.jpg|100px]]
|-
|- align=&quot;center&quot;
| [[Абай (метро бекеті)|Абай]]
| 16 желтоқсан 2011
| −78 м
| Жетісу
| [[Сурет:Станция Абай.jpg|100px]]
|-
|- align=&quot;center&quot;
| [[Байқоңыр (метро бекеті)|Байқоңыр]]
| 16 желтоқсан 2011
| −20 м
| —
| [[Сурет:Станция Байконур - Алматы.jpg|100px]]
|-
|- align=&quot;center&quot;
| [[Мұхтар Әуезов атындағы театры (метро бекеті)|Мұхтар Әуезов атындағы театры]]
| 16 желтоқсан 2011
| −30 м
| Тұлпар
| [[Сурет:Станция Театр имени Ауэзова - Алматы.jpg|100px]]
|-
|- align=&quot;center&quot;
| [[Алатау (метро бекеті)|Алатау]]
| 16 желтоқсан 2011
| −5 м
| —
| [[Сурет:Станция Алатау.jpg|100px]]
|- align=&quot;center&quot;
|  [[Сайран (метро бекеті)|Сайран]]
| 18 сәуір 2015
| −11 м
| —
| [[Сурет:Sairan Station.jpg|100px]]
|- align=&quot;center&quot;
| [[Мәскеу (метро бекеті, Алматы)|Мәскеу]]
| 18 сәуір 2015
| −11 м
| Молодёжная
| [[Сурет:Moscow metro station in Almaty.jpg|100px]]
|- align=&quot;center&quot;
| [[Сарыарқа (метро бекеті)|Сарыарқа]]
| 30 мамыр 2022
| −32,6 м
| Ақсай
| [[Сурет:Saryarqa station inside.jpg|100px]]
|- align=&quot;center&quot;
| [[Бауыржан Момышұлы (метро бекеті)|Бауыржан Момышұлы]]
| 30 мамыр 2022
| −16,2 м
| Достық
| [[Сурет:Bauyrzhan Momyshuly Station.jpg|100px]]
|}

[[Санат:Алматы метрополитені]]
[[Санат:Қазақстан бойынша тізімдер]]</text>
      <sha1>2abm0uinn5ob8tlbjusyjpnyscntu16</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063231</id>
      <parentid>3063230</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T18:04:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ұлы Тұран</username>
        <id>120792</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4716" xml:space="preserve">{{copyedit}}
Құрылысы жүріп жатқан Алматы метрополитені желісі жүйесінің '''Алматы метрополитені бекеттерінің тізімі'''.
Қаланың дамытудың бас жоспарына сәйкес, Алматы метрополитенінде 27 бекет соғу жоспарлануда. Оның 7-еуінің 2008 жылдан бастап құрылысы басталған.
Құрылысы жүріп жатқан участек тоннелдерінің ұзындығы 8,56 км, ал метрополитеннің жалпы ұзындығын 45 км-ге дейін жеткізу жоспарлануда.

== Желі және бекеттер ==

{| border=&quot;1&quot; cellpadding=&quot;4&quot; cellspacing=&quot;0&quot;
|-
| style=&quot;background:#ff0000&quot; colspan=&quot;6&quot; align=&quot;center&quot;|

=== [[Бірінші бағыт (Алматы)|Бірінші бағыт]] ===
|-
! style=&quot;background:#ff0000&quot; width=150 | Бекеттің аты
! style=&quot;background:#ff0000&quot; width=140 | Ашылу уақыты
! style=&quot;background:#ff0000&quot; width=40 | Орналасу тереңдігі
! style=&quot;background:#ff0000&quot; width=160 | Бұрынғы аттары
! style=&quot;background:#ff0000&quot; width=100 | Бекеттің көрінісі
! style=&quot;background:#ff0000&quot; width=100 rowspan=14 | {{Бірінші бағыт (Алматы)}}
|-
|- align=&quot;center&quot;
| [[Райымбек батыр (метро бекеті)|Райымбек батыр]]
| 16 желтоқсан 2011
| −5 м
| Октябрьская
| [[Сурет:Алматинское метро 010.JPG|100px]]
|-
|- align=&quot;center&quot;
| [[Жібек жолы (метро бекеті)|Жібек жолы]]
| 16 желтоқсан 2011
| −30 м
| Достық
| [[Сурет:Almaty metro Zhibek Zholy vc.jpg|100px]]
|-
|- align=&quot;center&quot;
| [[Алмалы (метро бекеті)|Алмалы]]
| 16 желтоқсан 2011
| −30 м
| —
| [[Сурет:Станция Алмалы.jpg|100px]]
|-
|- align=&quot;center&quot;
| [[Абай (метро бекеті)|Абай]]
| 16 желтоқсан 2011
| −78 м
| Жетісу
| [[Сурет:Станция Абай.jpg|100px]]
|-
|- align=&quot;center&quot;
| [[Байқоңыр (метро бекеті)|Байқоңыр]]
| 16 желтоқсан 2011
| −20 м
| —
| [[Сурет:Станция Байконур - Алматы.jpg|100px]]
|-
|- align=&quot;center&quot;
| [[Мұхтар Әуезов атындағы театры (метро бекеті)|Мұхтар Әуезов атындағы театры]]
| 16 желтоқсан 2011
| −30 м
| Тұлпар
| [[Сурет:Станция Театр имени Ауэзова - Алматы.jpg|100px]]
|-
|- align=&quot;center&quot;
| [[Алатау (метро бекеті)|Алатау]]
| 16 желтоқсан 2011
| −5 м
| —
| [[Сурет:Станция Алатау.jpg|100px]]
|- align=&quot;center&quot;
|  [[Сайран (метро бекеті)|Сайран]]
| 18 сәуір 2015
| −11 м
| —
| [[Сурет:Sairan Station.jpg|100px]]
|- align=&quot;center&quot;
| [[Мәскеу (метро бекеті, Алматы)|Мәскеу]]
| 18 сәуір 2015
| −11 м
| Молодёжная
| [[Сурет:Moscow metro station in Almaty.jpg|100px]]
|- align=&quot;center&quot;
| [[Сарыарқа (метро бекеті)|Сарыарқа]]
| 30 мамыр 2022
| −32,6 м
| Ақсай
| [[Сурет:Saryarqa station inside.jpg|100px]]
|- align=&quot;center&quot;
| [[Бауыржан Момышұлы (метро бекеті)|Бауыржан Момышұлы]]
| 30 мамыр 2022
| −16,2 м
| Достық
| [[Сурет:Bauyrzhan Momyshuly Station.jpg|100px]]
|}

== Салынып жатқан және жоспарланған бекеттер ==
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align:center&quot;
|-
! colspan=&quot;5&quot; align=&quot;center&quot;|Салынып жатқандар
|-
! Бағыт
! Бекет атауы
! Құрылыстың басталуы
! Ашылу жоспары
|-
| [[Бірінші бағыт (Алматы)|Бірінші бағыт]]
| [[Қалқаман (метро бекеті)|Қалқаман]]
| 2021 жыл
| 2025 жыл
|-
|}

{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align:center&quot;
|-
! colspan=&quot;5&quot; align=&quot;center&quot;|Жоспарланған
|-
! Бағыт
! Бекет атауы
! Құрылыстың басталуы
! Ашылу жоспары
|-
| [[Бірінші бағыт (Алматы)|Бірінші бағыт]]
| [[Автовокзал (метро бекеті)|Автовокзал]]
| 2023 жыл
| 2025 жыл
|-
|}
== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Алматы метрополитені]]
[[Санат:Қазақстан бойынша тізімдер]]</text>
      <sha1>jdtco86j4t0toupuz4sfpab0b6si5uz</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063237</id>
      <parentid>3063231</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T18:28:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ұлы Тұран</username>
        <id>120792</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5645" xml:space="preserve">Құрылысы жүріп жатқан Алматы метрополитені желісі жүйесінің '''Алматы метрополитені бекеттерінің тізімі'''.
Қаланың дамытудың бас жоспарына сәйкес, Алматы метрополитенінде 27 бекет соғу жоспарлануда. Оның 7-еуінің 2008 жылдан бастап құрылысы басталған.
Құрылысы жүріп жатқан участек тоннелдерінің ұзындығы 8,56 км, ал метрополитеннің жалпы ұзындығын 45 км-ге дейін жеткізу жоспарлануда.

== Желі және бекеттер ==

{| border=&quot;1&quot; cellpadding=&quot;4&quot; cellspacing=&quot;0&quot;
|-
| style=&quot;background:#ff0000&quot; colspan=&quot;6&quot; align=&quot;center&quot;|

=== [[Бірінші бағыт (Алматы)|Бірінші бағыт]] ===
|-
! style=&quot;background:#ff0000&quot; width=150 | Бекеттің аты
! style=&quot;background:#ff0000&quot; width=140 | Ашылу уақыты
! style=&quot;background:#ff0000&quot; width=40 | Орналасу тереңдігі
! style=&quot;background:#ff0000&quot; width=160 | Бұрынғы аттары
! style=&quot;background:#ff0000&quot; width=100 | Бекеттің көрінісі
! style=&quot;background:#ff0000&quot; width=100 rowspan=14 | {{Бірінші бағыт (Алматы)}}
|-
|- align=&quot;center&quot;
| [[Райымбек батыр (метро бекеті)|Райымбек батыр]]
| 16 желтоқсан 2011
| −5 м
| Октябрьская
| [[Сурет:Алматинское метро 010.JPG|100px]]
|-
|- align=&quot;center&quot;
| [[Жібек жолы (метро бекеті)|Жібек жолы]]
| 16 желтоқсан 2011
| −30 м
| Достық
| [[Сурет:Almaty metro Zhibek Zholy vc.jpg|100px]]
|-
|- align=&quot;center&quot;
| [[Алмалы (метро бекеті)|Алмалы]]
| 16 желтоқсан 2011
| −30 м
| —
| [[Сурет:Станция Алмалы.jpg|100px]]
|-
|- align=&quot;center&quot;
| [[Абай (метро бекеті)|Абай]]
| 16 желтоқсан 2011
| −78 м
| Жетісу
| [[Сурет:Станция Абай.jpg|100px]]
|-
|- align=&quot;center&quot;
| [[Байқоңыр (метро бекеті)|Байқоңыр]]
| 16 желтоқсан 2011
| −20 м
| —
| [[Сурет:Станция Байконур - Алматы.jpg|100px]]
|-
|- align=&quot;center&quot;
| [[Мұхтар Әуезов атындағы театры (метро бекеті)|Мұхтар Әуезов атындағы театры]]
| 16 желтоқсан 2011
| −30 м
| Тұлпар
| [[Сурет:Станция Театр имени Ауэзова - Алматы.jpg|100px]]
|-
|- align=&quot;center&quot;
| [[Алатау (метро бекеті)|Алатау]]
| 16 желтоқсан 2011
| −5 м
| —
| [[Сурет:Станция Алатау.jpg|100px]]
|- align=&quot;center&quot;
|  [[Сайран (метро бекеті)|Сайран]]
| 18 сәуір 2015
| −11 м
| —
| [[Сурет:Sairan Station.jpg|100px]]
|- align=&quot;center&quot;
| [[Мәскеу (метро бекеті, Алматы)|Мәскеу]]
| 18 сәуір 2015
| −11 м
| Молодёжная
| [[Сурет:Moscow metro station in Almaty.jpg|100px]]
|- align=&quot;center&quot;
| [[Сарыарқа (метро бекеті)|Сарыарқа]]
| 30 мамыр 2022
| −32,6 м
| Ақсай
| [[Сурет:Saryarqa station inside.jpg|100px]]
|- align=&quot;center&quot;
| [[Бауыржан Момышұлы (метро бекеті)|Бауыржан Момышұлы]]
| 30 мамыр 2022
| −16,2 м
| Достық
| [[Сурет:Bauyrzhan Momyshuly Station.jpg|100px]]
|}

== Салынып жатқан және жоспарланған бекеттер ==
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align:center&quot;
|-
! colspan=&quot;5&quot; align=&quot;center&quot;|Салынып жатқандар
|-
! Бағыт
! Бекет атауы
! Құрылыстың басталуы
! Ашылу жоспары
|-
| [[Бірінші бағыт (Алматы)|Бірінші бағыт]]
| [[Қалқаман (метро бекеті)|Қалқаман]]
| 2021 жыл
| 2025 жыл
|-
|}

{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align:center&quot;
|-
! colspan=&quot;5&quot; align=&quot;center&quot;|Жоспарланған
|-
! Бағыт
! Бекет атауы
! Құрылыстың басталуы
! Ашылу жоспары
|-
| [[Бірінші бағыт (Алматы)|Бірінші бағыт]]
| [[Автовокзал (метро бекеті)|Автовокзал]]
| 2023 жыл
| 2025 жыл
|-
|}

== Тоқтатылған бекеттер ==
* '''[[Коммунистическая (метро бекеті)|Коммунистическая]]''' — бұл бекет қала метросының алғашқы жобаларында болып, Абай және Байқоңыр бекеттерінің арасында, Абай проспектісінің бойында, Коммунистік проспект (қазіргі Абылай хан даңғылы) пен Бейбітшілік (қазіргі Желтоқсан) көшелерінің арасында, Ұлттық кітапхананың жанында салынуға тиіс болатын. 2004 жылы Абай бекетіне тым жақын болғандықтан және бірінші бағытты салуға кететін шығындарды азайту үшін бұл бекет салынбайтын болып шешілді. 

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Алматы метрополитені]]
[[Санат:Қазақстан бойынша тізімдер]]</text>
      <sha1>brxn6pamv9a52v6kx6x2dkat9qx1k0n</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063238</id>
      <parentid>3063237</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T18:36:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ұлы Тұран</username>
        <id>120792</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5655" xml:space="preserve">Бұл [[Алматы метросы|Алматы метрополитені]] бекеттерінің тізімі — Қазақстанның [[Алматы]] қаласындағы метро жүйесі.

Қаланы дамытудың бас жоспарына сәйкес Алматы метрополитенінде 24 бекет салу жоспарлануда, оның 11-і 2022 жылғы жағдай бойынша жұмыс істеп тұр.

Қазіргі учаскедегі [[туннель]]дердің ұзындығы 11,5 км құрайды, метрополитеннің жалпы ұзындығын 45 км-ге дейін ұлғайту жоспарланып отыр.

== Желі және бекеттер ==

{| border=&quot;1&quot; cellpadding=&quot;4&quot; cellspacing=&quot;0&quot;
|-
| style=&quot;background:#ff0000&quot; colspan=&quot;6&quot; align=&quot;center&quot;|

=== [[Бірінші бағыт (Алматы)|Бірінші бағыт]] ===
|-
! style=&quot;background:#ff0000&quot; width=150 | Бекеттің аты
! style=&quot;background:#ff0000&quot; width=140 | Ашылу уақыты
! style=&quot;background:#ff0000&quot; width=40 | Орналасу тереңдігі
! style=&quot;background:#ff0000&quot; width=160 | Бұрынғы аттары
! style=&quot;background:#ff0000&quot; width=100 | Бекеттің көрінісі
! style=&quot;background:#ff0000&quot; width=100 rowspan=14 | {{Бірінші бағыт (Алматы)}}
|-
|- align=&quot;center&quot;
| [[Райымбек батыр (метро бекеті)|Райымбек батыр]]
| 16 желтоқсан 2011
| −5 м
| Октябрьская
| [[Сурет:Алматинское метро 010.JPG|100px]]
|-
|- align=&quot;center&quot;
| [[Жібек жолы (метро бекеті)|Жібек жолы]]
| 16 желтоқсан 2011
| −30 м
| Достық
| [[Сурет:Almaty metro Zhibek Zholy vc.jpg|100px]]
|-
|- align=&quot;center&quot;
| [[Алмалы (метро бекеті)|Алмалы]]
| 16 желтоқсан 2011
| −30 м
| —
| [[Сурет:Станция Алмалы.jpg|100px]]
|-
|- align=&quot;center&quot;
| [[Абай (метро бекеті)|Абай]]
| 16 желтоқсан 2011
| −78 м
| Жетісу
| [[Сурет:Станция Абай.jpg|100px]]
|-
|- align=&quot;center&quot;
| [[Байқоңыр (метро бекеті)|Байқоңыр]]
| 16 желтоқсан 2011
| −20 м
| —
| [[Сурет:Станция Байконур - Алматы.jpg|100px]]
|-
|- align=&quot;center&quot;
| [[Мұхтар Әуезов атындағы театры (метро бекеті)|Мұхтар Әуезов атындағы театры]]
| 16 желтоқсан 2011
| −30 м
| Тұлпар
| [[Сурет:Станция Театр имени Ауэзова - Алматы.jpg|100px]]
|-
|- align=&quot;center&quot;
| [[Алатау (метро бекеті)|Алатау]]
| 16 желтоқсан 2011
| −5 м
| —
| [[Сурет:Станция Алатау.jpg|100px]]
|- align=&quot;center&quot;
|  [[Сайран (метро бекеті)|Сайран]]
| 18 сәуір 2015
| −11 м
| —
| [[Сурет:Sairan Station.jpg|100px]]
|- align=&quot;center&quot;
| [[Мәскеу (метро бекеті, Алматы)|Мәскеу]]
| 18 сәуір 2015
| −11 м
| Молодёжная
| [[Сурет:Moscow metro station in Almaty.jpg|100px]]
|- align=&quot;center&quot;
| [[Сарыарқа (метро бекеті)|Сарыарқа]]
| 30 мамыр 2022
| −32,6 м
| Ақсай
| [[Сурет:Saryarqa station inside.jpg|100px]]
|- align=&quot;center&quot;
| [[Бауыржан Момышұлы (метро бекеті)|Бауыржан Момышұлы]]
| 30 мамыр 2022
| −16,2 м
| Достық
| [[Сурет:Bauyrzhan Momyshuly Station.jpg|100px]]
|}

== Салынып жатқан және жоспарланған бекеттер ==
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align:center&quot;
|-
! colspan=&quot;5&quot; align=&quot;center&quot;|Салынып жатқандар
|-
! Бағыт
! Бекет атауы
! Құрылыстың басталуы
! Ашылу жоспары
|-
| [[Бірінші бағыт (Алматы)|Бірінші бағыт]]
| [[Қалқаман (метро бекеті)|Қалқаман]]
| 2021 жыл
| 2025 жыл
|-
|}

{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align:center&quot;
|-
! colspan=&quot;5&quot; align=&quot;center&quot;|Жоспарланған
|-
! Бағыт
! Бекет атауы
! Құрылыстың басталуы
! Ашылу жоспары
|-
| [[Бірінші бағыт (Алматы)|Бірінші бағыт]]
| [[Автовокзал (метро бекеті)|Автовокзал]]
| 2023 жыл
| 2025 жыл
|-
|}

== Тоқтатылған бекеттер ==
* '''[[Коммунистическая (метро бекеті)|Коммунистическая]]''' — бұл бекет қала метросының алғашқы жобаларында болып, Абай және Байқоңыр бекеттерінің арасында, Абай проспектісінің бойында, Коммунистік проспект (қазіргі Абылай хан даңғылы) пен Бейбітшілік (қазіргі Желтоқсан) көшелерінің арасында, Ұлттық кітапхананың жанында салынуға тиіс болатын. 2004 жылы Абай бекетіне тым жақын болғандықтан және бірінші бағытты салуға кететін шығындарды азайту үшін бұл бекет салынбайтын болып шешілді. 

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Алматы метрополитені]]
[[Санат:Қазақстан бойынша тізімдер]]</text>
      <sha1>c8ailwz5p0hb5biabzk71wqnxp9gsgg</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063251</id>
      <parentid>3063238</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T19:11:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ұлы Тұран</username>
        <id>120792</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6018" xml:space="preserve">Бұл [[Алматы метросы|Алматы метрополитені]] бекеттерінің тізімі — Қазақстанның [[Алматы]] қаласындағы метро жүйесі.

Қаланы дамытудың бас жоспарына сәйкес Алматы метрополитенінде 24 бекет салу жоспарлануда, оның 11-і 2022 жылғы жағдай бойынша жұмыс істеп тұр.

Қазіргі учаскедегі [[туннель]]дердің ұзындығы 13,4 км құрайды, метрополитеннің жалпы ұзындығын 45 км-ге дейін ұлғайту жоспарланып отыр.

== Желі және бекеттер ==

{| border=&quot;1&quot; cellpadding=&quot;4&quot; cellspacing=&quot;0&quot;
|-
| style=&quot;background:#ff0000&quot; colspan=&quot;6&quot; align=&quot;center&quot;|

=== [[Бірінші бағыт (Алматы)|Бірінші бағыт]] ===
|-
! style=&quot;background:#ff0000&quot; width=150 | Бекеттің аты
! style=&quot;background:#ff0000&quot; width=140 | Ашылу уақыты
! style=&quot;background:#ff0000&quot; width=40 | Орналасу тереңдігі
! style=&quot;background:#ff0000&quot; width=160 | Бұрынғы аттары
! style=&quot;background:#ff0000&quot; width=100 | Бекеттің көрінісі
! style=&quot;background:#ff0000&quot; width=100 rowspan=14 | {{Бірінші бағыт (Алматы)}}
|-
|- align=&quot;center&quot;
| [[Райымбек батыр (метро бекеті)|Райымбек батыр]]
| 16 желтоқсан 2011
| −5 м
| Октябрьская
| [[Сурет:Алматинское метро 010.JPG|100px]]
|-
|- align=&quot;center&quot;
| [[Жібек жолы (метро бекеті)|Жібек жолы]]
| 16 желтоқсан 2011
| −30 м
| Достық
| [[Сурет:Almaty metro Zhibek Zholy vc.jpg|100px]]
|-
|- align=&quot;center&quot;
| [[Алмалы (метро бекеті)|Алмалы]]
| 16 желтоқсан 2011
| −30 м
| —
| [[Сурет:Станция Алмалы.jpg|100px]]
|-
|- align=&quot;center&quot;
| [[Абай (метро бекеті)|Абай]]
| 16 желтоқсан 2011
| −78 м
| Жетісу
| [[Сурет:Станция Абай.jpg|100px]]
|-
|- align=&quot;center&quot;
| [[Байқоңыр (метро бекеті)|Байқоңыр]]
| 16 желтоқсан 2011
| −20 м
| —
| [[Сурет:Станция Байконур - Алматы.jpg|100px]]
|-
|- align=&quot;center&quot;
| [[Мұхтар Әуезов атындағы театры (метро бекеті)|Мұхтар Әуезов атындағы театры]]
| 16 желтоқсан 2011
| −30 м
| Тұлпар
| [[Сурет:Станция Театр имени Ауэзова - Алматы.jpg|100px]]
|-
|- align=&quot;center&quot;
| [[Алатау (метро бекеті)|Алатау]]
| 16 желтоқсан 2011
| −5 м
| —
| [[Сурет:Станция Алатау.jpg|100px]]
|- align=&quot;center&quot;
|  [[Сайран (метро бекеті)|Сайран]]
| 18 сәуір 2015
| −11 м
| —
| [[Сурет:Sairan Station.jpg|100px]]
|- align=&quot;center&quot;
| [[Мәскеу (метро бекеті, Алматы)|Мәскеу]]
| 18 сәуір 2015
| −11 м
| Молодёжная
| [[Сурет:Moscow metro station in Almaty.jpg|100px]]
|- align=&quot;center&quot;
| [[Сарыарқа (метро бекеті)|Сарыарқа]]
| 30 мамыр 2022
| −32,6 м
| Ақсай
| [[Сурет:Saryarqa station inside.jpg|100px]]
|- align=&quot;center&quot;
| [[Бауыржан Момышұлы (метро бекеті)|Бауыржан Момышұлы]]
| 30 мамыр 2022
| −16,2 м
| Достық
| [[Сурет:Bauyrzhan Momyshuly Station.jpg|100px]]
|}

== Салынып жатқан және жоспарланған бекеттер ==
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align:center&quot;
|-
! colspan=&quot;5&quot; align=&quot;center&quot;|Салыну үстінде
|-
! Бағыт
! Бекет атауы
! Құрылыстың басталуы
! Ашылу уақыты
|-
| [[Бірінші бағыт (Алматы)|Бірінші бағыт]]
| [[Қалқаман (метро бекеті)|Қалқаман]]
| 2021 жыл
| 2025 жыл
|-
|}

{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align:center&quot;
|-
! colspan=&quot;5&quot; align=&quot;center&quot;|Жоспарланған
|-
! Бағыт
! Бекет атауы
! Құрылыстың басталуы
! Ашылу уақыты
|-
| [[Бірінші бағыт (Алматы)|Бірінші бағыт]]
| [[Автовокзал (метро бекеті)|Автовокзал]]
| 2023 жыл
| 2025 жыл
|-
|}

== Салынбаған бекеттер ==
* '''[[Коммунистическая (метро бекеті)|Коммунистическая]]''' — бұл бекет қала метросының алғашқы жобаларында болып, Абай және Байқоңыр бекеттерінің арасында, Абай проспектісінің бойында, Коммунистік проспект (қазіргі Абылай хан даңғылы) пен Бейбітшілік (қазіргі Желтоқсан) көшелерінің арасында, Ұлттық кітапхананың жанында салынуға тиіс болатын. 2004 жылы Абай бекетіне тым жақын болғандықтан және бірінші бағытты салуға кететін шығындарды азайту үшін бұл бекет салынбайтын болып шешілді. 

== Сілтемелер ==
* {{cite web|url=https://kaz.tengrinews.kz/kazakhstan_news/almatyida-altyin-orda-bagyityinda-jana-metro-beketter-kayda-330991/|title=Алматыда &quot;Алтын Орда&quot; бағытында жаңа метро бекеттері қайда орналасатыны аталды|author=Дина Шарипханова|date=14 желтоқсан 2021|work=|publisher=[[Tengrinews.kz]]|accessdate=|lang=}}

[[Санат:Алматы метрополитені]]
[[Санат:Қазақстан бойынша тізімдер]]</text>
      <sha1>3sjphnf7c9stlzu1hol2ihksorws945</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Коммунистическая (метро бекеті)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>17652</id>
    <revision>
      <id>3063235</id>
      <parentid>3056131</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T18:19:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ұлы Тұран</username>
        <id>120792</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1779" xml:space="preserve">'''Коммунистическая''' — [[Алматы метросы]]ның [[Бірінші бағыт (Алматы)|бірінші бағытының]] бойындағы жобаланған метро бекеті.

== Тарихы ==
* Бұл бекет қала метросының алғашқы жобаларында болып, «[[Абай (метро бекеті)|Абай]]&lt;nowiki/&gt;» және «[[Байқоңыр (метро бекеті)|Байқоңыр]]&lt;nowiki/&gt;» бекеттерінің арасында, Абай даңғылының бойында, Коммунистік (қазіргі [[Абылай хан даңғылы (Алматы)|Абылай хан]]) даңғылы мен Бейбітшілік (қазіргі [[Желтоқсан көшесі (Алматы)|Желтоқсан]]) көшелерінің арасында, Ұлттық кітапхананың жанында салынуға тиіс болатын. Оған керекті жер телімі де бөлінді, бірақ бекет құрылысы мүлдем басталмады.

* 2004 жылы «Абай» бекетіне тым жақын болғандықтан және бірінші бағытты салуға кететін шығындарды азайту үшін бұл бекет салынбайтын болып шешілді&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://almaty-metro.narod.ru/metro_budet.html|title=«ҚазИнформ» ақпарат агенттігі|accessdate=2009-01-23|archivedate=2012-11-05|archiveurl=https://web.archive.org/web/20121105152322/http://www.almaty-metro.narod.ru/metro_budet.html|deadlink=no}}&lt;/ref&gt;.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Алматы метрополитені]]</text>
      <sha1>jloaz9q99via600ol99iv51f2act1hp</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063236</id>
      <parentid>3063235</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T18:25:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ұлы Тұран</username>
        <id>120792</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1912" xml:space="preserve">'''Коммунистическая''' — [[Алматы метросы]]ның [[Бірінші бағыт (Алматы)|бірінші бағытының]] бойындағы жобаланған метро бекеті.

== Тарихы ==
* Бұл бекет қала метросының алғашқы жобаларында болып, «[[Абай (метро бекеті)|Абай]]&lt;nowiki/&gt;» және «[[Байқоңыр (метро бекеті)|Байқоңыр]]&lt;nowiki/&gt;» бекеттерінің арасында, [[Абай даңғылы (Алматы)|Абай даңғылының]] бойында, Коммунистік (қазіргі [[Абылай хан даңғылы (Алматы)|Абылай хан]]) даңғылы мен Бейбітшілік (қазіргі [[Желтоқсан көшесі (Алматы)|Желтоқсан]]) көшелерінің арасында, [[Қазақстан Республикасының ұлттық кітапханасы|Ұлттық кітапхананың]] жанында салынуға тиіс болатын. Оған керекті жер телімі де бөлінді, бірақ бекет құрылысы мүлдем басталмады.

* 2004 жылы «Абай» бекетіне тым жақын болғандықтан және бірінші бағытты салуға кететін шығындарды азайту үшін бұл бекет салынбайтын болып шешілді.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://almaty-metro.narod.ru/metro_budet.html|title=«ҚазИнформ» ақпарат агенттігі|accessdate=2009-01-23|archivedate=2012-11-05|archiveurl=https://web.archive.org/web/20121105152322/http://www.almaty-metro.narod.ru/metro_budet.html|deadlink=no}}&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Алматы метрополитені]]</text>
      <sha1>8q881qgoz2d7no4sas31ykkygxodyu5</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Халық саны бойынша мемлекеттер және тәуелді аймақтар тізімі</title>
    <ns>0</ns>
    <id>17937</id>
    <revision>
      <id>3063255</id>
      <parentid>3056078</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T19:19:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>105421</id>
      </contributor>
      <comment>Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="89277" xml:space="preserve">[[Сурет:World Population.svg|thumb|400px|2019 жылғы халық саны бойынша елдер]]
Бұл мақалада '''[[ISO 3166-1]] стандартында [[мемлекет]]тер мен [[тәуелді аймақ]]тар тізімі берілген, [[Халық санағы|халық санының]]''' кемуі  бойынша сұрыпталған. Ұсынылған тізім мен деректерде назарға тәуелді аумақтар параметрлері алынбайды.
__TOC__
{{Автонөмірлеу
 | Бағаналар   = 6
 | Көрініс = wide sortable
 | Реттеу = 3#
 | Тақырып2 = Мемлекет
 | Тақырып3 = Халық саны
 | Тақырып4 = Күні
 | Тақырып5 = &lt;small&gt;Жер халқының&lt;br&gt;%-ы&lt;/small&gt;
 | Тақырып6 = Мәліметтер типі&lt;br&gt;және қайнары
 | Туралау3 = right
 | Туралау4 = right
 | Туралау5 = right
 | Ені1 = 5%
 | Ені2 = 35%
 | Ені3 = 15%
 | Ені4 = 18%
 | Ені5 = 10% 
 | Ені6 = 17%

 |   | {{Байрақ|Қытай}}   | {{formatnum:1449670556}}   | {{~|2020-11-01}} 1 қараша 2020   | {{#expr:{{#expr: (1370062 + 20.001 * {{Age in days|2013|2|24}}) round 0}}000/7137577750 * 100 round 2}}% | Санаушы&lt;ref&gt;[http://data.stats.gov.cn/english/ Chinese Official Population Clock]&lt;!-- [http://www.cpirc.org.cn/index.asp]--&gt;&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Үндістан}}   | {{formatnum:{{#expr: (1272234 + 49.001* {{Age in days|2015|5|31}}) round 0}}000 }}&lt;!--AUTOUPDATES DAILY at 00:00 UTC, uses same data as India pop clock 50 people per day --&gt; | {{~|{{ #time: c}}}} {{ #time: j xg Y}}  | {{#expr:{{#expr: (1272234 + 49.001* {{Age in days|2015|5|31}}) round 0}}000/ 7137577750 * 100 round 2}}% | Санаушы&lt;ref&gt;[http://www.indiastat.com/ Indian Official Population Clock]&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|АҚШ}}   | {{formatnum:{{#expr: 321261000 + 8.001* {{Age in days|2013|12|29}} round -3}} }}&lt;!--AUTOUPDATES DAILY at 00:00 UTC, uses same data as the United States Population Clock — increment per day changes each month — for November 2009 it is about 40 001 people per day --&gt;  | {{~|{{ #time: c}}}}{{ #time: j xg Y}}  | {{#expr:{{#expr: 321261000 + 8.001* {{Age in days|2013|12|29}} round -3}} / 7137577750 * 100 round 2}}% | Санаушы&lt;ref&gt;[http://www.census.gov/popclock/ United States Official Population Clock]&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Индонезия}}   | {{formatnum:257563815}}  | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015   | {{#expr: 257563815 / 7137577750 * 100 round 2}}% | Бағалау&lt;!-- &lt;ref&gt;[http://dds.bps.go.id/eng/tab_sub/view.php?tabel=1&amp;daftar=1&amp;id_subyek=12&amp;notab=1 Statistics Indonesia]&lt;/ref&gt;--&gt;

 |   | {{Байрақ|Бразилия}}   | {{formatnum:{{#expr: (203260000 + 4.855 * {{Age in days|2014|10|5}}) round 0}} }} &lt;!--AUTOUPDATES DAILY at 00:00 UTC, 4 855 people added per day --&gt;  | {{~|{{ #time: c}}}} {{ #time: j xg Y}}  | {{#expr:(203260000 + 4855 * {{Age in days|2014|10|5}}) / 7137577750 * 100 round 2}}% | Санаушы&lt;ref&gt;[http://www.ibge.gov.br/english Brazilian Official Population Clock]&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Пәкістан}}   | {{formatnum:{{#expr: 184954027 + 8500 * {{Age in days|2013|11|22}} round 0}}}} &lt;!--AUTOUPDATES DAILY at 00:00 UTC, Pakistan pop clock adds about 8 500 people per day --&gt;  | {{~|{{ #time: c}}}} {{ #time: j xg Y}}  | {{#expr:{{#expr: 184954027 + 8500 * {{Age in days|2013|11|22}} round 0}} / 7137577750 * 100 round 2}}% | Санаушы&lt;ref&gt;[http://www.census.gov.pk/ Official Pakistani Population clock] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20181225211657/http://www.census.gov.pk/%20 |date=2018-12-25 }}&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Нигерия}}   | {{formatnum:182201962}}  | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015  | {{#expr: 182201962 / 7137577750 * 100 round 2}}% | Бағалау&lt;ref name=UN&gt;Бағалау (прогноз) [[Департамент по экономическим и социальным вопросам ООН|Департамента по экономическим и социальным вопросам ООН]] на 1 шілде 2015 ж.: [http://esa.un.org/unpd/wpp/DVD/Files/1_Excel%20(Standard)/EXCEL_FILES/1_Population/WPP2015_POP_F01_1_TOTAL_POPULATION_BOTH_SEXES.XLS Total Population - Both Sexes. De facto population in a country, area or region as of 1 шілде of the year indicated. Figures are presented in thousands. (Medium fertility, 2015-2100).xls] // [http://esa.un.org/unpd/wpp/DVD/ Population Division Download Files]&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Бангладеш}}  | {{formatnum: 158988940 }}  | {{~|2015-08-04}} 4 тамыз 2015  | {{#expr: 158988940 / 7137577750 * 100 round 2}}%&lt;!--сделайте кто-нибудь автообновление Санаушыа с официального сайта--&gt; | Санаушы&lt;ref&gt;[http://www.bbs.gov.bd/Home.aspx Bangladesh Bureau of Statistics (BBS)]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://archive.today/20121127143725/http://www.bbs.gov.bd/PageSecureReport.aspx%23 Statistics Bureau]([http://www.bbs.gov.bd/PageSecureReport.aspx# ])&lt;/ref&gt;

|   | {{Байрақ|Ресей}}&lt;ref&gt;Оның ішінде [[Қырым|Қырым Республикасы]] (2020 жылы - 1 912 622) және [[Севастополь]] қаласы (2020 жылы - 449 138). (Бұл әкімшілік бірліктер [[Қырым|Қырым түбегі]]нің аумағында орналасқан, олардың көпшілігі даулы аумақты іс жүзінде бақылайтын [[Ресей]] мен [[Украина]] арасындағы аумақтық келіспеушіліктердің объектісі болып табылады, әлемнің көптеген елдері Украинаның аумағы деп мойындайды). &lt;!-- С начала 2014 ж. (143.666.931 жителей в [[РФ]] ([http://www.gks.ru/free_doc/new_site/population/demo/PrPopul.xls на 01.01.2014]), 1.958.504 постоянных жителей в [[Республика Крым|Республике Крым]] ([http://gosstat.crimea.ru/2010/operativ/arhukodem1-2013.php на 01.01.2014]), 383.907 постоянных жителей в г. [[Севастополь]] ([http://www.sevstat.sevinfo.com.ua/statist_info/demografia/chislo_naselenia/arxiv_2013/ludi_1213.pdf на 01.01.2014]) численность населения России (с учётом [[Крымский федеральный округ|Крымского федерального округа]])  увеличилась на 265.600 человек [http://www.gks.ru/bgd/free/b14_00/IssWWW.exe/Stg/dk11/8-0.doc на 1.11.2014], составив около 146.275.000человек--&gt;&lt;/ref&gt;  &lt;!-- BEFORE EDITING RUSSIA’S POPULATION PLEASE SEE: Talk:List_of_countries_by_population#Russia_2--&gt;  | {{formatnum:146267288}} | {{~|2015-01-01}} 1 қаңтар 2015  | {{#expr:146267288 / 7137577750 * 100 round 2}}% | Бағалау&lt;!-- &lt;ref&gt;[http://www.gks.ru/bgd/free/b14_00/IssWWW.exe/Stg/dk11/8-0.doc Федеральная служба государственной статистики. Бағалау численности постоянного населения на 1 қараша 2014 ж.]&lt;/ref&gt;--&gt;

 |   | {{Байрақ|Жапония}}   | {{formatnum:126890000}}  | {{~|2015-08-01}} 1 тамыз 2015  | {{#expr: 126890000 / 7137577750 * 100 round 2}}% | Бағалау&lt;ref&gt;[http://www.stat.go.jp/english/data/jinsui/tsuki/index.htm Official Japan Statistics Bureau]: [http://www.e-stat.go.jp/SG1/estat/OtherListE.do?bid=000001007603&amp;cycode=1 Population Estimates]&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Мексика}}  | {{formatnum:121005815}}  |  {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015   | {{#expr: 121005815 / 7137577750 * 100 round 2}}% | Бағалау&lt;ref&gt;[http://www.conapo.gob.mx/es/CONAPO/Proyecciones_Datos ESTIMACIONES Y PROYECCIONES DE LA POBLACIÓN POR ENTIDAD FEDERATIVA. República Mexicana] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150718054722/http://www.conapo.gob.mx/es/CONAPO/Proyecciones_Datos |date=2015-07-18 }} (см. [http://www.conapo.gob.mx/work/models/CONAPO/Proyecciones/Datos/Estimaciones_y_Proyecciones/2010_2030/RepublicaMexicana_pry.xlsx 2010-2030.xlsx] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171205030520/http://www.conapo.gob.mx/work/models/CONAPO/Proyecciones/Datos/Estimaciones_y_Proyecciones/2010_2030/RepublicaMexicana_pry.xlsx |date=2017-12-05 }})&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Филиппиндер}}   | {{formatnum:101108300}}  | {{~|2015-03-08}} 8 наурыз 2015 | {{#expr: 101108300 / 7137577750 * 100 round 2}}%&lt;!--сделайте кто-нибудь автообновление Санаушыа с официального сайта--&gt; | Санаушы&lt;ref&gt;[http://www.popcom.gov.ph/ National Statistics Office]&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Эфиопия}}   | {{formatnum:90076012}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015   | {{#expr:90076012 / 7137577750 * 100 round 2}}% | Бағалау&lt;ref&gt;[http://www.csa.gov.et/images/general/news/pop_pro_wer_2014-2017_final Ethiopia Central Statistics Agency] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150923211502/http://www.csa.gov.et/images/general/news/pop_pro_wer_2014-2017_final |date=2015-09-23 }}&lt;/ref&gt;

|   | {{Байрақ|Вьетнам}}   | {{formatnum:91583000}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015 | {{#expr: 91583000 / 7137577750 * 100 round 2}}% | Бағалау&lt;ref&gt;[http://www.gso.gov.vn/default.aspx?tabid=507&amp;ItemID=16155 Official estimate]&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Египет}}   | {{formatnum:{{#expr: 87264500 + 4.261 * {{Age in days|2014|10|5}} round 0}} }} &lt;!--AUTOUPDATES DAILY at 00:00 UTC, Egypt pop clock adds 4 261 people per day --&gt;  | {{~|{{ #time: c}}}} {{ #time: j xg Y}}  | {{#expr:(87264500 + 4261 * {{Age in days|2014|10|5}}) / 7137577750 * 100 round 2}}% | Санаушы&lt;ref&gt;[http://www.msrintranet.capmas.gov.eg/pls/fdl/tst12e?action=1&amp;lname=%201  Official Egyptian Population clock] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20181225215823/http://www.msrintranet.capmas.gov.eg/pls/fdl/tst12e?action=1&amp;lname=%201 |date=2018-12-25 }} {{недоступная ссылка|число=13|месяц=05|год=2013|url=http://www.msrintranet.capmas.gov.eg/pls/fdl/tst12e?action=1&amp;lname=%201}}&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Германия}}   | {{formatnum:81174000}} | {{~|2015-01-01}} 1 қаңтар 2015  | {{#expr: 81174000 / 7137577750 * 100 round 2}}% | Бағалау&lt;ref name=&quot;ES&quot;&gt;[http://epp.eurostat.ec.europa.eu/tgm/table.do?tab=table&amp;language=en&amp;pcode=tps00001&amp;tableSelection=1&amp;footnotes=yes&amp;labeling=labels&amp;plugin=1 Eurostat estimate].&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Иран}}   | {{formatnum:78408412}} |  {{~|2014-06-9}} 9 маусым 2015  | {{#expr: 78408412 / 7137577750 * 100 round 2}}% | Бағалау&lt;ref&gt;[http://www.amar.org.ir/Default.aspx?tabid=133 Statistical Centre of Iran]&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Конго Демократиялық Республикасы}}   | {{formatnum:77266814}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015  | {{#expr: 77266814 / 7137577750 * 100 round 2}}% | Бағалау

 |   | {{Байрақ|Түркия}}   | {{formatnum:77695904}} | {{~|2015-01-01}} 1 қаңтар 2015  | {{#expr: 77695904 / 7137577750 * 100 round 2}}% | Бағалау&lt;ref name=&quot;ES&quot;/&gt;&lt;ref&gt;[http://www.turkstat.gov.tr/Start.do Turkstat] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171108091816/http://www.turkstat.gov.tr/Start.do |date=2017-11-08 }}&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Тайланд}} &lt;!--Official Department of Provincicial Administration estimate--&gt;   | {{formatnum:65104000}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015  | {{#expr: 65104000 / 7137577750 * 100 round 2}}% | Бағалау&lt;ref&gt;[http://www.ipsr.mahidol.ac.th/ipsr/Contents/Documents/Gazette/Gazette2014EN.pdf Official Thai Statistics estimate]&lt;/ref&gt;  
 
|   | {{Байрақ|Франция}}&lt;ref name=&quot;n3&quot;&gt;Исключая заморские владения (то есть население собственно метрополии) — 64&amp;nbsp;204&amp;nbsp;247 чел. ([http://www.bdm.insee.fr/bdm2/affichageSeries.action?idbank=000067670&amp;codeGroupe=62 1 қаңтар 2015] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120707105215/http://www.bdm.insee.fr/bdm2/affichageSeries.action?idbank=000067670&amp;codeGroupe=62 |date=2012-07-07 }}), включая [[заморские департаменты Франции|заморские департаменты (заморские регионы)]] — 66&amp;nbsp;091&amp;nbsp;694 чел. ([http://www.bdm.insee.fr/bdm2/affichageSeries.action?idbank=001641586&amp;codeGroupe=62 1 қаңтар 2015] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120707105726/http://www.bdm.insee.fr/bdm2/affichageSeries.action?idbank=001641586&amp;codeGroupe=62 |date=2012-07-07 }}). &lt;br /&gt;
К [[Заморский регион Франции|заморским регионам Франции]] относятся 5 одноимённых [[Заморский департамент Франции|заморских департаментов]]: [[Гваделупа]] (401&amp;nbsp;554 чел. на 01.01.2009 по данным [http://www.insee.fr/fr/ppp/bases-de-donnees/recensement/populations-legales/france-departements.asp?annee=2009 INSEE] или 468&amp;nbsp;016 чел. на 01.07.2014 по [http://esa.un.org/unpd/wpp/Excel-Data/EXCEL_FILES/1_Population/WPP2012_POP_F01_1_TOTAL_POPULATION_BOTH_SEXES.XLS оценке ООН]), [[Мартиника]] (396&amp;nbsp;404 чел. на 01.01.2009 по данным INSEE или 404&amp;nbsp;705 на 01.07.2014 по оценке ООН), [[Реюньон]] (816&amp;nbsp;364 чел. на 01.01.2009 по данным INSEE или 885&amp;nbsp;328 чел. на 01.07.2014 по оценке ООН), [[Французская Гвиана]] (224&amp;nbsp;469 чел. на 01.01.2009 по данным INSEE или 255&amp;nbsp;455 на 31.07.2014 по оценке ООН) и — 31 наурыз 2011 года — [[Майотта]] (186&amp;nbsp;729 чел. шілде 2007 по данным [http://www.insee.fr/fr/themes/detail.asp?ref_id=populegalescom INSEE] или 228&amp;nbsp;070 чел. на 01.07.2014 по оценке ООН).&lt;br /&gt;
Также к заморским владениям Франции (но не включаемым национальной статистикой (INSEE) в состав Франции) относятся 5 [[Заморские владения Франции#Заморские сообщества|заморских сообществ]] — [[Сен-Бартелеми]] (8&amp;nbsp;902 на 01.01.2009), [[Сен-Мартен (Франция)|Сен-Мартин]] (36&amp;nbsp;824 на 01.01.2009), [[Сен-Пьер и Микелон]] (6&amp;nbsp;082 на 01.01.2009 по данным INSEE или 6&amp;nbsp;046 чел. на 01.07.2014 по оценке ООН) , [[Уоллис и Футуна]] (13&amp;nbsp;445 на 21.07.2008 по данным [http://www.insee.fr/fr/themes/detail.asp?ref_id=populegalescom INSEE] или 13&amp;nbsp;206 на 01.07.2014 по данным ООН), [[Французская Полинезия]] (259&amp;nbsp;596 тамыз 2007 по данным [http://www.insee.fr/fr/themes/detail.asp?ref_id=populegalescom INSEE] или 279&amp;nbsp;835 чел. на 01.07.2014 по оценке ООН) — и 3 административно-территориальные образования (территории) с особым статусом — [[Жаңа Каледония]] (245&amp;nbsp;580 на 27 шілде 2009 по данным [http://www.insee.fr/fr/themes/detail.asp?ref_id=populegalescom INSEE] или 259&amp;nbsp;824 чел. на 01.07.2014 по оценке ООН), [[Клиппертон]] (0 чел.) и [[Французские Южные и Антарктические территории]] (около 140 чел.). &lt;br /&gt;
Население Франции с 5-ю заморскими регионами (1892 тыс. чел.) и другими заморскими владениями (около 605 тыс.) составляет около 66&amp;nbsp;700&amp;nbsp;000 человек.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://www.insee.fr/fr/themes/document.asp?ref_id=ip1276#inter1 Official INSEE estimate]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://www.bdm.insee.fr/bdm2/affichageSeries.action?idbank=001641586&amp;codeGroupe=62 INSEE. Population totale au 1er janvier — France] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120707105726/http://www.bdm.insee.fr/bdm2/affichageSeries.action?idbank=001641586&amp;codeGroupe=62 |date=2012-07-07 }}.&lt;/ref&gt;   | {{formatnum:64204247}} | {{~|2015-01-01}} 1 қаңтар 2015  | {{#expr: 64204247 / 7137577750 * 100 round 2}}% | Бағалау&lt;ref&gt;[http://www.bdm.insee.fr/bdm2/affichageSeries.action?idbank=000067670&amp;codeGroupe=62 INSEE. Population totale au 1er janvier, France metropolitaine] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120707105215/http://www.bdm.insee.fr/bdm2/affichageSeries.action?idbank=000067670&amp;codeGroupe=62 |date=2012-07-07 }}&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Ұлыбритания}}   | {{formatnum:64767115}} | {{~|2015-01-01}} 1 қаңтар 2015  | {{#expr: 64767115 / 7137577750 * 100 round 2}}% | Бағалау&lt;ref name=&quot;ES&quot;/&gt;

 |   | {{Байрақ|Италия}}   | {{formatnum:60795612}} | {{~|2015-01-01}} 1 қаңтар 2015 | {{#expr: 60795612 / 7137577750 * 100 round 2}}% | Бағалау&lt;ref name=&quot;ES&quot;/&gt;

 |   | {{Байрақ|ОАР}}   | {{formatnum:54956900}} | {{~|2015-06-30}} 30 маусым 2015  | {{#expr: 54956900 / 7137577750 * 100 round 2}}% | Бағалау&lt;ref&gt;[http://www.statssa.gov.za/publications/P0302/P03022015.pdf Пресс-релиз] [http://beta2.statssa.gov.za/publications/Bulletin/BulletinJune2015.pdf Статкома ЮАР]&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Оңтүстік Корея}}   | {{formatnum:51431100}} | {{~|2015-05-30}} 30 мамыр 2015  | {{#expr: 51431100 / 7137577750 * 100 round 2}}% | Бағалау&lt;ref&gt;[http://rcps.egov.go.kr:8081/jsp/stat/ppl_stat_jf.jsp Постоянное население и состояние домашних хозяйств Республики Корея (Ежемесячно)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110303195830/http://rcps.egov.go.kr:8081/jsp/stat/ppl_stat_jf.jsp |date=2011-03-03 }}{{ref-ko}}&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Мьянма}} | {{formatnum:53897154}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015  | {{#expr: 53897154 / 7137577750 * 100 round 2}}% | Бағалау

 |   | {{Байрақ|Танзания}} | {{formatnum:53470420}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015  | {{#expr: 53470420 / 7137577750 * 100 round 2}}%  | Бағалау&lt;!-- &lt;ref&gt;[http://nbs.go.tz/ National Bureau of Statistics | Statistics for Development]&lt;/ref&gt; --&gt;

 |   | {{Байрақ|Колумбия}}   | {{formatnum:{{#expr: 42971.592 + 1.432 * {{Age in days|2005|6|28}} round 0}}000 }} &lt;!--AUTOUPDATES DAILY at 00:00 UTC, Colombian pop clock adds 1 432 people per day --&gt;  | {{~|{{ #time: c}}}} {{ #time: j xg Y}}  | {{#expr:(42971592 + 1432 * {{Age in days|2005|6|28}}) / 7137577750 * 100 round 2}}% | Санаушы&lt;ref&gt;[http://www.dane.gov.co/reloj/reloj_animado.php Official Colombian Population clock] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120114091321/http://www.dane.gov.co/reloj/reloj_animado.php |date=2012-01-14 }}&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Испания}}   | {{formatnum:46439864}} | {{~|2015-01-01}} 1 қаңтар 2015  | {{#expr: 46439864  / 7137577750 * 100 round 2}}% | Бағалау&lt;ref name=&quot;ES&quot;/&gt;

|   | {{Байрақ|Кения}} | {{formatnum:46050302}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015  | {{#expr: 46050302 / 7137577750 * 100 round 2}}%  | Бағалау

 |   | {{Байрақ|Аргентина}}   | {{formatnum:43131966}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015  | {{#expr: 43131966 / 7137577750 * 100 round 2}}% | Бағалау&lt;ref&gt;[http://www.indec.mecon.ar/nuevaweb/cuadros/2/proyeccionesyestimaciones_nac_2010_2040.pdf Official annual projection] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140912104325/http://www.indec.mecon.ar/nuevaweb/cuadros/2/proyeccionesyestimaciones_nac_2010_2040.pdf |date=2014-09-12 }}&lt;/ref&gt;

|   | {{Байрақ|Украина}}&lt;ref&gt;По данным Укрстата постоянное население без учёта [[АР Крым]] и г. [[Севастополь]]. На 1 мамыр 2014 ж. без них оно составляло 42&amp;nbsp;839&amp;nbsp;621 постоянных жителей и 43&amp;nbsp;009&amp;nbsp;258 человек наличного населения; с ними — около 45&amp;nbsp;182,9 тыс. постоянных жителей и 45&amp;nbsp;363,3 тыс. человек наличного населения на 1 мамыр 2014 ж. (см. [http://www.ukrstat.gov.ua/express/expr2014/06_14/164w.zip 01.05.2014.zip])&lt;/ref&gt;   | {{formatnum:42643920}} | {{~|2015-08-01}} 1 тамыз 2015  | {{#expr: 42643920 / 7137577750 * 100 round 2}}% | Бағалау&lt;ref&gt;[http://www.ukrstat.gov.ua/express/expr2015/09/218pdf.zip Государственная служба статистики Украины (Укрстат)]&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Польша}}   | {{formatnum:38484000}} | {{~|2014-12-31}} 31 желтоқсан 2014  | {{#expr: 38484000 / 7137577750 * 100 round 2}}% | Бағалау&lt;ref&gt;[http://stat.gov.pl/en/basic-data/ Центральная статистическая служба Польши]&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Алжир}} | {{formatnum:39666519}} | {{~|2014-07-01}} 1 шілде 2015  | {{#expr: 39666519 / 7137577750 * 100 round 2}}%  | Бағалау

 |   | {{Байрақ|Уганда}} | {{formatnum:39032383}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015  | {{#expr: 39032383 / 7137577750 * 100 round 2}}%  | Бағалау

 |   | {{Байрақ|Ирак}} | {{formatnum:36423395}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015  | {{#expr: 36423395 / 7137577750 * 100 round 2}}%  | Бағалау

 |   | {{Байрақ|Канада}}  | {{formatnum:{{#expr: 33626000 + 417627/365 * {{Age in days|2013|5|19}} round -3 }}}} &lt;!--AUTOUPDATES to an EXACTLY ACCURATE rounded-off figure DAILY at 00:00 UTC Please do not replace--&gt;  | {{~|{{ #time: c}}}} {{ #time: j xg Y}}  | {{#expr:{{#expr: 33626000 + 417627/365 * {{Age in days|2013|5|19}} round -3 }}/ 7137577750 * 100 round 2}}% | Санаушы&lt;ref&gt;[http://www.statcan.gc.ca/pub/82-003-x/pop/pop-h-clock-eng.htm Official Canadian Population clock] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110615050454/http://www.statcan.gc.ca/pub/82-003-x/pop/pop-h-clock-eng.htm |date=2011-06-15 }}&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Ауғанстан}} | {{formatnum:32526562}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015  | {{#expr: 32526562 / 7137577750 * 100 round 2}}%  | Бағалау

 |   | {{Байрақ|Марокко}}   | {{formatnum:{{#expr: 31588 + 0.923 * {{Age in days|2009|6|30}} round 0}}000}} &lt;!--AUTOUPDATES DAILY at 00:00 UTC, Morocco pop clock adds 923 people per day --&gt;  | {{~|{{ #time: c}}}} {{ #time: j xg Y}}  | {{#expr: (31514000 + 923 * {{Age in days|2009|6|30}}) / 7137577750 * 100 round 2}}% | Санаушы&lt;ref&gt;[http://www.hcp.ma Official Moroccan Population clock]&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Непал}} | {{formatnum:28513700}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015  | {{#expr: 28513700 / 7137577750 * 100 round 2}}%  | Бағалау

|   | {{Байрақ|Судан}}   | {{formatnum:40234882}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015  | {{#expr: 40234882 / 7137577750 * 100 round 2}}% | Бағалау&lt;ref&gt;По [http://southsudaninfo.net/wp-content/uploads/reference_library/reports/5th_sudan_census26_april_2009.pdf переписи 2008] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130520025735/http://southsudaninfo.net/wp-content/uploads/reference_library/reports/5th_sudan_census26_april_2009.pdf |date=2013-05-20 }} —  30 894 000 чел.&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Перу}}   | {{formatnum:31151643}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015  | {{#expr: 31151643 / 7137577750 * 100 round 2}}% | Бағалау&lt;ref&gt;[http://www.inei.gob.pe/ Официальная статистика]&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Өзбекстан}}   | {{formatnum:32768725}} | {{~|2019ж}}   2019 | {{#expr: 30183400/ 7137577750 * 100 round 2}}% | Бағалау&lt;ref&gt;[http://news.uzreport.uz/news_3_r_117663.html За год население Узбекистана выросло на 495,1 тыс. человек - Новости Узбекистана - UzReport.uz&lt;!-- Заголовок добавлен ботом --&gt;] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20141020142713/http://news.uzreport.uz/news_3_r_117663.html |date=2014-10-20 }}&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Малайзия}}  | {{formatnum:30359388}} | {{~|2014-11-27}} 27 қараша 2014  | {{#expr: 30359388 / 7137577750 * 100 round 2}}% | Бағалау&lt;ref&gt;[http://www.statistics.gov.my/portal/ Statistic Department of Malaysia (Population Clock)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120321161002/http://www.statistics.gov.my/portal/ |date=2012-03-21 }}&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Венесуэла}}   | {{formatnum:{{#expr: 28946.101 + 1.231 * {{Age in days|2011|10|30}} round 0}}000 }} &lt;!--AUTOUPDATES DAILY at 00:00 UTC, Venezuelan pop clock adds 1 231 people per day --&gt;  | {{~|{{ #time: c}}}} {{ #time: j xg Y}}  | {{#expr:(28946101 + 1231 * {{Age in days|2011|10|30}}) / 7137577750 * 100 round 2}}% | Санаушы&lt;ref&gt;[http://www.ine.gov.ve Official Venezuelan Population clock] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190912233212/http://www.ine.gov.ve/ |date=2019-09-12 }}&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Сауд Арабиясы}} | {{formatnum:31521418}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015 | {{#expr: 31521418 / 7137577750 * 100 round 2}}%  | Бағалау&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.cdsi.gov.sa/pdf/PopulationEstimates2010-2025-admareas.pdf|title=Official annual projection|accessdate=шілде 1, 2014|year=2014}}&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Йемен}}  | {{formatnum:26832215}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015  | {{#expr: 26832215 / 7137577750 * 100 round 2}}% | Бағалау

 |   | {{Байрақ|Гана}}   | {{formatnum:27409893}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015  | {{#expr: 27409893 / 7137577750 * 100 round 2}}% | Бағалау

 |   | {{Байрақ|КХДР}}   | {{formatnum:25155317}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015  | {{#expr: 25155317 / 7137577750 * 100 round 2}}% | Бағалау

 |   | {{Байрақ|Мозамбик}}   | {{formatnum:27977863}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015  | {{#expr: 27977863 / 7137577750 * 100 round 2}}% | Бағалау

 |   | {{Байрақ|Аустралия}}&lt;ref name=&quot;n5&quot;&gt;Включая [[Рождество аралы (Аустралия)|Рождество аралы]] (1 508), [[Кокос аралдары]] (628) и [[Норфолк]] (1 828).]&lt;/ref&gt;   | {{formatnum:{{#expr: 22000 + 1.208 * {{Age in days|2009|10|10}} round 0}}000}} &lt;!--AUTOUPDATES DAILY at 00:00 UTC, Australia pop clock adds 1 217 people per day --&gt;  | {{~|{{ #time: c}}}} {{ #time: j xg Y}}  | {{#expr: (22000 + 1.208 * {{Age in days|2009|10|10}}) / 7137577750 * 100000 round 2}}% |  Санаушы&lt;ref&gt;[http://www.abs.gov.au/ausstats/abs@.nsf/94713ad445ff1425ca25682000192af2/1647509ef7e25faaca2568a900154b63?OpenDocument Australian Official Population Clock]&lt;/ref&gt;

 |   | ''{{Байрақ|Тайвань}}''&lt;ref name=&quot;n4&quot;&gt;[[Частично признанное государство]] Қытай Республикасы (Тайвань) состоит из островов группы [[Тайвань]], [[Пескадор аралдары|Пескадорлар]], [[Цзиньмынь]], [[Мацзу]], [[:en:List of islands of the Republic of China|и т. д.]]&lt;/ref&gt;   | {{formatnum:23433753}} | {{~|2014-12-31}} 31 желтоқсан 2014  | {{#expr: 23433753 / 7137577750 * 100 round 2}}% |  Бағалау&lt;ref&gt;[http://eng.stat.gov.tw/mp.asp?mp=5 Official National Statistics Taiwan estimate]&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Мадагаскар}}   | {{formatnum:24235390}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015  | {{#expr: 24235390 / 7137577750 * 100 round 2}}% | Бағалау

 |   | {{Байрақ|Камерун}}   | {{formatnum:23344179}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015  | {{#expr: 23344179 / 7137577750 * 100 round 2}}% | Бағалау

 |   | {{Байрақ|Ангола}}   | {{formatnum:25021974}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015  | {{#expr: 25021974 / 7137577750 * 100 round 2}}% | Бағалау

 |   | {{Байрақ|Шри-Ланка}}   | {{formatnum:20715010}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015  | {{#expr: 20715010 / 7137577750 * 100 round 2}}% | Бағалау

 |   | {{Байрақ|Сирия}}   | {{formatnum:18502413}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015  | {{#expr: 18502413 / 7137577750 * 100 round 2}}% | Бағалау

 |   | {{Байрақ|Кот-д’Ивуар}}   | {{formatnum:22701556}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015  | {{#expr: 22701556 / 7137577750 * 100 round 2}}% | Бағалау

 |   | {{Байрақ|Румыния}}   | {{formatnum:19861408}} | {{~|2015-01-01}} 1 қаңтар 2015 | {{#expr: 19861408 / 7137577750 * 100 round 2}}% | Бағалау&lt;ref name=&quot;ES&quot;/&gt;

 |   | {{Байрақ|Чили}}  | {{formatnum:18006407}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015 | {{#expr: 18006407 / 7137577750 * 100 round 2}}% | Бағалау&lt;ref&gt;[http://www.ine.cl/canales/chile_estadistico/demografia_y_vitales/proyecciones/Informes/Microsoft%20Word%20-%20InforP_T.pdf Official INE projection  (p.&amp;nbsp;36)]&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Нигер}}   | {{formatnum:19899120}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015  | {{#expr: 19899120 / 7137577750 * 100 round 2}}% | Бағалау

 |   | {{Байрақ|Қазақстан}}   | {{formatnum:19169550}} | {{~|2021-10-01}} 1 қазан 2021  | {{#expr: 18157078 / 7137577750 * 100 round 2}}% | Бағалау&lt;ref&gt;[http://stat.gov.kz/getImg?id=ESTAT250955 2018 жылдың 1 қаңтарға Қазақстан Республикасы халқының облыстар, қалалар және аудандар бойынша саны]&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Буркина-Фасо}}   | {{formatnum:18450494}} | {{~|2015-01-01}} 1 қаңтар 2015  | {{#expr: 18450494 / 7137577750 * 100 round 2}}% | Бағалау&lt;ref&gt;[http://www.insd.bf/n/ Institut National de la Statistique et de la Demographie (INSD)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160105082447/http://www.insd.bf/n/ |date=2016-01-05 }}&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Нидерланд}}   | {{formatnum:16930383}} | {{~|2015-09-28}} 28 қыркүйек 2015  | {{#expr: 16930383 / 7137577750 * 100 round 2}}% | Санаушы&lt;ref&gt;[http://www.cbs.nl/en-GB/menu/themas/bevolking/cijfers/extra/bevolkingsteller.htm Official Netherlands population clock]&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Малави}}   | {{formatnum:16310431}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015  | {{#expr: 16310431 / 7137577750 * 100 round 2}}% | Бағалау&lt;ref&gt;
[www.nsomalawi.mw/images/stories/data_on_line/demography/census_2008/Main%20Report/ThematicReports/Population%20Projections%20Malawi.pdf]&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Гватемала}}   | {{formatnum:16176133}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015  | {{#expr: 16176133 / 7137577750 * 100 round 2}}% | Бағалау&lt;ref&gt;
[http://www.ine.gob.gt/index.php/estadisticas/tema-indicadores]&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Эквадор}}  | {{formatnum:{{#expr: 14005.45 + 0.545 * {{Age in days|2009|6|30}} round 0}}000 }} &lt;!--AUTOUPDATES DAILY at 00:00 UTC, Ecuadorian pop clock adds 545 people per day --&gt;  | {{~|{{ #time: c}}}} {{ #time: j xg Y}}  | {{#expr:(14005450 + 545 * {{Age in days|2009|6|30}}) / 7137577750 * 100 round 2}}% | Санаушы&lt;ref&gt;[http://www.inec.gov.ec Official Ecuadorian population clock] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20091113141805/http://www.inec.gov.ec/ |date=2009-11-13 }}&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Мали}}   | {{formatnum:17599694}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015  | {{#expr: 17599694 / 7137577750 * 100 round 2}}% | Бағалау

 |   | {{Байрақ|Камбоджа}}   | {{formatnum:15577899}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015  | {{#expr: 15577899 / 7137577750 * 100 round 2}}% | Бағалау

 |   | {{Байрақ|Замбия}}   | {{formatnum:15473905}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015  | {{#expr: 15473905 / 7137577750 * 100 round 2}}% | Бағалау&lt;ref&gt;[http://www.zamstats.gov.zm/report/Monthly/Vol%20129%202014%20The%20Monthly%20January.pdf] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20141113144848/http://www.zamstats.gov.zm/report/Monthly/Vol%20129%202014%20The%20Monthly%20January.pdf |date=2014-11-13 }}&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Сенегал}}   | {{formatnum:15129273}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015  | {{#expr: 15129273 / 7137577750 * 100 round 2}}% | Бағалау

 |   | {{Байрақ|Зимбабве}}   | {{formatnum:15602751}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015  | {{#expr: 15602751 / 7137577750 * 100 round 2}}% | Бағалау

 |   | {{Байрақ|Чад}}   | {{formatnum:14037472}} | {{~|2014-07-01}} 1 шілде 2015  | {{#expr: 14037472 / 7137577750 * 100 round 2}}% | Бағалау

 |   | {{Байрақ|Гвинея}}   | {{formatnum:12608590}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015  | {{#expr: 12608590 / 7137577750 * 100 round 2}}% | Бағалау

 |   | {{Байрақ|Куба}}   | {{formatnum:11389562}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015  | {{#expr: 11389562 / 7137577750 * 100 round 2}}% | Бағалау

 |   | {{Байрақ|Бельгия}}   | {{formatnum:11250659}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015  | {{#expr: 11250659 / 7137577750 * 100 round 2}}% | Бағалау&lt;ref&gt;[http://www.ibz.rrn.fgov.be/fileadmin/user_upload/nl/bev/statistieken/stat-1-1_n.pdf Globaal bevolkingscijfers per gemeente. Situatie op 1/06/2015]&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Грекия}}   | {{formatnum:10846979}} | {{~|2015-01-01}} 1 қаңтар 2015  | {{#expr: 10846979 / 7137577750 * 100 round 2}}% | Бағалау&lt;ref&gt;[http://www.statistics.gr/portal/page/portal/ESYE/PAGE-themes?p_param=A1605&amp;r_param=SPO18&amp;y_param=2014_00&amp;mytabs=0] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150924123258/http://www.statistics.gr/portal/page/portal/ESYE/PAGE-themes?p_param=A1605&amp;r_param=SPO18&amp;y_param=2014_00&amp;mytabs=0 |date=2015-09-24 }}&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Тунис}}   | {{formatnum:10982754}} | {{~|2014-04-23}} 23 сәуір 2014 | {{#expr: 10982754 / 7137577750 * 100 round 2}}% | Халық санағы&lt;ref&gt;[http://www.ins.tn/rgph/depliant-rgph2014_v2.pdf Preliminary 2014 census result] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150924035126/http://www.ins.tn/rgph/depliant-rgph2014_v2.pdf |date=2015-09-24 }}&lt;/ref&gt;&lt;!-- &lt;ref&gt;[http://www.ins.nat.tn/indexen.php National Statistics Institute of Tunisia] ([http://www.ins.nat.tn/demog/population/ar/ar_populataion_juill2013_deleg.xls xls])&lt;/ref&gt;--&gt;

 |   | {{Байрақ|Руанда}}   | {{formatnum:11262564}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015  | {{#expr: 11262564 / 7137577750 * 100 round 2}}% | Бағалау&lt;ref&gt;[http://statistics.gov.rw/]&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Чехия}}   | {{formatnum:10541466}} | {{~|2015-06-30}} 30  маусым 2015  | {{#expr: 10541466 / 7137577750 * 100 round 2}}% | Бағалау&lt;ref&gt;[https://www.czso.cz/csu/czso/population Служба статистики Чехии]&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Португалия}}   | {{formatnum:10374822}} | {{~|2014-12-31}} 31 желтоқсан 2014  | {{#expr: 10374822 / 7137577750 * 100 round 2}}% | Бағалау&lt;ref&gt;
[http://www.ine.pt/xportal/xmain?xpid=INE&amp;xpgid=ine_publicacoes&amp;PUBLICACOESpub_boui=213241170&amp;PUBLICACOESmodo=2]&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Боливия}}   | {{formatnum:11410651}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015  | {{#expr: 11410651 / 7137577750 * 100 round 2}}% | Бағалау&lt;ref&gt;[http://www.ine.gob.bo/indice/visualizador.aspx?ah=PC20412.HTM Instituto Nacional de Estadística de Bolivia&lt;!-- Заголовок добавлен ботом --&gt;]&lt;/ref&gt;

|   | {{Байрақ|Сомали}}&lt;ref name=&quot;n7&quot;&gt;Включая [[Сомалиленд]]&lt;/ref&gt; | {{formatnum:10787104}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015  | {{#expr: 10787104 / 7137577750 * 100 round 2}}% | Бағалау

 |   | {{Байрақ|Доминикан Республикасы}}   | {{formatnum:10652135}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015  | {{#expr: 10652135 / 7137577750 * 100 round 2}}% | Бағалау

 |   | {{Байрақ|Гаити}}   | {{formatnum:10911819}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015  | {{#expr: 10911819 / 7137577750 * 100 round 2}}% | Бағалау&lt;ref&gt;[http://www.ihsi.ht/pdf/projection/ProjectionsPopulation_Haiti_2007.pdf] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150219001450/http://ihsi.ht/pdf/projection/ProjectionsPopulation_Haiti_2007.pdf |date=2015-02-19 }}&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Венгрия}}   | {{formatnum:9849000}} | {{~|2015-01-01}} 1 қаңтар 2015  | {{#expr: 9849000 / 7137577750 * 100 round 2}}% | Бағалау&lt;ref&gt;[https://www.ksh.hu/docs/eng/xftp/gyor/nep/enep21412.pdf Центральная статистическая служба Венгрии] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160303195047/http://www.ksh.hu/docs/eng/xftp/gyor/nep/enep21412.pdf |date=2016-03-03 }}&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Швеция}}   | {{formatnum:9804082}} | {{~|2015-07-31}} 31 шілде 2015 | {{#expr: 9804082 / 7137577750 * 100 round 2}}% | Бағалау&lt;ref&gt;[http://www.scb.se/en_/Finding-statistics/Statistics-by-subject-area/Population/Population-composition/Population-statistics/ Statistic Sweden]&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Беларусь}}   | {{formatnum: 9485300}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015  | {{#expr: 9485300 / 7137577750 * 100 round 2}}% | Бағалау&lt;ref&gt;[http://belstat.gov.by/ofitsialnaya-statistika/otrasli-statistiki/naselenie/demografiya_2/operativnaya-informatsiya_1/o-demograficheskoi-situatsii/o-demograficheskoi-situatsii-v-yanvare-iyune-2015-g/ Белстат]&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Бенин}}  | {{formatnum:10315244}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015  | {{#expr: 10315244 / 7137577750 * 100 round 2}}% | Бағалау&lt;ref&gt;
[http://www.insae-bj.org/Migration.html?file=files/stats-demographiques/STATISTIQUES%20DEMOGRAPHIQUES.xlsx  STATISTIQUES DEMOGRAPHIQUES.xlsx (71.1 Ko)] // République du Bénin Institut National de la Statistique et de l’Analyse Economique&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Әзірбайжан}}   | {{formatnum:9593000}} | {{~|2015-01-01}} 1 қаңтар 2015  | {{#expr: 9593000 / 7137577750 * 100 round 2}}% | Бағалау&lt;ref&gt;
[http://www.stat.gov.az/news/?id=2690 АзСтат]&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Бурунди}}   | {{formatnum:11178921}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015  | {{#expr: 11178921 / 7137577750 * 100 round 2}}% | Бағалау

 |   | {{Байрақ|Аустрия}}   | {{formatnum:8579747}} | {{~|2015-01-01}} 1 қаңтар 2015  | {{#expr: 8579747 / 7137577750 * 100 round 2}}% | Бағалау&lt;ref&gt;[http://www.statistik.at/web_de/statistiken/menschen_und_gesellschaft/bevoelkerung/bevoelkerungsstand_und_veraenderung/bevoelkerung_zu_jahres-_quartalsanfang/023582.html STATISTIK AUSTRIA]&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Оңтүстік Судан}}  | {{formatnum:11892934}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015  | {{#expr: 11892934 / 7137577750 * 100 round 2}}% | Бағалау&lt;ref&gt;[http://southsudaninfo.net/wp-content/uploads/reference_library/reports/5th_sudan_census26_april_2009.pdf переписи 2008] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130520025735/http://southsudaninfo.net/wp-content/uploads/reference_library/reports/5th_sudan_census26_april_2009.pdf |date=2013-05-20 }} —  8 260 490 чел.&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Біріккен Араб Әмірліктері}}   | {{formatnum:9156963}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015  | {{#expr: 9156963 / 7137577750 * 100 round 2}}% | Бағалау

 |   | {{Байрақ|Израиль}}   | {{formatnum:8412000}} | {{~|2015-03-31}} 7 қыркүйек 2015 | {{#expr: 8334000 / 7137577750 * 100 round 2}}% | Бағалау&lt;ref&gt;[http://cbs.gov.il/reader/?MIval=cw_usr_view_Folder&amp;ID=141 The Central Bureau of Statistics of Israel — Official estimate] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180915102003/http://www.cbs.gov.il/reader/?MIval=cw_usr_view_Folder&amp;ID=141 |date=2018-09-15 }}&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Швейцария}}   | {{formatnum:8236600}} | {{~|2015-01-01}} 1 қаңтар 2015  | {{#expr: 8236600 / 7137577750 * 100 round 2}}% | Бағалау&lt;ref&gt;[http://www.bfs.admin.ch/bfs/portal/de/index/news/medienmitteilungen.html?pressID=10118 Statistik Schweiz]&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Тәжікстан}}   | {{formatnum:8398200}} | {{~|2015-01-04}} 1 сәуір 2015  | {{#expr: 8398200/ 7137577750 * 100 round 2}}% | Бағалау&lt;ref&gt;[http://www.stat.tj/ru/img/ac60942ab6214b265c9c9421f84375f0_1435151744.pdf Продовольственная безопасность и бедность №1 2015] - с. 37&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Гондурас}}   | {{formatnum:8725111}} | {{~|2014-07-01}} 1 шілде 2014  | {{#expr: 8725111 / 7137577750 * 100 round 2}}% | Бағалау&lt;ref&gt;[http://www.ine.gob.hn/index.php/datos-y-estadisticas/estadisticas-sociales-y-demograficas/indicadores-demograficos-3?download=105:resumen-de-la-proyeccion-de-la-poblacion-de-honduras-total-2001-2015 Annual official estimate]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://www.ine.gob.hn/drupal/node/205 Official estimate] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20101017031001/http://www.ine.gob.hn/drupal/node/205 |date=2010-10-17 }}&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Болгария}}   | {{formatnum:7202198}} | {{~|2014-12-31}} 31 желтоқсан 2014  | {{#expr: 7202198 / 7137577750 * 100 round 2}}% | Бағалау&lt;ref&gt;[http://www.nsi.bg/bg/content/2975/население-по-области-общини-местоживеене-и-пол Национальный статистический институт Болгарии]&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Папуа — Жаңа Гвинея}}   | {{formatnum:7619321}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015  | {{#expr: 7619321 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау

 | $ | {{Байрақ|Гонконг}} ([[Қытай Халық Республикасы|ҚХР]])   | {{formatnum:7264100}} | {{~|2014-12-31}} 31 желтоқсан 2014  | {{#expr: 7264100 / 7137577750 * 100 round 2}}% |  Бағалау&lt;ref&gt;[http://www.censtatd.gov.hk/hong_kong_statistics/statistics_by_subject/index.jsp?subjectID=1&amp;charsetID=2&amp;displayMode=T Official estimate] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070609015356/http://www.censtatd.gov.hk/hong_kong_statistics/statistics_by_subject/index.jsp?subjectID=1&amp;charsetID=2&amp;displayMode=T |date=2007-06-09 }}&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Сербия}}&lt;ref&gt;Не включая [[Республика Косово|Косово]]. С учётом автономного края [[Косово және Метохия]] по оценке ООН на 1 шілде 2015 ж. —  {{formatnum:9424030}} человек&lt;/ref&gt;     | {{formatnum:7114393}} | {{~|2015-01-01}} 1 қаңтар 2015  | {{#expr: 7114393 / 7137577750 * 100 round 2}}% | Бағалау&lt;ref&gt;[http://webrzs.stat.gov.rs/WebSite/Public/PageView.aspx?pKey=2 Република Србија: Републички завод за статистику] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151225081855/http://webrzs.stat.gov.rs/WebSite/Public/PageView.aspx?pKey=2 |date=2015-12-25 }}&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Иордания}}  | {{formatnum: {{#expr: (61130+3.72*{{Age in days|2010|12|31}}) round 0}}00}} | {{~|{{ #time: c}}}} {{ #time: j xg Y}}  | {{#expr: (6113000+372* {{Age in days|2010|12|31}}) / 7137577750 * 100 round 3}}% | Санаушы&lt;ref&gt;[http://www.dos.gov.jo/dos_home_e/main/index.htm Official population clock] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120117225318/http://www.dos.gov.jo/dos_home_e/main/index.htm |date=2012-01-17 }}&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Того}}   | {{formatnum:7304578}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015  | {{#expr: 7304578 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау

 |   | {{Байрақ|Парагвай}}   | {{formatnum:7003404}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015  | {{#expr: 7003404 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау&lt;ref&gt;[http://www.dgeec.gov.py/Publicaciones/Biblioteca/NACIONAL/Proyeccion_Nacional.pdf Official proyeccion estimate]&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Лаос}}   | {{formatnum:6693300}} | {{~|2014-07-01}} 1 шілде 2014  | {{#expr: 6693300 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау&lt;ref&gt;[http://www.nsc.gov.la/Statistics/Selected%20Statistics/Population.htm Official estimate] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120517150036/http://www.nsc.gov.la/Statistics/Selected%20Statistics/Population.htm |date=2012-05-17 }}&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Эритрея}}   | {{formatnum:5227791}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015  | {{#expr: 5227791 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау

 |   | {{Байрақ|Сальвадор}}   | {{formatnum:6126583}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015  | {{#expr: 6126583 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау

 |   | {{Байрақ|Ливия}}   | {{formatnum:6278438}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015  | {{#expr: 6278438 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау

 |   | {{Байрақ|Сьерра-Леоне}}   | {{formatnum:6453184}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015  | {{#expr: 6453184 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау

 |   | {{Байрақ|Никарагуа}}  | {{formatnum:6198154}} | {{~|2014-06-30}} 30 маусым 2014  | {{#expr: 6198154 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау&lt;ref&gt;[http://www.bcn.gob.ni/publicaciones/periodicidad/anual/nicaragua_cifras/nicaragua_cifras.pdf Official estimate]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://www.inide.gob.ni/estadisticas/sociodemograficas.htm Official estimate]&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Қырғызстан}}  | {{formatnum:5954500}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015  | {{#expr: 5954500/7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау&lt;ref&gt;[http://stat.kg/media/monthlyreview/483d7d55-5a96-4b8b-b039-324559e34387.pdf Нацстатком Киргизии]&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Дания}}&lt;ref&gt;без учёта [[Гренландия|Гренландии]] және [[Фареры|Фарер]]&lt;/ref&gt;   | {{formatnum:5668743}} | {{~|2015-04-01}} 1 сәуір 2015  | {{#expr: 5668743 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау&lt;ref&gt;[http://www.dst.dk/en/Statistik/emner/befolkning-og-befolkningsfremskrivning/folketal.aspx Population at the first day of the quarter (население в 1-й день квартала)] Statistics Denmark (статистика Дании)&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Финляндия}}&lt;ref name=&quot;n9&quot;&gt;Включая [[Аланд аралдары]]&lt;/ref&gt;   | {{formatnum: 5471753 }}  | {{~|2015-01-01}} 1 қаңтар 2015  | {{#expr: 5471753 / 7137577750 * 100 round 3}}% |  Бағалау&lt;ref&gt;[http://vrk.fi/default.aspx?docid=8803 Population Register Centre of Finland]&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Словакия}}   | {{formatnum:5421349}} | {{~|2014-12-31}} 31 желтоқсан 2014  | {{#expr: 5421349 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау&lt;ref&gt;[http://slovak.statistics.sk/wps/portal/ext/themes/demography/population/news/!ut/p/b1/hdHLkqIwFAbgZ-kHsAkJEFyGq0gI9-umixZRUBscENSnH6erZzFT1W12qfpO5fx_uILLuOKjnJpdOTbdR3n8cy-kNx9bsqLwBACFImCt7ZCtVAOasfgA-QOAbw4B_87LLNCBFRHPDNYCD4S_86pJVgKmAMjUFIFFVnGw9BECBD17P-WyNr8qWufsdKLUM1pp4_GXkouLPYMk6-P8QJtVj-EkkcMicjf3Lt3Ie55fZ154kCe6SwrDzTft3UVVFjudGwOcTnNTbEZh1OfqsNL22nJh0cXNnxcmsW-l9msAbHeVTuMGOVQ_9O_yKCpWhOsSZXjrQdFMtvrLV7Yfwj_NVnySn9r5BD_V_98HKAkEFmYBb_u-acf4CxihB8lSMFUtcI3HkiqUQypBYEpPAOC_APF9P6RJAswEPgDiTcDi-JFKegIiiWOr7rTl8gfD3_bBYy7iMiC8he2tt-6He9CC6zqMJeBo_vzYgw5tlLDIsKMqYWFbeCCGV0cjiLUEOnQ7R8zzqiSIFaIY4Zim3JormvfT67w5vYJXLGOAMJYFKCwlESEuaTeCqHdrolvZHiBfiJrhnJvvF1KoQyGZu3xdlmVyvFDUqd20PGLRZbVXO7KvWxf1TstEu_SWo2UMHRyoOLNPyvxijemBVJ4xecMEvWMaa6YRnrKLH2w8pQotUThRkLhhWTKZiOkVI_Ps9u6FVZV9XjTbyUjPBijzsB_U2zxT--yiD2fgmySHb5HWdXsn5rEHu7KyA50OA9SnuunFFeuqsa9b-AZZPcj-ywvXn-J4olKgB3qtZXfyGxBM9u8!/dl4/d5/L2dJQSEvUUt3QS80SmtFL1o2X1E3SThCQjFBMDhCVjIwSTdOUjFLUVFHSzE0/ Štatistický úrad Slovenskej republiky (ŠÚ SR)] ([http://slovak.statistics.sk/ExportPdf2/PdfExportSrvlt?Document=9974a472-145a-458f-a064-b28d926f77b7 .pdf])&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Сингапур}}   | {{formatnum:5469724}} | {{~|2014-07-01}} 1 шілде 2014  | {{#expr: 5469724 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау&lt;ref&gt;[http://www.singstat.gov.sg/statistics/latest-data#14  Official estimate] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151129094649/http://www.singstat.gov.sg/statistics/latest-data#14 |date=2015-11-29 }} ([http://www.singstat.gov.sg/docs/default-source/default-document-library/statistics/browse_by_theme/population/time_series/pop2014.xls .xls])&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Түрікменстан}}   | {{formatnum:5373502}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015  | {{#expr: 5373502 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау

 |   | {{Байрақ|Ливан}}  | {{formatnum:5850743}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015  | {{#expr: 5850743 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау

 |   | {{Байрақ|Норвегия}}&lt;ref name=&quot;n10&quot;&gt;Включая [[Шпицберген]] (2 701) және [[Ян-Майен]]&lt;/ref&gt;   | {{formatnum:{{#expr: 48582 + 1.72 * {{Age in days|2010|1|1}} round 0}}00}} &lt;!--AUTOUPDATES DAILY at 00:00 UTC, Norway pop clock adds 172 people per day --&gt;  | {{~|{{ #time: c}}}} {{ #time: j xg Y}}  | {{#expr: (4858200 + 172 * {{Age in days|2010|1|1}}) / 7137577750 * 100 round 3}}% |  Санаушы&lt;ref&gt;[http://www.ssb.no/english/subjects/02/befolkning_en/ Official Norwegian Population clock]&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Коста-Рика}}   | {{formatnum:4773130}} | {{~|2014-06-30}} 30 маусым 2014  | {{#expr: 4773130 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау&lt;ref&gt;[http://www.inec.go.cr/Web/Home/pagPrincipal.aspx Official estimate] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120327062704/http://www.inec.go.cr/Web/Home/pagPrincipal.aspx |date=2012-03-27 }}&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Орталық Африка Республикасы}}   | {{formatnum:4900274}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015  | {{#expr: 4900274 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау

 |   | {{Байрақ|Ирландия}}   | {{formatnum:4609600}} | {{~|2014-04-01}} 1 сәуір 2014  | {{#expr: 4609600 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау&lt;ref&gt;[http://www.cso.ie/en/releasesandpublications/er/pme/populationandmigrationestimatesapril2014/ Центральная статистическая служба Ирландии]&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Конго Республикасы}}   | {{formatnum:4620330}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015  | {{#expr: 4620330 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау

 |   | ''{{Байрақ|Палестина}}''&lt;ref&gt;[[частично признанное государство]] [[Государство Палестина|Палестина]] (4,550,368 человек [http://www.pcbs.gov.ps/site/881/default.aspx#Population в 2014 ж.]) включает [[Иордан батыс жағалауы]] (2,790,331 человек [http://www.pcbs.gov.ps/site/881/default.aspx#Population в 2014 ж.]) и [[Сектор Газа]] (1,760,037 [http://www.pcbs.gov.ps/site/881/default.aspx#Population в 2014 ж.])&lt;/ref&gt;  | {{formatnum:4550368}} | {{~|2014-07-01}} 1 шілде 2014  | {{#expr: 4550368 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау&lt;ref&gt;[http://www.pcbs.gov.ps/site/881/default.aspx Population Official estimate]&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Жаңа Зеландия}}  | {{formatnum: {{#expr: (44150+1*{{Age in days|2011|6|30}}) round 0}}00}} | {{~|{{ #time: c}}}}{{~|{{ #time: c}}}} {{ #time: j xg Y}}  | {{#expr: (4415000+100* {{Age in days|2011|6|30}}) / 7137577750 * 100 round 3}}% | Санаушы&lt;ref&gt;[http://www.stats.govt.nz/methods_and_services/population_clock.aspx Official New Zealand Population clock]&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Либерия}}   | {{formatnum:4503438}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015 | {{#expr: 4503438 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау&lt;ref&gt;[http://www.worldbank.org/en/country/liberia Liberia Home&lt;!-- Заголовок добавлен ботом --&gt;]&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Хорватия}}   | {{formatnum:4225316}} | {{~|2015-01-01}} 1 қаңтар 2015  | {{#expr: 4225316 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау&lt;ref name=&quot;ES&quot;/&gt;

 |   | {{Байрақ|Оман}}   | {{formatnum:4088690}} | {{~|2014-12-10}} 10 желтоқсан 2014  | {{#expr: 4088690 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау&lt;ref&gt;[http://www.ncsi.gov.om/NCSI_website/ Weekly official estimate]&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Босния және Герцеговина}}&lt;ref&gt;В том числе 2.371.603 жителей в [[Федерация Боснии және Герцеговины|Федерации БиГ]]; 1.326.991 жителей в [[Республика Сербская|Республике Сербской]] и 93.028 человек в [[Брчко (округ)|округе Брчко]] —  по данным [http://www.bhas.ba/obavjestenja/Preliminarni_rezultati_bos.pdf переписи населения по состоянию на 5 қазан 2013 ж.] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20181123135507/http://www.bhas.ba/obavjestenja/Preliminarni_rezultati_bos.pdf |date=2018-11-23 }}&lt;/ref&gt;   | {{formatnum:3791622}} | {{~|2013-10-05}} 5 қазан 2013  | {{#expr: 3791622 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Халық санағы&lt;ref&gt;[http://www.bhas.ba/obavjestenja/Preliminarni_rezultati_bos.pdf Popisa stanovništva, domaćinstava i stanova u Bosni i Hercegovini 2013] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20181123135507/http://www.bhas.ba/obavjestenja/Preliminarni_rezultati_bos.pdf |date=2018-11-23 }}&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Грузия}}&lt;ref name=&quot;n11&quot;&gt;Не включая [[Абхазия|Абхазию]] (240 705, Халық санағы 2011 ж.) и [[Оңтүстік Осетия|Южную Осетию]] (51 547, Бағалау 2013)&lt;/ref&gt;  | {{formatnum:3729500}} | {{~|2015-01-01}} 1 қаңтар 2015  | {{#expr: 3729500 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау&lt;ref&gt;[http://www.geostat.ge/index.php?action=page&amp;p_id=473&amp;lang=eng National Statistics Office of Georgia]&lt;/ref&gt;

 | $ | {{Байрақ|Пуэрто-Рико}} ([[АҚШ]])   | {{formatnum:3548397}} | {{~|2014-07-01}} 1 шілде 2014  | {{#expr: 3548397 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау&lt;ref&gt;[http://www.census.gov/popest/data/index.html Official estimate]&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Мавритания}}   | {{formatnum:3545620}} | {{~|2014-07-01}} 1 шілде 2014  | {{#expr: 3545620 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау&lt;ref&gt;[http://www.ons.mr/doc/publication/Projectionpopulation.pdf Official estimate] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150925151255/http://www.ons.mr/doc/publication/Projectionpopulation.pdf |date=2015-09-25 }}&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Молдова}}&lt;ref name=&quot;n12&quot;&gt;Не включая [[Приднестровье]] (555 347, Халық санағы 2005 ж.)&lt;/ref&gt;   | {{formatnum:3555200}} | {{~|2015-01-01}} 1 қаңтар 2015  | {{#expr: 3555200 / 7137577750 * 100 round 3}}% |  Бағалау&lt;ref&gt;[http://www.statistica.md/newsview.php?l=ru&amp;idc=168&amp;id=4678&amp;parent=0 Численность постоянного населения Республики Молдова на 1 қаңтар 2015 ж., в территориальном разрезе] // [http://www.statistica.md/index.php?l=ru Национальное бюро статистики Республики Молдова]&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Кувейт}}  | {{formatnum:3892115}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015  | {{#expr: 3892115 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау

 |   | {{Байрақ|Панама}}   | {{formatnum:3713312}} | {{~|2014-07-01}} 1 шілде 2014  | {{#expr: 3713312 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау&lt;ref&gt;[https://www.contraloria.gob.pa/INEC/Archivos/P2381Boletin9.pdf Official estimate]&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Уругвай}}   | {{formatnum:3415866}} | {{~|2015-06-30}} 30 маусым 2015 | {{#expr: 3415866 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау&lt;ref&gt;[http://www.ine.gub.uy/banco%20de%20datos/soc_proyecciones/totpais_ambos.xls Uruguay: poblacion total de ambos sexos proyectada segun departamento de residencia habitual] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20091114215413/http://www.ine.gub.uy/banco%20de%20datos/soc_proyecciones/totpais_ambos.xls |date=2009-11-14 }}&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Армения}}   | {{formatnum:3010600}} | {{~|2014-12-31}} 31 желтоқсан 2014  | {{#expr: 3010600 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау&lt;ref&gt;[http://www.armstat.am/ru/?nid=126&amp;id=19001&amp;submit=Search Национальная статистическая служба Республики Армения]&lt;/ref&gt;
 
 |   | {{Байрақ|Моңғолия}}   | {{formatnum:2966294}} | {{~|2014-07-01}} 1 шілде 2014  | {{#expr: 2966294 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау&lt;ref&gt;[http://en.nso.mn/ National Statistical Office of Mongolia&lt;!-- Заголовок добавлен ботом --&gt;]&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Литва}}   | {{formatnum:2898062}} | {{~|2015-09-01}} 1 қыркүйек 2015  | {{#expr: 2898062 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау&lt;ref&gt;[http://osp.stat.gov.lt/en/statistiniu-rodikliu-analize?portletFormName=visualization&amp;hash=ed31cbb8-93dd-4677-92f4-8c2c620b8111 Литстат]&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Ямайка}}   | {{formatnum:2930050}} | {{~|2014-07-01}} 1 шілде 2014  | {{#expr: 2930050 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау&lt;ref&gt;[http://statinja.gov.jm/population.aspx Official estimate]&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Албания}}   | {{formatnum:2893005}} | {{~|2015-01-01}} 1 қаңтар 2015  | {{#expr: 2893005 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау&lt;ref&gt;[http://www.instat.gov.al/en/publications/press-releases/press-release-population-of-albania-1-january-2015.aspx Институт статистики Республики Албания] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150224224626/http://www.instat.gov.al/en/publications/press-releases/press-release-population-of-albania-1-january-2015.aspx |date=2015-02-24 }}&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Намибия}}   | {{formatnum:2458830}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015  | {{#expr: 2458830 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау

 |   | {{Байрақ|Катар}}   | {{formatnum:2269672}} | {{~|2014-11-30}} 30 қараша 2014  | {{#expr: 2269672 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау&lt;ref&gt;[http://www.qsa.gov.qa/eng/PopulationStructure.htm Monthly official estimate] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20121130220032/http://www.qsa.gov.qa/eng/PopulationStructure.htm |date=2012-11-30 }}&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Лесото}}   | {{formatnum:2135022}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015  | {{#expr: 2135022 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау

 |   | {{Байрақ|Словения}}  | {{formatnum:{{#expr: (205249.6+1.8*{{Age in days|2011|7|1}}) round 0}}0}} | {{~|{{ #time: c}}}}{{~|{{ #time: c}}}} {{ #time: j xg Y}}  | {{#expr: (2052496+18* {{Age in days|2011|7|1}})/ 7137577750*100 round 3}}% | Санаушы&lt;ref&gt;[http://www.stat.si/eng/tema_demografsko_prebivalstvo.asp Official population clock]&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Македония}}   | {{formatnum:2069172}} | {{~|2014-12-31}} 31 желтоқсан 2014  | {{#expr: 2069172 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау&lt;ref&gt;[http://www.stat.gov.mk/ Государственная служба статистики Республики Македония]&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Ботсвана}}  | {{formatnum:2262485}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015  | {{#expr: 2262485 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау

 |   | {{Байрақ|Латвия}}   | {{formatnum:1977100}} | {{~|2015-09-01}} 1 қыркүйек 2015  | {{#expr: 1977100 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау&lt;ref&gt;[http://www.csb.gov.lv/en/statistikas-temas/population-key-indicators-30624.html Латстат] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130628214416/http://www.csb.gov.lv/en/statistikas-temas/population-key-indicators-30624.html |date=2013-06-28 }}&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Гамбия}}   | {{formatnum:1990924}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015  | {{#expr: 1990924 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау

 |   | ''{{Байрақ|Косово}}''&lt;ref name=&quot;n6&quot;&gt;[[Частично признанное государство]]&lt;/ref&gt;   | {{formatnum:1816891}} | {{~|2014-07-01}} 1 шілде 2014  | {{#expr: 1816891 / 7137577750 * 100 round 2}}% |  Бағалау&lt;ref&gt;[https://ask.rks-gov.net/ENG/publikimet/doc_download/1126-kosovo-population-projection-2011-2061 Агентство статистики Республики Косово] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151018171339/http://ask.rks-gov.net/ENG/publikimet/doc_download/1126-kosovo-population-projection-2011-2061 |date=2015-10-18 }}&lt;/ref&gt;&lt;!-- &lt;ref&gt;[https://ask.rks-gov.net/ENG/pop/tables Агентство статистики Республики Косово] ([https://ask.rks-gov.net/images/files/Popullsia%20e%20kosoves%20e%20vlersuar%202013.xls xls])&lt;/ref&gt;--&gt;
 
 |   | {{Байрақ|Гвинея-Бисау}}   | {{formatnum:1844325}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015  | {{#expr: 1844325 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау

 |   | {{Байрақ|Габон}}   | {{formatnum:1725292}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015  | {{#expr: 1725292 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау

 |   | {{Байрақ|Эстония}}   | {{formatnum:1313271}} | {{~|2015-01-01}} 1 қаңтар 2015  | {{#expr: 1313271 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау&lt;ref&gt;[http://www.stat.ee/main-indicators Эстстат] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20121123153505/http://www.stat.ee/main-indicators |date=2012-11-23 }}&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Тринидад және Тобаго}}   | {{formatnum:1360088}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015  | {{#expr: 1360088 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау

 |   | {{Байрақ|Маврикий}}&lt;ref name=&quot;n13&quot;&gt;Включая острова [[Агалега]], [[Родригес аралы|Родригес]] және [[Каргадос-Карахос]]&lt;/ref&gt;   | {{formatnum:1261208}} | {{~|2014-07-01}} 1 шілде 2014  | {{#expr: 1261208 / 7137577750 * 100 round 3}}% |  Бағалау&lt;ref&gt;[https://archive.today/20140827165459/http://statsmauritius.gov.mu/English/StatsbySubj/Pages/Population-Jan-June-2014.aspx Official estimate]([http://statsmauritius.gov.mu/English/StatsbySubj/Pages/Population-Jan-June-2014.aspx .mu])&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Бахрейн}}   | {{formatnum:1316500}} | {{~|2014-07-01}} 1 шілде 2014  | {{#expr: 1316500 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау&lt;ref&gt;[http://www.cio.gov.bh/cio_ara/English/Publications/Statistical%20Abstract/ABS2011/CH2/2013%2012%2019%20Bahrain%20%20Population%20Projections.pdf Official annual projection] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170206163647/http://www.cio.gov.bh/cio_ara/English/Publications/Statistical%20Abstract/ABS2011/CH2/2013%2012%2019%20Bahrain%20%20Population%20Projections.pdf |date=2017-02-06 }}&lt;/ref&gt; &lt;!-- &lt;ref&gt;[http://www.cio.gov.bh/CIO_ARA/English/Publications/Census/2011%2009%2018%20Final%20English%20Census%202010%20Summary%20%20Results%20-%20Review%201.pdf Census result]&lt;/ref&gt;--&gt;

 |   | {{Байрақ|Эсватини}}   | {{formatnum:1286970}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015  | {{#expr: 1286970 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау

 |   | {{Байрақ|Шығыс Тимор}}   | {{formatnum:1212107}} | {{~|2014-07-01}} 1 шілде 2014  | {{#expr: 1212107 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау&lt;ref&gt;[http://www.statistics.gov.tl Официальная Бағалау]&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Джибути}}   | {{formatnum:887861}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015  | {{#expr: 887861 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау

 |   | {{Байрақ|Фиджи}}  | {{formatnum:892145}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015  | {{#expr: 892145 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау

 |   | {{Байрақ|Кипр}}&lt;ref&gt;Не включая [[Северный Кипр]] (265 100, Халық санағы 2006 ж.)&lt;/ref&gt;   | {{formatnum:847000}} | {{~|2015-01-01}} 1 қаңтар 2015  | {{#expr: 847000 / 7137577750 * 100 round 3}}% |  Бағалау&lt;ref name=&quot;ES&quot;/&gt;

 | $ | {{Байрақ|Реюньон}} ([[Франция]])   | {{formatnum:844994}} | {{~|2014-01-01}} 1 қаңтар 2014  | {{#expr: 844994 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау&lt;ref&gt;[http://www.insee.fr/fr/themes/tableau.asp?reg_id=24&amp;ref_id=poptc02101 Évolution de la population au 1er janvier 2014 La Reunion] (INSEE)&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Бутан}}  | {{formatnum:774830}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015  | {{#expr: 774830 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау

 |   | {{Байрақ|Экваторлық Гвинея}}  | {{formatnum:845060}} | {{~|2014-07-01}} 1 шілде 2014  | {{#expr: 845060 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау&lt;ref&gt;Официальные итоги переписи населения 2001 года определили численность населения страны в 1 015 000 человек, но более надёжным является Бағалау численности в 500 000 жителей ([http://www.state.gov/g/drl/rls/hrrpt/2002/18181.htm см.]), с официальными данными переписи можно ознакомиться [http://www.dgecnstat-ge.org/Datos/estructurales/Poblacion.htm здесь].&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Гайана}}  | {{formatnum:801623}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015  | {{#expr: 801623 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау&lt;ref&gt;[http://www.statisticsguyana.gov.gy/pubs/Guyana_Population_Projections_2005-2025.pdf Guyana Population Projections] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170202031300/http://www.statisticsguyana.gov.gy/pubs/Guyana_Population_Projections_2005-2025.pdf |date=2017-02-02 }} (Medium Variant Projections)&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Коморлар}}&lt;ref name=&quot;n15&quot;&gt;Исключая остров [[Майотта|Маоре (Майотта)]]&lt;/ref&gt;    | {{formatnum:784745}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015  | {{#expr: 784745 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау&lt;ref&gt;[http://comoros.africadata.org/fr/DataAnalysis Comoros portail de donnees] Информационный портал Комор&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Черногория}}  | {{formatnum:621518}} | {{~|2014-01-01}} 1 қаңтар 2014  | {{#expr: 621518 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау&lt;ref&gt;[http://www.monstat.org/userfiles/file/demografija/STOPE%20%202013%2027_09_.pdf Procjene stanovništva i demografski indikatori, 2013. godina] (Оценки населения и демографические показатели, 2013)&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Батыс Сахара}}  | {{formatnum:572540}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015  | {{#expr: 572540 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау

 |   | {{Байрақ|Соломон аралдары}}  | {{formatnum:583591}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015  | {{#expr: 583591 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау

 | $ | {{Байрақ|Макао}} ([[Қытай Халық Республикасы|ҚХР]])   | {{formatnum:640700}} | {{~|2015-03-31}} 31 наурыз 2015  | {{#expr: 640700 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау&lt;ref&gt;[http://www.dsec.gov.mo/default.aspx?lang=en-US Macau Statistics and Census Service]&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Люксембург}} | {{formatnum:562958}} | {{~|2015-01-01}} 1 қаңтар 2015 | {{#expr: 562958 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау&lt;ref name=&quot;ES&quot;/&gt;

 |   | {{Байрақ|Суринам}} | {{formatnum:542975}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015 | {{#expr: 542975 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау

 |   | {{Байрақ|Кабо-Верде}} | {{formatnum:520502}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015 | {{#expr: 520502 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау

 |   | {{Байрақ|Мальта}} | {{formatnum:429344}} | {{~|2015-01-01}} 1 қаңтар 2015 | {{#expr: 429344 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау&lt;ref name=&quot;ES&quot;/&gt;

 |   | {{Байрақ|Бруней}} | {{formatnum:423188}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015 | {{#expr: 423188 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау

 | $ | {{Байрақ|Гваделупа}} ([[Франция]]) | {{formatnum:403750}} | {{~|2014-01-01}} 1 қаңтар 2014  | {{#expr: 403750 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау&lt;ref&gt;[http://www.insee.fr/fr/themes/tableau.asp?reg_id=26&amp;ref_id=poptc02101 Évolution de la population au 1er janvier 2014 Guadeloupe] (INSEE)&lt;/ref&gt;

 | $ | {{Байрақ|Мартиника}} ([[Франция]]) | {{formatnum:381326}} | {{~|2014-01-01}} 1 қаңтар 2014  | {{#expr: 381326 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау&lt;ref&gt;[http://www.insee.fr/fr/themes/tableau.asp?reg_id=23&amp;ref_id=poptc02101 Évolution de la population au 1er janvier 2014 Martinique] (INSEE)&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Багам аралдары}} | {{formatnum:388019}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015 | {{#expr: 388019 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау

 |   | {{Байрақ|Мальдив Республикасы}} | {{formatnum:363657}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015 | {{#expr: 363657 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау

 |   | {{Байрақ|Белиз}} | {{formatnum:360838}} | {{~|2014-09-30}} 30 қыркүйек 2014 | {{#expr: 360838 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау&lt;ref&gt;[http://www.sib.org.bz/ Official estimate]&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Исландия}} | {{formatnum:329100}} | {{~|2015-01-01}} 1 қаңтар 2015 | {{#expr: 329100 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау&lt;ref name=&quot;ES&quot;/&gt;

 |   | ''{{Байрақ|Солтүстік Кипр}}''&lt;ref name=&quot;n6&quot; /&gt;   | {{formatnum:294906}} | {{~|2011-12-04}} 4 желтоқсан 2011  | {{#expr: 294906 / 7137577750 * 100 round 3}}% |  Халық санағы&lt;ref&gt;http://www.devplan.org/Nufus-2011/nufus%20son_.pdf {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130927104440/http://www.devplan.org/Nufus-2011/nufus%20son_.pdf |date=2013-09-27 }}&lt;/ref&gt;

 | $ | {{Байрақ|Француз Полинезиясы}} ([[Франция]]) | {{formatnum:282764}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015 | {{#expr: 282764 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау

 |   | {{Байрақ|Барбадос}} | {{formatnum:284215}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015 | {{#expr: 284215 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау

 | $ | {{Байрақ|Жаңа Каледония}} ([[Франция]]) | {{formatnum:268767}} | {{~|2014-08-26}} 26 тамыз 2014 | {{#expr: 268767 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Халық санағы&lt;ref&gt;[http://www.isee.nc/population/recensement/structure-de-la-population-et-evolutions Le recensement de la population en Nouvelle-Calédonie 2014] ISEE Nouvelle-Calédonie&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Вануату}} | {{formatnum:264652}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015 | {{#expr: 264652 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау

 |   | ''{{Байрақ|Абхазия}}''&lt;ref name=&quot;n6&quot; /&gt;   | {{formatnum:240705}} | {{~|2011-02-28}} 28 ақпан 2011  | {{#expr: 240705 / 7137577750 * 100 round 3}}% |  Халық санағы&lt;ref&gt;[http://apsnypress.info/news/5084.html Official census] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120209185131/http://apsnypress.info/news/5084.html |date=2012-02-09 }}&lt;/ref&gt;

 | $ | {{Байрақ|Француз Гвианасы}} ([[Франция]]) | {{formatnum:250377}} | {{~|2014-01-01}} 1 қаңтар 2014  | {{#expr: 250377 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау&lt;ref&gt;[http://www.insee.fr/fr/themes/tableau.asp?reg_id=25&amp;ref_id=poptc02101 Évolution de la population au 1er janvier 2014 Guyane] (INSEE)&lt;/ref&gt;

 | $ | {{Байрақ|Майотта}} ([[Франция]])| {{formatnum:240015}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015 | {{#expr: 240015 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау

 |   | {{Байрақ|Самоа}} | {{formatnum:193228}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015 | {{#expr: 193228 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау

 | $ | {{Байрақ|Гуам}} ([[АҚШ]])| {{formatnum:169885}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015 | {{#expr: 169885 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау

 |   | {{Байрақ|Сент-Люсия}} | {{formatnum:184999}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015 | {{#expr: 184999 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау

 |   | {{Байрақ|Сан-Томе және Принсипи}} | {{formatnum:190344}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015 | {{#expr: 190344 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау

 | $ | {{Байрақ|Кюрасао}} ([[Нидерланд|Нид.]]) | {{formatnum:149679}} | {{~|2011-03-26}} 26 наурыз 2011 | {{#expr: 149679 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Халық санағы&lt;ref&gt;[http://www.citypopulation.de/Curacao.html 2011 census]&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Микронезия}} | {{formatnum:104460}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015 | {{#expr: 104460 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау

 |   | {{Байрақ|Сент-Винсент және Гренадиндер}} | {{formatnum:109462}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015 | {{#expr: 109462 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау

 | $ | {{Байрақ|Америкалық Вирджин аралдары}} | {{formatnum:106291}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015 | {{#expr: 106291 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау

 | $ | {{Байрақ|Аруба}} ([[Нидерланд|Нид.]])| {{formatnum:103889}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015 | {{#expr: 103889 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау

 |   | {{Байрақ|Гренада}} | {{formatnum:106825}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015 | {{#expr: 106825 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау

 |   | {{Байрақ|Тонга}} | {{formatnum:106170}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015 | {{#expr: 106170 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау

 |   | {{Байрақ|Кирибати}} | {{formatnum:112423}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015 | {{#expr: 112423 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау

 |   | {{Байрақ|Антигуа және Барбуда}} | {{formatnum:91818}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015 | {{#expr: 91818 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау

 | $ | {{flagicon|Jersey}} [[Джерси (арал)]] ([[Ұлыбритания|Брит.]]) | {{formatnum:97857}} | {{~|2011-03-27}} 27 наурыз 2011 | {{#expr: 97857 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау&lt;ref&gt;[http://www.citypopulation.de/Jersey.html Estimate]&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Сейшель аралдары}} | {{formatnum:96471}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015 | {{#expr: 96471 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау

 | $ | {{flagicon|Isle of Man}} [[Мэн аралы]] ([[Ұлыбритания|Брит.]])| {{formatnum:87780}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015 | {{#expr: 87780 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау

 |   | {{Байрақ|Андорра}} | {{formatnum:76098}} | {{~|2013-07-01}} 1 шілде 2013 | {{#expr: 76098/ 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау&lt;ref&gt;[http://www.estadistica.ad/serveiestudis/web/banc_dades4.asp?lang=1&amp;codi_tema=2&amp;codi_divisio=8&amp;codi_subtemes=8 Estadistica] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170525074953/http://www.estadistica.ad/serveiestudis/web/banc_dades4.asp?lang=1&amp;codi_tema=2&amp;codi_divisio=8&amp;codi_subtemes=8 |date=2017-05-25 }}&lt;/ref&gt;

 | $ | [[Американдық Самоа]] ([[АҚШ]]) | {{formatnum:55538}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015 | {{#expr: 55538 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау

 |   | {{Байрақ|Доминика}} | {{formatnum:72680}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015 | {{#expr: 72680 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау

 | $ | {{Байрақ|Бермуд аралдары}} ([[Ұлыбритания|Брит.]]) | {{formatnum:62004}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015 | {{#expr: 62004 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау

 | $ | {{Байрақ|Солтүстік Мариан аралдары}} ([[АҚШ]]) | {{formatnum:55070}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015 | {{#expr: 55070 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау

 | $ | {{Байрақ|Гернси}} ([[Ұлыбритания|Брит.]]) | {{formatnum:63085}} | {{~|2012-03-31}} 31 наурыз 2012 | {{#expr: 63085 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау&lt;ref&gt;[http://unstats.un.org/unsd/demographic/products/vitstats/serATab2.pdf Series A, Table 2]&lt;/ref&gt;

 | $ | {{Байрақ|Гренландия}} ([[Дания]]) | {{formatnum:56186}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015 | {{#expr: 56186 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау

 | $ | {{Байрақ|Кайман аралдары}} ([[Ұлыбритания|Брит.]]) | {{formatnum:59967}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015 | {{#expr: 59967 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау

 |   | {{Байрақ|Маршалл аралдары}} | {{formatnum:52993}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015 | {{#expr: 52993 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау

 |   | {{Байрақ|Сент-Китс және Невис}} | {{formatnum:55572}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015 | {{#expr: 55572 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау

 |   | ''{{Байрақ|Оңтүстік Осетия}}''&lt;ref name=&quot;n6&quot; /&gt;   | {{formatnum:51547}} | {{~|2013-01-01}} 1 қаңтар 2013  | {{#expr: 51547 / 7137577750 * 100 round 3}}% |  Бағалау&lt;ref&gt;[http://www.mid.ru/bdomp/ns-reuro.nsf/348bd0da1d5a7185432569e700419c7a/be2d70933881fb75c32579270040e8a1!OpenDocument Официальная Бағалау]&lt;/ref&gt;

 | $ | {{Байрақ|Фарер аралдары}} ([[Дания]]) | {{formatnum:48599}} | {{~|2014-10-01}} 1 қазан 2014 | {{#expr: 48599 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау&lt;ref&gt;[http://www.hagstova.fo/fo Official statistics of the Faroe Islands]&lt;/ref&gt;

 | $ | {{Байрақ|Синт-Мартен}} ([[Нидерланд|Нид.]]) | {{formatnum:37224}} | {{~|2014-02-01}} 1 ақпан 2014 | {{#expr: 37224 / 7137577750 * 100 round 3}}% | Бағалау&lt;ref&gt;[http://www.citypopulation.de/SintMaarten.html Official estimate]&lt;/ref&gt;

 | $ | {{Байрақ|Туркс пен Кайкос}} ([[Ұлыбритания|Брит.]]) | {{formatnum:34339}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015 | {{#expr: 34339 / 7137577750 * 100 round 4}}% | Бағалау

 | $ | {{Байрақ|Сен-Мартен}} ([[Франция]]) | {{formatnum:35742}} | {{~|2012-01-01}} 1 қаңтар 2012 | {{#expr: 35742 / 7137577750 * 100 round 4}}% | Бағалау&lt;ref name=&quot;фр.2012&quot;&gt;[http://www.insee.fr/fr/ppp/bases-de-donnees/recensement/populations-legales/france-departements.asp?annee=2012 Populations légales 2012 des départements et des collectivités d'outre-mer (Elles ont pour date de référence statistique le 1er janvier 2012)] INSEE&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Лихтенштейн}} | {{formatnum:37369}} | {{~|2015-01-01}} 1 қаңтар 2015 | {{#expr: 37369 / 7137577750 * 100 round 4}}% | Бағалау&lt;ref name=&quot;ES&quot;/&gt;

 |   | {{Байрақ|Монако}} | {{formatnum:37731}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015 | {{#expr: 37731 / 7137577750 * 100 round 4}}% | Бағалау

 |   | {{Байрақ|Сан-Марино}} | {{formatnum:31781}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015 | {{#expr: 31781 / 7137577750 * 100 round 4}}% | Бағалау

 | $ | {{Байрақ|Гибралтар}} ([[Ұлыбритания|Брит.]]) | {{formatnum:32734}} | {{~|2013-07-01}} 1 шілде 2013 | {{#expr: 32734 / 7137577750 * 100 round 4}}% | Бағалау&lt;ref&gt;[https://www.gibraltar.gov.gi/images/stories/PDF/statistics/2014/Abstract_of_Statistics_2013.pdf Official estimate]&lt;/ref&gt;

 | $ | {{Байрақ|Аланд аралдары}} ([[Финляндия]]) | {{formatnum:28666}} | {{~|2013-12-31}} 31 желтоқсан 2013 | {{#expr: 28666 / 7137577750 * 100 round 4}}% | Бағалау&lt;ref&gt;[http://www.asub.ax/start.con?iLan=2 Official estimate]&lt;/ref&gt;

 | $ | {{Байрақ|Британдық Вирджин аралдары}} ([[Ұлыбритания|Брит.]]) | {{formatnum:30117}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015 | {{#expr: 30117 / 7137577750 * 100 round 4}}% | Бағалау

 | $ | {{Байрақ|Бонэйр, Синт-Эстатиус және Саба}} ([[Нидерланд|Нид.]]) | {{formatnum:24279}} | {{~|2014-01-01}} 1 қаңтар 2014 | {{#expr: 24279 / 7137577750 * 100 round 4}}% | Бағалау&lt;ref&gt;[http://www.citypopulation.de/NedAntillen.html Official estimate]&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Палау}} | {{formatnum:21291}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015 | {{#expr: 21291 / 7137577750 * 100 round 4}}% | Бағалау

 | $ | {{Байрақ|Кук аралдары}} ([[Жаңа Зеландия|Жаңа Зел.]]) | {{formatnum:20833}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015 | {{#expr: 20833 / 7137577750 * 100 round 4}}% | Бағалау

 | $ | {{Байрақ|Ангилья}} ([[Ұлыбритания|Брит.]]) | {{formatnum:14614}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015 | {{#expr: 14614 / 7137577750 * 100 round 4}}% | Бағалау

 | $ | {{Байрақ|Уоллис және Футуна}} ([[Франция]]) | {{formatnum:13151}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015 | {{#expr: 13151 / 7137577750 * 100 round 4}}% | Бағалау

 |   | {{Байрақ|Науру}} | {{formatnum:10222}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015 | {{#expr: 10222 / 7137577750 * 100 round 4}}% | Бағалау

 |   | {{Байрақ|Тувалу}} | {{formatnum:9916}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015 | {{#expr: 9916 / 7137577750 * 100 round 4}}% | Бағалау

 | $ | {{Байрақ|Сен-Бартелеми}} ([[Франция]]) | {{formatnum:9131}} | {{~|2012-01-01}} 1 қаңтар 2012 | {{#expr: 9131 / 7137577750 * 100 round 4}}% | Бағалау&lt;ref name=&quot;фр.2012&quot;/&gt;

 | $ | {{Байрақ|Сен-Пьер және Микелон}} ([[Франция]]) | {{formatnum:6069}} | {{~|2012-01-01}} 1 қаңтар 2012 | {{#expr: 6069 / 7137577750 * 100 round 4}}% | Бағалау&lt;ref name=&quot;фр.2012&quot;/&gt;

 | $ | {{Байрақ|Монтсеррат}} ([[Ұлыбритания|Брит.]]) | {{formatnum:5125}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015 | {{#expr: 5125 / 7137577750 * 100 round 4}}% | Бағалау

 | $ | {{Байрақ|Әулие Елена аралы}} | {{formatnum:3961}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015 | {{#expr: 3961 / 7137577750 * 100 round 4}}% | Бағалау

 | $ | {{Байрақ|Фолкленд аралдары}}&lt;ref&gt;или [[Мальвин аралдары]] - оспаривается [[Аргентина|Аргентиной]]&lt;/ref&gt; ([[Ұлыбритания|Брит.]]) | {{formatnum:2903}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015 | 0.00005 % | Бағалау

 | $ | {{Байрақ|Шпицберген}} ([[Норвегия]]) | {{formatnum:2575}} | {{~|2014-07-01}} 1 шілде 2014 | 0.00005 % |Бағалау&lt;ref&gt;[http://www.citypopulation.de/Svalbard.html Official estimate]&lt;/ref&gt;

 | $ | {{Байрақ|Норфолк аралы}} ([[Аустралия]]) | {{formatnum:2302}} | {{~|2011-08-09}} 9 тамыз 2011 | 0.00005 % | Халық санағы&lt;ref&gt;[http://unstats.un.org/unsd/demographic/sources/census/2010_PHC/Norfolk_Island/report.pdf 2011 census] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160303200110/http://unstats.un.org/unsd/demographic/sources/census/2010_PHC/Norfolk_Island/report.pdf |date=2016-03-03 }}&lt;/ref&gt;

 | $ | {{Байрақ|Ниуэ}} ([[Жаңа Зеландия|Жаңа Зел.]]) | {{formatnum:1610}} | {{~|2015-07-01}} 1 шілде 2015 | 0.00003 % | Бағалау

 | $ | {{Байрақ|Токелау}} ([[Жаңа Зеландия|Жаңа Зел.]]) | {{formatnum:1383}} | {{~|2013-12-06}} 6 желтоқсан 2013 | 0.00005 % | Халық санағы&lt;ref&gt;[http://www.citypopulation.de/Tokelau.html Census 2013]&lt;/ref&gt;

 | $ | {{Байрақ|Кристмас аралы}} ([[Аустралия]]) | {{formatnum:2072}} | {{~|2011-08-09}} 9 тамыз 2011 | 0.00003 % | Халық санағы&lt;ref name=&quot;avtsral&quot;&gt;[http://www.citypopulation.de/Australia-Agglo.html Census 2011]&lt;/ref&gt;

 |   | {{Байрақ|Ватикан}} | {{formatnum:793}} | {{~|2011-03-01}} 1 наурыз 2011 | 0.00002 % | Бағалау&lt;ref&gt;[http://www.vaticanstate.va/IT/Stato_e_Governo/NoteGenerali/Popolazione.htm Official estimate] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100408214552/http://www.vaticanstate.va/IT/Stato_e_Governo/NoteGenerali/Popolazione.htm |date=2010-04-08 }}&lt;/ref&gt;

 | $ | {{Байрақ|Кокос (Килинг) аралдары}} ([[Аустралия]]) | {{formatnum:550}} | {{~|2011-08-09}} 9 тамыз 2011 | 0.00001 % | Халық санағы&lt;ref name=&quot;avtsral&quot; /&gt;

 | $ | {{Байрақ|Питкэрн аралдары}} ([[Ұлыбритания|Брит.]]) | {{formatnum:56}} | {{~|2013-02-01}} 1 ақпан 2013 | 0.000002 % | Бағалау&lt;ref&gt;[http://www.citypopulation.de/Pitcairn.html Estimate]&lt;/ref&gt;
}}

== Халықтың өсу қарқыны ==
* 1 миллиард - 1804 жылы
* 2 миллиард - 1927 жылы (123 жылдан кейін)
* 3 миллиард - 1960 жылы (33 жылдан кейін)
* 4 миллиард - 1974 жылы (14 жылдан кейін)
* 5 миллиард - 1987 жылы (13 жылдан кейін)
* 6 миллиард - 12 қазан 1999 жыл (12 жылдан кейін)
* 7 миллиард - 31 қазан 2011 жыл (12 жылдан кейін)

== Қызықты мәліметтер ==
* Тізімдегі бірінші екі елде - [[Қытай]] мен [[Үндістан]]да әлем халқының 1/3-нен астамы өмір сүреді.
* Тізімдегі алғашқы алты елде  әлемдегі халықтың жартысы тұрады.
* Алғашқы 15 елде шамамен 4,7 млрд адам өмір сүреді, бұл бүкіл [[Жер]] халқының 2/3 бөлігі болып табылады.

== Тағы қараңыз ==
* [[Халықтың тығыздығы бойынша елдердің тізімі]]
* [[Қала-миллионерлер саны бойынша елдердің тізімі]]
* [[1900 жылғы әлем халқының саны]]
* [[Әлемнің халықтарының саны (болжам)|Әлемнің халқының саны 2030, 2050, 2100 жылғы болжам бойынша]]
* [[Халықтың саны бойынша Еуроодақ елдерінің тізімі]]
* [[Ауданы бойынша елдер мен тәуелді аумақтар тізімі]]
* [[Бір тілдегі халықтар санының тізімі]]
* [[Ең халық көп шоғырланған мегаполистер]]
* [[Жер халқының саны]]
* [[Әлемдегі халықтың тарихы]]

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер|3}}

== Сілтемелер ==
* [http://www.un.org/esa/population/publications/WPP2004/WPP2004_Volume3.htm United Nations Analytical Report for the 2004 revision of World Population Prospects] (the analytical report for the 2006 revision is not available online) — includes details of methodology and sources used for the population estimates above. {{ref-en}}
* [http://demoscope.ru/weekly/app/popclock/popclock.php Санаушы населения России]
* [https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/rankorder/2119rank.html CIA. The World Factbook. Country Comparison: Population] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110927165947/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/rankorder/2119rank.html |date=2011-09-27 }}{{ref-en}}
* [https://archive.is/20130105111924/http://world-gazetteer.com/wg.php?x=&amp;men=gpro&amp;lng=en&amp;dat=32&amp;srt=npan&amp;col=aohdq World Gazetteer: World — profile of geographical entity including name variants]{{ref-en}}

{{^|1em}}{{Елдер тізімі}}

[[Санат:Елдерді демографиялық салыстыру|Халық саны|Ел тізімдері‎]]</text>
      <sha1>m5u9b8d1jsg71ifp6nbv2ls4jmzr26m</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Орынбор облысы</title>
    <ns>0</ns>
    <id>18943</id>
    <revision>
      <id>3063218</id>
      <parentid>3062846</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T15:56:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Орел Карл</username>
        <id>81620</id>
      </contributor>
      <comment>/* Тарихы */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="33055" xml:space="preserve">{{Әкімшілік бірлік
 |Түс1            = {{түс|Ресей}}
 |Қазақша атауы   = Орынбор облысы
 |Шынайы атауы    = {{lang-ru|Оренбургская область}}
 |Суреті          = Burtunskaya step.jpg
 |Сурет атауы     = 
 |Елтаңба         = Coat of arms of Orenburg Oblast.svg
 |Ту              = Flag of Orenburg Oblast.svg
 |Елтаңбаның ені  = 
 |Тудың ені       = 
 |Елтаңбаның аты  = 
 |Тудың аты       = 
 |Ел              = 
  |lat_dir = N|lat_deg = 52|lat_min = 08|lat_sec = 00
  |lon_dir = E|lon_deg = 55|lon_min = 36|lon_sec = 00
  |region         = 
  |type           = 
  |деңгей         = 
  |CoordScale     =  
 |Әнұраны         = 
 |Статусы         = Ресей Федерациясының субъекті
 |Кіреді          = [[Еділ федералды өңірі]] &lt;br /&gt; [[Орал экономикалық ауданы]]
  |Әкімшілік құрылыстың түрі       =
 |Кіреді1         = 
  |Әкімшілік құрылыстың түрі1      =
 |Кіреді2         = 
  |Әкімшілік құрылыстың түрі2      =
 |Енеді           = 
  |Төменгі әкімшілік құрылыстың түрі   =
 |Астанасы        = [[Орынбор]]
  |Астана түрі    = Әкімшілік орталығы
 |Ірі қаласы      = 
 |Ірі қалалары    = [[Орынбор]], [[Жаманқала]]
 |Құрылды         = 
 |Таратылған уақыты      = 
 |Басшысы                = Паслер Денис Владимирович
  |Басшының түрі         = Губернатор
 |Басшысы2               = Сергей Иванович Грачев
  |Басшының түрі2        = Заң шығарушы жиналысының төрағасы
 |ЖІӨ                    = 1 000,6 млрд руб.
  |ЖІӨ жылы              = 2018
  |Жан басына шаққанда ЖІӨ       = 507,8 мың руб.
  |ЖІӨ бойынша орны              = 23
  |Жан басына шаққанда ЖІӨ орны  = 
 |Тілі                           = 
 |Тілдері                        = 
 |Тұрғыны                        = {{құлдырау}}1 924 578
  |Санақ жылы                    = 2022
  |Пайызы                        = 
  |Халық саны бойынша орны       = 24
  |Тығыздығы                     = 15,56
  |Тығыздығы бойынша орны        = 
  |Ұлттық құрамы                 = 
  |Конфессиялық құрамы           = 
 |Жер аумағы                     = 123 702
  |Жер аумағының пайызы          = 
  |Жер аумағы бойынша орны       = 29
 |Максималды биіктігі            = 667
 |Орташа биіктігі                = 27
 |Минималды биіктігі             = 
 |Карта                          = Map of Russia - Orenburg Oblast (2008-03).svg
  |Карта ені                     = 320px
 |Әкімшілік бірліктің картасы    = 
  |Әкімшілік бірлік картасының ені  = 
 |Уақыт белдеуі                  = 
 |Аббревиатура                   = 
 |ISO                            = RU-ORE
 |Сандық идентификаторы          = [https://classinform.ru/okato/search.php?str=53 53]
  |Идентификатор түрі            = ОКАТО
 |Сандық идентификаторы2         = 
  |Идентификатор түрі2           = 
 |Сандық идентификаторы3         = 
  |Идентификатор түрі3           = 
 |FIPS                           = 
 |Телефон коды                   = 
 |Пошта индекстері               = 
 |Интернет-үйшігі                = 
 |Автомобиль коды                = 
 |Сайты                          = https://orenburg-gov.ru/
  |Сайт тілі                     = ru
 |Commons санаты                 = Orenburg Oblast
 |Кірістірме                     = 
 |Түсініктемелер                 = 
}}
'''Орынбор облысы''' ({{lang-ru|Оренбургская область}}) — Ресей Федерациясының субъекті. [[Еділ федералды өңірі|Еділ федералды өңірінің]] құрамына кіріп, [[Орал экономикалық ауданы|Орал экономикалық ауданының]] бөлігі болып саналады.

1934 жылы 7 желтоқсанда КСРО Жоғарғы Кеңесі Төралқасының Жарлығымен [[Орта Еділ өлкесі|Орта Еділ өлкесінің]] құрамынан бөліну арқылы құрылды. 1938-1957 жылдар аралығында Чкалов облысы деп аталды.

Тарихқа көз жүгіртсек, облыстың алдында 1744 жылы императрица [[Елизавета Петровна|Елизавета Петровнаның]] жарлығымен құрылған [[Орынбор губерниясы]] болған.

Әкімшілік орталығы – [[Орынбор]] қаласы.

== Физикалы-географиялық сипаттамалары ==
=== Географиясы ===
Орынбор облысының ауданы 123 702 км², бұл көрсеткіш бойынша Ресейде 29-орында орналасады. Облыс дүниенің екі бөлігінің – [[Еуропа]] мен [[Азия|Азияның]] түйіскен жерінде орналасқан. Облыс аумағы [[Шығыс Еуропа жазығы|Шығыс Еуропа жазығының]] оңтүстік-шығыс шеттерін, Оралдың оңтүстік шеті мен Оралдың оңтүстігін алып жатыр. Облыстың батыстан шығысқа қарай ұзындығы 760 км, солтүстіктен оңтүстікке қарай 445 км құрайды.

Шекаралардың жалпы ұзындығы 3700 шақырымды құрайды. Орынбор облысы батыста [[Самара облысы|Самара облысымен]], солтүстік-батыста – [[Татарстан|Татарстанмен]], солтүстігінде – [[Башқұртстан|Башқұртстанмен]] ([[Ық]] өзенінен [[Жайық]] өзеніне дейінгі солтүстік шекара Башқұртстанды айналып өтеді), солтүстік-шығыста [[Челябі облысы|Челябі облысымен]], ал шығысы мен оңтүстігі [[Қазақстан|Қазақстанмен]] шектеседі. [[Қазақстан-Ресей шекарасы|Қазақстанмен мемлекеттік шекарада]] орналасқан бір нүктеде – Орынбор, Самара және Сарытау облыстары шекараларының түйіскен жерінде [[Сарытау облысы|Сарытау облысымен]] шектеседі. Қазақстанмен шекарасы 1870 км, бұл Қазақстанның үш облысына: [[Қостанай облысы|Қостанай]], [[Ақтөбе облысы|Ақтөбе]] және [[Батыс Қазақстан облысы|Батыс Қазақстанға]] түседі. Ресейдің еуропалық бөлігіндегі ең үлкен және ең әдемі өзендердің бірі [[Жайық]] облыс арқылы ағып өтеді.

=== Климаты ===
Орынбор облысының климаты күрт құбылмалылығымен сипатталады, бұл аймақтың [[Мұхит|мұхиттар]] мен [[Теңіз|теңіздерден]] айтарлықтай алыстығымен түсіндіріледі. Орынбор облысында 34-38 градус Цельсийге жететін орташа ауа температурасының ауытқуының үлкен амплитудасы климаттың құбылмалылығының көрсеткіші болып табылады. Осыған байланысты жауын-шашынның жетіспеушілігі байқалады, оның жылдық мөлшері облыстың солтүстік-батысында 450 мм-ден оңтүстік және оңтүстік-шығысында 350 мм-ге дейін жетеді. Жылдық жауын-шашынның 60-70% жылы мезгілде түседі. [[Қар]] жамылғысының ұзақтығы облыстың оңтүстігінде 135 күннен солтүстігінде 154 күнге дейін созылады. Топырақтың қату тереңдігі солтүстік-батыста 170 см-ден шығыста 200 см-ге дейін өзгереді.

=== Жер бедері ===
Қазіргі жер бедері Орал таулары мен Орал алды сырттық жазықтарының ұзақ мерзімді эрозиясының нәтижесінде, сонымен қатар соңғы тектоникалық өзгерістердің нәтижесінде қалыптасқан. Ең биік нүктесі Кіші Нақас жотасындағы Нақас тауы (667,6 м). Ең төмен нүктесі Первомайск ауданы, Теплое ауылы маңындағы [[Шаған (Жайық алабы)|Шаған]] өзенінің маңында орналасқан. Бедерде мынадай ірі құрылымдар көзге түседі: Орал жазықтары, [[Орал таулары]], [[Орал сырты пенеплені]], [[Торғай үстірті]] жазықтары. Облыстың батыс бөлігі түгел дерлік [[Жалпы Сырт|Жалпы Сыртқа]] жатады. Ең биік нүктесі – Аю маңдайы (405 метр). Солтүстігінде [[Бүгілме-Белебей қыраты|Бүгілме-Белебей қыратымен]], оңтүстігінде [[Каспий маңы ойпаты|Каспий маңы ойпатымен]] шектеседі. Жайық ағының оңтүстігінде Орал алды сырты жатыр. [[Үлкен Әйек (Сақмар тармағы)|Үлкен Әйек]] және [[Бөрілі (Жайық тармағы)|Бөрілі]] өзендерінің шығысында Жайық таулы елі басталады. Сақмар мен Жайық өзендерінің аралығында Сарын үстірті деп аталатын қыратты жазық бар. Сақмар өзені мен оның салаларының бойында таулы бедердің бөліктері: [[Шайтантау]] жоталары, Йенсура тізбегі, Сақмар маңы ұсақ шоқылық, ал Жайық өзенінің бойында [[Гүбірлі таулары|Гүбірлі таулары]] байқалады. Оралдың бас жағында [[Иреңдік]] жотасы орналасқан. Облыстың шығысында Орал-Тобыл үстірті орналасқан.

Орынбор облысында Ресейдің [[Орманды дала зонасы|орманды дала]] аймағының, Еділ мен Торғайдың далаларының, Оңтүстік Оралдың орманды ойпаңдарының, Батыс Сібірдің қарағайлы-қайыңды орманды даласының ландшафттары берілген.

=== Топырақтары ===
Облыстың жер қоры 12370,2 мың га құрайды. Жер қорының алқап бойынша бөлінуі (мың га): ауыл шаруашылығы алқабы — 10840,5, су бетінің астындағы жерлер — 112,5, батпақтар — 14,9, орман және ағашты-бұталы өсімдіктерінің астындағы жерлер — 799,8, басқа жерлер — 602,5. Облыс аумағының тең жартысын егістік, 38 % — жемшөптік жерлер, 5 % — орман, 7 % — басқа жерлер алып жатыр.

Топырақтарға ендік белдемділігі тән. Топырақ типтері мен тип тармақтары шалғынды даладан шөлейт далаға ауысады: әдеттегі, қарапайым және оңтүстік қара топырақтар, күңгірт-күрең, күрең және ашық-күрең топырақтар.

Облыстың егістік алқаптарының құрылымында қара топырақтар 79%, күңгірт-күрең топырақ — 16%, орман сұр топырағы — 4% аумақты алып жатыр. Қара топырақтардың ішінде ең үлкен аумақты оңтүстік қара топырақтар — 44%, қарапайым — 26%, типтік және сілтісізденген — 9% алып жатыр. Оңтүстік және қарапайым қара топырақтардың белдем тармағында, тиісінше, 14 және 7% аумақты сортаңдар алып жатыр. Күңгірт-күрең топырақтарының белдем тармағында сортаңдар ауданы 36% құрайды. Топырақ жамылғысын су және жел эрозиясынан сақтау, ауыл шаруашылығы дақылдарының өнімділігін арттыру мәселесі өзекті мәселе болып табылады. Сонымен бірге қорғаныш екпе ағаштарын отырғызу күрт қысқарды.

=== Гидрографиясы ===
Облыстың жер үсті суларын [[Жайық]] (аумақтың 63%), [[Еділ]] (31%), [[Тобыл]] (2%) су алабының өзен жүйелері және шығысындағы ағынсыз Светлинск көлдері аймағы құрайды. Ең маңызды өзендер: Жайық, ұзындығы 2428 км (оның ішінде 1164 км облыстың шегінде), [[Сақмар]] (798 км), [[Елек]] (623 км), [[Самар (Еділ тармағы)|Самара]] (594 км).

[[Шалқар-Екі қара]] көлі — ауданы 9600 га және жағалау сызығы 96 км болатын ең ірі табиғи су қойма. [[Жетікөл (Орынбор облысы)|Жетікөл]] көлінің ауданы 5000 га асады. Ірі өзендердің жайылмаларындағы оқсазды көлдер кең таралған. Облыстың су ресурстарының және оның су шаруашылығының құрамдас бөлігі жасанды су қоймалары болып табылады. Су қоры бойынша ең ірі жасанды су қоймалар: [[Иреклі бөгені|Иреклі]] (3257 млн м³), Қызылшопан (54,6 млн м³), Черновское (52,7 млн м³), Құмақ (48,0 млн м³), Елшан ( 23,6 млн м³) және Үшқатын (10,0 млн м³) су қоймалары.

=== Ерекше қорғалатын табиғи аумақтар (ЕҚТА) ===
Облыс аумағында федералдық маңызы бар үш ерекше қорғалатын табиғи аумақтар бар: [[Орынбор қорығы]], [[Шайтантау қорығы|«Шайтантау» қорығы]] және [[Бұзаулық бор ұлттық саябағы]]. «Орынбор және Шайтантау мемлекеттік табиғи қорықтарының бірлескен дирекциясы» Федералдық мемлекеттік бюджеттік мекемесі (Қысқаша «Орынбор облысының қорықтары» ФМБМ) Орынбор және Шайтантау мемлекеттік табиғи қорықтарын басқарады.

== Тарихы ==
Қазіргі Орынбор облысы аумағындағы адамдардың қоныстануының ең көне іздері жоғарғы палеолитке жатады: Қорманай ауданының солтүстігінде Бұзаулық өзенінің төменгі ағысындағы I Лабаза және II Лабаза тұрақтары, Медногорск маңайындағы Еділбай тұрағы, Новоузел ауылының шетінде және Матвей ауданындағы Интернационал ауылының маңындағы [[Шақпақ тас|шақпақтас]] құралдарының орналасқан жері, Елек үстіртіндегі бұғы бейнеленген «Доңыз тақтасы». Қызыл Гвардия ауданындағы Ивановка ауылының жанындағы Староток тұрағы [[Мезолит|мезолитке]] жатады. [[Неолит]] дәуіріне Ескі Елшан және Ивановская тұрақтары жатады. Б.з.б. V ғасырдың екінші жартысы – IV мыңжылдықтың басы хвалын-бережный мәдени тобының орындарын қамтиды (Торған, Иваново тұрақтары, Иваново жағадөң обасы). Қола дәуіріне Срубная және Алакөл археологиялық мәдениеттерінің отырықшы малшыларының және Қарғалы кеніштеріндегі металлургиялық кеншілердің қоныстары жатады.

Б.з.б. XVII-XVI ғасырларда Оралда [[Сынтасты мәдениеті|Сынтасты үлгідегі]] қорғандары бар қорған-бекініс қоныстарының тұтас желісі құрылды. [[Сармат мәдениеті|Сармат мәдениетіне]] Шарлық ауданындағы Прохоровка ауылының маңындағы қорғандар жатады. IX—XII ғасырлардағы түркі тілдес көшпенділер Орынбор облысы аумағында қалдырған «[[Балбал|балбал тастар]]» антропоморфты тас мүсіндері орта ғасырларға жатады.

XVIII ғасырдың 30-жылдарынан бастап башқұрт және қазақ тайпаларының Ресей мемлекетіне өз еркімен кіруі туралы шешім қабылданғаннан кейін қазіргі Орынбор аумағын Ресейдің орталық губернияларынан көшіп келушілер белсенді түрде игере бастады.

1735 жылы 15 тамызда [[Ор (өзен)|Ор]] өзенінің сағасына (Орынбор атауы осыдан шықты) «зеңбіректен жауған оқпен» бірінші Орынбор бекінісі салтанатты түрде қаланды. Бұл жер қазір Жаманқала қаласы орналасқан. Келесі бірнеше жыл ішінде, 1743 жыл қазіргі орналасқан жерінде құрылғанға дейін Орынбор бірнеше рет көшірілді. Орынбор 1744 жылы императрица [[Анна Иоановна|Анна Иоановнаның]] жеке жарлығымен құрылған [[Орынбор губерниясы|Орынбор губерниясының]] әкімшілік орталығы болды. Губернияның құрылуының бастауында сол дәуірдің белгілі мемлекет қайраткерлері және зерттеушілері [[Василий Никитич Татищев|В.Н.Татищев]], [[Иван Кириллович Кириллов|И.К.Кирилов]], [[Петр Иванович Рычков|П.И.Рычков]] және тұңғыш Орынбор губернаторы болған [[Иван Иванович Неплюев|И.И.Неплюев]] тұрды. Губерния өз құрамында қазіргі [[Қазақстан]], [[Башқұртстан]], [[Татарстан]], [[Челябі облысы|Челябі]] және [[Самар облысы|Самар]] облыстарының бір бөлігін біріктірді. Оның оңтүстік шекарасы [[Каспий теңізі|Каспий]] және [[Арал теңізі|Арал]] теңіздерінің жағалауымен өтті.

1920 жылы 26 тамызда Кеңес үкіметі (РКФСР БОАК мен ХКК) РКФСР құрамында «Қырғыз Автономиялы Кеңестік Социалистік Республикасын құру туралы» декрет шығарып, Қырғыз АКСР-нің басқару органдары жергілікті Депутаттар кеңесі, ОАК және Халық Комиссарлар Кеңесі болады, ал әскери аппарат болып Қырғыз әскери комиссариат болатындығын бекітті. 1920 жылы 4 қазанда Орынборда [[Қазақ (қырғыз) Автономиялы Социалистік Кеңес Республикасы|Қырғыз АСКР]] Кеңестерінің Құрылтай съезі өтті. 1920 жылы [[Орал облысы (Ресей империясы)|Орал]], [[Торғай облысы (Ресей империясы)|Торғай]] және [[Семей облысы (Ресей империясы)|Семей]] облыстары, [[Күнгей Каспий облысы|Күнгей Каспий облысының]] солтүстік бөлігі, [[Бөкей Ордасы|Бөкей губерниясы]] және Орынбор қаласымен бірге [[Орынбор губерниясы|Орынбор губерниясының]] оңтүстік бөлігінде қоныстанған қырғыз-қайсақтарынан (ол кезде қазақтар осылай аталды) РКФСР құрамында жаңа автономия – Қырғыз АСКР (1925 ж. сәуірден бастап – [[Қазақ Автономиялы Кеңестік Социалистік Республикасы|Казақ АКСР]]) құрылды. 1925 жылы ақпанда Қазақ АКСР-інің астанасы Орынбордан [[Қызылорда|Ақмешітке]], ал Орынбор губерниясы Қазақ АКСР-інің құрамынан шығарылып, [[Ресей Кеңестік Федерациялық Социалистік Республикасы|РКФСР-ның]] тікелей бағыныстылығына берілді.

Бүкілресейлік Орталық Атқару Комитетінің 1928 жылғы 14 мамырдағы қаулысымен жойылған [[Орынбор губерниясы|Орынбор]], сондай-ақ [[Самар губерниясы|Самар]], [[Сімбір губерниясы|Ульяновск]], [[Пенза губерниясы|Пенза]] және [[Сарытау губерниясы|Сарытау]] губернияларының бір бөліктерін біріктіру нәтижесінде әкімшілік орталығы [[Самара|Самарда]] болған [[Орта Еділ облысы]] құрылды. Осы кезде бұрынғы [[Орынбор уезі|Орынбор]] және [[Ор уезі|Ор]] уездері кіретін [[Орынбор округі]] құрылды.

1929 жылдың 20 қазанынан бастап Орынбор округі [[Орта Еділ өлкесі|Орта Еділ өлкесінің]] құрамына кірді.

1930 жылы 30 шілдеде Орынбор округі басқалармен бірге жойылып, оның аудандары Орта Еділ өлкесіне тікелей бағынды.

1934 жылы 7 желтоқсанда БОАК Төралқасы Орта Еділ өлкесінен Орынбор облысын бөліп құру туралы қаулы қабылдады. Сонымен бірге Орынбор облысы депутаттары Кеңесінің сайлауын өткізу жөніндегі ұйымдастыру комитетінің құрамы бекітіліп, төрағасы болып К.Е.Васильев тағайындалды. КСРО Жоғарғы Кеңесі Төралқасының 1938 жылғы 26 желтоқсандағы Жарлығымен облыс Чкалов облысы болып өзгертілді (сол қаулымен Орынбор қаласы Чкалов қаласы болып өзгертілді). Облыс 1957 жылдың 4 желтоқсанына дейін Чкалов деп аталды.

== Әкімшілік-аумақтық бөлінісі ==
=== Әкімшілік-аумақтық құрылымы ===
Орынбор облысының Жарғысына және «Орынбор облысының әкімшілік-аумақтық құрылымы туралы» Заңына сәйкес Ресей Федерациясының бұл субъектісіне келесі әкімшілік-аумақтық бірлік кіреді:
* 35 аудан
* 12 қала
* 1 жабық әкімшілік-аумақтық құрылым

'''Аудандары'''

[[Сурет:Admin-map-Orenburg-region.gif|500px|right|thumb|Орынбор облысының әкімшілік картасы]]

# [[Абдулла ауданы]]
# [[Адам ауданы]]
# [[Ақбұлақ ауданы (Орынбор облысы)|Ақбұлақ ауданы]]
# [[Александровка ауданы]]
# [[Әсекей ауданы]]
# [[Биләй ауданы]]
# [[Бұқарыслан ауданы]]
# [[Бұзаулық ауданы]]
# [[Гай ауданы]]
# [[Грачевка ауданы]]
# [[Домбаровка ауданы]]
# [[Елек ауданы]]
# [[Кваркен ауданы]]
# [[Қызыл Гвардия ауданы]]
# [[Қуандық ауданы]]
# [[Қорманай ауданы]]
# [[Матвеевка ауданы]]
# [[Новоорск ауданы]]
# [[Новосергиевка ауданы]]
# [[Октябрьский ауданы]]
# [[Орынбор ауданы]]
# [[Первомайский ауданы]]
# [[Переволоцк ауданы]]
# [[Пономаревка ауданы]]
# [[Сақмар ауданы]]
# [[Сарықтас ауданы]]
# [[Светлый ауданы]]
# [[Северный ауданы]]
# [[Соль-Илецк ауданы]]
# [[Сорочинск ауданы]]
# [[Ташлы ауданы]]
# [[Түк ауданы]]
# [[Төйлеген ауданы]]
# [[Шарлық ауданы]]
# [[Ясный ауданы]]

'''Қалалары'''
# [[Абдулла (қала)|Абдулла]]
# [[Бұқарыслан]]
# [[Бұзаулық]]
# [[Гай]]
# [[Қуандық (қала)|Қуандық]]
# [[Медногорск]]
# [[Жаңа Троицк]]
# [[Орынбор]]
# [[Жаманқала]]
# [[Соль-Илецк]]
# [[Сорочинск]]
# [[Ясный]]

'''Жабық әкімшілік-аумақтық құрылым'''
# [[Комаровск (Орынбор облысы)|Комаровск ЖӘАҚ]]

=== Муниципалды құрылысы ===
Муниципалды құрылысының құрамында облыстың әкімшілік-аумақтық бірліктерінің шегінде 2016 жылғы 1 қаңтарға қарай 489 муниципалды құрылым құрылды, оның ішінде:
* 13 қалалық аймақ
* 29 муниципалды аудан, оның ішінде:
** 447 ауылдық мекен.

2016 жылдың 1 қаңтарына қарай облыста қалалық мекендер жоқ.

=== Елді мекендері ===
;10 мыңнан астам тұрғыны бар елді мекендер
{{Col-begin}}
{{Col-break|width=33%}}
{|class='wide'
|-
| [[Орынбор]] || align=&quot;right&quot; style=&quot;padding-right:20px;&quot; | ↘572 308
|-
| [[Жаманқала]] || align=&quot;right&quot; style=&quot;padding-right:20px;&quot; | ↘224 814
|-
| [[Жаңа Троицк]] || align=&quot;right&quot; style=&quot;padding-right:20px;&quot; | ↘82 463
|-
| [[Бұзаулық]] || align=&quot;right&quot; style=&quot;padding-right:20px;&quot; | ↘86 042
|-
| [[Бұқарыслан]] || align=&quot;right&quot; style=&quot;padding-right:20px;&quot; | ↘47 714
|-
| [[Гай]] || align=&quot;right&quot; style=&quot;padding-right:20px;&quot; | ↘33 564
|}
{{Col-break|width=33%}}
{|class='wide'
|-
| [[Сорочинск]] || align=&quot;right&quot; style=&quot;padding-right:20px;&quot; | ↘26 980
|-
| [[Соль-Илецк]] || align=&quot;right&quot; style=&quot;padding-right:20px;&quot; | ↘26 655
|-
| [[Медногорск]] || align=&quot;right&quot; style=&quot;padding-right:20px;&quot; | ↘24 321
|-
| [[Қуандық (қала)|Қуандық]] || align=&quot;right&quot; style=&quot;padding-right:20px;&quot; | ↘23 225
|-
| [[Абдулла (қала)|Абдулла]] || align=&quot;right&quot; style=&quot;padding-right:20px;&quot; | ↘18 420
|}
{{Col-break|width=33%}}
{|class='wide'
|-
| [[Сарықтас]] || align=&quot;right&quot; style=&quot;padding-right:20px;&quot; | ↘16 802
|-
| [[Ясный]] || align=&quot;right&quot; style=&quot;padding-right:20px;&quot; | ↘15 092
|-
| [[Ақбұлақ (Орынбор облысы)|Ақбұлақ]] || align=&quot;right&quot; style=&quot;padding-right:20px;&quot; | 14 800
|-
| [[Тоцкое Второе]] || align=&quot;right&quot; style=&quot;padding-right:20px;&quot; | ↗14 671
|-
| [[Жаңа Ор]] || align=&quot;right&quot; style=&quot;padding-right:20px;&quot; | 11 300
|}
{{Col-end}}

== Тұрғындары ==
Росстат мәліметтері бойынша облыс халқының саны 1 924 578 адамды (2022) құрайды. Халық тығыздығы — 15,56 адам/км2 (2022). Қала халқы — 61,65% (2020).

;Ұлттық құрамы
Халықтың басым бөлігі орыстар. Облыста татарлар, қазақтар, украиндар, башқұрттар, мордвалар – ерзә, чуваштар, немістер де тұрады&lt;ref&gt;[http://www.gks.ru/free_doc/new_site/perepis2010/croc/Documents/Vol4/pub-04-04.pdf Ресей Федерациясының субъектілері бойынша ұлты және орыс тілін меңгеруі бойынша халық саны] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150924121200/http://www.gks.ru/free_doc/new_site/perepis2010/croc/Documents/Vol4/pub-04-04.pdf |date=2015-09-24 }} (2010 жылғы Бүкілресейлік халық санағы)&lt;/ref&gt;.

{| class=&quot;standard&quot;
!Халық ||2010 жылдағы саны, &lt;br&gt; адам
|-
|[[Орыстар|орыстар]]
|align=&quot;right&quot; |1 519 525 (75,9 %)
|-
|[[Татарлар|татарлар]]
|align=&quot;right&quot; | 151 492 (7,6 %)
|-
|[[Қазақтар|қазақтар]]
|align=&quot;right&quot; |120 262 (6,0 %)
|-
|[[Украиндар|украиндар]]
|align=&quot;right&quot; |49 610 (2,5 %)
|-
|[[Башқұрттар|башқұрттар]]
|align=&quot;right&quot; |46 696 (2,3 %)
|-
|[[Мордвалар|мордвалар]]
|align=&quot;right&quot; |38 682 (1,9 %)
|-
|[[Чуваштар|чуваштар]]
|align=&quot;right&quot; |12 492 (0,6 %)
|-
|[[Немістер|немістер]]
|align=&quot;right&quot; |12 165 (0,6 %)
|-
|[[Армяндар|армяндар]]
|align=&quot;right&quot; |10 547 (0,5 %)
|-
|[[Әзірбайжандар|әзірбайжандар]]
|align=&quot;right&quot; |7 421 (0,4 %)
|-
|[[Беларустар|беларустар]]
|align=&quot;right&quot; |5 590 (0,3 %)
|-
|&lt;small&gt; 5 мыңнан астам халқы бар халықтар көрсетілген &lt;/small&gt;
|}

== Экономикасы ==

== Тағы қараңыз ==
* [[Қуандық дәлізі]]

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
[[Санат:Орынбор облысы]]</text>
      <sha1>gywf7sw6g4k04ehr9stnkmjvhj8gqb0</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063219</id>
      <parentid>3063218</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T15:57:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Орел Карл</username>
        <id>81620</id>
      </contributor>
      <comment>/* Тарихы */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="33092" xml:space="preserve">{{Әкімшілік бірлік
 |Түс1            = {{түс|Ресей}}
 |Қазақша атауы   = Орынбор облысы
 |Шынайы атауы    = {{lang-ru|Оренбургская область}}
 |Суреті          = Burtunskaya step.jpg
 |Сурет атауы     = 
 |Елтаңба         = Coat of arms of Orenburg Oblast.svg
 |Ту              = Flag of Orenburg Oblast.svg
 |Елтаңбаның ені  = 
 |Тудың ені       = 
 |Елтаңбаның аты  = 
 |Тудың аты       = 
 |Ел              = 
  |lat_dir = N|lat_deg = 52|lat_min = 08|lat_sec = 00
  |lon_dir = E|lon_deg = 55|lon_min = 36|lon_sec = 00
  |region         = 
  |type           = 
  |деңгей         = 
  |CoordScale     =  
 |Әнұраны         = 
 |Статусы         = Ресей Федерациясының субъекті
 |Кіреді          = [[Еділ федералды өңірі]] &lt;br /&gt; [[Орал экономикалық ауданы]]
  |Әкімшілік құрылыстың түрі       =
 |Кіреді1         = 
  |Әкімшілік құрылыстың түрі1      =
 |Кіреді2         = 
  |Әкімшілік құрылыстың түрі2      =
 |Енеді           = 
  |Төменгі әкімшілік құрылыстың түрі   =
 |Астанасы        = [[Орынбор]]
  |Астана түрі    = Әкімшілік орталығы
 |Ірі қаласы      = 
 |Ірі қалалары    = [[Орынбор]], [[Жаманқала]]
 |Құрылды         = 
 |Таратылған уақыты      = 
 |Басшысы                = Паслер Денис Владимирович
  |Басшының түрі         = Губернатор
 |Басшысы2               = Сергей Иванович Грачев
  |Басшының түрі2        = Заң шығарушы жиналысының төрағасы
 |ЖІӨ                    = 1 000,6 млрд руб.
  |ЖІӨ жылы              = 2018
  |Жан басына шаққанда ЖІӨ       = 507,8 мың руб.
  |ЖІӨ бойынша орны              = 23
  |Жан басына шаққанда ЖІӨ орны  = 
 |Тілі                           = 
 |Тілдері                        = 
 |Тұрғыны                        = {{құлдырау}}1 924 578
  |Санақ жылы                    = 2022
  |Пайызы                        = 
  |Халық саны бойынша орны       = 24
  |Тығыздығы                     = 15,56
  |Тығыздығы бойынша орны        = 
  |Ұлттық құрамы                 = 
  |Конфессиялық құрамы           = 
 |Жер аумағы                     = 123 702
  |Жер аумағының пайызы          = 
  |Жер аумағы бойынша орны       = 29
 |Максималды биіктігі            = 667
 |Орташа биіктігі                = 27
 |Минималды биіктігі             = 
 |Карта                          = Map of Russia - Orenburg Oblast (2008-03).svg
  |Карта ені                     = 320px
 |Әкімшілік бірліктің картасы    = 
  |Әкімшілік бірлік картасының ені  = 
 |Уақыт белдеуі                  = 
 |Аббревиатура                   = 
 |ISO                            = RU-ORE
 |Сандық идентификаторы          = [https://classinform.ru/okato/search.php?str=53 53]
  |Идентификатор түрі            = ОКАТО
 |Сандық идентификаторы2         = 
  |Идентификатор түрі2           = 
 |Сандық идентификаторы3         = 
  |Идентификатор түрі3           = 
 |FIPS                           = 
 |Телефон коды                   = 
 |Пошта индекстері               = 
 |Интернет-үйшігі                = 
 |Автомобиль коды                = 
 |Сайты                          = https://orenburg-gov.ru/
  |Сайт тілі                     = ru
 |Commons санаты                 = Orenburg Oblast
 |Кірістірме                     = 
 |Түсініктемелер                 = 
}}
'''Орынбор облысы''' ({{lang-ru|Оренбургская область}}) — Ресей Федерациясының субъекті. [[Еділ федералды өңірі|Еділ федералды өңірінің]] құрамына кіріп, [[Орал экономикалық ауданы|Орал экономикалық ауданының]] бөлігі болып саналады.

1934 жылы 7 желтоқсанда КСРО Жоғарғы Кеңесі Төралқасының Жарлығымен [[Орта Еділ өлкесі|Орта Еділ өлкесінің]] құрамынан бөліну арқылы құрылды. 1938-1957 жылдар аралығында Чкалов облысы деп аталды.

Тарихқа көз жүгіртсек, облыстың алдында 1744 жылы императрица [[Елизавета Петровна|Елизавета Петровнаның]] жарлығымен құрылған [[Орынбор губерниясы]] болған.

Әкімшілік орталығы – [[Орынбор]] қаласы.

== Физикалы-географиялық сипаттамалары ==
=== Географиясы ===
Орынбор облысының ауданы 123 702 км², бұл көрсеткіш бойынша Ресейде 29-орында орналасады. Облыс дүниенің екі бөлігінің – [[Еуропа]] мен [[Азия|Азияның]] түйіскен жерінде орналасқан. Облыс аумағы [[Шығыс Еуропа жазығы|Шығыс Еуропа жазығының]] оңтүстік-шығыс шеттерін, Оралдың оңтүстік шеті мен Оралдың оңтүстігін алып жатыр. Облыстың батыстан шығысқа қарай ұзындығы 760 км, солтүстіктен оңтүстікке қарай 445 км құрайды.

Шекаралардың жалпы ұзындығы 3700 шақырымды құрайды. Орынбор облысы батыста [[Самара облысы|Самара облысымен]], солтүстік-батыста – [[Татарстан|Татарстанмен]], солтүстігінде – [[Башқұртстан|Башқұртстанмен]] ([[Ық]] өзенінен [[Жайық]] өзеніне дейінгі солтүстік шекара Башқұртстанды айналып өтеді), солтүстік-шығыста [[Челябі облысы|Челябі облысымен]], ал шығысы мен оңтүстігі [[Қазақстан|Қазақстанмен]] шектеседі. [[Қазақстан-Ресей шекарасы|Қазақстанмен мемлекеттік шекарада]] орналасқан бір нүктеде – Орынбор, Самара және Сарытау облыстары шекараларының түйіскен жерінде [[Сарытау облысы|Сарытау облысымен]] шектеседі. Қазақстанмен шекарасы 1870 км, бұл Қазақстанның үш облысына: [[Қостанай облысы|Қостанай]], [[Ақтөбе облысы|Ақтөбе]] және [[Батыс Қазақстан облысы|Батыс Қазақстанға]] түседі. Ресейдің еуропалық бөлігіндегі ең үлкен және ең әдемі өзендердің бірі [[Жайық]] облыс арқылы ағып өтеді.

=== Климаты ===
Орынбор облысының климаты күрт құбылмалылығымен сипатталады, бұл аймақтың [[Мұхит|мұхиттар]] мен [[Теңіз|теңіздерден]] айтарлықтай алыстығымен түсіндіріледі. Орынбор облысында 34-38 градус Цельсийге жететін орташа ауа температурасының ауытқуының үлкен амплитудасы климаттың құбылмалылығының көрсеткіші болып табылады. Осыған байланысты жауын-шашынның жетіспеушілігі байқалады, оның жылдық мөлшері облыстың солтүстік-батысында 450 мм-ден оңтүстік және оңтүстік-шығысында 350 мм-ге дейін жетеді. Жылдық жауын-шашынның 60-70% жылы мезгілде түседі. [[Қар]] жамылғысының ұзақтығы облыстың оңтүстігінде 135 күннен солтүстігінде 154 күнге дейін созылады. Топырақтың қату тереңдігі солтүстік-батыста 170 см-ден шығыста 200 см-ге дейін өзгереді.

=== Жер бедері ===
Қазіргі жер бедері Орал таулары мен Орал алды сырттық жазықтарының ұзақ мерзімді эрозиясының нәтижесінде, сонымен қатар соңғы тектоникалық өзгерістердің нәтижесінде қалыптасқан. Ең биік нүктесі Кіші Нақас жотасындағы Нақас тауы (667,6 м). Ең төмен нүктесі Первомайск ауданы, Теплое ауылы маңындағы [[Шаған (Жайық алабы)|Шаған]] өзенінің маңында орналасқан. Бедерде мынадай ірі құрылымдар көзге түседі: Орал жазықтары, [[Орал таулары]], [[Орал сырты пенеплені]], [[Торғай үстірті]] жазықтары. Облыстың батыс бөлігі түгел дерлік [[Жалпы Сырт|Жалпы Сыртқа]] жатады. Ең биік нүктесі – Аю маңдайы (405 метр). Солтүстігінде [[Бүгілме-Белебей қыраты|Бүгілме-Белебей қыратымен]], оңтүстігінде [[Каспий маңы ойпаты|Каспий маңы ойпатымен]] шектеседі. Жайық ағының оңтүстігінде Орал алды сырты жатыр. [[Үлкен Әйек (Сақмар тармағы)|Үлкен Әйек]] және [[Бөрілі (Жайық тармағы)|Бөрілі]] өзендерінің шығысында Жайық таулы елі басталады. Сақмар мен Жайық өзендерінің аралығында Сарын үстірті деп аталатын қыратты жазық бар. Сақмар өзені мен оның салаларының бойында таулы бедердің бөліктері: [[Шайтантау]] жоталары, Йенсура тізбегі, Сақмар маңы ұсақ шоқылық, ал Жайық өзенінің бойында [[Гүбірлі таулары|Гүбірлі таулары]] байқалады. Оралдың бас жағында [[Иреңдік]] жотасы орналасқан. Облыстың шығысында Орал-Тобыл үстірті орналасқан.

Орынбор облысында Ресейдің [[Орманды дала зонасы|орманды дала]] аймағының, Еділ мен Торғайдың далаларының, Оңтүстік Оралдың орманды ойпаңдарының, Батыс Сібірдің қарағайлы-қайыңды орманды даласының ландшафттары берілген.

=== Топырақтары ===
Облыстың жер қоры 12370,2 мың га құрайды. Жер қорының алқап бойынша бөлінуі (мың га): ауыл шаруашылығы алқабы — 10840,5, су бетінің астындағы жерлер — 112,5, батпақтар — 14,9, орман және ағашты-бұталы өсімдіктерінің астындағы жерлер — 799,8, басқа жерлер — 602,5. Облыс аумағының тең жартысын егістік, 38 % — жемшөптік жерлер, 5 % — орман, 7 % — басқа жерлер алып жатыр.

Топырақтарға ендік белдемділігі тән. Топырақ типтері мен тип тармақтары шалғынды даладан шөлейт далаға ауысады: әдеттегі, қарапайым және оңтүстік қара топырақтар, күңгірт-күрең, күрең және ашық-күрең топырақтар.

Облыстың егістік алқаптарының құрылымында қара топырақтар 79%, күңгірт-күрең топырақ — 16%, орман сұр топырағы — 4% аумақты алып жатыр. Қара топырақтардың ішінде ең үлкен аумақты оңтүстік қара топырақтар — 44%, қарапайым — 26%, типтік және сілтісізденген — 9% алып жатыр. Оңтүстік және қарапайым қара топырақтардың белдем тармағында, тиісінше, 14 және 7% аумақты сортаңдар алып жатыр. Күңгірт-күрең топырақтарының белдем тармағында сортаңдар ауданы 36% құрайды. Топырақ жамылғысын су және жел эрозиясынан сақтау, ауыл шаруашылығы дақылдарының өнімділігін арттыру мәселесі өзекті мәселе болып табылады. Сонымен бірге қорғаныш екпе ағаштарын отырғызу күрт қысқарды.

=== Гидрографиясы ===
Облыстың жер үсті суларын [[Жайық]] (аумақтың 63%), [[Еділ]] (31%), [[Тобыл]] (2%) су алабының өзен жүйелері және шығысындағы ағынсыз Светлинск көлдері аймағы құрайды. Ең маңызды өзендер: Жайық, ұзындығы 2428 км (оның ішінде 1164 км облыстың шегінде), [[Сақмар]] (798 км), [[Елек]] (623 км), [[Самар (Еділ тармағы)|Самара]] (594 км).

[[Шалқар-Екі қара]] көлі — ауданы 9600 га және жағалау сызығы 96 км болатын ең ірі табиғи су қойма. [[Жетікөл (Орынбор облысы)|Жетікөл]] көлінің ауданы 5000 га асады. Ірі өзендердің жайылмаларындағы оқсазды көлдер кең таралған. Облыстың су ресурстарының және оның су шаруашылығының құрамдас бөлігі жасанды су қоймалары болып табылады. Су қоры бойынша ең ірі жасанды су қоймалар: [[Иреклі бөгені|Иреклі]] (3257 млн м³), Қызылшопан (54,6 млн м³), Черновское (52,7 млн м³), Құмақ (48,0 млн м³), Елшан ( 23,6 млн м³) және Үшқатын (10,0 млн м³) су қоймалары.

=== Ерекше қорғалатын табиғи аумақтар (ЕҚТА) ===
Облыс аумағында федералдық маңызы бар үш ерекше қорғалатын табиғи аумақтар бар: [[Орынбор қорығы]], [[Шайтантау қорығы|«Шайтантау» қорығы]] және [[Бұзаулық бор ұлттық саябағы]]. «Орынбор және Шайтантау мемлекеттік табиғи қорықтарының бірлескен дирекциясы» Федералдық мемлекеттік бюджеттік мекемесі (Қысқаша «Орынбор облысының қорықтары» ФМБМ) Орынбор және Шайтантау мемлекеттік табиғи қорықтарын басқарады.

== Тарихы ==
Қазіргі Орынбор облысы аумағындағы адамдардың қоныстануының ең көне іздері жоғарғы палеолитке жатады: Қорманай ауданының солтүстігінде Бұзаулық өзенінің төменгі ағысындағы I Лабаза және II Лабаза тұрақтары, Медногорск маңайындағы Еділбай тұрағы, Новоузел ауылының шетінде және Матвей ауданындағы Интернационал ауылының маңындағы [[Шақпақ тас|шақпақтас]] құралдарының орналасқан жері, Елек үстіртіндегі бұғы бейнеленген «Доңыз тақтасы». Қызыл Гвардия ауданындағы Ивановка ауылының жанындағы Староток тұрағы [[Мезолит|мезолитке]] жатады. [[Неолит]] дәуіріне Ескі Елшан және Ивановская тұрақтары жатады. Б.з.б. V ғасырдың екінші жартысы – IV мыңжылдықтың басы хвалын-бережный мәдени тобының орындарын қамтиды (Торған, Иваново тұрақтары, Иваново жағадөң обасы). Қола дәуіріне Срубная және Алакөл археологиялық мәдениеттерінің отырықшы малшыларының және Қарғалы кеніштеріндегі металлургиялық кеншілердің қоныстары жатады.

Б.з.б. XVII-XVI ғасырларда Оралда [[Сынтасты мәдениеті|Сынтасты үлгідегі]] қорғандары бар қорған-бекініс қоныстарының тұтас желісі құрылды. [[Сармат мәдениеті|Сармат мәдениетіне]] Шарлық ауданындағы Прохоровка ауылының маңындағы қорғандар жатады. IX—XII ғасырлардағы түркі тілдес көшпенділер Орынбор облысы аумағында қалдырған «[[Балбал|балбал тастар]]» антропоморфты тас мүсіндері орта ғасырларға жатады.

XVIII ғасырдың 30-жылдарынан бастап башқұрт және қазақ тайпаларының Ресей мемлекетіне өз еркімен кіруі туралы шешім қабылданғаннан кейін қазіргі Орынбор аумағын Ресейдің орталық губернияларынан көшіп келушілер белсенді түрде игере бастады.

1735 жылы 15 тамызда [[Ор (өзен)|Ор]] өзенінің сағасына (Орынбор атауы осыдан шықты) «зеңбіректен жауған оқпен» бірінші Орынбор бекінісі салтанатты түрде қаланды. Бұл жер қазір Жаманқала қаласы орналасқан. Келесі бірнеше жыл ішінде, 1743 жыл қазіргі орналасқан жерінде құрылғанға дейін Орынбор бірнеше рет көшірілді. Орынбор 1744 жылы императрица [[Анна Иоановна|Анна Иоановнаның]] жеке жарлығымен құрылған [[Орынбор губерниясы|Орынбор губерниясының]] әкімшілік орталығы болды. Губернияның құрылуының бастауында сол дәуірдің белгілі мемлекет қайраткерлері және зерттеушілері [[Василий Никитич Татищев|В.Н.Татищев]], [[Иван Кириллович Кириллов|И.К.Кирилов]], [[Петр Иванович Рычков|П.И.Рычков]] және тұңғыш Орынбор губернаторы болған [[Иван Иванович Неплюев|И.И.Неплюев]] тұрды. Губерния өз құрамында қазіргі [[Қазақстан]], [[Башқұртстан]], [[Татарстан]], [[Челябі облысы|Челябі]] және [[Самар облысы|Самар]] облыстарының бір бөлігін біріктірді. Оның оңтүстік шекарасы [[Каспий теңізі|Каспий]] және [[Арал теңізі|Арал]] теңіздерінің жағалауымен өтті.

1920 жылы 26 тамызда Кеңес үкіметі (РКФСР БОАК мен ХКК) РКФСР құрамында «Қырғыз Автономиялы Кеңестік Социалистік Республикасын құру туралы» декрет шығарып, Қырғыз АКСР-нің басқару органдары жергілікті Депутаттар кеңесі, ОАК және Халық Комиссарлар Кеңесі болады, ал әскери аппарат болып Қырғыз әскери комиссариат болатындығын бекітті. 1920 жылы 4 қазанда Орынборда [[Қазақ (қырғыз) Автономиялы Социалистік Кеңес Республикасы|Қырғыз АСКР]] Кеңестерінің Құрылтай съезі өтті. 1920 жылы [[Орал облысы (Ресей империясы)|Орал]], [[Торғай облысы (Ресей империясы)|Торғай]] және [[Семей облысы (Ресей империясы)|Семей]] облыстары, [[Күнгей Каспий облысы|Күнгей Каспий облысының]] солтүстік бөлігі, [[Бөкей Ордасы|Бөкей губерниясы]] және Орынбор қаласымен бірге [[Орынбор губерниясы|Орынбор губерниясының]] оңтүстік бөлігінде қоныстанған қырғыз-қайсақтарынан (ол кезде қазақтар осылай аталды) РКФСР құрамында жаңа автономия – Қырғыз АСКР (1925 ж. сәуірден бастап – [[Қазақ Автономиялы Кеңестік Социалистік Республикасы|Казақ АКСР]]) құрылды. 1925 жылы ақпанда Қазақ АКСР-інің астанасы Орынбордан [[Қызылорда|Ақмешітке]], ал Орынбор губерниясы Қазақ АКСР-інің құрамынан шығарылып, [[Ресей Кеңестік Федерациялық Социалистік Республикасы|РКФСР-ның]] тікелей бағыныстылығына берілді.

Бүкілресейлік Орталық Атқару Комитетінің 1928 жылғы 14 мамырдағы қаулысымен жойылған [[Орынбор губерниясы|Орынбор]], сондай-ақ [[Самар губерниясы|Самар]], [[Сімбір губерниясы|Ульяновск]], [[Пенза губерниясы|Пенза]] және [[Сарытау губерниясы|Сарытау]] губернияларының бір бөліктерін біріктіру нәтижесінде әкімшілік орталығы [[Самара|Самарда]] болған [[Орта Еділ облысы]] құрылды. Осы кезде бұрынғы [[Орынбор уезі|Орынбор]] және [[Ор уезі|Ор]] уездері кіретін [[Орынбор округі]] құрылды.

1929 жылдың 20 қазанынан бастап Орынбор округі [[Орта Еділ өлкесі|Орта Еділ өлкесінің]] құрамына кірді.

1930 жылы 30 шілдеде Орынбор округі басқалармен бірге жойылып, оның аудандары Орта Еділ өлкесіне тікелей бағынды.

1934 жылы 7 желтоқсанда БОАК Төралқасы Орта Еділ өлкесінен Орынбор облысын бөліп құру туралы қаулы қабылдады. Сонымен бірге Орынбор облысы депутаттары Кеңесінің сайлауын өткізу жөніндегі ұйымдастыру комитетінің құрамы бекітіліп, төрағасы болып К.Е.Васильев тағайындалды. КСРО Жоғарғы Кеңесі Төралқасының 1938 жылғы 26 желтоқсандағы Жарлығымен облыс Чкалов облысы болып өзгертілді (сол қаулымен Орынбор қаласы Чкалов қаласы болып өзгертілді). Облыс 1957 жылдың 4 желтоқсанына дейін Чкалов деп аталды.

== Билік органдары ==

== Әкімшілік-аумақтық бөлінісі ==
=== Әкімшілік-аумақтық құрылымы ===
Орынбор облысының Жарғысына және «Орынбор облысының әкімшілік-аумақтық құрылымы туралы» Заңына сәйкес Ресей Федерациясының бұл субъектісіне келесі әкімшілік-аумақтық бірлік кіреді:
* 35 аудан
* 12 қала
* 1 жабық әкімшілік-аумақтық құрылым

'''Аудандары'''

[[Сурет:Admin-map-Orenburg-region.gif|500px|right|thumb|Орынбор облысының әкімшілік картасы]]

# [[Абдулла ауданы]]
# [[Адам ауданы]]
# [[Ақбұлақ ауданы (Орынбор облысы)|Ақбұлақ ауданы]]
# [[Александровка ауданы]]
# [[Әсекей ауданы]]
# [[Биләй ауданы]]
# [[Бұқарыслан ауданы]]
# [[Бұзаулық ауданы]]
# [[Гай ауданы]]
# [[Грачевка ауданы]]
# [[Домбаровка ауданы]]
# [[Елек ауданы]]
# [[Кваркен ауданы]]
# [[Қызыл Гвардия ауданы]]
# [[Қуандық ауданы]]
# [[Қорманай ауданы]]
# [[Матвеевка ауданы]]
# [[Новоорск ауданы]]
# [[Новосергиевка ауданы]]
# [[Октябрьский ауданы]]
# [[Орынбор ауданы]]
# [[Первомайский ауданы]]
# [[Переволоцк ауданы]]
# [[Пономаревка ауданы]]
# [[Сақмар ауданы]]
# [[Сарықтас ауданы]]
# [[Светлый ауданы]]
# [[Северный ауданы]]
# [[Соль-Илецк ауданы]]
# [[Сорочинск ауданы]]
# [[Ташлы ауданы]]
# [[Түк ауданы]]
# [[Төйлеген ауданы]]
# [[Шарлық ауданы]]
# [[Ясный ауданы]]

'''Қалалары'''
# [[Абдулла (қала)|Абдулла]]
# [[Бұқарыслан]]
# [[Бұзаулық]]
# [[Гай]]
# [[Қуандық (қала)|Қуандық]]
# [[Медногорск]]
# [[Жаңа Троицк]]
# [[Орынбор]]
# [[Жаманқала]]
# [[Соль-Илецк]]
# [[Сорочинск]]
# [[Ясный]]

'''Жабық әкімшілік-аумақтық құрылым'''
# [[Комаровск (Орынбор облысы)|Комаровск ЖӘАҚ]]

=== Муниципалды құрылысы ===
Муниципалды құрылысының құрамында облыстың әкімшілік-аумақтық бірліктерінің шегінде 2016 жылғы 1 қаңтарға қарай 489 муниципалды құрылым құрылды, оның ішінде:
* 13 қалалық аймақ
* 29 муниципалды аудан, оның ішінде:
** 447 ауылдық мекен.

2016 жылдың 1 қаңтарына қарай облыста қалалық мекендер жоқ.

=== Елді мекендері ===
;10 мыңнан астам тұрғыны бар елді мекендер
{{Col-begin}}
{{Col-break|width=33%}}
{|class='wide'
|-
| [[Орынбор]] || align=&quot;right&quot; style=&quot;padding-right:20px;&quot; | ↘572 308
|-
| [[Жаманқала]] || align=&quot;right&quot; style=&quot;padding-right:20px;&quot; | ↘224 814
|-
| [[Жаңа Троицк]] || align=&quot;right&quot; style=&quot;padding-right:20px;&quot; | ↘82 463
|-
| [[Бұзаулық]] || align=&quot;right&quot; style=&quot;padding-right:20px;&quot; | ↘86 042
|-
| [[Бұқарыслан]] || align=&quot;right&quot; style=&quot;padding-right:20px;&quot; | ↘47 714
|-
| [[Гай]] || align=&quot;right&quot; style=&quot;padding-right:20px;&quot; | ↘33 564
|}
{{Col-break|width=33%}}
{|class='wide'
|-
| [[Сорочинск]] || align=&quot;right&quot; style=&quot;padding-right:20px;&quot; | ↘26 980
|-
| [[Соль-Илецк]] || align=&quot;right&quot; style=&quot;padding-right:20px;&quot; | ↘26 655
|-
| [[Медногорск]] || align=&quot;right&quot; style=&quot;padding-right:20px;&quot; | ↘24 321
|-
| [[Қуандық (қала)|Қуандық]] || align=&quot;right&quot; style=&quot;padding-right:20px;&quot; | ↘23 225
|-
| [[Абдулла (қала)|Абдулла]] || align=&quot;right&quot; style=&quot;padding-right:20px;&quot; | ↘18 420
|}
{{Col-break|width=33%}}
{|class='wide'
|-
| [[Сарықтас]] || align=&quot;right&quot; style=&quot;padding-right:20px;&quot; | ↘16 802
|-
| [[Ясный]] || align=&quot;right&quot; style=&quot;padding-right:20px;&quot; | ↘15 092
|-
| [[Ақбұлақ (Орынбор облысы)|Ақбұлақ]] || align=&quot;right&quot; style=&quot;padding-right:20px;&quot; | 14 800
|-
| [[Тоцкое Второе]] || align=&quot;right&quot; style=&quot;padding-right:20px;&quot; | ↗14 671
|-
| [[Жаңа Ор]] || align=&quot;right&quot; style=&quot;padding-right:20px;&quot; | 11 300
|}
{{Col-end}}

== Тұрғындары ==
Росстат мәліметтері бойынша облыс халқының саны 1 924 578 адамды (2022) құрайды. Халық тығыздығы — 15,56 адам/км2 (2022). Қала халқы — 61,65% (2020).

;Ұлттық құрамы
Халықтың басым бөлігі орыстар. Облыста татарлар, қазақтар, украиндар, башқұрттар, мордвалар – ерзә, чуваштар, немістер де тұрады&lt;ref&gt;[http://www.gks.ru/free_doc/new_site/perepis2010/croc/Documents/Vol4/pub-04-04.pdf Ресей Федерациясының субъектілері бойынша ұлты және орыс тілін меңгеруі бойынша халық саны] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150924121200/http://www.gks.ru/free_doc/new_site/perepis2010/croc/Documents/Vol4/pub-04-04.pdf |date=2015-09-24 }} (2010 жылғы Бүкілресейлік халық санағы)&lt;/ref&gt;.

{| class=&quot;standard&quot;
!Халық ||2010 жылдағы саны, &lt;br&gt; адам
|-
|[[Орыстар|орыстар]]
|align=&quot;right&quot; |1 519 525 (75,9 %)
|-
|[[Татарлар|татарлар]]
|align=&quot;right&quot; | 151 492 (7,6 %)
|-
|[[Қазақтар|қазақтар]]
|align=&quot;right&quot; |120 262 (6,0 %)
|-
|[[Украиндар|украиндар]]
|align=&quot;right&quot; |49 610 (2,5 %)
|-
|[[Башқұрттар|башқұрттар]]
|align=&quot;right&quot; |46 696 (2,3 %)
|-
|[[Мордвалар|мордвалар]]
|align=&quot;right&quot; |38 682 (1,9 %)
|-
|[[Чуваштар|чуваштар]]
|align=&quot;right&quot; |12 492 (0,6 %)
|-
|[[Немістер|немістер]]
|align=&quot;right&quot; |12 165 (0,6 %)
|-
|[[Армяндар|армяндар]]
|align=&quot;right&quot; |10 547 (0,5 %)
|-
|[[Әзірбайжандар|әзірбайжандар]]
|align=&quot;right&quot; |7 421 (0,4 %)
|-
|[[Беларустар|беларустар]]
|align=&quot;right&quot; |5 590 (0,3 %)
|-
|&lt;small&gt; 5 мыңнан астам халқы бар халықтар көрсетілген &lt;/small&gt;
|}

== Экономикасы ==

== Тағы қараңыз ==
* [[Қуандық дәлізі]]

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
[[Санат:Орынбор облысы]]</text>
      <sha1>r6nwx5gjg3m51yrak7vtscjpedbaap3</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063220</id>
      <parentid>3063219</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T16:06:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Орел Карл</username>
        <id>81620</id>
      </contributor>
      <comment>/* Билік органдары */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="35661" xml:space="preserve">{{Әкімшілік бірлік
 |Түс1            = {{түс|Ресей}}
 |Қазақша атауы   = Орынбор облысы
 |Шынайы атауы    = {{lang-ru|Оренбургская область}}
 |Суреті          = Burtunskaya step.jpg
 |Сурет атауы     = 
 |Елтаңба         = Coat of arms of Orenburg Oblast.svg
 |Ту              = Flag of Orenburg Oblast.svg
 |Елтаңбаның ені  = 
 |Тудың ені       = 
 |Елтаңбаның аты  = 
 |Тудың аты       = 
 |Ел              = 
  |lat_dir = N|lat_deg = 52|lat_min = 08|lat_sec = 00
  |lon_dir = E|lon_deg = 55|lon_min = 36|lon_sec = 00
  |region         = 
  |type           = 
  |деңгей         = 
  |CoordScale     =  
 |Әнұраны         = 
 |Статусы         = Ресей Федерациясының субъекті
 |Кіреді          = [[Еділ федералды өңірі]] &lt;br /&gt; [[Орал экономикалық ауданы]]
  |Әкімшілік құрылыстың түрі       =
 |Кіреді1         = 
  |Әкімшілік құрылыстың түрі1      =
 |Кіреді2         = 
  |Әкімшілік құрылыстың түрі2      =
 |Енеді           = 
  |Төменгі әкімшілік құрылыстың түрі   =
 |Астанасы        = [[Орынбор]]
  |Астана түрі    = Әкімшілік орталығы
 |Ірі қаласы      = 
 |Ірі қалалары    = [[Орынбор]], [[Жаманқала]]
 |Құрылды         = 
 |Таратылған уақыты      = 
 |Басшысы                = Паслер Денис Владимирович
  |Басшының түрі         = Губернатор
 |Басшысы2               = Сергей Иванович Грачев
  |Басшының түрі2        = Заң шығарушы жиналысының төрағасы
 |ЖІӨ                    = 1 000,6 млрд руб.
  |ЖІӨ жылы              = 2018
  |Жан басына шаққанда ЖІӨ       = 507,8 мың руб.
  |ЖІӨ бойынша орны              = 23
  |Жан басына шаққанда ЖІӨ орны  = 
 |Тілі                           = 
 |Тілдері                        = 
 |Тұрғыны                        = {{құлдырау}}1 924 578
  |Санақ жылы                    = 2022
  |Пайызы                        = 
  |Халық саны бойынша орны       = 24
  |Тығыздығы                     = 15,56
  |Тығыздығы бойынша орны        = 
  |Ұлттық құрамы                 = 
  |Конфессиялық құрамы           = 
 |Жер аумағы                     = 123 702
  |Жер аумағының пайызы          = 
  |Жер аумағы бойынша орны       = 29
 |Максималды биіктігі            = 667
 |Орташа биіктігі                = 27
 |Минималды биіктігі             = 
 |Карта                          = Map of Russia - Orenburg Oblast (2008-03).svg
  |Карта ені                     = 320px
 |Әкімшілік бірліктің картасы    = 
  |Әкімшілік бірлік картасының ені  = 
 |Уақыт белдеуі                  = 
 |Аббревиатура                   = 
 |ISO                            = RU-ORE
 |Сандық идентификаторы          = [https://classinform.ru/okato/search.php?str=53 53]
  |Идентификатор түрі            = ОКАТО
 |Сандық идентификаторы2         = 
  |Идентификатор түрі2           = 
 |Сандық идентификаторы3         = 
  |Идентификатор түрі3           = 
 |FIPS                           = 
 |Телефон коды                   = 
 |Пошта индекстері               = 
 |Интернет-үйшігі                = 
 |Автомобиль коды                = 
 |Сайты                          = https://orenburg-gov.ru/
  |Сайт тілі                     = ru
 |Commons санаты                 = Orenburg Oblast
 |Кірістірме                     = 
 |Түсініктемелер                 = 
}}
'''Орынбор облысы''' ({{lang-ru|Оренбургская область}}) — Ресей Федерациясының субъекті. [[Еділ федералды өңірі|Еділ федералды өңірінің]] құрамына кіріп, [[Орал экономикалық ауданы|Орал экономикалық ауданының]] бөлігі болып саналады.

1934 жылы 7 желтоқсанда КСРО Жоғарғы Кеңесі Төралқасының Жарлығымен [[Орта Еділ өлкесі|Орта Еділ өлкесінің]] құрамынан бөліну арқылы құрылды. 1938-1957 жылдар аралығында Чкалов облысы деп аталды.

Тарихқа көз жүгіртсек, облыстың алдында 1744 жылы императрица [[Елизавета Петровна|Елизавета Петровнаның]] жарлығымен құрылған [[Орынбор губерниясы]] болған.

Әкімшілік орталығы – [[Орынбор]] қаласы.

== Физикалы-географиялық сипаттамалары ==
=== Географиясы ===
Орынбор облысының ауданы 123 702 км², бұл көрсеткіш бойынша Ресейде 29-орында орналасады. Облыс дүниенің екі бөлігінің – [[Еуропа]] мен [[Азия|Азияның]] түйіскен жерінде орналасқан. Облыс аумағы [[Шығыс Еуропа жазығы|Шығыс Еуропа жазығының]] оңтүстік-шығыс шеттерін, Оралдың оңтүстік шеті мен Оралдың оңтүстігін алып жатыр. Облыстың батыстан шығысқа қарай ұзындығы 760 км, солтүстіктен оңтүстікке қарай 445 км құрайды.

Шекаралардың жалпы ұзындығы 3700 шақырымды құрайды. Орынбор облысы батыста [[Самара облысы|Самара облысымен]], солтүстік-батыста – [[Татарстан|Татарстанмен]], солтүстігінде – [[Башқұртстан|Башқұртстанмен]] ([[Ық]] өзенінен [[Жайық]] өзеніне дейінгі солтүстік шекара Башқұртстанды айналып өтеді), солтүстік-шығыста [[Челябі облысы|Челябі облысымен]], ал шығысы мен оңтүстігі [[Қазақстан|Қазақстанмен]] шектеседі. [[Қазақстан-Ресей шекарасы|Қазақстанмен мемлекеттік шекарада]] орналасқан бір нүктеде – Орынбор, Самара және Сарытау облыстары шекараларының түйіскен жерінде [[Сарытау облысы|Сарытау облысымен]] шектеседі. Қазақстанмен шекарасы 1870 км, бұл Қазақстанның үш облысына: [[Қостанай облысы|Қостанай]], [[Ақтөбе облысы|Ақтөбе]] және [[Батыс Қазақстан облысы|Батыс Қазақстанға]] түседі. Ресейдің еуропалық бөлігіндегі ең үлкен және ең әдемі өзендердің бірі [[Жайық]] облыс арқылы ағып өтеді.

=== Климаты ===
Орынбор облысының климаты күрт құбылмалылығымен сипатталады, бұл аймақтың [[Мұхит|мұхиттар]] мен [[Теңіз|теңіздерден]] айтарлықтай алыстығымен түсіндіріледі. Орынбор облысында 34-38 градус Цельсийге жететін орташа ауа температурасының ауытқуының үлкен амплитудасы климаттың құбылмалылығының көрсеткіші болып табылады. Осыған байланысты жауын-шашынның жетіспеушілігі байқалады, оның жылдық мөлшері облыстың солтүстік-батысында 450 мм-ден оңтүстік және оңтүстік-шығысында 350 мм-ге дейін жетеді. Жылдық жауын-шашынның 60-70% жылы мезгілде түседі. [[Қар]] жамылғысының ұзақтығы облыстың оңтүстігінде 135 күннен солтүстігінде 154 күнге дейін созылады. Топырақтың қату тереңдігі солтүстік-батыста 170 см-ден шығыста 200 см-ге дейін өзгереді.

=== Жер бедері ===
Қазіргі жер бедері Орал таулары мен Орал алды сырттық жазықтарының ұзақ мерзімді эрозиясының нәтижесінде, сонымен қатар соңғы тектоникалық өзгерістердің нәтижесінде қалыптасқан. Ең биік нүктесі Кіші Нақас жотасындағы Нақас тауы (667,6 м). Ең төмен нүктесі Первомайск ауданы, Теплое ауылы маңындағы [[Шаған (Жайық алабы)|Шаған]] өзенінің маңында орналасқан. Бедерде мынадай ірі құрылымдар көзге түседі: Орал жазықтары, [[Орал таулары]], [[Орал сырты пенеплені]], [[Торғай үстірті]] жазықтары. Облыстың батыс бөлігі түгел дерлік [[Жалпы Сырт|Жалпы Сыртқа]] жатады. Ең биік нүктесі – Аю маңдайы (405 метр). Солтүстігінде [[Бүгілме-Белебей қыраты|Бүгілме-Белебей қыратымен]], оңтүстігінде [[Каспий маңы ойпаты|Каспий маңы ойпатымен]] шектеседі. Жайық ағының оңтүстігінде Орал алды сырты жатыр. [[Үлкен Әйек (Сақмар тармағы)|Үлкен Әйек]] және [[Бөрілі (Жайық тармағы)|Бөрілі]] өзендерінің шығысында Жайық таулы елі басталады. Сақмар мен Жайық өзендерінің аралығында Сарын үстірті деп аталатын қыратты жазық бар. Сақмар өзені мен оның салаларының бойында таулы бедердің бөліктері: [[Шайтантау]] жоталары, Йенсура тізбегі, Сақмар маңы ұсақ шоқылық, ал Жайық өзенінің бойында [[Гүбірлі таулары|Гүбірлі таулары]] байқалады. Оралдың бас жағында [[Иреңдік]] жотасы орналасқан. Облыстың шығысында Орал-Тобыл үстірті орналасқан.

Орынбор облысында Ресейдің [[Орманды дала зонасы|орманды дала]] аймағының, Еділ мен Торғайдың далаларының, Оңтүстік Оралдың орманды ойпаңдарының, Батыс Сібірдің қарағайлы-қайыңды орманды даласының ландшафттары берілген.

=== Топырақтары ===
Облыстың жер қоры 12370,2 мың га құрайды. Жер қорының алқап бойынша бөлінуі (мың га): ауыл шаруашылығы алқабы — 10840,5, су бетінің астындағы жерлер — 112,5, батпақтар — 14,9, орман және ағашты-бұталы өсімдіктерінің астындағы жерлер — 799,8, басқа жерлер — 602,5. Облыс аумағының тең жартысын егістік, 38 % — жемшөптік жерлер, 5 % — орман, 7 % — басқа жерлер алып жатыр.

Топырақтарға ендік белдемділігі тән. Топырақ типтері мен тип тармақтары шалғынды даладан шөлейт далаға ауысады: әдеттегі, қарапайым және оңтүстік қара топырақтар, күңгірт-күрең, күрең және ашық-күрең топырақтар.

Облыстың егістік алқаптарының құрылымында қара топырақтар 79%, күңгірт-күрең топырақ — 16%, орман сұр топырағы — 4% аумақты алып жатыр. Қара топырақтардың ішінде ең үлкен аумақты оңтүстік қара топырақтар — 44%, қарапайым — 26%, типтік және сілтісізденген — 9% алып жатыр. Оңтүстік және қарапайым қара топырақтардың белдем тармағында, тиісінше, 14 және 7% аумақты сортаңдар алып жатыр. Күңгірт-күрең топырақтарының белдем тармағында сортаңдар ауданы 36% құрайды. Топырақ жамылғысын су және жел эрозиясынан сақтау, ауыл шаруашылығы дақылдарының өнімділігін арттыру мәселесі өзекті мәселе болып табылады. Сонымен бірге қорғаныш екпе ағаштарын отырғызу күрт қысқарды.

=== Гидрографиясы ===
Облыстың жер үсті суларын [[Жайық]] (аумақтың 63%), [[Еділ]] (31%), [[Тобыл]] (2%) су алабының өзен жүйелері және шығысындағы ағынсыз Светлинск көлдері аймағы құрайды. Ең маңызды өзендер: Жайық, ұзындығы 2428 км (оның ішінде 1164 км облыстың шегінде), [[Сақмар]] (798 км), [[Елек]] (623 км), [[Самар (Еділ тармағы)|Самара]] (594 км).

[[Шалқар-Екі қара]] көлі — ауданы 9600 га және жағалау сызығы 96 км болатын ең ірі табиғи су қойма. [[Жетікөл (Орынбор облысы)|Жетікөл]] көлінің ауданы 5000 га асады. Ірі өзендердің жайылмаларындағы оқсазды көлдер кең таралған. Облыстың су ресурстарының және оның су шаруашылығының құрамдас бөлігі жасанды су қоймалары болып табылады. Су қоры бойынша ең ірі жасанды су қоймалар: [[Иреклі бөгені|Иреклі]] (3257 млн м³), Қызылшопан (54,6 млн м³), Черновское (52,7 млн м³), Құмақ (48,0 млн м³), Елшан ( 23,6 млн м³) және Үшқатын (10,0 млн м³) су қоймалары.

=== Ерекше қорғалатын табиғи аумақтар (ЕҚТА) ===
Облыс аумағында федералдық маңызы бар үш ерекше қорғалатын табиғи аумақтар бар: [[Орынбор қорығы]], [[Шайтантау қорығы|«Шайтантау» қорығы]] және [[Бұзаулық бор ұлттық саябағы]]. «Орынбор және Шайтантау мемлекеттік табиғи қорықтарының бірлескен дирекциясы» Федералдық мемлекеттік бюджеттік мекемесі (Қысқаша «Орынбор облысының қорықтары» ФМБМ) Орынбор және Шайтантау мемлекеттік табиғи қорықтарын басқарады.

== Тарихы ==
Қазіргі Орынбор облысы аумағындағы адамдардың қоныстануының ең көне іздері жоғарғы палеолитке жатады: Қорманай ауданының солтүстігінде Бұзаулық өзенінің төменгі ағысындағы I Лабаза және II Лабаза тұрақтары, Медногорск маңайындағы Еділбай тұрағы, Новоузел ауылының шетінде және Матвей ауданындағы Интернационал ауылының маңындағы [[Шақпақ тас|шақпақтас]] құралдарының орналасқан жері, Елек үстіртіндегі бұғы бейнеленген «Доңыз тақтасы». Қызыл Гвардия ауданындағы Ивановка ауылының жанындағы Староток тұрағы [[Мезолит|мезолитке]] жатады. [[Неолит]] дәуіріне Ескі Елшан және Ивановская тұрақтары жатады. Б.з.б. V ғасырдың екінші жартысы – IV мыңжылдықтың басы хвалын-бережный мәдени тобының орындарын қамтиды (Торған, Иваново тұрақтары, Иваново жағадөң обасы). Қола дәуіріне Срубная және Алакөл археологиялық мәдениеттерінің отырықшы малшыларының және Қарғалы кеніштеріндегі металлургиялық кеншілердің қоныстары жатады.

Б.з.б. XVII-XVI ғасырларда Оралда [[Сынтасты мәдениеті|Сынтасты үлгідегі]] қорғандары бар қорған-бекініс қоныстарының тұтас желісі құрылды. [[Сармат мәдениеті|Сармат мәдениетіне]] Шарлық ауданындағы Прохоровка ауылының маңындағы қорғандар жатады. IX—XII ғасырлардағы түркі тілдес көшпенділер Орынбор облысы аумағында қалдырған «[[Балбал|балбал тастар]]» антропоморфты тас мүсіндері орта ғасырларға жатады.

XVIII ғасырдың 30-жылдарынан бастап башқұрт және қазақ тайпаларының Ресей мемлекетіне өз еркімен кіруі туралы шешім қабылданғаннан кейін қазіргі Орынбор аумағын Ресейдің орталық губернияларынан көшіп келушілер белсенді түрде игере бастады.

1735 жылы 15 тамызда [[Ор (өзен)|Ор]] өзенінің сағасына (Орынбор атауы осыдан шықты) «зеңбіректен жауған оқпен» бірінші Орынбор бекінісі салтанатты түрде қаланды. Бұл жер қазір Жаманқала қаласы орналасқан. Келесі бірнеше жыл ішінде, 1743 жыл қазіргі орналасқан жерінде құрылғанға дейін Орынбор бірнеше рет көшірілді. Орынбор 1744 жылы императрица [[Анна Иоановна|Анна Иоановнаның]] жеке жарлығымен құрылған [[Орынбор губерниясы|Орынбор губерниясының]] әкімшілік орталығы болды. Губернияның құрылуының бастауында сол дәуірдің белгілі мемлекет қайраткерлері және зерттеушілері [[Василий Никитич Татищев|В.Н.Татищев]], [[Иван Кириллович Кириллов|И.К.Кирилов]], [[Петр Иванович Рычков|П.И.Рычков]] және тұңғыш Орынбор губернаторы болған [[Иван Иванович Неплюев|И.И.Неплюев]] тұрды. Губерния өз құрамында қазіргі [[Қазақстан]], [[Башқұртстан]], [[Татарстан]], [[Челябі облысы|Челябі]] және [[Самар облысы|Самар]] облыстарының бір бөлігін біріктірді. Оның оңтүстік шекарасы [[Каспий теңізі|Каспий]] және [[Арал теңізі|Арал]] теңіздерінің жағалауымен өтті.

1920 жылы 26 тамызда Кеңес үкіметі (РКФСР БОАК мен ХКК) РКФСР құрамында «Қырғыз Автономиялы Кеңестік Социалистік Республикасын құру туралы» декрет шығарып, Қырғыз АКСР-нің басқару органдары жергілікті Депутаттар кеңесі, ОАК және Халық Комиссарлар Кеңесі болады, ал әскери аппарат болып Қырғыз әскери комиссариат болатындығын бекітті. 1920 жылы 4 қазанда Орынборда [[Қазақ (қырғыз) Автономиялы Социалистік Кеңес Республикасы|Қырғыз АСКР]] Кеңестерінің Құрылтай съезі өтті. 1920 жылы [[Орал облысы (Ресей империясы)|Орал]], [[Торғай облысы (Ресей империясы)|Торғай]] және [[Семей облысы (Ресей империясы)|Семей]] облыстары, [[Күнгей Каспий облысы|Күнгей Каспий облысының]] солтүстік бөлігі, [[Бөкей Ордасы|Бөкей губерниясы]] және Орынбор қаласымен бірге [[Орынбор губерниясы|Орынбор губерниясының]] оңтүстік бөлігінде қоныстанған қырғыз-қайсақтарынан (ол кезде қазақтар осылай аталды) РКФСР құрамында жаңа автономия – Қырғыз АСКР (1925 ж. сәуірден бастап – [[Қазақ Автономиялы Кеңестік Социалистік Республикасы|Казақ АКСР]]) құрылды. 1925 жылы ақпанда Қазақ АКСР-інің астанасы Орынбордан [[Қызылорда|Ақмешітке]], ал Орынбор губерниясы Қазақ АКСР-інің құрамынан шығарылып, [[Ресей Кеңестік Федерациялық Социалистік Республикасы|РКФСР-ның]] тікелей бағыныстылығына берілді.

Бүкілресейлік Орталық Атқару Комитетінің 1928 жылғы 14 мамырдағы қаулысымен жойылған [[Орынбор губерниясы|Орынбор]], сондай-ақ [[Самар губерниясы|Самар]], [[Сімбір губерниясы|Ульяновск]], [[Пенза губерниясы|Пенза]] және [[Сарытау губерниясы|Сарытау]] губернияларының бір бөліктерін біріктіру нәтижесінде әкімшілік орталығы [[Самара|Самарда]] болған [[Орта Еділ облысы]] құрылды. Осы кезде бұрынғы [[Орынбор уезі|Орынбор]] және [[Ор уезі|Ор]] уездері кіретін [[Орынбор округі]] құрылды.

1929 жылдың 20 қазанынан бастап Орынбор округі [[Орта Еділ өлкесі|Орта Еділ өлкесінің]] құрамына кірді.

1930 жылы 30 шілдеде Орынбор округі басқалармен бірге жойылып, оның аудандары Орта Еділ өлкесіне тікелей бағынды.

1934 жылы 7 желтоқсанда БОАК Төралқасы Орта Еділ өлкесінен Орынбор облысын бөліп құру туралы қаулы қабылдады. Сонымен бірге Орынбор облысы депутаттары Кеңесінің сайлауын өткізу жөніндегі ұйымдастыру комитетінің құрамы бекітіліп, төрағасы болып К.Е.Васильев тағайындалды. КСРО Жоғарғы Кеңесі Төралқасының 1938 жылғы 26 желтоқсандағы Жарлығымен облыс Чкалов облысы болып өзгертілді (сол қаулымен Орынбор қаласы Чкалов қаласы болып өзгертілді). Облыс 1957 жылдың 4 желтоқсанына дейін Чкалов деп аталды.

== Билік органдары ==
=== Атқарушы билік ===
2019 жылдың 21 наурызынан бастап Орынбор облысының губернаторының міндетін атқарушы — Денис Владимирович Паслер. 2010 жылдың 15 маусымынан 2019 жылдың 21 наурызына дейін Юрий Александрович Берг Орынбор облысының губернаторы болды&lt;ref&gt;[http://www.orenburg-gov.ru/magnoliaPublic/regportal/News/MainNews/2010-06-15-18-47-3.html?printVersion=true Орынбор облысының губернаторы Юрий Александрович Бергті ұлықтау рәсімі] {{Wayback|url=http://www.orenburg-gov.ru/magnoliaPublic/regportal/News/MainNews/2010-06-15-18-47-3.html?printVersion=true |date=20130421061623}}&lt;/ref&gt;. Бұған дейін облысты Алексей Андреевич Чернышев пен Владимир Васильевич Елагин басқарған.

=== Заң шығарушы үкімет ===
Заң шығарушы үкіметті 47 депутаттан тұратын Орынбор облысының заң шығарушы жиналысы жүзеге асырады. Заң шығарушы жиналыстың төрағасы Грачев Сергей Иванович.

Заң шығарушы жиналысының комитеттері:
* аграрлы-өнеркәсіптік кешен мәселелері бойынша
* бюджеттік, салықтық және қаржылық саясат мәселелері бойынша
* мемлекеттік билік, жергілікті өзін-өзі басқару органдарының, сыртқы байланыстар мен қоғамдық бірлестіктердің қызметінің мәселелері бойынша
* заңдылық, құқық тәртібі, адам құқықтары, әскери қызметкерлер мен казактар мәселелері бойынша
* білім, ғылым, мәдениет және спорт мәселелері бойынша
* меншік, табиғатты пайдалану және құрылыс мәселелері бойынша
* әлеуметтік саясат және денсаулық мәселелері бойынша
* экономикалық даму, өндірістік-шаруашылық кешен және кәсіпкерлік мәселелері бойынша
* мандат комиссиясы

== Әкімшілік-аумақтық бөлінісі ==
=== Әкімшілік-аумақтық құрылымы ===
Орынбор облысының Жарғысына және «Орынбор облысының әкімшілік-аумақтық құрылымы туралы» Заңына сәйкес Ресей Федерациясының бұл субъектісіне келесі әкімшілік-аумақтық бірлік кіреді:
* 35 аудан
* 12 қала
* 1 жабық әкімшілік-аумақтық құрылым

'''Аудандары'''

[[Сурет:Admin-map-Orenburg-region.gif|500px|right|thumb|Орынбор облысының әкімшілік картасы]]

# [[Абдулла ауданы]]
# [[Адам ауданы]]
# [[Ақбұлақ ауданы (Орынбор облысы)|Ақбұлақ ауданы]]
# [[Александровка ауданы]]
# [[Әсекей ауданы]]
# [[Биләй ауданы]]
# [[Бұқарыслан ауданы]]
# [[Бұзаулық ауданы]]
# [[Гай ауданы]]
# [[Грачевка ауданы]]
# [[Домбаровка ауданы]]
# [[Елек ауданы]]
# [[Кваркен ауданы]]
# [[Қызыл Гвардия ауданы]]
# [[Қуандық ауданы]]
# [[Қорманай ауданы]]
# [[Матвеевка ауданы]]
# [[Новоорск ауданы]]
# [[Новосергиевка ауданы]]
# [[Октябрьский ауданы]]
# [[Орынбор ауданы]]
# [[Первомайский ауданы]]
# [[Переволоцк ауданы]]
# [[Пономаревка ауданы]]
# [[Сақмар ауданы]]
# [[Сарықтас ауданы]]
# [[Светлый ауданы]]
# [[Северный ауданы]]
# [[Соль-Илецк ауданы]]
# [[Сорочинск ауданы]]
# [[Ташлы ауданы]]
# [[Түк ауданы]]
# [[Төйлеген ауданы]]
# [[Шарлық ауданы]]
# [[Ясный ауданы]]

'''Қалалары'''
# [[Абдулла (қала)|Абдулла]]
# [[Бұқарыслан]]
# [[Бұзаулық]]
# [[Гай]]
# [[Қуандық (қала)|Қуандық]]
# [[Медногорск]]
# [[Жаңа Троицк]]
# [[Орынбор]]
# [[Жаманқала]]
# [[Соль-Илецк]]
# [[Сорочинск]]
# [[Ясный]]

'''Жабық әкімшілік-аумақтық құрылым'''
# [[Комаровск (Орынбор облысы)|Комаровск ЖӘАҚ]]

=== Муниципалды құрылысы ===
Муниципалды құрылысының құрамында облыстың әкімшілік-аумақтық бірліктерінің шегінде 2016 жылғы 1 қаңтарға қарай 489 муниципалды құрылым құрылды, оның ішінде:
* 13 қалалық аймақ
* 29 муниципалды аудан, оның ішінде:
** 447 ауылдық мекен.

2016 жылдың 1 қаңтарына қарай облыста қалалық мекендер жоқ.

=== Елді мекендері ===
;10 мыңнан астам тұрғыны бар елді мекендер
{{Col-begin}}
{{Col-break|width=33%}}
{|class='wide'
|-
| [[Орынбор]] || align=&quot;right&quot; style=&quot;padding-right:20px;&quot; | ↘572 308
|-
| [[Жаманқала]] || align=&quot;right&quot; style=&quot;padding-right:20px;&quot; | ↘224 814
|-
| [[Жаңа Троицк]] || align=&quot;right&quot; style=&quot;padding-right:20px;&quot; | ↘82 463
|-
| [[Бұзаулық]] || align=&quot;right&quot; style=&quot;padding-right:20px;&quot; | ↘86 042
|-
| [[Бұқарыслан]] || align=&quot;right&quot; style=&quot;padding-right:20px;&quot; | ↘47 714
|-
| [[Гай]] || align=&quot;right&quot; style=&quot;padding-right:20px;&quot; | ↘33 564
|}
{{Col-break|width=33%}}
{|class='wide'
|-
| [[Сорочинск]] || align=&quot;right&quot; style=&quot;padding-right:20px;&quot; | ↘26 980
|-
| [[Соль-Илецк]] || align=&quot;right&quot; style=&quot;padding-right:20px;&quot; | ↘26 655
|-
| [[Медногорск]] || align=&quot;right&quot; style=&quot;padding-right:20px;&quot; | ↘24 321
|-
| [[Қуандық (қала)|Қуандық]] || align=&quot;right&quot; style=&quot;padding-right:20px;&quot; | ↘23 225
|-
| [[Абдулла (қала)|Абдулла]] || align=&quot;right&quot; style=&quot;padding-right:20px;&quot; | ↘18 420
|}
{{Col-break|width=33%}}
{|class='wide'
|-
| [[Сарықтас]] || align=&quot;right&quot; style=&quot;padding-right:20px;&quot; | ↘16 802
|-
| [[Ясный]] || align=&quot;right&quot; style=&quot;padding-right:20px;&quot; | ↘15 092
|-
| [[Ақбұлақ (Орынбор облысы)|Ақбұлақ]] || align=&quot;right&quot; style=&quot;padding-right:20px;&quot; | 14 800
|-
| [[Тоцкое Второе]] || align=&quot;right&quot; style=&quot;padding-right:20px;&quot; | ↗14 671
|-
| [[Жаңа Ор]] || align=&quot;right&quot; style=&quot;padding-right:20px;&quot; | 11 300
|}
{{Col-end}}

== Тұрғындары ==
Росстат мәліметтері бойынша облыс халқының саны 1 924 578 адамды (2022) құрайды. Халық тығыздығы — 15,56 адам/км2 (2022). Қала халқы — 61,65% (2020).

;Ұлттық құрамы
Халықтың басым бөлігі орыстар. Облыста татарлар, қазақтар, украиндар, башқұрттар, мордвалар – ерзә, чуваштар, немістер де тұрады&lt;ref&gt;[http://www.gks.ru/free_doc/new_site/perepis2010/croc/Documents/Vol4/pub-04-04.pdf Ресей Федерациясының субъектілері бойынша ұлты және орыс тілін меңгеруі бойынша халық саны] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150924121200/http://www.gks.ru/free_doc/new_site/perepis2010/croc/Documents/Vol4/pub-04-04.pdf |date=2015-09-24 }} (2010 жылғы Бүкілресейлік халық санағы)&lt;/ref&gt;.

{| class=&quot;standard&quot;
!Халық ||2010 жылдағы саны, &lt;br&gt; адам
|-
|[[Орыстар|орыстар]]
|align=&quot;right&quot; |1 519 525 (75,9 %)
|-
|[[Татарлар|татарлар]]
|align=&quot;right&quot; | 151 492 (7,6 %)
|-
|[[Қазақтар|қазақтар]]
|align=&quot;right&quot; |120 262 (6,0 %)
|-
|[[Украиндар|украиндар]]
|align=&quot;right&quot; |49 610 (2,5 %)
|-
|[[Башқұрттар|башқұрттар]]
|align=&quot;right&quot; |46 696 (2,3 %)
|-
|[[Мордвалар|мордвалар]]
|align=&quot;right&quot; |38 682 (1,9 %)
|-
|[[Чуваштар|чуваштар]]
|align=&quot;right&quot; |12 492 (0,6 %)
|-
|[[Немістер|немістер]]
|align=&quot;right&quot; |12 165 (0,6 %)
|-
|[[Армяндар|армяндар]]
|align=&quot;right&quot; |10 547 (0,5 %)
|-
|[[Әзірбайжандар|әзірбайжандар]]
|align=&quot;right&quot; |7 421 (0,4 %)
|-
|[[Беларустар|беларустар]]
|align=&quot;right&quot; |5 590 (0,3 %)
|-
|&lt;small&gt; 5 мыңнан астам халқы бар халықтар көрсетілген &lt;/small&gt;
|}

== Экономикасы ==

== Тағы қараңыз ==
* [[Қуандық дәлізі]]

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
[[Санат:Орынбор облысы]]</text>
      <sha1>6jui0kh8yqbmvt5b6tgc9wpjte9zwhs</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Бөрлі ауданы</title>
    <ns>0</ns>
    <id>20300</id>
    <revision>
      <id>3063259</id>
      <parentid>3059985</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T19:37:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <comment>/* Әкімшілік бөлінісі */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11220" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауданы
 |ауданның атауы      = Бөрлі ауданы
 |елтаңба             =  
 |ту                  = 
 |елтаңба сипаттамасы   = 
 |ту сипаттамасы        = 
  |lat_dir = N |lat_deg = 51 |lat_min = 10 |lat_sec = 02 
  |lon_dir = E |lon_deg = 52 |lon_min = 59 |lon_sec = 43
 |облысы              = Батыс Қазақстан облысы
 |аудан орталығы          = [[Ақсай (Бөрлі ауданы)|Ақсай]]
 |ауылдық округтер саны   =14 
 |кенттік әкімдіктер саны =  
 |қалалық әкімдіктер саны = 1
 |ауылдар саны       = 31
 |қалалар саны       = 1
 |әкімі              =Еркебұлан Нұретдинұлы Ихсанов 
 |әкімдіктің мекенжайы  = 
 |құрылған уақыты    = 1935
 |жер аумағы          = 5,6 мың
 |жер аумағы бойынша орны  = 
 |тұрғыны             = 56 086&lt;ref&gt;[http://www.stat.gov.kz/dinamika/dinamikadem.htm Батыс Қазақстан облысының Статистика департаменті. 01.07.2019]&lt;/ref&gt;
 |халық саны бойынша орны  = 
 |санақ жылы          = 2019
 |тығыздығы           = 
 |тығыздығы бойынша орны   = 
 |ұлттық құрамы       =  {{nobr|[[қазақтар]] (70,90%)}}, {{nobr|[[орыстар]] (19,09%)}}, {{nobr|басқалары (10,01%)}}&lt;ref&gt;[http://www.stat.kz/publishing/DocLib4/2010/%D0%94%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8%D1%8F/Bull_Hsany2010.rar Қазақстан Республикасының Статистика агенттігі. Қазақстан Республикасы тұрғындарының облыстар, қалалар мен аудандар, жынысы мен жас ерекшелігі топтары, этностық бөлігі бойынша 2019 жылдың басындағы саны]&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;пер.2019&quot;&gt;[http://pop-stat.mashke.org/kazakhstan-ethnic2010.htm 2009 жылғы санақ бойынша Қазақстан тұрғындарының ұлттық құрамы]&lt;/ref&gt;
 |телефон коды        = 
 |пошта индексі       = 090300- 090317&lt;ref name=&quot;kazindex.ru&quot;&gt;[http://kazindex.ru/09/0.html Қазақстан почталық индекстері]&lt;/ref&gt;
 |сайты               = 
 |карта               = KazakhstanBurlinskDistrict.png
 |әкімшілік бірліктің картасы = West Kazakhstan Region Borili District.svg
 |ортаққордағы санаты = 
}}
'''Бөрлі ауданы''' — [[Батыс Қазақстан облысы]]ның солтүстік-шығыс бөлігінде орналасқан әкімшілік бөлініс. Аудан орталығы - [[Ақсай (Бөрлі ауданы)|Ақсай]]. Бөрлі ауданы [[1935 жыл|1935]] жылдың 30 маусымда құрылған, қазіргі шекарасы бойынша [[1965 жыл|1965]] жылы қалыптасты. Аудан аумағы 5 556 мың шаршы метр алаңды алып жатыр.

== Географиялық орны, жер бедері, климаты ==
Аудан шығысында [[Шыңғырлау ауданы|Шыңғырлау]], оңтүстігінде [[Сырым ауданы|Сырым]], батысында [[Теректі ауданы|Теректі]], [[Бәйтерек ауданы|Бәйтерек]] аудандарымен және солтүстігінде [[Жайық]] өзенінің бойымен [[Ресей|Ресей Федерациясы]]ның [[Орынбор облысы]]мен шектеседі. Аудан жері өзен, сай-жыралармен тілімденген, қыратты, көтеріңкі жазық. Климаты тым континенттік. Жазы ыстық, қысы суық. Қаңтарда ауаның орташа температурасы –15°С, шілдеде 24°С. Жауын-шашынның жылдық орташа мөлшері 200 – 250 мм. Аймақтың жері шөлейт белдемде жатыр. Аудан аумағынан [[Жайық]], Ақжайық, Елек, Шыңғырлау өзендері ағып өтеді. Жері негізінен қоңыр және сортаң топырақты.  Өсімдік негізінен өзен жайылмаларында өседі. Ағаштардан емен, шегіршін, терек, ырғай, т.б. бар. Жануарлардан түлкі, қарсақ, қабан; құстардан дуадақ, безгелдек кездеседі. 

== Халқы ==
Аудан тұрғындарының саны [[2019 жыл|2019]] жылы 56 086 адамды құрады. Ұлттық құрамы: [[қазақтар]] 70,90%, [[орыстар]] 19,09%, [[украиндар]] 5,33%, [[татарлар]] 1,74%, [[Беларустар|беларустер]] 0,70%, [[немістер]] 0,34%, [[мордвалар]] 0,29%, [[башқұрттар]] 0,21%, [[өзбектер]] 0,18%, басқалары 1,22%.

== Әкімшілік бөлінісі ==
29 елді мекен 1 қалалық әкімдік пен 14 ауылдық округке біріктілген:
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! Ауылдық округ/қала !! Халқы (2009) !! Елді мекендері
|-
| [[Ақбұлақ ауылдық округі (Бөрлі ауданы)|Ақбұлақ ауылдық округі]] || 784 || [[Ақбұлақ (Бөрлі ауданы)|Ақбұлақ]] ауылы
|-
| [[Ақсай қалалық әкімдігі]] || 35 941 || [[Ақсай (Бөрлі ауданы)|Ақсай]] қаласы, [[Аралтал]],[[Қызылтал]] ауылдары
|-
| [[Ақсу ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы)|Ақсу ауылдық округі]] || 635 || [[Ақсу (Бөрлі ауданы)|Ақсу]], [[Жаңақоныс (Бөрлі ауданы)|Жаңақоныс]] ауылдары
|-
| [[Березов ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы)|Берёзов ауылдық округі]] || 1 488 || [[Березовка (Батыс Қазақстан облысы)|Берёзовка]] ауылы және [[Сұлусай (Батыс Қазақстан облысы)|Сұлусай]] темір жол айрығы
|-
| [[Бөрлі ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы)|Бөрлі ауылдық округі]] || 3 280 ||[[Бөрлі (Бөрлі ауданы)|Бөрлі]], [[Масайтөбе]] ауылдары
|-
| [[Бумакөл ауылдық округі]] || 1 158 || [[Бумакөл]], [[Облавка]], [[Утвинка]] ауылдары
|-
| [[Достық ауылдық округі (Бөрлі ауданы)|Достық ауылдық округі]] || 528 || [[Достық (Бөрлі ауданы)|Достық]] ауылы
|-
| [[Жарсуат ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы)|Жарсуат ауылдық округі]] || 1 590 || [[Жарсуат (Батыс Қазақстан облысы)|Жарсуат]], [[Димитров (Батыс Қазақстан облысы)|Дмитров]], [[Қарашығанақ (ауыл)|Қарашығанақ]] ауылдары
|-
| [[Кеңтүбек ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы)|Кеңтүбек ауылдық округі]] || 1 056 || [[Кеңтүбек (Батыс Қазақстан облысы)|Кеңтүбек]], [[Бақтыарал]] ауылдары
|-
| [[Қанай ауылдық округі]] || 660 || [[Қанай (Батыс Қазақстан облысы)|Қанай]], [[Дәнелікөл]]  ауылдары
|-
| [[Қарағанды ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы)|Қарағанды ауылдық округі]] || 785 || [[Қарағанды (Бөрлі ауданы)|Қарағанды]] ауылы
|-
| [[Қарақұдық ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы)|Қарақұдық ауылдық округі]] || 356 || [[Қарақұдық (Бөрлі ауданы)|Қарақұдық]] ауылы
|-
| [[Приурал ауылдық округі]] || 1 357 || [[Приурал|Приуральное]] ауылы
|-
| [[Пугачев ауылдық округі|Пугачёв ауылдық округі]] || 2 734 || [[Пугачево (Батыс Қазақстан облысы)|Пугачёво]], [[Бесағаш (Батыс Қазақстан облысы)|Бесағаш]] ауылдары
|-
| [[Успен ауылдық округі (Бөрлі ауданы)|Успен ауылдық округі]] || 883 || [[Успенка (Батыс Қазақстан облысы)|Успенка]], [[Жаңаталап (Батыс Қазақстан облысы)|Жаңаталап]], [[Қаракемпір (ауыл)|Қаракемпір]] ауылдары
|}

== Жол торабы ==
Бөрілі ауданы арқылы Саратов – Елек (Илецк) темір жолы, Ақсай – [[Жымпиты]] – [[Шыңғырлау (ауыл)|Шыңғырлау]] автомобиль жолы өтеді. Аудан орталығынан облыс орталығына дейінгі арақашықтық 120 км. Темір жол ұзындығы 85 км, ол облыс жолдары ұзындығының 17,1 % құрайды. Автомобиль жолдарының ұзындығы 465 км, оның ішінде 240 км қатты жабындымен, 220 км қиыршық тас жабындымен және 5 км топырақ жабындымен жабылған.

== Пайдалы қазбалар ==
Кен байлықтарынан [[мұнай]], [[газ]] ([[Қарашығанақ мұнай-газ конденсат кен орны]]), табиғи құрылыс материалдары кездеседі. Аудан аумағында пайдалы қазбалардың 10 кен орны белгілі, олардың біреуі  - мұнай-газ, қалғаны - құрылыс материал. Кен орны қорының мөлшері, өнімділігі және қызмет мерзімі бойынша бірегей болып табылады.

== Шаруашылығы ==
Негізінен астық өсіру мен мал шаруашылығымен шұғылданады. Ауыл шаруашылығына пайдаланатын жері 553,2 мың га, оның ішінде егістігі 86,3 мың га, жайылым 56,2 мың га, шабындық 9,7 мың га.&lt;ref&gt;Қазақ Энциклопедиясы&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
{{Батыс Қазақстан облысы}}
{{Бөрлі ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Бөрлі ауданы]]</text>
      <sha1>bpqpludoibgr4uqdwn8iok2ikyr39go</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063262</id>
      <parentid>3063259</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T19:41:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11221" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауданы
 |ауданның атауы      = Бөрлі ауданы
 |елтаңба             =  
 |ту                  = 
 |елтаңба сипаттамасы   = 
 |ту сипаттамасы        = 
  |lat_dir = N |lat_deg = 51 |lat_min = 10 |lat_sec = 02 
  |lon_dir = E |lon_deg = 52 |lon_min = 59 |lon_sec = 43
 |облысы              = Батыс Қазақстан облысы
 |аудан орталығы          = [[Ақсай (Бөрлі ауданы)|Ақсай]]
 |ауылдық округтер саны   =14 
 |кенттік әкімдіктер саны =  
 |қалалық әкімдіктер саны = 1
 |ауылдар саны       = 31
 |қалалар саны       = 1
 |әкімі              =Еркебұлан Нұретдинұлы Ихсанов 
 |әкімдіктің мекенжайы  = 
 |құрылған уақыты    = 1935
 |жер аумағы          = 5,6 мың
 |жер аумағы бойынша орны  = 
 |тұрғыны             = 56 086&lt;ref&gt;[http://www.stat.gov.kz/dinamika/dinamikadem.htm Батыс Қазақстан облысының Статистика департаменті. 01.07.2019]&lt;/ref&gt;
 |халық саны бойынша орны  = 
 |санақ жылы          = 2019
 |тығыздығы           = 
 |тығыздығы бойынша орны   = 
 |ұлттық құрамы       =  {{nobr|[[қазақтар]] (70,90%)}}, {{nobr|[[орыстар]] (19,09%)}}, {{nobr|басқалары (10,01%)}}&lt;ref&gt;[http://www.stat.kz/publishing/DocLib4/2010/%D0%94%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8%D1%8F/Bull_Hsany2010.rar Қазақстан Республикасының Статистика агенттігі. Қазақстан Республикасы тұрғындарының облыстар, қалалар мен аудандар, жынысы мен жас ерекшелігі топтары, этностық бөлігі бойынша 2019 жылдың басындағы саны]&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;пер.2019&quot;&gt;[http://pop-stat.mashke.org/kazakhstan-ethnic2010.htm 2009 жылғы санақ бойынша Қазақстан тұрғындарының ұлттық құрамы]&lt;/ref&gt;
 |телефон коды        = 
 |пошта индексі       = 090300- 090317&lt;ref name=&quot;kazindex.ru&quot;&gt;[http://kazindex.ru/09/0.html Қазақстан почталық индекстері]&lt;/ref&gt;
 |сайты               = 
 |карта               = KazakhstanBurlinskDistrict.png
 |әкімшілік бірліктің картасы = West Kazakhstan Region Borili District.svg
 |ортаққордағы санаты = 
}}
'''Бөрлі ауданы''' — [[Батыс Қазақстан облысы]]ның солтүстік-шығыс бөлігінде орналасқан әкімшілік бөлініс. Аудан орталығы - [[Ақсай (Бөрлі ауданы)|Ақсай]]. Бөрлі ауданы [[1935 жыл|1935]] жылдың 30 маусымда құрылған, қазіргі шекарасы бойынша [[1965 жыл|1965]] жылы қалыптасты. Аудан аумағы 5 556 мың шаршы метр алаңды алып жатыр.

== Географиялық орны, жер бедері, климаты ==
Аудан шығысында [[Шыңғырлау ауданы|Шыңғырлау]], оңтүстігінде [[Сырым ауданы|Сырым]], батысында [[Теректі ауданы|Теректі]], [[Бәйтерек ауданы|Бәйтерек]] аудандарымен және солтүстігінде [[Жайық]] өзенінің бойымен [[Ресей|Ресей Федерациясы]]ның [[Орынбор облысы]]мен шектеседі. Аудан жері өзен, сай-жыралармен тілімденген, қыратты, көтеріңкі жазық. Климаты тым континенттік. Жазы ыстық, қысы суық. Қаңтарда ауаның орташа температурасы –15°С, шілдеде 24°С. Жауын-шашынның жылдық орташа мөлшері 200 – 250 мм. Аймақтың жері шөлейт белдемде жатыр. Аудан аумағынан [[Жайық]], Ақжайық, Елек, Шыңғырлау өзендері ағып өтеді. Жері негізінен қоңыр және сортаң топырақты.  Өсімдік негізінен өзен жайылмаларында өседі. Ағаштардан емен, шегіршін, терек, ырғай, т.б. бар. Жануарлардан түлкі, қарсақ, қабан; құстардан дуадақ, безгелдек кездеседі. 

== Халқы ==
Аудан тұрғындарының саны [[2019 жыл|2019]] жылы 56 086 адамды құрады. Ұлттық құрамы: [[қазақтар]] 70,90%, [[орыстар]] 19,09%, [[украиндар]] 5,33%, [[татарлар]] 1,74%, [[Беларустар|беларустер]] 0,70%, [[немістер]] 0,34%, [[мордвалар]] 0,29%, [[башқұрттар]] 0,21%, [[өзбектер]] 0,18%, басқалары 1,22%.

== Әкімшілік бөлінісі ==
29 елді мекен 1 қалалық әкімдік пен 14 ауылдық округке біріктілген:
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! Ауылдық округ/қала !! Халқы (2009) !! Елді мекендері
|-
| [[Ақбұлақ ауылдық округі (Бөрлі ауданы)|Ақбұлақ ауылдық округі]] || 784 || [[Ақбұлақ (Бөрлі ауданы)|Ақбұлақ]] ауылы
|-
| [[Ақсай қалалық әкімдігі]] || 35 941 || [[Ақсай (Бөрлі ауданы)|Ақсай]] қаласы, [[Аралтал]], [[Қызылтал]] ауылдары
|-
| [[Ақсу ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы)|Ақсу ауылдық округі]] || 635 || [[Ақсу (Бөрлі ауданы)|Ақсу]], [[Жаңақоныс (Бөрлі ауданы)|Жаңақоныс]] ауылдары
|-
| [[Березов ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы)|Берёзов ауылдық округі]] || 1 488 || [[Березовка (Батыс Қазақстан облысы)|Берёзовка]] ауылы және [[Сұлусай (Батыс Қазақстан облысы)|Сұлусай]] темір жол айрығы
|-
| [[Бөрлі ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы)|Бөрлі ауылдық округі]] || 3 280 ||[[Бөрлі (Бөрлі ауданы)|Бөрлі]], [[Масайтөбе]] ауылдары
|-
| [[Бумакөл ауылдық округі]] || 1 158 || [[Бумакөл]], [[Облавка]], [[Утвинка]] ауылдары
|-
| [[Достық ауылдық округі (Бөрлі ауданы)|Достық ауылдық округі]] || 528 || [[Достық (Бөрлі ауданы)|Достық]] ауылы
|-
| [[Жарсуат ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы)|Жарсуат ауылдық округі]] || 1 590 || [[Жарсуат (Батыс Қазақстан облысы)|Жарсуат]], [[Димитров (Батыс Қазақстан облысы)|Дмитров]], [[Қарашығанақ (ауыл)|Қарашығанақ]] ауылдары
|-
| [[Кеңтүбек ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы)|Кеңтүбек ауылдық округі]] || 1 056 || [[Кеңтүбек (Батыс Қазақстан облысы)|Кеңтүбек]], [[Бақтыарал]] ауылдары
|-
| [[Қанай ауылдық округі]] || 660 || [[Қанай (Батыс Қазақстан облысы)|Қанай]], [[Дәнелікөл]]  ауылдары
|-
| [[Қарағанды ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы)|Қарағанды ауылдық округі]] || 785 || [[Қарағанды (Бөрлі ауданы)|Қарағанды]] ауылы
|-
| [[Қарақұдық ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы)|Қарақұдық ауылдық округі]] || 356 || [[Қарақұдық (Бөрлі ауданы)|Қарақұдық]] ауылы
|-
| [[Приурал ауылдық округі]] || 1 357 || [[Приурал|Приуральное]] ауылы
|-
| [[Пугачев ауылдық округі|Пугачёв ауылдық округі]] || 2 734 || [[Пугачево (Батыс Қазақстан облысы)|Пугачёво]], [[Бесағаш (Батыс Қазақстан облысы)|Бесағаш]] ауылдары
|-
| [[Успен ауылдық округі (Бөрлі ауданы)|Успен ауылдық округі]] || 883 || [[Успенка (Батыс Қазақстан облысы)|Успенка]], [[Жаңаталап (Батыс Қазақстан облысы)|Жаңаталап]], [[Қаракемпір (ауыл)|Қаракемпір]] ауылдары
|}

== Жол торабы ==
Бөрілі ауданы арқылы Саратов – Елек (Илецк) темір жолы, Ақсай – [[Жымпиты]] – [[Шыңғырлау (ауыл)|Шыңғырлау]] автомобиль жолы өтеді. Аудан орталығынан облыс орталығына дейінгі арақашықтық 120 км. Темір жол ұзындығы 85 км, ол облыс жолдары ұзындығының 17,1 % құрайды. Автомобиль жолдарының ұзындығы 465 км, оның ішінде 240 км қатты жабындымен, 220 км қиыршық тас жабындымен және 5 км топырақ жабындымен жабылған.

== Пайдалы қазбалар ==
Кен байлықтарынан [[мұнай]], [[газ]] ([[Қарашығанақ мұнай-газ конденсат кен орны]]), табиғи құрылыс материалдары кездеседі. Аудан аумағында пайдалы қазбалардың 10 кен орны белгілі, олардың біреуі  - мұнай-газ, қалғаны - құрылыс материал. Кен орны қорының мөлшері, өнімділігі және қызмет мерзімі бойынша бірегей болып табылады.

== Шаруашылығы ==
Негізінен астық өсіру мен мал шаруашылығымен шұғылданады. Ауыл шаруашылығына пайдаланатын жері 553,2 мың га, оның ішінде егістігі 86,3 мың га, жайылым 56,2 мың га, шабындық 9,7 мың га.&lt;ref&gt;Қазақ Энциклопедиясы&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
{{Батыс Қазақстан облысы}}
{{Бөрлі ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Бөрлі ауданы]]</text>
      <sha1>3gptpgmrebr56yy0rz1qnawqhu3g28n</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Индер ауданы</title>
    <ns>0</ns>
    <id>20347</id>
    <revision>
      <id>3063154</id>
      <parentid>3062861</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T12:58:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="42388" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауданы
 |ауданның атауы      = Индер ауданы
 |елтаңба             = Индер ауданының эмблемасы.gif
 |ту                  = 
 |елтаңба сипаттамасы   = Индер ауданының эмблемасы
 |ту сипаттамасы        = 
  |lat_dir = N |lat_deg =  |lat_min =  |lat_sec = 
  |lon_dir = E |lon_deg =  |lon_min =  |lon_sec = 
 |облысы              = Атырау облысы
 |аудан орталығы          = [[Индербор]]
 |ауылдық округтер саны   = 6
 |кенттік әкімдіктер саны = 1
 |қалалық әкімдіктер саны = 
 |ауылдар саны       = 13
 |қалалар саны       = 
 |әкімі              = Салауат Өтеғұлов
 |әкімдіктің мекенжайы  = Индербор кенті, Қонаев көшесі №12
 |құрылған уақыты    = [[1933]]-[[1963]], [[1964]]
 |жер аумағы          = 10,9 мың
 |жер аумағы бойынша орны  = 5-ші
 |тұрғыны             = 32 057&lt;ref&gt;[https://www.stat.gov.kz/api/getFile/?docId=ESTAT354434 Қазақстан Республикасы халқының облыстар және астана, қалалар, аудандар, аудан орталықтары және кенттер бөлінісіндегі жынысы бойынша саны (2020 жылдың басына)]&lt;/ref&gt;
 |халық саны бойынша орны  = 3-ші
 |санақ жылы          = 2020
 |тығыздығы           = 2,8
 |тығыздығы бойынша орны   = 
 |ұлттық құрамы       = қазақ 96,3%, орыс 3%, татар 0,3%
 |телефон коды        = +7 71234
 |пошта индексі       = 0602XX
 |сайты               = 
 |карта               = Inder District Kazakhstan.png
 |әкімшілік бірліктің картасы = Inder District in Atyrau Region.svg
 |ортаққордағы санаты = 
}}
'''Индер ауданы''' — [[Атырау облысы]]ның солтүстігіндегі әкімшілік бірлік. Аудан [[1933]] жылы құрылған. Аудан орталығы – [[Индербор]] кенті.

==Жалпы сипаттама==
Жер аумағы 10,9 мың км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;. Тұрғыны 33,5 мың адам, орташа тығыздығы 1 км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;-ге 3,1 адамнан келеді (2018). Құрамында 1 кенттік, 6 ауылдық әкімшілігі округі және оларға қарасты 21 ауыл бар. Аудан орталығы  [[Индербор|Индербор кенті]].  Индербор кентінің [[Атырау]] қаласына дейінгі арақашықтығы - 200 км. Ең ірі елді мекендері: Индербор кенті, Есбол, Өрлік, Елтай, Көктоғай, Жарсуат және Бөдене ауылдары.

Жер бедері — негізінен жусанды жазық далалық. Сондай-ақ тұйықталған қуыстар, құлама [[сай]]лар, [[сор]]лар кездеседі. Сайлардың тереңдігі шамамен (1-1,5 м), олардың ұзындығы бірнеше шақырымға созылады. 6-10 м-дей ойпаңда орналасқан сорлардың суы тұзды келеді. Тұзды көлдер жазда көбіне кеуіп қалады. Онша биік емес дөңестер оңтүстік-батысында Оңдасын жалымен (Димаштөбе), солтүстігінде Тотжалмен, шығысында Көктаумен ұштасады. Бұл аумақта жүздеген [[қазаншұңқыр]]лар, терең [[оқпан]]дар, үлкенді-кішілі [[үңгір]]лер, [[жыра]]лар кездеседі.

== Географиясы, рельефі және геологиялық құрылысы==
Индер ауданы – Атырау облысындағы өнеркәсіпті және ауыл шаруашылықты аудандарының бірі. Индер ауданының жері [[Каспий маңы ойпаты]]ның солтүстігін алып жатыр. Ауданды екіге бөліп жатқан [[Жайық]] өзенінің батыс жағы, негізінен, жазық құмды [[шөл]] болып келеді, ал шығыс жағы [[үстірт]]ті ([[Индер (тау)|Индер]] мен Жамантау тауларының [[теңіз]] деңгейінен биіктігі 52 және 26 м). Одан әрі сортаң топырақты жазыққа айналады. Индер тауында карстық опырылымдар мен үйінділер өте жиі тараған. Аймақ [[рельеф]]і жазық, топырағы сазды.

Ауданның қазіргі жер бедері антропогенде болған бірнеше теңіз трансгрес- сияларымен (Баку, Хазар, Хвальн) байланысты.

Индер ауданы жерінде шығыстан [[Ойыл (өзен)|Ойыл өзенінің]] жаңа [[Өзен атырауы|атырауы]] аласара келіп ұсақ тұйық [[көлтабан]]дарымен аяқталады. Бұл саздақты-құмайтты атыраудың биіктігі солтүстікте 5 м., ал оңтүстік етегінде 10-15 м. Ауданның орталық бөлігінде теңіздің шегінуінен пайда болған әр жастағы бір-бірімен жалғасқан ежелгі теңіздік атыраулары (Жайық- Көшім, Оңтүстік-Жайық маңы) жатыр.
[[File:Индер тауы 2011ж.jpg |thumb|left|300px|Индер тауы]]
Жайық-Көшім ежелгі теңіз-атырауы (дельтасы) Жайық өзенінің оң жағымен тұйық өзендер өңірінің арасында орналасқан. Абсолюттіқ биіктігі 0—10 м шамасы. Саздақтармен құмдақтардан түзілген және тармақталған құрғақ арналармен тілімденген. Оларды биіктігі 3—3,5 м [[қырқалар]] бөліп тұрады.

Оңтүстік-Жайық маңы теңіздік-атырауы [[Индер (тау)|Индер]] тауының оңтүстігінде Жайықтың сол жағымен шығыста Ойылдың тұйық ағынсыз атырауының арасында жатыр. Рельефі белесті-жалды болып келеді, биіктікгері 4—5 м. 
Ауданның батыс жартысын алып жатқан Еділ-Жайық өзендер аралығында орналасқан Нарын құмының шығыс шеті. Бұл өңірде беткі ағындар жоқ. Нағыз құмды шөлмен сипатталады. Шығысында [[Төбешікті құмдар, бұталық төбелер|төбешікті құмдар]] батысқа қарай төбешікті-қырқалы, қырқалы- шағыл құмдарға жалғасады. Қамыс, Самара көлдер ойысына жақын жатқан құмдарда аздаған айырмашылықтар бар. Қара және Сары өзендер көктемде тасыған кезде оның тармақтарымен келген немесе жерге сіңіп, жер астымен келген сулар құмдарды ылғалдандырып грунт суларын тұшытады. Индер ауданының рельефін құруда желдің маңызы зор. Құмды жазықтарда эолды-рельеф формалары кеңінен таралған. Орта төбешікті құмдардың биіктіктері 5-6 м, ал еспелі шағыл құмдардың биіктігі 18 м-ге дейін жетеді. Аудан рельефінің жалпы көрінісі ойпатты жазық болғанмен мұнда түпкілікті тау жыныстарынан түзілген, тұзкүмбездерінен жасалған Индер, Жамантау таулары бар. Оңтүстік беткейі жер қабықты тілімделіп келген. 

Платформа кембрийге дейін пайда болған, екі қабаттан тұрады. Төменгі іргетасы, кристалды тау жыныстарынан тұратын бөлігі 20 шақырымдық тереңде жатыр. Оның бетін кейінгі эралардың (палеозой, мезозой және кайнозой) шөгінді тысы жапқан. Ауданның жер бетінде [[Неоген кезеңі|неогеннің]] құм-саз құрылымынан тұратын шөгінді жыныстар кеңінен таралған. Ежелгі тау жыныстарынан [[пермь кезеңі]]нің Кунгур ярусының шөгінділері [[Индер (тау)|Индер]] тауында жер бетіне шыққан. Олар тастұзынан, гипсінен, гипсті- мергельді тақта-тастардан түзілген.

== Халқы ==
Тұрғыны 2021 жыл басында 32 254 адам болды.&lt;ref&gt;https://stat.gov.kz/region/252311/statistical_information/industry/2361&lt;/ref&gt; Жекеленген этностары  бойынша халық саны төмендегіше бөлінеді:(2021 ж.)
* [[Қазақтар]] –31 140 адам
* [[Орыстар]] -906
* [[Татарлар]] -75
* [[Өзбектер]] 53
* [[Қарақалпақтар]] -19
* [[Шешендер]] – 12
* [[Немістер]] -11
* [[Даргиндер]] -5
* [[Грузиндер]] -4
* [[Корейлер]] -2
* [[Болгарлар]] -2
* [[Лактар]] -1
* Басқа ұлттар -24

Халықтың 1 км2-ге шаққандағы орташа тығыздығы — 2,7 адам. 

== Тарихы ==
Аудан аумағын ақ гвардияшылардан тазарту үшін 1919 жылдың 22 желтоқсанынан 1920 жылдың 3 қаңтарының кешіне дейін В.И.Чапаев дивизиясы ұрыс жүргізді. Азат етілген елді мекендерде Горы, Гребенщик, Кулагино, Өрлік, Зеленый селолық кеңестерін құру қолға алынды. Олардың бәрі де Зеленый болыстық атқару комитетіне бағынды. Ал Зеленый болыстық комитеті 1920 жылы 6 қаңтарда құрылған Гурьев уездік революциялық комитетіне бағынды. Түрлі себептермен 1923 жылдың аяғында Зеленый болыскомы таратылып, оның орнына Топайлы болыскомы құрылып, орталығы әуелі Топайлы, кейін [[Есбол (Индер ауданы)|Кулагино]] ауылы болды. Оған бұрын орыстар көбірек мекендеген 11 ауыл қарады, оларда 1927 жылы 8299 адам тұрды.&lt;br /&gt;
1928 ж. республика бойынша жаңаша әкімшілік-аумақтық аудандастыру шаралары жүргізілді. Бес басқышты (ауыл-село, облыс, уезд, губерния, өлке) баскару жүйесінің орнына төрт басқышты (ауыл-село, аудан, округ, өлке) басқару жүйесі енгізіліп, 1928 ж. 6 мамырда Гурьев округі кұрылды. Оның кұрамына кірген жеті әкімшілік бөліктің бірі — [[Есбол ауданы]]. 1928 ж. 17 қаңтарда құрылған [[Есбол ауданы]]ның орталығы № 9 ауыл болған. Ол екі жылдан кейін таратылып, Гурьев ауданының кұрамына енгізілген.&lt;br /&gt;
Жайықтың оң бетіндегі кұм ішіндегі ауылдар да кеңестерге біріктірілді. 1931 жылы Толыбай және Мәмбет кеңестері құрылып, бұл ауылдық кеңеске төрт мал серіктігі қараған. Олар: “Шұбалаң”,  “Тұрмантай”, Үлкеншағыл”, “Жұлдыз”. 1939 жылы бұл серіктіктер таратылып, Жайық бойындағы шаруашылықтарға қосылды.&lt;br /&gt;
1933 ж. Гурьев өз алдына облыс болып жариялануына байланысты сол жылдың 26 тамызындағы округгік комитеттің шешімімен Есбол ауданы қайта құрылып, орталығы Кулагино селосы болып бекітіледі. Оның құрамына 28 ауылдық, селолық кеңес кірген. 1942 жылы жазында Мәмбет ауылдық кеңесі таратылып, оған қарасты “Мәмбет”, “Энгельс”, “Еңбек” шағын шаруашылықтары тиісінше Зеленый, Жарсуат, Бөдене ауылдарындағы ұжымшарлар құрамына енгізілген.&lt;br /&gt;
Аудан 1963 жылы көршілес Бақсай ауданымен біріктіріліп, 1964 ж. қайта бөлінді. Содан Индер ауданы атанып, орталығы [[Индербор]] кенті болды.

== Әкімшілік-аумақтық бөлінісі ==
Ауданның әкімшілік-аумақтық бөлінуі:
{| class=&quot;wikitable&quot;
 !Ауылдық округ/қала
 !Халқы (2009)
 !Елді мекендері
|-
 | [[Индербор кенттік әкімдігі]]
 | 12 915
 | [[Индербор]] кенті
|-
 | [[Бөдене ауылдық округі]]
 | 1 476
 | [[Бөдене (Атырау облысы)|Бөдене]] ауылы
|-
 | [[Елтай ауылдық округі (Атырау облысы) |Елтай ауылдық округі]]
 | 3 269
 | [[Елтай (Атырау облысы)|Елтай]], [[Аққала (Атырау облысы)|Аққала]] ауылдары
|-
 | [[Жарсуат ауылдық округі (Атырау облысы)|Жарсуат ауылдық округі ]]
 | 2 955
 | [[Жарсуат (Атырау облысы)|Жарсуат]], [[Ақтан (ауыл)|Ақтан]], [[Кетебай (Атырау облысы)|Кетебай]], [[Құрылыс (Атырау облысы)|Құрылыс]], [[Қызылжар (Индер ауданы)|Қызылжар]] ауылдары
|-
 | [[Көктоғай ауылдық округі]]
 | 2 418
 | [[Көктоғай (Атырау облысы)|Көктоғай]] ауылы
|-
 | [[Есбол ауылдық округі (Индер ауданы)|Есбол ауылдық округі ]]
 | 4 808
 | [[Есбол (Индер ауданы)|Есбол]], [[Ынтымақ (Атырау облысы)|Ынтымақ]] ауылдары
|-
 | [[Өрлік ауылдық округі]]
 | 2 741
 | [[Өрлік |Өрлік]] ауылы
|}

== Әкімдері ==
* Серік Арыстан 2013-2019
* Мейірім Қалауи 2019-2021
* Салауат Өтеғұлов 2021-

==Климаты==   
Индер ауданы мұхиттардан қашық жатуына байланысты олардың климатты жұмсартарлық әсері байқалмайды. Сол сияқты Каспий теңізінің әсері де тек қана жағалауларында сезіледі. Аудан аумағының климаты арктикалық, иран және тұран ауа массаларының әсерінен қалыптасады. Жылдың салқын кезінде мұнда Сібір антициклонының батыс тармағын (Воейков осінен) келген ауа массасы үстем болады. Жылы кезде олар Орта Азиямен Ираннан келген ыстық тропиктік ауамен алмасады. Осы ауа массаларының әсерінен өте қуаң шұғыл континентгік шөлейт климат типі қалыптасады. Жылы атлант ауа массаларының да аудан аума- ғының ылғалына әсері мардымсыз, өйткені жолда күшті өзгеріске үшырап жетеді және жазық жер бедерінің үстімен тоқтамай өтіп кетеді. Шұғыл континенттік климат жыл мезгілдерінде үлкен айырмашылықтармен сипатталады. Жазы өте ыстық, қысы суық, түсетін жауын-шашын аз, ал буланушылық өте көп болуынан байқалады. 

Индер ауданының климаты метеостансалардың мәліметтері бойынша, ең салқын ай қаңтарда -13,0°С. Жалпы қыс қоңыржай салқын, онша ұзақ емес.
Жаз аудан аумағында ыстық және ұзак болады. Ең жылы шілде айының орташа температурасы +25,0°, бірақ кей жылдары ауаның темературасы +45°С дейін көтеріледі. Орташа жылдык температураның амплитудасы (айырмашылығы) 37°С.

Жауын-шашынның жылдық мөлшері 242-282 мм. Қуаңшылық жылдары 80 мм-н аспаған (1891). Жауын-шашын көбінесе батыстан келетін циклондарға байланысты салқын кездерде түседі.&lt;br /&gt;
Қар жамылғысының қалындығы 10 см-ден аспайды, желтоқсан айының екінші онкүндігінен бастап 2—3 ай бойы сақталады. Ал жазда буланушылық (ылғалды жер, су бетінен ауаға булану) 800—900 мм.

==Өзендері мен көлдері==
Индер ауданы бүкіл облыс жерлері сияқты су қорына өте тапшы аймақтардың қатарына жатқызылады, яғни жерінің аумағына шаққанда мұндағы су мөлшері өте аз. Есепке алынған өзен-көлдердін су деңгейлері де жыл мезгілдерінде кенет өзгеріп отырады. Ірілері тартылып, ұсақтары құрғап қалады. Басты өзені — [[Жайық]], Атырау облысының үлесіне 323 км бөлігі тиетін болса, соның 150 км-дей ұзындығы Индер ауданының жерімен солтүстіктен оңтүстікке ағып өтеді. 
[[Сурет:Индер кенті тұсындағы Жайық өзені.jpg |thumb|right|250px|Индер кенті тұсындағы Жайық өзені]] 
Судың тасу кезінде (мамыр айында) өзен деңгейі сабасынан (межень) орташа 4— 5 м көтеріледі, су көп жылдары 10 м жоғарылайды. Аудан жерінде су тасқыны пайда болып, жайылмаларды, өзен террасаларын бірнеше километрге жайылып су басады. [[Бағырлай]], [[Бағырлайсай]] өзендерінің, көптеген көлдердің деңгейі көтеріледі. Жалпы өзен жайылмалары әр бір екі жылда, өзен террасалары әрбір 5-6 жылда су астында қалып отырады.
Аудан жерінде Жайық, [[Бағырлай]], Алғабас, Құрайлы өзенінің екі жағындағы өзен аңғарлары арқылы салынған, Ақсай суару-суландыру жүйелері бар.

Ауданның ірі көлі — [[Индер (көл)|Индер]]. Ол тұзды, тұйық көл. Жайық өзенінің сол жағында 15 км жерде орналасқан. Ауданы 110 км2, ұзындығы 13.5	км, ені 11 км, терендігі 0,7 м, жағалау сызығы 40 км. Тектоникалық жолмен пайда болған, жер қыртысының төмен түскен жері. Жағалары саздақты, су бетіне- қарай 4—8 м құлама тік жар. Қоректену көзі айналасындағы саздардан шығатын тұзды бұлақтар. Су жинайтын алабы 425 км2. Индер көлі мен шығыстағы [[Ойыл өзені|Ойыл өзендерінің]] аңғарындағы [[Ақтөбе (көл)|Ақтөбе]], Отаркөл, [[Бөлекаяқ]], т.б. көлдерден тұрады.&lt;br /&gt;
[[Бөлекаяқ]] көлі ауданның солтүстік шығысында ең төмен бөлігіңце орналасқан. Абсолюттік биіктігі — 17,5 м, ауданы 13,5 км2, ұзындығы 9,5 км, енді жері 2,1 км, жағалау сызығының ұзындығы 34,4 км.&lt;br /&gt;
Ауданның шығысында Отаркөл көлі жатыр. Теңіз деңгейінен биіктігі — 8,5 м, ауданы 3 км2, ұзындығы 3,4 км, ені 1,7 км, жағалау сызығы 12 км.
Оның солтүстігінде жатқан [[Ақтөбе (көл)|Ақтөбе]] көліне Ойыл өзені құяды. Бөлекаяқ өзені ағып шығады. Абс. биіктігі — 5 м., ауданы 5,5 км2, ұзындығы 5 км, ені 3 км, жағалау сызығы 17,5 км.

==Өсімдіктер мен жануарлар дүниесі==
Өсімдіктерден шөлейт аймаққа тән [[қара жусан]], [[көкпек]], [[изен]], [[еркек шөп]], [[қияқ]], т.б. өседі. Жайық аңғарындағы тоғайлы алқаптар, Тайсойған, Мәмбет, Қараой кұмды өңірлері бай келеді. Жайықтың екі жағы қалың [[тоғай]]. 
Құмдардың шығысында топырақта дақылдардан [[Бидайық (өсімдік)|бидайық]], [[айрауық]], [[арпабас]], аздап [[бұта]]лар - [[ақтал]], [[жыңғыл]]дар кездеседі. Қырқалар төбешіктер мен жазықтарда жусанды, [[бұйырғын]] өсімдіктері өседі.&lt;br /&gt;
Ойыс жерлерді сор алып жатыр. Басым өсімдіктері: жусанды-бұйырғын, сораңды-қаражусанды, дақылды-жусанды, бидайықты-түрлі шөпті топтар.

Аңдардан [[қасқыр]], [[түлкі]], [[борсық]], [[ақ бөкен|киік]], [[қарсақ]], [[жабайы шошқа]], [[қоян]], [[бауырымен жорғалаушылар]]дан [[жылан]], [[кесіртке]], [[бақа]] көп. [[Құстар]]дан [[қарақұс]], [[қарға]], [[Шауқарға|ұзақ қарға]], [[шағала]], [[сауысқан]], [[үйрек]], [[көкек]], [[Торғайлар|торғай түрлері]], [[жапалақ]], [[үкі]] кездеседі. Өзен бойларында [[су құстары]], сондай-ақ [[бозторғай]] т.б. мекендейді. Жайық өзенінде балықтың бірнеше түрі, оның ішінде бекіре тұқымдас [[балықтар]] да бар. Жазда [[бүйі]], [[қарақұрт]] байқалады.

== Экологиясы == 
Аудандағы 300-ден аса кәсіпорын, шаруа қожалықтарының қоршаған ортаға зиянды әсер ету ықтималдығы бақылауға алынған. 
Аудан аумағын қақ жарып өтетін [[Жайық]] өзенінің фаунасы бай, суында сирек ұшырасатын балық түрлері тіршілік етеді. Өзенді жағалай өскен жасыл желек ауа құрамын үнемі тазартып отырады. Сондықтан Индер ауданы экологиялық жағдайы жағынан қалыпты аймақтардың қатарына жатады. Аудан бойынша кәсіпорындар мен автокөліктер арқылы жылына 3936 тоннадай зиянды-улы газдар ауаға тарап, 1500 тоннаға жуық [[қалдықтар]] шығады. Сондықтан автокөліктердің жүріс-тұрысына, техникалық-диагностикалық ахуалына баса назар аударылады. 2002 жылы өндірістік және тұтыну қалдықтарын жинақтап, жайғастыратын, Индербор кентін көгалдандырумен айналысатын “Келбет” мемлекеттік- коммуналдық кәсіпорны кұрылды. Кәсіпорыңдар мен мекемелердің лас су шығару мөлшері белгіленген нормадан ауытқымайды, сондықтан экологиялық ахуалға кері әсері тимейді.&lt;ref&gt;Индер ауданы, «Арыс» баспасы Алматы, 2006 ISBN 9965-17-273-0&lt;/ref&gt;

==Пайдалы қазбалары==
[[Сурет:Индер көлі маңындағы борат кені.tif|thumb|right|150px|Индер көлі маңындағы борат кені]]
Геологиялық және гидрогеологиялық сипаты жағынан, пайдалы қазындылары жөнінен аудан өте күрделі жер қойнауымен ерекшеленеді.  Пайдалы қазындыларынан кұрылыстық материалдар бағытындағы шикізаттарына аса бай. Индер көлінің жағасындағы төбешіктердің асты күмбез пішінді [[тұздар]]дан тұрады және көлдің өзі әр түрлі [[шикізат]]тарға бай: [[борат]], [[калий]], [[магний]], [[ас тұзы]], [[гипс]], [[қиыршықтас]], [[ұлутас]], т.б. Құрылыс материалдары бар. Гипстің жалпы қоры − 10-15 млрд. тоннадай. [[Индер көлі|Индер көлінің]] солтүстік-шығысында [[минералды су]] көздері мен [[шипалы балшық]] та көп тараған. Оларды жергілікті тұрғындар ежелгі заманнан бері әр түрлі сырқаттарды емдеуге пайдаланып келеді.

==Экономикасы==
[[Сурет:«ИСИ - Гипс - Индер».jpg|thumb|right|200px|«ИСИ - Гипс - Индер» ЖШС]]«Жайықгазтасымалдау» басқармасы, геологиялык «Бор» ЖШС, «Индертұз» кәсіпорны, «Индер» мұнай айдау стансасы, емдік бишофит пен тұз өндіретін «Геохим» кәсіпорны, «Индергипс» бірлескен кәсіпорны аудан экономикасын нарық тұйығынан шығару үшін жұмыс істеуде. Өнеркәсібі түгелдей дерлік «Индерборат» және «Индертұз» акционерлік қоғамына қарасты борат карьерлері мен байыту фабрикасынан, нан мен сүт зауыттарынан тұрады. Мұндағы өнеркәсіп орталығы  [[Индербор]] кенті.&lt;ref name=&quot;test&quot;&gt;«Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы]]» Бас редакциясы, 1998 жыл. ISBN 5-89800-123-9,&lt;/ref&gt; 
Индер ауданында «ИСИ - Гипс - Индер», «Индергаз» ЖШС-рі, «Қазақтелеком» АҚ-ның аудандық филиалы, [[Индер желілік- өндірістік басқармасы]], [[Индер мұнай айдау стансасы]], Индер [[орман шаруашылығы]] мекемесі бар. [[Атырау облысы]] [[статистика]] департаментінің мәліметі бойынша экономиканың нақты секторында 2009 жылдың қаңтар-қазанына 2008 жылғы қаңтар - қазанға %-бен кен өндіру өнеркәсібі -80,5, электр энергиясын, газ бен су өндіру және бөлу - 97,8, ауыл шаруашылығы - 102,5.

== Шаруашылығы==
Ауыл шаруашылығы негізінен қаракөл [[қой]]ы мен [[сиыр]],  [[жылқы]], [[түйе]] өсіруге маманданған. Ауыл шаруашылығы жерінің аумағы 987,9 мың га. Оның 1,3 мың га-сы егістік, 3,4 мың га-сы шабындық, 983,2 мың га жайылым. Негізгі айналысатын шаруашылығы - [[мал шаруашылығы]], дәлірек айтқанда [[қаракөл тұқымдас қой]] түрін өсіру. 2009 жылы (қаңтар - қазан) 3,8 мың тонна (тірі салмақта) ет, 6,1 мың тонна сиыр сүті, 288 мың дана жұмыртқа өндірілді. 2009 жылдың 1 қарашасына ауданда 20,4 мың бас ірі қара, 104,4 мың бас қой мен ешкі, 6,3 мың бас жылқы, 2,7 мың бас түйе болды. Сондай-ақ, мал шаруашылығымен бірге егін шаруашылығы да дамыған. 

==Көлік жолдары==
Аудан жері бойынша [[Жайық]] өзенінің екі жағасын бойлай ең ірі елді мекендерді қамтып республикалық маңызы бар Атырау - Орал автомобиль магистралі өтеді. Жайық өзенінде өзен су жолы бар. Аудан аумағымен [[Орта Азия]]  Орталық [[газ]] құбырынан тартылған тармақтар арқылы газ тасымалданады. Ауданда өзен айлағы, «Индергаз» желісі мекемесі жұмыс істейді.&lt;ref name=&quot;test&quot;/&gt;

== Білім беру ісі ==
1920-21 жылдары ауданда [[Көктоғай (Атырау облысы)|Зеленый]] (қазіргі Көктоғай), 1-сатылы Есбол орталау және Қызыл үй орталау мектептері жұмыс істеген. Кеңес өкіметінің халықты жаппай оқыту шараларына сәйкес ашылған алғашқы мекгептердің бірі — [[Есбол (Индер ауданы)|Кулагиндегі]] үшжылдық “Церковно-приходская школа” 1920 жылдан жұмыс істеп, 1924-33 жылдары алғашқы орыс-қазақ бастауыш мектебіне айналған. 
1923-24 жылдары аудан жерінде 1-сатылы 11 қазақ мектебінде он бір мұғалім қызмет еткен. 
1936 жылы Тас деген жерде бастауыш мектеп ашылып, он жылдан кейін ол жетіжылдық мектепке айналдырылды. 
Құм ішіндегі “Жұлдыз”, “Қараой”, “Қостан”, “Сазды”, “Майда”, “Үлкен шағыл”, “Қыстаушағыл” (кейде “Құлжым мектебі” деп те аталады), “Қарақұс”, “Тума”, “Қырғи”, “Хозауыл” бастауыш, жетіжылдық мектептері жергілікті халықка білім берудің үлкен ордасына айналды. 

№ 6 ауылда “Қазбек”, № 5 ауылда “Құрылыс”, № 4 ауылда “Қызылжар” бастауыш мектептері ашылды, “Қызылжар” мектебі 1938 ж. орталау мектепке айналды.&lt;br /&gt; 
1929-30 оқу жылында [[Жарсуат (Атырау облысы)|Жарсуат]] ауылында мектеп үйі тұрғызылып, № 2,3 ауылдардың балалары осында оқыды. 
1993 жылға дейін ауданда 1 орталау, 12 орта, барлығы 13 мектеп болды. 1993 жылы Кулагин селосында аудан тарихында тұңғыш рет ұлттық гимназия ашылып, 1993-94 оқу жылында өзінің алғашқы шәкірттерін қабылдады.&lt;br /&gt;
2006 жылы ауданда 1 бастауыш, 14 орта, 1 гимназиялық мектеп балаларға білім беруде. Оның 12-сі таза қазақ мектебі де, 4-і аралас мектеп, бұл білім ордаларында 7381 оқушы білім алды.

== Денсаулық сақтау ісі ==
Есбол ауданының орталығы болған [[Есбол (Индер ауданы)|Кулагинд]]е ең алғашқы медицина мекемесі -5 орындық [[аурухана]] 1939 жылы ашылған. Онда (аудандық денсаулық сақтау бөлімі деп аталған) Сергей Михайлович Ларионов деген фельдшер, 1941 жылдан Л.А.Саута деген дәрігер басшылық жасаған. 1941 жылы бұл аурухананың көлемі 15 орынға дейін өсіп, фельдшер Наурызова Зияда меңгерушісі болып істеген. 
Кулагин ауруханасында төсек саны 1948 жылы -25, 1950 жылы 35 орынға дейін өсіп, жергілікті тұрғындарға білікті мамандәрігерлер медициналық қызмет көрсеткен. 1956 жылы аурухана 50 орынға дейін өсті.&lt;br /&gt;
1986 жылы борат кенішінің жаңадан салынған профилакторий үйі аудандық ауруханаға берілді. Онда аурухананың басқа бөлімдерімен қатар 6 орындық реанимация бөлімі ашылып, орталықтандырылған оттегімен қамту іске асырылды, қажетті құрал-сайманмен жабдықталды.

1990 жылы аудандық ауруханадағы төсек саны 210-ға, аудан бойынша төсек саны 310-ға жетті. Елді мекендердің бәрінде сүтханалар ашылды. Кулагин ауруханасы үшін жатақхана үйі, тұрғын үйлер есебінен бірнеше ғимараттар салынып, аурухана сол жаңа үйлерге көшірілді.
Өкпе аурулар ауруханасы жаңа құрылыспен кеңейтілді, мамандармен, жабдықтармен толықтырылды. 
Зеленыйда 30 орындық аурухана үйі ашылды. Арнаулы мамандар жіберіліп, құрал-жабдықтар бөлінді. [[Елтай (Атырау облысы)|Елтайда]], [[Өрлік]]те, [[Бөдене (Атырау облысы)|Бөденеде]], [[Жарсуат (Атырау облысы)|Жарсуатта]] ауылдық дәрігерлік [[амбулатория]]лар ашылды.&lt;br /&gt; 
1992 жылы облыста бірінші типтік амбулатория жұмысқа кірісті. 2001 жылы Елтай ауылында типтік жобамен ауылдық дәрігерлік амбулатория, 4 ауылда медициналық пункт салынды, [[Кетебай (Атырау облысы)|Кетебай]], [[Құрылыс (Атырау облысы)|Құрылыс]], [[Ынтымақ (Атырау облысы)|Гребенщик]] ауылдарында [[фельдшерлік-акушерлік пункт]] іске қосылды.

== Мәдениеті ==
“Қызыл отаулар” ауданның елді мекендерінде өткен ғасырдың отызыншы жылдары ашыла бастады. 1948 жылы ауданда 7 оқу үйі, 3 [[кітапхана]], 2 қызыл отау, Кулагино ауылында клуб болды. 

1968 жылы Өрлік селолық клубы жанындағы драма үйірмесінің мүшелері А.Шамкеновтың “Адасқан қаз” пьесасын облыс орталығында қойып, [[Өрлік халық театры|халық театры]] атағын жеңіп алды. Өрлік халық театры режиссер Бақыг Қабышевтің басшылығымен 1967-97 жылдар аралығында 80-ге тарта [[спектакль]], сахналық көріністер қойды. 

[[Аққала халық театры|Осындай театр]] 1974 жылы Аққала ауылында да өмірге келді. 1970-80 жылдары ауданда вокальды-аспапты, отбасылық ансамбльдер өмірге келді. 1971 жылы Кулагино селолық клубында құрылған “Жас әуендер” ансамблі әлі күнге өнер көрсетуде. “Борат” клубында ұйымдастырған “Жайық әуендері” вокальды-аспапты ансамблі 1980 жылы Алматы қаласында өнер көрсетіп, республикаға та- нылды. Мұндай ансамбльдер [[Жарсуат (Атырау облысы)|Жарсуатта]], [[Өрлік]]те, [[Елтай (Атырау облысы)|Елтайда]], [[Бөдене (Атырау облысы)|Бөдене]], [[Көктоғай (Атырау облысы)|Зеленый]] ауылдарында да жалғасын тапты.

1986 жылы Бөдене орта мектебінде құрылған “Мұрагер” ұлт аспаптар оркестрі 1992 жылы республика мәдениет министрлігі коллегиясының шешімімен “Үлгілі ұжым” атанды.
Ауданда “Индер-Мәдениет” мемлекеттік қазыналық коммуналдық кәсіпорны және оның құрамында Жарсуат, Көктоғай, Өрлік, Кулагино, Елтай селолық мәдениет үйлері, Гребенщик селолық және 1 жылжымалы клуб, 13 кітапхана, мұражай жұмыс істейді.
Мәдениет үйлерінде 4 ұлт аспаптары оркестрі, ансамблі, 5 [[хор]] ұжымы, 7 [[драма]] үйірмесі, 6 вокальды аспапты ансамбль өнер көрсетеді. 

Аудандық орталықтандырылған [[кітапхана]] жүйесі бойынша 12 кітапхана бар. Оларда 89762 дана кітап бар. Кітапханаларға 10623 оқырман тартылған. 

Ауданда мұражай 1977 жылдың 5 қарашасында Индерборда қоғамдық негізде ашылған. Ол 1992 жылы облыстық тарихи-өлкетану мұражайының аудандағы бөлімшесі ретінде кұрылып, 1999 жылы жаңа орынға көшірілді. Ондағы 3246 жәдігер үш бөлмеде орналасқан.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

==Сыртқы сілтемелер==
*[http://www.google.kz/url?sa=t&amp;source=web&amp;cd=2&amp;ved=0CCEQFjAB&amp;url=http%3A%2F%2Fwww.e-atyrau.kz%2Fkaz%2Findex.php%3Fname%3DPages%26op%3Dpage%26pid%3D93&amp;ei=FQf6TbjjK4SWswbGnLzHDw&amp;usg=AFQjCNEcHn0WpcrWLEBOutCTk_2EyVDyRw Индер ауданы]
*https://www.youtube.com/watch?v=un4vrrk63aY
{{wikify}}
{{Атырау облысы}}
{{Индер ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Индер ауданы]]</text>
      <sha1>9su337w09qab5v55rohzvfo1qba5abc</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063359</id>
      <parentid>3063154</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T09:20:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="42450" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауданы
 |ауданның атауы      = Индер ауданы
 |елтаңба             = Индер ауданының эмблемасы.gif
 |ту                  = 
 |елтаңба сипаттамасы   = Индер ауданының эмблемасы
 |ту сипаттамасы        = 
  |lat_dir = N |lat_deg =  |lat_min =  |lat_sec = 
  |lon_dir = E |lon_deg =  |lon_min =  |lon_sec = 
 |облысы              = Атырау облысы
 |аудан орталығы          = [[Индербор]]
 |ауылдық округтер саны   = 6
 |кенттік әкімдіктер саны = 1
 |қалалық әкімдіктер саны = 
 |ауылдар саны       = 13
 |қалалар саны       = 
 |әкімі              = Салауат Өтеғұлов
 |әкімдіктің мекенжайы  = Индербор кенті, Қонаев көшесі №12
 |құрылған уақыты    = [[1928]]-[[1930]], [[1933]]-[[1963]], [[1964]]
 |жер аумағы          = 10,9 мың
 |жер аумағы бойынша орны  = 5-ші
 |тұрғыны             = 32 057&lt;ref&gt;[https://www.stat.gov.kz/api/getFile/?docId=ESTAT354434 Қазақстан Республикасы халқының облыстар және астана, қалалар, аудандар, аудан орталықтары және кенттер бөлінісіндегі жынысы бойынша саны (2020 жылдың басына)]&lt;/ref&gt;
 |халық саны бойынша орны  = 3-ші
 |санақ жылы          = 2020
 |тығыздығы           = 2,8
 |тығыздығы бойынша орны   = 
 |ұлттық құрамы       = қазақ 96,3%, орыс 3%, татар 0,3%
 |телефон коды        = +7 71234
 |пошта индексі       = 0602XX
 |сайты               = 
 |карта               = Inder District Kazakhstan.png
 |әкімшілік бірліктің картасы = Inder District in Atyrau Region.svg
 |ортаққордағы санаты = 
}}
'''Индер ауданы''' — [[Атырау облысы]]ның солтүстігіндегі әкімшілік бірлік. Аудан &quot;Есбол ауданы&quot; атауымен [[1928 жыл]]ы құрылған. Аудан орталығы – [[Индербор]] кенті.

==Жалпы сипаттама==
Жер аумағы 10,9 мың км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;. Тұрғыны 33,5 мың адам, орташа тығыздығы 1 км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;-ге 3,1 адамнан келеді (2018). Құрамында 1 кенттік, 6 ауылдық әкімшілігі округі және оларға қарасты 21 ауыл бар. Аудан орталығы  [[Индербор|Индербор кенті]].  Индербор кентінің [[Атырау]] қаласына дейінгі арақашықтығы - 200 км. Ең ірі елді мекендері: Индербор кенті, Есбол, Өрлік, Елтай, Көктоғай, Жарсуат және Бөдене ауылдары.

Жер бедері — негізінен жусанды жазық далалық. Сондай-ақ тұйықталған қуыстар, құлама [[сай]]лар, [[сор]]лар кездеседі. Сайлардың тереңдігі шамамен (1-1,5 м), олардың ұзындығы бірнеше шақырымға созылады. 6-10 м-дей ойпаңда орналасқан сорлардың суы тұзды келеді. Тұзды көлдер жазда көбіне кеуіп қалады. Онша биік емес дөңестер оңтүстік-батысында Оңдасын жалымен (Димаштөбе), солтүстігінде Тотжалмен, шығысында Көктаумен ұштасады. Бұл аумақта жүздеген [[қазаншұңқыр]]лар, терең [[оқпан]]дар, үлкенді-кішілі [[үңгір]]лер, [[жыра]]лар кездеседі.

== Географиясы, рельефі және геологиялық құрылысы==
Индер ауданы – Атырау облысындағы өнеркәсіпті және ауыл шаруашылықты аудандарының бірі. Индер ауданының жері [[Каспий маңы ойпаты]]ның солтүстігін алып жатыр. Ауданды екіге бөліп жатқан [[Жайық]] өзенінің батыс жағы, негізінен, жазық құмды [[шөл]] болып келеді, ал шығыс жағы [[үстірт]]ті ([[Индер (тау)|Индер]] мен Жамантау тауларының [[теңіз]] деңгейінен биіктігі 52 және 26 м). Одан әрі сортаң топырақты жазыққа айналады. Индер тауында карстық опырылымдар мен үйінділер өте жиі тараған. Аймақ [[рельеф]]і жазық, топырағы сазды.

Ауданның қазіргі жер бедері антропогенде болған бірнеше теңіз трансгрес- сияларымен (Баку, Хазар, Хвальн) байланысты.

Индер ауданы жерінде шығыстан [[Ойыл (өзен)|Ойыл өзенінің]] жаңа [[Өзен атырауы|атырауы]] аласара келіп ұсақ тұйық [[көлтабан]]дарымен аяқталады. Бұл саздақты-құмайтты атыраудың биіктігі солтүстікте 5 м., ал оңтүстік етегінде 10-15 м. Ауданның орталық бөлігінде теңіздің шегінуінен пайда болған әр жастағы бір-бірімен жалғасқан ежелгі теңіздік атыраулары (Жайық- Көшім, Оңтүстік-Жайық маңы) жатыр.
[[File:Индер тауы 2011ж.jpg |thumb|left|300px|Индер тауы]]
Жайық-Көшім ежелгі теңіз-атырауы (дельтасы) Жайық өзенінің оң жағымен тұйық өзендер өңірінің арасында орналасқан. Абсолюттіқ биіктігі 0—10 м шамасы. Саздақтармен құмдақтардан түзілген және тармақталған құрғақ арналармен тілімденген. Оларды биіктігі 3—3,5 м [[қырқалар]] бөліп тұрады.

Оңтүстік-Жайық маңы теңіздік-атырауы [[Индер (тау)|Индер]] тауының оңтүстігінде Жайықтың сол жағымен шығыста Ойылдың тұйық ағынсыз атырауының арасында жатыр. Рельефі белесті-жалды болып келеді, биіктікгері 4—5 м. 
Ауданның батыс жартысын алып жатқан Еділ-Жайық өзендер аралығында орналасқан Нарын құмының шығыс шеті. Бұл өңірде беткі ағындар жоқ. Нағыз құмды шөлмен сипатталады. Шығысында [[Төбешікті құмдар, бұталық төбелер|төбешікті құмдар]] батысқа қарай төбешікті-қырқалы, қырқалы- шағыл құмдарға жалғасады. Қамыс, Самара көлдер ойысына жақын жатқан құмдарда аздаған айырмашылықтар бар. Қара және Сары өзендер көктемде тасыған кезде оның тармақтарымен келген немесе жерге сіңіп, жер астымен келген сулар құмдарды ылғалдандырып грунт суларын тұшытады. Индер ауданының рельефін құруда желдің маңызы зор. Құмды жазықтарда эолды-рельеф формалары кеңінен таралған. Орта төбешікті құмдардың биіктіктері 5-6 м, ал еспелі шағыл құмдардың биіктігі 18 м-ге дейін жетеді. Аудан рельефінің жалпы көрінісі ойпатты жазық болғанмен мұнда түпкілікті тау жыныстарынан түзілген, тұзкүмбездерінен жасалған Индер, Жамантау таулары бар. Оңтүстік беткейі жер қабықты тілімделіп келген. 

Платформа кембрийге дейін пайда болған, екі қабаттан тұрады. Төменгі іргетасы, кристалды тау жыныстарынан тұратын бөлігі 20 шақырымдық тереңде жатыр. Оның бетін кейінгі эралардың (палеозой, мезозой және кайнозой) шөгінді тысы жапқан. Ауданның жер бетінде [[Неоген кезеңі|неогеннің]] құм-саз құрылымынан тұратын шөгінді жыныстар кеңінен таралған. Ежелгі тау жыныстарынан [[пермь кезеңі]]нің Кунгур ярусының шөгінділері [[Индер (тау)|Индер]] тауында жер бетіне шыққан. Олар тастұзынан, гипсінен, гипсті- мергельді тақта-тастардан түзілген.

== Халқы ==
Тұрғыны 2021 жыл басында 32 254 адам болды.&lt;ref&gt;https://stat.gov.kz/region/252311/statistical_information/industry/2361&lt;/ref&gt; Жекеленген этностары  бойынша халық саны төмендегіше бөлінеді:(2021 ж.)
* [[Қазақтар]] –31 140 адам
* [[Орыстар]] -906
* [[Татарлар]] -75
* [[Өзбектер]] 53
* [[Қарақалпақтар]] -19
* [[Шешендер]] – 12
* [[Немістер]] -11
* [[Даргиндер]] -5
* [[Грузиндер]] -4
* [[Корейлер]] -2
* [[Болгарлар]] -2
* [[Лактар]] -1
* Басқа ұлттар -24

Халықтың 1 км2-ге шаққандағы орташа тығыздығы — 2,7 адам. 

== Тарихы ==
Аудан аумағын ақ гвардияшылардан тазарту үшін 1919 жылдың 22 желтоқсанынан 1920 жылдың 3 қаңтарының кешіне дейін В.И.Чапаев дивизиясы ұрыс жүргізді. Азат етілген елді мекендерде Горы, Гребенщик, Кулагино, Өрлік, Зеленый селолық кеңестерін құру қолға алынды. Олардың бәрі де Зеленый болыстық атқару комитетіне бағынды. Ал Зеленый болыстық комитеті 1920 жылы 6 қаңтарда құрылған Гурьев уездік революциялық комитетіне бағынды. Түрлі себептермен 1923 жылдың аяғында Зеленый болыскомы таратылып, оның орнына Топайлы болыскомы құрылып, орталығы әуелі Топайлы, кейін [[Есбол (Индер ауданы)|Кулагино]] ауылы болды. Оған бұрын орыстар көбірек мекендеген 11 ауыл қарады, оларда 1927 жылы 8299 адам тұрды.&lt;br /&gt;
1928 ж. республика бойынша жаңаша әкімшілік-аумақтық аудандастыру шаралары жүргізілді. Бес басқышты (ауыл-село, облыс, уезд, губерния, өлке) баскару жүйесінің орнына төрт басқышты (ауыл-село, аудан, округ, өлке) басқару жүйесі енгізіліп, 1928 ж. 6 мамырда Гурьев округі кұрылды. Оның кұрамына кірген жеті әкімшілік бөліктің бірі — [[Есбол ауданы]]. 1928 ж. 17 қаңтарда құрылған [[Есбол ауданы]]ның орталығы № 9 ауыл болған. Ол екі жылдан кейін таратылып, Гурьев ауданының кұрамына енгізілген.&lt;br /&gt;
Жайықтың оң бетіндегі кұм ішіндегі ауылдар да кеңестерге біріктірілді. 1931 жылы Толыбай және Мәмбет кеңестері құрылып, бұл ауылдық кеңеске төрт мал серіктігі қараған. Олар: “Шұбалаң”,  “Тұрмантай”, Үлкеншағыл”, “Жұлдыз”. 1939 жылы бұл серіктіктер таратылып, Жайық бойындағы шаруашылықтарға қосылды.&lt;br /&gt;
1933 ж. Гурьев өз алдына облыс болып жариялануына байланысты сол жылдың 26 тамызындағы округгік комитеттің шешімімен Есбол ауданы қайта құрылып, орталығы Кулагино селосы болып бекітіледі. Оның құрамына 28 ауылдық, селолық кеңес кірген. 1942 жылы жазында Мәмбет ауылдық кеңесі таратылып, оған қарасты “Мәмбет”, “Энгельс”, “Еңбек” шағын шаруашылықтары тиісінше Зеленый, Жарсуат, Бөдене ауылдарындағы ұжымшарлар құрамына енгізілген.&lt;br /&gt;
Аудан 1963 жылы көршілес Бақсай ауданымен біріктіріліп, 1964 ж. қайта бөлінді. Содан Индер ауданы атанып, орталығы [[Индербор]] кенті болды.

== Әкімшілік-аумақтық бөлінісі ==
Ауданның әкімшілік-аумақтық бөлінуі:
{| class=&quot;wikitable&quot;
 !Ауылдық округ/қала
 !Халқы (2009)
 !Елді мекендері
|-
 | [[Индербор кенттік әкімдігі]]
 | 12 915
 | [[Индербор]] кенті
|-
 | [[Бөдене ауылдық округі]]
 | 1 476
 | [[Бөдене (Атырау облысы)|Бөдене]] ауылы
|-
 | [[Елтай ауылдық округі (Атырау облысы) |Елтай ауылдық округі]]
 | 3 269
 | [[Елтай (Атырау облысы)|Елтай]], [[Аққала (Атырау облысы)|Аққала]] ауылдары
|-
 | [[Жарсуат ауылдық округі (Атырау облысы)|Жарсуат ауылдық округі ]]
 | 2 955
 | [[Жарсуат (Атырау облысы)|Жарсуат]], [[Ақтан (ауыл)|Ақтан]], [[Кетебай (Атырау облысы)|Кетебай]], [[Құрылыс (Атырау облысы)|Құрылыс]], [[Қызылжар (Индер ауданы)|Қызылжар]] ауылдары
|-
 | [[Көктоғай ауылдық округі]]
 | 2 418
 | [[Көктоғай (Атырау облысы)|Көктоғай]] ауылы
|-
 | [[Есбол ауылдық округі (Индер ауданы)|Есбол ауылдық округі ]]
 | 4 808
 | [[Есбол (Индер ауданы)|Есбол]], [[Ынтымақ (Атырау облысы)|Ынтымақ]] ауылдары
|-
 | [[Өрлік ауылдық округі]]
 | 2 741
 | [[Өрлік |Өрлік]] ауылы
|}

== Әкімдері ==
* Серік Арыстан 2013-2019
* Мейірім Қалауи 2019-2021
* Салауат Өтеғұлов 2021-

==Климаты==   
Индер ауданы мұхиттардан қашық жатуына байланысты олардың климатты жұмсартарлық әсері байқалмайды. Сол сияқты Каспий теңізінің әсері де тек қана жағалауларында сезіледі. Аудан аумағының климаты арктикалық, иран және тұран ауа массаларының әсерінен қалыптасады. Жылдың салқын кезінде мұнда Сібір антициклонының батыс тармағын (Воейков осінен) келген ауа массасы үстем болады. Жылы кезде олар Орта Азиямен Ираннан келген ыстық тропиктік ауамен алмасады. Осы ауа массаларының әсерінен өте қуаң шұғыл континентгік шөлейт климат типі қалыптасады. Жылы атлант ауа массаларының да аудан аума- ғының ылғалына әсері мардымсыз, өйткені жолда күшті өзгеріске үшырап жетеді және жазық жер бедерінің үстімен тоқтамай өтіп кетеді. Шұғыл континенттік климат жыл мезгілдерінде үлкен айырмашылықтармен сипатталады. Жазы өте ыстық, қысы суық, түсетін жауын-шашын аз, ал буланушылық өте көп болуынан байқалады. 

Индер ауданының климаты метеостансалардың мәліметтері бойынша, ең салқын ай қаңтарда -13,0°С. Жалпы қыс қоңыржай салқын, онша ұзақ емес.
Жаз аудан аумағында ыстық және ұзак болады. Ең жылы шілде айының орташа температурасы +25,0°, бірақ кей жылдары ауаның темературасы +45°С дейін көтеріледі. Орташа жылдык температураның амплитудасы (айырмашылығы) 37°С.

Жауын-шашынның жылдық мөлшері 242-282 мм. Қуаңшылық жылдары 80 мм-н аспаған (1891). Жауын-шашын көбінесе батыстан келетін циклондарға байланысты салқын кездерде түседі.&lt;br /&gt;
Қар жамылғысының қалындығы 10 см-ден аспайды, желтоқсан айының екінші онкүндігінен бастап 2—3 ай бойы сақталады. Ал жазда буланушылық (ылғалды жер, су бетінен ауаға булану) 800—900 мм.

==Өзендері мен көлдері==
Индер ауданы бүкіл облыс жерлері сияқты су қорына өте тапшы аймақтардың қатарына жатқызылады, яғни жерінің аумағына шаққанда мұндағы су мөлшері өте аз. Есепке алынған өзен-көлдердін су деңгейлері де жыл мезгілдерінде кенет өзгеріп отырады. Ірілері тартылып, ұсақтары құрғап қалады. Басты өзені — [[Жайық]], Атырау облысының үлесіне 323 км бөлігі тиетін болса, соның 150 км-дей ұзындығы Индер ауданының жерімен солтүстіктен оңтүстікке ағып өтеді. 
[[Сурет:Индер кенті тұсындағы Жайық өзені.jpg |thumb|right|250px|Индер кенті тұсындағы Жайық өзені]] 
Судың тасу кезінде (мамыр айында) өзен деңгейі сабасынан (межень) орташа 4— 5 м көтеріледі, су көп жылдары 10 м жоғарылайды. Аудан жерінде су тасқыны пайда болып, жайылмаларды, өзен террасаларын бірнеше километрге жайылып су басады. [[Бағырлай]], [[Бағырлайсай]] өзендерінің, көптеген көлдердің деңгейі көтеріледі. Жалпы өзен жайылмалары әр бір екі жылда, өзен террасалары әрбір 5-6 жылда су астында қалып отырады.
Аудан жерінде Жайық, [[Бағырлай]], Алғабас, Құрайлы өзенінің екі жағындағы өзен аңғарлары арқылы салынған, Ақсай суару-суландыру жүйелері бар.

Ауданның ірі көлі — [[Индер (көл)|Индер]]. Ол тұзды, тұйық көл. Жайық өзенінің сол жағында 15 км жерде орналасқан. Ауданы 110 км2, ұзындығы 13.5	км, ені 11 км, терендігі 0,7 м, жағалау сызығы 40 км. Тектоникалық жолмен пайда болған, жер қыртысының төмен түскен жері. Жағалары саздақты, су бетіне- қарай 4—8 м құлама тік жар. Қоректену көзі айналасындағы саздардан шығатын тұзды бұлақтар. Су жинайтын алабы 425 км2. Индер көлі мен шығыстағы [[Ойыл өзені|Ойыл өзендерінің]] аңғарындағы [[Ақтөбе (көл)|Ақтөбе]], Отаркөл, [[Бөлекаяқ]], т.б. көлдерден тұрады.&lt;br /&gt;
[[Бөлекаяқ]] көлі ауданның солтүстік шығысында ең төмен бөлігіңце орналасқан. Абсолюттік биіктігі — 17,5 м, ауданы 13,5 км2, ұзындығы 9,5 км, енді жері 2,1 км, жағалау сызығының ұзындығы 34,4 км.&lt;br /&gt;
Ауданның шығысында Отаркөл көлі жатыр. Теңіз деңгейінен биіктігі — 8,5 м, ауданы 3 км2, ұзындығы 3,4 км, ені 1,7 км, жағалау сызығы 12 км.
Оның солтүстігінде жатқан [[Ақтөбе (көл)|Ақтөбе]] көліне Ойыл өзені құяды. Бөлекаяқ өзені ағып шығады. Абс. биіктігі — 5 м., ауданы 5,5 км2, ұзындығы 5 км, ені 3 км, жағалау сызығы 17,5 км.

==Өсімдіктер мен жануарлар дүниесі==
Өсімдіктерден шөлейт аймаққа тән [[қара жусан]], [[көкпек]], [[изен]], [[еркек шөп]], [[қияқ]], т.б. өседі. Жайық аңғарындағы тоғайлы алқаптар, Тайсойған, Мәмбет, Қараой кұмды өңірлері бай келеді. Жайықтың екі жағы қалың [[тоғай]]. 
Құмдардың шығысында топырақта дақылдардан [[Бидайық (өсімдік)|бидайық]], [[айрауық]], [[арпабас]], аздап [[бұта]]лар - [[ақтал]], [[жыңғыл]]дар кездеседі. Қырқалар төбешіктер мен жазықтарда жусанды, [[бұйырғын]] өсімдіктері өседі.&lt;br /&gt;
Ойыс жерлерді сор алып жатыр. Басым өсімдіктері: жусанды-бұйырғын, сораңды-қаражусанды, дақылды-жусанды, бидайықты-түрлі шөпті топтар.

Аңдардан [[қасқыр]], [[түлкі]], [[борсық]], [[ақ бөкен|киік]], [[қарсақ]], [[жабайы шошқа]], [[қоян]], [[бауырымен жорғалаушылар]]дан [[жылан]], [[кесіртке]], [[бақа]] көп. [[Құстар]]дан [[қарақұс]], [[қарға]], [[Шауқарға|ұзақ қарға]], [[шағала]], [[сауысқан]], [[үйрек]], [[көкек]], [[Торғайлар|торғай түрлері]], [[жапалақ]], [[үкі]] кездеседі. Өзен бойларында [[су құстары]], сондай-ақ [[бозторғай]] т.б. мекендейді. Жайық өзенінде балықтың бірнеше түрі, оның ішінде бекіре тұқымдас [[балықтар]] да бар. Жазда [[бүйі]], [[қарақұрт]] байқалады.

== Экологиясы == 
Аудандағы 300-ден аса кәсіпорын, шаруа қожалықтарының қоршаған ортаға зиянды әсер ету ықтималдығы бақылауға алынған. 
Аудан аумағын қақ жарып өтетін [[Жайық]] өзенінің фаунасы бай, суында сирек ұшырасатын балық түрлері тіршілік етеді. Өзенді жағалай өскен жасыл желек ауа құрамын үнемі тазартып отырады. Сондықтан Индер ауданы экологиялық жағдайы жағынан қалыпты аймақтардың қатарына жатады. Аудан бойынша кәсіпорындар мен автокөліктер арқылы жылына 3936 тоннадай зиянды-улы газдар ауаға тарап, 1500 тоннаға жуық [[қалдықтар]] шығады. Сондықтан автокөліктердің жүріс-тұрысына, техникалық-диагностикалық ахуалына баса назар аударылады. 2002 жылы өндірістік және тұтыну қалдықтарын жинақтап, жайғастыратын, Индербор кентін көгалдандырумен айналысатын “Келбет” мемлекеттік- коммуналдық кәсіпорны кұрылды. Кәсіпорыңдар мен мекемелердің лас су шығару мөлшері белгіленген нормадан ауытқымайды, сондықтан экологиялық ахуалға кері әсері тимейді.&lt;ref&gt;Индер ауданы, «Арыс» баспасы Алматы, 2006 ISBN 9965-17-273-0&lt;/ref&gt;

==Пайдалы қазбалары==
[[Сурет:Индер көлі маңындағы борат кені.tif|thumb|right|150px|Индер көлі маңындағы борат кені]]
Геологиялық және гидрогеологиялық сипаты жағынан, пайдалы қазындылары жөнінен аудан өте күрделі жер қойнауымен ерекшеленеді.  Пайдалы қазындыларынан кұрылыстық материалдар бағытындағы шикізаттарына аса бай. Индер көлінің жағасындағы төбешіктердің асты күмбез пішінді [[тұздар]]дан тұрады және көлдің өзі әр түрлі [[шикізат]]тарға бай: [[борат]], [[калий]], [[магний]], [[ас тұзы]], [[гипс]], [[қиыршықтас]], [[ұлутас]], т.б. Құрылыс материалдары бар. Гипстің жалпы қоры − 10-15 млрд. тоннадай. [[Индер көлі|Индер көлінің]] солтүстік-шығысында [[минералды су]] көздері мен [[шипалы балшық]] та көп тараған. Оларды жергілікті тұрғындар ежелгі заманнан бері әр түрлі сырқаттарды емдеуге пайдаланып келеді.

==Экономикасы==
[[Сурет:«ИСИ - Гипс - Индер».jpg|thumb|right|200px|«ИСИ - Гипс - Индер» ЖШС]]«Жайықгазтасымалдау» басқармасы, геологиялык «Бор» ЖШС, «Индертұз» кәсіпорны, «Индер» мұнай айдау стансасы, емдік бишофит пен тұз өндіретін «Геохим» кәсіпорны, «Индергипс» бірлескен кәсіпорны аудан экономикасын нарық тұйығынан шығару үшін жұмыс істеуде. Өнеркәсібі түгелдей дерлік «Индерборат» және «Индертұз» акционерлік қоғамына қарасты борат карьерлері мен байыту фабрикасынан, нан мен сүт зауыттарынан тұрады. Мұндағы өнеркәсіп орталығы  [[Индербор]] кенті.&lt;ref name=&quot;test&quot;&gt;«Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы]]» Бас редакциясы, 1998 жыл. ISBN 5-89800-123-9,&lt;/ref&gt; 
Индер ауданында «ИСИ - Гипс - Индер», «Индергаз» ЖШС-рі, «Қазақтелеком» АҚ-ның аудандық филиалы, [[Индер желілік- өндірістік басқармасы]], [[Индер мұнай айдау стансасы]], Индер [[орман шаруашылығы]] мекемесі бар. [[Атырау облысы]] [[статистика]] департаментінің мәліметі бойынша экономиканың нақты секторында 2009 жылдың қаңтар-қазанына 2008 жылғы қаңтар - қазанға %-бен кен өндіру өнеркәсібі -80,5, электр энергиясын, газ бен су өндіру және бөлу - 97,8, ауыл шаруашылығы - 102,5.

== Шаруашылығы==
Ауыл шаруашылығы негізінен қаракөл [[қой]]ы мен [[сиыр]],  [[жылқы]], [[түйе]] өсіруге маманданған. Ауыл шаруашылығы жерінің аумағы 987,9 мың га. Оның 1,3 мың га-сы егістік, 3,4 мың га-сы шабындық, 983,2 мың га жайылым. Негізгі айналысатын шаруашылығы - [[мал шаруашылығы]], дәлірек айтқанда [[қаракөл тұқымдас қой]] түрін өсіру. 2009 жылы (қаңтар - қазан) 3,8 мың тонна (тірі салмақта) ет, 6,1 мың тонна сиыр сүті, 288 мың дана жұмыртқа өндірілді. 2009 жылдың 1 қарашасына ауданда 20,4 мың бас ірі қара, 104,4 мың бас қой мен ешкі, 6,3 мың бас жылқы, 2,7 мың бас түйе болды. Сондай-ақ, мал шаруашылығымен бірге егін шаруашылығы да дамыған. 

==Көлік жолдары==
Аудан жері бойынша [[Жайық]] өзенінің екі жағасын бойлай ең ірі елді мекендерді қамтып республикалық маңызы бар Атырау - Орал автомобиль магистралі өтеді. Жайық өзенінде өзен су жолы бар. Аудан аумағымен [[Орта Азия]]  Орталық [[газ]] құбырынан тартылған тармақтар арқылы газ тасымалданады. Ауданда өзен айлағы, «Индергаз» желісі мекемесі жұмыс істейді.&lt;ref name=&quot;test&quot;/&gt;

== Білім беру ісі ==
1920-21 жылдары ауданда [[Көктоғай (Атырау облысы)|Зеленый]] (қазіргі Көктоғай), 1-сатылы Есбол орталау және Қызыл үй орталау мектептері жұмыс істеген. Кеңес өкіметінің халықты жаппай оқыту шараларына сәйкес ашылған алғашқы мекгептердің бірі — [[Есбол (Индер ауданы)|Кулагиндегі]] үшжылдық “Церковно-приходская школа” 1920 жылдан жұмыс істеп, 1924-33 жылдары алғашқы орыс-қазақ бастауыш мектебіне айналған. 
1923-24 жылдары аудан жерінде 1-сатылы 11 қазақ мектебінде он бір мұғалім қызмет еткен. 
1936 жылы Тас деген жерде бастауыш мектеп ашылып, он жылдан кейін ол жетіжылдық мектепке айналдырылды. 
Құм ішіндегі “Жұлдыз”, “Қараой”, “Қостан”, “Сазды”, “Майда”, “Үлкен шағыл”, “Қыстаушағыл” (кейде “Құлжым мектебі” деп те аталады), “Қарақұс”, “Тума”, “Қырғи”, “Хозауыл” бастауыш, жетіжылдық мектептері жергілікті халықка білім берудің үлкен ордасына айналды. 

№ 6 ауылда “Қазбек”, № 5 ауылда “Құрылыс”, № 4 ауылда “Қызылжар” бастауыш мектептері ашылды, “Қызылжар” мектебі 1938 ж. орталау мектепке айналды.&lt;br /&gt; 
1929-30 оқу жылында [[Жарсуат (Атырау облысы)|Жарсуат]] ауылында мектеп үйі тұрғызылып, № 2,3 ауылдардың балалары осында оқыды. 
1993 жылға дейін ауданда 1 орталау, 12 орта, барлығы 13 мектеп болды. 1993 жылы Кулагин селосында аудан тарихында тұңғыш рет ұлттық гимназия ашылып, 1993-94 оқу жылында өзінің алғашқы шәкірттерін қабылдады.&lt;br /&gt;
2006 жылы ауданда 1 бастауыш, 14 орта, 1 гимназиялық мектеп балаларға білім беруде. Оның 12-сі таза қазақ мектебі де, 4-і аралас мектеп, бұл білім ордаларында 7381 оқушы білім алды.

== Денсаулық сақтау ісі ==
Есбол ауданының орталығы болған [[Есбол (Индер ауданы)|Кулагинд]]е ең алғашқы медицина мекемесі -5 орындық [[аурухана]] 1939 жылы ашылған. Онда (аудандық денсаулық сақтау бөлімі деп аталған) Сергей Михайлович Ларионов деген фельдшер, 1941 жылдан Л.А.Саута деген дәрігер басшылық жасаған. 1941 жылы бұл аурухананың көлемі 15 орынға дейін өсіп, фельдшер Наурызова Зияда меңгерушісі болып істеген. 
Кулагин ауруханасында төсек саны 1948 жылы -25, 1950 жылы 35 орынға дейін өсіп, жергілікті тұрғындарға білікті мамандәрігерлер медициналық қызмет көрсеткен. 1956 жылы аурухана 50 орынға дейін өсті.&lt;br /&gt;
1986 жылы борат кенішінің жаңадан салынған профилакторий үйі аудандық ауруханаға берілді. Онда аурухананың басқа бөлімдерімен қатар 6 орындық реанимация бөлімі ашылып, орталықтандырылған оттегімен қамту іске асырылды, қажетті құрал-сайманмен жабдықталды.

1990 жылы аудандық ауруханадағы төсек саны 210-ға, аудан бойынша төсек саны 310-ға жетті. Елді мекендердің бәрінде сүтханалар ашылды. Кулагин ауруханасы үшін жатақхана үйі, тұрғын үйлер есебінен бірнеше ғимараттар салынып, аурухана сол жаңа үйлерге көшірілді.
Өкпе аурулар ауруханасы жаңа құрылыспен кеңейтілді, мамандармен, жабдықтармен толықтырылды. 
Зеленыйда 30 орындық аурухана үйі ашылды. Арнаулы мамандар жіберіліп, құрал-жабдықтар бөлінді. [[Елтай (Атырау облысы)|Елтайда]], [[Өрлік]]те, [[Бөдене (Атырау облысы)|Бөденеде]], [[Жарсуат (Атырау облысы)|Жарсуатта]] ауылдық дәрігерлік [[амбулатория]]лар ашылды.&lt;br /&gt; 
1992 жылы облыста бірінші типтік амбулатория жұмысқа кірісті. 2001 жылы Елтай ауылында типтік жобамен ауылдық дәрігерлік амбулатория, 4 ауылда медициналық пункт салынды, [[Кетебай (Атырау облысы)|Кетебай]], [[Құрылыс (Атырау облысы)|Құрылыс]], [[Ынтымақ (Атырау облысы)|Гребенщик]] ауылдарында [[фельдшерлік-акушерлік пункт]] іске қосылды.

== Мәдениеті ==
“Қызыл отаулар” ауданның елді мекендерінде өткен ғасырдың отызыншы жылдары ашыла бастады. 1948 жылы ауданда 7 оқу үйі, 3 [[кітапхана]], 2 қызыл отау, Кулагино ауылында клуб болды. 

1968 жылы Өрлік селолық клубы жанындағы драма үйірмесінің мүшелері А.Шамкеновтың “Адасқан қаз” пьесасын облыс орталығында қойып, [[Өрлік халық театры|халық театры]] атағын жеңіп алды. Өрлік халық театры режиссер Бақыг Қабышевтің басшылығымен 1967-97 жылдар аралығында 80-ге тарта [[спектакль]], сахналық көріністер қойды. 

[[Аққала халық театры|Осындай театр]] 1974 жылы Аққала ауылында да өмірге келді. 1970-80 жылдары ауданда вокальды-аспапты, отбасылық ансамбльдер өмірге келді. 1971 жылы Кулагино селолық клубында құрылған “Жас әуендер” ансамблі әлі күнге өнер көрсетуде. “Борат” клубында ұйымдастырған “Жайық әуендері” вокальды-аспапты ансамблі 1980 жылы Алматы қаласында өнер көрсетіп, республикаға та- нылды. Мұндай ансамбльдер [[Жарсуат (Атырау облысы)|Жарсуатта]], [[Өрлік]]те, [[Елтай (Атырау облысы)|Елтайда]], [[Бөдене (Атырау облысы)|Бөдене]], [[Көктоғай (Атырау облысы)|Зеленый]] ауылдарында да жалғасын тапты.

1986 жылы Бөдене орта мектебінде құрылған “Мұрагер” ұлт аспаптар оркестрі 1992 жылы республика мәдениет министрлігі коллегиясының шешімімен “Үлгілі ұжым” атанды.
Ауданда “Индер-Мәдениет” мемлекеттік қазыналық коммуналдық кәсіпорны және оның құрамында Жарсуат, Көктоғай, Өрлік, Кулагино, Елтай селолық мәдениет үйлері, Гребенщик селолық және 1 жылжымалы клуб, 13 кітапхана, мұражай жұмыс істейді.
Мәдениет үйлерінде 4 ұлт аспаптары оркестрі, ансамблі, 5 [[хор]] ұжымы, 7 [[драма]] үйірмесі, 6 вокальды аспапты ансамбль өнер көрсетеді. 

Аудандық орталықтандырылған [[кітапхана]] жүйесі бойынша 12 кітапхана бар. Оларда 89762 дана кітап бар. Кітапханаларға 10623 оқырман тартылған. 

Ауданда мұражай 1977 жылдың 5 қарашасында Индерборда қоғамдық негізде ашылған. Ол 1992 жылы облыстық тарихи-өлкетану мұражайының аудандағы бөлімшесі ретінде кұрылып, 1999 жылы жаңа орынға көшірілді. Ондағы 3246 жәдігер үш бөлмеде орналасқан.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

==Сыртқы сілтемелер==
*[http://www.google.kz/url?sa=t&amp;source=web&amp;cd=2&amp;ved=0CCEQFjAB&amp;url=http%3A%2F%2Fwww.e-atyrau.kz%2Fkaz%2Findex.php%3Fname%3DPages%26op%3Dpage%26pid%3D93&amp;ei=FQf6TbjjK4SWswbGnLzHDw&amp;usg=AFQjCNEcHn0WpcrWLEBOutCTk_2EyVDyRw Индер ауданы]
*https://www.youtube.com/watch?v=un4vrrk63aY
{{wikify}}
{{Атырау облысы}}
{{Индер ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Индер ауданы]]</text>
      <sha1>pr9infkdk3ipjnw4vostunw4sxd6bw7</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Панфилов ауданы</title>
    <ns>0</ns>
    <id>20632</id>
    <revision>
      <id>3063393</id>
      <parentid>3061593</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T10:18:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="12088" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауданы
 |ауданның атауы      =Панфилов ауданы
 |елтаңба             = 
 |ту                  = 
 |елтаңба сипаттамасы   = 
 |ту сипаттамасы        = 
  |lat_dir = N |lat_deg = 44 |lat_min = 10 |lat_sec = 20 
  |lon_dir = E |lon_deg = 80 |lon_min = 00 |lon_sec = 28
 |облысы              = Жетісу облысы
 |аудан орталығы          = [[Жаркент]]
 |ауылдық округтер саны   =13 
 |кенттік әкімдіктер саны =  
 |қалалық әкімдіктер саны = 1 
 |ауылдар саны       =41
 |қалалар саны       = 1
 |әкімі              = 
 |әкімдіктің мекенжайы  = 
 |құрылған уақыты    = 1928
 |жер аумағы          = 10,6 мың
 |жер аумағы бойынша орны  = 
 |тұрғыны             = 129 204&lt;ref&gt;[http://www.stat.gov.kz/dinamika/dinamikadem.htm Алматы облысының Статистика департаменті. 01.07.2019]&lt;/ref&gt;
 |халық саны бойынша орны  = 
 |санақ жылы          = 2019
 |тығыздығы           = 
 |тығыздығы бойынша орны   = 
 |ұлттық құрамы       = {{nobr|[[қазақтар]] (66,59%)}}, {{nobr|[[орыстар]] (3,53%)}}, {{nobr|[[ұйғырлар]] (28,44%)}}, {{nobr|басқалары (1,44%)}}&lt;ref&gt;[http://www.stat.kz/publishing/DocLib4/2010/%D0%94%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8%D1%8F/Bull_Hsany2010.rar Қазақстан Республикасының Статистика агенттігі. Қазақстан Республикасы тұрғындарының облыстар, қалалар мен аудандар, жынысы мен жас ерекшелігі топтары, этностық бөлігі бойынша 2019 жылдың басындағы саны]&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;пер.2019&quot;&gt;[http://pop-stat.mashke.org/kazakhstan-ethnic2019.htm 2019 жылғы санақ бойынша Қазақстан тұрғындарының ұлттық құрамы]&lt;/ref&gt;
 |телефон коды        = 
 |пошта индексі       =041300-041331&lt;ref name=&quot;kazindex.ru&quot;&gt;[http://kazindex.ru/02/17.html Қазақстан почталық индекстері]&lt;/ref&gt;
 |сайты               = 
 |карта               = 
 |әкімшілік бірліктің картасы =  Panfilov District Kazakhstan.png
 |ортаққордағы санаты = 
}}
{{мағына|Панфилов ауданы (Қырғызстан)}}
'''Панфилов ауданы''' — Жетісу облысының оңтүстік-шығысындағы әкімшілік-аумақтық бөлік. [[1923 жыл|1923]] — [[1942 жыл|42]] жылдары Жаркент ауданы, 1942 жылдан 28-гвардиялық атқыштар дивизиясының командирі И.В. Панфилов есімімен аталды. 1956 жылы ауданға Октябрь ауданы (орталығы Көктал ауылы) қосылды. &lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt; [[Қазақ энциклопедиясы]]  7 т, &lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;source2&quot;&gt; І. Ахметов &lt;/ref&gt; Орталығы — [[Жаркент]] қаласы.

== Географиялық орны, жер бедері ==
Аудан солтүстік және батыс жағында [[Кербұлақ ауданы]]мен, шығысында [[Қытай]]мен (ҚХР) және оңтүстігінде [[Іле]] өзені арқылы [[Ұйғыр ауданы]]мен шектеседі. Солтүстік-батысында [[Жетісу Алатауы|Жетісу (Жоңғар) Алатауы]]ның Тоқсанбай, [[Бежінтау жотасы|Бежінтау]], солтүстік-батысында [[Қатутау жотасы|Қатутау]], [[Қояндытау жотасы|Қояндытау]] жоталарымен шектелген. Ауданның ең биік жері — [[Мұзтау шыңы|Мұзтау]] тауы (4370 м). Оңтүстік-шығыста аласа таулы Ақтау тауы (883 м) жайласқан. Мұнда палеоген кезеңінде (шамамен бұдан 50 млн. жыл бұрын) тіршілік еткен жануарлардың сүйектері сақталған [[Ақтау палеонтологиялық қазба орны|Ақтау палеонтологиялық қазба]] орны бар. Аудан аумағына [[Алтынемел ұлттық паркі]]нің қиыр шығыс бөлігі кіреді (40 мың га). Жер қойнауында полиметалл кентастары (Үлкен Өсек), көмір (Тыңқы), алтын, күміс (Шығыс Қат, Сорқара, Сенім) және Жаркент артезиан алабында термальды су көздері бар.

== Климаты, өсімдігі мен жануарлар дүниесі ==
Климаты континенттік, қысы біршама жылы, жазы ыстық, қуаң. Қаңтардағы жылдық орташа температура 8 — 10°С, шілдеде 20 — 24°С. Жауын-шашынның жылдық орташа мөлшері 150 мм-ден (жазық өңірде) 500 — 700 мм-ге (таулы өңірде) дейін барады. Аудан жерінен Іле және оның салалары, Іорғас, Тышқан, Өсек (Үсек), Бұрған, Көктал, Борохудзир (Бұрақожыр) өзендері ағып өтеді. Бірнеше шағын көлдер (Жидекөл, Дүншінкөл, Алтынкөл, Құркөл, т.б.) бар. Топырағы сұр, сұрғылт қоңыр, бозғылт қоңыр, шығысында құмдақты сұр (жазық өңірлерде), тау баурайларында қоңыр, қызғылт қоңыр топырақ қалыптасқан. Ауданда өсімдіктердің 100-ден аса түрі бар. Олардың 20-дан астамы Қазақстанның [http://www.kitaphana.kz/ru/downloads/referatu-na-kazakskom/218-kyzyl-kitap/1779-kyzyl-kitap.html “Қызыл кітабына”] енгізілген. Онда жусан, теріскен, еркекшөп, тораңғы, қамыс, құрақ, тау шатқалдарында қайың, қарағай, шырша өседі. Аңдардан арқар, тау ешкі, аю, барыс, сілеусін, жабайы шошқа, ондатр; құстардан: қырғауыл, кекілік, т.б. кездеседі. Жалпы, Панфилов ауданындағы 50-ден аса аң-құс түрлерінің 30-дан астамы Қазақстанның “Қызыл кітабына” енген. 

== Халқы ==
Тұрғындар саны – 129 204 ([[2019 жыл|2019]]). Аудан халқының басым бөлігін қазақтар (66,59%) құрайды. Одан өзге [[ұйғырлар]] (28,44%), [[орыстар]] (3,53%), [[дүңгендер]] (0,54%), [[татарлар]] (0,31%), [[өзбектер]] (0,22%), 0,38% т.б. ұлт өкілдері тұрады.

== Ауылдық округтер ==
Аудандағы 42 елді мекен 1 қалалық әкімдігіне және 13 ауылдық округтерге біріктірілген:
* [[Айдарлы ауылдық округі (Жетісу облысы)|Айдарлы ауылдық округі]]  
* [[Басқыншы ауылдық округі]] 
* [[Бірлік ауылдық округі (Жетісу облысы)|Бірлік ауылдық округі]] 
* [[Жаркент қалалық әкімдігі]] 
* [[Жаскент ауылдық округі]] 
* [[Көктал ауылдық округі (Жетісу облысы)|Көктал ауылдық округі]]  
* [[Қоңырөлең ауылдық округі]] 
* [[Пенжім ауылдық округі]] 
* [[Сарыбел ауылдық округі (Панфилов ауданы)|Сарыбел ауылдық округі]] 
* [[Талды ауылдық округі (Жетісу облысы)|Талды ауылдық округі]] 
* [[Үлкенағаш ауылдық округі]]  
* [[Үлкен Шыған ауылдық округі]]  
* [[Үшарал ауылдық округі (Жетісу облысы)|Үшарал ауылдық округі]] 
* [[Шолақай ауылдық округі]]

== Шаруашылығы ==
Ауданда [[1997 жыл|1997]] жылға дейін асыл тұқымды қой, ірі қара және жүгерінің гибридті тұқымдарын өсіруге маманданған 6 ұжымшар, 5 кеңшар болған. Қазір осы салаларға қосымша қызылша тұқымын және өсімдік майын алатын дақылдар өсіру дамуда. Панфилов ауданында 2002 жылдың басында 39 ауыл шаруашылығы ӨК, 3 ЖШС, 1 акционерлік қоғам және 3145 шаруа қожалығы, 16 өнеркәсіп орны, 2 жолаушы таситын, 3 жүк таситын көлік ұжымдары, аудандық телекоммуникация бөлімшесі, жергілікті пошта торабы сияқты меншіктің әр түріндегі 336 заңды және жеке тұлғалар тіркелген. Ауыл шаруашылығына жарамды жер аумағы 648,0 мың га, оның ішінде егістігі — 41,0 мың га, жайылымы 587,0 мың га, шабындығы 19,4 мың га (2002). Мал түліктерінен ауданда 40,5 мың ірі қара, 224,0 мың қой мен ешкі, 12,2 мың жылқы, 390 түйе және 116,0 мың әр түрлі құс болды (2002).

== Инфрақұрылымы ==
Білім беру, мәдени мекемелерінен ауданда 41 орта, 2 орталау, 6 бастауыш, 1 кәсіптік-техникалық мектеп, Жаркент педагогикалық колледжі, Талдықорған Заң колледжінің бөлімшесі, Талғар медициналық колледжінің бөлімшесі, жекеменшік математика-информатикық лицей, 57 кітапхана, 2 музей, 3 мәдениет үйі, 7 клуб, т.б. бар. Денсаулық сақтау және емдеу мекемелерінен ауданы орталық аурухана, Көктал аудандықдық ауруханасы, Жаркент туберкулез ауруханасы, 9 фельдшерлік-акушерлік, 14 ауылдық дәрігерлік амбулатория, 21 фельдшерлік пункт халыққа қызмет көрсетеді. Ауданда “Жаркент-Арасан”, “Керімағаш” санаторийлері және балаларды емдейтін “Көктал-Арасан” физиотерапиялық сауықтыру кешені бар (2002).

== Жол торабы ==
Аудан аумағынан республикалық бағыныстағы жолдарға Іорғас — Жаркент — Көктал — Сарыөзек және Іорғас — Көктал — Шонжы — Алматы жолдары қарайды. Панфилов ауданындағы автомобиль жолдарының ұзындығы 437 км.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Алматы облысы}}
{{Панфилов ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Панфилов ауданы]]</text>
      <sha1>7bwu5uva1r5psth1glvokg4jlf9bvvt</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063422</id>
      <parentid>3063393</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T10:35:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="12084" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауданы
 |ауданның атауы      =Панфилов ауданы
 |елтаңба             = 
 |ту                  = 
 |елтаңба сипаттамасы   = 
 |ту сипаттамасы        = 
  |lat_dir = N |lat_deg = 44 |lat_min = 10 |lat_sec = 20 
  |lon_dir = E |lon_deg = 80 |lon_min = 00 |lon_sec = 28
 |облысы              = Жетісу облысы
 |аудан орталығы          = [[Жаркент]]
 |ауылдық округтер саны   =13 
 |кенттік әкімдіктер саны =  
 |қалалық әкімдіктер саны = 1 
 |ауылдар саны       =41
 |қалалар саны       = 1
 |әкімі              = 
 |әкімдіктің мекенжайы  = 
 |құрылған уақыты    = 1928
 |жер аумағы          = 10,6 мың
 |жер аумағы бойынша орны  = 
 |тұрғыны             = 129 204&lt;ref&gt;[http://www.stat.gov.kz/dinamika/dinamikadem.htm Алматы облысының Статистика департаменті. 01.07.2019]&lt;/ref&gt;
 |халық саны бойынша орны  = 
 |санақ жылы          = 2019
 |тығыздығы           = 
 |тығыздығы бойынша орны   = 
 |ұлттық құрамы       = {{nobr|[[қазақтар]] (66,59%)}}, {{nobr|[[орыстар]] (3,53%)}}, {{nobr|[[ұйғырлар]] (28,44%)}}, {{nobr|басқалары (1,44%)}}&lt;ref&gt;[http://www.stat.kz/publishing/DocLib4/2010/%D0%94%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8%D1%8F/Bull_Hsany2010.rar Қазақстан Республикасының Статистика агенттігі. Қазақстан Республикасы тұрғындарының облыстар, қалалар мен аудандар, жынысы мен жас ерекшелігі топтары, этностық бөлігі бойынша 2019 жылдың басындағы саны]&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;пер.2019&quot;&gt;[http://pop-stat.mashke.org/kazakhstan-ethnic2019.htm 2019 жылғы санақ бойынша Қазақстан тұрғындарының ұлттық құрамы]&lt;/ref&gt;
 |телефон коды        = 
 |пошта индексі       =041300-041331&lt;ref name=&quot;kazindex.ru&quot;&gt;[http://kazindex.ru/02/17.html Қазақстан почталық индекстері]&lt;/ref&gt;
 |сайты               = 
 |карта               = 
 |әкімшілік бірліктің картасы =  Panfilov District Kazakhstan.png
 |ортаққордағы санаты = 
}}
{{мағына|Панфилов ауданы (Қырғызстан)}}
'''Панфилов ауданы''' — Жетісу облысының оңтүстік-шығысындағы әкімшілік-аумақтық бөлік. [[1923 жыл|1923]] — [[1942 жыл|42]] жылдары Жаркент ауданы, 1942 жылдан 28-гвардиялық атқыштар дивизиясының командирі И.В. Панфилов есімімен аталды. 1956 жылы ауданға Октябрь ауданы (орталығы Көктал ауылы) қосылды. &lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt; [[Қазақ энциклопедиясы]]  7 т, &lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;source2&quot;&gt; І. Ахметов &lt;/ref&gt; Орталығы — [[Жаркент]] қаласы.

== Географиялық орны, жер бедері ==
Аудан солтүстік және батыс жағында [[Кербұлақ ауданы]]мен, шығысында [[Қытай]]мен (ҚХР) және оңтүстігінде [[Іле]] өзені арқылы [[Ұйғыр ауданы]]мен шектеседі. Солтүстік-батысында [[Жетісу Алатауы|Жетісу (Жоңғар) Алатауы]]ның Тоқсанбай, [[Бежінтау жотасы|Бежінтау]], солтүстік-батысында [[Қатутау жотасы|Қатутау]], [[Қояндытау жотасы|Қояндытау]] жоталарымен шектелген. Ауданның ең биік жері — [[Мұзтау шыңы|Мұзтау]] тауы (4370 м). Оңтүстік-шығыста аласа таулы Ақтау тауы (883 м) жайласқан. Мұнда палеоген кезеңінде (шамамен бұдан 50 млн. жыл бұрын) тіршілік еткен жануарлардың сүйектері сақталған [[Ақтау палеонтологиялық қазба орны|Ақтау палеонтологиялық қазба]] орны бар. Аудан аумағына [[Алтынемел ұлттық паркі]]нің қиыр шығыс бөлігі кіреді (40 мың га). Жер қойнауында полиметалл кентастары (Үлкен Өсек), көмір (Тыңқы), алтын, күміс (Шығыс Қат, Сорқара, Сенім) және Жаркент артезиан алабында термальды су көздері бар.

== Климаты, өсімдігі мен жануарлар дүниесі ==
Климаты континенттік, қысы біршама жылы, жазы ыстық, қуаң. Қаңтардағы жылдық орташа температура 8 — 10°С, шілдеде 20 — 24°С. Жауын-шашынның жылдық орташа мөлшері 150 мм-ден (жазық өңірде) 500 — 700 мм-ге (таулы өңірде) дейін барады. Аудан жерінен Іле және оның салалары, Іорғас, Тышқан, Өсек (Үсек), Бұрған, Көктал, Борохудзир (Бұрақожыр) өзендері ағып өтеді. Бірнеше шағын көлдер (Жидекөл, Дүншінкөл, Алтынкөл, Құркөл, т.б.) бар. Топырағы сұр, сұрғылт қоңыр, бозғылт қоңыр, шығысында құмдақты сұр (жазық өңірлерде), тау баурайларында қоңыр, қызғылт қоңыр топырақ қалыптасқан. Ауданда өсімдіктердің 100-ден аса түрі бар. Олардың 20-дан астамы Қазақстанның [http://www.kitaphana.kz/ru/downloads/referatu-na-kazakskom/218-kyzyl-kitap/1779-kyzyl-kitap.html “Қызыл кітабына”] енгізілген. Онда жусан, теріскен, еркекшөп, тораңғы, қамыс, құрақ, тау шатқалдарында қайың, қарағай, шырша өседі. Аңдардан арқар, тау ешкі, аю, барыс, сілеусін, жабайы шошқа, ондатр; құстардан: қырғауыл, кекілік, т.б. кездеседі. Жалпы, Панфилов ауданындағы 50-ден аса аң-құс түрлерінің 30-дан астамы Қазақстанның “Қызыл кітабына” енген. 

== Халқы ==
Тұрғындар саны – 129 204 ([[2019 жыл|2019]]). Аудан халқының басым бөлігін қазақтар (66,59%) құрайды. Одан өзге [[ұйғырлар]] (28,44%), [[орыстар]] (3,53%), [[дүңгендер]] (0,54%), [[татарлар]] (0,31%), [[өзбектер]] (0,22%), 0,38% т.б. ұлт өкілдері тұрады.

== Ауылдық округтер ==
Аудандағы 42 елді мекен 1 қалалық әкімдігіне және 13 ауылдық округтерге біріктірілген:
* [[Айдарлы ауылдық округі (Жетісу облысы)|Айдарлы ауылдық округі]]  
* [[Басқыншы ауылдық округі]] 
* [[Бірлік ауылдық округі (Жетісу облысы)|Бірлік ауылдық округі]] 
* [[Жаркент қалалық әкімдігі]] 
* [[Жаскент ауылдық округі]] 
* [[Көктал ауылдық округі (Жетісу облысы)|Көктал ауылдық округі]]  
* [[Қоңырөлең ауылдық округі]] 
* [[Пенжім ауылдық округі]] 
* [[Сарыбел ауылдық округі (Жетісу облысы)|Сарыбел ауылдық округі]] 
* [[Талды ауылдық округі (Жетісу облысы)|Талды ауылдық округі]] 
* [[Үлкенағаш ауылдық округі]]  
* [[Үлкен Шыған ауылдық округі]]  
* [[Үшарал ауылдық округі (Жетісу облысы)|Үшарал ауылдық округі]] 
* [[Шолақай ауылдық округі]]

== Шаруашылығы ==
Ауданда [[1997 жыл|1997]] жылға дейін асыл тұқымды қой, ірі қара және жүгерінің гибридті тұқымдарын өсіруге маманданған 6 ұжымшар, 5 кеңшар болған. Қазір осы салаларға қосымша қызылша тұқымын және өсімдік майын алатын дақылдар өсіру дамуда. Панфилов ауданында 2002 жылдың басында 39 ауыл шаруашылығы ӨК, 3 ЖШС, 1 акционерлік қоғам және 3145 шаруа қожалығы, 16 өнеркәсіп орны, 2 жолаушы таситын, 3 жүк таситын көлік ұжымдары, аудандық телекоммуникация бөлімшесі, жергілікті пошта торабы сияқты меншіктің әр түріндегі 336 заңды және жеке тұлғалар тіркелген. Ауыл шаруашылығына жарамды жер аумағы 648,0 мың га, оның ішінде егістігі — 41,0 мың га, жайылымы 587,0 мың га, шабындығы 19,4 мың га (2002). Мал түліктерінен ауданда 40,5 мың ірі қара, 224,0 мың қой мен ешкі, 12,2 мың жылқы, 390 түйе және 116,0 мың әр түрлі құс болды (2002).

== Инфрақұрылымы ==
Білім беру, мәдени мекемелерінен ауданда 41 орта, 2 орталау, 6 бастауыш, 1 кәсіптік-техникалық мектеп, Жаркент педагогикалық колледжі, Талдықорған Заң колледжінің бөлімшесі, Талғар медициналық колледжінің бөлімшесі, жекеменшік математика-информатикық лицей, 57 кітапхана, 2 музей, 3 мәдениет үйі, 7 клуб, т.б. бар. Денсаулық сақтау және емдеу мекемелерінен ауданы орталық аурухана, Көктал аудандықдық ауруханасы, Жаркент туберкулез ауруханасы, 9 фельдшерлік-акушерлік, 14 ауылдық дәрігерлік амбулатория, 21 фельдшерлік пункт халыққа қызмет көрсетеді. Ауданда “Жаркент-Арасан”, “Керімағаш” санаторийлері және балаларды емдейтін “Көктал-Арасан” физиотерапиялық сауықтыру кешені бар (2002).

== Жол торабы ==
Аудан аумағынан республикалық бағыныстағы жолдарға Іорғас — Жаркент — Көктал — Сарыөзек және Іорғас — Көктал — Шонжы — Алматы жолдары қарайды. Панфилов ауданындағы автомобиль жолдарының ұзындығы 437 км.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Алматы облысы}}
{{Панфилов ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Панфилов ауданы]]</text>
      <sha1>agm6j71wypzrlm3wco9kp2kpmlfck1q</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Шетпе</title>
    <ns>0</ns>
    <id>23380</id>
    <revision>
      <id>3063328</id>
      <parentid>3063111</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T07:36:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>толықтыру</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5746" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан
 |статусы                 = Ауыл
 |атауы                   = Шетпе
 |сурет                   =
 |әкімшілік күйі          = аудан орталығы
 |елтаңба                 = 
 |ту                      = 
 |елтаңба сипаттамасы     = 
   |елтаңба ені             = 
 |ту ені                  = 
  |lat_dir =N |lat_deg =44 |lat_min =08 |lat_sec =25
  |lon_dir =E |lon_deg =52 |lon_min =08 |lon_sec =45 
  |CoordAddon             = 
  |CoordScale             = 300
 |ел картасы              = 
 |облыс картасы           = 
 |аудан картасы           = 
 |ел картасының өлшемi    = 
 |облыс картасының өлшемi = 
 |аудан картасының өлшемi = 
 |облысы                  = Маңғыстау облысы
 |кестедегі облыс         = Маңғыстау облысы{{!}}Маңғыстау
 |ауданы                  = Маңғыстау ауданы
 |кестедегі аудан         = Маңғыстау ауданы{{!}}Маңғыстау 
 |мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
 |мекені                  = Шетпе ауылдық округі{{!}}Шетпе
 |ішкі бөлінісі            = 
 |әкімі                   = 
 |құрылған уақыты         = 1929
 |алғашқы дерек           = 
 |бұрынғы атаулары        =
 |статус алуы               = 2000
 |жер аумағы                  = 
 |климаты                 = Континентті
  |тұрғыны                = 12223
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
|конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
 |телефон коды            = 
 |пошта индексі           = 130400
 |пошта индекстері        = 
 |ортаққордағы санаты     = Мангистауская область 
 |сайты                   =
 |сайт тілі               =
}} 
'''Шетпе''' — [[Маңғыстау облысы]], [[Маңғыстау ауданы]]ндағы ауыл, аудан және [[Шетпе ауылдық округі]] орталығы, темір жол бекеті.

== Географиялық орны ==
Облыс орталығы [[Ақтау]] қаласынан солтүстік шығысқа қарай 96 км жерде, [[Маңғыстау түбегі]]ндегі [[Батыс Қаратау жотасы|Батыс Қаратау]] мен [[Шығыс Қаратау]] жоталары арасында орналасқан.
 
== Халқы == 
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 10237 адам (5095 ер адам және 5142 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 12223 адамды (6114 ер адам және 6079 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
Іргесі  [[1929 жыл|1929]]-[[1930 жыл|30]] жылдары &quot;Ұшқын&quot; серіктестігінің орталығы есебінен қаланған. [[1933 жыл|1933]] жылы оның негізінде құрылған Жаңажол ұжымшарының, [[1965 жыл|1965]] жылы Маңғыстау ауданының орталығына айналды. [[1967 жыл|1967]] жылы ауыл, [[2000 жыл|2000]] жылы қайтадан кент болған. Шетпе арқылы Маңғыстау - [[Ақтөбе]] темір жолы және Ақтау - [[Ақтөбе]] автомобиль жолы өтеді.

== Мәдени-әлеуметтік мекемелер ==
2 орта мектеп, өнер, спорт мектептері, гимназия, лицей, 2 бала бақша, аудандық мәдениет үйі, 2 кітапхана, аурухана мен дәріхана, жұқпалы аурулар ауруханасы, ауылдық кәсіптік техникалық мектеп жұмыс істейді

== Галерея ==
&lt;gallery&gt;
Шетпе. кольцевая дорога.jpg|Айналма жол
Шетпе. Администрация20210406 165404.jpg|Әкімшілік кеңселер
Шетпе. Райбольница.jpg|Аудандық аурухана
Шетпе. Өнер мектебі 20210406 165305.jpg |Өнер мектебі
Шетпе. Музей. 20210407 104008.jpg |Мұражай
Шетпе. Мотель Сәтті 20210407 090413.jpg|Мотель
Шетпе. Мәдениет үйі 20210407 104307.jpg |Мәдениет үйі
Шетпе. Мешіт 20210407 105931.jpg|Мешіт
Шетпе. Казпочта 20210406 165435 (2).jpg|Казпошта
Шетпе. Әкімдік 20210407 104152.jpg |Әкімдік
Шетпе. Алллея 20210407 103935.jpg|Аллея
Шетпе. 20210407 103206.jpg|Шетпе
Шетпе 20210406 165438.jpg |Шетпе
Шетпе 2.jpg |Шетпе
Шетпе 1.jpg |Шетпе
&lt;/gallery&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
{{Маңғыстау ауданы елді мекендері}}
[[Санат:Маңғыстау ауданы елді мекендері]]
[[Санат:Қазақстан темір жол бекеттері]]</text>
      <sha1>d6586f3p940x3j6jc94xnxqg4hj2zuj</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063329</id>
      <parentid>3063328</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T07:37:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>/* Мәдени-әлеуметтік мекемелер */ нақтылау</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5776" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан
 |статусы                 = Ауыл
 |атауы                   = Шетпе
 |сурет                   =
 |әкімшілік күйі          = аудан орталығы
 |елтаңба                 = 
 |ту                      = 
 |елтаңба сипаттамасы     = 
   |елтаңба ені             = 
 |ту ені                  = 
  |lat_dir =N |lat_deg =44 |lat_min =08 |lat_sec =25
  |lon_dir =E |lon_deg =52 |lon_min =08 |lon_sec =45 
  |CoordAddon             = 
  |CoordScale             = 300
 |ел картасы              = 
 |облыс картасы           = 
 |аудан картасы           = 
 |ел картасының өлшемi    = 
 |облыс картасының өлшемi = 
 |аудан картасының өлшемi = 
 |облысы                  = Маңғыстау облысы
 |кестедегі облыс         = Маңғыстау облысы{{!}}Маңғыстау
 |ауданы                  = Маңғыстау ауданы
 |кестедегі аудан         = Маңғыстау ауданы{{!}}Маңғыстау 
 |мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
 |мекені                  = Шетпе ауылдық округі{{!}}Шетпе
 |ішкі бөлінісі            = 
 |әкімі                   = 
 |құрылған уақыты         = 1929
 |алғашқы дерек           = 
 |бұрынғы атаулары        =
 |статус алуы               = 2000
 |жер аумағы                  = 
 |климаты                 = Континентті
  |тұрғыны                = 12223
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
|конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
 |телефон коды            = 
 |пошта индексі           = 130400
 |пошта индекстері        = 
 |ортаққордағы санаты     = Мангистауская область 
 |сайты                   =
 |сайт тілі               =
}} 
'''Шетпе''' — [[Маңғыстау облысы]], [[Маңғыстау ауданы]]ндағы ауыл, аудан және [[Шетпе ауылдық округі]] орталығы, темір жол бекеті.

== Географиялық орны ==
Облыс орталығы [[Ақтау]] қаласынан солтүстік шығысқа қарай 96 км жерде, [[Маңғыстау түбегі]]ндегі [[Батыс Қаратау жотасы|Батыс Қаратау]] мен [[Шығыс Қаратау]] жоталары арасында орналасқан.
 
== Халқы == 
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 10237 адам (5095 ер адам және 5142 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 12223 адамды (6114 ер адам және 6079 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
Іргесі  [[1929 жыл|1929]]-[[1930 жыл|30]] жылдары &quot;Ұшқын&quot; серіктестігінің орталығы есебінен қаланған. [[1933 жыл|1933]] жылы оның негізінде құрылған Жаңажол ұжымшарының, [[1965 жыл|1965]] жылы Маңғыстау ауданының орталығына айналды. [[1967 жыл|1967]] жылы ауыл, [[2000 жыл|2000]] жылы қайтадан кент болған. Шетпе арқылы Маңғыстау - [[Ақтөбе]] темір жолы және Ақтау - [[Ақтөбе]] автомобиль жолы өтеді.

== Мәдени-әлеуметтік мекемелер ==
*2 орта мектеп, 
*өнер мектебі, 
*спорт мектебі, 
*гимназия, 
*лицей, 
*2 бала бақша, 
*аудандық мәдениет үйі, 
*2 кітапхана, 
*аурухана мен дәріхана, 
*жұқпалы аурулар ауруханасы, 
*ауылдық кәсіптік техникалық мектеп жұмыс істейді

== Галерея ==
&lt;gallery&gt;
Шетпе. кольцевая дорога.jpg|Айналма жол
Шетпе. Администрация20210406 165404.jpg|Әкімшілік кеңселер
Шетпе. Райбольница.jpg|Аудандық аурухана
Шетпе. Өнер мектебі 20210406 165305.jpg |Өнер мектебі
Шетпе. Музей. 20210407 104008.jpg |Мұражай
Шетпе. Мотель Сәтті 20210407 090413.jpg|Мотель
Шетпе. Мәдениет үйі 20210407 104307.jpg |Мәдениет үйі
Шетпе. Мешіт 20210407 105931.jpg|Мешіт
Шетпе. Казпочта 20210406 165435 (2).jpg|Казпошта
Шетпе. Әкімдік 20210407 104152.jpg |Әкімдік
Шетпе. Алллея 20210407 103935.jpg|Аллея
Шетпе. 20210407 103206.jpg|Шетпе
Шетпе 20210406 165438.jpg |Шетпе
Шетпе 2.jpg |Шетпе
Шетпе 1.jpg |Шетпе
&lt;/gallery&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
{{Маңғыстау ауданы елді мекендері}}
[[Санат:Маңғыстау ауданы елді мекендері]]
[[Санат:Қазақстан темір жол бекеттері]]</text>
      <sha1>pvymjwzdkcw10najeajk9hp78d4ysjg</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063331</id>
      <parentid>3063329</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T07:41:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>/* Мәдени-әлеуметтік мекемелер */ толықтыру, дереккөз</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5834" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан
 |статусы                 = Ауыл
 |атауы                   = Шетпе
 |сурет                   =
 |әкімшілік күйі          = аудан орталығы
 |елтаңба                 = 
 |ту                      = 
 |елтаңба сипаттамасы     = 
   |елтаңба ені             = 
 |ту ені                  = 
  |lat_dir =N |lat_deg =44 |lat_min =08 |lat_sec =25
  |lon_dir =E |lon_deg =52 |lon_min =08 |lon_sec =45 
  |CoordAddon             = 
  |CoordScale             = 300
 |ел картасы              = 
 |облыс картасы           = 
 |аудан картасы           = 
 |ел картасының өлшемi    = 
 |облыс картасының өлшемi = 
 |аудан картасының өлшемi = 
 |облысы                  = Маңғыстау облысы
 |кестедегі облыс         = Маңғыстау облысы{{!}}Маңғыстау
 |ауданы                  = Маңғыстау ауданы
 |кестедегі аудан         = Маңғыстау ауданы{{!}}Маңғыстау 
 |мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
 |мекені                  = Шетпе ауылдық округі{{!}}Шетпе
 |ішкі бөлінісі            = 
 |әкімі                   = 
 |құрылған уақыты         = 1929
 |алғашқы дерек           = 
 |бұрынғы атаулары        =
 |статус алуы               = 2000
 |жер аумағы                  = 
 |климаты                 = Континентті
  |тұрғыны                = 12223
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
|конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
 |телефон коды            = 
 |пошта индексі           = 130400
 |пошта индекстері        = 
 |ортаққордағы санаты     = Мангистауская область 
 |сайты                   =
 |сайт тілі               =
}} 
'''Шетпе''' — [[Маңғыстау облысы]], [[Маңғыстау ауданы]]ндағы ауыл, аудан және [[Шетпе ауылдық округі]] орталығы, темір жол бекеті.

== Географиялық орны ==
Облыс орталығы [[Ақтау]] қаласынан солтүстік шығысқа қарай 96 км жерде, [[Маңғыстау түбегі]]ндегі [[Батыс Қаратау жотасы|Батыс Қаратау]] мен [[Шығыс Қаратау]] жоталары арасында орналасқан.
 
== Халқы == 
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 10237 адам (5095 ер адам және 5142 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 12223 адамды (6114 ер адам және 6079 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
Іргесі  [[1929 жыл|1929]]-[[1930 жыл|30]] жылдары &quot;Ұшқын&quot; серіктестігінің орталығы есебінен қаланған. [[1933 жыл|1933]] жылы оның негізінде құрылған Жаңажол ұжымшарының, [[1965 жыл|1965]] жылы Маңғыстау ауданының орталығына айналды. [[1967 жыл|1967]] жылы ауыл, [[2000 жыл|2000]] жылы қайтадан кент болған. Шетпе арқылы Маңғыстау - [[Ақтөбе]] темір жолы және Ақтау - [[Ақтөбе]] автомобиль жолы өтеді.

== Мәдени-әлеуметтік мекемелер ==
*2 орта мектеп, 
*өнер мектебі, 
*спорт мектебі, 
*гимназия, 
*лицей, 
*2 бала бақша, 
*аудандық мәдениет үйі, 
*2 кітапхана, 
*аурухана мен дәріхана, 
*жұқпалы аурулар ауруханасы, 
*Маңғыстау техникалық колледжі&lt;ref&gt;МАҢҒЫСТАУ ТЕХНИКАЛЫҚ КОЛЛЕДЖІ https://www.mtkshetpe.kz/&lt;/ref&gt;

== Галерея ==
&lt;gallery&gt;
Шетпе. кольцевая дорога.jpg|Айналма жол
Шетпе. Администрация20210406 165404.jpg|Әкімшілік кеңселер
Шетпе. Райбольница.jpg|Аудандық аурухана
Шетпе. Өнер мектебі 20210406 165305.jpg |Өнер мектебі
Шетпе. Музей. 20210407 104008.jpg |Мұражай
Шетпе. Мотель Сәтті 20210407 090413.jpg|Мотель
Шетпе. Мәдениет үйі 20210407 104307.jpg |Мәдениет үйі
Шетпе. Мешіт 20210407 105931.jpg|Мешіт
Шетпе. Казпочта 20210406 165435 (2).jpg|Казпошта
Шетпе. Әкімдік 20210407 104152.jpg |Әкімдік
Шетпе. Алллея 20210407 103935.jpg|Аллея
Шетпе. 20210407 103206.jpg|Шетпе
Шетпе 20210406 165438.jpg |Шетпе
Шетпе 2.jpg |Шетпе
Шетпе 1.jpg |Шетпе
&lt;/gallery&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
{{Маңғыстау ауданы елді мекендері}}
[[Санат:Маңғыстау ауданы елді мекендері]]
[[Санат:Қазақстан темір жол бекеттері]]</text>
      <sha1>i0j3dlc7lwrox5rsiypxcvs86uqi4ix</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063334</id>
      <parentid>3063331</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T07:44:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5840" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан
 |статусы                 = Ауыл
 |атауы                   = Шетпе
 |сурет                   =Шетпе. Әкімдік 20210407 104152.jpg 
 |әкімшілік күйі          = аудан орталығы
 |елтаңба                 = 
 |ту                      = 
 |елтаңба сипаттамасы     = 
   |елтаңба ені             = 
 |ту ені                  = 
  |lat_dir =N |lat_deg =44 |lat_min =08 |lat_sec =25
  |lon_dir =E |lon_deg =52 |lon_min =08 |lon_sec =45 
  |CoordAddon             = 
  |CoordScale             = 300
 |ел картасы              = 
 |облыс картасы           = 
 |аудан картасы           = 
 |ел картасының өлшемi    = 
 |облыс картасының өлшемi = 
 |аудан картасының өлшемi = 
 |облысы                  = Маңғыстау облысы
 |кестедегі облыс         = Маңғыстау облысы{{!}}Маңғыстау
 |ауданы                  = Маңғыстау ауданы
 |кестедегі аудан         = Маңғыстау ауданы{{!}}Маңғыстау 
 |мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
 |мекені                  = Шетпе ауылдық округі{{!}}Шетпе
 |ішкі бөлінісі            = 
 |әкімі                   = 
 |құрылған уақыты         = 1929
 |алғашқы дерек           = 
 |бұрынғы атаулары        =
 |статус алуы               = 2000
 |жер аумағы                  = 
 |климаты                 = Континентті
  |тұрғыны                = 12223
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
|конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
 |телефон коды            = 
 |пошта индексі           = 130400
 |пошта индекстері        = 
 |ортаққордағы санаты     = Мангистауская область 
 |сайты                   =
 |сайт тілі               =
}} 
'''Шетпе''' — [[Маңғыстау облысы]], [[Маңғыстау ауданы]]ндағы ауыл, аудан және [[Шетпе ауылдық округі]] орталығы, темір жол бекеті.

== Географиялық орны ==
Облыс орталығы [[Ақтау]] қаласынан солтүстік шығысқа қарай 96 км жерде, [[Маңғыстау түбегі]]ндегі [[Батыс Қаратау жотасы|Батыс Қаратау]] мен [[Шығыс Қаратау]] жоталары арасында орналасқан.

== Халқы == 
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 10237 адам (5095 ер адам және 5142 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 12223 адамды (6114 ер адам және 6079 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
Іргесі  [[1929 жыл|1929]]-[[1930 жыл|30]] жылдары &quot;Ұшқын&quot; серіктестігінің орталығы есебінен қаланған. [[1933 жыл|1933]] жылы оның негізінде құрылған Жаңажол ұжымшарының, [[1965 жыл|1965]] жылы Маңғыстау ауданының орталығына айналды. [[1967 жыл|1967]] жылы ауыл, [[2000 жыл|2000]] жылы қайтадан кент болған. Шетпе арқылы Маңғыстау - [[Ақтөбе]] темір жолы және Ақтау - [[Ақтөбе]] автомобиль жолы өтеді.

== Мәдени-әлеуметтік мекемелер ==
*2 орта мектеп, 
*өнер мектебі, 
*спорт мектебі, 
*гимназия, 
*лицей, 
*2 бала бақша, 
*аудандық мәдениет үйі, 
*2 кітапхана, 
*аурухана мен дәріхана, 
*жұқпалы аурулар ауруханасы, 
*Маңғыстау техникалық колледжі&lt;ref&gt;МАҢҒЫСТАУ ТЕХНИКАЛЫҚ КОЛЛЕДЖІ https://www.mtkshetpe.kz/&lt;/ref&gt;


== Галерея ==
&lt;gallery&gt;
Шетпе. кольцевая дорога.jpg|Айналма жол
Шетпе. Администрация20210406 165404.jpg|Әкімшілік кеңселер
Шетпе. Райбольница.jpg|Аудандық аурухана
Шетпе. Өнер мектебі 20210406 165305.jpg |Өнер мектебі
Шетпе. Музей. 20210407 104008.jpg |Мұражай
Шетпе. Мотель Сәтті 20210407 090413.jpg|Мотель
Шетпе. Мәдениет үйі 20210407 104307.jpg |Мәдениет үйі
Шетпе. Мешіт 20210407 105931.jpg|Мешіт
Шетпе. Казпочта 20210406 165435 (2).jpg|Казпошта
Шетпе. Алллея 20210407 103935.jpg|Аллея
Шетпе. 20210407 103206.jpg|Шетпе
Шетпе 20210406 165438.jpg |Шетпе
Шетпе 2.jpg |Шетпе
Шетпе 1.jpg |Шетпе
&lt;/gallery&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
{{Маңғыстау ауданы елді мекендері}}
[[Санат:Маңғыстау ауданы елді мекендері]]
[[Санат:Қазақстан темір жол бекеттері]]</text>
      <sha1>sq5m8kjbs5oy3rjsktgpib731g0dc4c</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Жаркент-Арасан</title>
    <ns>0</ns>
    <id>27660</id>
    <revision>
      <id>3063433</id>
      <parentid>2742013</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T11:04:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4533" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан|статусы=Ауыл|тұрғыны=67|мекен түрі=ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі|мекені=Үлкенағаш ауылдық округі{{!}}Үлкенағаш|ішкі бөлінісі=|әкімі=|құрылған уақыты=1967|алғашқы дерек=|бұрынғы атаулары=|статус алуы=|жер аумағы=|климаты=Қысы жұмсақ, жазы қоңыржай, таулы жерге тән. Ауаның орташа температурасы қаңтарда –5°С, шілдеде 26°С. Жауын-шашынның жылдық орташа мөлшері 700 мм|санақ жылы=2009|ауданы=Панфилов|тығыздығы=|шоғырлануы=|ұлттық құрамы=|конфессионалдық құрамы=|этнохороним=|телефон коды=|пошта индексі=|пошта индекстері=|ортаққордағы санаты=|сайты=|кестедегі аудан=Панфилов ауданы{{!}}Панфилов|кестедегі облыс=Жетісу облысы{{!}}Жетісу|атауы=Жаркент−Арасан|lat_sec=53|сурет=|әкімшілік күйі=|елтаңба=|ту=|елтаңба сипаттамасы=|ту сипаттамасы=|елтаңба ені=|ту ені=|lat_deg=44|lat_min=19|lon_deg=79|облысы=Жетісу облысы|lon_min=47|lon_sec=28|CoordAddon=type:city(1226000)_region:KZ|CoordScale=|ел картасы=|облыс картасы=|аудан картасы=|ел картасының өлшемi=|облыс картасының өлшемi=|аудан картасының өлшемi=|сайт тілі=}}
'''Жаркент−Арасан''' — [[Жетісу облысы]] [[Панфилов ауданы]], [[Үлкенағаш ауылдық округі]] құрамындағы ауыл. Ауылда республикалық маңызы бар [[Бальнеотерапия|бальнеологиялық]] шипажай орналасқан.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы − [[Жаркент]] қаласынан солтүстік-батысқа қарай 37 км-дей жерде,
[[Жетісу Алатауы|Жетісу (Жоңғар) Алатауы]]ның табиғаты әсем шатқалында, теңіз деңгейінен 1100 м биіктікте, [[Бурақожыр]] өзенінің аңғарында орналасқан. 

== Шипажай сипаты ==
[[1967 жыл]]ы ашылған, 160 орны бар ([[2009 жыл|2009]]) шипажай. Жыл бойы жұмыс істейді. Негізгі емі – құрамында радоны бар хлор-сульфат натрийлі минералды суы. Қан айналу, жүйке жүйесі, аяқ-қол, буын, тері және гинекологиялық ауруларды емдейді. Климаттық факторлар (таудың шипалы таза ауасы, өсімдігі, табиғат ландшафтысы) кеңінен пайдаланылады, физиотерапия, массаж, инемен емдеу, емдік дене шынықтыру қолданылады.

=== Климаты ===
Қысы жұмсақ, жазы қоңыржай, таулы жерге тән. Ауаның орташа температурасы қаңтарда –5°С, шілдеде 26°С. Жауын-шашынның жылдық орташа мөлшері 700 мм.&lt;ref&gt;Жетісу энциклопедия. - Алматы: «Арыс» баспасы, 2004 жыл. — 712 бет + 48 бет түрлі түсті суретті жапсырма. ISBN 9965-17-134-3&lt;/ref&gt;

== Халқы ==
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 65 адам (31 ер адам және 34 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 67 адамды (35 ер адам және 32 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1222&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Панфилов ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Панфилов ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>b3ar9irb3funw9wk4wds1wjfpw2pfpq</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Маңғыстау үстірті</title>
    <ns>0</ns>
    <id>28505</id>
    <revision>
      <id>3063324</id>
      <parentid>2306771</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T07:03:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Салиха</username>
        <id>17167</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2915" xml:space="preserve">{{Тау
 |Түрі       = Үстірт 
 |Атауы      =  Маңғыстау үстірті 
  |Шынайы атауы  = 
 |Сурет           = 
  |Сурет өлшемі   = 
  |Сурет атауы    =  
  |lat_dir =N |lat_deg =42|lat_min =55 |lat_sec =00 
  |lon_dir =E |lon_deg =53 |lon_min =26 |lon_sec =00 
  |region         = 
  |CoordScale     = 
 |Орналасуы       = {{KAZ}}, [[Маңғыстау облысы]]   
 |Пайда болған кезеңі    = 
 |Аумағы          = 
  |Ұзындығы       =  
  |Ені            =  
 |Ең биік шыңы    = 
  |Биіктігі       =   
 |Карта           = 
 |Позициялық карта 1     =  Қазақстан
  |ПозКарта 1 ені     = 
  |crosses180             = 
 |Позициялық карта 2     = Қазақстан Маңғыстау облысы 
  |ПозКарта 2 ені     = 
 |Ортаққордағы санаты   = 
}}
[[Сурет:Маңғыстау үстіртіндегі қорымтастар.jpg|thumb|right|250px|Маңғыстау үстіртіндегі қорымтастар]]
'''Маңғыстау үстірті''' – [[Маңғыстау түбегі]]нің оңтүстік бөлігінде. 

== Жер бедері ==
Жер бедері солтүстіктен оңтүстікке қарай бағытталған көлбеу жазық. Климатының құрғақ континенттік болуына байланысты аридті [[денудация]] әсерінен [[Қарақия ойысы|Қарақия]] (–132 м), [[Қауынды]] (–54 м) сияқты теңіз деңгейінен төмен жатқан құрғақ ойыстар жиі кездеседі.

== Геологиясы ==
Маңғыстау үстірті [[миоцен]] мен [[плиоцен]]нің бақалшақты-оолитті әктастарынан түзілген. Мұнайдың, [[темір]]дің, [[Фосфориттер|фосфориттің]], көмірдің мол қоры барланған.

== Өсімдігі ==
Топырақ жамылғысы сор, сортаңды болып келеді. Мұнда бұйырғын, сарсазан тәрізді сораң өсімдіктер өседі.  Үстірт жыл бойы мал жайылымына пайдаланылады.&lt;ref&gt;[[Маңғыстау энциклопедиясы]], Алматы, 1997;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Қазақстан табиғаты:Энциклопедия / Бас ред. Б.Ө.Жақып. - Алматы:&quot; Қазақ энциклопедиясы&quot; ЖШС, 2011. Т.З. - 304 бет. ISBN 9965-893-64-0 (Т.З.), ISBN 9965-893-19-5&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Маңғыстау облысы географиясы]]
[[Санат:Қазақстан қырқалары]]</text>
      <sha1>6wjh841k4rg3rz98k1qx0my5j367ynx</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063325</id>
      <parentid>3063324</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T07:06:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Салиха</username>
        <id>17167</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2860" xml:space="preserve">{{Шөл
 |Атауы             = Маңғыстау үстірті
  |Шынайы атауы     =  
 |Сурет             =  
  |Сурет тақырыбы   =  
 |Теңiз деңгейiнен биіктігі =  
 |Ұзындығы     =  
 |Ені          =  
 |Ауданы       = 
 |Өзендер      = 
 |Каналдар     = 
 |Көлдер       = 
 |Оазистер     = 
 |Орташа жылдық температурасы   =  
  |Қаңтардағы орт. температура  =  
  |Шілдедегі орт. температура   =  
 |Жауын-шашын  =  
 |Координаттары     = 42/55/00/N/55/26/00/E
  |CoordScale       = 
 |Ел           = Қазақстан  
  |Аймақ       = Маңғыстау облысы
  |Позициялық карта=Қазақстан
 |Орналасуы    = 
 |Ортаққордағы санаты   = 
}}
[[Сурет:Маңғыстау үстіртіндегі қорымтастар.jpg|thumb|right|250px|Маңғыстау үстіртіндегі қорымтастар]]
'''Маңғыстау үстірті''' – [[Маңғыстау түбегі]]нің оңтүстік бөлігінде. 

== Жер бедері ==
Жер бедері солтүстіктен оңтүстікке қарай бағытталған көлбеу жазық. Климатының құрғақ континенттік болуына байланысты аридті [[денудация]] әсерінен [[Қарақия ойысы|Қарақия]] (–132 м), [[Қауынды]] (–54 м) сияқты теңіз деңгейінен төмен жатқан құрғақ ойыстар жиі кездеседі.

== Геологиясы ==
Маңғыстау үстірті [[миоцен]] мен [[плиоцен]]нің бақалшақты-оолитті әктастарынан түзілген. Мұнайдың, [[темір]]дің, [[Фосфориттер|фосфориттің]], көмірдің мол қоры барланған.

== Өсімдігі ==
Топырақ жамылғысы сор, сортаңды болып келеді. Мұнда бұйырғын, сарсазан тәрізді сораң өсімдіктер өседі.  Үстірт жыл бойы мал жайылымына пайдаланылады.&lt;ref&gt;[[Маңғыстау энциклопедиясы]], Алматы, 1997;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Қазақстан табиғаты:Энциклопедия / Бас ред. Б.Ө.Жақып. - Алматы:&quot; Қазақ энциклопедиясы&quot; ЖШС, 2011. Т.З. - 304 бет. ISBN 9965-893-64-0 (Т.З.), ISBN 9965-893-19-5&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Маңғыстау облысы географиясы]]
[[Санат:Қазақстан қырқалары]]</text>
      <sha1>gdf4phlteesy753g2ts41v4hukasgmw</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Керімағаш</title>
    <ns>0</ns>
    <id>28628</id>
    <revision>
      <id>3063399</id>
      <parentid>2741909</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T10:22:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4901" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан|статусы=Елді мекен|lon_deg=79|сурет=|әкімшілік күйі=|елтаңба=|ту=|елтаңба сипаттамасы=|ту сипаттамасы=|елтаңба ені=|ту ені=|lat_deg=43|lat_min=58|облысы=Жетісу облысы|атауы=Керімағаш|lon_min=49|lon_sec=12|CoordAddon=type:city(1226000)_region:KZ|CoordScale=|ел картасы=|облыс картасы=|аудан картасы=|ел картасының өлшемi=|облыс картасының өлшемi=|аудан картасының өлшемi=|lat_sec=46|кестедегі облыс=Жетісу облысы{{!}}Жетісу|тұрғыны=206|санақ жылы=2009|мекен түрі=ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі|мекені=Қоңырөлең ауылдық округі {{!}}Қоңырөлең|ішкі бөлінісі=|әкімі=|құрылған уақыты=1960|алғашқы дерек=|бұрынғы атаулары=|статус алуы=|жер аумағы=|климаты=|ауданы=Панфилов|кестедегі аудан=Панфилов ауданы{{!}}Панфилов|тығыздығы=|шоғырлануы=|ұлттық құрамы=|конфессионалдық құрамы=|этнохороним=|телефон коды=|пошта индексі=|пошта индекстері=|ортаққордағы санаты=|сайты=|сайт тілі=}}'''Керімағаш —''' [[Жетісу облысы]] [[Панфилов ауданы]], [[Қоңырөлең ауылдық округі]]не қарасты елді мекен, шипалы сумен емдейтін бальнеологиялық шипажай.

=== Географиялық орны ===
[[Алматы облысы]] [[Іле өзені]]нің аңғарында [[Жаркент]] қаласынан оңтүстік-батысқа қарай 24 км−дей жерде орналасқан. 

=== Климаты ===
Климаты континенттік. Жазы – ыстық, күн сәулесі түсетін шуақты күндері мол. Күзі көктемнен гөрі жылырақ әрі ұзақ. Қысы қоңыржай суық, тұрақты қар жамылғысы болмайды. Шипажай өнеркәсіптік нысандардан қашық болғандықтан ауасы таза. «Керімағаш» маңайындағы бұта аралас құм төбелерді мекендейтін қоян, қырғауыл, доңыз, тағы басқа жануарлар оған ерекше көрік беріп, [[микроклимат]] қалыптастырады. 

=== Сипаты ===
«Керімағаш» санаторийі [[1990 жыл|1990]] жылы ашылған. 60 орны бар (2009). Жыл бойы жұмыс істейді. Мұнда қан айналу жүйесі, тыныс алу органдары, ас қорыту жүйесі, қозғалыс-қимыл мүшелері, жүйке жүйесі, тері, уролог, гинеколог, тіс ауруларын, сондай-ақ ауыр металдармен уланған адамдарды емдейді. Ем ретінде әлсіз минералданған, сілтілігі аз, сульфат-хлоридті, натрий-кремнийлі, құрамы фторға бай гипертермальды су пайдаланылады. [[Минералды су]]ының құрамы осындай шипажай тек [[Болгария]]да ғана бар. Шипажай ғимараттарында 1–4 адамдық бөлмелер, [[бильярд]] және бейнезал бар, сондай-ақ асхана, кітапхана, кинотеатр, дүкен жұмыс істейді. Демалушыларға минералды суы бар ванна, бассейні бар душ-сауна, [[физиотерапия]]лық емшара (процедура), массаж, тағы басқа қызметтері көрсетіледі.

== Халқы ==
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 103 адам (46 ер адам және 57 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 206 адамды (101 ер адам және 105 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1222&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
{{Панфилов ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Панфилов ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>gnzn5mnmdjud2ncmyv6a6n0w43nbvar</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Патшайым Тәжібаева</title>
    <ns>0</ns>
    <id>31510</id>
    <revision>
      <id>3063469</id>
      <parentid>3061706</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T11:29:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ташметов шахрух</username>
        <id>117802</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="12243" xml:space="preserve">{{Ғалым
 |Есімі                  = Патшайым Тәжібаева
 |Шынайы есімі           = 
 |Суреті                 = Патшайым_Тәжібаева.jpg
 |Сурет ені              = 
 |Сурет тақырыбы         = 
 |Туған күні             = 1920 
 |Туған жері             = {{туғанжері|Төле би ауданы|Төле би ауданында}}, [[Түркістан облысы]]
 |Қайтыс болған күні     = 1991  
 |Қайтыс болған жері     = 
 |Азаматтығы             = {{USSR}} 
 |Ғылыми аясы            = [[геология]], [[литология]]  
 |Жұмыс орны             = [[Қазақстан Республикасының Ұлттық ғылым академиясы|Қазақстан ғылым академиясы]]
 |Ғылыми дәрежесі        = геология-минералогия ғылымдарының докторы, профессор
 |Ғылыми атағы           = Қазақстан Ғылым академиясының корреспондент мүшесі
 |Альма-матер            = 
 |Ғылыми жетекші         = 
 |Атақты шәкірттері      = 
 |Несімен белгілі        = [[Құмкөл]] кен орны туралы алғаш болжам жасаған. [[Орталық Қазақстан]] мен [[Батыс Қазақстан]]дағы кен орындарын ашқан. [[Литология]] ғылымының негізін қалаушы, Қазақстан мен [[Орта Азия]]дан шыққан ең алғашқы ғалым-геолог 
 |Марапаттары            = {{Еңбек Қызыл Ту ордені}} {{Еңбек Қызыл Ту ордені}} {{Халықтар Достығы ордені|1980}}
 |Қолтаңбасы             = 
 |Қолтаңба ені           = 
 |Сайты                  = 
 |Уикиқайнар             = 
}}
'''Патшайым Тәжібаева''' (1920 – 1991) – геология-минералогия ғылымдарының докторы (1960), профессор. [[Қазақстан Республикасының Ұлттық ғылым академиясы|Қазақстан ғылым академиясы]]ның корреспондент мүшесі (1967). Негізгі ғылыми еңбектері [[Орталық Қазақстан]]ның [[Шөгінді тау жыныстары|шөгінді жыныстар]]ы мен [[кен тастары]]н зерттеу мәселелеріне арналған.

==Өмірі==
Ол [[1920 жылы]] қазіргі [[Төле би ауданы]]ның [[Қарақия]] елді мекенінде дүниеге келген. Патшайымның атасы Есенқұл ел басқарған көзіқарақты, дәулетті  адам болыпты. Әкесі Тәжібай сол заманның білімді азаматы болып, [[орыс тілі]]н жетік білгендіктен үкімет жұмыстарына араласқан. Әкесі ерте қайтыс болып, жетімдіктің, жоқшылықтың тақсыретін ерте тартқан Патшайым балалар үйінде тәрбиеленген. Бауыры Лашкер екеуі сонда жүріп сауат ашып, ары қарай жетіжылдық мектепті бітіреді. Табиғатынан қайсар, алғыр мінезді Патшайымды өмірдің ащысы мен суығы шыңдай түседі.

==Білімі==
[[1936 жылы]] [[Алматы]]дағы педагогикалық училищеге түсіп, оны үш жылда аяқтайды. Бұдан соң [[Ташкент]]тегі [[Орта Азия]] мемлекеттік университетінің геология-минерология факультетіне түсіп, [[1943 жылы]] бірінші дәрежелі диплом алып шығады. [[Геолог]]-[[минеролог]] мамандығын алған Патшайым Индустрия университетінің [[кен]]-[[металлургия]] факультетіне аспирант болып қабылданып, Қазақтың Ғылым Академиясын да бітіреді. Сондай-ақ, [[1948 жылы]] Куйбышев (қазіргі [[Самара]]) қаласындағы [[университет]]тің [[физика]]-[[математика]] факультетін тәмамдайды. 

==Еңбек жолы==
Бұдан кейін белгілі ғалым, академик [[Қаныш Сәтбаев]]пен бірге [[Қазақстан]]ның [[пайдалы қазбалар]]ын, жер қойнауындағы байлықтарын ел игілігіне жарату жолында еңбектенеді. «Қарағым, ауыр  мамандықты қалаған екенсің, жер қазу, тас жинау тезек теруден ауыр» деген ұстазы Қаныш  Сәтбаевтың сөзі  оны қаймықтыра алмаса керек. Қиындықтан қашпайтынын жұмыс барысында көрсете біледі. Алғашқы еңбек жолын [[Жезқазған]]-[[Ұлытау]] аймағынан бастапты. Ұстазымен бірге тау-кен орындарын зерттейді. Жастайынан қиындыққа төзе білген Патшайым жұмысқа аса жауапкершілікпен қарап, жер қойнауының [[литология]]сын зерттеп, Қазақстандағы литология ғылымының негізін қалады және ұйымдастыра білді. Геология ғылымына өлшеусіз үлес қосумен қатар, Қазақстандағы [[мұнай]]-[[газ]] көздерін ашу мәселелері бойынша белсенді де көлемді жұмыстар жүргізеді. Елдегі ең мол мұнай өнімі бар [[Құмкөл]] кені туралы ең алғаш Патшайым Тәжібаева болжам жасап, оны ел игілігіне жаратуға бастамашы болған. 

==Ғылымдағы орны==
180-нен астам ғылыми еңбек жазған. [[Рентген]] лабораториясын ашқан. Ол – Қазақстанда ғана емес, [[АҚШ]], [[Жапония]], [[Канада]] сияқты ірі мемлекеттерде қазақ, орыс, ағылшын тілдерінде баяндамалар жасаған танымал ғалымның бірі.{{Дәйексөз|[[Өмірзақ Сұлтанғазин]]: «Патшайым Тәжібайқызы – Қазақстан ғылымына ғана емес, бүкіл дүниежүзілік ғылымға үлес қосқан апамыз. Бұл қазақ әйелдерінен тұңғыш рет шығып, жарып шығып, жеке шығып, жол көрсетіп, өзінің үлкен еңбегінің арқасында сол Қазақстан ғылымын дамытып, бірінші рет литология саласында жаңа ғылыми бағыт ашқан үлкен ғалым»}}.&lt;ref&gt;Ғылымнан тапқан бақытын - OKG.KZ&lt;/ref&gt; {{Дәйексөз|«Ғылым әлеміндегі әйелден шыққан Сәтбаев»}}Шөгінді жыныстар мен рудалардың ерекшелігін екшеп, зерделеген. [[Орталық Қазақстан]] мен [[Батыс Қазақстан]]дағы кен орындарын ашқан. Қазақстан мен Орта Азиядан шыққан ең алғашқы ғалым-геолог, литология ғылымының негізін қалаушы.&lt;ref&gt;Қазақтың тұңғыш геолог қызы кім еді? | Newsroom.kz&lt;/ref&gt;

== Ғалым жайлы жазылған кітаптар ==
*  «Асыл тастар асқар тауда туады»,
*  «Ғылымда дара, өмірде дана»,
* «Патшайым десе – Патшайым».
Қазақтың біртуар ақыны [[Жұбан Молдағалиев]] «Бәйтерегі ғылымның» атты өлеңінде:
                                                   Жүдемей тағдыр салған сызға жаны,
                                                   Жетелеп өр мақсатқа ізгі арманы,
                                                   Жұмбақ әлем – ғылымда танытты атын,
                                                   Қазығұрттың қырмызы қызғалдағы...» деп жыр жолдарын арнапты.&lt;ref&gt;Ғылымнан тапқан бақытын - OKG.KZ&lt;/ref&gt;.
«Ғылымда дара, өмірде дана Патшайым» деп аталатын кітапта ғалымның әріптестері мен шәкірттерінің, достарының Патшайым Тәжібаева туралы жазған пікірлері мен естеліктері, ғалымға арнаған өлең жырлары, естелік-эсселері топтастырылған. Кітапты құрастырғандар: ҚР еңбек сіңірген қайраткері, белгілі қазақ жазушысы [[Сәбит Айтмұханұлы Досанов]] пен Әл-Фараби атындағы ҚазҰУ-нің оқытушысы, академик, профессор Құралай Қошқарова.&lt;ref&gt;Алматыда ғалым Патшайым Тәжібаева туралы кітап жарық көрді (inform.kz)&lt;/ref&gt; 
Алматы, Шымкент қалаларындағы, Оңтүстіктегі Қазығұрт ауданындағы үлкен көшелер, екі бірдей мектеп Патшайым Тәжібаева есімімен аталады.&lt;ref&gt;https://el.kz/news/archive/patshayym_t-zhibaeva_-_al-ash-y_geolog_-alym/&lt;/ref&gt;.

==Марапаттары==
Қазақстан Жоғарғы кеңесінің депутаты, Жоғарғы кеңес төрағасының орынбасары лауазымдарын атқарған. [[Америка]], [[Жапония]], [[Германия]], [[Венгрия]] сияқты елдердің ғылыми қауымдастығының мүшесі. Ол Халықтар достығы және [[Еңбек Қызыл Ту ордені]]мен марапатталған.&lt;ref&gt;Алматыда қазақ әйелдері арасынан шыққан тұңғыш геолог-ғалым Патшайым Тәжібаеваның 90 жылдық мерейтойы аталып өтті (inform.kz)&lt;/ref&gt; 

==Отбасы==
Жолдасы – белгілі дипломат Ахмет Аққошқаров.
Қыздары Қарлығаш және Құралай. Кіші қызы – академик Құралай Аққошқарова, ал күйеу баласы ҚР еңбек сіңірген қайраткері, белгілі қазақ жазушысы Сәбит Досанов.&lt;ref&gt;Қазақтың тұңғыш геолог қызы кім еді? | Newsroom.kz&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Қазақстан геологтары]]
[[Санат:КСРО геологтары]]
[[Санат:Қазақстан ғалымдары]]
[[Санат:КСРО ғалымдары]]
[[Санат:Қазақстан Ғылым Академиясының корреспондент мүшелері]]
[[Санат:Геология-минералогия ғылымдарының докторлары]]
[[Санат:Қазақстан Жоғарғы Кеңесінің депутаттары]]</text>
      <sha1>nn1fyzcf171yar3sm823fdjvz0dv2v1</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қоңырөлең</title>
    <ns>0</ns>
    <id>32318</id>
    <revision>
      <id>3063397</id>
      <parentid>2741901</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T10:20:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3317" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан|статусы=Ауыл|тұрғыны=3031|мекен түрі=ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі|мекені=Қоңырөлең ауылдық округі {{!}}Қоңырөлең|ішкі бөлінісі=|әкімі=|құрылған уақыты=|алғашқы дерек=|бұрынғы атаулары=|статус алуы=|жер аумағы=|климаты=|санақ жылы=2009|ауданы=Панфилов|тығыздығы=|шоғырлануы=|ұлттық құрамы=|конфессионалдық құрамы=|этнохороним=|телефон коды=|пошта индексі=|пошта индекстері=|ортаққордағы санаты=|сайты=|кестедегі аудан=Панфилов ауданы{{!}}Панфилов|кестедегі облыс=Жетісу облысы{{!}}Жетісу|атауы=Қоңырөлең|lat_sec=46|сурет=|әкімшілік күйі=Ауылдық округ орталығы|елтаңба=|ту=|елтаңба сипаттамасы=|ту сипаттамасы=|елтаңба ені=|ту ені=|lat_deg=44|lat_min=16|lon_deg=79|облысы=Жетісу облысы|lon_min=18|lon_sec=12|CoordAddon=type:city(1226000)_region:KZ|CoordScale=|ел картасы=|облыс картасы=|аудан картасы=|ел картасының өлшемi=|облыс картасының өлшемi=|аудан картасының өлшемi=|сайт тілі=}}

'''Қоңырөлең''' — [[Жетісу облысы]] [[Панфилов ауданы]]ндағы ауыл, [[Қоңырөлең ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы – [[Жаркент]] қаласынан солтүстік-батысқа қарай 66 км-дей жерде.  

== Халқы ==
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 3690 адам (1873 ер адам және 1817 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 3031 адамды (1574 ер адам және 1457 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1222&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;
== Тарихы ==
[[1931 жыл|1931]]-[[1997 жыл|1997]] жылдары кеңшар орталығы болған. Оның негізінде Қоңырөлеңде және округке қарасты [[Бөрібай би ауылы|Бөрібай би]], [[Сарытөбе (Алматы облысы)|Сарытөбе]], [[Ынталы (Панфилов ауданы)|Ынталы]] ауылдарында “Қоңырөлең”, “Аламан”, “Қарабұлақ”, “Вереинар”, “Сарытөбе” өндірістік кәсіпорын және 116 шаруа қожалығы құрылды.&lt;ref name=&quot;source1&gt;[[Қазақ энциклопедиясы]]&lt;/ref&gt; 

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Панфилов ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Панфилов ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>i0sbe4k8iymsxx0923yiw0cn4yw3pie</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063406</id>
      <parentid>3063397</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T10:25:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3316" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан|статусы=Ауыл|тұрғыны=3031|мекен түрі=ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі|мекені=Қоңырөлең ауылдық округі {{!}}Қоңырөлең|ішкі бөлінісі=|әкімі=|құрылған уақыты=|алғашқы дерек=|бұрынғы атаулары=|статус алуы=|жер аумағы=|климаты=|санақ жылы=2009|ауданы=Панфилов|тығыздығы=|шоғырлануы=|ұлттық құрамы=|конфессионалдық құрамы=|этнохороним=|телефон коды=|пошта индексі=|пошта индекстері=|ортаққордағы санаты=|сайты=|кестедегі аудан=Панфилов ауданы{{!}}Панфилов|кестедегі облыс=Жетісу облысы{{!}}Жетісу|атауы=Қоңырөлең|lat_sec=46|сурет=|әкімшілік күйі=Ауылдық округ орталығы|елтаңба=|ту=|елтаңба сипаттамасы=|ту сипаттамасы=|елтаңба ені=|ту ені=|lat_deg=44|lat_min=16|lon_deg=79|облысы=Жетісу облысы|lon_min=18|lon_sec=12|CoordAddon=type:city(1226000)_region:KZ|CoordScale=|ел картасы=|облыс картасы=|аудан картасы=|ел картасының өлшемi=|облыс картасының өлшемi=|аудан картасының өлшемi=|сайт тілі=}}

'''Қоңырөлең''' — [[Жетісу облысы]] [[Панфилов ауданы]]ндағы ауыл, [[Қоңырөлең ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы – [[Жаркент]] қаласынан солтүстік-батысқа қарай 66 км-дей жерде.  

== Халқы ==
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 3690 адам (1873 ер адам және 1817 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 3031 адамды (1574 ер адам және 1457 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1222&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;
== Тарихы ==
[[1931 жыл|1931]]-[[1997 жыл|1997]] жылдары кеңшар орталығы болған. Оның негізінде Қоңырөлеңде және округке қарасты [[Бөрібай би ауылы|Бөрібай би]], [[Сарытөбе (Жетісу облысы)|Сарытөбе]], [[Ынталы (Панфилов ауданы)|Ынталы]] ауылдарында “Қоңырөлең”, “Аламан”, “Қарабұлақ”, “Вереинар”, “Сарытөбе” өндірістік кәсіпорын және 116 шаруа қожалығы құрылды.&lt;ref name=&quot;source1&gt;[[Қазақ энциклопедиясы]]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Панфилов ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Панфилов ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>26xbigof38icedxze04tmoeaeffzfk5</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Жатық жер</title>
    <ns>0</ns>
    <id>32729</id>
    <revision>
      <id>3063345</id>
      <parentid>2625002</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T08:09:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Салиха</username>
        <id>17167</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="821" xml:space="preserve">'''Жатық жер''' – Қоңыртөбе тауының солтүстік-батысындағы қоныс. [[Қарағанды облысы]] [[Жаңаарқа ауданы]]нда.

[[Сарысу өзені]]нің аңғарында солтүстіктен оңтүстікке қарай созылып жатыр. Оңтүстігінде [[Ақасық тауы]], шығысында [[Ақкөл]], [[Аққұдық]] құдықтары бар. Қоныстың орны тегіс тақырлы. Мал жайылымына пайдалануға жарамсыз.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Суретсіз мақала}}
{{stub}}

[[Санат:Қарағанды облысы қоныстары]]
[[Санат:Жаңаарқа ауданы географиясы]]</text>
      <sha1>0mnat05eqy5v194lkbhz5hvlm1i9ink</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Жымықы</title>
    <ns>0</ns>
    <id>33075</id>
    <revision>
      <id>3063335</id>
      <parentid>2345146</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T07:46:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Салиха</username>
        <id>17167</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2618" xml:space="preserve">{{Өзен
 |атауы                   = Жымықы өзені
  |шынайы атауы           = 
 |сурет                  =    
  |сурет ені             =  
  |сурет атауы           =    
 |карта                  = 
  |карта ені             = 
  |карта атауы           = 
 |ұзындығы               = 105
 |су алабының ауданы     =1460
 |су алабы               =[[Ескі Шалқар]] 
 |өзендердің су алабы    =  
 |су шығыны              = 
  |өлшеу орны            = 
 |бастауы                = [[Ұлытау таулары|Ұлытау]]дың оңтүстік-батысы
  |бастауының орны        =   
  |бастауының биіктігі    = 
  |s_lat_dir = |s_lat_deg = |s_lat_min = |s_lat_sec = 
  |s_lon_dir = |s_lon_deg = |s_lon_min = |s_lon_sec = 
 |сағасы                 =  Қоңыртөбе тауына 12 км-дей жетпей тартылып қалады
  |сағасының орны        =  
  |сағасының биіктігі    = 
  |m_lat_dir = |m_lat_deg = |m_lat_min = |m_lat_sec = 
  |m_lon_dir = |m_lon_deg = |m_lon_min = |m_lon_sec = 
 |еңістігі               = 
 |ел                     = [[Қазақстан]]
  |аймақ                  =[[Ұлытау облысы]] [[Ұлытау ауданы]] 
 |ортаққордағы санаты    = 
}}

'''Жымықы''' – [[Ескі Шалқар]] алабындағы өзен. 

== Географиялық орны ==
[[Ұлытау облысы]] [[Ұлытау ауданы]] жерімен ағып өтеді. Ұзындығы 105 км, су жиналатын алабы 1460 км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;. 

== Бастауы ==
[[Ұлытау таулары|Ұлытау]]дың оңтүстік-батысындағы Лақбай қонысы маңынан басталып, Қоңыртөбе тауына 12 км-дей жетпей тартылып қалады. 

== Гидрологиясы ==
Арнасы тік жарқабақты келген. Өзен жауын-шашын, бұлақ суларымен толығады. Ұзындығы 10 км-ден аспайтын 50-ге жуық салалары бар. Жымықының суы мал суаруға, алабы мал жайылымына пайдаланылады.&lt;ref&gt;[[Қазақ энциклопедиясы]]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Ұлытау облысы өзендері]]
[[Санат:Шалқар су алабы]]</text>
      <sha1>lus9ls4nw2gneitckuuzsx2nu0l9n9z</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063338</id>
      <parentid>3063335</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T07:52:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Салиха</username>
        <id>17167</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2612" xml:space="preserve">{{Өзен
 |атауы                   = Жымықы өзені
  |шынайы атауы           = 
 |сурет                  =    
  |сурет ені             =  
  |сурет атауы           =    
 |карта                  = 
  |карта ені             = 
  |карта атауы           = 
 |ұзындығы               = 105
 |су алабының ауданы     =1460
 |су алабы               =Шалқартеңіз 
 |өзендердің су алабы    =  
 |су шығыны              = 
  |өлшеу орны            = 
 |бастауы                = [[Ұлытау таулары|Ұлытау]]дың оңтүстік-батысы
  |бастауының орны        =   
  |бастауының биіктігі    = 
  |s_lat_dir = |s_lat_deg = |s_lat_min = |s_lat_sec = 
  |s_lon_dir = |s_lon_deg = |s_lon_min = |s_lon_sec = 
 |сағасы                 =  Қоңыртөбе тауына 12 км-дей жетпей тартылып қалады
  |сағасының орны        =  
  |сағасының биіктігі    = 
  |m_lat_dir = |m_lat_deg = |m_lat_min = |m_lat_sec = 
  |m_lon_dir = |m_lon_deg = |m_lon_min = |m_lon_sec = 
 |еңістігі               = 
 |ел                     = [[Қазақстан]]
  |аймақ                  =[[Ұлытау облысы]] [[Ұлытау ауданы]] 
 |ортаққордағы санаты    = 
}}

'''Жымықы''' – Шалқартеңіз алабындағы өзен. 

== Географиялық орны ==
[[Ұлытау облысы]] [[Ұлытау ауданы]] жерімен ағып өтеді. Ұзындығы 105 км, су жиналатын алабы 1460 км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;. 

== Бастауы ==
[[Ұлытау таулары|Ұлытау]]дың оңтүстік-батысындағы Лақбай қонысы маңынан басталып, Қоңыртөбе тауына 12 км-дей жетпей тартылып қалады. 

== Гидрологиясы ==
Арнасы тік жарқабақты келген. Өзен жауын-шашын, бұлақ суларымен толығады. Ұзындығы 10 км-ден аспайтын 50-ге жуық салалары бар. Жымықының суы мал суаруға, алабы мал жайылымына пайдаланылады.&lt;ref&gt;[[Қазақ энциклопедиясы]]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Ұлытау облысы өзендері]]
[[Санат:Шалқар су алабы]]</text>
      <sha1>n5kbc5unq1lkszrjri39qd906snt52a</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063350</id>
      <parentid>3063338</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T08:39:54Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Салиха</username>
        <id>17167</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2693" xml:space="preserve">{{Өзен
 |атауы                   = Жымықы өзені
  |шынайы атауы           = 
 |сурет                  =    
  |сурет ені             =  
  |сурет атауы           =    
 |карта                  = 
  |карта ені             = 
  |карта атауы           = 
 |ұзындығы               = 105
 |су алабының ауданы     =1460
 |су алабы               =Шалқартеңіз 
 |өзендердің су алабы    =  
 |су шығыны              = 
  |өлшеу орны            = 
 |бастауы                = [[Ұлытау таулары|Ұлытау]]дың оңтүстік-батысы
  |бастауының орны        =   
  |бастауының биіктігі    =  
  |s_lat_dir = |s_lat_deg = 47|s_lat_min = 44|s_lat_sec =31 
  |s_lon_dir = |s_lon_deg = 65|s_lon_min = 52|s_lon_sec =52 
 |сағасы                 =  Қоңыртөбе тауына 12 км-дей жетпей тартылып қалады
  |сағасының орны        =  
  |сағасының биіктігі    = 
  |m_lat_dir = |m_lat_deg = |m_lat_min = |m_lat_sec = 
  |m_lon_dir = |m_lon_deg = |m_lon_min = |m_lon_sec = 
 |еңістігі               = 
 |ел                     = [[Қазақстан]]
  |аймақ                  =[[Ұлытау облысы]] [[Ұлытау ауданы]] 
 |ортаққордағы санаты    = 
}}

'''Жымықы''' – Шалқартеңіз алабындағы өзен. 

== Географиялық орны ==
[[Ұлытау облысы]] [[Ұлытау ауданы]] жерімен ағып өтеді. Ұзындығы 105 км, су жиналатын алабы 1460 км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;. 

== Бастауы ==
[[Ұлытау таулары|Ұлытау]]дың оңтүстік-батысындағы Лақбай қонысы маңынан басталып, [[Қоңыртөбе (тау, Ұлытау облысы)|Қоңыртөбе]] тауына (166 м) 12 км-дей жетпей тартылып қалады. 

== Гидрологиясы ==
Арнасы тік жарқабақты келген. Өзен жауын-шашын, бұлақ суларымен толығады. Ұзындығы 10 км-ден аспайтын 50-ге жуық салалары бар. Жымықының суы мал суаруға, алабы мал жайылымына пайдаланылады.&lt;ref&gt;[[Қазақ энциклопедиясы]]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Ұлытау облысы өзендері]]
[[Санат:Шалқар су алабы]]</text>
      <sha1>d4ylekc52a735yv7inakfdzibirq9fy</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Аққұдық</title>
    <ns>0</ns>
    <id>34726</id>
    <revision>
      <id>3063386</id>
      <parentid>2945129</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T10:14:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3171" xml:space="preserve">'''Аққұдық''' сөзі мынадай мағыналарға жатуы мүмкін:

'''Құдықтар:'''

* [[Аққұдық (құдық, Ақтөбе облысы)]] 
* [[Аққұдық (құдық, Қостанай облысы)]]
* [[Аққұдық (құдық, Қарағанды облысы)]]
* [[Аққұдық (құдық, Маңғыстау облысы)]] 
* [[Аққұдық (құдық, Атырау облысы)|Аққұдық]] - [[Атырау облысы]]

'''Елді мекендер:'''
* [[Аққұдық (Ақтөбе облысы)|Аққұдық]] – [[Ақтөбе облысы]], [[Хромтау ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Аққұдық (Жем ауылдық округі)|Аққұдық]] – [[Атырау облысы]], [[Жылыой ауданы]]ның [[Жем ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.
* [[Аққұдық (Майкөмген ауылдық округі)|Аққұдық]] – Атырау облысы, Жылыой ауданының [[Майкөмген ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.
* [[Аққұдық (Сырым ауданы)|Аққұдық]] – [[Батыс Қазақстан облысы]], [[Сырым ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Аққұдық (Шыңғырлау ауданы)|Аққұдық]] – Батыс Қазақстан облысы, [[Шыңғырлау ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Аққұдық (Жетісу облысы)|Аққұдық]] – [[Жетісу облысы]], [[Панфилов ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Аққұдық (Әулиекөл ауданы)|Аққұдық]] – [[Қостанай облысы]], [[Әулиекөл ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Аққұдық (Қарабалық ауданы)|Аққұдық]] – Қостанай облысы, [[Қарабалық ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Аққұдық (Маңғыстау облысы)|Аққұдық]] – [[Маңғыстау облысы]], [[Қарақия ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Аққұдық (Павлодар облысы)|Аққұдық]] – [[Павлодар облысы]], [[Павлодар ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Аққұдық (Тайынша ауданы)|Аққұдық]] – [[Солтүстік Қазақстан облысы]], [[Тайынша ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Аққұдық (Уәлиханов ауданы)|Аққұдық]] – Солтүстік Қазақстан облысы, [[Уәлиханов ауданы]]ндағы ауыл.

'''Шоқы:'''
* [[Аққұдық (шоқы)|Аққұдық]] – [[Қарағанды облысы]] [[Нұра ауданы]] жерінде орналасқан шоқы.

'''Көл:''' 
* [[Аққұдық (көл)|Аққұдық көлі]]

'''Тағы қараңыз:'''

* [[Аққұдық ауылдық округі (Мартөк ауданы)]]
* [[Аққұдық ауылдық округі (Хромтау ауданы)]]
* [[Аққұдық (қыстау)|Аққұдық]] - қыстау, [[Қызылқоға ауданы]] 

{{айрық}}</text>
      <sha1>4v3jzofq1z1dk2zgh5viwbik8q7n87a</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Балқаш ауданы</title>
    <ns>0</ns>
    <id>35531</id>
    <revision>
      <id>3063374</id>
      <parentid>3061590</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T10:05:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8251" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауданы
 |ауданның атауы      = Балқаш ауданы
 |елтаңба             = Balkhasaudanigerb.gif
 |ту                  = 
 |елтаңба сипаттамасы   = 
 |ту сипаттамасы        = 
  |lat_dir = N |lat_deg = 44 |lat_min = 49 |lat_sec = 19 
  |lon_dir = E |lon_deg = 76 |lon_min = 16 |lon_sec = 04
 |облысы              = Алматы облысы
 |аудан орталығы          = [[Бақанас (ауыл)|Бақанас]]
 |ауылдық округтер саны   =15 
 |кенттік әкімдіктер саны =  
 |қалалық әкімдіктер саны = 
 |ауылдар саны       = 28
 |қалалар саны       = 
 |әкімі              = 
 |әкімдіктің мекенжайы  = 
 |құрылған уақыты    = 1932
 |жер аумағы          = 37,4 мың
 |жер аумағы бойынша орны  = 
 |тұрғыны             = 30747&lt;ref&gt;[http://www.stat.gov.kz/dinamika/dinamikadem.htm Алматы облысының Статистика департаменті. 01.07.2019]&lt;/ref&gt;
 |халық саны бойынша орны  = 
 |санақ жылы          = 2019
 |тығыздығы           = 
 |тығыздығы бойынша орны   = 
 |ұлттық құрамы       = {{nobr|[[қазақтар]] (93,03%)}}, {{nobr|[[орыстар]] (5,09%)}}, {{nobr|[[украиндар]] (0,09%)}}, {{nobr|[[немістер]] (0,29%)}}, {{nobr|[[қырғыздар]] (0,10%)}}, {{nobr|[[корейлер]] (0,64%)}}, {{nobr|[[өзбектер]] (0,07%)}}, {{nobr|[[ұйғырлар]] (0,41%)}}, {{nobr|басқалары (0,29%)}}&lt;ref&gt;[http://www.stat.kz/publishing/DocLib4/2010/%D0%94%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8%D1%8F/Bull_Hsany2010.rar Қазақстан Республикасының Статистика агенттігі. Қазақстан Республикасы тұрғындарының облыстар, қалалар мен аудандар, жынысы мен жас ерекшелігі топтары, этностық бөлігі бойынша 2019 жылдың басындағы саны]&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;пер.2019&quot;&gt;[http://pop-stat.mashke.org/kazakhstan-ethnic2010.htm 2009 жылғы санақ бойынша Қазақстан тұрғындарының ұлттық құрамы]&lt;/ref&gt;
 |телефон коды        = 
 |пошта индексі       = 040300-040318&lt;ref name=&quot;kazindex.ru&quot;&gt;[http://kazindex.ru/02/17.html Қазақстан почталық индекстері]&lt;/ref&gt;
 |сайты               = 
 |карта               = 
 |әкімшілік бірліктің картасы =  Balkhash District Kazakhstan.png
 |ортаққордағы санаты = 
}} 
'''Балқаш ауданы ''' — [[Алматы облысы]]ның солтүстік-батысындағы әкімшілік бөлініс. [[1932 жыл|1932]] жылы құрылған. Аудан орталығы – [[Бақанас (ауыл)|Бақанас]] ауылы.

== Географиялық орны, жер бедері ==
Аудан жері [[Жетісу Алатауы|Жетісу (Жоңғар) Алатауының]] [[Малайсары жотасы|Малайсары]] жотасынан [[Іле]] бойымен [[Балқаш]] көлінің оңтүстік жағалауына дейін созылып жатыр. Солтүстігінде [[Сарыесікатырау]] шөлін, батысы мен оңтүстігінде [[Тауқұм (құм, Жамбыл ауданы)|Тауқұм]] құмды алқабын қамтиды. Жер бедері негізінен жазық. Аудан жеріндегі ең ірі өзен – [[Іле]]. Оның тармақтары ескі арналар мен көлшіктер құрай отырып Балқаш көліне құяды.

== Климаты, топырағы, өсімдігі мен жануарлар дүниесі ==
Климаты континенттік. Қысы суық, жазы ыстық әрі қуаң. Қаңтардың орташа температурасы (–13 – 15°С), шілдеде 24°С. Жауын-шашынның жылдық орташа мөлшері 100 – 150 мм. Шөлді қуаң белдемде орналасқан Балқаш ауданының негізгі топырақ жамылғысы – құмдақ және тақырлық топырақтар, өзен арналары мен жайылымдарында шалғынды-сазды топырақ қалыптасқан. Құмды өңірде сексеуіл, тобылғы, жиде, жусан, ши, сораң, т.б. шөптесін өсімдіктер өседі. Аңдардан қасқыр, түлкі, борсық, қоян, ақ бөкен, елік, қабан, ондатр тіршілік етеді. Өзен аңғарлары мен жайылымдарда қырғауыл, құр, тырна, қоқиқаз, бірқазан, т.б. құстар мекендейді. Өзендерде сазан, алабұға, мөңке, шармай бар. Іле өзенінің Балқаш көліне құяр сағасында көмір, марганец, уран кендері барланған. Жалпақтас кен орнынан мәрмәр, гранит өндіріледі.

== Ауыл шаруашылығы ==
Аудан экономикасының негізгі саласы – ауыл шаруашылығы. Өсімдік шаруашылығында тәлімі және суғармалы егін шаруашылығы қалыптасқан. Аудандағы ауыл шаруашылығына пайдаланылатын жердің аумағы 1,8 млн. га. Жыртылған жердің (25 мың га) 17 мың га жері игерілген. Оған бидай (7,8 мың га), күріш (8,1 мың га), көкөніс (335 га) және картоп (411 га) егіледі.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;&quot;Қазақ Энциклопедиясы&quot;&lt;/ref&gt;

== Халқы ==
Тұрғындар саны – 30747 ([[2019 жыл|2019]]).
* ұлттық құрамы – [[қазақтар]] (93,03%), [[орыстар]] (5,09%), [[украиндар]] (0,09%), [[немістер]] (0,29%), [[қырғыздар]] (0,10%), [[корейлер]] (0,64%), [[өзбектер]] (0,07%), [[ұйғырлар]] (0,41%), басқалары (0,29%).

== Ауылдық округтер ==
Аудандағы 28 елді мекен 15 ауылдық округтерге біріктірілген:
* [[Ақдала ауылдық округі (Балқаш ауданы)|Ақдала ауылдық округі]] 
* [[Ақжар ауылдық округі (Алматы облысы)|Ақжар ауылдық округі]] 
* [[Ақкөл ауылдық округі (Алматы облысы)|Ақкөл ауылдық округі]]  
* [[Бірлік ауылдық округі (Алматы облысы)|Бірлік ауылдық округі]] 
* [[Балатопар ауылдық округі]]
* [[Бақанас ауылдық округі]]
* [[Бақбақты ауылдық округі]]
* [[Береке ауылдық округі]]
* [[Желтораңғы ауылдық округі]]
* [[Жиделі ауылдық округі (Алматы облысы)|Жиделі ауылдық округі]]  
* [[Көктал ауылдық округі (Алматы облысы)|Көктал ауылдық округі]]  
* [[Қараой ауылдық округі (Балқаш ауданы)|Қараой ауылдық округі]]  
* [[Құйған ауылдық округі (Балқаш ауданы)|Құйған ауылдық округі]] 
* [[Миялы ауылдық округі (Алматы облысы)|Миялы ауылдық округі]]  
* [[Топар ауылдық округі]]

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Алматы облысы}}
{{Балқаш ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Балқаш ауданы]]</text>
      <sha1>pxj3ecr2r8yj78uhkp89ldg0mgr6j7z</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Үшарал (Панфилов ауданы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>40332</id>
    <revision>
      <id>3063486</id>
      <parentid>2741999</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T11:35:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3345" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан|статусы=Ауыл|тұрғыны=4194|мекен түрі=ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі|мекені=Үшарал ауылдық округі (Жетісу облысы) {{!}}Үшарал|ішкі бөлінісі=|әкімі=|құрылған уақыты=|алғашқы дерек=|бұрынғы атаулары=|статус алуы=|жер аумағы=|климаты=|санақ жылы=2009|ауданы=Панфилов|тығыздығы=|шоғырлануы=|ұлттық құрамы=|конфессионалдық құрамы=|этнохороним=|телефон коды=|пошта индексі=|пошта индекстері=|ортаққордағы санаты=|сайты=|кестедегі аудан=Панфилов ауданы{{!}}Панфилов|кестедегі облыс=Жетісу облысы{{!}}Жетісу|атауы=Үшарал|lat_sec=39|сурет=|әкімшілік күйі=Ауылдық округ орталығы|елтаңба=|ту=|елтаңба сипаттамасы=|ту сипаттамасы=|елтаңба ені=|ту ені=|lat_deg=44|lat_min=06|lon_deg=79|облысы=Жетісу облысы|lon_min=52|lon_sec=37|CoordAddon=type:city(1226000)_region:KZ|CoordScale=|ел картасы=|облыс картасы=|аудан картасы=|ел картасының өлшемi=|облыс картасының өлшемi=|аудан картасының өлшемi=|сайт тілі=}}
{{мағына|Үшарал}}
'''Үшарал''' — [[Жетісу облысы]] [[Панфилов ауданы]]ндағы ауыл, [[Үшарал ауылдық округі (Жетісу облысы)|Үшарал ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Жаркент]] қаласынан оңтүстік-батысқа қарай 14 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 4349 адам (2117 ер адам және 2232 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 4194 адамды (2096 ер адам және 2098 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1222&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;
== Тарихы ==
[[1951 жыл|1951]]-[[1997 жыл|1997]] жылдары өзімен аттас жүгері өсіретін ұжымшардың орталығы болды. Оның негізінде Үшаралда және округке қарасты [[Ақарал (Алматы облысы)|Ақарал]], [[Қызылжиде]] ауылдарында ӨК және шаруа қожалықтары құрылды.&lt;ref&gt;Жетісу энциклопедия. - Алматы: «Арыс» баспасы, 2004 жыл. — 712 бет + 48 бет түрлі түсті суретті жапсырма. ISBN 9965-17-134-3&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Панфилов ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Панфилов ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>20pjtv6vr6lm9qn70j17qjr3yqqlgdy</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063487</id>
      <parentid>3063486</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T11:35:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <comment>/* Тарихы */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3345" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан|статусы=Ауыл|тұрғыны=4194|мекен түрі=ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі|мекені=Үшарал ауылдық округі (Жетісу облысы) {{!}}Үшарал|ішкі бөлінісі=|әкімі=|құрылған уақыты=|алғашқы дерек=|бұрынғы атаулары=|статус алуы=|жер аумағы=|климаты=|санақ жылы=2009|ауданы=Панфилов|тығыздығы=|шоғырлануы=|ұлттық құрамы=|конфессионалдық құрамы=|этнохороним=|телефон коды=|пошта индексі=|пошта индекстері=|ортаққордағы санаты=|сайты=|кестедегі аудан=Панфилов ауданы{{!}}Панфилов|кестедегі облыс=Жетісу облысы{{!}}Жетісу|атауы=Үшарал|lat_sec=39|сурет=|әкімшілік күйі=Ауылдық округ орталығы|елтаңба=|ту=|елтаңба сипаттамасы=|ту сипаттамасы=|елтаңба ені=|ту ені=|lat_deg=44|lat_min=06|lon_deg=79|облысы=Жетісу облысы|lon_min=52|lon_sec=37|CoordAddon=type:city(1226000)_region:KZ|CoordScale=|ел картасы=|облыс картасы=|аудан картасы=|ел картасының өлшемi=|облыс картасының өлшемi=|аудан картасының өлшемi=|сайт тілі=}}
{{мағына|Үшарал}}
'''Үшарал''' — [[Жетісу облысы]] [[Панфилов ауданы]]ндағы ауыл, [[Үшарал ауылдық округі (Жетісу облысы)|Үшарал ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Жаркент]] қаласынан оңтүстік-батысқа қарай 14 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 4349 адам (2117 ер адам және 2232 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 4194 адамды (2096 ер адам және 2098 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1222&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;
== Тарихы ==
[[1951 жыл|1951]]-[[1997 жыл|1997]] жылдары өзімен аттас жүгері өсіретін ұжымшардың орталығы болды. Оның негізінде Үшаралда және округке қарасты [[Ақарал (Жетісу облысы)|Ақарал]], [[Қызылжиде]] ауылдарында ӨК және шаруа қожалықтары құрылды.&lt;ref&gt;Жетісу энциклопедия. - Алматы: «Арыс» баспасы, 2004 жыл. — 712 бет + 48 бет түрлі түсті суретті жапсырма. ISBN 9965-17-134-3&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Панфилов ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Панфилов ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>iqal05ilbkolyh6luxjcv9urua1uz8e</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Шолақай</title>
    <ns>0</ns>
    <id>42681</id>
    <revision>
      <id>3063439</id>
      <parentid>2741789</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T11:07:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3622" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан|статусы=Ауыл|тұрғыны=3407|мекен түрі=ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі|мекені=Шолақай ауылдық округі {{!}}Шолақай|ішкі бөлінісі=|әкімі=|құрылған уақыты=|алғашқы дерек=|бұрынғы атаулары=|статус алуы=|жер аумағы=|климаты=|санақ жылы=2009|ауданы=Панфилов|тығыздығы=|шоғырлануы=|ұлттық құрамы=|конфессионалдық құрамы=|этнохороним=|телефон коды=|пошта индексі=|пошта индекстері=|ортаққордағы санаты=|сайты=|кестедегі аудан=Панфилов ауданы{{!}}Панфилов|кестедегі облыс=Жетісу облысы{{!}}Жетісу|атауы=Шолақай|lat_sec=15|сурет=|әкімшілік күйі=Ауылдық округ орталығы|елтаңба=|ту=|елтаңба сипаттамасы=|ту сипаттамасы=|елтаңба ені=|ту ені=|lat_deg=44|lat_min=05|lon_deg=79|облысы=Жетісу облысы|lon_min=58|lon_sec=00|CoordAddon=type:city(1226000)_region:KZ|CoordScale=|ел картасы=|облыс картасы=|аудан картасы=|ел картасының өлшемi=|облыс картасының өлшемi=|аудан картасының өлшемi=|сайт тілі=}}

'''Шолақай''' — [[Жетісу облысы]] [[Панфилов ауданы]]ндағы ауыл, [[Шолақай ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Жаркент]] қаласынан оңтүстікке қарай 10 км-дей жерде, [[Өсек өзені|Өсек]] (Үсек) өзенінің жағалауындағы қамыс, құрақ, бозжусан, т.б. шөптесін өскен қоңыр, бозғылт қоңыр топырақты шөлейт белдемде орналасқан.  

== Халқы ==
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 2884 адам (1442 ер адам және 1442 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 3407 адамды (1719 ер адам және 1688 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1222&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;
== Тарихы ==
[[1966 жыл|1966]]-[[1997 жыл|1997]] жылдары жүгері өсіретін “Бірлік” ұжымшарының орталығы болған. Оның негізінде 1997 жылы Шолақайда және округке қарасты [[Диқанқайрат]], [[Жиделі (Панфилов ауданы)|Жиделі]] ауылдарында “Бірлік” ӨК және шаруа қожалықтары құрылған.&lt;ref&gt;«Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы|Қазақ энциклопедиясы»]] Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, IX том&lt;/ref&gt;
 
== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}} 

{{Панфилов ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Панфилов ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>dkrssy8gwir99n2q88ly3bn4cgma5je</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063460</id>
      <parentid>3063439</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T11:18:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3618" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан|статусы=Ауыл|тұрғыны=3407|мекен түрі=ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі|мекені=Шолақай ауылдық округі {{!}}Шолақай|ішкі бөлінісі=|әкімі=|құрылған уақыты=|алғашқы дерек=|бұрынғы атаулары=|статус алуы=|жер аумағы=|климаты=|санақ жылы=2009|ауданы=Панфилов|тығыздығы=|шоғырлануы=|ұлттық құрамы=|конфессионалдық құрамы=|этнохороним=|телефон коды=|пошта индексі=|пошта индекстері=|ортаққордағы санаты=|сайты=|кестедегі аудан=Панфилов ауданы{{!}}Панфилов|кестедегі облыс=Жетісу облысы{{!}}Жетісу|атауы=Шолақай|lat_sec=15|сурет=|әкімшілік күйі=Ауылдық округ орталығы|елтаңба=|ту=|елтаңба сипаттамасы=|ту сипаттамасы=|елтаңба ені=|ту ені=|lat_deg=44|lat_min=05|lon_deg=79|облысы=Жетісу облысы|lon_min=58|lon_sec=00|CoordAddon=type:city(1226000)_region:KZ|CoordScale=|ел картасы=|облыс картасы=|аудан картасы=|ел картасының өлшемi=|облыс картасының өлшемi=|аудан картасының өлшемi=|сайт тілі=}}

'''Шолақай''' — [[Жетісу облысы]] [[Панфилов ауданы]]ндағы ауыл, [[Шолақай ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Жаркент]] қаласынан оңтүстікке қарай 10 км-дей жерде, [[Өсек өзені|Өсек]] (Үсек) өзенінің жағалауындағы қамыс, құрақ, бозжусан, т.б. шөптесін өскен қоңыр, бозғылт қоңыр топырақты шөлейт белдемде орналасқан.  

== Халқы ==
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 2884 адам (1442 ер адам және 1442 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 3407 адамды (1719 ер адам және 1688 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1222&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;
== Тарихы ==
[[1966 жыл|1966]]-[[1997 жыл|1997]] жылдары жүгері өсіретін “Бірлік” ұжымшарының орталығы болған. Оның негізінде 1997 жылы Шолақайда және округке қарасты [[Диқанқайрат]], [[Жиделі (Жетісу облысы)|Жиделі]] ауылдарында “Бірлік” ӨК және шаруа қожалықтары құрылған.&lt;ref&gt;«Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы|Қазақ энциклопедиясы»]] Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, IX том&lt;/ref&gt;
 
== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}} 

{{Панфилов ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Панфилов ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>1fn9wjieistm9sscyrrf59p5dbs3tr9</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Жерұйық (Жетісу облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>42836</id>
    <revision>
      <id>3063471</id>
      <parentid>2741674</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T11:30:54Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3142" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан|статусы=Ауыл|тұрғыны=1446|мекен түрі=ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі|мекені=Талды ауылдық округі (Жетісу облысы){{!}}Талды|ішкі бөлінісі=|әкімі=|құрылған уақыты=|алғашқы дерек=|бұрынғы атаулары=Нағарашы|статус алуы=|жер аумағы=|климаты=|санақ жылы=2009|ауданы=Панфилов|тығыздығы=|шоғырлануы=|ұлттық құрамы=|конфессионалдық құрамы=|этнохороним=|телефон коды=|пошта индексі=|пошта индекстері=|ортаққордағы санаты=|сайты=|кестедегі аудан=Панфилов ауданы{{!}}Панфилов|кестедегі облыс=Жетісу облысы{{!}}Жетісу|атауы=Жерұйық|lat_sec=59|сурет=|әкімшілік күйі=|елтаңба=|ту=|елтаңба сипаттамасы=|ту сипаттамасы=|елтаңба ені=|ту ені=|lat_deg=44|lat_min=11|lon_deg=79|облысы=Жетісу облысы|lon_min=58|lon_sec=54|CoordAddon=type:city(1226000)_region:KZ|CoordScale=|ел картасы=|облыс картасы=|аудан картасы=|ел картасының өлшемi=|облыс картасының өлшемi=|аудан картасының өлшемi=|сайт тілі=}}

{{Мағына|Жерұйық}} 
'''Жерұйық''' — [[Жетісу облысы]] [[Панфилов ауданы]], [[Талды ауылдық округі (Жетісу облысы)|Талды ауылдық округі]]нің құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы – [[Жаркент]] қаласынан солтүстікке қарай 3 км-дей, округ орталығы – [[Лесновка (Қазақстан)|Лесновка]] ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 12 км-дей жерде, [[Өсек өзені|Өсек]] өзені жағалауындағы шөлейт белдемде орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 1454 адам (737 ер адам және 717 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 1446 адамды (734 ер адам және 712 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1222&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;


Нағарашыда [[1997 жыл|1997 жылы]] бері бірнеше шаруа қожалығы құрылды.&lt;ref&gt;[[Қазақ энциклопедиясы]], 6 том&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Панфилов ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Панфилов ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>elu4k9kinc4lpz5x7u1v0ce4k48qws0</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063473</id>
      <parentid>3063471</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T11:31:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Білгіш Шежіреші [[Жерұйық (Алматы облысы)]] бетін [[Жерұйық (Жетісу облысы)]] бетіне жылжытты</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3142" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан|статусы=Ауыл|тұрғыны=1446|мекен түрі=ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі|мекені=Талды ауылдық округі (Жетісу облысы){{!}}Талды|ішкі бөлінісі=|әкімі=|құрылған уақыты=|алғашқы дерек=|бұрынғы атаулары=Нағарашы|статус алуы=|жер аумағы=|климаты=|санақ жылы=2009|ауданы=Панфилов|тығыздығы=|шоғырлануы=|ұлттық құрамы=|конфессионалдық құрамы=|этнохороним=|телефон коды=|пошта индексі=|пошта индекстері=|ортаққордағы санаты=|сайты=|кестедегі аудан=Панфилов ауданы{{!}}Панфилов|кестедегі облыс=Жетісу облысы{{!}}Жетісу|атауы=Жерұйық|lat_sec=59|сурет=|әкімшілік күйі=|елтаңба=|ту=|елтаңба сипаттамасы=|ту сипаттамасы=|елтаңба ені=|ту ені=|lat_deg=44|lat_min=11|lon_deg=79|облысы=Жетісу облысы|lon_min=58|lon_sec=54|CoordAddon=type:city(1226000)_region:KZ|CoordScale=|ел картасы=|облыс картасы=|аудан картасы=|ел картасының өлшемi=|облыс картасының өлшемi=|аудан картасының өлшемi=|сайт тілі=}}

{{Мағына|Жерұйық}} 
'''Жерұйық''' — [[Жетісу облысы]] [[Панфилов ауданы]], [[Талды ауылдық округі (Жетісу облысы)|Талды ауылдық округі]]нің құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы – [[Жаркент]] қаласынан солтүстікке қарай 3 км-дей, округ орталығы – [[Лесновка (Қазақстан)|Лесновка]] ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 12 км-дей жерде, [[Өсек өзені|Өсек]] өзені жағалауындағы шөлейт белдемде орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 1454 адам (737 ер адам және 717 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 1446 адамды (734 ер адам және 712 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1222&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;


Нағарашыда [[1997 жыл|1997 жылы]] бері бірнеше шаруа қожалығы құрылды.&lt;ref&gt;[[Қазақ энциклопедиясы]], 6 том&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Панфилов ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Панфилов ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>elu4k9kinc4lpz5x7u1v0ce4k48qws0</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Тұрпан</title>
    <ns>0</ns>
    <id>43788</id>
    <revision>
      <id>3063423</id>
      <parentid>2741488</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T10:36:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3270" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан|статусы=Ауыл|тұрғыны=1541|мекен түрі=ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі|мекені=Сарыбел ауылдық округі (Жетісу облысы){{!}}Сарыбел|ішкі бөлінісі=|әкімі=|құрылған уақыты=|алғашқы дерек=|бұрынғы атаулары=|статус алуы=|жер аумағы=|климаты=|санақ жылы=2009|ауданы=Панфилов|тығыздығы=|шоғырлануы=|ұлттық құрамы=|конфессионалдық құрамы=|этнохороним=|телефон коды=|пошта индексі=|пошта индекстері=|ортаққордағы санаты=|сайты=|кестедегі аудан=Панфилов ауданы{{!}}Панфилов|кестедегі облыс=Жетісу облысы{{!}}Жетісу|атауы=Тұрпан|lat_sec=11|сурет=|әкімшілік күйі=|елтаңба=|ту=|елтаңба сипаттамасы=|ту сипаттамасы=|елтаңба ені=|ту ені=|lat_deg=44|lat_min=20|lon_deg=80|облысы=Жетісу облысы|lon_min=03|lon_sec=24|CoordAddon=type:city(1226000)_region:KZ|CoordScale=|ел картасы=|облыс картасы=|аудан картасы=|ел картасының өлшемi=|облыс картасының өлшемi=|аудан картасының өлшемi=|сайт тілі=}}

'''Тұрпан''' — [[Жетісу облысы]] [[Панфилов ауданы]], [[Сарыбел ауылдық округі (Жетісу облысы)|Сарыбел ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы – [[Жаркент]] қаласынан солтүстікке қарай 17 км-дей жерде, Тышқан өзенінің жағалауында орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 1550 адам (811 ер адам және 739 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 1541 адамды (773 ер адам және 768 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source12222&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
[[1951 жыл|1951]]-[[1997 жыл|1997]] жылдары жүгері өсіретін ұжымшардың бөлімшесі болды. Оның негізінде 1997 жылы Тұрпанда бірнеше шаруа қожалығы құрылды.&lt;ref&gt;«Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы|Қазақ энциклопедиясы»]] Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, VIII том&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Панфилов ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Панфилов ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>o1b7rz04g592idc9xgqcrqfidvxebnr</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Төңкеріс (Батыс Қазақстан облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>44199</id>
    <revision>
      <id>3063269</id>
      <parentid>3038541</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T20:00:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4532" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Төңкеріс
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
   |lat_deg =51 |lat_min = 23|lat_sec = 30
   |lon_deg =52|lon_min = 18|lon_sec =57
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Батыс Қазақстан облысы
|кестедегі облыс         = Батыс Қазақстан облысы{{!}}Батыс Қазақстан
|ауданы                  = Теректі ауданы
|кестедегі аудан         = Теректі ауданы{{!}}Теректі 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Долин ауылдық округі{{!}}Долин 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =     
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        = Долинское
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =656
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}} 
{{мағына|Төңкеріс}}
'''Төңкеріс''' — [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Теректі ауданы]], [[Долин ауылдық округі]] құрамындағы ауыл. [[2013 жыл]]ға дейін [[Төңкеріс ауылдық округі]]нің орталығы болды.&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/V13Z0003286 Батыс Қазақстан облысының әкімшілік-аумақтық құрылысына өзгерістер енгізу туралы]&lt;/ref&gt;

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы – [[Теректі (Батыс Қазақстан облысы)|Теректі]] ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 35 км-дей жерде, [[Жайық]]тың сол жағалық аңғарында орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 951 адам (468 ер адам және 483 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 656 адамды (329 ер адам және 327 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
[[1957 жыл|1957]]-[[1997 жыл|1997]] жылдары “Долинский” астық кеңшарының орталығы болған. Оның негізінде [[1996 жыл]]дан Төңкерісте және округке қарасты Алебастр, [[Қоныссай]], [[Шөптікөл (Теректі ауданы)|Шөптікөл]] ауылдарында 2 серіктестік пен 12 шаруа қожалығы жұмыс істейді.&lt;ref&gt;«Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы]]» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, VIII том&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Теректі ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Теректі ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>epi6pr4lpgoxohuybe8hhhtee1epb4h</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Шөптікөл (Қаратөбе ауданы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>48913</id>
    <revision>
      <id>3063241</id>
      <parentid>2797642</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T18:48:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4593" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Шөптікөл
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
   |lat_deg =49 |lat_min = 42|lat_sec = 17
   |lon_deg =53|lon_min = 28|lon_sec =47
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Батыс Қазақстан облысы
|кестедегі облыс         = Батыс Қазақстан облысы{{!}}Батыс Қазақстан
|ауданы                  = Қаратөбе ауданы
|кестедегі аудан         = Қаратөбе ауданы{{!}}Қаратөбе 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Қаратөбе ауылдық округі (Қаратөбе ауданы){{!}}Қаратөбе  
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =     
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        = 
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =1083
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Шөптікөл}}
'''Шөптікөл''' — [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Қаратөбе ауданы]], [[Қаратөбе ауылдық округі (Қаратөбе ауданы)|Қаратөбе ауылдық округі]] құрамындағы ауыл. [[2013 жыл]]ға дейін [[Шөптікөл ауылдық округі]]нің орталығы болған.&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/V13Z0003286 Батыс Қазақстан облысының әкімшілік-аумақтық құрылысына өзгерістер енгізу туралы]&lt;/ref&gt;

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Қаратөбе (Батыс Қазақстан облысы)|Қаратөбе]] ауылынан солтүстік-батысқа қарай 1 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 1274 адам (640 ер адам және 634 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 1083 адамды (538 ер адам және 545 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
[[1961 жыл|1961]]-[[1997 жыл|1997]] жылдары “Шөптікөл” қой кеңшарының орталық  болған. Оның негізінде ауылда және округке қарасты Алтыбаз, [[Соналы (Батыс Қазақстан облысы)|Соналы]] және [[Үшағаш (Батыс Қазақстан облысы)|Үшағаш]] ауылдарында ӨК, 4 шаруа қожалығы құрылған.&lt;ref&gt;«Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы]]» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, VIII том&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Қаратөбе ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Қаратөбе ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>a5oojv0htionj866jhu2bij67870wpk</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063244</id>
      <parentid>3063241</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T18:50:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4670" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Шөптікөл
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
   |lat_deg =49 |lat_min = 42|lat_sec = 17
   |lon_deg =53|lon_min = 28|lon_sec =47
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Батыс Қазақстан облысы
|кестедегі облыс         = Батыс Қазақстан облысы{{!}}Батыс Қазақстан
|ауданы                  = Қаратөбе ауданы
|кестедегі аудан         = Қаратөбе ауданы{{!}}Қаратөбе 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Қаратөбе ауылдық округі (Қаратөбе ауданы){{!}}Қаратөбе  
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =     
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        = 
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =1083
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Шөптікөл}}
'''Шөптікөл''' — [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Қаратөбе ауданы]], [[Қаратөбе ауылдық округі (Қаратөбе ауданы)|Қаратөбе ауылдық округі]] құрамындағы ауыл. [[2013 жыл]]ға дейін [[Шөптікөл ауылдық округі (Қаратөбе ауданы)|Шөптікөл ауылдық округі]]нің орталығы болған.&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/V13Z0003286 Батыс Қазақстан облысының әкімшілік-аумақтық құрылысына өзгерістер енгізу туралы]&lt;/ref&gt;

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Қаратөбе (Батыс Қазақстан облысы)|Қаратөбе]] ауылынан солтүстік-батысқа қарай 1 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 1274 адам (640 ер адам және 634 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 1083 адамды (538 ер адам және 545 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
[[1961 жыл|1961]]-[[1997 жыл|1997]] жылдары “Шөптікөл” қой кеңшарының орталық  болған. Оның негізінде ауылда және округке қарасты Алтыбаз, [[Соналы (Батыс Қазақстан облысы)|Соналы]] және [[Үшағаш (Батыс Қазақстан облысы)|Үшағаш]] ауылдарында ӨК, 4 шаруа қожалығы құрылған.&lt;ref&gt;«Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы]]» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, VIII том&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Қаратөбе ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Қаратөбе ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>cseb9im3ui3h1jhb2d2nhcuhv4tlwih</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063245</id>
      <parentid>3063244</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T18:50:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4683" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Шөптікөл
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
   |lat_deg =49 |lat_min = 42|lat_sec = 17
   |lon_deg =53|lon_min = 28|lon_sec =47
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Батыс Қазақстан облысы
|кестедегі облыс         = Батыс Қазақстан облысы{{!}}Батыс Қазақстан
|ауданы                  = Қаратөбе ауданы
|кестедегі аудан         = Қаратөбе ауданы{{!}}Қаратөбе 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Қаратөбе ауылдық округі (Қаратөбе ауданы){{!}}Қаратөбе  
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =     
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        = 
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =1083
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Шөптікөл}}
'''Шөптікөл''' — [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Қаратөбе ауданы]], [[Қаратөбе ауылдық округі (Қаратөбе ауданы)|Қаратөбе ауылдық округі]] құрамындағы ауыл. [[2013 жыл]]ға дейін [[Шөптікөл ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы)|Шөптікөл ауылдық округі]]нің орталығы болған.&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/V13Z0003286 Батыс Қазақстан облысының әкімшілік-аумақтық құрылысына өзгерістер енгізу туралы]&lt;/ref&gt;

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Қаратөбе (Батыс Қазақстан облысы)|Қаратөбе]] ауылынан солтүстік-батысқа қарай 1 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 1274 адам (640 ер адам және 634 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 1083 адамды (538 ер адам және 545 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
[[1961 жыл|1961]]-[[1997 жыл|1997]] жылдары “Шөптікөл” қой кеңшарының орталық  болған. Оның негізінде ауылда және округке қарасты Алтыбаз, [[Соналы (Батыс Қазақстан облысы)|Соналы]] және [[Үшағаш (Батыс Қазақстан облысы)|Үшағаш]] ауылдарында ӨК, 4 шаруа қожалығы құрылған.&lt;ref&gt;«Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы]]» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, VIII том&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Қаратөбе ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Қаратөбе ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>32fwq3qco1f2lcux56mdwg0avid59n3</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Көктал ауылдық округі</title>
    <ns>0</ns>
    <id>51231</id>
    <revision>
      <id>3063370</id>
      <parentid>3044493</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T10:04:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1124" xml:space="preserve">* [[Көктал ауылдық округі (Абай облысы)|Көктал ауылдық округі]] – [[Абай облысы]] [[Үржар ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік. 
* [[Көктал ауылдық округі (Балқаш ауданы)|Көктал ауылдық округі]] – [[Алматы облысы]] [[Балқаш ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік. 
* [[Көктал ауылдық округі (Байзақ ауданы)|Көктал ауылдық округі]] – [[Жамбыл облысы]] [[Байзақ ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік. 
* [[Көктал ауылдық округі (Талас ауданы)|Көктал ауылдық округі]] – [[Жамбыл облысы]] [[Талас ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.
* [[Көктал ауылдық округі (Жетісу облысы)|Көктал ауылдық округі]] – [[Жетісу облысы]] [[Панфилов ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік. 

{{айрық}}</text>
      <sha1>ma9wmwypsuwzjskfdimhido3xqaop98</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063377</id>
      <parentid>3063370</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T10:08:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1124" xml:space="preserve">* [[Көктал ауылдық округі (Абай облысы)|Көктал ауылдық округі]] – [[Абай облысы]] [[Үржар ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік. 
* [[Көктал ауылдық округі (Алматы облысы)|Көктал ауылдық округі]] – [[Алматы облысы]] [[Балқаш ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік. 
* [[Көктал ауылдық округі (Байзақ ауданы)|Көктал ауылдық округі]] – [[Жамбыл облысы]] [[Байзақ ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік. 
* [[Көктал ауылдық округі (Талас ауданы)|Көктал ауылдық округі]] – [[Жамбыл облысы]] [[Талас ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.
* [[Көктал ауылдық округі (Жетісу облысы)|Көктал ауылдық округі]] – [[Жетісу облысы]] [[Панфилов ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік. 

{{айрық}}</text>
      <sha1>6wnktbp8a2w1wjrot5pwu7n7c4fldc4</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Сарыбел</title>
    <ns>0</ns>
    <id>51869</id>
    <revision>
      <id>3063418</id>
      <parentid>3046806</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T10:32:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="632" xml:space="preserve">'''Елді мекендер:'''

* [[Сарыбел (Жетісу облысы)|Сарыбел]] – [[Жетісу облысы]] [[Панфилов ауданы]]ндағы ауыл. 
* [[Сарыбел (Шығыс Қазақстан облысы)|Сарыбел]] – [[Шығыс Қазақстан облысы]] [[Самар ауданы]]ндағы ауыл.

'''Басқа мағыналар:'''

* [[Сарыбел (жайлау)|Сарыбел]] – [[Жетісу Алатауы|Жетісу (Жоңғар) Алатауы]]ның оңтүстік жоталар тобына кіретін жайлау. 

{{айрық}}</text>
      <sha1>mdio4aiwlfpqlejuxcbpzqhcfns9z7q</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Подстепное (Батыс Қазақстан облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>53687</id>
    <revision>
      <id>3063169</id>
      <parentid>3055822</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T13:39:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4643" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Подстёпное
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          = Ауылдық округ орталығы   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =51 |lat_min = 09|lat_sec =01
   |lon_deg =51|lon_min = 29|lon_sec =43
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Батыс Қазақстан облысы
|кестедегі облыс         = Батыс Қазақстан облысы{{!}}Батыс Қазақстан
|ауданы                  = Теректі ауданы
|кестедегі аудан         = Теректі ауданы{{!}}Теректі 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Подстепный ауылдық округі{{!}}Подстёпный
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   =Мадиев Сержан Салембаевич 
|құрылған уақыты         = 1959    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        = 
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =8796
  |санақ жылы             = 2020
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            =+7 71132 
|пошта индексі           =091115 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}} 
{{мағына|Подстепное}}
'''Подстёпное'''  — [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Теректі ауданы]]ндағы ауыл, [[Подстепный ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Теректі (Батыс Қазақстан облысы)|Теректі]] ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 35 км-дей жерде орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 4675 адам (2278 ер адам және 2397 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 6461 адамды (3158 ер адам және 3303 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt; 2020 жылы Подстепный аулдық округіндегі адам саны 10320 жетті (оның ішінде 8796 адам Подстепное ауылында)&lt;ref&gt;Подстепный ауылдық округі - https://kz.terekti.kz/podstepnovskij-selskij-okrug&lt;/ref&gt;. 

== Тарихы ==
Іргесі [[1959 жыл]]ы [[Орал]] қаласын бау-бақша, көкөніс өнімдерімен қамтамасыз ететін шаруашылық ретінде қаланған. Оның негізінде [[1997 жыл]]дан Подстепноеде және округке қарасты ауылдарда серіктестік, шаруа қожалықтары құрылған.&lt;ref&gt;«Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы|Қазақ энциклопедиясы»]] Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, VII том&lt;/ref&gt;
 
== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Теректі ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Теректі ауданы елді мекендері]]
[[Санат:Жайық казак әскерінің елді мекендері]]</text>
      <sha1>jj4u9cwx1ru82nq3estsebgi7pmbf3g</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Сарыбел ауылдық округі</title>
    <ns>0</ns>
    <id>54366</id>
    <revision>
      <id>3063411</id>
      <parentid>3047151</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T10:29:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="508" xml:space="preserve">* [[Сарыбел ауылдық округі (Жетісу облысы)|Сарыбел ауылдық округі]] – [[Жетісу облысы]] [[Панфилов ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.  
* [[Сарыбел ауылдық округі (Шығыс Қазақстан облысы)|Сарыбел ауылдық округі]] – [[Шығыс Қазақстан облысы]] [[Самар ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік. 

{{айрық}}</text>
      <sha1>oysyqxdt1o0j8o5sfcot9gfmmnvuugk</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қызылтал ауылдық округі</title>
    <ns>0</ns>
    <id>54452</id>
    <revision>
      <id>3063260</id>
      <parentid>2585997</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T19:39:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="810" xml:space="preserve">* [[Қызылтал ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы)|''Қызылтал ауылдық округі'']] – [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Бөрлі ауданы]]ндағы таратылған әкімшілік бірлік. 
* [[Қызылтал ауылдық округі (Жамбыл облысы)|Қызылтал ауылдық округі]] – [[Жамбыл облысы]] [[Мойынқұм ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік. 
* [[Қызылтал ауылдық округі (Нұра ауданы)|Қызылтал ауылдық округі]] – [[Қарағанды облысы]] [[Нұра ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік. 

{{айрық}}

[[Санат:Айрық беттер]]</text>
      <sha1>0d2hcly5etyyv4fvlub0rvh59zt5u5n</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Үлкенағаш ауылдық округі</title>
    <ns>0</ns>
    <id>54538</id>
    <revision>
      <id>3063425</id>
      <parentid>2742008</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T11:01:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1541" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі|Атауы=Үлкенағаш ауылдық округі|Облысы=Жетісу облысы|Ауданы=[[Панфилов ауданы]]|Құрылған уақыты=|Орталығы=[[Әулиеағаш]]|Енеді=3 ауыл|Тұрғыны=3309|Санақ жылы=[[2009 жыл|2009]]|Тығыздығы=|Жер аумағы=|Әкімі=|Телефон коды=|Пошта индексі=}}'''Үлкенағаш ауылдық округі''' — [[Жетісу облысы]] [[Панфилов ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

==== Әкімшілік құрамы ====
Құрамына [[Әулиеағаш]], [[Жаркент-Арасан]], [[Көктал-Арасан]] ауылдары кіреді. Орталығы – Әулиеағаш ауылы. &lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;&quot;Қазақ энциклопедиясы&quot;, X том&lt;/ref&gt;

==== Халқы ====
[[2009 жыл|2009 жылғы]] санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 3309 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source12&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}{{Панфилов ауданы ауылдық округтері}}
[[Санат:Панфилов ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>4y0ae346xl6xd3gjqypbuuvrrs7hip2</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063426</id>
      <parentid>3063425</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T11:01:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1537" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі|Атауы=Үлкенағаш ауылдық округі|Облысы=Жетісу облысы|Ауданы=[[Панфилов ауданы]]|Құрылған уақыты=|Орталығы=[[Әулиеағаш]]|Енеді=3 ауыл|Тұрғыны=3309|Санақ жылы=[[2009 жыл|2009]]|Тығыздығы=|Жер аумағы=|Әкімі=|Телефон коды=|Пошта индексі=}}'''Үлкенағаш ауылдық округі''' — [[Жетісу облысы]] [[Панфилов ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Әулиеағаш]], [[Жаркент-Арасан]], [[Көктал-Арасан]] ауылдары кіреді. Орталығы – Әулиеағаш ауылы. &lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;&quot;Қазақ энциклопедиясы&quot;, X том&lt;/ref&gt;

==== Халқы ====
[[2009 жыл|2009 жылғы]] санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 3309 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source12&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}{{Панфилов ауданы ауылдық округтері}}
[[Санат:Панфилов ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>02ll5schtoy2a14fg2g382cg6et2yjo</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063427</id>
      <parentid>3063426</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T11:02:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1533" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі|Атауы=Үлкенағаш ауылдық округі|Облысы=Жетісу облысы|Ауданы=[[Панфилов ауданы]]|Құрылған уақыты=|Орталығы=[[Әулиеағаш]]|Енеді=3 ауыл|Тұрғыны=3309|Санақ жылы=[[2009 жыл|2009]]|Тығыздығы=|Жер аумағы=|Әкімі=|Телефон коды=|Пошта индексі=}}'''Үлкенағаш ауылдық округі''' — [[Жетісу облысы]] [[Панфилов ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Әулиеағаш]], [[Жаркент-Арасан]], [[Көктал-Арасан]] ауылдары кіреді. Орталығы – Әулиеағаш ауылы. &lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;&quot;Қазақ энциклопедиясы&quot;, X том&lt;/ref&gt;

== Халқы ==
[[2009 жыл|2009 жылғы]] санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 3309 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source12&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}{{Панфилов ауданы ауылдық округтері}}
[[Санат:Панфилов ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>r3ig8ysnq5p12z3jznoqgfpk9vgl82y</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Шалғай ауылдық округі</title>
    <ns>0</ns>
    <id>54621</id>
    <revision>
      <id>3063179</id>
      <parentid>3028237</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T13:54:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2427" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Шалғай ауылдық округі
 |Облысы     = Батыс Қазақстан облысы
 |Ауданы     = [[Бәйтерек ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Шалғай (Батыс Қазақстан облысы)|Шалғай]]
 |Енеді      = 3 ауыл
 |Тұрғыны    = 1101
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
'''Шалғай ауылдық округі''' ([[2011 жыл]]ға дейін ''Первосовет ауылдық округі&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/V10Z0003059 Батыс Қазақстан облысының кейбір елді мекендері мен ауылдық округтерінің атауларын өзгерту туралы]&lt;/ref&gt;)'' – [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Бәйтерек ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Шалғай (Батыс Қазақстан облысы)|Шалғай]], [[Тыңдала (Батыс Қазақстан облысы)|Тыңдала]], [[Таловая (Батыс Қазақстан облысы)|Таловая]] ауылдары кіреді. Орталығы – [[Шалғай (Батыс Қазақстан облысы)|Шалғай]] ауылы.&lt;ref name=«source1»&gt;«Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы]]» Бас редакциясы, 1998 жыл. ISBN 5-89800-123-9, X том&lt;/ref&gt;

== Халқы ==
[[2009 жыл|2009 жылғы]] санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 1101 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Бәйтерек ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Бәйтерек ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>10svab5kcys9pbwcdh5jo5ordjapb7p</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Шолақай ауылдық округі</title>
    <ns>0</ns>
    <id>54632</id>
    <revision>
      <id>3063436</id>
      <parentid>2741788</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T11:06:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1475" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі|Атауы=Шолақай ауылдық округі|Облысы=Жетісу облысы|Ауданы=[[Панфилов ауданы]]|Құрылған уақыты=|Орталығы=[[Шолақай]]|Енеді=3 ауыл|Тұрғыны=4190|Санақ жылы=[[2009 жыл|2009]]|Тығыздығы=|Жер аумағы=|Әкімі=|Телефон коды=|Пошта индексі=}}
'''Шолақай ауылдық округі''' — [[Жетісу облысы]] [[Панфилов ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

==== Әкімшілік құрамы ====
Құрамына [[Шолақай]], [[Диқанқайрат]], [[Жиделі (Панфилов ауданы)|Жиделі]] ауылдары кіреді. Орталығы – Шолақай ауылы. 

==== Халқы ====
[[2009 жыл|2009 жылғы]] санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 4190 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source12&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

=== Дереккөздер ===
{{дереккөздер}}{{Панфилов ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Панфилов ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>gk2zw7uhfxovxfiykrl7gn6rtow8upk</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063437</id>
      <parentid>3063436</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T11:06:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1470" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі|Атауы=Шолақай ауылдық округі|Облысы=Жетісу облысы|Ауданы=[[Панфилов ауданы]]|Құрылған уақыты=|Орталығы=[[Шолақай]]|Енеді=3 ауыл|Тұрғыны=4190|Санақ жылы=[[2009 жыл|2009]]|Тығыздығы=|Жер аумағы=|Әкімі=|Телефон коды=|Пошта индексі=}}
'''Шолақай ауылдық округі''' — [[Жетісу облысы]] [[Панфилов ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Шолақай]], [[Диқанқайрат]], [[Жиделі (Панфилов ауданы)|Жиделі]] ауылдары кіреді. Орталығы – Шолақай ауылы.

==== Халқы ====
[[2009 жыл|2009 жылғы]] санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 4190 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source12&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

=== Дереккөздер ===
{{дереккөздер}}{{Панфилов ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Панфилов ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>r82uubvf96zk6883r0dl0m3xp6mcsds</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063438</id>
      <parentid>3063437</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T11:06:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1464" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі|Атауы=Шолақай ауылдық округі|Облысы=Жетісу облысы|Ауданы=[[Панфилов ауданы]]|Құрылған уақыты=|Орталығы=[[Шолақай]]|Енеді=3 ауыл|Тұрғыны=4190|Санақ жылы=[[2009 жыл|2009]]|Тығыздығы=|Жер аумағы=|Әкімі=|Телефон коды=|Пошта индексі=}}
'''Шолақай ауылдық округі''' — [[Жетісу облысы]] [[Панфилов ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Шолақай]], [[Диқанқайрат]], [[Жиделі (Панфилов ауданы)|Жиделі]] ауылдары кіреді. Орталығы – Шолақай ауылы.

== Халқы ==
[[2009 жыл|2009 жылғы]] санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 4190 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source12&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}{{Панфилов ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Панфилов ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>75l45p72rv30h63vf39getc0mk46pxi</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063456</id>
      <parentid>3063438</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T11:14:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1460" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі|Атауы=Шолақай ауылдық округі|Облысы=Жетісу облысы|Ауданы=[[Панфилов ауданы]]|Құрылған уақыты=|Орталығы=[[Шолақай]]|Енеді=3 ауыл|Тұрғыны=4190|Санақ жылы=[[2009 жыл|2009]]|Тығыздығы=|Жер аумағы=|Әкімі=|Телефон коды=|Пошта индексі=}}
'''Шолақай ауылдық округі''' — [[Жетісу облысы]] [[Панфилов ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Шолақай]], [[Диқанқайрат]], [[Жиделі (Жетісу облысы)|Жиделі]] ауылдары кіреді. Орталығы – Шолақай ауылы.

== Халқы ==
[[2009 жыл|2009 жылғы]] санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 4190 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source12&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}{{Панфилов ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Панфилов ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>ry263i9wyrn41skoc31hg8t8zyo9lc4</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Подстепный ауылдық округі</title>
    <ns>0</ns>
    <id>54633</id>
    <revision>
      <id>3063167</id>
      <parentid>2791150</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T13:38:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2119" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Подстёпный ауылдық округі
 |Облысы     = Батыс Қазақстан облысы
 |Ауданы     = [[Теректі ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Подстепное (Батыс Қазақстан облысы)|Подстёпное]]
 |Енеді      = 4 ауыл
 |Тұрғыны    = 7749
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}

'''Подстёпный ауылдық округі''' – [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Теректі ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Подстепное (Батыс Қазақстан облысы)|Подстепное]], [[Лесопитомник (Батыс Қазақстан облысы)|Лесопитомник]], [[Тұқпай]], [[Юбилейное (Батыс Қазақстан облысы)|Юбилейное]] ауылдары кіреді. Орталығы – Подстепное ауылы. &lt;ref&gt;«Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы]]» Бас редакциясы, 1998 жыл. ISBN 5-89800-123-9, X том&lt;/ref&gt;

== Халқы ==
[[2009 жыл|2009 жылғы]] санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 7749 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Теректі ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Теректі ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>f56tk7t0p7nisg4e1pg1o923ica579j</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063168</id>
      <parentid>3063167</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T13:39:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2119" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Подстёпный ауылдық округі
 |Облысы     = Батыс Қазақстан облысы
 |Ауданы     = [[Теректі ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Подстепное (Батыс Қазақстан облысы)|Подстёпное]]
 |Енеді      = 4 ауыл
 |Тұрғыны    = 7749
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}

'''Подстёпный ауылдық округі''' – [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Теректі ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Подстепное (Батыс Қазақстан облысы)|Подстёпное]], [[Лесопитомник (Батыс Қазақстан облысы)|Лесопитомник]], [[Тұқпай]], [[Юбилейное (Батыс Қазақстан облысы)|Юбилейное]] ауылдары кіреді. Орталығы – Подстёпное ауылы. &lt;ref&gt;«Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы]]» Бас редакциясы, 1998 жыл. ISBN 5-89800-123-9, X том&lt;/ref&gt;

== Халқы ==
[[2009 жыл|2009 жылғы]] санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 7749 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Теректі ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Теректі ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>i1tgew98qtjrip3bmo357nkggsyn031</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Пугачев ауылдық округі</title>
    <ns>0</ns>
    <id>54668</id>
    <revision>
      <id>3063256</id>
      <parentid>2783520</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T19:35:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <comment>/* Әкімшілік құрамы */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2025" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Пугачев ауылдық округі
 |Облысы     = Батыс Қазақстан облысы
 |Ауданы     = [[Бөрлі ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Пугачево (Батыс Қазақстан облысы)|Пугачево]]
 |Енеді      = 4 ауыл
 |Тұрғыны    = 2734
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}

'''Пугачев ауылдық округі''' – [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Бөрлі ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік. 

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Пугачево (Батыс Қазақстан облысы)|Пугачево]], [[Бесағаш (Батыс Қазақстан облысы)|Бесағаш]], [[Бестау (Батыс Қазақстан облысы)|''Бестау'']] ауылдары кіреді. Орталығы – Пугачево ауылы.&lt;ref&gt;«Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы]]» Бас редакциясы, 1998 жыл. ISBN 5-89800-123-9, X том&lt;/ref&gt;

== Халқы ==
[[2009 жыл|2009 жылғы]] санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 2734 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Бөрлі ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Бөрлі ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>792vubqxoxsrtrzyme8rw4eiphvni6i</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063257</id>
      <parentid>3063256</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T19:35:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2024" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Пугачев ауылдық округі
 |Облысы     = Батыс Қазақстан облысы
 |Ауданы     = [[Бөрлі ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Пугачево (Батыс Қазақстан облысы)|Пугачево]]
 |Енеді      = 3 ауыл
 |Тұрғыны    = 2734
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}

'''Пугачев ауылдық округі''' – [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Бөрлі ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Пугачево (Батыс Қазақстан облысы)|Пугачево]], [[Бесағаш (Батыс Қазақстан облысы)|Бесағаш]], [[Бестау (Батыс Қазақстан облысы)|''Бестау'']] ауылдары кіреді. Орталығы – Пугачево ауылы.&lt;ref&gt;«Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы]]» Бас редакциясы, 1998 жыл. ISBN 5-89800-123-9, X том&lt;/ref&gt;

== Халқы ==
[[2009 жыл|2009 жылғы]] санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 2734 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Бөрлі ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Бөрлі ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>o2isin4ch5cors7dim2sezr03n3yj7a</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063263</id>
      <parentid>3063257</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T19:47:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <comment>/* Әкімшілік құрамы */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2375" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Пугачев ауылдық округі
 |Облысы     = Батыс Қазақстан облысы
 |Ауданы     = [[Бөрлі ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Пугачево (Батыс Қазақстан облысы)|Пугачево]]
 |Енеді      = 3 ауыл
 |Тұрғыны    = 2734
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}

'''Пугачев ауылдық округі''' – [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Бөрлі ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Пугачево (Батыс Қазақстан облысы)|Пугачево]], [[Бесағаш (Батыс Қазақстан облысы)|Бесағаш]], [[Бестау (Батыс Қазақстан облысы)|''Бестау'']] ауылдары кіреді. 2013 жылы округке қарасты [[Аралтал]] ауылы [[Ақсай қалалық әкімдігі]]не берілген.&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/V13Z0003286 Батыс Қазақстан облысының әкімшілік-аумақтық құрылысына өзгерістер енгізу туралы]&lt;/ref&gt; Орталығы – Пугачево ауылы.&lt;ref&gt;«Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы]]» Бас редакциясы, 1998 жыл. ISBN 5-89800-123-9, X том&lt;/ref&gt;

== Халқы ==
[[2009 жыл|2009 жылғы]] санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 2734 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Бөрлі ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Бөрлі ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>66sd2jzkqiw34rhc3oojfovkfc4tzbm</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Құрманғазы ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>54795</id>
    <revision>
      <id>3063163</id>
      <parentid>3028582</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T13:30:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2357" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Құрманғазы ауылдық округі
 |Облысы     = Батыс Қазақстан облысы
 |Ауданы     = [[Бәйтерек ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Құрманғазы (Батыс Қазақстан облысы)|Құрманғазы]]
 |Енеді      = 2 ауыл
 |Тұрғыны    = 604
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
{{мағына|Құрманғазы ауылдық округі}}
'''Құрманғазы ауылдық округі''' – [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Бәйтерек ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік. 2022 жылға дейін ''Чеботарёв ауылдық округі'' деп аталған.&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/V22Z0027626 Батыс Қазақстан облысының кейбір елді мекендерін қайта атау туралы]&lt;/ref&gt;

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Құрманғазы (Батыс Қазақстан облысы)|Құрманғазы]], [[Аманат (Батыс Қазақстан облысы)|Аманат]] ауылдары кіреді. Орталығы – Құрманғазы ауылы.&lt;ref name=«source1»&gt;«Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы]]» Бас редакциясы, 1998 жыл. ISBN 5-89800-123-9, X том&lt;/ref&gt;

== Халқы ==
[[2009 жыл|2009 жылғы]] санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 604 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Бәйтерек ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Бәйтерек ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>7rfta1jkbmh39l8ps9y1m77xwtja8ve</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Көшім ауылдық округі</title>
    <ns>0</ns>
    <id>55184</id>
    <revision>
      <id>3063195</id>
      <parentid>2885052</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T14:47:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <comment>/* Әкімшілік құрамы */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2072" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Көшім ауылдық округі
 |Облысы     = Батыс Қазақстан облысы
 |Ауданы     = [[Бәйтерек ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Үлкен Шаған]]
 |Енеді      = 6 ауыл
 |Тұрғыны    = 4454
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
'''Көшім ауылдық округі''' – [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Бәйтерек ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Үлкен Шаған]], [[Ақсу (Бәйтерек ауданы)|Ақсу]], [[Колесово]], [[Көшім (ауыл)|Көшім]], [[Кіші Шаған]], [[Өркен (Бәйтерек ауданы)|Өркен]] ауылдары кіреді. 2013 жылы округке қарасты болған [[Жаңатаң]] ауылы [[Щапов ауылдық округі]]не берілген.&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/V13Z0003286 Батыс Қазақстан облысының әкімшілік-аумақтық құрылысына өзгерістер енгізу туралы]&lt;/ref&gt; Орталығы – Үлкен Шаған ауылы.

== Халқы ==
[[2009 жыл|2009 жылғы]] санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 4454 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Бәйтерек ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Бәйтерек ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>ap8jjsv9u1btdn33kudq5pks8j1uyx3</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Бейбітшілік ауылдық округі</title>
    <ns>0</ns>
    <id>55192</id>
    <revision>
      <id>3063157</id>
      <parentid>3028149</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T13:11:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2123" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Бейбітшілік ауылдық округі
 |Облысы     = Батыс Қазақстан облысы
 |Ауданы     = [[Бәйтерек ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Бейбітшілік (Батыс Қазақстан облысы)|Бейбітшілік]]
 |Енеді      = 4 ауыл
 |Тұрғыны    = 1322
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
'''Бейбітшілік ауылдық округі''' – [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Бәйтерек ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік. 2022 жылға дейін ''Краснов ауылдық округі'' деп аталған.&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/V22Z0027626 Батыс Қазақстан облысының кейбір елді мекендерін қайта атау туралы]&lt;/ref&gt;

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Бейбітшілік (Батыс Қазақстан облысы)|Бейбітшілік]], [[Астафьево (Батыс Қазақстан облысы)|Астафьево]], [[Сырым батыр (ауыл)|Сырым батыр]], [[Чапурино]] ауылдары кіреді. Орталығы – Бейбітшілік ауылы.

== Халқы ==
[[2009 жыл|2009 жылғы]] санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 1322 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Бәйтерек ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Бәйтерек ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>cuw5tnhxal93sce7zg1j01fmy59ewmy</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Лесновка (Қазақстан)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>57499</id>
    <revision>
      <id>3063468</id>
      <parentid>2741677</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T11:28:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3548" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан|статусы=Ауыл|тұрғыны=2063|мекен түрі=ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі|мекені=Талды ауылдық округі (Жетісу облысы){{!}}Талды|ішкі бөлінісі=|әкімі=|құрылған уақыты=1947|алғашқы дерек=|бұрынғы атаулары=|статус алуы=|жер аумағы=|климаты=|санақ жылы=2009|ауданы=Панфилов|тығыздығы=|шоғырлануы=|ұлттық құрамы=|конфессионалдық құрамы=|этнохороним=|телефон коды=|пошта индексі=|пошта индекстері=|ортаққордағы санаты=|сайты=|кестедегі аудан=Панфилов ауданы{{!}}Панфилов|кестедегі облыс=Жетісу облысы{{!}}Жетісу|атауы=Лесновка|lat_sec=25|сурет=|әкімшілік күйі=Ауылдық округ орталығы|елтаңба=|ту=|елтаңба сипаттамасы=|ту сипаттамасы=|елтаңба ені=|ту ені=|lat_deg=44|lat_min=17|lon_deg=79|облысы=Жетісу облысы|lon_min=54|lon_sec=07|CoordAddon=type:city(1226000)_region:KZ|CoordScale=|ел картасы=|облыс картасы=|аудан картасы=|ел картасының өлшемi=|облыс картасының өлшемi=|аудан картасының өлшемi=|сайт тілі=}}

'''Лесновка''' — [[Жетісу облысы]] [[Панфилов ауданы]]ндағы ауыл, [[Талды ауылдық округі (Жетісу облысы)|Талды ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Жаркент]] қаласынан солтүстік-батысқа қарай 12 км-дей жерде, [[Кіші Өсек]] (Үсек) өзені жағалауында, Тоқсанбай жотасының солтүстік етегінде орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 1962 адам (1008 ер адам және 954 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 2063 адамды (1041 ер адам және 1022 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1222&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt; 

== Тарихы ==
Іргесі [[1947 жыл]]ы ауданда орман шаруашылығын дамытуға байланысты қаланды. [[1957 жыл|1957]]-[[1997 жыл|1997]] жылдары қой өсіретін Ленин атындағы кеңшардың орталығы болды. 1997 жылдан оның негізінде Лесновкада және округке қарасты [[Жерұйық (Алматы облысы)|Жерұйық]], [[Еңбекші (Панфилов ауданы)|Еңбекші]] ауылдарында ӨК және бірнеше шаруа қожалықтары құрылды.&lt;ref&gt;[[Қазақ энциклопедиясы]]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Панфилов ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Панфилов ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>ddntlb3cizzz6iz917fhi9w01mxyt38</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063478</id>
      <parentid>3063468</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T11:32:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3548" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан|статусы=Ауыл|тұрғыны=2063|мекен түрі=ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі|мекені=Талды ауылдық округі (Жетісу облысы){{!}}Талды|ішкі бөлінісі=|әкімі=|құрылған уақыты=1947|алғашқы дерек=|бұрынғы атаулары=|статус алуы=|жер аумағы=|климаты=|санақ жылы=2009|ауданы=Панфилов|тығыздығы=|шоғырлануы=|ұлттық құрамы=|конфессионалдық құрамы=|этнохороним=|телефон коды=|пошта индексі=|пошта индекстері=|ортаққордағы санаты=|сайты=|кестедегі аудан=Панфилов ауданы{{!}}Панфилов|кестедегі облыс=Жетісу облысы{{!}}Жетісу|атауы=Лесновка|lat_sec=25|сурет=|әкімшілік күйі=Ауылдық округ орталығы|елтаңба=|ту=|елтаңба сипаттамасы=|ту сипаттамасы=|елтаңба ені=|ту ені=|lat_deg=44|lat_min=17|lon_deg=79|облысы=Жетісу облысы|lon_min=54|lon_sec=07|CoordAddon=type:city(1226000)_region:KZ|CoordScale=|ел картасы=|облыс картасы=|аудан картасы=|ел картасының өлшемi=|облыс картасының өлшемi=|аудан картасының өлшемi=|сайт тілі=}}

'''Лесновка''' — [[Жетісу облысы]] [[Панфилов ауданы]]ндағы ауыл, [[Талды ауылдық округі (Жетісу облысы)|Талды ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Жаркент]] қаласынан солтүстік-батысқа қарай 12 км-дей жерде, [[Кіші Өсек]] (Үсек) өзені жағалауында, Тоқсанбай жотасының солтүстік етегінде орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 1962 адам (1008 ер адам және 954 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 2063 адамды (1041 ер адам және 1022 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1222&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt; 

== Тарихы ==
Іргесі [[1947 жыл]]ы ауданда орман шаруашылығын дамытуға байланысты қаланды. [[1957 жыл|1957]]-[[1997 жыл|1997]] жылдары қой өсіретін Ленин атындағы кеңшардың орталығы болды. 1997 жылдан оның негізінде Лесновкада және округке қарасты [[Жерұйық (Жетісу облысы)|Жерұйық]], [[Еңбекші (Панфилов ауданы)|Еңбекші]] ауылдарында ӨК және бірнеше шаруа қожалықтары құрылды.&lt;ref&gt;[[Қазақ энциклопедиясы]]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Панфилов ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Панфилов ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>3e1rahz167i11yf9akgi76dbvpgomlz</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Абдылдажан Амантұрұлы Ақматалиев</title>
    <ns>0</ns>
    <id>73229</id>
    <revision>
      <id>3063428</id>
      <parentid>2641243</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T11:02:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>ДолбоЯщер</username>
        <id>78348</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3265" xml:space="preserve">'''Абдылдажан Амантұрұлы Ақматалиев''' - (''[[1956]] жылы туған''), [[Қырғыз әдебиеті|қырғыз әдебиет]] зерттеушісі. [[Филология]] ғылымының докторы ([[1991]]), профессор (1991), Калифорния Халықаралық ғылым, білім және индустрия академиясының академигі ([[1996]]), Халықаралық қоғамдық [[Айтматов]] академиясының президент (1996). 

[[1980]] жылдан Әуезов шығармашылығының әдеби байланыстарын зерттей бастады. ''«Ш.Айтматов және қырғыз-қазақ әдеби байланыстары»'' атты монографиясында ([[1981]]) ұлы жазушының Ш. Айтматов және басқа қырғыз жазушыларының шығармашылығына тигізген ықпалын қарастырды. Әдеби байланыстардың өзара әсерінің әр түрлі формаларына талдау жасап, қырғыз және қазақ көркемсөз шеберлерінің тағдырындағы өзара шығармашылық қарым-қатынастардың мән-маңызына тоқталды. Қырғыз жазушыларының шығармашылығы туралы айта келіп, Әуезовтің «Қорғансыздың күні» әңгімесімен [[Баялинов|К. Баялиновтың]] ''«Аджар»'' атты әңгімесінің рухани байланысын атап өтті. [[Сыдықбеков Түгелбай|Т. Сыдықбековтың]] ''«Тау арасында»'' романында . [[Әуезов]] шығармашылығының эпикалық дәстүрі сезілетіндігіне назар аударды. Ал Әуезовтің ''«Қилы заман»'' повесінің тақырыбы [[Аалы Тоқамбаев|А. Тоқомбаев]]тың ''«Таң алдында»'' атты повесть жазуына ықпал етті. ''«Манас»'' эпосының толық халықтың нұсқасын жасау жолындағы рөлін ерекше атап өтті. Әуезов шығармашылығына деген ықыласқа тұрақты зейін аударып, Абдылдажан ''«Түркі тілдес елдер әдебиетіндегі Әуезовтің рөлі» деген зерттеу еңбек жазды («Заман», 1997), сөйтіп ұлы жазушының шығармашылығын «өлемнің жалпы тізбегіндегі маңызды бөлік ретінде»'' қарастырды (''«М. Әуезов және қырғыз әдебиеті», [[1989]]'').&lt;ref&gt;Мұхтар Әуезов энциклопедиясы — Алматы, «Атамұра» баспасы, 2011 жыл. ISBN 978-601-282-175-8&lt;/ref&gt;

==Дереккөздер==
&lt;references/&gt;

[[Санат:1956 жылы туғандар]]
[[Санат:Профессорлар]]
[[Санат:Академиктер]]</text>
      <sha1>lte91lsan4v0dbzsxtfap0hm9l0z2ju</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063432</id>
      <parentid>3063428</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T11:04:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>ДолбоЯщер</username>
        <id>78348</id>
      </contributor>
      <comment>«[[Акматалиев, Абдылдажан (Мелис) Амантурович]]» дегенге [[Уикипедия:Айдатқыштар|бағыттады]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3358" xml:space="preserve">#REDIRECT [[Акматалиев, Абдылдажан (Мелис) Амантурович]]
'''Абдылдажан Амантұрұлы Ақматалиев''' - (''[[1956]] жылы туған''), [[Қырғыз әдебиеті|қырғыз әдебиет]] зерттеушісі. [[Филология]] ғылымының докторы ([[1991]]), профессор (1991), Калифорния Халықаралық ғылым, білім және индустрия академиясының академигі ([[1996]]), Халықаралық қоғамдық [[Айтматов]] академиясының президент (1996). 

[[1980]] жылдан Әуезов шығармашылығының әдеби байланыстарын зерттей бастады. ''«Ш.Айтматов және қырғыз-қазақ әдеби байланыстары»'' атты монографиясында ([[1981]]) ұлы жазушының Ш. Айтматов және басқа қырғыз жазушыларының шығармашылығына тигізген ықпалын қарастырды. Әдеби байланыстардың өзара әсерінің әр түрлі формаларына талдау жасап, қырғыз және қазақ көркемсөз шеберлерінің тағдырындағы өзара шығармашылық қарым-қатынастардың мән-маңызына тоқталды. Қырғыз жазушыларының шығармашылығы туралы айта келіп, Әуезовтің «Қорғансыздың күні» әңгімесімен [[Баялинов|К. Баялиновтың]] ''«Аджар»'' атты әңгімесінің рухани байланысын атап өтті. [[Сыдықбеков Түгелбай|Т. Сыдықбековтың]] ''«Тау арасында»'' романында . [[Әуезов]] шығармашылығының эпикалық дәстүрі сезілетіндігіне назар аударды. Ал Әуезовтің ''«Қилы заман»'' повесінің тақырыбы [[Аалы Тоқамбаев|А. Тоқомбаев]]тың ''«Таң алдында»'' атты повесть жазуына ықпал етті. ''«Манас»'' эпосының толық халықтың нұсқасын жасау жолындағы рөлін ерекше атап өтті. Әуезов шығармашылығына деген ықыласқа тұрақты зейін аударып, Абдылдажан ''«Түркі тілдес елдер әдебиетіндегі Әуезовтің рөлі» деген зерттеу еңбек жазды («Заман», 1997), сөйтіп ұлы жазушының шығармашылығын «өлемнің жалпы тізбегіндегі маңызды бөлік ретінде»'' қарастырды (''«М. Әуезов және қырғыз әдебиеті», [[1989]]'').&lt;ref&gt;Мұхтар Әуезов энциклопедиясы — Алматы, «Атамұра» баспасы, 2011 жыл. ISBN 978-601-282-175-8&lt;/ref&gt;

==Дереккөздер==
&lt;references/&gt;

[[Санат:1956 жылы туғандар]]
[[Санат:Профессорлар]]
[[Санат:Академиктер]]</text>
      <sha1>ahwns3d92lynzs8q2v6tcmnz90i6d0g</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063435</id>
      <parentid>3063432</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T11:05:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>ДолбоЯщер</username>
        <id>78348</id>
      </contributor>
      <comment>undoing (mistake)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3309" xml:space="preserve">'''Абдылдажан Амантұрұлы Ақматалиев''' - (''[[1956]] жылы туған''), [[Қырғыз әдебиеті|қырғыз әдебиет]] зерттеушісі. [[Филология]] ғылымының докторы ([[1991]]), профессор (1991), Калифорния Халықаралық ғылым, білім және индустрия академиясының академигі ([[1996]]), Халықаралық қоғамдық [[Айтматов]] академиясының президент (1996). 

[[1980]] жылдан Әуезов шығармашылығының әдеби байланыстарын зерттей бастады. ''«Ш.Айтматов және қырғыз-қазақ әдеби байланыстары»'' атты монографиясында ([[1981]]) ұлы жазушының Ш. Айтматов және басқа қырғыз жазушыларының шығармашылығына тигізген ықпалын қарастырды. Әдеби байланыстардың өзара әсерінің әр түрлі формаларына талдау жасап, қырғыз және қазақ көркемсөз шеберлерінің тағдырындағы өзара шығармашылық қарым-қатынастардың мән-маңызына тоқталды. Қырғыз жазушыларының шығармашылығы туралы айта келіп, Әуезовтің «Қорғансыздың күні» әңгімесімен [[Баялинов|К. Баялиновтың]] ''«Аджар»'' атты әңгімесінің рухани байланысын атап өтті. [[Сыдықбеков Түгелбай|Т. Сыдықбековтың]] ''«Тау арасында»'' романында . [[Әуезов]] шығармашылығының эпикалық дәстүрі сезілетіндігіне назар аударды. Ал Әуезовтің ''«Қилы заман»'' повесінің тақырыбы [[Аалы Тоқамбаев|А. Тоқомбаев]]тың ''«Таң алдында»'' атты повесть жазуына ықпал етті. ''«Манас»'' эпосының толық халықтың нұсқасын жасау жолындағы рөлін ерекше атап өтті. Әуезов шығармашылығына деген ықыласқа тұрақты зейін аударып, Абдылдажан ''«Түркі тілдес елдер әдебиетіндегі Әуезовтің рөлі» деген зерттеу еңбек жазды («Заман», 1997), сөйтіп ұлы жазушының шығармашылығын «өлемнің жалпы тізбегіндегі маңызды бөлік ретінде»'' қарастырды (''«М. Әуезов және қырғыз әдебиеті», [[1989]]'').&lt;ref&gt;Мұхтар Әуезов энциклопедиясы — Алматы, «Атамұра» баспасы, 2011 жыл. ISBN 978-601-282-175-8&lt;/ref&gt;

==Дереккөздер==
&lt;references/&gt;

{{Суретсіз мақала}}
{{Stub}}

[[Санат:1956 жылы туғандар]]
[[Санат:Профессорлар]]
[[Санат:Академиктер]]</text>
      <sha1>pr6afuqp8eut5xc8idzfqw7h6acqyun</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Жылқышы (тау)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>74268</id>
    <revision>
      <id>3063310</id>
      <parentid>2258645</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T06:46:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Салиха</username>
        <id>17167</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2037" xml:space="preserve">{{Тау
 |Түрі       = Тау сілемі 
 |Атауы      = Жылқышы тауы 
  |Шынайы атауы  = 
 |Сурет           = 
  |Сурет өлшемі   = 
  |Сурет атауы    =   
  |lat_dir =N |lat_deg =43 |lat_min =12 |lat_sec =47 
  |lon_dir =E |lon_deg =52 |lon_min =54 |lon_sec =46 
  |region         = 
  |CoordScale     = 
 |Орналасуы       = {{KAZ}}, [[Маңғыстау облысы]] [[Қарақия ауданы]]    
 |Пайда болған кезеңі    = 
 |Аумағы          = 
  |Ұзындығы       = 
  |Ені            = 
 |Ең биік шыңы    = 
  |Биіктігі       =  183
 |Карта           = 
 |Позициялық карта 1     =  Қазақстан
  |ПозКарта 1 ені     = 
  |crosses180             = 
 |Позициялық карта 2     =  Қазақстан Маңғыстау облысы
  |ПозКарта 2 ені     = 
 |Ортаққордағы санаты   = 
}}

'''Жылқышы''' – Оңтүстік [[Маңғыстау үстірті|Маңғыстау]] үстіртінде орналасқан тау.

== Географиялық орны ==
[[Маңғыстау облысы]] [[Қарақия ауданы]] жерінде.

== Жер бедері, өсімдігі==
Абсолюттік биіктігі 183 м. Тау Қарақия ауданының орта тұсында, [[Сұлутөрткіл |Сұлутөрткіл]] тауының солтүстігіндегі тегіс жазықта орналасқан. Салыстырмалы биіктігі 30-35 м тау айналасында шөлге тән жусан, изен, бұйырғын, т.б. шөптесін өсімдіктер өседі.&lt;ref&gt;[[Маңғыстау энциклопедиясы]], Алматы, 1997;
&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Маңғыстау облысы таулары]]
[[Санат:Қарақия ауданы географиясы]]</text>
      <sha1>j5l33u5xng51agup0al6e09n8ikh2lf</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063311</id>
      <parentid>3063310</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T06:47:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Салиха</username>
        <id>17167</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2068" xml:space="preserve">{{Тау
 |Түрі       = Тау сілемі 
 |Атауы      = Жылқышы тауы 
  |Шынайы атауы  = 
 |Сурет           = 
  |Сурет өлшемі   = 
  |Сурет атауы    =   
  |lat_dir =N |lat_deg =43 |lat_min =12 |lat_sec =47 
  |lon_dir =E |lon_deg =52 |lon_min =54 |lon_sec =46 
  |region         = 
  |CoordScale     = 
 |Орналасуы       = {{KAZ}}, [[Маңғыстау облысы]] [[Қарақия ауданы]]    
 |Пайда болған кезеңі    = 
 |Аумағы          = 
  |Ұзындығы       = 
  |Ені            = 
 |Ең биік шыңы    = 
  |Биіктігі       =  183
 |Карта           = 
 |Позициялық карта 1     =  Қазақстан
  |ПозКарта 1 ені     = 
  |crosses180             = 
 |Позициялық карта 2     =  Қазақстан Маңғыстау облысы
  |ПозКарта 2 ені     = 
 |Ортаққордағы санаты   = 
}}
{{мағына|Жылқышы}}
'''Жылқышы''' – Оңтүстік [[Маңғыстау үстірті|Маңғыстау]] үстіртінде орналасқан тау.

== Географиялық орны ==
[[Маңғыстау облысы]] [[Қарақия ауданы]] жерінде.

== Жер бедері, өсімдігі==
Абсолюттік биіктігі 183 м. Тау Қарақия ауданының орта тұсында, [[Сұлутөрткіл |Сұлутөрткіл]] тауының солтүстігіндегі тегіс жазықта орналасқан. Салыстырмалы биіктігі 30-35 м тау айналасында шөлге тән жусан, изен, бұйырғын, т.б. шөптесін өсімдіктер өседі.&lt;ref&gt;[[Маңғыстау энциклопедиясы]], Алматы, 1997;
&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Маңғыстау облысы таулары]]
[[Санат:Қарақия ауданы географиясы]]</text>
      <sha1>0ffsbnc4l66voexdss0jco9brr9gl6l</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063312</id>
      <parentid>3063311</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T06:50:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Салиха</username>
        <id>17167</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2079" xml:space="preserve">{{Тау
 |Түрі       = Тау сілемі 
 |Атауы      = Жылқышы тауы 
  |Шынайы атауы  = 
 |Сурет           = 
  |Сурет өлшемі   = 
  |Сурет атауы    =   
  |lat_dir =N |lat_deg =43 |lat_min =12 |lat_sec =47 
  |lon_dir =E |lon_deg =52 |lon_min =54 |lon_sec =46 
  |region         = 
  |CoordScale     = 
 |Орналасуы       = {{KAZ}}, [[Маңғыстау облысы]] [[Қарақия ауданы]]    
 |Пайда болған кезеңі    = 
 |Аумағы          = 
  |Ұзындығы       = 
  |Ені            = 
 |Ең биік шыңы    = 
  |Биіктігі       =  183
 |Карта           = 
 |Позициялық карта 1     =  Қазақстан
  |ПозКарта 1 ені     = 
  |crosses180             = 
 |Позициялық карта 2     =  Қазақстан Маңғыстау облысы
  |ПозКарта 2 ені     = 
 |Ортаққордағы санаты   = 
}}
{{мағына|Жылқышы}}
'''Жылқышы''' – Оңтүстік [[Маңғыстау үстірті|Маңғыстау]] үстіртінде орналасқан тау.

== Географиялық орны ==
[[Маңғыстау облысы]] [[Қарақия ауданы]] жерінде.

== Жер бедері, өсімдігі==
Абсолюттік биіктігі 183 м. Тау Қарақия ауданының орта тұсында, [[Сұлутөрткіл |Сұлутөрткіл]] тауының солтүстік-батысындағы тегіс жазықта орналасқан. Салыстырмалы биіктігі 30-35 м тау айналасында шөлге тән жусан, изен, бұйырғын, т.б. шөптесін өсімдіктер өседі.&lt;ref&gt;[[Маңғыстау энциклопедиясы]], Алматы, 1997;
&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Маңғыстау облысы таулары]]
[[Санат:Қарақия ауданы географиясы]]</text>
      <sha1>m3jje095w9sya30fgnr7rar72nut4l5</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қайып Қорабайұлы</title>
    <ns>0</ns>
    <id>74703</id>
    <revision>
      <id>3063450</id>
      <parentid>2753940</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T11:12:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4277" xml:space="preserve">{{Музыкант
 |Есімі                = Қайып Қорабайұлы
 |Атауы                = 
 |Сурет                = 
 |Сурет ені            = 
 |Сурет тақырыбы       = 
 |Фон                  = 
 |Туған кездегі есімі = 
 |Толық аты            = 
 |Туған күні         = 1857
 |Туған жері         = [[Сам құмы]], {{туғанжері|Бейнеу ауданы|Бейнеу ауданында}}, [[Маңғыстау облысы]]
 |Қайтыс болған күні   = 1918
 |Қайтыс болған жері   = {{қайтысболғанжері|Қорғантөбе|Қорғантөбеде}}, [[Тәжікстан]]
 |Белсенділік жылдары  = 
 |Мемлекет             = 
 |Мамандықтары         = [[әнші]], [[ақын]], [[күйші]], [[қолөнер]] [[шебер]]і
 |Дауыс түрі           = 
 |Аспаптары            = [[домбыра]]
 |Жанрлары             = [[фольклорлық музыка]]
 |Лақап аттары         = 
 |Ұжымдары             = 
 |Қызметтес болған     = 
 |Лейблдері            = 
 |Марапаттары          = 
 |Сайты                = 
}}
'''Қайып Қорабайұлы''' (1857, [[Сам құмы]] – 1918, [[Тәжікстан]], Қызылтұмсық әулие) – [[әнші]] [[ақын]], [[күйші]], [[қолөнер]] шебері.

== Өмірбаяны ==
Зерленген кебіс, мәсі, көк сауыр етік тігетін ата-баба өнерін меңгерген 1883 – 85 жылы Мамыртай Есжан ауданында бай қызы Ақбөбекпен көңілі жарасады. Бірақ сүйгеніне қосыла алмай, Қайып басқа жаққа кетпек болады.&lt;ref&gt;«Маңғыстау» энциклопедиясына, Компьютерлік-баспа орталығы, 2007&lt;/ref&gt; 

Аласапыран заманда қырықмылтық Ақыл палуанның қызы Қалиға кезігіп, соған үйленеді. 

1900 жылы Маңғыстаудан жұтқа, аштыққа ұшырап [[Жиделі]], [[Байсын]] арқылы жылы жаққа шұбырғандармен бірге тәжік жеріне өтеді. 

Қайып 1918 жылы Қорғантөбеде (Тәжікстан) дүние салып, Қызылтұмсық әулиеге жерленген.

== Шығармашылығы ==
Қайыптың Ақбөбекке арнаған арман әндері олардың басынан өткен оқиғаны аңызға айналдырып, әр аймақта әр түрлі айтылып келеді. Қайыптың үш-төрт түрлі әуенмен айтылатын 30-ға тарта өлеңі бар. 

Негізгісі – «[[Ақбөбек]]» әнінің тұрақты әуені. Қайып әндері – арманға жете алмай өткен ғашық жанның асыл сезімі туралы толғаулар, өлмес, өшпес жыры. Бұл әндер Маңғыстауда [[Ізбасар Шыртанов|Қ.Шыртанов]], Қ.Домбаев, [[Күріш Құбашұлы Тасболатов|К.Тасболатов]] сияқты әншілер мен көркемөнерпаздар репертуарында айтылады. 

Қайыптың «Ақбөбек» әнінің бір нұсқасы [[Затаевич|А.В. Затаевичтің]] «[[Қазақ халқының 1000 әні]]» (1925) жинағына енген, өлеңдері «Қазақ поэзиясының антологиясы» (1992) жинағында жарияланған.&lt;ref&gt;Қазақ мәдениеті. Энциклопедиялық анықтамалық. Алматы: “Аруна Ltd.” ЖШС, 2005 ISBN 9965-26-095-8&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
{{wikify}}

{{Суретсіз мақала}}

[[Санат:Қазақстан әншілері]]
[[Санат:Қазақстан ақындары]]
[[Санат:Күйшілер]]</text>
      <sha1>9oum9fet66nqpwb6rvd5gorzzzd1dnn</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Жауынбай Амантұрлыұлы Қараев</title>
    <ns>0</ns>
    <id>75587</id>
    <revision>
      <id>3063291</id>
      <parentid>3062610</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T05:41:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Talgat D</username>
        <id>122543</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11900" xml:space="preserve">'''Жауынбай Амантұрлыұлы Қараев''' (10 мамыр 1956 ж. туған., Сам-2 ауылы, Маңғыстау облысы, ҚазКСР) — білім беру жүйесін ақпараттандыру және оптимальжы басқару (математикалық кибернетика) саласындағы қазақстандық ғалым, физика – математика ғылымдарының кандидаты (1985ж.), педагогика ғылымдарының докторы (1995ж.), профессор (1996ж.). Акмеология ғылымдары академиясының корр.-мүшесі (Санкт-Петербург қ., 1995ж.), ХПБА академигі (Мәскеу қ. 2004ж.), ҚР ПҒА академигі (Алматы қ., 2015ж.)

== Өмірбаяны ==
Жауымбай Амантұрлыұлы 1956 жылы 10 мамырда дүниеге келген.  

1978 жылы [[Атырау мемлекеттік университеті|Гурьев педагогика институтының]] физика-математика факультетін үздік бітірген. 

1978-1979 жылдары МГПИ матанализ кафедрасының оқытушысы болып жұмыс істеді. 

1980-1982 жылдары ҚазКСР ҒА математика және механика институтында стажер-зерттеуші болды. 

1982-1985 жылдары ҚазКСР ҒА ММИ аспирантурасында оқыды. 

1985-1986 жылдары МГПИ аға оқытушысы болып жұмыс істеді. 

1986-1989 жылдары Ы.Алтынсарин ат. ПҒҒЗИ информатика бөлімінің меңгерушісі.  

1989-1992 жылдары Ы.Алтынсарин ат. ПҒҒЗИ директорының ғылым жөніндегі орынбасары.   

1992-1998 жылдары Алматы қалалық біліктілікті арттыру институтының директоры. 

1998-1999 ж. Ы.Алтынсарин ат. ҚБА-ның 1-ші вице-президенті.  

1999-2000 жылдары-ҚР БҒМ Білім комитеті төрағасының орынбасары. 

2000-2003 жылдары-ҚР БҒМ жалпы орта білім департаментінің директоры. 

2003-2007 жылдары ҚазМемҚызПИ-де проректор қызметін атқарды. 

2007-2010 жылдары Маңғыстау облысы әкімінің орынбасары қызметін атқарды. 

2010-2012 жылдары &quot;Нұр Отан&quot;ХДП Маңғыстау филиалы төрағасының 1-орынбасары. 

2012 жылы 14 маусымнан 30 қыркүйекке дейін ҚР Білім және ғылым министрінің кеңесшісі. 

2012-2021 жылдары &quot;Өрлеу &quot;БАҰО&quot; АҚ Басқарма төрағасының 1-орынбасары. 

2021 жылдан бастап қазіргі уақытқа дейін Ы.Алтынсарин ат. ҰБА бас ғылыми қызметкері 

== Марапаттар ==
* &quot;Қазақстан Республикасының Білім беру ісінің үздігі&quot; (1994 ж.),
* Ы.Алтынсарин (2006 ж.),
* &quot;Қазақстан Республикасының ғылымын дамытуға сіңірген еңбегі үшін&quot; (2016 ж.) төсбелгі,
* &quot;[[Құрмет ордені|Құрмет]]&quot; ордені (2011 ж.), мерекелік медальдары

== Жарияланымдар ==
4 монография, 2 оқулық, 5 әдістемелік құрал, 150-ден астам ғылыми мақала, &quot;үш өлшемді әдістемелік оқыту жүйесі&quot;Педагогикалық технологиясының авторы. Оның жетекшілігімен 2 докторлық және 15 кандидаттық диссертациялар  қорғалған.

== Ғылыми қызметі ==
Ж.А. Қараевтың ғылыми қызметі 1982 жылы ҚазССР ҒА ММИ аспирантурасына түсуден басталды.

1985 жылы &quot;Параболалық типтегі сызықтық жүктелген теңдеулердің коэффициенттерімен оптимальды басқару мәселелері&quot; тақырыбында кандидаттық диссертация қорғады. Ол алғаш рет жүктелген параболалық теңдеулермен сипатталған оңтайлы басқару мәселесін зерттеді. Ж.Караев Соболев кеңістігіндегі Математикалық физика теңдеуінің жаңа түрінің шектік есебінің жалпыланған шешімінің болуы мен бірегейлігі туралы теореманы дәлелдеді. Қарастырылып отырған мәселенің оңтайлылығының қажетті және жеткілікті шарттарын теоремалар түрінде негіздеді. Алынған ғылыми нәтижелер жылу процестерін оңтайлы басқару, мелиорация және экология мәселелерін шешуде маңызды қолданбалы мәндерге ие. Ж.Қараев зерттелетін мәселені сандық әдіспен шешу алгоритмін әзірледі.

1986 жылы ҚазССР Білім беру министрлігі Ж.Қараевты Ы.Алтынсарин ат. ПҒҒЗИ-ға қайта бөліп, информатика бөлімінің меңгерушісі қызметіне тағайындады. &quot;Мектеп оқушыларын компьютерлік сауаттылықпен қамтамасыз ету&quot; Бүкілодақтық жобасын ҚазКСР-да іске асыру мақсатында информатика және ЕТ оқыту әдістемесі бөлімі құрылды. Бөлімнің жұмысына тікелей ҚазКСР оқу-ағарту министрлігі жетекшілік етті (1986-1988жж.) Ж. Қараевтың педагогика ғылымы саласындағы ғылыми жетістіктері осы жылдары мынадай нәтижелермен сипатталады.
№ Қазақ тілінде 10-11 сынып үшін информатика сабақтарын әзірлеу. 7-9 сыныптарға арналған информатика оқулықтарын дайындау, сондай-ақ &quot;ЭЕМ және программалау элементтері&quot;, &quot;Компьютерді оқыту процесіне пайдалануға кіріспе&quot;, &quot;Информатикадан есептер жинағы&quot; және т. б.            5 әдістемелік құралдарын дайындады.
№ 1995 жылы &quot;Компьютерлік оқыту технологиясын қолдану жағдайында оқушылардың танымдық қызметін жандандыру&quot; атты докторлық диссертациясын сәтті қорғады (ҚР-дағы білімді ақпараттандыру тақырыбындағы алғашқы докторлық диссертация).
№ Оның басшылығымен 10 кандидаттық диссертация қорғалды және 70-тен астам ғылыми мақалалар дайындалды. Ол &quot;Білім және еңбек&quot; ғылыми-көпшілік журналында 1987 жылдан 1990 жылға дейін тұрақты жұмыс істейтін &quot;ЭЕМ мектебі&quot; айдарын жүргізді. Бұл жұмыс 50-ден астам  ғылыми-көпшілік мақалалар түрінде жүзеге асырылды және журнал оқырмандары арасында үлкен танымалдыққа ие болды.
Ж. Қараевтың басшылығымен ҚР бірінші орта білім беру МЖМБС (1998ж.) әзірленіп, бекітілді. &quot;Оқу бағдарламаларын, оқулықтар мен ОӘК элементтерін әзірлеу мен сараптауға қойылатын дидактикалық талаптар&quot; түрінде ҚР жаңа буын оқулықтарын дайындаудың ғылыми негіздері әзірленді. Проф. Ж. Караев ҚР мектептерінің тәжірибесіне оқытудың үш өлшемді әдістемелік жүйесінің авторлық технологиясын әзірлеп, енгізді. Білім беруді дамытудың аталмыш тренді бойынша (оқу процесін технологияландыру) 4 монография дайындалды, 5 кандидаттық және 2 докторлық диссертация қорғалды.
Авторлық технологияның ғылыми негіздері мен практикалық маңыздылығы Қазақстан Республикасының алдыңғы қатарлы жоғары оқу орындары мен Ресей, Германия, Оңтүстік Корея, Испания, Франция ғылыми орталықтарының семинарларында баяндалып, осы елдердің жетекші ғалымдары мақұлдады.
Қазіргі уақытта проф. Ж.Караев педагогикалық ғылымды дамытудың маңызды және перспективалы бағытымен – STEM-тәсіл негізінде орта білім беру жүйесін жаңғырту мәселелерімен айналысады. Осы мәселе бойынша Ж.Қараев бірнеше ғылыми мақалалар жариялап, &quot;STEM-тәсіл негізінде орта білім беру жүйесін трансформациялаудың дидактикалық негіздері&quot; монографиясын дайындады.


&lt;ref&gt; «Қазақ Совет энциклопедиясы» (12 томдық), Алматы, 1972 – 1978;
&lt;/ref&gt;
&lt;ref&gt;«Маңғыстау»энциклопедиясы, Алматы, 1997;
 &lt;/ref&gt;
&lt;ref&gt;«Қазақ тілі» энциклопедиясы, Алматы, 1998;
 &lt;/ref&gt;
&lt;ref&gt;«Атырау» энциклопедиясы, Алматы, 2000;
 &lt;/ref&gt;
&lt;ref&gt; «Қазақ әдебиеті» энциклопедиясы, Алматы, 2001; 
&lt;/ref&gt;
&lt;ref&gt;«Қазақ өнері» энциклопедиясы, Алматы, 2002; 
 &lt;/ref&gt;
&lt;ref&gt; «Батыс Қазақстан облысы» энциклопедиясы, Алматы, 2002;
&lt;/ref&gt;
&lt;ref&gt; «Қазақстанның қорықтары мен ұлттық бақтары», Алматы, 2006;
&lt;/ref&gt;
&lt;ref&gt; «Красная книга Казахстана», Алматы, 2006;
&lt;/ref&gt;
&lt;ref&gt; «Маңғыстау өсімдіктерінің каталогы», Ақтау, 2006;
&lt;/ref&gt;
&lt;ref&gt; «Қазақстан» ұлттық энциклопедиясы (10 томдық), Алматы, 1998 – 2007.
&lt;/ref&gt;

{{wikify}}

[[Санат:1956 жылы туғандар]]
[[Санат:Педагогика ғылымдарының докторлары]]
[[Санат:Профессорлар]]
[[Санат:Қазақстан ғалымдары]]
[[Санат:Құрмет орденінің (Қазақстан) иегерлері]]


{{Stub}}</text>
      <sha1>ojvvjcpfo6ah2erfibuzi8s535gzt80</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Сұлутөрткіл</title>
    <ns>0</ns>
    <id>77104</id>
    <revision>
      <id>3063314</id>
      <parentid>2258651</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T06:56:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Салиха</username>
        <id>17167</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1817" xml:space="preserve">{{Тау
 |Түрі       = Тау сілемі 
 |Атауы      =  Сұлутөрткіл тауы 
  |Шынайы атауы  = 
 |Сурет           = 
  |Сурет өлшемі   = 
  |Сурет атауы    =  
  |lat_dir =N |lat_deg =420|lat_min =52 |lat_sec =22 
  |lon_dir =E |lon_deg =53 |lon_min =38 |lon_sec =14 
  |region         = 
  |CoordScale     = 
 |Орналасуы       = {{KAZ}}, [[Маңғыстау облысы]]   
 |Пайда болған кезеңі    = 
 |Аумағы          = 
  |Ұзындығы       = 3
  |Ені            = 1,5
 |Ең биік шыңы    = 
  |Биіктігі       =  200
 |Карта           = 
 |Позициялық карта 1     =  Қазақстан
  |ПозКарта 1 ені     = 
  |crosses180             = 
 |Позициялық карта 2     = Қазақстан Маңғыстау облысы 
  |ПозКарта 2 ені     = 
 |Ортаққордағы санаты   = 
}}

'''Сұлутөрткіл'''  – [[Маңғыстау үстірті]]нің шығысындағы тау. 

== Жер бедері ==
Абсолюттік биіктігі 200 м, салыстырмалы биіктігі 30 м. Шағын келген таудың ұзындығы 3 км, ені 1,5 км. Тау басы тегіс, пішіні дұрыс көтеріңкі келгеніне байланысты аталған. 

== Өсімдігі ==
Жазыққа ұласатын беткейлерінде жусан, бұйырғын, т.б. сораң шөптер өседі.&lt;ref&gt;«Маңғыстау» энциклопедиясына, Компьютерлік-баспа орталығы, 2007 &lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Маңғыстау облысы таулары]]</text>
      <sha1>awfg430whvs4voy5iqsv5xarnrk3q7u</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063316</id>
      <parentid>3063314</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T06:57:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Салиха</username>
        <id>17167</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1816" xml:space="preserve">{{Тау
 |Түрі       = Тау сілемі 
 |Атауы      =  Сұлутөрткіл тауы 
  |Шынайы атауы  = 
 |Сурет           = 
  |Сурет өлшемі   = 
  |Сурет атауы    =  
  |lat_dir =N |lat_deg =42|lat_min =52 |lat_sec =22 
  |lon_dir =E |lon_deg =53 |lon_min =38 |lon_sec =14 
  |region         = 
  |CoordScale     = 
 |Орналасуы       = {{KAZ}}, [[Маңғыстау облысы]]   
 |Пайда болған кезеңі    = 
 |Аумағы          = 
  |Ұзындығы       = 3
  |Ені            = 1,5
 |Ең биік шыңы    = 
  |Биіктігі       =  200
 |Карта           = 
 |Позициялық карта 1     =  Қазақстан
  |ПозКарта 1 ені     = 
  |crosses180             = 
 |Позициялық карта 2     = Қазақстан Маңғыстау облысы 
  |ПозКарта 2 ені     = 
 |Ортаққордағы санаты   = 
}}

'''Сұлутөрткіл'''  – [[Маңғыстау үстірті]]нің шығысындағы тау. 

== Жер бедері ==
Абсолюттік биіктігі 200 м, салыстырмалы биіктігі 30 м. Шағын келген таудың ұзындығы 3 км, ені 1,5 км. Тау басы тегіс, пішіні дұрыс көтеріңкі келгеніне байланысты аталған. 

== Өсімдігі ==
Жазыққа ұласатын беткейлерінде жусан, бұйырғын, т.б. сораң шөптер өседі.&lt;ref&gt;«Маңғыстау» энциклопедиясына, Компьютерлік-баспа орталығы, 2007 &lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Маңғыстау облысы таулары]]</text>
      <sha1>iusxyb33r4aq1gkvouwkyct4x3153va</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Жиделі (Алматы облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>82449</id>
    <revision>
      <id>3063443</id>
      <parentid>2732134</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T11:09:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Білгіш Шежіреші [[Жиделі (Балқаш ауданы)]] бетін [[Жиделі (Алматы облысы)]] бетіне жылжытты</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4370" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Жиделі
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =  Ауылдық округ орталығы
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
   |lat_deg =45 |lat_min = 25|lat_sec = 57
   |lon_deg =74|lon_min = 19|lon_sec =16
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Алматы облысы 
|кестедегі облыс         = Алматы облысы{{!}}Алматы 
|ауданы                  = Балқаш ауданы
|кестедегі аудан         = Балқаш ауданы{{!}}Балқаш 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Жиделі ауылдық округі (Алматы облысы){{!}}Жиделі
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         = 1957    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                = 1249
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Жиделі}}
'''Жиделі''' — [[Алматы облысы]] [[Балқаш ауданы]]ндағы ауыл, [[Жиделі ауылдық округі (Алматы облысы)|Жиделі ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Бақанас (ауыл)|Бақанас]] ауылынан солтүстік-батысқа қарай 228 км жерде, [[Іле]] атырауының қамыс, құрақ өскен батпақты-шалғын топырақты шөлдік белдемінде орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 1647 адам (840 ер адам және 807 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 1249 адамды (639 ер адам және 610 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
Іргесі [[1957 жыл]]ы &quot;Жиделі&quot; кеңшарын құруға байланысты қаланды. Оның негізінде [[1997 жыл]]дан серіктестіктер мен шаруа қожалықтары жұмыс істейді.

== Инфрақұрылымы ==
Орта мектеп, клуб, кітапхана, фельдшер-акушерлік пункт бар. Тұрғындары басқа елді мекендермен автомобиль жолы арқылы қатынасады.&lt;ref&gt;Жетісу энциклопедия. - Алматы: «Арыс» баспасы, 2004 жыл. — 712 бет + 48 бет түрлі түсті суретті жапсырма. ISBN 9965-17-134-3&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Қазақ ұлттық энциклопедиясы&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Балқаш ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Балқаш ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>n0bbvbu2aifj50yj9s5u7slv3ucd849</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Шалқар (көл, Солтүстік Қазақстан облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>82796</id>
    <revision>
      <id>3063332</id>
      <parentid>2740072</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T07:41:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Салиха</username>
        <id>17167</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3855" xml:space="preserve">{{Көл
 |Атауы             = Шалқар
  |Төл атауы        = 
 |Сурет             = Shalkhar lake (Aiyrtau District, North Kazakhstan).jpg 
  |Сурет тақырыбы   = 
 |Координаттары     = 53/11/39/N/68/24/58/E
  |CoordScale       = 
 |Теңiз деңгейiнен биіктігі   = 309,7 
 |Ұзындығы       = 15
 |Ені            = 
 |Ауданы         = 35,5
 |Көлемі         = 267,0 млн.
 |Жағалау сызығының ұзындығы   = 
 |Тереңдігі   = 
  |Орташа тереңдігі      = 
 |Судың тұздылығы        =
 |Судың мөлдірлігі       = 
 |Суды жинау ауданы      = 209
  |Құятын өзендер     = 
  |Шығатын өзендер    = 
 |Ел       = Қазақстан
  |Аймақ     = Солтүстік Қазақстан облысы
  |Аудан     = Айыртау ауданы
 |Позициялық карта       = Қазақстан 
  |Позициялық карта 1    = Қазақстан Солтүстік Қазақстан облысы
 |Ортаққордағы санаты    = 
}}
'''Шалқар''' – [[Есіл]] алабындағы тұзды көл.

== Географиялық орны ==
[[Солтүстік Қазақстан облысы]] [[Айыртау ауданы]]ндағы [[Шалқар (Солтүстік Қазақстан облысы)|Шалқар]] ауылының солтүстік-батысына қарай 7 км жерде орналасқан. Теңіз деңгейінен 309,7 м биіктікте жатыр.

== Гидрографикасы ==
Аумағы 35,5 км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;, ұзындығы 15,0 км, су айдынының көлемі 267,0 млн. м&lt;sup&gt;3&lt;/sup&gt;, су жинайтын алабы 209 км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;. [[Атмосфералық жауын-шашын|Жауын-шашын]] және [[Жер асты суы|жер асты сулары]]мен толығады. Су деңгейінің жылдық ауытқуы 0,5-0,6 м. [[1930 жыл|1930]]-[[1960 жыл|1960]] жылдар аралығында су деңгейі біртіндеп түскен. Суының минералдылығы көктемгі толығуынан кейін 3,5-4,0 г/л, жазда 4,5-5,0 г/л-ге жетеді.

== Жағалау сипаты ==
Шоқылар арасындағы аңғардағы көл қазаншұңқырында жатыр. Оңтүстік жағалауы көктеректі-қайынды шоқ тоғайлармен көмкерілген, жағаның қалған бөлігі ашық. Су жинайтын алабының 30%-ы жыртылған, кей бөлігіне бетеге-боз өскен. Көлге 5 кішкене өзен құяды. Көл айдыны ашық, түбі жайпақ, ортасына қарай әлсіз еңісті, құмды-тасты, жағалауына таман аздап лайлы. Оңтүстік жағасы биіктігі 8 м жарқабақты, қалған бөліктері жайпақ, қабақтарының биіктігі 3-4 м. Суы мал суаруға және [[Айыртау (Солтүстік Қазақстан облысы)|Айыртау]], Шалқар елді мекендерінің шаруашылық қажеттіліктеріне пайдаланылады.&lt;ref&gt; АТАМЕКЕН: Географиялық энциклопедия. / Бас ред. Б.Ө.Жақып. – Алматы: «Қазақ энциклопедиясы», 2011. – 648 бет. ISBN 9965-893-70-5&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Айыртау ауданы көлдері]]
[[Санат:Есіл су алабы көлдері]]</text>
      <sha1>drkx016jtcwkizxq4dxkr8nlz4oep7g</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Әулиеағаш</title>
    <ns>0</ns>
    <id>88457</id>
    <revision>
      <id>3063430</id>
      <parentid>2742009</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T11:03:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3452" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан|статусы=Ауыл|тұрғыны=2959|мекен түрі=ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі|мекені=Үлкенағаш ауылдық округі{{!}}Үлкенағаш|ішкі бөлінісі=|әкімі=|құрылған уақыты=|алғашқы дерек=|бұрынғы атаулары=|статус алуы=|жер аумағы=|климаты=|санақ жылы=2009|ауданы=Панфилов|тығыздығы=|шоғырлануы=|ұлттық құрамы=|конфессионалдық құрамы=|этнохороним=|телефон коды=|пошта индексі=|пошта индекстері=|ортаққордағы санаты=|сайты=|кестедегі аудан=Панфилов ауданы{{!}}Панфилов|кестедегі облыс=Жетісу облысы{{!}}Жетісу|атауы=Әулиеағаш|lat_sec=30|сурет=|әкімшілік күйі=Ауылдық округ орталығы|елтаңба=|ту=|елтаңба сипаттамасы=|ту сипаттамасы=|елтаңба ені=|ту ені=|lat_deg=44|lat_min=13|lon_deg=79|облысы=Жетісу облысы|lon_min=50|lon_sec=10|CoordAddon=type:city(1226000)_region:KZ|CoordScale=|ел картасы=|облыс картасы=|аудан картасы=|ел картасының өлшемi=|облыс картасының өлшемi=|аудан картасының өлшемi=|сайт тілі=}}
'''Әулиеағаш''' — [[Жетісу облысы]] [[Панфилов ауданы]]ындағы ауыл, [[Үлкенағаш ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орта­лығы — [[Жаркент]] қаласынан солтүстік-батысқа қарай 20 км-дей қашықтықта, [[Бурақожыр]] өзені жағалауында, сары топырақты құмдауыт жерде орналасқан.  

== Халқы ==
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 2763 адам (1448 ер адам және 1315 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 2959 адамды (1512 ер адам және 1447 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1222&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt; 

== Тарихы ==
[[1997 жыл]]ы ауылда бір­неше өндірістік кооператив және шаруа қожалығы құрылды. 

== Инфрақұрылымы ==
Орта мектеп, кітапхана, клуб, фельдшерлік-акушерлік пункт, тағы басқа мекемелер бар. Тұрғындары басқа елді мекендермен автомобиль жолы арқылы қатынасады.&lt;ref&gt;Жетісу энциклопедия. - Алматы: «Арыс» баспасы, 2004 жыл. — 712 бет + 48 бет түрлі түсті суретті жапсырма. ISBN 9965-17-134-3&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Панфилов ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Панфилов ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>rh79jvbdr9pfgv29cylvv5hhdo4mvl6</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Атамекен (Бәйтерек ауданы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>91892</id>
    <revision>
      <id>3063161</id>
      <parentid>3057495</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T13:14:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4986" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Атамекен
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          = Ауылдық округ орталығы  
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =51 |lat_min = 18|lat_sec =26
   |lon_deg =50|lon_min = 43|lon_sec =21
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Батыс Қазақстан облысы
|кестедегі облыс         = Батыс Қазақстан облысы{{!}}Батыс Қазақстан
|ауданы                  = Бәйтерек ауданы
|кестедегі аудан         = Бәйтерек ауданы{{!}}Бәйтерек 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Атамекен ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы){{!}}Атамекен 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =     
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        = ''Железново''
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =1016
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}} 
{{мағына|Атамекен (айрық)}}
'''Атамекен''' (2022 ж. дейін — ''Железново'')&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/V22Z0027626 Батыс Қазақстан облысының кейбір елді мекендерін қайта атау туралы]&lt;/ref&gt; — [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Бәйтерек ауданы]]ндағы ауыл, [[Атамекен ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы)|Атамекен ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Перемётное]] ауылынан солтүстік-батысқа қарай 18 км-дей жерде, бетеге, жусан, т.б. әр түрлі ксерофитті астық тұқымдас шөптесін өскен карбонатты-қара топырақты дала белдемінде орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 1104 адам (541 ер адам және 563 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 1016 адамды (505 ер адам және 511 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
[[1954 жыл|1954]]-[[1997 жыл|1997]] жылдары аралығында «''Ульянов''» астық өсіру кеңшарының орталығы болды. Кеңшар негізінде [[1997 жыл]]дан Железновта және әкімшілік округтегі [[Гремячее (Батыс Қазақстан облысы)|Гремячее]], [[Қайнар (Батыс Қазақстан облысы)|Новенький]] ауылдарында 18 шаруа қожалығы жұмыс істейді.

== Инфрақұрылымы ==
Ауылдарда 4 мектеп, 3 мәдениет мекемесі, 3 дәрігерлік пункт бар. Тұрғындары елді мекендермен автомобиль жолы арқылы қатынасады.&lt;ref&gt;Батыс Қазақстан облысы. Энциклопедия. — Алматы: «Арыс» баспасы, 2002 ISBN 9965-607-02-8&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Бәйтерек ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Бәйтерек ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>3qpzkcs66u2ok5lixtrs6d28imc0u07</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Бейбітшілік (Батыс Қазақстан облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>93378</id>
    <revision>
      <id>3063158</id>
      <parentid>3057497</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T13:12:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4945" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Бейбітшілік
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          = Ауылдық округ орталығы  
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
   |lat_deg =51 |lat_min = 35|lat_sec = 35
   |lon_deg =51|lon_min = 04|lon_sec =29
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Батыс Қазақстан облысы
|кестедегі облыс         = Батыс Қазақстан облысы{{!}}Батыс Қазақстан
|ауданы                  = Бәйтерек ауданы
|кестедегі аудан         = Бәйтерек ауданы{{!}}Бәйтерек 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Бейбітшілік ауылдық округі{{!}} Бейбітшілік 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         = 1929    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        = ''Погодаево''
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =967
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}} 
'''Бейбітшілік''' (2022 ж. дейін — ''Погодаево'')&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/V22Z0027626 Батыс Қазақстан облысының кейбір елді мекендерін қайта атау туралы]&lt;/ref&gt; — [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Бәйтерек ауданы]]ндағы ауыл, [[Бейбітшілік ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Перемётное]] ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 47 км-дей жерде, бетеге, боз басым әр түрлі астық тұқымдасты шөптесін өскен қара топырақты орманды-дала белдемінде орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 860 адам (391 ер адам және 469 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 967 адамды (466 ер адам және 501 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
Іргесі [[1929 жыл]]ы «Красновский» астық өсіру ұжымшарының, [[1960 жыл]]дан кеңшардың орталығы ретінде қаланды. [[1997 жыл]]дан Погодаевта және округке қарасты [[Астафьево (Батыс Қазақстан облысы)|Астафьево]], [[Сырым батыр (ауыл)|Котельниково]], [[Чапурино]] ауылдарында шағын шаруа қожалықтары (100-ден астам) құрылған.

== Инфрақұрылымы ==
Орта, орталау, 2 бастауыш мектеп, 2 клуб, кітапхана, дәрігерлік амбулатория, 3 фельдшірлік-акушерлік пунк т.б. мекемелер бар. Тұрғындары елді мекендермен автомобиль жолы арқылы қатынасады.&lt;ref&gt;Батыс Қазақстан облысы. Энциклопедия. — Алматы: «Арыс» баспасы, 2002 жыл. ISBN 9965-607-02-8&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Бәйтерек ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Бәйтерек ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>srzzdtyayr1vwuwz0vitd0n94uzyhjf</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Бек Тоғысбаев</title>
    <ns>0</ns>
    <id>97238</id>
    <revision>
      <id>3063451</id>
      <parentid>2453309</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T11:13:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2566" xml:space="preserve">'''Бек Тоғысбаев''' (10.2.1936 жылы туған, [[Алматы облысы]] [[Балқаш ауданы]]  [[Жиделі (Алматы облысы)|Жиделі]] ауылы) - жазушы, драматург. 


[[ҚазҰУ]]-ды бітірген (1957).
1957 - 58 жылдары Алматы облысындағы &quot;Коммунизм таңы&quot; газетінде әдеби қызметкер, 1958 - 60 жылдары &quot;[[Жас Алаш]]&quot;, 1964 - 68 жылдары &quot;Қазақ әдебиеті&quot; газеттерінде, [[Парасат]] журналында бөлім меңгерушісі, 1969 - 70 жылдары &quot;Жазушы&quot; баспасында бас редактордың
орынбасары болып қызмет атқарған.
1970 - 75 жылдары Қазақстан Мәдениет министірлігінде басқарма бастығы, 1975 жылы
Қазақстан Кинематографистер одағында, 1983 - 85 жылдары &quot;Жазушы&quot; баспасында да әр түрлі қызметтер атқарған. &quot;Жаңбырлы күз&quot; (1960), &quot;Үміт&quot; (1963), &quot;Алдыңғы толқын&quot; (1967), &quot;Асыл адам айнымас&quot; (1973), &quot;Намыс&quot; (1982), &quot;Шалғайда&quot; (1986), &quot;Тарихтың ашылмаған беттері&quot; (2001), &quot;Бұрын және бүгін&quot; (2003), &quot;Әкеден ұл туса&quot; (2004), т.б. кітаптары және &quot;[[Шәкәрім]] Қажының қазасы&quot; пьесалар жинағы жарық көрді. 
Шығармалары шет ел тілдеріне аударылған. &quot;Ақын Сара&quot;, &quot;Алтыннан ардақты&quot;, &quot;Намыс&quot;, &quot;Түңгі от&quot; атты пьесалары республикалық, облыстық [[театр]]ларда қойылды. Құрмет грамотасымен,&quot;Ерен еңбегі үшін&quot; медалімен (2000) марапатталған. Халықар. &quot;[[Алаш]]&quot; әдеби сыйлық лауреаты (2003).&lt;ref&gt;“ Қазақ әдебиеті. Энциклопедиялық анықтамалық. — Алматы: «Аруна Ltd.» ЖШС, 2010 жыл.ISBN 9965-26-096-6&lt;/ref&gt;

==Дереккөздер==
&lt;references/&gt;

{{Stub: Қазақ әдебиеті}}
{{Суретсіз мақала}}

[[Санат:1936 жылы туғандар]]
[[Санат:Алматы облысында туғандар]]
[[Санат:Қазақстан жазушылары]]
[[Санат:Қазақстан драматургтері]]</text>
      <sha1>ai1w8ywfoykkznps8ut9641loozqnje</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:Kasymov</title>
    <ns>3</ns>
    <id>122375</id>
    <revision>
      <id>3063227</id>
      <parentid>3062993</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T17:19:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ерден Карсыбеков</username>
        <id>3744</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="104856" xml:space="preserve">{{Мұрағат|қыркүйек 2011 — қаңтар 2015|қаңтар 2015 — 2016 қаңтар|қаңтар 2016 — қаңтар 2017|қаңтар 2017 — сәуір 2019|маусым 2019 — желтоқсан 2020|ақпан 2021 — қаңтар 2022}}
 
{{астынан}}

== Кері байланыс ==

{{@|Madi Dos}}, {{@|Аrysтanbek}} телеграмда бармын, менде уақыт тығыз, оны түсіндіріп отыратын уақытым болмайды. Сосын нені түсіндермін? ''Болмасаңда ұқсап бақ'' демекші үлгілерді мен көбіне орыс, кейде ағылшын уикиден қарап жасаймын. Madi Dos қатысушыға дені дұрыс мақала, санаттарға қарап көрсеңіз болады деп түсіндіргенмін. Өзіміз де уикипедияны солай ізденіп, сұрап үйренгенбіз. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 15:01, 2022 ж. қаңтардың 26 (+06)

:Елдің бәрі бірдей емес Касымов мырза. Жарайсыз, үйренгеніңіз жақсы екен. Алайда уикиді түсінбейтін, бірақ мақала қосып өңдегісі келетін, үлес қосқысы келетін адамдар бар. Сондай энтуазистердің бетін бұрып бағыт сілтеп жіберуге қазіргі зымыраған уақытта  уики беті жеткіліксіз сияқты.Ал мессенжерлерге, Телеграмға адамдар  жедел кіріп сұрақтарына жауап алуға ыңғайлы. Топқа кіргіңіз келмегенді мен сізді &quot;ұрының арты қуыс&quot;  дегендей басқаша түсіндім. 
:''Сосын нені түсіндіремін?'' Уикиде жетеді түсіндіретін нәрсе.  [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 01:13, 2022 ж. қаңтардың 27 (+06)
::@[[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] мырза бізде онсызда белсенді қатысушыдар өте аз, жеке басына тиісіп белсенділерді Уикипедиядан суытып алуымыз мүмкін, бізге арбаны да сындырмайтын, өгізді де өлтірмейтін бейтарап жолды ұстану керек. Қараңыз: [[Уикипедия:Сыпайылық]] &lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 07:39, 2022 ж. қаңтардың 27 (+06)
:::{{@|Madi Dos}} мен оны жазып көрсете алмаймын, осында н/е телеграмда қандай айырмашылық бар? ''Энтуазистер'' мысалы ретінде таңдаулы/жақсы мақалаларды қараса болады, тегі болмай жатса басқа дамыған уикилерді қарап көрсің. Кезінде жоғарыда айтып кеткендей басқа уикиден қарап, қиналсақта біршама нәрсені үйрендік (біраз қатысушылар солай жасады). Қазір қайта көптеген үлгі, санаттар, жақсы көлемді мақалалар жетіп тұр ғой. Егер шын ыңталары болса, менің (өзіне көп алатын админ сымақ демекші) көмегім шамалы болады-ау. Түсінгенім мен оларға түсіндірмегендіктен дамуыларына кедергі жасап жүрсіз деген сізден сондай ой келді, бұл еркін тегін, әркім өз ыңтасы мен шабытына байланысты дамитын жоба негізі. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 21:34, 2022 ж. қаңтардың 27 (+06)

== Мәліметті неге өшірдің? ==
&lt;s&gt;[https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%97%D0%B5%D1%80%D0%B3%D0%B5%D1%80%D0%BB%D1%96%D0%BA_%D3%A9%D0%BD%D0%B5%D1%80&amp;action=history Зергерлік өнер мақаласындағы мәліметті] неге өшірдің? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 17:30, 2022 ж. қаңтардың 26 (+06)
:Айдын мырза екеуі мүлдем бөлек тақырыптар ғой. Зергерлік өнер ол дереккіз зат еcім, зергерлік бұйымдар деректі зат есім, яғни қолға ұстап көзбен көріп, тістеп иіскеп көруге болатын заттар. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 18:47, 2022 ж. қаңтардың 26 (+06)
:: Arystanbek, мақаланы дұрыс қалыпқа келтіргеніңіз үшін рақмет! --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 18:54, 2022 ж. қаңтардың 26 (+06)
:{{@|Arystanbek}} алты жыл бұрынғы нәрсе екен, тәжірибе аз болғаннан дұрыс біріктірмеген екенмін, интеруики мен санатты қойып шығу керек. Маған сілтей бермей --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 21:21, 2022 ж. қаңтардың 27 (+06)&lt;/s&gt;

== Бұрыс белсенділік ==

&lt;s&gt;[[А.Байтұрсынов жазуы және емле ережелерінің тарихы]] деген мақаланы қандай мақсатпен жойып тастағансың? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 08:58, 2022 ж. қаңтардың 28 (+06)
*Әй, админсымақ, сұраққа неге жауап бермей жүрсің? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 11:15, 2022 ж. ақпанның 11 (+06)&lt;/s&gt;

== Үлгі:Кино→ |Жыл ==

Қайырлы кеш Kasymov! Сізге жүгінбегелі біраз уақыт болыпты, 2020 жылдағыдай сіздің талқылауыңызға жиі жазған кездерді сағынып кетіппін, шынында!:)

Іске келер болсақ, [[:Үлгі:Кино]] үлгісіндегі Жыл бөлімінде автоматты сілтемені дұрыстау керек сияқты, өйткені қандай да бір фильмнің шыққан жылын мысалы 2007 деп жазғанда тек сол жазған 2007 ге ғана сілтейді, ал «2007» дегеніміз «2007 жыл» деген мақалаға айдау беті болып табылады, сондықтан мақаланың үлгісінде жасыл сілтеме пайда болады. Сол жасыл сілтеме пайда болмайтындай, автоматты түрде «???? жыл» дегенге сілтейтіндей жөндесеңіз.--[[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 18:10, 2022 ж. ақпанның 5 (+06)

:@[[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] [[Арнайы:Diff/2982636|осылай жазса]] жетпей ме? Осылай дұрыс сияқты. &lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 22:06, 2022 ж. ақпанның 5 (+06)
::{{@|Nurtenge}} жасалды, тек санмен көрсету керек: '''2009''', {{@|Arystanbek}} мырза олай жасаса санат шықпай қалады --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:27, 2022 ж. ақпанның 6 (+06)
:::Рахмет көп-көп! [[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 21:38, 2022 ж. ақпанның 6 (+06)

== Туған күнге байланысты санатты неге алып тастадың(ыз)??? ==

Мысалы, 5 мамырда туғандар деген санатты алып тастапсыз, не үшін? Олар басты бетте бүгін туғандар деген бетте шығып тұрмай ма??? Қандай себеппен алып тастадыңыз. [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 20:44, 2022 ж. ақпанның 5 (+06)
:{{@|Madi Dos}} Нақтырақ қай мақалада алынып тастады? Дәлірек көрсетсеңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:28, 2022 ж. ақпанның 6 (+06)
::[[:Санат:5 мамырда туғандар|Санат:5 мамырда туғандар]] осы санатты кеше  [[Ілияс Жансүгіров]] бетінен аластапсың. [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 11:21, 2022 ж. ақпанның 7 (+06):
:::{{@|Madi Dos}} иә алдым, себебі үлгіні дұрыс толтырса ондай санаттың қажеттілігі шамалы. Егер ''туған/қайтыс болған күні'' параметрін дұрыс толтырса автоматты түрде туған жылы және күні бойынша санаттар пайда болады. Сондай нәрсе туған/қайтыс болған жері және мамандықтары бойынша арналған үлгілер бар. Асықпай дұрыстап қарасаңыз, ''5 мамырда туғандар'' санат ешқайда кеткен жоқ. Түсінген шығарсыз деген ойдамын. Бір данышпан кісі ұқсап шайып кетпейтіңізге үміттемін) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 17:21, 2022 ж. ақпанның 7 (+06)

== Тағы қате үлгі ==
&lt;s&gt;[[Ричард Брэнсон]] дегенді жедел жоюға ұсыныпсың, еш түзетпей. Жою үлгісін қате қойғансың, аударманың сапасына байланысты арнайы үлгілер бар. Ондай есуастықты қою керек, Kasymov. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 13:19, 2022 ж. ақпанның 6 (+06)

:мына мақаланың аудармасы шынында да мағынасыз болып кеткен екен, бұлай өтірік санын көбейткенше, аз да болса саз аударып мағыналы қылып салу керек еді. Менің ойым. [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 11:24, 2022 ж. ақпанның 7 (+06)
:мынаны түзетпей ақ жаңасын бастай салған дұрыс сияқты қайтадан. [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 11:26, 2022 ж. ақпанның 7 (+06)

* Kasymov, сен қате қойған үлгіні Nurkhan деген саналы қатысушы алып тастаған. Содан үйреніп жүр... --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 18:11, 2022 ж. мамырдың 5 (+06)&lt;/s&gt;

== Дереккөздерді жою вандализмге жатады ==
&lt;s&gt;[https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D2%9A%D1%8B%D0%BC%D1%8B%D0%B7&amp;type=revision&amp;diff=2949388&amp;oldid=2946292 Мына өңдемемен] сен [[Қымыз]] мақаласындағы дереккөзді жойып тастағансың. Бұл қатеңді мен өшірдім. Администратордан вандализмді ешкім күтпейді, бірақ сен шын администратор емес екенін түсінемін. Ескерту ретінде қалсын. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 11:29, 2022 ж. ақпанның 14 (+06)
:Сол өте мықты дереккөзді пдф немесе скан нұсқасында ''Қазақ совет энциклопедиясы, 7-том.'' '''Қымыздың шипалық, емдік маңызы зор''' деген сөзін көрсетуіңзді өтінемін, және кітаптың авторы мен жылы қай бетте алынғаны баспасын көрсетуді сұраймын --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 15:53, 2022 ж. ақпанның 14 (+06)
:: Сен осы мықты дереккөзді өміріңде көрмегенсің ба? Онда [[Қазақ Кеңес энциклопедиясы|мына мақаланы]] оқып шық. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 11:39, 2022 ж. ақпанның 16 (+06)&lt;/s&gt;

== Мақаланы жою себебі ==

Сәлеметсіз бе, өзімнің жеке кеңістігіме жарияланған мақалалар неге жойылды? Себебін айтсаңыз [[Қатысушы:Aubakirova Aisana|Aubakirova Aisana]] ([[Қатысушы талқылауы:Aubakirova Aisana|талқылауы]]) 23:20, 2022 ж. ақпанның 20 (+06)
:Саламатсыз, {{@|Aubakirova Aisana}} мақаланы зертханаңызда немесе инкубатор арқылы бастасаңыз дұрыс болар еді. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 10:28, 2022 ж. ақпанның 22 (+06)

== Өңдемені өшіру ==

Қайырлы күн! Неліктен DariaUrinbasarova21nis есімді қолданушының соңғы өңдемелерін шегіндірдіңіз? Соңғы өңдемелері: [[Мұхтар Омарханұлы Әуезов]], [[Криштиану Роналду]], [[Мұхаммед Фетхуллаһ Гүлен]]. --[[Қатысушы:Erboldilyara|Сариев Ербол]] ([[Қатысушы талқылауы:Erboldilyara|талқылауы]]) 23:37, 2022 ж. ақпанның 22 (+06)
:Қайырлы кеш, себебі мақаланы тізім арқылы толтырып жатыр. Әрлеу жағынан әдемі емес көрінеді --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:47, 2022 ж. ақпанның 23 (+06)

== Имам Шамиль ==

Сәлеметсіз бе. [[Шәміл]] мен [[Имам Шамиль]] деген мақалаларды байланыстыру (біріктіру десе де болады?) керек еді. Егер мүмкіндігіңіз болса, біріктіре аласыз ба? Кейбір қатысушылардан ұсыныс келіп жатқан еді. [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 19:28, 2022 ж. ақпанның 27 (+06)
:Жасалынды --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 14:35, 2022 ж. ақпанның 28 (+06)

== Өндемені жою. ==

Сәлеметсізбе Қасымов! Сіз неге менің өндемемді алып тастап жатсыз онда не қателік бар ма не мен бәрін дұрыс істеген едімғо немесе карточка дұрыс қойылмаған ба? [[Қатысушы:J.J.Portman|J.J.Portman]] ([[Қатысушы талқылауы:J.J.Portman|талқылауы]]) 17:58, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)
:қатысушы дегенге жылжытыпсыз, зертхана немес инкубаторға бастасаңыз дұрыс болар еді --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:06, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)

Қатысушы деген бетке жылжытсам өзімнің бетіме жылжыттымғо онда не қателік Нұрлан Қоянбаевты сонда жасап жатырмын ғой қате болғаннан кейін өзім өндеп қайтіп аударып аламғо. [[Қатысушы:J.J.Portman|J.J.Portman]] ([[Қатысушы талқылауы:J.J.Portman|талқылауы]]) 18:20, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)
:{{@|J.J.Portman}} қолданыстан шығып кеткен, әрі қате жоюлыға ұсынылған үлгілерді қойып жатырсыз. Сонымен қатар оның қойған өзінінде де толтырмай жатсыз. Сондықтан кері қайтарылды. Қазуикиде тұлғаларға арналған әртүрлі үлгілер бар --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:25, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)

Жарайды ал мақұл енді оны нестей алам оны тіпті менің зертхана қатысушы черновигінен алып тастасаңыз мен нені өзгерте аламын. [[Қатысушы:J.J.Portman|J.J.Portman]] ([[Қатысушы талқылауы:J.J.Portman|талқылауы]]) 23:29, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)
:Зертхана бетіңізге көшірдім. Үстіңгі сол жақта орналасқан --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:33, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)

Жарайды ниетіңізге рахмет қазір кіріп көрем сосын жақын арада өңдеп сізге тексеруге жіберем жасап біткен соң сіз соны тексеріп талаптарға сай келсе негізгі кеңістікке аударасыз келмесе аяғына дейін жөндеп ережеге сай етіп қайта жасаймын. [[Қатысушы:J.J.Portman|J.J.Portman]] ([[Қатысушы талқылауы:J.J.Portman|талқылауы]]) 23:36, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)

== Жаңа бастама ==

Қайырлы түн, Kasymov! Мүмкін менің идеям сізге орынсыз немесе абсурд болып көрінер, бірақ мен оған назар аударуыңызды сұраймын. Өзіңіз білетіндей, қазақша Уикипедиясындағы мақалалардың сапасы шетелдік бөлімдерден айтарлықтай артта қалып отыр. Көптеген мақалалар қысқа, сапасыз, және әшейін, қалай болса солай жазылған. Мен қазақша бөліміндегі мақаладар сапасын көтеру үшін орыс бөлімінің үлгісі бойынша мақалалар жазу арқылы түзетуге тырысып жатырмын. Алайда, көбірек сапалы мақалаларды жазуға уақыт жетпейді. Сол себепті, [[Уикипедия:Сенімді дереккөздер|Сенімді дереккөздерге]] сүйене отырып, нақты, сапалы мақалалар жаза алатын кем дегенде 5-10 адамнан тұратын топты жинау керек. Менің ойымша, мақала жазуды толығымен реформалау керек: ағылшын тіліндегі үлгіге сәйкес сенімді дереккөздермен сапалы мақалалар жазу. 

Уикипедия — әркім өз өзгерістерін жасай алатын бос орын. Тәуелсіз сауатты қатысушылар белгілі бір «альянсқа» құрылуы болатын еді. Сондықтан Мен сізге осы жобаны құрметті администратор ретінде қарастыруды ұсынамын! Сізден нұсқаулар, кеңестер мен сын беруіңізді сұраймын. Сұрақтарыңыз болса сұрай беріңіз!

Құрметпен, [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 23:33, 2022 ж. наурыздың 12 (+06)
:{{@|Айвентадор}} Рахмет, осыны Салиха, Мықтыбек мырзаларға да жазыңыз. Мен қолымнан келгенше көмектесуге тырысамын. Кеңесім мақаланың мазмұнын сапалы, мағыналы болуын тілеймін. Себебі, көп қатысушы аудару функциясы арқылы орыс немесе ағылшын уикидің дубликатын жасап жатыр, әрі кейбіреулерінің мағыналары қызық шығып жатады. Ьастысы соған назар аударса, менен жетіспейтін үлгілерді жасауға тырысамын) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:27, 2022 ж. наурыздың 13 (+06)

* Кеңесіңізге үлкен рақмет! Мықтыбек мырза мен Салиха ханымға жаздым. Жауап күтудемін. [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 10:51, 2022 ж. наурыздың 13 (+06)

* Қайырлы кеш, Kasymov мырза! Жобаны іске асыру процессі созылып кеткенінен кешірім сұраймын (алдында айтқандай, уақытым өте шектеулі. Бүгінгі күні демалыс басталғаннан соң жазып отырмын). Қазір менде жобамның бағдарламасы және негізгі принциптері жазылған «Уикипедия:Альянс» деген атты мақала дайындамасы бар. Жазуға рұқсат ете аласыз ба? (Мақаламды орынсыз деп өшіріп тастайды деп ойлап отырмын). Қазір администрация мүшелеріне және тәжірибелі қатысушыларға ұсыныс тастаудамын. [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 23:45, 2022 ж. наурыздың 18 (+06)

== Анықтауға көмектесіңіз, мен жаңа қызмын ==

Сәлеметсіз бе, құрметті Kasymov. 
Өкінішке орай, мен мақаланы негізгі бөлімге қалай аударуға болатынын түсінбедім (барлығы оқиды). Мақала орыс википедиясынан аударылған. Олар маңыздылығын растады.Менің зертханадағы мақалам, Intis Telecom деп аталады.[[Қатысушы:Technoperi|Technoperi]] ([[Қатысушы талқылауы:Technoperi|талқылауы]]) 23:43, 2022 ж. наурыздың 23 (+06)Technoperi

== Санат:Ергежейлі ғаламшарлар ==

Қазақша Уикипедияда [[:Санат:Шағын ғаламшарлар]] және [[:Санат:Ергежейлі планеталар]] деген екі санат бар екен. Әдейі істегендей, біріншісінің бірінші сөзі қазақ тіліне келмесе, екіншісінің екінші сөзі қазақ тіліне келмейді :) Яғни, екеуі де «Карликовые планеты» деген сөздің аудармасы, бірақ қазақи-ғылыми тұрғыда Карлик — Ергежейлі болса, Планета — Ғаламшар емес пе? Яғни, «Категория:Карликовые планеты» дегеннің қазақша дұрыс атауы [[:Санат:Ергежейлі ғаламшарлар]]. Тіпті орыс тіліне қарамаймыз дегеннің өзінде ағылшын тілінде де атауы осыны білдіреді. 

Енді, алдыңғы екеуін соңғы дұрыс санатқа қалай біріктірсе болады? Сол үшеуін біріктіріп берсеңіз--[[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 17:23, 2022 ж. наурыздың 24 (+06)
:Екеуін жойғаннан басқа амал жоқ, меніңше --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 21:41, 2022 ж. наурыздың 24 (+06)
::Ең бірінші санатты дұрыс атауға аудардым, яғни бірінші санатты аман алып қалайық, не дегенмен 2008 жылы пайда болды:) Ал екінші санат пен «Шағын ғаламшарлар» деген айдау бетін жойсаңыз--[[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 22:30, 2022 ж. наурыздың 25 (+06)
:::Ок, сұрақты дұрыс түсінбеген сияқтымын ғой) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:29, 2022 ж. наурыздың 26 (+06)

== Ақтөбедегі Мейірімді Бақташының Ғибадатханасы  ==

Саламатсызба! [https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D1%80%D0%B0%D0%BC_%D0%94%D0%BE%D0%B1%D1%80%D0%BE%D0%B3%D0%BE_%D0%9F%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%8B%D1%80%D1%8F_%D0%B2_%D0%90%D0%BA%D1%82%D0%BE%D0%B1%D0%B5 Храм Доброго Пастыря в Актобе] менде осы бетінің қазақ мәтін бар, бірақ маған бетінді жанадан бастау болмайды. Сізден кешірім сұрап, мақала бастауыңызды өтінемін. Бірінші абзац осындай: &quot;Ақтөбедегі Мейірімді Бақташының Ғибадатханасы - Атырау Апостол Әкімшілігіне қарасты Ақтөбе қаласындағы (Ақтөбе облысы) Рим-католик Ғибадатханасы.&quot;--[[Қатысушы:Dmitriymoroz1006|Dmitriymoroz1006]] ([[Қатысушы талқылауы:Dmitriymoroz1006|талқылауы]]) 21:30, 2022 ж. наурыздың 28 (+06)
:Саламатсыз, менен '''неге кешірім сұрап жатырсыз'''? Менің жеке энциклопедиям емес қой. Бастай беріңіз, кейінерек тексерістен өткізіп аламыз) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:36, 2022 ж. наурыздың 28 (+06)

== Сіз әдейі істейсізбе? ==

Менің өңдеген бетімді неге жоққа шығарып, өшіріп тастап жатырсыз? Себебі не ешқандай бұзушылық көріп тұрған жоқпын өзімнен. [[Қатысушы:Taragtybalasy|Taragtybalasy]] ([[Қатысушы талқылауы:Taragtybalasy|талқылауы]]) 08:50, 2022 ж. наурыздың 29 (+06)
:{{@|Taragtybalasy}}, сіз ешқандай дереккөздерсіз руды өзгертіп жатырсыз. Оған күмән туындағандықтан, кері қайтарып жатырмын --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:49, 2022 ж. наурыздың 31 (+06)

== Кавилл, Генри мақаласын ретке келтіріңіз ==

[[Кавилл, Генри]] мақаласын аударып бастапсыз, бірақ аударма аяқталмаған. Осындай секілді басқа да мақалаларыңыз болса дұрыстап ретке келтіруіңізді сұраймын. Бастаған соң аяқтамайсыз ба. Шала пұла , шала жансар мақалалармен қазақ Уикипедиясына ешкім кірмей қашып кетер. Одан да аз да болса, мақалаңызды мән-мағыналы қылып ретке келтіріп қойсаңыз сол дұрыс болады. Рахмет. [[--[[Қатысушы:Nurkhan|Nureke]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurkhan|талқылауы]]) 07:32, 2022 ж. наурыздың 31 (+06)]]
:{{@|Nurkhan}} ''[[Кавилл, Генри]]'' деген мақала бастаған емеспін, мен бастаған мақала '''[[Генри Кавилл]]'''. Иә дұрыс айтасыз, қазуикидің сапасы сын көтермей тұр, өкінішке орай. Мен админ болғандықтан жуықтағы өзгерістерді тексерумен және де елді-мекен, әкімшілік бірлік бойынша үлгілерді қазақша нұсқасымен алмастыру жұмыстарынан қол босамай тұр. Өзімде ой да бар негізі --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:46, 2022 ж. наурыздың 31 (+06)
&lt;s&gt;&lt;s&gt;:: Сонда саған бір мақаланы дұрыстауға бес жыл да жетпейтін болды ма? Сен өзің неткен ұлу-адамсың! --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 21:20, 2022 ж. тамыздың 13 (+06)&lt;/s&gt;&lt;/s&gt;

== Разрешение на публикацию статьи ==

Добрый день! Извините, что пишу на русском, я из России. Хочу создать статью про один из районов Дагестана. Дайте, пожалуйста, разрешение на публикацию. С правилами знаком, уже 10 лет как редактирую в Википедии. С уважением, --[[Қатысушы:Buntarion|Buntarion]] ([[Қатысушы талқылауы:Buntarion|талқылауы]]) 18:29, 2022 ж. сәуірдің 11 (+06)
:{{@|Buntarion}} Добрый вечер, добро пожаловать) Если честно я не знаю как это делается, наверно бюрократы решает этот вопрос. Свяжетесь с {{@|Arystanbek}}, {{@|Нұрлан Рахымжанов}} или {{@|Batyrbek.kz}} --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:21, 2022 ж. сәуірдің 13 (+06)
::Хорошо. Благодарю Вас! --[[Қатысушы:Buntarion|Buntarion]] ([[Қатысушы талқылауы:Buntarion|талқылауы]]) 23:52, 2022 ж. сәуірдің 13 (+06)

== Қорытынды шығару ==

&lt;s&gt;[[Уикипедия:Жақсы мақалаға үміткерлер/Қымыз]] бетіне қорытынды шығару керек. Негізі, бұл админнің жұмысы. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 20:44, 2022 ж. сәуірдің 23 (+06)
:Арыстанбек, Нұрлан мырзаларға айтып көріңізші. Осыға дейін қорытынды жасап көрмедім, әрі ол жерде 50/50 болып тұрған сияқты --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:56, 2022 ж. сәуірдің 23 (+06)
::Қап, админ емес екеніңді білдім ғой. Санау қабілетің де бүртүрлі екен: 7 дауыс қолдады, 1 дауыс қарсы болды — бұл 50/50 емес қой. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 22:59, 2022 ж. сәуірдің 23 (+06)
:::1 қарсы дауыс, 3 қалыс олардың айтылғаны түзетілді ме екен? Және бір қызығы қолдаған дауыстардың арасында да комментариялар жазған екен. Шешімді бюрократтарға тапсырдым. Меніңше кішкене болсын дереккөздер көбейтіліп, қазіргі уақыттағы жағдайын жазып кетсе жақсы болар еді. Сондықтан мен қалыс қойып отырмын. Ренжімеңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:20, 2022 ж. сәуірдің 23 (+06)&lt;/s&gt;

== [[Уикипедия: Арбитражды комитет|Арбитражды комитет]] ==

Сәлеметсіз бе? Қазіргі уақытта [[Уикипедия: Арбитражды комитет|Арбитражды комитет]] жұмыс істеуде ме?

Ренжімеңіз, бірақ Сіз және [[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|сіздің оппоненттіңіздің]] араларыңызда жарты жылға созылған ұрыстарыңыз шеттен бір түрлі көрінеді. Мен, әрине, сіздердің жеке қарым-қатынастарыңызға араласқым келмейді, бірақ кішкентай балалар сияқты ұрыса бергенше, Арбитражда шешерсіз? Бір жағынан, басқа қатысушыларға өздерінің мәселелерін шешуге көмектесер.

Қазіргі уақытта комитеттің бетін өңдеп жатырмын, өтініш, ресімдеуге көмектесесіз бе? (Өтінімдер (заявки) мен шешімдер, арбитражға қабылданбаған өтінімдер мұрағаты және т.б.).

Құрметпен, [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 09:35, 2022 ж. мамырдың 2 (+06)
:Саламатсыз, {{@|Айвентадор}}. Иә өкінішке орай сондай түсініксіз жағдай туындап жатыр. Себебі белсенді қатысушылар аз (болғанын өзінде тек өз жұмыстарынан ары аспайды), ережелердің толық немес шала жазылуы, содан анархия туындап жатыр. Жалпы уикипедияғы қатысты ережелер мен жобаларға аса қызығушылық жоқ еді) Ұсыныстар мен ережелер дайын болып жатса, өз тарапынан пікір мен дауыс беруге дайынмын. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:27, 2022 ж. мамырдың 2 (+06)

== Админге тән емес салақтық ==

[[Қатысушы талқылауы:Абай Кенжетай|Мына бетте]] сен ''«Мақалаларға мән-мағынасыз сөздерді қосуыңызды сұраймын»'' деп жазыпсың, бұл қатеңді тек бір жарым айдан кейін түзеп алдың. Ал сол ''мән-мағынасыз сөздердің'' қосылған-қосылмағанын тексердің ба? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 14:41, 2022 ж. мамырдың 4 (+06)
:{{@|Ерден Карсыбеков}} Мені тінтіп жүргенше, өзің де қазуикидің дамуына үлес қоспайсың ба? Қырағы екенсің, сол соңғы өзгерістерді қадағалап жөндеп отырсаң, үлкен көмек болар еді. Мен нақты айта аламын: жуықтағы өзгерістерді менен басқа ешкім өкінішке орай тексерістен өткізбей отыр, қаншама боқ-ауыз сөздер жазылып, интернеттен дайын нәрсені мақаланың ортасына тыға салып, тағы сол сияқты көптеген өңдемелер болып жатыр. Соның бәрін тексерістен өткізу 2-3 адамға үлкен салмақ түседі. Содан '''сұраймын''' деген қателік кетіп жатыр. Аталған қатысушы: ''болған екен'' орнына ''болған'' немесе керісінше өңдемелер жасап жатыр. Ондай мазмұнды толықтырмайтын өңдемелер қаншалықты қажетті? 7-8 өңдеме болса болар еді, жүйелі түрде болып тұр. Орыс уикиден келдіңіз ғой, жалғыз админдер емес сіз сияқты қырағы, жауап қайтара алатын тәжірибелі қатысушылар да автопатруль жасай алады. Жалғыз админдерге бүкіл сынды лақтыра бермей.

'''Бір айдан кейін''' де өзің де жоғарғы жаққа түсініксіз жауып жазыпсың ғой. Сосын неге сенде жаңа жазылған мақалалар да бір ғана санаттан болып жатыр, мысалға ''алфавит бойынша әндер''. Автор өзі бастаған мақаласын мейлінше мазмұны толығырақ және санаттар қоюға тырысу керек. Сосын талқылау бетімді қайта-қайта кері қайтарып, басқаларға шағымданып еді, қатарынан екі тақырыпты алып тастапсың) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 20:57, 2022 ж. мамырдың 5 (+06)
* Көмек сұрасаң, дұрыстап сұра, есуастанбай. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 22:06, 2022 ж. мамырдың 5 (+06)
: {{@|Arystanbek}}, бұл қатысушы бір емес бірнеше рет балағат сөздер жазып, компьютердың артынан клавиатура қаһарманы болып отыр. Бір шара қолданбаса болмайды. Мен уақытымды бөліп қазуикиге жұмыс жасап жатсам, артымнан тінтіп болмашы нәрселерге мазаны алып жатыр. Енді келіп мен көмек сұрап жатыр деп, мәселені басқа жағынан айналдырып шықты. О, Алла танымайтын біреудің соншама қадалғаны өте қызық екен. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:56, 2022 ж. мамырдың 5 (+06)

== Одан да Уикипедияға үлес қоспайсың ба? ==
Kasymov, сен болмашы нәрседен ұрыс-керісті іздей бермей, одан да Уикипедияға үлес қоспайсың ба? Сен былтыр &lt;big&gt;0&lt;/big&gt; мақала жазған екенсің, биыл да әлі &lt;big&gt;0&lt;/big&gt; мақала болып тұр. Есің дұрыс болса, менен үлгі алып, жетіспейтін материалдарды жазсаш. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 10:40, 2022 ж. мамырдың 6 (+06)
:МММ, аман бол {{@|Ерден Карсыбеков}}. Өзі соқтығысып, енді ұрыспай жөнімен жүр деген нәрсесі қызық екен --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 20:10, 2022 ж. мамырдың 6 (+06)
:: Жаза алмасаң — солай айт, балақай. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 22:41, 2022 ж. мамырдың 6 (+06)
:::мммм, көп жасағаннан емес, көпті көргеннен сұрау керек екен деген осы екен ғой --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:44, 2022 ж. мамырдың 6 (+06)
:::: Мақалдағаның орынды емес. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 22:48, 2022 ж. мамырдың 6 (+06)

== Үлгі:Шатастырмау ==

Қайырлы күн! «Үлгі:Шатастырмау» (орыс тілінде: «''Шаблон:Не путать''») санатын жасай аласыз ба? [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 08:50, 2022 ж. мамырдың 7 (+06)
:Уақыт тапсам, тырысып көрейін --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:05, 2022 ж. мамырдың 10 (+06)

== Беттерді жою туралы ==

* Қатысушы:Тұран Нұрәліұлы
* &lt;s&gt;Қатысушы:Тұран Нұрәліұлы/зертхана
&lt;/s&gt;* Қатысушы талқылауы:Тұран Нұрәліұлы
- Осы беттерді жойып беруіңізді сұраймын. Себебі, бұлар менің қатысушы атымды өзгетркен кезде қалып қалған беттер болатын. Көп уақытыңызды алмайды деп ойлаймын. Сіз админдердің бірі болғандықтан сізге жүгініп отырмын. Алдын-ала рахмет! [[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 01:05, 2022 ж. мамырдың 13 (+06)
:Тек екіншісін ғана жоя алдым, қалғандары басқалардың талқылау беттеріне сілтеп тұр. Жалпы қала берсін. Қатысушы атын өзгерткенде ондай нәрсе болып тұрады --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 16:19, 2022 ж. мамырдың 13 (+06)

== Goodbye ==

Hi Kasymov, I'm going to block globally because I made the bad translations.--[[Қатысушы:Martorellpedro|Martorellpedro]] ([[Қатысушы талқылауы:Martorellpedro|талқылауы]]) 00:48, 2022 ж. мамырдың 16 (+06)

== Сенің ауытқуыңды басқа қатысушылар да байқапты ==
&lt;s&gt;[[Талқылау:Cоңғы кесу (фильм, 2022)|Мұнда]] сенің басқа қатысушылардың еңбегіне жармасатыныңды бекерден бекер сынап тұрған жоқ. Бұдан дұрыс түйін шығаруың керексің, бұрыс белсенділікті қою керек. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 23:48, 2022 ж. мамырдың 22 (+06)
:Сен де жағаласпашы, жауап жаздым (қандай қате кеткенін оқи алатын шығарсың) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:50, 2022 ж. мамырдың 22 (+06)
::Балақай, өтірік соқпасаш, сен кіріскенге дейін ол жерде еш қате болған жоқ. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 08:21, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
::: @[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] қателеспейтін адам болмайды, мен де тәжірибелі қатысушы болсам да қателесемін. Кішкентай қате үшін жерден алып жерге салудың қажеті жоқ. Менен де мыңдаған қате табылады, мені неге осылай жерден алып жерге салмайсыз? --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 10:03, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:::: Мәселе қателердің тым көп болуында және оларды мойындамауда. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 14:48, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
::: @[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] сенен бір қате: &lt;s&gt;шығаруың керексің&lt;/s&gt; деген сөз қайдан шыққан? Дұрысы &lt;code&gt;шығаруың керек&lt;/code&gt; --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 10:11, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:::: Бұл қате емес, екінші нұсқаны да пайдалануға болады. Мысалы, [https://taraztv.kz/kz/news/society/zhurekke-ota-zhasaudan-sheberlik-synyby-otti мына сілтемедегі] жетінші абзацта сондай сөз тіркесі кездеседі. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 14:48, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
Қате, бұны БАҚ қате қалыптасытырып жіберді, әдеби тілде бұл өрескел қателік. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 16:51, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:Уикипедия әдеби сайт болмаған соң, мұнда басқа стильдердің сөз байлығын қажетінше пайдалануға болады. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 17:26, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
::'''Мәселе қателердің тым көп болуында:''' соны алғашқысынан бастап соңғы нәрсеге шейін тізбектеп көрсетуіңді '''міндеттеймін'''. Өзіне қатысы жоқ мәселеге кірісіп, бәле іздеген біреу екенсің. Әлі күнге дейін таң қаламын, танымайтын біреуге қастасып, балағаттап, дөрекі сөйлеп, ашуын менен алып жүргеніне. Сол жерде сенің атын немесе саған қатысты нәрсе айтылды ма? Соған да жауап берші? --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:25, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
::: @[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] әдепсіздерге арналған сайт бар шығар? Ал біз әдеби, ғылыми стилде жазамыз, бұл өз қолымызда. Әдепсіздер Уикипедияға әдепсіз жазды екен деп бізде әдепсіз жазбайтын шығармыз? --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 20:04, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:::: Әдепсіздікті не үшін айттыңыз? Менің қандай да бір сөзіме ренжігенсіз ба? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 23:55, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)

Осы оқиғаға араласып жатқаным үшін кешірім сұраймын, алайда өзімнің пікірімді айтып кетуді орынды көремін. Мен үшін, зайырлы '''энциклопедиялық''' сайтта «үлкен» кісілер бір-бірімен кішкентай балалар сияқты ұрысып жатқаны бір түрлі көрінеді. Ашуға салмай және дұрыс емес түсініп қалмаңыз, @[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден мырза]], сіз мен үшін — осы бөлімдегі ең алғашқы қол ұшын берген адамсыз, және мен сізге үлкен ризамын. Алайда, сіздің іс-қылығыңыз (нақтырақ айтқанда — бейтаныс адаммен [[Уикипедия:Сыпайылық|дөрекі түрде сөйлеу]], және ізінен қалмай қудалау) үшін сізге административті істі ашу — өте жеңіл. Сол себепті, бұның алдын-алу үшін, мәселені үлкен адамдар сияқты өзара шешімге келіп, немесе, [[Уикипедия:Арбитражды комитет|Арбитражды]] жаңа сайлап, сол жақта мәселені шешу керек деген ойдамын. [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 00:28, 2022 ж. мамырдың 24 (+06)
: Бұл талқылауға пікір қосқаныңыз орынды емес. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 11:38, 2022 ж. мамырдың 24 (+06)
::@[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]], орынды болсын, болмасын, дөрекілікті еш жерде (әсіресе әлеуметтік желілерде) құптамайды. Егер бір нәрсемен келіспесеңіз, немесе өзіңіздің пікіріңізді жеткізгіңіз келсе, агрессиясыз, [[Уикипедия: Сыпайылық|сыпайы түрде]] жеткізіңіз. Бұл этикеттің қарапайым ережелері: ''басқалардың өзіңе қандай қарым – қатынаста болсын десең, басқаларға да сондай қарым – қатынаста бол''. [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 17:49, 2022 ж. мамырдың 24 (+06)
::: Бірінші қатеңіз міні: бұл жер — әлеуметтік желі емес. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 17:30, 2022 ж. маусымның 28 (+06)&lt;/s&gt;

== Қате үлгі ==
Мен [[Жәнібек Әлімханұлы]] мақаласында статистиканы өзгертіп едім. Үлгі:Инфобокс деп қызыл болып шығып тұр. Сосын Үлгі:Боксшы қарасам сіз жаңа ғана өзгертіпсіз. Айтайын дегенім неге олай болып тұр, сондықтан мен өзгерткеңізді жоққа шығардым, сонда да қате. Үлгіні қалпына келтріңізші, өтініш -- [[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 01:35, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:{{@|TuranNur}} Мен '''Инфобокс''' үлгісін жойып тастадым. Жоғарыда ''ұрыс іздеп жүрген немесе Альфи мырзалар'' өздері мықты қырағы білімдерімен соны ағылшын немесе орыс уикиден аударып, жасап шықсың. Соларға айтсаңыз болады --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:27, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
::Инфобокс үлгісін не үшін жойып тастадыңыз, соны түсінбедім? [[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 23:13, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:::Жоғарыда себебін жазып көрсеттім, менің жасаған нәрселерім ылғи да қате әрі қазуикиге пайдасы жоқ екен. (бұдан басқа көптеген үлгілер бар, оларды жою жоспары тұр) Аталған кісілер өздері жасап шығарсың, ''инфобокс-2'' немесе ''карточка'' деп --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:23, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)

== Үлгі:Боксшы ==

Боксшы үлгісінде boxrec_id сілтемесін дұрыстайын деп едім, бетті қорғап тастапсыз. BoxRec сайтына кіргенде профилі көрініп тұру керек қой. [[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 00:43, 2022 ж. мамырдың 25 (+06)
:{{@|TuranNur}} қорғағам себебім, әркім өзгерістер жасай бермеу үшін. Көбісі үлгіні түсінбейді. ''boxrec_id сілтемесін'' үлгіден емес, мақалада қосу керек (жасап қойдым) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:29, 2022 ж. мамырдың 26 (+06)
::'''Мысалы''': [[Жәнібек Әлімханұлы]] мақаласындағы ''Қызметтік тізімі (boxrec)'' деп тұрған көк сілтемені бассаңыз BoxRec профилі шықпай тұр, соны көрсеңіз. [[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 01:35, 2022 ж. мамырдың 27 (+06)
:::{{@|TuranNur}} түзетілді --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:17, 2022 ж. мамырдың 28 (+06)

== [[Украин тілі]] ==

«[[Украин тілі]]» мақаласын [https://ru.m.wikipedia.org/wiki/%D0%A3%D0%BA%D1%80%D0%B0%D0%B8%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D1%8F%D0%B7%D1%8B%D0%BA орыс тіліндегі нұсқаға] сәйкес бірге қайта жазуды ұсынамын! [[Сурет:Smile-big.svg|30px]] [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 11:29, 2022 ж. мамырдың 28 (+06)
:Рахмет, ұсынысыңызға. Бірақ мен қазір қазуикиде бар үлгілерді тексерістен өткізіп, инфобокс үлгісін алмастыру жұмыстары мен айналысып жатырмын. Сондықтан көмектесе алмаймын( --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:27, 2022 ж. мамырдың 28 (+06)

== Севилья ==

== Севилья ==

Мен [[Севилья]] мақаласын [[Севилья (футбол клубы)]] деп ауыстыруды ұсынамын. Ал, [[Севилья]] мақаласы Севилья мақаласына сілтену керек деп ойлаймын. Ойыңызды [[Талқылау:Севилья]] бетіне білдірсеңіз.--[[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 14:01, 2022 ж. мамырдың 31 (+06)
:{{@|TuranNur}}, Мықтыбек мырзаға айтасыз ғой деймін. ''Севилья'' сөзіне көптеген мақалалар сілтеніп тұр. Оның бәрін түзетіп шығу керек--[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:06, 2022 ж. мамырдың 31 (+06)

== Сәлеметсізбе ==

[[Kazman322]] деген қатысушыға бан беруіңізді сұраймын. Руларды өңдеуін, беттерді бүлдіруді қоймайды. Вандализм жасап жатыр. [[Қатысушы:Granttka tus Diyas|Granttka tus Diyas]] ([[Қатысушы талқылауы:Granttka tus Diyas|талқылауы]]) 14:52, 2022 ж. маусымның 6 (+06)

* [https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D2%9A%D0%B0%D1%82%D1%8B%D1%81%D1%83%D1%88%D1%8B_%D1%82%D0%B0%D0%BB%D2%9B%D1%8B%D0%BB%D0%B0%D1%83%D1%8B:Kazman322&amp;oldid=3039671 1] [[Қатысушы:Kazman322|Kazman322]] ([[Қатысушы талқылауы:Kazman322|талқылауы]]) 14:56, 2022 ж. маусымның 6 (+06)

:Мына боқтығыңызға қарағанда сізді бұғаттау керек сияқты ғой &lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 21:46, 2022 ж. маусымның 6 (+06)

== Сүзгі ==

Бүгін [[Үлгі:АҚШ саясаты]] жасадым, алғашында үлгі түгел дайын болып, оны бір ғана өңдемемен жарыққа шығаруға болатын еді. Бірақ сүзгі оны жібермей, қай жерден кеткенін іздеу үшін бөліп-бөліп 8 өңдемемен жүктеуге тура келді. Сондағысы жібермей тұрғаны мына мақаланың [https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%BB%D0%B8%D0%BD%D0%BA%D0%B5%D0%BD,_%D0%AD%D0%BD%D1%82%D0%BE%D0%BD%D0%B8] атауы екен🤦‍♂️ Тіпті қазірдің өзінде сілтеме ретінде жазғанның өзін өткізбей тұр. Осы мақаланың атауы үлгідегі &quot;Сытқы саясат&quot;→&quot;Мемлекеттік хатшы:&quot; деген жерге қойып беріңізші! [[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 15:30, 2022 ж. маусымның 9 (+06)
:{{@|Nurtenge}} сол сүзгіні қателеспесем Арыстанбек мырза қойды, сол кісіге өтініп көріңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:11, 2022 ж. маусымның 11 (+06)
::Болды, қойылды, рахмет) Тағы бір рет тексерейінші деп қойып көрсем қойылды. Сүзгі қуып тұрған ғой шамасы))--[[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 13:49, 2022 ж. маусымның 11 (+06)

== Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022 ==

{{WAM
|header = [[meta:m:Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022|Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022]] &lt;div style=&quot;margin-right:1em; float:right;&quot;&gt;[[Сурет:Wikidata 2022 Istanbul social media campaign 02.jpg|right|thumb|300px|Wikidata 2022 Istanbul|link=meta:Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022]]&lt;/div&gt;
|subheader = Конференция 2022 жылдың 21-23 қазаны аралығында Түркияның [[Ыстанбұл]] қаласында өтеді.
&lt;div  style=&quot;text-valign:center; margin-left:200px; margin-right:50px; margin-top:10px; position:absolute;&quot;&gt;
|body = Құрметті достар,

Ыстамбұл Уикидерек конференциясына стипендия алуға өтінімдер ашық екенін хабарлауға қуаныштымын. Егер сіз түркі қауымдастығының өкілі болсаңыз және түркі тілдеріндегі Уикимедиа жобаларына белсенді қатысатын болсаңыз, онда сіз стипендияға өтініш бере аласыз. Өтініштер 2022 жылдың 30 маусымы, UTC 23:59 дейін қабылданады.

Үміткерлер толық стипендияға өтініш бере алады. Толық стипендия Түркі қолданушылары тобының Уикимедиа қауымдастығы (Wikimedians of Turkic Languages User Group) ұйымдастыратын конференция кезінде жеке тұлғаның екіжақты саяхат, ортақ тұрғын үй және тамақтану құнын қамтиды.

* Түркі тіліндегі уикимедиашыларға арналған Wikidata Training туралы қосымша ақпарат алу үшін мына сайтқа кіріңіз: https://w.wiki/53dX
* Стипендия, тіркеу және өтініш формасы туралы көбірек білу үшін мына сайтқа кіріңіз: https://w.wiki/5FFv

Бұған қоса, Түркі қолданушылары тобының Уикимедиа қауымдастығы жобалары мен оқиғалары туралы ақпарат пен жаңалықтар алу үшін біздің пошталық тізімге (https://w.wiki/5FFw) жазылуға шақырамыз.

Барлық жақсылықты тілеймін [[User:Mehman97|&lt;span style=&quot;color:#ff0500&quot;&gt;'''''Mehman'''''&lt;/span&gt;]] [[User Talk:Mehman97|&lt;span style=&quot;color:#0500ff&quot;&gt;'''''97'''''&lt;/span&gt;]] 03:48, 2022 ж. маусымның 11 (+06)


|footer = Бұл хабарлама [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|бот]] арқылы жіберілген • [[Уикипедия:Хабарлама тарату/Жеткізіп беру тізімі|Жазылу немесе жазылудан бас тарту]]
}}
&lt;!-- https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A5%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83/%D0%96%D0%B5%D1%82%D0%BA%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BF_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%83_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96&amp;oldid=3014707 тізімін пайдаланып User:Arystanbek@kkwiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Сауатсыз ==

&lt;s&gt;Терминология — бұл терминдердің жиынтығы. [[Мизансцена|Мына мақалада]] сен ''терминология'' орнына ''терминологиялар'' дегенді қолданыпсың. Қатеңді түзеп шық. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 22:29, 2022 ж. маусымның 11 (+06)
:Түзетілді, сондағы қазуикиге анда-сонда кіріп менің өңдемелерімді андып отыру ма? 3 облыс пайда болды, соған қатысты мақалаларды ретке келтіруге көмек ұшын берсеңіз, одан да пайдалы жұмыс болар еді. Әттең орыс уики маңыздырақ((( --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 02:59, 2022 ж. маусымның 12 (+06)
:: Сен қате жасамай жүре алмайды екенсің. Өзің '''0''' мақала жазып, қалай ғана ақыл бермекші болып жүрсің?! --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 13:49, 2022 ж. маусымның 12 (+06)
* Сен «анда-санда» дегенді де дұрыс жаза алмағаның тіпті масқара ғой админ үшін. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 13:52, 2022 ж. маусымның 12 (+06)

:Бұл жер талқылау беті, яғни еркін түрде жазуға болады. Менің жерімде ағаларға ''тәте'' деп атайды, анда-санда немесе анда-сонда деп айтады, енді уикипедияны тастап менің қалай сөйлетініме тиісе бастадың ба? Сосын 0 мақала жазатын кісі қазуикиде өңдеу жағынан 2 орында, көрші елдің уикиін дамыта бергенше осында кезінде келгенде мүмкін сенде алғашқылардың қатары болар ма едің. 12 жылда қазуикиге 4000-ға жуық өңдеу жасау аз енді.
* Талқылау бетімді өз бетінше өзгертуді доғарыңыз, бітікшілерге хабарлама тастап, талқылау бетімді өзге қатысушының өзгерткені үшін бұғаттауға ұсынатын боламын. Соңғы ескертуім --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:39, 2022 ж. маусымның 13 (+06)
* Ештеңені де түсіндірмей-ақ қойшы, сауатсыз екеніңді баяғыдан білемін. Одан да өзің жойған [[А.Байтұрсынов жазуы және емле ережелерінің тарихы|осы мақаланы]] қалпына келтірші және оқып шықшы, мүмкін қателерің де азаятын шығар. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 06:42, 2022 ж. маусымның 13 (+06)&lt;/s&gt;

== Қате қойған үлгіңді жойдым ==

&lt;s&gt;Пайдалы мақалаларды жоюға тырысып, Қазақ Уикипедиясына қиянат жасаудан тайынбағаның жаман болды. [[Қайта жаңғырту]] деген мақаланы жоймақшы болдың, бірақ сенің жою үлгісін қайта мен жойдым. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 12:06, 2022 ж. маусымның 13 (+06)
	
* Сен неге басқа адамдардың пікірлерін жойып жүрсің? Вандализмге ұрынған нағыз сорлы болдың ғой. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 20:56, 2022 ж. маусымның 13 (+06)

**Тағы да жасаған нәрсемді кері қайтарсаң, мен дауысқа салмай бұғаттай саламын --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:40, 2022 ж. маусымның 13 (+06)

* Ие, &quot;ақымаққа айтқан сөз далаға атқан оқпен тең&quot; деген осы екен. Саған сөзім жоқ. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 11:23, 2022 ж. маусымның 29 (+06)
::{{@|Ерден Карсыбеков}} деген мырзаның іші пысып, не естерін білмей жүр екен? {{@|Білгіш Шежіреші}} мырза, {{@|Салиха}} ханым бәлкім осы кісі ''Көкпекті және Самар ауданындағы ауылдарды'' қалай бөлгенін білетін шығар. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 17:19, 2022 ж. маусымның 29 (+06)
:::Сенің қателерің бітпейді екен. Осы &quot;естер&quot; деген сөзді қайдан алып жүрсің?! --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 18:42, 2022 ж. маусымның 29 (+06)
::::@[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] Неге админмен сіз деп сөйлеспейсіз, ұят емес пе? Қателеспейтін адам жоқ, бәріміз де қателесеміз. Әрі бұл жай ғана талқылау ғой. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 21:54, 2022 ж. маусымның 29 (+06)

Біледі деп ойламаймын. Есесіне [[Қатысушы:Салиха|Салиха]] ханым Көкпекті ауданы әкімдігіне шейін хабарласып, ауылдарды қалай бөлгенін біліп алыпты👍 [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 18:12, 2022 ж. маусымның 29 (+06)&lt;/s&gt;

== Жаңа облыстар туралы ==

Қайырлы күн! Сізге екі облысты өңдеуде (Ұлытау, Жетісу) көмек керек болса айтыңыз, көмектесеміз, нақтылап берсеңіз болды. [[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] де көмектесуге сұранып отыр. [[Абай облысы]]нан [[Көкпекті ауданы]] елді мекендері ғана қалды, ертең бітіремін. [[Қатысушы талқылауы:Салиха]] Салиха 15:19, 2022 ж. маусымның 21 (+06)
:{{@|Салиха}} мен сіздерге көмектесіп жатқанмын) Меніңше екі облысты да бастай беріңіз, үш жақтан жабылып тез аяқтап жібереміз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:10, 2022 ж. маусымның 21 (+06)
::Жақсы онда, [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]]мен бөліп алармыз. [[Көкпекті ауданы]]н өңдеуде қиындық туындап тұр, ауылдар аудандар арасында (Самар ауданымен) қалай бөлінгені белгісіз, еш жерден таба алмадым. Сізге белгілі ақпарат бар ма? [[Қатысушы талқылауы:Салиха]]--Салиха 11:34, 2022 ж. маусымның 22 (+06)
:::Кеш жарық, [[Қатысушы:Салиха|Салиха]]! Аққаладан басқа ауылдық округтердің қай ауданға жататынын таптым.
:::* [[Көкпекті ауданы]]: Биғаш, Көкжайық, '''Көкпекті''', Қ. Аухадиев, Тассай, Теректі, Үлгілі Малшы, Үлкен Бөкен, Шұғылбай. 
:::* [[Самар ауданы]]: Бастаушы, Құлынжон, Мариногор, Миролюбов, Палатцы, '''Самар''', Сарыбел. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 22:01, 2022 ж. маусымның 23 (+06)
::Рахмет: Көкпекті ауданы әкімшілігіне хабарласып, анықтап алғанмын. [[Қатысушы:Салиха|Салиха]]--Салиха 15:39, 2022 ж. маусымның 26 (+06)

Сонда да бір қателіктер кеткен сияқты. Себебі Самарда 8, Көкпектіде 9 а/о болуы керек еді. Тіпті Көкпектінің 1 а/о Самар ауданының ішінде тұр. Түсініксіздеу [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 02:19, 2022 ж. маусымның 29 (+06)

== Кент пе, облыс па ==

Мырза, [[Қызылжар (Жаңаарқа ауданы)]] бетін [[Қызылжар (Ұлытау облысы)]] деп пе, әлде [[Қызылжар (кент)]] деп өзгерте ме? Себебі Қызылжар деген кент Қазақстанда жалғыз екен. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 02:18, 2022 ж. маусымның 24 (+06)
:{{@|Білгіш Шежіреші}}  ''Қызылжар (Ұлытау облысы)'' деген дұрыс, осыға дейін қаншама кенттерді облыс немесе аудандарын көрсетіп атадық --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:50, 2022 ж. маусымның 26 (+06)

Жарайды, рахмет [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 00:48, 2022 ж. маусымның 27 (+06)

Тағы да сұрарым, жаңадан жасаған &quot;Қазақстан кенттері&quot; санатын кенттердің мақалаларына қосу үшін &quot;... облысы кенттері&quot; деген подкатегория жасау керек пе? Немесе кенттерге &quot;Қазақстан кенттері&quot; санатын тікелей қоса берейін бе? [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 01:04, 2022 ж. маусымның 27 (+06)
:Нақты жауап бере алмадым, Нұрлан немесе Батырбек мырзадан сұрап көріңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:06, 2022 ж. маусымның 27 (+06)

Сәлеметсіз бе, мына айдағыш бетті [[Балықшы ауылдық округі (Атырау)]] жойып жібере аласыз ба [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 19:40, 2022 ж. шілденің 10 (+06)

:Кеш жарық, мырза. Айтайын дегенім, көне қалашықтардың координаттарын мақалаға қосып шығайын деп едім. Сондай бір мақалаға [[Ақтөбе-Лаэти қалашығы]] қалашықтың координаттарын [[Үлгі:Coord]] үлгісімен жаздым. Барлығына осымен қоса берсем қате болып есептелмей ме екен? (&lt;s&gt;Ертең өшіріп тастап жүрсе&lt;/s&gt;) [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 01:09, 2022 ж. тамыздың 12 (+06)
:: Координаттарды [[Үлгі:Көне қалашық‎|мына үлгінің]] ішінде қолдануға болады. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 17:19, 2022 ж. тамыздың 12 (+06)

Бәрекелді, Ерден мырза. Жарайды, рахмет. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 01:31, 2022 ж. тамыздың 14 (+06)

== Жаңа облыстар картасы ==

Қайырлы күн! Үлгілер үшін (мысалы,тау) жаңа облыстардың картасын жасап берсеңіз жақсы болар еді. Үлгілер картамен көркем әрі әсерлі шығады. [[Қатысушы талқылауы:Салиха]] Салиха 17:19, 2022 ж. маусымның 30 (+06)
:Саламатсыз, {{@|Салиха}}. Иә ол туралы ойлап жүр едім. Бірақ та ондай әрлеу жағын білмедім, Арыстанбек мырза айтып көріңіз, ол кісі жаңа Қазақстанның әкімішілік картасын ортаққорға жүктеу алатын қатысушыны тауып қалар. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 13:25, 2022 ж. шілденің 2 (+06)

== Конкурс мақаласы ==

Kasymov мырза, неге логотивті өшіре бересіз, конкурсқа ұсынылған мақалалар осы логотивпен жазылып жатыр, білмесеңіз басқа уикипедиялардағы ұсынылып жатырған мақалаларды қараңыз. [[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 23:36, 2022 ж. шілденің 4 (+06)
:{{@|Мағыпар}} Меніңше мақалаға емес, сол конкурс жобасына немесе өзіңіздің жеке бетіңізге тізімдеп көрсеткен дұрыс болар. Кейін конкурс аяқталғанда жаңағы үлгілеріңізді кім алады? Уайымдамаңыз, мен немесе басқа да қатысушылар кішігірім өңдеу жасап кетсе де, авторы ылғи да сіз боласыз. Егер сол жағын ойлап жатсаңыз. Ең дұрысы жоба бетіне көрсеткен дұрыс-ау) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:43, 2022 ж. шілденің 4 (+06)

== Тәулік суреті ==

Армысыз, ''Kasymov''. Қазір уақытыңыз болса, басты беттегі ''тәулік суретін'' жөндеп қойсаңыз дұрыс болар еді. Рақмет! [[Қатысушы:Ұлы Тұран|Ұлы Тұран]] ([[Қатысушы талқылауы:Ұлы Тұран|талқылауы]]) 00:35, 2022 ж. шілденің 7 (+06)
:Ертең жасауға тырысамын --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:43, 2022 ж. шілденің 7 (+06)

== Хауа ==

«[[Хауа Ана]]» және «[[Хауа ана]]» деген мақалаларды біріктіріп, атын жәй ғана «Хауа» дегенге ауыстыруды жөн көремін. Өтініш, біріктіре аласыз ба? [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 14:38, 2022 ж. шілденің 11 (+06)

== Дұрыс тұрған санатты неге алып тастадың? ==
[[Фрэнсис Бэкон]] мақаласын шұқылап, ондағы [[:Санат:Англия философтары]] деген сілтемені жойғанда, мақсатың не еді? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 22:18, 2022 ж. шілденің 16 (+06)

== Мән-мағынасыз үлес қосқанды қоймадың-ә ==
[[Алан Менкен|Мына мақалаға]] жағаласып, шағын өңдеме жасапсың. Бірақ сол өңдеменің өзі мағынасыз болып шықты. Kasymov, есуастықтан арылу керек. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 16:06, 2022 ж. шілденің 25 (+06)
:{{@|Ерден Карсыбеков}}, Ол үлгіні МЕН жасадым, есуас болмасан {{tl|музыкант}} үлгісіне кіріп &lt;code&gt;Фон&lt;/code&gt; параметрін қалай толтыру керектігі көрсетілген. Көзі ашық, әріп танитын жансын ғой. Одан да жуықтағы өзгерістерді тексерістен өткізіп отырсан пайдасы 1000 есе болар еді, менімен базардағы сатушылар ұқсап салғыласып, артымнан қалмай --[[Арнайы:Үлесі/95.82.126.85|95.82.126.85]] 00:35, 2022 ж. шілденің 26 (+06)
:: Балақай, үлгіні ешкім айтып отырған жоқ. Оқи алмасаң, мұғаліміңе айтып жібер, есуастанбай. Мен жазған мақалаларыма қызғанып жүрсің ба әлде, артымнан бір есалаң бала сияқты қалмай отырсың ғой. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 00:45, 2022 ж. шілденің 26 (+06)
:::{{@|Ерден Карсыбеков}} Мен не деймін, домбырам не дейді. Мақаланың мазмұнын біреу өзгертті ма? Есуастықты қойып қандай өзгеріс жасағанды көзіңді ашып, асықпай қара! --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:53, 2022 ж. шілденің 26 (+06)
:::: Иә, мақаланың мазмұны еш өзгерген жоқ. Мен саған соны айтып отырмын ғой, сен еш мағынасыз үлес қосып жүрсің, еріккен бір сандалбай болдың ғой. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 08:07, 2022 ж. шілденің 26 (+06)

== Кино мен математиканы шатастырған баланы бірінші рет көріп тұрмын ==
[[Операторлық өнер]] деген мақаланы жедел жоюға ұсынғаның қате. Ұсыну себебінде сен оған дубликат мақала бар деп көрсетіпсің. Енді [[Операторлар|сол мақаланы]] ашып қарамайсың ба?! Ол математикалық операторлар туралы ғой, ал анау кино жайында. Сен өзің неше сынып бітіргенсің??? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 08:33, 2022 ж. шілденің 26 (+06)

== Жедел жою ==

* Коммунистическая (метро бекеті)
* &lt;s&gt;Философские труды Королевского общества&lt;/s&gt;
* &lt;s&gt;Әбдіжәміл кәрімұлы нұрпейісов&lt;/s&gt;
Осы беттерді жедел жоюды сұраймын. Ойланбай-ақ жоя салуға болады ғой. Өзіңіз қарап көрерсіз. [[Қатысушы:Ұлы Тұран|Ұлы Тұран]] ([[Қатысушы талқылауы:Ұлы Тұран|талқылауы]]) 13:09, 2022 ж. тамыздың 1 (+06)
:{{@|Ұлы Тұран}} екеуін жойдым, метро бекеті керек болып қалуы мүмкін--[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:40, 2022 ж. тамыздың 1 (+06)

== Үлгі:Метро ==
Қайырлы кеш, метро деген үлгіні қолдана алмадым, тіпті оны қою мүмкін емес! Алматы қаласының метро бекеттері туралы мақалаларға үлгі қойып шықсам ба деп едім, осы үлгі ауадай қажет боп тұр. Үлгіні қазақшаға аударып, түзетіп, дұрыстасаңыз. [[Қатысушы:Ұлы Тұран|Ұлы Тұран]] ([[Қатысушы талқылауы:Ұлы Тұран|талқылауы]]) 20:41, 2022 ж. тамыздың 8 (+06)

:Енді керек емес сияқты, Ерден Карсыбеков мырза Метро бекеті үлгісін жасап қойыпты. [[Қатысушы:Ұлы Тұран|Ұлы Тұран]] ([[Қатысушы талқылауы:Ұлы Тұран|талқылауы]]) 09:46, 2022 ж. тамыздың 9 (+06)
::{{@|Ұлы Тұран}}Өте дұрыс болыпты, жалпы үлгілерді өздеріңіз де жасап үйренсеңіздер жақсы болып кетер еді) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:29, 2022 ж. тамыздың 9 (+06)

== Lada ==

@[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]] Неліктен сіз Lada парақшасын жойдыңыз? Мақала ретінде құрғым келді, бірақ қазақша Уикипедияға 100 рет өңдеу жасауым керек болды. Қазақша Уикипедияда Lada мақала жасап бере аласыз ба?[[Қатысушы:SSHTALBI|SSHTALBI]] ([[Қатысушы талқылауы:SSHTALBI|талқылауы]]) 13:00, 2022 ж. тамыздың 10 (+06)

рахмет [[Қатысушы:SSHTALBI|SSHTALBI]] ([[Қатысушы талқылауы:SSHTALBI|талқылауы]]) 12:58, 2022 ж. тамыздың 10 (+06)
:{{@|SSHTALBI}} инкубатор немесе зертханаға бастасаңыз болады --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:10, 2022 ж. тамыздың 14 (+06)

@[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]] Мен Жоба:Инкубатор/Lada бастадым, бірақ жобаны мақалаға айналдыру керек пе, соны сізден шешкім келеді. Қажет болса, оны түзетіңіз, содан кейін оны өзіңіз мақала жасаңыз [[Қатысушы:SSHTALBI|SSHTALBI]] ([[Қатысушы талқылауы:SSHTALBI|талқылауы]]) 01:54, 2022 ж. тамыздың 15 (+06)

== Мақалаларды біріктіруге ұсыныс ==

Кейде бір нәрсе туралы жазған екі мақала деген болады екен. &quot;Жалпы ұлттық социал-демократиялық партия&quot; және &quot;Біріккен Танзания Республикасы&quot; атты мақалаларды жоюға ұсыныс жасап жатырмын. Оларды &quot;Жалпыұлттық социал-демократиялық партия&quot; мен &quot;Танзания&quot; мақалаларымен біріктіру керек. [[Қатысушы:Malik Nursultan B|Malik Nursultan B]] ([[Қатысушы талқылауы:Malik Nursultan B|талқылауы]]) 18:52, 2022 ж. тамыздың 13 (+06)

Және де &quot;Микеланджело Буонарроти&quot; мен &quot;Микеланждело&quot; мақалалары да солай. [[Қатысушы:Malik Nursultan B|Malik Nursultan B]] ([[Қатысушы талқылауы:Malik Nursultan B|талқылауы]]) 18:56, 2022 ж. тамыздың 13 (+06)
:Жақсы --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:10, 2022 ж. тамыздың 14 (+06)

== Тағы бір мағынасыз өңдеме ==
Мен жаңартып жіберген [[Үлгі:Қазақстанның көне қалалары|мына үлгіге]] сенің жағаласқаның біршама орынсыз болған екен. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 14:57, 2022 ж. тамыздың 15 (+06)

== Мақаланы қалпына келтір ==
Әй, саған Ахмет Байтұрсынов не жамандық істеді? [[А.Байтұрсынов жазуы және емле ережелерінің тарихы|Мына мақаланы]] қандай мақсатпен жойдың? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 21:18, 2022 ж. тамыздың 18 (+06)

== FYI ==

A user has mentioned you on Jimbo's talk page on enwiki. [https://en.wikipedia.org/wiki/User_talk:Jimbo_Wales#Request_for_unlock You can see it here]. [[Қатысушы:Praxidicae|Praxidicae]] ([[Қатысушы талқылауы:Praxidicae|талқылауы]]) 22:31, 2022 ж. тамыздың 20 (+06)
: {{@|Praxidicae}} Because this participant writes a complaint all the time, and I answer him, explain, he switches to another topic, humiliates me and responds rudely. I warned that if this continues, he will be blocked. If you notice then half of my discussion is written by him. Some he managed to remove. Member banned for 2 weeks --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:00, 2022 ж. тамыздың 20 (+06)
::I figured as much, just wanted to let you know though. Hopefully he stops. [[Қатысушы:Praxidicae|Praxidicae]] ([[Қатысушы талқылауы:Praxidicae|талқылауы]]) 23:01, 2022 ж. тамыздың 20 (+06)

{{@|Praxidicae}}, user unblocked  [[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:34, 2022 ж. тамыздың 22 (+06)</text>
      <sha1>c5qb9nbcn9yhlaasu9x8xo2g3atitxv</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Маңғыстау (ауыл)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>159880</id>
    <revision>
      <id>3063313</id>
      <parentid>2956470</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T06:56:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>сурет қою</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4699" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан
 |статусы                 = Ауыл
 |атауы                   = Маңғыстау
 |сурет                   =
 |әкімшілік күйі          = Ауылдық округ орталығы
 |елтаңба                 = 
 |ту                      = 
 |елтаңба сипаттамасы     = 
 |ту сипаттамасы          = 
 |елтаңба ені             = 
 |ту ені                  = 
  |lat_dir =N |lat_deg =43 |lat_min =41 |lat_sec =44 
  |lon_dir =E |lon_deg =51 |lon_min =19 |lon_sec =34 
  |CoordAddon             = 
 |ел картасы             = 
 |облыс картасы          = 
 |аудан картасы          = 
 |ел картасының өлшемi    = 
 |облыс картасының өлшемi = 
 |аудан картасының өлшемi = 
 |облысы                  = Маңғыстау облысы
 |кестедегі облыс         = Маңғыстау облысы{{!}}Маңғыстау
 |ауданы                  = Мұнайлы ауданы
 |кестедегі аудан         = Мұнайлы ауданы{{!}}Мұнайлы 
 |мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
 |мекені                  = Маңғыстау ауылдық округі{{!}}Маңғыстау  
 |ішкі бөлінісі           = 
 |әкімі                   = 
 |құрылған уақыты         = 
 |алғашқы дерек           = 
 |бұрынғы атаулары        = ''Маңғышлақ'' 
 |статус алуы               = 
 |жер аумағы                  = 30,63
 |биiктiктiң түрi         =
 |орталығының биiктігі    =
 |климаты                 = 
  |тұрғыны                = 14818
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 1017,20
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
 |телефон коды            = 
 |пошта индексі           = 
 |пошта индекстері        = 
 |автомобиль коды         = 12
 |идентификатор түрі      =
 |сандық идентификаторы   = 
 |ортаққордағы санаты     = 
 |сайты                   =
 |сайт тілі               = 
 |сайт тілі 2            =
 |сайт тілі 3            = 
 |сайт тілі 4           = 
 |сайт тілі 5            = 
 |add1n                  =
 |add1                   = 
 |add2n                  = 
 |add2                   = 
 |add3n                  = 
 |add3                   = 
}}
'''Маңғыстау''' – [[Маңғыстау облысы]], [[Мұнайлы ауданы]] [[Маңғыстау ауылдық округі]]не қарасты ауыл (1966-2005 жж. кент), теміржол бекеті.

== Тарихы ==
Іргесі [[1966 жыл|1966]] жылы Ақтау – Бейнеу темір жолын салуға байланысты қаланған.  

== Инфраструктурасы ==
Мұнда Маңғыстау мұнай-газ АҚ-ның 4 мекемесі, Атырау тасымалдау бөлімшесіне қарасты мекемелер бар. Ауылда 4 мектеп, орталық аудандық емхана, емхана, жедел жәрдем және дәрігерлік амбулатория бар.

== Географиялық орны ==
Облыс орталығы [[Ақтау]] қаласынан солтүстік-батысқа қарай 20 км жерде орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 12433 адам (6072 ер адам және 6361 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 14818 адамды (7440 ер адам және 7378 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Галерея ==
&lt;gallery&gt;
Мангистау. ж.д.вокзал.jpg|Темір жол вокзалы


&lt;/gallery&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
{{Мұнайлы ауданы елді мекендері}}
[[Санат:Мұнайлы ауданы елді мекендері]]
[[Санат:Қазақстан темір жол бекеттері]]</text>
      <sha1>f19hogfm7ndk4kcgxbnbqorry8a8b9p</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063315</id>
      <parentid>3063313</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T06:57:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>/* Галерея */ сурет қою</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4779" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан
 |статусы                 = Ауыл
 |атауы                   = Маңғыстау
 |сурет                   =
 |әкімшілік күйі          = Ауылдық округ орталығы
 |елтаңба                 = 
 |ту                      = 
 |елтаңба сипаттамасы     = 
 |ту сипаттамасы          = 
 |елтаңба ені             = 
 |ту ені                  = 
  |lat_dir =N |lat_deg =43 |lat_min =41 |lat_sec =44 
  |lon_dir =E |lon_deg =51 |lon_min =19 |lon_sec =34 
  |CoordAddon             = 
 |ел картасы             = 
 |облыс картасы          = 
 |аудан картасы          = 
 |ел картасының өлшемi    = 
 |облыс картасының өлшемi = 
 |аудан картасының өлшемi = 
 |облысы                  = Маңғыстау облысы
 |кестедегі облыс         = Маңғыстау облысы{{!}}Маңғыстау
 |ауданы                  = Мұнайлы ауданы
 |кестедегі аудан         = Мұнайлы ауданы{{!}}Мұнайлы 
 |мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
 |мекені                  = Маңғыстау ауылдық округі{{!}}Маңғыстау  
 |ішкі бөлінісі           = 
 |әкімі                   = 
 |құрылған уақыты         = 
 |алғашқы дерек           = 
 |бұрынғы атаулары        = ''Маңғышлақ'' 
 |статус алуы               = 
 |жер аумағы                  = 30,63
 |биiктiктiң түрi         =
 |орталығының биiктігі    =
 |климаты                 = 
  |тұрғыны                = 14818
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 1017,20
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
 |телефон коды            = 
 |пошта индексі           = 
 |пошта индекстері        = 
 |автомобиль коды         = 12
 |идентификатор түрі      =
 |сандық идентификаторы   = 
 |ортаққордағы санаты     = 
 |сайты                   =
 |сайт тілі               = 
 |сайт тілі 2            =
 |сайт тілі 3            = 
 |сайт тілі 4           = 
 |сайт тілі 5            = 
 |add1n                  =
 |add1                   = 
 |add2n                  = 
 |add2                   = 
 |add3n                  = 
 |add3                   = 
}}
'''Маңғыстау''' – [[Маңғыстау облысы]], [[Мұнайлы ауданы]] [[Маңғыстау ауылдық округі]]не қарасты ауыл (1966-2005 жж. кент), теміржол бекеті.

== Тарихы ==
Іргесі [[1966 жыл|1966]] жылы Ақтау – Бейнеу темір жолын салуға байланысты қаланған.  

== Инфраструктурасы ==
Мұнда Маңғыстау мұнай-газ АҚ-ның 4 мекемесі, Атырау тасымалдау бөлімшесіне қарасты мекемелер бар. Ауылда 4 мектеп, орталық аудандық емхана, емхана, жедел жәрдем және дәрігерлік амбулатория бар.

== Географиялық орны ==
Облыс орталығы [[Ақтау]] қаласынан солтүстік-батысқа қарай 20 км жерде орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 12433 адам (6072 ер адам және 6361 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 14818 адамды (7440 ер адам және 7378 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Галерея ==
&lt;gallery&gt;
Мангистау. ж.д.вокзал.jpg|Темір жол вокзалы
Супермаркет Мұнайлы.jpg |Шағынмаркет Мунайлы

&lt;/gallery&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
{{Мұнайлы ауданы елді мекендері}}
[[Санат:Мұнайлы ауданы елді мекендері]]
[[Санат:Қазақстан темір жол бекеттері]]</text>
      <sha1>gcw0zdpn6tloqpxaknb4xpgw38mv7dp</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063318</id>
      <parentid>3063315</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T06:57:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>/* Галерея */ сурет қою</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4868" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан
 |статусы                 = Ауыл
 |атауы                   = Маңғыстау
 |сурет                   =
 |әкімшілік күйі          = Ауылдық округ орталығы
 |елтаңба                 = 
 |ту                      = 
 |елтаңба сипаттамасы     = 
 |ту сипаттамасы          = 
 |елтаңба ені             = 
 |ту ені                  = 
  |lat_dir =N |lat_deg =43 |lat_min =41 |lat_sec =44 
  |lon_dir =E |lon_deg =51 |lon_min =19 |lon_sec =34 
  |CoordAddon             = 
 |ел картасы             = 
 |облыс картасы          = 
 |аудан картасы          = 
 |ел картасының өлшемi    = 
 |облыс картасының өлшемi = 
 |аудан картасының өлшемi = 
 |облысы                  = Маңғыстау облысы
 |кестедегі облыс         = Маңғыстау облысы{{!}}Маңғыстау
 |ауданы                  = Мұнайлы ауданы
 |кестедегі аудан         = Мұнайлы ауданы{{!}}Мұнайлы 
 |мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
 |мекені                  = Маңғыстау ауылдық округі{{!}}Маңғыстау  
 |ішкі бөлінісі           = 
 |әкімі                   = 
 |құрылған уақыты         = 
 |алғашқы дерек           = 
 |бұрынғы атаулары        = ''Маңғышлақ'' 
 |статус алуы               = 
 |жер аумағы                  = 30,63
 |биiктiктiң түрi         =
 |орталығының биiктігі    =
 |климаты                 = 
  |тұрғыны                = 14818
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 1017,20
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
 |телефон коды            = 
 |пошта индексі           = 
 |пошта индекстері        = 
 |автомобиль коды         = 12
 |идентификатор түрі      =
 |сандық идентификаторы   = 
 |ортаққордағы санаты     = 
 |сайты                   =
 |сайт тілі               = 
 |сайт тілі 2            =
 |сайт тілі 3            = 
 |сайт тілі 4           = 
 |сайт тілі 5            = 
 |add1n                  =
 |add1                   = 
 |add2n                  = 
 |add2                   = 
 |add3n                  = 
 |add3                   = 
}}
'''Маңғыстау''' – [[Маңғыстау облысы]], [[Мұнайлы ауданы]] [[Маңғыстау ауылдық округі]]не қарасты ауыл (1966-2005 жж. кент), теміржол бекеті.

== Тарихы ==
Іргесі [[1966 жыл|1966]] жылы Ақтау – Бейнеу темір жолын салуға байланысты қаланған.  

== Инфраструктурасы ==
Мұнда Маңғыстау мұнай-газ АҚ-ның 4 мекемесі, Атырау тасымалдау бөлімшесіне қарасты мекемелер бар. Ауылда 4 мектеп, орталық аудандық емхана, емхана, жедел жәрдем және дәрігерлік амбулатория бар.

== Географиялық орны ==
Облыс орталығы [[Ақтау]] қаласынан солтүстік-батысқа қарай 20 км жерде орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 12433 адам (6072 ер адам және 6361 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 14818 адамды (7440 ер адам және 7378 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Галерея ==
&lt;gallery&gt;
Мангистау. ж.д.вокзал.jpg|Темір жол вокзалы
Супермаркет Мұнайлы.jpg |Шағынмаркет Мунайлы
Супермаркет Маңғыстау.jpg|Шағынмаркет Маңғыстау


&lt;/gallery&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
{{Мұнайлы ауданы елді мекендері}}
[[Санат:Мұнайлы ауданы елді мекендері]]
[[Санат:Қазақстан темір жол бекеттері]]</text>
      <sha1>etoc70pvr8133zs4ef9s38xpswopse8</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063319</id>
      <parentid>3063318</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T06:58:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>/* Галерея */ сурет қою</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4909" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан
 |статусы                 = Ауыл
 |атауы                   = Маңғыстау
 |сурет                   =
 |әкімшілік күйі          = Ауылдық округ орталығы
 |елтаңба                 = 
 |ту                      = 
 |елтаңба сипаттамасы     = 
 |ту сипаттамасы          = 
 |елтаңба ені             = 
 |ту ені                  = 
  |lat_dir =N |lat_deg =43 |lat_min =41 |lat_sec =44 
  |lon_dir =E |lon_deg =51 |lon_min =19 |lon_sec =34 
  |CoordAddon             = 
 |ел картасы             = 
 |облыс картасы          = 
 |аудан картасы          = 
 |ел картасының өлшемi    = 
 |облыс картасының өлшемi = 
 |аудан картасының өлшемi = 
 |облысы                  = Маңғыстау облысы
 |кестедегі облыс         = Маңғыстау облысы{{!}}Маңғыстау
 |ауданы                  = Мұнайлы ауданы
 |кестедегі аудан         = Мұнайлы ауданы{{!}}Мұнайлы 
 |мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
 |мекені                  = Маңғыстау ауылдық округі{{!}}Маңғыстау  
 |ішкі бөлінісі           = 
 |әкімі                   = 
 |құрылған уақыты         = 
 |алғашқы дерек           = 
 |бұрынғы атаулары        = ''Маңғышлақ'' 
 |статус алуы               = 
 |жер аумағы                  = 30,63
 |биiктiктiң түрi         =
 |орталығының биiктігі    =
 |климаты                 = 
  |тұрғыны                = 14818
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 1017,20
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
 |телефон коды            = 
 |пошта индексі           = 
 |пошта индекстері        = 
 |автомобиль коды         = 12
 |идентификатор түрі      =
 |сандық идентификаторы   = 
 |ортаққордағы санаты     = 
 |сайты                   =
 |сайт тілі               = 
 |сайт тілі 2            =
 |сайт тілі 3            = 
 |сайт тілі 4           = 
 |сайт тілі 5            = 
 |add1n                  =
 |add1                   = 
 |add2n                  = 
 |add2                   = 
 |add3n                  = 
 |add3                   = 
}}
'''Маңғыстау''' – [[Маңғыстау облысы]], [[Мұнайлы ауданы]] [[Маңғыстау ауылдық округі]]не қарасты ауыл (1966-2005 жж. кент), теміржол бекеті.

== Тарихы ==
Іргесі [[1966 жыл|1966]] жылы Ақтау – Бейнеу темір жолын салуға байланысты қаланған.  

== Инфраструктурасы ==
Мұнда Маңғыстау мұнай-газ АҚ-ның 4 мекемесі, Атырау тасымалдау бөлімшесіне қарасты мекемелер бар. Ауылда 4 мектеп, орталық аудандық емхана, емхана, жедел жәрдем және дәрігерлік амбулатория бар.

== Географиялық орны ==
Облыс орталығы [[Ақтау]] қаласынан солтүстік-батысқа қарай 20 км жерде орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 12433 адам (6072 ер адам және 6361 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 14818 адамды (7440 ер адам және 7378 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Галерея ==
&lt;gallery&gt;
Мангистау. ж.д.вокзал.jpg|Темір жол вокзалы
Супермаркет Мұнайлы.jpg |Шағынмаркет Мунайлы
Супермаркет Маңғыстау.jpg|Шағынмаркет Маңғыстау
Маңғыстау.jpg|Маңғыстау

&lt;/gallery&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
{{Мұнайлы ауданы елді мекендері}}
[[Санат:Мұнайлы ауданы елді мекендері]]
[[Санат:Қазақстан темір жол бекеттері]]</text>
      <sha1>mxjf905xgftl6bmytreu0m3xdi2q73g</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063320</id>
      <parentid>3063319</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T06:58:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>/* Галерея */ сурет қою</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4955" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан
 |статусы                 = Ауыл
 |атауы                   = Маңғыстау
 |сурет                   =
 |әкімшілік күйі          = Ауылдық округ орталығы
 |елтаңба                 = 
 |ту                      = 
 |елтаңба сипаттамасы     = 
 |ту сипаттамасы          = 
 |елтаңба ені             = 
 |ту ені                  = 
  |lat_dir =N |lat_deg =43 |lat_min =41 |lat_sec =44 
  |lon_dir =E |lon_deg =51 |lon_min =19 |lon_sec =34 
  |CoordAddon             = 
 |ел картасы             = 
 |облыс картасы          = 
 |аудан картасы          = 
 |ел картасының өлшемi    = 
 |облыс картасының өлшемi = 
 |аудан картасының өлшемi = 
 |облысы                  = Маңғыстау облысы
 |кестедегі облыс         = Маңғыстау облысы{{!}}Маңғыстау
 |ауданы                  = Мұнайлы ауданы
 |кестедегі аудан         = Мұнайлы ауданы{{!}}Мұнайлы 
 |мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
 |мекені                  = Маңғыстау ауылдық округі{{!}}Маңғыстау  
 |ішкі бөлінісі           = 
 |әкімі                   = 
 |құрылған уақыты         = 
 |алғашқы дерек           = 
 |бұрынғы атаулары        = ''Маңғышлақ'' 
 |статус алуы               = 
 |жер аумағы                  = 30,63
 |биiктiктiң түрi         =
 |орталығының биiктігі    =
 |климаты                 = 
  |тұрғыны                = 14818
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 1017,20
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
 |телефон коды            = 
 |пошта индексі           = 
 |пошта индекстері        = 
 |автомобиль коды         = 12
 |идентификатор түрі      =
 |сандық идентификаторы   = 
 |ортаққордағы санаты     = 
 |сайты                   =
 |сайт тілі               = 
 |сайт тілі 2            =
 |сайт тілі 3            = 
 |сайт тілі 4           = 
 |сайт тілі 5            = 
 |add1n                  =
 |add1                   = 
 |add2n                  = 
 |add2                   = 
 |add3n                  = 
 |add3                   = 
}}
'''Маңғыстау''' – [[Маңғыстау облысы]], [[Мұнайлы ауданы]] [[Маңғыстау ауылдық округі]]не қарасты ауыл (1966-2005 жж. кент), теміржол бекеті.

== Тарихы ==
Іргесі [[1966 жыл|1966]] жылы Ақтау – Бейнеу темір жолын салуға байланысты қаланған.  

== Инфраструктурасы ==
Мұнда Маңғыстау мұнай-газ АҚ-ның 4 мекемесі, Атырау тасымалдау бөлімшесіне қарасты мекемелер бар. Ауылда 4 мектеп, орталық аудандық емхана, емхана, жедел жәрдем және дәрігерлік амбулатория бар.

== Географиялық орны ==
Облыс орталығы [[Ақтау]] қаласынан солтүстік-батысқа қарай 20 км жерде орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 12433 адам (6072 ер адам және 6361 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 14818 адамды (7440 ер адам және 7378 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Галерея ==
&lt;gallery&gt;
Мангистау. ж.д.вокзал.jpg|Темір жол вокзалы
Супермаркет Мұнайлы.jpg |Шағынмаркет Мунайлы
Супермаркет Маңғыстау.jpg|Шағынмаркет Маңғыстау
Маңғыстау.jpg|Маңғыстау
Маңғыстау 3.jpg ||Маңғыстау

&lt;/gallery&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
{{Мұнайлы ауданы елді мекендері}}
[[Санат:Мұнайлы ауданы елді мекендері]]
[[Санат:Қазақстан темір жол бекеттері]]</text>
      <sha1>6vblqqx4n61pro1zyookxl1jcaksve3</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063321</id>
      <parentid>3063320</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T06:59:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>/* Галерея */ сурет қою</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5059" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан
 |статусы                 = Ауыл
 |атауы                   = Маңғыстау
 |сурет                   =
 |әкімшілік күйі          = Ауылдық округ орталығы
 |елтаңба                 = 
 |ту                      = 
 |елтаңба сипаттамасы     = 
 |ту сипаттамасы          = 
 |елтаңба ені             = 
 |ту ені                  = 
  |lat_dir =N |lat_deg =43 |lat_min =41 |lat_sec =44 
  |lon_dir =E |lon_deg =51 |lon_min =19 |lon_sec =34 
  |CoordAddon             = 
 |ел картасы             = 
 |облыс картасы          = 
 |аудан картасы          = 
 |ел картасының өлшемi    = 
 |облыс картасының өлшемi = 
 |аудан картасының өлшемi = 
 |облысы                  = Маңғыстау облысы
 |кестедегі облыс         = Маңғыстау облысы{{!}}Маңғыстау
 |ауданы                  = Мұнайлы ауданы
 |кестедегі аудан         = Мұнайлы ауданы{{!}}Мұнайлы 
 |мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
 |мекені                  = Маңғыстау ауылдық округі{{!}}Маңғыстау  
 |ішкі бөлінісі           = 
 |әкімі                   = 
 |құрылған уақыты         = 
 |алғашқы дерек           = 
 |бұрынғы атаулары        = ''Маңғышлақ'' 
 |статус алуы               = 
 |жер аумағы                  = 30,63
 |биiктiктiң түрi         =
 |орталығының биiктігі    =
 |климаты                 = 
  |тұрғыны                = 14818
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 1017,20
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
 |телефон коды            = 
 |пошта индексі           = 
 |пошта индекстері        = 
 |автомобиль коды         = 12
 |идентификатор түрі      =
 |сандық идентификаторы   = 
 |ортаққордағы санаты     = 
 |сайты                   =
 |сайт тілі               = 
 |сайт тілі 2            =
 |сайт тілі 3            = 
 |сайт тілі 4           = 
 |сайт тілі 5            = 
 |add1n                  =
 |add1                   = 
 |add2n                  = 
 |add2                   = 
 |add3n                  = 
 |add3                   = 
}}
'''Маңғыстау''' – [[Маңғыстау облысы]], [[Мұнайлы ауданы]] [[Маңғыстау ауылдық округі]]не қарасты ауыл (1966-2005 жж. кент), теміржол бекеті.

== Тарихы ==
Іргесі [[1966 жыл|1966]] жылы Ақтау – Бейнеу темір жолын салуға байланысты қаланған.  

== Инфраструктурасы ==
Мұнда Маңғыстау мұнай-газ АҚ-ның 4 мекемесі, Атырау тасымалдау бөлімшесіне қарасты мекемелер бар. Ауылда 4 мектеп, орталық аудандық емхана, емхана, жедел жәрдем және дәрігерлік амбулатория бар.

== Географиялық орны ==
Облыс орталығы [[Ақтау]] қаласынан солтүстік-батысқа қарай 20 км жерде орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 12433 адам (6072 ер адам және 6361 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 14818 адамды (7440 ер адам және 7378 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Галерея ==
&lt;gallery&gt;
Мангистау. ж.д.вокзал.jpg|Темір жол вокзалы
Супермаркет Мұнайлы.jpg |Шағынмаркет Мунайлы
Супермаркет Маңғыстау.jpg|Шағынмаркет Маңғыстау
Маңғыстау.jpg|Маңғыстау
Маңғыстау 3.jpg ||Маңғыстау
Мангистау. Ресторан Бақ-Сарай.jpg | Бақ-Сарай мейрамханасы

&lt;/gallery&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
{{Мұнайлы ауданы елді мекендері}}
[[Санат:Мұнайлы ауданы елді мекендері]]
[[Санат:Қазақстан темір жол бекеттері]]</text>
      <sha1>7955kwh3az935or0uz7mv3cqur49dcg</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063322</id>
      <parentid>3063321</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T07:00:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>/* Галерея */ сурет қою</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5101" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан
 |статусы                 = Ауыл
 |атауы                   = Маңғыстау
 |сурет                   =
 |әкімшілік күйі          = Ауылдық округ орталығы
 |елтаңба                 = 
 |ту                      = 
 |елтаңба сипаттамасы     = 
 |ту сипаттамасы          = 
 |елтаңба ені             = 
 |ту ені                  = 
  |lat_dir =N |lat_deg =43 |lat_min =41 |lat_sec =44 
  |lon_dir =E |lon_deg =51 |lon_min =19 |lon_sec =34 
  |CoordAddon             = 
 |ел картасы             = 
 |облыс картасы          = 
 |аудан картасы          = 
 |ел картасының өлшемi    = 
 |облыс картасының өлшемi = 
 |аудан картасының өлшемi = 
 |облысы                  = Маңғыстау облысы
 |кестедегі облыс         = Маңғыстау облысы{{!}}Маңғыстау
 |ауданы                  = Мұнайлы ауданы
 |кестедегі аудан         = Мұнайлы ауданы{{!}}Мұнайлы 
 |мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
 |мекені                  = Маңғыстау ауылдық округі{{!}}Маңғыстау  
 |ішкі бөлінісі           = 
 |әкімі                   = 
 |құрылған уақыты         = 
 |алғашқы дерек           = 
 |бұрынғы атаулары        = ''Маңғышлақ'' 
 |статус алуы               = 
 |жер аумағы                  = 30,63
 |биiктiктiң түрi         =
 |орталығының биiктігі    =
 |климаты                 = 
  |тұрғыны                = 14818
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 1017,20
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
 |телефон коды            = 
 |пошта индексі           = 
 |пошта индекстері        = 
 |автомобиль коды         = 12
 |идентификатор түрі      =
 |сандық идентификаторы   = 
 |ортаққордағы санаты     = 
 |сайты                   =
 |сайт тілі               = 
 |сайт тілі 2            =
 |сайт тілі 3            = 
 |сайт тілі 4           = 
 |сайт тілі 5            = 
 |add1n                  =
 |add1                   = 
 |add2n                  = 
 |add2                   = 
 |add3n                  = 
 |add3                   = 
}}
'''Маңғыстау''' – [[Маңғыстау облысы]], [[Мұнайлы ауданы]] [[Маңғыстау ауылдық округі]]не қарасты ауыл (1966-2005 жж. кент), теміржол бекеті.

== Тарихы ==
Іргесі [[1966 жыл|1966]] жылы Ақтау – Бейнеу темір жолын салуға байланысты қаланған.  

== Инфраструктурасы ==
Мұнда Маңғыстау мұнай-газ АҚ-ның 4 мекемесі, Атырау тасымалдау бөлімшесіне қарасты мекемелер бар. Ауылда 4 мектеп, орталық аудандық емхана, емхана, жедел жәрдем және дәрігерлік амбулатория бар.

== Географиялық орны ==
Облыс орталығы [[Ақтау]] қаласынан солтүстік-батысқа қарай 20 км жерде орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 12433 адам (6072 ер адам және 6361 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 14818 адамды (7440 ер адам және 7378 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Галерея ==
&lt;gallery&gt;
Мангистау. ж.д.вокзал.jpg|Темір жол вокзалы
Супермаркет Мұнайлы.jpg |Шағынмаркет Мунайлы
Супермаркет Маңғыстау.jpg|Шағынмаркет Маңғыстау
Маңғыстау.jpg|Маңғыстау
Маңғыстау 3.jpg |Маңғыстау
Мангистау. Ресторан Бақ-Сарай.jpg | Бақ-Сарай мейрамханасы
Маңғыстау 2.jpg|Маңғыстау
&lt;/gallery&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
{{Мұнайлы ауданы елді мекендері}}
[[Санат:Мұнайлы ауданы елді мекендері]]
[[Санат:Қазақстан темір жол бекеттері]]</text>
      <sha1>j3vky5494elnwim5vz39oxquazw72xm</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063323</id>
      <parentid>3063322</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T07:01:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>үлгі, толықтыру</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5143" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан
 |статусы                 = Ауыл
 |атауы                   = Маңғыстау
 |сурет                   =
 |әкімшілік күйі          = Ауылдық округ орталығы
 |елтаңба                 = 
 |ту                      = 
 |елтаңба сипаттамасы     = 
 |ту сипаттамасы          = 
 |елтаңба ені             = 
 |ту ені                  = 
  |lat_dir =N |lat_deg =43 |lat_min =41 |lat_sec =44 
  |lon_dir =E |lon_deg =51 |lon_min =19 |lon_sec =34 
  |CoordAddon             = 
 |ел картасы             = 
 |облыс картасы          = 
 |аудан картасы          = 
 |ел картасының өлшемi    = 
 |облыс картасының өлшемi = 
 |аудан картасының өлшемi = 
 |облысы                  = Маңғыстау облысы
 |кестедегі облыс         = Маңғыстау облысы{{!}}Маңғыстау
 |ауданы                  = Мұнайлы ауданы
 |кестедегі аудан         = Мұнайлы ауданы{{!}}Мұнайлы 
 |мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
 |мекені                  = Маңғыстау ауылдық округі{{!}}Маңғыстау  
 |ішкі бөлінісі           = 
 |әкімі                   = 
 |құрылған уақыты         = 
 |алғашқы дерек           = 
 |бұрынғы атаулары        = ''Маңғышлақ'' 
 |статус алуы               = 
 |жер аумағы                  = 30,63
 |биiктiктiң түрi         =
 |орталығының биiктігі    =
 |климаты                 = 
  |тұрғыны                = 14818
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 1017,20
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
 |телефон коды            = 
 |пошта индексі           = 
 |пошта индекстері        = 
 |автомобиль коды         = 12
 |идентификатор түрі      =
 |сандық идентификаторы   = 
 |ортаққордағы санаты     = Мангистауская область 
 |сайты                   =
 |сайт тілі               = 
 |сайт тілі 2            =
 |сайт тілі 3            = 
 |сайт тілі 4           = 
 |сайт тілі 5            = 
 |add1n                  =
 |add1                   = 
 |add2n                  = 
 |add2                   = 
 |add3n                  = 
 |add3                   = 
}}
'''Маңғыстау''' – [[Маңғыстау облысы]], [[Мұнайлы ауданы]] [[Маңғыстау ауылдық округі]]не қарасты ауыл (1966-2005 жж. кент), теміржол бекеті.

== Тарихы ==
Іргесі [[1966 жыл|1966]] жылы Ақтау – Бейнеу темір жолын салуға байланысты қаланған.  

== Инфраструктурасы ==
Мұнда Маңғыстау мұнай-газ АҚ-ның 4 мекемесі, Атырау тасымалдау бөлімшесіне қарасты мекемелер бар. Ауылда 4 мектеп, орталық аудандық емхана, емхана, жедел жәрдем және дәрігерлік амбулатория бар.

== Географиялық орны ==
Облыс орталығы [[Ақтау]] қаласынан солтүстік-батысқа қарай 20 км жерде орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 12433 адам (6072 ер адам және 6361 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 14818 адамды (7440 ер адам және 7378 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Галерея ==
&lt;gallery&gt;
Мангистау. ж.д.вокзал.jpg|Темір жол вокзалы
Супермаркет Мұнайлы.jpg |Шағынмаркет Мунайлы
Супермаркет Маңғыстау.jpg|Шағынмаркет Маңғыстау
Маңғыстау.jpg|Маңғыстау
Маңғыстау 3.jpg |Маңғыстау
Мангистау. Ресторан Бақ-Сарай.jpg | Бақ-Сарай мейрамханасы
Маңғыстау 2.jpg|Маңғыстау
&lt;/gallery&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
{{Мұнайлы ауданы елді мекендері}}
[[Санат:Мұнайлы ауданы елді мекендері]]
[[Санат:Қазақстан темір жол бекеттері]]</text>
      <sha1>4a0dgw54j543jyaaan7nw0m4mnu66u9</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063326</id>
      <parentid>3063323</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T07:08:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>үлгі, сурет қою</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5109" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан
 |статусы                 = Ауыл
 |атауы                   = Маңғыстау
 |сурет                   =Мангистау. ж.д.вокзал.jpg
 |әкімшілік күйі          = Ауылдық округ орталығы
 |елтаңба                 = 
 |ту                      = 
 |елтаңба сипаттамасы     = 
 |ту сипаттамасы          = 
 |елтаңба ені             = 
 |ту ені                  = 
  |lat_dir =N |lat_deg =43 |lat_min =41 |lat_sec =44 
  |lon_dir =E |lon_deg =51 |lon_min =19 |lon_sec =34 
  |CoordAddon             = 
 |ел картасы             = 
 |облыс картасы          = 
 |аудан картасы          = 
 |ел картасының өлшемi    = 
 |облыс картасының өлшемi = 
 |аудан картасының өлшемi = 
 |облысы                  = Маңғыстау облысы
 |кестедегі облыс         = Маңғыстау облысы{{!}}Маңғыстау
 |ауданы                  = Мұнайлы ауданы
 |кестедегі аудан         = Мұнайлы ауданы{{!}}Мұнайлы 
 |мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
 |мекені                  = Маңғыстау ауылдық округі{{!}}Маңғыстау  
 |ішкі бөлінісі           = 
 |әкімі                   = 
 |құрылған уақыты         = 
 |алғашқы дерек           = 
 |бұрынғы атаулары        = ''Маңғышлақ'' 
 |статус алуы               = 
 |жер аумағы                  = 30,63
 |биiктiктiң түрi         =
 |орталығының биiктігі    =
 |климаты                 = 
  |тұрғыны                = 14818
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 1017,20
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
 |телефон коды            = 
 |пошта индексі           = 
 |пошта индекстері        = 
 |автомобиль коды         = 12
 |идентификатор түрі      =
 |сандық идентификаторы   = 
 |ортаққордағы санаты     = Мангистауская область 
 |сайты                   =
 |сайт тілі               = 
 |сайт тілі 2            =
 |сайт тілі 3            = 
 |сайт тілі 4           = 
 |сайт тілі 5            = 
 |add1n                  =
 |add1                   = 
 |add2n                  = 
 |add2                   = 
 |add3n                  = 
 |add3                   = 
}}
'''Маңғыстау''' – [[Маңғыстау облысы]], [[Мұнайлы ауданы]] [[Маңғыстау ауылдық округі]]не қарасты ауыл (1966-2005 жж. кент), теміржол бекеті.

== Тарихы ==
Іргесі [[1966 жыл|1966]] жылы Ақтау – Бейнеу темір жолын салуға байланысты қаланған.  

== Инфраструктурасы ==
Мұнда Маңғыстау мұнай-газ АҚ-ның 4 мекемесі, Атырау тасымалдау бөлімшесіне қарасты мекемелер бар. Ауылда 4 мектеп, орталық аудандық емхана, емхана, жедел жәрдем және дәрігерлік амбулатория бар.

== Географиялық орны ==
Облыс орталығы [[Ақтау]] қаласынан солтүстік-батысқа қарай 20 км жерде орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 12433 адам (6072 ер адам және 6361 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 14818 адамды (7440 ер адам және 7378 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Галерея ==
&lt;gallery&gt;
Супермаркет Мұнайлы.jpg |Шағынмаркет Мунайлы
Супермаркет Маңғыстау.jpg|Шағынмаркет Маңғыстау
Маңғыстау.jpg|Маңғыстау
Маңғыстау 3.jpg |Маңғыстау
Мангистау. Ресторан Бақ-Сарай.jpg | Бақ-Сарай мейрамханасы
Маңғыстау 2.jpg|Маңғыстау
&lt;/gallery&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
{{Мұнайлы ауданы елді мекендері}}
[[Санат:Мұнайлы ауданы елді мекендері]]
[[Санат:Қазақстан темір жол бекеттері]]</text>
      <sha1>lnqb6vyysw19flomq06qyebo3uj4ouh</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Үлгі:Қазақстанның көне қалалары</title>
    <ns>10</ns>
    <id>162629</id>
    <revision>
      <id>3063144</id>
      <parentid>3063129</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T12:18:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ерден Карсыбеков</username>
        <id>3744</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3039" xml:space="preserve">{{Навигациялық кесте
|аты   = Қазақстанның көне қалалары
|state = &lt;includeonly&gt;collapsed&lt;/includeonly&gt;
|сурет =  [[Сурет:View of the Mosque of Hazrat in the town of Turkestan.JPG|150px]]
|тақырып = [[Қазақстанның көне қалалары тізімі]]

|бөлім1 = [[Батыс Қазақстан]] 
|тізім1 = [[Жайық қалашығы]] {{!}} [[Сарайшық]] {{!}} [[Шерғала]] {{!}} [[Ырғыз]]

|бөлім2 = [[Оңтүстік Қазақстан]]
|тізім2 = [[Адахкес]] {{!}} [[Алмату]] {{!}} [[Асанас]] {{!}} [[Баладж-от қала|Баладж-от]] {{!}} [[Баршынкент]] {{!}} [[Битянь]] {{!}} [[Екіөгіз]] {{!}} [[Жанкент (көне қала орны)|Жанкент]] (Янгикент) {{!}} [[Жент (қала)|Жент]] {{!}} [[Жетіасар]] {{!}} [[Жуантөбе (қала орны)|Жуантөбе]] (Арсубаникет) {{!}} [[Жікіл]] {{!}} [[Зернук]] (Весидж) {{!}} [[Иқан]] {{!}} [[Кедер]] {{!}} [[Кенжек]] {{!}} [[Көшқұрған]] {{!}} [[Күлтөбе]] {{!}} [[Қазатлық]] (Будухкет) {{!}} [[Қойлық (қала)|Қойлық]] {{!}} [[Қостөбе қалашығы|Қостөбе]] (Жамукат) {{!}} [[Құйрықтөбе]] {{!}} [[Құмкент (көне қала)|Құмкент]] {{!}} [[Манкент]] {{!}} [[Мерке]] {{!}} [[Отырар]] {{!}} [[Оххум]] {{!}} [[Өрнек қала орны|Өрнек]] {{!}} [[Сайрам]] {{!}} [[Сауран]] {{!}} [[Созақ (көне қала)|Созақ]] {{!}} [[Сүткент (қала)|Сүткент]] {{!}} [[Сығанақ]] {{!}} [[Тальхиз]] {{!}} [[Ежелгі Тараз қаласы|Тараз]] {{!}} [[Төрткөл (көне қала орны)|Төрткөл]] (Шараб) {{!}} [[Түркістан (қала)|Түркістан]] {{!}} [[Шелжі]] {{!}} [[Шоқтас (қалашық)|Шоқтас]] {{!}} [[Шірік-Рабат]]

|бөлім3 = [[Орталық Қазақстан]]
|тізім3 = [[Алашахан]] {{!}} [[Аяққамыр]] {{!}} [[Басқамыр]] {{!}} [[Көк кесене]] {{!}} [[Орда-базар]]

|бөлім4 = [[Солтүстік Қазақстан]]
|тізім4 = [[Ақкөл-Жайылма]] {{!}} [[Әулиекөл (көне қала)|Әулиекөл]] {{!}} [[Бозоқ]] {{!}} [[Қаған-Қимақ]] {{!}} [[Қимақия]] {{!}} [[Сисан]] {{!}} [[Торғай (көне қала)|Торғай]]

|бөлім5 = [[Шығыс Қазақстан]]
|тізім5 = [[Астұр]] {{!}} [[Бенжар]] {{!}} [[Көктұма (көне қала)|Дамурия]] {{!}} [[Дахлан]] {{!}} [[Сарауыс]]

|асты = 
}}&lt;includeonly&gt;[[Санат:Қазақстан көне қалалары]]&lt;/includeonly&gt;&lt;noinclude&gt;
[[Санат:Навигациялық үлгілер:Қазақстан|{{PAGENAME}}]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>jz7hp8hu45pu8oixvnmmqi80rs5gh6n</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Жерұйық</title>
    <ns>0</ns>
    <id>196565</id>
    <revision>
      <id>3063472</id>
      <parentid>2741675</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T11:31:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="731" xml:space="preserve">'''Жерұйық''' сөзінің бірнеше мағыналары бар:

'''Елді мекендер''':

*[[Жерұйық (Ақтөбе облысы)|Жерұйық]] − [[Ақтөбе облысы]] [[Алға ауданы]]ндағы ауыл.
*[[Жерұйық (Жетісу облысы)|Жерұйық]] − [[Жетісу облысы]] [[Панфилов ауданы]]ндағы ауыл.

'''Басқа мағыналар''':

*[[Жерұйық (газет)]] - Талдықорған облыстық газеті.
*[[Жерұйық көшесі (Астана)]]
*[[Жерұйық көшесі (Алматы)]]

*[[Жерұйық санаторийі]]
*[[Жерұйық (философия)]]

{{айрық}}</text>
      <sha1>4bom3kw1odzy8b056l9lrkkzotd3p1y</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Глаттен</title>
    <ns>0</ns>
    <id>214648</id>
    <revision>
      <id>3063243</id>
      <parentid>2899908</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T18:49:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>SteveK</username>
        <id>38655</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>([[c:GR|GR]])  [[File:Wappen Glatten.png]] → [[File:DEU Glatten COA.svg]] Replace with current used SVG-Version</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4757" xml:space="preserve">{{Елді мекен
 |статусы                 = муниципалитет 
 |қазақша атауы           = Глаттен 
 |шынайы атауы            = Glatten 
 |сурет                   =  
 |жағдайы                 = 
 |ел                      = Германия 
 |елтаңба                 = DEU Glatten COA.svg 
 |ту                      = 
 |елтаңба сипаттамасы     = 
 |ту сипаттамасы          = 
 |елтаңба ені             = 
 |ту ені                  = 
  |lat_dir=N |lat_deg=48 |lat_min=26 |lat_sec=35 
  |lon_dir=E |lon_deg=8 |lon_min=30 |lon_sec=46 
  |CoordAddon             = 
  |CoordScale             = 
 |шекара түрі             = 
 |кестедегі шекара        = 
 |ел картасының өлшемi    = 
 |аймақ картасының өлшемi = 
 |аудан картасының өлшемi = 
 |аймақ түрі              = Германия жерлері{{!}}Жер 
 |аймағы                  = Баден-Вюртемберг 
 |кестедегі аймақ         = Баден-Вюртемберг 
 |аудан түрі              = Германия ауданы{{!}}Ауданы 
 |ауданы                  = Фройденштадт 
 |кестедегі аудан         = Фройденштадт (аудан){{!}}Фройденштадт 
 |қауым түрі              = 
 |қауым                   = 
 |кестедегі қауым         = 
 |ішкі бөлінісі           =  
 |басшының түрi           = 
 |басшысы                  = Торе-Дерек Пфайфер 
 |құрылған уақыты         = 
 |алғашқы дерек           = 
 |бұрынғы атаулары        = 
 |статус алуы             = 
 |жер аумағы              = 15,52 
 |биiктiктiң түрi         = 
 |орталығының биiктігі    = 515-660 
 |климаты                 = 
 |ресми тілі              = 
  |тұрғыны                = 2326 
  |санақ жылы             = 2010 
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
 |уақыт белдеуі           = +1 
 |DST                     = бар 
 |телефон коды            = 07443 
 |пошта индексі           = 72293 
 |пошта индекстері        = 
 |автомобиль коды         = FDS 
 |идентификатор түрі      = Өзін-өзі басқару субъектісінің идентификациялық коды{{!}}Ресми коды 
 |сандық идентификаторы   = 08 2 37 030 
 |ортаққордағы санаты     = Glatten 
 |сайты                   = http://www.glatten.de 
 |сайт тілі               = de 
}} 
'''Глаттен''' ({{lang-de|Glatten}}) — [[Германия|Германия Федеративтік Республикасының]] [[Баден-Вюртемберг]] [[Германия жерлері|жерінде]] орналасқан [[муниципалитет]]. [[Карлсруэ (округ)|Карлсруэ]] [[Әкімшілік округ (Германия)|әкімшілік округіне]] бағынады. [[Фройденштадт (аудан)|Фройденштадт]] ауданының құрамына енеді.

Муниципалитеттің тұрақты тұрғындарының саны 2326 адамды құрайды (31 желтоқсан 2010 жыл).&lt;ref&gt;[http://www.statistik-bw.de/Veroeffentl/Statistische_Berichte/3126_10001.pdf Bevölkerungsentwicklung in den Gemeinden Baden-Württembergs 2010] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130501053941/http://www.statistik-bw.de/Veroeffentl/Statistische_Berichte/3126_10001.pdf |date=2013-05-01 }}&lt;/ref&gt; Алып жатқан жер аумағы 15,52 км² шамасында. Мемлекет ішінде бекітілген [[Өзін-өзі басқару субъектісінің идентификациялық коды|ресми коды]] — ''08 2 37 030''. Муниципалитеттің басшысы — Торе-Дерек Пфайфер.


== Дереккөздер ==
{{reflist}}

== Сыртқы сілтемелер ==
* [http://www.glatten.de Ресми сайты]

{{Баден-Вюртемберг аудандары}}
{{Германия:Фройденштадт ауданы:Қалалар}}
{{BadenWürttemberg-geo-stub}}

[[Санат:Баден-Вюртемберг елді мекендері]]</text>
      <sha1>2hovq9olvglxxe0o4px56jg3ojetqaw</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:Салиха</title>
    <ns>3</ns>
    <id>228899</id>
    <revision>
      <id>3063252</id>
      <parentid>3058053</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T19:13:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <comment>/* Дефис жайлы */ жаңа бөлім</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="46824" xml:space="preserve">{{Мұрағат|2012 жылғы талқылаулар|2013 жылғы талқылаулар|2014 жылғы талқылаулар|2015 жылғы талқылаулар|2016 жылғы талқылаулар|2017 жылғы талқылаулар|2018 жылғы талқылаулар|2019 жылғы талқылаулар|2020 жылғы талқылаулар|2021 жылғы талқылаулар}}

== Қасық (ауыл) ==

Саламатсыз! ''Қасық → Әлжан ана'' деп өзгертіліпті. Өзім көргенмін бірақ шешім бар ма екен? --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 12:47, 2021 ж. ақпанның 15 (+06)
:Қайырлы күн! Ауыстырып қойдым.--Салиха 14:56, 2021 ж. ақпанның 15 (+06)
::Көп рақмет --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 16:06, 2021 ж. ақпанның 15 (+06)

== Дауан ==

Ассслам Алейкум! Посмотрите интервики [[Дауан]] - Қараағашты.--[[Қатысушы:Takhirgeran Umar|Takhirgeran Umar]] ([[Қатысушы талқылауы:Takhirgeran Umar|талқылауы]]) 19:14, 2021 ж. ақпанның 15 (+06)
::Өзгертілді, бірақ Дауан деген де ауыл бар сияқты.., анықтаймын. Түлкібас ауданына хабарласу әзірге мүмкін болмады. --Салиха 14:39, 2021 ж. ақпанның 16 (+06)

== Арал ==

'''Арал''' - Қазақстанның Ақтөбе облысы, Алға ауданындағы жойылған ауыл. Қарахобдин ауылдық округінің құрамына кірді. 

 Халық саны 
1999 жылы ауыл тұрғындары 0 адамды құрады&lt;ref&gt;[http://www.stat.kz/publishing/DocLib/2000/760175.rar Итоги Национальной переписи населения 1999 года. Численность и размещение населения в Республике Казахстан (том 2)] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131017013923/http://www.stat.kz/publishing/DocLib/2000/760175.rar |date=2013-10-17 }}&lt;/ref&gt;.
--[[Арнайы:Үлесі/195.58.61.66|195.58.61.66]] 05:40, 2021 ж. ақпанның 25 (+06)
:::[https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%80%D0%B0%D0%BB_(%D0%90%D0%BA%D1%82%D1%8E%D0%B1%D0%B8%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%8C) Арал (Актюбинская область)].--[[Арнайы:Үлесі/195.58.61.66|195.58.61.66]] 05:42, 2021 ж. ақпанның 25 (+06)

=== Дереккөздер ===
{{дереккөздер}}

== Таңдаулы/жақсы мақала ==

Саламатсыз! Салиха ханым бізде байқасаңыз таңдаулы/жақсы мақалалар өте сирек жарияланып тұрады. Сізден өтініш (әрине уақыт болып жатса) таңдаулы/жақсы мақалалар жазсаңыз) Көмектесем әрлеуге, үлгіге. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 11:27, 2021 ж. сәуірдің 20 (+06)
::Қайырлы күн! Қандай тақырыпқа жазуға болады? --Салиха 11:50, 2021 ж. сәуірдің 20 (+06)
:::Өзіңіз қалаған тақықырыпқа. Ғылыми бағытта болса тіпті керемет болар еді) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:29, 2021 ж. сәуірдің 23 (+06)
:Жақсы, тырысып көрейін.--Салиха 12:59, 2021 ж. сәуірдің 24 (+06)

== Марафон ==

{{WAM
|header = [[meta:m:Turkic_Marathon_2021|Түркі марафоны 2021]] &lt;div style=&quot;margin-right:1em; float:right;&quot;&gt;[[Сурет:Wikimedians of Turkic Languages User Group Logo.svg|150px|link=meta:Түркі тілді Уикимедиа конференциясы]]&lt;/div&gt;
|subheader = Түркі марафоны 2021 — 2021 жылдың 1 - 31 шілде  аралығында өтетін контент дамытуға бағытталған халықаралық жоба.
&lt;div  style=&quot;text-valign:center; margin-left:200px; margin-right:50px; margin-top:10px; position:absolute;&quot;&gt;
|body = 
Жоба мақсаты — түркі тілдерінде сөйлейтін елдер және олардың мәдениеті туралы мақалалар жазып, түркі тілдерінде сөйлейтін уикипедияшылар арасындағы ынтымақтастықты нығайту. Әділқазылар алқасының бағалауынан кейін көрсетілген мерзім аралығында ең көп ұпай жинаған қатысушылар марапатталатын болады.

'''Марапаттар'''

* 1 орын: Meloman дүкендер желісінен 75 АҚШ доллары ( ≈ 32 000 теңге) мөлшеріндегі сыйлық ваучері.
* 2 орын: Meloman дүкендер желісінен 60 АҚШ доллары ( ≈ 25 000 теңге) мөлшеріндегі сыйлық ваучері.
* 3 орын: Meloman дүкендер желісінен 50 АҚШ доллары ( ≈ 21 000 теңге) мөлшеріндегі сыйлық ваучері.
* 4 орын: Meloman дүкендер желісінен 40 АҚШ доллары ( ≈ 17 000 теңге) мөлшеріндегі сыйлық ваучері.
* 5 орын: Meloman дүкендер желісінен 25 АҚШ доллары ( ≈ 10 000 теңге) мөлшеріндегі сыйлық ваучері.

Қазақша Уикипедияға үлес қосқысы келетін кез келген адам жоба бетіне өтіп қатысушылар тізіміне өз атын қосса болады. Іске сәт!
&lt;center&gt;{{Clickable button 2|Жоба:Түркі_марафоны_2021|Жарысқа қатысу|class=mw-ui-progressive}}&lt;/center&gt;&lt;br /&gt;

|footer = Бұл хабарлама [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|бот]] арқылы жіберілген • [[Уикипедия:Хабарлама тарату/Жеткізіп беру тізімі|Жазылу немесе жазылудан бас тарту]]
}}
&lt;!-- https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A5%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83/%D0%96%D0%B5%D1%82%D0%BA%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BF_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%83_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96&amp;oldid=2885974 тізімін пайдаланып User:Arystanbek@kkwiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Дереккөз ==

Саламатсыз. Дереккөздер сөзбен бірге интервалсыз әдемірек көрінеді. Бөлек болып тұрса өзінше бір бөлек сан болып көрінетін сияқты) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:23, 2021 ж. шілденің 5 (+06)
:Өңделді.--Салиха 08:52, 2021 ж. шілденің 5 (+06){{like|username=Салиха}}
::Рахмет --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:47, 2021 ж. шілденің 10 (+06)

== Стефания Туркевич ==

Hello Салиха, Here it is: [[Жоба:Инкубатор/Стефания Туркевич]].  Thank you for helping with this.  This is from the English article: [[en: Stefania Turkewich]], and also there is a Russia version of the article: [[ru: Туркевич-Лукиянович, Стефания Ивановна]].  When you finish, can you link it with the other languages?  Thank you. [[Қатысушы:Nicola Mitchell|Nicola Mitchell]] ([[Қатысушы талқылауы:Nicola Mitchell|талқылауы]]) 18:40, 2021 ж. қыркүйектің 9 (+06)
::Thank you so much for this, Салиха.  It looks great! [[Қатысушы:Nicola Mitchell|Nicola Mitchell]] ([[Қатысушы талқылауы:Nicola Mitchell|талқылауы]]) 17:56, 2021 ж. қыркүйектің 10 (+06)
:I’m always happy to help.--[[Қатысушы:Салиха]] 18:11, 2021 ж. қыркүйектің 10 (+06)
::Hello Салиха, Would it be possible now to delete the tag which keeps popping up: Соңғы рет өңдеген: Kasymov (үлесі, талқылауы) (3x) оның алдында өңдеген: Салиха (үлесі, талқылауы)(?)?  Thank you again for all your work on this article.  [[Қатысушы:Nicola Mitchell|Nicola Mitchell]] ([[Қатысушы талқылауы:Nicola Mitchell|талқылауы]]) 18:25, 2021 ж. қыркүйектің 25 (+06)

== Өңдеме туралы ==

Салиха! Сәләматсыз ба? Артық айтсам кешірім өтінем. Мен де қазір тек Атырауға қатысты мақалаларды өңдеп жүрмін. Жақында орталық кітапханадан театр жайлы толық жазылған кітап тауып алдым. Соны пайдаланып театрды толықтыруға бетшені аша алмай жабылып қалғанына түсіне алмай артық кеткен болармын. Түсіністікпен бірлесе жұмыс жасауға қарсы емеспін. 
Менің қарамағымда тіл мамандары жұмыс жасайды, жазар алдында солармен ақылдасып аламын. Кешегі ескертпеңіздегі сызықша туралы мен солай ойлағам, бірақ егер
Режиссері не суретшісі деп тұрса онда -сызықша қойылу керек. Менде Режиссер. одан кейін нүкте қойылып тұр, сондықтан сызықша қойылмайды. Баспадан шыққан кітапта да солай. Оларда да тексерістен өтеді ғой. Ал пробелдерді өзім жақындаттым, себебі алдында арасы алшақ деген ескертпелер болды. Орысша тырнақша дегенге түсінбедік.
Мен сізбен бірге жұмыс жасағым келеді, пенсионер адамдарда кей қылықтары болады ғой, тағы да кешірім сұраймын! --[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 13:45, 2021 ж. қыркүйектің 13 (+06)

== Намыс→Ар-намыс ==

Қайырлы кеш, бір кісі '''Намыс → Ар-намыс''' деп атауын өзгертіпті, қаншалықты дұрыс деп ойласыз? Меніңше намыс қала берген дұрыс-ау, ол кісіге жазайын десем дұрыс қабылдамай дүрсе қоя береді. Оның алдында талай мақала атауын өз бетінше өзгерте берген-ді. Сіздің пікіріңізді күтемін --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:09, 2021 ж. желтоқсанның 3 (+06)

== How we will see unregistered users ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=content/&gt;
Hi!

You get this message because you are an admin on a Wikimedia wiki.

When someone edits a Wikimedia wiki without being logged in today, we show their IP address. As you may already know, we will not be able to do this in the future. This is a decision by the Wikimedia Foundation Legal department, because norms and regulations for privacy online have changed.

Instead of the IP we will show a masked identity. You as an admin '''will still be able to access the IP'''. There will also be a new user right for those who need to see the full IPs of unregistered users to fight vandalism, harassment and spam without being admins. Patrollers will also see part of the IP even without this user right. We are also working on [[m:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation/Improving tools|better tools]] to help.

If you have not seen it before, you can [[m:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation|read more on Meta]]. If you want to make sure you don’t miss technical changes on the Wikimedia wikis, you can [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|subscribe]] to [[m:Tech/News|the weekly technical newsletter]].

We have [[m:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation#IP Masking Implementation Approaches (FAQ)|two suggested ways]] this identity could work. '''We would appreciate your feedback''' on which way you think would work best for you and your wiki, now and in the future. You can [[m:Talk:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation|let us know on the talk page]]. You can write in your language. The suggestions were posted in October and we will decide after 17 January.

Thank you. 
/[[m:User:Johan (WMF)|Johan (WMF)]]&lt;section end=content/&gt;
&lt;/div&gt;

00:17, 2022 ж. қаңтардың 5 (+06)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Johan_(WMF)/Target_lists/Admins2022(5)&amp;oldid=22532651 тізімін пайдаланып User:Johan (WMF)@metawiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Таңдаулы мақалаға үміткер ==

{{WAM
|header = [[Уикипедия:Таңдаулы мақалаға үміткерлер/Қара құрдым]] &lt;div style=&quot;margin-right:1em; float:right;&quot;&gt;[[Сурет:Goldenwiki 2.png|100px|link=Уикипедия:Таңдаулы мақалаға үміткерлер/Қара құрдым]]&lt;/div&gt;
|subheader = Қарақұрдым мақаласының таңдаулы мақалаға үміткерлігі.
&lt;div  style=&quot;text-valign:center; margin-left:200px; margin-right:50px; margin-top:10px; position:absolute;&quot;&gt;
|body = [[Қара құрдым]] мақаласы таңдаулы мақалаға толық лайық деп санаймын. Мұл мақалыны жазған өзім емес {{@|Alphy Haydar}} мырза жеті жылдан бері қазақша Уикипедияға үлес қосып келеді. Мақала тілі өте жаттық, әрі ғылыми стилде жазылған. Қанша жылдан бері [[Басты бет]]тегі таңдаулы мақала өзгерген жоқ. Енді өзгерттетін кез келді. Сонымен қоса осы уақытқа дейін ғылымға қатысты мақалалар таңдаулы мақала статусын көп алған жоқ. Ғылымға басымдық бере отырып осы мақаланы таңдаулы мақала деңгейіне көтерейік. 

&lt;center&gt;{{Clickable button 2|Уикипедия:Таңдаулы мақалаға үміткерлер/Қара құрдым|Дауыс беру|class=mw-ui-progressive}}&lt;/center&gt;&lt;br /&gt;

|footer = Бұл хабарлама [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|бот]] арқылы жіберілген • [[Уикипедия:Хабарлама тарату/Жеткізіп беру тізімі|Жазылу немесе жазылудан бас тарту]]
}}
&lt;!-- https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A5%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83/%D0%96%D0%B5%D1%82%D0%BA%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BF_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%83_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96&amp;oldid=2970000 тізімін пайдаланып User:Arystanbek@kkwiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Жақсы мақалаға дауыс беру ==
Қайырлы кеш! [[Уикипедия:Жақсы мақалаға үміткерлер/Қымыз]] деген бетте өз дауысыңызды қалдырыңыз. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 19:25, 2022 ж. қаңтардың 16 (+06)
: Қосқан пікіріңіз объективті емес деп ойлаймын. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 13:42, 2022 ж. қаңтардың 25 (+06)

== Мал күту тақырыбына қызығады екенсіз ==

Мүмкін сіз [[Зоогигиена|мына мақаланы]] жақсы дәрежеге шығарып, дамытарсыз? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 15:30, 2022 ж. қаңтардың 25 (+06)

== Мақала жазуды үйреніп жүргеніңізге рақмет ==

Сізге тағы бір ұсыныс: [[лактоза]] туралы мақала жазып шығаруға әбден болады. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 14:41, 2022 ж. қаңтардың 26 (+06)

== [[Кентау қалалық әкімдігі]] ==

Қайырлы кеш, Салиха ханым, [[Кентау қалалық әкімдігі]]нің
[[Ащысай (Кентау қалалық әкімдігі)]], 
[[Байылдыр]], 
[[Қарнақ (Түркістан облысы)]], 
[[Хантағы]] аулдарға бөлінеді, ауылдық округтерге бөлінбейді, мен Кентау қаласында тұрам, сол ауылдарға қарасты мекемеде жұмыс істеймін, ауылдық округтер 1 ауылдан тұрмайды, бірнеше ауыл болу керек, &lt;ref&gt; https://www.gov.kz/memleket/entities/turkestan-kentau-kalasy/about/structure?lang=ru&lt;/ref&gt;  осы сайт үкіметтің ресми сайты, осы сайт сізге дәлел болар, ауылдар деп өзгерту керек, хантағы, ащысай, қарнақ, байылдыр деген ауылдық округтер жоқ, сол ауылдық округтерді жою керек [[Қатысушы:Ерқанат Рыскулбеков|Ерқанат Рыскулбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерқанат Рыскулбеков|талқылауы]]) 20:08, 2022 ж. ақпанның 14 (+06)

[[Кентау]] деген мақаланың орысшасын көрсеңіз, сол жақтада жазылған, ауылдар деп [[Қатысушы:Ерқанат Рыскулбеков|Ерқанат Рыскулбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерқанат Рыскулбеков|талқылауы]]) 20:17, 2022 ж. ақпанның 14 (+06)
::Қайырлы күн! Қате оңды болса, өңдеп қойыңыз. Сайттағы мәлімет түсініксіздеу.--Салиха 11:51, 2022 ж. ақпанның 15 (+06)

Рахмет [[Қатысушы:Ерқанат Рыскулбеков|Ерқанат Рыскулбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерқанат Рыскулбеков|талқылауы]]) 13:40, 2022 ж. ақпанның 15 (+06)
{{дереккөздер}}
== Жаңа бастама ==

Қайырлы түн, Салиха! Сізге өзімнің жаңа бастамамды ұсынғым келеді. Өзіңіз білетіндей, қазақша Уикипедиясындағы мақалалардың сапасы шетелдік бөлімдерден айтарлықтай артта қалып отыр. Көптеген мақалалар қысқа, сапасыз, және әшейін, қалай болса солай жазылған. Мен қазақша бөліміндегі мақалалар сапасын көтеру үшін орыс бөлімінің үлгісі бойынша мақалалар жазу арқылы түзетуге тырысып жатырмын. Алайда, көбірек сапалы мақалаларды жазуға уақыт жетпейді. Сол себепті, [[Уикипедия:Сенімді дереккөздер|Сенімді дереккөздерге]] сүйене отырып, нақты, сапалы мақалалар жаза алатын кем дегенде 5-10 адамнан тұратын топты жинау керек. Менің ойымша, мақала жазуды толығымен реформалау керек: ағылшын тіліндегі үлгіге сәйкес сенімді дереккөздермен сапалы мақалалар жазу.

Уикипедия — әркім өз өзгерістерін жасай алатын бос орын. Тәуелсіз сауатты қатысушылар белгілі бір «альянсқа» құрылуы болатын еді. Менің байқауымша, сіз мақала жазу стилін жақсы түсінетін, сонымен қатар шетелдік бөлімдермен таныс білікті қатысушысыз. Сондықтан Мен сізге осы жобаға өзіңіздің жеке салымыныңызды қалдыруға ұсынамын! Сұрақтарыңыз болса сұрай беріңіз!

'''PS'''. ''Сізді менің бастамамды қолдайтын және көмек көрсетуге дайын [[Қатысушы:Kasymov|администратор]] ұсынды''.

Құрметпен, [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 01:49, 2022 ж. наурыздың 13 (+06)

== Білгенге маржан  ==
Сәлеметсіз бе, Салиха ханым,  қалыңыз қалай. Сіз Уикипедияда көп мақалалар  жазып ат салысып жүрсіз. Енді сол жаңа мақалаларыңыздың арасынан [[Жоба:Білгенге маржан/Ұсыныстар/2022]] айдарына жақсы, қолданушыларға қызықты, пайдалы дәйектеріңізбен бөлісіңіз. Білгенге маржан айдары аз да болса жаңарып тұрсын. Рахмет. 

Ұсынған ақпаратыңыз жаңа мақалаларға сілтеме тастай отырып ұсынылғаны жөн. Рахмет! [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 17:48, 2022 ж. наурыздың 15 (+06)

== [[Кентау]] ==

Қайырлы кеш, Салиха ханым, Кентау қаласын бұғаттаудан ашуды сұраймын, өткені қала әкімі ауысты, аса маңызды болмасада жаңарту жасап тұрған жөн болар. Алдын ала рахмет [[Қатысушы:Ерқанат Рыскулбеков|Ерқанат Рыскулбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерқанат Рыскулбеков|талқылауы]]) 22:22, 2022 ж. наурыздың 19 (+06)

== Разрешение на публикацию статьи ==

Добрый день, [[Қатысушы:Салиха|Салиха]]! Извините, что пишу на русском, я из России. Хочу создать статью про один из районов Дагестана. Дайте, пожалуйста, разрешение на публикацию. С правилами знаком, уже 10 лет как редактирую в Википедии. С уважением, --[[Қатысушы:Buntarion|Buntarion]] ([[Қатысушы талқылауы:Buntarion|талқылауы]]) 04:30, 2022 ж. сәуірдің 12 (+06)

:Қайырлы күн? Ол қандай разрешение? Салиха 17:11, 2022 ж. сәуірдің 12 (+06)

== [[Үш саусақты ергежейлі қосаяқ]] ==

Мына мақаланы жақсартуға тырысыпсыз. Енді сол бетпен арнайы үлгіні пайдалансаңыз болады. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 21:04, 2022 ж. мамырдың 17 (+06)

== Абай облысы ==

Кеш жарық, Салиха ханым. 3 жаңа/ескі облыс пайда болғалы бері қазуикиге жұмыс артты. Әрине жұмыс өте көп, әрі қиын. Сізден өтініш айрық беттерді түзеткенде алфавиттік реттілігін түзетіп кетсеңіз (Абай облысы енді бірінші тұрады). Мен Алматы мен Жетісу облысын реттеуге тырысамын  [[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:29, 2022 ж. маусымның 11 (+06)
::Жақсы, рахмет! [[Ақсуат ауданы|Ақсуат ауданы]]н сол бетте жалғастыру керек пе, әлде жаңа бет ашу қажет пе?--Салиха 11:05, 2022 ж. маусымның 11 (+06)
:::Білмедім, сол. Қайыр немесе Нұрлан мырзадан сұрап көріңізші (Жетісу облысын жаңадан бастап кетті) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:20, 2022 ж. маусымның 12 (+06)
:::Мен жаңа бет бастамай жалғастырып кетіппін. Қате істемеген шығармын. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 20:00, 2022 ж. маусымның 12 (+06)

== Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022 ==

{{WAM
|header = [[meta:m:Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022|Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022]] &lt;div style=&quot;margin-right:1em; float:right;&quot;&gt;[[Сурет:Wikidata 2022 Istanbul social media campaign 02.jpg|right|thumb|300px|Wikidata 2022 Istanbul|link=meta:Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022]]&lt;/div&gt;
|subheader = Конференция 2022 жылдың 21-23 қазаны аралығында Түркияның [[Ыстанбұл]] қаласында өтеді.
&lt;div  style=&quot;text-valign:center; margin-left:200px; margin-right:50px; margin-top:10px; position:absolute;&quot;&gt;
|body = Құрметті достар,

Ыстамбұл Уикидерек конференциясына стипендия алуға өтінімдер ашық екенін хабарлауға қуаныштымын. Егер сіз түркі қауымдастығының өкілі болсаңыз және түркі тілдеріндегі Уикимедиа жобаларына белсенді қатысатын болсаңыз, онда сіз стипендияға өтініш бере аласыз. Өтініштер 2022 жылдың 30 маусымы, UTC 23:59 дейін қабылданады.

Үміткерлер толық стипендияға өтініш бере алады. Толық стипендия Түркі қолданушылары тобының Уикимедиа қауымдастығы (Wikimedians of Turkic Languages User Group) ұйымдастыратын конференция кезінде жеке тұлғаның екіжақты саяхат, ортақ тұрғын үй және тамақтану құнын қамтиды.

* Түркі тіліндегі уикимедиашыларға арналған Wikidata Training туралы қосымша ақпарат алу үшін мына сайтқа кіріңіз: https://w.wiki/53dX
* Стипендия, тіркеу және өтініш формасы туралы көбірек білу үшін мына сайтқа кіріңіз: https://w.wiki/5FFv

Бұған қоса, Түркі қолданушылары тобының Уикимедиа қауымдастығы жобалары мен оқиғалары туралы ақпарат пен жаңалықтар алу үшін біздің пошталық тізімге (https://w.wiki/5FFw) жазылуға шақырамыз.

Барлық жақсылықты тілеймін [[User:Mehman97|&lt;span style=&quot;color:#ff0500&quot;&gt;'''''Mehman'''''&lt;/span&gt;]] [[User Talk:Mehman97|&lt;span style=&quot;color:#0500ff&quot;&gt;'''''97'''''&lt;/span&gt;]] 03:48, 2022 ж. маусымның 11 (+06)


|footer = Бұл хабарлама [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|бот]] арқылы жіберілген • [[Уикипедия:Хабарлама тарату/Жеткізіп беру тізімі|Жазылу немесе жазылудан бас тарту]]
}}
&lt;!-- https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A5%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83/%D0%96%D0%B5%D1%82%D0%BA%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BF_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%83_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96&amp;oldid=3014707 тізімін пайдаланып User:Arystanbek@kkwiki деген хабарлама жіберген --&gt;
:Рахмет! Қатысу үшін өтініш бердім. Сіздер (Қазақша Уикипедия администрациясы) қандай талап қоясыздар?--Салиха 13:20, 2022 ж. маусымның 13 (+06)
::Барған адамдар көрген білгенімен бөліссе деген тілек, бұрын да бірнеше рет шетелге конференцияға барған уикипедияшылар болды, бірақ көрген біогенімен тәжірибесімен бөліскен ешкім болмады. Сосын телеграм топқа қосылып алғаныңыз дұрыс болар, жылдам ақпарат алмасқанға жақсы. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 14:33, 2022 ж. маусымның 13 (+06)

Қайырлы күн! Конференцияға қатысуға өтпедім, Wikidata Istanbul бүгін хабарлама жіберді. Салиха 16:06, 2022 ж. шілденің 18 (+06)

== Айдын Касымов мақалаларды жойып жүр ==

Осы аталған қатысушы [[А.Байтұрсынов жазуы және емле ережелерінің тарихы]] деген мақаланы жойды, [[Қайта жаңғырту]] деген мақаланы жоюға ниеттенді, Брэнсон және Непомнящий туралы мақалаларды жедел жоюға ұсынды. Олай істеме десе, құлақ аспайды. Бұл нағыз вандал ғой. Оған не істеуге болады екен? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 23:55, 2022 ж. маусымның 13 (+06)
:Қайырлы күн! Өзіңіге белгілі Уикипедия ережесі бойынша енгізлген материал энциклопедиялық түрде болмаса, жойылатынын. Жойылған мақала кітап нұсқасы. Сондықтан ондай жағдайға ашуға берілмей, түсіністікпен қарап, кемшілікті жоюдың амалын жасау қажет. Уикипедия - ұрыс орны емес, ереже бойынша.--Салиха 13:24, 2022 ж. маусымның 14 (+06)
::Ендеше Касымов деген неге кемшілікті түзетпей, мақаланы жақсартпай, оны жоя салды? Бұл қазақ лингвистикасының тарихына байланысты деректер оның ойынша құр бос қоқым ба сонда? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 14:02, 2022 ж. маусымның 14 (+06)
:Қасымов тек ескерту жасайды, сол ескерту бойынша авторлар өздері түзетулер енгізулері қажет. Сіздің енгізген материалдарыңызға көз жүгіртіп өттім, барлығы тартымды, көркемдеуді де жақсы жасайды екенсіз, қуантарлық. Сондықтан тек алға, кемшілікті түсіне білу мәрттік.--Салиха 14:14, 2022 ж. маусымның 14 (+06)
:: Сіз түсініп отырған жоқсыз. Осы талқылауда айтылатын мақалалар мен жазған мақалалар емес. Мәселе онда емес. Касымов неге ескертусіз басқалардың жазғанын жоя береді? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 14:21, 2022 ж. маусымның 14 (+06)
:::Жоғарыда айтылған газет мақаласына келеді, энциклопедиялық мақала емес. --[[Қатысушы талқылауы:Нұрлан Рахымжанов|Нұрлан Рахымжанов]] 21:51, 2022 ж. маусымның 14 (+06)
:::: Газет мақаласы туралы да энциклопедиялық мақала жазуға болады. Уикипедияда ондай толып жатыр, мысалы: [[:Санат:Мұхтар Әуезов мақалалары]]. Бұларды енді жоймайтын шығарсыз?! --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 22:25, 2022 ж. маусымның 14 (+06)

== Шығыс Қазақстан облысы Тарбағатай ауданы елді мекендері ==

Салиха ханым, Тарбағатай ауданының орталығы Ақжар болыпты, бұрынғы Ақсуат (Тарбағатай ауданы) атауын Білгіш шежіре мырза Ақсуат (Ақсуат ауданы) дегенге өзгертіпті (бот арқылы бұрынғы сілтемелерді түзетіп шығып ескі атауын жойдым). Ендігі мәселе [[Тарбағатай ауданы]] қарасты елді мекендерде аудан орталығы Ақсуаттан деп сілтеніп тұр. Соның бәрін ретке келтіруге керек сияқты, жұмысты көбейтіп жіберді(((( [[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:31, 2022 ж. маусымның 17 (+06)
::Қайырлы күн! Рахмет, Ақсуат ауданын өзгерткеніңіз үшін! Қалай өзгерту орынды деп кейінге қалдырып қойған едім. Ауылдарды ретке келтіріп жатырмын, кейбір ауылдар аудандар арасында қалай бөлінгені туралы белгісіздеу. Мысалы, Көкпекті мен Самар ауданы және Ақсуат пен Тарбағатай аудандары арасында, сайттары әзірге жоқ, басқа информация таба алмадым. Реттеледі біртіндеп, осылай ақпаратпен алмассақ.--Салиха 12:04, 2022 ж. маусымның 17 (+06)
:Сілтемелерді ауыстырып жатырмын, [[Тарбағатай ауданы]]да өңделеді, жалпы [[Шығыс Қазақстан облысы]] бойынша да көптеген өңдеулер бар (атаулары мен айрықтардағы өзгерістер).--Салиха 15:04, 2022 ж. маусымның 17 (+06)
::Мен де шамам келгенше Шығыс Қазақстанда қалып қойған бір аттас ауыл атауларын ретке келтіріп жатырмын: **** (Глубокое ауданы) → *** (Шығыс Қазақстан облысы). Жалпы Алматы және Шығыс Қазақстан бойынша елді мекендер, өзен көлдер өте көп. Олардың атауларын да емес, санаттарын ретке келтіру керек. Миды ашытатын үлкен жұмыс((( --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:23, 2022 ж. маусымның 17 (+06)
:Ісіңізге сәттілік!--Салиха 13:18, 2022 ж. маусымның 18 (+06)
::[[Құмкөл ауылдық округі]] [[Тарбағатай ауданы]]на жатады ма? Неге ол [[Ақсуат ауданы]]нда тұр? Маған түсініксіз, өңдеуді әзірге тоқтаттым, анықталғанша.--Салиха 14:06, 2022 ж. маусымның 18 (+06)

== Шығыс Қазақстан ==

Қайырлы кеш, мен сіздерге көмектесіп, реттеп жатыр едім. Сіз Абай облысын ретке келтіріп жатыр екенсіз, шығыс Қазақстан қалып қойып жатыр екен. Оны кейін ба, түсінбедім.  [[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:31, 2022 ж. маусымның 21 (+06)
:Сосын ''Санат:Абай ауданы (Шығыс Қазақстан облысы)'' назар аударып кетсеңіз--[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:00, 2022 ж. маусымның 22 (+06)
::Оған Абай облысын бітірген соң кірісемін. Мен сіз сияқты бот арқылы өңдеуді білмеймін, сондықтан әр бетті жеке-жеке өңдеп жатырмын.[[File:Face-smile.svg|23px]]--Салиха 11:04, 2022 ж. маусымның 22 (+06)

Қайырлы түн! [[Талдыбұлақ (Қарағанды облысы)]] бетін қорғап қойыпсыз. Өңдейін десем жабық тұр. Енді сол беттегі барлық &quot;Қарағанды&quot;-ларды &quot;Ұлытау&quot;-ға (атауын да) алмастырып жіберсеңіз. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 03:09, 2022 ж. маусымның 24 (+06)
::Қайырлы күн! Қорғанысын өзгерттім, өңдей беріңіз.[[Қатысушы талқылауы:Салиха]]--Салиха 11:59, 2022 ж. маусымның 24 (+06)

== Дұрыс үлгі жасай алмайды екенсіз ==
[[Үлгі:Хирургия]] дегенді еш дамытпай тастағаныңыз жаман болды. Негізі, мұндай ұсқынсыз үлгі жасағаннан жасамаған артық. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 14:52, 2022 ж. шілденің 22 (+06)

== Оллаберри ==
Қайырлы кеш, [[Оллаберри]] мақаласындағы &lt;code&gt;[[Сурет:|290px|Оллаберри картада]]&lt;/code&gt; деп не үшін шығып тұр. Картада көрсету керек пе? Олай болса, мен істей алмадым, өзіңіз қарап көрсеңіз. [[Қатысушы:Ұлы Тұран|Ұлы Тұран]] ([[Қатысушы талқылауы:Ұлы Тұран|талқылауы]]) 21:37, 2022 ж. шілденің 28 (+06)
::Ол жерде карта шығуы қажет. Қойып көріп едім, қойылмады. [[Қатысушы талқылауы:Kasymov|Kasymov]]тан сұраңызшы. Ал суреттің шықпағаны соңғы тік сызық қойылмаған екен. -- Салиха 12:38, 2022 ж. шілденің 29 (+06)
:{{@|Ұлы Тұран}} себеп: үлгіні дұрыс толтырмағансыздар) -- [[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 16:22, 2022 ж. шілденің 29 (+06)
::Түсінікті, рақмет. Бұл үлгімен бірінші рет жұмыс істеп тұрмын. Сондықтан білмейді екенмін. [[Қатысушы:Ұлы Тұран|Ұлы Тұран]] ([[Қатысушы талқылауы:Ұлы Тұран|талқылауы]]) 23:55, 2022 ж. шілденің 29 (+06)
:{{like|username=Салиха}} [[Қатысушы талқылауы:Kasymov|Kasymov]]!--Салиха 17:13, 2022 ж. шілденің 30 (+06)

== Шығыс Қазақстан ==

Саламатсыз, Салиха ханым. Сұрақ/өтініш: ''Шығыс пен Абай облыстары'' елді мекендер бойынша өзгерістер (атауы, мазмұны, үлгілер) толық бітті ме? Егер бітсе, Алматы облысы бойынша сіз, мен, Білгіш мырзамен бірге жұмыс жасасақ) [[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 20:49, 2022 ж. тамыздың 1 (+06)
:Жақсы, жасайық. Жұмысты бөліп беріңіз, бір-бірімізге кедергі келтірмейтіндей.--Салиха 11:07, 2022 ж. тамыздың 2 (+06)
::Жақсы, уақыт болғанда айтармын. Білгіш мырзаға А әрпінен бастай беріңіз деп жазып кеткенмін) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:56, 2022 ж. тамыздың 6 (+06)

== Дефис жайлы ==

Қайырлы кеш, [[Қатысушы:Салиха|Салиха]] ханым. Ескерте қояйын дегенім — жылдан соң дефис қойылмайды, яғни мысалы &quot;2022-жыл&quot; емес, &quot;2022 жыл&quot; деп жазылады. Өңдеме жасағанда ескерерсіз. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 01:13, 2022 ж. тамыздың 23 (+06)</text>
      <sha1>eaz3wbw6dh1gwl1z6ncw7gvk4ns2vmx</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063306</id>
      <parentid>3063252</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T06:13:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Салиха</username>
        <id>17167</id>
      </contributor>
      <comment>/* Дефис жайлы */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="46912" xml:space="preserve">{{Мұрағат|2012 жылғы талқылаулар|2013 жылғы талқылаулар|2014 жылғы талқылаулар|2015 жылғы талқылаулар|2016 жылғы талқылаулар|2017 жылғы талқылаулар|2018 жылғы талқылаулар|2019 жылғы талқылаулар|2020 жылғы талқылаулар|2021 жылғы талқылаулар}}

== Қасық (ауыл) ==

Саламатсыз! ''Қасық → Әлжан ана'' деп өзгертіліпті. Өзім көргенмін бірақ шешім бар ма екен? --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 12:47, 2021 ж. ақпанның 15 (+06)
:Қайырлы күн! Ауыстырып қойдым.--Салиха 14:56, 2021 ж. ақпанның 15 (+06)
::Көп рақмет --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 16:06, 2021 ж. ақпанның 15 (+06)

== Дауан ==

Ассслам Алейкум! Посмотрите интервики [[Дауан]] - Қараағашты.--[[Қатысушы:Takhirgeran Umar|Takhirgeran Umar]] ([[Қатысушы талқылауы:Takhirgeran Umar|талқылауы]]) 19:14, 2021 ж. ақпанның 15 (+06)
::Өзгертілді, бірақ Дауан деген де ауыл бар сияқты.., анықтаймын. Түлкібас ауданына хабарласу әзірге мүмкін болмады. --Салиха 14:39, 2021 ж. ақпанның 16 (+06)

== Арал ==

'''Арал''' - Қазақстанның Ақтөбе облысы, Алға ауданындағы жойылған ауыл. Қарахобдин ауылдық округінің құрамына кірді. 

 Халық саны 
1999 жылы ауыл тұрғындары 0 адамды құрады&lt;ref&gt;[http://www.stat.kz/publishing/DocLib/2000/760175.rar Итоги Национальной переписи населения 1999 года. Численность и размещение населения в Республике Казахстан (том 2)] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131017013923/http://www.stat.kz/publishing/DocLib/2000/760175.rar |date=2013-10-17 }}&lt;/ref&gt;.
--[[Арнайы:Үлесі/195.58.61.66|195.58.61.66]] 05:40, 2021 ж. ақпанның 25 (+06)
:::[https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%80%D0%B0%D0%BB_(%D0%90%D0%BA%D1%82%D1%8E%D0%B1%D0%B8%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%8C) Арал (Актюбинская область)].--[[Арнайы:Үлесі/195.58.61.66|195.58.61.66]] 05:42, 2021 ж. ақпанның 25 (+06)

=== Дереккөздер ===
{{дереккөздер}}

== Таңдаулы/жақсы мақала ==

Саламатсыз! Салиха ханым бізде байқасаңыз таңдаулы/жақсы мақалалар өте сирек жарияланып тұрады. Сізден өтініш (әрине уақыт болып жатса) таңдаулы/жақсы мақалалар жазсаңыз) Көмектесем әрлеуге, үлгіге. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 11:27, 2021 ж. сәуірдің 20 (+06)
::Қайырлы күн! Қандай тақырыпқа жазуға болады? --Салиха 11:50, 2021 ж. сәуірдің 20 (+06)
:::Өзіңіз қалаған тақықырыпқа. Ғылыми бағытта болса тіпті керемет болар еді) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:29, 2021 ж. сәуірдің 23 (+06)
:Жақсы, тырысып көрейін.--Салиха 12:59, 2021 ж. сәуірдің 24 (+06)

== Марафон ==

{{WAM
|header = [[meta:m:Turkic_Marathon_2021|Түркі марафоны 2021]] &lt;div style=&quot;margin-right:1em; float:right;&quot;&gt;[[Сурет:Wikimedians of Turkic Languages User Group Logo.svg|150px|link=meta:Түркі тілді Уикимедиа конференциясы]]&lt;/div&gt;
|subheader = Түркі марафоны 2021 — 2021 жылдың 1 - 31 шілде  аралығында өтетін контент дамытуға бағытталған халықаралық жоба.
&lt;div  style=&quot;text-valign:center; margin-left:200px; margin-right:50px; margin-top:10px; position:absolute;&quot;&gt;
|body = 
Жоба мақсаты — түркі тілдерінде сөйлейтін елдер және олардың мәдениеті туралы мақалалар жазып, түркі тілдерінде сөйлейтін уикипедияшылар арасындағы ынтымақтастықты нығайту. Әділқазылар алқасының бағалауынан кейін көрсетілген мерзім аралығында ең көп ұпай жинаған қатысушылар марапатталатын болады.

'''Марапаттар'''

* 1 орын: Meloman дүкендер желісінен 75 АҚШ доллары ( ≈ 32 000 теңге) мөлшеріндегі сыйлық ваучері.
* 2 орын: Meloman дүкендер желісінен 60 АҚШ доллары ( ≈ 25 000 теңге) мөлшеріндегі сыйлық ваучері.
* 3 орын: Meloman дүкендер желісінен 50 АҚШ доллары ( ≈ 21 000 теңге) мөлшеріндегі сыйлық ваучері.
* 4 орын: Meloman дүкендер желісінен 40 АҚШ доллары ( ≈ 17 000 теңге) мөлшеріндегі сыйлық ваучері.
* 5 орын: Meloman дүкендер желісінен 25 АҚШ доллары ( ≈ 10 000 теңге) мөлшеріндегі сыйлық ваучері.

Қазақша Уикипедияға үлес қосқысы келетін кез келген адам жоба бетіне өтіп қатысушылар тізіміне өз атын қосса болады. Іске сәт!
&lt;center&gt;{{Clickable button 2|Жоба:Түркі_марафоны_2021|Жарысқа қатысу|class=mw-ui-progressive}}&lt;/center&gt;&lt;br /&gt;

|footer = Бұл хабарлама [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|бот]] арқылы жіберілген • [[Уикипедия:Хабарлама тарату/Жеткізіп беру тізімі|Жазылу немесе жазылудан бас тарту]]
}}
&lt;!-- https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A5%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83/%D0%96%D0%B5%D1%82%D0%BA%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BF_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%83_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96&amp;oldid=2885974 тізімін пайдаланып User:Arystanbek@kkwiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Дереккөз ==

Саламатсыз. Дереккөздер сөзбен бірге интервалсыз әдемірек көрінеді. Бөлек болып тұрса өзінше бір бөлек сан болып көрінетін сияқты) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:23, 2021 ж. шілденің 5 (+06)
:Өңделді.--Салиха 08:52, 2021 ж. шілденің 5 (+06){{like|username=Салиха}}
::Рахмет --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:47, 2021 ж. шілденің 10 (+06)

== Стефания Туркевич ==

Hello Салиха, Here it is: [[Жоба:Инкубатор/Стефания Туркевич]].  Thank you for helping with this.  This is from the English article: [[en: Stefania Turkewich]], and also there is a Russia version of the article: [[ru: Туркевич-Лукиянович, Стефания Ивановна]].  When you finish, can you link it with the other languages?  Thank you. [[Қатысушы:Nicola Mitchell|Nicola Mitchell]] ([[Қатысушы талқылауы:Nicola Mitchell|талқылауы]]) 18:40, 2021 ж. қыркүйектің 9 (+06)
::Thank you so much for this, Салиха.  It looks great! [[Қатысушы:Nicola Mitchell|Nicola Mitchell]] ([[Қатысушы талқылауы:Nicola Mitchell|талқылауы]]) 17:56, 2021 ж. қыркүйектің 10 (+06)
:I’m always happy to help.--[[Қатысушы:Салиха]] 18:11, 2021 ж. қыркүйектің 10 (+06)
::Hello Салиха, Would it be possible now to delete the tag which keeps popping up: Соңғы рет өңдеген: Kasymov (үлесі, талқылауы) (3x) оның алдында өңдеген: Салиха (үлесі, талқылауы)(?)?  Thank you again for all your work on this article.  [[Қатысушы:Nicola Mitchell|Nicola Mitchell]] ([[Қатысушы талқылауы:Nicola Mitchell|талқылауы]]) 18:25, 2021 ж. қыркүйектің 25 (+06)

== Өңдеме туралы ==

Салиха! Сәләматсыз ба? Артық айтсам кешірім өтінем. Мен де қазір тек Атырауға қатысты мақалаларды өңдеп жүрмін. Жақында орталық кітапханадан театр жайлы толық жазылған кітап тауып алдым. Соны пайдаланып театрды толықтыруға бетшені аша алмай жабылып қалғанына түсіне алмай артық кеткен болармын. Түсіністікпен бірлесе жұмыс жасауға қарсы емеспін. 
Менің қарамағымда тіл мамандары жұмыс жасайды, жазар алдында солармен ақылдасып аламын. Кешегі ескертпеңіздегі сызықша туралы мен солай ойлағам, бірақ егер
Режиссері не суретшісі деп тұрса онда -сызықша қойылу керек. Менде Режиссер. одан кейін нүкте қойылып тұр, сондықтан сызықша қойылмайды. Баспадан шыққан кітапта да солай. Оларда да тексерістен өтеді ғой. Ал пробелдерді өзім жақындаттым, себебі алдында арасы алшақ деген ескертпелер болды. Орысша тырнақша дегенге түсінбедік.
Мен сізбен бірге жұмыс жасағым келеді, пенсионер адамдарда кей қылықтары болады ғой, тағы да кешірім сұраймын! --[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 13:45, 2021 ж. қыркүйектің 13 (+06)

== Намыс→Ар-намыс ==

Қайырлы кеш, бір кісі '''Намыс → Ар-намыс''' деп атауын өзгертіпті, қаншалықты дұрыс деп ойласыз? Меніңше намыс қала берген дұрыс-ау, ол кісіге жазайын десем дұрыс қабылдамай дүрсе қоя береді. Оның алдында талай мақала атауын өз бетінше өзгерте берген-ді. Сіздің пікіріңізді күтемін --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:09, 2021 ж. желтоқсанның 3 (+06)

== How we will see unregistered users ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=content/&gt;
Hi!

You get this message because you are an admin on a Wikimedia wiki.

When someone edits a Wikimedia wiki without being logged in today, we show their IP address. As you may already know, we will not be able to do this in the future. This is a decision by the Wikimedia Foundation Legal department, because norms and regulations for privacy online have changed.

Instead of the IP we will show a masked identity. You as an admin '''will still be able to access the IP'''. There will also be a new user right for those who need to see the full IPs of unregistered users to fight vandalism, harassment and spam without being admins. Patrollers will also see part of the IP even without this user right. We are also working on [[m:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation/Improving tools|better tools]] to help.

If you have not seen it before, you can [[m:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation|read more on Meta]]. If you want to make sure you don’t miss technical changes on the Wikimedia wikis, you can [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|subscribe]] to [[m:Tech/News|the weekly technical newsletter]].

We have [[m:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation#IP Masking Implementation Approaches (FAQ)|two suggested ways]] this identity could work. '''We would appreciate your feedback''' on which way you think would work best for you and your wiki, now and in the future. You can [[m:Talk:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation|let us know on the talk page]]. You can write in your language. The suggestions were posted in October and we will decide after 17 January.

Thank you. 
/[[m:User:Johan (WMF)|Johan (WMF)]]&lt;section end=content/&gt;
&lt;/div&gt;

00:17, 2022 ж. қаңтардың 5 (+06)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Johan_(WMF)/Target_lists/Admins2022(5)&amp;oldid=22532651 тізімін пайдаланып User:Johan (WMF)@metawiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Таңдаулы мақалаға үміткер ==

{{WAM
|header = [[Уикипедия:Таңдаулы мақалаға үміткерлер/Қара құрдым]] &lt;div style=&quot;margin-right:1em; float:right;&quot;&gt;[[Сурет:Goldenwiki 2.png|100px|link=Уикипедия:Таңдаулы мақалаға үміткерлер/Қара құрдым]]&lt;/div&gt;
|subheader = Қарақұрдым мақаласының таңдаулы мақалаға үміткерлігі.
&lt;div  style=&quot;text-valign:center; margin-left:200px; margin-right:50px; margin-top:10px; position:absolute;&quot;&gt;
|body = [[Қара құрдым]] мақаласы таңдаулы мақалаға толық лайық деп санаймын. Мұл мақалыны жазған өзім емес {{@|Alphy Haydar}} мырза жеті жылдан бері қазақша Уикипедияға үлес қосып келеді. Мақала тілі өте жаттық, әрі ғылыми стилде жазылған. Қанша жылдан бері [[Басты бет]]тегі таңдаулы мақала өзгерген жоқ. Енді өзгерттетін кез келді. Сонымен қоса осы уақытқа дейін ғылымға қатысты мақалалар таңдаулы мақала статусын көп алған жоқ. Ғылымға басымдық бере отырып осы мақаланы таңдаулы мақала деңгейіне көтерейік. 

&lt;center&gt;{{Clickable button 2|Уикипедия:Таңдаулы мақалаға үміткерлер/Қара құрдым|Дауыс беру|class=mw-ui-progressive}}&lt;/center&gt;&lt;br /&gt;

|footer = Бұл хабарлама [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|бот]] арқылы жіберілген • [[Уикипедия:Хабарлама тарату/Жеткізіп беру тізімі|Жазылу немесе жазылудан бас тарту]]
}}
&lt;!-- https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A5%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83/%D0%96%D0%B5%D1%82%D0%BA%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BF_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%83_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96&amp;oldid=2970000 тізімін пайдаланып User:Arystanbek@kkwiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Жақсы мақалаға дауыс беру ==
Қайырлы кеш! [[Уикипедия:Жақсы мақалаға үміткерлер/Қымыз]] деген бетте өз дауысыңызды қалдырыңыз. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 19:25, 2022 ж. қаңтардың 16 (+06)
: Қосқан пікіріңіз объективті емес деп ойлаймын. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 13:42, 2022 ж. қаңтардың 25 (+06)

== Мал күту тақырыбына қызығады екенсіз ==

Мүмкін сіз [[Зоогигиена|мына мақаланы]] жақсы дәрежеге шығарып, дамытарсыз? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 15:30, 2022 ж. қаңтардың 25 (+06)

== Мақала жазуды үйреніп жүргеніңізге рақмет ==

Сізге тағы бір ұсыныс: [[лактоза]] туралы мақала жазып шығаруға әбден болады. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 14:41, 2022 ж. қаңтардың 26 (+06)

== [[Кентау қалалық әкімдігі]] ==

Қайырлы кеш, Салиха ханым, [[Кентау қалалық әкімдігі]]нің
[[Ащысай (Кентау қалалық әкімдігі)]], 
[[Байылдыр]], 
[[Қарнақ (Түркістан облысы)]], 
[[Хантағы]] аулдарға бөлінеді, ауылдық округтерге бөлінбейді, мен Кентау қаласында тұрам, сол ауылдарға қарасты мекемеде жұмыс істеймін, ауылдық округтер 1 ауылдан тұрмайды, бірнеше ауыл болу керек, &lt;ref&gt; https://www.gov.kz/memleket/entities/turkestan-kentau-kalasy/about/structure?lang=ru&lt;/ref&gt;  осы сайт үкіметтің ресми сайты, осы сайт сізге дәлел болар, ауылдар деп өзгерту керек, хантағы, ащысай, қарнақ, байылдыр деген ауылдық округтер жоқ, сол ауылдық округтерді жою керек [[Қатысушы:Ерқанат Рыскулбеков|Ерқанат Рыскулбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерқанат Рыскулбеков|талқылауы]]) 20:08, 2022 ж. ақпанның 14 (+06)

[[Кентау]] деген мақаланың орысшасын көрсеңіз, сол жақтада жазылған, ауылдар деп [[Қатысушы:Ерқанат Рыскулбеков|Ерқанат Рыскулбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерқанат Рыскулбеков|талқылауы]]) 20:17, 2022 ж. ақпанның 14 (+06)
::Қайырлы күн! Қате оңды болса, өңдеп қойыңыз. Сайттағы мәлімет түсініксіздеу.--Салиха 11:51, 2022 ж. ақпанның 15 (+06)

Рахмет [[Қатысушы:Ерқанат Рыскулбеков|Ерқанат Рыскулбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерқанат Рыскулбеков|талқылауы]]) 13:40, 2022 ж. ақпанның 15 (+06)
{{дереккөздер}}
== Жаңа бастама ==

Қайырлы түн, Салиха! Сізге өзімнің жаңа бастамамды ұсынғым келеді. Өзіңіз білетіндей, қазақша Уикипедиясындағы мақалалардың сапасы шетелдік бөлімдерден айтарлықтай артта қалып отыр. Көптеген мақалалар қысқа, сапасыз, және әшейін, қалай болса солай жазылған. Мен қазақша бөліміндегі мақалалар сапасын көтеру үшін орыс бөлімінің үлгісі бойынша мақалалар жазу арқылы түзетуге тырысып жатырмын. Алайда, көбірек сапалы мақалаларды жазуға уақыт жетпейді. Сол себепті, [[Уикипедия:Сенімді дереккөздер|Сенімді дереккөздерге]] сүйене отырып, нақты, сапалы мақалалар жаза алатын кем дегенде 5-10 адамнан тұратын топты жинау керек. Менің ойымша, мақала жазуды толығымен реформалау керек: ағылшын тіліндегі үлгіге сәйкес сенімді дереккөздермен сапалы мақалалар жазу.

Уикипедия — әркім өз өзгерістерін жасай алатын бос орын. Тәуелсіз сауатты қатысушылар белгілі бір «альянсқа» құрылуы болатын еді. Менің байқауымша, сіз мақала жазу стилін жақсы түсінетін, сонымен қатар шетелдік бөлімдермен таныс білікті қатысушысыз. Сондықтан Мен сізге осы жобаға өзіңіздің жеке салымыныңызды қалдыруға ұсынамын! Сұрақтарыңыз болса сұрай беріңіз!

'''PS'''. ''Сізді менің бастамамды қолдайтын және көмек көрсетуге дайын [[Қатысушы:Kasymov|администратор]] ұсынды''.

Құрметпен, [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 01:49, 2022 ж. наурыздың 13 (+06)

== Білгенге маржан  ==
Сәлеметсіз бе, Салиха ханым,  қалыңыз қалай. Сіз Уикипедияда көп мақалалар  жазып ат салысып жүрсіз. Енді сол жаңа мақалаларыңыздың арасынан [[Жоба:Білгенге маржан/Ұсыныстар/2022]] айдарына жақсы, қолданушыларға қызықты, пайдалы дәйектеріңізбен бөлісіңіз. Білгенге маржан айдары аз да болса жаңарып тұрсын. Рахмет. 

Ұсынған ақпаратыңыз жаңа мақалаларға сілтеме тастай отырып ұсынылғаны жөн. Рахмет! [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 17:48, 2022 ж. наурыздың 15 (+06)

== [[Кентау]] ==

Қайырлы кеш, Салиха ханым, Кентау қаласын бұғаттаудан ашуды сұраймын, өткені қала әкімі ауысты, аса маңызды болмасада жаңарту жасап тұрған жөн болар. Алдын ала рахмет [[Қатысушы:Ерқанат Рыскулбеков|Ерқанат Рыскулбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерқанат Рыскулбеков|талқылауы]]) 22:22, 2022 ж. наурыздың 19 (+06)

== Разрешение на публикацию статьи ==

Добрый день, [[Қатысушы:Салиха|Салиха]]! Извините, что пишу на русском, я из России. Хочу создать статью про один из районов Дагестана. Дайте, пожалуйста, разрешение на публикацию. С правилами знаком, уже 10 лет как редактирую в Википедии. С уважением, --[[Қатысушы:Buntarion|Buntarion]] ([[Қатысушы талқылауы:Buntarion|талқылауы]]) 04:30, 2022 ж. сәуірдің 12 (+06)

:Қайырлы күн? Ол қандай разрешение? Салиха 17:11, 2022 ж. сәуірдің 12 (+06)

== [[Үш саусақты ергежейлі қосаяқ]] ==

Мына мақаланы жақсартуға тырысыпсыз. Енді сол бетпен арнайы үлгіні пайдалансаңыз болады. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 21:04, 2022 ж. мамырдың 17 (+06)

== Абай облысы ==

Кеш жарық, Салиха ханым. 3 жаңа/ескі облыс пайда болғалы бері қазуикиге жұмыс артты. Әрине жұмыс өте көп, әрі қиын. Сізден өтініш айрық беттерді түзеткенде алфавиттік реттілігін түзетіп кетсеңіз (Абай облысы енді бірінші тұрады). Мен Алматы мен Жетісу облысын реттеуге тырысамын  [[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:29, 2022 ж. маусымның 11 (+06)
::Жақсы, рахмет! [[Ақсуат ауданы|Ақсуат ауданы]]н сол бетте жалғастыру керек пе, әлде жаңа бет ашу қажет пе?--Салиха 11:05, 2022 ж. маусымның 11 (+06)
:::Білмедім, сол. Қайыр немесе Нұрлан мырзадан сұрап көріңізші (Жетісу облысын жаңадан бастап кетті) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:20, 2022 ж. маусымның 12 (+06)
:::Мен жаңа бет бастамай жалғастырып кетіппін. Қате істемеген шығармын. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 20:00, 2022 ж. маусымның 12 (+06)

== Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022 ==

{{WAM
|header = [[meta:m:Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022|Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022]] &lt;div style=&quot;margin-right:1em; float:right;&quot;&gt;[[Сурет:Wikidata 2022 Istanbul social media campaign 02.jpg|right|thumb|300px|Wikidata 2022 Istanbul|link=meta:Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022]]&lt;/div&gt;
|subheader = Конференция 2022 жылдың 21-23 қазаны аралығында Түркияның [[Ыстанбұл]] қаласында өтеді.
&lt;div  style=&quot;text-valign:center; margin-left:200px; margin-right:50px; margin-top:10px; position:absolute;&quot;&gt;
|body = Құрметті достар,

Ыстамбұл Уикидерек конференциясына стипендия алуға өтінімдер ашық екенін хабарлауға қуаныштымын. Егер сіз түркі қауымдастығының өкілі болсаңыз және түркі тілдеріндегі Уикимедиа жобаларына белсенді қатысатын болсаңыз, онда сіз стипендияға өтініш бере аласыз. Өтініштер 2022 жылдың 30 маусымы, UTC 23:59 дейін қабылданады.

Үміткерлер толық стипендияға өтініш бере алады. Толық стипендия Түркі қолданушылары тобының Уикимедиа қауымдастығы (Wikimedians of Turkic Languages User Group) ұйымдастыратын конференция кезінде жеке тұлғаның екіжақты саяхат, ортақ тұрғын үй және тамақтану құнын қамтиды.

* Түркі тіліндегі уикимедиашыларға арналған Wikidata Training туралы қосымша ақпарат алу үшін мына сайтқа кіріңіз: https://w.wiki/53dX
* Стипендия, тіркеу және өтініш формасы туралы көбірек білу үшін мына сайтқа кіріңіз: https://w.wiki/5FFv

Бұған қоса, Түркі қолданушылары тобының Уикимедиа қауымдастығы жобалары мен оқиғалары туралы ақпарат пен жаңалықтар алу үшін біздің пошталық тізімге (https://w.wiki/5FFw) жазылуға шақырамыз.

Барлық жақсылықты тілеймін [[User:Mehman97|&lt;span style=&quot;color:#ff0500&quot;&gt;'''''Mehman'''''&lt;/span&gt;]] [[User Talk:Mehman97|&lt;span style=&quot;color:#0500ff&quot;&gt;'''''97'''''&lt;/span&gt;]] 03:48, 2022 ж. маусымның 11 (+06)


|footer = Бұл хабарлама [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|бот]] арқылы жіберілген • [[Уикипедия:Хабарлама тарату/Жеткізіп беру тізімі|Жазылу немесе жазылудан бас тарту]]
}}
&lt;!-- https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A5%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83/%D0%96%D0%B5%D1%82%D0%BA%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BF_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%83_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96&amp;oldid=3014707 тізімін пайдаланып User:Arystanbek@kkwiki деген хабарлама жіберген --&gt;
:Рахмет! Қатысу үшін өтініш бердім. Сіздер (Қазақша Уикипедия администрациясы) қандай талап қоясыздар?--Салиха 13:20, 2022 ж. маусымның 13 (+06)
::Барған адамдар көрген білгенімен бөліссе деген тілек, бұрын да бірнеше рет шетелге конференцияға барған уикипедияшылар болды, бірақ көрген біогенімен тәжірибесімен бөліскен ешкім болмады. Сосын телеграм топқа қосылып алғаныңыз дұрыс болар, жылдам ақпарат алмасқанға жақсы. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 14:33, 2022 ж. маусымның 13 (+06)

Қайырлы күн! Конференцияға қатысуға өтпедім, Wikidata Istanbul бүгін хабарлама жіберді. Салиха 16:06, 2022 ж. шілденің 18 (+06)

== Айдын Касымов мақалаларды жойып жүр ==

Осы аталған қатысушы [[А.Байтұрсынов жазуы және емле ережелерінің тарихы]] деген мақаланы жойды, [[Қайта жаңғырту]] деген мақаланы жоюға ниеттенді, Брэнсон және Непомнящий туралы мақалаларды жедел жоюға ұсынды. Олай істеме десе, құлақ аспайды. Бұл нағыз вандал ғой. Оған не істеуге болады екен? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 23:55, 2022 ж. маусымның 13 (+06)
:Қайырлы күн! Өзіңіге белгілі Уикипедия ережесі бойынша енгізлген материал энциклопедиялық түрде болмаса, жойылатынын. Жойылған мақала кітап нұсқасы. Сондықтан ондай жағдайға ашуға берілмей, түсіністікпен қарап, кемшілікті жоюдың амалын жасау қажет. Уикипедия - ұрыс орны емес, ереже бойынша.--Салиха 13:24, 2022 ж. маусымның 14 (+06)
::Ендеше Касымов деген неге кемшілікті түзетпей, мақаланы жақсартпай, оны жоя салды? Бұл қазақ лингвистикасының тарихына байланысты деректер оның ойынша құр бос қоқым ба сонда? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 14:02, 2022 ж. маусымның 14 (+06)
:Қасымов тек ескерту жасайды, сол ескерту бойынша авторлар өздері түзетулер енгізулері қажет. Сіздің енгізген материалдарыңызға көз жүгіртіп өттім, барлығы тартымды, көркемдеуді де жақсы жасайды екенсіз, қуантарлық. Сондықтан тек алға, кемшілікті түсіне білу мәрттік.--Салиха 14:14, 2022 ж. маусымның 14 (+06)
:: Сіз түсініп отырған жоқсыз. Осы талқылауда айтылатын мақалалар мен жазған мақалалар емес. Мәселе онда емес. Касымов неге ескертусіз басқалардың жазғанын жоя береді? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 14:21, 2022 ж. маусымның 14 (+06)
:::Жоғарыда айтылған газет мақаласына келеді, энциклопедиялық мақала емес. --[[Қатысушы талқылауы:Нұрлан Рахымжанов|Нұрлан Рахымжанов]] 21:51, 2022 ж. маусымның 14 (+06)
:::: Газет мақаласы туралы да энциклопедиялық мақала жазуға болады. Уикипедияда ондай толып жатыр, мысалы: [[:Санат:Мұхтар Әуезов мақалалары]]. Бұларды енді жоймайтын шығарсыз?! --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 22:25, 2022 ж. маусымның 14 (+06)

== Шығыс Қазақстан облысы Тарбағатай ауданы елді мекендері ==

Салиха ханым, Тарбағатай ауданының орталығы Ақжар болыпты, бұрынғы Ақсуат (Тарбағатай ауданы) атауын Білгіш шежіре мырза Ақсуат (Ақсуат ауданы) дегенге өзгертіпті (бот арқылы бұрынғы сілтемелерді түзетіп шығып ескі атауын жойдым). Ендігі мәселе [[Тарбағатай ауданы]] қарасты елді мекендерде аудан орталығы Ақсуаттан деп сілтеніп тұр. Соның бәрін ретке келтіруге керек сияқты, жұмысты көбейтіп жіберді(((( [[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:31, 2022 ж. маусымның 17 (+06)
::Қайырлы күн! Рахмет, Ақсуат ауданын өзгерткеніңіз үшін! Қалай өзгерту орынды деп кейінге қалдырып қойған едім. Ауылдарды ретке келтіріп жатырмын, кейбір ауылдар аудандар арасында қалай бөлінгені туралы белгісіздеу. Мысалы, Көкпекті мен Самар ауданы және Ақсуат пен Тарбағатай аудандары арасында, сайттары әзірге жоқ, басқа информация таба алмадым. Реттеледі біртіндеп, осылай ақпаратпен алмассақ.--Салиха 12:04, 2022 ж. маусымның 17 (+06)
:Сілтемелерді ауыстырып жатырмын, [[Тарбағатай ауданы]]да өңделеді, жалпы [[Шығыс Қазақстан облысы]] бойынша да көптеген өңдеулер бар (атаулары мен айрықтардағы өзгерістер).--Салиха 15:04, 2022 ж. маусымның 17 (+06)
::Мен де шамам келгенше Шығыс Қазақстанда қалып қойған бір аттас ауыл атауларын ретке келтіріп жатырмын: **** (Глубокое ауданы) → *** (Шығыс Қазақстан облысы). Жалпы Алматы және Шығыс Қазақстан бойынша елді мекендер, өзен көлдер өте көп. Олардың атауларын да емес, санаттарын ретке келтіру керек. Миды ашытатын үлкен жұмыс((( --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:23, 2022 ж. маусымның 17 (+06)
:Ісіңізге сәттілік!--Салиха 13:18, 2022 ж. маусымның 18 (+06)
::[[Құмкөл ауылдық округі]] [[Тарбағатай ауданы]]на жатады ма? Неге ол [[Ақсуат ауданы]]нда тұр? Маған түсініксіз, өңдеуді әзірге тоқтаттым, анықталғанша.--Салиха 14:06, 2022 ж. маусымның 18 (+06)

== Шығыс Қазақстан ==

Қайырлы кеш, мен сіздерге көмектесіп, реттеп жатыр едім. Сіз Абай облысын ретке келтіріп жатыр екенсіз, шығыс Қазақстан қалып қойып жатыр екен. Оны кейін ба, түсінбедім.  [[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:31, 2022 ж. маусымның 21 (+06)
:Сосын ''Санат:Абай ауданы (Шығыс Қазақстан облысы)'' назар аударып кетсеңіз--[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:00, 2022 ж. маусымның 22 (+06)
::Оған Абай облысын бітірген соң кірісемін. Мен сіз сияқты бот арқылы өңдеуді білмеймін, сондықтан әр бетті жеке-жеке өңдеп жатырмын.[[File:Face-smile.svg|23px]]--Салиха 11:04, 2022 ж. маусымның 22 (+06)

Қайырлы түн! [[Талдыбұлақ (Қарағанды облысы)]] бетін қорғап қойыпсыз. Өңдейін десем жабық тұр. Енді сол беттегі барлық &quot;Қарағанды&quot;-ларды &quot;Ұлытау&quot;-ға (атауын да) алмастырып жіберсеңіз. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 03:09, 2022 ж. маусымның 24 (+06)
::Қайырлы күн! Қорғанысын өзгерттім, өңдей беріңіз.[[Қатысушы талқылауы:Салиха]]--Салиха 11:59, 2022 ж. маусымның 24 (+06)

== Дұрыс үлгі жасай алмайды екенсіз ==
[[Үлгі:Хирургия]] дегенді еш дамытпай тастағаныңыз жаман болды. Негізі, мұндай ұсқынсыз үлгі жасағаннан жасамаған артық. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 14:52, 2022 ж. шілденің 22 (+06)

== Оллаберри ==
Қайырлы кеш, [[Оллаберри]] мақаласындағы &lt;code&gt;[[Сурет:|290px|Оллаберри картада]]&lt;/code&gt; деп не үшін шығып тұр. Картада көрсету керек пе? Олай болса, мен істей алмадым, өзіңіз қарап көрсеңіз. [[Қатысушы:Ұлы Тұран|Ұлы Тұран]] ([[Қатысушы талқылауы:Ұлы Тұран|талқылауы]]) 21:37, 2022 ж. шілденің 28 (+06)
::Ол жерде карта шығуы қажет. Қойып көріп едім, қойылмады. [[Қатысушы талқылауы:Kasymov|Kasymov]]тан сұраңызшы. Ал суреттің шықпағаны соңғы тік сызық қойылмаған екен. -- Салиха 12:38, 2022 ж. шілденің 29 (+06)
:{{@|Ұлы Тұран}} себеп: үлгіні дұрыс толтырмағансыздар) -- [[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 16:22, 2022 ж. шілденің 29 (+06)
::Түсінікті, рақмет. Бұл үлгімен бірінші рет жұмыс істеп тұрмын. Сондықтан білмейді екенмін. [[Қатысушы:Ұлы Тұран|Ұлы Тұран]] ([[Қатысушы талқылауы:Ұлы Тұран|талқылауы]]) 23:55, 2022 ж. шілденің 29 (+06)
:{{like|username=Салиха}} [[Қатысушы талқылауы:Kasymov|Kasymov]]!--Салиха 17:13, 2022 ж. шілденің 30 (+06)

== Шығыс Қазақстан ==

Саламатсыз, Салиха ханым. Сұрақ/өтініш: ''Шығыс пен Абай облыстары'' елді мекендер бойынша өзгерістер (атауы, мазмұны, үлгілер) толық бітті ме? Егер бітсе, Алматы облысы бойынша сіз, мен, Білгіш мырзамен бірге жұмыс жасасақ) [[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 20:49, 2022 ж. тамыздың 1 (+06)
:Жақсы, жасайық. Жұмысты бөліп беріңіз, бір-бірімізге кедергі келтірмейтіндей.--Салиха 11:07, 2022 ж. тамыздың 2 (+06)
::Жақсы, уақыт болғанда айтармын. Білгіш мырзаға А әрпінен бастай беріңіз деп жазып кеткенмін) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:56, 2022 ж. тамыздың 6 (+06)

== Дефис жайлы ==

Қайырлы кеш, [[Қатысушы:Салиха|Салиха]] ханым. Ескерте қояйын дегенім — жылдан соң дефис қойылмайды, яғни мысалы &quot;2022-жыл&quot; емес, &quot;2022 жыл&quot; деп жазылады. Өңдеме жасағанда ескерерсіз. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 01:13, 2022 ж. тамыздың 23 (+06)
:{{like|username=Салиха}}--Салиха 12:13, 2022 ж. тамыздың 23 (+06)</text>
      <sha1>7tf5ei01gnyhbvmqbhie3tq0rnjchbw</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063330</id>
      <parentid>3063306</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T07:38:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ерден Карсыбеков</username>
        <id>3744</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="47219" xml:space="preserve">{{Мұрағат|2012 жылғы талқылаулар|2013 жылғы талқылаулар|2014 жылғы талқылаулар|2015 жылғы талқылаулар|2016 жылғы талқылаулар|2017 жылғы талқылаулар|2018 жылғы талқылаулар|2019 жылғы талқылаулар|2020 жылғы талқылаулар|2021 жылғы талқылаулар}}

== Қасық (ауыл) ==

Саламатсыз! ''Қасық → Әлжан ана'' деп өзгертіліпті. Өзім көргенмін бірақ шешім бар ма екен? --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 12:47, 2021 ж. ақпанның 15 (+06)
:Қайырлы күн! Ауыстырып қойдым.--Салиха 14:56, 2021 ж. ақпанның 15 (+06)
::Көп рақмет --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 16:06, 2021 ж. ақпанның 15 (+06)

== Дауан ==

Ассслам Алейкум! Посмотрите интервики [[Дауан]] - Қараағашты.--[[Қатысушы:Takhirgeran Umar|Takhirgeran Umar]] ([[Қатысушы талқылауы:Takhirgeran Umar|талқылауы]]) 19:14, 2021 ж. ақпанның 15 (+06)
::Өзгертілді, бірақ Дауан деген де ауыл бар сияқты.., анықтаймын. Түлкібас ауданына хабарласу әзірге мүмкін болмады. --Салиха 14:39, 2021 ж. ақпанның 16 (+06)

== Арал ==

'''Арал''' - Қазақстанның Ақтөбе облысы, Алға ауданындағы жойылған ауыл. Қарахобдин ауылдық округінің құрамына кірді. 

 Халық саны 
1999 жылы ауыл тұрғындары 0 адамды құрады&lt;ref&gt;[http://www.stat.kz/publishing/DocLib/2000/760175.rar Итоги Национальной переписи населения 1999 года. Численность и размещение населения в Республике Казахстан (том 2)] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131017013923/http://www.stat.kz/publishing/DocLib/2000/760175.rar |date=2013-10-17 }}&lt;/ref&gt;.
--[[Арнайы:Үлесі/195.58.61.66|195.58.61.66]] 05:40, 2021 ж. ақпанның 25 (+06)
:::[https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%80%D0%B0%D0%BB_(%D0%90%D0%BA%D1%82%D1%8E%D0%B1%D0%B8%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%8C) Арал (Актюбинская область)].--[[Арнайы:Үлесі/195.58.61.66|195.58.61.66]] 05:42, 2021 ж. ақпанның 25 (+06)

=== Дереккөздер ===
{{дереккөздер}}

== Таңдаулы/жақсы мақала ==

Саламатсыз! Салиха ханым бізде байқасаңыз таңдаулы/жақсы мақалалар өте сирек жарияланып тұрады. Сізден өтініш (әрине уақыт болып жатса) таңдаулы/жақсы мақалалар жазсаңыз) Көмектесем әрлеуге, үлгіге. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 11:27, 2021 ж. сәуірдің 20 (+06)
::Қайырлы күн! Қандай тақырыпқа жазуға болады? --Салиха 11:50, 2021 ж. сәуірдің 20 (+06)
:::Өзіңіз қалаған тақықырыпқа. Ғылыми бағытта болса тіпті керемет болар еді) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:29, 2021 ж. сәуірдің 23 (+06)
:Жақсы, тырысып көрейін.--Салиха 12:59, 2021 ж. сәуірдің 24 (+06)

== Марафон ==

{{WAM
|header = [[meta:m:Turkic_Marathon_2021|Түркі марафоны 2021]] &lt;div style=&quot;margin-right:1em; float:right;&quot;&gt;[[Сурет:Wikimedians of Turkic Languages User Group Logo.svg|150px|link=meta:Түркі тілді Уикимедиа конференциясы]]&lt;/div&gt;
|subheader = Түркі марафоны 2021 — 2021 жылдың 1 - 31 шілде  аралығында өтетін контент дамытуға бағытталған халықаралық жоба.
&lt;div  style=&quot;text-valign:center; margin-left:200px; margin-right:50px; margin-top:10px; position:absolute;&quot;&gt;
|body = 
Жоба мақсаты — түркі тілдерінде сөйлейтін елдер және олардың мәдениеті туралы мақалалар жазып, түркі тілдерінде сөйлейтін уикипедияшылар арасындағы ынтымақтастықты нығайту. Әділқазылар алқасының бағалауынан кейін көрсетілген мерзім аралығында ең көп ұпай жинаған қатысушылар марапатталатын болады.

'''Марапаттар'''

* 1 орын: Meloman дүкендер желісінен 75 АҚШ доллары ( ≈ 32 000 теңге) мөлшеріндегі сыйлық ваучері.
* 2 орын: Meloman дүкендер желісінен 60 АҚШ доллары ( ≈ 25 000 теңге) мөлшеріндегі сыйлық ваучері.
* 3 орын: Meloman дүкендер желісінен 50 АҚШ доллары ( ≈ 21 000 теңге) мөлшеріндегі сыйлық ваучері.
* 4 орын: Meloman дүкендер желісінен 40 АҚШ доллары ( ≈ 17 000 теңге) мөлшеріндегі сыйлық ваучері.
* 5 орын: Meloman дүкендер желісінен 25 АҚШ доллары ( ≈ 10 000 теңге) мөлшеріндегі сыйлық ваучері.

Қазақша Уикипедияға үлес қосқысы келетін кез келген адам жоба бетіне өтіп қатысушылар тізіміне өз атын қосса болады. Іске сәт!
&lt;center&gt;{{Clickable button 2|Жоба:Түркі_марафоны_2021|Жарысқа қатысу|class=mw-ui-progressive}}&lt;/center&gt;&lt;br /&gt;

|footer = Бұл хабарлама [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|бот]] арқылы жіберілген • [[Уикипедия:Хабарлама тарату/Жеткізіп беру тізімі|Жазылу немесе жазылудан бас тарту]]
}}
&lt;!-- https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A5%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83/%D0%96%D0%B5%D1%82%D0%BA%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BF_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%83_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96&amp;oldid=2885974 тізімін пайдаланып User:Arystanbek@kkwiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Дереккөз ==

Саламатсыз. Дереккөздер сөзбен бірге интервалсыз әдемірек көрінеді. Бөлек болып тұрса өзінше бір бөлек сан болып көрінетін сияқты) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:23, 2021 ж. шілденің 5 (+06)
:Өңделді.--Салиха 08:52, 2021 ж. шілденің 5 (+06){{like|username=Салиха}}
::Рахмет --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:47, 2021 ж. шілденің 10 (+06)

== Стефания Туркевич ==

Hello Салиха, Here it is: [[Жоба:Инкубатор/Стефания Туркевич]].  Thank you for helping with this.  This is from the English article: [[en: Stefania Turkewich]], and also there is a Russia version of the article: [[ru: Туркевич-Лукиянович, Стефания Ивановна]].  When you finish, can you link it with the other languages?  Thank you. [[Қатысушы:Nicola Mitchell|Nicola Mitchell]] ([[Қатысушы талқылауы:Nicola Mitchell|талқылауы]]) 18:40, 2021 ж. қыркүйектің 9 (+06)
::Thank you so much for this, Салиха.  It looks great! [[Қатысушы:Nicola Mitchell|Nicola Mitchell]] ([[Қатысушы талқылауы:Nicola Mitchell|талқылауы]]) 17:56, 2021 ж. қыркүйектің 10 (+06)
:I’m always happy to help.--[[Қатысушы:Салиха]] 18:11, 2021 ж. қыркүйектің 10 (+06)
::Hello Салиха, Would it be possible now to delete the tag which keeps popping up: Соңғы рет өңдеген: Kasymov (үлесі, талқылауы) (3x) оның алдында өңдеген: Салиха (үлесі, талқылауы)(?)?  Thank you again for all your work on this article.  [[Қатысушы:Nicola Mitchell|Nicola Mitchell]] ([[Қатысушы талқылауы:Nicola Mitchell|талқылауы]]) 18:25, 2021 ж. қыркүйектің 25 (+06)

== Өңдеме туралы ==

Салиха! Сәләматсыз ба? Артық айтсам кешірім өтінем. Мен де қазір тек Атырауға қатысты мақалаларды өңдеп жүрмін. Жақында орталық кітапханадан театр жайлы толық жазылған кітап тауып алдым. Соны пайдаланып театрды толықтыруға бетшені аша алмай жабылып қалғанына түсіне алмай артық кеткен болармын. Түсіністікпен бірлесе жұмыс жасауға қарсы емеспін. 
Менің қарамағымда тіл мамандары жұмыс жасайды, жазар алдында солармен ақылдасып аламын. Кешегі ескертпеңіздегі сызықша туралы мен солай ойлағам, бірақ егер
Режиссері не суретшісі деп тұрса онда -сызықша қойылу керек. Менде Режиссер. одан кейін нүкте қойылып тұр, сондықтан сызықша қойылмайды. Баспадан шыққан кітапта да солай. Оларда да тексерістен өтеді ғой. Ал пробелдерді өзім жақындаттым, себебі алдында арасы алшақ деген ескертпелер болды. Орысша тырнақша дегенге түсінбедік.
Мен сізбен бірге жұмыс жасағым келеді, пенсионер адамдарда кей қылықтары болады ғой, тағы да кешірім сұраймын! --[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 13:45, 2021 ж. қыркүйектің 13 (+06)

== Намыс→Ар-намыс ==

Қайырлы кеш, бір кісі '''Намыс → Ар-намыс''' деп атауын өзгертіпті, қаншалықты дұрыс деп ойласыз? Меніңше намыс қала берген дұрыс-ау, ол кісіге жазайын десем дұрыс қабылдамай дүрсе қоя береді. Оның алдында талай мақала атауын өз бетінше өзгерте берген-ді. Сіздің пікіріңізді күтемін --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:09, 2021 ж. желтоқсанның 3 (+06)

== How we will see unregistered users ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=content/&gt;
Hi!

You get this message because you are an admin on a Wikimedia wiki.

When someone edits a Wikimedia wiki without being logged in today, we show their IP address. As you may already know, we will not be able to do this in the future. This is a decision by the Wikimedia Foundation Legal department, because norms and regulations for privacy online have changed.

Instead of the IP we will show a masked identity. You as an admin '''will still be able to access the IP'''. There will also be a new user right for those who need to see the full IPs of unregistered users to fight vandalism, harassment and spam without being admins. Patrollers will also see part of the IP even without this user right. We are also working on [[m:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation/Improving tools|better tools]] to help.

If you have not seen it before, you can [[m:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation|read more on Meta]]. If you want to make sure you don’t miss technical changes on the Wikimedia wikis, you can [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|subscribe]] to [[m:Tech/News|the weekly technical newsletter]].

We have [[m:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation#IP Masking Implementation Approaches (FAQ)|two suggested ways]] this identity could work. '''We would appreciate your feedback''' on which way you think would work best for you and your wiki, now and in the future. You can [[m:Talk:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation|let us know on the talk page]]. You can write in your language. The suggestions were posted in October and we will decide after 17 January.

Thank you. 
/[[m:User:Johan (WMF)|Johan (WMF)]]&lt;section end=content/&gt;
&lt;/div&gt;

00:17, 2022 ж. қаңтардың 5 (+06)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Johan_(WMF)/Target_lists/Admins2022(5)&amp;oldid=22532651 тізімін пайдаланып User:Johan (WMF)@metawiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Таңдаулы мақалаға үміткер ==

{{WAM
|header = [[Уикипедия:Таңдаулы мақалаға үміткерлер/Қара құрдым]] &lt;div style=&quot;margin-right:1em; float:right;&quot;&gt;[[Сурет:Goldenwiki 2.png|100px|link=Уикипедия:Таңдаулы мақалаға үміткерлер/Қара құрдым]]&lt;/div&gt;
|subheader = Қарақұрдым мақаласының таңдаулы мақалаға үміткерлігі.
&lt;div  style=&quot;text-valign:center; margin-left:200px; margin-right:50px; margin-top:10px; position:absolute;&quot;&gt;
|body = [[Қара құрдым]] мақаласы таңдаулы мақалаға толық лайық деп санаймын. Мұл мақалыны жазған өзім емес {{@|Alphy Haydar}} мырза жеті жылдан бері қазақша Уикипедияға үлес қосып келеді. Мақала тілі өте жаттық, әрі ғылыми стилде жазылған. Қанша жылдан бері [[Басты бет]]тегі таңдаулы мақала өзгерген жоқ. Енді өзгерттетін кез келді. Сонымен қоса осы уақытқа дейін ғылымға қатысты мақалалар таңдаулы мақала статусын көп алған жоқ. Ғылымға басымдық бере отырып осы мақаланы таңдаулы мақала деңгейіне көтерейік. 

&lt;center&gt;{{Clickable button 2|Уикипедия:Таңдаулы мақалаға үміткерлер/Қара құрдым|Дауыс беру|class=mw-ui-progressive}}&lt;/center&gt;&lt;br /&gt;

|footer = Бұл хабарлама [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|бот]] арқылы жіберілген • [[Уикипедия:Хабарлама тарату/Жеткізіп беру тізімі|Жазылу немесе жазылудан бас тарту]]
}}
&lt;!-- https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A5%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83/%D0%96%D0%B5%D1%82%D0%BA%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BF_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%83_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96&amp;oldid=2970000 тізімін пайдаланып User:Arystanbek@kkwiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Жақсы мақалаға дауыс беру ==
Қайырлы кеш! [[Уикипедия:Жақсы мақалаға үміткерлер/Қымыз]] деген бетте өз дауысыңызды қалдырыңыз. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 19:25, 2022 ж. қаңтардың 16 (+06)
: Қосқан пікіріңіз объективті емес деп ойлаймын. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 13:42, 2022 ж. қаңтардың 25 (+06)

== Мал күту тақырыбына қызығады екенсіз ==

Мүмкін сіз [[Зоогигиена|мына мақаланы]] жақсы дәрежеге шығарып, дамытарсыз? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 15:30, 2022 ж. қаңтардың 25 (+06)

== Мақала жазуды үйреніп жүргеніңізге рақмет ==

Сізге тағы бір ұсыныс: [[лактоза]] туралы мақала жазып шығаруға әбден болады. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 14:41, 2022 ж. қаңтардың 26 (+06)

== [[Кентау қалалық әкімдігі]] ==

Қайырлы кеш, Салиха ханым, [[Кентау қалалық әкімдігі]]нің
[[Ащысай (Кентау қалалық әкімдігі)]], 
[[Байылдыр]], 
[[Қарнақ (Түркістан облысы)]], 
[[Хантағы]] аулдарға бөлінеді, ауылдық округтерге бөлінбейді, мен Кентау қаласында тұрам, сол ауылдарға қарасты мекемеде жұмыс істеймін, ауылдық округтер 1 ауылдан тұрмайды, бірнеше ауыл болу керек, &lt;ref&gt; https://www.gov.kz/memleket/entities/turkestan-kentau-kalasy/about/structure?lang=ru&lt;/ref&gt;  осы сайт үкіметтің ресми сайты, осы сайт сізге дәлел болар, ауылдар деп өзгерту керек, хантағы, ащысай, қарнақ, байылдыр деген ауылдық округтер жоқ, сол ауылдық округтерді жою керек [[Қатысушы:Ерқанат Рыскулбеков|Ерқанат Рыскулбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерқанат Рыскулбеков|талқылауы]]) 20:08, 2022 ж. ақпанның 14 (+06)

[[Кентау]] деген мақаланың орысшасын көрсеңіз, сол жақтада жазылған, ауылдар деп [[Қатысушы:Ерқанат Рыскулбеков|Ерқанат Рыскулбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерқанат Рыскулбеков|талқылауы]]) 20:17, 2022 ж. ақпанның 14 (+06)
::Қайырлы күн! Қате оңды болса, өңдеп қойыңыз. Сайттағы мәлімет түсініксіздеу.--Салиха 11:51, 2022 ж. ақпанның 15 (+06)

Рахмет [[Қатысушы:Ерқанат Рыскулбеков|Ерқанат Рыскулбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерқанат Рыскулбеков|талқылауы]]) 13:40, 2022 ж. ақпанның 15 (+06)
{{дереккөздер}}
== Жаңа бастама ==

Қайырлы түн, Салиха! Сізге өзімнің жаңа бастамамды ұсынғым келеді. Өзіңіз білетіндей, қазақша Уикипедиясындағы мақалалардың сапасы шетелдік бөлімдерден айтарлықтай артта қалып отыр. Көптеген мақалалар қысқа, сапасыз, және әшейін, қалай болса солай жазылған. Мен қазақша бөліміндегі мақалалар сапасын көтеру үшін орыс бөлімінің үлгісі бойынша мақалалар жазу арқылы түзетуге тырысып жатырмын. Алайда, көбірек сапалы мақалаларды жазуға уақыт жетпейді. Сол себепті, [[Уикипедия:Сенімді дереккөздер|Сенімді дереккөздерге]] сүйене отырып, нақты, сапалы мақалалар жаза алатын кем дегенде 5-10 адамнан тұратын топты жинау керек. Менің ойымша, мақала жазуды толығымен реформалау керек: ағылшын тіліндегі үлгіге сәйкес сенімді дереккөздермен сапалы мақалалар жазу.

Уикипедия — әркім өз өзгерістерін жасай алатын бос орын. Тәуелсіз сауатты қатысушылар белгілі бір «альянсқа» құрылуы болатын еді. Менің байқауымша, сіз мақала жазу стилін жақсы түсінетін, сонымен қатар шетелдік бөлімдермен таныс білікті қатысушысыз. Сондықтан Мен сізге осы жобаға өзіңіздің жеке салымыныңызды қалдыруға ұсынамын! Сұрақтарыңыз болса сұрай беріңіз!

'''PS'''. ''Сізді менің бастамамды қолдайтын және көмек көрсетуге дайын [[Қатысушы:Kasymov|администратор]] ұсынды''.

Құрметпен, [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 01:49, 2022 ж. наурыздың 13 (+06)

== Білгенге маржан  ==
Сәлеметсіз бе, Салиха ханым,  қалыңыз қалай. Сіз Уикипедияда көп мақалалар  жазып ат салысып жүрсіз. Енді сол жаңа мақалаларыңыздың арасынан [[Жоба:Білгенге маржан/Ұсыныстар/2022]] айдарына жақсы, қолданушыларға қызықты, пайдалы дәйектеріңізбен бөлісіңіз. Білгенге маржан айдары аз да болса жаңарып тұрсын. Рахмет. 

Ұсынған ақпаратыңыз жаңа мақалаларға сілтеме тастай отырып ұсынылғаны жөн. Рахмет! [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 17:48, 2022 ж. наурыздың 15 (+06)

== [[Кентау]] ==

Қайырлы кеш, Салиха ханым, Кентау қаласын бұғаттаудан ашуды сұраймын, өткені қала әкімі ауысты, аса маңызды болмасада жаңарту жасап тұрған жөн болар. Алдын ала рахмет [[Қатысушы:Ерқанат Рыскулбеков|Ерқанат Рыскулбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерқанат Рыскулбеков|талқылауы]]) 22:22, 2022 ж. наурыздың 19 (+06)

== Разрешение на публикацию статьи ==

Добрый день, [[Қатысушы:Салиха|Салиха]]! Извините, что пишу на русском, я из России. Хочу создать статью про один из районов Дагестана. Дайте, пожалуйста, разрешение на публикацию. С правилами знаком, уже 10 лет как редактирую в Википедии. С уважением, --[[Қатысушы:Buntarion|Buntarion]] ([[Қатысушы талқылауы:Buntarion|талқылауы]]) 04:30, 2022 ж. сәуірдің 12 (+06)

:Қайырлы күн? Ол қандай разрешение? Салиха 17:11, 2022 ж. сәуірдің 12 (+06)

== [[Үш саусақты ергежейлі қосаяқ]] ==

Мына мақаланы жақсартуға тырысыпсыз. Енді сол бетпен арнайы үлгіні пайдалансаңыз болады. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 21:04, 2022 ж. мамырдың 17 (+06)

== Абай облысы ==

Кеш жарық, Салиха ханым. 3 жаңа/ескі облыс пайда болғалы бері қазуикиге жұмыс артты. Әрине жұмыс өте көп, әрі қиын. Сізден өтініш айрық беттерді түзеткенде алфавиттік реттілігін түзетіп кетсеңіз (Абай облысы енді бірінші тұрады). Мен Алматы мен Жетісу облысын реттеуге тырысамын  [[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:29, 2022 ж. маусымның 11 (+06)
::Жақсы, рахмет! [[Ақсуат ауданы|Ақсуат ауданы]]н сол бетте жалғастыру керек пе, әлде жаңа бет ашу қажет пе?--Салиха 11:05, 2022 ж. маусымның 11 (+06)
:::Білмедім, сол. Қайыр немесе Нұрлан мырзадан сұрап көріңізші (Жетісу облысын жаңадан бастап кетті) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:20, 2022 ж. маусымның 12 (+06)
:::Мен жаңа бет бастамай жалғастырып кетіппін. Қате істемеген шығармын. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 20:00, 2022 ж. маусымның 12 (+06)

== Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022 ==

{{WAM
|header = [[meta:m:Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022|Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022]] &lt;div style=&quot;margin-right:1em; float:right;&quot;&gt;[[Сурет:Wikidata 2022 Istanbul social media campaign 02.jpg|right|thumb|300px|Wikidata 2022 Istanbul|link=meta:Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022]]&lt;/div&gt;
|subheader = Конференция 2022 жылдың 21-23 қазаны аралығында Түркияның [[Ыстанбұл]] қаласында өтеді.
&lt;div  style=&quot;text-valign:center; margin-left:200px; margin-right:50px; margin-top:10px; position:absolute;&quot;&gt;
|body = Құрметті достар,

Ыстамбұл Уикидерек конференциясына стипендия алуға өтінімдер ашық екенін хабарлауға қуаныштымын. Егер сіз түркі қауымдастығының өкілі болсаңыз және түркі тілдеріндегі Уикимедиа жобаларына белсенді қатысатын болсаңыз, онда сіз стипендияға өтініш бере аласыз. Өтініштер 2022 жылдың 30 маусымы, UTC 23:59 дейін қабылданады.

Үміткерлер толық стипендияға өтініш бере алады. Толық стипендия Түркі қолданушылары тобының Уикимедиа қауымдастығы (Wikimedians of Turkic Languages User Group) ұйымдастыратын конференция кезінде жеке тұлғаның екіжақты саяхат, ортақ тұрғын үй және тамақтану құнын қамтиды.

* Түркі тіліндегі уикимедиашыларға арналған Wikidata Training туралы қосымша ақпарат алу үшін мына сайтқа кіріңіз: https://w.wiki/53dX
* Стипендия, тіркеу және өтініш формасы туралы көбірек білу үшін мына сайтқа кіріңіз: https://w.wiki/5FFv

Бұған қоса, Түркі қолданушылары тобының Уикимедиа қауымдастығы жобалары мен оқиғалары туралы ақпарат пен жаңалықтар алу үшін біздің пошталық тізімге (https://w.wiki/5FFw) жазылуға шақырамыз.

Барлық жақсылықты тілеймін [[User:Mehman97|&lt;span style=&quot;color:#ff0500&quot;&gt;'''''Mehman'''''&lt;/span&gt;]] [[User Talk:Mehman97|&lt;span style=&quot;color:#0500ff&quot;&gt;'''''97'''''&lt;/span&gt;]] 03:48, 2022 ж. маусымның 11 (+06)


|footer = Бұл хабарлама [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|бот]] арқылы жіберілген • [[Уикипедия:Хабарлама тарату/Жеткізіп беру тізімі|Жазылу немесе жазылудан бас тарту]]
}}
&lt;!-- https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A5%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83/%D0%96%D0%B5%D1%82%D0%BA%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BF_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%83_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96&amp;oldid=3014707 тізімін пайдаланып User:Arystanbek@kkwiki деген хабарлама жіберген --&gt;
:Рахмет! Қатысу үшін өтініш бердім. Сіздер (Қазақша Уикипедия администрациясы) қандай талап қоясыздар?--Салиха 13:20, 2022 ж. маусымның 13 (+06)
::Барған адамдар көрген білгенімен бөліссе деген тілек, бұрын да бірнеше рет шетелге конференцияға барған уикипедияшылар болды, бірақ көрген біогенімен тәжірибесімен бөліскен ешкім болмады. Сосын телеграм топқа қосылып алғаныңыз дұрыс болар, жылдам ақпарат алмасқанға жақсы. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 14:33, 2022 ж. маусымның 13 (+06)

Қайырлы күн! Конференцияға қатысуға өтпедім, Wikidata Istanbul бүгін хабарлама жіберді. Салиха 16:06, 2022 ж. шілденің 18 (+06)

== Айдын Касымов мақалаларды жойып жүр ==

Осы аталған қатысушы [[А.Байтұрсынов жазуы және емле ережелерінің тарихы]] деген мақаланы жойды, [[Қайта жаңғырту]] деген мақаланы жоюға ниеттенді, Брэнсон және Непомнящий туралы мақалаларды жедел жоюға ұсынды. Олай істеме десе, құлақ аспайды. Бұл нағыз вандал ғой. Оған не істеуге болады екен? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 23:55, 2022 ж. маусымның 13 (+06)
:Қайырлы күн! Өзіңіге белгілі Уикипедия ережесі бойынша енгізлген материал энциклопедиялық түрде болмаса, жойылатынын. Жойылған мақала кітап нұсқасы. Сондықтан ондай жағдайға ашуға берілмей, түсіністікпен қарап, кемшілікті жоюдың амалын жасау қажет. Уикипедия - ұрыс орны емес, ереже бойынша.--Салиха 13:24, 2022 ж. маусымның 14 (+06)
::Ендеше Касымов деген неге кемшілікті түзетпей, мақаланы жақсартпай, оны жоя салды? Бұл қазақ лингвистикасының тарихына байланысты деректер оның ойынша құр бос қоқым ба сонда? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 14:02, 2022 ж. маусымның 14 (+06)
:Қасымов тек ескерту жасайды, сол ескерту бойынша авторлар өздері түзетулер енгізулері қажет. Сіздің енгізген материалдарыңызға көз жүгіртіп өттім, барлығы тартымды, көркемдеуді де жақсы жасайды екенсіз, қуантарлық. Сондықтан тек алға, кемшілікті түсіне білу мәрттік.--Салиха 14:14, 2022 ж. маусымның 14 (+06)
:: Сіз түсініп отырған жоқсыз. Осы талқылауда айтылатын мақалалар мен жазған мақалалар емес. Мәселе онда емес. Касымов неге ескертусіз басқалардың жазғанын жоя береді? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 14:21, 2022 ж. маусымның 14 (+06)
:::Жоғарыда айтылған газет мақаласына келеді, энциклопедиялық мақала емес. --[[Қатысушы талқылауы:Нұрлан Рахымжанов|Нұрлан Рахымжанов]] 21:51, 2022 ж. маусымның 14 (+06)
:::: Газет мақаласы туралы да энциклопедиялық мақала жазуға болады. Уикипедияда ондай толып жатыр, мысалы: [[:Санат:Мұхтар Әуезов мақалалары]]. Бұларды енді жоймайтын шығарсыз?! --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 22:25, 2022 ж. маусымның 14 (+06)

== Шығыс Қазақстан облысы Тарбағатай ауданы елді мекендері ==

Салиха ханым, Тарбағатай ауданының орталығы Ақжар болыпты, бұрынғы Ақсуат (Тарбағатай ауданы) атауын Білгіш шежіре мырза Ақсуат (Ақсуат ауданы) дегенге өзгертіпті (бот арқылы бұрынғы сілтемелерді түзетіп шығып ескі атауын жойдым). Ендігі мәселе [[Тарбағатай ауданы]] қарасты елді мекендерде аудан орталығы Ақсуаттан деп сілтеніп тұр. Соның бәрін ретке келтіруге керек сияқты, жұмысты көбейтіп жіберді(((( [[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:31, 2022 ж. маусымның 17 (+06)
::Қайырлы күн! Рахмет, Ақсуат ауданын өзгерткеніңіз үшін! Қалай өзгерту орынды деп кейінге қалдырып қойған едім. Ауылдарды ретке келтіріп жатырмын, кейбір ауылдар аудандар арасында қалай бөлінгені туралы белгісіздеу. Мысалы, Көкпекті мен Самар ауданы және Ақсуат пен Тарбағатай аудандары арасында, сайттары әзірге жоқ, басқа информация таба алмадым. Реттеледі біртіндеп, осылай ақпаратпен алмассақ.--Салиха 12:04, 2022 ж. маусымның 17 (+06)
:Сілтемелерді ауыстырып жатырмын, [[Тарбағатай ауданы]]да өңделеді, жалпы [[Шығыс Қазақстан облысы]] бойынша да көптеген өңдеулер бар (атаулары мен айрықтардағы өзгерістер).--Салиха 15:04, 2022 ж. маусымның 17 (+06)
::Мен де шамам келгенше Шығыс Қазақстанда қалып қойған бір аттас ауыл атауларын ретке келтіріп жатырмын: **** (Глубокое ауданы) → *** (Шығыс Қазақстан облысы). Жалпы Алматы және Шығыс Қазақстан бойынша елді мекендер, өзен көлдер өте көп. Олардың атауларын да емес, санаттарын ретке келтіру керек. Миды ашытатын үлкен жұмыс((( --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:23, 2022 ж. маусымның 17 (+06)
:Ісіңізге сәттілік!--Салиха 13:18, 2022 ж. маусымның 18 (+06)
::[[Құмкөл ауылдық округі]] [[Тарбағатай ауданы]]на жатады ма? Неге ол [[Ақсуат ауданы]]нда тұр? Маған түсініксіз, өңдеуді әзірге тоқтаттым, анықталғанша.--Салиха 14:06, 2022 ж. маусымның 18 (+06)

== Шығыс Қазақстан ==

Қайырлы кеш, мен сіздерге көмектесіп, реттеп жатыр едім. Сіз Абай облысын ретке келтіріп жатыр екенсіз, шығыс Қазақстан қалып қойып жатыр екен. Оны кейін ба, түсінбедім.  [[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:31, 2022 ж. маусымның 21 (+06)
:Сосын ''Санат:Абай ауданы (Шығыс Қазақстан облысы)'' назар аударып кетсеңіз--[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:00, 2022 ж. маусымның 22 (+06)
::Оған Абай облысын бітірген соң кірісемін. Мен сіз сияқты бот арқылы өңдеуді білмеймін, сондықтан әр бетті жеке-жеке өңдеп жатырмын.[[File:Face-smile.svg|23px]]--Салиха 11:04, 2022 ж. маусымның 22 (+06)

Қайырлы түн! [[Талдыбұлақ (Қарағанды облысы)]] бетін қорғап қойыпсыз. Өңдейін десем жабық тұр. Енді сол беттегі барлық &quot;Қарағанды&quot;-ларды &quot;Ұлытау&quot;-ға (атауын да) алмастырып жіберсеңіз. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 03:09, 2022 ж. маусымның 24 (+06)
::Қайырлы күн! Қорғанысын өзгерттім, өңдей беріңіз.[[Қатысушы талқылауы:Салиха]]--Салиха 11:59, 2022 ж. маусымның 24 (+06)

== Дұрыс үлгі жасай алмайды екенсіз ==
[[Үлгі:Хирургия]] дегенді еш дамытпай тастағаныңыз жаман болды. Негізі, мұндай ұсқынсыз үлгі жасағаннан жасамаған артық. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 14:52, 2022 ж. шілденің 22 (+06)

== Оллаберри ==
Қайырлы кеш, [[Оллаберри]] мақаласындағы &lt;code&gt;[[Сурет:|290px|Оллаберри картада]]&lt;/code&gt; деп не үшін шығып тұр. Картада көрсету керек пе? Олай болса, мен істей алмадым, өзіңіз қарап көрсеңіз. [[Қатысушы:Ұлы Тұран|Ұлы Тұран]] ([[Қатысушы талқылауы:Ұлы Тұран|талқылауы]]) 21:37, 2022 ж. шілденің 28 (+06)
::Ол жерде карта шығуы қажет. Қойып көріп едім, қойылмады. [[Қатысушы талқылауы:Kasymov|Kasymov]]тан сұраңызшы. Ал суреттің шықпағаны соңғы тік сызық қойылмаған екен. -- Салиха 12:38, 2022 ж. шілденің 29 (+06)
:{{@|Ұлы Тұран}} себеп: үлгіні дұрыс толтырмағансыздар) -- [[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 16:22, 2022 ж. шілденің 29 (+06)
::Түсінікті, рақмет. Бұл үлгімен бірінші рет жұмыс істеп тұрмын. Сондықтан білмейді екенмін. [[Қатысушы:Ұлы Тұран|Ұлы Тұран]] ([[Қатысушы талқылауы:Ұлы Тұран|талқылауы]]) 23:55, 2022 ж. шілденің 29 (+06)
:{{like|username=Салиха}} [[Қатысушы талқылауы:Kasymov|Kasymov]]!--Салиха 17:13, 2022 ж. шілденің 30 (+06)

== Шығыс Қазақстан ==

Саламатсыз, Салиха ханым. Сұрақ/өтініш: ''Шығыс пен Абай облыстары'' елді мекендер бойынша өзгерістер (атауы, мазмұны, үлгілер) толық бітті ме? Егер бітсе, Алматы облысы бойынша сіз, мен, Білгіш мырзамен бірге жұмыс жасасақ) [[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 20:49, 2022 ж. тамыздың 1 (+06)
:Жақсы, жасайық. Жұмысты бөліп беріңіз, бір-бірімізге кедергі келтірмейтіндей.--Салиха 11:07, 2022 ж. тамыздың 2 (+06)
::Жақсы, уақыт болғанда айтармын. Білгіш мырзаға А әрпінен бастай беріңіз деп жазып кеткенмін) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:56, 2022 ж. тамыздың 6 (+06)

== Дефис жайлы ==

Қайырлы кеш, [[Қатысушы:Салиха|Салиха]] ханым. Ескерте қояйын дегенім — жылдан соң дефис қойылмайды, яғни мысалы &quot;2022-жыл&quot; емес, &quot;2022 жыл&quot; деп жазылады. Өңдеме жасағанда ескерерсіз. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 01:13, 2022 ж. тамыздың 23 (+06)
:{{like|username=Салиха}}--Салиха 12:13, 2022 ж. тамыздың 23 (+06)
: Жалпы, бұл мектепте оқытылатын нәрсе еді ғой. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 13:38, 2022 ж. тамыздың 23 (+06)</text>
      <sha1>1vrpn6i39us6ec5fx5m2j6wmulcik5b</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063333</id>
      <parentid>3063330</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T07:44:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Салиха</username>
        <id>17167</id>
      </contributor>
      <comment>/* Дефис жайлы */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="47465" xml:space="preserve">{{Мұрағат|2012 жылғы талқылаулар|2013 жылғы талқылаулар|2014 жылғы талқылаулар|2015 жылғы талқылаулар|2016 жылғы талқылаулар|2017 жылғы талқылаулар|2018 жылғы талқылаулар|2019 жылғы талқылаулар|2020 жылғы талқылаулар|2021 жылғы талқылаулар}}

== Қасық (ауыл) ==

Саламатсыз! ''Қасық → Әлжан ана'' деп өзгертіліпті. Өзім көргенмін бірақ шешім бар ма екен? --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 12:47, 2021 ж. ақпанның 15 (+06)
:Қайырлы күн! Ауыстырып қойдым.--Салиха 14:56, 2021 ж. ақпанның 15 (+06)
::Көп рақмет --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 16:06, 2021 ж. ақпанның 15 (+06)

== Дауан ==

Ассслам Алейкум! Посмотрите интервики [[Дауан]] - Қараағашты.--[[Қатысушы:Takhirgeran Umar|Takhirgeran Umar]] ([[Қатысушы талқылауы:Takhirgeran Umar|талқылауы]]) 19:14, 2021 ж. ақпанның 15 (+06)
::Өзгертілді, бірақ Дауан деген де ауыл бар сияқты.., анықтаймын. Түлкібас ауданына хабарласу әзірге мүмкін болмады. --Салиха 14:39, 2021 ж. ақпанның 16 (+06)

== Арал ==

'''Арал''' - Қазақстанның Ақтөбе облысы, Алға ауданындағы жойылған ауыл. Қарахобдин ауылдық округінің құрамына кірді. 

 Халық саны 
1999 жылы ауыл тұрғындары 0 адамды құрады&lt;ref&gt;[http://www.stat.kz/publishing/DocLib/2000/760175.rar Итоги Национальной переписи населения 1999 года. Численность и размещение населения в Республике Казахстан (том 2)] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131017013923/http://www.stat.kz/publishing/DocLib/2000/760175.rar |date=2013-10-17 }}&lt;/ref&gt;.
--[[Арнайы:Үлесі/195.58.61.66|195.58.61.66]] 05:40, 2021 ж. ақпанның 25 (+06)
:::[https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%80%D0%B0%D0%BB_(%D0%90%D0%BA%D1%82%D1%8E%D0%B1%D0%B8%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%8C) Арал (Актюбинская область)].--[[Арнайы:Үлесі/195.58.61.66|195.58.61.66]] 05:42, 2021 ж. ақпанның 25 (+06)

=== Дереккөздер ===
{{дереккөздер}}

== Таңдаулы/жақсы мақала ==

Саламатсыз! Салиха ханым бізде байқасаңыз таңдаулы/жақсы мақалалар өте сирек жарияланып тұрады. Сізден өтініш (әрине уақыт болып жатса) таңдаулы/жақсы мақалалар жазсаңыз) Көмектесем әрлеуге, үлгіге. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 11:27, 2021 ж. сәуірдің 20 (+06)
::Қайырлы күн! Қандай тақырыпқа жазуға болады? --Салиха 11:50, 2021 ж. сәуірдің 20 (+06)
:::Өзіңіз қалаған тақықырыпқа. Ғылыми бағытта болса тіпті керемет болар еді) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:29, 2021 ж. сәуірдің 23 (+06)
:Жақсы, тырысып көрейін.--Салиха 12:59, 2021 ж. сәуірдің 24 (+06)

== Марафон ==

{{WAM
|header = [[meta:m:Turkic_Marathon_2021|Түркі марафоны 2021]] &lt;div style=&quot;margin-right:1em; float:right;&quot;&gt;[[Сурет:Wikimedians of Turkic Languages User Group Logo.svg|150px|link=meta:Түркі тілді Уикимедиа конференциясы]]&lt;/div&gt;
|subheader = Түркі марафоны 2021 — 2021 жылдың 1 - 31 шілде  аралығында өтетін контент дамытуға бағытталған халықаралық жоба.
&lt;div  style=&quot;text-valign:center; margin-left:200px; margin-right:50px; margin-top:10px; position:absolute;&quot;&gt;
|body = 
Жоба мақсаты — түркі тілдерінде сөйлейтін елдер және олардың мәдениеті туралы мақалалар жазып, түркі тілдерінде сөйлейтін уикипедияшылар арасындағы ынтымақтастықты нығайту. Әділқазылар алқасының бағалауынан кейін көрсетілген мерзім аралығында ең көп ұпай жинаған қатысушылар марапатталатын болады.

'''Марапаттар'''

* 1 орын: Meloman дүкендер желісінен 75 АҚШ доллары ( ≈ 32 000 теңге) мөлшеріндегі сыйлық ваучері.
* 2 орын: Meloman дүкендер желісінен 60 АҚШ доллары ( ≈ 25 000 теңге) мөлшеріндегі сыйлық ваучері.
* 3 орын: Meloman дүкендер желісінен 50 АҚШ доллары ( ≈ 21 000 теңге) мөлшеріндегі сыйлық ваучері.
* 4 орын: Meloman дүкендер желісінен 40 АҚШ доллары ( ≈ 17 000 теңге) мөлшеріндегі сыйлық ваучері.
* 5 орын: Meloman дүкендер желісінен 25 АҚШ доллары ( ≈ 10 000 теңге) мөлшеріндегі сыйлық ваучері.

Қазақша Уикипедияға үлес қосқысы келетін кез келген адам жоба бетіне өтіп қатысушылар тізіміне өз атын қосса болады. Іске сәт!
&lt;center&gt;{{Clickable button 2|Жоба:Түркі_марафоны_2021|Жарысқа қатысу|class=mw-ui-progressive}}&lt;/center&gt;&lt;br /&gt;

|footer = Бұл хабарлама [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|бот]] арқылы жіберілген • [[Уикипедия:Хабарлама тарату/Жеткізіп беру тізімі|Жазылу немесе жазылудан бас тарту]]
}}
&lt;!-- https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A5%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83/%D0%96%D0%B5%D1%82%D0%BA%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BF_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%83_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96&amp;oldid=2885974 тізімін пайдаланып User:Arystanbek@kkwiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Дереккөз ==

Саламатсыз. Дереккөздер сөзбен бірге интервалсыз әдемірек көрінеді. Бөлек болып тұрса өзінше бір бөлек сан болып көрінетін сияқты) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:23, 2021 ж. шілденің 5 (+06)
:Өңделді.--Салиха 08:52, 2021 ж. шілденің 5 (+06){{like|username=Салиха}}
::Рахмет --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:47, 2021 ж. шілденің 10 (+06)

== Стефания Туркевич ==

Hello Салиха, Here it is: [[Жоба:Инкубатор/Стефания Туркевич]].  Thank you for helping with this.  This is from the English article: [[en: Stefania Turkewich]], and also there is a Russia version of the article: [[ru: Туркевич-Лукиянович, Стефания Ивановна]].  When you finish, can you link it with the other languages?  Thank you. [[Қатысушы:Nicola Mitchell|Nicola Mitchell]] ([[Қатысушы талқылауы:Nicola Mitchell|талқылауы]]) 18:40, 2021 ж. қыркүйектің 9 (+06)
::Thank you so much for this, Салиха.  It looks great! [[Қатысушы:Nicola Mitchell|Nicola Mitchell]] ([[Қатысушы талқылауы:Nicola Mitchell|талқылауы]]) 17:56, 2021 ж. қыркүйектің 10 (+06)
:I’m always happy to help.--[[Қатысушы:Салиха]] 18:11, 2021 ж. қыркүйектің 10 (+06)
::Hello Салиха, Would it be possible now to delete the tag which keeps popping up: Соңғы рет өңдеген: Kasymov (үлесі, талқылауы) (3x) оның алдында өңдеген: Салиха (үлесі, талқылауы)(?)?  Thank you again for all your work on this article.  [[Қатысушы:Nicola Mitchell|Nicola Mitchell]] ([[Қатысушы талқылауы:Nicola Mitchell|талқылауы]]) 18:25, 2021 ж. қыркүйектің 25 (+06)

== Өңдеме туралы ==

Салиха! Сәләматсыз ба? Артық айтсам кешірім өтінем. Мен де қазір тек Атырауға қатысты мақалаларды өңдеп жүрмін. Жақында орталық кітапханадан театр жайлы толық жазылған кітап тауып алдым. Соны пайдаланып театрды толықтыруға бетшені аша алмай жабылып қалғанына түсіне алмай артық кеткен болармын. Түсіністікпен бірлесе жұмыс жасауға қарсы емеспін. 
Менің қарамағымда тіл мамандары жұмыс жасайды, жазар алдында солармен ақылдасып аламын. Кешегі ескертпеңіздегі сызықша туралы мен солай ойлағам, бірақ егер
Режиссері не суретшісі деп тұрса онда -сызықша қойылу керек. Менде Режиссер. одан кейін нүкте қойылып тұр, сондықтан сызықша қойылмайды. Баспадан шыққан кітапта да солай. Оларда да тексерістен өтеді ғой. Ал пробелдерді өзім жақындаттым, себебі алдында арасы алшақ деген ескертпелер болды. Орысша тырнақша дегенге түсінбедік.
Мен сізбен бірге жұмыс жасағым келеді, пенсионер адамдарда кей қылықтары болады ғой, тағы да кешірім сұраймын! --[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 13:45, 2021 ж. қыркүйектің 13 (+06)

== Намыс→Ар-намыс ==

Қайырлы кеш, бір кісі '''Намыс → Ар-намыс''' деп атауын өзгертіпті, қаншалықты дұрыс деп ойласыз? Меніңше намыс қала берген дұрыс-ау, ол кісіге жазайын десем дұрыс қабылдамай дүрсе қоя береді. Оның алдында талай мақала атауын өз бетінше өзгерте берген-ді. Сіздің пікіріңізді күтемін --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:09, 2021 ж. желтоқсанның 3 (+06)

== How we will see unregistered users ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=content/&gt;
Hi!

You get this message because you are an admin on a Wikimedia wiki.

When someone edits a Wikimedia wiki without being logged in today, we show their IP address. As you may already know, we will not be able to do this in the future. This is a decision by the Wikimedia Foundation Legal department, because norms and regulations for privacy online have changed.

Instead of the IP we will show a masked identity. You as an admin '''will still be able to access the IP'''. There will also be a new user right for those who need to see the full IPs of unregistered users to fight vandalism, harassment and spam without being admins. Patrollers will also see part of the IP even without this user right. We are also working on [[m:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation/Improving tools|better tools]] to help.

If you have not seen it before, you can [[m:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation|read more on Meta]]. If you want to make sure you don’t miss technical changes on the Wikimedia wikis, you can [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|subscribe]] to [[m:Tech/News|the weekly technical newsletter]].

We have [[m:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation#IP Masking Implementation Approaches (FAQ)|two suggested ways]] this identity could work. '''We would appreciate your feedback''' on which way you think would work best for you and your wiki, now and in the future. You can [[m:Talk:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation|let us know on the talk page]]. You can write in your language. The suggestions were posted in October and we will decide after 17 January.

Thank you. 
/[[m:User:Johan (WMF)|Johan (WMF)]]&lt;section end=content/&gt;
&lt;/div&gt;

00:17, 2022 ж. қаңтардың 5 (+06)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Johan_(WMF)/Target_lists/Admins2022(5)&amp;oldid=22532651 тізімін пайдаланып User:Johan (WMF)@metawiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Таңдаулы мақалаға үміткер ==

{{WAM
|header = [[Уикипедия:Таңдаулы мақалаға үміткерлер/Қара құрдым]] &lt;div style=&quot;margin-right:1em; float:right;&quot;&gt;[[Сурет:Goldenwiki 2.png|100px|link=Уикипедия:Таңдаулы мақалаға үміткерлер/Қара құрдым]]&lt;/div&gt;
|subheader = Қарақұрдым мақаласының таңдаулы мақалаға үміткерлігі.
&lt;div  style=&quot;text-valign:center; margin-left:200px; margin-right:50px; margin-top:10px; position:absolute;&quot;&gt;
|body = [[Қара құрдым]] мақаласы таңдаулы мақалаға толық лайық деп санаймын. Мұл мақалыны жазған өзім емес {{@|Alphy Haydar}} мырза жеті жылдан бері қазақша Уикипедияға үлес қосып келеді. Мақала тілі өте жаттық, әрі ғылыми стилде жазылған. Қанша жылдан бері [[Басты бет]]тегі таңдаулы мақала өзгерген жоқ. Енді өзгерттетін кез келді. Сонымен қоса осы уақытқа дейін ғылымға қатысты мақалалар таңдаулы мақала статусын көп алған жоқ. Ғылымға басымдық бере отырып осы мақаланы таңдаулы мақала деңгейіне көтерейік. 

&lt;center&gt;{{Clickable button 2|Уикипедия:Таңдаулы мақалаға үміткерлер/Қара құрдым|Дауыс беру|class=mw-ui-progressive}}&lt;/center&gt;&lt;br /&gt;

|footer = Бұл хабарлама [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|бот]] арқылы жіберілген • [[Уикипедия:Хабарлама тарату/Жеткізіп беру тізімі|Жазылу немесе жазылудан бас тарту]]
}}
&lt;!-- https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A5%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83/%D0%96%D0%B5%D1%82%D0%BA%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BF_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%83_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96&amp;oldid=2970000 тізімін пайдаланып User:Arystanbek@kkwiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Жақсы мақалаға дауыс беру ==
Қайырлы кеш! [[Уикипедия:Жақсы мақалаға үміткерлер/Қымыз]] деген бетте өз дауысыңызды қалдырыңыз. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 19:25, 2022 ж. қаңтардың 16 (+06)
: Қосқан пікіріңіз объективті емес деп ойлаймын. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 13:42, 2022 ж. қаңтардың 25 (+06)

== Мал күту тақырыбына қызығады екенсіз ==

Мүмкін сіз [[Зоогигиена|мына мақаланы]] жақсы дәрежеге шығарып, дамытарсыз? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 15:30, 2022 ж. қаңтардың 25 (+06)

== Мақала жазуды үйреніп жүргеніңізге рақмет ==

Сізге тағы бір ұсыныс: [[лактоза]] туралы мақала жазып шығаруға әбден болады. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 14:41, 2022 ж. қаңтардың 26 (+06)

== [[Кентау қалалық әкімдігі]] ==

Қайырлы кеш, Салиха ханым, [[Кентау қалалық әкімдігі]]нің
[[Ащысай (Кентау қалалық әкімдігі)]], 
[[Байылдыр]], 
[[Қарнақ (Түркістан облысы)]], 
[[Хантағы]] аулдарға бөлінеді, ауылдық округтерге бөлінбейді, мен Кентау қаласында тұрам, сол ауылдарға қарасты мекемеде жұмыс істеймін, ауылдық округтер 1 ауылдан тұрмайды, бірнеше ауыл болу керек, &lt;ref&gt; https://www.gov.kz/memleket/entities/turkestan-kentau-kalasy/about/structure?lang=ru&lt;/ref&gt;  осы сайт үкіметтің ресми сайты, осы сайт сізге дәлел болар, ауылдар деп өзгерту керек, хантағы, ащысай, қарнақ, байылдыр деген ауылдық округтер жоқ, сол ауылдық округтерді жою керек [[Қатысушы:Ерқанат Рыскулбеков|Ерқанат Рыскулбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерқанат Рыскулбеков|талқылауы]]) 20:08, 2022 ж. ақпанның 14 (+06)

[[Кентау]] деген мақаланың орысшасын көрсеңіз, сол жақтада жазылған, ауылдар деп [[Қатысушы:Ерқанат Рыскулбеков|Ерқанат Рыскулбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерқанат Рыскулбеков|талқылауы]]) 20:17, 2022 ж. ақпанның 14 (+06)
::Қайырлы күн! Қате оңды болса, өңдеп қойыңыз. Сайттағы мәлімет түсініксіздеу.--Салиха 11:51, 2022 ж. ақпанның 15 (+06)

Рахмет [[Қатысушы:Ерқанат Рыскулбеков|Ерқанат Рыскулбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерқанат Рыскулбеков|талқылауы]]) 13:40, 2022 ж. ақпанның 15 (+06)
{{дереккөздер}}
== Жаңа бастама ==

Қайырлы түн, Салиха! Сізге өзімнің жаңа бастамамды ұсынғым келеді. Өзіңіз білетіндей, қазақша Уикипедиясындағы мақалалардың сапасы шетелдік бөлімдерден айтарлықтай артта қалып отыр. Көптеген мақалалар қысқа, сапасыз, және әшейін, қалай болса солай жазылған. Мен қазақша бөліміндегі мақалалар сапасын көтеру үшін орыс бөлімінің үлгісі бойынша мақалалар жазу арқылы түзетуге тырысып жатырмын. Алайда, көбірек сапалы мақалаларды жазуға уақыт жетпейді. Сол себепті, [[Уикипедия:Сенімді дереккөздер|Сенімді дереккөздерге]] сүйене отырып, нақты, сапалы мақалалар жаза алатын кем дегенде 5-10 адамнан тұратын топты жинау керек. Менің ойымша, мақала жазуды толығымен реформалау керек: ағылшын тіліндегі үлгіге сәйкес сенімді дереккөздермен сапалы мақалалар жазу.

Уикипедия — әркім өз өзгерістерін жасай алатын бос орын. Тәуелсіз сауатты қатысушылар белгілі бір «альянсқа» құрылуы болатын еді. Менің байқауымша, сіз мақала жазу стилін жақсы түсінетін, сонымен қатар шетелдік бөлімдермен таныс білікті қатысушысыз. Сондықтан Мен сізге осы жобаға өзіңіздің жеке салымыныңызды қалдыруға ұсынамын! Сұрақтарыңыз болса сұрай беріңіз!

'''PS'''. ''Сізді менің бастамамды қолдайтын және көмек көрсетуге дайын [[Қатысушы:Kasymov|администратор]] ұсынды''.

Құрметпен, [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 01:49, 2022 ж. наурыздың 13 (+06)

== Білгенге маржан  ==
Сәлеметсіз бе, Салиха ханым,  қалыңыз қалай. Сіз Уикипедияда көп мақалалар  жазып ат салысып жүрсіз. Енді сол жаңа мақалаларыңыздың арасынан [[Жоба:Білгенге маржан/Ұсыныстар/2022]] айдарына жақсы, қолданушыларға қызықты, пайдалы дәйектеріңізбен бөлісіңіз. Білгенге маржан айдары аз да болса жаңарып тұрсын. Рахмет. 

Ұсынған ақпаратыңыз жаңа мақалаларға сілтеме тастай отырып ұсынылғаны жөн. Рахмет! [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 17:48, 2022 ж. наурыздың 15 (+06)

== [[Кентау]] ==

Қайырлы кеш, Салиха ханым, Кентау қаласын бұғаттаудан ашуды сұраймын, өткені қала әкімі ауысты, аса маңызды болмасада жаңарту жасап тұрған жөн болар. Алдын ала рахмет [[Қатысушы:Ерқанат Рыскулбеков|Ерқанат Рыскулбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерқанат Рыскулбеков|талқылауы]]) 22:22, 2022 ж. наурыздың 19 (+06)

== Разрешение на публикацию статьи ==

Добрый день, [[Қатысушы:Салиха|Салиха]]! Извините, что пишу на русском, я из России. Хочу создать статью про один из районов Дагестана. Дайте, пожалуйста, разрешение на публикацию. С правилами знаком, уже 10 лет как редактирую в Википедии. С уважением, --[[Қатысушы:Buntarion|Buntarion]] ([[Қатысушы талқылауы:Buntarion|талқылауы]]) 04:30, 2022 ж. сәуірдің 12 (+06)

:Қайырлы күн? Ол қандай разрешение? Салиха 17:11, 2022 ж. сәуірдің 12 (+06)

== [[Үш саусақты ергежейлі қосаяқ]] ==

Мына мақаланы жақсартуға тырысыпсыз. Енді сол бетпен арнайы үлгіні пайдалансаңыз болады. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 21:04, 2022 ж. мамырдың 17 (+06)

== Абай облысы ==

Кеш жарық, Салиха ханым. 3 жаңа/ескі облыс пайда болғалы бері қазуикиге жұмыс артты. Әрине жұмыс өте көп, әрі қиын. Сізден өтініш айрық беттерді түзеткенде алфавиттік реттілігін түзетіп кетсеңіз (Абай облысы енді бірінші тұрады). Мен Алматы мен Жетісу облысын реттеуге тырысамын  [[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:29, 2022 ж. маусымның 11 (+06)
::Жақсы, рахмет! [[Ақсуат ауданы|Ақсуат ауданы]]н сол бетте жалғастыру керек пе, әлде жаңа бет ашу қажет пе?--Салиха 11:05, 2022 ж. маусымның 11 (+06)
:::Білмедім, сол. Қайыр немесе Нұрлан мырзадан сұрап көріңізші (Жетісу облысын жаңадан бастап кетті) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:20, 2022 ж. маусымның 12 (+06)
:::Мен жаңа бет бастамай жалғастырып кетіппін. Қате істемеген шығармын. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 20:00, 2022 ж. маусымның 12 (+06)

== Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022 ==

{{WAM
|header = [[meta:m:Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022|Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022]] &lt;div style=&quot;margin-right:1em; float:right;&quot;&gt;[[Сурет:Wikidata 2022 Istanbul social media campaign 02.jpg|right|thumb|300px|Wikidata 2022 Istanbul|link=meta:Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022]]&lt;/div&gt;
|subheader = Конференция 2022 жылдың 21-23 қазаны аралығында Түркияның [[Ыстанбұл]] қаласында өтеді.
&lt;div  style=&quot;text-valign:center; margin-left:200px; margin-right:50px; margin-top:10px; position:absolute;&quot;&gt;
|body = Құрметті достар,

Ыстамбұл Уикидерек конференциясына стипендия алуға өтінімдер ашық екенін хабарлауға қуаныштымын. Егер сіз түркі қауымдастығының өкілі болсаңыз және түркі тілдеріндегі Уикимедиа жобаларына белсенді қатысатын болсаңыз, онда сіз стипендияға өтініш бере аласыз. Өтініштер 2022 жылдың 30 маусымы, UTC 23:59 дейін қабылданады.

Үміткерлер толық стипендияға өтініш бере алады. Толық стипендия Түркі қолданушылары тобының Уикимедиа қауымдастығы (Wikimedians of Turkic Languages User Group) ұйымдастыратын конференция кезінде жеке тұлғаның екіжақты саяхат, ортақ тұрғын үй және тамақтану құнын қамтиды.

* Түркі тіліндегі уикимедиашыларға арналған Wikidata Training туралы қосымша ақпарат алу үшін мына сайтқа кіріңіз: https://w.wiki/53dX
* Стипендия, тіркеу және өтініш формасы туралы көбірек білу үшін мына сайтқа кіріңіз: https://w.wiki/5FFv

Бұған қоса, Түркі қолданушылары тобының Уикимедиа қауымдастығы жобалары мен оқиғалары туралы ақпарат пен жаңалықтар алу үшін біздің пошталық тізімге (https://w.wiki/5FFw) жазылуға шақырамыз.

Барлық жақсылықты тілеймін [[User:Mehman97|&lt;span style=&quot;color:#ff0500&quot;&gt;'''''Mehman'''''&lt;/span&gt;]] [[User Talk:Mehman97|&lt;span style=&quot;color:#0500ff&quot;&gt;'''''97'''''&lt;/span&gt;]] 03:48, 2022 ж. маусымның 11 (+06)


|footer = Бұл хабарлама [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|бот]] арқылы жіберілген • [[Уикипедия:Хабарлама тарату/Жеткізіп беру тізімі|Жазылу немесе жазылудан бас тарту]]
}}
&lt;!-- https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A5%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83/%D0%96%D0%B5%D1%82%D0%BA%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BF_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%83_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96&amp;oldid=3014707 тізімін пайдаланып User:Arystanbek@kkwiki деген хабарлама жіберген --&gt;
:Рахмет! Қатысу үшін өтініш бердім. Сіздер (Қазақша Уикипедия администрациясы) қандай талап қоясыздар?--Салиха 13:20, 2022 ж. маусымның 13 (+06)
::Барған адамдар көрген білгенімен бөліссе деген тілек, бұрын да бірнеше рет шетелге конференцияға барған уикипедияшылар болды, бірақ көрген біогенімен тәжірибесімен бөліскен ешкім болмады. Сосын телеграм топқа қосылып алғаныңыз дұрыс болар, жылдам ақпарат алмасқанға жақсы. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 14:33, 2022 ж. маусымның 13 (+06)

Қайырлы күн! Конференцияға қатысуға өтпедім, Wikidata Istanbul бүгін хабарлама жіберді. Салиха 16:06, 2022 ж. шілденің 18 (+06)

== Айдын Касымов мақалаларды жойып жүр ==

Осы аталған қатысушы [[А.Байтұрсынов жазуы және емле ережелерінің тарихы]] деген мақаланы жойды, [[Қайта жаңғырту]] деген мақаланы жоюға ниеттенді, Брэнсон және Непомнящий туралы мақалаларды жедел жоюға ұсынды. Олай істеме десе, құлақ аспайды. Бұл нағыз вандал ғой. Оған не істеуге болады екен? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 23:55, 2022 ж. маусымның 13 (+06)
:Қайырлы күн! Өзіңіге белгілі Уикипедия ережесі бойынша енгізлген материал энциклопедиялық түрде болмаса, жойылатынын. Жойылған мақала кітап нұсқасы. Сондықтан ондай жағдайға ашуға берілмей, түсіністікпен қарап, кемшілікті жоюдың амалын жасау қажет. Уикипедия - ұрыс орны емес, ереже бойынша.--Салиха 13:24, 2022 ж. маусымның 14 (+06)
::Ендеше Касымов деген неге кемшілікті түзетпей, мақаланы жақсартпай, оны жоя салды? Бұл қазақ лингвистикасының тарихына байланысты деректер оның ойынша құр бос қоқым ба сонда? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 14:02, 2022 ж. маусымның 14 (+06)
:Қасымов тек ескерту жасайды, сол ескерту бойынша авторлар өздері түзетулер енгізулері қажет. Сіздің енгізген материалдарыңызға көз жүгіртіп өттім, барлығы тартымды, көркемдеуді де жақсы жасайды екенсіз, қуантарлық. Сондықтан тек алға, кемшілікті түсіне білу мәрттік.--Салиха 14:14, 2022 ж. маусымның 14 (+06)
:: Сіз түсініп отырған жоқсыз. Осы талқылауда айтылатын мақалалар мен жазған мақалалар емес. Мәселе онда емес. Касымов неге ескертусіз басқалардың жазғанын жоя береді? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 14:21, 2022 ж. маусымның 14 (+06)
:::Жоғарыда айтылған газет мақаласына келеді, энциклопедиялық мақала емес. --[[Қатысушы талқылауы:Нұрлан Рахымжанов|Нұрлан Рахымжанов]] 21:51, 2022 ж. маусымның 14 (+06)
:::: Газет мақаласы туралы да энциклопедиялық мақала жазуға болады. Уикипедияда ондай толып жатыр, мысалы: [[:Санат:Мұхтар Әуезов мақалалары]]. Бұларды енді жоймайтын шығарсыз?! --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 22:25, 2022 ж. маусымның 14 (+06)

== Шығыс Қазақстан облысы Тарбағатай ауданы елді мекендері ==

Салиха ханым, Тарбағатай ауданының орталығы Ақжар болыпты, бұрынғы Ақсуат (Тарбағатай ауданы) атауын Білгіш шежіре мырза Ақсуат (Ақсуат ауданы) дегенге өзгертіпті (бот арқылы бұрынғы сілтемелерді түзетіп шығып ескі атауын жойдым). Ендігі мәселе [[Тарбағатай ауданы]] қарасты елді мекендерде аудан орталығы Ақсуаттан деп сілтеніп тұр. Соның бәрін ретке келтіруге керек сияқты, жұмысты көбейтіп жіберді(((( [[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:31, 2022 ж. маусымның 17 (+06)
::Қайырлы күн! Рахмет, Ақсуат ауданын өзгерткеніңіз үшін! Қалай өзгерту орынды деп кейінге қалдырып қойған едім. Ауылдарды ретке келтіріп жатырмын, кейбір ауылдар аудандар арасында қалай бөлінгені туралы белгісіздеу. Мысалы, Көкпекті мен Самар ауданы және Ақсуат пен Тарбағатай аудандары арасында, сайттары әзірге жоқ, басқа информация таба алмадым. Реттеледі біртіндеп, осылай ақпаратпен алмассақ.--Салиха 12:04, 2022 ж. маусымның 17 (+06)
:Сілтемелерді ауыстырып жатырмын, [[Тарбағатай ауданы]]да өңделеді, жалпы [[Шығыс Қазақстан облысы]] бойынша да көптеген өңдеулер бар (атаулары мен айрықтардағы өзгерістер).--Салиха 15:04, 2022 ж. маусымның 17 (+06)
::Мен де шамам келгенше Шығыс Қазақстанда қалып қойған бір аттас ауыл атауларын ретке келтіріп жатырмын: **** (Глубокое ауданы) → *** (Шығыс Қазақстан облысы). Жалпы Алматы және Шығыс Қазақстан бойынша елді мекендер, өзен көлдер өте көп. Олардың атауларын да емес, санаттарын ретке келтіру керек. Миды ашытатын үлкен жұмыс((( --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:23, 2022 ж. маусымның 17 (+06)
:Ісіңізге сәттілік!--Салиха 13:18, 2022 ж. маусымның 18 (+06)
::[[Құмкөл ауылдық округі]] [[Тарбағатай ауданы]]на жатады ма? Неге ол [[Ақсуат ауданы]]нда тұр? Маған түсініксіз, өңдеуді әзірге тоқтаттым, анықталғанша.--Салиха 14:06, 2022 ж. маусымның 18 (+06)

== Шығыс Қазақстан ==

Қайырлы кеш, мен сіздерге көмектесіп, реттеп жатыр едім. Сіз Абай облысын ретке келтіріп жатыр екенсіз, шығыс Қазақстан қалып қойып жатыр екен. Оны кейін ба, түсінбедім.  [[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:31, 2022 ж. маусымның 21 (+06)
:Сосын ''Санат:Абай ауданы (Шығыс Қазақстан облысы)'' назар аударып кетсеңіз--[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:00, 2022 ж. маусымның 22 (+06)
::Оған Абай облысын бітірген соң кірісемін. Мен сіз сияқты бот арқылы өңдеуді білмеймін, сондықтан әр бетті жеке-жеке өңдеп жатырмын.[[File:Face-smile.svg|23px]]--Салиха 11:04, 2022 ж. маусымның 22 (+06)

Қайырлы түн! [[Талдыбұлақ (Қарағанды облысы)]] бетін қорғап қойыпсыз. Өңдейін десем жабық тұр. Енді сол беттегі барлық &quot;Қарағанды&quot;-ларды &quot;Ұлытау&quot;-ға (атауын да) алмастырып жіберсеңіз. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 03:09, 2022 ж. маусымның 24 (+06)
::Қайырлы күн! Қорғанысын өзгерттім, өңдей беріңіз.[[Қатысушы талқылауы:Салиха]]--Салиха 11:59, 2022 ж. маусымның 24 (+06)

== Дұрыс үлгі жасай алмайды екенсіз ==
[[Үлгі:Хирургия]] дегенді еш дамытпай тастағаныңыз жаман болды. Негізі, мұндай ұсқынсыз үлгі жасағаннан жасамаған артық. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 14:52, 2022 ж. шілденің 22 (+06)

== Оллаберри ==
Қайырлы кеш, [[Оллаберри]] мақаласындағы &lt;code&gt;[[Сурет:|290px|Оллаберри картада]]&lt;/code&gt; деп не үшін шығып тұр. Картада көрсету керек пе? Олай болса, мен істей алмадым, өзіңіз қарап көрсеңіз. [[Қатысушы:Ұлы Тұран|Ұлы Тұран]] ([[Қатысушы талқылауы:Ұлы Тұран|талқылауы]]) 21:37, 2022 ж. шілденің 28 (+06)
::Ол жерде карта шығуы қажет. Қойып көріп едім, қойылмады. [[Қатысушы талқылауы:Kasymov|Kasymov]]тан сұраңызшы. Ал суреттің шықпағаны соңғы тік сызық қойылмаған екен. -- Салиха 12:38, 2022 ж. шілденің 29 (+06)
:{{@|Ұлы Тұран}} себеп: үлгіні дұрыс толтырмағансыздар) -- [[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 16:22, 2022 ж. шілденің 29 (+06)
::Түсінікті, рақмет. Бұл үлгімен бірінші рет жұмыс істеп тұрмын. Сондықтан білмейді екенмін. [[Қатысушы:Ұлы Тұран|Ұлы Тұран]] ([[Қатысушы талқылауы:Ұлы Тұран|талқылауы]]) 23:55, 2022 ж. шілденің 29 (+06)
:{{like|username=Салиха}} [[Қатысушы талқылауы:Kasymov|Kasymov]]!--Салиха 17:13, 2022 ж. шілденің 30 (+06)

== Шығыс Қазақстан ==

Саламатсыз, Салиха ханым. Сұрақ/өтініш: ''Шығыс пен Абай облыстары'' елді мекендер бойынша өзгерістер (атауы, мазмұны, үлгілер) толық бітті ме? Егер бітсе, Алматы облысы бойынша сіз, мен, Білгіш мырзамен бірге жұмыс жасасақ) [[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 20:49, 2022 ж. тамыздың 1 (+06)
:Жақсы, жасайық. Жұмысты бөліп беріңіз, бір-бірімізге кедергі келтірмейтіндей.--Салиха 11:07, 2022 ж. тамыздың 2 (+06)
::Жақсы, уақыт болғанда айтармын. Білгіш мырзаға А әрпінен бастай беріңіз деп жазып кеткенмін) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:56, 2022 ж. тамыздың 6 (+06)

== Дефис жайлы ==

Қайырлы кеш, [[Қатысушы:Салиха|Салиха]] ханым. Ескерте қояйын дегенім — жылдан соң дефис қойылмайды, яғни мысалы &quot;2022-жыл&quot; емес, &quot;2022 жыл&quot; деп жазылады. Өңдеме жасағанда ескерерсіз. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 01:13, 2022 ж. тамыздың 23 (+06)
:{{like|username=Салиха}}--Салиха 12:13, 2022 ж. тамыздың 23 (+06)
: Жалпы, бұл мектепте оқытылатын нәрсе еді ғой. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 13:38, 2022 ж. тамыздың 23 (+06)
::Мен мектеп бітіргелі 51 жыл болыпты, мектеп бағдарламасын қойып, адамдардың өздері өзгеріске ұшырауда.--Салиха 13:44, 2022 ж. тамыздың 23 (+06)</text>
      <sha1>dhk0lgq0hkavm7vgqkksm47glry2ncq</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Тамара Григорьевна Клинк</title>
    <ns>0</ns>
    <id>229665</id>
    <revision>
      <id>3063354</id>
      <parentid>3063140</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T09:05:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Aseltengebaeva21nis</username>
        <id>116829</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>сурет қостым</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3757" xml:space="preserve">[[Сурет: Тамара_Клинк.jpg|thumb|right|200px|Тамара Григорьевна Клинк]]| 
'''Клинк Тамара Григорьевна''' ХДСШ-і (1996), Респ-ның  бірнеше дүркін ч-ны, [[Азия]] ч-тының [[қола]] жүлдегері (1996), халықар. Ш-т [[олимпиада]]сына қатысушы. &lt;ref&gt;Қазақстан - спортшылар елі. Энциклопедиялық анықтамалық. - Алматы: &quot;Сөздік-Словарь&quot;. ISBN 9965-822-57-3 &lt;/ref&gt;
Тамара Клинк (қыз аты Коган, сонымен қатар Гиркиян-Клинк, 1967 жылы 27 сәуірде туған) — ФИДЕ әйел гроссмейстері атағын алған неміс шахматшысы (WGM, 2000). Ол бұған дейін Кеңес Одағы (1991 жылға дейін), Ресей (1992-1993) – Қазақстан (1993-2001) құрамаларында ойнаған.
== Өмірбаяны == 
1988 жылы Тамара Клинк әйелдер арасындағы КСРО чемпионатының финалына қатысып, 13-орынға ие болды. 1991 жылы Ленинградта өткен ФИДЕ облыстық шахмат турнирінде 7 орын алды. Кеңес Одағы ыдырағаннан кейін Клинк Ресей мен Қазақстан құрамаларында ойнады. Клинк Қазақстан құрамасының құрамында әйелдер шахмат олимпиадаларына қатысты:&lt;ref&gt; Women's Chess Olympiads :: Tamara Klink. OlimpBase.org.&lt;/ref&gt;
*1994 жылы Мәскеуде өткен 31-ші шахмат олимпиадасында (әйелдер) бірінші резервтік тақтада (+5, =2, −2),

*1996 жылы Ереван қаласында өткен 32-ші шахмат олимпиадасында (әйелдер) үшінші орын алды (+4, =4, −3),
*1998 жылы Элиста қаласында өткен 33-ші шахмат олимпиадасында (әйелдер) бірінші орын алды (+4, =7, −2),
*2000 жылы Стамбулда өткен 34-ші шахмат олимпиадасында (әйелдер) екінші орын (+5, =3, −5).
2000 жылдан бастап Клинк Германияда тұрады және 2001 жылдан бастап шахмат турнирлеріне осы елдің атынан қатысады. 2000 жылы олар Кассельде өткен &lt;ref&gt;Kassel op 2000. 365Chess.com.&lt;/ref&gt; халықаралық шахмат турнирінде 3-10 орындарды, 2000 жылы Баунаталда 2-3 орынды бөлісті. &lt;ref&gt;Baunatal op 6th 2000. 365Chess.com.&lt;/ref&gt;  OSG шахмат клубы Баден- Баденмен Тамара Клинк әйелдер шахматы Бундеслигасын бірнеше рет жеңіп алды (2003, 2004, 2005, 2008, 2011, 2012). 2002 жылы осы клубпен әйелдер шахмат клубтары арасындағы Еуропа кубогына қатысты. &lt;ref&gt;European Women's Chess Club Cup :: Tamara Klink. OlimpBase.org.&lt;/ref&gt;  
1995 жылы ол ФИДЕ әйелдер халықаралық шебері (WIM) атағын алды, ал бес жылдан кейін ол сонымен қатар FIDE әйелдер гроссмейстері (WGM) атағын жеңіп алды.
== Дереккөздер == 
&lt;references/&gt;
{{wikify}}
{{stub}}
[[Санат:Алфавит бойынша шахматшылар]]
[[Санат:Қазақстан шахматшылары]]</text>
      <sha1>g1e3l0k4jmlkutul218fzuf0o8g19hy</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063356</id>
      <parentid>3063354</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T09:09:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Aseltengebaeva21nis</username>
        <id>116829</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3797" xml:space="preserve">[[Сурет: Тамара_Клинк.jpg|thumb|right|200px|Тамара Григорьевна Клинк]]| 
'''Клинк Тамара Григорьевна''' ХДСШ-і (1996), Респ-ның  бірнеше дүркін ч-ны, [[Азия]] ч-тының [[қола]] жүлдегері (1996), халықар. Ш-т [[олимпиада]]сына қатысушы. &lt;ref&gt;Қазақстан - спортшылар елі. Энциклопедиялық анықтамалық. - Алматы: &quot;Сөздік-Словарь&quot;. ISBN 9965-822-57-3 &lt;/ref&gt;
Тамара Клинк (қыз аты Коган, сонымен қатар Гиркиян-Клинк, 1967 жылы 27 сәуірде туған) — ФИДЕ әйел гроссмейстері атағын алған неміс шахматшысы (WGM, 2000). Ол бұған дейін Кеңес Одағы (1991 жылға дейін), [[Ресей]] (1992-1993) – [[Қазақстан]] (1993-2001) құрамаларында ойнаған.
== Өмірбаяны == 
1988 жылы Тамара Клинк әйелдер арасындағы КСРО чемпионатының финалына қатысып, 13-орынға ие болды. 1991 жылы [[Ленинград]]та өткен [[ФИДЕ]] облыстық шахмат турнирінде 7-орын алды. Кеңес Одағы ыдырағаннан кейін Клинк Ресей мен Қазақстан құрамаларында ойнады. Клинк Қазақстан құрамасының құрамында әйелдер шахмат олимпиадаларына қатысты:&lt;ref&gt; Women's Chess Olympiads :: Tamara Klink. OlimpBase.org.&lt;/ref&gt;
*1994 жылы Мәскеуде өткен 31-ші шахмат олимпиадасында (әйелдер) бірінші резервтік тақтада (+5, =2, −2),

*1996 жылы [[Ереван]] қаласында өткен 32-ші шахмат олимпиадасында (әйелдер) үшінші орын алды (+4, =4, −3),
*1998 жылы [[Элиста]] қаласында өткен 33-ші шахмат олимпиадасында (әйелдер) бірінші орын алды (+4, =7, −2),
*2000 жылы [[Стамбул]]да өткен 34-ші шахмат олимпиадасында (әйелдер) екінші орын (+5, =3, −5).
2000 жылдан бастап Клинк [[Германия]]да тұрады және 2001 жылдан бастап шахмат турнирлеріне осы елдің атынан қатысады. 2000 жылы олар [[Кассель]]де өткен &lt;ref&gt;Kassel op 2000. 365Chess.com.&lt;/ref&gt; халықаралық шахмат турнирінде 3-10 орындарды, 2000 жылы Баунаталда 2-3 орынды бөлісті. &lt;ref&gt;Baunatal op 6th 2000. 365Chess.com.&lt;/ref&gt;  OSG шахмат клубы Баден- Баденмен Тамара Клинк әйелдер шахматы Бундеслигасын бірнеше рет жеңіп алды (2003, 2004, 2005, 2008, 2011, 2012). 2002 жылы осы клубпен әйелдер шахмат клубтары арасындағы Еуропа кубогына қатысты. &lt;ref&gt;European Women's Chess Club Cup :: Tamara Klink. OlimpBase.org.&lt;/ref&gt;  
1995 жылы ол ФИДЕ әйелдер халықаралық шебері (WIM) атағын алды, ал бес жылдан кейін ол сонымен қатар [[FIDE әйелдер гроссмейстері]] (WGM) атағын жеңіп алды.
== Дереккөздер == 
&lt;references/&gt;
{{wikify}}
{{stub}}
[[Санат:Алфавит бойынша шахматшылар]]
[[Санат:Қазақстан шахматшылары]]</text>
      <sha1>5jfg6brbhgjbpen6lk5pppaeule681e</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063358</id>
      <parentid>3063356</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T09:18:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ташметов шахрух</username>
        <id>117802</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Қатесін дұрыстадым</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3813" xml:space="preserve">[[Сурет: Тамара_Клинк.jpg|thumb|right|200px|Тамара Григорьевна Клинк]]
'''Клинк Тамара Григорьевна''' ХДСШ-і (1996), Респ-ның  бірнеше дүркін ч-ны, [[Азия]] ч-тының [[қола]] жүлдегері (1996), халықараралық шахмат [[олимпиада]]сына қатысушы. &lt;ref&gt;Қазақстан - спортшылар елі. Энциклопедиялық анықтамалық. - Алматы: &quot;Сөздік-Словарь&quot;. ISBN 9965-822-57-3 &lt;/ref&gt;
Тамара Клинк (қыз аты Коган, сонымен қатар Гиркиян-Клинк, 1967 жылы 27 сәуірде туған) — ФИДЕ әйел гроссмейстері атағын алған неміс шахматшысы (WGM, 2000). Ол бұған дейін Кеңес Одағы (1991 жылға дейін), [[Ресей]] (1992-1993) – [[Қазақстан]] (1993-2001) құрамаларында ойнаған.
== Өмірбаяны == 
1988 жылы Тамара Клинк әйелдер арасындағы КСРО чемпионатының финалына қатысып, 13-орынға ие болды. 1991 жылы [[Ленинград]]та өткен [[ФИДЕ]] облыстық шахмат турнирінде 7-орын алды. Кеңес Одағы ыдырағаннан кейін Клинк Ресей мен Қазақстан құрамаларында ойнады. Клинк Қазақстан құрамасының құрамында әйелдер шахмат олимпиадаларына қатысты:&lt;ref&gt; Women's Chess Olympiads :: Tamara Klink. OlimpBase.org.&lt;/ref&gt;
*1994 жылы Мәскеуде өткен 31-ші шахмат олимпиадасында (әйелдер) бірінші резервтік тақтада (+5, =2, −2),

*1996 жылы [[Ереван]] қаласында өткен 32-ші шахмат олимпиадасында (әйелдер) үшінші орын алды (+4, =4, −3),
*1998 жылы [[Элиста]] қаласында өткен 33-ші шахмат олимпиадасында (әйелдер) бірінші орын алды (+4, =7, −2),
*2000 жылы [[Стамбул]]да өткен 34-ші шахмат олимпиадасында (әйелдер) екінші орын (+5, =3, −5).
2000 жылдан бастап Клинк [[Германия]]да тұрады және 2001 жылдан бастап шахмат турнирлеріне осы елдің атынан қатысады. 2000 жылы олар [[Кассель]]де өткен &lt;ref&gt;Kassel op 2000. 365Chess.com.&lt;/ref&gt; халықаралық шахмат турнирінде 3-10 орындарды, 2000 жылы Баунаталда 2-3 орынды бөлісті. &lt;ref&gt;Baunatal op 6th 2000. 365Chess.com.&lt;/ref&gt;  OSG шахмат клубы Баден- Баденмен Тамара Клинк әйелдер шахматы Бундеслигасын бірнеше рет жеңіп алды (2003, 2004, 2005, 2008, 2011, 2012). 2002 жылы осы клубпен әйелдер шахмат клубтары арасындағы Еуропа кубогына қатысты. &lt;ref&gt;European Women's Chess Club Cup :: Tamara Klink. OlimpBase.org.&lt;/ref&gt;  
1995 жылы ол ФИДЕ әйелдер халықаралық шебері (WIM) атағын алды, ал бес жылдан кейін ол сонымен қатар [[FIDE әйелдер гроссмейстері]] (WGM) атағын жеңіп алды.
== Дереккөздер == 
&lt;references/&gt;
{{wikify}}
{{stub}}
[[Санат:Алфавит бойынша шахматшылар]]
[[Санат:Қазақстан шахматшылары]]</text>
      <sha1>a0hlmy9jr1cwjg4hpkxxn7vihqqaf1q</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Сыпабек Теңгебаев</title>
    <ns>0</ns>
    <id>229748</id>
    <revision>
      <id>3063327</id>
      <parentid>3063137</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T07:19:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Aseltengebaeva21nis</username>
        <id>116829</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1792" xml:space="preserve">'''Сыпабек Теңгебаев''' (1951, [[Түркістан]] қ-сы.), жоғары дәрежедегі [[жаттықтырушы]], халықар. дәрежедегі [[төреші]]. [[Мәскеу]] мемлекеттік орденді дене тәрбиесі ин-тының жаттықтырушылар мектебін бітірген. Белгілі ш-тшылар Т.Коганды, Т.Клинкті, И.Перегудовтарды тәрбиеледі.&lt;ref&gt;Қазақстан - спортшылар елі. Энциклопедиялық анықтамалық. - Алматы: &quot;Сөздік-Словарь&quot;. ISBN 9965-822-57-3 &lt;/ref&gt;
[[Рига]] шахмат университетін 1985 жылы бітірді. Оңтүстік Қазақстанда [[шахмат]]тан ең алғашқы [[&quot;Спорт шеберлері&quot;|&quot;Спорт шеберін&quot;]] 1983 жылы, &quot;Халықаралық спорт шеберлерін&quot;|Халықаралық спорт шеберін 1994 жылы даярлады. Шәкірті [[Клинк Тамара Григорьевна ]] [[Қазақстан Республикасы]]ның Әйелдер құрамасында Бүкіләлемдік [[Олимпиада]]ларға 4 рет қатысып ([[Москва]] - 1994 ж., [[Ереван]] - 1996 ж., [[Элиста]] - 1998 ж., [[Стамбул]]  - 2000ж.) Халықаралық [[гроссмейстер]] дәрежесіне көтерілді.
&lt;ref&gt;Тенгебае С. Шахмат ойынына бастама. Оқу құралы. 2020&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер == 
&lt;references/&gt;
{{wikify}}
{{stub}}
[[Санат:Қазақстан жаттықтырушылары]]
[[Санат:Қазақстан төрешілері]]</text>
      <sha1>7y7to0tukjl7h0kgnh3e49p3puznudn</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063349</id>
      <parentid>3063327</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T08:34:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Aseltengebaeva21nis</username>
        <id>116829</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>суретін қостым</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1897" xml:space="preserve">[[Сурет:Тенгебаев_Сыпабек.jpg|thumb|right|200px|Сыпабек Теңгебаев]]
'''Сыпабек Теңгебаев''' (1951, [[Түркістан]] қ-сы.), жоғары дәрежедегі [[жаттықтырушы]], халықар. дәрежедегі [[төреші]]. [[Мәскеу]] мемлекеттік орденді дене тәрбиесі ин-тының жаттықтырушылар мектебін бітірген. Белгілі ш-тшылар Т.Коганды, Т.Клинкті, И.Перегудовтарды тәрбиеледі.&lt;ref&gt;Қазақстан - спортшылар елі. Энциклопедиялық анықтамалық. - Алматы: &quot;Сөздік-Словарь&quot;. ISBN 9965-822-57-3 &lt;/ref&gt;
[[Рига]] шахмат университетін 1985 жылы бітірді. Оңтүстік Қазақстанда [[шахмат]]тан ең алғашқы [[&quot;Спорт шеберлері&quot;|&quot;Спорт шеберін&quot;]] 1983 жылы, &quot;Халықаралық спорт шеберлерін&quot;|Халықаралық спорт шеберін 1994 жылы даярлады. Шәкірті [[Клинк Тамара Григорьевна ]] [[Қазақстан Республикасы]]ның Әйелдер құрамасында Бүкіләлемдік [[Олимпиада]]ларға 4 рет қатысып ([[Москва]] - 1994 ж., [[Ереван]] - 1996 ж., [[Элиста]] - 1998 ж., [[Стамбул]]  - 2000ж.) Халықаралық [[гроссмейстер]] дәрежесіне көтерілді.
&lt;ref&gt;Тенгебае С. Шахмат ойынына бастама. Оқу құралы. 2020&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер == 
&lt;references/&gt;
{{wikify}}
{{stub}}
[[Санат:Қазақстан жаттықтырушылары]]
[[Санат:Қазақстан төрешілері]]</text>
      <sha1>h6wjzrw7mvro93lcad1x7v71451kj1i</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063357</id>
      <parentid>3063349</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T09:17:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Aseltengebaeva21nis</username>
        <id>116829</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Тамара Клинк пен Тамара Коган бір адам, Коган қыз кезіндегі өз тегі, Клинк күйеуінің тегі. Орыс тіліндегі Клинк, Тамара Григорьевна деген мақаланы оқыңыз.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1895" xml:space="preserve">[[Сурет:Тенгебаев_Сыпабек.jpg|thumb|right|200px|Сыпабек Теңгебаев]]
'''Сыпабек Теңгебаев''' (1951, [[Түркістан]] қ-сы.), жоғары дәрежедегі [[жаттықтырушы]], халықар. дәрежедегі [[төреші]]. [[Мәскеу]] мемлекеттік орденді дене тәрбиесі ин-тының жаттықтырушылар мектебін бітірген. Белгілі ш-тшылар Т.Клинкті (Коганды), И.Перегудовтарды тәрбиеледі.&lt;ref&gt;Қазақстан - спортшылар елі. Энциклопедиялық анықтамалық. - Алматы: &quot;Сөздік-Словарь&quot;. ISBN 9965-822-57-3 &lt;/ref&gt;
[[Рига]] шахмат университетін 1985 жылы бітірді. Оңтүстік Қазақстанда [[шахмат]]тан ең алғашқы [[&quot;Спорт шеберлері&quot;|&quot;Спорт шеберін&quot;]] 1983 жылы, &quot;Халықаралық спорт шеберлерін&quot;|Халықаралық спорт шеберін 1994 жылы даярлады. Шәкірті [[Клинк Тамара Григорьевна ]] [[Қазақстан Республикасы]]ның Әйелдер құрамасында Бүкіләлемдік [[Олимпиада]]ларға 4 рет қатысып ([[Москва]] - 1994 ж., [[Ереван]] - 1996 ж., [[Элиста]] - 1998 ж., [[Стамбул]]  - 2000ж.) Халықаралық [[гроссмейстер]] дәрежесіне көтерілді.
&lt;ref&gt;Тенгебае С. Шахмат ойынына бастама. Оқу құралы. 2020&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер == 
&lt;references/&gt;
{{wikify}}
{{stub}}
[[Санат:Қазақстан жаттықтырушылары]]
[[Санат:Қазақстан төрешілері]]</text>
      <sha1>qcz3jqginh9k6vlupa9wnjt0tvuvpts</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063360</id>
      <parentid>3063357</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T09:20:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Aseltengebaeva21nis</username>
        <id>116829</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>санат қостым</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2126" xml:space="preserve">[[Сурет:Тенгебаев_Сыпабек.jpg|thumb|right|200px|Сыпабек Теңгебаев]]
'''Сыпабек Теңгебаев''' (1951, [[Түркістан]] қ-сы.), жоғары дәрежедегі [[жаттықтырушы]], халықар. дәрежедегі [[төреші]]. [[Мәскеу]] мемлекеттік орденді дене тәрбиесі ин-тының жаттықтырушылар мектебін бітірген. Белгілі ш-тшылар Т.Клинкті (Коганды), И.Перегудовтарды тәрбиеледі.&lt;ref&gt;Қазақстан - спортшылар елі. Энциклопедиялық анықтамалық. - Алматы: &quot;Сөздік-Словарь&quot;. ISBN 9965-822-57-3 &lt;/ref&gt;
[[Рига]] шахмат университетін 1985 жылы бітірді. Оңтүстік Қазақстанда [[шахмат]]тан ең алғашқы [[&quot;Спорт шеберлері&quot;|&quot;Спорт шеберін&quot;]] 1983 жылы, &quot;Халықаралық спорт шеберлерін&quot;|Халықаралық спорт шеберін 1994 жылы даярлады. Шәкірті [[Клинк Тамара Григорьевна ]] [[Қазақстан Республикасы]]ның Әйелдер құрамасында Бүкіләлемдік [[Олимпиада]]ларға 4 рет қатысып ([[Москва]] - 1994 ж., [[Ереван]] - 1996 ж., [[Элиста]] - 1998 ж., [[Стамбул]]  - 2000ж.) Халықаралық [[гроссмейстер]] дәрежесіне көтерілді.
&lt;ref&gt;Тенгебае С. Шахмат ойынына бастама. Оқу құралы. 2020&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер == 
&lt;references/&gt;
{{wikify}}
{{stub}}
[[Санат:Қазақстан жаттықтырушылары]]
[[Санат:Қазақстан төрешілері]]
[[Санат:Халықаралық дәрежедегі төрешілер]]
[[Санат:Республикалық дәрежедегі жаттықтырушылар]]
[[Санат:Қазақстан шахматшылары]]</text>
      <sha1>1hogz4e3ck0yf53vyhie5pqm81lku9h</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063361</id>
      <parentid>3063360</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T09:21:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Aseltengebaeva21nis</username>
        <id>116829</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1977" xml:space="preserve">[[Сурет:Тенгебаев_Сыпабек.jpg|thumb|right|200px|Сыпабек Теңгебаев]]
'''Сыпабек Теңгебаев''' (1951, [[Түркістан]] қ-сы.), жоғары дәрежедегі [[жаттықтырушы]], халықар. дәрежедегі [[төреші]]. [[Мәскеу]] мемлекеттік орденді дене тәрбиесі ин-тының жаттықтырушылар мектебін бітірген. Белгілі ш-тшылар Т.Клинкті (Коганды), И.Перегудовтарды тәрбиеледі.&lt;ref&gt;Қазақстан - спортшылар елі. Энциклопедиялық анықтамалық. - Алматы: &quot;Сөздік-Словарь&quot;. ISBN 9965-822-57-3 &lt;/ref&gt;
[[Рига]] шахмат университетін 1985 жылы бітірді. Оңтүстік Қазақстанда [[шахмат]]тан ең алғашқы [[&quot;Спорт шеберлері&quot;|&quot;Спорт шеберін&quot;]] 1983 жылы, &quot;Халықаралық спорт шеберлерін&quot;|Халықаралық спорт шеберін 1994 жылы даярлады. Шәкірті [[Клинк Тамара Григорьевна ]] [[Қазақстан Республикасы]]ның Әйелдер құрамасында Бүкіләлемдік [[Олимпиада]]ларға 4 рет қатысып ([[Москва]] - 1994 ж., [[Ереван]] - 1996 ж., [[Элиста]] - 1998 ж., [[Стамбул]]  - 2000ж.) Халықаралық [[гроссмейстер]] дәрежесіне көтерілді.
&lt;ref&gt;Тенгебае С. Шахмат ойынына бастама. Оқу құралы. 2020&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер == 
&lt;references/&gt;
{{wikify}}
{{stub}}
[[Санат:Қазақстан жаттықтырушылары]]
[[Санат:Халықаралық дәрежедегі төрешілер]]
[[Санат:Қазақстан шахматшылары]]</text>
      <sha1>coqveqqpd1nz98f8efaa54gel2k90jb</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063362</id>
      <parentid>3063361</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T09:22:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Aseltengebaeva21nis</username>
        <id>116829</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2084" xml:space="preserve">[[Сурет:Тенгебаев_Сыпабек.jpg|thumb|right|200px|Сыпабек Теңгебаев]]
'''Сыпабек Теңгебаев''' (1951, [[Түркістан]] қ-сы.), жоғары дәрежедегі [[жаттықтырушы]], халықар. дәрежедегі [[төреші]]. [[Мәскеу]] мемлекеттік орденді дене тәрбиесі ин-тының жаттықтырушылар мектебін бітірген. Белгілі ш-тшылар Т.Клинкті (Коганды), И.Перегудовтарды тәрбиеледі.&lt;ref&gt;Қазақстан - спортшылар елі. Энциклопедиялық анықтамалық. - Алматы: &quot;Сөздік-Словарь&quot;. ISBN 9965-822-57-3 &lt;/ref&gt;
[[Рига]] шахмат университетін 1985 жылы бітірді. Оңтүстік Қазақстанда [[шахмат]]тан ең алғашқы [[&quot;Спорт шеберлері&quot;|&quot;Спорт шеберін&quot;]] 1983 жылы, &quot;Халықаралық спорт шеберлерін&quot;|Халықаралық спорт шеберін 1994 жылы даярлады. Шәкірті [[Клинк Тамара Григорьевна ]] [[Қазақстан Республикасы]]ның Әйелдер құрамасында Бүкіләлемдік [[Олимпиада]]ларға 4 рет қатысып ([[Москва]] - 1994 ж., [[Ереван]] - 1996 ж., [[Элиста]] - 1998 ж., [[Стамбул]]  - 2000ж.) Халықаралық [[гроссмейстер]] дәрежесіне көтерілді.
&lt;ref&gt;Тенгебае С. Шахмат ойынына бастама. Оқу құралы. 2020&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер == 
&lt;references/&gt;
{{wikify}}
{{stub}}
[[Санат:Қазақстан жаттықтырушылары]]
[[Санат:Халықаралық дәрежедегі төрешілер]]
[[Санат:Қазақстан шахматшылары]]
[[Санат:1951 жылы туғандар]]
[[Санат:2020 жылы қайтыс болғандар]]</text>
      <sha1>raufde7nbq8m0j2sdan19htb1smwr6k</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063363</id>
      <parentid>3063362</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T09:27:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Aseltengebaeva21nis</username>
        <id>116829</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2129" xml:space="preserve">[[Сурет:Тенгебаев_Сыпабек.jpg|thumb|right|200px|Сыпабек Теңгебаев]]
'''Сыпабек Теңгебаев''' (1951, [[Түркістан]] облысы - 2020, [[Шымкент]] қаласы ), жоғары дәрежедегі [[жаттықтырушы]], халықар. дәрежедегі [[төреші]]. [[Мәскеу]] мемлекеттік орденді дене тәрбиесі ин-тының жаттықтырушылар мектебін бітірген. Белгілі ш-тшылар Т.Клинкті (Коганды), И.Перегудовтарды тәрбиеледі.&lt;ref&gt;Қазақстан - спортшылар елі. Энциклопедиялық анықтамалық. - Алматы: &quot;Сөздік-Словарь&quot;. ISBN 9965-822-57-3 &lt;/ref&gt;
[[Рига]] шахмат университетін 1985 жылы бітірді. Оңтүстік Қазақстанда [[шахмат]]тан ең алғашқы [[&quot;Спорт шеберлері&quot;|&quot;Спорт шеберін&quot;]] 1983 жылы, &quot;Халықаралық спорт шеберлерін&quot;|Халықаралық спорт шеберін 1994 жылы даярлады. Шәкірті [[Клинк Тамара Григорьевна ]] [[Қазақстан Республикасы]]ның Әйелдер құрамасында Бүкіләлемдік [[Олимпиада]]ларға 4 рет қатысып ([[Москва]] - 1994 ж., [[Ереван]] - 1996 ж., [[Элиста]] - 1998 ж., [[Стамбул]]  - 2000ж.) Халықаралық [[гроссмейстер]] дәрежесіне көтерілді.
&lt;ref&gt;Тенгебае С. Шахмат ойынына бастама. Оқу құралы. 2020&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер == 
&lt;references/&gt;
{{wikify}}
{{stub}}
[[Санат:Қазақстан жаттықтырушылары]]
[[Санат:Халықаралық дәрежедегі төрешілер]]
[[Санат:Қазақстан шахматшылары]]
[[Санат:1951 жылы туғандар]]
[[Санат:2020 жылы қайтыс болғандар]]</text>
      <sha1>98dcoevazemiz2ddo95br8aojworfnn</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063364</id>
      <parentid>3063363</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T09:36:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ташметов шахрух</username>
        <id>117802</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2082" xml:space="preserve">[[Сурет:Тенгебаев_Сыпабек.jpg|thumb|right|200px|Сыпабек Теңгебаев]]
'''Сыпабек Теңгебаев''' (1951, [[Түркістан]] облысы - 2020, [[Шымкент]] қаласы ), жоғары дәрежедегі [[жаттықтырушы]], халықар. дәрежедегі [[төреші]]. [[Мәскеу]] мемлекеттік орденді дене тәрбиесі ин-тының жаттықтырушылар мектебін бітірген. Белгілі ш-тшылар Т.Клинкті (Коганды), И.Перегудовтарды тәрбиеледі.&lt;ref&gt;Қазақстан - спортшылар елі. Энциклопедиялық анықтамалық. - Алматы: &quot;Сөздік-Словарь&quot;. ISBN 9965-822-57-3 &lt;/ref&gt;
[[Рига]] шахмат университетін 1985 жылы бітірді. Оңтүстік Қазақстанда [[шахмат]]тан ең алғашқы [[&quot;Спорт шеберлері&quot;|&quot;Спорт шеберін&quot;]] 1983 жылы, &quot;Халықаралық спорт шеберлерін&quot; 1994 жылы даярлады. Шәкірті [[Клинк Тамара Григорьевна ]] [[Қазақстан Республикасы]]ның Әйелдер құрамасында Бүкіләлемдік [[Олимпиада]]ларға 4 рет қатысып ([[Москва]] - 1994 ж., [[Ереван]] - 1996 ж., [[Элиста]] - 1998 ж., [[Стамбул]]  - 2000ж.) Халықаралық [[гроссмейстер]] дәрежесіне көтерілді.
&lt;ref&gt;Тенгебаев С. Шахмат ойынына бастама. Оқу құралы. 2020&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер == 
&lt;references/&gt;
{{wikify}}
{{stub}}
[[Санат:Қазақстан жаттықтырушылары]]
[[Санат:Халықаралық дәрежедегі төрешілер]]
[[Санат:Қазақстан шахматшылары]]
[[Санат:1951 жылы туғандар]]
[[Санат:2020 жылы қайтыс болғандар]]</text>
      <sha1>ai29gu1vnom7f3fppi30sjf8yo99e92</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Талқылау:Жерұйық (Жетісу облысы)</title>
    <ns>1</ns>
    <id>264172</id>
    <revision>
      <id>3063475</id>
      <parentid>2735753</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T11:31:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Білгіш Шежіреші [[Талқылау:Жерұйық (Алматы облысы)]] бетін [[Талқылау:Жерұйық (Жетісу облысы)]] бетіне жылжытты</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="98" xml:space="preserve">{{Қазақстан жобасының мақаласы|деңгейі=|маңыздылығы=}}</text>
      <sha1>7b4a4gnp600p6hvugjf7l8p5ds53yku</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қазақстандағы ЮНЕСКО Әлемдік мұра нысандар тізімі</title>
    <ns>0</ns>
    <id>480304</id>
    <revision>
      <id>3063200</id>
      <parentid>3062585</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T15:01:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ерден Карсыбеков</username>
        <id>3744</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10168" xml:space="preserve">[[Әлемдік мұра|ЮНЕСКО Әлемдік мұра]] тізімінде Қазақстанның 3 нысаны бар (2012 жылғы мәлімет бойынша). Екі нысан тізімге мәдени талаптар бойынша енгізілсе, біреуі табиғи талаптар бойынша іліккен. Бұдан басқа, 2012 жылғы жағдайына сәйкес Қазақстан территироиясындағы 12 нысан Әлемдік мұра тізіміне үміткер ретінде тіркелген.&lt;ref name=&quot;kazakhstan-tentative&quot;&gt;{{cite web|url=http://whc.unesco.org/en/tentativelists/state=kz|title=Tentative|publisher=UNESCO World Heritage Centre|accessdate=10 қазан 2011|lang=en|description=Қазақстандағы Эннеско Әлемдің мұра нысандарына үміткердер тізімі.|archiveurl=http://www.webcitation.org/65gozSNRg|archivedate=2012-02-24}}&lt;/ref&gt; Қазақстан Республикасы әлемдік мәдени және табиғи мұраларды қорғау жөніндегі Конвеницияны 1994 жылдың 29 сәуірінде ратификациялаған.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://whc.unesco.org/en/statesparties/kz|title=The States Parties - Kazakhstan|publisher=unesco.org|accessdate=10 қазан 2011|archiveurl=http://www.webcitation.org/65gp27OUl|archivedate=2012-02-24}}&lt;/ref&gt;. Қазақстан территориясындағы орналасқан алғашқы нысан тізімге [[2003]] жылы ЮНЕСКОның Әлемдік мұра Комитетінің 27-ші сессиясында қабылданған.

== Тізім ==
Берілген кестеде нысандар Юнеско Әлемдік мұра тізіміне қосылуының хронологиялық тәртібінде орналасқан.

{|class=&quot;wide&quot; style=&quot;text-align: center&quot;
|-
!width=3 %|#
!width=15 %|Суреті
!width=37 %|Атауы
!width=19 %|Орналасуы
!width=9 %|Жасалу уақыты
!width=5 %|Тізімге еңгізілген жылы
!width=6 %|№
!width=6 %|Талаптар
|-
| '''1'''
| [[Сурет:Khoja ahmed Yasavi dome.jpg|150px]]
| [[Қожа Ахмет Ясауи кесенесі]] &lt;br /&gt; ({{lang-en|Mausoleum of Khoja Ahmed Yasawi}})
| Қала: [[Түркістан қаласы|Түркістан]] &lt;br /&gt; Облыс: [[Түркістан облысы]]
| [[1389]]—[[1405]]
| [[2003]]
| [http://whc.unesco.org/en/list/1103 1103]
| i, iii, iv
|-
| '''2'''
| [[Сурет:Tanbaly.jpg|150px]]
| [[Тамғалы|Тамғалы тас петроглиф кешені]] &lt;br /&gt; ({{lang-en|Petroglyphs within the Archaeological Landscape of Tamgaly}})
| Жақын қала: [[Алматы]] &lt;br /&gt; Облыс: [[Алматы облысы]]
| Б.з.д. II мыңжылдық — XX ғасыр басы
| [[2004]]
| [http://whc.unesco.org/en/list/1145 1145]
| iii
|-
| '''3'''
| [[Сурет:Korgalzhinskiy Nature Reserve.JPG|150px]]
| [[Сарыарқа — Солтүстік Қазақстан даласы мен көлдері]] &lt;br /&gt; ({{lang-en|Saryarka – Steppe and Lakes of Northern Kazakhstan}})
| Облыстар: [[Ақмола облысы]], [[Қарағанды облысы]], [[Қостанай облысы]]
| —
| [[2008]]
| [http://whc.unesco.org/en/list/1102 1102]
| ix, x
|-
| '''4'''
| [[Сурет:Akyrtas.JPG|150px]]
| Жібек жолы бойындағы көне қалалар&lt;small&gt;[[Ақтөбе (Жамбыл облысындағы ежелгі қала орны)|Ақтөбе]], [[Ақыртас]], [[Қарамерген]], [[Қойлық (қала)|Қойлық]], [[Қостөбе қалашығы|Қостөбе]], [[Құлан (Жамбыл облысы)|Құлан]], [[Өрнек қала орны|Өрнек]], [[Тальхиз|Талғар]]&lt;/small&gt;
| Алматы облысы, Жамбыл облысы (Қытай және Қырғызстанмен бірге)
| —
| [[2014]]
| [http://whc.unesco.org/en/list/1442 1442]
| ii, iii, v, vi
|-
| '''5'''
| [[Сурет:Aksu Jabgly 3.JPG|150px]]
| Батыс Тянь-Шань&lt;small&gt;&lt;br /&gt; * [[Қаратау қорығы]] &lt;br /&gt; * [[Ақсу-Жабағылы қорығы|Ақсу-Жабағлы қорығы]]&lt;br /&gt; * [[Сайрам-Өгем ұлттық паркі]]&lt;/small&gt;
| Түркістан облысы, Жамбыл облысы (Қырғызстан және Өзбекстанмен бірге)
| —
| [[2016]]
| [http://whc.unesco.org/en/list/1490 1490]
| x
|-
|}

=== Нысандардың географиялық орналасуы ===

{{  Location map+|Kazakhstan|width=750|float=center|caption=Қазақстандағы Юнеско әлемдік мұра нысандары|places=
{{Location map~|Kazakhstan|lat_deg=43|lat_min=17|lat_sec=35|lon_deg=68|lon_min=16|lon_sec=28|position=top|label=[[Қожа Ахмет Ясауи кесенесі]]}}
{{Location map~|Kazakhstan|lat_deg=43|lat_min=48|lat_sec=12|lon_deg=75|lon_min=32|lon_sec=06|position=top|label=[[Тамғалы]]}}
{{Location map~|Kazakhstan|lat_deg=50|lat_min=25|lat_sec=60|lon_deg=69|lon_min=11|lon_sec=20|position=bottom|label=[[Сарыарқа — Солтүстік Қазақстан даласы мен көлдері|Сарыарқа]]}}
}}

== Әлемдік мұра тізіміне үміткер нысандар ==
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align: center&quot;
|- bgcolor=&quot;#cccccc&quot;
! width=3%|#
! width=15%|Сурет
! width=37%|Аты
! width=19%|Орналасуы
! width=9%|Құрылған уақыты
! width=5%|Тізімге кірген уақыты
! width=6%|№
! width=6%|[[Әлемдің мұра критерилері]]
|-
| '''1''' || [[Сурет:Zhambyl province seal.png|150px]] || [[Мерке түрік ордасы]]  || Ең жақын елді мекені: [[Мерке]] &lt;br /&gt; Область: [[Жамбыл облысы]] || [[VI ғ]]—[[XI ғ]] || [[1998]] || [http://whc.unesco.org/en/tentativelists/1131/ 1131] || көрсетілмеген
|-
| '''2''' || [[Сурет:Big_Almaty_Lake_(Bolshaya_Almatinka)_in_June.jpg|150px]] || Солтүстік Тянь-Шань&lt;br /&gt;[[Іле Алатауы ұлттық паркі]] || Ең жақын елді мекені: Алматы || — || 2002 || [http://whc.unesco.org/en/tentativelists/1681/ 1681] || x
|-
| '''3''' || [[Сурет:Altynemel dune.jpg|150px]] || [[Алтынемел ұлттық паркі|«Алтынемел» мемлекеттік ұлттық табиғи паркі]] || Ең жақын елді мекен: Алматы || — || 2002 || [http://whc.unesco.org/en/tentativelists/1682/ 1682] || vii, viii, ix
|-
| '''4''' || [[Сурет:Алматы облысы герб.png|150px]] || [[Ешкіөлмес петроглифтері]] || Ең жақын елді мекені: [[Талдықорған]]  || [[б.з.б.XIII ғ.|XIII]]—[[б.з.б.IX ғ.]] || 1998 || [http://whc.unesco.org/en/tentativelists/1134/ 1134] || көрсетілмеген
|-
| '''5''' || [[Сурет:South Kazakhstan province seal.png|150px]] || [[Арпаөзен таңбалы тастары|Арпаөзен петроглифтері]]  || Ең жақын елді мекені: [[Шолаққорған]], Түркістан облысы|| [[б.з.б. I-ші мыңжылдық]] || 1998 || [http://whc.unesco.org/en/tentativelists/1135/ 1135] || ii, iii, iv
|-
| '''6''' || [[Сурет:Кентау. Вид 012 2007.jpg|150px]] ||[[Қаратау қорығы]] || Түркістан облысы, [[Жамбыл облысы]], [[Қызылорда облысы]] || — || 1998 || [http://whc.unesco.org/en/tentativelists/1136/ 1136] || көрсетілмеген
|-
| '''7''' || [[Сурет:Otrar-rev.jpg|150px]] || [[Отырар оазисінің археологиялық нысандары]]|| Ең жақын елді мекені: [[Түркістан]]  ОҚО|| — || 1998 || [http://whc.unesco.org/en/tentativelists/1137/ 1137] || iii, iv
|-
| '''8''' || [[Сурет:Dzhuchi khan mausoleum.jpg|150px]] || [[Ұлытау таулары|Ұлытау мәдени ландшафты]] || Ең жақын елді мекені: [[Жезқазған]] [[Қарағанды облысы]] || — || 1998 || [http://whc.unesco.org/en/tentativelists/1138/ 1138] || көрсетілмеген
|-
| '''9''' || [[Сурет:Big Almaty Lake (Bolshaya Almatinka) in June.jpg|150px]] || [[Іле Алатауы ұлттық паркі|Солтүстік Тянь-Шань (Іле Алатау мемлекеттік ұлттық табиғи паркі)]] || Ең жақын елді мекені:[[Алматы]]  || — || [[2002]] || [http://whc.unesco.org/en/tentativelists/1681/ 1681] || x
|-
| '''10''' ||  || Жер асты мешіттері || Маңғыстау облысы || — || 2021 || [http://whc.unesco.org/en/tentativelists/6566/ 6566] || ii, iii, iv
|-
| '''11-13''' || [[Сурет:Transasia_trade_routes_1stC_CE_gr2.png|150px]] ||Жібек жолы|| Аймақ: [[Еуропа]] - [[Қытай]] || — || [[2021]] || [http://whc.unesco.org/en/tentativelists/5754/] || көрсетілмеген
|-
| '''14''' ||  || [[Үстірт қорығы]]  || Маңғыстау облысы || — || 2021 || [http://whc.unesco.org/en/tentativelists/6571/ 6571] || iii, v, viii
|}

== Сілтемелер ==
* [http://whc.unesco.org/en/statesparties/kz Юнеско әлемдік мұра ресми сайтындағы Қазақстан]

== Дереккөздер ==
&lt;references /&gt;

{{Қазақстандағы Әлемдік мұра}}
{{Азиядағы Әлемдік мұра нысандары}}
{{Әлемдік мұралардың тізімі}}

[[Санат:Әлемдік мұра]]
[[Санат:Қазақстандағы Әлемдік мұра]]
[[Санат:Қазақстан мәдениеті]]
[[Санат:Қазақстан тарихы]]
[[Санат:Әлемдік мұра нысандары тізімі]]
[[Санат:Қазақстан бойынша тізімдер]]</text>
      <sha1>cc4wjwbmizngjacwc0y0pb7lk97u9ck</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063209</id>
      <parentid>3063200</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T15:31:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ерден Карсыбеков</username>
        <id>3744</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9555" xml:space="preserve">[[Әлемдік мұра|ЮНЕСКО Әлемдік мұра]] тізімінде '''Қазақстанның 5 нысаны''' бар. Үш нысан тізімге мәдени талаптар бойынша енгізілсе, екеуі табиғи талаптар бойынша іліккен. Бұдан басқа, 2017 жылғы жағдайына сәйкес Қазақстан территироиясындағы 14 нысан Әлемдік мұра тізіміне үміткер ретінде тіркелген.&lt;ref name=&quot;kazakhstan-tentative&quot;&gt;{{cite web|url=http://whc.unesco.org/en/tentativelists/state=kz|title=Tentative|publisher=UNESCO World Heritage Centre|accessdate=10 қазан 2011|lang=en|description=Қазақстандағы Эннеско Әлемдің мұра нысандарына үміткердер тізімі.|archiveurl=|archivedate=}}&lt;/ref&gt; Қазақстан Республикасы әлемдік мәдени және табиғи мұраларды қорғау жөніндегі Конвеницияны 1994 жылдың 29 сәуірінде ратификациялаған.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://whc.unesco.org/en/statesparties/kz|title=The States Parties - Kazakhstan|publisher=unesco.org|accessdate=10 қазан 2011|archiveurl=http://www.webcitation.org/65gp27OUl|archivedate=2012-02-24}}&lt;/ref&gt;. Қазақстан территориясындағы орналасқан алғашқы нысан тізімге [[2003]] жылы ЮНЕСКОның Әлемдік мұра Комитетінің 27-ші сессиясында қабылданған.

== Тізім ==
Берілген кестеде нысандар Юнеско Әлемдік мұра тізіміне қосылуының хронологиялық тәртібінде орналасқан.

{|class=&quot;wide&quot; style=&quot;text-align: center&quot;
|-
!width=3 %|#
!width=15 %|Суреті
!width=37 %|Атауы
!width=19 %|Орналасуы
!width=9 %|Жасалу уақыты
!width=5 %|Тізімге еңгізілген жылы
!width=6 %|№
!width=6 %|Талаптар
|-
| '''1'''
| [[Сурет:Khoja ahmed Yasavi dome.jpg|150px]]
| [[Қожа Ахмет Ясауи кесенесі]] &lt;br /&gt; ({{lang-en|Mausoleum of Khoja Ahmed Yasawi}})
| Қала: [[Түркістан қаласы|Түркістан]] &lt;br /&gt; Облыс: [[Түркістан облысы]]
| [[1389]]—[[1405]]
| 2003
| [http://whc.unesco.org/en/list/1103 1103]
| i, iii, iv
|-
| '''2'''
| [[Сурет:Tanbaly.jpg|150px]]
| [[Таңбалы петроглифтері|Таңбалы тас петроглиф кешені]] &lt;br /&gt; ({{lang-en|Petroglyphs within the Archaeological Landscape of Tamgaly}})
| Жақын қала: [[Алматы]] &lt;br /&gt; Облыс: [[Алматы облысы]]
| Б.з.д. II мыңжылдық — XX ғасыр басы
| 2004
| [http://whc.unesco.org/en/list/1145 1145]
| iii
|-
| '''3'''
| [[Сурет:Korgalzhinskiy Nature Reserve.JPG|150px]]
| [[Сарыарқа — Солтүстік Қазақстан даласы мен көлдері]] &lt;br /&gt; ({{lang-en|Saryarka – Steppe and Lakes of Northern Kazakhstan}})
| Облыстар: [[Ақмола облысы]], [[Қарағанды облысы]], [[Қостанай облысы]]
| —
| 2008
| [http://whc.unesco.org/en/list/1102 1102]
| ix, x
|-
| '''4'''
| [[Сурет:Akyrtas.JPG|150px]]
| Жібек жолы бойындағы көне қалалар: &lt;small&gt;[[Ақтөбе (Жамбыл облысындағы ежелгі қала орны)|Ақтөбе]], [[Ақыртас]], [[Қарамерген]], [[Қойлық (қала)|Қойлық]], [[Қостөбе қалашығы|Қостөбе]], [[Құлан (Жамбыл облысы)|Құлан]], [[Өрнек қала орны|Өрнек]], [[Тальхиз|Талғар]]&lt;/small&gt;
| Алматы облысы, Жамбыл облысы (Қытай және Қырғызстанмен бірге)
| —
| 2014
| [http://whc.unesco.org/en/list/1442 1442]
| ii, iii, v, vi
|-
| '''5'''
| [[Сурет:Aksu Jabgly 3.JPG|150px]]
| Батыс Тянь-Шань&lt;small&gt;&lt;br /&gt; * [[Қаратау қорығы]] &lt;br /&gt; * [[Ақсу-Жабағылы қорығы|Ақсу-Жабағлы қорығы]]&lt;br /&gt; * [[Сайрам-Өгем ұлттық паркі]]&lt;/small&gt;
| Түркістан облысы, Жамбыл облысы (Қырғызстан және Өзбекстанмен бірге)
| —
| 2016
| [http://whc.unesco.org/en/list/1490 1490]
| x
|-
|}

=== Нысандардың географиялық орналасуы ===

{{  Location map+|Kazakhstan|width=750|float=center|caption=Қазақстандағы Юнеско әлемдік мұра нысандары|places=
{{Location map~|Kazakhstan|lat_deg=43|lat_min=17|lat_sec=35|lon_deg=68|lon_min=16|lon_sec=28|position=top|label=[[Қожа Ахмет Ясауи кесенесі]]}}
{{Location map~|Kazakhstan|lat_deg=43|lat_min=48|lat_sec=12|lon_deg=75|lon_min=32|lon_sec=06|position=top|label=[[Тамғалы]]}}
{{Location map~|Kazakhstan|lat_deg=50|lat_min=25|lat_sec=60|lon_deg=69|lon_min=11|lon_sec=20|position=bottom|label=[[Сарыарқа — Солтүстік Қазақстан даласы мен көлдері|Сарыарқа]]}}
}}

== Әлемдік мұра тізіміне үміткер нысандар ==
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align: center&quot;
|- bgcolor=&quot;#cccccc&quot;
! width=3%|#
! width=15%|Сурет
! width=37%|Аты
! width=19%|Орналасуы
! width=9%|Құрылған уақыты
! width=5%|Тізімге кірген уақыты
! width=6%|№
! width=6%|[[Әлемдің мұра критерилері]]
|-
| '''1''' || [[Сурет:Zhambyl province seal.png|150px]] || [[Мерке түрік ордасы]]  || Ең жақын елді мекені: [[Мерке]] &lt;br /&gt; Область: [[Жамбыл облысы]] || [[VI ғ]]—[[XI ғ]] || 1998 || [http://whc.unesco.org/en/tentativelists/1131/ 1131] || көрсетілмеген
|-
| '''2''' || [[Сурет:Big Almaty Lake (Bolshaya Almatinka) in June.jpg|150px]] || Солтүстік Тянь-Шань&lt;br /&gt;[[Іле Алатауы ұлттық паркі]] || Ең жақын елді мекені: Алматы || — || 2002 || [http://whc.unesco.org/en/tentativelists/1681/ 1681] || x
|-
| '''3''' || [[Сурет:Altynemel dune.jpg|150px]] || [[Алтынемел ұлттық паркі]] және [[Барсакелмес қорығы]] || Алматы облысы, Қызылорда облысы || — || 2021 || [http://whc.unesco.org/en/tentativelists/6496/ 6496] || ix, x
|-
| '''4''' || || [[Абылайкит бұтханасы]] || Шығыс Қазақстан облысы || XVII ғасыр || 2021 || [http://whc.unesco.org/en/tentativelists/6558/ 6558] || iii
|-
| '''5''' || [[Сурет:Dzhuchi khan mausoleum.jpg|150px]] || [[Ұлытау таулары|Ұлытау мәдени ландшафты]] || Ең жақын елді мекені: [[Жезқазған]] [[Қарағанды облысы]] || — || 1998 || [http://whc.unesco.org/en/tentativelists/1138/ 1138] || v
|-
| '''6''' ||  || [[Арпаөзен таңбалы тастары|Арпаөзен петроглифтері]]  || Ең жақын елді мекені: [[Шолаққорған]], Түркістан облысы|| б.з.б. I-ші мыңжылдық || 1998 || [http://whc.unesco.org/en/tentativelists/1135/ 1135] || ii, iii
|-
| '''7''' ||  || [[Ешкіөлмес петроглифтері]] || Ең жақын елді мекені: [[Талдықорған]] || б.з.б. XIII ғ. — б.з.б.IX ғ. || 1998 || [http://whc.unesco.org/en/tentativelists/1134/ 1134] || iii
|-
| '''8''' ||  || [[Құлжабасы петроглифтері]] || Жамбыл облысы || б.з.д. III мыңжылдық — б.з. XIV ғ. || 2021 || [http://whc.unesco.org/en/tentativelists/6564/ 6564] || iii
|-
| '''9''' ||  || [[Сауысқандық петроглифтері]] || Қызылорда облысы || б.з.д. XVIII ғ. — б.з. III ғ. || 2021 || [http://whc.unesco.org/en/tentativelists/6565/ 6565] || ii, iii
|-
| '''10''' ||  || Жер асты мешіттері || Маңғыстау облысы || — || 2021 || [http://whc.unesco.org/en/tentativelists/6566/ 6566] || ii, iii, iv
|-
| '''11-13''' || [[Сурет:Transasia_trade_routes_1stC_CE_gr2.png|150px]] ||Жібек жолы|| Аймақ: [[Еуропа]] - [[Қытай]] || — || 2021 || [http://whc.unesco.org/en/tentativelists/5754/] || көрсетілмеген
|-
| '''14''' || [[Сурет:Ustyurt Plateau.png|150px]] || [[Үстірт қорығы]] || Маңғыстау облысы || — || 2021 || [http://whc.unesco.org/en/tentativelists/6571/ 6571] || iii, v, viii
|}

== Сілтемелер ==
* [http://whc.unesco.org/en/statesparties/kz Юнеско әлемдік мұра ресми сайтындағы Қазақстан]

== Дереккөздер ==
&lt;references /&gt;

{{Қазақстандағы Әлемдік мұра}}
{{Азиядағы Әлемдік мұра нысандары}}
{{Әлемдік мұралардың тізімі}}

[[Санат:Әлемдік мұра]]
[[Санат:Қазақстандағы Әлемдік мұра]]
[[Санат:Қазақстан мәдениеті]]
[[Санат:Қазақстан тарихы]]
[[Санат:Әлемдік мұра нысандары тізімі]]
[[Санат:Қазақстан бойынша тізімдер]]</text>
      <sha1>b6tja3kpconjcqqlakrnjynqgv50rup</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Абылайхан Қармысов</title>
    <ns>0</ns>
    <id>484716</id>
    <revision>
      <id>3063420</id>
      <parentid>2478827</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T10:33:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1884" xml:space="preserve">{{Музыкант
 |Есімі                = Абылайхан Қармысов
 |Атауы                = 
 |Сурет                = 
 |Сурет ені            = 300px
 |Сурет тақырыбы       = 
 |Фон                  = 
 |Туған кездегі есімі = 
 |Толық аты            = 
 |Туған күні         = 1960
 |Туған жері         = [[Алматы облысы]] [[Панфилов ауданы]] [[Сарыбел (Жетісу облысы)|Сарыбел]] ауылы
 |Қайтыс болған күні   = 
 |Қайтыс болған жері   = 
 |Белсенділік жылдары  = 1982 - қазіргі уақытқа шейін
 |Мемлекет             = {{KAZ}}&lt;br&gt;{{USSR}} (1960-1991)
 |Мамандықтары         =  [[әнші]]
 |Дауыс түрі           = 
 |Аспаптары            = 
 |Жанрлары             = 
 |Лақап аттары         = 
 |Ұжымдары             = 
 |Қызметтес болған     = 
 |Лейблдері            = 
 |Марапаттары          = 
 |Сайты                = 
}}

'''Абылайхан Қармысов''' - қазақстандық әнші.

== Өмірбаяны ==
[[1960 жыл]]ы [[Алматы облысы]] [[Панфилов ауданы]] [[Сарыбел (Жетісу облысы)|Сарыбел]] ауылында туған&lt;ref&gt;&quot;Қазақтың дәстүрлі 1000 әні&quot;, EL production company, Co.Ltd 2010&lt;/ref&gt;. 

[[1982 жыл]]ы қазіргі [[Абай атындағы Қазақ ұлттық педагогикалық университеті]]н бітірген. 

Қазір [[Сүйінбай атындағы Алматы облыстық филармониясы]]нда әнші.

==Дереккөздер==
&lt;references/&gt;


[[Санат:Педагогтар]]</text>
      <sha1>agekug6crywf62wkjojrplmfelxj4uj</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:Мұхамеджан Амангелді</title>
    <ns>3</ns>
    <id>491618</id>
    <revision>
      <id>3063225</id>
      <parentid>3055880</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T17:11:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ерден Карсыбеков</username>
        <id>3744</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="57630" xml:space="preserve">{{Қатысушы:Мұхамеджан Амангелді/Басты бет|white}}
{{Қатысушы талқылауы:Мұхамеджан Амангелді/Негіз}}

== Үлгілер жайлы ==

{{tl|Перғауын}}, {{tl|тарихи мемлекеттер}}, {{tl|Таксон}} үлгілерін жаңартып, толықтырсаңыз дұрыс болар еді --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 14:56, 2019 ж. қазанның 10 (+06)
:{{@|Kasymov}} {{tl|Перғауын}} үлгісін жаңартып қойдым, келесі екеуін бір қолым тигенде жаңартармын, өте үлкен болғандықтан уақыт қажет етеді. Таксон үлгісін жалпы бір ретке келтірмек болғам, алайда өте күрделі болғандықтан басым қатып кеткен. Қазір көп затты ұмытып қалдым, жүйеге келтіре аламын ба білмеймін. --&lt;font color=&quot;#009900&quot;&gt;[[Қатысушы:Мұхамеджан Амангелді|&lt;span style=&quot;font-family:Georgia;&quot;&gt;&lt;i&gt;Мұхамеджан А.А.&lt;/i&gt;&lt;/span&gt;]]&lt;/font&gt; [[Қатысушы талқылауы:Мұхамеджан Амангелді|&lt;span style=&quot;font-size:90%&quot;&gt;&lt;font color=&quot;#0000FF&quot;&gt;(талқылау)&lt;/font&gt;&lt;/span&gt;]] 17:07, 2019 ж. қазанның 10 (+06)
::Тырысып көріңіз енді) Менде ұмыта бастаппым. Бірақ та геокар үлгісін аяғына дейін жеткізіп, елді мекен үлгісін инфобоксқа ауыстырып шықтым. Тағы сізге өтініш: мемлекет үлгісіне ағылшын тіліндегідей ''басшы қызметі1'', ''басшысы1''; тарихы жайлы яғни, ''қаланды1, оқиға1'' деген сияқты нәрселерді қосып берсеңіз. Сізге үміт артамын жасап шығуға --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 17:55, 2019 ж. қазанның 10 (+06)

== Әлберто Фернандез ==

Неге '''Ә'''? --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 15:19, 2019 ж. қарашаның 1 (+06)
:Орыс тілінде &quot;ь&quot; белгісі алдағы әріпті жіңішке ету үшін қойылады, ал қазақ тілінде әр әріптің жіңішке жұбы бар, сол себепті қоюды қажет етпейді. -&lt;font color=&quot;#009900&quot;&gt;[[Қатысушы:Мұхамеджан Амангелді|&lt;span style=&quot;font-family:Georgia;&quot;&gt;&lt;i&gt;Мұхамеджан А.А.&lt;/i&gt;&lt;/span&gt;]]&lt;/font&gt; [[Қатысушы талқылауы:Мұхамеджан Амангелді|&lt;span style=&quot;font-size:90%&quot;&gt;&lt;font color=&quot;#0000FF&quot;&gt;(талқылау)&lt;/font&gt;&lt;/span&gt;]] 18:11, 2019 ж. қарашаның 4 (+06)
::Олай болса бәрін өзгерту керек қой. Меніңше эксперимент жасамай а болғаны дұрыс --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 11:32, 2019 ж. қарашаның 5 (+06)
::: Ия. Артық пуризм кейін инетке іздеу жасағанда табуды қиындатады.--[[Қатысушы:Kaiyr|Kaiyr]] ([[Қатысушы талқылауы:Kaiyr|талқылауы]]) 17:41, 2019 ж. қарашаның 7 (+06)
::::Осы орыс уикиінде тек өздерінің стандарттары бойынша жазылғанда, ешкім пуризм демейді ғой. Мысалы БАҚ Чонгук дейді, бірақ викиде Джонгук, себебі Концевич бойынша солай дұрыс--&lt;font color=&quot;#009900&quot;&gt;[[Қатысушы:Мұхамеджан Амангелді|&lt;span style=&quot;font-family:Georgia;&quot;&gt;&lt;i&gt;Мұхамеджан А.А.&lt;/i&gt;&lt;/span&gt;]]&lt;/font&gt; [[Қатысушы талқылауы:Мұхамеджан Амангелді|&lt;span style=&quot;font-size:90%&quot;&gt;&lt;font color=&quot;#0000FF&quot;&gt;(талқылау)&lt;/font&gt;&lt;/span&gt;]] 19:28, 2019 ж. қарашаның 7 (+06)
* Олай болса қазуикидің жартысы қате ғой кісі, жер-су атаулары. {{tl|Мемлекеттік қайраткер}} үлгісінде: партиясы деген параметрлер сол жақта және қос нүкте тұр, соны түзетіп жіберсеңіз қалғандары ұқсатып --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 17:00, 2019 ж. қарашаның 11 (+06)
**Дәл солай, енді осы латынға көшу барысында соның барлығы түзелуі тиіс. Бәлкім ''Alberto Ángel Fernández'' деп жазатын боламыз. Үлгіні түзетіп қойдым--&lt;font color=&quot;#009900&quot;&gt;[[Қатысушы:Мұхамеджан Амангелді|&lt;span style=&quot;font-family:Georgia;&quot;&gt;&lt;i&gt;Мұхамеджан А.А.&lt;/i&gt;&lt;/span&gt;]]&lt;/font&gt; [[Қатысушы талқылауы:Мұхамеджан Амангелді|&lt;span style=&quot;font-size:90%&quot;&gt;&lt;font color=&quot;#0000FF&quot;&gt;(талқылау)&lt;/font&gt;&lt;/span&gt;]] 19:46, 2019 ж. қарашаның 11 (+06)
:Рахмет --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 16:16, 2019 ж. қарашаның 12 (+06)

== Тексерілмеген мақалалар ==

[[:Санат:Уикипедия:Тексерілмеген мақалалар]] бетінде бүгінгі таңда 1681 тексерілмеген мақала бар екен. Тексерілмеген мақаланың басы 2016 жылдан бастап қалыптасқан, яғни 4 жыл уақыт болды деген сөз. Осы санаттағы мақалаларды бәріміз жабылып 2016 жылғы мақаланы түгелге жуық тексеріп шықсақ қалай болады? Ай-айға бөліп алсақ. --[[Қатысушы талқылауы:Нұрлан Рахымжанов|Нұрлан Рахымжанов]] 00:06, 2020 ж. қаңтардың 9 (+06)

== Оқиға үлгісі ==

{{tl|Оқиға}} үлгісіне санат пен интеруикиді қоюды ұмытпаңыз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 17:38, 2020 ж. қаңтардың 27 (+06)

== Кедейлер дерті ==

Кедейлер дерті үлгісіне санат әдеттегінше дұрыс емес --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 17:19, 2020 ж. сәуірдің 24 (+06)

== Мемлекет ==

Амангелді {{tl|Мемлекет}} үлгісінде мәтіндер қоятын параметрде бір кемшілік бар екен: Мысалы ұзақ сөздер жазсаң, астыға түспей кеңейіп кете береді. Қазір ол үлгіні пайдаланып жүрген жоқпын (кезінде мемлекеттерді реттегенде байқадым). Уақыт болып жатса бір қарап түзетіп көрші) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 21:17, 2020 ж. сәуірдің 29 (+06)
: Нақты қай параметрде? Әлде барлығында сүйтіп кете ме?–&lt;font color=&quot;#009900&quot;&gt;[[Қатысушы:Мұхамеджан Амангелді|&lt;span style=&quot;font-family:Georgia;&quot;&gt;&lt;i&gt;Мұхамеджан А.А.&lt;/i&gt;&lt;/span&gt;]]&lt;/font&gt; [[Қатысушы талқылауы:Мұхамеджан Амангелді|&lt;span style=&quot;font-size:90%&quot;&gt;&lt;font color=&quot;#0000FF&quot;&gt;(талқылау)&lt;/font&gt;&lt;/span&gt;]] 16:57, 2020 ж. сәуірдің 30 (+06)
::Барлық параметрінде, негізінде бұл үгіне де ''елді мекен'' үлгісі сияқты инфобокс үлгісін пайдалану керек еді --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:04, 2020 ж. сәуірдің 30 (+06)
::: Ұзақ сөз жазғанда созылмайтындай етілмейтін сияқты, ағылшын уикиіндегі үлгі де, елді мекен үлгісінде де солай ұзара береді екен. –&lt;font color=&quot;#009900&quot;&gt;[[Қатысушы:Мұхамеджан Амангелді|&lt;span style=&quot;font-family:Georgia;&quot;&gt;&lt;i&gt;Мұхамеджан А.А.&lt;/i&gt;&lt;/span&gt;]]&lt;/font&gt; [[Қатысушы талқылауы:Мұхамеджан Амангелді|&lt;span style=&quot;font-size:90%&quot;&gt;&lt;font color=&quot;#0000FF&quot;&gt;(талқылау)&lt;/font&gt;&lt;/span&gt;]] 19:32, 2020 ж. мамырдың 4 (+06)

== Лупамен оқығым келмейді ==

[[Қазақстан жоғарғы оқу орындарының тізімі]] бетін қарап көрші, Аман. Лупамен оқу керек сияқты жазуларды. Бірақ, оған құлқым жоқ. [[Қатысушы талқылауы:Нұрлан Рахымжанов|Нұрлан Рахымжанов]] 19:04, 2020 ж. сәуірдің 30 (+06)
: {{@|Нұрлан Рахымжанов}} аға, мына мақала мәтінін үлкейтіп қойдым, бірақ кесте дұрыс қойылмаған, кейін бастан аяқ түзеп шығу керек. АИВ/ЖИТСті болғасын түзермін–&lt;font color=&quot;#009900&quot;&gt;[[Қатысушы:Мұхамеджан Амангелді|&lt;span style=&quot;font-family:Georgia;&quot;&gt;&lt;i&gt;Мұхамеджан А.А.&lt;/i&gt;&lt;/span&gt;]]&lt;/font&gt; [[Қатысушы талқылауы:Мұхамеджан Амангелді|&lt;span style=&quot;font-size:90%&quot;&gt;&lt;font color=&quot;#0000FF&quot;&gt;(талқылау)&lt;/font&gt;&lt;/span&gt;]] 19:37, 2020 ж. сәуірдің 30 (+06)

== Мемлекеттік қайраткер ==

Мемлекеттік қайраткер үлгісінде реттілік жұмыс жасамай тұр? Сосын алдыңғы айтылған өтінішті ұмытпаңыз [[File:SMirC-hi.svg|20px]] --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:32, 2020 ж. мамырдың 4 (+06)
: Ол реттілікті алып тастау керек-ау, неге десеңіз қазақ &quot;Қазақстан Республикасының бәленбайыншы президенті&quot; деп қолданылады, реттілікті тіркестің ортасына қоя алмаймыз, ол үшін үшке бөлу керек болат, ол ыңғайсыз ал &quot;бәленбайынша қазақстан республикасының президенті&quot; деуге тағы келмейді, себебі құдды бір республиканың реті секілді боп қалады.–&lt;font color=&quot;#009900&quot;&gt;[[Қатысушы:Мұхамеджан Амангелді|&lt;span style=&quot;font-family:Georgia;&quot;&gt;&lt;i&gt;Мұхамеджан А.А.&lt;/i&gt;&lt;/span&gt;]]&lt;/font&gt; [[Қатысушы талқылауы:Мұхамеджан Амангелді|&lt;span style=&quot;font-size:90%&quot;&gt;&lt;font color=&quot;#0000FF&quot;&gt;(талқылау)&lt;/font&gt;&lt;/span&gt;]] 19:11, 2020 ж. мамырдың 4 (+06)
::Ок --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:14, 2020 ж. мамырдың 5 (+06)

== La casa de papel ==

Санатты ұмытпаңыз) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:06, 2020 ж. мамырдың 9 (+06)
: Бар сағаттарды қостым ғой, қалғаны ел және жыл бойынша санаттар ондай бізде жоқ, жаңадан бастауым керек пе?-&lt;font color=&quot;#009900&quot;&gt;[[Қатысушы:Мұхамеджан Амангелді|&lt;span style=&quot;font-family:Georgia;&quot;&gt;&lt;i&gt;Мұхамеджан А.А.&lt;/i&gt;&lt;/span&gt;]]&lt;/font&gt; [[Қатысушы талқылауы:Мұхамеджан Амангелді|&lt;span style=&quot;font-size:90%&quot;&gt;&lt;font color=&quot;#0000FF&quot;&gt;(талқылау)&lt;/font&gt;&lt;/span&gt;]] 08:27, 2020 ж. мамырдың 9 (+06)

== Талқылау:Ұлтшылдық ==

[[Талқылау:Ұлтшылдық|Мұнда]] өз ойыңыз бен пікіріңізді айта кетсеңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:43, 2020 ж. мамырдың 16 (+06)

== Үлгі:Тағам ==

{{tl|Тағам}} үлгісіне санат пен интеруики қойып шықсаңыз және үлгіні бір жаңартып/тексеріп шықсаңыз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:54, 2020 ж. мамырдың 17 (+06)
: Неге екенй &quot;You do not have the permissions needed to carry out this action.&quot; деп тұр. -&lt;font color=&quot;#009900&quot;&gt;[[Қатысушы:Мұхамеджан Амангелді|&lt;span style=&quot;font-family:Georgia;&quot;&gt;&lt;i&gt;Мұхамеджан А.А.&lt;/i&gt;&lt;/span&gt;]]&lt;/font&gt; [[Қатысушы талқылауы:Мұхамеджан Амангелді|&lt;span style=&quot;font-size:90%&quot;&gt;&lt;font color=&quot;#0000FF&quot;&gt;(талқылау)&lt;/font&gt;&lt;/span&gt;]] 12:56, 2020 ж. мамырдың 17 (+06)
::Түсінбедім, неге екенін. Бірақ түзетіп шығыңыз) Сосын {{tl|Мемлекет}} үлгісінде құрылуы деген параметрді кеңейтсеңіз және инфобокске ауыстыру керек сияқты --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:22, 2020 ж. мамырдың 17 (+06)

== Марафон ==

{{Уикипедия:Хабарлама тарату/Түркі марафоны 2020}}
16:57, 2020 ж. маусымның 2 (+06)
&lt;!-- https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A5%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83/%D0%96%D0%B5%D1%82%D0%BA%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BF_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%83_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96&amp;oldid=2769859 тізімін пайдаланып User:Arystanbek@kkwiki деген хабарлама жіберген --&gt;

==Translation request==
Hello.

Can you translate and upload the articles [[:ru:Азербайджанская Демократическая Республика]], [[:ru:Азербайджанский технический университет]] and [[:ru:Французско-азербайджанский университет]] in Kazakh Wikipedia? They should not be long.

Yours sincerely, [[Қатысушы:Karalainza|Karalainza]] ([[Қатысушы талқылауы:Karalainza|талқылауы]]) 23:21, 2020 ж. шілденің 4 (+06)

== Ел тарихы ==

Ел тарихы үлгісін жаңартып '''байрақ''' (керек болса) үлгісін қоып жіберсең --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 12:33, 2020 ж. тамыздың 13 (+06)

== Таңдаулы мақалаға үміткер ==

{{WAM
|header = [[АИВ/ЖИТС]] &lt;div style=&quot;margin-right:1em; float:right;&quot;&gt;[[Сурет:Red Ribbon.svg|150px|link=АИВ/ЖИТС]]&lt;/div&gt;
|subheader = Таңдаулы мақалаға жаңа үміткер ұсынылып, соған [[Уикипедия:Таңдаулы мақалаға үміткерлер/АИВ/ЖИТС|дауыс беру жүргізіліп жатқанын]] хабарлаймыз!
&lt;div  style=&quot;text-valign:center; margin-left:200px; margin-right:50px; margin-top:10px; position:absolute;&quot;&gt;
|body = Ұсынушы пікірі: Мақаланы ағылшын уикиінен аударып шықтым, сондай-ақ жаңа мәліметтер мен Қазақстандағы жағдайды қостым. АИВ пен ЖИТСті жеке қарастырмай бір мақалада жазған дұрыс деп шештім, әйтпесе көбі екеуін жеке дерт деп ойлап жатады. Сонымен қатар елімізде АИВ/ЖИТС жайлы ақпараттандыру жеткілікті деңгейде жүргізілмейді, сол себепті тіпті үлкен кісілер де аталған дерт жайлы бейхабар. Ал Уикипедияның басты беті көп қаралатын беттердің бірі (соңғы 20 күнде басты бетті 25 мың адам қараған екен), сондықтан басты бетте тұрса, көбі кіріп, оқып, таныса ма деген үміт бар. Мақала таңдаулы мақала критерийлеріне сай деп санаймын, ақпарат жаңартылып отырады.

|footer = Бұл хабарлама [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|бот]] арқылы жіберілген • [[Уикипедия:Хабарлама тарату/Жеткізіп беру тізімі|Жазылу немесе жазылудан бас тарту]]

Құрметпен, [[Қатысушы:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Қатысушы талқылауы:MediaWiki message delivery|талқылауы]]) 11:38, 2020 ж. тамыздың 20 (+06)
}}
&lt;!-- https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A5%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83/%D0%96%D0%B5%D1%82%D0%BA%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BF_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%83_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96&amp;oldid=2769859 тізімін пайдаланып User:Мұхамеджан Амангелді@kkwiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Санат ==

'''Санат:Қантамырлар''' және '''Санат:Қанайналым жүйесі''' санаттап интеруики, медиауики, басты мақалысн қойып кетсеңіз. {{@|Alphy Haydar}} мырзаға айтқым келмейді, өзі жасаса да. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 17:25, 2020 ж. тамыздың 25 (+06)

== Философия (жақтаулық) ==

''Философия (жақтаулық)'' үлгісін әрлеп беріңізші (әдеттегідей санат пен интеруикиді қоюды ұмытпай) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 10:43, 2020 ж. тамыздың 28 (+06)

== Жақсы мақала таңдау ==

[[Уикипедия:Жақсы мақалаға үміткерлер|Жақсы мақала таңдалып жатқанын хабарлаймыз!]]. Ұсынылған 3 үміткер мақаланың біріне өз даусыңызды бере аласыз. 

Бұл хабарлама [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|бот]] арқылы жіберілген • [[Уикипедия:Хабарлама тарату/Жеткізіп беру тізімі|Жазылу немесе жазылудан бас тарту]]


19:16, 2020 ж. тамыздың 29 (+06)
&lt;!-- https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A5%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83/%D0%96%D0%B5%D1%82%D0%BA%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BF_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%83_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96&amp;oldid=2769859 тізімін пайдаланып User:Мұхамеджан Амангелді@kkwiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Уикипедия:Жақсы мақалалар ==

Уикипедия:Жақсы мақалалар жобасына соңғы қосылған мақаланы қосу керек сияқты және астындағы санаттарға да --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:07, 2020 ж. қыркүйектің 11 (+06)

== Транскрипция ==

[[Талқылау:Кек алушылар: Финал|Мұнда]] ойларыңызды жазып кетсеңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:46, 2020 ж. қыркүйектің 18 (+06)

== We sent you an e-mail ==

Hello {{PAGENAME}},

Really sorry for the inconvenience. This is a gentle note to request that you check your email. We sent you a message titled &quot;The Community Insights survey is coming!&quot;. If you have questions, email surveys@wikimedia.org. 

You can [[:m:Special:Diff/20479077|see my explanation here]].

[[Қатысушы:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Қатысушы талқылауы:MediaWiki message delivery|талқылауы]]) 00:52, 2020 ж. қыркүйектің 26 (+06)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Samuel_(WMF)/Community_Insights_survey/other-languages&amp;oldid=20479295 тізімін пайдаланып User:Samuel (WMF)@metawiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Футбол-rt үлгісі ==

'''Футбол-rt''' үлгісін жоюға ұсындым, футбол үлгісіне алмастырып шығу керек --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:46, 2020 ж. қазанның 16 (+06)

== Таңдаулы мақала/жақсы мақала ==

Админдер форумына таңдаулы мақала жайлы пікірімді жазғанмын, соны басқа да қатысушыларға жеткізіп берші, өтініш --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 03:18, 2020 ж. қазанның 25 (+06)

{{@|Kasymov}} істеп қойдым.&lt;font color=&quot;#009900&quot;&gt;[[Қатысушы:Мұхамеджан Амангелді|&lt;span style=&quot;font-family:Georgia;&quot;&gt;&lt;i&gt;Мұхамеджан А.А.&lt;/i&gt;&lt;/span&gt;]]&lt;/font&gt; [[Қатысушы талқылауы:Мұхамеджан Амангелді|&lt;span style=&quot;font-size:90%&quot;&gt;&lt;font color=&quot;#0000FF&quot;&gt;(талқылау)&lt;/font&gt;&lt;/span&gt;]] 17:39, 2020 ж. қазанның 25 (+06)
:Көп рахмет. Тағы өтініш басты бетті кішкене әрлеп жіберсеңіз. Үстіндегі навигацияны ірілеу, бөлмей (мақала бастау бөлімін алып тастап немесе басқа жерге қойса). Таңдаулы, жақсы мақала, жаңалықтар навигациясы ортасынла тұрса, сәл төмен тұр неге? Соны уақыт тауып зертханада жасап жіберсеңіз, кейін талқыға салып жаңартамыз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 11:11, 2020 ж. қазанның 27 (+06)

== Талқылау ==

[[Уикипедия:Форум/Администраторлар#Таңдаулы мақала/жақсы мақала|Мында]] өз пікіріңізді білдіруіңізді сұраймын.

Бұл хабарлама [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|бот]] арқылы жіберілген • [[Уикипедия:Хабарлама тарату/Жеткізіп беру тізімі|Жазылу немесе жазылудан бас тарту]]


17:35, 2020 ж. қазанның 25 (+06)
&lt;!-- https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A5%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83/%D0%96%D0%B5%D1%82%D0%BA%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BF_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%83_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96&amp;oldid=2793590 тізімін пайдаланып User:Мұхамеджан Амангелді@kkwiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Таңдаулы/Жақсы мақала статусынан айыру жайында ==

[[Уикипедия:Форум/Администраторлар форумы#Таңдаулы мақала/жақсы мақала|Мында]] өз пікіріңізді білдіруіңізді сұраймын.

Бұл хабарлама [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|бот]] арқылы жіберілген • [[Уикипедия:Хабарлама тарату/Жеткізіп беру тізімі|Жазылу немесе жазылудан бас тарту]]


17:39, 2020 ж. қазанның 25 (+06)
&lt;!-- https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A5%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83/%D0%96%D0%B5%D1%82%D0%BA%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BF_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%83_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96&amp;oldid=2793590 тізімін пайдаланып User:Мұхамеджан Амангелді@kkwiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Түрлендіргіш/Converter ==

{{Уикипедия:Хабарлама тарату/Түрлендіргіш/Converter}}
&lt;!-- https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A5%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83/%D0%96%D0%B5%D1%82%D0%BA%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BF_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%83_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96&amp;oldid=2793590 тізімін пайдаланып User:Arystanbek@kkwiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Үлгі:Хоккейші ==

{{tl|Хоккейші}} үлгісін орыс уикиден қарап, инфобокс қолданып жаңартып едім. Енді мәселе ''клубтары'', ''Мемлекеттік сыйлықтары'' деген тақырыпшалар шығып тұратын болды, соны қалай жасырын қылып жасаса болады? Қолыңыздан келсе түзетіп жіберсеңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:44, 2021 ж. қаңтардың 27 (+06)
:Түзеп қойдым.&lt;font color=&quot;#009900&quot;&gt;[[Қатысушы:Мұхамеджан Амангелді|&lt;span style=&quot;font-family:Georgia;&quot;&gt;&lt;i&gt;Мұхамеджан А.А.&lt;/i&gt;&lt;/span&gt;]]&lt;/font&gt; [[Қатысушы талқылауы:Мұхамеджан Амангелді|&lt;span style=&quot;font-size:90%&quot;&gt;&lt;font color=&quot;#0000FF&quot;&gt;(талқылау)&lt;/font&gt;&lt;/span&gt;]] 19:40, 2021 ж. қаңтардың 27 (+06)
::Рахмет, if-ті қоя салуды ұмытып кеттіппін ғой --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 17:16, 2021 ж. қаңтардың 28 (+06)

== Үлгі:футболшы ==

Амангелді, футболшы үлгісін инфобоксқа ауыстырып едім (сол рууикиден қарап). Енді мәселе астындағы мәліметтерді жаңартатын ескертпелер жазуын кішкентей қылып жасап берсең. Қолымнан келмеді. 

Сосын клубтары атауы мен жылдары бір жолға сыймай жатыр. Түзетіп кетсең. Алдын-ала рақмет --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 16:10, 2021 ж. ақпанның 15 (+06)

== Марафон ==

{{WAM
|header = [[meta:m:Turkic_Marathon_2021|Түркі марафоны 2021]] &lt;div style=&quot;margin-right:1em; float:right;&quot;&gt;[[Сурет:Wikimedians of Turkic Languages User Group Logo.svg|150px|link=meta:Түркі тілді Уикимедиа конференциясы]]&lt;/div&gt;
|subheader = Түркі марафоны 2021 — 2021 жылдың 1 - 31 шілде  аралығында өтетін контент дамытуға бағытталған халықаралық жоба.
&lt;div  style=&quot;text-valign:center; margin-left:200px; margin-right:50px; margin-top:10px; position:absolute;&quot;&gt;
|body = 
Жоба мақсаты — түркі тілдерінде сөйлейтін елдер және олардың мәдениеті туралы мақалалар жазып, түркі тілдерінде сөйлейтін уикипедияшылар арасындағы ынтымақтастықты нығайту. Әділқазылар алқасының бағалауынан кейін көрсетілген мерзім аралығында ең көп ұпай жинаған қатысушылар марапатталатын болады.

'''Марапаттар'''

* 1 орын: Meloman дүкендер желісінен 75 АҚШ доллары ( ≈ 32 000 теңге) мөлшеріндегі сыйлық ваучері.
* 2 орын: Meloman дүкендер желісінен 60 АҚШ доллары ( ≈ 25 000 теңге) мөлшеріндегі сыйлық ваучері.
* 3 орын: Meloman дүкендер желісінен 50 АҚШ доллары ( ≈ 21 000 теңге) мөлшеріндегі сыйлық ваучері.
* 4 орын: Meloman дүкендер желісінен 40 АҚШ доллары ( ≈ 17 000 теңге) мөлшеріндегі сыйлық ваучері.
* 5 орын: Meloman дүкендер желісінен 25 АҚШ доллары ( ≈ 10 000 теңге) мөлшеріндегі сыйлық ваучері.

Қазақша Уикипедияға үлес қосқысы келетін кез келген адам жоба бетіне өтіп қатысушылар тізіміне өз атын қосса болады. Іске сәт!
&lt;center&gt;{{Clickable button 2|Жоба:Түркі_марафоны_2021|Жарысқа қатысу|class=mw-ui-progressive}}&lt;/center&gt;&lt;br /&gt;

|footer = Бұл хабарлама [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|бот]] арқылы жіберілген • [[Уикипедия:Хабарлама тарату/Жеткізіп беру тізімі|Жазылу немесе жазылудан бас тарту]]
}}
&lt;!-- https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A5%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83/%D0%96%D0%B5%D1%82%D0%BA%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BF_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%83_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96&amp;oldid=2885974 тізімін пайдаланып User:Arystanbek@kkwiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== How we will see unregistered users ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=content/&gt;
Hi!

You get this message because you are an admin on a Wikimedia wiki.

When someone edits a Wikimedia wiki without being logged in today, we show their IP address. As you may already know, we will not be able to do this in the future. This is a decision by the Wikimedia Foundation Legal department, because norms and regulations for privacy online have changed.

Instead of the IP we will show a masked identity. You as an admin '''will still be able to access the IP'''. There will also be a new user right for those who need to see the full IPs of unregistered users to fight vandalism, harassment and spam without being admins. Patrollers will also see part of the IP even without this user right. We are also working on [[m:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation/Improving tools|better tools]] to help.

If you have not seen it before, you can [[m:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation|read more on Meta]]. If you want to make sure you don’t miss technical changes on the Wikimedia wikis, you can [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|subscribe]] to [[m:Tech/News|the weekly technical newsletter]].

We have [[m:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation#IP Masking Implementation Approaches (FAQ)|two suggested ways]] this identity could work. '''We would appreciate your feedback''' on which way you think would work best for you and your wiki, now and in the future. You can [[m:Talk:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation|let us know on the talk page]]. You can write in your language. The suggestions were posted in October and we will decide after 17 January.

Thank you. 
/[[m:User:Johan (WMF)|Johan (WMF)]]&lt;section end=content/&gt;
&lt;/div&gt;

00:17, 2022 ж. қаңтардың 5 (+06)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Johan_(WMF)/Target_lists/Admins2022(5)&amp;oldid=22532651 тізімін пайдаланып User:Johan (WMF)@metawiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Таңдаулы мақалаға үміткер ==

{{WAM
|header = [[Уикипедия:Таңдаулы мақалаға үміткерлер/Қара құрдым]] &lt;div style=&quot;margin-right:1em; float:right;&quot;&gt;[[Сурет:Goldenwiki 2.png|100px|link=Уикипедия:Таңдаулы мақалаға үміткерлер/Қара құрдым]]&lt;/div&gt;
|subheader = Қарақұрдым мақаласының таңдаулы мақалаға үміткерлігі.
&lt;div  style=&quot;text-valign:center; margin-left:200px; margin-right:50px; margin-top:10px; position:absolute;&quot;&gt;
|body = [[Қара құрдым]] мақаласы таңдаулы мақалаға толық лайық деп санаймын. Мұл мақалыны жазған өзім емес {{@|Alphy Haydar}} мырза жеті жылдан бері қазақша Уикипедияға үлес қосып келеді. Мақала тілі өте жаттық, әрі ғылыми стилде жазылған. Қанша жылдан бері [[Басты бет]]тегі таңдаулы мақала өзгерген жоқ. Енді өзгерттетін кез келді. Сонымен қоса осы уақытқа дейін ғылымға қатысты мақалалар таңдаулы мақала статусын көп алған жоқ. Ғылымға басымдық бере отырып осы мақаланы таңдаулы мақала деңгейіне көтерейік. 

&lt;center&gt;{{Clickable button 2|Уикипедия:Таңдаулы мақалаға үміткерлер/Қара құрдым|Дауыс беру|class=mw-ui-progressive}}&lt;/center&gt;&lt;br /&gt;

|footer = Бұл хабарлама [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|бот]] арқылы жіберілген • [[Уикипедия:Хабарлама тарату/Жеткізіп беру тізімі|Жазылу немесе жазылудан бас тарту]]
}}
&lt;!-- https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A5%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83/%D0%96%D0%B5%D1%82%D0%BA%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BF_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%83_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96&amp;oldid=2970000 тізімін пайдаланып User:Arystanbek@kkwiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Жақсы мақалаға дауыс беру ==
Қайырлы күн! [[Уикипедия:Жақсы мақалаға үміткерлер/Қымыз]] деген бетте өз дауысыңызды қалдырыңыз. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 19:27, 2022 ж. қаңтардың 16 (+06)

== Басты бет ==

Амангелді, қалайсыз. Басты беттің дизайнын сәл өзгертсеңіз (жинақы қылып, италиян уикипедия сияқты мүмкін). 2011-2012 жж. таңдаулы суреттер бөлімін қайтарса (ортаққормен бірдей болатын). Сосын такса үлгісін аяқтап кетсеңіз)) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 12:03, 2022 ж. ақпанның 24 (+06)
: Испан, орыс уикиден қарапсыз) Жалпы осы стиль баяғыдан ұнайтын, жинақы, түрлі-түсті емес. Көбіне испандардың алайық (кезінде француздардан алып едік [[File:Face-smile.svg|23px]]) Пікірім: 
* '''Уикипедия''' сөзі сілтенбей тұрса, көк сілтемелер көп болып кеткен жоқ па? 
* ''ашық әрі тегін энциклопедия,'' сілтемені алып тастаса. 
* '''•••''' неге құр сурет??? сілтеме жасау керек.
* Тәулік суреті 2011-2012 жж. үлгіні қайтару керек '''[[Уикипедия:Тәулік суреті]]''' немесе осыған ұқсату керек. Суреттер күнде жаңарып (шамам келгенше жүктеп тұрамын), әрі ортаққордың таңдаулы суреттері болу керек. [[Жоба:Таңдаулы суреттер|Мынау]] не сұмдық, сапасыз, мағынасыз суреттер қойылғаны қызық екен?( 
* оң жақ бағанаға Бүгін **** наурыз дегенді қосу керек, сосын испандар ұқсап туыстар жобаларды қойып шықса, жоғарыдағы стильді ұстап. Рахмет --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 14:50, 2022 ж. наурыздың 14 (+06)
:Иә, испан уикиінен алдым қаңқасын, орысшада да солай екенін кейін байқадым)))((. Иә, жинақы әрі тартымды. Әзірге басты бөлімдерді жасап қойдым. Тәулік суретін енді бір қол тигенде, бәлкім алдағы Наурызға демалғанда жасайын. Сол кезде туыстас жобалдарды да жасармын. --&lt;font color=&quot;#009900&quot;&gt;[[Қатысушы:Мұхамеджан Амангелді|&lt;span style=&quot;font-family:Georgia;&quot;&gt;&lt;i&gt;Мұхамеджан А.А.&lt;/i&gt;&lt;/span&gt;]]&lt;/font&gt; [[Қатысушы талқылауы:Мұхамеджан Амангелді|&lt;span style=&quot;font-size:90%&quot;&gt;&lt;font color=&quot;#0000FF&quot;&gt;(талқылау)&lt;/font&gt;&lt;/span&gt;]] 21:58, 2022 ж. наурыздың 14 (+06)
::Рахмет, сәл өзгерістер жасадым. Кіріспеде тіркегендер санын алып тастадым (мақала санымен оқырман шатастыруы мүмкін). '''[[Уикипедия:Тәулік суреті]]''' қайтардым, наурыз-сәуір айларындағы суреттерді жүктеп қойдым. Бірақ суреттің тақырыбы шықпай тұр. Сосын ''қосалқы'' параметрі жұмыс жасамайды. Айтылған екі кемшілікті түзетіп берсеңіз. Және өзіңіз айтқандай, туыстас жобалар бөлімін де ұмытпаңыз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 13:46, 2022 ж. наурыздың 15 (+06)
:::{{@|Kasymov}} аталған қос кемшілік пен туыстас жобаларды жасап қойдым. Басты бетіміз тартымды боп қалған сияқты. Білгенге маржан мен жаңалықтарды біреуге, Бүгін жобасын тағы бірнеше адамға жүктеп, жаңартып шығу керек-ау осы. --&lt;font color=&quot;#009900&quot;&gt;[[Қатысушы:Мұхамеджан Амангелді|&lt;span style=&quot;font-family:Georgia;&quot;&gt;&lt;i&gt;Мұхамеджан А.А.&lt;/i&gt;&lt;/span&gt;]]&lt;/font&gt; [[Қатысушы талқылауы:Мұхамеджан Амангелді|&lt;span style=&quot;font-size:90%&quot;&gt;&lt;font color=&quot;#0000FF&quot;&gt;(талқылау)&lt;/font&gt;&lt;/span&gt;]] 22:09, 2022 ж. наурыздың 15 (+06)
::::Көрдім, иә жақсы шыққан сияқты) Білгенге маржан, жаңалықтар және күндер бөлімін жаңартатын қатысушылар бар сияқты, мысалға Мади мырза. Тағы бір нәрсе) басты бетте соңғы бөлімдермен соңғы сызықтың арасы алшақ болып тұр, ол неден? --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:45, 2022 ж. наурыздың 15 (+06)

== Таңдаулы/жақсы мақала ==

Мұхамеджан Амангелді қалайсыз, мен жуықтағы өзгерістерді тексерумен және ''Infobox Settlement'' қолданылған мақалаларды қазақша үлгімен алмастыру жұмыстарымен қолым босамай жүр. Сенен өтініш, ''таңдаулы/жақсы мақала'' жобасын жаңартсаң, яғни соңғы 4 мақаланы көрсету және кейінгі қосылған мақалаларды санаттарға қосу --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:06, 2022 ж. наурыздың 22 (+06)

== Үлгі бойынша көмек ==

Мұхамеджан Амангелді, сізден көмек сұрап жатырмын. '''{{tl|Футболшы}}, {{tl|Велошабандоз}}, {{tl|Хоккейші}}''' үлгілерін түзетіп жібере аласың ба? Графикалық жағынан кейбір параметрлер дұрыс көрсетпей тұр. Өтініш) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:51, 2022 ж. мамырдың 24 (+06)
: {{@|Kasymov}}Нақты қай жері? --&lt;font color=&quot;#009900&quot;&gt;[[Қатысушы:Мұхамеджан Амангелді|&lt;span style=&quot;font-family:Georgia;&quot;&gt;&lt;i&gt;Мұхамеджан А.А.&lt;/i&gt;&lt;/span&gt;]]&lt;/font&gt; [[Қатысушы талқылауы:Мұхамеджан Амангелді|&lt;span style=&quot;font-size:90%&quot;&gt;&lt;font color=&quot;#0000FF&quot;&gt;(талқылау)&lt;/font&gt;&lt;/span&gt;]] 18:30, 2022 ж. мамырдың 28 (+06)
::Соған сілтенген кез келген мақаланы қарап көрсеңіз, марапаттары немесе клубтары бөлімінде жазулар сол жаққа қарай тұрады, ескертпелер керісінше ортасында тұр --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 20:00, 2022 ж. мамырдың 28 (+06)

== Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022 ==

{{WAM
|header = [[meta:m:Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022|Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022]] &lt;div style=&quot;margin-right:1em; float:right;&quot;&gt;[[Сурет:Wikidata 2022 Istanbul social media campaign 02.jpg|right|thumb|300px|Wikidata 2022 Istanbul|link=meta:Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022]]&lt;/div&gt;
|subheader = Конференция 2022 жылдың 21-23 қазаны аралығында Түркияның [[Ыстанбұл]] қаласында өтеді.
&lt;div  style=&quot;text-valign:center; margin-left:200px; margin-right:50px; margin-top:10px; position:absolute;&quot;&gt;
|body = Құрметті достар,

Ыстамбұл Уикидерек конференциясына стипендия алуға өтінімдер ашық екенін хабарлауға қуаныштымын. Егер сіз түркі қауымдастығының өкілі болсаңыз және түркі тілдеріндегі Уикимедиа жобаларына белсенді қатысатын болсаңыз, онда сіз стипендияға өтініш бере аласыз. Өтініштер 2022 жылдың 30 маусымы, UTC 23:59 дейін қабылданады.

Үміткерлер толық стипендияға өтініш бере алады. Толық стипендия Түркі қолданушылары тобының Уикимедиа қауымдастығы (Wikimedians of Turkic Languages User Group) ұйымдастыратын конференция кезінде жеке тұлғаның екіжақты саяхат, ортақ тұрғын үй және тамақтану құнын қамтиды.

* Түркі тіліндегі уикимедиашыларға арналған Wikidata Training туралы қосымша ақпарат алу үшін мына сайтқа кіріңіз: https://w.wiki/53dX
* Стипендия, тіркеу және өтініш формасы туралы көбірек білу үшін мына сайтқа кіріңіз: https://w.wiki/5FFv

Бұған қоса, Түркі қолданушылары тобының Уикимедиа қауымдастығы жобалары мен оқиғалары туралы ақпарат пен жаңалықтар алу үшін біздің пошталық тізімге (https://w.wiki/5FFw) жазылуға шақырамыз.

Барлық жақсылықты тілеймін [[User:Mehman97|&lt;span style=&quot;color:#ff0500&quot;&gt;'''''Mehman'''''&lt;/span&gt;]] [[User Talk:Mehman97|&lt;span style=&quot;color:#0500ff&quot;&gt;'''''97'''''&lt;/span&gt;]] 03:48, 2022 ж. маусымның 11 (+06)


|footer = Бұл хабарлама [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|бот]] арқылы жіберілген • [[Уикипедия:Хабарлама тарату/Жеткізіп беру тізімі|Жазылу немесе жазылудан бас тарту]]
}}
&lt;!-- https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A5%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83/%D0%96%D0%B5%D1%82%D0%BA%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BF_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%83_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96&amp;oldid=3014707 тізімін пайдаланып User:Arystanbek@kkwiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Айдын Касымов мақалаларды жойып жүр ==

Осы аталған қатысушы [[А.Байтұрсынов жазуы және емле ережелерінің тарихы]] деген мақаланы жойды, [[Қайта жаңғырту]] деген мақаланы жоюға ниеттенді, Брэнсон және Непомнящий туралы мақалаларды жедел жоюға ұсынды. Олай істеме десе, құлақ аспайды. Бұл нағыз вандал ғой. Оған не істеуге болады екен? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 12:00, 2022 ж. маусымның 14 (+06)
: Аталған екі мақаланың да ортақ кемшілігі - безендіру жағы ақсап тұр. Ал емле ереже жайлы мақаланың энциклопедиялық мәнін аса қатты ұқпадым. Сондай-ақ бір жерден айна қатесіз көшіріле салынған ба деген ой туады. Сол себепті жойған болуы керек. {{@|Kasymov}} өзі айтар не үшін жойғанын. Қайта жаңғыру деген мақаланы дұрыстап, безендіріп, тілін сәл ғылымиландырып, қалдыруға болады. --&lt;font color=&quot;#009900&quot;&gt;[[Қатысушы:Мұхамеджан Амангелді|&lt;span style=&quot;font-family:Georgia;&quot;&gt;&lt;i&gt;Мұхамеджан А.А.&lt;/i&gt;&lt;/span&gt;]]&lt;/font&gt; [[Қатысушы талқылауы:Мұхамеджан Амангелді|&lt;span style=&quot;font-size:90%&quot;&gt;&lt;font color=&quot;#0000FF&quot;&gt;(талқылау)&lt;/font&gt;&lt;/span&gt;]] 12:13, 2022 ж. маусымның 14 (+06)
:: Енді Непомнящий мен Брэнсон жаман безендірілсе, оларды сәйкесінше белгілеп тастау керек қой, ол сондайды білмей ма? Маңыздылығы айқын мақалаларды жақсартпай, жоюға ұсынғаны ерсі емес пе? Ал Қайта жаңғырту, менің білуімше, сөздіктің негізінде жазылған, яғни ол онсыз да ғылыми тілмен жазылған, бірақ сол Касымов дереккөздің бар екенін елемей, соны да жоюға ұсынды, бұл қалай? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 12:24, 2022 ж. маусымның 14 (+06)
::: Непомнящий мен Брэнсон деген қандай мақала жою жорналынан таба алмай отырм. Кім және қашан жазған, жойылған беттік сілтемесін жіберіңізші. Сосын неге ол орысша аталған мақала? Непомнящий мен Брэнсон ма?  --&lt;font color=&quot;#009900&quot;&gt;[[Қатысушы:Мұхамеджан Амангелді|&lt;span style=&quot;font-family:Georgia;&quot;&gt;&lt;i&gt;Мұхамеджан А.А.&lt;/i&gt;&lt;/span&gt;]]&lt;/font&gt; [[Қатысушы талқылауы:Мұхамеджан Амангелді|&lt;span style=&quot;font-size:90%&quot;&gt;&lt;font color=&quot;#0000FF&quot;&gt;(талқылау)&lt;/font&gt;&lt;/span&gt;]] 12:36, 2022 ж. маусымның 14 (+06)
::: [[Қатысушы_талқылауы:Kasymov#Тағы қате үлгі|Міні]] Брэнсон жайында талқылау. Непомнящий деген фамилия ғой, соны [https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%AF%D0%BD_%D0%90%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87_%D0%9D%D0%B5%D0%BF%D0%BE%D0%BC%D0%BD%D1%8F%D1%89%D0%B8%D0%B9&amp;type=revision&amp;diff=2943546&amp;oldid=2942650 жоюға ұсынды]. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 12:59, 2022 ж. маусымның 14 (+06)

== Check your email ==

Hello, please check your email. Thanks, – [[User:Mehman97|&lt;span style=&quot;color:#ff0500&quot;&gt;'''''Mehman'''''&lt;/span&gt;]] [[User Talk:Mehman97|&lt;span style=&quot;color:#0500ff&quot;&gt;'''''97'''''&lt;/span&gt;]] 23:40, 2022 ж. шілденің 30 (+06)
:Hello {{@|Mehman97}}, sorry for late. The message went to the spam folder, so I didn't notice it. I just filled it out and sent it, I hope it will be accepted. Hope for good news --&lt;font color=&quot;#009900&quot;&gt;[[Қатысушы:Мұхамеджан Амангелді|&lt;span style=&quot;font-family:Georgia;&quot;&gt;&lt;i&gt;Мұхамеджан А.А.&lt;/i&gt;&lt;/span&gt;]]&lt;/font&gt; [[Қатысушы талқылауы:Мұхамеджан Амангелді|&lt;span style=&quot;font-size:90%&quot;&gt;&lt;font color=&quot;#0000FF&quot;&gt;(талқылау)&lt;/font&gt;&lt;/span&gt;]] 11:18, 2022 ж. шілденің 31 (+06)

== Жақсы мақаланы ауыстыратын кез келді ==
Қайырлы кеш! [[Уикипедия:Жақсы мақалаға үміткерлер/Қымыз]] деген бетке қорытынды шығаруыңызды сұраймын. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 23:10, 2022 ж. тамыздың 22 (+06)</text>
      <sha1>bwqdz85p173o5pa9lby0cuoxqspn0xt</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Уикипедия:Белсенді қатысушылар</title>
    <ns>4</ns>
    <id>492279</id>
    <revision>
      <id>3063141</id>
      <parentid>3062830</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T12:03:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Jembot</username>
        <id>36112</id>
      </contributor>
      <comment>Bot: Рейтингті жаңарту</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5405" xml:space="preserve">{{/begin|200}}
|-
| 1 || [[User:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] || [[Special:Contributions/Білгіш Шежіреші|{{formatnum:1568}}]] || {{Permissions|Білгіш Шежіреші}}
|-
| 2 || [[User:Мағыпар|Мағыпар]] || [[Special:Contributions/Мағыпар|{{formatnum:1177}}]] || {{Permissions|Мағыпар}}
|-
| 3 || [[User:Kasymov|Kasymov]] || [[Special:Contributions/Kasymov|{{formatnum:514}}]] || {{Permissions|Kasymov}}
|-
| 4 || [[User:Салиха|Салиха]] || [[Special:Contributions/Салиха|{{formatnum:407}}]] || {{Permissions|Салиха}}
|-
| 5 || [[User:Ұлы Тұран|Ұлы Тұран]] || [[Special:Contributions/Ұлы Тұран|{{formatnum:378}}]] || {{Permissions|Ұлы Тұран}}
|-
| 6 || [[User:Kas77777|Kas77777]] || [[Special:Contributions/Kas77777|{{formatnum:171}}]] || {{Permissions|Kas77777}}
|-
| 7 || [[User:Мықтыбек Оразтайұлы|Мықтыбек Оразтайұлы]] || [[Special:Contributions/Мықтыбек Оразтайұлы|{{formatnum:117}}]] || {{Permissions|Мықтыбек Оразтайұлы}}
|-
| 8 || [[User:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] || [[Special:Contributions/Ерден Карсыбеков|{{formatnum:113}}]] || {{Permissions|Ерден Карсыбеков}}
|-
| 9 || [[User:Malik Nursultan B|Malik Nursultan B]] || [[Special:Contributions/Malik Nursultan B|{{formatnum:113}}]] || {{Permissions|Malik Nursultan B}}
|-
| 10 || [[User:Орел Карл|Орел Карл]] || [[Special:Contributions/Орел Карл|{{formatnum:85}}]] || {{Permissions|Орел Карл}}
|-
| 11 || [[User:DariaUrinbasarova21nis|DariaUrinbasarova21nis]] || [[Special:Contributions/DariaUrinbasarova21nis|{{formatnum:79}}]] || {{Permissions|DariaUrinbasarova21nis}}
|-
| 12 || [[User:Kristianmusic|Kristianmusic]] || [[Special:Contributions/Kristianmusic|{{formatnum:71}}]] || {{Permissions|Kristianmusic}}
|-
| 13 || [[User:Didar.Bayan21NS|Didar.Bayan21NS]] || [[Special:Contributions/Didar.Bayan21NS|{{formatnum:70}}]] || {{Permissions|Didar.Bayan21NS}}
|-
| 14 || [[User:Ерқанат Рыскулбеков|Ерқанат Рыскулбеков]] || [[Special:Contributions/Ерқанат Рыскулбеков|{{formatnum:53}}]] || {{Permissions|Ерқанат Рыскулбеков}}
|-
| 15 || [[User:Nurbekovanurly|Nurbekovanurly]] || [[Special:Contributions/Nurbekovanurly|{{formatnum:41}}]] || {{Permissions|Nurbekovanurly}}
|-
| 16 || [[User:СеніңШешең|СеніңШешең]] || [[Special:Contributions/СеніңШешең|{{formatnum:40}}]] || {{Permissions|СеніңШешең}}
|-
| 17 || [[User:Madi Dos|Madi Dos]] || [[Special:Contributions/Madi Dos|{{formatnum:40}}]] || {{Permissions|Madi Dos}}
|-
| 18 || [[User:Wolfgang1212|Wolfgang1212]] || [[Special:Contributions/Wolfgang1212|{{formatnum:40}}]] || {{Permissions|Wolfgang1212}}
|-
| 19 || [[User:Arruah|Arruah]] || [[Special:Contributions/Arruah|{{formatnum:39}}]] || {{Permissions|Arruah}}
|-
| 20 || [[User:Sovetkhanmoldir21nis|Sovetkhanmoldir21nis]] || [[Special:Contributions/Sovetkhanmoldir21nis|{{formatnum:39}}]] || {{Permissions|Sovetkhanmoldir21nis}}
|-
| 21 || [[User:Muzaffar Turgunov|Muzaffar Turgunov]] || [[Special:Contributions/Muzaffar Turgunov|{{formatnum:32}}]] || {{Permissions|Muzaffar Turgunov}}
|-
| 22 || [[User:Alphy Haydar|Alphy Haydar]] || [[Special:Contributions/Alphy Haydar|{{formatnum:32}}]] || {{Permissions|Alphy Haydar}}
|-
| 23 || [[User:Dimash Kenesbek|Dimash Kenesbek]] || [[Special:Contributions/Dimash Kenesbek|{{formatnum:31}}]] || {{Permissions|Dimash Kenesbek}}
|-
| 24 || [[User:SSHTALBI|SSHTALBI]] || [[Special:Contributions/SSHTALBI|{{formatnum:29}}]] || {{Permissions|SSHTALBI}}
|-
| 25 || [[User:Kaiyr|Kaiyr]] || [[Special:Contributions/Kaiyr|{{formatnum:25}}]] || {{Permissions|Kaiyr}}
|-
| 26 || [[User:Doc Taxon|Doc Taxon]] || [[Special:Contributions/Doc Taxon|{{formatnum:24}}]] || {{Permissions|Doc Taxon}}
|-
| 27 || [[User:Aseltengebaeva21nis|Aseltengebaeva21nis]] || [[Special:Contributions/Aseltengebaeva21nis|{{formatnum:23}}]] || {{Permissions|Aseltengebaeva21nis}}
|-
| 28 || [[User:NusrTansj|NusrTansj]] || [[Special:Contributions/NusrTansj|{{formatnum:23}}]] || {{Permissions|NusrTansj}}
|-
| 29 || [[User:Muslim Qazaq|Muslim Qazaq]] || [[Special:Contributions/Muslim Qazaq|{{formatnum:16}}]] || {{Permissions|Muslim Qazaq}}
|-
| 30 || [[User:Gliwi|Gliwi]] || [[Special:Contributions/Gliwi|{{formatnum:14}}]] || {{Permissions|Gliwi}}
|-
| 31 || [[User:Ташметов шахрух|Ташметов шахрух]] || [[Special:Contributions/Ташметов шахрух|{{formatnum:13}}]] || {{Permissions|Ташметов шахрух}}
|-
| 32 || [[User:B25es|B25es]] || [[Special:Contributions/B25es|{{formatnum:13}}]] || {{Permissions|B25es}}
|-
| 33 || [[User:Нұрлыжол|Нұрлыжол]] || [[Special:Contributions/Нұрлыжол|{{formatnum:12}}]] || {{Permissions|Нұрлыжол}}
|-
| 34 || [[User:Sagzhan|Sagzhan]] || [[Special:Contributions/Sagzhan|{{formatnum:12}}]] || {{Permissions|Sagzhan}}
|-
| 35 || [[User:AlibiKazken|AlibiKazken]] || [[Special:Contributions/AlibiKazken|{{formatnum:11}}]] || {{Permissions|AlibiKazken}}
|-
| 36 || [[User:Kazman322|Kazman322]] || [[Special:Contributions/Kazman322|{{formatnum:11}}]] || {{Permissions|Kazman322}}
{{/end}}</text>
      <sha1>khjma0el7nxvv06hj1n1vmdm4yhqiep</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:Arystanbek</title>
    <ns>3</ns>
    <id>492668</id>
    <revision>
      <id>3063226</id>
      <parentid>3057575</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T17:14:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ерден Карсыбеков</username>
        <id>3744</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="114745" xml:space="preserve">&lt;!-- {{Уики-демалыс|тамыздың ортасы}}--~~~~ --&gt;

&lt;div class=&quot;scrollingtext&quot;&gt;
&lt;p&gt;Проблемалар сені депрессияға емес, әрекет етуге итермелеуі керек. (с) [[Бернард Шоу]]&lt;/p&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;position: fixed; top: 70px; right: 0; transparency: 1; z-index: 100;&quot;&gt;[[Сурет:Kz tu.jpg|160px]]&lt;/div&gt;
&lt;div align=&quot;center&quot; class=&quot;usermessage&quot;&gt;Егер мен сіздің талқылау бетіңізге жазсам, [[Арнайы:Талқылауым|талқылау бетіңізде]] жауап беріңіз;&lt;br /&gt;
Егер сіз менің талқылау бетіме жазсаңыз, менің талқылау бетімде жауап беремін.&lt;br /&gt;
Жайдан жай сұрамаңыз, сұрауға тұрарлық {{Тақырып қосу|нәрсе сұраңыз!|section=new{{{link|}}}}} ([[Уикипедия:Администраторлар|админдерге]] және тәжірибелі 
қатысушыларға қатыссыз ескертпе)
{{{!}} style=&quot;border:0; margin:0 auto; width:94%; background:transparent&quot;
{{!}} style=&quot;valign:center;text-align:center;padding-right:0.5em;padding-left:0.25em;width:47%;&quot; {{!}} '''{{color|white|Жаңа талқылау бастау:}}'''
&lt;inputbox&gt;
type=commenttitle
page=Қатысушы талқылауы:Arystanbek
width=60
placeholder=Жаңа бөлім атын енгізіңіз
preload=Қатысушы_талқылауы:Arystanbek/Preload
editintro=Қатысушы_талқылауы:Arystanbek/Editintro
buttonlabel=Тақырып қосу
&lt;/inputbox&gt;
{{!}}}

&lt;/div&gt;
{{User:box/Көмек көрсету}}
&lt;!--{{User:Box/Хат жіберу}}--&gt;
[[Санат:Уикипедия:Көмек көрсетуге дайын қатысушылар]]
{{Мұрағат|2012 жылғы талқылаулар|2013 жылғы талқылаулар|2014 жылғы талқылаулар|2015 жылғы талқылаулар|2016 жылғы талқылаулар}}
{{астынан}}
{{User:Box/Боқтық сөздерге қарсы}}
{{User:Box/Telegram қолданушы}}
{{user:box/buttons}}


== Нав. үлгілер ==

Нав. үлгілер қайтадан өткеннен бері дұрыс істемей тұр --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:43, 2016 ж. желтоқсанның 27 (+06)
:Мысал ретінде сілтеме берші. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 07:47, 2016 ж. желтоқсанның 29 (+06)
::Кез келген мақаланы ашып қараңыз, мысалы ретінде Салиха ханым жазып жатқан елді мекендерді --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 16:56, 2016 ж. желтоқсанның 29 (+06)
Мені жаңа жыл тойлатып кетті деп ойлап қалмаңыздар, мен үшін жаңа жыл маңызды емес, әрбір жаңа күн маңызды, әрбір күнімді қуанып оянамын. Маған тұмау тиіп көңіл бөле алмай жатырмын, оңалғасын көрейін. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 10:54, 2016 ж. желтоқсанның 30 (+06)

{{@|Kasymov}} Қателік [[МедиаУики:Common.css]] бетінде болған екен, Арыстанбек мырза басқа қателіктерді жөндеймін деп, сіз айтқан пробеламны жоятын функцияны жойып жіберіпті. --&lt;font color=&quot;#009900&quot;&gt;[[Қатысушы:Мұхамеджан Амангелді|&lt;span style=&quot;font-family:Georgia;&quot;&gt;&lt;i&gt;Мұхамеджан А.А.&lt;/i&gt;&lt;/span&gt;]]&lt;/font&gt; [[Қатысушы талқылауы:Мұхамеджан Амангелді|&lt;span style=&quot;font-size:90%&quot;&gt;&lt;font color=&quot;#0000FF&quot;&gt;(талқылау)&lt;/font&gt;&lt;/span&gt;]] 16:48, 2017 ж. қаңтардың 2 (+06)
:Мен өңдеу аумағындағы қаріпін өзгертемін деп &lt;span class=&quot;plainlinks&quot;&gt;[https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=МедиаУики:Common.css&amp;action=edit&amp;oldid=2507367 7-мен 10 аралығындағы кодты алып тасаймын деп 7-мен 14 аралығындағы кодты алып тастаппын]&lt;/span&gt;.  --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 18:49, 2017 ж. қаңтардың 2 (+06)

== Таңдаулы мақалаға жаңа үміткер ==

{{Сәлем}} {{u|Arystanbek}} мырза! [[Уикипедия:Таңдаулы мақалаға үміткерлер/Корея Республикасы|Мында]] өз пікіріңізді білдірсеңіз --&lt;font color=&quot;#009900&quot;&gt;[[Қатысушы:Мұхамеджан Амангелді|&lt;span style=&quot;font-family:Georgia;&quot;&gt;&lt;i&gt;Мұхамеджан А.А.&lt;/i&gt;&lt;/span&gt;]]&lt;/font&gt; [[Қатысушы талқылауы:Мұхамеджан Амангелді|&lt;span style=&quot;font-size:90%&quot;&gt;&lt;font color=&quot;#0000FF&quot;&gt;(талқылау)&lt;/font&gt;&lt;/span&gt;]] 13:42, 2017 ж. қаңтардың 8 (+06)

== Request ==

Hello.

Could you create the article [[:en:Foreign relations of Azerbaijan]] in Kazakh?

Thank you.

== Жуықтағы өзгерістер ==

Арыстанбек мырза жуықтағы өзгерістердегі ''1 апталық'' өңдеулерді көрсетуге бола ма? --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 03:53, 2017 ж. ақпанның 12 (+06)

== Маңқыстау көтерілісі ==

Бұл бетті жоюыңызды сұраймын - [[Маңқыстау көтерілісі]]. Себебі - бұл көтеріліске арналған басқа бет бар ([[Маңғыстау көтерілісі]]). Маңызды ақпараттарды мен біріктірдім.

== [[Уикипедия:Гаджеттер/Cat-a-lot]] ==

Ассалаумағалейкум! [[Уикипедия:Гаджеттер/Cat-a-lot]] менде істемей тұр. Себебін тауып бере аласыз ба? --[[Қатысушы талқылауы:Нұрлан Рахымжанов|Нұрлан Рахымжанов]] 15:58, 2017 ж. қыркүйектің 6 (+06)
:{{@|Нұрлан Рахымжанов}} енді істей бастады, қолдана берсеңіз болады. Аудармаларын дұрыстап қою керек, анықтама бетін жазу керек болды --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 10:06, 2019 ж. қаңтардың 23 (+06)
::Мың болыңыз! --[[Қатысушы талқылауы:Нұрлан Рахымжанов|Нұрлан Рахымжанов]] 21:55, 2019 ж. қаңтардың 23 (+06)

== Болыс ==

Өзініздің ата бабаларыныз мекендеген болыстар туралы мақала жаза аласыз ба? Мысалы манадай: [[Ақшатау болысы]]--[[Қатысушы:Kaiyr|Kaiyr]] ([[Қатысушы талқылауы:Kaiyr|талқылауы]]) 12:13, 2017 ж. қыркүйектің 16 (+06)
== Бөлім тақырыбы ==
--[[Қатысушы:Mira03|Mira03]] ([[Қатысушы талқылауы:Mira03|талқылауы]]) 11:00, 2017 ж. желтоқсанның 12 (+06) Арыстанбек мырза, Уикипедя жайы сзге белгілі. осыны көпшілік алдында фейсбукте жандандырсақ қалай болады?
:Бөлім тақырыбын қоюды ұмытпаңыз. Сосын сауаттырақ жазсаңыз. Қазақша Уикипедияның фейсбуқта парақшасы бар, админ {{@|Qarakesek}} соңғы бірнеше жыл не өзі жүргізбеді не тізгінді басқаға бермеді: https://www.facebook.com/KazakhWikipedia/
Нөлден бастап дамыту қиын. Кезінде Wikibilim иемденген парақшаны да сұрағанда бермеген. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 22:09, 2017 ж. желтоқсанның 12 (+06)

== көмек керек!!! ==

Сәлеметсіз бе, Арыстанбек! Хокинс округі (Огайо штаты) деген мақала еш жарияланбай жатыр. Көре аласыз ба?

== Sabulak ==

Hello,
I am looking for a village called &quot;Sabulak&quot;. This village is at the river Syrdarja a few kilometers from Qysylorda, which I found both. In the 1920s, people from Austria went there an built up a new village called &quot;Uhlfeld&quot;, but it was too difficult to live there so they gave up. This village was next to Sabulak. After this, Uhlfeld bekame a Komsomol camp. Can you please help me to find Sabulak or Uhlfeld. Details can be found in [https://de.wikipedia.org/wiki/Uhlfeldkolonie] --[[Арнайы:Үлесі/178.190.50.137|178.190.50.137]] 06:19, 2018 ж. наурыздың 17 (+06)

== Туған күні ==

Арыстанбек мырза қалайсыз? Тұлғалар жайлы үлгісіне көптеген бергі сұрағым бар еді. Нұрлан мен Батырбек мырзаға жазғанман-ды. Мәселе санатта: яғни туған күнінде айдың жалғауы дұрыс болмай жатыр, уикипедияның өзінен шығып тұр. Бір шешімін айтасыңыз) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:09, 2019 ж. қаңтардың 4 (+06)
:Жақсы өзіңіз қалайсың. Көптеген нәрсе дұрыс істемей қалғанын көрдім. Ескі ноутбугым баяу жасап жүр, жаңа ноутбукқа қол жеткізсем қарап көрейін. Қазір интернетке смартфонмен ғана кіріп жүрмін, шындығына келгенде смартфонның жылдамдығына үйреніп алып ноутбукқа жолағым келмей жүр [[File:Face-smile.svg|23px]]. Негізі адамдардың еңбегі еш кеткенін менде қаламаймын. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 07:45, 2019 ж. қаңтардың 5 (+06)
* Туған күнін санатын қай уақытта қарай аласыз, Арыстанбек мырза? Сосын нав. үлгіні кезінде Амангелді дизайын жаңартып еді, сол кезде сол жақтағы қарау, өңдеу, талқылау дегендер кетіп, түсініксіз суреттер пайда болған. Сол жерін қайтадан қайтарса, бірақ дизайны қала берсін (қазақша параметрлері де) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 14:06, 2019 ж. қаңтардың 14 (+06)
:Мен біраз тірліктерімді реттеп алайын. Бір екі айға қайта орала алмайтын шығармын. Сосын көрейік, мендегі үлкен шектеу ноутбук өте баяулап жүр. Әйтпесе қазір-ақ қолдан келетін жеңілдерін жасай салар едім. Әр бет жүктелуін 10 секунт күтіп шаршатып жібереді, жылдам ноутбукпен жұмыс істеп жаман үйреніп қалпын, өз ноутыма өзім үйрене алмай жүрмін. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 16:57, 2019 ж. қаңтардың 14 (+06)
::{{Ok}} --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 17:30, 2019 ж. қаңтардың 14 (+06)
{{@|Kasymov}} жалғаулардың қате шығып жатқаны аудармаға байланысты сияқты қара: https://translatewiki.net/w/i.php?title=MediaWiki:March-gen/kk-cyrl. наурыз'''дың''', ақпан'''ның''' деп қана аударылған. Кеңейтілген аударуды қажет етеді, ол үшін phabricator-да  [https://phabricator.wikimedia.org/source/mediawiki/browse/master/languages/messages/MessagesRu.php;215f0327fe5dc3f5e66c7acf92789e5f6be4f5d4$393 мынандай кеңейтілген аударма қоймасын жасау керек.]. 30 наурыз'''да''' туғандар дегендегі ''-да, -де, -та, -те'' жалғауларын ешқандай үлгіден жасаған жоқсың ғой солай ма? Демек аутоматты түрде қазақша айға ауысатын сиқырлы сөздер көмегімен жасағансың. Бұны реттеу біршама уақытты талап етеді. Комп қатып жынға тиіп тұр. Кейін жасармын. Әзірге осылай қатемен тұра берсін. Төменде сиқырлы сөздердің нәтижесін қара:

&lt;tt&gt;&lt;nowiki&gt;{{CURRENTMONTHNAMEGEN}}&lt;/nowiki&gt;&lt;/tt&gt; → &lt;tt&gt;{{CURRENTMONTHNAMEGEN}}&lt;/tt&gt;

&lt;tt&gt;&lt;nowiki&gt;{{LOCALMONTHNAMEGEN}}&lt;/nowiki&gt;&lt;/tt&gt; → &lt;tt&gt;{{LOCALMONTHNAMEGEN}}&lt;/tt&gt;

Екінші нав үлгі туралы сұрағың нав үлгі ойдағыдай тұрған сияқты ғой: https://ibb.co/Zxrjm33

--&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 23:13, 2019 ж. қаңтардың 22 (+06)
: Иә менде осы &lt;nowiki&gt;{{CURRENTMONTHNAMEGEN}}&lt;/nowiki&gt; үлгіден екенін білдім, егер осыны алып үлгіден алып тастап орнына туғанкүні үшін үлгі жасасам бола ма? әлде сізді күтейін бе? Бұл үлгі жуықтағы өзгерістергеде қолданылады ғой деймін. Нав. үлгі бойынша дәл солай маған ұнамайды сурет болып тұрғаны, бұрынғыша '''қ.т.ө.''' дегенді қойса --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 10:43, 2019 ж. қаңтардың 23 (+06)
:: Әрине жасасаң жақсы болар еді, әрқайсысына жеке өз жалғауы жалғанатындай етіп. Ал нав үлгіні қалай жасалғанын толық білмеймін, сондықтан істеп тұрған нәрсені бүлдіріп алғым келмейді. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 10:56, 2019 ж. қаңтардың 23 (+06)
* Жуықтағы өзгерістердегі гаджеттер ағылшынша соларды қазақша аударсаңыз дұрыс болар еді. Сосын жоғарыдан баннер шыға береді соларды алып тастасаңыз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 11:07, 2019 ж. қаңтардың 23 (+06)
:Жуықтағы өзгерістердегі гаджеттер емес [[File:Face-tongue.svg|23px]], ол MediaWiki-дің жаңа кеңейтілімі. Менің жеке өз ресурстарым барлығына жетпейтінін түсінгем, менің ойым сол аударуды ниеті барларға үйреткім келеді. Бұйырса Алматыда жиналармыз, сонда үйретермін. Webinar өткізуді де ойлап жүрмін, оныда өзім ғана өткізбей саған, Нұрлан, Батырбек, Салиха тағы басқа аты аталмаған кісілерге үйреткім келеді. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 11:16, 2019 ж. қаңтардың 23 (+06)
* Қысқасы жасай алмаймын сізді күтейік (туған күн санаты бойынша). Жуықтағы өзгерістерге кеңейтілімді қазақша аударсаңыз дұрыс болар еді --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 12:39, 2019 ж. қаңтардың 31 (+06)
:&lt;s&gt;Жасырын санат қылып жасай тұрған дұрыс шығар.&lt;/s&gt; Қатеден көз ашпайтын болдық, сайттарда, әлеуметтік желілерде қателер өріп жүргенінен бе ми дұрыс сөздерді қате оқитын жағдайға жетіп қалды, жұмыскерлер дегенді қылмыскерлер, жекешелендіріп дегенді жезөкшелендіріп деп оқитын болдым, бұл ауру 4-5 жылдан бері пайда болды. Әлде осы сөздерге қатысты жаңалықтар тым көбейгенен бе білмеймін [[File:SMirC-facepalm.svg|20px]] --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 16:44, 2019 ж. қаңтардың 31 (+06)
::{{@|Kasymov}} көптеген мәселенің шешімі табан астында табылмайды екен. Басқа бір мәселенің шешімін іздеп отырғанда алдыңғы мәселелердің шешімі табылып жатады. Мүмкін басқа да шешімдерін тауып қалатын шығармыз. Біз көптеген уикилерден алға кеттік, қалып қойған жағымызда жетерлік. Ең басты мәселе белсенді қатысушыларды артыру. Одан кейінгі екі үлкен мәселе телефонға арналған нұсқасындағы басты бет мүлдем быт-шыт. Соны дұрыстау керек. Сосын латынға көшу мәселесі. Аударуға арнайы отырып жүйке талшықтарымен жұмыс жасау керек. Аудару атүсті қарайтын нәрсе емес, аударушылардан жаңғыз қалып көптеген аударманы дұрыс мағынасын келтіре алмай қиналған едім. Бірігіп аударатын қауымдастық керек-ақ. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 06:23, 2019 ж. ақпанның 8 (+06)
:::Иә дұрыс айтасыз, бірақ көп уақыт қажет етеді. Байқасаңыз соңғы екі апта қатты белсенді болып жүрмін: жұмыста қазір қолым босағандықтан құр отырмай үлгілерді түзетіп, жаңасын жасап, жаңартып жүрмін. Байқағаным көп уикилер викидатамен жұмыс істейтін болыпты. Мен оны қақпаймын, соның кесірінен ''Санат:Уикипедия:Карта базада жоқ'' осындай пайда болыпты (викидатадан болу керек). Туған күні санаты әлі шешілмейтін сияқты ғой) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 12:19, 2019 ж. ақпанның 8 (+06)
Уикидерек маған да күрделі, түсініксіз көрінді. Арнайы уақыт бөліп кіріспеген едім. Вандализмді қалай барынша азайтуға болады деп соған көп уақытымды жұмсадым да жаңадан пайда болған уикидерекке шыныкерек жүрегім дауаламады. Туған күн санатын үлгіден жасап көру керек, дәл қазір шеше салам деп уәде бере алмаймын. Мін байдың қызында да болады деп, мына енуикидегі қызықты қараңдар: https://ibb.co/QXGSYky 1.25 trillion Kazakhs дейді [[File:Face-smile.svg|23px]] --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 14:18, 2019 ж. ақпанның 8 (+06)

== Атырау НЗМ оқушыларымен кездесу ==

Сәлем! Ертең Атыраудағы Назарбаев мектебінің оқушыларымен кездеспекпін. Ойыңызды қосып жіберсеңіз. Өзіңіз болғанда қандай ұсыныс, кеңес айтар едіңіз?--[[Қатысушы:Batyrbek.kz|Batyrbek]] ([[Қатысушы талқылауы:Batyrbek.kz|талқылауы]]) 10:39, 2019 ж. ақпанның 8 (+06)
:Сәлем. Өте дұрыс, кейде жас балаларға артық сын айтып қоятын сияқтымын. Сын оларға емес үлкендерге айтылуы керек сияқты. Жастар деген қалай бағыттасаң солай кетеді. Дұрыс бағыт бағдар көрсету керек. Мүмкіндігің болса барлығын телеграмға тіркеп бір топ құру керек, Ортақ топ емес сол НЗМ оқушыларына ғана арнап, кейін ортақ топ аша алып жатсақ оларды ортақ топқа құя салу қиын емес. Сосын интерактив тақтамен көрсететін мүмкіндігің болса негізгі іс әрекет, ұғымдармен таныстырып шықсаң, терең кетудің қажеті жоқ, олар көп жылдық қатысушылар емес қой. Сосын ол топты қызықтырып Webinar ұйымдастырсаң жақсы болар еді. Сосын мақала жазуға ғана шабыттандырмай уикидегі басқа да қызықты боларлық нәрселерді де қоса кету керек. Олардың санасында Уикипедия деген мақала жариялайтын жер ғана деген түсінік қалыптастырмау керек. Алдыңғыларда солай болды. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 14:00, 2019 ж. ақпанның 8 (+06)

== Әкімшілік бірлік ==

{{tl|Әкімшілік бірлік}} үлгісінде ''максималды биіктігі, орташа биіктігі'' деген параметрде қате болып жатыр түзете аласыз ба? [[Борго-Маджоре]] деген мақалада '''биіктігі''' параметрінде орташа биіктігі арасы алшақтап тұр( --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:12, 2019 ж. наурыздың 10 (+06)
:Енді қарап көрші, анау айтқандай өзгеріс жасамадым: [[Арнайы:Diff/2678369]]. Мүмкін дұрыс түсінбеген шығармын. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 12:58, 2019 ж. наурыздың 11 (+06)
::Болмады, егер үшеуінде толтырса дұрыс шықпайды --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 16:57, 2019 ж. наурыздың 15 (+06)
Кейін асықпай қарамаса, оған аударатын назарым болмай тұр. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 16:30, 2019 ж. наурыздың 17 (+06)

== Уикипедиядағы қателер ==

Pages using Timeline деген санат пайда болыпты неліктен? --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 02:30, 2019 ж. наурыздың 23 (+06)
:Ол ешқандай қате емес: [[:en:Category:Pages using Timeline]] бұны қазақша шығатын етіп жасаса болды. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 09:33, 2019 ж. наурыздың 23 (+06)

== AutoWikiBrowser ==

AutoWikiBrowser-да аты ауысқан және жойылған үлгілерді қалай қойып шығуға болады. Әр мақаланы түртіп шаршап кеттім. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:27, 2019 ж. наурыздың 27 (+06)
:Кәдімгі алмастырумен болмай ма? Біраз ұмытып қаппын. Есіме түсірсем. Мен скринкаст түсірейін --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 08:30, 2019 ж. наурыздың 28 (+06)
::{{@|Kasymov}} арнайы сен үшін скринкаст түсірдім: https://www.youtube.com/watch?v=-Kdy-dRb64A. Дауыстан комплекс байқап қалсаң қатты сөге көрме [[File:Face-smile.svg|23px]]. Скринкаст түсіріп жүргеніме көп болған жоқ. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 10:16, 2019 ж. наурыздың 29 (+06)
:::Рахмет --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 16:22, 2019 ж. наурыздың 29 (+06)

== Аударма ==

Басқа тілден аударатын функцияны өшірсе болмай ма? Соның кесірінен қалай болса солай асығып жазылған шала-мақалалар қаптап жатыр. Оны тексеріп/жойып жатқан ешкімде жоқ --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 11:16, 2019 ж. сәуірдің 19 (+06)
:NIS дегене пәлені тоқтату керек. Дипломдық жоба деген не пәле? phabricator-ға сұраныс жіберу керек. Ол біраз уақыт алады. Мен өңдеме сүзгісі арқылы тоқтататын жолын қарастырып көрейін. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 13:37, 2019 ж. сәуірдің 19 (+06)
::{{@|Kasymov}} дұрыс жұмыс жасаса жаңа тіркелген қатысушылар қолдана алмайтындай етіп жасап қойдым. Басқа тәжірибелі қолданушылар бұрыңғыдай қолдана береді. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 14:09, 2019 ж. сәуірдің 19 (+06)
:::Ок --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 17:19, 2019 ж. сәуірдің 19 (+06)

== Arystanbek ==

Kajet bolsa ozin durystap alshish, ne magan kelip dirildep otsyn, levchik! Men jumystagy adammyn, sen siakty komputerge kuirygy jabysyp kalgan adam emespin alarris 19:44, 2019 ж. сәуірдің 19 (+06)

== [[Іле_Қазақ_автономиялық_облысы#Басшылары]] ==

Сәлем! Осы облыстың басшыларының тізімің жасауға көмектесесіз бе?--[[Қатысушы:Kaiyr|Kaiyr]] ([[Қатысушы талқылауы:Kaiyr|талқылауы]]) 17:23, 2019 ж. сәуірдің 27 (+06)
:Қазір уақытым шектеулі болып тұр. Көмектесе аламын деп өтірік уәде бере алмаймын. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 09:39, 2019 ж. сәуірдің 28 (+06)
:: Жасап қойдым. Бірінші хатшылары ханзулар шығар ылғы ШҰАР-дағындай.--[[Қатысушы:Kaiyr|Kaiyr]] ([[Қатысушы талқылауы:Kaiyr|талқылауы]]) 16:29, 2019 ж. сәуірдің 30 (+06)
Бұрындары тек қазақтар болған. Қазір қытайлардың саны басым болып бара жатыр. Бұрын біртіндеп қытайландырып келді, енді жаппай қытайландырып жатыр. Қытай қазақтарына қысым күшейді. Серікжан Білаштан ғана біліп отырған жоқпын, сол жақтан келген қазақтар да растап отыр, жағдай қыиындап кетті дейді. Қытайдың алдыңғы басшысы жұмсақ еді, қазіргісі өте зұлым адам сияқты. Дереккөздерді тәжірибелі қатысушылар сияқты келтірсеңші. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 20:02, 2019 ж. сәуірдің 30 (+06)
* Дереккөздерді жасадым. Мынаны толықтуру керек болып жатыр: [[Баян-Өлгей_аймағы#Басшылары]]--[[Қатысушы:Kaiyr|Kaiyr]] ([[Қатысушы талқылауы:Kaiyr|талқылауы]]) 13:58, 2019 ж. мамырдың 2 (+06)
Саған бұйрық түсті ме неге бәрін толтырғыш болып кеттің? --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 19:04, 2019 ж. мамырдың 2 (+06)

== Жуықтағы өзгерістер 2 ==

Жуықтағы өзгерістерде неге 1000-ға көрсетпейтін болған? --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 11:00, 2019 ж. мамырдың 14 (+06)
:Көрсетеді, менде көрсетіп тұр. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 11:01, 2019 ж. мамырдың 14 (+06)
::Егер бір айда 1000-нан аз өңдеме жасалса әрине мыңнан азы ғана көрсетіледі. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 11:03, 2019 ж. мамырдың 14 (+06)
:::Жоқ, кешегі өзім тоқталған жерге бара алмады, 500-ге жетіп тұр --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 11:15, 2019 ж. мамырдың 14 (+06)
Баптауларыңды қарап көрсеңші, Нұрлан мырза да мыңғы жуық өңдеме жасаған екен, менде кешегі күннің [[Арнайы:Diff/2689999|15:08]] бергі көзгерістер көрсетіліп тұр. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 11:28, 2019 ж. мамырдың 14 (+06)
:Баптауда 1000 өзгеріс, күнге 30 қойғанмын. Бәрібірде түнгі 3-48 уақытқа дейін барып тұр --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 12:16, 2019 ж. мамырдың 14 (+06)
::Screencast түсіріп жібере аласың ба? Obs studio қолданып. Қай жерден екенін табуым керек. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 12:48, 2019 ж. мамырдың 14 (+06)

== Дауыс беру ==

Сәлем! Егер лайықтымын деп ойласаңыз, [[Уикипедия:Форум/Жаңалықтар#Wikimedia CEE Meeting 2019|Мында]] дауыс беруіңізді сұраймын. --[[Қатысушы:Batyrbek.kz|Batyrbek]] ([[Қатысушы талқылауы:Batyrbek.kz|талқылауы]]) 16:46, 2019 ж. шілденің 17 (+06)

== Санат:Pages using Timeline ==

[https://translatewiki.net/wiki/MediaWiki:Timeline-tracking-category/en Аударма бетінде] '''Pages using Timeline''' деген сөзді '''Уақытша диаграммалар пайдаланылатын беттер''' деп ауыстыру керек еді. --[[Қатысушы талқылауы:Нұрлан Рахымжанов|Нұрлан Рахымжанов]] 15:14, 2019 ж. тамыздың 6 (+06)

== NBbox ==

'''NBbox''' үлгісі не үшін жасалынған --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 15:05, 2019 ж. қазанның 8 (+06)
:Не үшін жасалғанын қайдан білейін? [[File:Face-grin.svg|23px]]. Не үшін жасағанымды сол кездегі ойым ғана біледі. Қажеті жоқ болса өшірсең өшіре бер --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 18:37, 2019 ж. қазанның 12 (+06)

== Тексерілмеген мақалалар ==

[[:Санат:Уикипедия:Тексерілмеген мақалалар]] бетінде бүгінгі таңда 1681 тексерілмеген мақала бар екен. Тексерілмеген мақаланың басы 2016 жылдан бастап қалыптасқан, яғни 4 жыл уақыт болды деген сөз. Осы санаттағы мақалаларды бәріміз жабылып 2016 жылғы мақаланы түгелге жуық тексеріп шықсақ қалай болады? Ай-айға бөліп алсақ. --[[Қатысушы талқылауы:Нұрлан Рахымжанов|Нұрлан Рахымжанов]] 00:03, 2020 ж. қаңтардың 9 (+06)
:Қазір мен кіріп көмектесем деп айта алмаймын. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 17:48, 2020 ж. ақпанның 21 (+06)

== Бірнеше өтініш/мәселе ==

Арыстанбек мырза қалайсыз. Кезінде туған күні санатын дұрыстап беремін дегеңіз, әлі ұмытпадым (жасап кетсеңіз). Түркі уикипедия жобасының шақыру билеттері кесіренен келесі талқылаулар сонымен бірге жалғасып кетіп жатыр. Сосын қазуикидің интерфейсі қазақша аударылмай басқа уикилерден артта қалып жатыр. Осы айтылғандарды түзетіп/жөңдеп кетсеңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:15, 2020 ж. маусымның 7 (+06)
:Туғандар санатындағы қате туралы админдер форумында айттым, оны бір адам ғана жасау қиын, уақытым болса жасар едім. Сосын аудармаға қатысты да уақытым шектеулі, биыл қысқа қарай болмаса. Басқа уикилерде аударманы қауымдастық болып бірге аударады, ал бізде болса бір адамның басына үйіп төгіп қояды, мақала тексеруді де бір бірнеше адам ғана жасап жатыр екен. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 10:30, 2020 ж. маусымның 7 (+06)
Бәрін өзі ғана аударып жатқан ешкімді көрмейсің. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 10:33, 2020 ж. маусымның 7 (+06)
::Иә бәрін түсінем, менде де сол жағдай. Бірақ та асықпай жасай беріңіз) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 13:36, 2020 ж. маусымның 10 (+06)
:::Солай біртіндеп жасамаса, қазір мүлдем уақытым болмай жүр. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 17:23, 2020 ж. маусымның 11 (+06)

== Жою ==

Сіз біршама мақала жойыпсыз, олардың шын мәнінде маңыздылығы төмен бе, мысалы елді мекендер? --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:05, 2020 ж. тамыздың 1 (+06)
:{{@|Kasymov}} сол мақаланың иесі менің жазғандарымды беталды жойса, менің жазғандарымды маңыздылығы төмен десе, менің еңбегімді төмен бағаласа менде ол кісінің еңбегін іске алғысыз деп бағалаймын. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 23:29, 2020 ж. тамыздың 1 (+06)
:: Өкінішке орай егер де осылай ережені бұзып себепсіз мақалалар жоя берсеңіз бұғаттауға тура келеді.--[[Қатысушы:Kaiyr|Kaiyr]] ([[Қатысушы талқылауы:Kaiyr|талқылауы]]) 14:18, 2020 ж. тамыздың 2 (+06)
Нұрлан мырзамен жеке сөйлестік, мәселені арықарай ушықтырмай біржақты етуге келістік. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 20:37, 2020 ж. тамыздың 3 (+06)
:Өте дұрыс болыпты, енді қалпына келтірілген мақалалардың интеруикиін қойып шығыңыз (міндетті түрде) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 16:59, 2020 ж. тамыздың 4 (+06)
::Қалпына келтірдім, өзің тексеріп шықсаң болады, осындай қатаң талап қоя алатын қатысушысы бар Уикидің болашағынан үміт күтуге болады. Жоқтаушысы жоқ уики емес жоқтаушысы бар уики екен. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 20:55, 2020 ж. тамыздың 4 (+06)

== Module:Infocards ==

күні орнына жылды қойып шықтым, ''туған жылы белгісіздер''. Сосын суффикстер бар екен, кейбір санаттар аударылмаған әлі де. Сосын жылдар дұрыс сілтенбей тұр (жасыл болмау керек қой) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 15:54, 2020 ж. тамыздың 14 (+06)
:{{Орындалды}} --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 19:51, 2020 ж. тамыздың 14 (+06)
::Жақсы, алайда Крис Эванс мақаласын ашып қараңызшы: туған жылы параметрінде жылы көрсетілмей тұр, бірақ жасыл болмай тұр. Сосын орыстар да параметрлерді толтырмаса автоматты түрде пайда болады, бізде ондай нәрсе жасамай тұр. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 10:36, 2020 ж. тамыздың 17 (+06)
{{@|Kasymov}} сен тұлға үлгісі сияқты үлгілердің барлығын осылай ([[Арнайы:Diff/2784515]]) жасап шыққан жоқсың өзгеріс болмау себебі сол. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 22:58, 2020 ж. тамыздың 17 (+06)
:Кейін қарап көрейін, қазір үйқым келіп тұр --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 23:01, 2020 ж. тамыздың 17 (+06)
::Жоқ түсінбедіңіз, білемін ол үлгіге түзету енгізбегенімді. Салыстырып айттым, жылы көрсетілмей тұрады және бос болса автоматты түрде толтырылмайды дедім --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 16:50, 2020 ж. тамыздың 19 (+06)
Уақытым болғанда қарап көрейін. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 18:03, 2020 ж. тамыздың 21 (+06)
::Жылды түзеттім, тірі тұлғалар деген санат пайда болыпты. Қалғандарда бар ма екен, болса жасырын шығар? --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:18, 2020 ж. тамыздың 21 (+06)
:::Тірі тұлғалар санаты бола берсе қалай болады? Көптеген уикилерде бар екен. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 21:51, 2020 ж. тамыздың 21 (+06)
::::Тірі тұлғаларды жасырын санат қылдым. Тағы басқа да санаттар бар екен, оларды санаттап, интеруикиін қойып шықсаңың). Сосын Мықтыбек мырза ''Үлгі:Үлгі:Байрақ/Англия'' деп бар үлгіні жылжытып быт-шыты шығып кетті мен үлгіні қалпына келтірдім, бірақ аталған үлгі:үлгіге масқара мақала сілтеніп тұр, соларды түзете алмай жатырмын --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 15:28, 2020 ж. тамыздың 26 (+06)
Неге жасырын? Басқа Уикилерде ашық санат болып тұр ғой, енуикиді қарашы. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 11:18, 2020 ж. тамыздың 27 (+06)
* Жасырын болған дұрыс артық санат, қалған жаңадан пайда болған санаттарды да солай болсын --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 10:50, 2020 ж. тамыздың 28 (+06)

== Үлгі:Country data England ==

Үлгі:Country data England үлгісін бұрынғы қалпын қайтарып беріңізші --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 17:02, 2020 ж. тамыздың 26 (+06)
:[[Үлгі:Country data England]] қарап көрші, өзің жойып тастап, маған қарап отырсың [[File:Face-tongue.svg|23px]] --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 00:17, 2020 ж. тамыздың 31 (+06)
::Оны мен емес менің алдымда Мықтыбек мырза жойды, дәл сол кісі жойған нұсқасын қайтара алмай жатырмын. '''Үлгі:Үлгі:Байрақ/Англия''' не үшін қайтардыңыз, бар ғой ондай сосын үлгі:үлгі деген болмайды ғой --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 15:41, 2020 ж. тамыздың 31 (+06)

== Транскрипция ==

[[Талқылау:Кек алушылар: Финал|Мұнда]] ойларыңызды жазып кетсеңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:45, 2020 ж. қыркүйектің 18 (+06)
* Сосын тағы өтініш: уикипедияның интерфейсін қазақша аударып, жасыл сілтемелерді өзгертіп, жаңартып шықсаңыз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:26, 2020 ж. қыркүйектің 18 (+06)
:Өтірік уәде бергім келмейді, дәл қазірден бастап емес осы қыста деген уәдені де бергім келмей тұр. Өйткені уәде беріп алып орындалмай қалса екі сөйлеген сияқты болып қалады, бәрі уақыт уақытымен болады, біраз күту керек. Сосын қандай жасыл сілтемелерді айтасың? --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 17:18, 2020 ж. қыркүйектің 19 (+06)
::Енді уақыт тауып жатқанда түзетілер, жасыл сілтеме ''арнайы:санақ'' деген бөлімде, сосын оң жақ бұршатағы УПт деген нәрсе де қателеспесем (уикипедияға қатысты жобаларға кіргенде) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 11:14, 2020 ж. қыркүйектің 21 (+06)
Жасыл сілтеме ол сондай жаман нәрсе емес, бағыттау беттерін басқа беттерден ажырату үшін ғана қосқам, қайтадан алып тастауға да болады. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 15:14, 2020 ж. қыркүйектің 22 (+06)
:Жоқ, білемін ғой баяғыдан ондай нәрсені. Сізге айтқаным ''[[Арнайы:Санақ]]'' бетінде боттар тағы сол сияқты сөздер жасыл сілетеме болып тұр, Уикипедияның арнайы беттерінде ''лақап'' деген қорапшалар жасыл сілтеме болып тұр. Соларды түзетіп шықсаңыз, қанша дегенмен мақала емес тұрақты Уикипедияның беттері ғой --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:24, 2020 ж. қыркүйектің 25 (+06)
::{{@|Kasymov}} [[Арнайы:Санақ]] бетіндегі жасыл сілтемелерді көкке өзгертіп қойдым. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 20:45, 2020 ж. қыркүйектің 27 (+06)
:::Ок --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 11:12, 2020 ж. қыркүйектің 29 (+06)

== We sent you an e-mail ==

Hello {{PAGENAME}},

Really sorry for the inconvenience. This is a gentle note to request that you check your email. We sent you a message titled &quot;The Community Insights survey is coming!&quot;. If you have questions, email surveys@wikimedia.org. 

You can [[:m:Special:Diff/20479077|see my explanation here]].

[[Қатысушы:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Қатысушы талқылауы:MediaWiki message delivery|талқылауы]]) 00:52, 2020 ж. қыркүйектің 26 (+06)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Samuel_(WMF)/Community_Insights_survey/other-languages&amp;oldid=20479295 тізімін пайдаланып User:Samuel (WMF)@metawiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Аудару ==

Аудару функциясын өшіру керек сияқты немесе өңдеу саны мыңнан асқандарға рұқстан беру керек. Әйтпесе әркім бар мақаланы өздеріңше ерленіп орысшаның шала қазақша нұсқасын жасап жүр, әрі кері шегіндерсең бетпақтырмай жоққа шығарады еңбегім менің деп. Соны сізден талап етемін --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:37, 2020 ж. желтоқсанның 19 (+06)

Кейінірек қарап көрейін &lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 10:54, 2020 ж. желтоқсанның 21 (+06)

== &quot;Лос Анджелес&quot; ==

[[Лос Анжелес]] мақаласында қаланың аты дұрыс жазылмаған. &quot;Лос Анджелес&quot; деген болады [[Қатысушы:Ergeshow|Ergeshow]] ([[Қатысушы талқылауы:Ergeshow|талқылауы]]) 23:14, 2021 ж. қаңтардың 29 (+06)

:Анжелес неге дұрыс емес? &lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 08:27, 2021 ж. сәуірдің 29 (+06)

== Интерфейс ==

Қалайсыз? Көрінбей кеттіңіз ғой. Арыстанбек мырза уикипедияның интерфейсін қазақша аударсаңыз) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 12:23, 2021 ж. сәуірдің 13 (+06)
:Жақсы, өзің қалайсың? Уақытым болғанда аударармын. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 18:37, 2021 ж. сәуірдің 28 (+06)

== [[phab:T266584]] ==

Hi. I see that a couple of your filters are due for updates in line with this ticket. [[Қатысушы:Billinghurst|Billinghurst]] ([[Қатысушы талқылауы:Billinghurst|талқылауы]]) 14:30, 2021 ж. мамырдың 10 (+06)

== Алтай Уикипедия ==

Салеметсіз бе? Сіз Алтай уикипедиясы коса аласыз ба [[:Үлгі:Түркі тілдеріндегі Уикипедиялар статистикасы]]

|-
| [[УП:УТ|{{Үлгі:Уикипедия/Мақала саны бойынша орны|alt}}]]
| [[Алтай Уикипедия|Алтай]]
| [[:alt:|alt]]
| [[2021]]
| [[:alt:Special:Statistics|{{NUMBEROF|ARTICLES|alt|N}}]]
| [[:alt:Special:Statistics|{{NUMBEROF|PAGES|alt|N}}]]
| [[:alt:Special:Statistics|{{NUMBEROF|EDITS|alt|N}}]]
| [[:alt:Special:Listadmins|{{NUMBEROF|ADMINS|alt|N}}]]
| [[:alt:Special:Listusers|{{NUMBEROF|USERS|alt|N}}]]
| [[:alt:Special:ActiveUsers|{{NUMBEROF|ACTIVEUSERS|alt|N}}]]
| [[:alt:Special:Imagelist|{{NUMBEROF|FILES|alt|N}}]]
| {{Тереңдік|alt}}


Мен косыпалмаймын, кате шыгады. Сіз [https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D2%AE%D0%BB%D0%B3%D1%96%3A%D0%A2%D2%AF%D1%80%D0%BA%D1%96_%D1%82%D1%96%D0%BB%D0%B4%D0%B5%D1%80%D1%96%D0%BD%D0%B4%D0%B5%D0%B3%D1%96_%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F%D0%BB%D0%B0%D1%80_%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%82%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B8%D0%BA%D0%B0%D1%81%D1%8B&amp;type=revision&amp;diff=2340610&amp;oldid=2340562 бурын] костыныз --[[Қатысушы:Sibom|Sibom]] ([[Қатысушы талқылауы:Sibom|талқылауы]]) 22:50, 2021 ж. маусымның 4 (+06)
:{{@|Sibom}} ол үшін мында қосқызу керек: [[:commons:Data:Wikipedia_statistics/data.tab]], кеш жауап бергенім үшін кешірім сұраймын --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 20:36, 2021 ж. маусымның 23 (+06)
::{{@|Sibom}} [[Арнайы:Diff/2896771|қостым]] --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 15:37, 2021 ж. шілденің 28 (+06)
* Рақмет--[[Қатысушы:Sibom|Sibom]] ([[Қатысушы талқылауы:Sibom|талқылауы]]) 14:17, 2021 ж. тамыздың 8 (+06)

== Translation request ==

Hello.

Can you translate and upload the article [[:ru:Флаг Азербайджанской Республики]] in Kazakh Wikipedia? It does not need to be long.

Yours sincerely, [[Қатысушы:Multituberculata|Multituberculata]] ([[Қатысушы талқылауы:Multituberculata|талқылауы]]) 15:23, 2021 ж. тамыздың 4 (+06)
:I am sorry, I can't. Because time and energy are not limitless things. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 20:58, 2021 ж. тамыздың 4 (+06)

== Намыс→Ар-намыс ==

Қайырлы кеш, бір кісі '''Намыс → Ар-намыс''' деп атауын өзгертіпті, қаншалықты дұрыс деп ойласыз? Меніңше намыс қала берген дұрыс-ау, ол кісіге жазайын десем дұрыс қабылдамай дүрсе қоя береді. Оның алдында талай мақала атауын өз бетінше өзгерте берген-ді. Сіздің пікіріңізді күтемін --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:10, 2021 ж. желтоқсанның 3 (+06)
:{{@|Kasymov}} шынымды айтсам екеуінің қандай айырмашылығы бар екенін білмеймін. Маған философия, ақындық, көп сөздіктен қарағанда техникалық терминдер түсінікті әрі жақын. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 18:36, 2021 ж. желтоқсанның 3 (+06)

== Санат туралы ==

Қайырлы түн! Санат:1992 жылы құрылған банктер санатын қарай аласыз ба? Мен мүлдем түсінбей тұрмын. Санатты бастап едім, басталмаған сияқты болып тұр. [[Қатысушы:Тұран Нұрәліұлы|Тұран Нұрәліұлы]] ([[Қатысушы талқылауы:Тұран Нұрәліұлы|талқылауы]]) 23:03, 2021 ж. желтоқсанның 6 (+06)

:@[[Қатысушы:Тұран Нұрәліұлы|Тұран Нұрәліұлы]] Бос санат бастағансыз, бос санат бастаған дұрыс емес. &lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 19:30, 2021 ж. желтоқсанның 7 (+06)

Рақмет, бұл мәселені шештім. Ренжімесеңіз, тағы бір сұрағым бар. &quot;Санат:Уикипедия:Тексерілмеген мақалалар&quot; осы беттегі өңдемемді неге қайтардыңыз? &quot;Автоматты&quot; емес па? &quot;Аутоматты&quot; деген қандай сөз? Түсіндіріп кетсеңіз, жақсы болар еді.  [[Қатысушы:Тұран Нұрәліұлы|Тұран Нұрәліұлы]] ([[Қатысушы талқылауы:Тұран Нұрәліұлы|талқылауы]]) 20:45, 2021 ж. желтоқсанның 7 (+06)

== Ерден Карсыбеков ==

Арыстанбек мырза осы кісі {{@|Ерден Карсыбеков}} аузына келгенін айтып, мені балағаттап, жасаған өңдемелерімді итше аңдып, соған күнде талқылау бетіме дөрекі түрде жаза береді. Ол адамға жарайды, доғарайық кейбір жерлерім қате кетіпті, түсінікті деп жазсам болмады. Менде ол кісінің қатесін көрсетсем, мойындамайды және өзіңе кінә тағады, сұрақтарға жауап бермеудің шебері. Өтініш менің талқылау бетіме осы адамға '''жазуға мәңгілікке шектеу қойып беріңізші немесе 3 айға бұғатталсын'''. Басқа қатысушылардан ұят болды енді ит пен мысық ұқсап --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:44, 2021 ж. желтоқсанның 23 (+06)
: Қайрлы күн! Менің ойымша, Айдын Касымов админдікке мүлдем жарамайды. Ол басқа қатысушыларды итше аңдып, балағаттап жүреді. Өтірікті жиі айтады, қойған сұрақтарға жауап бермейді, санаттарды бүлдіріп жүреді, мақала өзі де жазбайды, басқаларға да жазуға бөгет жасап тұрады. Оның админ құқығын алып тастауын сұраймын. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 11:30, 2021 ж. желтоқсанның 23 (+06)
::Дауды тоқтатудың ең оңай жолы жауап бермеу, үндемеу. Қатысушыны бұғаттау кіші қауымдастықтар үшін мәселені шешудің тиімді жолы емес. Ал админнің талқылау беті баршаға ашық болғаны дұрыс. Мен дауласқым келмейтін, маңыздылығы жоқ дауларға жауап бермеймін, жауап бермей шыдай аламын, дауласқым келіп тұрған тақырыптарда жауап беремін, жауап бергенде даудың өрши түсетінін білемін алдын ала дайын боламын. Ал дайын емес адам жауап бермеу керек. Дауды шешудің тағы бір жолы араағайындық, бірақ бұл жағдайда тепе теңдік бейтараптылық сақталмай бір жаққа бүйір бұрылып кететін жағдай болады. Сіздердің дауларыңыз жан алып жан беретіндей сондай бір маңызды емес, мылалға мақалада орысша Уикипедияға сілтеу керек пе керек емес пе? админ бе &lt;s&gt;әкімші&lt;/s&gt; ме, үш әліпбиге ауыстыратын түрлендіргіш керек пе керек емес пе, туған күн бе &lt;s&gt;туылған күн&lt;/s&gt; бе? --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 11:46, 2021 ж. желтоқсанның 23 (+06)

== How we will see unregistered users ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=content/&gt;
Hi!

You get this message because you are an admin on a Wikimedia wiki.

When someone edits a Wikimedia wiki without being logged in today, we show their IP address. As you may already know, we will not be able to do this in the future. This is a decision by the Wikimedia Foundation Legal department, because norms and regulations for privacy online have changed.

Instead of the IP we will show a masked identity. You as an admin '''will still be able to access the IP'''. There will also be a new user right for those who need to see the full IPs of unregistered users to fight vandalism, harassment and spam without being admins. Patrollers will also see part of the IP even without this user right. We are also working on [[m:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation/Improving tools|better tools]] to help.

If you have not seen it before, you can [[m:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation|read more on Meta]]. If you want to make sure you don’t miss technical changes on the Wikimedia wikis, you can [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|subscribe]] to [[m:Tech/News|the weekly technical newsletter]].

We have [[m:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation#IP Masking Implementation Approaches (FAQ)|two suggested ways]] this identity could work. '''We would appreciate your feedback''' on which way you think would work best for you and your wiki, now and in the future. You can [[m:Talk:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation|let us know on the talk page]]. You can write in your language. The suggestions were posted in October and we will decide after 17 January.

Thank you. 
/[[m:User:Johan (WMF)|Johan (WMF)]]&lt;section end=content/&gt;
&lt;/div&gt;

00:17, 2022 ж. қаңтардың 5 (+06)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Johan_(WMF)/Target_lists/Admins2022(5)&amp;oldid=22532651 тізімін пайдаланып User:Johan (WMF)@metawiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Жақсы мақалаға дауыс беру ==
Кеш жарық! [[Уикипедия:Жақсы мақалаға үміткерлер/Қымыз]] деген бетте өз дауысыңызды қалдырыңыз. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 19:24, 2022 ж. қаңтардың 16 (+06)

== [[:Санат:Жедел жоюға ұсынылғандар]] ==

Қайырлы күн! Сізді мына бетті қарап шығып, тазартуға шақырамын. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 09:15, 2022 ж. қаңтардың 27 (+06)
:@[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] біразын жойдым, бірден бәрін жою міндет емес &lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 13:56, 2022 ж. қаңтардың 27 (+06)
::Мұндағы [[Гигроскопиялық]] деген бет бар, одан гөрі [[Гигроскоптық су тартқыштық]] нақтырақ болып көрінеді. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 19:47, 2022 ж. қаңтардың 27 (+06)

== Шрифт ==

Арыстанбек мырза, қазуикидің шрифті өзгерген ба? Бұрынғысы дұрыс па еді мүмкін. Және екінші сұрақ бізде қазақ әліпбиі санатқа кірсең дұрыс көрсетпейді, яғни '''аәб''' реттілігінде қазақ әріптері соңында тұрады. Соны түзетуге болама? --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 21:39, 2022 ж. ақпанның 13 (+06)

:Біріншісін бойынша енді қалай болып тұр? Екіншісі бойынша нақты санатты көрсетсең жақсы болар еді. &lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 13:09, 2022 ж. ақпанның 14 (+06)
::Майда жазу болып кетті ғой, бұрынғысы дұрыс па еді. Екінші сұрақ бойынша: кез келген санаттарға кірсеңіз ''әғү'' қазақша әліпбилер соңында тұрады --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 15:13, 2022 ж. ақпанның 14 (+06)
:::Телеграмнан скриншот жібере аласың ба? айырмашылығын көрейін. Сосын кез келген санат көбі қазақ тілінде емес пе? --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 15:15, 2022 ж. ақпанның 14 (+06)

== Үлгідегі қате ==

Қайырлы түн! [[Үлгі:Commons-inline|Мына бет]] қорғалған екен. Ондағы ''файлар'' сөзін ''файлдар'' сөзімен ауыстырсаңыз?.. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 23:27, 2022 ж. ақпанның 17 (+06)
:Қайырлы түн! {{@|Ерден Карсыбеков}} [[Арнайы:Diff/2986823|орындалды]] --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 23:32, 2022 ж. ақпанның 17 (+06)
::{{like|username=Ерден Карсыбеков}}

== Жылжыту ==

Арыстанбек мырза, Алфи мырзаны админге ұсыныпсыз, бірақ мен қарсымын (ренжімесі'''н''' ол кісі). Себебі: интерфейс, үлгілерді жақсы түсінбейді, орынсыз '''талқыға салмай''' мақала атауларын жылжыта береді. Соның кесірінен шынжырлы беттер қаптап кетті (бақылап түзетіп жүрмін). Соңғы жылжытуларын назар аударсаңыз (басқа тілдерде жекеше түрде тұр). Жалпы мақала атын, ортақ талқыға салып, дереккөздерге сілтей отырып жасаған дұрыс, міндетті тіпті --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 16:42, 2022 ж. ақпанның 18 (+06)

:Ол кісі қарсы, ниет жоқ. &lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 17:57, 2022 ж. ақпанның 18 (+06)
::Ок, түсінікті. Бірақ соңғы айтылған сөйлемге назар аудару керек. Нақты ережелерге бағыну керек, әйтпесе әркім өз жасаған жолмен жүріп міндетсіне бастайды. ПС: топқа скриншотпен жіберудің қажеті шамалы еді, керек болса сол жаққа жазар едім) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 14:19, 2022 ж. ақпанның 20 (+06)


:сіз '''''Н''''' мен '''''Ң''''' әріптерінде әдейі  шатасасыз ба әлде қалай? [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 17:59, 2022 ж. ақпанның 18 (+06)
::{{@|Madi Dos}} мен уикипедияда әдейі жүрмін. Түзетілді --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 14:19, 2022 ж. ақпанның 20 (+06)

== Интерфейс ==

Арыстанбек мырза, интерфейсті аударсаңыз дұрыс болар еді). Көп сөйлемдер ағылшынша, тіпті ''өңдемеңіз сақталды'' деген хабарламада ағылшынша көрсетіп тұр менде --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 20:56, 2022 ж. сәуірдің 2 (+06)

:Бұл ерікті жоба, аударманы да ерікті түрде аударады. Интерфейсті аударғаным үшін маған ешкім ақша төлемейді. Қазір менің аударуға уақытым жоқ. Кейін уақыт болғанда аударатын шығармын. Ал мені еріксіз түрде дәл қазір мәжбүрлеген дұрыс емес деп санаймын. Түсіністік танытар деп үміттенемін. &lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 22:50, 2022 ж. сәуірдің 2 (+06)
::Уақыт тапқанда аударарсыз деген үміттемін. Бұл жерде ешкімге ақы төленбейтіні туралы білемін, менің жуықтағы өзгерістер мен ағылшын үлгілерді қазақша үлгілермен алмастырудан қолым босамай жатыр. Сіздің тәжірибеңіз болғандықтан, сізден сұрап едім. Жарайды, рахмет --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:04, 2022 ж. сәуірдің 3 (+06)

== Рулар ==

Q-anatomiyaqazaqskoymentalnosti деген қатысушы телеграм тобында немесе хат жазуға бола ма? Жалпы сотқа беруге болады осы [[https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D2%9A%D0%B0%D1%82%D1%8B%D1%81%D1%83%D1%88%D1%8B_%D1%82%D0%B0%D0%BB%D2%9B%D1%8B%D0%BB%D0%B0%D1%83%D1%8B:Kasymov&amp;diff=3021811&amp;oldid=3021701|үшін]]. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 16:54, 2022 ж. сәуірдің 10 (+06)
:Ондайларға назар аудармау керек. Уақытты босқа құртпай жәй ғана бұғаттай салу керек. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 17:06, 2022 ж. сәуірдің 10 (+06)
::Жақсы, рахмет) Жалпы белсенділік төмендеп кетті, Нұрлан мырза кетіп қалған жоқ па? --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 17:12, 2022 ж. сәуірдің 10 (+06)
::: Ол кісіні білмеймін. Масс медиаға қол жеткізсек белсенділікті қалпына келтіруге болады. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 19:12, 2022 ж. сәуірдің 10 (+06)

== Разрешение на публикацию статьи ==

Добрый день, [[Қатысушы:Arystanbek|Arystanbek]]! Извините, что пишу на русском, я из России. Хочу создать статью про один из районов Дагестана. Дайте, пожалуйста, разрешение на публикацию. С правилами знаком, уже 10 лет как редактирую в Википедии. С уважением, --[[Қатысушы:Buntarion|Buntarion]] ([[Қатысушы талқылауы:Buntarion|талқылауы]]) 04:27, 2022 ж. сәуірдің 12 (+06)

== Ноғай тіліне көмектес ==

Сәлеметсіз бе, мен ноғайларға латын әліпбиін қолдану үшін translatewiki'де талқылау бастадым.  Өкінішке орай, бұл екіталай, өйткені мен оны сұрайтын жалғыз Пайдаланушымын.  Мен сіздердің қолдауларыңызды қалаймын, сіз оны қолдай аласыз, мысалы, пікір қалдыру арқылы.
https://translatewiki.net/wiki/Support [[Қатысушы:TayfunEt.|TayfunEt.]] ([[Қатысушы талқылауы:TayfunEt.|талқылауы]]) 17:04, 2022 ж. мамырдың 7 (+06)

== Болмашы нәрсе ==

Бастысы менің мазамды алмаса болды, мен ол кісіге бірнәрсе жазып, басын қатырып жатқан жоқпын. Алфи мырза ешқайда жоғалған жоқ) Мақаласын жазып жүр. Жақсы сылтау табылыпты ғой: неде болса уикипедиядан кетуге мен кінәлі-мыс. Негізі Алфи мырзаның мақаласына мазмұнын түзетіп немесе толықтырып жағаласқан емеспін, тек үлгілер мен санаттарды түзетіп, сол туралы жаза кеткенмін. Ол кісі сен жүрген ақымақ бала, мен философ деп ағамыз жақтырмай, дөрекі, кемсітіп жауап қатқан еді. Осы және Ерден мырзаның мазасын алмай өз жолымен жүрсем де, қайта-қайта соқтығыса береді. 

Сондықтан сіз немес Нұрлан мырза екеулеріңіз толық ережені жазып шықсаңыздар) Әрине қиын, бірақ осындай жағдай болмас үшін. Мен де жалғыз болып шамам келгенше соңғы өзгерістерге тексеріс жасап, үлгілерді толықтырып/жаңартып/жаңасын жасап уақыт бөліп жүрмін. Рахмет --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:17, 2022 ж. мамырдың 10 (+06)

:Алфы мырза бұрыңғыдай белсенді емес, ереже басқа уики бөлімдерде бар ғой, оны аударуға да уақыт керек. &lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 17:29, 2022 ж. мамырдың 11 (+06)

== Қорытынды шығару ==

Қайырлы күн! [[Уикипедия:Жақсы мақалаға үміткерлер/Қымыз]] бетіне қорытынды шығарып кетсеңіз? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 14:26, 2022 ж. мамырдың 17 (+06)

:Қортынды шығаруға әлі ерте, біраз қолдаушы дауыстар керек, әрі ескертпелер ескерілуі керек &lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 14:57, 2022 ж. мамырдың 17 (+06)
:: [[Уикипедия:Таңдаулы мақалаға үміткерлер/Қара құрдым|Мына сіз ұсынған бетте]] қорытынды бір айдың ішінде шығарылды, дауыстар саны да сол. Мүмкін сіз қорытындыны шығаруға қорқақтап жүрген шығарсыз? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 15:53, 2022 ж. мамырдың 17 (+06)
:::@[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] қалыс дауыс көп, ол шындығында жартылай қарсы немесе жартылай қолдау дауыс болуы мүмкін. Мен дауысымды сіздің көңіліңізді қимай қарсы дауысқа өзгерткен жоқпын. Сондықтан әлі біраз қолдау дауыс керек. &lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 23:19, 2022 ж. мамырдың 17 (+06)
::::Қалыс дауыстар ешқашанда еш санақта ескерілмейтін еді ғой. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 23:55, 2022 ж. мамырдың 17 (+06)
:::::Олардың дауысы емес айтқан ескертпелері ескеріледі &lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 10:46, 2022 ж. мамырдың 18 (+06)

== Уикидәйек бөлімі бойынша ұсынысым бар ==

Құрметті админ мырза, Уикидәйек бөлімінде бар жоғы 20 шақты қазақтың мақал-мәтелі енгізілген екен. Ал біз, оқушылармен бірге қазақтың  16мыңға жуық мақал-мәтелін енгізгіміз келеді. Бізге осындай мүмкіндік бере аласыздар ма? Ол үшін кімге жүгіне аламын?
--[[Қатысушы:Aseltengebaeva21nis|Aseltengebaeva21nis]] ([[Қатысушы талқылауы:Aseltengebaeva21nis|талқылауы]]) 16:16, 2022 ж. мамырдың 18 (+06)

:@[[Қатысушы:Aseltengebaeva21nis|Aseltengebaeva21nis]] [[:m:Proposals for closing projects/Closure of Kazakh Wikiquote|бұл жоба белсенді болмағандықтан жабылған]]. Мүмкіндіктеріңізді қазақша Уикипедия дамуына жұмсағандарыңыз дұрыс болар. &lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 17:08, 2022 ж. мамырдың 18 (+06)
* Құрметті Әсел, қазір бұл жоба инкубаторлық қалыпқа көшті. Яғни жаңа материалдарды енгізу үшін сізге [https://incubator.wikimedia.org/wiki/Wq/kk/%D0%91%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%8B_%D0%B1%D0%B5%D1%82 мына бетке] өтуіңізге болады. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 18:58, 2022 ж. мамырдың 19 (+06)

== Madi Dos ==

Madi Dos қатысушыны неге бұғаттадыңыз, сәлде болсын біраз нәрсені үйреніп, түсініп келе жатқан қатысушы еді. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:50, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)

:Ол үнемі орысша ерегесіп қосып сөйлейді, айтса түсінбейді. &lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 09:49, 2022 ж. мамырдың 24 (+06)
::Егер сол үшін болса, бұғаттан босатамын. Вандалдар ұқсап мән-мағынасыз сөйлемдер енгізіп немесе біреудің қайта-қайта мазасын алып жатқан жоқ --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:32, 2022 ж. мамырдың 26 (+06)
::Сен ауысып , ауышып қалғансың ау деймін, Арыстанбек. 
::Немене мені телеграм топтан өшіріп жойып тастадың? 
::Бір адекватты админ ба десем , өздеріңнің эгоистік тәжіңді қайрайтын орынға айналдырып алыпсың ғой Арыстанбек мырза. Бопты, айтарға сөзім жоқ. [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 15:51, 2022 ж. мамырдың 27 (+06)
::маған десеңдер өшіре салыңдаршы мәңгілікке, бопты. 
::Өмір сүруіңе бөгет жасап жүр екенмін ғой бопты сөйте ғой айналайын Арыстанбек
::))))))
::Орысша айтқанда фигней страдаешь))) Басқа сөз жоқ солай жеткізуге))) [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 15:56, 2022 ж. мамырдың 27 (+06)

:[[Қатысушы:Madi Dos|@Madi Dos]] қазақша дұрыстап жаз десе ерегесіп әдейі қате жазасың ғой, енді қайталанса тағы бұғаттаймын, сен қазақ тілінің жауысың &lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 15:58, 2022 ж. мамырдың 27 (+06)
::бұғаттасаң бұғаттай бер, сен аурусың негізі. [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 16:03, 2022 ж. мамырдың 27 (+06)

:[[Қатысушы:Madi Dos|@Madi Dos]] сен де аурусың, ерегескенді жақсы көресің &lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 16:06, 2022 ж. мамырдың 27 (+06)
::Дәріңді ішіп жүрші.))))  [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 21:16, 2022 ж. мамырдың 27 (+06)

== Жетісу облысы ==

Арыстанбек мырза, Жетісу облысы (Қазақстан) мақаласының атын [[Жетісу облысы]]на өзгерту үшін [[Жетісу облысы (Ресей империясы)]]-на сілтейтін аттас бетті өшіру керек болып тұр. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 03:49, 2022 ж. маусымның 12 (+06)
:@[[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] дұрыс жасадым ба көріп шығыңыз. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 08:35, 2022 ж. маусымның 12 (+06)

Иә, көп рахмет. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 14:51, 2022 ж. маусымның 12 (+06)

Енді Тарбағатай ауданына сілтеуші [[Ақсуат ауданы]] бетін жою керек болып тұр. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 15:55, 2022 ж. маусымның 15 (+06)
:Екеуі екі бөлек аудан ба? --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 15:59, 2022 ж. маусымның 15 (+06)

Иә, бөлек аудандар. Ақсуат ауданының бөлек мақаласы болса да, Ақсуат ауданын Тарбағатай ауданына сілтеп қойған. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 20:06, 2022 ж. маусымның 15 (+06)

Сосын [[:Санат:Абай ауданы (Шығыс Қазақстан облысы) елді мекендері]] бетін де кетіру керек [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 22:14, 2022 ж. маусымның 15 (+06)

Осы бетті [[:Санат:Қапшағай қалалық әкімдігі ауылдық округтері]]. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 01:06, 2022 ж. маусымның 17 (+06)

Санат:Қапшағай қалалық әкімдігі ауылдық округтері [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 01:07, 2022 ж. маусымның 17 (+06)
:@[[Қатысушы:Білгіш Шежіреші]] ойыңызды толық ашып жазсаңыз, қазіргісі дым түсініксіз. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 11:17, 2022 ж. маусымның 18 (+06)

== Айдын Касымов мақалаларды жойып жүр ==

Осы аталған қатысушы [[А.Байтұрсынов жазуы және емле ережелерінің тарихы]] деген мақаланы жойды, [[Қайта жаңғырту]] деген мақаланы жоюға ниеттенді, Брэнсон және Непомнящий туралы мақалаларды жедел жоюға ұсынды. Олай істеме десе, құлақ аспайды. Бұл нағыз вандал ғой. Оған не істеуге болады екен? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 23:50, 2022 ж. маусымның 13 (+06)

== Таңдаулы/жақсы мақалалар ==

Қайырлы кеш Арыстанбек мырза! Мен таңдаулы және жақсы мақалалар жобасын реттеп, жаңартып, тізімдерге толтырып жатқанмын. Таңдаулы мақала түсінікті ол, жақсы мақаланы түгендеп жатқанда, қызық нәрсе болды: (жақсы мақала үлгісіне сілтенген мақалалар бойынша тексеріп жатқанмын) ''Mband''  деген мақалаға өздігінше ''жақсы мақала үлгісін'' қойып қойыпты пысықтар) Алып тастадым, сәл болмағанда тізімге енгізе жаздадым. '''Енді өтініш сізден 18 жақсы мақалалардың дауыс берген тізімдерін қайдан табуға болады?''' 


ПС жалпы қазуикиге таңдаулы/жақсы мақалаларды көбісін жаңарту керек, кейбіреулері лайықты да емес, ескірген. Әрине сын айта салу оңай, бірақ әзірбайжан, түрік уикилерден біздікі әлдеқалай нашарлау болып тұр. Мақала жазып жарысқанша, сапаға көңіл бөлсе мықты болар еді. Неге сондай ақшалай/сыйлық ретінде жарыс ұйымдастырмайды екен. Сонда 1000 шақты сапасыз мақаланы тексерістен өткізбес едік [[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:17, 2022 ж. шілденің 7 (+06)
:Қайырлы күн! Оны [[Уикипедия:Таңдаулы_мақалаға_үміткерлер/Мұрағат]] бетіндегідей жазып шықса болады немесе &lt;tt&gt;Уикипедия:Жақсы мақалаға үміткерлер/&lt;/tt&gt; деп іздеу жолағына жазса шығады. Тікелей сілтемесі: https://kk.wikipedia.org/w/index.php?search=Уикипедия%3AЖақсы+мақалаға+үміткерлер%2F&amp;title=Арнайы%3AІздеу&amp;go=Өту&amp;ns0=1. 

Екінші сұрақ бойынша жарыс ұйымдастыратын адам жоқ қой. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 12:09, 2022 ж. шілденің 7 (+06)

== Check your email ==

Hello! Please check your email. Thanks,  [[User:Mehman97|&lt;span style=&quot;color:#ff0500&quot;&gt;'''''Mehman'''''&lt;/span&gt;]] [[User Talk:Mehman97|&lt;span style=&quot;color:#0500ff&quot;&gt;'''''97'''''&lt;/span&gt;]] 19:47, 2022 ж. шілденің 11 (+06)

== Кенттік және қалалық әкімдік үлгілерін құру ==

Саламатсыз ба, Арыстанбек мырза! Айтайын дегенім, [[Үлгі:Қазақстан ауылдық округі|ауылдық округтің үлгісі]] бар да, кенттік әкімдік пен қалалық әкімдіктің үлгілері жоқ екен, сәйкесінше кенттік/қалалық әкімдіктердің мақалаларында үлгі кірістірілмеген. Соларды құрсам бола ма (ауылдық округ үлгісінің негізінде)? Әлде тек ондайды әкімшілер құра ма? [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 00:22, 2022 ж. шілденің 15 (+06)
:{{@|Білгіш Шежіреші}} мен жауап бере салайын, кенттік, қалалық әкімдіктер аса көп емес, сондықтан ауылдық округ үлгісін пайдалана берген дұрыс шығар. Үлгі атауының басқа қандай айырмашылығы бар, дубликат үлгі болуы мүмкін --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 16:37, 2022 ж. шілденің 16 (+06)
::Жарайды, рахмет. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 22:22, 2022 ж. шілденің 16 (+06)

@[[Қатысушы:Kasymov|Kasymov]], [[Әл-Фараби ауданы]] мақаласына &quot;Қазақстан ауданы&quot; үлгісін қойып едім, оны алып тастапсыз. Сонда оны ауылдық ауданға қоюға болады да, қалалық ауданға қоюға болмай ма? Мүмкін &quot;Қалалық аудан&quot; деген басқа үлгі құру керек шығар? [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 04:27, 2022 ж. шілденің 19 (+06)
:{{@|Білгіш Шежіреші}} мүмкін солай, аудан деген үлгі жасау керек шығар (орыс уикиден қарап) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:57, 2022 ж. шілденің 22 (+06)
::Онда орысша уикиге қарап, сол үлгіні жасап көрейін. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 00:50, 2022 ж. шілденің 24 (+06)

== Again, check your email ==

Hello. Please check your email. Thanks, – [[User:Mehman97|&lt;span style=&quot;color:#ff0500&quot;&gt;'''''Mehman'''''&lt;/span&gt;]] [[User Talk:Mehman97|&lt;span style=&quot;color:#0500ff&quot;&gt;'''''97'''''&lt;/span&gt;]] 23:38, 2022 ж. шілденің 30 (+06)

:[[Қатысушы:Mehman97|@Mehman97]] HI. I can't find any emails from you. &lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 08:30, 2022 ж. тамыздың 2 (+06)
::Well. You should have checked Spam, but unfortunately the deadline for completing the form was July 31st. [[User:Mehman97|&lt;span style=&quot;color:#ff0500&quot;&gt;'''''Mehman'''''&lt;/span&gt;]] [[User Talk:Mehman97|&lt;span style=&quot;color:#0500ff&quot;&gt;'''''97'''''&lt;/span&gt;]] 14:42, 2022 ж. тамыздың 2 (+06)

== Бот дәрежесіне сұраныс ==

Саламатсыз ба, [[Қатысушы:BilgishShezhireshiBot|BilgishShezhireshiBot]] деген ботыма сәйкес бот статусын беруіңізді сұраймын. Талаптардың бәрін орындадым. [[Уикипедия:Бот дәрежесіне сұраныс]] бетіне де жаздым, жауап болмады. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 00:10, 2022 ж. тамыздың 5 (+06)

== [[Уикипедия:Жақсы мақалаға үміткерлер/Қымыз]] ==
Қайырлы кеш! Мынау бетте екі жаңа дауыс қосылды, қорытынды шығаруыңызды сұраймын. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 23:14, 2022 ж. тамыздың 22 (+06)</text>
      <sha1>qusdxhs2m9bm9se3v91l4bmqi0uj2me</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Жиделі</title>
    <ns>0</ns>
    <id>492934</id>
    <revision>
      <id>3063442</id>
      <parentid>2679198</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T11:09:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1577" xml:space="preserve">'''Елді мекендер:'''

* [[Жиделі (Балқаш ауданы)|Жиделі]] – [[Алматы облысы]] [[Балқаш ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жиделі (Мойынқұм ауданы)|Жиделі]] – [[Жамбыл облысы]] [[Мойынқұм ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жиделі (Тараз қалалық әкімдігі)|Жиделі]] – [[Жамбыл облысы]] Тараз қалалық әкімдігіне қарасты ауыл.
* [[Жиделі (Жетісу облысы)|Жиделі]] – [[Жетісу облысы]] [[Панфилов ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жиделі (Келес ауданы)|Жиделі]] – [[Түркістан облысы]] [[Келес ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жиделі (Шығыс Қазақстан облысы)|Жиделі]] – [[Шығыс Қазақстан облысы]] [[Күршім ауданы]]ндағы ауыл.

'''Өзендер:'''

* [[Жиделі өзені (Алматы облысы)]]
* [[Жиделі өзені (Жаңақорған ауданы)]]
* [[Жиделі өзені (Қарағанды облысы)]]
* [[Жиделі өзені (Шиелі ауданы)]]

'''Басқа мағыналар:'''
* [[Жиделі көшесі (Астана)]]
* [[Жиделі (құдық)]]
* [[Жиделі (шығанақ)]]
* [[Жиделі ауылдық округі (Алматы облысы)]]
* [[Жиделі ауылдық округі (Түркістан облысы)]]

{{айрық}}</text>
      <sha1>ermyj5hcswgqyyss2dk4d5dpve123n4</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063448</id>
      <parentid>3063442</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T11:11:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1577" xml:space="preserve">'''Елді мекендер:'''

* [[Жиделі (Алматы облысы)|Жиделі]] – [[Алматы облысы]] [[Балқаш ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жиделі (Мойынқұм ауданы)|Жиделі]] – [[Жамбыл облысы]] [[Мойынқұм ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жиделі (Тараз қалалық әкімдігі)|Жиделі]] – [[Жамбыл облысы]] Тараз қалалық әкімдігіне қарасты ауыл.
* [[Жиделі (Жетісу облысы)|Жиделі]] – [[Жетісу облысы]] [[Панфилов ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жиделі (Келес ауданы)|Жиделі]] – [[Түркістан облысы]] [[Келес ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жиделі (Шығыс Қазақстан облысы)|Жиделі]] – [[Шығыс Қазақстан облысы]] [[Күршім ауданы]]ндағы ауыл.

'''Өзендер:'''

* [[Жиделі өзені (Алматы облысы)]]
* [[Жиделі өзені (Жаңақорған ауданы)]]
* [[Жиделі өзені (Қарағанды облысы)]]
* [[Жиделі өзені (Шиелі ауданы)]]

'''Басқа мағыналар:'''
* [[Жиделі көшесі (Астана)]]
* [[Жиделі (құдық)]]
* [[Жиделі (шығанақ)]]
* [[Жиделі ауылдық округі (Алматы облысы)]]
* [[Жиделі ауылдық округі (Түркістан облысы)]]

{{айрық}}</text>
      <sha1>6p19d4ihl2o9xltbufgwuww9hp61i70</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қоңыртөбе</title>
    <ns>0</ns>
    <id>493328</id>
    <revision>
      <id>3063346</id>
      <parentid>2675139</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T08:11:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Салиха</username>
        <id>17167</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1243" xml:space="preserve">'''Қоңыртөбе''' сөзі төмендегіше мағыналар білдіруі мүмкін:

'''Елді мекендер:'''

* [[Қоңыртөбе (Жамбыл ауданы)|Қоңыртөбе]] – [[Жамбыл облысы]] [[Жамбыл ауданы (Жамбыл облысы)|Жамбыл ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Қоңыртөбе (Жуалы ауданы)|Қоңыртөбе]] – [[Жамбыл облысы]] [[Жуалы ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Қоңыртөбе (Түркістан облысы)|Қоңыртөбе]] – [[Түркістан облысы]] [[Келес ауданы]]ндағы ауыл.

'''Тау:'''
* [[Қоңыртөбе (тау, Қарағанды облысы)|Қоңыртөбе]] – [[Итжон]] тауларының батыс бөлігіндегі шоқылы тау.
* [[Қоңыртөбе (тау, Ақтөбе облысы)|Қоңыртөбе]] – [[Қызылкөл (көл, Ақтөбе облысы)|Қызылкөл]] көлінің солтүстік-батысындағы тау.

'''Басқа мағыналар:'''

* [[Қоңыртөбе шыны өндірісі]] – ортағасырлық шеберхана.

{{айрық}}</text>
      <sha1>a0cpz118dmhlp86x1x67nody3o5emvq</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Шөптікөл ауылдық округі</title>
    <ns>0</ns>
    <id>493949</id>
    <revision>
      <id>3063242</id>
      <parentid>2820775</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T18:49:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="599" xml:space="preserve">* [[Шөптікөл ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы)|''Шөптікөл ауылдық округі'']] – [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Қаратөбе ауданы]]ндағы таратылған әкімшілік бірлік.
* [[Шөптікөл ауылдық округі (Ғабит Мүсірепов ауданы)|Шөптікөл ауылдық округі]] – [[Солтүстік Қазақстан облысы]] [[Ғабит Мүсірепов ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

{{айрық}}</text>
      <sha1>8uptl072x9dbbh82zljjlrs4f5al2v1</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Самар (арал)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>503646</id>
    <revision>
      <id>3063212</id>
      <parentid>2633943</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T15:49:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Орел Карл</username>
        <id>81620</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Орел Карл [[Самар]] бетін [[Самар (арал)]] бетіне жылжытты</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3343" xml:space="preserve">{{Арал
 |Атауы             = Самар
  |Шынайы атауы     = war/Samar
 |Сурет             = Ph locator map samar island.png
  |Сурет тақырыбы   = Самар аралының Филипппиндер архипелагында орналасуы
 |Координаттары     = 12/3/N/125/7/E
  |CoordScale       = 
 |Елдер             = Филиппиндер
  |Аймақ            = Самар (провинция)
   |Аудан           = 
 |Архипелаг         = Филиппиндер
 |Акватория         = Филипппин теңізі
 |Ауданы            = 12849,4
 |Ең биік нүктесі   = 850
 |Халқы             = 1751267
  |Санақ жылы       = 2010
 |Позициялық карта       = 
 |Ортаққордағы санаты    = Samar Island
}}
[[Сурет:Panapukan beach.jpg|thumb|Самар аралындағы Панапукан]]
'''Самар''' ([[Варай тілі|вар.]] ''Samar'', {{coord|12|03|N|125|07|E|}}) — Филиппин архипелагының орталығында орналасқан аралдардың бірі.

Жері - 12849,4 кm².&lt;br /&gt;
Көп бөлігінің орташа биіктігі таулар мен қыраттар (биікт. 850 м) алып жатыр.&lt;br /&gt;
Жағалауы жазық, қатты тілімделген, шығанақтар  мен қойнаулары көп.&lt;br /&gt;
Климаты тропиктік, жылдық жауын-шашын мөлшері 2500-3500 мм.&lt;br /&gt;
Мәңгі жасыл тропиктік орман өседі. Кокос пальмасы, абака, ананас т.б. өседі.&lt;br /&gt;
Кемірушілердің Филиппин архипелагына ғана  тән бірнеше түрлері мекендеген.

== Тарихы ==
Европалықтар үшін аралды испан теңізшісі  Руи Лопес де Виллалобос (Ruy López de Villalobos) 1543 жылы ашты.

== Халқы===
Ең ірі қаласы - Калбайог (вар. Calbayog). Аралда үш аймақтан құралады - Самар (733 377 тұр.), Солтүстік Самар (589 013 тұр.) және Шығыс Самар (428 877 тұр.). 2010 ж. мәліметі бойынша осы үш аймақтың тұрғындарының жалпы саны -  1 751 267 адам[2], көбісі  — висайя.

== Экономика ==
Тамақ өнеркәсібі, кен қазушы өнеркәсіп, ағаш өнеркәсібі орындары жұмыс істейді.

Халық жер шаруашылығымен (күріш, маис, банан, цитрус, манго, кофе, какао, абака, қантты құрақ өсіру), мал шаруашылығымен (енеке, бұқа, ешкі, шошқа, тауық, үйрек өсіру), балық аулаумен айналысады.

Жергілікті халықтың арасында темір және ағаш ұсталық қолөнері, қыш-құмыра кәсіпшілігі, ротанг  пен бамбуктан тоқу, әшекей бұйымдар жасау кең дамыған.

[[Санат:Филиппиндер аралдары]]</text>
      <sha1>mz83vq1wfbkxicgr6t2rgnghs0k0kim</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Еңбекші (Панфилов ауданы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>503662</id>
    <revision>
      <id>3063470</id>
      <parentid>2741658</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T11:29:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3848" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан|статусы=Ауыл|тұрғыны=1533|мекен түрі=ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі|мекені=Талды ауылдық округі (Жетісу облысы){{!}}Талды|ішкі бөлінісі=|әкімі=|құрылған уақыты=|алғашқы дерек=|бұрынғы атаулары=|статус алуы=|жер аумағы=|климаты=|санақ жылы=2009|ауданы=Панфилов|тығыздығы=|шоғырлануы=|ұлттық құрамы=|конфессионалдық құрамы=|этнохороним=|телефон коды=|пошта индексі=|пошта индекстері=|ортаққордағы санаты=|сайты=|кестедегі аудан=Панфилов ауданы{{!}}Панфилов|кестедегі облыс=Жетісу облысы{{!}}Жетісу|атауы=Еңбекші|lat_sec=21|сурет=|әкімшілік күйі=|елтаңба=|ту=|елтаңба сипаттамасы=|ту сипаттамасы=|елтаңба ені=|ту ені=|lat_deg=44|lat_min=19|lon_deg=79|облысы=Жетісу облысы|lon_min=53|lon_sec=19|CoordAddon=type:city(1226000)_region:KZ|CoordScale=|ел картасы=|облыс картасы=|аудан картасы=|ел картасының өлшемi=|облыс картасының өлшемi=|аудан картасының өлшемi=|сайт тілі=}}

{{Мағына|Еңбекші}}
'''Еңбекші''' — [[Жетісу облысы]] [[Панфилов ауданы]], [[Талды ауылдық округі (Жетісу облысы)|Талды ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Жаркент]] қаласынан солтүстік-батысқа қарай 15 км-дей, округ орталығы — [[Лесновка (Қазақстан)|Лесновка]] ауылынан 2 км-дей жерде [[Өсек өзені|Өсек]] (Үсек) өзенінің аңғарындағы жусан аралас әр түрлі астық тұқымдас шөп өскен тау бөктерінің қоңыр, бозғылт қоңыр топырақты өңірінде орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 1745 адам (879 ер адам және 866 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 1533 адамды (762 ер адам және 771 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1222&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt; 

== Тарихы ==
[[1950 жыл|1950]]-[[1997 жыл|1997]] жылдары &quot;Октябрьдің 40 жылдығы&quot; ұжымдарының бөлімшесі ретінде іргесі қаланды. Оның негізінде 1997 жылдан Еңбекшіде 90 шаруа қожалығы жұмыс істейді. 

== Инфрақұрылымы ==
Орта мектеп, фельдшер-акушерлік пункт бар. Тұрғындары басқа елді мекендермен автомобиль жолы арқылы қатынасады.&lt;ref&gt;Жетісу энциклопедия. - Алматы: «Арыс» баспасы, 2004 жыл. — 712 бет + 48 бет түрлі түсті суретті жапсырма. ISBN 9965-17-134-3&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Панфилов ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Панфилов ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>ppei4f4ifg2j7qxkfug8ma8k8wmmtuu</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Гүлнұр Зұлқаршын</title>
    <ns>0</ns>
    <id>507849</id>
    <revision>
      <id>3063268</id>
      <parentid>3061116</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T20:00:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>J.J.Portman</username>
        <id>116954</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2003" xml:space="preserve">{{Тұлға
 |Есімі                 = Гүлнұр Зұлқаршын
 |Шынайы есімі          = Гүлнұр Зұлқаршынқызы
 |Туған күні          =  10.10.1979
 |Ұлты                  =  Қазақ
}}
'''Гүлнұр Зұлқаршын''' (1979 жылы 10 қазанда  [[Қытай Халық Республикасы]]нда туған) – [[қазақстан]]дық ақын. 1998 жылы [[Шығыс Қазақстан]] облысы Жарма ауданына келіп қоныстанды. 

[[Александр Сергеевич Пушкин|А.С. Пушкин]]нің туғанына 210 жыл толуына, [[Сәкен Сейфуллин]]нің туғанына 105 жыл толуына және отбасы жылына арналған «свободной музы произношение» 5 өңірлік поэзия байқауларының жүлдегері (2009), аудандық «Ауылың қалай, ақыным?» атты ақындар айтысының екі дүркін 1- орын алған жүлдегері (2010ж), Ұлы Жеңістің 165 жылдығына арналған облыстық жыр мүшәйрасының 3- орын жүлдегері, П. Васильевтің 100 жылдық мерейтойына арналған жыр мүшәйрасының 2-орын жүлдегері. 
2011 жылы [[Өскемен]]нің іргесіндегі «Шығыс» ықшамауданы салынған соң, отбасымен осында көшіп келеді. Бүгінде осы ықшамауданның  әкімшілігінде бас маман болып қызмет істейді.&lt;ref&gt;Шығыс Қазақстан облысы мәдениеті кітабы, АТАМҰРА&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
&lt;references/&gt;

[[Санат:Мәдениет]]
[[Санат:Қазақ ақындары]]
[[Санат:1979 жылы туғандар]]</text>
      <sha1>o78nd61n0u70o0bkagyblk1cb6rt6y9</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Николай Викторович Подгорный</title>
    <ns>0</ns>
    <id>524125</id>
    <revision>
      <id>3063221</id>
      <parentid>3050824</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T16:12:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Gerelyi</username>
        <id>121370</id>
      </contributor>
      <comment>Fixed grammar</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8272" xml:space="preserve">{{Мемлекеттік қайраткер
 | Қазақша есімі        = Николай Викторович Подгорный
 | Шынайы есімі         = Микола Вікторович Підгорний 
 | Суреті               = Nikolai Podgorny Bundesarchiv cropped.JPG
 | Сурет ені            = 280
 | Атауы                =
 | Титулы               =Жоғарғы Президиумнің орынбасары
 | Ту                   = Flag of the Soviet Union.svg
 | Ту2                  = 
 | Реті                 = 6
 | Басқара бастады      =[[9 желтоқсан]] [[1965 жыл]]
 | Басқаруын аяқтады    = [[16 маусым]] [[1977 жыл]]
 | Ізашары              =Анастас Иванович Микоян
 | Ізбасары             = Леонид Ильич Брежнев
 | Президент            = 
 | Премьер              =
 | Титулы_2             =«Политбюро ЦК КПСС» мүшесі
 | Ту_2                 = Symbol-hammer-and-sickle.svg
 | Ту2_2                = 
 | Президент_2            = 
 | Реті_2               = 
 | Басқара бастады_2    = [[4 мамыр]] [[1960 жыл]]
 | Басқаруын аяқтады_2  =[[24 мамыр]] [[1977 жыл]]
 | Ізашары_2            =
 | Ізбасары_2           = 
 | Титулы_3             = «Политбюро ЦК КПСС» 
 | Ту_3                 =Symbol-hammer-and-sickle.svg
 | Реті_3               = 
 | Басқара бастады_3    = [[18 маусым]] [[1958 жыл]]
 | Басқаруын аяқтады_3  = [[4 мамыр]] [[1960 жыл]]
 | Ізашары_3            = 
 | Ізбасары_3           = 
 | Титулы_4             =Комунисттік партияның секретарі
 | Ту_4                 =Symbol-hammer-and-sickle.svg
 | Ту2_4                = 
 | Реті_4               = 8
 | Басқара бастады_4    = [[26 желтоқсан]] [[1957 жыл]]
 | Басқаруын аяқтады_4  = [[2 маусым]] [[1963 жыл]]
 | Ізашары_4            = Алексей Илларионович Кириченко
 | Ізбасары_4           =Пётр Ефимович Шелест
 | Туған күні         = 18.02.1903
 | Туған жері         = Карловка
 | Қайтыс болған күні   =  11.1.1983
 | Қайтыс болған жері   = [[Мәскеу]]
 | Жерленді             = Новодевичье
 | Діні                 = 
 | Әкесі                =
 | Анасы                =
 | Жұбайы               =
 | Балалары             = 
 | Партиясы             = 
 | Білімі               = 
 | Атағы      =
 | Қызмет еткен жылдары       = 
 | Сайты                = 
 | Commons              = 
 | Марапаттары          =
 |Қолтаңбасы             = Nikolai Podgorny Signature 1967.png
}}
'''Подгорный Николай Викторович''' ({{lang-uk|Микола Вікторович Підгорний}}, 18. ақпан 1903 ж., Карловка қаласы, қазіргі Полтава облысы — 12 қаңтар 1983 ж., [[Мәскеу]]}} — Совет Одағы Коммуннстік партиясының, Совет мемлекетінің, халықаралық коммунистік және жұмысшы қозғалысының қайраткері, Соң. Еңбек Ері атағын 2 рет алған (1963, 1973). 1930 жылдан КПСС Подгорный мүшесі. Жұмысшы отбасында туған. 1917 жылдан Карловка бас механика шеберханасында үйренуші, слесарь болды. 1921—23 ж. Карловка ауданы комсомол комитетінің секретары. Жұмысшы факультетін (1926), тамақ өнеркәсібінің Киев технол. институтын (1931) бітірді. 1931—37 ж. қант өнеркәсібі орындарында істеді. 1937—39 ж. Винница облыс қант тресі бас инженерінің орынбасары, Каменск—Подольск обл. қант тресінің бас инженері. 1939—42 ж. УССР Тамақ өнеркәсібі халкомының орынбасары, КСРО Тамақ өнеркәсібі халкомының орынбасары. 1942—1944 ж. тамақ өнеркәсібі Мәскеу технол. институтының директоры.[[Украина]] территориясы неміс-фашист басқыншылардан азат етілгеннен кейін Подгорный КСРО және УССР үкіметтерінің өкілі ретінде азат етілген аудандарда Совет өкіметі органдарын құруға, халықты азық-түлікпен жабдықтауға, тамаң өнімдері өнеркәсіп орындарының жұмысын, республиканың жау талқандап кеткен халық ш-н қалпына келтіруге белсене қатысты. 1944—50 ж. УССР Тамақ өнеркәсібі халкомының орынбасары. УССР Мин. Советінің КСРО үкіметі жанындағы тұрақты өкілі. 1950—53 ж. Украина КП Харьков обкомының 1-секретары. 1953—63 ж. Украина ЦП ОИ 2-секретары және оның 1-секретары. 1963— 65 ж. НПСС ОК секретары. 1965 жылдың желтоқсанынан КСРО Жоғары Советі Президиумының Председателі.Подгорный  партияның 19-съезінде КПСС Орталық тексеру комиссішсының мүшесі, 20, 22—25-съездерінде КПСС ОК мүшелігіне сайланды. 1958—60 ж. КПСС ОК Президиумының мүшелігіне кандидат, 1960—1966 ж. оның Президиум мүшесі, 1966 жылдың сәірінен КПСС ОК Саяси Бюросының мүшесі. 4—9 КСРО Жоғарғы Советінің депутаты. 1958 жылдан КСРО Жоғарғы Советі Президиумының мүшесі. РКФСР және УССР Жоғарғы Советтерінің депутаты болып сайланды.
КПСС ОК Саяси Бюросының мүшесі, КСРО Жоғарғы Советі Президиумының Председателі ретінде Подгорный партия жоспарларын жүзеге асыруға, соц. демократияны жетілдіруге, еңбекшілер депутаттары Советтерінің ролін арттыруға, заңдылықты нығайтуға т. б. мәселелерге көңіл бөледі. Өзінің күнделікті жұмысында советтік сыртқы саясатты жүзеге асыру, КСРО-ның халықар. бағытын нығайту жолында зор жұмыстар істеп келеді. КПСС делегациясын басқарып және оның құрамында туысқан коммунистік және жұмысшы партияларының съездеріне қатысты. Совет партия-үкімет делегациясын басқарып шетелдерде бірнеше рет болды. 5 рет Ленин орденімен, Еңбек Қызыл Ту орденімен және медальдармен марапатталған, БХР, МХР, ЧССР және Финляндияның жоғары мемлекет наградаларын алған.&lt;ref&gt;Қазақ Совет Энциклопедиясы, 9 том&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Тұлғалар]]
[[Санат:Социалистік еңбек ерлері]]</text>
      <sha1>fc0y57yx2td0fxdtciitedkw3prku00</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қоңыртөбе (тау, Қарағанды облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>533691</id>
    <revision>
      <id>3063343</id>
      <parentid>2988507</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T08:07:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Салиха</username>
        <id>17167</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Салиха [[Қоңыртөбе (тау)]] бетін [[Қоңыртөбе (тау, Қарағанды облысы)]] бетіне жылжытты: Атауын өзгерту</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2771" xml:space="preserve">{{Тау
 |Түрі                     = Тау сілемі
 |Атауы                = Қоңыртөбе тауы
  |Шынайы атауы  = 
 |Сурет             =     
  |Сурет ені     =  
  |Сурет атауы                =      
  |lat_dir = |lat_deg =  49|lat_min =  12|lat_sec = 24
  |lon_dir = |lon_deg =  74|lon_min =  31|lon_sec =26  
  |region                 =  
  |CoordScale             = 
 |Орналасуы            =  {{KAZ}}, [[Қарағанды облысы]] [[Бұқар жырау ауданы]] [[Қарақұдық (Қарағанды облысы)|Қарақұдық]] ауылының оңтүстік-шығысында 5 км жерде
  |Тау жүйесі         =   Итжон таулары
 |Пайда болған кезеңі     =   
 |Аумағы                 =  
  |Ұзындығы                  = 3 
  |Ені                 =  1
 |Ең биік шыңы      = 
  |Биіктігі                 = 588
 |Карта                   = 
 |Позициялық карта 1     =  Қазақстан
  |ПозКарта 1 ені     = 
  |crosses180             = 
 |Позициялық карта 2     = Қазақстан Қарағанды облысы 
  |ПозКарта 2 ені     = 
 |Ортаққордағы санаты = 
}}
{{мағына|Қоңыртөбе}}
'''Қоңыртөбе''' – [[Итжон]] тауларының батыс бөлігіндегі шоқылы тау.

== Географиялық орны ==
[[Қарағанды облысы]] [[Бұқар жырау ауданы]] [[Қарақұдық (Қарағанды облысы)|Қарақұдық]] ауылының оңтүстік-шығысында 5 км жерде орналасқан. Абсолюттік биіктігі 588 м. Батыстан шығысқа қарай ендік бағытта 3 км-ге созылып жатыр, енді жері 1 км.

== Жер бедері ==
Беткейі көлбеу келген. Солтүстігінде Жетіқұдық, оңтүстігінде Ақбала, батысында Үш келіншек қоныстары жатыр.

== Өсімдігі ==
Сортаңды қызғылт қоңыр қиыршық топырақ жамылғысында селеу, қызғылт селеу, жусан, өлең, сұлыбас, бетеге, т.б. өседі.&lt;ref&gt;Қазақстан табиғаты:Энциклопедия / Бас ред. Б.Ө.Жақып. - Алматы:&quot; Қазақ энциклопедиясы&quot; ЖШС, 2011. Т.З. - 304 бет. ISBN 9965-893-64-0 (Т.З.), ISBN 9965-893-19-5&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Қарағанды облысы таулары]]</text>
      <sha1>j2ahk014fnk2d5i2voird7ddvlk122i</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Үлгі:Индер ауданы елді мекендері</title>
    <ns>10</ns>
    <id>539350</id>
    <revision>
      <id>3063153</id>
      <parentid>3051496</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T12:57:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1392" xml:space="preserve">{{Навигациялық жол
 |state = &lt;includeonly&gt;{{{state|collapsed}}}&lt;/includeonly&gt;
 |navbar = plain
 |түс         = {{түс|Қазақстан}}
 |сурет  = 
 |сурет2 = 
 |жасыру       = 
 |тақырыбы     = [[Атырау облысы]] [[Индер ауданы]] елді мекендері
 |мазмұны   = {{nobr| [[Аққала (Атырау облысы)|Аққала]] •}}
{{nobr| [[Ақтан (ауыл)|Ақтан]] •}}
{{nobr| [[Бөдене (Атырау облысы)|Бөдене]] •}}
{{nobr| [[Елтай (Атырау облысы)|Елтай]] •}}
{{nobr| [[Есбол (Индер ауданы)|Есбол]] •}}
{{nobr| [[Жарсуат (Атырау облысы)|Жарсуат]] •}}
{{nobr| '''[[Индербор]]''' •}}
{{nobr| [[Кетебай (Атырау облысы)|Кетебай]] •}}
{{nobr| [[Көктоғай (Атырау облысы)|Көктоғай]] •}}
{{nobr| [[Құрылыс (Атырау облысы)|Құрылыс]] •}}
{{nobr| [[Қызылжар (Индер ауданы)|Қызылжар]] •}}
{{nobr| [[Өрлік]] •}}
{{nobr| [[Ынтымақ (Атырау облысы)|Ынтымақ]] }}
 }}
&lt;noinclude&gt;
[[Санат:Навигациялық үлгілер:Аудан бойынша елді мекендер:Атырау облысы|Индер ауданы]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>13iisyxbsp5q2qjojh2u1dgm6iwtyfi</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Самара</title>
    <ns>0</ns>
    <id>541598</id>
    <revision>
      <id>3063210</id>
      <parentid>2968018</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T15:48:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Орел Карл</username>
        <id>81620</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Орел Карл [[Самара]] бетін [[Самар (Самар облысы)]] бетіне жылжытты</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7221" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Ресей
 |статусы                 = қала
 |қазақша атауы           = Самара
 |шынайы атауы            = 
 |елтаңба                 = Coat of Arms of Samara (Samara oblast).png
 |ту                      = Flag of Samara (Samara oblast).png
 |елтаңба сипаттамасы     = 
 |ту сипаттамасы          = 
 |елтаңба ені             = 100
 |ту ені                  = 150
| lat_deg                  = 53 |lat_min = 11 |lat_sec = 0
 | lon_deg                  = 50 |lon_min = 07 |lon_sec = 0
 | CoordAddon               = type:city(1152000)_region:RU
 | CoordScale               = 
 |ел картасы             = 
 |аймақ картасы          = 
 |аудан картасы          = 
 |ел картасының өлшемi    = 
 |аймақ картасының өлшемi = 
 |аудан картасының өлшемi = 
 |аймағы                   = Самара облысы
 |кестедегі аймақ         = 
 |аудан түрі              = қалалық округ
 |ауданы                   = Самара қалалық округ
 |кестедегі аудан         = 
 |мекен түрі              = 
 |мекені                   = 
 |кестедегі мекен         = 
 |ішкі бөлінісі           = 9 әкімшілік аудан
 |басшының түрi           = қала басшысы
 |басшысы                   = Александр Фетисов
 |құрылған уақыты         = 
 |алғашқы дерек           = 1586 жылы
 |бұрынғы атаулары        = {{lang-ru|Самарский городок}}, Самара, Куйбышев
 |статус алуы            = 1688
 |жер аумағы                  = 541,466 &lt;ref name=&quot;Генплан&quot;&gt;[http://city.samara.ru/sites/default/files/document_file/Poyasnitel'naya_zapiska_.doc Пояснительная записка к Генеральному плану г.о. Самара. Приложение 1. Основные технико-экономические показатели] с.21&lt;/ref&gt;
 |биiктiктiң түрi         = 100
 |орталығының биiктігі    = 
 |климаты                 = қоңыржай-континенталды
 |ресми тілі              = 
  |тұрғыны                = 1 172 348
  |санақ жылы             = 2014
  |тығыздығы              = 2165,14 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          =[[орыстар]] (90%)&lt;br /&gt;[[татарлар]] (3,6%)&lt;br /&gt;[[мордовтар]] (1,1%)&lt;br /&gt;[[украиндар]] (1,1%)&lt;br /&gt;[[шуваштар]] (1%)&lt;ref&gt;[http://samarastat.gks.ru/wps/wcm/connect/rosstat_ts/samarastat/resources/fd4a31804eef26c899039d89d810d54e/доклад+национальности.htm Национальный состав, владение языками, гражданство населения Самарской области]&lt;/ref&gt;
  |конфессионалдық құрамы =
  |этнохороним            = 
 |телефон коды            =  846
 |пошта индексі           = 443xxx
 |пошта индекстері        = 
 |автомобиль коды        = 
 |сандық идентификаторы   = 36401
 |ортаққордағы санаты     = Category:Samara
 |сайты                   =  http://city.samara.ru/ 
 |сайт тілі               =  ru
 |сайт тілі 2            = 
 |сайт тілі 3            = 
 |сайт тілі 4           =
 |сайт тілі 5            = 
 |add1n                  =  Самара қалалық округының Думасы
 | add1                     = [http://www.gordumasamara.ru/ www.gordumasamara.ru]
 |add2n                    = «Мой город» атты энциклопедиясында
 |add2                     = [http://www.mojgorod.ru/samarsk_obl/samara/index.html Самара]
 |add3n                    = Марапаттар
 |add3                     = Ленин ордені, Қазан революциясының ордені
 }}
'''Самара''' – Ресейдегі Орта Поволжьедегі ірі қала, Поволжский экономикалық аймағыың және [[Самара облысы]]ның әкімшілік орталығы. [[Волга]] өзені жағалауының сол жағындағы Самара мен Сок өзендері сағаларының арасында орналасқан.

«Самара» – түркi тiлiнде «даладағы өзен» деген мағынаны білдіреді екен. Тұрғындар саны бойынша Самара облысы [[Ресей Федерациясы]]нда алтыншы орынға ие болса, ондағы 3 млн. халықтың 15 мыңнан астамы қазақтар. Самара қаласы 1935 жылдан ''Куйбышев'' атанса, 1991 жылы тарихи атауын қайта алады. Соғыстан кейін қала КСРО-ның ірі өнеркәсіп пен мәдени орталығына айналса, қазір де ірі өндіріс ошағы. Мұнда ғарыш пен авиацияның ең мықты әлеуеті қалыптасуының бір мысалы, «Прогресс» зауытында [[Юрий Алексеевич Гагарин|Юрий Гагарин]] ұшқан зымыранның құрастырылуы. 1991 жылы Самарада Сталиннің атом бомбасына төтеп беретін 40 метрлік тереңдікте орналасқан бункері табылып, әлемдік жаңалыққа айналады. Қала бүгiнде бес теңiздiң айлағы саналады. Міне, осындай төрт ғасырлық тарихы бар ежелгі Еділ бойлай орналасқан тарихи қалаға Ресейдің [[Мәскеу]], [[Волгоград]], Мурманск, Вологда, Түмен, Орынбор, Челябі, т.б. 15 аймағынан қандас бауырларымыз жиналды. Атажұрттан Дүниежүзі қазақтары қауымдастығы Төрағасының бірінші орынбасары Талғат Мамашев бастаған делегация, Қазақстан Республикасының Астрахань қаласындағы консулы Асхат Сыздықов та келді&lt;ref&gt;http://egemen.kz/2014/04/22/25456{{Deadlink|date=January 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;

&lt;gallery&gt;
Samara_opera.jpg
Avrora_st._Samara.jpg
%D0%A3%D0%BB%D0%B8%D1%86%D0%B0_%D0%9F%D0%BE%D0%B1%D0%B5%D0%B4%D1%8B,_%D0%A1%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D1%80%D0%B0.jpg
%D0%A2%D0%A6_%D0%92%D0%B5%D1%80%D1%82%D0%B8%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D1%8C,_%D0%A1%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D1%80%D0%B0.jpg
Pokrov_v.jpg
&lt;/gallery&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Ресей қалалары]]</text>
      <sha1>befw4rx7fvvw1amid81ldx2l9hc8ism</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063216</id>
      <parentid>3063210</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T15:53:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Орел Карл</username>
        <id>81620</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Орел Карл [[Самар (Самар облысы)]] бетін [[Самара]] деген бағыттау үстіне жылжытты</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7221" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Ресей
 |статусы                 = қала
 |қазақша атауы           = Самара
 |шынайы атауы            = 
 |елтаңба                 = Coat of Arms of Samara (Samara oblast).png
 |ту                      = Flag of Samara (Samara oblast).png
 |елтаңба сипаттамасы     = 
 |ту сипаттамасы          = 
 |елтаңба ені             = 100
 |ту ені                  = 150
| lat_deg                  = 53 |lat_min = 11 |lat_sec = 0
 | lon_deg                  = 50 |lon_min = 07 |lon_sec = 0
 | CoordAddon               = type:city(1152000)_region:RU
 | CoordScale               = 
 |ел картасы             = 
 |аймақ картасы          = 
 |аудан картасы          = 
 |ел картасының өлшемi    = 
 |аймақ картасының өлшемi = 
 |аудан картасының өлшемi = 
 |аймағы                   = Самара облысы
 |кестедегі аймақ         = 
 |аудан түрі              = қалалық округ
 |ауданы                   = Самара қалалық округ
 |кестедегі аудан         = 
 |мекен түрі              = 
 |мекені                   = 
 |кестедегі мекен         = 
 |ішкі бөлінісі           = 9 әкімшілік аудан
 |басшының түрi           = қала басшысы
 |басшысы                   = Александр Фетисов
 |құрылған уақыты         = 
 |алғашқы дерек           = 1586 жылы
 |бұрынғы атаулары        = {{lang-ru|Самарский городок}}, Самара, Куйбышев
 |статус алуы            = 1688
 |жер аумағы                  = 541,466 &lt;ref name=&quot;Генплан&quot;&gt;[http://city.samara.ru/sites/default/files/document_file/Poyasnitel'naya_zapiska_.doc Пояснительная записка к Генеральному плану г.о. Самара. Приложение 1. Основные технико-экономические показатели] с.21&lt;/ref&gt;
 |биiктiктiң түрi         = 100
 |орталығының биiктігі    = 
 |климаты                 = қоңыржай-континенталды
 |ресми тілі              = 
  |тұрғыны                = 1 172 348
  |санақ жылы             = 2014
  |тығыздығы              = 2165,14 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          =[[орыстар]] (90%)&lt;br /&gt;[[татарлар]] (3,6%)&lt;br /&gt;[[мордовтар]] (1,1%)&lt;br /&gt;[[украиндар]] (1,1%)&lt;br /&gt;[[шуваштар]] (1%)&lt;ref&gt;[http://samarastat.gks.ru/wps/wcm/connect/rosstat_ts/samarastat/resources/fd4a31804eef26c899039d89d810d54e/доклад+национальности.htm Национальный состав, владение языками, гражданство населения Самарской области]&lt;/ref&gt;
  |конфессионалдық құрамы =
  |этнохороним            = 
 |телефон коды            =  846
 |пошта индексі           = 443xxx
 |пошта индекстері        = 
 |автомобиль коды        = 
 |сандық идентификаторы   = 36401
 |ортаққордағы санаты     = Category:Samara
 |сайты                   =  http://city.samara.ru/ 
 |сайт тілі               =  ru
 |сайт тілі 2            = 
 |сайт тілі 3            = 
 |сайт тілі 4           =
 |сайт тілі 5            = 
 |add1n                  =  Самара қалалық округының Думасы
 | add1                     = [http://www.gordumasamara.ru/ www.gordumasamara.ru]
 |add2n                    = «Мой город» атты энциклопедиясында
 |add2                     = [http://www.mojgorod.ru/samarsk_obl/samara/index.html Самара]
 |add3n                    = Марапаттар
 |add3                     = Ленин ордені, Қазан революциясының ордені
 }}
'''Самара''' – Ресейдегі Орта Поволжьедегі ірі қала, Поволжский экономикалық аймағыың және [[Самара облысы]]ның әкімшілік орталығы. [[Волга]] өзені жағалауының сол жағындағы Самара мен Сок өзендері сағаларының арасында орналасқан.

«Самара» – түркi тiлiнде «даладағы өзен» деген мағынаны білдіреді екен. Тұрғындар саны бойынша Самара облысы [[Ресей Федерациясы]]нда алтыншы орынға ие болса, ондағы 3 млн. халықтың 15 мыңнан астамы қазақтар. Самара қаласы 1935 жылдан ''Куйбышев'' атанса, 1991 жылы тарихи атауын қайта алады. Соғыстан кейін қала КСРО-ның ірі өнеркәсіп пен мәдени орталығына айналса, қазір де ірі өндіріс ошағы. Мұнда ғарыш пен авиацияның ең мықты әлеуеті қалыптасуының бір мысалы, «Прогресс» зауытында [[Юрий Алексеевич Гагарин|Юрий Гагарин]] ұшқан зымыранның құрастырылуы. 1991 жылы Самарада Сталиннің атом бомбасына төтеп беретін 40 метрлік тереңдікте орналасқан бункері табылып, әлемдік жаңалыққа айналады. Қала бүгiнде бес теңiздiң айлағы саналады. Міне, осындай төрт ғасырлық тарихы бар ежелгі Еділ бойлай орналасқан тарихи қалаға Ресейдің [[Мәскеу]], [[Волгоград]], Мурманск, Вологда, Түмен, Орынбор, Челябі, т.б. 15 аймағынан қандас бауырларымыз жиналды. Атажұрттан Дүниежүзі қазақтары қауымдастығы Төрағасының бірінші орынбасары Талғат Мамашев бастаған делегация, Қазақстан Республикасының Астрахань қаласындағы консулы Асхат Сыздықов та келді&lt;ref&gt;http://egemen.kz/2014/04/22/25456{{Deadlink|date=January 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;

&lt;gallery&gt;
Samara_opera.jpg
Avrora_st._Samara.jpg
%D0%A3%D0%BB%D0%B8%D1%86%D0%B0_%D0%9F%D0%BE%D0%B1%D0%B5%D0%B4%D1%8B,_%D0%A1%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D1%80%D0%B0.jpg
%D0%A2%D0%A6_%D0%92%D0%B5%D1%80%D1%82%D0%B8%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D1%8C,_%D0%A1%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D1%80%D0%B0.jpg
Pokrov_v.jpg
&lt;/gallery&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Ресей қалалары]]</text>
      <sha1>befw4rx7fvvw1amid81ldx2l9hc8ism</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Динара Рамазанқызы Сәдуақасова</title>
    <ns>0</ns>
    <id>544810</id>
    <revision>
      <id>3063366</id>
      <parentid>3062238</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T09:48:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ташметов шахрух</username>
        <id>117802</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Қазақшаға аудардым</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="15956" xml:space="preserve">{{Шахматшы
| есімі          = Динара Рамазанқызы Сәдуақасова
| шынайы есімі   = 
| суреті         = 2022-Dinara-Saduakassova.JPG
| сурет тақырыбы = 
| мемлекеттер    = {{KAZ}}
| туған кездегі есімі  = 
| туған күні     = 31.10.1996
| туған жері     = {{туғанжері|Нұр-Сұлтан{{!}}Ақмола|Нұр-Сұлтанда}}, [[Қазақстан]]
| қайтыс болған күні  = 
| қайтыс болған жері  = 
| тұрғылықты жері     = 
| лауазымы       = Халықаралық шебер (2017), гроссмейстер (2012), халықаралық шебер (2011)
| максималды рейтингі = 2519 &lt;small&gt;(қаңтар 2020)&lt;/small&gt;
| марапаттары мен сыйлықтары  = {{(!}}
{{!}}{{Құрмет ордені}}{{!!}}{{ҚР тәуелсіздігіне 20 жыл медалі}}
{{!)}}
| ФИДЕ нөмірі    = 13700090
| сайты          = 
| Commons        = Dinara Saduakassova
}}
'''Динара Рамазанқызы Сәдуақасова''' ([[31 қазан]] [[1996]], [[Астана]], [[Қазақстан]])&amp;nbsp;— қазақстандық [[шахматшы]], әйелдер арасында [[Гроссмейстер (шахмат)#Халықаралық гроссмейстер|халықаралық гроссмейстер]] (2012).

Динара Сәдуақасова [[шахмат]]та ойнауды бес жасында үйренген. Шындап он жасында қатыса бастаған.
Шахматтан басқа музыка, теннис, жүзумен айналысады. Тілдерді үйренеді. Орта мектепті үздік бітірген. 11 жасында музыка мектебінің фортепиано класын үздік дипломмен бітірді.

[[Қазақстан]]ның әйелдер арасында ең жас [[Гроссмейстер (шахмат)|гроссмейстері]]  (гроссмейстер [[2012 жыл]]ы 16 жасында атанды)&lt;ref&gt;[http://zonakz.net/articles/59609?mode=reply/about/шахматшы Динара Сәдуақасова [[Қазақстан]]ның әйелдер арасында ең жас [[Гроссмейстер (шахмат)|гроссмейстері]] атанды&lt;/ref&gt;

[[2011 жыл]]&amp;nbsp;— «Қазақстан Республикасының Тәуелсіздігіне 20 жыл» медалімен марапатталуы&lt;ref&gt;[http://gmschool.kz/news/item/intervyu-s-dinaroj-saduakasovoj-2.html/about/ Динара Сәдуақасова «Қазақстан Республикасының Тәуелсіздігіне 20 жыл» медалімен марапатталды]{{Deadlink|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;

«Жастар-2011» жастар сыйлығын «Жылдың жас спортшысы» байқауында жеңіп алды&lt;ref&gt;[http://vecher.kz/node/7219/about/ 2011 жылдың Үздік жас спортшысы]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://tengrinews.kz/science/luchshim-molodyim-uchenyim-kazahstana-stal-sozdatel-vaktsinyi-protiv-ptichego-202534/  Қазақстанның ең үздік жас ғалымы құс тұмауына қарсы вакцина құрушы атанды. Ғылым. Tengrinews.kz&lt;!-- Заголовок добавлен ботом --&gt;]&lt;/ref&gt;
 
 «Интеллектуальная нация&amp;nbsp;— 2011» форумының спикері. &lt;ref&gt;[http://zhastar.kz/index.php?Itemid&amp;catid=5:2011-09-27-21-21-23&amp;id=115:-l-r&amp;lang=en&amp;option=com_content&amp;view=article/about/ Спикер Форума «Интеллектуальная нация&amp;nbsp;— 2011»]&lt;/ref&gt;

8 наурызға арналған Қазақстан Республикасы Президентімен мерекелік кездесуге қатысушысы (07.03.2012)&lt;ref&gt;[http://tengrinews.kz/kazakhstan_news/nursultan-nazarbaev-pozdravil-jenschin-s-8-marta-209728/about/ Қазақстан Президенті 8 наурыз мерекесімен құттықтады]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://aktau-site.ru/index.php?cat=1&amp;fla=news&amp;idd=8819&amp;ids=1&amp;nma=blog/about/ 8 наурыз күні Республика Президентімен отырыста Динара Сәдуақасова спортшылар қауымының атынан барды]&lt;/ref&gt;

[[2013 жыл]]ғы «SportReview» журналына сәйкес үздік спортшы атанды. 

&quot; Караван &quot; газеті бойынша 2014 жылдың үздік спортшысы деп танылды. &lt;ref&gt;[http://www.caravan.kz/article/99521/about Спорт-2014: итоги, страсти, сенсации] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150618125722/http://www.caravan.kz/article/99521/about |date=2015-06-18 }}&lt;/ref&gt;

[[2014 жыл]]дың наурыз айында Астана қаласында Л.Н.Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университетінің «Гроссмейстер Динара Сәдуақасова кубогы» шахмат турнирі өтті&lt;ref&gt;[http://www.prosportkz.kz/ru/news/32409.html Прошёл Кубок гроссмейстера Динары Садуакасовой ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150101105626/http://www.prosportkz.kz/ru/news/32409.html |date=2015-01-01 }}&lt;/ref&gt;

[[2014 жыл]]дың жазында өзінің стипендиясына өз тарапына негізделген «Шахматтан алғашқы қадамдар» кітабын жариялады&lt;ref&gt;[http://vechastana.kz/sport/dinara-saduakasova-stala-avtorom-pervoy-knigi-obuchayushchey-igre-v-shakhmaty/ Динара Сәдуақасова шахмат ойнауға үйрететін бірінші кітаптың авторы атанды] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150101105638/http://vechastana.kz/sport/dinara-saduakasova-stala-avtorom-pervoy-knigi-obuchayushchey-igre-v-shakhmaty/ |date=2015-01-01 }}&lt;/ref&gt;

«Респект спортсмен» («Халық таңдаулысы 2014») санатындағы ұлттық сыйлығының лауреаты&lt;ref&gt;[http://sports.kz/news/dinara-saduakasova-poluchila-respekt-sportsmen Динара Сәдуақасова «Респект спортсмен» иеленді]&lt;/ref&gt;

«Отважная пешка», «Белая ладья», «Мемориал П. Измайлова» (Ресей), «Х. Омарованы еске алу» (Қазақстан), «Г. Агзамованы еске алу» (Өзбекстан), «Мемориал Л. Руденко-2009» Халықаралық турнирлерінің бірнеше дүркін чемпионы.

[[2016 жыл]]дан қазақстандық оқушылар Динара Сәдуақасованың «Шахматтың алғашқы қадамдары» кітабымен шахмат үйренеді&lt;ref&gt;[http://prosportkz.kz/ru/news/74548.html Казахстанские школьники будут учиться шахматам по книге Динары Садуакасовой] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160306192547/http://prosportkz.kz/ru/news/74548.html |date=2016-03-06 }}&lt;/ref&gt;

[[Қазақстан]] Тәуелсіздігінің 25 жылдығын мерекелеу қарсаңында 2016 жылғы желтоқсанда Динара Сәдуақасова ерекшеленген бір топ мәдениет пен өнер өкілдерімен бірге «[[«Құрмет» ордені|Құрмет]]» орденімен марапатталды &lt;ref&gt;[http://khabar.kz/ru/news/politika/item/70547-gosudarstvennyj-sekretar-kazakhstana-gulshara-abdykalikova-vruchila-gosnagrady-izvestnym-lichnostyam-strany Государственный секретарь Казахстана Гульшара Абдыкаликова вручила госнаграды известным личностям страны]&lt;/ref&gt;.

== Шахматтағы жетістіктері ==
* 2004&amp;nbsp;— вице&amp;nbsp;—чемпион, Азияның 8 жасқа дейінгі қыздар арасында.
* 2007&amp;nbsp;— вице&amp;nbsp;— чемпион, 12 жасқа дейінгі қыздар арасында&lt;ref&gt;[http://www.fide.com/index.php?option=com_fidecalendar&amp;view=archiveview&amp;aid=114/about/ Архив ФИДЕ, Второе место на ЧМ по шахматам среди девушек до 12 лет]&lt;/ref&gt;
* 2010&amp;nbsp;— әлем чемпионы, 14 жасқа дейінгі қыздар арасында&lt;ref&gt;[http://www.centrasia.ru/newsA.php?st=1290150420/about/ Динара Сәдуақасова (юная чемпионка мира по шахматам): «Хочу стать мужским гроссмейстером!»] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160304115916/http://www.centrasia.ru/newsA.php?st=1290150420%2Fabout%2F |date=2016-03-04 }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://wycc2010.chessdom.com/wycc-girls-u14-standings/ WYCC, girls U14 standings&lt;!-- Заголовок добавлен ботом --&gt;]&lt;/ref&gt;,&lt;ref&gt;[http://www.altyn-orda.kz/zhansaya-abdumalik-trener-uvidel-vo-mne-talant/about/ Дармен Садвакасов, международный гроссмейстер:— Динара 14 жасқа дейінгі қыздар арасында әлем чемпионы атанды, бірақ бұндай табысқа, әлі ешкім жетпеген, үлкен жетістіктерге қол жеткізді, және бұл үлкен жетістік]&lt;/ref&gt;
* 2010&amp;nbsp;— [[Дубай (әмірлік)|Дубай]] Шейхінің Кубок иегері &lt;ref&gt;[http://kazembassy.ru/ru/arhivnews/4752-newsproch156/about/ Кубок Шейха Дубай у Динары]&lt;/ref&gt;
* 2010&amp;nbsp;— әлем  вице&amp;nbsp;— чемпион, 15 жасқа дейінгі оқушылар арасында&lt;ref&gt;[http://www.fide.com/index.php?option=com_fidecalendar&amp;view=archiveview&amp;aid=816/about/ Архив ФИДЕ, Второе место на ЧМ среди школьниц до 15 лет]&lt;/ref&gt;
* Сегіз дүркін Қазақстан әйелдері арасында Республикасының абсолютті чемпионы 10,12,14,16,18 жасқа дейін.&lt;ref&gt;[http://bolashak.kz/ru/news/single/958/about/ Динара вновь на равных с мужчинами]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://www.youtube.com/watch?v=C91V2P44OLw/about/ Наука побеждать от Динары Садуакасовой]&lt;/ref&gt;
* 2012&amp;nbsp;— 17 жасқа дейінгі оқушылар арасында әлем чемпионы&lt;ref&gt;[http://www.fide.com/index.php?option=com_fidecalendar&amp;view=archiveview&amp;aid=816/about/ Первое место в ЧМ среди школьниц до 17 лет]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://bolashak.kz/ru/news/single/117/about/ Динара&amp;nbsp;— королева шахмат…Она&amp;nbsp;— представитель интеллектуальной элиты]&lt;/ref&gt;.
* 2012&amp;nbsp;— 16 жасында [[Қазақстан]] әйелдері арасында ең жас [[Гроссмейстер (шахматы)#Халықаралық гроссмейстер|халықаралық гроссмейстер]].
* 2014 — «Memorial Ridha Belkadhi Women’s Tournament» ([[Тунис]]) жасөспірімдер арасындағы халықаралық турнир бірінші орын иегері
* 2014 — &quot;Benasque open&quot; әйелдер арасында бірінші орын мен жасөспірімдер арасындағы халықаралық турнирде бірінші орын&lt;ref&gt;[http://www.kazpravda.kz/news/sport/shahmatistka-dinara-saduakasova-oderzhala-pobedu-na-turnire-v-ispanii/about Шахматистка Динара Сәдуақасова одержала победу на турнире в Испании]{{Deadlink|date=January 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;  ([[Испания]])
* 2014 — Бүкіләлемдік шахмат олимпиадасында Қазақстан Республикасының құрама командасының ең үздік нәтижесі&lt;ref&gt;[http://www.caravan.kz/article/90681/about Динара Сәдуақасова: Жертва была не напрасной] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150618113604/http://www.caravan.kz/article/90681/about |date=2015-06-18 }}&lt;/ref&gt; ([[Тромсе]]), без замен и поражений набрала 8,5 очков из 11 возможных &lt;ref&gt;[http://www.talgar-sity.kz/novosti-kazahstana/dinara-saduakasova-porazila-vseh-na-vsemirnoi-shahmatnoi-olimpiade.html/about Динара Сәдуақасова поразила всех на Всемирной шахматной Олимпиаде]{{Deadlink|date=December 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;
* 2014, қыркүйек — 18 жасқа дейінгі қыздар арасында әлем чемпионы ([[Дурбан]], [[ОАР]])&lt;ref&gt;[http://sk-sport.kz/ru/news/6683 Динара Сәдуақасова 18 жасқа дейінгі қыздар арасында әлем чемпионы] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150101092156/http://sk-sport.kz/ru/news/6683 |date=2015-01-01 }}&lt;/ref&gt;.
* 2015, маусым — Әйелдер арасында Орталық Азия чемпионы (ФИДЕ аймақтық 3.4. турнирінде ([[Душанбе]], [[Тәжікстан]]) &lt;ref&gt;[http://vesti.kz/chess/205897/ Впервые играла в зональном турнире и сразу победила - шахматистка Динара Садуакасова]&lt;/ref&gt;.
*2015, қазан — [[Ереван]]да өткен университтер арасындағы Еуропа чемпионатын жеңіп алды ([[Армения]]), [[УГГУ]] ([[Екатеринбург]], [[Ресей]]) атынан қатысты&lt;ref&gt;[http://gazeta.caravan.kz/articles/dinara-saduakasova-poprobuyu-sily-s-chempionom-mira-articleID117116.html Золото она выиграла в турнире среди университетов в Ереване]&lt;/ref&gt;.
*2016, сәуір — Азия халықтарының кубогында қола медаль алған Қазақстан әйелдер құрамасының бірінші тақтайы ([[Дубай]], [[Біріккен Араб Әмірліктері]]) &lt;ref&gt;[http://prosportkz.kz/ru/news/81227.html Бронзовая Азия]{{Deadlink|date=December 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;.
*2016, маусым — [[Ташкент]]те әйелдер арасында шахматтан Азия чемпионатында Динара, үндістандық тек жарты ұпайға Бхакти Кулкарниден ұтылып күміс медаль жеңіп алды  &lt;ref&gt;[http://www.zakon.kz/4799106-shakhmatistka-dinara-saduakasov-s.html Шахматистка Динара Садуакасова: С годами становлюсь увереннее, по-спортивному злой]&lt;/ref&gt;.
*2016, тамыз — 20 жасқа дейінгі қыздар арасында әлем чемпионы ([[Бхубанесвар]], [[Индия]])&lt;ref&gt;[http://www.sports.kz/news/saduakasova-stala-chempionkoy-mira-po-shahmatam Садуакасова стала чемпионкой мира по шахматам]&lt;/ref&gt;.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Қазақстан шахматшылары]]
[[Санат:Шахмат гроссмейстерлері]]</text>
      <sha1>f5n0sdoxiv5rnpmqcbwgv4xz9onvuu6</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063367</id>
      <parentid>3063366</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T09:48:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ташметов шахрух</username>
        <id>117802</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="15955" xml:space="preserve">{{Шахматшы
| есімі          = Динара Рамазанқызы Сәдуақасова
| шынайы есімі   = 
| суреті         = 2022-Dinara-Saduakassova.JPG
| сурет тақырыбы = 
| мемлекеттер    = {{KAZ}}
| туған кездегі есімі  = 
| туған күні     = 31.10.1996
| туған жері     = {{туғанжері|Нұр-Сұлтан{{!}}Ақмола|Нұр-Сұлтанда}}, [[Қазақстан]]
| қайтыс болған күні  = 
| қайтыс болған жері  = 
| тұрғылықты жері     = 
| лауазымы       = Халықаралық шебер (2017), гроссмейстер (2012), халықаралық шебер (2011)
| максималды рейтингі = 2519 &lt;small&gt;(қаңтар 2020)&lt;/small&gt;
| марапаттары мен сыйлықтары  = {{(!}}
{{!}}{{Құрмет ордені}}{{!!}}{{ҚР тәуелсіздігіне 20 жыл медалі}}
{{!)}}
| ФИДЕ нөмірі    = 13700090
| сайты          = 
| Commons        = Dinara Saduakassova
}}
'''Динара Рамазанқызы Сәдуақасова''' ([[31 қазан]] [[1996]], [[Астана]], [[Қазақстан]])&amp;nbsp;— қазақстандық [[шахматшы]], әйелдер арасында [[Гроссмейстер (шахмат)#Халықаралық гроссмейстер|халықаралық гроссмейстер]] (2012).

Динара Сәдуақасова [[шахмат]]та ойнауды бес жасында үйренген. Шындап он жасында қатыса бастаған.
Шахматтан басқа музыка, теннис, жүзумен айналысады. Тілдерді үйренеді. Орта мектепті үздік бітірген. 11 жасында музыка мектебінің фортепиано класын үздік дипломмен бітірді.

[[Қазақстан]]ның әйелдер арасында ең жас [[Гроссмейстер (шахмат)|гроссмейстері]]  (гроссмейстер [[2012 жыл]]ы 16 жасында атанды)&lt;ref&gt;[http://zonakz.net/articles/59609?mode=reply/about/шахматшы Динара Сәдуақасова [[Қазақстан]]ның әйелдер арасында ең жас [[Гроссмейстер (шахмат)|гроссмейстері]] атанды&lt;/ref&gt;

[[2011 жыл]]&amp;nbsp;— «Қазақстан Республикасының Тәуелсіздігіне 20 жыл» медалімен марапатталуы&lt;ref&gt;[http://gmschool.kz/news/item/intervyu-s-dinaroj-saduakasovoj-2.html/about/ Динара Сәдуақасова «Қазақстан Республикасының Тәуелсіздігіне 20 жыл» медалімен марапатталды]{{Deadlink|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;

«Жастар-2011» жастар сыйлығын «Жылдың жас спортшысы» байқауында жеңіп алды&lt;ref&gt;[http://vecher.kz/node/7219/about/ 2011 жылдың Үздік жас спортшысы]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://tengrinews.kz/science/luchshim-molodyim-uchenyim-kazahstana-stal-sozdatel-vaktsinyi-protiv-ptichego-202534/  Қазақстанның ең үздік жас ғалымы құс тұмауына қарсы вакцина құрушы атанды. Ғылым. Tengrinews.kz&lt;!-- Заголовок добавлен ботом --&gt;]&lt;/ref&gt;
 
«Интеллектуальная нация&amp;nbsp;— 2011» форумының спикері. &lt;ref&gt;[http://zhastar.kz/index.php?Itemid&amp;catid=5:2011-09-27-21-21-23&amp;id=115:-l-r&amp;lang=en&amp;option=com_content&amp;view=article/about/ Спикер Форума «Интеллектуальная нация&amp;nbsp;— 2011»]&lt;/ref&gt;

8 наурызға арналған Қазақстан Республикасы Президентімен мерекелік кездесуге қатысушысы (07.03.2012)&lt;ref&gt;[http://tengrinews.kz/kazakhstan_news/nursultan-nazarbaev-pozdravil-jenschin-s-8-marta-209728/about/ Қазақстан Президенті 8 наурыз мерекесімен құттықтады]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://aktau-site.ru/index.php?cat=1&amp;fla=news&amp;idd=8819&amp;ids=1&amp;nma=blog/about/ 8 наурыз күні Республика Президентімен отырыста Динара Сәдуақасова спортшылар қауымының атынан барды]&lt;/ref&gt;

[[2013 жыл]]ғы «SportReview» журналына сәйкес үздік спортшы атанды. 

&quot; Караван &quot; газеті бойынша 2014 жылдың үздік спортшысы деп танылды. &lt;ref&gt;[http://www.caravan.kz/article/99521/about Спорт-2014: итоги, страсти, сенсации] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150618125722/http://www.caravan.kz/article/99521/about |date=2015-06-18 }}&lt;/ref&gt;

[[2014 жыл]]дың наурыз айында Астана қаласында Л.Н.Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университетінің «Гроссмейстер Динара Сәдуақасова кубогы» шахмат турнирі өтті&lt;ref&gt;[http://www.prosportkz.kz/ru/news/32409.html Прошёл Кубок гроссмейстера Динары Садуакасовой ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150101105626/http://www.prosportkz.kz/ru/news/32409.html |date=2015-01-01 }}&lt;/ref&gt;

[[2014 жыл]]дың жазында өзінің стипендиясына өз тарапына негізделген «Шахматтан алғашқы қадамдар» кітабын жариялады&lt;ref&gt;[http://vechastana.kz/sport/dinara-saduakasova-stala-avtorom-pervoy-knigi-obuchayushchey-igre-v-shakhmaty/ Динара Сәдуақасова шахмат ойнауға үйрететін бірінші кітаптың авторы атанды] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150101105638/http://vechastana.kz/sport/dinara-saduakasova-stala-avtorom-pervoy-knigi-obuchayushchey-igre-v-shakhmaty/ |date=2015-01-01 }}&lt;/ref&gt;

«Респект спортсмен» («Халық таңдаулысы 2014») санатындағы ұлттық сыйлығының лауреаты&lt;ref&gt;[http://sports.kz/news/dinara-saduakasova-poluchila-respekt-sportsmen Динара Сәдуақасова «Респект спортсмен» иеленді]&lt;/ref&gt;

«Отважная пешка», «Белая ладья», «Мемориал П. Измайлова» (Ресей), «Х. Омарованы еске алу» (Қазақстан), «Г. Агзамованы еске алу» (Өзбекстан), «Мемориал Л. Руденко-2009» Халықаралық турнирлерінің бірнеше дүркін чемпионы.

[[2016 жыл]]дан қазақстандық оқушылар Динара Сәдуақасованың «Шахматтың алғашқы қадамдары» кітабымен шахмат үйренеді&lt;ref&gt;[http://prosportkz.kz/ru/news/74548.html Казахстанские школьники будут учиться шахматам по книге Динары Садуакасовой] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160306192547/http://prosportkz.kz/ru/news/74548.html |date=2016-03-06 }}&lt;/ref&gt;

[[Қазақстан]] Тәуелсіздігінің 25 жылдығын мерекелеу қарсаңында 2016 жылғы желтоқсанда Динара Сәдуақасова ерекшеленген бір топ мәдениет пен өнер өкілдерімен бірге «[[«Құрмет» ордені|Құрмет]]» орденімен марапатталды &lt;ref&gt;[http://khabar.kz/ru/news/politika/item/70547-gosudarstvennyj-sekretar-kazakhstana-gulshara-abdykalikova-vruchila-gosnagrady-izvestnym-lichnostyam-strany Государственный секретарь Казахстана Гульшара Абдыкаликова вручила госнаграды известным личностям страны]&lt;/ref&gt;.

== Шахматтағы жетістіктері ==
* 2004&amp;nbsp;— вице&amp;nbsp;—чемпион, Азияның 8 жасқа дейінгі қыздар арасында.
* 2007&amp;nbsp;— вице&amp;nbsp;— чемпион, 12 жасқа дейінгі қыздар арасында&lt;ref&gt;[http://www.fide.com/index.php?option=com_fidecalendar&amp;view=archiveview&amp;aid=114/about/ Архив ФИДЕ, Второе место на ЧМ по шахматам среди девушек до 12 лет]&lt;/ref&gt;
* 2010&amp;nbsp;— әлем чемпионы, 14 жасқа дейінгі қыздар арасында&lt;ref&gt;[http://www.centrasia.ru/newsA.php?st=1290150420/about/ Динара Сәдуақасова (юная чемпионка мира по шахматам): «Хочу стать мужским гроссмейстером!»] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160304115916/http://www.centrasia.ru/newsA.php?st=1290150420%2Fabout%2F |date=2016-03-04 }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://wycc2010.chessdom.com/wycc-girls-u14-standings/ WYCC, girls U14 standings&lt;!-- Заголовок добавлен ботом --&gt;]&lt;/ref&gt;,&lt;ref&gt;[http://www.altyn-orda.kz/zhansaya-abdumalik-trener-uvidel-vo-mne-talant/about/ Дармен Садвакасов, международный гроссмейстер:— Динара 14 жасқа дейінгі қыздар арасында әлем чемпионы атанды, бірақ бұндай табысқа, әлі ешкім жетпеген, үлкен жетістіктерге қол жеткізді, және бұл үлкен жетістік]&lt;/ref&gt;
* 2010&amp;nbsp;— [[Дубай (әмірлік)|Дубай]] Шейхінің Кубок иегері &lt;ref&gt;[http://kazembassy.ru/ru/arhivnews/4752-newsproch156/about/ Кубок Шейха Дубай у Динары]&lt;/ref&gt;
* 2010&amp;nbsp;— әлем  вице&amp;nbsp;— чемпион, 15 жасқа дейінгі оқушылар арасында&lt;ref&gt;[http://www.fide.com/index.php?option=com_fidecalendar&amp;view=archiveview&amp;aid=816/about/ Архив ФИДЕ, Второе место на ЧМ среди школьниц до 15 лет]&lt;/ref&gt;
* Сегіз дүркін Қазақстан әйелдері арасында Республикасының абсолютті чемпионы 10,12,14,16,18 жасқа дейін.&lt;ref&gt;[http://bolashak.kz/ru/news/single/958/about/ Динара вновь на равных с мужчинами]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://www.youtube.com/watch?v=C91V2P44OLw/about/ Наука побеждать от Динары Садуакасовой]&lt;/ref&gt;
* 2012&amp;nbsp;— 17 жасқа дейінгі оқушылар арасында әлем чемпионы&lt;ref&gt;[http://www.fide.com/index.php?option=com_fidecalendar&amp;view=archiveview&amp;aid=816/about/ Первое место в ЧМ среди школьниц до 17 лет]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://bolashak.kz/ru/news/single/117/about/ Динара&amp;nbsp;— королева шахмат…Она&amp;nbsp;— представитель интеллектуальной элиты]&lt;/ref&gt;.
* 2012&amp;nbsp;— 16 жасында [[Қазақстан]] әйелдері арасында ең жас [[Гроссмейстер (шахматы)#Халықаралық гроссмейстер|халықаралық гроссмейстер]].
* 2014 — «Memorial Ridha Belkadhi Women’s Tournament» ([[Тунис]]) жасөспірімдер арасындағы халықаралық турнир бірінші орын иегері
* 2014 — &quot;Benasque open&quot; әйелдер арасында бірінші орын мен жасөспірімдер арасындағы халықаралық турнирде бірінші орын&lt;ref&gt;[http://www.kazpravda.kz/news/sport/shahmatistka-dinara-saduakasova-oderzhala-pobedu-na-turnire-v-ispanii/about Шахматистка Динара Сәдуақасова одержала победу на турнире в Испании]{{Deadlink|date=January 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;  ([[Испания]])
* 2014 — Бүкіләлемдік шахмат олимпиадасында Қазақстан Республикасының құрама командасының ең үздік нәтижесі&lt;ref&gt;[http://www.caravan.kz/article/90681/about Динара Сәдуақасова: Жертва была не напрасной] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150618113604/http://www.caravan.kz/article/90681/about |date=2015-06-18 }}&lt;/ref&gt; ([[Тромсе]]), без замен и поражений набрала 8,5 очков из 11 возможных &lt;ref&gt;[http://www.talgar-sity.kz/novosti-kazahstana/dinara-saduakasova-porazila-vseh-na-vsemirnoi-shahmatnoi-olimpiade.html/about Динара Сәдуақасова поразила всех на Всемирной шахматной Олимпиаде]{{Deadlink|date=December 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;
* 2014, қыркүйек — 18 жасқа дейінгі қыздар арасында әлем чемпионы ([[Дурбан]], [[ОАР]])&lt;ref&gt;[http://sk-sport.kz/ru/news/6683 Динара Сәдуақасова 18 жасқа дейінгі қыздар арасында әлем чемпионы] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150101092156/http://sk-sport.kz/ru/news/6683 |date=2015-01-01 }}&lt;/ref&gt;.
* 2015, маусым — Әйелдер арасында Орталық Азия чемпионы (ФИДЕ аймақтық 3.4. турнирінде ([[Душанбе]], [[Тәжікстан]]) &lt;ref&gt;[http://vesti.kz/chess/205897/ Впервые играла в зональном турнире и сразу победила - шахматистка Динара Садуакасова]&lt;/ref&gt;.
*2015, қазан — [[Ереван]]да өткен университтер арасындағы Еуропа чемпионатын жеңіп алды ([[Армения]]), [[УГГУ]] ([[Екатеринбург]], [[Ресей]]) атынан қатысты&lt;ref&gt;[http://gazeta.caravan.kz/articles/dinara-saduakasova-poprobuyu-sily-s-chempionom-mira-articleID117116.html Золото она выиграла в турнире среди университетов в Ереване]&lt;/ref&gt;.
*2016, сәуір — Азия халықтарының кубогында қола медаль алған Қазақстан әйелдер құрамасының бірінші тақтайы ([[Дубай]], [[Біріккен Араб Әмірліктері]]) &lt;ref&gt;[http://prosportkz.kz/ru/news/81227.html Бронзовая Азия]{{Deadlink|date=December 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;.
*2016, маусым — [[Ташкент]]те әйелдер арасында шахматтан Азия чемпионатында Динара, үндістандық тек жарты ұпайға Бхакти Кулкарниден ұтылып күміс медаль жеңіп алды  &lt;ref&gt;[http://www.zakon.kz/4799106-shakhmatistka-dinara-saduakasov-s.html Шахматистка Динара Садуакасова: С годами становлюсь увереннее, по-спортивному злой]&lt;/ref&gt;.
*2016, тамыз — 20 жасқа дейінгі қыздар арасында әлем чемпионы ([[Бхубанесвар]], [[Индия]])&lt;ref&gt;[http://www.sports.kz/news/saduakasova-stala-chempionkoy-mira-po-shahmatam Садуакасова стала чемпионкой мира по шахматам]&lt;/ref&gt;.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Қазақстан шахматшылары]]
[[Санат:Шахмат гроссмейстерлері]]</text>
      <sha1>i1tysqwqy66aw2czh76dk79n8vmpmvn</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Уикипедия:Жаңалықтар/Техникалық</title>
    <ns>4</ns>
    <id>554792</id>
    <revision>
      <id>3063283</id>
      <parentid>3061274</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T00:11:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>MediaWiki message delivery</username>
        <id>28897</id>
      </contributor>
      <comment>/* Tech News: 2022-34 */ жаңа бөлім</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="108232" xml:space="preserve">{{Мұрағат|2014 жылғы техникалық жаңалықтар|2015 жылғы техникалық жаңалықтар|2016 жылғы техникалық жаңалықтар|2017 жылғы техникалық жаңалықтар|2018 жылғы техникалық жаңалықтар|2019 жылғы техникалық жаңалықтар|2020 жылғы техникалық жаңалықтар|2021 жылғы техникалық жаңалықтар}}

{{Жинақталған мазмұн|20|400}}

== [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/02|Tech News: 2022-02]] ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;technews-2022-W02&quot;/&gt;&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;
Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/02|Translations]] are available.

'''Recent changes'''
* [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] A &lt;bdi lang=&quot;zxx&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;&lt;code&gt;oauth_consumer&lt;/code&gt;&lt;/bdi&gt; variable has been added to the [[mw:Special:MyLanguage/AbuseFilter|AbuseFilter]] to enable identifying changes made by specific tools. [https://phabricator.wikimedia.org/T298281]
* [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] Gadgets are [[mw:Special:MyLanguage/ResourceLoader/Migration_guide_(users)#Package_Gadgets|now able to directly include JSON pages]]. This means some gadgets can now be configured by administrators without needing the interface administrator permission, such as with the Geonotice gadget. [https://phabricator.wikimedia.org/T198758]
* [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] Gadgets [[mw:Extension:Gadgets#Options|can now specify page actions]] on which they are available. For example, &lt;bdi lang=&quot;zxx&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;&lt;code&gt;|actions=edit,history&lt;/code&gt;&lt;/bdi&gt; will load a gadget only while editing and on history pages. [https://phabricator.wikimedia.org/T63007]
* [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] Gadgets can now be loaded on demand with the &lt;bdi lang=&quot;zxx&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;&lt;code&gt;withgadget&lt;/code&gt;&lt;/bdi&gt; URL parameter. This can be used to replace [[mw:Special:MyLanguage/Snippets/Load JS and CSS by URL|an earlier snippet]] that typically looks like &lt;bdi lang=&quot;zxx&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;&lt;code&gt;withJS&lt;/code&gt;&lt;/bdi&gt; or &lt;bdi lang=&quot;zxx&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;&lt;code&gt;withCSS&lt;/code&gt;&lt;/bdi&gt;. [https://phabricator.wikimedia.org/T29766]
* [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] At wikis where [[mw:Special:MyLanguage/Growth/Communities/How to configure the mentors' list|the Mentorship system is configured]], you can now use the Action API to get a list of a [[mw:Special:MyLanguage/Growth/Mentor_dashboard|mentor's]] mentees. [https://phabricator.wikimedia.org/T291966]
* The heading on the main page can now be configured using &lt;span class=&quot;mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;[[MediaWiki:Mainpage-title-loggedin]]&lt;/span&gt; for logged-in users and &lt;span class=&quot;mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;[[MediaWiki:Mainpage-title]]&lt;/span&gt; for logged-out users. Any CSS that was previously used to hide the heading should be removed. [https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Small_wiki_toolkits/Starter_kit/Main_page_customization#hide-heading] [https://phabricator.wikimedia.org/T298715]
* Four special pages (and their API counterparts) now have a maximum database query execution time of 30 seconds. These special pages are: RecentChanges, Watchlist, Contributions, and Log. This change will help with site performance and stability. You can read [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikitech-l@lists.wikimedia.org/thread/IPJNO75HYAQWIGTHI5LJHTDVLVOC4LJP/ more details about this change] including some possible solutions if this affects your workflows. [https://phabricator.wikimedia.org/T297708]
* The [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements/Features/Sticky Header|sticky header]] has been deployed for 50% of logged-in users on [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements/Frequently asked questions#pilot-wikis|more than 10 wikis]]. This is part of the [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements|Desktop Improvements]]. See [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements/Participate|how to take part in the project]]. 

'''Changes later this week'''
* [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.38/wmf.17|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-01-11|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-01-12|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-01-13|en}} ([[mw:MediaWiki 1.38/Roadmap|calendar]]).

'''Events'''
* [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey 2022|Community Wishlist Survey 2022]] begins. All contributors to the Wikimedia projects can propose for tools and platform improvements. The proposal phase takes place from {{#time:j xg|2022-01-10|en}} 18:00 UTC to {{#time:j xg|2022-01-23|en}} 18:00 UTC. [[m:Special:MyLanguage/Community_Wishlist_Survey/FAQ|Learn more]].

'''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/02|Translate]]&amp;nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&amp;nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&amp;nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].''
&lt;/div&gt;&lt;section end=&quot;technews-2022-W02&quot;/&gt;
&lt;/div&gt;

07:23, 2022 ж. қаңтардың 11 (+06)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&amp;oldid=22562156 тізімін пайдаланып User:Quiddity (WMF)@metawiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/03|Tech News: 2022-03]] ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;technews-2022-W03&quot;/&gt;&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;
Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/03|Translations]] are available.

'''Recent changes'''
* When using [[mw:Special:MyLanguage/Extension:WikiEditor|WikiEditor]] (also known as the 2010 wikitext editor), people will now see a warning if they link to disambiguation pages.  If you click &quot;{{int:Disambiguator-review-link}}&quot; in the warning, it will ask you to correct the link to a more specific term. You can [[m:Community Wishlist Survey 2021/Warn when linking to disambiguation pages#Jan 12, 2021: Turning on the changes for all Wikis|read more information]] about this completed 2021 Community Wishlist item.
* You can [[mw:Special:MyLanguage/Help:DiscussionTools#subscribe|automatically subscribe to all of the talk page discussions]] that you start or comment in using [[mw:Special:MyLanguage/Talk pages project/Feature summary|DiscussionTools]].  You will receive [[mw:Special:MyLanguage/Notifications|notifications]] when another editor replies.  This is available at most wikis.  Go to your [[Special:Preferences#mw-prefsection-editing-discussion|Preferences]] and turn on &quot;{{int:discussiontools-preference-autotopicsub}}&quot;. [https://phabricator.wikimedia.org/T263819]
* When asked to create a new page or talk page section, input fields can be [[mw:Special:MyLanguage/Manual:Creating_pages_with_preloaded_text|&quot;preloaded&quot; with some text]]. This feature is now limited to wikitext pages. This is so users can't be tricked into making malicious edits. There is a discussion about [[phab:T297725|if this feature should be re-enabled]] for some content types.

'''Changes later this week'''
* [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.38/wmf.18|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-01-18|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-01-19|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-01-20|en}} ([[mw:MediaWiki 1.38/Roadmap|calendar]]).

'''Events'''
* [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey 2022|Community Wishlist Survey 2022]] continues. All contributors to the Wikimedia projects can propose for tools and platform improvements. The proposal phase takes place from {{#time:j xg|2022-01-10|en}} 18:00 UTC to {{#time:j xg|2022-01-23|en}} 18:00 UTC. [[m:Special:MyLanguage/Community_Wishlist_Survey/FAQ|Learn more]].

'''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/03|Translate]]&amp;nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&amp;nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&amp;nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].''
&lt;/div&gt;&lt;section end=&quot;technews-2022-W03&quot;/&gt;
&lt;/div&gt;

01:54, 2022 ж. қаңтардың 18 (+06)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&amp;oldid=22620285 тізімін пайдаланып User:Quiddity (WMF)@metawiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/04|Tech News: 2022-04]] ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;technews-2022-W04&quot;/&gt;&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;
Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/04|Translations]] are available.

'''Changes later this week'''
* [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.38/wmf.19|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-01-25|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-01-26|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-01-27|en}} ([[mw:MediaWiki 1.38/Roadmap|calendar]]).
* The following languages can now be used with [[mw:Special:MyLanguage/Extension:SyntaxHighlight|syntax highlighting]]: BDD, Elpi, LilyPond, Maxima, Rita, Savi, Sed, Sophia, Spice, .SRCINFO.
* You can now access your watchlist from outside of the user menu in the [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements|new Vector skin]]. The watchlist link appears next to the notification icons if you are at the top of the page. [https://phabricator.wikimedia.org/T289619]

'''Events'''
* You can see the results of the [[m:Special:MyLanguage/Coolest Tool Award|Coolest Tool Award 2021]] and learn more about 14 tools which were selected this year.
* You can [[m:Special:MyLanguage/Community_Wishlist_Survey/Help_us|translate, promote]], or comment on [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey 2022/Proposals|the proposals]] in the Community Wishlist Survey. Voting will begin on {{#time:j xg|2022-01-28|en}}.

'''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/04|Translate]]&amp;nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&amp;nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&amp;nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].''
&lt;/div&gt;&lt;section end=&quot;technews-2022-W04&quot;/&gt;
&lt;/div&gt;

03:37, 2022 ж. қаңтардың 25 (+06)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&amp;oldid=22644148 тізімін пайдаланып User:Quiddity (WMF)@metawiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/05|Tech News: 2022-05]] ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;technews-2022-W05&quot;/&gt;&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;
Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/05|Translations]] are available.

'''Recent changes'''
* [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|alt=|Advanced item]] If a gadget should support the new &lt;bdi lang=&quot;zxx&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;&lt;code&gt;?withgadget&lt;/code&gt;&lt;/bdi&gt; URL parameter that was [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/02|announced]] 3 weeks ago, then it must now also specify &lt;bdi lang=&quot;zxx&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;&lt;code&gt;supportsUrlLoad&lt;/code&gt;&lt;/bdi&gt; in the gadget definition ([[mw:Special:MyLanguage/Extension:Gadgets#supportsUrlLoad|documentation]]). [https://phabricator.wikimedia.org/T29766]

'''Changes later this week'''
* [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.38/wmf.20|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-02-01|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-02-02|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-02-03|en}} ([[mw:MediaWiki 1.38/Roadmap|calendar]]).

'''Future changes'''
* A change that was [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/16|announced]] last year was delayed. It is now ready to move ahead:
** The user group &lt;code&gt;oversight&lt;/code&gt; will be renamed &lt;code&gt;suppress&lt;/code&gt;. This is for [[phab:T109327|technical reasons]]. This is the technical name. It doesn't affect what you call the editors with this user right on your wiki. This is planned to happen in three weeks. You can comment [[phab:T112147|in Phabricator]] if you have objections. As usual, these labels can be translated on translatewiki ([[phab:T112147|direct links are available]]) or by administrators on your wiki.

'''Events'''
* You can vote on proposals in the [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey 2022|Community Wishlist Survey]] between 28 January and 11 February. The survey decides what the [[m:Special:MyLanguage/Community Tech|Community Tech team]] will work on.

'''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/05|Translate]]&amp;nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&amp;nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&amp;nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].''
&lt;/div&gt;&lt;section end=&quot;technews-2022-W05&quot;/&gt;
&lt;/div&gt;

23:41, 2022 ж. қаңтардың 31 (+06)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&amp;oldid=22721804 тізімін пайдаланып User:Johan (WMF)@metawiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/06|Tech News: 2022-06]] ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;technews-2022-W06&quot;/&gt;&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;
Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/06|Translations]] are available.

'''Recent changes'''
* English Wikipedia recently set up a gadget for dark mode. You can enable it there, or request help from an [[m:Special:MyLanguage/Interface administrators|interface administrator]] to set it up on your wiki ([[w:en:Wikipedia:Dark mode (gadget)|instructions and screenshot]]).
* Category counts are sometimes wrong. They will now be completely recounted at the beginning of every month. [https://phabricator.wikimedia.org/T299823]

'''Problems'''
* A code-change last week to fix a bug with [[mw:Special:MyLanguage/Manual:Live preview|Live Preview]] may have caused problems with some local gadgets and user-scripts. Any code with skin-specific behaviour for &lt;bdi lang=&quot;zxx&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;&lt;code&gt;vector&lt;/code&gt;&lt;/bdi&gt; should be updated to also check for &lt;bdi lang=&quot;zxx&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;&lt;code&gt;vector-2022&lt;/code&gt;&lt;/bdi&gt;. [[phab:T300987|A code-snippet, global search, and example are available]].

'''Changes later this week'''
* [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.38/wmf.21|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-02-08|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-02-09|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-02-10|en}} ([[mw:MediaWiki 1.38/Roadmap|calendar]]).

'''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/06|Translate]]&amp;nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&amp;nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&amp;nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].''
&lt;/div&gt;&lt;section end=&quot;technews-2022-W06&quot;/&gt;
&lt;/div&gt;

03:15, 2022 ж. ақпанның 8 (+06)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&amp;oldid=22765948 тізімін пайдаланып User:Quiddity (WMF)@metawiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/07|Tech News: 2022-07]] ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;technews-2022-W07&quot;/&gt;&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;
Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/07|Translations]] are available.

'''Recent changes'''
* [[mw:Special:MyLanguage/Manual:Purge|Purging]] a category page with fewer than 5,000 members will now recount it completely. This will allow editors to fix incorrect counts when it is wrong. [https://phabricator.wikimedia.org/T85696]

'''Changes later this week'''
* [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.38/wmf.22|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-02-15|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-02-16|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-02-17|en}} ([[mw:MediaWiki 1.38/Roadmap|calendar]]).
* [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] In the [[mw:Special:MyLanguage/Extension:AbuseFilter|AbuseFilter]] extension, the &lt;code dir=ltr&gt;rmspecials()&lt;/code&gt; function has been updated so that it does not remove the &quot;space&quot; character. Wikis are advised to wrap all the uses of &lt;code dir=ltr&gt;rmspecials()&lt;/code&gt; with &lt;code dir=ltr&gt;rmwhitespace()&lt;/code&gt; wherever necessary to keep filters' behavior unchanged. You can use the search function on [[Special:AbuseFilter]] to locate its usage. [https://phabricator.wikimedia.org/T263024]

'''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/07|Translate]]&amp;nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&amp;nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&amp;nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].''
&lt;/div&gt;&lt;section end=&quot;technews-2022-W07&quot;/&gt;
&lt;/div&gt;

01:18, 2022 ж. ақпанның 15 (+06)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&amp;oldid=22821788 тізімін пайдаланып User:Quiddity (WMF)@metawiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/08|Tech News: 2022-08]] ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;technews-2022-W08&quot;/&gt;&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;
Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/08|Translations]] are available.

'''Recent changes'''
* [[Special:Nuke|Special:Nuke]] will now provide the standard deletion reasons (editable at &lt;bdi lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;[[MediaWiki:Deletereason-dropdown]]&lt;/bdi&gt;) to use when mass-deleting pages. This was [[m:Community Wishlist Survey 2022/Admins and patrollers/Mass-delete to offer drop-down of standard reasons, or templated reasons.|a request in the 2022 Community Wishlist Survey]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T25020]
* At Wikipedias, all new accounts now get the [[mw:Special:MyLanguage/Growth/Feature_summary|Growth features]] by default when creating an account. Communities are encouraged to [[mw:Special:MyLanguage/Help:Growth/Tools/Account_creation|update their help resources]]. Previously, only 80% of new accounts would get the Growth features. A few Wikipedias remain unaffected by this change. [https://phabricator.wikimedia.org/T301820]
* You can now prevent specific images that are used in a page from appearing in other locations, such as within PagePreviews or Search results. This is done with the markup &lt;bdi lang=&quot;zxx&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;&lt;code&gt;&lt;nowiki&gt;class=notpageimage&lt;/nowiki&gt;&lt;/code&gt;&lt;/bdi&gt;. For example, &lt;code&gt;&lt;nowiki&gt;[[File:Example.png|class=notpageimage]]&lt;/nowiki&gt;&lt;/code&gt;. [https://phabricator.wikimedia.org/T301588]
* [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|alt=|Advanced item]] There has been a change to the HTML of Special:Contributions, Special:MergeHistory, and History pages, to support the grouping of changes by date in [[mw:Special:MyLanguage/Skin:Minerva_Neue|the mobile skin]]. While unlikely, this may affect gadgets and user scripts. A [[phab:T298638|list of all the HTML changes]] is on Phabricator.

'''Events'''
* [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey 2022/Results|Community Wishlist Survey results]] have been published. The [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey/Updates/2022 results#leaderboard|ranking of prioritized proposals]] is also available.

'''Changes later this week'''
* [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.38/wmf.23|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-02-22|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-02-23|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-02-24|en}} ([[mw:MediaWiki 1.38/Roadmap|calendar]]).

'''Future changes'''
* The software to play videos and audio files on pages will change soon on all wikis. The old player will be removed. Some audio players will become wider after this change. [[mw:Special:MyLanguage/Extension:TimedMediaHandler/VideoJS_Player|The new player]] has been a beta feature for over four years. [https://phabricator.wikimedia.org/T100106][https://phabricator.wikimedia.org/T248418]
* [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|alt=|Advanced item]] Toolforge's underlying operating system is being updated. If you maintain any tools there, there are two options for migrating your tools into the new system.  There are [[wikitech:News/Toolforge Stretch deprecation|details, deadlines, and instructions]] on Wikitech. [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/cloud-announce@lists.wikimedia.org/thread/EPJFISC52T7OOEFH5YYMZNL57O4VGSPR/]
* Administrators will soon have [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey 2021/(Un)delete associated talk page|the option to delete/undelete]] the associated &quot;talk&quot; page when they are deleting a given page. An API endpoint with this option will also be available. This was [[m:Community Wishlist Survey 2021/Admins and patrollers/(Un)delete associated talk page|a request from the 2021 Wishlist Survey]].

'''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/08|Translate]]&amp;nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&amp;nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&amp;nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].''
&lt;/div&gt;&lt;section end=&quot;technews-2022-W08&quot;/&gt;
&lt;/div&gt;

01:11, 2022 ж. ақпанның 22 (+06)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&amp;oldid=22847768 тізімін пайдаланып User:Trizek (WMF)@metawiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/09|Tech News: 2022-09]] ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;technews-2022-W09&quot;/&gt;&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;
Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/09|Translations]] are available.

'''Recent changes'''
* When searching for edits by [[mw:Special:MyLanguage/Help:Tags|change tags]], e.g. in page history or user contributions, there is now a dropdown list of possible tags. This was [[m:Community Wishlist Survey 2022/Miscellaneous/Improve plain-text change tag selector|a request in the 2022 Community Wishlist Survey]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T27909]
* Mentors using the [[mw:Special:MyLanguage/Growth/Mentor_dashboard|Growth Mentor dashboard]] will now see newcomers assigned to them who have made at least one edit, up to 200 edits. Previously, all newcomers assigned to the mentor were visible on the dashboard, even ones without any edit or ones who made hundred of edits. Mentors can still change these values using the filters on their dashboard. Also, the last choice of filters will now be saved. [https://phabricator.wikimedia.org/T301268][https://phabricator.wikimedia.org/T294460]
* [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|alt=|Advanced item]] The user group &lt;code&gt;oversight&lt;/code&gt; was renamed &lt;code&gt;suppress&lt;/code&gt;. This is for [[phab:T109327|technical reasons]]. You may need to update any local references to the old name, e.g. gadgets, links to Special:Listusers, or uses of [[mw:Special:MyLanguage/Help:Magic_words|NUMBERINGROUP]].

'''Problems'''
* The recent change to the HTML of [[mw:Special:MyLanguage/Help:Tracking changes|tracking changes]] pages caused some problems for screenreaders. This is being fixed. [https://phabricator.wikimedia.org/T298638]

'''Changes later this week'''
* [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.38/wmf.24|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-03-01|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-03-02|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-03-03|en}} ([[mw:MediaWiki 1.38/Roadmap|calendar]]).

'''Future changes'''
* Working with templates will become easier. [[m:WMDE_Technical_Wishes/Templates|Several improvements]] are planned for March 9 on most wikis and on March 16 on English Wikipedia. The improvements include: Bracket matching, syntax highlighting colors, finding and inserting templates, and related visual editor features.
* If you are a template developer or an interface administrator, and you are intentionally overriding or using the default CSS styles of user feedback boxes (the classes: &lt;code dir=ltr&gt;successbox, messagebox, errorbox, warningbox&lt;/code&gt;), please note that these classes and associated CSS will soon be removed from MediaWiki core. This is to prevent problems when the same class-names are also used on a wiki. Please let us know by commenting at [[phab:T300314]] if you think you might be affected.

'''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/09|Translate]]&amp;nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&amp;nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&amp;nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].''
&lt;/div&gt;&lt;section end=&quot;technews-2022-W09&quot;/&gt;
&lt;/div&gt;

04:59, 2022 ж. наурыздың 1 (+06)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&amp;oldid=22902593 тізімін пайдаланып User:Quiddity (WMF)@metawiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/10|Tech News: 2022-10]] ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;technews-2022-W10&quot;/&gt;&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;
Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/10|Translations]] are available.

'''Problems'''
* There was a problem with some interface labels last week. It will be fixed this week. This change was part of ongoing work to simplify the support for skins which do not have active maintainers. [https://phabricator.wikimedia.org/T301203]

'''Changes later this week'''
* [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.38/wmf.25|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-03-08|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-03-09|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-03-10|en}} ([[mw:MediaWiki 1.38/Roadmap|calendar]]).

'''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/10|Translate]]&amp;nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&amp;nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&amp;nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].''
&lt;/div&gt;&lt;section end=&quot;technews-2022-W10&quot;/&gt;
&lt;/div&gt;

03:15, 2022 ж. наурыздың 8 (+06)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&amp;oldid=22958074 тізімін пайдаланып User:Quiddity (WMF)@metawiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/11|Tech News: 2022-11]] ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;technews-2022-W11&quot;/&gt;&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;
Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/11|Translations]] are available.

'''Recent changes'''
* In the Wikipedia Android app [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia_Apps/Team/Android/Communication#Updates|it is now possible]] to change the toolbar at the bottom so the tools you use more often are easier to click on. The app now also has a focused reading mode. [https://phabricator.wikimedia.org/T296753][https://phabricator.wikimedia.org/T254771]

'''Problems'''
* There was a problem with the collection of some page-view data from June 2021 to January 2022 on all wikis. This means the statistics are incomplete. To help calculate which projects and regions were most affected, relevant datasets are being retained for 30 extra days. You can [[m:Talk:Data_retention_guidelines#Added_exception_for_page_views_investigation|read more on Meta-wiki]].
* There was a problem with the databases on March 10. All wikis were unreachable for logged-in users for 12 minutes. Logged-out users could read pages but could not edit or access uncached content then. [https://wikitech.wikimedia.org/wiki/Incident_documentation/2022-03-10_MediaWiki_availability]

'''Changes later this week'''
* [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.38/wmf.26|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-03-15|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-03-16|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-03-17|en}} ([[mw:MediaWiki 1.38/Roadmap|calendar]]).
* When [[mw:Special:MyLanguage/Help:System_message#Finding_messages_and_documentation|using &lt;bdi lang=&quot;zxx&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;&lt;code&gt;uselang=qqx&lt;/code&gt;&lt;/bdi&gt; to find localisation messages]], it will now show all possible message keys for navigation tabs such as &quot;{{int:vector-view-history}}&quot;. [https://phabricator.wikimedia.org/T300069]
* [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|alt=|Advanced item]] Access to [[{{#special:RevisionDelete}}]] has been expanded to include users who have &lt;code dir=ltr&gt;deletelogentry&lt;/code&gt; and &lt;code dir=ltr&gt;deletedhistory&lt;/code&gt; rights through their group memberships. Before, only those with the &lt;code dir=ltr&gt;deleterevision&lt;/code&gt; right could access this special page. [https://phabricator.wikimedia.org/T301928]
* On the [[{{#special:Undelete}}]] pages for diffs and revisions, there will be a link back to the main Undelete page with the list of revisions. [https://phabricator.wikimedia.org/T284114]

'''Future changes'''
*  The Wikimedia Foundation has announced the IP Masking implementation strategy and next steps. The [[m:Special:MyLanguage/IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation#feb25|announcement can be read here]].
* The [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Apps/Android FAQ|Wikipedia Android app]] developers are working on [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Apps/Team/Android/Communication|new functions]] for user talk pages and article talk pages. [https://phabricator.wikimedia.org/T297617]

'''Events'''
* The [[mw:Wikimedia Hackathon 2022|Wikimedia Hackathon 2022]] will take place as a hybrid event on 20-22 May 2022. The Hackathon will be held online and there are grants available to support local in-person meetups around the world. Grants can be requested until 20 March.

'''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/11|Translate]]&amp;nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&amp;nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&amp;nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].''
&lt;/div&gt;&lt;section end=&quot;technews-2022-W11&quot;/&gt;
&lt;/div&gt;

04:07, 2022 ж. наурыздың 15 (+06)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&amp;oldid=22993074 тізімін пайдаланып User:Quiddity (WMF)@metawiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/12|Tech News: 2022-12]] ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;technews-2022-W12&quot;/&gt;&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;
Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/12|Translations]] are available.

'''New code release schedule for this week'''
* There will be four MediaWiki releases this week, instead of just one. This is an experiment which should lead to fewer problems and to faster feature updates. The releases will be on all wikis, at different times, on Monday, Tuesday, and Wednesday. You can [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Release Engineering Team/Trainsperiment week|read more about this project]].

'''Recent changes'''
* You can now set how many search results to show by default in [[Special:Preferences#mw-prefsection-searchoptions|your Preferences]]. This was the 12th most popular wish in the [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey 2022/Results|Community Wishlist Survey 2022]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T215716]
* [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|alt=|Advanced item]] The Jupyter notebooks tool [[wikitech:PAWS|PAWS]] has been updated to a new interface. [https://phabricator.wikimedia.org/T295043]

'''Future changes'''
* Interactive maps via [[mw:Special:MyLanguage/Help:Extension:Kartographer|Kartographer]] will soon work on wikis using the [[mw:Special:MyLanguage/Extension:FlaggedRevs|FlaggedRevisions]] extension. [https://wikimedia.sslsurvey.de/Kartographer-Workflows-EN/ Please tell us] which improvements you want to see in Kartographer. You can take this survey in simple English. [https://meta.wikimedia.org/wiki/WMDE_Technical_Wishes/Geoinformation]

'''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/12|Translate]]&amp;nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&amp;nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&amp;nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].''
&lt;/div&gt;&lt;section end=&quot;technews-2022-W12&quot;/&gt;
&lt;/div&gt;

22:00, 2022 ж. наурыздың 21 (+06)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&amp;oldid=23034693 тізімін пайдаланып User:Trizek (WMF)@metawiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/13|Tech News: 2022-13]] ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;technews-2022-W13&quot;/&gt;&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;
Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/13|Translations]] are available.

'''Recent changes'''
* There is a simple new Wikimedia Commons upload tool available for macOS users, [[c:Commons:Sunflower|Sunflower]].

'''Changes later this week'''
* [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.5|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-03-29|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-03-30|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-03-31|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]).
* Some wikis will be in read-only for a few minutes because of regular database maintenance. It will be performed on {{#time:j xg|2022-03-29|en}} at 7:00 UTC ([https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists/s3.dblist targeted wikis]) and on {{#time:j xg|2022-03-31|en}} at 7:00 UTC ([https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists/s5.dblist targeted wikis]). [https://phabricator.wikimedia.org/T301850][https://phabricator.wikimedia.org/T303798]

'''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/13|Translate]]&amp;nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&amp;nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&amp;nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].''
&lt;/div&gt;&lt;section end=&quot;technews-2022-W13&quot;/&gt;
&lt;/div&gt;

01:54, 2022 ж. наурыздың 29 (+06)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&amp;oldid=23073711 тізімін пайдаланып User:Quiddity (WMF)@metawiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/14|Tech News: 2022-14]] ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;technews-2022-W14&quot;/&gt;&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;
Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/14|Translations]] are available.

'''Problems'''
* For a few days last week, edits that were suggested to newcomers were not tagged in the [[{{#special:recentchanges}}]] feed. This bug has been fixed. [https://phabricator.wikimedia.org/T304747]

'''Changes later this week'''
* [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.6|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-04-05|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-04-06|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-04-07|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]).
* Some wikis will be in read-only for a few minutes because of a switch of their main database. It will be performed on {{#time:j xg|2022-04-07|en}} at 7:00 UTC ([https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists/s4.dblist targeted wikis]).

'''Future changes'''
* Starting next week, Tech News' title will be translatable. When the newsletter is distributed, its title may not be &lt;code dir=ltr&gt;Tech News: 2022-14&lt;/code&gt; anymore. It may affect some filters that have been set up by some communities. [https://phabricator.wikimedia.org/T302920]
* Over the next few months, the &quot;[[mw:Special:MyLanguage/Help:Growth/Tools/Add a link|Add a link]]&quot; Growth feature [[phab:T304110|will become available to more Wikipedias]]. Each week, a few wikis will get the feature. You can test this tool at [[mw:Special:MyLanguage/Growth#deploymentstable|a few wikis where &quot;Link recommendation&quot; is already available]].

'''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/14|Translate]]&amp;nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&amp;nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&amp;nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].''
&lt;/div&gt;&lt;section end=&quot;technews-2022-W14&quot;/&gt;
&lt;/div&gt;

03:00, 2022 ж. сәуірдің 5 (+06)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&amp;oldid=23097604 тізімін пайдаланып User:Quiddity (WMF)@metawiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;Tech News: 2022-15&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;technews-2022-W15&quot;/&gt;&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;
Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/15|Translations]] are available.

'''Recent changes'''
* There is a new public status page at &lt;span class=&quot;mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;[https://www.wikimediastatus.net/ www.wikimediastatus.net]&lt;/span&gt;. This site shows five automated high-level metrics where you can see the overall health and performance of our wikis' technical environment. It also contains manually-written updates for widespread incidents, which are written as quickly as the engineers are able to do so while also fixing the actual problem. The site is separated from our production infrastructure and hosted by an external service, so that it can be accessed even if the wikis are briefly unavailable. You can [https://diff.wikimedia.org/2022/03/31/announcing-www-wikimediastatus-net/ read more about this project].
* On Wiktionary wikis, the software to play videos and audio files on pages has now changed. The old player has been removed. Some audio players will become wider after this change. [[mw:Special:MyLanguage/Extension:TimedMediaHandler/VideoJS_Player|The new player]] has been a beta feature for over four years. [https://phabricator.wikimedia.org/T100106][https://phabricator.wikimedia.org/T248418]

'''Changes later this week'''
* [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.7|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-04-12|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-04-13|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-04-14|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]).

'''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/15|Translate]]&amp;nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&amp;nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&amp;nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].''
&lt;/div&gt;&lt;section end=&quot;technews-2022-W15&quot;/&gt;
&lt;/div&gt;

01:44, 2022 ж. сәуірдің 12 (+06)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&amp;oldid=23124108 тізімін пайдаланып User:Quiddity (WMF)@metawiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;Tech News: 2022-16&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;technews-2022-W16&quot;/&gt;&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;
Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/16|Translations]] are available.

'''Changes later this week'''
* [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.8|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-04-19|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-04-20|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-04-21|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]).
* [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] Some wikis will be in read-only for a few minutes because of a switch of their main database. It will be performed on {{#time:j xg|2022-04-19|en}} at 07:00 UTC ([https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists/s7.dblist targeted wikis]) and on {{#time:j xg|2022-04-21|en}} at 7:00 UTC ([https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists/s8.dblist targeted wikis]).
* Administrators will now have [[m:Community Wishlist Survey 2021/(Un)delete associated talk page|the option to delete/undelete the associated &quot;Talk&quot; page]] when they are deleting a given page. An API endpoint with this option is also available. This concludes the [[m:Community Wishlist Survey 2021/Admins and patrollers/(Un)delete associated talk page|11th wish of the 2021 Community Wishlist Survey]].
* On [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop_Improvements#test-wikis|selected wikis]], 50% of logged-in users will see the new [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements/Features/Table of contents|table of contents]]. When scrolling up and down the page, the table of contents will stay in the same place on the screen. This is part of the [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements|Desktop Improvements]] project. [https://phabricator.wikimedia.org/T304169]
* [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|alt=|Advanced item]] Message boxes produced by MediaWiki code will no longer have these CSS classes: &lt;code dir=ltr&gt;successbox&lt;/code&gt;, &lt;code dir=ltr&gt;errorbox&lt;/code&gt;, &lt;code dir=ltr&gt;warningbox&lt;/code&gt;. The styles for those classes and &lt;code dir=ltr&gt;messagebox&lt;/code&gt; will be removed from MediaWiki core. This only affects wikis that use these classes in wikitext, or change their appearance within site-wide CSS. Please review any local usage and definitions for these classes you may have. This was previously announced in the [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/09|28 February issue of Tech News]].

'''Future changes'''
* [[mw:Special:MyLanguage/Extension:Kartographer|Kartographer]] will become compatible with [[mw:Special:MyLanguage/Extension:FlaggedRevs|FlaggedRevisions page stabilization]]. Kartographer maps will also work on pages with [[mw:Special:MyLanguage/Help:Pending changes|pending changes]]. [https://meta.wikimedia.org/wiki/WMDE_Technical_Wishes/Geoinformation#Project_descriptions] The Kartographer documentation has been thoroughly updated. [https://www.mediawiki.org/wiki/Special:MyLanguage/Help:Extension:Kartographer/Getting_started] [https://www.mediawiki.org/wiki/Special:MyLanguage/Help:VisualEditor/Maps] [https://www.mediawiki.org/wiki/Special:MyLanguage/Help:Extension:Kartographer]

'''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/16|Translate]]&amp;nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&amp;nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&amp;nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].''
&lt;/div&gt;&lt;section end=&quot;technews-2022-W16&quot;/&gt;
&lt;/div&gt;

05:11, 2022 ж. сәуірдің 19 (+06)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&amp;oldid=23167004 тізімін пайдаланып User:Quiddity (WMF)@metawiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;Tech News: 2022-17&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;technews-2022-W17&quot;/&gt;&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;
Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/17|Translations]] are available.

'''Recent changes'''
*  On [https://noc.wikimedia.org/conf/dblists/group1.dblist many wikis] (group 1), the software to play videos and audio files on pages has now changed. The old player has been removed. Some audio players will become wider after this change. [[mw:Special:MyLanguage/Extension:TimedMediaHandler/VideoJS_Player|The new player]] has been a beta feature for over four years. [https://phabricator.wikimedia.org/T100106][https://phabricator.wikimedia.org/T248418]

'''Changes later this week'''
* [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.9|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-04-26|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-04-27|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-04-28|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]).
* [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] Some wikis will be in read-only for a few minutes because of a switch of their main database. It will be performed on {{#time:j xg|2022-04-26|en}} at 07:00 UTC ([https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists/s2.dblist targeted wikis]).
* Some very old browsers and operating systems are no longer supported. Some things on the wikis might look weird or not work in very old browsers like Internet Explorer 9 or 10, Android 4, or Firefox 38 or older. [https://phabricator.wikimedia.org/T306486]

'''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/17|Translate]]&amp;nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&amp;nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&amp;nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].''
&lt;/div&gt;&lt;section end=&quot;technews-2022-W17&quot;/&gt;
&lt;/div&gt;

04:55, 2022 ж. сәуірдің 26 (+06)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&amp;oldid=23187115 тізімін пайдаланып User:Quiddity (WMF)@metawiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;Tech News: 2022-18&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;technews-2022-W18&quot;/&gt;&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;
Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/18|Translations]] are available.

'''Recent changes'''
* On [https://noc.wikimedia.org/conf/dblists/group2.dblist all remaining wikis] (group 2), the software to play videos and audio files on pages has now changed. The old player has been removed. Some audio players will become wider after this change. [[mw:Special:MyLanguage/Extension:TimedMediaHandler/VideoJS_Player|The new player]] has been a beta feature for over four years. [https://phabricator.wikimedia.org/T100106][https://phabricator.wikimedia.org/T248418]

'''Changes later this week'''
* [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.10|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-05-03|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-05-04|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-05-05|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]).

'''Future changes'''
* The developers are working on talk pages in the [[mw:Wikimedia Apps/Team/iOS|Wikipedia app for iOS]]. You can [https://wikimedia.qualtrics.com/jfe/form/SV_9GBcHczQGLbQWTY give feedback]. You can take the survey in English, German, Hebrew or Chinese.
* [[m:WMDE_Technical_Wishes/VisualEditor_template_dialog_improvements#Status_and_next_steps|Most wikis]] will receive an [[m:WMDE_Technical_Wishes/VisualEditor_template_dialog_improvements|improved template dialog]] in VisualEditor and New Wikitext mode. [https://phabricator.wikimedia.org/T296759] [https://phabricator.wikimedia.org/T306967]
* If you use syntax highlighting while editing wikitext, you can soon activate a [[m:WMDE_Technical_Wishes/Improved_Color_Scheme_of_Syntax_Highlighting#Color-blind_mode|colorblind-friendly color scheme]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T306867]
* [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|alt=|Advanced item]] Several CSS IDs related to MediaWiki interface messages will be removed. Technical editors should please [[phab:T304363|review the list of IDs and links to their existing uses]]. These include &lt;code dir=ltr&gt;#mw-anon-edit-warning&lt;/code&gt;, &lt;code dir=ltr&gt;#mw-undelete-revision&lt;/code&gt; and 3 others.

'''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/18|Translate]]&amp;nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&amp;nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&amp;nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].''
&lt;/div&gt;&lt;section end=&quot;technews-2022-W18&quot;/&gt;
&lt;/div&gt;

01:33, 2022 ж. мамырдың 3 (+06)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&amp;oldid=23232924 тізімін пайдаланып User:Quiddity (WMF)@metawiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;Tech News: 2022-19&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;technews-2022-W19&quot;/&gt;&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;
Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/19|Translations]] are available.

'''Recent changes'''
* You can now see categories in the [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Apps/Team/Android|Wikipedia app for Android]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T73966]

'''Problems'''
* Last week, there was a problem with Wikidata's search autocomplete. This has now been fixed. [https://phabricator.wikimedia.org/T307586]
* Last week, all wikis had slow access or no access for 20 minutes, for logged-in users and non-cached pages. This was caused by a problem with a database change. [https://phabricator.wikimedia.org/T307647]

'''Changes later this week'''
* There is no new MediaWiki version this week. [https://phabricator.wikimedia.org/T305217#7894966]
*  [[m:WMDE Technical Wishes/Geoinformation#Current issues|Incompatibility issues]] with [[mw:Special:MyLanguage/Help:Extension:Kartographer|Kartographer]] and the [[mw:Special:MyLanguage/Help:Extension:FlaggedRevs|FlaggedRevs extension]] will be fixed: Deployment is planned for May 10 on all wikis. Kartographer will then be enabled on the [[phab:T307348|five wikis which have not yet enabled the extension]] on May 24.
* The [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements|Vector (2022)]] skin will be set as the default on several more wikis, including Arabic and Catalan Wikipedias. Logged-in users will be able to switch back to the old Vector (2010). See the [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements/Updates/2022-04 for the largest wikis|latest update]] about Vector (2022).

'''Future meetings'''
* The next [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements/Updates/Talk to Web|open meeting with the Web team]] about Vector (2022) will take place on 17 May. The following meetings are currently planned for: 7 June, 21 June, 5 July, 19 July.

'''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/19|Translate]]&amp;nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&amp;nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&amp;nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].''
&lt;/div&gt;&lt;section end=&quot;technews-2022-W19&quot;/&gt;
&lt;/div&gt;

21:22, 2022 ж. мамырдың 9 (+06)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&amp;oldid=23256717 тізімін пайдаланып User:Trizek (WMF)@metawiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;Tech News: 2022-20&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;technews-2022-W20&quot;/&gt;&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;
Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/20|Translations]] are available.

'''Changes later this week'''
* Some wikis can soon use the [[mw:Special:MyLanguage/Help:Growth/Tools/Add a link|add a link]] feature. This will start on Wednesday. The wikis are {{int:project-localized-name-cawiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-hewiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-hiwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-kowiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-nowiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-ptwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-simplewiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-svwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-ukwiki/en}}. This is part of the [[phab:T304110|progressive deployment of this tool to more Wikipedias]]. The communities can [[mw:Special:MyLanguage/Growth/Community configuration|configure how this feature works locally]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T304542]
* The [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Hackathon 2022|Wikimedia Hackathon 2022]] will take place online on May 20–22. It will be in English. There are also local [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Hackathon 2022/Meetups|hackathon meetups]] in Germany, Ghana, Greece, India, Nigeria and the United States. Technically interested Wikimedians can work on software projects and learn new skills. You can also host a session or post a project you want to work on.
* [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.12|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-05-17|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-05-18|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-05-19|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]).

'''Future changes'''
* You can soon edit translatable pages in the visual editor. Translatable pages exist on for examples Meta and Commons. [https://diff.wikimedia.org/2022/05/12/mediawiki-1-38-brings-support-for-editing-translatable-pages-with-the-visual-editor/]

'''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/20|Translate]]&amp;nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&amp;nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&amp;nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].''
&lt;/div&gt;&lt;section end=&quot;technews-2022-W20&quot;/&gt;
&lt;/div&gt;

00:57, 2022 ж. мамырдың 17 (+06)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&amp;oldid=23291515 тізімін пайдаланып User:Quiddity (WMF)@metawiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;Tech News: 2022-21&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;technews-2022-W21&quot;/&gt;&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;
Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/21|Translations]] are available.

'''Recent changes'''
* Administrators using the mobile web interface can now access Special:Block directly from user pages. [https://phabricator.wikimedia.org/T307341]
* The &lt;span class=&quot;mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;[https://www.wiktionary.org/ www.wiktionary.org]&lt;/span&gt; portal page now uses an automated update system. Other [[m:Project_portals|project portals]] will be updated over the next few months. [https://phabricator.wikimedia.org/T304629]

'''Problems'''
* The Growth team maintains a mentorship program for newcomers. Previously, newcomers weren't able to opt out from the program. Starting May 19, 2022, newcomers are able to fully opt out from Growth mentorship, in case they do not wish to have any mentor at all. [https://phabricator.wikimedia.org/T287915]
* Some editors cannot access the content translation tool if they load it by clicking from the contributions menu. This problem is being worked on. It should still work properly if accessed directly via Special:ContentTranslation. [https://phabricator.wikimedia.org/T308802]

'''Changes later this week'''
* [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.13|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-05-24|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-05-25|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-05-26|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]).

'''Future changes'''
* [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|alt=|Advanced item]] Gadget and user scripts developers are invited to give feedback on a [[mw:User:Jdlrobson/Extension:Gadget/Policy|proposed technical policy]] aiming to improve support from MediaWiki developers. [https://phabricator.wikimedia.org/T308686]

'''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/21|Translate]]&amp;nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&amp;nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&amp;nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].''
&lt;/div&gt;&lt;section end=&quot;technews-2022-W21&quot;/&gt;
&lt;/div&gt;

06:20, 2022 ж. мамырдың 24 (+06)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&amp;oldid=23317250 тізімін пайдаланып User:Quiddity (WMF)@metawiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;Tech News: 2022-22&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;technews-2022-W22&quot;/&gt;&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;
Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/22|Translations]] are available.

'''Recent changes'''
* [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]]  In the [[mw:Special:MyLanguage/Extension:AbuseFilter|AbuseFilter]] extension, an &lt;code dir=ltr&gt;ip_in_ranges()&lt;/code&gt; function has been introduced to check if an IP is in any of the ranges. Wikis are advised to combine multiple &lt;code dir=ltr&gt;ip_in_range()&lt;/code&gt; expressions joined by &lt;code&gt;|&lt;/code&gt; into a single expression for better performance. You can use the search function on [[Special:AbuseFilter|Special:AbuseFilter]] to locate its usage. [https://phabricator.wikimedia.org/T305017]
* The [[m:Special:MyLanguage/IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation/IP Info feature|IP Info feature]] which helps abuse fighters access information about IPs, [[m:Special:MyLanguage/IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation/IP Info feature#May 24, 2022|has been deployed]] to all wikis as a beta feature. This comes after weeks of beta testing on test.wikipedia.org.

'''Changes later this week'''
* [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.14|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-05-31|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-06-01|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-06-02|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]).
* [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] Some wikis will be in read-only for a few minutes because of a switch of their main database. It will be performed on {{#time:j xg|2022-05-31|en}} at 07:00 UTC ([https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists/s5.dblist targeted wikis]).
* The [[mw:Special:MyLanguage/Help:DiscussionTools#New topic tool|New Topic Tool]] will be deployed for all editors at most wikis soon. You will be able to opt out from within the tool and in [[Special:Preferences#mw-prefsection-editing-discussion|Preferences]]. [https://www.mediawiki.org/wiki/Special:MyLanguage/Talk_pages_project/New_discussion][https://phabricator.wikimedia.org/T287804]
* [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]]  The [[:mw:Special:ApiHelp/query+usercontribs|list=usercontribs API]] will support fetching contributions from an [[mw:Special:MyLanguage/Help:Range blocks#Non-technical explanation|IP range]] soon. API users can set the &lt;code&gt;uciprange&lt;/code&gt; parameter to get contributions from any IP range within [[:mw:Manual:$wgRangeContributionsCIDRLimit|the limit]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T177150]
* A new parser function will be introduced: &lt;bdi lang=&quot;zxx&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;&lt;code&gt;&lt;nowiki&gt;{{=}}&lt;/nowiki&gt;&lt;/code&gt;&lt;/bdi&gt;. It will replace existing templates named &quot;=&quot;. It will insert an [[w:en:Equals sign|equal sign]]. This can be used to escape the equal sign in the parameter values of templates. [https://phabricator.wikimedia.org/T91154]

'''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/22|Translate]]&amp;nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&amp;nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&amp;nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].''
&lt;/div&gt;&lt;section end=&quot;technews-2022-W22&quot;/&gt;
&lt;/div&gt;

02:28, 2022 ж. мамырдың 31 (+06)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&amp;oldid=23340178 тізімін пайдаланып User:Trizek (WMF)@metawiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;Tech News: 2022-23&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;technews-2022-W23&quot;/&gt;&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;
Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/23|Translations]] are available.

'''Changes later this week'''
* [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.15|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-06-07|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-06-08|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-06-09|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]).
* [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|alt=|Advanced item]] A new &lt;bdi lang=&quot;zxx&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;&lt;code&gt;str_replace_regexp()&lt;/code&gt;&lt;/bdi&gt; function can be used in [[Special:AbuseFilter|abuse filters]] to replace parts of text using a [[w:en:Regular expression|regular expression]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T285468]

'''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/23|Translate]]&amp;nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&amp;nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&amp;nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].''
&lt;/div&gt;&lt;section end=&quot;technews-2022-W23&quot;/&gt;
&lt;/div&gt;

08:45, 2022 ж. маусымның 7 (+06)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&amp;oldid=23366979 тізімін пайдаланып User:Quiddity (WMF)@metawiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;Tech News: 2022-24&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;technews-2022-W24&quot;/&gt;&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;
Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/24|Translations]] are available.

'''Recent changes'''
* All wikis can now use [[mw:Special:MyLanguage/Extension:Kartographer|Kartographer]] maps. Kartographer maps now also work on pages with [[mw:Special:MyLanguage/Help:Pending changes|pending changes]]. [https://meta.wikimedia.org/wiki/WMDE_Technical_Wishes/Geoinformation#Project_descriptions][https://phabricator.wikimedia.org/T307348]

'''Changes later this week'''
* [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.16|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-06-14|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-06-15|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-06-16|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]).
* [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] Some wikis will be in read-only for a few minutes because of a switch of their main database. It will be performed on {{#time:j xg|2022-06-14|en}} at 06:00 UTC ([https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists/s6.dblist targeted wikis]). [https://phabricator.wikimedia.org/T300471]
* Starting on Wednesday, a new set of Wikipedias will get &quot;[[mw:Special:MyLanguage/Help:Growth/Tools/Add a link|Add a link]]&quot; ({{int:project-localized-name-abwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-acewiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-adywiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-afwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-akwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-alswiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-amwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-anwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-angwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-arcwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-arzwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-astwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-atjwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-avwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-aywiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-azwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-azbwiki/en}}). This is part of the [[phab:T304110|progressive deployment of this tool to more Wikipedias]]. The communities can [[mw:Special:MyLanguage/Growth/Community configuration|configure how this feature works locally]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T304548]
* The [[mw:Special:MyLanguage/Help:DiscussionTools#New topic tool|New Topic Tool]] will be deployed for all editors at Commons, Wikidata, and some other wikis soon. You will be able to opt out from within the tool and in [[Special:Preferences#mw-prefsection-editing-discussion|Preferences]]. [https://www.mediawiki.org/wiki/Special:MyLanguage/Talk_pages_project/New_discussion][https://phabricator.wikimedia.org/T287804]

'''Future meetings'''
* The next [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements/Updates/Talk to Web|open meeting with the Web team]] about Vector (2022) will take place today (13 June). The following meetings will take place on: 28 June, 12 July, 26 July.

'''Future changes'''
* By the end of July, the [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements|Vector 2022]] skin should be ready to become the default across all wikis. Discussions on how to adjust it to the communities' needs will begin in the next weeks. It will always be possible to revert to the previous version on an individual basis. [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements/Updates/2022-04 for the largest wikis|Learn more]].

'''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/24|Translate]]&amp;nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&amp;nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&amp;nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].''
&lt;/div&gt;&lt;section end=&quot;technews-2022-W24&quot;/&gt;
&lt;/div&gt;

22:58, 2022 ж. маусымның 13 (+06)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&amp;oldid=23389956 тізімін пайдаланып User:Quiddity (WMF)@metawiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;Tech News: 2022-25&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;technews-2022-W25&quot;/&gt;&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;
Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/25|Translations]] are available.

'''Recent changes'''
* The [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Apps/Team/Android|Wikipedia App for Android]] now has an option for editing the whole page at once, located in the overflow menu (three-dots menu [[File:Ic more vert 36px.svg|15px|link=|alt=]]). [https://phabricator.wikimedia.org/T103622]
* [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|alt=|Advanced item]] Some recent database changes may affect queries using the [[m:Research:Quarry|Quarry tool]]. Queries for &lt;bdi lang=&quot;zxx&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;&lt;code&gt;site_stats&lt;/code&gt;&lt;/bdi&gt; at English Wikipedia, Commons, and Wikidata will need to be updated. [[phab:T306589|Read more]].
* [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|alt=|Advanced item]] A new &lt;bdi lang=&quot;zxx&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;&lt;code&gt;user_global_editcount&lt;/code&gt;&lt;/bdi&gt; variable can be used in [[Special:AbuseFilter|abuse filters]] to avoid affecting globally active users. [https://phabricator.wikimedia.org/T130439]

'''Changes later this week'''
* [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.17|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-06-21|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-06-22|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-06-23|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]).
* Users of non-responsive skins (e.g. MonoBook or Vector) on mobile devices may notice a slight change in the default zoom level. This is intended to optimize zooming and ensure all interface elements are present on the page (for example the table of contents on Vector 2022). In the unlikely event this causes any problems with how you use the site, we'd love to understand better, please ping &lt;span class=&quot;mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;[[m:User:Jon (WMF)|Jon (WMF)]]&lt;/span&gt; to any on-wiki conversations. [https://phabricator.wikimedia.org/T306910]

'''Future changes'''
* The Beta Feature for [[mw:Special:MyLanguage/Help:DiscussionTools|DiscussionTools]] will be updated throughout July.  Discussions will look different.  You can see [[mw:Special:MyLanguage/Talk pages project/Usability/Prototype|some of the proposed changes]].
* [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|alt=|Advanced item]] Parsoid's HTML output will soon stop annotating file links with different &lt;bdi lang=&quot;zxx&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;&lt;code&gt;typeof&lt;/code&gt;&lt;/bdi&gt; attribute values, and instead use &lt;bdi lang=&quot;zxx&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;&lt;code&gt;mw:File&lt;/code&gt;&lt;/bdi&gt; for all types. Tool authors should adjust any code that expects: &lt;bdi lang=&quot;zxx&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;&lt;code&gt;mw:Image&lt;/code&gt;&lt;/bdi&gt;, &lt;bdi lang=&quot;zxx&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;&lt;code&gt;mw:Audio&lt;/code&gt;&lt;/bdi&gt;, or &lt;bdi lang=&quot;zxx&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;&lt;code&gt;mw:Video&lt;/code&gt;&lt;/bdi&gt;. [https://phabricator.wikimedia.org/T273505]

'''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/25|Translate]]&amp;nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&amp;nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&amp;nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].''
&lt;/div&gt;&lt;section end=&quot;technews-2022-W25&quot;/&gt;
&lt;/div&gt;

02:17, 2022 ж. маусымның 21 (+06)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&amp;oldid=23425855 тізімін пайдаланып User:Quiddity (WMF)@metawiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;Tech News: 2022-26&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;technews-2022-W26&quot;/&gt;&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;
Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/26|Translations]] are available.

'''Recent changes'''
* [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|alt=|Advanced item]] [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Enterprise|Wikimedia Enterprise]] API service now has self-service accounts with free on-demand requests and monthly snapshots ([https://enterprise.wikimedia.com/docs/ API documentation]). Community access [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Enterprise/FAQ#community-access|via database dumps &amp; Wikimedia Cloud Services]] continues.
* [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|alt=|Advanced item]] [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Wiktionary#lua|All Wikimedia wikis can now use Wikidata Lexemes in Lua]] after creating local modules and templates. Discussions are welcome [[d:Wikidata_talk:Lexicographical_data#You_can_now_reuse_Wikidata_Lexemes_on_all_wikis|on the project talk page]].

'''Changes later this week'''
* [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.18|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-06-28|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-06-29|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-06-30|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]).
* [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] Some wikis will be in read-only for a few minutes because of a switch of their main database. It will be performed on {{#time:j xg|2022-06-28|en}} at 06:00 UTC ([https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists/s7.dblist targeted wikis]). [https://phabricator.wikimedia.org/T311033]
*  Some global and cross-wiki services will be in read-only for a few minutes because of a switch of their main database. It will be performed on {{#time:j xg|2022-06-30|en}} at 06:00 UTC. This will impact ContentTranslation, Echo, StructuredDiscussions, Growth experiments and a few more services. [https://phabricator.wikimedia.org/T300472]
* Users will be able to sort columns within sortable tables in the mobile skin. [https://phabricator.wikimedia.org/T233340]

'''Future meetings'''
* The next [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements/Updates/Talk to Web|open meeting with the Web team]] about Vector (2022) will take place tomorrow (28 June). The following meetings will take place on 12 July and 26 July.

'''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/26|Translate]]&amp;nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&amp;nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&amp;nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].''
&lt;/div&gt;&lt;section end=&quot;technews-2022-W26&quot;/&gt;
&lt;/div&gt;

02:02, 2022 ж. маусымның 28 (+06)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&amp;oldid=23453785 тізімін пайдаланып User:Quiddity (WMF)@metawiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;Tech News: 2022-27&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;technews-2022-W27&quot;/&gt;&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;
Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/27|Translations]] are available.

'''Changes later this week'''
* [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.19|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-07-05|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-07-06|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-07-07|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]).
* [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] Some wikis will be in read-only for a few minutes because of a switch of their main database. It will be performed on {{#time:j xg|2022-07-05|en}} at 07:00 UTC ([https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists/s6.dblist targeted wikis]) and on {{#time:j xg|2022-07-07|en}} at 7:00 UTC ([https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists/s4.dblist targeted wikis]).
* The Beta Feature for [[mw:Special:MyLanguage/Help:DiscussionTools|DiscussionTools]] will be updated throughout July.  Discussions will look different.  You can see [[mw:Special:MyLanguage/Talk pages project/Usability/Prototype|some of the proposed changes]].
* [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|alt=| Advanced item]] This change only affects pages in the main namespace in Wikisource. The Javascript config variable &lt;bdi lang=&quot;zxx&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;&lt;code&gt;proofreadpage_source_href&lt;/code&gt;&lt;/bdi&gt; will be removed from &lt;bdi lang=&quot;zxx&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;&lt;code&gt;[[mw:Special:MyLanguage/Manual:Interface/JavaScript#mw.config|mw.config]]&lt;/code&gt;&lt;/bdi&gt; and be replaced with the variable &lt;bdi lang=&quot;zxx&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;&lt;code&gt;prpSourceIndexPage&lt;/code&gt;&lt;/bdi&gt;.  [https://phabricator.wikimedia.org/T309490]

'''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/27|Translate]]&amp;nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&amp;nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&amp;nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].''
&lt;/div&gt;&lt;section end=&quot;technews-2022-W27&quot;/&gt;
&lt;/div&gt;

01:31, 2022 ж. шілденің 5 (+06)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&amp;oldid=23466250 тізімін пайдаланып User:Quiddity (WMF)@metawiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;Tech News: 2022-28&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;technews-2022-W28&quot;/&gt;&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;
Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/28|Translations]] are available.

'''Recent changes'''
* In the [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements|Vector 2022 skin]], the page title is now displayed above the tabs such as Discussion, Read, Edit, View history, or More. [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements/Updates#Page title/tabs switch|Learn more]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T303549]
* [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|alt=|Advanced item]] It is now possible to easily view most of the configuration settings that apply to just one wiki, and to compare settings between two wikis if those settings are different. For example: [https://noc.wikimedia.org/wiki.php?wiki=jawiktionary Japanese Wiktionary settings], or [https://noc.wikimedia.org/wiki.php?wiki=eswiki&amp;compare=eowiki settings that are different between the Spanish and Esperanto Wikipedias]. Local communities may want to [[m:Special:MyLanguage/Requesting_wiki_configuration_changes|discuss and propose changes]] to their local settings. Details about each of the named settings can be found by [[mw:Special:Search|searching MediaWiki.org]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T308932]
*The Anti-Harassment Tools team [[m:Special:MyLanguage/IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation/IP Info feature#May|recently deployed]] the IP Info Feature as a [[Special:Preferences#mw-prefsection-betafeatures|Beta Feature at all wikis]]. This feature allows abuse fighters to access information about IP addresses. Please check our update on [[m:Special:MyLanguage/IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation/IP Info feature#April|how to find and use the tool]]. Please share your feedback using a link you will be given within the tool itself.

'''Changes later this week'''
* There is no new MediaWiki version this week.
* [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] Some wikis will be in read-only for a few minutes because of a switch of their main database. It will be performed on {{#time:j xg|2022-07-12|en}} at 07:00 UTC ([https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists/s3.dblist targeted wikis]).

'''Future changes'''
* The Beta Feature for [[mw:Special:MyLanguage/Help:DiscussionTools|DiscussionTools]] will be updated throughout July.  Discussions will look different.  You can see [[mw:Special:MyLanguage/Talk pages project/Usability/Prototype|some of the proposed changes]].

'''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/28|Translate]]&amp;nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&amp;nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&amp;nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].''
&lt;/div&gt;&lt;section end=&quot;technews-2022-W28&quot;/&gt;
&lt;/div&gt;

01:24, 2022 ж. шілденің 12 (+06)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&amp;oldid=23502519 тізімін пайдаланып User:Quiddity (WMF)@metawiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;Tech News: 2022-29&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;technews-2022-W29&quot;/&gt;&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;
Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/29|Translations]] are available.

'''Problems'''
* The feature on mobile web for [[mw:Special:MyLanguage/Extension:NearbyPages|Nearby Pages]] was missing last week. It will be fixed this week. [https://phabricator.wikimedia.org/T312864]

'''Changes later this week'''
* [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.21|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-07-19|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-07-20|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-07-21|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]).

'''Future changes'''
* The [[mw:Technical_decision_making/Forum|Technical Decision Forum]] is seeking [[mw:Technical_decision_making/Community_representation|community representatives]]. You can apply on wiki or by emailing &lt;span class=&quot;mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;TDFSupport@wikimedia.org&lt;/span&gt; before 12 August.

'''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/29|Translate]]&amp;nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&amp;nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&amp;nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].''
&lt;/div&gt;&lt;section end=&quot;technews-2022-W29&quot;/&gt;
&lt;/div&gt;

04:59, 2022 ж. шілденің 19 (+06)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&amp;oldid=23517957 тізімін пайдаланып User:Quiddity (WMF)@metawiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;Tech News: 2022-30&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;technews-2022-W30&quot;/&gt;&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;
Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/30|Translations]] are available.

'''Recent changes'''
* The &lt;span class=&quot;mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;[https://www.wikibooks.org/ www.wikibooks.org]&lt;/span&gt; and &lt;span class=&quot;mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;[https://www.wikiquote.org/ www.wikiquote.org]&lt;/span&gt; portal pages now use an automated update system. Other [[m:Project_portals|project portals]] will be updated over the next few months. [https://phabricator.wikimedia.org/T273179]

'''Problems'''
*  Last week, some wikis were in read-only mode for a few minutes because of an emergency switch of their main database ([https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists/s7.dblist targeted wikis]). [https://phabricator.wikimedia.org/T313383]

'''Changes later this week'''
* [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.22|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-07-26|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-07-27|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-07-28|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]).
* The external link icon will change slightly in the skins Vector legacy and Vector 2022. The new icon uses simpler shapes to be more recognizable on low-fidelity screens. [https://phabricator.wikimedia.org/T261391]
* Administrators will now see buttons on user pages for &quot;{{int:changeblockip}}&quot; and &quot;{{int:unblockip}}&quot; instead of just &quot;{{int:blockip}}&quot; if the user is already blocked. [https://phabricator.wikimedia.org/T308570]

'''Future meetings'''
* The next [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements/Updates/Talk to Web|open meeting with the Web team]] about Vector (2022) will take place tomorrow (26 July).

'''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/30|Translate]]&amp;nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&amp;nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&amp;nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].''
&lt;/div&gt;&lt;section end=&quot;technews-2022-W30&quot;/&gt;
&lt;/div&gt;

01:26, 2022 ж. шілденің 26 (+06)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&amp;oldid=23545370 тізімін пайдаланып User:Quiddity (WMF)@metawiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;Tech News: 2022-31&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;technews-2022-W31&quot;/&gt;&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;
Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/31|Translations]] are available.

'''Recent changes'''
* Improved [[m:Special:MyLanguage/Help:Displaying_a_formula#Phantom|LaTeX capabilities for math rendering]] are now available in the wikis thanks to supporting &lt;bdi lang=&quot;zxx&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;&lt;code&gt;Phantom&lt;/code&gt;&lt;/bdi&gt; tags. This completes part of [[m:Community_Wishlist_Survey_2022/Editing/Missing_LaTeX_capabilities_for_math_rendering|the #59 wish]] of the 2022 Community Wishlist Survey.

'''Changes later this week'''
* [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.23|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-08-02|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-08-03|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-08-04|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]).
* The [[mw:Special:MyLanguage/Help:Extension:WikiEditor/Realtime_Preview|Realtime Preview]] will be available as a Beta Feature on wikis in [https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists%2Fgroup0.dblist Group 0]. This feature was built in order to fulfill [[m:Special:MyLanguage/Community_Wishlist_Survey_2021/Real_Time_Preview_for_Wikitext|one of the Community Wishlist Survey proposals]].

'''Future changes'''
* The Beta Feature for [[mw:Special:MyLanguage/Help:DiscussionTools|DiscussionTools]] will be updated throughout August.  Discussions will look different.  You can see [[mw:Special:MyLanguage/Talk pages project/Usability/Prototype|some of the proposed changes]].

'''Future meetings'''
* This week, three meetings about [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements|Vector (2022)]] with live interpretation will take place. On Tuesday, interpretation in Russian will be provided. On Thursday, meetings for Arabic and Spanish speakers will take place. [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements/Updates/Talk to Web|See how to join]].

'''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/31|Translate]]&amp;nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&amp;nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&amp;nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].''
&lt;/div&gt;&lt;section end=&quot;technews-2022-W31&quot;/&gt;
&lt;/div&gt;

03:21, 2022 ж. тамыздың 2 (+06)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&amp;oldid=23615613 тізімін пайдаланып User:Quiddity (WMF)@metawiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;Tech News: 2022-32&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;technews-2022-W32&quot;/&gt;&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;
Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/32|Translations]] are available.

'''Recent changes'''
* [[:m:Special:MyLanguage/Meta:GUS2Wiki/Script|GUS2Wiki]] copies the information from [[{{#special:GadgetUsage}}]] to an on-wiki page so you can review its history. If your project isn't already listed on the [[d:Q113143828|Wikidata entry for Project:GUS2Wiki]] you can either run GUS2Wiki yourself or [[:m:Special:MyLanguage/Meta:GUS2Wiki/Script#Opting|make a request to receive updates]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T121049]

'''Changes later this week'''
* There is no new MediaWiki version this week.
* [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] Some wikis will be in read-only for a few minutes because of a switch of their main database. It will be performed on {{#time:j xg|2022-08-09|en}} at 07:00 UTC ([https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists/s5.dblist targeted wikis]) and on {{#time:j xg|2022-08-11|en}} at 7:00 UTC ([https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists/s2.dblist targeted wikis]).

'''Future meetings'''
* The [[wmania:Special:MyLanguage/Hackathon|Wikimania Hackathon]] will take place online from August 12–14. Don't miss [[wmania:Special:MyLanguage/Hackathon/Schedule|the pre-hacking showcase]] to learn about projects and find collaborators. Anyone can [[phab:/project/board/6030/|propose a project]] or [[wmania:Special:MyLanguage/Hackathon/Schedule|host a session]]. [[wmania:Special:MyLanguage/Hackathon/Newcomers|Newcomers are welcome]]!

'''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/32|Translate]]&amp;nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&amp;nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&amp;nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].''
&lt;/div&gt;&lt;section end=&quot;technews-2022-W32&quot;/&gt;
&lt;/div&gt;

01:49, 2022 ж. тамыздың 9 (+06)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&amp;oldid=23627807 тізімін пайдаланып User:Quiddity (WMF)@metawiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;Tech News: 2022-33&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;technews-2022-W33&quot;/&gt;&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;
Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/33|Translations]] are available.

'''Recent changes'''
* The Persian (Farsi) Wikipedia community decided to block IP editing from October 2021 to April 2022. The Wikimedia Foundation's Product Analytics team tracked the impact of this change. [[m:Special:MyLanguage/IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation/IP Editing Restriction Study/Farsi Wikipedia|An impact report]] is now available.

'''Changes later this week'''
* [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.25|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-08-16|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-08-17|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-08-18|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]).
* [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] Some wikis will be in read-only for a few minutes because of a switch of their main database. It will be performed on {{#time:j xg|2022-08-16|en}} at 07:00 UTC ([https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists/s1.dblist targeted wikis]) and on {{#time:j xg|2022-08-18|en}} at 7:00 UTC ([https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists/s8.dblist targeted wikis]).
* The [[mw:Special:MyLanguage/Help:Extension:WikiEditor/Realtime_Preview|Realtime Preview]] will be available as a Beta Feature on wikis in [https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists%2Fgroup1.dblist Group 1]. This feature was built in order to fulfill [[m:Special:MyLanguage/Community_Wishlist_Survey_2021/Real_Time_Preview_for_Wikitext|one of the Community Wishlist Survey proposals]].

'''Future changes'''
* The Beta Feature for [[mw:Special:MyLanguage/Help:DiscussionTools|DiscussionTools]] will be updated throughout August.  Discussions will look different.  You can see [[mw:Special:MyLanguage/Talk pages project/Usability/Prototype|some of the proposed changes]]. [https://www.mediawiki.org/wiki/Talk_pages_project/Usability#4_August_2022][https://www.mediawiki.org/wiki/Talk_pages_project/Usability#Phase_1:_Topic_containers][https://phabricator.wikimedia.org/T312672]

'''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/33|Translate]]&amp;nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&amp;nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&amp;nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].''
&lt;/div&gt;&lt;section end=&quot;technews-2022-W33&quot;/&gt;
&lt;/div&gt;

03:07, 2022 ж. тамыздың 16 (+06)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&amp;oldid=23658001 тізімін пайдаланып User:Quiddity (WMF)@metawiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;Tech News: 2022-34&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;technews-2022-W34&quot;/&gt;&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;
Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/34|Translations]] are available.

'''Recent changes'''
* Two problems with [[mw:Special:MyLanguage/Help:Extension:Kartographer|Kartographer]] maps have been fixed. Maps are no longer shown as empty when a geoline was created via VisualEditor. Geolines consisting of points with QIDs (e.g., subway lines) are no longer shown with pushpins. [https://phabricator.wikimedia.org/T292613][https://phabricator.wikimedia.org/T308560]

'''Changes later this week'''
* [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.26|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-08-23|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-08-24|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-08-25|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]).
* [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] Some wikis will be in read-only for a few minutes because of a switch of their main database. It will be performed on {{#time:j xg|2022-08-25|en}} at 7:00 UTC ([https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists/s4.dblist targeted wikis]).
* The colours of links and visited links will change. This is to make the difference between links and other text more clear. [https://phabricator.wikimedia.org/T213778]

'''Future changes'''
* The new [{{int:discussiontools-topicsubscription-button-subscribe}}] button [[mw:Talk pages project/Notifications#12 August 2022|helps newcomers get answers]].  The Editing team is enabling this tool everywhere.  You can turn it off in [[Special:Preferences#mw-prefsection-editing-discussion|your preferences]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T284489]

'''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/34|Translate]]&amp;nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&amp;nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&amp;nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].''
&lt;/div&gt;&lt;section end=&quot;technews-2022-W34&quot;/&gt;
&lt;/div&gt;

06:11, 2022 ж. тамыздың 23 (+06)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&amp;oldid=23675501 тізімін пайдаланып User:Quiddity (WMF)@metawiki деген хабарлама жіберген --&gt;</text>
      <sha1>sb41xr0eu1n1tliirkijb0elvmymne4</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Сарыбел (Жетісу облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>555278</id>
    <revision>
      <id>3063415</id>
      <parentid>2741484</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T10:32:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3206" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан|статусы=Ауыл|тұрғыны=2048|мекен түрі=ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі|мекені=Сарыбел ауылдық округі (Жетісу облысы){{!}}Сарыбел|ішкі бөлінісі=|әкімі=|құрылған уақыты=|алғашқы дерек=|бұрынғы атаулары=|статус алуы=|жер аумағы=|климаты=|санақ жылы=2009|ауданы=Панфилов|тығыздығы=|шоғырлануы=|ұлттық құрамы=|конфессионалдық құрамы=|этнохороним=|телефон коды=|пошта индексі=|пошта индекстері=|ортаққордағы санаты=|сайты=|кестедегі аудан=Панфилов ауданы{{!}}Панфилов|кестедегі облыс=Жетісу облысы{{!}}Жетісу|атауы=Сарыбел|lat_sec=36|сурет=|әкімшілік күйі=Ауылдық округ орталығы|елтаңба=|ту=|елтаңба сипаттамасы=|ту сипаттамасы=|елтаңба ені=|ту ені=|lat_deg=44|lat_min=25|lon_deg=80|облысы=Жетісу облысы|lon_min=03|lon_sec=31|CoordAddon=type:city(1226000)_region:KZ|CoordScale=|ел картасы=|облыс картасы=|аудан картасы=|ел картасының өлшемi=|облыс картасының өлшемi=|аудан картасының өлшемi=|сайт тілі=}}
{{мағына|Сарыбел}}
'''Сарыбел''' — [[Жетісу облысы]] [[Панфилов ауданы]]ндағы ауыл, [[Сарыбел ауылдық округі (Жетісу облысы)|Сарыбел ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Жаркент]] қаласынан солтүстікке қарай 30 км жерде, Тұрпан өзенінің жағалауында орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 2122 адам (1105 ер адам және 1017 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 2048 адамды (1047 ер адам және 1001 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1222&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt; 
== Тарихы ==
Сарыбел [[1950 жыл|1950]]-[[1997 жыл|97]] жылдары жүгері өсіретін ұжымшардың бөлімшесі болды. Оның негізінде [[1997 жыл]]дан Сарыбелде және округке қарасты [[Садыр (ауыл)|Садыр]], [[Тұрпан]] ауылдарында ӨК және бірнеше шаруа қожалығы құрылды. 

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}{{Панфилов ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Панфилов ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>orsj5vcm0pvinifsyvoy5mx3bhqybvh</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063416</id>
      <parentid>3063415</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T10:32:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Білгіш Шежіреші [[Сарыбел (Алматы облысы)]] бетін [[Сарыбел (Жетісу облысы)]] бетіне жылжытты</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3206" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан|статусы=Ауыл|тұрғыны=2048|мекен түрі=ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі|мекені=Сарыбел ауылдық округі (Жетісу облысы){{!}}Сарыбел|ішкі бөлінісі=|әкімі=|құрылған уақыты=|алғашқы дерек=|бұрынғы атаулары=|статус алуы=|жер аумағы=|климаты=|санақ жылы=2009|ауданы=Панфилов|тығыздығы=|шоғырлануы=|ұлттық құрамы=|конфессионалдық құрамы=|этнохороним=|телефон коды=|пошта индексі=|пошта индекстері=|ортаққордағы санаты=|сайты=|кестедегі аудан=Панфилов ауданы{{!}}Панфилов|кестедегі облыс=Жетісу облысы{{!}}Жетісу|атауы=Сарыбел|lat_sec=36|сурет=|әкімшілік күйі=Ауылдық округ орталығы|елтаңба=|ту=|елтаңба сипаттамасы=|ту сипаттамасы=|елтаңба ені=|ту ені=|lat_deg=44|lat_min=25|lon_deg=80|облысы=Жетісу облысы|lon_min=03|lon_sec=31|CoordAddon=type:city(1226000)_region:KZ|CoordScale=|ел картасы=|облыс картасы=|аудан картасы=|ел картасының өлшемi=|облыс картасының өлшемi=|аудан картасының өлшемi=|сайт тілі=}}
{{мағына|Сарыбел}}
'''Сарыбел''' — [[Жетісу облысы]] [[Панфилов ауданы]]ндағы ауыл, [[Сарыбел ауылдық округі (Жетісу облысы)|Сарыбел ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Жаркент]] қаласынан солтүстікке қарай 30 км жерде, Тұрпан өзенінің жағалауында орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 2122 адам (1105 ер адам және 1017 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 2048 адамды (1047 ер адам және 1001 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1222&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt; 
== Тарихы ==
Сарыбел [[1950 жыл|1950]]-[[1997 жыл|97]] жылдары жүгері өсіретін ұжымшардың бөлімшесі болды. Оның негізінде [[1997 жыл]]дан Сарыбелде және округке қарасты [[Садыр (ауыл)|Садыр]], [[Тұрпан]] ауылдарында ӨК және бірнеше шаруа қожалығы құрылды. 

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}{{Панфилов ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Панфилов ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>orsj5vcm0pvinifsyvoy5mx3bhqybvh</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ақарал (Жетісу облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>555866</id>
    <revision>
      <id>3063488</id>
      <parentid>2742002</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T11:37:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2655" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан|статусы=Ауыл|тұрғыны=553|мекен түрі=ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі|мекені=Үшарал ауылдық округі (Жетісу облысы) {{!}}Үшарал|ішкі бөлінісі=|әкімі=|құрылған уақыты=|алғашқы дерек=|бұрынғы атаулары=|статус алуы=|жер аумағы=|климаты=|санақ жылы=2009|ауданы=Панфилов|тығыздығы=|шоғырлануы=|ұлттық құрамы=|конфессионалдық құрамы=|этнохороним=|телефон коды=|пошта индексі=|пошта индекстері=|ортаққордағы санаты=|сайты=|кестедегі аудан=Панфилов ауданы{{!}}Панфилов|кестедегі облыс=Жетісу облысы{{!}}Жетісу|атауы=Ақарал|lat_sec=20|сурет=|әкімшілік күйі=|елтаңба=|ту=|елтаңба сипаттамасы=|ту сипаттамасы=|елтаңба ені=|ту ені=|lat_deg=44|lat_min=02|lon_deg=79|облысы=Жетісу облысы|lon_min=54|lon_sec=45|CoordAddon=type:city(1226000)_region:KZ|CoordScale=|ел картасы=|облыс картасы=|аудан картасы=|ел картасының өлшемi=|облыс картасының өлшемi=|аудан картасының өлшемi=|сайт тілі=}}
{{мағына|Ақарал}}

'''Ақарал''' — [[Жетісу облысы]] [[Панфилов ауданы]], [[Үшарал ауылдық округі (Жетісу облысы)|Үшарал ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы − [[Жаркент]] қаласынан оңтүстік-батысқа қарай 14 км-дей жерде. 

== Халқы ==
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 273 адам (133 ер адам және 140 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 553 адамды (267 ер адам және 286 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1222&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Панфилов ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Панфилов ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>pj3fkjoz3i0xnvix2z7wgrqoohfsish</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063490</id>
      <parentid>3063488</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T11:37:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Білгіш Шежіреші [[Ақарал (Алматы облысы)]] бетін [[Ақарал (Жетісу облысы)]] бетіне жылжытты</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2655" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан|статусы=Ауыл|тұрғыны=553|мекен түрі=ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі|мекені=Үшарал ауылдық округі (Жетісу облысы) {{!}}Үшарал|ішкі бөлінісі=|әкімі=|құрылған уақыты=|алғашқы дерек=|бұрынғы атаулары=|статус алуы=|жер аумағы=|климаты=|санақ жылы=2009|ауданы=Панфилов|тығыздығы=|шоғырлануы=|ұлттық құрамы=|конфессионалдық құрамы=|этнохороним=|телефон коды=|пошта индексі=|пошта индекстері=|ортаққордағы санаты=|сайты=|кестедегі аудан=Панфилов ауданы{{!}}Панфилов|кестедегі облыс=Жетісу облысы{{!}}Жетісу|атауы=Ақарал|lat_sec=20|сурет=|әкімшілік күйі=|елтаңба=|ту=|елтаңба сипаттамасы=|ту сипаттамасы=|елтаңба ені=|ту ені=|lat_deg=44|lat_min=02|lon_deg=79|облысы=Жетісу облысы|lon_min=54|lon_sec=45|CoordAddon=type:city(1226000)_region:KZ|CoordScale=|ел картасы=|облыс картасы=|аудан картасы=|ел картасының өлшемi=|облыс картасының өлшемi=|аудан картасының өлшемi=|сайт тілі=}}
{{мағына|Ақарал}}

'''Ақарал''' — [[Жетісу облысы]] [[Панфилов ауданы]], [[Үшарал ауылдық округі (Жетісу облысы)|Үшарал ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы − [[Жаркент]] қаласынан оңтүстік-батысқа қарай 14 км-дей жерде. 

== Халқы ==
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 273 адам (133 ер адам және 140 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 553 адамды (267 ер адам және 286 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1222&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Панфилов ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Панфилов ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>pj3fkjoz3i0xnvix2z7wgrqoohfsish</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Жарсуат ауылдық округі (Атырау облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>559353</id>
    <revision>
      <id>3063151</id>
      <parentid>3052197</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T12:56:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <comment>/* Әкімшілік құрамы */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2032" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Жарсуат ауылдық округі
 |Облысы     = Атырау облысы
 |Ауданы     = [[Индер ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Жарсуат (Атырау облысы)|Жарсуат]]
 |Енеді      = 5 ауыл
 |Тұрғыны    = 2955
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        = Ербол Ержанұлы Бөкеев
 |Әкімдіктің мекенжайы = Жарсуат ауылы, Жаналисов көшесі, №13А
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
{{мағына|Жарсуат ауылдық округі}}
'''Жарсуат ауылдық округі''' — [[Атырау облысы]] [[Индер ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Жарсуат (Атырау облысы)|Жарсуат]], [[Ақтан (ауыл)|Ақтан]], [[Кетебай (Атырау облысы)|Кетебай]], [[Құрылыс (Атырау облысы)|Құрылыс]], [[Қызылжар (Индер ауданы)|Қызылжар]] ауылдары кіреді. Орталығы – Жарсуат ауылы&lt;ref&gt;&quot;Қазақ энциклопедиясы&quot;, X том&lt;/ref&gt;.

== Халқы ==
[[2009 жыл|2009 жылғы]] санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 2955 адамды құрайды.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
{{Индер ауданы ауылдық округтері}}
[[Санат:Индер ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>jfrh98uekykqae6iq7ryxm5cxii3nlq</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ақтан</title>
    <ns>0</ns>
    <id>559702</id>
    <revision>
      <id>3063147</id>
      <parentid>2413861</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T12:54:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <comment>/* География */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1046" xml:space="preserve">'''Ақтан''' сөзі бірнеше мағына білдіреді:
== География ==
* [[Ақтан (құдық)|Ақтан]] — Қызылорда облысындағы құдық.
* [[Ақтан (ауыл)|Ақтан]] — [[Атырау облысы]] [[Индер ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Ақтан батыр ауылы]] —  [[Қызылорда облысы]] [[Қазалы ауданы]]ндағы ауыл.

== Тұлғалар ==
* [[Ақтан Ақайұлы|Ақтан батыр]] — XVIII ғасырда өмір сүрген қазақ батыры.
* [[Ақтан Керейұлы]] — XIX ғасырда өмір сүрген қазақ ақыны.

* [[Ақтан Бабиұлы]] — Моңғолияда дүниеге келген қазақ жазушысы.
* [[Ақтан Төлеубайұлы Төлеубаев]] — қоғам қайраткері.
* [[Ақтан Сандыбаев]] — қазақ мұнайшысы.

== Тағы қараңыз ==
* [[Ақтаң]]

{{айрық}}</text>
      <sha1>9teagddxl7nkxp98khbh5gbstxoxvuu</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063155</id>
      <parentid>3063147</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T12:59:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="998" xml:space="preserve">'''Ақтан''' сөзі бірнеше мағына білдіреді:
== География ==
* [[Ақтан (құдық)|Ақтан]] — Қызылорда облысындағы құдық.
* [[Ақтан (ауыл)|Ақтан]] — [[Атырау облысы]] [[Индер ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Ақтан батыр ауылы]] —  [[Қызылорда облысы]] [[Қазалы ауданы]]ндағы ауыл.

== Тұлғалар ==
* [[Ақтан Ақайұлы|Ақтан батыр]] — XVIII ғасырда өмір сүрген қазақ батыры.
* [[Ақтан Керейұлы]] — XIX ғасырда өмір сүрген қазақ ақыны.

* [[Ақтан Бабиұлы]] — Моңғолияда дүниеге келген қазақ жазушысы.
* [[Ақтан Төлеубайұлы Төлеубаев]] — қоғам қайраткері.
* [[Ақтан Сандыбаев]] — қазақ мұнайшысы.

{{айрық}}</text>
      <sha1>n57jlxbnjbnjy731528ule3k05ron4w</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ақтан (ауыл)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>559704</id>
    <revision>
      <id>3063148</id>
      <parentid>3062872</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T12:54:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4054" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан
 |статусы                 = Ауыл
 |атауы                   = Ақтан
 |сурет                   =
 |әкімшілік күйі          = 
 |елтаңба                 = 
 |ту                      = 
 |елтаңба сипаттамасы     = 
 |ту сипаттамасы          = 
 |елтаңба ені             = 
 |ту ені                  = 
  |lat_deg = 48 |lat_min =12 |lat_sec = 55
  |lon_deg = 51 |lon_min =35  |lon_sec = 10
  |CoordAddon             =  
  |CoordScale             =
 |ел картасы             = 
 |облыс картасы          = 
 |аудан картасы          = 
 |ел картасының өлшемi    = 
 |облыс картасының өлшемi = 
 |аудан картасының өлшемi = 
 |облысы                  = Атырау облысы
 |кестедегі облыс         = Атырау облысы{{!}}Атырау
 |ауданы                  = Индер ауданы
 |кестедегі аудан         = Индер ауданы{{!}}Индер 
 |мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
 |мекені                  = Жарсуат ауылдық округі (Атырау облысы){{!}}Жарсуат
 |кестедегі мекен         = 
 |ішкі бөлінісі           = 
 |әкімі                   = 
 |құрылған уақыты         = 
 |алғашқы дерек           = 
 |бұрынғы атаулары        = 
 |статус алуы               = 
 |жер аумағы                  = 
 |биiктiктiң түрi         =
 |орталығының биiктігі    =
 |климаты                 = 
  |тұрғыны                = {{құлдырау}} 56
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = ақтандық, ақтандықтар
 |телефон коды            = 71234
 |пошта индексі           = 
 |пошта индекстері        = 
 |автомобиль коды         =  
 |идентификатор түрі      =
 |сандық идентификаторы   = 
 |ортаққордағы санаты     = 
 |сайты                   =
 |сайт тілі               = 
 |сайт тілі 2            =
 |сайт тілі 3            = 
 |сайт тілі 4           = 
 |сайт тілі 5            = 
 |add1n                  =
 |add1                   = 
 |add2n                  = 
 |add2                   = 
 |add3n                  = 
 |add3                   = 
}}
'''Ақтан''', ''Ақтаң'' — [[Атырау облысы]] [[Индер ауданы]], [[Жарсуат ауылдық округі (Атырау облысы)|Жарсуат ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Индербор]] кентінен оңтүстік-батысқа қарай 37 км-дей жерде, [[Жайық]] өзенінің оң жағалауында шөл белдемінде орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 106 адам (56 ер адам және 50 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 56 адамды (29 ер адам және 27 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Индер ауданы елді мекендері}}
[[Санат:Индер ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>gqrjyj1ku6c4wih5yb0n353kh4l675l</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063149</id>
      <parentid>3063148</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T12:55:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Білгіш Шежіреші [[Ақтаң]] бетін [[Ақтан (ауыл)]] бетіне жылжытты</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4054" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан
 |статусы                 = Ауыл
 |атауы                   = Ақтан
 |сурет                   =
 |әкімшілік күйі          = 
 |елтаңба                 = 
 |ту                      = 
 |елтаңба сипаттамасы     = 
 |ту сипаттамасы          = 
 |елтаңба ені             = 
 |ту ені                  = 
  |lat_deg = 48 |lat_min =12 |lat_sec = 55
  |lon_deg = 51 |lon_min =35  |lon_sec = 10
  |CoordAddon             =  
  |CoordScale             =
 |ел картасы             = 
 |облыс картасы          = 
 |аудан картасы          = 
 |ел картасының өлшемi    = 
 |облыс картасының өлшемi = 
 |аудан картасының өлшемi = 
 |облысы                  = Атырау облысы
 |кестедегі облыс         = Атырау облысы{{!}}Атырау
 |ауданы                  = Индер ауданы
 |кестедегі аудан         = Индер ауданы{{!}}Индер 
 |мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
 |мекені                  = Жарсуат ауылдық округі (Атырау облысы){{!}}Жарсуат
 |кестедегі мекен         = 
 |ішкі бөлінісі           = 
 |әкімі                   = 
 |құрылған уақыты         = 
 |алғашқы дерек           = 
 |бұрынғы атаулары        = 
 |статус алуы               = 
 |жер аумағы                  = 
 |биiктiктiң түрi         =
 |орталығының биiктігі    =
 |климаты                 = 
  |тұрғыны                = {{құлдырау}} 56
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = ақтандық, ақтандықтар
 |телефон коды            = 71234
 |пошта индексі           = 
 |пошта индекстері        = 
 |автомобиль коды         =  
 |идентификатор түрі      =
 |сандық идентификаторы   = 
 |ортаққордағы санаты     = 
 |сайты                   =
 |сайт тілі               = 
 |сайт тілі 2            =
 |сайт тілі 3            = 
 |сайт тілі 4           = 
 |сайт тілі 5            = 
 |add1n                  =
 |add1                   = 
 |add2n                  = 
 |add2                   = 
 |add3n                  = 
 |add3                   = 
}}
'''Ақтан''', ''Ақтаң'' — [[Атырау облысы]] [[Индер ауданы]], [[Жарсуат ауылдық округі (Атырау облысы)|Жарсуат ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Индербор]] кентінен оңтүстік-батысқа қарай 37 км-дей жерде, [[Жайық]] өзенінің оң жағалауында шөл белдемінде орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 106 адам (56 ер адам және 50 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 56 адамды (29 ер адам және 27 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Индер ауданы елді мекендері}}
[[Санат:Индер ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>gqrjyj1ku6c4wih5yb0n353kh4l675l</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063152</id>
      <parentid>3063149</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T12:56:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4082" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан
 |статусы                 = Ауыл
 |атауы                   = Ақтан
 |сурет                   =
 |әкімшілік күйі          = 
 |елтаңба                 = 
 |ту                      = 
 |елтаңба сипаттамасы     = 
 |ту сипаттамасы          = 
 |елтаңба ені             = 
 |ту ені                  = 
  |lat_deg = 48 |lat_min =12 |lat_sec = 55
  |lon_deg = 51 |lon_min =35  |lon_sec = 10
  |CoordAddon             =  
  |CoordScale             =
 |ел картасы             = 
 |облыс картасы          = 
 |аудан картасы          = 
 |ел картасының өлшемi    = 
 |облыс картасының өлшемi = 
 |аудан картасының өлшемi = 
 |облысы                  = Атырау облысы
 |кестедегі облыс         = Атырау облысы{{!}}Атырау
 |ауданы                  = Индер ауданы
 |кестедегі аудан         = Индер ауданы{{!}}Индер 
 |мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
 |мекені                  = Жарсуат ауылдық округі (Атырау облысы){{!}}Жарсуат
 |кестедегі мекен         = 
 |ішкі бөлінісі           = 
 |әкімі                   = 
 |құрылған уақыты         = 
 |алғашқы дерек           = 
 |бұрынғы атаулары        = 
 |статус алуы               = 
 |жер аумағы                  = 
 |биiктiктiң түрi         =
 |орталығының биiктігі    =
 |климаты                 = 
  |тұрғыны                = {{құлдырау}} 56
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = ақтандық, ақтандықтар
 |телефон коды            = 71234
 |пошта индексі           = 
 |пошта индекстері        = 
 |автомобиль коды         =  
 |идентификатор түрі      =
 |сандық идентификаторы   = 
 |ортаққордағы санаты     = 
 |сайты                   =
 |сайт тілі               = 
 |сайт тілі 2            =
 |сайт тілі 3            = 
 |сайт тілі 4           = 
 |сайт тілі 5            = 
 |add1n                  =
 |add1                   = 
 |add2n                  = 
 |add2                   = 
 |add3n                  = 
 |add3                   = 
}}
{{мағына|Ақтан}}
'''Ақтан''', ''Ақтаң'' — [[Атырау облысы]] [[Индер ауданы]], [[Жарсуат ауылдық округі (Атырау облысы)|Жарсуат ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Индербор]] кентінен оңтүстік-батысқа қарай 37 км-дей жерде, [[Жайық]] өзенінің оң жағалауында шөл белдемінде орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 106 адам (56 ер адам және 50 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 56 адамды (29 ер адам және 27 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Индер ауданы елді мекендері}}
[[Санат:Индер ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>fwvbbqmizkwz59s8fv3toxxhh9k9cor</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Талды ауылдық округі</title>
    <ns>0</ns>
    <id>565259</id>
    <revision>
      <id>3063467</id>
      <parentid>2741650</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T11:28:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="510" xml:space="preserve">'''Талды ауылдық округі:'''
* [[Талды ауылдық округі (Жетісу облысы)|Талды ауылдық округі]] — [[Жетісу облысы]], [[Панфилов ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.
* [[Талды ауылдық округі (Қарағанды облысы)|Талды ауылдық округі]] — [[Қарағанды облысы]], [[Шет ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.
{{айрық}}</text>
      <sha1>670m3csd18o9u440lo41vzpspxkgxn9</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Талды ауылдық округі (Жетісу облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>565261</id>
    <revision>
      <id>3063461</id>
      <parentid>2741648</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T11:19:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1641" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі|Атауы=Талды ауылдық округі|Облысы=Жетісу облысы|Ауданы=[[Панфилов ауданы]]|Құрылған уақыты=|Орталығы=[[Лесновка (Қазақстан) | Лесновка]]|Енеді=3 ауыл|Тұрғыны=5042|Санақ жылы=[[2009 жыл|2009]]|Тығыздығы=|Жер аумағы=|Әкімі=|Телефон коды=|Пошта индексі=}}{{Мағына|Талды ауылдық округі}}'''Талды ауылдық округі''' — [[Жетісу облысы]] [[Панфилов ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

==== Әкімшілік құрамы ====
Құрамына [[Лесновка (Қазақстан)|Лесновка]], [[Еңбекші (Панфилов ауданы)|Еңбекші]], [[Жерұйық (Алматы облысы)|Жерұйық]] ауылдары кіреді. Орталығы – Лесновка ауылы.

==== Халқы ====
[[2009 жыл|2009 жылғы]] санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 5042 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

=== Дереккөздер ===
{{дереккөздер}}{{Панфилов ауданы ауылдық округтері}}
[[Санат:Панфилов ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>7x60b5jw0hehq40i607ibb1cy88634y</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063463</id>
      <parentid>3063461</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T11:26:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1637" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі|Атауы=Талды ауылдық округі|Облысы=Жетісу облысы|Ауданы=[[Панфилов ауданы]]|Құрылған уақыты=|Орталығы=[[Лесновка (Қазақстан) | Лесновка]]|Енеді=3 ауыл|Тұрғыны=5042|Санақ жылы=[[2009 жыл|2009]]|Тығыздығы=|Жер аумағы=|Әкімі=|Телефон коды=|Пошта индексі=}}{{Мағына|Талды ауылдық округі}}'''Талды ауылдық округі''' — [[Жетісу облысы]] [[Панфилов ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Лесновка (Қазақстан)|Лесновка]], [[Еңбекші (Панфилов ауданы)|Еңбекші]], [[Жерұйық (Алматы облысы)|Жерұйық]] ауылдары кіреді. Орталығы – Лесновка ауылы.

==== Халқы ====
[[2009 жыл|2009 жылғы]] санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 5042 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

=== Дереккөздер ===
{{дереккөздер}}{{Панфилов ауданы ауылдық округтері}}
[[Санат:Панфилов ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>121eq1444ew7n0ua8yza2jp8qz0wcz0</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063464</id>
      <parentid>3063463</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T11:27:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1631" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі|Атауы=Талды ауылдық округі|Облысы=Жетісу облысы|Ауданы=[[Панфилов ауданы]]|Құрылған уақыты=|Орталығы=[[Лесновка (Қазақстан) | Лесновка]]|Енеді=3 ауыл|Тұрғыны=5042|Санақ жылы=[[2009 жыл|2009]]|Тығыздығы=|Жер аумағы=|Әкімі=|Телефон коды=|Пошта индексі=}}{{Мағына|Талды ауылдық округі}}'''Талды ауылдық округі''' — [[Жетісу облысы]] [[Панфилов ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Лесновка (Қазақстан)|Лесновка]], [[Еңбекші (Панфилов ауданы)|Еңбекші]], [[Жерұйық (Алматы облысы)|Жерұйық]] ауылдары кіреді. Орталығы – Лесновка ауылы.

== Халқы ==
[[2009 жыл|2009 жылғы]] санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 5042 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}{{Панфилов ауданы ауылдық округтері}}
[[Санат:Панфилов ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>nvn17pvh59od8e7nfwpa8vje06a97iy</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063465</id>
      <parentid>3063464</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T11:27:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Білгіш Шежіреші [[Талды ауылдық округі (Алматы облысы)]] бетін [[Талды ауылдық округі (Жетісу облысы)]] бетіне жылжытты</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1631" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі|Атауы=Талды ауылдық округі|Облысы=Жетісу облысы|Ауданы=[[Панфилов ауданы]]|Құрылған уақыты=|Орталығы=[[Лесновка (Қазақстан) | Лесновка]]|Енеді=3 ауыл|Тұрғыны=5042|Санақ жылы=[[2009 жыл|2009]]|Тығыздығы=|Жер аумағы=|Әкімі=|Телефон коды=|Пошта индексі=}}{{Мағына|Талды ауылдық округі}}'''Талды ауылдық округі''' — [[Жетісу облысы]] [[Панфилов ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Лесновка (Қазақстан)|Лесновка]], [[Еңбекші (Панфилов ауданы)|Еңбекші]], [[Жерұйық (Алматы облысы)|Жерұйық]] ауылдары кіреді. Орталығы – Лесновка ауылы.

== Халқы ==
[[2009 жыл|2009 жылғы]] санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 5042 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}{{Панфилов ауданы ауылдық округтері}}
[[Санат:Панфилов ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>nvn17pvh59od8e7nfwpa8vje06a97iy</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063479</id>
      <parentid>3063465</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T11:32:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1631" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі|Атауы=Талды ауылдық округі|Облысы=Жетісу облысы|Ауданы=[[Панфилов ауданы]]|Құрылған уақыты=|Орталығы=[[Лесновка (Қазақстан) | Лесновка]]|Енеді=3 ауыл|Тұрғыны=5042|Санақ жылы=[[2009 жыл|2009]]|Тығыздығы=|Жер аумағы=|Әкімі=|Телефон коды=|Пошта индексі=}}{{Мағына|Талды ауылдық округі}}'''Талды ауылдық округі''' — [[Жетісу облысы]] [[Панфилов ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Лесновка (Қазақстан)|Лесновка]], [[Еңбекші (Панфилов ауданы)|Еңбекші]], [[Жерұйық (Жетісу облысы)|Жерұйық]] ауылдары кіреді. Орталығы – Лесновка ауылы.

== Халқы ==
[[2009 жыл|2009 жылғы]] санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 5042 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}{{Панфилов ауданы ауылдық округтері}}
[[Санат:Панфилов ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>8fu0euzfecuh3ev7crvim8ygeaompbs</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қалқаман (метро бекеті)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>565703</id>
    <revision>
      <id>3063254</id>
      <parentid>3062687</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T19:16:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ұлы Тұран</username>
        <id>120792</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3210" xml:space="preserve">{{Салынып жатқан нысан}}
{{жаңарту}}
{{Метро бекеті
|Атауы         = Қалқаман
|Бағыт         = [[Бірінші бағыт (Алматы)]]
|сурет         = 
|өлшемі        = 
|Сурет атауы   = 
|Орналасуы     = [[Наурызбай ауданы]]
|Ашылған күні  = [[2025 жыл]]
|Жобалық атауы = 
|Түрі          = бағаналы, үшкүмбезді, терең
|Тереңдігі     = 10 м
|Платформалар саны = 1
|Платформалар түрі = аралдық, тік
|Платформалар ұзындығы = 104 м
|Платформалар ені = 15,2 м
|Сәулетшілер   = 
|Әрлеушілер    = 
|Кіру-шығу     = [[Әшімов атындағы көше (Алматы)|Әшімов көшесі]]
|Жұмыс уақыты  = 
|Ортаққорда    = 
}}
'''«Қалқаман»''' — [[Алматы метросы]]ның жобаланған 13-ші бекеті. [[Бірінші бағыт (Алматы)|Бірінші бағытта]] «[[Бауыржан Момышұлы (метро бекеті)|Бауыржан Момышұлы]]&lt;nowiki/&gt;» және «[[Автовокзал (метро бекеті)|Автовокзал]]&lt;nowiki/&gt;» бекеттерінің арасында, [[Әшімов атындағы көше (Алматы)|Әшімов көшесі]] мен [[Абай даңғылы (Алматы)|Абай даңғылының]] қиылысында орналасады.

== Құрылысы ==
Бекет құрылысы 2022 жылы басталды.

2025 жылға дейін «Қалқаман» бекетінің құрылысын аяқтау жоспарланып отыр&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://kaz.globalnews.kz/al-aman-metrosy-2025-zhyly-ashylady/|title=«Қалқаман» метросы 2025 жылы ашылады|author=Таңшолпан Төлеген|date=10 тамыз 2022|work=|publisher=''kaz.globalnews.kz''|accessdate=2022-08-20|lang=}}&lt;/ref&gt;.

== Жоба ==
Станция терең іргетаспен қаланады, жабық әдіспен салынады. Бұл «[[Мәскеу (метро бекеті, Алматы)|Мәскеу»]] станциясынан кейін болады.

== Орналасуы ==
Кішірек Мұхтар Әуезов көшесі, жолдың жүру бөлігінің астына орналастырылады. Түсу вестибюльдері Мұхтар Әуезов көшесі Қалқаман шағын ауданында орналасатын болады.

== Архитектурасы мен безендірілуі ==
«Қалқаман» — метро бекеті терең жер астында орналасқан.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

== Сілтемелер ==
* [http://www.kp.kz/index.php?s=563 Бекеттің безендірілуі] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080327003037/http://www.kp.kz/index.php?s=563 |date=2008-03-27 }}

{{Бірінші бағыт (Алматы)}}

[[Санат:Алматы метрополитені]]</text>
      <sha1>5xiouorgac3qkfe3tip4e2em6uwqczi</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Үлгі:Балқаш ауданы елді мекендері</title>
    <ns>10</ns>
    <id>565966</id>
    <revision>
      <id>3063445</id>
      <parentid>2470060</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T11:09:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2331" xml:space="preserve">{{Навигациялық жол
 |state = &lt;includeonly&gt;{{{state|collapsed}}}&lt;/includeonly&gt;
 |navbar = plain
 |түс         = {{түс|Қазақстан}}
 |сурет  = 
 |сурет2 = 
 |жасыру       = 
 |тақырыбы     = [[Алматы облысы]] [[Балқаш ауданы]] елді мекендері
 |мазмұны   = {{nobr| [[Ақдала (Ақдала ауылдық округі)|Ақдала]] (Ақдала а.о.) •}}
{{nobr| [[Ақдала (Балатопар ауылдық округі)|Ақдала]] (Балатопар а.о.) •}}
{{nobr| [[Ақкөл (Алматы облысы)|Ақкөл]] •}}
{{nobr| [[Аралқұм (Алматы облысы)|Аралқұм]] •}}
{{nobr| [[Аралтөбе (Балқаш ауданы)|Аралтөбе]] •}}
{{nobr| [[Арқар (ауыл)|Арқар]] •}}
{{nobr| [[Бақанас (ауыл)|Бақанас]] •}}
{{nobr| [[Бақбақты]] •}}
{{nobr| [[Балатопар]] •}}
{{nobr| [[Бәрібаев]] •}}
{{nobr| [[Береке (Балқаш ауданы)|Береке]] •}}
{{nobr| [[Бояулы]] •}}
{{nobr| [[Бура (Алматы облысы)|Бура]] •}}
{{nobr| [[Бірлік (Балқаш ауданы)|Бірлік]] •}}
{{nobr| [[Желтораңғы]] •}}
{{nobr| [[Жиделі (Алматы облысы)|Жиделі]] •}}
{{nobr| [[Көкжиде (Балқаш ауданы)|Көкжиде]] •}}
{{nobr| [[Көктал (Балқаш ауданы)|Көктал]] •}}
{{nobr| [[Қараөзек (Алматы облысы)|Қараөзек]] •}}
{{nobr| [[Қараой (Балқаш ауданы)|Қараой]] •}}
{{nobr| [[Қасқаөгіз]] •}}
{{nobr| [[Қоскүмбез]] •}}
{{nobr| [[Қошқарбай (Алматы облысы)|Қошқарбай]] •}}
{{nobr| [[Құйған (Балқаш ауданы)|Құйған]] •}}
{{nobr| [[Миялы (Алматы облысы)|Миялы]] •}}
{{nobr| [[Орақты батыр ауылы|Орақты батыр]] •}}
{{nobr| [[Топар (Алматы облысы)|Топар]] •}}
{{nobr| [[Үшжарма]] }}
}}
&lt;noinclude&gt;
[[Санат:Навигациялық үлгілер:Аудан бойынша елді мекендер:Алматы облысы|Балқаш ауданы]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>8rovp5k50xvzygx4pah32i8ls2ufk2r</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Үлгі:Панфилов ауданы елді мекендері</title>
    <ns>10</ns>
    <id>566190</id>
    <revision>
      <id>3063389</id>
      <parentid>3061632</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T10:16:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2773" xml:space="preserve">{{Навигациялық жол
 |state = &lt;includeonly&gt;{{{state|collapsed}}}&lt;/includeonly&gt;
 |navbar = plain
 |түс         = {{түс|Қазақстан}}
 |сурет  = 
 |сурет2 = 
 |жасыру       = 
 |тақырыбы     = [[Жетісу облысы]] [[Панфилов ауданы]] елді мекендері
 |мазмұны   = 
{{nobr| [[Ават (Жетісу облысы)|Ават]] •}}
{{nobr| [[Айдарлы (Жетісу облысы)|Айдарлы]] •}}
{{nobr| [[Ақарал (Алматы облысы)|Ақарал]] •}}
{{nobr| [[Ақжазық]] •}}
{{nobr| [[Ақкент]] •}}
{{nobr| [[Аққұдық (Жетісу облысы)|Аққұдық]] •}}
{{nobr| [[Алмалы (Жетісу облысы)|Алмалы]] •}}
{{nobr| [[Алтыүй]] •}}
{{nobr| [[Әулиеағаш]] •}}
{{nobr| [[Басқыншы]] •}}
{{nobr| [[Бөрібай би ауылы|Бөрібай би]] •}}
{{nobr| [[Головацкий ауылы|Головацкий]] •}}
{{nobr| [[Дарбазақұм]] •}}
{{nobr| [[Диқанқайрат]] •}}
{{nobr| [[Еңбекші (Панфилов ауданы)|Еңбекші]] •}}
{{nobr| [[Жаркент]] •}}
{{nobr| [[Жаркент-Арасан]] •}}
{{nobr| [[Жерұйық (Алматы облысы)|Жерұйық]] •}}
{{nobr| [[Жиделі (Панфилов ауданы)|Жиделі]] •}}
{{nobr| [[Керімағаш]] •}}
{{nobr| [[Көктал (Панфилов ауданы)|Көктал]] •}}
{{nobr| [[Көктал-Арасан]] •}}
{{nobr| [[Кіші Шыған]] •}}
{{nobr| [[Қоңырөлең]] •}}
{{nobr| [[Қорғас (ауыл)|Қорғас]] •}}
{{nobr| [[Қызылжиде]] •}}
{{nobr| [[Қырыққұдық (Жетісу облысы)|Қырыққұдық]] •}}
{{nobr| [[Лесновка (Қазақстан)|Лесновка]] •}}
{{nobr| [[Нәдек]] •}}
{{nobr| [[Пенжім]] •}}
{{nobr| [[Садыр (ауыл)|Садыр]] •}}
{{nobr| [[Сарпылдақ]] •}}
{{nobr| [[Сарыбел (Алматы облысы)|Сарыбел]] •}}
{{nobr| [[Сарытөбе (Алматы облысы)|Сарытөбе]] •}}
{{nobr| [[Сұптай]] •}}
{{nobr| [[Тұрпан]] •}}
{{nobr| [[Үлкен Шыған]] •}}
{{nobr| [[Үшарал (Панфилов ауданы)|Үшарал]] •}}
{{nobr| [[Шежін]] •}}
{{nobr| [[Шолақай]] •}}
{{nobr| [[Ынталы (Панфилов ауданы)|Ынталы]] •}}
{{nobr| [[Ынтымақ (Панфилов ауданы)|Ынтымақ]] }}
}}
&lt;noinclude&gt;
[[Санат:Навигациялық үлгілер:Аудан бойынша елді мекендер:Жетісу облысы|Панфилов]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>elks84i2dle7dbqwuwgw2664mjni4ax</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063404</id>
      <parentid>3063389</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T10:24:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2773" xml:space="preserve">{{Навигациялық жол
 |state = &lt;includeonly&gt;{{{state|collapsed}}}&lt;/includeonly&gt;
 |navbar = plain
 |түс         = {{түс|Қазақстан}}
 |сурет  = 
 |сурет2 = 
 |жасыру       = 
 |тақырыбы     = [[Жетісу облысы]] [[Панфилов ауданы]] елді мекендері
 |мазмұны   = 
{{nobr| [[Ават (Жетісу облысы)|Ават]] •}}
{{nobr| [[Айдарлы (Жетісу облысы)|Айдарлы]] •}}
{{nobr| [[Ақарал (Жетісу облысы)|Ақарал]] •}}
{{nobr| [[Ақжазық]] •}}
{{nobr| [[Ақкент]] •}}
{{nobr| [[Аққұдық (Жетісу облысы)|Аққұдық]] •}}
{{nobr| [[Алмалы (Жетісу облысы)|Алмалы]] •}}
{{nobr| [[Алтыүй]] •}}
{{nobr| [[Әулиеағаш]] •}}
{{nobr| [[Басқыншы]] •}}
{{nobr| [[Бөрібай би ауылы|Бөрібай би]] •}}
{{nobr| [[Головацкий ауылы|Головацкий]] •}}
{{nobr| [[Дарбазақұм]] •}}
{{nobr| [[Диқанқайрат]] •}}
{{nobr| [[Еңбекші (Панфилов ауданы)|Еңбекші]] •}}
{{nobr| [[Жаркент]] •}}
{{nobr| [[Жаркент-Арасан]] •}}
{{nobr| [[Жерұйық (Жетісу облысы)|Жерұйық]] •}}
{{nobr| [[Жиделі (Панфилов ауданы)|Жиделі]] •}}
{{nobr| [[Керімағаш]] •}}
{{nobr| [[Көктал (Панфилов ауданы)|Көктал]] •}}
{{nobr| [[Көктал-Арасан]] •}}
{{nobr| [[Кіші Шыған]] •}}
{{nobr| [[Қоңырөлең]] •}}
{{nobr| [[Қорғас (ауыл)|Қорғас]] •}}
{{nobr| [[Қызылжиде]] •}}
{{nobr| [[Қырыққұдық (Жетісу облысы)|Қырыққұдық]] •}}
{{nobr| [[Лесновка (Қазақстан)|Лесновка]] •}}
{{nobr| [[Нәдек]] •}}
{{nobr| [[Пенжім]] •}}
{{nobr| [[Садыр (ауыл)|Садыр]] •}}
{{nobr| [[Сарпылдақ]] •}}
{{nobr| [[Сарыбел (Жетісу облысы)|Сарыбел]] •}}
{{nobr| [[Сарытөбе (Жетісу облысы)|Сарытөбе]] •}}
{{nobr| [[Сұптай]] •}}
{{nobr| [[Тұрпан]] •}}
{{nobr| [[Үлкен Шыған]] •}}
{{nobr| [[Үшарал (Панфилов ауданы)|Үшарал]] •}}
{{nobr| [[Шежін]] •}}
{{nobr| [[Шолақай]] •}}
{{nobr| [[Ынталы (Панфилов ауданы)|Ынталы]] •}}
{{nobr| [[Ынтымақ (Панфилов ауданы)|Ынтымақ]] }}
}}
&lt;noinclude&gt;
[[Санат:Навигациялық үлгілер:Аудан бойынша елді мекендер:Жетісу облысы|Панфилов]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>2o0ycyvqq7yv7lrwtyf4zvffurh5cyr</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063455</id>
      <parentid>3063404</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T11:14:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2769" xml:space="preserve">{{Навигациялық жол
 |state = &lt;includeonly&gt;{{{state|collapsed}}}&lt;/includeonly&gt;
 |navbar = plain
 |түс         = {{түс|Қазақстан}}
 |сурет  = 
 |сурет2 = 
 |жасыру       = 
 |тақырыбы     = [[Жетісу облысы]] [[Панфилов ауданы]] елді мекендері
 |мазмұны   = 
{{nobr| [[Ават (Жетісу облысы)|Ават]] •}}
{{nobr| [[Айдарлы (Жетісу облысы)|Айдарлы]] •}}
{{nobr| [[Ақарал (Жетісу облысы)|Ақарал]] •}}
{{nobr| [[Ақжазық]] •}}
{{nobr| [[Ақкент]] •}}
{{nobr| [[Аққұдық (Жетісу облысы)|Аққұдық]] •}}
{{nobr| [[Алмалы (Жетісу облысы)|Алмалы]] •}}
{{nobr| [[Алтыүй]] •}}
{{nobr| [[Әулиеағаш]] •}}
{{nobr| [[Басқыншы]] •}}
{{nobr| [[Бөрібай би ауылы|Бөрібай би]] •}}
{{nobr| [[Головацкий ауылы|Головацкий]] •}}
{{nobr| [[Дарбазақұм]] •}}
{{nobr| [[Диқанқайрат]] •}}
{{nobr| [[Еңбекші (Панфилов ауданы)|Еңбекші]] •}}
{{nobr| [[Жаркент]] •}}
{{nobr| [[Жаркент-Арасан]] •}}
{{nobr| [[Жерұйық (Жетісу облысы)|Жерұйық]] •}}
{{nobr| [[Жиделі (Жетісу облысы)|Жиделі]] •}}
{{nobr| [[Керімағаш]] •}}
{{nobr| [[Көктал (Панфилов ауданы)|Көктал]] •}}
{{nobr| [[Көктал-Арасан]] •}}
{{nobr| [[Кіші Шыған]] •}}
{{nobr| [[Қоңырөлең]] •}}
{{nobr| [[Қорғас (ауыл)|Қорғас]] •}}
{{nobr| [[Қызылжиде]] •}}
{{nobr| [[Қырыққұдық (Жетісу облысы)|Қырыққұдық]] •}}
{{nobr| [[Лесновка (Қазақстан)|Лесновка]] •}}
{{nobr| [[Нәдек]] •}}
{{nobr| [[Пенжім]] •}}
{{nobr| [[Садыр (ауыл)|Садыр]] •}}
{{nobr| [[Сарпылдақ]] •}}
{{nobr| [[Сарыбел (Жетісу облысы)|Сарыбел]] •}}
{{nobr| [[Сарытөбе (Жетісу облысы)|Сарытөбе]] •}}
{{nobr| [[Сұптай]] •}}
{{nobr| [[Тұрпан]] •}}
{{nobr| [[Үлкен Шыған]] •}}
{{nobr| [[Үшарал (Панфилов ауданы)|Үшарал]] •}}
{{nobr| [[Шежін]] •}}
{{nobr| [[Шолақай]] •}}
{{nobr| [[Ынталы (Панфилов ауданы)|Ынталы]] •}}
{{nobr| [[Ынтымақ (Панфилов ауданы)|Ынтымақ]] }}
}}
&lt;noinclude&gt;
[[Санат:Навигациялық үлгілер:Аудан бойынша елді мекендер:Жетісу облысы|Панфилов]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>hez4cpii79smo7b4igxr0i185r011h4</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Сарыбел ауылдық округі (Жетісу облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>566874</id>
    <revision>
      <id>3063408</id>
      <parentid>2741482</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T10:28:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1587" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі|Атауы=Сарыбел ауылдық округі|Облысы=Жетісу облысы|Ауданы=[[Панфилов ауданы]]|Құрылған уақыты=|Орталығы=[[Сарыбел (Жетісу облысы) | Сарыбел]]|Енеді=3 ауыл|Тұрғыны=4553|Санақ жылы=[[2009 жыл|2009]]|Тығыздығы=|Жер аумағы=|Әкімі=|Телефон коды=|Пошта индексі=}}

{{Мағына|Сарыбел ауылдық округі}}

'''Сарыбел ауылдық округі''' – [[Жетісу облысы]] [[Панфилов ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

==== Әкімшілік құрамы ====
Құрамына [[Сарыбел (Алматы облысы)|Сарыбел]], [[Садыр (ауыл)|Садыр]], [[Тұрпан]] ауылдары кіреді. Орталығы – Сарыбел ауылы.

==== Халқы ====
[[2009 жыл|2009 жылғы]] санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 4553 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

=== Дереккөздер ===
{{дереккөздер}}{{Панфилов ауданы ауылдық округтері}}
[[Санат:Панфилов ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>kdg4n8u1c389j8wacmj8pvdxckmprqu</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063409</id>
      <parentid>3063408</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T10:28:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1583" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі|Атауы=Сарыбел ауылдық округі|Облысы=Жетісу облысы|Ауданы=[[Панфилов ауданы]]|Құрылған уақыты=|Орталығы=[[Сарыбел (Жетісу облысы) | Сарыбел]]|Енеді=3 ауыл|Тұрғыны=4553|Санақ жылы=[[2009 жыл|2009]]|Тығыздығы=|Жер аумағы=|Әкімі=|Телефон коды=|Пошта индексі=}}

{{Мағына|Сарыбел ауылдық округі}}

'''Сарыбел ауылдық округі''' – [[Жетісу облысы]] [[Панфилов ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Сарыбел (Алматы облысы)|Сарыбел]], [[Садыр (ауыл)|Садыр]], [[Тұрпан]] ауылдары кіреді. Орталығы – Сарыбел ауылы.

==== Халқы ====
[[2009 жыл|2009 жылғы]] санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 4553 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

=== Дереккөздер ===
{{дереккөздер}}{{Панфилов ауданы ауылдық округтері}}
[[Санат:Панфилов ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>oxysq5z3si7cm1lzk2uau9jcc2ee1yb</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063410</id>
      <parentid>3063409</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T10:29:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1577" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі|Атауы=Сарыбел ауылдық округі|Облысы=Жетісу облысы|Ауданы=[[Панфилов ауданы]]|Құрылған уақыты=|Орталығы=[[Сарыбел (Жетісу облысы) | Сарыбел]]|Енеді=3 ауыл|Тұрғыны=4553|Санақ жылы=[[2009 жыл|2009]]|Тығыздығы=|Жер аумағы=|Әкімі=|Телефон коды=|Пошта индексі=}}

{{Мағына|Сарыбел ауылдық округі}}

'''Сарыбел ауылдық округі''' – [[Жетісу облысы]] [[Панфилов ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Сарыбел (Алматы облысы)|Сарыбел]], [[Садыр (ауыл)|Садыр]], [[Тұрпан]] ауылдары кіреді. Орталығы – Сарыбел ауылы.

== Халқы ==
[[2009 жыл|2009 жылғы]] санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 4553 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}{{Панфилов ауданы ауылдық округтері}}
[[Санат:Панфилов ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>hiorb2elcgsc22oio5fnkg2axidduqh</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063412</id>
      <parentid>3063410</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T10:30:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Білгіш Шежіреші [[Сарыбел ауылдық округі (Панфилов ауданы)]] бетін [[Сарыбел ауылдық округі (Жетісу облысы)]] бетіне жылжытты</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1577" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі|Атауы=Сарыбел ауылдық округі|Облысы=Жетісу облысы|Ауданы=[[Панфилов ауданы]]|Құрылған уақыты=|Орталығы=[[Сарыбел (Жетісу облысы) | Сарыбел]]|Енеді=3 ауыл|Тұрғыны=4553|Санақ жылы=[[2009 жыл|2009]]|Тығыздығы=|Жер аумағы=|Әкімі=|Телефон коды=|Пошта индексі=}}

{{Мағына|Сарыбел ауылдық округі}}

'''Сарыбел ауылдық округі''' – [[Жетісу облысы]] [[Панфилов ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Сарыбел (Алматы облысы)|Сарыбел]], [[Садыр (ауыл)|Садыр]], [[Тұрпан]] ауылдары кіреді. Орталығы – Сарыбел ауылы.

== Халқы ==
[[2009 жыл|2009 жылғы]] санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 4553 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}{{Панфилов ауданы ауылдық округтері}}
[[Санат:Панфилов ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>hiorb2elcgsc22oio5fnkg2axidduqh</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063419</id>
      <parentid>3063412</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T10:33:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1577" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі|Атауы=Сарыбел ауылдық округі|Облысы=Жетісу облысы|Ауданы=[[Панфилов ауданы]]|Құрылған уақыты=|Орталығы=[[Сарыбел (Жетісу облысы) | Сарыбел]]|Енеді=3 ауыл|Тұрғыны=4553|Санақ жылы=[[2009 жыл|2009]]|Тығыздығы=|Жер аумағы=|Әкімі=|Телефон коды=|Пошта индексі=}}

{{Мағына|Сарыбел ауылдық округі}}

'''Сарыбел ауылдық округі''' – [[Жетісу облысы]] [[Панфилов ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Сарыбел (Жетісу облысы)|Сарыбел]], [[Садыр (ауыл)|Садыр]], [[Тұрпан]] ауылдары кіреді. Орталығы – Сарыбел ауылы.

== Халқы ==
[[2009 жыл|2009 жылғы]] санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 4553 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}{{Панфилов ауданы ауылдық округтері}}
[[Санат:Панфилов ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>lae2pega6f3mk190uvk31n0rn93ca3t</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Красноармейское (Батыс Қазақстан облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>577388</id>
    <revision>
      <id>3063184</id>
      <parentid>3049823</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T14:23:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <comment>/* Тарихы */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4625" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Красноармейское
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
   |lat_deg =51 |lat_min = 26|lat_sec = 42
   |lon_deg =52|lon_min = 09|lon_sec =44
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Батыс Қазақстан облысы
|кестедегі облыс         = Батыс Қазақстан облысы{{!}}Батыс Қазақстан
|ауданы                  = Бәйтерек ауданы
|кестедегі аудан         = Бәйтерек ауданы{{!}}Бәйтерек 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Январцев ауылдық округі{{!}}Январцев  
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =   1936  
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        = 
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =554
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Красноармейское}}
'''Красноармейское''' — [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Бәйтерек ауданы]], [[Январцев ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Перемётное]] ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 97 км жерде, [[Жайық]]тың оң саласы - [[Быковка]] өзенінің аңғарыңдағы боз, бетеге, т.б. әр түрлі шөптер өскен карбонатты қара топырақты дала белдемінде орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 742 адам (348 ер адам және 394 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 554 адамды (266 ер адам және 288 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
[[1936 жыл]]ы құрылған ''«Заветы Ильича»'' астық ұжымшарының бөлімшесі болып келген. [[1997 жыл]]дан Красноармейское және Спартак ауылдарында 28 шаруа қожалығы құрылған. [[2013 жыл]]ға дейін [[Красноармейск ауылдық округі]]нің орталығы болды.

== Инфрақұрылымы ==
Орталау мектеп, клуб, кітапхана, фельдшерлік-акушерлік пункт, т.б. мекемелер бар. Тұрғындары елді мекендермен автомобиль жолы арқылы қатынасады.&lt;ref&gt;Батыс Қазақстан облысы. Энциклопедия. — Алматы: «Арыс» баспасы, 2002 жыл. ISBN 9965-607-02-8&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Бәйтерек ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Бәйтерек ауданы елді мекендері]]
[[Санат:Жайық казак әскерінің елді мекендері]]</text>
      <sha1>oftuwydv0ry4x46purcdxk6mrwyt7x7</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Үлгі:Жаңаөзен қалалық әкімдігі елді мекендері</title>
    <ns>10</ns>
    <id>580627</id>
    <revision>
      <id>3063272</id>
      <parentid>2548240</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T20:19:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="846" xml:space="preserve">{{Навигациялық жол
 |state = &lt;includeonly&gt;{{{state|collapsed}}}&lt;/includeonly&gt;
 |navbar = plain
 |түс         = {{түс|Қазақстан}}
 |сурет  = 
 |сурет2 = 
 |жасыру       = 
 |тақырыбы     = [[Маңғыстау облысы]] [[Жаңаөзен]] қалалық әкімдігі елді мекендері
 |мазмұны   = 
{{nobr| [[Жаңаөзен]] •}}
{{nobr| [[Кендірлі (ауыл)|Кендірлі]] •}}
{{nobr| [[Қызылсай (Маңғыстау облысы)|Қызылсай]] •}}
{{nobr| [[Рахат (Маңғыстау облысы)|Рахат]] •}}
{{nobr| [[Теңге (ауыл)|Теңге]] }}
}}
&lt;noinclude&gt;
[[Санат:Навигациялық үлгілер:Қалалық әкімдігі елді мекендері|Жаңаөзен]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>kayvsgojvevvxr65xxzk4n1h9qqwaxa</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Жиделі ауылдық округі (Алматы облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>582837</id>
    <revision>
      <id>3063446</id>
      <parentid>2732133</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T11:10:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1700" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Жиделі ауылдық округі
 |Облысы     = Алматы облысы
 |Ауданы     = [[Балқаш ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Жиделі (Алматы облысы)|Жиделі]]
 |Енеді      = 3 ауыл
 |Тұрғыны    = 1530
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
{{мағына|Жиделі ауылдық округі}}
'''Жиделі ауылдық округі''' — [[Алматы облысы]] [[Балқаш ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Жиделі (Балқаш ауданы)|Жиделі]], [[Қошқарбай (Алматы облысы)|Қошқарбай]], [[Орақты батыр ауылы|Орақты батыр]] ауылдары кіреді. Орталығы - Жиделі ауылы. 

== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 1530 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Балқаш ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Балқаш ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>0zrot86zign3ysohmuq0gixjcij1yy9</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063447</id>
      <parentid>3063446</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T11:11:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1699" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Жиделі ауылдық округі
 |Облысы     = Алматы облысы
 |Ауданы     = [[Балқаш ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Жиделі (Алматы облысы)|Жиделі]]
 |Енеді      = 3 ауыл
 |Тұрғыны    = 1530
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
{{мағына|Жиделі ауылдық округі}}
'''Жиделі ауылдық округі''' — [[Алматы облысы]] [[Балқаш ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Жиделі (Алматы облысы)|Жиделі]], [[Қошқарбай (Алматы облысы)|Қошқарбай]], [[Орақты батыр ауылы|Орақты батыр]] ауылдары кіреді. Орталығы - Жиделі ауылы.

== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 1530 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Балқаш ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Балқаш ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>npg1idwcuhcfh37ck0p099t63e9xy2g</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Көктал (Балқаш ауданы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>582939</id>
    <revision>
      <id>3063375</id>
      <parentid>2732138</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T10:06:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3380" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Көктал
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =  Ауылдық округ орталығы 
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             =  
|ту ені                  = 
   |lat_deg =45|lat_min =23|lat_sec =08
   |lon_deg =75|lon_min = 14|lon_sec =52
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Алматы облысы 
|кестедегі облыс         = Алматы облысы{{!}}Алматы 
|ауданы                  = Балқаш ауданы
|кестедегі аудан         = Балқаш ауданы{{!}}Балқаш 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Көктал ауылдық округі (Алматы облысы){{!}}Көктал
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =1247
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Көктал}}
'''Көктал''' — [[Алматы облысы]] [[Балқаш ауданы]]ндағы ауыл, [[Көктал ауылдық округі (Алматы облысы)|Көктал ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Бақанас (ауыл)|Бақанас ауылы]]нан солтүстік-батысқа қарай 101 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 1165 адам (589 ер адам және 576 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 1247 адамды (641 ер адам және 606 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Балқаш ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Балқаш ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>q83z7yu20zptn241qh30pmmvgeaqu6x</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қоскүмбез</title>
    <ns>0</ns>
    <id>582940</id>
    <revision>
      <id>3063376</id>
      <parentid>2732140</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T10:07:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3313" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Қоскүмбез
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             =  
|ту ені                  =  
   |lat_deg =45|lat_min =32|lat_sec =49
   |lon_deg =74|lon_min = 54|lon_sec =22
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Алматы облысы 
|кестедегі облыс         = Алматы облысы{{!}}Алматы 
|ауданы                  = Балқаш ауданы
|кестедегі аудан         = Балқаш ауданы{{!}}Балқаш 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Көктал ауылдық округі (Алматы облысы){{!}}Көктал
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =125
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}

'''Қоскүмбез''' — [[Алматы облысы]] [[Балқаш ауданы]], [[Көктал ауылдық округі (Алматы облысы)|Көктал ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Бақанас (ауыл)|Бақанас ауылы]]нан солтүстік-батысқа қарай 133 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 230 адам (127 ер адам және 103 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 125 адамды (69 ер адам және 56 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Балқаш ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Балқаш ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>lsinmlk0vmas5jjd48m67m4g5fw9mnt</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Көктал ауылдық округі (Алматы облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>582941</id>
    <revision>
      <id>3063371</id>
      <parentid>2732137</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T10:04:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Білгіш Шежіреші [[Көктал ауылдық округі (Балқаш ауданы)]] бетін [[Көктал ауылдық округі (Алматы облысы)]] бетіне жылжытты</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1590" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Көктал ауылдық округі
 |Облысы     = Алматы облысы
 |Ауданы     = [[Балқаш ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Көктал (Балқаш ауданы)|Көктал]]
 |Енеді      = 2 ауыл
 |Тұрғыны    = 1372
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
{{мағына|Көктал ауылдық округі}}
'''Көктал ауылдық округі''' — [[Алматы облысы]] [[Балқаш ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік. 

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Көктал (Балқаш ауданы)|Көктал]], [[Қоскүмбез]] ауылдары кіреді. Орталығы - Көктал ауылы. 

== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 1372 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Балқаш ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Балқаш ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>tfq90ipkbciz5an5ykapx8cbyiodmyg</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қызылжиде</title>
    <ns>0</ns>
    <id>584367</id>
    <revision>
      <id>3063493</id>
      <parentid>2742006</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T11:38:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2635" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан|статусы=Ауыл|тұрғыны=348|мекен түрі=ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі|мекені=Үшарал ауылдық округі (Жетісу облысы) {{!}}Үшарал|ішкі бөлінісі=|әкімі=|құрылған уақыты=|алғашқы дерек=|бұрынғы атаулары=|статус алуы=|жер аумағы=|климаты=|санақ жылы=2009|ауданы=Панфилов|тығыздығы=|шоғырлануы=|ұлттық құрамы=|конфессионалдық құрамы=|этнохороним=|телефон коды=|пошта индексі=|пошта индекстері=|ортаққордағы санаты=|сайты=|кестедегі аудан=Панфилов ауданы{{!}}Панфилов|кестедегі облыс=Жетісу облысы{{!}}Жетісу|атауы=Қызылжиде|lat_sec=02|сурет=|әкімшілік күйі=|елтаңба=|ту=|елтаңба сипаттамасы=|ту сипаттамасы=|елтаңба ені=|ту ені=|lat_deg=43|lat_min=59|lon_deg=79|облысы=Жетісу облысы|lon_min=52|lon_sec=47|CoordAddon=type:city(1226000)_region:KZ|CoordScale=|ел картасы=|облыс картасы=|аудан картасы=|ел картасының өлшемi=|облыс картасының өлшемi=|аудан картасының өлшемi=|сайт тілі=}}

'''Қызылжиде''' — [[Жетісу облысы]] [[Панфилов ауданы]], [[Үшарал ауылдық округі (Жетісу облысы)|Үшарал ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Жаркент]] қаласынан оңтүстік-батысқа қарай 21 км-дей жерде.  

== Халқы ==
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 237 адам (118 ер адам және 119 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 348 адамды (195 ер адам және 153  әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1222&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}{{Панфилов ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Панфилов ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>6sjztn4n71yy50590mryesxy3c01n5v</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Үшарал ауылдық округі (Жетісу облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>584371</id>
    <revision>
      <id>3063480</id>
      <parentid>2741995</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T11:33:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Білгіш Шежіреші [[Үшарал ауылдық округі (Алматы облысы)]] бетін [[Үшарал ауылдық округі (Жетісу облысы)]] бетіне жылжытты</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1600" xml:space="preserve">{{Мағына|Үшарал ауылдық округі}}{{Қазақстан ауылдық округі|Атауы=Үшарал ауылдық округі|Облысы=Алматы облысы|Ауданы=[[Панфилов ауданы]]|Құрылған уақыты=|Орталығы=[[Үшарал (Панфилов ауданы)|Үшарал]]|Енеді=3 ауыл|Тұрғыны=5095|Санақ жылы=[[2009 жыл|2009]]|Тығыздығы=|Жер аумағы=|Әкімі=|Телефон коды=|Пошта индексі=}}'''Үшарал ауылдық округі''' — [[Алматы облысы]] [[Панфилов ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік. 

==== Әкімшілік бірлік ====
Құрамына [[Үшарал (Панфилов ауданы)|Үшарал]], [[Ақарал (Алматы облысы)|Ақарал]], [[Қызылжиде]] ауылдары кіреді. Орталығы – Үшарал ауылы.

==== Халқы ====
[[2009 жыл|2009 жылғы]] санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 5095 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source12&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}{{Панфилов ауданы ауылдық округтері}}
[[Санат:Панфилов ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>i6vq0qmzajtzb4j91ei9oxhrzltdscz</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063482</id>
      <parentid>3063480</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T11:34:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1599" xml:space="preserve">{{Мағына|Үшарал ауылдық округі}}{{Қазақстан ауылдық округі|Атауы=Үшарал ауылдық округі|Облысы=Жетісу облысы|Ауданы=[[Панфилов ауданы]]|Құрылған уақыты=|Орталығы=[[Үшарал (Панфилов ауданы)|Үшарал]]|Енеді=3 ауыл|Тұрғыны=5095|Санақ жылы=[[2009 жыл|2009]]|Тығыздығы=|Жер аумағы=|Әкімі=|Телефон коды=|Пошта индексі=}}'''Үшарал ауылдық округі''' — [[Жетісу облысы]] [[Панфилов ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

==== Әкімшілік бірлік ====
Құрамына [[Үшарал (Панфилов ауданы)|Үшарал]], [[Ақарал (Алматы облысы)|Ақарал]], [[Қызылжиде]] ауылдары кіреді. Орталығы – Үшарал ауылы.

==== Халқы ====
[[2009 жыл|2009 жылғы]] санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 5095 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source12&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}{{Панфилов ауданы ауылдық округтері}}
[[Санат:Панфилов ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>ccqbky9vylxch5rh6wtbsuqt41xkue4</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063484</id>
      <parentid>3063482</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T11:34:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1595" xml:space="preserve">{{Мағына|Үшарал ауылдық округі}}{{Қазақстан ауылдық округі|Атауы=Үшарал ауылдық округі|Облысы=Жетісу облысы|Ауданы=[[Панфилов ауданы]]|Құрылған уақыты=|Орталығы=[[Үшарал (Панфилов ауданы)|Үшарал]]|Енеді=3 ауыл|Тұрғыны=5095|Санақ жылы=[[2009 жыл|2009]]|Тығыздығы=|Жер аумағы=|Әкімі=|Телефон коды=|Пошта индексі=}}'''Үшарал ауылдық округі''' — [[Жетісу облысы]] [[Панфилов ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік бірлік ==
Құрамына [[Үшарал (Панфилов ауданы)|Үшарал]], [[Ақарал (Алматы облысы)|Ақарал]], [[Қызылжиде]] ауылдары кіреді. Орталығы – Үшарал ауылы.

==== Халқы ====
[[2009 жыл|2009 жылғы]] санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 5095 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source12&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}{{Панфилов ауданы ауылдық округтері}}
[[Санат:Панфилов ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>9olb1r41xn7ayngpirrmlnp560kyixy</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063485</id>
      <parentid>3063484</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T11:34:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <comment>/* Халқы */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1591" xml:space="preserve">{{Мағына|Үшарал ауылдық округі}}{{Қазақстан ауылдық округі|Атауы=Үшарал ауылдық округі|Облысы=Жетісу облысы|Ауданы=[[Панфилов ауданы]]|Құрылған уақыты=|Орталығы=[[Үшарал (Панфилов ауданы)|Үшарал]]|Енеді=3 ауыл|Тұрғыны=5095|Санақ жылы=[[2009 жыл|2009]]|Тығыздығы=|Жер аумағы=|Әкімі=|Телефон коды=|Пошта индексі=}}'''Үшарал ауылдық округі''' — [[Жетісу облысы]] [[Панфилов ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік бірлік ==
Құрамына [[Үшарал (Панфилов ауданы)|Үшарал]], [[Ақарал (Алматы облысы)|Ақарал]], [[Қызылжиде]] ауылдары кіреді. Орталығы – Үшарал ауылы.

== Халқы ==
[[2009 жыл|2009 жылғы]] санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 5095 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source12&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}{{Панфилов ауданы ауылдық округтері}}
[[Санат:Панфилов ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>ronofhoqn2fsh8btrdva3sn3wd3vrio</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063492</id>
      <parentid>3063485</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T11:38:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1591" xml:space="preserve">{{Мағына|Үшарал ауылдық округі}}{{Қазақстан ауылдық округі|Атауы=Үшарал ауылдық округі|Облысы=Жетісу облысы|Ауданы=[[Панфилов ауданы]]|Құрылған уақыты=|Орталығы=[[Үшарал (Панфилов ауданы)|Үшарал]]|Енеді=3 ауыл|Тұрғыны=5095|Санақ жылы=[[2009 жыл|2009]]|Тығыздығы=|Жер аумағы=|Әкімі=|Телефон коды=|Пошта индексі=}}'''Үшарал ауылдық округі''' — [[Жетісу облысы]] [[Панфилов ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік бірлік ==
Құрамына [[Үшарал (Панфилов ауданы)|Үшарал]], [[Ақарал (Жетісу облысы)|Ақарал]], [[Қызылжиде]] ауылдары кіреді. Орталығы – Үшарал ауылы.

== Халқы ==
[[2009 жыл|2009 жылғы]] санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 5095 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source12&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}{{Панфилов ауданы ауылдық округтері}}
[[Санат:Панфилов ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>64dswxip0jzlb59st0fs64n94aifj05</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ақжазық</title>
    <ns>0</ns>
    <id>584379</id>
    <revision>
      <id>3063384</id>
      <parentid>2739793</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T10:12:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2611" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан|статусы=Ауыл|тұрғыны=1624|мекен түрі=ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі|мекені=Көктал ауылдық округі (Жетісу облысы){{!}}Көктал|ішкі бөлінісі=|әкімі=|құрылған уақыты=|алғашқы дерек=|бұрынғы атаулары=|статус алуы=|жер аумағы=|климаты=|санақ жылы=2009|ауданы=Панфилов|тығыздығы=|шоғырлануы=|ұлттық құрамы=|конфессионалдық құрамы=|этнохороним=|телефон коды=|пошта индексі=|пошта индекстері=|ортаққордағы санаты=|сайты=|кестедегі аудан=Панфилов ауданы{{!}}Панфилов|кестедегі облыс=Жетісу облысы{{!}}Жетісу|атауы=Ақжазық|lat_sec=37|сурет=|әкімшілік күйі=|елтаңба=|ту=|елтаңба сипаттамасы=|ту сипаттамасы=|елтаңба ені=|ту ені=|lat_deg=44|lat_min=08|lon_deg=79|облысы=Жетісу облысы|lon_min=45|lon_sec=55|CoordAddon=type:city(1226000)_region:KZ|CoordScale=|ел картасы=|облыс картасы=|аудан картасы=|ел картасының өлшемi=|облыс картасының өлшемi=|аудан картасының өлшемi=|сайт тілі=}}

'''Ақжазық''' — [[Жетісу облысы]] [[Панфилов ауданы]], [[Көктал ауылдық округі (Жетісу облысы)|Көктал ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Жаркент]] қаласынан батысқа қарай 22 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 1658 адам (824 ер адам және 834 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 1624 адамды (794 ер адам және 830 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1222&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Панфилов ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Панфилов ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>lbvbb00f35rsj0be0kkv9n7eu5zgwqi</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Аққұдық (Жетісу облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>584380</id>
    <revision>
      <id>3063385</id>
      <parentid>2739794</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T10:13:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2643" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан|статусы=Ауыл|тұрғыны=597|мекен түрі=ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі|мекені=Көктал ауылдық округі (Жетісу облысы){{!}}Көктал|ішкі бөлінісі=|әкімі=|құрылған уақыты=|алғашқы дерек=|бұрынғы атаулары=|статус алуы=|жер аумағы=|климаты=|санақ жылы=2009|ауданы=Панфилов|тығыздығы=|шоғырлануы=|ұлттық құрамы=|конфессионалдық құрамы=|этнохороним=|телефон коды=|пошта индексі=|пошта индекстері=|ортаққордағы санаты=|сайты=|кестедегі аудан=Панфилов ауданы{{!}}Панфилов|кестедегі облыс=Жетісу облысы{{!}}Жетісу|атауы=Аққұдық|lat_sec=10|сурет=|әкімшілік күйі=|елтаңба=|ту=|елтаңба сипаттамасы=|ту сипаттамасы=|елтаңба ені=|ту ені=|lat_deg=44|lat_min=07|lon_deg=79|облысы=Жетісу облысы|lon_min=47|lon_sec=00|CoordAddon=type:city(1226000)_region:KZ|CoordScale=|ел картасы=|облыс картасы=|аудан картасы=|ел картасының өлшемi=|облыс картасының өлшемi=|аудан картасының өлшемi=|сайт тілі=}}

{{мағына|Аққұдық}} 

'''Аққұдық''' — [[Жетісу облысы]] [[Панфилов ауданы]], [[Көктал ауылдық округі (Жетісу облысы)|Көктал ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Жаркент]] қаласынан батысқа қарай 19 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 789 адам (395 ер адам және 394 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 597 адамды (295 ер адам және 302 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1222&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt; 

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Панфилов ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Панфилов ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>dp53te0k7loi6q01x3r9811822humwr</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063387</id>
      <parentid>3063385</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T10:15:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Білгіш Шежіреші [[Аққұдық (Алматы облысы)]] бетін [[Аққұдық (Жетісу облысы)]] бетіне жылжытты</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2643" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан|статусы=Ауыл|тұрғыны=597|мекен түрі=ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі|мекені=Көктал ауылдық округі (Жетісу облысы){{!}}Көктал|ішкі бөлінісі=|әкімі=|құрылған уақыты=|алғашқы дерек=|бұрынғы атаулары=|статус алуы=|жер аумағы=|климаты=|санақ жылы=2009|ауданы=Панфилов|тығыздығы=|шоғырлануы=|ұлттық құрамы=|конфессионалдық құрамы=|этнохороним=|телефон коды=|пошта индексі=|пошта индекстері=|ортаққордағы санаты=|сайты=|кестедегі аудан=Панфилов ауданы{{!}}Панфилов|кестедегі облыс=Жетісу облысы{{!}}Жетісу|атауы=Аққұдық|lat_sec=10|сурет=|әкімшілік күйі=|елтаңба=|ту=|елтаңба сипаттамасы=|ту сипаттамасы=|елтаңба ені=|ту ені=|lat_deg=44|lat_min=07|lon_deg=79|облысы=Жетісу облысы|lon_min=47|lon_sec=00|CoordAddon=type:city(1226000)_region:KZ|CoordScale=|ел картасы=|облыс картасы=|аудан картасы=|ел картасының өлшемi=|облыс картасының өлшемi=|аудан картасының өлшемi=|сайт тілі=}}

{{мағына|Аққұдық}} 

'''Аққұдық''' — [[Жетісу облысы]] [[Панфилов ауданы]], [[Көктал ауылдық округі (Жетісу облысы)|Көктал ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Жаркент]] қаласынан батысқа қарай 19 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 789 адам (395 ер адам және 394 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 597 адамды (295 ер адам және 302 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1222&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt; 

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Панфилов ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Панфилов ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>dp53te0k7loi6q01x3r9811822humwr</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Көктал (Панфилов ауданы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>584381</id>
    <revision>
      <id>3063382</id>
      <parentid>3057126</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T10:11:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2778" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан|статусы=Ауыл|тұрғыны=10360|мекен түрі=ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі|мекені=Көктал ауылдық округі (Жетісу облысы){{!}}Көктал|ішкі бөлінісі=|әкімі=|құрылған уақыты=|алғашқы дерек=|бұрынғы атаулары=|статус алуы=|жер аумағы=|климаты=|санақ жылы=2009|ауданы=Панфилов|тығыздығы=|шоғырлануы=|ұлттық құрамы=|конфессионалдық құрамы=|этнохороним=|телефон коды=|пошта индексі=|пошта индекстері=|ортаққордағы санаты=|сайты=|кестедегі аудан=Панфилов ауданы{{!}}Панфилов|кестедегі облыс=Жетісу облысы{{!}}Жетісу|атауы=Көктал|lat_sec=15|сурет=|әкімшілік күйі=Ауылдық округ орталығы|елтаңба=|ту=|елтаңба сипаттамасы=|ту сипаттамасы=|елтаңба ені=|ту ені=|lat_deg=44|lat_min=08|lon_deg=79|облысы=Жетісу облысы|lon_min=48|lon_sec=44|CoordAddon=type:city(1226000)_region:KZ|CoordScale=|ел картасы=|облыс картасы=|аудан картасы=|ел картасының өлшемi=|облыс картасының өлшемi=|аудан картасының өлшемi=|сайт тілі=}}

{{мағына|Көктал}} 

'''Көктал''' — [[Жетісу облысы]] [[Панфилов ауданы]]ндағы ауыл, [[Көктал ауылдық округі (Жетісу облысы)|Көктал ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Жаркент]] қаласынан батысқа қарай 18 км-дей жерде. 

== Халқы ==
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 10814 адам (5328 ер адам және 5486 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 10360 адамды (5148 ер адам және 5212 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1222&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt; 

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}{{Панфилов ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Панфилов ауданы елді мекендері]]
[[Санат:Жетісу казак әскерінің елді мекендері]]</text>
      <sha1>61xmu4nit8hqzddrhjpuh7qkwye3l8y</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Көктал ауылдық округі (Жетісу облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>584382</id>
    <revision>
      <id>3063368</id>
      <parentid>2739786</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T10:03:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1611" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі|Атауы=Көктал ауылдық округі|Облысы=Жетісу облысы|Ауданы=[[Панфилов ауданы]]|Құрылған уақыты=|Орталығы=[[Көктал (Панфилов ауданы)|Көктал]]|Енеді=3 ауыл|Тұрғыны=12581|Санақ жылы=[[2009 жыл|2009]]|Тығыздығы=|Жер аумағы=|Әкімі=|Телефон коды=|Пошта индексі=}}{{мағына|Көктал ауылдық округі}}
'''Көктал ауылдық округі''' — [[Жетісу облысы]] [[Панфилов ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

==== Әкімшілік бірлік ====
Құрамына [[Көктал (Панфилов ауданы)|Көктал]], [[Ақжазық]], [[Аққұдық (Алматы облысы)|Аққұдық]] ауылдары кіреді. Орталығы – Көктал ауылы.  

==== Халқы ====
[[2009 жыл|2009 жылғы]] санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 12581 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

=== Дереккөздер ===
{{дереккөздер}}{{Панфилов ауданы ауылдық округтері}}&lt;br /&gt;
[[Санат:Панфилов ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>kq543j9z6co5ysveoknng0pkycneuz8</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063369</id>
      <parentid>3063368</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T10:03:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <comment>/* Әкімшілік бірлік */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1605" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі|Атауы=Көктал ауылдық округі|Облысы=Жетісу облысы|Ауданы=[[Панфилов ауданы]]|Құрылған уақыты=|Орталығы=[[Көктал (Панфилов ауданы)|Көктал]]|Енеді=3 ауыл|Тұрғыны=12581|Санақ жылы=[[2009 жыл|2009]]|Тығыздығы=|Жер аумағы=|Әкімі=|Телефон коды=|Пошта индексі=}}{{мағына|Көктал ауылдық округі}}
'''Көктал ауылдық округі''' — [[Жетісу облысы]] [[Панфилов ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік бірлік ==
Құрамына [[Көктал (Панфилов ауданы)|Көктал]], [[Ақжазық]], [[Аққұдық (Алматы облысы)|Аққұдық]] ауылдары кіреді. Орталығы – Көктал ауылы.

==== Халқы ====
[[2009 жыл|2009 жылғы]] санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 12581 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

=== Дереккөздер ===
{{дереккөздер}}{{Панфилов ауданы ауылдық округтері}}&lt;br /&gt;
[[Санат:Панфилов ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>fqte7gpwuo0rhdy1iu36jfs3df2iogn</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063378</id>
      <parentid>3063369</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T10:09:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1599" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі|Атауы=Көктал ауылдық округі|Облысы=Жетісу облысы|Ауданы=[[Панфилов ауданы]]|Құрылған уақыты=|Орталығы=[[Көктал (Панфилов ауданы)|Көктал]]|Енеді=3 ауыл|Тұрғыны=12581|Санақ жылы=[[2009 жыл|2009]]|Тығыздығы=|Жер аумағы=|Әкімі=|Телефон коды=|Пошта индексі=}}{{мағына|Көктал ауылдық округі}}
'''Көктал ауылдық округі''' — [[Жетісу облысы]] [[Панфилов ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік бірлік ==
Құрамына [[Көктал (Панфилов ауданы)|Көктал]], [[Ақжазық]], [[Аққұдық (Алматы облысы)|Аққұдық]] ауылдары кіреді. Орталығы – Көктал ауылы.

== Халқы ==
[[2009 жыл|2009 жылғы]] санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 12581 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}{{Панфилов ауданы ауылдық округтері}}&lt;br /&gt;
[[Санат:Панфилов ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>r38uol1pbkc40e1s58a68hcc5rn8m71</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063379</id>
      <parentid>3063378</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T10:09:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Білгіш Шежіреші [[Көктал ауылдық округі (Панфилов ауданы)]] бетін [[Көктал ауылдық округі (Жетісу облысы)]] бетіне жылжытты</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1599" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі|Атауы=Көктал ауылдық округі|Облысы=Жетісу облысы|Ауданы=[[Панфилов ауданы]]|Құрылған уақыты=|Орталығы=[[Көктал (Панфилов ауданы)|Көктал]]|Енеді=3 ауыл|Тұрғыны=12581|Санақ жылы=[[2009 жыл|2009]]|Тығыздығы=|Жер аумағы=|Әкімі=|Телефон коды=|Пошта индексі=}}{{мағына|Көктал ауылдық округі}}
'''Көктал ауылдық округі''' — [[Жетісу облысы]] [[Панфилов ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік бірлік ==
Құрамына [[Көктал (Панфилов ауданы)|Көктал]], [[Ақжазық]], [[Аққұдық (Алматы облысы)|Аққұдық]] ауылдары кіреді. Орталығы – Көктал ауылы.

== Халқы ==
[[2009 жыл|2009 жылғы]] санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 12581 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}{{Панфилов ауданы ауылдық округтері}}&lt;br /&gt;
[[Санат:Панфилов ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>r38uol1pbkc40e1s58a68hcc5rn8m71</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063392</id>
      <parentid>3063379</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T10:17:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1599" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі|Атауы=Көктал ауылдық округі|Облысы=Жетісу облысы|Ауданы=[[Панфилов ауданы]]|Құрылған уақыты=|Орталығы=[[Көктал (Панфилов ауданы)|Көктал]]|Енеді=3 ауыл|Тұрғыны=12581|Санақ жылы=[[2009 жыл|2009]]|Тығыздығы=|Жер аумағы=|Әкімі=|Телефон коды=|Пошта индексі=}}{{мағына|Көктал ауылдық округі}}
'''Көктал ауылдық округі''' — [[Жетісу облысы]] [[Панфилов ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік бірлік ==
Құрамына [[Көктал (Панфилов ауданы)|Көктал]], [[Ақжазық]], [[Аққұдық (Жетісу облысы)|Аққұдық]] ауылдары кіреді. Орталығы – Көктал ауылы.

== Халқы ==
[[2009 жыл|2009 жылғы]] санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 12581 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}{{Панфилов ауданы ауылдық округтері}}&lt;br /&gt;
[[Санат:Панфилов ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>630g50culaiuyy0v9o6yy26vpqqny6a</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Көктал-Арасан</title>
    <ns>0</ns>
    <id>584433</id>
    <revision>
      <id>3063434</id>
      <parentid>2742015</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T11:05:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2574" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан|статусы=Ауыл|тұрғыны=283|мекен түрі=ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі|мекені=Үлкенағаш ауылдық округі{{!}}Үлкенағаш|ішкі бөлінісі=|әкімі=|құрылған уақыты=|алғашқы дерек=|бұрынғы атаулары=|статус алуы=|жер аумағы=|климаты=|санақ жылы=2009|ауданы=Панфилов|тығыздығы=|шоғырлануы=|ұлттық құрамы=|конфессионалдық құрамы=|этнохороним=|телефон коды=|пошта индексі=|пошта индекстері=|ортаққордағы санаты=|сайты=|кестедегі аудан=Панфилов ауданы{{!}}Панфилов|кестедегі облыс=Жетісу облысы{{!}}Жетісу|атауы=Көктал-Арасан|lat_sec=52|сурет=|әкімшілік күйі=|елтаңба=|ту=|елтаңба сипаттамасы=|ту сипаттамасы=|елтаңба ені=|ту ені=|lat_deg=44|lat_min=18|lon_deg=79|облысы=Жетісу облысы|lon_min=48|lon_sec=41|CoordAddon=type:city(1226000)_region:KZ|CoordScale=|ел картасы=|облыс картасы=|аудан картасы=|ел картасының өлшемi=|облыс картасының өлшемi=|аудан картасының өлшемi=|сайт тілі=}}
'''Көктал-Арасан''' — [[Жетісу облысы]] [[Панфилов ауданы]], [[Үлкенағаш ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орта­лығы — [[Жаркент]] қаласынан солтүстік-батысқа қарай 34 км-дей жерде.  

== Халқы ==
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 289 адам (141 ер адам және 148 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 283 адамды (138 ер адам және 145 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1222&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt; 

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}{{Панфилов ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Панфилов ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>85qm1r1fmpk3w639tor0fdf1dw5yabz</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Бөрібай би ауылы</title>
    <ns>0</ns>
    <id>584434</id>
    <revision>
      <id>3063398</id>
      <parentid>2741902</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T10:21:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2585" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан|статусы=Ауыл|тұрғыны=594|мекен түрі=ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі|мекені=Қоңырөлең ауылдық округі{{!}}Қоңырөлең|ішкі бөлінісі=|әкімі=|құрылған уақыты=|алғашқы дерек=|бұрынғы атаулары=|статус алуы=|жер аумағы=|климаты=|санақ жылы=2009|ауданы=Панфилов|тығыздығы=|шоғырлануы=|ұлттық құрамы=|конфессионалдық құрамы=|этнохороним=|телефон коды=|пошта индексі=|пошта индекстері=|ортаққордағы санаты=|сайты=|кестедегі аудан=Панфилов ауданы{{!}}Панфилов|кестедегі облыс=Жетісу облысы{{!}}Жетісу|атауы=Бөрібай би ауылы|lat_sec=36|сурет=|әкімшілік күйі=|елтаңба=|ту=|елтаңба сипаттамасы=|ту сипаттамасы=|елтаңба ені=|ту ені=|lat_deg=44|lat_min=18|lon_deg=79|облысы=Жетісу облысы|lon_min=10|lon_sec=57|CoordAddon=type:city(1226000)_region:KZ|CoordScale=|ел картасы=|облыс картасы=|аудан картасы=|ел картасының өлшемi=|облыс картасының өлшемi=|аудан картасының өлшемi=|сайт тілі=}}
'''Бөрібай би ауылы''' — [[Жетісу облысы]] [[Панфилов ауданы]], [[Қоңырөлең ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орта­лығы — [[Жаркент]] қаласынан солтүстік-батысқа қарай 75 км-дей жерде.  

== Халқы ==
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 795 адам (392 ер адам және 403 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 594 адамды (312 ер адам және 282 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source12222&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt; 

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}{{Панфилов ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Панфилов ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>omu9f7k0r61lbluh687rl1s9uproojf</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Сарытөбе (Жетісу облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>584435</id>
    <revision>
      <id>3063400</id>
      <parentid>2741905</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T10:23:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2591" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан|статусы=Ауыл|тұрғыны=757|мекен түрі=ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі|мекені=Қоңырөлең ауылдық округі {{!}}Қоңырөлең|ішкі бөлінісі=|әкімі=|құрылған уақыты=|алғашқы дерек=|бұрынғы атаулары=|статус алуы=|жер аумағы=|климаты=|санақ жылы=2009|ауданы=Панфилов|тығыздығы=|шоғырлануы=|ұлттық құрамы=|конфессионалдық құрамы=|этнохороним=|телефон коды=|пошта индексі=|пошта индекстері=|ортаққордағы санаты=|сайты=|кестедегі аудан=Панфилов ауданы{{!}}Панфилов|кестедегі облыс=Жетісу облысы{{!}}Жетісу|атауы=Сарытөбе|lat_sec=32|сурет=|әкімшілік күйі=|елтаңба=|ту=|елтаңба сипаттамасы=|ту сипаттамасы=|елтаңба ені=|ту ені=|lat_deg=44|lat_min=15|lon_deg=79|облысы=Жетісу облысы|lon_min=20|lon_sec=53|CoordAddon=type:city(1226000)_region:KZ|CoordScale=|ел картасы=|облыс картасы=|аудан картасы=|ел картасының өлшемi=|облыс картасының өлшемi=|аудан картасының өлшемi=|сайт тілі=}}
{{мағына|Сарытөбе}}
'''Сарытөбе''' — [[Жетісу облысы]] [[Панфилов ауданы]], [[Қоңырөлең ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орта­лығы — [[Жаркент]] қаласынан солтүстік-батысқа қарай 61 км-дей жерде.  

== Халқы ==
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 741 адам (371 ер адам және 370 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 757 адамды (382 ер адам және 375 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1222&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt; 

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}{{Панфилов ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Панфилов ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>da7d10in7b4fsgjp0118wwhp0qhad0f</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063402</id>
      <parentid>3063400</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T10:23:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Білгіш Шежіреші [[Сарытөбе (Алматы облысы)]] бетін [[Сарытөбе (Жетісу облысы)]] бетіне жылжытты</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2591" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан|статусы=Ауыл|тұрғыны=757|мекен түрі=ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі|мекені=Қоңырөлең ауылдық округі {{!}}Қоңырөлең|ішкі бөлінісі=|әкімі=|құрылған уақыты=|алғашқы дерек=|бұрынғы атаулары=|статус алуы=|жер аумағы=|климаты=|санақ жылы=2009|ауданы=Панфилов|тығыздығы=|шоғырлануы=|ұлттық құрамы=|конфессионалдық құрамы=|этнохороним=|телефон коды=|пошта индексі=|пошта индекстері=|ортаққордағы санаты=|сайты=|кестедегі аудан=Панфилов ауданы{{!}}Панфилов|кестедегі облыс=Жетісу облысы{{!}}Жетісу|атауы=Сарытөбе|lat_sec=32|сурет=|әкімшілік күйі=|елтаңба=|ту=|елтаңба сипаттамасы=|ту сипаттамасы=|елтаңба ені=|ту ені=|lat_deg=44|lat_min=15|lon_deg=79|облысы=Жетісу облысы|lon_min=20|lon_sec=53|CoordAddon=type:city(1226000)_region:KZ|CoordScale=|ел картасы=|облыс картасы=|аудан картасы=|ел картасының өлшемi=|облыс картасының өлшемi=|аудан картасының өлшемi=|сайт тілі=}}
{{мағына|Сарытөбе}}
'''Сарытөбе''' — [[Жетісу облысы]] [[Панфилов ауданы]], [[Қоңырөлең ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орта­лығы — [[Жаркент]] қаласынан солтүстік-батысқа қарай 61 км-дей жерде.  

== Халқы ==
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 741 адам (371 ер адам және 370 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 757 адамды (382 ер адам және 375 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1222&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt; 

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}{{Панфилов ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Панфилов ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>da7d10in7b4fsgjp0118wwhp0qhad0f</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ынталы (Панфилов ауданы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>584436</id>
    <revision>
      <id>3063407</id>
      <parentid>2741906</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T10:26:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2579" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан|статусы=Ауыл|тұрғыны=652|мекен түрі=ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі|мекені=Қоңырөлең ауылдық округі {{!}}Қоңырөлең|ішкі бөлінісі=|әкімі=|құрылған уақыты=|алғашқы дерек=|бұрынғы атаулары=|статус алуы=|жер аумағы=|климаты=|санақ жылы=2009|ауданы=Панфилов|тығыздығы=|шоғырлануы=|ұлттық құрамы=|конфессионалдық құрамы=|этнохороним=|телефон коды=|пошта индексі=|пошта индекстері=|ортаққордағы санаты=|сайты=|кестедегі аудан=Панфилов ауданы{{!}}Панфилов|кестедегі облыс=Жетісу облысы{{!}}Жетісу|атауы=Ынталы|lat_sec=28|сурет=|әкімшілік күйі=|елтаңба=|ту=|елтаңба сипаттамасы=|ту сипаттамасы=|елтаңба ені=|ту ені=|lat_deg=44|lat_min=19|lon_deg=78|облысы=Жетісу облысы|lon_min=58|lon_sec=53|CoordAddon=type:city(1226000)_region:KZ|CoordScale=|ел картасы=|облыс картасы=|аудан картасы=|ел картасының өлшемi=|облыс картасының өлшемi=|аудан картасының өлшемi=|сайт тілі=}}
{{мағына|Ынталы}}
'''Ынталы''' — [[Жетісу облысы]] [[Панфилов ауданы]], [[Қоңырөлең ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орта­лығы — [[Жаркент]] қаласынан солтүстік-батысқа қарай 96 км-дей жерде.  

== Халқы ==
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 726 адам (356 ер адам және 370 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 652 адамды (329 ер адам және 323 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1222&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt; 

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}{{Панфилов ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Панфилов ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>mu9b1rq1dljejm0toold8yi4tl24alu</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қоңырөлең ауылдық округі</title>
    <ns>0</ns>
    <id>584437</id>
    <revision>
      <id>3063394</id>
      <parentid>2741899</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T10:19:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1611" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі|Атауы=Қоңырөлең ауылдық округі|Облысы=Жетісу облысы|Ауданы=[[Панфилов ауданы]]|Құрылған уақыты=|Орталығы=[[Қоңырөлең]]|Енеді=5 ауыл|Тұрғыны=5034|Санақ жылы=[[2009 жыл|2009]]|Тығыздығы=|Жер аумағы=|Әкімі=|Телефон коды=|Пошта индексі=}}'''Қоңырөлең ауылдық округі''' — [[Жетісу облысы]] [[Панфилов ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

==== Әкімшілік құрамы ====
Құрамына [[Қоңырөлең]], [[Бөрібай би ауылы|Бөрібай би]], [[Керімағаш]], [[Сарытөбе (Алматы облысы)|Сарытөбе]], [[Ынталы (Панфилов ауданы)|Ынталы]] ауылдары кіреді. Орталығы – Қоңырөлең ауылы.

==== Халқы ====
[[2009 жыл|2009 жылғы]] санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 5034 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source12&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

=== Дереккөздер ===
{{дереккөздер}}{{Панфилов ауданы ауылдық округтері}}
[[Санат:Панфилов ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>lmi04kstarnskefoh0h5jfz6y4idz8f</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063395</id>
      <parentid>3063394</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T10:19:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1607" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі|Атауы=Қоңырөлең ауылдық округі|Облысы=Жетісу облысы|Ауданы=[[Панфилов ауданы]]|Құрылған уақыты=|Орталығы=[[Қоңырөлең]]|Енеді=5 ауыл|Тұрғыны=5034|Санақ жылы=[[2009 жыл|2009]]|Тығыздығы=|Жер аумағы=|Әкімі=|Телефон коды=|Пошта индексі=}}'''Қоңырөлең ауылдық округі''' — [[Жетісу облысы]] [[Панфилов ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Қоңырөлең]], [[Бөрібай би ауылы|Бөрібай би]], [[Керімағаш]], [[Сарытөбе (Алматы облысы)|Сарытөбе]], [[Ынталы (Панфилов ауданы)|Ынталы]] ауылдары кіреді. Орталығы – Қоңырөлең ауылы.

==== Халқы ====
[[2009 жыл|2009 жылғы]] санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 5034 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source12&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

=== Дереккөздер ===
{{дереккөздер}}{{Панфилов ауданы ауылдық округтері}}
[[Санат:Панфилов ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>04gktq3yrd27ev5l6xbd9ycuqk8sptx</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063396</id>
      <parentid>3063395</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T10:19:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1601" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі|Атауы=Қоңырөлең ауылдық округі|Облысы=Жетісу облысы|Ауданы=[[Панфилов ауданы]]|Құрылған уақыты=|Орталығы=[[Қоңырөлең]]|Енеді=5 ауыл|Тұрғыны=5034|Санақ жылы=[[2009 жыл|2009]]|Тығыздығы=|Жер аумағы=|Әкімі=|Телефон коды=|Пошта индексі=}}'''Қоңырөлең ауылдық округі''' — [[Жетісу облысы]] [[Панфилов ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Қоңырөлең]], [[Бөрібай би ауылы|Бөрібай би]], [[Керімағаш]], [[Сарытөбе (Алматы облысы)|Сарытөбе]], [[Ынталы (Панфилов ауданы)|Ынталы]] ауылдары кіреді. Орталығы – Қоңырөлең ауылы.

== Халқы ==
[[2009 жыл|2009 жылғы]] санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 5034 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source12&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}{{Панфилов ауданы ауылдық округтері}}
[[Санат:Панфилов ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>4jwnd9mivrx6pcv4aj0sh1c7qr0qkbl</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063405</id>
      <parentid>3063396</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T10:25:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1601" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі|Атауы=Қоңырөлең ауылдық округі|Облысы=Жетісу облысы|Ауданы=[[Панфилов ауданы]]|Құрылған уақыты=|Орталығы=[[Қоңырөлең]]|Енеді=5 ауыл|Тұрғыны=5034|Санақ жылы=[[2009 жыл|2009]]|Тығыздығы=|Жер аумағы=|Әкімі=|Телефон коды=|Пошта индексі=}}'''Қоңырөлең ауылдық округі''' — [[Жетісу облысы]] [[Панфилов ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Қоңырөлең]], [[Бөрібай би ауылы|Бөрібай би]], [[Керімағаш]], [[Сарытөбе (Жетісу облысы)|Сарытөбе]], [[Ынталы (Панфилов ауданы)|Ынталы]] ауылдары кіреді. Орталығы – Қоңырөлең ауылы.

== Халқы ==
[[2009 жыл|2009 жылғы]] санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 5034 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source12&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}{{Панфилов ауданы ауылдық округтері}}
[[Санат:Панфилов ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>8y7wmxriuypvem2hdl1f1h4idgi13r8</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Диқанқайрат</title>
    <ns>0</ns>
    <id>584450</id>
    <revision>
      <id>3063440</id>
      <parentid>2741790</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T11:07:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2552" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан|статусы=Ауыл|тұрғыны=700|мекен түрі=ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі|мекені=Шолақай ауылдық округі {{!}}Шолақай|ішкі бөлінісі=|әкімі=|құрылған уақыты=|алғашқы дерек=|бұрынғы атаулары=|статус алуы=|жер аумағы=|климаты=|санақ жылы=2009|ауданы=Панфилов|тығыздығы=|шоғырлануы=|ұлттық құрамы=|конфессионалдық құрамы=|этнохороним=|телефон коды=|пошта индексі=|пошта индекстері=|ортаққордағы санаты=|сайты=|кестедегі аудан=Панфилов ауданы{{!}}Панфилов|кестедегі облыс=Жетісу облысы{{!}}Жетісу|атауы=Диқанқайрат|lat_sec=55|сурет=|әкімшілік күйі=|елтаңба=|ту=|елтаңба сипаттамасы=|ту сипаттамасы=|елтаңба ені=|ту ені=|lat_deg=44|lat_min=06|lon_deg=79|облысы=Жетісу облысы|lon_min=57|lon_sec=01|CoordAddon=type:city(1226000)_region:KZ|CoordScale=|ел картасы=|облыс картасы=|аудан картасы=|ел картасының өлшемi=|облыс картасының өлшемi=|аудан картасының өлшемi=|сайт тілі=}}
'''Диқанқайрат''' — [[Жетісу облысы]] [[Панфилов ауданы]], [[Шолақай ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орта­лығы — [[Жаркент]] қаласынан оңтүстік-батысқа қарай 7 км-дей жерде. 

== Халқы ==
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 796 адам (401 ер адам және 395 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 700 адамды (364 ер адам және 336 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1222&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}{{Панфилов ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Панфилов ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>r010ig1vposw78a3pibqnua9c8dzerh</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Жиделі (Жетісу облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>584451</id>
    <revision>
      <id>3063441</id>
      <parentid>2741798</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T11:08:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2547" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан|статусы=Ауыл|тұрғыны=83|мекен түрі=ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі|мекені=Шолақай ауылдық округі {{!}}Шолақай|ішкі бөлінісі=|әкімі=|құрылған уақыты=|алғашқы дерек=|бұрынғы атаулары=|статус алуы=|жер аумағы=|климаты=|санақ жылы=2009|ауданы=Панфилов|тығыздығы=|шоғырлануы=|ұлттық құрамы=|конфессионалдық құрамы=|этнохороним=|телефон коды=|пошта индексі=|пошта индекстері=|ортаққордағы санаты=|сайты=|кестедегі аудан=Панфилов ауданы{{!}}Панфилов|кестедегі облыс=Жетісу облысы{{!}}Жетісу|атауы=Жиделі|lat_sec=10|сурет=|әкімшілік күйі=|елтаңба=|ту=|елтаңба сипаттамасы=|ту сипаттамасы=|елтаңба ені=|ту ені=|lat_deg=44|lat_min=00|lon_deg=79|облысы=Жетісу облысы|lon_min=59|lon_sec=35|CoordAddon=type:city(1226000)_region:KZ|CoordScale=|ел картасы=|облыс картасы=|аудан картасы=|ел картасының өлшемi=|облыс картасының өлшемi=|аудан картасының өлшемi=|сайт тілі=}}
{{Мағына|Жиделі}}
'''Жиделі''' — [[Жетісу облысы]] [[Панфилов ауданы]], [[Шолақай ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орта­лығы — [[Жаркент]] қаласынан оңтүстікке қарай 21 км-дей жерде.  

== Халқы ==
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 244 адам (79 ер адам және 65 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 83 адамды (44 ер адам және 39 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1222&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}{{Панфилов ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Панфилов ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>6lr31uzoi4im6120g334nz3z6p9dr9l</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063452</id>
      <parentid>3063441</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T11:13:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Білгіш Шежіреші [[Жиделі (Панфилов ауданы)]] бетін [[Жиделі (Жетісу облысы)]] бетіне жылжытты</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2547" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан|статусы=Ауыл|тұрғыны=83|мекен түрі=ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі|мекені=Шолақай ауылдық округі {{!}}Шолақай|ішкі бөлінісі=|әкімі=|құрылған уақыты=|алғашқы дерек=|бұрынғы атаулары=|статус алуы=|жер аумағы=|климаты=|санақ жылы=2009|ауданы=Панфилов|тығыздығы=|шоғырлануы=|ұлттық құрамы=|конфессионалдық құрамы=|этнохороним=|телефон коды=|пошта индексі=|пошта индекстері=|ортаққордағы санаты=|сайты=|кестедегі аудан=Панфилов ауданы{{!}}Панфилов|кестедегі облыс=Жетісу облысы{{!}}Жетісу|атауы=Жиделі|lat_sec=10|сурет=|әкімшілік күйі=|елтаңба=|ту=|елтаңба сипаттамасы=|ту сипаттамасы=|елтаңба ені=|ту ені=|lat_deg=44|lat_min=00|lon_deg=79|облысы=Жетісу облысы|lon_min=59|lon_sec=35|CoordAddon=type:city(1226000)_region:KZ|CoordScale=|ел картасы=|облыс картасы=|аудан картасы=|ел картасының өлшемi=|облыс картасының өлшемi=|аудан картасының өлшемi=|сайт тілі=}}
{{Мағына|Жиделі}}
'''Жиделі''' — [[Жетісу облысы]] [[Панфилов ауданы]], [[Шолақай ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орта­лығы — [[Жаркент]] қаласынан оңтүстікке қарай 21 км-дей жерде.  

== Халқы ==
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 244 адам (79 ер адам және 65 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 83 адамды (44 ер адам және 39 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1222&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}{{Панфилов ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Панфилов ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>6lr31uzoi4im6120g334nz3z6p9dr9l</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Садыр (ауыл)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>584477</id>
    <revision>
      <id>3063424</id>
      <parentid>2741486</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T10:37:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2618" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан|статусы=Ауыл|тұрғыны=964|мекен түрі=ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі|мекені=Сарыбел ауылдық округі (Жетісу облысы){{!}}Сарыбел|ішкі бөлінісі=|әкімі=|құрылған уақыты=|алғашқы дерек=|бұрынғы атаулары=|статус алуы=|жер аумағы=|климаты=|санақ жылы=2009|ауданы=Панфилов|тығыздығы=|шоғырлануы=|ұлттық құрамы=|конфессионалдық құрамы=|этнохороним=|телефон коды=|пошта индексі=|пошта индекстері=|ортаққордағы санаты=|сайты=|кестедегі аудан=Панфилов ауданы{{!}}Панфилов|кестедегі облыс=Жетісу облысы{{!}}Жетісу|атауы=Садыр|lat_sec=55|сурет=|әкімшілік күйі=|елтаңба=|ту=|елтаңба сипаттамасы=|ту сипаттамасы=|елтаңба ені=|ту ені=|lat_deg=44|lat_min=22|lon_deg=80|облысы=Жетісу облысы|lon_min=03|lon_sec=41|CoordAddon=type:city(1226000)_region:KZ|CoordScale=|ел картасы=|облыс картасы=|аудан картасы=|ел картасының өлшемi=|облыс картасының өлшемi=|аудан картасының өлшемi=|сайт тілі=}}

'''Садыр''' — [[Жетісу облысы]] [[Панфилов ауданы]], [[Сарыбел ауылдық округі (Жетісу облысы)|Сарыбел ауылдық округі]] құрамындағы ауыл. 

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы – [[Жаркент]] қаласынан солтүстікке қарай 21 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 881 адам (447 ер адам және 434 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 964 адамды (471 ер адам және 493 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source12222&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}{{Панфилов ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Панфилов ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>k3ip38j6kebftt5sfqihyxphra51yoy</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Жайық (Ақжайық ауданы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>591722</id>
    <revision>
      <id>3063232</id>
      <parentid>3049721</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T18:10:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3842" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Жайық
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
   |lat_deg =50 |lat_min = 09|lat_sec = 22
   |lon_deg =51|lon_min = 12|lon_sec =17 
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Батыс Қазақстан облысы
|кестедегі облыс         = Батыс Қазақстан облысы{{!}}Батыс Қазақстан
|ауданы                  = Ақжайық ауданы
|кестедегі аудан         = Ақжайық ауданы{{!}}Ақжайық 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Чапаев ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы){{!}}Чапаев
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =   
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        = ''Феофаново''
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =614
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Жайық (айрық)}}
'''Жайық''' — [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Ақжайық ауданы]], [[Чапаев ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы)|Чапаев ауылдық округі]] құрамындағы ауыл. [[2013 жыл]]ға дейін [[Жайық ауылдық округі]]нің орталығы болды.&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/V13Z0003286 Батыс Қазақстан облысының әкімшілік-аумақтық құрылысына өзгерістер енгізу туралы]&lt;/ref&gt;

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Чапаев (Батыс Қазақстан облысы)|Чапаев]] ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 2 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 774 адам (388 ер адам және 386 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 614 адамды (308 ер адам және 306 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Ақжайық ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Ақжайық ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>tl2xewj93yrtg60y2bm4bzcr6pewx84</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Аралтал</title>
    <ns>0</ns>
    <id>593278</id>
    <revision>
      <id>3063258</id>
      <parentid>2783532</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T19:36:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3276" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Аралтал
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
   |lat_deg =51 |lat_min = 11|lat_sec = 01
   |lon_deg =52|lon_min = 55|lon_sec =52
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Батыс Қазақстан облысы
|кестедегі облыс         = Батыс Қазақстан облысы{{!}}Батыс Қазақстан
|ауданы                  = Бөрлі ауданы
|кестедегі аудан         = Бөрлі ауданы{{!}}Бөрлі 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Ақсай қалалық әкімдігі{{!}}Ақсай
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        = 
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =475
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}

'''Аралтал''' — [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Бөрлі ауданы]], [[Ақсай қалалық әкімдігі]]не қарасты ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Ақсай (Бөрлі ауданы)|Ақсай]] қаласынан батысқа қарай 1 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 314 адам (181 ер адам және 133 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 475 адамды (240 ер адам және 235 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Бөрлі ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Бөрлі ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>ks5qu3ofdo5gzbf9j95l5dxzon1x5xr</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Бестау (Батыс Қазақстан облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>593290</id>
    <revision>
      <id>3063249</id>
      <parentid>2783537</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T19:01:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3394" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Бестау 
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
   |lat_deg =51 |lat_min = 16|lat_sec = 25
   |lon_deg =53|lon_min = 03|lon_sec =06
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Батыс Қазақстан облысы
|кестедегі облыс         = Батыс Қазақстан облысы{{!}}Батыс Қазақстан
|ауданы                  = Бөрлі ауданы
|кестедегі аудан         = Бөрлі ауданы{{!}}Бөрлі 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Пугачев ауылдық округі{{!}}Пугачев 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        = 
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =118
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Бестау}}
'''Бестау''' — [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Бөрлі ауданы]], [[Пугачев ауылдық округі]] құрамында болған ауыл, [[2019 жыл]]ы таратылған.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Ақсай (Бөрлі ауданы)|Ақсай]] қаласынан солтүстікке қарай 10 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 255 адам (149 ер адам және 106 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 118 адамды (57 ер адам және 61 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Бөрлі ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Бөрлі ауданының таратылған елді мекендері]]</text>
      <sha1>al8vd6cxn1xgnmaod3u1s26sjy2l1c8</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қызылтал</title>
    <ns>0</ns>
    <id>593415</id>
    <revision>
      <id>3063248</id>
      <parentid>2882963</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T18:57:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3436" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Қызылтал
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =51 |lat_min = 08|lat_sec = 26
   |lon_deg =53|lon_min = 03|lon_sec =55
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Батыс Қазақстан облысы
|кестедегі облыс         = Батыс Қазақстан облысы{{!}}Батыс Қазақстан
|ауданы                  = Бөрлі ауданы
|кестедегі аудан         = Бөрлі ауданы{{!}}Бөрлі 
|мекен түрі              = қалалық округ{{!}}Қалалық округі
|мекені                  = Ақсай қалалық әкімдігі{{!}}Ақсай 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        = 
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =3068
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}

'''Қызылтал''' — [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Бөрлі ауданы]], [[Ақсай қалалық әкімдігі]]не қарасты ауыл. [[2013 жыл]]ға дейін таратылған [[Қызылтал ауылдық округі]] орталығы болған.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Ақсай (Бөрлі ауданы)|Ақсай]] қаласынан оңтүстік-шығысқа қарай 4 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 1139 адам (558 ер адам және 581 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 3068 адамды (1552 ер адам және 1516 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Бөрлі ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Бөрлі ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>h5svimin1pfsepf5dfqlvchjwy8t2x3</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063261</id>
      <parentid>3063248</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T19:39:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3526" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Қызылтал
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =51 |lat_min = 08|lat_sec = 26
   |lon_deg =53|lon_min = 03|lon_sec =55
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Батыс Қазақстан облысы
|кестедегі облыс         = Батыс Қазақстан облысы{{!}}Батыс Қазақстан
|ауданы                  = Бөрлі ауданы
|кестедегі аудан         = Бөрлі ауданы{{!}}Бөрлі 
|мекен түрі              = қалалық округ{{!}}Қалалық округі
|мекені                  = Ақсай қалалық әкімдігі{{!}}Ақсай 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        = 
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =3068
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}

'''Қызылтал''' — [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Бөрлі ауданы]], [[Ақсай қалалық әкімдігі]]не қарасты ауыл. [[2013 жыл]]ға дейін таратылған [[Қызылтал ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы)|Қызылтал ауылдық округі]] орталығы болған.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Ақсай (Бөрлі ауданы)|Ақсай]] қаласынан оңтүстік-шығысқа қарай 4 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 1139 адам (558 ер адам және 581 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 3068 адамды (1552 ер адам және 1516 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Бөрлі ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Бөрлі ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>4mjuf9122krd7futbreb4z38c5pzcfo</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Рахат (Маңғыстау облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>593793</id>
    <revision>
      <id>3063275</id>
      <parentid>2967241</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T20:40:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5867" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан
 |статусы                 = ауыл
 |атауы                   = Рахат
 |сурет                   =
 |әкімшілік күйі          = Ауылдық округ орталығы
 |елтаңба                 =
 |ту                      = 
 |елтаңба сипаттамасы     = 
 |ту сипаттамасы          = 
 |елтаңба ені             = 
 |ту ені                  = 
  |lat_deg =43 |lat_min =20|lat_sec =11 
  |lon_deg =52 |lon_min =54|lon_sec =05
  |CoordAddon=type:city(154500)_region:KZ
  |CoordScale             = 
 |ел картасының өлшемi    = 300 
 |облыс картасының өлшемi = 
 |аудан картасының өлшемi = 
 |облысы                  = Маңғыстау облысы
 |кестедегі облыс         = Маңғыстау облысы{{!}}Маңғыстау
 |ауданы                  = Жаңаөзен қалалық әкімдігі
 |кестедегі аудан         = Жаңаөзен қалалық әкімдігі{{!}}Жаңаөзен
 |мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
 |мекені                  = Рахат ауылдық әкімдігі{{!}}Рахат 
 |ішкі бөлінісі           = 
 |әкімі                   = Бақыт Аманұлы Нұржауов
 |құрылған уақыты         = 2012
 |алғашқы дерек           = 2012
 |бұрынғы атаулары        = 
 |статус алуы             = 
 |жер аумағы              = 
 |биiктiктiң түрi         = 
 |орталығының биiктігі    = 
 |климаты                 = Шұғыл континентті, Құрғақшыл
 |ресми тілі              =  Қазақ
  |тұрғыны                = 32 015&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;&lt;/ref&gt;
  |санақ жылы             = 2016
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = Қазақтар
  |конфессионалдық құрамы = Ислам
  |этнохороним            = Рахаттық
 |телефон коды            = 
 |пошта индексі           = 
 |идентификатор түрі      = 
 |сандық идентификаторы   = 
 |ортаққордағы санаты     = 
 |сайты                   = http://www.zhanaozen.gov.kz
 |сайт тілі               = kk
 |сайт тілі 2               = ru
}}
{{мағына|Рахат}}
'''Рахат''' — [[Маңғыстау облысы]] [[Жаңаөзен қалалық әкімдігі]]не қарасты ауыл, [[Рахат ауылдық әкімдігі]] орталығы.

== Тарихы ==
Іргесі [[2012 жыл|2012]] жылы [[Жаңаөзен]] қаласынан «Рахат», «Ақсу», «Жұлдыз» және «Мерей» шағынаудандарын бөлу арқылы құрылған&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://adilet.zan.kz/rus/docs/V12M0002196|title=Постановление акимата Мангистауской области от 05 декабря 2012 года №306 и решение маслихата Мангистауской области от 07 декабря 2012 года №7/81 «Об образовании посёлка Рахат города Жанаозен». Зарегистрировано Департаментом юстиции Мангистауской области 11 января 2013 года №2196. Утратила силу постановлением акимата Мангистауской области от 30 мая 2014 года и решением маслихата Мангистауской области от 27 мая 2014 года №17/254|website=«Әділет» — Информационно-правовая система нормативных правовых актов Республики Казахстан|accessdate=2016-03-12|archiveurl=|archivedate=}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://adilet.zan.kz/rus/docs/V14M0002465|title=Постановление акимата Мангистауской области от 30 мая 2014 года №125 и решение маслихата Мангистауской области от 27 мая 2014 года №17/254 «Об образовании села Рахат». Зарегистрировано Департаментом юстиции Мангистауской области 01 июля 2014 года №2464|website=«Әділет» — Информационно-правовая система нормативных правовых актов Республики Казахстан|accessdate=2016-03-12|archiveurl=|archivedate=}}&lt;/ref&gt;.

== Халқы ==
Тұрғыны:
* 30612 адам ([[2015 жыл|2015]])&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://zhanaozen.gov.kz/page/view/3045 Рахат ауылы әкімінің есебі] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180203125918/http://zhanaozen.gov.kz/page/view/3045 |date=2018-02-03 }}&lt;/ref&gt;;
* 32015 адам ([[2016 жыл|2016]])&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;&lt;/ref&gt;.

== Инфраструктурасы ==
Рахат ауылында 4 орта мектеп пен 3 мемлекеттік балабақша, 3 жекеменшік балабақша, 1 емхана қызмет атқарады. Рахат ауылы ауыз су, электр желісімен, газбен қамтамасыз етілген&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;&lt;/ref&gt;.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Жаңаөзен қалалық әкімдігі елді мекендері}}

[[Санат:Жаңаөзен қалалық әкімдігі елді мекендері]]</text>
      <sha1>517bjkmdw14x9po24aycz0vdgw2bhmy</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Асан (Батыс Қазақстан облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>593882</id>
    <revision>
      <id>3063177</id>
      <parentid>3057508</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T13:53:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3739" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Асан
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =51 |lat_min = 16|lat_sec = 32
   |lon_deg =51|lon_min = 25|lon_sec =06
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
 |облысы                  = Батыс Қазақстан облысы
 |кестедегі облыс         = Батыс Қазақстан облысы{{!}}Батыс Қазақстан
 |ауданы                  = Бәйтерек ауданы
 |кестедегі аудан         = Бәйтерек ауданы{{!}}Бәйтерек 
 |мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
 |мекені                  = Мичурин ауылдық округі (Бәйтерек ауданы){{!}}Мичурин
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =      
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        = ''Набережное''
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =946
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Асан}}
'''Асан''' (2011 жылға дейін — ''Набережное''&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/V10Z0003059 Батыс Қазақстан облысының кейбір елді мекендері мен ауылдық округтерінің атауларын өзгерту туралы]&lt;/ref&gt;) — [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Бәйтерек ауданы]], [[Мичурин ауылдық округі (Бәйтерек ауданы)|Мичурин ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы – [[Перемётное]] ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 39 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 614 адам (299 ер адам және 315 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 946 адамды (462 ер адам және 484 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Бәйтерек ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Бәйтерек ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>ryfct29kxsb0az703k3p250szkrsuiy</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Сырым батыр (ауыл)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>593912</id>
    <revision>
      <id>3063159</id>
      <parentid>3057498</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T13:12:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3545" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Сырым батыр
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
  |lat_deg = 51 |lat_min = 36 |lat_sec = 54
  |lon_deg = 51 |lon_min = 07 |lon_sec = 38
  |CoordScale             = 25000
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Батыс Қазақстан облысы
|кестедегі облыс         = Батыс Қазақстан облысы{{!}}Батыс Қазақстан
|ауданы                  = Бәйтерек ауданы
|кестедегі аудан         = Бәйтерек ауданы{{!}}Бәйтерек 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Бейбітшілік ауылдық округі{{!}} Бейбітшілік
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =      
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        = ''Котельниково''
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =232
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}

'''Сырым батыр''' (2022 ж. дейін — ''Котельниково'')&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/V22Z0027626 Батыс Қазақстан облысының кейбір елді мекендерін қайта атау туралы]&lt;/ref&gt; — [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Бәйтерек ауданы]], [[Бейбітшілік ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы – [[Перемётное]] ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 49 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 319 адам (159 ер адам және 160 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 232 адамды (118 ер адам және 114 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Бәйтерек ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Бәйтерек ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>qyhejle7xokowx634xnazfts5cj9g6h</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ақсу (Бәйтерек ауданы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>593960</id>
    <revision>
      <id>3063174</id>
      <parentid>3049806</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T13:47:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3609" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Ақсу
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
  |lat_deg = 50 |lat_min = 50 |lat_sec = 47
  |lon_deg = 51 |lon_min = 08 |lon_sec = 12
  |CoordScale             = 25000
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Батыс Қазақстан облысы
|кестедегі облыс         = Батыс Қазақстан облысы{{!}}Батыс Қазақстан
|ауданы                  = Бәйтерек ауданы
|кестедегі аудан         = Бәйтерек ауданы{{!}}Бәйтерек 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Көшім ауылдық округі{{!}}Көшім 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =      
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        = ''Владимировка''
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =246
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Ақсу (айрық)}}
'''Ақсу''' (2020 жылға дейін — ''Владимировка''&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/V20Z0006098 Батыс Қазақстан облысының кейбір елді мекендерін қайта атау туралы]&lt;/ref&gt;) — [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Бәйтерек ауданы]], [[Көшім ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы – [[Перемётное]] ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 43 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 350 адам (176 ер адам және 174 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 246 адамды (123 ер адам және 123 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Бәйтерек ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Бәйтерек ауданы елді мекендері]]
[[Санат:Жайық казак әскерінің елді мекендері]]</text>
      <sha1>qsm29uoscibyk2uc0cn7gssji4gwft4</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Өркен (Бәйтерек ауданы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>593964</id>
    <revision>
      <id>3063164</id>
      <parentid>3057504</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T13:35:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3548" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Өркен
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
  |lat_deg = 50 |lat_min = 46 |lat_sec = 30
  |lon_deg = 50|lon_min = 58 |lon_sec = 58
  |CoordScale             = 25000
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Батыс Қазақстан облысы
|кестедегі облыс         = Батыс Қазақстан облысы{{!}}Батыс Қазақстан
|ауданы                  = Бәйтерек ауданы
|кестедегі аудан         = Бәйтерек ауданы{{!}}Бәйтерек 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Көшім ауылдық округі{{!}}Көшім 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =      
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        = ''Степное''
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =338
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Өркен (айрық)}}
'''Өркен''' (2010 жылға дейін — ''Степное''&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/V10Z0003047 Батыс Қазақстан облысы Зеленов ауданындағы кейбір елді мекендердің атауларын өзгерту туралы]&lt;/ref&gt;) — [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Бәйтерек ауданы]], [[Көшім ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы – [[Перемётное]] ауылынан оңтүстікке қарай 46 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 336 адам (174 ер адам және 162 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 338 адамды (185 ер адам және 153 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Бәйтерек ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Бәйтерек ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>ghvngdcrgvd3zjej9o5mwhfn6ktzd4j</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қайнар (Батыс Қазақстан облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>594002</id>
    <revision>
      <id>3063162</id>
      <parentid>3057496</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T13:15:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3660" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Қайнар
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =   
  |lat_deg = 51 |lat_min = 14 |lat_sec = 28
  |lon_deg = 50 |lon_min = 54 |lon_sec = 56
  |CoordScale             = 25000
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Батыс Қазақстан облысы
|кестедегі облыс         = Батыс Қазақстан облысы{{!}}Батыс Қазақстан
|ауданы                  = Бәйтерек ауданы
|кестедегі аудан         = Бәйтерек ауданы{{!}}Бәйтерек 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Атамекен ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы){{!}}Атамекен
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =      
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        = ''Новенький''
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =767
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Қайнар}}
'''Қайнар''' (2022 ж. дейін — ''Новенький'')&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/V22Z0027626 Батыс Қазақстан облысының кейбір елді мекендерін қайта атау туралы]&lt;/ref&gt; — [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Бәйтерек ауданы]], [[Атамекен ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы)|Атамекен ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы – [[Перемётное]] ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 4 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 762 адам (379 ер адам және 383 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 767 адамды (388 ер адам және 379 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Бәйтерек ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Бәйтерек ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>hp4b8iqp8kjm03j3hlrstjmbbvzdgzx</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Атамекен ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>594003</id>
    <revision>
      <id>3063160</id>
      <parentid>3028210</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T13:14:16Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2109" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Атамекен ауылдық округі
 |Облысы     = Батыс Қазақстан облысы
 |Ауданы     = [[Бәйтерек ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Атамекен (Бәйтерек ауданы)|Атамекен]]
 |Енеді      = 3 ауыл
 |Тұрғыны    = 1848
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
{{мағына|Атамекен ауылдық округі}}
'''Атамекен ауылдық округі''' – [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Бәйтерек ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік. 2022 жылға дейін ''Железнов ауылдық округі'' деп аталған.&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/V22Z0027626 Батыс Қазақстан облысының кейбір елді мекендерін қайта атау туралы]&lt;/ref&gt;

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Атамекен (Бәйтерек ауданы)|Атамекен]], [[Гремячее (Батыс Қазақстан облысы)|Гремячее]], [[Қайнар (Батыс Қазақстан облысы)|Қайнар]] ауылдары кіреді. Орталығы – Атамекен ауылы.

== Халқы ==
[[2009 жыл|2009 жылғы]] санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 1848 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Бәйтерек ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Бәйтерек ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>s1ync60dycv14xz1rl6v1p8d3rjz3wj</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Жалын (Батыс Қазақстан облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>594041</id>
    <revision>
      <id>3063170</id>
      <parentid>2883135</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T13:43:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3553" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Жалын
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
   |lat_deg =51 |lat_min = 23|lat_sec = 30
   |lon_deg =51|lon_min = 30|lon_sec =08
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Батыс Қазақстан облысы
|кестедегі облыс         = Батыс Қазақстан облысы{{!}}Батыс Қазақстан
|ауданы                  = Бәйтерек ауданы
|кестедегі аудан         = Бәйтерек ауданы{{!}}Бәйтерек 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Макаров ауылдық округі{{!}}Макаров 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =      
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        = ''Факел''
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =326
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Жалын}}
'''Жалын''' (2020 жылға дейін — ''Факел''&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/V20Z0006098 Батыс Қазақстан облысының кейбір елді мекендерін қайта атау туралы]&lt;/ref&gt;) — [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Бәйтерек ауданы]], [[Макаров ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы – [[Перемётное]] ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 48 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 356 адам (178 ер адам және 178 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 326 адамды (158 ер адам және 168 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Бәйтерек ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Бәйтерек ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>o42ky37tqlmh3lmjfpffwa25eehlevf</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Чувашинское</title>
    <ns>0</ns>
    <id>594044</id>
    <revision>
      <id>3063190</id>
      <parentid>3049821</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T14:36:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3811" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Чувашинское
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
   |lat_deg =51 |lat_min = 25|lat_sec = 39
   |lon_deg =51|lon_min = 32|lon_sec =15
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Батыс Қазақстан облысы
|кестедегі облыс         = Батыс Қазақстан облысы{{!}}Батыс Қазақстан
|ауданы                  = Бәйтерек ауданы
|кестедегі аудан         = Бәйтерек ауданы{{!}}Бәйтерек 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Достық ауылдық округі (Бәйтерек ауданы){{!}}Достық
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =      
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        = 
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =585
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}

'''Чувашинское''' — [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Бәйтерек ауданы]], [[Достық ауылдық округі (Бәйтерек ауданы)|Достық ауылдық округі]] құрамындағы ауыл. [[2013 жыл]]ға дейін [[Чувашин ауылдық округі]]нің орталығы болды.&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/V13Z0003286 Батыс Қазақстан облысының әкімшілік-аумақтық құрылысына өзгерістер енгізу туралы]&lt;/ref&gt;

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы – [[Перемётное]] ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 53 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 748 адам (373 ер адам және 375 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 585 адамды (292 ер адам және 293 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Бәйтерек ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Бәйтерек ауданы елді мекендері]]
[[Санат:Жайық казак әскерінің елді мекендері]]</text>
      <sha1>gdpse69nzlipuo4a6opg013cz511h9v</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Алмалы (Бәйтерек ауданы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>594081</id>
    <revision>
      <id>3063173</id>
      <parentid>2883141</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T13:46:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3715" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Алмалы
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
   |lat_deg =51 |lat_min = 09|lat_sec = 21
   |lon_deg =50|lon_min = 27|lon_sec =22
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Батыс Қазақстан облысы
|кестедегі облыс         = Батыс Қазақстан облысы{{!}}Батыс Қазақстан
|ауданы                  = Бәйтерек ауданы
|кестедегі аудан         = Бәйтерек ауданы{{!}}Бәйтерек 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Егіндібұлақ ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы){{!}}Егіндібұлақ 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =      
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        = ''Чесноково''
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =85
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Алмалы}}
'''Алмалы''' (2020 жылға дейін — ''Чесноково''&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/V20Z0006098 Батыс Қазақстан облысының кейбір елді мекендерін қайта атау туралы]&lt;/ref&gt;) — [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Бәйтерек ауданы]], [[Егіндібұлақ ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы)|Егіндібұлақ ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы – [[Перемётное]] ауылынан батысқа қарай 27 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 170 адам (90 ер адам және 80 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 85 адамды (42 ер адам және 43 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Бәйтерек ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Бәйтерек ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>bjlhy0pr9jsweq3qkw6q8de07qz8out</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Жаңатаң (Бәйтерек ауданы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>594083</id>
    <revision>
      <id>3063166</id>
      <parentid>3057513</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T13:37:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3546" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Жаңатаң
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
  |lat_deg = 50 |lat_min = 58 |lat_sec = 02
  |lon_deg = 51 |lon_min = 09 |lon_sec = 44
  |CoordScale             = 25000
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Батыс Қазақстан облысы
|кестедегі облыс         = Батыс Қазақстан облысы{{!}}Батыс Қазақстан
|ауданы                  = Бәйтерек ауданы
|кестедегі аудан         = Бәйтерек ауданы{{!}}Бәйтерек 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Щапов ауылдық округі{{!}}Щапов 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =      
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        = ''Балаған''
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =342
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}

'''Жаңатаң''' (2010 жылға дейін — ''Балаган''&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/V10Z0003047 Батыс Қазақстан облысы Зеленов ауданындағы кейбір елді мекендердің атауларын өзгерту туралы]&lt;/ref&gt;) — [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Бәйтерек ауданы]]ндағы ауыл, [[Щапов ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы – [[Перемётное]] ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 33 км-дей жерде.

== Халқы == 
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 374 адам (172 ер адам және 202 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 342 адамды (178 ер адам және 164 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Бәйтерек ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Бәйтерек ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>f42bgbf7z9rxzzhutqbozdwru313yi8</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қаражар (Батыс Қазақстан облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>594086</id>
    <revision>
      <id>3063165</id>
      <parentid>3057509</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T13:35:54Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3598" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Қаражар
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
  |lat_deg = 51 |lat_min = 09 |lat_sec = 45
  |lon_deg = 50 |lon_min = 45 |lon_sec = 43
  |CoordScale             = 25000
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Батыс Қазақстан облысы
|кестедегі облыс         = Батыс Қазақстан облысы{{!}}Батыс Қазақстан
|ауданы                  = Бәйтерек ауданы
|кестедегі аудан         = Бәйтерек ауданы{{!}}Бәйтерек 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Перемётный ауылдық округі{{!}}Переметный 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =      
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        = ''Черноярово''
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =268
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Қаражар}}
'''Қаражар''' (2010 жылға дейін — ''Черноярово''&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/V10Z0003047 Батыс Қазақстан облысы Зеленов ауданындағы кейбір елді мекендердің атауларын өзгерту туралы]&lt;/ref&gt;) — [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Бәйтерек ауданы]], [[Перемётный ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы – [[Перемётное]] ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 6 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 379 адам (181 ер адам және 198 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 268 адамды (125 ер адам және 143 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Бәйтерек ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Бәйтерек ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>2v5g83xn90j6qi70yeiohnczc9omxwf</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Болашақ (Бәйтерек ауданы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>594088</id>
    <revision>
      <id>3063171</id>
      <parentid>2883147</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T13:44:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3552" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Болашақ
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
  |lat_deg = 51 |lat_min = 07 |lat_sec = 49
  |lon_deg = 51 |lon_min = 01 |lon_sec = 13
  |CoordScale             = 25000
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Батыс Қазақстан облысы
|кестедегі облыс         = Батыс Қазақстан облысы{{!}}Батыс Қазақстан
|ауданы                  = Бәйтерек ауданы
|кестедегі аудан         = Бәйтерек ауданы{{!}}Бәйтерек 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Перемётный ауылдық округі{{!}}Переметный
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =      
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        = ''Озёрное''
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =370
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Болашақ (айрық)}}
'''Болашақ''' (2020 жылға дейін — ''Озёрное''&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/V20Z0006098 Батыс Қазақстан облысының кейбір елді мекендерін қайта атау туралы]&lt;/ref&gt;) — [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Бәйтерек ауданы]], [[Перемётный ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы – [[Перемётное]] ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 13 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 448 адам (228 ер адам және 220 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 370 адамды (183 ер адам және 187 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Бәйтерек ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Бәйтерек ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>b6fszda8g9lwrjx2dfx637d3wm2uzgc</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Шалғай (Батыс Қазақстан облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>594153</id>
    <revision>
      <id>3063178</id>
      <parentid>2883150</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T13:53:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3617" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Шалғай
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          = Ауылдық округ орталығы  
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =   
  |lat_deg = 51 |lat_min = 25 |lat_sec = 56
  |lon_deg = 50 |lon_min = 44 |lon_sec = 49
  |CoordScale             = 25000
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Батыс Қазақстан облысы
|кестедегі облыс         = Батыс Қазақстан облысы{{!}}Батыс Қазақстан
|ауданы                  = Бәйтерек ауданы
|кестедегі аудан         = Бәйтерек ауданы{{!}}Бәйтерек 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Шалғай ауылдық округі{{!}}Шалғай
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =      
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        = ''Первосоветское''
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =947
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}

'''Шалғай''' (2011 жылға дейін — ''Первосоветское''&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/V10Z0003059 Батыс Қазақстан облысының кейбір елді мекендері мен ауылдық округтерінің атауларын өзгерту туралы]&lt;/ref&gt;) — [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Бәйтерек ауданы]]ндағы ауыл, [[Шалғай ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы – [[Перемётное]] ауылынан солтүстік-батысқа қарай 27 км-дей жерде.

== Халқы == 
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 987 адам (475 ер адам және 512 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 947 адамды (449 ер адам және 498 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Бәйтерек ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Бәйтерек ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>teqk16wazdodu048uiy7dinjv3o349r</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ақбидай (ауыл)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>594186</id>
    <revision>
      <id>3063175</id>
      <parentid>2883155</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T13:48:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3664" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Ақбидай
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
  |lat_deg = 51 |lat_min = 31 |lat_sec = 01
  |lon_deg = 51 |lon_min = 53 |lon_sec = 35
  |CoordScale             = 25000
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Батыс Қазақстан облысы
|кестедегі облыс         = Батыс Қазақстан облысы{{!}}Батыс Қазақстан
|ауданы                  = Бәйтерек ауданы
|кестедегі аудан         = Бәйтерек ауданы{{!}}Бәйтерек 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Раздольный ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы){{!}}Раздольный
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =      
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        = ''Красный Свет''
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =169
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}

'''Ақбидай''' (2020 жылға дейін — ''Красный Свет''&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/V20Z0006098 Батыс Қазақстан облысының кейбір елді мекендерін қайта атау туралы]&lt;/ref&gt;) — [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Бәйтерек ауданы]], [[Раздольный ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы)|Раздольный ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы – [[Перемётное]] ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 79 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 174 адам (94 ер адам және 80 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 169 адамды (96 ер адам және 73 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Бәйтерек ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Бәйтерек ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>7uk4tvnjtnsj7uejwqqtjcfftvjgbn1</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Сұлу көл</title>
    <ns>0</ns>
    <id>594188</id>
    <revision>
      <id>3063182</id>
      <parentid>3057511</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T13:56:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3742" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Сұлу көл
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          = Ауылдық округ орталығы   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
  |lat_deg = 51 |lat_min = 39 |lat_sec = 30
  |lon_deg = 52 |lon_min = 10 |lon_sec =37
  |CoordScale             = 25000
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Батыс Қазақстан облысы
|кестедегі облыс         = Батыс Қазақстан облысы{{!}}Батыс Қазақстан
|ауданы                  = Бәйтерек ауданы
|кестедегі аудан         = Бәйтерек ауданы{{!}}Бәйтерек 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Сұлукөл ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы){{!}}Сұлукөл
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =      
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        = ''Чесноково''
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =527
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}

'''Сұлу көл''' (2011 жылға дейін — ''Чесноково''&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/V10Z0003059 Батыс Қазақстан облысының кейбір елді мекендері мен ауылдық округтерінің атауларын өзгерту туралы]&lt;/ref&gt;) — [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Бәйтерек ауданы]]ндағы ауыл, [[Сұлукөл ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы)|Сұлукөл ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы – [[Перемётное]] ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 104 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 634 адам (316 ер адам және 318 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 527 адамды (267 ер адам және 260 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Бәйтерек ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Бәйтерек ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>3suez9j2qnx93su8aiasiabbu2nds1n</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Сұлукөл ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>594189</id>
    <revision>
      <id>3063181</id>
      <parentid>3045054</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T13:56:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1893" xml:space="preserve">{{мағына|Сұлукөл ауылдық округі}}
{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Сұлукөл ауылдық округі
 |Облысы     = Батыс Қазақстан облысы
 |Ауданы     = [[Бәйтерек ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Сұлу көл]]
 |Енеді      = 1 ауыл
 |Тұрғыны    = 527
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
'''Сұлукөл ауылдық округі''' — [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Бәйтерек ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік. 2011 жылға дейін ''Чесноков ауылдық округі'' деп аталған.&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/V10Z0003059 Батыс Қазақстан облысының кейбір елді мекендері мен ауылдық округтерінің атауларын өзгерту туралы]&lt;/ref&gt;

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Сұлу көл]] ауылы кіреді. Орталығы – Сұлу көл ауылы.

== Халқы ==
[[2009 жыл|2009 жылғы]] санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 527 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Бәйтерек ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Бәйтерек ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>27uw5z7ux8f7oqnpowh7aedfglyua7z</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Сегізсай</title>
    <ns>0</ns>
    <id>595587</id>
    <revision>
      <id>3063351</id>
      <parentid>2792205</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T08:46:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3357" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 = Ауыл
|атауы                 = Сегізсай
|сурет               =    
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
   |lat_deg =50 |lat_min = 08|lat_sec = 47
   |lon_deg =54|lon_min = 07|lon_sec =22
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Батыс Қазақстан облысы
|кестедегі облыс         = Батыс Қазақстан облысы{{!}}Батыс Қазақстан
|ауданы                  = Шыңғырлау ауданы
|кестедегі аудан         = Шыңғырлау ауданы{{!}}Шыңғырлау 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Алмаз ауылдық округі{{!}}Алмаз   
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =      
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        = ''Лебедевка''
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =177
  |санақ жылы             = 2009 
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}

'''Сегізсай''' — [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Шыңғырлау ауданы]], [[Алмаз ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Шыңғырлау (ауыл)|Шыңғырлау]] ауылынан оңтүстікке қарай 104 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 354 адам (184 ер адам және 170 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 177 адамды (89 ер адам және 88 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Шыңғырлау ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Шыңғырлау ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>rc8dwxluvnndxx5pfl7wtb0is4r6k3d</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Торыатбас</title>
    <ns>0</ns>
    <id>595659</id>
    <revision>
      <id>3063352</id>
      <parentid>3059219</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T08:49:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3494" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 = Ауыл
|атауы                 = Торыатбас
|сурет               =    
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =   
   |lat_deg =50 |lat_min = 37|lat_sec = 33
   |lon_deg =53|lon_min = 46|lon_sec =47
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi =  
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Батыс Қазақстан облысы
|кестедегі облыс         = Батыс Қазақстан облысы{{!}}Батыс Қазақстан
|ауданы                  = Шыңғырлау ауданы
|кестедегі аудан         = Шыңғырлау ауданы{{!}}Шыңғырлау 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Ақтау ауылдық округі (Шыңғырлау ауданы){{!}}Ақтау 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =      
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        = ''Марксизм''
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =132
  |санақ жылы             = 2009 
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}

'''Торыатбас''' — [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Шыңғырлау ауданы]]ндағы ауыл, [[Ақтау ауылдық округі (Шыңғырлау ауданы)|Ақтау ауылдық округі]] құрамына кіреді.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Шыңғырлау (ауыл)|Шыңғырлау]] ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 55 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 292 адам (138 ер адам және 154 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 132 адамды (59 ер адам және 73 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Шыңғырлау ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Шыңғырлау ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>mq9pwl1hvncn5mad2pq8ilahwfnsade</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Жаңаөзен қалалық әкімдігі</title>
    <ns>0</ns>
    <id>605936</id>
    <revision>
      <id>3063273</id>
      <parentid>2802078</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T20:21:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <comment>/* Әкімшілік құрамы */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1308" xml:space="preserve">'''Жаңаөзен қалалық әкімдігі''' – [[Маңғыстау облысы]] аумағындағы әкімшілік бірлік. 

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Теңге ауылдық округі|Теңге]], [[Қызылсай ауылдық округі (Маңғыстау облысы)|Қызылсай]] ауылдық округтері және [[Кендірлі ауылдық әкімдігі|Кендірлі]], [[Рахат ауылдық әкімдігі|Рахат]] ауылдық әкімдігінен 4 елді мекен кіреді. Орталығы – [[Жаңаөзен]] қаласы.

== Халқы ==
[[2009 жыл|2009 жылғы]] санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 113014 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
 
{{Жаңаөзен қалалық әкімдігі ауылдық округтері}}
[[Санат:Маңғыстау облысы қалалық әкімдіктері]]</text>
      <sha1>4zmgba0cy7edjlr87uhm07xn8l1kfr3</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:Орел Карл</title>
    <ns>3</ns>
    <id>609132</id>
    <revision>
      <id>3063204</id>
      <parentid>3062920</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T15:13:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Орел Карл</username>
        <id>81620</id>
      </contributor>
      <comment>/* Жантау - Енотай */ Жауап беру</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="24452" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=Орел Карл}}

-- [[Қатысушы:TemirlanSarsen|TemirlanSarsen]] ([[Қатысушы талқылауы:TemirlanSarsen|талқылауы]]) 17:59, 2018 ж. қазанның 22 (+06)

== Үлгі теңіз, бұғаз ==

Теңіз, бұға сияқты үлгілерде төл атауын дұрыс толтырып жатқан жоқсыз, '''en/Irish sea''' деп жазылу керек. Сосын теңіздер, бұғаздар деген санат керек емес --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 10:26, 2018 ж. қарашаның 29 (+06)
* Қазақша түсінесіз бе? Сізге айттық төл атауын дұрыс толтырыңыз деп. [[Ирландия (арал)]] мақаласын түзеттім қарап көріңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 16:06, 2018 ж. желтоқсанның 4 (+06)

== НИШ ==

Қай қаланың НИш мектебіненсіз?--[[Қатысушы:Kaiyr|Kaiyr]] ([[Қатысушы талқылауы:Kaiyr|талқылауы]]) 15:26, 2018 ж. желтоқсанның 14 (+06)

== Тіл үлгілері ==

Тіл үлгісіне басқа тілге сілтеме жасаңыз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 16:30, 2018 ж. желтоқсанның 14 (+06)

== Кара теңізі ==

Кара теңізі неге Кар деп өзгерттіңіз? Ағылшында кара деп тұр н/е дәлелдеңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 17:59, 2018 ж. желтоқсанның 19 (+06)

== Интеруики ==

Жазылған мақалаларға интеруики қойып шығыңыз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 21:26, 2020 ж. сәуірдің 5 (+06)

== Азғындау (повесть) ==

Азғындау (повесть) деген мақалаға интеруик мен санат қойып шықсаңыз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:55, 2020 ж. сәуірдің 13 (+06)
Қойылып тұр --[[Қатысушы:Орел Карл|Орел Карл]] ([[Қатысушы талқылауы:Орел Карл|талқылауы]]) 12:51, 2020 ж. сәуірдің 20 (+06)

== Голуэй (шығанақ) ==

Голуэй (шығанақ) шығанақ деген мақалада үлгіні толтырғанда кішкене қателіктер бар, келесі жолы мұқият болыңыз. Түзетіп қойдым, өңдеу тариыхына кіріп көрсеңіз болады --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 17:17, 2020 ж. сәуірдің 26 (+06)

Рахмет, келесі жолы мұқият болуға тырысамын --[[Қатысушы:Орел Карл|Орел Карл]] ([[Қатысушы талқылауы:Орел Карл|талқылауы]]) 22:22, 2020 ж. сәуірдің 26 (+06)

== Ирланд әліпбиі ==

Ирланд әліпбиі деген бөлімде дереккөз дұрыс емес, қазақша нұсқасы: {{tl|кітап}}--[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:11, 2020 ж. мамырдың 9 (+06)

== Коморлар ==

Коморлар осы мақалада да '''кітап''' деген дереккөзді қазақшаланыдырып жіберсеңіз. Жоғарыда сілтемесін көрсеттім --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 12:14, 2020 ж. мамырдың 22 (+06)
* Жоғарыда аталған екі мақаладағы қателекті жөңдеуіңізді өтінбеймін, '''міндеттеймін''' --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 12:29, 2020 ж. мамырдың 22 (+06)

== Ирланд тілі ==

Ирланд тілі мақаласында дереккөзде кітап үлгісін қазақшаландыру керек. '''Үшінші рет айтып тұрмын''' --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 14:23, 2020 ж. мамырдың 28 (+06)

== Құрылған жылдар ==

Мақалаларыңыз өте жақсы. Тек елді мекен санаттарына құрылған жылдарын да жазып кетсеңіз.--[[Қатысушы:Мықтыбек Оразтайұлы|Мықтыбек Оразтайұлы]] ([[Қатысушы талқылауы:Мықтыбек Оразтайұлы|талқылауы]]) 16:17, 2020 ж. желтоқсанның 15 (+06)

== Марокко басшыларының тізімі ==

Саламатсыз, аталған мақалада орысша сөздер жүр. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 11:04, 2021 ж. ақпанның 15 (+06)

== Мамандық үлгілері ==

Актер, режиссер сынды үлгілер бар негізі. Соны қолдану керек --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:57, 2021 ж. ақпанның 18 (+06)

== І ==

Сосын '''филім''' деп қайдан шығардыңыз. Ресми дереккөз бойынша фильм деп өзгертуіңізді талап етемін! Бұл жер әркім ойына менің пікірімше деген нәрсе болмайды ғой, ортақ ережелерге бағыну керек. Өтініш соларды түзетіп шықсаңыз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:26, 2021 ж. ақпанның 18 (+06)
:{{@|Kasymov}} Негізі, '''Ь''' не болмаса, '''І''' әріпін жазғанымен айырмашылық жоқ, сөздің дыбыс үндестігі сәл өзгеруі мүмкін. Әрине, сіздікі дұрыс та шығар, дегенімен де, '''Ь''' қазақ тіліде еш керегі жоқ. Орфоэпияға сәйкес, әр тәл өзіне ыңғалы етіп жасайды. Бір жағынан бұл барыс бұрыннан келе жатқан жәнеде әліде жүріп жатқан үрдіс, тіпті, мысалы жәшік, жәрмеңке, бәтіңке, бөтелке сияқты сөздер орфоэпияның ережелеріне бағынған. Сол себепті, '''І''' әріпін қолдандым.
--[[Қатысушы:Орел Карл|Орел Карл]] ([[Қатысушы талқылауы:Орел Карл|талқылауы]]) 23:55, 2021 ж. ақпанның 18 (+06)
::Енді БАҚ-та, теледидарда кинофильм, мультфильм деп айтып, көрсетіп, жазып жатады. Ол қазіргі заңдылық, кейін латын қарпін дұрыстағанда мүмкін өзгерер. Сондықтан түзетіп шығуыңызды тағы да өтінемін --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:26, 2021 ж. ақпанның 19 (+06)

== Санат қою ==

Қосып жатқан үлесіңізге көп рақмет) Сізге өтініш бұрыннан бар мақаланы толықтырып/дамытқан жағдайда сәйкесінше санаттарын да түзетіп кетсеңіз (кезінде осылай айтқан сияқтымын). Әйтпесе мақала жақсы толықтырылған бірақ санаттары дұрыс емес немесе жоқ десе де болады. Рақмет --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 21:49, 2021 ж. наурыздың 24 (+06)

== Казталов ауданы ==

Казталов ауданы атауын '''Қазталов ауданы''' деп өзгертіпсіз, осыған сілтейтін дереккөз бар ма? Егер солай болса бұрынғы атауға көптеген үлгілер мен мақалалар сілтеніп тұр, соларды түзетіп шығу керек (уақыт тауып жатсам көмектесем) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 09:45, 2021 ж. сәуірдің 20 (+06)

== Article request ==

Sorry for writing in English! Do you think you can write a biography article on Kazakh Wikipedia for Mansur Mazinov (https://www.wikidata.org/wiki/Q85107177), the first Crimean Tatar pilot? He lived in the Kazakh SSR from 1952 to 1983, and it would be great if he had a little more name recognition. Sadly he is somewhat obscure, his city of death and place of burial are unknown. Having a wiki article in Kazakh might help him be a little bit less forgotten, or at least help find more sources of information in the future. Thank you, --[[Қатысушы:PlanespotterA320|PlanespotterA320]] ([[Қатысушы талқылауы:PlanespotterA320|талқылауы]]) 02:33, 2021 ж. мамырдың 1 (+06)
:{{@|PlanespotterA320}} I will try to write about him. Thank you for your contact.--[[Қатысушы:Орел Карл|Орел Карл]] ([[Қатысушы талқылауы:Орел Карл|талқылауы]]) 18:50, 2021 ж. мамырдың 1 (+06)

== Марапат ==

{| style=&quot;border: 1px solid gray; background-color: #fdffe7;&quot;
|rowspan=&quot;2&quot; valign=&quot;middle&quot; | [[File:BoNM - Kazakhstan Hires.png|left|50px|Қазақстан жұлдызы]]
|rowspan=&quot;2&quot; |
|style=&quot;font-size: x-large; padding: 0; vertical-align: middle; height: 1.1em;&quot; | '''[[Уикипедия:Марапаттама/Қазақстан жұлдызы|Қазақстан жұлдызы]]'''
|-
|style=&quot;vertical-align: middle; border-top: 1px solid gray;&quot; | Құрметті '''[[Қатысушы:Орел Карл|Орел Карл]]'''!
Қазақстанға қатысты біздің уикипедияда жетіспейтін көптеген мақалалар жазғаныңыз үшін! --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:14, 2021 ж. мамырдың 18 (+06)]]
|}
*ПС енді дереккөздер мен әдебиеттер біздің тілде және қазақстандық сайттар болса тіпті керемет болып кетер еді) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:16, 2021 ж. мамырдың 18 (+06)

== Әлеуметтік желілерде барсыз ба? ==

Әлеуметтік желілерде барсыз ба? Жақсы жұмыс жасап жатырсыз. Сұрақтар болса қоюға болатын.[[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]])

== Әскери достастықты нығайтқаны үшін медалі (Ресей қорғаныс министрлігі 1995-2009) ==

Аталған үлгіде санаты орысша болып кетіпті --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 16:53, 2021 ж. мамырдың 26 (+06)

== Таңдаулы мақалаға үміткер ==

{{WAM
|header = [[Уикипедия:Таңдаулы мақалаға үміткерлер/Қара құрдым]] &lt;div style=&quot;margin-right:1em; float:right;&quot;&gt;[[Сурет:Goldenwiki 2.png|100px|link=Уикипедия:Таңдаулы мақалаға үміткерлер/Қара құрдым]]&lt;/div&gt;
|subheader = Қарақұрдым мақаласының таңдаулы мақалаға үміткерлігі.
&lt;div  style=&quot;text-valign:center; margin-left:200px; margin-right:50px; margin-top:10px; position:absolute;&quot;&gt;
|body = [[Қара құрдым]] мақаласы таңдаулы мақалаға толық лайық деп санаймын. Мұл мақалыны жазған өзім емес {{@|Alphy Haydar}} мырза жеті жылдан бері қазақша Уикипедияға үлес қосып келеді. Мақала тілі өте жаттық, әрі ғылыми стилде жазылған. Қанша жылдан бері [[Басты бет]]тегі таңдаулы мақала өзгерген жоқ. Енді өзгерттетін кез келді. Сонымен қоса осы уақытқа дейін ғылымға қатысты мақалалар таңдаулы мақала статусын көп алған жоқ. Ғылымға басымдық бере отырып осы мақаланы таңдаулы мақала деңгейіне көтерейік. 

&lt;center&gt;{{Clickable button 2|Уикипедия:Таңдаулы мақалаға үміткерлер/Қара құрдым|Дауыс беру|class=mw-ui-progressive}}&lt;/center&gt;&lt;br /&gt;

|footer = Бұл хабарлама [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|бот]] арқылы жіберілген • [[Уикипедия:Хабарлама тарату/Жеткізіп беру тізімі|Жазылу немесе жазылудан бас тарту]]
}}
&lt;!-- https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A5%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83/%D0%96%D0%B5%D1%82%D0%BA%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BF_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%83_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96&amp;oldid=2970000 тізімін пайдаланып User:Arystanbek@kkwiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Кордоба әмірлері ==

Саламатсыз, Кордоба әмірлері жайлы біраз мақалалар қосып жатыр екенсіз. Соған санаттар қойып шықсаңыз (туған жылдардан басқа ешқандай санат болмай тұр) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:55, 2022 ж. наурыздың 24 (+06)

== Жақсы мақалаға дауыс беру ==
Қайырлы күн! [[Уикипедия:Жақсы мақалаға үміткерлер/Қымыз]] деген бетте өз дауысыңызды қалдырыңыз. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 12:50, 2022 ж. мамырдың 22 (+06)

== Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022 ==

{{WAM
|header = [[meta:m:Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022|Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022]] &lt;div style=&quot;margin-right:1em; float:right;&quot;&gt;[[Сурет:Wikidata 2022 Istanbul social media campaign 02.jpg|right|thumb|300px|Wikidata 2022 Istanbul|link=meta:Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022]]&lt;/div&gt;
|subheader = Конференция 2022 жылдың 21-23 қазаны аралығында Түркияның [[Ыстанбұл]] қаласында өтеді.
&lt;div  style=&quot;text-valign:center; margin-left:200px; margin-right:50px; margin-top:10px; position:absolute;&quot;&gt;
|body = Құрметті достар,

Ыстамбұл Уикидерек конференциясына стипендия алуға өтінімдер ашық екенін хабарлауға қуаныштымын. Егер сіз түркі қауымдастығының өкілі болсаңыз және түркі тілдеріндегі Уикимедиа жобаларына белсенді қатысатын болсаңыз, онда сіз стипендияға өтініш бере аласыз. Өтініштер 2022 жылдың 30 маусымы, UTC 23:59 дейін қабылданады.

Үміткерлер толық стипендияға өтініш бере алады. Толық стипендия Түркі қолданушылары тобының Уикимедиа қауымдастығы (Wikimedians of Turkic Languages User Group) ұйымдастыратын конференция кезінде жеке тұлғаның екіжақты саяхат, ортақ тұрғын үй және тамақтану құнын қамтиды.

* Түркі тіліндегі уикимедиашыларға арналған Wikidata Training туралы қосымша ақпарат алу үшін мына сайтқа кіріңіз: https://w.wiki/53dX
* Стипендия, тіркеу және өтініш формасы туралы көбірек білу үшін мына сайтқа кіріңіз: https://w.wiki/5FFv

Бұған қоса, Түркі қолданушылары тобының Уикимедиа қауымдастығы жобалары мен оқиғалары туралы ақпарат пен жаңалықтар алу үшін біздің пошталық тізімге (https://w.wiki/5FFw) жазылуға шақырамыз.

Барлық жақсылықты тілеймін [[User:Mehman97|&lt;span style=&quot;color:#ff0500&quot;&gt;'''''Mehman'''''&lt;/span&gt;]] [[User Talk:Mehman97|&lt;span style=&quot;color:#0500ff&quot;&gt;'''''97'''''&lt;/span&gt;]] 03:48, 2022 ж. маусымның 11 (+06)


|footer = Бұл хабарлама [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|бот]] арқылы жіберілген • [[Уикипедия:Хабарлама тарату/Жеткізіп беру тізімі|Жазылу немесе жазылудан бас тарту]]
}}
&lt;!-- https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A5%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83/%D0%96%D0%B5%D1%82%D0%BA%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BF_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%83_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96&amp;oldid=3014707 тізімін пайдаланып User:Arystanbek@kkwiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Қазақстан әкімшілік бірліктері ==

Құрметті қатысушы, сізден өтініш. ''Қазақстан әкімшілік бірліктері'' мақаласын жаңартып, әрлеп, қазақша дереккөздермен толтырған мәліметтер қосып жіберсеңіз, керемет болып кетер еді. Рахмет [[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:48, 2022 ж. маусымның 17 (+06)

== Жантау - Енотай ==

Сәлем! Жантау деп [[:ru:Енотаевка|мына жердегі]] ақпаратқа сүйеніп алған шығарсыз деп ойлап отырмын. Бірақ Енотай деп қалдырған дұрыс болмай ма екен? Себебі, нақты деп айтып тұрған жоқ, тек топшылап тұр ғой. Екі пайымның бірі деп. Қалай ойлайсыз? Мен солай Енотай (немесе Енотаевка/Енотаев) деп қалдырар ем. [[Қатысушы:Batyrbek.kz|Batyrbek]] ([[Қатысушы талқылауы:Batyrbek.kz|талқылауы]]) 23:22, 2022 ж. тамыздың 21 (+06)

:Қайырлы кеш! Сіздің айтып отырған ойыңыз орынды, Енотай деп қалдырғанымыз жөн шығар. Алайда, менің ойымша сөздің шыққан түп тамырын пайдаланғаныз дұрыс. Иа, бұл тек тұспал, болжам, дегеніменде қате емес. Бір жағынан Астрахан аймағы қазір Ресейдің құрамында болғанымен бұрын түркілердің жері болған, сондай-ақ кейбір жерлер түркі атауын сақтап қалған. Ол сөздер бізге көбіне байқалмайды, өйткені орыс тілділер өз тілдерінің ырқына бағындып атап кеткен. Бізге де солай өз тіліміздің ырқына бағындырып айтуымыз керек деген пікірдемін. [[Қатысушы:Орел Карл|Орел Карл]] ([[Қатысушы талқылауы:Орел Карл|талқылауы]]) 21:13, 2022 ж. тамыздың 22 (+06)</text>
      <sha1>23jme4n6ul8cea7hmco4lr81bysadys</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Сарытөбе</title>
    <ns>0</ns>
    <id>611387</id>
    <revision>
      <id>3063401</id>
      <parentid>2935152</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T10:23:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1289" xml:space="preserve">'''Елді мекендер:'''
* [[Сарытөбе (Жетісу облысы)|Сарытөбе]] – [[Жетісу облысы]] [[Панфилов ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Сарытөбе (Қарағанды облысы)|Сарытөбе]] – [[Қарағанды облысы]] [[Бұқар жырау ауданы]]ндағы ауыл.

'''Таулар:'''
* [[Сарытөбе (тау, Ерейментау таулары)|Сарытөбе]] – [[Ерейментау таулары|Ерейментау]] тауларының солтүстік-шығыс бөлігіндегі тау.
* [[Сарытөбе (тау, Жетісу Алатауы)|Сарытөбе]] – [[Жетісу Алатауы]]ндағы [[Тышқантау]] тауларының оңтүстік-шығыс бөлігіндегі тау.
* [[Сарытөбе (тау, Хромтау ауданы)|Сарытөбе]] – Жаман Қарғалы жəне [[Табантал (өзен)|Табантал]] өзендерінің аралығындағы тау.
* [[Сарытөбе (тау, Шалқар ауданы)|Сарытөбе]] – [[Шағырай үстірті|Шағырай]] үстіртінің оңтүстік-шығыс бөлігіндегі тау.

{{айрық}}</text>
      <sha1>p9uv0den33n416uut2nu11ocida0fbq</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Балқаш қалалық әкімдігі</title>
    <ns>0</ns>
    <id>614684</id>
    <revision>
      <id>3063494</id>
      <parentid>2668960</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T11:54:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="985" xml:space="preserve">'''Балқаш қалалық әкімдігі''' – [[Қарағанды облысы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Балқаш (қала)|Балқаш]] қаласы, [[Гүлшат]], [[Қоңырат (кент)|''Қоңырат']], [[Саяқ (кент)|Саяқ]], ''[[Шығыс Қоңырат]]'' кенттері кіреді. Орталығы - Балқаш қаласы.

== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 75 453 адамды құрайды.&lt;ref&gt;[https://stat.gov.kz/getImg?id=WC16200032719 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Балқаш қалалық әкімдігі елді мекендері]]</text>
      <sha1>f8i4bebfz1w2incb93e53q3gs5i1nvj</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063495</id>
      <parentid>3063494</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T11:54:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="986" xml:space="preserve">'''Балқаш қалалық әкімдігі''' – [[Қарағанды облысы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Балқаш (қала)|Балқаш]] қаласы, [[Гүлшат]], [[Қоңырат (кент)|''Қоңырат'']], [[Саяқ (кент)|Саяқ]], ''[[Шығыс Қоңырат]]'' кенттері кіреді. Орталығы - Балқаш қаласы.

== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 75 453 адамды құрайды.&lt;ref&gt;[https://stat.gov.kz/getImg?id=WC16200032719 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Балқаш қалалық әкімдігі елді мекендері]]</text>
      <sha1>ddpekuvftkd8mf4tuzzham2d4ggdci4</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Көктал</title>
    <ns>0</ns>
    <id>617347</id>
    <revision>
      <id>3063390</id>
      <parentid>3044470</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T10:17:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2275" xml:space="preserve">'''Елді мекендер:'''

* [[Көктал (Абай облысы)|Көктал]] – [[Абай облысы]] [[Үржар ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Көктал (Байзақ ауданы)|Көктал]] – [[Жамбыл облысы]] [[Байзақ ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Көктал (Талас ауданы)|Көктал]] – [[Жамбыл облысы]] [[Талас ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Көктал (Балқаш ауданы)|Көктал]] – [[Алматы облысы]] [[Балқаш ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Көктал (Талғар ауданы)|Көктал]] – [[Алматы облысы]] [[Талғар ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Көктал (Кербұлақ ауданы)|Көктал]] – [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Көктал (Панфилов ауданы)|Көктал]] – [[Жетісу облысы]] [[Панфилов ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Көктал (Қостанай облысы)|Көктал]] – [[Қостанай облысы]] [[Әулиекөл ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Көктал (Түркістан облысы)|Көктал]] – [[Түркістан облысы]] [[Сарыағаш ауданы]]ндағы ауыл.

'''Өзендер:'''

* [[Көктал (өзен, Жамбыл облысы)|Көктал]] – [[Талас (өзен)|Талас]] өзені алабындағы өзен.
* [[Көктал (өзен, Панфилов ауданы)|Көктал]] – [[Қаратал (өзен, Балқаш алабы)|Қаратал]] алабындағы өзен.
* [[Көктал (өзен, Ескелді ауданы)|Көктал]] – [[Алматы облысы]] [[Ескелді ауданы]] мен [[Талдықорған қалалық әкімдігі]] аумағына қарасты өзен.
* [[Көктал (өзен, Ұлытау ауданы)|Көктал]] – [[Ащымиір]] алабындағы өзен.
* [[Көктал (өзен, Қарқаралы ауданы)|Көктал]] – [[Нұра]] алабындағы өзен (Жарлы өзенінің бір саласы).

{{айрық}}</text>
      <sha1>mu8mop5dipajsemr6hx2el2uepl0kau</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Үлгі:Балқаш ауданы ауылдық округтері</title>
    <ns>10</ns>
    <id>632251</id>
    <revision>
      <id>3063373</id>
      <parentid>3061588</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T10:05:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1908" xml:space="preserve">{{Навигациялық жол
 |state = &lt;includeonly&gt;{{{state|collapsed}}}&lt;/includeonly&gt;
 |navbar = plain
 |түс         = {{түс|Қазақстан}}
 |сурет  = 
 |сурет2 = 
 |жасыру       = 
 |тақырыбы     = [[Алматы облысы]] [[Балқаш ауданы]] ауылдық округтері
 |мазмұны   = {{nobr| [[Ақдала ауылдық округі (Балқаш ауданы)|Ақдала]] •}}
{{nobr| [[Ақжар ауылдық округі (Алматы облысы)|Ақжар]] •}}
{{nobr| [[Ақкөл ауылдық округі (Алматы облысы)|Ақкөл]] •}}
{{nobr| [[Бақанас ауылдық округі|Бақанас]] •}}
{{nobr| [[Бақбақты ауылдық округі|Бақбақты]] •}}
{{nobr| [[Балатопар ауылдық округі|Балатопар]] •}}
{{nobr| [[Береке ауылдық округі|Береке]] •}}
{{nobr| [[Бірлік ауылдық округі (Алматы облысы)|Бірлік]] •}}
{{nobr| [[Желтораңғы ауылдық округі|Желтораңғы]] •}}
{{nobr| [[Жиделі ауылдық округі (Алматы облысы)|Жиделі]] •}}
{{nobr| [[Көктал ауылдық округі (Алматы облысы)|Көктал]] •}}
{{nobr| [[Қараой ауылдық округі (Балқаш ауданы)|Қараой]] •}}
{{nobr| [[Құйған ауылдық округі (Балқаш ауданы)|Құйған]] •}}
{{nobr| [[Миялы ауылдық округі (Алматы облысы)|Миялы]] •}}
{{nobr| [[Топар ауылдық округі|Топар]] }}
}}
&lt;noinclude&gt;
[[Санат:Навигациялық үлгілер:Аудандар бойынша ауылдық округтер:Алматы облысы|Балқаш ауданы]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>m4w8h8ejadokrpb29oh1dg1vles3zg9</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:Manul694</title>
    <ns>3</ns>
    <id>633497</id>
    <revision>
      <id>3063250</id>
      <parentid>3061394</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T19:02:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Manul694</username>
        <id>94080</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="316" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=manul694}}

-- [[Қатысушы:GanS NIS|&lt;span style=&quot;text-shadow:gray 4px 4px 3px;&quot;&gt;&lt;font face=&quot;AR Cena&quot; color=&quot;black&quot;&gt;&lt;b&gt;Fани&lt;/b&gt;&lt;/font&gt;&lt;/span&gt;]] ([[Қатысушы талқылауы:GanS NIS|талқылауы]]) 17:28, 2020 ж. қаңтардың 18 (+06)</text>
      <sha1>2fyzpgbmwibm6pv8us44uj0xipl276j</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063253</id>
      <parentid>3063250</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T19:14:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Manul694</username>
        <id>94080</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="394" xml:space="preserve">{{К быстрому удалению|бесполезная статья}}

{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=manul694}}

-- [[Қатысушы:GanS NIS|&lt;span style=&quot;text-shadow:gray 4px 4px 3px;&quot;&gt;&lt;font face=&quot;AR Cena&quot; color=&quot;black&quot;&gt;&lt;b&gt;Fани&lt;/b&gt;&lt;/font&gt;&lt;/span&gt;]] ([[Қатысушы талқылауы:GanS NIS|талқылауы]]) 17:28, 2020 ж. қаңтардың 18 (+06)</text>
      <sha1>0g8kyaoucp42ew9p8t2hy3ls5k34csz</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Үшарал ауылдық округі</title>
    <ns>0</ns>
    <id>634261</id>
    <revision>
      <id>3063483</id>
      <parentid>2741996</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T11:34:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="463" xml:space="preserve">* [[Үшарал ауылдық округі (Жамбыл облысы)|Үшарал ауылдық округі]] – [[Жамбыл облысы]] [[Талас ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.
* [[Үшарал ауылдық округі (Жетісу облысы)|Үшарал ауылдық округі]] – [[Жетісу облысы]] [[Панфилов ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

{{айрық}}</text>
      <sha1>4ukn2fht7ieyssvv5rj8lcuaitjg3rt</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ақарал</title>
    <ns>0</ns>
    <id>634264</id>
    <revision>
      <id>3063489</id>
      <parentid>2742003</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T11:37:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="483" xml:space="preserve">* [[Ақарал (Жамбыл облысы)|Ақарал]] – [[Жамбыл облысы]] [[Меркі ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Ақарал (Жетісу облысы)|Ақарал]] – [[Жетісу облысы]] [[Панфилов ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Ақарал (Шығыс Қазақстан облысы)|Ақарал]] – [[Шығыс Қазақстан облысы]] [[Зайсан ауданы]]ндағы ауыл.

{{айрық}}</text>
      <sha1>ey7cy59digzfyvv4hqjsqoqwo4qf5ie</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Үлгі:Панфилов ауданы ауылдық округтері</title>
    <ns>10</ns>
    <id>634267</id>
    <revision>
      <id>3063381</id>
      <parentid>3061594</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T10:10:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1810" xml:space="preserve">{{Навигациялық жол
 |state = &lt;includeonly&gt;{{{state|collapsed}}}&lt;/includeonly&gt;
 |navbar = plain
 |түс         = {{түс|Қазақстан}}
 |сурет  = 
 |сурет2 = 
 |жасыру       = 
 |тақырыбы     = [[Жетісу облысы]] [[Панфилов ауданы]] ауылдық округтері
 |мазмұны   = {{nobr| [[Айдарлы ауылдық округі (Жетісу облысы)|Айдарлы]] •}}
{{nobr| [[Басқыншы ауылдық округі|Басқыншы]] •}}
{{nobr| [[Бірлік ауылдық округі (Жетісу облысы)|Бірлік]] •}}
{{nobr| [[Жаркент қалалық әкімдігі|Жаркент]] •}}
{{nobr| [[Жаскент ауылдық округі|Жаскент]] •}}
{{nobr| [[Көктал ауылдық округі (Жетісу облысы)|Көктал]] •}}
{{nobr| [[Қоңырөлең ауылдық округі|Қоңырөлең]] •}}
{{nobr| [[Пенжім ауылдық округі|Пенжім]] •}}
{{nobr| [[Сарыбел ауылдық округі (Панфилов ауданы)|Сарыбел]] •}}
{{nobr| [[Талды ауылдық округі (Жетісу облысы)|Талды]] •}}
{{nobr| [[Үлкенағаш ауылдық округі|Үлкенағаш]] •}}
{{nobr| [[Үлкен Шыған ауылдық округі|Үлкен Шыған]] •}}
{{nobr| [[Үшарал ауылдық округі (Жетісу облысы)|Үшарал]] •}}
{{nobr| [[Шолақай ауылдық округі|Шолақай]] }}
}}
&lt;noinclude&gt;
[[Санат:Навигациялық үлгілер:Аудандар бойынша ауылдық округтер:Жетісу облысы|Панфилов ауданы]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>9inmkglm9cp93xmn1uh12lnbu2dmoq2</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063414</id>
      <parentid>3063381</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T10:31:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1806" xml:space="preserve">{{Навигациялық жол
 |state = &lt;includeonly&gt;{{{state|collapsed}}}&lt;/includeonly&gt;
 |navbar = plain
 |түс         = {{түс|Қазақстан}}
 |сурет  = 
 |сурет2 = 
 |жасыру       = 
 |тақырыбы     = [[Жетісу облысы]] [[Панфилов ауданы]] ауылдық округтері
 |мазмұны   = {{nobr| [[Айдарлы ауылдық округі (Жетісу облысы)|Айдарлы]] •}}
{{nobr| [[Басқыншы ауылдық округі|Басқыншы]] •}}
{{nobr| [[Бірлік ауылдық округі (Жетісу облысы)|Бірлік]] •}}
{{nobr| [[Жаркент қалалық әкімдігі|Жаркент]] •}}
{{nobr| [[Жаскент ауылдық округі|Жаскент]] •}}
{{nobr| [[Көктал ауылдық округі (Жетісу облысы)|Көктал]] •}}
{{nobr| [[Қоңырөлең ауылдық округі|Қоңырөлең]] •}}
{{nobr| [[Пенжім ауылдық округі|Пенжім]] •}}
{{nobr| [[Сарыбел ауылдық округі (Жетісу облысы)|Сарыбел]] •}}
{{nobr| [[Талды ауылдық округі (Жетісу облысы)|Талды]] •}}
{{nobr| [[Үлкенағаш ауылдық округі|Үлкенағаш]] •}}
{{nobr| [[Үлкен Шыған ауылдық округі|Үлкен Шыған]] •}}
{{nobr| [[Үшарал ауылдық округі (Жетісу облысы)|Үшарал]] •}}
{{nobr| [[Шолақай ауылдық округі|Шолақай]] }}
}}
&lt;noinclude&gt;
[[Санат:Навигациялық үлгілер:Аудандар бойынша ауылдық округтер:Жетісу облысы|Панфилов ауданы]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>a7s5bmm53suj4eaq72pii942cg14tlq</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Атырау облысының әкімшілік бөлінісі</title>
    <ns>0</ns>
    <id>639631</id>
    <revision>
      <id>3063156</id>
      <parentid>3062999</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T13:00:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="24160" xml:space="preserve">'''Облыста'''  2 қала (облыстық маңызы бар – Атырау, аудандық маңызы бар – Құлсары), 64 ауылдық округ, 4 кенттік әкімдік, 153 ауыл орналасқан. Облыс құрамына 7 аудан кіреді.

== Қалалары==
*[[Атырау]]
*[[Құлсары]]

== Аудандары ==
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+ Аудандар
! Аудан эмблемасы!! Аудан атауы !! Аумағы&lt;br /&gt;(мың км²)!! Халқы&lt;br /&gt;(мың адам)&lt;ref name=&quot;2014 жылғы 1 қаңтарға облыстар, қалалар және аудандар бойынша Қазақстан Республикасы халқының саны&quot;&gt;[http://www.stat.gov.kz/getImg?id=ESTAT074903],Численность населения Республики Казахстан по отдельным этносам на начало 2019 года&lt;/ref&gt;!! Орталығы  !! Құрылған жылы !! Әкімшілік бөлінісі
|-
|[[Сурет:Жылой ауданының эмблемасы.gif|thumb|right|100px]] || [[Жылыой ауданы]] ||29,4 ||82,9  || [[Құлсары]] ||1928 ||5 ауылдық округ, 1 кенттік, 1 қалалық әкімдік
|-
| [[Сурет:Индер ауданының эмблемасы.gif|thumb|right|100px]]|| [[Индер ауданы]] || 10,9|| 32,1|| [[Индербор]] || 1933||6 ауылдық округ, 1 кенттік әкімдік 
|-
| [[Сурет:Исатай ауданы логотипі.png|thumb|right|100px]]|| [[Исатай ауданы]] ||14,7 ||26,6|| [[Аққыстау]] || 1928||7 ауылдық округ
|-
|[[Сурет:Құрманғазы ауданының эмблемасы.gif|thumb|right|100px]] ||[[Құрманғазы ауданы]] || 20,9|| 57,3 || [[Құрманғазы (Құрманғазы ауданы)|Құрманғазы]] ||1928 ||19 ауылдық округ 
|-
| [[Сурет:Қызылқоға ауданы эмблемасы.gif|thumb|right|100px]] || [[Қызылқоға ауданы]] ||24,9 ||30,5 || [[Миялы (Атырау облысы)|Миялы]] ||1928 ||10 ауылдық округ
|-
| [[Сурет:Makataudanigerb.gif |thumb|right|100px]]|| [[Мақат ауданы]] ||4,9 || 30,3 || [[Мақат]] ||1938 ||1 ауылдық округ, 2 кенттік әкімдік
|-
| [[Сурет:Махамбет ауданының эмблемасы.gif|thumb|right|100px]]|| [[Махамбет ауданы]] ||9,6 || 34,8 || [[Махамбет (Атырау облысы)|Махамбет]] ||1928 ||9 ауылдық округ
|}

== Ауылдық округтері ==
'''Атырау қалалық әкімшілігі''' — [[Ақсай ауылдық округі (Атырау облысы)|Ақсай]], [[Алмалы ауылдық округі (Атырау облысы)|Алмалы]], [[Атырау ауылдық округі|Атырау]], [[Дамба ауылдық округі|Дамба]], [[Еркінқала ауылдық округі|Еркінқала]], [[Кеңөзек ауылдық округі|Кеңөзек]], [[Қайыршақты ауылдық округі|Қайыршақты]]

'''Жылыой ауданы''' — [[Ақкиізтоғай ауылдық округі|Ақкиізтоғай]], [[Жаңа Қаратон кенттік әкімдігі|Жаңа Қаратон]],  [[Жем ауылдық округі|Жем]], [[Қараарна ауылдық округі|Қараарна]], [[Қосшағыл ауылдық округі|Қосшағыл]], [[Майкөмген ауылдық округі|Майкөмген]]

'''Индер ауданы''' — [[Бөдене ауылдық округі|Бөдене]], [[Елтай ауылдық округі (Атырау облысы)|Елтай]], [[Есбол ауылдық округі (Индер ауданы)|Есбол]], [[Жарсуат ауылдық округі (Атырау облысы)|Жарсуат]], [[Индербор кенттік әкімдігі|Индербор]], [[Көктоғай ауылдық округі|Көктоғай]], [[Өрлік ауылдық округі|Өрлік]]

'''Исатай ауданы''' — [[Аққыстау ауылдық округі|Аққыстау]], [[Қамысқала ауылдық округі (Атырау облысы)|Қамысқала]], [[Жанбай ауылдық округі|Жанбай]],  [[Зинеден ауылдық округі|Зинеден]], [[Исатай ауылдық округі (Атырау облысы)|Исатай]], [[Нарын ауылдық округі (Атырау облысы)|Нарын]], [[Тұщықұдық ауылдық округі (Атырау облысы)|Тұщықұдық]]

'''Құрманғазы ауданы''' — [[Азғыр ауылдық округі|Азғыр]], [[Ақкөл ауылдық округі (Атырау облысы)|Ақкөл]], [[Асан ауылдық округі|Асан]], [[Байда ауылдық округі|Байда]], [[Бірлік ауылдық округі (Атырау облысы)|Бірлік]], [[Дыңғызыл ауылдық округі|Дыңғызыл]], [[Көптоғай ауылдық округі (Атырау облысы)|Көптоғай]], [[Кудряшов ауылдық округі|Кудряшов]], [[Қиғаш ауылдық округі|Қиғаш]], [[Еңбекші ауылдық округі (Атырау облысы)|Еңбекші]], [[Жаңаталап ауылдық округі (Атырау облысы)|Жаңаталап]], [[Құрманғазы ауылдық округі (Атырау облысы)|Құрманғазы]], [[Мақаш ауылдық округі|Мақаш]], [[Нұржау ауылдық округі|Нұржау]], [[Орлы ауылдық округі|Орлы]], [[Сафон ауылдық округі|Сафон]], [[Сүйіндік ауылдық округі|Сүйіндік]], [[Теңіз ауылдық округі (Атырау облысы)|Теңіз]], [[Шортанбай ауылдық округі|Шортанбай]]

'''Қызылқоға ауданы''' — [[Жамбыл ауылдық округі (Атырау облысы)|Жамбыл]], [[Жангелдин ауылдық округі (Атырау облысы)|Жангелдин]], [[Көздіқара ауылдық округі|Көздіқара]], [[Қызылқоға ауылдық округі|Қызылқоға]],  [[Миялы ауылдық округі (Атырау облысы)|Миялы]], [[Мұқыр ауылдық округі (Атырау облысы)|Мұқыр]], [[Ойыл ауылдық округі (Атырау облысы)|Ойыл]], [[Сағыз ауылдық округі|Сағыз]], [[Тайсойған ауылдық округі|Тайсойған]], [[Тасшағыл ауылдық округі|Тасшағыл]]

'''Мақат ауданы''' — [[Бәйгетөбе ауылдық округі|Бәйгетөбе]], [[Доссор кенттік әкімдігі|Доссор]], [[Мақат кенттік әкімдігі|Мақат]]

'''Махамбет ауданы''' — [[Ақжайық ауылдық округі (Атырау облысы)|Ақжайық]], [[Ақтоғай ауылдық округі (Атырау облысы)|Ақтоғай]], [[Алға ауылдық округі (Атырау облысы)|Алға]], [[Бақсай ауылдық округі|Бақсай]], [[Бейбарыс ауылдық округі|Бейбарыс]], [[Есбол ауылдық округі (Махамбет ауданы)|Есбол]], [[Жалғансай ауылдық округі|Жалғансай]], [[Махамбет ауылдық округі (Атырау облысы)|Махамбет]], [[Сарайшық ауылдық округі|Сарайшық]]

== Елді мекендері ==
'''Атырау қалалық әкімшілігі''' —  [[Ақжар (Атырау облысы)|Ақжар]], [[Ақсай (Атырау облысы)|Ақсай]], [[Алмалы (Атырау облысы)|Алмалы]], [[Амангелді (Атырау қалалық әкімдігі)|Амангелді]], [[Қызыл балық (ауыл)|Қызыл балық]], [[Береке (Атырау облысы)|Береке]], [[Бесікті (ауыл)|Бесікті]], [[Дамба (ауыл)|Дамба]], [[Еркінқала]], [[Жаңаталап (Атырау облысы)|Жаңаталап]], [[Құрманғазы (Атырау қалалық әкімдігі)|Құрманғазы]], [[Ракуша]], [[Талқайран]], [[Тасқала (Атырау облысы)|Тасқала]]
* Таратылған елді мекендері: [[Ақжайық (Атырау қалалық әкімдігі)|''Ақжайық'']], [[Бірлік (Атырау қалалық әкімдігі)|''Бірлік'']], ''[[Водниково]]'', [[Геолог (ауыл)|''Геолог'']], [[Жұмыскер (Атырау облысы)|''Жұмыскер'']], [[Көкарна (Атырау қалалық әкімдігі)|''Көкарна'']], ''[[Қарабатан]]'', [[Құрсай (Атырау облысы)|''Құрсай'']], ''[[Новокирпичное]]'', ''[[Пешной]]'', ''[[Рембаза]]'', ''[[Теңдік (Атырау облысы)|Теңдік]]''

'''Жылыой ауданы''' — [[Ақкиізтоғай]], [[Аққұдық (Жем ауылдық округі)|Аққұдық]], [[Жаңа Қаратон]], [[Қарағай (Атырау облысы)|Қарағай]], [[Қойсары (ауыл)|Қойсары]], [[Қосшағыл]], [[Майкөмген]], [[Тұрғызба (Жем ауылдық округі)|Тұрғызба]], [[Шоқпартоғай]]
* Таратылған елді мекендері: [[Аққұдық (Майкөмген ауылдық округі)|''Аққұдық'']], ''[[Сарықамыс]]'', [[Тұрғызба (Қосшағыл ауылдық округі)|''Тұрғызба'']]

'''Индер ауданы''' — [[Аққала (Атырау облысы)|Аққала]], [[Ақтан (ауыл)|Ақтан]], [[Бөдене (Атырау облысы)|Бөдене]], [[Елтай (Атырау облысы)|Елтай]], [[Есбол (Индер ауданы)|Есбол]], [[Жарсуат (Атырау облысы)|Жарсуат]], [[Кетебай (Атырау облысы)|Кетебай]], [[Көктоғай (Атырау облысы)|Көктоғай]], [[Құрылыс (Атырау облысы)|Құрылыс]], [[Қызылжар (Индер ауданы)|Қызылжар]], [[Өрлік]], [[Ынтымақ (Атырау облысы)|Ынтымақ]]

'''Исатай ауданы''' — [[Айбас (Атырау облысы)|Айбас]], [[Аққыстау]], [[Амангелді (Исатай ауданы)|Амангелді]], [[Ауқайраң]], [[Жанбай]], [[Жаңа Жанбай]], [[Жасқайрат (Исатай ауданы)|Жасқайрат]], [[Зинеден]], [[Исатай (Атырау облысы)|Исатай]], [[Қызылүй (Атырау облысы)|Қызылүй]], [[Мыңтөбе (ауыл)|Мыңтөбе]], [[Нарын (Атырау облысы)|Нарын]], [[Өркен (Атырау облысы)|Өркен]], [[Тұщықұдық (Атырау облысы)|Тұщықұдық]], [[Хамит Ерғалиев ауылы|Хамит Ерғалиев]], [[№17-темір жол айрығы (Атырау облысы)|№17 темір жол айрығы]]

'''Құрманғазы ауданы''' — [[Азғыр]], [[Ақкөл (Атырау облысы)|Ақкөл]], [[Алға (Құрманғазы ауданы)|Алға]],[[Амангелді (Құрманғазы ауданы)|Амангелді]], [[Арна (Атырау облысы)|Арна]], [[Асан (Атырау облысы)|Асан]], [[Афанасьев (разъезд)|Афанасьев жол айрығы]],[[Әліпов (ауыл)|Әліпов]], [[Балқұдық]], [[Балықшы (Құрманғазы ауданы)|Балықшы]], [[Батырбек]], [[Бірлік (Құрманғазы ауданы)|Бірлік]], [[Дәулет (Атырау облысы)|Дәулет]], [[Дәулеткерей (ауыл)|Дәулеткерей]], [[Дина Нұрпейісова (разъезд)|Дина Нұрпейісова жол айрығы]], [[Егінқұдық]], [[Жалғызапан]],[[Жаңаауыл (Атырау облысы)|Жаңаауыл]], [[Жамбыл (Атырау облысы)|Жамбыл]], [[Жасарал]], [[Жасталап (Атырау облысы)|Жасталап]], [[Жұмекен]], [[Жыланды (Атырау облысы)|Жыланды]], [[Иманов (ауыл)|Иманов]], [[Каспий (Атырау облысы)|Каспий]], [[Котяевка]], [[Көкарна (Құрманғазы ауданы)|Көкарна]],  [[Көптоғай (Атырау облысы)|Көптоғай]], [[Кудряшов]], [[Қадырка]], [[Қаракөл (Құрманғазы ауданы)|Қаракөл]], [[Қиғаш (Атырау облысы)|Қиғаш]], [[Қоңыртерек]], [[Қошалақ (ауыл)|Қошалақ]], [[Құмарғали]], [[Құрманғазы (Құрманғазы ауданы)|Құрманғазы]], [[Нұржау]], [[Орлы]], [[Приморье (Атырау облысы)|Приморье]], [[Сафоновка]], [[Сүйіндік (ауыл)|Сүйіндік]], [[Үлкенкүйген]],  [[Үштаған (Атырау облысы)|Үштаған]], [[Хиуаз]], [[Шағырлы (ауыл)|Шағырлы]], [[Шайхы (ауыл)|Шайхы]], [[Шестой]], [[Шортанбай (ауыл)|Шортанбай]]

'''Қызылқоға ауданы''' — [[Айдын (Атырау облысы)|Айдын]], [[Аққора (Атырау облысы)|Аққора]], [[Балабейіт]], [[Бұқар (ауыл)|Бұқар]], [[Бүйрек (ауыл)|Бүйрек]], [[Былқылдақты]],  [[Жамансор]], [[Жангелдин]], [[Жантерек]], [[Жасқайрат (Қызылқоға ауданы)|Жасқайрат]], [[Кенбай (Сағыз ауылдық округі)|Кенбай]], [[Кенбай (Мұқыр ауылдық округі)|Кенбай бекеті]], [[Қарабау (Атырау облысы)|Қарабау]], [[Қаракөл (Қызылқоға ауданы)|Қаракөл]], [[Қоғам (Атырау облысы)|Қоғам]], [[Қоныстану (Көздіқара ауылдық округі)|Қоныстану]], [[Қоңыраулы]], [[Қосқұлақ (ауыл)|Қосқұлақ]], [[Мәдениет (Атырау облысы)|Мәдениет]], [[Миялы (Атырау облысы)|Миялы]], [[Мұқыр (Атырау облысы)|Мұқыр]],  [[Сағыз (ауыл)|Сағыз]], [[Сарықұмақ]], [[Соркөл (ауыл)|Соркөл]], [[Тайсойған (Атырау облысы)|Тайсойған]], [[Тасқұдық (Атырау облысы)|Тасқұдық]], [[Тасшағыл]], [[Шолақсай (Атырау облысы)|Шолақсай]]

'''Мақат ауданы''' — [[Бәйгетөбе]], [[Ескене (темір жол стансасы)|Ескене]], [[Доссор]], [[Мақат]]
* Таратылған елді мекендері: ''[[Байшонас]], [[Бекбике]], [[Ескене]], [[Комсомол]], [[Қошқар]]''

'''Махамбет ауданы''' — [[Ақжайық (Махамбет ауданы)|Ақжайық]], [[Аққайың (Атырау облысы)|Аққайың]], [[Ақтоғай (Атырау облысы)|Ақтоғай]], [[Алға (Махамбет ауданы)|Алға]], [[Бала Ораз ауылы|Бала Ораз]], [[Бейбарыс (ауыл)|Бейбарыс]], [[Еңбекшіл (Атырау облысы)|Еңбекшіл]], [[Есбол (Махамбет ауданы)|Есбол]], [[Ескі Сарайшық]], [[Есмахан]], [[Жалғансай]], [[Кеңөріс]], [[Көздіқара (Атырау облысы)|Көздіқара]], [[Махамбет (Атырау облысы)|Махамбет]], [[Ортақшыл (Атырау облысы)|Ортақшыл]], [[Өтешқали Атамбаев ауылы|Өтешқали Атамбаев]], [[Сарайшық (ауыл)|Сарайшық]], [[Сарытоғай (Атырау облысы)|Сарытоғай]], [[Талдыкөл (Атырау облысы)|Талдыкөл]], [[Таңдай (ауыл)|Таңдай]], [[Томан (ауыл)|Томан]]
* Таратылған елді мекендері: [[Қызылжар (Махамбет ауданы)|''Қызылжар'']]

== Атқару органдарының құрылымдары: ==
*Атырау облысының әкімі 
*Облыс әкімі аппараты
*Қала және аудан әкімдерінің аппараттары
*Атырау облысының басқармалары
*Департаменттер

== Атырау облысының басқармалары: ==
*Ішкі саясат басқармасы
*Экономика және бюджеттік жоспарлау басқармасы
*Энергетика және тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық басқармасы
*Жұмыспен қамтуды үйлестiру және әлеуметтiк бағдарламалар басқармасы
*Мәдениет, мұрағаттар және құжаттама басқармасы
*Білім беру басқармасы
*Дене тәрбиесі және спорт басқармасы
*Мемлекеттік сатып алу басқармасы
*Ветеринария басқармасы
*Дін істері басқармасы
*Қаржы басқармасы
*Құрылыс басқармасы
*Денсаулық сақтау басқармасы
*Жолаушылар көлігі және автомобиль жолдары басқармасы
*Тілдерді дамыту жөніндегі басқарма
*Мемлекеттік еңбек инспекция басқармасы
*Мемлекеттік сәулеттік- құрылыстық бақылау басқармасы
*Балық шаруашылығы басқармасы
*Жастар саясаты мәселелері басқармасы
*Сәулет және қала құрылысы басқармасы
*Ауыл шаруашылығы басқармасы
*Табиғи ресурстар және табиғат пайдалануды реттеу басқармасы
*Кәсіпкерлік және индустриялық-инновациялық даму басқармасы
*Жер қатынастары басқармасы
*Жердің пайдаланылуы мен қорғалуын бақылау басқармасы
*Жұмылдыру даярлығы және азаматтық қорғау басқармасы &lt;ref&gt;http://atyrau.gov.kz/page/read/akimats.html {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200424104016/http://atyrau.gov.kz/page/read/akimats.html |date=2020-04-24 }}&lt;/ref&gt;

== Департаменттер ==
*Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің Медициналық қызметке ақы төлеу комитетінің Атырау облысы бойынша департаменті
*Техникалық реттеу және метрология комитетінің Атырау облысы бойынша департаменті 
*Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл ұлттық бюросының (сыбайлас жемқорлыққа қарсы қызмет) Атырау облысы бойынша департаменті
*Табиғи монополияларды реттеу, бәсекелестікті және тұтынушылардың құқықтарын қорғау комитетінің Атырау облысы департаменті
*Әділет департаменті
*Атырау облысы бойынша бақылау және әлеуметтік қорғау департаменті
*Статистика департаменті 
*Облыстық сот
*Облыс прокуратурасы
*Облыстық ішкі істер департаменті
*Атырау облысының білім саласындағы департаменті
*Атырау облысының тексеру комиссиясы

== Әкімдері ==
=== Облыстық партия комитетінің бірінші басшылары ===
*02.1938 Құлжан Өтеғалиев (Гурьев облысы бойынша Қазақстан КП (б) ОК ұйымдастыру комитетінің бірінші хатшысы)
*05.1938 -1940 Қалдыбай Байманов
*1940-1943 Мырзахмет Жексенғалұлы Бекжанов
*1943-1947 [[Круглов Сергей Иванович|Сергей Иванович Круглов]]
*1947-1.06.1950 Сәлімжан Фазылұлы Ғалиев
*1.06.1950 -02.1957 [[Сейітжан Полымбетов]]
*02.1957 - 04.1962 [[Нұртас Дәндібайұлы Оңдасынов]]
*04.1962 -11.1963 [[Қосай Әліқұлұлы Егізбаев]]
*19.11.1963 - 28.12.1964 [[Сағидолла Құбашұлы Құбашев]]
*28.12.1964 -27.04.1970 Мұхамбет Айтуұлы Исенов
*27.04.1970 -24.02.1977 [[Саламат Мұқашұлы Мұқашев]]
*24.02.1977 - 24.12.1985 Оңайбай Көшекұлы Көшеков
*24.12.1985 -11.05.1990 [[Асқар Алтынбекұлы Құлыбаев]]
*11.05.1990 -7.09.1991 [[Ғазиз Алдамжаров|Ғазиз Қамашұлы Алдамжаров]]

=== Әкімдер ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
!  [[Сағат Қашкенұлы Түгелбаев]]!![[Равиль Тәжіқараұлы Шырдабаев]]!! [[Иманғали Нұрғалиұлы Тасмағамбетов]] !! [[Серікбек Жүсіпбекұлы Дәукеев]]
|-
| [[Сурет:Sagat Tugelbayev.jpg|орта|right|150px]]|| [[Сурет:Равиль Шырдабаев.jpeg|орта|right|210px]] || [[Сурет:Иманғали Тасмағамбетов.jpg|орта|right|110px]] || [[Сурет:Серикбек Жусіпбекулы Дәукеев.jpg|орта|right|130px]] 
|-
| 1992-1994 жылдар || 1994—1999 жылдар ||1999 - желтоқсан 2000 жыл|| 2000-2002 жылдар
|}

{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! [[Аслан Есболайұлы Мусин]]!! [[Бергей Сәулебайұлы Рысқалиев]]!! [[Бақтықожа Салахатдинұлы Ізмұхамбетов]] !! [[Нұрлан Асқарұлы Ноғаев]]
|-
|[[Сурет:Aslan Musin.jpg|орта|right|110px]]|| [[Сурет:Bergey Rysqaliyev.jpg|орта|right|120px]] || [[Сурет:Izmuhambetov.jpg|орта|right|110px]]|| [[Сурет:Nurlan Nogayev at Atyrau Petrochemical Day 2016.jpg|орта|right|140px]]
|-
|2002-2006 жылдар|| 2006-2012 жылдар|| 2012-2016 жылдар|| 2016-2019 жылдар
|}

{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
!  [[Махамбет Жолдасқалиұлы Досмұхамбетов]]  !! [[Серік Жамбылұлы Шәпкенов]]
|-
| [[Сурет:M.J. Dosmukhamedov.jpg|орта|right|180px]]|| [[Сурет:Shapkenov Serik 2021.jpg|орта|right|210px]]
|-
| 2019-2022 жылдар|| 2022 жылдан бастап
|}

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Атырау облысы]]</text>
      <sha1>gp78j1d2xf10f4ly5mff8472mxmqqqy</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Жалайыр сұлтандығы</title>
    <ns>0</ns>
    <id>641815</id>
    <revision>
      <id>3063239</id>
      <parentid>3062263</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T18:40:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kazman322</username>
        <id>116706</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="12675" xml:space="preserve">{{Тарихи мемлекеттер
 |атауы                  = Жалайыр Сұлтанаты
 |өз атауы               = Jalayirid Sultanate
 |статусы                = Монархиялы империя
 |әнұраны                = 
 |байрақ                 = Jalayrids Baghdad 1382 1387.jpg
 |size                   = 300
 |байрақ_сипаттамасы     = Жалайыр теңгесі, Бағдат, 1382-1387 жж.
 |елтаңбасы              = 
 |елтаңба_сипаттамасы    = 
 |карта                  =  
 |size                   = 
 |сипаттамасы            = 
 |құрылуы                = 1335
 |ыдырауы                = 1432
 |s1                     = 
 |flag_s1                = 
 |image_s1               = 
 |s2                     = 
 |flag_s2                = 
 |image_s2               = 
 |s3                     = 
 |flag_s3                = 
 |image_s3               = 
 |s4                     = 
 |flag_s4                = 
 |image_s4               = 
 |ұраны                  = 
 |астана                 = {{plainlist|
*[[Бағдат]] (1358 дейін және 1388–1411)
*[[Тебриз]] (1358–1388)
* [[Басра]] (1411–1432)}}
 |қалалары               = 
 |тілі                   = Түркі тілі, парсы тілі, моңғол тілі
 |валютасы               = 
 |қосымша_параметр       = 
 |параметр_мазмұны       = 
 |аумағы                 =
 |халқы                  = 
 |басқару_формасы        = [[Монархия]]лы [[империя]]
 |династиясы             = 
 |басқарушылар_титулы    = 
 |басқарушы1             =
 |басқарушы_жылы1        =
 |басқарушылар_титулы2   =
 |басқарушы2             =
 |басқарушы_жылы2        = 
 |басқарушылар_титулы3   = 
 |басқарушы3             = 
 |басқарушы_жылы3        = 
 |басқарушылар_титулы4   = 
 |басқарушы4             = 
 |басқарушы_жылы4        = 
 |басқарушылар_титулы5   = 
 |басқарушы5             = 
 |басқарушы_жылы5        = 
 |басқарушылар_титулы6   = 
 |басқарушы6             = 
 |басқарушы_жылы6        = 
 |діні                   =
 |қосымша_параметр1      = 
 |параметр_мазмұны1      = 
 |Кезең1                 = [[Орта ғасырлар]]
 |Уақыт1                 = 
 |Жыл1                   = 
 |Кезең2                 =
 |Уақыт2                 = 
 |Жыл2                   = 
 |Кезең3                 =
 |Уақыт3                 = 
 |Жыл3                   = 
 |Кезең4                 =
 |Уақыт4                 = 
 |Жыл4                   = 
 |Кезең5                 =
 |Уақыт5                 = 
 |Жыл5                   = 
 |Кезең6                 =
 |Уақыт6                 = 
 |Жыл6                   = 
 |Кезең7                 = 
 |Уақыт7                 = 
 |Жыл7                   = 
 |Кезең8                 = 
 |Уақыт8                 = 
 |Жыл8                   = 
 |Кезең9                 = 
 |Уақыт9                 = 
 |Жыл9                   = 
 |Кезең10                = 
 |Уақыт10                = 
 |Жыл10                  = 
 |Кезең11                = 
 |Уақыт11                = 
 |Жыл11                  = 
 |қосымша_параметр2      = 
 |параметр_мазмұны2      = 
 |дейін                  = 
 |д1                     = 
 |д2                     = 
 |д3                     = 
 |д4                     = 
 |д5                     = 
 |д6                     = 
 |д7                     = 
 |кейін                  = 
 |к1                     = 
 |к2                     = 
 |к3                     = 
 |к4                     = 
 |к5                     = 
 |к6                     = 
 |к7                     = 
 |ескерту                = 
}}
'''Жалайыр сұлтандығы''' — [[Жалайыр]] әулеті [[Ирак]] пен батыс [[Иран]]да құрған патшалық болып, ол 1330 жылдары [[Моңғол империясы|Моңғол билігі]] Иранда құлаған соң орнайды.&lt;ref&gt;Bayne Fisher, William. ''The Cambridge History of Iran'', p.3: &quot;From then until Timur's invasion of the country, Iran was under the rule of various rival petty princes of whom henceforth only the Jalairids could claim Mongol lineage&quot;&lt;/ref&gt; Жалайыр сұлтандығы өз тұсында жаңадан күшейген [[Әмір Темір]] әулетінің шапқыншылығы мен [[Қара-Қоюнлу]] (Қара қойлылар) оғыздарының бүлігінен шайқалады.&lt;ref&gt;The History Files [http://www.historyfiles.co.uk/KingListsMiddEast/EasternPersia.htm Rulers of Persia]&lt;/ref&gt; 1405 жылы Ақсақ Темір өлген соң Жалайырлар тағы да Оңтүстік Ирақ пен [[Хузестан]]да Сұлтанатты күшейтуге тырысады, бірақ 1432 жылы Жалайыр сұлтандығы Қара-Қоюнлулар жағынан жеңіледі.

== Үкіметі ==
Жалайырлар әкімшілігі мен уәзірлігі Илхандық нұсқаны қолданды, әрі түркі, моңғол тілдерін парсы тілімен&lt;ref&gt;{{cite book|last1=Jackson|first1=edited by Peter|last2=Lockhart|first2=the late Laurence|title=The Cambridge History of Iran, Volume 6: The Timurid and Safavid periods|date=1986|publisher=New York|location=Cambridge|isbn=0521200946|page=978|edition=Repr}}&lt;/ref&gt; үйлестірді. Олардың дипломатиялық хат-хабарлары да Илхан мемлекетінің үлгісін қолданды, араб тіліндегі&lt;ref name=&quot;Broadbridge157&quot;&gt;Broadbridge, Anne F. ''Kingship and Ideology in the Islamic and Mongol Worlds'', (Cambridge University Press, 2008), 157.&lt;/ref&gt; сөз тіркестері бар қызыл сияя төртбұрышты мөр қолданды.

== Атақты Жалайыр өкілдері ==
* [[Мұхали]] (1170-1223) - &quot;Джат&quot; тармағынан - [[Шыңғыс хан]]ның ең жақын серіктестерінің бірі, го-ван, әскердің сол қанатының қолбасшысы.
* Жошы-Дармала - Шыңғыс ханның әріптесі. Оның ұрпағы [[Хасан Бузург]] Жалайыр әулетінің негізін қалаушы болды.
* Бала Ноян - [[Хорезмшах мемлекеті|Хорезмшах]] [[Жалал ад-Дин]]ді қуып жетуге жіберген Шыңғыс ханның мыңбасы. [[Үндістан]]да соғысқан.
* Илюке, Қаданның ұлы - Огедейдің тәрбиешісі.
* Джат тармағындағы Мункасар-нойон - Мунке кезіндегі төрелердің ең үлкені (яргучи). Манчестің билікке көтерілуіне наразы болған Шыңғыс әулетінің бір бөлігіне қарсы сот ісін жүргізеді.

== Әміршілері ==
{| width=70% class=&quot;wikitable&quot; 
! style=&quot;background-color:#F0DC82&quot; width=9% | Атағы/Аты&lt;ref&gt;Bosworth, Clifford Edmund. ''The new Islamic dynasties: a chronological and genealogical manual.'' New Edinburgh Islamic Surveys Series; ISBN 0-7486-2137-7, 978-0-7486-2137-8&lt;/ref&gt;
! style=&quot;background-color:#F0DC82&quot; width=9% | Жеке есімі
! style=&quot;background-color:#F0DC82&quot; width=9% | Тақтағы уақыты 
|-
|align=&quot;center&quot;|''Таж-Уд-Дин'' &lt;br&gt; (Taj-ud-Din) &lt;br&gt; &lt;small&gt;تاج الدین&lt;/small&gt;
|align=&quot;center&quot;| '''[[Хасан Бұзұрг]]''' &lt;br&gt; (Hasan Buzurg)
|align=&quot;center&quot;|1336–1356
|-
|align=&quot;center&quot;| ''Мұиз-уд-Дұния уа ал-Дин'' &lt;br&gt; (Mu'izz-ud-duniya wa al-Din) &lt;br&gt; &lt;small&gt;معزالدنیا والدین &lt;/small&gt;&lt;br&gt; ''Бахадур хан'' &lt;br&gt; (Bahadur Khan) &lt;br&gt; &lt;small&gt;بهادرخان&lt;/small&gt;
|align=&quot;center&quot;| '''[[Шейх Ауайс Жалайыр]]''' &lt;br&gt; (Shaikh Awais Jalayir)
|align=&quot;center&quot;|1356–1374
|-
|align=&quot;center&quot;|''Жалал-уд-Дин'' &lt;br&gt; (Jalal-ud-Din) &lt;br&gt; &lt;small&gt; جلال الدین&lt;/small&gt;
|align=&quot;center&quot;| [[Шейх Хасан Жалайыр]] &lt;br&gt; (Shaikh Hasan Jalayir)
|align=&quot;center&quot;|1374
|-
|align=&quot;center&quot;| ''Қияс-уд-Дин'' &lt;br&gt; (Ghiyas-ud-Din) &lt;br&gt;&lt;small&gt;غیاث الدین&lt;/small&gt;
|align=&quot;center&quot;| [[Шейх Құссайын Жалайыр]] &lt;br&gt; (Shaikh Hussain Jalayir)
|align=&quot;center&quot;|1374–1382
|-
|- style=&quot;background:yellow&quot;
|align=&quot;center&quot;|
|align=&quot;center&quot;| [[Шейх Баязид Жалайыр]] &lt;br&gt; (Shaikh Bayazid Jalayir)&lt;br&gt; &lt;small&gt; Солтаниех (Soltaniyeh) қаласындағы Парсы Ирак билеушісі әрі таққа үміткер болған&lt;/small&gt;
|align=&quot;center&quot;| 1382-1384
|-
|- style=&quot;background:yellow&quot;
|align=&quot;center&quot;| ''Сұлтан'' &lt;br&gt; (Sultan) &lt;br&gt;&lt;small&gt;سلطان&lt;/small&gt;
|align=&quot;center&quot;| '''[[Сұлтан Ахмед Жалайыр]]''' &lt;br&gt; (Sultan Ahmed Jalayir) &lt;br&gt; &lt;small&gt;Бағдат билеушісі және таққа үміткер болған&lt;/small&gt;
|align=&quot;center&quot;| 1382–1410
|-
|align=&quot;center&quot;| 
|align=&quot;center&quot;| [[Шах Уалад Жалайыр]] &lt;br&gt; (Shah Walad Jalayir) &lt;br&gt; &lt;small&gt;Шах Али Жалайырдың ([[Shaikh Ali Jalayir]]) ұлы&lt;/small&gt; 
|align=&quot;center&quot;| 1410–1411
|-
|align=&quot;center&quot;|''Сұлтан'' &lt;br&gt; (Sultan) &lt;br&gt;&lt;small&gt; سلطان&lt;/small&gt;
|align=&quot;center&quot;| [[Сұлтан Мұқамет Жалайыр]] &lt;br&gt; (Sultan Muhammad Jalayir) &lt;br&gt; &lt;small&gt;[[Танду Қатұн]] (Tandu Khatun) ырқында &lt;/small&gt; 
|align=&quot;center&quot;| 1411 &lt;br&gt; (''1-ші билеу мезгілі'')
|-
|align=&quot;center&quot;|''Сұлтан'' &lt;br&gt; (Sultan) &lt;br&gt;&lt;small&gt;سلطان&lt;/small&gt;
|align=&quot;center&quot;| [[Сұлтан Ауайс Жалайыр]] &lt;br&gt; (Sultan Awais Jalayir)
|align=&quot;center&quot;| 1411-1421
|-
|align=&quot;center&quot;|''Сұлтан'' &lt;br&gt; (Sultan) &lt;br&gt;&lt;small&gt;سلطان&lt;/small&gt;
|align=&quot;center&quot;| [[Мұхаммед бин Шах Уалад Жалайыр]] &lt;br&gt; (Muhammad bin Shah Walad Jalayir)
|align=&quot;center&quot;| 1421
|-
|align=&quot;center&quot;|''Сұлтан'' &lt;br&gt; (Sultan) &lt;br&gt;&lt;small&gt;سلطان&lt;/small&gt;
|align=&quot;center&quot;| [[Сұлтан Мұқамет Жалайыр]] &lt;br&gt; (Sultan Muhammad Jalayir)
|align=&quot;center&quot;| 1421-1425 &lt;br&gt; (''2-ші билеу мезгілі'')
|-
|align=&quot;center&quot;|
|align=&quot;center&quot;| [[Хұссайын бин Ала-Ұд-Даулаһ Жалайыр]] &lt;br&gt; Hussain bin Ala-ud-Daulah Jalayir
|align=&quot;center&quot;| 1425-1432
|-
|}

==Әулет ағашы==
{{familytree/start}}
{{familytree| | | | HUS |V| DAH | | | | | | | | | | |HUS=Хұсейн Гүрхан |DAH=[[Арғұн]] (Arghun) қызы}}
{{familytree| | | | | | |!| | | | | | | | | | | | | |}}
{{familytree| | | | | | HAS |V| DEL | | | | | | | | |HAS='''[[Хасан Бұзұрг]]'''&lt;br&gt;1336–1356 |DEL=[[Ділшад Қатұн]]}}
{{familytree| | | | | | | | |!| | | | | | | | | | | |}}
{{familytree| | | | | | | | UVY | | | | | | | | | | |UVY='''[[Шейх Увайс І]]'''&lt;br&gt;1356–1374}}
{{familytree| | | | |,|-|-|-|+|-|-|-|-|-|v|-|-|-|.| |}}
{{familytree| | | | ALI | | HUS | | | | AHM | | HAS |ALI=Алишах |HUS='''Хұсайын Жалайыр I'''&lt;br&gt;1374–1382 |AHM='''[[Ахмад Жалайыр]]'''&lt;br&gt; 1383–1410 |HAS='''[[Хасан Жалайыр]]'''&lt;br&gt; 1374}}
{{familytree| | | | |!| | | |!| | | | | |!| | | | | |}}
{{familytree| | | | SHA |V| TAN | | | | ALA | | | | |SHA='''Шах Валад'''&lt;br&gt;1410–1411 |TAN=Тандура Қатұн |ALA=Ал'а од-Доулех}}
{{familytree| | |,|-|-|-|+|-|-|-|.| | | |!| | | | | |}}
{{familytree| | MAH | | UVY | | MOH | | HUS | | | | |MAH='''Махмұд'''&lt;br&gt;1411–1415 |UVY='''[[Увайс II]]'''&lt;br&gt;1415–1421 |MOH='''Мохамед'''&lt;br&gt;1421–1422 |HUS='''Хұсайын II'''&lt;br&gt;1424–1432}}
{{familytree/end}}

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Шыңғыс хан империясы}}
[[Санат:Мұсылман әулеттері]]
[[Санат:Иран тарихы]]
[[Санат:Моңғол мемлекеттері]]
[[Санат:Ирак тарихы]]</text>
      <sha1>dwml5ypk5yts6uslzmgmgprqvd5cm1k</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Үлгі:Жаңаөзен қалалық әкімдігі ауылдық округтері</title>
    <ns>10</ns>
    <id>646410</id>
    <revision>
      <id>3063279</id>
      <parentid>2802081</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T20:45:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="951" xml:space="preserve">{{Навигациялық жол
 |state = &lt;includeonly&gt;{{{state|collapsed}}}&lt;/includeonly&gt;
 |navbar = plain
 |түс         = {{түс|Қазақстан}}
 |сурет  = 
 |сурет2 = 
 |жасыру       = 
 |тақырыбы     = [[Маңғыстау облысы]] [[Жаңаөзен қалалық әкімдігі]] ауылдық округтері
 |мазмұны   = {{nobr| [[Кендірлі ауылдық әкімдігі|Кендірлі]] •}}
{{nobr| [[Қызылсай ауылдық округі (Маңғыстау облысы)|Қызылсай ]] •}} 
{{nobr| [[Рахат ауылдық әкімдігі|Рахат]] •}} 
{{nobr| [[Теңге ауылдық округі|Теңге]]}}
 }}
&lt;noinclude&gt;
[[Санат:Навигациялық үлгілер:Аудандар бойынша ауылдық округтер:Маңғыстау облысы|Жаңаөзен қалалық әкімдігі]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>bbusxffiwmt8xot80ysj2x7l64qn2gq</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Уикипедия:Жақсы мақалаға үміткерлер/Қымыз</title>
    <ns>4</ns>
    <id>670263</id>
    <revision>
      <id>3063224</id>
      <parentid>3059049</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T17:04:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ерден Карсыбеков</username>
        <id>3744</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="23432" xml:space="preserve">__NOTOC__
== [[Қымыз]] ==
=== Қолдаймын ===
&lt;s&gt;# --[[Қатысушы:Сауле.Ж|Сауле.Ж]] ([[Қатысушы талқылауы:Сауле.Ж|талқылауы]]) 15:11, 2022 ж. қаңтардың 27 (+06)&lt;/s&gt;
# {{Қолдаймын}} -- алайда әлі де толықтыратын тұстары көп деп ойлаймын. Мысалы, грамматикалық қателері бар әрі дереккөздері аз сияқты көрініп тұр. Жеке пікірім. Басқалар не дейді екен? [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]])
#:: Әрине, бұл мақала әлі толықтырылатын болады және талай рет тексерістен өтеді. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 11:47, 2021 ж. қарашаның 8 (+06)
# {{Қолдаймын}} -- Қымыз қазақтың дәстүрлі өнімі. Сондықтан қымыздың барынша насихатталғанын қалаймын. Жақсы мақалаға лайық деп есептеймін. Бірақ та мақаланы Уикипедия талаптарына сай дамыту керек. [[Қатысушы:Тұран Нұрәліұлы|Тұран Нұрәліұлы]]
#:: Керекті сілтемелер қосылды. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 10:55, 2021 ж. қарашаның 11 (+06)
# {{Қолдаймын}} -- Мен осы мақалаға дауыс беремін! [[Қатысушы:Dimash Kenesbek|Dimash Kenesbek]] ([[Қатысушы талқылауы:Dimash Kenesbek|талқылауы]]) 23:27, 2021 ж. желтоқсанның 17 (+06)
# {{Қолдаймын}} -- Мақала сапалы жазылған, бұндайды қазақ Уикипедиясында өте сирек көресің. Онымен қоса, қымыз — қазақтың дәстүрлі сусыны. Сол үшін, '''қазақ''' Уикипедиясында '''қазақтың''' дәстүрлі сусыны туралы мақала болу керек деп ойлаймын! [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 09:41, 2021 ж. желтоқсанның 19 (+06)
# {{Қолдаймын}} -- Мақала қызықты және мазмұнды. --[[Қатысушы:Don-Doka|Don-Doka]] ([[Қатысушы талқылауы:Don-Doka|талқылауы]]) 13:51, 2021 ж. желтоқсанның 19 (+06)
# {{Қолдаймын}} қазіргі мақаланың жағдайы қауымдастықтың деңгейіне сай келеді, жақсы мақала бола алады, жақсы мақала болғаннан кейін де толықтырыла береді. Бірақ бұл энциклопедия болғандықтан жыраудың жырын қосқан қаншалықты дұрыс? Орысша және моңғолшадан біраз аударатын дұниелер бар сияқты, орысшада видео бар екен соны қосып қою керек --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 20:11, 2022 ж. қаңтардың 16 (+06)
#:: Рақмет. Бір видео қосулы тұр. Ал жыраудың сөзі онсыз да негізгі мәтіннен бөлек етіп келтірілген, сондықтан энциклопедиялық стандартқа бөгет жасамас. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 19:30, 2022 ж. қаңтардың 17 (+06)
#:::@[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] мақала бейтарапталып ғылыми стилде жазылмаса дауысымды қарсы дауысқа кем дегенде нейтрал дауысқа өзгертемін. &lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 16:41, 2022 ж. қаңтардың 27 (+06)
#:::: Сүт өнімі туралы мақала неге міндетті түрде ғылыми стильде жазылуы керек? Осыны түсіндірсеңіз. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 19:53, 2022 ж. қаңтардың 27 (+06)
#:::::@[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] Уикипедия көркем сөзді сапыратын жер емес, Уикипедия энциклопедия, энцикопедия ғылыми стилде жазылуы керек. Сүт өнімі не үшін ғылыми стилде жазылмауы керек? Әрине құрамы органикалық заттардан тұра ма тұрады, қымыз ашыту кезінде химиялық проссестер жүре ме жүреді, физика заңдары орындала ма әрине, қымыздың тарихы бар ма бар. Тарих ғылымға жата ма әлбетте.  Қымыз өндіру статистикасы бар ма? Статистика қателеспесем математиканың ішіне кіреді. Тіпті қымыздың ішіндегі бактериялардың аз көптігі қымыздың тәтті ащылығын анықтайды. Қымызды дайындайтын саумалды басқа малдың сүті сияқты пысырмай бірден ішуге болатынын неге жазбасқа, тіпті саумалды шайға қосып кәдімгі сүтті шәй ішуге болатынын неге жазбасқа? &lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 21:34, 2022 ж. қаңтардың 27 (+06)
#:::::: Жалпы, мақаланың біраз бөлімдері онсыз да ғылыми стильмен жазылған болып көрінеді маған. Ал бейтараптылық жағын қазір тағы қарап шығайын. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 09:21, 2022 ж. қаңтардың 28 (+06)
# {{Қолдаймын}} -- Мақала талаптарға негізінен сай келеді.--[[Қатысушы:Alphy Haydar|Alphy Haydar]] ([[Қатысушы талқылауы:Alphy Haydar|талқылауы]]) 12:36, 2022 ж. қаңтардың 27 (+06)
# {{Қолдаймын}} -- Жақсы жазылған мақала екен. Тағы да толықтырылады деп сенемін. Басты беттегі жақсы мақаланы ауыстыру керек деп ойлаймын. [[Қатысушы:Ұлы Тұран|Ұлы Тұран]] ([[Қатысушы талқылауы:Ұлы Тұран|талқылауы]]) 00:50, 2022 ж. тамыздың 10 (+06)
# Өзім де {{қолдаймын}} --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 23:04, 2022 ж. тамыздың 22 (+06)

=== Қарсымын ===
* {{Қарсымын}} әзірше қарсымын, материал толықтыруды қажет етеді. Жазылуы қарапайым, қымыздың маңыздылығын арттыру үшін ғылыми тілдегі түсіндірме (немесе терминдер) жетіспей тұр. Мысалы, қымыздың органолептикалық, биохимиялық қасиеттері және сапасындағы морфологиялық және органикалық қасиеттері туралы ғылыми тұжырымдамалар керек-ақ. Сонымен қатар мал күтіміндегі санитарлық-зоогигиеналық нормалар жайлы мағлұмат енгізілсе, өйткені ол қымыз сапасының ең басты көрсеткіші. Кей бөлімдерге қымыздың дәмі мен күші үшін қосылатын заттар, қымыздың ашытқыларының түрлері және сабаны ыстау туралы мағлұматтар жетіспейді. Ұнтақталған қымыз өнімі туралы да мәлімет бере кеткен жөн. Материал толыққанды болуы үшін тек интернет желісіндегі сілтемелерге ғана емес ғылыми зерттеулерге (ғылыми әдебиеттерге) сүйенген жөн. Қазір қымыз қасиетіне бүкіл дүние жүзі тәнті, сондықтан іздегендер ол туралы қарапайым емес ғылыми тұрғыда жазылған толыққанды материалмен танысқандары дұрыс. [[Қатысушы талқылауы:Салиха]]--Салиха 13:24, 2022 ж. қаңтардың 25 (+06)
:: Салиха, сіз шатасып тұрсыз, мұнда біз қымыздың маңыздылығын арттырып отырған жоқпыз, сондықтан «органолептикалық» деген сөздің болмауы мақаланың сапасына әсер етпейді. Ал биохимиялық қасиеттері туралы ақпарат толып жатқан сияқты. Мал күтімі ол мүлдем басқа тақырып, керек десеңіз, ол туралы жеке мақала да жазуыңызға болады. Ғылыми әдебиеттердің мақалада келтірілгенін көре алмасаңыз, онда сөз жоқ, сіз туралы бәрі де түсінікті. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 13:39, 2022 ж. қаңтардың 25 (+06)

=== Қалыс қалдым ===
# {{Қалыс қалдым}} - себебі мақалада бейтараптық сақталмаған (''халқымыздың, Қазақтар қазымен үйлес майлы қымызды жақсы көредi''). Дереккөздер мүлдем аз, жақсы мақала таңдаулы сияқты мінсіз болмаса да содан сәл ғана төмен сатыда тұру керек (өз ойым). Мақаланы сәлде болсын дамытып, дереккөздерді толықтырса дұрыс болар еді. Әзірше лайық емес деп ойлаймын --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:55, 2021 ж. қарашаның 11 (+06)
:::Әй, сен админ ретінде бұларды неге түзетпей жүрсің? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 10:52, 2021 ж. қарашаның 11 (+06)
::::Саған кім айтты таңдаулы/жақсы мақаланы админдер түзету керек екендігін? Маған ережесін тауып беріңіз. Ұсынған адам өзі соны толық өңдеп шығу керек, қиналып жатса көмек сұрау керек қалған қатысушылардан. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:35, 2021 ж. қарашаның 12 (+06)
:::::Түсіндім, сен санаттарды бүлдірумен ғана айналысатын админ екенсің. Ондай да болады десеш. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 10:27, 2021 ж. қарашаның 12 (+06)
::::::@[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] сізге сосын бейтараптап жазып шығу керек, сосын қымызды тек қазақ емес, басқа халықтар да қырғыздар, моңғолдар да пайдаланады. &lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 20:18, 2022 ж. қаңтардың 16 (+06)
::::::: Ия, толықтырулар болады. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 19:30, 2022 ж. қаңтардың 17 (+06)
:::::: Қалыс қалдым қайтадан, себеп: 7 дереккөз аз жақсы мақала үшінде, тағы нақты дереккөздер немесе әдебиеттер қосылса мықты болар еді, мақаланың екінші сөйлемі бейтараптылық сақталмаған (мақалада қазақтың деп бір жақты көрсетілген). Сосын қазіргі жағдайы туралы жазып кетсе, қателеспесем ұнтақ түрде пайдалану жайлы. Иә, ұлттық сусын бірақ қазақтың бренді екен деп уикипедияның жақсы мақала талабына қарамай қоя берген дұрыс емес меніңше. (Kasymov)
::::::: Екі рет қалыс қалғаның біртүрлі екен. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 19:30, 2022 ж. қаңтардың 17 (+06)
# {{Қалыс қалдым}} Жана дереккөздер аз. Можно добавить статистику про производству и не только по Казахстану (https://www.fao.org/faostat/en/#data/QC -данные оон по годам, там есть кобылье молоко, может и кымыз есть. по Казахстану можешь на статгове посмотреть)--[[Қатысушы:Sibom|Sibom]] ([[Қатысушы талқылауы:Sibom|талқылауы]]) 23:23, 2021 ж. желтоқсанның 14 (+06)
::: Жаңа дереккөздер қосылды. Но указанная ссылка не отображает информацию. Кроме того, про кобылье молоко должна иметься отдельная статья. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 12:25, 2021 ж. желтоқсанның 15 (+06)
::::Мынау қарашы [[Уикипедия:Жақсы мақала критерийлері]], посмотри на других языках, на русском, на английском. Много что можно добавить, тема не раскрыта. Какое содержание алкоголя в кымызе? Сколько производится литров в Казахстане, других странах, какая доля ЛПХ. Какие есть производителе в Казахстане (добавить фото брендов). А также кымыз делают не только в Казахстане и соответствующие обычаи, традиции и прочая информация должна быть про Монголию, Россию (Башкирия, Татарстан, др области), Европа. Современные десерты в ресторанах (ен вики) Ну из свежего: немецкий патент на кымыз, а также тема кымыз и  коронавирус. [[Қатысушы:Sibom|Sibom]] ([[Қатысушы талқылауы:Sibom|талқылауы]]) 23:25, 2021 ж. желтоқсанның 20 (+06)
::::: Точно так же, как в русской статье &quot;Молоко&quot; или в английской статье &quot;Kefir&quot; нету данных о конкретных производителях этих продуктов, так же нет необходимости указывать и производителей кумыса. Этот аргумент не имеет смысла. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 16:11, 2021 ж. желтоқсанның 21 (+06)

# {{Қалыс қалдым}} Дереккөздер аз көрсетілген. Сақтар да дайындаған делінген, алайда оны қайда кім жазыпты? Ғұндар ше? Соңына дейін оқымадым, тек кіріспе бөлігін оқыдым, ары қарай тек көз жүгіртіп шықтым. Кіріспедегі мына сөйлемдер Уикипедияның бейтараптық талаптарына сай емес деп санаймын: &quot;Ол тек тағам емес, сонымен қатар халықтың қасиетін, дәулетін, салтанатын, байлығын, мырзалығын, дастарқан берекесін білдіретін ырыс белгісі. Қымыз ашыған күні қымыздың алды ауыл адамдарына беріледі.&quot; Сондай-ақ жоғарыдағы қарсы пікірлермен келісем.--&lt;font color=&quot;#009900&quot;&gt;[[Қатысушы:Мұхамеджан Амангелді|&lt;span style=&quot;font-family:Georgia;&quot;&gt;&lt;i&gt;Мұхамеджан А.А.&lt;/i&gt;&lt;/span&gt;]]&lt;/font&gt; [[Қатысушы талқылауы:Мұхамеджан Амангелді|&lt;span style=&quot;font-size:90%&quot;&gt;&lt;font color=&quot;#0000FF&quot;&gt;(талқылау)&lt;/font&gt;&lt;/span&gt;]] 20:21, 2022 ж. қаңтардың 25 (+06)
::: Өкінішке орай, Kasymov біраз дереккөздерді жойып тастапты. Сонда да, бар дереккөздердің саны тым аз емес. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 21:29, 2022 ж. қаңтардың 25 (+06)
:::: Қандай '''біраз дереккөздерді''' алып тастадым {{@|Ерден Карсыбеков}}? Өтірікші деп мені өзіңіз өтірікші болдыңыз ғой. ПС: егер осы жайлы айтып тұрсаңыз ''Қазақ совет энциклопедиясы, 7-том.'' қалай сенімді дереккөз болады, қай беттен алынғаны, авторы көрсетілмесе? Егер қырағы болсаңыз осындай дереккөз сымақтарды барлық жерден алып жатырмын --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 15:24, 2022 ж. қаңтардың 26 (+06)
::::: Kasymov, дереккөз жойғаныңды мойындауың біртүрлі екен. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 19:53, 2022 ж. қаңтардың 27 (+06)
::::::Тіпті қатысушы бетіне сілтеу де жасай алмай отырсыз, кездейсоқ көріп қалдым {{@|Ерден Карсыбеков}}. Менімен әйелдерше (өзің жазған сияқты) салғыласқанша, жоғарыда жазылған кемшіліктерді жоюға жұмсаңызды күшті. Қарсы/нейтралды дауыстар көп болған жағдайда, лайықтыға орын теппейді-ау. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 21:42, 2022 ж. қаңтардың 27 (+06)
::::::: Өй, ақымағым, саған сілтеме жасау деген мақсат болған жоқ менде. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 09:21, 2022 ж. қаңтардың 28 (+06)
** «Тарихы» бөліміндегі ақпараттың бәрі (соңғы абзацтан басқа) ''Қымыз және шұбат. Алматы: «Қайнар», 1971'' деген кітаптан алынды. Сақтар мен ғұндар туралы айтсақ... --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 09:21, 2022 ж. қаңтардың 28 (+06)

=== Қорытынды ===</text>
      <sha1>21h2rjl9kx6csx1tr52hqq7awu2vwu0</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063459</id>
      <parentid>3063224</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T11:18:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kaiyr</username>
        <id>3134</id>
      </contributor>
      <comment>/* Қолдаймын */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="23601" xml:space="preserve">__NOTOC__
== [[Қымыз]] ==
=== Қолдаймын ===
&lt;s&gt;# --[[Қатысушы:Сауле.Ж|Сауле.Ж]] ([[Қатысушы талқылауы:Сауле.Ж|талқылауы]]) 15:11, 2022 ж. қаңтардың 27 (+06)&lt;/s&gt;
# {{Қолдаймын}} -- алайда әлі де толықтыратын тұстары көп деп ойлаймын. Мысалы, грамматикалық қателері бар әрі дереккөздері аз сияқты көрініп тұр. Жеке пікірім. Басқалар не дейді екен? [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]])
#:: Әрине, бұл мақала әлі толықтырылатын болады және талай рет тексерістен өтеді. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 11:47, 2021 ж. қарашаның 8 (+06)
# {{Қолдаймын}} -- Қымыз қазақтың дәстүрлі өнімі. Сондықтан қымыздың барынша насихатталғанын қалаймын. Жақсы мақалаға лайық деп есептеймін. Бірақ та мақаланы Уикипедия талаптарына сай дамыту керек. [[Қатысушы:Тұран Нұрәліұлы|Тұран Нұрәліұлы]]
#:: Керекті сілтемелер қосылды. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 10:55, 2021 ж. қарашаның 11 (+06)
# {{Қолдаймын}} -- Мен осы мақалаға дауыс беремін! [[Қатысушы:Dimash Kenesbek|Dimash Kenesbek]] ([[Қатысушы талқылауы:Dimash Kenesbek|талқылауы]]) 23:27, 2021 ж. желтоқсанның 17 (+06)
# {{Қолдаймын}} -- Мақала сапалы жазылған, бұндайды қазақ Уикипедиясында өте сирек көресің. Онымен қоса, қымыз — қазақтың дәстүрлі сусыны. Сол үшін, '''қазақ''' Уикипедиясында '''қазақтың''' дәстүрлі сусыны туралы мақала болу керек деп ойлаймын! [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 09:41, 2021 ж. желтоқсанның 19 (+06)
# {{Қолдаймын}} -- Мақала қызықты және мазмұнды. --[[Қатысушы:Don-Doka|Don-Doka]] ([[Қатысушы талқылауы:Don-Doka|талқылауы]]) 13:51, 2021 ж. желтоқсанның 19 (+06)
# {{Қолдаймын}} қазіргі мақаланың жағдайы қауымдастықтың деңгейіне сай келеді, жақсы мақала бола алады, жақсы мақала болғаннан кейін де толықтырыла береді. Бірақ бұл энциклопедия болғандықтан жыраудың жырын қосқан қаншалықты дұрыс? Орысша және моңғолшадан біраз аударатын дұниелер бар сияқты, орысшада видео бар екен соны қосып қою керек --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 20:11, 2022 ж. қаңтардың 16 (+06)
#:: Рақмет. Бір видео қосулы тұр. Ал жыраудың сөзі онсыз да негізгі мәтіннен бөлек етіп келтірілген, сондықтан энциклопедиялық стандартқа бөгет жасамас. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 19:30, 2022 ж. қаңтардың 17 (+06)
#:::@[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] мақала бейтарапталып ғылыми стилде жазылмаса дауысымды қарсы дауысқа кем дегенде нейтрал дауысқа өзгертемін. &lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 16:41, 2022 ж. қаңтардың 27 (+06)
#:::: Сүт өнімі туралы мақала неге міндетті түрде ғылыми стильде жазылуы керек? Осыны түсіндірсеңіз. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 19:53, 2022 ж. қаңтардың 27 (+06)
#:::::@[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] Уикипедия көркем сөзді сапыратын жер емес, Уикипедия энциклопедия, энцикопедия ғылыми стилде жазылуы керек. Сүт өнімі не үшін ғылыми стилде жазылмауы керек? Әрине құрамы органикалық заттардан тұра ма тұрады, қымыз ашыту кезінде химиялық проссестер жүре ме жүреді, физика заңдары орындала ма әрине, қымыздың тарихы бар ма бар. Тарих ғылымға жата ма әлбетте.  Қымыз өндіру статистикасы бар ма? Статистика қателеспесем математиканың ішіне кіреді. Тіпті қымыздың ішіндегі бактериялардың аз көптігі қымыздың тәтті ащылығын анықтайды. Қымызды дайындайтын саумалды басқа малдың сүті сияқты пысырмай бірден ішуге болатынын неге жазбасқа, тіпті саумалды шайға қосып кәдімгі сүтті шәй ішуге болатынын неге жазбасқа? &lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 21:34, 2022 ж. қаңтардың 27 (+06)
#:::::: Жалпы, мақаланың біраз бөлімдері онсыз да ғылыми стильмен жазылған болып көрінеді маған. Ал бейтараптылық жағын қазір тағы қарап шығайын. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 09:21, 2022 ж. қаңтардың 28 (+06)
# {{Қолдаймын}} -- Мақала талаптарға негізінен сай келеді.--[[Қатысушы:Alphy Haydar|Alphy Haydar]] ([[Қатысушы талқылауы:Alphy Haydar|талқылауы]]) 12:36, 2022 ж. қаңтардың 27 (+06)
# {{Қолдаймын}} -- Жақсы жазылған мақала екен. Тағы да толықтырылады деп сенемін. Басты беттегі жақсы мақаланы ауыстыру керек деп ойлаймын. [[Қатысушы:Ұлы Тұран|Ұлы Тұран]] ([[Қатысушы талқылауы:Ұлы Тұран|талқылауы]]) 00:50, 2022 ж. тамыздың 10 (+06)
# Өзім де {{қолдаймын}} --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 23:04, 2022 ж. тамыздың 22 (+06)
# {{Қолдаймын}} --[[Қатысушы:Kaiyr|Kaiyr]] ([[Қатысушы талқылауы:Kaiyr|талқылауы]]) 17:18, 2022 ж. тамыздың 23 (+06)

=== Қарсымын ===
* {{Қарсымын}} әзірше қарсымын, материал толықтыруды қажет етеді. Жазылуы қарапайым, қымыздың маңыздылығын арттыру үшін ғылыми тілдегі түсіндірме (немесе терминдер) жетіспей тұр. Мысалы, қымыздың органолептикалық, биохимиялық қасиеттері және сапасындағы морфологиялық және органикалық қасиеттері туралы ғылыми тұжырымдамалар керек-ақ. Сонымен қатар мал күтіміндегі санитарлық-зоогигиеналық нормалар жайлы мағлұмат енгізілсе, өйткені ол қымыз сапасының ең басты көрсеткіші. Кей бөлімдерге қымыздың дәмі мен күші үшін қосылатын заттар, қымыздың ашытқыларының түрлері және сабаны ыстау туралы мағлұматтар жетіспейді. Ұнтақталған қымыз өнімі туралы да мәлімет бере кеткен жөн. Материал толыққанды болуы үшін тек интернет желісіндегі сілтемелерге ғана емес ғылыми зерттеулерге (ғылыми әдебиеттерге) сүйенген жөн. Қазір қымыз қасиетіне бүкіл дүние жүзі тәнті, сондықтан іздегендер ол туралы қарапайым емес ғылыми тұрғыда жазылған толыққанды материалмен танысқандары дұрыс. [[Қатысушы талқылауы:Салиха]]--Салиха 13:24, 2022 ж. қаңтардың 25 (+06)
:: Салиха, сіз шатасып тұрсыз, мұнда біз қымыздың маңыздылығын арттырып отырған жоқпыз, сондықтан «органолептикалық» деген сөздің болмауы мақаланың сапасына әсер етпейді. Ал биохимиялық қасиеттері туралы ақпарат толып жатқан сияқты. Мал күтімі ол мүлдем басқа тақырып, керек десеңіз, ол туралы жеке мақала да жазуыңызға болады. Ғылыми әдебиеттердің мақалада келтірілгенін көре алмасаңыз, онда сөз жоқ, сіз туралы бәрі де түсінікті. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 13:39, 2022 ж. қаңтардың 25 (+06)

=== Қалыс қалдым ===
# {{Қалыс қалдым}} - себебі мақалада бейтараптық сақталмаған (''халқымыздың, Қазақтар қазымен үйлес майлы қымызды жақсы көредi''). Дереккөздер мүлдем аз, жақсы мақала таңдаулы сияқты мінсіз болмаса да содан сәл ғана төмен сатыда тұру керек (өз ойым). Мақаланы сәлде болсын дамытып, дереккөздерді толықтырса дұрыс болар еді. Әзірше лайық емес деп ойлаймын --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:55, 2021 ж. қарашаның 11 (+06)
:::Әй, сен админ ретінде бұларды неге түзетпей жүрсің? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 10:52, 2021 ж. қарашаның 11 (+06)
::::Саған кім айтты таңдаулы/жақсы мақаланы админдер түзету керек екендігін? Маған ережесін тауып беріңіз. Ұсынған адам өзі соны толық өңдеп шығу керек, қиналып жатса көмек сұрау керек қалған қатысушылардан. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:35, 2021 ж. қарашаның 12 (+06)
:::::Түсіндім, сен санаттарды бүлдірумен ғана айналысатын админ екенсің. Ондай да болады десеш. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 10:27, 2021 ж. қарашаның 12 (+06)
::::::@[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] сізге сосын бейтараптап жазып шығу керек, сосын қымызды тек қазақ емес, басқа халықтар да қырғыздар, моңғолдар да пайдаланады. &lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 20:18, 2022 ж. қаңтардың 16 (+06)
::::::: Ия, толықтырулар болады. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 19:30, 2022 ж. қаңтардың 17 (+06)
:::::: Қалыс қалдым қайтадан, себеп: 7 дереккөз аз жақсы мақала үшінде, тағы нақты дереккөздер немесе әдебиеттер қосылса мықты болар еді, мақаланың екінші сөйлемі бейтараптылық сақталмаған (мақалада қазақтың деп бір жақты көрсетілген). Сосын қазіргі жағдайы туралы жазып кетсе, қателеспесем ұнтақ түрде пайдалану жайлы. Иә, ұлттық сусын бірақ қазақтың бренді екен деп уикипедияның жақсы мақала талабына қарамай қоя берген дұрыс емес меніңше. (Kasymov)
::::::: Екі рет қалыс қалғаның біртүрлі екен. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 19:30, 2022 ж. қаңтардың 17 (+06)
# {{Қалыс қалдым}} Жана дереккөздер аз. Можно добавить статистику про производству и не только по Казахстану (https://www.fao.org/faostat/en/#data/QC -данные оон по годам, там есть кобылье молоко, может и кымыз есть. по Казахстану можешь на статгове посмотреть)--[[Қатысушы:Sibom|Sibom]] ([[Қатысушы талқылауы:Sibom|талқылауы]]) 23:23, 2021 ж. желтоқсанның 14 (+06)
::: Жаңа дереккөздер қосылды. Но указанная ссылка не отображает информацию. Кроме того, про кобылье молоко должна иметься отдельная статья. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 12:25, 2021 ж. желтоқсанның 15 (+06)
::::Мынау қарашы [[Уикипедия:Жақсы мақала критерийлері]], посмотри на других языках, на русском, на английском. Много что можно добавить, тема не раскрыта. Какое содержание алкоголя в кымызе? Сколько производится литров в Казахстане, других странах, какая доля ЛПХ. Какие есть производителе в Казахстане (добавить фото брендов). А также кымыз делают не только в Казахстане и соответствующие обычаи, традиции и прочая информация должна быть про Монголию, Россию (Башкирия, Татарстан, др области), Европа. Современные десерты в ресторанах (ен вики) Ну из свежего: немецкий патент на кымыз, а также тема кымыз и  коронавирус. [[Қатысушы:Sibom|Sibom]] ([[Қатысушы талқылауы:Sibom|талқылауы]]) 23:25, 2021 ж. желтоқсанның 20 (+06)
::::: Точно так же, как в русской статье &quot;Молоко&quot; или в английской статье &quot;Kefir&quot; нету данных о конкретных производителях этих продуктов, так же нет необходимости указывать и производителей кумыса. Этот аргумент не имеет смысла. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 16:11, 2021 ж. желтоқсанның 21 (+06)

# {{Қалыс қалдым}} Дереккөздер аз көрсетілген. Сақтар да дайындаған делінген, алайда оны қайда кім жазыпты? Ғұндар ше? Соңына дейін оқымадым, тек кіріспе бөлігін оқыдым, ары қарай тек көз жүгіртіп шықтым. Кіріспедегі мына сөйлемдер Уикипедияның бейтараптық талаптарына сай емес деп санаймын: &quot;Ол тек тағам емес, сонымен қатар халықтың қасиетін, дәулетін, салтанатын, байлығын, мырзалығын, дастарқан берекесін білдіретін ырыс белгісі. Қымыз ашыған күні қымыздың алды ауыл адамдарына беріледі.&quot; Сондай-ақ жоғарыдағы қарсы пікірлермен келісем.--&lt;font color=&quot;#009900&quot;&gt;[[Қатысушы:Мұхамеджан Амангелді|&lt;span style=&quot;font-family:Georgia;&quot;&gt;&lt;i&gt;Мұхамеджан А.А.&lt;/i&gt;&lt;/span&gt;]]&lt;/font&gt; [[Қатысушы талқылауы:Мұхамеджан Амангелді|&lt;span style=&quot;font-size:90%&quot;&gt;&lt;font color=&quot;#0000FF&quot;&gt;(талқылау)&lt;/font&gt;&lt;/span&gt;]] 20:21, 2022 ж. қаңтардың 25 (+06)
::: Өкінішке орай, Kasymov біраз дереккөздерді жойып тастапты. Сонда да, бар дереккөздердің саны тым аз емес. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 21:29, 2022 ж. қаңтардың 25 (+06)
:::: Қандай '''біраз дереккөздерді''' алып тастадым {{@|Ерден Карсыбеков}}? Өтірікші деп мені өзіңіз өтірікші болдыңыз ғой. ПС: егер осы жайлы айтып тұрсаңыз ''Қазақ совет энциклопедиясы, 7-том.'' қалай сенімді дереккөз болады, қай беттен алынғаны, авторы көрсетілмесе? Егер қырағы болсаңыз осындай дереккөз сымақтарды барлық жерден алып жатырмын --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 15:24, 2022 ж. қаңтардың 26 (+06)
::::: Kasymov, дереккөз жойғаныңды мойындауың біртүрлі екен. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 19:53, 2022 ж. қаңтардың 27 (+06)
::::::Тіпті қатысушы бетіне сілтеу де жасай алмай отырсыз, кездейсоқ көріп қалдым {{@|Ерден Карсыбеков}}. Менімен әйелдерше (өзің жазған сияқты) салғыласқанша, жоғарыда жазылған кемшіліктерді жоюға жұмсаңызды күшті. Қарсы/нейтралды дауыстар көп болған жағдайда, лайықтыға орын теппейді-ау. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 21:42, 2022 ж. қаңтардың 27 (+06)
::::::: Өй, ақымағым, саған сілтеме жасау деген мақсат болған жоқ менде. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 09:21, 2022 ж. қаңтардың 28 (+06)
** «Тарихы» бөліміндегі ақпараттың бәрі (соңғы абзацтан басқа) ''Қымыз және шұбат. Алматы: «Қайнар», 1971'' деген кітаптан алынды. Сақтар мен ғұндар туралы айтсақ... --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 09:21, 2022 ж. қаңтардың 28 (+06)

=== Қорытынды ===</text>
      <sha1>nd45svq9f88xk9gj52y4nl5e3hon7ny</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Сарытөбе (тау, Жетісу Алатауы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>670782</id>
    <revision>
      <id>3063421</id>
      <parentid>2935141</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T10:34:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2511" xml:space="preserve">{{мағына|Сарытөбе}}
{{Тау
 |Түрі       = Тау сілемі 
 |Атауы      =  Сарытөбе 
  |Шынайы атауы  = 
 |Сурет           = 
  |Сурет өлшемі   = 
  |Сурет атауы    =  
  |lat_dir =N |lat_deg = 44|lat_min = 23|lat_sec =41 
  |lon_dir =E |lon_deg = 80|lon_min = 11|lon_sec =46 
  |region         = 
  |CoordScale     = 
 |Орналасуы       = {{KAZ}}, [[Алматы облысы]] [[Панфилов ауданы]]    
 |Тау жүйесі   = [[Жетісу Алатауы]]
 |Пайда болған кезеңі    =  
 |Аумағы          = 
  |Ұзындығы       = 2,5
  |Ені            = 1,5 
 |Ең биік шыңы    = 
  |Биіктігі       =  1657
 |Карта           = 
 |Позициялық карта 1     =  Қазақстан
  |ПозКарта 1 ені     = 
  |crosses180             = 
 |Позициялық карта 2     =  
  |ПозКарта 2 ені     = 
 |Ортаққордағы санаты   = 
}}

'''Сарытөбе''' – [[Жетісу Алатауы]]ндағы [[Тышқантау]] тауларының оңтүстік-шығыс бөлігіндегі тау. 

== Географиялық орны ==
[[Алматы облысы]] [[Панфилов ауданы]] [[Сарыбел (Жетісу облысы)|Сарыбел]] ауылының оңтүстік-шығысында 12 км жерде орналасқан.

== Жер бедері ==
Абсолюттік биіктігі 1657 м. Батыстан шығысқа қарай 2,5 км-ге созылған, енді жері 1,5 км. Беткейі тіктеу, өзен арналарымен тілімденген. Белесті қырқалардан тұрады. 

== Өсімдігі ==
Тауалдының қызғылт қоңыр топырақ жамылғысында астық тұқымдас шөптесіндермен бірге теріскен, тораңғы, т.б. өсімдіктер
өседі. Етегі мал жайылымына пайдаланылады.&lt;ref&gt; Қазақстан табиғаты:Энциклопедия / Бас ред. Б.Ө.Жақып. - Алматы:&quot; Қазақ энциклопедиясы&quot; ЖШС, 2011. Т.З. - 304 бет. ISBN 9965-893-64-0 (Т.З.), ISBN 9965-893-19-5&lt;/ref&gt; 

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Алматы облысы таулары]]
[[Санат:Жетісу Алатауы]]</text>
      <sha1>42sp6uj340xq8j1im531av6n9b63aio</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:Muzaffar Turgunov</title>
    <ns>3</ns>
    <id>682150</id>
    <revision>
      <id>3063307</id>
      <parentid>3062565</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T06:29:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Салиха</username>
        <id>17167</id>
      </contributor>
      <comment>/* Сұрағыңыз бойынша */ жаңа бөлім</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1015" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=Muzaffar Turgunov}}

-- [[Қатысушы:Erboldilyara|Сариев Ербол]] ([[Қатысушы талқылауы:Erboldilyara|талқылауы]] 19:37, 2022 ж. мамырдың 13 (+06)

== Сенімсіз өңдеме ==

Сіз өзіңіз сенімді болмай жылдың аяғына неге сызықша қойып жатырсыз? Сіздің барлық өңдемеңіз кері қайтарылды  [[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 20:46, 2022 ж. тамыздың 20 (+06)

== Сұрағыңыз бойынша ==

Қайырлы күн! Қандай көмек керек? Осы талқылау бетіңізге жазыңыз сұрақтарыңызды. Салиха 12:29, 2022 ж. тамыздың 23 (+06)</text>
      <sha1>m5q21pvccijb394mtwry71c0q73q38b</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063309</id>
      <parentid>3063307</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T06:35:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Muzaffar Turgunov</username>
        <id>120280</id>
      </contributor>
      <comment>/* Сұрақ-жауап */ жаңа бөлім</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1406" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=Muzaffar Turgunov}}

-- [[Қатысушы:Erboldilyara|Сариев Ербол]] ([[Қатысушы талқылауы:Erboldilyara|талқылауы]] 19:37, 2022 ж. мамырдың 13 (+06)

== Сенімсіз өңдеме ==

Сіз өзіңіз сенімді болмай жылдың аяғына неге сызықша қойып жатырсыз? Сіздің барлық өңдемеңіз кері қайтарылды  [[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 20:46, 2022 ж. тамыздың 20 (+06)

== Сұрағыңыз бойынша ==

Қайырлы күн! Қандай көмек керек? Осы талқылау бетіңізге жазыңыз сұрақтарыңызды. Салиха 12:29, 2022 ж. тамыздың 23 (+06)

== Сұрақ-жауап ==

Сәлеметсізбе, мүмкін болса мені еркін жаза алатын, сұрақ жауап істей алатын группаға қоса аласызба? [[Қатысушы:Muzaffar Turgunov|Muzaffar Turgunov]] ([[Қатысушы талқылауы:Muzaffar Turgunov|талқылауы]]) 12:35, 2022 ж. тамыздың 23 (+06)</text>
      <sha1>bj1c3i9u0ltc6dasrv4ya0sudcmlgpc</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Талқылау:Қазақстан ғалымдары</title>
    <ns>1</ns>
    <id>683144</id>
    <revision>
      <id>3063496</id>
      <parentid>3040902</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T11:55:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kaiyr</username>
        <id>3134</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="765" xml:space="preserve">* 10, 5, 14, 29. Барлығы 58. 29 и 91 бір адам.--[[Қатысушы:Kaiyr|Kaiyr]] ([[Қатысушы талқылауы:Kaiyr|талқылауы]]) 14:29, 2022 ж. маусымның 2 (+06)
:{{@|Kaiyr}} ''Қазақстанның Ұлттық ғылым академиясының шетелдік академиктері'' бөліміндегі кісі есімдерін қазуикидің ережесі бойынша түзетіп шығу керек  --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:09, 2022 ж. маусымның 2 (+06)</text>
      <sha1>7s1iqknq5ypflqp1oq2hmrnv4fs2j4z</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қазақстанның таратылған аудандары</title>
    <ns>0</ns>
    <id>683612</id>
    <revision>
      <id>3063142</id>
      <parentid>3060999</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T12:13:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <comment>/* Қайта аталған аудан орталықтары */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="42823" xml:space="preserve">1991 жылдың 16 желтоқсанынан бері Қазақстанның таратылған, жаңадан құрылған, атауы өзгерген аудандары мен аудан орталықтарының тізімі

== Ақмола (Целиноград) облысы ==
* [[Сілеті ауданы]] — [[Сілеті (Ақмола облысы)|Сілеті]] ауылы
** 1997 жылы [[Ерейментау ауданы]]на қосылды.&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/U970003370_ Ақмола облысының Сiлетi ауданын тарату туралы]&lt;/ref&gt;

== Ақтөбе облысы ==
* [[Ақтөбе ауданы]] — [[Ақтөбе]] қаласы
** 1997 жылы [[Ақтөбе қалалық әкімдігі]]не қосылды.&lt;ref name=&quot;Д3&quot;&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/U970003550_ Ақтөбе, Батыс Қазақстан, Қызылорда және Қостанай облыстарының әкiмшiлiк-аумақтық құрылысындағы өзгерiстер туралы]&lt;/ref&gt;
* [[Қарабұтақ ауданы|Әйтеке би ауданы]] — [[Қарабұтақ (Әйтеке би ауданы)|Қарабұтақ]] ауылы
** 1997 жылы Бөгеткөл ауданына қосылып, Бөгеткөл ауданына [[Әйтеке би ауданы|Әйтеке би]] есімі берілді.&lt;ref name=&quot;Д3&quot; /&gt;
* [[Исатай ауданы (Ақтөбе облысы)|Исатай ауданы]] — [[Ақырап]] ауылы
** 1977 жылы құрылып, 1997 жылы [[Қобда ауданы]]на қосылды.&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/U970003427_ Ақтөбе облысының Исатай ауданын тарату туралы]&lt;/ref&gt;
* [[Мұғалжар ауданы (Қазақ КСР)|Мұғалжар ауданы]] — [[Ембі]] қаласы
** 1966 жылы құрылып, 1997 жылы [[Мұғалжар ауданы|Октябрь ауданына]] қосылды.&lt;ref name=&quot;Д3&quot; /&gt;

== Алматы облысы ==
* [[Кеген ауданы]] — [[Кеген (ауыл)|Кеген]] ауылы
** 1997 жылы [[Райымбек ауданы]]на қосылып, Райымбек ауданының орталығы [[Нарынқол]]дан Кегенге көшті. 2018 жылы қалпына келтірілді.&lt;ref name=&quot;Д1&quot;&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/U970003528_ Алматы, Шығыс Қазақстан, Қарағанды және Солтүстiк Қазақстан облыстарының әкiмшiлiк-аумақтық құрылысындағы өзгерiстер туралы]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/U1800000653 Алматы облысының әкімшілік-аумақтық құрылысындағы өзгерістер туралы]&lt;/ref&gt;
* [[Күрті ауданы]] — [[Ақши (Іле ауданы)|Ақши]] ауылы
** 1997 жылы жері [[Балқаш ауданы|Балқаш]], [[Іле ауданы|Іле]], [[Жамбыл ауданы (Алматы облысы)|Жамбыл]] аудандарына берілді.&lt;ref name=&quot;Д1&quot; /&gt;
* [[Шелек ауданы]] — [[Шелек (ауыл)|Шелек]] ауылы
** 1997 жылы [[Еңбекшіқазақ ауданы|Еңбекшіқазақ]] ауданына қосылды.&lt;ref name=&quot;Д1&quot; /&gt;

== Атырау (Гурьев) облысы ==
* [[Балықшы ауданы]] — [[Балықшы кенті|Балықшы]] кенті
** 1997 жылы [[Атырау қалалық әкімдігі]]не қосылды.&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/U970003515_ Атырау облысының Балықшы ауданын тарату туралы]&lt;/ref&gt;

== Батыс Қазақстан (Орал) облысы ==
* [[Ақжайық ауданы (Қазақ КСР)|Ақжайық ауданы]] — [[Ақжайық (Батыс Қазақстан облысы)|Ақжайық]] ауылы
** 1977 жылы құрылып, 1997 жылы [[Теректі ауданы]]на қосылды.&lt;ref name=&quot;Д2&quot;&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/U970003489_ Батыс Қазақстан облысының Ақжайық және Тайпақ аудандарын тарату, Чапаев ауданын қайта атау туралы]&lt;/ref&gt;
* [[Жалпақтал ауданы]] — [[Жалпақтал]] ауылы.
** 1997 жылы [[Казталов ауданы]]на қосылды.&lt;ref name=&quot;Д3&quot; /&gt;
* [[Приурал ауданы]] — [[Дарьинское]] ауылы
** 1997 жылы [[Бәйтерек ауданы|Зеленов ауданына]] қосылды.&lt;ref name=&quot;Д3&quot; /&gt;
* [[Тайпақ ауданы]] — [[Тайпақ (Батыс Қазақстан облысы)|Тайпақ]] ауылы
** 1997 жылы [[Ақжайық ауданы|Чапаев ауданына]] қосылды.&lt;ref name=&quot;Д2&quot; /&gt;

== Жезқазған облысы ==
* [[Ақадыр ауданы]] — [[Ағадыр|Ақадыр]] кенті
** 1997 жылы [[Шет ауданы]]на қосылды.&lt;ref name=&quot;Д1&quot; /&gt;
* [[Жезді ауданы]] — [[Жезді (кент)|Жезді]] кенті
** 1997 жылы [[Ұлытау ауданы]]на қосылды.&lt;ref name=&quot;Д1&quot; /&gt;
* [[Приозерный ауданы|Тоқырауын ауданы]] — [[Шашубай|Озерный]] кенті
** 1997 жылы [[Ақтоғай ауданы (Қарағанды облысы)|Ақтоғай ауданына]] қосылды.&lt;ref name=&quot;Д1&quot; /&gt;

== Көкшетау облысы ==
*  [[Арықбалық ауданы]] — [[Арықбалық]] ауылы
** 1997 жылы [[Айыртау ауданы]]на қосылды.&lt;ref name=&quot;Д5&quot;&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/U970003482_ Көкшетау облысының әкiмшiлiк-аумақтық құрылысындағы өзгерiстер туралы]&lt;/ref&gt;
* [[Келлер ауданы]] — [[Келлеровка]] ауылы
** 1997 жылы [[Тайынша ауданы|Красноармейск ауданы]]на қосылды.&lt;ref name=&quot;Д5&quot; /&gt;
* [[Көкшетау ауданы]] — [[Көкшетау]] қаласы
** 1997 жылы [[Зеренді ауданы]]на қосылды.&lt;ref name=&quot;Д5&quot; /&gt;
* [[Ленинград ауданы]] — [[Ленинградское (Солтүстік Қазақстан облысы)|Ленинградское]] ауылы
** 1997 жылы [[Ақжар ауданы|Ленин ауданы]]на қосылды.&lt;ref name=&quot;Д5&quot; /&gt;
* [[Рузаев ауданы]] — [[Рузаевка (Солтүстік Қазақстан облысы)|Рузаевка]] ауылы
** 1997 жылы [[Ғабит Мүсірепов ауданы|Куйбышев ауданына]] қосылды.&lt;ref name=&quot;Д5&quot; /&gt;
* [[Уәлиханов ауданы (Көкшетау облысы)|Уәлиханов ауданы]] — [[Уәлиханов (Біржан сал ауданы)|Уәлиханов]] ауылы
** 1970 жылы құрылып, 1997 жылы жері Қызылту, [[Біржан сал ауданы|Еңбекшілдер]] аудандарына қосылып, Қызылту ауданына [[Уәлиханов ауданы|Уәлиханов]] есімі берілді.&lt;ref name=&quot;Д5&quot; /&gt;
* [[Чистопол ауданы|Чистополье ауданы]] — [[Чистополье (Солтүстік Қазақстан облысы)|Чистополье]] ауылы
** 1997 жылы [[Ғабит Мүсірепов ауданы|Куйбышев ауданына]] қосылды.&lt;ref name=&quot;Д5&quot; /&gt;
* [[Чкалов ауданы]] — [[Чкалово (Солтүстік Қазақстан облысы)|Чкалово]] ауылы
** 1997 жылы [[Тайынша ауданы|Красноармейск ауданы]]на қосылды.&lt;ref name=&quot;Д5&quot; /&gt;

== Қарағанды облысы ==
* [[Молодежный ауданы]] — [[Молодежный (Қарағанды облысы)|Молодежный]] кенті 
** 1997 жылы [[Осакаров ауданы]]на қосылды.&lt;ref name=&quot;Д1&quot; /&gt;
* [[Қазыбек би ауданы (Қарағанды облысы)|Қазыбек би ауданы]] — [[Егіндібұлақ (Қарағанды облысы)|Егіндібұлақ]] ауылы
** 1997 жылы [[Қарқаралы ауданы]]на қосылды.&lt;ref name=&quot;Д1&quot; /&gt;
* [[Телман ауданы|Тельман ауданы]] — [[Ғабиден Мұстафин кенті|Токаревка]] кенті
** 1997 жылы [[Бұқар жырау ауданы|Ульянов ауданына]] қосылды.&lt;ref name=&quot;Д1&quot; /&gt;
* [[Теңіз ауданы]] — [[Баршын (ауыл)|Баршын]] ауылы
** 1997 жылы [[Нұра ауданы]]на қосылды.&lt;ref name=&quot;Д1&quot; /&gt;

== Қызылорда облысы ==
* [[Сырдария ауданы (Қазақ КСР)|Сырдария ауданы]] — [[Тасбөгет]] кенті
** 1997 жылы бір бөлігі [[Қызылорда қалалық әкімдігі]]не, бір бөлігі Тереңөзек ауданына қосылып, Тереңөзек ауданы [[Сырдария ауданы]] болып қайта аталды.&lt;ref name=&quot;Д3&quot; /&gt;

== Павлодар облысы ==
* [[Ақсу ауданы (Павлодар облысы)|Ақсу ауданы]] —  [[Ақсу]] қаласы
** 1997 жылы [[Ақсу қалалық әкімдігі]]не қосылды.&lt;ref name=&quot;Д8&quot;&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/U970003490_ Павлодар облысының Ақсу және Екiбастұз аудандарын тарату туралы]&lt;/ref&gt;
* [[Екібастұз ауданы]] — [[Екібастұз]] қаласы 
** 1997 жылы [[Екібастұз қалалық әкімдігі]]не қосылды.&lt;ref name=&quot;Д8&quot; /&gt;

== Семей облысы ==
* [[Абыралы ауданы (Семей облысы)|Абыралы ауданы]] — [[Қайнар (Семей қалалық әкімдігі)|Қайнар]] ауылы
** 1997 жылы [[Семей қалалық әкімдігі]]не қосылды.&lt;ref name=&quot;Д1&quot; /&gt;
* [[Ақсуат ауданы]] — [[Ақсуат (Абай облысы)|Ақсуат]] ауылы&lt;ref name=&quot;Д11&quot;&gt;[https://akorda.kz/kz/kazakstan-respublikasynyn-akimshilik-aumaktyk-kurylysynyn-keybir-maseleleri-turaly-445742 Қазақстан Республикасының әкімшілік-аумақтық құрылысының кейбір мәселелері туралы]&lt;/ref&gt;
** 1997 жылы [[Тарбағатай ауданы]]на қосылып, Тарбағатай ауданының орталығы [[Ақжар (Шығыс Қазақстан облысы)|Ақжардан]] Ақсуатқа көшті. 2022 жылы қалпына келтірілді.&lt;ref name=&quot;Д1&quot; /&gt;
* [[Жаңасемей ауданы]] — [[Семей]] қаласы
** 1996 жылы жері [[Семей қалалық әкімдігі]], [[Бесқарағай ауданы|Бесқарағай]], [[Бородулиха ауданы|Бородулиха]] аудандарына берілді.&lt;ref name=&quot;Д4&quot;&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/U960003089_ Семей облысының Жаңасемей ауданын, Шымкент қаласындағы аудандарды тарату және Оңтүстiк Қазақстан облысының Леңгiр қаласын аудандық маңызы бар қалалардың санатына жатқызу туралы]&lt;/ref&gt;
* [[Жаңа Шүлбі ауданы]] — [[Жаңа Шүлбі]] ауылы
** 1997 жылы [[Бородулиха ауданы]]на қосылды.&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/U970003335_ Семей облысының Новошульба ауданын тарату туралы]&lt;/ref&gt;
* [[Мақаншы ауданы]] — [[Мақаншы]] ауылы
** 1997 жылы [[Үржар ауданы]]на қосылды.&lt;ref name=&quot;Д1&quot; /&gt;
* [[Таскескен ауданы]] — [[Таскескен (Абай облысы)|Таскескен]] ауылы
** 1996 жылы жері [[Аягөз ауданы|Аягөз]], [[Үржар ауданы|Үржар]] аудандарына берілді.&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/U960003164_ Семей облысының Таскескен ауданын тарату туралы]&lt;/ref&gt;
* [[Шар ауданы]] —  [[Шар (қала)|Шар]] қаласы 
** 1997 жылы [[Жарма ауданы]]на қосылды.&lt;ref name=&quot;Д1&quot; /&gt;
* [[Шұбартау ауданы]] — [[Баршатас]] ауылы
** 1997 жылы [[Аягөз ауданы]]на қосылды.&lt;ref name=&quot;Д1&quot; /&gt;

== Солтүстік Қазақстан облысы ==
* [[Возвышенка ауданы]] — [[Возвышенка (Мағжан Жұмабаев ауданы)|Возвышенка]] ауылы
** 1997 жылы [[Мағжан Жұмабаев ауданы|Булаев ауданына]] қосылды.&lt;ref name=&quot;Д1&quot; /&gt;
* [[Мәскеу ауданы]] — [[Корнеевка (Солтүстік Қазақстан облысы)|Корнеевка]] ауылы
** 1997 жылы [[Есіл ауданы (Солтүстік Қазақстан облысы)|Ленин ауданына]] қосылды.&lt;ref name=&quot;Д6&quot;&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/U970003461_ Солтүстiк Қазақстан облысының Москва және Соколов аудандарын тарату, Бескөл және Ленин аудандарын қайта атау туралы]&lt;/ref&gt;
* [[Преснов ауданы]] — [[Пресновка (Жамбыл ауданы)|Пресновка]] ауылы
** 1997 жылы [[Жамбыл ауданы (Солтүстік Қазақстан облысы)|Жамбыл ауданына]] қосылып, Жамбыл ауданының орталығы [[Благовещенка (Солтүстік Қазақстан облысы)|Благовещенкадан]] Пресновкаға көшті.&lt;ref name=&quot;Д1&quot; /&gt;
* [[Соколов ауданы]] — [[Соколовка (Қызылжар ауданы)|Соколовка]] ауылы
** 1997 жылы [[Қызылжар ауданы|Бескөл ауданына]] қосылды.&lt;ref name=&quot;Д6&quot; /&gt;

== Талдықорған облысы ==
* [[Бөрілітөбе ауданы]] — [[Лепсі (Сарқан ауданы)|Лепсі]] ауылы
** 1997 жылы жері [[Ақсу ауданы|Ақсу]], [[Қапал ауданы|Қапал]], [[Қаратал ауданы|Қаратал]], [[Сарқан ауданы|Сарқан]] аудандарына берілді.&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/U970003371_ Талдықорған облысының Бөрлiтөбе ауданын тарату туралы]&lt;/ref&gt;
* [[Гвардия ауданы]] — [[Қоғалы (Алматы облысы)|Қоғалы]] ауылы
** 1997 жылы [[Кербұлақ ауданы]]на қосылды.&lt;ref name=&quot;Д1&quot; /&gt;
* [[Қапал ауданы]] — [[Қапал (Жетісу облысы)|Қапал]] ауылы
** 1997 жылы жері [[Ақсу ауданы|Ақсу]], [[Ескелді ауданы|Талдықорған]] аудандарына берілді.&lt;ref name=&quot;Д1&quot; /&gt;
* [[Үйгентас ауданы]] — [[Қабанбай (Жетісу облысы)|Қабанбай]] ауылы
** 1997 жылы [[Алакөл ауданы]]на қосылды.&lt;ref name=&quot;Д1&quot; /&gt;

== Торғай облысы ==
* [[Амантоғай ауданы]] — [[Жалдама (ауыл)|Жалдама]] ауылы
** 1990 жылы құрылып, 1997 жылы [[Амангелді ауданы]]на қосылды.&lt;ref name=&quot;Д3&quot; /&gt;
* [[Арқалық ауданы]] —  [[Родина (Қостанай облысы)|Родина]] ауылы
** 1997 жылы [[Арқалық қалалық әкімдігі]]не қосылды.&lt;ref name=&quot;Д3&quot; /&gt;
* [[Жаңадала ауданы]] — [[Тасты-Талды]] ауылы
** 1997 жылы [[Жарқайың ауданы|Державин ауданына]] қосылды.&lt;ref name=&quot;Д7&quot;&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/U970003604_ Ақмола облысының Жаңадала және Қима аудандарын тарату туралы]&lt;/ref&gt;
* [[Қима ауданы]] — [[Жаңақима]] ауылы
** 1997 жылы [[Жақсы ауданы]]на қосылды.&lt;ref name=&quot;Д7&quot; /&gt;
* [[Октябрь ауданы (Қостанай облысы)|Октябрь ауданы]] — [[Октябрьское (Қарасу ауданы)|Октябрьское]] ауылы
** 1997 жылы [[Қарасу ауданы]]на қосылды.&lt;ref name=&quot;Д3&quot; /&gt;

== Түркістан (Шымкент, Оңтүстік Қазақстан) облысы ==
* [[Арыс ауданы]] — [[Арыс]] қаласы
** 2008 жылы [[Арыс қалалық әкімдігі]]не қосылды.
* [[Асықата ауданы]] — [[Асықата]] ауылы
** 1997 жылы [[Мақтаарал ауданы]]на қосылды.&lt;ref name=&quot;Д9&quot;&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/U970003474_ Оңтүстiк Қазақстан облысының әкiмшiлiк-аумақтық құрылысының кейбiр мәселелерi туралы]&lt;/ref&gt;
* [[Жетісай ауданы]] — [[Жетісай]] қаласы
** 1997 жылы [[Мақтаарал ауданы]]на қосылып, Мақтаарал ауданының орталығы [[Мырзакент]]тен Жетісайға көшті. 2018 жылы қалпына келтірілді.&lt;ref name=&quot;Д9&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;Д12&quot;&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/U1800000698 Оңтүстік Қазақстан облысының әкімшілік-аумақтық құрылысындағы өзгерістер туралы]&lt;/ref&gt;
* [[Келес ауданы]] — [[Абай (Келес ауданы)|Абай]] ауылы
** 1997 жылы [[Сарыағаш ауданы]]на қосылды. 2018 жылы қалпына келтірілді.&lt;ref name=&quot;Д9&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;Д12&quot; /&gt;
* [[Түркістан ауданы]] — [[Түркістан (қала)|Түркістан]] қаласы
** 1997 жылы Түркістан қалалық әкімдігіне қосылды.&lt;ref name=&quot;Д9&quot; /&gt;

== Шығыс Қазақстан облысы ==
* [[Большенарым ауданы]] — [[Үлкен Нарын|Большенарым]] ауылы
** 1997 жылы [[Катонқарағай ауданы]]на қосылып, Катонқарағай ауданының орталығы [[Катонқарағай]]дан Большенарымға көшті.&lt;ref name=&quot;Д1&quot; /&gt;
* [[Марқакөл ауданы]] — [[Марқакөл (ауыл)|Алексеевка]] ауылы
** 1997 жылы [[Күршім ауданы]]на қосылды.&lt;ref name=&quot;Д1&quot; /&gt;
* [[Самар ауданы]] — [[Самар (ауыл)|Самар]] ауылы
** 1997 жылы [[Көкпекті ауданы]]на қосылды. 2022 жылы қалпына келтірілді.&lt;ref name=&quot;Д1&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;Д11&quot; /&gt;
* [[Таврия ауданы]] — [[Таврическое (Шығыс Қазақстан облысы)|Таврическое]] ауылы
** 1997 жылы [[Ұлан ауданы]]на қосылды.&lt;ref name=&quot;Д1&quot; /&gt;

== Қалалық аудандар ==
=== [[Ақтөбе]] ===
* Пролетар ауданы (1988 жыл)
* Фрунзе ауданы (1988 жыл)

=== [[Алматы]] ===
* Алатау ауданы (1997 жыл)&lt;ref name=&quot;Д10&quot;&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/U970003342_ Алматы қаласының Алатау мен Мәскеу аудандарын тарату туралы]&lt;/ref&gt;
* Мәскеу ауданы (1997 жыл)&lt;ref name=&quot;Д10&quot; /&gt;

=== [[Қарағанды]] ===
* Железнодорожный ауданы (1997 жыл)
** [[Әлихан Бөкейхан ауданы|Октябрь ауданына]] қосылды
* Киров ауданы (1997 жыл)
** [[Әлихан Бөкейхан ауданы|Октябрь ауданына]] қосылды&lt;ref name=&quot;Д1&quot; /&gt;
* Ленин ауданы (1997 жыл)
** [[Қазыбек би ауданы (Қарағанды)|Совет ауданына]] қосылды&lt;ref name=&quot;Д1&quot; /&gt;

=== [[Өскемен]] ===
* Левобережный ауданы
* Октябрь ауданы
* Үлбі ауданы

=== [[Павлодар]] ===
* Ильич ауданы (1999 жыл)
* Индустриальный ауданы (1999 жыл)

=== [[Семей]] ===
* Әуезов ауданы (1994 жыл)
* Ленин ауданы (1994 жыл)

=== [[Тараз]] (Жамбыл) ===
* Заводской ауданы
* Центральный ауданы

=== [[Шымкент]] ===
* Абай ауданы (1996 жыл)&lt;ref name=&quot;Д4&quot; /&gt;
** 2004 жылы қайтадан құрылды

== Жаңадан құрылған аудандар ==
* [[Түпқараған ауданы]] — [[Форт-Шевченко]] қаласы
** 1992 жылы [[Форт-Шевченко қалалық әкімдігі]] аумағынан құрылды.
* [[Мұнайлы ауданы]] — [[Маңғыстау (ауыл)|Маңғыстау]] ауылы
** 2007 жылы құрылды.
* [[Алатау ауданы]] ([[Алматы]])
** 2008 жылы құрылды.
* [[Есіл ауданы (Нұр-Сұлтан)|Есіл ауданы]] ([[Нұр-Сұлтан]])
** 2008 жылы құрылды.
* [[Наурызбай ауданы]] ([[Алматы]])
** 2014 жылы құрылды.
* [[Қаратау ауданы]] ([[Шымкент]])
** 2014 жылы құрылды.
* [[Алматы ауданы (Ақтөбе қаласы)|Алматы ауданы]] ([[Ақтөбе]])
** 2018 жылы құрылды.
* [[Астана ауданы]] ([[Ақтөбе]])
** 2018 жылы құрылды.
* [[Байқоңыр ауданы]] ([[Нұр-Сұлтан]])
** 2018 жылы құрылды.
* [[Сауран ауданы]] — [[Шорнақ]] ауылы
** 2021 жылы құрылды.
* [[Тұран ауданы]] ([[Шымкент]])
** 2022 жылы құрылды.

== Қайта аталған аудандар ==
# Қызылқұм ауданы — [[Отырар ауданы]] (1991 жыл)
# Леңгір ауданы — [[Төле би ауданы]] (1991 жыл)
# Обаған ауданы — [[Алтынсарин ауданы]] (1991 жыл)
# Ермак ауданы — [[Ақсу ауданы]] (1992 жыл)
# Жымпиты ауданы — [[Сырым ауданы]] (1992 жыл)&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/rus/docs/P920001700_ О переименовании Джамбейтинского района Западно-Казахстанской области в Сырымский район]&lt;/ref&gt;
# Андреев ауданы — [[Үйгентас ауданы]] (1993 жыл)&lt;ref name=&quot;Д14&quot;&gt;[https://adilet.zan.kz/rus/docs/P930004000_ Об упоpядочении тpанскрибиpования на pусском языке казахских топонимов, наименовании и пеpеименовании отдельных администpативно-теppитоpиальных единиц Республики Казахстан]&lt;/ref&gt;
# Боровской ауданы — [[Меңдіқара ауданы]] (1993 жыл)&lt;ref name=&quot;Д14&quot; /&gt;
# Бөген ауданы — [[Ордабасы ауданы]] (1993 жыл)&lt;ref name=&quot;Д14&quot; /&gt;
# Володар ауданы — [[Айыртау ауданы]] (1993 жыл)&lt;ref name=&quot;Д14&quot; /&gt;
# Дзержинский ауданы — [[Әл-Фараби ауданы]] (1993 жыл)&lt;ref name=&quot;Д14&quot; /&gt;
# Егіндібұлақ ауданы — [[Қазыбек би ауданы (Қарағанды облысы)|Қазыбек би ауданы]] (1993 жыл)&lt;ref name=&quot;Д14&quot; /&gt;
# Ембі ауданы — [[Жылыой ауданы]] (1993 жыл)&lt;ref name=&quot;Д15&quot;&gt;[https://adilet.zan.kz/rus/docs/P930007000_ Об упоpядочении тpанскрибиpования на pусском языке казахских топонимов, наименовании и пеpеименовании отдельных администpативно-теppитоpиальных единиц Республики Казахстан]&lt;/ref&gt;
# Ералиев ауданы — [[Қарақия ауданы]] (1993 жыл)&lt;ref name=&quot;Д14&quot; /&gt;
# Каменка ауданы — [[Тасқала ауданы]] (1993 жыл)&lt;ref name=&quot;Д15&quot; /&gt;
# Киров ауданы (бұр. Талдықорған облысы) — [[Көксу ауданы]] (1993 жыл)&lt;ref name=&quot;Д14&quot; /&gt;
# Комсомол ауданы (Ақтөбе облысы) — Бөгеткөл ауданы (1993 жыл)&lt;ref name=&quot;Д15&quot; /&gt;
# Краснокутск ауданы — [[Ақтоғай ауданы (Павлодар облысы)|Ақтоғай ауданы]] (1993 жыл)&lt;ref name=&quot;Д14&quot; /&gt;
# Қарабұтақ ауданы — [[Қарабұтақ ауданы|Әйтеке би ауданы]] (1993 жыл)&lt;ref name=&quot;Д14&quot; /&gt;
# Ленин ауданы (Түркістан облысы) — [[Қазығұрт ауданы]] (1993 жыл)&lt;ref name=&quot;Д14&quot; /&gt;
# Нарынқол ауданы — [[Райымбек ауданы]] (1993 жыл)&lt;ref name=&quot;Д14&quot; /&gt;
# Новороссийск ауданы — [[Хромтау ауданы]] (1993 жыл)&lt;ref name=&quot;Д14&quot; /&gt;
# Приозёрный ауданы — [[Приозерный ауданы|Тоқырауын ауданы]] (1993 жыл)&lt;ref name=&quot;Д14&quot; /&gt;
# Теңіз ауданы — [[Құрманғазы ауданы]] (1993 жыл)&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/rus/docs/P930006000_ О пеpеименовании Денгизского pайона Атыpауской области]&lt;/ref&gt;
# Фурманов ауданы — [[Жалпақтал ауданы]] (1993 жыл)&lt;ref name=&quot;Д16&quot;&gt;[https://adilet.zan.kz/rus/docs/P930001000_ О пеpеименовании отдельных администpативно-теppитоpиальных единиц Республики Казахстан]&lt;/ref&gt;
# Ленин ауданы (Алматы қаласы) — [[Жетісу ауданы]] (1995 жыл)
# Октябрь ауданы (Алматы қаласы) — [[Түрксіб ауданы]] (1995 жыл)
# Свердлов ауданы — [[Байзақ ауданы]] (1995 жыл)&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/U950002696_ Жамбыл облысындағы Свердлов ауданының атын өзгерту туралы]&lt;/ref&gt;
# Совет ауданы (Алматы қаласы) — [[Алмалы ауданы]] (1995 жыл)
# Фрунзе ауданы — [[Медеу ауданы]] (1995 жыл)
# Алғабас ауданы — [[Бәйдібек ауданы]] (1996 жыл)&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/U960003149_ Оңтүстiк Қазақстан облысы Алғабас ауданының атын өзгерту туралы]&lt;/ref&gt;
# Киров ауданы (Түркістан облысы) — [[Асықата ауданы]] (1996 жыл)
# Алексеев ауданы — [[Ақкөл ауданы]] (1997 жыл)&lt;ref name=&quot;Д13&quot;&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/U970003759_ Ақмола облысындағы жекелеген әкiмшiлiк-аумақтық бiрлiктердi қайта атау және олардың транскрипцияларын өзгерту туралы]&lt;/ref&gt;
# Балкашин ауданы — [[Сандықтау ауданы]] (1997 жыл)&lt;ref name=&quot;Д13&quot; /&gt;
# Бескөл ауданы — [[Қызылжар ауданы]] (1997 жыл)&lt;ref name=&quot;Д6&quot; /&gt;
# Бөгеткөл ауданы — [[Әйтеке би ауданы]] (1997 жыл)&lt;ref name=&quot;Д3&quot; /&gt;
# Вишнёв ауданы — [[Аршалы ауданы]] (1997 жыл)&lt;ref name=&quot;Д13&quot; /&gt;
# Державин ауданы — [[Жарқайың ауданы]] (1997 жыл)&lt;ref name=&quot;Д13&quot; /&gt;
# Калинин ауданы — [[Бостандық ауданы (Алматы)|Бостандық ауданы]] (1997 жыл)
# Камышный ауданы — [[Қамысты ауданы]] (1997 жыл)&lt;ref name=&quot;Д3&quot; /&gt;
# Комсомол ауданы (Қостанай облысы) — [[Қарабалық ауданы]] (1997 жыл)&lt;ref name=&quot;Д3&quot; /&gt;
# Красноармейск ауданы — [[Тайынша ауданы]] (1997 жыл)&lt;ref name=&quot;Д5&quot; /&gt;
# Краснознамен ауданы — [[Егіндікөл ауданы]] (1997 жыл)&lt;ref name=&quot;Д13&quot; /&gt;
# Куйбышев ауданы — Целинный ауданы (1997 жыл)&lt;ref name=&quot;Д5&quot; /&gt;
# Қызылту ауданы — [[Уәлиханов ауданы]] (1997 жыл)&lt;ref name=&quot;Д5&quot; /&gt;
# Ленин ауданы (бұр. Көкшетау облысы) — [[Ақжар ауданы]] (1997 жыл)&lt;ref name=&quot;Д5&quot; /&gt;
# Ленин ауданы (Солтүстік Қазақстан облысы) — [[Есіл ауданы (Солтүстік Қазақстан облысы)|Есіл ауданы]] (1997 жыл)&lt;ref name=&quot;Д6&quot; /&gt;
# Ленин ауданы (Ақтөбе облысы) — [[Қарғалы ауданы]] (1997 жыл)&lt;ref name=&quot;Д3&quot; /&gt;
# Ленин ауданы (Қостанай облысы) — [[Ұзынкөл ауданы]] (1997 жыл)&lt;ref name=&quot;Д3&quot; /&gt;
# Макин ауданы — [[Бұланды ауданы]] (1997 жыл)&lt;ref name=&quot;Д13&quot; /&gt;
# Мичурин ауданы — [[Абай ауданы (Қарағанды облысы)|Абай ауданы]] (1997 жыл)&lt;ref name=&quot;Д1&quot; /&gt;
# Октябрь ауданы (Ақтөбе облысы) — [[Мұғалжар ауданы]] (1997 жыл)&lt;ref name=&quot;Д3&quot; /&gt;
# Орджоникидзе ауданы — [[Денисов ауданы]] (1997 жыл)&lt;ref name=&quot;Д3&quot; /&gt;
# Семиозёрный ауданы — [[Әулиекөл ауданы]] (1997 жыл)&lt;ref name=&quot;Д3&quot; /&gt;
# Тереңөзек ауданы — [[Сырдария ауданы (Қызылорда облысы)|Сырдария ауданы]] (1997 жыл)&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/U970003627_ Қызылорда облысының Тереңөзек ауданын қайта атау туралы]&lt;/ref&gt;
# Ульянов ауданы — [[Бұқар жырау ауданы]] (1997 жыл)&lt;ref name=&quot;Д1&quot; /&gt;
# Урицкий ауданы — [[Сарыкөл ауданы]] (1997 жыл)&lt;ref name=&quot;Д3&quot; /&gt;
# Чапаев ауданы — [[Ақжайық ауданы]] (1997 жыл)&lt;ref name=&quot;Д2&quot; /&gt;
# Қаскелең ауданы — [[Қарасай ауданы]] (1998 жыл)&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/U980004053_ Алматы облысының Қаскелең ауданын қайта атау туралы]&lt;/ref&gt;
# Ленин ауданы (Нұр-Сұлтан қаласы) — [[Алматы ауданы (Нұр-Сұлтан қаласы)|Алматы ауданы]] (1998 жыл)
# Совет ауданы (Нұр-Сұлтан қаласы) — [[Сарыарқа ауданы]] (1998 жыл)
# Луговой ауданы — [[Тұрар Рысқұлов ауданы]] (1999 жыл)&lt;ref name=&quot;Д17&quot;&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/U990000082_ Жамбыл және Солтүстік Қазақстан облыстарындағы жекелеген әкімшілік-аумақтық бірлік атауларын қайта атау және Актюбинск қаласы атауының транскрипциясын өзгерту туралы]&lt;/ref&gt;
# Сергеев ауданы — [[Шал ақын ауданы]] (1999 жыл)&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/V99S000058_ Солтүстік Қазақстан облысының Сергеев ауданын Шал ақын ауданы деп қайта атау туралы]&lt;/ref&gt;
# Совет ауданы (Солтүстік Қазақстан облысы) — [[Аққайың ауданы]] (1999 жыл)&lt;ref name=&quot;Д17&quot; /&gt;
# Булаев ауданы — [[Мағжан Жұмабаев ауданы]] (2000 жыл)&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/V00S000156_ Булаев ауданын Мағжан Жұмабаев ауданы деп қайта атау туралы]&lt;/ref&gt;
# Орда ауданы — [[Бөкей ордасы ауданы]] (2000 жыл)&lt;ref name=&quot;Д18&quot;&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/U000000356_ Ақтөбе, Алматы және Батыс Қазақстан облыстарының жекелеген әкімшілік-аумақтық бірліктерінің атауларын қайта атау және транскрипцияларын өзгерту туралы]&lt;/ref&gt;
# Талдықорған ауданы — [[Ескелді ауданы]] (2000 жыл)&lt;ref name=&quot;Д18&quot; /&gt;
# Совет ауданы (Қарағанды қаласы) — [[Қазыбек би ауданы (Қарағанды)|Қазыбек би ауданы]] (2001 жыл)
# Целинный ауданы — [[Ғабит Мүсірепов ауданы]] (2002 жыл)&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/U020000890_ Солтүстік Қазақстан облысының Целинный ауданын қайта атау туралы]&lt;/ref&gt;
# Щучье ауданы — [[Бурабай ауданы]] (2009 жыл)&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/U090000862_ Ақмола облысының Щучье ауданын қайта атау туралы]&lt;/ref&gt;
# Еңбекшілдер ауданы — [[Біржан сал ауданы]] (2017 жыл)&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/U1700000605 Ақмола облысының Еңбекшілдер ауданын қайта атау туралы]&lt;/ref&gt;
# Қашыр ауданы — [[Тереңкөл ауданы]] (2018 жыл)&lt;ref name=&quot;Д19&quot;&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/U1800000724 Павлодар облысының Качир, Лебяжі аудандарын қайта атау туралы]&lt;/ref&gt;
# Лебяжі ауданы — [[Аққулы ауданы]] (2018 жыл)&lt;ref name=&quot;Д19&quot; /&gt;
# Зелёнов ауданы — [[Бәйтерек ауданы]] (2019 жыл)&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/U1800000820 Батыс Қазақстан облысының Зеленов ауданын қайта атау туралы]&lt;/ref&gt;
# Зырян ауданы — [[Алтай ауданы]] (2019 жыл)&lt;ref name=&quot;Д20&quot;&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/U1800000821 Шығыс Қазақстан облысының Зырян ауданын және Зырян қаласын Шығыс Қазақстан облысының Алтай ауданы және Алтай қаласы деп қайта атау туралы]&lt;/ref&gt;
# Таран ауданы — [[Бейімбет Майлин ауданы]] (2019 жыл)&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/U190000029U Қостанай облысының Таран ауданын қайта атау туралы]&lt;/ref&gt;
# Октябрь ауданы (Қарағанды қаласы) — [[Әлихан Бөкейхан ауданы]] (2021 жыл)&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/V21K0026419 Қарағанды облысының Қарағанды және Балқаш қалаларының кейбір құрамдас бөліктерін қайта атау туралы]&lt;/ref&gt;

== Қайта аталған аудан орталықтары ==
# Белые Воды ауылы — [[Ақсукент]] ауылы (1990)
# Алексеевка ауылы — Теректі ауылы (1992)
# Андреевка ауылы — [[Қабанбай (Жетісу облысы)|Қабанбай]] ауылы (1992)
# Белогорье ауылы — [[Көктөбе (Май ауданы)|Көктөбе]] ауылы (1992)
# Бурное ауылы — [[Бауыржан Момышұлы ауылы|Бауыржан Момышұлы]] ауылы (1992)
# Луговое ауылы — [[Құлан (Жамбыл облысы)|Құлан]] ауылы (1992)
# Михайловка ауылы — [[Сарыкемер]] ауылы (1992)
# Новотроицкое ауылы — [[Төле би (Жамбыл облысы)|Төле би]] ауылы (1992)
# Байқадам ауылы — [[Саудакент]] ауылы (1993)&lt;ref name=&quot;Д15&quot; /&gt; ([[Сарысу ауданы]]ның 1997 жылға дейінгі орталығы)
# Ванновка ауылы — [[Тұрар Рысқұлов ауылы (Түркістан облысы)|Тұрар Рысқұлов]] ауылы (1993)&lt;ref name=&quot;Д15&quot; /&gt;
# Ералиев кенті — [[Құрық (ауыл)|Құрық]] кенті (1993)&lt;ref name=&quot;Д14&quot; /&gt;
# Ермак қаласы — [[Ақсу]] қаласы (1993)&lt;ref name=&quot;Д14&quot; /&gt;
# Калмыково ауылы — [[Тайпақ (Батыс Қазақстан облысы)|Тайпақ]] ауылы (1993)&lt;ref name=&quot;Д15&quot; /&gt;
# Краснокутск ауылы — [[Ақтоғай ауданы (Павлодар облысы)|Ақтоғай]] ауылы (1993)&lt;ref name=&quot;Д15&quot; /&gt;
# Ленинское ауылы (Түркістан облысы) — [[Қазығұрт]] ауылы (1993)&lt;ref name=&quot;Д15&quot; /&gt;
# Фурманово ауылы — [[Жалпақтал]] ауылы (1993)&lt;ref name=&quot;Д16&quot; /&gt;
# Кировский кенті (Түркістан облысы) — [[Асықата]] кенті (1994)
# Георгиевка ауылы (Жамбыл облысы) — [[Қордай]] ауылы (1995)
# Славянка кенті — [[Мырзакент]] кенті (1995)
# Лебяжье ауылы — Аққу ауылы (1996)
# Новоказалинск кенті — [[Әйтеке би кенті|Әйтеке би кент]]&lt;nowiki/&gt;і (1996)
# Алексеевка қаласы — [[Ақкөл (қала)|Ақкөл]] қаласы (1997)
# Володарское ауылы — [[Саумалкөл (Володар ауылдық округі)|Саумалкөл]] ауылы (1997)
# Камышное ауылы — [[Қамысты (Қостанай облысы)|Қамысты]] ауылы (1997)
# Комсомолец кенті — [[Қарабалық (кент)|Қарабалық]] кенті (1997)
# Красноармейск қаласы — [[Тайынша]] қаласы (1997)
# Қызылту ауылы — [[Кішкенекөл]] ауылы (1997)
# Ленинское ауылы (Қостанай облысы) — [[Ұзынкөл (Қостанай облысы)|Ұзынкөл]] ауылы (1997)
# Никитинка ауылы — [[Бозанбай]] ауылы (1997) ([[Ұлан ауданы]]ның 1997 жылға дейінгі орталығы)
# Новоалексеевка ауылы — [[Қобда (ауыл)|Қобда]] ауылы (1997)
# Октябрьск қаласы — [[Қандыағаш]] қаласы (1997)&lt;ref name=&quot;Д3&quot; /&gt;
# Орджоникидзе ауылы — [[Денисовка (Қостанай облысы)|Денисовка]] ауылы (1997)
# Семиозёрное ауылы — [[Әулиекөл]] ауылы (1997)
# Ульяновский кенті — [[Ботақара (кент, Ботақара кенттік әкімдігі)|Ботақара]] кенті (1997)
# Урицкий кенті — [[Сарыкөл (Сарыкөл ауданы)|Сарыкөл]] кенті (1997)
# Фурмановка ауылы — [[Мойынқұм (Мойынқұм ауданы)|Мойынқұм]] ауылы (1997)
# Вишнёвка кенті — [[Аршалы (Ақмола облысы)|Аршалы]] кенті (1998)
# Кировский кенті (Алматы облысы) — [[Балпық би (ауыл)|Балпық би]] кенті (1998)
# Докучаевка ауылы — [[Қарамеңді]] ауылы (1999)
# Краснознаменское ауылы — [[Егіндікөл (Ақмола облысы)|Егіндікөл]] ауылы (1999)
# Энергетический кенті — [[Өтеген батыр]] кенті (1999)
# Куйбышевский кенті — [[Новоишим]]ский кенті (2000)
# Токаревка кенті — [[Ғабиден Мұстафин кенті|Ғабиден Мұстафин]] кенті (2002)
# Байғанин ауылы — [[Қарауылкелді (ауыл)|Қарауылкелді]] ауылы (2006)
# Озёрный кенті — [[Шашубай]] кенті (2006)
# Большая Владимировка ауылы — [[Бесқарағай (Абай облысы)|Бесқарағай]] ауылы (2007)
# Георгиевка ауылы (Абай облысы) — [[Қалбатау]] ауылы (2007)
# Малиновка ауылы — [[Ақмол]] ауылы (2007)
# Качиры ауылы — [[Тереңкөл (Тереңкөл ауданы)|Тереңкөл]] ауылы (2008)
# Большенарымское ауылы — [[Үлкен Нарын]] ауылы (2009)
# Молодёжный кенті — [[Қасым Қайсенов кенті|Қасым Қайсенов]] кенті (2011)
# Теректі ауылы — [[Марқакөл (ауыл)|Марқакөл]] ауылы (2016)
# Киевка кенті — [[Нұра (Нұра ауданы)|Нұра]] кенті (2017)
# Аққу ауылы — [[Аққулы (ауыл)|Аққулы]] ауылы (2018)
# Ганюшкино ауылы — [[Құрманғазы (Құрманғазы ауданы)|Құрманғазы]] ауылы (2018)
# Тарановское ауылы — [[Әйет (Бейімбет Майлин ауданы)|Әйет]] ауылы (2018)
# Зыряновск қаласы — [[Алтай (қала)|Алтай]] қаласы (2019)&lt;ref name=&quot;Д20&quot; /&gt;
# Каменка ауылы — [[Тасқала (Батыс Қазақстан облысы)|Тасқала]] ауылы (2019)
# Атасу кенті — [[Жаңаарқа]] кенті (2020)
# Затобольск кенті — [[Тобыл (қала)|Тобыл]] қаласы (2020)
# Комсомольское ауылы — [[Темірбек Жүргенов ауылы (Ақтөбе облысы)|Темірбек Жүргенов]] ауылы (2020)
# Фёдоровка ауылы — [[Теректі (Батыс Қазақстан облысы)|Теректі]] ауылы (2022)

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Қазақстан аудандары]]
[[Санат:Қазақстанның таратылған аудандары]]</text>
      <sha1>7sd0pnu8zifj0giu1binblckxjdwewa</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Жантау ауданы (Астрахан облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>683979</id>
    <revision>
      <id>3063205</id>
      <parentid>3062917</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T15:16:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Орел Карл</username>
        <id>81620</id>
      </contributor>
      <comment>/* Әкімшілік бөлінісі */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="15482" xml:space="preserve">{{Әкімшілік бірлік
 |Түс1            = {{түс|Ресей}}
 |Қазақша атауы   = Жантау ауданы
 |Шынайы атауы    = {{lang-ru|Енотаевский район}}
 |Суреті          = Nikolskoye Yenot distr 1.jpg
 |Сурет атауы     = 
 |Елтаңба         = RUS Енотаевский район COA.gif
 |Ту              = RUS Енотаевский район flag.gif 
 |Елтаңбаның ені  = 
 |Тудың ені       = 
 |Елтаңбаның аты  = 
 |Тудың аты       = 
 |Ел              = Ресей
  |lat_dir = N|lat_deg = 47|lat_min = 14|lat_sec = 00
  |lon_dir = E|lon_deg = 46|lon_min = 51|lon_sec = 00
  |region         = 
  |type           = 
  |деңгей         = 
  |CoordScale     =  
 |Әнұраны         = 
 |Статусы         = 
 |Кіреді          = Астрахан облысы
  |Әкімшілік құрылыстың түрі       =
 |Кіреді1         = 
  |Әкімшілік құрылыстың түрі1      =
 |Кіреді2         = 
  |Әкімшілік құрылыстың түрі2      =
 |Енеді           = 14 муниципалды құрылым
  |Төменгі әкімшілік құрылыстың түрі   =
 |Астанасы        = [[Жантау (Астрахан облысы)|Жантау]] ауылы
  |Астана түрі    = Әкімш. орт.
 |Ірі қаласы      = 
 |Ірі қалалары    = 
 |Құрылды         = [[1925 жыл|1925]]
 |Таратылған уақыты      = 
 |Басшысы                = Левшин Сергей Анатольевич
  |Басшының түрі         = Әкімшілік басшысы
 |Басшысы2               = 
  |Басшының түрі2        = 
 |ЖІӨ                    = 
  |ЖІӨ жылы              = 
  |Жан басына шаққанда ЖІӨ       =
  |ЖІӨ бойынша орны              = 
  |Жан басына шаққанда ЖІӨ орны  = 
 |Тілі                           = 
 |Тілдері                        = 
 |Тұрғыны                        = {{құлдырау}} 24 604
  |Санақ жылы                    = 2021
  |Пайызы                        = 2,49
  |Халық саны бойынша орны       = 12
  |Тығыздығы                     = 3,91
  |Тығыздығы бойынша орны        = 
  |Ұлттық құрамы                 = [[Орыстар|орыстар]], [[Қазақтар|қазақтар]], [[Шешендер|шешендер]]
  |Конфессиялық құрамы           = 
 |Жер аумағы                     = 6296,80
  |Жер аумағының пайызы          = 
  |Жер аумағы бойынша орны       = 3
 |Максималды биіктігі            = 
 |Орташа биіктігі                = 
 |Минималды биіктігі             = 
 |Карта                          = Astrakhanskaya oblast Enotaevskiy rayon.png
  |Карта ені                     = 280px
 |Әкімшілік бірліктің картасы    = 
  |Әкімшілік бірлік картасының ені  = 
 |Уақыт белдеуі                  = 
 |Аббревиатура                   = 
 |ISO                            = 
 |Сандық идентификаторы          = 
  |Идентификатор түрі            = 
 |Сандық идентификаторы2         = 
  |Идентификатор түрі2           = 
 |Сандық идентификаторы3         = 
  |Идентификатор түрі3           = 
 |FIPS                           = 
 |Телефон коды                   = 85143
 |Пошта индекстері               = 
 |Интернет-үйшігі                = 
 |Автомобиль коды                = 
 |Сайты                          = https://enotaevka.astrobl.ru/
  |Сайт тілі                     = ru
 |Commons санаты                 = Yenotayevsky District
 |Кірістірме                     = 
 |Түсініктемелер                 = 
}}
'''Жантау ауданы''' ({{lang-ru|Енотаевский район}}) — [[Ресей|Ресейдің]] [[Астрахан облысы|Астрахан облысындағы]] әкімшілік-аумақтық бірлігі (аудан) және муниципалды құрылымы (муниципалды аймақ).

Әкімшілік орталығы — [[Жантау (Астрахан облысы)|Жантау]] ауылы.

== Географиясы ==
Жантау ауданы батыста [[Қалмақстан|Қалмақстан Республикасымен]] шектесіп, онымен 2 бөлікке бөлінеді (Саған Аман ауылының аумағы).

Аудан солтүстігінде [[Ақтөбе ауданы (Астрахан облысы)|Ақтөбе]] және [[Черноярск ауданы|Черноярск]] аудандарымен, шығысында [[Қарабайлы ауданы|Қарабайлы]], оңтүстігінде [[Нариман (Астрахан облысы)|Нариман]] аудандарымен шектеседі.

== Тарихы ==
1925 жылы [[Жантау уезі|Жантау уезінің]] болыстарынан – толығымен Жантау және Копановск, ішінара Владимировск және Ивановск болыстарынан Жантау ауданы құрылды. 1928 жылы маусымда аудан ірілендіріліп, (оған Замянов ауданының аумағы қосылды) [[Төменгі Еділ өлкесі]] [[Астрахан округі|Астрахан округінің]] құрамына кірді. 1930 жылы 30 шілдеде КСРО-ның көптеген басқа округтары сияқты Астрахан округі де таратылды. Оның аудандары Төменгі Еділ өлкесінің тікелей бағыныстылығына берілді. 1934 жылдың 10 қаңтарынан бастап Жантау ауданы [[Сталинград өлкесі|Сталинград өлкесінің]], 1936 жылдың 5 желтоқсанынан бастап — [[Волгоград облысы|Сталинград облысының]] құрамына кірді. 1937 жылы 16 шілдеде Сталинград облысының құрамында Астрахан ауданы қайта құрылып, Жантау ауданы оған кіргізілді.

1943 жылы 27 желтоқсанда Жантау ауданы жаңадан құрылған [[Астрахан облысы|Астрахан облысының]] құрамына енді. 1944 жылы 25 мамырда Жантау ауданы аумағының бір бөлігі жаңа [[Никол ауданы|Никол ауданына]] берілді. 1957 жылы 25 сәуірде аудан құрамына таратылған Никол ауданы енді.

2006 жылдың 1 қаңтарынан бастап Астрахан облысының 2004 жылғы 6 тамыздағы № 43/2004-ОЗ Заңына&lt;ref&gt;[http://docs.cntd.ru/document/802015465 Муниципалды құрылымдардың шекараларын белгілеу және оларға ауылдық, қалалық кент, қалалық округ, муниципалды округ мәртебесін беру туралы Астрахан облысының 2004 жылғы 6 тамыздағы № 43/2004-ОЗ Заңы.]&lt;/ref&gt; сәйкес аудан құрамында 14 муниципалды құрылым (ауылдық кент) құрылды.

== Тұрғындары ==
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! 1939 !!1959 !!1970 !!1979 !!1989 !!2002 !!2003 !!2004	!!2005 
|-
|28 631
|↘23 638
|↗26 591
|↗26 660
|↗29 093
|↘27 625
|↘27 500
|↗28 200
|→28 200
|-
! 2006 !!2007 !!2008 !!2009 !!2010 !!2011 !!2012 !!2013 !!2014
|-
|→28 200
|↘28 100
|→28 100
|↘28 027
|↘26 786
|↘26 785
|↘26 595
|↘26 397
|↘26 098
|-
! 2015 !!2016 !!2017 !!2018 !!2019 !!2020 !!2021
|-
|↘26 007
|↘25 851
|↘25 785
|↘25 405
|↘24 980
|↘24 749
|↘24 604
|}

;Ұлттық құрамы
{|class=standard style=&quot;width 70em; max-width 70%; &quot;
!Халық ||[[1939 жыл]]&lt;br&gt; адам&lt;ref&gt;[http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus_nac_39_ra.php?reg=1759 Демоскоп Weekly — Қосымша. Ресей империясының, КСРО-ның, 15 жаңа тәуелсіз мемлекеттердің халық санағы]&lt;/ref&gt;||2010 жыл&lt;br&gt; адам&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://astrastat.gks.ru/wps/wcm/connect/rosstat_ts/astrastat/resources/312d28804edcbaa898be993467c8ff84/4.+Население+по+национальности+и+владению+русским+языком+по+муниципальным+образованиям+Астраханской+области.rar|title=ЖІӨ 4-том. 4-кесте. Астрахан облысы муниципалды құрылымдарының ұлты және орыс тілін білуі бойынша халық саны|accessdate=2014-01-16|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140117001832/http://astrastat.gks.ru/wps/wcm/connect/rosstat_ts/astrastat/resources/312d28804edcbaa898be993467c8ff84/4.+%D0%9D%D0%B0%D1%81%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D0%B5+%D0%BF%D0%BE+%D0%BD%D0%B0%D1%86%D0%B8%D0%BE%D0%BD%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%B8+%D0%B8+%D0%B2%D0%BB%D0%B0%D0%B4%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D1%8E+%D1%80%D1%83%D1%81%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%BC+%D1%8F%D0%B7%D1%8B%D0%BA%D0%BE%D0%BC+%D0%BF%D0%BE+%D0%BC%D1%83%D0%BD%D0%B8%D1%86%D0%B8%D0%BF%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D0%BC+%D0%BE%D0%B1%D1%80%D0%B0%D0%B7%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F%D0%BC+%D0%90%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B0%D1%85%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B9+%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D0%B0%D1%81%D1%82%D0%B8.rar|archivedate=2014-01-17|deadlink=yes}}&lt;/ref&gt;
 |-
 |[[Орыстар|орыстар]]
 | style=&quot;text-align:center&quot; | 26 144 (91,31%)
 | style=&quot;text-align:center&quot; | 16 857 (62,93%)
 |-
 |[[Қазақтар|қазақтар]] 
 | style=&quot;text-align:center&quot; | 686 (2,4%)
 | style=&quot;text-align:center&quot; | 5 921 (22,10%)
 |-
 |[[Шешендер|шешендер]]
 | style=&quot;text-align:center&quot; | -
 | style=&quot;text-align:center&quot; | 1 533 (5,72%)
 |-
 |[[Корейлер|кәрістер]] 
 | style=&quot;text-align:center&quot; | -
 | style=&quot;text-align:center&quot; | 580 (2,17%)
 |-
 |[[Қалмақтар|қалмақтар]]
 | style=&quot;text-align:center&quot; | 1 356 (4,74%)
 | style=&quot;text-align:center&quot; | 578 (2,16%)
 |- 
 |[[Даргиндер|даргиндер]]
 | style=&quot;text-align:center&quot; | -
 | style=&quot;text-align:center&quot; | 271 (1,01%)
 |-
 |[[Татарлар|татарлар]] 
 | style=&quot;text-align:center&quot; | 55 (0,2%)
 | style=&quot;text-align:center&quot; | 129 (0,48%)
 |-
 |[[Аварлар|аварлар]] 
 | style=&quot;text-align:center&quot; | -
 | style=&quot;text-align:center&quot; | 118 (0,44%)
 |-
 |[[Украиндар|украиндар]] 
 | style=&quot;text-align:center&quot; | 118 (0,41%)
 | style=&quot;text-align:center&quot; | -
 |-
 |басқалары 
 | style=&quot;text-align:center&quot; | 272&lt;ref&gt;Дереккөзде 1356 деп көрсетілген, арифметикалық қате жіберілгені анық&lt;/ref&gt; (0,95%)
 | style=&quot;text-align:center&quot; | 610 (2,28%)
 |-
 |көрсетпегендер
 | style=&quot;text-align:center&quot; | -
 | style=&quot;text-align:center&quot; | 189 (0,71%)
 |-
 ||Барлығы 
 | style=&quot;text-align:center&quot; | 28 631 (100,00%)
 | style=&quot;text-align:center&quot; | 26 786 (100,00%)
 |}

== Әкімшілік бөлінісі ==
Жантау ауданы әкімшілік-аумақтық бірлік ретінде 14 ауылдық кеңесті қамтиды.

Жантау ауданы муниципалды аудан мәртебесі бар муниципалды құрылым ретінде ауылдық қоныс мәртебесі бар 14 муниципалды құрылымды қамтиды:

{{Автонөмірлеу
  | Тіркеу = standard sortable
  | Бағаналар = 6
  | Тақырып2 = Ауылдық қоныс | Тақырып3 = Әкімшілік&lt;br&gt;орталығы | Тақырып4 = Елді&lt;br&gt;мекендер&lt;br&gt;саны | Тақырып5 = Тұрғындары&lt;br /&gt;(адам) | Тақырып6 = Ауданы,&lt;br&gt;км²
  | Туралау4 = right | Туралау5 = right | Туралау6 = right
  | Сұрыптау4 = сан | Сұрыптау5 = сан | Сұрыптау6 = сан
| |[[Ветлян ауылдық кеңесі]] | [[Ветлянка (Астрахан облысы)|Ветлянка]] | 1 | ↗595 | 213,58
| |[[Владимировский ауылдық кеңесі (Астрахан облысы)|Владимировский ауылдық кеңесі]] | [[Владимировка (Астрахан облысы)|Владимировка]] ауылы | 1 | ↘883 | 125,66
| |[[Восток ауылдық кеңесі]] | [[Восток (Астрахан облысы)|Восток]] ауылы | 1 | ↗1205 | 372,76
| |[[Грачи ауылдық кеңесі (Астрахан облысы)|Грачи ауылдық кеңесі]] | [[Грачи (Жантау ауылы)|Грачи]] ауылы | 1 | ↘560 | 268,19
| |[[Жантау (ауылдық қоныс)|Жантау ауылы]] | [[Жантау (Астрахан облысы)|Жантау]] ауылы | 2 | ↘6950 | 78,27
| |[[Замианский ауылдық кеңесі]] | [[Замианы]] ауылы | 3 | ↘1850 | 193,97
| |[[Иваново-Николаевка ауылдық кеңесі]] | [[Ивановка (Астрахан облысы)|Ивановка]] ауылы | 2 | ↘1067 | 399,60
| |[[Копановка (Астрахан облысы)|Копановка]] ауылы | [[Копановка (Астрахан облысы)|Копановка]] ауылы | 1 | ↘959 | 343,18
| |[[Косика ауылдық кеңесі]] | [[Косика]] ауылы | 1 | ↗521 | 110,88
| |[[Никол ауылдық кеңесі (Астрахан облысы)|Никол ауылдық кеңесі]] | [[Николское (Жантау ауданы)|Николское]] ауылы | 1 | ↘4795 | 640,00
| |[[Пришиб ауылдық кеңесі]] | [[Пришиб (Астрахан облысы)|Пришиб]] ауылы | 2 | ↘1059 | 728,22
| |[[Средневолжский ауылдық кеңесі]] | [[Волжский (Астрахан облысы)|Волжский]] кенті | 4 | ↘2125 | 1553,03
| |[[Табын-Арал ауылдық кеңесі]] | [[Ленино (Астрахан облысы)|Ленино]] ауылы | 4 | ↗970 | 241,64
| |[[Федоров ауылдық кеңесі (Жантау ауданы)|Федоров ауылдық кеңесі]] | [[Федоровка (Жантау ауданы)|Федоровка]] ауылы | 3 | ↘1065 | 328,05
}}

=== Елді мекендері ===
Жантау ауданында 27 елді мекен бар.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Астрахан облысы Жантау ауданы]]</text>
      <sha1>0xcwl9e7e6cv28iu8c6vp8adn5d4t7p</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063206</id>
      <parentid>3063205</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T15:24:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Орел Карл</username>
        <id>81620</id>
      </contributor>
      <comment>/* Елді мекендері */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="20151" xml:space="preserve">{{Әкімшілік бірлік
 |Түс1            = {{түс|Ресей}}
 |Қазақша атауы   = Жантау ауданы
 |Шынайы атауы    = {{lang-ru|Енотаевский район}}
 |Суреті          = Nikolskoye Yenot distr 1.jpg
 |Сурет атауы     = 
 |Елтаңба         = RUS Енотаевский район COA.gif
 |Ту              = RUS Енотаевский район flag.gif 
 |Елтаңбаның ені  = 
 |Тудың ені       = 
 |Елтаңбаның аты  = 
 |Тудың аты       = 
 |Ел              = Ресей
  |lat_dir = N|lat_deg = 47|lat_min = 14|lat_sec = 00
  |lon_dir = E|lon_deg = 46|lon_min = 51|lon_sec = 00
  |region         = 
  |type           = 
  |деңгей         = 
  |CoordScale     =  
 |Әнұраны         = 
 |Статусы         = 
 |Кіреді          = Астрахан облысы
  |Әкімшілік құрылыстың түрі       =
 |Кіреді1         = 
  |Әкімшілік құрылыстың түрі1      =
 |Кіреді2         = 
  |Әкімшілік құрылыстың түрі2      =
 |Енеді           = 14 муниципалды құрылым
  |Төменгі әкімшілік құрылыстың түрі   =
 |Астанасы        = [[Жантау (Астрахан облысы)|Жантау]] ауылы
  |Астана түрі    = Әкімш. орт.
 |Ірі қаласы      = 
 |Ірі қалалары    = 
 |Құрылды         = [[1925 жыл|1925]]
 |Таратылған уақыты      = 
 |Басшысы                = Левшин Сергей Анатольевич
  |Басшының түрі         = Әкімшілік басшысы
 |Басшысы2               = 
  |Басшының түрі2        = 
 |ЖІӨ                    = 
  |ЖІӨ жылы              = 
  |Жан басына шаққанда ЖІӨ       =
  |ЖІӨ бойынша орны              = 
  |Жан басына шаққанда ЖІӨ орны  = 
 |Тілі                           = 
 |Тілдері                        = 
 |Тұрғыны                        = {{құлдырау}} 24 604
  |Санақ жылы                    = 2021
  |Пайызы                        = 2,49
  |Халық саны бойынша орны       = 12
  |Тығыздығы                     = 3,91
  |Тығыздығы бойынша орны        = 
  |Ұлттық құрамы                 = [[Орыстар|орыстар]], [[Қазақтар|қазақтар]], [[Шешендер|шешендер]]
  |Конфессиялық құрамы           = 
 |Жер аумағы                     = 6296,80
  |Жер аумағының пайызы          = 
  |Жер аумағы бойынша орны       = 3
 |Максималды биіктігі            = 
 |Орташа биіктігі                = 
 |Минималды биіктігі             = 
 |Карта                          = Astrakhanskaya oblast Enotaevskiy rayon.png
  |Карта ені                     = 280px
 |Әкімшілік бірліктің картасы    = 
  |Әкімшілік бірлік картасының ені  = 
 |Уақыт белдеуі                  = 
 |Аббревиатура                   = 
 |ISO                            = 
 |Сандық идентификаторы          = 
  |Идентификатор түрі            = 
 |Сандық идентификаторы2         = 
  |Идентификатор түрі2           = 
 |Сандық идентификаторы3         = 
  |Идентификатор түрі3           = 
 |FIPS                           = 
 |Телефон коды                   = 85143
 |Пошта индекстері               = 
 |Интернет-үйшігі                = 
 |Автомобиль коды                = 
 |Сайты                          = https://enotaevka.astrobl.ru/
  |Сайт тілі                     = ru
 |Commons санаты                 = Yenotayevsky District
 |Кірістірме                     = 
 |Түсініктемелер                 = 
}}
'''Жантау ауданы''' ({{lang-ru|Енотаевский район}}) — [[Ресей|Ресейдің]] [[Астрахан облысы|Астрахан облысындағы]] әкімшілік-аумақтық бірлігі (аудан) және муниципалды құрылымы (муниципалды аймақ).

Әкімшілік орталығы — [[Жантау (Астрахан облысы)|Жантау]] ауылы.

== Географиясы ==
Жантау ауданы батыста [[Қалмақстан|Қалмақстан Республикасымен]] шектесіп, онымен 2 бөлікке бөлінеді (Саған Аман ауылының аумағы).

Аудан солтүстігінде [[Ақтөбе ауданы (Астрахан облысы)|Ақтөбе]] және [[Черноярск ауданы|Черноярск]] аудандарымен, шығысында [[Қарабайлы ауданы|Қарабайлы]], оңтүстігінде [[Нариман (Астрахан облысы)|Нариман]] аудандарымен шектеседі.

== Тарихы ==
1925 жылы [[Жантау уезі|Жантау уезінің]] болыстарынан – толығымен Жантау және Копановск, ішінара Владимировск және Ивановск болыстарынан Жантау ауданы құрылды. 1928 жылы маусымда аудан ірілендіріліп, (оған Замянов ауданының аумағы қосылды) [[Төменгі Еділ өлкесі]] [[Астрахан округі|Астрахан округінің]] құрамына кірді. 1930 жылы 30 шілдеде КСРО-ның көптеген басқа округтары сияқты Астрахан округі де таратылды. Оның аудандары Төменгі Еділ өлкесінің тікелей бағыныстылығына берілді. 1934 жылдың 10 қаңтарынан бастап Жантау ауданы [[Сталинград өлкесі|Сталинград өлкесінің]], 1936 жылдың 5 желтоқсанынан бастап — [[Волгоград облысы|Сталинград облысының]] құрамына кірді. 1937 жылы 16 шілдеде Сталинград облысының құрамында Астрахан ауданы қайта құрылып, Жантау ауданы оған кіргізілді.

1943 жылы 27 желтоқсанда Жантау ауданы жаңадан құрылған [[Астрахан облысы|Астрахан облысының]] құрамына енді. 1944 жылы 25 мамырда Жантау ауданы аумағының бір бөлігі жаңа [[Никол ауданы|Никол ауданына]] берілді. 1957 жылы 25 сәуірде аудан құрамына таратылған Никол ауданы енді.

2006 жылдың 1 қаңтарынан бастап Астрахан облысының 2004 жылғы 6 тамыздағы № 43/2004-ОЗ Заңына&lt;ref&gt;[http://docs.cntd.ru/document/802015465 Муниципалды құрылымдардың шекараларын белгілеу және оларға ауылдық, қалалық кент, қалалық округ, муниципалды округ мәртебесін беру туралы Астрахан облысының 2004 жылғы 6 тамыздағы № 43/2004-ОЗ Заңы.]&lt;/ref&gt; сәйкес аудан құрамында 14 муниципалды құрылым (ауылдық кент) құрылды.

== Тұрғындары ==
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! 1939 !!1959 !!1970 !!1979 !!1989 !!2002 !!2003 !!2004	!!2005 
|-
|28 631
|↘23 638
|↗26 591
|↗26 660
|↗29 093
|↘27 625
|↘27 500
|↗28 200
|→28 200
|-
! 2006 !!2007 !!2008 !!2009 !!2010 !!2011 !!2012 !!2013 !!2014
|-
|→28 200
|↘28 100
|→28 100
|↘28 027
|↘26 786
|↘26 785
|↘26 595
|↘26 397
|↘26 098
|-
! 2015 !!2016 !!2017 !!2018 !!2019 !!2020 !!2021
|-
|↘26 007
|↘25 851
|↘25 785
|↘25 405
|↘24 980
|↘24 749
|↘24 604
|}

;Ұлттық құрамы
{|class=standard style=&quot;width 70em; max-width 70%; &quot;
!Халық ||[[1939 жыл]]&lt;br&gt; адам&lt;ref&gt;[http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus_nac_39_ra.php?reg=1759 Демоскоп Weekly — Қосымша. Ресей империясының, КСРО-ның, 15 жаңа тәуелсіз мемлекеттердің халық санағы]&lt;/ref&gt;||2010 жыл&lt;br&gt; адам&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://astrastat.gks.ru/wps/wcm/connect/rosstat_ts/astrastat/resources/312d28804edcbaa898be993467c8ff84/4.+Население+по+национальности+и+владению+русским+языком+по+муниципальным+образованиям+Астраханской+области.rar|title=ЖІӨ 4-том. 4-кесте. Астрахан облысы муниципалды құрылымдарының ұлты және орыс тілін білуі бойынша халық саны|accessdate=2014-01-16|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140117001832/http://astrastat.gks.ru/wps/wcm/connect/rosstat_ts/astrastat/resources/312d28804edcbaa898be993467c8ff84/4.+%D0%9D%D0%B0%D1%81%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D0%B5+%D0%BF%D0%BE+%D0%BD%D0%B0%D1%86%D0%B8%D0%BE%D0%BD%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%B8+%D0%B8+%D0%B2%D0%BB%D0%B0%D0%B4%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D1%8E+%D1%80%D1%83%D1%81%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%BC+%D1%8F%D0%B7%D1%8B%D0%BA%D0%BE%D0%BC+%D0%BF%D0%BE+%D0%BC%D1%83%D0%BD%D0%B8%D1%86%D0%B8%D0%BF%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D0%BC+%D0%BE%D0%B1%D1%80%D0%B0%D0%B7%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F%D0%BC+%D0%90%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B0%D1%85%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B9+%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D0%B0%D1%81%D1%82%D0%B8.rar|archivedate=2014-01-17|deadlink=yes}}&lt;/ref&gt;
 |-
 |[[Орыстар|орыстар]]
 | style=&quot;text-align:center&quot; | 26 144 (91,31%)
 | style=&quot;text-align:center&quot; | 16 857 (62,93%)
 |-
 |[[Қазақтар|қазақтар]] 
 | style=&quot;text-align:center&quot; | 686 (2,4%)
 | style=&quot;text-align:center&quot; | 5 921 (22,10%)
 |-
 |[[Шешендер|шешендер]]
 | style=&quot;text-align:center&quot; | -
 | style=&quot;text-align:center&quot; | 1 533 (5,72%)
 |-
 |[[Корейлер|кәрістер]] 
 | style=&quot;text-align:center&quot; | -
 | style=&quot;text-align:center&quot; | 580 (2,17%)
 |-
 |[[Қалмақтар|қалмақтар]]
 | style=&quot;text-align:center&quot; | 1 356 (4,74%)
 | style=&quot;text-align:center&quot; | 578 (2,16%)
 |- 
 |[[Даргиндер|даргиндер]]
 | style=&quot;text-align:center&quot; | -
 | style=&quot;text-align:center&quot; | 271 (1,01%)
 |-
 |[[Татарлар|татарлар]] 
 | style=&quot;text-align:center&quot; | 55 (0,2%)
 | style=&quot;text-align:center&quot; | 129 (0,48%)
 |-
 |[[Аварлар|аварлар]] 
 | style=&quot;text-align:center&quot; | -
 | style=&quot;text-align:center&quot; | 118 (0,44%)
 |-
 |[[Украиндар|украиндар]] 
 | style=&quot;text-align:center&quot; | 118 (0,41%)
 | style=&quot;text-align:center&quot; | -
 |-
 |басқалары 
 | style=&quot;text-align:center&quot; | 272&lt;ref&gt;Дереккөзде 1356 деп көрсетілген, арифметикалық қате жіберілгені анық&lt;/ref&gt; (0,95%)
 | style=&quot;text-align:center&quot; | 610 (2,28%)
 |-
 |көрсетпегендер
 | style=&quot;text-align:center&quot; | -
 | style=&quot;text-align:center&quot; | 189 (0,71%)
 |-
 ||Барлығы 
 | style=&quot;text-align:center&quot; | 28 631 (100,00%)
 | style=&quot;text-align:center&quot; | 26 786 (100,00%)
 |}

== Әкімшілік бөлінісі ==
Жантау ауданы әкімшілік-аумақтық бірлік ретінде 14 ауылдық кеңесті қамтиды.

Жантау ауданы муниципалды аудан мәртебесі бар муниципалды құрылым ретінде ауылдық қоныс мәртебесі бар 14 муниципалды құрылымды қамтиды:

{{Автонөмірлеу
  | Тіркеу = standard sortable
  | Бағаналар = 6
  | Тақырып2 = Ауылдық қоныс | Тақырып3 = Әкімшілік&lt;br&gt;орталығы | Тақырып4 = Елді&lt;br&gt;мекендер&lt;br&gt;саны | Тақырып5 = Тұрғындары&lt;br /&gt;(адам) | Тақырып6 = Ауданы,&lt;br&gt;км²
  | Туралау4 = right | Туралау5 = right | Туралау6 = right
  | Сұрыптау4 = сан | Сұрыптау5 = сан | Сұрыптау6 = сан
| |[[Ветлян ауылдық кеңесі]] | [[Ветлянка (Астрахан облысы)|Ветлянка]] | 1 | ↗595 | 213,58
| |[[Владимировский ауылдық кеңесі (Астрахан облысы)|Владимировский ауылдық кеңесі]] | [[Владимировка (Астрахан облысы)|Владимировка]] ауылы | 1 | ↘883 | 125,66
| |[[Восток ауылдық кеңесі]] | [[Восток (Астрахан облысы)|Восток]] ауылы | 1 | ↗1205 | 372,76
| |[[Грачи ауылдық кеңесі (Астрахан облысы)|Грачи ауылдық кеңесі]] | [[Грачи (Жантау ауылы)|Грачи]] ауылы | 1 | ↘560 | 268,19
| |[[Жантау (ауылдық қоныс)|Жантау ауылы]] | [[Жантау (Астрахан облысы)|Жантау]] ауылы | 2 | ↘6950 | 78,27
| |[[Замианский ауылдық кеңесі]] | [[Замианы]] ауылы | 3 | ↘1850 | 193,97
| |[[Иваново-Николаевка ауылдық кеңесі]] | [[Ивановка (Астрахан облысы)|Ивановка]] ауылы | 2 | ↘1067 | 399,60
| |[[Копановка (Астрахан облысы)|Копановка]] ауылы | [[Копановка (Астрахан облысы)|Копановка]] ауылы | 1 | ↘959 | 343,18
| |[[Косика ауылдық кеңесі]] | [[Косика]] ауылы | 1 | ↗521 | 110,88
| |[[Никол ауылдық кеңесі (Астрахан облысы)|Никол ауылдық кеңесі]] | [[Николское (Жантау ауданы)|Николское]] ауылы | 1 | ↘4795 | 640,00
| |[[Пришиб ауылдық кеңесі]] | [[Пришиб (Астрахан облысы)|Пришиб]] ауылы | 2 | ↘1059 | 728,22
| |[[Средневолжский ауылдық кеңесі]] | [[Волжский (Астрахан облысы)|Волжский]] кенті | 4 | ↘2125 | 1553,03
| |[[Табын-Арал ауылдық кеңесі]] | [[Ленино (Астрахан облысы)|Ленино]] ауылы | 4 | ↗970 | 241,64
| |[[Федоров ауылдық кеңесі (Жантау ауданы)|Федоров ауылдық кеңесі]] | [[Федоровка (Жантау ауданы)|Федоровка]] ауылы | 3 | ↘1065 | 328,05
}}

=== Елді мекендері ===
Жантау ауданында 27 елді мекен бар.

{{Автонөмірлеу
  | Тіркеу = standard sortable collapsible collapsed
  | Атауы = Аудандағы елді мекендер тізімі
  | Бағаналар = 5
  | Тақырып2 = Елді мекен | Тақырып3 = Түрі | Тақырып4 = Тұрғындары | Тақырып5 = Муниципалды құрылым
  | Туралау4 = right
  | Сұрыыптау4 = сан
| | [[Береговой (Жантау ауданы)|Береговой]] | ауыл | ↗129 | [[Средневолжский ауылдық кеңесі]]
| | [[Блошной]] | қыстақ | ↗3 | [[Табын-Арал ауылдық кеңесі]]
| | [[Ветлянка (Астрахан облысы)|Ветлянка]] | ауыл | ↗595 | [[Ветлян ауылдық кеңесі]]
| | [[Владимировка (Астрахан облысы)|Владимировка]] | ауыл | ↘883 | [[Владимировский ауылдық кеңесі (Астрахан облысы)|Владимировский ауылдық кеңесі]]
| | [[Волжский (Астрахан облысы)|Волжский]] | ауыл | ↗1862 | [[Средневолжский ауылдық кеңесі]]
| | [[Восток (Астрахан облысы)|Восток]] | ауыл | ↗1205 | [[Восток ауылдық кеңесі]]
| | [[Госпитомника]] | ауыл | →20 | [[Жантау (ауылдық қоныс)|Жантау ауылы]]
| | [[Грачи (Жантау ауданы)|Грачи]] | ауыл | ↘560 | [[Грачи ауылдық кеңесі (Астрахан облысы)|Грачи ауылдық кеңесі]]
| | [[Екатериновка (Астрахан облысы)|Екатериновка]] | ауыл | ↗6 | [[Федоров ауылдық кеңесі (Жантау ауданы)|Федоров ауылдық кеңесі]]
| | [[Жантау (Астрахан облысы)|Жантау]] | ауыл | ↘7616 | [[Жантау (ауылдық қоныс)|Ауыл Енотаевка]]
| | [[Замианы]] | ауыл | ↘1494 | [[Замианский ауылдық кеңесі]]
| | [[Ивановка (Астрахан облысы)|Ивановка]] | ауыл | ↗731 | [[Иваново-Николаевка ауылдық кеңесі]]
| | [[Екі Шыбыр]] | ауыл | ↗126 | [[Средневолжский ауылдық кеңесі]]
| | [[Козинка (Астрахан облысы)|Козинка]] | ауыл | ↘11 | [[Пришиб ауылдық кеңесі]]
| | [[Копановка (Астрахан облысы)|Копановка]] | ауыл | ↘959 | Ауыл [[Копановка (Астрахан облысы)|Копановка]]
| | [[Косика]] | ауыл | ↗521 | [[Косика ауылдық кеңесі]]
| | [[Ленино (Астрахан облысы)|Ленино]] | ауыл | ↗895 | [[Табын-Арал ауылдық кеңесі]]
| | [[Михайловка (Жантау ауданы)|Михайловка]] | ауыл | ↗286 | [[Федоров ауылдық кеңесі (Жантау ауданы)|Федоров ауылдық кеңесі]]
| | [[Николаевка (Жантау ауданы)|Николаевка]] | ауыл | ↗418 | [[Иваново-Николаевка ауылдық кеңесі]]
| | [[Никольское (Жантау ауданы)|Никольское]] | ауыл | ↘4795 | [[Никол ауылдық кеңесі (Астрахан облысы)|Никол ауылдық кеңесі]]
| | [[Новострой (Астрахан облысы)|Новострой]] | ауыл | ↗406 | [[Замианский ауылдық кеңесі]]
| | [[Прибрежный (Астрахан облысы)|Прибрежный]] | ауыл | ↘107 | [[Замианский ауылдық кеңесі]]
| | [[Пришиб (Астрахан облысы)|Пришиб]] | ауыл | ↘1096 | [[Пришиб ауылдық кеңесі]]
| | [[Промысловый (Астрахан облысы)|Промысловый]] | ауыл | ↘41 | [[Табын-Арал ауылдық кеңесі]]
| | [[Сероглазка]] | ауыл | ↗456 | [[Средневолжский ауылдық кеңесі]]
| | [[Табын-Арал]] | ауыл | ↘111 | [[Табын-Арал ауылдық кеңесі]]
| | [[Федоровка (Жантау ауданы)|Федоровка]] | ауыл | ↘862 | [[Федоров ауылдық кеңесі (Жантау ауданы)|Федоров ауылдық кеңесі]]
}}

== Көрікті жерлері ==

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Астрахан облысы Жантау ауданы]]</text>
      <sha1>q3bij5qrgem9kvc4dkbkjezeaa4a92s</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063207</id>
      <parentid>3063206</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T15:24:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Орел Карл</username>
        <id>81620</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Елді мекендері */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="20153" xml:space="preserve">{{Әкімшілік бірлік
 |Түс1            = {{түс|Ресей}}
 |Қазақша атауы   = Жантау ауданы
 |Шынайы атауы    = {{lang-ru|Енотаевский район}}
 |Суреті          = Nikolskoye Yenot distr 1.jpg
 |Сурет атауы     = 
 |Елтаңба         = RUS Енотаевский район COA.gif
 |Ту              = RUS Енотаевский район flag.gif 
 |Елтаңбаның ені  = 
 |Тудың ені       = 
 |Елтаңбаның аты  = 
 |Тудың аты       = 
 |Ел              = Ресей
  |lat_dir = N|lat_deg = 47|lat_min = 14|lat_sec = 00
  |lon_dir = E|lon_deg = 46|lon_min = 51|lon_sec = 00
  |region         = 
  |type           = 
  |деңгей         = 
  |CoordScale     =  
 |Әнұраны         = 
 |Статусы         = 
 |Кіреді          = Астрахан облысы
  |Әкімшілік құрылыстың түрі       =
 |Кіреді1         = 
  |Әкімшілік құрылыстың түрі1      =
 |Кіреді2         = 
  |Әкімшілік құрылыстың түрі2      =
 |Енеді           = 14 муниципалды құрылым
  |Төменгі әкімшілік құрылыстың түрі   =
 |Астанасы        = [[Жантау (Астрахан облысы)|Жантау]] ауылы
  |Астана түрі    = Әкімш. орт.
 |Ірі қаласы      = 
 |Ірі қалалары    = 
 |Құрылды         = [[1925 жыл|1925]]
 |Таратылған уақыты      = 
 |Басшысы                = Левшин Сергей Анатольевич
  |Басшының түрі         = Әкімшілік басшысы
 |Басшысы2               = 
  |Басшының түрі2        = 
 |ЖІӨ                    = 
  |ЖІӨ жылы              = 
  |Жан басына шаққанда ЖІӨ       =
  |ЖІӨ бойынша орны              = 
  |Жан басына шаққанда ЖІӨ орны  = 
 |Тілі                           = 
 |Тілдері                        = 
 |Тұрғыны                        = {{құлдырау}} 24 604
  |Санақ жылы                    = 2021
  |Пайызы                        = 2,49
  |Халық саны бойынша орны       = 12
  |Тығыздығы                     = 3,91
  |Тығыздығы бойынша орны        = 
  |Ұлттық құрамы                 = [[Орыстар|орыстар]], [[Қазақтар|қазақтар]], [[Шешендер|шешендер]]
  |Конфессиялық құрамы           = 
 |Жер аумағы                     = 6296,80
  |Жер аумағының пайызы          = 
  |Жер аумағы бойынша орны       = 3
 |Максималды биіктігі            = 
 |Орташа биіктігі                = 
 |Минималды биіктігі             = 
 |Карта                          = Astrakhanskaya oblast Enotaevskiy rayon.png
  |Карта ені                     = 280px
 |Әкімшілік бірліктің картасы    = 
  |Әкімшілік бірлік картасының ені  = 
 |Уақыт белдеуі                  = 
 |Аббревиатура                   = 
 |ISO                            = 
 |Сандық идентификаторы          = 
  |Идентификатор түрі            = 
 |Сандық идентификаторы2         = 
  |Идентификатор түрі2           = 
 |Сандық идентификаторы3         = 
  |Идентификатор түрі3           = 
 |FIPS                           = 
 |Телефон коды                   = 85143
 |Пошта индекстері               = 
 |Интернет-үйшігі                = 
 |Автомобиль коды                = 
 |Сайты                          = https://enotaevka.astrobl.ru/
  |Сайт тілі                     = ru
 |Commons санаты                 = Yenotayevsky District
 |Кірістірме                     = 
 |Түсініктемелер                 = 
}}
'''Жантау ауданы''' ({{lang-ru|Енотаевский район}}) — [[Ресей|Ресейдің]] [[Астрахан облысы|Астрахан облысындағы]] әкімшілік-аумақтық бірлігі (аудан) және муниципалды құрылымы (муниципалды аймақ).

Әкімшілік орталығы — [[Жантау (Астрахан облысы)|Жантау]] ауылы.

== Географиясы ==
Жантау ауданы батыста [[Қалмақстан|Қалмақстан Республикасымен]] шектесіп, онымен 2 бөлікке бөлінеді (Саған Аман ауылының аумағы).

Аудан солтүстігінде [[Ақтөбе ауданы (Астрахан облысы)|Ақтөбе]] және [[Черноярск ауданы|Черноярск]] аудандарымен, шығысында [[Қарабайлы ауданы|Қарабайлы]], оңтүстігінде [[Нариман (Астрахан облысы)|Нариман]] аудандарымен шектеседі.

== Тарихы ==
1925 жылы [[Жантау уезі|Жантау уезінің]] болыстарынан – толығымен Жантау және Копановск, ішінара Владимировск және Ивановск болыстарынан Жантау ауданы құрылды. 1928 жылы маусымда аудан ірілендіріліп, (оған Замянов ауданының аумағы қосылды) [[Төменгі Еділ өлкесі]] [[Астрахан округі|Астрахан округінің]] құрамына кірді. 1930 жылы 30 шілдеде КСРО-ның көптеген басқа округтары сияқты Астрахан округі де таратылды. Оның аудандары Төменгі Еділ өлкесінің тікелей бағыныстылығына берілді. 1934 жылдың 10 қаңтарынан бастап Жантау ауданы [[Сталинград өлкесі|Сталинград өлкесінің]], 1936 жылдың 5 желтоқсанынан бастап — [[Волгоград облысы|Сталинград облысының]] құрамына кірді. 1937 жылы 16 шілдеде Сталинград облысының құрамында Астрахан ауданы қайта құрылып, Жантау ауданы оған кіргізілді.

1943 жылы 27 желтоқсанда Жантау ауданы жаңадан құрылған [[Астрахан облысы|Астрахан облысының]] құрамына енді. 1944 жылы 25 мамырда Жантау ауданы аумағының бір бөлігі жаңа [[Никол ауданы|Никол ауданына]] берілді. 1957 жылы 25 сәуірде аудан құрамына таратылған Никол ауданы енді.

2006 жылдың 1 қаңтарынан бастап Астрахан облысының 2004 жылғы 6 тамыздағы № 43/2004-ОЗ Заңына&lt;ref&gt;[http://docs.cntd.ru/document/802015465 Муниципалды құрылымдардың шекараларын белгілеу және оларға ауылдық, қалалық кент, қалалық округ, муниципалды округ мәртебесін беру туралы Астрахан облысының 2004 жылғы 6 тамыздағы № 43/2004-ОЗ Заңы.]&lt;/ref&gt; сәйкес аудан құрамында 14 муниципалды құрылым (ауылдық кент) құрылды.

== Тұрғындары ==
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! 1939 !!1959 !!1970 !!1979 !!1989 !!2002 !!2003 !!2004	!!2005 
|-
|28 631
|↘23 638
|↗26 591
|↗26 660
|↗29 093
|↘27 625
|↘27 500
|↗28 200
|→28 200
|-
! 2006 !!2007 !!2008 !!2009 !!2010 !!2011 !!2012 !!2013 !!2014
|-
|→28 200
|↘28 100
|→28 100
|↘28 027
|↘26 786
|↘26 785
|↘26 595
|↘26 397
|↘26 098
|-
! 2015 !!2016 !!2017 !!2018 !!2019 !!2020 !!2021
|-
|↘26 007
|↘25 851
|↘25 785
|↘25 405
|↘24 980
|↘24 749
|↘24 604
|}

;Ұлттық құрамы
{|class=standard style=&quot;width 70em; max-width 70%; &quot;
!Халық ||[[1939 жыл]]&lt;br&gt; адам&lt;ref&gt;[http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus_nac_39_ra.php?reg=1759 Демоскоп Weekly — Қосымша. Ресей империясының, КСРО-ның, 15 жаңа тәуелсіз мемлекеттердің халық санағы]&lt;/ref&gt;||2010 жыл&lt;br&gt; адам&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://astrastat.gks.ru/wps/wcm/connect/rosstat_ts/astrastat/resources/312d28804edcbaa898be993467c8ff84/4.+Население+по+национальности+и+владению+русским+языком+по+муниципальным+образованиям+Астраханской+области.rar|title=ЖІӨ 4-том. 4-кесте. Астрахан облысы муниципалды құрылымдарының ұлты және орыс тілін білуі бойынша халық саны|accessdate=2014-01-16|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140117001832/http://astrastat.gks.ru/wps/wcm/connect/rosstat_ts/astrastat/resources/312d28804edcbaa898be993467c8ff84/4.+%D0%9D%D0%B0%D1%81%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D0%B5+%D0%BF%D0%BE+%D0%BD%D0%B0%D1%86%D0%B8%D0%BE%D0%BD%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%B8+%D0%B8+%D0%B2%D0%BB%D0%B0%D0%B4%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D1%8E+%D1%80%D1%83%D1%81%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%BC+%D1%8F%D0%B7%D1%8B%D0%BA%D0%BE%D0%BC+%D0%BF%D0%BE+%D0%BC%D1%83%D0%BD%D0%B8%D1%86%D0%B8%D0%BF%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D0%BC+%D0%BE%D0%B1%D1%80%D0%B0%D0%B7%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F%D0%BC+%D0%90%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B0%D1%85%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B9+%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D0%B0%D1%81%D1%82%D0%B8.rar|archivedate=2014-01-17|deadlink=yes}}&lt;/ref&gt;
 |-
 |[[Орыстар|орыстар]]
 | style=&quot;text-align:center&quot; | 26 144 (91,31%)
 | style=&quot;text-align:center&quot; | 16 857 (62,93%)
 |-
 |[[Қазақтар|қазақтар]] 
 | style=&quot;text-align:center&quot; | 686 (2,4%)
 | style=&quot;text-align:center&quot; | 5 921 (22,10%)
 |-
 |[[Шешендер|шешендер]]
 | style=&quot;text-align:center&quot; | -
 | style=&quot;text-align:center&quot; | 1 533 (5,72%)
 |-
 |[[Корейлер|кәрістер]] 
 | style=&quot;text-align:center&quot; | -
 | style=&quot;text-align:center&quot; | 580 (2,17%)
 |-
 |[[Қалмақтар|қалмақтар]]
 | style=&quot;text-align:center&quot; | 1 356 (4,74%)
 | style=&quot;text-align:center&quot; | 578 (2,16%)
 |- 
 |[[Даргиндер|даргиндер]]
 | style=&quot;text-align:center&quot; | -
 | style=&quot;text-align:center&quot; | 271 (1,01%)
 |-
 |[[Татарлар|татарлар]] 
 | style=&quot;text-align:center&quot; | 55 (0,2%)
 | style=&quot;text-align:center&quot; | 129 (0,48%)
 |-
 |[[Аварлар|аварлар]] 
 | style=&quot;text-align:center&quot; | -
 | style=&quot;text-align:center&quot; | 118 (0,44%)
 |-
 |[[Украиндар|украиндар]] 
 | style=&quot;text-align:center&quot; | 118 (0,41%)
 | style=&quot;text-align:center&quot; | -
 |-
 |басқалары 
 | style=&quot;text-align:center&quot; | 272&lt;ref&gt;Дереккөзде 1356 деп көрсетілген, арифметикалық қате жіберілгені анық&lt;/ref&gt; (0,95%)
 | style=&quot;text-align:center&quot; | 610 (2,28%)
 |-
 |көрсетпегендер
 | style=&quot;text-align:center&quot; | -
 | style=&quot;text-align:center&quot; | 189 (0,71%)
 |-
 ||Барлығы 
 | style=&quot;text-align:center&quot; | 28 631 (100,00%)
 | style=&quot;text-align:center&quot; | 26 786 (100,00%)
 |}

== Әкімшілік бөлінісі ==
Жантау ауданы әкімшілік-аумақтық бірлік ретінде 14 ауылдық кеңесті қамтиды.

Жантау ауданы муниципалды аудан мәртебесі бар муниципалды құрылым ретінде ауылдық қоныс мәртебесі бар 14 муниципалды құрылымды қамтиды:

{{Автонөмірлеу
  | Тіркеу = standard sortable
  | Бағаналар = 6
  | Тақырып2 = Ауылдық қоныс | Тақырып3 = Әкімшілік&lt;br&gt;орталығы | Тақырып4 = Елді&lt;br&gt;мекендер&lt;br&gt;саны | Тақырып5 = Тұрғындары&lt;br /&gt;(адам) | Тақырып6 = Ауданы,&lt;br&gt;км²
  | Туралау4 = right | Туралау5 = right | Туралау6 = right
  | Сұрыптау4 = сан | Сұрыптау5 = сан | Сұрыптау6 = сан
| |[[Ветлян ауылдық кеңесі]] | [[Ветлянка (Астрахан облысы)|Ветлянка]] | 1 | ↗595 | 213,58
| |[[Владимировский ауылдық кеңесі (Астрахан облысы)|Владимировский ауылдық кеңесі]] | [[Владимировка (Астрахан облысы)|Владимировка]] ауылы | 1 | ↘883 | 125,66
| |[[Восток ауылдық кеңесі]] | [[Восток (Астрахан облысы)|Восток]] ауылы | 1 | ↗1205 | 372,76
| |[[Грачи ауылдық кеңесі (Астрахан облысы)|Грачи ауылдық кеңесі]] | [[Грачи (Жантау ауылы)|Грачи]] ауылы | 1 | ↘560 | 268,19
| |[[Жантау (ауылдық қоныс)|Жантау ауылы]] | [[Жантау (Астрахан облысы)|Жантау]] ауылы | 2 | ↘6950 | 78,27
| |[[Замианский ауылдық кеңесі]] | [[Замианы]] ауылы | 3 | ↘1850 | 193,97
| |[[Иваново-Николаевка ауылдық кеңесі]] | [[Ивановка (Астрахан облысы)|Ивановка]] ауылы | 2 | ↘1067 | 399,60
| |[[Копановка (Астрахан облысы)|Копановка]] ауылы | [[Копановка (Астрахан облысы)|Копановка]] ауылы | 1 | ↘959 | 343,18
| |[[Косика ауылдық кеңесі]] | [[Косика]] ауылы | 1 | ↗521 | 110,88
| |[[Никол ауылдық кеңесі (Астрахан облысы)|Никол ауылдық кеңесі]] | [[Николское (Жантау ауданы)|Николское]] ауылы | 1 | ↘4795 | 640,00
| |[[Пришиб ауылдық кеңесі]] | [[Пришиб (Астрахан облысы)|Пришиб]] ауылы | 2 | ↘1059 | 728,22
| |[[Средневолжский ауылдық кеңесі]] | [[Волжский (Астрахан облысы)|Волжский]] кенті | 4 | ↘2125 | 1553,03
| |[[Табын-Арал ауылдық кеңесі]] | [[Ленино (Астрахан облысы)|Ленино]] ауылы | 4 | ↗970 | 241,64
| |[[Федоров ауылдық кеңесі (Жантау ауданы)|Федоров ауылдық кеңесі]] | [[Федоровка (Жантау ауданы)|Федоровка]] ауылы | 3 | ↘1065 | 328,05
}}

=== Елді мекендері ===
Жантау ауданында 27 елді мекен бар.

{{Автонөмірлеу
  | Тіркеу = standard sortable collapsible collapsed
  | Атауы = Аудандағы елді мекендер тізімі
  | Бағаналар = 5
  | Тақырып2 = Елді мекен | Тақырып3 = Түрі | Тақырып4 = Тұрғындары | Тақырып5 = Муниципалды құрылым
  | Туралау4 = right
  | Сұрыыптау4 = сан
| | [[Береговой (Жантау ауданы)|Береговой]] | ауыл | ↗129 | [[Средневолжский ауылдық кеңесі]]
| | [[Блошной]] | қыстақ | ↗3 | [[Табын-Арал ауылдық кеңесі]]
| | [[Ветлянка (Астрахан облысы)|Ветлянка]] | ауыл | ↗595 | [[Ветлян ауылдық кеңесі]]
| | [[Владимировка (Астрахан облысы)|Владимировка]] | ауыл | ↘883 | [[Владимировский ауылдық кеңесі (Астрахан облысы)|Владимировский ауылдық кеңесі]]
| | [[Волжский (Астрахан облысы)|Волжский]] | ауыл | ↗1862 | [[Средневолжский ауылдық кеңесі]]
| | [[Восток (Астрахан облысы)|Восток]] | ауыл | ↗1205 | [[Восток ауылдық кеңесі]]
| | [[Госпитомника]] | ауыл | →20 | [[Жантау (ауылдық қоныс)|Жантау ауылы]]
| | [[Грачи (Жантау ауданы)|Грачи]] | ауыл | ↘560 | [[Грачи ауылдық кеңесі (Астрахан облысы)|Грачи ауылдық кеңесі]]
| | [[Екатериновка (Астрахан облысы)|Екатериновка]] | ауыл | ↗6 | [[Федоров ауылдық кеңесі (Жантау ауданы)|Федоров ауылдық кеңесі]]
| | [[Жантау (Астрахан облысы)|Жантау]] | ауыл | ↘7616 | [[Жантау (ауылдық қоныс)|Ауыл Енотаевка]]
| | [[Замианы]] | ауыл | ↘1494 | [[Замианский ауылдық кеңесі]]
| | [[Ивановка (Астрахан облысы)|Ивановка]] | ауыл | ↗731 | [[Иваново-Николаевка ауылдық кеңесі]]
| | [[Екі Шыбыр]] | ауыл | ↗126 | [[Средневолжский ауылдық кеңесі]]
| | [[Козинка (Астрахан облысы)|Козинка]] | ауыл | ↘11 | [[Пришиб ауылдық кеңесі]]
| | [[Копановка (Астрахан облысы)|Копановка]] | ауыл | ↘959 | [[Копановка (Астрахан облысы)|Копановка]] ауылы
| | [[Косика]] | ауыл | ↗521 | [[Косика ауылдық кеңесі]]
| | [[Ленино (Астрахан облысы)|Ленино]] | ауыл | ↗895 | [[Табын-Арал ауылдық кеңесі]]
| | [[Михайловка (Жантау ауданы)|Михайловка]] | ауыл | ↗286 | [[Федоров ауылдық кеңесі (Жантау ауданы)|Федоров ауылдық кеңесі]]
| | [[Николаевка (Жантау ауданы)|Николаевка]] | ауыл | ↗418 | [[Иваново-Николаевка ауылдық кеңесі]]
| | [[Никольское (Жантау ауданы)|Никольское]] | ауыл | ↘4795 | [[Никол ауылдық кеңесі (Астрахан облысы)|Никол ауылдық кеңесі]]
| | [[Новострой (Астрахан облысы)|Новострой]] | ауыл | ↗406 | [[Замианский ауылдық кеңесі]]
| | [[Прибрежный (Астрахан облысы)|Прибрежный]] | ауыл | ↘107 | [[Замианский ауылдық кеңесі]]
| | [[Пришиб (Астрахан облысы)|Пришиб]] | ауыл | ↘1096 | [[Пришиб ауылдық кеңесі]]
| | [[Промысловый (Астрахан облысы)|Промысловый]] | ауыл | ↘41 | [[Табын-Арал ауылдық кеңесі]]
| | [[Сероглазка]] | ауыл | ↗456 | [[Средневолжский ауылдық кеңесі]]
| | [[Табын-Арал]] | ауыл | ↘111 | [[Табын-Арал ауылдық кеңесі]]
| | [[Федоровка (Жантау ауданы)|Федоровка]] | ауыл | ↘862 | [[Федоров ауылдық кеңесі (Жантау ауданы)|Федоров ауылдық кеңесі]]
}}

== Көрікті жерлері ==

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Астрахан облысы Жантау ауданы]]</text>
      <sha1>hs0s352jlsnjve7e4izygi24wwnm1au</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063208</id>
      <parentid>3063207</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T15:25:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Орел Карл</username>
        <id>81620</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Көрікті жерлері */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="20116" xml:space="preserve">{{Әкімшілік бірлік
 |Түс1            = {{түс|Ресей}}
 |Қазақша атауы   = Жантау ауданы
 |Шынайы атауы    = {{lang-ru|Енотаевский район}}
 |Суреті          = Nikolskoye Yenot distr 1.jpg
 |Сурет атауы     = 
 |Елтаңба         = RUS Енотаевский район COA.gif
 |Ту              = RUS Енотаевский район flag.gif 
 |Елтаңбаның ені  = 
 |Тудың ені       = 
 |Елтаңбаның аты  = 
 |Тудың аты       = 
 |Ел              = Ресей
  |lat_dir = N|lat_deg = 47|lat_min = 14|lat_sec = 00
  |lon_dir = E|lon_deg = 46|lon_min = 51|lon_sec = 00
  |region         = 
  |type           = 
  |деңгей         = 
  |CoordScale     =  
 |Әнұраны         = 
 |Статусы         = 
 |Кіреді          = Астрахан облысы
  |Әкімшілік құрылыстың түрі       =
 |Кіреді1         = 
  |Әкімшілік құрылыстың түрі1      =
 |Кіреді2         = 
  |Әкімшілік құрылыстың түрі2      =
 |Енеді           = 14 муниципалды құрылым
  |Төменгі әкімшілік құрылыстың түрі   =
 |Астанасы        = [[Жантау (Астрахан облысы)|Жантау]] ауылы
  |Астана түрі    = Әкімш. орт.
 |Ірі қаласы      = 
 |Ірі қалалары    = 
 |Құрылды         = [[1925 жыл|1925]]
 |Таратылған уақыты      = 
 |Басшысы                = Левшин Сергей Анатольевич
  |Басшының түрі         = Әкімшілік басшысы
 |Басшысы2               = 
  |Басшының түрі2        = 
 |ЖІӨ                    = 
  |ЖІӨ жылы              = 
  |Жан басына шаққанда ЖІӨ       =
  |ЖІӨ бойынша орны              = 
  |Жан басына шаққанда ЖІӨ орны  = 
 |Тілі                           = 
 |Тілдері                        = 
 |Тұрғыны                        = {{құлдырау}} 24 604
  |Санақ жылы                    = 2021
  |Пайызы                        = 2,49
  |Халық саны бойынша орны       = 12
  |Тығыздығы                     = 3,91
  |Тығыздығы бойынша орны        = 
  |Ұлттық құрамы                 = [[Орыстар|орыстар]], [[Қазақтар|қазақтар]], [[Шешендер|шешендер]]
  |Конфессиялық құрамы           = 
 |Жер аумағы                     = 6296,80
  |Жер аумағының пайызы          = 
  |Жер аумағы бойынша орны       = 3
 |Максималды биіктігі            = 
 |Орташа биіктігі                = 
 |Минималды биіктігі             = 
 |Карта                          = Astrakhanskaya oblast Enotaevskiy rayon.png
  |Карта ені                     = 280px
 |Әкімшілік бірліктің картасы    = 
  |Әкімшілік бірлік картасының ені  = 
 |Уақыт белдеуі                  = 
 |Аббревиатура                   = 
 |ISO                            = 
 |Сандық идентификаторы          = 
  |Идентификатор түрі            = 
 |Сандық идентификаторы2         = 
  |Идентификатор түрі2           = 
 |Сандық идентификаторы3         = 
  |Идентификатор түрі3           = 
 |FIPS                           = 
 |Телефон коды                   = 85143
 |Пошта индекстері               = 
 |Интернет-үйшігі                = 
 |Автомобиль коды                = 
 |Сайты                          = https://enotaevka.astrobl.ru/
  |Сайт тілі                     = ru
 |Commons санаты                 = Yenotayevsky District
 |Кірістірме                     = 
 |Түсініктемелер                 = 
}}
'''Жантау ауданы''' ({{lang-ru|Енотаевский район}}) — [[Ресей|Ресейдің]] [[Астрахан облысы|Астрахан облысындағы]] әкімшілік-аумақтық бірлігі (аудан) және муниципалды құрылымы (муниципалды аймақ).

Әкімшілік орталығы — [[Жантау (Астрахан облысы)|Жантау]] ауылы.

== Географиясы ==
Жантау ауданы батыста [[Қалмақстан|Қалмақстан Республикасымен]] шектесіп, онымен 2 бөлікке бөлінеді (Саған Аман ауылының аумағы).

Аудан солтүстігінде [[Ақтөбе ауданы (Астрахан облысы)|Ақтөбе]] және [[Черноярск ауданы|Черноярск]] аудандарымен, шығысында [[Қарабайлы ауданы|Қарабайлы]], оңтүстігінде [[Нариман (Астрахан облысы)|Нариман]] аудандарымен шектеседі.

== Тарихы ==
1925 жылы [[Жантау уезі|Жантау уезінің]] болыстарынан – толығымен Жантау және Копановск, ішінара Владимировск және Ивановск болыстарынан Жантау ауданы құрылды. 1928 жылы маусымда аудан ірілендіріліп, (оған Замянов ауданының аумағы қосылды) [[Төменгі Еділ өлкесі]] [[Астрахан округі|Астрахан округінің]] құрамына кірді. 1930 жылы 30 шілдеде КСРО-ның көптеген басқа округтары сияқты Астрахан округі де таратылды. Оның аудандары Төменгі Еділ өлкесінің тікелей бағыныстылығына берілді. 1934 жылдың 10 қаңтарынан бастап Жантау ауданы [[Сталинград өлкесі|Сталинград өлкесінің]], 1936 жылдың 5 желтоқсанынан бастап — [[Волгоград облысы|Сталинград облысының]] құрамына кірді. 1937 жылы 16 шілдеде Сталинград облысының құрамында Астрахан ауданы қайта құрылып, Жантау ауданы оған кіргізілді.

1943 жылы 27 желтоқсанда Жантау ауданы жаңадан құрылған [[Астрахан облысы|Астрахан облысының]] құрамына енді. 1944 жылы 25 мамырда Жантау ауданы аумағының бір бөлігі жаңа [[Никол ауданы|Никол ауданына]] берілді. 1957 жылы 25 сәуірде аудан құрамына таратылған Никол ауданы енді.

2006 жылдың 1 қаңтарынан бастап Астрахан облысының 2004 жылғы 6 тамыздағы № 43/2004-ОЗ Заңына&lt;ref&gt;[http://docs.cntd.ru/document/802015465 Муниципалды құрылымдардың шекараларын белгілеу және оларға ауылдық, қалалық кент, қалалық округ, муниципалды округ мәртебесін беру туралы Астрахан облысының 2004 жылғы 6 тамыздағы № 43/2004-ОЗ Заңы.]&lt;/ref&gt; сәйкес аудан құрамында 14 муниципалды құрылым (ауылдық кент) құрылды.

== Тұрғындары ==
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! 1939 !!1959 !!1970 !!1979 !!1989 !!2002 !!2003 !!2004	!!2005 
|-
|28 631
|↘23 638
|↗26 591
|↗26 660
|↗29 093
|↘27 625
|↘27 500
|↗28 200
|→28 200
|-
! 2006 !!2007 !!2008 !!2009 !!2010 !!2011 !!2012 !!2013 !!2014
|-
|→28 200
|↘28 100
|→28 100
|↘28 027
|↘26 786
|↘26 785
|↘26 595
|↘26 397
|↘26 098
|-
! 2015 !!2016 !!2017 !!2018 !!2019 !!2020 !!2021
|-
|↘26 007
|↘25 851
|↘25 785
|↘25 405
|↘24 980
|↘24 749
|↘24 604
|}

;Ұлттық құрамы
{|class=standard style=&quot;width 70em; max-width 70%; &quot;
!Халық ||[[1939 жыл]]&lt;br&gt; адам&lt;ref&gt;[http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus_nac_39_ra.php?reg=1759 Демоскоп Weekly — Қосымша. Ресей империясының, КСРО-ның, 15 жаңа тәуелсіз мемлекеттердің халық санағы]&lt;/ref&gt;||2010 жыл&lt;br&gt; адам&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://astrastat.gks.ru/wps/wcm/connect/rosstat_ts/astrastat/resources/312d28804edcbaa898be993467c8ff84/4.+Население+по+национальности+и+владению+русским+языком+по+муниципальным+образованиям+Астраханской+области.rar|title=ЖІӨ 4-том. 4-кесте. Астрахан облысы муниципалды құрылымдарының ұлты және орыс тілін білуі бойынша халық саны|accessdate=2014-01-16|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140117001832/http://astrastat.gks.ru/wps/wcm/connect/rosstat_ts/astrastat/resources/312d28804edcbaa898be993467c8ff84/4.+%D0%9D%D0%B0%D1%81%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D0%B5+%D0%BF%D0%BE+%D0%BD%D0%B0%D1%86%D0%B8%D0%BE%D0%BD%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%B8+%D0%B8+%D0%B2%D0%BB%D0%B0%D0%B4%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D1%8E+%D1%80%D1%83%D1%81%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%BC+%D1%8F%D0%B7%D1%8B%D0%BA%D0%BE%D0%BC+%D0%BF%D0%BE+%D0%BC%D1%83%D0%BD%D0%B8%D1%86%D0%B8%D0%BF%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D0%BC+%D0%BE%D0%B1%D1%80%D0%B0%D0%B7%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F%D0%BC+%D0%90%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B0%D1%85%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B9+%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D0%B0%D1%81%D1%82%D0%B8.rar|archivedate=2014-01-17|deadlink=yes}}&lt;/ref&gt;
 |-
 |[[Орыстар|орыстар]]
 | style=&quot;text-align:center&quot; | 26 144 (91,31%)
 | style=&quot;text-align:center&quot; | 16 857 (62,93%)
 |-
 |[[Қазақтар|қазақтар]] 
 | style=&quot;text-align:center&quot; | 686 (2,4%)
 | style=&quot;text-align:center&quot; | 5 921 (22,10%)
 |-
 |[[Шешендер|шешендер]]
 | style=&quot;text-align:center&quot; | -
 | style=&quot;text-align:center&quot; | 1 533 (5,72%)
 |-
 |[[Корейлер|кәрістер]] 
 | style=&quot;text-align:center&quot; | -
 | style=&quot;text-align:center&quot; | 580 (2,17%)
 |-
 |[[Қалмақтар|қалмақтар]]
 | style=&quot;text-align:center&quot; | 1 356 (4,74%)
 | style=&quot;text-align:center&quot; | 578 (2,16%)
 |- 
 |[[Даргиндер|даргиндер]]
 | style=&quot;text-align:center&quot; | -
 | style=&quot;text-align:center&quot; | 271 (1,01%)
 |-
 |[[Татарлар|татарлар]] 
 | style=&quot;text-align:center&quot; | 55 (0,2%)
 | style=&quot;text-align:center&quot; | 129 (0,48%)
 |-
 |[[Аварлар|аварлар]] 
 | style=&quot;text-align:center&quot; | -
 | style=&quot;text-align:center&quot; | 118 (0,44%)
 |-
 |[[Украиндар|украиндар]] 
 | style=&quot;text-align:center&quot; | 118 (0,41%)
 | style=&quot;text-align:center&quot; | -
 |-
 |басқалары 
 | style=&quot;text-align:center&quot; | 272&lt;ref&gt;Дереккөзде 1356 деп көрсетілген, арифметикалық қате жіберілгені анық&lt;/ref&gt; (0,95%)
 | style=&quot;text-align:center&quot; | 610 (2,28%)
 |-
 |көрсетпегендер
 | style=&quot;text-align:center&quot; | -
 | style=&quot;text-align:center&quot; | 189 (0,71%)
 |-
 ||Барлығы 
 | style=&quot;text-align:center&quot; | 28 631 (100,00%)
 | style=&quot;text-align:center&quot; | 26 786 (100,00%)
 |}

== Әкімшілік бөлінісі ==
Жантау ауданы әкімшілік-аумақтық бірлік ретінде 14 ауылдық кеңесті қамтиды.

Жантау ауданы муниципалды аудан мәртебесі бар муниципалды құрылым ретінде ауылдық қоныс мәртебесі бар 14 муниципалды құрылымды қамтиды:

{{Автонөмірлеу
  | Тіркеу = standard sortable
  | Бағаналар = 6
  | Тақырып2 = Ауылдық қоныс | Тақырып3 = Әкімшілік&lt;br&gt;орталығы | Тақырып4 = Елді&lt;br&gt;мекендер&lt;br&gt;саны | Тақырып5 = Тұрғындары&lt;br /&gt;(адам) | Тақырып6 = Ауданы,&lt;br&gt;км²
  | Туралау4 = right | Туралау5 = right | Туралау6 = right
  | Сұрыптау4 = сан | Сұрыптау5 = сан | Сұрыптау6 = сан
| |[[Ветлян ауылдық кеңесі]] | [[Ветлянка (Астрахан облысы)|Ветлянка]] | 1 | ↗595 | 213,58
| |[[Владимировский ауылдық кеңесі (Астрахан облысы)|Владимировский ауылдық кеңесі]] | [[Владимировка (Астрахан облысы)|Владимировка]] ауылы | 1 | ↘883 | 125,66
| |[[Восток ауылдық кеңесі]] | [[Восток (Астрахан облысы)|Восток]] ауылы | 1 | ↗1205 | 372,76
| |[[Грачи ауылдық кеңесі (Астрахан облысы)|Грачи ауылдық кеңесі]] | [[Грачи (Жантау ауылы)|Грачи]] ауылы | 1 | ↘560 | 268,19
| |[[Жантау (ауылдық қоныс)|Жантау ауылы]] | [[Жантау (Астрахан облысы)|Жантау]] ауылы | 2 | ↘6950 | 78,27
| |[[Замианский ауылдық кеңесі]] | [[Замианы]] ауылы | 3 | ↘1850 | 193,97
| |[[Иваново-Николаевка ауылдық кеңесі]] | [[Ивановка (Астрахан облысы)|Ивановка]] ауылы | 2 | ↘1067 | 399,60
| |[[Копановка (Астрахан облысы)|Копановка]] ауылы | [[Копановка (Астрахан облысы)|Копановка]] ауылы | 1 | ↘959 | 343,18
| |[[Косика ауылдық кеңесі]] | [[Косика]] ауылы | 1 | ↗521 | 110,88
| |[[Никол ауылдық кеңесі (Астрахан облысы)|Никол ауылдық кеңесі]] | [[Николское (Жантау ауданы)|Николское]] ауылы | 1 | ↘4795 | 640,00
| |[[Пришиб ауылдық кеңесі]] | [[Пришиб (Астрахан облысы)|Пришиб]] ауылы | 2 | ↘1059 | 728,22
| |[[Средневолжский ауылдық кеңесі]] | [[Волжский (Астрахан облысы)|Волжский]] кенті | 4 | ↘2125 | 1553,03
| |[[Табын-Арал ауылдық кеңесі]] | [[Ленино (Астрахан облысы)|Ленино]] ауылы | 4 | ↗970 | 241,64
| |[[Федоров ауылдық кеңесі (Жантау ауданы)|Федоров ауылдық кеңесі]] | [[Федоровка (Жантау ауданы)|Федоровка]] ауылы | 3 | ↘1065 | 328,05
}}

=== Елді мекендері ===
Жантау ауданында 27 елді мекен бар.

{{Автонөмірлеу
  | Тіркеу = standard sortable collapsible collapsed
  | Атауы = Аудандағы елді мекендер тізімі
  | Бағаналар = 5
  | Тақырып2 = Елді мекен | Тақырып3 = Түрі | Тақырып4 = Тұрғындары | Тақырып5 = Муниципалды құрылым
  | Туралау4 = right
  | Сұрыыптау4 = сан
| | [[Береговой (Жантау ауданы)|Береговой]] | ауыл | ↗129 | [[Средневолжский ауылдық кеңесі]]
| | [[Блошной]] | қыстақ | ↗3 | [[Табын-Арал ауылдық кеңесі]]
| | [[Ветлянка (Астрахан облысы)|Ветлянка]] | ауыл | ↗595 | [[Ветлян ауылдық кеңесі]]
| | [[Владимировка (Астрахан облысы)|Владимировка]] | ауыл | ↘883 | [[Владимировский ауылдық кеңесі (Астрахан облысы)|Владимировский ауылдық кеңесі]]
| | [[Волжский (Астрахан облысы)|Волжский]] | ауыл | ↗1862 | [[Средневолжский ауылдық кеңесі]]
| | [[Восток (Астрахан облысы)|Восток]] | ауыл | ↗1205 | [[Восток ауылдық кеңесі]]
| | [[Госпитомника]] | ауыл | →20 | [[Жантау (ауылдық қоныс)|Жантау ауылы]]
| | [[Грачи (Жантау ауданы)|Грачи]] | ауыл | ↘560 | [[Грачи ауылдық кеңесі (Астрахан облысы)|Грачи ауылдық кеңесі]]
| | [[Екатериновка (Астрахан облысы)|Екатериновка]] | ауыл | ↗6 | [[Федоров ауылдық кеңесі (Жантау ауданы)|Федоров ауылдық кеңесі]]
| | [[Жантау (Астрахан облысы)|Жантау]] | ауыл | ↘7616 | [[Жантау (ауылдық қоныс)|Ауыл Енотаевка]]
| | [[Замианы]] | ауыл | ↘1494 | [[Замианский ауылдық кеңесі]]
| | [[Ивановка (Астрахан облысы)|Ивановка]] | ауыл | ↗731 | [[Иваново-Николаевка ауылдық кеңесі]]
| | [[Екі Шыбыр]] | ауыл | ↗126 | [[Средневолжский ауылдық кеңесі]]
| | [[Козинка (Астрахан облысы)|Козинка]] | ауыл | ↘11 | [[Пришиб ауылдық кеңесі]]
| | [[Копановка (Астрахан облысы)|Копановка]] | ауыл | ↘959 | [[Копановка (Астрахан облысы)|Копановка]] ауылы
| | [[Косика]] | ауыл | ↗521 | [[Косика ауылдық кеңесі]]
| | [[Ленино (Астрахан облысы)|Ленино]] | ауыл | ↗895 | [[Табын-Арал ауылдық кеңесі]]
| | [[Михайловка (Жантау ауданы)|Михайловка]] | ауыл | ↗286 | [[Федоров ауылдық кеңесі (Жантау ауданы)|Федоров ауылдық кеңесі]]
| | [[Николаевка (Жантау ауданы)|Николаевка]] | ауыл | ↗418 | [[Иваново-Николаевка ауылдық кеңесі]]
| | [[Никольское (Жантау ауданы)|Никольское]] | ауыл | ↘4795 | [[Никол ауылдық кеңесі (Астрахан облысы)|Никол ауылдық кеңесі]]
| | [[Новострой (Астрахан облысы)|Новострой]] | ауыл | ↗406 | [[Замианский ауылдық кеңесі]]
| | [[Прибрежный (Астрахан облысы)|Прибрежный]] | ауыл | ↘107 | [[Замианский ауылдық кеңесі]]
| | [[Пришиб (Астрахан облысы)|Пришиб]] | ауыл | ↘1096 | [[Пришиб ауылдық кеңесі]]
| | [[Промысловый (Астрахан облысы)|Промысловый]] | ауыл | ↘41 | [[Табын-Арал ауылдық кеңесі]]
| | [[Сероглазка]] | ауыл | ↗456 | [[Средневолжский ауылдық кеңесі]]
| | [[Табын-Арал]] | ауыл | ↘111 | [[Табын-Арал ауылдық кеңесі]]
| | [[Федоровка (Жантау ауданы)|Федоровка]] | ауыл | ↘862 | [[Федоров ауылдық кеңесі (Жантау ауданы)|Федоров ауылдық кеңесі]]
}}

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Астрахан облысы Жантау ауданы]]</text>
      <sha1>knvx75esud0fri1ahyxgsso23vpzurq</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қазақстанның ірі ауылдары мен кенттері</title>
    <ns>0</ns>
    <id>685816</id>
    <revision>
      <id>3063265</id>
      <parentid>3061477</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T19:49:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <comment>/* Батыс Қазақстан облысы */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="23608" xml:space="preserve">Тізімде халқының саны 2009 жылғы санақ бойынша 3000 адамнан асатын ауылдар мен кенттер көрсетілген.&lt;ref&gt;'''Майлы''' қаріппен аудан орталықтары, ''курсив'' қарпімен таратылған ауылдар белгіленген&lt;/ref&gt;

== Абай облысы ==
# '''[[Үржар (ауыл)|Үржар]]''' — 17 320 адам
# [[Мақаншы]] — 12 242 адам
# '''[[Қалбатау]]''' — 10 214 адам
# [[Жезкент]] — 9 888 адам
# [[Ақтоғай (Абай облысы)|Ақтоғай]] — 6 251 адам
# '''[[Ақсуат (Абай облысы)|Ақсуат]]''' — 6 126 адам
# '''[[Бородулиха]]''' — 5 226 адам
# '''[[Қарауыл (Абай ауданы)|Қарауыл]]''' — 5 010 адам
# [[Қабанбай (Қабанбай ауылдық округі)|Қабанбай]] — 4 396 адам
# '''[[Бесқарағай (Абай облысы)|Бесқарағай]]''' — 4 377 адам
# '''[[Көкпекті (Абай облысы)|Көкпекті]]''' — 4 189 адам
# [[Науалы]] — 3 421 адам
# [[Шүлбі]] — 3 149 адам
# [[Жаңа Шүлбі]] — 3 073 адам
# [[Жаңғызтөбе]] — 3 002 адам

== Ақмола облысы ==
# [[Қызыл жар|Красный Яр]] — 9 875 адам
# '''[[Зеренді]]''' — 7 083 адам
# '''[[Аршалы (Ақмола облысы)|Аршалы]]''' — 7 051 адам
# '''[[Астраханка (Ақмола облысы)|Астраханка]]''' — 6 313 адам
# '''[[Шортанды (Шортанды ауданы)|Шортанды]]''' — 6 268 адам
# [[Бестөбе (Ақмола облысы)|Бестөбе]] — 6 201 адам
# '''[[Ақмол]]''' — 5 711 адам
# [[Қабанбай батыр ауылы|Қабанбай батыр]] — 5 181 адам
# '''[[Жақсы (ауыл)|Жақсы]]''' — 5 097 адам
# '''[[Балкашино]]''' — 4 907 адам
# [[Қараөткел (Ақмола облысы)|Қараөткел]] — 4 310 адам
# [[Жолымбет]] — 4 258 адам
# [[Бурабай (кент)|Бурабай]] — 4 225 адам
# [[Шаңтөбе (кент)|Шаңтөбе]] — 4 214 адам
# '''[[Қорғалжын (кент)|Қорғалжын]]''' — 4 161 адам
# [[Жібек Жолы (Ақмола облысы)|Жібек жолы]] — 3 873 адам
# [[Ақсу (Степногорск қалалық әкімдігі)|Ақсу]] — 3 779 адам
# [[Еркіншілік]] — 3 708 адам
# [[Заводской (Ақмола облысы)|Заводской]] — 3 504 адам
# '''[[Егіндікөл (Ақмола облысы)|Егіндікөл]]''' — 3 285 адам
# [[Талапкер (Ақмола облысы)|Талапкер]] — 3 111 адам

== Ақтөбе облысы ==
# [[Қарғалы (Ақтөбе облысы)|Қарғалы]] — 16 093 адам
# '''[[Шұбарқұдық]]''' — 11 199 адам
# '''[[Мәртөк]]''' — 9 795 адам
# '''[[Қарауылкелді (ауыл)|Қарауылкелді]]''' — 7 862 адам
# [[Жаңақоныс (Ақтөбе облысы)|Жаңақоныс]] — 6 486 адам
# '''[[Темірбек Жүргенов ауылы (Ақтөбе облысы)|Темірбек Жүргенов]]''' — 5 909 адам
# '''[[Ырғыз (ауыл)|Ырғыз]]''' — 5 410 адам
# '''[[Бадамша (ауыл)|Бадамша]]''' — 5 359 адам
# '''[[Ойыл (ауыл)|Ойыл]]''' — 5 340 адам
# '''[[Қобда (ауыл)|Қобда]]''' — 5 244 адам
# [[Кеңқияқ]] — 4 954 адам
# [[Кеңес Нокин ауылы|Кеңес Нокин]] — 4 092 адам
# [[Шұбарши]] — 3 736 адам
# [[Сарыжар]] — 3 531 адам
# [[Бестамақ (Алға ауданы)|Бестамақ]] — 3 332 адам
# ''[[Ясное (Ақтөбе облысы)|Ясное]]'' — 3 280 адам

== Атырау облысы ==
# '''[[Мақат]]''' — 14 266 адам
# ''[[Балықшы кенті|Балықшы]]'' — 12 954 адам
# '''[[Индербор]]''' — 12 915 адам
# '''[[Құрманғазы (Құрманғазы ауданы)|Құрманғазы]]''' — 12 750 адам
# [[Доссор]] — 11 470 адам
# ''[[Жұмыскер (Атырау облысы)|Жұмыскер]]'' — 9 498 адам
# ''[[Геолог (ауыл)|Геолог]]'' — 8 256 адам
# '''[[Махамбет (Атырау облысы)|Махамбет]]''' — 8 012 адам
# '''[[Аққыстау]]''' — 7 717 адам
# [[Сағыз (ауыл)|Сағыз]] — 6 530 адам
# '''[[Миялы (Атырау облысы)|Миялы]]''' — 6 473 адам
# [[Жаңа Қаратон]] — 6 038 адам
# [[Томарлы]] — 5 036 адам
# [[Ақкөл (Атырау облысы)|Ақкөл]] — 4 596 адам
# [[Есбол (Индер ауданы)|Есбол]] — 4 307 адам
# [[Тұщықұдық (Атырау облысы)|Тұщықұдық]] — 4 108 адам
# [[Қосшағыл]] — 3 935 адам
# [[Хамит Ерғалиев ауылы|Хамит Ерғалиев]] — 3 451 адам
# [[Мұқыр (Атырау облысы)|Мұқыр]] — 3 423 адам
# [[Ақжар (Атырау облысы)|Ақжар]] — 3 337 адам
# [[Еркінқала]] — 3 333 адам
# ''[[Құрсай (Атырау облысы)|Құрсай]]'' — 3 062 адам
# [[Жанбай]] — 3 036 адам
# [[Хиуаз]] — 3 009 адам

== Батыс Қазақстан облысы ==
# [[Зашаған]] — 27 065 адам
# [[Деркөл (кент)|Деркөл]] — 9 786 адам
# '''[[Чапаев (Батыс Қазақстан облысы)|Чапаев]]''' — 8 476 адам
# '''[[Жәнібек (Батыс Қазақстан облысы)|Жәнібек]]''' — 7 460 адам
# '''[[Тасқала (Атырау облысы)|Тасқала]]''' — 7 350 адам
# '''[[Жаңақала (Батыс Қазақстан облысы)|Жаңақала]]''' — 7 202 адам
# '''[[Шыңғырлау (ауыл)|Шыңғырлау]]''' — 7 005 адам
# [[Подстепное (Батыс Қазақстан облысы)|Подстёпное]] — 6 461 адам
# [[Дарьинское]] — 5 329 адам
# '''[[Казталовка]]''' — 5 055 адам
# '''[[Жымпиты]]''' — 4 931 адам
# [[Мичуринское (Батыс Қазақстан облысы)|Мичуринское]] — 4 924 адам
# [[Тайпақ (Батыс Қазақстан облысы)|Тайпақ]] — 4 692 адам
# '''[[Теректі (Батыс Қазақстан облысы)|Теректі]]''' — 4 597 адам
# [[Жалпақтал]] — 4 562 адам
# '''[[Перемётное]]''' — 4 308 адам
# [[Круглоозерное|Круглоозёрное]] — 3 782 адам
# '''[[Сайқын]]''' — 3 686 адам
# [[Достық (Бәйтерек ауданы)|Достық]] — 3 588 адам
# '''[[Қаратөбе (Батыс Қазақстан облысы)|Қаратөбе]]''' — 3 434 адам
# [[Бөрлі (Бөрлі ауданы)|Бөрлі]] — 3 244 адам
# [[Қызылтал]] — 3 068 адам
# [[Жаңаөмір]] — 3 044 адам

== Жамбыл облысы ==
{{Div col|3}}
# '''[[Қордай]]''' — 27 433 адам
# '''[[Сарыкемер]]''' — 24 314 адам
# '''[[Төле би (Жамбыл облысы)|Төле би]]''' — 19 000 адам
# '''[[Құлан (Жамбыл облысы)|Құлан]]''' — 15 380 адам
# [[Сортөбе]] — 14 646 адам
# [[Масанчи (ауыл)|Масанчи]] — 13 606 адам
# '''[[Меркі]]''' — 13 467 адам
# '''[[Бауыржан Момышұлы ауылы|Бауыржан Момышұлы]]''' — 12 491 адам
# [[Луговой]] — 10 242 адам
# '''[[Аса (ауыл)|Аса]]''' — 8 640 адам
# '''[[Мойынқұм (Мойынқұм ауданы)|Мойынқұм]]''' — 8 463 адам
# [[Сарымолдаев ауылы|Сарымолдаев]] — 8 422 адам
# [[Жалпақтөбе (ауыл)|Жалпақтөбе]] — 8 394 адам
# [[Бурыл]] — 6 689 адам
# [[Жамбыл (Меркі ауданы)|Жамбыл]] — 6 633 адам
# [[Гвардейский]] — 6 537 адам
# [[Ауқатты]] — 5 880 адам
# [[Дінмұхамед Қонаев ауылы|Дінмұхамед Қонаев]] — 5 371 адам
# [[Саудакент]] — 5 313 адам
# [[Андас батыр ауылы|Андас батыр]] — 5 225 адам
# [[Түймекент]] — 5 195 адам
# [[Қызыл Жұлдыз (Жамбыл облысы)|Қызыл Жұлдыз]] — 5 070 адам
# [[Бірлік (Шу ауданы)|Бірлік]] — 5 049 адам
# [[Айша бибі ауылы|Айша бибі]] — 4 616 адам
# [[Отар (Жамбыл облысы)|Отар]] — 4 540 адам
# [[Пригородное (Жамбыл облысы)|Пригородное]] — 4 500 адам
# [[Ойтал (Ойтал ауылдық округі)|Ойтал]] — 4 181 адам
# [[Бетқайнар]] — 4 174 адам
# [[Шайқорық]] — 4 141 адам
# [[Гродеково]] — 4 085 адам
# [[Байзақ]] — 3 884 адам
# [[Қызылқайнар (Жамбыл облысы)|Қызылқайнар]] — 3 732 адам
# [[Нұрлыкент]] — 3 646 адам
# [[Құмжота]] — 3 603 адам
# [[Түрксіб (Жамбыл облысы)|Түрксіб]] — 3 516 адам
# [[Қарасу (Қордай ауданы)|Қарасу]] — 3 504 адам
# [[Қарасай батыр ауылы (Жамбыл облысы)|Қарасай батыр]] — 3 474 адам
# [[Көлбастау]] — 3 434 адам
# [[Әлжан ана]] — 3 378 адам
# [[Жамбыл (Жамбыл ауданы Жамбыл облысы)|Жамбыл]] — 3 313 адам
# [[Көгершін (ауыл)|Көгершін]] — 3 238 адам
# [[Ақбұлым]] — 3 084 адам
{{Div col end}}

== Жетісу облысы ==
# '''[[Қарабұлақ (Ескелді ауданы)|Қарабұлақ]]''' — 16 037 адам
# '''[[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]]''' — 12 912 адам
# '''[[Балпық би (ауыл)|Балпық би]]''' — 12 654 адам
# [[Еркін (Талдықорған қалалық әкімдігі)|Еркін]] — 11 465 адам
# [[Көктал (Панфилов ауданы)|Көктал]] — 10 360 адам
# '''[[Жансүгіров ауылы|Жансүгіров]]''' — 8 288 адам
# [[Өтенай (Талдықорған қалалық әкімдігі)|Өтенай]] — 7 118 адам
# [[Қабанбай (Жетісу облысы)|Қабанбай]] — 6 049 адам
# [[Бақтыбай Жолбарысұлы ауылы|Бақтыбай Жолбарысұлы]] — 5 858 адам
# [[Пенжім]] — 5 081 адам
# [[Достық (Алакөл ауданы)|Достық]] — 4 698 адам
# [[Үлкен Шыған]] — 4 682 адам
# [[Үшарал (Панфилов ауданы)|Үшарал]] — 4 194 адам
# [[Қапал (Жетісу облысы)|Қапал]] — 3 869 адам
# [[Матай]] — 3 778 адам
# [[Алтыүй]] — 3 697 адам
# [[Алдабергенов ауылы|Алдабергенов]] — 3 669 адам
# [[Шолақай]] — 3 407 адам
# [[Алмалы (Сарқан ауданы)|Алмалы]] — 3 361 адам
# [[Қоғалы (Алматы облысы)|Қоғалы]] — 3 322 адам
# [[Бастөбе]] — 3 316 адам
# [[Қойлық (ауыл)|Қойлық]] — 3 257 адам
# [[Қоңырөлең]] — 3 031 адам
# [[Алмалы (Жетісу облысы)|Алмалы]] — 3 007 адам

== Қарағанды облысы ==
# [[Ағадыр|Ақадыр]] — 9 612 адам
# [[Топар (Қарағанды облысы)|Топар]] — 9 314 адам
# [[Шахан (Қарағанды облысы)|Шахан]] — 8 289 адам
# [[Ақтас (Саран қалалық әкімдігі)|Ақтас]] — 8 252 адам
# '''[[Осакаровка]]''' — 8 046 адам
# [[Ақтау (кент)|Ақтау]] — 6 906 адам
# [[Новодолинский]] — 6 365 адам
# [[Молодежный (Қарағанды облысы)|Молодёжный]] — 6 139 адам
# '''[[Нұра (Нұра ауданы)|Нұра]]''' — 5 956 адам
# '''[[Ботақара (кент, Ботақара кенттік әкімдігі)|Ботақара]]''' — 5 351 адам
# [[Долинка (Қарағанды облысы)|Долинка]] — 5 350 адам
# [[Қарағайлы (Қарқаралы ауданы)|Қарағайлы]] — 4 850 адам
# '''[[Ақсу-Аюлы]]''' — 4 586 адам
# [[Сарышаған (кент)|Сарышаған]] — 4 429 адам
# [[Қушоқы]] — 4 308 адам
# ''[[Қоңырат (кент)|Қоңырат]]'' — 4 091 адам
# [[Ғабиден Мұстафин кенті|Ғабиден Мұстафин]] — 4 078 адам
# [[Доскей]] — 4 027 адам
# [[Сәкен Сейфуллин (кент)|Сәкен Сейфуллин]] — 3 696 адам
# [[Саяқ (кент)|Саяқ]] — 3 669 адам
# [[Үштөбе (Қарағанды облысы)|Үштөбе]] — 3 519 адам
# [[Егіндібұлақ (Қарағанды облысы)|Егіндібұлақ]] — 3 399 адам
# [[Ақжал (Қарағанды облысы)|Ақжал]] — 3 397 адам
# [[Дубовка (Қарағанды облысы)|Дубовка]] — 3 393 адам
# '''[[Ақтоғай (Қарағанды облысы)|Ақтоғай]]''' — 3 145 адам

== Қостанай облысы ==
# '''[[Әулиекөл]]''' — 11 692 адам
# [[Қашар (кент)|Қашар]] — 11 357 адам
# '''[[Қарабалық (кент)|Қарабалық]]''' — 11 080 адам
# '''[[Боровской]]''' — 9 781 адам
# [[Құсмұрын (кент)|Құсмұрын]] — 9 633 адам
# '''[[Сарыкөл (Сарыкөл ауданы)|Сарыкөл]]''' — 9 469 адам
# '''[[Амангелді (Амангелді ауданы)|Амангелді]]''' — 7 569 адам
# [[Аманқарағай]] — 7 304 адам
# [[Тобыл (кент, Бейімбет Майлин ауданы)|Тобыл]] — 6 895 адам
# '''[[Федоровка (Федоров ауданы)|Фёдоровка]]''' — 6 410 адам
# '''[[Ұзынкөл (Қостанай облысы)|Ұзынкөл]]''' — 6 378 адам
# [[Заречное (Қостанай облысы)|Заречное]] — 5 804 адам
# '''[[Торғай (Қостанай облысы)|Торғай]]''' — 5 767 адам
# '''[[Қамысты (Қостанай облысы)|Қамысты]]''' — 5 344 адам
# '''[[Денисовка (Қостанай облысы)|Денисовка]]''' — 5 196 адам
# '''[[Қарамеңді]]''' — 4 694 адам
# '''[[Әйет (Бейімбет Майлин ауданы)|Әйет]]''' — 3 952 адам
# [[Октябрьский (Қостанай облысы)|Октябрьский]] — 3 737 адам
# '''[[Қарасу (Қарасу ауданы)|Қарасу]]''' — 3 728 адам
# [[Октябрьское (Қарасу ауданы)|Октябрьское]] — 3 034 адам

== Қызылорда облысы ==
# '''[[Әйтеке би кенті|Әйтеке би]]''' — 38 046 адам
# '''[[Шиелі (Қызылорда облысы)|Шиелі]]''' — 29 632 адам
# '''[[Жаңақорған]]''' — 22 716 адам
# '''[[Жосалы (Қызылорда облысы)|Жосалы]]''' — 18 983 адам
# [[Тасбөгет]] — 18 875 адам
# '''[[Жалағаш]]''' — 13 479 адам
# [[Төретам]] — 9 548 адам
# [[Сексеуіл (ауыл)|Сексеуіл]] — 9 296 адам
# '''[[Тереңөзек (Қызылорда облысы)|Тереңөзек]]''' — 9 132 адам
# [[Қызылжарма]] — 5 484 адам
# [[Жақсықылыш (кент)|Жақсықылыш]] — 4 847 адам
# [[Бала би]] — 4 071 адам
# [[Төменарық]] — 4 069 адам
# [[Ақай (Қызылорда облысы)|Ақай]] — 3 853 адам
# [[Махамбетов]] — 3 780 адам
# [[Түгіскен (Қызылорда облысы)|Түгіскен]] — 3 766 адам
# [[Келінтөбе]] — 3 569 адам
# [[Қожакент]] — 3 007 адам

== Маңғыстау облысы ==
# '''[[Бейнеу]]''' — 32 452 адам
# [[Атамекен (Маңғыстау облысы)|Атамекен]] — 22 428 адам
# [[Теңге (ауыл)|Теңге]] — 16 688 адам
# [[Қызылтөбе (Маңғыстау облысы)|Қызылтөбе]] — 15 157 адам
# '''[[Маңғыстау (ауыл)|Маңғыстау]]''' — 14 818 адам
# [[Басқұдық (Мұнайлы ауданы)|Басқұдық]] — 14 215 адам
# '''[[Шетпе]]''' — 12 223 адам
# [[Жетібай (Маңғыстау облысы)|Жетібай]] — 11 326 адам
# '''[[Құрық (ауыл)|Құрық]]''' — 8 118 адам
# [[Боранқұл]] — 6 310 адам
# [[Ақшұқыр]] — 6 230 адам
# [[Қызылсай (Маңғыстау облысы)|Қызылсай]] — 4 994 адам
# [[Дәулет (Маңғыстау облысы)|Дәулет]] — 4 800 адам
# [[Мұнайшы (ауыл)|Мұнайшы]] — 4 647 адам
# [[Баутин]]о — 4 344 адам

== Павлодар облысы ==
# [[Майқайың]] — 8 761 адам
# [[Ленинский (Павлодар облысы)|Ленинский]] — 8 619 адам
# '''[[Шарбақты (Шарбақты ауданы)|Шарбақты]]''' — 7 915 адам
# '''[[Ертіс (Павлодар облысы)|Ертіс]]''' — 7 772 адам
# '''[[Тереңкөл (Тереңкөл ауданы)|Тереңкөл]]''' — 7 355 адам
# '''[[Баянауыл]]''' — 5 893 адам
# '''[[Железинка]]''' — 5 190 адам
# [[Солнечный (Павлодар облысы)|Солнечный]] — 4 892 адам
# '''[[Успенка (Павлодар облысы)|Успенка]]''' — 4 067 адам
# '''[[Ақтоғай (Павлодар облысы)|Ақтоғай]]''' — 4 000 адам
# [[Кенжекөл]] — 3 978 адам
# '''[[Көктөбе (Май ауданы)|Көктөбе]]''' — 3 815 адам
# [[Шідерті (Павлодар облысы)|Шідерті]] — 3 557 адам
# [[Ақсу (кент, Павлодар облысы)|Ақсу]] — 3 533 адам
# [[Қалқаман (ауыл)|Қалқаман]] — 3 145 адам

== Солтүстік Қазақстан облысы ==
# '''[[Новоишим]]ское''' — 11 284 адам
# '''[[Саумалкөл (Володар ауылдық округі)|Саумалкөл]]''' — 10 234 адам
# '''[[Бескөл (Солтүстік Қазақстан облысы)|Бескөл]]''' — 8 805 адам
# '''[[Кішкенекөл]]''' — 6 814 адам
# '''[[Смирново (Солтүстік Қазақстан облысы)|Смирново]]''' — 5 796 адам
# '''[[Пресновка (Жамбыл ауданы)|Пресновка]]''' — 5 725 адам
# '''[[Явленка]]''' — 5 630 адам
# '''[[Тимирязево (Солтүстік Қазақстан облысы)|Тимирязево]]''' — 4 601 адам
# [[Рузаевка (Солтүстік Қазақстан облысы)|Рузаевка]] — 4 420 адам
# '''[[Талшық]]''' — 3 754 адам
# [[Ленинградское (Солтүстік Қазақстан облысы)|Ленинградское]] — 3 509 адам
# [[Чкалово (Солтүстік Қазақстан облысы)|Чкалово]] — 3 274 адам
# [[Благовещенка (Солтүстік Қазақстан облысы)|Благовещенка]] — 3 106 адам

== Түркістан облысы ==
# [[Қарабұлақ (Сайрам ауданы)|Қарабұлақ]] — 35 301 адам
# '''[[Ақсукент]]''' — 29 541 адам
# [[Манкент (ауыл)|Манкент]] — 25 058 адам
# '''[[Абай (Келес ауданы)|Абай]]''' — 17 700 адам
# '''[[Тұрар Рысқұлов ауылы (Түркістан облысы)|Тұрар Рысқұлов]]''' — 17 311 адам
# '''[[Қазығұрт]]''' — 14 867 адам
# '''[[Мырзакент]]''' — 13 274 адам
# '''[[Темірлан]]''' — 12 495 адам
# [[Қарамұрт]] — 10 538 адам
# '''[[Шаян (Бәйдібек ауданы)|Шаян]]''' — 8 510 адам
# '''[[Шәуілдір]]''' — 8 428 адам
# '''[[Шолаққорған]]''' — 7 934 адам
# ''[[Тассай (Түркістан облысы)|Тассай]]'' — 4 786 адам
# ''[[Таскен]]'' — 4 414 адам
# [[Ақсуабат]] — 3 572 адам
# [[Жібек жолы (Сайрам ауданы)|Жібек жолы]] — 3 346 адам

== Ұлытау облысы ==
# '''[[Жаңаарқа]]''' — 14 265 адам
# [[Жәйрем]] — 9 382 адам
# [[Жезқазған (кент)|Жезқазған]] — 8 277 адам

== Шығыс Қазақстан облысы ==
# '''[[Глубокое (Шығыс Қазақстан облысы)|Глубокое]]''' — 9 652 адам
# [[Белоусовка (Шығыс Қазақстан облысы)|Белоусовка]] — 9 649 адам
# '''[[Күршім]]''' — 8 490 адам
# '''[[Самар (ауыл)|Самар]]''' — 6 526 адам
# '''[[Ақжар (Шығыс Қазақстан облысы)|Ақжар]]''' — 6 396 адам
# [[Усть-Таловка]] — 5 771 адам
# [[Жаңа Бұқтырма]] — 5 591 адам
# '''[[Үлкен Нарын]]''' — 5 095 адам
# [[Меновное]] — 4 870 адам
# [[Опытное поле (Шығыс Қазақстан облысы)|Опытное поле]] — 4 704 адам
# [[Первомайский (Шығыс Қазақстан облысы)|Первомайский]] — 4597 адам
# [[Таврическое (Шығыс Қазақстан облысы)|Таврическое]] — 4 209 адам
# '''[[Қасым Қайсенов кенті|Қасым Қайсенов]]''' — 3 966 адам
# [[Катонқарағай]] — 3 869 адам
# [[Жоғарғы Березовка (Шығыс Қазақстан облысы)|Жоғарғы Берёзовка]] — 3 545 адам
# [[Марқакөл (ауыл)|Марқакөл]] — 3 489 адам
# [[Черемшанка (Шығыс Қазақстан облысы)|Черемшанка]] — 3 300 адам
# [[Предгорное (Шығыс Қазақстан облысы)|Предгорное]] — 3 277 адам
# [[Прапорщиково]] — 3 174 адам

== Ескертпелер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Тізімдер]]
[[Санат:Қазақстан елді мекендері]]</text>
      <sha1>9j96gm2a3keztc9ox6u6xc8l7tcbwvz</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Шәмілқала</title>
    <ns>0</ns>
    <id>686295</id>
    <revision>
      <id>3063228</id>
      <parentid>3059994</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T17:23:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Сәуір 1</username>
        <id>61115</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8888" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Ресей
 |статусы                 = Кент
 |қазақша атауы           = Шәмілқала
 |шынайы атауы            = {{Lang-av|Шамилхъала}}
 |сурет                   = Пос. Шамилькала, Дагестан.png
 |сурет атауы             = 
 |елтаңба                 = Герб п. Шамилькала.png
 |ту                      = 
 |елтаңба сипаттамасы     = 
 |ту сипаттамасы          = 
 |елтаңба ені             = 
 |ту ені                  = 
 |lat_dir =N|lat_deg= 42|lat_min= 41|lat_sec= 14
 |lon_dir =E|lon_deg= 46|lon_min= 51|lon_sec= 59
  |CoordAddon             =
  |CoordScale             = 
 |ел картасы              = 
 |аймақ картасы           = 
 |аудан картасы           = 
 |ел картасының өлшемi    = 
 |аймақ картасының өлшемi = 
 |аудан картасының өлшемi = 
 |аймағы                  = Дағыстан
 |кестедегі аймақ         = Дағыстан
 |аудан түрі              = Муниципалды аудан
 |ауданы                  = Унсокол 
 |кестедегі аудан         = Унсокол ауданы{{!}}Унсокол
 |мекен түрі              = Қалалық мекен
 |мекені                  = Шәмілқала
 |кестедегі мекен         = Шәмілқала кенті
 |ішкі бөлінісі           = 
 |басшының түрi           = Басшысы
 |басшысы                 = Гаджиев Малагусен Магомаевич
 |құрылған уақыты         = [[1985 жыл|1985 жылы]]
 |алғашқы дерек           = 
 |бұрынғы атаулары        = [[1991 жыл|1991]] дейін — ''Светогорск''
 |статус алуы             = 
 |жер аумағы              = 
 |биiктiктiң түрi         = 
 |орталығының биiктігі    = 600
 |климаты                 = қоңыржай
 |ресми тілі              = 
  |тұрғыны                = {{өсім}} 4925
  |санақ жылы             = 2022
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = [[Аварлар|аварлар]] және т.б.
  |конфессионалдық құрамы = [[Мұсылман|мұсылман]] [[Сунниттер|сунниттер]]
  |этнохороним            = 
 |телефон коды            = 
 |пошта индексі           = 368948
 |пошта индекстері        = 
 |автомобиль коды         = 
 |сандық идентификаторы   = 82253555000
 |ортаққордағы санаты     = Shamilkala
 |сайты                   = http://mo-shamilkala.ru/
 |сайт тілі               = ru
 |сайт тілі 2             = 
 |сайт тілі 3             = 
 |сайт тілі 4             =
 |сайт тілі 5             = 
 |add1n                   = 
 |add1                    = 
 |add2n                   = 
 |add2                    = 
 |add3n                   = 
 |add3                    = 
}}
'''Шәмілқала''' ({{Lang-av|Шамилхъала}}) — [[Дағыстан|Дағыстандағы]] кент. [[Унсокол ауданы|Унсокол ауданының]] әкімшілік орталығы (2016 жылдан бастап)&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.nsrd.ru/storage/doc/post_nsrd_1332_26042016.doc |title=Дағыстан Республикасы Унсокол ауданының әкімшілік орталығын ауыстыру туралы 2016 жылғы 26 сәуірдегі ДР ҰЖ № 1332 Қаулысы. |access-date=2016-05-06 |archive-date=2016-06-04 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160604232829/http://www.nsrd.ru/storage/doc/post_nsrd_1332_26042016.doc |deadlink=no }}&lt;/ref&gt;.

Шәмілқала кенті құрамындағы жалғыз елді мекен ретінде қалалық елді мекен мәртебесі бар Шәмілқала кенті муниципалды құрылымын құрайды&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://docs.cntd.ru/document/802037479 |title=«Дағыстан Республикасының муниципалитеттерінің мәртебесі мен шекаралары туралы» Дағыстан Республикасының 2005 жылғы 13 қаңтардағы № 6 Заңы |access-date=2018-03-14 |archive-date=2015-02-03 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150203165602/http://docs.cntd.ru/document/802037479 |deadlink=no }}&lt;/ref&gt;.

== Географиясы ==
Унсокол ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 10 км (жолдарда) орналасқан. Ауыл маңынан М281 «Мамраш-Арақан көпірі» жолы өтеді.

Елді мекеннің ауданы 0,78 км²&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.gks.ru/dbscripts/munst/munst82/DBInet.cgi?pl=8006001 |title=Дағыстан Республикасы. Муниципалды құрлымның жалпы жер көлемі |access-date=2018-03-14 |archive-date=2017-08-06 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170806223020/http://www.gks.ru/dbscripts/munst/munst82/DBInet.cgi?pl=8006001 |deadlink=no }}&lt;/ref&gt;.

== Тарихы ==
Ол 1985 жылы Светогорск атауымен [[Ырғанай СЭС|Ырғанай су электр станциясының]] гидроқұрылысшылар елді мекені ретінде құрылған. 1991 жылы [[Шәміл|имам Шәмілдің]] құрметіне өзгертілді&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://open.lexpro.ru/document/862 |title=Дағыстан АКСР Жоғарғы Кеңесінің Төралқасы жасаған елді мекендердің атын өзгертуді бекіту туралы РКФСР ЖОҒАРЫ КЕҢЕСІ ТӨРАЛҚАСЫНЫҢ ЖАРЛЫҒЫ|access-date=2012-05-15 |archive-date=2014-02-04 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140204044120/http://open.lexpro.ru/document/862 |deadlink=no }}&lt;/ref&gt;.

== Тұрғындары ==
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! 1989 !!2002 !!2010 !!2012	!!2013	!!2014 !!2015 
|-
|2710
|↗7064
|↘4886
|↗4915
|↘4893
|↘4855
|→4855
|-
! 2016 !!2017 !!2018 !!2019 !!2020 !!2021 !!2022
|-
|↘4830
|↘4816
|↗4841
|↘4835
|↗4866
|↗4890
|↗4925
|}

;Ұлттық құрамы
2010 жылғы Бүкілресейлік халық санағының қорытындысы бойынша&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://dagstat.gks.ru/wps/wcm/connect/rosstat_ts/dagstat/resources/cafa4e00421f0cb8805fcc2d59c15b71/ВПН+том3.rar|title=ЖҰӨ 3-том. 4-кесте. Дағыстан Республикасының қалалық аймақтары мен муниципалды аудандары бойынша ұлты мен орыс тілін меңгеруі бойынша халық саны|accessdate=2019-10-27|archiveurl=https://web.archive.org/web/20171011191513/http://dagstat.gks.ru/wps/wcm/connect/rosstat_ts/dagstat/resources/cafa4e00421f0cb8805fcc2d59c15b71/%D0%92%D0%9F%D0%9D+%D1%82%D0%BE%D0%BC3.rar|archivedate=2017-10-11|deadlink=yes}}&lt;/ref&gt;:

{{Автонөмірлеу
  | Бағаналар   = 4
  | Тақырып2 = Ұлты
  | Тақырып3 = Саны, адам 
  | Тақырып4 = Үлесі
|| [[Аварлар|аварлар]] | 4 497 | 92,0 % |
| [[Лактар|лактар]] | 105 | 2,1 % |
| [[Даргиндер|даргиндер]] | 102 | 2,1 % |
| [[Құмықтар|құмықтар]] | 53 | 1,1 % |
| [[Орыстар|орыстар]] | 49 | 1,0 % |
| басқалары | 80 | 1,7 %
}}

== Инфрақұрлымы, экономикасы ==
Кентте оқу-тәрбие кешені, әскери комиссариат, ауданаралық көпсалалы аурухана, ауданаралық СЭБ, ауданаралық салық қызметі, «Шіркейсэсқұрылыс» ААҚ, «Сулақэнерго» ААҚ басқармасы бар&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://president.e-dag.ru/map/13/ |title=Дағыстан Республикасы Президентінің ресми сайты: Унсокол ауданы |access-date=2010-09-24 |archive-date=2016-03-14 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160314053737/http://president.e-dag.ru/map/13 |deadlink=no }}&lt;/ref&gt;.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:1985 жылы құрылған елді мекендер]]
[[Санат:Дағыстан кенттері]]
[[Санат:Унсокол ауданының елді мекендері]]</text>
      <sha1>7c3t3biruias1pv1r9bcw1amym6zmnk</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Отбасы хрестоматиясы</title>
    <ns>0</ns>
    <id>686430</id>
    <revision>
      <id>3063143</id>
      <parentid>3061493</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T12:13:54Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Didar.Bayan21NS</username>
        <id>120910</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5802" xml:space="preserve">{{Тексерілмеген мақала|date=тамыз 2022}} &lt;!-- БҰЛ МӘТІНДІ ӨШІРМЕҢІЗ! БҰЛ ҚАТАРДАН КЕЙІН ЖАЗЫҢЫЗ!  --&gt;
'''Отбасы хрестоматиясы'''- даналық пен даралықтың насихаттайтын, мән іздеген жандарға арналған экзистенциялық әдебиеттерді дәріптеуге, отбасы құндылығын, қисса дәстүрін насихаттайтын қоғамдық қор. [[File:Отбасы хрестоматиясы.jpg|thumb|Отбасы хрестоматиясы]] 
*2013 жылы Отбасы хрестоматиясы сериясымен шыққан алғашқы кітап “Әлдиден эпосқа дейін” жарық көрді. 
*2014-16 жылдары осы жұмыстың жалғасы ретінде “Салт-дәстүр сөйлейді”, “Сияр-Шәріп” кітаптары жарияланды. Бұл еңбектер оқырманның көңілінен шығып, әрқайсысы 5-6 реттен қайта басылды. 
*2017 жылы «Отбасы хрестоматиясы» жобасы қоғамдық қор ретінде құрылды. Кейіннен осы сериямен “Логотерапия немесе өмірге ғашық болу”, “Яссауи феномені”, “Өмірге ғашық болу”, “Махаббаттың мәні”, “Өркениетті адам”, “Әділ патша”, “Мың сұрақ”, “Экософия немесе киелі табиғат” сынды кітаптарды жарыққа шығарды. 
*Кітаптардың жалпы тиражы 150 мыңнан асады. Кітап презентациялары Алматы, Астана, Шымкент, Атырау, Орал, Ақтау, Семей, Түркістан, Қызылорда, Ақтөбе, Талдықорған қалаларында өтті. Қор Венадағы ІІІ психотерапия мектебін қалыптастырған *[[Виктор Франкл]]дың  Логотерапия еңбегін тұңғыш қазақ тіліне аударды. Осы еңбекті таныстыру мақсатында «Өмірге ғашық болу» тақырыбында түрлі лекциялар өтті. 
*Әлемнің бірнеше елінде кеңінен қолданыс тапқан [[логотерапия]], [[экософия]] идеясын алғаш қазақ аудиториясына таныстырды. Экософия, әсіресе, әлемдегі туристік секторы дамыған елдерде танымал. Мысалы, 1964 жылы Тайланд, Малайзия, Сингапур, Индонезия елдерінде қолға алынып, қоршаған ортадағы жан-жануарды өлтірмеу, тиіспеу жайлы киелі аңыздарды халыққа насихаттап бастайды. Арада 30-40 жыл өткенде, екі ұрпақ ауысқанда бұл елдерде табиғи түрде туризм секторы дамиды. Қоғамдық қор экософия идеясын дамыту арқылы қазақ қоғамында да жан-жануарға, табиғатқа тиіспейтін мәдениет қалыптастыруды көздейді. Осы мақсатта түрлі лекциялар ұйымдастырып, батыс қоғамындағы экософия принциптерін қазақ тіліне аударып келеді.
* Қор өзіне тән ерекшелік ретінде ҚИССА жанрын дәріптейді. Себебі бұл жанр 70 жыл СССР билігі тұсында қатаң цензураға ұшырап, халықтың санасынан өшуге айналған еді. 
* Бірінші рет 2013 жылы қисса дәстүрін қайта тірілтіп, халыққа ұсынды. ХІІІ ғасырда өмір сүрген Рабғузидің «Қисса-сүл-әнбия» еңбегін қайта насихаттады. Рабғузидің «Қисса-cүл-әнбия» еңбегін негізге ала отыра философия-экзистенциялық талдау жасап қазақ қоғамына арнап кітап жазды. Қисса жанры бойынша 5 кітап жарық көрді. «Сакралды география» терминін де қазақ қоғамына алғаш таныстырды. 
* 2013 жылы америка ғалымы [[Карен Армстронг]]тың еңбектерін ықшамдап аударып, «сакралды география» терминін әлеуметтік желілерде айналымға енгізді. Осы идеяның негізінде 2017 жылы «Яссауи феномені» кітабын жарыққа шығарды. Кітап қазақ дүниетанымындағы сакралды ұғымдардың қалай пайда болғанын салыстырмалы анализ тәсілімен түсіндіреді. Сондай-ақ қазіргі Батыс қоғамында өте танымал ғалымдардың идеясы, еңбектері, ғылыми жаңалығын қазақ қоғамына таныстыруды жоспарлайды. &lt;ref&gt;https://otbasy.com/&lt;/ref&gt;
== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
[[Санат:қоғамдық қорлар]]
[[Санат:автор]]
[[Санат:кітаптар]]</text>
      <sha1>4d3bk5p96owvd67yb95u8xa058b986a</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы:Muslim Qazaq/зертхана</title>
    <ns>2</ns>
    <id>686708</id>
    <revision>
      <id>3063172</id>
      <parentid>3062918</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T13:45:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Muslim Qazaq</username>
        <id>44575</id>
      </contributor>
      <comment>/* Кіріспе бөлімін өңдеді */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="17432" xml:space="preserve">{{Қатысушы зертханасы}}
&lt;!-- БҰЛ ҚАТАРДАН КЕЙІН ЖАЗЫҢЫЗ  --&gt;

{{Жазушы
 |Есімі               = Равил Рәисұлы Бұхараев
 |Шынайы есімі        = 
 |Суреті              = R Buharaev.jpg
 |Ені                 = 150px
 |Суреттің аты        = 
 |Туған кездегі есімі  = 
 |Лақап аты           = 
 |Туған күні        = 18.10.1951
 |Туған жері        = [[Қазан]], [[КСРО]]
 |Қайтыс болған күні  = 24.1.2012
 |Қайтыс болған жері  = [[Лондон]], [[Ұлыбритания]]
 |Азаматтығы          = {{USSR}} → &lt;br /&gt; {{UK}}
 |Ұлты                = [[Татарлар|Татар]]
 |Мансабы             = 
 |Шығармашылық жылдары   = 
 |Бағыты              = 
 |Жанры               = Өлеңдер
 |Шығармалардың тілі  = [[орыс тілі|орысша]], [[татар тілі|татарша]], [[ағылшын тілі|ағылшынша]], [[мажар тілі|мажарша]]
 |Дебюті              = 
 |Марапаттары         = * Татарстан Республикасының еңбек сіңірген өнер қайраткері
* Ғабдолла Тоқай атындағы сыйлық
* Мұса Жәлел атындағы сыйлық
* [[БҰҰ]]-ның &quot;Бірлік ордені&quot;
 |Сыйлықтары          = 
 |Қолтаңбасы          = 
 |Сайты               = 
 |Commons             =
}}

'''Равил Рәисұлы Бұхараев''' ({{lang-tt|Равил Рәис улы Бохараев}}, {{lang-ru|Равиль Раисович Бухараев}}; [[18 қазан]] [[1951]], [[Қазан]] — [[24 қаңтар]] [[2012]], [[Лондон]]) — татар жазушысы, ақын, прозашы, драматург, журналист және аудармашы.

== Өмірбаяны ==

Равил Бұхараев [[1951 жыл]]ы қазан айының 18-інде [[Қазан]]да оқытушы-ғалымдар отбасында дүниеге келген. Орта мектепті бітіргеннен кейін, 1968-1974 жылдары Қазан Мемлекеттік Университетінің Механика-математика факультетінде оқыды. [[1977 жыл]]ы Теориялық [[кибернетика]] мамандығы бойынша, Мәскеу Мемлекеттік Университетінің Есептеу математикасы және кибернетика факультетінің аспирантурасын бітірді. Еңбектері [[1969 жыл]]дан басылып шыға бастады. 1977 жылдан бастап КСРО Жазушылар Одағының мүшесі болды. 1979-1980 жылдары Равил Бұхараев — [[Еділ]] бойындағы республикалардағы Ресей Жазушылар одағының кеңесшісі, Мәскеудегі М. Горький атындағы Әдебиет институтында татар тілінен аударма бойынша семинар жетекшісі (1980-1986) болды. Равил Бұхараев [[1990 жыл]]дан бастап [[Англия]]да тұрып, әртүрлі жанрлардағы еңбектерін жазды, әдебиет және дінмен байланысты аударма жұмыстарымен белсенді түрде айналысты.

70-ші жылдардан бастап [[түрікмендер|түрікмен]] жазушыларының шығармаларын орыс тіліне белсенді аударды. &quot;Сибирские огни&quot; әдеби журналының түрікмен мәдениеті мен өнеріне арналған жеке нөмірін құрудың бастамашысы болды. 90-шы жылдары [[Абай Құнанбайұлы]]ның 150 жылдық мерейтойына орай қазақстандық жазушы [[Роллан Шәкенұлы Сейсенбаев|Роллан Сейсенбаевтың]] бастамасымен шетелдік бір топ ақын-аудармашылар Абайдың өлендері мен қара сөздерін орыс, ағылшын тілдеріне аударып, кітап етіп басып шығарды. Равил Бұхараев сол аудармашылардың жұмыстарын өндеуге ат салысқан-ды&lt;ref&gt;[https://my.mail.ru/community/blog_akyluly/69B6D771FDCB2D99.html Глава Ахмадийской Общины об Абае Кунанбаеве]&lt;/ref&gt;.

1992-2007 жылдар аралығында Равил Бұхараев — [[Би-би-си]]дің орыс қызметінің штаттық қызметкері. Өмірлік жары - ақын Лидия Григорьева.

Равил Бұхараев — татар, орыс, ағылшын, мажар тілдерінде еркін жаза алатын, татар әдебиеті мен [[Татарстан]] елін әлемге насихаттаған ақын болған-ды. Ол — тарих, саяси экономика және [[ислам]] мәселелеріне арналған жиырмадан астам кітаптың авторы. «Азан — Еділ татарларының Ислам поэзиясы» ([[Лондон]], 1991), «Татарстан моделі: политэкономиялық монография» (Лондон – [[Нью-Йорк]], 1999), «Ресейдегі Ислам: тарихи монография» (Лондон – Нью-Йорк, 2000), «Татар поэзиясының тарихи антологиясы» (Лондон, 2000), «Қазан Кремлі ғасырлар бойы» (Лондон, 2001) секілді ағылшын тілінде жарық көрген кітаптары шетелдік оқырмандарға Татарстан туралы мол ақпарат береді.

Равил Бұхараев сырт елде тұрғанда, [[Татарстан]]ға, татар әдебиеті мен өнеріне байланысы бар жазушылармен, аудармашылармен қарым-қатынасын үзбеді. Оның [[театр]]лармен ынтымақтастығы да жақсы нәтижелерін берді. Ол «Яңа татар пьесасы» («Жаңа татар пьесасы») байқауының лауреаты атанды және оның «Тимер борчак» («Темір бұршақ») пьесасы [[2005 жыл]]ы Г. Камал атындағы Татар мемлекеттік академиялық театрында қойылды.
[[Ғабдолла Тоқай]]дың шығармашылығы мен тұлғасы Равил Бұхараевты қатты қызықтырды. Ол оның өлеңдерін аударып, өзі құрастырған [[антология]]ға енгізіп, Тоқайдың өмірі мен тағдыры туралы «Тукай тирәсендә» («Тоқайдың айналасында») атты [[драма]]лық [[повесть]] жазды (1986). [[Қуыршақ театры]]на арналған пьесада бұл тақырып керемет көрініс тапты. Татар қуыршақ театрында оның «Йолдызчык ромашка» («Жұлдызша ромашка», 1985), «Апушаның тылсымлы тәшләре» («Апушаның сиқырлы түстері», 1986), «Сказка о двух монетах» («Екі монетаның ертегісі», 2005) атты пьесалары үлкен жетістікпен қойылды. Татар теледидарында Мұхаммед Галидің пьесасын пайдаланып, оның сценарийі бойынша «Каюм Насыйри урамы» («Қаюм Насыри көшесі») екі бөлімнен тұратын драма көрсетілді (1989).
{{ external media
| align = right
| width = 700px
| topic = Р. Бұхараевтың түрлі діни тақыраптарға білдірген көз-қарасы:
| video1 = [https://www.youtube.com/watch?v=7TK0JmfPimU «Жан туралы түсінік»] 
| video2 = [https://www.youtube.com/watch?v=k5dIhd3N6uE&amp;t=1s «Пейіштің хор қыздары»]
| video3 = [https://www.youtube.com/watch?v=d8Sgxh3oC1E «Тозақ деген не?»]
| video4 = [https://www.youtube.com/watch?v=FcYhzrHjsGc&amp;t=2s «Ислам және адам құқығы» (орысша)]
| video5 = [https://www.youtube.com/watch?v=FwdJN9B91oA «Шариғат туралы әңгіме» (орысша)]
| video6 = [https://www.youtube.com/watch?v=Sb-o3-Rb5Kc «Исламдағы әйелдің орны» (орысша)]
| video7 = [https://www.youtube.com/watch?v=jmyGVjLJSLA «Ислам және Христиан діні» (орысша)]
| video8 = [https://www.youtube.com/watch?v=PP3VGa5hNOo «Исламдағы хәләл және харам мәселелері» (орысша)]
| video9 = [https://www.youtube.com/watch?v=2t0G1c0uBBQ «Исламдағы тозақ пен жұмақ» (орысша)]
}}
[[1986 жыл]]ы Равил Бұхаревқа [[Мұса Жәлел]] мен [[Ғабдолла Тоқай]]дың өлеңдерін аударғаны үшін Татарстанның Мұса Жәлел атындағы республикалық сыйлығы берілді. 2001 жылы «Татарстан Республикасының еңбек сіңірген өнер қайраткері» құрметті атағын алды. [[2006 жыл]]ы «Шексіз пойыз», («Бесконечный поезд», Мәгариф баспасы, 2001), «Қазан қарлары» («Казанские снега», Мәгариф баспасы, 2004) кітаптары үшін Татарстан Республикасының Ғ. Тоқай атындағы Мемлекеттік сыйлығына ие болды.

Равил Бұхараев өмірінің соңғы 20 жылында [[Ахмадия]] қауымдастығының мүшесі болған, ол оны [[Ислам]]дағы ең бейбітсүйгішті ағым деп санаған&lt;ref&gt;[https://tat-t.ru/news/?ID=16627 Равиль Бухараев был как бы мостом между татарской литературой и мировой.]&lt;/ref&gt;. Оның орыс тіліне аударған [[Құран]] аудармасы&lt;ref&gt;[https://www.alislam.org/quran/Holy-Quran-Russian.pdf Священный Коран. Арабский текст с русским переводом.]&lt;/ref&gt; [[2006 жыл]]ы баспа көрді&lt;ref&gt;[https://e-vid.ru/index-m-192-p-63-article-22333.htm Равиль Бухараев заново перевел Коран.]&lt;/ref&gt;. Равил Бұхараев [[2012 жыл]]ы 24 қаңтарда [[Лондон]]да қайтыс болды&lt;ref&gt;[http://www.azatliq.org/content/news/24461648.html Равил Бохараев вафат булды]&lt;/ref&gt; және [[Қазан]]да, Ново-Татарск ауданыңдағы татар зиратында, әкесінің қабірінің жанына жерленді.

== Библиография ==

=== Өлеңдері ===
*	«Яблоко, привязанное к ветке». Қазан, 1977.
*	«Редкий дождь». Мәскеу, 1980.
*	«Знак Август». Қазан, 1983.
*	«Время цветов». Өлеңдер кітабы, Қазан, 1985.
*	«Комментарии к любви». Мәскеу, 1986.
*	«Снежный журавль». Мәскеу, 1986.
*	«Вокруг Тукая». Жыр, Қазан, 1989.
*	«Трезвые пиры». Өлеңдер, поэма. Мәскеу, 1990.
*	«Искание». Лондон, 1993 (орыс, татар, мажар тілдерінде).
*	«Бесконечный поезд». Қазан, 2001
*	«Моление о чаше». Санкт-Петербор, 2003
*	«Казанские снега». Қазан, 2004.
*	«Поэзия Золотой орды». Мәскеу: Наталис: Рипол Классик, 2005.-175 б.
*	«Книга стихов». Қазан, «Магариф-Вакыт» баспасы, 2011.
*	«Книга поэм». Қазан. «Магариф-Вакыт» баспасы, 2011.

=== Пьесалары ===
* «Звездочка-Ромашка». Қазан, 1985.
* «Волшебные сны Апуша». Қазан, 1986.

=== Поэзия антологиясы ===
* «Азан. Исламская поэзия поволжских татар». Лондон, 1991.
* «Историческая антология татарской поэзии». Лондон, 1998.

=== Публицистикалық және философиялық шығармалары ===
*	«Казань. Зачарованная столица». Лондон. 1994 (орыс, ағылшын, татар тілдерінде).
*	«Дорога Бог знает куда. Книга для Брата». Новый мир, 1996.
*	«Ислам в России. Четыре времени года». Лондон, 1998.
*	«Модель Татарстана». Лондон, 1999.
*	«Президент Минтимер Шаймиев и модель Татарстана». Санкт-Петербор, 2001.
*	«Дневники существования». Санкт-Петербор, 2003.
*	«Ностальгия по Откровению». Мәскеу, 2005.
*	«Белый минарет». 2006.
*	«Татарстан: &quot;Мы-можем!&quot; Президент Минтимер Шаймиев и созидательность здравого смысла». GLOBAL ORIENTAL LTD. 2007.
*	«Отпусти мою душу на волю». Мәскеу, 2009.
*	«Письма в другую комнату». Санкт-Петербор, 2011.
*	«Книга историй». Қазан.: Магариф-Вакыт, 2011.
*	«Книга единства». Қазан.: Магариф-Вакыт, 2011.
*	«Книга признаний». Қазан.: Магариф-Вакыт, 2011. 
*	«История российского мусульманства. Беседы о Северном Исламе». &quot;Алетейя&quot; баспасы, Санкт-Петербор, 2015.

== Марапаттары ==
* «Сельская молодёжь» журналының сыйлығы (1983, «Золотое перо» медалі)
* Ғабдолла Тоқай атындағы Татарстан Республикасының Мемлекеттік сыйлығы (2006)
* «Отпусти мою душу на волю» — &quot;Жыл поэзиясы&quot; номинациясы бойынша &quot;Жыл кітабы&quot; ұлттық байқауының лауреаты (2009).
* [[Біріккен Ұлттар Ұйымы]]ның адамзатты біріктіру саласындағы қызметі үшін &quot;Бірлік орденінің&quot; кавалері (2011).
* Халықаралық орыс тілді жазушылар Федерациясының «Культурное наследие» ордені (2011).

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

== Әдебиет ==
* Рамиль Сарчин. Дали молчания // Дружба народов. - 2010. - № 10.

== Сілтемелер ==
* {{cite web|url=https://tatarica.org/ru/razdely/kultura/literatura/personalii/buharaev-ravil-raisovich|title=Равиль Раисович Бухараев|publisher=[[Татарская энциклопедия]]|access-date=2021-11-14|archive-date=2021-11-14|archive-url=https://web.archive.org/web/20211114121859/https://tatarica.org/ru/razdely/kultura/literatura/personalii/buharaev-ravil-raisovich|deadlink=no}}
* [http://kitap.net.ru/buharaev.php Татарская электронная библиотека] {{Wayback|url=http://kitap.net.ru/buharaev.php |date=20090221133551 }}
* [http://www.poesis.ru/poeti-poezia/buharaev/biograph.htm Поэзия Московского университета] {{Wayback|url=http://www.poesis.ru/poeti-poezia/buharaev/biograph.htm |date=20050118000346 }}
* [[Анатолий Кобенков]]: [http://www.vsp.ru/culture/2004/04/10/442605/print  Русские поэты иных берегов] {{Wayback|url=http://www.vsp.ru/culture/2004/04/10/442605/print |date=20140225021329 }} — «Восточно-Сибирская ПРАВДА», 2004.
* [http://www.gabdullatukay.ru/rus/index.php?option=com_content&amp;task=view&amp;id=496&amp;Itemid=1 Сайт Габдуллы Тукая]
* Рамиль Сарчин. [http://window.edu.ru/library/pdf2txt/142/78142/59057/page2 Дали молчания Равиля Бухараева] {{Wayback|url=http://window.edu.ru/library/pdf2txt/142/78142/59057/page2 |date=20140814105637 }} / Сарчин Р. Ш. Лики казанской поэзии: сборник статей //</text>
      <sha1>qylihvw56wpo2yp6sx54337t3pcb1av</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063176</id>
      <parentid>3063172</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T13:49:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Muslim Qazaq</username>
        <id>44575</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="17305" xml:space="preserve">{{Қатысушы зертханасы}}
&lt;!-- БҰЛ ҚАТАРДАН КЕЙІН ЖАЗЫҢЫЗ  --&gt;

{{Жазушы
 |Есімі               = Равил Рәисұлы Бұхараев
 |Шынайы есімі        = 
 |Суреті              = R Buharaev.jpg
 |Ені                 = 150px
 |Суреттің аты        = 
 |Туған кездегі есімі  = 
 |Лақап аты           = 
 |Туған күні        = 18.10.1951
 |Туған жері        = [[Қазан]], [[КСРО]]
 |Қайтыс болған күні  = 24.1.2012
 |Қайтыс болған жері  = [[Лондон]], [[Ұлыбритания]]
 |Азаматтығы          = {{USSR}} → &lt;br /&gt; {{UK}}
 |Ұлты                = [[Татарлар|Татар]]
 |Мансабы             = 
 |Шығармашылық жылдары   = 
 |Бағыты              = 
 |Жанры               = Өлеңдер
 |Шығармалардың тілі  = [[орыс тілі|орысша]], [[татар тілі|татарша]], [[ағылшын тілі|ағылшынша]], [[мажар тілі|мажарша]]
 |Дебюті              = 
 |Марапаттары         = * Татарстан Республикасының еңбек сіңірген өнер қайраткері
* Ғабдолла Тоқай атындағы сыйлық
* Мұса Жәлел атындағы сыйлық
* [[БҰҰ]]-ның &quot;Бірлік ордені&quot;
 |Сыйлықтары          = 
 |Қолтаңбасы          = 
 |Сайты               = 
 |Commons             =
}}

'''Равил Рәисұлы Бұхараев''' ({{lang-tt|Равил Рәис улы Бохараев}}, {{lang-ru|Равиль Раисович Бухараев}}; [[18 қазан]] [[1951]], [[Қазан]] — [[24 қаңтар]] [[2012]], [[Лондон]]) — татар жазушысы, ақын, прозашы, драматург, журналист және аудармашы.

== Өмірбаяны ==

Равил Бұхараев [[1951 жыл]]ы қазан айының 18-інде [[Қазан]]да оқытушы-ғалымдар отбасында дүниеге келген. Орта мектепті бітіргеннен кейін, 1968-1974 жылдары Қазан Мемлекеттік Университетінің Механика-математика факультетінде оқыды. [[1977 жыл]]ы Теориялық [[кибернетика]] мамандығы бойынша, Мәскеу Мемлекеттік Университетінің Есептеу математикасы және кибернетика факультетінің аспирантурасын бітірді. Еңбектері [[1969 жыл]]дан басылып шыға бастады. 1977 жылдан бастап КСРО Жазушылар Одағының мүшесі болды. 1979-1980 жылдары Равил Бұхараев — [[Еділ]] бойындағы республикалардағы Ресей Жазушылар одағының кеңесшісі, Мәскеудегі М. Горький атындағы Әдебиет институтында татар тілінен аударма бойынша семинар жетекшісі (1980-1986) болды. Равил Бұхараев [[1990 жыл]]дан бастап [[Англия]]да тұрып, әртүрлі жанрлардағы еңбектерін жазды, әдебиет және дінмен байланысты аударма жұмыстарымен белсенді түрде айналысты.

70-ші жылдардан бастап [[түрікмендер|түрікмен]] жазушыларының шығармаларын орыс тіліне белсенді аударды. &quot;Сибирские огни&quot; әдеби журналының түрікмен мәдениеті мен өнеріне арналған жеке нөмірін құрудың бастамашысы болды. 90-шы жылдары [[Абай Құнанбайұлы]]ның 150 жылдық мерейтойына орай қазақстандық жазушы [[Роллан Шәкенұлы Сейсенбаев|Роллан Сейсенбаевтың]] бастамасымен шетелдік бір топ ақын-аудармашылар Абайдың өлендері мен қара сөздерін орыс, ағылшын тілдеріне аударып, кітап етіп басып шығарды. Равил Бұхараев сол аудармашылардың жұмыстарын өндеуге ат салысқан-ды&lt;ref&gt;[https://my.mail.ru/community/blog_akyluly/69B6D771FDCB2D99.html Глава Ахмадийской Общины об Абае Кунанбаеве]&lt;/ref&gt;.

1992-2007 жылдар аралығында Равил Бұхараев — [[Би-би-си]]дің орыс қызметінің штаттық қызметкері. Өмірлік жары - ақын Лидия Григорьева.

Равил Бұхараев — татар, орыс, ағылшын, мажар тілдерінде еркін жаза алатын, татар әдебиеті мен [[Татарстан]] елін әлемге насихаттаған ақын болған-ды. Ол — тарих, саяси экономика және [[ислам]] мәселелеріне арналған жиырмадан астам кітаптың авторы. «Азан — Еділ татарларының Ислам поэзиясы» ([[Лондон]], 1991), «Татарстан моделі: политэкономиялық монография» (Лондон – [[Нью-Йорк]], 1999), «Ресейдегі Ислам: тарихи монография» (Лондон – Нью-Йорк, 2000), «Татар поэзиясының тарихи антологиясы» (Лондон, 2000), «Қазан Кремлі ғасырлар бойы» (Лондон, 2001) секілді ағылшын тілінде жарық көрген кітаптары шетелдік оқырмандарға Татарстан туралы мол ақпарат береді.

Равил Бұхараев сырт елде тұрғанда, [[Татарстан]]ға, татар әдебиеті мен өнеріне байланысы бар жазушылармен, аудармашылармен қарым-қатынасын үзбеді. Оның [[театр]]лармен ынтымақтастығы да жақсы нәтижелерін берді. Ол «Яңа татар пьесасы» («Жаңа татар пьесасы») байқауының лауреаты атанды және оның «Тимер борчак» («Темір бұршақ») пьесасы [[2005 жыл]]ы Г. Камал атындағы Татар мемлекеттік академиялық театрында қойылды.
[[Ғабдолла Тоқай]]дың шығармашылығы мен тұлғасы Равил Бұхараевты қатты қызықтырды. Ол оның өлеңдерін аударып, өзі құрастырған [[антология]]ға енгізіп, Тоқайдың өмірі мен тағдыры туралы «Тукай тирәсендә» («Тоқайдың айналасында») атты [[драма]]лық [[повесть]] жазды (1986). [[Қуыршақ театры]]на арналған пьесада бұл тақырып керемет көрініс тапты. Татар қуыршақ театрында оның «Йолдызчык ромашка» («Жұлдызша ромашка», 1985), «Апушаның тылсымлы тәшләре» («Апушаның сиқырлы түстері», 1986), «Сказка о двух монетах» («Екі монетаның ертегісі», 2005) атты пьесалары үлкен жетістікпен қойылды. Татар теледидарында Мұхаммед Галидің пьесасын пайдаланып, оның сценарийі бойынша «Каюм Насыйри урамы» («Қаюм Насыри көшесі») екі бөлімнен тұратын драма көрсетілді (1989).
{{ external media
| align = right
| width = 700px
| topic = Р. Бұхараевтың түрлі діни тақыраптарға білдірген көз-қарасы:
| video1 = [https://www.youtube.com/watch?v=7TK0JmfPimU «Жан туралы түсінік»] 
| video2 = [https://www.youtube.com/watch?v=k5dIhd3N6uE&amp;t=1s «Пейіштің хор қыздары»]
| video3 = [https://www.youtube.com/watch?v=d8Sgxh3oC1E «Тозақ деген не?»]
| video4 = [https://www.youtube.com/watch?v=FcYhzrHjsGc&amp;t=2s «Ислам және адам құқығы» (орысша)]
| video5 = [https://www.youtube.com/watch?v=FwdJN9B91oA «Шариғат туралы әңгіме» (орысша)]
| video6 = [https://www.youtube.com/watch?v=Sb-o3-Rb5Kc «Исламдағы әйелдің орны» (орысша)]
| video7 = [https://www.youtube.com/watch?v=jmyGVjLJSLA «Ислам және Христиан діні» (орысша)]
| video8 = [https://www.youtube.com/watch?v=PP3VGa5hNOo «Исламдағы хәләл және харам мәселелері» (орысша)]
| video9 = [https://www.youtube.com/watch?v=2t0G1c0uBBQ «Исламдағы тозақ пен жұмақ» (орысша)]
}}
[[1986 жыл]]ы Равил Бұхаревқа [[Мұса Жәлел]] мен [[Ғабдолла Тоқай]]дың өлеңдерін аударғаны үшін Татарстанның Мұса Жәлел атындағы республикалық сыйлығы берілді. 2001 жылы «Татарстан Республикасының еңбек сіңірген өнер қайраткері» құрметті атағын алды. [[2006 жыл]]ы «Шексіз пойыз», («Бесконечный поезд», Мәгариф баспасы, 2001), «Қазан қарлары» («Казанские снега», Мәгариф баспасы, 2004) кітаптары үшін Татарстан Республикасының Ғ. Тоқай атындағы Мемлекеттік сыйлығына ие болды.

Равил Бұхараев өмірінің соңғы 20 жылында [[Ахмадия]] қауымдастығының мүшесі болған, ол оны [[Ислам]]дағы ең бейбітсүйгішті ағым деп санаған&lt;ref&gt;[https://tat-t.ru/news/?ID=16627 Равиль Бухараев был как бы мостом между татарской литературой и мировой.]&lt;/ref&gt;. Оның орыс тіліне аударған [[Құран]] аудармасы&lt;ref&gt;[https://www.alislam.org/quran/Holy-Quran-Russian.pdf Священный Коран. Арабский текст с русским переводом.]&lt;/ref&gt; [[2006 жыл]]ы баспа көрді&lt;ref&gt;[https://e-vid.ru/index-m-192-p-63-article-22333.htm Равиль Бухараев заново перевел Коран.]&lt;/ref&gt;. Равил Бұхараев [[2012 жыл]]ы 24 қаңтарда [[Лондон]]да қайтыс болды&lt;ref&gt;[http://www.azatliq.org/content/news/24461648.html Равил Бохараев вафат булды]&lt;/ref&gt; және [[Қазан]]да, Ново-Татарск ауданыңдағы татар зиратында, әкесінің қабірінің жанына жерленді.

== Библиография ==

=== Өлеңдері ===
*	«Яблоко, привязанное к ветке». Қазан, 1977.
*	«Редкий дождь». Мәскеу, 1980.
*	«Знак Август». Қазан, 1983.
*	«Время цветов». Өлеңдер кітабы, Қазан, 1985.
*	«Комментарии к любви». Мәскеу, 1986.
*	«Снежный журавль». Мәскеу, 1986.
*	«Вокруг Тукая». Жыр, Қазан, 1989.
*	«Трезвые пиры». Өлеңдер, поэма. Мәскеу, 1990.
*	«Искание». Лондон, 1993 (орыс, татар, мажар тілдерінде).
*	«Бесконечный поезд». Қазан, 2001
*	«Моление о чаше». Санкт-Петербор, 2003
*	«Казанские снега». Қазан, 2004.
*	«Поэзия Золотой орды». Мәскеу: Наталис: Рипол Классик, 2005.-175 б.
*	«Книга стихов». Қазан, «Магариф-Вакыт» баспасы, 2011.
*	«Книга поэм». Қазан. «Магариф-Вакыт» баспасы, 2011.

=== Пьесалары ===
* «Звездочка-Ромашка». Қазан, 1985.
* «Волшебные сны Апуша». Қазан, 1986.

=== Поэзия антологиясы ===
* «Азан. Исламская поэзия поволжских татар». Лондон, 1991.
* «Историческая антология татарской поэзии». Лондон, 1998.

=== Публицистикалық және философиялық шығармалары ===
*	«Казань. Зачарованная столица». Лондон. 1994 (орыс, ағылшын, татар тілдерінде).
*	«Дорога Бог знает куда. Книга для Брата». Новый мир, 1996.
*	«Ислам в России. Четыре времени года». Лондон, 1998.
*	«Модель Татарстана». Лондон, 1999.
*	«Президент Минтимер Шаймиев и модель Татарстана». Санкт-Петербор, 2001.
*	«Дневники существования». Санкт-Петербор, 2003.
*	«Ностальгия по Откровению». Мәскеу, 2005.
*	«Белый минарет». 2006.
*	«Татарстан: &quot;Мы-можем!&quot; Президент Минтимер Шаймиев и созидательность здравого смысла». GLOBAL ORIENTAL LTD. 2007.
*	«Отпусти мою душу на волю». Мәскеу, 2009.
*	«Письма в другую комнату». Санкт-Петербор, 2011.
*	«Книга историй». Қазан.: Магариф-Вакыт, 2011.
*	«Книга единства». Қазан.: Магариф-Вакыт, 2011.
*	«Книга признаний». Қазан.: Магариф-Вакыт, 2011. 
*	«История российского мусульманства. Беседы о Северном Исламе». &quot;Алетейя&quot; баспасы, Санкт-Петербор, 2015.

== Марапаттары ==
* «Сельская молодёжь» журналының сыйлығы (1983, «Золотое перо» медалі)
* Ғабдолла Тоқай атындағы Татарстан Республикасының Мемлекеттік сыйлығы (2006)
* «Отпусти мою душу на волю» — &quot;Жыл поэзиясы&quot; номинациясы бойынша &quot;Жыл кітабы&quot; ұлттық байқауының лауреаты (2009).
* [[Біріккен Ұлттар Ұйымы]]ның адамзатты біріктіру саласындағы қызметі үшін &quot;Бірлік орденінің&quot; кавалері (2011).
* Халықаралық орыс тілді жазушылар Федерациясының «Культурное наследие» ордені (2011).

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

== Сілтемелер ==
* {{cite web|url=https://tatarica.org/ru/razdely/kultura/literatura/personalii/buharaev-ravil-raisovich|title=Равиль Раисович Бухараев|publisher=[[Татарская энциклопедия]]|access-date=2021-11-14|archive-date=2021-11-14|archive-url=https://web.archive.org/web/20211114121859/https://tatarica.org/ru/razdely/kultura/literatura/personalii/buharaev-ravil-raisovich|deadlink=no}}
* [http://kitap.net.ru/buharaev.php Татарская электронная библиотека] {{Wayback|url=http://kitap.net.ru/buharaev.php |date=20090221133551 }}
* [http://www.poesis.ru/poeti-poezia/buharaev/biograph.htm Поэзия Московского университета] {{Wayback|url=http://www.poesis.ru/poeti-poezia/buharaev/biograph.htm |date=20050118000346 }}
* [[Анатолий Кобенков]]: [http://www.vsp.ru/culture/2004/04/10/442605/print  Русские поэты иных берегов] {{Wayback|url=http://www.vsp.ru/culture/2004/04/10/442605/print |date=20140225021329 }} — «Восточно-Сибирская ПРАВДА», 2004.
* [http://www.gabdullatukay.ru/rus/index.php?option=com_content&amp;task=view&amp;id=496&amp;Itemid=1 Сайт Габдуллы Тукая]
* Рамиль Сарчин. [http://window.edu.ru/library/pdf2txt/142/78142/59057/page2 Дали молчания Равиля Бухараева] {{Wayback|url=http://window.edu.ru/library/pdf2txt/142/78142/59057/page2 |date=20140814105637 }} / Сарчин Р. Ш. Лики казанской поэзии: сборник статей //</text>
      <sha1>8v5hxzvgtfohlexlicj1i9oovhcymbh</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063180</id>
      <parentid>3063176</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T13:56:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Muslim Qazaq</username>
        <id>44575</id>
      </contributor>
      <comment>/* Өмірбаяны */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="17858" xml:space="preserve">{{Қатысушы зертханасы}}
&lt;!-- БҰЛ ҚАТАРДАН КЕЙІН ЖАЗЫҢЫЗ  --&gt;

{{Жазушы
 |Есімі               = Равил Рәисұлы Бұхараев
 |Шынайы есімі        = 
 |Суреті              = R Buharaev.jpg
 |Ені                 = 150px
 |Суреттің аты        = 
 |Туған кездегі есімі  = 
 |Лақап аты           = 
 |Туған күні        = 18.10.1951
 |Туған жері        = [[Қазан]], [[КСРО]]
 |Қайтыс болған күні  = 24.1.2012
 |Қайтыс болған жері  = [[Лондон]], [[Ұлыбритания]]
 |Азаматтығы          = {{USSR}} → &lt;br /&gt; {{UK}}
 |Ұлты                = [[Татарлар|Татар]]
 |Мансабы             = 
 |Шығармашылық жылдары   = 
 |Бағыты              = 
 |Жанры               = Өлеңдер
 |Шығармалардың тілі  = [[орыс тілі|орысша]], [[татар тілі|татарша]], [[ағылшын тілі|ағылшынша]], [[мажар тілі|мажарша]]
 |Дебюті              = 
 |Марапаттары         = * Татарстан Республикасының еңбек сіңірген өнер қайраткері
* Ғабдолла Тоқай атындағы сыйлық
* Мұса Жәлел атындағы сыйлық
* [[БҰҰ]]-ның &quot;Бірлік ордені&quot;
 |Сыйлықтары          = 
 |Қолтаңбасы          = 
 |Сайты               = 
 |Commons             =
}}

'''Равил Рәисұлы Бұхараев''' ({{lang-tt|Равил Рәис улы Бохараев}}, {{lang-ru|Равиль Раисович Бухараев}}; [[18 қазан]] [[1951]], [[Қазан]] — [[24 қаңтар]] [[2012]], [[Лондон]]) — татар жазушысы, ақын, прозашы, драматург, журналист және аудармашы.

== Өмірбаяны ==

Равил Бұхараев [[1951 жыл]]ы қазан айының 18-інде [[Қазан]]да оқытушы-ғалымдар отбасында дүниеге келген. Орта мектепті бітіргеннен кейін, 1968-1974 жылдары Қазан Мемлекеттік Университетінің Механика-математика факультетінде оқыды. [[1977 жыл]]ы Теориялық [[кибернетика]] мамандығы бойынша, Мәскеу Мемлекеттік Университетінің Есептеу математикасы және кибернетика факультетінің аспирантурасын бітірді. Еңбектері [[1969 жыл]]дан басылып шыға бастады. 1977 жылдан бастап КСРО Жазушылар Одағының мүшесі болды. 1979-1980 жылдары Равил Бұхараев — [[Еділ]] бойындағы республикалардағы Ресей Жазушылар одағының кеңесшісі, Мәскеудегі М. Горький атындағы Әдебиет институтында татар тілінен аударма бойынша семинар жетекшісі (1980-1986) болды. Равил Бұхараев [[1990 жыл]]дан бастап [[Англия]]да тұрып, әртүрлі жанрлардағы еңбектерін жазды, әдебиет және дінмен байланысты аударма жұмыстарымен белсенді түрде айналысты &lt;ref&gt;[https://tt.wikipedia.org/wiki/Равил_Бохараев Википедия (тат.): Равил Бохараев]&lt;/ref&gt;.

70-ші жылдардан бастап [[түрікмендер|түрікмен]] жазушыларының шығармаларын орыс тіліне белсенді аударды. &quot;Сибирские огни&quot; әдеби журналының түрікмен мәдениеті мен өнеріне арналған жеке нөмірін құрудың бастамашысы болды&lt;ref&gt;[https://ru.wikipedia.org/wiki/Бухараев,_Равиль_Раисович Википедия (рус.): Бухараев,_Равиль_Раисович]&lt;/ref&gt;. 90-шы жылдары [[Абай Құнанбайұлы]]ның 150 жылдық мерейтойына орай қазақстандық жазушы [[Роллан Шәкенұлы Сейсенбаев|Роллан Сейсенбаевтың]] бастамасымен шетелдік бір топ ақын-аудармашылар Абайдың өлендері мен қара сөздерін орыс, ағылшын тілдеріне аударып, кітап етіп басып шығарды. Равил Бұхараев сол аудармашылардың жұмыстарын өндеуге ат салысқан-ды&lt;ref&gt;[https://my.mail.ru/community/blog_akyluly/69B6D771FDCB2D99.html Глава Ахмадийской Общины об Абае Кунанбаеве]&lt;/ref&gt;.

1992-2007 жылдар аралығында Равил Бұхараев — [[Би-би-си]]дің орыс қызметінің штаттық қызметкері. Өмірлік жары - ақын Лидия Григорьева.

Равил Бұхараев — татар, орыс, ағылшын, мажар тілдерінде еркін жаза алатын, татар әдебиеті мен [[Татарстан]] елін әлемге насихаттаған ақын болған-ды. Ол — тарих, саяси экономика және [[ислам]] мәселелеріне арналған жиырмадан астам кітаптың авторы. «Азан — Еділ татарларының Ислам поэзиясы» ([[Лондон]], 1991), «Татарстан моделі: политэкономиялық монография» (Лондон – [[Нью-Йорк]], 1999), «Ресейдегі Ислам: тарихи монография» (Лондон – Нью-Йорк, 2000), «Татар поэзиясының тарихи антологиясы» (Лондон, 2000), «Қазан Кремлі ғасырлар бойы» (Лондон, 2001) секілді ағылшын тілінде жарық көрген кітаптары шетелдік оқырмандарға Татарстан туралы мол ақпарат береді.

Равил Бұхараев сырт елде тұрғанда, [[Татарстан]]ға, татар әдебиеті мен өнеріне байланысы бар жазушылармен, аудармашылармен қарым-қатынасын үзбеді. Оның [[театр]]лармен ынтымақтастығы да жақсы нәтижелерін берді. Ол «Яңа татар пьесасы» («Жаңа татар пьесасы») байқауының лауреаты атанды және оның «Тимер борчак» («Темір бұршақ») пьесасы [[2005 жыл]]ы Г. Камал атындағы Татар мемлекеттік академиялық театрында қойылды.
[[Ғабдолла Тоқай]]дың шығармашылығы мен тұлғасы Равил Бұхараевты қатты қызықтырды. Ол оның өлеңдерін аударып, өзі құрастырған [[антология]]ға енгізіп, Тоқайдың өмірі мен тағдыры туралы «Тукай тирәсендә» («Тоқайдың айналасында») атты [[драма]]лық [[повесть]] жазды (1986). [[Қуыршақ театры]]на арналған пьесада бұл тақырып керемет көрініс тапты. Татар қуыршақ театрында оның «Йолдызчык ромашка» («Жұлдызша ромашка», 1985), «Апушаның тылсымлы тәшләре» («Апушаның сиқырлы түстері», 1986), «Сказка о двух монетах» («Екі монетаның ертегісі», 2005) атты пьесалары үлкен жетістікпен қойылды. Татар теледидарында Мұхаммед Галидің пьесасын пайдаланып, оның сценарийі бойынша «Каюм Насыйри урамы» («Қаюм Насыри көшесі») екі бөлімнен тұратын драма көрсетілді (1989)&lt;ref&gt;[https://tt.wikipedia.org/wiki/Равил_Бохараев Википедия (тат.): Равил Бохараев]&lt;/ref&gt;.
{{ external media
| align = right
| width = 700px
| topic = Р. Бұхараевтың түрлі діни тақыраптарға білдірген көз-қарасы:
| video1 = [https://www.youtube.com/watch?v=7TK0JmfPimU «Жан туралы түсінік»] 
| video2 = [https://www.youtube.com/watch?v=k5dIhd3N6uE&amp;t=1s «Пейіштің хор қыздары»]
| video3 = [https://www.youtube.com/watch?v=d8Sgxh3oC1E «Тозақ деген не?»]
| video4 = [https://www.youtube.com/watch?v=FcYhzrHjsGc&amp;t=2s «Ислам және адам құқығы» (орысша)]
| video5 = [https://www.youtube.com/watch?v=FwdJN9B91oA «Шариғат туралы әңгіме» (орысша)]
| video6 = [https://www.youtube.com/watch?v=Sb-o3-Rb5Kc «Исламдағы әйелдің орны» (орысша)]
| video7 = [https://www.youtube.com/watch?v=jmyGVjLJSLA «Ислам және Христиан діні» (орысша)]
| video8 = [https://www.youtube.com/watch?v=PP3VGa5hNOo «Исламдағы хәләл және харам мәселелері» (орысша)]
| video9 = [https://www.youtube.com/watch?v=2t0G1c0uBBQ «Исламдағы тозақ пен жұмақ» (орысша)]
}}
[[1986 жыл]]ы Равил Бұхаревқа [[Мұса Жәлел]] мен [[Ғабдолла Тоқай]]дың өлеңдерін аударғаны үшін Татарстанның Мұса Жәлел атындағы республикалық сыйлығы берілді. 2001 жылы «Татарстан Республикасының еңбек сіңірген өнер қайраткері» құрметті атағын алды. [[2006 жыл]]ы «Шексіз пойыз», («Бесконечный поезд», Мәгариф баспасы, 2001), «Қазан қарлары» («Казанские снега», Мәгариф баспасы, 2004) кітаптары үшін Татарстан Республикасының Ғ. Тоқай атындағы Мемлекеттік сыйлығына ие болды&lt;ref&gt;[https://tt.wikipedia.org/wiki/Равил_Бохараев Википедия (тат.): Равил Бохараев]&lt;/ref&gt;.

Равил Бұхараев өмірінің соңғы 20 жылында [[Ахмадия]] қауымдастығының мүшесі болған, ол оны [[Ислам]]дағы ең бейбітсүйгішті ағым деп санаған&lt;ref&gt;[https://tat-t.ru/news/?ID=16627 Равиль Бухараев был как бы мостом между татарской литературой и мировой.]&lt;/ref&gt;. Оның орыс тіліне аударған [[Құран]] аудармасы&lt;ref&gt;[https://www.alislam.org/quran/Holy-Quran-Russian.pdf Священный Коран. Арабский текст с русским переводом.]&lt;/ref&gt; [[2006 жыл]]ы баспа көрді&lt;ref&gt;[https://e-vid.ru/index-m-192-p-63-article-22333.htm Равиль Бухараев заново перевел Коран.]&lt;/ref&gt;. Равил Бұхараев [[2012 жыл]]ы 24 қаңтарда [[Лондон]]да қайтыс болды&lt;ref&gt;[http://www.azatliq.org/content/news/24461648.html Равил Бохараев вафат булды]&lt;/ref&gt; және [[Қазан]]да, Ново-Татарск ауданыңдағы татар зиратында, әкесінің қабірінің жанына жерленді.

== Библиография ==

=== Өлеңдері ===
*	«Яблоко, привязанное к ветке». Қазан, 1977.
*	«Редкий дождь». Мәскеу, 1980.
*	«Знак Август». Қазан, 1983.
*	«Время цветов». Өлеңдер кітабы, Қазан, 1985.
*	«Комментарии к любви». Мәскеу, 1986.
*	«Снежный журавль». Мәскеу, 1986.
*	«Вокруг Тукая». Жыр, Қазан, 1989.
*	«Трезвые пиры». Өлеңдер, поэма. Мәскеу, 1990.
*	«Искание». Лондон, 1993 (орыс, татар, мажар тілдерінде).
*	«Бесконечный поезд». Қазан, 2001
*	«Моление о чаше». Санкт-Петербор, 2003
*	«Казанские снега». Қазан, 2004.
*	«Поэзия Золотой орды». Мәскеу: Наталис: Рипол Классик, 2005.-175 б.
*	«Книга стихов». Қазан, «Магариф-Вакыт» баспасы, 2011.
*	«Книга поэм». Қазан. «Магариф-Вакыт» баспасы, 2011.

=== Пьесалары ===
* «Звездочка-Ромашка». Қазан, 1985.
* «Волшебные сны Апуша». Қазан, 1986.

=== Поэзия антологиясы ===
* «Азан. Исламская поэзия поволжских татар». Лондон, 1991.
* «Историческая антология татарской поэзии». Лондон, 1998.

=== Публицистикалық және философиялық шығармалары ===
*	«Казань. Зачарованная столица». Лондон. 1994 (орыс, ағылшын, татар тілдерінде).
*	«Дорога Бог знает куда. Книга для Брата». Новый мир, 1996.
*	«Ислам в России. Четыре времени года». Лондон, 1998.
*	«Модель Татарстана». Лондон, 1999.
*	«Президент Минтимер Шаймиев и модель Татарстана». Санкт-Петербор, 2001.
*	«Дневники существования». Санкт-Петербор, 2003.
*	«Ностальгия по Откровению». Мәскеу, 2005.
*	«Белый минарет». 2006.
*	«Татарстан: &quot;Мы-можем!&quot; Президент Минтимер Шаймиев и созидательность здравого смысла». GLOBAL ORIENTAL LTD. 2007.
*	«Отпусти мою душу на волю». Мәскеу, 2009.
*	«Письма в другую комнату». Санкт-Петербор, 2011.
*	«Книга историй». Қазан.: Магариф-Вакыт, 2011.
*	«Книга единства». Қазан.: Магариф-Вакыт, 2011.
*	«Книга признаний». Қазан.: Магариф-Вакыт, 2011. 
*	«История российского мусульманства. Беседы о Северном Исламе». &quot;Алетейя&quot; баспасы, Санкт-Петербор, 2015.

== Марапаттары ==
* «Сельская молодёжь» журналының сыйлығы (1983, «Золотое перо» медалі)
* Ғабдолла Тоқай атындағы Татарстан Республикасының Мемлекеттік сыйлығы (2006)
* «Отпусти мою душу на волю» — &quot;Жыл поэзиясы&quot; номинациясы бойынша &quot;Жыл кітабы&quot; ұлттық байқауының лауреаты (2009).
* [[Біріккен Ұлттар Ұйымы]]ның адамзатты біріктіру саласындағы қызметі үшін &quot;Бірлік орденінің&quot; кавалері (2011).
* Халықаралық орыс тілді жазушылар Федерациясының «Культурное наследие» ордені (2011).

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

== Сілтемелер ==
* {{cite web|url=https://tatarica.org/ru/razdely/kultura/literatura/personalii/buharaev-ravil-raisovich|title=Равиль Раисович Бухараев|publisher=[[Татарская энциклопедия]]|access-date=2021-11-14|archive-date=2021-11-14|archive-url=https://web.archive.org/web/20211114121859/https://tatarica.org/ru/razdely/kultura/literatura/personalii/buharaev-ravil-raisovich|deadlink=no}}
* [http://kitap.net.ru/buharaev.php Татарская электронная библиотека] {{Wayback|url=http://kitap.net.ru/buharaev.php |date=20090221133551 }}
* [http://www.poesis.ru/poeti-poezia/buharaev/biograph.htm Поэзия Московского университета] {{Wayback|url=http://www.poesis.ru/poeti-poezia/buharaev/biograph.htm |date=20050118000346 }}
* [[Анатолий Кобенков]]: [http://www.vsp.ru/culture/2004/04/10/442605/print  Русские поэты иных берегов] {{Wayback|url=http://www.vsp.ru/culture/2004/04/10/442605/print |date=20140225021329 }} — «Восточно-Сибирская ПРАВДА», 2004.
* [http://www.gabdullatukay.ru/rus/index.php?option=com_content&amp;task=view&amp;id=496&amp;Itemid=1 Сайт Габдуллы Тукая]
* Рамиль Сарчин. [http://window.edu.ru/library/pdf2txt/142/78142/59057/page2 Дали молчания Равиля Бухараева] {{Wayback|url=http://window.edu.ru/library/pdf2txt/142/78142/59057/page2 |date=20140814105637 }} / Сарчин Р. Ш. Лики казанской поэзии: сборник статей //</text>
      <sha1>jy2z382p6tzrqk4wkaeoshklbl565hp</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ауыр атлетикадан әлем чемпионаты 2015</title>
    <ns>0</ns>
    <id>686723</id>
    <revision>
      <id>3063183</id>
      <parentid>3062908</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T14:16:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kas77777</username>
        <id>100404</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5323" xml:space="preserve">{{Ауыр атлетикадан жарыс
 |Атауы           = Ауыр атлетикадан әлем чемпионаты 2015
 |Эмблема            =
 |Өлшемі             = 250px
 |Сурет сипаттамасы           = 
 |Қала              = [[Хьюстон]], [[АҚШ]]
 |Елдер             = 
 |Спортшылар саны         = 
 |Медальдар            = 
 |Ашылуы           = [[4 қараша]] [[2015]]
 |Жабылуы           = [[16 қараша]] [[2015]]
 |Стадион            = 
 |Алдыңғы         = [[Ауыр атлетикадан әлем чемпионаты 2014|Алматы 2014]]
 |Келесі          = [[Ауыр атлетикадан әлем чемпионаты 2017|Анахайм 2017]]
}}
'''Ауыр атлетикадан әлем чемпионаты 2015''' ({{lang-en|2015 World Weightlifting Championships}}) [[АҚШ]]тың [[Хьюстон]] қаласында [[қараша]] айының [[19 қараша|19]]-[[28 қараша|28]] күндері аралығында өтті. Бұл чемпионат [[Рио-де-Жанейро 2016|2016 жылдың Олимпиада ойындарына]] лицензиялық кезең болып табылады.

==Медальдық есеп==
{| class=&quot;wikitable&quot;  style=&quot;margin:0.5em auto; font-size:90%; position:relative; width:55%;&quot;
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
! width=50 | Орын
! width=200 | Ел
! width=50 | [[Сурет:Gold medal world centered-2.svg|20px]]
! width=50 | [[Сурет:Silver medal world centered-2.svg|20px]]
! width=50 | [[Сурет:Bronze medal world centered-2.svg|20px]]
! width=50 | [[Сурет:Medals world.svg|40px]]
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 1
| align=&quot;left&quot; | {{CHN}} 
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 4
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 1
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 4
| 9
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot; | 2
| align=&quot;left&quot; | {{flagicon|North Korea}} [[КХДР]] 
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 3
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 1
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 3
| 7
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 3
| align=&quot;left&quot; | {{KAZ}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 2
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 2
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 0
| 4
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 4
| align=&quot;left&quot; | {{ALB}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 1
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 0
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 0
| 1
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 4
| align=&quot;left&quot; | {{IRN}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 1
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 0
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 0
| 1
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 6
| align=&quot;left&quot; | {{RUS}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 0
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 1
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 1
| 2
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 7
| align=&quot;left&quot; | {{BGR}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 0
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 1
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 0
| 1
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 7
| align=&quot;left&quot; | [[Сурет:Flag of Chinese Taipei for Olympic games.svg|20px]] [[Тайвань|Қытай Тайбейі]]
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 0
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 1
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 0
| 1
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 7
| align=&quot;left&quot; | {{EGY}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 0
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 1
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 0
| 1
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 7
| align=&quot;left&quot; | {{IDN}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 0
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 1
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 0
| 1
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 7
| align=&quot;left&quot; | {{TUR}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 0
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 1
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 0
| 1
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 7
| align=&quot;left&quot; | {{VNM}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 0
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 1
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 0
| 1
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 13
| align=&quot;left&quot; | {{THA}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 0
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 0
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 2
| 2
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 14
| align=&quot;left&quot; | {{LTU}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 0
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 0
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 1
| 1
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
| colspan=&quot;2&quot; rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot; | '''Барлығы'''
| '''11'''
| '''11'''
| '''11'''
| '''33'''
|}

== Сыртқы сілтемелер ==
* [http://www.houstoniwf2015.com/ Әлем чемпионатының ресми сайты]

{{Ауыр атлетикадан әлем чемпионаты}}

[[Санат:Ауыр атлетика]]
[[Санат:Ауыр атлетикадан әлем чемпионаттары]]</text>
      <sha1>nvhesg64301rslw2c8s9bvhc0bxryjq</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063185</id>
      <parentid>3063183</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T14:25:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kas77777</username>
        <id>100404</id>
      </contributor>
      <comment>/* Медальдық есеп */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4366" xml:space="preserve">{{Ауыр атлетикадан жарыс
 |Атауы           = Ауыр атлетикадан әлем чемпионаты 2015
 |Эмблема            =
 |Өлшемі             = 250px
 |Сурет сипаттамасы           = 
 |Қала              = [[Хьюстон]], [[АҚШ]]
 |Елдер             = 
 |Спортшылар саны         = 
 |Медальдар            = 
 |Ашылуы           = [[4 қараша]] [[2015]]
 |Жабылуы           = [[16 қараша]] [[2015]]
 |Стадион            = 
 |Алдыңғы         = [[Ауыр атлетикадан әлем чемпионаты 2014|Алматы 2014]]
 |Келесі          = [[Ауыр атлетикадан әлем чемпионаты 2017|Анахайм 2017]]
}}
'''Ауыр атлетикадан әлем чемпионаты 2015''' ({{lang-en|2015 World Weightlifting Championships}}) [[АҚШ]]тың [[Хьюстон]] қаласында [[қараша]] айының [[19 қараша|19]]-[[28 қараша|28]] күндері аралығында өтті. Бұл чемпионат [[Рио-де-Жанейро 2016|2016 жылдың Олимпиада ойындарына]] лицензиялық кезең болып табылады.

==Медальдық есеп==
{| class=&quot;wikitable&quot;  style=&quot;margin:0.5em auto; font-size:90%; position:relative; width:55%;&quot;
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
! width=50 | Орын
! width=200 | Ел
! width=50 | [[Сурет:Gold medal world centered-2.svg|20px]]
! width=50 | [[Сурет:Silver medal world centered-2.svg|20px]]
! width=50 | [[Сурет:Bronze medal world centered-2.svg|20px]]
! width=50 | [[Сурет:Medals world.svg|40px]]
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 1
| align=&quot;left&quot; | {{CHN}} 
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 6
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 4
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 0
| 10
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot; | 2
| align=&quot;left&quot; | {{RUS}}  
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 2
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 3
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 2
| 7
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 3
| align=&quot;left&quot; | {{KAZ}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 2
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 1
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 1
| 4
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 4
| align=&quot;left&quot; | {{flagicon|North Korea}} [[КХДР]]
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 1
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 1
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 2
| 4
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 5
| align=&quot;left&quot; | {{TPE}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 1
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 0
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 1
| 2
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 6
| align=&quot;left&quot; | {{AZE}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 1
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 0
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 0
| 1
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 
| align=&quot;left&quot; | {{BLR}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 1
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 0
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 0
| 1
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 
| align=&quot;left&quot; | {{GEO}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 1
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 0
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 0
| 1
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 9
| align=&quot;left&quot; | {{COL}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 0
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 1
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 1
| 2
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 
| align=&quot;left&quot; | {{VNM}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 0
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 1
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 1
| 2
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
| colspan=&quot;2&quot; rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot; | '''Барлығы'''
| '''15'''
| '''15'''
| '''15'''
| '''45'''
|}

== Сыртқы сілтемелер ==
* [http://www.houstoniwf2015.com/ Әлем чемпионатының ресми сайты]

{{Ауыр атлетикадан әлем чемпионаты}}

[[Санат:Ауыр атлетика]]
[[Санат:Ауыр атлетикадан әлем чемпионаттары]]</text>
      <sha1>16azjj1xxhqwggiupatlaclfluf0z5i</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Карен Армстронг</title>
    <ns>0</ns>
    <id>686751</id>
    <revision>
      <id>3063145</id>
      <timestamp>2022-08-22T12:38:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Didar.Bayan21NS</username>
        <id>120910</id>
      </contributor>
      <comment>Жаңа бетте: {{Тексерілмеген мақала|date={{subst:#time:F Y}}}} &lt;!-- БҰЛ МӘТІНДІ ӨШІРМЕҢІЗ! БҰЛ ҚАТАРДАН КЕЙІН ЖАЗЫҢЫЗ!  --&gt; '''Карен Армстронг''' - (1944 жылы 14 қарашада Англиядағы Уоркстершир қалашығында туылған) - салыстырмалы дінтану саласында кеңінен танылған британдық дінтанушы, философ...</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7571" xml:space="preserve">{{Тексерілмеген мақала|date=тамыз 2022}} &lt;!-- БҰЛ МӘТІНДІ ӨШІРМЕҢІЗ! БҰЛ ҚАТАРДАН КЕЙІН ЖАЗЫҢЫЗ!  --&gt;
'''Карен Армстронг''' - (1944 жылы 14 қарашада Англиядағы Уоркстершир қалашығында туылған) - салыстырмалы дінтану саласында кеңінен танылған британдық дінтанушы, философ және публицист. &lt;ref&gt;https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%80%D0%BC%D1%81%D1%82%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%B3,_%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%B5%D0%BD&lt;/ref&gt;. Өзінің өмірбаяны туралы жазған мәліметтерде Карен, жастайынан діни рәсімдер мен жоралғыларға, құлшылық үлгілері мен сырына қатты қызығып, әке-шешесінің айтқан әңгімелеріне имандай сенетін. Библиядағы барлық пайғамбарларға қатысты оқиғаларды тыңдаған сайын көз алдына қаншама бейнелер көрініп, оны басқа бір тылсым әлемге жетелеп кететіндей сезінетін. Карен Армстронг 1962–1969 жылдар аралығында, ақылды қалпында, алайда кәмелеттік жасқа жете қоймаған шағында монахтық тіршілік кешті. Осылайша Карен үшін орындалған арман сияқты көрінгенмен, монастырьда біреумен достық қарым-қатынас орнатуға тыйым салынуы, рұқсаттың берілмеуі, ондағы суық қарым-қатынас оны бірте-бірте монахтықтан торықтырып жібереді. Әйтсе де ол монастырьдағы жағдайды түзету үшін әрекет жасайды.Монастыр тіршілігіне реформа қажет екендігін айтып, оларды сынайды. Монах болып жүрген кезде 1966 жылдың соңғы кезінде Оксфорд университетінің «Қасиетті Анна» факультетіне құжаттар тапсырып, бакалавр дәрежесін иеленіп, диплом алғаннан кейін Лондон университетінде заманауи әдебиет бойынша дәріс беруге кіріседі. Әрі қарай тереңдей түсіп, сол университетте ағылшын ақыны Лорд Альфред Теннисон (1809–1892) жайында докторлық диссертациясын жазады.&lt;ref&gt;iudaizm-hristiandy-pen-islamday-4000-zhyldy-zdens-daytanu-bayany_1_lecture.pdf&lt;/ref&gt;

== Карен Армстронгтың шығармалары ==
Карен Армстронгтың Исламға қатысты шығармасы «Muhammad: A Biofraphy of the Prophet» (Victor Gollanez, England 1991). Армстронг бұл кітабында Батыс жұртшылығында бірнеше 
ғасырлар бойы Мұхаммед пайғамбарға қатысты айтылған сындарды сараптай отырып,пайғамбардың өмірін зерттейді.«Islam: A Short History» (Modern Library, New York 2000) автор бұл шығармасында Ислам дінінің қалыптасу кезеңдері, Мұхаммед пайғамбардың өмірбаяны, Мұхаммед пайғамбардан кейінгі кезеңді талдап, оған қатысты деректер негізінде көптеген жасырын тұстарын ашып көрсетуге тырысады.Карен Армстронг адамзат тарихындағы Исламның орны мен маңызын сараптап, талдауға,зерделеуге көп еңбек сіңірген. Сондықтан Исламға деген көзқарасы айқын аңғарылады.Карен Армстронг мұсылмандардың барлық жерде Тәңірді ұлықтауға баса мән беретіндігін,оның көркем есімдерін қайталап жүретіндігін, Алла тағаланы үздіксіз мақтап, пәктейтіндігін тілге тиек етеді. Алла тағала: «Мен бір құпия қазына едім. Өзімнің танылғанымды қаладым және танылу үшін әлемді жараттым», – дейді. Ол бұл жерде онтологияның негізінде «мағрифатуллаһ», яғни, «Алланы тану» мәселесінің басты орынға қойылғандығын жазады.
== «Ибрахимнен бүгінге дейінгі Иудаизм, Христиандық және Исламдағы 4000 жылдық ізденіс: Құдайтану Баяны» кітабы ==
Карен Армстронгтың «Ибрахимнен бүгінге дейінгі Иудаизм, Христиандық және Исламдағы 4000 жылдық ізденіс: Құдайтану Баяны» еңбегі Батыстық дінтану саласында үлкен маңызға ие 
еңбек болды. Себебі ХХ ғасырдың ортасына дейін Батыста Ислам дініне қара күйе жағу, оны «құбыжық» етіп көрсету әрекеттері барынша өршіп тұрған болатын.Карен Армстронг Иса пайғамбардың миссиясының негізгі мәні діндарлар тарапынан бұрмалағандығын ескертеді. Оның сөздерінің тек аз ғана бір бөлігі Інжілде жазылған, ал Інжіл кейіннен Әулие Павел тарапынан құрастырылған дейді.Карен Армстронгтың «Құдайтану баяны» – түптеп келгенде ұғып танылмайтын Құдай жайлы емес. Бұл үш туыстас монотеисттік дін – Иудаизм, Христиандық, Исламдағы Құдай идеясының тарихы жайлы. Осы кітаптың кіріспесінде Карен Армстронг: «монотеизм жақтастары қашанда Құдайды сөзбен түсіндірудің мүмкін еместігін айтып келді, алайда дәл осы мақсатта тілдің барлық бейнелеу қабілетін қолданды. Яхудилердің, христиандардың және мұсылмандардың Құдайы – «сөйлейтін» Құдай, Оның Сөзі барлық үш дінде де маңызды. Құдай Сөзі бүкіл біздің өркениетіміздің тарихын анықтап берді; ендігі кезекте біз үшін «Құдай» сөзінің мәні қаншалықты сақталғанын айқындау қалды» деп жазады.&lt;ref&gt;https://100kitap.kz/kz/book/3&lt;/ref&gt; 
== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}</text>
      <sha1>sogqthvha91tssgsyj75mw91hc8s3i2</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063146</id>
      <parentid>3063145</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T12:46:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Didar.Bayan21NS</username>
        <id>120910</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7654" xml:space="preserve">{{Тексерілмеген мақала|date=тамыз 2022}} &lt;!-- БҰЛ МӘТІНДІ ӨШІРМЕҢІЗ! БҰЛ ҚАТАРДАН КЕЙІН ЖАЗЫҢЫЗ!  --&gt;
'''Карен Армстронг''' - (1944 жылы 14 қарашада Англиядағы Уоркстершир қалашығында туылған) - салыстырмалы дінтану саласында кеңінен танылған британдық дінтанушы, философ және публицист. &lt;ref&gt;https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%80%D0%BC%D1%81%D1%82%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%B3,_%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%B5%D0%BD&lt;/ref&gt;. Өзінің өмірбаяны туралы жазған мәліметтерде Карен, жастайынан діни рәсімдер мен жоралғыларға, құлшылық үлгілері мен сырына қатты қызығып, әке-шешесінің айтқан әңгімелеріне имандай сенетін. Библиядағы барлық пайғамбарларға қатысты оқиғаларды тыңдаған сайын көз алдына қаншама бейнелер көрініп, оны басқа бір тылсым әлемге жетелеп кететіндей сезінетін. Карен Армстронг 1962–1969 жылдар аралығында, ақылды қалпында, алайда кәмелеттік жасқа жете қоймаған шағында монахтық тіршілік кешті. Осылайша Карен үшін орындалған арман сияқты көрінгенмен, монастырьда біреумен достық қарым-қатынас орнатуға тыйым салынуы, рұқсаттың берілмеуі, ондағы суық қарым-қатынас оны бірте-бірте монахтықтан торықтырып жібереді. Әйтсе де ол монастырьдағы жағдайды түзету үшін әрекет жасайды.Монастыр тіршілігіне реформа қажет екендігін айтып, оларды сынайды. Монах болып жүрген кезде 1966 жылдың соңғы кезінде Оксфорд университетінің «Қасиетті Анна» факультетіне құжаттар тапсырып, бакалавр дәрежесін иеленіп, диплом алғаннан кейін Лондон университетінде заманауи әдебиет бойынша дәріс беруге кіріседі. Әрі қарай тереңдей түсіп, сол университетте ағылшын ақыны Лорд Альфред Теннисон (1809–1892) жайында докторлық диссертациясын жазады.&lt;ref&gt;iudaizm-hristiandy-pen-islamday-4000-zhyldy-zdens-daytanu-bayany_1_lecture.pdf&lt;/ref&gt;

== Карен Армстронгтың шығармалары ==
Карен Армстронгтың Исламға қатысты шығармасы «Muhammad: A Biofraphy of the Prophet» (Victor Gollanez, England 1991). Армстронг бұл кітабында Батыс жұртшылығында бірнеше 
ғасырлар бойы Мұхаммед пайғамбарға қатысты айтылған сындарды сараптай отырып,пайғамбардың өмірін зерттейді.«Islam: A Short History» (Modern Library, New York 2000) автор бұл шығармасында Ислам дінінің қалыптасу кезеңдері, Мұхаммед пайғамбардың өмірбаяны, Мұхаммед пайғамбардан кейінгі кезеңді талдап, оған қатысты деректер негізінде көптеген жасырын тұстарын ашып көрсетуге тырысады.Карен Армстронг адамзат тарихындағы Исламның орны мен маңызын сараптап, талдауға,зерделеуге көп еңбек сіңірген. Сондықтан Исламға деген көзқарасы айқын аңғарылады.Карен Армстронг мұсылмандардың барлық жерде Тәңірді ұлықтауға баса мән беретіндігін,оның көркем есімдерін қайталап жүретіндігін, Алла тағаланы үздіксіз мақтап, пәктейтіндігін тілге тиек етеді. Алла тағала: «Мен бір құпия қазына едім. Өзімнің танылғанымды қаладым және танылу үшін әлемді жараттым», – дейді. Ол бұл жерде онтологияның негізінде «мағрифатуллаһ», яғни, «Алланы тану» мәселесінің басты орынға қойылғандығын жазады.
== «Ибрахимнен бүгінге дейінгі Иудаизм, Христиандық және Исламдағы 4000 жылдық ізденіс: [[Құдайтану баяны]]» кітабы ==
Карен Армстронгтың «Ибрахимнен бүгінге дейінгі Иудаизм, Христиандық және Исламдағы 4000 жылдық ізденіс: Құдайтану Баяны» еңбегі Батыстық дінтану саласында үлкен маңызға ие 
еңбек болды. Себебі ХХ ғасырдың ортасына дейін Батыста Ислам дініне қара күйе жағу, оны «құбыжық» етіп көрсету әрекеттері барынша өршіп тұрған болатын.Карен Армстронг Иса пайғамбардың миссиясының негізгі мәні діндарлар тарапынан бұрмалағандығын ескертеді. Оның сөздерінің тек аз ғана бір бөлігі Інжілде жазылған, ал Інжіл кейіннен Әулие Павел тарапынан құрастырылған дейді.Карен Армстронгтың «Құдайтану баяны» – түптеп келгенде ұғып танылмайтын Құдай жайлы емес. Бұл үш туыстас монотеисттік дін – Иудаизм, Христиандық, Исламдағы Құдай идеясының тарихы жайлы. Осы кітаптың кіріспесінде Карен Армстронг: «монотеизм жақтастары қашанда Құдайды сөзбен түсіндірудің мүмкін еместігін айтып келді, алайда дәл осы мақсатта тілдің барлық бейнелеу қабілетін қолданды. Яхудилердің, христиандардың және мұсылмандардың Құдайы – «сөйлейтін» Құдай, Оның Сөзі барлық үш дінде де маңызды. Құдай Сөзі бүкіл біздің өркениетіміздің тарихын анықтап берді; ендігі кезекте біз үшін «Құдай» сөзінің мәні қаншалықты сақталғанын айқындау қалды» деп жазады.&lt;ref&gt;https://100kitap.kz/kz/book/3&lt;/ref&gt; 
== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
[[Санат:Дінтану]]
[[Санат:Ислам әдебиеттері]]</text>
      <sha1>k31nxq22kppoagmhtwuqyp0ppagq4cd</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Красноармейск ауылдық округі</title>
    <ns>0</ns>
    <id>686753</id>
    <revision>
      <id>3063186</id>
      <timestamp>2022-08-22T14:27:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <comment>Жаңа бетте: {{Қазақстан ауылдық округі  |Атауы      = Красноармейск ауылдық округі  |Облысы     = Батыс Қазақстан облысы  |Ауданы     = [[Бәйтерек ауданы]]  |Құрылған уақыты =   |Орталығы   = [[Красноармейское (Батыс Қазақстан облысы)|Красноармейское]]  |Енеді      = 2 ауыл  |Тұрғыны    = 663  |С...</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2123" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Красноармейск ауылдық округі
 |Облысы     = Батыс Қазақстан облысы
 |Ауданы     = [[Бәйтерек ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Красноармейское (Батыс Қазақстан облысы)|Красноармейское]]
 |Енеді      = 2 ауыл
 |Тұрғыны    = 663
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
'''Красноармейск ауылдық округі''' – [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Бәйтерек ауданы]]нда болған әкімшілік бірлік. [[2013 жыл]]ы ауылдық округ таратылып, [[Январцев ауылдық округі]]не қосылды.&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/V13Z0003286 Батыс Қазақстан облысының әкімшілік-аумақтық құрылысына өзгерістер енгізу туралы]&lt;/ref&gt;

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Красноармейское (Батыс Қазақстан облысы)|Красноармейское]], [[Спартак (Батыс Қазақстан облысы)|Спартак]] ауылдары кірген. Орталығы – Красноармейское ауылы болған.

== Халқы ==
[[2009 жыл|2009 жылғы]] санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 663 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Бәйтерек ауданының таратылған ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>j6s124a2ww7kns36g8x5kf0fdx9000q</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Санат:Бәйтерек ауданының таратылған ауылдық округтері</title>
    <ns>14</ns>
    <id>686754</id>
    <revision>
      <id>3063187</id>
      <timestamp>2022-08-22T14:28:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <comment>Жаңа бетте: [[Санат:Бәйтерек ауданы ауылдық округтері]] [[Санат:Батыс Қазақстан облысының таратылған ауылдық округтері]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="197" xml:space="preserve">[[Санат:Бәйтерек ауданы ауылдық округтері]]
[[Санат:Батыс Қазақстан облысының таратылған ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>mzss998y3o1r99k9dzkmbe1rk2v9fve</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Санат:Батыс Қазақстан облысының таратылған ауылдық округтері</title>
    <ns>14</ns>
    <id>686755</id>
    <revision>
      <id>3063188</id>
      <timestamp>2022-08-22T14:29:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <comment>Жаңа бетте: [[Санат:Қазақстанның таратылған ауылдық округтері]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="94" xml:space="preserve">[[Санат:Қазақстанның таратылған ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>dl91iq2kgqejvmfyl67u2fkri4piw82</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ауыр атлетикадан әлем чемпионаты 2017</title>
    <ns>0</ns>
    <id>686756</id>
    <revision>
      <id>3063189</id>
      <timestamp>2022-08-22T14:33:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kas77777</username>
        <id>100404</id>
      </contributor>
      <comment>Жаңа бетте: {{Ауыр атлетикадан жарыс  |Атауы           = Ауыр атлетикадан әлем чемпионаты 2017  |Эмблема            =  |Өлшемі             = 250px  |Сурет сипаттамасы           =   |Қала              = [[Анахайм]], [[АҚШ]]  |Елдер             =   |Спортшылар саны         =   |Медальдар            =   |Ашылуы           = [[28 қараша]] [[2017]]  |Ж...</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1108" xml:space="preserve">{{Ауыр атлетикадан жарыс
 |Атауы           = Ауыр атлетикадан әлем чемпионаты 2017
 |Эмблема            =
 |Өлшемі             = 250px
 |Сурет сипаттамасы           = 
 |Қала              = [[Анахайм]], [[АҚШ]]
 |Елдер             = 
 |Спортшылар саны         = 
 |Медальдар            = 
 |Ашылуы           = [[28 қараша]] [[2017]]
 |Жабылуы           = [[5 желтоқсан]] [[2017]]
 |Стадион            = 
 |Алдыңғы         = [[Ауыр атлетикадан әлем чемпионаты 2015|Хьюстон 2015]]
 |Келесі          = [[Ауыр атлетикадан әлем чемпионаты 2019|Анахайм 2019]]
}}
'''Ауыр атлетикадан әлем чемпионаты 2017''' ({{lang-en|2017 World Weightlifting Championships}}) [[АҚШ]]тың [[Анахайм]] қаласында [[қараша]] айының [[28 қараша|28]]-[[5 желтоқсан|5]] күндері аралығында өтті.</text>
      <sha1>7iihafcj2j2z86lzwvr0khiq5y9ysul</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063191</id>
      <parentid>3063189</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T14:39:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kas77777</username>
        <id>100404</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1643" xml:space="preserve">{{Ауыр атлетикадан жарыс
 |Атауы           = Ауыр атлетикадан әлем чемпионаты 2017
 |Эмблема            =
 |Өлшемі             = 250px
 |Сурет сипаттамасы           = 
 |Қала              = [[Анахайм]], [[АҚШ]]
 |Елдер             = 
 |Спортшылар саны         = 
 |Медальдар            = 
 |Ашылуы           = [[28 қараша]] [[2017]]
 |Жабылуы           = [[5 желтоқсан]] [[2017]]
 |Стадион            = 
 |Алдыңғы         = [[Ауыр атлетикадан әлем чемпионаты 2015|Хьюстон 2015]]
 |Келесі          = [[Ауыр атлетикадан әлем чемпионаты 2019|Анахайм 2019]]
}}
'''Ауыр атлетикадан әлем чемпионаты 2017''' ({{lang-en|2017 World Weightlifting Championships}}) [[АҚШ]]тың [[Анахайм]] қаласында [[қараша]] айының [[28 қараша|28]]-[[5 желтоқсан|5]] күндері аралығында өтті.

== Сыртқы сілтемелер ==
*[https://www.teamusa.org/USA-Weightlifting/2017-IWF-WWC-Anaheim Әлем чемпионатының ресми сайты]
*[https://iwf.sport/results/results-by-events/results-by-events-old-bw/?event_id=405 Results]
*[https://lsaf.lt/wp-content/uploads/2017/12/ResultsBook_Anaheim.pdf Results Book]
 
{{Ауыр атлетикадан әлем чемпионаты}}

[[Санат:Ауыр атлетика]]
[[Санат:Ауыр атлетикадан әлем чемпионаттары]]</text>
      <sha1>hrnhuynuw8jp278778ir8axvzxfzyc9</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063193</id>
      <parentid>3063191</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T14:45:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kas77777</username>
        <id>100404</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1654" xml:space="preserve">{{Ауыр атлетикадан жарыс
 |Атауы           = Ауыр атлетикадан әлем чемпионаты 2017
 |Эмблема            =
 |Өлшемі             = 250px
 |Сурет сипаттамасы           = 
 |Қала              = [[Анахайм]], [[АҚШ]]
 |Елдер             = 
 |Спортшылар саны         = 
 |Медальдар            = 
 |Ашылуы           = [[28 қараша]] [[2017]]
 |Жабылуы           = [[5 желтоқсан]] [[2017]]
 |Стадион            = 
 |Алдыңғы         = [[Ауыр атлетикадан әлем чемпионаты 2015|Хьюстон 2015]]
 |Келесі          = [[Ауыр атлетикадан әлем чемпионаты 2019|Анахайм 2019]]
}}
'''Ауыр атлетикадан әлем чемпионаты 2017''' ({{lang-en|2017 World Weightlifting Championships}}) [[АҚШ]]тың [[Анахайм]] қаласында [[28 қараша|28]] [[қараша]] -[[5 желтоқсан|5]] [[желтоқсан]] күндері аралығында өтті.

== Сыртқы сілтемелер ==
*[https://www.teamusa.org/USA-Weightlifting/2017-IWF-WWC-Anaheim Әлем чемпионатының ресми сайты]
*[https://iwf.sport/results/results-by-events/results-by-events-old-bw/?event_id=405 Results]
*[https://lsaf.lt/wp-content/uploads/2017/12/ResultsBook_Anaheim.pdf Results Book]
 
{{Ауыр атлетикадан әлем чемпионаты}}

[[Санат:Ауыр атлетика]]
[[Санат:Ауыр атлетикадан әлем чемпионаттары]]</text>
      <sha1>0lo0q61qxlxjbxuwbggygh9djz3n3ka</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063194</id>
      <parentid>3063193</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T14:47:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kas77777</username>
        <id>100404</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4385" xml:space="preserve">{{Ауыр атлетикадан жарыс
 |Атауы           = Ауыр атлетикадан әлем чемпионаты 2017
 |Эмблема            =
 |Өлшемі             = 250px
 |Сурет сипаттамасы           = 
 |Қала              = [[Анахайм]], [[АҚШ]]
 |Елдер             = 
 |Спортшылар саны         = 
 |Медальдар            = 
 |Ашылуы           = [[28 қараша]] [[2017]]
 |Жабылуы           = [[5 желтоқсан]] [[2017]]
 |Стадион            = 
 |Алдыңғы         = [[Ауыр атлетикадан әлем чемпионаты 2015|Хьюстон 2015]]
 |Келесі          = [[Ауыр атлетикадан әлем чемпионаты 2019|Анахайм 2019]]
}}
'''Ауыр атлетикадан әлем чемпионаты 2017''' ({{lang-en|2017 World Weightlifting Championships}}) [[АҚШ]]тың [[Анахайм]] қаласында [[28 қараша|28]] [[қараша]] -[[5 желтоқсан|5]] [[желтоқсан]] күндері аралығында өтті.

==Медальдық есеп==
{| class=&quot;wikitable&quot;  style=&quot;margin:0.5em auto; font-size:90%; position:relative; width:55%;&quot;
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
! width=50 | Орын
! width=200 | Ел
! width=50 | [[Сурет:Gold medal world centered-2.svg|20px]]
! width=50 | [[Сурет:Silver medal world centered-2.svg|20px]]
! width=50 | [[Сурет:Bronze medal world centered-2.svg|20px]]
! width=50 | [[Сурет:Medals world.svg|40px]]
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 1
| align=&quot;left&quot; | {{IRI}} 
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 6
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 4
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 0
| 10
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot; | 2
| align=&quot;left&quot; | {{COL}}  
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 2
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 3
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 2
| 7
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 3
| align=&quot;left&quot; | {{GEO}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 2
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 1
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 1
| 4
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 4
| align=&quot;left&quot; | {{THA}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 1
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 1
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 2
| 4
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 5
| align=&quot;left&quot; | {{USA}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 1
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 0
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 1
| 2
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 6
| align=&quot;left&quot; | {{CHI}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 1
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 0
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 0
| 1
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 
| align=&quot;left&quot; | {{VNM}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 1
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 0
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 0
| 1
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 
| align=&quot;left&quot; | {{EGY}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 1
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 0
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 0
| 1
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 9
| align=&quot;left&quot; | {{TPE}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 0
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 1
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 1
| 2
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 
| align=&quot;left&quot; | {{IND}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 0
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 1
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 1
| 2
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
| colspan=&quot;2&quot; rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot; | '''Барлығы'''
| '''15'''
| '''15'''
| '''15'''
| '''45'''
|}

== Сыртқы сілтемелер ==
*[https://www.teamusa.org/USA-Weightlifting/2017-IWF-WWC-Anaheim Әлем чемпионатының ресми сайты]
*[https://iwf.sport/results/results-by-events/results-by-events-old-bw/?event_id=405 Results]
*[https://lsaf.lt/wp-content/uploads/2017/12/ResultsBook_Anaheim.pdf Results Book]
 
{{Ауыр атлетикадан әлем чемпионаты}}

[[Санат:Ауыр атлетика]]
[[Санат:Ауыр атлетикадан әлем чемпионаттары]]</text>
      <sha1>281w3na19pxl37441y2phd8raqn4qt4</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063196</id>
      <parentid>3063194</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T14:51:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kas77777</username>
        <id>100404</id>
      </contributor>
      <comment>/* Медальдық есеп */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4384" xml:space="preserve">{{Ауыр атлетикадан жарыс
 |Атауы           = Ауыр атлетикадан әлем чемпионаты 2017
 |Эмблема            =
 |Өлшемі             = 250px
 |Сурет сипаттамасы           = 
 |Қала              = [[Анахайм]], [[АҚШ]]
 |Елдер             = 
 |Спортшылар саны         = 
 |Медальдар            = 
 |Ашылуы           = [[28 қараша]] [[2017]]
 |Жабылуы           = [[5 желтоқсан]] [[2017]]
 |Стадион            = 
 |Алдыңғы         = [[Ауыр атлетикадан әлем чемпионаты 2015|Хьюстон 2015]]
 |Келесі          = [[Ауыр атлетикадан әлем чемпионаты 2019|Анахайм 2019]]
}}
'''Ауыр атлетикадан әлем чемпионаты 2017''' ({{lang-en|2017 World Weightlifting Championships}}) [[АҚШ]]тың [[Анахайм]] қаласында [[28 қараша|28]] [[қараша]] -[[5 желтоқсан|5]] [[желтоқсан]] күндері аралығында өтті.

==Медальдық есеп==
{| class=&quot;wikitable&quot;  style=&quot;margin:0.5em auto; font-size:90%; position:relative; width:55%;&quot;
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
! width=50 | Орын
! width=200 | Ел
! width=50 | [[Сурет:Gold medal world centered-2.svg|20px]]
! width=50 | [[Сурет:Silver medal world centered-2.svg|20px]]
! width=50 | [[Сурет:Bronze medal world centered-2.svg|20px]]
! width=50 | [[Сурет:Medals world.svg|40px]]
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 1
| align=&quot;left&quot; | {{IRI}} 
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 2
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 2
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 1
| 5
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot; | 2
| align=&quot;left&quot; | {{COL}}  
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 2
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 1
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 4
| 7
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 3
| align=&quot;left&quot; | {{GEO}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 2
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 0
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 1
| 3
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 4
| align=&quot;left&quot; | {{THA}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 1
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 3
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 0
| 4
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 5
| align=&quot;left&quot; | {{USA}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 1
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 1
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 1
| 3
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 6
| align=&quot;left&quot; | {{CHI}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 1
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 1
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 0
| 2
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 
| align=&quot;left&quot; | {{VNM}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 1
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 1
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 0
| 2
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 
| align=&quot;left&quot; | {{EGY}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 1
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 0
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 1
| 2
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 9
| align=&quot;left&quot; | {{TPE}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 1
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 0
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 0
| 1
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 
| align=&quot;left&quot; | {{IND}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 1
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 0
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 0
| 1
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
| colspan=&quot;2&quot; rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot; | '''Барлығы'''
| '''16'''
| '''16'''
| '''16'''
| '''48'''
|}

== Сыртқы сілтемелер ==
*[https://www.teamusa.org/USA-Weightlifting/2017-IWF-WWC-Anaheim Әлем чемпионатының ресми сайты]
*[https://iwf.sport/results/results-by-events/results-by-events-old-bw/?event_id=405 Results]
*[https://lsaf.lt/wp-content/uploads/2017/12/ResultsBook_Anaheim.pdf Results Book]
 
{{Ауыр атлетикадан әлем чемпионаты}}

[[Санат:Ауыр атлетика]]
[[Санат:Ауыр атлетикадан әлем чемпионаттары]]</text>
      <sha1>4ltmsx4ge1qiekactf8hiwkvet0y79a</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063197</id>
      <parentid>3063196</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T14:53:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kas77777</username>
        <id>100404</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4384" xml:space="preserve">{{Ауыр атлетикадан жарыс
 |Атауы           = Ауыр атлетикадан әлем чемпионаты 2017
 |Эмблема            =
 |Өлшемі             = 250px
 |Сурет сипаттамасы           = 
 |Қала              = [[Анахайм]], [[АҚШ]]
 |Елдер             = 
 |Спортшылар саны         = 
 |Медальдар            = 
 |Ашылуы           = [[28 қараша]] [[2017]]
 |Жабылуы           = [[5 желтоқсан]] [[2017]]
 |Стадион            = 
 |Алдыңғы         = [[Ауыр атлетикадан әлем чемпионаты 2015|Хьюстон 2015]]
 |Келесі          = [[Ауыр атлетикадан әлем чемпионаты 2018|Ашхабад 2018]]
}}
'''Ауыр атлетикадан әлем чемпионаты 2017''' ({{lang-en|2017 World Weightlifting Championships}}) [[АҚШ]]тың [[Анахайм]] қаласында [[28 қараша|28]] [[қараша]] -[[5 желтоқсан|5]] [[желтоқсан]] күндері аралығында өтті.

==Медальдық есеп==
{| class=&quot;wikitable&quot;  style=&quot;margin:0.5em auto; font-size:90%; position:relative; width:55%;&quot;
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
! width=50 | Орын
! width=200 | Ел
! width=50 | [[Сурет:Gold medal world centered-2.svg|20px]]
! width=50 | [[Сурет:Silver medal world centered-2.svg|20px]]
! width=50 | [[Сурет:Bronze medal world centered-2.svg|20px]]
! width=50 | [[Сурет:Medals world.svg|40px]]
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 1
| align=&quot;left&quot; | {{IRI}} 
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 2
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 2
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 1
| 5
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot; | 2
| align=&quot;left&quot; | {{COL}}  
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 2
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 1
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 4
| 7
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 3
| align=&quot;left&quot; | {{GEO}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 2
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 0
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 1
| 3
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 4
| align=&quot;left&quot; | {{THA}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 1
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 3
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 0
| 4
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 5
| align=&quot;left&quot; | {{USA}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 1
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 1
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 1
| 3
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 6
| align=&quot;left&quot; | {{CHI}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 1
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 1
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 0
| 2
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 
| align=&quot;left&quot; | {{VNM}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 1
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 1
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 0
| 2
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 
| align=&quot;left&quot; | {{EGY}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 1
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 0
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 1
| 2
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 9
| align=&quot;left&quot; | {{TPE}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 1
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 0
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 0
| 1
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 
| align=&quot;left&quot; | {{IND}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 1
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 0
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 0
| 1
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
| colspan=&quot;2&quot; rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot; | '''Барлығы'''
| '''16'''
| '''16'''
| '''16'''
| '''48'''
|}

== Сыртқы сілтемелер ==
*[https://www.teamusa.org/USA-Weightlifting/2017-IWF-WWC-Anaheim Әлем чемпионатының ресми сайты]
*[https://iwf.sport/results/results-by-events/results-by-events-old-bw/?event_id=405 Results]
*[https://lsaf.lt/wp-content/uploads/2017/12/ResultsBook_Anaheim.pdf Results Book]
 
{{Ауыр атлетикадан әлем чемпионаты}}

[[Санат:Ауыр атлетика]]
[[Санат:Ауыр атлетикадан әлем чемпионаттары]]</text>
      <sha1>0yt22eu358m69kulukm6v27qlp4cl05</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Чувашин ауылдық округі</title>
    <ns>0</ns>
    <id>686757</id>
    <revision>
      <id>3063192</id>
      <timestamp>2022-08-22T14:40:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <comment>Жаңа бетте: {{Қазақстан ауылдық округі  |Атауы      = Чувашин ауылдық округі  |Облысы     = Батыс Қазақстан облысы  |Ауданы     = [[Бәйтерек ауданы]]  |Құрылған уақыты =   |Орталығы   = [[Чувашинское]]  |Енеді      = 2 ауыл  |Тұрғыны    = 684  |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]  |Тығыздығы    =   |Жер аумағы   =   |...</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1941" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Чувашин ауылдық округі
 |Облысы     = Батыс Қазақстан облысы
 |Ауданы     = [[Бәйтерек ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Чувашинское]]
 |Енеді      = 2 ауыл
 |Тұрғыны    = 684
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
'''Чувашин ауылдық округі''' – [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Бәйтерек ауданы]]нда болған әкімшілік бірлік. [[2013 жыл]]ы ауылдық округ таратылып, [[Достық ауылдық округі (Бәйтерек ауданы)|Достық ауылдық округі]]не қосылды.&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/V13Z0003286 Батыс Қазақстан облысының әкімшілік-аумақтық құрылысына өзгерістер енгізу туралы]&lt;/ref&gt;

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Чувашинское]], [[Красный Урал]] ауылдары кірген. Орталығы – Чувашинское ауылы болған.

== Халқы ==
[[2009 жыл|2009 жылғы]] санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 684 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Бәйтерек ауданының таратылған ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>llr4greo5ununf4xqzd3o4m0402tyno</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ауыр атлетикадан әлем чемпионаты 2018</title>
    <ns>0</ns>
    <id>686758</id>
    <revision>
      <id>3063198</id>
      <timestamp>2022-08-22T14:58:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kas77777</username>
        <id>100404</id>
      </contributor>
      <comment>Жаңа бетте: {{Ауыр атлетикадан жарыс  |Атауы           = Ауыр атлетикадан әлем чемпионаты 2018  |Эмблема            =  |Өлшемі             = 250px  |Сурет сипаттамасы           =   |Қала              = [[Ашхабад]], [[Түрікменстан]]  |Елдер             =   |Спортшылар саны         =   |Медальдар            =   |Ашылуы           = 1 қараш...</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1132" xml:space="preserve">{{Ауыр атлетикадан жарыс
 |Атауы           = Ауыр атлетикадан әлем чемпионаты 2018
 |Эмблема            =
 |Өлшемі             = 250px
 |Сурет сипаттамасы           = 
 |Қала              = [[Ашхабад]], [[Түрікменстан]]
 |Елдер             = 
 |Спортшылар саны         = 
 |Медальдар            = 
 |Ашылуы           = [[1 қараша]] [[2018]]
 |Жабылуы           = [[10 қараша]] [[2018]]
 |Стадион            = 
 |Алдыңғы         = [[Ауыр атлетикадан әлем чемпионаты 2017|Анахайм 2017]]
 |Келесі          = [[Ауыр атлетикадан әлем чемпионаты 2019|Паттайя 2019]]
}}
'''Ауыр атлетикадан әлем чемпионаты 2018''' ({{lang-en|2018 World Weightlifting Championships}}) [[Түрікменстан]]тың [[Ашхабад]] қаласында [[қараша]] айының [[1 қараша|1]]-[[10 қараша|10]] күндері аралығында өтті.</text>
      <sha1>m7in4j4azat16mplm9od9p4c2wjljw3</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063199</id>
      <parentid>3063198</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T15:00:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kas77777</username>
        <id>100404</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3894" xml:space="preserve">{{Ауыр атлетикадан жарыс
 |Атауы           = Ауыр атлетикадан әлем чемпионаты 2018
 |Эмблема            =
 |Өлшемі             = 250px
 |Сурет сипаттамасы           = 
 |Қала              = [[Ашхабад]], [[Түрікменстан]]
 |Елдер             = 
 |Спортшылар саны         = 
 |Медальдар            = 
 |Ашылуы           = [[1 қараша]] [[2018]]
 |Жабылуы           = [[10 қараша]] [[2018]]
 |Стадион            = 
 |Алдыңғы         = [[Ауыр атлетикадан әлем чемпионаты 2017|Анахайм 2017]]
 |Келесі          = [[Ауыр атлетикадан әлем чемпионаты 2019|Паттайя 2019]]
}}


'''Ауыр атлетикадан әлем чемпионаты 2018''' ({{lang-en|2018 World Weightlifting Championships}}) [[Түрікменстан]]тың [[Ашхабад]] қаласында [[қараша]] айының [[1 қараша|1]]-[[10 қараша|10]] күндері аралығында өтті.
==Медальдық есеп==
{| class=&quot;wikitable&quot;  style=&quot;margin:0.5em auto; font-size:90%; position:relative; width:55%;&quot;
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
! width=50 | Орын
! width=200 | Ел
! width=50 | [[Сурет:Gold medal world centered-2.svg|20px]]
! width=50 | [[Сурет:Silver medal world centered-2.svg|20px]]
! width=50 | [[Сурет:Bronze medal world centered-2.svg|20px]]
! width=50 | [[Сурет:Medals world.svg|40px]]
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 1
| align=&quot;left&quot; | {{CHN}} 
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 6
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 4
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 0
| 10
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot; | 2
| align=&quot;left&quot; | {{RUS}}  
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 2
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 3
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 2
| 7
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 3
| align=&quot;left&quot; | {{KAZ}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 2
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 1
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 1
| 4
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 4
| align=&quot;left&quot; | {{flagicon|North Korea}} [[КХДР]]
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 1
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 1
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 2
| 4
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 5
| align=&quot;left&quot; | {{TPE}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 1
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 0
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 1
| 2
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 6
| align=&quot;left&quot; | {{AZE}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 1
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 0
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 0
| 1
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 
| align=&quot;left&quot; | {{BLR}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 1
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 0
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 0
| 1
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 
| align=&quot;left&quot; | {{GEO}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 1
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 0
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 0
| 1
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 9
| align=&quot;left&quot; | {{COL}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 0
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 1
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 1
| 2
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 
| align=&quot;left&quot; | {{VNM}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 0
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 1
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 1
| 2
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
| colspan=&quot;2&quot; rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot; | '''Барлығы'''
| '''15'''
| '''15'''
| '''15'''
| '''45'''
|}</text>
      <sha1>ikw1mfxi4q00tbrquzv1gb9a8oe354n</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063201</id>
      <parentid>3063199</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T15:01:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kas77777</username>
        <id>100404</id>
      </contributor>
      <comment>/* Медальдық есеп */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4454" xml:space="preserve">{{Ауыр атлетикадан жарыс
 |Атауы           = Ауыр атлетикадан әлем чемпионаты 2018
 |Эмблема            =
 |Өлшемі             = 250px
 |Сурет сипаттамасы           = 
 |Қала              = [[Ашхабад]], [[Түрікменстан]]
 |Елдер             = 
 |Спортшылар саны         = 
 |Медальдар            = 
 |Ашылуы           = [[1 қараша]] [[2018]]
 |Жабылуы           = [[10 қараша]] [[2018]]
 |Стадион            = 
 |Алдыңғы         = [[Ауыр атлетикадан әлем чемпионаты 2017|Анахайм 2017]]
 |Келесі          = [[Ауыр атлетикадан әлем чемпионаты 2019|Паттайя 2019]]
}}


'''Ауыр атлетикадан әлем чемпионаты 2018''' ({{lang-en|2018 World Weightlifting Championships}}) [[Түрікменстан]]тың [[Ашхабад]] қаласында [[қараша]] айының [[1 қараша|1]]-[[10 қараша|10]] күндері аралығында өтті.
==Медальдық есеп==
{| class=&quot;wikitable&quot;  style=&quot;margin:0.5em auto; font-size:90%; position:relative; width:55%;&quot;
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
! width=50 | Орын
! width=200 | Ел
! width=50 | [[Сурет:Gold medal world centered-2.svg|20px]]
! width=50 | [[Сурет:Silver medal world centered-2.svg|20px]]
! width=50 | [[Сурет:Bronze medal world centered-2.svg|20px]]
! width=50 | [[Сурет:Medals world.svg|40px]]
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 1
| align=&quot;left&quot; | {{CHN}} 
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 6
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 4
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 0
| 10
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot; | 2
| align=&quot;left&quot; | {{RUS}}  
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 2
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 3
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 2
| 7
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 3
| align=&quot;left&quot; | {{KAZ}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 2
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 1
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 1
| 4
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 4
| align=&quot;left&quot; | {{flagicon|North Korea}} [[КХДР]]
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 1
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 1
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 2
| 4
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 5
| align=&quot;left&quot; | {{TPE}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 1
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 0
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 1
| 2
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 6
| align=&quot;left&quot; | {{AZE}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 1
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 0
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 0
| 1
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 
| align=&quot;left&quot; | {{BLR}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 1
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 0
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 0
| 1
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 
| align=&quot;left&quot; | {{GEO}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 1
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 0
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 0
| 1
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 9
| align=&quot;left&quot; | {{COL}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 0
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 1
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 1
| 2
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;
| rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot;| 
| align=&quot;left&quot; | {{VNM}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 0
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 1
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 1
| 2
|- align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
| colspan=&quot;2&quot; rowspan=&quot;1&quot; valign=&quot;center&quot; | '''Барлығы'''
| '''15'''
| '''15'''
| '''15'''
| '''45'''
|}

== Сыртқы сілтемелер ==
*[http://ashgabat2018.com/ Әлем чемпионатының ресми сайты] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190117112103/http://www.ashgabat2018.com/ |date=2019-01-17 }}
*[http://ashgabat18en.go2ex.com/ Official Broadcast Page]
*[https://www.iwf.net/iwf-world-championships-ashgabat-tkm/ IWF website] 

{{Ауыр атлетикадан әлем чемпионаты}}

[[Санат:Ауыр атлетика]]
[[Санат:Ауыр атлетикадан әлем чемпионаттары]]</text>
      <sha1>q4f91mcxb55dwfvl5lwxut0dlzh29ue</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:Waylon111</title>
    <ns>3</ns>
    <id>686759</id>
    <revision>
      <id>3063202</id>
      <timestamp>2022-08-22T15:06:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>New user message</username>
        <id>61167</id>
      </contributor>
      <comment>[[Template:Қош_келдіңіз|Қарсы алу хабарламасын]] жаңа қатысушы талқылау бетіне жазу.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="292" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=Waylon111}}

-- [[Қатысушы:Нұрлан Рахымжанов|Нұрлан Рахымжанов]] ([[Қатысушы талқылауы:Нұрлан Рахымжанов|талқылауы]])  21:06, 2022 ж. тамыздың 22 (+06)</text>
      <sha1>84rtvnolll66ldaka7evdllv5nbox4t</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:LilZepp11</title>
    <ns>3</ns>
    <id>686760</id>
    <revision>
      <id>3063203</id>
      <timestamp>2022-08-22T15:09:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>New user message</username>
        <id>61167</id>
      </contributor>
      <comment>[[Template:Қош_келдіңіз|Қарсы алу хабарламасын]] жаңа қатысушы талқылау бетіне жазу.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="207" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=LilZepp11}}

-- [[Қатысушы:Sibom|Sibom]] ([[Қатысушы талқылауы:Sibom|талқылауы]]) 21:09, 2022 ж. тамыздың 22 (+06)</text>
      <sha1>4siwciipj2crknj2ukhb8zat5yo8927</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Самар</title>
    <ns>0</ns>
    <id>686762</id>
    <redirect title="Самара" />
    <revision>
      <id>3063213</id>
      <timestamp>2022-08-22T15:49:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Орел Карл</username>
        <id>81620</id>
      </contributor>
      <comment>Орел Карл [[Самар]] бетін [[Самар (арал)]] бетіне жылжытты</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="37" xml:space="preserve">#АЙДАУ [[Самар (арал)]]</text>
      <sha1>sxqbiyw8a25wo0c34s1qfedhl4yctwm</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063214</id>
      <parentid>3063213</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T15:50:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Орел Карл</username>
        <id>81620</id>
      </contributor>
      <comment>Беттің барлық мағлұматын аластады</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="0" />
      <sha1>phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063215</id>
      <parentid>3063214</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T15:52:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Орел Карл</username>
        <id>81620</id>
      </contributor>
      <comment>«[[Самар (Самар облысы)]]» дегенге [[Уикипедия:Айдатқыштар|бағыттады]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="63" xml:space="preserve">#АЙДАУ [[Самар (Самар облысы)|Самар]]</text>
      <sha1>51tze5gjcyqbe4zyzfjk1yir89iig0t</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:Oskaridze777</title>
    <ns>3</ns>
    <id>686764</id>
    <revision>
      <id>3063222</id>
      <timestamp>2022-08-22T16:30:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>New user message</username>
        <id>61167</id>
      </contributor>
      <comment>[[Template:Қош_келдіңіз|Қарсы алу хабарламасын]] жаңа қатысушы талқылау бетіне жазу.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="442" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=Oskaridze777}}

-- &lt;font color=&quot;#009900&quot;&gt;[[Қатысушы:Мұхамеджан Амангелді|&lt;span style=&quot;font-family:Georgia;&quot;&gt;&lt;i&gt;Мұхамеджан А.А.&lt;/i&gt;&lt;/span&gt;]]&lt;/font&gt; [[Қатысушы талқылауы:Мұхамеджан Амангелді|&lt;span style=&quot;font-size:90%&quot;&gt;&lt;font color=&quot;#0000FF&quot;&gt;(талқылауы)&lt;/font&gt;&lt;/span&gt;]] 22:30, 2022 ж. тамыздың 22 (+06)</text>
      <sha1>ilf7nhpfd9kaacody2fovopk65nzutx</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы:Malik Nursultan B/зертхана</title>
    <ns>2</ns>
    <id>686765</id>
    <revision>
      <id>3063223</id>
      <timestamp>2022-08-22T16:32:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Malik Nursultan B</username>
        <id>111493</id>
      </contributor>
      <comment>Жаңа бетте: {{Әкімшілік бірлік|Статусы=[[Папуа — Жаңа Гвинея]]ның әкімшілік бірлігі|Қазақша атауы=Бугенвиль Автономиялы аймағы|Түс1={{Түс|Папуа — Жаңа Гвинея}}|Суреті=White Island, Bougainville.jpg|Шынайы атауы={{lang-en|Autonomous Region of Bougainville}}&lt;br&gt;{{lang-tpi|Otonomos Region bilong Bogenvil}}|Ту=Flag of Bougainville.svg|Елтаңба=...</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1674" xml:space="preserve">{{Әкімшілік бірлік|Статусы=[[Папуа — Жаңа Гвинея]]ның әкімшілік бірлігі|Қазақша атауы=Бугенвиль Автономиялы аймағы|Түс1={{Түс|Папуа — Жаңа Гвинея}}|Суреті=White Island, Bougainville.jpg|Шынайы атауы={{lang-en|Autonomous Region of Bougainville}}&lt;br&gt;{{lang-tpi|Otonomos Region bilong Bogenvil}}|Ту=Flag of Bougainville.svg|Елтаңба=Emblem of Autonomous region of Bougainville.svg|Сурет атауы=Уайт аралы, Бугенвиль|Тудың аты=Бугенвиль туы|Елтаңбаның аты=Бугенвиль елтаңбасы|Әнұраны='''Ұраны''':&lt;br&gt;«Бейбітшілік, бірлік, береке»&lt;br&gt;'''Әнұраны''':&lt;br&gt;«[[Бугенвиль әнұраны|Менің Бугенвилім]]»|Ел=Папуа — Жаңа Гвинея|Астанасы=[[Бука (Бугенвиль)|Бука]]|Басшының түрі=Президенті|Басшысы=[[Ишмаел Тороама]]|Басшының түрі2=Вице-Президенті|Басшысы2=[[Патрик Нисира]]|lat_deg=6|lon_deg=155|lat_min=0|lon_min=0|Ірі қаласы=[[Арауа (Бугенвиль)|Арауа]]|Құрылды=[[25 маусым]] [[2002 жыл|2002]] (автономия құрылуы)&lt;br&gt;[[7 желтоқсан]] [[2019 жыл|2019]] (тәуелсіздік референдумы)|Жер аумағы=9,384|Тұрғыны=249,358|Санақ жылы=2011|Конфессионалдық құрамы=[[христиандық]]|Тілдері=[[ағылшын тілі]],}}</text>
      <sha1>g7kexdsrc5ljnsu0k9prli5u0xgx9gi</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:Dominic</title>
    <ns>3</ns>
    <id>686766</id>
    <revision>
      <id>3063229</id>
      <timestamp>2022-08-22T17:33:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>New user message</username>
        <id>61167</id>
      </contributor>
      <comment>[[Template:Қош_келдіңіз|Қарсы алу хабарламасын]] жаңа қатысушы талқылау бетіне жазу.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="437" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=Dominic}}

-- &lt;font color=&quot;#009900&quot;&gt;[[Қатысушы:Мұхамеджан Амангелді|&lt;span style=&quot;font-family:Georgia;&quot;&gt;&lt;i&gt;Мұхамеджан А.А.&lt;/i&gt;&lt;/span&gt;]]&lt;/font&gt; [[Қатысушы талқылауы:Мұхамеджан Амангелді|&lt;span style=&quot;font-size:90%&quot;&gt;&lt;font color=&quot;#0000FF&quot;&gt;(талқылауы)&lt;/font&gt;&lt;/span&gt;]] 23:33, 2022 ж. тамыздың 22 (+06)</text>
      <sha1>h7lixmb9vycyesiyu8xh0yz42jsb3b6</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Жайық ауылдық округі</title>
    <ns>0</ns>
    <id>686767</id>
    <revision>
      <id>3063233</id>
      <timestamp>2022-08-22T18:16:54Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <comment>Жаңа бетте: {{Қазақстан ауылдық округі  |Атауы      = Жайық ауылдық округі  |Облысы     = Батыс Қазақстан облысы  |Ауданы     = [[Ақжайық ауданы]]  |Құрылған уақыты =   |Орталығы   = [[Жайық (Ақжайық ауданы)|Жайық]]  |Енеді      = 1 ауыл  |Тұрғыны    = 614  |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]  |Тығыздығы    =   |Же...</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1910" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Жайық ауылдық округі
 |Облысы     = Батыс Қазақстан облысы
 |Ауданы     = [[Ақжайық ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Жайық (Ақжайық ауданы)|Жайық]]
 |Енеді      = 1 ауыл
 |Тұрғыны    = 614
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
'''Жайық ауылдық округі''' – [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Ақжайық ауданы]]нда болған әкімшілік бірлік. [[2013 жыл]]ы таратылып, [[Чапаев ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы)|Чапаев ауылдық округі]]не қосылған.&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/V13Z0003286 Батыс Қазақстан облысының әкімшілік-аумақтық құрылысына өзгерістер енгізу туралы]&lt;/ref&gt;

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Жайық (Ақжайық ауданы)|Жайық]] ауылы кірген. Орталығы – Жайық ауылы болған.

== Халқы ==
[[2009 жыл|2009 жылғы]] санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 614 адамды құрады.&lt;ref&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Ақжайық ауданының таратылған ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>em4s7nj8zifn9oui7xij658a2k1zden</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Санат:Ақжайық ауданының таратылған ауылдық округтері</title>
    <ns>14</ns>
    <id>686768</id>
    <revision>
      <id>3063234</id>
      <timestamp>2022-08-22T18:19:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <comment>Жаңа бетте: [[Санат:Ақжайық ауданы ауылдық округтері]] [[Санат:Батыс Қазақстан облысының таратылған ауылдық округтері]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="195" xml:space="preserve">[[Санат:Ақжайық ауданы ауылдық округтері]]
[[Санат:Батыс Қазақстан облысының таратылған ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>hjr0yto0mcrn9jc4cf8payyfa1jecgl</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:Kbaidauletoff</title>
    <ns>3</ns>
    <id>686769</id>
    <revision>
      <id>3063240</id>
      <timestamp>2022-08-22T18:43:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>New user message</username>
        <id>61167</id>
      </contributor>
      <comment>[[Template:Қош_келдіңіз|Қарсы алу хабарламасын]] жаңа қатысушы талқылау бетіне жазу.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="353" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=Kbaidauletoff}}

-- [[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:43, 2022 ж. тамыздың 23 (+06)</text>
      <sha1>8j0rvvzhz4fvwlag7acebp3elc50r1s</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Шөптікөл ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>686770</id>
    <revision>
      <id>3063246</id>
      <timestamp>2022-08-22T18:51:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <comment>Жаңа бетте: {{Қазақстан ауылдық округі  |Атауы      = Шөптікөл ауылдық округі  |Облысы     = Батыс Қазақстан облысы  |Ауданы     = [[Қаратөбе ауданы]]  |Құрылған уақыты =   |Орталығы   =[[Шөптікөл (Қаратөбе ауданы)|Шөптікөл]]  |Енеді      = 3 ауыл  |Тұрғыны    = 2331  |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]  |Тығы...</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2176" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Шөптікөл ауылдық округі
 |Облысы     = Батыс Қазақстан облысы
 |Ауданы     = [[Қаратөбе ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   =[[Шөптікөл (Қаратөбе ауданы)|Шөптікөл]]
 |Енеді      = 3 ауыл
 |Тұрғыны    = 2331
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
{{мағына|Шөптікөл ауылдық округі}}
'''Шөптікөл ауылдық округі''' – [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Қаратөбе ауданы]]нда болған әкімшілік бірлік. [[2013 жыл]]ы таратылып, [[Қаратөбе ауылдық округі (Қаратөбе ауданы)|Қаратөбе ауылдық округі]]не қосылды.&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/V13Z0003286 Батыс Қазақстан облысының әкімшілік-аумақтық құрылысына өзгерістер енгізу туралы]&lt;/ref&gt;

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Шөптікөл (Қаратөбе ауданы)|Шөптікөл]], [[Соналы (Батыс Қазақстан облысы)|Соналы]], [[Үшағаш (Батыс Қазақстан облысы)|Үшағаш]] ауылдары кірген. Орталығы – Шөптікөл ауылы болған.

== Халқы ==
[[2009 жыл|2009 жылғы]] санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 2331 адамды құрады.&lt;ref&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Қаратөбе ауданының таратылған ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>m154x8e9o40yl187lw85u5vw83frbsj</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Санат:Қаратөбе ауданының таратылған ауылдық округтері</title>
    <ns>14</ns>
    <id>686771</id>
    <revision>
      <id>3063247</id>
      <timestamp>2022-08-22T18:53:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <comment>Жаңа бетте: [[Санат:Қаратөбе ауданы ауылдық округтері]] [[Санат:Батыс Қазақстан облысының таратылған ауылдық округтері]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="197" xml:space="preserve">[[Санат:Қаратөбе ауданы ауылдық округтері]]
[[Санат:Батыс Қазақстан облысының таратылған ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>0tbmgbzya2s9s6m7blkgrzddmlc4d0o</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:Аксон</title>
    <ns>3</ns>
    <id>686772</id>
    <revision>
      <id>3063264</id>
      <timestamp>2022-08-22T19:49:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>New user message</username>
        <id>61167</id>
      </contributor>
      <comment>[[Template:Қош_келдіңіз|Қарсы алу хабарламасын]] жаңа қатысушы талқылау бетіне жазу.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="348" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=Аксон}}

-- ''&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;'' ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 01:49, 2022 ж. тамыздың 23 (+06)</text>
      <sha1>j8d0nl1fh1w4akd2thi5cfrk56t5jb5</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қызылтал ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>686773</id>
    <revision>
      <id>3063266</id>
      <timestamp>2022-08-22T19:54:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <comment>Жаңа бетте: {{Қазақстан ауылдық округі  |Атауы      = Қызылтал ауылдық округі  |Облысы     = Батыс Қазақстан облысы  |Ауданы     = [[Бөрлі ауданы]]  |Құрылған уақыты =   |Орталығы   =[[Қызылтал]]  |Енеді      = 2 ауыл  |Тұрғыны    = 3186  |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]  |Тығыздығы    =   |Жер аумағы   =   |Әкімі...</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2083" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Қызылтал ауылдық округі
 |Облысы     = Батыс Қазақстан облысы
 |Ауданы     = [[Бөрлі ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   =[[Қызылтал]]
 |Енеді      = 2 ауыл
 |Тұрғыны    = 3186
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
{{мағына|Қызылтал ауылдық округі}}
'''Қызылтал ауылдық округі''' – [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Бөрлі ауданы]]нда болған әкімшілік бірлік. [[2013 жыл]]ы таратылып, [[Қызылтал]] ауылы [[Ақсай қалалық әкімдігі]]не, [[Бестау (Батыс Қазақстан облысы)|''Бестау'']] ауылы [[Пугачев ауылдық округі]]не қосылды.&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/V13Z0003286 Батыс Қазақстан облысының әкімшілік-аумақтық құрылысына өзгерістер енгізу туралы]&lt;/ref&gt;

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Қызылтал]], [[Бестау (Батыс Қазақстан облысы)|''Бестау'']] ауылдары кірген. Орталығы – Қызылтал ауылы болған.

== Халқы ==
[[2009 жыл|2009 жылғы]] санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 3186 адамды құрады.&lt;ref&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Бөрлі ауданының таратылған ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>cs8i16ka10xfv63k4b9p11nodbn8u0y</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Санат:Бөрлі ауданының таратылған ауылдық округтері</title>
    <ns>14</ns>
    <id>686774</id>
    <revision>
      <id>3063267</id>
      <timestamp>2022-08-22T19:55:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <comment>Жаңа бетте: [[Санат:Бөрлі ауданы ауылдық округтері]] [[Санат:Батыс Қазақстан облысының таратылған ауылдық округтері]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="191" xml:space="preserve">[[Санат:Бөрлі ауданы ауылдық округтері]]
[[Санат:Батыс Қазақстан облысының таратылған ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>9nsa3cmh6sad4t4kkkczyt1ygum5kj0</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Төңкеріс ауылдық округі</title>
    <ns>0</ns>
    <id>686775</id>
    <revision>
      <id>3063270</id>
      <timestamp>2022-08-22T20:07:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <comment>Жаңа бетте: {{Қазақстан ауылдық округі  |Атауы      = Төңкеріс ауылдық округі  |Облысы     = Батыс Қазақстан облысы  |Ауданы     = [[Теректі ауданы]]  |Құрылған уақыты =   |Орталығы   = [[Төңкеріс (Батыс Қазақстан облысы)|Төңкеріс]]  |Енеді      = 3 ауыл  |Тұрғыны    = 1149  |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]...</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1974" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Төңкеріс ауылдық округі
 |Облысы     = Батыс Қазақстан облысы
 |Ауданы     = [[Теректі ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Төңкеріс (Батыс Қазақстан облысы)|Төңкеріс]]
 |Енеді      = 3 ауыл
 |Тұрғыны    = 1149
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
'''Төңкеріс ауылдық округі''' – [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Теректі ауданы]]нда болған әкімшілік бірлік. [[2013 жыл]]ы таратылып, [[Долин ауылдық округі]]не қосылды.&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/V13Z0003286 Батыс Қазақстан облысының әкімшілік-аумақтық құрылысына өзгерістер енгізу туралы]&lt;/ref&gt;

== Әкімшілік құрамы ==
[[Төңкеріс (Батыс Қазақстан облысы)|Төңкеріс]], [[Қоныссай]], [[Шөптікөл (Теректі ауданы)|Шөптікөл]] ауылдары кірген. Орталығы – Төңкеріс ауылы болған.

== Халқы ==
[[2009 жыл|2009 жылғы]] санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 1149 адамды құрады.&lt;ref&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Теректі ауданының таратылған ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>fwxpeim457a5s1bm59r9k8vjida30z6</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Санат:Теректі ауданының таратылған ауылдық округтері</title>
    <ns>14</ns>
    <id>686776</id>
    <revision>
      <id>3063271</id>
      <timestamp>2022-08-22T20:07:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <comment>Жаңа бетте: [[Санат:Теректі ауданы ауылдық округтері]] [[Санат:Батыс Қазақстан облысының таратылған ауылдық округтері]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="195" xml:space="preserve">[[Санат:Теректі ауданы ауылдық округтері]]
[[Санат:Батыс Қазақстан облысының таратылған ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>9fg7avckgjz997p0embbvq6xj67t8q4</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Кендірлі ауылдық әкімдігі</title>
    <ns>0</ns>
    <id>686777</id>
    <revision>
      <id>3063274</id>
      <timestamp>2022-08-22T20:37:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <comment>Жаңа бетте: {{Елді мекен-Қазақстан  |статусы                 = ауыл  |атауы                   = Кендірлі  |сурет                   =  |әкімшілік күйі          = Ауылдық әкімдік орталығы  |елтаңба                 =  |ту                      =   |елтаңба сипаттамасы     =   |ту сипаттамасы          =   |елтаңба ені             =   |ту ені...</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3227" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан
 |статусы                 = ауыл
 |атауы                   = Кендірлі
 |сурет                   =
 |әкімшілік күйі          = Ауылдық әкімдік орталығы
 |елтаңба                 =
 |ту                      = 
 |елтаңба сипаттамасы     = 
 |ту сипаттамасы          = 
 |елтаңба ені             = 
 |ту ені                  = 
  |lat_deg =43 |lat_min =18|lat_sec =48
  |lon_deg =52 |lon_min =54|lon_sec =57
  |CoordAddon=type:city(154500)_region:KZ
  |CoordScale             = 
 |ел картасының өлшемi    = 300 
 |облыс картасының өлшемi = 
 |аудан картасының өлшемi = 
 |облысы                  = Маңғыстау облысы
 |кестедегі облыс         = Маңғыстау облысы{{!}}Маңғыстау
 |ауданы                  = Жаңаөзен қалалық әкімдігі
 |кестедегі аудан         = Жаңаөзен қалалық әкімдігі{{!}}Жаңаөзен
 |мекен түрі              = ауылдық әкімдік{{!}}Ауылдық әкімдігі
 |мекені                  = Кендірлі ауылдық әкімдігі{{!}}Кендірлі 
 |ішкі бөлінісі           = 
 |әкімі                   = 
 |құрылған уақыты         = 2020
 |алғашқы дерек           = 
 |бұрынғы атаулары        = 
 |статус алуы             = 
 |жер аумағы              = 
 |биiктiктiң түрi         = 
 |орталығының биiктігі    = 
 |климаты                 = 
 |ресми тілі              =  
  |тұрғыны                = 12000
  |санақ жылы             = 2020
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = кендірлілік
 |телефон коды            = 
 |пошта индексі           = 
 |идентификатор түрі      = 
 |сандық идентификаторы   = 
 |ортаққордағы санаты     = 
 |сайты                   = 
 |сайт тілі               = 
 |сайт тілі 2               = 
}}
'''Кендірлі''' — [[Маңғыстау облысы]] [[Жаңаөзен қалалық әкімдігі]]не қарасты ауыл, [[Кендірлі ауылдық әкімдігі]] орталығы.

== Тарихы ==
Ауыл [[2020 жыл]]ы [[Рахат (Маңғыстау облысы)|Рахат]] ауылының «Жұлдыз» шағын ауданынан құрылған.&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/V20M0004400 Кендірлі ауылын құру туралы]&lt;/ref&gt;

== Халқы ==
12000 адам (2020).

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Жаңаөзен қалалық әкімдігі елді мекендері}}

[[Санат:Жаңаөзен қалалық әкімдігі елді мекендері]]</text>
      <sha1>4cc8fku2l6msim15f1j3lnpvhlw0h59</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063276</id>
      <parentid>3063274</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T20:41:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <comment>Беттің барлық мағлұматын аластады</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="0" />
      <sha1>phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063277</id>
      <parentid>3063276</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T20:43:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1230" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Кендірлі ауылдық әкімдігі
 |Облысы     = Маңғыстау облысы
 |Ауданы     = [[Жаңаөзен қалалық әкімдігі]]
 |Құрылған уақыты = 2020
 |Орталығы   = [[Кендірлі (ауыл)|Кендірлі]]
 |Енеді      = 1 ауыл
 |Тұрғыны    =  12000
 |Санақ жылы =  2020
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}

'''Кендірлі ауылдық әкімдігі''' – [[Маңғыстау облысы]] [[Жаңаөзен қалалық әкімдігі]] аумағындағы бірлік. 2020 жылы құрылған.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Кендірлі (ауыл)|Кендірлі]] ауылы кіреді. Орталығы – Кендірлі ауылы.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
 
{{Жаңаөзен қалалық әкімдігі ауылдық округтері}}

[[Санат:Жаңаөзен қалалық әкімдігі ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>35vapi1ot3y6bmxkrdiixsk2mlyweii</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Кендірлі (ауыл)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>686778</id>
    <revision>
      <id>3063278</id>
      <timestamp>2022-08-22T20:43:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <comment>Жаңа бетте: {{Елді мекен-Қазақстан  |статусы                 = ауыл  |атауы                   = Кендірлі  |сурет                   =  |әкімшілік күйі          = Ауылдық әкімдік орталығы  |елтаңба                 =  |ту                      =   |елтаңба сипаттамасы     =   |ту сипаттамасы          =   |елтаңба ені             =   |ту ені...</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3227" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан
 |статусы                 = ауыл
 |атауы                   = Кендірлі
 |сурет                   =
 |әкімшілік күйі          = Ауылдық әкімдік орталығы
 |елтаңба                 =
 |ту                      = 
 |елтаңба сипаттамасы     = 
 |ту сипаттамасы          = 
 |елтаңба ені             = 
 |ту ені                  = 
  |lat_deg =43 |lat_min =18|lat_sec =48
  |lon_deg =52 |lon_min =54|lon_sec =57
  |CoordAddon=type:city(154500)_region:KZ
  |CoordScale             = 
 |ел картасының өлшемi    = 300 
 |облыс картасының өлшемi = 
 |аудан картасының өлшемi = 
 |облысы                  = Маңғыстау облысы
 |кестедегі облыс         = Маңғыстау облысы{{!}}Маңғыстау
 |ауданы                  = Жаңаөзен қалалық әкімдігі
 |кестедегі аудан         = Жаңаөзен қалалық әкімдігі{{!}}Жаңаөзен
 |мекен түрі              = ауылдық әкімдік{{!}}Ауылдық әкімдігі
 |мекені                  = Кендірлі ауылдық әкімдігі{{!}}Кендірлі 
 |ішкі бөлінісі           = 
 |әкімі                   = 
 |құрылған уақыты         = 2020
 |алғашқы дерек           = 
 |бұрынғы атаулары        = 
 |статус алуы             = 
 |жер аумағы              = 
 |биiктiктiң түрi         = 
 |орталығының биiктігі    = 
 |климаты                 = 
 |ресми тілі              =  
  |тұрғыны                = 12000
  |санақ жылы             = 2020
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = кендірлілік
 |телефон коды            = 
 |пошта индексі           = 
 |идентификатор түрі      = 
 |сандық идентификаторы   = 
 |ортаққордағы санаты     = 
 |сайты                   = 
 |сайт тілі               = 
 |сайт тілі 2               = 
}}
'''Кендірлі''' — [[Маңғыстау облысы]] [[Жаңаөзен қалалық әкімдігі]]не қарасты ауыл, [[Кендірлі ауылдық әкімдігі]] орталығы.

== Тарихы ==
Ауыл [[2020 жыл]]ы [[Рахат (Маңғыстау облысы)|Рахат]] ауылының «Жұлдыз» шағын ауданынан құрылған.&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/V20M0004400 Кендірлі ауылын құру туралы]&lt;/ref&gt;

== Халқы ==
12000 адам (2020).

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Жаңаөзен қалалық әкімдігі елді мекендері}}

[[Санат:Жаңаөзен қалалық әкімдігі елді мекендері]]</text>
      <sha1>4cc8fku2l6msim15f1j3lnpvhlw0h59</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:Barantetik</title>
    <ns>3</ns>
    <id>686779</id>
    <revision>
      <id>3063280</id>
      <timestamp>2022-08-22T21:06:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>New user message</username>
        <id>61167</id>
      </contributor>
      <comment>[[Template:Қош_келдіңіз|Қарсы алу хабарламасын]] жаңа қатысушы талқылау бетіне жазу.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="304" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=Barantetik}}

-- [[Қатысушы:Мықтыбек Оразтайұлы|Мықтыбек Оразтайұлы]] ([[Қатысушы талқылауы:Мықтыбек Оразтайұлы|талқылауы]]) 03:06, 2022 ж. тамыздың 23 (+06)</text>
      <sha1>k0et94fyelae32t7ocpk602687krjsp</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:Akiss</title>
    <ns>3</ns>
    <id>686780</id>
    <revision>
      <id>3063281</id>
      <timestamp>2022-08-22T21:34:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>New user message</username>
        <id>61167</id>
      </contributor>
      <comment>[[Template:Қош_келдіңіз|Қарсы алу хабарламасын]] жаңа қатысушы талқылау бетіне жазу.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="203" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=Akiss}}

-- [[Қатысушы:Sibom|Sibom]] ([[Қатысушы талқылауы:Sibom|талқылауы]]) 03:34, 2022 ж. тамыздың 23 (+06)</text>
      <sha1>6iba0r69uamv8zgsjludt9bn0ta72sh</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:Stiven Licon</title>
    <ns>3</ns>
    <id>686781</id>
    <revision>
      <id>3063282</id>
      <timestamp>2022-08-22T21:57:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>New user message</username>
        <id>61167</id>
      </contributor>
      <comment>[[Template:Қош_келдіңіз|Қарсы алу хабарламасын]] жаңа қатысушы талқылау бетіне жазу.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="225" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=Stiven Licon}}

-- [[Қатысушы:Batyrbek.kz|Batyrbek]] ([[Қатысушы талқылауы:Batyrbek.kz|талқылауы]]) 03:57, 2022 ж. тамыздың 23 (+06)</text>
      <sha1>q4c1n3jzf6xfo5zkuw3whar4p46gn1n</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Келабиттер</title>
    <ns>0</ns>
    <id>686782</id>
    <revision>
      <id>3063284</id>
      <timestamp>2022-08-23T05:21:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>Жаңа бетте: '''Келабиттер ''' — [[Индонезия]]да, сондай-ақ [[Малайзия]] мен [[Брунейде]] тұратын халық.    == Дереккөздер == {{дереккөздер}}</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="212" xml:space="preserve">'''Келабиттер ''' — [[Индонезия]]да, сондай-ақ [[Малайзия]] мен [[Брунейде]] тұратын халық.


== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}</text>
      <sha1>q0krrsnod3dtmb4w7aaj95gn6e5p7wf</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063285</id>
      <parentid>3063284</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T05:23:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>дереккөз</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="409" xml:space="preserve">'''Келабиттер ''' — [[Индонезия]] аймағының [[Калимантан]] аралында, сондай-ақ [[Малайзия]] мен [[Бруней]]де тұратын халық.&lt;ref&gt;Значение слова келабиты https://xn--b1algemdcsb.xn--p1ai/wd/%D0%BA%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%B1%D0%B8%D1%82%D1%8B&lt;/ref&gt;


== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}</text>
      <sha1>0ua83ernyzogltv1umahl77v0yilddi</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063286</id>
      <parentid>3063285</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T05:25:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>толықтыру, дереккөз</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="598" xml:space="preserve">'''Келабиттер ''' (өз атауы; «''па лабид''» - «Лабид өзенінің адамдары»)&lt;ref&gt;Народы и религии мира http://www.cyclopedia.ru/89/202/2665343.html&lt;/ref&gt; — [[Индонезия]] аймағының [[Калимантан]] аралында, сондай-ақ [[Малайзия]] мен [[Бруней]]де тұратын халық.&lt;ref&gt;Значение слова келабиты https://xn--b1algemdcsb.xn--p1ai/wd/%D0%BA%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%B1%D0%B8%D1%82%D1%8B&lt;/ref&gt;


== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}</text>
      <sha1>0bkgvxprb782rdsjaib3fck5yd412l4</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063287</id>
      <parentid>3063286</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T05:33:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>толықтыру, дереккөз</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="888" xml:space="preserve">'''Келабиттер ''' (өз атауы; «''па лабид''» - «Лабид өзенінің адамдары»)&lt;ref&gt;Народы и религии мира http://www.cyclopedia.ru/89/202/2665343.html&lt;/ref&gt; — [[Индонезия]] аймағының [[Калимантан]] аралында, сондай-ақ [[Малайзия]] мен [[Бруней]]де тұратын халық.&lt;ref&gt;Значение слова келабиты https://xn--b1algemdcsb.xn--p1ai/wd/%D0%BA%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%B1%D0%B8%D1%82%D1%8B&lt;/ref&gt; Жалпы саны 260 мың адам. Индонезия 170 мың, Малайзияда 85 мың адам, Брунейде 5 мың адам.&lt;ref&gt;Современная энциклопедия - келабиты http://www.terminy.info/literature/modern-encyclopedia/kelabity&lt;/ref&gt;


== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}</text>
      <sha1>mseuvpily86m8nrofodamkejvfjgs9a</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063288</id>
      <parentid>3063287</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T05:35:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>толықтыру</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1075" xml:space="preserve">'''Келабиттер ''' (өз атауы; «''па лабид''» - «Лабид өзенінің адамдары»)&lt;ref&gt;Народы и религии мира http://www.cyclopedia.ru/89/202/2665343.html&lt;/ref&gt; — [[Индонезия]] аймағының [[Калимантан]] аралында, сондай-ақ [[Малайзия]] мен [[Бруней]]де тұратын халық.&lt;ref&gt;Значение слова келабиты https://xn--b1algemdcsb.xn--p1ai/wd/%D0%BA%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%B1%D0%B8%D1%82%D1%8B&lt;/ref&gt; Жалпы саны 260 мың адам. Индонезия 170 мың, Малайзияда 85 мың адам, Брунейде 5 мың адам.&lt;ref&gt;Современная энциклопедия - келабиты http://www.terminy.info/literature/modern-encyclopedia/kelabity&lt;/ref&gt;

== Тілі ==
Аустронезия отбасының батыс аустронезия тобының тілі. Жазуы [[латын әліпбиі]]не негізделген. 


== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}</text>
      <sha1>lvf0omjqjrogq51yt8w3u4u6hrylwbe</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063289</id>
      <parentid>3063288</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T05:37:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>толықтыру</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1297" xml:space="preserve">'''Келабиттер ''' (өз атауы; «''па лабид''» - «Лабид өзенінің адамдары»)&lt;ref&gt;Народы и религии мира http://www.cyclopedia.ru/89/202/2665343.html&lt;/ref&gt; — [[Индонезия]] аймағының [[Калимантан]] аралында, сондай-ақ [[Малайзия]] мен [[Бруней]]де тұратын халық.&lt;ref&gt;Значение слова келабиты https://xn--b1algemdcsb.xn--p1ai/wd/%D0%BA%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%B1%D0%B8%D1%82%D1%8B&lt;/ref&gt; Жалпы саны 260 мың адам. Индонезия 170 мың, Малайзияда 85 мың адам, Брунейде 5 мың адам.&lt;ref&gt;Современная энциклопедия - келабиты http://www.terminy.info/literature/modern-encyclopedia/kelabity&lt;/ref&gt;

== Тілі ==
Аустронезия отбасының батыс аустронезия тобының тілі. Жазуы [[латын әліпбиі]]не негізделген. 

== Діні ==
Дінге сенушілердің діни байланысы: дәстүрлі нанымдар, бөлігі – [[Протестантизм|протестанттар]] ([[евангелистер]]).


== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}</text>
      <sha1>c2favc565j2iyrllpg9zo1khkb9jyog</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063290</id>
      <parentid>3063289</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T05:38:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>/* Діні */ дереккөз</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1467" xml:space="preserve">'''Келабиттер ''' (өз атауы; «''па лабид''» - «Лабид өзенінің адамдары»)&lt;ref&gt;Народы и религии мира http://www.cyclopedia.ru/89/202/2665343.html&lt;/ref&gt; — [[Индонезия]] аймағының [[Калимантан]] аралында, сондай-ақ [[Малайзия]] мен [[Бруней]]де тұратын халық.&lt;ref&gt;Значение слова келабиты https://xn--b1algemdcsb.xn--p1ai/wd/%D0%BA%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%B1%D0%B8%D1%82%D1%8B&lt;/ref&gt; Жалпы саны 260 мың адам. Индонезия 170 мың, Малайзияда 85 мың адам, Брунейде 5 мың адам.&lt;ref&gt;Современная энциклопедия - келабиты http://www.terminy.info/literature/modern-encyclopedia/kelabity&lt;/ref&gt;

== Тілі ==
Аустронезия отбасының батыс аустронезия тобының тілі. Жазуы [[латын әліпбиі]]не негізделген. 

== Діні ==
Дінге сенушілердің діни байланысы: дәстүрлі нанымдар, бөлігі – [[Протестантизм|протестанттар]] ([[евангелисттер]]).&lt;ref&gt;Современная энциклопедия КЕЛАБИТЫ https://rus-modern-enc.slovaronline.com/5015-%D0%9A%D0%95%D0%9B%D0%90%D0%91%D0%98%D0%A2%D0%AB&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}</text>
      <sha1>2gaf2s4v6l3plpy5x229y5obxvgidc2</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063292</id>
      <parentid>3063290</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T05:42:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>толықтыру</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1888" xml:space="preserve">'''Келабиттер ''' (өз атауы; «''па лабид''» - «Лабид өзенінің адамдары»)&lt;ref&gt;Народы и религии мира http://www.cyclopedia.ru/89/202/2665343.html&lt;/ref&gt; — [[Индонезия]] аймағының [[Калимантан]] аралында, сондай-ақ [[Малайзия]] мен [[Бруней]]де тұратын халық.&lt;ref&gt;Значение слова келабиты https://xn--b1algemdcsb.xn--p1ai/wd/%D0%BA%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%B1%D0%B8%D1%82%D1%8B&lt;/ref&gt; Жалпы саны 260 мың адам. Индонезия 170 мың, Малайзияда 85 мың адам, Брунейде 5 мың адам.&lt;ref&gt;Современная энциклопедия - келабиты http://www.terminy.info/literature/modern-encyclopedia/kelabity&lt;/ref&gt;

== Тілі ==
Аустронезия отбасының батыс аустронезия тобының тілі. Жазуы [[латын әліпбиі]]не негізделген. 

== Діні ==
Дінге сенушілердің діни байланысы: дәстүрлі нанымдар, бөлігі – [[Протестантизм|протестанттар]] ([[евангелисттер]]).&lt;ref&gt;Современная энциклопедия КЕЛАБИТЫ https://rus-modern-enc.slovaronline.com/5015-%D0%9A%D0%95%D0%9B%D0%90%D0%91%D0%98%D0%A2%D0%AB&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
Келабиттер - Калимантанның ежелгі тұрғындарының тікелей ұрпақтары деген пікір бар. Бұрын Солтүстік және шығыс жағалауларды қамтыған этникалық аумақ XVIII ғасырда [[малайлар]] мен [[каян]]дардың кеңеюі нәтижесінде азайды.


== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}</text>
      <sha1>6pwwydppbqil48px5j66f83skil6yw8</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063293</id>
      <parentid>3063292</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T05:42:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>/* Тарихы */ дереккөз</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1997" xml:space="preserve">'''Келабиттер ''' (өз атауы; «''па лабид''» - «Лабид өзенінің адамдары»)&lt;ref&gt;Народы и религии мира http://www.cyclopedia.ru/89/202/2665343.html&lt;/ref&gt; — [[Индонезия]] аймағының [[Калимантан]] аралында, сондай-ақ [[Малайзия]] мен [[Бруней]]де тұратын халық.&lt;ref&gt;Значение слова келабиты https://xn--b1algemdcsb.xn--p1ai/wd/%D0%BA%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%B1%D0%B8%D1%82%D1%8B&lt;/ref&gt; Жалпы саны 260 мың адам. Индонезия 170 мың, Малайзияда 85 мың адам, Брунейде 5 мың адам.&lt;ref&gt;Современная энциклопедия - келабиты http://www.terminy.info/literature/modern-encyclopedia/kelabity&lt;/ref&gt;

== Тілі ==
Аустронезия отбасының батыс аустронезия тобының тілі. Жазуы [[латын әліпбиі]]не негізделген. 

== Діні ==
Дінге сенушілердің діни байланысы: дәстүрлі нанымдар, бөлігі – [[Протестантизм|протестанттар]] ([[евангелисттер]]).&lt;ref&gt;Современная энциклопедия КЕЛАБИТЫ https://rus-modern-enc.slovaronline.com/5015-%D0%9A%D0%95%D0%9B%D0%90%D0%91%D0%98%D0%A2%D0%AB&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
Келабиттер - Калимантанның ежелгі тұрғындарының тікелей ұрпақтары деген пікір бар. Бұрын Солтүстік және шығыс жағалауларды қамтыған этникалық аумақ XVIII ғасырда [[малайлар]] мен [[каян]]дардың кеңеюі нәтижесінде азайды.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;&gt;народы мира / Келабиты http://www.etnolog.ru/people.php?id=KELA&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}</text>
      <sha1>axseg3oy4sb2jgu4zd7ulx4ou6yl5r8</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063295</id>
      <parentid>3063293</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T05:50:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>толықтыру</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3199" xml:space="preserve">'''Келабиттер ''' (өз атауы; «''па лабид''» - «Лабид өзенінің адамдары»)&lt;ref&gt;Народы и религии мира http://www.cyclopedia.ru/89/202/2665343.html&lt;/ref&gt; — [[Индонезия]] аймағының [[Калимантан]] аралында, сондай-ақ [[Малайзия]] мен [[Бруней]]де тұратын халық.&lt;ref&gt;Значение слова келабиты https://xn--b1algemdcsb.xn--p1ai/wd/%D0%BA%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%B1%D0%B8%D1%82%D1%8B&lt;/ref&gt; Жалпы саны 260 мың адам. Индонезия 170 мың, Малайзияда 85 мың адам, Брунейде 5 мың адам.&lt;ref&gt;Современная энциклопедия - келабиты http://www.terminy.info/literature/modern-encyclopedia/kelabity&lt;/ref&gt;

== Тілі ==
Аустронезия отбасының батыс аустронезия тобының тілі. Жазуы [[латын әліпбиі]]не негізделген. 

== Діні ==
Дінге сенушілердің діни байланысы: дәстүрлі нанымдар, бөлігі – [[Протестантизм|протестанттар]] ([[евангелисттер]]).&lt;ref&gt;Современная энциклопедия КЕЛАБИТЫ https://rus-modern-enc.slovaronline.com/5015-%D0%9A%D0%95%D0%9B%D0%90%D0%91%D0%98%D0%A2%D0%AB&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
Келабиттер - Калимантанның ежелгі тұрғындарының тікелей ұрпақтары деген пікір бар. Бұрын Солтүстік және шығыс жағалауларды қамтыған этникалық аумақ XVIII ғасырда [[малайлар]] мен [[каян]]дардың кеңеюі нәтижесінде азайды.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;&gt;народы мира / Келабиты http://www.etnolog.ru/people.php?id=KELA&lt;/ref&gt;

== Кәсібі ==
Халықтың дәстүрлі кәсібі – [[егіншілік]]. Негізгі дақыл – [[күріш]]. Тау беткейлерінің арасындағы аңғарлардағы суға толы егістіктерде өсіріледі. Келабит басқа да өсімдіктерді ([[жүгері]], маниок) өсіреді, бірақ олардың маңызы соншалықты үлкен емес.
[[Терушілік]], [[аңшылық]], [[балық аулау]] кең таралған. Келабиттер тұз өндірумен айналысады. Тұзға олар басқа халықтардан қажетті тауарларды айырбастайды.
Мал шаруашылығының дамуы шектелген, олар кейінірек құрбандыққа шалу үшін ғана өсіріледі. Халықтың қолөнершілері қыш, темір бұйымдарын жасайды, ағашты өңдейді. Сәндік-қолданбалы өнер оларға үйлер мен тұрмыстық заттарды безендіруге қызмет етеді.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}</text>
      <sha1>697krt19uyeoxdmcxtiw39fxdvze0us</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063296</id>
      <parentid>3063295</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T05:51:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>/* Кәсібі */ дереккөз</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3294" xml:space="preserve">'''Келабиттер ''' (өз атауы; «''па лабид''» - «Лабид өзенінің адамдары»)&lt;ref&gt;Народы и религии мира http://www.cyclopedia.ru/89/202/2665343.html&lt;/ref&gt; — [[Индонезия]] аймағының [[Калимантан]] аралында, сондай-ақ [[Малайзия]] мен [[Бруней]]де тұратын халық.&lt;ref&gt;Значение слова келабиты https://xn--b1algemdcsb.xn--p1ai/wd/%D0%BA%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%B1%D0%B8%D1%82%D1%8B&lt;/ref&gt; Жалпы саны 260 мың адам. Индонезия 170 мың, Малайзияда 85 мың адам, Брунейде 5 мың адам.&lt;ref&gt;Современная энциклопедия - келабиты http://www.terminy.info/literature/modern-encyclopedia/kelabity&lt;/ref&gt;

== Тілі ==
Аустронезия отбасының батыс аустронезия тобының тілі. Жазуы [[латын әліпбиі]]не негізделген. 

== Діні ==
Дінге сенушілердің діни байланысы: дәстүрлі нанымдар, бөлігі – [[Протестантизм|протестанттар]] ([[евангелисттер]]).&lt;ref&gt;Современная энциклопедия КЕЛАБИТЫ https://rus-modern-enc.slovaronline.com/5015-%D0%9A%D0%95%D0%9B%D0%90%D0%91%D0%98%D0%A2%D0%AB&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
Келабиттер - Калимантанның ежелгі тұрғындарының тікелей ұрпақтары деген пікір бар. Бұрын Солтүстік және шығыс жағалауларды қамтыған этникалық аумақ XVIII ғасырда [[малайлар]] мен [[каян]]дардың кеңеюі нәтижесінде азайды.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;&gt;народы мира / Келабиты http://www.etnolog.ru/people.php?id=KELA&lt;/ref&gt;

== Кәсібі ==
Халықтың дәстүрлі кәсібі – [[егіншілік]]. Негізгі дақыл – [[күріш]]. Тау беткейлерінің арасындағы аңғарлардағы суға толы егістіктерде өсіріледі. Келабит басқа да өсімдіктерді ([[жүгері]], маниок) өсіреді, бірақ олардың маңызы соншалықты үлкен емес.
[[Терушілік]], [[аңшылық]], [[балық аулау]] кең таралған. Келабиттер тұз өндірумен айналысады. Тұзға олар басқа халықтардан қажетті тауарларды айырбастайды.
Мал шаруашылығының дамуы шектелген, олар кейінірек құрбандыққа шалу үшін ғана өсіріледі. Халықтың қолөнершілері қыш, темір бұйымдарын жасайды, ағашты өңдейді. Сәндік-қолданбалы өнер оларға үйлер мен тұрмыстық заттарды безендіруге қызмет етеді.&lt;ref&gt;Народ Келабиты. Индонезия. https://goturist.ru/narod-kelabity/&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}</text>
      <sha1>npvk5pmqg5jfjqhevz0jxecv87pm76m</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063297</id>
      <parentid>3063296</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T06:02:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>толықтыру</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4917" xml:space="preserve">'''Келабиттер ''' (өз атауы; «''па лабид''» - «Лабид өзенінің адамдары»)&lt;ref&gt;Народы и религии мира http://www.cyclopedia.ru/89/202/2665343.html&lt;/ref&gt; — [[Индонезия]] аймағының [[Калимантан]] аралында, сондай-ақ [[Малайзия]] мен [[Бруней]]де тұратын халық.&lt;ref&gt;Значение слова келабиты https://xn--b1algemdcsb.xn--p1ai/wd/%D0%BA%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%B1%D0%B8%D1%82%D1%8B&lt;/ref&gt; Жалпы саны 260 мың адам. Индонезия 170 мың, Малайзияда 85 мың адам, Брунейде 5 мың адам.&lt;ref&gt;Современная энциклопедия - келабиты http://www.terminy.info/literature/modern-encyclopedia/kelabity&lt;/ref&gt;

== Тілі ==
Аустронезия отбасының батыс аустронезия тобының тілі. Жазуы [[латын әліпбиі]]не негізделген. 

== Діні ==
Дінге сенушілердің діни байланысы: дәстүрлі нанымдар, бөлігі – [[Протестантизм|протестанттар]] ([[евангелисттер]]).&lt;ref&gt;Современная энциклопедия КЕЛАБИТЫ https://rus-modern-enc.slovaronline.com/5015-%D0%9A%D0%95%D0%9B%D0%90%D0%91%D0%98%D0%A2%D0%AB&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
Келабиттер - Калимантанның ежелгі тұрғындарының тікелей ұрпақтары деген пікір бар. Бұрын Солтүстік және шығыс жағалауларды қамтыған этникалық аумақ XVIII ғасырда [[малайлар]] мен [[каян]]дардың кеңеюі нәтижесінде азайды.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;&gt;народы мира / Келабиты http://www.etnolog.ru/people.php?id=KELA&lt;/ref&gt;

== Кәсібі ==
Халықтың дәстүрлі кәсібі – [[егіншілік]]. Негізгі дақыл – [[күріш]]. Тау беткейлерінің арасындағы аңғарлардағы суға толы егістіктерде өсіріледі. Келабит басқа да өсімдіктерді ([[жүгері]], маниок) өсіреді, бірақ олардың маңызы соншалықты үлкен емес.
[[Терушілік]], [[аңшылық]], [[балық аулау]] кең таралған. Келабиттер тұз өндірумен айналысады. Тұзға олар басқа халықтардан қажетті тауарларды айырбастайды.
Мал шаруашылығының дамуы шектелген, олар кейінірек құрбандыққа шалу үшін ғана өсіріледі. Халықтың қолөнершілері қыш, темір бұйымдарын жасайды, ағашты өңдейді. Сәндік-қолданбалы өнер оларға үйлер мен тұрмыстық заттарды безендіруге қызмет етеді.&lt;ref&gt;Народ Келабиты. Индонезия. https://goturist.ru/narod-kelabity/&lt;/ref&gt;

== Өмір салты ==
Қауымдастық бірнеше [[патрилинейлік]], бір өзеннің алабында орналасқан қауымдар аумақтық-тайпалық бірлестік құрайды. Дворяндардың, қауым мүшелерінің және құлдардың ұрпақтарының касталық эндогамдық топтарға бөлінуі сақталған. Көшбасшыны таңдау тектілікке және беделді байлыққа (ежелгі қытай фарфор вазалары, гонгтар мен моншақтар, олар сондай-ақ неке төлемі ретінде қызмет етеді) тиесілігімен анықталады. Неке қию [[Некеден кейінгі қоныс|билокалды]].

Келабиттердің ауылдарына ауылдың барлық тұрғындары тұратын жалғыз үй кіреді. Бұл үйдің ұзындығы 75 метрге дейін жетуі мүмкін, ол бөлек бөлмелерге бөлінбейді.

Келабиттердің еркектері жамбасқа таңғыш киді, әйелдер тападан (ағаш қабығының ішінен алынған материал) жасалған [[белдемше]] киді. Қазір олар еуропалық киімге ауысуда.

Негізгі тағамдары – қайнатылған [[күріш]], [[ет]] – мереке күндері пайдаланады.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;/&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}</text>
      <sha1>msyqepkmtv20cpyf09jagdny4h2s1pj</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063298</id>
      <parentid>3063297</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T06:03:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>«[[Санат:Индонезия этникалық топтары|Индонезия этникалық топтары]]» деген санатты қосты ([[УП:HOTCAT|HotCat]] құралының көмегімен)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4986" xml:space="preserve">'''Келабиттер ''' (өз атауы; «''па лабид''» - «Лабид өзенінің адамдары»)&lt;ref&gt;Народы и религии мира http://www.cyclopedia.ru/89/202/2665343.html&lt;/ref&gt; — [[Индонезия]] аймағының [[Калимантан]] аралында, сондай-ақ [[Малайзия]] мен [[Бруней]]де тұратын халық.&lt;ref&gt;Значение слова келабиты https://xn--b1algemdcsb.xn--p1ai/wd/%D0%BA%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%B1%D0%B8%D1%82%D1%8B&lt;/ref&gt; Жалпы саны 260 мың адам. Индонезия 170 мың, Малайзияда 85 мың адам, Брунейде 5 мың адам.&lt;ref&gt;Современная энциклопедия - келабиты http://www.terminy.info/literature/modern-encyclopedia/kelabity&lt;/ref&gt;

== Тілі ==
Аустронезия отбасының батыс аустронезия тобының тілі. Жазуы [[латын әліпбиі]]не негізделген. 

== Діні ==
Дінге сенушілердің діни байланысы: дәстүрлі нанымдар, бөлігі – [[Протестантизм|протестанттар]] ([[евангелисттер]]).&lt;ref&gt;Современная энциклопедия КЕЛАБИТЫ https://rus-modern-enc.slovaronline.com/5015-%D0%9A%D0%95%D0%9B%D0%90%D0%91%D0%98%D0%A2%D0%AB&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
Келабиттер - Калимантанның ежелгі тұрғындарының тікелей ұрпақтары деген пікір бар. Бұрын Солтүстік және шығыс жағалауларды қамтыған этникалық аумақ XVIII ғасырда [[малайлар]] мен [[каян]]дардың кеңеюі нәтижесінде азайды.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;&gt;народы мира / Келабиты http://www.etnolog.ru/people.php?id=KELA&lt;/ref&gt;

== Кәсібі ==
Халықтың дәстүрлі кәсібі – [[егіншілік]]. Негізгі дақыл – [[күріш]]. Тау беткейлерінің арасындағы аңғарлардағы суға толы егістіктерде өсіріледі. Келабит басқа да өсімдіктерді ([[жүгері]], маниок) өсіреді, бірақ олардың маңызы соншалықты үлкен емес.
[[Терушілік]], [[аңшылық]], [[балық аулау]] кең таралған. Келабиттер тұз өндірумен айналысады. Тұзға олар басқа халықтардан қажетті тауарларды айырбастайды.
Мал шаруашылығының дамуы шектелген, олар кейінірек құрбандыққа шалу үшін ғана өсіріледі. Халықтың қолөнершілері қыш, темір бұйымдарын жасайды, ағашты өңдейді. Сәндік-қолданбалы өнер оларға үйлер мен тұрмыстық заттарды безендіруге қызмет етеді.&lt;ref&gt;Народ Келабиты. Индонезия. https://goturist.ru/narod-kelabity/&lt;/ref&gt;

== Өмір салты ==
Қауымдастық бірнеше [[патрилинейлік]], бір өзеннің алабында орналасқан қауымдар аумақтық-тайпалық бірлестік құрайды. Дворяндардың, қауым мүшелерінің және құлдардың ұрпақтарының касталық эндогамдық топтарға бөлінуі сақталған. Көшбасшыны таңдау тектілікке және беделді байлыққа (ежелгі қытай фарфор вазалары, гонгтар мен моншақтар, олар сондай-ақ неке төлемі ретінде қызмет етеді) тиесілігімен анықталады. Неке қию [[Некеден кейінгі қоныс|билокалды]].

Келабиттердің ауылдарына ауылдың барлық тұрғындары тұратын жалғыз үй кіреді. Бұл үйдің ұзындығы 75 метрге дейін жетуі мүмкін, ол бөлек бөлмелерге бөлінбейді.

Келабиттердің еркектері жамбасқа таңғыш киді, әйелдер тападан (ағаш қабығының ішінен алынған материал) жасалған [[белдемше]] киді. Қазір олар еуропалық киімге ауысуда.

Негізгі тағамдары – қайнатылған [[күріш]], [[ет]] – мереке күндері пайдаланады.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;/&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Индонезия этникалық топтары]]</text>
      <sha1>qnnnjx30n5hvj68lrvtw297xnh5dgzf</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063299</id>
      <parentid>3063298</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T06:03:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>үлгі, толықтыру</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5017" xml:space="preserve">'''Келабиттер ''' (өз атауы; «''па лабид''» - «Лабид өзенінің адамдары»)&lt;ref&gt;Народы и религии мира http://www.cyclopedia.ru/89/202/2665343.html&lt;/ref&gt; — [[Индонезия]] аймағының [[Калимантан]] аралында, сондай-ақ [[Малайзия]] мен [[Бруней]]де тұратын халық.&lt;ref&gt;Значение слова келабиты https://xn--b1algemdcsb.xn--p1ai/wd/%D0%BA%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%B1%D0%B8%D1%82%D1%8B&lt;/ref&gt; Жалпы саны 260 мың адам. Индонезия 170 мың, Малайзияда 85 мың адам, Брунейде 5 мың адам.&lt;ref&gt;Современная энциклопедия - келабиты http://www.terminy.info/literature/modern-encyclopedia/kelabity&lt;/ref&gt;

== Тілі ==
Аустронезия отбасының батыс аустронезия тобының тілі. Жазуы [[латын әліпбиі]]не негізделген. 

== Діні ==
Дінге сенушілердің діни байланысы: дәстүрлі нанымдар, бөлігі – [[Протестантизм|протестанттар]] ([[евангелисттер]]).&lt;ref&gt;Современная энциклопедия КЕЛАБИТЫ https://rus-modern-enc.slovaronline.com/5015-%D0%9A%D0%95%D0%9B%D0%90%D0%91%D0%98%D0%A2%D0%AB&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
Келабиттер - Калимантанның ежелгі тұрғындарының тікелей ұрпақтары деген пікір бар. Бұрын Солтүстік және шығыс жағалауларды қамтыған этникалық аумақ XVIII ғасырда [[малайлар]] мен [[каян]]дардың кеңеюі нәтижесінде азайды.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;&gt;народы мира / Келабиты http://www.etnolog.ru/people.php?id=KELA&lt;/ref&gt;

== Кәсібі ==
Халықтың дәстүрлі кәсібі – [[егіншілік]]. Негізгі дақыл – [[күріш]]. Тау беткейлерінің арасындағы аңғарлардағы суға толы егістіктерде өсіріледі. Келабит басқа да өсімдіктерді ([[жүгері]], маниок) өсіреді, бірақ олардың маңызы соншалықты үлкен емес.
[[Терушілік]], [[аңшылық]], [[балық аулау]] кең таралған. Келабиттер тұз өндірумен айналысады. Тұзға олар басқа халықтардан қажетті тауарларды айырбастайды.
Мал шаруашылығының дамуы шектелген, олар кейінірек құрбандыққа шалу үшін ғана өсіріледі. Халықтың қолөнершілері қыш, темір бұйымдарын жасайды, ағашты өңдейді. Сәндік-қолданбалы өнер оларға үйлер мен тұрмыстық заттарды безендіруге қызмет етеді.&lt;ref&gt;Народ Келабиты. Индонезия. https://goturist.ru/narod-kelabity/&lt;/ref&gt;

== Өмір салты ==
Қауымдастық бірнеше [[патрилинейлік]], бір өзеннің алабында орналасқан қауымдар аумақтық-тайпалық бірлестік құрайды. Дворяндардың, қауым мүшелерінің және құлдардың ұрпақтарының касталық эндогамдық топтарға бөлінуі сақталған. Көшбасшыны таңдау тектілікке және беделді байлыққа (ежелгі қытай фарфор вазалары, гонгтар мен моншақтар, олар сондай-ақ неке төлемі ретінде қызмет етеді) тиесілігімен анықталады. Неке қию [[Некеден кейінгі қоныс|билокалды]].

Келабиттердің ауылдарына ауылдың барлық тұрғындары тұратын жалғыз үй кіреді. Бұл үйдің ұзындығы 75 метрге дейін жетуі мүмкін, ол бөлек бөлмелерге бөлінбейді.

Келабиттердің еркектері жамбасқа таңғыш киді, әйелдер тападан (ағаш қабығының ішінен алынған материал) жасалған [[белдемше]] киді. Қазір олар еуропалық киімге ауысуда.

Негізгі тағамдары – қайнатылған [[күріш]], [[ет]] – мереке күндері пайдаланады.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;/&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
{{Әлем халықтары}}
[[Санат:Индонезия этникалық топтары]]</text>
      <sha1>siva6b71as8sf0pf97arza3s35vbxbx</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063300</id>
      <parentid>3063299</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T06:04:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>үлгі, толықтыру</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6333" xml:space="preserve">{{Этникалық топ
|атауы      = Келабиттер
|төл атауы  = па лабид
|сурет      = 
|сурет тақырыбы      = 
|саны       = 
|аймақ      = 
|аймақ1     = 
|саны1      = 
|түсініктемелер1     = 
|аймақ2     = 
|саны2      = 
|түсініктемелер2     = 
|аймақ3     = 
|саны3      = 
|түсініктемелер3     = 
|аймақ4     = 
|саны4      = 
|түсініктемелер4     = 
|аймақ5     = 
|саны5      = 
|түсініктемелер5     = 
|аймақ6     = 
|саны6      = 
|түсініктемелер6     = 
|аймақ7     = 
|саны7      = 
|түсініктемелер7     = 
|аймақ8     = 
|саны8      = 
|түсініктемелер8     = 
|аймақ9     = 
|саны9      = 
|түсініктемелер9     = 
|аймақ10    = 
|саны10     = 
|түсініктемелер10    = 
|аймақ11    = 
|саны11     = 
|түсініктемелер11    = 
|аймақ12    = 
|саны12     = 
|түсініктемелер12    = 
|аймақ13    = 
|саны13     = 
|түсініктемелер13    = 
|тілдері    = 
|діні       = 
|этникалық топтары   = 
|ескертпелер  = 
}}

'''Келабиттер ''' (өз атауы; «''па лабид''» - «Лабид өзенінің адамдары»)&lt;ref&gt;Народы и религии мира http://www.cyclopedia.ru/89/202/2665343.html&lt;/ref&gt; — [[Индонезия]] аймағының [[Калимантан]] аралында, сондай-ақ [[Малайзия]] мен [[Бруней]]де тұратын халық.&lt;ref&gt;Значение слова келабиты https://xn--b1algemdcsb.xn--p1ai/wd/%D0%BA%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%B1%D0%B8%D1%82%D1%8B&lt;/ref&gt; Жалпы саны 260 мың адам. Индонезия 170 мың, Малайзияда 85 мың адам, Брунейде 5 мың адам.&lt;ref&gt;Современная энциклопедия - келабиты http://www.terminy.info/literature/modern-encyclopedia/kelabity&lt;/ref&gt;

== Тілі ==
Аустронезия отбасының батыс аустронезия тобының тілі. Жазуы [[латын әліпбиі]]не негізделген. 

== Діні ==
Дінге сенушілердің діни байланысы: дәстүрлі нанымдар, бөлігі – [[Протестантизм|протестанттар]] ([[евангелисттер]]).&lt;ref&gt;Современная энциклопедия КЕЛАБИТЫ https://rus-modern-enc.slovaronline.com/5015-%D0%9A%D0%95%D0%9B%D0%90%D0%91%D0%98%D0%A2%D0%AB&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
Келабиттер - Калимантанның ежелгі тұрғындарының тікелей ұрпақтары деген пікір бар. Бұрын Солтүстік және шығыс жағалауларды қамтыған этникалық аумақ XVIII ғасырда [[малайлар]] мен [[каян]]дардың кеңеюі нәтижесінде азайды.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;&gt;народы мира / Келабиты http://www.etnolog.ru/people.php?id=KELA&lt;/ref&gt;

== Кәсібі ==
Халықтың дәстүрлі кәсібі – [[егіншілік]]. Негізгі дақыл – [[күріш]]. Тау беткейлерінің арасындағы аңғарлардағы суға толы егістіктерде өсіріледі. Келабит басқа да өсімдіктерді ([[жүгері]], маниок) өсіреді, бірақ олардың маңызы соншалықты үлкен емес.
[[Терушілік]], [[аңшылық]], [[балық аулау]] кең таралған. Келабиттер тұз өндірумен айналысады. Тұзға олар басқа халықтардан қажетті тауарларды айырбастайды.
Мал шаруашылығының дамуы шектелген, олар кейінірек құрбандыққа шалу үшін ғана өсіріледі. Халықтың қолөнершілері қыш, темір бұйымдарын жасайды, ағашты өңдейді. Сәндік-қолданбалы өнер оларға үйлер мен тұрмыстық заттарды безендіруге қызмет етеді.&lt;ref&gt;Народ Келабиты. Индонезия. https://goturist.ru/narod-kelabity/&lt;/ref&gt;

== Өмір салты ==
Қауымдастық бірнеше [[патрилинейлік]], бір өзеннің алабында орналасқан қауымдар аумақтық-тайпалық бірлестік құрайды. Дворяндардың, қауым мүшелерінің және құлдардың ұрпақтарының касталық эндогамдық топтарға бөлінуі сақталған. Көшбасшыны таңдау тектілікке және беделді байлыққа (ежелгі қытай фарфор вазалары, гонгтар мен моншақтар, олар сондай-ақ неке төлемі ретінде қызмет етеді) тиесілігімен анықталады. Неке қию [[Некеден кейінгі қоныс|билокалды]].

Келабиттердің ауылдарына ауылдың барлық тұрғындары тұратын жалғыз үй кіреді. Бұл үйдің ұзындығы 75 метрге дейін жетуі мүмкін, ол бөлек бөлмелерге бөлінбейді.

Келабиттердің еркектері жамбасқа таңғыш киді, әйелдер тападан (ағаш қабығының ішінен алынған материал) жасалған [[белдемше]] киді. Қазір олар еуропалық киімге ауысуда.

Негізгі тағамдары – қайнатылған [[күріш]], [[ет]] – мереке күндері пайдаланады.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;/&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
{{Әлем халықтары}}
[[Санат:Индонезия этникалық топтары]]</text>
      <sha1>jq49xibxmwejbhqqh2wjg069ek08wlz</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063301</id>
      <parentid>3063300</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T06:07:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>үлгі, сурет қою</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6400" xml:space="preserve">{{Этникалық топ
|атауы      = Келабиттер
|төл атауы  = па лабид
|сурет      = Sarawak; a native Kalabit smithy. Photograph. Wellcome V0037410.jpg
|сурет тақырыбы      = 
|саны       = 
|аймақ      = 
|аймақ1     = 
|саны1      = 
|түсініктемелер1     = 
|аймақ2     = 
|саны2      = 
|түсініктемелер2     = 
|аймақ3     = 
|саны3      = 
|түсініктемелер3     = 
|аймақ4     = 
|саны4      = 
|түсініктемелер4     = 
|аймақ5     = 
|саны5      = 
|түсініктемелер5     = 
|аймақ6     = 
|саны6      = 
|түсініктемелер6     = 
|аймақ7     = 
|саны7      = 
|түсініктемелер7     = 
|аймақ8     = 
|саны8      = 
|түсініктемелер8     = 
|аймақ9     = 
|саны9      = 
|түсініктемелер9     = 
|аймақ10    = 
|саны10     = 
|түсініктемелер10    = 
|аймақ11    = 
|саны11     = 
|түсініктемелер11    = 
|аймақ12    = 
|саны12     = 
|түсініктемелер12    = 
|аймақ13    = 
|саны13     = 
|түсініктемелер13    = 
|тілдері    = 
|діні       = 
|этникалық топтары   = 
|ескертпелер  = 
}}

'''Келабиттер ''' (өз атауы; «''па лабид''» - «Лабид өзенінің адамдары»)&lt;ref&gt;Народы и религии мира http://www.cyclopedia.ru/89/202/2665343.html&lt;/ref&gt; — [[Индонезия]] аймағының [[Калимантан]] аралында, сондай-ақ [[Малайзия]] мен [[Бруней]]де тұратын халық.&lt;ref&gt;Значение слова келабиты https://xn--b1algemdcsb.xn--p1ai/wd/%D0%BA%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%B1%D0%B8%D1%82%D1%8B&lt;/ref&gt; Жалпы саны 260 мың адам. Индонезия 170 мың, Малайзияда 85 мың адам, Брунейде 5 мың адам.&lt;ref&gt;Современная энциклопедия - келабиты http://www.terminy.info/literature/modern-encyclopedia/kelabity&lt;/ref&gt;

== Тілі ==
Аустронезия отбасының батыс аустронезия тобының тілі. Жазуы [[латын әліпбиі]]не негізделген. 

== Діні ==
Дінге сенушілердің діни байланысы: дәстүрлі нанымдар, бөлігі – [[Протестантизм|протестанттар]] ([[евангелисттер]]).&lt;ref&gt;Современная энциклопедия КЕЛАБИТЫ https://rus-modern-enc.slovaronline.com/5015-%D0%9A%D0%95%D0%9B%D0%90%D0%91%D0%98%D0%A2%D0%AB&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
Келабиттер - Калимантанның ежелгі тұрғындарының тікелей ұрпақтары деген пікір бар. Бұрын Солтүстік және шығыс жағалауларды қамтыған этникалық аумақ XVIII ғасырда [[малайлар]] мен [[каян]]дардың кеңеюі нәтижесінде азайды.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;&gt;народы мира / Келабиты http://www.etnolog.ru/people.php?id=KELA&lt;/ref&gt;

== Кәсібі ==
Халықтың дәстүрлі кәсібі – [[егіншілік]]. Негізгі дақыл – [[күріш]]. Тау беткейлерінің арасындағы аңғарлардағы суға толы егістіктерде өсіріледі. Келабит басқа да өсімдіктерді ([[жүгері]], маниок) өсіреді, бірақ олардың маңызы соншалықты үлкен емес.
[[Терушілік]], [[аңшылық]], [[балық аулау]] кең таралған. Келабиттер тұз өндірумен айналысады. Тұзға олар басқа халықтардан қажетті тауарларды айырбастайды.
Мал шаруашылығының дамуы шектелген, олар кейінірек құрбандыққа шалу үшін ғана өсіріледі. Халықтың қолөнершілері қыш, темір бұйымдарын жасайды, ағашты өңдейді. Сәндік-қолданбалы өнер оларға үйлер мен тұрмыстық заттарды безендіруге қызмет етеді.&lt;ref&gt;Народ Келабиты. Индонезия. https://goturist.ru/narod-kelabity/&lt;/ref&gt;

== Өмір салты ==
Қауымдастық бірнеше [[патрилинейлік]], бір өзеннің алабында орналасқан қауымдар аумақтық-тайпалық бірлестік құрайды. Дворяндардың, қауым мүшелерінің және құлдардың ұрпақтарының касталық эндогамдық топтарға бөлінуі сақталған. Көшбасшыны таңдау тектілікке және беделді байлыққа (ежелгі қытай фарфор вазалары, гонгтар мен моншақтар, олар сондай-ақ неке төлемі ретінде қызмет етеді) тиесілігімен анықталады. Неке қию [[Некеден кейінгі қоныс|билокалды]].

Келабиттердің ауылдарына ауылдың барлық тұрғындары тұратын жалғыз үй кіреді. Бұл үйдің ұзындығы 75 метрге дейін жетуі мүмкін, ол бөлек бөлмелерге бөлінбейді.

Келабиттердің еркектері жамбасқа таңғыш киді, әйелдер тападан (ағаш қабығының ішінен алынған материал) жасалған [[белдемше]] киді. Қазір олар еуропалық киімге ауысуда.

Негізгі тағамдары – қайнатылған [[күріш]], [[ет]] – мереке күндері пайдаланады.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;/&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
{{Әлем халықтары}}
[[Санат:Индонезия этникалық топтары]]</text>
      <sha1>spjs9kx9dt8lzfjczbxyw4r2xpu7b8r</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063302</id>
      <parentid>3063301</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T06:08:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>үлгі, толықтыру</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6429" xml:space="preserve">{{Этникалық топ
|атауы      = Келабиттер
|төл атауы  = па лабид
|сурет      = Sarawak; a native Kalabit smithy. Photograph. Wellcome V0037410.jpg
|сурет тақырыбы      = 
|саны       = 
|аймақ      = 
|аймақ1     = {{Индонезия}}
|саны1      = 170 000
|түсініктемелер1     = 
|аймақ2     = 
|саны2      = 
|түсініктемелер2     = 
|аймақ3     = 
|саны3      = 
|түсініктемелер3     = 
|аймақ4     = 
|саны4      = 
|түсініктемелер4     = 
|аймақ5     = 
|саны5      = 
|түсініктемелер5     = 
|аймақ6     = 
|саны6      = 
|түсініктемелер6     = 
|аймақ7     = 
|саны7      = 
|түсініктемелер7     = 
|аймақ8     = 
|саны8      = 
|түсініктемелер8     = 
|аймақ9     = 
|саны9      = 
|түсініктемелер9     = 
|аймақ10    = 
|саны10     = 
|түсініктемелер10    = 
|аймақ11    = 
|саны11     = 
|түсініктемелер11    = 
|аймақ12    = 
|саны12     = 
|түсініктемелер12    = 
|аймақ13    = 
|саны13     = 
|түсініктемелер13    = 
|тілдері    = 
|діні       = 
|этникалық топтары   = 
|ескертпелер  = 
}}

'''Келабиттер ''' (өз атауы; «''па лабид''» - «Лабид өзенінің адамдары»)&lt;ref&gt;Народы и религии мира http://www.cyclopedia.ru/89/202/2665343.html&lt;/ref&gt; — [[Индонезия]] аймағының [[Калимантан]] аралында, сондай-ақ [[Малайзия]] мен [[Бруней]]де тұратын халық.&lt;ref&gt;Значение слова келабиты https://xn--b1algemdcsb.xn--p1ai/wd/%D0%BA%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%B1%D0%B8%D1%82%D1%8B&lt;/ref&gt; Жалпы саны 260 мың адам. Индонезия 170 мың, Малайзияда 85 мың адам, Брунейде 5 мың адам.&lt;ref&gt;Современная энциклопедия - келабиты http://www.terminy.info/literature/modern-encyclopedia/kelabity&lt;/ref&gt;

== Тілі ==
Аустронезия отбасының батыс аустронезия тобының тілі. Жазуы [[латын әліпбиі]]не негізделген. 

== Діні ==
Дінге сенушілердің діни байланысы: дәстүрлі нанымдар, бөлігі – [[Протестантизм|протестанттар]] ([[евангелисттер]]).&lt;ref&gt;Современная энциклопедия КЕЛАБИТЫ https://rus-modern-enc.slovaronline.com/5015-%D0%9A%D0%95%D0%9B%D0%90%D0%91%D0%98%D0%A2%D0%AB&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
Келабиттер - Калимантанның ежелгі тұрғындарының тікелей ұрпақтары деген пікір бар. Бұрын Солтүстік және шығыс жағалауларды қамтыған этникалық аумақ XVIII ғасырда [[малайлар]] мен [[каян]]дардың кеңеюі нәтижесінде азайды.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;&gt;народы мира / Келабиты http://www.etnolog.ru/people.php?id=KELA&lt;/ref&gt;

== Кәсібі ==
Халықтың дәстүрлі кәсібі – [[егіншілік]]. Негізгі дақыл – [[күріш]]. Тау беткейлерінің арасындағы аңғарлардағы суға толы егістіктерде өсіріледі. Келабит басқа да өсімдіктерді ([[жүгері]], маниок) өсіреді, бірақ олардың маңызы соншалықты үлкен емес.
[[Терушілік]], [[аңшылық]], [[балық аулау]] кең таралған. Келабиттер тұз өндірумен айналысады. Тұзға олар басқа халықтардан қажетті тауарларды айырбастайды.
Мал шаруашылығының дамуы шектелген, олар кейінірек құрбандыққа шалу үшін ғана өсіріледі. Халықтың қолөнершілері қыш, темір бұйымдарын жасайды, ағашты өңдейді. Сәндік-қолданбалы өнер оларға үйлер мен тұрмыстық заттарды безендіруге қызмет етеді.&lt;ref&gt;Народ Келабиты. Индонезия. https://goturist.ru/narod-kelabity/&lt;/ref&gt;

== Өмір салты ==
Қауымдастық бірнеше [[патрилинейлік]], бір өзеннің алабында орналасқан қауымдар аумақтық-тайпалық бірлестік құрайды. Дворяндардың, қауым мүшелерінің және құлдардың ұрпақтарының касталық эндогамдық топтарға бөлінуі сақталған. Көшбасшыны таңдау тектілікке және беделді байлыққа (ежелгі қытай фарфор вазалары, гонгтар мен моншақтар, олар сондай-ақ неке төлемі ретінде қызмет етеді) тиесілігімен анықталады. Неке қию [[Некеден кейінгі қоныс|билокалды]].

Келабиттердің ауылдарына ауылдың барлық тұрғындары тұратын жалғыз үй кіреді. Бұл үйдің ұзындығы 75 метрге дейін жетуі мүмкін, ол бөлек бөлмелерге бөлінбейді.

Келабиттердің еркектері жамбасқа таңғыш киді, әйелдер тападан (ағаш қабығының ішінен алынған материал) жасалған [[белдемше]] киді. Қазір олар еуропалық киімге ауысуда.

Негізгі тағамдары – қайнатылған [[күріш]], [[ет]] – мереке күндері пайдаланады.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;/&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
{{Әлем халықтары}}
[[Санат:Индонезия этникалық топтары]]</text>
      <sha1>ru4fx58b4l2cil0f5l1sfulug0vxfx4</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063303</id>
      <parentid>3063302</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T06:09:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>үлгі, толықтыру</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6443" xml:space="preserve">{{Этникалық топ
|атауы      = Келабиттер
|төл атауы  = па лабид
|сурет      = Sarawak; a native Kalabit smithy. Photograph. Wellcome V0037410.jpg
|сурет тақырыбы      = 
|саны       = 
|аймақ      = 
|аймақ1     = {{Индонезия}}
|саны1      = 170 000
|түсініктемелер1     = 
|аймақ2     = {{MAS}} 
|саны2      = 85 000
|түсініктемелер2     = 
|аймақ3     = 
|саны3      = 
|түсініктемелер3     = 
|аймақ4     = 
|саны4      = 
|түсініктемелер4     = 
|аймақ5     = 
|саны5      = 
|түсініктемелер5     = 
|аймақ6     = 
|саны6      = 
|түсініктемелер6     = 
|аймақ7     = 
|саны7      = 
|түсініктемелер7     = 
|аймақ8     = 
|саны8      = 
|түсініктемелер8     = 
|аймақ9     = 
|саны9      = 
|түсініктемелер9     = 
|аймақ10    = 
|саны10     = 
|түсініктемелер10    = 
|аймақ11    = 
|саны11     = 
|түсініктемелер11    = 
|аймақ12    = 
|саны12     = 
|түсініктемелер12    = 
|аймақ13    = 
|саны13     = 
|түсініктемелер13    = 
|тілдері    = 
|діні       = 
|этникалық топтары   = 
|ескертпелер  = 
}}

'''Келабиттер ''' (өз атауы; «''па лабид''» - «Лабид өзенінің адамдары»)&lt;ref&gt;Народы и религии мира http://www.cyclopedia.ru/89/202/2665343.html&lt;/ref&gt; — [[Индонезия]] аймағының [[Калимантан]] аралында, сондай-ақ [[Малайзия]] мен [[Бруней]]де тұратын халық.&lt;ref&gt;Значение слова келабиты https://xn--b1algemdcsb.xn--p1ai/wd/%D0%BA%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%B1%D0%B8%D1%82%D1%8B&lt;/ref&gt; Жалпы саны 260 мың адам. Индонезия 170 мың, Малайзияда 85 мың адам, Брунейде 5 мың адам.&lt;ref&gt;Современная энциклопедия - келабиты http://www.terminy.info/literature/modern-encyclopedia/kelabity&lt;/ref&gt;

== Тілі ==
Аустронезия отбасының батыс аустронезия тобының тілі. Жазуы [[латын әліпбиі]]не негізделген. 

== Діні ==
Дінге сенушілердің діни байланысы: дәстүрлі нанымдар, бөлігі – [[Протестантизм|протестанттар]] ([[евангелисттер]]).&lt;ref&gt;Современная энциклопедия КЕЛАБИТЫ https://rus-modern-enc.slovaronline.com/5015-%D0%9A%D0%95%D0%9B%D0%90%D0%91%D0%98%D0%A2%D0%AB&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
Келабиттер - Калимантанның ежелгі тұрғындарының тікелей ұрпақтары деген пікір бар. Бұрын Солтүстік және шығыс жағалауларды қамтыған этникалық аумақ XVIII ғасырда [[малайлар]] мен [[каян]]дардың кеңеюі нәтижесінде азайды.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;&gt;народы мира / Келабиты http://www.etnolog.ru/people.php?id=KELA&lt;/ref&gt;

== Кәсібі ==
Халықтың дәстүрлі кәсібі – [[егіншілік]]. Негізгі дақыл – [[күріш]]. Тау беткейлерінің арасындағы аңғарлардағы суға толы егістіктерде өсіріледі. Келабит басқа да өсімдіктерді ([[жүгері]], маниок) өсіреді, бірақ олардың маңызы соншалықты үлкен емес.
[[Терушілік]], [[аңшылық]], [[балық аулау]] кең таралған. Келабиттер тұз өндірумен айналысады. Тұзға олар басқа халықтардан қажетті тауарларды айырбастайды.
Мал шаруашылығының дамуы шектелген, олар кейінірек құрбандыққа шалу үшін ғана өсіріледі. Халықтың қолөнершілері қыш, темір бұйымдарын жасайды, ағашты өңдейді. Сәндік-қолданбалы өнер оларға үйлер мен тұрмыстық заттарды безендіруге қызмет етеді.&lt;ref&gt;Народ Келабиты. Индонезия. https://goturist.ru/narod-kelabity/&lt;/ref&gt;

== Өмір салты ==
Қауымдастық бірнеше [[патрилинейлік]], бір өзеннің алабында орналасқан қауымдар аумақтық-тайпалық бірлестік құрайды. Дворяндардың, қауым мүшелерінің және құлдардың ұрпақтарының касталық эндогамдық топтарға бөлінуі сақталған. Көшбасшыны таңдау тектілікке және беделді байлыққа (ежелгі қытай фарфор вазалары, гонгтар мен моншақтар, олар сондай-ақ неке төлемі ретінде қызмет етеді) тиесілігімен анықталады. Неке қию [[Некеден кейінгі қоныс|билокалды]].

Келабиттердің ауылдарына ауылдың барлық тұрғындары тұратын жалғыз үй кіреді. Бұл үйдің ұзындығы 75 метрге дейін жетуі мүмкін, ол бөлек бөлмелерге бөлінбейді.

Келабиттердің еркектері жамбасқа таңғыш киді, әйелдер тападан (ағаш қабығының ішінен алынған материал) жасалған [[белдемше]] киді. Қазір олар еуропалық киімге ауысуда.

Негізгі тағамдары – қайнатылған [[күріш]], [[ет]] – мереке күндері пайдаланады.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;/&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
{{Әлем халықтары}}
[[Санат:Индонезия этникалық топтары]]</text>
      <sha1>5k2s4k7nlcweg85oxeytcrh19z1pqr6</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063304</id>
      <parentid>3063303</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T06:10:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>үлгі, толықтыру</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6477" xml:space="preserve">{{Этникалық топ
|атауы      = Келабиттер
|төл атауы  = па лабид
|сурет      = Sarawak; a native Kalabit smithy. Photograph. Wellcome V0037410.jpg
|сурет тақырыбы      = 
|саны       = 
|аймақ      = 
|аймақ1     = {{Индонезия}}
|саны1      = 170 000
|түсініктемелер1     = 
|аймақ2     = {{MAS}} 
|саны2      = 85 000
|түсініктемелер2     = 
|аймақ3     = {{Байрақ|Бруней}}
|саны3      = 5 000
|түсініктемелер3     = 
|аймақ4     = 
|саны4      = 
|түсініктемелер4     = 
|аймақ5     = 
|саны5      = 
|түсініктемелер5     = 
|аймақ6     = 
|саны6      = 
|түсініктемелер6     = 
|аймақ7     = 
|саны7      = 
|түсініктемелер7     = 
|аймақ8     = 
|саны8      = 
|түсініктемелер8     = 
|аймақ9     = 
|саны9      = 
|түсініктемелер9     = 
|аймақ10    = 
|саны10     = 
|түсініктемелер10    = 
|аймақ11    = 
|саны11     = 
|түсініктемелер11    = 
|аймақ12    = 
|саны12     = 
|түсініктемелер12    = 
|аймақ13    = 
|саны13     = 
|түсініктемелер13    = 
|тілдері    = 
|діні       = 
|этникалық топтары   = 
|ескертпелер  = 
}}

'''Келабиттер ''' (өз атауы; «''па лабид''» - «Лабид өзенінің адамдары»)&lt;ref&gt;Народы и религии мира http://www.cyclopedia.ru/89/202/2665343.html&lt;/ref&gt; — [[Индонезия]] аймағының [[Калимантан]] аралында, сондай-ақ [[Малайзия]] мен [[Бруней]]де тұратын халық.&lt;ref&gt;Значение слова келабиты https://xn--b1algemdcsb.xn--p1ai/wd/%D0%BA%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%B1%D0%B8%D1%82%D1%8B&lt;/ref&gt; Жалпы саны 260 мың адам. Индонезия 170 мың, Малайзияда 85 мың адам, Брунейде 5 мың адам.&lt;ref&gt;Современная энциклопедия - келабиты http://www.terminy.info/literature/modern-encyclopedia/kelabity&lt;/ref&gt;

== Тілі ==
Аустронезия отбасының батыс аустронезия тобының тілі. Жазуы [[латын әліпбиі]]не негізделген. 

== Діні ==
Дінге сенушілердің діни байланысы: дәстүрлі нанымдар, бөлігі – [[Протестантизм|протестанттар]] ([[евангелисттер]]).&lt;ref&gt;Современная энциклопедия КЕЛАБИТЫ https://rus-modern-enc.slovaronline.com/5015-%D0%9A%D0%95%D0%9B%D0%90%D0%91%D0%98%D0%A2%D0%AB&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
Келабиттер - Калимантанның ежелгі тұрғындарының тікелей ұрпақтары деген пікір бар. Бұрын Солтүстік және шығыс жағалауларды қамтыған этникалық аумақ XVIII ғасырда [[малайлар]] мен [[каян]]дардың кеңеюі нәтижесінде азайды.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;&gt;народы мира / Келабиты http://www.etnolog.ru/people.php?id=KELA&lt;/ref&gt;

== Кәсібі ==
Халықтың дәстүрлі кәсібі – [[егіншілік]]. Негізгі дақыл – [[күріш]]. Тау беткейлерінің арасындағы аңғарлардағы суға толы егістіктерде өсіріледі. Келабит басқа да өсімдіктерді ([[жүгері]], маниок) өсіреді, бірақ олардың маңызы соншалықты үлкен емес.
[[Терушілік]], [[аңшылық]], [[балық аулау]] кең таралған. Келабиттер тұз өндірумен айналысады. Тұзға олар басқа халықтардан қажетті тауарларды айырбастайды.
Мал шаруашылығының дамуы шектелген, олар кейінірек құрбандыққа шалу үшін ғана өсіріледі. Халықтың қолөнершілері қыш, темір бұйымдарын жасайды, ағашты өңдейді. Сәндік-қолданбалы өнер оларға үйлер мен тұрмыстық заттарды безендіруге қызмет етеді.&lt;ref&gt;Народ Келабиты. Индонезия. https://goturist.ru/narod-kelabity/&lt;/ref&gt;

== Өмір салты ==
Қауымдастық бірнеше [[патрилинейлік]], бір өзеннің алабында орналасқан қауымдар аумақтық-тайпалық бірлестік құрайды. Дворяндардың, қауым мүшелерінің және құлдардың ұрпақтарының касталық эндогамдық топтарға бөлінуі сақталған. Көшбасшыны таңдау тектілікке және беделді байлыққа (ежелгі қытай фарфор вазалары, гонгтар мен моншақтар, олар сондай-ақ неке төлемі ретінде қызмет етеді) тиесілігімен анықталады. Неке қию [[Некеден кейінгі қоныс|билокалды]].

Келабиттердің ауылдарына ауылдың барлық тұрғындары тұратын жалғыз үй кіреді. Бұл үйдің ұзындығы 75 метрге дейін жетуі мүмкін, ол бөлек бөлмелерге бөлінбейді.

Келабиттердің еркектері жамбасқа таңғыш киді, әйелдер тападан (ағаш қабығының ішінен алынған материал) жасалған [[белдемше]] киді. Қазір олар еуропалық киімге ауысуда.

Негізгі тағамдары – қайнатылған [[күріш]], [[ет]] – мереке күндері пайдаланады.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;/&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
{{Әлем халықтары}}
[[Санат:Индонезия этникалық топтары]]</text>
      <sha1>bw05n64cdnw1z15c4eaa9mzrqmsm03d</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063305</id>
      <parentid>3063304</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T06:11:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>үлгі, толықтыру</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6576" xml:space="preserve">{{Этникалық топ
|атауы      = Келабиттер
|төл атауы  = па лабид
|сурет      = Sarawak; a native Kalabit smithy. Photograph. Wellcome V0037410.jpg
|сурет тақырыбы      = 
|саны       = 
|аймақ      = 
|аймақ1     = {{Индонезия}}
|саны1      = 170 000
|түсініктемелер1     = 
|аймақ2     = {{MAS}} 
|саны2      = 85 000
|түсініктемелер2     = 
|аймақ3     = {{Байрақ|Бруней}}
|саны3      = 5 000
|түсініктемелер3     = 
|аймақ4     = 
|саны4      = 
|түсініктемелер4     = 
|аймақ5     = 
|саны5      = 
|түсініктемелер5     = 
|аймақ6     = 
|саны6      = 
|түсініктемелер6     = 
|аймақ7     = 
|саны7      = 
|түсініктемелер7     = 
|аймақ8     = 
|саны8      = 
|түсініктемелер8     = 
|аймақ9     = 
|саны9      = 
|түсініктемелер9     = 
|аймақ10    = 
|саны10     = 
|түсініктемелер10    = 
|аймақ11    = 
|саны11     = 
|түсініктемелер11    = 
|аймақ12    = 
|саны12     = 
|түсініктемелер12    = 
|аймақ13    = 
|саны13     = 
|түсініктемелер13    = 
|тілдері    = [[келабит тілі]]
|діні       = дәстүрлі нанымдар, [[протестантизм]]
|этникалық топтары   = 
|ескертпелер  = 
}}

'''Келабиттер ''' (өз атауы; «''па лабид''» - «Лабид өзенінің адамдары»)&lt;ref&gt;Народы и религии мира http://www.cyclopedia.ru/89/202/2665343.html&lt;/ref&gt; — [[Индонезия]] аймағының [[Калимантан]] аралында, сондай-ақ [[Малайзия]] мен [[Бруней]]де тұратын халық.&lt;ref&gt;Значение слова келабиты https://xn--b1algemdcsb.xn--p1ai/wd/%D0%BA%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%B1%D0%B8%D1%82%D1%8B&lt;/ref&gt; Жалпы саны 260 мың адам. Индонезия 170 мың, Малайзияда 85 мың адам, Брунейде 5 мың адам.&lt;ref&gt;Современная энциклопедия - келабиты http://www.terminy.info/literature/modern-encyclopedia/kelabity&lt;/ref&gt;

== Тілі ==
Аустронезия отбасының батыс аустронезия тобының тілі. Жазуы [[латын әліпбиі]]не негізделген. 

== Діні ==
Дінге сенушілердің діни байланысы: дәстүрлі нанымдар, бір бөлігі – [[Протестантизм|протестанттар]] ([[евангелисттер]]).&lt;ref&gt;Современная энциклопедия КЕЛАБИТЫ https://rus-modern-enc.slovaronline.com/5015-%D0%9A%D0%95%D0%9B%D0%90%D0%91%D0%98%D0%A2%D0%AB&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
Келабиттер - Калимантанның ежелгі тұрғындарының тікелей ұрпақтары деген пікір бар. Бұрын Солтүстік және шығыс жағалауларды қамтыған этникалық аумақ XVIII ғасырда [[малайлар]] мен [[каян]]дардың кеңеюі нәтижесінде азайды.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;&gt;народы мира / Келабиты http://www.etnolog.ru/people.php?id=KELA&lt;/ref&gt;

== Кәсібі ==
Халықтың дәстүрлі кәсібі – [[егіншілік]]. Негізгі дақыл – [[күріш]]. Тау беткейлерінің арасындағы аңғарлардағы суға толы егістіктерде өсіріледі. Келабит басқа да өсімдіктерді ([[жүгері]], маниок) өсіреді, бірақ олардың маңызы соншалықты үлкен емес.
[[Терушілік]], [[аңшылық]], [[балық аулау]] кең таралған. Келабиттер тұз өндірумен айналысады. Тұзға олар басқа халықтардан қажетті тауарларды айырбастайды.
Мал шаруашылығының дамуы шектелген, олар кейінірек құрбандыққа шалу үшін ғана өсіріледі. Халықтың қолөнершілері қыш, темір бұйымдарын жасайды, ағашты өңдейді. Сәндік-қолданбалы өнер оларға үйлер мен тұрмыстық заттарды безендіруге қызмет етеді.&lt;ref&gt;Народ Келабиты. Индонезия. https://goturist.ru/narod-kelabity/&lt;/ref&gt;

== Өмір салты ==
Қауымдастық бірнеше [[патрилинейлік]], бір өзеннің алабында орналасқан қауымдар аумақтық-тайпалық бірлестік құрайды. Дворяндардың, қауым мүшелерінің және құлдардың ұрпақтарының касталық эндогамдық топтарға бөлінуі сақталған. Көшбасшыны таңдау тектілікке және беделді байлыққа (ежелгі қытай фарфор вазалары, гонгтар мен моншақтар, олар сондай-ақ неке төлемі ретінде қызмет етеді) тиесілігімен анықталады. Неке қию [[Некеден кейінгі қоныс|билокалды]].

Келабиттердің ауылдарына ауылдың барлық тұрғындары тұратын жалғыз үй кіреді. Бұл үйдің ұзындығы 75 метрге дейін жетуі мүмкін, ол бөлек бөлмелерге бөлінбейді.

Келабиттердің еркектері жамбасқа таңғыш киді, әйелдер тападан (ағаш қабығының ішінен алынған материал) жасалған [[белдемше]] киді. Қазір олар еуропалық киімге ауысуда.

Негізгі тағамдары – қайнатылған [[күріш]], [[ет]] – мереке күндері пайдаланады.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;/&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
{{Әлем халықтары}}
[[Санат:Индонезия этникалық топтары]]</text>
      <sha1>qpf5bg749tf1o24ayb305pxuzs3b7mh</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3063308</id>
      <parentid>3063305</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T06:30:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>«[[Санат:Малайзия халықтары|Малайзия халықтары]]» деген санатты қосты ([[УП:HOTCAT|HotCat]] құралының көмегімен)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6627" xml:space="preserve">{{Этникалық топ
|атауы      = Келабиттер
|төл атауы  = па лабид
|сурет      = Sarawak; a native Kalabit smithy. Photograph. Wellcome V0037410.jpg
|сурет тақырыбы      = 
|саны       = 
|аймақ      = 
|аймақ1     = {{Индонезия}}
|саны1      = 170 000
|түсініктемелер1     = 
|аймақ2     = {{MAS}} 
|саны2      = 85 000
|түсініктемелер2     = 
|аймақ3     = {{Байрақ|Бруней}}
|саны3      = 5 000
|түсініктемелер3     = 
|аймақ4     = 
|саны4      = 
|түсініктемелер4     = 
|аймақ5     = 
|саны5      = 
|түсініктемелер5     = 
|аймақ6     = 
|саны6      = 
|түсініктемелер6     = 
|аймақ7     = 
|саны7      = 
|түсініктемелер7     = 
|аймақ8     = 
|саны8      = 
|түсініктемелер8     = 
|аймақ9     = 
|саны9      = 
|түсініктемелер9     = 
|аймақ10    = 
|саны10     = 
|түсініктемелер10    = 
|аймақ11    = 
|саны11     = 
|түсініктемелер11    = 
|аймақ12    = 
|саны12     = 
|түсініктемелер12    = 
|аймақ13    = 
|саны13     = 
|түсініктемелер13    = 
|тілдері    = [[келабит тілі]]
|діні       = дәстүрлі нанымдар, [[протестантизм]]
|этникалық топтары   = 
|ескертпелер  = 
}}

'''Келабиттер ''' (өз атауы; «''па лабид''» - «Лабид өзенінің адамдары»)&lt;ref&gt;Народы и религии мира http://www.cyclopedia.ru/89/202/2665343.html&lt;/ref&gt; — [[Индонезия]] аймағының [[Калимантан]] аралында, сондай-ақ [[Малайзия]] мен [[Бруней]]де тұратын халық.&lt;ref&gt;Значение слова келабиты https://xn--b1algemdcsb.xn--p1ai/wd/%D0%BA%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%B1%D0%B8%D1%82%D1%8B&lt;/ref&gt; Жалпы саны 260 мың адам. Индонезия 170 мың, Малайзияда 85 мың адам, Брунейде 5 мың адам.&lt;ref&gt;Современная энциклопедия - келабиты http://www.terminy.info/literature/modern-encyclopedia/kelabity&lt;/ref&gt;

== Тілі ==
Аустронезия отбасының батыс аустронезия тобының тілі. Жазуы [[латын әліпбиі]]не негізделген. 

== Діні ==
Дінге сенушілердің діни байланысы: дәстүрлі нанымдар, бір бөлігі – [[Протестантизм|протестанттар]] ([[евангелисттер]]).&lt;ref&gt;Современная энциклопедия КЕЛАБИТЫ https://rus-modern-enc.slovaronline.com/5015-%D0%9A%D0%95%D0%9B%D0%90%D0%91%D0%98%D0%A2%D0%AB&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
Келабиттер - Калимантанның ежелгі тұрғындарының тікелей ұрпақтары деген пікір бар. Бұрын Солтүстік және шығыс жағалауларды қамтыған этникалық аумақ XVIII ғасырда [[малайлар]] мен [[каян]]дардың кеңеюі нәтижесінде азайды.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;&gt;народы мира / Келабиты http://www.etnolog.ru/people.php?id=KELA&lt;/ref&gt;

== Кәсібі ==
Халықтың дәстүрлі кәсібі – [[егіншілік]]. Негізгі дақыл – [[күріш]]. Тау беткейлерінің арасындағы аңғарлардағы суға толы егістіктерде өсіріледі. Келабит басқа да өсімдіктерді ([[жүгері]], маниок) өсіреді, бірақ олардың маңызы соншалықты үлкен емес.
[[Терушілік]], [[аңшылық]], [[балық аулау]] кең таралған. Келабиттер тұз өндірумен айналысады. Тұзға олар басқа халықтардан қажетті тауарларды айырбастайды.
Мал шаруашылығының дамуы шектелген, олар кейінірек құрбандыққа шалу үшін ғана өсіріледі. Халықтың қолөнершілері қыш, темір бұйымдарын жасайды, ағашты өңдейді. Сәндік-қолданбалы өнер оларға үйлер мен тұрмыстық заттарды безендіруге қызмет етеді.&lt;ref&gt;Народ Келабиты. Индонезия. https://goturist.ru/narod-kelabity/&lt;/ref&gt;

== Өмір салты ==
Қауымдастық бірнеше [[патрилинейлік]], бір өзеннің алабында орналасқан қауымдар аумақтық-тайпалық бірлестік құрайды. Дворяндардың, қауым мүшелерінің және құлдардың ұрпақтарының касталық эндогамдық топтарға бөлінуі сақталған. Көшбасшыны таңдау тектілікке және беделді байлыққа (ежелгі қытай фарфор вазалары, гонгтар мен моншақтар, олар сондай-ақ неке төлемі ретінде қызмет етеді) тиесілігімен анықталады. Неке қию [[Некеден кейінгі қоныс|билокалды]].

Келабиттердің ауылдарына ауылдың барлық тұрғындары тұратын жалғыз үй кіреді. Бұл үйдің ұзындығы 75 метрге дейін жетуі мүмкін, ол бөлек бөлмелерге бөлінбейді.

Келабиттердің еркектері жамбасқа таңғыш киді, әйелдер тападан (ағаш қабығының ішінен алынған материал) жасалған [[белдемше]] киді. Қазір олар еуропалық киімге ауысуда.

Негізгі тағамдары – қайнатылған [[күріш]], [[ет]] – мереке күндері пайдаланады.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;/&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
{{Әлем халықтары}}
[[Санат:Индонезия этникалық топтары]]
[[Санат:Малайзия халықтары]]</text>
      <sha1>7zzky565vl411lbpdfylfvikjz3rixa</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:Zhong.Yuantao</title>
    <ns>3</ns>
    <id>686783</id>
    <revision>
      <id>3063294</id>
      <timestamp>2022-08-23T05:49:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>New user message</username>
        <id>61167</id>
      </contributor>
      <comment>[[Template:Қош_келдіңіз|Қарсы алу хабарламасын]] жаңа қатысушы талқылау бетіне жазу.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="211" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=Zhong.Yuantao}}

-- [[Қатысушы:Sibom|Sibom]] ([[Қатысушы талқылауы:Sibom|талқылауы]]) 11:49, 2022 ж. тамыздың 23 (+06)</text>
      <sha1>jhffkj9nkvp9iv5qsclc6b93t5z6mjc</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:Өмірбек Сансызбай</title>
    <ns>3</ns>
    <id>686784</id>
    <revision>
      <id>3063317</id>
      <timestamp>2022-08-23T06:57:16Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>New user message</username>
        <id>61167</id>
      </contributor>
      <comment>[[Template:Қош_келдіңіз|Қарсы алу хабарламасын]] жаңа қатысушы талқылау бетіне жазу.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="316" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=Өмірбек Сансызбай}}

-- [[Қатысушы:Нұрлан Рахымжанов|Нұрлан Рахымжанов]] ([[Қатысушы талқылауы:Нұрлан Рахымжанов|талқылауы]])  12:57, 2022 ж. тамыздың 23 (+06)</text>
      <sha1>fnnucu09xpdo0j6wbe2rwlr4oeeybp8</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:Adrian Hozer</title>
    <ns>3</ns>
    <id>686785</id>
    <revision>
      <id>3063336</id>
      <timestamp>2022-08-23T07:51:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>New user message</username>
        <id>61167</id>
      </contributor>
      <comment>[[Template:Қош_келдіңіз|Қарсы алу хабарламасын]] жаңа қатысушы талқылау бетіне жазу.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="350" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=Adrian Hozer}}

-- ''&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;'' ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 13:51, 2022 ж. тамыздың 23 (+06)</text>
      <sha1>osw7tu30qqu0l71vsidmwefj2lirzqc</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Сурет:Шөкеев.jpg</title>
    <ns>6</ns>
    <id>686786</id>
    <revision>
      <id>3063339</id>
      <timestamp>2022-08-23T07:54:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Aseltengebaeva21nis</username>
        <id>116829</id>
      </contributor>
      <comment>{{Еркін сурет
| сипаттамасы     = Өмірзақ Естайұлы Шөкеев
| қайнары         = https://ult.kz/storage/post/811869_1551178813.jpg
| жасалған уақыты = 23.08.2022
| авторы          = белгісіз
}}</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="359" xml:space="preserve">== Түйіні ==
{{Еркін сурет
| сипаттамасы     = Өмірзақ Естайұлы Шөкеев
| қайнары         = https://ult.kz/storage/post/811869_1551178813.jpg
| жасалған уақыты = 23.08.2022
| авторы          = белгісіз
}}
== Лицензияландыруы ==
{{No license|23 тамыз 2022}}</text>
      <sha1>sg7jzxvr3ryjlmd722d6tk9fgmcz6on</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қоңыртөбе (тау, Ақтөбе облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>686787</id>
    <revision>
      <id>3063342</id>
      <timestamp>2022-08-23T08:06:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Салиха</username>
        <id>17167</id>
      </contributor>
      <comment>Жаңа бетте: {{Тау  |Түрі                     = Тау сілемі  |Атауы                = Қоңыртөбе тауы   |Шынайы атауы  =   |Сурет             =        |Сурет ені     =     |Сурет атауы                =          |lat_dir = |lat_deg =  48|lat_min =  58|lat_sec =46   |lon_dir = |lon_deg =  61|lon_min =  32|lon_sec =06     |region                 =     |CoordScale             =   |Орналасуы            =  {{KAZ}},...</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2683" xml:space="preserve">{{Тау
 |Түрі                     = Тау сілемі
 |Атауы                = Қоңыртөбе тауы
  |Шынайы атауы  = 
 |Сурет             =     
  |Сурет ені     =  
  |Сурет атауы                =       
  |lat_dir = |lat_deg =  48|lat_min =  58|lat_sec =46
  |lon_dir = |lon_deg =  61|lon_min =  32|lon_sec =06  
  |region                 =  
  |CoordScale             = 
 |Орналасуы            =  {{KAZ}}, [[Ақтөбе облысы]] [[Ырғыз ауданы]] 
  |Тау жүйесі         =   
 |Пайда болған кезеңі     =   
 |Аумағы                 =  
  |Ұзындығы                  = 4 
  |Ені                 =  2
 |Ең биік шыңы      = 
  |Биіктігі                 = 269
 |Карта                   = 
 |Позициялық карта 1     =  Қазақстан
  |ПозКарта 1 ені     = 
  |crosses180             = 
 |Позициялық карта 2     = Қазақстан Ақтөбе облысы 
  |ПозКарта 2 ені     = 
 |Ортаққордағы санаты = 
}}
{{мағына|Қоңыртөбе}}
'''Қоңыртөбе''' – [[Қызылкөл (көл, Ақтөбе облысы)|Қызылкөл]] көлінің солтүстік-батысындағы тау. 

== Географиялық орны ==
[[Ақтөбе облысы]] [[Ырғыз ауданы]] [[Дүкен (ауыл)|Дүкен]] ауылының батысында 33 км жерде орналасқан. 

== Жер бедері ==
Абсолюттік биіктігі 269 м. Солтүстіктен оңтүстікке қарай бойлық бағытта 4 км-ге созылған, енді жері 2 км. Беткейлік бойлары көктемгі еріген қар, жауын-шашын суларымен тілімденген. Солтүстігінде [[Тікшың]] тауы, шығысында Соркөл соры, оңтүстігінде Қулыкөл, солтүстік-батысында Доңыздыкөл қоныстары орналасқан. 

== Өсімдігі ==
Сұр, бозғылт қоңыр топырағында өлең, жусан, күйреуік, бұйырғын өседі.&lt;ref&gt; АТАМЕКЕН: Географиялық энциклопедия. / Бас ред. Б.Ө.Жақып. – Алматы: «Қазақ энциклопедиясы», 2011. – 648 бет. ISBN 9965-893-70-5&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Ақтөбе облысы таулары]]
[[Санат:Ырғыз ауданы географиясы]]</text>
      <sha1>chkhhir3148hnqrq207o56j9cm0em8l</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:VelikLev</title>
    <ns>3</ns>
    <id>686789</id>
    <revision>
      <id>3063347</id>
      <timestamp>2022-08-23T08:19:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>New user message</username>
        <id>61167</id>
      </contributor>
      <comment>[[Template:Қош_келдіңіз|Қарсы алу хабарламасын]] жаңа қатысушы талқылау бетіне жазу.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="302" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=VelikLev}}

-- [[Қатысушы:Мықтыбек Оразтайұлы|Мықтыбек Оразтайұлы]] ([[Қатысушы талқылауы:Мықтыбек Оразтайұлы|талқылауы]]) 14:19, 2022 ж. тамыздың 23 (+06)</text>
      <sha1>328ki1wf9bu8yjfk6hmlkaaccljf93z</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Сурет:Тенгебаев Сыпабек.jpg</title>
    <ns>6</ns>
    <id>686790</id>
    <revision>
      <id>3063348</id>
      <timestamp>2022-08-23T08:31:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Aseltengebaeva21nis</username>
        <id>116829</id>
      </contributor>
      <comment>{{Еркін сурет
| сипаттамасы     = Теңгебаев Сыпабек
| қайнары         = жеке мұрағатынан
| жасалған уақыты = 23.08.2022
| авторы          = белгісіз
}}</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="330" xml:space="preserve">== Түйіні ==
{{Еркін сурет
| сипаттамасы     = Теңгебаев Сыпабек
| қайнары         = жеке мұрағатынан
| жасалған уақыты = 23.08.2022
| авторы          = белгісіз
}}
== Лицензияландыруы ==
{{No license|23 тамыз 2022}}</text>
      <sha1>nwlwrstjskh5mqjhymuq5itmdc1npau</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Сурет:Тамара Клинк.jpg</title>
    <ns>6</ns>
    <id>686791</id>
    <revision>
      <id>3063353</id>
      <timestamp>2022-08-23T09:00:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Aseltengebaeva21nis</username>
        <id>116829</id>
      </contributor>
      <comment>{{Еркін сурет
| сипаттамасы     = Тамара Григорьевна Клинк
| қайнары         = https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8d/Tamara_klink.jpg/330px-Tamara_klink.jpg
| жасалған уақыты = 23.08.2022 
| авторы          = белгісіз
}}</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="410" xml:space="preserve">== Түйіні ==
{{Еркін сурет
| сипаттамасы     = Тамара Григорьевна Клинк
| қайнары         = https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8d/Tamara_klink.jpg/330px-Tamara_klink.jpg
| жасалған уақыты = 23.08.2022 
| авторы          = белгісіз
}}
== Лицензияландыруы ==
{{No license|23 тамыз 2022}}</text>
      <sha1>8fi5xwylgul78lex1p836qmwfvs6waw</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:Grammar5555</title>
    <ns>3</ns>
    <id>686792</id>
    <revision>
      <id>3063355</id>
      <timestamp>2022-08-23T09:07:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>New user message</username>
        <id>61167</id>
      </contributor>
      <comment>[[Template:Қош_келдіңіз|Қарсы алу хабарламасын]] жаңа қатысушы талқылау бетіне жазу.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="351" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=Grammar5555}}

-- [[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 15:07, 2022 ж. тамыздың 23 (+06)</text>
      <sha1>khlhofiu2jsbn2tk8qhe8m74s84j5cl</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:Cri13M</title>
    <ns>3</ns>
    <id>686795</id>
    <revision>
      <id>3063383</id>
      <timestamp>2022-08-23T10:11:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>New user message</username>
        <id>61167</id>
      </contributor>
      <comment>[[Template:Қош_келдіңіз|Қарсы алу хабарламасын]] жаңа қатысушы талқылау бетіне жазу.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="204" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=Cri13M}}

-- [[Қатысушы:Sibom|Sibom]] ([[Қатысушы талқылауы:Sibom|талқылауы]]) 16:11, 2022 ж. тамыздың 23 (+06)</text>
      <sha1>lp2me4tlt1uajpq2d01e02rrszfkinv</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:Amirkjoo</title>
    <ns>3</ns>
    <id>686803</id>
    <revision>
      <id>3063457</id>
      <timestamp>2022-08-23T11:14:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>New user message</username>
        <id>61167</id>
      </contributor>
      <comment>[[Template:Қош_келдіңіз|Қарсы алу хабарламасын]] жаңа қатысушы талқылау бетіне жазу.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="206" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=Amirkjoo}}

-- [[Қатысушы:Sibom|Sibom]] ([[Қатысушы талқылауы:Sibom|талқылауы]]) 17:14, 2022 ж. тамыздың 23 (+06)</text>
      <sha1>daib8kjgs6tmpe00dt4mw2jo1vm3qds</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:Олег Гарбуз 2008</title>
    <ns>3</ns>
    <id>686807</id>
    <revision>
      <id>3063477</id>
      <timestamp>2022-08-23T11:31:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>New user message</username>
        <id>61167</id>
      </contributor>
      <comment>[[Template:Қош_келдіңіз|Қарсы алу хабарламасын]] жаңа қатысушы талқылау бетіне жазу.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="239" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=Олег Гарбуз 2008}}

-- [[Қатысушы:Batyrbek.kz|Batyrbek]] ([[Қатысушы талқылауы:Batyrbek.kz|талқылауы]]) 17:31, 2022 ж. тамыздың 23 (+06)</text>
      <sha1>avfonr7t7vqvqo6kgb6d3rwffaua9ll</sha1>
    </revision>
  </page>
</mediawiki>