Текелі

<mediawiki xmlns="http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10/" xmlns:xsi="http://www.w3.org/2001/XMLSchema-instance" xsi:schemaLocation="http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10/ http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10.xsd" version="0.10" xml:lang="kk">
  <siteinfo>
    <sitename>Уикипедия</sitename>
    <dbname>kkwiki</dbname>
    <base>https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%8B_%D0%B1%D0%B5%D1%82</base>
    <generator>MediaWiki 1.39.0-wmf.23</generator>
    <case>first-letter</case>
    <namespaces>
      <namespace key="-2" case="first-letter">Таспа</namespace>
      <namespace key="-1" case="first-letter">Арнайы</namespace>
      <namespace key="0" case="first-letter" />
      <namespace key="1" case="first-letter">Талқылау</namespace>
      <namespace key="2" case="first-letter">Қатысушы</namespace>
      <namespace key="3" case="first-letter">Қатысушы талқылауы</namespace>
      <namespace key="4" case="first-letter">Уикипедия</namespace>
      <namespace key="5" case="first-letter">Уикипедия талқылауы</namespace>
      <namespace key="6" case="first-letter">Сурет</namespace>
      <namespace key="7" case="first-letter">Сурет талқылауы</namespace>
      <namespace key="8" case="first-letter">МедиаУики</namespace>
      <namespace key="9" case="first-letter">МедиаУики талқылауы</namespace>
      <namespace key="10" case="first-letter">Үлгі</namespace>
      <namespace key="11" case="first-letter">Үлгі талқылауы</namespace>
      <namespace key="12" case="first-letter">Анықтама</namespace>
      <namespace key="13" case="first-letter">Анықтама талқылауы</namespace>
      <namespace key="14" case="first-letter">Санат</namespace>
      <namespace key="15" case="first-letter">Санат талқылауы</namespace>
      <namespace key="100" case="first-letter">Портал</namespace>
      <namespace key="101" case="first-letter">Портал талқылауы</namespace>
      <namespace key="102" case="first-letter">Жоба</namespace>
      <namespace key="103" case="first-letter">Жоба талқылауы</namespace>
      <namespace key="710" case="first-letter">TimedText</namespace>
      <namespace key="711" case="first-letter">TimedText talk</namespace>
      <namespace key="828" case="first-letter">Module</namespace>
      <namespace key="829" case="first-letter">Module talk</namespace>
      <namespace key="2300" case="first-letter">Gadget</namespace>
      <namespace key="2301" case="first-letter">Gadget talk</namespace>
      <namespace key="2302" case="case-sensitive">Gadget definition</namespace>
      <namespace key="2303" case="case-sensitive">Gadget definition talk</namespace>
      <namespace key="2600" case="first-letter">Topic</namespace>
    </namespaces>
  </siteinfo>
  <page>
    <title>Текелі</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1921</id>
    <revision>
      <id>3060191</id>
      <parentid>3052387</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T20:18:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <comment>/* Дереккөздер */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9539" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан
 |статусы                 = қала
 |атауы                   = Текелі
 |сурет                   =
 |әкімшілік күйі          = 
 |елтаңба                 = Coats of arms of Tekeli.svg
 |ту                      = 
 |елтаңба сипаттамасы     = 
 |ту сипаттамасы          = 
 |елтаңба ені             = 
 |ту ені                  = 
  |lat_deg =44 |lat_min =50 |lat_sec = 
  |lon_deg =78 |lon_min =49 |lon_sec = 
  |CoordAddon             = type:city(400000)_region:KZ
  |CoordScale             =
 |ел картасы              = 300
 |облыс картасы           = 
 |аудан картасы           = 
 |ел картасының өлшемi    = 
 |облыс картасының өлшемi = 
 |аудан картасының өлшемi = 
 |облысы                  = Жетісу облысы
 |кестедегі облыс         = Жетісу облысы
 |ауданы                  = 
 |кестедегі аудан         = 
 |ішкі бөлінісі           = 
 |әкімі                   = 
 |құрылған уақыты         = 1937
 |алғашқы дерек           = 
 |бұрынғы атаулары        = 
 |статус алуы               = 1952
 |жер аумағы                  = 174
 |климаты                 = 
  |тұрғыны                = 26 976&lt;ref&gt;[http://www.stat.kz/publishing/DocLib4/2010/Демография/03_2010-Б-15-07-К.rar ҚР елді мекендерінің тұрғындар саны]&lt;/ref&gt;
  |санақ жылы             = 2010
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
 |телефон коды            = 72835
 |пошта индексі           = 
 |пошта индекстері        = 
 |ортаққордағы санаты     = 
 |сайты                   = http://tekeli.gov.kz/
 |сайт тілі               = kz
 |сайт тілі 2             = ru
}}
'''Текелі''' — [[Қазақстан]] Республикасы, [[Жетісу облысы]]на бағыныстағы [[қала]] (1952 жылдан).

[[Талдықорған]] қаласынан оңтүстік-шығысқа қарай 40 км қашықтықта орналасқан. Аумағы 0,1 мың шаршы км (61,33 га). 2010 жылғы деректер бойынша 26,9 мың тұрғыны бар. Қала Текелі өзенінің сол жағалауында, [[Жетісу Алатауы]]ның батыс сілемдері шатқалының бірінде, теңіз деңгейінен 950-1600 м биіктікте орналасқан.

Оған Рудничный кенті қарайды (тұрғыны 1000 адам).

== Текелі қаласының басшылары ==

#  ?
# Әжіғұлов Қанатбек Бәзілжанұлы
#  ?
# Бескемпіров Серікжан Исламұлы (27.09.2005 — 25.01.2012 лауазымынан босатылды);&lt;ref&gt;[https://online.zakon.kz/m/Document/?doc_id=30024833 Алматинская Область. 27 сентября. КазИнформ /Камилла Омарова/ — Сегодня аким Алматинской области Серик Умбетов представил активу Панфиловского района нового руководителя района, передает корреспондент Казинформа.]&lt;/ref&gt;.
# Айтжанов Қаныбек Құлжабайұлы  (25.01.2012 — 27.06.2013 лауазымынан босатылды)&lt;ref&gt;[https://nomad.su/?a=19-201201260039 Каныбек НАЗНАЧЕНИЕ www.zhetysu-gov.kz, 25 января Распоряжением акима области А.Мусаханова на должность заместителя акима Алматинской области назначен Бигельдиев Махаббат Садуакасович]&lt;/ref&gt;.
# Қайнарбеков Талғат Қанатоұлы (27.06.2013 — 09.11.2016 лауазымынан босатылды)&lt;ref&gt;[https://online.zakon.kz/m/Document/?doc_id=31411140 Кайнарбеков Талгат Канатович (персональная справка)]&lt;/ref&gt;.
# Өнербаев Бақтияр Алтайұлы (09.11.2016 — 21.09.2020 отставкаға өтініш берді)&lt;ref&gt;[https://www.zakon.kz/amp/5040862-naznachen-novyy-akim-tekeli.html Назначен новый аким Текели]&lt;/ref&gt;.
# Молдахметов Батыр Қаиркенұлы (21.09.2020дан — қазіргі уақытқа дейін)&lt;ref&gt;[https://kapital.kz/naznacheniya/90007/batyr-moldakhmetov-stal-akimom-tekeli.html Батыр Молдахметов стал акимом Текели]&lt;/ref&gt;.

== Тарихы ==

* 1911 жылы іргесі қаланып, 1927 жылы кент дәрежесіне көтерілді. 
* 1933 жылы инженер-геологтар М. Юдичев пен М. Қаділбековтің зерттеу-барлау жұмыстарының нәтижесінде Текелі өзенінің оң жағалауынан [[қорғасын]], [[мырыш]], [[күміс]], [[кадмий]], [[германий]] кендері табылды.
* 1937 жылы Текелі қорғасын-мырыш басқармасының құрылысы басталып, 1942 жылы қорғасын-мырыш комбинаты құрылды.
* 1939 жылы емхана салынды, 1941 жылы бірінші орта мектеп ашылды.
* 1942 жылы Жоңғар тауларының етегінде  [[Текелі қорғасын-мырыш комбинаты]] және оның жанында жұмыс поселкісі құрылды. Кәсіпорын Текелі, [[Көксу ауданы|Көксу]] және Тұйық кен орындарын өндірді. [[Екінші дүниежүзілік соғыс|Екінші дүние жүзілік соғыс]] уақытында  соғыс кезіндегі атылған оқтың әрбір сегізіншісі осы комбинатта жасалды. &lt;ref&gt;https://voxpopuli.kz/malenkaya-rodina-tekeli-13303/&lt;/ref&gt;

== Климаты ==
Текелінің климаты континенттік, қысы суық, жазы жылы. Қаңтар айының жылдық орташа температурасы −11-13С, шілденікі — 20-22С. Жауын-шашынның жылдық орташа мөлшері 650-1900 мм. Қаланың маңында, Қора өзеңінің шатқалында биіктігі 90 метр болатын [[Бұрқанбұлақ]] атты сарқырама бар.

== Табиғаты ==
Қалаға жақын әсем тау шатқалдарында Жетісубақа тісі ([[тритон]]), [[марал]], [[таутеке]], [[елік]], [[қоңыр аю]], [[борсық]], [[күзен]], [[суыр]], [[түлкі]], [[қасқыр]], [[тиін]], [[сілеусін]], [[қоян]], жабайы [[шошқа]], т.б. аңдар кездеседі. Сондай-ақ, мұнда [[шырша]], [[қайың]], [[терек]], [[тал]], [[Көктерек (ағаш)|көктерек]], [[қарағай]], [[алма]] ағашы, т.б. жалпақ жапырақты орман қалыптасқан.
&lt;ref&gt;«Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы|Қазақ энциклопедиясы»]] Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, VIII том&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;«Жетісу энциклопедиясы». «Арыс» баспасы. Алматы. 2004&lt;/ref&gt;

&lt;gallery mode=&quot;slideshow&quot;&gt;
Сурет:Yurt in Tekeli.JPG|Текелідегі қазақ үй
Сурет:Nowruz 2013 in Tekeli.JPG|Орталық алаң
Сурет:Traditional costume for Nowruz.JPG|Наурыз, [[2013 жыл]]
&lt;/gallery&gt;

== Қаланың көрнекі орындары ==
Текелі қаласында бірнеше көрнекі жерлер бар, атап айтқанда:

* Дінмұхамед Қонаев атындағы ұзындығы 38 км болатын көше. Ресми түрде Қазақстанның ең ұзын көшесі болып саналады.
* «Келіншектас», &quot;Будда тасы - Қазақстан аумағындағы көне будда ескерткіші.
* &quot;[[Бұрқанбұлақ|Бұрханбұлақ]]&quot; - Қазақстанның ең үлкен су сарқырамасы, Текелі қаласынан жоғары Қора өзені шатқалының етегінде орналасқан.
* Үш өзен қосылатын қаланың орталығында орналасқан Ұлы Отан соғысына арналған ескерткіш-тас (1941—1945 жж.)

== Сыртқы сілтеме ==
[http://madi-kom.narod.ru Текелі қаласы жайлы сайт]

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Жетісу облысы}}
{{Қазақстан қалалары}}

[[Санат:Текелі]]</text>
      <sha1>n9q5omi2pfsyk2mgkwk06fbowj67jkd</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Талдықорған</title>
    <ns>0</ns>
    <id>3396</id>
    <revision>
      <id>3060190</id>
      <parentid>3056487</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T20:17:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <comment>/* Сыртқы сілтеме */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="17882" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан
 |статусы                 = Қала
 |атауы                   = Талдықорған
 |сурет                   =
 |әкімшілік күйі          = Облыс орталығы
 |елтаңба                 = Taldykorgan seal.png
 |ту                      = 
 |елтаңба сипаттамасы     = 
 |ту сипаттамасы          = 
 |елтаңба ені             = 
 |ту ені                  = 
  |lat_deg= 44|lat_min= 59|lat_sec=58
  |lon_deg= 78|lon_min= 22|lon_sec=52
  |CoordAddon=type:city(1226000)_region:KZ
  |CoordScale             = 
 |ел картасының өлшемi    = 300 
 |облыс картасының өлшемi = 
 |аудан картасының өлшемi = 
 |облысы                  = Жетісу облысы
 |кестедегі облыс         = Жетісу облысы
 |ауданы                  = 
 |кестедегі аудан         = 
 |мекен түрі              = 
 |мекені                  = 
 |кестедегі мекен         = 
 |ішкі бөлінісі           = 
 |әкімі                   = Әсет Масабаев 
 |құрылған уақыты         = 1944
 |алғашқы дерек           = 
 |бұрынғы атаулары        = Гавриловка
 |статус алуы             = 
 |жер аумағы              = 74
 |биiктiктiң түрi         = 
 |орталығының биiктігі    = 
 |климаты                 = 
 |ресми тілі              = 
  |тұрғыны                = 163,3 мың 
  |санақ жылы             = 01.05.2015
  |тығыздығы              = 4139 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = [[қазақтар]] 64,96 % &lt;br /&gt; [[орыстар]] 24,47 % &lt;br /&gt; [[корейлер]] 3,61 % &lt;br /&gt; [[татарлар]] 1,94 % &lt;br /&gt; [[немістер]] 1,10 % &lt;br /&gt; [[украиндар]] 0,75 % &lt;br /&gt; [[ұйғырлар]] 0,65 % &lt;br /&gt; [[шешендер]] 0,25 % &lt;br /&gt; [[өзбектер]] 0,21 % &lt;br /&gt; [[белорустар]] 0,12 % &lt;br /&gt; басқалары 0,92 %&lt;ref name=&quot;stat.kz2&quot;&gt;[http://www.stat.kz/publishing/DocLib4/2010/Демография/Bull_Hsany2010.rar Қазақстан Республикасының ұлттық құрамы]&lt;/ref&gt;
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = талдықорғандық
 |телефон коды            = 7282
 |пошта индекстері        = 040000
 |автомобиль коды         = B, V,05
 |идентификатор түрі      = 
 |сандық идентификаторы   = 
 |ортаққордағы санаты     = Taldykorgan
 |сайты                   = http://www.taldykorgan.gov.kz
 |сайт тілі               = kz
 |сайт тілі 2             = ru
 |сайт тілі 3             = 
}}

'''Талдықорған''' ([[1993 жыл]]дың [[4 мамыр]]ына дейін '''Талды-Қорған''')&lt;ref&gt;[http://www.centralasia-travel.com/ru/countries/kazakhstan/sights/taldikorgan Талдықорған қаласы туралы мәліметтер. Тарихы. Көрнекі жерлері] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130506004544/http://www.centralasia-travel.com/ru/countries/kazakhstan/sights/taldikorgan/ |date=2013-05-06 }}&lt;/ref&gt; — қала, [[Жетісу облысы]]ның орталығы.

== Тарихы ==
Ең алғаш қазіргі Талдықорған аумағында орналасқан [[XIX ғасыр|XIX ғасырдың]] екінші жартысында, яғни 1869 жылы &quot;Гавриловка&quot; селосы бой көтерді. Бұл өңірді алғаш рет қоныстаған [[казактар]] болды&lt;ref&gt;[http://www.centralasia-travel.com/ru/countries/kazakhstan/sights/taldikorgan Талдықорған қаласы туралы мәліметтер. Тарихы. Көрнекі жерлері] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130506004544/http://www.centralasia-travel.com/ru/countries/kazakhstan/sights/taldikorgan/ |date=2013-05-06 }}&lt;/ref&gt;. Кейін Жетісу облисполкомының ұйғаруымен 1920 жылы (кейбір деректерде 1921 жылы) &quot;Гавриловка&quot; селосының атауы ресми түрде &quot;Талды-Қорған&quot; селосы деп өзертіліп, Қапал уезінің орталығы дәрежесін алады. 1930 – 1944 жылдар аралығында Талды-Қорған [[Қазақ Кеңестік Социалистік Республикасы|Қазақ КСР]]-ның Алматы округі, Талды-Қорған ауданының орталығы болып бекітіледі. 1944 жылы Талды-Қорған селосына қала дәжересі беріліп, Алматы округінен бөлініп кеткеннен кейін, 1944 жылдан 1959 жыл аралығында және 1967 жылдан 1997 жылдар аралығында Қазақ КСР [[Талдықорған облысы]]ның орталығы дәрежесін алады. Ал 1993 жылы қала атауы ресми түрде ''Талдықорған'' деп өзгертілді. Қазіргі кезде Талдықорған қаласы 2001 жылдың 22 қыркүйегінен бастап, 2022 жылдың маусымына дейін  Алматы облысының орталығы болып келді&lt;ref&gt;http://ortcom.kz/map/city/18{{Deadlink|date=January 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} Талдықорған&lt;/ref&gt;. 2022 жылдың маусымынан жаңадан құрылған [[Жетісу облысы]]ның орталығы.

== Географиясы ==
Талдықорған қаласы Қазақстанның оңтүстік-шығысында, облыстың орталық тұсында, [[Жетісу Алатауы]]ның батысында (теңіз деңгейінен 570-600 м биіктікте), [[Қаратал (өзен, Балқаш алабы)|Қаратал]] өзенінің жағалауында орналасқан. Қаланың жер аумағы 74 км² құрайды.

== Климаты ==
Қаланың климаты [[Континенттік климат|континенттік]]. Қысы қоңыржай салқын, қаңтар айының жылдық орташа температурасы -11 - 13°С, жазы ыстық және қуаң, шілдеде -  22-24°С. Жауын-шашынның жылдық орташа мөлшері -  350 - 400 мм. Оның басым бөлігі наурыз-мамыр және қараша-желтоқсан айларында түседі. [[Жел]] негізінен солтүстік-шығыс (34%), солтүстік (16%) бағыттан соғады. Жылына 50 күнге дейін қуаңшылық байқалады. Тұрақты кар жамылғысы қараша айының соңғы онкүндігінде түсіп, наурыздың екінші онкүндігінде ери бастайды.

== Өсімдіктері ==
Талдықорған бұта аралас сулыбас, бетеге, боз, эфемерль бозжусанды шөлейт белдемде жатыр. Қала аумағында шөмішгул, қарағай, сиягүл, жаңғак сабынкеп, қызғалдақ, долана, шырғанақ, шұғынық гүл, кәдімгі өpiк, қызыл мия, шырмауық, қарасора, алабота, жусан, т.б. шөптесіндер өседі.

== Әкімшілік ұйымдастырылуы ==
Қалалық әкімшілік аумаққа қарасты 7 елді мекен [[Еркін ауылдық округі|Еркін]] және [[Өтенай ауылдық округі|Өтенай]] ауылдық округтеріне біріктірілген және құрамында  [[Талдықорған агро-техникалық колледжі]]&lt;nowiki/&gt;нің оқу-тәжірибе шаруашылығы бар.

== Халқы ==
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! # !! Санақ болған жыл !! Халықтың саны
|-
| 1. || [[1959 жыл|1959]]|| 41418
|-
| 2. || 1970 || 60601
|-
| 3. || 1979 || 87948
|-
| 4. || 1989 || 119149
|-
| 5. || 1991 || 124500
|-
| 6. || 1999  || 97996
|-
| 7. || 2004 || 100577
|-
| 8. || 2005  || 103041
|-
| 9. || 2006 || 106900
|-
| 10. || 2007 || 110686
|-
| 11. || 2008  || 114441
|-
| 12. || 2009 || 123038
|-
| 13. || 2010 || 125919
|-
| 14. || 2011  || 127324
|-
| 15. || 2012 || 130253
|-
|16.
|2016
|163300
|}
Халық тығыздығы - 1 км²-ге шаққанда 1155 адам.

== Ұлттық құрамы ==
* Қаланың ұлттық құрамы ([[2019 жыл]]дың [[1 қаңтар|1 қаңтарғ]]ы санақ бойынша):
* [[қазақтар]] — 128 652 адам. (74,97 %)
* [[орыстар]] — 33 824 адам (19,53 %)
* [[Корейлер|кәрістер]] — 4236 адам (2,45 % %)
* [[татарлар]] — 2452 адам (1,42 %)
* [[немістер]] — 1060 адам (0,61 %)
* [[украиндар]] — 307 адам (0,18 %)
* [[ұйғырлар]] — 803 адам (0,46 %)
* [[шешендер]] — 423 адам (0,24 %)
* [[өзбектер]] — 307 адам (0,18 %)
* [[Беларустар|белорустар]] — 65 адам (0,04 %)
* [[әзірбайжандар]] — 149 адам (0,09 %)
* [[поляктар]] — 68 адам (0,09 %)
* [[қырғыздар]] — 81 адам (0,05 %)
* басқалары — 786 адам (0,45 %)
* Барлығы — 173 213 адам (100,00 %)

== Өнеркәсіп ==
Қалада 1570 жұмыс істейтін ауыл шаруашылық, өнеркәсіп кәсіпорыны мен ұжымдар тіркелген, олардың арасында серіктес шаруашылықтар саны — 1055, 72 АҚ, 82 егістік кооператив бар. Өнеркәсіп бағытындағы ipi кәсіпорындарға [[Қайнар аккумулятор зауыты|«Қайнар»]], «Teмip», «Темірбетон», «Ажар», «Нан», «Өрнек», «Аққу», «Сайман», «Қаласүтзауыты», «Мирас», т. б. акционерлік қоғамдар жатады. Ауыл шарушылығы бағытында 95, құрылыста 96 акционерлік қоғамдар бар. Қалада әр турлі салаларға маманданған «Гамма» АҚ, «Механикаландырылған жұмыстар» ЖАҚ, «Құрылысшы» АҚ, «Шымыр» ЖАҚ, «Ақ сұңқар-ай» ЖАҚ, «Талдықорған электр желілері құрылысы» АҚ, «Ақжол» ЖАҚ, «Қалалық жол құрылысы» ЖАҚ, т. б. жұмыс істейді. Сондай-ақ, 64 көлік мекемесі, 406 сауда және қоғамдық тамақтандыру орындары бар. Талдықорған қаласына қарасты жер аумағының (82333 га) ауыл шаруашылығына жарамды бөлігі 92,1%, оның ішінде егістігі 7527 га, жайылымы 65429 га, шабындығы 873 га.

== Әлеуметтік инфрақұрылым ==
Қаланың әлеуметтік инфрақұрылымы жақсы дамыған. С. Сейфуллин атындағы қалалық кітапхана, қалалық балалар кітапханасы, В.Маяковский атындағы кітапхана, М. Тынышпаев атындағы өлкетану музейі, І. Жансүгіровтің әдеби музейі, І. Жансүгіров атындағы мәдениет сарайы, 7 халықтық көркемөнерпаздар ұжымы бар. Сондай-ақ, І. Жансүгіров атындағы Жетісу мемлекеттік университетi, медицина колледжі,  Қ.Байсеитов атындағы музыкалық колледж,  [[Талдықорған агро-техникалық колледжі]], 3 кәсіптік-техникалық лицей мен мектептер, жалпы білім беретін 22 мектеп жұмыс істейді. Қала аумағындағы республика және облыстық деңгейде қамқорлыққа алынған мәдени-архитектура ескерткіштері санатында &quot;Даңқ&quot; ескерткіші (1968 ж. салынған), &quot;Атамекен&quot; кинотеатры (1950 ж.), Пионерлер үйі (көркем-сурет галереясы, 1957 ж.), № 3 кәсіптәк-техника мектеп ғимараты (1958), Сән ательесі (1959), қалалык әкімшілік ғимараты (1950), Аяқ-киім фабрикасы (1952), І. Жансүгіров атындағы Жетісу мемлекеттік университетінің ғимараты (1975), Ақ мешіт (1996), С. Сейфуллин атындағы кітапхана (1982), М. Тынышпаев атындағы тарихи-өлкелік мұражай (1980), т. б. бар. Калада Б. Римова атындағы облыстық драма театры, «Алтын дән», «Туған тел», «Ачимноуль», «Контраст», Ардагерлер хоры, Қуыршақ театры, «Улыбка», «Солнышко» атты көркемөнерпаздар тобы жұмыс істейді. Қала аумағындағы автокөлік жолының ұзындығы 352 км, оның ішінде 247 км-не асфальт төселген, 96 км-i тас жол. Талдықорған арқылы [[Алматы]]-[[Өскемен]], [[Семей]]-Алматы, т. б. бағыттарға автокөлік өтеді. Қалада темір жолы стансасы 1949 ж. салынды. Одан Көксу, Текелі, Қарабұлақ темір жолы стансаларына жүк поездары қатынайды. 19 емдеу-сауықтыру орындары: қалалық емхана, жүрек ауруларын емдейтін орталық, қалалық, санитарлық-эпидемиология станса, облыстық онкология диспансері, әйелдерге дәрігерлік көмек беретін орталық, облыстық перинатальдық орталығы, облыстық аурухана, қалалық облыстық балалар ауруханасы, жұқпалы аурулар ауруханасы, туберкулез диспансері, облыстық наркология диспансері, қалалық жедел және шұғыл жәрдем көрсету стансасы, қалалық қан орталығы, қалалық бөбектер үйі, т.б. жұмыс істейді Талдықорған қаласынан Астана қаласына дейін қашықтық 758 км, Алматы қаласына дейінгі қашықтық 279 км.

Тұрғындар саны 145,403 адамды құрайды (2019 жылы).&lt;ref&gt;http://pop-stat.mashke.org/kazakhstan-cities.htm&lt;/ref&gt; Орталық Азия, Ресей мемлекеттеріне шығуға мүмкіндік беретін әуежай, теміржол станциясы бар. Жалпы мемлекеттік және облыстық маңызы бар автомобиль жолдары тораптарының жүйесі арқасында қала Қазақстанның басқа да қалаларымен, Орталық Азиямен, Ресеймен және Қытаймен байланысып жатыр.

Білім, мәдениет, туризм орталығы және халықаралық, өңіраралық өндірістік-қызмет көрсету орталығы ретінде аса тартымды қала. Қалада 4 жоғарғы оқу орны, 12 орта кәсіби білім мекемелері, 25 жалпы білім беру мекемелері жұмыс жасайды. Сондай-ақ, қалада драма театры, филармония, мұражайлар, мәдениет және демалыс парктері, кітапханалар мен кинотеатрлар, стадиондар, спорт кешені, аквапарк және ипподром бар.

Қаланың құрылыс индустриясын дамыту, балаларға арналған тағамдар, электр сорғылары, сүт өнімін, керамика-граниттан жасалған плиталар, жұмыртқа және құс етін өндіру әлеуеті бар.

Талдықорған - қала (1944 ж.), Алматы облысының орталығы (2000 ж.), темір жол станциясы.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

== Сыртқы сілтеме ==
* http://visitkazakhstan.kz/kk/guide/places/view/141/

{{Жетісу облысы}}
{{Қазақстан қалалары}}
{{Талдықорған қалалық әкімдігі елді мекендері}}

[[Санат:Талдықорған]]</text>
      <sha1>kfc0czpllcas4luxr1xcvmj83ynjo3v</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қасым-Жомарт Кемелұлы Тоқаев</title>
    <ns>0</ns>
    <id>4608</id>
    <revision>
      <id>3060050</id>
      <parentid>3059091</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T18:21:16Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[Special:Contributions/Батыр көке|Батыр көке]] ([[User talk:Батыр көке|т]]) өңдемелерінен [[User:Kasymov|Kasymov]] соңғы нұсқасына қайтарды</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="42591" xml:space="preserve">{{Мемлекеттік қайраткер
| түс = елбасы
| Қазақша есімі        = Қасым-Жомарт Кемелұлы Тоқаев
| Шынайы есімі         = 
| Суреті               = Касым-Жомарт Токаев 06 (10-02-2022).jpg
| Атауы                = Қасым-Жомарт Кемелұлы Тоқаев (2022)
| Титулы               = [[Қазақстан Республикасының Президенті|Қазақстан Республикасының 2-ші Президенті]]
| Ту                   = Flag of the President of Kazakhstan.svg
| Ту2                  = Symbol of the President of Kazakhstan.png
| Басқара бастады      = [[12 маусым]] [[2019 жыл]]дан бастап &lt;br&gt;&lt;small&gt;(&lt;abbr title=&quot;міндеттерін атқарушы&quot; class=&quot;nowrap&quot;&gt;м.&amp;thinsp;а.&lt;/abbr&gt; [[20 наурыз]] — [[12 маусым]] [[2019 жыл|2019]])&lt;/small&gt;
| Басқаруын аяқтады    = 
| Ізашары              = [[Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев|Нұрсұлтан Назарбаев]]
| Титулы_2             = [[Қазақстан Парламентінің Сенаты|Қазақстан Парламенті Сенатының 6-шы Төрағасы]]
| Ту_2                 = Flag of Kazakhstan.svg
| Ту2_2                = Emblem of Kazakhstan.svg
| Реті_2               = 1
| Басқара бастады_2    = [[16 қазан]] [[2013 жыл]] 
| Басқаруын аяқтады_2  = [[20 наурыз]] [[2019 жыл]] 
| Ізашары_2            = [[Қайрат Әбдіразақұлы Мәми|Қайрат Мәми]]
| Ізбасары_2           = [[Дариға Нұрсұлтанқызы Назарбаева|Дариға Назарбаева]]
| Титулы_3             = БҰҰ бас хатшысының орынбасары
| Ту_3                 = Flag of the United Nations.svg
| Ту2_3                = UN emblem blue.svg
| Реті_3               = 13
| Басқара бастады_3    = [[12 наурыз]] [[2011 жыл]]
| Басқаруын аяқтады_3  = [[16 қазан]] [[2013 жыл]]
| Ізашары_3            = [[Сергей Александрович Орджоникидзе|Сергей Орджоникидзе]]
| Ізбасары_3           = Микаэль Мёллер
| Титулы_4             = [[Қазақстан Парламентінің Сенаты|Қазақстан Парламенті Сенатының 6-шы Төрағасы]]
| Ту_4                 = Flag of Kazakhstan.svg
| Ту2_4                = 
| Реті_4               = 13
| Басқара бастады_4    = [[11 қаңтар]] [[2007 жыл]] 
| Басқаруын аяқтады_4  = [[15 сәуір]] [[2011 жыл]] 
| Ізашары_4            = [[Қайрат Әбдіразақұлы Мәми|Қайрат Мәми]]
| Ізбасары_4           = [[Нұртай Әбіқайұлы Әбіқаев|Нұртай Әбіқаев]]
| Титулы_5             = [[Қазақстан Республикасы Сыртқы істер министрлері|Қазақстан Республикасының сыртқы істер министрі]]
| Ту_5                 = Flag of Kazakhstan.svg
| Ту2_5                = 
| Реті_5               = 10
| Басқара бастады_5    = [[29 қаңтар]] [[2002 жыл]] 
| Басқаруын аяқтады_5  = [[11 қаңтар]] [[2007 жыл]] 
| Ізашары_5            = [[Ерлан Әбілфайызұлы Ыдырысов|Ерлан Ыдырысов]]
| Ізбасары_5           = [[Марат Мұханбетқазыұлы Тәжин|Марат Тәжин]]
| Титулы_6             = [[Қазақстан Республикасының Премьер-Министрі|Қазақстан Республикасының 4-ші Премьер-Министрі]]
| Ту_6                 = Flag of Kazakhstan.svg
| Ту2_6                = 
| Реті_6               = 8
| Басқара бастады_6    = [[12 қазан]] [[1999 жыл]]
| Басқаруын аяқтады_6  = [[28 қаңтар]] [[2002 жыл]]
| Ізашары_6            = [[Нұрлан Өтепұлы Балғымбаев|Нұрлан Балғымбаев]]
| Ізбасары_6           = [[Иманғали Нұрғалиұлы Тасмағамбетов|Иманғали Тасмағамбетов]]
| Титулы_7             = [[Қазақстан Республикасы Сыртқы істер министрлері|Қазақстан Республикасының сыртқы істер министрі]]
| Ту_7                 = Flag of Kazakhstan.svg
| Ту2_7                = 
| Реті_7               = 6
| Басқара бастады_7    = [[қазан]] [[1994 жыл]]
| Басқаруын аяқтады_7  = [[12 қазан]] [[1999 жыл]]
| Ізашары_7            = [[Қанат Бекмырзаұлы Саудабаев|Қанат Саудабаев]]
| Ізбасары_7           = [[Ерлан Әбілфайызұлы Ыдырысов|Ерлан Ыдырысов]]
| Туған күні           = 17.5.1953
| Туған жері           = {{туғанжері|Алматы|Алматыда}}, [[Қазақ Кеңестік Социалистік Республикасы|Қазақ КСР]]

| Азаматтығы           = {{USSR}}→{{KAZ}}
| Қызмет еткен жылдары = 2019—қазіргі
| Атағы                = [[Сурет:Погон верховного главнокомандующего Казахстана.png|70px]] &lt;br /&gt;Жоғарғы қолбасшы
| Әскер түрі           = [[Қазақстан Республикасы Қарулы Күштері]]
| Қайтыс болған күні   = 
| Қайтыс болған жері   = 
| Жерленді             = 
| Діні                 = [[ислам]]
| Әкесі                = [[Кемел Тоқаев|Тоқаев Кемел]]
| Анасы                = Шабарбаева Тұрар
| Балалары             = Тимур Қасымжомартұлы Тоқаев
| Партиясы             = [[Кеңес Одағы Коммунистік Партиясы|КОКП]]→[[Аманат (партия)|Аманат]] → [[Партиясыз жүйе|Партиясыз]]
| Білімі               =
| Қолтаңбасы           = 
| Commons              = 
| Марапаттары          = {{{!}} style=&quot;background: transparent&quot;
{{!}} {{Алтын Қыран ордені}}
{{!}}}
{{{!}} style=&quot;background: transparent&quot;
{{!}} {{Отан ордені}}{{!!}}{{Назарбаев ордені}}{{!!}}{{Парасат ордені}}{{!!}}{{Астана медалі}}
{{!}}-
{{!}} {{ҚР тәуелсіздігіне 10 жыл медалі}}{{!!}}{{ҚР Конституциясына 10 жыл}}{{!!}}{{ҚР парламентіне 10 жыл медалі}}{{!!}}{{Астанаға 10 жыл медалі}}
{{!}}-
{{!}} {{ҚР тәуелсіздігіне 20 жыл медалі}}{{!!}}{{ҚР тәуелсіздігіне 25 жыл медалі}}{{!!}}{{Астанаға 20 жыл медалі}}{{!!}}{{ҚР тәуелсіздігіне 30 жыл медалі}}
{{!}}-
{{!}} {{ҚР Конституциясына 20 жыл}}{{!!}}{{ҚР Конституциясына 25 жыл}}
{{!}}}
'''Басқа мемлекеттер:'''
{{{!}} style=&quot;background: transparent&quot;
{{!}} {{III дәрежелі кінәз Ярослав Мудрый ордені}}{{!!}}{{I дәрежелі Серб туы ордені}}
{{!}}-
{{!}} {{Құрмет ордені (Ресей)}}{{!!}}{{Достық ордені (Ресей)}}{{!!}}{{Битараплык ордені}}{{!!}}{{Дуслык ордені}}
{{!}}-
{{!}} {{Достастық ордені}}
{{!}}}
| Сайты            = [http://www.akorda.kz www.akorda.kz]
}}
'''Қасым-Жомарт Кемелұлы Тоқаев''' ([[17 мамыр]] [[1953 жыл]], [[Алматы]]) — [[Қазақстан|Қазақстанның]] мемлекет және қоғам қайраткері, саяси ғылымдар докторы, 2019 жылдың 20-шы наурызынан бастап [[Қазақстан Республикасының Президенті]]. 

Қазақстан [[Қазақстан Республикасының Премьер-Министрі|премьер-министрі]] (1999–2002), Қазақстан Республикасы [[Қазақстан Парламентінің Сенаты|Парламенті Сенатының]] Төрағасы (2013—2019).

2019 жылдың 9 маусымында өткен сайлауда 71% дауыспен жеңді.

==Өмірбаяны==
[[File:Vladimir Putin with Kasymzhomart Tokayev-1.jpg|thumb|left|Кремльдегі [[Владимир Владимирович Путин|В. В. Путин]]мен кездесу (19 қаңтар 2000 ж.)]]
Әкесі [[Кемел Тоқаев|Тоқаев Кемел Тоқайұлы]] (1923-1986), [[Ұлы Отан соғысы]]ның ардагері, белгілі қазақ жазушысы болған. Анасы Тұрар Шабарбаева (1931-2000), Алматы шет тілдер педагогикалық институтында жұмыс істеген. [[Ұлы жүз]]дің [[Жалайыр]] тайпасының [[Күшік руы|Күшік]] руынан&lt;ref&gt;https://sputniknews.kz/infographics/20190320/9633946/qasym-jomart-toqaev-qyzyqty-derekter.html&lt;/ref&gt;.

1970 жылы Қ-Ж. Тоқаев КСРО Сыртқы істер министрлігі Мәскеу мемлекеттік халықаралық қатынастар институтына түсті. 5-курста КСРО-ның ҚХР-дағы Елшілігіне диплом алдындағы жартыжылдық машықтамаға жіберілді.

1975 жылы КСРО Сыртқы істер министрлігіне жұмысқа кірісіп, [[Сингапур|Сингапур Республикасындағы]] кеңестік елшілікке жолданды. 1979 жылы КСРО Сыртқы істер министрлігінің аппаратына қайта оралып, 1983 жылы Пекин лингвистикалық институтындағы 10 айлық тіл курстарына қатысу үшін [[Қытай|Қытай Халықтық Республикасына]] аттанды. 1984-1985 жылдары КСРО Сыртқы істер министрлігінде қызметте болды. Одан кейін Пекиндегі кеңестік елшілікке жолданып, онда 1991 жылға дейін екінші хатшы, бірінші хатшы және кеңесші лауазымдарын атқарды. 1991 жылы Мәскеудегі КСРО Сыртқы істер министрлігінің Дипломатиялық академиясының дипломатиялық басшы кадрлардың біліктілігін арттыру курстарына түсті.

1992 жылы Қ-Ж.Тоқаев Қазақстан Республикасы Сыртқы істер министрінің орынбасары болып тағайындалды. Ол 1993 жылы Сыртқы істер министрінің бірінші орынбасары және 1994 жылы Сыртқы істер министрі болып тағайындалды. 1999 жылдың наурыз айында Премьер-министрдің орынбасары болды. 1999 жылдың қазан айында Парламенттің келісімімен Қазақстан Республикасы Президентінің Жарлығына сәйкес Премьер-министр лауазымына тағайындалды. 2002 жылдың қаңтарында отставкаға кетіп, кейін Мемлекеттік хатшы – Сыртқы істер министрі болып тағайындалды. 2007 жылдың қаңтарына дейін Сыртқы істер министрі ретінде жұмыс істеп, кейін Қазақстан Республикасы Парламенті Сенатының Төрағасы болып сайланды.

Сыртқы істер министрі лауазымында Қасым-Жомарт  Тоқаев, тұтастай алғанда, 10 жыл еңбек етті (1994-1999, 2002-2007).

Сыртқы істер министрі ретінде Тоқаев ядролық қаруды таратпау ісіне белсене атсалысты. Ядролық қаруды таратпау туралы шарттың 1995 және 2005 жылдардағы шолу конференцияларына қатысқан. Ол 1996 жылы Нью-Йоркте Ядролық сынақтарға жалпыға бірдей тыйым салу туралы шартқа (ЯСЖТШ), ал 2005 жылы Семейде – Орталық Азиядағы ядролық қарудан азат аймақ құру туралы шартқа (ОАЯҚААШ) қол қойды.

2003 жылы теңізге шығу мүмкіндіктері жоқ дамушы елдер министрлерінің Халықаралық конференциясына төрағалық етті. Конференцияда Алматы іс-қимылдар бағдарламасы әзірленді және теңізге шығу мүмкіндіктері жоқ дамушы елдердің Алматы декларациясы қабылданды.

Қ-Ж.Тоқаев БҰҰ Бас Ассамблеясының он сессиясының жұмысына белсене атсалысқан, Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығы және Шанхай ынтымақтастық ұйымының Сыртқы істер министрлері Кеңестерінің Төрағасы болып сайланған, Төтенше және Өкілетті Елші дипломатиялық рангіне ие.

Қазақстан Парламенті Сенатының Төрағасы ретінде 2008 жылы ЕҚЫҰ Парламенттік Ассамблеясының Вице-Президенті болып сайланған.

2011 жылғы наурызда Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас Хатшысы Тоқаевты Бас хатшының орынбасары, Біріккен Ұлттар Ұйымының Женевадағы Бөлімшесінің Бас Директоры және Біріккен Ұлттар Ұйымы Бас хатшысының Қарусыздандыру жөніндегі конференциядағы жеке өкілі етіп тағайындау туралы шешімін жария етті. Сонымен қатар, ол Қарусыздандыру жөніндегі конференцияның Бас хатшысы лауазымын иеленеді. Ол БҰҰ-ның Швейцариядағы қызметкерлерінің қауіпсіздігін қамтамасыз етуге жауапты лауазымды тұлға болып табылады. 2013 жылдың 16 қазанында Қазақстан Республикасы Парламенті Сенаты Төрағасы болып сайланды.

Қасым-Жомарт Тоқаев - саяси ғылымдар докторы. Халықаралық қатынастар мәселелері бойынша тоғыз кітап пен бірқатар мақалалардың авторы. Ол Бүкіәлемдік гуманитарлық және жаратылыс ғылымдары академиясының мүшесі, Мюнхен қауіпсіздік конференциясы «Даналар» кеңесінің мүшесі. Сондай-ақ, Шэньчжэнь университетінің құрметті профессоры (ҚХР), Ресей Федерациясының Сыртқы істер министрлігі Дипломатиялық академиясының құрметті профессоры және докторы әрі оның Қамқорлық кеңесінің мүшесі, Халықаралық қатынастар жөніндегі Қазақстан кеңесінің Құрметті президенті. Әлемдік және дәстүрлі діндер лидерлері съезі хатшылығының басшысы, Женева дипломатия және халықаралық қатынастар мектебінің Құрметті деканы. Ол ҚР СІМ Нәзір Төреқұлов және РФ СІМ А.Горчаков атындағы естелік медальдарымен, Женева Университетінің «Академикус» грамотасымен, сондай-ақ, С.Н.Рерих атындағы естелік медалімен марапатталған. Орыс Биографиялық қоғамы Қ. Тоқаевты &quot;Жыл адамы - 2018&quot; лауреаттарының тізіміне енгізген.

==Саяси көзқарасы==
Қазақстанның саяси құрылымына қатысты көзқарасы: «Күшті Президент, ықпалды Парламент, есеп беруші Үкімет» (2014 жылғы 24 қарашада Астанада өткен парламенттік конференцияда мәлімдеген).

2016 жылғы 29 сәуірде Сенатта өткен тыңдауларда Қазақстандағы жерді жалға беру мен сату жөнінде Жер кодексіне енгізілген даулы түзетулерге қатысты мәлімдемесінен: «Бұл орайда, жердің шетелдіктерге сатылмайтындығы туралы айтып қана қоймай, аталған талапты түрлі қитұрқы жолдармен «айналып өткісі келетіндерге» тосқауыл қою үшін заңның осы ережесін құқықтық тәсілдермен іске асыруды қамтамасыз ету қажет.  
Ең бастысы, Мемлекет басшысының жердің ұлттық юрисдикциясы мен жерді тиімді әрі ұтымды пайдалану туралы талабын міндетті түрде орындау қажет».

Қазақ тілін латын графикасына көшіру мәселесіне қатысты 2017 жылғы 22 қыркүйекте өткен парламенттік тыңдауларда былай деген болатын: «Біздің алдымызда стратегиялық маңызы жоғары міндет - латын әліпбиіне көшу мәселесі тұр. Мемлекет басшысы атап көрсеткендей, қазақ тілін латын әліпбиіне көшіру – бұл жаһандық ғылым мен білім жүйесіне ықпалдасу үшін жасалған қадам әрі рухани тұтастығымыздың кепілі болып табылады. Бұл жұмысты біз ойластыра отырып, сатылы және жинақы түрде жасауымыз керек. Бірақ ұзаққа созудың да қажеті жоқ. Ең бастысы – біздің қателесуге құқығымыз жоқ».

2019 жылы 20 желтоқсанда Қ.Тоқаев Ұлттық қоғамдық сенім кеңесінің отырысында келесі қадамдарды қамтитын саяси реформалар топтамасын заңнамалық тұрғыдан бекітуді ұсынды: Митингілер өткізу жөнінде алдын ала хабарлау қағидатын бекіту; Саси партиялар құру кезіндегі кедергілерді жою; Партиялық сайлау тізімдеріндегі жастарға және әйелдерге 30 пайыздық міндетті квота енгізу; Парламенттік оппозиция қалыптастыру үшін жағдай жасау. Сондай-ақ Қазақстан Президенті Сыртқы істер министрлігін Азаматтық және саяси құқықтар жөніндегі халықаралық пактінің Екінші қосымша хаттамасына қосылу жұмысын қолға алуды тапсырды. ҚР Қылмыстық кодексінің 174-бабын гуманизациялау (&quot;әлеуметтік, ұлттық, рулық, нәсілдік, тайпалық және діни алауыздық тудыру&quot;) және Қылмыстық кодекстің 130-бабын (&quot;Жала жабу&quot;) декриминизациялау туралы мәлімдеді. Соңғысы Әкімшілік кодекске ауыстырылады. Сонымен қатар, Президент ҰҚСК отырысында жерді ұтымды пайдалануға, мемлекеттік құрылымдардың айқын әрі ашық жұмысын, бюджет үрдісінің ашықтығын қамтамасыз етуге, әлеуметтік көмек беру тетіктерін жетілдіруге бағытталған кешенді шаралар қабылданатынын жариялады.

2020 жылы 29 ақпанда Мемлекет басшысы «Информбюро» ақпараттық-талдау порталына берген сұхбатында Мұхтар Жәкішевтің тағдырына қатысты былай деді: «Бұл тек соттың құзыретіндегі мәселе. Әрине, мен Жәкішевтің өз денсаулығына байланысты шартты түрде мерзімінен бұрын босату жөнінде бірнеше өтініш жасағанын білемін. 3 наурызда бірінші инстанция сотының отырысы өтеді. Соның шешімін күткеніміз жөн. Сот әділ шешім шығаратыны күмәнсіз». 2020 жылы 3 наурызда Семей қаласының соты 2009 жылдан бері түрмеде 14 жылдық мерзімін өтеп жатқан М.Жәкішевтің шартты түрде мерзімінен босату туралы өтінішін қанағаттандырды.

2021 жылғы 5 қаңтарда Президент Қ.Тоқаевтың «Egemen Qazaqstan» республикалық газетінде шыққан мақаласында былай делінген: Алдағы төртінші онжылдықтың бізге жүктейтін міндеті – қуатты елдің иесі және кемел халық болу; Біз әділетті қоғам мен тиімді мемлекет құруды көздеп отырмыз; біздің де шежіремізде ауқымды фильмдерге арқау болатын маңызды белестер мен оқиғалар баршылық; Көркем және деректі тарихи туындыларда мемлекеттілік және мемлекетшілдік идеясы әрдайым көрініс табуы қажет; Білікті мамандар жүйелі зерттеумен айналысып, соған сәйкес ашаршылық мәселесіне мемлекет тарапынан баға берілгені жөн; Қазақстанның академиялық үлгідегі жаңа тарихын жазуды дереу бастау керек; Бабалардан мұра болған қасиетті жеріміз – ең басты байлығымыз. Қазаққа осынау ұлан-ғайыр аумақты сырттан ешкім сыйға тартқан жоқ. Жалпы, тарихпен саясаткерлер емес, тарихшылар айналысуы керек; Қазір кім не айтса да, біздің екіжақты келісімдермен бекітіліп, халықаралық деңгейде танылған шекарамыз бар. Енді оған ешкім дауласа алмайды; Біз ұлттық мүддені аспен де, таспен де қорғауға дайын болуымыз қажеттігін тағы да баса айтқым келеді; Қазақстан – біртұтас мемлекет. Еліміз оңтүстік, солтүстік, батыс, шығыс деп бөлінбейді. Бұл – тек бағытты білдіретін шартты атаулар; Жерге байланысты бәріміз айқын білетін және бұлжымайтын ақиқат – қазақтың жері ешбір шетелдіктің меншігіне берілмейді, ешқашан сатылмайды. Осыны әр азаматымыз санасына берік сіңіруі қажет; Біз еңбек күші көп оңтүстік өңір тұрғындарының солтүстік және шығыс аймақтарға қоныстануына қолайлы жағдай жасап, осы жұмысты назарда ұстаймыз. Бұл – өте өзекті әрі  еліміздің қауіпсіздігіне қатысты мәселе; Мемлекеттік тілді білу – Қазақстанның әрбір азаматының парызы; Тұтас буын алмасқан осы жылдарда қазақ тілін үйренгісі келген адам оны әлдеқашан біліп шығар еді; Бізді қай заманда да қиындықтардан аман алып келе жатқан басты құдірет – ел бірлігі. Ынтымағы жарасқан жұрттың қашанда ұпайы түгел; Түптеп келгенде, еліміздегі тұрақтылық пен береке-бірлік үшін барлығымыз бірдей жауаптымыз; халқымызды біріктіретін ортақ құндылықтарды барынша дәріптеп, ой-санаға берік орнықтыруымыз керек. Наурыз мейрамын атап өту тұжырымдамасын жасап, көктем мерекесінің мазмұнын байыта түскен жөн; Біз қазақтың қанына сіңген қасиет – келелі істі ақылдасып бірге шешу дәстүрін жалғастыра береміз; Бізде саяси көзқарастары әртүрлі партиялар бар. Олардың ұстанымдары консервативті, либералды, ұлтшыл, социалист және тағы басқа болуы мүмкін. Бұл – табиғи үдеріс; ел ішінде жастар шетелге кетіп жатыр деген алаңдаушылық бар. Мен жастарымыз білімін жетілдіріп, бәрібір елге оралады немесе шетелде жүріп-ақ Қазақстанның мүддесін қорғайды деп сенемін; «Тәуелсіздік бәрінен қымбат!» деген бір ауыз сөз мәңгі ұранымыз болуға тиіс. https://egemen.kz/article/260146-tauelsizdik-barinen-qymbat

== Тоқаевтың президенттігі == 
=== Ант қабылдау ===
2019 жылы 19 наурыз күні Назарбаев халыққа үндеуі арқылы өзінің ҚР Президентінің өкілеттігін өз еркімен тоқтататынын мәлімдеді. Мұндай жағдайда ҚР Конституциясына сәйкес, ҚР Президенті болып Сенат Төрағасы тағайындалады. 20 наурыз күні Қасым-Жомарт Тоқаев ҚР Президентінің міндетін атқарушы ретінде ант қабылдады. Ант қабылдау рәсімінде Тоқаев өзінің алғашқы жарлығымен Н.Назарбаевты Халық қаһарманы мен Еңбек ері атақтарымен марапаттады. Сонымен бірге, Астана атауын Нұр-Сұлтанға ауыстырып, республикалық маңызы бар қалалар мен облыс орталықтарының орталық көшелерін Назарбаевтың атымен атауды ұсынды.&lt;ref&gt;[https://khabar.kz/kk/syuzhetter/item/111284-asym-zhomart-to-aev-aza-stan-khal-yna-ant-berdi Қасым-Жомарт Тоқаев Қазақстан халқына ант берді]&lt;/ref&gt;

2019 жылғы 12 маусымдағы ант қабылдау кезінде сөйлеген сөзінде Ұлттық қоғамдық сенім кеңесі құрылатыны жөнінде мәлімдеді. Билік пен қоғамның арасындағы диалогқа шақырды.

=== Жолдау ===
2019 жылы 2 қыркүйекте қазақ және орыс тілдерінде Қазақстан халқына Жолдауын арнап, мынадай мәлімдеме жасады: Еліміздің қоғамдық-саяси өмірін жаңғыртпай, табысты экономикалық реформаларды іске асыру мүмкін емес; Егер бейбіт акциялар заңның шеңберінен шықпайтын және азаматтарымыздың тыныштығын бұзбайтын болса, бұған түсіністікпен қарап, жиындарды өткізу үшін арнайы орын бөлу қажет. Мұндай орындар қаланың шетінде болмауы тиіс. Алайда, заңға қайшы және бұзақылық әрекеттерге шақыратын үндеулерге заң шеңберінде тосқауыл қойылады; Жеріміз шетелдіктерге сатылмайды. Жер – біздің ортақ байлығымыз және оны кім игерсе, соған тиесілі болуы тиіс. Елімізде «шөп қорыған иттің» кебін киген «латифундистер» көбейіп кетті. Пайдаланылмай жатқан ауыл шаруашылығы жерлері мемлекетке қайтарылады; Микро және шағын бизнес саласындағы компаниялар табысқа салынатын салықтан үш жылға босатылады; Жұмыс берушілердің зейнетақы қорына енгізетін 5 пайыздық қосымша төлеміне 3 жылға мораторий жарияланады; Жұмыс істейтін азаматтар өздерінің зейнетақы жинағының бір бөлігін белгілі бір мақсатқа, соның ішінде баспана сатып алуға немесе білім алу үшін пайдалануына рұқсат етіледі; Тиімсіз жоғары оқу орындарының санын қысқарту қажет; Квазимемлекеттік сектордың халықаралық бәсекеге қабілеттілігі күмән тудырады; Елімізді өңірдегі көшбасшы ретінде танытып, Орталық Азиядағы беделімізді арттыру – стратегиялық міндет.

=== Қосбилік ===
Қазақстан Республикасы Президентінің 2019 жылғы 9 қазандағы № 184 Жарлығына сәйкес, Тоқаев бірқатар маңызды мемлекеттік қызметшілерді ҚР Тұңғыш Президенті – Елбасы, Қазақстан Республикасы Қауіпсіздік Кеңесінің Төрағасының келісуімен ғана тағайындай алады.&lt;ref&gt;[http://adilet.zan.kz/kaz/docs/U1900000184 Қазақстан Республикасы Президентінің кейбір актілеріне өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы]&lt;/ref&gt; Бұл жағдайды саясаттанушылар &quot;қосбилік&quot; деп атап жүр. Алайда Президент Назарбаев&lt;ref&gt;[https://www.kazpravda.kz/news/politika/dvoevlastie-v-kazahstane-rol-gorodov-millionnikov-novii-rabochii-grafik--o-chem-govoril-elbasi-v-intervu Двоевластие в Казахстане, роль городов-миллионников, новый рабочий график – о чем говорил Елбасы в интервью]&lt;/ref&gt; пен Тоқаевтың кеңесшісі Ерлан Қарин &lt;ref&gt;[https://rus.azattyq.org/a/kazakhstan-almaty-erlan-karin-interview/30247412.html Ерлан Карин: президент, сформировавший Совет безопасности, может его и распустить]&lt;/ref&gt; мен баспасөз хатшысы Берік Уәли&lt;ref&gt;[https://kaz.zakon.kz/4991716-so-y-shesh-md-nazarbaev-emes-to-aev.html Президенттің баспасөз хатшысы елді шулатқан &quot;кадрлық өкім&quot; дауына нүкте қойды]&lt;/ref&gt; Қазақстанда қосбилік жоқ деп мәлімдеді.

Саясаттанушы Досым Сәтбаевтың айтуынша, Қазақстандағы жағдайды билік транзит деп айтуға келмей, бұл жартылай транзит. &quot;Нағыз билік транзиті Нұрсұлтан Назарбаев кеткен кезде болады&quot;- деді Сәтбаев.&lt;ref&gt;[https://esquire.kz/kazahstanskiy-polutranzit-ili-na-kogo-delaty-stavku/ Казахстанский полутранзит, или На кого делать ставку?]&lt;/ref&gt;

2020 жылғы 2 мамырда Президент өзінің Жарлығымен Қазақстан Республикасы Тұңғыш Президенті Н.Назарбаевтың үлкен қызы, Сенат Төрағасы Д.Назарбаеваның Парламент Сенатының депутаты өкілеттігін тоқтатты.

=== Фотоларды өңдеу ===
Ақорданың ресми сайтында жарияланған Тоқаевтың фотолары өңделгенін журналистер мен блогер анықтаған. Өңделген суреттерде Тоқаевтың әжімдері мен иектегі артық еті алып тасталған.&lt;ref&gt;[https://www.azattyq.org/a/new-kazakh-leader-employs-heavy-retouching-to-photographs/29913196.html Тоқаевтың &quot;фотошоп&quot; бейнесі]&lt;/ref&gt;

=== Коронавирус пандемиясымен күрес ===
2020 жылы 15 наурызда Қазақстан Президенті Қасым-Жомарт Тоқаев коронавирустың таралуына байланысты Қазақстан Республикасында төтенше жағдай енгізу туралы Жарлыққа қол қойды. Төтенше жағдай режимі 16 наурыз бен 11 мамыр аралығын қамтиды. 2020 жылы 16 наурызда Қ.Тоқаев Қазақстан халқына жолдаған үндеуінде әлеуметтік-экономикалық тұрақтылықты қамтамасыз ету шаралары туралы арнайы Жарлыққа қол қойғаны жөнінде мәлімдеді. Аталған құжаттар биліктің және мемлекеттік органдардың ұтымды жұмыс істеуіне, қажетті шешімдерді жедел түрде қабылдауға мүмкіндік береді. Оның азаматтарға, шағын және орта бизнес, агроөнеркәсіптік кешенге көрсеткен көмек көлемі 6.5 трлн теңгені құрады. (13 млрд доллар) немесе жалпы ішкі өнімнің 8.5%. Қ.Тоқаев &quot;Мен үшін әр азаматтың өмірінен қымбат ештеңе жоқ.&quot; деп мәлім етті. Оның пайымдауынша, «халықсыз экономика болмайды», сондықтан азаматтардың денсаулығы - үкімет жұмысының басым бағыты болып табылады.

== Отбасы ==
* Ажырасқан. Бұрынғы әйелі: [[Надежда Давыдовна Тоқаева]] (1957)
* Ұлы: Тимур Қасымжомартұлы Тоқаев (1984)&lt;ref&gt;https://kapital.kz/dossier/tokaev-kasym-zhomart/&lt;/ref&gt; - саясаттану ғылымының кандидаты, бизнесмен.

== Марапаттары: == 
* Отан ордені (2014)
* Орден «Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті Нұрсұлтан Назарбаев» ордені (2004)&lt;ref&gt;[http://www.nomad.su/?a=19-200412160521 Награды ко Дню независимости] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190327091441/http://nomad.su/?a=19-200412160521 |date=2019-03-27 }}&lt;/ref&gt;.
* Парасат ордені (1996)&lt;ref&gt;[http://kazakhstan.news-city.info/docs/sistemsk/dok_oedyli.htm Указ Президента Республики Казахстан от 9.12.1996 за №&amp;nbsp;3266]&lt;/ref&gt;.
* Астана медалі 
* «Қазақстан Республикасының Тәуелсіздігіне 25 жыл» медалі 
* «Қазақстан Республикасының Тәуелсіздігіне 10 жыл» медалі 
* «Қазақстан Республикасы Парламентіне 10 жыл» медалі
* Құрметі ордені (Ресей Федерациясы,  2017 жылғы 1 наурыз) — Ресей Федерациясы мен Қазақстан Республикасы халықтарының арасындағы достық пен ынтымақтастықты нығайтуға қосқан мол үлесі үшін
* Достық ордені (Ресей Федерациясы, 2004 жылғы 12 желтоқсан) — Ресей Федерациясы мен Қазақстан Республикасының арасындағы достық пен ынтымақтастықты нығайтуға қосқан мол үлесі үшін
* ІІІ дәрежелі Ярослав Мудрый князь ордені (Украина, 2008)
* «Достастық» ордені (ТМД ПАА, 2007)
* 1 санатты Серб туы ордені  (2016)
* &quot;Қоғамдық бедел&quot; құрметті алмаз ордені (РФ)
* «Федерация кеңесі. 20 жыл» мемрейтойлық медалі
* «Достық ағашы» медалі (ТМД ПАА, 2003)&lt;ref&gt;[http://pravo.levonevsky.org/bazaby/org505/basic/text0128.htm Постановление Совета Межпарламентской Ассамблеи государств-участников Содружества Независимых Государств от 14 ноября 2003&amp;nbsp;г. №&amp;nbsp;47 &quot;О награждении медалью «Древо дружбы»]&lt;/ref&gt;.
* ТМД Грамотасы 
* «Астанаға 20 жыл» мерейтойлық медалі (2018)
* «Дуслык» ордені (Татарстан, 2022) — Қазақстан мен Татарстан арасындағы ынтымақтастықты дамытуға, екі ел арасындағы достық пен өзара түсіністікті нығайтуға қосқан елеулі үлесі үшін&lt;ref&gt;[https://ktk-kz.turbopages.org/ktk.kz/s/kz/newsfeed/article/2022/02/11/203174/ Татарстан президенті Қасым-Жомарт  Тоқаевты «Дуслык» орденімен марапаттады.ktk-kz]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{commonscat|Kassym-Jomart Tokayev}}
{{Қазақстан басшылары (1917 жылдан бастап)}}
{{ТМД елдерінің басшылары}}
{{Қазақстан үкіметі басшылары}}
{{Қазақстан Республикасы Парламенті Сенатының VI шақырылым депутаттары}}

[[Санат:Саясаттану ғылымының докторлары]]
[[Санат:Қазақстан сыртқы істер министрлері]]
[[Санат:Қазақстан дипломаттары]]
[[Санат:Қазақстан премьер-министрлері]]
[[Санат:Қазақстан мемлекет қайраткерлері]]
[[Санат:Қазақстан саясаткерлері]]
[[Санат:Қазақстан Парламенті Сенатының депутаттары]]
[[Санат:Мәскеу мемлекеттік халықаралық қатынастар институты түлектері]]
[[Санат:Біріккен Ұлттар Ұйымының лауазымды адамдары]]
[[Санат:ТМД грамотасының иегерлері]]
[[Санат:Қазіргі мемлекет басшылары]]
[[Санат:Қазақстан президенттері]]
[[Санат:Нұр Отан мүшелері]]</text>
      <sha1>20rl49nsgfc4geotn4d7htl2ks693a0</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Хақназар хан</title>
    <ns>0</ns>
    <id>5251</id>
    <revision>
      <id>3060133</id>
      <parentid>3059671</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T19:16:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kazman322</username>
        <id>116706</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8663" xml:space="preserve">{{Мемлекеттік қайраткер
| түс        = Қазақ ханы
| Қазақша есімі        = Хақназар хан
| Шынайы есімі   = 
| Суреті           =
| Сурет ені    = 
| Атауы            =
| Титулы              = [[Қазақ хандығы]]ның 8-ші ханы
| Ту               = 
| Ту2              = 
| Басқара бастады       = [[1538 жыл|1538]]
| Басқаруын аяқтады        = [[1580 жыл|1580]]
| Ізашары     = [[Бұйдаш хан]]
| Ізбасары           = [[Шығай хан]]
| Титулы_2            = 
| Ту_2             = 
| Ту2_2            = 
| Реті_2             = 
| Басқара бастады_2     = 
| Басқаруын аяқтады_2      = 
| Ізашары_2   = 
| Ізбасары_2         = 
| Титулы_3            = 
| Ту_3             = 
| Ту2_3            = 
| Реті_3             = 
| Басқара бастады_3     = 
| Басқаруын аяқтады_3      = 
| Ізашары_3   = 
| Ізбасары_3         = 
| Титулы_4            = 
| Ту_4             = 
| Ту2_4            = 
| Реті_4             = 
| Басқара бастады_4     = 
| Басқаруын аяқтады_4      = 
| Ізашары_4   = 
| Ізбасары_4         = 
| Туған күні      =1509 
| Туған жері     = 
| Қайтыс болған күні        = 19.05.1580
| Қайтыс болған жері       = 
| Жерленді       = 
| Діні       = [[ислам]]
| Әкесі               = [[Қасым хан]]
| Анасы              = Ханық сұлтан ханым
| Жұбайы            = 
| Балалары               = '''Ұлдары:''' Мұңғытай ханзада, Дінмұхамед (Тыным) ханзада
| Партиясы             = 
| Білімі        = 
| Қолтаңбасы           = 
| Сайты              = 
| Commons            = 
| Марапаттары            =
}}
'''Хақназар хан''' — Қазақ Хандығының ([[1538 жыл|1538]]—[[1580 жыл|1580]]) билік құрған ханы. [[Қасым хан]]ның [[Ханық сұлтан ханым]]нан туған баласы. Хақназар хан тұсында [[қазақ хандығы]] қайта бірігіп дами түсті. Хақназар қазақ хандығын 42 жыл биледі. Қазақ хандығының 300 жылдық тарихында Хақназардай ұзақ жыл ел билеген хан болған емес. Ол ел басқару, қиын-қыстау, әскери-саяси істері жағында қажырлы да қабілетті қайраткер болды. Оның үстіне аса күрделі сыртқы жағдайларда дипломатиялық дарыны мол майталман екендігін көрсетті.&lt;ref&gt;Айбын. Энциклопедия. / Бас ред. Б.Ө.Жақып. - Алматы: «Қазақ энциклопедиясы», 2011. - 880 бет.ISBN 9965-893-73-Х&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Тарихи тұлғалар. Танымдық - көпшілік басылым. Мектеп жасындағы оқушылар мен көпшілікке арналған. Құрастырушы: Тоғысбаев Б. Сужикова А. – Алматы. “Алматыкітап баспасы”, 2009 ISBN 978-601-01-0268-2 &lt;/ref&gt;

== Билігі ==
Хақназар хан таққа отырған соң хандық үкіметтің билігін нығайтуға және күшейтуге қажырлы қайрат жұмсады. Өзінен бұрынғы [[Тахир хан]] және [[Бұйдаш хан]] тұсында бытыраңқы жағдайға түскен [[Қазақ хандығы]]н қайта біріктірді. [[1523 жыл|1523]]—[[1524 жыл|1524]] жылдары жарыққа шыққан қазақ-қырғыз одағын үздіксіз нығайтты, тіпті сол заманның тарихи деректерінде Хақназар хан «''қазақтар мен қырғыздардың патшасы''» деп аталды. Ол осы қазақ-қырғыз одағына сүйене отырып, [[Моғолстан]] хандарының [[Жетісу]] мен [[Ыстықкөл]] алабын жаулап алу әрекетіне тойтарыс берді.

Хақназар хандық құрған дәуірде қазақ хандығының сыртқы жағдайында аса ірі тарихи оқиғалар орын алды. Бұл кезде батыста күшейе түскен орыс мемлекеті шығысқа қарай ірге кеңейтіп [[1552 жыл]]ы [[Қазан хандығы]]н, [[1556 жыл]]ы [[Астрахан хандығы]]н басып алды. Осы жағдайға байланысты, [[Еділ]] мен [[Жайық]] арасында ұлан-байтақ өңірді мекендеген [[Ноғай ордасы]] ыдырай бастады.

== Өзгерістер ==
Ноғай ордасының ыдырауы, оған қарасты қазақ тайпалары мен олардың мекендеген жерлерінің қазақ хандығына қосылуы хандықтың батыс, солтүстік және оңтүстік жағындағы жағдайда өзгеріс тудырды. Орыс мемлекеті мен қазақ хандығы арасындағы кең өңірді алып жатқан Ноғай одағының ыдырауы, оның бір бөлігінің қазақ хандығына қосылып, енді бір бөлігінің орыс патшасына бағынуы, шығысқа қарай кеңейіп келе жатқан орыс мемлекетінің шекарасын қазақ хандығына жақындата түсті. [[1563]] жылы [[Сібір хандығы|Сібір хандығының]] билігін тартып алған [[Көшім хан]] ендігі жерде қазақ хандығына дұшпандық позиция ұстады. Оның үстіне моңғол билеушілері мен қазақ хандары арасында да қақтығыстар болып отырды. Осындай күрделі жағдайлармен есептескен Хақназар хан Қазақ хандығының сыртқы саясатын өзгертті. Өзінен бұрынғы қазақ хандары үнемі жауласып келген Мауараннахрдағы Шайбани әулетімен одақтастық байланыс орнатуға ұмтылды. Орта Азияның ең ірі қалаларының бірі Ташкентті басып алуға бағытталған әскери қимылдарын тоқтатты. Сөйтіп, шайбани әулетінен шыққан Бұхара ханы Абдолла ІІ-мен қазақ ханы Хақназар «''қастаспай дос болып, өзара көмектесу''» жөнінде «''анттастық шарт''» жасасты. Хақназар ханның бұл дипломатиялық шарасы оңды болды.
XVI ғасырдың 60-жылдарының соңы мен 70-жылдарының басында соғыс қимылдары тоқтап, бейбітшілік орнады, қазақтардың Орта Азия халқымен сауда-саттық қарым-қатынасы, экономикалық байланысы одан әрі өрістеді. Мұның өзі қазақ хандығының ішкі жағдайын жақсартуға, халқының шаруашылық өмірінің оңалуына тиімді болды. Сонымен қатар қазақ хандығын да нығайта түсті.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Адамдардың тізбегі
    | ізашары = [[Бұйдаш хан]]
    | ізбасары      = [[Шығай хан]]
    | мәтін         = [[Қазақ хандары|Қазақ ханы]]
    | жылдары           = [[1538 жыл|1538]] — [[1580 жыл|1580]]
    | bcolor         = 
    | color          =
   }}
{{Қазақ хандары}}

[[Санат:Туған жылы белгісіздер]]
[[Санат:Төрелер]]</text>
      <sha1>cy0xoqmlkgbhy9h53bbgth0iqj8j5qe</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қазақ хандығы</title>
    <ns>0</ns>
    <id>5295</id>
    <revision>
      <id>3060134</id>
      <parentid>3059672</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T19:16:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kazman322</username>
        <id>116706</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="80480" xml:space="preserve">{{Тарихи мемлекеттер
 |атауы                    = Қазақ хандығы
 |статусы                  = [[Хандық]]
 |байрақ                   = 
 |байрақ_сипаттамасы       =
 |карта                    = Map of the Kazakh Khanate 18th century.png
 |p1                       = Алтын Орда
 |flag_p1                  = Golden_Horde_flag_1339.svg  
 |p2                       =Моғолстан 
 |flag_p2                  = Moghulistan.png
 |p3=Әбілхайыр Ордасы|flag_p3=War flag of Khanate of Bukhara.svg|s1                       =Ұлы жүз 
 |flag_s1                  =Жуз.svg 
 |s2                       =Орта жүз 
 |flag_s2                  =Жуз.svg 
 |s3                       =Кіші жүз 
 |flag_s3                  =Жуз.svg 
 |s4                       = Ресей Империясы
 |flag_s4                  = Flag_of_Russia.svg
 |құрылуы                  = [[1465 жыл|1465]]
 |ыдырауы                  = [[1847 жыл|1847]]
 |сипаттамасы=Қазіргі шекараларды көрсететін қазақ хандығының 18 ғасырдағы картасы.|астана                   = 1465-1469 [[Созақ]]&lt;br /&gt;1469-1511 [[Сығанақ]]&lt;br /&gt;1511-1521 [[Сарайшық]]&lt;br /&gt;1521-1599 [[Сығанақ]]&lt;br /&gt;1599-1729 [[Түркістан_(қала)|Түркістан]]
 |тілі                     = [[Түркі тілдері|Түркіше]] (әдеби)&lt;br /&gt;[[Қазақ тілі|Қазақша]]
 |қосымша_параметр         = Заңдары
 |параметр_мазмұны         = [[Қасым ханның қасқа жолы]]&lt;br /&gt;[[Есім ханның ескі  жолы]]&lt;br /&gt;'''[[Жеті жарғы]]'''
 |аумағы                   = 3,2&amp;nbsp;млн км²
 |халқы                    = Қыпшақ, Алшын, Арғын, Дулат, Үйсін, Қаңлы, Найман, Керей, Жалайыр, Қоңырат, Меркіт, Қатаған, Шыңғысид -ақсүйек төре, Қожа, Төлеңгіт, [[Қарақалпақтар]], [[Қырғыздар]]
 |дейін                    = 
 |д1                       = 
 |д2                       = 
 |кейін                    = 
 |к1                       = 
 |к2                       = 
 |к3                       = 
}}

'''Қазақ хандығы''' – [[Трансконтиненталды]] [[Қазақтар|қазақ]] [[Мемлекет|мемлекеті]]. Оның аумағының көбісі [[Орталық Азия|Орта Азияда]] болып, бір бөлігі [[Шығыс Еуропа|Шығыс Еуропада]] орналасқан. XV ғасырда қазақтар [[Әбілхайыр Ордасы|Өзбек хандығындағы]] жемқорлық, саяси тұрақсыздық пен әлсіз үкіметтен шаршап, қазақтарды [[Жетісу|Жетісуда]] жинаған [[Керей хан|Керей]] мен [[Әз-Жәнібек хан|Жәнібек хан]] 1465 жылда Қазақ хандығын құрған. Тарих бойы Қазақ хандығы өз аумақтарын үлкейтіп, қазіргі [[Қазақстан|Қазақстанның]] территорияларының көбісіне ие болған.&lt;ref&gt;[http://www.testent.ru/index/xv_gasyr_xviii_gasyrdy_basyndagy_kazakh_khandygy/0-613]&lt;/ref&gt; XVII ғасырда қазақтар [[Жоңғар хандығы|Жоңғарлармен]] [[Қазақ-Жоңғар соғысы|соғысып]], әлсізденген де, келесі ғасырда хандықты [[Ресей империясы|Ресей патшалығы]] [[Қазақ хандығының Ресей құрамына кіруі|жаулап]] алған.

Қазақ хандығы [[Еділ]]ден [[Жайық]]қа дейінгі территорияны, [[Сырдария]] мен [[Әмудария]] өзендерінің аралығын, [[Хорасан]] жерін қамтыған.

Қазақ хандығының мемлекеттік құрылымы дала демократиясына негізделген [[монархия]]ға негізделген. Мемлекет басшысы - [[хан]]дар саяси билік жүргізетін. Олар [[төре]] тұқымынан шыққан [[сұлтан]]дар арасындағы таңдау негізінде сайланатын.

Қазақ хандығының тұңғыш ханы - [[Керей хан|Керей]], соңғы ханы - [[Кенесары хан|Кенесары Қасымұлы]].

== Этимологиясы ==

== Тарихы ==
{{Main|Қазақ хандығының тарихы}}
{{Main|Қазақ хандығының жылнамасы}}
=== Керей мен Жәнібек хандар ===
Қазақ хандығының пайда болуы [[Қазақстан]] жерінде 14-15 ғғ. болған әлеуметтік-экономикалық және этникалық-саяси процестерден туған заңды құбылыс. Өндіргіш күштердің дамуы, көшпелі ақсүйектердің экономикалық қуатының артуы, феодалдық топтардың тәуелсіздікке ұмтылуы, осы негізде [[Әбілқайыр хан (Өзбек хандығы)|Әбілхайыр]] хандығы мен Моғолстан арасындағы тартыстың өршуі, әлеуметтік қайшылықтардың үдеуі 15 ғ. 2 жартысында бұл мемлекеттердің құлдырап ыдырауына апарып соқтырды.

Әсіресе Әбілхайыр(1428-1468) [[Жошы]]-[[Шайбан]]- Дәулет-[[Шайх]] оғланның ұлы хандығы өте нашар еді. Территориясы батысында Жайықтан бастап, шығысында Балқаш көліне дейін, оңтүстігінде Сырдың төменгі жағы мен Арал өңірінен, солтүстігінде Тобылдың орта ағысы мен Ертіске дейінгі жерді алып жатты. Бір орталыққа бағынған мемлекет болмады. Көптеген ұлыстарға бөлінді. Олардың басында Шыңғыс әулетінің әр тармақтағы ұрпақтары, көшпелі тайпалардың билеушілері тұрды. Әбілхайыр билік еткен кезде халық өзара қырқыс пен соғыстан шаршады. 30 жж. ол Тобыл бойында Шайбани ұрпағы Махмұт Қожаханды талқандады. Сыр бойындағы далада Жошы әулетінің Махмұтханы мен Ахметханын(Тоқа Темір тұқымы) жеңді.

[[1446]] жылы Әбілхайыр Темір ұрпақтары мен Ақ Орда хандары ұрпақтарынан Сыр бойы мен Қаратау баурайындағы — [[Сығанақ]], [[Созақ]], Аққорған, Өзгент, Аркүк сияқты қалаларды басып алады.

1457 ж. Үз-Темір тайшы бастапан ойраттардан (жайылым жер іздеген) [[Түркістан (қала)|Түркістан]] өңірінде жеңіліп қалды. Масқара ауыр шарт жасасып, ойраттар Шу арқылы өз жерлеріне кетті. Ал Әбілхайыр өз ұлысында , қатал тәртіп шараларын орнатуға кіріседі. Бұл халық бұқарасының оған деге өшпенділігін күшейтті. Нәтижесінде халықтың жартысы Шығыс Дешті Қыпшақтан [[Түркістан (қала)|Түркістан]] алқаптарына және Қаратау бөктерлерінен Жетісудың батыс өңіріне көшіп барулары еді. Оны Жәнібек пен Керей басқарды.
 
[[Дешті Қыпшақ]] пен Жетісудағы көшпелі бұқара феодалдық қанаудың күшеюіне, соғыстарға наразылық ретінде , хандар мен феодалдардың қол астынан көшіп кетіп, қоныс аударды. Сөйтіп, 15 ғ. 50-70 жж, яғни 1459ж. Әбілхайыр хандығынан Жетісудың батысына Есенбұға хан иелігіне Шу мен Талас өзендерінің жазықтығына көшіп келді. Олардың қоныс аударуының бір себебі, оларды Шыңғыс әулетінен шыққан Керей хан мен Жәнібек ханның жаңа қалыптасып келе жатқан қазақ халқының дербес мемлекетін құру, оның тәуелсіз саяси және экономикалық дамуын қамтамасыз ету жолындағы қадамы мен қызметі өз ықпалын тигізді. Жетісу рулар мен тайпалар мемлекет бірлестігінің орталыпына айналды. Олардың саны 200 мың адамға жетті. Моголстан ханы Есенбұға өзінің солтүстік шекарасын қорғату үшін, сондай-ақ өзінің бауыры Тимурид Абу Саид қолдап отырған Жүністің шабуылынан батыс шекарасын қорғату үшін пайдаланғысы келді. Жәнібек қазақ хандығының тұңғыш шаңырағын көтерген Барақ ханның ұлы, ал Керей оның ағасы Болат ханның баласы. Барақтан басталатын қазақтың дербес мемлекеттігі жолындағы күресті оның туған ұлы мен немересінің жалғастыруы табиғи құбылыс. Мырза [[Мұхамед]] хайдар [[Дулати]] [[Қазақ]] хандығының құрылған уақытын хижраның 870 жылына (1465-1466 жж.) жатқызады.

[[Сурет:Жәнібек пен Керей.jpg|thumb|300px|Астана қаласындағы Жәнібек пен Керей мүсіні]]
Қазақтың алғашқы ханы болып Керей жарияланды (1458-1473 жж.). Одан кейін қазақ ханы болып Жәнібек сайланды (1473-1480 жж.). Бұлардың тұсында Жетісу халқы, 1462 жылы [[Моғолстан]] ханы [[Есенбұға]] өлгеннен кейін ондағы тартыстың күшеюіне байланысты, өзара ынтымақтықты нығайтуға үлес қосты. Әбілхайыр хандығынан көшіп келушілер Жәнібек пен Керейдің қазақ хандығын күшейте түсті. Едәуір әскери күш жинаған және Жетісуда берік қорғанысы бар Жәнібек пен Керей, Жошы әулетінен шыққан сұлтандардың Шығыс [[Дешті Қыпшақ]]ты билеу жолындағы күресіне қосылды. Бұл күрес 1468 ж. Әбілхайыр өлгеннен кейін қайтадан өршіді. Қазақ хандарының басты жаулары Әбілхайырдың мұрагерлері- оның ұлы Шайх -хайдар мен немерелері Мұхамед Шайбани мен Махмұд сұлтан болды.

[[File:Казахское ханство1465.png|thumb| alt=A.| ''[[Қазақ хандығының құрылуы]]''.]]
Сыр өңірі мен Қаратау — қазақ хандарының Батыс Жетісудағы иеліктеріне ең жақын болды. Жәнібек пен Керей хандар сауда-экономикалық байланыстардың маңызды орталықтары және күшті бекініс болатын Сыр бойындағы қалаларға өз құқықтарын орнатуға тырысты. Сондай-ақ, Сырдың төменгі және орталық сағаларының жерлері қазақтың көшпелі тайпалары үшін қысқы жайылым да еді.

70-жылдары Сауран, Созақ түбінде, үлкен шайқастар болды. Асыны (Түркістанды), Сығанақты біресе қазақ хандары, біресе [[Мұхаммед Шайбани|Мұхамед Шайбани]] басып алып отырды. Осындай шайқастардың бірінде көрнекті қолбасшы Керейдің ұлы Мұрындық болды. Ол 1480 жылдан бастап хан болды. Соның нәтижесінде 15 ғ. 70-ж-да қазақ хандығының шекарасы кеңейе берді. Оңтүстік қазақстан қалалары үшін Шайбани әулетімен арадағы соғыстар Жәнібек ханнан кейін қазақ хандығын билеген Бұрындық хан (1480-1511 жж.) тұсында да толастамады. Батыс Жетісудағы иеліктеріне оңтүстіктегі өздеріне қараған қалаларға ([[Созақ]], [[Сығанақ]], [[Сауран]]) сүйене отырып, алғашқы қазақ хандары Дешті Қыпшақтағы өкімет билігіне талаптанушы барлық хандарды жеңіп, өз иеліктерін үлкейтті. [[Дешті Қыпшақ]]та қазақ хандары билігінің орнығуы, [[Мұхаммед Шайбани]]ды Дешті Қыпшақтағы тайпалардың кейбір бөлігін соңына ертіп Мәуереннахрға кетуге мәжбүр етті. Мұнда ол Темір әулеті арасындағы өзара тартысты пайдалана отырып, өкімет билігін басып алды.

Сонымен қазақ хандығының құрылуына ұйтқы болған себептер — саяси және этникалық процестер болды. Оның басты этапы — Керей мен Жәнібектің қол астындағылармен бірге көшпелі өзбектердің басшысы Әбілхайырдан кетіп, Моғолстанның батысына қоныс аударуы. Мұндағы маңызды оқиға — Керей мен Жәнібекті жақтаушылардың өзбек-қазақтар, кейін тек қазақтар деп аталуы. Әбілхайырдың өлімінен кейін Керей мен Жәнібектің Өзбек ұлысына келіп, үкімет билігін басып алуы. Жаңа мемлекеттік бірлестік Қазақстан атана бастады.

=== Қасым хан кезеңі===
[[File:Казахское ханство1520.png|thumb| alt=A.| ''[[Қасым ханның тұсындағы Қазақ хандығы]]''.]]
16-17 ғғ. қазақ хандығы нығайып, оның шекарасы едәуір ұлғая түсті. Өз тұсында «жерді біріктіру» процесін жедел жүзеге асырып, көзге түскен хандардың бірі Жәнібектің ұлы Қасым. [[Қасым хан]]ның (1511-1523 жж.) тұсында [[қазақ]] хандығының саяси және экономикалық жағдайы нығая түсті. Ол билік құрған жылдары қазақ халқының қазіргі мекен тұрағы қалыптасты.Бірсыпыра қалалар қосылды, солтүстікте Қасым ханның қол астындағы қазақтардың жайлауы Ұлытаудан асты. Оңтүстік-шығыста оған Жетісудың көп бөлігі ([[Шу]], [[Талас]], [[Қаратал]], [[Іле]] өлкелері) қарады. Қасым ханның тұсында [[Орта Азия]],[[Еділ]] бойы, Сібірмен сауда және елшілік байланыс жасалды. Орыс мемлекетімен байланыс болды. Ұлы князь 3 [[Василий]] (1505-1533) билік құрған кездегі Мәскеу мемлекеті еді. Батыс Еуропа да қазақ хандығын осы кезде танып білді.

«Қасым ханның қасқа жолы» деген әдет-ғұрып ережелері негізінде қазақ заңдары жасалды.

Дегенмен Қасым хан тұсында Қазақ хандығы бір орталыққа бағынған мемлекет болмады. Ол Қасым өлгеннен кейін бірден байқалды. Өзара қырқыс, таққа талас басталды. Моғол және өзбек хандарының қазақ билеушілеріне қарсы одағы қалыптасты.

Өзара тартыс кезінде Қасым ханның ұлы және мұрагері Мамаш қаза тапты. Қасым ханның немере інісі Таһир (1523-1532) хан болды. Оның айырықша елшілік әне әскери қабілеті болмады. Маңғыт және ойрат хандарымен әскери қақтығыстар басталды. Бұл соғыстар қазақтар үшін сәтті болмады. Қазақ хандығы оңтүстіктегі және солтүстік-батыстағы жерінің бір бөлігінен айрылып, оның ықпалы тек Жетісуда сақталып қалды. ТаҺир ханның інісі Бұйдаштың (1533-1534) тұсында да феодалдық қырқысулар мен соғыстар тоқтаған жоқ.

===Хақназар хан кезеңі ===
16 ғ. 2 ж. әлсіреген хандықты біріктіруде [[Қасым]] ханның баласы [[Хақназар]] ([[1538]]-[[1580]] жж.) өз үлесін қосты. Ноғай Ордасындағы алауыздықты сәтті пайдаланған ол, Жайық өзенінің сол жағындағы жерді қосып алды. Оның тұсында [[Жетісу]] мен Тянь-Шаньды басып алуды көздеген [[Моғол]] ханы [[Рашид хан|Абд-Рашид]]ке қарсы ұтымды күрес жүргізілді. [[Хақназар]] өзара тартыста өзбек ханы Абдулланы қолдау арқылы Сыр бойындағы қалаларды (Сауран, Түркістан) өзіне бағындырды. Оның Абдулламен байланысынан қорыққан [[Ташкент]]тің ұлыстық әміршісі Баба сұлтан жансыздары арқылы Хақназарды у беріп өлтірді.

Қасым ханның баласы [[Хақназар хан]] ([[1538]]-[[1580]]) тұсында Қазақ хандығы қайта бірігіп, дами түсті. Ол хандық билікті нығайтуға және күшейтуге қажырлы қайрат жұмсады. Өзінен бұрын бытыраңқы жағдайға түскен Қазақ хандығын қайта біріктірді. Хақназар қазақ-қырғыз одағын одан әрі нығайтты, сол заманның тарихи деректерінде оны «қазақтар мен қырғыздардың патшасы» деп атады. Ол осы қазақ-қырғыз одағына сүйене отырып, [[Моғолстан]] хандарының Жетісу мен Ыстықкөл алабын жаулап алу  әрекетіне тойтарыс берді. 
Хақназар хандық құрған кезде Қазақ хандығының сыртқы жағдайында аса ірі тарихи оқиғалар болып жатты. Мемлекеттің солтүстігінде Ресей өз иеліктерін қазақ даласына едәуір жылжытты. Қазан мен Астраханьды басып алғаннан кейін Еділ өзенінің барлық аңғары Ресейдің қол астына кірді. Башқұрт және Сібір хандықтары Ресей құрамына енгеннен кейін, ноғайлар Қазақ хандығының солтүстік-шығысына ығыса бастады. Олар Еділден Ертіске дейінгі аралықта көшіп-қонып жүрді. Башқұрттар мен Сібір татарлары да қазақ жерлеріне енуін тоқтатпады. [[Сырдария]]ның төменгі ағысына қарақалпақтар келе бастады.

Еділ мен Жайық арасындағы өңірді мекендеген [[Ноғай ордасы]] ыдырай бастады. Ноғай одағы ыдырап, ауыр дағдарысқа тап болды. Оған қарасты көшпелі тайпалардың бір бөлегі Қазақ хандығына келіп қосылды. Хақназар Ноғай Ордасының көп ұлысын (бұлардың көбі қазақтың Кіші жүзі – алшын одағына енген тайпалар) өзіне қаратып алды. Тарихи деректерде Хақназарды «қазақтар мен ноғайлардың ханы» деп атаған. Сөйтіп, ХҮІ ғасырдың 60-жылдары Ноғай Ордасы ыдырап, бұрын оған қараған қазақ тайпалары және олардың этникалық территориясы Қазақ хандығына бірікті. Бұрын Ноғай Ордасының астанасы болып келген [[Сарайшық қаласы]] да Қазақ хандығына өтті. Бұл жағдай Қазақ хандығының солтүстік-батыс және солтүстік жағындағы жағдайда өзгеріс тудырды. Орыс мемлекеті мен Қазақ хандығы арасындағы кең өңірді алып жатқан Ноғай Ордасының ыдырауы, оның бір бөлігінің Қазақ хандығына қосылып, енді бір бөлегінің орыс патшасына бағынуы, шығысқа қарай кеңейіп келе жатқан орыс мемлекетінің шекарасын Қазақ хандығына жақындата түсті.

[[1563]] жылы [[Сібір хандығы]]ның билігіне келген Көшім хан Қазақ хандығына дұшпандық саясат ұстанды. Оның үстіне моғол билеушілері мен қазақ хандары арасында да қақтығыстар болып тұрды. Осындай күрделі жағдайларда [[Хақназар хан]] Қазақ хандығының сыртқы саясатын өзгертті. Өзінен бұрынғы қазақ хандары үнемі жауласып келген Мауераннахрдағы шайбани әулетімен одақтастық байланыс орнатуға ұмтылды. Сөйтіп, шайбанилық Бұхара ханы Абдолла ІІ-мен одақтық келісім-шарт жасасты. Соғыс қимылдары тоқтап, бейбітшілік орнады, қазақтардың [[Орта Азия]] халқымен сауда-саттық қарым-қатынасы, экономикалық байланысы жиіледі. Мұның өзі Қазақ хандығының ішкі жағдайын жақсартуға, шаруашылық өмірдің оңалуына тиімді болды. Қазақ хандығы нығайа түсті. 
Бірақ Хақназар ханды [[1580]] жылы Абдолла ханның қарсыласы [[Ташкент]] билеушісі Баба сұлтан астыртын өзінің адамын жіберіп өлтіртті. Қадырғали Жалайырдың айтуынша «Оның да атағы мен абыройы туралы көп айтылады. Алайда [[Хақназар хан]] өз араларында болған қақтығыстарда қаза болған».

===Тәуекел хан кезеңі===
Хақназардың мұрагері Жәдіктің баласы және Жәнібек ханның немересі қартайған Шығай ([[1580]]-[[1582]]) болды. Ол өзінің баласы Тәуекелмен ([[1586]]-[[1598]] хан болған) бірге Баба сұлтанға қарсы күресінде Бұқар ханы Абдоллаға келді. Абдолла Шығайға ходжент қаласын сыйға тартып онымен қосылып Баба сұлтанға қарсы Ұлытау жорығына шығады. Осы жорықта Шығай қайтыс болады. Қазақ хандығының иелігі енді Тәуекелге көшеді.

[[1582]] жылы Шығай хан қайтыс болғаннан кейін таққа Тәуекел ([[1582]]-[[1598]] жж.) отырды.  Тәуекел хан [[Бұхара]] ханы Абдолламен жасасқан шартты бұзып, қазақ және өзбек билеушілері арасындағы жаугершілік қайта қоздады. Абдолла ханмен одақтан Тәуекел ханның бас тартуының себебі, біріншіден, Абдолла әуелдегі Түркістаннан төрт қала беруі туралы уәдесінен бас тартады, екіншіден, біздің ойымызша, басты себеп – Абдолла Тәуекел ханның беделінен, батырлығы мен батылдығынан қорқа бастайды, яғни Тәуекел ханнан өзінің бақталасы ретінде қауіп төнгенін сезді. Өйткені кезінде бүкіл Мәуереннахрды Тәуекелдің көмегімен Шайбани  мемлекетінің қол астына біріктірген болатын. [[Тәуекел хан]] да Жошы ұрпағы болғандықтан, бүкіл Орта Азияны билеуіне толық құқығы болды.

Тәуекел сыртқы саясатында хандықтың оңтүстігіндегі қалаларда билікті нығайтуға күш салады. Ендігі жерде ол Сыр  бойындағы қалалар үшін Абдолламен  күресті бастайды.

[[1586]] жылы  Ташкентті алуға әрекет жасайды. Абдолланың негізгі күштері Мәуереннахрдың солтүстігінде шоғырланды. Бұны білген Тәуекел хан Мәуереннахрдың оңтүстік аймақтарына шабуыл жасайды. Оның шабуылы Түркістан, Ташкент, Самарқанд қалаларына қауіп төндіреді. Бірақ Тәуекел ханның Ташкентті алуға жасалған алғашқы жорығы сәтсіз аяқталады.

Тәуекел хан қазақ хандығының сыртқы саясатын нығайту барысында   орыс мемлекетімен дипломатиялық қарым-қатынастарды жандандырды. Қазақ ханы сыртқы саясатта өзін қолдайтын одақтастар іздеді.

1594 жылы Тәуекел хан Ресейге достық келісім жасасу үшін [[Құлмұхаммед елшілігі|Құлмұхаммед]] басқарған Қазақ хандығының тұңғыш ресми елшілігін жібереді. Тәуекел ханның бұндағы мақсаты Ресей мемлекетінің көмегімен Абдоллаға қарсы күресті жандандыру, Сібір ханы Көшімге қарсы одақ құру және 1588 жылы орыс әскерлері ұстап әкеткен өзінің немере інісі, Ондан сұлтанның баласы Оразмұхаммедті тұтқыннан босату болды. Оның жанында қазақтың әйгілі тарихшысы Қадырғали Жалайыр бар еді.

1595 жылы елшіге орыс патшасының жауап грамотасы тапсырылды. Онда орыс патшасы Тәуекел ханға Қазақ хандығын «өзінің патшалық қол астына алатынын» және «оқ ататын қару» жіберетінін уәде етті. Сонымен бірге мынадай талап қойды: «біздің патшалық қоластымызда болғандықтан және біздің патшалық әміріміз бойынша Бұқара патшасымен және бізге опасыздық жасаған Сібір патшасы Көшіммен соғысып, біздің ұлы мәртебелі патшамызға жол салатын боласыздар». Орыс мемлекеті  Қазақ хандығымен әскери одақ құрудан бас тартқанымен, Тәуекел хан орыс мемлекетімен дипломатиялық қарым-қатынасты үзген жоқ. 1595 жылы Мәскеуден орыс елшісі [[Вельямин Степанов]] Қазақ хандығына келді. Нәтижесінде екі мемлекет арасында сауда байланыстары жанданды.
Бұл кезде ойраттардың бір бөлігі Тәуекел ханға тәуелді болды. Сондықтан ол өзінің Мәскеуге жолдаған грамотасында өзін «қазақтар мен қалмақтардың патшасы» деп атады.

1597 жылы Бұхар хандығында ішкі тартыс, ырың-жырың басталды, онда ықпалды адамдардың қолдауымен Абдолланың ұлы Абдылмомын әкесіне қарсы шықты. Осы қырқысты пайдаланып, Тәуекел Ташкент қаласының түбінде Абдолла ханның әскерін талқандады. 1598 жылы наурызда Абдолла хан қайтыс болып, Абдылмомын хан болды. Осы орайды пайдаланған Тәуекел хан жүз мың әскермен Мәуераннахрға басып кіріп, Ахси, Әндіжан, Ташкент, Самарқан қалаларын басып алды. Бірақ Бұхараны қоршау кезінде Тәуекел хан ауыр жараланып, Ташкентке қайтып келіп қаза болды. Сөйтіп, ол өз мемлекетінің солтүстік-батыс шекарасындағы бейбіт жағдайды және Орта Азиядағы шайбанилықтардың алауыздығын, бұл әулеттің Аштарханилықтар- дың жаңа әулетімен ауыстырылғанын пайдаланып, сырдариялық қалалар үшін ұзаққа созылған күресті табысты тәмамдады. Абдолла ұрпақтарының өзара билікке таласы нәтижесінде Шайбани әулеті өмір сүруін тоқтатады.

Тәуекел Орта Азияға жорығында тек қарулы күшке емес, Орта Азия халықтарының белгілі бір әлеуметтік топтарына сүйенді. Атап айтқанда, Тәуекел ханды дін иелері қолдады. Сонымен бірге Ескендір Мұңшы Тәуекел әскерінің құрамында «Түркістан тайпаларының және қырдағы өзбектердің» жауынгерлері болғанын айтады. Жалпы, Шайбани ұрпақтарының өзара  қақтығыстарынан шаршаған Орта Азия халықтарының басым бөлігі Тәуекел ханды қолдады десек қателеспейміз. Өйткені Шайбани тармағынан тараған Жошы ұрпақтарының өзі Мәуераннахрда Шайбани әулетін қазақ хандарының әулетімен алмастыруға ниет білдірген. Өкінішке орай, Мәуераннахр қазақ хандарының қолына толығымен көшпеді. Сөйтсе де,  Ташкент және оның аймағы 200 жыл бойы Қазақ хандығының құрамында болды. Түркістан қаласы Қазақ хандығының орталығына айналды.

=== Есім ханның тұсында Қазақ хандығы ===
[[Есім хан]] (1598-1628 (1645) ж.ж. билік құрған)  Шығайұлы [[Есім хан]] ([[1628]]-[[1645]]) – Қазақ хандығының ханы, [[Шығай хан]]ның баласы, атақты [[Тәуекел хан]]ның туған інісі. [[Есім хан]] туралы халық жадында сақталған аңыз -әңгімелер, дастан-жырлар көп. Оны халқы «Еңсегей бойлы ер Есім» деп ардақтайды.

Есім хан билік басына ағасы [[Тәуекел]] өлгеннен кейін келді. Бұл кезде Қазақ хандығының шығысындағы жағдай Тәуекел тұсындағыдан әлдеқайда күрделене түскен еді. Мұнда ойрат тайпаларының бірігіу процесі жүріп жатты. Сондықтан ол көршілерінде болып жатқан жағдайды жіті қадағалап, олардың тайпалары арасындағы алауыздықты өз пайдасына шешуге ұмтылып бақты.

Ойраттардың бір жағынан [[Ембі]], [[Жайық]], Еділ бойындағы ноғайлармен шарпысуы, екінші жағынан орыс қамалдарының гарнизондарымен қақтығысуы [[Есім хан]] саясатының ықпалды болуына елеулі жағдай жасады. Ақырында үш жақты соғыстың өздеріне қырғын таптыратынын сезген ойрат әміршілері [[Есім хан]]ның үстемдігін мойындап, тату көршілікте тұру мақсатында ұсыныс жасап, елшілерін жіберуге мәжбүр болады.

Хандығының шығысындағы жағдайды осылайша өз пайдасына шешкен [[Есім хан]] оңтүстігін де ойдан шығармайды.

Хандығының шекарасын кеңейте түсу саясатын мұнда да батыл жүргізіп бағады. Оған жағдай да көмектесе түседі. Себебі, бұл кезде қайтыс болған Бәки Мұхаммед ханның орнына оның інісі Уәли Мұхаммед пен [[Герат]]-[[Хорасан]]ның билеушісі Дінмұхаммед баласы Иманқұлы таласып жатқан еді. Осы қақтығысты өз пайдасына асыруда [[Есім хан]] үлкен ептілік танытады. Ол әуелі Уәли Мұхаммедке көмектесемін деп уәде беріп, кейін Иманқұлы жағына аунап түседі. Соның нәтижесінде онымен бірігіп, Уәли Мұхаммедті өлтірісіп, Иманқұлымен одақ жасасады да, сол жылы Иманқұлыға қарсы шығып, [[Самарқант]]қа әскер жөнелтеді.

Бұл кезде Иманқұлының Есіммен соғысарлық шамасы жоқ еді. Сондықтан онымен шартқа отырып, [[Ташкент]] пен оның төңірегінің түгелдей қазақтардың иелігі екенін ресми түрде мойындайды.

Бұдан кейін [[Есім хан]] [[Моғолстан]] ханы Әбдірахымның қызы Падшахқа үйленіп, ағасы Күшік сұлтанның қызын Әбдірахымға беріп, қарсы құда болу арқылы оны өзінің жақтасы етіп, соның көмегімен өзіне опасыздық жасаған Тұрсын ханды талқандап, дара билікке қол жеткізеді.

[[Есім хан]]ның билігі тұсында ([[1598 жыл|1598]]-[[1645 жыл|1645]]) халық жадында «[[Есім]] салған ескі жол» деген атпен қалған әдет-ғұрып нормаларын қалыптастырған конституциялық құжат болғаны белгілі. Мұны «Есімнің заңы» деп ұққан жөн. Бірақ оның көктен алынбағанын, өз заманының орайы мен талабына қарай [[Есім хан]] мен оның кеңесшілері өңдеп, толықтырған баяғы «Қасым салған қасқа жолдың» бір нұсқасы екенін де естен шығармаған абзал. Түптеп келгенде, «Есім салған ескі жол» деген сөздің мәні де [[Есім хан]]ның тұсында жасалған даналық заңдарға байланысты айтылған. Қоныс-тұраққа, мал-мүлікке, адамдар арасындағы қарым-қатынасқа қатысты туындайтын дау-шардың шешімдері осы кезде сараланды.

Мұның өзі кейін Тәукенің әйгілі «Жеті жарғысына» негіз болып, қазақ халқының мәдени-рухани және салт-дәстүр қалыптарының төлтумалығын шыңдай түсуге ықпал етті. Жалпы көшпелілер мемлекетінің хандары сияқты, [[Есім хан]] да тақ үсті мен ат үстінде бірдей танылған біртуар тұлға. Оны халқының «Еңсегей бойлы Ер Есім» атанған атақты ханның қайтыс болған жылы – [[1645]] жыл деген шындыққа келетін сияқты.

[[Есім хан]] дүние салған соң қазақ хандығының тағына [[Салқам Жәңгір хан|Жәңгір хан]] ([[1643 жыл|1643]]—[[1652 жыл|1652]]) отырды. Халық оны ел үшін жасаған ерлігіне орай «Салқам Жәңгір» деп атанған. Хан ордасын Түркістан қаласында ұстау [[Салқам Жәңгір хан|Жәңгір хан]] тұсында басталды.

[[Есім хан]] қазақ тарихында «Еңсегей бойлы ер Есім» деген атпен әйгілі болды, оған бұл атақ [[1598 жыл]]ы ағасы Тәуекел ханмен бірге Мауреннахрға жасаған жорықта ерекше көзге түскені үшін берілген екен. Есім хан — Шығай ханның баласы, ол бұрын қазақ хандығының [[Түркістан (қала)|Түркістан]] қаласындағы хан ордасында тұрған. Хан тағына отырған соң Бұхарамен бітім-шартын жасасып, Орта Азия қалаларымен бейбіт, экономикалық байланыс орнатуға ұмтылды. Қазақ хандығын бір орталыққа бағынған мемлекет етіп құруды көздеді. «[[Есім хан]]ның ескі жолы» деп аталған заңды құрастырды. [[Есім хан]]ның қазақтарды бір орталыққа бағындыру саясатына қарсы болған сұлтандар қазақ хандығын бөлшектеуге тырысты.

[[Ташкент]] қаласы қазақ хандығына қараған соң оны [[Әз-Жәнібек хан|Жәнібек хан]]ның немересі, Жалым сұлтанның баласы Тұрсын Мұхаммед сұлтан басқарған еді.Ол көп ұзамай тәуелсіз [[хан]] болуға әрекет жасады. Тіпті өз атынан ақша соқтырып, «бажы және хараж» алым-салықтарын жинады. Сонымен, қазақ хандығын екіге бөліп, Түркістан қаласын орталық еткен [[Есім хан]], [[Ташкент]] қаласын орталық еткен Тұрсын хан билеген еді. Бұлардың арасында соғыс қақтығыстар болды. Бұл екі жақ ұйғыр, қырғыз, қарақалпақ билеушілерінен өздеріне одақтас-жақтастар іздеуге кірісті. Есім хан тобы Яркент хандығына қарсы болып Тұрпанды билеген Әбдірахим ханмен одақтасты. Ал Тұрсын [[Мұхаммед хан]] жағы [[Яркент]] билеушісі Шажай Ахметтің жақтасы болды. Бұлармен одақтасып отырған Әбдірахим мен [[Ахметтер]] де бір-бірімен жауласып отырған билеушілер болатын. [[Есім хан]] өзіне мықты сүйеніш ету үшін [[Яркент]] ханы Әбдірахиммен құдандалық байланыс орнатты.

Есім хан Әбдірахимнің қызы Патша ханымға үйленді де, ағасы Күшік сұлтанның қызын Әбдірахимге берді. [[Есім хан]] мен Тұрсын хан арасында күрес шиеленісе берді, 1627-жылы [[Есім хан]] Тұрсын ханды өлтіріп, қазақ хандығын өз қол астына біріктірді. [[Есім хан]]ның феодалдық бытыраңқылықты жеңіп, қазақ хандығын біріктіру жолындағы күрестері қазақтың «Еңсегей бойлы ер Есім» атты тарихи жырына өзек болған. [[Есім хан]] [[Ташкент]] қаласына білдіртпей түнде кіріп, хан сарайының күзетшілерін байлап тастап, Тұрсын ханды қаперсіз ұйықтап жатқанда қапылыста өлтіреді, сонда Есім ханның қасындағы Төлеген (Марқасқа) жырау оны мынадай жырмен оятады:

:«Ей, Қатаған, хан Тұрсын!
:Кім арамды ант ұрсын.
:Жазықсыз елді жылатып,
:Жер тәңірісің, жатырсың,
:Хан емессің, қасқырсың,
:Қара албасты басқырсың!
:Алтын тақта жатсаң да
:Қазаң жетті, қапылсың!
:Еңсегей бойлы ер Есім,
:Есігіңе келіп тұр,
:Шашқалы тұр қаныңды,
:Алғалы тұр жаныңды,
:Кешікпей содан қатарсың!»

Есім хан шошып оянған Тұрсын ханның басын алады.

«Бахыр әл асырардың» авторы Махмұд ибн Уәлидің айтуына қарағанда, Есім хан 1628-жылы қайтыс болған. Ал «Қазақ совет энциклопедиясының» мәліметіне қарағанда 1645-жылы қайтыс болған делінеді.

=== Тәуке хан кезеңі ===
1680 ж. Жәңгірдің баласы Тәуке (1680-1718) хан болды. Оның тұсында «Жеті жарғы» деген заңдар жинапы құрастырылды. Жеті жарғы көшпелілердің ел билеу заңы болып табылады. Оның негізгі баптарының мазмұны:
қанға қан алу, яғни біреудің кісісі өлтірілсе, оған ердің құнын төлеу (ер адамға 1000 қой, әйелге 500);
ұрлық, қарақшылық, зорлық-зомбылыққа өлім жазасы кесіледі, жазаны ердің құнын төлеу арқылы жеңілдетуге болады;
денеге зақым келтірсе, оған сәйкес құн төленеді (бас бармақ 100 қой, шынашақ 20 қой);
егер әйел ерін өлтірсе өлім жазасына кесіледі (егер ағайындары кешірім жасаса, құн төлеумен ғана құтылады, мұндай қылмысты екіқабат әйел жасаса жазадан босатылады);
төре мен қожаның құны қарашадан 7 есе артық төленеді; егер ері әйелін өлтірсе, әйел құнын төлейді.
=== Абылай ханның тұсында Қазақ хандығы ===
[[File:Abylai khan.jpg|thumb| left| alt=A.| ''[[Абылай хан]]''.]]
1742 жылы 20 тамызда Ор қаласында Ресей, жоңғар және қарақалпақ, қазақтардың Кіші, Орта және Ұлы жүздің өкілдері қатысқан келіссөз жүргізілді. Онда Ресей өкілі қазақ пен жоңғар арасындағы қақтығысқа байланысты уәж айтпақшы болды. Бірақ жоңғарлар оны тыңдаған жоқ. Олар орыс қамал-бекіністеріне, қазақ қоныстарына жақын жерде 20 мың әскер ұстап, қазақты мазалауын қоймады. Ендігі жерде қазақтар өз күшіне ғана сенуіне тура келді. Осы идеяны орнықтыруға Абылай хан зор күш жұмсады.

1711 жылы дүниеге келген Абылай Уәлиұлының бастапқы есімі Әбілмансұр болды. Ол жастай жетім қалды. 1731 жылы жоңғарлармен шайқаста көзге түсті.

Жоңғарияның ханы Қалдан Серен 1745 жылы өліп, оның мұрагерлері таққа таласты. Осы кезде оған Цинь империясы тиісе бастайды. Абылай осы сәтті пайдаланды. Ол сыр бойындағы қалаларды азат етуге кірісті. Ол бұл жорықта қазақ әскерлерін үш топқа бөлді. Оның бірінші тобын Қанжығалы Бөгенбай мен Үмбетей жырау басқарды. Бөгенбай басқарған 10 мың әскер Түркістанның солтүстік жағына, Созақ бекінісіне барып тиісуге тиіс еді.

Екінші қолды Жәнібек батыр басқарды. Оған Тәтіқара жырау қосылды. Олар Сырдың төменгі ағасына қарай кетті.
Үшінші негізгі қолды Абылайдың өзі басқарды. Жорыққа қатысушылар Шиелі, Жаңақорған бойымен Түркістанның күнбатыс жағына қарай жылжыды. Бұл топта Қабанбай, Баян, Сырымбет, Малайсары, Жанұзақ болды.

Жоңғар әскерін басқарған Қалдан Сереннің ортаншы ұлы Цевен Доржи де өз әскерін үшке бөлді. Ол өзінің басты күшін Абылайға қарай бағыттады. Оның қару-мылтығы, түйе үстіне орнатқан 15 зеңбірегі бар еді. Қазақ жасақтары сойыл, шоқпар, садақпен қаруланды.

Цевен Доржи өзінің ауыр қолымен Абылай әскерлерінен бұрын келіп, Жаңақорғанға бекініп алды. Абылай Жаңақорған бекінісін алуды Қабанбайға тапсырды. Сырымбетті оң жақ қанатқа, Баянды әскердің сол жақ қанатына қойды. Олардың сыртынан үш мың қолы бар Малайсары, Оразымбет батырлардың әскерін топтастырды.

Бұл соғыс екі айға созылды. Қазақ әскерлері Жаңақорғанды, Шымкентті жаудан тазартты. Түркістанға дейін жетті. Бөгенбай басқарған әскерлер Созақ пен Сайрамды босатты. Батыр Баян Талас өзеніне дейін барды. Жәнібек батырдың әскерлері қарақалпақ жерін босатып, қалмақтарды Сырдың жоғарғы сапасына шегіндірді. Амалы таусылған Цевен Доржи Абылайдан бітім сұрауға мәжбүр болды.

Келісім бойынша Созақ, Сайрам, Манкент, Шымкент қалалары Әбілмәмбеттің қарамағына өтті. Түркістан туралы мәселе кейінірек шешілетін болды. Абылай бұл жолғы жеңістерін жоңғар хандығының күйреуінің бастамасы деп есептеді. 1745 жылғы соғыс осымен бітті.&lt;ref&gt;Қазақ Энциклопедиясы&lt;/ref&gt;

Қазақ жерін қалмақтардан толық тазарту мақсатымен Абылай бастаған қазақ жасақтары 1750 жылы жауды Жоңғар қақпасы маңында оңдырмай талқандады.

1755 жылы жоңғарлар бірнеше ұсақ иеліктерге бөлініп кетті. Осыдан кейін 1758 жылы Жоңғар мемлекеті біржолата құлады.
1758 ж. Цинь қытайлары Шығыс Түркістандағы қазіргі Синь-Цзянь жерін басып алды. Цинь империясының батыс шекарасы қазақ жерімен шектесті. Қытайлар дүркін-дүркін шабуыл жасап қазақтарға тыным бермеді. Абылай келісімге келу туралы Бейжінге адамдар жіберді. Сөйтіп, Қытаймен сауда, экономикалық қатынас орнату жолдарын іздестірді. Ол Ресеймен де қарым-қатынас орнатты.&lt;ref&gt;Батыс Қазақстан облысы. Энциклопедия. — Алматы: «Арыс» баспасы, 2002 жыл. ISBN 9965-607-02-8&lt;/ref&gt;

1771 жылы Әбілмәмбет хан өлгеннен кейін, Түркістанда Абылайды Орта жүздің ханы етіп сайлады.
Бір жылдан кейін 1772 жылы вице-канцлер М.Л. Воронцовтың жарлығымен Абылайға арналып Есіл өзеніне таяу жерде Жаңғызтөбеге ағаш үй салынды. Абылай 1780 жылы мамыр айында Ташкентте 69 жасында қайтыс болды. Орнына Уәли сайланды.&lt;ref&gt;Отырар. Энциклопедия. – Алматы.  «Арыс» баспасы, 2005 ISBN 9965-17-272-2&lt;/ref&gt;

==Қазақ халқының басқа тайпалармен күресі==
=== Қазақ халқының ойраттарға қарсы күресі ===
[[File:Казахское ханство1535.png|thumb| alt=A.| ''[[Қазақ хандығындағы 1-азаматтық соғыс]]''.]]
16 ғасырдың соңында ойраттар(қалмақтар) төрт тайпалық бірлестіктен тұрды. Олар Тарбағатайдан Шығысқа қарайғы өңірді алып жатқан торғауыттар, Ертістің жоғары ағысында қоныстанған дербеттер, қазіргі Дихуа қаласының маңындағы хошауыттар, Іле өзенінің жоғары жағындағы шоростар еді.

Қазақтар мен ойраттар арасындағы жайылым жер үшін күрес 15 ғасырда-ақ басталды. 16 ғ. соңында ойраттардың шағын бөлігі қазақ ханы Тәуекелге бағынды. 1635 ж. Хонтайшы Батурдың бастауымен Жоңғар хандығы құрылды. Қазақ-жоңғар қатынастары Батур хонтайшы (1634-1654) билік құрған кезде шиеленісе түсті. Онан кейінгі жоңғар хандары (Сенге, халдан) Оңтүстік қазақстанды, маңызды сауда жолдары өтетін қалаларды өздеріне қаратуға тырысты.
=== Қазақ халқының жоңғарларға қарсы күресі ===
1718 жылы Тәуке хан қайтыс болып, орнына Болат хан болды. Оның кезінде қалмақтардың қазақ жеріне жорығы күшейді. Бұл жорықтардың табысты болуына шведтің артиилерия сержанты Иоганн Густав Ренаттың әсері күшті болды. 1709 жылы Полтава түбінде орыстардың қолына түскен Ренат Тобыл қаласына айдалды, осында Ертістің бойында Бухгольцтің экспедициясы құрамында Кереку қаласының маңында 1715 жылы қалмақтарға тұтқынға түседі. 1733 жылға дейін қалмақтардың қолында болды. Ол қалмақтарға зеңбірек құюды, баспахана жасап, әріп құюды үйретеді.

Жан-жақты әскери дайындығы бар жоңғарлар 1710-1711 жж. қазақ жеріне басып кіріп соғыс жүргізді. Олар 1717 жылы жазда Аякөз өзені жағасында қазақтардың 30 мың жасағын талқандады. Келесі жылы жоңғарлар қазақтарды Бөген, Шаян, Арыс өзендері бойында тағы да қырады.
=== Ақтабан шұбырынды, Алқакөл сұлама ===
1723 жылы ерте көктемде жоңғарлар қазақ жеріне тағы да соғысуға келді. Шуна Дабо деген қалмақ басқарған бұл шайқас екі бағытта жүруі тиіс еді. Бірінші бағыт Қаратауды басып өтіп, Шу мен талас өзендеріне шығу болса, екінші бағыт қазақтарға соққы беріп, Шыршық өзеніне жету болатын. Бұл жоспарды іске асыру үшін әскерлер жеті топқа бөлініп, оның бірі Жетісу Алатауының етегіндегі Балқаш көліне құятын төрт өзеннің бойына топтастырылды. Қалмақтың ірі қолбасшысы Амурсана басқарған 70 мың адамнан тұратын екінші бір тобы Іле өзені бойына, Кеген өзенінің солтүстік жағасына, Нарын өзенінің күншығыс жағынадғы Кетпен тауы баурайына орналасты.

Бейғам отырған қазақтар аямай қырылды. Жоңғарлар Жетісуды, Ұлы жүзді қырып-жойып, Ұлы жүз, Кіші жүз жеріне де жетті. Халық басы ауған жаққа шұбырды. Ұлы Жүз бен Орта Жүздің қазақтары Самарқан пен ходжентке қарай шұбырды. Кіші жүз қазағы хиуа мен Бұхараға ағылды. Босқындардың біразы Сырдың сол жағындағы Алакөл маңына топтасты. Халық бұл кезеңді «Ақтабан шұбырынды, Алқакөл сұлама» деп атады. «Елім-ай» деген ән туды.

Халық ең соңында бірігудің қажеттігін түсінді. 1728 жылы Әбілхайыр бастапан Кіші жүз жасақтары, Тайлақ батыр, Саурық батыр бастапан әскерлер Ырғыз уезінің оңтүстік шығыс бетіндегі Бұланты өзенінің жағасында «Қара сиыр» деген жерде қалмақтарға қарсы соққы берді.

1730 жылы көктемде Балқаш көлі маңында тағы соғыс басталды. Бөгенбай, Қабанбай, Наурызбай, сияқты батырлар бастапан қазақ жасақтары жоңғарларға аяусыз соққы берді. Бұл жер кейін «Аңырақай» деп аталып кетті. Шуно Дабо бастапан қалмақтар Іле өзені бойымен шығысқа қарай қашуға мәжбүр болды. Қазақ жерін азат ету жолындағы соғысты жеңіспен аяқтау үшін Үш жүздің әскерлері Шымкентке таяу Ордабасы деген жерге жиналды. Қолбасшы болып Әбілхайыр мен Бөгенбай сайланды.

Осы тұста Тәуке ханның баласы Үлкен Орда иесі Болат хан қайтыс болды. Таққа талас басталды. Болат ханның інісі, Орта Жүздің ханы Сәмеке (Шахмұхамед) тақтан үміткер болды. Сондай-ақ қалмақты қыруда үлкен ерлік танытқан Кіші жүз ханы Әбілхайырда тақтан дәмеленді. Алайда аға хан болып Болаттың үшінші ұлы Әбілмәмбет сайланды. Әбілхайыр бұған наразы болып, майдан шебінен әскерін алып кетті. Сәмеке де Шу бойымен Бетпақдалаға қарай өз әскерін алып кетті. Жоңғарларға қарсы майдан әлсірей бастады. Ұлы Жүздің ханы Жолбарыс жоңғарлармен мәмлеге баруға мәжбүр болды.

Осы тұста әрбір жүздің ішінде феодалдың бытыраңқылық күшейді. Кіші жүз сұлтандары Батыр мен Нұралы (Әбілхайырдың баласы) өз алдына ел биледі. Сол сияқты Орта жүзде Күшік пен барақ сұлтандардың да өз иеліктері болды. Қазақ хандығының Бұхара, хиуамен қатынасы да нашар болды. Еділ өзені бойында қалмақтар мен башқұрттар Кіші Жүздің жеріне шабуыл жасап, үнемі қауіп туғызды.

== Қазақ хандығының саяси-әлеуметтік жағдайы==
=== Қазақтардың өзара саяси қарым-қатынасы ===
16 ғасырда қазақ хандығы солтүстікте құрылған Сібір хандығымен (орталығы Түмен) шектесті. 1563 жылы Шайбани әулеті мен Тайбұғы руы арасындағы ұзақ жылдар бойы жүргізілген күрестен кейін Сібір хандығы Шайбани әулеті Көшім ханның қолына көшті.

Сібір хандығының халқы түркі тілдес қырық рудан құрылған және угар тайпаларының жиынтығынан тұрды. Хандықтың негізгі халқы түркі тілдес «Сібір татарлары» деген атпен белгілі болды. Сібір хандығы Қазақстанмен саяси және сауда байланысын жасап тұрды.

1552 ж. Ресей Қазан қаласын жаулап алғаннан кейін, ол Сібір хандығымен көрші болып шықты. 1581 ж. Ермактың сібірге жорығы басталды. Көшім хан жеңілгенмен, Ермак жеңісті баянды ете алмады, ол 1584 ж,. қаза тапты. Бірақ Сібір хандығы да көтерілмеді. Сөйтіп ол 1598 жылы Ресей құрамына енді.

17 ғ. 2 ж. Қазақ хандығының жағдайы нашар болды. Өзара қырқысты пайдаланған жоңғарлар Жетісудың бір бөлігін басып алып осы аймақта көшіп жүрген қазақтар мен қырғыздарды бағындырды. Бұқара әскерлері Ташкентті алып, қазақтарды ығыстыра бастапан кезде, қазақ хандарының бірі Жәңгір Бұқар әміршісін жоңғарларға қарсы күресу үшін әскери одақ жасауға көндірді. Жәңгір жоңғарларға қарсы жорықта 1652 ж. қаза тапты. 17 ғ. 90-ж-да жоңғарлардың қазақ жеріне шабуылы бәсеңдеді. Бұл кезде қазақ хандығының нығаюы, қырғыздар мен қазақтар арасындағы одақ және оған қарақалпақтардың қосылуы күшті жүрді.

=== Қазақ хандығының саяси-әлеуметтік шағы ===
Феодалдық қанау көптеген салық түрін енгізді. Малшыдан зекет, егіншіден ұшыр жиналды. Ең жоғары басқарушы хандар болды. Олар тек Шыңғыс тұқымынан шықты. Феодалдық шартты жер иеленушілік, жерге меншіктің тұрақты түрлері, әсіресе Қазақстанның оңтүстік аудандарында, Сыр бойындағы қалалар аймағында қалыптасты. Олардың сойырғал, иқта, милк, вакуф сияқты түрлері болды. Ханнан тархандық құқық алып, сыйлық жерді иеленушілер онда тұратын егіншілерден, қолөнершілерден өз пайдасына салық жинады. Қазақ қоғамын әлеуметтік-таптық топтарға бөлу негізіне әл-ауқаттылық жағдайынан гөрі, әлеуметтік шығу тегі негізге алынды. Жоғары аристократтық топ ақсүйектерге Шыңғыс әулеттері хандар, сұлтандар, оғландар төрелер, қожалар жатты. Ал басқа халық әл-ауқатына қарамастан қара сүйекке жатқызылды.
==Қазақ хандығының аймақтық-әкімшілік бөлінісі==
{{Main|Қазақ хандығының дәстүрлі аймақтық-әкімшілік құрылымы}}
[[Қасым хан]] кезінде Қазақ хандығы велаяттарға бөлінді.
[[Сурет:Казахское ханство1520.png|thumb|Қазақ хандығының [[Қасым хан]] кезіндегі аймақтық-әкімшілік бөлінісі]]
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|-
! &lt;small&gt;Велаят&lt;/small&gt; || Ауданы || Астанасы || Алғашқы ханы
|-
|----- style=&quot;background:#CCCCFF; height:2px&quot;
|colspan=&quot;4&quot; |
|-----
|align=&quot;center&quot;|'''[[Түркістан велаяты|Түркістан]]''' ||align=&quot;center&quot;|[[Оңтүстік Қазақстан]] ||align=&quot;center&quot;|[[Сығанақ]] ||align=&quot;center&quot;|[[Жәдік сұлтан]]
|-
|----- style=&quot;background:#CCCCFF; height:2px&quot;
|colspan=&quot;4&quot; |
|-----
|align=&quot;center&quot;|'''[[Ұлытау велаяты|Ұлытау]]''' ||align=&quot;center&quot;|[[Орталық Қазақстан|Орталық]], [[Солтүстік Қазақстан|Солтүстік]] және [[Шығыс Қазақстан]] ||align=&quot;center&quot;|[[Орда-базар]] ||align=&quot;center&quot;|[[Айтбек сұлтан]]
|-
|----- style=&quot;background:#CCCCFF; height:2px&quot;
|colspan=&quot;4&quot; |
|-----
|align=&quot;center&quot;|'''[[Жетісу велаяты|Жетісу]]''' ||align=&quot;center&quot;|[[Жетісу]] ||align=&quot;center&quot;|— ||align=&quot;center&quot;|—
|-
|----- style=&quot;background:#CCCCFF; height:2px&quot;
|colspan=&quot;4&quot; |
|-----
|align=&quot;center&quot;|'''[[Сарайшық велаяты|Сарайшық]]''' ||align=&quot;center&quot;|[[Батыс Қазақстан]] ||align=&quot;center&quot;|[[Сарайшық]] ||align=&quot;center&quot;|[[Өзек сұлтан]]
|-
|}
[[Тәуке хан]] кезінде Қазақ хандығы жүздерге бөлінді.
[[Сурет:Қазақ хандығы.png|thumb|Қазақ хандығының [[Тәуке хан]] кезіндегі аймақтық-әкімшілік бөлінісі]]
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|-
! &lt;small&gt;Жүз&lt;/small&gt; || Ауданы || Астанасы || Алғашқы ханы
|-
|----- style=&quot;background:#CCCCFF; height:2px&quot;
|colspan=&quot;4&quot; |
|-----
|align=&quot;center&quot;|'''[[Ұлы жүз]]''' ||align=&quot;center&quot;|[[Оңтүстік Қазақстан]] ||align=&quot;center&quot;|[[Ташкент]] ||align=&quot;center&quot;|[[Қарт-Әбілқайыр хан]]
|-
|----- style=&quot;background:#CCCCFF; height:2px&quot;
|colspan=&quot;4&quot; |
|-----
|align=&quot;center&quot;|'''[[Орта жүз]]''' ||align=&quot;center&quot;|[[Орталық Қазақстан|Орталық]], [[Солтүстік Қазақстан|Солтүстік]] және [[Шығыс Қазақстан]] ||align=&quot;center&quot;|[[Түркістан (қала)|Түркістан]] ||align=&quot;center&quot;|[[Қайып хан]]
|-
|----- style=&quot;background:#CCCCFF; height:2px&quot;
|colspan=&quot;4&quot; |
|-----
|align=&quot;center&quot;|'''[[Кіші жүз]]''' ||align=&quot;center&quot;|[[Батыс Қазақстан]] ||align=&quot;center&quot;|[[Қазалы]] ||align=&quot;center&quot;|[[Әбілқайыр хан (Кіші жүз)|Әбілқайыр хан]]
|-
|}

==Қазақ хандығының хандары==
===Хандарды сайлау дәстүрі===
{{Main|Хан көтеру}}
Таққа үміткер сұлтандар мен ақсүйектердің көпшілігінің келісімін алған соң, хандықтағы ең беделді сұлтандар мен билер оны жұқа ақ киізге отырғызған, киіз шетінен ұстап үш рет көтеріп, бірнеше рет “Хан! Хан! Хан!” деп айқайлаған”. Ақ киіз дала шөбіне тиер-тиместе көпшілік оны аспанға қайта-қайта көтеріп түсірген. Содан кейін жиналған жұртшылық хан отырған тақ есебіндегі киізді “хан талапай” жасап осы тарихи оқиғаға қа-тысуының куәсі әрі тәбәрік ретінде бөліп-бөліп алған. Кейін той басталып, ол бірнеше күнге жалғасқан. Хан көтеруге келген көпшілік мұнда бірнеше күн тыныққан, сондай-ақ беделді қайраткерлер мемл. маңызды істерді ақылдасқан. Жаңа ханға ел ішіндегі жайттарды мәлімдеген.
===Хандар тізімі===
{{Main|Қазақ хандары}}
{{Main|Қазақ хандарының шежіресі}}
# [[Керей хан]], [[Болат сұлтан]] ұлы, [[Орыс хан]] шөбересі 1465—1474 жылдары билеген.
# [[Әз-Жәнібек хан]], [[Барақ хан]] ұлы, [[Орыс хан]] шөбересі 1474—1480 жылдары билеген.
# [[Бұрындық хан]], [[Керей хан]] ұлы, 1480—1511 жылдары билеген.
# [[Қасым хан]], [[Әз-Жәнібек хан]] ұлы, 1511—1522 жылдары билеген.
# [[Момыш хан]], [[Қасым хан]] ұлы, 1522—1523 жылдары билеген.
# [[Тайыр хан]], [[Әдік сұлтан]] ұлы, 1523—1533 жылдары билеген.
# [[Бұйдаш хан]], [[Әдік сұлтан]] ұлы, 1533—1538 жылдары [[Жетісу]] өңірін билеген.
# [[Тоғым хан]], [[Жәдік сұлтан]] ұлы, 1533—1537 жылдары билеген.
# [[Ахмет хан]], [[Жаныс сұлтан|Жаныш сұлтан]] ұлы, 1533—1535 жылдары [[Сырдария]] маңын билеген.
# [[Хақ-Назар хан]], [[Қасым хан]] ұлы, 1538—1580 жылдары билеген.
# [[Шығай хан]], [[Жәдік сұлтан]] ұлы, 1580—1582 жылдары билеген.
# [[Тәуекел хан]], [[Шығай хан]] ұлы, 1582—1598 жылдары билеген.
# [[Есім хан]], [[Шығай хан]] ұлы, 1598—1628 жылдары билеген.
# [[Есімұлы Жәнібек хан|Жәнібек хан]], [[Есім хан]] ұлы, 1628—1643 жылдары билеген.
# [[Салқам Жәңгір хан]], [[Есім хан]] ұлы, 1643—1652 жылдары билеген.
# [[Батыр хан]], [[Бөлекей|Бөлекей сұлтан]]  ұлы ([[Әз-Жәнібек хан]] ұлы, [[Өсеке сұлтан]]ның ұрпағы), 1652—1680 жылдары билеген.
# [[Тәуке хан]], [[Салқам Жәңгір хан|Жәңгір хан]] ұлы, 1680—1715 жылдары билеген.
# [[Қайып хан]], [[Хысырау сұлтан]] ұлы ([[Есім хан]] ұрпағы), 1715—1718 жылдары билеген.
# [[Болат хан]], [[Тәуке хан]] ұлы, 1718—1729 жылдары билеген.
# [[Әбілмәмбет хан]], [[Болат хан]] ұлы, 1729—1771 жылдары билеген.
# [[Абылай хан]], [[Көркем Уәли сұлтан]] ұлы, 1771—1781 жылдары билеген.
# [[Кене хан]], [[Қасым сұлтан]] ұлы, ([[Абылай хан]] немересі) 1841—1847 жылдары билеген.
#

== Қазақ хандығының мәдениеті ==
Қазақ поэзиясының аса ірі тұлғалары [[Шалкиіз Тіленшіұлы|Шалкиіз]] (15 ғ.), [[Доспамбет жырау|Доспамбет]] (16 ғ.), [[Жиембет жырау|Жиембет]] (17 ғ.). Қазақтың батырлар жыры тарихи оқиғаларға құрылған. Мысалы: [[Қобыланды]], [[Ер Тарғын]], [[Алпамыс батыр|Алпамыс]], [[Ер Сайын]], [[Қамбар батыр (жыр)|Қамбар батыр]] дастандары. [[Ислам діні]] толық тарады. [[Араб жазуы]] қолданылды.

18 ғасырда қазақтар үз жүзге бөлініп өмір сүріп жатты. Әр жүздің өз ханы болды. Кіші жүзді [[Әбілқайыр хан (Кіші жүз)|Әбілхайыр]], Орта жүзде [[Сәмеке хан|Сәмеке]] (Шахмұхамед), Ұлы Жүзде - [[Жолбарыс]], [[Түркістан қаласы]]н астана еткен Үлкен Орданың ханы [[Тәуке]] еді. Қазақ жерінде орталықтанған мемлекет болмауын көршілері өз пайдасына шешуді ойлады. Оңтүстік-батыстан [[Жайық казак-орыс әскері|Жайық казактарының]] қолдауымен [[Еділ]] бойындағы башқұрттар, қалмақтар Кіші жүзге тынымсыз шабуыл жасады. Солтүстіктен [[Қазақстан аумағындағы казак әскерлері|Сібір казактары]] тыным бермеді. Орта Азиядағы [[Бұқара]] мен [[Xиуа]] хандықтары да қазақ жерінен дәмелі болды. Олардың бәрінен асып түскен [[жоңғарлар]] еді.

== Қазақ хандығының 550 жылдығы ==
{{Main|Қазақ хандығының 550 жылдығы}}
Мерейтойдың  шығыны шамамен 23 млрд теңге ($124,19 млн) болады деп күтілуде. Қазақ хандығының 550 жылдығы [[Қазақстан]]ның бүкіл аймақтарында тойланады. Ал маңызды іс-шаралар қыркүйек айында [[Жамбыл облысы]], [[Тараз]] қаласында өтеді. Себебі осы аумақта хандықтың негізі қаланған деп есептелінеді. Тараздағы іс-шараларды өткізуге 13,47 млрд теңге жұмсалады. Бірақ, кейбір тарихшылар Жәнібек пен Керей хандардың мемлекетінің орталығы [[Алматы]]ға жақын аумақта болған деп, мерейтой жоспарын сынға алды. Қазақ хандығының мерейтойын тойлау шеңберінде 1 млрд теңгеге 10 бөлімді [[Қазақ елі (телесериал)|«Қазақ елі»]] атты сериал мен осы атаулы 375 млн теңгеге анимационды сериал түсіріледі. Қазақ хандығы туралы деректі фильм түсіруге 250 млн теңге бөлінеді. [[Ілияс Есенберлин]]ның «Көшпенділер» трилогиясын баспадан шығаруға 106,6 млн теңге бөлінеді. Таразда шығыны 506,8 млн теңге болатын театрланған қойылым болады. «Мәңгілік ел» тақырыбына ақындар айтысы өтеді. 550 жылдық құрметіне монумент тұрғызылады (501,8 млн теңге). «Тараз — ғасырлар куәсі» атты көрме өтеді. Қазақша күрес пен басқа да ұлттық спорт түрлерінен халықаралық турнир өтеді. Басқа да шығындар: «Ұлы көш» фильмі (150 млн теңге) түсірілуіне, «Тамгалы» Мемлекеттік тарихи-мәдени табиғи қорық-музей құрылысына (100 млн теңге), «Керей-Жәнібек», «Қазақ елі» спекталі қойылуына және «Қазақ хандығы» балетіне (68 млн теңге), [[Қожа Ахмет Ясауи]] кесенесін қалпына келтіру жұмыстарына (20,4 млн теңге) жұмсалады.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

== Сыртқы сілтемелер ==
* [http://www.mfa.kz Қазақстан Республикасының Сыртқы Істер Министрлігі] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110929145154/http://www.mfa.kz/ |date=2011-09-29 }}
&lt;!-- * [http://kazakhstan.awd.kz/theme/t10_2.html Қазақ хандығы] Битий лінк --&gt;
* [http://www.hrono.info/geneal/geanl_ok_2.html Орыс-хан. Қазақ хандығы]
* [http://www.unesco.kz/natcom/turkestan/r07_turkest_cap.htm Түркістан - Қазақ хандығының елордасы]
* [http://www.unesco.kz/heritagenet/kz/content/ Юнеско сайтындағы Қазақстан тарихы]
&lt;!-- * [http://www.1465.kz Қазақ хандығына арналған сайт] Битий лінк --&gt;
* [http://www.550kazakhan.kz Қазақ хандығының 550-жылдығына арналған сайт]

{{wikify}}
{{Қазақ хандары}}

[[Санат:Қазақ хандығы]]
[[Санат:Қазақ мемлекеті]]
[[Санат:Еуропаның тарихи мемлекеттері]]
[[Санат:Азияның тарихи мемлекеттері]]
[[Санат:Қазақстан тарихы]]
[[Санат:1731 жылы таратылғандар]]
[[Санат:Түркі мемлекеттері]]
[[Санат:Түркі әулеттері]]</text>
      <sha1>rfj3fd1hphwj76x8apzgphbumcbl0j7</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Біріккен Араб Әмірліктері</title>
    <ns>0</ns>
    <id>5843</id>
    <revision>
      <id>3059996</id>
      <parentid>3045092</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T16:45:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Орел Карл</username>
        <id>81620</id>
      </contributor>
      <comment>/* Әкімшілік-аумақтық құрлымы */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="24918" xml:space="preserve">{{Мемлекет
 |Қазақша атауы          = Біріккен Араб Әмірліктері
 |Шынайы атауы           = {{lang-ar|الإمارات العربية المتحدة}} &lt;br /&gt; ''әл-Имарат әл-Арабия әл-Муттахида''
 |Атау септігі           = Әміршіліктер
 |Елтаңба                = Coat of arms of the United Arab Emirates.svg
 |Байрақ                 = Flag of the United Arab Emirates.svg 
 |Ұраны                  = Алла, Ұлт, Президент.
 |Әнұранның аты          = Ishy Bilady
 |Аудио                  = Ishy Bilady.ogg
 |lat_dir = N |lat_deg = 22 |lat_min = 47 |lat_sec = 0 
  |lon_dir = E |lon_deg = 54 |lon_min = 37 |lon_sec = 0 
  |region                 = AE
  |CoordScale             = 2000000
 |Картада                = United Arab Emirates (orthographic projection).svg
  |карта тақырыбы        = 
 |Картада2               = 
 |Үкімет түрі             = [[Федеративті монархия|федеративті]] [[абсолюттік монархия]]
 |Құрылды                 =
 |Тәуелсіздік күні        = [[2 желтоқсан]] [[1971 жыл]] 
 |Тәуелсіздігін алды      = [[Ұлыбритания]]дан
 |Тілі                    = [[Араб тілі]]
 |Мемлекеттік діні        = [[Ислам]] 
 |Астанасы                = [[Абу-Даби]]
 |Ірі қаласы              = [[Дубай]] 
 |Басшы қызметі           = [[Біріккен Араб Әмірліктері президенті|Президенті]]&lt;br /&gt;[[Біріккен Араб Әмірліктері премьер-министрі|Премьер-министрі]]
 |Басшылары               = [[Халифа ибн Зайд әл-Нахайян]]&lt;br /&gt;[[Мұхаммед ибн Рашид әл-Мактум|Мұхаммед әл-Мактум]]
 |Жер аумағы              = 83 600
 |Жер аумағы бойынша орны = 114-ші
 |Судың үлесі             = 0
 |Этнохороним             = 
  |Жұрты                  = 9 599 353&lt;ref name=&quot;worldometers.info&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.worldometers.info/world-population/united-arab-emirates-population/|title=United Arab Emirates Population (2018)|website=www.worldometers.info}}&lt;/ref&gt;
  |Халық саны бойынша орны     = 92-ші
  |Сарап жылы             = 2018
  |Санақ бойынша халық саны    = 4 106 427
  |Санақ жылы             = 2005
  |Халық тығыздығы        = 99
  |Тығыздық бойынша орны       = 110-шы
 |ЖІӨ                     = 
 |ЖІӨ сараптаған жылы     = 
 |ЖІӨ бойынша орны         = 
 |Жан басына шаққандағы ЖІӨ       = 
 |Жан басына шаққандағы ЖІӨ бойынша орны   = 
 |ЖІӨ (АҚТ)               = 732,861 млрд.&lt;ref name=imf2&gt;{{cite web |url=https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2018/02/weodata/weorept.aspx?sy=2018&amp;ey=2023&amp;scsm=1&amp;ssd=1&amp;sort=country&amp;ds=.&amp;br=1&amp;pr1.x=57&amp;pr1.y=20&amp;c=466&amp;s=NGDPD%2CPPPGDP%2CNGDPDPC%2CPPPPC&amp;grp=0&amp;a=|title=United Arab Emirates |work=International Monetary Fund }}&lt;/ref&gt;
 |ЖІӨ (АҚТ) сараптаған жылы    = 2018
 |ЖІӨ (АҚТ) орны          = 32-ші
 |Жан басына шаққандағы ЖІӨ (АҚТ)       = 70,262&lt;ref name=imf2/&gt;
 |Жан басына шаққандағы ЖІӨ (АҚТ) орны  = 7-ші
 |ЖІӨ (номинал)           = 432,612 млрд.&lt;ref name=imf2/&gt;
 |ЖІӨ (номинал) сараптаған жылы         = 2018
 |ЖІӨ (номинал)бойынша орны             = 28-ші
 |Жан басына шаққандағы ЖІӨ (номинал)   = 41,476&lt;ref name=imf2/&gt; 
 |Жан басына шаққандағы ЖІӨ (номинал) орны  = 19-шы
 |АДИ                     = {{өсім}} 0,863&lt;ref name=&quot;HDI&quot;&gt;{{cite web |url=http://hdr.undp.org/sites/default/files/2018_human_development_statistical_update.pdf |title=2018 Human Development Report |year=2017 |accessdate=23 March 2017 |publisher=United Nations Development Programme}}&lt;/ref&gt;
 |АДИ жылдық есебі        = 2017
 |АДИ бойынша орны        = 34-ші 
 |АДИ деңгейі             = &lt;span style=&quot;color:#090;&quot;&gt;өте жоғары&lt;/span&gt;
 |Әуе компаниясы          = 
 |Валютасы                = [[ БАӘ дирхамы]]
 |Интернет үйшігі         = [[.ae]]
 |ISO                     = AE
 |Телефон коды            = 971
 |Уақыт белдеуі           = +4
 |Түсініктемелер          = 
}}
'''Біріккен Араб Әмірліктері''' ({{lang-ar|الإمارات العربية المتحدة}} [әл-Имарат әл-Арабия әл-Муттахида], {{lang-en|United Arab Emirates}}), [[Аббревиатура|аббр.]] '''БАӘ''' — солтүстік-шығыстағы [[Арабия түбегі]]нде [[Таяу Шығыс|Таяу шығыста]] орналасқан мемлекет. [[Катар]]мен, [[Сауд Арабиясы]]мен, [[Оман]] Сұлтанатымен шектеседі. Солтүстіктегі БАӘ [[Парсы шығанағы]]ның суларымен, ал шығысында [[Оман]] [[бұғаз]]ының суларымен жағаласады. БАӘ-бұл жеті Араб мемлекетінің немесе әмірліктердің федерациясы, олардың ең әйгілелері Дубай және АбуДаби. Әмірлік-әмір немесе ханзада басқаратын аймақ. Тұрғындарының 96 пайызға жуығы мұсылмандар.1900 жылдың орта шеніне дейін арабтардың көпшілігі інжу тастарды алып- сату немесе түйе өсірумен күнелткен. 1950 жылдары ол жерден мұнай табылды.Сөйтіп, БАӘ 1970 жылдарға қарай әлемдегі экономикасы бай елдердің біріне айналды.

== Елордасы ==
Ресми астанасы – [[Абу-Даби]] қаласы болып табылады. Ал туристтік және саудалық орталығы – Дубай шаһары - деп есептеледі. Әрбір әмірліктің есімі оның бас қаласының атауымен сәйкес келеді.

== Саяси ахуалы ==
[[1971]] жылы құрылған федеративті мемлекет Біріккен Араб Әмірліктері – жеті тәуелсіз әмірліктерден тұратын жас [[ел]], әр әмірліктің есімі негізгі қаласымен байланысты аталған белгілеуі болады: Абу-Даби, [[Дубай]], Шарджа, Аджман, Ум-аль Кувейн, Рас-Эль-Хайма және Фуджейра. Әр бір әмірліктің әміршісі – [[шейх]], ал жалпы мемлекеттік басқару билігі жоғарғы кеңеске берілген.

== Халқы ==
Халықтың 80%-ы басқа елден келушілер болып табылады. 2000ж. Санақ бойынша этникалық арабтар барлық тұрғынның 48,1% (оның ішінде БАӘ арабтары – 12,2%, бедуиндер – 9,4%, египеттік арабтар – 6,2%, оман арабтары – 4,1%, сауд арабтары - 4%), оңтүстік Азиядан келгендерi – 35,7%, ирандықтар - 5%, филлипиндіктер – 3,4%, еуропалықтар – 2,4%, басқалар – 5,4% бөлігін құрады.

== Діні ==
Біріккен Араб Әмірліктері Конституциясында елдегі негізгі дін - Ислам діні деп көрсетілген. Мемлекет халқының 96% тұрғаны - мұсылмандар. Ислам діні ықпалын жеті әмірліктегі тұрғындар өмірінің барлық саласынан байқауға болады. Мұсылмандардың 85%-ы суниттік бағытты ұстанады, олардың көбі Малики мазхабын қолдайтындар. Вахабиттік ағым мен Шафии мазхабын ұстанатындар да кездеседі. Әмірліктерде ислам діні өкілдердің Федералды орталық реттеуші орган қадағалайды.

== Тілі ==
БАӘ ресми тілі - араб тілі. Дегеніме ағылшын тілді хинди, урду және парсы тілдері де еркін қолданысқа ие. Әсіресе ағылшын тілі мейрамханаларда, қонақүйлерде жие қолданылады, жол белгілері араб және ағылшын тілінде қойылады. Біріккен Араб Әмірлеріндегі араб тілінің үш нұсқасы сақталған. Ең көне формасы классикалық тіл ретінде танымал.

== Мерекелерi мен демалыстары ==
1 – қаңтар – Жаңа жыл.
11 – ақпан – Құрбан Айт
5 – сәуір – Хижра бойынша Жаңа жыл.
14 – маусым – Мұхаммед Пайғамбардың туған күні.
25 – қазан – Лелат аль – Мирадж, Мираж түні.
27 – қараша – Рамазанның басталуы (мөлшермен)
2-3 желтоқсан – Ұлттық күн.
Мерзімдері өзгермелі діни мерекелер де бар. Мысалы, Ид Аль Фир – Рамазан аяқталған соң 3-4 күн өткеннен кейін Хижра бойынша жаңа жыл (мұсылман күнтізбесі бойынша) Пайғамбардың туған күні (Милед ан Наби).

Діни мерекелердің мерзімі Исламда қабылданған айлық күнтізбе бойынша белгіленеді. Күндік күнтізбеге қарағанда айлық күнтізбенің жылдық айналымы 11 күнге қысқа болып келеді.

Діни мерекелер кезінде мейрамханалар [[жұмыс]] істемейді немесе онда [[темекі]] шегуге, спирттік ішімдіктер ішуге тыйым салынады. [[Рамазан]] мерекесін алып қарайық. Бұл айда дүкендердің жұмыс уақыты қысқартылып, қоғамдық орындарда ішіп-жеуге, темекі шегуге болмайды. Бұл талаптар отель территорияларына таратылмайды. Бұл шектеулер әр эмиратта өзінің қатыгездігімен ерекшеленеді.

Демалыс күні – жұма.

== Ұлттық тағамы ==
Арабыстан [[асхана]]сында келесі тағамдар кең орын алған: хомус – [[бұршақ]] пен [[күнжіт]] ұрығынан жасалған паста, таббуле – ұсақталған жұмсақ ет, ақ желкен мен майдаланған [[бидай]], гузи – жаңғақ пен [[күріш]] қосылған қозы еті. Харис – арнайы дайындалған бидайдан пісірілген ет.

Араб Әмірліктері – теңіз елі, сондықтан мұнда ет тағамдарынан басқа теңіз өнімдерінен жасалған тағамдар өте көп. Таңқышаян, асшаян, омар, тунa – бұлар бұлар күріш және арнайы дәм қосарлармен бірге берілетін тағамдар.

Араб елінің дәстүрлі жеңіл тамағы – [[шауырма]] (араб шелпегіне оратылған салатпен өрге қозы немесе балапан еті) – қаланың әр бұрышында сатылады.

Жергілікті десерттер өте дәмді – умм али (нан нудингісінің бір түрі), эш асаяя (бетіне крем жағылған тәтті ірімшік бәліші), мехалабия – (қызғылт сумен және пістелермен себілген ботқа).

Кофе тағайындау – бұл елдегі үлкен өнер болып есептеледі. Ең кереметі – аравиялық, ашық түсті. Ол жартылай қыздырылған дәннен жасалады. Сан жетпес Арабыстан кафелерінен оның дәмін татуға болады.

БАӘ мұсылман елі болғандықтан, [[спирт ішімдіктері]] мейрамханалар мен сыраханадарда, қонақ-үйлерде ғана сатылады. Тек Шардж әмірлігінде ғана алкогольге мүлде тыйым салынған. Дубаи – ең демократиялық қала болып саналады. Қоғамдық орындарда, көшеде, жағажайда алкогольді пайдалануға болмайды. Мас күйде транспорт жүргізуге  мүлдем тыйым салынған. Бұл үшін үлкен айып-пұл салынады, тіпті қамауға алуы да мүмкін. Құбырдан су ішу зиянды емес. Шөлмектегі суды да пайдалануға болады.

== БАӘ-гі климат ==
БАӘ нағыз құрғақ субтропикалық климатымен ерекшеленеді(жылына жауын-шашын дәрежесі – 13см). Жаз мезгілі өте ыстық болады(+48°С-ге дейін). Күн және бұлтсыз аспан жылына 360 күн. БАӘ-дe туристтік маусым жазғы аптап азайған кезде қыркүйек айының соңында басталып, мамыр айының бірінші жартысына дейін созылады.

БАӘ-да желтоқсан мен қаңтар ең салқын айлар болып есептеледі. Бұл кездегі ауа температурасы күндіз +28°С, түнде +18°С көрсетеді.

== БАӘ-нiң шипажайлары ==
БАӘ - әлем туристтері үшін ең бай және тартымды тарап. Парсы шығанағының жылы сулары, құмды жағажайлары, шөлейтті табиғи көріністері, желкенді құрма, банан және лимон шоқтарының ылғалды алқаптары, қазіргі кезеңгі өмір тәртібі, халықтың ұлттық дәстүрге деген сенімі, еуропалық тамаша супермаркеттерi мен шығыс базарлары – бұның бәрі саяхатшылар үшін қиял әлемі.

== Саяси құрылымы ==
Мемлекет басшысы – Президент. Сонымен бірге әр қайсы әмірліктің өзіне тәуелді қызметтері, жеке үкіметі бар.

== Банктері ==
БАӘ-гі және жергілікті шетел банкілері ақыл-кеңес қаржы қызметтерінің барлық түрлерін көрсетеді. Банктердің жұмыс уақыты: сенбіден сәрсенбіге дейін 8.00-13.00, бейсенбі күні 8.00-12.00 дейін. Кейбір банктер сағат 16.00-17.00-ге дейін ашық болады. Айырбастау бөлімшелері 8.00-13.00 және түстен кейін 16.00-20.30 дейін жұмыс істейді. Ақша бірлігі – [[дирхам]].

Айналымда 5, 10, 20, 50, 100, 200, 500, 1000, 5000 дирхамдық ақшалар жүреді. Сонымен бірге 1 дирхамдық металл тиындары да бар, оның сыртында Құман бейнеленген.

БАӘ-нiң айырбастау пұлы – филз деп аталады. Бір дирхам 100 филзді құрайды. Мұнайлы әуе бейнеленген 50 филз кең қолданылады. Ұсақ ақшалар құнының төмендігіне байланысты сирек қолданылады. 25 филздік ақшада – елік, 5 филзде – балық бейнесі суреттелген.

Қонақ-үйлердің көпшілігінде, сауда орталықтарында, ірі дүкендерде American Express, Master Card, Visa, Dinners Club төлем кәртішкелері қабылданады, ал банкоматтарды кез келген халық ірі қоныстанған орталықтардан таба аласыз. Шетел және ұлттық пұлды енгізуге және шығаруға шектеулер қойылмас.

Электр жарығы – 220В, 50Гц.

== БАӘ-нiң салт-дәстүрлері ==
Біріккен Араб Әмірліктерінiң салт-дәстүрлері оның мұсылман елі екендігінен бастау алады. Сондықтан, бұл елмен түсінісіп, келісімге келу үшін және жақсы дем алу үшән осы халықтың дәстүрін сыйлауыңыз қажет.

Ислам шарттары, әсіресе, қасиетті Рамазан айында қатаң сақталынады. Тәуліктің жарық кезінде мұсылман баласының аузы берік болады. Қылмыс пен заң бұзушылықты Шариғат соты қарастырады. Есірткі тарату мен жыныстық қатынас сипатындағы қылмыстар қатаң жазаланады. Спирттік ішімдіктер ішуге мейрамханада, сыраханада немесе қонақ үй нөмірінде ғана рұқсат етіледі. Қоғамдық орындарда алкогольді пайдалану немесе көшеде мас болып жүрудің соңы қылмыстың жазалауға немесе елден көшіруге әкеліп соғады.

Намаз оқып жатқан адамдарға қарау, оларды фотосуретке немесе бейнесуретке түсіру, мешітке жалаңаш кіру мәдениетсіздіктің белгісі деп танылады.

Үйге кіру үшін алдымен аяқ киіміңізді шешесіз. Арабтар үшін қарсы отырған адамның өкшесі көрініп тұрса, бұл қорлық болып саналады. Арабтардың қол алысуы ұзағырақ, себебі, бұл ерекше мұқияттылық белгісі.

Қоштасу кезінде қол алысуды ұмытпаңыз. Құрметті адамдардың қолын екі қолыңызбен аласыз. Мұсылман әйеліне қолыңызды бірінші болып бермеңіз, қажет болса, оны өзі істейді.

Арабтармен сөйлесу кезінде, тіпті ол жақсы білетін ескі танысыңыз болса да, оған оның әйелі туралы сұрақ ешқашан қоймаңыз. Отбасы жағдайы туралы сыпайы ғана сұраңыз.

Арабтар өте қонақжайлы халық. Олар қонақты шай, кофе немесе салқын шырындармен қарсы алады. Шығыс елі қонақ күтудің ежелгі дәстүрін ұстанады, сондықтан тағамды қабылдамау – үй иесін сыйламағандығыңыздың белгісі. Тағамды, шырындарды немесе қандай да бір заттарды тек оң қолыңызбен ғана алыңыз.

Шай, кофе секілді тұтқасы болмайтын кіші стақанға құйылып, сүтсіз, тәтті-дәмділермен қоса беріледі. Жаздың ыстық күнінде шөп қосылған араб шайы көкірегіңді оятады.

Жыл бойы жаз бен ыстық болатын Дубай қаласында әйелдер киіміне қатаң шектеулер қойылмайды. Дегенмен, жергілікті дәстүрді сыйлап, өте ашық көйлектерді кимегеніңіз абзал.

Жағажайда, бассейнде суға түсуге арналған киімдерді киюге болады. әйел адамдардың суға түсу киімінің жоғарғы бөлігі міндетті түрде болуы керек.

Әскери нысандар мен ғимараттарды, полиция бөлімшелерін немесе араб әйелдерін суретке түсірмеуге тырысыңыз. Бұл жағымсыз әрекеттердің алдын алуға мүмкіндік береді. Қай жерде жүрсеңіз де, елдегі қоғамдық және мәдени дәстүрді сыйлаңыз.

== Әкімшілік-аумақтық құрлымы ==
{{main|Біріккен Араб Әмірліктерінің әкімшілік бөліністері}}
{|
|- bgcolor=&quot;#DDDDDD&quot;
!Әмірлік
!Арабтіліндегі&lt;br /&gt;атауы
!Әкімшілік&lt;br /&gt;орталығы
!Ауданы, км²
!Жұрты, чел
|- bgcolor=&quot;#EEEEEE&quot;
|[[Абу-Даби (әмірлік)|Абу-Даби]] || align=&quot;right&quot; | أبو ظبي|| align=&quot;center&quot; | [[Абу-Даби]] || align=&quot;right&quot; | 67 340 || align=&quot;right&quot; | 1 465 431
|- bgcolor=&quot;#EEEEEE&quot;
|[[Ажман (әмірлік)|Ажман]] || align=&quot;right&quot; | عجمان|| align=&quot;center&quot; | [[Ажман (қала)|Ажман]] || align=&quot;right&quot; | 259 || align=&quot;right&quot; | 260 492
|- bgcolor=&quot;#EEEEEE&quot;
|[[Дубай (әмірлік)|Дубай]] || align=&quot;right&quot; | دبي|| align=&quot;center&quot; | [[Дубай]] || align=&quot;right&quot; | 3 885 || align=&quot;right&quot; | 1 229 330
|- bgcolor=&quot;#EEEEEE&quot;
|[[Рас әл-Хайма (әмірлік)|Рас Әл-Хайма]] || align=&quot;right&quot; | رأس الخيمة|| align=&quot;center&quot; | [[Рас әл-Хайма (қала)|Рас әл-Хайма]] || align=&quot;right&quot; | 1 683 || align=&quot;right&quot; | 191 753
|- bgcolor=&quot;#EEEEEE&quot;
|[[Умм әл-Қайуайн (әмірлік)|Умм Әл-Қайуайн]] || align=&quot;right&quot; | أم القيوين|| align=&quot;center&quot; | [[Умм әл-Қайуайн (қала)|Умм әл-Қайуайн]] || align=&quot;right&quot; | 777 || align=&quot;right&quot; | 59 098
|- bgcolor=&quot;#EEEEEE&quot;
|[[Фөжайра (әмірлік)|Фөжайра]] || align=&quot;right&quot; | الفجيرة|| align=&quot;center&quot; | [[Фөжайра (қала)|Фөжайра]] || align=&quot;right&quot; | 1 166 || align=&quot;right&quot; | 118 933
|- bgcolor=&quot;#EEEEEE&quot;
|[[Шаржа (әмірлік)|Шаржа]] || align=&quot;right&quot; | الشارقة|| align=&quot;center&quot; | [[Шаржа (қала)|Шаржа]] || align=&quot;right&quot; | 2 590 || align=&quot;right&quot; | 656 941
|}

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{wikify}}

{{Навигациялық блок
 |тақырып       = Біріккен Араб Әмірліктері
 |тақырып_стиль = background:{{түс|{{PAGENAME}}}};
 |state         = collapsed
 |Азия елдері
 |Орта Шығыс елдері
 |Парсы шығанағы бойындағы елдер
 |Ислам Әріптестік Ұйымы
 |Араб мемлекеттері Лигасы
 |Парсы шығанағы араб мемлекеттерінің әріптестік кеңесі
 |Монархиялар
}}

[[Санат:Біріккен Араб Әмірліктері|*]]</text>
      <sha1>e7v3pmqtzhr2o2koc0cuwhzkcuj85qd</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3059997</id>
      <parentid>3059996</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T16:45:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Орел Карл</username>
        <id>81620</id>
      </contributor>
      <comment>/* Әкімшілік-аумақтық құрлымы */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="24918" xml:space="preserve">{{Мемлекет
 |Қазақша атауы          = Біріккен Араб Әмірліктері
 |Шынайы атауы           = {{lang-ar|الإمارات العربية المتحدة}} &lt;br /&gt; ''әл-Имарат әл-Арабия әл-Муттахида''
 |Атау септігі           = Әміршіліктер
 |Елтаңба                = Coat of arms of the United Arab Emirates.svg
 |Байрақ                 = Flag of the United Arab Emirates.svg 
 |Ұраны                  = Алла, Ұлт, Президент.
 |Әнұранның аты          = Ishy Bilady
 |Аудио                  = Ishy Bilady.ogg
 |lat_dir = N |lat_deg = 22 |lat_min = 47 |lat_sec = 0 
  |lon_dir = E |lon_deg = 54 |lon_min = 37 |lon_sec = 0 
  |region                 = AE
  |CoordScale             = 2000000
 |Картада                = United Arab Emirates (orthographic projection).svg
  |карта тақырыбы        = 
 |Картада2               = 
 |Үкімет түрі             = [[Федеративті монархия|федеративті]] [[абсолюттік монархия]]
 |Құрылды                 =
 |Тәуелсіздік күні        = [[2 желтоқсан]] [[1971 жыл]] 
 |Тәуелсіздігін алды      = [[Ұлыбритания]]дан
 |Тілі                    = [[Араб тілі]]
 |Мемлекеттік діні        = [[Ислам]] 
 |Астанасы                = [[Абу-Даби]]
 |Ірі қаласы              = [[Дубай]] 
 |Басшы қызметі           = [[Біріккен Араб Әмірліктері президенті|Президенті]]&lt;br /&gt;[[Біріккен Араб Әмірліктері премьер-министрі|Премьер-министрі]]
 |Басшылары               = [[Халифа ибн Зайд әл-Нахайян]]&lt;br /&gt;[[Мұхаммед ибн Рашид әл-Мактум|Мұхаммед әл-Мактум]]
 |Жер аумағы              = 83 600
 |Жер аумағы бойынша орны = 114-ші
 |Судың үлесі             = 0
 |Этнохороним             = 
  |Жұрты                  = 9 599 353&lt;ref name=&quot;worldometers.info&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.worldometers.info/world-population/united-arab-emirates-population/|title=United Arab Emirates Population (2018)|website=www.worldometers.info}}&lt;/ref&gt;
  |Халық саны бойынша орны     = 92-ші
  |Сарап жылы             = 2018
  |Санақ бойынша халық саны    = 4 106 427
  |Санақ жылы             = 2005
  |Халық тығыздығы        = 99
  |Тығыздық бойынша орны       = 110-шы
 |ЖІӨ                     = 
 |ЖІӨ сараптаған жылы     = 
 |ЖІӨ бойынша орны         = 
 |Жан басына шаққандағы ЖІӨ       = 
 |Жан басына шаққандағы ЖІӨ бойынша орны   = 
 |ЖІӨ (АҚТ)               = 732,861 млрд.&lt;ref name=imf2&gt;{{cite web |url=https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2018/02/weodata/weorept.aspx?sy=2018&amp;ey=2023&amp;scsm=1&amp;ssd=1&amp;sort=country&amp;ds=.&amp;br=1&amp;pr1.x=57&amp;pr1.y=20&amp;c=466&amp;s=NGDPD%2CPPPGDP%2CNGDPDPC%2CPPPPC&amp;grp=0&amp;a=|title=United Arab Emirates |work=International Monetary Fund }}&lt;/ref&gt;
 |ЖІӨ (АҚТ) сараптаған жылы    = 2018
 |ЖІӨ (АҚТ) орны          = 32-ші
 |Жан басына шаққандағы ЖІӨ (АҚТ)       = 70,262&lt;ref name=imf2/&gt;
 |Жан басына шаққандағы ЖІӨ (АҚТ) орны  = 7-ші
 |ЖІӨ (номинал)           = 432,612 млрд.&lt;ref name=imf2/&gt;
 |ЖІӨ (номинал) сараптаған жылы         = 2018
 |ЖІӨ (номинал)бойынша орны             = 28-ші
 |Жан басына шаққандағы ЖІӨ (номинал)   = 41,476&lt;ref name=imf2/&gt; 
 |Жан басына шаққандағы ЖІӨ (номинал) орны  = 19-шы
 |АДИ                     = {{өсім}} 0,863&lt;ref name=&quot;HDI&quot;&gt;{{cite web |url=http://hdr.undp.org/sites/default/files/2018_human_development_statistical_update.pdf |title=2018 Human Development Report |year=2017 |accessdate=23 March 2017 |publisher=United Nations Development Programme}}&lt;/ref&gt;
 |АДИ жылдық есебі        = 2017
 |АДИ бойынша орны        = 34-ші 
 |АДИ деңгейі             = &lt;span style=&quot;color:#090;&quot;&gt;өте жоғары&lt;/span&gt;
 |Әуе компаниясы          = 
 |Валютасы                = [[ БАӘ дирхамы]]
 |Интернет үйшігі         = [[.ae]]
 |ISO                     = AE
 |Телефон коды            = 971
 |Уақыт белдеуі           = +4
 |Түсініктемелер          = 
}}
'''Біріккен Араб Әмірліктері''' ({{lang-ar|الإمارات العربية المتحدة}} [әл-Имарат әл-Арабия әл-Муттахида], {{lang-en|United Arab Emirates}}), [[Аббревиатура|аббр.]] '''БАӘ''' — солтүстік-шығыстағы [[Арабия түбегі]]нде [[Таяу Шығыс|Таяу шығыста]] орналасқан мемлекет. [[Катар]]мен, [[Сауд Арабиясы]]мен, [[Оман]] Сұлтанатымен шектеседі. Солтүстіктегі БАӘ [[Парсы шығанағы]]ның суларымен, ал шығысында [[Оман]] [[бұғаз]]ының суларымен жағаласады. БАӘ-бұл жеті Араб мемлекетінің немесе әмірліктердің федерациясы, олардың ең әйгілелері Дубай және АбуДаби. Әмірлік-әмір немесе ханзада басқаратын аймақ. Тұрғындарының 96 пайызға жуығы мұсылмандар.1900 жылдың орта шеніне дейін арабтардың көпшілігі інжу тастарды алып- сату немесе түйе өсірумен күнелткен. 1950 жылдары ол жерден мұнай табылды.Сөйтіп, БАӘ 1970 жылдарға қарай әлемдегі экономикасы бай елдердің біріне айналды.

== Елордасы ==
Ресми астанасы – [[Абу-Даби]] қаласы болып табылады. Ал туристтік және саудалық орталығы – Дубай шаһары - деп есептеледі. Әрбір әмірліктің есімі оның бас қаласының атауымен сәйкес келеді.

== Саяси ахуалы ==
[[1971]] жылы құрылған федеративті мемлекет Біріккен Араб Әмірліктері – жеті тәуелсіз әмірліктерден тұратын жас [[ел]], әр әмірліктің есімі негізгі қаласымен байланысты аталған белгілеуі болады: Абу-Даби, [[Дубай]], Шарджа, Аджман, Ум-аль Кувейн, Рас-Эль-Хайма және Фуджейра. Әр бір әмірліктің әміршісі – [[шейх]], ал жалпы мемлекеттік басқару билігі жоғарғы кеңеске берілген.

== Халқы ==
Халықтың 80%-ы басқа елден келушілер болып табылады. 2000ж. Санақ бойынша этникалық арабтар барлық тұрғынның 48,1% (оның ішінде БАӘ арабтары – 12,2%, бедуиндер – 9,4%, египеттік арабтар – 6,2%, оман арабтары – 4,1%, сауд арабтары - 4%), оңтүстік Азиядан келгендерi – 35,7%, ирандықтар - 5%, филлипиндіктер – 3,4%, еуропалықтар – 2,4%, басқалар – 5,4% бөлігін құрады.

== Діні ==
Біріккен Араб Әмірліктері Конституциясында елдегі негізгі дін - Ислам діні деп көрсетілген. Мемлекет халқының 96% тұрғаны - мұсылмандар. Ислам діні ықпалын жеті әмірліктегі тұрғындар өмірінің барлық саласынан байқауға болады. Мұсылмандардың 85%-ы суниттік бағытты ұстанады, олардың көбі Малики мазхабын қолдайтындар. Вахабиттік ағым мен Шафии мазхабын ұстанатындар да кездеседі. Әмірліктерде ислам діні өкілдердің Федералды орталық реттеуші орган қадағалайды.

== Тілі ==
БАӘ ресми тілі - араб тілі. Дегеніме ағылшын тілді хинди, урду және парсы тілдері де еркін қолданысқа ие. Әсіресе ағылшын тілі мейрамханаларда, қонақүйлерде жие қолданылады, жол белгілері араб және ағылшын тілінде қойылады. Біріккен Араб Әмірлеріндегі араб тілінің үш нұсқасы сақталған. Ең көне формасы классикалық тіл ретінде танымал.

== Мерекелерi мен демалыстары ==
1 – қаңтар – Жаңа жыл.
11 – ақпан – Құрбан Айт
5 – сәуір – Хижра бойынша Жаңа жыл.
14 – маусым – Мұхаммед Пайғамбардың туған күні.
25 – қазан – Лелат аль – Мирадж, Мираж түні.
27 – қараша – Рамазанның басталуы (мөлшермен)
2-3 желтоқсан – Ұлттық күн.
Мерзімдері өзгермелі діни мерекелер де бар. Мысалы, Ид Аль Фир – Рамазан аяқталған соң 3-4 күн өткеннен кейін Хижра бойынша жаңа жыл (мұсылман күнтізбесі бойынша) Пайғамбардың туған күні (Милед ан Наби).

Діни мерекелердің мерзімі Исламда қабылданған айлық күнтізбе бойынша белгіленеді. Күндік күнтізбеге қарағанда айлық күнтізбенің жылдық айналымы 11 күнге қысқа болып келеді.

Діни мерекелер кезінде мейрамханалар [[жұмыс]] істемейді немесе онда [[темекі]] шегуге, спирттік ішімдіктер ішуге тыйым салынады. [[Рамазан]] мерекесін алып қарайық. Бұл айда дүкендердің жұмыс уақыты қысқартылып, қоғамдық орындарда ішіп-жеуге, темекі шегуге болмайды. Бұл талаптар отель территорияларына таратылмайды. Бұл шектеулер әр эмиратта өзінің қатыгездігімен ерекшеленеді.

Демалыс күні – жұма.

== Ұлттық тағамы ==
Арабыстан [[асхана]]сында келесі тағамдар кең орын алған: хомус – [[бұршақ]] пен [[күнжіт]] ұрығынан жасалған паста, таббуле – ұсақталған жұмсақ ет, ақ желкен мен майдаланған [[бидай]], гузи – жаңғақ пен [[күріш]] қосылған қозы еті. Харис – арнайы дайындалған бидайдан пісірілген ет.

Араб Әмірліктері – теңіз елі, сондықтан мұнда ет тағамдарынан басқа теңіз өнімдерінен жасалған тағамдар өте көп. Таңқышаян, асшаян, омар, тунa – бұлар бұлар күріш және арнайы дәм қосарлармен бірге берілетін тағамдар.

Араб елінің дәстүрлі жеңіл тамағы – [[шауырма]] (араб шелпегіне оратылған салатпен өрге қозы немесе балапан еті) – қаланың әр бұрышында сатылады.

Жергілікті десерттер өте дәмді – умм али (нан нудингісінің бір түрі), эш асаяя (бетіне крем жағылған тәтті ірімшік бәліші), мехалабия – (қызғылт сумен және пістелермен себілген ботқа).

Кофе тағайындау – бұл елдегі үлкен өнер болып есептеледі. Ең кереметі – аравиялық, ашық түсті. Ол жартылай қыздырылған дәннен жасалады. Сан жетпес Арабыстан кафелерінен оның дәмін татуға болады.

БАӘ мұсылман елі болғандықтан, [[спирт ішімдіктері]] мейрамханалар мен сыраханадарда, қонақ-үйлерде ғана сатылады. Тек Шардж әмірлігінде ғана алкогольге мүлде тыйым салынған. Дубаи – ең демократиялық қала болып саналады. Қоғамдық орындарда, көшеде, жағажайда алкогольді пайдалануға болмайды. Мас күйде транспорт жүргізуге  мүлдем тыйым салынған. Бұл үшін үлкен айып-пұл салынады, тіпті қамауға алуы да мүмкін. Құбырдан су ішу зиянды емес. Шөлмектегі суды да пайдалануға болады.

== БАӘ-гі климат ==
БАӘ нағыз құрғақ субтропикалық климатымен ерекшеленеді(жылына жауын-шашын дәрежесі – 13см). Жаз мезгілі өте ыстық болады(+48°С-ге дейін). Күн және бұлтсыз аспан жылына 360 күн. БАӘ-дe туристтік маусым жазғы аптап азайған кезде қыркүйек айының соңында басталып, мамыр айының бірінші жартысына дейін созылады.

БАӘ-да желтоқсан мен қаңтар ең салқын айлар болып есептеледі. Бұл кездегі ауа температурасы күндіз +28°С, түнде +18°С көрсетеді.

== БАӘ-нiң шипажайлары ==
БАӘ - әлем туристтері үшін ең бай және тартымды тарап. Парсы шығанағының жылы сулары, құмды жағажайлары, шөлейтті табиғи көріністері, желкенді құрма, банан және лимон шоқтарының ылғалды алқаптары, қазіргі кезеңгі өмір тәртібі, халықтың ұлттық дәстүрге деген сенімі, еуропалық тамаша супермаркеттерi мен шығыс базарлары – бұның бәрі саяхатшылар үшін қиял әлемі.

== Саяси құрылымы ==
Мемлекет басшысы – Президент. Сонымен бірге әр қайсы әмірліктің өзіне тәуелді қызметтері, жеке үкіметі бар.

== Банктері ==
БАӘ-гі және жергілікті шетел банкілері ақыл-кеңес қаржы қызметтерінің барлық түрлерін көрсетеді. Банктердің жұмыс уақыты: сенбіден сәрсенбіге дейін 8.00-13.00, бейсенбі күні 8.00-12.00 дейін. Кейбір банктер сағат 16.00-17.00-ге дейін ашық болады. Айырбастау бөлімшелері 8.00-13.00 және түстен кейін 16.00-20.30 дейін жұмыс істейді. Ақша бірлігі – [[дирхам]].

Айналымда 5, 10, 20, 50, 100, 200, 500, 1000, 5000 дирхамдық ақшалар жүреді. Сонымен бірге 1 дирхамдық металл тиындары да бар, оның сыртында Құман бейнеленген.

БАӘ-нiң айырбастау пұлы – филз деп аталады. Бір дирхам 100 филзді құрайды. Мұнайлы әуе бейнеленген 50 филз кең қолданылады. Ұсақ ақшалар құнының төмендігіне байланысты сирек қолданылады. 25 филздік ақшада – елік, 5 филзде – балық бейнесі суреттелген.

Қонақ-үйлердің көпшілігінде, сауда орталықтарында, ірі дүкендерде American Express, Master Card, Visa, Dinners Club төлем кәртішкелері қабылданады, ал банкоматтарды кез келген халық ірі қоныстанған орталықтардан таба аласыз. Шетел және ұлттық пұлды енгізуге және шығаруға шектеулер қойылмас.

Электр жарығы – 220В, 50Гц.

== БАӘ-нiң салт-дәстүрлері ==
Біріккен Араб Әмірліктерінiң салт-дәстүрлері оның мұсылман елі екендігінен бастау алады. Сондықтан, бұл елмен түсінісіп, келісімге келу үшін және жақсы дем алу үшән осы халықтың дәстүрін сыйлауыңыз қажет.

Ислам шарттары, әсіресе, қасиетті Рамазан айында қатаң сақталынады. Тәуліктің жарық кезінде мұсылман баласының аузы берік болады. Қылмыс пен заң бұзушылықты Шариғат соты қарастырады. Есірткі тарату мен жыныстық қатынас сипатындағы қылмыстар қатаң жазаланады. Спирттік ішімдіктер ішуге мейрамханада, сыраханада немесе қонақ үй нөмірінде ғана рұқсат етіледі. Қоғамдық орындарда алкогольді пайдалану немесе көшеде мас болып жүрудің соңы қылмыстың жазалауға немесе елден көшіруге әкеліп соғады.

Намаз оқып жатқан адамдарға қарау, оларды фотосуретке немесе бейнесуретке түсіру, мешітке жалаңаш кіру мәдениетсіздіктің белгісі деп танылады.

Үйге кіру үшін алдымен аяқ киіміңізді шешесіз. Арабтар үшін қарсы отырған адамның өкшесі көрініп тұрса, бұл қорлық болып саналады. Арабтардың қол алысуы ұзағырақ, себебі, бұл ерекше мұқияттылық белгісі.

Қоштасу кезінде қол алысуды ұмытпаңыз. Құрметті адамдардың қолын екі қолыңызбен аласыз. Мұсылман әйеліне қолыңызды бірінші болып бермеңіз, қажет болса, оны өзі істейді.

Арабтармен сөйлесу кезінде, тіпті ол жақсы білетін ескі танысыңыз болса да, оған оның әйелі туралы сұрақ ешқашан қоймаңыз. Отбасы жағдайы туралы сыпайы ғана сұраңыз.

Арабтар өте қонақжайлы халық. Олар қонақты шай, кофе немесе салқын шырындармен қарсы алады. Шығыс елі қонақ күтудің ежелгі дәстүрін ұстанады, сондықтан тағамды қабылдамау – үй иесін сыйламағандығыңыздың белгісі. Тағамды, шырындарды немесе қандай да бір заттарды тек оң қолыңызбен ғана алыңыз.

Шай, кофе секілді тұтқасы болмайтын кіші стақанға құйылып, сүтсіз, тәтті-дәмділермен қоса беріледі. Жаздың ыстық күнінде шөп қосылған араб шайы көкірегіңді оятады.

Жыл бойы жаз бен ыстық болатын Дубай қаласында әйелдер киіміне қатаң шектеулер қойылмайды. Дегенмен, жергілікті дәстүрді сыйлап, өте ашық көйлектерді кимегеніңіз абзал.

Жағажайда, бассейнде суға түсуге арналған киімдерді киюге болады. әйел адамдардың суға түсу киімінің жоғарғы бөлігі міндетті түрде болуы керек.

Әскери нысандар мен ғимараттарды, полиция бөлімшелерін немесе араб әйелдерін суретке түсірмеуге тырысыңыз. Бұл жағымсыз әрекеттердің алдын алуға мүмкіндік береді. Қай жерде жүрсеңіз де, елдегі қоғамдық және мәдени дәстүрді сыйлаңыз.

== Әкімшілік-аумақтық құрлымы ==
{{main|Біріккен Араб Әмірліктерінің әкімшілік бөліністері}}
{|
|- bgcolor=&quot;#DDDDDD&quot;
!Әмірлік
!Арабтіліндегі&lt;br /&gt;атауы
!Әкімшілік&lt;br /&gt;орталығы
!Ауданы, км²
!Жұрты, чел
|- bgcolor=&quot;#EEEEEE&quot;
|[[Абу-Даби (әмірлік)|Абу-Даби]] || align=&quot;right&quot; | أبو ظبي|| align=&quot;center&quot; | [[Абу-Даби]] || align=&quot;right&quot; | 67 340 || align=&quot;right&quot; | 1 465 431
|- bgcolor=&quot;#EEEEEE&quot;
|[[Ажман (әмірлік)|Ажман]] || align=&quot;right&quot; | عجمان|| align=&quot;center&quot; | [[Ажман (қала)|Ажман]] || align=&quot;right&quot; | 259 || align=&quot;right&quot; | 260 492
|- bgcolor=&quot;#EEEEEE&quot;
|[[Дубай (әмірлік)|Дубай]] || align=&quot;right&quot; | دبي|| align=&quot;center&quot; | [[Дубай]] || align=&quot;right&quot; | 3 885 || align=&quot;right&quot; | 1 229 330
|- bgcolor=&quot;#EEEEEE&quot;
|[[Рас әл-Хайма (әмірлік)|Рас әл-Хайма]] || align=&quot;right&quot; | رأس الخيمة|| align=&quot;center&quot; | [[Рас әл-Хайма (қала)|Рас әл-Хайма]] || align=&quot;right&quot; | 1 683 || align=&quot;right&quot; | 191 753
|- bgcolor=&quot;#EEEEEE&quot;
|[[Умм әл-Қайуайн (әмірлік)|Умм әл-Қайуайн]] || align=&quot;right&quot; | أم القيوين|| align=&quot;center&quot; | [[Умм әл-Қайуайн (қала)|Умм әл-Қайуайн]] || align=&quot;right&quot; | 777 || align=&quot;right&quot; | 59 098
|- bgcolor=&quot;#EEEEEE&quot;
|[[Фөжайра (әмірлік)|Фөжайра]] || align=&quot;right&quot; | الفجيرة|| align=&quot;center&quot; | [[Фөжайра (қала)|Фөжайра]] || align=&quot;right&quot; | 1 166 || align=&quot;right&quot; | 118 933
|- bgcolor=&quot;#EEEEEE&quot;
|[[Шаржа (әмірлік)|Шаржа]] || align=&quot;right&quot; | الشارقة|| align=&quot;center&quot; | [[Шаржа (қала)|Шаржа]] || align=&quot;right&quot; | 2 590 || align=&quot;right&quot; | 656 941
|}

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{wikify}}

{{Навигациялық блок
 |тақырып       = Біріккен Араб Әмірліктері
 |тақырып_стиль = background:{{түс|{{PAGENAME}}}};
 |state         = collapsed
 |Азия елдері
 |Орта Шығыс елдері
 |Парсы шығанағы бойындағы елдер
 |Ислам Әріптестік Ұйымы
 |Араб мемлекеттері Лигасы
 |Парсы шығанағы араб мемлекеттерінің әріптестік кеңесі
 |Монархиялар
}}

[[Санат:Біріккен Араб Әмірліктері|*]]</text>
      <sha1>0aeymgaxgq6y9cy7yjp701c2iu54gnj</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Владимир Владимирович Путин</title>
    <ns>0</ns>
    <id>8336</id>
    <revision>
      <id>3060065</id>
      <parentid>3059166</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T18:31:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="71052" xml:space="preserve">{{Мемлекеттік қайраткер
 | түс                  = мемлекет басшысы 
 | Қазақша есімі        = Владимир Владимирович Путин
 | Шынайы есімі         = {{lang-ru|Владимир Владимирович Путин}}
 | Суреті               = Vladimir Putin 17-11-2021 (cropped 2).jpg
 | Сурет ені            = 
 | Атауы                =
 | Титулы               = [[Ресей президенті]]
 | Ту                   = Standard of the President of the Russian Federation.svg
 | Ту2                  = Coat of Arms of the Russian Federation.svg
 | Реті                 = -1
 | Басқара бастады      = [[7 мамыр]] [[2012 жыл]]
 | Басқаруын аяқтады    = 
 | Ізашары              = [[Дмитрий Анатольевич Медведев|Дмитрий Медведев]]
 | Ізбасары             = [[Дмитрий Анатольевич Медведев|Дмитрий Медведев]]
 | Президент            = [[Дмитрий Анатольевич Медведев|Дмитрий Медведев]]
 | Премьер              = [[Виктор Алексеевич Зубков|Виктор Зубков]]&lt;br&gt;[[Дмитрий Анатольевич Медведев|Дмитрий Медведев]]
 | Титулы_2             = 
 | Ту_2                 = 
 | Ту2_2                = 
 | Реті_2               = -2
 | Басқара бастады_2    = [[7 мамыр]] [[2000 жыл]]
 | Басқаруын аяқтады_2  = [[7 мамыр]] [[2008 жыл]]&lt;br&gt;&lt;small&gt;(және. шамамен. 1999 жылғы 31 желтоқсаннан бастап)&lt;/small&gt;
 | Ізашары_2            = [[Борис Николаевич Ельцин|Борис Ельцин]]
 | Ізбасары_2           = [[Дмитрий Анатольевич Медведев|Дмитрий Медведев]]
 | Президент_2          =[[Борис Николаевич Ельцин|Борис Ельцин]]
 | Премьер_3            = [[Михаил Михайлович Касьянов|Михаил Касьянов]]&lt;br&gt;[[Виктор Борисович Христенко|Виктор Христенко]] (и. о.)&lt;br&gt;[[Михаил Ефимович Фрадков|Михаил Фрадков]]&lt;br&gt;[[Виктор Алексеевич Зубков|Виктор Зубков]]
 | Титулы_3             = Ресей Федерациясы Үкіметінің Төрағасы
 | Ту_3                 = Government.ru logo.svg
 | Ту2_3                = Flag of Russia.svg
 | Реті_3               = -3
 | Басқара бастады_3    = [[8 мамыр]] [[2008 жыл]]
 | Басқаруын аяқтады_3  = [[7 мамыр]] [[2012 жыл]]
 | Ізашары_3            = [[Виктор Алексеевич Зубков|Виктор Зубков]]
 | Ізбасары_3           = [[Виктор Алексеевич Зубков|Виктор Зубков]]
 | Президент_3          =[[Дмитрий Анатольевич Медведев|Дмитрий Медведев]]
 | Титулы_4             = 
 | Ту_4                 = 
 | Ту2_4                = 
 | Реті_4               = -4
 | Басқара бастады_4    = [[16 тамыз]] [[1999 жыл]]
 | Басқаруын аяқтады_4  = [[7 мамыр]] [[2000 жыл]]
 | Ізашары_4            = [[Сергей Вадимович Степашин|Сергей Степашин]]
 | Ізбасары_4           = [[Михаил Михайлович Касьянов|Михаил Касьянов]]
 | Президент_4          =[[Борис Николаевич Ельцин|Борис Ельцин]]
 | Титулы_5             = Министрлер Кеңесінің Төрағасы [[Одағы мемлекет|Одағы мемлекет]]
 | Ту_5                 = Flag of Russia.svg
 | Ту2_5                = Flag of Belarus.svg
 | Реті_5               = -5
 | Басқара бастады_5    = [[27 мамыр]] [[2008 жыл]]
 | Басқаруын аяқтады_5  = [[18 шілде]] [[2012 жыл]]
 | Ізашары_5            = [[Виктор Алексеевич Зубков|Виктор Зубков]]
 | Ізбасары_5           = [[Дмитрий Анатольевич Медведев|Дмитрий Медведев]]
 | Титулы_6             = Төрағасы [[ТМД мемлекеттері басшыларының Кеңесі|ТМД мемлекеттері басшыларының кеңесі]]
 | Ту_6                 = Flag of the CIS.svg
 | Ту2_6                = Emblem of CIS.svg
 | Реті_6               = -6
 | Басқара бастады_6    = [[25 қаңтар]] [[2000 жыл]]
 | Басқаруын аяқтады_6  = [[29 қаңтар]] [[2003 жыл]]
 | Ізашары_6            = [[Борис Николаевич Ельцин|Борис Ельцин]]
 | Ізбасары_6           = [[Леонид Данилович Кучма|Леонид Кучма]]
 | Титулы_7             = 
 | Ту_7                 = 
 | Ту2_7                = 
 | Реті_7               = -7
 | Басқара бастады_7    = [[16 қыркүйек]] [[2004 жыл]]
 | Басқаруын аяқтады_7  = [[20 мамыр]] [[2006 жыл]]
 | Ізашары_7            = [[Леонид Данилович Кучма|Леонид Кучма]]
 | Ізбасары_7           = [[Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев|Нұрсұлтан Назарбаев]]
 | Титулы_8             = 
 | Ту_8                 = 
 | Ту2_8                = 
 | Реті_8               = -8
 | Басқара бастады_8    = [[1 қаңтар]] [[2017 жыл]]
 | Басқаруын аяқтады_8  = [[31 желтоқсан]] [[2017 жыл]]
 | Ізашары_8            = [[Алмазбек Сәрсенұлы Атамбаев|Алмазбек Атамбаев]]
 | Ізбасары_8           = [[Эмомали Шәріпұлы Рахмон|Эмомали Рахмон]]
 | Титулы_9             = [[Ресей Федерациясының Қауіпсіздік Кеңесі Ресей Федерациясы Қауіпсіздік Кеңесінің хатшысы]]
 | Ту_9                 = Emblem Security Council of Russia.png
 | Ту2_9                = Coat of Arms of the Russian Federation.svg
 | Реті_9               = -9
 | Басқара бастады_9    = [[29 наурыз]] [[1999 жыл]]
 | Басқаруын аяқтады_9  = [[9 тамыз]] [[1999 жыл]]
 | Ізашары_9            = [[Николай Николаевич Бордюжа|Николай Бордюжа]]
 | Ізбасары_9           = [[Сергей Борисович Иванов|Сергей Иванов]]
 | Президент_9          =[[Борис Николаевич Ельцин|Борис Ельцин]]
 | Титулы_10            = Ресей Федералдық қауіпсіздік қызметінің директоры
 | Ту_10                = 
 | Ту2_10               = 
 | Реті_10              = -10
 | Басқара бастады_10   = [[25 шілде]] [[1998 жыл]]
 | Басқаруын аяқтады_10 = [[9 тамыз]] [[1999 жыл]]
 | Ізашары_10           = [[Николай Дмитриевич Ковалёв|Николай Ковалёв]]
 | Ізбасары_10          = [[Николай Платонович Патрушев|Николай Патрушев]]
 | Президент_10          =[[Борис Николаевич Ельцин|Борис Ельцин]]
 | Титулы_11            = 
 | Ту_11                = 
 | Ту2_11               = 
 | Реті_11              = 
 | Басқара бастады_11   = 
 | Басқаруын аяқтады_11 = 
 | Ізашары_11           = 
 | Ізбасары_11          = 
 | Туған күні         =7.10.1952
 | Туған жері         = Ленинград, [[Ресей Кеңестік Федерациялық Социалистік Республикасы|РКФСР]], [[КСРО]]
 |Азаматтығы                     = {{USSR}}→{{RUS}}
 | Қызмет еткен жылдары       = 1975—1991
 | Атағы                = [[Сурет:ГБ-п-к.svg|30px]] Полковник
 | Әскер түрі           = [[Сурет:Emblema KGB.svg|35px]] [[Кеңестік Социалистік Республикалар Одағы|КСРО]] [[КСРО мемлекеттік қауіпсіздік комитеті|МҚК]]
 | Қайтыс болған күні   = 
 | Қайтыс болған жері   = 
 | Жерленді             = 
 | Діні                 = [[Православие]]&lt;ref&gt;{{публикация|статья|заглавие=Путин Владимир Владимирович|подзаголовок=[Досье]|ссылка=http://www.aif.ru/dossier/1369|архив=https://web.archive.org/web/20111221161702/http://www.aif.ru/dossier/1369|архив дата=2011-12-21|издание=[[Аргументы и факты]]}}{{v|6|1|2013}}&lt;/ref&gt;
 | Әкесі                =Владимир Спиридонович Путин
 | Анасы                =Мария Ивановна Шеломова
 | Жұбайы               = [[Людмила Александровна Путина|Людмила Александровна (Шкребнева)]](1983 — 2013)
 | Балалары             = '''қыздары:''' Катерина және Мария&lt;ref&gt;[http://www.ng.ru/regions/2006-09-29/1_dochki.html Независимая газета: Привилегии и трудности дочек Путина в ВУЗе]{{ref-ru}}&lt;/ref&gt;
 | Партиясы             = 1991 жылға дейін[[Кеңес Одағы Коммунистік Партиясы|КОКП]]-ның мүшесі, 1995 ж. «[[Наш дом — Россия|НДР»]] басшысы, 2008 жылдан бері[[Единая Россия|«Единая Россия»]] партиясының басшысы
 | Білімі               = 
 | Мамандығы            = 
 | Қолтаңбасы           = Putin signature.svg
 | Сайты                = [[kremlin.ru]]
 | Commons              = Владимир Владимирович Путин
 | Марапаттары          ='''Ресей және КСРО'''&lt;br&gt;{{Құрмет Белгісі ордені}}{{2 дәрежелі Мінсіз қызметі үшін медалі (КСРО)}}{{3 дәрежелі Мінсіз қызметі үшін медалі (КСРО)}}{{Құрмет ордені (Ресей)}}&lt;br&gt;'''Қазақстан және шетел'''&lt;br&gt;{{Алтын Қыран ордені}} {{Назарбаев ордені}} [[Сурет:BLR Order of Friendship of Peoples ribbon.svg|40px|link=Ұлттар Достастығы ордені (Беларусь)]] [[Сурет:Лента Ордена Уацамонга.png|40px|link=Уацамонга ордені]] [[Сурет:KRG Order Manas.png|50px|link=Манас ордені]] [[Сурет:Uzbek orden rib.png|40px|link=«Ерен еңбегі үшін» ордені (Өзбекстан)]] [[Сурет:Order Ismoili Somoni Rib.png|40px|link=Исмоил Сомони ордені]]
|Басқарды=[[Сурет:Insignia of the Supreme Commander-in-Chief of the Russian Armed Forces.svg|35px]] [[Ресей Федарциясы Қарулы Күштері]]нің [[Жоғарғы Бас Қолбасшысы]]|Шайқасы=[[Екінші шешен соғысы]]&lt;br&gt;[[Орыс-грузин соғысы]]&lt;br&gt;[[Сирия азаматтық соғысы]]&lt;br&gt;[[Ұжымдық қауіпсіздік туралы шарт ұйымы|ҰҚТШҰ]] күштерінің [[2022 жылғы Қазақстандағы наразылық шаралары|Қазақстандағы операциясы]]&lt;br&gt;[[Орыс-украин соғысы]]&lt;br&gt;[[Ресейдің Украинаға басып кіруі (2022)|Ресейдің Украинаға басып кіруі]]}}
'''Владимир Владимирович Путин''' ({{lang-ru|Владимир Владимирович Путин}}; [[1952 жыл]] [[7 қазан]], [[Санкт-Петербург|Ленинград]]) — [[ресей|орыс]] саясаткері, Ресейдің 2-ші және 4-ші [[Ресей президенті|президенті]]. Бұрын [[Борис Николаевич Ельцин|Ельцин]] және [[Дмитрий Анатольевич Медведев|Медведев]] президенттігі жылдарында [[Ресей Федерациясы Үкіметінің Төрағасы|Үкімет төрағасы]] болып жұмыс істеген.

1975 жылы Ленинград мемлекеттік университетінің заң факультетін бітіргеннен кейін мемлекет қауіпсіздігі органдарына жұмысқа жіберілген. 1985-1990 жылдар аралығында [[Германия Демократиялық Республикасы|ГДР]]-де қызмет етті. ЛГУ ректорының көмекшісі, қалалық кеңес төрағасының кеңесшісі, [[Санкт-Петербург|Ленинград]] мэрінің сыртқы байланыстар комитетінің төрағасы сияқты қызметтер атқарған. Владимир Путин [[1999 жыл]]дың тамызында [[Ресей Федерациясы Үкіметінің Төрағасы|Ресей Федерациясы үкіметінің төрағасы]] болып тағайындалған. Сол жылдың 31 желтоқсанынан Ресей Президентінің міндетін атқаруға кіріскен. Тұңғыш президент [[Борис Николаевич Ельцин|Борис Ельцин]]нің отставкаға кетуінен кейін Путин оның қызметін уақытша орындаған. [[2000 жыл]]дың [[26 наурыз]]ында Ресей Федерациясының екінші президенті болып сайланды. [[Ресейдегі президенттік сайлау (2004)|2004]] және [[Ресейдегі президенттік сайлау (2012)|2012]] жылдары ол Мемлекет басшысының лауазымына қайта сайланды. 2018 жылы президенттік сайлауға қатысуға ниет білдірді.

Резерв полковнигі (1999). 1 дәрежелі Ресей Федерациясының нақты мемлекеттік кеңесшісі (1997). [[Ғылым кандидаты]] (1997). [[Самбо]]дан спорт шебері (1973) және [[Дзюдо]]шы, Дзюдодағы Ленинград чемпионы ([[1976]]), Самбодан Ресейдің еңбек сіңірген жаттықтырушысы ([[1998]]). [[Неміс тілі]]н және [[Ағылшын тілі]]н еркін меңгерген.

Оның президент ретіндегі бірінші мерзімінде экономикалық реформалар және мұнай мен газ бағасының бес есе өсуі нәтижесінде Ресей экономикасы жылына орта есеппен жеті пайызға өсті. Ол сондай-ақ [[Екінші шешен соғысы|шешен сепаратистеріне қарсы соғыс]] кезінде Ресейді басқарып, аймақты [[Шешен Республикасы|федералды бақылауға алды]]. [[Дмитрий Анатольевич Медведев|Медведев]] президенттігі жылдарында премьер-министр ретінде ол әскери реформа мен полиция реформасын, сондай-ақ [[Орыс-грузин соғысы|Ресейдің Грузияға қарсы соғысындағы]] жеңісін қадағалады. Президент ретіндегі үшінші мерзімі кезінде Ресей [[Қырым аннексиясы|Қырымды аннексиялады]], [[Донбастағы соғыс|Украинаның шығысындағы соғысын]] қолдады, нәтижесінде халықаралық санкциялар астына түсіп, Ресейде қаржылық дағдарыс болды. Ол сондай-ақ [[Сирия|Сириядағы]] [[Сирия оппозициясы|көтерілісшілер мен жиһадтық]] топтарға қарсы әскери араласуға бұйрық берді. Төртінші президенттік мерзімінде ол Украина шекарасындағы әскери жинақты бастады, Путин Украина үкіметін орыстілді азшылыққа қарсы қатыгездік жасады деп жалған айыптап, 2022 жылдың ақпанында ол [[Ресейдің Украинаға басып кіруі (2022)|елге жаппай басып кіруге]] бұйрық берді, нәтижесінде кең ауқымды халықаралық айыптау, сондай-ақ кеңейтілген санкциялар мен Путинді соғыс қылмысы үшін айыптаумен қудалауға шақыруға әкелді.

== Саясаттан бұрынғы өмірбаяны ==
[[Сурет:Vladimir Spiridonovich Putin.jpg|нобай|солға|Әкесі, Владимир Спиридович Путин]]

Әкесі, Владимир Спиридович Путин (23 ақпан 1911 — 02 тамыз 1999), [[Ұлы Отан соғысы]]на қатысқан, 1941 жылғы 17 қараша күні сол жақ шырыш пен аяғынан ауыр жарақат алды. Мынадай медалдармен марапатталған: «Әскери қызметі үшін», «Ленинградты қорғағаны үшін», «Германияны жеңгені үшін».(b)1941-жылдан бастап КОКП мүшесі. Соғыстан кейін — [[Вагонмаш|Егорова атындағы зауыт]] шебері. 1-дәрежелі [[Отан соғысы ордені]]мен марапатталған. 

Путиннің анасы, Мария Ивановна (17 қазан 1911 — 06 маусым 1998)&lt;ref name=&quot;М. И. Путина&quot;&gt;[http://politike.ru/termin/putina-marija-ivanovna.html Национальная политическая энциклопедия. Путина Мария Ивановна]&lt;/ref&gt;, зауытта жұмыс істеген, [[Ленинград шайқасы|Ленинград қоршауынан]] аман қалған, &quot;Ленинградты қорғағаны үшін&quot; медалымен марапатталған.

Журналдағы өз мақаласында Владимир Путиннің айтуы бойынша анасы 1999 жылға дейін өмір сүрген, ал әкесі 1998 жылдың соңында қайтыс болды.&lt;ref&gt;{{Cite web|title =«Жизнь такая простая штука и жестокая»|url = http://ruspioner.ru/cool/m/single/4655|author=Путин В. В.|publisher = Русский пионер|date=2015-04-30|accessdate=2018-01-18}}&lt;/ref&gt;

Атасы, Спиридон Иванович Путин (19 желтоқсан 1879 — 1965) — белгілі аспаз, жоғары партияға және мемлекеттік қызметкерлерге жұмыс істеген.

=== Балалық және жастық шағы ===
[[Сурет:Vladimir Putin with his mother.jpg|нобай|солға|200px|Владимир Путин 6 жасында анасымен бірге. 1958]]
[[Сурет:Immortal Regiment in Moscow (2017-05-09) 11.jpg|нобай|солға|180px|Путин наурызда майданда майдангердің портретімен суреттелді, Мәскеуде, 2017 жылы 9 мамырда]].
1952 жылы 7 қазанда [[Санкт-Петербург|Ленинград]]та дүниеге келген, перзентханада. В.Ф. Снегирева Маяковский көшесінде&lt;ref name=&quot;М. И. Путина&quot; /&gt;. Владимир отбасындағы үшінші ұлы болды — оның екі ағасы болған, ол туғанға дейін қайтыс болған: Виктор (1940—1942) және Альберт (Ұлы Отан соғысы|Ұлы Отан соғысына дейін қайтыс болған). Виктор [[Ленинград шайқасы|Ленинград қоршауы]]нда [[дифтерия|дифтерия]]дан қайтыс болды және Пискаровское зиратында жерленген{{sfn|Медведев|2007}}.

Путиннің отбасы Ленинградтағы Басков көшесінде (12-үй) ыңғайсыз коммуналдық пәтерде тұрды, Путин КСРО МҚК-да жұмыс істеді. Қазірдің өзінде президент бола отырып, Путин балалық шағынан скауттар туралы кеңес фильмдерін жақсы көріп, мемлекеттік қауіпсіздік органдарында жұмыс істеуді армандады. Құрметпен, қалыптасу және даму мүмкіндіктері, ол сол жылдары [[Кеңес үкіметі|кеңестік билік]]ке жас адамды берді.

1960-1965 жылдары Владимир Путин мектепте № 193 орта мектепте оқыды. Содан кейін ол № 281 орта мектебіне түсті (Технологиялық институт негізінде химиялық жағынан ерекшеленетін арнайы мектеп); ол 1970 жылы бітірді{{sfn|От первого лица|2000|loc=Гл. «Сын»}}.

Жастарында Ленинградтық спортшылардың арасында Путин «Ленфильмде» атыс қаруына қатысып, «Ижора батальоны» әскери драматургиясында және «Блокада» эпосында атылды,&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.gazeta.ru/culture/2017/12/14/a_11460620.shtml?updated|title=Путин в кино: почему не сложилась карьера актёра. Как каскадёр Владимир Путин снимался на «Ленфильме» в 1970-х|work=|publisher=Gazeta.ru|date=2017-12-14|accessdate=2018-01-02}}&lt;/ref&gt;.

1970-1975 жылдары Ленинград мемлекеттік университетінің (Ленинград мемлекеттік университеті) заң факультетінің халықаралық бөлімінде оқыды. Ленинград мемлекеттік университетінде КОКП-қа кірді. Партиядан шықпады. Оқу барысында ол алдымен Анатолий Собчакпен, Сол кезде Ленинград мемлекеттік университетінің доценті. Дипломның тақырыбы - «Ең қолайлы ұлттың принципі» (жетекшісі Л. Н. Галенская, Халықаралық құқық кафедрасы)&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://law.spbu.ru/AboutFaculty/History/Alumni/Executive.aspx|title=Путин Владимир Владимирович|work=Выпускники — Исполнительная власть|publisher=Юридический факультет Санкт-Петербургского университета|accessdate=2013-07-30|archiveurl=https://www.webcitation.org/6IqLubz5Z|archivedate=2013-08-13}}&lt;/ref&gt;.

=== КСРО МҚК қызмет ===
1975 жылы Ленинград мемлекеттік университетінің заң факультетін бітірді. Бөлу туралы Мемлекеттік қауіпсіздік комитетіне жіберілді. 1975 жылы Охтада («401-ші мектеп») жедел жұмыскерлерді оқыту курстарын бітірді, КСРО МҚК территориялық органдарының жүйесінде кіші офицер (аға лейтенант) куәландырады.

1977 жылдан кейін Ленинград КГБ басқармасының тергеу бөлімінде тергеу бөлімінде жұмыс істеді.

1979 жылы Мәскеудегі КГБ Жоғары мектебінде алты айлық қайта даярлау курстарында оқыды және Ленинградқа қайта оралды.

[[Сурет:Vladimir Putin in KGB uniform.jpg|нобай|солға|160px|КГБ офицерінің жеке файлынан алынған фотосурет]]

1984 жылы Әділет майоры дәрежесінде ол КГБ-нің Қызыл Жарнама Институтының бір жылдық факультетінде оқиды, 1985 жылы «Сыртқы барлау». мамандығы бойынша бітірді. KИ-де КГБ Платовтың «мектебінің» атауы, мектеп бөлімінің меңгерушісі, неміс тілін оқыды.

1985-1990 жылдары [[Германия Демократиялық Республикасы|ҒДҚ]]-да жұмыс істеді. Ол Дрезденде КСРО-ДДР [[Дрезден]] достық үйінің директоры лауазымына сәйкес Дрездендегі аумақтық барлау қызметінде қызмет етті. Еңбек өтілі кезінде полиция подполковнигі лауазымына тағайындалды, ал кеңседе бөлім бастығының аға көмекшісі.

1989 жылы «ЖДҚ Ұлттық Халық армиясы үшін» медалімен марапатталды.

Шетелдік саяхат аяқталғаннан кейін және КСРО-ға оралғаннан кейін, Путиннің айтуынша, Мәскеуде КСРО МҚК шетелдік барлау орталығының орталық аппаратына өз еркімен бас тартты. Ленинград КГБ дирекциясының бірінші бөлімінің (КСРО аумағынан барлау)&lt;ref name=&quot;aif_putin&quot; /&gt;.

Путиннің айтуынша, Ленинград қаласының мэриясына жұмысқа ауысқаннан кейін ол КСРО-ның КГБ-нен жұмыстан босату туралы екі рет хабарлады&lt;ref name=&quot;от первого лица&quot;/&gt;.

1991 жылдың 20 тамызында Анатолий Собчакдың Төтенше жағдайлар жөніндегі мемлекеттік комитетіне қарсы сөйлеген сөзінде, Лейтенант-полковник (басқа көздер бойынша - Әділет мэрі; әскери резервте болған кезде лейтенант полковник атағы берілді) Путин КГБ-ны босату туралы есеп жазды&lt;ref&gt;[http://news.bbc.co.uk/hi/russian/russia/newsid_5265000/5265886.stm Хроника путча. Часть III]. Би-би-си, 19.8.2006.&lt;/ref&gt;.

=== Санкт-Петербургтегі жұмыс ===
''Тағы қара: [[Владимир Путиннің Ленинград пен Санкт-Петербургтің билік органдарындағы жұмысы]]''
1990 жылдың көктемінің басынан бастап Ленинград мемлекеттік университеті (бұрынғы А.А. Жданов) жұмыс істеді. Ленинград мемлекеттік университетінде Путин халықаралық мәселелер бойынша ректордың көмекшісі Станислав Меркурев болды.

Меркурьев Анатолий Собчак Путинді кейінірек атқарушы директор ретінде ұсынды&lt;ref name=autogenerated6&gt;[https://www.gazeta.ru/2001/02/27/biografiavla.shtml • Газета. Ru: Биография Владимира Владимировича Путина] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180306202835/https://www.gazeta.ru/2001/02/27/biografiavla.shtml |date=2018-03-06 }}&lt;/ref&gt;.

1990 жылдың мамыр айынан бастап халық депутаттары кеңесінің Ленинград қалалық кеңесінің төрағасы Собчак.

1991 жылғы 28 маусымнан бастап, А.А. Собчакты мэрі лауазымына сайлағаннан кейін, — Төраға міндетін атқарушы және 15 шілдеден бастап, — Ленинград қалалық мәжілісінің сыртқы байланыстар жөніндегі комитетінің төрағасы (1992 жылғы 16 мамырдан бастап - Санкт-Петербург) Путиннің комитет төрағасы ретінде Санкт-Петербургтегі инвестицияларды тарту мәселелері, шетелдік компаниялармен ынтымақтастық, бірлескен кәсіпорындар ұйымдастыру, сондай-ақ туризмді дамыту және ойын бизнесін бақылау. Путин Санкт-Петербургтегі бірінші валюта айырбастау ұйымының кураторы болды және бірнеше ірі германдық фирмалардың қалаға келуіне үлес қосты. Путиннің қатысуымен Ресейдегі шетелдік капиталдың алғашқы банктерінің бірі ашылды — BNP-Drezdner Bank (Rossija)&lt;ref name=&quot;g_bio&quot;/&gt;. Путин ресей-американдық «Goodwill Games» ұйымдастырушыларының бірі болды, Кейін ол БАҚ-та ірі американдық бизнесмен [[Тед Тернер]]мен кездесті. Сол уақыттан бері, Америкалық барлау агенттіктері [[Арнайы қызмет]] Путин туралы ақпарат жинай бастады.

1991 жылы режиссер Игорь Шадхан Путинмен алғашқы теледидарлық сұхбатының бірін жазды, онда болашақ президент бостандық пен [[тоталитаризм]] туралы айтады.

1993 жылдан бері Собчак қаласының басшысы шетелдік сапарлары кезінде Путинді өзіне алмастырушы ретінде қалдырды&lt;ref name=&quot;g_bio&quot;&gt;[https://www.gazeta.ru/2001/02/27/biografiavla.shtml] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180306202835/https://www.gazeta.ru/2001/02/27/biografiavla.shtml |date=2018-03-06 }} [https://web.archive.org/web/20110819003702/http://www.finmarket.ru/z/anl/anlpgv.asp?id=1114160]&lt;/ref&gt;.

1994 жылғы наурызда [[Санкт-Петербург]] Үкіметінің Төрағасының бірінші орынбасары болып тағайындалды, Сыртқы байланыстар жөніндегі комитетінің басшысы қызметін атқарады. Путиннің Санкт-Петербор үкіметінің төрағасының орынбасары ретінде мэрияның жұмысын үйлестіру және құқық қорғау және қауіпсіздік органдарының аумақтық органдары (ГФВД, Ресей Қорғаныс министрлігі, Ресей Федералдық қауіпсіздік қызметі, прокуратура, соттар, кеден комитеті). сондай-ақ саяси және қоғамдық ұйымдар. Путин тіркеу палатасына басшылық етті, сондай-ақ мэрияның әкімшілігі: әділет, қоғамдық қатынастар туралы, әкімшілік органдар, қонақ үйлер. Путинді тіркеу - бұл тіркеу палатасы, сондай-ақ мэрияның әкімшілігі: әділет, қоғамдық қатынастар туралы, әкімшілік органдар, қонақ үйлер.

1995 жылы ҚДП партияның облыстық филиалын басқарды.

Сыртқы байланыстар жөніндегі комитеттен басқа, Путин мэрияның операциялық мәселелер бойынша комиссиясын басқарды.

1992-1996 жылдары Путин Халықаралық қатынастар американдық ұлттық демократиялық институтының бағдарламасы бойынша «реформисттік саяси белсенділер» тренингтерінің қатарында болды (National Democratic Institute for International Affairs, NDI). Мәскеуде NDI кеңесшісі, АҚШ-тағы Ресейдегі АҚШ елшісі [[Майкл Макфол]] 2001 жылы Путинді сипаттады «ықтимал «орыс [[Слободан Милошевич|Милошевич]]“», Ресей президенті сайлауы АҚШ мүддесі үшін оң қадам емес.

Кейіннен Путинмен бірге Санкт-Петербор қаласының мэриясында жұмыс істегендердің көпшілігі (И.И. Сечин, [[Дмитрий Анатольевич Медведев|Д.А. Медведев]], [[
Виктор Алексеевич Зубков|В.А. Зубков]], [[Алексей Леонидович Кудрин|А.Д. Кудрин]], [[Алексей Борисович Миллер|А.Б. Миллер]], [[Герман Оскарович Греф|Г.Г. Греф]], [[Дмитрий Николаевич Козак|Д.Н.Козак]], [[Виктор Петрович Иванов|В.П. Иванов]], [[Сергей Евгеньевич Нарышкин|С. Е. Нарышкин]], [[Виталий Леонтьевич Мутко|В.Л. Мутко]] және басқалар), 2000 жылдары Ресей үкіметінде, Ресей президенті әкімшілігінде және мемлекеттік компаниялардың басшылығында жауапты лауазымдарға ие болды.

1992 жылы Ленинград қалалық кеңесінің депутаты Марина Салли және Юрий Гладков басқарған жұмыс тобының депутаты (Салье Комиссиясы деп аталатын) Сыртқы экономикалық байланыстар комитетінің басшысы ретінде Путинге қарсы Санкт-Петерборға азық-түлікпен шикізатпен алмасу бағдарламасы бойынша алаяқтық жасады. Путиннің айтуынша, Шындығында, Сали ешқандай тергеу жүргізген жоқ, бірақ «ол үшін жауапты болмады». Путиннің айтуынша, Ленинград қалалық кеңесінің депутаттарының бұл жанжал бөлігі Собчакқа әсер ету үшін қолдануға тырысты, сондықтан ол оны жұмыстан босатты.

2008 жылдың маусым айында, [[Испания|Испанияда]]ғы бірқатар ресейлік азаматтарды полиция ұстау барысында. кейбір бұқаралық ақпарат құралдарының назарын бұрынғы басылымдарға қайтадан аудару, 1990 жылы Путиннің «Тамбов» ОПГ басшысы Владимир Кумаринмен байланыстарына арналған, 2007 жылдың тамызында осы қылмыстық топты басқарғаны үшін айыпталған және кейін сотталған.

=== Диссертация қорғау ===
1997 жылы экономика ғылымдарының кандидаты дәрежесіне кандидаттық диссертация қорғады: «Нарықтық қатынастарды қалыптастыру жағдайында аймақтың минералды-шикізат базасын жаңғыртудың стратегиялық жоспарлауы (Санкт-Петербург және Ленинград облысы)». (08.00.05 мамандығы «Экономика және халық шаруашылығын басқару») [[Санкт-Петербург мемлекеттік тау-кен институтында]]. Диссертациялық жұмысында ол [[ұлттық чемпион]]дық идеяны білдірді. Кейіннен бұл идея Путиннің саясатының маңызды белгісіне айналды. Ғылыми кеңесшісі экономика ғылымдарының докторы, Профессор Владимир Федосеев - минералды шикізаттың экономикасы саласындағы танымал сарапшы.

2005 жылы [[Вашингтон]]дағы Брукингс институтының қызметкерлері Клиффорд Гадди мен Игорь Данченконың айтуынша, 20 беттен 20-ға дейін, ол Путиннің кандидаттық диссертациясының басым бөлігін бастайды, 1978 ж. жарияланған профессорлар Уильям Кинг және Дэвид Клиандтың «Стратегиялық жоспарлау және саясат» мақаласының нақты көшірмесін немесе жақын мәтінін білдіреді. Сондай-ақ, олар былай деді: Путиннің жұмысындағы алты диаграмма мен графика американдықтармен толығымен сәйкес келеді. Санкт-Петербургтың академиялық топтары Брукингс институтының қызметкерлерін айыптаудан бас тартты. Сондай-ақ шетелдік баспасөзде, тіпті Путин болашақ саясатының негіздерін де қалыптастырды. Slon.ru тілшісіне берген сұхбатында Илья Шелпин: «Ресейде Путиннің плагиаттары туралы жаңалықтар Интернеттен және Власта журналынан тыс шықпады».

2018 жылы Ольга Владимировна Литвиненко, Санкт-Петербор тау-кен университеті [[Владимир Стефанович Литвиненко|ректор]]ының қызы, оның әкесі Путинге диссертация жазуға мәжбүр болды. Президенттің баспасөз хатшысы [[Дмитрий Сергеевич Песков|Дмитрий Песков]] бұл жауаптың өтірік екеніне жауап берді.

=== [[Мәскеу]]де жұмыс ===
[[Сурет:RIAN archive 100306 Vladimir Putin, Federal Security Service Director.jpg|нобай|солға|Директор [[Ресей Федерациясының Федералды қауіпсіздік қызметі]] Владимир Путин. 1998 жыл.]]
1996 жылғы тамыздан бастап, губернаторлық сайлауда [[Анатолий Александрович Собчак|Анатолий Собчак]] жеңіліске ұшырағаннан кейін, Путинді Мәскеуде Ресей Федерациясы Президентінің басқарушы директорының орынбасары [[Павел Павлович Бородин|Павел Бородин]] жұмысына шақырды. Бұл жерде Путин ресейлік меншікті құқықтық басқаруды және басқаруды қадағалады.

1997 жылдың 26 наурызында Ресей президентінің әкімшілігі басшысының орынбасары болып тағайындалды — Ресей Федерациясы Президентінің Бас бақылау басқармасының бастығы, осы лауазымға [[Алексей Леонидович Кудрин|А.Л. Кудрин]]ді ауыстырды.

Путиннің айтуынша, Бас бақылау басқармасы жүргізген тексеру нәтижелері, қорғаныс тапсырмасын орындауға байланысты, 1997 жылғы мамырда Ресейдің Қорғаныс министрі [[Игорь Николаевич Родионов|Игорь Родионов]]тың отставкаға кету себептерінің бірі болды.

1997 жылы Бас бақылау басқармасының бастығы ретінде ол ресейлік [[балық шаруашылығы]]ның тиімділігін тексеру үшін арнайы комиссия тапсырды. Комиссия жұмысының нәтижесінде анық болды: 1997 жылы жапондық кемелердің дрейф-торлы әдісімен 6,5 мың тонна сокетка лососьі (БҰҰ Бас Ассамблеясының 1991 жылғы қаулысымен тыйым салынған) және ресейлік кемелерде 3300 тонна балықтың бұл түрі, ғылыми бағдарламалар бойынша жұмыс істеу, Озерновское собак лососясын айналдыруға әкелді және іс жүзінде [[Камчатка облысы|Камчатка аймағы]]ндағы банк кәсіпорындарын жағаға шығарды, оның қорларын пайдалану ». Комиссия жұмысы аяқталғаннан кейін оның нәтижелері бойынша балық аулау учаскелерінің шекаралары өзгерді, ал келесі онжылдықта сокета лососясының аулау бірнеше рет - 2500-ден 20 000 тоннаға дейін артты.

1998 жылдың 25 мамырында Ресей Федерациясының президент әкімшілігі басшысының бірінші орынбасары болып тағайындалды. өңірлермен жұмыс істеуге жауапты. Кездесу кезінде ол Кремльдегі ең ықпалды тұлғалардың бірі саналды.

1998 жылғы 25 шілдеден бастап - [[Ресей Федерациясының Федералды қауіпсіздік қызметі|Ресей Федерациясының Федералдық қауіпсіздік қызметі]]нің директоры. Оның орынбасарлары Путин генерал [[Николай Платонович Патрушев|Николай Патрушев]]ті тағайындады, [[Виктор Васильевич Черкесов|Виктор Черкесов]] пен [[Сергей Борисович Иванов|Сергей Иванов]], ол КГБ мен Санкт-Петербургтегі жұмысымен таныс болды. 1998 жылдың күзінде ол Ресейдің ФСБ-на айналды&lt;ref name=&quot;Рой Медведев&quot; /&gt;. ФСБ басшысы болған кезінде, ФСБ дирекциясының стратегиялық объектілерді экономикалық контрастын және қарусыздануды қолдау үшін таратқаны, оның орнына алты жаңа ФСБ дирекциясы құрылды. ФСБ-нің үздіксіз қаржыландыруына қол жеткізді, сондай-ақ кафедра қызметкерлерінің жалақысын көтеру (бұл жағынан олар Ресейдің СВР қызметкерлері мен ФАСПИ-мен теңестірілген)&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.finmarket.ru/z/experts/view.asp?id=1114160&amp;rid=1|title=Оқиға. Сегіз жыл Владимира Путин|date=2009-03-26|publisher=Финмаркет|accessdate=2012-02-28}}&lt;/ref&gt;. Әскери лауазым полковник ФСБ директоры ретінде марапатталды, ФСБ директоры лауазымына тағайындалғанға дейін Ресей Федерациясының Президенті Ельцин Путинді оны генерал-майорға әскери тәртіпте көтеруді ұсынды, бірақ Путин ФСБ-дің алғашқы азаматтық директоры болуды ұсынды.

1999 жылдың 26 наурызынан бастап [[Ресей Федерациясының Қауіпсіздік Кеңесі|Ресей Федерациясының Қауіпсіздік Кеңесі]]нің хатшысы, ФСБ директорының лауазымын сақтап қалды.

1999 жылдың мамыр айының басында [[Борис Николаевич Ельцин|Ельцин]] өзінің билігін Путинге беру туралы жалпы шешім қабылдады. 5 тамызда Путинмен кездесуде Ельцин, ол Ресей үкіметінің төрағасы етіп тағайындағысы келеді.

=== 1999 жылдың қыркүйегінде Дагестандағы жауынгерлердің басып алынуы және көппәтерлі тұрғын үйлердің жарылуы ===
''1999 жылғы 7 тамызда болған: [[Дағыстандағы жауынгерлерді басып алу]] [[Ресейдегі тұрғын үйлердің жарылысы]]''
1999 жылғы 7 тамызда Басаев пен Хаттабтың Дагестанға жасаған жауынгерлері басып алынды. Дагестанның ислам шурасы Дагестан ислам мемлекетін құру туралы жариялады. 

9 тамызда Владимир Путин премьер-министр болып тағайындалды. Путин қуатты ұйымдастырушы ретінде әрекет жасаған жауынгерлерге қарсы операцияны басқарды. 15 қыркүйекте боевиктер Дағыстаннан қуылды.

1999 жылдың қыркүйегінде террористік актілер сериясы болды - [[Буинакск]]е көп пәтерлі үйлердің жарылысы, Мәскеу және [[Волгодонск]], оның құрбандары 300-ден астам адам болды. Мәскеу қалалық сотының және Ресей Жоғарғы соты қаулысына сәйкес. Жарылыстар Қарашай мен Дагестанның Ваххабисіне араб әміршілерінің [[Амир ибн аль-Хаттаб|Амир Хаттаб]] пен Абу Омардың бұйрығы бойынша жасалды.

Нұсқаулар ұсынылды, оған сәйкес Путин көпқабатты үйлерді жарып жіберді: сайлау алдындағы рейтингісін көтеру және президенттік сайлауда жеңісті қамтамасыз ету, Шешенстанға әскерлер енгізгенге дейін қолайлы қоғамдық пікір қалыптастыру, Атап айтқанда, Александр Литвиненко мен [[Юрий Георгиевич Фельштинский|Юрий Фелшинский]]дің кітабында «ФСБ Ресейді сілкіп жатыр», [[Ресей Федерациясының Федералды қауіпсіздік қызметі|ФСБ]] Путин мен Николай Патрушевті білетін көп пәтерлі үйлерді жарып жіберді. Путиннің өзі бұл нұсқаны нонсенс деп сипаттады.

== Путиннің  басқару нәтижесі ==
[[Сурет:Boris Yeltsin 31 December 1999.jpg|нобай|солға||200px|Президент әкімшілігінің басшысы Владимир Путин [[Александр Стальевич Волошин|Александр Волошин]] және [[Борис Николаевич Ельцин|Борис Ельцин]], Кремльді тастап кетті. 31 желтоқсан 1999 жыл]]

Елді Путин басқарғалы бергі сегіз жылдың басты олжасы – отаншылдықтың орасан артқаны. Путин Ресейдің біртұтастығын сақтауды салған беттен қатты қолға алды. Ол 2000 жылғы 26 наурыздағы президент сайлауынан кейін өз қызметіне ресми түрде 7 мамырда кірісті. Іле-шала 13 мамырда Путин жеті федералдық округ құру туралы ұсыныс жасап, ол округтарға өзінің өкілетті өкілдерін тағайындады, сөйтіп өңір басшыларына өзінің ықпалын күшейтті. Араға 10-ақ күн түскенде, 17 мамырда Парламенттің жоғарғы пала­та­сын жасақтаудың жаңа тәртібін енгізді. Оған дейін Федерация Кеңесі губернаторлардан құ­ра­латын, губернаторлар әрі орындаушылық, әрі заң шығарушылық құқықтарға ие болатын, енді олар Федерация Кеңесіне өз өкілдерін жіберетін болып белгіленеді. Сол күні Путин Орталық пен федерация субъектілерінің қарым-қатынасына байланысты тағы бір маңызды бастама көтереді, оның мәні негізінен өңірлік лидерлердің орынсыз дабырайтылған ықпалын кемітуге тірелетін. Бұл жолда Путин ештеңеден тайынған жоқ. Тіпті 2004 жылдың күзінде Бесланда болған лаңкестік шараны да өз мақсатына пайдалана білді: бірнеше күннен кейін-ақ Мемлекеттік Думаға губернатор сайлауларынан бас тарту туралы заң жобасын енгіздірді, губернаторлар есін жиып үлгергенше депутаттар заңды қабылдап та жібереді. Путин билікке келісімен-ақ басталған екінші чешен соғысы оның алған беттен қайтпайтынын анық көрсетті. Дубровкадағы Театр орталығында лаңкестер көрермендерді кепілдікке алып, қойылған шартқа келіспей тұрған тұста, тіпті, әлеует­ті күштер театр залына улы газ жіберіп, лаң­кестермен бірге залда қалған санаулы көрермендерді де амалсыз құрбандыққа шалуға дейін барды. 2005 жылғы 13 қарашада Нальчиктегі бүлікті қанға бөктіріп басу, 2005 жылғы 8 наурызда Аслан Масхадовтың, 2006 жылғы 10 шілдеде Шәміл Басаевтың көзін жою енді Ресей жерінде Буденновск қырғыны сияқты мас­қара жағдай, Хасавюрт келісімі сияқты шегініс бол­майтындығын бүкіл әлемге ашық айттырды. Мем­лекеттік Дума тиісті заңға қаза тапқан лаңкестердің денесін жер қойнына тапсыру үшін туған-туысқандарына беруге тыйым салатын түзетулер енгізді. Батыстағылардың адам құқы деп, жариялылық деп, сөз бостандығы деп шу көтергендеріне қарамай, Путин әкімшілігі Кавказдағы соғыс тақырыбын бұқаралық ақпарат құралдарында көрсетуге, жазуға іс жүзінде тыйым салды. Бұл орайда соғыс жағдайында БАҚ-тардың мүмкіндігі мемлекет тарапынан шектелетіндігі жөніндегі халықаралық құқық нормалары ептілікпен пайдаланылды. Осыдан сегіз жыл бұрын лаңкестер Дағыстанға басып кіріп, Ресейдің әр жеріндегі қалаларда үйлерді жарып жатқан еді. Бүгінде елдің ыдырауы толық тоқтатылды, Солтүстік Кавказдағы соғыс өрті өшірілді, Чешенстан федерацияның толыққанды субъектісіне айналды.
Елді әкімшілік-территориялық және саяси орталықтандыру мәселесінің шешілуі Президентке бүкіл билікті біржолата бергізді әрі оның жауапкершілік жүгін де күрт арттырды. Федерациялық Ресейдің бұл жолдан бас тартуы унитарлық Қазақстанның жағдайында ел тағдырына эксперимент жасауға тіпті де болмайтынын анық ұғындырып берді.

Путин елді басқарған алғашқы жылдардың өзінде билікті меншіктеуге тыйым салынды, билік олигархтар қолынан алынды, сөйтіп, халықтың мемлекетке сенімі қалпына келтірілді. Путин ақпараттық империялардың олигархтарға тәуелділігі жағдайында ешқандай да мемлекеттік идея көңілдегідей жүзеге асырылмайтынын әуел бастан-ақ айқын ұғынады. Ол істі Ельциннің тұсында қолға алмауының өзінен Путиннің ақылы мен айласы, арыны мен абайлағыштығы қатар жүретін сұңғыла саясаткерлігін көреміз. Ельцинді екінші рет таққа отырғызуға барын аямаған Борис Березовскиймен бетпе-бет келу Борис Николаевичке қарсы шығудай қабылданар еді. Чешенстандағы террорға қарсы операцияларды көрсетуге байланысты қойылған шектеулерді бұзған, Путиннің өзінің қадірін кетіруге арналған хабарлар дайындаған арналардың иелері – В.Гусинский мен Б.Березовский бірінен кейін бірі шетелге қашуға мәжбүр болады. Қалың қалталылардың саясатқа сұғынуы қандайлық қатер екенін анық білетін Путин келесі соққысын ЮКОС-тың иесі М.Ходорковскийге бағыттады. Ресей сарапшыларының жазуына қарағанда, Ходорковский 2003-2004 жылдардағы сайлау науқаны кезінде Думаға өтетін партияларды қаржыландыра бастаған. Қалай дегенде де, Путин өз оппоненттерін материалдық ресурстардан айырудың құқықтық тетіктерін дәл таба біледі. Ондаған миллиард долларлық жеке байлығы бар Гусинскийдің де, Березовскийдің де, Ходорковскийдің де табиғи монополияларындағы қисапсыз қаржының қайнар көзі жекешелендірудегі жөнсіздік екенін дәлелдеп, Ходорковскийді қамауға алып, артынша ЮКОС-ты қайта жеке­шелендіру Кремльдің ақшалы алпауыттармен айқасындағы айтулы жеңісіне айналды. Путин оларды ев­рей ұлтының өкілдері ретінде қудаламай, заңды белден басып байыған тойымсыздар ретінде қудалайды.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

== Сыртқы сілтемелер ==
{{commons|Vladimir Putin}}
* [http://www.kremlin.ru/ Официальный сайт Ресей президент]
* [http://kremlin.ru/eng/articles/about_sp.shtml Speeches by the President] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20071012164252/http://kremlin.ru/eng/articles/about_sp.shtml |date=2007-10-12 }} at the official [http://kremlin.ru/eng/ website] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20030908005515/http://www.kremlin.ru/eng/ |date=2003-09-08 }}.
* Artiom Malgin, Jaroslav Skvortsov, Alexandr Tchechevishnikov (Moscow State Institute of International Relations, MGIMO); published by the Foundation Institute for Eastern Studies, Warsaw: [http://www.forum-ekonomiczne.pl/page.php?p1=532b5f727bb6c829189a19b74e0865c1&amp;uid=c237f3846ffa15542d54070ab2bdcf60 Aims, Priorities and Tasks: Attempt at a Systematic Analysis of the Presidential Speeches In Russia (2000 – 2005)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060927161900/http://www.forum-ekonomiczne.pl/page.php?p1=532b5f727bb6c829189a19b74e0865c1&amp;uid=c237f3846ffa15542d54070ab2bdcf60 |date=2006-09-27 }}, XV Economic Forum Krynica 7-10 September, 2005
* [http://www.theatlantic.com/doc/200503/starobin The Accidental Autocrat], in [[The Atlantic Monthly]], Наурыз 2005 (may require subscription)
* [http://www.atimes.com/atimes/Central_Asia/IB17Ag02.html Russia as friend, not foe] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180119191316/http://www.atimes.com/atimes/Central_Asia/IB17Ag02.html |date=2018-01-19 }}, in [[Asia Times]] by Nicolai N. Petro, Ақпан 2007
* [http://www.saag.org/papers17/paper1682.html Russia's Foreign Policy in a resurgent mode: An Analysis] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20061002171627/http://www.saag.org/papers17/paper1682.html |date=2006-10-02 }}
* [https://web.archive.org/web/20071012164258/http://www.kremlin.ru/eng/speeches/2006/07/06/2312_type82917type84779_108352.shtml Transcript of the Interactive Webcast] with the President, [[6 шілде]], [[2006]] ([http://news.bbc.co.uk/2/hi/talking_point/5153854.stm BBC version]).
* [http://www.russianspy.org/category/vladimir-putin/ RussianSpy: Vladimir Putin] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20071216000415/http://www.russianspy.org/category/vladimir-putin/ |date=2007-12-16 }}
* [http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/europe/415124.stm BBC – Vladimir Putin: Spy turned politician]
* [http://www.fightingarts.com/content01/putin.html Putin and his judo activities]
* [http://edition.cnn.com/TRANSCRIPTS/0009/08/lkl.00.html Transcript of an interview with Larry King, September 2000]
* [http://www.guardian.co.uk/russia/article/0,,1834009,00.html?gusrc=rss&amp;feed=1 Guardian — How I learned to love Vlad], by Nick P. Walsh
* [https://web.archive.org/web/20071012185417/http://politicalworld.wordpress.com/2006/12/18/russia-to-be-feared-for-now/ Russia - To Be Feared... For Now]
* [http://www.robertamsterdam.com/2007/04/putins_russia_riches_rights_ri_1.htm?Putin Putin's Russia] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20071012200843/http://robertamsterdam.com/2007/04/putins_russia_riches_rights_ri_1.htm?Putin |date=2007-10-12 }}
* [http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/12/07/AR2006120701439.html/ That Murder in London] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110119225600/http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/12/07/AR2006120701439.html |date=2011-01-19 }}
* {{cite news|first= |last= |author=[[Anatol Lieven]] |url= http://www.iht.com/articles/2006/05/11/opinion/edlieven.php|title=Putin versus Cheney |work= |publisher= International Herald Tribune|pages= |page= |date=мамыр 11, 2006 |accessdate= |archiveurl=http://web.archive.org/web/20060602182317/http://www.iht.com/articles/2006/05/11/opinion/edlieven.php|archivedate=маусым 2, 2006}}
* [http://www.frontpagemag.com/Articles/ReadArticle.asp?ID=19003 Putin's Duality]{{Deadlink|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} by [[Ion Mihai Pacepa]], [[FrontPageMag.com|FrontPageMagazine]], [[5 тамыз]], [[2005]]
* Doug Sanders, [https://web.archive.org/web/20070604164912/http://www.theglobeandmail.com/servlet/story/RTGAM.20070602.wputin01/BNStory/International/home &quot;Putin threatens to target Europe with missiles&quot;], ''[[The Globe and Mail]]'', [[маусым 2]], [[2007]]
* [http://www.dailymail.co.uk/pages/live/articles/news/news.html?in_article_id=483321&amp;in_page_id=1770 Putin has been vilified by the West - but he is still a great leader], by [[John Laughland]], [[Daily Mail]], [[September 22]], [[2007]]

{{Үлкен сегіздік басшылары|мемлекет=Ресей}}
{{Үлкен жиырмалық басшылары|мемлекет=Ресей}}
{{Ресейдің президенті}}
{{ТМД елдерінің басшылары}}
{{Жыл адамы (Тайм журналы бойынша) 2001—2025}}

[[Санат:Санкт-Петербургте туғандар]]
[[Санат:Ресей Федерациясы Президенттері]]
[[Санат:Ресей экономистері]]
[[Санат:Ресей заңгерлері]]
[[Санат:КСРО заңгерлері]]
[[Санат:КОКП мүшелері]]
[[Санат:КСРО спорт шеберлері]]
[[Санат:Тайм журналы нұсқасы бойынша Жыл адамдары]]
[[Санат:Құрмет Белгісі орденінің иегерлері]]
[[Санат:2 дәрежелі Қалтқысыз қызметі үшін медалінің иегерлері]]
[[Санат:3 дәрежелі Қалтқысыз қызметі үшін медалінің иегерлері]]
[[Санат:Экономика ғылымдарының кандидаттары]]
[[Санат:Құрмет орденінің иегерлері]]
[[Санат:Дағыстан Республикасы алдындағы еңбегі үшін орденінің иегерлері]]
[[Санат:Құрмет легионы орденінің Үлкен крестінің иегерлері]]
[[Санат:Ерен еңбегі үшін орденінің (Өзбекстан) иегерлері]]
[[Санат:Исмоили Самони орденінің иегерлері]]
[[Санат:1 сыныпты азат етуші орденінің иегерлері]]
[[Санат:Әулие Карл орденінің Үлкен крестінің иегерлері]]
[[Санат:Король Абдель-Азиз орденінің иегерлері]]
[[Санат:Хо Ши Мин орденінің иегерлері]]
[[Санат:Хосе Марти Ұлттық орденінің иегерлері]]
[[Санат:Сербия Республикасы орденінің иегерлері]]
[[Санат:Заид оредінің иегерлері]]
[[Санат:Алтын Олимпия орденінің иегерлері]]
[[Санат:Еңбек Ұлттық орденінің Үлкен крестінің (Гвинея) иегерлері]]
[[Санат:I дәрежелі Манас орденінің иегерлері]]
[[Санат:Халықтар Достығы орденінің (Беларусь) иегерлері]]
[[Санат:I дәрежелі Абырой мен даңқ орденінің иегерлері]]
[[Санат:Уацамонг орденінің иегерлері]]
[[Санат:III дәрежелі Ұлттық Халықтық Армия алдандағы еңбегі үшін медалінің иегерлері]]
[[Санат:Даңқ және абырой орденінің иегерлері]]
[[Санат:Орыс православ шіркеуінің 1 дәрежелі әулие теңапостолді Ұлы князь Владимир орденінің иегерлері]]
[[Санат:I дәрежелі мәртебелі Сергий Радонежский орденінің иегерлері]]
[[Санат:Шейх-уль-ислам орденінің иегерлері]]
[[Санат:Санкт-Петербургтің құрметті азаматтары]]
[[Санат:Ресейдің еңбек сіңірген жаттықтырушылары]]
[[Санат:Атаулы оқатар қару белгісінің (Украина) иегерлері]]
[[Санат:Ресей қауіпсіздік кеңесі мүшелері]]
[[Санат:Ресей президенттігіне үміткерлер (2000)]]
[[Санат:Ресей президенттігіне үміткерлер (2004)]]
[[Санат:Ресей президенттігіне үміткерлер (2012)]]
[[Санат:Ресей президенттігіне үміткерлер (2018)]]
[[Санат:Владимир Путин]]
[[Санат:Ресей Федерациясы Үкіметі төрағаларының бірінші орынбасарлары]]
[[Санат:Ресей Федерациясы Үкіметінің төрағалары]]
[[Санат:Ресей қауіпсіздік кеңесі хатшылары]]
[[Санат:Ресей президенті әкімшілігінің қызметкерлері]]
[[Санат:Ресей Федерациясы федералдық қызметтерінің директорлары]]
[[Санат:КСРО МҚК қызметкерлері]]
[[Санат:ФҚК қызметкерлері]]
[[Санат:Ресей қауіпсіздік органдары басшылары]]
[[Санат:Қымбат жезл орденінің иегерлері]]
[[Санат:КСРО дзюдошылары]]
[[Санат:1 сыныпты Ресей Федерациясының  мемлекеттік кеңесшілері]]
[[Санат:КСРО барлаушылары]]
[[Санат:XX ғасыр саясаткерлері]]
[[Санат:Қазанның құрметті азаматтары]]
[[Санат:Астраханның құрметті азаматтары]]
[[Санат:Севастопольдің құрметті азаматтары]]
[[Санат:Атаулы қарудың иегерлері]]
[[Санат:А. М. Горчаков медалінің иегерлері]]
[[Санат:Ереван университетінің құрметті докторлары]]
[[Санат:Ресей филателистері]]
[[Санат:КСРО филателистері]]
[[Санат:Санкт-Петербург мемлекеттік университетінің заң факультеті түлектері]]
[[Санат:МҚК-нің Қызылтулы институты түлектері]]
[[Санат:КСРО МҚК Жоғарғы мектебі түлектері]]
[[Санат:Наш дом — Россия партиясы мүшелері]]
[[Санат:Единая Россия]]
[[Санат:Қазіргі мемлекет басшылары]]
[[Санат:XXI ғасырдағы Еуропа билеушілері]]
[[Санат:Қырым дағдарысы тұлғалары]]
[[Санат:Плагиатпен айыпталған адамдар]]
[[Санат:РАХ құрметті мүшелері]]
[[Санат:Санкт-Петербург мемлекеттік университетінің құрметті докторлары]]
[[Санат:Әзірбайжан университеттерінің құрметті докторлары]]
[[Санат:Афины университетінің құрметті докторлары]]
[[Санат:Белград университетінің құрметті докторлары]]
[[Санат:Пошта маркаларындағы тұлғалар]]</text>
      <sha1>dv3hxie5t3ndkii48z1wycn26wz7efn</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Бөкей ордасы ауданы</title>
    <ns>0</ns>
    <id>8384</id>
    <revision>
      <id>3059961</id>
      <parentid>2888174</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T15:25:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <comment>/* Ауылдық округтер */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="31972" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауданы
 |ауданның атауы      = Бөкей ордасы ауданы
 |елтаңба             =  
 |ту                  = 
 |елтаңба сипаттамасы   = 
 |ту сипаттамасы        = 
  |lat_dir = N |lat_deg = 48 |lat_min = 48 |lat_sec = 45 
  |lon_dir = E |lon_deg = 46 |lon_min = 45 |lon_sec = 49
 |облысы              = Батыс Қазақстан облысы
 |аудан орталығы          = [[Сайқын]]
 |ауылдық округтер саны   =7 
 |кенттік әкімдіктер саны =  
 |қалалық әкімдіктер саны =  
 |ауылдар саны       = 23
 |қалалар саны       = 
 |әкімі              = 
 |әкімдіктің мекенжайы  = 
 |құрылған уақыты    =  
 |жер аумағы          = 19,2 мың
 |жер аумағы бойынша орны  = 
 |тұрғыны             = 15 222&lt;ref&gt;[http://www.stat.gov.kz/dinamika/dinamikadem.htm Батыс Қазақстан облысының Статистика департаменті. 01.07.2019]&lt;/ref&gt;
 |халық саны бойынша орны  = 
 |санақ жылы          = 2019
 |тығыздығы           = 0,79
 |тығыздығы бойынша орны   = 
 |ұлттық құрамы       =  {{nobr|[[қазақтар]] (99,23%)}}, {{nobr|басқалары (0,77%)}}&lt;ref&gt;[http://www.stat.kz/publishing/DocLib4/2010/%D0%94%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8%D1%8F/Bull_Hsany2010.rar Қазақстан Республикасының Статистика агенттігі. Қазақстан Республикасы тұрғындарының облыстар, қалалар мен аудандар, жынысы мен жас ерекшелігі топтары, этностық бөлігі бойынша 2019 жылдың басындағы саны]&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;пер.2019&quot;&gt;[http://pop-stat.mashke.org/kazakhstan-ethnic2010.htm 2009 жылғы санақ бойынша Қазақстан тұрғындарының ұлттық құрамы]&lt;/ref&gt;
 |телефон коды        = 
 |пошта индексі       = 090200- 090206&lt;ref name=&quot;kazindex.ru&quot;&gt;[http://kazindex.ru/09/0.html Қазақстан почталық индекстері]&lt;/ref&gt;
 |сайты               = 
 |карта               = Bokej Orda District Kazakhstan.png
 |әкімшілік бірліктің картасы =  West Kazakhstan Region Bokey Orda District.svg
 |ортаққордағы санаты = 
}}
{{мағына|Бөкей Ордасы}}
{{мағына|Орда (айрық)}}
'''Бөкей Ордасы ауданы''' — [[Батыс Қазақстан облысы]]ның батысындағы әкімшілік бөлініс.

== Географиялық орны, жер бедері ==
Облыс аумағының бедері тегіс. Аймақ Каспий маңы ойпатында орналасқан, едәуір бөлігі теңіз деңгейінен төмен. Аумақтың көп бөлігін Нарын құмдары алып жатыр. Ең биік нүкте - оңтүстік-батыс бөлігінде орналасқан [[Кіші Боғда]] тауы, теңіз деңгейінен 37,5 м биіктікте. Табиғи құрылыс материалдарының қоры тереңдікте зерттелген. 

== Климаты, өсімдігі мен жануарлар дүниесі ==
Климаты континенталды, қысы аязды, жазы орташа ыстық. Қаңтардың орташа температурасы -12-14°С, шілде 24-25°С. Жауын-шашынның жылдық орташа мөлшері 250-300 мм. Аудан арқылы [[Ащыөзек (БҚО)|Ащыөзек]] өзені ағып өтеді. Көлдері: Аралсор, Боркөл және басқалар. Топырақтары ашық-каштан, құмды. Бетеге, жусан, көкбұршақ, ебелек және басқалары өседі. Аңдардан қасқыр, түлкі, қоян, ақбөкен, қабан, қарсақ; құстардан үйрек, қаз және басқа құстар ұя салады. Аудан жартылай шөлді табиғи аймақта орналасқан. Сонымен қатар, аймаққа тән ерекшелік - құмды массивтерінде ормандардың болуы, орманды аумақтардың бір бөлігі табиғи ормандар, бір бөлігі - екпелі орман. Мемлекеттік орман қорының ауданы 2019 жылдың 1 қаңтарына 16405 га құрайды, оның ішінде 5027 га орманды.  Халқы негізінен мал шаруашылығымен айналысады. Бөкей Ордасы ауданында Қазақстан Республикасы бойынша мал шаруашылығы ең жақсы дамыған аудандардың бірі. 

== Атауы ==
Ішкі Қазақ Ордасы (Бөкей Ордасы) — Ресей империясының вассалы ретінде Еділ мен Жайық аралығында 1801-1845 жылдар аралығында құрылған. Бөкей Ордасы — қазақтардың және әлемдегі ең соңғы Шыңғысхан ұрпақтарымен меңгерілген мемлекеттік құрылым. 
Бөкей Ордасында Қазақстан тарихында алғаш рет мектеп, жәрмеңке, қазынашылық ашылған. 1845 жылы хандық билік жойылып, Астрахань губерниясы құрамына кірді. 1917 жылы өз алдына Бөкей губерниясы болып құрылды. Азамат соғысы жылдары, 1918 жылы 01 желтоқсан күні, Батыс Қазақстан облысы бойынша ең бірінші Кеңес Одағы орнады.↵Кеңес Одағының саясатының кесірінен губерния Қырғыз (Қазақ) АКСР құрамына қосылып, 

[[1925 жыл|1925]] жылы [[Бөкей губерниясы]] таратылып, [[Орал уезі|Орал]] губерниясының құрамына енгізілді Губернияның көптеген жерлері Қазіргі РФ Астрахань, Волгоград облыстары және ҚР Атырау облыстары аумағына қосылды. Сол жылы Бөкей уездік болып құрылып. [[1928 жыл|1928]] жылы Бөкей уезінің аты [[Орал облысы]]ның [[Орда ауданы]] болып өзгертілді. Осы уақыттан бастап Бөкей ордасы атауы жойылды.

2001 жыл ордалықтар үшін екі бірдей қуаныш әкелді. Оның бірі — Тәуелсіздіктің 10 жылдығы болса, екіншісі — [[Орда қаласы|Орда]]ның 200 жылдығына орай Қазақстан Республикасының Президентінің 10.03.2000 жылғы жарлығымен [[Бөкей Ордасы ауданы]] атауы қайтарылып берілді. 2012 жылы Бөкей Ордасы ауданы көршілес Жәнібек ауданынан бөлініп, аудан болып қайта құрылуының 40 жылдығы атап өтілді.

== Аудан тарихы ==
Кең байтақ қазақ даласының батыс бөлігінде орналасқан шежіресі бай, табиғаты сұлу өлке - Бөкей ордасы ауданы. XIX ғасырда мәдениет, өнер, білім орталығы болған ғажайып өлкенің тарихы тереңнен бастау алады. 

1801 жылы Нұралы ханның екінші ұлы Бөкей сұлтан Орыс патшасына бос жатқан Еділ мен Жайық өзендері аралығындағы атамекеніне көшіп - қоныстануға рұқсат сұраған өтініш жолдайды. Ресей императоры Павел I Бөкей сұлтанның өтінішін қабыл алып, 1801 жылдың 11 наурызында &quot;Қырғыз - Қайсақ Кіші ордасының Хан кеңесінің төрағасы Бөкей сұлтан Нұралы хан ұлын өзіме ризашылықпен қабылдаймын, өзі қалаған жеріне көшіп жүруіне рұқсат етемін және менің рахым етуімнің белгісі ретінде қара лентамен мойынға тағатын өз суретім бар алтын медаль тағайындаймын&quot; деген жарлық-рескриптісін шығарады. Сол жылдың күзінде Бөкей сұлтан өзіне қарасты 5 мың түтін ауылымен Жайықтың ішкі бетіне көшіп-қоныстанады. Тарихта Ішкі Қазақ немесе Бөкей ордасы аталған өлкенің іргесі осылай қаланады. 

1806 жылдың 19 мамырында Патшалық Үкіметтің арнайы жарлығымен хандықтың территориялық көлемі 6500 мың десятина болып бөлінеді. Жарлықта: &quot;Бөкей сұлтанның қол астындағы қазақтарға Үлкен және Кіші өзендерінен Богда тауларына дейін, одан Чапчачи арқылы Дудацк немесе Телепнев ватагаларына және теңізге дейін көшуге рұқсат беріледі&quot; деп көрсетіледі. 

1808 жылы 17 шілдеде Бөкей хандығы Астрахан әскери губернаторының және Орынбор шекара комиссиясының құзырына бағынышты болып бекітіледі. 

1812 жылы Александр I патшаның арнайы жарлығымен Бөкей сұлтан Ішкі Қазақ ордасының ханы болып тағайындалады. Бөкейді ақ киізге көтеріп хан сайлау Орал қаласының маңындағы тоғайда өтеді, кейін ол жер &quot;Хан тоғайы&quot; деп аталады. 1815 жылдың 21 мамырында Бөкей хан қайтыс болады. Тақ мұрагері Жәңгір жас болғандықтан, хан тағына уақытша сұлтан Шығай Нұралы хан ұлы отырады. 

1823 жылы Жәңгір Бөкейұлы хан тағының мұрагері болып танылып, 1824 жылы 22 маусымда &quot;Хан тоғайында&quot; ақ киізге көтеріліп, хан сайланады. 

Ішкі Орданың іргесі бекіп, ішкі әлеуметтік - шаруашылық жағдайы қалыптасып, нығайған тұсы 1823 - 1845 жылдары Жәңгір хан басқарған кезең болатын. Көзі ашық, көкірегі ояу, орыс, татар, араб, парсы тілдерін жетік меңгерген Жәңгір Ресей үкіметінің көптеген наградаларымен марапатталып, алтын тәжбен безендірілген I дәрежелі Әулие Анна орденінің кавалері атанып, генерал - майор шеніне дейін көтерілген тұңғыш қазақ ханы.

Жәңгір 1824 жылдың күзінде Орынбор муфтиі Мұхамеджан Хусейновтың қызы Фатимаға үйленеді. Фатима европаша білім алған, тілдерді жетік меңгерген, би, музыкаға жақын болатын. 

1826 жылы хан Жәңгір жұбайы Фатима ханшамен Орыс патшасы Николай I-нің таққа отыру рәсіміне шақырылады. Мәскеу қаласында өткен салтанатта Фатиманың білімділігі мен мәдениеттілігіне орыс интеллигенциясы, Фатиманы биге шақырған Николай патшаның өзі де, оның орысша таза сөйлеп, билегеніне тәнті болады. 

1827 жылы Жәңгір хан патшаға ерекше шеберлікпен жасалған киіз үй сыйға тартады. 1829 жылы императрица Александра Федоровна Фатима ханшаға бразилия топаздарымен безендірілген алтын диадема, тарақ және сырға сыйлайды. 

Жәңгір ең алдымен қазақтарға ыңғайлы әрі тиімді тұрмыстың үлгісі етіп, 1827 жылы Нарын құмының Жасқұс деген жеріне Хан сарайын салдырады. Жәңгірден үлгі алған би - сұлтандар, кейін қарапайым халық үй тұрғызып, Хан ставкасы саяси-экономикалық маңызға ие орталыққа айналады. 

1828 жылы өз үйінің бір бөлмесіне әулеттік - династиялық құнды заттарды, ат әбзелдерін, жауынгер қару - жарағын жинастырып, қару - жарақ палатасын ұйымдастырады. Бұл - қазақ жерінде ашылған тұңғыш музей болатын. 

Жәңгір өз қоластындағы халқының денсаулығына да үлкен көңіл бөліп отырған. 1825 жылы С.Жәнібеков деген қазақты шешекке қарсы екпе жұмысын жүргізуді үйрену үшін оқуға жібереді. 1826 жылдан бастап Ордада шешек ауруына қарсы екпе жұмыстары жүргізіледі. 1832 жылы Жәңгір ханның шақыртуымен Хан ставкасына дәрігер А.А.Сергачев келеді. Кейін 1839 жылы тұңғыш дәріхана ашылады. Осы кезеңдерде Ордада В.Ф.Евланов, Пупорев, т. б. дәрігерлер қызмет атқарады. 1852 жылы Ордада 16 кереуеттік қоғамдық аурухана ашылады. Бүл аурухана күні бүгінге дейін сақталып, халыққа қалтқысыз қызмет етіп келе жатыр. 

1832 жылы хан Жәңгір халықтың әлеуметтік жағдайын көтеру, сауда - саттық саласын дамытып, жолға қою мақсатында жәрмеңке ұйымдастырады. Жәрмеңке көктем және күз айларында өткізіліп, оған Ресейдің Саратов, Мәскеу, Новгород, т.б. губернияларынан саудагерлер келген. 1846 жылы көктемгі жәрмеңкеге 3883 адам қатысса, 1851 жылғы тауар айналымы 1,5 миллион күміс ақша құраған. 

Жәңгір бөкейлік қазақтардың өз дінін жоғалтпай, сақтап қалуы үшін 1835 жылы өз үйінің ауласына ерекше архитектуралық үлгімен мешіт салдырады. Ел ішінде оны &quot;Хан мешіті&quot; деп атаған. 

Хан Жәңгір Бөкей ордасындағы мал басының санын көбейтіп қана қоймай, оның тұқымын асылдандыруға, әсіресе, жылқы малына үлкен мән береді. Хан ставкасында, Ресейдің Орск, Элиста қалаларында ат көрмелері өткізіліп, ат жарыстары ұйымдастырылып тұрады. 

Бөкей ордасы тарихында маңызды орын алатын оқиға - И.Тайманұлы мен М.Өтемісұлы бастаған 1836-1838 жылдардағы халық көтерілісі. Бүл - патша әкімшілігі мен хан-сұлтандарға қарсы көтерілген халықтың азаттығы үшін бастаған бой көтеруі болды. 

1840 жылы Жәңгірдің шақыртуымен Ордаға ветеринар К.П.Ольдекоп келеді. Осында қазақ жеріндегі түңғыш ветеринарлық бөлім ашылып, алғаш мал ауруларына қарсы екпе, тәжірибе - зерттеу жұмыстары қолға алынады. 

Ел болашағының білімде екенін түсінген Жәңгір 1841 жылы 6 желтоқсанда қазақ даласындағы ең түңғыш қазақша - орысша білім беретін мектеп ашады. Бұл мектептен есімі елге танылған талай тұлғалар білім алды. Солардың бірі - қазақтан шыққан ғалым - этнограф Мұхамедсалық Бабажанов. Оның қазақтар жөніндегі зерттеулері, тарихи мұралары туралы басылымдары жоғары бағаланып, 1862 жылы Орыс географиялық қоғамының күміс медалімен марапатталады. Жәңгір мектебінен білім бастауын алған жүзден астам ғалым - зерттеушілер, Асан Тайманов сынды жиырмадан астам академиктер шықты. 

Кезінде Жәңгірдің өзі де Қазан университетінің кітапханасына араб, парсы, түркі тілдерінде жазылған маңызды қолжазбаларды сыйға тартады. Оның ағартушылықты таратуға деген еңбегін құрметтеп, 1844 жылы университеттің ғылыми кеңесі Жәңгірді &quot;Қазан университетінің құрметті мүшесі&quot; етіп сайлайды. Жәңгір орыс басылымдарын, газет-журналдар, әртүрлі кітаптар алдырып, бай кітапхана қорын жинақтаған. Оның үйіндегі жеке кітапханасында &quot;Северная пчела&quot;, &quot;Отечественные записки&quot;, &quot;Современник&quot; басылымдары, Шинкелдің &quot;Архитектура XIX ст.&quot;, Гогольдің &quot;Мертвые души&quot; кітаптары болған. 

Хан Жәңгір Бөкей ордасына келген ғалым - зерттеушілерді ерекше құрметпен қабыл алған. Осы өңірде болған Г.С.Карелин, В.И.Даль, т.б. хан үйінің қонақжайлылығына ризашылықтарын естелік - зерттеулерінде жазып көрсетеді.Бұлардан басқа Бөкей ордасында 100 - ден астам орыс және шетел зерттеушілері болған. 1842 жылы Жәңгірдің өтінішімен белгілі картограф, Орыс географиялық қоғамының мүшесі Я.В.Ханыков Бөкей ордасының территориялық картасын жасайды. Сол кездегі хандықтың құрамына қазіргі Батыс Қазақстан облысының Жәнібек, Казталовка, Жаңғала, Орда аудандары, Атырау облысының Махамбет, Құрманғазы аудандары, көршілес Ресейдің Волгоград облысы Палласовка ауданының, Астрахан облысы Құмөзек, Володар, Қарабайлы аудандарының бір бөлігі енген. 

1841 жылы Хан ставкасы мен Черный Яр қаласының аралығына пошта - телеграф байланысы орнатылады. 

1845 жылы 11 тамызда Бөкей ордасының саяси, мәдени, экономикалық жағынан дамуына жол бастап, бұл өлкенің басқару ісіне көптеген өзгерістер енгізген ұлы реформатор, қазақ даласының ұлы жаңартушысы Хан Жәңгір Бөкейұлы қайтыс болады. 

Хан Жәңгір дүние салғаннан кейін Бөкей ордасындағы хандық басқару құрылымы жойылып, жаңа әкімшілік - Уақытша Кеңес құрылады. Уақытша Кеңес 1845 - 1917 жылдар аралығында билік жүргізеді. 

1860 жылы Бөкей ордасы 7 әкімшілік бөлікке бөлінеді. Олар: Тарғын, Қалмақ, Нарын, Қамыс - Самар, Талов қисымдары және I, II Теңіз жағалауы округтері. Әрбір әкімшілік бөлікті әкім - правительдер басқарады. 

1862 жылы Хан Ставкасында кітапхана ашылады. Кітапхана қорында О.Бальзактың, У.Шекспирдің, Г.Гюгоның, Т.Шевченконың кітаптары, сондай - ақ Ресейдің басылымдары болған. 

Хан жәрмеңкесіндегі сауда саласының дамуына байланысты, ақша капиталын реттейтін әрі сақтайтын орын &quot;Казначейство&quot; мекемесі 1867 жылы ашылып, банк қызметін атқарады. 

1869 жылы 5 адамнан тұратын өрт сөндірушілер командасы және жылжымалы обоз жасақталады. 1870 жылы Ресейден ауа - райын бақылайтын аспаптар әкелініп, метеорологиялық станция жұмыс жасайды. 

1832 жылы Жәңгірдің бастауымен отырғызылған Орда орманын мемлекет тарапынан қорғау 1890 жылдан бастап қолға алынады. 1908 жылы Орда орман шаруашылығы мекемесі жанынан питомниктер жасақталып, зерттеу жұмыстары жүргізіледі. Соның нәтижесінде - Нарын қарағайы дүниеге келеді. 

1908 жылы қазақ даласындағы ең түңғыш Оба індетіне қарсы күрес станциясы кұрылады. Бүл станцияда Халықтық денсаулық сақтау комиссарының орынбасары М.Шомбалов, оба індетін емдеуге маманданған дәрігерлер И.А.Деминский, А.Михайлов, кейін медицина ғылымының докторы Н.Доброхотова жұмыс жасады. 

1911 жылы қазақ баспасының қарлығаштарының бірі - &quot;Қазақстан&quot; газеті белгілі ақын Г.Қараштың ұйымдастыруымен Ордада басылып шығады. 

Қазақстандағы ең тұңғыш Ұлы Қазан революциясы орнаған жер - Орда болатын. 1918 жылы тұңғыш комсомол ұясы құрылады. 1918 жылы тұңғыш кеңестік баспахана ашылып, онда &quot;Дұрыстық жолы&quot;, &quot;Киргизская правда&quot;, т.б. газет - журналдар басылып шығады. 1918 жылы Ордада Қазақтың I үлгілі атты әскер полкі жасақталады. Осы кезеңдерде мәдени өмірге де көп көңіл бөлінеді. &quot;Жігер&quot; жастар ұйымы кұрылып, орыс, татар, қазақ труппалары, белгілі күйші М.Бөкейхановтың ұйымдастыруымен ұлт - аспаптар оркестрі жасақталады. Белгілі драматург И.Меңдіхановтың пьесалары көрермен назарына ұсынылды.

Қазіргі уақытта Бөкей Ордасы ауданы экономикалық қарқыны ең жоғарғы дамыған аудандардың бірі. Елбасы, Қазақстан Республикасының бірінші және экс-президенті Н.Ә.Назарбаев екі мәрте Бөкей Ордасы ауданында ресми сапармен келген￼. Батыс Қазақстан облысының аудандарының бірде-бір ауданына сапармен Қазақстан басшылары сапармен бармаған екен.

=== Ұлы Отан соғысы ===
[[1941 жыл|1941]]—[[1945 жыл|45]] жж. [[Ұлы Отан соғысы]] жылдары Орда ауданы Қазақстандағы соғыс жағдайына келтірілген бірден-бір аудан болды. Ордалық 2000-нан астам азамат туған Отанын қорғауға аттанды. Ордалықтар [[Ахмедияр Дәуленұлы Хұсайынов|Ақмедияр Құсайынов]], [[Темір Масин]] және батыр қос қыздарымыздың біреуі [[Мәншүк Жиенғалиқызы Мәметова|Мәншүк Мәметов]]ға Кеңес Одағының батыры атағы берілді. Сонымен қатар Ұлы Отан соғысының ардагері, Орда ауданының тумасы [[Шәкір Жексенбаев]], Қазақстанның тұңғыш Кеңес әскерінің әскери генералы.
Соғыстан кейінгі кезеңде ел шаруашылығын көтеріп, нығайтуда аянбай еңбек еткен 25 ордалыққа [Кеңес Одағының ең жоғарғы наградасы&amp;nbsp;— Социалистік Еңбек Ері атағы берілді.

=== Капустин Яр полигоны ===
Орда тарихының қасіретті беті&amp;nbsp;— [[Капустин Яр]] полигоны. [[1948 жыл|1948]]&amp;nbsp;жылы полигонға берілген аудан аймағында жер асты, жер үсті сынақтары жүргізіледі. 1952 жылы ауданның 19 колхозы күшпен өзге аудандарға көшіріледі. 1990 жылдың мамырында Т. Махимовтың жетекшілігімен «Нарын» қоғамдық қозғалысы құрылады.

== Мәдениеті ==
Орда&amp;nbsp;— талантты ұлы тұлғалардың мекені. Осы өлкеден қазақтың белгілі күйшілері [[Құрманғазы Сағырбайұлы|Құрманғазы]], [[Дина Кенжеқызы Нұрпейісова|Дина]], [[Сейтек Оразалыұлы|Сейтек]], [[Науша Мырзагерейұлы Бөкейханов|Науша]], домбырашылар Ж. Теміралиев, [[Ермек Еселұлы Қазиев|Е.Қазиев]], Халық артисі, актриса Х. Бөкеева, қазақтың тұңғыш дирижері Ш. Қажығалиев, халық композиторлары Б. Жұманиязов, М. [[Мансұр Сағатов|Сағатов]], медицина саласының озық қызметкерлері А. Герасимов, Х. Бөкейханов, білім беру ісінің үздіктері Ғ. Зарипов, М. Кульбацкая, [[Орда музейі]]н ұйымдастырушы А. Тажетдинов, ауыл шаруашылығының озаттары К. Меңдәлиев, Р. Егізбаев, ақындар Т. Жароков, С. Даумов, Қ. Жұмағалиев, т.б. шықты.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;Қазақ Энциклопедиясы&lt;/ref&gt;

== Халқы ==
Тұрғындар саны - 15 222 ([[2019 жыл|2019]]). Ұлттық құрамы: қазақтар - 99,23%, басқалары - 0,77%.

== Ауылдық округтер ==
23 елді мекен 7 ауылдық округке біріктірілген:
{| class=&quot;wikitable&quot;
 !Ауылдық округ/қала
 !Халқы (2009)
 !Елді мекендері
|-
 | [[Бисен ауылдық округі]]
 | 3 048
 | [[Бисен]], [[Жамбыл (Бөкей ордасы ауданы)|Жамбыл]], [[Жиекқұм]], [[Көктерек (Бөкей ордасы ауданы)|Көктерек]] ауылдары
|-
 | [[Мұратсай ауылдық округі]]
 | 991
 | [[Мұратсай]], [[Әжен]], [[Тайғара]] ауылдары
|-
 | [[Орда ауылдық округі]]
 | 3 393
 | [[Хан Ордасы (ауыл)|Хан Ордасы]], [[Қарасай (Батыс Қазақстан облысы)|Қарасай]], [[Қарасу (Бөкей ордасы ауданы)|Қарасу]], [[Сейітқали]], [[Үштерек (Батыс Қазақстан облысы)|Үштерек]] ауылдары
|-
 | [[Сайқын ауылдық округі]]
 | 4 690
 | [[Сайқын]], [[Мәмбет (Батыс Қазақстан облысы)|Мәмбет]], [[Жәрмеңке (ауыл)|Жәрмеңке]], [[Шонай (Батыс Қазақстан облысы)|Шонай]] ауылдары
|-
 | [[Саралжын ауылдық округі (Бөкей ордасы ауданы)|Саралжын ауылдық округі]]
 | 1 403
 | [[Саралжын (Бөкей ордасы ауданы)|Саралжын]], [[Бескөл (Батыс Қазақстан облысы)|Бескөл]] ауылдары
|-
 | [[Темір Масин ауылдық округі]]
 | 1 388
 | [[Бөрлі (Бөкей ордасы ауданы)|Бөрлі]], [[Тереңқұдық]] ауылдары
|-
 | [[Ұялы ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы)|Ұялы ауылдық округі]]
 | 1 544
 | [[Ұялы (Батыс Қазақстан облысы)|Ұялы]], [[Кеңой (Батыс Қазақстан облысы)|Кеңой]] ауылдары
|}

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Батыс Қазақстан облысы}}
{{Бөкей ордасы ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Бөкей ордасы ауданы]]</text>
      <sha1>iynhsm337exb0suzh6coge2sck8sf4d</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3059962</id>
      <parentid>3059961</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T15:25:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="31972" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауданы
 |ауданның атауы      = Бөкей ордасы ауданы
 |елтаңба             =  
 |ту                  = 
 |елтаңба сипаттамасы   = 
 |ту сипаттамасы        = 
  |lat_dir = N |lat_deg = 48 |lat_min = 48 |lat_sec = 45 
  |lon_dir = E |lon_deg = 46 |lon_min = 45 |lon_sec = 49
 |облысы              = Батыс Қазақстан облысы
 |аудан орталығы          = [[Сайқын]]
 |ауылдық округтер саны   =7 
 |кенттік әкімдіктер саны =  
 |қалалық әкімдіктер саны =  
 |ауылдар саны       = 23
 |қалалар саны       = 
 |әкімі              = 
 |әкімдіктің мекенжайы  = 
 |құрылған уақыты    =  
 |жер аумағы          = 19,2 мың
 |жер аумағы бойынша орны  = 
 |тұрғыны             = 15 222&lt;ref&gt;[http://www.stat.gov.kz/dinamika/dinamikadem.htm Батыс Қазақстан облысының Статистика департаменті. 01.07.2019]&lt;/ref&gt;
 |халық саны бойынша орны  = 
 |санақ жылы          = 2019
 |тығыздығы           = 0,79
 |тығыздығы бойынша орны   = 
 |ұлттық құрамы       =  {{nobr|[[қазақтар]] (99,23%)}}, {{nobr|басқалары (0,77%)}}&lt;ref&gt;[http://www.stat.kz/publishing/DocLib4/2010/%D0%94%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8%D1%8F/Bull_Hsany2010.rar Қазақстан Республикасының Статистика агенттігі. Қазақстан Республикасы тұрғындарының облыстар, қалалар мен аудандар, жынысы мен жас ерекшелігі топтары, этностық бөлігі бойынша 2019 жылдың басындағы саны]&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;пер.2019&quot;&gt;[http://pop-stat.mashke.org/kazakhstan-ethnic2010.htm 2009 жылғы санақ бойынша Қазақстан тұрғындарының ұлттық құрамы]&lt;/ref&gt;
 |телефон коды        = 
 |пошта индексі       = 090200- 090206&lt;ref name=&quot;kazindex.ru&quot;&gt;[http://kazindex.ru/09/0.html Қазақстан почталық индекстері]&lt;/ref&gt;
 |сайты               = 
 |карта               = Bokej Orda District Kazakhstan.png
 |әкімшілік бірліктің картасы =  West Kazakhstan Region Bokey Orda District.svg
 |ортаққордағы санаты = 
}}
{{мағына|Бөкей Ордасы}}
{{мағына|Орда (айрық)}}
'''Бөкей Ордасы ауданы''' — [[Батыс Қазақстан облысы]]ның батысындағы әкімшілік бөлініс.

== Географиялық орны, жер бедері ==
Облыс аумағының бедері тегіс. Аймақ Каспий маңы ойпатында орналасқан, едәуір бөлігі теңіз деңгейінен төмен. Аумақтың көп бөлігін Нарын құмдары алып жатыр. Ең биік нүкте - оңтүстік-батыс бөлігінде орналасқан [[Кіші Боғда]] тауы, теңіз деңгейінен 37,5 м биіктікте. Табиғи құрылыс материалдарының қоры тереңдікте зерттелген. 

== Климаты, өсімдігі мен жануарлар дүниесі ==
Климаты континенталды, қысы аязды, жазы орташа ыстық. Қаңтардың орташа температурасы -12-14°С, шілде 24-25°С. Жауын-шашынның жылдық орташа мөлшері 250-300 мм. Аудан арқылы [[Ащыөзек (БҚО)|Ащыөзек]] өзені ағып өтеді. Көлдері: Аралсор, Боркөл және басқалар. Топырақтары ашық-каштан, құмды. Бетеге, жусан, көкбұршақ, ебелек және басқалары өседі. Аңдардан қасқыр, түлкі, қоян, ақбөкен, қабан, қарсақ; құстардан үйрек, қаз және басқа құстар ұя салады. Аудан жартылай шөлді табиғи аймақта орналасқан. Сонымен қатар, аймаққа тән ерекшелік - құмды массивтерінде ормандардың болуы, орманды аумақтардың бір бөлігі табиғи ормандар, бір бөлігі - екпелі орман. Мемлекеттік орман қорының ауданы 2019 жылдың 1 қаңтарына 16405 га құрайды, оның ішінде 5027 га орманды.  Халқы негізінен мал шаруашылығымен айналысады. Бөкей Ордасы ауданында Қазақстан Республикасы бойынша мал шаруашылығы ең жақсы дамыған аудандардың бірі. 

== Атауы ==
Ішкі Қазақ Ордасы (Бөкей Ордасы) — Ресей империясының вассалы ретінде Еділ мен Жайық аралығында 1801-1845 жылдар аралығында құрылған. Бөкей Ордасы — қазақтардың және әлемдегі ең соңғы Шыңғысхан ұрпақтарымен меңгерілген мемлекеттік құрылым. 
Бөкей Ордасында Қазақстан тарихында алғаш рет мектеп, жәрмеңке, қазынашылық ашылған. 1845 жылы хандық билік жойылып, Астрахань губерниясы құрамына кірді. 1917 жылы өз алдына Бөкей губерниясы болып құрылды. Азамат соғысы жылдары, 1918 жылы 01 желтоқсан күні, Батыс Қазақстан облысы бойынша ең бірінші Кеңес Одағы орнады.↵Кеңес Одағының саясатының кесірінен губерния Қырғыз (Қазақ) АКСР құрамына қосылып, 

[[1925 жыл|1925]] жылы [[Бөкей губерниясы]] таратылып, [[Орал уезі|Орал]] губерниясының құрамына енгізілді Губернияның көптеген жерлері Қазіргі РФ Астрахань, Волгоград облыстары және ҚР Атырау облыстары аумағына қосылды. Сол жылы Бөкей уездік болып құрылып. [[1928 жыл|1928]] жылы Бөкей уезінің аты [[Орал облысы]]ның [[Орда ауданы]] болып өзгертілді. Осы уақыттан бастап Бөкей ордасы атауы жойылды.

2001 жыл ордалықтар үшін екі бірдей қуаныш әкелді. Оның бірі — Тәуелсіздіктің 10 жылдығы болса, екіншісі — [[Орда қаласы|Орда]]ның 200 жылдығына орай Қазақстан Республикасының Президентінің 10.03.2000 жылғы жарлығымен [[Бөкей Ордасы ауданы]] атауы қайтарылып берілді. 2012 жылы Бөкей Ордасы ауданы көршілес Жәнібек ауданынан бөлініп, аудан болып қайта құрылуының 40 жылдығы атап өтілді.

== Аудан тарихы ==
Кең байтақ қазақ даласының батыс бөлігінде орналасқан шежіресі бай, табиғаты сұлу өлке - Бөкей ордасы ауданы. XIX ғасырда мәдениет, өнер, білім орталығы болған ғажайып өлкенің тарихы тереңнен бастау алады. 

1801 жылы Нұралы ханның екінші ұлы Бөкей сұлтан Орыс патшасына бос жатқан Еділ мен Жайық өзендері аралығындағы атамекеніне көшіп - қоныстануға рұқсат сұраған өтініш жолдайды. Ресей императоры Павел I Бөкей сұлтанның өтінішін қабыл алып, 1801 жылдың 11 наурызында &quot;Қырғыз - Қайсақ Кіші ордасының Хан кеңесінің төрағасы Бөкей сұлтан Нұралы хан ұлын өзіме ризашылықпен қабылдаймын, өзі қалаған жеріне көшіп жүруіне рұқсат етемін және менің рахым етуімнің белгісі ретінде қара лентамен мойынға тағатын өз суретім бар алтын медаль тағайындаймын&quot; деген жарлық-рескриптісін шығарады. Сол жылдың күзінде Бөкей сұлтан өзіне қарасты 5 мың түтін ауылымен Жайықтың ішкі бетіне көшіп-қоныстанады. Тарихта Ішкі Қазақ немесе Бөкей ордасы аталған өлкенің іргесі осылай қаланады. 

1806 жылдың 19 мамырында Патшалық Үкіметтің арнайы жарлығымен хандықтың территориялық көлемі 6500 мың десятина болып бөлінеді. Жарлықта: &quot;Бөкей сұлтанның қол астындағы қазақтарға Үлкен және Кіші өзендерінен Богда тауларына дейін, одан Чапчачи арқылы Дудацк немесе Телепнев ватагаларына және теңізге дейін көшуге рұқсат беріледі&quot; деп көрсетіледі. 

1808 жылы 17 шілдеде Бөкей хандығы Астрахан әскери губернаторының және Орынбор шекара комиссиясының құзырына бағынышты болып бекітіледі. 

1812 жылы Александр I патшаның арнайы жарлығымен Бөкей сұлтан Ішкі Қазақ ордасының ханы болып тағайындалады. Бөкейді ақ киізге көтеріп хан сайлау Орал қаласының маңындағы тоғайда өтеді, кейін ол жер &quot;Хан тоғайы&quot; деп аталады. 1815 жылдың 21 мамырында Бөкей хан қайтыс болады. Тақ мұрагері Жәңгір жас болғандықтан, хан тағына уақытша сұлтан Шығай Нұралы хан ұлы отырады. 

1823 жылы Жәңгір Бөкейұлы хан тағының мұрагері болып танылып, 1824 жылы 22 маусымда &quot;Хан тоғайында&quot; ақ киізге көтеріліп, хан сайланады. 

Ішкі Орданың іргесі бекіп, ішкі әлеуметтік - шаруашылық жағдайы қалыптасып, нығайған тұсы 1823 - 1845 жылдары Жәңгір хан басқарған кезең болатын. Көзі ашық, көкірегі ояу, орыс, татар, араб, парсы тілдерін жетік меңгерген Жәңгір Ресей үкіметінің көптеген наградаларымен марапатталып, алтын тәжбен безендірілген I дәрежелі Әулие Анна орденінің кавалері атанып, генерал - майор шеніне дейін көтерілген тұңғыш қазақ ханы.

Жәңгір 1824 жылдың күзінде Орынбор муфтиі Мұхамеджан Хусейновтың қызы Фатимаға үйленеді. Фатима европаша білім алған, тілдерді жетік меңгерген, би, музыкаға жақын болатын. 

1826 жылы хан Жәңгір жұбайы Фатима ханшамен Орыс патшасы Николай I-нің таққа отыру рәсіміне шақырылады. Мәскеу қаласында өткен салтанатта Фатиманың білімділігі мен мәдениеттілігіне орыс интеллигенциясы, Фатиманы биге шақырған Николай патшаның өзі де, оның орысша таза сөйлеп, билегеніне тәнті болады. 

1827 жылы Жәңгір хан патшаға ерекше шеберлікпен жасалған киіз үй сыйға тартады. 1829 жылы императрица Александра Федоровна Фатима ханшаға бразилия топаздарымен безендірілген алтын диадема, тарақ және сырға сыйлайды. 

Жәңгір ең алдымен қазақтарға ыңғайлы әрі тиімді тұрмыстың үлгісі етіп, 1827 жылы Нарын құмының Жасқұс деген жеріне Хан сарайын салдырады. Жәңгірден үлгі алған би - сұлтандар, кейін қарапайым халық үй тұрғызып, Хан ставкасы саяси-экономикалық маңызға ие орталыққа айналады. 

1828 жылы өз үйінің бір бөлмесіне әулеттік - династиялық құнды заттарды, ат әбзелдерін, жауынгер қару - жарағын жинастырып, қару - жарақ палатасын ұйымдастырады. Бұл - қазақ жерінде ашылған тұңғыш музей болатын. 

Жәңгір өз қоластындағы халқының денсаулығына да үлкен көңіл бөліп отырған. 1825 жылы С.Жәнібеков деген қазақты шешекке қарсы екпе жұмысын жүргізуді үйрену үшін оқуға жібереді. 1826 жылдан бастап Ордада шешек ауруына қарсы екпе жұмыстары жүргізіледі. 1832 жылы Жәңгір ханның шақыртуымен Хан ставкасына дәрігер А.А.Сергачев келеді. Кейін 1839 жылы тұңғыш дәріхана ашылады. Осы кезеңдерде Ордада В.Ф.Евланов, Пупорев, т. б. дәрігерлер қызмет атқарады. 1852 жылы Ордада 16 кереуеттік қоғамдық аурухана ашылады. Бүл аурухана күні бүгінге дейін сақталып, халыққа қалтқысыз қызмет етіп келе жатыр. 

1832 жылы хан Жәңгір халықтың әлеуметтік жағдайын көтеру, сауда - саттық саласын дамытып, жолға қою мақсатында жәрмеңке ұйымдастырады. Жәрмеңке көктем және күз айларында өткізіліп, оған Ресейдің Саратов, Мәскеу, Новгород, т.б. губернияларынан саудагерлер келген. 1846 жылы көктемгі жәрмеңкеге 3883 адам қатысса, 1851 жылғы тауар айналымы 1,5 миллион күміс ақша құраған. 

Жәңгір бөкейлік қазақтардың өз дінін жоғалтпай, сақтап қалуы үшін 1835 жылы өз үйінің ауласына ерекше архитектуралық үлгімен мешіт салдырады. Ел ішінде оны &quot;Хан мешіті&quot; деп атаған. 

Хан Жәңгір Бөкей ордасындағы мал басының санын көбейтіп қана қоймай, оның тұқымын асылдандыруға, әсіресе, жылқы малына үлкен мән береді. Хан ставкасында, Ресейдің Орск, Элиста қалаларында ат көрмелері өткізіліп, ат жарыстары ұйымдастырылып тұрады. 

Бөкей ордасы тарихында маңызды орын алатын оқиға - И.Тайманұлы мен М.Өтемісұлы бастаған 1836-1838 жылдардағы халық көтерілісі. Бүл - патша әкімшілігі мен хан-сұлтандарға қарсы көтерілген халықтың азаттығы үшін бастаған бой көтеруі болды. 

1840 жылы Жәңгірдің шақыртуымен Ордаға ветеринар К.П.Ольдекоп келеді. Осында қазақ жеріндегі түңғыш ветеринарлық бөлім ашылып, алғаш мал ауруларына қарсы екпе, тәжірибе - зерттеу жұмыстары қолға алынады. 

Ел болашағының білімде екенін түсінген Жәңгір 1841 жылы 6 желтоқсанда қазақ даласындағы ең түңғыш қазақша - орысша білім беретін мектеп ашады. Бұл мектептен есімі елге танылған талай тұлғалар білім алды. Солардың бірі - қазақтан шыққан ғалым - этнограф Мұхамедсалық Бабажанов. Оның қазақтар жөніндегі зерттеулері, тарихи мұралары туралы басылымдары жоғары бағаланып, 1862 жылы Орыс географиялық қоғамының күміс медалімен марапатталады. Жәңгір мектебінен білім бастауын алған жүзден астам ғалым - зерттеушілер, Асан Тайманов сынды жиырмадан астам академиктер шықты. 

Кезінде Жәңгірдің өзі де Қазан университетінің кітапханасына араб, парсы, түркі тілдерінде жазылған маңызды қолжазбаларды сыйға тартады. Оның ағартушылықты таратуға деген еңбегін құрметтеп, 1844 жылы университеттің ғылыми кеңесі Жәңгірді &quot;Қазан университетінің құрметті мүшесі&quot; етіп сайлайды. Жәңгір орыс басылымдарын, газет-журналдар, әртүрлі кітаптар алдырып, бай кітапхана қорын жинақтаған. Оның үйіндегі жеке кітапханасында &quot;Северная пчела&quot;, &quot;Отечественные записки&quot;, &quot;Современник&quot; басылымдары, Шинкелдің &quot;Архитектура XIX ст.&quot;, Гогольдің &quot;Мертвые души&quot; кітаптары болған. 

Хан Жәңгір Бөкей ордасына келген ғалым - зерттеушілерді ерекше құрметпен қабыл алған. Осы өңірде болған Г.С.Карелин, В.И.Даль, т.б. хан үйінің қонақжайлылығына ризашылықтарын естелік - зерттеулерінде жазып көрсетеді.Бұлардан басқа Бөкей ордасында 100 - ден астам орыс және шетел зерттеушілері болған. 1842 жылы Жәңгірдің өтінішімен белгілі картограф, Орыс географиялық қоғамының мүшесі Я.В.Ханыков Бөкей ордасының территориялық картасын жасайды. Сол кездегі хандықтың құрамына қазіргі Батыс Қазақстан облысының Жәнібек, Казталовка, Жаңғала, Орда аудандары, Атырау облысының Махамбет, Құрманғазы аудандары, көршілес Ресейдің Волгоград облысы Палласовка ауданының, Астрахан облысы Құмөзек, Володар, Қарабайлы аудандарының бір бөлігі енген. 

1841 жылы Хан ставкасы мен Черный Яр қаласының аралығына пошта - телеграф байланысы орнатылады. 

1845 жылы 11 тамызда Бөкей ордасының саяси, мәдени, экономикалық жағынан дамуына жол бастап, бұл өлкенің басқару ісіне көптеген өзгерістер енгізген ұлы реформатор, қазақ даласының ұлы жаңартушысы Хан Жәңгір Бөкейұлы қайтыс болады. 

Хан Жәңгір дүние салғаннан кейін Бөкей ордасындағы хандық басқару құрылымы жойылып, жаңа әкімшілік - Уақытша Кеңес құрылады. Уақытша Кеңес 1845 - 1917 жылдар аралығында билік жүргізеді. 

1860 жылы Бөкей ордасы 7 әкімшілік бөлікке бөлінеді. Олар: Тарғын, Қалмақ, Нарын, Қамыс - Самар, Талов қисымдары және I, II Теңіз жағалауы округтері. Әрбір әкімшілік бөлікті әкім - правительдер басқарады. 

1862 жылы Хан Ставкасында кітапхана ашылады. Кітапхана қорында О.Бальзактың, У.Шекспирдің, Г.Гюгоның, Т.Шевченконың кітаптары, сондай - ақ Ресейдің басылымдары болған. 

Хан жәрмеңкесіндегі сауда саласының дамуына байланысты, ақша капиталын реттейтін әрі сақтайтын орын &quot;Казначейство&quot; мекемесі 1867 жылы ашылып, банк қызметін атқарады. 

1869 жылы 5 адамнан тұратын өрт сөндірушілер командасы және жылжымалы обоз жасақталады. 1870 жылы Ресейден ауа - райын бақылайтын аспаптар әкелініп, метеорологиялық станция жұмыс жасайды. 

1832 жылы Жәңгірдің бастауымен отырғызылған Орда орманын мемлекет тарапынан қорғау 1890 жылдан бастап қолға алынады. 1908 жылы Орда орман шаруашылығы мекемесі жанынан питомниктер жасақталып, зерттеу жұмыстары жүргізіледі. Соның нәтижесінде - Нарын қарағайы дүниеге келеді. 

1908 жылы қазақ даласындағы ең түңғыш Оба індетіне қарсы күрес станциясы кұрылады. Бүл станцияда Халықтық денсаулық сақтау комиссарының орынбасары М.Шомбалов, оба індетін емдеуге маманданған дәрігерлер И.А.Деминский, А.Михайлов, кейін медицина ғылымының докторы Н.Доброхотова жұмыс жасады. 

1911 жылы қазақ баспасының қарлығаштарының бірі - &quot;Қазақстан&quot; газеті белгілі ақын Г.Қараштың ұйымдастыруымен Ордада басылып шығады. 

Қазақстандағы ең тұңғыш Ұлы Қазан революциясы орнаған жер - Орда болатын. 1918 жылы тұңғыш комсомол ұясы құрылады. 1918 жылы тұңғыш кеңестік баспахана ашылып, онда &quot;Дұрыстық жолы&quot;, &quot;Киргизская правда&quot;, т.б. газет - журналдар басылып шығады. 1918 жылы Ордада Қазақтың I үлгілі атты әскер полкі жасақталады. Осы кезеңдерде мәдени өмірге де көп көңіл бөлінеді. &quot;Жігер&quot; жастар ұйымы кұрылып, орыс, татар, қазақ труппалары, белгілі күйші М.Бөкейхановтың ұйымдастыруымен ұлт - аспаптар оркестрі жасақталады. Белгілі драматург И.Меңдіхановтың пьесалары көрермен назарына ұсынылды.

Қазіргі уақытта Бөкей Ордасы ауданы экономикалық қарқыны ең жоғарғы дамыған аудандардың бірі. Елбасы, Қазақстан Республикасының бірінші және экс-президенті Н.Ә.Назарбаев екі мәрте Бөкей Ордасы ауданында ресми сапармен келген￼. Батыс Қазақстан облысының аудандарының бірде-бір ауданына сапармен Қазақстан басшылары сапармен бармаған екен.

=== Ұлы Отан соғысы ===
[[1941 жыл|1941]]—[[1945 жыл|45]] жж. [[Ұлы Отан соғысы]] жылдары Орда ауданы Қазақстандағы соғыс жағдайына келтірілген бірден-бір аудан болды. Ордалық 2000-нан астам азамат туған Отанын қорғауға аттанды. Ордалықтар [[Ахмедияр Дәуленұлы Хұсайынов|Ақмедияр Құсайынов]], [[Темір Масин]] және батыр қос қыздарымыздың біреуі [[Мәншүк Жиенғалиқызы Мәметова|Мәншүк Мәметов]]ға Кеңес Одағының батыры атағы берілді. Сонымен қатар Ұлы Отан соғысының ардагері, Орда ауданының тумасы [[Шәкір Жексенбаев]], Қазақстанның тұңғыш Кеңес әскерінің әскери генералы.
Соғыстан кейінгі кезеңде ел шаруашылығын көтеріп, нығайтуда аянбай еңбек еткен 25 ордалыққа [Кеңес Одағының ең жоғарғы наградасы&amp;nbsp;— Социалистік Еңбек Ері атағы берілді.

=== Капустин Яр полигоны ===
Орда тарихының қасіретті беті&amp;nbsp;— [[Капустин Яр]] полигоны. [[1948 жыл|1948]]&amp;nbsp;жылы полигонға берілген аудан аймағында жер асты, жер үсті сынақтары жүргізіледі. 1952 жылы ауданның 19 колхозы күшпен өзге аудандарға көшіріледі. 1990 жылдың мамырында Т. Махимовтың жетекшілігімен «Нарын» қоғамдық қозғалысы құрылады.

== Мәдениеті ==
Орда&amp;nbsp;— талантты ұлы тұлғалардың мекені. Осы өлкеден қазақтың белгілі күйшілері [[Құрманғазы Сағырбайұлы|Құрманғазы]], [[Дина Кенжеқызы Нұрпейісова|Дина]], [[Сейтек Оразалыұлы|Сейтек]], [[Науша Мырзагерейұлы Бөкейханов|Науша]], домбырашылар Ж. Теміралиев, [[Ермек Еселұлы Қазиев|Е.Қазиев]], Халық артисі, актриса Х. Бөкеева, қазақтың тұңғыш дирижері Ш. Қажығалиев, халық композиторлары Б. Жұманиязов, М. [[Мансұр Сағатов|Сағатов]], медицина саласының озық қызметкерлері А. Герасимов, Х. Бөкейханов, білім беру ісінің үздіктері Ғ. Зарипов, М. Кульбацкая, [[Орда музейі]]н ұйымдастырушы А. Тажетдинов, ауыл шаруашылығының озаттары К. Меңдәлиев, Р. Егізбаев, ақындар Т. Жароков, С. Даумов, Қ. Жұмағалиев, т.б. шықты.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;Қазақ Энциклопедиясы&lt;/ref&gt;

== Халқы ==
Тұрғындар саны - 15 222 ([[2019 жыл|2019]]). Ұлттық құрамы: қазақтар - 99,23%, басқалары - 0,77%.

== Ауылдық округтер ==
22 елді мекен 7 ауылдық округке біріктірілген:
{| class=&quot;wikitable&quot;
 !Ауылдық округ/қала
 !Халқы (2009)
 !Елді мекендері
|-
 | [[Бисен ауылдық округі]]
 | 3 048
 | [[Бисен]], [[Жамбыл (Бөкей ордасы ауданы)|Жамбыл]], [[Жиекқұм]], [[Көктерек (Бөкей ордасы ауданы)|Көктерек]] ауылдары
|-
 | [[Мұратсай ауылдық округі]]
 | 991
 | [[Мұратсай]], [[Әжен]], [[Тайғара]] ауылдары
|-
 | [[Орда ауылдық округі]]
 | 3 393
 | [[Хан Ордасы (ауыл)|Хан Ордасы]], [[Қарасай (Батыс Қазақстан облысы)|Қарасай]], [[Қарасу (Бөкей ордасы ауданы)|Қарасу]], [[Сейітқали]], [[Үштерек (Батыс Қазақстан облысы)|Үштерек]] ауылдары
|-
 | [[Сайқын ауылдық округі]]
 | 4 690
 | [[Сайқын]], [[Мәмбет (Батыс Қазақстан облысы)|Мәмбет]], [[Жәрмеңке (ауыл)|Жәрмеңке]], [[Шонай (Батыс Қазақстан облысы)|Шонай]] ауылдары
|-
 | [[Саралжын ауылдық округі (Бөкей ордасы ауданы)|Саралжын ауылдық округі]]
 | 1 403
 | [[Саралжын (Бөкей ордасы ауданы)|Саралжын]], [[Бескөл (Батыс Қазақстан облысы)|Бескөл]] ауылдары
|-
 | [[Темір Масин ауылдық округі]]
 | 1 388
 | [[Бөрлі (Бөкей ордасы ауданы)|Бөрлі]], [[Тереңқұдық]] ауылдары
|-
 | [[Ұялы ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы)|Ұялы ауылдық округі]]
 | 1 544
 | [[Ұялы (Батыс Қазақстан облысы)|Ұялы]], [[Кеңой (Батыс Қазақстан облысы)|Кеңой]] ауылдары
|}

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Батыс Қазақстан облысы}}
{{Бөкей ордасы ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Бөкей ордасы ауданы]]</text>
      <sha1>q38xj0fxsxqwgzprq3a0dc5g7ezi7dm</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3059969</id>
      <parentid>3059962</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T15:37:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <comment>/* Ауылдық округтер */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="31810" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауданы
 |ауданның атауы      = Бөкей ордасы ауданы
 |елтаңба             =  
 |ту                  = 
 |елтаңба сипаттамасы   = 
 |ту сипаттамасы        = 
  |lat_dir = N |lat_deg = 48 |lat_min = 48 |lat_sec = 45 
  |lon_dir = E |lon_deg = 46 |lon_min = 45 |lon_sec = 49
 |облысы              = Батыс Қазақстан облысы
 |аудан орталығы          = [[Сайқын]]
 |ауылдық округтер саны   =7 
 |кенттік әкімдіктер саны =  
 |қалалық әкімдіктер саны =  
 |ауылдар саны       = 23
 |қалалар саны       = 
 |әкімі              = 
 |әкімдіктің мекенжайы  = 
 |құрылған уақыты    =  
 |жер аумағы          = 19,2 мың
 |жер аумағы бойынша орны  = 
 |тұрғыны             = 15 222&lt;ref&gt;[http://www.stat.gov.kz/dinamika/dinamikadem.htm Батыс Қазақстан облысының Статистика департаменті. 01.07.2019]&lt;/ref&gt;
 |халық саны бойынша орны  = 
 |санақ жылы          = 2019
 |тығыздығы           = 0,79
 |тығыздығы бойынша орны   = 
 |ұлттық құрамы       =  {{nobr|[[қазақтар]] (99,23%)}}, {{nobr|басқалары (0,77%)}}&lt;ref&gt;[http://www.stat.kz/publishing/DocLib4/2010/%D0%94%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8%D1%8F/Bull_Hsany2010.rar Қазақстан Республикасының Статистика агенттігі. Қазақстан Республикасы тұрғындарының облыстар, қалалар мен аудандар, жынысы мен жас ерекшелігі топтары, этностық бөлігі бойынша 2019 жылдың басындағы саны]&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;пер.2019&quot;&gt;[http://pop-stat.mashke.org/kazakhstan-ethnic2010.htm 2009 жылғы санақ бойынша Қазақстан тұрғындарының ұлттық құрамы]&lt;/ref&gt;
 |телефон коды        = 
 |пошта индексі       = 090200- 090206&lt;ref name=&quot;kazindex.ru&quot;&gt;[http://kazindex.ru/09/0.html Қазақстан почталық индекстері]&lt;/ref&gt;
 |сайты               = 
 |карта               = Bokej Orda District Kazakhstan.png
 |әкімшілік бірліктің картасы =  West Kazakhstan Region Bokey Orda District.svg
 |ортаққордағы санаты = 
}}
{{мағына|Бөкей Ордасы}}
{{мағына|Орда (айрық)}}
'''Бөкей Ордасы ауданы''' — [[Батыс Қазақстан облысы]]ның батысындағы әкімшілік бөлініс.

== Географиялық орны, жер бедері ==
Облыс аумағының бедері тегіс. Аймақ Каспий маңы ойпатында орналасқан, едәуір бөлігі теңіз деңгейінен төмен. Аумақтың көп бөлігін Нарын құмдары алып жатыр. Ең биік нүкте - оңтүстік-батыс бөлігінде орналасқан [[Кіші Боғда]] тауы, теңіз деңгейінен 37,5 м биіктікте. Табиғи құрылыс материалдарының қоры тереңдікте зерттелген. 

== Климаты, өсімдігі мен жануарлар дүниесі ==
Климаты континенталды, қысы аязды, жазы орташа ыстық. Қаңтардың орташа температурасы -12-14°С, шілде 24-25°С. Жауын-шашынның жылдық орташа мөлшері 250-300 мм. Аудан арқылы [[Ащыөзек (БҚО)|Ащыөзек]] өзені ағып өтеді. Көлдері: Аралсор, Боркөл және басқалар. Топырақтары ашық-каштан, құмды. Бетеге, жусан, көкбұршақ, ебелек және басқалары өседі. Аңдардан қасқыр, түлкі, қоян, ақбөкен, қабан, қарсақ; құстардан үйрек, қаз және басқа құстар ұя салады. Аудан жартылай шөлді табиғи аймақта орналасқан. Сонымен қатар, аймаққа тән ерекшелік - құмды массивтерінде ормандардың болуы, орманды аумақтардың бір бөлігі табиғи ормандар, бір бөлігі - екпелі орман. Мемлекеттік орман қорының ауданы 2019 жылдың 1 қаңтарына 16405 га құрайды, оның ішінде 5027 га орманды.  Халқы негізінен мал шаруашылығымен айналысады. Бөкей Ордасы ауданында Қазақстан Республикасы бойынша мал шаруашылығы ең жақсы дамыған аудандардың бірі. 

== Атауы ==
Ішкі Қазақ Ордасы (Бөкей Ордасы) — Ресей империясының вассалы ретінде Еділ мен Жайық аралығында 1801-1845 жылдар аралығында құрылған. Бөкей Ордасы — қазақтардың және әлемдегі ең соңғы Шыңғысхан ұрпақтарымен меңгерілген мемлекеттік құрылым. 
Бөкей Ордасында Қазақстан тарихында алғаш рет мектеп, жәрмеңке, қазынашылық ашылған. 1845 жылы хандық билік жойылып, Астрахань губерниясы құрамына кірді. 1917 жылы өз алдына Бөкей губерниясы болып құрылды. Азамат соғысы жылдары, 1918 жылы 01 желтоқсан күні, Батыс Қазақстан облысы бойынша ең бірінші Кеңес Одағы орнады.↵Кеңес Одағының саясатының кесірінен губерния Қырғыз (Қазақ) АКСР құрамына қосылып, 

[[1925 жыл|1925]] жылы [[Бөкей губерниясы]] таратылып, [[Орал уезі|Орал]] губерниясының құрамына енгізілді Губернияның көптеген жерлері Қазіргі РФ Астрахань, Волгоград облыстары және ҚР Атырау облыстары аумағына қосылды. Сол жылы Бөкей уездік болып құрылып. [[1928 жыл|1928]] жылы Бөкей уезінің аты [[Орал облысы]]ның [[Орда ауданы]] болып өзгертілді. Осы уақыттан бастап Бөкей ордасы атауы жойылды.

2001 жыл ордалықтар үшін екі бірдей қуаныш әкелді. Оның бірі — Тәуелсіздіктің 10 жылдығы болса, екіншісі — [[Орда қаласы|Орда]]ның 200 жылдығына орай Қазақстан Республикасының Президентінің 10.03.2000 жылғы жарлығымен [[Бөкей Ордасы ауданы]] атауы қайтарылып берілді. 2012 жылы Бөкей Ордасы ауданы көршілес Жәнібек ауданынан бөлініп, аудан болып қайта құрылуының 40 жылдығы атап өтілді.

== Аудан тарихы ==
Кең байтақ қазақ даласының батыс бөлігінде орналасқан шежіресі бай, табиғаты сұлу өлке - Бөкей ордасы ауданы. XIX ғасырда мәдениет, өнер, білім орталығы болған ғажайып өлкенің тарихы тереңнен бастау алады. 

1801 жылы Нұралы ханның екінші ұлы Бөкей сұлтан Орыс патшасына бос жатқан Еділ мен Жайық өзендері аралығындағы атамекеніне көшіп - қоныстануға рұқсат сұраған өтініш жолдайды. Ресей императоры Павел I Бөкей сұлтанның өтінішін қабыл алып, 1801 жылдың 11 наурызында &quot;Қырғыз - Қайсақ Кіші ордасының Хан кеңесінің төрағасы Бөкей сұлтан Нұралы хан ұлын өзіме ризашылықпен қабылдаймын, өзі қалаған жеріне көшіп жүруіне рұқсат етемін және менің рахым етуімнің белгісі ретінде қара лентамен мойынға тағатын өз суретім бар алтын медаль тағайындаймын&quot; деген жарлық-рескриптісін шығарады. Сол жылдың күзінде Бөкей сұлтан өзіне қарасты 5 мың түтін ауылымен Жайықтың ішкі бетіне көшіп-қоныстанады. Тарихта Ішкі Қазақ немесе Бөкей ордасы аталған өлкенің іргесі осылай қаланады. 

1806 жылдың 19 мамырында Патшалық Үкіметтің арнайы жарлығымен хандықтың территориялық көлемі 6500 мың десятина болып бөлінеді. Жарлықта: &quot;Бөкей сұлтанның қол астындағы қазақтарға Үлкен және Кіші өзендерінен Богда тауларына дейін, одан Чапчачи арқылы Дудацк немесе Телепнев ватагаларына және теңізге дейін көшуге рұқсат беріледі&quot; деп көрсетіледі. 

1808 жылы 17 шілдеде Бөкей хандығы Астрахан әскери губернаторының және Орынбор шекара комиссиясының құзырына бағынышты болып бекітіледі. 

1812 жылы Александр I патшаның арнайы жарлығымен Бөкей сұлтан Ішкі Қазақ ордасының ханы болып тағайындалады. Бөкейді ақ киізге көтеріп хан сайлау Орал қаласының маңындағы тоғайда өтеді, кейін ол жер &quot;Хан тоғайы&quot; деп аталады. 1815 жылдың 21 мамырында Бөкей хан қайтыс болады. Тақ мұрагері Жәңгір жас болғандықтан, хан тағына уақытша сұлтан Шығай Нұралы хан ұлы отырады. 

1823 жылы Жәңгір Бөкейұлы хан тағының мұрагері болып танылып, 1824 жылы 22 маусымда &quot;Хан тоғайында&quot; ақ киізге көтеріліп, хан сайланады. 

Ішкі Орданың іргесі бекіп, ішкі әлеуметтік - шаруашылық жағдайы қалыптасып, нығайған тұсы 1823 - 1845 жылдары Жәңгір хан басқарған кезең болатын. Көзі ашық, көкірегі ояу, орыс, татар, араб, парсы тілдерін жетік меңгерген Жәңгір Ресей үкіметінің көптеген наградаларымен марапатталып, алтын тәжбен безендірілген I дәрежелі Әулие Анна орденінің кавалері атанып, генерал - майор шеніне дейін көтерілген тұңғыш қазақ ханы.

Жәңгір 1824 жылдың күзінде Орынбор муфтиі Мұхамеджан Хусейновтың қызы Фатимаға үйленеді. Фатима европаша білім алған, тілдерді жетік меңгерген, би, музыкаға жақын болатын. 

1826 жылы хан Жәңгір жұбайы Фатима ханшамен Орыс патшасы Николай I-нің таққа отыру рәсіміне шақырылады. Мәскеу қаласында өткен салтанатта Фатиманың білімділігі мен мәдениеттілігіне орыс интеллигенциясы, Фатиманы биге шақырған Николай патшаның өзі де, оның орысша таза сөйлеп, билегеніне тәнті болады. 

1827 жылы Жәңгір хан патшаға ерекше шеберлікпен жасалған киіз үй сыйға тартады. 1829 жылы императрица Александра Федоровна Фатима ханшаға бразилия топаздарымен безендірілген алтын диадема, тарақ және сырға сыйлайды. 

Жәңгір ең алдымен қазақтарға ыңғайлы әрі тиімді тұрмыстың үлгісі етіп, 1827 жылы Нарын құмының Жасқұс деген жеріне Хан сарайын салдырады. Жәңгірден үлгі алған би - сұлтандар, кейін қарапайым халық үй тұрғызып, Хан ставкасы саяси-экономикалық маңызға ие орталыққа айналады. 

1828 жылы өз үйінің бір бөлмесіне әулеттік - династиялық құнды заттарды, ат әбзелдерін, жауынгер қару - жарағын жинастырып, қару - жарақ палатасын ұйымдастырады. Бұл - қазақ жерінде ашылған тұңғыш музей болатын. 

Жәңгір өз қоластындағы халқының денсаулығына да үлкен көңіл бөліп отырған. 1825 жылы С.Жәнібеков деген қазақты шешекке қарсы екпе жұмысын жүргізуді үйрену үшін оқуға жібереді. 1826 жылдан бастап Ордада шешек ауруына қарсы екпе жұмыстары жүргізіледі. 1832 жылы Жәңгір ханның шақыртуымен Хан ставкасына дәрігер А.А.Сергачев келеді. Кейін 1839 жылы тұңғыш дәріхана ашылады. Осы кезеңдерде Ордада В.Ф.Евланов, Пупорев, т. б. дәрігерлер қызмет атқарады. 1852 жылы Ордада 16 кереуеттік қоғамдық аурухана ашылады. Бүл аурухана күні бүгінге дейін сақталып, халыққа қалтқысыз қызмет етіп келе жатыр. 

1832 жылы хан Жәңгір халықтың әлеуметтік жағдайын көтеру, сауда - саттық саласын дамытып, жолға қою мақсатында жәрмеңке ұйымдастырады. Жәрмеңке көктем және күз айларында өткізіліп, оған Ресейдің Саратов, Мәскеу, Новгород, т.б. губернияларынан саудагерлер келген. 1846 жылы көктемгі жәрмеңкеге 3883 адам қатысса, 1851 жылғы тауар айналымы 1,5 миллион күміс ақша құраған. 

Жәңгір бөкейлік қазақтардың өз дінін жоғалтпай, сақтап қалуы үшін 1835 жылы өз үйінің ауласына ерекше архитектуралық үлгімен мешіт салдырады. Ел ішінде оны &quot;Хан мешіті&quot; деп атаған. 

Хан Жәңгір Бөкей ордасындағы мал басының санын көбейтіп қана қоймай, оның тұқымын асылдандыруға, әсіресе, жылқы малына үлкен мән береді. Хан ставкасында, Ресейдің Орск, Элиста қалаларында ат көрмелері өткізіліп, ат жарыстары ұйымдастырылып тұрады. 

Бөкей ордасы тарихында маңызды орын алатын оқиға - И.Тайманұлы мен М.Өтемісұлы бастаған 1836-1838 жылдардағы халық көтерілісі. Бүл - патша әкімшілігі мен хан-сұлтандарға қарсы көтерілген халықтың азаттығы үшін бастаған бой көтеруі болды. 

1840 жылы Жәңгірдің шақыртуымен Ордаға ветеринар К.П.Ольдекоп келеді. Осында қазақ жеріндегі түңғыш ветеринарлық бөлім ашылып, алғаш мал ауруларына қарсы екпе, тәжірибе - зерттеу жұмыстары қолға алынады. 

Ел болашағының білімде екенін түсінген Жәңгір 1841 жылы 6 желтоқсанда қазақ даласындағы ең түңғыш қазақша - орысша білім беретін мектеп ашады. Бұл мектептен есімі елге танылған талай тұлғалар білім алды. Солардың бірі - қазақтан шыққан ғалым - этнограф Мұхамедсалық Бабажанов. Оның қазақтар жөніндегі зерттеулері, тарихи мұралары туралы басылымдары жоғары бағаланып, 1862 жылы Орыс географиялық қоғамының күміс медалімен марапатталады. Жәңгір мектебінен білім бастауын алған жүзден астам ғалым - зерттеушілер, Асан Тайманов сынды жиырмадан астам академиктер шықты. 

Кезінде Жәңгірдің өзі де Қазан университетінің кітапханасына араб, парсы, түркі тілдерінде жазылған маңызды қолжазбаларды сыйға тартады. Оның ағартушылықты таратуға деген еңбегін құрметтеп, 1844 жылы университеттің ғылыми кеңесі Жәңгірді &quot;Қазан университетінің құрметті мүшесі&quot; етіп сайлайды. Жәңгір орыс басылымдарын, газет-журналдар, әртүрлі кітаптар алдырып, бай кітапхана қорын жинақтаған. Оның үйіндегі жеке кітапханасында &quot;Северная пчела&quot;, &quot;Отечественные записки&quot;, &quot;Современник&quot; басылымдары, Шинкелдің &quot;Архитектура XIX ст.&quot;, Гогольдің &quot;Мертвые души&quot; кітаптары болған. 

Хан Жәңгір Бөкей ордасына келген ғалым - зерттеушілерді ерекше құрметпен қабыл алған. Осы өңірде болған Г.С.Карелин, В.И.Даль, т.б. хан үйінің қонақжайлылығына ризашылықтарын естелік - зерттеулерінде жазып көрсетеді.Бұлардан басқа Бөкей ордасында 100 - ден астам орыс және шетел зерттеушілері болған. 1842 жылы Жәңгірдің өтінішімен белгілі картограф, Орыс географиялық қоғамының мүшесі Я.В.Ханыков Бөкей ордасының территориялық картасын жасайды. Сол кездегі хандықтың құрамына қазіргі Батыс Қазақстан облысының Жәнібек, Казталовка, Жаңғала, Орда аудандары, Атырау облысының Махамбет, Құрманғазы аудандары, көршілес Ресейдің Волгоград облысы Палласовка ауданының, Астрахан облысы Құмөзек, Володар, Қарабайлы аудандарының бір бөлігі енген. 

1841 жылы Хан ставкасы мен Черный Яр қаласының аралығына пошта - телеграф байланысы орнатылады. 

1845 жылы 11 тамызда Бөкей ордасының саяси, мәдени, экономикалық жағынан дамуына жол бастап, бұл өлкенің басқару ісіне көптеген өзгерістер енгізген ұлы реформатор, қазақ даласының ұлы жаңартушысы Хан Жәңгір Бөкейұлы қайтыс болады. 

Хан Жәңгір дүние салғаннан кейін Бөкей ордасындағы хандық басқару құрылымы жойылып, жаңа әкімшілік - Уақытша Кеңес құрылады. Уақытша Кеңес 1845 - 1917 жылдар аралығында билік жүргізеді. 

1860 жылы Бөкей ордасы 7 әкімшілік бөлікке бөлінеді. Олар: Тарғын, Қалмақ, Нарын, Қамыс - Самар, Талов қисымдары және I, II Теңіз жағалауы округтері. Әрбір әкімшілік бөлікті әкім - правительдер басқарады. 

1862 жылы Хан Ставкасында кітапхана ашылады. Кітапхана қорында О.Бальзактың, У.Шекспирдің, Г.Гюгоның, Т.Шевченконың кітаптары, сондай - ақ Ресейдің басылымдары болған. 

Хан жәрмеңкесіндегі сауда саласының дамуына байланысты, ақша капиталын реттейтін әрі сақтайтын орын &quot;Казначейство&quot; мекемесі 1867 жылы ашылып, банк қызметін атқарады. 

1869 жылы 5 адамнан тұратын өрт сөндірушілер командасы және жылжымалы обоз жасақталады. 1870 жылы Ресейден ауа - райын бақылайтын аспаптар әкелініп, метеорологиялық станция жұмыс жасайды. 

1832 жылы Жәңгірдің бастауымен отырғызылған Орда орманын мемлекет тарапынан қорғау 1890 жылдан бастап қолға алынады. 1908 жылы Орда орман шаруашылығы мекемесі жанынан питомниктер жасақталып, зерттеу жұмыстары жүргізіледі. Соның нәтижесінде - Нарын қарағайы дүниеге келеді. 

1908 жылы қазақ даласындағы ең түңғыш Оба індетіне қарсы күрес станциясы кұрылады. Бүл станцияда Халықтық денсаулық сақтау комиссарының орынбасары М.Шомбалов, оба індетін емдеуге маманданған дәрігерлер И.А.Деминский, А.Михайлов, кейін медицина ғылымының докторы Н.Доброхотова жұмыс жасады. 

1911 жылы қазақ баспасының қарлығаштарының бірі - &quot;Қазақстан&quot; газеті белгілі ақын Г.Қараштың ұйымдастыруымен Ордада басылып шығады. 

Қазақстандағы ең тұңғыш Ұлы Қазан революциясы орнаған жер - Орда болатын. 1918 жылы тұңғыш комсомол ұясы құрылады. 1918 жылы тұңғыш кеңестік баспахана ашылып, онда &quot;Дұрыстық жолы&quot;, &quot;Киргизская правда&quot;, т.б. газет - журналдар басылып шығады. 1918 жылы Ордада Қазақтың I үлгілі атты әскер полкі жасақталады. Осы кезеңдерде мәдени өмірге де көп көңіл бөлінеді. &quot;Жігер&quot; жастар ұйымы кұрылып, орыс, татар, қазақ труппалары, белгілі күйші М.Бөкейхановтың ұйымдастыруымен ұлт - аспаптар оркестрі жасақталады. Белгілі драматург И.Меңдіхановтың пьесалары көрермен назарына ұсынылды.

Қазіргі уақытта Бөкей Ордасы ауданы экономикалық қарқыны ең жоғарғы дамыған аудандардың бірі. Елбасы, Қазақстан Республикасының бірінші және экс-президенті Н.Ә.Назарбаев екі мәрте Бөкей Ордасы ауданында ресми сапармен келген￼. Батыс Қазақстан облысының аудандарының бірде-бір ауданына сапармен Қазақстан басшылары сапармен бармаған екен.

=== Ұлы Отан соғысы ===
[[1941 жыл|1941]]—[[1945 жыл|45]] жж. [[Ұлы Отан соғысы]] жылдары Орда ауданы Қазақстандағы соғыс жағдайына келтірілген бірден-бір аудан болды. Ордалық 2000-нан астам азамат туған Отанын қорғауға аттанды. Ордалықтар [[Ахмедияр Дәуленұлы Хұсайынов|Ақмедияр Құсайынов]], [[Темір Масин]] және батыр қос қыздарымыздың біреуі [[Мәншүк Жиенғалиқызы Мәметова|Мәншүк Мәметов]]ға Кеңес Одағының батыры атағы берілді. Сонымен қатар Ұлы Отан соғысының ардагері, Орда ауданының тумасы [[Шәкір Жексенбаев]], Қазақстанның тұңғыш Кеңес әскерінің әскери генералы.
Соғыстан кейінгі кезеңде ел шаруашылығын көтеріп, нығайтуда аянбай еңбек еткен 25 ордалыққа [Кеңес Одағының ең жоғарғы наградасы&amp;nbsp;— Социалистік Еңбек Ері атағы берілді.

=== Капустин Яр полигоны ===
Орда тарихының қасіретті беті&amp;nbsp;— [[Капустин Яр]] полигоны. [[1948 жыл|1948]]&amp;nbsp;жылы полигонға берілген аудан аймағында жер асты, жер үсті сынақтары жүргізіледі. 1952 жылы ауданның 19 колхозы күшпен өзге аудандарға көшіріледі. 1990 жылдың мамырында Т. Махимовтың жетекшілігімен «Нарын» қоғамдық қозғалысы құрылады.

== Мәдениеті ==
Орда&amp;nbsp;— талантты ұлы тұлғалардың мекені. Осы өлкеден қазақтың белгілі күйшілері [[Құрманғазы Сағырбайұлы|Құрманғазы]], [[Дина Кенжеқызы Нұрпейісова|Дина]], [[Сейтек Оразалыұлы|Сейтек]], [[Науша Мырзагерейұлы Бөкейханов|Науша]], домбырашылар Ж. Теміралиев, [[Ермек Еселұлы Қазиев|Е.Қазиев]], Халық артисі, актриса Х. Бөкеева, қазақтың тұңғыш дирижері Ш. Қажығалиев, халық композиторлары Б. Жұманиязов, М. [[Мансұр Сағатов|Сағатов]], медицина саласының озық қызметкерлері А. Герасимов, Х. Бөкейханов, білім беру ісінің үздіктері Ғ. Зарипов, М. Кульбацкая, [[Орда музейі]]н ұйымдастырушы А. Тажетдинов, ауыл шаруашылығының озаттары К. Меңдәлиев, Р. Егізбаев, ақындар Т. Жароков, С. Даумов, Қ. Жұмағалиев, т.б. шықты.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;Қазақ Энциклопедиясы&lt;/ref&gt;

== Халқы ==
Тұрғындар саны - 15 222 ([[2019 жыл|2019]]). Ұлттық құрамы: қазақтар - 99,23%, басқалары - 0,77%.

== Ауылдық округтер ==
20 елді мекен 7 ауылдық округке біріктірілген:
{| class=&quot;wikitable&quot;
 !Ауылдық округ/қала
 !Халқы (2009)
 !Елді мекендері
|-
 | [[Бисен ауылдық округі]]
 | 3 048
 | [[Бисен]], [[Жамбыл (Бөкей ордасы ауданы)|Жамбыл]], [[Жиекқұм]], [[Көктерек (Бөкей ордасы ауданы)|Көктерек]] ауылдары
|-
 | [[Мұратсай ауылдық округі]]
 | 991
 | [[Мұратсай]], [[Әжен]], [[Тайғара]] ауылдары
|-
 | [[Орда ауылдық округі]]
 | 3 393
 | [[Хан Ордасы (ауыл)|Хан Ордасы]], [[Қарасу (Бөкей ордасы ауданы)|Қарасу]], [[Сейітқали]], [[Үштерек (Батыс Қазақстан облысы)|Үштерек]] ауылдары
|-
 | [[Сайқын ауылдық округі]]
 | 4 690
 | [[Сайқын]], [[Мәмбет (Батыс Қазақстан облысы)|Мәмбет]], [[Жәрмеңке (ауыл)|Жәрмеңке]], [[Шонай (Батыс Қазақстан облысы)|Шонай]] ауылдары
|-
 | [[Саралжын ауылдық округі (Бөкей ордасы ауданы)|Саралжын ауылдық округі]]
 | 1 403
 | [[Саралжын (Бөкей ордасы ауданы)|Саралжын]] ауылы
|-
 | [[Темір Масин ауылдық округі]]
 | 1 388
 | [[Бөрлі (Бөкей ордасы ауданы)|Бөрлі]], [[Тереңқұдық]] ауылдары
|-
 | [[Ұялы ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы)|Ұялы ауылдық округі]]
 | 1 544
 | [[Ұялы (Батыс Қазақстан облысы)|Ұялы]], [[Кеңой (Батыс Қазақстан облысы)|Кеңой]] ауылдары
|}

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Батыс Қазақстан облысы}}
{{Бөкей ордасы ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Бөкей ордасы ауданы]]</text>
      <sha1>9bazck17htq6n80h5kl7lykgby8c5gw</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3059972</id>
      <parentid>3059969</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T15:38:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="31810" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауданы
 |ауданның атауы      = Бөкей ордасы ауданы
 |елтаңба             =  
 |ту                  = 
 |елтаңба сипаттамасы   = 
 |ту сипаттамасы        = 
  |lat_dir = N |lat_deg = 48 |lat_min = 48 |lat_sec = 45 
  |lon_dir = E |lon_deg = 46 |lon_min = 45 |lon_sec = 49
 |облысы              = Батыс Қазақстан облысы
 |аудан орталығы          = [[Сайқын]]
 |ауылдық округтер саны   =7 
 |кенттік әкімдіктер саны =  
 |қалалық әкімдіктер саны =  
 |ауылдар саны       = 20
 |қалалар саны       = 
 |әкімі              = 
 |әкімдіктің мекенжайы  = 
 |құрылған уақыты    =  
 |жер аумағы          = 19,2 мың
 |жер аумағы бойынша орны  = 
 |тұрғыны             = 15 222&lt;ref&gt;[http://www.stat.gov.kz/dinamika/dinamikadem.htm Батыс Қазақстан облысының Статистика департаменті. 01.07.2019]&lt;/ref&gt;
 |халық саны бойынша орны  = 
 |санақ жылы          = 2019
 |тығыздығы           = 0,79
 |тығыздығы бойынша орны   = 
 |ұлттық құрамы       =  {{nobr|[[қазақтар]] (99,23%)}}, {{nobr|басқалары (0,77%)}}&lt;ref&gt;[http://www.stat.kz/publishing/DocLib4/2010/%D0%94%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8%D1%8F/Bull_Hsany2010.rar Қазақстан Республикасының Статистика агенттігі. Қазақстан Республикасы тұрғындарының облыстар, қалалар мен аудандар, жынысы мен жас ерекшелігі топтары, этностық бөлігі бойынша 2019 жылдың басындағы саны]&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;пер.2019&quot;&gt;[http://pop-stat.mashke.org/kazakhstan-ethnic2010.htm 2009 жылғы санақ бойынша Қазақстан тұрғындарының ұлттық құрамы]&lt;/ref&gt;
 |телефон коды        = 
 |пошта индексі       = 090200- 090206&lt;ref name=&quot;kazindex.ru&quot;&gt;[http://kazindex.ru/09/0.html Қазақстан почталық индекстері]&lt;/ref&gt;
 |сайты               = 
 |карта               = Bokej Orda District Kazakhstan.png
 |әкімшілік бірліктің картасы =  West Kazakhstan Region Bokey Orda District.svg
 |ортаққордағы санаты = 
}}
{{мағына|Бөкей Ордасы}}
{{мағына|Орда (айрық)}}
'''Бөкей Ордасы ауданы''' — [[Батыс Қазақстан облысы]]ның батысындағы әкімшілік бөлініс.

== Географиялық орны, жер бедері ==
Облыс аумағының бедері тегіс. Аймақ Каспий маңы ойпатында орналасқан, едәуір бөлігі теңіз деңгейінен төмен. Аумақтың көп бөлігін Нарын құмдары алып жатыр. Ең биік нүкте - оңтүстік-батыс бөлігінде орналасқан [[Кіші Боғда]] тауы, теңіз деңгейінен 37,5 м биіктікте. Табиғи құрылыс материалдарының қоры тереңдікте зерттелген. 

== Климаты, өсімдігі мен жануарлар дүниесі ==
Климаты континенталды, қысы аязды, жазы орташа ыстық. Қаңтардың орташа температурасы -12-14°С, шілде 24-25°С. Жауын-шашынның жылдық орташа мөлшері 250-300 мм. Аудан арқылы [[Ащыөзек (БҚО)|Ащыөзек]] өзені ағып өтеді. Көлдері: Аралсор, Боркөл және басқалар. Топырақтары ашық-каштан, құмды. Бетеге, жусан, көкбұршақ, ебелек және басқалары өседі. Аңдардан қасқыр, түлкі, қоян, ақбөкен, қабан, қарсақ; құстардан үйрек, қаз және басқа құстар ұя салады. Аудан жартылай шөлді табиғи аймақта орналасқан. Сонымен қатар, аймаққа тән ерекшелік - құмды массивтерінде ормандардың болуы, орманды аумақтардың бір бөлігі табиғи ормандар, бір бөлігі - екпелі орман. Мемлекеттік орман қорының ауданы 2019 жылдың 1 қаңтарына 16405 га құрайды, оның ішінде 5027 га орманды.  Халқы негізінен мал шаруашылығымен айналысады. Бөкей Ордасы ауданында Қазақстан Республикасы бойынша мал шаруашылығы ең жақсы дамыған аудандардың бірі. 

== Атауы ==
Ішкі Қазақ Ордасы (Бөкей Ордасы) — Ресей империясының вассалы ретінде Еділ мен Жайық аралығында 1801-1845 жылдар аралығында құрылған. Бөкей Ордасы — қазақтардың және әлемдегі ең соңғы Шыңғысхан ұрпақтарымен меңгерілген мемлекеттік құрылым. 
Бөкей Ордасында Қазақстан тарихында алғаш рет мектеп, жәрмеңке, қазынашылық ашылған. 1845 жылы хандық билік жойылып, Астрахань губерниясы құрамына кірді. 1917 жылы өз алдына Бөкей губерниясы болып құрылды. Азамат соғысы жылдары, 1918 жылы 01 желтоқсан күні, Батыс Қазақстан облысы бойынша ең бірінші Кеңес Одағы орнады.↵Кеңес Одағының саясатының кесірінен губерния Қырғыз (Қазақ) АКСР құрамына қосылып, 

[[1925 жыл|1925]] жылы [[Бөкей губерниясы]] таратылып, [[Орал уезі|Орал]] губерниясының құрамына енгізілді Губернияның көптеген жерлері Қазіргі РФ Астрахань, Волгоград облыстары және ҚР Атырау облыстары аумағына қосылды. Сол жылы Бөкей уездік болып құрылып. [[1928 жыл|1928]] жылы Бөкей уезінің аты [[Орал облысы]]ның [[Орда ауданы]] болып өзгертілді. Осы уақыттан бастап Бөкей ордасы атауы жойылды.

2001 жыл ордалықтар үшін екі бірдей қуаныш әкелді. Оның бірі — Тәуелсіздіктің 10 жылдығы болса, екіншісі — [[Орда қаласы|Орда]]ның 200 жылдығына орай Қазақстан Республикасының Президентінің 10.03.2000 жылғы жарлығымен [[Бөкей Ордасы ауданы]] атауы қайтарылып берілді. 2012 жылы Бөкей Ордасы ауданы көршілес Жәнібек ауданынан бөлініп, аудан болып қайта құрылуының 40 жылдығы атап өтілді.

== Аудан тарихы ==
Кең байтақ қазақ даласының батыс бөлігінде орналасқан шежіресі бай, табиғаты сұлу өлке - Бөкей ордасы ауданы. XIX ғасырда мәдениет, өнер, білім орталығы болған ғажайып өлкенің тарихы тереңнен бастау алады. 

1801 жылы Нұралы ханның екінші ұлы Бөкей сұлтан Орыс патшасына бос жатқан Еділ мен Жайық өзендері аралығындағы атамекеніне көшіп - қоныстануға рұқсат сұраған өтініш жолдайды. Ресей императоры Павел I Бөкей сұлтанның өтінішін қабыл алып, 1801 жылдың 11 наурызында &quot;Қырғыз - Қайсақ Кіші ордасының Хан кеңесінің төрағасы Бөкей сұлтан Нұралы хан ұлын өзіме ризашылықпен қабылдаймын, өзі қалаған жеріне көшіп жүруіне рұқсат етемін және менің рахым етуімнің белгісі ретінде қара лентамен мойынға тағатын өз суретім бар алтын медаль тағайындаймын&quot; деген жарлық-рескриптісін шығарады. Сол жылдың күзінде Бөкей сұлтан өзіне қарасты 5 мың түтін ауылымен Жайықтың ішкі бетіне көшіп-қоныстанады. Тарихта Ішкі Қазақ немесе Бөкей ордасы аталған өлкенің іргесі осылай қаланады. 

1806 жылдың 19 мамырында Патшалық Үкіметтің арнайы жарлығымен хандықтың территориялық көлемі 6500 мың десятина болып бөлінеді. Жарлықта: &quot;Бөкей сұлтанның қол астындағы қазақтарға Үлкен және Кіші өзендерінен Богда тауларына дейін, одан Чапчачи арқылы Дудацк немесе Телепнев ватагаларына және теңізге дейін көшуге рұқсат беріледі&quot; деп көрсетіледі. 

1808 жылы 17 шілдеде Бөкей хандығы Астрахан әскери губернаторының және Орынбор шекара комиссиясының құзырына бағынышты болып бекітіледі. 

1812 жылы Александр I патшаның арнайы жарлығымен Бөкей сұлтан Ішкі Қазақ ордасының ханы болып тағайындалады. Бөкейді ақ киізге көтеріп хан сайлау Орал қаласының маңындағы тоғайда өтеді, кейін ол жер &quot;Хан тоғайы&quot; деп аталады. 1815 жылдың 21 мамырында Бөкей хан қайтыс болады. Тақ мұрагері Жәңгір жас болғандықтан, хан тағына уақытша сұлтан Шығай Нұралы хан ұлы отырады. 

1823 жылы Жәңгір Бөкейұлы хан тағының мұрагері болып танылып, 1824 жылы 22 маусымда &quot;Хан тоғайында&quot; ақ киізге көтеріліп, хан сайланады. 

Ішкі Орданың іргесі бекіп, ішкі әлеуметтік - шаруашылық жағдайы қалыптасып, нығайған тұсы 1823 - 1845 жылдары Жәңгір хан басқарған кезең болатын. Көзі ашық, көкірегі ояу, орыс, татар, араб, парсы тілдерін жетік меңгерген Жәңгір Ресей үкіметінің көптеген наградаларымен марапатталып, алтын тәжбен безендірілген I дәрежелі Әулие Анна орденінің кавалері атанып, генерал - майор шеніне дейін көтерілген тұңғыш қазақ ханы.

Жәңгір 1824 жылдың күзінде Орынбор муфтиі Мұхамеджан Хусейновтың қызы Фатимаға үйленеді. Фатима европаша білім алған, тілдерді жетік меңгерген, би, музыкаға жақын болатын. 

1826 жылы хан Жәңгір жұбайы Фатима ханшамен Орыс патшасы Николай I-нің таққа отыру рәсіміне шақырылады. Мәскеу қаласында өткен салтанатта Фатиманың білімділігі мен мәдениеттілігіне орыс интеллигенциясы, Фатиманы биге шақырған Николай патшаның өзі де, оның орысша таза сөйлеп, билегеніне тәнті болады. 

1827 жылы Жәңгір хан патшаға ерекше шеберлікпен жасалған киіз үй сыйға тартады. 1829 жылы императрица Александра Федоровна Фатима ханшаға бразилия топаздарымен безендірілген алтын диадема, тарақ және сырға сыйлайды. 

Жәңгір ең алдымен қазақтарға ыңғайлы әрі тиімді тұрмыстың үлгісі етіп, 1827 жылы Нарын құмының Жасқұс деген жеріне Хан сарайын салдырады. Жәңгірден үлгі алған би - сұлтандар, кейін қарапайым халық үй тұрғызып, Хан ставкасы саяси-экономикалық маңызға ие орталыққа айналады. 

1828 жылы өз үйінің бір бөлмесіне әулеттік - династиялық құнды заттарды, ат әбзелдерін, жауынгер қару - жарағын жинастырып, қару - жарақ палатасын ұйымдастырады. Бұл - қазақ жерінде ашылған тұңғыш музей болатын. 

Жәңгір өз қоластындағы халқының денсаулығына да үлкен көңіл бөліп отырған. 1825 жылы С.Жәнібеков деген қазақты шешекке қарсы екпе жұмысын жүргізуді үйрену үшін оқуға жібереді. 1826 жылдан бастап Ордада шешек ауруына қарсы екпе жұмыстары жүргізіледі. 1832 жылы Жәңгір ханның шақыртуымен Хан ставкасына дәрігер А.А.Сергачев келеді. Кейін 1839 жылы тұңғыш дәріхана ашылады. Осы кезеңдерде Ордада В.Ф.Евланов, Пупорев, т. б. дәрігерлер қызмет атқарады. 1852 жылы Ордада 16 кереуеттік қоғамдық аурухана ашылады. Бүл аурухана күні бүгінге дейін сақталып, халыққа қалтқысыз қызмет етіп келе жатыр. 

1832 жылы хан Жәңгір халықтың әлеуметтік жағдайын көтеру, сауда - саттық саласын дамытып, жолға қою мақсатында жәрмеңке ұйымдастырады. Жәрмеңке көктем және күз айларында өткізіліп, оған Ресейдің Саратов, Мәскеу, Новгород, т.б. губернияларынан саудагерлер келген. 1846 жылы көктемгі жәрмеңкеге 3883 адам қатысса, 1851 жылғы тауар айналымы 1,5 миллион күміс ақша құраған. 

Жәңгір бөкейлік қазақтардың өз дінін жоғалтпай, сақтап қалуы үшін 1835 жылы өз үйінің ауласына ерекше архитектуралық үлгімен мешіт салдырады. Ел ішінде оны &quot;Хан мешіті&quot; деп атаған. 

Хан Жәңгір Бөкей ордасындағы мал басының санын көбейтіп қана қоймай, оның тұқымын асылдандыруға, әсіресе, жылқы малына үлкен мән береді. Хан ставкасында, Ресейдің Орск, Элиста қалаларында ат көрмелері өткізіліп, ат жарыстары ұйымдастырылып тұрады. 

Бөкей ордасы тарихында маңызды орын алатын оқиға - И.Тайманұлы мен М.Өтемісұлы бастаған 1836-1838 жылдардағы халық көтерілісі. Бүл - патша әкімшілігі мен хан-сұлтандарға қарсы көтерілген халықтың азаттығы үшін бастаған бой көтеруі болды. 

1840 жылы Жәңгірдің шақыртуымен Ордаға ветеринар К.П.Ольдекоп келеді. Осында қазақ жеріндегі түңғыш ветеринарлық бөлім ашылып, алғаш мал ауруларына қарсы екпе, тәжірибе - зерттеу жұмыстары қолға алынады. 

Ел болашағының білімде екенін түсінген Жәңгір 1841 жылы 6 желтоқсанда қазақ даласындағы ең түңғыш қазақша - орысша білім беретін мектеп ашады. Бұл мектептен есімі елге танылған талай тұлғалар білім алды. Солардың бірі - қазақтан шыққан ғалым - этнограф Мұхамедсалық Бабажанов. Оның қазақтар жөніндегі зерттеулері, тарихи мұралары туралы басылымдары жоғары бағаланып, 1862 жылы Орыс географиялық қоғамының күміс медалімен марапатталады. Жәңгір мектебінен білім бастауын алған жүзден астам ғалым - зерттеушілер, Асан Тайманов сынды жиырмадан астам академиктер шықты. 

Кезінде Жәңгірдің өзі де Қазан университетінің кітапханасына араб, парсы, түркі тілдерінде жазылған маңызды қолжазбаларды сыйға тартады. Оның ағартушылықты таратуға деген еңбегін құрметтеп, 1844 жылы университеттің ғылыми кеңесі Жәңгірді &quot;Қазан университетінің құрметті мүшесі&quot; етіп сайлайды. Жәңгір орыс басылымдарын, газет-журналдар, әртүрлі кітаптар алдырып, бай кітапхана қорын жинақтаған. Оның үйіндегі жеке кітапханасында &quot;Северная пчела&quot;, &quot;Отечественные записки&quot;, &quot;Современник&quot; басылымдары, Шинкелдің &quot;Архитектура XIX ст.&quot;, Гогольдің &quot;Мертвые души&quot; кітаптары болған. 

Хан Жәңгір Бөкей ордасына келген ғалым - зерттеушілерді ерекше құрметпен қабыл алған. Осы өңірде болған Г.С.Карелин, В.И.Даль, т.б. хан үйінің қонақжайлылығына ризашылықтарын естелік - зерттеулерінде жазып көрсетеді.Бұлардан басқа Бөкей ордасында 100 - ден астам орыс және шетел зерттеушілері болған. 1842 жылы Жәңгірдің өтінішімен белгілі картограф, Орыс географиялық қоғамының мүшесі Я.В.Ханыков Бөкей ордасының территориялық картасын жасайды. Сол кездегі хандықтың құрамына қазіргі Батыс Қазақстан облысының Жәнібек, Казталовка, Жаңғала, Орда аудандары, Атырау облысының Махамбет, Құрманғазы аудандары, көршілес Ресейдің Волгоград облысы Палласовка ауданының, Астрахан облысы Құмөзек, Володар, Қарабайлы аудандарының бір бөлігі енген. 

1841 жылы Хан ставкасы мен Черный Яр қаласының аралығына пошта - телеграф байланысы орнатылады. 

1845 жылы 11 тамызда Бөкей ордасының саяси, мәдени, экономикалық жағынан дамуына жол бастап, бұл өлкенің басқару ісіне көптеген өзгерістер енгізген ұлы реформатор, қазақ даласының ұлы жаңартушысы Хан Жәңгір Бөкейұлы қайтыс болады. 

Хан Жәңгір дүние салғаннан кейін Бөкей ордасындағы хандық басқару құрылымы жойылып, жаңа әкімшілік - Уақытша Кеңес құрылады. Уақытша Кеңес 1845 - 1917 жылдар аралығында билік жүргізеді. 

1860 жылы Бөкей ордасы 7 әкімшілік бөлікке бөлінеді. Олар: Тарғын, Қалмақ, Нарын, Қамыс - Самар, Талов қисымдары және I, II Теңіз жағалауы округтері. Әрбір әкімшілік бөлікті әкім - правительдер басқарады. 

1862 жылы Хан Ставкасында кітапхана ашылады. Кітапхана қорында О.Бальзактың, У.Шекспирдің, Г.Гюгоның, Т.Шевченконың кітаптары, сондай - ақ Ресейдің басылымдары болған. 

Хан жәрмеңкесіндегі сауда саласының дамуына байланысты, ақша капиталын реттейтін әрі сақтайтын орын &quot;Казначейство&quot; мекемесі 1867 жылы ашылып, банк қызметін атқарады. 

1869 жылы 5 адамнан тұратын өрт сөндірушілер командасы және жылжымалы обоз жасақталады. 1870 жылы Ресейден ауа - райын бақылайтын аспаптар әкелініп, метеорологиялық станция жұмыс жасайды. 

1832 жылы Жәңгірдің бастауымен отырғызылған Орда орманын мемлекет тарапынан қорғау 1890 жылдан бастап қолға алынады. 1908 жылы Орда орман шаруашылығы мекемесі жанынан питомниктер жасақталып, зерттеу жұмыстары жүргізіледі. Соның нәтижесінде - Нарын қарағайы дүниеге келеді. 

1908 жылы қазақ даласындағы ең түңғыш Оба індетіне қарсы күрес станциясы кұрылады. Бүл станцияда Халықтық денсаулық сақтау комиссарының орынбасары М.Шомбалов, оба індетін емдеуге маманданған дәрігерлер И.А.Деминский, А.Михайлов, кейін медицина ғылымының докторы Н.Доброхотова жұмыс жасады. 

1911 жылы қазақ баспасының қарлығаштарының бірі - &quot;Қазақстан&quot; газеті белгілі ақын Г.Қараштың ұйымдастыруымен Ордада басылып шығады. 

Қазақстандағы ең тұңғыш Ұлы Қазан революциясы орнаған жер - Орда болатын. 1918 жылы тұңғыш комсомол ұясы құрылады. 1918 жылы тұңғыш кеңестік баспахана ашылып, онда &quot;Дұрыстық жолы&quot;, &quot;Киргизская правда&quot;, т.б. газет - журналдар басылып шығады. 1918 жылы Ордада Қазақтың I үлгілі атты әскер полкі жасақталады. Осы кезеңдерде мәдени өмірге де көп көңіл бөлінеді. &quot;Жігер&quot; жастар ұйымы кұрылып, орыс, татар, қазақ труппалары, белгілі күйші М.Бөкейхановтың ұйымдастыруымен ұлт - аспаптар оркестрі жасақталады. Белгілі драматург И.Меңдіхановтың пьесалары көрермен назарына ұсынылды.

Қазіргі уақытта Бөкей Ордасы ауданы экономикалық қарқыны ең жоғарғы дамыған аудандардың бірі. Елбасы, Қазақстан Республикасының бірінші және экс-президенті Н.Ә.Назарбаев екі мәрте Бөкей Ордасы ауданында ресми сапармен келген￼. Батыс Қазақстан облысының аудандарының бірде-бір ауданына сапармен Қазақстан басшылары сапармен бармаған екен.

=== Ұлы Отан соғысы ===
[[1941 жыл|1941]]—[[1945 жыл|45]] жж. [[Ұлы Отан соғысы]] жылдары Орда ауданы Қазақстандағы соғыс жағдайына келтірілген бірден-бір аудан болды. Ордалық 2000-нан астам азамат туған Отанын қорғауға аттанды. Ордалықтар [[Ахмедияр Дәуленұлы Хұсайынов|Ақмедияр Құсайынов]], [[Темір Масин]] және батыр қос қыздарымыздың біреуі [[Мәншүк Жиенғалиқызы Мәметова|Мәншүк Мәметов]]ға Кеңес Одағының батыры атағы берілді. Сонымен қатар Ұлы Отан соғысының ардагері, Орда ауданының тумасы [[Шәкір Жексенбаев]], Қазақстанның тұңғыш Кеңес әскерінің әскери генералы.
Соғыстан кейінгі кезеңде ел шаруашылығын көтеріп, нығайтуда аянбай еңбек еткен 25 ордалыққа [Кеңес Одағының ең жоғарғы наградасы&amp;nbsp;— Социалистік Еңбек Ері атағы берілді.

=== Капустин Яр полигоны ===
Орда тарихының қасіретті беті&amp;nbsp;— [[Капустин Яр]] полигоны. [[1948 жыл|1948]]&amp;nbsp;жылы полигонға берілген аудан аймағында жер асты, жер үсті сынақтары жүргізіледі. 1952 жылы ауданның 19 колхозы күшпен өзге аудандарға көшіріледі. 1990 жылдың мамырында Т. Махимовтың жетекшілігімен «Нарын» қоғамдық қозғалысы құрылады.

== Мәдениеті ==
Орда&amp;nbsp;— талантты ұлы тұлғалардың мекені. Осы өлкеден қазақтың белгілі күйшілері [[Құрманғазы Сағырбайұлы|Құрманғазы]], [[Дина Кенжеқызы Нұрпейісова|Дина]], [[Сейтек Оразалыұлы|Сейтек]], [[Науша Мырзагерейұлы Бөкейханов|Науша]], домбырашылар Ж. Теміралиев, [[Ермек Еселұлы Қазиев|Е.Қазиев]], Халық артисі, актриса Х. Бөкеева, қазақтың тұңғыш дирижері Ш. Қажығалиев, халық композиторлары Б. Жұманиязов, М. [[Мансұр Сағатов|Сағатов]], медицина саласының озық қызметкерлері А. Герасимов, Х. Бөкейханов, білім беру ісінің үздіктері Ғ. Зарипов, М. Кульбацкая, [[Орда музейі]]н ұйымдастырушы А. Тажетдинов, ауыл шаруашылығының озаттары К. Меңдәлиев, Р. Егізбаев, ақындар Т. Жароков, С. Даумов, Қ. Жұмағалиев, т.б. шықты.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;Қазақ Энциклопедиясы&lt;/ref&gt;

== Халқы ==
Тұрғындар саны - 15 222 ([[2019 жыл|2019]]). Ұлттық құрамы: қазақтар - 99,23%, басқалары - 0,77%.

== Ауылдық округтер ==
20 елді мекен 7 ауылдық округке біріктірілген:
{| class=&quot;wikitable&quot;
 !Ауылдық округ/қала
 !Халқы (2009)
 !Елді мекендері
|-
 | [[Бисен ауылдық округі]]
 | 3 048
 | [[Бисен]], [[Жамбыл (Бөкей ордасы ауданы)|Жамбыл]], [[Жиекқұм]], [[Көктерек (Бөкей ордасы ауданы)|Көктерек]] ауылдары
|-
 | [[Мұратсай ауылдық округі]]
 | 991
 | [[Мұратсай]], [[Әжен]], [[Тайғара]] ауылдары
|-
 | [[Орда ауылдық округі]]
 | 3 393
 | [[Хан Ордасы (ауыл)|Хан Ордасы]], [[Қарасу (Бөкей ордасы ауданы)|Қарасу]], [[Сейітқали]], [[Үштерек (Батыс Қазақстан облысы)|Үштерек]] ауылдары
|-
 | [[Сайқын ауылдық округі]]
 | 4 690
 | [[Сайқын]], [[Мәмбет (Батыс Қазақстан облысы)|Мәмбет]], [[Жәрмеңке (ауыл)|Жәрмеңке]], [[Шонай (Батыс Қазақстан облысы)|Шонай]] ауылдары
|-
 | [[Саралжын ауылдық округі (Бөкей ордасы ауданы)|Саралжын ауылдық округі]]
 | 1 403
 | [[Саралжын (Бөкей ордасы ауданы)|Саралжын]] ауылы
|-
 | [[Темір Масин ауылдық округі]]
 | 1 388
 | [[Бөрлі (Бөкей ордасы ауданы)|Бөрлі]], [[Тереңқұдық]] ауылдары
|-
 | [[Ұялы ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы)|Ұялы ауылдық округі]]
 | 1 544
 | [[Ұялы (Батыс Қазақстан облысы)|Ұялы]], [[Кеңой (Батыс Қазақстан облысы)|Кеңой]] ауылдары
|}

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Батыс Қазақстан облысы}}
{{Бөкей ордасы ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Бөкей ордасы ауданы]]</text>
      <sha1>pu2i0ytte76uhm8t5fuh8m99rkl7ite</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3059982</id>
      <parentid>3059972</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T15:48:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="31820" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауданы
 |ауданның атауы      = Бөкей ордасы ауданы
 |елтаңба             =  
 |ту                  = 
 |елтаңба сипаттамасы   = 
 |ту сипаттамасы        = 
  |lat_dir = N |lat_deg = 48 |lat_min = 48 |lat_sec = 45 
  |lon_dir = E |lon_deg = 46 |lon_min = 45 |lon_sec = 49
 |облысы              = Батыс Қазақстан облысы
 |аудан орталығы          = [[Сайқын]]
 |ауылдық округтер саны   =7 
 |кенттік әкімдіктер саны =  
 |қалалық әкімдіктер саны =  
 |ауылдар саны       = 20
 |қалалар саны       = 
 |әкімі              = 
 |әкімдіктің мекенжайы  = 
 |құрылған уақыты    =  
 |жер аумағы          = 19,2 мың
 |жер аумағы бойынша орны  = 
 |тұрғыны             = 15 222&lt;ref&gt;[http://www.stat.gov.kz/dinamika/dinamikadem.htm Батыс Қазақстан облысының Статистика департаменті. 01.07.2019]&lt;/ref&gt;
 |халық саны бойынша орны  = 
 |санақ жылы          = 2019
 |тығыздығы           = 0,79
 |тығыздығы бойынша орны   = 
 |ұлттық құрамы       =  {{nobr|[[қазақтар]] (99,23%)}}, {{nobr|басқалары (0,77%)}}&lt;ref&gt;[http://www.stat.kz/publishing/DocLib4/2010/%D0%94%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8%D1%8F/Bull_Hsany2010.rar Қазақстан Республикасының Статистика агенттігі. Қазақстан Республикасы тұрғындарының облыстар, қалалар мен аудандар, жынысы мен жас ерекшелігі топтары, этностық бөлігі бойынша 2019 жылдың басындағы саны]&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;пер.2019&quot;&gt;[http://pop-stat.mashke.org/kazakhstan-ethnic2010.htm 2009 жылғы санақ бойынша Қазақстан тұрғындарының ұлттық құрамы]&lt;/ref&gt;
 |телефон коды        = 
 |пошта индексі       = 090200- 090206&lt;ref name=&quot;kazindex.ru&quot;&gt;[http://kazindex.ru/09/0.html Қазақстан почталық индекстері]&lt;/ref&gt;
 |сайты               = 
 |карта               = Bokej Orda District Kazakhstan.png
 |әкімшілік бірліктің картасы =  West Kazakhstan Region Bokey Orda District.svg
 |ортаққордағы санаты = 
}}
{{мағына|Бөкей Ордасы}}
{{мағына|Орда (айрық)}}
'''Бөкей Ордасы ауданы''' — [[Батыс Қазақстан облысы]]ның батысындағы әкімшілік бөлініс.

== Географиялық орны, жер бедері ==
Облыс аумағының бедері тегіс. Аймақ Каспий маңы ойпатында орналасқан, едәуір бөлігі теңіз деңгейінен төмен. Аумақтың көп бөлігін Нарын құмдары алып жатыр. Ең биік нүкте - оңтүстік-батыс бөлігінде орналасқан [[Кіші Боғда]] тауы, теңіз деңгейінен 37,5 м биіктікте. Табиғи құрылыс материалдарының қоры тереңдікте зерттелген. 

== Климаты, өсімдігі мен жануарлар дүниесі ==
Климаты континенталды, қысы аязды, жазы орташа ыстық. Қаңтардың орташа температурасы -12-14°С, шілде 24-25°С. Жауын-шашынның жылдық орташа мөлшері 250-300 мм. Аудан арқылы [[Ащыөзек (БҚО)|Ащыөзек]] өзені ағып өтеді. Көлдері: Аралсор, Боркөл және басқалар. Топырақтары ашық-каштан, құмды. Бетеге, жусан, көкбұршақ, ебелек және басқалары өседі. Аңдардан қасқыр, түлкі, қоян, ақбөкен, қабан, қарсақ; құстардан үйрек, қаз және басқа құстар ұя салады. Аудан жартылай шөлді табиғи аймақта орналасқан. Сонымен қатар, аймаққа тән ерекшелік - құмды массивтерінде ормандардың болуы, орманды аумақтардың бір бөлігі табиғи ормандар, бір бөлігі - екпелі орман. Мемлекеттік орман қорының ауданы 2019 жылдың 1 қаңтарына 16405 га құрайды, оның ішінде 5027 га орманды.  Халқы негізінен мал шаруашылығымен айналысады. Бөкей Ордасы ауданында Қазақстан Республикасы бойынша мал шаруашылығы ең жақсы дамыған аудандардың бірі. 

== Атауы ==
Ішкі Қазақ Ордасы (Бөкей Ордасы) — Ресей империясының вассалы ретінде Еділ мен Жайық аралығында 1801-1845 жылдар аралығында құрылған. Бөкей Ордасы — қазақтардың және әлемдегі ең соңғы Шыңғысхан ұрпақтарымен меңгерілген мемлекеттік құрылым. 
Бөкей Ордасында Қазақстан тарихында алғаш рет мектеп, жәрмеңке, қазынашылық ашылған. 1845 жылы хандық билік жойылып, Астрахань губерниясы құрамына кірді. 1917 жылы өз алдына Бөкей губерниясы болып құрылды. Азамат соғысы жылдары, 1918 жылы 01 желтоқсан күні, Батыс Қазақстан облысы бойынша ең бірінші Кеңес Одағы орнады.↵Кеңес Одағының саясатының кесірінен губерния Қырғыз (Қазақ) АКСР құрамына қосылып, 

[[1925 жыл|1925]] жылы [[Бөкей губерниясы]] таратылып, [[Орал уезі|Орал]] губерниясының құрамына енгізілді Губернияның көптеген жерлері Қазіргі РФ Астрахань, Волгоград облыстары және ҚР Атырау облыстары аумағына қосылды. Сол жылы Бөкей уездік болып құрылып. [[1928 жыл|1928]] жылы Бөкей уезінің аты [[Орал облысы]]ның [[Орда ауданы]] болып өзгертілді. Осы уақыттан бастап Бөкей ордасы атауы жойылды.

2001 жыл ордалықтар үшін екі бірдей қуаныш әкелді. Оның бірі — Тәуелсіздіктің 10 жылдығы болса, екіншісі — [[Орда қаласы|Орда]]ның 200 жылдығына орай Қазақстан Республикасының Президентінің 10.03.2000 жылғы жарлығымен [[Бөкей Ордасы ауданы]] атауы қайтарылып берілді. 2012 жылы Бөкей Ордасы ауданы көршілес Жәнібек ауданынан бөлініп, аудан болып қайта құрылуының 40 жылдығы атап өтілді.

== Аудан тарихы ==
Кең байтақ қазақ даласының батыс бөлігінде орналасқан шежіресі бай, табиғаты сұлу өлке - Бөкей ордасы ауданы. XIX ғасырда мәдениет, өнер, білім орталығы болған ғажайып өлкенің тарихы тереңнен бастау алады. 

1801 жылы Нұралы ханның екінші ұлы Бөкей сұлтан Орыс патшасына бос жатқан Еділ мен Жайық өзендері аралығындағы атамекеніне көшіп - қоныстануға рұқсат сұраған өтініш жолдайды. Ресей императоры Павел I Бөкей сұлтанның өтінішін қабыл алып, 1801 жылдың 11 наурызында &quot;Қырғыз - Қайсақ Кіші ордасының Хан кеңесінің төрағасы Бөкей сұлтан Нұралы хан ұлын өзіме ризашылықпен қабылдаймын, өзі қалаған жеріне көшіп жүруіне рұқсат етемін және менің рахым етуімнің белгісі ретінде қара лентамен мойынға тағатын өз суретім бар алтын медаль тағайындаймын&quot; деген жарлық-рескриптісін шығарады. Сол жылдың күзінде Бөкей сұлтан өзіне қарасты 5 мың түтін ауылымен Жайықтың ішкі бетіне көшіп-қоныстанады. Тарихта Ішкі Қазақ немесе Бөкей ордасы аталған өлкенің іргесі осылай қаланады. 

1806 жылдың 19 мамырында Патшалық Үкіметтің арнайы жарлығымен хандықтың территориялық көлемі 6500 мың десятина болып бөлінеді. Жарлықта: &quot;Бөкей сұлтанның қол астындағы қазақтарға Үлкен және Кіші өзендерінен Богда тауларына дейін, одан Чапчачи арқылы Дудацк немесе Телепнев ватагаларына және теңізге дейін көшуге рұқсат беріледі&quot; деп көрсетіледі. 

1808 жылы 17 шілдеде Бөкей хандығы Астрахан әскери губернаторының және Орынбор шекара комиссиясының құзырына бағынышты болып бекітіледі. 

1812 жылы Александр I патшаның арнайы жарлығымен Бөкей сұлтан Ішкі Қазақ ордасының ханы болып тағайындалады. Бөкейді ақ киізге көтеріп хан сайлау Орал қаласының маңындағы тоғайда өтеді, кейін ол жер &quot;Хан тоғайы&quot; деп аталады. 1815 жылдың 21 мамырында Бөкей хан қайтыс болады. Тақ мұрагері Жәңгір жас болғандықтан, хан тағына уақытша сұлтан Шығай Нұралы хан ұлы отырады. 

1823 жылы Жәңгір Бөкейұлы хан тағының мұрагері болып танылып, 1824 жылы 22 маусымда &quot;Хан тоғайында&quot; ақ киізге көтеріліп, хан сайланады. 

Ішкі Орданың іргесі бекіп, ішкі әлеуметтік - шаруашылық жағдайы қалыптасып, нығайған тұсы 1823 - 1845 жылдары Жәңгір хан басқарған кезең болатын. Көзі ашық, көкірегі ояу, орыс, татар, араб, парсы тілдерін жетік меңгерген Жәңгір Ресей үкіметінің көптеген наградаларымен марапатталып, алтын тәжбен безендірілген I дәрежелі Әулие Анна орденінің кавалері атанып, генерал - майор шеніне дейін көтерілген тұңғыш қазақ ханы.

Жәңгір 1824 жылдың күзінде Орынбор муфтиі Мұхамеджан Хусейновтың қызы Фатимаға үйленеді. Фатима европаша білім алған, тілдерді жетік меңгерген, би, музыкаға жақын болатын. 

1826 жылы хан Жәңгір жұбайы Фатима ханшамен Орыс патшасы Николай I-нің таққа отыру рәсіміне шақырылады. Мәскеу қаласында өткен салтанатта Фатиманың білімділігі мен мәдениеттілігіне орыс интеллигенциясы, Фатиманы биге шақырған Николай патшаның өзі де, оның орысша таза сөйлеп, билегеніне тәнті болады. 

1827 жылы Жәңгір хан патшаға ерекше шеберлікпен жасалған киіз үй сыйға тартады. 1829 жылы императрица Александра Федоровна Фатима ханшаға бразилия топаздарымен безендірілген алтын диадема, тарақ және сырға сыйлайды. 

Жәңгір ең алдымен қазақтарға ыңғайлы әрі тиімді тұрмыстың үлгісі етіп, 1827 жылы Нарын құмының Жасқұс деген жеріне Хан сарайын салдырады. Жәңгірден үлгі алған би - сұлтандар, кейін қарапайым халық үй тұрғызып, Хан ставкасы саяси-экономикалық маңызға ие орталыққа айналады. 

1828 жылы өз үйінің бір бөлмесіне әулеттік - династиялық құнды заттарды, ат әбзелдерін, жауынгер қару - жарағын жинастырып, қару - жарақ палатасын ұйымдастырады. Бұл - қазақ жерінде ашылған тұңғыш музей болатын. 

Жәңгір өз қоластындағы халқының денсаулығына да үлкен көңіл бөліп отырған. 1825 жылы С.Жәнібеков деген қазақты шешекке қарсы екпе жұмысын жүргізуді үйрену үшін оқуға жібереді. 1826 жылдан бастап Ордада шешек ауруына қарсы екпе жұмыстары жүргізіледі. 1832 жылы Жәңгір ханның шақыртуымен Хан ставкасына дәрігер А.А.Сергачев келеді. Кейін 1839 жылы тұңғыш дәріхана ашылады. Осы кезеңдерде Ордада В.Ф.Евланов, Пупорев, т. б. дәрігерлер қызмет атқарады. 1852 жылы Ордада 16 кереуеттік қоғамдық аурухана ашылады. Бүл аурухана күні бүгінге дейін сақталып, халыққа қалтқысыз қызмет етіп келе жатыр. 

1832 жылы хан Жәңгір халықтың әлеуметтік жағдайын көтеру, сауда - саттық саласын дамытып, жолға қою мақсатында жәрмеңке ұйымдастырады. Жәрмеңке көктем және күз айларында өткізіліп, оған Ресейдің Саратов, Мәскеу, Новгород, т.б. губернияларынан саудагерлер келген. 1846 жылы көктемгі жәрмеңкеге 3883 адам қатысса, 1851 жылғы тауар айналымы 1,5 миллион күміс ақша құраған. 

Жәңгір бөкейлік қазақтардың өз дінін жоғалтпай, сақтап қалуы үшін 1835 жылы өз үйінің ауласына ерекше архитектуралық үлгімен мешіт салдырады. Ел ішінде оны &quot;Хан мешіті&quot; деп атаған. 

Хан Жәңгір Бөкей ордасындағы мал басының санын көбейтіп қана қоймай, оның тұқымын асылдандыруға, әсіресе, жылқы малына үлкен мән береді. Хан ставкасында, Ресейдің Орск, Элиста қалаларында ат көрмелері өткізіліп, ат жарыстары ұйымдастырылып тұрады. 

Бөкей ордасы тарихында маңызды орын алатын оқиға - И.Тайманұлы мен М.Өтемісұлы бастаған 1836-1838 жылдардағы халық көтерілісі. Бүл - патша әкімшілігі мен хан-сұлтандарға қарсы көтерілген халықтың азаттығы үшін бастаған бой көтеруі болды. 

1840 жылы Жәңгірдің шақыртуымен Ордаға ветеринар К.П.Ольдекоп келеді. Осында қазақ жеріндегі түңғыш ветеринарлық бөлім ашылып, алғаш мал ауруларына қарсы екпе, тәжірибе - зерттеу жұмыстары қолға алынады. 

Ел болашағының білімде екенін түсінген Жәңгір 1841 жылы 6 желтоқсанда қазақ даласындағы ең түңғыш қазақша - орысша білім беретін мектеп ашады. Бұл мектептен есімі елге танылған талай тұлғалар білім алды. Солардың бірі - қазақтан шыққан ғалым - этнограф Мұхамедсалық Бабажанов. Оның қазақтар жөніндегі зерттеулері, тарихи мұралары туралы басылымдары жоғары бағаланып, 1862 жылы Орыс географиялық қоғамының күміс медалімен марапатталады. Жәңгір мектебінен білім бастауын алған жүзден астам ғалым - зерттеушілер, Асан Тайманов сынды жиырмадан астам академиктер шықты. 

Кезінде Жәңгірдің өзі де Қазан университетінің кітапханасына араб, парсы, түркі тілдерінде жазылған маңызды қолжазбаларды сыйға тартады. Оның ағартушылықты таратуға деген еңбегін құрметтеп, 1844 жылы университеттің ғылыми кеңесі Жәңгірді &quot;Қазан университетінің құрметті мүшесі&quot; етіп сайлайды. Жәңгір орыс басылымдарын, газет-журналдар, әртүрлі кітаптар алдырып, бай кітапхана қорын жинақтаған. Оның үйіндегі жеке кітапханасында &quot;Северная пчела&quot;, &quot;Отечественные записки&quot;, &quot;Современник&quot; басылымдары, Шинкелдің &quot;Архитектура XIX ст.&quot;, Гогольдің &quot;Мертвые души&quot; кітаптары болған. 

Хан Жәңгір Бөкей ордасына келген ғалым - зерттеушілерді ерекше құрметпен қабыл алған. Осы өңірде болған Г.С.Карелин, В.И.Даль, т.б. хан үйінің қонақжайлылығына ризашылықтарын естелік - зерттеулерінде жазып көрсетеді.Бұлардан басқа Бөкей ордасында 100 - ден астам орыс және шетел зерттеушілері болған. 1842 жылы Жәңгірдің өтінішімен белгілі картограф, Орыс географиялық қоғамының мүшесі Я.В.Ханыков Бөкей ордасының территориялық картасын жасайды. Сол кездегі хандықтың құрамына қазіргі Батыс Қазақстан облысының Жәнібек, Казталовка, Жаңғала, Орда аудандары, Атырау облысының Махамбет, Құрманғазы аудандары, көршілес Ресейдің Волгоград облысы Палласовка ауданының, Астрахан облысы Құмөзек, Володар, Қарабайлы аудандарының бір бөлігі енген. 

1841 жылы Хан ставкасы мен Черный Яр қаласының аралығына пошта - телеграф байланысы орнатылады. 

1845 жылы 11 тамызда Бөкей ордасының саяси, мәдени, экономикалық жағынан дамуына жол бастап, бұл өлкенің басқару ісіне көптеген өзгерістер енгізген ұлы реформатор, қазақ даласының ұлы жаңартушысы Хан Жәңгір Бөкейұлы қайтыс болады. 

Хан Жәңгір дүние салғаннан кейін Бөкей ордасындағы хандық басқару құрылымы жойылып, жаңа әкімшілік - Уақытша Кеңес құрылады. Уақытша Кеңес 1845 - 1917 жылдар аралығында билік жүргізеді. 

1860 жылы Бөкей ордасы 7 әкімшілік бөлікке бөлінеді. Олар: Тарғын, Қалмақ, Нарын, Қамыс - Самар, Талов қисымдары және I, II Теңіз жағалауы округтері. Әрбір әкімшілік бөлікті әкім - правительдер басқарады. 

1862 жылы Хан Ставкасында кітапхана ашылады. Кітапхана қорында О.Бальзактың, У.Шекспирдің, Г.Гюгоның, Т.Шевченконың кітаптары, сондай - ақ Ресейдің басылымдары болған. 

Хан жәрмеңкесіндегі сауда саласының дамуына байланысты, ақша капиталын реттейтін әрі сақтайтын орын &quot;Казначейство&quot; мекемесі 1867 жылы ашылып, банк қызметін атқарады. 

1869 жылы 5 адамнан тұратын өрт сөндірушілер командасы және жылжымалы обоз жасақталады. 1870 жылы Ресейден ауа - райын бақылайтын аспаптар әкелініп, метеорологиялық станция жұмыс жасайды. 

1832 жылы Жәңгірдің бастауымен отырғызылған Орда орманын мемлекет тарапынан қорғау 1890 жылдан бастап қолға алынады. 1908 жылы Орда орман шаруашылығы мекемесі жанынан питомниктер жасақталып, зерттеу жұмыстары жүргізіледі. Соның нәтижесінде - Нарын қарағайы дүниеге келеді. 

1908 жылы қазақ даласындағы ең түңғыш Оба індетіне қарсы күрес станциясы кұрылады. Бүл станцияда Халықтық денсаулық сақтау комиссарының орынбасары М.Шомбалов, оба індетін емдеуге маманданған дәрігерлер И.А.Деминский, А.Михайлов, кейін медицина ғылымының докторы Н.Доброхотова жұмыс жасады. 

1911 жылы қазақ баспасының қарлығаштарының бірі - &quot;Қазақстан&quot; газеті белгілі ақын Г.Қараштың ұйымдастыруымен Ордада басылып шығады. 

Қазақстандағы ең тұңғыш Ұлы Қазан революциясы орнаған жер - Орда болатын. 1918 жылы тұңғыш комсомол ұясы құрылады. 1918 жылы тұңғыш кеңестік баспахана ашылып, онда &quot;Дұрыстық жолы&quot;, &quot;Киргизская правда&quot;, т.б. газет - журналдар басылып шығады. 1918 жылы Ордада Қазақтың I үлгілі атты әскер полкі жасақталады. Осы кезеңдерде мәдени өмірге де көп көңіл бөлінеді. &quot;Жігер&quot; жастар ұйымы кұрылып, орыс, татар, қазақ труппалары, белгілі күйші М.Бөкейхановтың ұйымдастыруымен ұлт - аспаптар оркестрі жасақталады. Белгілі драматург И.Меңдіхановтың пьесалары көрермен назарына ұсынылды.

Қазіргі уақытта Бөкей Ордасы ауданы экономикалық қарқыны ең жоғарғы дамыған аудандардың бірі. Елбасы, Қазақстан Республикасының бірінші және экс-президенті Н.Ә.Назарбаев екі мәрте Бөкей Ордасы ауданында ресми сапармен келген￼. Батыс Қазақстан облысының аудандарының бірде-бір ауданына сапармен Қазақстан басшылары сапармен бармаған екен.

=== Ұлы Отан соғысы ===
[[1941 жыл|1941]]—[[1945 жыл|45]] жж. [[Ұлы Отан соғысы]] жылдары Орда ауданы Қазақстандағы соғыс жағдайына келтірілген бірден-бір аудан болды. Ордалық 2000-нан астам азамат туған Отанын қорғауға аттанды. Ордалықтар [[Ахмедияр Дәуленұлы Хұсайынов|Ақмедияр Құсайынов]], [[Темір Масин]] және батыр қос қыздарымыздың біреуі [[Мәншүк Жиенғалиқызы Мәметова|Мәншүк Мәметов]]ға Кеңес Одағының батыры атағы берілді. Сонымен қатар Ұлы Отан соғысының ардагері, Орда ауданының тумасы [[Шәкір Жексенбаев]], Қазақстанның тұңғыш Кеңес әскерінің әскери генералы.
Соғыстан кейінгі кезеңде ел шаруашылығын көтеріп, нығайтуда аянбай еңбек еткен 25 ордалыққа [Кеңес Одағының ең жоғарғы наградасы&amp;nbsp;— Социалистік Еңбек Ері атағы берілді.

=== Капустин Яр полигоны ===
Орда тарихының қасіретті беті&amp;nbsp;— [[Капустин Яр]] полигоны. [[1948 жыл|1948]]&amp;nbsp;жылы полигонға берілген аудан аймағында жер асты, жер үсті сынақтары жүргізіледі. 1952 жылы ауданның 19 колхозы күшпен өзге аудандарға көшіріледі. 1990 жылдың мамырында Т. Махимовтың жетекшілігімен «Нарын» қоғамдық қозғалысы құрылады.

== Мәдениеті ==
Орда&amp;nbsp;— талантты ұлы тұлғалардың мекені. Осы өлкеден қазақтың белгілі күйшілері [[Құрманғазы Сағырбайұлы|Құрманғазы]], [[Дина Кенжеқызы Нұрпейісова|Дина]], [[Сейтек Оразалыұлы|Сейтек]], [[Науша Мырзагерейұлы Бөкейханов|Науша]], домбырашылар Ж. Теміралиев, [[Ермек Еселұлы Қазиев|Е.Қазиев]], Халық артисі, актриса Х. Бөкеева, қазақтың тұңғыш дирижері Ш. Қажығалиев, халық композиторлары Б. Жұманиязов, М. [[Мансұр Сағатов|Сағатов]], медицина саласының озық қызметкерлері А. Герасимов, Х. Бөкейханов, білім беру ісінің үздіктері Ғ. Зарипов, М. Кульбацкая, [[Орда музейі]]н ұйымдастырушы А. Тажетдинов, ауыл шаруашылығының озаттары К. Меңдәлиев, Р. Егізбаев, ақындар Т. Жароков, С. Даумов, Қ. Жұмағалиев, т.б. шықты.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;Қазақ Энциклопедиясы&lt;/ref&gt;

== Халқы ==
Тұрғындар саны - 15 222 ([[2019 жыл|2019]]). Ұлттық құрамы: қазақтар - 99,23%, басқалары - 0,77%.

== Ауылдық округтер ==
20 елді мекен 7 ауылдық округке біріктірілген:
{| class=&quot;wikitable&quot;
 !Ауылдық округ/қала
 !Халқы (2009)
 !Елді мекендері
|-
 | [[Бисен ауылдық округі]]
 | 3 048
 | [[Бисен]], [[Жетібай (Батыс Қазақстан облысы)|Жетібай]], [[Жиекқұм]], [[Көктерек (Бөкей ордасы ауданы)|Көктерек]] ауылдары
|-
 | [[Мұратсай ауылдық округі]]
 | 991
 | [[Мұратсай]], [[Әжен]], [[Тайғара]] ауылдары
|-
 | [[Орда ауылдық округі]]
 | 3 393
 | [[Хан Ордасы (ауыл)|Хан Ордасы]], [[Қарасу (Бөкей ордасы ауданы)|Қарасу]], [[Сейітқали]], [[Үштерек (Батыс Қазақстан облысы)|Үштерек]] ауылдары
|-
 | [[Сайқын ауылдық округі]]
 | 4 690
 | [[Сайқын]], [[Мәмбет (Батыс Қазақстан облысы)|Мәмбет]], [[Жәрмеңке (ауыл)|Жәрмеңке]], [[Шонай (Батыс Қазақстан облысы)|Шонай]] ауылдары
|-
 | [[Саралжын ауылдық округі (Бөкей ордасы ауданы)|Саралжын ауылдық округі]]
 | 1 403
 | [[Саралжын (Бөкей ордасы ауданы)|Саралжын]] ауылы
|-
 | [[Темір Масин ауылдық округі]]
 | 1 388
 | [[Бөрлі (Бөкей ордасы ауданы)|Бөрлі]], [[Тереңқұдық]] ауылдары
|-
 | [[Ұялы ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы)|Ұялы ауылдық округі]]
 | 1 544
 | [[Ұялы (Батыс Қазақстан облысы)|Ұялы]], [[Кеңой (Батыс Қазақстан облысы)|Кеңой]] ауылдары
|}

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Батыс Қазақстан облысы}}
{{Бөкей ордасы ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Бөкей ордасы ауданы]]</text>
      <sha1>3b85rj062vz55stp9xxb6rls9vd1tdg</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Отырар қорығы</title>
    <ns>0</ns>
    <id>8448</id>
    <redirect title="Отырар мемлекеттік археологиялық қорық музейі" />
    <revision>
      <id>3059922</id>
      <parentid>2674396</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T12:38:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ерден Карсыбеков</username>
        <id>3744</id>
      </contributor>
      <comment>«[[Отырар мемлекеттік археологиялық қорық музейі]]» дегенге [[Уикипедия:Айдатқыштар|бағыттады]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="102" xml:space="preserve">#АЙДАУ [[Отырар мемлекеттік археологиялық қорық музейі]]</text>
      <sha1>41juj77q90jgwy419cxdpxmj0mwc7ti</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Отырар археологиялық мемлекеттік қорық-мұражайы</title>
    <ns>0</ns>
    <id>8464</id>
    <redirect title="Отырар мемлекеттік археологиялық қорық музейі" />
    <revision>
      <id>3060264</id>
      <parentid>37056</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T03:45:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>EmausBot</username>
        <id>5055</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Бот: Шынжырлы айдатуды түзетті → [[Отырар мемлекеттік археологиялық қорық музейі]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="102" xml:space="preserve">#АЙДАУ [[Отырар мемлекеттік археологиялық қорық музейі]]</text>
      <sha1>41juj77q90jgwy419cxdpxmj0mwc7ti</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Уақыт</title>
    <ns>0</ns>
    <id>9946</id>
    <revision>
      <id>3060269</id>
      <parentid>2993896</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T06:37:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Alphy Haydar</username>
        <id>36950</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="26579" xml:space="preserve">&lt;!-- BEGIN common units of time table --&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;float:right; margin: 0.5em 0 0.5em 1em; font-size:85%&quot;
|+ Уақыт өлшеу жалпы бірліктері
|-
! Бірлік !! Өлшемі!!Дерек
|-
| [[наносекунд]] || 0,000000001 секунд||
|-
| [[микросекунд]] || 0,000001 секунд||
|-
| [[миллисекунд]] || 0,001 секунд||
|-
| [[секунд]] || SI іргелі бірлігі||
|-
| [[минут]] || 60 секунд||
|-
| [[сағат]] || 60 минут||
|-
| [[күн]] || 24 сағат||
|-
| [[апта]] || 7 күн||
|-
| [[ай]] || 28—31күн||
|-
| [[тоқсан]] || 3 ай||
|-
| [[жыл]] || 12 ай||
|-
| жалпы [[жыл]] || 365 күн||52 апта + 1 күн
|-
| [[кібісе жыл]] || 366 күн||52 апта + 2 күн
|-
| [[тропиктік жыл]] || 365,24219 күн||орта есеппен
|-
| [[Григориан күнтізбесі|Грегориус жылы]] || 365,2425 күн||орта есеппен
|-
| [[олимпиада]] || 4 жылдық оралым ||
|-
| [[бесжылдық]] (lustrum) || 5 жыл||
|-
| [[онжылдық]] || 10 жыл||
|-
| [[мүшел]] || 12 жыл||
|-
| [[индиктион]] (Indiction)|| 15 жылдық салық оралымы ||
|-
| [[жиырмажылдық]] (score)|| 20 жыл||
|-
| [[ұлы мүшел]] || 60 жыл||
|-
| [[ғасыр]] || 100 жыл||
|-
| [[мыңжылдық]] || 1000 жыл||
|}
&lt;!-- END common units of time table --&gt;
'''Уақыт''' ({{lang-en|time}}) — дүние-өмірдегі түрлі [[оқиға]]лар [[болмыс]]ының жалғасымды тізбегін, ілгері-кейін [[рет]]ін білдіретін [[қайтымсыз]] сабақтастық болып, ол [[өткен]]нен келеді, [[қазір]]ді басып өтеді, [[болашақ]]қа бағытталады.&lt;ref&gt;
{{cite web |url=http://oxforddictionaries.com/definition/time |title=Oxford Dictionaries:Time |quote=The indefinite continued progress of existence and events in the past, present, and future regarded as a whole |date=2011 |publisher=Oxford University Press |access-date=18 May 2017 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20120704084938/http://oxforddictionaries.com/definition/time |archive-date=4 July 2012  }}
&lt;/ref&gt;&lt;ref name=DefRefs02/&gt;&lt;ref&gt;
{{Cite journal |url=http://ahdictionary.com/word/search.html?q=time |title=Time |journal=The American Heritage Dictionary of the English Language |edition=Fourth |date=2011 |quote=A nonspatial continuum in which events occur in apparently irreversible succession from the past through the present to the future.|url-status=live |archive-url=http://archive.wikiwix.com/cache/20120719114813/http://ahdictionary.com/word/search.html?q=time |archive-date=19 July 2012  }}
&lt;/ref&gt; Түрлі [[өлшем]]дердің құрамдас мөлшері ретінде уақыт оқиғалардың ретін, [[ұзақтық|ұзақтығын]], және олар арасындағы интервалдарды сипаттауға қолданылады, әсіресе материалдық [[қозғалыс]]-[[өзгеріс]]тер мен  [[сана]]лы [[тәжірибе]]нің [[сан]]дық өзгеріс шамасын өлшеуде уақыт ұғымының маңызы ерекше.&lt;ref&gt;
[http://www.merriam-webster.com/dictionary/time Merriam-Webster Dictionary] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120508031242/http://www.merriam-webster.com/dictionary/time |date=8 May 2012 }} the measured or measurable period during which an action, process, or condition exists or continues : duration; a nonspatial continuum which is measured in terms of events that succeed one another from past through present to future
&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;
Compact [[Oxford English Dictionary]] A limited stretch or space of continued existence, as the interval between two successive events or acts, or the period through which an action, condition, or state continues. (1971).
&lt;/ref&gt;&lt;ref name=DefRefs01/&gt;&lt;ref name=Poidevin/&gt;

Уақыт [[ұзындық]], [[кеңдік]] және [[биіктік]] сынды [[үш өлшемді кеңістік]]пен қатар төртінші өлшем деп аталады.&lt;ref&gt;&quot;Ньютонның уақытты түсінуі грек геометрлерінің ғарышты түсінгені секілді, ол уақытты дәл өлшенетін өлшемге айналдырды.&quot; ''About Time: Einstein's Unfinished Revolution'', Paul Davies, p. 31, Simon &amp; Schuster, 1996, {{isbn|978-0-684-81822-1}}
&lt;/ref&gt;

[[Физика]] мен басқа ғылымдарда уақыт іргелі өлшем болып табылады, яғни ол басқа өлшемдер арқылы өрнектелмейді, себебі басқалары — [[жылдамдық]], [[күш]], [[қуат]] сияқты өздері іргелі өлшемдермен өрнектеледі (атап айтқанда бұл жағдайда — уақыт, әрі ''кеңістік'' деп аталатын келесі іргелі өлшемдермен). Ғылымда керектігі, әрі мүмкіндігі — өлшем үшін пайдаланатын және таңдалынып алынған өлшем бірлігі бар уақыт — операциялық анықтамасы қолданылады.
Философтар арасында екі түрлі уақытқа деген көзқарас бар. Біріншісіне сәйкес уақыт — [[ғалам]] құрылымының іргелі бөлігі, оқиғалардың қатар-қатар жүруінің өлшемі. Бұл сэр [[Исаак Ньютон]] жататын реалистік көзқарас, сондықтан бұны Ньютондық уақыт деп те атайды. Бұған қарсы көзқарасқа сәйкес уақыт — адамзат соның көмегімен оқиғаларды реттеп, салыстыратын, интеллектуалды құрылымның (кеңістіктік пен [[сан]]дармен қатар) іргелі мүшесі. [[Готфрид Лейбниц]] пен [[Иммануил Кант]] дәстүрі болатын осы екінші көзқарасқа сәйкес уақыт «арқылы өтетін» «ағатын» затқа жатпайды, немесе оқиғаларға ыдыс бола алмайды, және өзі өлшене алмайды.

Технологтар мен ғалымдар мезгілдік '''уақыт''' өлшеумен айналысқан, және астрономияның негізгі зерттеу нысаны болған. Периодты оқиғалар мен периодты қозғалыстар уақыт өлшем бірлік стандарты ретінде ұзақ уақыт пайдалылып келеді. Мысалы, [[күн]]нің [[аспан]] бойымен қозғалысы, [[маятник]] тербелісі, айдың фазалары және жүрек дүрсілі. Уақыттың әлеуметік маңызы да зор (“уақыт – ақша”), ол адамның күнделікті уақыттың шектеулілігін сезінуі мен адам өмірінің шектеулілілігі.

== Әлемдік уақыт ==

Бүгінгі қоғамдарда уақытты өлшеудің маңыздылығы сонша, ол халықаралық деңгейде қадағаланады. Ғылыми уақыт негізі ретінде Халықаралық атомдық уақыт (TAI) есіміммен белгілі, әлемдік атомдық сағатқа негізделген үзіліссіз секундтар есебі болып табылады. Бұл азаматтық уақыттар негізі - Ғаламдық уақыт бақылауды (UTC) қоса барлық басқа уақыт өлшемдердің іргелі нұсқасы болып табылады.
Жер әлденеше уақыт аймақтарына бөлінеді. Бұлардың көбісінің бір-бірінен 1 сағат айырмасы бар, және шартты түрде жергілікті уақыттың ҒУБ-дан немесе Гринвич орта уақытынан айырмасын көрсетеді. Көп аймақтардың бұл айырмашылықтары жылына екі рет күндізгі уақыт үнемдеуге өтуінен себебінен өзгеріп тұрады.

== Физика ғылымдарындағы уақыт ==

[[Ньютон]] дәуірінен [[Альберт Эйнштейн]]ге дейін уақыт пен кеңістікке байланысты ұғымдар терең қарастырылған, уақыт барлығына бірдей “абсолютті” және “бірқалыпты” (Ньютон сөзі) ағады деп есептелді. [[Классикалық механика]] ғылымы Ньютонның осы ойына негізделеді.

== Бүгінгі физика уақыт түсінігі ==

XIX ғасыр соңына қарай электризм мен магнетизмге байланысты физиктер классикалық уақыт мағынасынан қиындықтар көре бастады. Альберт Эйнштейн бұл мәселені сағаттарды тұрақты шама, белгінің ең үлкен жылдамдығы – [[жарық жылдамдығы]]н, пайдаланып синхрондау тәсілімен шешеді. Бұл тікелей уақытты, бір-бірімен салыстырғанда қозғалмалы әр-түрлі байқаушылар үшін, әр-түрлі жылдамдықпен жүреді дегенді қорытады.

== Уақытты пайдалану ==

Уақытты пайдаланудың адамзаттың мінез-құлқын, білім алуын, саяхатты ұйымдастыруды түсінуде маңызы зор. Уақытты пайдалануды зерттеу – жаңа дамып келе жатқан сала. Сұрақ әр-алуан іс-әрекетке (үйге уақыт бөлу, жұмысқа, саудаға, т.с.с.) қанша уақыт бөлінетіндігін қарастырады. Iс-әрекеттерге кететін уақыт мөлшері [[технология]] дамыған сайын (мысалы, [[теледидар]] немесе [[Интернет]] уақытты басқаша өткізу мүмкіндіктерін ашты) өзгеріп отырады.
'''Уақыт менеджменті''' дегеніміз - тапсырмалар мен оқиғаларды біріншіден тапсырманың орындалуы қанша уақытты талап етеді, екіншіден, оқиғалар біткенде олардың нәтижелерін тапсырма дер кезінде бітетіндей ыңғайластыруды ұйымдастыру. Календарлар мен күнделіктер осыған мысал бола алады.
== Кешігу уақыты ==
Кешігу уақыты - тежеу баспасына (немесе иінге) басу уакытынан бастап тежегіш күшінің көбейе бастайтын сәтіне дейінгі [[мерзім]].
== Бәсеңдеу ұлғаю уақыты ==
Бәсеңдеу ұлғаю уақыты - көлік құралының тежегіш тетікгерінің іске қосудан тежеу күшінің көбеюінің басталуынан аякталуына дейінгі уақыт мерзімі.
== Жүкті тиеу-түсіру уақыты ==
Жүкті тиеу-түсіру уақыты- [[жүк автомобилі]]нің жүкті арту мен жүгін түсіру кезіндегі уақыт.
== Екпіндеп қозғалу уақыты ==
Екпіндеп қозғалу уақыты- басталқы белгіден соңғы белгіге дейінгі [[жылдамдық]]тың [[екпін]]деп өзгеру уақыты.
== Тежеуді саябырлату уақыты ==
Тежеуді саябырлату уақыты - тежегіш тетіктерінің тежеу [[күш]]інің азаюының басталуынан аяқталуына дейінгі уақыт.
== Жүргізушінің әсерлі серпіліс уақыты ==
Жүргізушінің әсерлі серпіліс уақыты – жүргізушінің сигналды қабылдауынан бастап, оның басқару орғандарына басқару әсері басталғанға дейінгі уақыт.
== Тежеуіштердің іске қосылу уақыты ==
Тежеуіштердің іске қосылу уақыты - тежеу баспасына (немесе иінге) басу уакытынан бастап, тежегіш күшінің көбеюінің аяқаталғаныңа дейінгі уакыт.
== Тежелу уақыты ==
Тежелу уақыты - тежеубаспасына (немесе иінге) басу уакытынан бастап, тежегіш күшінің әсерінен тежегіш күшінің толығымен жойылуына немесе көлік құралының тоқталуына дейінгі уақыт.
== Уақыт өлшем бірліктері ==
Үлкен және кіші уақыт аралықтарын өлшеу үшін [[астрономия]]лық кұбылыстармен тығыз байланысты табиғи бірліктер колданылады.&lt;br /&gt;
Уақыттың негізгі бірліктері — астрономиялык бакылау бойынша анықталған [[тәулік]], ай және жыл. Бұлардың алғашқысы күн мен түннің алмасуына, екіншісі [[Ай]] жүзініц (фазасының) өзгеруіне, ал соңғысы [[жыл]] [[маусым]]дарының ретті түрде алмасуына байланысты.
Бұлардың әрқайсысы, әрине, аспан денелерінің қозғалысына (кәрінерлік жәнө нақты) негізделген.&lt;br /&gt;
=== Тәулік ===
''Тәулік дегеніміз'' — [[Жер (ғаламшар)|Жердің]] аспандағы белгілі бір санақ денесіне қатысты өз осінен толық бір айналым жасауға кететін уақыт аралығы. Мұндай дене ретінде Күн немесе кез келген [[жұлдыз]] алынуы мүмкін. Олай болса, біз күн тәулігі және [[жұлдыз]] тәулігі деген ұғымдармен танысуымыз кажет болады.&lt;br /&gt;
Нақты және орташа күн тәулігі. Күн шарығының (дискісінің) орталық нүктесінің жоғарғы шарықтау сөті нақты тал тус деп, ал төменгі шарықтауы нақты т ортасы деп аталады.
[[Күн]]нің екі аттас шарықтау аралығы нақты күн тәулігі деп аталады. Бірақ мұндай тәуліктің ұзақтығы жыл бойы тұрақты болмайды. Бұл Күннің кәрінерлік қозғалысы экватор емес, эклиптика бойымен болуынан әрі біркелкі еместігінен туындайды. Сондықтан күнделікті өмірде ұзақтығы тұрақты 24 сағ болатын орташа тәулігі пайдаланылады.&lt;br /&gt;
''Орташа [[күн]] тәулігі ретінде аспан экваторы бойымен бірқалыпты қозғала отырып, бір жылда толық айналым жасайтың жорамал нүтенің (бұл нүкте орташа Күн деп аталады) аттас екі рет шарықтауға қажет уақыт аралығы қабылданады.
[[Күн]] тәулігінің [[бас]]ы [[түн]] ортасынан, яғни Күннің төменгі шарықтауынан басталады.''
Жергілікті, [[белдеу]]лік және бүкіләлемдік уақыт. Күннің [[аспан]] [[меридиан]]ы арқылы өту сөті, әрине, бақылаушы орнының географиялық бойлыгына төуелді. Бақылаушы шығысқа карай жылжыған сайын Күннің меридианнан өтуі батыстағымен салыстырғанда ертерек болады. Демек, Күннің меридиан аркылы ету сәті бізге жергілікті орынның [[күн]] уақытың береді. Жоғарыдағы [[тәсіл]]мен анықталған уақыт тек берілген [[география]]лық меридианда ғана колданылатындықтан, күнделікті [[өмір]]де белдеулік уақытты колдану ыңғайлы. Бұл үшін [[Жер]] беті [[Полюстік шеңберлер|полюстерді]] қосатын [[сызық]]тар кемегімен 24 сағаттық белдеулерге бөлінген. Әр сағаттык белдеу бойлық бойымен 15°-қа созылады. Әр белдеудің ішінде оның орталық меридианындағы орташа [[күн]] уақыты осы аймақтың белдеулік уақыты ретінде алынады.&lt;br /&gt;
[[Гринвич обсерваториясы]] ([[Ұлыбритания]]да) орналасқан [[меридиан]] нөлінші меридиан ретінде кабылданған және ол белдеу нөлінші сағаттық белдеу болып табылады. Гринвич меридианындағы
жергілікті орташа күн уақыты [[бүкіләлемдік уақыт]] ретінде кабылданган. 1-сағаттық белдеудің (п = 1) орталык меридианы [[Гринвич]] меридианынан 15° шығысқа карай орналаскан. Баска
[[сағат]] белдеулерінің де бастапқы меридиандары осылай аныкталады.
Ал олардың екі жақ шекаралары [[мемлекет]]тік және әкімшілік шекаралары бойынша немесе табиғи аймақтармен ([[өзен]], [[тау]] жоталары) бөлінген. [[Қазақстан Республикасы]]ның аумағы аркылы
4- және 5-сағаттық белдеу әтеді.
156 Бүкіләлемдік уақытты (Т&lt;sub&gt;0&lt;/sub&gt;) және берілген орынның белдеуінің реттік санын (п) біле отырып белдеулік уакытты табу оңай:
                                                                        &lt;center&gt;'''Т&lt;sub&gt;n&lt;/sub&gt; = Т&lt;sub&gt;0&lt;/sub&gt; + n'''&lt;/center&gt;

1930 жылы [[көктем]]де үкімет декреті бойынша КСРО аумағында [[декреттік уақыт]] ендірілді: барлык сағаттық белдеулерде сағат тілі түрақты түрде бір сағатқа ілгері жылжытылды. Кейбір елдерде декреттік уақытты жаз айларында тағы 1 сағ ілгері жылжыту қабылданған.
[[Алматы]] және [[Астана]] уакыты (5 сағаттық белдеу) бүкіләлемдік уақыттан 6 caғат алда.
&lt;center&gt;'''Т&lt;sub&gt;5&lt;/sub&gt; = Т&lt;sub&gt;0&lt;/sub&gt; + (n + 1) = Т&lt;sub&gt;0&lt;/sub&gt; + 6 caғат'''&lt;/center&gt;
Географиялық бойлығы X болатын орындағы Т. жергілікті орташа күн уақыты бүкіләлемдік уақытқа сол бойлыктың уақыт бірлігіндегі мәнін косу арқылы анықталады: Т. = Т&lt;sub&gt;0&lt;/sub&gt; + X.

=== [[Жұлдыз]]дық уақыт ===
Кез келген жұлдызды таңдап алып, оның аспандағы орнын Жердегі козғалмайтын бір нәрсе (үй бұрышы, бағана) көмегімен белгілеп алайык. Сол жұлдыз нақ сол орынға 23 сағ 56 мин өткенде қайтып оралады. Осылайша жұлдыздарға қатысты өлшенетін тәулік жұлдыздың [[тәулік]] деп аталады. Дәл айтсақ, жұлдыздың тәулік—күн. мен түннің теңелу 1 нүктесінің қатарынан екі рет жоғары шарықтауына қажет уақыт мөлшері. Ал 4 мин қайда кетті? Жердің Күнді айнала қозғалуы себебі күннің аспандағы орны Жер бетіндегі бақылаушыға Жұлдыздарға катысты тәулігіне аспан сферасының айналу бағытына карама-карсы бағытта 1°-қа ығысып отырады. Оны &quot;қуып жету&quot; үшін Жерге осы 4 мин қажет. Сонымен, Жердің өз осінен айналып шығуына 23 car 56 мин уақыт кетеді. Ал 24 car осы
айналыстың Күнге қатысты уақыты. [[Адам]] [[Күн]] сағаты бойынша өмір сүреді, жұмыс жасайды. Ал астрономдар өз бақылау жұмыстарын ұйымдастыруда Жұлдыз уақытын қолданады.&lt;br /&gt;
Жергілікті Жұлдыз уакыты (S) мен Жұлдыздардың [[экватор]]лық координатасы тура көтерілу мәні арасында карапайым байланыс бар. Егер Жұлдыз жоғарғы шарықтауда болса, онда &lt;center&gt;'''S = α'''&lt;/center&gt;
''Демек, кез келген мезетте берілген орындағы жұлдыздың уақыттың мәні осы кезде жоғарғы шарықтауда ориаласқан.
жұлдыздың тура көтерілу координатасының мәніне тең.''
Жер бетіндегі X бойлықтағы Жұлдыздық уақыт (S) пен Гринвич меридианындағы Жұлдыздық уақыт (S&lt;sub&gt;0&lt;/sub&gt;) арасындағы байланыс мына өрнекпен анықталады:
&lt;center&gt;'''S = S&lt;sub&gt;0&lt;/sub&gt; + X'''&lt;/center&gt; 
Осыдан біз берілген орынның Жұлдыздық уақытын анықтау арқылы осы орынның географиялық бойлығының мәнін де анықтауға болатынына кез жеткіздік.&lt;ref&gt;Физика және астрономия: Жалпы білім беретін мектептің 9-сыныбына арналған оқулық. Өңд., толыкт. 2-бас. / Р. Башарұлы, Д. Қазақбаева, У. Токбергенова, Н. Бекбасар. — Алматы: &quot;Мектеп&quot; баспасы, 2009. — 240 бет, суретті. ISBN 9965-36-700-0&lt;/ref&gt;
== Қазақ дәстүрлі уақыт өлшемдері ==
Уақыт өлшемдері. Қас пен көздің арасы-халықтық өлшем. Лезде, тез, жылдам, көзді ашып жұмғанша деген мағынаын білдіреді. Қас-қағым (көзді ашып-жұмғанша) - жарықтың жылт етуі, көзді ашып-жұмғанша кететін уақыт, шамамен 0,7-1 сек. аралығы. Сүт пісірім-халықтық өлшем, ширек сағат шамасы, шамамен 15 минут. Бие сауымдай уақыт-биенің екі сауымының арасы, бір сағат шамасындағы мезгіл. Таң сәрі-шолпан жұлдызының туған мезгілі. Бозала таң-күн шапағының белгісі, таңның ағара бастауы. Таң ата-күннің ұясынан шығар алдындағы мезгіл. Сәске-күн шығып, арқан бойы көтерілген кез. Ұлы сәске-тал түске жақындаған мезгіл. Тал түс-күннің тас төбеге келуі, яғни, мысалы, қазақтың көлеңкесі оның дәл түбіне түсуі. Сәске түс-шаңқай түс мезгілі немесе күннің қиғаш 45 градуспен түсуі, яғни, мысалы, қазақтың өзінің биіктігі мен көлеңкесінің ұзындығы теңескен кез. Кешқұрым-күн батқан кез. Түн ортасы- түнгі сағат 12. Түн жарым-түнгі сағат 3. Ат адым-ақпан айындағы күннің ұзаруы, ол 38 минутқа тең. Елік адым-қаңтардың басынан ақпанның аяғына дейінгі аралықтағы күннің ұзаруы, ол 74 минутқа тең келеді. Қарға адым-қаңтар айындағы күннің ұзаруы, ол 36 минутқа тең,

== Дереккөздер ==
&lt;references/&gt;

{{Уақытты өлшеу және уақыт стандарттары}}

[[Санат:Физика]]
[[Санат:Уақыт]]
[[Санат:Физикалық шамалар]]</text>
      <sha1>5t691rl8ti6xmp0hzt9eqy6w6ij8dfa</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060270</id>
      <parentid>3060269</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T06:40:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Alphy Haydar</username>
        <id>36950</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="29936" xml:space="preserve">&lt;!-- BEGIN common units of time table --&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;float:right; margin: 0.5em 0 0.5em 1em; font-size:85%&quot;
|+ Уақыт өлшеу жалпы бірліктері
|-
! Бірлік !! Өлшемі!!Дерек
|-
| [[наносекунд]] || 0,000000001 секунд||
|-
| [[микросекунд]] || 0,000001 секунд||
|-
| [[миллисекунд]] || 0,001 секунд||
|-
| [[секунд]] || SI іргелі бірлігі||
|-
| [[минут]] || 60 секунд||
|-
| [[сағат]] || 60 минут||
|-
| [[күн]] || 24 сағат||
|-
| [[апта]] || 7 күн||
|-
| [[ай]] || 28—31күн||
|-
| [[тоқсан]] || 3 ай||
|-
| [[жыл]] || 12 ай||
|-
| жалпы [[жыл]] || 365 күн||52 апта + 1 күн
|-
| [[кібісе жыл]] || 366 күн||52 апта + 2 күн
|-
| [[тропиктік жыл]] || 365,24219 күн||орта есеппен
|-
| [[Григориан күнтізбесі|Грегориус жылы]] || 365,2425 күн||орта есеппен
|-
| [[олимпиада]] || 4 жылдық оралым ||
|-
| [[бесжылдық]] (lustrum) || 5 жыл||
|-
| [[онжылдық]] || 10 жыл||
|-
| [[мүшел]] || 12 жыл||
|-
| [[индиктион]] (Indiction)|| 15 жылдық салық оралымы ||
|-
| [[жиырмажылдық]] (score)|| 20 жыл||
|-
| [[ұлы мүшел]] || 60 жыл||
|-
| [[ғасыр]] || 100 жыл||
|-
| [[мыңжылдық]] || 1000 жыл||
|}
&lt;!-- END common units of time table --&gt;
'''Уақыт''' ({{lang-en|time}}) — дүние-өмірдегі түрлі [[оқиға]]лар [[болмыс]]ының жалғасымды тізбегін, ілгері-кейін [[рет]]ін білдіретін [[қайтымсыз]] сабақтастық болып, ол [[өткен]]нен келеді, [[қазір]]ді басып өтеді, [[болашақ]]қа бағытталады.&lt;ref&gt;
{{cite web |url=http://oxforddictionaries.com/definition/time |title=Oxford Dictionaries:Time |quote=The indefinite continued progress of existence and events in the past, present, and future regarded as a whole |date=2011 |publisher=Oxford University Press |access-date=18 May 2017 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20120704084938/http://oxforddictionaries.com/definition/time |archive-date=4 July 2012  }}
&lt;/ref&gt;&lt;ref name=DefRefs02&gt;* {{cite web |url=http://www.yourdictionary.com/time |title=Webster's New World College Dictionary |date=2010 |quote=1.indefinite, unlimited duration in which things are considered as happening in the past, present, or future; every moment there has ever been or ever will be… a system of measuring duration 2.the period between two events or during which something exists, happens, or acts; measured or measurable interval |access-date=9 April 2011 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20110805101704/http://www.yourdictionary.com/time |archive-date=5 August 2011 }}
* {{cite web |url=http://dictionary.reference.com/browse/time?r=66 |title=The American Heritage Stedman's Medical Dictionary |date=2002 |quote=A duration or relation of events expressed in terms of past, present, and future, and measured in units such as minutes, hours, days, months, or years. |access-date=9 April 2011 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20120305015803/http://dictionary.reference.com/browse/time?r=66 |archive-date=5 March 2012 }}
* {{cite web |url=http://www.collinslanguage.com/results.aspx?context=3&amp;reversed=False&amp;action=define&amp;homonym=-1&amp;text=time |title=Collins Language.com |publisher=HarperCollins |date=2011 |quote=1. The continuous passage of existence in which events pass from a state of potentiality in the future, through the present, to a state of finality in the past. 2. ''physics'' a quantity measuring duration, usually with reference to a periodic process such as the rotation of the earth or the frequency of electromagnetic radiation emitted from certain atoms. In classical mechanics, time is absolute in the sense that the time of an event is independent of the observer. According to the theory of relativity it depends on the observer's frame of reference. Time is considered as a fourth coordinate required, along with three spatial coordinates, to specify an event. |access-date=18 December 2011 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20111002190630/http://www.collinslanguage.com/results.aspx?context=3&amp;reversed=False&amp;action=define&amp;homonym=-1&amp;text=time |archive-date=2 October 2011 }}
* {{cite web |url=http://dictionary.reference.com/browse/time?r=66 |title=The American Heritage Science Dictionary @dictionary.com |date=2002 |quote=1. A continuous, measurable quantity in which events occur in a sequence proceeding from the past through the present to the future. 2a. An interval separating two points of this quantity; a duration. 2b. A system or reference frame in which such intervals are measured or such quantities are calculated. |access-date=9 April 2011 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20120305015803/http://dictionary.reference.com/browse/time?r=66 |archive-date=5 March 2012 }}
* {{cite web |url=http://scienceworld.wolfram.com/physics/Time.html |title=Eric Weisstein's World of Science |date=2007 |quote=A quantity used to specify the order in which events occurred and measure the amount by which one event preceded or followed another. In special relativity, ct (where c is the speed of light and t is time), plays the role of a fourth dimension. |access-date=9 April 2011 |archive-date=29 November 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20171129190443/http://scienceworld.wolfram.com/physics/Time.html |url-status=live }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;
{{Cite journal |url=http://ahdictionary.com/word/search.html?q=time |title=Time |journal=The American Heritage Dictionary of the English Language |edition=Fourth |date=2011 |quote=A nonspatial continuum in which events occur in apparently irreversible succession from the past through the present to the future.|url-status=live |archive-url=http://archive.wikiwix.com/cache/20120719114813/http://ahdictionary.com/word/search.html?q=time |archive-date=19 July 2012  }}
&lt;/ref&gt; Түрлі [[өлшем]]дердің құрамдас мөлшері ретінде уақыт оқиғалардың ретін, [[ұзақтық|ұзақтығын]], және олар арасындағы интервалдарды сипаттауға қолданылады, әсіресе материалдық [[қозғалыс]]-[[өзгеріс]]тер мен  [[сана]]лы [[тәжірибе]]нің [[сан]]дық өзгеріс шамасын өлшеуде уақыт ұғымының маңызы ерекше.&lt;ref&gt;
[http://www.merriam-webster.com/dictionary/time Merriam-Webster Dictionary] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120508031242/http://www.merriam-webster.com/dictionary/time |date=8 May 2012 }} the measured or measurable period during which an action, process, or condition exists or continues : duration; a nonspatial continuum which is measured in terms of events that succeed one another from past through present to future
&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;
Compact [[Oxford English Dictionary]] A limited stretch or space of continued existence, as the interval between two successive events or acts, or the period through which an action, condition, or state continues. (1971).
&lt;/ref&gt;&lt;ref name=DefRefs01/&gt;&lt;ref name=Poidevin/&gt;

Уақыт [[ұзындық]], [[кеңдік]] және [[биіктік]] сынды [[үш өлшемді кеңістік]]пен қатар төртінші өлшем деп аталады.&lt;ref&gt;&quot;Ньютонның уақытты түсінуі грек геометрлерінің ғарышты түсінгені секілді, ол уақытты дәл өлшенетін өлшемге айналдырды.&quot; ''About Time: Einstein's Unfinished Revolution'', Paul Davies, p. 31, Simon &amp; Schuster, 1996, {{isbn|978-0-684-81822-1}}
&lt;/ref&gt;

[[Физика]] мен басқа ғылымдарда уақыт іргелі өлшем болып табылады, яғни ол басқа өлшемдер арқылы өрнектелмейді, себебі басқалары — [[жылдамдық]], [[күш]], [[қуат]] сияқты өздері іргелі өлшемдермен өрнектеледі (атап айтқанда бұл жағдайда — уақыт, әрі ''кеңістік'' деп аталатын келесі іргелі өлшемдермен). Ғылымда керектігі, әрі мүмкіндігі — өлшем үшін пайдаланатын және таңдалынып алынған өлшем бірлігі бар уақыт — операциялық анықтамасы қолданылады.
Философтар арасында екі түрлі уақытқа деген көзқарас бар. Біріншісіне сәйкес уақыт — [[ғалам]] құрылымының іргелі бөлігі, оқиғалардың қатар-қатар жүруінің өлшемі. Бұл сэр [[Исаак Ньютон]] жататын реалистік көзқарас, сондықтан бұны Ньютондық уақыт деп те атайды. Бұған қарсы көзқарасқа сәйкес уақыт — адамзат соның көмегімен оқиғаларды реттеп, салыстыратын, интеллектуалды құрылымның (кеңістіктік пен [[сан]]дармен қатар) іргелі мүшесі. [[Готфрид Лейбниц]] пен [[Иммануил Кант]] дәстүрі болатын осы екінші көзқарасқа сәйкес уақыт «арқылы өтетін» «ағатын» затқа жатпайды, немесе оқиғаларға ыдыс бола алмайды, және өзі өлшене алмайды.

Технологтар мен ғалымдар мезгілдік '''уақыт''' өлшеумен айналысқан, және астрономияның негізгі зерттеу нысаны болған. Периодты оқиғалар мен периодты қозғалыстар уақыт өлшем бірлік стандарты ретінде ұзақ уақыт пайдалылып келеді. Мысалы, [[күн]]нің [[аспан]] бойымен қозғалысы, [[маятник]] тербелісі, айдың фазалары және жүрек дүрсілі. Уақыттың әлеуметік маңызы да зор (“уақыт – ақша”), ол адамның күнделікті уақыттың шектеулілігін сезінуі мен адам өмірінің шектеулілілігі.

== Әлемдік уақыт ==

Бүгінгі қоғамдарда уақытты өлшеудің маңыздылығы сонша, ол халықаралық деңгейде қадағаланады. Ғылыми уақыт негізі ретінде Халықаралық атомдық уақыт (TAI) есіміммен белгілі, әлемдік атомдық сағатқа негізделген үзіліссіз секундтар есебі болып табылады. Бұл азаматтық уақыттар негізі - Ғаламдық уақыт бақылауды (UTC) қоса барлық басқа уақыт өлшемдердің іргелі нұсқасы болып табылады.
Жер әлденеше уақыт аймақтарына бөлінеді. Бұлардың көбісінің бір-бірінен 1 сағат айырмасы бар, және шартты түрде жергілікті уақыттың ҒУБ-дан немесе Гринвич орта уақытынан айырмасын көрсетеді. Көп аймақтардың бұл айырмашылықтары жылына екі рет күндізгі уақыт үнемдеуге өтуінен себебінен өзгеріп тұрады.

== Физика ғылымдарындағы уақыт ==

[[Ньютон]] дәуірінен [[Альберт Эйнштейн]]ге дейін уақыт пен кеңістікке байланысты ұғымдар терең қарастырылған, уақыт барлығына бірдей “абсолютті” және “бірқалыпты” (Ньютон сөзі) ағады деп есептелді. [[Классикалық механика]] ғылымы Ньютонның осы ойына негізделеді.

== Бүгінгі физика уақыт түсінігі ==

XIX ғасыр соңына қарай электризм мен магнетизмге байланысты физиктер классикалық уақыт мағынасынан қиындықтар көре бастады. Альберт Эйнштейн бұл мәселені сағаттарды тұрақты шама, белгінің ең үлкен жылдамдығы – [[жарық жылдамдығы]]н, пайдаланып синхрондау тәсілімен шешеді. Бұл тікелей уақытты, бір-бірімен салыстырғанда қозғалмалы әр-түрлі байқаушылар үшін, әр-түрлі жылдамдықпен жүреді дегенді қорытады.

== Уақытты пайдалану ==

Уақытты пайдаланудың адамзаттың мінез-құлқын, білім алуын, саяхатты ұйымдастыруды түсінуде маңызы зор. Уақытты пайдалануды зерттеу – жаңа дамып келе жатқан сала. Сұрақ әр-алуан іс-әрекетке (үйге уақыт бөлу, жұмысқа, саудаға, т.с.с.) қанша уақыт бөлінетіндігін қарастырады. Iс-әрекеттерге кететін уақыт мөлшері [[технология]] дамыған сайын (мысалы, [[теледидар]] немесе [[Интернет]] уақытты басқаша өткізу мүмкіндіктерін ашты) өзгеріп отырады.
'''Уақыт менеджменті''' дегеніміз - тапсырмалар мен оқиғаларды біріншіден тапсырманың орындалуы қанша уақытты талап етеді, екіншіден, оқиғалар біткенде олардың нәтижелерін тапсырма дер кезінде бітетіндей ыңғайластыруды ұйымдастыру. Календарлар мен күнделіктер осыған мысал бола алады.
== Кешігу уақыты ==
Кешігу уақыты - тежеу баспасына (немесе иінге) басу уакытынан бастап тежегіш күшінің көбейе бастайтын сәтіне дейінгі [[мерзім]].
== Бәсеңдеу ұлғаю уақыты ==
Бәсеңдеу ұлғаю уақыты - көлік құралының тежегіш тетікгерінің іске қосудан тежеу күшінің көбеюінің басталуынан аякталуына дейінгі уақыт мерзімі.
== Жүкті тиеу-түсіру уақыты ==
Жүкті тиеу-түсіру уақыты- [[жүк автомобилі]]нің жүкті арту мен жүгін түсіру кезіндегі уақыт.
== Екпіндеп қозғалу уақыты ==
Екпіндеп қозғалу уақыты- басталқы белгіден соңғы белгіге дейінгі [[жылдамдық]]тың [[екпін]]деп өзгеру уақыты.
== Тежеуді саябырлату уақыты ==
Тежеуді саябырлату уақыты - тежегіш тетіктерінің тежеу [[күш]]інің азаюының басталуынан аяқталуына дейінгі уақыт.
== Жүргізушінің әсерлі серпіліс уақыты ==
Жүргізушінің әсерлі серпіліс уақыты – жүргізушінің сигналды қабылдауынан бастап, оның басқару орғандарына басқару әсері басталғанға дейінгі уақыт.
== Тежеуіштердің іске қосылу уақыты ==
Тежеуіштердің іске қосылу уақыты - тежеу баспасына (немесе иінге) басу уакытынан бастап, тежегіш күшінің көбеюінің аяқаталғаныңа дейінгі уакыт.
== Тежелу уақыты ==
Тежелу уақыты - тежеубаспасына (немесе иінге) басу уакытынан бастап, тежегіш күшінің әсерінен тежегіш күшінің толығымен жойылуына немесе көлік құралының тоқталуына дейінгі уақыт.
== Уақыт өлшем бірліктері ==
Үлкен және кіші уақыт аралықтарын өлшеу үшін [[астрономия]]лық кұбылыстармен тығыз байланысты табиғи бірліктер колданылады.&lt;br /&gt;
Уақыттың негізгі бірліктері — астрономиялык бакылау бойынша анықталған [[тәулік]], ай және жыл. Бұлардың алғашқысы күн мен түннің алмасуына, екіншісі [[Ай]] жүзініц (фазасының) өзгеруіне, ал соңғысы [[жыл]] [[маусым]]дарының ретті түрде алмасуына байланысты.
Бұлардың әрқайсысы, әрине, аспан денелерінің қозғалысына (кәрінерлік жәнө нақты) негізделген.&lt;br /&gt;
=== Тәулік ===
''Тәулік дегеніміз'' — [[Жер (ғаламшар)|Жердің]] аспандағы белгілі бір санақ денесіне қатысты өз осінен толық бір айналым жасауға кететін уақыт аралығы. Мұндай дене ретінде Күн немесе кез келген [[жұлдыз]] алынуы мүмкін. Олай болса, біз күн тәулігі және [[жұлдыз]] тәулігі деген ұғымдармен танысуымыз кажет болады.&lt;br /&gt;
Нақты және орташа күн тәулігі. Күн шарығының (дискісінің) орталық нүктесінің жоғарғы шарықтау сөті нақты тал тус деп, ал төменгі шарықтауы нақты т ортасы деп аталады.
[[Күн]]нің екі аттас шарықтау аралығы нақты күн тәулігі деп аталады. Бірақ мұндай тәуліктің ұзақтығы жыл бойы тұрақты болмайды. Бұл Күннің кәрінерлік қозғалысы экватор емес, эклиптика бойымен болуынан әрі біркелкі еместігінен туындайды. Сондықтан күнделікті өмірде ұзақтығы тұрақты 24 сағ болатын орташа тәулігі пайдаланылады.&lt;br /&gt;
''Орташа [[күн]] тәулігі ретінде аспан экваторы бойымен бірқалыпты қозғала отырып, бір жылда толық айналым жасайтың жорамал нүтенің (бұл нүкте орташа Күн деп аталады) аттас екі рет шарықтауға қажет уақыт аралығы қабылданады.
[[Күн]] тәулігінің [[бас]]ы [[түн]] ортасынан, яғни Күннің төменгі шарықтауынан басталады.''
Жергілікті, [[белдеу]]лік және бүкіләлемдік уақыт. Күннің [[аспан]] [[меридиан]]ы арқылы өту сөті, әрине, бақылаушы орнының географиялық бойлыгына төуелді. Бақылаушы шығысқа карай жылжыған сайын Күннің меридианнан өтуі батыстағымен салыстырғанда ертерек болады. Демек, Күннің меридиан аркылы ету сәті бізге жергілікті орынның [[күн]] уақытың береді. Жоғарыдағы [[тәсіл]]мен анықталған уақыт тек берілген [[география]]лық меридианда ғана колданылатындықтан, күнделікті [[өмір]]де белдеулік уақытты колдану ыңғайлы. Бұл үшін [[Жер]] беті [[Полюстік шеңберлер|полюстерді]] қосатын [[сызық]]тар кемегімен 24 сағаттық белдеулерге бөлінген. Әр сағаттык белдеу бойлық бойымен 15°-қа созылады. Әр белдеудің ішінде оның орталық меридианындағы орташа [[күн]] уақыты осы аймақтың белдеулік уақыты ретінде алынады.&lt;br /&gt;
[[Гринвич обсерваториясы]] ([[Ұлыбритания]]да) орналасқан [[меридиан]] нөлінші меридиан ретінде кабылданған және ол белдеу нөлінші сағаттық белдеу болып табылады. Гринвич меридианындағы
жергілікті орташа күн уақыты [[бүкіләлемдік уақыт]] ретінде кабылданган. 1-сағаттық белдеудің (п = 1) орталык меридианы [[Гринвич]] меридианынан 15° шығысқа карай орналаскан. Баска
[[сағат]] белдеулерінің де бастапқы меридиандары осылай аныкталады.
Ал олардың екі жақ шекаралары [[мемлекет]]тік және әкімшілік шекаралары бойынша немесе табиғи аймақтармен ([[өзен]], [[тау]] жоталары) бөлінген. [[Қазақстан Республикасы]]ның аумағы аркылы
4- және 5-сағаттық белдеу әтеді.
156 Бүкіләлемдік уақытты (Т&lt;sub&gt;0&lt;/sub&gt;) және берілген орынның белдеуінің реттік санын (п) біле отырып белдеулік уакытты табу оңай:
                                                                        &lt;center&gt;'''Т&lt;sub&gt;n&lt;/sub&gt; = Т&lt;sub&gt;0&lt;/sub&gt; + n'''&lt;/center&gt;

1930 жылы [[көктем]]де үкімет декреті бойынша КСРО аумағында [[декреттік уақыт]] ендірілді: барлык сағаттық белдеулерде сағат тілі түрақты түрде бір сағатқа ілгері жылжытылды. Кейбір елдерде декреттік уақытты жаз айларында тағы 1 сағ ілгері жылжыту қабылданған.
[[Алматы]] және [[Астана]] уакыты (5 сағаттық белдеу) бүкіләлемдік уақыттан 6 caғат алда.
&lt;center&gt;'''Т&lt;sub&gt;5&lt;/sub&gt; = Т&lt;sub&gt;0&lt;/sub&gt; + (n + 1) = Т&lt;sub&gt;0&lt;/sub&gt; + 6 caғат'''&lt;/center&gt;
Географиялық бойлығы X болатын орындағы Т. жергілікті орташа күн уақыты бүкіләлемдік уақытқа сол бойлыктың уақыт бірлігіндегі мәнін косу арқылы анықталады: Т. = Т&lt;sub&gt;0&lt;/sub&gt; + X.

=== [[Жұлдыз]]дық уақыт ===
Кез келген жұлдызды таңдап алып, оның аспандағы орнын Жердегі козғалмайтын бір нәрсе (үй бұрышы, бағана) көмегімен белгілеп алайык. Сол жұлдыз нақ сол орынға 23 сағ 56 мин өткенде қайтып оралады. Осылайша жұлдыздарға қатысты өлшенетін тәулік жұлдыздың [[тәулік]] деп аталады. Дәл айтсақ, жұлдыздың тәулік—күн. мен түннің теңелу 1 нүктесінің қатарынан екі рет жоғары шарықтауына қажет уақыт мөлшері. Ал 4 мин қайда кетті? Жердің Күнді айнала қозғалуы себебі күннің аспандағы орны Жер бетіндегі бақылаушыға Жұлдыздарға катысты тәулігіне аспан сферасының айналу бағытына карама-карсы бағытта 1°-қа ығысып отырады. Оны &quot;қуып жету&quot; үшін Жерге осы 4 мин қажет. Сонымен, Жердің өз осінен айналып шығуына 23 car 56 мин уақыт кетеді. Ал 24 car осы
айналыстың Күнге қатысты уақыты. [[Адам]] [[Күн]] сағаты бойынша өмір сүреді, жұмыс жасайды. Ал астрономдар өз бақылау жұмыстарын ұйымдастыруда Жұлдыз уақытын қолданады.&lt;br /&gt;
Жергілікті Жұлдыз уакыты (S) мен Жұлдыздардың [[экватор]]лық координатасы тура көтерілу мәні арасында карапайым байланыс бар. Егер Жұлдыз жоғарғы шарықтауда болса, онда &lt;center&gt;'''S = α'''&lt;/center&gt;
''Демек, кез келген мезетте берілген орындағы жұлдыздың уақыттың мәні осы кезде жоғарғы шарықтауда ориаласқан.
жұлдыздың тура көтерілу координатасының мәніне тең.''
Жер бетіндегі X бойлықтағы Жұлдыздық уақыт (S) пен Гринвич меридианындағы Жұлдыздық уақыт (S&lt;sub&gt;0&lt;/sub&gt;) арасындағы байланыс мына өрнекпен анықталады:
&lt;center&gt;'''S = S&lt;sub&gt;0&lt;/sub&gt; + X'''&lt;/center&gt; 
Осыдан біз берілген орынның Жұлдыздық уақытын анықтау арқылы осы орынның географиялық бойлығының мәнін де анықтауға болатынына кез жеткіздік.&lt;ref&gt;Физика және астрономия: Жалпы білім беретін мектептің 9-сыныбына арналған оқулық. Өңд., толыкт. 2-бас. / Р. Башарұлы, Д. Қазақбаева, У. Токбергенова, Н. Бекбасар. — Алматы: &quot;Мектеп&quot; баспасы, 2009. — 240 бет, суретті. ISBN 9965-36-700-0&lt;/ref&gt;
== Қазақ дәстүрлі уақыт өлшемдері ==
Уақыт өлшемдері. Қас пен көздің арасы-халықтық өлшем. Лезде, тез, жылдам, көзді ашып жұмғанша деген мағынаын білдіреді. Қас-қағым (көзді ашып-жұмғанша) - жарықтың жылт етуі, көзді ашып-жұмғанша кететін уақыт, шамамен 0,7-1 сек. аралығы. Сүт пісірім-халықтық өлшем, ширек сағат шамасы, шамамен 15 минут. Бие сауымдай уақыт-биенің екі сауымының арасы, бір сағат шамасындағы мезгіл. Таң сәрі-шолпан жұлдызының туған мезгілі. Бозала таң-күн шапағының белгісі, таңның ағара бастауы. Таң ата-күннің ұясынан шығар алдындағы мезгіл. Сәске-күн шығып, арқан бойы көтерілген кез. Ұлы сәске-тал түске жақындаған мезгіл. Тал түс-күннің тас төбеге келуі, яғни, мысалы, қазақтың көлеңкесі оның дәл түбіне түсуі. Сәске түс-шаңқай түс мезгілі немесе күннің қиғаш 45 градуспен түсуі, яғни, мысалы, қазақтың өзінің биіктігі мен көлеңкесінің ұзындығы теңескен кез. Кешқұрым-күн батқан кез. Түн ортасы- түнгі сағат 12. Түн жарым-түнгі сағат 3. Ат адым-ақпан айындағы күннің ұзаруы, ол 38 минутқа тең. Елік адым-қаңтардың басынан ақпанның аяғына дейінгі аралықтағы күннің ұзаруы, ол 74 минутқа тең келеді. Қарға адым-қаңтар айындағы күннің ұзаруы, ол 36 минутқа тең,

== Дереккөздер ==
&lt;references/&gt;

{{Уақытты өлшеу және уақыт стандарттары}}

[[Санат:Физика]]
[[Санат:Уақыт]]
[[Санат:Физикалық шамалар]]</text>
      <sha1>hzx8d402vjvqz04fvdo3sc7nssuq6ik</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060273</id>
      <parentid>3060270</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T06:44:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Alphy Haydar</username>
        <id>36950</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="32790" xml:space="preserve">&lt;!-- BEGIN common units of time table --&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;float:right; margin: 0.5em 0 0.5em 1em; font-size:85%&quot;
|+ Уақыт өлшеу жалпы бірліктері
|-
! Бірлік !! Өлшемі!!Дерек
|-
| [[наносекунд]] || 0,000000001 секунд||
|-
| [[микросекунд]] || 0,000001 секунд||
|-
| [[миллисекунд]] || 0,001 секунд||
|-
| [[секунд]] || SI іргелі бірлігі||
|-
| [[минут]] || 60 секунд||
|-
| [[сағат]] || 60 минут||
|-
| [[күн]] || 24 сағат||
|-
| [[апта]] || 7 күн||
|-
| [[ай]] || 28—31күн||
|-
| [[тоқсан]] || 3 ай||
|-
| [[жыл]] || 12 ай||
|-
| жалпы [[жыл]] || 365 күн||52 апта + 1 күн
|-
| [[кібісе жыл]] || 366 күн||52 апта + 2 күн
|-
| [[тропиктік жыл]] || 365,24219 күн||орта есеппен
|-
| [[Григориан күнтізбесі|Грегориус жылы]] || 365,2425 күн||орта есеппен
|-
| [[олимпиада]] || 4 жылдық оралым ||
|-
| [[бесжылдық]] (lustrum) || 5 жыл||
|-
| [[онжылдық]] || 10 жыл||
|-
| [[мүшел]] || 12 жыл||
|-
| [[индиктион]] (Indiction)|| 15 жылдық салық оралымы ||
|-
| [[жиырмажылдық]] (score)|| 20 жыл||
|-
| [[ұлы мүшел]] || 60 жыл||
|-
| [[ғасыр]] || 100 жыл||
|-
| [[мыңжылдық]] || 1000 жыл||
|}
&lt;!-- END common units of time table --&gt;
'''Уақыт''' ({{lang-en|time}}) — дүние-өмірдегі түрлі [[оқиға]]лар [[болмыс]]ының жалғасымды тізбегін, ілгері-кейін [[рет]]ін білдіретін [[қайтымсыз]] сабақтастық болып, ол [[өткен]]нен келеді, [[қазір]]ді басып өтеді, [[болашақ]]қа бағытталады.&lt;ref&gt;
{{cite web |url=http://oxforddictionaries.com/definition/time |title=Oxford Dictionaries:Time |quote=The indefinite continued progress of existence and events in the past, present, and future regarded as a whole |date=2011 |publisher=Oxford University Press |access-date=18 May 2017 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20120704084938/http://oxforddictionaries.com/definition/time |archive-date=4 July 2012  }}
&lt;/ref&gt;&lt;ref name=DefRefs02&gt;* {{cite web |url=http://www.yourdictionary.com/time |title=Webster's New World College Dictionary |date=2010 |quote=1.indefinite, unlimited duration in which things are considered as happening in the past, present, or future; every moment there has ever been or ever will be… a system of measuring duration 2.the period between two events or during which something exists, happens, or acts; measured or measurable interval |access-date=9 April 2011 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20110805101704/http://www.yourdictionary.com/time |archive-date=5 August 2011 }}
* {{cite web |url=http://dictionary.reference.com/browse/time?r=66 |title=The American Heritage Stedman's Medical Dictionary |date=2002 |quote=A duration or relation of events expressed in terms of past, present, and future, and measured in units such as minutes, hours, days, months, or years. |access-date=9 April 2011 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20120305015803/http://dictionary.reference.com/browse/time?r=66 |archive-date=5 March 2012 }}
* {{cite web |url=http://www.collinslanguage.com/results.aspx?context=3&amp;reversed=False&amp;action=define&amp;homonym=-1&amp;text=time |title=Collins Language.com |publisher=HarperCollins |date=2011 |quote=1. The continuous passage of existence in which events pass from a state of potentiality in the future, through the present, to a state of finality in the past. 2. ''physics'' a quantity measuring duration, usually with reference to a periodic process such as the rotation of the earth or the frequency of electromagnetic radiation emitted from certain atoms. In classical mechanics, time is absolute in the sense that the time of an event is independent of the observer. According to the theory of relativity it depends on the observer's frame of reference. Time is considered as a fourth coordinate required, along with three spatial coordinates, to specify an event. |access-date=18 December 2011 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20111002190630/http://www.collinslanguage.com/results.aspx?context=3&amp;reversed=False&amp;action=define&amp;homonym=-1&amp;text=time |archive-date=2 October 2011 }}
* {{cite web |url=http://dictionary.reference.com/browse/time?r=66 |title=The American Heritage Science Dictionary @dictionary.com |date=2002 |quote=1. A continuous, measurable quantity in which events occur in a sequence proceeding from the past through the present to the future. 2a. An interval separating two points of this quantity; a duration. 2b. A system or reference frame in which such intervals are measured or such quantities are calculated. |access-date=9 April 2011 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20120305015803/http://dictionary.reference.com/browse/time?r=66 |archive-date=5 March 2012 }}
* {{cite web |url=http://scienceworld.wolfram.com/physics/Time.html |title=Eric Weisstein's World of Science |date=2007 |quote=A quantity used to specify the order in which events occurred and measure the amount by which one event preceded or followed another. In special relativity, ct (where c is the speed of light and t is time), plays the role of a fourth dimension. |access-date=9 April 2011 |archive-date=29 November 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20171129190443/http://scienceworld.wolfram.com/physics/Time.html |url-status=live }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;
{{Cite journal |url=http://ahdictionary.com/word/search.html?q=time |title=Time |journal=The American Heritage Dictionary of the English Language |edition=Fourth |date=2011 |quote=A nonspatial continuum in which events occur in apparently irreversible succession from the past through the present to the future.|url-status=live |archive-url=http://archive.wikiwix.com/cache/20120719114813/http://ahdictionary.com/word/search.html?q=time |archive-date=19 July 2012  }}
&lt;/ref&gt; Түрлі [[өлшем]]дердің құрамдас мөлшері ретінде уақыт оқиғалардың ретін, [[ұзақтық|ұзақтығын]], және олар арасындағы интервалдарды сипаттауға қолданылады, әсіресе материалдық [[қозғалыс]]-[[өзгеріс]]тер мен  [[сана]]лы [[тәжірибе]]нің [[сан]]дық өзгеріс шамасын өлшеуде уақыт ұғымының маңызы ерекше.&lt;ref&gt;
[http://www.merriam-webster.com/dictionary/time Merriam-Webster Dictionary] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120508031242/http://www.merriam-webster.com/dictionary/time |date=8 May 2012 }} the measured or measurable period during which an action, process, or condition exists or continues : duration; a nonspatial continuum which is measured in terms of events that succeed one another from past through present to future
&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;
Compact [[Oxford English Dictionary]] A limited stretch or space of continued existence, as the interval between two successive events or acts, or the period through which an action, condition, or state continues. (1971).
&lt;/ref&gt;&lt;ref name=DefRefs01&gt;* {{cite web |url=http://www.iep.utm.edu/time/ |title=Internet Encyclopedia of Philosophy |date=2010 |quote=Time is what clocks measure. We use time to place events in sequence one after the other, and we use time to compare how long events last... Among philosophers of physics, the most popular short answer to the question &quot;What is physical time?&quot; is that it is not a substance or object but rather a special system of relations among instantaneous events. This working definition is offered by Adolf Grünbaum who applies the contemporary mathematical theory of continuity to physical processes, and he says time is a linear continuum of instants and is a distinguished one-dimensional sub-space of four-dimensional spacetime. |access-date=9 April 2011 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20110411140140/http://www.iep.utm.edu/time/ |archive-date=11 April 2011 }}
* {{cite web |url=http://dictionary.reference.com/browse/time?r=66 |title=Dictionary.com Unabridged, based on Random House Dictionary |date=2010 |quote=1. the system of those sequential relations that any event has to any other, as past, present, or future; indefinite and continuous duration regarded as that in which events succeed one another.... 3. (sometimes initial capital letter) a system or method of measuring or reckoning the passage of time: mean time; apparent time; Greenwich Time. 4. a limited period or interval, as between two successive events: a long time.... 14. a particular or definite point in time, as indicated by a clock: What time is it? ... 18. an indefinite, frequently prolonged period or duration in the future: Time will tell if what we have done here today was right. |access-date=9 April 2011 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20120305015803/http://dictionary.reference.com/browse/time?r=66 |archive-date=5 March 2012 }}
* {{cite book |url=https://books.google.com/books?id=HrHvAAAAMAAJ&amp;q=%22time+is+what+clocks+measure%22 |title=Physics |first1=Donald G. |last1=Ivey |first2=J.N.P. |last2=Hume |volume=1 |page=65 |date=1974 |publisher=Ronald Press |quote=Our operational definition of time is that time is what clocks measure. |access-date=7 May 2020 |archive-date=14 April 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210414052527/https://books.google.com/books?id=HrHvAAAAMAAJ&amp;q=%22time+is+what+clocks+measure%22 |url-status=live }}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=Poidevin&gt;{{cite encyclopedia |url=http://plato.stanford.edu/archives/win2004/entries/time-experience |title=The Experience and Perception of Time |last=Le Poidevin |first=Robin |date=Winter 2004 |encyclopedia=The Stanford Encyclopedia of Philosophy |editor=Edward N. Zalta |access-date=9 April 2011 |archive-date=22 October 2013 |archive-url=https://web.archive.org/web/20131022013501/http://plato.stanford.edu/archives/win2004/entries/time-experience/ |url-status=live }}&lt;/ref&gt;

Уақыт [[ұзындық]], [[кеңдік]] және [[биіктік]] сынды [[үш өлшемді кеңістік]]пен қатар төртінші өлшем деп аталады.&lt;ref&gt;&quot;Ньютонның уақытты түсінуі грек геометрлерінің ғарышты түсінгені секілді, ол уақытты дәл өлшенетін өлшемге айналдырды.&quot; ''About Time: Einstein's Unfinished Revolution'', Paul Davies, p. 31, Simon &amp; Schuster, 1996, isbn 978-0-684-81822-1&lt;/ref&gt;

[[Физика]] мен басқа ғылымдарда уақыт іргелі өлшем болып табылады, яғни ол басқа өлшемдер арқылы өрнектелмейді, себебі басқалары — [[жылдамдық]], [[күш]], [[қуат]] сияқты өздері іргелі өлшемдермен өрнектеледі (атап айтқанда бұл жағдайда — уақыт, әрі ''кеңістік'' деп аталатын келесі іргелі өлшемдермен). Ғылымда керектігі, әрі мүмкіндігі — өлшем үшін пайдаланатын және таңдалынып алынған өлшем бірлігі бар уақыт — операциялық анықтамасы қолданылады.
Философтар арасында екі түрлі уақытқа деген көзқарас бар. Біріншісіне сәйкес уақыт — [[ғалам]] құрылымының іргелі бөлігі, оқиғалардың қатар-қатар жүруінің өлшемі. Бұл сэр [[Исаак Ньютон]] жататын реалистік көзқарас, сондықтан бұны Ньютондық уақыт деп те атайды. Бұған қарсы көзқарасқа сәйкес уақыт — адамзат соның көмегімен оқиғаларды реттеп, салыстыратын, интеллектуалды құрылымның (кеңістіктік пен [[сан]]дармен қатар) іргелі мүшесі. [[Готфрид Лейбниц]] пен [[Иммануил Кант]] дәстүрі болатын осы екінші көзқарасқа сәйкес уақыт «арқылы өтетін» «ағатын» затқа жатпайды, немесе оқиғаларға ыдыс бола алмайды, және өзі өлшене алмайды.

Технологтар мен ғалымдар мезгілдік '''уақыт''' өлшеумен айналысқан, және астрономияның негізгі зерттеу нысаны болған. Периодты оқиғалар мен периодты қозғалыстар уақыт өлшем бірлік стандарты ретінде ұзақ уақыт пайдалылып келеді. Мысалы, [[күн]]нің [[аспан]] бойымен қозғалысы, [[маятник]] тербелісі, айдың фазалары және жүрек дүрсілі. Уақыттың әлеуметік маңызы да зор (“уақыт – ақша”), ол адамның күнделікті уақыттың шектеулілігін сезінуі мен адам өмірінің шектеулілілігі.

== Әлемдік уақыт ==

Бүгінгі қоғамдарда уақытты өлшеудің маңыздылығы сонша, ол халықаралық деңгейде қадағаланады. Ғылыми уақыт негізі ретінде Халықаралық атомдық уақыт (TAI) есіміммен белгілі, әлемдік атомдық сағатқа негізделген үзіліссіз секундтар есебі болып табылады. Бұл азаматтық уақыттар негізі - Ғаламдық уақыт бақылауды (UTC) қоса барлық басқа уақыт өлшемдердің іргелі нұсқасы болып табылады.
Жер әлденеше уақыт аймақтарына бөлінеді. Бұлардың көбісінің бір-бірінен 1 сағат айырмасы бар, және шартты түрде жергілікті уақыттың ҒУБ-дан немесе Гринвич орта уақытынан айырмасын көрсетеді. Көп аймақтардың бұл айырмашылықтары жылына екі рет күндізгі уақыт үнемдеуге өтуінен себебінен өзгеріп тұрады.

== Физика ғылымдарындағы уақыт ==

[[Ньютон]] дәуірінен [[Альберт Эйнштейн]]ге дейін уақыт пен кеңістікке байланысты ұғымдар терең қарастырылған, уақыт барлығына бірдей “абсолютті” және “бірқалыпты” (Ньютон сөзі) ағады деп есептелді. [[Классикалық механика]] ғылымы Ньютонның осы ойына негізделеді.

== Бүгінгі физика уақыт түсінігі ==

XIX ғасыр соңына қарай электризм мен магнетизмге байланысты физиктер классикалық уақыт мағынасынан қиындықтар көре бастады. Альберт Эйнштейн бұл мәселені сағаттарды тұрақты шама, белгінің ең үлкен жылдамдығы – [[жарық жылдамдығы]]н, пайдаланып синхрондау тәсілімен шешеді. Бұл тікелей уақытты, бір-бірімен салыстырғанда қозғалмалы әр-түрлі байқаушылар үшін, әр-түрлі жылдамдықпен жүреді дегенді қорытады.

== Уақытты пайдалану ==

Уақытты пайдаланудың адамзаттың мінез-құлқын, білім алуын, саяхатты ұйымдастыруды түсінуде маңызы зор. Уақытты пайдалануды зерттеу – жаңа дамып келе жатқан сала. Сұрақ әр-алуан іс-әрекетке (үйге уақыт бөлу, жұмысқа, саудаға, т.с.с.) қанша уақыт бөлінетіндігін қарастырады. Iс-әрекеттерге кететін уақыт мөлшері [[технология]] дамыған сайын (мысалы, [[теледидар]] немесе [[Интернет]] уақытты басқаша өткізу мүмкіндіктерін ашты) өзгеріп отырады.
'''Уақыт менеджменті''' дегеніміз - тапсырмалар мен оқиғаларды біріншіден тапсырманың орындалуы қанша уақытты талап етеді, екіншіден, оқиғалар біткенде олардың нәтижелерін тапсырма дер кезінде бітетіндей ыңғайластыруды ұйымдастыру. Календарлар мен күнделіктер осыған мысал бола алады.
== Кешігу уақыты ==
Кешігу уақыты - тежеу баспасына (немесе иінге) басу уакытынан бастап тежегіш күшінің көбейе бастайтын сәтіне дейінгі [[мерзім]].
== Бәсеңдеу ұлғаю уақыты ==
Бәсеңдеу ұлғаю уақыты - көлік құралының тежегіш тетікгерінің іске қосудан тежеу күшінің көбеюінің басталуынан аякталуына дейінгі уақыт мерзімі.
== Жүкті тиеу-түсіру уақыты ==
Жүкті тиеу-түсіру уақыты- [[жүк автомобилі]]нің жүкті арту мен жүгін түсіру кезіндегі уақыт.
== Екпіндеп қозғалу уақыты ==
Екпіндеп қозғалу уақыты- басталқы белгіден соңғы белгіге дейінгі [[жылдамдық]]тың [[екпін]]деп өзгеру уақыты.
== Тежеуді саябырлату уақыты ==
Тежеуді саябырлату уақыты - тежегіш тетіктерінің тежеу [[күш]]інің азаюының басталуынан аяқталуына дейінгі уақыт.
== Жүргізушінің әсерлі серпіліс уақыты ==
Жүргізушінің әсерлі серпіліс уақыты – жүргізушінің сигналды қабылдауынан бастап, оның басқару орғандарына басқару әсері басталғанға дейінгі уақыт.
== Тежеуіштердің іске қосылу уақыты ==
Тежеуіштердің іске қосылу уақыты - тежеу баспасына (немесе иінге) басу уакытынан бастап, тежегіш күшінің көбеюінің аяқаталғаныңа дейінгі уакыт.
== Тежелу уақыты ==
Тежелу уақыты - тежеубаспасына (немесе иінге) басу уакытынан бастап, тежегіш күшінің әсерінен тежегіш күшінің толығымен жойылуына немесе көлік құралының тоқталуына дейінгі уақыт.
== Уақыт өлшем бірліктері ==
Үлкен және кіші уақыт аралықтарын өлшеу үшін [[астрономия]]лық кұбылыстармен тығыз байланысты табиғи бірліктер колданылады.&lt;br /&gt;
Уақыттың негізгі бірліктері — астрономиялык бакылау бойынша анықталған [[тәулік]], ай және жыл. Бұлардың алғашқысы күн мен түннің алмасуына, екіншісі [[Ай]] жүзініц (фазасының) өзгеруіне, ал соңғысы [[жыл]] [[маусым]]дарының ретті түрде алмасуына байланысты.
Бұлардың әрқайсысы, әрине, аспан денелерінің қозғалысына (кәрінерлік жәнө нақты) негізделген.&lt;br /&gt;
=== Тәулік ===
''Тәулік дегеніміз'' — [[Жер (ғаламшар)|Жердің]] аспандағы белгілі бір санақ денесіне қатысты өз осінен толық бір айналым жасауға кететін уақыт аралығы. Мұндай дене ретінде Күн немесе кез келген [[жұлдыз]] алынуы мүмкін. Олай болса, біз күн тәулігі және [[жұлдыз]] тәулігі деген ұғымдармен танысуымыз кажет болады.&lt;br /&gt;
Нақты және орташа күн тәулігі. Күн шарығының (дискісінің) орталық нүктесінің жоғарғы шарықтау сөті нақты тал тус деп, ал төменгі шарықтауы нақты т ортасы деп аталады.
[[Күн]]нің екі аттас шарықтау аралығы нақты күн тәулігі деп аталады. Бірақ мұндай тәуліктің ұзақтығы жыл бойы тұрақты болмайды. Бұл Күннің кәрінерлік қозғалысы экватор емес, эклиптика бойымен болуынан әрі біркелкі еместігінен туындайды. Сондықтан күнделікті өмірде ұзақтығы тұрақты 24 сағ болатын орташа тәулігі пайдаланылады.&lt;br /&gt;
''Орташа [[күн]] тәулігі ретінде аспан экваторы бойымен бірқалыпты қозғала отырып, бір жылда толық айналым жасайтың жорамал нүтенің (бұл нүкте орташа Күн деп аталады) аттас екі рет шарықтауға қажет уақыт аралығы қабылданады.
[[Күн]] тәулігінің [[бас]]ы [[түн]] ортасынан, яғни Күннің төменгі шарықтауынан басталады.''
Жергілікті, [[белдеу]]лік және бүкіләлемдік уақыт. Күннің [[аспан]] [[меридиан]]ы арқылы өту сөті, әрине, бақылаушы орнының географиялық бойлыгына төуелді. Бақылаушы шығысқа карай жылжыған сайын Күннің меридианнан өтуі батыстағымен салыстырғанда ертерек болады. Демек, Күннің меридиан аркылы ету сәті бізге жергілікті орынның [[күн]] уақытың береді. Жоғарыдағы [[тәсіл]]мен анықталған уақыт тек берілген [[география]]лық меридианда ғана колданылатындықтан, күнделікті [[өмір]]де белдеулік уақытты колдану ыңғайлы. Бұл үшін [[Жер]] беті [[Полюстік шеңберлер|полюстерді]] қосатын [[сызық]]тар кемегімен 24 сағаттық белдеулерге бөлінген. Әр сағаттык белдеу бойлық бойымен 15°-қа созылады. Әр белдеудің ішінде оның орталық меридианындағы орташа [[күн]] уақыты осы аймақтың белдеулік уақыты ретінде алынады.&lt;br /&gt;
[[Гринвич обсерваториясы]] ([[Ұлыбритания]]да) орналасқан [[меридиан]] нөлінші меридиан ретінде кабылданған және ол белдеу нөлінші сағаттық белдеу болып табылады. Гринвич меридианындағы
жергілікті орташа күн уақыты [[бүкіләлемдік уақыт]] ретінде кабылданган. 1-сағаттық белдеудің (п = 1) орталык меридианы [[Гринвич]] меридианынан 15° шығысқа карай орналаскан. Баска
[[сағат]] белдеулерінің де бастапқы меридиандары осылай аныкталады.
Ал олардың екі жақ шекаралары [[мемлекет]]тік және әкімшілік шекаралары бойынша немесе табиғи аймақтармен ([[өзен]], [[тау]] жоталары) бөлінген. [[Қазақстан Республикасы]]ның аумағы аркылы
4- және 5-сағаттық белдеу әтеді.
156 Бүкіләлемдік уақытты (Т&lt;sub&gt;0&lt;/sub&gt;) және берілген орынның белдеуінің реттік санын (п) біле отырып белдеулік уакытты табу оңай:
                                                                        &lt;center&gt;'''Т&lt;sub&gt;n&lt;/sub&gt; = Т&lt;sub&gt;0&lt;/sub&gt; + n'''&lt;/center&gt;

1930 жылы [[көктем]]де үкімет декреті бойынша КСРО аумағында [[декреттік уақыт]] ендірілді: барлык сағаттық белдеулерде сағат тілі түрақты түрде бір сағатқа ілгері жылжытылды. Кейбір елдерде декреттік уақытты жаз айларында тағы 1 сағ ілгері жылжыту қабылданған.
[[Алматы]] және [[Астана]] уакыты (5 сағаттық белдеу) бүкіләлемдік уақыттан 6 caғат алда.
&lt;center&gt;'''Т&lt;sub&gt;5&lt;/sub&gt; = Т&lt;sub&gt;0&lt;/sub&gt; + (n + 1) = Т&lt;sub&gt;0&lt;/sub&gt; + 6 caғат'''&lt;/center&gt;
Географиялық бойлығы X болатын орындағы Т. жергілікті орташа күн уақыты бүкіләлемдік уақытқа сол бойлыктың уақыт бірлігіндегі мәнін косу арқылы анықталады: Т. = Т&lt;sub&gt;0&lt;/sub&gt; + X.

=== [[Жұлдыз]]дық уақыт ===
Кез келген жұлдызды таңдап алып, оның аспандағы орнын Жердегі козғалмайтын бір нәрсе (үй бұрышы, бағана) көмегімен белгілеп алайык. Сол жұлдыз нақ сол орынға 23 сағ 56 мин өткенде қайтып оралады. Осылайша жұлдыздарға қатысты өлшенетін тәулік жұлдыздың [[тәулік]] деп аталады. Дәл айтсақ, жұлдыздың тәулік—күн. мен түннің теңелу 1 нүктесінің қатарынан екі рет жоғары шарықтауына қажет уақыт мөлшері. Ал 4 мин қайда кетті? Жердің Күнді айнала қозғалуы себебі күннің аспандағы орны Жер бетіндегі бақылаушыға Жұлдыздарға катысты тәулігіне аспан сферасының айналу бағытына карама-карсы бағытта 1°-қа ығысып отырады. Оны &quot;қуып жету&quot; үшін Жерге осы 4 мин қажет. Сонымен, Жердің өз осінен айналып шығуына 23 car 56 мин уақыт кетеді. Ал 24 car осы
айналыстың Күнге қатысты уақыты. [[Адам]] [[Күн]] сағаты бойынша өмір сүреді, жұмыс жасайды. Ал астрономдар өз бақылау жұмыстарын ұйымдастыруда Жұлдыз уақытын қолданады.&lt;br /&gt;
Жергілікті Жұлдыз уакыты (S) мен Жұлдыздардың [[экватор]]лық координатасы тура көтерілу мәні арасында карапайым байланыс бар. Егер Жұлдыз жоғарғы шарықтауда болса, онда &lt;center&gt;'''S = α'''&lt;/center&gt;
''Демек, кез келген мезетте берілген орындағы жұлдыздың уақыттың мәні осы кезде жоғарғы шарықтауда ориаласқан.
жұлдыздың тура көтерілу координатасының мәніне тең.''
Жер бетіндегі X бойлықтағы Жұлдыздық уақыт (S) пен Гринвич меридианындағы Жұлдыздық уақыт (S&lt;sub&gt;0&lt;/sub&gt;) арасындағы байланыс мына өрнекпен анықталады:
&lt;center&gt;'''S = S&lt;sub&gt;0&lt;/sub&gt; + X'''&lt;/center&gt; 
Осыдан біз берілген орынның Жұлдыздық уақытын анықтау арқылы осы орынның географиялық бойлығының мәнін де анықтауға болатынына кез жеткіздік.&lt;ref&gt;Физика және астрономия: Жалпы білім беретін мектептің 9-сыныбына арналған оқулық. Өңд., толыкт. 2-бас. / Р. Башарұлы, Д. Қазақбаева, У. Токбергенова, Н. Бекбасар. — Алматы: &quot;Мектеп&quot; баспасы, 2009. — 240 бет, суретті. ISBN 9965-36-700-0&lt;/ref&gt;
== Қазақ дәстүрлі уақыт өлшемдері ==
Уақыт өлшемдері. Қас пен көздің арасы-халықтық өлшем. Лезде, тез, жылдам, көзді ашып жұмғанша деген мағынаын білдіреді. Қас-қағым (көзді ашып-жұмғанша) - жарықтың жылт етуі, көзді ашып-жұмғанша кететін уақыт, шамамен 0,7-1 сек. аралығы. Сүт пісірім-халықтық өлшем, ширек сағат шамасы, шамамен 15 минут. Бие сауымдай уақыт-биенің екі сауымының арасы, бір сағат шамасындағы мезгіл. Таң сәрі-шолпан жұлдызының туған мезгілі. Бозала таң-күн шапағының белгісі, таңның ағара бастауы. Таң ата-күннің ұясынан шығар алдындағы мезгіл. Сәске-күн шығып, арқан бойы көтерілген кез. Ұлы сәске-тал түске жақындаған мезгіл. Тал түс-күннің тас төбеге келуі, яғни, мысалы, қазақтың көлеңкесі оның дәл түбіне түсуі. Сәске түс-шаңқай түс мезгілі немесе күннің қиғаш 45 градуспен түсуі, яғни, мысалы, қазақтың өзінің биіктігі мен көлеңкесінің ұзындығы теңескен кез. Кешқұрым-күн батқан кез. Түн ортасы- түнгі сағат 12. Түн жарым-түнгі сағат 3. Ат адым-ақпан айындағы күннің ұзаруы, ол 38 минутқа тең. Елік адым-қаңтардың басынан ақпанның аяғына дейінгі аралықтағы күннің ұзаруы, ол 74 минутқа тең келеді. Қарға адым-қаңтар айындағы күннің ұзаруы, ол 36 минутқа тең,

== Дереккөздер ==
&lt;references/&gt;

{{Уақытты өлшеу және уақыт стандарттары}}

[[Санат:Физика]]
[[Санат:Уақыт]]
[[Санат:Физикалық шамалар]]</text>
      <sha1>kn0h284i11kqvyzqrirrjxqr6s99xuk</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060274</id>
      <parentid>3060273</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T06:47:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Alphy Haydar</username>
        <id>36950</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="32970" xml:space="preserve">&lt;!-- BEGIN common units of time table --&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;float:right; margin: 0.5em 0 0.5em 1em; font-size:85%&quot;
|+ Уақыт өлшеу жалпы бірліктері
|-
! Бірлік !! Өлшемі!!Дерек
|-
| [[наносекунд]] || 0,000000001 секунд||
|-
| [[микросекунд]] || 0,000001 секунд||
|-
| [[миллисекунд]] || 0,001 секунд||
|-
| [[секунд]] || SI іргелі бірлігі||
|-
| [[минут]] || 60 секунд||
|-
| [[сағат]] || 60 минут||
|-
| [[күн]] || 24 сағат||
|-
| [[апта]] || 7 күн||
|-
| [[ай]] || 28—31күн||
|-
| [[тоқсан]] || 3 ай||
|-
| [[жыл]] || 12 ай||
|-
| жалпы [[жыл]] || 365 күн||52 апта + 1 күн
|-
| [[кібісе жыл]] || 366 күн||52 апта + 2 күн
|-
| [[тропиктік жыл]] || 365,24219 күн||орта есеппен
|-
| [[Григориан күнтізбесі|Грегориус жылы]] || 365,2425 күн||орта есеппен
|-
| [[олимпиада]] || 4 жылдық оралым ||
|-
| [[бесжылдық]] (lustrum) || 5 жыл||
|-
| [[онжылдық]] || 10 жыл||
|-
| [[мүшел]] || 12 жыл||
|-
| [[индиктион]] (Indiction)|| 15 жылдық салық оралымы ||
|-
| [[жиырмажылдық]] (score)|| 20 жыл||
|-
| [[ұлы мүшел]] || 60 жыл||
|-
| [[ғасыр]] || 100 жыл||
|-
| [[мыңжылдық]] || 1000 жыл||
|}
&lt;!-- END common units of time table --&gt;
'''Уақыт''' ({{lang-en|time}}) — дүние-өмірдегі түрлі [[оқиға]]лар [[болмыс]]ының жалғасымды тізбегін, ілгері-кейін [[рет]]ін білдіретін [[қайтымсыз]] сабақтастық болып, ол [[өткен]]нен келеді, [[қазір]]ді басып өтеді, [[болашақ]]қа бағытталады.&lt;ref&gt;
{{cite web |url=http://oxforddictionaries.com/definition/time |title=Oxford Dictionaries:Time |quote=Өткен, қазір және болашақтағы болмыс пен оқиғалардың шексіз үздіксіз ілгерілеуін тұтас қамтиды. / The indefinite continued progress of existence and events in the past, present, and future regarded as a whole |date=2011 |publisher=Oxford University Press |access-date=18 May 2017 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20120704084938/http://oxforddictionaries.com/definition/time |archive-date=4 July 2012  }}
&lt;/ref&gt;&lt;ref name=DefRefs02&gt;* {{cite web |url=http://www.yourdictionary.com/time |title=Webster's New World College Dictionary |date=2010 |quote=1.indefinite, unlimited duration in which things are considered as happening in the past, present, or future; every moment there has ever been or ever will be… a system of measuring duration 2.the period between two events or during which something exists, happens, or acts; measured or measurable interval |access-date=9 April 2011 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20110805101704/http://www.yourdictionary.com/time |archive-date=5 August 2011 }}
* {{cite web |url=http://dictionary.reference.com/browse/time?r=66 |title=The American Heritage Stedman's Medical Dictionary |date=2002 |quote=A duration or relation of events expressed in terms of past, present, and future, and measured in units such as minutes, hours, days, months, or years. |access-date=9 April 2011 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20120305015803/http://dictionary.reference.com/browse/time?r=66 |archive-date=5 March 2012 }}
* {{cite web |url=http://www.collinslanguage.com/results.aspx?context=3&amp;reversed=False&amp;action=define&amp;homonym=-1&amp;text=time |title=Collins Language.com |publisher=HarperCollins |date=2011 |quote=1. The continuous passage of existence in which events pass from a state of potentiality in the future, through the present, to a state of finality in the past. 2. ''physics'' a quantity measuring duration, usually with reference to a periodic process such as the rotation of the earth or the frequency of electromagnetic radiation emitted from certain atoms. In classical mechanics, time is absolute in the sense that the time of an event is independent of the observer. According to the theory of relativity it depends on the observer's frame of reference. Time is considered as a fourth coordinate required, along with three spatial coordinates, to specify an event. |access-date=18 December 2011 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20111002190630/http://www.collinslanguage.com/results.aspx?context=3&amp;reversed=False&amp;action=define&amp;homonym=-1&amp;text=time |archive-date=2 October 2011 }}
* {{cite web |url=http://dictionary.reference.com/browse/time?r=66 |title=The American Heritage Science Dictionary @dictionary.com |date=2002 |quote=1. A continuous, measurable quantity in which events occur in a sequence proceeding from the past through the present to the future. 2a. An interval separating two points of this quantity; a duration. 2b. A system or reference frame in which such intervals are measured or such quantities are calculated. |access-date=9 April 2011 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20120305015803/http://dictionary.reference.com/browse/time?r=66 |archive-date=5 March 2012 }}
* {{cite web |url=http://scienceworld.wolfram.com/physics/Time.html |title=Eric Weisstein's World of Science |date=2007 |quote=A quantity used to specify the order in which events occurred and measure the amount by which one event preceded or followed another. In special relativity, ct (where c is the speed of light and t is time), plays the role of a fourth dimension. |access-date=9 April 2011 |archive-date=29 November 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20171129190443/http://scienceworld.wolfram.com/physics/Time.html |url-status=live }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;
{{Cite journal |url=http://ahdictionary.com/word/search.html?q=time |title=Time |journal=The American Heritage Dictionary of the English Language |edition=Fourth |date=2011 |quote=A nonspatial continuum in which events occur in apparently irreversible succession from the past through the present to the future.|url-status=live |archive-url=http://archive.wikiwix.com/cache/20120719114813/http://ahdictionary.com/word/search.html?q=time |archive-date=19 July 2012  }}
&lt;/ref&gt; Түрлі [[өлшем]]дердің құрамдас мөлшері ретінде уақыт оқиғалардың ретін, [[ұзақтық|ұзақтығын]], және олар арасындағы интервалдарды сипаттауға қолданылады, әсіресе материалдық [[қозғалыс]]-[[өзгеріс]]тер мен  [[сана]]лы [[тәжірибе]]нің [[сан]]дық өзгеріс шамасын өлшеуде уақыт ұғымының маңызы ерекше.&lt;ref&gt;
[http://www.merriam-webster.com/dictionary/time Merriam-Webster Dictionary] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120508031242/http://www.merriam-webster.com/dictionary/time |date=8 May 2012 }} the measured or measurable period during which an action, process, or condition exists or continues : duration; a nonspatial continuum which is measured in terms of events that succeed one another from past through present to future
&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;
Compact [[Oxford English Dictionary]] A limited stretch or space of continued existence, as the interval between two successive events or acts, or the period through which an action, condition, or state continues. (1971).
&lt;/ref&gt;&lt;ref name=DefRefs01&gt;* {{cite web |url=http://www.iep.utm.edu/time/ |title=Internet Encyclopedia of Philosophy |date=2010 |quote=Time is what clocks measure. We use time to place events in sequence one after the other, and we use time to compare how long events last... Among philosophers of physics, the most popular short answer to the question &quot;What is physical time?&quot; is that it is not a substance or object but rather a special system of relations among instantaneous events. This working definition is offered by Adolf Grünbaum who applies the contemporary mathematical theory of continuity to physical processes, and he says time is a linear continuum of instants and is a distinguished one-dimensional sub-space of four-dimensional spacetime. |access-date=9 April 2011 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20110411140140/http://www.iep.utm.edu/time/ |archive-date=11 April 2011 }}
* {{cite web |url=http://dictionary.reference.com/browse/time?r=66 |title=Dictionary.com Unabridged, based on Random House Dictionary |date=2010 |quote=1. the system of those sequential relations that any event has to any other, as past, present, or future; indefinite and continuous duration regarded as that in which events succeed one another.... 3. (sometimes initial capital letter) a system or method of measuring or reckoning the passage of time: mean time; apparent time; Greenwich Time. 4. a limited period or interval, as between two successive events: a long time.... 14. a particular or definite point in time, as indicated by a clock: What time is it? ... 18. an indefinite, frequently prolonged period or duration in the future: Time will tell if what we have done here today was right. |access-date=9 April 2011 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20120305015803/http://dictionary.reference.com/browse/time?r=66 |archive-date=5 March 2012 }}
* {{cite book |url=https://books.google.com/books?id=HrHvAAAAMAAJ&amp;q=%22time+is+what+clocks+measure%22 |title=Physics |first1=Donald G. |last1=Ivey |first2=J.N.P. |last2=Hume |volume=1 |page=65 |date=1974 |publisher=Ronald Press |quote=Our operational definition of time is that time is what clocks measure. |access-date=7 May 2020 |archive-date=14 April 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210414052527/https://books.google.com/books?id=HrHvAAAAMAAJ&amp;q=%22time+is+what+clocks+measure%22 |url-status=live }}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=Poidevin&gt;{{cite encyclopedia |url=http://plato.stanford.edu/archives/win2004/entries/time-experience |title=The Experience and Perception of Time |last=Le Poidevin |first=Robin |date=Winter 2004 |encyclopedia=The Stanford Encyclopedia of Philosophy |editor=Edward N. Zalta |access-date=9 April 2011 |archive-date=22 October 2013 |archive-url=https://web.archive.org/web/20131022013501/http://plato.stanford.edu/archives/win2004/entries/time-experience/ |url-status=live }}&lt;/ref&gt;

Уақыт [[ұзындық]], [[кеңдік]] және [[биіктік]] сынды [[үш өлшемді кеңістік]]пен қатар төртінші өлшем деп аталады.&lt;ref&gt;&quot;Ньютонның уақытты түсінуі грек геометрлерінің ғарышты түсінгені секілді, ол уақытты дәл өлшенетін өлшемге айналдырды.&quot; ''About Time: Einstein's Unfinished Revolution'', Paul Davies, p. 31, Simon &amp; Schuster, 1996, isbn 978-0-684-81822-1&lt;/ref&gt;

[[Физика]] мен басқа ғылымдарда уақыт іргелі өлшем болып табылады, яғни ол басқа өлшемдер арқылы өрнектелмейді, себебі басқалары — [[жылдамдық]], [[күш]], [[қуат]] сияқты өздері іргелі өлшемдермен өрнектеледі (атап айтқанда бұл жағдайда — уақыт, әрі ''кеңістік'' деп аталатын келесі іргелі өлшемдермен). Ғылымда керектігі, әрі мүмкіндігі — өлшем үшін пайдаланатын және таңдалынып алынған өлшем бірлігі бар уақыт — операциялық анықтамасы қолданылады.
Философтар арасында екі түрлі уақытқа деген көзқарас бар. Біріншісіне сәйкес уақыт — [[ғалам]] құрылымының іргелі бөлігі, оқиғалардың қатар-қатар жүруінің өлшемі. Бұл сэр [[Исаак Ньютон]] жататын реалистік көзқарас, сондықтан бұны Ньютондық уақыт деп те атайды. Бұған қарсы көзқарасқа сәйкес уақыт — адамзат соның көмегімен оқиғаларды реттеп, салыстыратын, интеллектуалды құрылымның (кеңістіктік пен [[сан]]дармен қатар) іргелі мүшесі. [[Готфрид Лейбниц]] пен [[Иммануил Кант]] дәстүрі болатын осы екінші көзқарасқа сәйкес уақыт «арқылы өтетін» «ағатын» затқа жатпайды, немесе оқиғаларға ыдыс бола алмайды, және өзі өлшене алмайды.

Технологтар мен ғалымдар мезгілдік '''уақыт''' өлшеумен айналысқан, және астрономияның негізгі зерттеу нысаны болған. Периодты оқиғалар мен периодты қозғалыстар уақыт өлшем бірлік стандарты ретінде ұзақ уақыт пайдалылып келеді. Мысалы, [[күн]]нің [[аспан]] бойымен қозғалысы, [[маятник]] тербелісі, айдың фазалары және жүрек дүрсілі. Уақыттың әлеуметік маңызы да зор (“уақыт – ақша”), ол адамның күнделікті уақыттың шектеулілігін сезінуі мен адам өмірінің шектеулілілігі.

== Әлемдік уақыт ==

Бүгінгі қоғамдарда уақытты өлшеудің маңыздылығы сонша, ол халықаралық деңгейде қадағаланады. Ғылыми уақыт негізі ретінде Халықаралық атомдық уақыт (TAI) есіміммен белгілі, әлемдік атомдық сағатқа негізделген үзіліссіз секундтар есебі болып табылады. Бұл азаматтық уақыттар негізі - Ғаламдық уақыт бақылауды (UTC) қоса барлық басқа уақыт өлшемдердің іргелі нұсқасы болып табылады.
Жер әлденеше уақыт аймақтарына бөлінеді. Бұлардың көбісінің бір-бірінен 1 сағат айырмасы бар, және шартты түрде жергілікті уақыттың ҒУБ-дан немесе Гринвич орта уақытынан айырмасын көрсетеді. Көп аймақтардың бұл айырмашылықтары жылына екі рет күндізгі уақыт үнемдеуге өтуінен себебінен өзгеріп тұрады.

== Физика ғылымдарындағы уақыт ==

[[Ньютон]] дәуірінен [[Альберт Эйнштейн]]ге дейін уақыт пен кеңістікке байланысты ұғымдар терең қарастырылған, уақыт барлығына бірдей “абсолютті” және “бірқалыпты” (Ньютон сөзі) ағады деп есептелді. [[Классикалық механика]] ғылымы Ньютонның осы ойына негізделеді.

== Бүгінгі физика уақыт түсінігі ==

XIX ғасыр соңына қарай электризм мен магнетизмге байланысты физиктер классикалық уақыт мағынасынан қиындықтар көре бастады. Альберт Эйнштейн бұл мәселені сағаттарды тұрақты шама, белгінің ең үлкен жылдамдығы – [[жарық жылдамдығы]]н, пайдаланып синхрондау тәсілімен шешеді. Бұл тікелей уақытты, бір-бірімен салыстырғанда қозғалмалы әр-түрлі байқаушылар үшін, әр-түрлі жылдамдықпен жүреді дегенді қорытады.

== Уақытты пайдалану ==

Уақытты пайдаланудың адамзаттың мінез-құлқын, білім алуын, саяхатты ұйымдастыруды түсінуде маңызы зор. Уақытты пайдалануды зерттеу – жаңа дамып келе жатқан сала. Сұрақ әр-алуан іс-әрекетке (үйге уақыт бөлу, жұмысқа, саудаға, т.с.с.) қанша уақыт бөлінетіндігін қарастырады. Iс-әрекеттерге кететін уақыт мөлшері [[технология]] дамыған сайын (мысалы, [[теледидар]] немесе [[Интернет]] уақытты басқаша өткізу мүмкіндіктерін ашты) өзгеріп отырады.
'''Уақыт менеджменті''' дегеніміз - тапсырмалар мен оқиғаларды біріншіден тапсырманың орындалуы қанша уақытты талап етеді, екіншіден, оқиғалар біткенде олардың нәтижелерін тапсырма дер кезінде бітетіндей ыңғайластыруды ұйымдастыру. Календарлар мен күнделіктер осыған мысал бола алады.
== Кешігу уақыты ==
Кешігу уақыты - тежеу баспасына (немесе иінге) басу уакытынан бастап тежегіш күшінің көбейе бастайтын сәтіне дейінгі [[мерзім]].
== Бәсеңдеу ұлғаю уақыты ==
Бәсеңдеу ұлғаю уақыты - көлік құралының тежегіш тетікгерінің іске қосудан тежеу күшінің көбеюінің басталуынан аякталуына дейінгі уақыт мерзімі.
== Жүкті тиеу-түсіру уақыты ==
Жүкті тиеу-түсіру уақыты- [[жүк автомобилі]]нің жүкті арту мен жүгін түсіру кезіндегі уақыт.
== Екпіндеп қозғалу уақыты ==
Екпіндеп қозғалу уақыты- басталқы белгіден соңғы белгіге дейінгі [[жылдамдық]]тың [[екпін]]деп өзгеру уақыты.
== Тежеуді саябырлату уақыты ==
Тежеуді саябырлату уақыты - тежегіш тетіктерінің тежеу [[күш]]інің азаюының басталуынан аяқталуына дейінгі уақыт.
== Жүргізушінің әсерлі серпіліс уақыты ==
Жүргізушінің әсерлі серпіліс уақыты – жүргізушінің сигналды қабылдауынан бастап, оның басқару орғандарына басқару әсері басталғанға дейінгі уақыт.
== Тежеуіштердің іске қосылу уақыты ==
Тежеуіштердің іске қосылу уақыты - тежеу баспасына (немесе иінге) басу уакытынан бастап, тежегіш күшінің көбеюінің аяқаталғаныңа дейінгі уакыт.
== Тежелу уақыты ==
Тежелу уақыты - тежеубаспасына (немесе иінге) басу уакытынан бастап, тежегіш күшінің әсерінен тежегіш күшінің толығымен жойылуына немесе көлік құралының тоқталуына дейінгі уақыт.
== Уақыт өлшем бірліктері ==
Үлкен және кіші уақыт аралықтарын өлшеу үшін [[астрономия]]лық кұбылыстармен тығыз байланысты табиғи бірліктер колданылады.&lt;br /&gt;
Уақыттың негізгі бірліктері — астрономиялык бакылау бойынша анықталған [[тәулік]], ай және жыл. Бұлардың алғашқысы күн мен түннің алмасуына, екіншісі [[Ай]] жүзініц (фазасының) өзгеруіне, ал соңғысы [[жыл]] [[маусым]]дарының ретті түрде алмасуына байланысты.
Бұлардың әрқайсысы, әрине, аспан денелерінің қозғалысына (кәрінерлік жәнө нақты) негізделген.&lt;br /&gt;
=== Тәулік ===
''Тәулік дегеніміз'' — [[Жер (ғаламшар)|Жердің]] аспандағы белгілі бір санақ денесіне қатысты өз осінен толық бір айналым жасауға кететін уақыт аралығы. Мұндай дене ретінде Күн немесе кез келген [[жұлдыз]] алынуы мүмкін. Олай болса, біз күн тәулігі және [[жұлдыз]] тәулігі деген ұғымдармен танысуымыз кажет болады.&lt;br /&gt;
Нақты және орташа күн тәулігі. Күн шарығының (дискісінің) орталық нүктесінің жоғарғы шарықтау сөті нақты тал тус деп, ал төменгі шарықтауы нақты т ортасы деп аталады.
[[Күн]]нің екі аттас шарықтау аралығы нақты күн тәулігі деп аталады. Бірақ мұндай тәуліктің ұзақтығы жыл бойы тұрақты болмайды. Бұл Күннің кәрінерлік қозғалысы экватор емес, эклиптика бойымен болуынан әрі біркелкі еместігінен туындайды. Сондықтан күнделікті өмірде ұзақтығы тұрақты 24 сағ болатын орташа тәулігі пайдаланылады.&lt;br /&gt;
''Орташа [[күн]] тәулігі ретінде аспан экваторы бойымен бірқалыпты қозғала отырып, бір жылда толық айналым жасайтың жорамал нүтенің (бұл нүкте орташа Күн деп аталады) аттас екі рет шарықтауға қажет уақыт аралығы қабылданады.
[[Күн]] тәулігінің [[бас]]ы [[түн]] ортасынан, яғни Күннің төменгі шарықтауынан басталады.''
Жергілікті, [[белдеу]]лік және бүкіләлемдік уақыт. Күннің [[аспан]] [[меридиан]]ы арқылы өту сөті, әрине, бақылаушы орнының географиялық бойлыгына төуелді. Бақылаушы шығысқа карай жылжыған сайын Күннің меридианнан өтуі батыстағымен салыстырғанда ертерек болады. Демек, Күннің меридиан аркылы ету сәті бізге жергілікті орынның [[күн]] уақытың береді. Жоғарыдағы [[тәсіл]]мен анықталған уақыт тек берілген [[география]]лық меридианда ғана колданылатындықтан, күнделікті [[өмір]]де белдеулік уақытты колдану ыңғайлы. Бұл үшін [[Жер]] беті [[Полюстік шеңберлер|полюстерді]] қосатын [[сызық]]тар кемегімен 24 сағаттық белдеулерге бөлінген. Әр сағаттык белдеу бойлық бойымен 15°-қа созылады. Әр белдеудің ішінде оның орталық меридианындағы орташа [[күн]] уақыты осы аймақтың белдеулік уақыты ретінде алынады.&lt;br /&gt;
[[Гринвич обсерваториясы]] ([[Ұлыбритания]]да) орналасқан [[меридиан]] нөлінші меридиан ретінде кабылданған және ол белдеу нөлінші сағаттық белдеу болып табылады. Гринвич меридианындағы
жергілікті орташа күн уақыты [[бүкіләлемдік уақыт]] ретінде кабылданган. 1-сағаттық белдеудің (п = 1) орталык меридианы [[Гринвич]] меридианынан 15° шығысқа карай орналаскан. Баска
[[сағат]] белдеулерінің де бастапқы меридиандары осылай аныкталады.
Ал олардың екі жақ шекаралары [[мемлекет]]тік және әкімшілік шекаралары бойынша немесе табиғи аймақтармен ([[өзен]], [[тау]] жоталары) бөлінген. [[Қазақстан Республикасы]]ның аумағы аркылы
4- және 5-сағаттық белдеу әтеді.
156 Бүкіләлемдік уақытты (Т&lt;sub&gt;0&lt;/sub&gt;) және берілген орынның белдеуінің реттік санын (п) біле отырып белдеулік уакытты табу оңай:
                                                                        &lt;center&gt;'''Т&lt;sub&gt;n&lt;/sub&gt; = Т&lt;sub&gt;0&lt;/sub&gt; + n'''&lt;/center&gt;

1930 жылы [[көктем]]де үкімет декреті бойынша КСРО аумағында [[декреттік уақыт]] ендірілді: барлык сағаттық белдеулерде сағат тілі түрақты түрде бір сағатқа ілгері жылжытылды. Кейбір елдерде декреттік уақытты жаз айларында тағы 1 сағ ілгері жылжыту қабылданған.
[[Алматы]] және [[Астана]] уакыты (5 сағаттық белдеу) бүкіләлемдік уақыттан 6 caғат алда.
&lt;center&gt;'''Т&lt;sub&gt;5&lt;/sub&gt; = Т&lt;sub&gt;0&lt;/sub&gt; + (n + 1) = Т&lt;sub&gt;0&lt;/sub&gt; + 6 caғат'''&lt;/center&gt;
Географиялық бойлығы X болатын орындағы Т. жергілікті орташа күн уақыты бүкіләлемдік уақытқа сол бойлыктың уақыт бірлігіндегі мәнін косу арқылы анықталады: Т. = Т&lt;sub&gt;0&lt;/sub&gt; + X.

=== [[Жұлдыз]]дық уақыт ===
Кез келген жұлдызды таңдап алып, оның аспандағы орнын Жердегі козғалмайтын бір нәрсе (үй бұрышы, бағана) көмегімен белгілеп алайык. Сол жұлдыз нақ сол орынға 23 сағ 56 мин өткенде қайтып оралады. Осылайша жұлдыздарға қатысты өлшенетін тәулік жұлдыздың [[тәулік]] деп аталады. Дәл айтсақ, жұлдыздың тәулік—күн. мен түннің теңелу 1 нүктесінің қатарынан екі рет жоғары шарықтауына қажет уақыт мөлшері. Ал 4 мин қайда кетті? Жердің Күнді айнала қозғалуы себебі күннің аспандағы орны Жер бетіндегі бақылаушыға Жұлдыздарға катысты тәулігіне аспан сферасының айналу бағытына карама-карсы бағытта 1°-қа ығысып отырады. Оны &quot;қуып жету&quot; үшін Жерге осы 4 мин қажет. Сонымен, Жердің өз осінен айналып шығуына 23 car 56 мин уақыт кетеді. Ал 24 car осы
айналыстың Күнге қатысты уақыты. [[Адам]] [[Күн]] сағаты бойынша өмір сүреді, жұмыс жасайды. Ал астрономдар өз бақылау жұмыстарын ұйымдастыруда Жұлдыз уақытын қолданады.&lt;br /&gt;
Жергілікті Жұлдыз уакыты (S) мен Жұлдыздардың [[экватор]]лық координатасы тура көтерілу мәні арасында карапайым байланыс бар. Егер Жұлдыз жоғарғы шарықтауда болса, онда &lt;center&gt;'''S = α'''&lt;/center&gt;
''Демек, кез келген мезетте берілген орындағы жұлдыздың уақыттың мәні осы кезде жоғарғы шарықтауда ориаласқан.
жұлдыздың тура көтерілу координатасының мәніне тең.''
Жер бетіндегі X бойлықтағы Жұлдыздық уақыт (S) пен Гринвич меридианындағы Жұлдыздық уақыт (S&lt;sub&gt;0&lt;/sub&gt;) арасындағы байланыс мына өрнекпен анықталады:
&lt;center&gt;'''S = S&lt;sub&gt;0&lt;/sub&gt; + X'''&lt;/center&gt; 
Осыдан біз берілген орынның Жұлдыздық уақытын анықтау арқылы осы орынның географиялық бойлығының мәнін де анықтауға болатынына кез жеткіздік.&lt;ref&gt;Физика және астрономия: Жалпы білім беретін мектептің 9-сыныбына арналған оқулық. Өңд., толыкт. 2-бас. / Р. Башарұлы, Д. Қазақбаева, У. Токбергенова, Н. Бекбасар. — Алматы: &quot;Мектеп&quot; баспасы, 2009. — 240 бет, суретті. ISBN 9965-36-700-0&lt;/ref&gt;
== Қазақ дәстүрлі уақыт өлшемдері ==
Уақыт өлшемдері. Қас пен көздің арасы-халықтық өлшем. Лезде, тез, жылдам, көзді ашып жұмғанша деген мағынаын білдіреді. Қас-қағым (көзді ашып-жұмғанша) - жарықтың жылт етуі, көзді ашып-жұмғанша кететін уақыт, шамамен 0,7-1 сек. аралығы. Сүт пісірім-халықтық өлшем, ширек сағат шамасы, шамамен 15 минут. Бие сауымдай уақыт-биенің екі сауымының арасы, бір сағат шамасындағы мезгіл. Таң сәрі-шолпан жұлдызының туған мезгілі. Бозала таң-күн шапағының белгісі, таңның ағара бастауы. Таң ата-күннің ұясынан шығар алдындағы мезгіл. Сәске-күн шығып, арқан бойы көтерілген кез. Ұлы сәске-тал түске жақындаған мезгіл. Тал түс-күннің тас төбеге келуі, яғни, мысалы, қазақтың көлеңкесі оның дәл түбіне түсуі. Сәске түс-шаңқай түс мезгілі немесе күннің қиғаш 45 градуспен түсуі, яғни, мысалы, қазақтың өзінің биіктігі мен көлеңкесінің ұзындығы теңескен кез. Кешқұрым-күн батқан кез. Түн ортасы- түнгі сағат 12. Түн жарым-түнгі сағат 3. Ат адым-ақпан айындағы күннің ұзаруы, ол 38 минутқа тең. Елік адым-қаңтардың басынан ақпанның аяғына дейінгі аралықтағы күннің ұзаруы, ол 74 минутқа тең келеді. Қарға адым-қаңтар айындағы күннің ұзаруы, ол 36 минутқа тең,

== Дереккөздер ==
&lt;references/&gt;

{{Уақытты өлшеу және уақыт стандарттары}}

[[Санат:Физика]]
[[Санат:Уақыт]]
[[Санат:Физикалық шамалар]]</text>
      <sha1>7fwne6gkzpn3qtp53t3fqw1phkxubbk</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Талқылау:Холокост</title>
    <ns>1</ns>
    <id>12034</id>
    <revision>
      <id>3059908</id>
      <parentid>2787825</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T12:08:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>202.126.89.60</ip>
      </contributor>
      <comment>/* 13 тамыз 2022 кезіндегі өңдеу сұранысы (Қорғалған) */ жаңа бөлім</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1669" xml:space="preserve">{{ТМ}}

== Қызықты ==

Мақала қызықты екен. --''&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;'' ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 15:14, 2016 ж. қазанның 2 (+06)
:Қызықты болғаны құрысын)) Қазақ уинипедиясына енді қалғаны Қызыл бастардың есуас тиранының сөзін басшылыққа алу еді. Шамасы бір Сауд Арабия азаматы осыны жазған болуы керек, Еврейлерге тіс тырнағымен өшігіп, бүкіл жер бетіндегі ірі тарихшыларды түгел өтірікші санап, тек Иран басшысының сөзін алып ентігін басқан)) Дұрысы: Холокост туралы жүйелі жазып, сосын оның бір тақырыбында ғана осы &quot;Сенбейтіндер туралы&quot; ертегіні қыстырып қою--[[Қатысушы:Alphy Haydar|Alphy Haydar]] ([[Қатысушы талқылауы:Alphy Haydar|талқылауы]]) 21:32, 2020 ж. тамыздың 27 (+06)

== 13 тамыз 2022 кезіндегі өңдеу сұранысы (Қорғалған) ==

{{өңделуі қорғалған|Холокост|jauap_berilgen=жоқ}}
&lt;!-- Сұраныстың бас жағы. --&gt;

&lt;!-- Сұраныстың соңы --&gt;
[[Арнайы:Үлесі/202.126.89.60|202.126.89.60]] 18:08, 2022 ж. тамыздың 13 (+06)</text>
      <sha1>d01npemzqve8ze7xikxtmncv0mtft6e</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Дмитрий Анатольевич Медведев</title>
    <ns>0</ns>
    <id>12336</id>
    <revision>
      <id>3060061</id>
      <parentid>3059161</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T18:29:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="314960" xml:space="preserve">{{Мемлекеттік қайраткер
|түс=үкімет басшысы
| Қазақша есімі        = Дмитрий Анатольевич Медведев
| Шынайы есімі         = {{lang-ru|Дмитрий Анатольевич Медведев}}
| Суреті               =Dmitry Medvedev govru official photo 2.jpg
| Сурет ені            = 
| Премьер              =  
| Атауы                =
|Титулы               = [[Ресей Қауіпсіздік Кеңесі]] төрағасының орынбасары
| Ту                   = Emblem Security Council of Russia.svg
| Ту2                  = Flag of Russia.svg
| Реті                 =
| Басқара бастады      =[[16 қаңтар]] [[2020 жыл]]
| Басқаруын аяқтады    = 
| Ізашары              = ''лауазым ұйымдастырылды''
| Ізбасары             = 
| Президент            = [[Владимир Владимирович Путин|Владимир Путин]]
| Титулы_2             = «[[Біртұтас Ресей]]» партиясының төрағасы
| Ту_2                 =ЕдРо (лог).svg
| Ту2_2                = 
| Реті_2               = 
| Басқара бастады_2    =[[26 мамыр]] [[2012 жыл]]
| Басқаруын аяқтады_2  = 
| Ізашары_2            = [[Владимир Владимирович Путин|Владимир Путин]]
| Ізбасары_2           = 
| Титулы_3             = Министрлер Кеңесінің Төрағасы — [[Одақтас мемлекет]]тің Жоғарғы Мемлекеттік Кеңесінің мүшесі
| Ту_3                 = Flag of Russia.svg
| Ту2_3                = Flag of Belarus.svg
| Реті_3               = 
| Басқара бастады_3    =[[18 шілде]] [[2012 жыл]]
| Басқаруын аяқтады_3  =[[16 қаңтар]] [[2020 жыл]]
| Ізашары_3            = [[Владимир Владимирович Путин|Владимир Путин]]
| Ізбасары_3           = [[Михаил Владимирович Мишустин|Михаил Мишустин]]
| Президент_3           = [[Владимир Владимирович Путин|Владимир Путин]]
| Титулы_4             = [[Ресей Федерациясы Үкіметінің Төрағасы]]
| Ту_4                 = Government.ru logo.svg
| Ту2_4                = Flag of Russia.svg
| Реті_4               = 
| Басқара бастады_4    = [[8 мамыр]] 2012 
| Басқаруын аяқтады_4  = [[16 қаңтар]] 2020&lt;br&gt;&lt;small&gt;(&lt;abbr title=&quot;міндеттерін атқарушы&quot; class=&quot;nowrap&quot;&gt;м.&amp;thinsp;а.&lt;/abbr&gt; 18 мамыр [[2012 жыл]] — [[16 қаңтар]] [[2020 жыл|2020]])&lt;/small&gt;
| Ізашары_4            = [[Владимир Владимирович Путин|Владимир Путин]]
| Ізбасары_4           = [[Михаил Владимирович Мишустин|Михаил Мишустин]]
| Президент_4           = [[Владимир Владимирович Путин|Владимир Путин]]
| Титулы_5             = [[Ресей]]дің 3-ші [[Ресей президенті|Президенті]]
| Ту_5                 =Standard of the President of the Russian Federation.svg
| Ту2_5                = Flag of Russia.svg
| Реті_5               = 3
| Басқара бастады_5    = [[7 мамыр]] 2008
| Басқаруын аяқтады_5  = [[8 мамыр]] 2012
| Ізашары_5            = Владимир Путин
| Ізбасары_5           = Владимир Путин
| Титулы_6             = [[ТМД мемлекет басшыларының кеңесі]]нің төрағасы
| Ту_6                 = Emblem of CIS.svg
| Ту2_6                = Flag of the CIS.svg
| Реті_6               = 
| Басқара бастады_6    = [[1 қаңтар]] 2010
| Басқаруын аяқтады_6  = [[31 желтоқсан]] 2010
| Ізашары_6            = [[Михай Фёдорович Гимпу|Михай Гимпу]]
| Ізбасары_6           =[[Эмомали Шәріпұлы Рахмон|Эмомали Рахмон]]
| Титулы_7             = [[Ресей Федерациясы Үкіметінің Төрағасы|Премьер-министр]]дің орынбасары
| Ту_7                 = Coat of Arms of the Russian Federation.svg
| Ту2_7                = Flag of Russia.svg
| Реті_7               = 
| Басқара бастады_7    = [[14 қараша]] 2005
| Басқаруын аяқтады_7 = [[7 мамыр]] 2008
| Ізашары_7            = ''лауазым ұйымдастырылды''
| Ізбасары_7          =[[Виктор Алексеевич Зубков|Виктор Зубков]]
| Титулы_8             = Ресей Федерациясы Президентінің Әкімшілігі
| Ту_8                 = Coat of Arms of the Russian Federation.svg
| Ту2_8               = Flag of Russia.svg
| Реті_8               = 
| Басқара бастады_8    = [[14 қараша]] 2005
| Басқаруын аяқтады_8 = [[7 мамыр]] 2008
| Ізашары_8            =[[Александр Стальевич Волошин|Александр Волошин]]
| Ізбасары_8          =[[Сергей Семёнович Собянин|Сергей Собянин]]
| Туған күні         = 14.09.1965
| Туған жері         = {{туғанжері|Санкт-Петербург|Санкт-Петербургте}}, [[Ресей Кеңестік Федерациялық Социалистік Республикасы|РКФСР]], [[Кеңестік Социалистік Республикалар Одағы|КСРО]]
| Қайтыс болған күні   = 
| Қайтыс болған жері   = 
| Жерленді             = 
| Діні                 = [[Православ шіркеуі|православие]]
| Әкесі                = Анатолий Афанасьевич Медведев
| Анасы                = Юлия Вениаминовна Шапошникова
| Жұбайы               = [[Светлана Владимировна Медведева|Светлана Медведева]]
| Балалары             = Илья Дмитриевич Медведев
| Партиясы             = [[Кеңес Одағы Коммунистік Партиясы|КОКП]] (1991 ж. дейін); &lt;br /&gt;«[[Біртұтас Ресей]]» (1991 ж. бастап)
| Білімі               = [[Санкт-Петербург мемлекеттік университетінің заң факультеті|Санкт-Петербург мемлекеттік университет]]і
| Мамандығы            = [[заңгер]]
| Қолтаңбасы           = Signature_of_Dmitry_Medvedev.svg
| Сайты                = [http://www.kremlin.ru Kremlin.ru]
| Commons              = Dmitry Medvedev
| Марапаттары          ={{Астанаға 10 жыл медалі}} [[File:Лента Ордена Уацамонга.png|30px]] [[File:Ribbon bar of Order of Glory.png|30px]] [[File:Ribbon bar of Order of Glory.png|30px]] [[File:KRG Order Danaker.png|30px]] [[File:VEN Order of the Liberator - Knight BAR.png|30px]] [[File:1000 anniversary of Kazan rib.png|30px]]
|Премьер_5=[[Владимир Владимирович Путин|Владимир Путин]]|Президент_8=Владимир Путин}}
{{мағына|Медведев}}
'''Дмитрий Анатольевич Медведев''' ({{audio-ru|Дми́трий Анато́льевич Медве́дев|Ru-DmitryMedvedev.ogg}}; {{IPA-ru|ˈdmʲitrʲɪj ɐnɐˈtolʲjɪvʲɪtɕ mʲɪˈdvʲedʲɪf}}; [[14 қыркүйек]], [[1965 жыл]], [[Санкт-Петербург|Ленинград]]) — [[Ресей]]дің мемлекет және [[Саясаткер|саясат]] қайраткері. [[2020 жыл]]дың 16 қаңтарынан бастап [[Ресей Қауіпсіздік Кеңесі]] төрағасының орынбасары.&lt;ref&gt;[https://sputniknews.kz/Russia/20200116/12558913/Putin-Medvedev.html Медведев Ресей Қауіпсіздік кеңесі басшысының орынбасары болды Әрі қарай оқу: 16.01.2020]&lt;/ref&gt;.

[[Ресей]]дің үшінші [[Ресей президенті|президенті]]. [[2008 жыл]]дың 2 наурызында өткен президент сайлауында Дмитрий Медведев халықтың 70,28% даусына ие болып, жеңіс тұғырына көтерілді. 42 жасқа аяқ басқан Медведев Ресейдің соңғы 100 жылғы тарихындағы ең жас басшы болып шықты. [[2012 жыл]]ғы 8 мамырдан бастап&lt;ref&gt;[https://sputniknews.kz/Russia/20200115/12550034/Medvedev-Resey-ukimeti.html Ресей үкіметі отставкаға кетті Әрі қарай оқу: 01.15.2020]&lt;/ref&gt; [[2020 жыл]]ғы 15 қаңтарға дейін [[Ресей Федерациясы Үкіметінің Төрағасы]]&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://lenta.ru/lib/14160889/|title=Медведев, Дмитрий — председатель правительства Российской Федерации|publisher=''[[Лента.ру]]''|lang=ru|archiveurl=https://www.webcitation.org/6HKcwU6tO?url=http://lenta.ru/lib/14160889/|archivedate=2013-06-12|accessdate=2006-12-22|deadlink=no}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://da-medvedev.ru/biography|title=Дмитрий Медведев — биография|publisher=''Личный сайт Дмитрия Анатольевича Медведева''|lang=ru|archiveurl=https://www.webcitation.org/6HKcxa8vv?url=http://da-medvedev.ru/biography|archivedate=2013-06-12|accessdate=2013-06-12|deadlink=yes}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://premier.gov.ru/biography/|title=Биография премьер-министра России Д.А. Медведева|author=|website=|date=|publisher=premier.gov.ru|lang=ru|accessdate=2018-09-01}}&lt;/ref&gt;. 2012 жылғы 26 мамырдан бастап «[[Біртұтас Ресей]]&lt;nowiki/&gt;» партиясының төрағасы.

2008 жылғы 7 мамырдан 2012 жылғы 7 мамырға дейін [[Ресей президенті|Ресей Федерациясының Президенті]]. 2000-2001, 2002-2008 жж - «Газпром» ААҚ Директорлар кеңесінің төрағасы. 2005 жылғы 14 қарашадан 2008 жылғы 7 мамырға дейін Ресей Федерациясы Премьер-министрінің бірінші орынбасары, ұлттық басым жобалардың кураторы болды.

==Өмірбаяны==
===Шығу тегі===
Әкесі, Медведев Анатолий Афанасьевич (1926-2004), Ленсовет атындағы Ленинград технологиялық институтының (қазіргі Санкт-Петербург мемлекеттік технологиялық институты) профессоры. [[Курск губерниясы]]ның шаруаларының ұрпағы, 1952 жылдан бастап [[Кеңес Одағы Коммунистік Партиясы|БКО]] (б) мүшесі.&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.rost.ru/official/2008/01/240000_12571.shtml |title=Приоритетные национальные проекты / Стенограммы / Стенограмма беседы первого заместителя председателя Правительства Российской Федерации Дмитрия Медведева с представителями СМИ Центрального федерального округа… |accessdate=2008-02-17 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110824030318/http://www.rost.ru/official/2008/01/240000_12571.shtml |archivedate=2011-08-24 |deadlink=yes }}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;medvedev.kremlin.ru&quot;&gt;[https://web.archive.org/web/20090903083428/http://medvedev.kremlin.ru/biography Биография на персональном сайте] 1 сентября 2009&lt;/ref&gt; Үлкен атасы Афанасий Федорович Медведев (1904 жылы Курск губерниясы, Щигровский ауданының Мансурово ауылында дүниеге келген, 1994 жылы 20 мамырда қайтыс болған) 1933 жылдан бастап партия қызметкері. Ұлы Отан соғысының қатысушысы, капитан. 1944 ж., № 231 бұйрығымен 30.12.1944 ж. 49-оқулық арқылы. Дивизия парағының капитаны А. Медведев «Кавказды қорғағаны үшін» медалімен марапатталды. 1946-1951 жылдары Павлов ауданындағы партияның аудандық комитетінің бірінші хатшысы, Краснодар өлкесі), 1955-1958 жылдары Кореновск қаласында КОКП Кореновский аудандық комитетінің хатшысы, кейін Краснодар облыстық комитетінде нұсқаушы болып жұмыс істеді. 1985 жылы 2-дәрежелі Отан соғысы орденімен марапатталған. Әжесі Надежда Васильевна Медведева үй шаруасындағы әйел, бала тәрбиелеп өсірді:&lt;ref&gt;{{Cite web|accessdate = 2015-12-03|title = Память народа :: Документ о награде :: Медведев Афанасий Федорович, Медаль «За оборону Кавказа»|url = https://pamyat-naroda.ru/heroes/podvig-chelovek_nagrazhdenie1531134030/|publisher = pamyat-naroda.ru}}&lt;/ref&gt; Светлана және Анатолия&lt;ref&gt;{{Cite web|accessdate = 2015-12-03|title = Память народа :: Документ о награде :: Медведев Афанасий Федорович, Орден Отечественной войны II степени|url = https://pamyat-naroda.ru/heroes/podvig-chelovek_yubileinaya_kartoteka1516595484/|publisher = pamyat-naroda.ru}}&lt;/ref&gt;, 1990 жылы 24 мамырда қайтыс болды.

Анасы, Юлия Вениаминовна (21 қараша 1939 жылы туған),&lt;ref&gt;{{Cite web|accessdate = 2015-12-03|title = Память народа :: Донесение о безвозвратных потерях :: Шапошников Вениамин Сергеевич, 14.07.1942, попал в окружение (освобожден),|url = https://pamyat-naroda.ru/heroes/memorial-chelovek_kartoteka79802482/|publisher = pamyat-naroda.ru}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|accessdate = 2015-12-03|title = ОБД Мемориал|url = http://www.obd-memorial.ru/html/info.htm?id=79802482|publisher = www.obd-memorial.ru}}&lt;/ref&gt; Вениамин Сергеевич Шапошниковтың қызы және Мелания Васильевна Ковалева; А. Герцен педагогикалық институтында сабақ берген филолог, кейінірек Павловскіде гид болып жұмыс істеді. Оның ата-бабалары - Сергей Иванович пен Екатерина Никитична Шапошниковтар, Василий Александрович және Анфия Филипповна Ковалев - Алексеевка аймағынан шыққан.&lt;ref name=&quot;medvedev.kremlin.ru&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.kremlin.ru/articles/69272.shtml |title=Дмитрий Медведев о себе |accessdate=2009-12-15 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20090813161532/http://kremlin.ru/articles/69272.shtml |archivedate=2009-08-13 |deadlink=yes }}&lt;/ref&gt;

===Балалық және жастық шағы===
[[Сурет:Dmitry Medvedev baby photo.jpg|нобай|оңға|Дмитрий Медведев 1967 жылы (шамамен екі жасында)]]
1965 жылы 14 қыркүйекте [[Санкт-Петербург|Ленинградта]] дүниеге келді. Ол Ленинградтың «ұйықтайтын жері» Купчино ауданында (Бела Куна көшесі, 6) тұратын [[Отбасы|отбасындағы]] жалғыз бала болды.&lt;ref&gt;http://epic-hero.ru/2011/03/06/bg/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110310234406/http://epic-hero.ru/2011/03/06/bg/ |date=2011-03-10 }} № 74 // Статья о детстве и юности Медведева в Epic-Hero.ru&lt;/ref&gt;

Дмитрий Медведев өзінің бұрынғы № 305 мектебімен байланыста. Мұғалім Вера Смирнова былай деп еске алды: «Ол көп күш жұмсады, бар уақытын оқуға арнады. Оны көшеде жігіттермен кездестіру сирек болатын. Ол кішкентай қария сияқты еді ». Дмитрий Медведев университетке түскенде Николай Кропачевпен (қазір Санкт-Петербург мемлекеттік университетінің ректоры) кездесті,&lt;ref name=&quot;who&quot;&gt;[http://newtimes.ru/articles/detail/12733/ Президент Олбанской федерации. Who is Mr Medvedeff?] // Камышев Виталий, Колесников Андрей, «Новое время», 21 мая 2007 г.&lt;/ref&gt; ол оны былай сипаттады: «Жақсы, мықты студент. Спортпен, [[Ауыр атлетика|ауыр атлетика]] мен айналысты. Тіпті факультет үшін бір нәрсе ұтып алды. Бірақ негізгі курста ол бәрімен бірдей болды. Тек өте ынталы » Ол туралы Мемлекеттік Дума төрағасының бірінші орынбасары Олег Морозов «жас, жігерлі, одан ештеңе шықпайды» деп айтқан.&lt;ref&gt;http://www.echo.msk.ru/news/411917.html Сегодня назван кандидатом в президенты от партии власти&lt;/ref&gt;

1987 жылы А.Жданов атындағы Ленинград мемлекеттік университетінің заң факультетін, 1990 жылы Ленинград мемлекеттік университетін бітірген. Жас кезінен ол қатты рокты жақсы көреді, өзінің сүйікті топтарының арасында ол «Терең күлгін», «Қара сенбі» және «Лед Цеппелин» туралы айтады;&lt;ref&gt;[http://www.guardian.co.uk/world/2007/dec/10/russia Putin’s Purple reign man (Guardian)]&lt;/ref&gt; осы және басқа топтардың жазбаларын жинайды (атап айтқанда, ол [[Deep Purple]] тобының толық жазбаларын жинаған). Сонымен қатар ол ресейлік рок-топтарды, атап айтқанда «Чайфты» тыңдайды. Студенттік жылдары ол фотографияны жақсы көрді, ауыр атлетикамен айналысты, өзінің салмақ дәрежесінде университетте ауыр атлетикадан жарыстарда жеңіске жетті. 1979 жылдан комсомол мүшесі.{{citation needed|date=Januari 2017}}

Университетте Д. А. Медведев партияға қосылды, 1991 жылдың тамызына дейін КОКП мүшесі болды.&lt;ref&gt;[http://www.scilla.ru/works/pret08/medvedev.html Медведев Дмитрий Анатольевич («Претенденты-2008»)]&lt;/ref&gt;

Д.Медведев [[Тынық мұхиты мемлекеттік университеті|Тынық мұхиты университеті]]нің студенттеріне берген сұхбатында заң тәжірибесін бастамас бұрын, тазалаушы болып жұмыс істеп, айына 120 рубль, сонымен қатар 50 рубль стипендия алғанын айтты.

Дмитрий Медведев КА-да қызмет етпеді (оның ЛМУ-дағы жас шоғыры, басқа университеттерден және сол ЛМУ-дың бірнеше жас ұрпақтарынан айырмашылығы, студенттердің кейінге қалдырылуын жаппай жою процесі әсер етпеді). Хухоямаки ([[Карелия Республикасы|Карелия]]) қаласында 1,5 айлық әскери дайындықтан өтті.&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20090124234447/http://www.mk.ru/blogs/MK/2008/01/17/society/333734/ Сержант из Хухоямяки — будущий главнокомандующий России] // [[Московский комсомолец]], 17 января 2008 г.&lt;/ref&gt; Университетте оқып жүргенде ол теміржолда жүктерді күзетумен және алып жүрумен айналысатын студенттік отрядта болған (КСРО темір жол министрлігінің әскерилендірілген күзетінде)&lt;ref&gt;[http://www.kp.ru/daily/24342.4/532925 Медведев рассказал, как охранял железную дорогу]// [[Комсомольская правда]], 13 августа 2009 г., статья Елены Кривякиной&lt;/ref&gt;.

===Оқыту және зерттеу===
1988 жылдан бастап Ленинград мемлекеттік университетінің заң факультетінде, содан кейін Санкт-Петербург мемлекеттік университетінде [[Азаматтық құқық|азаматтық]] және [[Рим құқығы|рим құқығы]] пәнінен сабақ берді. Кандидаттық диссертациясының тақырыбы: «Мемлекеттік кәсіпорынның азаматтық-құқықтық тұлғасын жүзеге асыру мәселелері», заң ғылымдарының кандидаты (Л., 1990). А.П.Сергеев пен Ю.К.Толстой өңдеген үш томдық «Азаматтық құқық» оқулығының авторларының бірі ол үшін 4 бөлім жазды (мемлекеттік және коммуналдық кәсіпорындар, несие және есеп айырысу міндеттемелері, көлік құқығы, алименттік міндеттемелер туралы). Ол 1999 жылы Мәскеуге көшуіне байланысты сабақ беруді тоқтатты.&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20071213082922/http://www.echomsk.spb.ru/content/store/default.asp?shmode=2&amp;ids=438&amp;ida=62962&amp;idt=news Эхо Москвы в Санкт-Петербурге — 91.5 FM]&lt;/ref&gt;

2006 жылдың қыркүйегінен бастап Сколково Мәскеу басқару мектебінің Халықаралық қамқоршылық кеңесін басқарады.

===[[Санкт-Петербург]]тегі мансап===
1990-1997 жылдары Санкт-Петербург мемлекеттік университетінде сабақ берді. Сонымен бірге, 1990-1995 жылдары ол Ленинград қалалық халық депутаттары кеңесі төрағасының кеңесшісі, содан кейін Владимир Путиннің төрағалығымен Санкт-Петербург мэриясының сыртқы байланыстар комитетінің сарапшысы болды. Смольныйда Медведев мәмілелерді, келісімшарттарды және әртүрлі инвестициялық жобаларды әзірлеуге және орындауға қатысты. [[Швеция]]да жергілікті [[Жергілікті өзін-өзі басқару|өзін-өзі басқару]] мәселелері бойынша тағылымдамадан өтті. Ұлттық стратегия институтының президенті Станислав Белковский Дмитрий Медведевті жұмсақ, психологиялық тұрғыдан тәуелді - Владимир Путин үшін әрқашан психологиялық тұрғыдан ыңғайлы деп сипаттайды. Басқа адамдардың пікірінше, Медведев «жұмсақ емес, бірақ өте үстем».&lt;ref name=&quot;newtimes.ru&quot;&gt;[https://web.archive.org/web/20070616185741/http://newtimes.ru/magazine/issue_46/article_5.htm Владимир Милов. ''Путин не сумеет сохранить власть''.] «[[The New Times]]» № 46 от 24 декабря 2007.&lt;/ref&gt;

Саясаттанушы Алексей Мухиннің пікірінше, Медведев Владимир Путинді 1992 жылы әкімнің сыртқы байланыстар жөніндегі комитеті тергеуінен кейін Владимир Путинді тағылған айыптардан қорғауға үлкен үлес қосты.&lt;ref&gt;[http://www.iamik.ru/?op=full&amp;what=content&amp;ident=39214 Медведев — добрый герой, изготовленный в Кремле]//Le Figaro&lt;/ref&gt;

1993 ж. - «Финцелл» ЖАҚ құрылтайшысы, 50% қатысу үлесі. 1993-1998 жылдары ол «Илим Палп Интерпрайз» корпорациясының құқықтық мәселелер бойынша бірлескен құрылтайшысы және директоры, 20% қатысу үлесінің иесі болды. 1998 жылы «Братск ағаш өңдеу кешені» ААҚ Директорлар кеңесінде «Илим» компаниясының өкілі болды.&lt;ref&gt;http://kotlaslib.aonb.ru/doc/10_let.pdf&lt;/ref&gt; 1994 жылы «Балфорт Консалтинг Фирмасы» ЖАҚ-ның тең құрылтайшысы болды.&lt;ref&gt;Иду на ВАС. — Профиль, 31.01.2005&lt;/ref&gt;

Бірнеше БАҚ-тың хабарлауынша, 1990 жылдан 1995 жылға дейін ол Санкт-Петербургтегі «Рус» акционерлік сақтандыру компаниясында адвокат болып жұмыс істеген, оны Владислав Резник басқарған.&lt;ref&gt;[http://www.zaks.ru/new/archive/view/15127-0/ Ху из ху: Владислав Матусович Резник: страховщик в медвежьей шкуре // ЗАКС.РУ 21 февраля 2005]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://lenta.ru/lib/14160410/ Резник, Владислав. Депутат Государственной Думы РФ // Лентапедия]&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;NewIzv2001&quot;&gt;[http://varhivah.net/gazety/politika-kak-samyjj-vygodnyjj-biznes.html Политика как самый выгодный бизнес // Новые известия 29.11.2001, электронная копия Вархивах.нет]&lt;/ref&gt;

[[1996 жыл]]ы сайлауда Анатолий Собчак жеңілгеннен кейін ол Смолныйда жұмысын тоқтатты&lt;ref&gt;Ирина Вьюнова. Кремлёвский Визирь. — Профиль, 01.11.2003. — № 43 (362)&lt;/ref&gt;.

===[[Мәскеу]]дегі мансап===
[[File:Vladimir Putin with Dmitry Medvedev-3.jpg|thumb|250px|[[Дмитрий Анатольевич Медведев|Дмитрий Медведев]] пен Владимир Путин 2000 жылы 27 наурызда, Путин [[Ресейдегі президент сайлауы (2000)|президенттік сайлаудан]] жеңгеннен кейінгі екінші күні.]]
1999 жылғы қарашада ол Ресей Федерациясы Үкіметі Аппарат басшысының орынбасары болып тағайындалды; оны Ресей Федерациясының үкіметінің төрағасы етіп тағайындалған Владимир Путин Мәскеуге шақырды.

1999-2000 жылдары [[Борис Николаевич Ельцин|Борис Ельцин]] президент қызметінен кеткен соң, ол [[Ресей президенті|Ресей Федерациясының Президент]]і әкімшілігі басшысының орынбасары болды;&lt;ref&gt;[http://kremlin.ru/text/news/1999/12/119602.shtml Исполняющий обязанности президента России Владимир Путин назначил Александра Волошина руководителем Администрации президента России]{{Deadlink|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Недоступная ссылка|date=Август 2019 |bot=InternetArchiveBot }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://document.kremlin.ru/doc.asp?ID=060011 |title=Указ президента Российской Федерации от 31 декабря 1999 года № 1766 |accessdate=2009-11-06 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110603231545/http://document.kremlin.ru/doc.asp?ID=060011 |archivedate=2011-06-03 |deadlink=yes }}&lt;/ref&gt; Владимир Путиннің Александр Смоленскийге тиесілі Александр үйіндегі үгіт-насихат штабын басқарды, ол жерде сол кезде Герман Греф стратегиялық зерттеулер орталығы орналасқан; 2000 жылдың маусымында Владимир Путиннің президенттік сайлаудағы жеңісінен кейін Медведев президент әкімшілігі басшысының бірінші орынбасары болды.&lt;ref&gt;[http://www.kommersant.ru/doc.aspx?DocsID=16528 Владимир на шее. На прошлой неделе окончательно определился круг лиц, которые поведут Владимира Путина к заветному креслу.] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080617093704/http://www.kommersant.ru/doc.aspx?DocsID=16528 |date=2008-06-17 }} Журнал «Власть» № 7(358) от 22.02.2000&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20131126042739/http://putin2000.ru/05.html В. В. Путин: предвыборный штаб]&lt;/ref&gt; Саяси сарапшы Станислав Белковскийдің айтуынша, сол кезде Александр Волошин мен [[Роман Аркадьевич Абрамович|Роман Абрамович]] Медведевтің кандидатурасын өздері ұсынған. Волошин 2003 жылы қазанда отставкаға кеткеннен кейін оның орнына Медведев келді.&lt;ref&gt;[http://kremlin.ru/text/news/2000/06/124485.shtml Владимир Путин своим указом назначил Дмитрия Медведева первым заместителем руководителя Администрации президента]{{Deadlink|date=December 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Недоступная ссылка|date=Сентябрь 2019 |bot=InternetArchiveBot }}&lt;/ref&gt;

2000-2001 жылдары - «Газпром» директорлар кеңесінің төрағасы, 2001 жылы - «Газпром» директорлар кеңесі төрағасының орынбасары, 2002 жылғы маусымнан 2008 жылғы мамырға дейін - «Газпром» директорлар кеңесінің төрағасы.

2003 жылғы қазаннан 2005 жылғы қарашаға дейін Ресей Президенті Әкімшілігінің басшысы болды.&lt;ref&gt;[http://kremlin.ru/text/news/2003/10/54738.shtml Президент России подписал Указ о назначении Дмитрия Медведева Руководителем Администрации президента России]{{Deadlink|date=December 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Недоступная ссылка|date=Сентябрь 2019 |bot=InternetArchiveBot }}&lt;/ref&gt; 2003 жылғы 12 қарашада Медведев Ресей Федерациясы Қауіпсіздік Кеңесінің мүшесі болып тағайындалды, 2004 жылдың сәуірінде ол Ресейдің Қауіпсіздік Кеңесінің тұрақты мүшесі мәртебесін алды.&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://document.kremlin.ru/doc.asp?ID=19928&amp;PSC=1&amp;PT=3&amp;Page=1 |title=Указ президента Российской Федерации от 12 ноября 2003 года № 1342 |accessdate=2009-11-08 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110603231340/http://document.kremlin.ru/doc.asp?ID=19928&amp;PSC=1&amp;PT=3&amp;Page=1 |archivedate=2011-06-03 |deadlink=yes }}&lt;/ref&gt;

[[2005 жыл]]дың 21 қазанынан 2008 жылдың 10 шілдесіне дейін - Ұлттық басым жобаларды іске асыру және демографиялық саясат жөніндегі Президент кеңесі төрағасының бірінші орынбасары, ол іс жүзінде басым ұлттық жобаларды басқаруды бастады.&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://kremlin.ru/text/docs/2005/10/95791.shtml |title=Состав Совета при президенте Российской Федерации по реализации приоритетных национальных проектов |accessdate=2009-11-06 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20070805042910/http://www.kremlin.ru/text/docs/2005/10/95791.shtml |archivedate=2007-08-05 |deadlink=yes }}&lt;/ref&gt;

2005 жылғы 14 қарашада Ресей Федерациясы Премьер-министрінің бірінші орынбасары болып тағайындалды (&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://document.kremlin.ru/doc.asp?ID=030518 |title=Указ президента Российской Федерации от 14 ноября 2005 года № 1320 |accessdate=2009-11-07 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110603231509/http://document.kremlin.ru/doc.asp?ID=030518 |archivedate=2011-06-03 |deadlink=yes }}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=autogenerated6&gt;[https://web.archive.org/web/20071223024849/http://www.government.ru/archiv/government/minister/index.html-he_id_1069.htm Архив Сайта Правительства Российской Федерации]&lt;/ref&gt;2007 жылғы 24 қыркүйекте осы лауазымға тағайындалды)&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://document.kremlin.ru/doc.asp?ID=041652 |title=Указ президента Российской Федерации от 24 сентября 2007 года № 1254 |accessdate=2009-11-08 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110603231355/http://document.kremlin.ru/doc.asp?ID=041652 |archivedate=2011-06-03 |deadlink=yes }}&lt;/ref&gt;.
[[Сурет:Vladimir Putin 11 March 2008-1.jpg|thumb|right|200px|Медведев және Владимир Путин мен 2006 жыл]]
2006 жылғы 13 шілдеден 2008 жылғы 10 шілдеге дейін - басым ұлттық жобаларды іске асыру жөніндегі Кеңес Төралқасының төрағасы.&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://document.kremlin.ru/doc.asp?ID=34677&amp;PSC=1&amp;PT=3&amp;Page=1 |title=Распоряжение президента Российской Федерации от 13 июля 2006 года № 323-рп |accessdate=2009-11-06 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110603231452/http://document.kremlin.ru/doc.asp?ID=34677&amp;PSC=1&amp;PT=3&amp;Page=1 |archivedate=2011-06-03 |deadlink=yes }}&lt;/ref&gt;

==Ресейдегі президент сайлауына қатысу==
{{main|Ресейдегі президент сайлауы (2008)}}
[[File:Dmitry Medvedev 21 November 2009 1.jpg|thumb|200px|Дмитрий Медведевтің «[[Біртұтас Ресей]]» партиясының XI съезінде сөйлеген сөзі. 21 қараша, 2009 жыл]]
* 2005 жылғы 14 қарашада Дмитрий Медведевтің ұлттық жобалар бойынша бірінші вице-премьер-министр лауазымына қайта тағайындалуымен&lt;ref&gt;[http://www.government.ru/archiv/government/minister/sphere.html-he_id_1076.htm Сфера ведения]{{Недоступная ссылка|date=Сентябрь 2019 |bot=InternetArchiveBot }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20070304182716/http://www.government.ru/government/governmentactivity/sferyvediniy/6082880.htm Сфера деятельности]&lt;/ref&gt; (Юрий Ковальчуктың ұлы Борис Ковальчук&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20080508211050/http://www.government.ru/government/rfgovernment/rfgovernmentmanagement/structure/prioritetnih_nats_proektov/2a0644ba-7777-4326-a854-fda6823578a8.htm Директор Департамента приоритетных национальных проектов Правительства Российской Федерации Ковальчук Борис Юрьевич]&lt;/ref&gt; Медведевтің көмекшісі және ұлттық жобалар департаментінің 
[http://medvedev2008.ru/  директоры болып тағайындалды]) [[Де-факто]] оның орталық телеарналардағы [[Қоғаммен қарым-қатынас|науқаны басталды]]. Сол жылы оның сайлау учаскесі тіркелді.
* [[2006 жыл]]ғы ақпанда ресейлік баспасөз оны президенттік емес науқанның (президент Владимир Путиннің көзқарасы бойынша) сүйіктісі деп атады&lt;ref&gt;{{cite web|author=[[Быков, Дмитрий Львович|Дмитрий Быков]]|url=http://www1.sobesednik.ru/issues/104/rubr/1100/karyera/?3337|title=Плюшевый Медведев. Может ли Визирь стать преемником Путина?|publisher=[[Собеседник (газета)|Собеседник]]|datepublished=28 февраля 2006, № 08|accessdate=2009-01-12|description=« Пиаровская кампания против министра обороны России Сергея Иванова четко обозначила курс Кремля на победу другого путинского преемника — человека, известного под кличкой Визирь.»|deadlink=unknown-host}}{{Недоступная ссылка|date=Сентябрь 2019 |bot=InternetArchiveBot }}&lt;/ref&gt;.
* 2007 жылдың қаңтарында Дмитрий Медведев Ресей президенттігіне басты үміткер болды.&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://newsinfo.ru/news/2006/12/news1341658.php |title=Дмитрий Медведев — главный кандидат в президенты: NewsInfo |accessdate=2007-01-29 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20070716215422/http://newsinfo.ru/news/2006/12/news1341658.php |archivedate=2007-07-16 |deadlink=yes }}&lt;/ref&gt; Юрий Левада аналитикалық орталығының мәліметінше, президент сайлауының бірінші турында сайлаушылардың 33% Медведевке, екінші турда 54% дауыс беруге дайын болған.&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.levada.ru/press/2007012602.html |title=Левада-Центр &gt; архив &gt; пресс-выпуски |accessdate=2007-01-29 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080531004841/http://www.levada.ru/press/2007012602.html |archivedate=2008-05-31 |deadlink=yes }}&lt;/ref&gt;
* 2007 жылдың мамырында Дмитрий Медведев өз кандидатурасын биліктен басқа кандидат [[Сергей Борисович Иванов|Сергей Ивановқа]] берді. «Левада» орталығының сауалнамаларына сәйкес, респонденттердің 18% -ы бірінші турда Медведевке дауыс беруге дайын болса, 19% -ы Ивановқа дайын болған. Егер Иванов пен Медведев екеуі екінші раундқа шықса, онда сауалнамаға сәйкес, Ивановтың мүмкіндігі жақсырақ (ол үшін 55%)&lt;ref name=&quot;autogenerated1&quot;&gt;{{Cite web |url=http://www.levada.ru/press/2007050305.html |title=Левада-Центр &gt; архив &gt; пресс-выпуски |accessdate=2007-05-27 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080531004852/http://www.levada.ru/press/2007050305.html |archivedate=2008-05-31 |deadlink=yes }}&lt;/ref&gt;.
* 2007 жылдың 18 қазанынан бастап Ресей Федерациясы Үкіметінің Төрағасы [[Виктор Алексеевич Зубков|Виктор Зубков]] журналистерге арналған үкіметтік жиналыстарды тарату тәжірибесінен бас тартқаннан кейін Медведевтің үгіт-насихатының белсенді кезеңі басталды.&lt;ref&gt;[http://www.regnum.ru/news/904199.html Сергей Миронов поддерживает закрытость заседаний Правительства Российской Федерации — Новости России — ИА REGNUM]&lt;/ref&gt;
* [[2007 жыл]]дың [[10 желтоқсан]]ында Владимир Путин Дмитрий Медведевтің Ресей Федерациясының президенттігіне кандидатурасын қолдады . «Дмитрий Анатольевич Медведевтің кандидатурасына келетін болсақ, мен оны 17 жылдан астам уақыттан бері жақсы білемін және мен бұл кандидатураны толығымен және толық қолдаймын», - деп түсіндірді Президент Путин. «Біртұтас», «Әділетті Ресей», Аграрлық партия және «Азаматтық билік» партиялары Дмитрий Медведевті өз партияларынан жалғыз кандидат ретінде ұсынды. Алайда, қолданыстағы заңға сәйкес, президенттікке кандидатты тек бір саяси партия ғана ұсына алады.
* [[2007 жыл]]дың [[10 желтоқсан]]ында Владимир Путин Дмитрий Медведевтің Ресей Федерациясының президенттігіне кандидатурасын қолдады. ''Дмитрий Анатольевич Медведевтің кандидатурасына келетін болсақ, мен оны 17 жылдан астам уақыттан бері жақсы білемін және мен бұл кандидатураны толығымен және толық қолдаймын''&lt;ref&gt;Сообщение агентства «Интерфакс» от 10.12.07&lt;/ref&gt;, - деп түсіндірді Президент Путин. «[[Біртұтас Ресей]]», «[[Әділетті Ресей]]», Аграрлық партия және «Азаматтық билік»&lt;ref&gt;[https://ria.ru/politics/20071210/91655942.html «Единая Россия», эсеры, аграрии и «Гражданская сила» предлагают в кандидаты в президенты Дмитрия Медведева, Путин поддерживает] «РИА Новости», 10.12.2007&lt;/ref&gt; партиялары Дмитрий Медведевті өз партияларынан жалғыз кандидат ретінде ұсынды. Алайда, қолданыстағы заңға сәйкес, президенттікке кандидатты тек бір саяси партия ғана ұсына алады.
* 2007 жылы 11 желтоқсанда Дмитрий Медведев мемлекеттік теледидарда көрсеткен мәлімдемесінде: «Мен оған [Путинге] біздің елдің жаңа президенті сайланғаннан кейін Ресей үкіметін басқаруға түбегейлі келісім беруді сұрап өтініш білдіремін» деді.&lt;ref&gt;[http://newsru.com/russia/11dec2007/futureisclear.html Медведев попросил Путина стать премьером после выборов президента] NEWSru.com 11 декабря 2007 г.&lt;/ref&gt;
* 2007 жылғы 17 желтоқсанда Дмитрий Медведев «Біртұтас Ресей»&lt;ref&gt;[https://ria.ru/politics/20071210/91663566.html Единороссы официально выдвинут Медведева кандидатом в президенты на съезде 17 декабря] «РИА Новости», 10.12.2007&lt;/ref&gt; партиясының съезінде Ресей президенттігіне үміткер ретінде ұсынылды. Жасырын дауыс беру кезінде Медведевке 478 делегат дауыс берсе, 1 делегат қарсы дауыс берді.
* [[2007 жыл]]ғы 20 желтоқсанда Дмитрий Медведев Ресей Орталық сайлау комиссиясының кандидатурасын жариялады.
* [[2008 жыл]]ғы [[28 қаңтар]]да Дмитрий Медведев өзінің сайлау алдындағы пікірсайысқа қатысудан бас тартқаны туралы хабарлады&lt;ref&gt;[http://www.lenta.ru/news/2008/01/28/medvedev/ Lenta.ru: Политика: Медведев отказался от участия в дебатах]&lt;/ref&gt;.
* [[2008 жыл]]ғы 2 наурызда Медведев президенттік сайлауда 70,28% дауыс жинап жеңіске жетті.

Медведевтің кандидатура ретінде ұсынылуын бірнеше діни ұйымдардың ресми өкілдері қолдады: Орыс православие шіркеуі, [[Ресей мұсылмандары діни басқармасы|Ресейдің Еуропалық бөлігі мұсылмандары]] діни басқармасы, Ресейдің еврей [[Діни бірлестіктер|діни бірлестіктері]] мен ұйымдары конгресі&lt;ref&gt;[http://www.regions.ru/news/2114173/ REGIONS.RU — новости Федерации | Религиозные лидеры считают, что Путин и Медведев сработаются]&lt;/ref&gt;.

Дмитрий Медведев салмағын жоғалтты, бұл үшін оның кеңсесінде жүгіру жолы орнатылды&lt;ref&gt;[http://www.peoples.ru/state/minister/russia/dmitry_medvedev/ Дмитрий Анатольевич Медведев // Peoples.Ru]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://www.kp.ru/daily/23811/60137/ Как власть меняет человека // Комсомольская правда, 22 ноября 2006]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://www.kremlin.ru/dyn_images/img45498.jpg Фотография со страницы руководителя администрации президента России Дмитрия Медведева]{{Недоступная ссылка|date=Сентябрь 2019 |bot=InternetArchiveBot }}&lt;/ref&gt;.
[[Сурет:Dmitry Medvedev in Tatarstan, June 2011-9.jpeg|thumb|right|200px|Медведев сапарлары [[Татарстан]] Ресей Республикасы]]
Халықаралық экономика институтының аға ғылыми қызметкері Петерсон (''The Peter G. Peterson Institute for International Economics'') [[Андерс Ослунд]] 2007 жылдың соңында Кремльдегі ұлтаралық ұлтаралық күрес аясында Дмитрий Медведевтің Кремльге жалғыз кандидат болып тағайындалуы алдын-ала тұжырым болған жоқ деп санайды.&lt;ref&gt;[http://www.inosmi.ru/translation/238444.html Андерс Ослунд (Anders Aslund). ''Путин — весь вечер на арене.''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080117114739/http://www.inosmi.ru/translation/238444.html |date=2008-01-17 }} русский перевод статьи в [[The Moscow Times]] от [[14 декабря]] [[2007 год]]а&lt;/ref&gt; Ол сонымен бірге Медведевтің тағайындауынан кейін қалыптасқан жағдайды «төңкеріс қарсаңындағы классикалық жағдай» деп бағалады.&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20080110013334/http://www.inosmi.ru/stories/07/04/23/3507/238785.html Андерс Аслунд (Anders Aslund). ''Чистка или переворот?''] русский перевод статьи в [[The Moscow Times]] от [[9 января]] [[2008 год]]а&lt;/ref&gt;

==Президенттік==
===Сайлау және қызметке кірісу===
[[File:Medvedev campaign poster.JPG|thumb|250px|Мәскеудегі [[Манежная алаңы (Мәскеу)|Манежная алаңында]] Ресей Федерациясының президенттігіне кандидат Д. Медведевтің 2008 жылғы президенттік сайлаудағы сайлау ұраны: «Біз бірге жеңеміз»]]

[[File:Inauguration of Dmitry Medvedev, 7 May 2008-7.jpg|thumb|250px|[[Ресей президенті]] ретінде Дмитрий Медведевтің [[Инаугурация|ұлықтау]].]]
[[2007 жыл]]ғы [[10 желтоқсан]]да «Біртұтас Ресей» партиясынан Ресей Федерациясының президенттігіне кандидат ретінде ұсынылды. Дәл сол күні Медведевтің кандидатурасын «Әділеті Ресей» партиясы, Ресейдің Аграрлық партиясы және Азаматтық билік партиясы қолдады. Мұндай шешім Президент Владимир Путиннің, Медведевтің, сонымен қатар Мемлекеттік Думаның төрағасы [[Борис Вячеславович Грызлов|Борис Грызловтың]], Федерация Кеңесінің төрағасы [[Сергей Михайлович Миронов|Сергей Мироновтың]] және Аграрлық партияның жетекшілері [[Владимир Николаевич Плотников|Владимир Плотников]] пен Азаматтық билік партиясының жетекшісі [[Михаил Юрьевич Барщевский|Михаил Барщевскийдің]] Кремльдегі кездесуінде қабылданды. Владимир Путин Медведевтің кандидатурасын мақұлдады, оның кандидатура бойынша ресми ұсынысы 2007 жылдың 17 желтоқсанында өтті. Медведев бұған дейін президент Путинмен бірге өзінің кандидатурасын талқылады.&lt;ref name=&quot;medvedev.kremlin.ru&quot; /&gt;

2007 жылғы 20 желтоқсанда Ресей Федерациясының Орталық сайлау комиссиясына құжаттар тапсыру кезінде ол заңға сәйкес Ресей президенті болып сайланса,&lt;ref&gt;[http://echo.msk.ru/news/413688.html Радиостанция «Эхо Москвы» / Новости / Четверг, 20.12.2007 / Дмитрий Медведев сделал несколько заявлений]&lt;/ref&gt; «Газпром» АҚ директорлар кеңесінің төрағасы қызметінен кететінін мәлімдеді.

Дмитрий Медведевтің сайлауалды штабын Президент Әкімшілігінің басшысы [[Сергей Семёнович Собянин|Сергей Собянин]] басқарды, ол онда жұмыс істеген кезде демалыста болған. Науқанның негізгі тақырыптары мен ұрандары.&lt;ref name=autogenerated6 /&gt;
* халықтың өмір сүру деңгейі мен сапасын көтеру, басым ұлттық жобалар бойынша жұмысты жалғастыру;
* мемлекеттік саясаттың негізі ретінде «бостандық емес еркіндіктен гөрі» қағидатын қалыптастыру ... (V Красноярск экономикалық форумындағы «Ресей 2008-2020. Өсуді басқару» 2008 жылғы 15 ақпанда);&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20080203083933/http://www.medvedev2008.ru/program.htm Дмитрий Медведев. Официальный сайт кандидата на должность президента России. Программные выступления]&lt;/ref&gt;
* «... біздің еліміз үшін ең бастысы - тыныш және тұрақты дамуды жалғастыру. Тұрақты дамудың онжылдықтары жай қажет. ХХ ғасырда біздің елден айырылған нәрсе - бұл ондаған қалыпты өмір және мақсатты жұмыс »(II Бүкілресейлік Азаматтық форумда сөйлеген сөзі, 2008 ж., 22 қаңтар);
* 2020 тұжырымдамасының идеяларын ұстана отырып - институттарды, инфрақұрылымды, инновацияларды, инвестицияларды дамыту, сондай-ақ ынтымақтастық пен бизнесті қолдау;
* Ресейдің әлемдік держава мәртебесіне оралуы және оның әрі қарай дамуы, әлемдік қатынастарға интеграциялануы, барлық негізгі халықаралық мәселелер бойынша өзіндік ұстанымы, Ресей мүдделерін кеңінен қолдау.
2008 жылғы 2 наурызда ол Ресей Федерациясының Президенті болып сайланды. Үкімет мүшесі бола отырып, ол президенттік ұлықтау үшін Ресей Федерациясының ұлықтау Ресей Федерациясының дейін президенті болып сайланды.

2008 жылғы 3 наурызда Президент [[Владимир Владимирович Путин|Владимир Путин]] «Ресей Федерациясының жаңадан сайланған және президент болып табылмайтын президентінің мәртебесі туралы» № 295 Жарлыққа қол қойды. [[Ресей Федерациясының Конституциясы|Конституцияға]] сәйкес, Д. А. Медведев Ресей Федерациясының Президенті лауазымын 2008 жылғы сайлау қорытындылары шығарылғаннан кейін 2 айдан кейін және Владимир Путиннің 2004 жылы ресми түрде тағайындалғанынан 4 жыл өткен соң - 2008 жылғы 7 мамырда (түнгі сағат 12-де 09 минут Мәскеу уақыты)&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.uznai-prezidenta.ru/index.php?p=6-5&amp;v=fh2 |title=Президент России — гражданам школьного возраста |accessdate=2008-05-08 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120120072130/http://www.uznai-prezidenta.ru/index.php?p=6-5&amp;v=fh2 |archivedate=2012-01-20 |deadlink=yes }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://www.regnum.ru/news/966307.html Инаугурация нового президента России запланирована на 7 мая — Новости России — ИА REGNUM]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20080901195804/http://medvedev2008.ru/news_51.htm Сайт кандидата в президенты Медведева]&lt;/ref&gt;.

Өзінің кіріспе сөзінде ол «азаматтық және экономикалық бостандықтарды одан әрі дамыту, жаңа азаматтық мүмкіндіктер құру» жаңа лауазымның басымдығы болып саналатынын айтты. Мен бұл бағытты әлеуметтік салаға тікелей қатысты алғашқы жарлықтарға қол қою арқылы растадым. Атап айтқанда,&lt;/ref&gt;. Подтвердил этот курс подписанием свои&lt;ref&gt;[http://www.rian.ru/politics/20080507/106773205.html Медведев назвал свои важнейшие задачи на посту президента]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://www.rian.ru/society/20080507/106804337.html Ветеранов обеспечат жильём до 2010 года]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://www.regnum.ru/news/997176.html Ветераны получат жильё через два года]&lt;/ref&gt; алғашқы құжат - 2010 жылдың мамырына дейін жақсы тұрғын үйге мұқтаж [[Ұлы Отан соғысы|Ұлы Отан соғысының]] барлық ардагерлеріне федералды бюджет есебінен тұрғын үй беруді қарастыратын федералды заң болды. Тиісті инфрақұрылымды модернизациялау аясында «Тұрғын үй құрылысын дамыту жөніндегі шаралар туралы» келесі қаулы тұрғын үйді жылжытудың Федералды қорын құруды қарастырады. Оның негізгі мақсаты көбінесе жеке тұрғын үй құрылысын дамытуға жәрдемдесу болады: ол қол жетімді тұрғын үй нарығын қалыптастыру процесінде өтпелі буын ретінде қарастырылады және федералды жер учаскелерін болашақта жеке меншіктің одан әрі дамуына арналған аймақ ретінде пайдалану. Сонымен қатар, ғылымды, білім мен өндірісті біріктіру және инновациялық экономиканың ұзақ мерзімді қажеттіліктерін қанағаттандыру үшін білікті кадрлар даярлау арқылы жоғары кәсіптік білімді жүйелі түрде жаңғыртуды жеңілдету мақсатында Федералды университеттер туралы жарлық білім беру процесінің,&lt;ref&gt;[http://www.rosbalt.ru/2008/05/07/481800.html В России появится Фонд содействия развитию жилищного строительства]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20080510080618/http://www.kremlin.ru/text/docs/2008/05/200298.shtml Указ президента РФ «О мерах по развитию жилищного строительства»]&lt;/ref&gt; ғылыми зерттеулер мен зерттеулердің [[Жоғары оқу орындары|Жоо]] деңгейін қамтамасыз ететін федералды университеттер желісін құруды жалғастыруды жоспарлайды.&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.kremlin.ru/text/news/2008/05/200302.shtml |title=Указ президента Российской Федерации от 7 мая 2008 года «О федеральных университетах» |accessdate=2008-05-07 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080510190545/http://www.kremlin.ru/text/news/2008/05/200302.shtml |archivedate=2008-05-10 |deadlink=yes }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://www.rian.ru/society/20080507/106807458.html РИА-Новости: в России появится новый федеральный университет]&lt;/ref&gt; технологиялық әзірлемелер. Осы Жарлыққа сәйкес Президент Үкіметке бұрыннан құрылған [[Сібір федералды университеті|Сібір]] және [[Оңтүстік федералды университеті|Оңтүстік федералды университеттерімен]] қатар Қиыр Шығыс федералды университетін құруды қарастыруды тапсырды. [[2008 жыл]]дың 27 мамырында Дмитрий Медведев «Газпром» директорлар кеңесінің төрағасы қызметінен кетті,&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://kremlin.ru/appears/2008/05/27/1941_type63376type63378_201622.shtml |title=Начало встречи с членами совета директоров компании «Газпром» |accessdate=2009-11-11 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080630060230/http://www.kremlin.ru/appears/2008/05/27/1941_type63376type63378_201622.shtml |archivedate=2008-06-30 |deadlink=yes }}&lt;/ref&gt; бір айдан кейін Медведевтің премьер-министрдің бірінші орынбасары ретінде Виктор Зубков оның мұрагері болады.&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20090707001730/http://old.gazprom.ru/subjects/29438.shtml Совет директоров ОАО «Газпром»]&lt;/ref&gt;

[[2008 жыл]]дың [[3 шілде]]сінде Д. А. Медведев жаңа «Ресей Федерациясының орыс казактарына қатысты мемлекеттік саясатының тұжырымдамасын» қабылдады, оның мақсаты орыс казактарының қайта тірілуі туралы Ресей Федерациясының мемлекеттік саясатын әзірлеу, Ресей Федерациясының мемлекеттік саясатының қағидаларын орыс казактары мен міндеттеріне қатысты жалпылау болып табылады. Мемлекеттік қызмет саласындағы казактар, казактар мен казак қоғамдастықтарының мемлекеттік және муниципалды органдармен өзара әрекеті. Осы тұжырымдамаға сәйкес «казактар тарихи маңызы бар және жергілікті дәстүрлерді ескере отырып, жергілікті маңызы бар мәселелерді шешуге белсенді атсалысады». Казактар саласындағы мемлекеттік саясаттың мақсаттары - бұл орыс казактарының мемлекетін және басқа да қызметтерін қалыптастыру және дамыту, орыс казактарының рухани және мәдени негіздерін қалпына келтіру және дамыту, олар үшін қаржылық, құқықтық, әдістемелік, ақпараттық және ұйымдастырушылық тетіктер мен барлық қажетті жағдайлар жасалады және жасалады. 

2009 ж. [[10 қыркүйек|10 қыркүйегінде]] Интернетте «Ресей, алға!» Атты мақала жарияланды, онда ол Ресейдің болашағы туралы өз көзқарасын білдірді және технологиялық модернизацияның басым бағыттарын атады.&lt;ref&gt;[http://kremlin.ru/news/5413 Россия, вперёд! Статья Дмитрия Медведева]&lt;/ref&gt;

[[2011 жыл]]ғы [[24 қыркүйек]]те «Біртұтас Ресей» партиясының XII съезінде Дмитрий Медведев конгресс 2012 жылғы президенттік сайлауда Владимир Путиннің кандидатурасын қолдайтындығын және Ресейдің премьер-министрі болуға дайын екендігін мәлімдеді.&lt;ref&gt;[http://wra.ucoz.ru/news/medvedev_predlozhil_putina_na_post_prezidenta_rf/2011-09-24-335 Медведев предложил Путина на пост президента РФ — 24 Сентября 2011 — Информационно-развлекательный портал «WRA»&lt;!-- Заголовок добавлен ботом --&gt;]&lt;/ref&gt;

===Инновациялық қызмет. Сколково===
[[Сурет:Medvedev in RIAN.jpeg|thumb|right|200px|2011 жылғы 23 маусымда Медведев Викимедиа [[Ортаққор|Commons]]-қа жеке фотосуретті жүктеді.]]
[[File:Campus-night.jpg|thumb|Сколково мектебіндегі кампус жобасы]]
Ресей Федерациясының Президентінің 2009 жылғы 12 қарашада жыл сайынғы жолдауында Д. А. Медведев: ''Ресейде барлық басым бағыттарды, атап айтқанда барлық салаларды қолдауға шоғырланған қуатты ғылыми-зерттеу орталығын құру туралы ұсыныстарды әзірлеуді аяқтау қажет. Бұл, егер сіз қаласаңыз, [[Силикон алқабы|Силикон алқабы]] және басқа да шетелдік орталықтардың үлгісімен жүретін заманауи технологиялық орталықты құру туралы''.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.kremlin.ru/transcripts/5979|title=Послание президента России Федеральному собранию|date=2009-11-12|archiveurl=https://www.webcitation.org/61CSZzjuI|archivedate=2011-08-25}}&lt;/ref&gt;

Д.Медведев [[2009 жыл]]ғы 31 желтоқсанда «Ғылыми-зерттеу және тәжірибелік-конструкторлық жұмыстарды дамыту және олардың нәтижелерін коммерциализациялау үшін географиялық тұрғыдан бөлек кешен құру жобасын әзірлеу жөніндегі жұмыс тобы туралы» № 889-А / қаулы шығарды.&lt;ref&gt;[http://text.document.kremlin.ru Распоряжение президента РФ от 31 декабря 2009 г. № 889-рп «О рабочей группе по разработке проекта создания территориально обособленного комплекса для развития исследований и разработок и коммерциализации их результатов»]{{Deadlink|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Недоступная ссылка|date=Май 2019 |bot=InternetArchiveBot }} (текст находится поиском «31 декабря 2009»)&lt;/ref&gt;

Жыл басында президент әкімшілігі басшысының бірінші орынбасары, модернизациялау комиссиясы төрағасының орынбасары [[Владислав Юрьевич Сурков|Владислав Сурков]] жұмыс тобының жетекшісі болып тағайындалды.

[[2010 жыл]]ғы [[18 наурыз]]да Олимпиаданың жеңімпаз студенттерімен кездесуде Д. А. Медведев Сколковода жаңа технологияларды дамыту және коммерциализациялау үшін Мәскеу басқару бизнес мектебінің негізінде Сколковода ультрадыбыстық ғылыми-технологиялық кешен құру туралы жоспарын жариялады.&lt;ref&gt;[http://www.rg.ru/printable/2010/03/19/vstrecha-olimp.html Президент учил жизни таланты]&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;rian918&quot;&gt;[http://www.rian.ru/science/20100318/215146918.html РИА Новости. Российская «Кремниевая долина» будет построена в Сколково — Медведев.]&lt;/ref&gt;

23 наурызда Дмитрий Медведев [[Ханты-Мансийск]]іде Президенттік модернизациялау комиссиясының отырысында «[[Ренова]]» компаниялар тобының жетекшісі [[Виктор Феликсович Вексельберг|Виктор Вексельберг]] Сколководағы ресейлік инновациялық орталықты басқаратынын мәлімдеді.&lt;ref&gt;[http://www.pcweek.ru/themes/detail_print.php?ID=122579&amp;print=Y На зависть Кампанелле]&lt;/ref&gt;

«Сколково инновациялық орталығы туралы» Ресей Федерациясының № 244-ФЗ Федералды заңына 2010 жылғы 28 қыркүйекте Президент Медведев қол қойған. Президент Медведевтің пікірінше, «Сколково» жобасы [[Инновация|инновацияны]] тудыратын халықаралық зияткерлік капиталды шоғырландыру үшін қолайлы жағдай жасауға бағытталған.&lt;ref name=&quot;zakon&quot;/&gt;

Медведев қордың қамқоршылар кеңесін басқарды,&lt;ref name=&quot;zakon&quot;&gt;[http://www.rg.ru/2010/09/30/skolkovo-dok.html ФЕДЕРАЛЬНЫЙ ЗАКОН от 28.09.2010 № 244-ФЗ «ОБ ИННОВАЦИОННОМ ЦЕНТРЕ „СКОЛКОВО“» (принят ГД ФС РФ 21.09.2010)]&lt;/ref&gt; мұны Сколково идеясын Ресейде және шетелде кеңінен тарату қажеттілігімен түсіндірді: «Сколково тек жақсы бренд қана емес, сонымен бірге біздің қоғамның өмірін сақтайтын идеологияға айналуы керек». Президент жеке өзі жобаны шет елдерде насихаттап жүргенін, бұл туралы шетелдік жетекшілермен сөйлесетінін айтты.&lt;ref&gt;[http://президент.рф/news/11079 Совместное заседание Комиссии по модернизации и Попечительского совета фонда «Сколково»]&lt;/ref&gt;

Кейіннен, 2011 жылдың 18 мамырында Дмитрий Медведев Сколково Мәскеу басқару мектебінің аумағында баспасөз мәслихатын өткізді. Президент журналистермен кездесу орнын таңдауды елді модернизациялау қажеттілігімен түсіндірді: «Бірақ мен бұл туралы Сколковода сөйлескеніме өте қуаныштымын, өйткені бұл ... маңызды, маңызды мәнге ие арнайы платформа, өйткені жаңа технологиялар дамып жатқан жерде, Сколковский осында құрылды. университет, Сколково мектебі, инновациялық орталық болады ... Сколково модернизациядағы маңызды буын болады, ең бастысы, бірақ, әрине, жалғыз емес»&lt;ref&gt;[http://президент.рф/news/11259 Пресс-конференция Президента России//президент.рф, 18 мая 2011 года]&lt;/ref&gt;

===Бес күндік соғыс===
{{main|Оңтүстік Осетиядағы қарулы қақтығыс (2008)|Оңтүстік Осетиядағы қарулы қақтығыстарға халықаралық реакция (2008))}}
[[File:Medvedev interview &quot;In August of 2008&quot;.ogg|thumb|250px|Медведевтің Оңтүстік Осетияда әскери қақтығыстың басталғаны туралы естеліктері]]
[[File:Medvedev-Sarkozy.jpg|thumb|250px|Медведев пен Саркозидің Кремльдегі баспасөз конференциясы, 12 тамыз 2008 ж]]
[[File:Medvedev meets with Kokoity and Bagapsh.jpg|thumb|250px|Дмитрий Медведев Кремльде Эдуард Кокойтты және Сергей Багапшпен кездесті, 14 тамыз 2008 жыл]]
[[2008 жыл]]дың 7-8 тамызына қараған түні грузин әскерлері [[Оңтүстік Осетия]]ның астанасы Цхинвальды және оған жақын орналасқан аудандарды қарулы түрде атқылауға кірісті;&lt;ref name=&quot;VlChron&quot;&gt;[http://www.kommersant.ru/doc.aspx?DocsID=1011909 Пятидневная война] {{Архивировано|url=https://www.webcitation.org/66D03jHFK?url=http://www.kommersant.ru/doc/1011909 |date=2012-03-16 }} Хроника грузино-российского конфликта с 7 по 14 августа в журнале «[[Коммерсантъ|Власть]]» № 32(785) от 18 августа 2008 г.&lt;/ref&gt; бірнеше сағаттан кейін қала грузиндік бронды машиналар мен жаяу әскерлердің шабуылына ұшырады. Шабуыл нәтижесінде Ресейдің бітімгершілік күштерінің оннан астам әскери қызметшісі қаза тауып, ондаған адам жарақат алды.&lt;ref name=&quot;news-bbc&quot;&gt;
{{cite web
 |url           = http://news.bbc.co.uk/hi/russian/international/newsid_7548000/7548633.stm
 |title         = Красный Крест просит эвакуировать из Цхинвали раненых
 |publisher     = http://news.bbc.co.uk
 |datepublished = 2008-08-08
 |accessdate    = 2008-08-18
 |deadlink      = no
}}
&lt;/ref&gt; В результате атаки более десяти военнослужащих российских миротворческих сил было убито, несколько десятков — ранено. Официальным поводом для атаки на Цхинвал, по заявлениям грузинской стороны, послужило нарушение режима прекращения огня со стороны Южной Осетии, которая, в свою очередь, утверждает, что первой огонь открыла Грузия.&lt;ref&gt;
{{cite web
 |datepublished = 2008-08-09
 |url           = http://kommersant.ru/doc.aspx?DocsID=1009540
 |title         = Первая миротворческая война
 |publisher     = [[Коммерсантъ]]
 |accessdate    = 2008-09-13
 |deadlink      = no
}}
&lt;/ref&gt; [[Цхинвал]]ға жасалған шабуылдың ресми себебі,&lt;ref name=&quot;SMIRokki&quot;&gt;[http://newsru.com/russia/11sep2008/voshli.html СМИ: российские войска вошли в Южную Осетию ещё до начала боевых действий] [[NEWSru]] 11 сентября 2008 г.&lt;/ref&gt; грузин тарапының пікірінше,&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://newsru.com/russia/15sep2008/udaleno.html С сайта «Красной звезды» удалено интервью капитана Сидристого о вторжении российских войск в ЮО до нападения Грузии] [[NEWSru.com]] 15 сентября 2008 г.&lt;/ref&gt; Оңтүстік Осетиямен атысты тоқтату бұзылған,&lt;ref name=&quot;NYTFreshev&quot;&gt;[https://www.nytimes.com/2008/09/16/world/europe/16georgia.html?_r=1&amp;ref=world&amp;oref=slogin Georgia offers fresh evidence on war’s start] [[The New York Times]] 15 сентября 2008 г.&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;NEWSRNYT&quot;&gt;[http://newsru.com/world/16sep2008/razveddannye.html NYT: Грузия нашла факты, что Россия «начала первой». Запад не убежден, но разбирается] [[NEWSru.com]] 16 сентября 2008 г.&lt;/ref&gt; бұл Грузия өз кезегінде бірінші болып оқ атқан деп мәлімдейді. Ресейдің бірнеше газеттеріндегі бірқатар хабарларға,&lt;ref name=&quot;spiegel&quot;&gt;[http://www.spiegel.de/international/world/0,1518,578273,00.html Did Saakashvili lie?] // [[Spiegel]], 16 сентября 2008 ([https://web.archive.org/web/20080918092725/http://www.inosmi.ru/stories/06/06/13/3482/244054.html перевод inosmi.ru])&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Le Monde&quot;&gt;Литтель Д. [https://web.archive.org/web/20081014005026/http://www.inosmi.ru/stories/06/06/13/3482/244584.html Путевые заметки из Грузии] // [[Le Monde]], 12 октября 2008 (перевод inosmi.ru)&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://www.businessweek.com/globalbiz/blog/europeinsight/archives/2008/11/the_russia-geor.html The Russia-Georgia War revisited // Business Week, 10 ноября 2008]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.inosmi.ru/translation/245254.html |title=И снова к вопросу о войне России и Грузии // ИноСМИ, 11 ноября 2008 |accessdate=2009-03-29 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20090823072032/http://www.inosmi.ru/translation/245254.html |archivedate=2009-08-23 |deadlink=yes }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20090103143908/http://www.inosmi.ru/stories/06/06/13/3482/245262.html Безрассудная Грузия] // [[ИноСМИ]], [[11 ноября]] [[2008]]&lt;/ref&gt; сондай-ақ бір айдан кейін шыққан грузиндік барлау мәлімдемесіне сәйкес, 2008 жылдың қыркүйегінде Ресейдің 58-ші армиясының жекелеген бөлімшелері 2008 жылдың 7 тамызынан бастап Оңтүстік Осетияға орналастырылды. Алайда, ресейлік мәліметтерге, сондай-ақ бірқатар Батыс ақпарат құралдары мен саясаткерлерінің хабарламаларына сәйкес, грузин тарапының Ресей әскерін мерзімінен бұрын орналастыру туралы айыптары жалған болып табылады.&lt;ref&gt;
{{cite web
 |author        = 
 |last          = 
 |first         = 
 |authorlink    = 
 |coauthors     = 
 |datepublished = 2008-08-08
 |url           = http://cominf.org/2008/08/08/print:page,1,1166477945.html
 |title         = Президент Южной Осетии Эдуард Кокойты заявил о многочисленных жертвах среди мирных жителей Цхинвала
 |work          = 
 |publisher     = [[Государственный комитет по информации и печати Республики Южная Осетия]]
 |accessdate    = 2008-08-25
 |lang          = 
 |description   = 
 |deadlink      = yes
 |archiveurl    = https://web.archive.org/web/20080814021458/http://cominf.org/2008/08/08/print:page,1,1166477945.html
 |archivedate   = 2008-08-14
}}
&lt;/ref&gt; Сол күні кешке Грузия мен Оңтүстік Осетияның жанжалға қатысушы тараптары бір-бірін атысты тоқтату ережелерін бұзды деп айыптады. 8 тамызда таңертең [[Грузия президенті]] Михаил Саакашвили теледидар арқылы жасаған мәлімдемесінде Цинагар және [[Знаурский район|Знаур аудандарының]], Дмениси, Громи және Хетагурово ауылдарының, сонымен қатар Цхинвалидің көп бөлігін Грузияның күш құрылымдары «босатылғанын» мәлімдеді; ол Ресейді Грузия территориясын бомбалады деп айыптап, оны «классикалық халықаралық агрессия» деп атады; Грузияда жалпы мобилизация жарияланды. Сол күні Оңтүстік Осетия президенті Эдуард Кокойтей Оңтүстік Осетияда бейбіт тұрғындар арасында көптеген шығындар болғанын хабарлады және Грузия президенті [[Михаил Николаевич Саакашвили|Михаил Саакашвилиді]] осетин халқының геноцидінде айыптады.

Әскери қақтығыс кезінде екі тарап бір-бірін түрлі қылмыстар жасады деп айыптады. 2008 жылы 8 тамызда Президент Медведев мәлімдеді:

{{дәйексөз|''«Бүгін түнде Оңтүстік Осетияда грузин әскерлері Ресей бітімгерлері мен бейбіт тұрғындарға қарсы агрессия жасады. &lt;...&gt; Біз отандастарымыздың жазасыз өлуіне жол бермейміз. Кінәлілер жазасын алады »&lt;ref name=rg.makarychev&gt;Макарычев М. [http://www.rg.ru/2008/12/29/2008-osetia.html Кавказский узел] // [[Российская газета]], 29 декабря 2008 г.&lt;/ref&gt;''|date=2008-27-02}}

Кейін Медведев атап өтті:

{{дәйексөз|''«Сайып келгенде, біз біраз уақыт бойына бұл әлі де болса арандатудың бір түрі болмайды деп үміттенген едік. Бірақ зымыран мылтығы шынымен жұмыс істей бастаған сәтте, танктер атыла бастады, және менің азаматтарымыздың, оның ішінде бітімгерлердің қаза тапқаны туралы хабардар болдым, бір минуттан да тартынбадым және жеңіліске және жазалау шараларына бұйрық бердім »''&lt;ref name=rg.makarychev&gt;Макарычев М. [http://www.rg.ru/2008/12/29/2008-osetia.html Кавказский узел] // [[Российская газета]], 29 декабря 2008 г.&lt;/ref&gt;.|date=2008-27-02}}

[[9 тамыз]]да Дмитрий Медведев Қорғаныс министрі [[Анатолий Эдуардович Сердюков|Анатолий Сердюков]] пен және Қарулы Күштердің Бас штабының бастығы [[Николай Егорович Макаров|Н. Макаров]] пен кездесуді бастады: ''«Біздің бітімгерлеріміз және оларға бекітілген бөлімдер қазір грузиялық тарапты бейбітшілікке шақыру үшін операция жүргізуде»''. 58-ші армия мен басқа бөлімшелер жұмыс істей бастаған ресми құжат ([[Жоғарғы қолбасшы|Жоғарғы қолбасшының]] жарлығы немесе бұйрығы) туралы ақпарат жария етілмеді. Ресей Федерациясы Қарулы Күштері Бас штабы бастығының орынбасары генерал-полковник [[Анатолий Алексеевич Ноговицын|А.Ноговицынның]] [[2008 жыл]]ғы 9 тамыздағы мәлімдемесіне сәйкес, Ресей ол кезде Грузиямен соғысқан емес: ''Цхинвалиге келген 58-ші армияның барлық бөлімшелері мұнда қамтамасыз ету үшін осында жіберілді. «Грузия армиясының бөлімдерінің өз позицияларын жауып тастауы нәтижесінде ауыр шығынға ұшыраған Ресейдің бітімгершілік батальонына көмек''&lt;ref name=&quot;Nogov&quot;&gt;[http://www.rian.ru/defense_safety/20080809/150224350.html Россия не находится в состоянии войны с Грузией — Генштаб] [[РИА «Новости»]] 9 августа 2008 г.&lt;/ref&gt;.

[[12 тамыз]]да Медведев «Грузия билігін бейбітшілікке мәжбүрлеу» операциясын аяқтау туралы шешім қабылдағанын мәлімдеді.&lt;ref&gt;[http://www.rian.ru/osetia/20080812/150302824.html Россия завершает операцию по принуждению Грузии к миру — Медведев] [[РИА «Новости»]] 18 августа 2008 г.&lt;/ref&gt; Сол күні Медведев [[Франция президенті]] [[Николя Саркози]] мен келіссөздер өткізді, Грузиядағы қарулы қақтығысты шешу жоспары (Медведев-Саркози жоспары) қабылданды,&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.kremlin.ru/appears/2008/08/12/2004_type63374type63377type63380type82634_205199.shtml |title=Заявления для прессы и ответы на вопросы журналистов по итогам переговоров с президентом Франции Николя Саркози, &amp;#91;&amp;#91;12 августа&amp;#93;&amp;#93; &amp;#91;&amp;#91;2008 год&amp;#93;&amp;#93;а, Москва, Кремль (текстовая расшифровка пресс-конференции, аудиозапись, видеозапись) |accessdate=2008-08-14 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20090124231941/http://www.kremlin.ru/appears/2008/08/12/2004_type63374type63377type63380type82634_205199.shtml |archivedate=2009-01-24 |deadlink=yes }}&lt;/ref&gt; Медведев грузин армиясының әрекетін грузин-оңтүстік осетин қақтығысы аймағында [[Геноцид|геноцид]] және [[Этникалық тазарту|этникалық тазарту]]&lt;ref name=&quot;kremlin.ru&quot;&gt;{{Cite web |url=http://www.kremlin.ru/appears/2008/08/12/2004_type63374type63377type63380type82634_205199.shtml |title=Заявления для прессы и ответы на вопросы журналистов по итогам переговоров с Президентом Франции Николя Саркози |accessdate=2008-08-14 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20090124231941/http://www.kremlin.ru/appears/2008/08/12/2004_type63374type63377type63380type82634_205199.shtml |archivedate=2009-01-24 |deadlink=yes }}&lt;/ref&gt; деп сипаттады. Медведев Саакашвилидің толық атысты тоқтату туралы мәлімдемесіне қарамастан, іс жүзінде ''«Грузия тарапында атысты тоқтату болған жоқ»'' және бейбітшілік күштері оқ атуды жалғастырды деп атап өтті. Бұл әрекеттерін сипаттай отырып, ол Грузия басшылығын «қан иісі бар қоқысшылармен» салыстырды.&lt;ref name=&quot;kremlin.ru&quot; /&gt;

Ресейдің көрші мемлекет аумағындағы әскери әрекеттері батыс мемлекеттерінің көпшілігінде жағымсыз баға мен сын туғызды.

[[14 тамыз]]да (Грузиядағы белсенді соғыс қимылдары аяқталған кезде) Медведев Кремльде Абхазия Республикасының Президенті [[Сергей Васильевич Багапш|Сергей Багапш]] пен және Оңтүстік Осетия Республикасының Президенті [[Эдуард Джабеевич Кокойты|Эдуард Кокойты]] мен ресми түрде кездесті. Кездесу барысында Кокоиты мен Багапш бұған дейін Медведев пен Саркози әзірлеген грузин-оңтүстік осетин және грузин-абхаз қақтығысын реттеудің алты қағидасына қол қойды; танылмаған республикалардың президенттеріне Ресейдің Оңтүстік Осетия мен Абхазия мәртебесі туралы кез келген шешімді осы республикалардың халықтары қабылдайтынын қолдайтындығы туралы хабарланды.&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.kremlin.ru/appears/2008/08/14/1535_type63374type63377type82634type205158_205303.shtml |title=Встреча с Президентом Южной Осетии Эдуардом Кокойты и Президентом Абхазии Сергеем Багапшем |accessdate=2008-08-15 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080818213006/http://www.kremlin.ru/appears/2008/08/14/1535_type63374type63377type82634type205158_205303.shtml |archivedate=2008-08-18 |deadlink=yes }}&lt;/ref&gt;

2008 ж. 23-24 тамызында жүргізілген POF сауалнамасына сәйкес, елдің әртүрлі аймақтарында сауалнамаға қатысқан ресейліктердің 80% -ы «қазіргі Ресейді ұлы держава деп атауға болады»; 69% Ресейдің сыртқы саясаты «өте тиімді» деп санайды; Сауалнамаға қатысқандардың басым көпшілігі - 82% «Ресей әлемдегі ең ықпалды ел болуға ұмтылуы керек» деп мәлімдеді. ҚПФ зерттеуінің деректерін талдай отырып, ФТ 2008 жылдың 23 қыркүйегінде: ''Ресей қоғамы, көбінесе, соғысты қолдайды, қатал саясаттың негізіне айналды'' деп жазды.&lt;ref name=&quot;FTFOMEn&quot;&gt;[https://web.archive.org/web/20090124015615/http://www.ft.com/cms/s/0/5b791c9a-8907-11dd-a179-0000779fd18c.html?nclick_check=1 Hardline stance backed as views of US hit new low] [[Financial Times]] 23 сентября 2008 г.&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;FTFOMruss&quot;&gt;[http://www.inopressa.ru/ft/2008/09/23/12:16:08/antiamericanisme Россияне поддерживают жесткий курс, неприязнь к США вновь бьет рекорды] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080925222230/http://www.inopressa.ru/ft/2008/09/23/12:16:08/antiamericanisme |date=2008-09-25 }} Русский перевод статьи на [[ИноСМИ.ру]]&lt;/ref&gt;

===Әлеуметтік-экономикалық саясат===
2008 жылғы мамырда Д. А. Медведев «Кәсіпкерлікке әкімшілік шектеулерді жою бойынша шұғыл шаралар туралы» қаулыға қол қойды, онда үкіметке федералды заңдардың жобаларын Мемлекеттік Думаға әзірлеу және ұсыну тапсырылды, атап айтқанда&lt;ref name=&quot;turizm0508&quot;&gt;[http://www.interfax.ru/tourism/tourisminf.asp?id=15489 Владимир Стржалковский, глава Федерального агентства по туризму: «Об эффективности обновлённого закона о туризме говорит возросшее число досудебных решений по конфликтным ситуациям»] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110525094142/http://www.interfax.ru/tourism/tourisminf.asp?id=15489 |date=2011-05-25 }} // Интерфакс, 31 мая 2008&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://www.rg.ru/2008/05/17/biznes-podderjka-dok.html Указ Президента Российской Федерации от 15 мая 2008 года № 797 «О неотложных мерах по ликвидации административных ограничений при осуществлении предпринимательской деятельности»] // Российская газета&lt;/ref&gt;:
* негізінен бизнесті бастау туралы хабарлама беру, оны жүзеге асыру үшін қажетті рұқсаттардың санын азайту, өндірушінің өнімнің сапасы туралы декларациялау (негізінен) ауыстыру;
* қызметтің жекелеген түрлерін лицензиялауды міндетті сақтандыру немесе қаржылық кепілдіктермен алмастыру.

[[2008 жыл]]ғы [[16 желтоқсан]]да Д. А. Медведев «Космотранс», «Космотранс», «Космотранс», «Космотранс», «Космотранс», «Космотранс», «ОКБ Вымпел», «Ғарыштық инфрақұрылым объектілерін пайдалану орталығы» федералды мемлекеттік унитарлық кәсіпорнын қайта құру туралы »Жарлыққа қол қойды.&lt;ref name=&quot;rkp&quot;&gt;[https://web.archive.org/web/20090804205242/http://www.tsenki.com/NewsDoSele.asp?NEWSID=590 О реорганизации ФГУП «ЦЭНКИ»]&lt;/ref&gt; «[[Байқоңыр (ғарыш орталығы)|Байқоңыр» ФКК]]». Қайта құру ғарыштық және жерүсті жүйелерін құрудың федералды бағдарламасын іске асыру үшін ресейлік зымыран-ғарыш саласының зияткерлік, өндірістік және қаржылық ресурстарын сақтау, дамыту және пайдалануды оңтайландыру мақсатында жүргізілді.&lt;ref name=&quot;rkp&quot; /&gt;

===Ауыл шаруашылығы===
Президент ретінде Д. Медведев В.В.Путиннің ауыл шаруашылығы саласындағы саясатын жалғастырды&lt;ref name=&quot;lf1&quot;&gt;[http://www.lefigaro.fr/matieres-premieres/2010/04/16/04012-20100416ARTFIG00408-la-russie-remporte-la-course-au-ble-devant-les-etats-unis-.php Россия обошла США по урожаю пшеницы] // Le Figaro, 19 апреля 2010, [http://www.inosmi.ru/economic/20100419/159413226.html перевод на русский]&lt;/ref&gt;

[[2009 жыл]]ғы 5 маусымда Медведев астық өндіруді басым бағыттардың бірі деп атады: «Интенсивті егіншілік әдістерін енгізумен, астық өсіру технологиясын ұстанумен және бидайдың орташа өнімділігін гектарына 24 центнерге дейін өсірумен (біз 2008 жылы қол жеткіздік), жылына 112-115 млн тонна астық шығара аламыз . Ал қосымша егіс алқаптарын енгізу арқылы - 133-136 миллион тонна»&lt;ref name=&quot;lf1&quot; /&gt;.

2010 жылдың сәуірінде Le Figaro газеті Ресейде бидай өндірісі тарихта алғаш рет АҚШ-тағы түсімнен асып түсуі мүмкін деп жазды,&lt;ref name=&quot;lf1&quot; /&gt; газеттің мәліметі бойынша бұл көрсеткіш Ресейдің жаңа агроөнеркәсіптік стратегиясының нәтижесі.&lt;ref name=&quot;lf1&quot; /&gt;

Amundi Funds Global Agriculture басқарушы директоры Николас Фрагно 2010 жылы Ресей астықты үшінші ірі экспорттаушы бола алады және осы көрсеткіш бойынша Еуропалық Одаққа жақындай алады деп болжады.&lt;ref name=&quot;lf1&quot; /&gt;

====2008 жылғы қаржы дағдарысы және Ресейдегі ішкі саяси ахуал====
{{main|Ресейдегі қаржы-экономикалық дағдарыс (2008–2010)}}
Әлемдік қаржы дағдарысы Ресей экономикасының дамуына әсер етті. Медведевтің 2008 жылғы [[31 шілде]]дегі '''қорқынышты бизнесті тоқтату''' туралы талабын кейбір бақылаушылар «тікелей қақтығыста» деп бағалады, бірнеше күн бұрын (24 шілде) премьер-министр Владимир Путиннің [[Мечель]] басшылығына айтқан қатал мәлімдемесі.

[[The Financial Times]] газетінің 2008 жылғы 18 қыркүйектегі Ресей экономикасын талдауға арналған материалында Ресейдің қор нарығының құлдырауының негізгі себептері, өтімділік дағдарысы және 2008 жылдың тамыз-қыркүйек айларындағы капиталдың кетуі елдің ішкі проблемаларына қатысты: «&lt;...&gt; ''Ресейдің қаржы секторы - ең мықты АҚШ-тағы несие дағдарысынан зардап шекті.&lt;ref name=&quot;FTRetreat&quot;&gt;[http://www.ft.com/cms/s/0/af5f1488-84e1-11dd-b148-0000779fd18c.html?nclick_check=1 Retreat from Moscow: Investors take flight as global fears stoke Russian crisis] [[Financial Times]] от 18 сентября 2008 г (дата бумажного номера газеты)&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;InoReatreat&quot;&gt;[http://inosmi.ru/translation/244123.html Бегство из Москвы. Инвесторы отступают, тревога нарастает, кризис подступает ближе] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080922015625/http://inosmi.ru/translation/244123.html |date=2008-09-22 }} Перевод статьи на Иносми.ру&lt;/ref&gt; Мәскеу биржалары мен банктері үшін халықаралық дағдарыс қалыптасқан дағдарыстық жағдайға байланысты шиеленісе түсті, оған негізінен ішкі факторлар, яғни тамыз-грузин соғысы себеп болды »''.

2008 жылғы [[19 қыркүйек]]те [[Standard &amp; Poor's]] халықаралық рейтинг агенттігі Ресей Федерациясының тәуелсіз несиелік рейтингтерінің болжамын «Позитивтіден» «Тұрақтыға» қайта қарады; Шетел валютасындағы міндеттемелер (BBB +) және ұлттық валютадағы міндеттемелер (A-) бойынша ұзақ мерзімді несиелік рейтингтер, сондай-ақ қысқа мерзімді тәуелсіз несиелік рейтингтер (A-2) расталды.&lt;ref name=&quot;SPNeUv&quot;&gt;[http://www.finmarket.ru/z/nws/hotnews.asp?id=942635 Standard &amp; Poor’s не уверено в будущем России, понизило прогноз рейтингов] Агентство Финмаркет 19 сентября 2008 г.&lt;/ref&gt;

[[1 қазан]]да Ресей премьер-министрі [[Владимир Владимирович Путин|Владимир Путин]] қаржы дағдарысының кінәсін АҚШ үкіметі мен «жүйеге» жүктеді және былай деді:

{{дәйексөз|''«Бүгінгі таңда экономика және қаржы саласында болып жатқанның бәрі, АҚШ-та басталды. Көптеген экономикалар тап болған бүкіл дағдарыс және, ең өкініштісі, тиісті шешімдер қабылдай алмау - бұл енді нақты адамдардың жауапсыздығы емес, жүйенің жауапсыздығы. Көшбасшылықты талап ететін жүйе. Бірақ біз оның көшбасшылық қабілетті ғана емес, тіпті дағдарыстық құбылыстарды жеңу үшін қажетті, қажетті шешімдерді қабылдай алмайтындығын көреміз ».''&lt;ref name=&quot;PutBlame&quot;&gt;
[https://web.archive.org/web/20081007141507/http://www.government.ru/content/governmentactivity/mainnews/archive/2008/10/01/1254237.htm Председатель Правительства России В. В. Путин провел заседание Правительства Российской Федерации.] Официальный сайт Правительства РФ 1 октября 2008 г.&lt;/ref&gt;|date=2008-27-02}}

Үкіметтің сол отырысында кәсіпорындардың жалақы қорларына салық ауыртпалығын күрт арттыру туралы шешім қабылданды: 2010 жылдан бастап бірыңғай әлеуметтік салық (UST) 26% ставкамен жалақы қорының 34% құрайтын үш сақтандыру жарнасына ауыстырылуы керек.&lt;ref name=&quot;KommESN&quot;&gt;[http://kommersant.ru/doc.aspx?DocsID=1034382 Налог на добавленную пенсию] «[[Коммерсантъ]]» № 178(3995) от 2 октября 2008 г.&lt;/ref&gt; UST-ны жою туралы шешім ресейлік бизнестің жағымсыз реакциясын тудырды; 2008 жылғы 2 қазанда «Бизнес Ресей» Путинге әлемдік нарықтардағы қаржы дағдарысы аяқталғанға дейін кез-келген салықтық инновацияларға мораторий жариялау туралы ұсыныс жасады. ҚДБ стратегиялық талдау департаментінің директоры Игорь Николаев тиімді мөлшерлемені 20-22% -дан 30% -ға дейін көтеру «өте көп» деп атап өтті:&lt;ref name=&quot;ESNTitov&quot;&gt;[https://web.archive.org/web/20081003234257/http://www.rbcdaily.ru/2008/10/03/focus/383594 Бизнесмены вступились за ЕСН] [[РБК Daily]] 3 октября 2008 г.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20090124192933/http://www.deloros.ru/press/news/9319 «Деловая Россия» предлагает объявить мораторий на любые налоговые новации] На сайте общественной организации «Деловая Россия» 2 октября 2008 г.&lt;/ref&gt; ''«Бұл өте нашар шешім, қор нарығындағы және жалпы экономикадағы мәселелер күшті ынталандырулармен толықтырылады. Біз экономикалық өсу қарқынын төмендетіп қана қоймай, келесі жылы нөлдік деңгейге көтереміз. Егер салық ауыртпалығын арттырудың ең сәтсіз сәтін таңдауға болатын болса, онда ол таңдалады»&lt;ref name=&quot;ESNNikKom&quot;&gt;[http://www.kommersant.ru/doc.aspx?DocsID=1034382 Налог на добавленную пенсию] [[Коммерсантъ]] № 178 (3995) от 2 октября 2008 г.&lt;/ref&gt;''.

[[2008 жыл]]ғы [[6 қазан]]да РТС индексі төмендеді: тәулігіне 19,1% - 866,39 тармаққа дейін;&lt;ref name=&quot;StockCr&quot;&gt;[http://newsru.com/finance/06oct2008/stocks.html Российский фондовый рынок вновь рухнул, побив рекорд «черного вторника».] [[NEWSru]] 6 октября 2008 г.&lt;/ref&gt; [[Лондон]]дағы сауда тоқтамады, ресейлік «көк фишкалар» 30-50% -ға арзандады)&lt;ref name=&quot;VedFisch&quot;&gt;[http://www.vedomosti.ru/newspaper/article.shtml?2008/10/07/163810 Биржи в коме] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090605220403/http://www.vedomosti.ru/newspaper/article.shtml?2008%2F10%2F07%2F163810 |date=2009-06-05 }} «[[Ведомости]]» № 189 (2211) от 7 октября 2008 г.&lt;/ref&gt;.

[[2008 жыл]]ғы 7 қазанда Д. А. Медведев үкіметтің экономикалық блогымен кездесуден кейін мемлекет Ресей банктеріне кемінде бес жыл мерзімге 950 млрд. Рубльге дейінгі реттелген несие беретіндігін жариялады. Бұл жаңалық қор нарығының уақытша өсуіне себеп болды.&lt;ref name=&quot;Subcr&quot;&gt;[http://newsru.com/finance/07oct2008/support2.html Медведев: Российским банкам предоставят кредит на 950 млрд рублей на пять лет] [[NEWSru]] 7 октября 2008 г.&lt;/ref&gt; Дүниежүзілік банктің мәліметтері бойынша Ресейдің қаржы жүйесін нығайту шаралары «өтімділіктің тапшылығы жағдайында банк жүйесін тұрақтандыруға қол жеткізуге және халық арасында дүрбелеңнің алдын алуға мүмкіндік берді: банк жүйесінен депозиттердің таза ағымы тұрақтанды, шетел валютасындағы депозиттердің өсуі басталды,&lt;ref name=&quot;NewsSack&quot;&gt;[http://newsru.com/finance/08oct2008/gotsacked.html Российские компании начинают увольнять сотрудников, чтобы смягчить последствия экономического кризиса] [[NEWSru]] 8 октября 2008 г.&lt;/ref&gt; ірі банктер арасында банкроттыққа жол берілмеді және банк секторын шоғырландыру процесі қайта басталды »&lt;ref name=&quot;doklad18&quot;&gt;[http://siteresources.worldbank.org/INTRUSSIANFEDERATION/Resources/rer18rus.pdf «Доклад об экономике России» № 18] // Всемирный банк&lt;/ref&gt;.

[[2008 жыл]]дың қазанында мұнай және газ алпауыттары ([[Лукойл]], [[Роснефть]], ТНК-ВР және [[Газпром]]) үкіметтен сыртқы қарыздар бойынша қарызды өтеу үшін қолдау сұрады.&lt;ref name=&quot;Subcr&quot; /&gt;

[[2008 жыл]]ы 8 қазанда Президент Медведев [[Эвьян-ле-Бен|Эвиандағы]] ([[Франция]]) Әлемдік саясат жөніндегі конференцияда сөйлеген сөзінде экономикалық дағдарыстың сипаты мен сабақтары туралы өз пікірін білдірді: оның пікірінше, «бірқатар елдердің экономикалық« эгоизмі »дағдарысқа әкелді.&lt;ref name=&quot;KrFive&quot;&gt;[http://kremlin.ru/appears/2008/10/08/1619_type63374type63377type82634_207422.shtml Выступление на Конференции по мировой политике] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20081011044848/http://kremlin.ru/appears/2008/10/08/1619_type63374type63377type82634_207422.shtml |date=2008-10-11 }} На официальном сайте Президента Российской Федерации 8 октября 2008 г.&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;NewsrFive&quot;&gt;[http://newsru.com/finance/08oct2008/medvedev.html Медведев назвал 5 принципов выхода из кризиса и 5 принципов нового Договора о евробезопасности] [[NEWSru]] 8 октября 2008 г.&lt;/ref&gt; Ол 5 тармақтан тұратын бағдарламаны ұсынды, оның біріншісі: «жаңа жағдайларда ұлттық және халықаралық реттеуші институттарды жетілдіріп, жүйеге енгізу керек». Сол күні ресейлік компаниялардың шенеуніктер мен уәделерге қайшы келетініне қарамастан, қысқарта бастағандығы туралы хабарлады. сарапшылардың болжамдары, сондай-ақ [[Горький автомобиль зауыты|ГАЗ]] конвейерлерін тоқтату және [[КамАЗ]]-да жұмыс күндерінің санын қысқарту.&lt;ref name=&quot;GazKamaz&quot;&gt;[http://kommersant.ru/doc.aspx?DocsID=1037547 Кризис вырулил на автозаводы // ГАЗ остановил конвейер, а КамАЗ уменьшил число рабочих дней] «Коммерсантъ» № 182 (3999) от 8 октября 2008 г.&lt;/ref&gt;

Мемлекеттік Думаның бірқатар заң жобаларын қабылдауына және В.Путиннің Даму Банкі (Внешэкономбанк),&lt;ref name=&quot;Duma&quot;&gt;[http://money.newsru.com/article/10Oct2008/gossredstva Госдума законодательно утвердила пакет мер по поддержке финансовой системы] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170716143504/http://money.newsru.com/article/10Oct2008/gossredstva |date=2017-07-16 }} [[NEWSru]] 10 октября 2008 г.&lt;/ref&gt; ол өзінің бақылау кеңесінің төрағасы болып, мемлекеттік қорларды (оның ішінде Ресей Ұлттық әл-ауқат қорының қаражатын) ресейлік акциялар мен облигацияларға орналастырудың операторы ретінде әрекет етеді, [[Ресейлік Newsweek]] газетінің 2008 жылғы 13 қазандағы хабарлауынша,&lt;ref name=&quot;SelectBus&quot;&gt;[http://runewsweek.ru/economics/25528/ Отборный бизнес] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20081016104532/http://runewsweek.ru/economics/25528/ |date=2008-10-16 }} [[Русский Newsweek]] 13 октября 2008 г.&lt;/ref&gt; ВЭБ кепілдікке ресейлік кәсіпорындардың кепілдікке алынған акцияларын қайтарып алады, бұл «ұлттандыру» және мүлікті қайта бөлу қаупін тудырады.&lt;ref name=&quot;SelectBus&quot;/&gt;

[[2008 жыл]]ғы 13 қазанда Д. А. Медведев жеке тұлғалардың банктік салымдарындағы кепілдіктерді 700 мың рубльге дейін арттыратын жарлыққа қол қойды&lt;ref name=&quot;amrp&quot;&gt;[http://www.rian.ru/crisis_spravki/20090914/185012904.html Антикризисные меры правительства России 2008-09 гг. Справка] // РИА Новости, 14 сентября 2009 г.&lt;/ref&gt;.

[[2008 жыл]]дың 4 желтоқсанында премьер-министрдің «тікелей жолынан» кейін Путин [[Би-Би-Си]]ге келесі президенттік сайлау 2012 жылы өткізілетінін және оның Медведевпен ынтымақтастығы «тиімді тандем&lt;ref name=&quot;BBCTandem&quot;&gt;{{cite web|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/7765052.stm|title=Putin rules out early Kremlin bid|publisher=[[БиБиСи]]|datepublished=2008-12-04|accessdate=2008-12-05|description=Russian PM Vladimir Putin has ruled out an early return to the presidency|archiveurl=https://www.webcitation.org/61CSatqY1?url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/7765052.stm|archivedate=2011-08-25|deadlink=no}}&lt;/ref&gt;» екенін айтты; Телерадиокорпорация «тікелей желі» премьер-министр Путиннің (және президент Медведев емес) жүргізгенін «Путин президенттіктен кеткеннен бері нақты биліктен қол үзгенін» дәлелдеді. Путин мұны оның биліктегі партия төрағасы (Мемлекеттік Думадағы «[[Біртұтас Ресей]]» партиясының көпшілігіне сілтеме жасай отырып) деп түсіндірді.

[[Федералды мемлекеттік статистикалық қызмет|Росстат]]тың [[2009 жыл]]ғы қаңтарда жарияланған мәліметтеріне сәйкес, желтоқсанда халықтың нақты қолдағы табысының төмендеуі қарашамен салыстырғанда екі есе артып, 11,6% -ды құрады (өткен жылдың желтоқсан айымен салыстырғанда)&lt;ref name=&quot;BBCTandem&quot;/&gt;, нақты жалақы 4,6% -ға (+7,2) төмендеді. қарашада%), 4-тоқсандағы жұмыссыздардың орташа айлық өсу қарқыны ІІІ тоқсандағы 5,6% -бен салыстырғанда 23% құрады (2007 жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда).&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.vedomosti.ru/newspaper/article.shtml?2009/01/28/178956|title=Социальный кризис|publisher=[[Ведомости]]|datepublished=2008-01-28|accessdate=2009-01-29|description=Экономика закончила год с минусом: в декабре упали капинвестиции, производство, реальные доходы и зарплаты, резко сократился рост торговли, отчитался Росстат. Эти показатели могут не выйти из минуса по итогам всего 2009 года|deadlink=yes|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110813203642/http://www.vedomosti.ru/newspaper/article/178956/|archivedate=2011-08-13}}&lt;/ref&gt;

[[2009 жыл]]дың 30 желтоқсанында [[Ресей Федерациясы Үкіметінің Төрағасы|Ресейдің Премьер-Министрі]] Владимир Путин Ресейдегі экономикалық дағдарыстың белсенді кезеңі еңсерілгенін мәлімдеді.&lt;ref&gt;[http://russian.people.com.cn/31520/6856672.html В. Путин: активная фаза кризиса преодолена, возобновился экономический рост] // Жэньминь Жибао, 31 декабря 2009 г.&lt;/ref&gt;

[[2010 жыл]]ғы наурыздағы Дүниежүзілік банктің есебінде Ресейдің экономикалық шығындары дағдарыс басталған кезде күтілгеннен аз болғандығы айтылды.&lt;ref name=&quot;vb240310&quot;&gt;[http://top.rbc.ru/economics/24/03/2010/383833.shtml Всемирный банк поверил в Россию] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140116084312/http://top.rbc.ru/economics/24/03/2010/383833.shtml |date=2014-01-16 }} // РБК, 24 марта 2010 г.&lt;/ref&gt; Дүниежүзілік банктің мәліметі бойынша, бұл ішінара үкімет қабылдаған дағдарысқа қарсы ауқымды шаралармен байланысты болды.&lt;ref name=&quot;vb240310&quot; /&gt;

====Протекционистік шаралар====
[[Сурет:Dmitry Medvedev in Germany, July 2011-19.jpeg|thumb|right|300px|Медведев [[Германия Федералдық канцлері|Германия канцлері]] [[Ангела Меркель]] мен [[Германия]]да 2011 жылдың шілдесінде]]
[[2009 жыл]]ғы 12 қаңтарда Ресей Федерациясы Үкіметінің 2008 жылғы 5 желтоқсанда премьер-министр Владимир Путин қол қойған «Кейбір автомобильдер үшін кедендік тарифке өзгерістер енгізу туралы»&lt;ref&gt;[http://newsru.com/finance/12jan2009/poshliny.html Вступают в силу новые ставки таможенных пошлин на ввоз иномарок: они выросли в среднем на треть] NEWSru 12 января 2009.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.rg.ru/2008/12/12/tamozh-dok.html|title=Постановление Правительства Российской Федерации от 5 декабря 2008 г. № 903 г. Москва «О внесении изменений в Таможенный тариф Российской Федерации в отношении некоторых моторных транспортных средств»|publisher=[[Российская газета]]|datepublished=2008-12-12|accessdate=2009-01-12}}&lt;/ref&gt; қаулысына сәйкес жаңа әкелінгендерге [[Кедендік баж салығы|кедендік баж салығы]] артты.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://kommersant.ru/doc.aspx?DocsID=1098046|title=Перекати-пошлины|publisher=[[Коммерсантъ]]|datepublished=2008-12-22|accessdate=2009-01-12|description=«Новые акции протеста автомобилистов прошли по всей России»|deadlink=no}}&lt;/ref&gt; [[Ресей]]ге, шетелдік жүк көліктері мен автомобильдер. Үкіметтің бұл шешімі Қиыр Шығыстағы, Сібірде және басқа да облыстарда 2008 жылдың желтоқсанында, негізінен саяси ұрандармен жалғасқан 2009 жылғы қаңтардың басында жалғасқан жаппай наразылықтарды тудырды.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://kommersant.ru/doc.aspx?DocsID=1101263|title=Автомобилисты спешились под знамена|publisher=[[Коммерсантъ]]|datepublished=2009-01-11|accessdate=2009-01-12|description=«К акциям протеста против повышения пошлин примкнули партии и движения»|deadlink=no}}&lt;/ref&gt;

28 қаңтар 2009 ж. [[Бүкіләлемдік экономикалық форум|Давоста]] В.Путин өз сөзінде: «Сіз оқшаулану мен кеңейтілген экономикалық эгоизмге ене алмайсыз. G20 саммитінде әлемнің жетекші экономикаларының көшбасшылары әлемдік сауда мен капитал қозғалысына кедергілер жасаудан бас тартуға келісті. Ресей осы пікірлермен бөліседі. Тіпті, дағдарыс жағдайында протекционизмнің белгілі бір өсуі сөзсіз болып табылатын болса, біз оны, өкінішке орай, бүгінде көріп отырмыз, сондықтан бұл жерде бәрімізде пропорцияны білуіміз керек»&lt;ref&gt;[http://www.polit.ru/news/2009/01/29/davos.html Путин в Давосе: чрезмерное вмешательство государства не поможет в борьбе с кризисом] [[Polit.ru]] [[29 января]] 2009.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://www.rian.ru/mm/20090129/160467863.html Антикризисный рецепт от Владимира Путина. Выступление в Давосе] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090201034320/http://www.rian.ru/mm/20090129/160467863.html |date=2009-02-01 }} [[РИА «Новости»]] [[29 января]] 2009.&lt;/ref&gt;.


====Рецессия. Ішкі саясат (2009)====
Федералды мемлекеттік статистикалық қызмет 2009 жылғы қаңтарда жариялаған мәліметтерге сәйкес, 2008 жылғы желтоқсанда Ресейдегі өнеркәсіп өндірісінің төмендеуі 2007 жылғы желтоқсанмен салыстырғанда (қарашада - 8,7%), бұл соңғы онжылдықтағы өндірістің ең терең құлдырауы болды; тұтастай алғанда, 2008 жылғы 4-тоқсанда өнеркәсіп өндірісінің төмендеуі 2007 жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 6,1% құрады.&lt;ref name=&quot;Plav&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.ng.ru/economics/2009-01-26/4_industry.html|title=Производство попало под обвал|publisher=[[Независимая газета]]|datepublished=2009-01-26|accessdate=2009-01-28|description=Промышленность расплачивается за плавную девальвацию рубля|deadlink=no}}&lt;/ref&gt; 2009 жылдың қаңтар-қазан айлары бойынша өнеркәсіп өндірісінің индексі 2008 жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 86,7% құрады (Ресей [[Ресей Федерациясының Экономикалық даму министрлігі|Экономика министрлігінің]] деректері)&lt;ref name=&quot;Probilo&quot;&gt;{{cite web|url=http://kommersant.ru/doc.aspx?DocsID=1108255|title=Программа «500 пунктов» выполнена|publisher=[[Коммерсантъ]]|datepublished=2009-01-24|accessdate=2009-01-24|description=Фондовый рынок упал на шесть лет назад|deadlink=no}}&lt;/ref&gt;. Өнеркәсіптік өндірісті тұрақтандырудың кейбір белгілері 2009 жылдың соңына қарай айтарлықтай жақсаруға себеп бермейді, инфляцияны жылдың аяғында 8,8% деңгейіне дейін төмендетуді қоспағанда (Росстат мәліметтері). 2009 жылдың он айында ЖІӨ 9,6% төмендеді.

===2008 жылғы Президенттің жолдауы. Конституцияға өзгерістер енгізу туралы заң===
Ресей Федерациясының Президентінің [[2008 жыл]]ғы [[23 қазан]]да жоспарланған Федералды жиналысқа жыл сайынғы жолдауын жариялау белгісіз мерзімге кейінге қалдырылды&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://newsru.com/russia/20oct2008/poslanie.html|title=В Послании Федеральному Собранию Медведев расскажет про финансовый кризис|publisher=[[NEWSru]]|datepublished=2008-10-20|accessdate=2008-10-23|deadlink=no}}&lt;/ref&gt;; Медведев оған дағдарысқа қарсы түзетулер енгізуге ниетті екендігі туралы хабарлады. Дәл сол күні БАҚ сарапшылардың пікіріне сүйене отырып,&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.svobodanews.ru/news/2008/10/23.html?id=470017|title=Сегодняшнее послание президента Медведева перенесено|publisher=[[Радио «Свобода»]]|datepublished=2008-10-23|accessdate=2008-10-23|archiveurl=https://www.webcitation.org/61CSmIUvN?url=http://www.svobodanews.ru/content/news/470017.html|archivedate=2011-08-25|deadlink=yes}}&lt;/ref&gt; «әлемдік қаржы дағдарысы Ресей азаматтарының өміріне әсер ете бастады» деп мәлімдеді.&lt;ref&gt;[http://newsru.com/finance/23oct2008/crisis.html Из-за кризиса россияне сократят разговоры по сотовым, потеряют в цене квартир и перестанут покупать новые авто] [[NEWSru]] 23 октября 2008 г.&lt;/ref&gt;

[[2008 жыл]]дың [[5 қараша]]сында [[Үлкен Кремль сарайы]]ның Әулие Георгий залында оқылған (барлығының бәрі Кремльдің Мәрмәр залында) Медведев Құрама Штаттарды сынға алды және Ресей Конституциясына өкілеттіктерді ұзартатын түзетулер енгізуді ұсынды («[[Ресей Конституциясына түзетулер|конституциялық түзету]]» деп аталады)&lt;ref name=&quot;FullPosl&quot;&gt;[http://kremlin.ru/appears/2008/11/05/1349_type63372type63374type63381type82634_208749.shtml Послание Федеральному Собранию Российской Федерации] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090819094940/http://kremlin.ru/appears/2008/11/05/1349_type63372type63374type63381type82634_208749.shtml |date=2009-08-19 }} На официальном сайте Президента России 5 ноября 2008 г.&lt;/ref&gt;. Президент және Мемлекеттік Дума тиісінше алты және бес жылға дейін; Президенттің жаңа ұсынысы «тұрақты қолдаумен» қабылданды. Президент «саяси ахуалдың шиеленісуіне себеп болатындарға» «ескерту жасады»&lt;ref name=&quot;Predlovats&quot;&gt;[http://newsru.com/russia/05nov2008/6years.html Медведев продлевает полномочия себе и депутатам Госдумы] [[NEWSru]] 5 ноября 2008 г.&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Posl&quot;&gt;[http://newsru.com/russia/05nov2008/poslanie1.html Медведев выступил с революционным Посланием: он ответил на ПРО США и увеличил срок президентства до 6 лет] 5 ноября 2008 г.&lt;/ref&gt;: «Біз әлеуметтік және этникалық араздықты қоздыруға,&lt;ref name=&quot;FullPosl&quot;/&gt; адамдарды алдап, оларды заңсыз әрекеттерге тартуға жол бермейміз». «Ведомости» газетінің аты аталмаған «президент әкімшілігіне жақын дереккөзге» сәйкес 6 қарашада «Путиннің басқару мерзімінің мерзімін 2007 жылға дейін ұзарту жоспары жасалды» және оның Кремльге ұзақ мерзімге оралуы қарастырылды;&lt;ref name=&quot;Veddosr&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.vedomosti.ru/newspaper/article.shtml?2008/11/06/167527|title=Шесть лет Путину|publisher=[[Ведомости]]|datepublished=2008-11-06|accessdate=2008-11-06|description=«Медведев объявил об увеличении сроков полномочий президента и Госдумы. Реформа была задумана ещё при президентстве Путина, говорят в Кремле, ему и послужит.»|deadlink=no}}&lt;/ref&gt; ақпарат көзі сценарий бойынша «Медведев өз өкілеттілігін мерзімінен бұрын отставкаға кетуі мүмкін,&lt;ref&gt;[http://runewsweek.ru/country/25849/ Дело особой срочности] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090125182300/http://runewsweek.ru/country/25849/ |date=2009-01-25 }} [[Русский Newsweek]] 10 ноября 2008 г.&lt;/ref&gt; бұл Конституцияны өзгерту арқылы мүмкін» деп болжайды.&lt;ref name=&quot;Veddosr&quot;/&gt; Осындай пікірді 10 қарашада ресейлік Newsweek журналы үкіметіндегі ақпарат көздері айтты. Ресей премьер-министрінің Владимир Путиннің өкілі [[Дмитрий Сергеевич Песков|Дмитрий Песков]] «Ведомости» газетіне: «Мен Путиннің келесі жылы президенттік қызметке оралуына ешқандай себеп таппаймын, өйткені қазіргі президент 2009 жылы жалғасады» деді.&lt;ref name=&quot;Edrossmeet&quot;&gt;[http://www.edinros.ru/news.html?id=147312 Партия реализует Послание Президента]{{Deadlink|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Недоступная ссылка|date=Сентябрь 2019 |bot=InternetArchiveBot }} На официальном сайте «Единой России» 7 ноября 2008 г.&lt;/ref&gt; 7 қараша күні кешке «Единая Россия» партиясының жетекшісі, премьер-министр Владимир Путин партия басшылығымен кездесуде, оған Ресей Президенті Әкімшілігі Аппараты басшысының бірінші орынбасары [[Владислав Юрьевич Сурков|Владимир Сурков]] және Ресей Үкіметі Аппаратының басшысы Сергей Собянин қатысты:&lt;ref name=&quot;Edrossmeet&quot;/&gt;&lt;ref&gt;[http://www.vesti.ru/doc.html?id=221599 Путин: «Единая Россия» должна обеспечить поддержку положений Послания президента] «[[Вести (телеканал)|Вести]]» 7 ноября 2008 г.&lt;/ref&gt; «Менің ойымша, «[[Біртұтас Ресей]]» ''Президенттің ұстанымын қолдауы керек және оның саяси ресурсы есебінен Президенттің ұсыныстарын федералды парламент арқылы, қажет болған жағдайда заң шығарушы жиналыстар арқылы өткізуді қамтамасыз етуі керек. иондық''. Ұсыныс оппозиция мен адам құқығын қорғаушылардың наразылығын тудырды&lt;ref name=&quot;ProtPopr&quot;&gt;[http://newsru.com/russia/05nov2008/srok.html Предложение Медведева увеличить президентский срок требует изменения Конституции. Правозащитники протестуют] 5 ноября 2008 г.&lt;/ref&gt;.

[[2008 жыл]]ғы 11 қарашада Президент Медведев Ресей Федерациясы Конституциясының 134-бабына және «Ресей Федерациясының Конституциясына өзгертулерді қабылдау және күшіне енгізу тәртібі туралы» Федералды заңның 3-бабына сәйкес Мемлекеттік Думаға Ресей Федерациясының Конституциясына өзгерістер енгізу туралы заң жобаларын енгізді: «Мерзімді өзгерту туралы». Ресей Федерациясы Президентінің және Мемлекеттік Думаның өкілеттіктері »және« Ресей Федерациясының Үкіметіне қатысты Мемлекеттік Думаның бақылау өкілеттіктері туралы»&lt;ref name=&quot;Vnespr&quot;&gt;[http://newsru.com/russia/11nov2008/vnios.html Процесс пошел: Медведев внёс в Госдуму законы об увеличении президентского и депутатского сроков] [[NEWSru]] 11 ноября 2008 г.&lt;/ref&gt;.
[[File:Dmitry Medvedev 20 November 2008-4.jpg|thumb|250px|2008 жылғы 20 қарашада «Біртұтас Ресей» партиясының 10-шы съезінде]]
[[2008 жыл]]ғы 13 қарашада Ресейдің кейбір бұқаралық ақпарат құралдары Мемлекеттік Думаның кейбір депутаттарының айтуынша, сол жылы 20 қарашада «Единая Россия» конгресінде Владимир Путин партияға кіріп, Мемлекеттік Думаның төрағасы бола алады; Парламенттің төменгі палатасына қайта сайлау мүмкіндігі жоққа шығарылмады&lt;ref name=&quot;NGGD&quot;&gt;[http://newsru.com/russia/13nov2008/putiner.html Чтобы спасти имидж, Путин может оставить премьерский пост и вступить в «Единую Россию»] [[NEWSru]] 13 ноября 2008 г&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.vedomosti.ru/newspaper/article.shtml?2008/11/14/169012|title=На реформу дается месяц|publisher=«[[Ведомости]]»|datepublished=2008-11-14|accessdate=2008-11-14|description=«Партийное руководство рекомендовало региональным парламентариям одобрить поправки президента Дмитрия Медведева в конституцию до 23 декабря. Московские товарищи подсказывают регионалам, как составлять положительные отзывы на законопроект.»|deadlink=yes|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110813203355/http://www.vedomosti.ru/newspaper/article/169012/|archivedate=2011-08-13}}&lt;/ref&gt;.

19 қарашада Мемлекеттік Думада Конституцияға түзетулер екінші оқылымда қабылданған кезде қарсы дауыс берген РФКП фракциясымен бірге [[Ресейдің либералды-демократиялық партиясы|РЛДП]] фракциясы Мемлекеттік Думаның конституциялық заңнама жөніндегі комитетінің РЛДП конституциялық бастамаларын талқылауға ұсынудан бас тартуына байланысты қатыспады.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.ng.ru/politics/2008-11-20/3_discussion.html|title=Дискуссию признали вредной|publisher=«[[Независимая газета]]»|datepublished=2008-11-20|accessdate=2008-11-20|description=«Второе чтение поправок к Конституции прошло по весьма оригинальной схеме.»|deadlink=no}}&lt;/ref&gt; 12 желтоқсанда Ресей Федерациясының Президенті Дмитрий Медведевтің Мемлекеттік Кремль сарайында конституцияның 15 жылдығына арналған конференцияда сөйлеген сөзінде «Түзетулерден ұят!» Деп айқай-шу естілді. Қауіпсіздік бұл адамды залдан шығарды, дегенмен президент қол тигізбеуін өтінді. «Шын мәнінде, сіз еш жерде тазалаудың қажеті жоқ, оған қалуға және тыңдауға мүмкіндік беріңіз», - деді Медведев. Ол «конституция әркімнің өз көзқарасын білдіруге құқығы бар деп қабылданды» деп қосты. «Бұл да ұстаным, оны құрметтеуге болады», - деді РФ Президенті және залда шапалақтау естілді, деп хабарлайды агенттіктер. Бұл оқиға Бірінші арна мен Бүкілресейлік мемлекеттік телерадиокомпаниясының эфирінен алынды.&lt;ref&gt;[http://lenta.ru/news/2008/12/12/pozor/ Выступление Медведева в Кремле сопроводили выкриками «Позор!»]&lt;/ref&gt;

[[2008 жыл]]ғы [[30 желтоқсан]]да өзгерістер туралы заңға Медведев қол қойып, келесі күні күшіне енді&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.rg.ru/2008/12/31/konstitucia-popravki-dok.html |title=Федеральный закон Российской Федерации о поправке к Конституции Российской Федерации от 30 декабря 2008 г. № 6-ФКЗ «Об изменении срока полномочий Президента Российской Федерации и Государственной Думы» |publisher=«[[Российская газета]]» |datepublished=2008-12-31|accessdate=2009-01-14}}&lt;/ref&gt;.

Американдық ''[[Freedom House]]'' ұйымы президенттік және парламенттік өкілеттіктердің артуы Ресейді «одан да азат елге айналдырды»&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.kommersant.ru/doc-y.aspx?DocsID=1102305|title=Российские свободы понесли военные потери|publisher=«[[Коммерсантъ]]»|datepublished=2008-01-14|accessdate=2009-01-14|deadlink=no}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://newsru.com/russia/14jan2009/fhdoklad.html Правозащитники Freedom House вновь признали Россию несвободной страной] [[NEWSru]] 14 января 2009.&lt;/ref&gt; деп сендірді.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.kommersant.ru/doc-y.aspx?DocsID=1102305|title=Российские свободы понесли военные потери|publisher=«[[Коммерсантъ]]»|datepublished=2008-01-14|accessdate=2009-01-14|deadlink=no}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://newsru.com/russia/14jan2009/fhdoklad.html Правозащитники Freedom House вновь признали Россию несвободной страной] [[NEWSru]] 14 января 2009.&lt;/ref&gt; Ресей Мемлекеттік Думасының Коммунистік партия фракциясының депутаты [[Валерий Фёдорович Рашкин|Валерий Рашкин]] 2008 жылғы президенттік жолдауында айтылған бастамалар (Конституцияға енгізілген өзгерістерді қоспағанда) бос декларация болып қалғанын атап өтті. 2009 жылғы 7 мамырда Ресей Федерациясының Конституциялық Сотының Төрағасы Валерий Зоркин «Коммерсант» газетіне берген сұхбатында Дмитрий Медведевтің президенттігінің бірінші жылдығына орайластырылып, Конституциялық Сотқа Негізгі Заңға ұсынылған түзетулерді қабылданар алдында олардың заңдылығын тексеру құқығы берілуі керек деп мәлімдеді (Конституциялық Сотта қазір мұндай құқық бар) жоқ):

{{quotation|—«Біздің ондай құқығымыз жоқ, сондықтан өзгерістерге байланысты барлық шығындарға саясаткерлер жауап береді, олар тіпті Конституция идеясын жоя алады. Ал Конституциялық сот өзіне бекітілген конституция аясында әрекет етуі керек. Ол оны түсіндіре алады, бірақ ол басқа конституция жасай алмайды. Менің ойымша, бүгін оған өзгертулер енгізу тетігі туралы заңға өзгеріс енгізетін кез келді ... Қоғам мен заң шығарушыны конституциялық емес норма қабылдаудан қорғау үшін жаңа түзетуді конституциялық бақылау органының көмегімен тексеру керек. Себебі ол қабылданған және бекітілген кезде оны ешкім тексере алмайды », - деп түсіндірді Зоркин|}}

&lt;ref&gt;[http://lenta.ru/news/2009/05/07/amend/ Зорькин призвал проверять поправки в Конституцию в суде]&lt;/ref&gt;. Зоркиннің ескертулеріне жауап ретінде Дмитрий Медведев келесі күні Мемлекеттік Думаға Конституциялық соттың төрағасын тағайындау тәртібін өзгертуді ұсынды. Президент парламентке ұсынған заң жобасына сәйкес, мемлекет басшысының ұсынысы бойынша Конституциялық сот төрағасы мен оның орынбасарларын Федерация кеңесі тағайындайды. Қазіргі уақытта судьялар төраға мен төрағаның орынбасарларын сайлайды.&lt;ref&gt;[http://lenta.ru/news/2009/05/08/court/ Медведев предложил отменить выборы главы Конституционного суда]&lt;/ref&gt;

===Сыртқы саясат===
{{main|Оңтүстік Осетиядағы қарулы қақтығыстың салдары (2008)|Абхазия мен Оңтүстік Осетияның тәуелсіздік жариялауына халықаралық реакция}}

===2008 жыл===
[[File:Dmitry Medvedev address on 26 August 2008 regarding Abkhazia &amp; South Ossetia.ogg|thumb|250px|Дмитрий Медведев Ресейдің Абхазия мен Оңтүстік Осетияның тәуелсіздігін мойындағанын жариялады]]
2008 жылғы 17 маусымда Дмитрий Медведев Латвия және [[Эстония]] азаматтары емес,&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.fmsrm.ru/doc_186.html |title=Указ Президента Российской Федерации от 17 июня 2008 г. № 977 «О порядке въезда в Российскую Федерацию и выезда из Российской Федерации лиц без гражданства, состоявших в гражданстве СССР и проживающих в Латвийской Республике или Эстонской Республике» |accessdate=2010-04-09 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20090302105332/http://www.fmsrm.ru/doc_186.html |archivedate=2009-03-02 |deadlink=yes }}&lt;/ref&gt; бұрынғы [[Кеңестік Социалистік Республикалар Одағы|КСРО]] азаматтары Ресей Федерациясының шекарасын кесіп өтуге арналған визасыз режим туралы Жарлыққа қол қойды. 2008 жылғы 27 маусымда визасыз режим жұмыс істей бастады.&lt;ref&gt;[http://www.rg.ru/2008/06/27/granica-latviya-anons.html На латвийско-российской границе начал действовать безвизовый режим для неграждан Латвии] // Российская газета, 27 июня 2008 .&lt;/ref&gt;

[[2008 жыл]]ғы 12 шілдеде Дмитрий Медведев Ресейдің сыртқы саясатының жаңа тұжырымдамасын бекітті

[[2008 жыл]]ғы 26 тамызда Дмитрий Медведев «[[Абхазия Республикасы]]н тану туралы» және «Оңтүстік Осетия республикасын тану туралы» жарлықтарға қол қойды, соған сәйкес Ресей Федерациясы екі республиканы «егемен және тәуелсіз мемлекет» деп таныды және олардың әрқайсысымен дипломатиялық қатынастар орнатуға міндеттеме алды. достық,&lt;ref&gt;[http://www.kremlin.ru/text/docs/2008/08/205759.shtml Указ «О признании Республики Абхазия».]{{Недоступная ссылка|date=Май 2019 |bot=InternetArchiveBot }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://www.kremlin.ru/text/docs/2008/08/205758.shtml Указ «О признании Республики Южная Осетия».]{{Недоступная ссылка|date=Май 2019 |bot=InternetArchiveBot }}&lt;/ref&gt; ынтымақтастық және өзара көмек туралы келісім жасаңыз. Ресейдің Грузия аймақтарының тәуелсіздігін мойындауы Батыс елдерінің көпшілігінің айыптауына әкелді; [[ТМД]]-ның басқа бірде-бір мемлекеті қолдаған жоқ.

Бес күннен кейін, 2008 жылдың 31 тамызында, Ресейдің Сочидегі үш телеарнасына берген сұхбатында Медведев бес «ұстанымды» жариялады, ол Ресей Федерациясының сыртқы саясатын құруға ниет білдірді.&lt;ref name=&quot;princ&quot;&gt;[http://kremlin.ru/text/appears/2008/08/205991.shtml Интервью Дмитрия Медведева телеканалам «Россия», Первому, НТВ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20081018130412/http://kremlin.ru/text/appears/2008/08/205991.shtml |date=2008-10-18 }} На официальном сайте Президента России 31 августа 2008 г.&lt;/ref&gt; Ол «ұстанымдардың» біріншісі:&lt;ref name=&quot;princ&quot;/&gt; ''Ресей өркениетті халықтар арасындағы қатынастарды анықтайтын [[Халықаралық құқықтың принциптері|халықаралық]] [[Халықаралық құқық|құқықтың негізгі]] қағидаттарының басымдылығын мойындайды'' деп мәлімдеді. Бесінші «ұстаным» жарияланды: «Ресей, әлемнің басқа елдері сияқты, артықшылықтары бар аймақтарға ие&lt;ref name=&quot;princ&quot;/&gt;. мүдделері. Бұл аймақтарда бізде дәстүрлі достық, жылы қарым-қатынастар және тарихи ерекше қатынастар бар елдер бар&lt;ref name=&quot;LaRep&quot;&gt;[http://inopressa.ru/repubblica/2008/09/03/13:34:07/yalta Новая Ялта: сегодняшние правители и сферы влияния] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080905152610/http://inopressa.ru/repubblica/2008/09/03/13:34:07/yalta |date=2008-09-05 }} Русский перевод статьи в [[La Repubblica]] от 3 сентября 2008 г.&lt;/ref&gt;. Біз осы аймақтарда мұқият жұмыс істейміз және осы мемлекеттермен, жақын көршілерімізбен осындай достық қарым-қатынасты дамыта береміз «. Итальяндық La Repubblica газеті 3 қыркүйектегі» Жаңа Ялта: бүгінгі билеушілер мен ықпал ету салалары «мақаласында Медведевтің соңғы» ұстанымын «былай түсіндірді. Ресейдің «орыс азшылықтары тұратын бұрынғы кеңестік аумақтардың бір бөлігін қамтыған» аймаққа деген талабы. Осы мақаладан бір күн бұрын Дмитрий Медведев Грузия Республикасының басшылығына өз көзқарасын білдірді: «Ал ше? tsya грузин органдары - АҚШ-тың өмір сүрмесе, ол «саяси мәйіті» ''Президент Михаил Саакашвили, біз үшін банкрот режимін міндетін атқарушы''&lt;ref&gt;[http://kremlin.ru/appears/2008/09/02/2155_type63379_206080.shtml Интервью итальянскому телеканалу РАИ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080903235149/http://kremlin.ru/appears/2008/09/02/2155_type63379_206080.shtml |date=2008-09-03 }} На официальном сайте Президента России 2 сентября 2008 г.&lt;/ref&gt;.

[[The Wall Street Journal]] журналында 2008 ж. 10 қыркүйектегі «Украина Ресейдің келесі нысанаға айналуы мүмкін» атты мақаласында Ресейдің зерттеу бағдарламасының директоры және American Enterprise Institute ғылыми қызметкері Леон Арон «Ресейдің Грузияға басып кіруі және елді одан әрі басып алуы»&lt;ref name=&quot;WSLDoctrine&quot;&gt;{{cite web|url=http://online.wsj.com/article/SB122100831438617621.html?mod=hps_us_at_glance_opinion|title=Russia's Next Target Could Be Ukraine|publisher=[[Wall Street Journal]]|datepublished=2008-09-10|accessdate=2008-09-10|lang=en|archiveurl=https://www.webcitation.org/61CSwaMC1?url=http://online.wsj.com/article/SB122100831438617621.html?mod=hps_us_at_glance_opinion|archivedate=2011-08-25|deadlink=no}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://www.inopressa.ru/wsj/2008/09/10/13:46:42/ukraina Следующей мишенью России может стать Украина] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080912085724/http://www.inopressa.ru/wsj/2008/09/10/13:46:42/ukraina |date=2008-09-12 }} вариант русского перевода на [[ИноСМИ.ру]] 10 сентября 2008 г.&lt;/ref&gt; оқшауланған жағдай емес деп санайды. дегенмен, «ұлттық және сыртқы саясаттың әртүрлі және терең алаңдаушы доктринасының алғашқы көрінісі». Сол жылдың [[1 қыркүйек|1 қыркүйегінде]] [[Newsweek]] журналында Стэнфорд университетінің Халықаралық қатынастар институтының аға қызметкері (Stanford’s Institute for International Studies) Джозеф Джофф Президент Медведевтің басқаруындағы Ресейдің жаңа сыртқы саясаты туралы:

{{дәйексөз|«Қырық жыл бұрын [[Брежневтің доктринасы]]:« Социалистік елдер социалистік болуды тоқтата алмайды »деп жариялады және бұл« Прага көктемін »басқан шабуылға сылтау болды. Біз Путиннің: «Ресейге тиесілі болған нәрсені оған тиесілі бола береміз бе?» Доктринасын аламыз ба?|date=2008-27-02}}

[[Мәскеу]] мен [[Вашингтон]]ның Грузияға қатысты жанжалына байланысты, бақылаушылардың пікірінше, «Мәскеудің сыртқы саяси қызметі [[Латын Америкасы]]на айтарлықтай ауытқып кетті». 2008 жылдың қыркүйек айының ортасында Премьер-Министрдің орынбасары [[Игорь Иванович Сечин|Игорь Сечин]] бастаған Ресей делегациясының сапары тек экономикалық ынтымақтастық мәселелерін ғана емес,&lt;ref name=&quot;KommVoyg&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.kommersant.ru/doc.aspx?DocsID=1027436&amp;NodesID=5|title=Игорь Сечин открыл союзную Америку|publisher=[[Коммерсантъ]]|datepublished=2008-09-18|accessdate=2008-09-18|deadlink=no}}&lt;/ref&gt; сонымен бірге Венесуэла мен Кубамен одақтастық қатынастардың дамуы, бұл Мәскеудің көзқарасы бойынша «посткеңестік кеңістіктегі АҚШ-тың белсенді әрекетіне лайықты жауап болады». 18 қыркүйектегі «Ведомости» газеті Ресейдің пікірін келтіреді сарапшы: ''«[[Венесуэла]] мен әскери ынтымақтастықты дамыту - бұл Американың [[Грузия]]ны қолдағанына Мәскеудің жауабы»''.

[[2008 жыл]]ғы [[18 қыркүйек]]те [[АҚШ Мемлекеттік хатшысы]] [[Кондолиза Райс]] Германия-Маршалл қорының Вашингтондағы өкілдігінде АҚШ-Ресей қарым-қатынасы туралы сөз сөйледі, атап айтқанда:&lt;ref name=&quot;VedVoyg&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.vedomosti.ru/newspaper/article.shtml?2008/09/18/161558|title=Против США|publisher=[[Ведомости]]|datepublished=2008-09-18|accessdate=2008-09-18|deadlink=yes|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110813204430/http://www.vedomosti.ru/newspaper/article/161558/|archivedate=2011-08-13}}&lt;/ref&gt;

{{дәйексөз|«Ресейдің Грузияға басып кіруі ұзақ мерзімді стратегиялық мақсатқа жетпейді және қол жеткізе де алмайды. &lt;...&gt; Америка Құрама Штаттары мен Еуропа мұндай мінез-құлыққа және оны қолдайтындардың барлығына қарсы тұруы керек »&lt;ref name=&quot;Ricespen&quot;&gt;[https://web.archive.org/web/20080919223202/http://www.state.gov/secretary/rm/2008/09/109954.htm Secretary Rice Addresses U.S.-Russia Relations At The German Marshall Fund] Речь К.&amp;nbsp;Райс 18 сентября 2008 года на сайте Госдепа США&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;RiceNEWSru&quot;&gt;[http://newsru.com/world/18sep2008/rice.html Госсекретарь Райс отчитала Россию: «анахроничная» демонстрация военной мощи не повернет вспять ход истории] [[NEWSru]] 18 сентября 2008 г.&lt;/ref&gt;.|date=2008-27-02}}

Медведевтің [[АҚШ Мемлекеттік хатшысы]]на сырттай жауап беруі, байқаушылардың пікірінше, ол келесі күні Кремльде «қоғамдық ұйымдардың өкілдерімен кездесуінде» айтқан, НАТО-ны Кавказ бен АҚШ-тағы қақтығысты қоздырды деп айыптады - ішкі істерге араласып кетті деп тезистері болды. Ресейлік істер, атап айтқанда:&lt;ref name=&quot;MedKr&quot;&gt;[http://kremlin.ru/appears/2008/09/19/1615_type63374type63376, на которой он обвинил НАТО в провоцировании конфликта на Кавказе и США — во вмешательстве во внутренние дела России, сказав, в частности:type82634_206639.shtml Встречи с представителями различных сообществ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080923022634/http://kremlin.ru/appears/2008/09/19/1615_type63374type63376type82634_206639.shtml |date=2008-09-23 }} На официальном сайте Президента России&lt;/ref&gt;

{{дәйексөз|«Кавказдағы оқиғалардан кейін үлкен еуропалық келісім жасасудың өзектілігі күн сайын арта түсуде. Мұны тіпті менімен жеке сөйлесулерде, жеке әңгімелерде ештеңе қажет емес деп айтқан адамдар да түсінеді: САКҰ бәрін қамтамасыз етеді, САКҰ бәрін шешеді. САКҰ қандай шешім қабылдады, ол нені қамтамасыз етті? Тек жанжал тудырды, бұдан басқа ештеңе жоқ. &lt;...&gt; Мен бүгін таңертең «сүйікті» Интернетті ашамын, қараңыз: американдық достарымыз біз Ресей Федерациясында мұғалімдерге, дәрігерлерге, ғалымдарға, кәсіподақ жетекшілеріне және судьяларға қолдау көрсетуді жалғастырамыз дейді. Мен үшін соңғысы ерекше болды. Бұл нені білдіреді, олар біздің судьяларды тамақтандырмақ па, олар жемқорлықты қолдай ма? Егер біз бірлескен бағдарламалар туралы айтатын болсақ, онда олар негізгі әлемдік процестерді қабылдауға жақын елдермен бірге жүзеге асырылады. Егер ол осылай жалғаса берсе, жақында олар бізді президенттерді таңдайды »&lt;ref name=&quot;MedKr&quot;/&gt;.|date=2008-27-02}}
[[Сурет:Dmitry Medvedev 8 October 2008-5.jpg|thumb|200px|[[Ресей президенті|Ресей Президенті]] Дмитрий Медведев 2008 жылдың 8 қазанында Францияның [[Эвиан-лес-Бенс]] қаласында өткен Әлемдік саясат жөніндегі конференцияда сөйлеген сөзінде.]]

[[2008 жыл]]ғы 2 қазанда [[Петербордағы Диалог]] форумы аясында Германия канцлері [[Ангела Меркель]] мен кездесу барысында ол тағы да «еуропалық қауіпсіздік туралы заңды күші бар жаңа келісім» жасауға шақырды. Әлемдік қаржы дағдарысы тақырыбына тоқтала отырып, ол «бүгінгі таңда дамыған жүйе халықаралық қаржы жүйесін теңгерімді күйде ұстау бойынша ешқандай міндеттерді орындамайды» деген пікір білдірді.&lt;ref&gt;[http://kremlin.ru/appears/2008/10/02/2156_type63377type63380_207176.shtml Совместная пресс-конференция с Федеральным канцлером Германии Ангелой Меркель по итогам российско-германских межгосударственных консультаций] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20081006025901/http://kremlin.ru/appears/2008/10/02/2156_type63377type63380_207176.shtml |date=2008-10-06 }} На официальном сайте Президента РФ 2 октября 2008 г.&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;MedMerkPtb&quot;&gt;[http://newsru.com/russia/02oct2008/dialog.html Медведев перед Меркель раскритиковал мировой порядок: не работают системы глобальной безопасности и финансовых сдержек] [[NEWSru]] 2 октября 2008 г.&lt;/ref&gt; Медведев сонымен бірге әлемді [[Суық соғыс|қырғи қабақ соғысқа]] қайтарудың мүмкін еместігін атап өтті&lt;ref name=&quot;Medvkhol&quot;&gt;[http://newsru.com/russia/02oct2008/merkel.html Медведев и Меркель провели «петербургский диалог»: канцлер снова обвинила Россию в непропорциональных действиях на Кавказе] [[NEWSru]] 2 октября 2008 г.&lt;/ref&gt;.

[[2008 жыл]]ғы [[8 қазан]]да [[Франция]]ның [[Эвьян-ле-Бен|Эвиан]] қаласында өткен Дүниежүзілік саясат конференциясында ол АҚШ үкіметінің ғаламдық сыртқы саясатын «2001 жылдың 11 қыркүйегінен кейін» және «[[Ауғанстан]]дағы Талибан режимін құлатқаннан кейін»&lt;ref name=&quot;KrFive&quot; /&gt;, оның пікірінше, кездесті. «Біржақты әрекеттердің басталды», атап айтқанда:

{{дәйексөз|«Содан кейін, өкінішке орай, Америка Құрама Штаттарының өзінің жаһандық үстемдігін« нығайтуға »ұмтылуының салдарынан халықаралық өмірді деидеологиялық тұрғыдан шешуге және шынымен демократиялық дүниежүзілік тәртіпті орнатуға тарихи мүмкіндік жіберіліп алынды. САКҰ-ның кеңеюі ерекше құмарлықпен жүзеге асырылады. Бүгін САҚҰ мен Грузияның САҚҰ-ға кіруі белсенді талқылануда. &lt;...&gt; Альянс өзінің әскери инфрақұрылымын еліміздің шекараларына жақындастырады және Еуропада қазір батыс және оңтүстік шекараларымызда жаңа «бөлуші сызықтар» тартады. Олардың айтпағанына қарамастан, біз бұл әрекеттерді бізге қарсы бағытталған іс-әрекеттер деп санайтынымыз табиғи»&lt;ref name=&quot;InterFive&quot;&gt;[http://www.interfax.ru/politics/txt.asp?id=38002 Мир нуждается в срочном ремонте] [[Интерфакс]] 8 октября 2008 г.&lt;/ref&gt;.|date=2008-27-02}}
[[Сурет:Dmitry Medvedev in Azerbaijan 3 July 2008-2.jpg|left|250px|thumb|Дмитрий Медведев [[Әзірбайжан президенті|Әзірбайжан Президенті]] [[Ильхам Хейдарұлы Әлиев|Ильхам Әлиев]] пен. [[Баку]], 2008 жыл.]]
[[Сурет:Dmitry Medvedev in Turkmenistan 13 September 2009-1.jpg|250px|thumb|left|Жібек жолы ралли-2009 финалының салтанатты рәсімдерінде. [[Ресей президенті|Ресей Президенті]] Дмитрий Медведев, [[Түркіменстан президенті|Түркіменстан Президенті]] [[Құрбанқұлы Мәлікқұлыұлы Бердімұхамедов|Құрбанқұлы Бердімұхамедов]] (ортада) және [[Қазақстан Республикасының Президенті|Қазақстан Президенті]] [[Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев|Нұрсұлтан Назарбаев]].]]
[[Сурет:Dmitry Medvedev in Turkmenistan December 2009-7.jpg|250px|thumb|Дмитрий Медведев және Түркіменстан Президенті [[Құрбанқұлы Мәлікқұлыұлы Бердімұхамедов|Құрбанқұлы Бердімұхамедов]].]]

Медведевтің пікірінше, «біртұтас және қауіпсіздіктің кешенді жүйесін құруға» шақырылған жаңа Еуропалық қауіпсіздік туралы шарттың «элементтері» болды.&lt;ref name=&quot;KrFive&quot;/&gt;&lt;ref name=&quot;InterFive&quot;/&gt;

[[2008 жыл]]ғы 5 қарашада оқылған Федералды жиналысқа жолдаған хатында ол «нақты уақытта АҚШ әкімшілігінің Еуропадағы жаһандық зымыранға қарсы қорғаныс жүйесінің жаңа элементтеріне табанды түрде қарсы тұру үшін нақты шаралар қабылдауға ниет білдірген» нақты шараларды алғаш рет жариялады: үш зымыран полкін жоюдан бас тарту,&lt;ref name=&quot;FullPosl&quot;/&gt;&lt;ref name=&quot;Otvetka&quot;&gt;[http://newsru.com/russia/05nov2008/pro2008.html Россия отвечает на ПРО в Европе: отказ от ликвидации трёх ракетных полков и «Искандеры» под Калининградом] [[NEWSru]] 5 ноября 2008 г.&lt;/ref&gt; [[Калининград облысы]]нда «[[Искандер (зымыран жүйесі)|Искандер]]» зымыран жүйелерін орналастыруға және американдық зымыранға қарсы қорғанысты электронды түрде тоқтатуға ниет білдірді.&lt;ref name=&quot;Natocrit&quot;&gt;[http://newsru.com/world/05nov2008/medved_reax.html В Европе обеспокоены намерением России разместить ракеты в Калининграде в ответ на ПРО США у её границ. Вашингтон «весьма огорчен»] [[NEWSru]] 5 ноября 2008 г.&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Natocrit&quot;/&gt; Медведевтің мәлімдемесін АҚШ үкіметі және САҚҰ-ға мүше басқа елдер сынға алды; Польшаның премьер-министрі [[Дональд Туск]], атап айтқанда: «Мен бұл декларацияларға тым көп мән бермеймін» деді.&lt;ref&gt;[http://kommersant.ru/doc.aspx?DocsID=1053113&amp;NodesID=5 Оружие массового раздражения] [[Коммерсантъ]] от 7 ноября 2008 г № 202(4019)&lt;/ref&gt; [[Еуропа одағы|Еуропалық Одақ]] пен Батыс ақпарат құралдары Мәскеудің әскери жоспарларын сынға алды,&lt;ref name=&quot;pressctrit&quot;&gt;[http://newsru.com/world/06nov2008/inopressa.html Западные СМИ: Медведев бросил вызов Обаме и российской Конституции] [[NEWSru]] 6 ноября 2008 г.&lt;/ref&gt; олардың кейбіреулері оларды Америка Құрама Штаттарының сайланған президенті Б.Обамаға қарсы сынақ ретінде қабылдады.&lt;ref name=&quot;Obamamail&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.themoscowtimes.com/article/1110/42/372422.htm|title=Medvedev Learned His PR Skills From Chavez|publisher=[[The Moscow Times]]|datepublished=2008-11-17|accessdate=2008-11-20|description=«By laying down this marker, Medvedev unintentionally made it much more difficult for Obama to back down from the missile-defense deployments»|lang=en|archiveurl=https://www.webcitation.org/61CT4psYP?url=http://www.themoscowtimes.com/opinion/article/medvedev-learned-his-pr-skills-from-chavez/372422.html|archivedate=2011-08-25|deadlink=yes}}&lt;/ref&gt; Медведевтің «Обаманы ашық түрде шантаждау әрекеті» туралы жазған шолушылар [[Мәскеу]]дің оған зымыранға қарсы қорғаныс жоспарларынан бас тартуға кедергі келтіретінін атап өтті.&lt;ref name=&quot;Obamamail&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.iht.com/articles/2008/11/16/europe/russia.php|title=Medvedev sets bar high for better ties with U.S.|publisher=[[International Herald Tribune]]|datepublished=17 ноября 2008 (бумажная версия)|accessdate=2008-11-20|description=«But reversing the program now, after agreements had been negotiated with Poland and the Czech Republic, both NATO allies, could be seen as backing down in the face of Russian threats.»|lang=en|archiveurl=https://www.webcitation.org/61CT6jdnG?url=http://www.nytimes.com/2008/11/16/world/europe/16iht-russia.1.17858166.html|archivedate=2011-08-25|deadlink=no}}&lt;/ref&gt; Осыған байланысты саясаттанушы [[Александр Матвеевич Гольц|А.Гольц]] Медведев «Обама сайланған күндері Ресейдің АҚШ-пен бұрыннан шиеленіскен қатынастарының күрделілігі мен шиеленісін барынша көбейту мақсатын көздеді» деп санайды&lt;ref name=&quot;Obamshant&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.moscowtimes.ru/article/1016/42/372282.htm|title=Medvedev's Missile Myth|publisher=[[The Moscow Times]]|datepublished=2008-11-11|accessdate=2008-11-20|description=«By convincing Medvedev to immediately go for the jugular the day Obama was elected president, the siloviki were probably hoping that by provoking the new U.S. president with the threat of Iskander missiles in Kaliningrad, this would force Obama to take a more hawkish stance toward Russia.»|lang=en|archiveurl=https://www.webcitation.org/61CT7QOMx?url=http://www.themoscowtimes.com/opinion/article/medvedevs-missile-myth/372282.html|archivedate=2011-08-25|deadlink=no}}&lt;/ref&gt;, бұл Ресейдің [[Силовики|силовики]] партиясы үшін пайдалы.&lt;ref name=&quot;Obamshant&quot;/&gt;

[[2008 жыл]]ғы [[13 қараша]]да [[Таллин]]де САҚҰ-ға мүше елдердің қорғаныс министрлерінің отырысында АҚШ Қорғаныс министрі [[Роберт Гейтс]] Медведевтің Ресейдің батыс шекараларына [[Польша]] мен [[Чехия]]ға АҚШ зымыранға қарсы қорғаныс элементтерін орналастырмаса, Ресейдің батыс шекараларына зымырандарды орналастырудан бас тарту туралы ұсынысын қабылдамады; Сонымен қатар&lt;ref name=&quot;MedProp&quot;&gt;{{cite web|url=https://www.reuters.com/article/topNews/idUSTRE4AC1OD20081113|title=Medvedev: ready to respond if U.S. ends missile plan|publisher=[[Reuters]]|datepublished=2008-11-17|accessdate=2008-11-20|lang=en|archiveurl=https://www.webcitation.org/61CT9MiCS?url=http://www.reuters.com/article/2008/11/13/us-russia-medvedev-idUSTRE4AC1OD20081113|archivedate=2011-08-25|deadlink=no}}&lt;/ref&gt;, Гейтс: «Шынын айтсам, Калининградқа зымырандар қажет болатынына сенімді емеспін. Соңында Ресей шекарасындағы жалғыз нақты перспективалық қауіп Иран болып табылады және менің ойымша, «Искандер» зымырандары сол жерден [[Иран]]ға жете алмайды. Бұл сұрақ, әрине, біздің және орыстардың арасында. Неліктен олардың Еуропа елдеріне зымырандарды ұшырамын деп қорқытқаны мен үшін жұмбақ болып тұр ». Гейтс қарсаңында Балтық жағалауы елдерінен, Украинадан және Ресейдің басқа да көршілес елдеріндегі әріптестерін Америка өз мүдделерін сақтайды деп сендірді&lt;ref name=&quot;GatesVOA&quot;&gt;{{cite web|url=http://voanews.com/english/2008-11-13-voa21.cfm?rss=topstories|title=Gates Criticizes Latest Russian Missile Threats|publisher=[[Голос Америки]]|datepublished=2008-11-13|accessdate=2008-11-14|lang=en|deadlink=404}}{{Недоступная ссылка|date=Сентябрь 2019 |bot=InternetArchiveBot }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20090131055750/http://voanews.com/russian/2008-11-13-voa21.cfm Министр обороны США против предложения президента России] Русская версия материала Голоса Америки 13 ноября 2008 г.&lt;/ref&gt; Накануне Гейтс заверил коллег из Балтии, Украины и других стран-соседей России, что Америка твёрдо стоит на страже их интересов&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20090125163335/http://voanews.com/russian/2008-11-12-voa13.cfm Роберт Гейтс выражает поддержку США бывшим республикам СССР] Служба новостей «Голоса Америки» 12 ноября 2008 г.&lt;/ref&gt;.

2008 жылғы 15 қарашада Дмитрий Медведев Вашингтонда өткен [[G20 дағдарысқа қарсы саммиті|G20 саммиті]]нде [[Үлкен жиырмалық|қаржы жүйесінің]] барлық институттарын күрделі жөндеуді ұсынды; Ресей Федерациясы президентінің пікірінше жаңа құрылым «ашық, мөлдір және біркелкі, тиімді және заңды» болуы керек;&lt;ref&gt;[http://newsru.com/world/15nov2008/g20.html Медведев на саммите G20: надо перекроить всю финансовую систему] [[NEWSru]] 15 ноября 2008 г.&lt;/ref&gt;; также сделал ряд иных предложений в своём выступлении&lt;ref&gt;[http://www.kremlin.ru/appears/2008/11/15/1421_type63374type63377_209229.shtml Выступление на рабочем заседании глав государств и правительств «Группы двадцати»] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090419205020/http://www.kremlin.ru/appears/2008/11/15/1421_type63374type63377_209229.shtml |date=2009-04-19 }} На официальном сайте Президента РФ 15 ноября 2008 г.&lt;/ref&gt; сонымен қатар өз сөзінде бірқатар басқа ұсыныстар айтты. Медведевтің Вашингтонда сөйлеген сөздеріне байланысты «[[Мәскеулік Эхо]]» газетінің редакторы [[Юлия Леонидовна Латынина|Ю.Латынинаның]] 17 қарашада: ''Медведев [[Вашингтон]]да не деді? Мұны талқылау мағынасыз. Вашингтонда олар бізді G8 тобынан шығарды. Ельциннің басшылығымен «жеті» «сегізге» дейін кеңейтілді, бірақ Мечелдегі дәрігерден, Грузиядағы танктерден және жарылған орыс көпіршігінен кейін бізді «жетіліктің» кездесуіне шақырмады, бірақ «жиырмалықтың» отырысына, [[Оңтүстік Африка Республикасы|ОАР]], [[Индонезия]] және [[Сауд Арабиясы]] мен бірге шақырды. Арабстан бойынша. Бізді нашар үлгергені үшін қуып жіберді, бірақ бізді жалпы жиналысқа шақырды. Үлгерімі нашар оқудан шығарылған студенттен не күтуге болады? Ол орнынан тұрып: «Мен өзімді математикадан аламын» дейді. Ол орнынан тұрып: «Менің деканаттың жұмысын қалай өзгерту керектігі туралы ойым бар», - деді. Бұл соншалықты күлкілі, мен Медведевтің қарғысы әдейі жасалды деп күдіктенемін''&lt;ref&gt;[http://ej.ru/?a=note&amp;id=8575 Киндерсюрприз-2, или Экономика дуршлага] [[Латынина, Юлия Леонидовна|Ю. Л. Латынина]] ej.ru 17 ноября 2008.&lt;/ref&gt;.

2008 жылғы 4 желтоқсанда Хельсинкиде өткен [[Еуропадағы қауіпсіздік және ынтымақтастық ұйымы|ЕҚЫҰ]] Сыртқы істер министрлері кеңесінің отырысында АҚШ пен Ұлыбританияның ресми тұлғалары Медведевтің сол жылғы шілдеде қолданыстағы құрылымдардың жеткіліктілігін негіздей отырып&lt;ref&gt;[http://newsru.com/world/09jul2008/medv_itog.html Медведев подвел черту саммиту G8: все конструктивно, но ПРО США в Чехии «нас огорчает»] [[NEWSru]] 9 июля 2008.&lt;/ref&gt;, жаңа еуропалық қауіпсіздік архитектурасын құру туралы бастамасын қабылдамады.&lt;ref&gt;[http://newsru.com/world/04dec2008/eurobez.html Британия и США отказались от «медведевского» плана европейской безопасности] [[NEWSru]] 4 декабря 2008 г.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://kommersant.ru/doc.aspx?DocsID=1090256|title=Инициатива отказуема|publisher=[[Коммерсантъ]]|datepublished=2008-12-06|accessdate=2008-12-06|description=«все позиции России сформулированы настолько нечетко, что никто не понимает, чего же в итоге хотят русские. Если Москва хочет быть услышанной, надо проявлять большую прозрачность и ясность.»|deadlink=no}}&lt;/ref&gt;
[[Сурет:Medvedev-obama1024.JPG|thumb|250px|Президенттер [[Барак Обама|Обама]] мен Медведев [[Мәскеу]]де [[2009 жыл]]ғы 6 шілде,]]

===2009–2010 жылдар===
[[АҚШ президенті]] [[Барак Обама]]ның 2009 жылғы 20 қаңтарда қабылдаған болжамына байланысты, ресейлік-американдық саясаттанушы [[Николай Васильевич Злобин|Николай Злобин]] Ведомостиде 2009 жылдың 28 қаңтарында: ''Обаманың сыртқы саясаты жеке психологияға, ұнататын және ұнамайтын негізге алынбайды, өйткені ол Тексан Бушпен, оның ішінде Путинмен достық қарым-қатынаста. Обама саясаттағы «ұл» қарым-қатынас стилі мен нормаларды қабылдамайды. Ол мұны эмоциялар мен «түсініктер» емес, ұтымды есептеулер негізінде жүргізеді''.

[[2009 жыл]]ы 13-14 ақпанда Римде өткен [[Үлкен жиырмалық |G7]] елдерінің қаржы министрлерінің кездесуіне байланысты&lt;ref&gt;[http://newsru.com/finance/14feb2009/g7.html G7: кризис невозможно преодолеть без открытой системы мировой торговли] [[NEWSru]] 14 февраля 2009.&lt;/ref&gt;, оған А. Кудрин шақырылды, Рейтер агенттігі Мәскеудің жетілікке қатысты бұрынғы амбициялары дағдарыс пен мұнай бағасының құлдырауына ықпал ете алмады деп хабарлайды&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.reuters.com/article/worldNews/idUSTRE51E1JL20090216?feedType=RSS&amp;feedName=worldNews|title=Crisis leaves Russian ambitions thwarted at Rome G7|publisher=[[Reuters]]|datepublished=2009-02-15|accessdate=2009-02-16|lang=en|archiveurl=https://www.webcitation.org/61CTCSK5C?url=http://www.reuters.com/article/2009/02/16/us-g7-russia-idUSTRE51E1JL20090216?feedType=RSS|archivedate=2011-08-25|deadlink=no}}&lt;/ref&gt;.

[[2009 жыл]]дың наурыз айының басында АҚШ-тың Президенті Обама Медведевтің [[The New York Times]] газетінде жарияланған «құпия» деп жарияланған хатының айналасында Ресей мен Америка баспасөзінде интрига пайда болды,&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.nytimes.com/2009/03/03/washington/03prexy.html?_r=1&amp;scp=3&amp;sq=Medvedev%20letter&amp;st=cse|title=Obama Offered Deal to Russia in Secret Letter|publisher=[[New York Times]]|datepublished=2009-03-02|accessdate=2009-03-07|lang=en|archiveurl=https://www.webcitation.org/61CTD7y1Z?url=http://www.nytimes.com/2009/03/03/washington/03prexy.html?_r=1|archivedate=2011-08-25|deadlink=no}}&lt;/ref&gt; онда АҚШ-тың жаңа әкімшілігінің бас тартуы болуы мүмкін кейбір «алмасу» туралы ұсыныс болған. ракеталарға қарсы қорғаныс жүйесін Еуропада орналастыру. Сол жылы 3 наурызда Медведев өзінің АҚШ президентімен хабарлама алмасуына түсініктеме беріп: «Егер біз қандай-да бір айырбас немесе алмасу туралы сөйлесетін болсақ, мен сізге айта аламын, мәселе бұл жолмен қойылмаған, ол нәтижесіз». Осындай көзқарас білдірілді және айтылды Президент Обама. 7 наурыздағы ФТ-да Ресей жаңа АҚШ әкімшілігінің Ресейге жасаған бірқатар символдық жеңілдіктерін тізімге алып,&lt;ref name=&quot;inosmi.ru/stories/08/11/05/3535/247774.html&quot;&gt;https://web.archive.org/web/20090310010348/http://inosmi.ru/stories/08/11/05/3535/247774.html Команда Обамы стремится пересмотреть отношения с Россией («The Washington Post», США)&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;inopressa.ru/article/03Mar2009/nytimes/obama.html&quot;&gt;http://inopressa.ru/article/03Mar2009/nytimes/obama.html Питер Бейкер | The New York Times Секретное письмо Обамы: американский президент предложил российскому президенту сделку&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;http://www.expert.ru/news/2009/03/03/pismo_obama&quot;&gt;https://web.archive.org/web/20090306104411/http://www.expert.ru/news/2009/03/03/pismo_obama Секретное письмо&lt;/ref&gt; оларды премьер-министр Путиннің адресаты деп санады:&lt;ref&gt;[http://newsru.com/russia/03mar2009/promedved.html Медведев: никаких «разменов» в области ПРО с США не будет, особенно по Ирану] [[NEWSru]] 3 марта 2009.&lt;/ref&gt; «Әлем Владимир Путин алдын-ала болжанбайтын және иррационалды тұлға рөлінде қалғысы келетінін немесе ол ересек адам екенін білгісі келеді. ол әлемнің үлкен мәселелерін шешуге шынымен ұмтылады»&lt;ref&gt;
{{cite web
 |url           = http://kommersant.ru/doc.aspx?DocsID=1129614&amp;NodesID=5
 |title         = Неразменное письмо
 |publisher     = [[Коммерсантъ]]
 |datepublished = 2009-03-05
 |accessdate    = 2009-03-07
 |description   = Оба президента заявили, что речь в посланиях не шла о «каких-то разменах», но дали понять, что предмет для переговоров имеется
 |deadlink      = no
}}
&lt;/ref&gt;.

[[2009 жыл]]ы маусымда Дмитрий Медведев пен [[Қытай Халық Республикасының Төрағасы|Қытай Халық Республикасының Төрағасы]] [[Ху Цзиньтао]] арасында келіссөздер өтті,&lt;ref name=&quot;sdelk&quot;&gt;[http://www.vesti.ru/doc.html?id=294361 Россия и Китай заключили «сделку века»] // Вести, 17 июня 2009 г.&lt;/ref&gt; содан кейін Медведев энергетика саласындағы Ресей-Қытай келісімшартының шамамен 100 млрд. Бұл Ресей мен Қытай арасындағы қарым-қатынастар тарихындағы ең үлкен келісім.&lt;ref name=&quot;sdelk&quot; /&gt;

2009 жылғы 6-8 шілдеде Дмитрий Медведев Мәскеуге ресми сапары кезінде [[Барак Обама]] мен келіссөздер өткізді&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20090708090335/http://www.america.gov/ru/obama_moscow.html Обама в России — начало новых отношений]&lt;/ref&gt;. АҚШ әскери жүктерін Ресей аумағы арқылы Ауғанстанға транзиті туралы екіжақты келісімдерге қол қойылды, стратегиялық шабуылдаушы қаруды қысқарту жөніндегі нұсқаулықтар баяндалды.

[[Сурет:Obama and Medvedev sign Prague Treaty 2010.jpeg|thumb|300px|[[Барак Обама]] мен Дмитрий Медведев, [[Прага бекініс|Прага сарайында]] [[СНВ-III]]-ге қол қойғаннан кейін, 8 сәуір, 2010 жыл]]
2009 жылғы [[28 қараша]]да Д.Медведев, Беларусь Президенті [[Александр Григорьевич Лукашенко|А.Г.Лукашенко]] және Қазақстан Президенті Н.Ә.Назарбаев [[Минск]]іде 2010 жылдың 1 қаңтарында [[Еуразиялық экономикалық одақ аясындағы кеден одағы|Ресей, Беларусь және Қазақстанда бірыңғай кедендік кеңістік]] құру туралы келісімге қол қойды. 2010 жылдың шілдесінде Беларусь, Қазақстан және Ресейдің Кеден одағы жұмыс істей бастады. Кейбір бағалауларға сәйкес, Кеден одағын құру экономикалық дамуды ынталандырады және қатысушы елдердің ЖІӨ-ге 2015 жылға қарай қосымша 15% қамтамасыз етуі мүмкін&lt;ref&gt;[https://stud.kz/referat/show/73861 Қазақстанның дамуы және еуразиялық интеграция.]&lt;/ref&gt;.

2009 жылдың желтоқсан айының басында Дмитрий Медведев Ватиканға қысқа жұмыс сапарымен барды, сапар барысында президент [[Папалық|Рим папасы]] [[XVI Бенедикт|Бенедикт XVI]]-мен бірге аудиторияда болды. 2009 жылғы 9 желтоқсанда Ресей мен Ватикан арасында [[Елшілік|елшілік]] деңгейінде дипломатиялық қатынастар орнату туралы жарлыққа қол қойылды (1990 жылдың наурызынан бастап қатынастар тұрақты миссиялардың көмегімен жүзеге асырылды)&lt;ref name=&quot;RIAN2009&quot;&gt;{{cite news|url=http://www.ivgorod.ru/news/3578|title=Медведев начал новый этап в отношениях РФ и Ватикана|date=2009-12-04|publisher=[[РИА Новости]]|accessdate=2014-05-02}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;РБК&quot;&gt;{{cite web
 |author      = 
 |authorlink  = 
 |coauthors   = 
 |date        = 
 |url         = http://top.rbc.ru/politics/22/03/2010/382909.shtml
 |title       = В Ватикане откроется посольство России
 |format      = 
 |work        = 
 |publisher   = РБК
 |accessdate  = 2013-04-02
 |lang        = ru
 |description = 
 |deadlink    = yes
 |archiveurl  = https://web.archive.org/web/20140503072826/http://top.rbc.ru/politics/22/03/2010/382909.shtml
 |archivedate = 2014-05-03
}}&lt;/ref&gt;.

2010 жылы 8 сәуірде [[Ресей президенті]] Дмитрий Медведев пен [[АҚШ президенті]] [[Барак Обама]] [[Прага]]да 10 жылдық [[СНВ-III|стратегиялық шабуылдаушы қаруды қысқарту туралы келісімге қол қойды]]&lt;ref name=&quot;Медведев и Обама подписали новое соглашение о СНВ&quot;&gt;{{cite web|datepublished=2010-04-08|url=http://www.lenta.ru/news/2010/04/08/start3/|title=Медведев и Обама подписали новое соглашение о СНВ|accessdate=2010-04-08|lang=рус|deadlink=no}}&lt;/ref&gt;. Д.А.Медведев келісімге қол қою «Ресей мен АҚШ-тың қауіпсіздігін ғана емес, сонымен бірге бүкіл әлемдік қауымдастықтың қауіпсіздігін нығайтты» деді. Сондай-ақ, президенттің пікірінше, «келісім АҚШ-тың зымыранға қарсы қорғаныс жүйесінің мүмкіндіктері сандық және сапалық түрде қалыптаспаған жағдайда ғана жарамды және өміршең болады». Ресей Қарулы Күштері армиясы [[Ресей Федерациясы Қарулы Күштерінің Бас штабы|Бас штабының бастығы генерал]] Николай Макаровтың пайымдауынша, «III СНВ-те қол жеткізілген келісімдер өзара алаңдаушылықты жояды және толығымен.&lt;ref name=&quot;НАТО зовет Россию под общую крышу&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.newsru.com/world/08apr2010/snw.html|title=НАТО зовет Россию под общую крышу|accessdate=2010-04-08|lang=рус|deadlink=no}}&lt;/ref&gt; Ресейдің қауіпсіздік мүдделеріне сай келеді ». Федерация Кеңесінің Халықаралық істер жөніндегі комитетінің төрағасы [[Михаил Витальевич Маргелов|Михаил Маргеловтың]] айтуынша, СНВ III Ресейге «қару-жарақтың модернизациясын баяулатпай, жеткізіліп жатқан көлік құралдарын қайта жарақтандыруда миллиардтаған доллар үнемдеуге» мүмкіндік береді.&lt;ref name=&quot;Сенатор Маргелов считает, что Договор СНВ сэкономит России миллиарды долларов&quot;&gt;{{cite web|datepublished=2010-04-08|url=http://www.newsru.com/finance/08apr2010/margelov.html|title=Сенатор Маргелов считает, что Договор СНВ сэкономит России «миллиарды долларов»|accessdate=2010-04-08|lang=рус|deadlink=no}}&lt;/ref&gt;

2010 жылдың сәуірінде Д.А. Медведев Украина Президенті [[Віктор Федорович Янукович|В.Ф. Янукович]] пен келіссөздер өткізді, содан кейін [[Харьков келісімдері]]не қол қойылып, Ресейдің [[Қара теңіз флоты]]н 2017 жылдан кейін Қырымда орналастыруды жалғастыру туралы келісім жасалды.&lt;ref&gt;[http://www.rian.ru/politics/20100421/225089320.html Украина разрешила ЧФ оставаться в Крыму после 2017 года] // РИА Новости, 21 апреля 2010&lt;/ref&gt;

[[Сурет:Medvedev on the missile defense system in Europe.jpeg|left|thumb|Президенттің Еуропадағы САКҰ елдерінің зымыранға қарсы қорғаныс жүйесі төңірегінде қалыптасқан жағдай туралы мәлімдемесі]]
[[2011 жыл]]ғы 23 қарашада Дмитрий Медведев Ресей азаматтарына үндеу тастап, САКҰ-ның Еуропада зымыранға қарсы қорғаныс жүйесін орналастыруды жоспарлап отырғанына алаңдаушылық білдірді. Ол Ресей өзінің мүдделерін қорғауға дайын және жауап беруге дайын екенін айтты. Сонымен бірге Ресей Еуропа үшін «келіссөздер есігін жауып отырған жоқ» және Ресейдің ұлттық мүдделерін ескере отырып, диалогқа дайын.&lt;ref&gt;[http://www.1tv.ru/news/polit/191766 Россия примет жесткие меры в ответ на развёртывание США системы ПРО в Европе] // Первый канал, 23 ноября 2011&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://kremlin.ru/news/13637 Заявление Президента в связи с ситуацией, которая сложилась вокруг системы ПРО стран НАТО в Европе] // Kremlin.ru, 23 ноября 2011&lt;/ref&gt;

===Сталинге деген көзқарас===
Көптеген шетелдік БАҚ Медведевтің Ресейдегі сталинизмді жеңу керектігін мәлімдегеніне назар аударды&lt;ref&gt;[http://inosmi.ru/politic/20100523/160084240.html Как Медведев взялся за Сталина («SME», Словакия) Александре Гайдамацкий]&lt;/ref&gt;. Кейбір шетелдік бұқаралық ақпарат құралдары бұл «қоғам назарын басқа проблемалардан алшақтатады» деген пікірде. Басқалары президенттің әрекетін жоғары бағалайды.&lt;ref&gt;[http://www.boston.com/bostonglobe/editorial_opinion/editorials/articles/2010/05/17/medvedev_putting_stalin_in_proper_perspective/ Medvedev: Putting Stalin in proper perspective//The Boston Globe, May 17, 2010]&lt;/ref&gt;

Отандық оппозициялық БАҚ-та бақылаушылар бұл «жоғарыдағы» келісімдердің көрінісі ме,&lt;ref&gt;[http://www.ng.ru/columnist/2009-10-30/100_presidente.html Президент сказал: «Хватит!» Станислав Минин — обозреватель НГ.]&lt;/ref&gt; әлде бұл оның жеке бастамасы ма екен деп ойлайды. Саясаттанушы [[Дмитрий Борисович Орешкин|Дмитрий Орешкин]] «Сталин шынымен болған нәрсе ешқандай рөл атқармайды. Бұл қазіргі саяси күрес»&lt;ref name=autogenerated2&gt;[http://www.inosmi.ru/social/20091031/156466354.html Слова Медведева о Сталине — сигнал обществу?(«BBCRussian.com», Великобритания)]&lt;/ref&gt;. Құқық қорғаушы [[Людмила Михайловна Алексеева|Людмила Алексеева]] Медведевтің бастамасын жоғары бағалады: «Медведев өз блогында сталинизмге баға бергеніне қуаныштымын»&lt;ref name=autogenerated2 /&gt;..

Медведев сонымен қатар Ресейде Иосиф Сталин бейнеленген плакаттар болмайтынын айтты.&lt;ref&gt;[http://www.grani.ru/Society/History/m.177788.html Медведев: Ренессанса сталинизма не будет.]&lt;/ref&gt; Осыдан кейін Мәскеу мэрі Сталинге арналған плакаттардан бас тартты, бірақ Санкт-Петербургте жеке [[Автобус жеңіс|автобус]] пен Сталинді [[Невский даңғылы]] жүгіріп бара жатқан Сталиннің портреті бейнеленген.&lt;ref&gt;[http://www.grani.ru/Society/History/m.177788.html Медведев: Ренессанса сталинизма не будет.]&lt;/ref&gt;

Медведевпен сұхбат берген журналист [[Николай Карлович Сванидзе|Сванидзе]] Медведевтің Сталин туралы пікірін ұзақ уақыт бойы халықтан жасырғанын айтады, өйткені көпшілік Сталинде [[Екінші дүниежүзілік соғыс|Екінші дүниежүзілік соғыстың]] жеңімпазы ғана емес, сонымен бірге экономикалық жетістікке жеткен жақсы мемлекет қайраткерін көреді: «[[КСРО-да индустрияландыру|индустрияландыру]], қалыптасу супер державалар, өмірді болжау »және оған құрмет пен жанашырлықпен қарау&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20100617032829/http://inosmi.ru/social/20100512/159877431.html Сванидзе: «В глазах большинства Сталин остается победителем»(«Der Spiegel», Германия) 'In the Eyes of the Majority, Stalin Is a Winner' 05/06/2010]&lt;/ref&gt;.

===Әскери құрылыс===
{{main|Ресей Қарулы Күштерін реформалау (2008–2020)}}
[[File:Дмитрий Медведев за пулемётом Максим.jpg|thumb|left|282px|[[Ресей президенті]] Дмитрий Медведев [[Мәскеу]]ге жақын жерде ([[Серпухов]] маңында) [[Максим пулеметі|Максим пулеметінен]] оқ атуда]]
[[Сурет:Dmitry Medvedev in Cyprus 7 October 2010-14.jpeg|thumb|right|200px|Кипрдің [[Никосия]]дағы Ресей-[[Кипр]] келіссөздерінен кейінгі баспасөз конференциясы]]
2008 жылдың қыркүйегінде үкімет үш жылдық бюджетті әскери шығындардың едәуір өсуіне байланысты түзету туралы шешім қабылдады: 2009 жылы қорғаныс шығыстарын қаржыландырудың өсуі шамамен 27% құрады.&lt;ref name=&quot;MilitRBC&quot;&gt;[https://web.archive.org/web/20080926102430/http://www.rbcdaily.ru/2008/09/26/focus/382227 Танки против самолётов] [[РБК Daily]] 26 сентября 2008 г.&lt;/ref&gt;

«Новая газетаның» әскери шолушысы Владимир Мухин 2008 жылдың қазан айының басында әскери шығындардың ұлғаюына қарамастан «армияны модернизациялауға арналған қаражат келесі үш жылдық бюджетке кірмейді» деп сенген.&lt;ref name=&quot;NGNoCash&quot;&gt;[http://www.ng.ru/politics/2008-10-08/3_kartblansh.html Перевооружения не будет. Военный бюджет не предусматривает модернизации армии и флота] «[[Независимая газета|НГ]]» 8 октября 2008 г.&lt;/ref&gt;

Ресей Федерациясының жаңа Қарулы Күштерін құрудың «параметрлерінің» бірі, Президент 2008 жылғы 15 қыркүйекте бекіткен тұжырымдама бойынша, 2012 жылға дейінгі кезең үшін жедел әрекет ету күштерін құру болуы керек.&lt;ref&gt;[http://newsru.com/russia/01oct2008/fastforce.html Россия вслед за НАТО тоже создает Силы быстрого реагирования] [[NEWSru]] 1 октября 2008 г.&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;NGreduct&quot;&gt;[http://www.ng.ru/politics/2008-10-09/2_ofitsery.html Революционные шаги Сердюкова. Офицерский корпус будет сокращен вдвое] «[[Независимая газета|НГ]]» 9 октября 2008 г.&lt;/ref&gt;

2008 жылғы 8 қыркүйекте Қорғаныс министрі А.Сердюков Ресей Федерациясының Қарулы Күштерінің саны 2012 жылға қарай 1 миллион адамға дейін - 1 миллион 134 мың 800 адамнан; Бұған дейін Қорғаныс министрлігінің орталық аппаратында,&lt;ref name=&quot;MilRed&quot;&gt;[http://newsru.com/russia/08oct2008/1mln2012.html Армию России к [[2012 год]]у сократят до 1 миллиона военнослужащих] [[NEWSru]] 8 октября 2008 г.&lt;/ref&gt; оның ішінде Бас штабтың негізгі бөлімдерінде айтарлықтай қысқартулар басталды деп хабарланған болатын.&lt;ref name=&quot;StaffRed&quot;&gt;[http://newsru.com/russia/01oct2008/genshtab.html Армии России уменьшат «голову»: Генштаб сократят на 50 %] [[NEWSru]] 1 октября 2008 г.&lt;/ref&gt; Министр алдына міндет қойды: «енді Ресей Федерациясының Қарулы Күштері негізінен тұрақты дайындық бөліктерінен тұрады»&lt;ref name=&quot;NGreduct&quot;/&gt;.

2008 жылғы [[14 қазан]]да Қорғаныс министрі Анатолий Сердюков алдағы реформалар туралы егжей-тегжейлі айтты: бір уақытта кіші офицерлер санының өсуі, командалық құрамның қайта құрылуы және әскери білім беру жүйесіндегі түбегейлі өзгеріспен қатар аға және аға офицерлердің саны едәуір қысқарды. Атап айтқанда,&lt;ref name=&quot;GenerRed&quot;&gt;[http://newsru.com/russia/14oct2008/reformer.html Глава Минобороны намерен сократить 200 генералов] [[NEWSru]] 14 октября 2008 г.&lt;/ref&gt; «әскерлерді жедел басқару және бақылауды жетілдіру» үшін дәстүрлі төрт деңгейлі құрылымнан (әскери округ - [[Әскер|әскер]] - дивизия - полк) үш деңгейлі құрылымға ([[Әскери округ|әскери округ]] - жедел басқару - бригада) көшу жоспарланған.&lt;ref name=&quot;GenerRed&quot;/&gt;&lt;ref name=&quot;NGTryokhzv&quot;&gt;[http://www.ng.ru/politics/2008-10-15/1_army.html?mthree=1 Разукрупнить и разофицерить. Таких реформ Российская армия не знала с 1990-х] «[[Независимая газета|НГ]]» 15 октября 2008 г.&lt;/ref&gt; 2012 жылға қарай генералдар санын 1100-ден 900-ге дейін қысқарту керек&lt;ref name=&quot;GenerRed&quot;/&gt;; кіші офицерлердің саны (лейтенанттар мен аға лейтенанттар) - 50 мыңнан 60 мыңға дейін. 2008 жылғы 1 қарашада Коммунистік партиядан шыққан Мемлекеттік Думаның депутаттары Медведевке қарулы күштерді реформалау тұжырымдамасын қабылдамауға шақырып,&lt;ref name=&quot;GenerRed&quot;/&gt; оны «қымбат және ойластырылған кадрлық реформа» деп атады; Мемлекеттік думаның депутаты, [[Әскерді қолдау қозғалысы|Әскерді қолдау қозғалысының жетекшісі]] [[Виктор Иванович Илюхин|Виктор Илюхин]]: «Біз сенімдіміз:&lt;ref name=&quot;KPRFProtiv&quot;&gt;[http://www.vedomosti.ru/newspaper/article.shtml?2008/11/05/167354 КПРФ ополчилась на министра] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090519045919/http://www.vedomosti.ru/newspaper/article.shtml?2008%2F11%2F05%2F167354 |date=2009-05-19 }} «[[Ведомости]]» № 209 (2231) 5 ноября 2008 г.&lt;/ref&gt; бұл қарулы күштерді жоюдың соңғы кезеңі», - деді.&lt;ref name=&quot;KPRFProtiv&quot;/&gt;&lt;ref&gt;[http://kprf.ru/rus_soc/59588.html Депутат Госдумы Виктор Илюхин назвал реформу Вооружённых Сил провальной и предложил министру обороны А. Сердюкову уйти в отставку] Сайт КПРФ 10 сентября 2008 г.&lt;/ref&gt;

2008 жылғы [[29 қараша]]да «[[Коммерсант]]&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.kommersant.ru/doc.aspx?DocsID=1085793|title=Перестройку армии проведут без гласности|publisher=«[[Коммерсантъ]]»|datepublished=2008-11-29|accessdate=2008-11-29|description=«О военной реформе разболтали много лишнего»|deadlink=no}}&lt;/ref&gt;» газеті сол жылдың 11 қарашасында Бас штабтың бастығы Николай Макаровтың «Ресей Федерациясының Қарулы Күштерін реформалау туралы ақпараттың жария етілуіне жол бермеу туралы» директивасына қол қойғанын хабарлады; Басылым сонымен бірге «Қорғаныс министрлігіндегі дереккөздерге» сілтеме жасап, жұмыстан босату туралы есепті [[Бас штабтың Бас дирекциясы|ББД]] бастығы, армия генералы [[Валентин Владимирович Корабельников|Валентин Корабельников]] және тағы бірнеше аға генералдар ұсынғанын куәландырады. Жұмыстан босатылғаны туралы ақпаратты сол күні Ресей қорғаныс министрлігі баспасөз қызметі мен ақпарат басқарушысы полковник Дробышевский ақпараты жоққа шығарды.&lt;ref&gt;[http://newsru.com/russia/29nov2008/lozh.html Минобороны: сообщения об отставках высших военачальников — «гнусная ложь»] [[NEWSru]] 29 ноября 2008.&lt;/ref&gt;

[[File:Медведев, Высоцкий, Сердюков.jpeg|thumb|right|300px|Дмитрий Медведев [[Ресей Федерациясының Әскери-теңіз күштері|Ресей әскери-теңіз күштерінің бас қолбасшысы]] [[Владимир Сергеевич Высоцкий|Владимир Высоцкий]] мен және қорғаныс министрі [[Анатолий Эдуардович Сердюков|Анатолий Сердюков]] пен]]
22 қаңтардағы «[[Ресей газеті]]» әскерде басталған қайта құру «кеңестік де, орыс тарихын да білмейтінін» және «біз мүлдем жаңа қарулы күштерді құрып жатырмыз» деп мәлімдеді.

2009 жылы [[17 наурыз]]да министр Сердюков президент Медведевтің қатысуымен Ресей қорғаныс министрлігінің кеңейтілген алқа мәжілісінде сөйлеген сөзінде [[2025 жыл]]ға дейінгі кезеңге Қарулы Күштердің қолбасшылық жүйесін дамыту тұжырымдамасы бекітілді;&lt;ref&gt;[http://newsru.com/russia/17mar2009/serduk.html Глава Минобороны Сердюков рассказал об армии, реформе и растущих опасностях] [[NEWSru]] 17 марта 2009.&lt;/ref&gt; Өз сөзінде Медведев «күн тәртібінде барлық жауынгерлік бөлімдер мен құрамаларды тұрақты дайындық санатына ауыстыру туралы» айтты.&lt;ref&gt;[http://newsru.com/russia/17mar2009/army.html Медведев заявил о необходимости повысить боеготовность и модернизировать российскую армию] [[NEWSru]] 17 марта 2009.&lt;/ref&gt;

===Сыбайлас жемқорлықпен күрес===
2008 жылдың мамырында Медведев сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес жөніндегі кеңесті құру туралы жарлыққа қол қойды&lt;ref&gt;[http://ria.ru/politics/20080519/107769989.html Медведев подписал указ о мерах по противодействию коррупции | РИА Новости&lt;!-- Заголовок добавлен ботом --&gt;]&lt;/ref&gt;. Сол жылдың шілде айында ол сыбайлас жемқорлықтың алдын алу жөніндегі бірқатар шараларды қамтитын Сыбайлас жемқорлыққа қарсы жоспарға қол қойды. Желтоқсан айында Медведев сыбайлас жемқорлыққа қарсы заңдар пакетіне қол қойды.&lt;ref&gt;[http://ria.ru/politics/20080731/115336045.html Медведев сообщил, что подписал план по противодействию коррупции | РИА Новости]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://ria.ru/spravka/20120404/615122656.html История борьбы с коррупцией в современной России | РИА Новости&lt;!-- Заголовок добавлен ботом --&gt;]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://www.rg.ru/2008/08/05/plan-dok.html Национальный план противодействия коррупции — Российская Газета&lt;!-- Заголовок добавлен ботом --&gt;]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://ria.ru/politics/20081225/158088414.html Медведев подписал пакет антикоррупционных законов | РИА Новости]&lt;/ref&gt;

''[[Transparency International ұйымы|Transparency International]]''&lt;ref name=&quot;TrIntern&quot;&gt;[http://rian.ru/politics/20080923/151518478.html Россия вошла в число наиболее коррумпированных стран] [[РИА «Новости»]] 23 сентября 2008 г.&lt;/ref&gt; халықаралық сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес жөніндегі халықаралық үкіметтік емес ұйымның 2008 жылғы 23 қыркүйекте жарияланған есебіне сәйкес Ресей сыбайлас жемқорлық деңгейі жоғары елдердің бірі болып табылады;&lt;ref name=&quot;TrIntern&quot;&gt;[http://rian.ru/politics/20080923/151518478.html Россия вошла в число наиболее коррумпированных стран] [[РИА «Новости»]] 23 сентября 2008 г.&lt;/ref&gt; 2008 жылы Ресей [[Сыбайлас жемқорлықты түйсіну индексі бойынша елдер тізімі|рейтинг]]те 147 орынға ие болды (сыбайлас жемқорлық деңгейі он балдық шкала бойынша бағаланды, он балл ең төменгі деңгей) - оның индексі 2,1 тармақты құрады, бұл өткен жылмен салыстырғанда 0,2 тармаққа аз. ел 143 орынға ие болды. Ресейдің жоғары лауазымды шенеуніктері 2008 жылдың қыркүйегінде елдегі сыбайлас жемқорлық деңгейіне ұқсас баға берді.&lt;ref name=&quot;MzdNar&quot;&gt;[http://newsru.com/russia/24sep2008/korrupz.html Российские правоохранители: Уровень коррупции в России зашкаливает, раскрываемость — низкая, до суда доходит лишь мелочь] [[NEWSru]] 24 сентября 2008 г.&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;NarKorr&quot;&gt;[http://newsru.com/russia/28sep2008/na.html «Масштабы коррупции в России достигли таких размеров, что терпеть больше нельзя», — заявил Нарышкин] [[NEWSru]] 28 сентября 2008 г&lt;/ref&gt;

Сыбайлас жемқорлыққа қарсы кеңестің 2008 жылғы 30 қыркүйектегі отырысында сөйлеген сөзінде Медведев өзінің кіріспе сөзінде, атап айтқанда: ''«Біздің елімізде сыбайлас жемқорлық тек кең ауқымды емес, ауқымды сипатқа ие болды, ол біздің өмірімізді сипаттайтын таныс, күнделікті құбылыс болды»''&lt;ref&gt;[http://kremlin.ru/appears/2008/09/30/1625_type63374type63378type82634_207054.shtml Вступительное слово на заседании Совета по противодействию коррупции] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20081006025818/http://kremlin.ru/appears/2008/09/30/1625_type63374type63378type82634_207054.shtml |date=2008-10-06 }} На официальном сайте Президента России 30 сентября 2008 года&lt;/ref&gt;.

[[2010 жыл]]ы Ресей индексі 2,1 балмен 180-тің 154-ші орнын алды. Transparency International Ресейдің бас директоры Елена Панфилова: «Өткен жылы Ресей бұл рейтингте 146-шы орынды иеленді. Қорытынды - бір жыл ішінде рейтингтегі көршілерден басқа - Папуа Жаңа Гвинея, Кения, Лаос және Тәжікстаннан басқа ештеңе өзгерген жоқ ». Алайда, 2011 жылы Ресей Transparency International рейтингісіндегі орнын сәл жақсартып, 182 елдің ішінен 143 орынға көтерілді&lt;ref&gt;[http://www.rian.ru/infografika/20101027/289524140.html Рейтинг восприятия коррупции в странах мира] {{V|28|1|2011}}&lt;/ref&gt;. Однако, в 2011 году Россия несколько улучшила свои позиции в рейтинге Transparency International, поднявшись на 143 место из 182 стран&lt;ref&gt;[http://ria.ru/society/20111201/503135867.html Уровень коррупции в РФ за год снизился — Transparency International | РИА Новости]&lt;/ref&gt;.

[[2011 жыл]]дың соңында [[PricewaterhouseCoopers]] халықаралық консалтингтік компаниясы Ресейде сыбайлас жемқорлықтың төмендейтіні туралы есеп жариялады. PWC баяндамасында «осы тақырып тудыратын кең қоғамдық резонанс және Ресей үкіметінің құқықтық салада қабылдаған шаралары, сонымен қатар компаниялардың ішінде сәйкестік жүйесін нығайту және қызметкерлер арасында этикалық мінез-құлықты қалыптастыру бойынша жұмыс жасау, барлығы өз жемісін береді» делінген »&lt;ref&gt;[http://www.pwc.ru/ru/forensic-services/crime-survey-2011.jhtml Россия, Всемирный обзор экономических преступлений 2011] // PWC; [http://www.pwc.ru/en_RU/ru/forensic-services/assets/Economic-survey-2011-Russia-ru.pdf]&lt;/ref&gt;.

[[2012 жыл]]дың көктемінде жүргізілген британдық [[Ernst &amp; Young]] аудиторлық компаниясының зерттеуіне сәйкес, 2011 жылы Ресейде сыбайлас жемқорлық тәуекелі едәуір төмендеді және көп жағдайда әлемдік деңгейден төмен болды. «Эрнст энд Янг» зерттеуіне 43 елдің 1500-ден астам топ-менеджерлері қатысты. Мәселен, егер 2011 жылы Ресейде сауалнамаға қатысқан менеджерлердің 39% -ы бизнесті қорғау немесе корпоративті пайда алу үшін қолма-қол ақшамен пара беру керектігін айтқан болса, 2012 жылы 16% болды.&lt;ref&gt;[http://www.vedomosti.ru/career/news/1794687/ey_korrupciya_v_rossii_padaet ВЕДОМОСТИ — Ernst &amp; Young отметила снижение коррупционных рисков в России]&lt;/ref&gt;

2012 жылғы наурызда Медведев Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимылдың 2012-2013 жылдарға арналған ұлттық жоспарын бекітті, оған сәйкес мемлекеттік қызметшілердің шығындарын бақылау күшейтілді&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://top.rbc.ru/politics/13/03/2012/641550.shtml |title=Собственность нечестных чиновников отнимут в пользу государства:: Политика:: Top.rbc.ru |accessdate=2012-11-19 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120620143655/http://top.rbc.ru/politics/13/03/2012/641550.shtml |archivedate=2012-06-20 |deadlink=yes }}&lt;/ref&gt;.

2016 жылдың қазан айында Ресей үкіметінің бірінші орынбасары [[Игорь Иванович Шувалов|Игорь Шувалов]] (2015 жылы Медведевтен 8,76 миллионға қарсы 97,2 миллион рубль тапқан) Медведевтің президенттігі кезінде ол «сыбайлас жемқорлық тақырыбын асырып, оған назар аударған» деген пікір білдірді. шамадан тыс »&lt;ref&gt;{{cite news|first=|last=|title=Шувалов: Медведев, будучи президентом, &quot;чрезмерно&quot; много внимания привлек к теме коррупции|url=http://www.newsru.com/russia/27oct2016/shuvalov.html|publisher=NEWSru.com|date=2016-10-27|accessdate=2016-10-27}}&lt;/ref&gt;.

===Афоризмдер===
Медведев өзінің формализмімен мақтанады: «[[Ақша жоқ, бірақ сіз ұстайсыз|Ақша жоқ, бірақ сен оны ұстап тұр!]]», «2007 жылы ешкім ешқашан оралмайды», «Менің айтқандарымның бәрі гранитке құйылған». Оның ең маңыздыларының бірі - Медведевтің 2008 жылғы ақпанда Красноярск экономикалық форумында президенттікке кандидат ретінде үлкен бағдарламалық баяндамамен сөйлеген сөзі - «Бостандық емес еркіндікке қарағанда жақсы»&lt;ref&gt;[https://ria.ru/politics/20120505/641550536.html РИА Новости, 5 мая 2012. «Отлитые в граните»: 10 цитат президента Медведева]&lt;/ref&gt;.

===ІІМ реформасы===
{{main|Ресей Ішкі істер министрлігінің реформасы}}&lt;br /&gt;{{main|«Полиция туралы» Федералдық заң}}
[[2008 жыл]]ғы 6 қыркүйекте «Ресей Федерациясының Ішкі істер министрлігінің кейбір мәселелері туралы» № 1316 қаулысымен ол Ұйымдасқан қылмыспен және терроризммен күрес департаментін&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://document.kremlin.ru/doc.asp?ID=47712&amp;PSC=1&amp;PT=3&amp;Page=1 |title=Указ Президента РФ от 06.09.2008 № 1316 |accessdate=2009-05-07 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20111101052806/http://document.kremlin.ru/doc.asp?ID=47712&amp;PSC=1&amp;PT=3&amp;Page=1 |archivedate=2011-11-01 |deadlink=yes }}&lt;/ref&gt;, сондай-ақ Ұйымдасқан қылмысқа қарсы күрес департаментінің бүкіл аймақтық жүйесін таратты.

[[2011 жыл]]ғы 7 ақпанда Дмитрий Медведев «[[«Полиция туралы» Федералдық заң|Полиция туралы]]» Федералдық заңға қол қойды.&lt;ref name=&quot;PoliceLaw&quot;&gt;[http://news.kremlin.ru/media/events/files/41d353ffa2cb21213c58.pdf Федеральный закон о полиции] PDF-версия закона на [[kremlin.ru]]&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;PoliceLawNews&quot;&gt;[http://kremlin.ru/news/10256 Дмитрий Медведев подписал Федеральный закон «О полиции»] На официальном сайте Президента РФ 7 февраля 2011 г.&lt;/ref&gt;

2011 жылғы 1 наурызда Ресей Федерациясында полиция ресми түрде тоқтатты. Қызметкерлерді қайта аттестациялау Ішкі істер министрлігінің орталық аппараты мен аумақтық органдарының басшыларынан басталды, содан кейін ішкі істер органдарының аға, орта және кіші командалық құрамы оны өткізе бастады. Аттестаттаудан өтпеген немесе оны тапсырудан бас тартқан қызметкерлер ІІМ қатарынан шығарылды.

===2012 жылғы Президент сайлауы===
{{main|Ресейдегі президент сайлауы (2012)}}
[[File:Dmitry Medvedev United Russia Congress September 2011-4.jpeg|thumb|left|Дмитрий Медведев пен Владимир Путин «Біртұтас Ресей» конгресінде, 2011 жылғы 24 қыркүйек]]
24 қыркүйек 2011 жылы «Единая Россия» партиясының съезінде Владимир Путин 2012 жылы президенттікке үміткер болатыны және Дмитрий Медведев жеңіске жетсе, үкіметті басқаратыны айтылды. Президент Медведев премьер-министр [[Владимир Владимирович Путин|Владимир Путиннің]] Думадағы сайлауда «[[Біртұтас Ресей]]» партиясын басқару туралы ұсынысын қабылдады және 2012 жылы Владимир Путин президенттік сайлауға түсуі керек деді.&lt;ref name=&quot;Путин подтвердил своё выдвижение на президентских выборах&quot;&gt;[http://lenta.ru/news/2011/09/24/putinprez/ Путин подтвердил своё выдвижение на президентских выборах]&lt;/ref&gt; Делегаттар тұрғанда бұл мәлімдемені қол шапалақтады.&lt;ref name=&quot;Путин уверен в победе «Единой России»&quot;&gt;{{Cite web |url=http://inotv.rt.com/2011-09-24/Putin-uveren-v-pobede-Edinoj |title=Путин уверен в победе «Единой России» |accessdate=2011-09-24 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130927103852/http://inotv.rt.com/2011-09-24/Putin-uveren-v-pobede-Edinoj |archivedate=2013-09-27 |deadlink=yes }}&lt;/ref&gt; Медведев дереу жауап беріп, қол шапалақтау Путиннің халық арасында танымал екендігін дәлелдейді дейді.&lt;ref name=&quot;Медведев возглавит список Единой России&quot;&gt;{{Cite web |url=http://inotv.rt.com/2011-09-24/Medvedev-vozglavit-spisok-Edinoj-Rossii |title=Медведев возглавит список «Единой России» |accessdate=2011-09-24 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130927103856/http://inotv.rt.com/2011-09-24/Medvedev-vozglavit-spisok-Edinoj-Rossii |archivedate=2013-09-27 |deadlink=yes }}&lt;/ref&gt; Медведевтің сөйлеген сөзі отырысқа он мыңға жуық қатысушыны тыңдады&lt;ref name=&quot;Медведев рекомендовал Путина в президенты&quot;&gt;{{Cite web |url=http://inotv.rt.com/2011-09-24/Medvedev-rekomendoval-Putina-v-prezidenti |title=Медведев рекомендовал Путина в президенты |accessdate=2011-09-24 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130929015541/http://inotv.rt.com/2011-09-24/Medvedev-rekomendoval-Putina-v-prezidenti |archivedate=2013-09-29 |deadlink=yes }}&lt;/ref&gt;.

Медведевтің сайлауға қатыспау туралы шешімі кейбір ресейліктердің теріс пікірін тудырды. [[Twitter]]-де 2011 жылдың күзінен бастап #бақытсыз [[Хештег|хештег]] таралды. 2012 жылғы 7 желтоқсанда ол Twitter-дің әлемдік трендтерінде екінші орынға ие болды, оған премьер-министр Дмитрий Медведевтің бес телеарна өкілдеріне берген сұхбаты себеп болды&lt;ref name=&quot;Л&quot;&gt;[http://lenta.ru/news/2012/12/07/jalky/ Хештег «#жалкий» вышел в лидеры мировых трендов Twitter]&lt;/ref&gt;.

==Үкімет төрағасы (2012–2020)==
{{main|Бірінші Медведев үкіметі}}
2012 жылғы 7 мамырда [[Ресей президенті|Ресей Федерациясының Президенті]] Владимир Путин Ресей Федерациясы Үкіметінің Төрағасы болып тағайындалуға келісім алу үшін Думаға Дмитрий Медведевтің кандидатурасын ұсынды. Келісім 8 мамырда алынды (Медведевтің кандидатурасын «Единая Россия», [[РЛДП]] және «Әділеті Ресей» фракциясының 5 депутаты қолдады,&lt;ref name=autogenerated3&gt;{{Cite web |url=http://xn--d1abbgf6aiiy.xn--p1ai/%D0%BD%D0%BE%D0%B2%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%B8/15230 |title=Владимир Путин внёс кандидатуру Дмитрия Медведева на пост председателя Правительства |accessdate=2019-08-12 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130420170130/http://xn--d1abbgf6aiiy.xn--p1ai/%D0%BD%D0%BE%D0%B2%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%B8/15230 |archivedate=2013-04-20 |deadlink=yes }}&lt;/ref&gt; ал 54 спортшы мен Коммунистік партия фракциясы қарсы дауыс берді). Дмитрий Медведевтің төрағалығымен Ресей Федерациясының Үкіметі 21 мамырда құрылды.&lt;ref&gt;[http://ria.ru/politics/20120508/644171181.html Госдума поддержала назначение Медведева премьер-министром России.]&lt;/ref&gt; Үкімет құрамы Ресей Федерациясы Президентінің 2012 жылғы 21 мамырдағы № 636 Жарлығымен бекітілген.

2012 жылғы 26 мамырда Д. Медведев «Біртұтас Ресей» партиясының төрағасы болып сайланды&lt;ref name=autogenerated4&gt;[http://www.vesti.ru/doc.html?id=804994 Дмитрий Медведев избран председателем «Единой России»], 26.05.2012, Vesti.ru&lt;/ref&gt;.

{{main|Екінші Медведев үкіметі}}
2018 жылғы [[7 мамыр]]да Ресейдің қазіргі президенті Владимир Путин Ресей Федерациясы Үкіметінің төрағасы болып тағайындалуға келісім алу үшін қайтадан Дмитрий Медведевтің кандидатурасын Ресейдің Мемлекеттік Думасына ұсынды. 2018 жылғы 8 мамырда Мемлекеттік Дума келісімін берді («[[Біртұтас Ресей]]&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://kremlin.ru/acts/news/57432|title=Президент назначил Дмитрия Медведева Председателем Правительства. Владимир Путин подписал Указ «О Председателе Правительства Российской Федерации»|date=2018-05-08|publisher=[[Kremlin.ru]]|lang=ru|accessdate=2018-05-08}}&lt;/ref&gt;» мен [[РЛДП]] 374 депутаты Медведевтің премьер-министр болып тағайындалуына дауыс берді, ал «Әділет Ресей» мен Коммунистік партияның 56 депутаты қарсы дауыс берді). Медведевтің екінші үкіметі ақыры 2018 жылы 18 мамырда құрылды&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.duma.gov.ru/news/26901/|title=Государственная Дума согласовала Дмитрия Медведева на пост Председателя Правительства РФ. Кандидатуру Дмитрия Медведева Государственной думе представил Президент РФ Владимир Путин. Депутаты по итогам пленарного заседания поддержали его большинством голосов|date=2018-05-08|publisher=Сайт «[[Государственная Дума Федерального Собрания Российской Федерации|Государственной Думы РФ]]»|lang=ru|accessdate=2018-05-08}}&lt;/ref&gt;.

2018 жылдың [[8 мамыр]]ында Медведев премьер-министр лауазымына үміткер ретінде алғашқы сөзінде зейнетақы реформасы туралы [[Ресейдегі зейнетақы реформасы туралы заң жобасы (2018 ж.)|заң]] жобасын тезірек Мемлекеттік Думаға енгізуге уәде берді. Ол мұндай заң жобасын 14 маусымда ресейліктерге ұсынды, ал екі күннен кейін оны Думаға ұсынды. Халықтың наразылығына қарамастан, заң жазда және қыркүйекте қаралды және 3 қазанда қабылданды. [[Ресейдегі зейнетақы реформасы (2019-2028 жж.&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.rbc.ru/politics/08/05/2018/5af07c3c9a794736a9af9694|title=Госдума утвердила Медведева в должности премьера|publisher=[[РБК]]|lang=ru|date=2018-05-08|accessdate=2018-05-08}}&lt;/ref&gt;)|Реформа]] 2019 жылдың 1 қаңтарында басталды.&lt;ref&gt;{{Cite news|title=Утвержден состав нового правительства РФ|url=http://www.interfax.ru/russia/613286|work=Interfax.ru|date=2018-05-18|accessdate=2018-05-18|language=ru-RU}}&lt;/ref&gt;

{{main|Ресейдегі зейнетақы реформасы (2019-2028 жж.)}}
Зейнетақы туралы заң жобасымен бір уақытта, 2018 жылдың 14 маусымында премьер-министр Дмитрий Медведев ҚҚС 20% -ға дейін ұлғайтылатынын мәлімдеді. 24 шілдеде Мемлекеттік Дума ҚҚС туралы заңды қорытынды оқылымда қабылдады, содан кейін оны Федерация Кеңесі мақұлдады. ҚҚС өсіру туралы жаңа заң 2019 жылдың 1 қаңтарынан бастап күшіне енді&lt;ref&gt;[https://www.rbc.ru/economics/14/06/2018/5b2237879a79474a23f0b576 Медведев объявил о повышении НДС в России]&lt;/ref&gt;.

[[2020 жыл]]дың [[15 қаңтар]]ында Ресей Федерациясының Президенті Владимир Путиннің [[Ресей Президентінің Федералдық жиналысқа жолдауы|Федералды жиналысқа жолдауын]] жариялағаннан екі сағат өткен соң, Медведев үкіметтің толықтай биліктен кететінін жариялап&lt;ref&gt;[https://24.kz/kz/zha-aly-tar/lemde/item/367681-resej-kimeti-otstavka-a-ketti Ресей үкіметі отставкаға кетті 2020.15.01]&lt;/ref&gt;, президент осы жолдауда [[Ресей Федерациясының Конституциясы|Конституцияға]] енгізілген түбегейлі өзгерістер аясында осындай шешім қабылдады. Путин ескі құрамға жаңа үкімет тағайындалғанға дейін міндеттерді орындауды тапсырды және Дмитрий Медведевті оған арнайы құрылған Ресей Қауіпсіздік кеңесі төрағасының орынбасары қызметіне тағайындауды ұсынды.

==Ресей Қауіпсіздік кеңесі төрағасының орынбасары==
Президенттің 2020 жылғы 16 қаңтардағы [[Ресей Президентінің Жарлығы|жарлығы]] мен ол [[Ресей Федерациясының Қауіпсіздік Кеңесі|Ресей Федерациясының Қауіпсіздік кеңесі]] төрағасының орынбасары болып тағайындалды&lt;ref&gt;[https://www.trt.net.tr/kazakh/liem/2020/01/16/riesiei-ukimieti-otstavkag-a-kietti-1341540 Ресей премьер-министрі Дмитрий Медведев үкіметтің отставкаға кеткенін жариялады. TRT 2020.16.01]&lt;/ref&gt;

==Бизнес==
1993 жылы ол Финцелл негізін салушылардың бірі болды, ол көп ұзамай Ресейдің ағаш ісі алыптарының бірі - «[[Илим (компания)|Илим]] пульп кәсіпорны» [[Мемлекеттік емес акционерлік қоғам|ЖАҚ]] құрды. Жаңа серіктестікте Медведев құқықтық мәселелер жөніндегі директор болды. Сонымен бірге Медведев «Финцелл» ЖАҚ-да 50%, ал «Илим пульп» кәсіпорнында 20% иелік етеді.&lt;ref&gt;''Ольга Проскурнина, Мария Рожкова, Ирина Резник''. Самый человечный преемник // Ведомости, № 234 (2008), [[11 декабря]] 2007 г.&lt;/ref&gt;

1998 жылы ол компанияның иелігіндегі ең ірі кәсіпорындардың бірі - Братск ағаш өңдеу зауытының директорлар кеңесіне кірді.

Президент Медведев қызметінен кеткен соң, саясаттанушы [[Станислав Александрович Белковский|Белковскийдің]] пікірінше, ол «Илим пульп» кәсіпорнындағы маңызды үлесті сақтап қалды. Ол сонымен қатар компанияны [[Олег Владимирович Дерипаска|Дерипаска]]ның шабуылдарынан құтқарды, ол оны бақылауға алғысы келді, бірақ компанияның бір бөлігі (Байкал целлюлоза және қағаз фабрикасы) жоғалды. Екінші жағынан, BLPK2 бас директорының қоғаммен байланыс жөніндегі бұрынғы орынбасары Сергей Беспалов «оның айтуынша, Медведевтің Илим Пульпке үлесі жоқ» деп мәлімдеді&lt;ref name=who /&gt;.

==Ақпараттық технологиялар саласында==
[[File:Dmitry Medvedev on laptop.jpg|thumb|250px|Дмитрий Медведев, әлемдік қаржы дағдарысына арналған бейне-хабарлама кезінде, 23 қазан 2008 ж.]]
Дмитрий Медведев - ақпараттық технологиялардың үлкен жанкүйері, өз сөздерінде компьютерлер мен Интернет&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://izvestia.ru/pobeda/article3141617/|title=Дмитрий Медведев: «Нам не надо стесняться рассказывать правду о войне — ту правду, которую мы выстрадали»|date=2010-05-07|work=[[Известия]]|accessdate=2010-05-07|archiveurl=https://www.webcitation.org/61CTyNndv?url=http://izvestia.ru/news/361448|archivedate=2011-08-25|deadlink=no}}&lt;/ref&gt;, [[Электронды кітап (құрылғы)|электрондық кітаптар]] туралы жиі айтады.

===Бірінші компьютер===
Медведев өміріндегі алғашқы компьютер [[Кеңестік компьютерлік жүйелер тізімі|кеңестік]] [[Компьютерлік технологияның жиынтық жүйесі|М-6000]] компьютері болды, ол әкесімен [[Санкт-Петербург мемлекеттік технологиялық институты|Технологиялық институтта]] жұмыс істеген кезде, Ленинград мемлекеттік университетінің заң факультетінде бірінші курс студенті, заңгер ретінде жұмыс істеген&lt;ref&gt;[http://www.itogi.ru/Paper2008.nsf/Article/Itogi_2008_02_17_01_1958.html № 8 (610) Простые истины]&lt;/ref&gt;.

===Әлеуметтік желілер, сайттар және блог===
Дмитрий Медведев [[Twitter|Твиттер]]де, [[ВКонтакте]]де тіркелген және өзінің жеке блогы бар. Ол - Ресейдің алғашқы президенті, ол адамдармен бейне блог арқылы байланыс орната бастады, ол бастапқыда блог емес, өйткені оған [[Бейнелогтар]] немесе мәтіндік түсініктеме қалдыру мүмкін болмады. Кейінірек жеке '''blog.kremlin.ru''' сайтын құрғаннан кейін түсініктеме қосу мүмкіндігі қосылды&lt;ref&gt;[http://lenta.ru/news/2008/10/07/videoblog/ Дмитрий Медведев стал видеоблогером]&lt;/ref&gt;, бірақ блогқа жіберілмес бұрын пікірлер модерацияланады.&lt;ref&gt;[http://lenta.ru/news/2009/01/12/comments/ Медведев разрешил оставлять комментарии в своем блоге]&lt;/ref&gt;

[[Тірі Журнал]]-да «Дмитрий Медведевтің блогы» атты қоғамдастық бар, ол Президенттің ресми бейне блогындағы эфир аккаунты, ал Тірі Журнал пайдаланушылары Медведевтің видео және мәтіндік хабарламаларын талқылауға мүмкіндік алады.&lt;ref name=&quot;blogLJ&quot;&gt;[http://community.livejournal.com/blog_medvedev/profile blog_medvedev — Community Profile&lt;!-- Название сгенерировано ботом --&gt;]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://lenta.ru/news/2009/04/21/blogmedvedev/ Дмитрий Медведев завел ЖЖ]&lt;/ref&gt;

Саясаткер [[Instagram]] әлеуметтік желісінде де тіркелген, онда фотосуреттер мен бейнелерді жариялаумен қатар, басқа адамдардың посттарына да түсініктеме береді. 2017 жылдың қыркүйек айында ол жерде 2,8 миллионнан астам жазылушы болды.&lt;ref&gt;[https://meduza.io/shapito/2017/09/25/medvedevu-rasskazali-chto-u-nego-bolshe-podpischikov-v-instagrame-chem-u-navalnogo-on-obradovalsya Медведеву рассказали, что у него больше подписчиков в инстаграме, чем у Навального. Он обрадовался 😜] «Meduza», 25.09.2017&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://meduza.io/shapito/2017/03/10/okazyvaetsya-dmitriy-medvedev-otreagiroval-na-rassledovanie-fbk-tolko-etogo-pochti-nikto-ne-zametil Оказывается, Дмитрий Медведев отреагировал на расследование ФБК. Только этого почти никто не заметил] «Meduza», 10.03.2017&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://www.rosbalt.ru/like/2017/09/26/1648722.html Медведев вышел на тропу войны с Навальным в Instagram] «Росбалт», 26.09.2017&lt;/ref&gt;

Мемлекеттік басқару блогы мен '''government.ru/government.rf''' сайтынан басқа Медведевтің үш сайты бар: '''medvedev-da.ru, d-a-medvedev.ru''' және президенттікке үміткердің '''medvedev2008.ru''' сайты. Соңғысының домені 2005 жылы тіркелген&lt;ref&gt;[http://www.who.is/whois/medvedev2008.ru/ REGISTRY WHOIS FOR MEDVEDEV2008.RU]&lt;/ref&gt;.

===Дмитрий Медведев және еркін бағдарламалық қамтамасыз ету===
Бұрын Дмитрий Медведев [[Тегін бағдарламалық қамтамасыз ету|тегін]] OC Linux-ны ([[Linux|GNU / Linux]]) сынға алды. Алайда&lt;ref&gt;[http://www.3dnews.ru/news/pravitelstvo_rf_nemereno_borotsya_s_piratskim_softom/ Правительство РФ намерено бороться с пиратским софтом | Новости Hardware — 3DNews — Daily Digital Digest&lt;!-- Название сгенерировано ботом --&gt;] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200128140130/https://3dnews.ru/news/pravitelstvo_rf_nemereno_borotsya_s_piratskim_softom/ |date=2020-01-28 }}&lt;/ref&gt;, 2007 жылдан бастап Дмитрий Медведев Ресейде бағдарламалық қамтамасыз ету проблемаларын үш жылдан кейін шешеді деп үміттеніп, Ресейдің мемлекеттік және оқу [[Тегін бағдарламалық қамтамасыздандыру|орындарында]] ақысыз бағдарламалық жасақтамаға көшуді қолдаушылардың бірі болды. Атап айтқанда, лицензиялық бағдарламалық қамтамасыз етуі қымбат [[Microsoft]] коммерциялық компаниясының қызметтерінен біртіндеп бас тартуға және [[GNU|GNU]] / Linux негізіндегі ақысыз бағдарламалық қамтамасыздандыру өнімдерін біртіндеп енгізуге байланысты&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://replay.waybackmachine.org/20090125171755/http://www.minsvyaz.ru/news/?id_news=6386|title=Новости|date=2007-09-21|work=Официальный сайт|publisher=Министерство связи и массовых коммуникаций РФ|accessdate=2011-04-08}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.gzt.ru/topnews/business/136463.html?comment=399546|title=Форточка Медведева|author=Андрей Лавров, Андрей Бирюков|date=2007-09-23|publisher=GZT.RU|accessdate=2011-04-08|deadlink=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110520132853/http://www.gzt.ru/topnews/business/136463.html?comment=399546|archivedate=2011-05-20}}&lt;/ref&gt;.

===Желілік қауымдастықтың өзекті мәселелеріне көзқарас===
[[Рунет]]-те Дмитрий Медведев пен Медведевтің [[Мем]] [[Превед]] мемлекетінен байланысы мем болып қалды, бұл тақырыпта [[Карикатура|карикатуралар]] мен «фото-моншақтар» жиі кездеседі. Интернеттегі субмәдениеттерге,&lt;ref name=&quot;medved-e1&quot;&gt;[http://www.e1.ru/news/spool/news_id-284136.html «Екатеринбург Он-Лайн», 10 декабря 2007]&lt;/ref&gt; атап айтқанда, өрескелдікке деген қарым-қатынас туралы сұрағанда, Медведев ол құбылысты жақсы білетінін және оның өмір сүруге құқығы бар деп санайтынын айтты&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20071225082159/http://www.themoscowtimes.com/stories/2007/11/02/001.html A Soft-Spoken, 'Smart-Kid' Lawyer], The Moscow Times, [[2 ноября]] [[2007]].&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Ref-ru}} [http://lenta.ru/news/2007/03/05/medved/ Дмитрий Медведев: учите олбанский!], Lenta.ru, [[5 марта]] [[2007]].&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Ref-ru}} [http://www.polit.ru/event/2007/12/10/medvedev1.html Превед, Медвед], Polit.ru, [[18 декабря]] [[2007]].&lt;/ref&gt;.

[[29 наурыз]] 2019 жылы Дмитрий Медведев Рунеттің 25 жылдығына арналған ресейлік Mail.ru Group және Яндекс интернет-компанияларының топ-менеджерлерімен кездесу өткізді. Премьер-Министр Ресейдің цифрлық экономикасы жылына 15% өсіп келе жатқанын, бұл жалпы Ресей экономикасының өсімінен едәуір жоғары екенін айтты. Медведев мемлекет цифрлық экономикаға шамамен 2 трлн рубль инвестиция салуға ниетті екенін айтты. Сонымен бірге ол Интернет-индустрияның мемлекет үшін бірқатар сұрақтары бар екеніне назар аударды және үкіметтің араласуын «кез-келген бизнеске қатысты ең күшті қару» деп атады&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.kommersant.ru/doc/3929785|title=Медведев встретился с руководством Mail.ru Group и «Яндекса»|date=2019-03-29|publisher=www.kommersant.ru|lang=ru|accessdate=2019-03-31}}&lt;/ref&gt;.

===Дмитрий Медведевпен VKLive===
2019 жылы 29 наурызда премьер-министр Медведев [[ВКонтакте]] әлеуметтік желісінде бірінші эфирге шықты, ол барысында қолданушылардың сұрақтарына жауап берді&lt;ref&gt;[https://vk.com/dmlive #VKLive c Дмитрием Медведевым]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://www.vedomosti.ru/politics/news/2019/03/23/797212-medvedev-otvetit-na-voprosi Медведев впервые в прямом эфире ответит на вопросы пользователей «В контакте»]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://ria.ru/20190323/1552053111.html Медведев ответит на вопросы пользователей «ВКонтакте» в прямом эфире]&lt;/ref&gt;.

===СЖҚ айыптаулары және одан кейінгі наразылықтар===
{{main|Ол Димон емес}}
[[2016 жыл]]дың 15 қыркүйегінде [[Алексей Анатольевич Навальный|Алексей Навальный]] Медведевтің [[Жазғы үй|жазғы]] резиденциясы - 2008 жылдан бері қолданып келе жатқан [[Плёс (қала)|Плёс]] қаласындағы ескі [[Миловка (жылжымайтын мүлік)|Миловка]] ғимараты туралы жазылған [[Сыбайлас жемқорлыққа қарсы қор|сыбайлас жемқорлыққа қарсы]] қордың тергеуін жариялады. Аэрофототүсірілім жариялаған Навальныйдың айтуынша,{{citation needed|date=June 2016}} [[Еділ]]ге жақын орналасқан кешен аумағында жеке пирстер, шаңғы базасы, үш тікұшақ, бірнеше үй, қонақ үй, жабық және ашық бассейндер мен басқа да ғимараттар орналасқан, оның жалпы ауданы 80 га құрайды. Меншік қоршаумен қоршалған, негізгі үй үйі басқа, ішкі қоршаумен қоршалған. СЖҚ жылжымайтын мүлікті және құрылыстың қалған бөлігін қалпына келтіруді 25-30 миллиард рубльге бағалады. Оның болжамына сәйкес, Дар қоры аумақты сатып алды, [[Новатэк]] акционерлері қайырымдылыққа бөлген 33 миллиард рубль сайтты сатып алуға және көркейтуге кетті. 2011 жылдан кейін кешен «Тарихи-мәдени мұраны сақтау қорына» берілді - осылайша резиденция Медведевтің меншігінде емес, бірақ ол үнемі осында тұрады. Медведевтің ерлі-зайыпты Дар-қорының аумақты иемденуінде Алексей Навальный сыбайлас жемқорлықтың белгілерін көреді. Тергеу жарияланғаннан кейін екі күн өткеннен кейін Навальный мүліктің үстіндегі әуе кеңістігі рейстер үшін жабылды деп мәлімдеді.&lt;ref&gt;[https://meduza.io/news/2016/09/15/fbk-ulichil-medvedeva-v-remonte-dachi-na-blagotvoritelnye-dengi ФБК рассказал о секретной даче Дмитрия Медведева] // ''Meduza'', 15 сентября 2016.&lt;/ref&gt;. Через два дня после публикации расследования Навальный заявил, что воздушное пространство над имением было закрыто для полётов&lt;ref&gt;[http://www.svoboda.org/a/27997293.html Навальный: над «дачей Медведева» закрыто воздушное пространство] // «Радио Свобода», 17 сентября 2016.&lt;/ref&gt;

[[2017 жыл]]ғы 2 наурызда Алексей Навальный мен оның [[Сыбайлас жемқорлыққа қарсы қор|сыбайлас жемқорлыққа қарсы қоры]] «[[Ол Димон емес|Ол сен үшін димон емес]]» тергеу фильмін жариялады. Фильм Дмитрий Медведевтің болжалды меншігі туралы баяндайды. Фильм авторларының айтуынша, қайырымдылық қорлары мен заңды түрде Медведевтің сенімді адамдарында тіркелген ұйымдар (оның ішінде туыстары мен сыныптастары) олигархтардан және [[Газпромбанк|Газпромбанк]] несиелерінен сатып алынған деген болжаммен қымбат жылжымайтын мүлікке иелік етеді. Медведев Навальныйдың айыптауларын «саяси алаяқтардың жалған өнімі» деп атады.&lt;ref&gt;[http://www.rbc.ru/society/02/03/2017/58b7f3959a79474158912948 Фонд борьбы с коррупцией рассказал о «тайной недвижимости» Медведева] // РБК, 2 марта 2016&lt;/ref&gt;. Медведев назвал обвинения Навального «лживыми продуктами политических проходимцев»&lt;ref&gt;[https://ria.ru/politics/20170419/1492569984.html Медведев о нападках Навального: «лживые продукты политических проходимцев»]&lt;/ref&gt;
[[Сурет:CPRF demonstration 1 may 2017.jpg|thumb|250px|2017 жылғы 1 мамырдағы демонстрациядағы ұран.]]

22 наурызда Мемлекеттік Думаның Коммунистік партиядан шыққан депутаты [[Валерий Фёдорович Рашкин|Валерий Рашкин]] [[Ресейдің тергеу комитеті|Ресейдің тергеу комитетінің]] басшысына, сондай-ақ [[Ресей Федерациясының Федералды қауіпсіздік қызметі|ФҚҚ]], [[Ресей Федерациясының Ішкі істер министрлігі|ІІМ]] және [[Ресей Федерациясының прокуратурасы|Бас прокуратура]] басшыларына СЖҚ тергеуінде сипатталған Дмитрий Медведевтің сыбайлас жемқорлық әрекеті туралы деректерді тексеруді сұрап,&lt;ref&gt;[http://www.rbc.ru/politics/22/03/2017/58d228b29a7947b85300c9ef Депутат от КПРФ попросил Чайку проверить расследование ФБК о Медведеве]&lt;/ref&gt; 2017 жылдың 20 сәуірінде РФ СК Ол оған фильмде көрсетілген фактілер тергеуді бастау үшін негіз болып табылмайтынын айтты және оның үндеуі Бас прокурорға жолданды.&lt;ref&gt;{{Cite news|author=Анна Трунина|title=СКР не нашел оснований для проверки сведений из фильма ФБК о Медведеве|url=http://www.rbc.ru/politics/21/04/2017/58fa27889a7947d7b1ad18e5|work=[[РБК]]|accessdate=2017-04-21}}&lt;/ref&gt;

2017 жылғы [[26 наурыз]]да Ресейдің 100 қаласында «Ол сен үшін емес Димон» фильмінде жарияланған [[2017 жылғы 26 наурызда Ресейде сыбайлас жемқорлыққа қарсы наразылық|биліктің жоғарғы эшелондарындағы сыбайлас жемқорлыққа қарсы жиналыстар өтті]]. Олар өз сөздерінде премьер-министрге тағылған айыптарға жауап беруді талап етті. «Дмитрий Медведев бұл күнді қалай өткізді?» Деген сұраққа Үкімет басшысы өзінің Инстаграмдағы блогында «Жаман емес, мен шаңғы тебдім» деп жауап берді, бұл бұқаралық ақпарат құралдарында сыни реакция тудырды.&lt;ref&gt;[http://www.bbc.com/russian/news-39401681?ocid=socialflow_facebook Медведев рассказал, что делал в день массовых акций протеста] BBC&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://www.rosbalt.ru/russia/2017/03/27/1602151.html Медведев рассказал, чем занимался в день массовых протестов в России] РОСБАЛТ&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://echo.msk.ru/blog/day_photo/1951606-echo/ «Неплохо, на лыжах покатался»] Эхо Москвы&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://www.mk.ru/politics/2017/03/27/na-lyzhakh-pokatalsya-medvedev-otvetil-na-massovye-protesty.html «На лыжах покатался»: Медведев ответил на массовые протесты] MK.RU&lt;/ref&gt;

2017 жылғы 5 сәуірде Ресей Мемлекеттік Думасы Алексей Навальныйдың Сыбайлас жемқорлыққа қарсы қорының Дмитрий Медведевке арналған материалдарын тексеру туралы РКПФ ұсынысын қабылдамады&lt;ref&gt;[http://www.bbc.com/russian/news-39508152 «Госдума отказалась проверять расследование Навального о Медведеве»], BBC Russian, 5.04.2017&lt;/ref&gt;.

2017 жылдың 11 сәуірінде [[Әлішер Бұрханұлы Усманов|Әлішер Усманов]] «Ол сен үшін Димон емес» фильмінде ұсынылған «ар-намыс пен қадір-қасиетті қорлайтын» ақпаратты жариялағаны үшін Навальный мен СЖҚ-ке жала жапқаны үшін сотқа жүгінді&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20120515101631/http://da-medvedev.ru/svetlana-medvedeva/biography Дмитрий Медведев — личный сайт&lt;!-- Заголовок добавлен ботом --&gt;]&lt;/ref&gt;. 2017 жылдың 31 мамырында Мәскеудің Люблин аудандық соты бұл талапты қанағаттандырды және сотталушыға фильмдегі барлық бейнелер мен материалдарды алып тастауды&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.rbc.ru/society/31/05/2017/592e5f559a79479e9ee6768a?from=main|title=Суд обязал Навального удалить фильм о Медведеве|website=[[РБК]]|date=2017-05-31|publisher=}}&lt;/ref&gt;, сондай-ақ теріске шығаруды жариялауды бұйырды, бірақ бұл жасалмады және фильмді әлі де [[YouTube]] және басқа видео хостинг сайттарында көруге болады.

==Жеке өмірі==
===Отбасы===
[[Сурет:Dmitry Medvedev and his wife Svetlana Medvedeva.jpg|250px|thumb|Дмитрий Медведев жұбайы [[Светлана Владимировна Медведева|Светлана]] мен]]
Ол [[1993 жыл]]ы сол мектепте оқыған [[Светлана Владимировна Медведева|Светлана Линникке]] үйленді. Менің әйелім [[Санкт-Петербург мемлекеттік экономика университеті|ЛФЭИ]] бітірді, Мәскеуде жұмыс істейді және Санкт-Петербургте әлеуметтік шаралар ұйымдастырады.

Баласы Илья (1995 ж.т.)&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20120502020012/http://medvedev.kremlin.ru/biography Дмитрий Медведев — личный сайт]&lt;/ref&gt;, «адал кастингтен» өтіп, 2007 және 2008 жылдары өз атымен [[Ералаш|Ералаш]] телехикаясында шықты (№ 206 және № 219 шығарылым)&lt;ref&gt;[http://www.eralash.ru/library/2007/206 «Ералаш», выпуск № 206]&lt;/ref&gt; и 2008&lt;ref&gt;[http://www.eralash.ru/library/2008/219 «Ералаш», выпуск № 219]&lt;/ref&gt;. 2012 жылдың жазында Илья Медведев Ресейдің үш университетіне ([[Мәскеу мемлекеттік университеті|ММУ]], [[Санкт-Петербург мемлекеттік университеті|СПМУ]] және [[Мәскеу мемлекеттік халықаралық қатынастар институты|ММХҚИ]]) өтініш бергені туралы хабарланды, бірақ ол оқу үшін [[Мәскеу мемлекеттік халықаралық қатынастар институты|ММХҚИ]]-ны таңдады.&lt;ref&gt;[http://www.km.ru/news/prezidentskii-eralash-ili-chastnaya-zhizn-pervogo-litsa Президентский «Ералаш», или Частная жизнь первого лица], ''km.ru'', 14 октября 2011&lt;/ref&gt; Тамыздың соңында Илья Медведев [[Мәскеу мемлекеттік халықаралық қатынастар институты|ММХҚИ]])-ның Халықаралық құқық факультетінде оқитын студенттер тізіміне енгізілді. Бұл тізімде Илья конкурсқа жалпы негізде түскені көрсетілген ([[Бірыңғай мемлекеттік емтихан|БМЕ]] бағалар - ағылшын тілі - 94 балл&lt;ref&gt;[http://www.vedomosti.ru/politics/news/2541621/syn_dmitriya_medvedeva_vybral_mgimo Сын Дмитрия Медведева выбрал МГИМО]&lt;/ref&gt;, әлеуметтік ғылымдар - 83 балл, орыс тілі - 87 балл, қосымша емтихан - 100 мүмкіндіктен 95 балл)&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://abiturient.mgimo.ru/1kurs2012/MO-MO(Byudzhetnoe).xml.xls |title=Списки зачисленных в МГИМО по приказу с 1 сентября из числа рекомендованных приёмной комиссией лиц, прошедших по конкурсу (2012) |accessdate=2012-08-28 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130121135714/http://abiturient.mgimo.ru/1kurs2012/MO-MO(Byudzhetnoe).xml.xls |archivedate=2013-01-21 |deadlink=yes }}&lt;/ref&gt;.

Тәтесі (әкесінің әпкесі) - Медведева Светлана Афанасьевна, «Халықтар достығы» орденінің иегері, КСРО-ның құрметті студенті, Ресей Федерациясының еңбек сіңірген мұғалімі, Ресей Жазушылар мен Журналистер одағының мүшесі, тоғыз өлең жинағының авторы, оның екеуі әндер (композитор Игорь Корчмарскиймен бірлесіп жазылған) ) [[Краснодар]]да тұрады.&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://korvesti.ru/201102061601/Novosti/Obschestvo/Svetlana_Medvedeva_otmetila_svoy_yubiley.html |title=Светлана Медведева отметила свой юбилей |accessdate=2012-09-30 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130621194535/http://korvesti.ru/201102061601/Novosti/Obschestvo/Svetlana_Medvedeva_otmetila_svoy_yubiley.html |archivedate=2013-06-21 |deadlink=yes }}&lt;/ref&gt;

Үй жануарларының ішінде Медведевтер отбасында ақшыл сұр [[Сібір мысығы|Нева Маскарадтың]] мысықтары Дорофей және төрт ит бар: жұп ағылшын сетерлері (ағасы мен әпкесі - Дэниел мен Джоли), Альдо алтын іздеуші және ортаазиялық шопан. Медведев көрмеде бірінші және екінші орындарды иеленді.&lt;ref&gt;[http://www.trud.ru/article/05-01-2000/5_kot_dorofej_vyshel_v_svet.html Газета «Труд» о коте Медведева]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.newizv.ru/lenta/86577 |title=Газета «Новые известия» о коте Медведева |accessdate=2010-07-12 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20101121202140/http://www.newizv.ru/lenta/86577 |archivedate=2010-11-21 |deadlink=yes }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://www.aif.ru/politic/article/16692 Журнал «Тайны звёзд» и газета «Аргументы и факты» о коте Медведева]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://www.kotdorofey.ucoz.ru «Персональный сайт первого кота России»]&lt;/ref&gt; и четыре собаки: пара английских сеттеров (брат и сестра — Дэниэл и Джоли), золотистый ретривер Альду и среднеазиатская овчарка. Сеттеры Медведева занимали первое и второе места на выставках&lt;ref&gt;[http://www.newsru.com/russia/02mar2009/dogsout.html Домашние питомцы Медведева поучаствовали в выставке собак]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://www.newsru.com/russia/04nov2008/setter.html У кота-кастрата Дорофея не получилось быть преемником Кони: Медведев предпочел выводить в свет английского сеттера ]&lt;/ref&gt;

===Жеке меншік===
Орталық сайлау комиссиясы 2007 жылғы желтоқсанда оған табыс туралы декларацияға сәйкес Медведевтің 367,8 шаршы метр пәтері бар; [[2006 жыл]]ғы кірістер 2 миллион 235 мың рубльді құрады.&lt;ref&gt;[http://www.gazeta.ru/politics/elections2008/2007/12/21_a_2456622.shtml Элина Билевская. ''Преемник богаче Путина''.] gazeta.ru 21 декабря 2007 г.&lt;/ref&gt;

«[[Новая газета]]ның» 2008 жылғы 10 қаңтардағы хабарлауынша,&lt;ref name=&quot;NGazMed&quot;&gt;[http://www.novayagazeta.ru/data/2008/01/00.html Сергей Канев. ''По следам налоговых деклараций кандидатов в президенты. Часть I. Кандидат Д. Медведев: «Золотые ключи-1», Тихвинская, д. 4.''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080116080528/http://www.novayagazeta.ru/data/2008/01/00.html |date=2008-01-16 }} [[Новая газета]] № 01 от 10 января 2008 г.&lt;/ref&gt; 2000 жылғы 22 тамыздан бастап Минская көшесі, 1 А, пәтер мекен-жайы бойынша «Золотые ключи-1» тұрғын үй кешеніндегі көп пәтерде 364,5 м² болатын жеке пәтерде тіркелген. 38. «Новая газетаның» хабарлауынша, 2005 жылғы үй иелерінің бірыңғай тізілімінен алынған мәліметтерге сәйкес Дмитрий Медведев Мәскеуде Тихвинская көшесі, №4 үй, пәтер мекен-жайы бойынша тағы бір пәтерге ие болды. 35; жалпы ауданы - 174 м²&lt;ref name=&quot;NGazMed&quot;/&gt;.

[[2008 жыл]]ғы 18 қыркүйектегі '''vsedoma.ru''' сайтының хабарлауынша, Медведевтер іс жүзінде бұған дейін [[Борис Николаевич Ельцин|Борис Ельцин]] мен оның жанұясымен бірге тұрған [[Горки-9]] президенттік резиденциясында тұрған.&lt;ref name=&quot;VsedomaMedv&quot;&gt;[http://realty.newsru.com/article/23sep2008/medvedev Какой недвижимостью владеет Дмитрий Медведев] [[NEWSru]] 23 сентября 2008 г.&lt;/ref&gt;{{citation needed|date=June 2008}}

2008 жылдан бастап Медведев және оның жанұясы жазғы демалыста [[Еділ]] бойындағы [[Плёс (қала)|Плёс]] қаласындағы Миловка үйін, Медведев ''[[Financial Times]]'' деп атайды.&lt;ref name=&quot;ЛП&quot;&gt;[http://www.lenpravda.ru/today/277298.html Поместье четы Медведевых в Плёсе (ФОТО)]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://www.inopressa.ru/article/08Jul2013/ft/dacha.html Dacha моей мечты]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://flb.ru/infoprint/48862.html Тихий Плёс президента. Медведев.]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://rublev-museum.livejournal.com/346931.html rublev_museum: Светлана Медведева — новая «царица» Плёса]&lt;/ref&gt;

[[2010 жыл]]ы [http://news.kremlin.ru/news/10897 Дмитрий Медведевтің табысы] 3 378 673,63 рубльді құрады. Банктік шоттар 4 961 528,98 рубльді құрайды. Жалға беру шартымен Ресейде 4700 м² жер телімі бар. Сонымен қатар, Дмитрий Медведевтің 1948 жылғы ГАЗ 20 Победа жеңіл автокөлігі бар.

Дмитрий Медведевтің әйелі мен ұлы 2010 жылы ешқандай кіріс жарияламады және банктік шоттарда ақша жоқ.{{citation needed|date=June 2010}}

[[2018 жыл]]ғы кіріс 9,917 миллион рубльді құрады&lt;ref&gt;{{Cite web|url =https://ria.ru/20190412/1552649799.html|title =Путин в 2018 году заработал более восьми миллионов рублей|publisher = РИА «Новости»|date = 2019-04-12|accessdate=2019-04-12}}&lt;/ref&gt;.

===Хобби===
[[File:Dmitry Medvedev Zenit.jpg|250 px|thumb|Дмитрий Медведев «Зенит» - «Шахтер» матчында, 2 қараша, 2011 жыл]]
[[File:Sergey Skachkov Zemlyane + Dmitriy Medvedev prezident Russia, 21.01.2012(1).jpg|250px|thumb|[[Сергей Ростиславович Скачков|Сергей Скачков]], «[[Земляне (тобы)|Земляне]]» тобы Дмитрий Медведев, Сочи, 21 қаңтар, 2012 жыл]]
БАҚ-тың хабарлауынша (2007 жылғы желтоқсанда) Дмитрий Медведев бала кезінен қатты [[Хард-рок|рокты жақсы]] көрді&lt;ref&gt;[http://www.guardian.co.uk/russia/article/0,,2225307,00.html Putin’s Purple reign man] Guardian Unlimited, December 10, 2007&lt;/ref&gt;, [[Жүзу|жүзу]] мен және [[Йога|йога]] мен айналысқан.

Дмитрий Медведев [[Apple]] өнімдерінің белсенді қолданушысы ретінде танымал. Мәселен&lt;ref&gt;[http://www.echo.msk.ru/inopress/510709-echo.html «Серые» телефоны iPhone пользуются спросом у российской элиты]&lt;/ref&gt;, Дмитрий Медведев бұл телефон Ресейге ресми түрде жеткізілмеген және сертификатталмаған кезде де [[iPhone|Apple iPhone]]-ны пайдаланды және 2010 жылы Ресей президенті iPad-тың иесі болды, дегенмен ол кезде бұл құрылғылар Ресейде сатылмаған болатын.&lt;ref&gt;[http://www.lenta.ru/news/2010/05/18/ipad/ У Дмитрия Медведева появился iPad]&lt;/ref&gt; Сондай-ақ,&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://apple-ria.ru/articles/023.php |title=MacBook президента РФ Дмитрия Медведева |accessdate=2008-12-08 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20090328172925/http://apple-ria.ru/articles/023.php |archivedate=2009-03-28 |deadlink=yes }}&lt;/ref&gt; Ресей Президентінің веб-сайтында бейнелерді қарау кезінде Apple [[MacBook Pro|MacBook Pro]] ноутбуктері және [[MacBook Black]]-дің бюджеттік нұсқасы бар Президенттік мекен-жайлардың бейнелері табылды. Сонымен қатар, [[Стив Джобс]] (Apple басшысы) Дмитрий Медведевке 2010 жылдың маусымында АҚШ дүкендер сөрелерінде пайда болғанға дейін iPhone 4 сыйлады.&lt;ref&gt;[https://archive.is/20120912091951/www.rbcdaily.ru/2010/06/24/media/489226 Джобс подарил президенту России iPhone 4]&lt;/ref&gt;

Санкт-Петербургтегі «[[Зенит (футбол клубы, Санкт-Петербург)|Зенит]]&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.dni.ru/sport/2008/5/15/142401.html |title=Как Дмитрий Медведев болел за «Зенит» |accessdate=2008-12-08 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080923225513/http://www.dni.ru/sport/2008/5/15/142401.html |archivedate=2008-09-23 |deadlink=yes }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://www.gazeta.spb.ru/413724-0/ Дмитрий Медведев: «„Зенит“ всегда был для меня особым клубом»]&lt;/ref&gt;» кәсіби [[Футбол]] клубының жанкүйері ретінде белгілі, ол бүкіл өмірі үшін жанкүйер болды. [[Deep Purple]] тобы - Қою күлгін.&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.dni.ru/sport/2008/5/15/142401.html |title=Как Дмитрий Медведев болел за «Зенит» |accessdate=2008-12-08 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080923225513/http://www.dni.ru/sport/2008/5/15/142401.html |archivedate=2008-09-23 |deadlink=yes }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://www.gazeta.spb.ru/413724-0/ Дмитрий Медведев: «„Зенит“ всегда был для меня особым клубом»]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://ria.ru/photolents/20090420/168686649.html|title=Deep Purple — любимая группа Дмитрия Медведева в российском клубе|publisher=РИА Новости|accessdate=2011-10-12}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://www.lifenews.ru/news/54298|title=Медведев встретился с Deep Purple|date=2011-03-23|publisher=LifeNews|accessdate=2011-10-12}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://lenta.ru/news/2011/03/23/deeppurple/|title=Дмитрий Медведев выпил чаю с Deep Purple|date=2011-03-23|publisher=Лента.ру|accessdate=2011-10-12}}&lt;/ref&gt;

Кейде Дмитрий Медведев [[Linkin Park]]-тің музыкасын тыңдайды: оның жанкүйері Дмитрий Анатольевич Ильяның ұлы.&lt;ref&gt;[http://lenta.ru/news/2009/12/24/linkinftw/ Сын Медведева приучил отца слушать Linkin Park] Lenta.ru&lt;/ref&gt; Сондай-ақ, олардың бірлескен музыкалық талғамдарының арасында: «[[Машина времени]]», «[[Сплин]]», «Земляне» сияқты ресейлік орындаушылар.&lt;ref&gt;[https://www.youtube.com/watch?v=8-vWxJIgm2k Дмитрий Медведев слушает Linkin Park // Источник: Youtube.com]&lt;/ref&gt;

Медведев фотографияға қызығушылық танытады. Ол бала кезінен [[Смена-8М]] камерасында суретке түсе бастады.&lt;ref name=&quot;photocameras&quot;&gt;[http://kremlin.ru/news/6824 Дмитрий Медведев: «Смысл фотографии — в особой печали о той частичке времени, которая уже никогда не вернётся»]&lt;/ref&gt; Президент ретінде ол 2010 жылдың наурыз айында Мәскеудегі Тверьский бульварында өткен «Әлем Ресейдің көзімен» атты ашық аспан астындағы фотокөрмеге қатысты.&lt;ref name=&quot;like-photo&quot;&gt;{{Cite web |url=http://mediasmi.com/2010/05/23/president-photo/ |title=Президент, по совместительству — фотограф |accessdate=2010-06-06 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110714070330/http://mediasmi.com/2010/05/23/president-photo/ |archivedate=2011-07-14 |deadlink=yes }}&lt;/ref&gt; Бүгінгі таңда Медведевтің арсеналында [[Leica]], [[Nikon]] және [[Canon]] камералары бар.&lt;ref name=&quot;photocameras&quot; /&gt;

Медведевтің өзі суретке деген құштарлығы туралы айтты:

{{дәйексөз|Әрине, мен адамдарды суретке түсіргенді ұнатамын. Бірақ адамдарды ату мен үшін оңай емес. Шынында да, менің жұмысым бір сәтте камерамен жүгіріп, біреуді суретке түсіре бастасам, таңқаларлық болып көрінеді. Адамдар мені түсінбейді деп қорқамын&lt;ref name=&quot;like-photo&quot; /&gt;|date=2010-27-02}}

Ол өзінің төртінші курсында темекіні тастады, бұған дейін ол күніне 5-7 темекі шегетін&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://top.rbc.ru/politics/07/12/2012/835556.shtml |title=Д. Медведев о следователях: Козлы они, конечно, что приходят в 7 утра:: Политика:: Top.rbc.ru&lt;!-- Заголовок добавлен ботом --&gt; |accessdate=2012-12-08 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20121209085816/http://top.rbc.ru/politics/07/12/2012/835556.shtml |archivedate=2012-12-09 |deadlink=yes }}&lt;/ref&gt;.

Медведев [[Блогосфера|блогосфера]]да таралған Димонның үндеуіне мейіріммен қарайды және оны Интернет үшін жұмсақ деп санайды. Сондай-ақ, талғамға байланысты сыныптастар мен сыныптастар оған жүгіне алады.&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://top.rbc.ru/society/26/05/2013/859202.shtml |title=Д. Медведев рассказал, для кого он — Димон:: Общество:: Top.rbc.ru&lt;!-- Заголовок добавлен ботом --&gt; |accessdate=2013-05-26 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130531103552/http://top.rbc.ru/society/26/05/2013/859202.shtml |archivedate=2013-05-31 |deadlink=yes }}&lt;/ref&gt;

===Дін және ұлттық сұраққа қатынасы===
[[File:Dmitry Medvedev 1 October 2009-2.jpg|thumb|250px|Дмитрий Медведев, [[Курск]] [[Знаменский соборы (Курск)|Знаменский соборында]], 1 қазан 2009 ж]]
Өзінің мойындауы бойынша Дмитрий Медведев [[Орыстар|орыс]]&lt;ref name=&quot;video.obra.den.znan.&quot;&gt;[https://www.youtube.com/watch?v=nmjlOyquZ_M Видеообращение к школьникам 2:05]&lt;/ref&gt;, 23 жаста, өзінің шешімі бойынша «[[Православие]] [[Шомылдыру рәсімі|шомылдыру рәсімін]] Санкт-Петербургтегі орталық соборлардың бірінде» қабылдады, содан кейін, оның пікірінше, «ол үшін тағы бір өмір басталды »&lt;ref&gt;[http://www.itogi.ru/Paper2008.nsf/Article/Itogi_2008_02_17_01_1958.html Андрей Ванденко. ''Простые истины''.] Интервью с кандидатом на пост президента России «[[Итоги (журнал)|Итоги]]» No. 8 (610) 24 февраля 2008 г.&lt;/ref&gt;.

Жұбайы Светлана Медведева - Хегумен Киприан (Ященко) басқаратын «Ресейдің жас ұрпағының рухани-адамгершілік мәдениеті» мақсатты кешенді бағдарламасының қамқоршылар кеңесінің басшысы.&lt;ref&gt;[http://portal-credo.ru/site/?act=news&amp;id=59106&amp;topic=554 Православная программа, которой руководят супруга Дмитрия Медведева и иеромонах [[РПЦ]] МП, может получить новое развитие, считает эксперт.] [[Портал-Credo.Ru]] 14 декабря 2007 г.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://www.ogoniok.com/5028/16/ Александр Солдатов. ''Духовные внуки''.] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110924211210/http://www.ogoniok.com/5028/16/ |date=2011-09-24 }} [[Огонёк (журнал)|Огонёк]] 24—30 декабря 2007 года.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://www.dnkrus.ru/issue.shtml/oprog/ О программе.] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120527054205/http://www.dnkrus.ru/issue.shtml/oprog/ |date=2012-05-27 }} на сайте целевой комплексной программы «Духовно-нравственная культура подрастающего поколения России».&lt;/ref&gt;

2007 жылғы қарашада [[Қазан]]да болған кезде Дмитрий Медведев: «Діни білімді арттыру - мемлекеттің, діни бірлестіктердің және отандық білім беру жүйесінің міндеті»&lt;ref&gt;[http://www.newsru.com/religy/12nov2007/medvedev.html В России необходимо развивать собственную полноценную систему исламского образования, считает Дмитрий Медведев] [[NEWSru.com]] [[12 ноября]] 2007 года&lt;/ref&gt;, - деді. Онда ол «теологиялық білім беру ұйымдарына өздерінің білім беру бағдарламаларын мемлекеттік стандарттарға сәйкес аккредиттеу құқығын беру туралы ұсынысты» қолдады. Ол Мемлекеттік Думаның жаңа құрамы,&lt;ref&gt;[http://www.interfax-religion.ru/?act=news&amp;div=21358 Медведев поддерживает идею предоставления духовным учебным заведениям права выдавать дипломы гособразца.] Интерфакс.ru 12 ноября 2007 года&lt;/ref&gt; бірінші кезекте, мемлекеттік емес, оның ішінде діни, оқу орындары үшін білім беру бағдарламаларын мемлекеттік аккредиттеу туралы заң қабылдайды деп үміттенеді.&lt;ref&gt;[http://www.rian.ru/society/education/20071205/90998519.html Медведев выступает за госаккредитацию религиозных учебных заведений.] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20071213140623/http://www.rian.ru/society/education/20071205/90998519.html |date=2007-12-13 }} РИАН 05.12.2007.&lt;/ref&gt; Сондай-ақ, Қазанда ол мұсылман ұйымдары өкілдерінің Ресейдегі дәстүрлі діндердің жетекшілеріне федералды телеарналарда сөйлеу құқығын беру туралы ұсынысын қолдады&lt;ref&gt;[http://www.rosbalt.ru/2007/11/13/430590.html Медведев и религия.] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080319023313/http://www.rosbalt.ru/2007/11/13/430590.html |date=2008-03-19 }} [[Росбалт]] 13.11.2007.&lt;/ref&gt;.

Армияда діни лидерлердің болуы орынды деп санайды&lt;ref&gt;[http://www.regions.ru/news/science/2113078/ Дмитрий Медведев выступил за признание «религиозных» дипломов и за армейское духовенство] regions.ru 05.12.2007.&lt;/ref&gt;.

Ол дін қайраткерлеріне Ресей азаматтығын берудің жеңілдетілген тетіктерін жасауды жақтайды&lt;ref&gt;[http://religion.sova-center.ru/events/13B742E/13CC9F1/A3E9074 СОВА / SOVA. Религия в светском обществе / Religion in Secular Society // Д. Медведев считает необходимым создать особый механизм предоставления российского гражданства религио…]&lt;/ref&gt;.

24 тамызда, 2009 ж., [[Иволгинский дацан]]да, ол [[Тара (буддизм)|Ақ Тараның]] бейнесі - [[Буддизм|буддизмдегі]] [[Бодхисаттва]]аның жоғары мәртебелі нұсқасы деп жарияланды. Бастау рәсімі ешқандай рәсімсіз өтті, Дмитрий Медведев былай деді:

{{дәйексөз|Салт-дәстүрлеріңізді құрметтеңіз|date=2009-27-02}}

===Денсаулық жағдайы===
[[2018 жыл]]дың [[23 тамыз]]ында Кремльдегі ақпарат көздеріне сілтеме жасай отырып,&lt;ref&gt;[https://tjournal.ru/75413-proekt-so-ssylkoy-na-istochniki-v-kremle-soobshchil-o-propazhe-medvedeva «Проект» со ссылкой на источники в Кремле сообщил о пропаже Медведева]&lt;/ref&gt; Жобаның жариялануы премьер-министр Медведевтің Камчаткаға [[11 тамыз]]да жасаған соңғы сапарынан кейін қоғамдық кеңістіктен жоғалып кеткені туралы хабарлады. Премьер-министрдің барлық кездесулері соңғы сәтте тоқтатылды, бірақ алдын-ала емес. Кейін Ресей Үкіметі Төрағасының баспасөз қызметі оның спорттық жарақат алғанын және қазіргі уақытта қағазбастылықпен айналысып жатқанын хабарлады. 28 тамызда Медведев алдымен Нижний Новгород облысының губернаторы Никитинмен кездесуде көпшілік алдында көрінді. Алайда, әлеуметтік желіні қолданушылар премьер-министрдің баяу сөйлей бастағанын, дауысы өзгергенін байқады.&lt;ref&gt;[https://www.rbc.ru/society/23/08/2018/5b7ee2319a7947665b0e118b Правительство объяснило «пропажу» Медведева]&lt;/ref&gt; Сонымен қатар, үкімет басшысының оң жақ қасы сол жаққа қарағанда жоғары көтерілгені айтылды&lt;ref&gt;[https://ura.news/news/1052348825 СМИ: после травмы Медведев начал говорить странно]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://www.bfm.ru/news/393516?from=popular_1 Странный голос Дмитрия Медведева]&lt;/ref&gt;.

== Фильмография ==
* [[Шырша (фильм)]] ''[[Камео]]''&lt;ref&gt;[http://www.imdb.com/title/tt1782568/fullcredits#cast Ёлки — в ролях] на [[IMDB]]&lt;/ref&gt;
* 2017 — «[[Ол Димон емес|Ол сен үшін Димон емес]]», СЖҚ тергеу фильмі&lt;ref&gt;[https://dimon.navalny.com/#mansurovo Он вам не Димон. Дворцы, яхты и виноградники — тайная жизнь Дмитрия Медведева]&lt;/ref&gt;

==Атақтар, марапаттар, атақтар==
===Мараптаттар===
'''Ресей Марапаттары'''
[[File:Dmitry Medvedev receives the Saint Sava award from Serbian Orthodox Church.jpg|thumb|250px|Дмитрий Медведев Сербия православ шіркеуінің жоғары наградасының - 1 дәрежелі Әулие Сава орденінің иегері болды.]]
* I дәрежелі «Отанға сіңірген еңбегі үшін» ордені (14 қыркүйек 2015 ж.) - ''мемлекетке сіңірген еңбегі, Ресей Федерациясының әлеуметтік-экономикалық дамуына қосқан үлесі үшін''&lt;ref&gt;[http://publication.pravo.gov.ru/Document/View/0001201510140046 Указ Президента Российской Федерации от 14.09.2015 № 459 «О награждении орденом „За заслуги перед Отечеством“ I степени Медведева Д. А.» ]&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;орден&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.interfax.ru/russia/473442|title=Медведев награждён орденом &quot;За заслуги перед Отечеством&quot; I степени|publisher=[[Интерфакс]]|date=2015-10-14}}&lt;/ref&gt;.
* II дәрежелі «Отанға сіңірген еңбегі үшін» ордені (2005)&lt;ref&gt;[http://premier&lt;ref.gov.ru/biography/ Биография Д. А. Медведева на сайте Правительства Российской Федерации]&lt;/ref&gt;
* «Қазанның 1000 жылдығына арналған» медалі.&lt;ref&gt;[http://gimyrf.ru/persona/medvedev_dmitrij_anatolevich/ Медведев Дмитрий Анатольевич — ГиМУ в России]&lt;/ref&gt;
* Ресей Федерациясы Президентінің Алғыс хаты (20 мамыр 2002 ж.) -'' Ресей Федерациясы Президентінің 2002 жылғы Ресей Федерациясы Федералды Жиналысына Жолдауын дайындауға белсенді қатысқаны үшін''&lt;ref&gt;[http://www.kremlin.ru/acts/bank/18097 Распоряжение Президента Российской Федерации от 20 мая 2002 года № 222-рп «О поощрении активных участников подготовки Послания Президента Российской Федерации Федеральному Собранию Российской Федерации на 2002 год»]&lt;/ref&gt;
* Ресей Федерациясы Президентінің Алғыс хаты (8 шілде 2003 ж.) - Ресей Федерациясы Президентінің 2003 жылға арналған Федералдық жиналысқа Жолдауын дайындауға белсенді қатысқаны үшін&lt;ref&gt;[https://archive.is/20120907030517/www.pravoteka.ru/pst/850/424527.html Распоряжение Президента Российской Федерации от 8 июля 2003 года № 343-рп «О поощрении активных участников подготовки Послания Президента Российской Федерации Федеральному Собранию на 2003 год»]&lt;/ref&gt;.
* 2001 ж. Ресей Федерациясы Үкіметінің білім саласындағы сыйлығының лауреаты (2002 ж. 30 тамыз) -'' жоғары кәсіби білім беру оқу орындарына арналған «Азаматтық құқық» оқулығын жасағаны үшін''.&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20070729003245/http://www.government.ru/government/governmentactivity/rfgovernmentdecisions/archive/2002/09/02/imported-news6653.htm Постановление Правительства Российской Федерации от 30 августа 2002 года № 647 «О присуждении премий Правительства Российской Федерации в области образования за 2001 год»]&lt;/ref&gt;
Горчаковтың естелік медалі (Ресей СІМ, 2008 ж.)
* Крапове Берет - ішкі әскерлердің арнайы құрамын құруға қосқан үлесі үшін (жеткізу күні белгісіз)&lt;ref&gt;[http://www.mid.ru/Nsite-sv.nsf/arh/8C333072E2CCBCA1C3257488004CEE25?OpenDocument Дипломаты наградили Президента (16 июля 2008 года, «Время новостей»)]&lt;/ref&gt;
'''Шетелдік марапаттар'''
* [[Перу Күні ордені]]нің гауһарымен Ұлы Крест кавалері (2008)&lt;ref&gt;[http://www.rian.ru/world/20081124/155794510.html Президент Перу наградил Медведева Орденом Солнца]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20090126231821/http://www.cronicaviva.com.pe/content/view/64274/36/ Se inicia reunión entre García y Medvédev en Palacio de Gobierno]{{ref-es}}&lt;/ref&gt;.
* Либератор орденінің үлкен тізбегі (Венесуэла, 2008)&lt;ref&gt;[http://www.interfax.ru/news.asp?id=47990 Президент Венесуэлы наградил Медведева Орденом освободителя]. [[Интерфакс]]. 27 ноября 2008 года&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://www.vtv.gob.ve/videos-destacadas-en-video/11924 Condecorado Presidente Medvedev con la Orden Libertador]{{Недоступная ссылка|date=Сентябрь 2019 |bot=InternetArchiveBot }}&lt;/ref&gt;.
* Юбилейная [[медаль «10 лет Астане»]] ([[Казахстан]], 2008 год)&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20091002131157/http://www.uniformius.ru/index/kazahstan/nagradikaz/nagradigoskaz/kazmed013.htm Медеаль Казахстана «10 жыл Астана» (10 лет Астане)]&lt;/ref&gt;.
* [[File:Medal10Astana.png|50px]] «[[Астанаға 10 жыл (медаль)|Астананың 10 жылдығы» мерейтойлық медалі]] ([[Қазақстан]], 2008)&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20091002131157/http://www.uniformius.ru/index/kazahstan/nagradikaz/nagradigoskaz/kazmed013.htm Медеаль Казахстана «10 жыл Астана» (10 лет Астане)]&lt;/ref&gt;.
* «Атаулы атыс қаруы» ерекшелігі (10 тамыз 2010 ж., Украина)&lt;ref&gt;Указ Президента Украины № 803/2010 от 10 августа 2010 г.; см. [http://ukranews.com/publication/1857-oruzhye-ot-prezydenta-polnyy-spysok-vladelcev-ymennykh-pystoletov Оружие от президента. Полный список владельцев именных пистолетов] // Александр Хорольский, Денис Иванеско / ІнА «Українські Новини», 8 декабря 2016 г.&lt;/ref&gt;
* Құрметті «атыс қаруы» (1 қыркүйек 2011 ж., Украина)&lt;ref&gt;Указ Президента Украины № 897/2011 от 1 сентября 2011 г.; см. [http://ukranews.com/publication/1857-oruzhye-ot-prezydenta-polnyy-spysok-vladelcev-ymennykh-pystoletov Оружие от президента. Полный список владельцев именных пистолетов] // Александр Хорольский, Денис Иванеско / ІнА «Українські Новини», 8 декабря 2016 г.&lt;/ref&gt;
* Палестина жұлдызының ордені (Палестина ұлттық басқармасы, 2011)&lt;ref&gt;[http://www.b-port.com/news/item/49486.html Медведеву вручен орден «Звезда Палестины»] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170715045421/http://www.b-port.com/news/item/49486.html |date=2017-07-15 }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://www.kp.ru/daily/25622/789635/ Медведев открыл русский парк-музей на библейской земле]&lt;/ref&gt;
* Даңқ ордені (Армения, 4 қазан 2011 ж.) - Армения мен Ресей халықтары арасындағы дәстүрлі достық қатынастарды нығайтуға, Армения Республикасы мен Ресей Федерациясы арасындағы одақтас стратегиялық қатынастарды тереңдетуге және  
* кеңейтуге, сонымен қатар бейбітшілік пен халықаралық қауіпсіздікті қорғауға қосқан жеке үлесі үшін.&lt;ref&gt;[https://www.president.am/hy/decrees/item/641/ Указ Президента Республики Армения от 4 октября 2011 года «О награждении Президента Российской Федерации Д. А. Медведева орденом Славы»]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://top.rbc.ru/politics/05/10/2011/618747.shtml |title=Президент Армении наградил Д. Медведева орденом Славы |accessdate=2011-10-05 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20111005194516/http://top.rbc.ru/politics/05/10/2011/618747.shtml |archivedate=2011-10-05 |deadlink=yes }}&lt;/ref&gt;
* «Данакер» ордені (Қырғызстан, 12 қыркүйек 2015 ж.) - Қырғыз Республикасы мен Ресей Федерациясы арасындағы стратегиялық ынтымақтастықты дамытуға қосқан елеулі үлесі үшін, сондай-ақ екі елдің халықтары арасындағы жан-жақты байланыстарды нығайтқаны үшін.&lt;ref&gt;[http://cbd.minjust.gov.kg/act/view/ru-ru/68891 Указ Президента Кыргызской Республики от 12 сентября 2015 года УП № 182 «О награждении орденом „Данакер“ Д. А. Медведева»]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://www.news-asia.ru/view/politics/politics/8710 Дмитрий Медведев удостоен почётной награды «Данакер»]&lt;/ref&gt;
* «Уацамонга» ордені (Оңтүстік Осетия, 2018) - «Грузияның Оңтүстік Осетия Республикасына жасаған агрессиясын жоюдағы ерекше еңбегі», сонымен қатар «Оңтүстік Осетия Республикасының тәуелсіздігін бекітуге қосқан жеке үлесі үшін»&lt;ref&gt;[https://www.kp.ru/online/news/3215124/ Президент РФ Владимир Путин и премьер-министр Дмитрий Медведев удостоились высшей государственной награды Южной Осетии — ордена «Уацамонга»]&lt;/ref&gt;.
====Конфессиялық марапаттар====
* Қасиетті Апостол Маркының Жұлдызы (Александрия Православие шіркеуі, 2009)&lt;ref&gt;[http://www.mospat.ru/index.php?page=45242 Президент России встретился с Блаженнейшим Патриархом Александрийским]&lt;/ref&gt;.
* Бірінші дәрежелі Сент-Сава ордені (Серб православие шіркеуі, 2009)&lt;ref&gt;[http://www.regions.ru/news/2245624/ Сербская Церковь наградила Дмитрия Медведева своим высшим орденом]&lt;/ref&gt;.
====Құрметті академиялық атақтар====
* Құрметті заң ғылымдарының докторы, заң факультеті, Санкт-Петербург мемлекеттік университеті.&lt;ref&gt;.[http://www.law.edu.ru/person/person.asp?persID=1120638 RELP. Дмитрий Анатольевич Медведев]&lt;/ref&gt;
* Өзбекстан СІМ жанындағы Әлемдік экономика және дипломатия университетінің құрметті докторы (2009 ж.) - Ресей мен Өзбекстан арасындағы қатынастарды, достық пен ынтымақтастықты дамыту мен нығайтуға қосқан үлесі үшін.
* Баку мемлекеттік университетінің құрметті докторы (Әзірбайжан, 3 қыркүйек 2010 ж.) - білім беруді дамытудағы және Ресей-Әзірбайжан қатынастарын нығайтудағы сіңірген еңбегі үшін.&lt;ref&gt;[http://www.lifenews.ru/news/36422 Медведев стал почётным доктором БГУ]&lt;/ref&gt;
* Құрметті заң ғылымдарының докторы, Корея университеті (Корея Республикасы, 2010)&lt;ref&gt;[http://www.pravo.ru/interpravo/news/view/41844/ Дмитрий Медведев стал почётным доктором юридических наук]&lt;/ref&gt;.
====Жүлде====
* 2007 жылы «Мемлекеттік қызмет» номинациясындағы Фемис сыйлығының лауреаты ''Азаматтық кодекстің төртінші бөлігін дамытуға қосқан жеке үлесі үшін және заң жобасын Мемлекеттік Думада жеке көрсеткені үшін''&lt;ref&gt;[http://www.vsluh.ru/news/politics/134533.html Дмитрий Медведев не встретится с «Фемидой» до 2 марта.]&lt;/ref&gt;.
* «Православие халықтарының бірлігі халықаралық қоры» сыйлығының лауреаты. «Православие халықтарының бірлігін нығайту жолындағы ерен еңбегі үшін». Христиандық құндылықтарды қоғам өмірінде мақұлдағаны және насихаттағаны үшін »2009 жылғы Әулие Патриарх Алексий II атындағы (2010 жылғы 21 қаңтар)&lt;ref&gt;[http://www.itar-tass.com/level2.html?NewsID=14739976 К вручению премий Фонда единства православных народов]//[[ИТАР-ТАСС]], 21.01.2010, 07.48&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://www.patriarchia.ru/db/text/1046209.html Святейший Патриарх Московский и всея Руси Кирилл возглавил X церемонию вручения премий Международного фонда единства православных народов]&lt;/ref&gt;.
====Басқа марапаттар====
* Ұжымдық [[Ұжымдық қауіпсіздік келісімі|қауіпсіздік туралы шарт ұйымының]] Ұжымдық қауіпсіздік кеңесінің Құрмет грамотасы (2011 жылғы 20 желтоқсан) - ''Ұжымдық қауіпсіздік туралы шарт ұйымы аясындағы әскери-саяси ынтымақтастықты дамыту және тереңдету бойынша 
 белсенді және нәтижелі жұмысы үшін''.
* Сенаттың және Генерал Кортес Конгресінің алтын медалдері (Испания, 3 наурыз 2009 ж.).
* Мадридтің алтын кілті (Испания, 2 наурыз 2009 ж.).
* «Ғылым белгісі» медалі (2007).
====Салқындату дәрежесі====
* 2000 жылғы 17 қаңтардан бастап - Ресей Федерациясының мемлекеттік кеңесшісі, 1-сынып&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://document.kremlin.ru/doc.asp?ID=003306 |title=Указ Президента Российской Федерации от 17 января 2000 года № 59 |accessdate=2009-01-24 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110603231531/http://document.kremlin.ru/doc.asp?ID=003306 |archivedate=2011-06-03 |deadlink=yes }}&lt;/ref&gt;.
====Әскери атағы====
* Қор полковнигі&lt;ref&gt;[http://www.aif.ru/politic/dontknow/2391 …Какое у Медведева звание?] // АиФ № 30 от 22 июля 2009&lt;/ref&gt;.
====Деректер====
* 2009 жылы [[Лондон]]да өткен [[Үлкен жиырмалық|G-20]] саммиті кезінде Дмитрий Медведевтің телефонына американдық барлау телефон соғылды.&lt;ref&gt;[http://runews24.ru/politics/wiretapping-dmitry-medvedev.html Разведка США прослушивала телефон Медведева в 2009 году]&lt;/ref&gt;
* 2012 жылы қаңтарда Дмитрий Медведевтің құрметіне [[Палестина]]ның [[Иерихон]] көшелерінің біріне есім берілді.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.vz.ru/news/2012/1/20/555110.html|title=В честь Медведева названа улица в одном из древнейших городов мира|date=2012-01-20|publisher=Взгляд|accessdate=2012-01-20|deadlink=no}}&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер|2}}

{{навигация|Портал = Ресей}}

{{s-start}}
{{s-off}}
{{s-bef|before=[[Александр Стальевич Волошин|Александр Волошин]]}}
{{s-ttl|title=Президент Әкімшілігінің Басшысы|years=2003 – 2005}}
{{s-aft|after=[[Сергей Семёнович Собянин|Сергей Собянин]]}}
{{s-new|reason=Пошта құрылды}}
{{s-ttl|title=Әкімшілік басшысы Ресей Федерациясының Президенті&lt;br /&gt;&lt;small&gt;since [[2007]] with [[Сергей Борисович Иванов|Сергей Иванов]]&lt;/small&gt;|years=2005 – 2008 }}
{{s-aft|after=[[Виктор Алексеевич Зубков|Виктор Зубков]]&lt;br /&gt;[[Игорь Иванович Шувалов|Игорь Шувалов]]}}
{{s-bef|before=[[Владимир Владимирович Путин|Владимир Путин]]}}
{{s-ttl|title=[[Ресей президенті]]|years=2008 – 2012}}
{{s-aft|after=[[Владимир Владимирович Путин|Владимир Путин]]}}
{{s-end}}

{{Ресейдің президенті}}

[[Санат:Санкт-Петербург мемлекеттік университеті түлектері]]
[[Санат:Заң ғылымдарының кандидаттары]]
[[Санат:Ресей Федерациясы президенттері]]
[[Санат:КСРО заңгерлері]]
[[Санат:Ресей заңгерлері]]
[[Санат:1 дәрежелі Отан алдындағы қызметі үшін орденінің иегерлері]]
[[Санат:Қазанның 1000 жылдығынан естелік медалінің иегерлері]]
[[Санат:Білім беру саласындағы РФ Үкіметі сыйлығының иегерлері]]
[[Санат:Даңқ орденінің (Армения) иегерлері]]
[[Санат:Перу Күні орденінің Үлкен крестінің иегерлері]]
[[Санат:Азат етуші орденінің Үлкен шынжырының иегерлері]]
[[Санат:Палестина Жұлдызы орденінің иегерлері]]
[[Санат:Данакер орденінің иегерлері]]
[[Санат:Уацамонг орденінің иегерлері]]
[[Санат:Атаулы оқ ататын қару белгісінің (Украина) иегерлері]]
[[Санат:Санкт-Петербург мемлекеттік университеті оқытушылары]]
[[Санат:Ресей президенттігіне (2008) үміткерлер]]
[[Санат:Ресей Федерациясы президенті әкімшілігінің басшылары]]
[[Санат:Ресей қауіпсіздік кеңесі мүшелері]]
[[Санат:Ресей премьер-министрлері]]
[[Санат:Ресей Федерациясы үкіметі төрағаларының орынбасарлары]]
[[Санат:А. М. Горчаков медалінің иегерлері]]
[[Санат:Дмитрий Медведев]]
[[Санат:Санкт-Петербург мемлекеттік университетінің құрметті докторлары]]
[[Санат:XXI ғасыр саясаткерлері]]
[[Санат:Газпром директорлар кеңесі мүшелері]]
[[Санат:КОКП мүшелері]]
[[Санат:Единая Россия мүшелері]]
[[Санат:Баку мемлекеттік университетінің құрметті докторлары]]
[[Санат:XXI ғасырдағы Еуропа билеушілері]]
[[Санат:Қырым дағдарысы тұлғалары]]
[[Санат:Құқықтану оқулықтарының авторлары]]</text>
      <sha1>j7knyqkwn7rmn8tazdk6phmqg3h93ds</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қазақстан әкімшілік бірліктері</title>
    <ns>0</ns>
    <id>14131</id>
    <revision>
      <id>3060019</id>
      <parentid>3053256</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T17:43:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="17537" xml:space="preserve">Қазақстан Республикасы 2022 жылы 8 маусым бойынша:
* 20 бірінші деңгейлі әкімшілік-аумақтық бірліктен: 17 облыс пен 3 республикалық маңызы бар қала;
* 218 екінші деңгейлі әкімшілік-аумақтық бірліктен: облыстардағы 164 аудан, 38 облыстық маңызы бар қала, республикалық маңызы бар қалалардағы 16 аудан;
* 2351 үшінші деңгейлі әкімшілік-аумақтық бірліктен тұрады: аудандық маңызы бар қалалардың 48 әкімдігі, облыстық маңызы бар қалалардағы 4 аудан әкімдігі, 27 кенттік әкімдік, 2178 ауылдық округ әкімдігі, 94 ауыл әкімдігі.
Барлығы Қазақстанда 89 қала, 29 кент, 6293 ауыл бар.

== Қазіргі әкімшілік бөлінісі ==

=== Бірінші деңгей ===
[[Қазақстан|Қазақстан Республикасы]] 17 облысқа және 3 республикалық маңызы бар қалаға бөлінеді.
* [[Нұр-Сұлтан]] қаласы — Қазақстанның елордасы.
* [[Алматы]] қаласы — республикалық маңызы бар қала.
* [[Шымкент]] қаласы — республикалық маңызы бар қала.

{{Қазақстанның әкімшілік бөлінісі}}
{| class=&quot;standard&quot; align=center border=&quot;1&quot;
!rowspan=&quot;1&quot;|№
!rowspan=&quot;1&quot;|'''Таңбасы'''
!rowspan=&quot;1&quot;|'''Қала/Облыс'''
!rowspan=&quot;1&quot;|'''Орталығы'''
!rowspan=&quot;1&quot;|'''Жер аумағы, км²,&lt;br /&gt;08.06.2022'''
!rowspan=&quot;1&quot;|'''Халық саны, адам,&lt;br /&gt;01.04.2021&lt;ref&gt;[http://www.stat.gov.kz/getImg?id=ESTAT111164 Облыс, қала және аудан бойынша ҚР халық саны 2016]&lt;/ref&gt;'''  
!rowspan=&quot;1&quot;|'''[[Қоныстану тығыздығы]],&lt;br /&gt;адам/км²'''
!rowspan=&quot;1&quot;|'''[[Жалпы ішкі өнім|ЖІӨ]], млн [[Қазақстан теңгесі|теңге]]'''&lt;br /&gt;2016 ж.
|-
|colspan=8 align=center bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot; | Республикалық маңызы бар қалалар
|-
| 1
| [[Сурет:Emblem of Nur-Sultan-1.svg|50 px]]
| Нұр-Сұлтан қаласы
| [[Нұр-Сұлтан]]
| 797,33
| align=&quot;right&quot; |1 195 900
| 1499,88
| 4 865,3
|-
| 2
| [[Сурет:Coat of arms of Almaty.svg|50 px]]
| Алматы қаласы
| [[Алматы]]
| 682
| align=&quot;right&quot; |1 989 900
| 2917,74 
| 10 601,3
|-
| 3
| [[Сурет:Coat of arms of Shymkent.png|50 px]]
| Шымкент қаласы
| [[Шымкент]]
| 1162,8
| align=&quot;right&quot; |1 086 500
| 934,38
| 
|-
| colspan=10 align=center bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot; | Облыстар  
|-
| 4
|
| [[Абай облысы]]
| [[Семей]]
| 185 500
| align=&quot;right&quot; |638 300
|
|
|-
| 5
| [[Сурет:Coat of Arms of Aqmola Province (new).png|50 px]]
| [[Ақмола облысы]]
| [[Көкшетау]]
| 146 219
| align=&quot;right&quot; |735 239
| 5,02
| 1 344,3
|-
| 6
| [[Сурет:Aktyubinsk-obl-coat-of-arms.png|50 px]]
| [[Ақтөбе облысы]]
| [[Ақтөбе]]
| 300 629
| align=&quot;right&quot; |897 600 
| 2,98
| 2 071,1
|-
| 7
| [[Сурет:Алматы облысы герб.png|50 px]]
| [[Алматы облысы]]
| [[Қонаев (қала)|Қонаев]] 
| 105 263
| align=&quot;right&quot; |1 400 000 
|
| 2 190,0
|-
| 8
| [[Сурет:Coat of arms of Atyrau.svg|50px]]
| [[Атырау облысы]]
| [[Атырау]]
| 118 631
| align=&quot;right&quot; |660 059
| 5,56
| 5 200,7
|-
| 9
| [[Сурет:Coat of Arms Batys Oblysy.png|50 px]]
| [[Батыс Қазақстан облысы]]
| [[Орал]]
| 151 339
| align=&quot;right&quot; | 662 600
| 4,37
| 2 032,7
|-
| 10
| [[Сурет:Zhambyl province seal.png|50 px]]
| [[Жамбыл облысы]]
| [[Тараз]]
| 144 264
| align=&quot;right&quot; | 1 141 800 
| 7,91
| 1 182,8
|-
| 11
| 
| [[Жетісу облысы]]
| [[Талдықорған]]
| 118 648
| align=&quot;right&quot; | 650 000
|
|
|-
| 12
| [[Сурет:Coat of Arms of Karagandy Province.svg|50 px]]
| [[Қарағанды облысы]]
| [[Қарағанды]]
| 239 045
| align=&quot;right&quot; | 1 148 960 
|
| 3 712,1
|-
| 13
| [[Сурет:Logo Kostanay Province.png|50 px]]
| [[Қостанай облысы]]
| [[Қостанай]]
| 196 001
| align=&quot;right&quot; |863 290 
| 4,40
| 1 522,3
|-
| 14
| [[Сурет:Kyzylorda province seal.svg|50 px]]
| [[Қызылорда облысы]]
| [[Қызылорда]]
| 226 019
| align=&quot;right&quot; | 818 000 
| 3,61
| 1 308,3
|-
| 15
| [[Сурет:Маңғыстау логотибі.jpg|50 px]]
| [[Маңғыстау облысы]]
| [[Ақтау]]
| 165 642
| align=&quot;right&quot; | 724 700
| 4,37
| 2 463,4
|-
| 16
| [[Сурет:Logo Pavlodar region.png|50 px]]
| [[Павлодар облысы]]
| [[Павлодар]]
| 124 755
| align=&quot;right&quot; | 750 323
| 6,01
| 1 975,5
|-
| 17
| [[Сурет:North Kazakhstan province seal.png|50 px]]
| [[Солтүстік Қазақстан облысы]]
| [[Петропавл]]
| 97 993
| align=&quot;right&quot; | 542 500 
| 5,53
| 918,2
|-
| 18
| [[Сурет:South Kazakhstan province seal.png|50 px]]
| [[Түркістан облысы]]
| [[Түркістан (қала)|Түркістан]]
| 117 249
| align=&quot;right&quot; | 2 049 700
| 17,62
| 2 789,2
|-
| 19
| 
| [[Ұлытау облысы]]
| [[Жезқазған]]
| 188 936
| align=&quot;right&quot; | 226 998
|
|
|-
| 20
| [[Сурет:Coats of arms of East Kazakhstan Province.svg|50px]]
| [[Шығыс Қазақстан облысы]]
| [[Өскемен]]
| 97 800
| align=&quot;right&quot; | 717 600 
|
| 2 793,9
 |- style=&quot;background: #CCC;&quot;
 | ||  ||Барлығы||  ||2 724 902||align=&quot;right&quot;|18 940 400||6,95||46 971,2
 |}

=== Екінші деңгей ===
Әкімшілік бөліністің екінші деңгейінде 161 ауылдық аудан, 16 қалалық аудан және 37 облыстық маңыздағы қала бар.

Республикалық маңыздағы қалалардағы қалалық аудандар: Нұр-Сұлтанда — 4 аудан, Алматыда — 8 аудан, Шымкентте — 4 аудан.

Облыстық маңызы бар қала статусына дамыған өндірістік және әлеуметтік инфрақұрылымы бар, халқының саны 50 мың адамнан жоғары
ірі экономикалық және мәдени орталықтар ие.

=== Үшінші деңгей ===
Үшінші деңгейде 47 аудандық маңыздағы қала, 4 қалалық аудан (облыстық маңыздағы Қарағанды және Ақтөбе қалаларында екі-екіден), 26 кенттік әкімдік, 2263 ауылдық округ әкімдігі және 82 ауылдық әкімдік бар.

Облыстық маңыздағы қалаларда қалалық аудандар ондағы халық саны 400 мың адамнан асқанда құрылады.

== Тарихы ==

=== Ресей империясы ===
XX ғасыр басында Қазақстан аумағында жеті облыс болған:
#[[Күнгей Каспий облысы]]
#[[Батыс Қазақстан облысы|Орал облысы]]
#[[Торғай облысы (Ресей империясы)|Торғай облысы]]
#[[Ақмола облысы]]
#[[Семей облысы (Ресей империясы)|Семей облысы]]
#[[Жетісу облысы]]
#[[Сырдария облысы]]

[[Бөкей Ордасы|Бөкей ордасы]] [[Астрахан губерниясы]]ның құрамында болды.

=== Кеңес заманы ===
[[Сурет:Kazakhstan 1959 ru.svg|400 px|thumb| Қазақ КСР-інің 1959 жылғы әкімшілік бөлінісі]]
* 1920: Семей губерниясы құрылды
* 1921: Төмендегідей губерниялар құрылды
** Ақмола губерниясы - Петропавл қаласы
** Ақтөбе губерниясы - Ақтөбе қаласы 
** Қостанай губерниясы - Қостанай қаласы
* 1924: Жетісу, Сырдария губерниялары құрылды
* 13 қыркүйек 1925: Қостанай губерниясы жойылып, орнына Қостанай уезі құрылды
* 14 қыркүйек 1925: Қостанай уезі болыстарынан Қостанай округі құрылды
* 17 қаңтар 1928: Қазақ АКСР-індегі барлық губерниялар жойылып, орнына 13 округ құрылды
# [[Адай округі]] - [[Ойыл (ауыл)|Ойыл]] ауылы
# [[Ақмола округі]] - [[Нұр-Сұлтан|Ақмола]] қаласы
# [[Ақтөбе округі]] - [[Ақтөбе]] қаласы
# [[Алматы округі]] - [[Алматы]] қаласы
# [[Гурьев округі]] - [[Атырау|Гурьев]] қаласы
# [[Қарқаралы округі]] - [[Қарқаралы]] қаласы
# [[Қостанай округі]] - [[Қостанай]] қаласы
# [[Қызылорда округі]] - [[Қызылорда]] қаласы
# [[Орал округі]] - [[Орал]] қаласы
# [[Павлодар округі]] - [[Павлодар]] қаласы
# [[Петропавл округі|Қызылжар округі]] - [[Петропавл]] қаласы
# [[Семей округі]] - [[Семей]] қаласы
# [[Сырдария округі]] - [[Шымкент]] қаласы
* 10 мамыр 1928: Қызылжар округінің атауы [[Петропавл округі]] болып өзгерді
* 10 сәуір 1929: [[Адай округы|Адай округі]] жойылды
* 17 желтоқсан 1930: [[Қазақ Автономиялы Кеңестік Социалистік Республикасы|Қазақ АКСР]]-інің барлық округтері жойылып, аудандары ірілендіріліп, республикалық билікке тікелей бағынуға берілді
* 10 наурыз 1932: [[Қазақ Автономиялы Кеңестік Социалистік Республикасы|Қазақ АКСР]]-інде округтердің орнына 6 облыс құрылды
# [[Ақтөбе облысы]] - [[Ақтөбе]] қаласы
# [[Алматы облысы]] - [[Алматы]] қаласы
# [[Батыс Қазақстан облысы|Батыс Қазақ облысы]] - [[Орал]] қаласы
# [[Қарағанды облысы]] - [[Петропавл]] қаласы
# [[Түркістан облысы|Оңтүстік Қазақ облысы]] - [[Шымкент]] қаласы
# [[Шығыс Қазақстан облысы|Шығыс Қазақ облысы]] - [[Семей]] қаласы
* 1 шілде 1933: [[Гурьев округі]] қалпына келтірілді
* 4 шілде 1934: [[Қарқаралы округі]] қалпына келтірілді
* 29 шілде 1936: [[Қарқаралы округі]] жойылды. [[Қостанай облысы|Қостанай]] және [[Солтүстік Қазақстан облысы|Солтүстік Қазақстан]] облыстары құрылды
* 3 тамыз 1936: [[Қарағанды облысы]]ның орталығы [[Петропавл]]дан [[Қарағанды]]ға көшірілді
* 5 желтоқсан 1936: [[Гурьев округі]] жойылды
* 15 қаңтар 1938: [[Атырау облысы|Гурьев]], [[Қызылорда облысы|Қызылорда]] және [[Павлодар облысы|Павлодар]] облыстары құрылды
* 14 қазан 1939: [[Ақмола облысы|Ақмола]], [[Жамбыл облысы|Жамбыл]] және [[Семей облысы (Қазақстан)|Семей]] облыстары құрылды. [[Шығыс Қазақстан облысы]]ның орталығы [[Семей]]ден [[Өскемен]]ге көшірілді
* 16 наурыз 1944: [[Көкшетау облысы|Көкшетау]] және [[Талдықорған облысы|Талдықорған]] облыстары құрылды
* 6 маусым 1959: [[Талдықорған облысы]] жойылды
* 26 желтоқсан 1960: [[Ақмола облысы]] жойылып, аумағы [[Тың өлкесі]]нің құрамына енді
* 24 сәуір 1961: Орталығы [[Нұр-Сұлтан|Целиноград]] қаласындағы [[Ақмола облысы|Целиноград облысы]] құрылды
* 3 мамыр 1962: [[Батыс Қазақстан облысы|Батыс Қазақстан]] және [[Түркістан облысы|Оңтүстік Қазақстан]] облыстары Орал және Шымкент облысы болып өзгерді. Құрамына 11 облыс кіретін 3 өлке құрылды
# [[Батыс Қазақстан өлкесі]] - [[Ақтөбе облысы|Ақтөбе]] қаласы (Ақтөбе, Гурьев, Орал)
# [[Оңтүстік Қазақстан өлкесі]] - [[Шымкент]] қаласы (Жамбыл, Қызылорда, Шымкент)
# [[Тың өлкесі]] - [[Нұр-Сұлтан|Целиноград]] қаласы (Көкшетау, Қостанай, Павлодар, Солтүстік Қазақстан, Целиноград)
* 1 желтоқсан 1964: Батыс Қазақстан және Оңтүстік Қазақстан өлкелері жойылды
* 19 қазан 1965: Тың өлкесі жойылды
* 23 желтоқсан 1967: [[Талдықорған облысы]] қалпына келтірілді
* 23 қараша 1970: [[Торғай облысы (Қазақстан)|Торғай облысы]] құрылды
* 20 наурыз 1973: [[Маңғыстау облысы|Маңғышлақ]] және [[Жезқазған облысы|Жезқазған]] облыстары құрылды
* 2 маусым 1988: Маңғышлақ және Торғай облыстары жойылды
* 17 тамыз 1990: [[Маңғыстау облысы|Маңғыстау]] (бұрынғы Маңғышлақ) және [[Торғай облысы (Қазақстан)|Торғай]] облыстары қалпына келтірілді

=== Тәуелсіздік алған соң ===
[[Сурет:Kazakhstan obl ru.svg|thumb|450 px|Қазақстанның 2001-2018 жылдардағы әкімшілік бөлінісі]]
* 1992: Гурьев, Целиноград облыстары [[Атырау облысы|Атырау]], [[Ақмола облысы]] болып өзгерді. Орал, Шымкент облыстарына [[Батыс Қазақстан облысы|Батыс Қазақстан]] және [[Түркістан облысы|Оңтүстік Қазақстан]] атаулары қайтарылды
* 22 сәуір 1997: [[Талдықорған облысы|Талдықорған]], [[Торғай облысы (Қазақстан)|Торғай]] облыстары жойылды
* 3 мамыр 1997: [[Жезқазған облысы|Жезқазған]], [[Көкшетау облысы|Көкшетау]], [[Семей облысы (Қазақстан)|Семей]] облыстары жойылды
* 8 сәуір 1999: [[Ақмола облысы]]ның орталығы [[Нұр-Сұлтан|Астанадан]] [[Көкшетау]]ға көшірілді
* 10 сәуір 1999: [[Солтүстік Қазақстан облысы]]ның оңтүстігіндегі [[Зеренді ауданы|Зеренді]], [[Бурабай ауданы|Щучье]], [[Біржан сал ауданы|Еңбекшілдер]] аудандары [[Ақмола облысы]]на берілді
* 14 сәуір 2001: [[Алматы облысы]]ның орталығы [[Алматы]]дан [[Талдықорған]]ға көшірілді
* 19 маусым 2018: Оңтүстік Қазақстан облысының атауы [[Түркістан облысы]] болып өзгерді
[[Сурет:Oblast changes overview2.jpg|right|500px|thumb|Қазақстан облыстары шекараларының өзгеріс тарихы]]
* 8 маусым 2022: Жаңадан 3 облыс құрылды
# [[Абай облысы]] - [[Семей]] қаласы
# [[Жетісу облысы]] - [[Талдықорған]] қаласы 
# [[Ұлытау облысы]] - [[Жезқазған]] қаласы
[[Алматы облысы]]ның орталығы [[Талдықорған]]нан [[Қонаев (қала)|Қонаев]] (бұрынғы Қапшағай) қаласына көшірілді

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

== Тағы қараңыз ==
* [[Қазақстан қалалары]]

{{Қазақстан Республикасының әкімшілік аумақтары}}
{{Қазақстан тақырыптарда}}

[[Санат:Қазақстан әкімшілік-аумақтық құрылысы]]</text>
      <sha1>lei5pgme0t0gs788eaod9aj9mh7lkmj</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060038</id>
      <parentid>3060019</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T18:06:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="17515" xml:space="preserve">Қазақстан Республикасы 2022 жылы 8 маусым бойынша:
* 20 бірінші деңгейлі әкімшілік-аумақтық бірліктен: 17 облыс пен 3 республикалық маңызы бар қала;
* 218 екінші деңгейлі әкімшілік-аумақтық бірліктен: облыстардағы 164 аудан, 38 облыстық маңызы бар қала, республикалық маңызы бар қалалардағы 16 аудан;
* 2351 үшінші деңгейлі әкімшілік-аумақтық бірліктен тұрады: аудандық маңызы бар қалалардың 48 әкімдігі, облыстық маңызы бар қалалардағы 4 аудан әкімдігі, 27 кенттік әкімдік, 2178 ауылдық округ әкімдігі, 94 ауыл әкімдігі.
Барлығы Қазақстанда 89 қала, 29 кент, 6293 ауыл бар.

== Қазіргі әкімшілік бөлінісі ==

=== Бірінші деңгей ===
[[Қазақстан|Қазақстан Республикасы]] 17 облысқа және 3 республикалық маңызы бар қалаға бөлінеді.
* [[Нұр-Сұлтан]] қаласы — Қазақстанның елордасы.
* [[Алматы]] қаласы — республикалық маңызы бар қала.
* [[Шымкент]] қаласы — республикалық маңызы бар қала.

{{Қазақстанның әкімшілік бөлінісі}}
{| class=&quot;standard&quot; align=center border=&quot;1&quot;
!rowspan=&quot;1&quot;|№
!rowspan=&quot;1&quot;|'''Таңбасы'''
!rowspan=&quot;1&quot;|'''Қала/Облыс'''
!rowspan=&quot;1&quot;|'''Орталығы'''
!rowspan=&quot;1&quot;|'''Жер аумағы, км²,&lt;br /&gt;08.06.2022'''
!rowspan=&quot;1&quot;|'''Халық саны, адам,&lt;br /&gt;01.04.2021&lt;ref&gt;[http://www.stat.gov.kz/getImg?id=ESTAT111164 Облыс, қала және аудан бойынша ҚР халық саны 2016]&lt;/ref&gt;'''  
!rowspan=&quot;1&quot;|'''[[Қоныстану тығыздығы]],&lt;br /&gt;адам/км²'''
!rowspan=&quot;1&quot;|'''[[Жалпы ішкі өнім|ЖІӨ]], млн [[Қазақстан теңгесі|теңге]]'''&lt;br /&gt;2016 ж.
|-
|colspan=8 align=center bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot; | Республикалық маңызы бар қалалар
|-
| 1
| [[Сурет:Emblem of Nur-Sultan-1.svg|50 px]]
| Нұр-Сұлтан қаласы
| [[Нұр-Сұлтан]]
| 797,33
| align=&quot;right&quot; |1 195 900
| 1499,88
| 4 865,3
|-
| 2
| [[Сурет:Coat of arms of Almaty.svg|50 px]]
| Алматы қаласы
| [[Алматы]]
| 682
| align=&quot;right&quot; |1 989 900
| 2917,74 
| 10 601,3
|-
| 3
| [[Сурет:Coat of arms of Shymkent.png|50 px]]
| Шымкент қаласы
| [[Шымкент]]
| 1162,8
| align=&quot;right&quot; |1 086 500
| 934,38
| 
|-
| colspan=10 align=center bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot; | Облыстар  
|-
| 4
|
| [[Абай облысы]]
| [[Семей]]
| 185 500
| align=&quot;right&quot; |638 300
|
|
|-
| 5
| [[Сурет:Coat of Arms of Aqmola Province (new).png|50 px]]
| [[Ақмола облысы]]
| [[Көкшетау]]
| 146 219
| align=&quot;right&quot; |735 239
| 5,02
| 1 344,3
|-
| 6
| [[Сурет:Aktyubinsk-obl-coat-of-arms.png|50 px]]
| [[Ақтөбе облысы]]
| [[Ақтөбе]]
| 300 629
| align=&quot;right&quot; |897 600 
| 2,98
| 2 071,1
|-
| 7
| [[Сурет:Алматы облысы герб.png|50 px]]
| [[Алматы облысы]]
| [[Қонаев (қала)|Қонаев]] 
| 105 263
| align=&quot;right&quot; |1 400 000 
|
| 2 190,0
|-
| 8
| [[Сурет:Coat of arms of Atyrau.svg|50px]]
| [[Атырау облысы]]
| [[Атырау]]
| 118 631
| align=&quot;right&quot; |660 059
| 5,56
| 5 200,7
|-
| 9
| [[Сурет:Coat of Arms Batys Oblysy.png|50 px]]
| [[Батыс Қазақстан облысы]]
| [[Орал]]
| 151 339
| align=&quot;right&quot; | 662 600
| 4,37
| 2 032,7
|-
| 10
| [[Сурет:Zhambyl province seal.png|50 px]]
| [[Жамбыл облысы]]
| [[Тараз]]
| 144 264
| align=&quot;right&quot; | 1 141 800 
| 7,91
| 1 182,8
|-
| 11
| 
| [[Жетісу облысы]]
| [[Талдықорған]]
| 118 648
| align=&quot;right&quot; | 650 000
|
|
|-
| 12
| [[Сурет:Coat of Arms of Karagandy Province.svg|50 px]]
| [[Қарағанды облысы]]
| [[Қарағанды]]
| 239 045
| align=&quot;right&quot; | 1 148 960 
|
| 3 712,1
|-
| 13
| [[Сурет:Logo Kostanay Province.png|50 px]]
| [[Қостанай облысы]]
| [[Қостанай]]
| 196 001
| align=&quot;right&quot; |863 290 
| 4,40
| 1 522,3
|-
| 14
| [[Сурет:Kyzylorda province seal.svg|50 px]]
| [[Қызылорда облысы]]
| [[Қызылорда]]
| 226 019
| align=&quot;right&quot; | 818 000 
| 3,61
| 1 308,3
|-
| 15
| [[Сурет:Маңғыстау логотибі.jpg|50 px]]
| [[Маңғыстау облысы]]
| [[Ақтау]]
| 165 642
| align=&quot;right&quot; | 724 700
| 4,37
| 2 463,4
|-
| 16
| [[Сурет:Logo Pavlodar region.png|50 px]]
| [[Павлодар облысы]]
| [[Павлодар]]
| 124 755
| align=&quot;right&quot; | 750 323
| 6,01
| 1 975,5
|-
| 17
| [[Сурет:North Kazakhstan province seal.png|50 px]]
| [[Солтүстік Қазақстан облысы]]
| [[Петропавл]]
| 97 993
| align=&quot;right&quot; | 542 500 
| 5,53
| 918,2
|-
| 18
| [[Сурет:South Kazakhstan province seal.png|50 px]]
| [[Түркістан облысы]]
| [[Түркістан (қала)|Түркістан]]
| 117 249
| align=&quot;right&quot; | 2 049 700
| 17,62
| 2 789,2
|-
| 19
| 
| [[Ұлытау облысы]]
| [[Жезқазған]]
| 188 936
| align=&quot;right&quot; | 226 998
|
|
|-
| 20
| [[Сурет:Coats of arms of East Kazakhstan Province.svg|50px]]
| [[Шығыс Қазақстан облысы]]
| [[Өскемен]]
| 97 800
| align=&quot;right&quot; | 717 600 
|
| 2 793,9
 |- style=&quot;background: #CCC;&quot;
 | ||  ||Барлығы||  ||2 724 902||align=&quot;right&quot;|18 940 400||6,95||46 971,2
 |}

=== Екінші деңгей ===
Әкімшілік бөліністің екінші деңгейінде 161 ауылдық аудан, 16 қалалық аудан және 37 облыстық маңыздағы қала бар.

Республикалық маңыздағы қалалардағы қалалық аудандар: Нұр-Сұлтанда — 4 аудан, Алматыда — 8 аудан, Шымкентте — 4 аудан.

Облыстық маңызы бар қала статусына дамыған өндірістік және әлеуметтік инфрақұрылымы бар, халқының саны 50 мың адамнан жоғары
ірі экономикалық және мәдени орталықтар ие.

=== Үшінші деңгей ===
Үшінші деңгейде 47 аудандық маңыздағы қала, 4 қалалық аудан (облыстық маңыздағы Қарағанды және Ақтөбе қалаларында екі-екіден), 26 кенттік әкімдік, 2263 ауылдық округ әкімдігі және 82 ауылдық әкімдік бар.

Облыстық маңыздағы қалаларда қалалық аудандар ондағы халық саны 400 мың адамнан асқанда құрылады.

== Тарихы ==

=== Ресей империясы ===
XX ғасыр басында Қазақстан аумағында жеті облыс болған:
#[[Күнгей Каспий облысы]]
#[[Батыс Қазақстан облысы|Орал облысы]]
#[[Торғай облысы (Ресей империясы)|Торғай облысы]]
#[[Ақмола облысы]]
#[[Семей облысы (Ресей империясы)|Семей облысы]]
#[[Жетісу облысы]]
#[[Сырдария облысы]]

[[Бөкей Ордасы|Бөкей ордасы]] [[Астрахан губерниясы]]ның құрамында болды.

=== Кеңес заманы ===
[[Сурет:Kazakhstan 1959 ru.svg|400 px|thumb| Қазақ КСР-інің 1959 жылғы әкімшілік бөлінісі]]
* 1920: Семей губерниясы құрылды
* 1921: Төмендегідей губерниялар құрылды
** Ақмола губерниясы - Петропавл қаласы
** Ақтөбе губерниясы - Ақтөбе қаласы 
** Қостанай губерниясы - Қостанай қаласы
* 1924: Жетісу, Сырдария губерниялары құрылды
* 13 қыркүйек 1925: Қостанай губерниясы жойылып, орнына Қостанай уезі құрылды
* 14 қыркүйек 1925: Қостанай уезі болыстарынан Қостанай округі құрылды
* 17 қаңтар 1928: Қазақ АКСР-індегі барлық губерниялар жойылып, орнына 13 округ құрылды
# [[Адай округі]] - [[Ойыл (ауыл)|Ойыл]] ауылы
# [[Ақмола округі]] - [[Нұр-Сұлтан|Ақмола]] қаласы
# [[Ақтөбе округі]] - [[Ақтөбе]] қаласы
# [[Алматы округі]] - [[Алматы]] қаласы
# [[Гурьев округі]] - [[Атырау|Гурьев]] қаласы
# [[Қарқаралы округі]] - [[Қарқаралы]] қаласы
# [[Қостанай округі]] - [[Қостанай]] қаласы
# [[Қызылорда округі]] - [[Қызылорда]] қаласы
# [[Орал округі]] - [[Орал]] қаласы
# [[Павлодар округі]] - [[Павлодар]] қаласы
# [[Петропавл округі|Қызылжар округі]] - [[Петропавл]] қаласы
# [[Семей округі]] - [[Семей]] қаласы
# [[Сырдария округі]] - [[Шымкент]] қаласы
* 10 мамыр 1928: Қызылжар округінің атауы [[Петропавл округі]] болып өзгерді
* 10 сәуір 1929: [[Адай округі]] жойылды
* 17 желтоқсан 1930: [[Қазақ Автономиялы Кеңестік Социалистік Республикасы|Қазақ АКСР]]-інің барлық округтері жойылып, аудандары ірілендіріліп, республикалық билікке тікелей бағынуға берілді
* 10 наурыз 1932: [[Қазақ Автономиялы Кеңестік Социалистік Республикасы|Қазақ АКСР]]-інде округтердің орнына 6 облыс құрылды
# [[Ақтөбе облысы]] - [[Ақтөбе]] қаласы
# [[Алматы облысы]] - [[Алматы]] қаласы
# [[Батыс Қазақстан облысы|Батыс Қазақ облысы]] - [[Орал]] қаласы
# [[Қарағанды облысы]] - [[Петропавл]] қаласы
# [[Түркістан облысы|Оңтүстік Қазақ облысы]] - [[Шымкент]] қаласы
# [[Шығыс Қазақстан облысы|Шығыс Қазақ облысы]] - [[Семей]] қаласы
* 1 шілде 1933: [[Гурьев округі]] қалпына келтірілді
* 4 шілде 1934: [[Қарқаралы округі]] қалпына келтірілді
* 29 шілде 1936: [[Қарқаралы округі]] жойылды. [[Қостанай облысы|Қостанай]] және [[Солтүстік Қазақстан облысы|Солтүстік Қазақстан]] облыстары құрылды
* 3 тамыз 1936: [[Қарағанды облысы]]ның орталығы [[Петропавл]]дан [[Қарағанды]]ға көшірілді
* 5 желтоқсан 1936: [[Гурьев округі]] жойылды
* 15 қаңтар 1938: [[Атырау облысы|Гурьев]], [[Қызылорда облысы|Қызылорда]] және [[Павлодар облысы|Павлодар]] облыстары құрылды
* 14 қазан 1939: [[Ақмола облысы|Ақмола]], [[Жамбыл облысы|Жамбыл]] және [[Семей облысы (Қазақстан)|Семей]] облыстары құрылды. [[Шығыс Қазақстан облысы]]ның орталығы [[Семей]]ден [[Өскемен]]ге көшірілді
* 16 наурыз 1944: [[Көкшетау облысы|Көкшетау]] және [[Талдықорған облысы|Талдықорған]] облыстары құрылды
* 6 маусым 1959: [[Талдықорған облысы]] жойылды
* 26 желтоқсан 1960: [[Ақмола облысы]] жойылып, аумағы [[Тың өлкесі]]нің құрамына енді
* 24 сәуір 1961: Орталығы [[Нұр-Сұлтан|Целиноград]] қаласындағы [[Ақмола облысы|Целиноград облысы]] құрылды
* 3 мамыр 1962: [[Батыс Қазақстан облысы|Батыс Қазақстан]] және [[Түркістан облысы|Оңтүстік Қазақстан]] облыстары Орал және Шымкент облысы болып өзгерді. Құрамына 11 облыс кіретін 3 өлке құрылды
# [[Батыс Қазақстан өлкесі]] - [[Ақтөбе облысы|Ақтөбе]] қаласы (Ақтөбе, Гурьев, Орал)
# [[Оңтүстік Қазақстан өлкесі]] - [[Шымкент]] қаласы (Жамбыл, Қызылорда, Шымкент)
# [[Тың өлкесі]] - [[Нұр-Сұлтан|Целиноград]] қаласы (Көкшетау, Қостанай, Павлодар, Солтүстік Қазақстан, Целиноград)
* 1 желтоқсан 1964: Батыс Қазақстан және Оңтүстік Қазақстан өлкелері жойылды
* 19 қазан 1965: Тың өлкесі жойылды
* 23 желтоқсан 1967: [[Талдықорған облысы]] қалпына келтірілді
* 23 қараша 1970: [[Торғай облысы (Қазақстан)|Торғай облысы]] құрылды
* 20 наурыз 1973: [[Маңғыстау облысы|Маңғышлақ]] және [[Жезқазған облысы|Жезқазған]] облыстары құрылды
* 2 маусым 1988: Маңғышлақ және Торғай облыстары жойылды
* 17 тамыз 1990: [[Маңғыстау облысы|Маңғыстау]] (бұрынғы Маңғышлақ) және [[Торғай облысы (Қазақстан)|Торғай]] облыстары қалпына келтірілді

=== Тәуелсіздік алған соң ===
[[Сурет:Kazakhstan obl ru.svg|thumb|450 px|Қазақстанның 2001-2018 жылдардағы әкімшілік бөлінісі]]
* 1992: Гурьев, Целиноград облыстары [[Атырау облысы|Атырау]], [[Ақмола облысы]] болып өзгерді. Орал, Шымкент облыстарына [[Батыс Қазақстан облысы|Батыс Қазақстан]] және [[Түркістан облысы|Оңтүстік Қазақстан]] атаулары қайтарылды
* 22 сәуір 1997: [[Талдықорған облысы|Талдықорған]], [[Торғай облысы (Қазақстан)|Торғай]] облыстары жойылды
* 3 мамыр 1997: [[Жезқазған облысы|Жезқазған]], [[Көкшетау облысы|Көкшетау]], [[Семей облысы (Қазақстан)|Семей]] облыстары жойылды
* 8 сәуір 1999: [[Ақмола облысы]]ның орталығы [[Нұр-Сұлтан|Астанадан]] [[Көкшетау]]ға көшірілді
* 10 сәуір 1999: [[Солтүстік Қазақстан облысы]]ның оңтүстігіндегі [[Зеренді ауданы|Зеренді]], [[Бурабай ауданы|Щучье]], [[Біржан сал ауданы|Еңбекшілдер]] аудандары [[Ақмола облысы]]на берілді
* 14 сәуір 2001: [[Алматы облысы]]ның орталығы [[Алматы]]дан [[Талдықорған]]ға көшірілді
* 19 маусым 2018: Оңтүстік Қазақстан облысының атауы [[Түркістан облысы]] болып өзгерді
[[Сурет:Oblast changes overview2.jpg|right|500px|thumb|Қазақстан облыстары шекараларының өзгеріс тарихы]]
* 8 маусым 2022: Жаңадан 3 облыс құрылды
# [[Абай облысы]] - [[Семей]] қаласы
# [[Жетісу облысы]] - [[Талдықорған]] қаласы 
# [[Ұлытау облысы]] - [[Жезқазған]] қаласы
[[Алматы облысы]]ның орталығы [[Талдықорған]]нан [[Қонаев (қала)|Қонаев]] (бұрынғы Қапшағай) қаласына көшірілді

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

== Тағы қараңыз ==
* [[Қазақстан қалалары]]

{{Қазақстан Республикасының әкімшілік аумақтары}}
{{Қазақстан тақырыптарда}}

[[Санат:Қазақстан әкімшілік-аумақтық құрылысы]]</text>
      <sha1>4juut6p9pdi85gelet6y7131shbi07b</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Мұхтар Әуезов атындағы театры (метро бекеті)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>15925</id>
    <revision>
      <id>3059905</id>
      <parentid>3059844</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T11:59:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ұлы Тұран</username>
        <id>120792</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7056" xml:space="preserve">{{Метро бекеті
|Атауы         = Мұхтар Әуезов атындағы театры
|Бағыт         = [[Бірінші бағыт (Алматы)]]
|сурет         = Станция Театр имени Ауэзова - Алматы.jpg
|өлшемі        = 300px
|Сурет атауы   = 
|Орналасуы     = [[Алмалы ауданы]],&lt;br&gt;[[Бостандық ауданы (Алматы)|Бостандық ауданы]]
|Ашылған күні  = [[1 желтоқсан]] [[2011 жыл|2011]]
|Жобалық атауы = Тұлпар
|Түрі          = бағаналы, үшкүмбезді, терең
|Тереңдігі     = 30 м
|Платформалар саны = 1
|Платформалар түрі = аралдық, тік
|Платформалар ұзындығы = 104 м
|Платформалар ені = 15,2 м
|Сәулетшілер   = Т. С. Әбілда,&lt;br&gt;Б. К. Мұсырғалиев,&lt;br&gt;А. М. Жүнісов 
|Әрлеушілер    = Г. А. Ешкенов,&lt;br&gt;А. Ж. Жамхан
|Кіру-шығу     = [[Абай даңғылы (Алматы)|Абай даңғылы]],&lt;br&gt;[[Байзақов көшесі (Алматы)|Байзақов көшесі]]
|Жұмыс уақыты  = 06:20—00:00
|Ортаққорда    = 
}}
'''«Мұхтар Әуезов атындағы театры»''' — [[Алматы метросы]]ның 6-шы бекеті. [[Бірінші бағыт (Алматы)|Бірінші бағытта]] «[[Байқоңыр (метро бекеті)|Байқоңыр]]&lt;nowiki/&gt;» және «[[Алатау (метро бекеті)|Алатау]]&lt;nowiki/&gt;» бекеттерінің арасында, [[Абай даңғылы (Алматы)|Абай даңғылы]] мен [[Байзақов көшесі (Алматы)|Байзақов көшесінің]] қиылысында орналасқан.

== Тарихы мен атауы ==
Бекеттің ашылуы [[2011 жыл]]ғы [[1 желтоқсан]]да өтті. Ол [[Алматы метросы]]ның іске қосылатын «[[Райымбек батыр (метро бекеті)|Райымбек батыр]]&lt;nowiki/&gt;» — «[[Алатау (метро бекеті)|Алатау]]&lt;nowiki/&gt;» бірінші кезегінің бөлігінде болды.

Бекет атауын жақын маңдағы [[Мұхтар Әуезов атындағы Қазақ мемлекеттік академиялық драма театры|Мұхтар Әуезов атындағы қазақ драма театрынан]] алды. Жобада «Тұлпар» атауы болды.

== Құрылыс барысы ==
''1992 жыл'' — жақындау камерасының құрылысы басталды.

''2001 жылғы қараша'' — &quot;Алатау&quot; бекеті жағынан сол аралық тоннельдің түйісуі.

''2004 жылғы желтоқсан —'' &quot;Алатау&quot; бекеті жағынан оң аралық тоннельдің түйісуі.

''2006 жылғы қаңтар'' — &quot;Байқоңыр&quot; бекеті жағынан сол аралық тоннельдің түйісуі.

''2006 жылғы маусым'' — &quot;Байқоңыр&quot; бекеті жағынан оң аралық тоннельдің түйісуі.

''2006 жылғы тамыз —'' көлбеу жүріс құрылысының басталуы.

''2007 жыл —'' сол бекет туннелін салудың басталуы.

''2008 жылғы қаңтар —'' көлбеу тоннель бойынша 54 тюбингтен 37 тюбинг өтті. Абай даңғылы мен Весновка өзенінің қиылысындағы оқпан үстіндегі қосымша құрылыс бөлшектелді.

''2008 жылғы мамыр —'' венткиоск құрылысы басталды.

''2009 жылғы 28 қыркүйек'' — салынып жатқан бекетте құлау орын алды. Зардап шеккендер бар.

== Архитектурасы мен безендірілуі ==
&quot;Мұхтар Әуезов атындағы театры&quot; бекеті &quot;Тұлпар&quot; атты ертегі кейіпкерінің бейіміне ұқсатылған, қанатты аттың суреті бейнеленген. Бекеттің ішкі көрінісі гиперпласттан жасалған. Ұлттық ою-өрнекпен және көшпенділердің тұрмысынан көріністермен безендірілген көлемді медальондары бар травертин плиткалары мен бағаналарынан жасалған (16 көрініс — залдың әр жағынан 8-ден). Қабырғалар сонымен қатар жасанды тастан жасалған, карниз профилімен безендірілген. Едендері  үлкен өрнегі бар гранитпен қарапайым түрде қапталған. Платформаның ұшында спектакльден көрініс бейнеленген көркем мозаикалық [[панно]] орналасқан.

&lt;gallery&gt;
Kazakhstan P9241001 02 (40261130682).jpg|Бекеттің соңындағы панно
Kazakhstan P9240999 14 (39408862405).jpg|Бекеттегі медальон
Станция Театр имени Ауэзова.jpg|Ішкі интерьері
Almaty Auezov Theater metro entrance vc.jpg|Кіреберістердің бірі
ALA teatr Auezova Metro Tulpar.JPG|Бекет құрылысы
Kazakhstan P9240998 02 (26433841618).jpg|Баспалдақтан қарағандағы көрінісі
&lt;/gallery&gt;

== Жақын орналасқан нысандар​ ==
* [[Мұхтар Әуезов атындағы Қазақ мемлекеттік академиялық драма театры|М. Әуезов атындағы Қазақ мемлекеттік академиялық драма театры]] 
* [[Қазақ мемлекеттік циркі]]
* [[Неке сарайы (Алматы)|Неке сарайы]]
* [[Халықаралық ақпараттық технологиялар университеті]]
* [[Ә. Қастеев атындағы өнер мұражайы|ҚР мемлекеттік Ә. Қастеев атындағы өнер мұражайы]]
* [[Орталық стадион (Алматы)|Алматы қаласының орталық стадионы]]

== Сілтемелер ==
* {{cite web|url=http://metroalmaty.kz/?q=kk/node/732|title=«Мұхтар Әуезов атындағы театры» бекеті|publisher=metroalmaty.kz|accessdate=|description=|deadlink=|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220404190504/http://metroalmaty.kz/?q=kk/node/732|archivedate=13-08-2022}}

{{Бірінші бағыт (Алматы)}}

[[Санат:Алматы метрополитені]]</text>
      <sha1>67fu2xnm73z7973vejt8j880wj5bkv7</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3059917</id>
      <parentid>3059905</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T12:29:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ұлы Тұран</username>
        <id>120792</id>
      </contributor>
      <comment>/* Құрылыс барысы */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6999" xml:space="preserve">{{Метро бекеті
|Атауы         = Мұхтар Әуезов атындағы театры
|Бағыт         = [[Бірінші бағыт (Алматы)]]
|сурет         = Станция Театр имени Ауэзова - Алматы.jpg
|өлшемі        = 300px
|Сурет атауы   = 
|Орналасуы     = [[Алмалы ауданы]],&lt;br&gt;[[Бостандық ауданы (Алматы)|Бостандық ауданы]]
|Ашылған күні  = [[1 желтоқсан]] [[2011 жыл|2011]]
|Жобалық атауы = Тұлпар
|Түрі          = бағаналы, үшкүмбезді, терең
|Тереңдігі     = 30 м
|Платформалар саны = 1
|Платформалар түрі = аралдық, тік
|Платформалар ұзындығы = 104 м
|Платформалар ені = 15,2 м
|Сәулетшілер   = Т. С. Әбілда,&lt;br&gt;Б. К. Мұсырғалиев,&lt;br&gt;А. М. Жүнісов 
|Әрлеушілер    = Г. А. Ешкенов,&lt;br&gt;А. Ж. Жамхан
|Кіру-шығу     = [[Абай даңғылы (Алматы)|Абай даңғылы]],&lt;br&gt;[[Байзақов көшесі (Алматы)|Байзақов көшесі]]
|Жұмыс уақыты  = 06:20—00:00
|Ортаққорда    = 
}}
'''«Мұхтар Әуезов атындағы театры»''' — [[Алматы метросы]]ның 6-шы бекеті. [[Бірінші бағыт (Алматы)|Бірінші бағытта]] «[[Байқоңыр (метро бекеті)|Байқоңыр]]&lt;nowiki/&gt;» және «[[Алатау (метро бекеті)|Алатау]]&lt;nowiki/&gt;» бекеттерінің арасында, [[Абай даңғылы (Алматы)|Абай даңғылы]] мен [[Байзақов көшесі (Алматы)|Байзақов көшесінің]] қиылысында орналасқан.

== Тарихы мен атауы ==
Бекеттің ашылуы [[2011 жыл]]ғы [[1 желтоқсан]]да өтті. Ол [[Алматы метросы]]ның іске қосылатын «[[Райымбек батыр (метро бекеті)|Райымбек батыр]]&lt;nowiki/&gt;» — «[[Алатау (метро бекеті)|Алатау]]&lt;nowiki/&gt;» бірінші кезегінің бөлігінде болды.

Бекет атауын жақын маңдағы [[Мұхтар Әуезов атындағы Қазақ мемлекеттік академиялық драма театры|Мұхтар Әуезов атындағы қазақ драма театрынан]] алды. Жобада «Тұлпар» атауы болды.

== Құрылыс барысы ==
''1992 жыл'' — жақындау камерасының құрылысы басталды.

''2001 жылғы қараша'' — «Алатау» бекеті жағынан сол аралық тоннельдің түйісуі.

''2004 жылғы желтоқсан'' — «Алатау» бекеті жағынан оң аралық тоннельдің түйісуі.

''2006 жылғы қаңтар'' — «Байқоңыр» бекеті жағынан сол аралық тоннельдің түйісуі.

''2006 жылғы маусым'' — «Байқоңыр» бекеті жағынан оң аралық тоннельдің түйісуі.

''2006 жылғы тамыз'' — көлбеу жүріс құрылысының басталуы.

''2007 жыл'' — сол бекет туннелін салудың басталуы.

''2008 жылғы қаңтар'' — көлбеу тоннель бойынша 54 тюбингтен 37 тюбинг өтті. Абай даңғылы мен Весновка өзенінің қиылысындағы оқпан үстіндегі қосымша құрылыс бөлшектелді.

''2008 жылғы мамыр'' — венткиоск құрылысы басталды.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://metroalmaty.kz/?q=kk/node/717|title=Метрополитен құрылысының тарихы|publisher=metroalmaty.kz|archiveurl=https://web.archive.org/web/20190103034839/http://metroalmaty.kz/?q=kk/node/717|archivedate=05-01-2019}}
&lt;/ref&gt;

== Архитектурасы мен безендірілуі ==
Бекеттің ішкі көрінісі гиперпласттан жасалған. Ұлттық ою-өрнекпен және көшпенділердің тұрмысынан көріністермен безендірілген көлемді медальондары бар травертин плиткалары мен бағаналарынан жасалған (16 көрініс — залдың әр жағынан 8-ден). Қабырғалар сонымен қатар жасанды тастан жасалған, карниз профилімен безендірілген. Едендері  үлкен өрнегі бар гранитпен қарапайым түрде қапталған. Платформаның ұшында спектакльден көрініс бейнеленген көркем мозаикалық [[панно]] орналасқан.

&lt;gallery&gt;
Kazakhstan P9241001 02 (40261130682).jpg|Бекеттің соңындағы панно
Kazakhstan P9240999 14 (39408862405).jpg|Бекеттегі медальон
Станция Театр имени Ауэзова.jpg|Ішкі интерьері
Almaty Auezov Theater metro entrance vc.jpg|Кіреберістердің бірі
ALA teatr Auezova Metro Tulpar.JPG|Бекет құрылысы
Kazakhstan P9240998 02 (26433841618).jpg|Баспалдақтан қарағандағы көрінісі
&lt;/gallery&gt;

== Жақын орналасқан нысандар​ ==
* [[Мұхтар Әуезов атындағы Қазақ мемлекеттік академиялық драма театры|М. Әуезов атындағы Қазақ мемлекеттік академиялық драма театры]] 
* [[Қазақ мемлекеттік циркі]]
* [[Неке сарайы (Алматы)|Неке сарайы]]
* [[Халықаралық ақпараттық технологиялар университеті]]
* [[Ә. Қастеев атындағы өнер мұражайы|ҚР мемлекеттік Ә. Қастеев атындағы өнер мұражайы]]
* [[Орталық стадион (Алматы)|Алматы қаласының орталық стадионы]]

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

== Сілтемелер ==
* {{cite web|url=http://metroalmaty.kz/?q=kk/node/732|title=«Мұхтар Әуезов атындағы театры» бекеті|publisher=metroalmaty.kz|accessdate=|description=|deadlink=|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220404190504/http://metroalmaty.kz/?q=kk/node/732|archivedate=13-08-2022}}

{{Бірінші бағыт (Алматы)}}

[[Санат:Алматы метрополитені]]</text>
      <sha1>fytwpdjn7o6r6l68vgghr81vtuhyz1n</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3059954</id>
      <parentid>3059917</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T14:22:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ерден Карсыбеков</username>
        <id>3744</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7038" xml:space="preserve">{{Метро бекеті
|Атауы         = Мұхтар Әуезов атындағы театры
|Бағыт         = [[Бірінші бағыт (Алматы)]]
|сурет         = Станция Театр имени Ауэзова - Алматы.jpg
|өлшемі        = 300px
|Сурет атауы   = 
|Орналасуы     = [[Алмалы ауданы]],&lt;br&gt;[[Бостандық ауданы (Алматы)|Бостандық ауданы]]
|Ашылған күні  = [[1 желтоқсан]] [[2011 жыл|2011]]
|Жобалық атауы = Тұлпар
|Түрі          = бағаналы, үшкүмбезді, терең
|Тереңдігі     = 30 м
|Платформалар саны = 1
|Платформалар түрі = аралдық, тік
|Платформалар ұзындығы = 104 м
|Платформалар ені = 15,2 м
|Сәулетшілер   = Т. С. Әбілда,&lt;br&gt;Б. К. Мұсырғалиев,&lt;br&gt;А. М. Жүнісов 
|Әрлеушілер    = Г. А. Ешкенов,&lt;br&gt;А. Ж. Жамхан
|Кіру-шығу     = [[Абай даңғылы (Алматы)|Абай даңғылы]],&lt;br&gt;[[Байзақов көшесі (Алматы)|Байзақов көшесі]]
|Жұмыс уақыты  = 06:20—00:00
|Ортаққорда    = 
}}
'''«Мұхтар Әуезов атындағы театры»''' — [[Алматы метросы]]ның 6-шы бекеті. [[Бірінші бағыт (Алматы)|Бірінші бағытта]] «[[Байқоңыр (метро бекеті)|Байқоңыр]]&lt;nowiki/&gt;» және «[[Алатау (метро бекеті)|Алатау]]&lt;nowiki/&gt;» бекеттерінің арасында, [[Абай даңғылы (Алматы)|Абай даңғылы]] мен [[Байзақов көшесі (Алматы)|Байзақов көшесінің]] қиылысында орналасқан.

== Тарихы мен атауы ==
Бекеттің ашылуы [[2011 жыл]]ғы [[1 желтоқсан]]да өтті. Ол [[Алматы метросы]]ның іске қосылатын «[[Райымбек батыр (метро бекеті)|Райымбек батыр]]&lt;nowiki/&gt;» — «[[Алатау (метро бекеті)|Алатау]]&lt;nowiki/&gt;» бірінші кезегінің бөлігінде болды.

Бекет атауын жақын маңдағы [[Мұхтар Әуезов атындағы Қазақ мемлекеттік академиялық драма театры|Мұхтар Әуезов атындағы қазақ драма театрынан]] алды. Жобада «Тұлпар» атауы болды.

== Құрылыс барысы ==
''1992 жыл'' — жақындау камерасының құрылысы басталды.

''2001 жылғы қараша'' — «Алатау» бекеті жағынан сол аралық тоннельдің түйісуі.

''2004 жылғы желтоқсан'' — «Алатау» бекеті жағынан оң аралық тоннельдің түйісуі.

''2006 жылғы қаңтар'' — «Байқоңыр» бекеті жағынан сол аралық тоннельдің түйісуі.

''2006 жылғы маусым'' — «Байқоңыр» бекеті жағынан оң аралық тоннельдің түйісуі.

''2006 жылғы тамыз'' — көлбеу жүріс құрылысының басталуы.

''2007 жыл'' — сол бекет туннелін салудың басталуы.

''2008 жылғы қаңтар'' — көлбеу тоннель бойынша 54 тюбингтен 37 тюбинг өтті. Абай даңғылы мен Весновка өзенінің қиылысындағы оқпан үстіндегі қосымша құрылыс бөлшектелді.

''2008 жылғы мамыр'' — венткиоск құрылысы басталды.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://metroalmaty.kz/?q=kk/node/717|title=Метрополитен құрылысының тарихы|publisher=metroalmaty.kz|archiveurl=https://web.archive.org/web/20190103034839/http://metroalmaty.kz/?q=kk/node/717|archivedate=05-01-2019}}
&lt;/ref&gt;

== Архитектурасы мен безендірілуі ==
Бекеттің ішкі көрінісі гиперпласттан жасалған. Ұлттық ою-өрнекпен және көшпенділердің тұрмысынан көріністермен безендірілген көлемді медальондары бар травертин плиткалары мен бағаналарынан жасалған (16 көрініс — залдың әр жағынан 8-ден). Қабырғалар сонымен қатар жасанды тастан жасалған, карниз профилімен безендірілген. Едендері  үлкен өрнегі бар гранитпен қарапайым түрде қапталған. Платформаның ұшында спектакльден көрініс бейнеленген көркем мозаикалық [[панно]] орналасқан.

&lt;gallery&gt;
Kazakhstan P9241001 02 (40261130682).jpg|Бекеттің соңындағы панно
Kazakhstan P9240999 14 (39408862405).jpg|Бекеттегі медальон
Станция Театр имени Ауэзова.jpg|Ішкі интерьері
Almaty Auezov Theater metro entrance vc.jpg|Кіреберістердің бірі
ALA teatr Auezova Metro Tulpar.JPG|Театр алдындағы құрылыс орны, 2009 жыл
Kazakhstan P9240998 02 (26433841618).jpg|Баспалдақтан қарағандағы көрінісі
&lt;/gallery&gt;

== Жақын орналасқан нысандар​ ==
* [[Мұхтар Әуезов атындағы Қазақ мемлекеттік академиялық драма театры|М. Әуезов атындағы Қазақ мемлекеттік академиялық драма театры]] 
* [[Қазақ мемлекеттік циркі]]
* [[Неке сарайы (Алматы)|Неке сарайы]]
* [[Халықаралық ақпараттық технологиялар университеті]]
* [[Ә. Қастеев атындағы өнер мұражайы|ҚР мемлекеттік Ә. Қастеев атындағы өнер мұражайы]]
* [[Орталық стадион (Алматы)|Алматы қаласының орталық стадионы]]

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

== Сілтемелер ==
* {{cite web|url=http://metroalmaty.kz/?q=kk/node/732|title=«Мұхтар Әуезов атындағы театры» бекеті|publisher=metroalmaty.kz|accessdate=|description=|deadlink=|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220404190504/http://metroalmaty.kz/?q=kk/node/732|archivedate=13-08-2022}}

{{Бірінші бағыт (Алматы)}}

[[Санат:Алматы метрополитені]]</text>
      <sha1>1gvk7umvcu5kczfz0cfvg0mjek7knrx</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Украин тілі</title>
    <ns>0</ns>
    <id>16095</id>
    <revision>
      <id>3060248</id>
      <parentid>3059118</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T21:42:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6776" xml:space="preserve">{{Infobox Language
 |name          = Украин тілі
 |nativename    = Українська мова
 |states        = [[Украина]], [[Ресей]], [[Польша]], [[Канада]], [[Беларусь]], [[Словакия]], [[АҚШ]]
 |region        = [[Еуропа]]
 |speakers      = 27 300 000 адам ([[2019]])&lt;ref&gt;{{Cite web|lang=en|url=https://www.ethnologue.com/language/ukr|title=Ukrainian|website=Ethnologue|access-date=2022-05-28}}&lt;/ref&gt;
 |iso1          = uk
 |iso2          = ukr
 |iso3          = ukr
 |familycolor   = Indo-European
 |fam1          = Үнді-Еуропа жанұясы
 |fam2          = Балтық-Славян тармағы
 |fam3          = Славян тобы
 |fam4          = Шығыс Славян топшасы
 |script        = [[кириллица]]
 |rank          =22
 |nation        = [[Украина]], [[Еуропа Одағы]]
 |agency        = [[Украин тілінің комиссиясы]]
}}
'''Украин тілі''' (''українська мова'')&lt;ref group=&quot;~&quot;&gt;ХХ ғасырдың басына дейін украин тілінің «кіші орыс диалектісі» және «кіші [[Орыс тілі|орыс тілі»]] сияқты атаулары қолданылды; сонымен қатар, ХХ ғасырдың басына дейін Батыс Украинада өз тіліне қатысты атау сақталды — «орыс» (''руський''); XIX ғасырдың кейбір ғылыми еңбектеріне тән «оңтүстік орыс тілі» термині де белгілі.&lt;/ref&gt;{{sfn|Жовтобрюх, Молдован|2005|с=513}} — [[Славян тілдері|славян тілдерінің]] бірі, [[Украиндар|украиндардың]] ұлттық тілі. Шығыс славян тілдер тобына біріктірілген [[Беларус тілі|беларус]] және [[Орыс тілі|орыс]] тілдеріне жақын. Негізінен [[Украина]] аумағында, онымен қоса [[Ресей]], [[Беларусь]], [[Қазақстан]], [[Польша]], [[Словакия]], [[Румыния]], [[Молдавия]], [[Сербия]], [[Мажарстан]] және [[Канада]], [[АҚШ]], [[Аргентина]], [[Аустралия]] және басқа елдердегі эмигранттардың ұрпақтары арасында таралған&lt;ref name=&quot;Українська енциклопедія. Українська мова&quot;&gt;''Русанівський В. М.''. [http://izbornyk.org.ua/ukrmova/um123.htm Українська мова] //{{V|18|5|2013}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;ЛЭС. Украинский язык&quot;&gt;''Пилинский Н. Н.'' [http://tapemark.narod.ru/les/533b.html Украинский язык]&lt;/ref&gt;{{sfn|Жовтобрюх, Молдован|2005|с=513—515}}. [[Украина|Украинаның]] [[Ресми тіл|мемлекеттік тілі]] болып табылады&lt;ref&gt;[https://archive.is/20120805123243/www.president.gov.ua/ru/content/chapter01.html Украина конституциясы // 10-шы мақала]&lt;/ref&gt;.
[[Сурет:Ukrainian lang.png|thumb|Украин тілінің таралуы]]
[[Сурет:Ukr lang rus 2001.jpg|thumb|Украин тілінің аймақтар бойынша таралуы ([[2001 жыл]]ғы халық санағының нәтижелері бойынша)]]

[[File:WIKITONGUES- Vira speaking Ukrainian.webm|thumb|250px|Украин тілі]]

== Әліпби ==
{| {{Prettytable}}
|- align=center style=height:2.5em
|style=&quot;font-family:sans-serif; font-size:1.8em; width:2.5em&quot; | [[А (кирил)|Аа]]
|style=&quot;font-family:sans-serif; font-size:1.8em; width:2.5em&quot; | [[Б|Бб]]
|style=&quot;font-family:sans-serif; font-size:1.8em; width:2.5em&quot; | [[В (кирил)|Вв]]
|style=&quot;font-family:sans-serif; font-size:1.8em; width:2.5em&quot; | [[Г|Гг]]
|style=&quot;font-family:sans-serif; font-size:1.8em; width:2.5em&quot; | [[Ґ|Ґґ]]
|style=&quot;font-family:sans-serif; font-size:1.8em; width:2.5em&quot; | [[Д|Дд]]
|style=&quot;font-family:sans-serif; font-size:1.8em; width:2.5em&quot; | [[Е (кирил)|Ее]]
|style=&quot;font-family:sans-serif; font-size:1.8em; width:2.5em&quot; | [[Є|Єє]]
|style=&quot;font-family:sans-serif; font-size:1.8em; width:2.5em&quot; | [[Ж|Жж]]
|- align=center style=height:2.5em
|style=&quot;font-family:sans-serif; font-size:1.8em; width:2.5em&quot; | [[З|Зз]]
|style=&quot;font-family:sans-serif; font-size:1.8em; width:2.5em&quot; | [[И|Ии]]
|style=&quot;font-family:sans-serif; font-size:1.8em; width:2.5em&quot; | [[І (кирил)|Іі]]
|style=&quot;font-family:sans-serif; font-size:1.8em; width:2.5em&quot; | [[Ї (кирил)|Її]]
|style=&quot;font-family:sans-serif; font-size:1.8em; width:2.5em&quot; | [[Й|Йй]]
|style=&quot;font-family:sans-serif; font-size:1.8em; width:2.5em&quot; | [[К (кирил)|Кк]]
|style=&quot;font-family:sans-serif; font-size:1.8em; width:2.5em&quot; | [[Л|Лл]]
|style=&quot;font-family:sans-serif; font-size:1.8em; width:2.5em&quot; | [[М (кирил)|Мм]]
|style=&quot;font-family:sans-serif; font-size:1.8em; width:2.5em&quot; | [[Н (кирил)|Нн]]
|- align=center style=height:2.5em
|style=&quot;font-family:sans-serif; font-size:1.8em; width:2.5em&quot; | [[О (кирил)|Оо]]
|style=&quot;font-family:sans-serif; font-size:1.8em; width:2.5em&quot; | [[П|Пп]]
|style=&quot;font-family:sans-serif; font-size:1.8em; width:2.5em&quot; | [[Р (кирил)|Рр]]
|style=&quot;font-family:sans-serif; font-size:1.8em; width:2.5em&quot; | [[С (кирил)|Сс]]
|style=&quot;font-family:sans-serif; font-size:1.8em; width:2.5em&quot; | [[Т (кирил)|Тт]]
|style=&quot;font-family:sans-serif; font-size:1.8em; width:2.5em&quot; | [[У (кирил)|Уу]]
|style=&quot;font-family:sans-serif; font-size:1.8em; width:2.5em&quot; | [[Ф|Фф]]
|style=&quot;font-family:sans-serif; font-size:1.8em; width:2.5em&quot; | [[Х (кирил)|Хх]]
|style=&quot;font-family:sans-serif; font-size:1.8em; width:2.5em&quot; | [[Ц|Цц]]
|- align=center style=height:2.5em
|style=&quot;font-family:sans-serif; font-size:1.8em; width:2.5em&quot; | [[Ч|Чч]]
|style=&quot;font-family:sans-serif; font-size:1.8em; width:2.5em&quot; | [[Ш|Шш]]
|style=&quot;font-family:sans-serif; font-size:1.8em; width:2.5em&quot; | [[Щ|Щщ]]
|style=&quot;font-family:sans-serif; font-size:1.8em; width:2.5em&quot; | [[Ь|Ьь]]
|style=&quot;font-family:sans-serif; font-size:1.8em; width:2.5em&quot; | [[Ю|Юю]]
|style=&quot;font-family:sans-serif; font-size:1.8em; width:2.5em&quot; | [[Я|Яя]]
|}

== Дереккөздер ==
=== Деректер ===
&lt;references group=&quot;~&quot;/&gt;
=== Сілтемелер ===
{{дереккөздер}}
{{stub}}

{{Slavic languages‎}}

[[Санат:Шығыс славян тілдері]]
[[Санат:Украин тілі]]
[[Санат:Тілдер]]</text>
      <sha1>erlysgswqe1mdha2m059wf2h763m75j</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Осакаров ауданы</title>
    <ns>0</ns>
    <id>16300</id>
    <revision>
      <id>3060090</id>
      <parentid>3059270</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T18:39:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[Special:Contributions/Argunn|Argunn]] ([[User talk:Argunn|т]]) өңдемелерінен [[User:Салиха|Салиха]] соңғы нұсқасына қайтарды</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9542" xml:space="preserve"> {{Қазақстан ауданы
 |ауданның атауы      = Осакаров ауданы
 |елтаңба             =    
 |ту                  = 
 |елтаңба сипаттамасы   = 
 |ту сипаттамасы        = 
  |lat_dir = N |lat_deg = 50 |lat_min = 34 |lat_sec =12 
  |lon_dir = E |lon_deg = 72 |lon_min = 34 |lon_sec =38
 |облысы              = Қарағанды облысы
 |аудан орталығы          = [[Осакаровка]]
 |ауылдық округтер саны   = 22  
 |кенттік әкімдіктер саны = 2    
 |қалалық әкімдіктер саны =     
 |ауылдар саны       = 52 
 |қалалар саны       =    
 |әкімі              = 
 |әкімдіктің мекенжайы  = 
 |құрылған уақыты    = 1940 
 |жер аумағы          = 11,2 
 |жер аумағы бойынша орны  = 
 |тұрғыны             = 31 243&lt;ref&gt;[http://www.osakarov.gov.kz/dinamika/dinamikadem.htm Қарағанды облысының Статистика департаменті. 01.07.2019]&lt;/ref&gt;
 |халық саны бойынша орны  = 
 |санақ жылы          = 2019
 |тығыздығы           = 
 |тығыздығы бойынша орны   = 
 |ұлттық құрамы       =  {{nobr|[[қазақтар]] (44,60%)}}, {{nobr|[[орыстар]] (33,29%)}}, {{nobr|[[немістер]] (6,21%)}}, {{nobr|[[украиндар]] (5,18%)}}, {{nobr|[[татарлар]] (2,36%)}}, {{nobr|[[беларустар]] (1,87%)}}, {{nobr|[[шешендер]] (1,54%)}}, {{nobr|[[гректер]] (1,08%)}}, {{nobr|басқа ұлт өкілдері (3,87%)}}&lt;ref&gt;[http://www.stat.kz/publishing/DocLib4/2010/%D0%94%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8%D1%8F/Bull_Hsany2010.rar Қазақстан Республикасының Статистика агенттігі. Қазақстан Республикасы тұрғындарының облыстар, қалалар мен аудандар, жынысы мен жас ерекшелігі топтары, этностық бөлігі бойынша 2019 жылдың басындағы саны]&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;пер.2019&quot;&gt;[http://pop-stat.mashke.org/kazakhstan-ethnic2010.htm 2009 жылғы санақ бойынша Қазақстан тұрғындарының ұлттық құрамы]&lt;/ref&gt;
 |телефон коды        =  
 |пошта индексі       = 101700-101726
 |сайты               = 
 |карта               =  Osakarov District Kazakhstan.png
 |әкімшілік бірліктің картасы =   
 |ортаққордағы санаты = 
}}

'''Осакаров ауданы''' (Шеткібұлақ ауданы) — [[Қарағанды облысы]]ның солтүстігіндегі әкімшілік бөлік. Аудан [[1940 жыл|1940]] жылы құрылған. Аумағы 11,2 мың шаршы километрге тең. Орталығы – [[Осакаровка]] кенті.

== Халқы ==
Тұрғындары 31 243 адам ([[2019 жыл|2019]]). Ұлттық құрамы: [[қазақтар]] (44,60%), [[орыстар]] (33,29%), [[немістер]] (6,21%), [[украиндар]] (5,18%), [[татарлар]] (2,36%), [[беларустар]] (1,87%), [[шешендер]] (1,54%), [[гректер]] (1,08%), басқа ұлт өкілдері (3,87%).

== Әкімшілік бөлінісі == 
52 елді мекен 2 кенттік әкімдігі мен 22 ауылдық округтерге біріктірілген:
* [[Ақбұлақ ауылдық округі (Осакаров ауданы)|Ақбұлақ ауылдық округі]]  
* [[Батпақты ауылдық округі]]   
* [[Ертіс ауылдық округі (Қарағанды облысы)|Ертіс ауылдық округі]]  
* [[Есіл ауылдық округі (Қарағанды облысы)|Есіл ауылдық округі]] 
* [[Жансары ауылдық округі ]]  
* [[Звездный ауылдық округі]]  
* [[Қарағайлы ауылдық округі]]  
* [[Қаратомар ауылдық округі (Қарағанды облысы)|Қаратомар ауылдық округі]] 
* [[Құндызды ауылдық округі (Осакаров ауданы)|Құндызды ауылдық округі]] 
* [[Маржанкөл ауылдық округі ]] 
* [[Молодежный кенттік әкімдігі]]
* [[Мирный ауылдық округі (Қарағанды облысы)|Мирный ауылдық округі]]
* [[Николаев ауылдық округі (Қарағанды облысы)|Николаев ауылдық округі]] 
* [[Озерный ауылдық округі (Қарағанды облысы)|Озерный ауылдық округі]]
* [[Осакаровка кенттік әкімдігі]]
* [[Пионер ауылдық округі (Қарағанды облысы)|Пионер ауылдық округі]] 
* [[Родников ауылдық округі (Қарағанды облысы)|Родников ауылдық округі]] 
* [[Садовый ауылдық округі (Қарағанды облысы)|Садовый ауылдық округі]] 
* [[Сарыөзек ауылдық округі (Қарағанды облысы)|Сарыөзек ауылдық округі]] 
* [[Сұңқар ауылдық округі]] 
* [[Тельман ауылдық округі (Қарағанды облысы)|Тельман ауылдық округі]] 
* [[Трудовой ауылдық округі]] 
* [[Чапаев ауылдық округі (Қарағанды облысы)|Чапаев ауылдық округі]] 
* [[Шідерті ауылдық округі]]

== Ауыл шаруашылығы ==
2006 жылы ауыл шаруашылығы өнімінің айтарлықтай бөлігін мал шаруашылығы құрады. Ауданда ауыл шаруашылығы өнімін өндіруге 660,2 мың гектар ауыл шаруашылығы жерлер пайдаланылады, оның ішінде 410,3 мың га - егістік алқаптар.
2006 жылғы астыққа 256,7 мың га ауыл шаруашылығы дақылдары егілетін егістік жерлер пайдаланылды, оның ішінде 
200,7 мың га дәнді дақылдар, картоп – 0,8 мың га, көкөніс – 0,3 мың га. 
* 2006 жылы 120,9 мың тонна дәндер, 14,0 мың тонна картоп, 6,2 мың тонна көкөніс дақылдары, 10,1 мың тонна ет (тірі салмақта); 44,3 мың тонна сүт, 5016,3 мың дана жұмыртқа өндірілді.
* 2007 жылғы 1 қаңтарғ: ірі қара мал саны 34,4 мың бас; қой мен ешкі – 23,5 мың бас; шошқа – 15,6 мың бас; жылқы - 4,5 мың бас; құс – 54,5 мың басты құрады.
* Өндірілетін өнеркәсіптік өнімнің негізгі түрлері: нан және нан өнімдерін, ұн, өсімдік майы, табиғи су.
2006 жылғы өндірістік өнім көлемі (үй шаруашылық есебінсіз) 1833,1 млн. теңгені құрады. 

== Әлеуметтік құрылымдары ==
* 49 күндізгі жалпы білім беретін мектептер жұмыс істейді, онда 7067 оқушы оқиды; 
* 35 кітапхана; 
* 33 клуб типті мекеме; 
* 1 кино көрсету қызметін жүзеге асыратын ұйым; 
* 1 мұражай;
* 1 мәдениет және демалыс паркі жұмыс істейді.
 
2006 жылғы ауданның ірі және орта кәсіпорындар жұмыскерлерінің тізімдік саны 3420 адамды құрады, орташа атаулы еңбекақы 21233 теңге. Жылдық деректер бойынша 2006 жылы негізгі капиталға инвестициялар 2215,9 млн. теңге сомасында игерілді, бұл 2005 жылғы көлемінен 101,8%-ды құрайды. Кәсіпорындардың өз күштерімен орындаған мердігерлік жұмыстар көлемі 2006 жылы 185,0 млн. теңгені немесе 2005 жылғы көлемнің 68,1%-ын құрады. 2006 жылғы бөлшек тауар айналым көлемі (қоғамдық тамақтандыру қызметің есепке алмағанда) 954,2 млн. теңге шамасында құралды, қызмет көрсету көлемі (мемлекеттік басқару қызметінсіз) – 94,5 млн. теңге.&lt;ref&gt;“Қазақстан”: Ұлттық энциклопедия/Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы “Қазақ энциклопедиясы” Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Қарағанды облысы}}
{{Осакаров ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Осакаров ауданы]]</text>
      <sha1>sc1q2xvqcyrbstsxszfz4gv8kbu0kc3</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Орынбор облысы</title>
    <ns>0</ns>
    <id>18943</id>
    <revision>
      <id>3059995</id>
      <parentid>2747642</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T16:43:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Орел Карл</username>
        <id>81620</id>
      </contributor>
      <comment>/* Тағы қара */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="637" xml:space="preserve">[[Сурет:Map of Russia - Orenburg Oblast (2008-03).svg|thumb|right|300px|Орынбор облысы]]
'''Орынбор облысы''' ({{lang-ru|Оренбу́ргская о́бласть}}) - [[Ресей Федерациясы]]ндағы субъект, [[Волга маңы федералды округі]]не жатады. Облыс орталығы - [[Орынбор]] қаласы. 1920-1925 жылдары [[Қазақстан]] астанасы болған.
== Тағы қара ==
* [[Қуандық дәлізі]]
== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
[[Санат:Орынбор облысы]]</text>
      <sha1>l2irjudttso83hbibl0768r52hee8gi</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060008</id>
      <parentid>3059995</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T17:08:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Орел Карл</username>
        <id>81620</id>
      </contributor>
      <comment>/* Кіріспе бөлімін өңдеді */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5706" xml:space="preserve">{{Әкімшілік бірлік
 |Түс1            = {{түс|Ресей}}
 |Қазақша атауы   = Орынбор облысы
 |Шынайы атауы    = {{lang-ru|Оренбургская область}}
 |Суреті          = Burtunskaya step.jpg
 |Сурет атауы     = 
 |Елтаңба         = Coat of arms of Orenburg Oblast.svg
 |Ту              = Flag of Orenburg Oblast.svg
 |Елтаңбаның ені  = 
 |Тудың ені       = 
 |Елтаңбаның аты  = 
 |Тудың аты       = 
 |Ел              = 
  |lat_dir = N|lat_deg = 52|lat_min = 08|lat_sec = 00
  |lon_dir = E|lon_deg = 55|lon_min = 36|lon_sec = 00
  |region         = 
  |type           = 
  |деңгей         = 
  |CoordScale     =  
 |Әнұраны         = 
 |Статусы         = Ресей Федерациясының субъекті
 |Кіреді          = [[Еділ федералды өңірі]] &lt;br /&gt; [[Орал экономикалық ауданы]]
  |Әкімшілік құрылыстың түрі       =
 |Кіреді1         = 
  |Әкімшілік құрылыстың түрі1      =
 |Кіреді2         = 
  |Әкімшілік құрылыстың түрі2      =
 |Енеді           = 
  |Төменгі әкімшілік құрылыстың түрі   =
 |Астанасы        = [[Орынбор]]
  |Астана түрі    = Әкімшілік орталығы
 |Ірі қаласы      = 
 |Ірі қалалары    = [[Орынбор]], [[Жаманқала]]
 |Құрылды         = 
 |Таратылған уақыты      = 
 |Басшысы                = Паслер Денис Владимирович
  |Басшының түрі         = Губернатор
 |Басшысы2               = Сергей Иванович Грачев
  |Басшының түрі2        = Заң шығарушы жиналысының төрағасы
 |ЖІӨ                    = 1 000,6 млрд руб.
  |ЖІӨ жылы              = 2018
  |Жан басына шаққанда ЖІӨ       = 507,8 мың руб.
  |ЖІӨ бойынша орны              = 23
  |Жан басына шаққанда ЖІӨ орны  = 
 |Тілі                           = 
 |Тілдері                        = 
 |Тұрғыны                        = {{құлдырау}}1 924 578
  |Санақ жылы                    = 2022
  |Пайызы                        = 
  |Халық саны бойынша орны       = 24
  |Тығыздығы                     = 15,56
  |Тығыздығы бойынша орны        = 
  |Ұлттық құрамы                 = 
  |Конфессиялық құрамы           = 
 |Жер аумағы                     = 123 702
  |Жер аумағының пайызы          = 
  |Жер аумағы бойынша орны       = 29
 |Максималды биіктігі            = 667
 |Орташа биіктігі                = 27
 |Минималды биіктігі             = 
 |Карта                          = Map of Russia - Orenburg Oblast (2008-03).svg
  |Карта ені                     = 320px
 |Әкімшілік бірліктің картасы    = 
  |Әкімшілік бірлік картасының ені  = 
 |Уақыт белдеуі                  = 
 |Аббревиатура                   = 
 |ISO                            = RU-ORE
 |Сандық идентификаторы          = [https://classinform.ru/okato/search.php?str=53 53]
  |Идентификатор түрі            = ОКАТО
 |Сандық идентификаторы2         = 
  |Идентификатор түрі2           = 
 |Сандық идентификаторы3         = 
  |Идентификатор түрі3           = 
 |FIPS                           = 
 |Телефон коды                   = 
 |Пошта индекстері               = 
 |Интернет-үйшігі                = 
 |Автомобиль коды                = 
 |Сайты                          = https://orenburg-gov.ru/
  |Сайт тілі                     = ru
 |Commons санаты                 = Orenburg Oblast
 |Кірістірме                     = 
 |Түсініктемелер                 = 
}}
'''Орынбор облысы''' ({{lang-ru|Оренбу́ргская о́бласть}}) — Ресей Федерациясының субъекті. [[Еділ федералды өңірі|Еділ федералды өңірінің]] құрамына кіріп, [[Орал экономикалық ауданы|Орал экономикалық ауданының]] бөлігі болып саналады.

1934 жылы 7 желтоқсанда КСРО Жоғарғы Кеңесі Төралқасының Жарлығымен Орта Еділ өлкесінің құрамынан бөліну арқылы құрылды. 1938-1957 жылдар аралығында Чкалов облысы деп аталды.

Тарихқа көз жүгіртсек, облыстың алдында 1744 жылы императрица [[Елизавета Петровна|Елизавета Петровнаның]] жарлығымен құрылған [[Орынбор губерниясы]] болған.

Әкімшілік орталығы – [[Орынбор]] қаласы.

== Физикалы-географиялық сипаттамалары ==
=== Географиясы ===

== Тағы қара ==
* [[Қуандық дәлізі]]
== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
[[Санат:Орынбор облысы]]</text>
      <sha1>01mrehrfm2pw38jkb74hjgutoyi3gy3</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060009</id>
      <parentid>3060008</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T17:09:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Орел Карл</username>
        <id>81620</id>
      </contributor>
      <comment>/* Кіріспе бөлімін өңдеді */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5741" xml:space="preserve">{{Әкімшілік бірлік
 |Түс1            = {{түс|Ресей}}
 |Қазақша атауы   = Орынбор облысы
 |Шынайы атауы    = {{lang-ru|Оренбургская область}}
 |Суреті          = Burtunskaya step.jpg
 |Сурет атауы     = 
 |Елтаңба         = Coat of arms of Orenburg Oblast.svg
 |Ту              = Flag of Orenburg Oblast.svg
 |Елтаңбаның ені  = 
 |Тудың ені       = 
 |Елтаңбаның аты  = 
 |Тудың аты       = 
 |Ел              = 
  |lat_dir = N|lat_deg = 52|lat_min = 08|lat_sec = 00
  |lon_dir = E|lon_deg = 55|lon_min = 36|lon_sec = 00
  |region         = 
  |type           = 
  |деңгей         = 
  |CoordScale     =  
 |Әнұраны         = 
 |Статусы         = Ресей Федерациясының субъекті
 |Кіреді          = [[Еділ федералды өңірі]] &lt;br /&gt; [[Орал экономикалық ауданы]]
  |Әкімшілік құрылыстың түрі       =
 |Кіреді1         = 
  |Әкімшілік құрылыстың түрі1      =
 |Кіреді2         = 
  |Әкімшілік құрылыстың түрі2      =
 |Енеді           = 
  |Төменгі әкімшілік құрылыстың түрі   =
 |Астанасы        = [[Орынбор]]
  |Астана түрі    = Әкімшілік орталығы
 |Ірі қаласы      = 
 |Ірі қалалары    = [[Орынбор]], [[Жаманқала]]
 |Құрылды         = 
 |Таратылған уақыты      = 
 |Басшысы                = Паслер Денис Владимирович
  |Басшының түрі         = Губернатор
 |Басшысы2               = Сергей Иванович Грачев
  |Басшының түрі2        = Заң шығарушы жиналысының төрағасы
 |ЖІӨ                    = 1 000,6 млрд руб.
  |ЖІӨ жылы              = 2018
  |Жан басына шаққанда ЖІӨ       = 507,8 мың руб.
  |ЖІӨ бойынша орны              = 23
  |Жан басына шаққанда ЖІӨ орны  = 
 |Тілі                           = 
 |Тілдері                        = 
 |Тұрғыны                        = {{құлдырау}}1 924 578
  |Санақ жылы                    = 2022
  |Пайызы                        = 
  |Халық саны бойынша орны       = 24
  |Тығыздығы                     = 15,56
  |Тығыздығы бойынша орны        = 
  |Ұлттық құрамы                 = 
  |Конфессиялық құрамы           = 
 |Жер аумағы                     = 123 702
  |Жер аумағының пайызы          = 
  |Жер аумағы бойынша орны       = 29
 |Максималды биіктігі            = 667
 |Орташа биіктігі                = 27
 |Минималды биіктігі             = 
 |Карта                          = Map of Russia - Orenburg Oblast (2008-03).svg
  |Карта ені                     = 320px
 |Әкімшілік бірліктің картасы    = 
  |Әкімшілік бірлік картасының ені  = 
 |Уақыт белдеуі                  = 
 |Аббревиатура                   = 
 |ISO                            = RU-ORE
 |Сандық идентификаторы          = [https://classinform.ru/okato/search.php?str=53 53]
  |Идентификатор түрі            = ОКАТО
 |Сандық идентификаторы2         = 
  |Идентификатор түрі2           = 
 |Сандық идентификаторы3         = 
  |Идентификатор түрі3           = 
 |FIPS                           = 
 |Телефон коды                   = 
 |Пошта индекстері               = 
 |Интернет-үйшігі                = 
 |Автомобиль коды                = 
 |Сайты                          = https://orenburg-gov.ru/
  |Сайт тілі                     = ru
 |Commons санаты                 = Orenburg Oblast
 |Кірістірме                     = 
 |Түсініктемелер                 = 
}}
'''Орынбор облысы''' ({{lang-ru|Оренбу́ргская о́бласть}}) — Ресей Федерациясының субъекті. [[Еділ федералды өңірі|Еділ федералды өңірінің]] құрамына кіріп, [[Орал экономикалық ауданы|Орал экономикалық ауданының]] бөлігі болып саналады.

1934 жылы 7 желтоқсанда КСРО Жоғарғы Кеңесі Төралқасының Жарлығымен [[Орта Еділ өлкесі|Орта Еділ өлкесінің]] құрамынан бөліну арқылы құрылды. 1938-1957 жылдар аралығында Чкалов облысы деп аталды.

Тарихқа көз жүгіртсек, облыстың алдында 1744 жылы императрица [[Елизавета Петровна|Елизавета Петровнаның]] жарлығымен құрылған [[Орынбор губерниясы]] болған.

Әкімшілік орталығы – [[Орынбор]] қаласы.

== Физикалы-географиялық сипаттамалары ==
=== Географиясы ===

== Тағы қара ==
* [[Қуандық дәлізі]]
== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
[[Санат:Орынбор облысы]]</text>
      <sha1>rzrk9u408w17c7c437m0iigosr05l4b</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060012</id>
      <parentid>3060009</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T17:18:54Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Орел Карл</username>
        <id>81620</id>
      </contributor>
      <comment>/* Географиясы */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8133" xml:space="preserve">{{Әкімшілік бірлік
 |Түс1            = {{түс|Ресей}}
 |Қазақша атауы   = Орынбор облысы
 |Шынайы атауы    = {{lang-ru|Оренбургская область}}
 |Суреті          = Burtunskaya step.jpg
 |Сурет атауы     = 
 |Елтаңба         = Coat of arms of Orenburg Oblast.svg
 |Ту              = Flag of Orenburg Oblast.svg
 |Елтаңбаның ені  = 
 |Тудың ені       = 
 |Елтаңбаның аты  = 
 |Тудың аты       = 
 |Ел              = 
  |lat_dir = N|lat_deg = 52|lat_min = 08|lat_sec = 00
  |lon_dir = E|lon_deg = 55|lon_min = 36|lon_sec = 00
  |region         = 
  |type           = 
  |деңгей         = 
  |CoordScale     =  
 |Әнұраны         = 
 |Статусы         = Ресей Федерациясының субъекті
 |Кіреді          = [[Еділ федералды өңірі]] &lt;br /&gt; [[Орал экономикалық ауданы]]
  |Әкімшілік құрылыстың түрі       =
 |Кіреді1         = 
  |Әкімшілік құрылыстың түрі1      =
 |Кіреді2         = 
  |Әкімшілік құрылыстың түрі2      =
 |Енеді           = 
  |Төменгі әкімшілік құрылыстың түрі   =
 |Астанасы        = [[Орынбор]]
  |Астана түрі    = Әкімшілік орталығы
 |Ірі қаласы      = 
 |Ірі қалалары    = [[Орынбор]], [[Жаманқала]]
 |Құрылды         = 
 |Таратылған уақыты      = 
 |Басшысы                = Паслер Денис Владимирович
  |Басшының түрі         = Губернатор
 |Басшысы2               = Сергей Иванович Грачев
  |Басшының түрі2        = Заң шығарушы жиналысының төрағасы
 |ЖІӨ                    = 1 000,6 млрд руб.
  |ЖІӨ жылы              = 2018
  |Жан басына шаққанда ЖІӨ       = 507,8 мың руб.
  |ЖІӨ бойынша орны              = 23
  |Жан басына шаққанда ЖІӨ орны  = 
 |Тілі                           = 
 |Тілдері                        = 
 |Тұрғыны                        = {{құлдырау}}1 924 578
  |Санақ жылы                    = 2022
  |Пайызы                        = 
  |Халық саны бойынша орны       = 24
  |Тығыздығы                     = 15,56
  |Тығыздығы бойынша орны        = 
  |Ұлттық құрамы                 = 
  |Конфессиялық құрамы           = 
 |Жер аумағы                     = 123 702
  |Жер аумағының пайызы          = 
  |Жер аумағы бойынша орны       = 29
 |Максималды биіктігі            = 667
 |Орташа биіктігі                = 27
 |Минималды биіктігі             = 
 |Карта                          = Map of Russia - Orenburg Oblast (2008-03).svg
  |Карта ені                     = 320px
 |Әкімшілік бірліктің картасы    = 
  |Әкімшілік бірлік картасының ені  = 
 |Уақыт белдеуі                  = 
 |Аббревиатура                   = 
 |ISO                            = RU-ORE
 |Сандық идентификаторы          = [https://classinform.ru/okato/search.php?str=53 53]
  |Идентификатор түрі            = ОКАТО
 |Сандық идентификаторы2         = 
  |Идентификатор түрі2           = 
 |Сандық идентификаторы3         = 
  |Идентификатор түрі3           = 
 |FIPS                           = 
 |Телефон коды                   = 
 |Пошта индекстері               = 
 |Интернет-үйшігі                = 
 |Автомобиль коды                = 
 |Сайты                          = https://orenburg-gov.ru/
  |Сайт тілі                     = ru
 |Commons санаты                 = Orenburg Oblast
 |Кірістірме                     = 
 |Түсініктемелер                 = 
}}
'''Орынбор облысы''' ({{lang-ru|Оренбу́ргская о́бласть}}) — Ресей Федерациясының субъекті. [[Еділ федералды өңірі|Еділ федералды өңірінің]] құрамына кіріп, [[Орал экономикалық ауданы|Орал экономикалық ауданының]] бөлігі болып саналады.

1934 жылы 7 желтоқсанда КСРО Жоғарғы Кеңесі Төралқасының Жарлығымен [[Орта Еділ өлкесі|Орта Еділ өлкесінің]] құрамынан бөліну арқылы құрылды. 1938-1957 жылдар аралығында Чкалов облысы деп аталды.

Тарихқа көз жүгіртсек, облыстың алдында 1744 жылы императрица [[Елизавета Петровна|Елизавета Петровнаның]] жарлығымен құрылған [[Орынбор губерниясы]] болған.

Әкімшілік орталығы – [[Орынбор]] қаласы.

== Физикалы-географиялық сипаттамалары ==
=== Географиясы ===
Орынбор облысының ауданы 123 702 км², бұл көрсеткіш бойынша Ресейде 29-орында орналасады. Облыс дүниенің екі бөлігінің – [[Еуропа]] мен [[Азия|Азияның]] түйіскен жерінде орналасқан. Облыс аумағы [[Шығыс Еуропа жазығы|Шығыс Еуропа жазығының]] оңтүстік-шығыс шеттерін, Оралдың оңтүстік шеті мен Оралдың оңтүстігін алып жатыр. Облыстың батыстан шығысқа қарай ұзындығы 760 км, солтүстіктен оңтүстікке қарай 445 км құрайды.

Шекаралардың жалпы ұзындығы 3700 шақырымды құрайды. Орынбор облысы батыста [[Самара облысы|Самара облысымен]], солтүстік-батыста – [[Татарстан|Татарстанмен]], солтүстігінде – [[Башқұртстан|Башқұртстанмен]] ([[Ық]] өзенінен [[Жайық]] өзеніне дейінгі солтүстік шекара Башқұртстанды айналып өтеді), солтүстік-шығыста [[Челябі облысы|Челябі облысымен]], ал шығысы мен оңтүстігі [[Қазақстан|Қазақстанмен]] шектеседі. [[Қазақстан-Ресей шекарасы|Қазақстанмен мемлекеттік шекарада]] орналасқан бір нүктеде – Орынбор, Самара және Сарытау облыстары шекараларының түйіскен жерінде [[Сарытау облысы|Сарытау облысымен]] шектеседі. Қазақстанмен шекарасы 1870 км, бұл Қазақстанның үш облысына: [[Қостанай облысы|Қостанай]], [[Ақтөбе облысы|Ақтөбе]] және [[Батыс Қазақстан облысы|Батыс Қазақстанға]] түседі. Ресейдің еуропалық бөлігіндегі ең үлкен және ең әдемі өзендердің бірі [[Жайық]] облыс арқылы ағып өтеді.

=== Климаты ===

== Тағы қара ==
* [[Қуандық дәлізі]]
== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
[[Санат:Орынбор облысы]]</text>
      <sha1>i9c8qamxg9stajgwfmcxpp4du12aitf</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060014</id>
      <parentid>3060012</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T17:24:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Орел Карл</username>
        <id>81620</id>
      </contributor>
      <comment>/* Климаты */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9497" xml:space="preserve">{{Әкімшілік бірлік
 |Түс1            = {{түс|Ресей}}
 |Қазақша атауы   = Орынбор облысы
 |Шынайы атауы    = {{lang-ru|Оренбургская область}}
 |Суреті          = Burtunskaya step.jpg
 |Сурет атауы     = 
 |Елтаңба         = Coat of arms of Orenburg Oblast.svg
 |Ту              = Flag of Orenburg Oblast.svg
 |Елтаңбаның ені  = 
 |Тудың ені       = 
 |Елтаңбаның аты  = 
 |Тудың аты       = 
 |Ел              = 
  |lat_dir = N|lat_deg = 52|lat_min = 08|lat_sec = 00
  |lon_dir = E|lon_deg = 55|lon_min = 36|lon_sec = 00
  |region         = 
  |type           = 
  |деңгей         = 
  |CoordScale     =  
 |Әнұраны         = 
 |Статусы         = Ресей Федерациясының субъекті
 |Кіреді          = [[Еділ федералды өңірі]] &lt;br /&gt; [[Орал экономикалық ауданы]]
  |Әкімшілік құрылыстың түрі       =
 |Кіреді1         = 
  |Әкімшілік құрылыстың түрі1      =
 |Кіреді2         = 
  |Әкімшілік құрылыстың түрі2      =
 |Енеді           = 
  |Төменгі әкімшілік құрылыстың түрі   =
 |Астанасы        = [[Орынбор]]
  |Астана түрі    = Әкімшілік орталығы
 |Ірі қаласы      = 
 |Ірі қалалары    = [[Орынбор]], [[Жаманқала]]
 |Құрылды         = 
 |Таратылған уақыты      = 
 |Басшысы                = Паслер Денис Владимирович
  |Басшының түрі         = Губернатор
 |Басшысы2               = Сергей Иванович Грачев
  |Басшының түрі2        = Заң шығарушы жиналысының төрағасы
 |ЖІӨ                    = 1 000,6 млрд руб.
  |ЖІӨ жылы              = 2018
  |Жан басына шаққанда ЖІӨ       = 507,8 мың руб.
  |ЖІӨ бойынша орны              = 23
  |Жан басына шаққанда ЖІӨ орны  = 
 |Тілі                           = 
 |Тілдері                        = 
 |Тұрғыны                        = {{құлдырау}}1 924 578
  |Санақ жылы                    = 2022
  |Пайызы                        = 
  |Халық саны бойынша орны       = 24
  |Тығыздығы                     = 15,56
  |Тығыздығы бойынша орны        = 
  |Ұлттық құрамы                 = 
  |Конфессиялық құрамы           = 
 |Жер аумағы                     = 123 702
  |Жер аумағының пайызы          = 
  |Жер аумағы бойынша орны       = 29
 |Максималды биіктігі            = 667
 |Орташа биіктігі                = 27
 |Минималды биіктігі             = 
 |Карта                          = Map of Russia - Orenburg Oblast (2008-03).svg
  |Карта ені                     = 320px
 |Әкімшілік бірліктің картасы    = 
  |Әкімшілік бірлік картасының ені  = 
 |Уақыт белдеуі                  = 
 |Аббревиатура                   = 
 |ISO                            = RU-ORE
 |Сандық идентификаторы          = [https://classinform.ru/okato/search.php?str=53 53]
  |Идентификатор түрі            = ОКАТО
 |Сандық идентификаторы2         = 
  |Идентификатор түрі2           = 
 |Сандық идентификаторы3         = 
  |Идентификатор түрі3           = 
 |FIPS                           = 
 |Телефон коды                   = 
 |Пошта индекстері               = 
 |Интернет-үйшігі                = 
 |Автомобиль коды                = 
 |Сайты                          = https://orenburg-gov.ru/
  |Сайт тілі                     = ru
 |Commons санаты                 = Orenburg Oblast
 |Кірістірме                     = 
 |Түсініктемелер                 = 
}}
'''Орынбор облысы''' ({{lang-ru|Оренбу́ргская о́бласть}}) — Ресей Федерациясының субъекті. [[Еділ федералды өңірі|Еділ федералды өңірінің]] құрамына кіріп, [[Орал экономикалық ауданы|Орал экономикалық ауданының]] бөлігі болып саналады.

1934 жылы 7 желтоқсанда КСРО Жоғарғы Кеңесі Төралқасының Жарлығымен [[Орта Еділ өлкесі|Орта Еділ өлкесінің]] құрамынан бөліну арқылы құрылды. 1938-1957 жылдар аралығында Чкалов облысы деп аталды.

Тарихқа көз жүгіртсек, облыстың алдында 1744 жылы императрица [[Елизавета Петровна|Елизавета Петровнаның]] жарлығымен құрылған [[Орынбор губерниясы]] болған.

Әкімшілік орталығы – [[Орынбор]] қаласы.

== Физикалы-географиялық сипаттамалары ==
=== Географиясы ===
Орынбор облысының ауданы 123 702 км², бұл көрсеткіш бойынша Ресейде 29-орында орналасады. Облыс дүниенің екі бөлігінің – [[Еуропа]] мен [[Азия|Азияның]] түйіскен жерінде орналасқан. Облыс аумағы [[Шығыс Еуропа жазығы|Шығыс Еуропа жазығының]] оңтүстік-шығыс шеттерін, Оралдың оңтүстік шеті мен Оралдың оңтүстігін алып жатыр. Облыстың батыстан шығысқа қарай ұзындығы 760 км, солтүстіктен оңтүстікке қарай 445 км құрайды.

Шекаралардың жалпы ұзындығы 3700 шақырымды құрайды. Орынбор облысы батыста [[Самара облысы|Самара облысымен]], солтүстік-батыста – [[Татарстан|Татарстанмен]], солтүстігінде – [[Башқұртстан|Башқұртстанмен]] ([[Ық]] өзенінен [[Жайық]] өзеніне дейінгі солтүстік шекара Башқұртстанды айналып өтеді), солтүстік-шығыста [[Челябі облысы|Челябі облысымен]], ал шығысы мен оңтүстігі [[Қазақстан|Қазақстанмен]] шектеседі. [[Қазақстан-Ресей шекарасы|Қазақстанмен мемлекеттік шекарада]] орналасқан бір нүктеде – Орынбор, Самара және Сарытау облыстары шекараларының түйіскен жерінде [[Сарытау облысы|Сарытау облысымен]] шектеседі. Қазақстанмен шекарасы 1870 км, бұл Қазақстанның үш облысына: [[Қостанай облысы|Қостанай]], [[Ақтөбе облысы|Ақтөбе]] және [[Батыс Қазақстан облысы|Батыс Қазақстанға]] түседі. Ресейдің еуропалық бөлігіндегі ең үлкен және ең әдемі өзендердің бірі [[Жайық]] облыс арқылы ағып өтеді.

=== Климаты ===
Орынбор облысының климаты күрт құбылмалылығымен сипатталады, бұл аймақтың [[Мұхит|мұхиттар]] мен [[Теңіз|теңіздерден]] айтарлықтай алыстығымен түсіндіріледі. Орынбор облысында 34-38 градус Цельсийге жететін орташа ауа температурасының ауытқуының үлкен амплитудасы климаттың құбылмалылығының көрсеткіші болып табылады. Осыған байланысты жауын-шашынның жетіспеушілігі байқалады, оның жылдық мөлшері облыстың солтүстік-батысында 450 мм-ден оңтүстік және оңтүстік-шығысында 350 мм-ге дейін жетеді. Жылдық жауын-шашынның 60-70% жылы мезгілде түседі. [[Қар]] жамылғысының ұзақтығы облыстың оңтүстігінде 135 күннен солтүстігінде 154 күнге дейін созылады. Топырақтың қату тереңдігі солтүстік-батыста 170 см-ден шығыста 200 см-ге дейін өзгереді.

=== Жер бедері ===

== Тағы қара ==
* [[Қуандық дәлізі]]
== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
[[Санат:Орынбор облысы]]</text>
      <sha1>nmtuyr529wzai1fcqff0daonn2v1oh7</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060015</id>
      <parentid>3060014</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T17:33:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Орел Карл</username>
        <id>81620</id>
      </contributor>
      <comment>/* Жер бедері */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10384" xml:space="preserve">{{Әкімшілік бірлік
 |Түс1            = {{түс|Ресей}}
 |Қазақша атауы   = Орынбор облысы
 |Шынайы атауы    = {{lang-ru|Оренбургская область}}
 |Суреті          = Burtunskaya step.jpg
 |Сурет атауы     = 
 |Елтаңба         = Coat of arms of Orenburg Oblast.svg
 |Ту              = Flag of Orenburg Oblast.svg
 |Елтаңбаның ені  = 
 |Тудың ені       = 
 |Елтаңбаның аты  = 
 |Тудың аты       = 
 |Ел              = 
  |lat_dir = N|lat_deg = 52|lat_min = 08|lat_sec = 00
  |lon_dir = E|lon_deg = 55|lon_min = 36|lon_sec = 00
  |region         = 
  |type           = 
  |деңгей         = 
  |CoordScale     =  
 |Әнұраны         = 
 |Статусы         = Ресей Федерациясының субъекті
 |Кіреді          = [[Еділ федералды өңірі]] &lt;br /&gt; [[Орал экономикалық ауданы]]
  |Әкімшілік құрылыстың түрі       =
 |Кіреді1         = 
  |Әкімшілік құрылыстың түрі1      =
 |Кіреді2         = 
  |Әкімшілік құрылыстың түрі2      =
 |Енеді           = 
  |Төменгі әкімшілік құрылыстың түрі   =
 |Астанасы        = [[Орынбор]]
  |Астана түрі    = Әкімшілік орталығы
 |Ірі қаласы      = 
 |Ірі қалалары    = [[Орынбор]], [[Жаманқала]]
 |Құрылды         = 
 |Таратылған уақыты      = 
 |Басшысы                = Паслер Денис Владимирович
  |Басшының түрі         = Губернатор
 |Басшысы2               = Сергей Иванович Грачев
  |Басшының түрі2        = Заң шығарушы жиналысының төрағасы
 |ЖІӨ                    = 1 000,6 млрд руб.
  |ЖІӨ жылы              = 2018
  |Жан басына шаққанда ЖІӨ       = 507,8 мың руб.
  |ЖІӨ бойынша орны              = 23
  |Жан басына шаққанда ЖІӨ орны  = 
 |Тілі                           = 
 |Тілдері                        = 
 |Тұрғыны                        = {{құлдырау}}1 924 578
  |Санақ жылы                    = 2022
  |Пайызы                        = 
  |Халық саны бойынша орны       = 24
  |Тығыздығы                     = 15,56
  |Тығыздығы бойынша орны        = 
  |Ұлттық құрамы                 = 
  |Конфессиялық құрамы           = 
 |Жер аумағы                     = 123 702
  |Жер аумағының пайызы          = 
  |Жер аумағы бойынша орны       = 29
 |Максималды биіктігі            = 667
 |Орташа биіктігі                = 27
 |Минималды биіктігі             = 
 |Карта                          = Map of Russia - Orenburg Oblast (2008-03).svg
  |Карта ені                     = 320px
 |Әкімшілік бірліктің картасы    = 
  |Әкімшілік бірлік картасының ені  = 
 |Уақыт белдеуі                  = 
 |Аббревиатура                   = 
 |ISO                            = RU-ORE
 |Сандық идентификаторы          = [https://classinform.ru/okato/search.php?str=53 53]
  |Идентификатор түрі            = ОКАТО
 |Сандық идентификаторы2         = 
  |Идентификатор түрі2           = 
 |Сандық идентификаторы3         = 
  |Идентификатор түрі3           = 
 |FIPS                           = 
 |Телефон коды                   = 
 |Пошта индекстері               = 
 |Интернет-үйшігі                = 
 |Автомобиль коды                = 
 |Сайты                          = https://orenburg-gov.ru/
  |Сайт тілі                     = ru
 |Commons санаты                 = Orenburg Oblast
 |Кірістірме                     = 
 |Түсініктемелер                 = 
}}
'''Орынбор облысы''' ({{lang-ru|Оренбу́ргская о́бласть}}) — Ресей Федерациясының субъекті. [[Еділ федералды өңірі|Еділ федералды өңірінің]] құрамына кіріп, [[Орал экономикалық ауданы|Орал экономикалық ауданының]] бөлігі болып саналады.

1934 жылы 7 желтоқсанда КСРО Жоғарғы Кеңесі Төралқасының Жарлығымен [[Орта Еділ өлкесі|Орта Еділ өлкесінің]] құрамынан бөліну арқылы құрылды. 1938-1957 жылдар аралығында Чкалов облысы деп аталды.

Тарихқа көз жүгіртсек, облыстың алдында 1744 жылы императрица [[Елизавета Петровна|Елизавета Петровнаның]] жарлығымен құрылған [[Орынбор губерниясы]] болған.

Әкімшілік орталығы – [[Орынбор]] қаласы.

== Физикалы-географиялық сипаттамалары ==
=== Географиясы ===
Орынбор облысының ауданы 123 702 км², бұл көрсеткіш бойынша Ресейде 29-орында орналасады. Облыс дүниенің екі бөлігінің – [[Еуропа]] мен [[Азия|Азияның]] түйіскен жерінде орналасқан. Облыс аумағы [[Шығыс Еуропа жазығы|Шығыс Еуропа жазығының]] оңтүстік-шығыс шеттерін, Оралдың оңтүстік шеті мен Оралдың оңтүстігін алып жатыр. Облыстың батыстан шығысқа қарай ұзындығы 760 км, солтүстіктен оңтүстікке қарай 445 км құрайды.

Шекаралардың жалпы ұзындығы 3700 шақырымды құрайды. Орынбор облысы батыста [[Самара облысы|Самара облысымен]], солтүстік-батыста – [[Татарстан|Татарстанмен]], солтүстігінде – [[Башқұртстан|Башқұртстанмен]] ([[Ық]] өзенінен [[Жайық]] өзеніне дейінгі солтүстік шекара Башқұртстанды айналып өтеді), солтүстік-шығыста [[Челябі облысы|Челябі облысымен]], ал шығысы мен оңтүстігі [[Қазақстан|Қазақстанмен]] шектеседі. [[Қазақстан-Ресей шекарасы|Қазақстанмен мемлекеттік шекарада]] орналасқан бір нүктеде – Орынбор, Самара және Сарытау облыстары шекараларының түйіскен жерінде [[Сарытау облысы|Сарытау облысымен]] шектеседі. Қазақстанмен шекарасы 1870 км, бұл Қазақстанның үш облысына: [[Қостанай облысы|Қостанай]], [[Ақтөбе облысы|Ақтөбе]] және [[Батыс Қазақстан облысы|Батыс Қазақстанға]] түседі. Ресейдің еуропалық бөлігіндегі ең үлкен және ең әдемі өзендердің бірі [[Жайық]] облыс арқылы ағып өтеді.

=== Климаты ===
Орынбор облысының климаты күрт құбылмалылығымен сипатталады, бұл аймақтың [[Мұхит|мұхиттар]] мен [[Теңіз|теңіздерден]] айтарлықтай алыстығымен түсіндіріледі. Орынбор облысында 34-38 градус Цельсийге жететін орташа ауа температурасының ауытқуының үлкен амплитудасы климаттың құбылмалылығының көрсеткіші болып табылады. Осыған байланысты жауын-шашынның жетіспеушілігі байқалады, оның жылдық мөлшері облыстың солтүстік-батысында 450 мм-ден оңтүстік және оңтүстік-шығысында 350 мм-ге дейін жетеді. Жылдық жауын-шашынның 60-70% жылы мезгілде түседі. [[Қар]] жамылғысының ұзақтығы облыстың оңтүстігінде 135 күннен солтүстігінде 154 күнге дейін созылады. Топырақтың қату тереңдігі солтүстік-батыста 170 см-ден шығыста 200 см-ге дейін өзгереді.

=== Жер бедері ===
Қазіргі жер бедері Орал таулары мен Орал алды сырттық жазықтарының ұзақ мерзімді эрозиясының нәтижесінде, сонымен қатар соңғы тектоникалық өзгерістердің нәтижесінде қалыптасқан. Ең биік нүктесі Кіші Нақас жотасындағы Нақас тауы (667,6 м). Ең төмен нүктесі Первомайск ауданы, Теплое ауылы маңындағы [[Шаған (Жайық алабы)|Шаған]] өзенінің маңында орналасқан. Бедерде мынадай ірі құрылымдар көзге түседі: Орал жазықтары, [[Орал таулары]], [[Орал сырты пенеплені]], [[Торғай үстірті]] жазықтары.

== Тағы қара ==
* [[Қуандық дәлізі]]
== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
[[Санат:Орынбор облысы]]</text>
      <sha1>p3zoohhyzgg46yr41fwr0xivqb9aids</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060027</id>
      <parentid>3060015</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T17:52:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Орел Карл</username>
        <id>81620</id>
      </contributor>
      <comment>/* Жер бедері */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="12311" xml:space="preserve">{{Әкімшілік бірлік
 |Түс1            = {{түс|Ресей}}
 |Қазақша атауы   = Орынбор облысы
 |Шынайы атауы    = {{lang-ru|Оренбургская область}}
 |Суреті          = Burtunskaya step.jpg
 |Сурет атауы     = 
 |Елтаңба         = Coat of arms of Orenburg Oblast.svg
 |Ту              = Flag of Orenburg Oblast.svg
 |Елтаңбаның ені  = 
 |Тудың ені       = 
 |Елтаңбаның аты  = 
 |Тудың аты       = 
 |Ел              = 
  |lat_dir = N|lat_deg = 52|lat_min = 08|lat_sec = 00
  |lon_dir = E|lon_deg = 55|lon_min = 36|lon_sec = 00
  |region         = 
  |type           = 
  |деңгей         = 
  |CoordScale     =  
 |Әнұраны         = 
 |Статусы         = Ресей Федерациясының субъекті
 |Кіреді          = [[Еділ федералды өңірі]] &lt;br /&gt; [[Орал экономикалық ауданы]]
  |Әкімшілік құрылыстың түрі       =
 |Кіреді1         = 
  |Әкімшілік құрылыстың түрі1      =
 |Кіреді2         = 
  |Әкімшілік құрылыстың түрі2      =
 |Енеді           = 
  |Төменгі әкімшілік құрылыстың түрі   =
 |Астанасы        = [[Орынбор]]
  |Астана түрі    = Әкімшілік орталығы
 |Ірі қаласы      = 
 |Ірі қалалары    = [[Орынбор]], [[Жаманқала]]
 |Құрылды         = 
 |Таратылған уақыты      = 
 |Басшысы                = Паслер Денис Владимирович
  |Басшының түрі         = Губернатор
 |Басшысы2               = Сергей Иванович Грачев
  |Басшының түрі2        = Заң шығарушы жиналысының төрағасы
 |ЖІӨ                    = 1 000,6 млрд руб.
  |ЖІӨ жылы              = 2018
  |Жан басына шаққанда ЖІӨ       = 507,8 мың руб.
  |ЖІӨ бойынша орны              = 23
  |Жан басына шаққанда ЖІӨ орны  = 
 |Тілі                           = 
 |Тілдері                        = 
 |Тұрғыны                        = {{құлдырау}}1 924 578
  |Санақ жылы                    = 2022
  |Пайызы                        = 
  |Халық саны бойынша орны       = 24
  |Тығыздығы                     = 15,56
  |Тығыздығы бойынша орны        = 
  |Ұлттық құрамы                 = 
  |Конфессиялық құрамы           = 
 |Жер аумағы                     = 123 702
  |Жер аумағының пайызы          = 
  |Жер аумағы бойынша орны       = 29
 |Максималды биіктігі            = 667
 |Орташа биіктігі                = 27
 |Минималды биіктігі             = 
 |Карта                          = Map of Russia - Orenburg Oblast (2008-03).svg
  |Карта ені                     = 320px
 |Әкімшілік бірліктің картасы    = 
  |Әкімшілік бірлік картасының ені  = 
 |Уақыт белдеуі                  = 
 |Аббревиатура                   = 
 |ISO                            = RU-ORE
 |Сандық идентификаторы          = [https://classinform.ru/okato/search.php?str=53 53]
  |Идентификатор түрі            = ОКАТО
 |Сандық идентификаторы2         = 
  |Идентификатор түрі2           = 
 |Сандық идентификаторы3         = 
  |Идентификатор түрі3           = 
 |FIPS                           = 
 |Телефон коды                   = 
 |Пошта индекстері               = 
 |Интернет-үйшігі                = 
 |Автомобиль коды                = 
 |Сайты                          = https://orenburg-gov.ru/
  |Сайт тілі                     = ru
 |Commons санаты                 = Orenburg Oblast
 |Кірістірме                     = 
 |Түсініктемелер                 = 
}}
'''Орынбор облысы''' ({{lang-ru|Оренбу́ргская о́бласть}}) — Ресей Федерациясының субъекті. [[Еділ федералды өңірі|Еділ федералды өңірінің]] құрамына кіріп, [[Орал экономикалық ауданы|Орал экономикалық ауданының]] бөлігі болып саналады.

1934 жылы 7 желтоқсанда КСРО Жоғарғы Кеңесі Төралқасының Жарлығымен [[Орта Еділ өлкесі|Орта Еділ өлкесінің]] құрамынан бөліну арқылы құрылды. 1938-1957 жылдар аралығында Чкалов облысы деп аталды.

Тарихқа көз жүгіртсек, облыстың алдында 1744 жылы императрица [[Елизавета Петровна|Елизавета Петровнаның]] жарлығымен құрылған [[Орынбор губерниясы]] болған.

Әкімшілік орталығы – [[Орынбор]] қаласы.

== Физикалы-географиялық сипаттамалары ==
=== Географиясы ===
Орынбор облысының ауданы 123 702 км², бұл көрсеткіш бойынша Ресейде 29-орында орналасады. Облыс дүниенің екі бөлігінің – [[Еуропа]] мен [[Азия|Азияның]] түйіскен жерінде орналасқан. Облыс аумағы [[Шығыс Еуропа жазығы|Шығыс Еуропа жазығының]] оңтүстік-шығыс шеттерін, Оралдың оңтүстік шеті мен Оралдың оңтүстігін алып жатыр. Облыстың батыстан шығысқа қарай ұзындығы 760 км, солтүстіктен оңтүстікке қарай 445 км құрайды.

Шекаралардың жалпы ұзындығы 3700 шақырымды құрайды. Орынбор облысы батыста [[Самара облысы|Самара облысымен]], солтүстік-батыста – [[Татарстан|Татарстанмен]], солтүстігінде – [[Башқұртстан|Башқұртстанмен]] ([[Ық]] өзенінен [[Жайық]] өзеніне дейінгі солтүстік шекара Башқұртстанды айналып өтеді), солтүстік-шығыста [[Челябі облысы|Челябі облысымен]], ал шығысы мен оңтүстігі [[Қазақстан|Қазақстанмен]] шектеседі. [[Қазақстан-Ресей шекарасы|Қазақстанмен мемлекеттік шекарада]] орналасқан бір нүктеде – Орынбор, Самара және Сарытау облыстары шекараларының түйіскен жерінде [[Сарытау облысы|Сарытау облысымен]] шектеседі. Қазақстанмен шекарасы 1870 км, бұл Қазақстанның үш облысына: [[Қостанай облысы|Қостанай]], [[Ақтөбе облысы|Ақтөбе]] және [[Батыс Қазақстан облысы|Батыс Қазақстанға]] түседі. Ресейдің еуропалық бөлігіндегі ең үлкен және ең әдемі өзендердің бірі [[Жайық]] облыс арқылы ағып өтеді.

=== Климаты ===
Орынбор облысының климаты күрт құбылмалылығымен сипатталады, бұл аймақтың [[Мұхит|мұхиттар]] мен [[Теңіз|теңіздерден]] айтарлықтай алыстығымен түсіндіріледі. Орынбор облысында 34-38 градус Цельсийге жететін орташа ауа температурасының ауытқуының үлкен амплитудасы климаттың құбылмалылығының көрсеткіші болып табылады. Осыған байланысты жауын-шашынның жетіспеушілігі байқалады, оның жылдық мөлшері облыстың солтүстік-батысында 450 мм-ден оңтүстік және оңтүстік-шығысында 350 мм-ге дейін жетеді. Жылдық жауын-шашынның 60-70% жылы мезгілде түседі. [[Қар]] жамылғысының ұзақтығы облыстың оңтүстігінде 135 күннен солтүстігінде 154 күнге дейін созылады. Топырақтың қату тереңдігі солтүстік-батыста 170 см-ден шығыста 200 см-ге дейін өзгереді.

=== Жер бедері ===
Қазіргі жер бедері Орал таулары мен Орал алды сырттық жазықтарының ұзақ мерзімді эрозиясының нәтижесінде, сонымен қатар соңғы тектоникалық өзгерістердің нәтижесінде қалыптасқан. Ең биік нүктесі Кіші Нақас жотасындағы Нақас тауы (667,6 м). Ең төмен нүктесі Первомайск ауданы, Теплое ауылы маңындағы [[Шаған (Жайық алабы)|Шаған]] өзенінің маңында орналасқан. Бедерде мынадай ірі құрылымдар көзге түседі: Орал жазықтары, [[Орал таулары]], [[Орал сырты пенеплені]], [[Торғай үстірті]] жазықтары. Облыстың батыс бөлігі түгел дерлік [[Жалпы Сырт|Жалпы Сыртқа]] жатады. Ең биік нүктесі – Аю маңдайы (405 метр). Солтүстігінде [[Бүгілме-Белебей қыраты|Бүгілме-Белебей қыратымен]], оңтүстігінде [[Каспий маңы ойпаты|Каспий маңы ойпатымен]] шектеседі. Жайық ағының оңтүстігінде Орал алды сырты жатыр. [[Үлкен Әйек (Сақмар тармағы)|Үлкен Әйек]] және [[Бөрілі (Жайық тармағы)|Бөрілі]] өзендерінің шығысында Жайық таулы елі басталады. Сақмар мен Жайық өзендерінің аралығында Сарын үстірті деп аталатын қыратты жазық бар. Сақмар өзені мен оның салаларының бойында таулы бедердің бөліктері: [[Шайтантау]] жоталары, Йенсура тізбегі, Сақмар маңы ұсақ шоқылық, ал Жайық өзенінің бойында [[Гөбірлі таулары|Гөбірлі таулары]] байқалады. Оралдың бас жағында [[Иреңдік]] жотасы орналасқан. Облыстың шығысында Орал-Тобыл үстірті орналасқан.

Орынбор облысында Ресейдің [[Орманды дала зонасы|орманды дала]] аймағының, Еділ мен Торғайдың далаларының, Оңтүстік Оралдың орманды ойпаңдарының, Батыс Сібірдің қарағайлы-қайыңды орманды даласының ландшафттары берілген.

=== Топырақтары ===

== Тағы қара ==
* [[Қуандық дәлізі]]
== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
[[Санат:Орынбор облысы]]</text>
      <sha1>seq1bc998l3opy1x69emx6cjf4j3nvx</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060032</id>
      <parentid>3060027</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T18:01:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Орел Карл</username>
        <id>81620</id>
      </contributor>
      <comment>/* Топырақтары */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="13346" xml:space="preserve">{{Әкімшілік бірлік
 |Түс1            = {{түс|Ресей}}
 |Қазақша атауы   = Орынбор облысы
 |Шынайы атауы    = {{lang-ru|Оренбургская область}}
 |Суреті          = Burtunskaya step.jpg
 |Сурет атауы     = 
 |Елтаңба         = Coat of arms of Orenburg Oblast.svg
 |Ту              = Flag of Orenburg Oblast.svg
 |Елтаңбаның ені  = 
 |Тудың ені       = 
 |Елтаңбаның аты  = 
 |Тудың аты       = 
 |Ел              = 
  |lat_dir = N|lat_deg = 52|lat_min = 08|lat_sec = 00
  |lon_dir = E|lon_deg = 55|lon_min = 36|lon_sec = 00
  |region         = 
  |type           = 
  |деңгей         = 
  |CoordScale     =  
 |Әнұраны         = 
 |Статусы         = Ресей Федерациясының субъекті
 |Кіреді          = [[Еділ федералды өңірі]] &lt;br /&gt; [[Орал экономикалық ауданы]]
  |Әкімшілік құрылыстың түрі       =
 |Кіреді1         = 
  |Әкімшілік құрылыстың түрі1      =
 |Кіреді2         = 
  |Әкімшілік құрылыстың түрі2      =
 |Енеді           = 
  |Төменгі әкімшілік құрылыстың түрі   =
 |Астанасы        = [[Орынбор]]
  |Астана түрі    = Әкімшілік орталығы
 |Ірі қаласы      = 
 |Ірі қалалары    = [[Орынбор]], [[Жаманқала]]
 |Құрылды         = 
 |Таратылған уақыты      = 
 |Басшысы                = Паслер Денис Владимирович
  |Басшының түрі         = Губернатор
 |Басшысы2               = Сергей Иванович Грачев
  |Басшының түрі2        = Заң шығарушы жиналысының төрағасы
 |ЖІӨ                    = 1 000,6 млрд руб.
  |ЖІӨ жылы              = 2018
  |Жан басына шаққанда ЖІӨ       = 507,8 мың руб.
  |ЖІӨ бойынша орны              = 23
  |Жан басына шаққанда ЖІӨ орны  = 
 |Тілі                           = 
 |Тілдері                        = 
 |Тұрғыны                        = {{құлдырау}}1 924 578
  |Санақ жылы                    = 2022
  |Пайызы                        = 
  |Халық саны бойынша орны       = 24
  |Тығыздығы                     = 15,56
  |Тығыздығы бойынша орны        = 
  |Ұлттық құрамы                 = 
  |Конфессиялық құрамы           = 
 |Жер аумағы                     = 123 702
  |Жер аумағының пайызы          = 
  |Жер аумағы бойынша орны       = 29
 |Максималды биіктігі            = 667
 |Орташа биіктігі                = 27
 |Минималды биіктігі             = 
 |Карта                          = Map of Russia - Orenburg Oblast (2008-03).svg
  |Карта ені                     = 320px
 |Әкімшілік бірліктің картасы    = 
  |Әкімшілік бірлік картасының ені  = 
 |Уақыт белдеуі                  = 
 |Аббревиатура                   = 
 |ISO                            = RU-ORE
 |Сандық идентификаторы          = [https://classinform.ru/okato/search.php?str=53 53]
  |Идентификатор түрі            = ОКАТО
 |Сандық идентификаторы2         = 
  |Идентификатор түрі2           = 
 |Сандық идентификаторы3         = 
  |Идентификатор түрі3           = 
 |FIPS                           = 
 |Телефон коды                   = 
 |Пошта индекстері               = 
 |Интернет-үйшігі                = 
 |Автомобиль коды                = 
 |Сайты                          = https://orenburg-gov.ru/
  |Сайт тілі                     = ru
 |Commons санаты                 = Orenburg Oblast
 |Кірістірме                     = 
 |Түсініктемелер                 = 
}}
'''Орынбор облысы''' ({{lang-ru|Оренбу́ргская о́бласть}}) — Ресей Федерациясының субъекті. [[Еділ федералды өңірі|Еділ федералды өңірінің]] құрамына кіріп, [[Орал экономикалық ауданы|Орал экономикалық ауданының]] бөлігі болып саналады.

1934 жылы 7 желтоқсанда КСРО Жоғарғы Кеңесі Төралқасының Жарлығымен [[Орта Еділ өлкесі|Орта Еділ өлкесінің]] құрамынан бөліну арқылы құрылды. 1938-1957 жылдар аралығында Чкалов облысы деп аталды.

Тарихқа көз жүгіртсек, облыстың алдында 1744 жылы императрица [[Елизавета Петровна|Елизавета Петровнаның]] жарлығымен құрылған [[Орынбор губерниясы]] болған.

Әкімшілік орталығы – [[Орынбор]] қаласы.

== Физикалы-географиялық сипаттамалары ==
=== Географиясы ===
Орынбор облысының ауданы 123 702 км², бұл көрсеткіш бойынша Ресейде 29-орында орналасады. Облыс дүниенің екі бөлігінің – [[Еуропа]] мен [[Азия|Азияның]] түйіскен жерінде орналасқан. Облыс аумағы [[Шығыс Еуропа жазығы|Шығыс Еуропа жазығының]] оңтүстік-шығыс шеттерін, Оралдың оңтүстік шеті мен Оралдың оңтүстігін алып жатыр. Облыстың батыстан шығысқа қарай ұзындығы 760 км, солтүстіктен оңтүстікке қарай 445 км құрайды.

Шекаралардың жалпы ұзындығы 3700 шақырымды құрайды. Орынбор облысы батыста [[Самара облысы|Самара облысымен]], солтүстік-батыста – [[Татарстан|Татарстанмен]], солтүстігінде – [[Башқұртстан|Башқұртстанмен]] ([[Ық]] өзенінен [[Жайық]] өзеніне дейінгі солтүстік шекара Башқұртстанды айналып өтеді), солтүстік-шығыста [[Челябі облысы|Челябі облысымен]], ал шығысы мен оңтүстігі [[Қазақстан|Қазақстанмен]] шектеседі. [[Қазақстан-Ресей шекарасы|Қазақстанмен мемлекеттік шекарада]] орналасқан бір нүктеде – Орынбор, Самара және Сарытау облыстары шекараларының түйіскен жерінде [[Сарытау облысы|Сарытау облысымен]] шектеседі. Қазақстанмен шекарасы 1870 км, бұл Қазақстанның үш облысына: [[Қостанай облысы|Қостанай]], [[Ақтөбе облысы|Ақтөбе]] және [[Батыс Қазақстан облысы|Батыс Қазақстанға]] түседі. Ресейдің еуропалық бөлігіндегі ең үлкен және ең әдемі өзендердің бірі [[Жайық]] облыс арқылы ағып өтеді.

=== Климаты ===
Орынбор облысының климаты күрт құбылмалылығымен сипатталады, бұл аймақтың [[Мұхит|мұхиттар]] мен [[Теңіз|теңіздерден]] айтарлықтай алыстығымен түсіндіріледі. Орынбор облысында 34-38 градус Цельсийге жететін орташа ауа температурасының ауытқуының үлкен амплитудасы климаттың құбылмалылығының көрсеткіші болып табылады. Осыған байланысты жауын-шашынның жетіспеушілігі байқалады, оның жылдық мөлшері облыстың солтүстік-батысында 450 мм-ден оңтүстік және оңтүстік-шығысында 350 мм-ге дейін жетеді. Жылдық жауын-шашынның 60-70% жылы мезгілде түседі. [[Қар]] жамылғысының ұзақтығы облыстың оңтүстігінде 135 күннен солтүстігінде 154 күнге дейін созылады. Топырақтың қату тереңдігі солтүстік-батыста 170 см-ден шығыста 200 см-ге дейін өзгереді.

=== Жер бедері ===
Қазіргі жер бедері Орал таулары мен Орал алды сырттық жазықтарының ұзақ мерзімді эрозиясының нәтижесінде, сонымен қатар соңғы тектоникалық өзгерістердің нәтижесінде қалыптасқан. Ең биік нүктесі Кіші Нақас жотасындағы Нақас тауы (667,6 м). Ең төмен нүктесі Первомайск ауданы, Теплое ауылы маңындағы [[Шаған (Жайық алабы)|Шаған]] өзенінің маңында орналасқан. Бедерде мынадай ірі құрылымдар көзге түседі: Орал жазықтары, [[Орал таулары]], [[Орал сырты пенеплені]], [[Торғай үстірті]] жазықтары. Облыстың батыс бөлігі түгел дерлік [[Жалпы Сырт|Жалпы Сыртқа]] жатады. Ең биік нүктесі – Аю маңдайы (405 метр). Солтүстігінде [[Бүгілме-Белебей қыраты|Бүгілме-Белебей қыратымен]], оңтүстігінде [[Каспий маңы ойпаты|Каспий маңы ойпатымен]] шектеседі. Жайық ағының оңтүстігінде Орал алды сырты жатыр. [[Үлкен Әйек (Сақмар тармағы)|Үлкен Әйек]] және [[Бөрілі (Жайық тармағы)|Бөрілі]] өзендерінің шығысында Жайық таулы елі басталады. Сақмар мен Жайық өзендерінің аралығында Сарын үстірті деп аталатын қыратты жазық бар. Сақмар өзені мен оның салаларының бойында таулы бедердің бөліктері: [[Шайтантау]] жоталары, Йенсура тізбегі, Сақмар маңы ұсақ шоқылық, ал Жайық өзенінің бойында [[Гөбірлі таулары|Гөбірлі таулары]] байқалады. Оралдың бас жағында [[Иреңдік]] жотасы орналасқан. Облыстың шығысында Орал-Тобыл үстірті орналасқан.

Орынбор облысында Ресейдің [[Орманды дала зонасы|орманды дала]] аймағының, Еділ мен Торғайдың далаларының, Оңтүстік Оралдың орманды ойпаңдарының, Батыс Сібірдің қарағайлы-қайыңды орманды даласының ландшафттары берілген.

=== Топырақтары ===
Облыстың жер қоры 12370,2 мың гектарды құрайды. Жер қорының алқап бойынша бөлінуі (мың га): ауыл шаруашылығы алқабы — 10840,5, су бетінің астындағы жерлер — 112,5, батпақтар — 14,9, орман және ағашты-бұталы өсімдіктерінің астындағы жерлер — 799,8, басқа жерлер — 602,5. Облыс аумағының тең жартысын егістік, 38 % — жемшөптік жерлер, 5 % — орман, 7 % — басқа жерлер алып жатыр.

Топырақтарға ендік белдемділігі тән. Топырақ типтері мен тип тармақтары шалғынды даладан шөлейт далаға ауысады: әдеттегі, кәдімгі және оңтүстік қара топырақтар, күңгірт-күрең, күрең және ашық-күрең топырақтар.

== Тағы қара ==
* [[Қуандық дәлізі]]
== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
[[Санат:Орынбор облысы]]</text>
      <sha1>hqt5or61hj8r3ozajyicse66s067nx2</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060044</id>
      <parentid>3060032</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T18:14:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Сәуір 1</username>
        <id>61115</id>
      </contributor>
      <comment>/* Тағы қараңыз */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="13353" xml:space="preserve">{{Әкімшілік бірлік
 |Түс1            = {{түс|Ресей}}
 |Қазақша атауы   = Орынбор облысы
 |Шынайы атауы    = {{lang-ru|Оренбургская область}}
 |Суреті          = Burtunskaya step.jpg
 |Сурет атауы     = 
 |Елтаңба         = Coat of arms of Orenburg Oblast.svg
 |Ту              = Flag of Orenburg Oblast.svg
 |Елтаңбаның ені  = 
 |Тудың ені       = 
 |Елтаңбаның аты  = 
 |Тудың аты       = 
 |Ел              = 
  |lat_dir = N|lat_deg = 52|lat_min = 08|lat_sec = 00
  |lon_dir = E|lon_deg = 55|lon_min = 36|lon_sec = 00
  |region         = 
  |type           = 
  |деңгей         = 
  |CoordScale     =  
 |Әнұраны         = 
 |Статусы         = Ресей Федерациясының субъекті
 |Кіреді          = [[Еділ федералды өңірі]] &lt;br /&gt; [[Орал экономикалық ауданы]]
  |Әкімшілік құрылыстың түрі       =
 |Кіреді1         = 
  |Әкімшілік құрылыстың түрі1      =
 |Кіреді2         = 
  |Әкімшілік құрылыстың түрі2      =
 |Енеді           = 
  |Төменгі әкімшілік құрылыстың түрі   =
 |Астанасы        = [[Орынбор]]
  |Астана түрі    = Әкімшілік орталығы
 |Ірі қаласы      = 
 |Ірі қалалары    = [[Орынбор]], [[Жаманқала]]
 |Құрылды         = 
 |Таратылған уақыты      = 
 |Басшысы                = Паслер Денис Владимирович
  |Басшының түрі         = Губернатор
 |Басшысы2               = Сергей Иванович Грачев
  |Басшының түрі2        = Заң шығарушы жиналысының төрағасы
 |ЖІӨ                    = 1 000,6 млрд руб.
  |ЖІӨ жылы              = 2018
  |Жан басына шаққанда ЖІӨ       = 507,8 мың руб.
  |ЖІӨ бойынша орны              = 23
  |Жан басына шаққанда ЖІӨ орны  = 
 |Тілі                           = 
 |Тілдері                        = 
 |Тұрғыны                        = {{құлдырау}}1 924 578
  |Санақ жылы                    = 2022
  |Пайызы                        = 
  |Халық саны бойынша орны       = 24
  |Тығыздығы                     = 15,56
  |Тығыздығы бойынша орны        = 
  |Ұлттық құрамы                 = 
  |Конфессиялық құрамы           = 
 |Жер аумағы                     = 123 702
  |Жер аумағының пайызы          = 
  |Жер аумағы бойынша орны       = 29
 |Максималды биіктігі            = 667
 |Орташа биіктігі                = 27
 |Минималды биіктігі             = 
 |Карта                          = Map of Russia - Orenburg Oblast (2008-03).svg
  |Карта ені                     = 320px
 |Әкімшілік бірліктің картасы    = 
  |Әкімшілік бірлік картасының ені  = 
 |Уақыт белдеуі                  = 
 |Аббревиатура                   = 
 |ISO                            = RU-ORE
 |Сандық идентификаторы          = [https://classinform.ru/okato/search.php?str=53 53]
  |Идентификатор түрі            = ОКАТО
 |Сандық идентификаторы2         = 
  |Идентификатор түрі2           = 
 |Сандық идентификаторы3         = 
  |Идентификатор түрі3           = 
 |FIPS                           = 
 |Телефон коды                   = 
 |Пошта индекстері               = 
 |Интернет-үйшігі                = 
 |Автомобиль коды                = 
 |Сайты                          = https://orenburg-gov.ru/
  |Сайт тілі                     = ru
 |Commons санаты                 = Orenburg Oblast
 |Кірістірме                     = 
 |Түсініктемелер                 = 
}}
'''Орынбор облысы''' ({{lang-ru|Оренбу́ргская о́бласть}}) — Ресей Федерациясының субъекті. [[Еділ федералды өңірі|Еділ федералды өңірінің]] құрамына кіріп, [[Орал экономикалық ауданы|Орал экономикалық ауданының]] бөлігі болып саналады.

1934 жылы 7 желтоқсанда КСРО Жоғарғы Кеңесі Төралқасының Жарлығымен [[Орта Еділ өлкесі|Орта Еділ өлкесінің]] құрамынан бөліну арқылы құрылды. 1938-1957 жылдар аралығында Чкалов облысы деп аталды.

Тарихқа көз жүгіртсек, облыстың алдында 1744 жылы императрица [[Елизавета Петровна|Елизавета Петровнаның]] жарлығымен құрылған [[Орынбор губерниясы]] болған.

Әкімшілік орталығы – [[Орынбор]] қаласы.

== Физикалы-географиялық сипаттамалары ==
=== Географиясы ===
Орынбор облысының ауданы 123 702 км², бұл көрсеткіш бойынша Ресейде 29-орында орналасады. Облыс дүниенің екі бөлігінің – [[Еуропа]] мен [[Азия|Азияның]] түйіскен жерінде орналасқан. Облыс аумағы [[Шығыс Еуропа жазығы|Шығыс Еуропа жазығының]] оңтүстік-шығыс шеттерін, Оралдың оңтүстік шеті мен Оралдың оңтүстігін алып жатыр. Облыстың батыстан шығысқа қарай ұзындығы 760 км, солтүстіктен оңтүстікке қарай 445 км құрайды.

Шекаралардың жалпы ұзындығы 3700 шақырымды құрайды. Орынбор облысы батыста [[Самара облысы|Самара облысымен]], солтүстік-батыста – [[Татарстан|Татарстанмен]], солтүстігінде – [[Башқұртстан|Башқұртстанмен]] ([[Ық]] өзенінен [[Жайық]] өзеніне дейінгі солтүстік шекара Башқұртстанды айналып өтеді), солтүстік-шығыста [[Челябі облысы|Челябі облысымен]], ал шығысы мен оңтүстігі [[Қазақстан|Қазақстанмен]] шектеседі. [[Қазақстан-Ресей шекарасы|Қазақстанмен мемлекеттік шекарада]] орналасқан бір нүктеде – Орынбор, Самара және Сарытау облыстары шекараларының түйіскен жерінде [[Сарытау облысы|Сарытау облысымен]] шектеседі. Қазақстанмен шекарасы 1870 км, бұл Қазақстанның үш облысына: [[Қостанай облысы|Қостанай]], [[Ақтөбе облысы|Ақтөбе]] және [[Батыс Қазақстан облысы|Батыс Қазақстанға]] түседі. Ресейдің еуропалық бөлігіндегі ең үлкен және ең әдемі өзендердің бірі [[Жайық]] облыс арқылы ағып өтеді.

=== Климаты ===
Орынбор облысының климаты күрт құбылмалылығымен сипатталады, бұл аймақтың [[Мұхит|мұхиттар]] мен [[Теңіз|теңіздерден]] айтарлықтай алыстығымен түсіндіріледі. Орынбор облысында 34-38 градус Цельсийге жететін орташа ауа температурасының ауытқуының үлкен амплитудасы климаттың құбылмалылығының көрсеткіші болып табылады. Осыған байланысты жауын-шашынның жетіспеушілігі байқалады, оның жылдық мөлшері облыстың солтүстік-батысында 450 мм-ден оңтүстік және оңтүстік-шығысында 350 мм-ге дейін жетеді. Жылдық жауын-шашынның 60-70% жылы мезгілде түседі. [[Қар]] жамылғысының ұзақтығы облыстың оңтүстігінде 135 күннен солтүстігінде 154 күнге дейін созылады. Топырақтың қату тереңдігі солтүстік-батыста 170 см-ден шығыста 200 см-ге дейін өзгереді.

=== Жер бедері ===
Қазіргі жер бедері Орал таулары мен Орал алды сырттық жазықтарының ұзақ мерзімді эрозиясының нәтижесінде, сонымен қатар соңғы тектоникалық өзгерістердің нәтижесінде қалыптасқан. Ең биік нүктесі Кіші Нақас жотасындағы Нақас тауы (667,6 м). Ең төмен нүктесі Первомайск ауданы, Теплое ауылы маңындағы [[Шаған (Жайық алабы)|Шаған]] өзенінің маңында орналасқан. Бедерде мынадай ірі құрылымдар көзге түседі: Орал жазықтары, [[Орал таулары]], [[Орал сырты пенеплені]], [[Торғай үстірті]] жазықтары. Облыстың батыс бөлігі түгел дерлік [[Жалпы Сырт|Жалпы Сыртқа]] жатады. Ең биік нүктесі – Аю маңдайы (405 метр). Солтүстігінде [[Бүгілме-Белебей қыраты|Бүгілме-Белебей қыратымен]], оңтүстігінде [[Каспий маңы ойпаты|Каспий маңы ойпатымен]] шектеседі. Жайық ағының оңтүстігінде Орал алды сырты жатыр. [[Үлкен Әйек (Сақмар тармағы)|Үлкен Әйек]] және [[Бөрілі (Жайық тармағы)|Бөрілі]] өзендерінің шығысында Жайық таулы елі басталады. Сақмар мен Жайық өзендерінің аралығында Сарын үстірті деп аталатын қыратты жазық бар. Сақмар өзені мен оның салаларының бойында таулы бедердің бөліктері: [[Шайтантау]] жоталары, Йенсура тізбегі, Сақмар маңы ұсақ шоқылық, ал Жайық өзенінің бойында [[Гөбірлі таулары|Гөбірлі таулары]] байқалады. Оралдың бас жағында [[Иреңдік]] жотасы орналасқан. Облыстың шығысында Орал-Тобыл үстірті орналасқан.

Орынбор облысында Ресейдің [[Орманды дала зонасы|орманды дала]] аймағының, Еділ мен Торғайдың далаларының, Оңтүстік Оралдың орманды ойпаңдарының, Батыс Сібірдің қарағайлы-қайыңды орманды даласының ландшафттары берілген.

=== Топырақтары ===
Облыстың жер қоры 12370,2 мың гектарды құрайды. Жер қорының алқап бойынша бөлінуі (мың га): ауыл шаруашылығы алқабы — 10840,5, су бетінің астындағы жерлер — 112,5, батпақтар — 14,9, орман және ағашты-бұталы өсімдіктерінің астындағы жерлер — 799,8, басқа жерлер — 602,5. Облыс аумағының тең жартысын егістік, 38 % — жемшөптік жерлер, 5 % — орман, 7 % — басқа жерлер алып жатыр.

Топырақтарға ендік белдемділігі тән. Топырақ типтері мен тип тармақтары шалғынды даладан шөлейт далаға ауысады: әдеттегі, кәдімгі және оңтүстік қара топырақтар, күңгірт-күрең, күрең және ашық-күрең топырақтар.

== Тағы қараңыз ==
* [[Қуандық дәлізі]]

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
[[Санат:Орынбор облысы]]</text>
      <sha1>8n854ohj8u9u674gy66l4pcaih60gir</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060045</id>
      <parentid>3060044</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T18:15:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Сәуір 1</username>
        <id>61115</id>
      </contributor>
      <comment>/* Топырақтары */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="13341" xml:space="preserve">{{Әкімшілік бірлік
 |Түс1            = {{түс|Ресей}}
 |Қазақша атауы   = Орынбор облысы
 |Шынайы атауы    = {{lang-ru|Оренбургская область}}
 |Суреті          = Burtunskaya step.jpg
 |Сурет атауы     = 
 |Елтаңба         = Coat of arms of Orenburg Oblast.svg
 |Ту              = Flag of Orenburg Oblast.svg
 |Елтаңбаның ені  = 
 |Тудың ені       = 
 |Елтаңбаның аты  = 
 |Тудың аты       = 
 |Ел              = 
  |lat_dir = N|lat_deg = 52|lat_min = 08|lat_sec = 00
  |lon_dir = E|lon_deg = 55|lon_min = 36|lon_sec = 00
  |region         = 
  |type           = 
  |деңгей         = 
  |CoordScale     =  
 |Әнұраны         = 
 |Статусы         = Ресей Федерациясының субъекті
 |Кіреді          = [[Еділ федералды өңірі]] &lt;br /&gt; [[Орал экономикалық ауданы]]
  |Әкімшілік құрылыстың түрі       =
 |Кіреді1         = 
  |Әкімшілік құрылыстың түрі1      =
 |Кіреді2         = 
  |Әкімшілік құрылыстың түрі2      =
 |Енеді           = 
  |Төменгі әкімшілік құрылыстың түрі   =
 |Астанасы        = [[Орынбор]]
  |Астана түрі    = Әкімшілік орталығы
 |Ірі қаласы      = 
 |Ірі қалалары    = [[Орынбор]], [[Жаманқала]]
 |Құрылды         = 
 |Таратылған уақыты      = 
 |Басшысы                = Паслер Денис Владимирович
  |Басшының түрі         = Губернатор
 |Басшысы2               = Сергей Иванович Грачев
  |Басшының түрі2        = Заң шығарушы жиналысының төрағасы
 |ЖІӨ                    = 1 000,6 млрд руб.
  |ЖІӨ жылы              = 2018
  |Жан басына шаққанда ЖІӨ       = 507,8 мың руб.
  |ЖІӨ бойынша орны              = 23
  |Жан басына шаққанда ЖІӨ орны  = 
 |Тілі                           = 
 |Тілдері                        = 
 |Тұрғыны                        = {{құлдырау}}1 924 578
  |Санақ жылы                    = 2022
  |Пайызы                        = 
  |Халық саны бойынша орны       = 24
  |Тығыздығы                     = 15,56
  |Тығыздығы бойынша орны        = 
  |Ұлттық құрамы                 = 
  |Конфессиялық құрамы           = 
 |Жер аумағы                     = 123 702
  |Жер аумағының пайызы          = 
  |Жер аумағы бойынша орны       = 29
 |Максималды биіктігі            = 667
 |Орташа биіктігі                = 27
 |Минималды биіктігі             = 
 |Карта                          = Map of Russia - Orenburg Oblast (2008-03).svg
  |Карта ені                     = 320px
 |Әкімшілік бірліктің картасы    = 
  |Әкімшілік бірлік картасының ені  = 
 |Уақыт белдеуі                  = 
 |Аббревиатура                   = 
 |ISO                            = RU-ORE
 |Сандық идентификаторы          = [https://classinform.ru/okato/search.php?str=53 53]
  |Идентификатор түрі            = ОКАТО
 |Сандық идентификаторы2         = 
  |Идентификатор түрі2           = 
 |Сандық идентификаторы3         = 
  |Идентификатор түрі3           = 
 |FIPS                           = 
 |Телефон коды                   = 
 |Пошта индекстері               = 
 |Интернет-үйшігі                = 
 |Автомобиль коды                = 
 |Сайты                          = https://orenburg-gov.ru/
  |Сайт тілі                     = ru
 |Commons санаты                 = Orenburg Oblast
 |Кірістірме                     = 
 |Түсініктемелер                 = 
}}
'''Орынбор облысы''' ({{lang-ru|Оренбу́ргская о́бласть}}) — Ресей Федерациясының субъекті. [[Еділ федералды өңірі|Еділ федералды өңірінің]] құрамына кіріп, [[Орал экономикалық ауданы|Орал экономикалық ауданының]] бөлігі болып саналады.

1934 жылы 7 желтоқсанда КСРО Жоғарғы Кеңесі Төралқасының Жарлығымен [[Орта Еділ өлкесі|Орта Еділ өлкесінің]] құрамынан бөліну арқылы құрылды. 1938-1957 жылдар аралығында Чкалов облысы деп аталды.

Тарихқа көз жүгіртсек, облыстың алдында 1744 жылы императрица [[Елизавета Петровна|Елизавета Петровнаның]] жарлығымен құрылған [[Орынбор губерниясы]] болған.

Әкімшілік орталығы – [[Орынбор]] қаласы.

== Физикалы-географиялық сипаттамалары ==
=== Географиясы ===
Орынбор облысының ауданы 123 702 км², бұл көрсеткіш бойынша Ресейде 29-орында орналасады. Облыс дүниенің екі бөлігінің – [[Еуропа]] мен [[Азия|Азияның]] түйіскен жерінде орналасқан. Облыс аумағы [[Шығыс Еуропа жазығы|Шығыс Еуропа жазығының]] оңтүстік-шығыс шеттерін, Оралдың оңтүстік шеті мен Оралдың оңтүстігін алып жатыр. Облыстың батыстан шығысқа қарай ұзындығы 760 км, солтүстіктен оңтүстікке қарай 445 км құрайды.

Шекаралардың жалпы ұзындығы 3700 шақырымды құрайды. Орынбор облысы батыста [[Самара облысы|Самара облысымен]], солтүстік-батыста – [[Татарстан|Татарстанмен]], солтүстігінде – [[Башқұртстан|Башқұртстанмен]] ([[Ық]] өзенінен [[Жайық]] өзеніне дейінгі солтүстік шекара Башқұртстанды айналып өтеді), солтүстік-шығыста [[Челябі облысы|Челябі облысымен]], ал шығысы мен оңтүстігі [[Қазақстан|Қазақстанмен]] шектеседі. [[Қазақстан-Ресей шекарасы|Қазақстанмен мемлекеттік шекарада]] орналасқан бір нүктеде – Орынбор, Самара және Сарытау облыстары шекараларының түйіскен жерінде [[Сарытау облысы|Сарытау облысымен]] шектеседі. Қазақстанмен шекарасы 1870 км, бұл Қазақстанның үш облысына: [[Қостанай облысы|Қостанай]], [[Ақтөбе облысы|Ақтөбе]] және [[Батыс Қазақстан облысы|Батыс Қазақстанға]] түседі. Ресейдің еуропалық бөлігіндегі ең үлкен және ең әдемі өзендердің бірі [[Жайық]] облыс арқылы ағып өтеді.

=== Климаты ===
Орынбор облысының климаты күрт құбылмалылығымен сипатталады, бұл аймақтың [[Мұхит|мұхиттар]] мен [[Теңіз|теңіздерден]] айтарлықтай алыстығымен түсіндіріледі. Орынбор облысында 34-38 градус Цельсийге жететін орташа ауа температурасының ауытқуының үлкен амплитудасы климаттың құбылмалылығының көрсеткіші болып табылады. Осыған байланысты жауын-шашынның жетіспеушілігі байқалады, оның жылдық мөлшері облыстың солтүстік-батысында 450 мм-ден оңтүстік және оңтүстік-шығысында 350 мм-ге дейін жетеді. Жылдық жауын-шашынның 60-70% жылы мезгілде түседі. [[Қар]] жамылғысының ұзақтығы облыстың оңтүстігінде 135 күннен солтүстігінде 154 күнге дейін созылады. Топырақтың қату тереңдігі солтүстік-батыста 170 см-ден шығыста 200 см-ге дейін өзгереді.

=== Жер бедері ===
Қазіргі жер бедері Орал таулары мен Орал алды сырттық жазықтарының ұзақ мерзімді эрозиясының нәтижесінде, сонымен қатар соңғы тектоникалық өзгерістердің нәтижесінде қалыптасқан. Ең биік нүктесі Кіші Нақас жотасындағы Нақас тауы (667,6 м). Ең төмен нүктесі Первомайск ауданы, Теплое ауылы маңындағы [[Шаған (Жайық алабы)|Шаған]] өзенінің маңында орналасқан. Бедерде мынадай ірі құрылымдар көзге түседі: Орал жазықтары, [[Орал таулары]], [[Орал сырты пенеплені]], [[Торғай үстірті]] жазықтары. Облыстың батыс бөлігі түгел дерлік [[Жалпы Сырт|Жалпы Сыртқа]] жатады. Ең биік нүктесі – Аю маңдайы (405 метр). Солтүстігінде [[Бүгілме-Белебей қыраты|Бүгілме-Белебей қыратымен]], оңтүстігінде [[Каспий маңы ойпаты|Каспий маңы ойпатымен]] шектеседі. Жайық ағының оңтүстігінде Орал алды сырты жатыр. [[Үлкен Әйек (Сақмар тармағы)|Үлкен Әйек]] және [[Бөрілі (Жайық тармағы)|Бөрілі]] өзендерінің шығысында Жайық таулы елі басталады. Сақмар мен Жайық өзендерінің аралығында Сарын үстірті деп аталатын қыратты жазық бар. Сақмар өзені мен оның салаларының бойында таулы бедердің бөліктері: [[Шайтантау]] жоталары, Йенсура тізбегі, Сақмар маңы ұсақ шоқылық, ал Жайық өзенінің бойында [[Гөбірлі таулары|Гөбірлі таулары]] байқалады. Оралдың бас жағында [[Иреңдік]] жотасы орналасқан. Облыстың шығысында Орал-Тобыл үстірті орналасқан.

Орынбор облысында Ресейдің [[Орманды дала зонасы|орманды дала]] аймағының, Еділ мен Торғайдың далаларының, Оңтүстік Оралдың орманды ойпаңдарының, Батыс Сібірдің қарағайлы-қайыңды орманды даласының ландшафттары берілген.

=== Топырақтары ===
Облыстың жер қоры 12370,2 мың га құрайды. Жер қорының алқап бойынша бөлінуі (мың га): ауыл шаруашылығы алқабы — 10840,5, су бетінің астындағы жерлер — 112,5, батпақтар — 14,9, орман және ағашты-бұталы өсімдіктерінің астындағы жерлер — 799,8, басқа жерлер — 602,5. Облыс аумағының тең жартысын егістік, 38 % — жемшөптік жерлер, 5 % — орман, 7 % — басқа жерлер алып жатыр.

Топырақтарға ендік белдемділігі тән. Топырақ типтері мен тип тармақтары шалғынды даладан шөлейт далаға ауысады: әдеттегі, кәдімгі және оңтүстік қара топырақтар, күңгірт-күрең, күрең және ашық-күрең топырақтар.

== Тағы қараңыз ==
* [[Қуандық дәлізі]]

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
[[Санат:Орынбор облысы]]</text>
      <sha1>sm4kx4951b748zobjehjgi043578942</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060048</id>
      <parentid>3060045</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T18:20:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Сәуір 1</username>
        <id>61115</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="13337" xml:space="preserve">{{Әкімшілік бірлік
 |Түс1            = {{түс|Ресей}}
 |Қазақша атауы   = Орынбор облысы
 |Шынайы атауы    = {{lang-ru|Оренбургская область}}
 |Суреті          = Burtunskaya step.jpg
 |Сурет атауы     = 
 |Елтаңба         = Coat of arms of Orenburg Oblast.svg
 |Ту              = Flag of Orenburg Oblast.svg
 |Елтаңбаның ені  = 
 |Тудың ені       = 
 |Елтаңбаның аты  = 
 |Тудың аты       = 
 |Ел              = 
  |lat_dir = N|lat_deg = 52|lat_min = 08|lat_sec = 00
  |lon_dir = E|lon_deg = 55|lon_min = 36|lon_sec = 00
  |region         = 
  |type           = 
  |деңгей         = 
  |CoordScale     =  
 |Әнұраны         = 
 |Статусы         = Ресей Федерациясының субъекті
 |Кіреді          = [[Еділ федералды өңірі]] &lt;br /&gt; [[Орал экономикалық ауданы]]
  |Әкімшілік құрылыстың түрі       =
 |Кіреді1         = 
  |Әкімшілік құрылыстың түрі1      =
 |Кіреді2         = 
  |Әкімшілік құрылыстың түрі2      =
 |Енеді           = 
  |Төменгі әкімшілік құрылыстың түрі   =
 |Астанасы        = [[Орынбор]]
  |Астана түрі    = Әкімшілік орталығы
 |Ірі қаласы      = 
 |Ірі қалалары    = [[Орынбор]], [[Жаманқала]]
 |Құрылды         = 
 |Таратылған уақыты      = 
 |Басшысы                = Паслер Денис Владимирович
  |Басшының түрі         = Губернатор
 |Басшысы2               = Сергей Иванович Грачев
  |Басшының түрі2        = Заң шығарушы жиналысының төрағасы
 |ЖІӨ                    = 1 000,6 млрд руб.
  |ЖІӨ жылы              = 2018
  |Жан басына шаққанда ЖІӨ       = 507,8 мың руб.
  |ЖІӨ бойынша орны              = 23
  |Жан басына шаққанда ЖІӨ орны  = 
 |Тілі                           = 
 |Тілдері                        = 
 |Тұрғыны                        = {{құлдырау}}1 924 578
  |Санақ жылы                    = 2022
  |Пайызы                        = 
  |Халық саны бойынша орны       = 24
  |Тығыздығы                     = 15,56
  |Тығыздығы бойынша орны        = 
  |Ұлттық құрамы                 = 
  |Конфессиялық құрамы           = 
 |Жер аумағы                     = 123 702
  |Жер аумағының пайызы          = 
  |Жер аумағы бойынша орны       = 29
 |Максималды биіктігі            = 667
 |Орташа биіктігі                = 27
 |Минималды биіктігі             = 
 |Карта                          = Map of Russia - Orenburg Oblast (2008-03).svg
  |Карта ені                     = 320px
 |Әкімшілік бірліктің картасы    = 
  |Әкімшілік бірлік картасының ені  = 
 |Уақыт белдеуі                  = 
 |Аббревиатура                   = 
 |ISO                            = RU-ORE
 |Сандық идентификаторы          = [https://classinform.ru/okato/search.php?str=53 53]
  |Идентификатор түрі            = ОКАТО
 |Сандық идентификаторы2         = 
  |Идентификатор түрі2           = 
 |Сандық идентификаторы3         = 
  |Идентификатор түрі3           = 
 |FIPS                           = 
 |Телефон коды                   = 
 |Пошта индекстері               = 
 |Интернет-үйшігі                = 
 |Автомобиль коды                = 
 |Сайты                          = https://orenburg-gov.ru/
  |Сайт тілі                     = ru
 |Commons санаты                 = Orenburg Oblast
 |Кірістірме                     = 
 |Түсініктемелер                 = 
}}
'''Орынбор облысы''' ({{lang-ru|Оренбургская область}}) — Ресей Федерациясының субъекті. [[Еділ федералды өңірі|Еділ федералды өңірінің]] құрамына кіріп, [[Орал экономикалық ауданы|Орал экономикалық ауданының]] бөлігі болып саналады.

1934 жылы 7 желтоқсанда КСРО Жоғарғы Кеңесі Төралқасының Жарлығымен [[Орта Еділ өлкесі|Орта Еділ өлкесінің]] құрамынан бөліну арқылы құрылды. 1938-1957 жылдар аралығында Чкалов облысы деп аталды.

Тарихқа көз жүгіртсек, облыстың алдында 1744 жылы императрица [[Елизавета Петровна|Елизавета Петровнаның]] жарлығымен құрылған [[Орынбор губерниясы]] болған.

Әкімшілік орталығы – [[Орынбор]] қаласы.

== Физикалы-географиялық сипаттамалары ==
=== Географиясы ===
Орынбор облысының ауданы 123 702 км², бұл көрсеткіш бойынша Ресейде 29-орында орналасады. Облыс дүниенің екі бөлігінің – [[Еуропа]] мен [[Азия|Азияның]] түйіскен жерінде орналасқан. Облыс аумағы [[Шығыс Еуропа жазығы|Шығыс Еуропа жазығының]] оңтүстік-шығыс шеттерін, Оралдың оңтүстік шеті мен Оралдың оңтүстігін алып жатыр. Облыстың батыстан шығысқа қарай ұзындығы 760 км, солтүстіктен оңтүстікке қарай 445 км құрайды.

Шекаралардың жалпы ұзындығы 3700 шақырымды құрайды. Орынбор облысы батыста [[Самара облысы|Самара облысымен]], солтүстік-батыста – [[Татарстан|Татарстанмен]], солтүстігінде – [[Башқұртстан|Башқұртстанмен]] ([[Ық]] өзенінен [[Жайық]] өзеніне дейінгі солтүстік шекара Башқұртстанды айналып өтеді), солтүстік-шығыста [[Челябі облысы|Челябі облысымен]], ал шығысы мен оңтүстігі [[Қазақстан|Қазақстанмен]] шектеседі. [[Қазақстан-Ресей шекарасы|Қазақстанмен мемлекеттік шекарада]] орналасқан бір нүктеде – Орынбор, Самара және Сарытау облыстары шекараларының түйіскен жерінде [[Сарытау облысы|Сарытау облысымен]] шектеседі. Қазақстанмен шекарасы 1870 км, бұл Қазақстанның үш облысына: [[Қостанай облысы|Қостанай]], [[Ақтөбе облысы|Ақтөбе]] және [[Батыс Қазақстан облысы|Батыс Қазақстанға]] түседі. Ресейдің еуропалық бөлігіндегі ең үлкен және ең әдемі өзендердің бірі [[Жайық]] облыс арқылы ағып өтеді.

=== Климаты ===
Орынбор облысының климаты күрт құбылмалылығымен сипатталады, бұл аймақтың [[Мұхит|мұхиттар]] мен [[Теңіз|теңіздерден]] айтарлықтай алыстығымен түсіндіріледі. Орынбор облысында 34-38 градус Цельсийге жететін орташа ауа температурасының ауытқуының үлкен амплитудасы климаттың құбылмалылығының көрсеткіші болып табылады. Осыған байланысты жауын-шашынның жетіспеушілігі байқалады, оның жылдық мөлшері облыстың солтүстік-батысында 450 мм-ден оңтүстік және оңтүстік-шығысында 350 мм-ге дейін жетеді. Жылдық жауын-шашынның 60-70% жылы мезгілде түседі. [[Қар]] жамылғысының ұзақтығы облыстың оңтүстігінде 135 күннен солтүстігінде 154 күнге дейін созылады. Топырақтың қату тереңдігі солтүстік-батыста 170 см-ден шығыста 200 см-ге дейін өзгереді.

=== Жер бедері ===
Қазіргі жер бедері Орал таулары мен Орал алды сырттық жазықтарының ұзақ мерзімді эрозиясының нәтижесінде, сонымен қатар соңғы тектоникалық өзгерістердің нәтижесінде қалыптасқан. Ең биік нүктесі Кіші Нақас жотасындағы Нақас тауы (667,6 м). Ең төмен нүктесі Первомайск ауданы, Теплое ауылы маңындағы [[Шаған (Жайық алабы)|Шаған]] өзенінің маңында орналасқан. Бедерде мынадай ірі құрылымдар көзге түседі: Орал жазықтары, [[Орал таулары]], [[Орал сырты пенеплені]], [[Торғай үстірті]] жазықтары. Облыстың батыс бөлігі түгел дерлік [[Жалпы Сырт|Жалпы Сыртқа]] жатады. Ең биік нүктесі – Аю маңдайы (405 метр). Солтүстігінде [[Бүгілме-Белебей қыраты|Бүгілме-Белебей қыратымен]], оңтүстігінде [[Каспий маңы ойпаты|Каспий маңы ойпатымен]] шектеседі. Жайық ағының оңтүстігінде Орал алды сырты жатыр. [[Үлкен Әйек (Сақмар тармағы)|Үлкен Әйек]] және [[Бөрілі (Жайық тармағы)|Бөрілі]] өзендерінің шығысында Жайық таулы елі басталады. Сақмар мен Жайық өзендерінің аралығында Сарын үстірті деп аталатын қыратты жазық бар. Сақмар өзені мен оның салаларының бойында таулы бедердің бөліктері: [[Шайтантау]] жоталары, Йенсура тізбегі, Сақмар маңы ұсақ шоқылық, ал Жайық өзенінің бойында [[Гөбірлі таулары|Гөбірлі таулары]] байқалады. Оралдың бас жағында [[Иреңдік]] жотасы орналасқан. Облыстың шығысында Орал-Тобыл үстірті орналасқан.

Орынбор облысында Ресейдің [[Орманды дала зонасы|орманды дала]] аймағының, Еділ мен Торғайдың далаларының, Оңтүстік Оралдың орманды ойпаңдарының, Батыс Сібірдің қарағайлы-қайыңды орманды даласының ландшафттары берілген.

=== Топырақтары ===
Облыстың жер қоры 12370,2 мың га құрайды. Жер қорының алқап бойынша бөлінуі (мың га): ауыл шаруашылығы алқабы — 10840,5, су бетінің астындағы жерлер — 112,5, батпақтар — 14,9, орман және ағашты-бұталы өсімдіктерінің астындағы жерлер — 799,8, басқа жерлер — 602,5. Облыс аумағының тең жартысын егістік, 38 % — жемшөптік жерлер, 5 % — орман, 7 % — басқа жерлер алып жатыр.

Топырақтарға ендік белдемділігі тән. Топырақ типтері мен тип тармақтары шалғынды даладан шөлейт далаға ауысады: әдеттегі, кәдімгі және оңтүстік қара топырақтар, күңгірт-күрең, күрең және ашық-күрең топырақтар.

== Тағы қараңыз ==
* [[Қуандық дәлізі]]

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
[[Санат:Орынбор облысы]]</text>
      <sha1>ebf37xbbws86dx4nsbz2jaq9qjyta80</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060391</id>
      <parentid>3060048</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T11:16:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Орел Карл</username>
        <id>81620</id>
      </contributor>
      <comment>/* Топырақтары */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="16939" xml:space="preserve">{{Әкімшілік бірлік
 |Түс1            = {{түс|Ресей}}
 |Қазақша атауы   = Орынбор облысы
 |Шынайы атауы    = {{lang-ru|Оренбургская область}}
 |Суреті          = Burtunskaya step.jpg
 |Сурет атауы     = 
 |Елтаңба         = Coat of arms of Orenburg Oblast.svg
 |Ту              = Flag of Orenburg Oblast.svg
 |Елтаңбаның ені  = 
 |Тудың ені       = 
 |Елтаңбаның аты  = 
 |Тудың аты       = 
 |Ел              = 
  |lat_dir = N|lat_deg = 52|lat_min = 08|lat_sec = 00
  |lon_dir = E|lon_deg = 55|lon_min = 36|lon_sec = 00
  |region         = 
  |type           = 
  |деңгей         = 
  |CoordScale     =  
 |Әнұраны         = 
 |Статусы         = Ресей Федерациясының субъекті
 |Кіреді          = [[Еділ федералды өңірі]] &lt;br /&gt; [[Орал экономикалық ауданы]]
  |Әкімшілік құрылыстың түрі       =
 |Кіреді1         = 
  |Әкімшілік құрылыстың түрі1      =
 |Кіреді2         = 
  |Әкімшілік құрылыстың түрі2      =
 |Енеді           = 
  |Төменгі әкімшілік құрылыстың түрі   =
 |Астанасы        = [[Орынбор]]
  |Астана түрі    = Әкімшілік орталығы
 |Ірі қаласы      = 
 |Ірі қалалары    = [[Орынбор]], [[Жаманқала]]
 |Құрылды         = 
 |Таратылған уақыты      = 
 |Басшысы                = Паслер Денис Владимирович
  |Басшының түрі         = Губернатор
 |Басшысы2               = Сергей Иванович Грачев
  |Басшының түрі2        = Заң шығарушы жиналысының төрағасы
 |ЖІӨ                    = 1 000,6 млрд руб.
  |ЖІӨ жылы              = 2018
  |Жан басына шаққанда ЖІӨ       = 507,8 мың руб.
  |ЖІӨ бойынша орны              = 23
  |Жан басына шаққанда ЖІӨ орны  = 
 |Тілі                           = 
 |Тілдері                        = 
 |Тұрғыны                        = {{құлдырау}}1 924 578
  |Санақ жылы                    = 2022
  |Пайызы                        = 
  |Халық саны бойынша орны       = 24
  |Тығыздығы                     = 15,56
  |Тығыздығы бойынша орны        = 
  |Ұлттық құрамы                 = 
  |Конфессиялық құрамы           = 
 |Жер аумағы                     = 123 702
  |Жер аумағының пайызы          = 
  |Жер аумағы бойынша орны       = 29
 |Максималды биіктігі            = 667
 |Орташа биіктігі                = 27
 |Минималды биіктігі             = 
 |Карта                          = Map of Russia - Orenburg Oblast (2008-03).svg
  |Карта ені                     = 320px
 |Әкімшілік бірліктің картасы    = 
  |Әкімшілік бірлік картасының ені  = 
 |Уақыт белдеуі                  = 
 |Аббревиатура                   = 
 |ISO                            = RU-ORE
 |Сандық идентификаторы          = [https://classinform.ru/okato/search.php?str=53 53]
  |Идентификатор түрі            = ОКАТО
 |Сандық идентификаторы2         = 
  |Идентификатор түрі2           = 
 |Сандық идентификаторы3         = 
  |Идентификатор түрі3           = 
 |FIPS                           = 
 |Телефон коды                   = 
 |Пошта индекстері               = 
 |Интернет-үйшігі                = 
 |Автомобиль коды                = 
 |Сайты                          = https://orenburg-gov.ru/
  |Сайт тілі                     = ru
 |Commons санаты                 = Orenburg Oblast
 |Кірістірме                     = 
 |Түсініктемелер                 = 
}}
'''Орынбор облысы''' ({{lang-ru|Оренбургская область}}) — Ресей Федерациясының субъекті. [[Еділ федералды өңірі|Еділ федералды өңірінің]] құрамына кіріп, [[Орал экономикалық ауданы|Орал экономикалық ауданының]] бөлігі болып саналады.

1934 жылы 7 желтоқсанда КСРО Жоғарғы Кеңесі Төралқасының Жарлығымен [[Орта Еділ өлкесі|Орта Еділ өлкесінің]] құрамынан бөліну арқылы құрылды. 1938-1957 жылдар аралығында Чкалов облысы деп аталды.

Тарихқа көз жүгіртсек, облыстың алдында 1744 жылы императрица [[Елизавета Петровна|Елизавета Петровнаның]] жарлығымен құрылған [[Орынбор губерниясы]] болған.

Әкімшілік орталығы – [[Орынбор]] қаласы.

== Физикалы-географиялық сипаттамалары ==
=== Географиясы ===
Орынбор облысының ауданы 123 702 км², бұл көрсеткіш бойынша Ресейде 29-орында орналасады. Облыс дүниенің екі бөлігінің – [[Еуропа]] мен [[Азия|Азияның]] түйіскен жерінде орналасқан. Облыс аумағы [[Шығыс Еуропа жазығы|Шығыс Еуропа жазығының]] оңтүстік-шығыс шеттерін, Оралдың оңтүстік шеті мен Оралдың оңтүстігін алып жатыр. Облыстың батыстан шығысқа қарай ұзындығы 760 км, солтүстіктен оңтүстікке қарай 445 км құрайды.

Шекаралардың жалпы ұзындығы 3700 шақырымды құрайды. Орынбор облысы батыста [[Самара облысы|Самара облысымен]], солтүстік-батыста – [[Татарстан|Татарстанмен]], солтүстігінде – [[Башқұртстан|Башқұртстанмен]] ([[Ық]] өзенінен [[Жайық]] өзеніне дейінгі солтүстік шекара Башқұртстанды айналып өтеді), солтүстік-шығыста [[Челябі облысы|Челябі облысымен]], ал шығысы мен оңтүстігі [[Қазақстан|Қазақстанмен]] шектеседі. [[Қазақстан-Ресей шекарасы|Қазақстанмен мемлекеттік шекарада]] орналасқан бір нүктеде – Орынбор, Самара және Сарытау облыстары шекараларының түйіскен жерінде [[Сарытау облысы|Сарытау облысымен]] шектеседі. Қазақстанмен шекарасы 1870 км, бұл Қазақстанның үш облысына: [[Қостанай облысы|Қостанай]], [[Ақтөбе облысы|Ақтөбе]] және [[Батыс Қазақстан облысы|Батыс Қазақстанға]] түседі. Ресейдің еуропалық бөлігіндегі ең үлкен және ең әдемі өзендердің бірі [[Жайық]] облыс арқылы ағып өтеді.

=== Климаты ===
Орынбор облысының климаты күрт құбылмалылығымен сипатталады, бұл аймақтың [[Мұхит|мұхиттар]] мен [[Теңіз|теңіздерден]] айтарлықтай алыстығымен түсіндіріледі. Орынбор облысында 34-38 градус Цельсийге жететін орташа ауа температурасының ауытқуының үлкен амплитудасы климаттың құбылмалылығының көрсеткіші болып табылады. Осыған байланысты жауын-шашынның жетіспеушілігі байқалады, оның жылдық мөлшері облыстың солтүстік-батысында 450 мм-ден оңтүстік және оңтүстік-шығысында 350 мм-ге дейін жетеді. Жылдық жауын-шашынның 60-70% жылы мезгілде түседі. [[Қар]] жамылғысының ұзақтығы облыстың оңтүстігінде 135 күннен солтүстігінде 154 күнге дейін созылады. Топырақтың қату тереңдігі солтүстік-батыста 170 см-ден шығыста 200 см-ге дейін өзгереді.

=== Жер бедері ===
Қазіргі жер бедері Орал таулары мен Орал алды сырттық жазықтарының ұзақ мерзімді эрозиясының нәтижесінде, сонымен қатар соңғы тектоникалық өзгерістердің нәтижесінде қалыптасқан. Ең биік нүктесі Кіші Нақас жотасындағы Нақас тауы (667,6 м). Ең төмен нүктесі Первомайск ауданы, Теплое ауылы маңындағы [[Шаған (Жайық алабы)|Шаған]] өзенінің маңында орналасқан. Бедерде мынадай ірі құрылымдар көзге түседі: Орал жазықтары, [[Орал таулары]], [[Орал сырты пенеплені]], [[Торғай үстірті]] жазықтары. Облыстың батыс бөлігі түгел дерлік [[Жалпы Сырт|Жалпы Сыртқа]] жатады. Ең биік нүктесі – Аю маңдайы (405 метр). Солтүстігінде [[Бүгілме-Белебей қыраты|Бүгілме-Белебей қыратымен]], оңтүстігінде [[Каспий маңы ойпаты|Каспий маңы ойпатымен]] шектеседі. Жайық ағының оңтүстігінде Орал алды сырты жатыр. [[Үлкен Әйек (Сақмар тармағы)|Үлкен Әйек]] және [[Бөрілі (Жайық тармағы)|Бөрілі]] өзендерінің шығысында Жайық таулы елі басталады. Сақмар мен Жайық өзендерінің аралығында Сарын үстірті деп аталатын қыратты жазық бар. Сақмар өзені мен оның салаларының бойында таулы бедердің бөліктері: [[Шайтантау]] жоталары, Йенсура тізбегі, Сақмар маңы ұсақ шоқылық, ал Жайық өзенінің бойында [[Гөбірлі таулары|Гөбірлі таулары]] байқалады. Оралдың бас жағында [[Иреңдік]] жотасы орналасқан. Облыстың шығысында Орал-Тобыл үстірті орналасқан.

Орынбор облысында Ресейдің [[Орманды дала зонасы|орманды дала]] аймағының, Еділ мен Торғайдың далаларының, Оңтүстік Оралдың орманды ойпаңдарының, Батыс Сібірдің қарағайлы-қайыңды орманды даласының ландшафттары берілген.

=== Топырақтары ===
Облыстың жер қоры 12370,2 мың га құрайды. Жер қорының алқап бойынша бөлінуі (мың га): ауыл шаруашылығы алқабы — 10840,5, су бетінің астындағы жерлер — 112,5, батпақтар — 14,9, орман және ағашты-бұталы өсімдіктерінің астындағы жерлер — 799,8, басқа жерлер — 602,5. Облыс аумағының тең жартысын егістік, 38 % — жемшөптік жерлер, 5 % — орман, 7 % — басқа жерлер алып жатыр.

Топырақтарға ендік белдемділігі тән. Топырақ типтері мен тип тармақтары шалғынды даладан шөлейт далаға ауысады: әдеттегі, қарапайым және оңтүстік қара топырақтар, күңгірт-күрең, күрең және ашық-күрең топырақтар.

Облыстың егістік алқаптарының құрылымында қара топырақтар 79%, күңгірт-күрең топырақ — 16%, орман сұр топырағы — 4% аумақты алып жатыр. Қара топырақтардың ішінде ең үлкен аумақты оңтүстік қара топырақтар — 44%, қарапайым — 26%, типтік және сілтісізденген — 9% алып жатыр. Оңтүстік және қарапайым қара топырақтардың белдем тармағында, тиісінше, 14 және 7% аумақты сортаңдар алып жатыр. Күңгірт-күрең топырақтарының белдем тармағында сортаңдар ауданы 36% құрайды. Топырақ жамылғысын су және жел эрозиясынан сақтау, ауыл шаруашылығы дақылдарының өнімділігін арттыру мәселесі өзекті мәселе болып табылады. Сонымен бірге қорғаныш екпе ағаштарын отырғызу күрт қысқарды.

=== Гидрографиясы ===
Облыстың жер үсті суларын [[Жайық]] (аумақтың 63%), [[Еділ]] (31%), [[Тобыл]] (2%) су алабының өзен жүйелері және шығысындағы ағынсыз Светлинск көлдері аймағы құрайды. Ең маңызды өзендер: Жайық, ұзындығы 2428 км (оның ішінде 1164 км облыстың шегінде), [[Сақмар]] (798 км), [[Елек]] (623 км), [[Самар (Еділ тармағы)|Самара]] (594 км).

[[Шалқар-Екі қара]] көлі — ауданы 9600 га және жағалау сызығы 96 км болатын ең ірі табиғи су қойма. [[Жетікөл (Орынбор облысы)|Жетікөл]] көлінің ауданы 5000 га асады. Ірі өзендердің жайылмаларындағы оқсазды көлдер кең таралған. Облыстың су ресурстарының және оның су шаруашылығының құрамдас бөлігі жасанды су қоймалары болып табылады. Су қоры бойынша ең ірі жасанды су қоймалар: [[Иреклі бөгені|Иреклі]] (3257 млн м³), Қызылшопан (54,6 млн м³), Черновское (52,7 млн м³), Құмақ (48,0 млн м³), Елшан ( 23,6 млн м³) және Үшқатын (10,0 млн м³) су қоймалары.

=== Ерекше қорғалатын табиғи аумақтар (ЕҚТА) ===
Облыс аумағында федералдық маңызы бар үш ерекше қорғалатын табиғи аумақтар бар: [[Орынбор қорығы]], [[Шайтантау қорығы|«Шайтантау» қорығы]] және [[Бұзаулық бор ұлттық саябағы]]. «Орынбор және Шайтантау мемлекеттік табиғи қорықтарының бірлескен дирекциясы» Федералдық мемлекеттік бюджеттік мекемесі (Қысқаша «Орынбор облысының қорықтары» ФМБМ) Орынбор және Шайтантау мемлекеттік табиғи қорықтарын басқарады.

== Тарихы ==

== Тағы қараңыз ==
* [[Қуандық дәлізі]]

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
[[Санат:Орынбор облысы]]</text>
      <sha1>0ei5fral2fsy3gt4jads75ok6klwrc9</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ақкөл</title>
    <ns>0</ns>
    <id>18996</id>
    <revision>
      <id>3060396</id>
      <parentid>3041382</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T11:18:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Салиха</username>
        <id>17167</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3045" xml:space="preserve">'''Ақкөл''' сөзінің бірнеше мағынасы бар:

'''Елді мекендер:'''

* [[Ақкөл (Абай облысы)|Ақкөл]] – [[Абай облысы]] [[Бесқарағай ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Ақкөл (қала)|Ақкөл]] – [[Ақмола облысы]] [[Ақкөл ауданы]]ндағы қала.
* [[Ақкөл (Зеренді ауданы)|Ақкөл]] – [[Ақмола облысы]] [[Зеренді ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Ақкөл (Әйтеке би ауданы)|Ақкөл]] – [[Ақтөбе облысы]] [[Әйтеке би ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Ақкөл (Қарғалы ауданы)|Ақкөл]] – [[Ақтөбе облысы]] [[Қарғалы ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Ақкөл (Алматы облысы)|Ақкөл]] – [[Алматы облысы]] [[Балқаш ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Ақкөл (Атырау облысы)|Ақкөл]] – [[Атырау облысы]] [[Құрманғазы ауданы]]ндағы кент (станса).
* [[Ақкөл (Жамбыл облысы)|Ақкөл]] – [[Жамбыл облысы]] [[Талас ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Ақкөл (Қостанай облысы)|Ақкөл]] – [[Қостанай облысы]] [[Жангелді ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Ақкөл (Павлодар облысы)|Ақкөл]] – [[Павлодар облысы]] [[Екібастұз қалалық әкімдігі]]не қарасты ауыл.
* [[Ақкөл (Түркістан облысы)|Ақкөл]] – [[Түркістан облысы]] [[Отырар ауданы]]ндағы ауыл.

'''Көлдер:'''

* [[Ақкөл (көл, Жамбыл облысы)|Ақкөл]] – [[Жамбыл облысы]] [[Талас ауданы]]ндағы көл.
* [[Ақкөл (көл, Ақмола облысы)|Ақкөл]] – [[Ақмола облысы]] [[Ақкөл ауданы]]ндағы көл.
* [[Ақкөл (көл, Қостанай облысы)|Ақкөл]] – [[Қостанай облысы]] [[Жангелді ауданы]]ндағы көл.
* [[Ақкөл (көл, Маңғыстау облысы)|Ақкөл]] – [[Маңғыстау облысы]] [[Бозащы түбегі]]нің солтүстік-батысында Ақшағыл шығанағына жақын жатқан көл.
* [[Ақкөл (көл, Батыс Қазақстан облысы)|Ақкөл]] – [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Қаратөбе ауданы]]ндағы көл.

'''Басқа мағыналар:'''

* [[Ақкөл құдығы|Ақкөл]] – [[Қарағанды облысы]] [[Жаңаарқа ауданы]] Қаражал әкімдігі аумағындағы құдық.
* [[Ақкөл (қолтық)|Ақкөл]] – [[Арал теңізі]]ндегі Қаратерең түбегі мен Тоқпан теліміндегі қолтық.

{{айрық}}</text>
      <sha1>k7a73shk69h8o7sfbg1ozmeq3w9a87s</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Acura</title>
    <ns>0</ns>
    <id>20121</id>
    <revision>
      <id>3060150</id>
      <parentid>3059889</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T19:26:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3535" xml:space="preserve">
{{Компания
 |атауы             = Acura
 |логотипі              = Acura logo.svg
 |түрі                  = 
 |биржадағы листингі     = 
 |қызметі         = 
 |құрылды             = [[1986]]
 |жабылды           = 
 |жабылуының себебі  = 
 |ізбасары             = 
 |бұрынғы атауы     = 
 |құрушы           = 
 |орналасуы         = {{Ту|USA}} Торранс, [[Калифорния]]
 |басты адамдары      = Джон Икеда (директорлар кеңесінің төрағасы)
 |саласы              = Машина өнеркәсібі
 |өнімі            = [[Автомобиль|Автомобильдер]], қозғалтқыштар
 |айналым               = 
 |операциялық кіріс  = 
 |таза табысы       = 
 |қызметкерлер саны    =
 |басшы компания = Honda
 |бағынышты компания    = 
 |аудитор = 
 |сайты                 = [https://www.acura.com acura.com]
}}
'''Акура''' (Acura) — спорттық және өкілетті типтегі автокөліктерді шығаруға мамандандырылған [[Honda]] концернінің солтүстікамерикалық бөлімшесі. 

Жинау зауыты [[American Honda Motor Co.]] [[1986]] жылдың 27 наурызда [[Калифорния|Калифорнияда]] ашылған болатын. Акура атауы [[1989]] жылы пайда болып, [[АҚШ]]-та сатылатын [[Honda]]-ның аса престижді модельдеріне жатқызылады. Акура маркасы автокөліктерінің тактикалық-техникалық сипаттамалары әдетте, [[Honda]] фирмасы модельдерінің арақатынасты параметрлерінен аса ерекшеленбейді. Бұған қарамастан модельдерінің атауы ұқсас болып та келеді. Модельдерінің көпшілігі тікелей Солтүстік Америкада өндіріліп ([[Acura TL|TL]] мен [[Acura CL|CL]] сериялары), ал бөлек модельдер — [[Acura RL|RL]] мен [[Acura NSX|NSX]] аса аз сұраныс себебінен Жапониядан әкелінеді. Акураның тек қана америкалық модельдерінің шығарылуы [[1999]] жылы 101,3 мың данаға жетті.
[[Сурет:1st-Acura-Legend.jpg||thumb|right|1987 жылғы [[Acura Legend]].]]
Акура маркасы модельдерінің барабар [[Honda]] автокөліктерінен негізгі ерекшелігі — спорттық кейіпі мен сериялық жабдықталуының әлдеқайда жоғарғы деңгейде болуы. Осыдан басқа, Акура [[Honda]]-ның америкалықтарға ұсынбайтын [[АҚШ]]-та аса престижді модельдер [[Acura TL|TL]] мен [[Acura RL|RL]]-ға өкілеттік етеді.
[[Сурет:04-06 Acura MDX.jpg|thumb|Бірінші буынды Acura MDX]]

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:АҚШ автомобиль жасау компаниялары]]
[[Санат:1986 жылы құрылған компаниялар]]</text>
      <sha1>49vkz5dsh352dilwwn1aavpjphckfa8</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Көкпекті ауданы</title>
    <ns>0</ns>
    <id>20274</id>
    <revision>
      <id>3060122</id>
      <parentid>3059793</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T19:03:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Әкімшілік бөлінісі */clean up, replaced: Тассай ауылдық округі (Шығыс Қазақстан облысы) → Тассай ауылдық округі (Абай облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8892" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауданы
 |ауданның атауы      = Көкпекті ауданы
 |елтаңба             =  
 |ту                  = 
 |елтаңба сипаттамасы   = 
 |ту сипаттамасы        = 
  |lat_dir = N |lat_deg = 48 |lat_min = 45 |lat_sec =27 
  |lon_dir = E |lon_deg = 82 |lon_min = 22 |lon_sec =54
 |облысы              = Абай облысы
 |аудан орталығы          = [[Көкпекті (Абай облысы)|Көкпекті]]
 |ауылдық округтер саны   = 17 
 |кенттік әкімдіктер саны =    
 |қалалық әкімдіктер саны =   
 |ауылдар саны       = 56
 |қалалар саны       =   
 |әкімі              = Сейтканов Раджан Кайрканулы
 |әкімдіктің мекенжайы  = 
 |құрылған уақыты    = 1932 
 |жер аумағы          = 14,6 
 |жер аумағы бойынша орны  = 
 |тұрғыны             = 14 275&lt;ref&gt;[http://www.kokpekti.gov.kz/dinamika/dinamikadem.htm Шығыс Қазақстан облысының Статистика департаменті. 01.07.2019]&lt;/ref&gt;
 |халық саны бойынша орны  = 
 |санақ жылы          = 2019
 |тығыздығы           = 
 |тығыздығы бойынша орны   = 
 |ұлттық құрамы       =  {{nobr|[[қазақтар]] (76,23%)}}, {{nobr|[[орыстар]] (19,80%)}}, {{nobr|[[татарлар]] (1,52%)}}, {{nobr|[[немістер]] (1,39%)}}, {{nobr|басқа ұлт өкілдері (1,06%)}}&lt;ref&gt;[http://www.stat.kz/publishing/DocLib4/2010/%D0%94%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8%D1%8F/Bull_Hsany2010.rar Қазақстан Республикасының Статистика агенттігі. Қазақстан Республикасы тұрғындарының облыстар, қалалар мен аудандар, жынысы мен жас ерекшелігі топтары, этностық бөлігі бойынша 2019 жылдың басындағы саны]&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;пер.2019&quot;&gt;[http://pop-stat.mashke.org/kazakhstan-ethnic2010.htm 2009 жылғы санақ бойынша Қазақстан тұрғындарының ұлттық құрамы]&lt;/ref&gt;
 |телефон коды        = 
 |пошта индексі       = 
 |сайты               = 
 |карта               = Kokpekti District Kazakhstan.png
 |әкімшілік бірліктің картасы =  East Kazakhstan Province Kokpekti.png
 |ортаққордағы санаты = 
}}
'''Көкпекті ауданы''' — [[Абай облысы]]ның оңтүстік-шығыс бөлігіндегі әкімшілік бөлік. Алғаш рет [[1932 жыл|1932]] жылы құрылды. [[1997 жыл|1997]] жылы аудан құрамына Самар ауданы енді. Жер аумағы 14,6 мың км².

== Географиялық орны, жер бедері ==
Ауданның жер бедері күрделі. Солтүстік бөлігін түгелдей [[Қалба жотасы]]ның шығыс жағы, оңтүстік бөлігін [[Зайсан қазаншұңқыры]]ның солтүстік бөлігі алып жатыр. Қалба жотасының екі беткейі де [[Ертіс]] өзенінің салаларымен тілімденген. Ауданның ең биік жері – [[Қаражал (тау, Қалба жотасы)|Қаражал]]  (1606 м). Зайсан қазаншұңқыры жалпы жазық болып келсе де оның әр жерінде шоқылар кездеседі. Олардың ең ірілері: Ұзынбұлақ (818 м), Ақшоқы] (907 м), [[Қарақия (тау, Абай облысы)|Қарақия]] (823 м), Толағай (721 м). Кен байлықтарынан ауданның жер қойнауында түсті металдардың, құрылыс материалдарының (әктас, қиыршықтас) мол қоры бар. Таз шоқысы түгелдей дерлік әктастан тұрады.

== Климаты, өсімдігі мен жануарлар дүниесі ==
Ауданның климаты тым континенттік: қысы суық, жазы ыстық, қуаң (Зайсан қазаншұңқырында). Қаңтарда ауаның орташа температурасы –20,9°С, шілдеде 20,4°С. Жауын-шашынның жылдық орташа мөлшері 200 мм-ден (қазаншұңқырда) 350 – 400 мм-ге дейін барады (Қалба жотасында). Қалба мен оның оңтүстік-батыс сілемінен [[Зайсан (көл)|Зайсан]] көлі мен Ертіс өзеніне Қарабұғаз, Қурайлы, [[Көкпекті (өзен, Абай облысы)|Көкпекті]] (салалары Шегелек, Талды, Қосағаш, Кіндікті), [[Үлкен Бөкен өзені|Үлкен Бөкен]] (салалары: Тасмөңке, Тентек, Кішібөкен), Құлажон, т.б. өзендер құяды. Солтүстік-батыстағы Ақсу, Қурайлы өзендері Зайсан көліне жетпей, оның жағасындағы құмға сіңіп кетеді. Ауданның оңтүстік және оңтүстік-шығыс жағын Зайсан көлі мен Ертіс өзеніндегі [[Бұқтырма (бөген)|Бұқтырма бөгені]] алып жатыр. Аудан жерінің топырағы, негізінен, бозғылт қоңыр. Қалба тауында және өзен аңғарларында қара топырақ тараған. Далалы өңірде бетеге, көде, сарыбас жоңышқа, ұсақ шоқылы жерлерде қараағаш, тобылғы өседі. Тау ішіндегі ылғалды жерлерде шалғын, Қалба жотасында қылқан және жалпақ жапырақты орман, оның сілемдерінің бойында шоқ қайың, терек, мойыл, долана, қарақат, әр түрлі шөптер өседі. Жануарлар дүниесінен қасқыр, түлкі, аю, күзен, қоян, тиін, бұғы, елік, құстардың сан алуан түрі (қаз, үйрек, аққу, шағала, қызғыш, бүркіт, қаршыға, лашын, ителгі, кезқұйрық, тұрымтай, т.б.) тараған. Көлдер мен өзендерде әр түрлі балықтар мекендейді.

== Халқы ==
Тұрғындары 14 275 адам ([[2019 жыл|2019]]). Ұлттық құрамы: [[қазақтар]] – 76,23%, [[орыстар]] – 19,80%, [[татарлар]] – 1,52%, [[немістер]] – 1,39%, басқа ұлт өкілдері – 1,06%.

== Әкімшілік бөлінісі == 
28 елді мекен 9 ауылдық округке біріктірілген:
* [[Биғаш ауылдық округі]] 
* [[Көкжайық ауылдық округі]]
* [[Көкпекті ауылдық округі (Абай облысы)|Көкпекті ауылдық округі]]
* [[Қойгелді Аухадиев ауылдық округі]]
* [[Тассай ауылдық округі (Абай облысы)|Тассай ауылдық округі]]
* [[Теректі ауылдық округі (Абай облысы)|Теректі ауылдық округі]]  
* [[Үлгілі Малшы ауылдық округі]] 
* [[Үлкен Бөкен ауылдық округі]]
* [[Шұғылбай ауылдық округі]]

== Ауыл шаруашылығы ==
Ауыл экономикасының негізін а. ш. құрайды. Ауданда 235,8 мың га-дан астам а. ш. жері бар, 73,7 мың га егістік жер, 36,5 мың га шабындық, 125,6 мың га жайылым. Аудан жері арқылы солтүстік-батыстан оңтүстік-шығысқа қарай респ. маңызы бар Павлодар – Семей – Георгиевка – Көкпекті – Зайсан – Майқапшағай ([[Қытай]]мен шекараға дейін) және облыстық маңызы бар Өскемен – Жарма автомобильдік жолдары өтеді.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
{{Абай облысы}}
{{Көкпекті ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Көкпекті ауданы]]</text>
      <sha1>48ru0ryrjm3rrhu7rfqh6fvzptcxo2a</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ақжайық ауданы</title>
    <ns>0</ns>
    <id>20299</id>
    <revision>
      <id>3060096</id>
      <parentid>3057593</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T18:43:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <comment>/* Әкімшілік бөлінісі */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10693" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауданы
 |ауданның атауы      = Ақжайық ауданы
 |елтаңба             =  
 |ту                  = 
 |елтаңба сипаттамасы   = 
 |ту сипаттамасы        = 
  |lat_dir = N |lat_deg = 49 |lat_min = 42 |lat_sec = 50 
  |lon_dir = E |lon_deg = 51 |lon_min = 39 |lon_sec = 43
 |облысы              = Батыс Қазақстан облысы
 |аудан орталығы          = [[Чапаев (Батыс Қазақстан облысы)|Чапаев]]
 |ауылдық округтер саны   =18 
 |кенттік әкімдіктер саны =  
 |қалалық әкімдіктер саны =  
 |ауылдар саны       = 49
 |қалалар саны       = 
 |әкімі              = 
 |әкімдіктің мекенжайы  = 
 |құрылған уақыты    = 1928
 |жер аумағы          = 25,2 мың
 |жер аумағы бойынша орны  = 
 |тұрғыны             = 40574&lt;ref&gt;[http://www.stat.gov.kz/dinamika/dinamikadem.htm Батыс Қазақстан облысының Статистика департаменті. 01.07.2019]&lt;/ref&gt;
 |халық саны бойынша орны  = 
 |санақ жылы          = 2019
 |тығыздығы           = 1,8
 |тығыздығы бойынша орны   = 
 |ұлттық құрамы       =  {{nobr|[[қазақтар]] (95,76%)}}, {{nobr|[[орыстар]] (3,42%)}}, {{nobr|басқалары (0,82%)}}&lt;ref&gt;[http://www.stat.kz/publishing/DocLib4/2010/%D0%94%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8%D1%8F/Bull_Hsany2010.rar Қазақстан Республикасының Статистика агенттігі. Қазақстан Республикасы тұрғындарының облыстар, қалалар мен аудандар, жынысы мен жас ерекшелігі топтары, этностық бөлігі бойынша 2019 жылдың басындағы саны]&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;пер.2019&quot;&gt;[http://pop-stat.mashke.org/kazakhstan-ethnic2010.htm 2009 жылғы санақ бойынша Қазақстан тұрғындарының ұлттық құрамы]&lt;/ref&gt;
 |телефон коды        = 
 |пошта индексі       = 090100- 090120&lt;ref name=&quot;kazindex.ru&quot;&gt;[http://kazindex.ru/09/0.html Қазақстан почталық индекстері]&lt;/ref&gt;
 |сайты               = 
 |карта               = KazakhstanAkzhaikDistrict.png
 |әкімшілік бірліктің картасы = West Kazakhstan Region Akzhaik District.svg
 |ортаққордағы санаты = 
}}

'''Ақжайық ауданы''' — [[Батыс Қазақстан облысы]]ның орталық аймағындағы әкімшілік аудан. 1997 жылға дейін &quot;Чапаев ауданы&quot; деп аталған.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[[Қазақ Энциклопедиясы]]&lt;/ref&gt; Жерінің аумағы 25,2 мың км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;. Орталығы — [[Чапаев (Батыс Қазақстан облысы)|Чапаев]] ауылы.

== Географиялық орны, климаты ==
Аудан [[Каспий маңы ойпаты]]ның солтүстік бөлігін алып жатыр. Климаты аса құбылмалы. Орташа ауа температурасы қаңтарда — 13-14°С, шілдеде 23-24°С. Жауын-шашынның жылдық орташа мөлшері 200-250 мм. Ақжайық ауданының жерін [[Жайық]] өзені жарып ағады.

== Өсімдігі мен жануарлар дүниесі ==
Ақжайық ауданының жері шөлейтті белдемге жатады. Топырағы негізінен қызғылт қоңыр, сортаң болып келеді. Өсімдіктерден: селеу, бетеге, еркек шөп, көкпек, жусан т.б. өседі. Жануарлардан: негізінен қасқыр, шиебөрі, түлкі, суыр, бөкен, елік, жабайы шошқа, құстан: қаршыға, құр, үкі, қаз, үйрек, тырна т.б. мекендейді.

== Шаруашылығы ==
Ауданда май және нан зауыттары, тұрмыс қажетін өтеу комбинаты, жол жөндеу учаскесі, астық қабылдау пункті, тамақ комбинаты, орман шаруашылық кәсіпорны жұмыс істейді. Ауыл шаруашылық жерінің ауданы 12,8 мың га (1997), оның ішінде егістік — 14%, шабындық — 11%, жайылым — 72%. Суармалы дәнді дақылдар, картоп, көкөніс және бақша дақылдарын өсіру дамыған. Аудан тұрғындары мүйізді ірі қара, қой, ешкі, шошқа, жылқы, түйе өсірумен айналысады. Аудан жері арқылы Орал — Атырау, Чапаев — Жаңақала, Чапаев — Фурманов автомобиль жолы өтеді. Музыка, спорт мектебі, кәсіптік-техника учильище, кітапханалар, мәдениет үйлері, кинотеатрлар, аурухана т.б. бар. 1931 жылдан қазақ, орыс тілдерінде аудандық “Еңбек”, “Труд” газеттері шығады.

==Халқы==
Тұрғыны 40574 адам ([[2019 жыл|2019]]). Ұлттық құрамы: [[қазақтар]] (95,76%), [[орыстар]] (3,42%), басқалары (0,82%). Тұрғындарының орташа тығыздығы 1 км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;-ге 1,8 адамнан келеді.

== Әкімшілік бөлінісі ==
Аудандағы 45 елді мекен 18 ауылдық округке біріктірілген:
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! Ауылдық округ/қала !! Халқы (2009) !! Елді мекендері
|-
| [[Ақжол ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы)|Ақжол ауылдық округі]] || 2 559 || [[Ілбішін]], [[Битілеу]], [[Қабыл (ауыл)|Қабыл]], [[Тінәлі]]  ауылдары
|-
| [[Ақсуат ауылдық округі (Ақжайық ауданы)|Ақсуат ауылдық округі]] || 964 || [[Ақсуат (Ақжайық ауданы)|Ақсуат]], [[Ақбұлақ (Ақжайық ауданы)|Ақбұлақ]] ауылдары
|-
| [[Алғабас ауылдық округі (Ақжайық ауданы)|Алғабас ауылдық округі]] || 2 447 || [[Алғабас (Ақжайық ауданы)|Алғабас]], [[Жаңажол (Ақжайық ауданы)|Жаңажол]], [[Қарағай (Батыс Қазақстан облысы)|Қарағай]], [[Тегісжол (Батыс Қазақстан облысы)|Тегісжол]], [[Тоған (Батыс Қазақстан облысы)|Тоған]] ауылдары
|-
| [[Алмалы ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы)|Алмалы ауылдық округі]] || 2 281 || [[Алмалы (Ақжайық ауданы)|Алмалы]], [[Атамекен (Ақжайық ауданы)|Атамекен]] ауылдары
|-
| [[Базартөбе ауылдық округі]] || 2 100 || [[Базартөбе]], [[Қадырқұл]], [[Қызылжар (Ақжайық ауданы)|Қызылжар]] ауылдары
|-
| [[Базаршолан ауылдық округі]] || 1 989 || [[Базаршолан]], [[Есім (Батыс Қазақстан облысы)|Есім]], [[Баянтөбе]] ауылдары
|-
| [[Бударин ауылдық округі]] || 2 019 || [[Бударин]], [[Коловертное]], [[Самал]] ауылдары
|-
| [[Есенсай ауылдық округі]] || 2 018 || [[Есенсай]], [[Кеңсуат]], [[Тасоба (Ақжайық ауданы)|Тасоба]] ауылдары
|-
| [[Жамбыл ауылдық округі (Ақжайық ауданы)|Жамбыл ауылдық округі]] || 987 || [[Жамбыл (Ақжайық ауданы)|Жамбыл]], [[Бітік (ауыл)|Бітік]], [[Үштөбе (Батыс Қазақстан облысы)|Үштөбе]] ауылдары
|-
| [[Жаңабұлақ ауылдық округі]] || 1 313 || [[Жаңабұлақ]] ауылы
|-
| [[Көнеккеткен ауылдық округі]] || 1 194 || [[Көнеккеткен]], [[Қамыстыкөл (ауыл)|Қамыстыкөл]] ауылдары
|-
| [[Қабыршақты ауылдық округі]] || 1 078 || [[Қабыршақты (ауыл)|Қабыршақты]] ауылы
|-
| [[Қарауылтөбе ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы)|Қарауылтөбе ауылдық округі]] || 2 137 || [[Қарауылтөбе (Батыс Қазақстан облысы)|Қарауылтөбе]] ауылы
|-
| [[Қурайлысай ауылдық округі]] || 2 218 || [[Жұбан Молдағалиев ауылы|Жұбан Молдағалиев]], [[Сайқұдық]] ауылдары
|-
| [[Мерген ауылдық округі]] || 1 591 || [[Мерген (Батыс Қазақстан облысы)|Мерген]], [[Жолап]], [[Мойылды (Батыс Қазақстан облысы)|Мойылды]] ауылдары
|-
| [[Сарытоғай ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы)|Сарытоғай ауылдық округі]] || 1 137 || [[Жанама (Батыс Қазақстан облысы)|Жанама]], [[Сарман (Батыс Қазақстан облысы)|Сарман]] ауылдары
|-
| [[Тайпақ ауылдық округі]] || 5 749 || [[Тайпақ (Батыс Қазақстан облысы)|Тайпақ]], [[Томпақ]], [[Шабдаржап]] ауылдары
|-
| [[Чапаев ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы)|Чапаев ауылдық округі]] || 9 090 || [[Чапаев (Батыс Қазақстан облысы)|Чапаев]], [[Жайық (Ақжайық ауданы)|Жайық]] ауылдары
|}

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Батыс Қазақстан облысы}}
{{Ақжайық ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Ақжайық ауданы]]</text>
      <sha1>c9ovwylocquv4544bjmpo8b5s9un5vq</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Бөрлі ауданы</title>
    <ns>0</ns>
    <id>20300</id>
    <revision>
      <id>3059985</id>
      <parentid>3059179</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T15:59:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <comment>/* Әкімшілік бөлінісі */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11215" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауданы
 |ауданның атауы      = Бөрлі ауданы
 |елтаңба             =  
 |ту                  = 
 |елтаңба сипаттамасы   = 
 |ту сипаттамасы        = 
  |lat_dir = N |lat_deg = 51 |lat_min = 10 |lat_sec = 02 
  |lon_dir = E |lon_deg = 52 |lon_min = 59 |lon_sec = 43
 |облысы              = Батыс Қазақстан облысы
 |аудан орталығы          = [[Ақсай (Бөрлі ауданы)|Ақсай]]
 |ауылдық округтер саны   =14 
 |кенттік әкімдіктер саны =  
 |қалалық әкімдіктер саны = 1
 |ауылдар саны       = 31
 |қалалар саны       = 1
 |әкімі              =Еркебұлан Нұретдинұлы Ихсанов 
 |әкімдіктің мекенжайы  = 
 |құрылған уақыты    = 1935
 |жер аумағы          = 5,6 мың
 |жер аумағы бойынша орны  = 
 |тұрғыны             = 56 086&lt;ref&gt;[http://www.stat.gov.kz/dinamika/dinamikadem.htm Батыс Қазақстан облысының Статистика департаменті. 01.07.2019]&lt;/ref&gt;
 |халық саны бойынша орны  = 
 |санақ жылы          = 2019
 |тығыздығы           = 
 |тығыздығы бойынша орны   = 
 |ұлттық құрамы       =  {{nobr|[[қазақтар]] (70,90%)}}, {{nobr|[[орыстар]] (19,09%)}}, {{nobr|басқалары (10,01%)}}&lt;ref&gt;[http://www.stat.kz/publishing/DocLib4/2010/%D0%94%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8%D1%8F/Bull_Hsany2010.rar Қазақстан Республикасының Статистика агенттігі. Қазақстан Республикасы тұрғындарының облыстар, қалалар мен аудандар, жынысы мен жас ерекшелігі топтары, этностық бөлігі бойынша 2019 жылдың басындағы саны]&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;пер.2019&quot;&gt;[http://pop-stat.mashke.org/kazakhstan-ethnic2010.htm 2009 жылғы санақ бойынша Қазақстан тұрғындарының ұлттық құрамы]&lt;/ref&gt;
 |телефон коды        = 
 |пошта индексі       = 090300- 090317&lt;ref name=&quot;kazindex.ru&quot;&gt;[http://kazindex.ru/09/0.html Қазақстан почталық индекстері]&lt;/ref&gt;
 |сайты               = 
 |карта               = KazakhstanBurlinskDistrict.png
 |әкімшілік бірліктің картасы = West Kazakhstan Region Borili District.svg
 |ортаққордағы санаты = 
}}
'''Бөрлі ауданы''' — [[Батыс Қазақстан облысы]]ның солтүстік-шығыс бөлігінде орналасқан әкімшілік бөлініс. Аудан орталығы - [[Ақсай (Бөрлі ауданы)|Ақсай]]. Бөрлі ауданы [[1935 жыл|1935]] жылдың 30 маусымда құрылған, қазіргі шекарасы бойынша [[1965 жыл|1965]] жылы қалыптасты. Аудан аумағы 5 556 мың шаршы метр алаңды алып жатыр.

== Географиялық орны, жер бедері, климаты ==
Аудан шығысында [[Шыңғырлау ауданы|Шыңғырлау]], оңтүстігінде [[Сырым ауданы|Сырым]], батысында [[Теректі ауданы|Теректі]], [[Бәйтерек ауданы|Бәйтерек]] аудандарымен және солтүстігінде [[Жайық]] өзенінің бойымен [[Ресей|Ресей Федерациясы]]ның [[Орынбор облысы]]мен шектеседі. Аудан жері өзен, сай-жыралармен тілімденген, қыратты, көтеріңкі жазық. Климаты тым континенттік. Жазы ыстық, қысы суық. Қаңтарда ауаның орташа температурасы –15°С, шілдеде 24°С. Жауын-шашынның жылдық орташа мөлшері 200 – 250 мм. Аймақтың жері шөлейт белдемде жатыр. Аудан аумағынан [[Жайық]], Ақжайық, Елек, Шыңғырлау өзендері ағып өтеді. Жері негізінен қоңыр және сортаң топырақты.  Өсімдік негізінен өзен жайылмаларында өседі. Ағаштардан емен, шегіршін, терек, ырғай, т.б. бар. Жануарлардан түлкі, қарсақ, қабан; құстардан дуадақ, безгелдек кездеседі. 

== Халқы ==
Аудан тұрғындарының саны [[2019 жыл|2019]] жылы 56 086 адамды құрады. Ұлттық құрамы: [[қазақтар]] 70,90%, [[орыстар]] 19,09%, [[украиндар]] 5,33%, [[татарлар]] 1,74%, [[Беларустар|беларустер]] 0,70%, [[немістер]] 0,34%, [[мордвалар]] 0,29%, [[башқұрттар]] 0,21%, [[өзбектер]] 0,18%, басқалары 1,22%.

== Әкімшілік бөлінісі ==
29 елді мекен 1 қалалық әкімдік пен 14 ауылдық округке біріктілген:
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! Ауылдық округ/қала !! Халқы (2009) !! Елді мекендері
|-
| [[Ақбұлақ ауылдық округі (Бөрлі ауданы)|Ақбұлақ ауылдық округі]] || 784 || [[Ақбұлақ (Бөрлі ауданы)|Ақбұлақ]] ауылы
|-
| [[Ақсай қалалық әкімдігі]] || 35 941 || [[Ақсай (Бөрлі ауданы)|Ақсай]] қаласы, [[Қызылтал]] ауылы
|-
| [[Ақсу ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы)|Ақсу ауылдық округі]] || 635 || [[Ақсу (Бөрлі ауданы)|Ақсу]], [[Жаңақоныс (Бөрлі ауданы)|Жаңақоныс]] ауылдары
|-
| [[Березов ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы)|Берёзов ауылдық округі]] || 1 488 || [[Березовка (Батыс Қазақстан облысы)|Берёзовка]] ауылы және [[Сұлусай (Батыс Қазақстан облысы)|Сұлусай]] темір жол айрығы
|-
| [[Бөрлі ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы)|Бөрлі ауылдық округі]] || 3 280 ||[[Бөрлі (Бөрлі ауданы)|Бөрлі]], [[Масайтөбе]] ауылдары
|-
| [[Бумакөл ауылдық округі]] || 1 158 || [[Бумакөл]], [[Облавка]], [[Утвинка]] ауылдары
|-
| [[Достық ауылдық округі (Бөрлі ауданы)|Достық ауылдық округі]] || 528 || [[Достық (Бөрлі ауданы)|Достық]] ауылы
|-
| [[Жарсуат ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы)|Жарсуат ауылдық округі]] || 1 590 || [[Жарсуат (Батыс Қазақстан облысы)|Жарсуат]], [[Димитров (Батыс Қазақстан облысы)|Дмитров]], [[Қарашығанақ (ауыл)|Қарашығанақ]] ауылдары
|-
| [[Кеңтүбек ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы)|Кеңтүбек ауылдық округі]] || 1 056 || [[Кеңтүбек (Батыс Қазақстан облысы)|Кеңтүбек]], [[Бақтыарал]] ауылдары
|-
| [[Қанай ауылдық округі]] || 660 || [[Қанай (Батыс Қазақстан облысы)|Қанай]], [[Дәнелікөл]]  ауылдары
|-
| [[Қарағанды ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы)|Қарағанды ауылдық округі]] || 785 || [[Қарағанды (Бөрлі ауданы)|Қарағанды]] ауылы
|-
| [[Қарақұдық ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы)|Қарақұдық ауылдық округі]] || 356 || [[Қарақұдық (Бөрлі ауданы)|Қарақұдық]] ауылы
|-
| [[Приурал ауылдық округі]] || 1 357 || [[Приурал|Приуральное]] ауылы
|-
| [[Пугачев ауылдық округі|Пугачёв ауылдық округі]] || 2 734 || [[Пугачево (Батыс Қазақстан облысы)|Пугачёво]], [[Аралтал]], [[Бесағаш (Батыс Қазақстан облысы)|Бесағаш]] ауылдары
|-
| [[Успен ауылдық округі (Бөрлі ауданы)|Успен ауылдық округі]] || 883 || [[Успенка (Батыс Қазақстан облысы)|Успенка]], [[Жаңаталап (Батыс Қазақстан облысы)|Жаңаталап]], [[Қаракемпір (ауыл)|Қаракемпір]] ауылдары
|}

== Жол торабы ==
Бөрілі ауданы арқылы Саратов – Елек (Илецк) темір жолы, Ақсай – [[Жымпиты]] – [[Шыңғырлау (ауыл)|Шыңғырлау]] автомобиль жолы өтеді. Аудан орталығынан облыс орталығына дейінгі арақашықтық 120 км. Темір жол ұзындығы 85 км, ол облыс жолдары ұзындығының 17,1 % құрайды. Автомобиль жолдарының ұзындығы 465 км, оның ішінде 240 км қатты жабындымен, 220 км қиыршық тас жабындымен және 5 км топырақ жабындымен жабылған.

== Пайдалы қазбалар ==
Кен байлықтарынан [[мұнай]], [[газ]] ([[Қарашығанақ мұнай-газ конденсат кен орны]]), табиғи құрылыс материалдары кездеседі. Аудан аумағында пайдалы қазбалардың 10 кен орны белгілі, олардың біреуі  - мұнай-газ, қалғаны - құрылыс материал. Кен орны қорының мөлшері, өнімділігі және қызмет мерзімі бойынша бірегей болып табылады.

== Шаруашылығы ==
Негізінен астық өсіру мен мал шаруашылығымен шұғылданады. Ауыл шаруашылығына пайдаланатын жері 553,2 мың га, оның ішінде егістігі 86,3 мың га, жайылым 56,2 мың га, шабындық 9,7 мың га.&lt;ref&gt;Қазақ Энциклопедиясы&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
{{Батыс Қазақстан облысы}}
{{Бөрлі ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Бөрлі ауданы]]</text>
      <sha1>pe0e3k2echmr4sfwtwlusk9g0ik15k3</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Жаңақала ауданы</title>
    <ns>0</ns>
    <id>20301</id>
    <revision>
      <id>3060147</id>
      <parentid>2831575</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T19:26:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <comment>/* Ауылдық округтер */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8847" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауданы
 |ауданның атауы      = Жаңақала ауданы
 |елтаңба             =  
 |ту                  = 
 |елтаңба сипаттамасы   = 
 |ту сипаттамасы        = 
  |lat_dir = N |lat_deg = 49 |lat_min = 12 |lat_sec = 54 
  |lon_dir = E |lon_deg = 50 |lon_min = 18 |lon_sec = 10
 |облысы              = Батыс Қазақстан облысы
 |аудан орталығы          = [[Жаңақала (Батыс Қазақстан облысы)|Жаңақала]]
 |ауылдық округтер саны   =9 
 |кенттік әкімдіктер саны =  
 |қалалық әкімдіктер саны =  
 |ауылдар саны       = 27
 |қалалар саны       = 
 |әкімі              = 
 |әкімдіктің мекенжайы  = 
 |құрылған уақыты    = 1930 
 |жер аумағы          = 20,8 мың
 |жер аумағы бойынша орны  = 
 |тұрғыны             = 24 029&lt;ref&gt;[http://www.stat.gov.kz/dinamika/dinamikadem.htm Батыс Қазақстан облысының Статистика департаменті. 01.07.2019]&lt;/ref&gt;
 |халық саны бойынша орны  = 
 |санақ жылы          = 2019
 |тығыздығы           = 1,2
 |тығыздығы бойынша орны   = 
 |ұлттық құрамы       =  {{nobr|[[қазақтар]] (98,03%)}}, {{nobr|басқалары (1,97%)}}&lt;ref&gt;[http://www.stat.kz/publishing/DocLib4/2010/%D0%94%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8%D1%8F/Bull_Hsany2010.rar Қазақстан Республикасының Статистика агенттігі. Қазақстан Республикасы тұрғындарының облыстар, қалалар мен аудандар, жынысы мен жас ерекшелігі топтары, этностық бөлігі бойынша 2019 жылдың басындағы саны]&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;пер.2019&quot;&gt;[http://pop-stat.mashke.org/kazakhstan-ethnic2010.htm 2009 жылғы санақ бойынша Қазақстан тұрғындарының ұлттық құрамы]&lt;/ref&gt;
 |телефон коды        = 
 |пошта индексі       = 090400- 090412&lt;ref name=&quot;kazindex.ru&quot;&gt;[http://kazindex.ru/09/0.html Қазақстан почталық индекстері]&lt;/ref&gt;
 |сайты               = 
 |карта               = KazakhstanDzhangalaDistrict.png
 |әкімшілік бірліктің картасы = West Kazakhstan Region Zhanakala District.svg
 |ортаққордағы санаты = 
}}

'''Жаңақала ауданы''' — [[Батыс Қазақстан облысы]]ның оңтүстігінде орналасқан әкімшілік бөлініс. Аудан [[1930 жыл|1930]] жылы құрылған, аумағы 20,8 мың шаршы км. Орталығы - [[Жаңақала (Батыс Қазақстан облысы)|Жаңақала]].

== Географиялық орны ==
Батысында [[Бөкей ордасы ауданы|Бөкей Ордасы]], солтүстігінде [[Казталов ауданы|Казталов]], шығысында [[Ақжайық ауданы|Ақжайық]] ауданы, оңтүстігінде [[Атырау облысы]]ның [[Индер ауданы|Индер]], [[Исатай ауданы|Исатай]], [[Құрманғазы ауданы|Құрманғазы]] аудандарымен шектеседі. Аудан аумағы [[Каспий маңы ойпаты]]нда орналасқан. Жердің беті негізінен тегіс, Каспий жағында оңтүстікке қарай болмашы төмендейді. Аумағы жер бедеріне қарай солтүстік, оңтүстік бөліктерге бөлінеді. Солтүстік бетте жер бедері негізінен тегіс, оңтүстік жағы құмды, құмайтты келеді. Көшпелі құмдардың ауданы көбіне 2 шаршы км дейінгі көлемді құрайды. Шағылдардың биіктігі шамамен 3-6 метр. Ірі өзендер: [[Үлкен Өзен (өзен)|Қараөзен]] - ұзындығы 70 км, [[Кіші Өзен|Сарыөзен]] - ұзындығы 60 км, [[Көшім (өзен)|Көшім]] - жалпы ұзындығы - 90 км, [[Мұқыр өзені|Мұқыр]] - ұзындығы 25 км. Топырағы ашық, сұрғылт топырақты, сортаң, сорлы, боз топырақты болып келеді. Өсімдіктер, негізінен бидайық, ақселеу, сүттеген араласқан сұрғылт жусан шөптерінен тұрады.

== Шаруашылығы ==
Шаруашылықтардың негізгі бағыты - мал шаруашылығы. Аудан - мал шаруашылығы бағытындағы жартылай шөлейтті III ауыл шаруашылық аймағына жатады (облыстың оңтүстік бөлігі). Бұл аймақ азықтық-жемдік дақылдар, күздік қара бидай мен арпа өсіре отырып, топырақ қорғау жүйесімен айналысады. Көкөніс-бақша өнімдері ішкі қажеттілік және оларды базарларға өткізіп сату үшін өсіріледі. Етті ірі қара, етті-майлы қой тұқымдары, түйе, табынды жылқы шаруашылығы мал шаруашылығы өнімдерін өндірудегі басымды бағыттар болып табылады. Ауданда асыл тұқымды Еділбай қойының Бірліктік типі және Көшім тұқымдас асыл тұқымды жылқы малдары өсіріледі.&lt;ref&gt;Батыс Қазақстан облысы. Энциклопедия. — Алматы: «Арыс» баспасы, 2002 жыл. ISBN 9965-607-02-8&lt;/ref&gt;

== Халқы ==
Тұрғындар саны - 24 029 ([[2019 жыл|2019]]). Ұлттық құрамы: қазақтар - 98,03%, басқалары - 1,97%.

== Ауылдық округтер ==
22 елді мекен 9 ауылдық округке біріктірілген:
{| class=&quot;wikitable&quot;
 !Ауылдық округ/қала
 !Халқы (2009)
 !Елді мекендері
|-
 | [[Бірлік ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы)|Бірлік ауылдық округі]]
 | 1 771
 | [[Бірлік (Жаңақала ауданы)|Бірлік]], [[Ақбалшық]], [[Үшкемпір]] ауылдары
|-
 | [[Жаңажол ауылдық округі (Жаңақала ауданы)|Жаңажол ауылдық округі]]
 | 2 023
 | [[Жаңажол (Жаңақала ауданы)|Жаңажол]], [[Кіші Айдархан]], [[Сарыкөл (Батыс Қазақстан облысы)|Сарыкөл]] ауылдары
|-
 | [[Жаңақазан ауылдық округі]]
 | 2 925
 | [[Жаңақазан]], [[Жуалыой]] ауылдары
|-
 | [[Жаңақала ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы)|Жаңақала ауылдық округі]]
 | 7 202
 | [[Жаңақала (Батыс Қазақстан облысы)|Жаңақала]] ауылы
|-
 | [[Көпжасар ауылдық округі]]
 | 2 065
 | [[Көпжасар]], [[Салтанат (ауыл)|Салтанат]], [[Саралжын (Жаңақала ауданы)|Саралжын]] ауылдары
|-
 | [[Қызылоба ауылдық округі (Жаңақала ауданы)|Қызылоба ауылдық округі]]
 | 1 965
 | [[Қызылоба (Батыс Қазақстан облысы)|Қызылоба]], [[Айтпай]], [[Төртқұлақ]] ауылдары
|-
 | [[Мәстексай ауылдық округі]]
 | 2 371
 | [[Мәстексай]], [[Мұқыр (Батыс Қазақстан облысы)|Мұқыр]]  ауылдары
|-
 | [[Меңдешев ауылдық округі]]
 | 1 149
 | [[Қырқопа]] ауылы
|-
 | [[Пятимар ауылдық округі]]
 | 2 034
 | [[Пятимар]], [[Аққұс]], [[Борық (ауыл)|Борық]], [[Плантация (Батыс Қазақстан облысы)|Плантация]] ауылдары
|}

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
{{Батыс Қазақстан облысы}}
{{Жаңақала ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Жаңақала ауданы]]</text>
      <sha1>7c90vkw4us2s4y4i8k99rah5wga5xwg</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060148</id>
      <parentid>3060147</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T19:26:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8847" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауданы
 |ауданның атауы      = Жаңақала ауданы
 |елтаңба             =  
 |ту                  = 
 |елтаңба сипаттамасы   = 
 |ту сипаттамасы        = 
  |lat_dir = N |lat_deg = 49 |lat_min = 12 |lat_sec = 54 
  |lon_dir = E |lon_deg = 50 |lon_min = 18 |lon_sec = 10
 |облысы              = Батыс Қазақстан облысы
 |аудан орталығы          = [[Жаңақала (Батыс Қазақстан облысы)|Жаңақала]]
 |ауылдық округтер саны   =9 
 |кенттік әкімдіктер саны =  
 |қалалық әкімдіктер саны =  
 |ауылдар саны       = 22
 |қалалар саны       = 
 |әкімі              = 
 |әкімдіктің мекенжайы  = 
 |құрылған уақыты    = 1930 
 |жер аумағы          = 20,8 мың
 |жер аумағы бойынша орны  = 
 |тұрғыны             = 24 029&lt;ref&gt;[http://www.stat.gov.kz/dinamika/dinamikadem.htm Батыс Қазақстан облысының Статистика департаменті. 01.07.2019]&lt;/ref&gt;
 |халық саны бойынша орны  = 
 |санақ жылы          = 2019
 |тығыздығы           = 1,2
 |тығыздығы бойынша орны   = 
 |ұлттық құрамы       =  {{nobr|[[қазақтар]] (98,03%)}}, {{nobr|басқалары (1,97%)}}&lt;ref&gt;[http://www.stat.kz/publishing/DocLib4/2010/%D0%94%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8%D1%8F/Bull_Hsany2010.rar Қазақстан Республикасының Статистика агенттігі. Қазақстан Республикасы тұрғындарының облыстар, қалалар мен аудандар, жынысы мен жас ерекшелігі топтары, этностық бөлігі бойынша 2019 жылдың басындағы саны]&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;пер.2019&quot;&gt;[http://pop-stat.mashke.org/kazakhstan-ethnic2010.htm 2009 жылғы санақ бойынша Қазақстан тұрғындарының ұлттық құрамы]&lt;/ref&gt;
 |телефон коды        = 
 |пошта индексі       = 090400- 090412&lt;ref name=&quot;kazindex.ru&quot;&gt;[http://kazindex.ru/09/0.html Қазақстан почталық индекстері]&lt;/ref&gt;
 |сайты               = 
 |карта               = KazakhstanDzhangalaDistrict.png
 |әкімшілік бірліктің картасы = West Kazakhstan Region Zhanakala District.svg
 |ортаққордағы санаты = 
}}

'''Жаңақала ауданы''' — [[Батыс Қазақстан облысы]]ның оңтүстігінде орналасқан әкімшілік бөлініс. Аудан [[1930 жыл|1930]] жылы құрылған, аумағы 20,8 мың шаршы км. Орталығы - [[Жаңақала (Батыс Қазақстан облысы)|Жаңақала]].

== Географиялық орны ==
Батысында [[Бөкей ордасы ауданы|Бөкей Ордасы]], солтүстігінде [[Казталов ауданы|Казталов]], шығысында [[Ақжайық ауданы|Ақжайық]] ауданы, оңтүстігінде [[Атырау облысы]]ның [[Индер ауданы|Индер]], [[Исатай ауданы|Исатай]], [[Құрманғазы ауданы|Құрманғазы]] аудандарымен шектеседі. Аудан аумағы [[Каспий маңы ойпаты]]нда орналасқан. Жердің беті негізінен тегіс, Каспий жағында оңтүстікке қарай болмашы төмендейді. Аумағы жер бедеріне қарай солтүстік, оңтүстік бөліктерге бөлінеді. Солтүстік бетте жер бедері негізінен тегіс, оңтүстік жағы құмды, құмайтты келеді. Көшпелі құмдардың ауданы көбіне 2 шаршы км дейінгі көлемді құрайды. Шағылдардың биіктігі шамамен 3-6 метр. Ірі өзендер: [[Үлкен Өзен (өзен)|Қараөзен]] - ұзындығы 70 км, [[Кіші Өзен|Сарыөзен]] - ұзындығы 60 км, [[Көшім (өзен)|Көшім]] - жалпы ұзындығы - 90 км, [[Мұқыр өзені|Мұқыр]] - ұзындығы 25 км. Топырағы ашық, сұрғылт топырақты, сортаң, сорлы, боз топырақты болып келеді. Өсімдіктер, негізінен бидайық, ақселеу, сүттеген араласқан сұрғылт жусан шөптерінен тұрады.

== Шаруашылығы ==
Шаруашылықтардың негізгі бағыты - мал шаруашылығы. Аудан - мал шаруашылығы бағытындағы жартылай шөлейтті III ауыл шаруашылық аймағына жатады (облыстың оңтүстік бөлігі). Бұл аймақ азықтық-жемдік дақылдар, күздік қара бидай мен арпа өсіре отырып, топырақ қорғау жүйесімен айналысады. Көкөніс-бақша өнімдері ішкі қажеттілік және оларды базарларға өткізіп сату үшін өсіріледі. Етті ірі қара, етті-майлы қой тұқымдары, түйе, табынды жылқы шаруашылығы мал шаруашылығы өнімдерін өндірудегі басымды бағыттар болып табылады. Ауданда асыл тұқымды Еділбай қойының Бірліктік типі және Көшім тұқымдас асыл тұқымды жылқы малдары өсіріледі.&lt;ref&gt;Батыс Қазақстан облысы. Энциклопедия. — Алматы: «Арыс» баспасы, 2002 жыл. ISBN 9965-607-02-8&lt;/ref&gt;

== Халқы ==
Тұрғындар саны - 24 029 ([[2019 жыл|2019]]). Ұлттық құрамы: қазақтар - 98,03%, басқалары - 1,97%.

== Ауылдық округтер ==
22 елді мекен 9 ауылдық округке біріктірілген:
{| class=&quot;wikitable&quot;
 !Ауылдық округ/қала
 !Халқы (2009)
 !Елді мекендері
|-
 | [[Бірлік ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы)|Бірлік ауылдық округі]]
 | 1 771
 | [[Бірлік (Жаңақала ауданы)|Бірлік]], [[Ақбалшық]], [[Үшкемпір]] ауылдары
|-
 | [[Жаңажол ауылдық округі (Жаңақала ауданы)|Жаңажол ауылдық округі]]
 | 2 023
 | [[Жаңажол (Жаңақала ауданы)|Жаңажол]], [[Кіші Айдархан]], [[Сарыкөл (Батыс Қазақстан облысы)|Сарыкөл]] ауылдары
|-
 | [[Жаңақазан ауылдық округі]]
 | 2 925
 | [[Жаңақазан]], [[Жуалыой]] ауылдары
|-
 | [[Жаңақала ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы)|Жаңақала ауылдық округі]]
 | 7 202
 | [[Жаңақала (Батыс Қазақстан облысы)|Жаңақала]] ауылы
|-
 | [[Көпжасар ауылдық округі]]
 | 2 065
 | [[Көпжасар]], [[Салтанат (ауыл)|Салтанат]], [[Саралжын (Жаңақала ауданы)|Саралжын]] ауылдары
|-
 | [[Қызылоба ауылдық округі (Жаңақала ауданы)|Қызылоба ауылдық округі]]
 | 1 965
 | [[Қызылоба (Батыс Қазақстан облысы)|Қызылоба]], [[Айтпай]], [[Төртқұлақ]] ауылдары
|-
 | [[Мәстексай ауылдық округі]]
 | 2 371
 | [[Мәстексай]], [[Мұқыр (Батыс Қазақстан облысы)|Мұқыр]]  ауылдары
|-
 | [[Меңдешев ауылдық округі]]
 | 1 149
 | [[Қырқопа]] ауылы
|-
 | [[Пятимар ауылдық округі]]
 | 2 034
 | [[Пятимар]], [[Аққұс]], [[Борық (ауыл)|Борық]], [[Плантация (Батыс Қазақстан облысы)|Плантация]] ауылдары
|}

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
{{Батыс Қазақстан облысы}}
{{Жаңақала ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Жаңақала ауданы]]</text>
      <sha1>h3ul3t1lbf8txtqjirw1ext88dqlm5z</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Жәнібек ауданы</title>
    <ns>0</ns>
    <id>20302</id>
    <revision>
      <id>3059951</id>
      <parentid>3059804</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T13:49:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <comment>/* Географиялық орны */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7037" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауданы
 |ауданның атауы      = Жәнібек ауданы
 |елтаңба             =  Jänibek seal.jpg
 |ту                  = 
 |елтаңба сипаттамасы   = 
 |ту сипаттамасы        = 
  |lat_dir = N |lat_deg = 49 |lat_min = 24 |lat_sec = 39 
  |lon_dir = E |lon_deg = 47 |lon_min = 44 |lon_sec = 18
 |облысы              = Батыс Қазақстан облысы
 |аудан орталығы          = [[Жәнібек (Батыс Қазақстан облысы)|Жәнібек]]
 |ауылдық округтер саны   =9 
 |кенттік әкімдіктер саны =  
 |қалалық әкімдіктер саны =  
 |ауылдар саны       = 18
 |қалалар саны       = 
 |әкімі              = 
 |әкімдіктің мекенжайы  = 
 |құрылған уақыты    = 1922 
 |жер аумағы          = 8,2 мың
 |жер аумағы бойынша орны  = 
 |тұрғыны             = 16 147&lt;ref&gt;[http://www.akmola.stat.kz/dinamika/dinamikadem.htm Батыс Қазақстан облысының Статистика департаменті. 01.07.2019]&lt;/ref&gt;
 |халық саны бойынша орны  = 
 |санақ жылы          = 2019
 |тығыздығы           = 
 |тығыздығы бойынша орны   = 
 |ұлттық құрамы       =  {{nobr|[[қазақтар]] (98,09%)}}, {{nobr|басқалары (1,46%)}}&lt;ref&gt;[http://www.stat.kz/publishing/DocLib4/2010/%D0%94%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8%D1%8F/Bull_Hsany2010.rar Қазақстан Республикасының Статистика агенттігі. Қазақстан Республикасы тұрғындарының облыстар, қалалар мен аудандар, жынысы мен жас ерекшелігі топтары, этностық бөлігі бойынша 2019 жылдың басындағы саны]&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;пер.2019&quot;&gt;[http://pop-stat.mashke.org/kazakhstan-ethnic2010.htm 2009 жылғы санақ бойынша Қазақстан тұрғындарының ұлттық құрамы]&lt;/ref&gt;
 |телефон коды        = 
 |пошта индексі       = 090500- 090508&lt;ref name=&quot;kazindex.ru&quot;&gt;[http://kazindex.ru/09/0.html Қазақстан почталық индекстері]&lt;/ref&gt;
 |сайты               = 
 |карта               = KazakhstanDzhanybekDistrict.png
 |әкімшілік бірліктің картасы = West Kazakhstan Region Zhanybek District.svg
 |ортаққордағы санаты = 
}}

'''Жәнібек ауданы''' — [[Батыс Қазақстан облысы]]ның батысында орналасқан әкімшілік бөлік. 

== Географиялық орны ==
Шығысында [[Казталов ауданы|Казталов]], оңтүстігінде [[Бөкей ордасы ауданы|Бөкейордасы]] аудандарымен, батысында Ресейдің [[Волгоград облысы|Волгоград]] (Паллас ауданы) , солтүстігінде Саратов облыстарымен (Новоузен ауданы) шектеседі. Аудан орталығы - [[Жәнібек (Батыс Қазақстан облысы)|Жәнібек]] ауылы. Аудан [[1922 жыл|1922]] жылы құрылған. Аудан аумағы 8,2 мың шаршы шақырым.

== Халқы ==
Халқының саны [[2019 жыл|2019]] жылы 16 147 адамды құрады. Ұлттық құрамы: қазақтар — 98,09%, орыстар — 1,46%.

== Әкімшілік бөлінісі ==
18 елді мекен 9 ауылдық округтерге біріктірілген:
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! Ауылдық округ/қала !! Халқы (2009) !! Елді мекендері
|-
| [[Ақоба ауылдық округі]] || 891 || [[Ақоба (Жәнібек ауданы)|Ақоба]] ауылы
|-
| [[Борсы ауылдық округі]] || 954 || [[Борсы]], [[Тегісшіл (Батыс Қазақстан облысы)|Тегісшіл]] ауылдары
|-
| [[Жақсыбай ауылдық округі]] || 1 396 || [[Жақсыбай (ауыл)|Жақсыбай]], [[Ақадыр (Батыс Қазақстан облысы)|Ақадыр]]  ауылдары
|-
| [[Жәнібек ауылдық округі]] || 7 460 || [[Жәнібек (Батыс Қазақстан облысы)|Жәнібек]] ауылы
|-
| [[Күйгенкөл ауылдық округі]] || 1 246 || [[Жасқайрат (Батыс Қазақстан облысы)|Жасқайрат]], [[Қолтабан]], [[Құрсай (Батыс Қазақстан облысы)|Құрсай]], [[Өнеге (ауыл)|Өнеге]] ауылдары
|-
| [[Қамысты ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы)|Қамысты ауылдық округі]] || 1 464 || [[Қамысты (Батыс Қазақстан облысы)|Қамысты]] ауылы
|-
| [[Талов ауылдық округі]] || 986 || [[Таловка (Батыс Қазақстан облысы)|Таловка]], [[Майтүбек (Батыс Қазақстан облысы)|Майтүбек]] ауылдары
|-
| [[Тау ауылдық округі]] || 1 398 || [[Тау (ауыл)|Тау]], [[Жігер (Жәнібек ауданы)|Жігер]], [[И. Жұмаев атындағы ауыл|И. Жұмаев]] ауылдары
|-
| [[Ұзынкөл ауылдық округі (Жәнібек ауданы)|Ұзынкөл ауылдық округі]] || 1 032 || [[Ұзынкөл (Жәнібек ауданы)|Ұзынкөл]], [[Еңбекші (Батыс Қазақстан облысы)|Еңбекші]] ауылдары
|}

== Шаруашылығы ==
Шаруашылығының негізгі бағыты мал шаруашылығы болып табылса, соның ішінде етті мал және етті-жүнді қой шаруашылығы. Мал шаруашылығымен қатар тауар өнімдерінің белгілі бөлігін егін шаруашылығы бағытындағы өнімдер құрайды.

=== Инфрақұрылымы ===
Ауданда 17 жалпы білім беретін мектеп, олардың 10 жалпы орта білім беретін, 2 негізгі және 5 бастауыш мектеп жұмыс жасайды.&lt;ref&gt;Батыс Қазақстан облысы. Энциклопедия. — Алматы: «Арыс» баспасы, 2002 ISBN 9965-607-02-8&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;&quot;Қазақ Энциклопедиясы&quot;&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Батыс Қазақстан облысы}}
{{Жәнібек ауданы елді мекендері}}
[[Санат:Жәнібек ауданы]]</text>
      <sha1>bgja2s28hguraojnblh4y0bm1xxjg2o</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қаратөбе ауданы</title>
    <ns>0</ns>
    <id>20305</id>
    <revision>
      <id>3060443</id>
      <parentid>2974792</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T11:49:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="38399" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауданы
 |ауданның атауы      = Қаратөбе ауданы
 |елтаңба             =  
 |ту                  = 
 |елтаңба сипаттамасы   = 
 |ту сипаттамасы        = 
  |lat_dir = N |lat_deg = 49 |lat_min = 44 |lat_sec = 24 
  |lon_dir = E |lon_deg = 53 |lon_min = 32 |lon_sec = 24
 |облысы              = Батыс Қазақстан облысы
 |аудан орталығы          = [[Қаратөбе (Батыс Қазақстан облысы)|Қаратөбе]]
 |ауылдық округтер саны   =8 
 |кенттік әкімдіктер саны =  
 |қалалық әкімдіктер саны =  
 |ауылдар саны       = 23
 |қалалар саны       = 
 |әкімі              = 
 |әкімдіктің мекенжайы  = 
 |құрылған уақыты    = 1931 
 |жер аумағы          = 10,0 мың
 |жер аумағы бойынша орны  = 
 |тұрғыны             = 15 467&lt;ref&gt;[http://www.karatobe-bko.gov.kz/dinamika/dinamikadem.htm Батыс Қазақстан облысының Статистика департаменті. 01.07.2019]&lt;/ref&gt;
 |халық саны бойынша орны  = 
 |санақ жылы          = 2019
 |тығыздығы           = 
 |тығыздығы бойынша орны   = 
 |ұлттық құрамы       =  {{nobr|[[қазақтар]] (99,79%)}}, {{nobr|басқалары (0,21%)}}&lt;ref&gt;[http://www.stat.kz/publishing/DocLib4/2010/%D0%94%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8%D1%8F/Bull_Hsany2010.rar Қазақстан Республикасының Статистика агенттігі. Қазақстан Республикасы тұрғындарының облыстар, қалалар мен аудандар, жынысы мен жас ерекшелігі топтары, этностық бөлігі бойынша 2019 жылдың басындағы саны]&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;пер.2019&quot;&gt;[http://pop-stat.mashke.org/kazakhstan-ethnic2010.htm 2009 жылғы санақ бойынша Қазақстан тұрғындарының ұлттық құрамы]&lt;/ref&gt;
 |телефон коды        = 
 |пошта индексі       = 090800- 090811&lt;ref name=&quot;kazindex.ru&quot;&gt;[http://kazindex.ru/09/0.html Қазақстан почталық индекстері]&lt;/ref&gt;
 |сайты               = 
 |карта               = KazakhstanKaratobeDistrict.png
 |әкімшілік бірліктің картасы = West Kazakhstan Region Karatobe District.svg
 |ортаққордағы санаты = 
}}
'''Қаратөбе ауданы''' — [[Батыс Қазақстан облысы]]ның оңтүстік-шығысында орналасқан әкімшілік бөлініс. Аудан орталығы – [[Қаратөбе (Батыс Қазақстан облысы)|Қаратөбе]] ауылы. Аудан орталығынан [[Орал]] қаласына дейінгі қашықтық – 260 км.

== Географиялық орны, жер бедері ==
Аудан солтүстігінде облыстың [[Шыңғырлау ауданы|Шыңғырлау]], батысында [[Сырым ауданы|Сырым]], [[Ақжайық ауданы|Ақжайық]] аудандарымен шектессе, оңтүстік-шығысында [[Атырау облысы]]ның [[Қызылқоға ауданы|Қызылқоға]], шығысында [[Ақтөбе облысы]]ның [[Ойыл ауданы|Ойыл]], [[Қобда ауданы|Қобда]] аудандарымен ортақ шекарасы бар.
Аудан [[1918 жыл|1918]] жылы құрылған. Аудан аумағы [[Каспий маңы ойпаты]]ның солтүстік-шығыс жағында орналасқан, оның негізін [[Нарын құмы |Нарынқұм]]-[[Аққұм (құмды төбе)|Аққұм]] шағылдары құрайды. Орталық және оңтүстік бөлігі жалпы тегістік жерлер, солтүстік те тегіс, бірақ жекелеген ойпатты жерлер кездеседі. Аудан аумағында [[Қалдығайты]] өзені ағып жатыр (жалпы ұзындығы 242 км, аудан шегінде – 130 км). Көлдердің жалпы ауданы 36,5 шаршы км құрайды, содан тұщы көлдер – 6,8 км.

== Климаты ==
Ауданның климаты тым континенттік, солтүстігі қоңыржай континентті ылғалы тапшы зонада орналасқан. Қысы суық, ұзақ, жазы ыстық. Қаңтарда орташа температура – 14,40°С, шілдеде +24,30°С. Жауын орташа (30мм) жылдық 214 мм. Оңтүстігі қоңыржай континентті, жазы жылы, құрғақ климатты зонада орналасқан.
Жері қара топырақты, ашық-сортаң топырақты. Аудан аумағы өсімдік жамылғысына қарай құмды-далалық аймаққа жатады. Солтүстік-шығыс бөлігінде әртүрлі-дәнді шөптер өседі, батыс бөлігінде – бидайық-дәнді шөптер өседі.

== Тарихы ==
1931 жылы қазіргі аудан орталығы №30 ауыл болды. Осы орыннан «Қаратөбе», «Қаракөл» өңірінен «Тұщықара» және «Аққозы» совхоздары құрылған. КСРО совхоздар Министрлігі, Батыс Қазақстан ет тресі, № 441 Аққозы, Тұщықара мен Қаратөбені біріктіріп «Қаратөбе ет совхозы» деп атаған. 1932 жылы Қаратөбе ауданы территориясынан 3 совхоз, 8 колхоз, 16 серіктестік ұйымдасқан. Ауданда 17 мектеп, бір аурухана (Қаратөбе ауылында 10 керуеттік), екі фельдшерлік пункт, бір мал дәрігерлік участогі, бір агроучасток, 4 тұтыну қоғамы болған. Қаратөбе поселкесі Орал қаласымен ылаумен (Жымпиты арқылы Ойылға,оның үстінен Қаратөбеден Гурьев облысының Қызылқоға поселкесіне) жол қатынасы; аудан орталығында Оралмен байланыс жасайтын почта-телеграф бөлімшесі, телефон және екі шеңберде (Қаратөбе) хат тасушы байланысы болған.

== Халқы ==
Халқының саны [[2019 жыл|2019]] жылы 15 467 адамды құрады. Ұлттық құрамы: қазақтар — 99,79%, басқалары — 0,21%.

== Әкімшілік бөлінісі ==
23 елді мекен 8 ауылдық округтерге біріктірілген:
* [[Аққозы ауылдық округі]] 
* [[Егіндікөл ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы)|Егіндікөл ауылдық округі]]  
* [[Жусандыой ауылдық округі]]
* [[Қарақұл ауылдық округі]] 
* [[Қаратөбе ауылдық округі (Қаратөбе ауданы)|Қаратөбе ауылдық округі]]
* [[Қоскөл ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы)|Қоскөл ауылдық округі]]
* [[Саралжын ауылдық округі (Қаратөбе ауданы)|Саралжын ауылдық округі]] 
* [[Сулыкөл ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы)|Сулыкөл ауылдық округі]]
 
== Ауыл шаруашылығы, инфрақұрылымы ==
Аудан етті – сүтті мал, биязы жүнді және қаракөл қойын өсіруге және егін егуге бағытталған.А.ш-на жарамды жері 964,0 мың га, оның ішінде жыртылатын жері 44,7 мың га, шабындығы 92,7 мың га, жайылымы 826,0 мың га-ға жуық, дәнді дақылы 63,4 мың га, көкөніс, қаратоп 0,1 мың га жерді құрайды. Аудандағы бұрынғы 7 кеңшар, 1 мал бордақылау бірлестігі 1997 жылдан 145 шаруа қожалығына, 14 өндірістік кооператив пен 9 серіктестікке біріктірілген. Оқу орындарынан 27 мектеп, оның ішінде 12 орта, 8 орталау, 7 бастауыш мектеп, 1 спорт мектебі, 2 саз мектебі; 1 мұражай, 15 клуб, 8 мәдениет үйі, 24 кітапхана; емдеу мекемелерінен: орталық ауырухана мен емхана, 2 дәрігерлік емхана, кеңес беруші диагностикалық орталық, 17 фельдш.-акушерлік пункт бар. Аудан жерімен Орал-Ақтөбе, Орал - Қаратөбе автомобиль жолы өтеді. 1936 жылдан “Колхозшылар үні”; 1957 жылдан «Еңбек туы»; 2006 жылдан “Қаратөбе өңірі” атты аудандық газеті шығады. Қаратөбе топырағында қазақтың халық композиторы, әнші, ақын, күйші-домбырашы [[Мұхит Мерәліұлы]]; қазақтың алғашқы юрисі, демократ [[Бақытжан Бейсәліұлы Қаратаев|Бақытжан Қаратаев]], ғалым академиктер [[Қажым Жұмалиев]], [[Матжан Мақсымұлы Тілеужанов|Тілеужанов Мәтжан]], [[Рақымжан Елешев|Рахымжан Елешев]], әнші-композиторлар [[Ғарифолла Құрманғалиев]], [[Ескендір Хасанғалиев]], ақын-жазушылар Берқайыр Аманшин, Құрманғазы Қараманұлы туып өскен. 

Қазба байлығы: Ең мол байлығы –тұщы суы. Жер қойнауынан бор кені және құрылыс материалдары барланған. Ақбалшық, цемент, қиыршық құм, сланец (пісіп жетілмеген көмір), қиыршық және қатты тас. Шыңғыс, Бекет, Құбасай алқабынан мұнай мен газ орындары зерттелуде.

Аудан жерінде 101 археологиялық ескерткіштер бар. Қоғамдық саяси мәні бар 11 ескерткіш. Олар: М.Мерәліұлы, Б.Қаратаев, Ғ.Құрманғалиев, «Даңқ Мемориалы» және округ орталықтарындағы соғыстан оралмаған боздақтарға арналған стелла – ескерткіш белгілер.

== Тарихи тұлғалары ==
'''[[Мәтжан Мақсымұлы Тілеужанов]]'' 15 желтоқсан 1927 жылы Ақтөбе облысы Ойыл ауданында дүниеге келген – ғалым, филология ғылымдарының докторы (1982), профессор, “Қаратөбе ауданының құрметті азаматы”. 1946 жылы Қаратөбе орта мектебін, 1950 жылы Орал педагогикалық институтын үздік бітірген. 1953-1957 жылдары Қазақстан ҒА аспирантурасында оқыған. 1962-1975 жылдары Орал педагогикалық институтының филология факультетінің деканы, 1978-1982 жылдары қазақ тілі мен әдебиеті кафедрасының доценті. Негізгі ғылыми еңбектері қазақ әдебиетіндегі сатира мен юмордың көркемдік ерекшеліктерін зерттеуге арналды. Бірнеше монографияның және 250-ден аса ғылыми проблемалық мақалалардың авторы. Ол Батыс Қазақстан аумағынан ауыз әдебиеті нұсқаларын ұзақ жыл бойы жинап, ғылым академиясының қорына тапсырды. Сондай-ақ республикада тұңғыш рет «Этнопедагогика және фольклор» кабинетін ұйымдастырып, ел ішіндегі қолөнер туындыларын жинады. Шығармалары: Астарлы әзіл, А., 1978; Махамбет өмірі туралы жаңа материалдар, методикалық нұсқау, Орал, 1985; Қазақ әдебиетіндегі юмор мен сатираны оқыту ,Орал, 1987; Шахматшы Шамшиден, А., 1996.

'''Бөкеев Шәңгерей Сейіткерейұлы''' 1847 жылы Орда ауданы Жасқұс ауылында дүниеге келген - классик ақын, шығыс әдебиетінен, еуропа, орыс әдебиетінен сусындап, қазақтың суырып салма поэзиясы дәстүрін жазба әдебиетке ұластырған аса білімдар ақын. Бес жасында ата-анасынан жетім қалады. Бірақ ағаларының қамқорлығымен Орынбор кадет корпусында, Астрахан гимназиясында оқыған. Орыс тілін үйреніп, әдебиет пен мәдениетке ден қояды. Сарытау (Саратов) мен Самара аралығындағы ата қонысы - Көлборсыда өмір кешеді. Аңшылық-саятшылықты, табиғат сұлулығын, ән-күйді, көркем сөз өнерін ұнатады, өзін-өзі үнемі рухани жетілдіріп отырады, өлеңдер жазады. 1917 ж Көлборсыдан көшіп, қазіргі Ақжайық ауданы жеріне келеді. Шығармалары 1911-12ж. «Шайыр», «Көксілдер», 1926 ж. «23 жоқтау» жинақтары жарық көрген. 1934жылы жеке жинағы, кейінгі жылдарда шығармалары оқулықтар мен жинақтарда жарияланып отырды. Уақыт, заман, табиғат, ғылым, өнер туралы толғанады. «Өмірдің өтуі», «Ғылым», «Эдисон»,т.б.өлеңдері өзгермелі,өтпелі өмірдің заңдылығын ежелгі қазақ поэзиясының ең құнарлы сөздерімен,әсерлі суреттерімен бейнелейді. Поэзиясында парасатты, ойлы, дала қазағының ой-қиялы, ақын өмір сүрген дәуірдің алуан сырлары кәсіпқой шеберлікпен өрнектелген. Халық өмірімен біте қайнасып, араласып отырған ол, Ғұмар Қарашты ауыл балаларына оқытушы етіп ұстайды. Оған орыс тілін үйретіп, орыс роман, повестерін мазмұндап береді. Ғұмар оны малшы шаруаларға әңгімелеп отырады. Шәңгерей бірқатар орыс ақын-жазушыларының шығармаларын М.Ю. Лермонтовтың «Қашқын» поэмасы, т.б. қазақ тіліне аударған. Бөкеев ел ауызындағы әдеби мұраларды жинақтап, оны бастырып шығаруға қамқорлық жасайды. Жазықсыз жапа шеккен Қубала ақын сияқты бұқара халық өкілдеріне қол ұшын беріп отырады. Оралда «Қазақстан» газетін шығаруға атсалысады. Бөкеев қазақ поэзиясында өзіндік өрнегі айқын, сыншыл лирик әрі философ ақын. «Үш ғасыр жырлайды» және «Бес ғасыр жырлайды» топтамаларына өлеңдері енген. Ақбақайдағы мәйтіне қорған және мәрмәр тақта 2006 жылы қойылды.

'''Қаратаев Бақытжан Бейсәліұлы''' 1860 жылы 10 мамырда Қаратөбе ауданы Ақбақай ауылында дүниеге келген.
Қазақстанның ірі тарихи тұлғаларының бірі, алғашқы қазақ заңгері, көрнекті қоғам қайраткері, ағартушы – демократ. Сұлтан тұқымы әулетінен тарайды. Кіші жүздің ханы Әбілхайыр Бақытжанның арғы атасы болып келеді. Білімге деген ынтасын байқаған әкесі оны Орынбор қаласының гимназиясына оқуға береді, ол оны “өте жақсы” деген дәрежемен бітіріп шығады
Орынбор гимназиясын бітіргеннан кейін Санкт – Петербург университетінің заң факультетіне түсіп, оны да 1890 ж. оны үздік бітіреді. Петербургта, Кутаисида, Орынборда тергеуші болып істейді. 1897 жылдан Оралда, Қаратөбеде, Жымпитыда адвокат болады. 1907 жылы екінші Мемлекеттік Думаға Орал өңірінен депутат болып қатысып, жер-су мәселесі бойынша қазақ халқының мүддесін қорғап сөз сөйлеген. 1907 – 1916 жылдары ағартушылық жұмыстарымен айналысып, «Қазақстан» газетін, «Айқап» журналын шығаруға көмектеседі. 1917 жылы большевиктер партиясының қатарына өтеді. 1918 ж. облыстық атқару комитетінің мүшелігіне сайланды. 1918 ж. наурызда «әскери үкімет» бүлік ұйымдастырып, облысы кеңес мүшелерін, (ішінде Қаратаев та бар) тұтқынға алады. 1919 ж. 24 қаңтарда Чапаев дивизиясы босатып, кейін ол Орал облыстық ревкомның құрамында ұлттар коллегиясын басқарады. 1919 ж. 24 шілдеде ол Қазәскер ревкомның мүшелігіне тағайындалады. 1920ж. 4 -12 қазанда Орынборда өткен Кеңестердің Бүкілқазақстандық 1-съезіне делегат болып, Қазақ республикасы еңбекшілерінің құқығы туралы декларацияның жобасын дайындауға қатысқан. Қазақ АКСР – інің заң комиссары болды. Кеңестерінің 2 – Бүкіл қазақстандық съезіне де делегат болып қатысты. 
Б.Қаратаев Кеңес өкіметін қазақ сахарасында орнатуға екі-ақ жыл араласады да большевиктердің Кеңес өкіметін орнатуда қазақ халқына қарсы зорлық-зомбылығы, қырып-жоюға бағытталған саясаты, социализм идеясын күшпен енгізіп, дінінен, әдет-ғұрпынан, тілінен бездіретін және мәңгүрттікке айналдыратын ілімінің астарын дер кезінде түсініп, 1927 жылы партия қатарынан шығады. 1921-24 жылдары ол Ақтөбе қаласында адвокаттардың губерниялық коллегиясының төрағасы қызметін атқарады. Езілген халықтың құқын қорғауда көп еңбек сіңірген заңгер. Бақытжан Қаратаев большевиктердің қазақ халқына қарсы ұйымдастырған нәубетіне, аштан қырылуына қарсы батыл үн көтерген қайраткер.

== Әдеби орта ==
 ['''Аманшин Берқайыр Сәлімұлы''' 11 қараша 1924 жылы Қаратөбе ауданы Батпақкөл ауылында дүниеге келген - ақын, жазушы, драматург, аудармашы, «Қаратөбе ауданының құрметті азаматы». ҚазПИ-ді 1953 жылы бітірген. Атырау облысындағы қаржы мекемелерінде (1942-47); оның Қызылқоға ауданында, Алматы облысы [[Жамбыл ауданы (Алматы облысы)|Жамбыл ауданы]]нда, Алматы облыстық атқару комитетінде (1948-52), Қазақстан КП ОК-нің нұсқаушысы (1952-53),Қазақ мемл.көркем әдебиет баспасында (1953-54), «Қазақ әдебиеті» газетінде (1954-59), Қазақстан Жазушылар одағының БҚО бөлімшесінде (1959-65), «Жұлдыз» журналында (1965-71), Қазақ КСР Мәдениет Министрлігінде (1971-73), «Мәдениет және тұрмыс» журналында, Қазақстан Жазушылар одағында (1973-79) әр түрлі қызметте болды. Алғашқы жинағы «Өлеңдер» (1954ж.), «Жылқылы ауылда» (1955), «Жетісу-Жайық» (1965), «Маңғыстауым» (1972), «Жайық желі» (1987), «Құтты мекен» (1984), өлеңдер мен поэмалар жинақтары, «Жар мұңы» (1968), «Көкжар» (1973), «Ақжүректер» (1975), «Гүл көтерген»(1982) әңгімелер мен повестер жинағы, «Махамбеттің тағдыры» романы (1987) жарық көрсе, «Исатайдың семсері»(1966), «Таныстық керек» (1968), «Жақия»(1968), «Жылама,Дәмеш» (1972, М.Гершпен бірге), «Маңғыстау оқиғасы»(1983) пьесалары республика, облыс сахналарында қойылды. Махамбет, Ы.Шөреков шығармаларын жинастыруға үлес қосты. Л.Н.Толстой, А.С.Пушкин, С.Неплюев, т.б. шығармаларын, көне орыс әдебиеті ескерткіші «Игорь жорығы туралы жырды» (1951,1985) қазақ тіліне аударған. 1989 жылы Батпақкөл ауылындағы орта мектепке Берқайыр Аманшиннің есімі берілді. '''Жұмалиев Қажым''' (Қажығали), 1907 жылы Қаратөбе ауданы Саралжын ауылындадүниеге келген - жазушы, ғалым, филология ғылымдарының докторы (1947), профессор (1950), Қазақстан ғылым академиясының академигі (1967). 1923-25 жылдары Орынбордағы ересектер мектебін, Шымкент ауыл шаруашылығы техникумында, 1932 жылы ҚазПИ-дің тіл-әдебиет бөлімінде оқыған. 1932-37 жылы Орал педагогикалық интитутында оқытушы, кафедра меңгерушісі.Тұңғыш жазған өлеңі «Батырақ Ғалиасқар»(1928). «Ерғожа мен Егізбай»(1929), «Шабуыл»(1929), өлеңдер жинағы; «Өмір жыры»(1938), «Исатай-Махамбет» көтерілісін бейнелейтін «Айқас» прозасы (1934), «Қанды асу» (1957) кітаптары, қазақ орта мектебінің 8-9 кластарына арналған «Әдебиет теориясы» оқулығы шыққан. Махамбет шығармаларын жинап бастырып, Махамбет өлең-жырлары туралы (1948), «Абайға дейінгі қазақ поэзиясы және Абай поэзиясының тілі» туралы монографиялар шығарады. 1958-60 жылдары 2 томдық «Қазақ эпосы мен әдебиеті тарихының мәселелері», 2 томдық «Әдебиет тарихы», 2 томдық «Әдебиет тарихы» кітаптарын, жоғарғы оқу орындарының студенттеріне арналған 18-19 ғасырлардағы «Қазақ әдебиеті»оқулығын жазды. Сондай – ақ қазақ әдебиетінің теориялық мәселелерін зерттеген «Стиль - өнер ерекшелігі» (1966) кітабын жарыққа шығарған. 1958 жылы Қаратөбе еліне келіп Мұхиттың зиратын тауып, ескерткіш белгі қойылуына, оның мәртебесін көтеру мақсатында жұмыстар жүргізген ғалым. '''[[Сағынғали Сейітов]]''' 20 қараша 1917 жылы Тайпақ ауданы Қурайлысай ауылында дүниеге келген – ақын, әдебиетші, филология ғылымдарының кандидаты, “Қаратөбе ауданының құрметті азаматы”. Ұлы Отан соғысына қатысқан. 1947 жылы КазПИ-ды бітірген. Қазақстан ҒА Тіл және әдебиет институтында (1947-49); Қазақстан КП ОК насихат және үгіт, көркем әдебиет бөлімінде (1949-51); Қазақстан Мемлекеттік Көркем әдебиет баспасында (1951-52), 1952 жылдан Қазақстан Ғылым Академиясының Әдебиет және өнер институтында бөлім меңгерушісі, аға ғылыми қызметкер болып жасады. Бірнеше өлең, очерк, әңгімелер және әдеби зерттеу жинақтары мен мектеп оқулықтарының авторы. “Отан соғысы” және “Қызыл Жұлдыз” ордендерімен марапатталған. '''Ертілесов Жұрғали''' 25 сәуірде 1928 жылы Қаратөбе ауданы Ханкөл ауылында дүниеге келген. Белгілі журналист, жазушы, “КСРО баспасөз ісінің үздігі” (1975). 1944 жылы Қаратөбе орта мектебін бітірген. Еңбек жолын Қаратөбе аудандық «Колхозшылар үні» газетінде тілші, жауапты хатшы боп бастаған. 1950-53 жылдар Кеңес армиясы қатарында әскери борышын өтеп, 1953-1956ж.ж. Алматы жоғарғы партия мектебінің тыңдаушысы болған. 1956-68 жлдары «Орал өңірі» облыстық газетінде жауапты хатшы, 1968-74 жылдары Талдықорған облысы «Октябрь туы» газетінің бас редакторы, 1973-74 ж. Қазақ Совет энциклопедиясы бас редакциясында меңгерушісі қызметін атқарған. «Жастық жалыны» повесі, «Туған жер түлектері» очерктері жинағының (А.,1970) авторы. Бірнеше медальдармен марапатталған. Ертілесовтың сөзіне жазылған “Қаратөбем” әні қаратөбеліктердің тұрақты репертуарында. '''Хасанов Қайыржан''' - өлкетанушы, ақын, прозаик жазушы, журналист, “Қазақстан Журналистер Одағының мүшесі, “Қаратөбе ауданының құрметті азаматы”. 1942 жылдың 2 желтоқсан күні Қаратөбе ауданының Сәуле ауылында дүниеге келген. 1969 жылы Орал пединститутының филология факультетін бітіріп, Қаратөбе ауданының мектептерінде мұғалім, аудандық газет редакциясында, аудандық партия комитетінде жауапты қызметтерде істеген. Ұзақ жылдар аудандық “Еңбек туы” газетінің редакторы бола жүріп, ауданның тарихын, оның белгілі адамдарының өмірлері мен шығармашылықтарын зерттеп, аудандық, облыстық, республикалық басылымдарға жазып, жарыққа шығаруда қажырлы еңбек етіп келе жатқан ел тарихын зертеуші, өлкетанушы, фольклор жинаушы. Өлеңдері ең алғаш «Жыр бесік» (А.,1983) жинағына енгізілген. Әр жылдары Қ.Хасановтың қаламынан туған жер мен өлке тарихына қатысты бірнеше кітаптары жарық көрген. Олар: «Дала бұлбұлы»(1991ж) эссе кітабы; “Айтыс – аталық дәстүр”(Орал-1991); “Ақбақай әуендері”(1991), “Қаратөбе құт мекен” (2002) жыр жинақтары, ”Қаратөбе-өренді, өнерлі өлке” ұжымдық жинақ (1995), “Ақтаңдақта атылған азаматтар”(1996), “Қос батырдың хиқаясы””2000), “Қаратөбе-ән мен күйдің ордасы”(2000), “Қаратау би” (2002), “Дарабоз домбырашы”(2003),”Байғұтты-Шолаққамыс батырлары”(2003),“Әнші Мұхит”(2004), “Соналы оқиғасы” (2006) “Қаратөбе қазынасы” (2006),“Өмірімнің өрнектері” (2007), “№2368 іс немесе Төлеген Иманғазиев тағдыры туралы” (2007) кітаптарының авторы. Қ.Хасанов бірнеше медальдармен марапатталған, бірнеше рет аудандық совет депутаты, 1995-99 жылдары аудандық мәслихат депутаты болып сайланған. Қазіргі уақытта зейнеткер, Орал қаласында тұрады. '''Құрманғазы Қараманұлы''' 5 желтоқсан 1943 жылы Қаратөбе ауданы Егіндікөл ауылында дүниеге келген. Жазушы, журналист, Қазақстанның еңбек сіңірген мәдениет қызметкері (1987), Қазақстан Жазушылар және Журналистер одағының мүшесі. Егіндікөл ауылындағы жеті жылдық мектепті (1960) бітірген. 1962 – 69 ж. ҚазМУ – дің журналистика факультетін оқыған. 1969 ж. «Лениншіл жас» газетіне жұмысқа қабылданды. 1976 – 93 ж. «Жалын» баспасында редактор, редакция меңгерушісі, бас редактордың орынбасары болды, 1993 – 96 ж. «Балауса» баспасында істеді. Қазір дайжест жанырындағы республикалық тұңғыш басылым – «Көк аспан – Қара жер» газетінің редакторы.  Қ. Қараманұлының алғашқы туындысы – «Шайтантөбедегі от» әңгімесі 1960 ж. облысы «Октябрь туы» (қаз. «Орал өңірі») газетінде жарияланады. Тұңғыш кітабы – «Қайраң өткел» миниатюралық әңгімелер топтамасы (1978). Сондай – ақ «Қызғыш құс» (А., 1980), «Алтын іздеушілер» (1987), «Жалғыз атты жолаушы» (1996) повестер жинағы, «Тәңірге тағзым» (1996) зерттеу еңбегі шықты. Сондай-ақ ол әлемдік әдебет классиктері Эрнест Хемингуэйдің «Қош бол, майдан!» (1983), Грэм Гриннің «Комедианттар» (1984) романдарын аударды. Ағылшын тілін өз бетінше оқып – үйренген жазушы соңғы екі романды аудару барысында шығарма авторларымен хат арқылы хабарласып, әріптестік байланыс орнатты. Соның нәтежесінде Струн (Калифорния, АҚШ) өз романының қазақша нұсқасына алғы сөз, Грин (Антиб, Франция) соңғы сөз жазып берді. 2002 жылдан бері қарай әр оқу жылының басында Егіндікөл орта мектебінің жақсы оқитын, үлгілі, тәрбиелі 10 оқушысына “Ақ Орынша” атты стипендия тағайындап, тоқсан қорытындысымен беріп тұрылады.]

== Экологиясы ==
'''Аққұм қорығы''' - Қаратөбе ауданының Егіндікөл ауылынан 10км. жерде орналасқан құмды алқап. Аққұм солтүстіктен оңтүстікке қарай ұзындығы 18, батыстан шығысқа қарай 8 шақырым ендікке созылған құстың сопақша жұмыртқасы тәріздес құмды жоталар. 

== Аққұм-тарихи жер ==
Археологиялық қазба жұмыстары жүргізіліп (А.М.Панченко, Ғ.В.Кушаев), алтын бұйымдар, әскери құралдар, тұрмыстық құрал-жабдықтар,т.б. нәрселер табылған. Қаратөбедегі өлкетану музейінде Аққұмнан табылған экспонаттар қойылған. Осы жер ХII-ХIV ғасырларда ежелгі қаланың орны болған деген жорамал бар. Халық арасындағы аңызға сәйкес Аққұм шағылы - Алшағыр ханның шаһары, ірі сауда орталығы болғанға саяды. Аққұм шаһарын Алшағырдан өшін алған Қобыланды қиратқан деген аңыз бар. Оған “Қобыланды батыр” жырындағы: “Аққұм деген бар шағыл, Ол жайлы аңыз еседі. Қобыланды шапқан Алшағыр, Хан ордасы деседі” - деген өлең жолдары дәлел. Аққұм өңірін “Қобыланды батыр” жырымен байланыстыратын деректер аз емес. Аққұммен қатар орналасқан Хан орны, Шәр, Оқ атқан, Шымылдық, Едіге тоғайы. Аққұмнан 60-70 шақырым жердегі Қобыланды мазары, Қобыланды ауылы дейтін жерлер де бар. 22 желтоқсан 1988 жылғы Біріккен Ұлттар Ұйымының Ассамблеясының шешімімен өткен Бразилия-92 құрылтайында Аққұм қорық болып белгіленді. Аудандағы балалар мен жасөспірімдер саяхаты және экология орталығының ұйымдастыруымен тарих-география-биология мұғалімдерінің “Аққұм –2006 тарихи - өлкетану экспедициясы” өтті. 

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

== Сыртқы сілтемелер ==
* [http://www.karatobe-bko.gov.kz Қаратөбе ауданы әкімдігінің ресми сайты] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20161215202628/http://karatobe-bko.gov.kz/ |date=2016-12-15 }}
{{Батыс Қазақстан облысы}}
{{Қаратөбе ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Қаратөбе ауданы]]</text>
      <sha1>024jow3ympghq6yt2juj7qqg1o4iwur</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060450</id>
      <parentid>3060443</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T11:58:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <comment>/* Әкімшілік бөлінісі */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="39912" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауданы
 |ауданның атауы      = Қаратөбе ауданы
 |елтаңба             =  
 |ту                  = 
 |елтаңба сипаттамасы   = 
 |ту сипаттамасы        = 
  |lat_dir = N |lat_deg = 49 |lat_min = 44 |lat_sec = 24 
  |lon_dir = E |lon_deg = 53 |lon_min = 32 |lon_sec = 24
 |облысы              = Батыс Қазақстан облысы
 |аудан орталығы          = [[Қаратөбе (Батыс Қазақстан облысы)|Қаратөбе]]
 |ауылдық округтер саны   =8 
 |кенттік әкімдіктер саны =  
 |қалалық әкімдіктер саны =  
 |ауылдар саны       = 23
 |қалалар саны       = 
 |әкімі              = 
 |әкімдіктің мекенжайы  = 
 |құрылған уақыты    = 1931 
 |жер аумағы          = 10,0 мың
 |жер аумағы бойынша орны  = 
 |тұрғыны             = 15 467&lt;ref&gt;[http://www.karatobe-bko.gov.kz/dinamika/dinamikadem.htm Батыс Қазақстан облысының Статистика департаменті. 01.07.2019]&lt;/ref&gt;
 |халық саны бойынша орны  = 
 |санақ жылы          = 2019
 |тығыздығы           = 
 |тығыздығы бойынша орны   = 
 |ұлттық құрамы       =  {{nobr|[[қазақтар]] (99,79%)}}, {{nobr|басқалары (0,21%)}}&lt;ref&gt;[http://www.stat.kz/publishing/DocLib4/2010/%D0%94%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8%D1%8F/Bull_Hsany2010.rar Қазақстан Республикасының Статистика агенттігі. Қазақстан Республикасы тұрғындарының облыстар, қалалар мен аудандар, жынысы мен жас ерекшелігі топтары, этностық бөлігі бойынша 2019 жылдың басындағы саны]&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;пер.2019&quot;&gt;[http://pop-stat.mashke.org/kazakhstan-ethnic2010.htm 2009 жылғы санақ бойынша Қазақстан тұрғындарының ұлттық құрамы]&lt;/ref&gt;
 |телефон коды        = 
 |пошта индексі       = 090800- 090811&lt;ref name=&quot;kazindex.ru&quot;&gt;[http://kazindex.ru/09/0.html Қазақстан почталық индекстері]&lt;/ref&gt;
 |сайты               = 
 |карта               = KazakhstanKaratobeDistrict.png
 |әкімшілік бірліктің картасы = West Kazakhstan Region Karatobe District.svg
 |ортаққордағы санаты = 
}}
'''Қаратөбе ауданы''' — [[Батыс Қазақстан облысы]]ның оңтүстік-шығысында орналасқан әкімшілік бөлініс. Аудан орталығы – [[Қаратөбе (Батыс Қазақстан облысы)|Қаратөбе]] ауылы. Аудан орталығынан [[Орал]] қаласына дейінгі қашықтық – 260 км.

== Географиялық орны, жер бедері ==
Аудан солтүстігінде облыстың [[Шыңғырлау ауданы|Шыңғырлау]], батысында [[Сырым ауданы|Сырым]], [[Ақжайық ауданы|Ақжайық]] аудандарымен шектессе, оңтүстік-шығысында [[Атырау облысы]]ның [[Қызылқоға ауданы|Қызылқоға]], шығысында [[Ақтөбе облысы]]ның [[Ойыл ауданы|Ойыл]], [[Қобда ауданы|Қобда]] аудандарымен ортақ шекарасы бар.
Аудан [[1918 жыл|1918]] жылы құрылған. Аудан аумағы [[Каспий маңы ойпаты]]ның солтүстік-шығыс жағында орналасқан, оның негізін [[Нарын құмы |Нарынқұм]]-[[Аққұм (құмды төбе)|Аққұм]] шағылдары құрайды. Орталық және оңтүстік бөлігі жалпы тегістік жерлер, солтүстік те тегіс, бірақ жекелеген ойпатты жерлер кездеседі. Аудан аумағында [[Қалдығайты]] өзені ағып жатыр (жалпы ұзындығы 242 км, аудан шегінде – 130 км). Көлдердің жалпы ауданы 36,5 шаршы км құрайды, содан тұщы көлдер – 6,8 км.

== Климаты ==
Ауданның климаты тым континенттік, солтүстігі қоңыржай континентті ылғалы тапшы зонада орналасқан. Қысы суық, ұзақ, жазы ыстық. Қаңтарда орташа температура – 14,40°С, шілдеде +24,30°С. Жауын орташа (30мм) жылдық 214 мм. Оңтүстігі қоңыржай континентті, жазы жылы, құрғақ климатты зонада орналасқан.
Жері қара топырақты, ашық-сортаң топырақты. Аудан аумағы өсімдік жамылғысына қарай құмды-далалық аймаққа жатады. Солтүстік-шығыс бөлігінде әртүрлі-дәнді шөптер өседі, батыс бөлігінде – бидайық-дәнді шөптер өседі.

== Тарихы ==
1931 жылы қазіргі аудан орталығы №30 ауыл болды. Осы орыннан «Қаратөбе», «Қаракөл» өңірінен «Тұщықара» және «Аққозы» совхоздары құрылған. КСРО совхоздар Министрлігі, Батыс Қазақстан ет тресі, № 441 Аққозы, Тұщықара мен Қаратөбені біріктіріп «Қаратөбе ет совхозы» деп атаған. 1932 жылы Қаратөбе ауданы территориясынан 3 совхоз, 8 колхоз, 16 серіктестік ұйымдасқан. Ауданда 17 мектеп, бір аурухана (Қаратөбе ауылында 10 керуеттік), екі фельдшерлік пункт, бір мал дәрігерлік участогі, бір агроучасток, 4 тұтыну қоғамы болған. Қаратөбе поселкесі Орал қаласымен ылаумен (Жымпиты арқылы Ойылға,оның үстінен Қаратөбеден Гурьев облысының Қызылқоға поселкесіне) жол қатынасы; аудан орталығында Оралмен байланыс жасайтын почта-телеграф бөлімшесі, телефон және екі шеңберде (Қаратөбе) хат тасушы байланысы болған.

== Халқы ==
Халқының саны [[2019 жыл|2019]] жылы 15 467 адамды құрады. Ұлттық құрамы: қазақтар — 99,79%, басқалары — 0,21%.

== Әкімшілік бөлінісі ==
22 елді мекен 8 ауылдық округтерге біріктірілген:
{| class=&quot;wikitable&quot;
 !Ауылдық округ/қала
 !Халқы (2009)
 !Елді мекендері
|-
 | [[Аққозы ауылдық округі]]
 | 1 088
 | [[Қоржын (ауыл)|Қоржын]], [[Аққозы]], [[Бесоба (Қаратөбе ауданы)|Бесоба]], [[Қосбаз]]  ауылдары
|-
 | [[Егіндікөл ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы)|Егіндікөл ауылдық округі]]
 | 1 481
 | [[Егіндікөл (Батыс Қазақстан облысы)|Егіндікөл]] ауылы
|-
 | [[Жусандыой ауылдық округі]]
 | 1 464
 | [[Жусандыой]], [[Ханкөл]] ауылдары
|-
 | [[Қарақұл ауылдық округі]]
 | 1 282
 | [[Ақтай]], [[Алакөл (Батыс Қазақстан облысы)|Алакөл]], [[Қоскөл (Қарақұл ауылдық округі)|Қоскөл]] ауылдары
|-
 | [[Қаратөбе ауылдық округі (Қаратөбе ауданы)|Қаратөбе ауылдық округі]]
 | 5 765
 | [[Қаратөбе (Батыс Қазақстан облысы)|Қаратөбе]], [[Шөптікөл (Қаратөбе ауданы)|Шөптікөл]], [[Соналы (Батыс Қазақстан облысы)|Соналы]], [[Үшағаш (Батыс Қазақстан облысы)|Үшағаш]] ауылдары
|-
 | [[Қоскөл ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы)|Қоскөл ауылдық округі]]
 | 1 471
 | [[Қоскөл (Қоскөл ауылдық округі)|Қоскөл]], [[Шалғын (ауыл)|Шалғын]] ауылдары
|-
 | [[Саралжын ауылдық округі (Қаратөбе ауданы)|Саралжын ауылдық округі]]
 | 1 750
 | [[Қарақамыс (Батыс Қазақстан облысы)|Қарақамыс]], [[Сәуле (Батыс Қазақстан облысы)|Сәуле]] ауылдары
|-
 | [[Сулыкөл ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы)|Сулыкөл ауылдық округі]]
 | 2 578
 |  [[Сулыкөл (Батыс Қазақстан облысы)|Сулыкөл]], [[Темірбек]], [[Төлен]], [[Үшана]] ауылдары
|}

== Ауыл шаруашылығы, инфрақұрылымы ==
Аудан етті – сүтті мал, биязы жүнді және қаракөл қойын өсіруге және егін егуге бағытталған.А.ш-на жарамды жері 964,0 мың га, оның ішінде жыртылатын жері 44,7 мың га, шабындығы 92,7 мың га, жайылымы 826,0 мың га-ға жуық, дәнді дақылы 63,4 мың га, көкөніс, қаратоп 0,1 мың га жерді құрайды. Аудандағы бұрынғы 7 кеңшар, 1 мал бордақылау бірлестігі 1997 жылдан 145 шаруа қожалығына, 14 өндірістік кооператив пен 9 серіктестікке біріктірілген. Оқу орындарынан 27 мектеп, оның ішінде 12 орта, 8 орталау, 7 бастауыш мектеп, 1 спорт мектебі, 2 саз мектебі; 1 мұражай, 15 клуб, 8 мәдениет үйі, 24 кітапхана; емдеу мекемелерінен: орталық ауырухана мен емхана, 2 дәрігерлік емхана, кеңес беруші диагностикалық орталық, 17 фельдш.-акушерлік пункт бар. Аудан жерімен Орал-Ақтөбе, Орал - Қаратөбе автомобиль жолы өтеді. 1936 жылдан “Колхозшылар үні”; 1957 жылдан «Еңбек туы»; 2006 жылдан “Қаратөбе өңірі” атты аудандық газеті шығады. Қаратөбе топырағында қазақтың халық композиторы, әнші, ақын, күйші-домбырашы [[Мұхит Мерәліұлы]]; қазақтың алғашқы юрисі, демократ [[Бақытжан Бейсәліұлы Қаратаев|Бақытжан Қаратаев]], ғалым академиктер [[Қажым Жұмалиев]], [[Матжан Мақсымұлы Тілеужанов|Тілеужанов Мәтжан]], [[Рақымжан Елешев|Рахымжан Елешев]], әнші-композиторлар [[Ғарифолла Құрманғалиев]], [[Ескендір Хасанғалиев]], ақын-жазушылар Берқайыр Аманшин, Құрманғазы Қараманұлы туып өскен. 

Қазба байлығы: Ең мол байлығы –тұщы суы. Жер қойнауынан бор кені және құрылыс материалдары барланған. Ақбалшық, цемент, қиыршық құм, сланец (пісіп жетілмеген көмір), қиыршық және қатты тас. Шыңғыс, Бекет, Құбасай алқабынан мұнай мен газ орындары зерттелуде.

Аудан жерінде 101 археологиялық ескерткіштер бар. Қоғамдық саяси мәні бар 11 ескерткіш. Олар: М.Мерәліұлы, Б.Қаратаев, Ғ.Құрманғалиев, «Даңқ Мемориалы» және округ орталықтарындағы соғыстан оралмаған боздақтарға арналған стелла – ескерткіш белгілер.

== Тарихи тұлғалары ==
'''[[Мәтжан Мақсымұлы Тілеужанов]]'' 15 желтоқсан 1927 жылы Ақтөбе облысы Ойыл ауданында дүниеге келген – ғалым, филология ғылымдарының докторы (1982), профессор, “Қаратөбе ауданының құрметті азаматы”. 1946 жылы Қаратөбе орта мектебін, 1950 жылы Орал педагогикалық институтын үздік бітірген. 1953-1957 жылдары Қазақстан ҒА аспирантурасында оқыған. 1962-1975 жылдары Орал педагогикалық институтының филология факультетінің деканы, 1978-1982 жылдары қазақ тілі мен әдебиеті кафедрасының доценті. Негізгі ғылыми еңбектері қазақ әдебиетіндегі сатира мен юмордың көркемдік ерекшеліктерін зерттеуге арналды. Бірнеше монографияның және 250-ден аса ғылыми проблемалық мақалалардың авторы. Ол Батыс Қазақстан аумағынан ауыз әдебиеті нұсқаларын ұзақ жыл бойы жинап, ғылым академиясының қорына тапсырды. Сондай-ақ республикада тұңғыш рет «Этнопедагогика және фольклор» кабинетін ұйымдастырып, ел ішіндегі қолөнер туындыларын жинады. Шығармалары: Астарлы әзіл, А., 1978; Махамбет өмірі туралы жаңа материалдар, методикалық нұсқау, Орал, 1985; Қазақ әдебиетіндегі юмор мен сатираны оқыту ,Орал, 1987; Шахматшы Шамшиден, А., 1996.

'''Бөкеев Шәңгерей Сейіткерейұлы''' 1847 жылы Орда ауданы Жасқұс ауылында дүниеге келген - классик ақын, шығыс әдебиетінен, еуропа, орыс әдебиетінен сусындап, қазақтың суырып салма поэзиясы дәстүрін жазба әдебиетке ұластырған аса білімдар ақын. Бес жасында ата-анасынан жетім қалады. Бірақ ағаларының қамқорлығымен Орынбор кадет корпусында, Астрахан гимназиясында оқыған. Орыс тілін үйреніп, әдебиет пен мәдениетке ден қояды. Сарытау (Саратов) мен Самара аралығындағы ата қонысы - Көлборсыда өмір кешеді. Аңшылық-саятшылықты, табиғат сұлулығын, ән-күйді, көркем сөз өнерін ұнатады, өзін-өзі үнемі рухани жетілдіріп отырады, өлеңдер жазады. 1917 ж Көлборсыдан көшіп, қазіргі Ақжайық ауданы жеріне келеді. Шығармалары 1911-12ж. «Шайыр», «Көксілдер», 1926 ж. «23 жоқтау» жинақтары жарық көрген. 1934жылы жеке жинағы, кейінгі жылдарда шығармалары оқулықтар мен жинақтарда жарияланып отырды. Уақыт, заман, табиғат, ғылым, өнер туралы толғанады. «Өмірдің өтуі», «Ғылым», «Эдисон»,т.б.өлеңдері өзгермелі,өтпелі өмірдің заңдылығын ежелгі қазақ поэзиясының ең құнарлы сөздерімен,әсерлі суреттерімен бейнелейді. Поэзиясында парасатты, ойлы, дала қазағының ой-қиялы, ақын өмір сүрген дәуірдің алуан сырлары кәсіпқой шеберлікпен өрнектелген. Халық өмірімен біте қайнасып, араласып отырған ол, Ғұмар Қарашты ауыл балаларына оқытушы етіп ұстайды. Оған орыс тілін үйретіп, орыс роман, повестерін мазмұндап береді. Ғұмар оны малшы шаруаларға әңгімелеп отырады. Шәңгерей бірқатар орыс ақын-жазушыларының шығармаларын М.Ю. Лермонтовтың «Қашқын» поэмасы, т.б. қазақ тіліне аударған. Бөкеев ел ауызындағы әдеби мұраларды жинақтап, оны бастырып шығаруға қамқорлық жасайды. Жазықсыз жапа шеккен Қубала ақын сияқты бұқара халық өкілдеріне қол ұшын беріп отырады. Оралда «Қазақстан» газетін шығаруға атсалысады. Бөкеев қазақ поэзиясында өзіндік өрнегі айқын, сыншыл лирик әрі философ ақын. «Үш ғасыр жырлайды» және «Бес ғасыр жырлайды» топтамаларына өлеңдері енген. Ақбақайдағы мәйтіне қорған және мәрмәр тақта 2006 жылы қойылды.

'''Қаратаев Бақытжан Бейсәліұлы''' 1860 жылы 10 мамырда Қаратөбе ауданы Ақбақай ауылында дүниеге келген.
Қазақстанның ірі тарихи тұлғаларының бірі, алғашқы қазақ заңгері, көрнекті қоғам қайраткері, ағартушы – демократ. Сұлтан тұқымы әулетінен тарайды. Кіші жүздің ханы Әбілхайыр Бақытжанның арғы атасы болып келеді. Білімге деген ынтасын байқаған әкесі оны Орынбор қаласының гимназиясына оқуға береді, ол оны “өте жақсы” деген дәрежемен бітіріп шығады
Орынбор гимназиясын бітіргеннан кейін Санкт – Петербург университетінің заң факультетіне түсіп, оны да 1890 ж. оны үздік бітіреді. Петербургта, Кутаисида, Орынборда тергеуші болып істейді. 1897 жылдан Оралда, Қаратөбеде, Жымпитыда адвокат болады. 1907 жылы екінші Мемлекеттік Думаға Орал өңірінен депутат болып қатысып, жер-су мәселесі бойынша қазақ халқының мүддесін қорғап сөз сөйлеген. 1907 – 1916 жылдары ағартушылық жұмыстарымен айналысып, «Қазақстан» газетін, «Айқап» журналын шығаруға көмектеседі. 1917 жылы большевиктер партиясының қатарына өтеді. 1918 ж. облыстық атқару комитетінің мүшелігіне сайланды. 1918 ж. наурызда «әскери үкімет» бүлік ұйымдастырып, облысы кеңес мүшелерін, (ішінде Қаратаев та бар) тұтқынға алады. 1919 ж. 24 қаңтарда Чапаев дивизиясы босатып, кейін ол Орал облыстық ревкомның құрамында ұлттар коллегиясын басқарады. 1919 ж. 24 шілдеде ол Қазәскер ревкомның мүшелігіне тағайындалады. 1920ж. 4 -12 қазанда Орынборда өткен Кеңестердің Бүкілқазақстандық 1-съезіне делегат болып, Қазақ республикасы еңбекшілерінің құқығы туралы декларацияның жобасын дайындауға қатысқан. Қазақ АКСР – інің заң комиссары болды. Кеңестерінің 2 – Бүкіл қазақстандық съезіне де делегат болып қатысты. 
Б.Қаратаев Кеңес өкіметін қазақ сахарасында орнатуға екі-ақ жыл араласады да большевиктердің Кеңес өкіметін орнатуда қазақ халқына қарсы зорлық-зомбылығы, қырып-жоюға бағытталған саясаты, социализм идеясын күшпен енгізіп, дінінен, әдет-ғұрпынан, тілінен бездіретін және мәңгүрттікке айналдыратын ілімінің астарын дер кезінде түсініп, 1927 жылы партия қатарынан шығады. 1921-24 жылдары ол Ақтөбе қаласында адвокаттардың губерниялық коллегиясының төрағасы қызметін атқарады. Езілген халықтың құқын қорғауда көп еңбек сіңірген заңгер. Бақытжан Қаратаев большевиктердің қазақ халқына қарсы ұйымдастырған нәубетіне, аштан қырылуына қарсы батыл үн көтерген қайраткер.

== Әдеби орта ==
 ['''Аманшин Берқайыр Сәлімұлы''' 11 қараша 1924 жылы Қаратөбе ауданы Батпақкөл ауылында дүниеге келген - ақын, жазушы, драматург, аудармашы, «Қаратөбе ауданының құрметті азаматы». ҚазПИ-ді 1953 жылы бітірген. Атырау облысындағы қаржы мекемелерінде (1942-47); оның Қызылқоға ауданында, Алматы облысы [[Жамбыл ауданы (Алматы облысы)|Жамбыл ауданы]]нда, Алматы облыстық атқару комитетінде (1948-52), Қазақстан КП ОК-нің нұсқаушысы (1952-53),Қазақ мемл.көркем әдебиет баспасында (1953-54), «Қазақ әдебиеті» газетінде (1954-59), Қазақстан Жазушылар одағының БҚО бөлімшесінде (1959-65), «Жұлдыз» журналында (1965-71), Қазақ КСР Мәдениет Министрлігінде (1971-73), «Мәдениет және тұрмыс» журналында, Қазақстан Жазушылар одағында (1973-79) әр түрлі қызметте болды. Алғашқы жинағы «Өлеңдер» (1954ж.), «Жылқылы ауылда» (1955), «Жетісу-Жайық» (1965), «Маңғыстауым» (1972), «Жайық желі» (1987), «Құтты мекен» (1984), өлеңдер мен поэмалар жинақтары, «Жар мұңы» (1968), «Көкжар» (1973), «Ақжүректер» (1975), «Гүл көтерген»(1982) әңгімелер мен повестер жинағы, «Махамбеттің тағдыры» романы (1987) жарық көрсе, «Исатайдың семсері»(1966), «Таныстық керек» (1968), «Жақия»(1968), «Жылама,Дәмеш» (1972, М.Гершпен бірге), «Маңғыстау оқиғасы»(1983) пьесалары республика, облыс сахналарында қойылды. Махамбет, Ы.Шөреков шығармаларын жинастыруға үлес қосты. Л.Н.Толстой, А.С.Пушкин, С.Неплюев, т.б. шығармаларын, көне орыс әдебиеті ескерткіші «Игорь жорығы туралы жырды» (1951,1985) қазақ тіліне аударған. 1989 жылы Батпақкөл ауылындағы орта мектепке Берқайыр Аманшиннің есімі берілді. '''Жұмалиев Қажым''' (Қажығали), 1907 жылы Қаратөбе ауданы Саралжын ауылындадүниеге келген - жазушы, ғалым, филология ғылымдарының докторы (1947), профессор (1950), Қазақстан ғылым академиясының академигі (1967). 1923-25 жылдары Орынбордағы ересектер мектебін, Шымкент ауыл шаруашылығы техникумында, 1932 жылы ҚазПИ-дің тіл-әдебиет бөлімінде оқыған. 1932-37 жылы Орал педагогикалық интитутында оқытушы, кафедра меңгерушісі.Тұңғыш жазған өлеңі «Батырақ Ғалиасқар»(1928). «Ерғожа мен Егізбай»(1929), «Шабуыл»(1929), өлеңдер жинағы; «Өмір жыры»(1938), «Исатай-Махамбет» көтерілісін бейнелейтін «Айқас» прозасы (1934), «Қанды асу» (1957) кітаптары, қазақ орта мектебінің 8-9 кластарына арналған «Әдебиет теориясы» оқулығы шыққан. Махамбет шығармаларын жинап бастырып, Махамбет өлең-жырлары туралы (1948), «Абайға дейінгі қазақ поэзиясы және Абай поэзиясының тілі» туралы монографиялар шығарады. 1958-60 жылдары 2 томдық «Қазақ эпосы мен әдебиеті тарихының мәселелері», 2 томдық «Әдебиет тарихы», 2 томдық «Әдебиет тарихы» кітаптарын, жоғарғы оқу орындарының студенттеріне арналған 18-19 ғасырлардағы «Қазақ әдебиеті»оқулығын жазды. Сондай – ақ қазақ әдебиетінің теориялық мәселелерін зерттеген «Стиль - өнер ерекшелігі» (1966) кітабын жарыққа шығарған. 1958 жылы Қаратөбе еліне келіп Мұхиттың зиратын тауып, ескерткіш белгі қойылуына, оның мәртебесін көтеру мақсатында жұмыстар жүргізген ғалым. '''[[Сағынғали Сейітов]]''' 20 қараша 1917 жылы Тайпақ ауданы Қурайлысай ауылында дүниеге келген – ақын, әдебиетші, филология ғылымдарының кандидаты, “Қаратөбе ауданының құрметті азаматы”. Ұлы Отан соғысына қатысқан. 1947 жылы КазПИ-ды бітірген. Қазақстан ҒА Тіл және әдебиет институтында (1947-49); Қазақстан КП ОК насихат және үгіт, көркем әдебиет бөлімінде (1949-51); Қазақстан Мемлекеттік Көркем әдебиет баспасында (1951-52), 1952 жылдан Қазақстан Ғылым Академиясының Әдебиет және өнер институтында бөлім меңгерушісі, аға ғылыми қызметкер болып жасады. Бірнеше өлең, очерк, әңгімелер және әдеби зерттеу жинақтары мен мектеп оқулықтарының авторы. “Отан соғысы” және “Қызыл Жұлдыз” ордендерімен марапатталған. '''Ертілесов Жұрғали''' 25 сәуірде 1928 жылы Қаратөбе ауданы Ханкөл ауылында дүниеге келген. Белгілі журналист, жазушы, “КСРО баспасөз ісінің үздігі” (1975). 1944 жылы Қаратөбе орта мектебін бітірген. Еңбек жолын Қаратөбе аудандық «Колхозшылар үні» газетінде тілші, жауапты хатшы боп бастаған. 1950-53 жылдар Кеңес армиясы қатарында әскери борышын өтеп, 1953-1956ж.ж. Алматы жоғарғы партия мектебінің тыңдаушысы болған. 1956-68 жлдары «Орал өңірі» облыстық газетінде жауапты хатшы, 1968-74 жылдары Талдықорған облысы «Октябрь туы» газетінің бас редакторы, 1973-74 ж. Қазақ Совет энциклопедиясы бас редакциясында меңгерушісі қызметін атқарған. «Жастық жалыны» повесі, «Туған жер түлектері» очерктері жинағының (А.,1970) авторы. Бірнеше медальдармен марапатталған. Ертілесовтың сөзіне жазылған “Қаратөбем” әні қаратөбеліктердің тұрақты репертуарында. '''Хасанов Қайыржан''' - өлкетанушы, ақын, прозаик жазушы, журналист, “Қазақстан Журналистер Одағының мүшесі, “Қаратөбе ауданының құрметті азаматы”. 1942 жылдың 2 желтоқсан күні Қаратөбе ауданының Сәуле ауылында дүниеге келген. 1969 жылы Орал пединститутының филология факультетін бітіріп, Қаратөбе ауданының мектептерінде мұғалім, аудандық газет редакциясында, аудандық партия комитетінде жауапты қызметтерде істеген. Ұзақ жылдар аудандық “Еңбек туы” газетінің редакторы бола жүріп, ауданның тарихын, оның белгілі адамдарының өмірлері мен шығармашылықтарын зерттеп, аудандық, облыстық, республикалық басылымдарға жазып, жарыққа шығаруда қажырлы еңбек етіп келе жатқан ел тарихын зертеуші, өлкетанушы, фольклор жинаушы. Өлеңдері ең алғаш «Жыр бесік» (А.,1983) жинағына енгізілген. Әр жылдары Қ.Хасановтың қаламынан туған жер мен өлке тарихына қатысты бірнеше кітаптары жарық көрген. Олар: «Дала бұлбұлы»(1991ж) эссе кітабы; “Айтыс – аталық дәстүр”(Орал-1991); “Ақбақай әуендері”(1991), “Қаратөбе құт мекен” (2002) жыр жинақтары, ”Қаратөбе-өренді, өнерлі өлке” ұжымдық жинақ (1995), “Ақтаңдақта атылған азаматтар”(1996), “Қос батырдың хиқаясы””2000), “Қаратөбе-ән мен күйдің ордасы”(2000), “Қаратау би” (2002), “Дарабоз домбырашы”(2003),”Байғұтты-Шолаққамыс батырлары”(2003),“Әнші Мұхит”(2004), “Соналы оқиғасы” (2006) “Қаратөбе қазынасы” (2006),“Өмірімнің өрнектері” (2007), “№2368 іс немесе Төлеген Иманғазиев тағдыры туралы” (2007) кітаптарының авторы. Қ.Хасанов бірнеше медальдармен марапатталған, бірнеше рет аудандық совет депутаты, 1995-99 жылдары аудандық мәслихат депутаты болып сайланған. Қазіргі уақытта зейнеткер, Орал қаласында тұрады. '''Құрманғазы Қараманұлы''' 5 желтоқсан 1943 жылы Қаратөбе ауданы Егіндікөл ауылында дүниеге келген. Жазушы, журналист, Қазақстанның еңбек сіңірген мәдениет қызметкері (1987), Қазақстан Жазушылар және Журналистер одағының мүшесі. Егіндікөл ауылындағы жеті жылдық мектепті (1960) бітірген. 1962 – 69 ж. ҚазМУ – дің журналистика факультетін оқыған. 1969 ж. «Лениншіл жас» газетіне жұмысқа қабылданды. 1976 – 93 ж. «Жалын» баспасында редактор, редакция меңгерушісі, бас редактордың орынбасары болды, 1993 – 96 ж. «Балауса» баспасында істеді. Қазір дайжест жанырындағы республикалық тұңғыш басылым – «Көк аспан – Қара жер» газетінің редакторы.  Қ. Қараманұлының алғашқы туындысы – «Шайтантөбедегі от» әңгімесі 1960 ж. облысы «Октябрь туы» (қаз. «Орал өңірі») газетінде жарияланады. Тұңғыш кітабы – «Қайраң өткел» миниатюралық әңгімелер топтамасы (1978). Сондай – ақ «Қызғыш құс» (А., 1980), «Алтын іздеушілер» (1987), «Жалғыз атты жолаушы» (1996) повестер жинағы, «Тәңірге тағзым» (1996) зерттеу еңбегі шықты. Сондай-ақ ол әлемдік әдебет классиктері Эрнест Хемингуэйдің «Қош бол, майдан!» (1983), Грэм Гриннің «Комедианттар» (1984) романдарын аударды. Ағылшын тілін өз бетінше оқып – үйренген жазушы соңғы екі романды аудару барысында шығарма авторларымен хат арқылы хабарласып, әріптестік байланыс орнатты. Соның нәтежесінде Струн (Калифорния, АҚШ) өз романының қазақша нұсқасына алғы сөз, Грин (Антиб, Франция) соңғы сөз жазып берді. 2002 жылдан бері қарай әр оқу жылының басында Егіндікөл орта мектебінің жақсы оқитын, үлгілі, тәрбиелі 10 оқушысына “Ақ Орынша” атты стипендия тағайындап, тоқсан қорытындысымен беріп тұрылады.]

== Экологиясы ==
'''Аққұм қорығы''' - Қаратөбе ауданының Егіндікөл ауылынан 10км. жерде орналасқан құмды алқап. Аққұм солтүстіктен оңтүстікке қарай ұзындығы 18, батыстан шығысқа қарай 8 шақырым ендікке созылған құстың сопақша жұмыртқасы тәріздес құмды жоталар. 

== Аққұм-тарихи жер ==
Археологиялық қазба жұмыстары жүргізіліп (А.М.Панченко, Ғ.В.Кушаев), алтын бұйымдар, әскери құралдар, тұрмыстық құрал-жабдықтар,т.б. нәрселер табылған. Қаратөбедегі өлкетану музейінде Аққұмнан табылған экспонаттар қойылған. Осы жер ХII-ХIV ғасырларда ежелгі қаланың орны болған деген жорамал бар. Халық арасындағы аңызға сәйкес Аққұм шағылы - Алшағыр ханның шаһары, ірі сауда орталығы болғанға саяды. Аққұм шаһарын Алшағырдан өшін алған Қобыланды қиратқан деген аңыз бар. Оған “Қобыланды батыр” жырындағы: “Аққұм деген бар шағыл, Ол жайлы аңыз еседі. Қобыланды шапқан Алшағыр, Хан ордасы деседі” - деген өлең жолдары дәлел. Аққұм өңірін “Қобыланды батыр” жырымен байланыстыратын деректер аз емес. Аққұммен қатар орналасқан Хан орны, Шәр, Оқ атқан, Шымылдық, Едіге тоғайы. Аққұмнан 60-70 шақырым жердегі Қобыланды мазары, Қобыланды ауылы дейтін жерлер де бар. 22 желтоқсан 1988 жылғы Біріккен Ұлттар Ұйымының Ассамблеясының шешімімен өткен Бразилия-92 құрылтайында Аққұм қорық болып белгіленді. Аудандағы балалар мен жасөспірімдер саяхаты және экология орталығының ұйымдастыруымен тарих-география-биология мұғалімдерінің “Аққұм –2006 тарихи - өлкетану экспедициясы” өтті. 

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

== Сыртқы сілтемелер ==
* [http://www.karatobe-bko.gov.kz Қаратөбе ауданы әкімдігінің ресми сайты] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20161215202628/http://karatobe-bko.gov.kz/ |date=2016-12-15 }}
{{Батыс Қазақстан облысы}}
{{Қаратөбе ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Қаратөбе ауданы]]</text>
      <sha1>cgjowg1v2iqk2ndw3a4ee61rwlhwouh</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060451</id>
      <parentid>3060450</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T11:58:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="39912" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауданы
 |ауданның атауы      = Қаратөбе ауданы
 |елтаңба             =  
 |ту                  = 
 |елтаңба сипаттамасы   = 
 |ту сипаттамасы        = 
  |lat_dir = N |lat_deg = 49 |lat_min = 44 |lat_sec = 24 
  |lon_dir = E |lon_deg = 53 |lon_min = 32 |lon_sec = 24
 |облысы              = Батыс Қазақстан облысы
 |аудан орталығы          = [[Қаратөбе (Батыс Қазақстан облысы)|Қаратөбе]]
 |ауылдық округтер саны   =8 
 |кенттік әкімдіктер саны =  
 |қалалық әкімдіктер саны =  
 |ауылдар саны       = 22
 |қалалар саны       = 
 |әкімі              = 
 |әкімдіктің мекенжайы  = 
 |құрылған уақыты    = 1931 
 |жер аумағы          = 10,0 мың
 |жер аумағы бойынша орны  = 
 |тұрғыны             = 15 467&lt;ref&gt;[http://www.karatobe-bko.gov.kz/dinamika/dinamikadem.htm Батыс Қазақстан облысының Статистика департаменті. 01.07.2019]&lt;/ref&gt;
 |халық саны бойынша орны  = 
 |санақ жылы          = 2019
 |тығыздығы           = 
 |тығыздығы бойынша орны   = 
 |ұлттық құрамы       =  {{nobr|[[қазақтар]] (99,79%)}}, {{nobr|басқалары (0,21%)}}&lt;ref&gt;[http://www.stat.kz/publishing/DocLib4/2010/%D0%94%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8%D1%8F/Bull_Hsany2010.rar Қазақстан Республикасының Статистика агенттігі. Қазақстан Республикасы тұрғындарының облыстар, қалалар мен аудандар, жынысы мен жас ерекшелігі топтары, этностық бөлігі бойынша 2019 жылдың басындағы саны]&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;пер.2019&quot;&gt;[http://pop-stat.mashke.org/kazakhstan-ethnic2010.htm 2009 жылғы санақ бойынша Қазақстан тұрғындарының ұлттық құрамы]&lt;/ref&gt;
 |телефон коды        = 
 |пошта индексі       = 090800- 090811&lt;ref name=&quot;kazindex.ru&quot;&gt;[http://kazindex.ru/09/0.html Қазақстан почталық индекстері]&lt;/ref&gt;
 |сайты               = 
 |карта               = KazakhstanKaratobeDistrict.png
 |әкімшілік бірліктің картасы = West Kazakhstan Region Karatobe District.svg
 |ортаққордағы санаты = 
}}
'''Қаратөбе ауданы''' — [[Батыс Қазақстан облысы]]ның оңтүстік-шығысында орналасқан әкімшілік бөлініс. Аудан орталығы – [[Қаратөбе (Батыс Қазақстан облысы)|Қаратөбе]] ауылы. Аудан орталығынан [[Орал]] қаласына дейінгі қашықтық – 260 км.

== Географиялық орны, жер бедері ==
Аудан солтүстігінде облыстың [[Шыңғырлау ауданы|Шыңғырлау]], батысында [[Сырым ауданы|Сырым]], [[Ақжайық ауданы|Ақжайық]] аудандарымен шектессе, оңтүстік-шығысында [[Атырау облысы]]ның [[Қызылқоға ауданы|Қызылқоға]], шығысында [[Ақтөбе облысы]]ның [[Ойыл ауданы|Ойыл]], [[Қобда ауданы|Қобда]] аудандарымен ортақ шекарасы бар.
Аудан [[1918 жыл|1918]] жылы құрылған. Аудан аумағы [[Каспий маңы ойпаты]]ның солтүстік-шығыс жағында орналасқан, оның негізін [[Нарын құмы |Нарынқұм]]-[[Аққұм (құмды төбе)|Аққұм]] шағылдары құрайды. Орталық және оңтүстік бөлігі жалпы тегістік жерлер, солтүстік те тегіс, бірақ жекелеген ойпатты жерлер кездеседі. Аудан аумағында [[Қалдығайты]] өзені ағып жатыр (жалпы ұзындығы 242 км, аудан шегінде – 130 км). Көлдердің жалпы ауданы 36,5 шаршы км құрайды, содан тұщы көлдер – 6,8 км.

== Климаты ==
Ауданның климаты тым континенттік, солтүстігі қоңыржай континентті ылғалы тапшы зонада орналасқан. Қысы суық, ұзақ, жазы ыстық. Қаңтарда орташа температура – 14,40°С, шілдеде +24,30°С. Жауын орташа (30мм) жылдық 214 мм. Оңтүстігі қоңыржай континентті, жазы жылы, құрғақ климатты зонада орналасқан.
Жері қара топырақты, ашық-сортаң топырақты. Аудан аумағы өсімдік жамылғысына қарай құмды-далалық аймаққа жатады. Солтүстік-шығыс бөлігінде әртүрлі-дәнді шөптер өседі, батыс бөлігінде – бидайық-дәнді шөптер өседі.

== Тарихы ==
1931 жылы қазіргі аудан орталығы №30 ауыл болды. Осы орыннан «Қаратөбе», «Қаракөл» өңірінен «Тұщықара» және «Аққозы» совхоздары құрылған. КСРО совхоздар Министрлігі, Батыс Қазақстан ет тресі, № 441 Аққозы, Тұщықара мен Қаратөбені біріктіріп «Қаратөбе ет совхозы» деп атаған. 1932 жылы Қаратөбе ауданы территориясынан 3 совхоз, 8 колхоз, 16 серіктестік ұйымдасқан. Ауданда 17 мектеп, бір аурухана (Қаратөбе ауылында 10 керуеттік), екі фельдшерлік пункт, бір мал дәрігерлік участогі, бір агроучасток, 4 тұтыну қоғамы болған. Қаратөбе поселкесі Орал қаласымен ылаумен (Жымпиты арқылы Ойылға,оның үстінен Қаратөбеден Гурьев облысының Қызылқоға поселкесіне) жол қатынасы; аудан орталығында Оралмен байланыс жасайтын почта-телеграф бөлімшесі, телефон және екі шеңберде (Қаратөбе) хат тасушы байланысы болған.

== Халқы ==
Халқының саны [[2019 жыл|2019]] жылы 15 467 адамды құрады. Ұлттық құрамы: қазақтар — 99,79%, басқалары — 0,21%.

== Әкімшілік бөлінісі ==
22 елді мекен 8 ауылдық округтерге біріктірілген:
{| class=&quot;wikitable&quot;
 !Ауылдық округ/қала
 !Халқы (2009)
 !Елді мекендері
|-
 | [[Аққозы ауылдық округі]]
 | 1 088
 | [[Қоржын (ауыл)|Қоржын]], [[Аққозы]], [[Бесоба (Қаратөбе ауданы)|Бесоба]], [[Қосбаз]]  ауылдары
|-
 | [[Егіндікөл ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы)|Егіндікөл ауылдық округі]]
 | 1 481
 | [[Егіндікөл (Батыс Қазақстан облысы)|Егіндікөл]] ауылы
|-
 | [[Жусандыой ауылдық округі]]
 | 1 464
 | [[Жусандыой]], [[Ханкөл]] ауылдары
|-
 | [[Қарақұл ауылдық округі]]
 | 1 282
 | [[Ақтай]], [[Алакөл (Батыс Қазақстан облысы)|Алакөл]], [[Қоскөл (Қарақұл ауылдық округі)|Қоскөл]] ауылдары
|-
 | [[Қаратөбе ауылдық округі (Қаратөбе ауданы)|Қаратөбе ауылдық округі]]
 | 5 765
 | [[Қаратөбе (Батыс Қазақстан облысы)|Қаратөбе]], [[Шөптікөл (Қаратөбе ауданы)|Шөптікөл]], [[Соналы (Батыс Қазақстан облысы)|Соналы]], [[Үшағаш (Батыс Қазақстан облысы)|Үшағаш]] ауылдары
|-
 | [[Қоскөл ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы)|Қоскөл ауылдық округі]]
 | 1 471
 | [[Қоскөл (Қоскөл ауылдық округі)|Қоскөл]], [[Шалғын (ауыл)|Шалғын]] ауылдары
|-
 | [[Саралжын ауылдық округі (Қаратөбе ауданы)|Саралжын ауылдық округі]]
 | 1 750
 | [[Қарақамыс (Батыс Қазақстан облысы)|Қарақамыс]], [[Сәуле (Батыс Қазақстан облысы)|Сәуле]] ауылдары
|-
 | [[Сулыкөл ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы)|Сулыкөл ауылдық округі]]
 | 2 578
 |  [[Сулыкөл (Батыс Қазақстан облысы)|Сулыкөл]], [[Темірбек]], [[Төлен]], [[Үшана]] ауылдары
|}

== Ауыл шаруашылығы, инфрақұрылымы ==
Аудан етті – сүтті мал, биязы жүнді және қаракөл қойын өсіруге және егін егуге бағытталған.А.ш-на жарамды жері 964,0 мың га, оның ішінде жыртылатын жері 44,7 мың га, шабындығы 92,7 мың га, жайылымы 826,0 мың га-ға жуық, дәнді дақылы 63,4 мың га, көкөніс, қаратоп 0,1 мың га жерді құрайды. Аудандағы бұрынғы 7 кеңшар, 1 мал бордақылау бірлестігі 1997 жылдан 145 шаруа қожалығына, 14 өндірістік кооператив пен 9 серіктестікке біріктірілген. Оқу орындарынан 27 мектеп, оның ішінде 12 орта, 8 орталау, 7 бастауыш мектеп, 1 спорт мектебі, 2 саз мектебі; 1 мұражай, 15 клуб, 8 мәдениет үйі, 24 кітапхана; емдеу мекемелерінен: орталық ауырухана мен емхана, 2 дәрігерлік емхана, кеңес беруші диагностикалық орталық, 17 фельдш.-акушерлік пункт бар. Аудан жерімен Орал-Ақтөбе, Орал - Қаратөбе автомобиль жолы өтеді. 1936 жылдан “Колхозшылар үні”; 1957 жылдан «Еңбек туы»; 2006 жылдан “Қаратөбе өңірі” атты аудандық газеті шығады. Қаратөбе топырағында қазақтың халық композиторы, әнші, ақын, күйші-домбырашы [[Мұхит Мерәліұлы]]; қазақтың алғашқы юрисі, демократ [[Бақытжан Бейсәліұлы Қаратаев|Бақытжан Қаратаев]], ғалым академиктер [[Қажым Жұмалиев]], [[Матжан Мақсымұлы Тілеужанов|Тілеужанов Мәтжан]], [[Рақымжан Елешев|Рахымжан Елешев]], әнші-композиторлар [[Ғарифолла Құрманғалиев]], [[Ескендір Хасанғалиев]], ақын-жазушылар Берқайыр Аманшин, Құрманғазы Қараманұлы туып өскен. 

Қазба байлығы: Ең мол байлығы –тұщы суы. Жер қойнауынан бор кені және құрылыс материалдары барланған. Ақбалшық, цемент, қиыршық құм, сланец (пісіп жетілмеген көмір), қиыршық және қатты тас. Шыңғыс, Бекет, Құбасай алқабынан мұнай мен газ орындары зерттелуде.

Аудан жерінде 101 археологиялық ескерткіштер бар. Қоғамдық саяси мәні бар 11 ескерткіш. Олар: М.Мерәліұлы, Б.Қаратаев, Ғ.Құрманғалиев, «Даңқ Мемориалы» және округ орталықтарындағы соғыстан оралмаған боздақтарға арналған стелла – ескерткіш белгілер.

== Тарихи тұлғалары ==
'''[[Мәтжан Мақсымұлы Тілеужанов]]'' 15 желтоқсан 1927 жылы Ақтөбе облысы Ойыл ауданында дүниеге келген – ғалым, филология ғылымдарының докторы (1982), профессор, “Қаратөбе ауданының құрметті азаматы”. 1946 жылы Қаратөбе орта мектебін, 1950 жылы Орал педагогикалық институтын үздік бітірген. 1953-1957 жылдары Қазақстан ҒА аспирантурасында оқыған. 1962-1975 жылдары Орал педагогикалық институтының филология факультетінің деканы, 1978-1982 жылдары қазақ тілі мен әдебиеті кафедрасының доценті. Негізгі ғылыми еңбектері қазақ әдебиетіндегі сатира мен юмордың көркемдік ерекшеліктерін зерттеуге арналды. Бірнеше монографияның және 250-ден аса ғылыми проблемалық мақалалардың авторы. Ол Батыс Қазақстан аумағынан ауыз әдебиеті нұсқаларын ұзақ жыл бойы жинап, ғылым академиясының қорына тапсырды. Сондай-ақ республикада тұңғыш рет «Этнопедагогика және фольклор» кабинетін ұйымдастырып, ел ішіндегі қолөнер туындыларын жинады. Шығармалары: Астарлы әзіл, А., 1978; Махамбет өмірі туралы жаңа материалдар, методикалық нұсқау, Орал, 1985; Қазақ әдебиетіндегі юмор мен сатираны оқыту ,Орал, 1987; Шахматшы Шамшиден, А., 1996.

'''Бөкеев Шәңгерей Сейіткерейұлы''' 1847 жылы Орда ауданы Жасқұс ауылында дүниеге келген - классик ақын, шығыс әдебиетінен, еуропа, орыс әдебиетінен сусындап, қазақтың суырып салма поэзиясы дәстүрін жазба әдебиетке ұластырған аса білімдар ақын. Бес жасында ата-анасынан жетім қалады. Бірақ ағаларының қамқорлығымен Орынбор кадет корпусында, Астрахан гимназиясында оқыған. Орыс тілін үйреніп, әдебиет пен мәдениетке ден қояды. Сарытау (Саратов) мен Самара аралығындағы ата қонысы - Көлборсыда өмір кешеді. Аңшылық-саятшылықты, табиғат сұлулығын, ән-күйді, көркем сөз өнерін ұнатады, өзін-өзі үнемі рухани жетілдіріп отырады, өлеңдер жазады. 1917 ж Көлборсыдан көшіп, қазіргі Ақжайық ауданы жеріне келеді. Шығармалары 1911-12ж. «Шайыр», «Көксілдер», 1926 ж. «23 жоқтау» жинақтары жарық көрген. 1934жылы жеке жинағы, кейінгі жылдарда шығармалары оқулықтар мен жинақтарда жарияланып отырды. Уақыт, заман, табиғат, ғылым, өнер туралы толғанады. «Өмірдің өтуі», «Ғылым», «Эдисон»,т.б.өлеңдері өзгермелі,өтпелі өмірдің заңдылығын ежелгі қазақ поэзиясының ең құнарлы сөздерімен,әсерлі суреттерімен бейнелейді. Поэзиясында парасатты, ойлы, дала қазағының ой-қиялы, ақын өмір сүрген дәуірдің алуан сырлары кәсіпқой шеберлікпен өрнектелген. Халық өмірімен біте қайнасып, араласып отырған ол, Ғұмар Қарашты ауыл балаларына оқытушы етіп ұстайды. Оған орыс тілін үйретіп, орыс роман, повестерін мазмұндап береді. Ғұмар оны малшы шаруаларға әңгімелеп отырады. Шәңгерей бірқатар орыс ақын-жазушыларының шығармаларын М.Ю. Лермонтовтың «Қашқын» поэмасы, т.б. қазақ тіліне аударған. Бөкеев ел ауызындағы әдеби мұраларды жинақтап, оны бастырып шығаруға қамқорлық жасайды. Жазықсыз жапа шеккен Қубала ақын сияқты бұқара халық өкілдеріне қол ұшын беріп отырады. Оралда «Қазақстан» газетін шығаруға атсалысады. Бөкеев қазақ поэзиясында өзіндік өрнегі айқын, сыншыл лирик әрі философ ақын. «Үш ғасыр жырлайды» және «Бес ғасыр жырлайды» топтамаларына өлеңдері енген. Ақбақайдағы мәйтіне қорған және мәрмәр тақта 2006 жылы қойылды.

'''Қаратаев Бақытжан Бейсәліұлы''' 1860 жылы 10 мамырда Қаратөбе ауданы Ақбақай ауылында дүниеге келген.
Қазақстанның ірі тарихи тұлғаларының бірі, алғашқы қазақ заңгері, көрнекті қоғам қайраткері, ағартушы – демократ. Сұлтан тұқымы әулетінен тарайды. Кіші жүздің ханы Әбілхайыр Бақытжанның арғы атасы болып келеді. Білімге деген ынтасын байқаған әкесі оны Орынбор қаласының гимназиясына оқуға береді, ол оны “өте жақсы” деген дәрежемен бітіріп шығады
Орынбор гимназиясын бітіргеннан кейін Санкт – Петербург университетінің заң факультетіне түсіп, оны да 1890 ж. оны үздік бітіреді. Петербургта, Кутаисида, Орынборда тергеуші болып істейді. 1897 жылдан Оралда, Қаратөбеде, Жымпитыда адвокат болады. 1907 жылы екінші Мемлекеттік Думаға Орал өңірінен депутат болып қатысып, жер-су мәселесі бойынша қазақ халқының мүддесін қорғап сөз сөйлеген. 1907 – 1916 жылдары ағартушылық жұмыстарымен айналысып, «Қазақстан» газетін, «Айқап» журналын шығаруға көмектеседі. 1917 жылы большевиктер партиясының қатарына өтеді. 1918 ж. облыстық атқару комитетінің мүшелігіне сайланды. 1918 ж. наурызда «әскери үкімет» бүлік ұйымдастырып, облысы кеңес мүшелерін, (ішінде Қаратаев та бар) тұтқынға алады. 1919 ж. 24 қаңтарда Чапаев дивизиясы босатып, кейін ол Орал облыстық ревкомның құрамында ұлттар коллегиясын басқарады. 1919 ж. 24 шілдеде ол Қазәскер ревкомның мүшелігіне тағайындалады. 1920ж. 4 -12 қазанда Орынборда өткен Кеңестердің Бүкілқазақстандық 1-съезіне делегат болып, Қазақ республикасы еңбекшілерінің құқығы туралы декларацияның жобасын дайындауға қатысқан. Қазақ АКСР – інің заң комиссары болды. Кеңестерінің 2 – Бүкіл қазақстандық съезіне де делегат болып қатысты. 
Б.Қаратаев Кеңес өкіметін қазақ сахарасында орнатуға екі-ақ жыл араласады да большевиктердің Кеңес өкіметін орнатуда қазақ халқына қарсы зорлық-зомбылығы, қырып-жоюға бағытталған саясаты, социализм идеясын күшпен енгізіп, дінінен, әдет-ғұрпынан, тілінен бездіретін және мәңгүрттікке айналдыратын ілімінің астарын дер кезінде түсініп, 1927 жылы партия қатарынан шығады. 1921-24 жылдары ол Ақтөбе қаласында адвокаттардың губерниялық коллегиясының төрағасы қызметін атқарады. Езілген халықтың құқын қорғауда көп еңбек сіңірген заңгер. Бақытжан Қаратаев большевиктердің қазақ халқына қарсы ұйымдастырған нәубетіне, аштан қырылуына қарсы батыл үн көтерген қайраткер.

== Әдеби орта ==
 ['''Аманшин Берқайыр Сәлімұлы''' 11 қараша 1924 жылы Қаратөбе ауданы Батпақкөл ауылында дүниеге келген - ақын, жазушы, драматург, аудармашы, «Қаратөбе ауданының құрметті азаматы». ҚазПИ-ді 1953 жылы бітірген. Атырау облысындағы қаржы мекемелерінде (1942-47); оның Қызылқоға ауданында, Алматы облысы [[Жамбыл ауданы (Алматы облысы)|Жамбыл ауданы]]нда, Алматы облыстық атқару комитетінде (1948-52), Қазақстан КП ОК-нің нұсқаушысы (1952-53),Қазақ мемл.көркем әдебиет баспасында (1953-54), «Қазақ әдебиеті» газетінде (1954-59), Қазақстан Жазушылар одағының БҚО бөлімшесінде (1959-65), «Жұлдыз» журналында (1965-71), Қазақ КСР Мәдениет Министрлігінде (1971-73), «Мәдениет және тұрмыс» журналында, Қазақстан Жазушылар одағында (1973-79) әр түрлі қызметте болды. Алғашқы жинағы «Өлеңдер» (1954ж.), «Жылқылы ауылда» (1955), «Жетісу-Жайық» (1965), «Маңғыстауым» (1972), «Жайық желі» (1987), «Құтты мекен» (1984), өлеңдер мен поэмалар жинақтары, «Жар мұңы» (1968), «Көкжар» (1973), «Ақжүректер» (1975), «Гүл көтерген»(1982) әңгімелер мен повестер жинағы, «Махамбеттің тағдыры» романы (1987) жарық көрсе, «Исатайдың семсері»(1966), «Таныстық керек» (1968), «Жақия»(1968), «Жылама,Дәмеш» (1972, М.Гершпен бірге), «Маңғыстау оқиғасы»(1983) пьесалары республика, облыс сахналарында қойылды. Махамбет, Ы.Шөреков шығармаларын жинастыруға үлес қосты. Л.Н.Толстой, А.С.Пушкин, С.Неплюев, т.б. шығармаларын, көне орыс әдебиеті ескерткіші «Игорь жорығы туралы жырды» (1951,1985) қазақ тіліне аударған. 1989 жылы Батпақкөл ауылындағы орта мектепке Берқайыр Аманшиннің есімі берілді. '''Жұмалиев Қажым''' (Қажығали), 1907 жылы Қаратөбе ауданы Саралжын ауылындадүниеге келген - жазушы, ғалым, филология ғылымдарының докторы (1947), профессор (1950), Қазақстан ғылым академиясының академигі (1967). 1923-25 жылдары Орынбордағы ересектер мектебін, Шымкент ауыл шаруашылығы техникумында, 1932 жылы ҚазПИ-дің тіл-әдебиет бөлімінде оқыған. 1932-37 жылы Орал педагогикалық интитутында оқытушы, кафедра меңгерушісі.Тұңғыш жазған өлеңі «Батырақ Ғалиасқар»(1928). «Ерғожа мен Егізбай»(1929), «Шабуыл»(1929), өлеңдер жинағы; «Өмір жыры»(1938), «Исатай-Махамбет» көтерілісін бейнелейтін «Айқас» прозасы (1934), «Қанды асу» (1957) кітаптары, қазақ орта мектебінің 8-9 кластарына арналған «Әдебиет теориясы» оқулығы шыққан. Махамбет шығармаларын жинап бастырып, Махамбет өлең-жырлары туралы (1948), «Абайға дейінгі қазақ поэзиясы және Абай поэзиясының тілі» туралы монографиялар шығарады. 1958-60 жылдары 2 томдық «Қазақ эпосы мен әдебиеті тарихының мәселелері», 2 томдық «Әдебиет тарихы», 2 томдық «Әдебиет тарихы» кітаптарын, жоғарғы оқу орындарының студенттеріне арналған 18-19 ғасырлардағы «Қазақ әдебиеті»оқулығын жазды. Сондай – ақ қазақ әдебиетінің теориялық мәселелерін зерттеген «Стиль - өнер ерекшелігі» (1966) кітабын жарыққа шығарған. 1958 жылы Қаратөбе еліне келіп Мұхиттың зиратын тауып, ескерткіш белгі қойылуына, оның мәртебесін көтеру мақсатында жұмыстар жүргізген ғалым. '''[[Сағынғали Сейітов]]''' 20 қараша 1917 жылы Тайпақ ауданы Қурайлысай ауылында дүниеге келген – ақын, әдебиетші, филология ғылымдарының кандидаты, “Қаратөбе ауданының құрметті азаматы”. Ұлы Отан соғысына қатысқан. 1947 жылы КазПИ-ды бітірген. Қазақстан ҒА Тіл және әдебиет институтында (1947-49); Қазақстан КП ОК насихат және үгіт, көркем әдебиет бөлімінде (1949-51); Қазақстан Мемлекеттік Көркем әдебиет баспасында (1951-52), 1952 жылдан Қазақстан Ғылым Академиясының Әдебиет және өнер институтында бөлім меңгерушісі, аға ғылыми қызметкер болып жасады. Бірнеше өлең, очерк, әңгімелер және әдеби зерттеу жинақтары мен мектеп оқулықтарының авторы. “Отан соғысы” және “Қызыл Жұлдыз” ордендерімен марапатталған. '''Ертілесов Жұрғали''' 25 сәуірде 1928 жылы Қаратөбе ауданы Ханкөл ауылында дүниеге келген. Белгілі журналист, жазушы, “КСРО баспасөз ісінің үздігі” (1975). 1944 жылы Қаратөбе орта мектебін бітірген. Еңбек жолын Қаратөбе аудандық «Колхозшылар үні» газетінде тілші, жауапты хатшы боп бастаған. 1950-53 жылдар Кеңес армиясы қатарында әскери борышын өтеп, 1953-1956ж.ж. Алматы жоғарғы партия мектебінің тыңдаушысы болған. 1956-68 жлдары «Орал өңірі» облыстық газетінде жауапты хатшы, 1968-74 жылдары Талдықорған облысы «Октябрь туы» газетінің бас редакторы, 1973-74 ж. Қазақ Совет энциклопедиясы бас редакциясында меңгерушісі қызметін атқарған. «Жастық жалыны» повесі, «Туған жер түлектері» очерктері жинағының (А.,1970) авторы. Бірнеше медальдармен марапатталған. Ертілесовтың сөзіне жазылған “Қаратөбем” әні қаратөбеліктердің тұрақты репертуарында. '''Хасанов Қайыржан''' - өлкетанушы, ақын, прозаик жазушы, журналист, “Қазақстан Журналистер Одағының мүшесі, “Қаратөбе ауданының құрметті азаматы”. 1942 жылдың 2 желтоқсан күні Қаратөбе ауданының Сәуле ауылында дүниеге келген. 1969 жылы Орал пединститутының филология факультетін бітіріп, Қаратөбе ауданының мектептерінде мұғалім, аудандық газет редакциясында, аудандық партия комитетінде жауапты қызметтерде істеген. Ұзақ жылдар аудандық “Еңбек туы” газетінің редакторы бола жүріп, ауданның тарихын, оның белгілі адамдарының өмірлері мен шығармашылықтарын зерттеп, аудандық, облыстық, республикалық басылымдарға жазып, жарыққа шығаруда қажырлы еңбек етіп келе жатқан ел тарихын зертеуші, өлкетанушы, фольклор жинаушы. Өлеңдері ең алғаш «Жыр бесік» (А.,1983) жинағына енгізілген. Әр жылдары Қ.Хасановтың қаламынан туған жер мен өлке тарихына қатысты бірнеше кітаптары жарық көрген. Олар: «Дала бұлбұлы»(1991ж) эссе кітабы; “Айтыс – аталық дәстүр”(Орал-1991); “Ақбақай әуендері”(1991), “Қаратөбе құт мекен” (2002) жыр жинақтары, ”Қаратөбе-өренді, өнерлі өлке” ұжымдық жинақ (1995), “Ақтаңдақта атылған азаматтар”(1996), “Қос батырдың хиқаясы””2000), “Қаратөбе-ән мен күйдің ордасы”(2000), “Қаратау би” (2002), “Дарабоз домбырашы”(2003),”Байғұтты-Шолаққамыс батырлары”(2003),“Әнші Мұхит”(2004), “Соналы оқиғасы” (2006) “Қаратөбе қазынасы” (2006),“Өмірімнің өрнектері” (2007), “№2368 іс немесе Төлеген Иманғазиев тағдыры туралы” (2007) кітаптарының авторы. Қ.Хасанов бірнеше медальдармен марапатталған, бірнеше рет аудандық совет депутаты, 1995-99 жылдары аудандық мәслихат депутаты болып сайланған. Қазіргі уақытта зейнеткер, Орал қаласында тұрады. '''Құрманғазы Қараманұлы''' 5 желтоқсан 1943 жылы Қаратөбе ауданы Егіндікөл ауылында дүниеге келген. Жазушы, журналист, Қазақстанның еңбек сіңірген мәдениет қызметкері (1987), Қазақстан Жазушылар және Журналистер одағының мүшесі. Егіндікөл ауылындағы жеті жылдық мектепті (1960) бітірген. 1962 – 69 ж. ҚазМУ – дің журналистика факультетін оқыған. 1969 ж. «Лениншіл жас» газетіне жұмысқа қабылданды. 1976 – 93 ж. «Жалын» баспасында редактор, редакция меңгерушісі, бас редактордың орынбасары болды, 1993 – 96 ж. «Балауса» баспасында істеді. Қазір дайжест жанырындағы республикалық тұңғыш басылым – «Көк аспан – Қара жер» газетінің редакторы.  Қ. Қараманұлының алғашқы туындысы – «Шайтантөбедегі от» әңгімесі 1960 ж. облысы «Октябрь туы» (қаз. «Орал өңірі») газетінде жарияланады. Тұңғыш кітабы – «Қайраң өткел» миниатюралық әңгімелер топтамасы (1978). Сондай – ақ «Қызғыш құс» (А., 1980), «Алтын іздеушілер» (1987), «Жалғыз атты жолаушы» (1996) повестер жинағы, «Тәңірге тағзым» (1996) зерттеу еңбегі шықты. Сондай-ақ ол әлемдік әдебет классиктері Эрнест Хемингуэйдің «Қош бол, майдан!» (1983), Грэм Гриннің «Комедианттар» (1984) романдарын аударды. Ағылшын тілін өз бетінше оқып – үйренген жазушы соңғы екі романды аудару барысында шығарма авторларымен хат арқылы хабарласып, әріптестік байланыс орнатты. Соның нәтежесінде Струн (Калифорния, АҚШ) өз романының қазақша нұсқасына алғы сөз, Грин (Антиб, Франция) соңғы сөз жазып берді. 2002 жылдан бері қарай әр оқу жылының басында Егіндікөл орта мектебінің жақсы оқитын, үлгілі, тәрбиелі 10 оқушысына “Ақ Орынша” атты стипендия тағайындап, тоқсан қорытындысымен беріп тұрылады.]

== Экологиясы ==
'''Аққұм қорығы''' - Қаратөбе ауданының Егіндікөл ауылынан 10км. жерде орналасқан құмды алқап. Аққұм солтүстіктен оңтүстікке қарай ұзындығы 18, батыстан шығысқа қарай 8 шақырым ендікке созылған құстың сопақша жұмыртқасы тәріздес құмды жоталар. 

== Аққұм-тарихи жер ==
Археологиялық қазба жұмыстары жүргізіліп (А.М.Панченко, Ғ.В.Кушаев), алтын бұйымдар, әскери құралдар, тұрмыстық құрал-жабдықтар,т.б. нәрселер табылған. Қаратөбедегі өлкетану музейінде Аққұмнан табылған экспонаттар қойылған. Осы жер ХII-ХIV ғасырларда ежелгі қаланың орны болған деген жорамал бар. Халық арасындағы аңызға сәйкес Аққұм шағылы - Алшағыр ханның шаһары, ірі сауда орталығы болғанға саяды. Аққұм шаһарын Алшағырдан өшін алған Қобыланды қиратқан деген аңыз бар. Оған “Қобыланды батыр” жырындағы: “Аққұм деген бар шағыл, Ол жайлы аңыз еседі. Қобыланды шапқан Алшағыр, Хан ордасы деседі” - деген өлең жолдары дәлел. Аққұм өңірін “Қобыланды батыр” жырымен байланыстыратын деректер аз емес. Аққұммен қатар орналасқан Хан орны, Шәр, Оқ атқан, Шымылдық, Едіге тоғайы. Аққұмнан 60-70 шақырым жердегі Қобыланды мазары, Қобыланды ауылы дейтін жерлер де бар. 22 желтоқсан 1988 жылғы Біріккен Ұлттар Ұйымының Ассамблеясының шешімімен өткен Бразилия-92 құрылтайында Аққұм қорық болып белгіленді. Аудандағы балалар мен жасөспірімдер саяхаты және экология орталығының ұйымдастыруымен тарих-география-биология мұғалімдерінің “Аққұм –2006 тарихи - өлкетану экспедициясы” өтті. 

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

== Сыртқы сілтемелер ==
* [http://www.karatobe-bko.gov.kz Қаратөбе ауданы әкімдігінің ресми сайты] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20161215202628/http://karatobe-bko.gov.kz/ |date=2016-12-15 }}
{{Батыс Қазақстан облысы}}
{{Қаратөбе ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Қаратөбе ауданы]]</text>
      <sha1>nuvu2we4b4lfm8w7vrzn5r7t328yh41</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Сырым ауданы</title>
    <ns>0</ns>
    <id>20306</id>
    <revision>
      <id>3060011</id>
      <parentid>2831580</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T17:16:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="21035" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауданы
 |ауданның атауы      = Сырым ауданы
 |елтаңба             =  
 |ту                  = 
 |елтаңба сипаттамасы   = 
 |ту сипаттамасы        = 
  |lat_dir = N |lat_deg = 50 |lat_min = 09 |lat_sec = 20 
  |lon_dir = E |lon_deg = 52 |lon_min = 41 |lon_sec = 32
 |облысы              = Батыс Қазақстан облысы
 |аудан орталығы          = [[Жымпиты]]
 |ауылдық округтер саны   =12 
 |кенттік әкімдіктер саны =  
 |қалалық әкімдіктер саны =  
 |ауылдар саны       = 38
 |қалалар саны       = 
 |әкімі              = 
 |әкімдіктің мекенжайы  = 
 |құрылған уақыты    = 1928 
 |жер аумағы          = 11,9 мың
 |жер аумағы бойынша орны  = 
 |тұрғыны             = 18 924&lt;ref&gt;[http://www.syrym-bko.gov.kz/dinamika/dinamikadem.htm Батыс Қазақстан облысының Статистика департаменті. 01.07.2019]&lt;/ref&gt;
 |халық саны бойынша орны  = 
 |санақ жылы          = 2019
 |тығыздығы           = 
 |тығыздығы бойынша орны   = 
 |ұлттық құрамы       =  {{nobr|[[қазақтар]] (98,86%)}}, {{nobr|басқалары (1,14%)}}&lt;ref&gt;[http://www.stat.kz/publishing/DocLib4/2010/%D0%94%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8%D1%8F/Bull_Hsany2010.rar Қазақстан Республикасының Статистика агенттігі. Қазақстан Республикасы тұрғындарының облыстар, қалалар мен аудандар, жынысы мен жас ерекшелігі топтары, этностық бөлігі бойынша 2019 жылдың басындағы саны]&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;пер.2019&quot;&gt;[http://pop-stat.mashke.org/kazakhstan-ethnic209.htm 2019 жылғы санақ бойынша Қазақстан тұрғындарының ұлттық құрамы]&lt;/ref&gt;
 |телефон коды        = 
 |пошта индексі       = 090900- 090913&lt;ref name=&quot;kazindex.ru&quot;&gt;[http://kazindex.ru/09/0.html Қазақстан почталық индекстері]&lt;/ref&gt;
 |сайты               = 
 |карта               = KazakhstanSyrymDistrict.png
 |әкімшілік бірліктің картасы = West Kazakhstan Region Syrym District.svg
 |ортаққордағы санаты = 
}}
'''Сырым ауданы''' — [[Батыс Қазақстан облысы]]ның оңтүстік-шығысында орналасқан аудан. Бұрынғы аты - Жымпиты ауданы. Аудан орталығы - [[Жымпиты]] ауылы облыс орталығынан 140 км. қашықтықта орналасқан.   

== Географиялық орны ==
Сырым ауданы солтүстігінде [[Бөрілі ауданы|Бөрілі]], солтүстік-шығысында [[Шыңғырлау ауданы|Шыңғырлау]], оңтүстік-шығысында [[Қаратөбе ауданы|Қаратөбе]], оңтүстік-батысында [[Ақжайық ауданы|Ақжайық]], солтүстік-батысында [[Теректі ауданы]]мен шектесіп тұр. Аудан өңірінің аумағы 11,9 мың шаршы километр. Аудан жері жазық. Аудан аумағынан [[Бұлдырты (өзен)|Бұлдырты]], [[Өлеңті (өзен, Жайық алабы)|Өлеңті]], Шідерті, [[Жымпиты (өзен)|Жымпиты]], Есенаңқаты өзендері ағып өтеді.

== Халқы ==
Халқының саны [[2019 жыл|2019]] жылы 18 924 адамды құрады. Ұлттық құрамы: қазақтар — 98,86%, басқалары — 1,14%.

== Әкімшілік бөлінісі ==
38 елді мекен 12 ауылдық округтерге біріктірілген:
* [[Алғабас ауылдық округі (Сырым ауданы)|Алғабас ауылдық округі]]   
* [[Аралтөбе ауылдық округі]]  
* [[Бұлан ауылдық округі]]  
* [[Бұлдырты ауылдық округі]] 
* [[Елтай ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы)|Елтай ауылдық округі]]  
* [[Жетікөл ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы)|Жетікөл ауылдық округі]]  
* [[Жосалы ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы)|Жосалы ауылдық округі]]  
* [[Жымпиты ауылдық округі]]  
* [[Қособа ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы)|Қособа ауылдық округі]]  
* [[Сарыой ауылдық округі]]  
* [[Талдыбұлақ ауылдық округі (Сырым ауданы)|Талдыбұлақ ауылдық округі]] 
* [[Шолақаңқаты ауылдық округі]]

== Тарихы ==
=== Ресей империясының құрамында ===
Тәуелсіздікті сақтау жолында [[Әбілқайыр хан]]ның [[Ресей]]мен әскери одақ құруы негізінде басталған қазақ жерін отарлау саясатына қарсы күрестің өзі - бір шежіре. Солардың бірі [[1773]] - [[1797]] жылдары кіші жүзде [[Сырым Датұлы|Сырым]] батыр бастаған ұлт - азаттық қозғалысы болды. Осы өңірде  [[Байбарақ батыр]], [[Тайлақ батыр]], [[Бұлан би]], Есенгелді бай өмір сүрген. [[Қабанбай батыр|Қабанбай]] - Қақпақтыны мекендеген Қаратай сұлтан әулеті, соның бір ұрпағы Мұхит Мерәлы ұлы екені  әлі зерттеуді қажет етеді. Белгілі қайраткер Халел Досмұхамедов:  &quot;Кіші жүздің жүз жарым жылдай тарихы қанмен жазылған&quot; - дейді. Шынында да патша үкіметі қолға түскен қазақ басшыларын құртумен болды. [[Нұралы хан|Хан Нұралы]] тұтқындалып [[Үфі]]де өлді .Оның баласы Орман [[Петербург (Ленинград) мектебі|Петербор]] түрмесінде қаза тапты. Орманның баласы Күсеп бүкіл ұрпағымен жер аударылды.

Патша тәртібіне қарсы шыққан Байбақты руынан 400 адам каторгіге айдалды . Белгілі  би Жүніс пен [[Сәнгерәлі батыр]] [[Орынбор]] түрмесінің құрбаны болды.

[[1805]] - [[1818]] жылдары [[Қайыпқали Есімов]] бастаған көтеріліс болды.

[[1829]] - [[1836]] жылдары Беріш [[Исатай Тайманұлы|Исатай Тайманов]] көсемдік еткен шаруалар көтерілі, [[1847]] - [[1858]] жылдары [[Есет Көтібарұлы]] бастаған шаруалар көтерілісі болды.

[[1886]] жылы Өлеңті өзенінің жағасында Жымпитының іргетасы қаланды.
XX ғасырдың басында [[Жымпиты]] өңірі үлкен дүрбелеңдердің орталығына айналды. [[Жымпиты]] жерінде Күнбатыс Алашорда үкіметі ту тігіп, тұңғыш қазақ мемлекеттілігі идеясының негізі қаланып, үш жылға жуық жұмыс жасады. Мұнда қазақ зиялыларының бір тобы шоғырланды. Олардың көзқарастары әртүрлі болғанымен, жалпы бағыты тәуелсіз қазақ елін құру болатын. Солардың қатарында [[Жымпиты]] өңірінің азаматтары: 
* Бақытжан Қаратаев
* Жаһанша мен Халел Досмұхамедовтар
* Молдағали  Жолдыбаев
* Меңдігерей  Имағамбетов
* Иса Қашқынбаев
* [[Дәулетше Күсепқалиев]]
* Ғалиасқар мен Ғұбайдолла Әлібековтер
* Ахмет Мәметов
* С.Қожболатов
* Кафи Мырзағалиев

=== Кеңес Одағының құрамында ===
[[1919]] жылы қарашаның 19 жұлдызында [[Жымпиты]] кеңес өкіметі орнады.

[[1920]] жылы қазанның 12 жұлдызында [[Орал губерниясы]] құрылып, оның құрамында [[Жымпиты]] уезі де болды. 19 болысты біріктірген уездің жер көлемі 38500 шаршы километр, халқының саны 78861 адамды құрады.

[[1928]] жылы қаңтардың 17 жұлдызында уез таратылып, 6 болыстан  Жымпиты ауданы құрылды.

Жер көлемі 1093920 гектар, әкімшілік бөлінуі 24 ауылдық Советтен тұрды. Әрбір ауылдық советте орта есеппен 1089 адам бар деп есептелінді.

[[1933]] жылы аудан көлемінде ''&quot; Сарыой&quot;, &quot;Игілік&quot;, &quot;Қызыл таң&quot;, &quot;Социализм&quot;, &quot;Калинин&quot;, &quot;Сталин&quot;, &quot;Жұмыскер&quot;, &quot;Төңкеріс&quot;,&quot;Сәуле&quot;, &quot;Бірлік&quot;, &quot;Ұмтыл&quot;, &quot;Кедей&quot;, &quot;Алға&quot;, &quot;Тамды&quot;, &quot;Жұлдыз&quot;, &quot;Иса&quot;'' атты 16 колхоз ұйымдастырылып, олардың төңірегінде 40 серік (ТОЗ) құрылды.

[[1934]] жылдан бастап [[Жымпиты]] ауданында Кеңес үкіметінің репрессиялық саясаты кеңінен етек алды. Қазақ зиялыларына «Халық жауы» деген кінә тағылды. Жазықсыз жапа шеккендердің басым  бөлігі кейін ақталып, олардың аты-жөндерін ұлықтау мақсатында [[2008]] жылы «Алаш қозғалысының 90 жылдық мерейтойына орай» Жымпиты ауылынан саябақ ашылып, олардың есімдері ескерткіш тақтаға жазылды.

Ұлы Отан соғысы қарсаңында ауданда 41 колхоз, 5 совхоз, 2 МТС болған. Аудан шаруашылықтары [[1940]] жылы мемлекет есебіне 13100 центнер астық, 16740 центнер ет, 607 центнер жүн дайындап берген.

Екінші дүниежүзілік соғыс жылдарында ер адамдар соғысқа аттанып, ауылда қалған қарт адамдар, қыз-келіншектер мен жас балалар тылда еңбек етті.

Осы жылдары Жымпитының Ақ тарысының атағы шықты. Ақ тарының анасы болған Майра Зияшеваның еңбегі тек аудан емес, бүкіл Одаққа мәлім болды. М.Ешмұханова, Ү.Қобдабаева, К.Нұрмұханова, ақын Ж.Жармұғамбетова сияқты өжет қыздарымыз трактор жүргізуді меңгеріп рульге отырды.

[[1941]]-[[1945]] жылдары Жымпиты ауданынан майданға  4600 адам жіберілді, олардың 1972-сі елге қайтып оралмады, соғысқа Жымпитыдан бес қыз аттанды, олардың үшеуі соғыста құрбан болды. Ал елге аман оралған Ә.Ниязғалиева, М.Үмбетова көп жылдар ел игілігіне еңбек етті.

[[1941]] жылы неміс автономиясынан көптеген неміс жанұялары әкелініп аудан көлемінде орналастырылды.

Содан олар [[1991]] жылдарға дейін осы өлкеде тұрып жергілікті қазақтармен бауырласып кетті. Олардың тағдыры туралы жерлесіміз Ғаділше Өтебалиев &quot;Жымпитылық немістер &quot; атты кітап жазып, екі халықтың татулық өнегесін көпшілікке паш ете білді.

[[1947]]-[[1957]] жылдары колхоздар ірілендіріліп, кейіннен совхоздар болып қайта құрылды.

[[1990]] жылы ауданда он совхоз, бір колхоз болды. Оларда 45240 бас ірі қара, 168500 бас қой, 4400 бас жылқы есепте тұрған.

[[1989]] жылдың қорытындысы бойынша өндірілген ет 94757, сүт 14452, жүн 3984 центнер болғаны айтылады. Ал, астық көлемі 1228456 центнерге жеткен. Сол кезде аудан халқының саны 34534 адам болып, 17 ұлт өкілдері өмір сүрген.

=== Тәуелсіздік кезең ===
[[1992]] жылы жерлесіміз [[Сырым Датұлы]] бабамыздың туғанына 250 жыл толуын атап өтуге байланысты аудан тұрғындарының сұранысына орай, [[Жымпиты]] ауданының аты Сырым ауданы болып өзгертілді.

=== Білім беру ===
Ауданда қазіргі кезде 16 орта, 6 негізгі, 6 бастауыш барлығы 28 білім беру мекемесі және 1 мемлекеттік «Балдырған» балабақшасы,  1 «Балалар мен жасөспірімдер спорт мектебі» және 1 «Балалар мен жасөспірімдер туризмі және  Тәрбие орталығы» мекемесі, 1 саз мектебі, 1 кәсіптік техникалық лицей, 1 психологиялық-педагогикалық түзету кабинеті бар. Жалпы білім беретін Абай, Қособа, Бұлан, Тасқұдық, Сырым, М.Қаналиев атындағы Алғабас, [[Жұмағалиев Абдолла|А.Жұмағалиев]] атындағы Жосалы, Талдыбұлақ орта мектептері жанында мектеп-балабақша,  Көздіғара, Көгеріс, В.И.Шубин атындағы орта мектептері мен Жаңаөңір, Жамбыл, Ақырап, [[Қазақстан]], Қызылағаш негізгі мектептері жанында және Қарағанды ауылында  шағын орталықтар жұмыс істейді.

Жоғарыда аталған мектептердің материалдық техникалық базасына тоқталатын болсақ: 28 мектептің  14-і типтік жобамен салынған мектеп, ал 14-і бейімделген үй-жайларда орналасқан.

=== Денсаулық сақтау ===
Денсаулық сақтау объектілерінің саны - 35, онда 28 дәрігер, 178 медбике тұрғындардың денсаулығын сақтау бағытында жұмыс жасайды. Денсаулық саласы бойынша 1 аудандық орталық аурухана, 1 туберкулезге қарсы аурухана, 10 дәрігерлік [[амбулатория]], 24 [[медицина]]лық пункт халыққа қызмет етеді.

=== Мәдениет ===
Мәдениет саласында 23 кітапхана, оның ішінде 21 ауылдық кітапханалар, 1  аудандық балалар кітапханасы, 1 аудандық кітапхана, 1 аудандық мәдениет үйі, 8 ауылдық мәдениет үйі, 8 ауылдық клубтар және бұның ішінде 2 халықтық театр, 2 музей және 2 үлгілі би тобы, 1 орталық стадион халыққа рухани байлығымызды жеткізу бағытында сапалы қызмет көрсетуде. Сырым аудандық орталықтандырылған кітапхана жүйесі мемлекеттік мекемесіне қарасты 23 кітапхана ауыл тұрғындарына кітапханалық, анықтамалық-ақпараттық қызмет көрсетіп отырған бірден-бір мәдени ошақ болып табылады. Заман талабына сай Интернет желілеріне қосылып, автоматтандырылған кітапханаларда оқырмандарға қызмет көрсетудің өркениеттілігі дамуда.

=== Экономика ===
Аудан  экономикасы негізінен ауыл шаруашылығына бағытталған. Ауданның [[әкімшілік]] шекарасындағы барлық  жер көлемі 1 188843 гектар болса, соның  ішінде: 77572  гектар егістік, 107657 гектар тыңайған жер, 42847  гектар  шабындық, 894591 гектар жайылымдық, 17 гектар  көпжылдық өсімдік. Осы жер көлемінің 436016 гектары шаруа қожалықтары, 117546 гектары серіктестіктер, 7165 гектары [[мемлекет]] меншігіндегі кәсіпорындар, 5103 гектары орман қоры, 37 гектары су қоры, 140017 гектары елді мекендердің пайдалануына берілді, ал қалғаны 477020 гектары талап етілмеген жер ретінде аудан әкімшілігінің қарамағында қалды.

Бүгiнгi таңда ауданда 337 шаруа қожалықтары тiркелiп, олардың 278-і жұмыс жасайды, немесе 82,5%. Шаруа қожалықтарда қазiргi уақытта 1228 адам жұмыс жасайды. Жыл басынан шаруа қожалықтарда жұмыс жасайтын адамдар саны 4 адамға көбейдi.&lt;ref&gt;Батыс Қазақстан облысы. Энциклопедия. — Алматы: «Арыс» баспасы, 2002
ISBN 9965-607-02-8&lt;/ref&gt;

Аудан бойынша [[2010]] жылдың І тоқсанында барлығы 798  шағын кәсiпкерлiк субъектiлерi тiркелген, оның 46 заңды тұлға, 752 жеке тұлға. Соның ішінде 701 шағын кәсіпкерлік субъектілері жұмыс жасайды, бұл барлық тіркелген шағын бизнес субъектілерінің 87,8 пайызы. Жұмыс жасайтын шағын кәсiпкерлiк субъектiлерiнiң саны 2009 жылмен салыстырғанда 10,9%-ға көбейiп отыр. Былтырғы жылдың осы кезеңiмен салыстырғанда шағын кәсіпкерліктің сауда-саттық, құрылыс, көлік тасымалы және басқа салаларында шағын бизнес субъектiлерi тиiсiнше 8,4%, 20,0%, 25,0% және 11,5%  көбейдi.

Шағын кәсiпкерлiк саласында [[2010]] жылы 3 айда [[1998]] адам жұмыс жасады. Соның iшiнде 1465 адам ауыл шаруашылығында, 95 адам құрылыста, 65 адам көлiк және байланыс саласында, 280 адам саудада, 11 адам қоғамдық тамақтандыруда және 82 адам басқа салаларда жұмыстануда.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
{{Батыс Қазақстан облысы}}
{{Сырым ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Сырым ауданы]]</text>
      <sha1>emj0zz69k60zxq3bfeb1majl5o4cddi</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060046</id>
      <parentid>3060011</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T18:15:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <comment>/* Әкімшілік бөлінісі */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="23713" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауданы
 |ауданның атауы      = Сырым ауданы
 |елтаңба             =  
 |ту                  = 
 |елтаңба сипаттамасы   = 
 |ту сипаттамасы        = 
  |lat_dir = N |lat_deg = 50 |lat_min = 09 |lat_sec = 20 
  |lon_dir = E |lon_deg = 52 |lon_min = 41 |lon_sec = 32
 |облысы              = Батыс Қазақстан облысы
 |аудан орталығы          = [[Жымпиты]]
 |ауылдық округтер саны   =12 
 |кенттік әкімдіктер саны =  
 |қалалық әкімдіктер саны =  
 |ауылдар саны       = 38
 |қалалар саны       = 
 |әкімі              = 
 |әкімдіктің мекенжайы  = 
 |құрылған уақыты    = 1928 
 |жер аумағы          = 11,9 мың
 |жер аумағы бойынша орны  = 
 |тұрғыны             = 18 924&lt;ref&gt;[http://www.syrym-bko.gov.kz/dinamika/dinamikadem.htm Батыс Қазақстан облысының Статистика департаменті. 01.07.2019]&lt;/ref&gt;
 |халық саны бойынша орны  = 
 |санақ жылы          = 2019
 |тығыздығы           = 
 |тығыздығы бойынша орны   = 
 |ұлттық құрамы       =  {{nobr|[[қазақтар]] (98,86%)}}, {{nobr|басқалары (1,14%)}}&lt;ref&gt;[http://www.stat.kz/publishing/DocLib4/2010/%D0%94%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8%D1%8F/Bull_Hsany2010.rar Қазақстан Республикасының Статистика агенттігі. Қазақстан Республикасы тұрғындарының облыстар, қалалар мен аудандар, жынысы мен жас ерекшелігі топтары, этностық бөлігі бойынша 2019 жылдың басындағы саны]&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;пер.2019&quot;&gt;[http://pop-stat.mashke.org/kazakhstan-ethnic209.htm 2019 жылғы санақ бойынша Қазақстан тұрғындарының ұлттық құрамы]&lt;/ref&gt;
 |телефон коды        = 
 |пошта индексі       = 090900- 090913&lt;ref name=&quot;kazindex.ru&quot;&gt;[http://kazindex.ru/09/0.html Қазақстан почталық индекстері]&lt;/ref&gt;
 |сайты               = 
 |карта               = KazakhstanSyrymDistrict.png
 |әкімшілік бірліктің картасы = West Kazakhstan Region Syrym District.svg
 |ортаққордағы санаты = 
}}
'''Сырым ауданы''' — [[Батыс Қазақстан облысы]]ның оңтүстік-шығысында орналасқан аудан. Бұрынғы аты - Жымпиты ауданы. Аудан орталығы - [[Жымпиты]] ауылы облыс орталығынан 140 км. қашықтықта орналасқан.   

== Географиялық орны ==
Сырым ауданы солтүстігінде [[Бөрілі ауданы|Бөрілі]], солтүстік-шығысында [[Шыңғырлау ауданы|Шыңғырлау]], оңтүстік-шығысында [[Қаратөбе ауданы|Қаратөбе]], оңтүстік-батысында [[Ақжайық ауданы|Ақжайық]], солтүстік-батысында [[Теректі ауданы]]мен шектесіп тұр. Аудан өңірінің аумағы 11,9 мың шаршы километр. Аудан жері жазық. Аудан аумағынан [[Бұлдырты (өзен)|Бұлдырты]], [[Өлеңті (өзен, Жайық алабы)|Өлеңті]], Шідерті, [[Жымпиты (өзен)|Жымпиты]], Есенаңқаты өзендері ағып өтеді.

== Халқы ==
Халқының саны [[2019 жыл|2019]] жылы 18 924 адамды құрады. Ұлттық құрамы: қазақтар — 98,86%, басқалары — 1,14%.

== Әкімшілік бөлінісі ==
38 елді мекен 12 ауылдық округтерге біріктірілген:
{| class=&quot;wikitable&quot;
 !Ауылдық округ/қала
 !Халқы (2009)
 !Елді мекендері
|-
 | [[Алғабас ауылдық округі (Сырым ауданы)|Алғабас ауылдық округі]]
 | 1 954
 | [[Алғабас (Сырым ауданы)|Алғабас]], [[Жаңаөңір]], [[Сасықкөл (ауыл)|Сасықкөл]]  ауылдары
|-
 | [[Аралтөбе ауылдық округі]]
 | 1 343
 | [[Аралтөбе (Батыс Қазақстан облысы)|Аралтөбе]], [[Қызылағаш (Батыс Қазақстан облысы)|Қызылағаш]]   ауылдары
|-
 | [[Бұлан ауылдық округі]]
 | 1 001
 | [[Бұлан (Сырым ауданы)|Бұлан]], [[Жамбыл (Сырым ауданы)|Жамбыл]] ауылдары
|-
 | [[Бұлдырты ауылдық округі]]
 | 2 995
 |[[Бұлдырты]], [[Аққұдық (Сырым ауданы)|Аққұдық]], [[Жарқамыс (Батыс Қазақстан облысы)|Жарқамыс]], [[Көкөріс]], [[Қарақұдық (Бұлдырты ауылдық округі)|Қарақұдық]]  ауылдары
|-
 | [[Елтай ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы)|Елтай ауылдық округі]]
 | 742
 | [[Тасқұдық (Батыс Қазақстан облысы)|Тасқұдық]], [[Алатау (Батыс Қазақстан облысы)|Алатау]] ауылдары
|-
 | [[Жетікөл ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы)|Жетікөл ауылдық округі]]
 | 1 373
 | [[Қосарал (Батыс Қазақстан облысы)|Қосарал]], [[Ақоба (Сырым ауданы)|Ақоба]], [[Жетікөл (Батыс Қазақстан облысы)|Жетікөл]], [[Қарақұдық (Жетікөл ауылдық округі)|Қарақұдық]] ауылдары
|-
 | [[Жосалы ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы)|Жосалы ауылдық округі]]
 | 1 153
 | [[Қоңыр (Батыс Қазақстан облысы)|Қоңыр]], [[Былқылдақ (ауыл)|Былқылдақ]], [[Кеңаша]], [[Тамды (Батыс Қазақстан облысы)|Тамды]] ауылдары
|-
 | [[Жымпиты ауылдық округі]]
 | 6 088
 | [[Жымпиты]], [[Саралжын (Сырым ауданы)|Саралжын]], [[Өлеңті (Батыс Қазақстан облысы)|Өлеңті]] ауылдары
|-
 | [[Қособа ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы)|Қособа ауылдық округі]]
 | 1 331
 | [[Қособа (Сырым ауданы)|Қособа]], [[Жырақұдық]]  ауылдары
|-
 | [[Сарыой ауылдық округі]]
 | 1 086
 | [[Шағырлой]], [[Жаңақоныс (Сырым ауданы)|Жаңақоныс]], [[Көздіқара]], [[Қызылтаң (Батыс Қазақстан облысы)|Қызылтаң]] ауылдары
|-
 | [[Талдыбұлақ ауылдық округі (Сырым ауданы)|Талдыбұлақ ауылдық округі]]
 | 1 072
 | [[Талдыбұлақ (Сырым ауданы)|Талдыбұлақ]], [[Қазақстан (Сырым ауданы)|Қазақстан]] ауылдары
|-
 | [[Шолақаңқаты ауылдық округі]]
 | 1 437
 | [[Тоғанас (Батыс Қазақстан облысы)|Тоғанас]], [[Аңқаты (Сырым ауданы)|Аңқаты]], [[Қарағанды (Сырым ауданы)|Қарағанды]], [[Құспанкөл]], [[Сегізүй]] ауылдары
|}

== Тарихы ==
=== Ресей империясының құрамында ===
Тәуелсіздікті сақтау жолында [[Әбілқайыр хан]]ның [[Ресей]]мен әскери одақ құруы негізінде басталған қазақ жерін отарлау саясатына қарсы күрестің өзі - бір шежіре. Солардың бірі [[1773]] - [[1797]] жылдары кіші жүзде [[Сырым Датұлы|Сырым]] батыр бастаған ұлт - азаттық қозғалысы болды. Осы өңірде  [[Байбарақ батыр]], [[Тайлақ батыр]], [[Бұлан би]], Есенгелді бай өмір сүрген. [[Қабанбай батыр|Қабанбай]] - Қақпақтыны мекендеген Қаратай сұлтан әулеті, соның бір ұрпағы Мұхит Мерәлы ұлы екені  әлі зерттеуді қажет етеді. Белгілі қайраткер Халел Досмұхамедов:  &quot;Кіші жүздің жүз жарым жылдай тарихы қанмен жазылған&quot; - дейді. Шынында да патша үкіметі қолға түскен қазақ басшыларын құртумен болды. [[Нұралы хан|Хан Нұралы]] тұтқындалып [[Үфі]]де өлді .Оның баласы Орман [[Петербург (Ленинград) мектебі|Петербор]] түрмесінде қаза тапты. Орманның баласы Күсеп бүкіл ұрпағымен жер аударылды.

Патша тәртібіне қарсы шыққан Байбақты руынан 400 адам каторгіге айдалды . Белгілі  би Жүніс пен [[Сәнгерәлі батыр]] [[Орынбор]] түрмесінің құрбаны болды.

[[1805]] - [[1818]] жылдары [[Қайыпқали Есімов]] бастаған көтеріліс болды.

[[1829]] - [[1836]] жылдары Беріш [[Исатай Тайманұлы|Исатай Тайманов]] көсемдік еткен шаруалар көтерілі, [[1847]] - [[1858]] жылдары [[Есет Көтібарұлы]] бастаған шаруалар көтерілісі болды.

[[1886]] жылы Өлеңті өзенінің жағасында Жымпитының іргетасы қаланды.
XX ғасырдың басында [[Жымпиты]] өңірі үлкен дүрбелеңдердің орталығына айналды. [[Жымпиты]] жерінде Күнбатыс Алашорда үкіметі ту тігіп, тұңғыш қазақ мемлекеттілігі идеясының негізі қаланып, үш жылға жуық жұмыс жасады. Мұнда қазақ зиялыларының бір тобы шоғырланды. Олардың көзқарастары әртүрлі болғанымен, жалпы бағыты тәуелсіз қазақ елін құру болатын. Солардың қатарында [[Жымпиты]] өңірінің азаматтары: 
* Бақытжан Қаратаев
* Жаһанша мен Халел Досмұхамедовтар
* Молдағали  Жолдыбаев
* Меңдігерей  Имағамбетов
* Иса Қашқынбаев
* [[Дәулетше Күсепқалиев]]
* Ғалиасқар мен Ғұбайдолла Әлібековтер
* Ахмет Мәметов
* С.Қожболатов
* Кафи Мырзағалиев

=== Кеңес Одағының құрамында ===
[[1919]] жылы қарашаның 19 жұлдызында [[Жымпиты]] кеңес өкіметі орнады.

[[1920]] жылы қазанның 12 жұлдызында [[Орал губерниясы]] құрылып, оның құрамында [[Жымпиты]] уезі де болды. 19 болысты біріктірген уездің жер көлемі 38500 шаршы километр, халқының саны 78861 адамды құрады.

[[1928]] жылы қаңтардың 17 жұлдызында уез таратылып, 6 болыстан  Жымпиты ауданы құрылды.

Жер көлемі 1093920 гектар, әкімшілік бөлінуі 24 ауылдық Советтен тұрды. Әрбір ауылдық советте орта есеппен 1089 адам бар деп есептелінді.

[[1933]] жылы аудан көлемінде ''&quot; Сарыой&quot;, &quot;Игілік&quot;, &quot;Қызыл таң&quot;, &quot;Социализм&quot;, &quot;Калинин&quot;, &quot;Сталин&quot;, &quot;Жұмыскер&quot;, &quot;Төңкеріс&quot;,&quot;Сәуле&quot;, &quot;Бірлік&quot;, &quot;Ұмтыл&quot;, &quot;Кедей&quot;, &quot;Алға&quot;, &quot;Тамды&quot;, &quot;Жұлдыз&quot;, &quot;Иса&quot;'' атты 16 колхоз ұйымдастырылып, олардың төңірегінде 40 серік (ТОЗ) құрылды.

[[1934]] жылдан бастап [[Жымпиты]] ауданында Кеңес үкіметінің репрессиялық саясаты кеңінен етек алды. Қазақ зиялыларына «Халық жауы» деген кінә тағылды. Жазықсыз жапа шеккендердің басым  бөлігі кейін ақталып, олардың аты-жөндерін ұлықтау мақсатында [[2008]] жылы «Алаш қозғалысының 90 жылдық мерейтойына орай» Жымпиты ауылынан саябақ ашылып, олардың есімдері ескерткіш тақтаға жазылды.

Ұлы Отан соғысы қарсаңында ауданда 41 колхоз, 5 совхоз, 2 МТС болған. Аудан шаруашылықтары [[1940]] жылы мемлекет есебіне 13100 центнер астық, 16740 центнер ет, 607 центнер жүн дайындап берген.

Екінші дүниежүзілік соғыс жылдарында ер адамдар соғысқа аттанып, ауылда қалған қарт адамдар, қыз-келіншектер мен жас балалар тылда еңбек етті.

Осы жылдары Жымпитының Ақ тарысының атағы шықты. Ақ тарының анасы болған Майра Зияшеваның еңбегі тек аудан емес, бүкіл Одаққа мәлім болды. М.Ешмұханова, Ү.Қобдабаева, К.Нұрмұханова, ақын Ж.Жармұғамбетова сияқты өжет қыздарымыз трактор жүргізуді меңгеріп рульге отырды.

[[1941]]-[[1945]] жылдары Жымпиты ауданынан майданға  4600 адам жіберілді, олардың 1972-сі елге қайтып оралмады, соғысқа Жымпитыдан бес қыз аттанды, олардың үшеуі соғыста құрбан болды. Ал елге аман оралған Ә.Ниязғалиева, М.Үмбетова көп жылдар ел игілігіне еңбек етті.

[[1941]] жылы неміс автономиясынан көптеген неміс жанұялары әкелініп аудан көлемінде орналастырылды.

Содан олар [[1991]] жылдарға дейін осы өлкеде тұрып жергілікті қазақтармен бауырласып кетті. Олардың тағдыры туралы жерлесіміз Ғаділше Өтебалиев &quot;Жымпитылық немістер &quot; атты кітап жазып, екі халықтың татулық өнегесін көпшілікке паш ете білді.

[[1947]]-[[1957]] жылдары колхоздар ірілендіріліп, кейіннен совхоздар болып қайта құрылды.

[[1990]] жылы ауданда он совхоз, бір колхоз болды. Оларда 45240 бас ірі қара, 168500 бас қой, 4400 бас жылқы есепте тұрған.

[[1989]] жылдың қорытындысы бойынша өндірілген ет 94757, сүт 14452, жүн 3984 центнер болғаны айтылады. Ал, астық көлемі 1228456 центнерге жеткен. Сол кезде аудан халқының саны 34534 адам болып, 17 ұлт өкілдері өмір сүрген.

=== Тәуелсіздік кезең ===
[[1992]] жылы жерлесіміз [[Сырым Датұлы]] бабамыздың туғанына 250 жыл толуын атап өтуге байланысты аудан тұрғындарының сұранысына орай, [[Жымпиты]] ауданының аты Сырым ауданы болып өзгертілді.

=== Білім беру ===
Ауданда қазіргі кезде 16 орта, 6 негізгі, 6 бастауыш барлығы 28 білім беру мекемесі және 1 мемлекеттік «Балдырған» балабақшасы,  1 «Балалар мен жасөспірімдер спорт мектебі» және 1 «Балалар мен жасөспірімдер туризмі және  Тәрбие орталығы» мекемесі, 1 саз мектебі, 1 кәсіптік техникалық лицей, 1 психологиялық-педагогикалық түзету кабинеті бар. Жалпы білім беретін Абай, Қособа, Бұлан, Тасқұдық, Сырым, М.Қаналиев атындағы Алғабас, [[Жұмағалиев Абдолла|А.Жұмағалиев]] атындағы Жосалы, Талдыбұлақ орта мектептері жанында мектеп-балабақша,  Көздіғара, Көгеріс, В.И.Шубин атындағы орта мектептері мен Жаңаөңір, Жамбыл, Ақырап, [[Қазақстан]], Қызылағаш негізгі мектептері жанында және Қарағанды ауылында  шағын орталықтар жұмыс істейді.

Жоғарыда аталған мектептердің материалдық техникалық базасына тоқталатын болсақ: 28 мектептің  14-і типтік жобамен салынған мектеп, ал 14-і бейімделген үй-жайларда орналасқан.

=== Денсаулық сақтау ===
Денсаулық сақтау объектілерінің саны - 35, онда 28 дәрігер, 178 медбике тұрғындардың денсаулығын сақтау бағытында жұмыс жасайды. Денсаулық саласы бойынша 1 аудандық орталық аурухана, 1 туберкулезге қарсы аурухана, 10 дәрігерлік [[амбулатория]], 24 [[медицина]]лық пункт халыққа қызмет етеді.

=== Мәдениет ===
Мәдениет саласында 23 кітапхана, оның ішінде 21 ауылдық кітапханалар, 1  аудандық балалар кітапханасы, 1 аудандық кітапхана, 1 аудандық мәдениет үйі, 8 ауылдық мәдениет үйі, 8 ауылдық клубтар және бұның ішінде 2 халықтық театр, 2 музей және 2 үлгілі би тобы, 1 орталық стадион халыққа рухани байлығымызды жеткізу бағытында сапалы қызмет көрсетуде. Сырым аудандық орталықтандырылған кітапхана жүйесі мемлекеттік мекемесіне қарасты 23 кітапхана ауыл тұрғындарына кітапханалық, анықтамалық-ақпараттық қызмет көрсетіп отырған бірден-бір мәдени ошақ болып табылады. Заман талабына сай Интернет желілеріне қосылып, автоматтандырылған кітапханаларда оқырмандарға қызмет көрсетудің өркениеттілігі дамуда.

=== Экономика ===
Аудан  экономикасы негізінен ауыл шаруашылығына бағытталған. Ауданның [[әкімшілік]] шекарасындағы барлық  жер көлемі 1 188843 гектар болса, соның  ішінде: 77572  гектар егістік, 107657 гектар тыңайған жер, 42847  гектар  шабындық, 894591 гектар жайылымдық, 17 гектар  көпжылдық өсімдік. Осы жер көлемінің 436016 гектары шаруа қожалықтары, 117546 гектары серіктестіктер, 7165 гектары [[мемлекет]] меншігіндегі кәсіпорындар, 5103 гектары орман қоры, 37 гектары су қоры, 140017 гектары елді мекендердің пайдалануына берілді, ал қалғаны 477020 гектары талап етілмеген жер ретінде аудан әкімшілігінің қарамағында қалды.

Бүгiнгi таңда ауданда 337 шаруа қожалықтары тiркелiп, олардың 278-і жұмыс жасайды, немесе 82,5%. Шаруа қожалықтарда қазiргi уақытта 1228 адам жұмыс жасайды. Жыл басынан шаруа қожалықтарда жұмыс жасайтын адамдар саны 4 адамға көбейдi.&lt;ref&gt;Батыс Қазақстан облысы. Энциклопедия. — Алматы: «Арыс» баспасы, 2002
ISBN 9965-607-02-8&lt;/ref&gt;

Аудан бойынша [[2010]] жылдың І тоқсанында барлығы 798  шағын кәсiпкерлiк субъектiлерi тiркелген, оның 46 заңды тұлға, 752 жеке тұлға. Соның ішінде 701 шағын кәсіпкерлік субъектілері жұмыс жасайды, бұл барлық тіркелген шағын бизнес субъектілерінің 87,8 пайызы. Жұмыс жасайтын шағын кәсiпкерлiк субъектiлерiнiң саны 2009 жылмен салыстырғанда 10,9%-ға көбейiп отыр. Былтырғы жылдың осы кезеңiмен салыстырғанда шағын кәсіпкерліктің сауда-саттық, құрылыс, көлік тасымалы және басқа салаларында шағын бизнес субъектiлерi тиiсiнше 8,4%, 20,0%, 25,0% және 11,5%  көбейдi.

Шағын кәсiпкерлiк саласында [[2010]] жылы 3 айда [[1998]] адам жұмыс жасады. Соның iшiнде 1465 адам ауыл шаруашылығында, 95 адам құрылыста, 65 адам көлiк және байланыс саласында, 280 адам саудада, 11 адам қоғамдық тамақтандыруда және 82 адам басқа салаларда жұмыстануда.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
{{Батыс Қазақстан облысы}}
{{Сырым ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Сырым ауданы]]</text>
      <sha1>g6ba3tm0uvoj4agqs0bev7qldoiv7jn</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Маңғыстау ауданы</title>
    <ns>0</ns>
    <id>20340</id>
    <revision>
      <id>3060028</id>
      <parentid>2963379</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T17:59:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="22990" xml:space="preserve">{{мағына|Маңғыстау}} 
{{Әкімшілік бірлік
 |Қазақша атауы                   = Маңғыстау ауданы
 |Елтаңба                 =  Mang rayon coat.png
 |Ту                      = 
 |Елтаңбаның ені          = 200px
 |Тудың ені               = 
 |Елтаңбаның аты          = 
 |Тудың аты               = 
  |lat_deg= |lat_min= |lat_sec=
  |lon_deg= |lon_min= |lon_sec=
  |CoordScale             =
 |Статусы                 = Аудан
 |Кіреді                  = Маңғыстау облысы
 |Енеді                   =12 ауылдық округ
 |Орталығы                = [[Шетпе]]
 |Ірі қаласы              = 
 |Ірі қалалары            = 
 |Құрылды                 = [[1928 жыл]]
 |Әкімі                   = [[Тілек Жеткізгенұлы Қошмағанбетов]]
 |ЖІӨ                     = 
 |ЖІӨ жылы                = 
 |ЖІӨ бойынша орны        =
 |Жан басына шаққанда ЖІӨ орны   = 
 |Тұрғыны                 =39153&lt;ref name=&quot;KZ2019&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/getImg?id=ESTAT100232 Қазақстан Республикасының Статистика агенттігі. Қазақстан Республикасы тұрғындарының облыстар, қалалар мен аудандар, жынысы мен жас ерекшелігі топтары, этностық бөлігі бойынша 2019 жылдың басындағы саны]&lt;/ref&gt;
 |Санақ жылы              = 2019
 |Пайызы                  = 5,7
 |Халық саны бойынша орны        = 5
 |Тығыздығы               =0,83
 |Тығыздығы бойынша орны         = 6
 |Ұлттық құрамы           ={{nobr|[[қазақтар]] (99,28%)}} {{nobr|[[орыстар]] (0,25%)}}, {{nobr|[[өзбектер]] (0,21%)}}, {{nobr|басқа этностар (0,26%)}} {{nobr|2019ж.}}&lt;ref name=&quot;KZ2019&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/getImg?id=ESTAT100232 Қазақстан Республикасының Статистика агенттігі. Қазақстан Республикасы тұрғындарының облыстар, қалалар мен аудандар, жынысы мен жас ерекшелігі топтары, этностық бөлігі бойынша 2019 жылдың басындағы саны]&lt;/ref&gt;
 |Конфессионалдық құрамы         = 
 |Жер аумағы              = 47&amp;nbsp;018,32
 |Жер аумағының пайызы    = 28,3
 |Жер аумағы бойынша орны        = 2
  |Максималды биіктігі           = 
  |Орташа биіктігі        = 
  |Минималды биіктігі     = 
  |Карта                  = Mangystau District Kazakhstan.png
  |Карта ені              = 
  |Әкімшілік бірліктің картасы   =
  |Әкімшілік бірлік картасының ені  = 
 |Аббревиатура            = 
 |Телефон коды            = 
 |Пошта индекстері        = 020400-020426&lt;ref name=&quot;kazindex.ru&quot;&gt;[http://kazindex.ru/02/5.html Қазақстан почталық индекстері]&lt;/ref&gt;
 |Интернет-үйшігі         = 
 |Автомобиль коды         =
 |Сайты                 =http://audan.mangystau.gov.kz/
 |Commons санаты          = 
}}

'''Маңғыстау ауданы''' [[Маңғыстау облысы]]ның орталығында орналасқан әкімшілік бөлік. Солтүстігінде [[Бейнеу ауданы|Бейнеу]], батысында [[Түпқараған ауданы]], [[Ақтау қалалық әкімдігі]], оңтүстігінде [[Қарақия ауданы]], шығысында [[Өзбекстан]]ның [[Қарақалпақстан]] республикасымен шектеседі.&lt;br /&gt;
[[1928]] жылы құрылған.&lt;ref&gt;[[Маңғыстау энциклопедиясы]], Алматы, 1997;&lt;/ref&gt; Аудан орталығы - [[Шетпе]] ауылы. Ақтаудан Шетпеге дейінгі ара қашықтық–159 км., аудан көлемі 47,9 мың шаршы км. тең.

== Тарихы ==
Бүкілресейлік Орталық Атқару Комитетінің [[1928 жыл]]дың [[3 қыркүйек|3 қыркүйегіндегі]] «Қазақ Автономиялық АССР-да аудандандыру туралы» №743 қаулысы бойынша құрамында 6 ауданы бар орталығы [[Ойыл]] селосы болатын [[Адай округі]] құрылды. Осы алты ауданның бірі – орталығы [[Форт-Шевченко|Форт Александровск]] қаласы болатын Маңғыстау ауданы. Осы кезден бастап бұл күн Маңғыстау ауданының құрылған күні деп аталып келеді (ҚР ОММ, 29.01.2008 жылғы №05-10/19 хаты негізінде).

Жаңа құрылған ауданның алғашқы ұйымдастыру бюросының төрағасы болып Қойсары Сарғожаев сайланды. Кейін [[1929 жыл]]ы Мақанов жұмыс атқарды. [[1931 жыл]]ы Беркімбаев, 1930, 1932-1934 жылға дейін аудандық Кеңес атқару комитетінің төрағасы С.Жиенбаев, одан кейінгі 1935-1938 жылдары аралығында төраға болып Әлиев, Чапаев, Төралиевтер жұмыс жасады. Ал партиялық басшылық жұмыстарында [[1928 жыл]]ы Сағындықов, [[1929 жыл]]ы Тастайбеков, 1930-1932 ж.ж. Баймұханбетов, 1933 жылы Сүйінұлы, 1934-1937 ж.ж. Д.Хангереев, 1937 жылы Өтепбергенов, одан кейін Ғ.Жұмағалиевтер қызметтер атқарды.

Жергілікті халықтың сұрауы және аудан шаруашылықтарының шашыраңқы орналасуы ескеріліп, әкімшілік басқару жүйелерін жетілдіру мақсатымен Қазақ КСР Жоғарғы Кеңес Президиумының 1939 жылдың 16 қазанындағы Жарлығымен бұрынғы Маңғыстау ауданы [[Атырау облысы|Гурьев облысына]] қарасты екі ауданға – Маңғыстау (орталығы [[Жыңғылды]] селосы) және Шевченко (орталығы [[Форт-Шевченко|Форт Александровск]] қаласы) аудандарына бөлінген.

Жаңа құрылған ауданның орталығы табиғаты жайлы, көк желекке бөленген, Қаратаудың ол кездегі сулары кез келген жерінен шығып жатқан Жыңғылды селосы болып белгіленгенімен, онда көзге ілінетіндей мәдени тұрғыдан бірде-бір ғимарат жоқ болатын. Жергілікті тұрғындардың көпшілігі жерден қазылған үйлерде тұрды. Балшықтан салынған мектеп үйі, аздаған ғана тұрғын үйлер, жаңа ғана бой көтере бастаған тағы да басқа құрылыс нысандары бар шағын елді мекен.

Аудан орталығы Жыңғылды селосында болды делінгенімен кейіннен табылған құжаттарда көрсетілгендей, заңды түрде аудан орталығын кезінде 1940 жылдың 4 сәуіріндегі Еңбекшілер депутаттары Гурьев облыстық Кеңес атқару комитетінің шешімі бойынша [[Таушық]] поселкесінің солтүстігіндегі 4-5 шақырым «Доллопо» жері таңдалған. Сонымен аудан орталығы 1939 жылдың аяғынан 1941 жылдың басына дейін кейбір құжаттар жүзінде Жыңғылды болды. 1941 жылы жаңадан салынған «Социалистік қалашықтағы» (Соцгородок деп аталды) ғимараттарға барлық әкімшіліктер келе бастады да, ресми түрде аудан орталығы Таушық поселкесі болды. 1941 жылдың басында аудан орталығы Таушық поселкесіне толықтай келіп орналасты.

Маңғыстау ауданында елуінші жылдардың ортасында қой саны жедел қарқынмен өсірілді. Нәтижесінде, Гурьев облысына – 40 000, [[Ақтөбе облысы]]на – 70 000 қой сатылса, [[Ресей]]дің [[Орск]] қаласына жыл сайын 40-50 мың қой етке тапсырылып отырған. Сол жылдары Маңғыстау ауданы мал басы саны мен оның өнімін өндіруде облыс бойынша бірінші орында болды. Ауданда жылқы шаруашылығын дамыту, оның ішінде «Адай» жылқысын асылдандыру да сол жылдары алғаш қолға алынған болатын.

[[1957 жыл]]ы Маңғыстау ауданының әр түрлі сала бойынша республикалық, облыстық дәрежедегі 16 Ауыспалы Қызыл Туға ие болғаны тарих беттерінде жазулы.

1960 жылдардың басында өлкеміздің жаңадан түлеуіне, мұнай-газ кеніштерінің, басқа да байлықтардың ел игілігіне келуіне байланысты «[[Мақат]] – [[Маңғыстау|Маңғышлақ]]» темір жолы тартылды. 1966 жылы Маңғыстау ауданының орталық белдеуі болып табылатын [[Шетпе]] поселкесі үстімен тартылған темір жолдың пайдалануға берілуіне байланысты аудан орталығы Шетпе поселкесіне көшірілді. Бұл кезде аудан көлемінде 2 поселке, 12 ұжымдық шаруашылық болатын.

Бүкіл республика экономикасының күре тамырына қан жүгіртіп отырған «қара алтынның» өлкеміздегі байлығының арқасында өнеркәсіптің сан алуан түрлеріне өзінің локомотивтік рөлін барған сайын айқындай түсті. Соның арқасында елді мекендерге таяу кен орындарына жол тораптары салынды. Электр желілері мен су құбырларының тартылуы көптеген көкейкесті мәселелерді шешуге мүмкіндік туғызды. Нәтижесінде «[[Қызылқұм]] – [[Қаламқас]]» су құбырының пайдалануға берілуімен «[[Тұщықұдық (Маңғыстау облысы)|Тұщықұдық]] – [[Шебір]] – [[Қызан]]» елді мекендерінде ауыз су проблемасы 20-30 жыл бойына шешіліп келді. Осы су құбырының сапасыздығы мен барған сайын судың тартыла бастауына байланысты бұл құбырлар жұмысын тоқтатып, «[[Волга]] – Өтес – Қаламқас» құбырын пайдалану мүмкіндігіне қол жетті.

Аудан аумағынан өндірілуі жеңіл құрылыс материалдарының мол екендігі ескеріліп, [[1968 жыл]]ы Шетпе жерінен қиыршық тас өндіру зауыты ашылып, жұмысқа кірісті. 1977 жылдың күзінде [[Қызылтұран]] ұлутас карьері ашылып, жылына 20-25 мың текше метр құрылыс материалын өндіру жоспарланып, бар мүмкіндігінше жұмыс жасады. Аса құнды құрылыс материалдарының бірі – шебіндік тас зауыты болды. Қ.Мұнатовтың бастамашылығымен «Мырзабек Алтын Тас групп» АҚ өз жұмысын 1997 жылы бастады. Бүкіл акционерлік қоғам мен оның бөлімшелерінде жұмысшы, қызметкерлердің 60 пайыздан астамы жергілікті тұрғындарды құраса, мекеме өз кезегінде аудан бюджетінің көтерілуіне септігін тигізді.

Міне, бүгінгі таңда ауданның барлық елді мекендері көгілдір отынмен, электр жарығымен, телефон байланысымен қамтылды. Бірқатар мемлекеттік бағдарламалар аясында көптеген әлеуметтік нысандар пайдалануға берілді. «Ақ бұлақ» бағдарламасы бойынша елді мекендерге селоішілік су құбырлары тартылса, «Балапан» бағдарламасы бойынша балабақшалар салынуда. «Қолжетімді баспана» бағдарламасы бойынша аудан орталығынан муниципалды тұрғын үйлер салынып, пайдалануға берілуде.Сонымен қатар, &quot;Өңірлерді дамыту&quot; бағдарламасы аясында елді мекендерде иншенерлік-инфрақұрылымдарды жаңалау, жүргізу жұмыстары жақсы қолға алынды.

== Табиғаты ==
Климаты [[континенттік]] және [[қуаң]]. Қысы біршама [[суық]]. Ауаның орташа температурасы қаңтарда –4°С, маусымда 25°С. Жылдық [[жауын-шашын]]ның орташа мөлшері 150 мм. [[Сор]], [[сортаң]] сұр және құмдардан тұратын топырақ жамылғысы таралған. Аудан аумағында 50-ден астам [[құдық]] пен [[бұлақ]] бар (қ. Маңғыстау құдықтары). [[Жусан]], [[сораң]], [[бұйырғын]], [[еркекшөп]], [[ебелек]], [[жантақ]] өседі. Жануарлардан [[қасқыр]], [[түлкі]], [[қарсақ]], [[борсық]], [[қарақұйрық]], [[ақбөкен]], [[арқар]], [[күзен]], [[қасқалдақ]], [[дуадақ]], жыландар, т.б. кездеседі.

== Халқы ==
Халық сирек қоныстанған. Әр 1 км² жерге орта есеппен 6,0 адам, ал шығысында 0,6 адам. Ірі елді мекендері: [[Шетпе]], [[Тұщықұдық (Маңғыстау облысы)|Тұщықұдық]], [[Жыңғылды (Маңғыстау облысы)|Жыңғылды]], [[Үштаған (Маңғыстау облысы)|Үштаған]], [[Ақшымырау]], [[Жармыш]], [[Сай-Өтес]], [[Оңды]], [[Шайыр (ауыл)|Шайыр]], [[Қызан]].

2019 жылдың 1 қаңтарына ауданның халық саны 39 мың адам.

{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! Этнос !!Саны, адам !!Пайыздық үлесі, % 
|-
| [[Қазақтар]] || 38 872|| 99,28
|-
| [[Орыстар]] || 99 || 0,25
|-
| [[Өзбектер]] || 84 || 0,21
|-
| [[Этнос|басқа этностар]] || 100 || 0,26
|}

{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! Санақ жылы !!Саны, адам  !! Ер адам саны!! Әйел адам саны
|-
| [[1989]]&lt;ref name=&quot;source2&quot;&gt;[https://books.google.kz/books?hl=ru&amp;id=N-7rAAAAMAAJ&amp;dq=%D0%BF%D0%B5%D1%80%D0%B5%D0%BF%D0%B8%D1%81%D1%8C+%D0%BD%D0%B0%D1%81%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D1%8F+%D1%81%D1%81%D1%81%D1%80+1989&amp;focus=searchwithinvolume&amp;q=%D1%88%D0%B5%D1%82%D0%BF%D0%B5 - 1989 жылғы Бүкіл кеңестік халық санағының қорытындылары. Мичиган университеті 2009. 1 том]&lt;/ref&gt; || 28 435|| 14 369 || 14 066
|-
| [[1999]]&lt;ref name=&quot;source3&quot;&gt;[http://www.stat.gov.kz/getImg?id=WC16200032719 - 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt; || 14 390 || 7 253 ||7 137
|-
| [[2009]]&lt;ref name=&quot;source3&quot; /&gt; || 15 101 || 7 793 || 7 308
|-
| [[2015]]&lt;ref name=&quot;KZ2015&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/getImg?id=ESTAT100232 Қазақстан Республикасының Статистика агенттігі. Қазақстан Республикасы тұрғындарының облыстар, қалалар мен аудандар, жынысы мен жас ерекшелігі топтары, этностық бөлігі бойынша 2015 жылдың басындағы саны]&lt;/ref&gt; || 35 963 || - || -
|-
| [[2019]] || 38 872 || 20 036 || 19 117
|}

== Әкімшілік бөлінуі ==
Аудан көлемі 48 мың км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;. Аудан құрамында 12 ауыл әкімшілігі бар. 
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! Ауылдық округ !!Ауданы !!Халқы !! Елді мекендер
|-
| [[Ақтөбе ауылдық округі (Маңғыстау облысы)|Ақтөбе ауылдық округі]] || 342,55 км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;|| 2 193 (2013) || [[Үштаған (Маңғыстау облысы)|Үштаған]]
|-
| [[Ақшымырау ауылдық округі]] || 84,255 км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;|| 1 421 (2013) || [[Ақшымырау]]
|-
| [[Жармыш ауылдық округі]] || 5889,53 км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;|| 2 100 (2013) || [[Жармыш]]
|-
| [[Жыңғылды ауылдық округі]] || 174,73 км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;|| 2 675 (2013) || [[Жыңғылды (Маңғыстау облысы)|Жыңғылды]]
|-
| [[Қызан ауылдық округі]] || 103,383 км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;|| 2 100 (2013) || [[Қызан]]
|-
| [[Оңды ауылдық округі]] || 271,785 км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;|| 1 542 (2013) || [[Оңды]]
|-
| [[Отпан ауылдық округі]] || 52,22 км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;|| 510 (2013) || [[Тұщыбек]]
|-
| [[Өтес ауылдық округі]] || 142,3 км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;|| 2 441 (2013) || [[Сай-Өтес]]
|-
| [[Тұщықұдық ауылдық округі (Маңғыстау облысы)|Тұщықұдық ауылдық округі]] || 117,96 км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;|| 2 313 (2013) || [[Тұщықұдық (Маңғыстау облысы)|Тұщықұдық]]
|-
| [[Шайыр ауылдық округі]] || 208,482 км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;|| 1 915 (2013) || [[Шайыр]]
|-
| [[Шебір ауылдық округі]] || 57,68 км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;|| 1 440 (2013) || [[Шебір]]
|}

== Денсаулық сақтау саласы ==
Денсаулық сақтау саласында аудандық орталық аурухана, орталық емхана, 10 дәрігерлік амбулатория, 8 медициналық пункт, Е.Оразақов атындағы Маңғыстау облыстық туберкулезге қарсы санатория халыққа қызмет көрсетеді. Өткен 2014 жылы Жармыш, Шайыр, Шебір, Тұщықұдық селоларынан салынған жаңа дәрігерлік амбулаториялар пайдалануға берілсе, 2015 жылы Қызан, Жыңғылды, Ұштаған селоларынан жаңа дәрігерлік амбулаториялар салынып, пайдалануға берілді&lt;ref name=&quot;source4&quot;&gt;[http://audan.mangystau.gov.kz/page/view/3481 - Ауданның әлеуметтік-экономикалық төлқұжаты] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20161005103201/http://audan.mangystau.gov.kz/page/view/3481 |date=2016-10-05 }}&lt;/ref&gt;.

== Білім беру саласы ==
Ауданда 18 мемлекеттік, 4 жекеменшік бала бақшада, 4 мектеп жанындағы шағын орталықта 1649 бала мектепке дейінгі білім беру және  тәрбиелеумен (80%) қамтылған. Бұдан өзге, Ұштағанда 1 жеке меншік, Жыңғылды селоларында 80 орындық 2 жаңа балабақша жұмыс істейді.

2015-2016 оқу жылын аудан мектептері 7 010 оқушымен бастады.&lt;ref name=&quot;source4&quot; /&gt;

== Экономикасы ==
Аудан экономикасы ауыл шаруашылығымен айналысады. Жер аумағының 79,0% жайылым. Негізінен [[қой]], [[түйе]] және [[сиыр]] өсіріледі. [[1997]] жылға дейін 7 [[қаракөл]] қойын өсіретін кеңшар болды. Қазір олардың негізінде 118 шаруа қожалығы құрылған.

== Аудандағы БАҚ ==
Ауданда [[1941]] жылдан “[[Жаңа өмір]]” газеті шығады.

== Транспорты ==
Аудан арқылы [[Ақтау — Мақат]] т. ж., [[Ақтау — Атырау — Жетібай — Шетпе]] автомобиль жолдары өтеді.&lt;ref&gt;«Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы]]» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, VI том&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
{{Маңғыстау облысы}}
{{Маңғыстау ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Маңғыстау ауданы]]</text>
      <sha1>5j6sx41g73ok25kwau2o44v8yfep87k</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Бейнеу ауданы</title>
    <ns>0</ns>
    <id>20341</id>
    <revision>
      <id>3060029</id>
      <parentid>3045865</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T18:00:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="30467" xml:space="preserve">{{Әкімшілік бірлік
 |Қазақша атауы                   = Бейнеу ауданы
 |Елтаңба                 =  Emblem Beineu District.jpeg
 |Ту                      = 
 |Елтаңбаның ені          = 200px
 |Тудың ені               = 
 |Елтаңбаның аты          = 
 |Тудың аты               = 
  |lat_deg= |lat_min= |lat_sec=
  |lon_deg= |lon_min= |lon_sec=
  |CoordScale             =
 |Статусы                 = Аудан
 |Кіреді                  = [[Маңғыстау облысы]]
 |Енеді                   = 10 ауылдық округ
 |Орталығы                = [[Бейнеу]]
 |Ірі қаласы              = 
 |Ірі қалалары            = 
 |Құрылды                 = [[1973 жыл]]
 |Әкімі                   = [[Бейнеубек Көңілімқосұлы Әбілов]]
 |ЖІӨ                     = 
 |ЖІӨ жылы                = 
 |ЖІӨ бойынша орны        =
 |Жан басына шаққанда ЖІӨ орны   = 
 |Тұрғыны                 =69 639&lt;ref name=&quot;KZ2019&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/getImg?id=ESTAT100232 Қазақстан Республикасының Статистика агенттігі. Қазақстан Республикасы тұрғындарының облыстар, қалалар мен аудандар, жынысы мен жас ерекшелігі топтары, этностық бөлігі бойынша 2019 жылдың басындағы саны]&lt;/ref&gt;
 |Санақ жылы              = 2019
 |Пайызы                  = 10,26
 |Халық саны бойынша орны        = 4
 |Тығыздығы               = 1,71
 |Тығыздығы бойынша орны         = 5
 |Ұлттық құрамы           ={{nobr|[[қазақтар]] (98,88%)}}, {{nobr|[[қарақалпақтар]] (0,58%)}},  {{nobr|басқа халықтары (0,54%)}} {{nobr|2019ж.}}&lt;ref name=&quot;KZ2015&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/getImg?id=ESTAT100232 Қазақстан Республикасының Статистика агенттігі. Қазақстан Республикасы тұрғындарының облыстар, қалалар мен аудандар, жынысы мен жас ерекшелігі топтары, этностық бөлігі бойынша 2015 жылдың басындағы саны]&lt;/ref&gt;
 |Конфессионалдық құрамы         = 
 |Жер аумағы              = 40 519
 |Жер аумағының пайызы    = 24,4
 |Жер аумағы бойынша орны        = 3
  |Максималды биіктігі           = 
  |Орташа биіктігі        = 
  |Минималды биіктігі     = 
  |Карта                  = Bejneu District Kazakhstan.png
  |Карта ені              = 
  |Әкімшілік бірліктің картасы   =
  |Әкімшілік бірлік картасының ені  = 
 |Аббревиатура            = 
 |Телефон коды            = 
 |Пошта индекстері        = 130100-130108&lt;ref name=&quot;kazindex.ru&quot;&gt;[http://kazindex.ru/02/5.html Қазақстан почталық индекстері]&lt;/ref&gt;
 |Интернет-үйшігі         = 
 |Автомобиль коды         =
 |Сайты                   =http://beineu.mangystau.gov.kz
 |Commons санаты          = 
}}

'''Бейнеу ауданы''' – [[Маңғыстау облысы]]ның солтүстігіндегі әкімшілік бірлік. Аудан орталығы - [[Бейнеу]] ауылы. [[Ақтау]]дан Бейнеуге дейінгі арақашықтық - 470 км.

== Тарихы ==
1973 жылдың 20-наурызы – бүкіл маңғыстаулықтар үшін ақ түйенің қарны жарылып, аспаннан нұр жауған күн. Бұл күні Қазақ ССР Жоғарғы Кеңесі Призидиумының «Қазақ ССР-інің құрамында Жезқазған және Маңғышлақ облыстарын құру туралы» Жарлығы шықты:

{{cquote
|«...2. Қазақ ССР-інің құрамында, орталығы Шевченко қаласында, Маңғышлақ облысы құрылсын: оның құрамына Гурьев облысының Шевченко, Жаңаөзен және Форт-Шевченко қалалары, қалалық кеңестеріне бағынатын қалалық поселкелермен және ауылдық кеңестерімен қоса Маңғыстау ауданы енгізілсін.

Маңғышлақ облысының құрамында мынадай жаңа аудандар құрылсын:

1. Орталығы [[Бейнеу]] қалалық поселкесінде болатын Бейнеу ауданы құрылсын: оның құрамына [[Маңғыстау облысы|Маңғышлақ облысы]]ның [[Маңғыстау ауданы]]ндағы Бейнеу қалалық поселкесі, [[Ақжігіт (ауыл)|Ақжігіт]] және [[Төлеп (Бейнеу ауданы)|Каменный]] ауылдық кеңестері, Гурьев облысының [[Жылыой ауданы|Ембі ауданы]]ндағы [[Боранқұл|Опорный]] және [[Сарықамыс (Атырау облысы)|Сарықамыс]] поселкелері енгізілсін;

2. Орталығы [[Құрық (ауыл)|Ералиев]] қалалық поселкесі болатын [[Қарақия ауданы|Ералиев ауданы]] құрылсын: оның құрамына Маңғышлақ облысының Өзен ауданындағы Ералиев, [[Ақсу]] және [[Жетібай (Маңғыстау облысы)|Жетібай]] қалалық поселкелері, [[Ақтау|Шевченко]] қалалық кеңесінің [[Маңғыстау (ауыл)|Маңғыстау]] қалалық поселкесі енгізілсін.

3. Маңғышлақ облысының [[Жаңаөзен]] қаласы облысқа бағынатын қала болып қайта құрылсын:

4. Өзен ауданының [[Теңге (ауыл)|Өзен]] қалалық поселкесі [[Жаңаөзен қалалық әкімдігі|Жаңаөзен қалалық кеңесі]]нің қамтуына берілсін. Гурьев облысының Өзен ауданы таратылсын» 
|author=[[Қазақ ССР Жоғарғы Кеңесі]]
|source=Алматы, Үкімет үйі, 20 наурыз 1973 жыл
}}

Сөйтіп, Кеңес өкіметінің алғашқы жылдарында [[Адай округі]]н таратпау жөнінде арпалысып құрбан болған Тобанияз бастаған боздақтардың арманы жүзеге асты.

Жарлықтың жариялануымен бірге облыс, аудандарды ұйымдастыру бюролары құрылды. Бейнеу аудандық ұйымдастыру бюросын А. Өтеуов басқарды. Сәуірдің 5-жұлдызында Маңғыстау, Ембі аудандарының осы аумақтағы  депутаттары аудандық кеңестің сессиясын өткізіп, аудандық атқару комитетін құрып, оның төрағалығына [[Дүйсенбі Әріпов]]ты сайлады. Ал, 11-сәуірде аудан коммунистерінің бірінші партия конференциясы шақырылып, онда аудандық партия комитетінің бірінші хатшылығына [[Арон Махуұлы Өтеуов]] сайланды.

1973 жылдың басында ауданда 17 мың халық тұрды. Маңғыстау мен Қарақұм кеңшарларында 79 мың қой, 2660 жылқы, 2220 түйе болды. «Прорванефть» мұнайгаз өндіру басқармасы сол жылы 1 миллион 255 мың тонна «қара алтын» өндірді.

Мал шаруашылығын одан әрі дамыту мақсатында 1973 жылдың желтоқсанында «Сам» кеңшары (директоры Қуаныш Ғалымов), 1983 жылы «Сыңғырлау» (директоры Наурыз Балмұханов) құрылды. Осылайша үш бірдей Кеңестер Одағының батыры М. Бегенов пен Ж. Қалдықараев, Б. Қалиев туып өскен, үш социалистік Еңбек Ері Ж. Мергенбаева, Ә. Махутов, Ө. Құлбатыров, бір Даңқ орденінің толық иегері Б. Ауданбаев және басқа да айтулы азаматтар тер төккен аймақта аудан құрылып, толықтай қалыптасты.

Аудан 1981-85 жылдары КОКП Орталық Комитетінің, КСРО Министрлер Кеңесінің, ВЦСПС-тің және БЛКЖО Орталық Комитетінің бүкілодақтық социалистік жарыс қорытындысымен аудандарға берілетін ауыспалы Қызыл Туын бес жыл қатарынан жеңіп алды. Ол ту қазір аудандық мұражайда мәңгілікке сақтаулы.

Бүгінде 57700 халық тұратын ауданда Ақжігіт, Сарға, Сыңғырлау, Есет, Тұрыш, Сам, Бейнеу, Боранқұл, Төлеп, Ноғайты, Тәжен ауылдық округтері бар.&lt;ref name=&quot;source4&quot;&gt;[http://beineu.mangystau.gov.kz/page/view/3114 - Аудан тарихы] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20161005100750/http://beineu.mangystau.gov.kz/page/view/3114 |date=2016-10-05 }}&lt;/ref&gt;

== Географиясы ==
Солтүстігінде [[Атырау облысы]]ның [[Жылыой ауданы]], шығысында [[Ақтөбе облысы]]ның [[Байғанин ауданы]], оңтүстік-шығысында [[Өзбекстан]]ның [[Қарақалпақстан|Қарақалпақстан автономиялы республикасы]], оңтүстігінде [[Маңғыстау ауданы]]мен шектеседі.
== Аудандағы тарихи-мәдени ескерткіштер ==
Заманымыздың кемеңгер тұлғасы, жазушы [[Әбіш Кекілбаев]] Бейнеу аймағы туралы былай деген: 
{{cquote
|«Осыдан үш миллион жыл бұрын [[Африка]]да экватор бойында, ағаш басынан түсіп, денесін тіктеп жүріп, өз бетімен әрекетке көшкен адам нәсілі осыдан бір миллион жыл бұрын Таяу Шығыс арқылы көшкен мұздың соңынан аңдарды қуалап, Еуропа мен Азияға аяқ басқанда әуелі кеп тұрақтаған жерлері осы Қаратеңіз бен Атырау бойлары болатын. Кавказ нәсілдестер күллі Еуропаға Қаратеңіз аумағынан, ең алғашқы адамдардың рамапитиктер деп аталатын шығыс бұтағы көбіне-көп осы Атыраудан айналаға шашыраған-ды» деп болжам айтып, «...Төңірегің тұнып тұрған керемет, төңірегің тұнып тұрған хикая, төңірегің тола ғажайып дастан!...» деп таңдай қаға таңданған Маңғыстау Үстірті – шығысында Асмантай, Матай, Көксеңгірден басталып, батысында Қарашүңгіл, Қарақұмнан кәрі Каспийге сұғынатын, солтүстігінде Төңірекшың, Тортай, Тоқсанбаймен шектесіп, оңтүстігінде Тәңке, Төлепке тірелетін - Бейнеу аймағы.
}}

Бейнеудің екінші қорымында көзі тірісінде елінің жел жақтағы панасы, ық жақтағы саясы бола білген азамат, жаудан елді арашалаған батыр, дауда әділетті арашалаған қазы, озбырлықтан обал мен сауапты арашалаған пірәдар, әлсізге – медет, күштіге – айбат, зарыққанға – жебеу, тарыққанға – демеу, асқанға – тосқан, сасқанға – сая, ұрпаққа – ұстаз, ұлысқа – ұран, ел иесі, жер киесі, Пірдің соңы – ]]Бекет Ата Мырзағұлұлы]]ның өз қолымен тұрғызған мешіті бар.

«Ұлы жібек жолының» бір тармағы бойында орналасқан ең ежелгі керуенсарайлардың бірі – [[Білеулі]]. Ол – бүгінгі Бейнеу ауданының [[Өзбекстан]]мен шектесетін шекарасында тұрған тарихи жәдігерлік.

Білеуліден әрі қарай өткен жол [[Қоңырат]]қа бағыт түзейді де, Бейнеуге қарай бет алған жүз шақырымдай далалық жол белгілі бекет, ескі қорым [[Құсшы]]ға тіреледі.

Құсшыдан алпыс шақырымдай жердегі керуенсарайлардың шоғырланған жері – [[Белдеулі]]. Мұнда бірнеше керуенсарайлардың қалдығы бар.  Бұл – біздің ата-бабаларымыздың батысында Римнің, шығысында Қытайдың хабарын біліп, өркениеттің бел ортасында отырғанын дәлелдейді. Бейнеу – [[Ұлы Жібек жолы]]ның бойындағы бел жазатын елеулі бекет болған.

Дүниежүзі ғалымдарын таңдандырған жаңалық, ол – [[Тоқсанбай тауы]]нан табылған ең ежелгі қала. Қаланың жер қыртыстары үш қабаттан тұрады. Ең астыңғы қабаты осыдан төрт мың жыл бұрынғы [[қола дәуірі]]ндегі отырықшы қонысты (қала орнын) дәлелдейді. Бұған дейін мұндай қала орындары [[Малайзия]]да ([[Трон]]) және [[Орал]] тауында ([[Арқайым]], [[Синташ]]) ғана табылған-ды. Ал Бейнеу ауданына қарайтын Тоқсанбай тауының үстіндегі қала орны олардан да бұрынғы ежелгі дәуір жәдігері болып шықты. Бұл – Қазақстан,  көршілес елдер, тіпті дүниежүзі үшін үлкен жаңалық. Екінші мәдени қабатында біздің эрамызға дейінгі бір мыңыншы, ал үшінші қабатында біздің эрамыздың ІХ-Х ғасырларындағы ортағасырлық сақтар тұрмысын дәлелдейтін материалдар табылған.

[[Алтын орда]] дәуірінде Алтын ордаға бағынған орыс князьдері [[Қарақорым]]дағы Ұлы ханға тағзым етіп, жарлық алуға бару үшін Бейнеу үстімен сапар шегетін болған. Алтын орда астанасы Қарақорым мен [[Ханбалық]]қа беттеген керуендердің есебі жоқ болатын. Сол кезде [[Сарай Береке]]ден шыққан керуен [[Үргеніш]]ке қырық күнде, ал [[Сарайшық]]тан шыққан керуен Үргенішке отыз күнде жететін еді дейді. Бұл керуен сапарының біраз жолы қазіргі Бейнеу ауданы территориясы үстімен өтеді.

Аржағы – [[Киев]], [[Петербор]], [[Мәскеу]] князьдіктерінен шығатын керуен жолының бір тармағы [[Хажы]] – [[Тархан]] - [[Сарай-Берке]] – [[Сарайшық]] – [[Таскешу]] – [[Қызылорда|Ақмешіт]] – [[Есет]] – Белдеулі – [[Тұрыш]] – [[Асау]] – [[Барақ]] – Құсшы – Білеулі - Қоңырат арқылы, ал екінші тармағы Сарай-Берке – Сарайшық – Таскешу – Ақмешіт – [[Жылыой]] – [[Қарашүңгіл]] – [[Ұшқан]] – Бейнеу – [[Сам]] – Құсшы – Білеулі – Қоңырат арқылы [[Хиуа]] асып Үнді, [[Қытай]]ға дейін кете береді. Осы бекет-керуен сарайлардың Қарашүңгіл, [[Ұшқан]]нан Білеуліге дейінгі аралығы бүгінгі Бейнеу ауданының жері. Сол керуен жолының сүрлеуімен дәл қазір теміржол өтеді.&lt;ref name=&quot;source4&quot;&gt;&lt;/ref&gt;

==Экономикасы==
===Өндіріс саласы===
Өндіріс саласында «[[Қазақтүркмұнай]]», «КАСКо», «Мейрбуш», «Би Эн Джи», «Люсент Петролеум», «Табынай», «Равнинное Ойл» компаниялары жұмыс жасаса, «Толқыннефтегаз»  және  «Қазполмунай»  серіктестіктерінің  активтері  «[[КазМұнайГаз]]» Ұлттық  компаниясының»  «КазМұнайТеңіз» АҚ-ына сенімділікпен басқаруға беріліп, «БейнеуМұнайГаз»  кәсіпорны құрылды. Аудан бойынша өткен жылы аудан бойынша 307,1 мың тонна мұнай мен 1,2  млрд.  текше  метр  газ  өндірілді, бұл облыстағы мұнайдың  2,1%,  газдың  62%  құрады. Алдыңғы жылмен салыстырғанда  мұнай 45,1  мың  тоннаға немесе  17,2%-ке көп өндірілсе,  газ 18,4 млн. текше метрге немесе 1,5%-ке көп өндірілді. Негізгі капиталға салынған  инвестиция көлемі  15,1  млрд. теңгеге, өнеркәсіп өнімінің көлемі 63,7 млрд. теңгеге жетті.

Аудан өндірісінде басым сипат алатын 29 ұлу тас  өндіру карьерлерінде, 600-ге жуық адам жұмыс жасайды. Карьерлер 2011 жылы 597,5 мың текше метр ұлу тас өндірді.&lt;ref name=&quot;source5&quot;&gt;[http://beineu.mangystau.gov.kz/page/view/3112 - Ауданның әлеуметтік-экономикалық төлқұжаты] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20161005142810/http://beineu.mangystau.gov.kz/page/view/3112 |date=2016-10-05 }}&lt;/ref&gt;

===Ауыл шаруашылығы===
[[2011 жыл]]ы  сиыр 1,2 %-ке, қой мен ешкі 3,6%-ке, жылқы 6,3%-ке, түйе 2,4 %-ке өсті. Қазіргі таңда қолда 4210 бас сиыр, 162112 бас кой мен ешкі, 8840 бас  жылқы,  15222 бас түйе бар. Жыл басынан бері 3 фермер қожалығы  құрылып, олардың  саны  258-ге  жетті, бюджетке 4,3  млн.  теңге  салық  төленді.

Аудандағы [[эпизоотия]]лық шараларға Республикалық  бюджеттен 26,7 млн. теңге  бөлінді, малдарды бірдейлендіру жұмыстары жүргізіліп, 2450 бас ірі қара малы сырғаланып, оларға ветеринариялық паспорт жасақталып, селолық округтер бойынша электрондық базаға енгізілді.  Бейнеу  селосында  «мал  қорымының»  құрылысы аяқталып,  Бейнеу,  Сам  орман  шаруашылығы  мекемелерінің  әкімшілік  ғимараттарының  құрылысы  жүргізілді.&lt;ref name=&quot;source5&quot;&gt;&lt;/ref&gt;

== Транспорты ==
Мұнай-газ өндірумен қоса мұнай мен газды тасымалдау саласында  «ҚазТрансОйл», «ҚазТрансГаз» ұлттық компанияларының  құрылымдық басқармалары,  оларда мыңға тарта адам жұмыс жасайды. Алдағы  жылдары Қазақстанды  индустрияландыру  картасына  енгізілген,  жылына  5  млрд.  текше  метр  газ  тасымалданатын  ұзындығы 1475  шақырымдық,  жалпы  құны  500  млрд.  теңге  болатын  «[[Бейнеу]]-[[Базой газ кен орны|Бозой]]-[[Шымкент]]»  магистралды  газ  құбырын  салу  үшін  1  млрд.  доллар  көлемінде  жарғылық  қор құрылды. Жобаны  жүзеге  асыруға  Қазақстан  жағынан  «Қазтрансгаз»  акционерлік  қоғамы,  ал  Қытай жағынан  «Транс  Эйжа  Гэз  Пайплайн»  компаниясы  қатысады.  Жарғылық  қордың  қазақстандық  бөлігі  республикалық  бюджеттен  қаржыландырылады,  оған  қосымша  3  млрд.  доллар  көлемінде  қарыз  тартылады. 

[[2012 жыл]]ы  аяқталатын  бірінші  кезеңде  1164  шақырымдық  «Бозой-Шымкент»  учаскесі  мен «Бозой  компрессорлық  стансасы» салынады.  Бұдан  соң  «Бейнеу-Бозой»  учаскесі  мен  «Қараөзек  компрессорлық  стансасы»  іске  қосылып,  газ  құбыры  2015 жылы  толықтай  пайдалануға  беріледі.  Құрылыс  жұмыстарына  3,5  мыңға  жуық  маман  тартылып,  құбыр  пайдалануға  берілген  соң 500  тұрақты  жұмыс  орны  пайда  болады.

Ауданда «Қазақстан Темір жолы» ұлттық компанияның құрылымдық бөлімшелері жұмыс жасайды. Еліміздегі  ірі,  әрі  перспективалы  жобалардың  бірі  саналатын  құны  2,3  млрд.  доллар  болатын  ұзындығы  988  шақырым  «Бейнеу-Жезқазған»  темір  жол  желісінің техникалық  экономикалық  негіздемесі  дайын.  «Бейнеу-Шалқар»  аралығында  ұзындығы  471  км.,  құны  153,5  млрд.  теңгені  құрайтын  теміржол  желісі  мен  ұзындығы  501  км.,  құны  93,7  млрд.  теңгені  құрайтын  автомобиль  жолын  салу  жуық  арада  басталады  деп  күтілуде.

2007 жылы құны 7,6 млрд.теңге болатын 122,6 шақырымдық Бейнеу-Атырау тас жол бағытындағы Боранқұл-Бейнеу тас жолы пайдалануға берілді. 2010 жылы Бейнеу-Ақтау тас жолының құрылысы басталып, оған Премьер-Министр К. Масимов қатысты.&lt;ref name=&quot;source5&quot;&gt;&lt;/ref&gt;

==Білім беру жүйесі==
Ауданның 26 жалпы білім беретін орта мектебінде 11988 бала оқиды, 1538 педагогикалық қызметкер жұмыс істейді, 20 балабақшада 2043 бүлдіршін тәрбиеленеді. 2011 жылы дарынды оқушылармен жұмыс жасайтын аудандық білім бөлімінің жанынан «Дарын орталығы» мемлекеттік коммуналдық кәсіпорны ашылды.

Бейнеу селосында 140 орындық балабақша пайдалануға берілсе, қазіргі таңда 140 орындық балабақшаның құрылысы, Ақжігітте 100 орындық балабақшаның, Төлепте 17 орындық балабақшаның құрылыстары жүргізілуде. Мектептер спорт залдарымен толықтай қамтылған. Аудан  мектептерінде  41 компьютер класы,  372  орындық  лингафон,  384 орындық  жаңа  үлгідегі  лингафондық-мультимедия  кабинеті, 18 қашықтықтан оқытудың спутниктік  қондырғысы,  23 мектепте  интернет  желісі  мен  24  интерактивті  тақта,  1085  электрондық  оқулық  және соңғы үлгідегі 10 химия, 21 биология, 11 физика кабинеттері бар. 

Бейнеу гуманитарлық-экономикалық колледжінде 7 мамандық  бойынша күндізгі бөлімде 504, сырттай бөлімде 363 студент оқиды. Өнер  мектебінің  жанынан  құрылған  аула  клубының  5  тобында 300  бала  тәрбиеленуде.&lt;ref name=&quot;source5&quot;&gt;&lt;/ref&gt;

== Халқы ==
2019 жылдың 1 қаңтарына ауданның халық саны 69,6 мың адам.

{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! Этнос !!Саны, адам !!Пайыздық үлесі, % 
|-
| [[Қазақтар]] || 69 639|| 98,88
|-
| [[Қарақалпақтар]] || 405 || 0,58
|-
| [[Этнос|басқа этностар]] || 368 || 0,54
|}

{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! Санақ жылы !!Саны, адам  !! Ер адам саны!! Әйел адам саны
|-
| [[1989]]&lt;ref name=&quot;source2&quot;&gt;[https://books.google.kz/books?hl=ru&amp;id=N-7rAAAAMAAJ&amp;dq=%D0%BF%D0%B5%D1%80%D0%B5%D0%BF%D0%B8%D1%81%D1%8C+%D0%BD%D0%B0%D1%81%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D1%8F+%D1%81%D1%81%D1%81%D1%80+1989&amp;focus=searchwithinvolume&amp;q=%D0%B1%D0%B5%D0%B9%D0%BD%D0%B5%D1%83 - 1989 жылғы Бүкіл кеңестік халық санағының қорытындылары. Мичиган университеті 2009. 1 том]&lt;/ref&gt; || 23 472|| 11 793 || 11 679
|-
| [[1999]]&lt;ref name=&quot;source3&quot;&gt;[http://www.stat.gov.kz/getImg?id=WC16200032719 - 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt; || 13 470 || 6 640 ||6 830
|-
| [[2009]]&lt;ref name=&quot;source3&quot;&gt;&lt;/ref&gt; || 23 444 || 11 746 || 11 698
|-
| [[2015]]&lt;ref name=&quot;KZ2015&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/getImg?id=ESTAT100232 Қазақстан Республикасының Статистика агенттігі. Қазақстан Республикасы тұрғындарының облыстар, қалалар мен аудандар, жынысы мен жас ерекшелігі топтары, этностық бөлігі бойынша 2015 жылдың басындағы саны]&lt;/ref&gt; || 62 586 || - || -
|-
| [[2019]] || 69 639 || 35 173 || 34 466
|}

== Әкімшілік бөлінуі ==
Аудан көлемі 40,5 мың км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;. Аудан құрамында 10 ауыл әкімшілігі бар. 
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! Ауылдық округ !!Ауданы !!Халқы !! Елді мекендер
|-
| [[Бейнеу ауылдық округі]] || 561,165 км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;|| 40 452 (2012) || [[Бейнеу]]
|-
| [[Ақжігіт ауылдық округі]] ||424,611 км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt; || 2567 (2009) || [[Ақжігіт (ауыл)|Ақжігіт]]
|-
| [[Боранқұл ауылдық округі]] || 500,531 км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;|| 6310 (2009) || [[Боранқұл]]
|-
| [[Есет ауылдық округі]] ||221,073 км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt; || 897 (2009) || [[Есет (ауыл)|Есет]]
|-
| [[Сам ауылдық округі]] ||273,373 км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt; || 766 (2009) || [[Сам (Маңғыстау облысы)|Сам]]
|-
| [[Сарға ауылдық округі]] || 339,349 км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;|| 1348 (2009) || [[Сарға]]
|-
| [[Сыңғырлау ауылдық округі]] ||400,495 км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt; || 836 (2009) || [[Сыңғырлау]]
|-
| [[Тәжен ауылдық округі]] || 130 км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;|| 299 (2009) || [[Тәжен]]
|-
| [[Төлеп ауылдық округі]] || 127,924 км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;|| 876 (2009) || [[Төлеп (Бейнеу ауданы)|Төлеп]]
|-
| [[Тұрыш ауылдық округі]] ||152,22 км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt; || 636 (2009) || [[Тұрыш]]
|}

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
{{Маңғыстау облысы}}
{{Бейнеу ауданы елді мекендері}}
[[Санат:Бейнеу ауданы]]</text>
      <sha1>5a5nh4ck2ojzwpjwjk5pjh9zs775rho</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Алакөл</title>
    <ns>0</ns>
    <id>21699</id>
    <revision>
      <id>3060198</id>
      <parentid>2612392</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T20:28:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Ауылдар */clean up, replaced: Алакөл (Алматы облысы) → Алакөл (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3077" xml:space="preserve">'''Алакөл''' мағынасындағы географиялық жер, мекен атаулары:

== Ауылдар ==
* [[Алакөл (Ақмола облысы)|Алакөл]] – [[Ақмола облысы]] [[Бұланды ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Алакөл (Жетісу облысы)|Алакөл]] – [[Алматы облысы]] [[Алакөл ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Алакөл (Батыс Қазақстан облысы)|Алакөл]] – [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Қаратөбе ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Алакөл (Денисов ауданы)|Алакөл]] – [[Қостанай облысы]] [[Денисов ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Алакөл (Павлодар облысы)|Алакөл]] – [[Павлодар облысы]] [[Железин ауданы]]ндағы ауыл.

== Көлдер ==
* [[Алакөл (көл)|Алакөл]] – [[Алматы облысы|Алматы]] және [[Шығыс Қазақстан облысы|Шығыс Қазақстан]] облыстарының аумағында орналасқан тұйық көл.
* [[Алакөл (Ақмола облысы, Ақкөл ауданы)|Алакөл]] – [[Ақмола облысы]] [[Ақкөл ауданы]]ндағы көл.
* [[Алакөл (Ақмола облысы, Астрахан ауданы)|Алакөл]] – [[Ақмола облысы]] [[Астрахан ауданы]]ндағы тұзды көл.
* [[Алакөл (Ақмола облысы, Нұра алабы)|Алакөл]] – [[Ақмола облысы]] [[Қорғалжын ауданы]]ның солтүстік-шығысындағы тұзды, тұйық көл.
* [[Алакөл (Ақмола облысы, Теңіз – Қорғалжын алабы)|Алакөл]] – [[Ақмола облысы]] [[Теңіз-Қорғалжын артезиан алабы|Теңіз–Қорғалжын]] алабындағы көл.
* [[Алакөл (Қостанай облысы, Меңдіқара ауданы)|Алакөл]] – [[Қостанай облысы]] Меңдіқара ауданындағы [[Ақсуат (Меңдіқара ауданы)|Ақсуат]] кентінің оңтүстігіндегі көл.
* [[Алакөл (Қостанай облысы, Меңдіқара ауданы, Боровской ауылы)|Алакөл]] – [[Қостанай облысы]] [[Меңдіқара ауданы]] [[Боровской]] ауылының солтүстік-батысында 4 км жердегі көл.

== Алакөл артезиан алабы ==
* [[Алакөл артезиан алабы]] – Алматы және Шығыс Қазақстан облыстарының аралығындағы Алакөл ойысында орналасқан.

== Тағы қараңыз ==
* [[Алакөл ауданы]]
* [[Алакөл көмір кен орны]]
* [[Алакөл қорығы]] 
* [[Алакөл ойысы]]

{{айрық}}</text>
      <sha1>o7vr2biqehzhrxabyq8kt8vwz2rowcn</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060202</id>
      <parentid>3060198</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T20:31:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3077" xml:space="preserve">'''Алакөл''' мағынасындағы географиялық жер, мекен атаулары:

== Ауылдар ==
* [[Алакөл (Ақмола облысы)|Алакөл]] – [[Ақмола облысы]] [[Бұланды ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Алакөл (Батыс Қазақстан облысы)|Алакөл]] – [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Қаратөбе ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Алакөл (Жетісу облысы)|Алакөл]] – [[Жетісу облысы]] [[Алакөл ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Алакөл (Денисов ауданы)|Алакөл]] – [[Қостанай облысы]] [[Денисов ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Алакөл (Павлодар облысы)|Алакөл]] – [[Павлодар облысы]] [[Железин ауданы]]ндағы ауыл.

== Көлдер ==
* [[Алакөл (көл)|Алакөл]] – [[Алматы облысы|Алматы]] және [[Шығыс Қазақстан облысы|Шығыс Қазақстан]] облыстарының аумағында орналасқан тұйық көл.
* [[Алакөл (Ақмола облысы, Ақкөл ауданы)|Алакөл]] – [[Ақмола облысы]] [[Ақкөл ауданы]]ндағы көл.
* [[Алакөл (Ақмола облысы, Астрахан ауданы)|Алакөл]] – [[Ақмола облысы]] [[Астрахан ауданы]]ндағы тұзды көл.
* [[Алакөл (Ақмола облысы, Нұра алабы)|Алакөл]] – [[Ақмола облысы]] [[Қорғалжын ауданы]]ның солтүстік-шығысындағы тұзды, тұйық көл.
* [[Алакөл (Ақмола облысы, Теңіз – Қорғалжын алабы)|Алакөл]] – [[Ақмола облысы]] [[Теңіз-Қорғалжын артезиан алабы|Теңіз–Қорғалжын]] алабындағы көл.
* [[Алакөл (Қостанай облысы, Меңдіқара ауданы)|Алакөл]] – [[Қостанай облысы]] Меңдіқара ауданындағы [[Ақсуат (Меңдіқара ауданы)|Ақсуат]] кентінің оңтүстігіндегі көл.
* [[Алакөл (Қостанай облысы, Меңдіқара ауданы, Боровской ауылы)|Алакөл]] – [[Қостанай облысы]] [[Меңдіқара ауданы]] [[Боровской]] ауылының солтүстік-батысында 4 км жердегі көл.

== Алакөл артезиан алабы ==
* [[Алакөл артезиан алабы]] – Алматы және Шығыс Қазақстан облыстарының аралығындағы Алакөл ойысында орналасқан.

== Тағы қараңыз ==
* [[Алакөл ауданы]]
* [[Алакөл көмір кен орны]]
* [[Алакөл қорығы]] 
* [[Алакөл ойысы]]

{{айрық}}</text>
      <sha1>3mqrbu0xhjyeh0pjdh34bkfoud749cw</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060203</id>
      <parentid>3060202</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T20:32:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <comment>/* Көлдер */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3083" xml:space="preserve">'''Алакөл''' мағынасындағы географиялық жер, мекен атаулары:

== Ауылдар ==
* [[Алакөл (Ақмола облысы)|Алакөл]] – [[Ақмола облысы]] [[Бұланды ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Алакөл (Батыс Қазақстан облысы)|Алакөл]] – [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Қаратөбе ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Алакөл (Жетісу облысы)|Алакөл]] – [[Жетісу облысы]] [[Алакөл ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Алакөл (Денисов ауданы)|Алакөл]] – [[Қостанай облысы]] [[Денисов ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Алакөл (Павлодар облысы)|Алакөл]] – [[Павлодар облысы]] [[Железин ауданы]]ндағы ауыл.

== Көлдер ==
* '''[[Алакөл (көл)|Алакөл]]''' – [[Жетісу облысы|Жетісу]] және [[Шығыс Қазақстан облысы|Шығыс Қазақстан]] облыстарының аумағында орналасқан тұйық көл.
* [[Алакөл (Ақмола облысы, Ақкөл ауданы)|Алакөл]] – [[Ақмола облысы]] [[Ақкөл ауданы]]ндағы көл.
* [[Алакөл (Ақмола облысы, Астрахан ауданы)|Алакөл]] – [[Ақмола облысы]] [[Астрахан ауданы]]ндағы тұзды көл.
* [[Алакөл (Ақмола облысы, Нұра алабы)|Алакөл]] – [[Ақмола облысы]] [[Қорғалжын ауданы]]ның солтүстік-шығысындағы тұзды, тұйық көл.
* [[Алакөл (Ақмола облысы, Теңіз – Қорғалжын алабы)|Алакөл]] – [[Ақмола облысы]] [[Теңіз-Қорғалжын артезиан алабы|Теңіз–Қорғалжын]] алабындағы көл.
* [[Алакөл (Қостанай облысы, Меңдіқара ауданы)|Алакөл]] – [[Қостанай облысы]] Меңдіқара ауданындағы [[Ақсуат (Меңдіқара ауданы)|Ақсуат]] кентінің оңтүстігіндегі көл.
* [[Алакөл (Қостанай облысы, Меңдіқара ауданы, Боровской ауылы)|Алакөл]] – [[Қостанай облысы]] [[Меңдіқара ауданы]] [[Боровской]] ауылының солтүстік-батысында 4 км жердегі көл.

== Алакөл артезиан алабы ==
* [[Алакөл артезиан алабы]] – Алматы және Шығыс Қазақстан облыстарының аралығындағы Алакөл ойысында орналасқан.

== Тағы қараңыз ==
* [[Алакөл ауданы]]
* [[Алакөл көмір кен орны]]
* [[Алакөл қорығы]] 
* [[Алакөл ойысы]]

{{айрық}}</text>
      <sha1>g5sf4jvq24yyjl4doj45itvcxakedej</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060434</id>
      <parentid>3060203</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T11:36:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Салиха</username>
        <id>17167</id>
      </contributor>
      <comment>/* Көлдер */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3322" xml:space="preserve">'''Алакөл''' мағынасындағы географиялық жер, мекен атаулары:

== Ауылдар ==
* [[Алакөл (Ақмола облысы)|Алакөл]] – [[Ақмола облысы]] [[Бұланды ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Алакөл (Батыс Қазақстан облысы)|Алакөл]] – [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Қаратөбе ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Алакөл (Жетісу облысы)|Алакөл]] – [[Жетісу облысы]] [[Алакөл ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Алакөл (Денисов ауданы)|Алакөл]] – [[Қостанай облысы]] [[Денисов ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Алакөл (Павлодар облысы)|Алакөл]] – [[Павлодар облысы]] [[Железин ауданы]]ндағы ауыл.

== Көлдер ==
* '''[[Алакөл (көл)|Алакөл]]''' – [[Жетісу облысы|Жетісу]] және [[Шығыс Қазақстан облысы|Шығыс Қазақстан]] облыстарының аумағында орналасқан тұйық көл.
* [[Алакөл (Ақмола облысы, Ақкөл ауданы)|Алакөл]] – [[Ақмола облысы]] [[Ақкөл ауданы]]ндағы көл.
* [[Алакөл (Ақмола облысы, Астрахан ауданы)|Алакөл]] – [[Ақмола облысы]] [[Астрахан ауданы]]ндағы тұзды көл.
* [[Алакөл (Ақмола облысы, Нұра алабы)|Алакөл]] – [[Ақмола облысы]] [[Қорғалжын ауданы]]ның солтүстік-шығысындағы тұзды, тұйық көл.
* [[Алакөл (Ақмола облысы, Теңіз – Қорғалжын алабы)|Алакөл]] – [[Ақмола облысы]] [[Теңіз-Қорғалжын артезиан алабы|Теңіз–Қорғалжын]] алабындағы көл.
* [[Алакөл (көл, Ақтөбе облысы)|Алакөл]] – [[Ақтөбе облысы]] [[Ырғыз ауданы]] Алакөл қыстауының солтүстік-батысында 2 км-дей жердегі көл.
* [[Алакөл (Қостанай облысы, Меңдіқара ауданы)|Алакөл]] – [[Қостанай облысы]] Меңдіқара ауданындағы [[Ақсуат (Меңдіқара ауданы)|Ақсуат]] кентінің оңтүстігіндегі көл.
* [[Алакөл (Қостанай облысы, Меңдіқара ауданы, Боровской ауылы)|Алакөл]] – [[Қостанай облысы]] [[Меңдіқара ауданы]] [[Боровской]] ауылының солтүстік-батысында 4 км жердегі көл.

== Алакөл артезиан алабы ==
* [[Алакөл артезиан алабы]] – Алматы және Шығыс Қазақстан облыстарының аралығындағы Алакөл ойысында орналасқан.

== Тағы қараңыз ==
* [[Алакөл ауданы]]
* [[Алакөл көмір кен орны]]
* [[Алакөл қорығы]] 
* [[Алакөл ойысы]]

{{айрық}}</text>
      <sha1>ffbi9cuyo2d0anzy0r5q1vwect644pm</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Арынғазы Әбутәліпұлы Егеубаев</title>
    <ns>0</ns>
    <id>22382</id>
    <revision>
      <id>3060052</id>
      <parentid>3059101</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T18:23:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[Special:Contributions/Daniyar Sundetbai|Daniyar Sundetbai]] ([[User talk:Daniyar Sundetbai|т]]) өңдемелерінен [[User:Kaiyr|Kaiyr]] соңғы нұсқасына қайтарды</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3071" xml:space="preserve">'''Арынғазы Әбутәліпұлы Егеубаев''' (7 мамыр 1941 жылы туған, [[Қостанай облысы]], [[Қостанай ауданы]], Тұңғыш ауылы) – ауыл шаруашылығы ғылымының докторы (1995), [[профессор]] (1997), Қазақ КСР-і Халық ағарту ісінің еңбек сіңірген қызметкері, [[Қазақстан|Қазақстан Республикасы]] [[Жаратылыстану]] ғылыми академиясының академигі (1995).

[[Арғын]] тайпасының [[Тарақты]] руынан шыққан.
&lt;ref&gt;{{кітап
 |авторы         = Яһуда Амандықов
 |бөлімі         = 
 |бөлім сілтемесі  = 
 |тақырыбы         = 
 |шынайы атауы     = Орта жүздің Ноқта ағасы Тарақты шежіресі
 |сілтеме          = 
 |уикитека         = 
 |жауапты     = 
 |басылым     = 
 |орны        = Алматы
 |баспасы     = Комплекс
 |жыл         = 2009
 |томы        = 
 |беттері     = 
 |барлық беті    = 1120
 |сериясы      = 
 |isbn         = 965-611-88-2
 |тиражы       = 2000
}}&lt;/ref&gt;

Алматы зоотехникалық-малдәрігерлік институтын (1968) және [[аспирантура]]сын (1974) бітірген. Еңбек жолын [[веттехник]] (1961–63) болумен бастаған Егеубаев институтта комсомол комитетітінің [[хатшы]]сы, ассистент, аға оқытушы, [[доцент]] (1975–86), кафедра меңгерушісі, [[декан]], [[проректор]] (1986–96) қызметтерін атқарды. 1996 жылдан [[Қазақ ұлттық аграрлық университеті]]нде кафедра меңгерушісі, Жоғары фермерлер мектебінің жетекшісі. 1995 ж. «''Микроминеральное питание жвачных животных в никеловой биогеохимической провинции Республики Казахстан''» деген тақырыпта докторлық диссертация қорғады. Егеубаев 80-нен астам ғылыми-зерттеу еңбектің авторы.&lt;ref&gt;Қазақ Энциклопедиясы&lt;/ref&gt;

{{Суретсіз мақала}}

==Дереккөздер==
&lt;references/&gt;

{{wikify}}

[[Санат:1941 жылы туғандар]]
[[Санат:Қостанай ауданында туғандар]]
[[Санат:Қазақстан зоологтары]]
[[Санат:Қазақстан ғалымдары]]
[[Санат:Профессорлар]]
[[Санат:Қазақстан білім беру ісінің үздіктері]]
[[Санат:Қазақстан Ұлттық ғылым академиясы академиктері]]


{{stub}}</text>
      <sha1>ceui6gqbll2j9u4zm1kkjj1qwbw1mzb</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Әлімбет (ауыл)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>22402</id>
    <revision>
      <id>3060067</id>
      <parentid>2777236</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T18:36:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: Бадамшы → Бадамша (ауыл)|Бадамшы using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3890" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Әлімбет
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =  Ауылдық округ орталығы 
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =50 |lat_min = 59|lat_sec = 36
   |lon_deg =58|lon_min = 25|lon_sec =24 
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Ақтөбе облысы
|кестедегі облыс         = Ақтөбе облысы{{!}}Ақтөбе 
|ауданы                  = Қарғалы ауданы 
|кестедегі аудан         = Қарғалы ауданы{{!}}Қарғалы 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Әлімбет ауылдық округі{{!}}Әлімбет 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =   1929
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =1009
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Әлімбет}}
'''Әлімбет''' — [[Ақтөбе облысы]] [[Қарғалы ауданы]]ндағы ауыл, [[Әлімбет ауылдық округі]] орталығы. Іргесі [[1929 жыл]]ы қаланған.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Бадамша (ауыл)|Бадамшы]] ауылынан солтүстікке қарай 47 км-дей жерде, [[Атырау]] - Орск темір жол бойында орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 1016 адам (499 ер адам және 517 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 1009 адамды (484 ер адам және 525 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Инфрақұрылымы ==
Орта мектеп, аурухана, клуб бар. Орыс-Қазақ шекарасынан 9 км жерде, А-25 тас жолы орналасқан орналасқан.&lt;ref&gt;«Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Қарғалы ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Қарғалы ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>ge2dbdwvdjx2zx6uxeztt11gw5z2y4u</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Арман</title>
    <ns>0</ns>
    <id>25570</id>
    <revision>
      <id>3060117</id>
      <parentid>3059388</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T18:51:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[Special:Contributions/Thebestaidana2011|Thebestaidana2011]] ([[User talk:Thebestaidana2011|т]]) өңдемелерінен [[User:Kasymov|Kasymov]] соңғы нұсқасына қайтарды</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="489" xml:space="preserve">'''Арман''' – адам көкейіндегі ізгі ниет, болашақтан күтер үміт, алға қойған мақсат.

Қазақ халқында армансыз адам жоқ делінеді. Арман сөзінің қолданылу аясы кең. Ол шығармашылық қиялдың дайындық сатысы да. 

{{бастама}}
{{Суретсіз мақала}}
 
[[Санат:Қиял]]
[[Санат:Абстракция]]</text>
      <sha1>1dn3txkr6d2ctbnn4oi191mg4filgvb</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қазақ мемлекеттік циркі</title>
    <ns>0</ns>
    <id>29246</id>
    <revision>
      <id>3059925</id>
      <parentid>3059826</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T12:42:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ұлы Тұран</username>
        <id>120792</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9666" xml:space="preserve">{{Ғимарат
| ғимараттың аты     = Қазақ мемлекеттік циркі
| шынайы аты         = 
| бұрынғы атауы      = 
| балама аты         = 
| статусы            = 
| суреті             = Kazakhstan P9200599 14 (39253139165).jpg
| ені                = 300px
| сурет атауы        = 
| позициялық карта   = Қазақстан
 |lat_dir = N|lat_deg = 43|lat_min = 14|lat_sec = 20.8
 |lon_dir = E|lon_deg = 76|lon_min = 55|lon_sec = 02.2
| карта атауы        = 
| карта ені          = 
| ғимараттың үлкен жетістігі  =
| ізашары            = 
| ізбасары           = 
| ғимарат түрі       = 
| сәулет стилі       = 
| қолданылуы         = 
| орналасуы          = {{байрақ|Қазақстан}} 
| мекен жайы         = [[Алматы]], [[Абай даңғылы (Алматы)|Абай даңғылы]], 50
| қала               = 
| мемлекет           = 
| қазіргі жалдаушы   = 
| ғимараттың маңыздылығы  = 
| құрылысы басталды  = 
| құрылысы аяқталды  = 
| ашылған уақыты     = 1970
| жөнделген уақыты   = 
| жабылған уақыты    = 
| бұзылған уақыты    = 
| құны               = 
| жөндеу құны        = 
| биіктігі           = 
| төбесі             = 
| антеннаның төбесі  = 
| шатыры             = 
| ең соңғы қабат     = 
| обсерватория       = 
| құрылыс материалы  = 
| көлемі             = 
| диаметрі           = 
| басқа да өлшемдері = 
| қабаттар саны      = 
| ғимараттың ішкі ауданы = 
| лифтілер           = 
| тапсырыс беруші    = 
| иемденуші          = 
| басқарушы орган    = 
| сәулетшісі         = 
| сәулет фирмасы     = 
| салушы             = 
| инженері           = 
| инженер-құрылысшы  = 
| басқа да дизайнерлер = 
| сметашы            = 
| бас мердігер       = 
| марапаттары        = 
| дүкендер саны      = 
| бөлмелер саны      = 
| көлік тұрағы       = 
| сайты              = [http://circusalmaty.kz/kk/bastyi-bet circusalmaty.kz]
| Commons            = Almaty National Circus
}}
'''Қазақ Циркі''', [[Қазақ]] Мемлекеттік циркі – кәсіби ұлттық өнер ұжымы. Қазақ циркі [[ҚазКСР-інің]] халық арт. [[Г.Ғалиеваның]] жетекшілігімен [[1970]] жылы ұйымдастырылды. [[1972]] жылы Қазақ циркінің жаңа ғимараты салтанатты түрде ашылып, пайдалануға берілді, бұл Қазақ циркі өнерінің өркендеуіне игі ықпал етті. Қазақ циркі [[1972]] – 78 жылы ұлттық бояуы қанық үш бағдарлама дайындады. Оның негізгі бағдарламаларына: “[[Жылқышылар]]”, “[[Қыз қуу]]”, “[[Ат ойыны]]”, “[[Жер жәннаты]]”, “[[Байқоңыр]]”, “[[Атамекен]]”, “[[Космос симфониясы]]”, т.б. жатады. Қазақ циркі репертуарынан, сонымен қатар, “[[Түйелер мен аюлар]]” аттракционы, “[[Шығыс ойыны]]” (режылы [[А.Ысмағұлов]]), “[[Акробатикалық аңыз]]” (режылы Н.К. Винник) нөмірлері, “[[Тың]]”, “[[Медеу]]”, т.б. новеллалар орын алды. Қазақстан тәуелсіздік алғаннан кейін Қазақ циркі “[[Сиқырлы киіз үй]]”, “[[Азия жұлдыздары]]”, “[[Аяз Атаның компьютерлік ойындары]]”, “[[Цирк қойыртпағы]]”, “[[Жаңа жылдық думан]]” және “[[Үш жуан]]” атты бағдарламаларын қойды.&lt;ref&gt;“Қазақстан”: Ұлттық энцклопедия/Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы “Қазақ энциклопедиясы” Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9&lt;/ref&gt; Цирк ұжымы [[1978]] – 82 жылы Бүкілодақтық цирк өнерінің байқауында жеңімпаз атанды, оның қуақылары [[Мұрат]] және [[Елизавета Жұмағалиевтер]] [[1983]] жылы Прага қаласында өткен халықар. байқаудың [[Эдуарде Бассе]] атынд. бас жүлдесін жеңіп алды. Кеңес Одағының көптеген қ-ларында, шет елдерде (Кубада, 1977, Чехияда, 1983, Болгарияда және Югославияда, 1986) болды.
90 жылдарда гастрольдік сапармен әлденеше рет [[Қытай]], [[Польша]], [[Франция]], [[Бельгия]], [[Жапония]], [[Германия]], [[АҚШ]], [[Австралия]] елдерінде болып қайтты. Досбатыровтар [[Верона]] ([[Италия]]), [[Бельгия]], [[Монте-Карло]] мен Қытайдағы халықар. цирк өнері фестивальдерінің жеңімпазы атанса, [[Т.Трестин]] мен [[жылыБәкенова]] Польшадағы еур. байқауда алтын жүлдеге ие болды. [[А.Кириченко]] жетекшілігіндегі “[[Әуеде ұшу]]” (1993) нөмерінің артистері, [[К.Күнғожинов]] тобы, [[В.Гашута]] орындауындағы “Рен дөңгелектері” нөмірі, Р.Симоненко тобы Қытайда өткен байқаудың жеңімпаздары мен жүлдегерлері атанды. [[Қ.Шалабаев]] бастаған қазақ шабандоз жігіттері АҚШ цирктерінде, [[Серік Әбішев]] бастаған танымал топ [[Австралия]] циркінде табысты өнер көрсетті. 
[[2000]] жылы цирк аумағында “[[Арлекино]]” балалар ойын-сауық кешені ашылды. [[2001]] жылы осында атқа салт мініп жүру (жетек. К.Күнғожинов) мектебі құрылды. Қазақ циркінің жанында [[А.Р. Измаилова]] жетекшілік ететін “[[Ерке]]” ұлттық би ансамблі жұмыс істейді. Олар бірінші халықар. “[[Айналайын]]” жас дарындар фестивалінің жеңімпазы ([[1996]] жылы), Халықар. “[[Nets Carnaval club]]” фестивалінің дипломанты ([[Франция]], [[1999]]), Халықар. “[[Азия дауысы]]” байқауының жүлдегері атағына ие болды. 1999 жылы цирк өнерінің тәжірибе мектебі ұйымдастырылды (жетек. М.В. Хуватов). Осы жылы көптеген байқаулардың жеңімпазы болған Фарандоль” цирк балеті (жетек. М.Редько), үш ұжымды: “Бэби-Дэнс” тобын (“Азия дауысы” байқауының үздігі), “Дэнс-класс” және “Просто Так” шоу-балеттерін біріктірген би мектебі (жетек. Е.Рудикова), “Әнші балапан” және “Азия дауысы” байқауларында жеңіске жеткен “Мюзик-холл “Улыбка” балалар эстрада театры ашылды (жетек. Қ.А. Бөлебеков, 2002 жылдан). 2003 жылдан “Шапито” атты жазғы шатырлы цирк жұмыс жасауда. 
Қазақ циркі ғимаратының (арх. В.З. Кацев, И.В. Слонов) архит. шешімінен қазіргі үлгі мен ұлттық сәулет өнерінің үндестігі аңғарылады. Шеңберленіп келген ғимарат төбесі күмбезделіп жабылған. Цирк амфитеатрын (2160 орынды) көмкерген 2 қабатты фойеде киім ілгіш пен дәмханалар, ал әкімш.-тұрмыс ғимаратында артистер бөлмелері, жаттығу манежі, асхана, хайуанаттар қорасы, т.б. орналасқан. Хайуанаттарды серуендетуге арналған ішкі ауласы бар.&lt;ref&gt;Қазақ мәдениеті. Энциклопедиялық анықтамалық. Алматы: “Аруна Ltd.” ЖШС, 2005 ISBN 9965-26-095-8&lt;/ref&gt;

== Тағы қараңыз ==
* [[Қазақ цирк өнері]]

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{бастама}}
{{уики}}

[[Санат:Цирк]]
[[Санат:Алматы ғимараттары мен құрылыстары]]</text>
      <sha1>hixwmynrnmtbjmdnu6qu10ahmz4g7io</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3059928</id>
      <parentid>3059925</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T12:53:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ұлы Тұран</username>
        <id>120792</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9742" xml:space="preserve">{{Ғимарат
| ғимараттың аты     = Қазақ мемлекеттік циркі
| шынайы аты         = 
| бұрынғы атауы      = 
| балама аты         = 
| статусы            = 
| суреті             = Kazakhstan P9200599 14 (39253139165).jpg
| ені                = 300px
| сурет атауы        = 
| позициялық карта   = Қазақстан
 |lat_dir = N|lat_deg = 43|lat_min = 14|lat_sec = 20.8
 |lon_dir = E|lon_deg = 76|lon_min = 55|lon_sec = 02.2
| карта атауы        = 
| карта ені          = 
| ғимараттың үлкен жетістігі  =
| ізашары            = 
| ізбасары           = 
| ғимарат түрі       = 
| сәулет стилі       = 
| қолданылуы         = 
| орналасуы          = {{байрақ|Қазақстан}} 
| мекен жайы         = [[Алматы]], [[Абай даңғылы (Алматы)|Абай даңғылы]], 50
| қала               = 
| мемлекет           = 
| қазіргі жалдаушы   = 
| ғимараттың маңыздылығы  = 
| құрылысы басталды  = 
| құрылысы аяқталды  = 
| ашылған уақыты     = 1970
| жөнделген уақыты   = 
| жабылған уақыты    = 
| бұзылған уақыты    = 
| құны               = 
| жөндеу құны        = 
| биіктігі           = 
| төбесі             = 
| антеннаның төбесі  = 
| шатыры             = 
| ең соңғы қабат     = 
| обсерватория       = 
| құрылыс материалы  = 
| көлемі             = 
| диаметрі           = 
| басқа да өлшемдері = 
| қабаттар саны      = 
| ғимараттың ішкі ауданы = 
| лифтілер           = 
| тапсырыс беруші    = 
| иемденуші          = 
| басқарушы орган    = 
| сәулетшісі         = 
| сәулет фирмасы     = 
| салушы             = 
| инженері           = 
| инженер-құрылысшы  = 
| басқа да дизайнерлер = 
| сметашы            = 
| бас мердігер       = 
| марапаттары        = 
| дүкендер саны      = 
| бөлмелер саны      = 
| көлік тұрағы       = 
| сайты              = [http://circusalmaty.kz/kk/bastyi-bet circusalmaty.kz]
| Commons            = Almaty National Circus
}}
'''[[Қазақ]] мемлекеттік циркі''' — [[Алматы|Алматыда]] орналасқан [[Қазақстан|Қазақстанның]] бас циркі. Қазақ циркі [[Қазақ Кеңестік Социалистік Республикасы|Қазақ КСР]] халық әртісі Г. Ғалиеваның жетекшілігімен 1970 жылы ұйымдастырылды. 1972 жылы Қазақ циркінің жаңа ғимараты салтанатты түрде ашылып, пайдалануға берілді, бұл Қазақ циркі өнерінің өркендеуіне игі ықпал етті. Қазақ циркі 1972–78 жылы ұлттық бояуы қанық үш бағдарлама дайындады. Оның негізгі бағдарламаларына: “Жылқышылар”, “Қыз қуу”, “Ат ойыны”, “Жер жәннаты”, “Байқоңыр”, “Атамекен”, “Космос симфониясы”, т.б. жатады. Қазақ циркі репертуарынан, сонымен қатар, “Түйелер мен аюлар” аттракционы, “Шығыс ойыны” (режылы А.Ысмағұлов), “Акробатикалық аңыз” (режылы Н.К. Винник) нөмірлері, “Тың”, “Медеу”, т.б. новеллалар орын алды. Қазақстан тәуелсіздік алғаннан кейін Қазақ циркі “Сиқырлы киіз үй”, “Азия жұлдыздары”, “Аяз Атаның компьютерлік ойындары”, “Цирк қойыртпағы”, “Жаңа жылдық думан” және “Үш жуан” атты бағдарламаларын қойды&lt;ref&gt;“Қазақстан”: Ұлттық энцклопедия/Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы “Қазақ энциклопедиясы” Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9&lt;/ref&gt;. Цирк ұжымы 1978–82 жылы Бүкілодақтық цирк өнерінің байқауында жеңімпаз атанды, оның қуақылары Мұрат және Елизавета Жұмағалиевтер 1983 жылы [[Прага]] қаласында өткен халықар. байқаудың Эдуарде Бассе атынд. бас жүлдесін жеңіп алды. Кеңес Одағының көптеген қалаларында, шет елдерде ([[Куба|Кубада]], 1977, [[Чехия|Чехияда]], 1983, [[Болгария|Болгарияда]] және [[Югославия|Югославияда]], 1986) болды.

90 жылдарда гастрольдік сапармен әлденеше рет [[Қытай]], [[Польша]], [[Франция]], [[Бельгия]], [[Жапония]], [[Германия]], [[Америка Құрама Штаттары|АҚШ]], [[Аустралия]] елдерінде болып қайтты. Досбатыровтар [[Верона]] ([[Италия]]), [[Бельгия]], [[Монте-Карло]] мен Қытайдағы халықар. цирк өнері фестивальдерінің жеңімпазы атанса, Т.Трестин мен жылыБәкенова Польшадағы еур. байқауда алтын жүлдеге ие болды. А.Кириченко жетекшілігіндегі “Әуеде ұшу” (1993) нөмерінің артистері, К.Күнғожинов тобы, В.Гашута орындауындағы “Рен дөңгелектері” нөмірі, Р.Симоненко тобы Қытайда өткен байқаудың жеңімпаздары мен жүлдегерлері атанды. Қ.Шалабаев бастаған қазақ шабандоз жігіттері АҚШ цирктерінде, Серік Әбішев бастаған танымал топ Австралия циркінде табысты өнер көрсетті. 
2000 жылы цирк аумағында “Арлекино” балалар ойын-сауық кешені ашылды. 2001 жылы осында атқа салт мініп жүру (жетек. К.Күнғожинов) мектебі құрылды. Қазақ циркінің жанында А.Р. Измаилова жетекшілік ететін “Ерке” ұлттық би ансамблі жұмыс істейді. Олар бірінші халықар. “[[Айналайын]]” жас дарындар фестивалінің жеңімпазы (1996 жылы), Халықар. “Nets Carnaval club” фестивалінің дипломанты (Франция, 1999), Халықар. “[[Азия дауысы]]” байқауының жүлдегері атағына ие болды. 1999 жылы цирк өнерінің тәжірибе мектебі ұйымдастырылды (жетек. М.В. Хуватов). Осы жылы көптеген байқаулардың жеңімпазы болған Фарандоль” цирк балеті (жетек. М.Редько), үш ұжымды: “Бэби-Дэнс” тобын (“Азия дауысы” байқауының үздігі), “Дэнс-класс” және “Просто Так” шоу-балеттерін біріктірген би мектебі (жетек. Е.Рудикова), “Әнші балапан” және “Азия дауысы” байқауларында жеңіске жеткен “Мюзик-холл “Улыбка” балалар эстрада театры ашылды (жетек. Қ.А. Бөлебеков, 2002 жылдан). 2003 жылдан “Шапито” атты жазғы шатырлы цирк жұмыс жасауда. 
Қазақ циркі ғимаратының (арх. В.З. Кацев, И.В. Слонов) архит. шешімінен қазіргі үлгі мен ұлттық сәулет өнерінің үндестігі аңғарылады. Шеңберленіп келген ғимарат төбесі күмбезделіп жабылған. Цирк амфитеатрын (2160 орынды) көмкерген 2 қабатты фойеде киім ілгіш пен дәмханалар, ал әкімшілік-тұрмыс ғимаратында артистер бөлмелері, жаттығу манежі, асхана, хайуанаттар қорасы, т.б. орналасқан. Хайуанаттарды серуендетуге арналған ішкі ауласы бар.&lt;ref&gt;Қазақ мәдениеті. Энциклопедиялық анықтамалық. Алматы: “Аруна Ltd.” ЖШС, 2005 ISBN 9965-26-095-8&lt;/ref&gt;

== Тағы қараңыз ==
* [[Қазақ цирк өнері]]

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{бастама}}
{{уики}}

[[Санат:Цирк]]
[[Санат:Алматы ғимараттары мен құрылыстары]]</text>
      <sha1>nlzpajsl8jgzvasa14d4e5v2w2ul1e8</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3059930</id>
      <parentid>3059928</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T12:55:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ұлы Тұран</username>
        <id>120792</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9754" xml:space="preserve">{{Ғимарат
| ғимараттың аты     = Қазақ мемлекеттік циркі
| шынайы аты         = 
| бұрынғы атауы      = 
| балама аты         = 
| статусы            = 
| суреті             = Kazakhstan P9200599 14 (39253139165).jpg
| ені                = 300px
| сурет атауы        = 
| позициялық карта   = Қазақстан
 |lat_dir = N|lat_deg = 43|lat_min = 14|lat_sec = 20.8
 |lon_dir = E|lon_deg = 76|lon_min = 55|lon_sec = 02.2
| карта атауы        = 
| карта ені          = 
| ғимараттың үлкен жетістігі  =
| ізашары            = 
| ізбасары           = 
| ғимарат түрі       = 
| сәулет стилі       = 
| қолданылуы         = [[Цирк]]
| орналасуы          = {{байрақ|Қазақстан}} 
| мекен жайы         = [[Алматы]], [[Абай даңғылы (Алматы)|Абай даңғылы]], 50
| қала               = 
| мемлекет           = 
| қазіргі жалдаушы   = 
| ғимараттың маңыздылығы  = 
| құрылысы басталды  = 
| құрылысы аяқталды  = 
| ашылған уақыты     = 1970
| жөнделген уақыты   = 
| жабылған уақыты    = 
| бұзылған уақыты    = 
| құны               = 
| жөндеу құны        = 
| биіктігі           = 
| төбесі             = 
| антеннаның төбесі  = 
| шатыры             = 
| ең соңғы қабат     = 
| обсерватория       = 
| құрылыс материалы  = 
| көлемі             = 
| диаметрі           = 
| басқа да өлшемдері = 
| қабаттар саны      = 
| ғимараттың ішкі ауданы = 
| лифтілер           = 
| тапсырыс беруші    = 
| иемденуші          = 
| басқарушы орган    = 
| сәулетшісі         = 
| сәулет фирмасы     = 
| салушы             = 
| инженері           = 
| инженер-құрылысшы  = 
| басқа да дизайнерлер = 
| сметашы            = 
| бас мердігер       = 
| марапаттары        = 
| дүкендер саны      = 
| бөлмелер саны      = 
| көлік тұрағы       = 
| сайты              = [http://circusalmaty.kz/kk/bastyi-bet circusalmaty.kz]
| Commons            = Almaty National Circus
}}
'''[[Қазақ]] мемлекеттік циркі''' — [[Алматы|Алматыда]] орналасқан [[Қазақстан|Қазақстанның]] бас циркі. Қазақ циркі [[Қазақ Кеңестік Социалистік Республикасы|Қазақ КСР]] халық әртісі Г. Ғалиеваның жетекшілігімен 1970 жылы ұйымдастырылды. 1972 жылы Қазақ циркінің жаңа ғимараты салтанатты түрде ашылып, пайдалануға берілді, бұл Қазақ циркі өнерінің өркендеуіне игі ықпал етті. Қазақ циркі 1972–78 жылы ұлттық бояуы қанық үш бағдарлама дайындады. Оның негізгі бағдарламаларына: “Жылқышылар”, “Қыз қуу”, “Ат ойыны”, “Жер жәннаты”, “Байқоңыр”, “Атамекен”, “Космос симфониясы”, т.б. жатады. Қазақ циркі репертуарынан, сонымен қатар, “Түйелер мен аюлар” аттракционы, “Шығыс ойыны” (режылы А.Ысмағұлов), “Акробатикалық аңыз” (режылы Н.К. Винник) нөмірлері, “Тың”, “Медеу”, т.б. новеллалар орын алды. Қазақстан тәуелсіздік алғаннан кейін Қазақ циркі “Сиқырлы киіз үй”, “Азия жұлдыздары”, “Аяз Атаның компьютерлік ойындары”, “Цирк қойыртпағы”, “Жаңа жылдық думан” және “Үш жуан” атты бағдарламаларын қойды&lt;ref&gt;“Қазақстан”: Ұлттық энцклопедия/Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы “Қазақ энциклопедиясы” Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9&lt;/ref&gt;. Цирк ұжымы 1978–82 жылы Бүкілодақтық цирк өнерінің байқауында жеңімпаз атанды, оның қуақылары Мұрат және Елизавета Жұмағалиевтер 1983 жылы [[Прага]] қаласында өткен халықар. байқаудың Эдуарде Бассе атынд. бас жүлдесін жеңіп алды. Кеңес Одағының көптеген қалаларында, шет елдерде ([[Куба|Кубада]], 1977, [[Чехия|Чехияда]], 1983, [[Болгария|Болгарияда]] және [[Югославия|Югославияда]], 1986) болды.

90 жылдарда гастрольдік сапармен әлденеше рет [[Қытай]], [[Польша]], [[Франция]], [[Бельгия]], [[Жапония]], [[Германия]], [[Америка Құрама Штаттары|АҚШ]], [[Аустралия]] елдерінде болып қайтты. Досбатыровтар [[Верона]] ([[Италия]]), [[Бельгия]], [[Монте-Карло]] мен Қытайдағы халықар. цирк өнері фестивальдерінің жеңімпазы атанса, Т.Трестин мен жылыБәкенова Польшадағы еур. байқауда алтын жүлдеге ие болды. А.Кириченко жетекшілігіндегі “Әуеде ұшу” (1993) нөмерінің артистері, К.Күнғожинов тобы, В.Гашута орындауындағы “Рен дөңгелектері” нөмірі, Р.Симоненко тобы Қытайда өткен байқаудың жеңімпаздары мен жүлдегерлері атанды. Қ.Шалабаев бастаған қазақ шабандоз жігіттері АҚШ цирктерінде, Серік Әбішев бастаған танымал топ Австралия циркінде табысты өнер көрсетті. 
2000 жылы цирк аумағында “Арлекино” балалар ойын-сауық кешені ашылды. 2001 жылы осында атқа салт мініп жүру (жетек. К.Күнғожинов) мектебі құрылды. Қазақ циркінің жанында А.Р. Измаилова жетекшілік ететін “Ерке” ұлттық би ансамблі жұмыс істейді. Олар бірінші халықар. “[[Айналайын]]” жас дарындар фестивалінің жеңімпазы (1996 жылы), Халықар. “Nets Carnaval club” фестивалінің дипломанты (Франция, 1999), Халықар. “[[Азия дауысы]]” байқауының жүлдегері атағына ие болды. 1999 жылы цирк өнерінің тәжірибе мектебі ұйымдастырылды (жетек. М.В. Хуватов). Осы жылы көптеген байқаулардың жеңімпазы болған Фарандоль” цирк балеті (жетек. М.Редько), үш ұжымды: “Бэби-Дэнс” тобын (“Азия дауысы” байқауының үздігі), “Дэнс-класс” және “Просто Так” шоу-балеттерін біріктірген би мектебі (жетек. Е.Рудикова), “Әнші балапан” және “Азия дауысы” байқауларында жеңіске жеткен “Мюзик-холл “Улыбка” балалар эстрада театры ашылды (жетек. Қ.А. Бөлебеков, 2002 жылдан). 2003 жылдан “Шапито” атты жазғы шатырлы цирк жұмыс жасауда. 
Қазақ циркі ғимаратының (арх. В.З. Кацев, И.В. Слонов) архит. шешімінен қазіргі үлгі мен ұлттық сәулет өнерінің үндестігі аңғарылады. Шеңберленіп келген ғимарат төбесі күмбезделіп жабылған. Цирк амфитеатрын (2160 орынды) көмкерген 2 қабатты фойеде киім ілгіш пен дәмханалар, ал әкімшілік-тұрмыс ғимаратында артистер бөлмелері, жаттығу манежі, асхана, хайуанаттар қорасы, т.б. орналасқан. Хайуанаттарды серуендетуге арналған ішкі ауласы бар.&lt;ref&gt;Қазақ мәдениеті. Энциклопедиялық анықтамалық. Алматы: “Аруна Ltd.” ЖШС, 2005 ISBN 9965-26-095-8&lt;/ref&gt;

== Тағы қараңыз ==
* [[Қазақ цирк өнері]]

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{бастама}}
{{уики}}

[[Санат:Цирк]]
[[Санат:Алматы ғимараттары мен құрылыстары]]</text>
      <sha1>djdu1tfuv0qdtsolwv2yu9cuoayjl20</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3059932</id>
      <parentid>3059930</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T12:59:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ұлы Тұран</username>
        <id>120792</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9804" xml:space="preserve">{{Ғимарат
| ғимараттың аты     = Қазақ мемлекеттік циркі
| шынайы аты         = 
| бұрынғы атауы      = 
| балама аты         = 
| статусы            = 
| суреті             = Kazakhstan P9200599 14 (39253139165).jpg
| ені                = 300px
| сурет атауы        = 
| позициялық карта   = Қазақстан
 |lat_dir = N|lat_deg = 43|lat_min = 14|lat_sec = 20.8
 |lon_dir = E|lon_deg = 76|lon_min = 55|lon_sec = 02.2
| карта атауы        = 
| карта ені          = 
| ғимараттың үлкен жетістігі  =
| ізашары            = 
| ізбасары           = 
| ғимарат түрі       = 
| сәулет стилі       = 
| қолданылуы         = [[Цирк]]
| орналасуы          = {{байрақ|Қазақстан}} 
| мекен жайы         = [[Алматы]], [[Абай даңғылы (Алматы)|Абай даңғылы]], 50
| қала               = 
| мемлекет           = 
| қазіргі жалдаушы   = 
| ғимараттың маңыздылығы  = 
| құрылысы басталды  = 
| құрылысы аяқталды  = 
| ашылған уақыты     = 1970
| жөнделген уақыты   = 
| жабылған уақыты    = 
| бұзылған уақыты    = 
| құны               = 
| жөндеу құны        = 
| биіктігі           = 
| төбесі             = 
| антеннаның төбесі  = 
| шатыры             = 
| ең соңғы қабат     = 
| обсерватория       = 
| құрылыс материалы  = 
| көлемі             = 
| диаметрі           = 
| басқа да өлшемдері = 
| қабаттар саны      = 
| ғимараттың ішкі ауданы = 
| лифтілер           = 
| тапсырыс беруші    = 
| иемденуші          = 
| басқарушы орган    = 
| сәулетшісі         = 
| сәулет фирмасы     = 
| салушы             = 
| инженері           = 
| инженер-құрылысшы  = 
| басқа да дизайнерлер = 
| сметашы            = 
| бас мердігер       = 
| марапаттары        = 
| дүкендер саны      = 
| бөлмелер саны      = 
| көлік тұрағы       = 
| сайты              = [http://circusalmaty.kz/kk/bastyi-bet circusalmaty.kz]
| Commons            = Almaty National Circus
}}
'''[[Қазақ]] мемлекеттік циркі''' — [[Алматы|Алматыда]] орналасқан [[Қазақстан|Қазақстанның]] бас циркі. Қазақ циркі [[Қазақ Кеңестік Социалистік Республикасы|Қазақ КСР]] халық әртісі Г. Ғалиеваның жетекшілігімен 1970 жылы ұйымдастырылды. 1972 жылы Қазақ циркінің жаңа ғимараты салтанатты түрде ашылып, пайдалануға берілді, бұл Қазақ циркі өнерінің өркендеуіне игі ықпал етті. Қазақ циркі 1972–78 жылы ұлттық бояуы қанық үш бағдарлама дайындады. Оның негізгі бағдарламаларына: “Жылқышылар”, “Қыз қуу”, “Ат ойыны”, “Жер жәннаты”, “Байқоңыр”, “Атамекен”, “Космос симфониясы”, т.б. жатады. Қазақ циркі репертуарынан, сонымен қатар, “Түйелер мен аюлар” аттракционы, “Шығыс ойыны” (режылы А.Ысмағұлов), “Акробатикалық аңыз” (режылы Н.К. Винник) нөмірлері, “Тың”, “Медеу”, т.б. новеллалар орын алды. Қазақстан тәуелсіздік алғаннан кейін Қазақ циркі “Сиқырлы киіз үй”, “Азия жұлдыздары”, “Аяз Атаның компьютерлік ойындары”, “Цирк қойыртпағы”, “Жаңа жылдық думан” және “Үш жуан” атты бағдарламаларын қойды&lt;ref&gt;“Қазақстан”: Ұлттық энцклопедия/Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы “Қазақ энциклопедиясы” Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9&lt;/ref&gt;. Цирк ұжымы 1978–82 жылы Бүкілодақтық цирк өнерінің байқауында жеңімпаз атанды, оның қуақылары Мұрат және Елизавета Жұмағалиевтер 1983 жылы [[Прага]] қаласында өткен халықар. байқаудың Эдуарде Бассе атынд. бас жүлдесін жеңіп алды. Кеңес Одағының көптеген қалаларында, шет елдерде ([[Куба|Кубада]], 1977, [[Чехия|Чехияда]], 1983, [[Болгария|Болгарияда]] және [[Югославия|Югославияда]], 1986) болды.

90 жылдарда гастрольдік сапармен әлденеше рет [[Қытай]], [[Польша]], [[Франция]], [[Бельгия]], [[Жапония]], [[Германия]], [[Америка Құрама Штаттары|АҚШ]], [[Аустралия]] елдерінде болып қайтты. Досбатыровтар [[Верона]] ([[Италия]]), [[Бельгия]], [[Монте-Карло]] мен Қытайдағы халықар. цирк өнері фестивальдерінің жеңімпазы атанса, Т.Трестин мен жылыБәкенова Польшадағы еур. байқауда алтын жүлдеге ие болды. А.Кириченко жетекшілігіндегі “Әуеде ұшу” (1993) нөмерінің артистері, К.Күнғожинов тобы, В.Гашута орындауындағы “Рен дөңгелектері” нөмірі, Р.Симоненко тобы Қытайда өткен байқаудың жеңімпаздары мен жүлдегерлері атанды. Қ.Шалабаев бастаған қазақ шабандоз жігіттері АҚШ цирктерінде, Серік Әбішев бастаған танымал топ Австралия циркінде табысты өнер көрсетті. 
2000 жылы цирк аумағында “Арлекино” балалар ойын-сауық кешені ашылды. 2001 жылы осында атқа салт мініп жүру (жетек. К.Күнғожинов) мектебі құрылды. Қазақ циркінің жанында А.Р. Измаилова жетекшілік ететін “Ерке” ұлттық би ансамблі жұмыс істейді. Олар бірінші халықар. “[[Айналайын]]” жас дарындар фестивалінің жеңімпазы (1996 жылы), Халықар. “Nets Carnaval club” фестивалінің дипломанты (Франция, 1999), Халықар. “[[Азия дауысы]]” байқауының жүлдегері атағына ие болды. 1999 жылы цирк өнерінің тәжірибе мектебі ұйымдастырылды (жетек. М.В. Хуватов). Осы жылы көптеген байқаулардың жеңімпазы болған Фарандоль” цирк балеті (жетек. М.Редько), үш ұжымды: “Бэби-Дэнс” тобын (“Азия дауысы” байқауының үздігі), “Дэнс-класс” және “Просто Так” шоу-балеттерін біріктірген би мектебі (жетек. Е.Рудикова), “Әнші балапан” және “Азия дауысы” байқауларында жеңіске жеткен “Мюзик-холл “Улыбка” балалар эстрада театры ашылды (жетек. Қ.А. Бөлебеков, 2002 жылдан). 2003 жылдан “Шапито” атты жазғы шатырлы цирк жұмыс жасауда.
 
Қазақ циркі ғимаратының (арх. В.З. Кацев, И.В. Слонов) архит. шешімінен қазіргі үлгі мен ұлттық сәулет өнерінің үндестігі аңғарылады. Шеңберленіп келген ғимарат төбесі күмбезделіп жабылған. Цирк амфитеатрын (2160 орынды) көмкерген 2 қабатты фойеде киім ілгіш пен дәмханалар, ал әкімшілік-тұрмыс ғимаратында артистер бөлмелері, жаттығу манежі, асхана, хайуанаттар қорасы, т.б. орналасқан. Хайуанаттарды серуендетуге арналған ішкі ауласы бар.&lt;ref&gt;Қазақ мәдениеті. Энциклопедиялық анықтамалық. Алматы: “Аруна Ltd.” ЖШС, 2005 ISBN 9965-26-095-8&lt;/ref&gt;

== Тағы қараңыз ==
* [[Қазақ цирк өнері]]

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{бастама}}
{{уики}}
{{Мәліметті жаңалау керек}}

[[Санат:Цирк]]
[[Санат:Алматы ғимараттары мен құрылыстары]]</text>
      <sha1>im3xtwc7if5yrbrcfasjfp6ise96lh7</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3059943</id>
      <parentid>3059932</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T13:25:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ұлы Тұран</username>
        <id>120792</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9963" xml:space="preserve">{{Ғимарат
| ғимараттың аты     = Қазақ мемлекеттік циркі
| шынайы аты         = 
| бұрынғы атауы      = 
| балама аты         = 
| статусы            = 
| суреті             = Kazakhstan P9200599 14 (39253139165).jpg
| ені                = 300px
| сурет атауы        = 
| позициялық карта   = Қазақстан
 |lat_dir = N|lat_deg = 43|lat_min = 14|lat_sec = 20.8
 |lon_dir = E|lon_deg = 76|lon_min = 55|lon_sec = 02.2
| карта атауы        = 
| карта ені          = 
| ғимараттың үлкен жетістігі  =
| ізашары            = 
| ізбасары           = 
| ғимарат түрі       = 
| сәулет стилі       = 
| қолданылуы         = [[Цирк]]
| орналасуы          = {{байрақ|Қазақстан}} 
| мекен жайы         = [[Алматы]], [[Абай даңғылы (Алматы)|Абай даңғылы]], 50
| қала               = 
| мемлекет           = 
| қазіргі жалдаушы   = 
| ғимараттың маңыздылығы  = 
| құрылысы басталды  = 
| құрылысы аяқталды  = 
| ашылған уақыты     = 1970
| жөнделген уақыты   = 2013
| жабылған уақыты    = 
| бұзылған уақыты    = 
| құны               = 
| жөндеу құны        = 
| биіктігі           = 
| төбесі             = 
| антеннаның төбесі  = 
| шатыры             = 
| ең соңғы қабат     = 
| обсерватория       = 
| құрылыс материалы  = 
| көлемі             = 
| диаметрі           = 
| басқа да өлшемдері = 
| қабаттар саны      = 
| ғимараттың ішкі ауданы = 
| лифтілер           = 
| тапсырыс беруші    = 
| иемденуші          = 
| басқарушы орган    = 
| сәулетшісі         = 
| сәулет фирмасы     = 
| салушы             = 
| инженері           = 
| инженер-құрылысшы  = 
| басқа да дизайнерлер = 
| сметашы            = 
| бас мердігер       = 
| марапаттары        = 
| дүкендер саны      = 
| бөлмелер саны      = 
| көлік тұрағы       = 
| сайты              = [http://circusalmaty.kz/kk/bastyi-bet circusalmaty.kz]
| Commons            = Almaty National Circus
}}
'''Қазақ мемлекеттік циркі''' — [[Алматы|Алматыда]] орналасқан [[Қазақстан|Қазақстанның]] бас циркі. Қазақ циркі [[Қазақ Кеңестік Социалистік Республикасы|Қазақ КСР]] халық әртісі Г. Ғалиеваның жетекшілігімен 1970 жылы ұйымдастырылды. 1972 жылы Қазақ циркінің жаңа ғимараты салтанатты түрде ашылып, пайдалануға берілді, бұл Қазақ циркі өнерінің өркендеуіне игі ықпал етті. Қазақ циркі 1972–78 жылы ұлттық бояуы қанық үш бағдарлама дайындады. Оның негізгі бағдарламаларына: “Жылқышылар”, “Қыз қуу”, “Ат ойыны”, “Жер жәннаты”, “Байқоңыр”, “Атамекен”, “Космос симфониясы”, т.б. жатады. Қазақ циркі репертуарынан, сонымен қатар, “Түйелер мен аюлар” аттракционы, “Шығыс ойыны” (режылы А.Ысмағұлов), “Акробатикалық аңыз” (режылы Н.К. Винник) нөмірлері, “Тың”, “Медеу”, т.б. новеллалар орын алды. Қазақстан тәуелсіздік алғаннан кейін Қазақ циркі “Сиқырлы киіз үй”, “Азия жұлдыздары”, “Аяз Атаның компьютерлік ойындары”, “Цирк қойыртпағы”, “Жаңа жылдық думан” және “Үш жуан” атты бағдарламаларын қойды&lt;ref&gt;“Қазақстан”: Ұлттық энцклопедия/Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы “Қазақ энциклопедиясы” Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9&lt;/ref&gt;. Цирк ұжымы 1978–82 жылы Бүкілодақтық цирк өнерінің байқауында жеңімпаз атанды, оның қуақылары Мұрат және Елизавета Жұмағалиевтер 1983 жылы [[Прага]] қаласында өткен халықар. байқаудың Эдуарде Бассе атынд. бас жүлдесін жеңіп алды. Кеңес Одағының көптеген қалаларында, шет елдерде ([[Куба|Кубада]], 1977, [[Чехия|Чехияда]], 1983, [[Болгария|Болгарияда]] және [[Югославия|Югославияда]], 1986) болды.

90 жылдарда гастрольдік сапармен әлденеше рет [[Қытай]], [[Польша]], [[Франция]], [[Бельгия]], [[Жапония]], [[Германия]], [[Америка Құрама Штаттары|АҚШ]], [[Аустралия]] елдерінде болып қайтты. Досбатыровтар [[Верона]] ([[Италия]]), [[Бельгия]], [[Монте-Карло]] мен Қытайдағы халықар. цирк өнері фестивальдерінің жеңімпазы атанса, Т.Трестин мен жылыБәкенова Польшадағы еур. байқауда алтын жүлдеге ие болды. А.Кириченко жетекшілігіндегі “Әуеде ұшу” (1993) нөмерінің артистері, К.Күнғожинов тобы, В.Гашута орындауындағы “Рен дөңгелектері” нөмірі, Р.Симоненко тобы Қытайда өткен байқаудың жеңімпаздары мен жүлдегерлері атанды. Қ.Шалабаев бастаған қазақ шабандоз жігіттері АҚШ цирктерінде, Серік Әбішев бастаған танымал топ Аустралия циркінде табысты өнер көрсетті. 

[[Сурет:Алматинский цирк 2018-05.jpg|250px|нобай|Залдың интерьері, 2018 жылғы мамыр]]

2000 жылы цирк аумағында “Арлекино” балалар ойын-сауық кешені ашылды. 2001 жылы осында атқа салт мініп жүру (жетек. К.Күнғожинов) мектебі құрылды. Қазақ циркінің жанында А.Р. Измаилова жетекшілік ететін “Ерке” ұлттық би ансамблі жұмыс істейді. Олар бірінші халықар. “[[Айналайын]]” жас дарындар фестивалінің жеңімпазы (1996 жылы), Халықар. “Nets Carnaval club” фестивалінің дипломанты (Франция, 1999), Халықар. “[[Азия дауысы]]” байқауының жүлдегері атағына ие болды. 1999 жылы цирк өнерінің тәжірибе мектебі ұйымдастырылды (жетек. М.В. Хуватов). Осы жылы көптеген байқаулардың жеңімпазы болған Фарандоль” цирк балеті (жетек. М.Редько), үш ұжымды: “Бэби-Дэнс” тобын (“Азия дауысы” байқауының үздігі), “Дэнс-класс” және “Просто Так” шоу-балеттерін біріктірген би мектебі (жетек. Е.Рудикова), “Әнші балапан” және “Азия дауысы” байқауларында жеңіске жеткен “Мюзик-холл “Улыбка” балалар эстрада театры ашылды (жетек. Қ.А. Бөлебеков, 2002 жылдан). 2003 жылдан “Шапито” атты жазғы шатырлы цирк жұмыс жасауда.
 
Қазақ циркі ғимаратының (арх. В.З. Кацев, И.В. Слонов) архит. шешімінен қазіргі үлгі мен ұлттық сәулет өнерінің үндестігі аңғарылады. Шеңберленіп келген ғимарат төбесі күмбезделіп жабылған. Цирк амфитеатрын (2160 орынды) көмкерген 2 қабатты фойеде киім ілгіш пен дәмханалар, ал әкімшілік-тұрмыс ғимаратында артистер бөлмелері, жаттығу манежі, асхана, хайуанаттар қорасы, т.б. орналасқан. Хайуанаттарды серуендетуге арналған ішкі ауласы бар.&lt;ref&gt;Қазақ мәдениеті. Энциклопедиялық анықтамалық. Алматы: “Аруна Ltd.” ЖШС, 2005 ISBN 9965-26-095-8&lt;/ref&gt;

== Тағы қараңыз ==
{{commons|Almaty National Circus|Қазақ мемлекеттік циркі}}
* [[Қазақ цирк өнері]]

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{stub}}
{{copyedit}}

[[Санат:Цирк]]
[[Санат:Алматы ғимараттары мен құрылыстары]]</text>
      <sha1>5llag5sikq1zun2gg6xknye91pa0pew</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қарамеңді</title>
    <ns>0</ns>
    <id>29510</id>
    <revision>
      <id>3060363</id>
      <parentid>2882573</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T10:56:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4085" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 = Ауыл
|атауы                 = Қарамеңді
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          = Аудан орталығы  
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =   
   |lat_deg =51 |lat_min = 39|lat_sec = 30
   |lon_deg =64|lon_min = 13|lon_sec =32
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Қостанай облысы
|кестедегі облыс         = Қостанай облысы{{!}}Қостанай
|ауданы                  = Науырзым ауданы
|кестедегі аудан         = Науырзым ауданы{{!}}Науырзым 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Қарамеңді ауылдық округі{{!}}Қарамеңді 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         = 1914 жыл
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        = ''Докучаевка''
|статус алуы               =
|жер аумағы                  =
|климаты                 = 
  |тұрғыны                = 4625&lt;ref&gt;{{Cite web|accessdate = 2016-04-11|title = 2016 жылғы 1 қаңтарға Қазақстан Республикасы облыстары, қалалары, аудандары, аудан орталықтары және кенттері бойынша халықтың жынысына қарай саны|url = http://stat.gov.kz/getImg?id=ESTAT111164|publisher = Қазақстан Республикасы Ұллтық Экономика Министрлігі Статистика Комитеті}}&lt;/ref&gt;
  |санақ жылы             = 2016
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}

'''Қарамеңді''' — [[Қостанай облысы]] [[Науырзым ауданы]]ндағы ауыл, аудан ([[1965 жыл]]дан) және [[Қарамеңді ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Облыс орталығы - [[Қостанай]] қаласынан оңтүстікке қарай 200 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы ауылдың тұрғындары 5326 адам (2637 ер адам және 2689 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 4694 адамды (2239 ер адам, 2455 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
Іргесі [[1914 жыл]]ы қаланған. [[1940 жыл]]ға дейін Қарамеңде, [[1941 жыл|1941]]–[[1996 жыл|96]] жылдары Докучаевка аталды.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Науырзым ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Науырзым ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>b87oozstew373j3mqllfgr1sghpeorj</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Мұғалжар мыс кенді белдеуі</title>
    <ns>0</ns>
    <id>30354</id>
    <revision>
      <id>3060326</id>
      <parentid>2337073</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T10:17:54Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Салиха</username>
        <id>17167</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3216" xml:space="preserve">'''Мұғалжар Мыс Кенді Белдеуі'''– [[Ақтөбе облысы]]ның Мұғалжар ауданында орналасқан кенді өңір. Мұғалжар атырабында көптеген мыс кентастар белгілерінің бар екендігі ертеден белгілі. Аралша, [[Авангард]], т.б. мыс-колчеданды кентастар кендерінің ашылуы Мұғалжарды жаңа мысты аймақ қатарына жатқызды. Ең басты кендер негізінен [[Тагил-Магнитогор]] белдемінің (Оралдың бас мыс-колчедан белдеуі) оңт. жалғасы саналатын жасыл тасты синклинорийлік белдемнің солт-нде орналасқан. Колчедандық кендер мен кентастар белгілері, базальтоидтық вулканизмнің бастапқы сатылары кеңінен тараған және олардың әр түрлі жыныстары бір-бірінен күрт өзгеше келетін немесе тетелес жіктелген формациялар құрайтын геосинклинальдық ойпаңдарда (синклинорийлерде) орналасқан. Жанартаутектік формациялар ішіндегі кендер субмеридиандық және көлденең жарылыстар белдемдерінің қиылысқан немесе бір-біріне түйіскен жеке телімдерінде (кентас түйіндерінде) шоғырланған. Мұндай түйіндер вулканиттердің көмейлік және субжанартаулық фациялардың дамуымен сипатталады. Синклинорийлік кұрылымдардың геотектоник. дамуымен байланысты эффузиялық магматизмнің солт-тен оңт-ке, батыстан шығысқа қарай жылжуы силурдан ([[Сакмара]] белдемі) карбонға ([[Ырғыз]] белдемі) дейін, жасы әр түрлі колчедандық кендердің пайда болуына қолайлы жағдай жасады. Колчедандық кентас жаралуымен тығыз байланысты аймақтық жасыл тастық метаморфизм күшінің төмендеуі де осы бағытта байқалады. Осы белдемді солт-ке қарай Ортаңғы [[Ор]], [[Біршоғыр тас көмір кен орны|Біршоғыр]], [[Сакмара]] белдемін [[Кеңтоғай]], [[Қосестек]], [[Қарғалы]], Ырғыз белдемін [[Қиялыкөл-Қарақұм]], Бақсай сияқты кенді аудандарға бөлуге болады.

== Дереккөздер==
“Қазақ энциклопедиясы – VI том”

{{wikify}}
{{Суретсіз мақала}}

[[Санат:География]]


{{stub}}</text>
      <sha1>akp9i3gqnk204mrmu9qsbi0198wcjg6</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Науырзым ауданы</title>
    <ns>0</ns>
    <id>30495</id>
    <revision>
      <id>3060252</id>
      <parentid>2883191</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T23:38:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Білгіш Шежіреші [[Наурызым ауданы]] бетін [[Науырзым ауданы]] бетіне жылжытты</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9970" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауданы
 |ауданның атауы      = Наурызым ауданы
 |елтаңба             = Nawrızım awdanınıñ tañbası.png
 |елтаңба аты         = 
 |карта               = Nauyrzym District Kazakhstan.png
 |әкімшілік бірліктің картасы = 
  |lat_dir = N |lat_deg = 51 |lat_min = 16 |lat_sec = 48
  |lon_dir = E |lon_deg = 63 |lon_min = 58 |lon_sec = 12
 |облысы              = Қостанай облысы
 |құрылған уақыты     = 1965 жыл
 |тұрғыны             =10 766&lt;ref name=&quot;Stat2015&quot;&gt;{{Cite web|accessdate = 2016-04-11|title = 2015 жыл басына Қазақстан Республикасы халқының жекелеген этностары бойынша саны|url = http://stat.gov.kz/getImg?id=ESTAT101220|publisher = Қазақстан Республикасы Ұллтық Экономика Министрлігі Статистика Комитеті}}&lt;/ref&gt;
 |халық саны бойынша орны  = 
 |санақ жылы          = 2015
 |ұлттық құрамы       = [[қазақтар]] (71,49%)&lt;br /&gt; [[орыстар]] (14,51%)&lt;br /&gt; [[украиндар]] (5,69%)&lt;br /&gt; [[әзірбайжандар]] (2,49%)&lt;br /&gt; [[татарлар]] (1,59%)&lt;br /&gt; [[белорустар]] (1,25%)&lt;br /&gt; [[немістер]] (1,06%)&lt;ref name=&quot;Stat2015&quot;/&gt;
 |жер аумағы          = 15,2
 |жер аумағы бойынша орны  = 
 |тығыздығы           = 
 |телефон коды        = 
 |пошта индексі       = 
 |аудан орталығы          = [[Қарамеңді]]
 |ауылдық округтер саны   = 
 |кенттік әкімдіктер саны = 
 |қалалық әкімдіктер саны = 
 |ауылдар саны       = 12
 |қалалар саны       = 
 |әкімдіктің мекенжайы  = 
 |әкімі              = Даиров Талгатбек Сапабекович&lt;ref&gt;{{Cite web|accessdate = 2016-12-27|title = Науырзым ауданының әкімі|url = http://naurzum.kostanay.gov.kz/kz/akimat/akim-naurzumskogo-rayona/|publisher = Наурызым ауданы әкімінің ресми интернет-ресурсы}}&lt;/ref&gt;
 |сайты              = [http://naurzum.kostanay.gov.kz naurzum.kostanay.gov.kz]
}}
'''Наурызым ауданы''' — [[Қостанай облысы]]ның орталық бөлігінен оңтүстікке қарай орналасқан әкімшілік бөлік. Аудан [[1965 жыл|1965]] жылы құрылған. Жерінің аумағы — 18,3 мың км². Орталығы — [[Қарамеңді]] ауылы, [[Қостанай]]ға дейінгі арақашықтығы — 198 км. Аудан аумағында [[Қазақстандағы ЮНЕСКО Әлемдік мұра нысандар тізімі|ЮНЕСКО әлемдік мұра тізіміндегі]] №1102 нысан саналатын [[Наурызым қорығы]] орналасқан.

== Жер бедері ==
Наурызым ауданы [[Торғай Үстірті]]нің солтүстік жағында орналасқан. Жер бедері едәуір күрделі. Шығыс жағындағы Торғай Үстіртінің орталық бөлігі ауданды бойлық бағытта бөліп жатыр. Жерінің оңтүстік жағында өзен аңғарларымен бөлінген, беттері негізінен тегіс [[Қызбелтау]], [[Қарғалытау|Қарғалы]] таулары мен [[Қыземшек (тау, Қызбелтау таулары)|Қыземшек]] шоқысы орналасқан. Ең биік жері Қарғалы тауында (308 м). Жер қойнауында Панфилов қоңыр көмір кені, Шошқалы құм-қиыршықтас кені, отқа төзімді балшық, Шолақсай кен орны, Қарасу құм кендері бар. Наурызым ауданы жер беті суларына біршама бай. Өзендер жүйесі [[Үлкен Дәмді]], [[Наурызым Қарасуы]], [[Қаражылға]], солтүстігінде [[Данабике]] өзендері мен олардың көптеген сай-салаларынан тұрады. Көлдерінің көпшілігі тұзды сулы.

== Климаты, өсімдігі мен жануарлар дүниесі == 
Наурызым ауданы құрғақ дала белдемінде орналасқан, климаты шұғыл континенттік. Қаңтардың жылдық орташа ауа температурасы — -18–-19°С. Өте суық қыста температура Ақсуат кені төңірегінде -46°С-қа дейін төмендеген. Жазы ыстық. Шілденің орташа температурасы — 22°С. Жаз тым ыстық жылдары ауа температурасы 40°С-қа дейін жетеді. Климаттың құрғақ болуына байланысты жылдық жауын-шашынның орташа мөлшері 200–250 мм-ден аспайды. Оның 70–75%-ы жылдың жылы мезгілінде жауады. Желсіз тымық күндер аз. Соғатын желдердің жылдық орташа жылдамдығы 4,5–5 м/с шамасында. Жер қыртысы түгелдей дерлік қызғылт қоңыр топырақтан тұрады. [[Торғай қолаты|Торғай]] және [[Сыпсыңағаш қолаты|Сыпсыңағаш]] қолаттарының табанында сортаң және шақатты қызғылт-қоңыр топырақ тараған. Ауданның солтүстігінде бетеге мен селеуі басым әр түрлі астық тұқымдас шөп өскен. Наурызым қорығы алқабында қарағайлы, қайыңды-қарағайлы орман, Торғай қолатының және Қаражылға мен Наурызым Қарасуы өзендерінің бойы бұйырғын аралас қара жусан мен көкпектен және әр түрлі шөп аралас бидайық пен қияқ шөптерден тұрады. Жануарлардан қасқыр, түлкі, қарсақ, қоян, саршұнақ, суыр, қосаяқ, аламан, ормандарда тиін, тұяқтылардан елік, қабан, құстардан бүркіт, кезқұйрық, күйкентай, дуадақ, шіл, ақ және қара құрлар, өзен-көлдерде аққу, қаз, үйрек, тырна, қызғыш, жылқышы, т.б. мекендейді.

== Халқы ==
Ауданында халық сирек қоныстанған және түгелдей ауылдық жерде тұрады. Тұрғындар саны – 10 766 адам ([[2019 жыл|2019]]). Ұлттық құрамы: [[қазақтар]] – 71,87%, [[орыстар]] – 14,82%, [[украиндар]] – 5,49%, [[әзірбайжандар]] – 2,35%, [[татарлар]] – 1,64%, [[беларустар]] – 1,22%, [[немістер]] – 0,93%, [[башқұрттар]] – 0,46%, басқа ұлт өкілдері – 1,24%.

== Әкімшілік бөлінісі ==
12 елді мекен 8 ауылдық округтерге біріктірілген:
* [[Буревестник ауылдық округі (Қостанай облысы)|Буревестник ауылдық округі]]  
* [[Дәмді ауылдық округі]]  
* [[Қарамеңді ауылдық округі]]  
* [[Наурызым ауылдық округі]]  
* [[Раздольный ауылдық округі (Қостанай облысы)|Раздольный ауылдық округі]]  
* [[Өлеңді (Өлеңті) ауылдық округі]]  
* [[Шилі ауылдық округі (Наурызым ауданы)|Шилі ауылдық округі]]  
* [[Шолақсай ауылдық округі]]

== Шаруашылығы ==
Ауданында негізінен ауыл шаруашылығы жақсы дамыған. Мұнда ауыл шарушылығына жарамды жердің жалпы аумағы 1129,8 мың га, оның 187,0 мың га-сы — егістік, 53,7 мың га-сы — шабындық, 889,1 мың га-сы — жайылым. Ауданда 20 ғасырдың 90-жылдарының орта кезінде таратылған бұрынғы кеңшарлардың, т.б. шаруашылықтардың негізінде жаңа типтегі көптеген ауыл шарушылық бірлестіктері құрылды. Наурызым ауданы негізінен астық және мал өсірумен айналысады. 2003 жылы мұндағы егістіктің аумағы 170,1 мың га-ға жетті. Мәдениет, білім беру және денсаулық сақтау мекемелерінен Науырызым ауданында жалпы білім беретін 22 мектеп, 1 мәдениет үйі, 9 клуб, 11 кітапхана, аудандық аурухана мен емхана, 14 фельдшерлік-акушерлік пункт, 2 дәріхана жұмыс істейді&lt;ref&gt;Қазақ энциклопедиясы, 7 том&lt;/ref&gt;.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
{{Қостанай облысы}}
{{Наурызым ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Наурызым ауданы]]</text>
      <sha1>qxn5wl60fspz00c27cm3y8rtjbzgoqq</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060371</id>
      <parentid>3060252</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T11:05:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9955" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауданы
 |ауданның атауы      = Науырзым ауданы
 |елтаңба             = Nawrızım awdanınıñ tañbası.png
 |елтаңба аты         = 
 |карта               = Nauyrzym District Kazakhstan.png
 |әкімшілік бірліктің картасы = 
  |lat_dir = N |lat_deg = 51 |lat_min = 16 |lat_sec = 48
  |lon_dir = E |lon_deg = 63 |lon_min = 58 |lon_sec = 12
 |облысы              = Қостанай облысы
 |құрылған уақыты     = 1965 жыл
 |тұрғыны             =10 766&lt;ref name=&quot;Stat2015&quot;&gt;{{Cite web|accessdate = 2016-04-11|title = 2015 жыл басына Қазақстан Республикасы халқының жекелеген этностары бойынша саны|url = http://stat.gov.kz/getImg?id=ESTAT101220|publisher = Қазақстан Республикасы Ұллтық Экономика Министрлігі Статистика Комитеті}}&lt;/ref&gt;
 |халық саны бойынша орны  = 
 |санақ жылы          = 2015
 |ұлттық құрамы       = [[қазақтар]] (71,49%)&lt;br /&gt; [[орыстар]] (14,51%)&lt;br /&gt; [[украиндар]] (5,69%)&lt;br /&gt; [[әзірбайжандар]] (2,49%)&lt;br /&gt; [[татарлар]] (1,59%)&lt;br /&gt; [[белорустар]] (1,25%)&lt;br /&gt; [[немістер]] (1,06%)&lt;ref name=&quot;Stat2015&quot;/&gt;
 |жер аумағы          = 15,2
 |жер аумағы бойынша орны  = 
 |тығыздығы           = 
 |телефон коды        = 
 |пошта индексі       = 
 |аудан орталығы          = [[Қарамеңді]]
 |ауылдық округтер саны   = 
 |кенттік әкімдіктер саны = 
 |қалалық әкімдіктер саны = 
 |ауылдар саны       = 12
 |қалалар саны       = 
 |әкімдіктің мекенжайы  = 
 |әкімі              = Даиров Талгатбек Сапабекович&lt;ref&gt;{{Cite web|accessdate = 2016-12-27|title = Науырзым ауданының әкімі|url = http://naurzum.kostanay.gov.kz/kz/akimat/akim-naurzumskogo-rayona/|publisher = Науырзым ауданы әкімінің ресми интернет-ресурсы}}&lt;/ref&gt;
 |сайты              = [http://naurzum.kostanay.gov.kz naurzum.kostanay.gov.kz]
}}
'''Науырзым ауданы''' — [[Қостанай облысы]]ның орталық бөлігінен оңтүстікке қарай орналасқан әкімшілік бөлік. Аудан [[1965 жыл|1965]] жылы құрылған. Жерінің аумағы — 18,3 мың км². Орталығы — [[Қарамеңді]] ауылы, [[Қостанай]]ға дейінгі арақашықтығы — 198 км. Аудан аумағында [[Қазақстандағы ЮНЕСКО Әлемдік мұра нысандар тізімі|ЮНЕСКО әлемдік мұра тізіміндегі]] №1102 нысан саналатын [[Наурызым қорығы]] орналасқан.

== Жер бедері ==
Науырзым ауданы [[Торғай Үстірті]]нің солтүстік жағында орналасқан. Жер бедері едәуір күрделі. Шығыс жағындағы Торғай Үстіртінің орталық бөлігі ауданды бойлық бағытта бөліп жатыр. Жерінің оңтүстік жағында өзен аңғарларымен бөлінген, беттері негізінен тегіс [[Қызбелтау]], [[Қарғалытау|Қарғалы]] таулары мен [[Қыземшек (тау, Қызбелтау таулары)|Қыземшек]] шоқысы орналасқан. Ең биік жері Қарғалы тауында (308 м). Жер қойнауында Панфилов қоңыр көмір кені, Шошқалы құм-қиыршықтас кені, отқа төзімді балшық, Шолақсай кен орны, Қарасу құм кендері бар. Науырзым ауданы жер беті суларына біршама бай. Өзендер жүйесі [[Үлкен Дәмді]], [[Наурызым Қарасуы]], [[Қаражылға]], солтүстігінде [[Данабике]] өзендері мен олардың көптеген сай-салаларынан тұрады. Көлдерінің көпшілігі тұзды сулы.

== Климаты, өсімдігі мен жануарлар дүниесі == 
Науырзым ауданы құрғақ дала белдемінде орналасқан, климаты шұғыл континенттік. Қаңтардың жылдық орташа ауа температурасы — -18–-19°С. Өте суық қыста температура Ақсуат кені төңірегінде -46°С-қа дейін төмендеген. Жазы ыстық. Шілденің орташа температурасы — 22°С. Жаз тым ыстық жылдары ауа температурасы 40°С-қа дейін жетеді. Климаттың құрғақ болуына байланысты жылдық жауын-шашынның орташа мөлшері 200–250 мм-ден аспайды. Оның 70–75%-ы жылдың жылы мезгілінде жауады. Желсіз тымық күндер аз. Соғатын желдердің жылдық орташа жылдамдығы 4,5–5 м/с шамасында. Жер қыртысы түгелдей дерлік қызғылт қоңыр топырақтан тұрады. [[Торғай қолаты|Торғай]] және [[Сыпсыңағаш қолаты|Сыпсыңағаш]] қолаттарының табанында сортаң және шақатты қызғылт-қоңыр топырақ тараған. Ауданның солтүстігінде бетеге мен селеуі басым әр түрлі астық тұқымдас шөп өскен. Наурызым қорығы алқабында қарағайлы, қайыңды-қарағайлы орман, Торғай қолатының және Қаражылға мен Науырзым Қарасуы өзендерінің бойы бұйырғын аралас қара жусан мен көкпектен және әр түрлі шөп аралас бидайық пен қияқ шөптерден тұрады. Жануарлардан қасқыр, түлкі, қарсақ, қоян, саршұнақ, суыр, қосаяқ, аламан, ормандарда тиін, тұяқтылардан елік, қабан, құстардан бүркіт, кезқұйрық, күйкентай, дуадақ, шіл, ақ және қара құрлар, өзен-көлдерде аққу, қаз, үйрек, тырна, қызғыш, жылқышы, т.б. мекендейді.

== Халқы ==
Ауданында халық сирек қоныстанған және түгелдей ауылдық жерде тұрады. Тұрғындар саны – 10 766 адам ([[2019 жыл|2019]]). Ұлттық құрамы: [[қазақтар]] – 71,87%, [[орыстар]] – 14,82%, [[украиндар]] – 5,49%, [[әзірбайжандар]] – 2,35%, [[татарлар]] – 1,64%, [[беларустар]] – 1,22%, [[немістер]] – 0,93%, [[башқұрттар]] – 0,46%, басқа ұлт өкілдері – 1,24%.

== Әкімшілік бөлінісі ==
12 елді мекен 8 ауылдық округтерге біріктірілген:
* [[Буревестник ауылдық округі (Қостанай облысы)|Буревестник ауылдық округі]]  
* [[Дәмді ауылдық округі]]  
* [[Қарамеңді ауылдық округі]]  
* [[Науырзым ауылдық округі]]  
* [[Раздольный ауылдық округі (Қостанай облысы)|Раздольный ауылдық округі]]  
* [[Өлеңді ауылдық округі]]  
* [[Шилі ауылдық округі (Науырзым ауданы)|Шилі ауылдық округі]]  
* [[Шолақсай ауылдық округі]]

== Шаруашылығы ==
Ауданында негізінен ауыл шаруашылығы жақсы дамыған. Мұнда ауыл шарушылығына жарамды жердің жалпы аумағы 1129,8 мың га, оның 187,0 мың га-сы — егістік, 53,7 мың га-сы — шабындық, 889,1 мың га-сы — жайылым. Ауданда 20 ғасырдың 90-жылдарының орта кезінде таратылған бұрынғы кеңшарлардың, т.б. шаруашылықтардың негізінде жаңа типтегі көптеген ауыл шарушылық бірлестіктері құрылды. Науырзым ауданы негізінен астық және мал өсірумен айналысады. 2003 жылы мұндағы егістіктің аумағы 170,1 мың га-ға жетті. Мәдениет, білім беру және денсаулық сақтау мекемелерінен Науырызым ауданында жалпы білім беретін 22 мектеп, 1 мәдениет үйі, 9 клуб, 11 кітапхана, аудандық аурухана мен емхана, 14 фельдшерлік-акушерлік пункт, 2 дәріхана жұмыс істейді&lt;ref&gt;Қазақ энциклопедиясы, 7 том&lt;/ref&gt;.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
{{Қостанай облысы}}
{{Науырзым ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Науырзым ауданы]]</text>
      <sha1>e4j7vz4i8p4k6mfwp6skv9almogbsuu</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Жақсы Абралы</title>
    <ns>0</ns>
    <id>32389</id>
    <revision>
      <id>3060123</id>
      <parentid>3048299</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T19:05:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: Қайнар (Абай облысы) → Қайнар (Семей қалалық әкімдігі) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2966" xml:space="preserve">{{Тау
 |Түрі                     =  Тау сілемі
 |Атауы                =  Жақсы Абралы тауы
  |Шынайы атауы  = 
 |Сурет             =     
  |Сурет ені     = 
  |Сурет атауы                =    
  |lat_dir = |lat_deg =  49|lat_min =13|lat_sec =50 
  |lon_dir = |lon_deg =  77|lon_min =20|lon_sec =33  
  |region                 =  
  |CoordScale             = 
 |Орналасуы            =  {{KAZ}}, [[Абай облысы]] [[Семей қалалық әкімдігі]] аумағында   
  |Тау жүйесі         =    Үлкен Сарымбет таулары
 |Пайда болған кезеңі     =   [[Силур кезеңі|Силур]], [[Девон кезеңі|девон]]  
 |Аумағы                 =  
  |Ұзындығы                  =  
  |Ені                 =   
 |Ең биік шыңы      = 
  |Биіктігі                 =  
 |Карта                   = 
 |Позициялық карта 1     =  Қазақстан
  |ПозКарта 1 ені     = 
  |crosses180             = 
 |Позициялық карта 2     =  Қазақстан Абай облысы
  |ПозКарта 2 ені     = 
 |Ортаққордағы санаты = 
}}

'''Жақсы Абралы''' – Үлкен Сарымбет тауларының шығысында 20 км-ге созылып жатыр.

== Географиялық орны ==
[[Абай облысы]] [[Семей қалалық әкімдігі]] аумағындағы тау. Шығыс етегінде [[Қайнар (Семей қалалық әкімдігі)|Қайнар]] ауылы орналасқан. [[Қарасу (Ащысу алабындағы өзен)|Қарасу]] өзенінің сол жағасы арқылы өтеді.

== Геологиялық құрылымы, жер бедері ==
[[Силур кезеңі|Силур]] мен [[Девон кезеңі|девон]] жыныстарынан түзілген. Беткейлері құламалы, көптеген сай-жыралармен, құзды жартастармен тілімденген.

== Өсімдігі ==
Таудың қызғылт қоңыр топырағында австрия жусаны, салқын жусан, бетеге өседі. Аңғарлар мен сайларында түрлі шөпті бидайықты шалғындар кездеседі.&lt;ref&gt;“Қазақстан”: Ұлттық энциклопедия/Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы “Қазақ энциклопедиясы” Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Қарағанды. Қарағанды облысы: Энциклопедия. - Алматы: Атамұра, 2006. ІSBN 9965-34-515-5&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Абай облысы таулары]]</text>
      <sha1>64lts2gxy7x4xctaozkan7t21fmiipu</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Көкшетау (таулар)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>33799</id>
    <revision>
      <id>3060308</id>
      <parentid>3049185</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T09:34:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Салиха</username>
        <id>17167</id>
      </contributor>
      <comment>/* Жер бедері */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3292" xml:space="preserve">{{Тау
 |Түрі       = Тау сілемі  
 |Атауы      =  Көкшетау таулары 
  |Шынайы атауы  = 
 |Сурет           = 
  |Сурет өлшемі   = 
  |Сурет атауы    =  
  |lat_dir =N |lat_deg = 48|lat_min =54|lat_sec =02 
  |lon_dir =E |lon_deg = 77|lon_min =05|lon_sec =24 
  |region         = 
  |CoordScale     = 
 |Орналасуы       = {{KAZ}}, [[Қарағанды облысы]] [[Қарқаралы ауданы|Қарқаралы]] және [[Абай облысы]] [[Семей қалалық әкімдігі]]не қарасты аумақта    
 |Пайда болған кезеңі    = [[Девон кезеңі|девон]] → [[Карбон кезеңі|тас көмір]]
 |Аумағы          = 
  |Ұзындығы       = 45
  |Ені            = оңтүстігінде 25
 |Ең биік шыңы    = 
  |Биіктігі       =  1135
 |Карта           = 
 |Позициялық карта 1     =  Қазақстан
  |ПозКарта 1 ені     = 
  |crosses180             = 
 |Позициялық карта 2     =  
  |ПозКарта 2 ені     = 
 |Ортаққордағы санаты   = 
}}

'''Көкшетау''' – [[Қарағанды облысы]] [[Қарқаралы ауданы|Қарқаралы]] және [[Абай облысы]] [[Семей қалалық әкімдігі]]не қарасты аумақтағы таулар. 

== Жер бедері ==
Абсолюттiк биіктігі 1135 м. Таулардың пішіні күрделі. Солтүстік-батыстан оңтүстік-шығысқа қарай 45 км-ге созылған, енді жері оңтүстігінде 25 км. Беткейлері құлама жартасты. Көтеріңкі келген оңтүстік шатқалдарынан [[Құрөзек (өзен, Нұра алабы)|Құрөзек]], [[Дағанделі]], шығыс беткейінен Түлкібас, солтүстігінен [[Қызылащы (өзен)|Қызылащы]] өзендері бастау алады. Бірнеше жеке таулардан (Үлкен Айғыржал, Сораң, Суырлы, т.б.) тұрады.

== Геологиялық құрылымы ==
Жер қыртысы [[Девон кезеңі|девон]] жүйесі [[Карбон кезеңі|тас көмір]] кезеңінің эффузивті кварцит, туф, порфирит жыныстарынан түзілген.  

== Өсімдігі ==
Қиыршықтасты бозғылт қоңыр, қоңыр топырағында бетеге, сұлыбас, айрауық, қоңырбас, қараған, т.б. шөптесін өсімдіктер өскен. Сай-жыралар мен тау шатқалдарына бұта аралас қайың, терек, т.б. өседі. Өзендердің барлығы дерлік жаз айларында құрғап, қарасуларға бөлініп қалады.‎&lt;ref&gt;[[Қазақ энциклопедиясы]]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Қарағанды облысы таулары]]
[[Санат:Абай облысы таулары]]</text>
      <sha1>t21zxdiwqidccsfa7zw5aqoynzca7mw</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қайдағұл</title>
    <ns>0</ns>
    <id>34153</id>
    <revision>
      <id>3060353</id>
      <parentid>2345676</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T10:50:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Салиха</username>
        <id>17167</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2554" xml:space="preserve">{{Өзен
 |атауы                   =Қайдағұл өзені
  |шынайы атауы           = 
 |сурет                  =   
  |сурет ені             =  
  |сурет атауы           =   
 |карта                  = 
  |карта ені             = 
  |карта атауы           = 
 |ұзындығы               = 36
 |су алабының ауданы     = 
 |су алабы               =  [[Ұлы Жыланшық]] алабы
 |өзендердің су алабы    =  
 |су шығыны              = 
  |өлшеу орны            = 
 |бастауы                = даладағы бұлақтар
  |бастауының орны        =  
  |бастауының биіктігі    = 
  |s_lat_dir = |s_lat_deg = |s_lat_min = |s_lat_sec = 
  |s_lon_dir = |s_lon_deg = |s_lon_min = |s_lon_sec = 
 |сағасы                 =   [[Дәнсары]] көлі
  |сағасының орны        =  
  |сағасының биіктігі    = 
  |m_lat_dir = |m_lat_deg =48 |m_lat_min =18 |m_lat_sec =39 
  |m_lon_dir = |m_lon_deg =64 |m_lon_min =46 |m_lon_sec =25 
 |еңістігі               = 
 |ел                     = {{KZ}}
  |аймақ                  =[[Ұлытау облысы]] [[Ұлытау ауданы]]
 |ортаққордағы санаты    = 
}}
'''Қайдағұл''' – [[Ұлы Жыланшық]] алабындағы өзен. 

== Географиялық орны ==
[[Ұлытау облысы]] [[Ұлытау ауданы]] жерімен ағады. Ұзындығы 36 км. 

==Бастауы ==
Бастауын иен даладағы бұлақтардан алып, [[Дәнсары]] көлінің шығысындағы Мырзабаймола бейітіне 1,5 км жетпей тартылып қалады. 

== Гидрологиясы ==
Жағалауы ашық және жайпақ келген. Орта ағысының 20 км-ге жуық бөлігін жарқабақты жыралар тілімдеген. [[Қар]] және [[Жер асты суы|жер асты]] суларымен толығады. Ұзындығы 2,5 км болатын бір саласы бар. Арнасында су жыл бойы болады. Сондықтан алабы мал жайылымына пайдаланылады.&lt;ref name=&quot;test&quot;&gt;[[Қазақ энциклопедиясы]]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Ұлытау облысы өзендері]]</text>
      <sha1>8pvbsz8hobsypre7d37pizaweh6k3ev</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060364</id>
      <parentid>3060353</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T10:56:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Салиха</username>
        <id>17167</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2598" xml:space="preserve">{{Өзен
 |атауы                   =Қайдағұл өзені
  |шынайы атауы           = 
 |сурет                  =   
  |сурет ені             =  
  |сурет атауы           =   
 |карта                  = 
  |карта ені             = 
  |карта атауы           = 
 |ұзындығы               = 36
 |су алабының ауданы     = 
 |су алабы               =  [[Ұлы Жыланшық]] алабы
 |өзендердің су алабы    =  
 |су шығыны              = 
  |өлшеу орны            = 
 |бастауы                = даладағы бұлақтар
  |бастауының орны        =  
  |бастауының биіктігі    = 
  |s_lat_dir = |s_lat_deg = |s_lat_min = |s_lat_sec = 
  |s_lon_dir = |s_lon_deg = |s_lon_min = |s_lon_sec = 
 |сағасы                 =   [[Дәнсары]] көлі
  |сағасының орны        =  
  |сағасының биіктігі    = 
  |m_lat_dir = |m_lat_deg =48 |m_lat_min =18 |m_lat_sec =39 
  |m_lon_dir = |m_lon_deg =64 |m_lon_min =46 |m_lon_sec =25 
 |еңістігі               = 
 |ел                     = {{KZ}}
  |аймақ                  =[[Ұлытау облысы]] [[Ұлытау ауданы]]
 |ортаққордағы санаты    = 
}}
'''Қайдағұл''' – [[Ұлы Жыланшық]] алабындағы өзен. 

== Географиялық орны ==
[[Ұлытау облысы]] [[Ұлытау ауданы]] жерімен ағады. Ұзындығы 36 км. 

==Бастауы ==
Бастауын иен даладағы бұлақтардан алып, [[Дәнсары]] көлінің шығысындағы Мырзабаймола бейітіне 1,5 км жетпей тартылып қалады. 

== Гидрологиясы ==
Жағалауы ашық және жайпақ келген. Орта ағысының 20 км-ге жуық бөлігін жарқабақты жыралар тілімдеген. [[Қар]] және [[Жер асты суы|жер асты]] суларымен толығады. Ұзындығы 2,5 км болатын бір саласы бар. Арнасында су жыл бойы болады. Сондықтан алабы мал жайылымына пайдаланылады.&lt;ref name=&quot;test&quot;&gt;[[Қазақ энциклопедиясы]]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Ұлытау облысы өзендері]]
[[Санат:Торғай су алабы]]</text>
      <sha1>qmxnvn4e4qic1o6bi4nya4kts5g03j3</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қапаларасан минералды суы</title>
    <ns>0</ns>
    <id>34311</id>
    <revision>
      <id>3060102</id>
      <parentid>2615246</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T18:47:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Қапал (Алматы облысы) → Қапал (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2361" xml:space="preserve">'''ҚАапаларасан минералды суы''', [[Алматы облысы]] [[Талдықорған]] қаласынан солтүстік-шығысқа қарай 83 км, [[Қапал (Жетісу облысы)|Қапал]]наннан 35 км жерде, [[Бүйен өзені]]нің сол жағалауында орналасқан.

Ол 1000 – 1200 м биіктікте тектоникалық жарықтар арқылы тереңнен шығып жатқан қайнар бұлақ су көзі. Суы шипалы. 1954 – 64 ж. бұл арада бірнеше ұңғымалар қазылып, минералды судың құрамы мен шипалық қасиеттері зерттелді. Суы арынды, жер бетінен 0,2 – 5,5 м биіктікке дейін көтеріледі. Деңгейін 7,5 – 15 м-ге төмендеткенде тәулігіне 130 – 670 м3 су алынады. Химиялық құрамы хлорлы-сульфатты натрийлі, минералдар 0,5 – 0,6 г/л. Суының температурасы 34 – 44°С аралығында. Судың құрамындағы элементтер мөлшері: [[кремний қышқылы]] (50 – 88 мг/л), [[фтор]] (8 – 9,7 мг/л), [[бром]] (0,3 – 0,5 мг/л), [[бор]] (0,2 мг/л), [[молибден]] (0,03 мг/л), [[вольфрам]] (0,003 мг/л). Суда еріген газдың құрамында [[азот]] (63,6%), [[көмір қышқыл газы]] (10,02%), [[аргон]] (1,05%), [[гелий]] (0,15%), т.б. бар. Қапаларасан минералды суы жүрек, қан айналу, қозғалыс, жүйке, өкпе-бауыр, тері және гинекологиялық, т.б. көптеген ауруларға ем. Қапаларасан минералды суы негізінде 1886 ж. Қазақстанда ашылған емдеу орны қазір «[[Қапаларасан]]» деп аталады.&lt;ref&gt;Қазақстан Энциклопедиясы&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер == 
{{дереккөздер}}

{{Суретсіз мақала}}

[[Санат:Қазақстан минералды сулары]]
[[Санат:Ақсу ауданы географиясы]]</text>
      <sha1>gdf3bbw60fqah3c4n2qdu10dfrzyr13</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Алакөл (көл, Ақтөбе облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>34661</id>
    <revision>
      <id>3060386</id>
      <parentid>2625597</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T11:15:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Салиха</username>
        <id>17167</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Салиха [[Ақкөл (көл, Ақтөбе облысы)]] бетін [[Алакөл (көл, Ақтөбе облысы)]] бетіне жылжытты: Атауын өзгерту</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2044" xml:space="preserve">{{Көл
 |Атауы             = Ақкөл
  |Төл атауы        = 
 |Сурет             = 
  |Сурет тақырыбы   = 
 |Координаттары     = 
  |CoordScale       = 
 |Теңiз деңгейiнен биіктігі   = 84,6
 |Ұзындығы       = 3,7
 |Ені            = 2,2
 |Ауданы         = 5,5
 |Көлемі         = 
 |Жағалау сызығының ұзындығы   = 11
 |Тереңдігі   = 
  |Орташа тереңдігі      = 
 |Судың тұздылығы        =
 |Судың мөлдірлігі       = 
 |Суды жинау ауданы      = 
  |Құятын өзендер     = 
  |Шығатын өзендер    = 
 |Ел       = Қазақстан
  |Аймақ     = Ақтөбе облысы
  |Аудан     = Ырғыз ауданы
 |Позициялық карта       = 
  |Позициялық карта 1    = 
 |Ортаққордағы санаты    = 
}}
'''Ақкөл''' – [[Ақтөбе облысы]] [[Ырғыз ауданы]] Алакөл қыстауының солтүстік-батысында 28 км жердегі көл. 

== Гидрографикасы ==
Аумағы 5,5 км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;. Көл теңіз деңгейінен 84,6 м биіктікте жатыр. Ұзындығы 3,7 км, енді жері 2,2 км, жағалау бойының ұзындығы 11,0 км. Ақкөл [[Өлкейек]] өзенінің аңғарында жатқан Алакөл көлдер тобына кіреді. Көктемгі [[қар]], [[Атмосфералық жауын-шашын|жауын-шашын]] кезінде жанындағы көлдермен бірігіп кетеді. Сәл кермек татитын суы мал суаруға, шабындықты суландыруға пайдаланылады. Жаз айларында құрғап, батпаққа айналады.

{{бастама}}
{{Суретсіз мақала}}

[[Санат:Ырғыз ауданы көлдері]]</text>
      <sha1>f1n498pu0spfqti25mz7xnuaacmxcmp</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060404</id>
      <parentid>3060386</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T11:22:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Салиха</username>
        <id>17167</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2364" xml:space="preserve">{{Көл
 |Атауы             = Алакөл
  |Төл атауы        = 
 |Сурет             = 
  |Сурет тақырыбы   = 
 |Координаттары     = 49/17/5/N/62/20/3/E
  |CoordScale       = 
 |Теңiз деңгейiнен биіктігі   = 84,6
 |Ұзындығы       = 3,7
 |Ені            = 2,2
 |Ауданы         = 5,5
 |Көлемі         = 
 |Жағалау сызығының ұзындығы   = 11
 |Тереңдігі   = 
  |Орташа тереңдігі      = 
 |Судың тұздылығы        =
 |Судың мөлдірлігі       = 
 |Суды жинау ауданы      = 
  |Құятын өзендер     = 
  |Шығатын өзендер    = 
 |Ел       = Қазақстан
  |Аймақ     = Ақтөбе облысы
  |Аудан     = Ырғыз ауданы
 |Позициялық карта       = 
  |Позициялық карта 1    = Қазақстан Аөтөбе облысы
 |Ортаққордағы санаты    = 
}}
{{мағына|Ақкөл}}
'''Ақкөл''' – [[Ақтөбе облысы]] [[Ырғыз ауданы]] Алакөл қыстауының солтүстік-батысында 2 км-дей жердегі көл. 

== Гидрографикасы ==
Аумағы 5,5 км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;. Көл теңіз деңгейінен 84,6 м биіктікте жатыр. Ұзындығы 3,7 км, енді жері 2,2 км, жағалау бойының ұзындығы 11,0 км. Ақкөл [[Өлкейек]] өзенінің аңғарында жатқан Алакөл көлдер тобына кіреді. Көктемгі [[қар]], [[Атмосфералық жауын-шашын|жауын-шашын]] кезінде жанындағы көлдермен бірігіп кетеді. Сәл кермек татитын суы мал суаруға, шабындықты суландыруға пайдаланылады. Жаз айларында құрғап, батпаққа айналады.&lt;ref&gt;АТАМЕКЕН: Географиялық энциклопедия. / Бас ред. Б.Ө.Жақып. – Алматы: «Қазақ энциклопедиясы», 2011. – 648 бет. ISBN 9965-893-70-5&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Ырғыз ауданы көлдері]]</text>
      <sha1>rbxjmnr3yylp5g8rf6m0nw0g517lirq</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060405</id>
      <parentid>3060404</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T11:23:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Салиха</username>
        <id>17167</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2364" xml:space="preserve">{{Көл
 |Атауы             = Алакөл
  |Төл атауы        = 
 |Сурет             = 
  |Сурет тақырыбы   = 
 |Координаттары     = 49/17/5/N/62/20/3/E
  |CoordScale       = 
 |Теңiз деңгейiнен биіктігі   = 84,6
 |Ұзындығы       = 3,7
 |Ені            = 2,2
 |Ауданы         = 5,5
 |Көлемі         = 
 |Жағалау сызығының ұзындығы   = 11
 |Тереңдігі   = 
  |Орташа тереңдігі      = 
 |Судың тұздылығы        =
 |Судың мөлдірлігі       = 
 |Суды жинау ауданы      = 
  |Құятын өзендер     = 
  |Шығатын өзендер    = 
 |Ел       = Қазақстан
  |Аймақ     = Ақтөбе облысы
  |Аудан     = Ырғыз ауданы
 |Позициялық карта       = 
  |Позициялық карта 1    = Қазақстан Ақтөбе облысы
 |Ортаққордағы санаты    = 
}}
{{мағына|Ақкөл}}
'''Ақкөл''' – [[Ақтөбе облысы]] [[Ырғыз ауданы]] Алакөл қыстауының солтүстік-батысында 2 км-дей жердегі көл. 

== Гидрографикасы ==
Аумағы 5,5 км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;. Көл теңіз деңгейінен 84,6 м биіктікте жатыр. Ұзындығы 3,7 км, енді жері 2,2 км, жағалау бойының ұзындығы 11,0 км. Ақкөл [[Өлкейек]] өзенінің аңғарында жатқан Алакөл көлдер тобына кіреді. Көктемгі [[қар]], [[Атмосфералық жауын-шашын|жауын-шашын]] кезінде жанындағы көлдермен бірігіп кетеді. Сәл кермек татитын суы мал суаруға, шабындықты суландыруға пайдаланылады. Жаз айларында құрғап, батпаққа айналады.&lt;ref&gt;АТАМЕКЕН: Географиялық энциклопедия. / Бас ред. Б.Ө.Жақып. – Алматы: «Қазақ энциклопедиясы», 2011. – 648 бет. ISBN 9965-893-70-5&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Ырғыз ауданы көлдері]]</text>
      <sha1>6lsvoj1zw1jy9e9aftwdx807wvlbca3</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060420</id>
      <parentid>3060405</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T11:27:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Салиха</username>
        <id>17167</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2366" xml:space="preserve">{{Көл
 |Атауы             = Алакөл
  |Төл атауы        = 
 |Сурет             = 
  |Сурет тақырыбы   = 
 |Координаттары     = 49/17/5/N/62/20/3/E
  |CoordScale       = 
 |Теңiз деңгейiнен биіктігі   = 84,6
 |Ұзындығы       = 3,7
 |Ені            = 2,2
 |Ауданы         = 5,5
 |Көлемі         = 
 |Жағалау сызығының ұзындығы   = 11
 |Тереңдігі   = 
  |Орташа тереңдігі      = 
 |Судың тұздылығы        =
 |Судың мөлдірлігі       = 
 |Суды жинау ауданы      = 
  |Құятын өзендер     = 
  |Шығатын өзендер    = 
 |Ел       = Қазақстан
  |Аймақ     = Ақтөбе облысы
  |Аудан     = Ырғыз ауданы
 |Позициялық карта       = 
  |Позициялық карта 1    = Қазақстан Ақтөбе облысы
 |Ортаққордағы санаты    = 
}}
{{мағына|Алакөл}}
'''Ақкөл''' – [[Ақтөбе облысы]] [[Ырғыз ауданы]] Алакөл қыстауының солтүстік-батысында 2 км-дей жердегі көл. 

== Гидрографикасы ==
Аумағы 5,5 км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;. Көл теңіз деңгейінен 84,6 м биіктікте жатыр. Ұзындығы 3,7 км, енді жері 2,2 км, жағалау бойының ұзындығы 11,0 км. Ақкөл [[Өлкейек]] өзенінің аңғарында жатқан Алакөл көлдер тобына кіреді. Көктемгі [[қар]], [[Атмосфералық жауын-шашын|жауын-шашын]] кезінде жанындағы көлдермен бірігіп кетеді. Сәл кермек татитын суы мал суаруға, шабындықты суландыруға пайдаланылады. Жаз айларында құрғап, батпаққа айналады.&lt;ref&gt;АТАМЕКЕН: Географиялық энциклопедия. / Бас ред. Б.Ө.Жақып. – Алматы: «Қазақ энциклопедиясы», 2011. – 648 бет. ISBN 9965-893-70-5&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Ырғыз ауданы көлдері]]</text>
      <sha1>s5oihi3tt2sgspfrae2u78rzku9zntu</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060431</id>
      <parentid>3060420</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T11:34:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Салиха</username>
        <id>17167</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2368" xml:space="preserve">{{Көл
 |Атауы             = Алакөл
  |Төл атауы        = 
 |Сурет             = 
  |Сурет тақырыбы   = 
 |Координаттары     = 49/17/5/N/62/20/3/E
  |CoordScale       = 
 |Теңiз деңгейiнен биіктігі   = 84,6
 |Ұзындығы       = 3,7
 |Ені            = 2,2
 |Ауданы         = 5,5
 |Көлемі         = 
 |Жағалау сызығының ұзындығы   = 11
 |Тереңдігі   = 
  |Орташа тереңдігі      = 
 |Судың тұздылығы        =
 |Судың мөлдірлігі       = 
 |Суды жинау ауданы      = 
  |Құятын өзендер     = 
  |Шығатын өзендер    = 
 |Ел       = Қазақстан
  |Аймақ     = Ақтөбе облысы
  |Аудан     = Ырғыз ауданы
 |Позициялық карта       = 
  |Позициялық карта 1    = Қазақстан Ақтөбе облысы
 |Ортаққордағы санаты    = 
}}
{{мағына|Алакөл}}
'''Алакөл''' – [[Ақтөбе облысы]] [[Ырғыз ауданы]] Алакөл қыстауының солтүстік-батысында 2 км-дей жердегі көл. 

== Гидрографикасы ==
Аумағы 5,5 км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;. Көл теңіз деңгейінен 84,6 м биіктікте жатыр. Ұзындығы 3,7 км, енді жері 2,2 км, жағалау бойының ұзындығы 11,0 км. Ақкөл [[Өлкейек]] өзенінің аңғарында жатқан Алакөл көлдер тобына кіреді. Көктемгі [[қар]], [[Атмосфералық жауын-шашын|жауын-шашын]] кезінде жанындағы көлдермен бірігіп кетеді. Сәл кермек татитын суы мал суаруға, шабындықты суландыруға пайдаланылады. Жаз айларында құрғап, батпаққа айналады.&lt;ref&gt;АТАМЕКЕН: Географиялық энциклопедия. / Бас ред. Б.Ө.Жақып. – Алматы: «Қазақ энциклопедиясы», 2011. – 648 бет. ISBN 9965-893-70-5&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Ырғыз ауданы көлдері]]</text>
      <sha1>dmbnenso9j199mbxt3lsv2rhfafa4rq</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ақкөл (көл, Жамбыл облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>34825</id>
    <revision>
      <id>3060439</id>
      <parentid>2741160</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T11:40:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Салиха</username>
        <id>17167</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2134" xml:space="preserve">{{Көл
 |Атауы             = Ақкөл
  |Төл атауы        = 
 |Сурет             = 
  |Сурет тақырыбы   = 
 |Координаттары     = 43/23/58/N/70/41/19/E
  |CoordScale       = 
 |Теңiз деңгейiнен биіктігі   = 
 |Ұзындығы       = 14
 |Ені            = 7,6
 |Ауданы         = 52
 |Көлемі         = 166 млн
 |Жағалау сызығының ұзындығы   = 
 |Тереңдігі   = 5
  |Орташа тереңдігі      = 3
 |Судың тұздылығы        =
 |Судың мөлдірлігі       = 
 |Суды жинау ауданы      = 
  |Құятын өзендер     = 
  |Шығатын өзендер    = 
 |Ел       = Қазақстан
  |Аймақ     = Жамбыл облысы
  |Аудан     = Талас ауданы
 |Позициялық карта       = Қазақстан
  |Позициялық карта 1    = Қазақстан Жамбыл облысы
 |Ортаққордағы санаты    = 
}}
{{мағына|Ақкөл}}
'''Ақкөл''' – [[Жамбыл облысы]] [[Талас ауданы]]ндағы көл. 

== Гидрографикасы ==
Аумағы 52 км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;, ұзындығы 14 км, ені 7,6 км. Суының көлемі 166 млн. м&lt;sup&gt;3&lt;/sup&gt;. Орташа тереңдігі 3 м, ең терең жері 5 м. Көл негізінен [[Аса (өзен)|Аса]] өзені суымен толысады. Суы тұщы, кермек. 

== Жағалау сипаты, су байлығы ==
Жағалауы көлбеу, кей жерлері тік құлама (1-5 м) келеді. Ақкөлде сазан, шармай, жайын өседі. Үйрек, қаз, шағала, қызғыш құс, аққұтан мекендейді.&lt;ref&gt;Отырар. Энциклопедия. – Алматы. «Арыс» баспасы, 2005 ISBN 9965-17-272-2&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Талас ауданы көлдері]]
[[Санат:Аса су алабы көлдері]]</text>
      <sha1>rg49tfq0sanukk742u5h48lxxk55qez</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Алакөл ауданы</title>
    <ns>0</ns>
    <id>34909</id>
    <revision>
      <id>3060164</id>
      <parentid>3051596</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T19:47:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <comment>/* Дереккөздер */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10398" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауданы
 |ауданның атауы      = Алакөл ауданы
 |елтаңба             = Alakolaudanigerb.gif
 |ту                  = 
 |елтаңба сипаттамасы   = 
 |ту сипаттамасы        = 
  |lat_dir = N |lat_deg = 44 |lat_min = 13 |lat_sec =48
  |lon_dir = E |lon_deg = 76 |lon_min = 51 |lon_sec = 00
 |облысы              = Жетісу облысы
 |аудан орталығы          = [[Үшарал (қала)|Үшарал]]
 |ауылдық округтер саны   =24 
 |кенттік әкімдіктер саны = 
 |қалалық әкімдіктер саны = 
 |ауылдар саны       = 56
 |қалалар саны       = 1
 |әкімі              = 
 |әкімдіктің мекенжайы  = 
 |құрылған уақыты    = 1928
 |жер аумағы          = 23,7 мың
 |жер аумағы бойынша орны  = 
 |тұрғыны             = 69679&lt;ref&gt;[http://www.stat.gov.kz/dinamika/dinamikadem.htm Алматы облысының Статистика департаменті. 01.07.2019]&lt;/ref&gt;
 |халық саны бойынша орны  = 
 |санақ жылы          = 2019
 |тығыздығы           = 
 |тығыздығы бойынша орны   = 
 |ұлттық құрамы       = {{nobr|[[қазақтар]] (84,74%)}}, {{nobr|[[орыстар]] (13,64%)}}, {{nobr|[[украиндар]] (0,01%)}}, {{nobr|[[немістер]] (0,13%)}}, {{nobr|[[шешендер]] (0,40%)}}, {{nobr|[[татарлар]] (0,74%)}}, {{nobr|[[ұйғырлар]] (0,07%)}}, {{nobr|басқалары (0,27%)}}&lt;ref&gt;[http://www.stat.kz/publishing/DocLib4/2010/%D0%94%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8%D1%8F/Bull_Hsany2010.rar Қазақстан Республикасының Статистика агенттігі. Қазақстан Республикасы тұрғындарының облыстар, қалалар мен аудандар, жынысы мен жас ерекшелігі топтары, этностық бөлігі бойынша 2019 жылдың басындағы саны]&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;пер.2019&quot;&gt;[http://pop-stat.mashke.org/kazakhstan-ethnic2010.htm 2009 жылғы санақ бойынша Қазақстан тұрғындарының ұлттық құрамы]&lt;/ref&gt;
 |телефон коды        = 
 |пошта индексі       = 040200-040238&lt;ref name=&quot;kazindex.ru&quot;&gt;[http://kazindex.ru/02/17.html Қазақстан почталық индекстері]&lt;/ref&gt;
 |сайты               = 
 |карта               = 
 |әкімшілік бірліктің картасы =  Alakol District Kazakhstan.png
 |ортаққордағы санаты = 
}}

'''Алакөл ауданы''' — [[Жетісу облысы]]ның солтүстік-шығыс бөлігінде орналасқан әкімшілік бөлік. [[1928 жыл|1928]] жылы құрылған. Аудан орталығы — [[Үшарал (қала)|Үшарал қаласы]].

== Жер бедері, су жүйесі ==
Алакөл ауданы [[Балқаш-Алакөл ойысы|Балқаш-Алакөл]] ойысы мен [[Жетісу Алатауы|Жетісу (Жоңғар) Алатауы]] аралығында орналасқан. Жерінің оңтүстік-шығысын Жетісу Алатауының Шыбынды, Қайқаң, [[Жабық жотасы|Жабық]], Күнгей Тастау, т.б. жоталары алып жатыр. Ауданның қалған бөлігі салыстырмалы түрде жазық келеді. Бұл жерлерде аласа таулар ([[Арғанаты (тау, Алматы облысы)|Арғанаты]], [[Арқарлы жотасы|Арқарлы]], т.б.) мен құмды алқаптар (Қарақұс, Сарықұм, [[Тасқарақұм]]) алып жатыр. Солтүстігінде Алакөл топ көлдері ([[Алакөл (көл)|Алакөл]], Ұялы, [[Сасықкөл (көл, Алматы, Абай облыстары)|Сасықкөл]], [[Жалаңашкөл (көл, Алматы облысы)|Жалаңашкөл]]) орналасқан. Жетісу Алатауынан бастау алатын [[Лепсі (өзен)|Лепсі]], [[Тентек (өзен, Алматы облысы)|Тентек]], [[Шынжылы (өзен)|Шынжылы]], Көксуат өзендері аудан аумағын кесіп өтіп, солтүстіктегі Алакөл, Сасықкөл көлдеріне құяды.

== Климаты, топырағы, өсімдіктері мен жануарлар дүниесі ==
Алакөл ауданының климаты тым континенттік, қысы суық. Қаңтардың орташа температурасы –12 – 16°С, шілдеде 18 – 23°С. Жылдық жауын-шашын мөлшері жазық аймақтарда 150 – 260 мм, тау бөктерлері мен аңғарларында 350 – 550 мм. Жерінің басым көпшілігін шөлейт белдемнің сұр топырағы, ал тау бөктері мен аңғарларында қара қоңыр, бозғылт қоңыр топырақ құрайды. Құмды алқаптарда сор, сортаң топырақ түрлері кездеседі. Даласында жусан, ебелек, баялыш, күйреуік, изен, қияқ, т.б. шөптесін өсімдіктер өседі. Биік тау беткейлері мен аңғарларын шыршалы-қарағайлы орман қамтыған. Аңдардан қасқыр, түлкі, қоңыр аю, қабан, борсық, таутеке, арқар, марал; құстардан үйрек, қаз, аққу, реликті шағала, қырғауыл мекендейді; суларында сазан, алабұға, маринка, ақ амур, көксерке кездеседі. Алакөл ауданына аумағы 12,5 мың га жерді алып жатқан Алакөл мемлекеттік сулы-сазды қорығы, жалпы аумағы 27 мың га болатын Тоқты және алма ағаштарынан тұратын ауданы 32 мың га Лепсі қорықшалары кіреді. Кен байлықтарынан Андреев және Ілдерсай бентонитті кендері бар.

== Ауыл шаруашылығы ==
Алакөл ауданында суғармалы және тәлімі егін шаруашылығы дамыған. Онда негізінен астық тұқымдастар, техникалық дақылдар (қызылша) және картоп өсіріледі. Алакөл ауданына пайдаланылатын жерінің аумағы 165,5 мың га, оның ішінде жыртылған жері 76,7 мың га, шабындығы 87,3 мың га, жайылымы 1,46 мың га. Аудан жерінен [[Ақтоғай-Достық темір жолы]] және Алматы – [[Өскемен]] автомобиль жолдары өтеді. Үшаралдан облыс орталығы — [[Алматы]] қаласына дейінгі қашықтық 570 км.&lt;ref&gt;Қазақстан Республикасының табиғаты туралы энциклопедия, V- том&lt;/ref&gt;

== Халқы ==
Тұрғындар саны – 69679 ([[2019 жыл|2019]]).
* ұлттық құрамы – [[қазақтар]] (84,74%), [[орыстар]] (13,64%), [[украиндар]] (0,01%), [[немістер]] (0,13%), [[шешендер]] (0,40%), [[татарлар]] (0,74%), [[ұйғырлар]] (0,07%), басқалары (0,27%).

== Ауылдық округтер ==
Аудандағы 56 елді мекен, 24 ауылдық әкімшілік округке бөлінген: 
* [[Ақжар ауылдық округі (Алакөл ауданы)|Ақжар ауылдық округі]] 
* [[Ақтүбек ауылдық округі (Жетісу облысы)|Ақтүбек ауылдық округі]]  
* [[Арқарлы ауылдық округі]]  
* [[Бескөл ауылдық округі (Жетісу облысы)|Бескөл ауылдық округі]] 
* [[Достық ауылдық округі (Алматы облысы)|Достық ауылдық округі]] 
* [[Екпінді ауылдық округі (Алакөл ауданы)|Екпінді ауылдық округі]]  
* [[Еңбекші ауылдық округі (Алакөл ауданы)|Еңбекші ауылдық округі]] 
* [[Жағатал ауылдық округі]] 
* [[Жайпақ ауылдық округі]] 
* [[Жанама ауылдық округі]] 
* [[Жыланды ауылдық округі]] 
* [[Көлбай ауылдық округі]]  
* [[Қабанбай ауылдық округі (Алматы облысы)|Қабанбай ауылдық округі]]  
* [[Қайнар ауылдық округі (Алакөл ауданы)|Қайнар ауылдық округі]]  
* [[Қамысқала ауылдық округі (Алматы облысы)|Қамысқала ауылдық округі]]   
* [[Қызылащы ауылдық округі]] 
* [[Лепсі ауылдық округі (Алакөл ауданы)|Лепсі ауылдық округі]]  
* [[Сапақ ауылдық округі (Алматы облысы)|Сапақ ауылдық округі]]  
* [[Теректі ауылдық округі (Жетісу облысы)|Теректі ауылдық округі]]  
* [[Тоқжайлау ауылдық округі]] 
* [[Үшарал қалалық әкімдігі]] 
* [[Үшбұлақ ауылдық округі]] 
* [[Ынталы ауылдық округі (Алакөл ауданы)|Ынталы ауылдық округі]]  
* [[Ырғайты ауылдық округі]]

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Жетісу облысы}}
{{Алакөл ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Алакөл ауданы]]</text>
      <sha1>c7rjt3qwt2xtk0m6ypxo5wyxw32sce4</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Буырлы</title>
    <ns>0</ns>
    <id>35910</id>
    <revision>
      <id>3060302</id>
      <parentid>2371131</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T09:29:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Салиха</username>
        <id>17167</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2288" xml:space="preserve">{{Тау
 |Түрі                     = Тау сілемі
 |Атауы                =Буырлы тауы
  |Шынайы атауы  = 
 |Сурет             =     
  |Сурет ені     = 
  |Сурет атауы                =       
  |lat_dir = |lat_deg =49|lat_min = 08|lat_sec =30 
  |lon_dir = |lon_deg =76|lon_min = 44|lon_sec =28  
  |region                 =  
  |CoordScale             = 
 |Орналасуы            =  {{KAZ}}, [[Қарағанды облысы]] [[Қарқаралы ауданы]] 
  |Тау жүйесі         =    
 |Пайда болған кезеңі     = [[Силур кезеңі|Силур]]    
 |Аумағы                 =  
  |Ұзындығы                  = 3,5
  |Ені                 =  1,5
 |Ең биік шыңы      = 
  |Биіктігі                 = 956
 |Карта                   = 
 |Позициялық карта 1     =  Қазақстан
  |ПозКарта 1 ені     = 
  |crosses180             = 
 |Позициялық карта 2     = Қазақстан Қарқаралы ауданы 
  |ПозКарта 2 ені     = 
 |Ортаққордағы санаты = 
}}
'''Буырлы ''' – [[Талды өзені]]нің [[Қызылащы (өзен)|Қызылащы]] саласының сол жағалауында орналасқан тау. 

== Географиялық орны ==
[[Қарағанды облысы]] [[Қарқаралы ауданы]] [[Қарағайлы (Қарқаралы ауданы)|Қарағайлы]] кентінің оңтүстік-шығыс жағында 77 км жерде. Солтүстіктен оңтүстікке қарай 3,5 км-ге созылып жатыр, ені 1,5 км. Ең биік жері 956 м.

== Геологиялық құрылымы ==
[[Силур кезеңі|Силур]] жыныстарынан түзілген. 

== Өсімдігі ==
Таудың қоңыр сұр топырағында бетеге, т.б. шөптесіндер өседі.&lt;ref&gt;[[Қазақ энциклопедиясы]]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Қарағанды облысы таулары]]
[[Санат:Қарқаралы ауданы географиясы]]</text>
      <sha1>ciy3zw4g0fd5mrzxhml270aek82fbrq</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060303</id>
      <parentid>3060302</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T09:31:16Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Салиха</username>
        <id>17167</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2314" xml:space="preserve">{{Тау
 |Түрі                     = Тау сілемі
 |Атауы                =Буырлы тауы
  |Шынайы атауы  = 
 |Сурет             =     
  |Сурет ені     = 
  |Сурет атауы                =       
  |lat_dir = |lat_deg =49|lat_min = 08|lat_sec =30 
  |lon_dir = |lon_deg =76|lon_min = 44|lon_sec =28  
  |region                 =  
  |CoordScale             = 
 |Орналасуы            =  {{KAZ}}, [[Қарағанды облысы]] [[Қарқаралы ауданы]] 
  |Тау жүйесі         =    
 |Пайда болған кезеңі     = [[Силур кезеңі|Силур]]    
 |Аумағы                 =  
  |Ұзындығы                  = 3,5
  |Ені                 =  1,5
 |Ең биік шыңы      = 
  |Биіктігі                 = 956
 |Карта                   = 
 |Позициялық карта 1     =  Қазақстан
  |ПозКарта 1 ені     = 
  |crosses180             = 
 |Позициялық карта 2     = Қазақстан Қарқаралы ауданы 
  |ПозКарта 2 ені     = 
 |Ортаққордағы санаты = 
}}
'''Буырлы ''' – [[Түндік өзені|Түндік]] өзенінің [[Қызылащы (өзен)|Қызылащы]] саласының сол жағалауында орналасқан тау. 

== Географиялық орны ==
[[Қарағанды облысы]] [[Қарқаралы ауданы]] [[Қарағайлы (Қарқаралы ауданы)|Қарағайлы]] кентінің оңтүстік-шығыс жағында 77 км жерде. Солтүстіктен оңтүстікке қарай 3,5 км-ге созылып жатыр, ені 1,5 км. Ең биік жері 956 м.

== Геологиялық құрылымы ==
[[Силур кезеңі|Силур]] жыныстарынан түзілген. 

== Өсімдігі ==
Таудың қоңыр сұр топырағында бетеге, т.б. шөптесіндер өседі.&lt;ref&gt;[[Қазақ энциклопедиясы]]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Қарағанды облысы таулары]]
[[Санат:Қарқаралы ауданы географиясы]]</text>
      <sha1>1lyl7wuultj6upl1jyoeugmxr3ozixp</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060304</id>
      <parentid>3060303</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T09:31:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Салиха</username>
        <id>17167</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2314" xml:space="preserve">{{Тау
 |Түрі                     = Тау сілемі
 |Атауы                =Буырлы тауы
  |Шынайы атауы  = 
 |Сурет             =     
  |Сурет ені     = 
  |Сурет атауы                =       
  |lat_dir = |lat_deg =49|lat_min = 08|lat_sec =30 
  |lon_dir = |lon_deg =76|lon_min = 44|lon_sec =28  
  |region                 =  
  |CoordScale             = 
 |Орналасуы            =  {{KAZ}}, [[Қарағанды облысы]] [[Қарқаралы ауданы]] 
  |Тау жүйесі         =    
 |Пайда болған кезеңі     = [[Силур кезеңі|Силур]]    
 |Аумағы                 =  
  |Ұзындығы                  = 3,5
  |Ені                 =  1,5
 |Ең биік шыңы      = 
  |Биіктігі                 = 956
 |Карта                   = 
 |Позициялық карта 1     =  Қазақстан
  |ПозКарта 1 ені     = 
  |crosses180             = 
 |Позициялық карта 2     = Қазақстан Қарағанды облысы 
  |ПозКарта 2 ені     = 
 |Ортаққордағы санаты = 
}}
'''Буырлы ''' – [[Түндік өзені|Түндік]] өзенінің [[Қызылащы (өзен)|Қызылащы]] саласының сол жағалауында орналасқан тау. 

== Географиялық орны ==
[[Қарағанды облысы]] [[Қарқаралы ауданы]] [[Қарағайлы (Қарқаралы ауданы)|Қарағайлы]] кентінің оңтүстік-шығыс жағында 77 км жерде. Солтүстіктен оңтүстікке қарай 3,5 км-ге созылып жатыр, ені 1,5 км. Ең биік жері 956 м.

== Геологиялық құрылымы ==
[[Силур кезеңі|Силур]] жыныстарынан түзілген. 

== Өсімдігі ==
Таудың қоңыр сұр топырағында бетеге, т.б. шөптесіндер өседі.&lt;ref&gt;[[Қазақ энциклопедиясы]]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Қарағанды облысы таулары]]
[[Санат:Қарқаралы ауданы географиясы]]</text>
      <sha1>82g786q68j8qooudovszs5sm59bzmr3</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Борлықақ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>35956</id>
    <revision>
      <id>3060124</id>
      <parentid>3051563</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T19:05:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Географиялық орны */clean up, replaced: Қайнар (Абай облысы) → Қайнар (Семей қалалық әкімдігі) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2412" xml:space="preserve">{{Көл
 |Атауы             = Борлықақ
  |Төл атауы        = 
 |Сурет             = 
  |Сурет тақырыбы   =  
 |Координаттары     = 48/50/39/N/77/50/42/E
  |CoordScale       = 
 |Теңiз деңгейiнен биіктігі   = 812,2
 |Ұзындығы       = 8,5
 |Ені            = 4,1
 |Ауданы         = 21,4
 |Көлемі         = 
 |Жағалау сызығының ұзындығы   = 24,0
 |Тереңдігі   = 
  |Орташа тереңдігі      = 
 |Судың тұздылығы        =
 |Судың мөлдірлігі       = 
 |Суды жинау ауданы      =  
  |Құятын өзендер     = 
  |Шығатын өзендер    = 
 |Ел       = Қазақстан
  |Аймақ     = Абай облысы
  |Аудан     = Семей қалалық әкімдігі
 |Позициялық карта       = Қазақстан
  |Позициялық карта 1    = Қазақстан Абай облысы
 |Ортаққордағы санаты    = 
}}
'''Борлықақ''' – [[Балқаш]] көлінің алабындағы көл.

== Географиялық орны ==
[[Абай облысы]] [[Семей қалалық әкімдігі]] аумағында, [[Қайнар (Семей қалалық әкімдігі)|Қайнар]] ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 50 км жерде орналасқан.

== Гидрографикасы ==
Аумағы 21,4 км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;, теңіз деңгейінен 812,2 м биіктікте. Ұзындығы 8,5 км, енді жері 4,1 км, жағалауының ұзындығы 24,0 км.  Негізінен еріген [[қар]] және [[жер асты сулары]]мен толысады. [[Қараша]] айында суы қатып, сәуірде мұзы ериді. Қуаң жылдары суы тартылады. Суы тұзды, кермек, сілтілігі төмен. Жақын маңайдағы шаруашылықтар пайдаланады. Жағалауы жайпақ, жусан мен сораң өсімдіктер өседі.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[[Қазақ энциклопедиясы]]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Абай облысы көлдері]]
[[Санат:Балқаш су алабы]]</text>
      <sha1>0opu5zsfms0hxw7dynaauhdflhcr1wj</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Білісқопа</title>
    <ns>0</ns>
    <id>35986</id>
    <revision>
      <id>3060315</id>
      <parentid>2742185</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T09:59:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Салиха</username>
        <id>17167</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2387" xml:space="preserve">{{Көл
 |Атауы             = Білісқопа
  |Төл атауы        = 
 |Сурет             = 
  |Сурет тақырыбы   = 
 |Координаттары     = 51/45/31/N/61/51/15/E
  |CoordScale       = 
 |Теңiз деңгейiнен биіктігі   = 255,5
 |Ұзындығы       = 4,3
 |Ені            = 3,7
 |Ауданы         = 10,53
 |Көлемі         = 
 |Жағалау сызығының ұзындығы   = 14,8
 |Тереңдігі   = 
  |Орташа тереңдігі      = 
 |Судың тұздылығы        =
 |Судың мөлдірлігі       = 
 |Суды жинау ауданы      = 
  |Құятын өзендер     = 
  |Шығатын өзендер    = 
 |Ел       = Қазақстан
  |Аймақ     = Қостанай облысы
  |Аудан     = Қамысты ауданы
 |Позициялық карта       = Қазақстан
  |Позициялық карта 1    = Қазақстан Қостанай облысы
 |Ортаққордағы санаты    = 
}}
'''Білісқопа ''' – [[Қостанай облысы]] [[Қамысты ауданы]] Богдановка ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 19 км жерде орналасқан тұзды көл. Теңіз деңгейінен 255,5 м биіктікте. 

== Гидрографикасы ==
Аумағы 10,53 км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;, ұзындығы 4,3 км, енді жері 3,7 км, жағалау бойының ұзындығы 14,8 км. [[Атмосфералық жауын-шашын|Жауын-шашын]] және [[Жер асты суы|жер асты суларымен]] толысады. 

== Жағалау сипаты ==
Жазық келген жағалауында [[қамыс]], [[құрақ]] өскен. Солтүстігінде Оразқопа, шығысында [[Адайкөл]] көлі жатыр. Көл аңғары жыртылған.&lt;ref&gt;АТАМЕКЕН: Географиялық энциклопедия. / Бас ред. Б.Ө.Жақып. – Алматы: «Қазақ энциклопедиясы», 2011. – 648 бет. ISBN 9965-893-70-5&lt;/ref&gt; 

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Қамысты ауданы көлдері]]
[[Санат:Қамысты ауданы географиясы]]</text>
      <sha1>8d9qprhde24wzk9pat7megap40s98nn</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060316</id>
      <parentid>3060315</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T10:00:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Салиха</username>
        <id>17167</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2389" xml:space="preserve">{{Көл
 |Атауы             = Білісқопа
  |Төл атауы        = 
 |Сурет             = 
  |Сурет тақырыбы   = 
 |Координаттары     = 51/45/31/N/61/51/15/E
  |CoordScale       = 
 |Теңiз деңгейiнен биіктігі   = 255,5
 |Ұзындығы       = 4,3
 |Ені            = 3,7
 |Ауданы         = 10,53
 |Көлемі         = 
 |Жағалау сызығының ұзындығы   = 14,8
 |Тереңдігі   = 
  |Орташа тереңдігі      = 
 |Судың тұздылығы        =
 |Судың мөлдірлігі       = 
 |Суды жинау ауданы      = 
  |Құятын өзендер     = 
  |Шығатын өзендер    = 
 |Ел       = Қазақстан
  |Аймақ     = Қостанай облысы
  |Аудан     = Қамысты ауданы
 |Позициялық карта       = Қазақстан
  |Позициялық карта 1    = Қазақстан Қостанай облысы
 |Ортаққордағы санаты    = 
}}
'''Білісқопа ''' – [[Қостанай облысы]] [[Қамысты ауданы]] Богдановка ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 19 км жерде орналасқан тұзды көл. Теңіз деңгейінен 255,5 м биіктікте. 

== Гидрографикасы ==
Аумағы 10,53 км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;, ұзындығы 4,3 км, енді жері 3,7 км, жағалау бойының ұзындығы 14,8 км. [[Атмосфералық жауын-шашын|Жауын-шашын]] және [[Жер асты суы|жер асты суларымен]] толысады. 

== Жағалау сипаты ==
Жазық келген жағалауында [[қамыс]], [[құрақ]] өскен. Солтүстігінде Оразқопа, шығысында [[Адайкөл]] көлі жатыр. Көл аңғары жыртылған.&lt;ref&gt;АТАМЕКЕН: Географиялық энциклопедия. / Бас ред. Б.Ө.Жақып. – Алматы: «Қазақ энциклопедиясы», 2011. – 648 бет. ISBN 9965-893-70-5&lt;/ref&gt; 

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Қамысты ауданы көлдері]]
[[Санат:Қостанай облысы географиясы]]</text>
      <sha1>dr750q5zx3nshky2ovzb5rbez95yjo6</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Біршоғыр (тау)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>35997</id>
    <revision>
      <id>3060318</id>
      <parentid>2306000</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T10:11:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Салиха</username>
        <id>17167</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2368" xml:space="preserve">{{Тау
 |Түрі       = Тау сілемі
 |Атауы      = Біршоғыр тауы
  |Шынайы атауы  = 
 |Сурет           = 
  |Сурет өлшемі   = 
  |Сурет атауы    =    
  |lat_dir = N |lat_deg = 48|lat_min =30|lat_sec =36
  |lon_dir = E |lon_deg = 58|lon_min =29|lon_sec =22 
  |region         = 
  |CoordScale     = 
 |Орналасуы       = {{KAZ}} [[Ақтөбе облысы]] [[Шалқар ауданы]]
 |Пайда болған кезеңі    = 
 |Аумағы          = 	
  |Ұзындығы       = 
  |Ені            = 
 |Ең биік шыңы    = 
  |Биіктігі       = 638
|Биіктік көзі     = 
  |Салыстырмалы биіктік   = 
  |Алғашқы шыңға шығу     = 
 |Карта           = 
 |Позициялық карта 1  = Қазақстан
  |ПозКарта 1 ені     = 
  |crosses180         = 
 |Позициялық карта 2  = Қазақстан Ақтөбе облысы
  |ПозКарта 2 ені     = 
 |Ортаққордағы санаты   = 
}}
{{мағына|Біршоғыр}}
'''Біршоғыр ''' – [[Ақтөбе облысы]] [[Шалқар ауданы]]ндағы [[Үлкен Боқтыбай]] тауының солтүстігінде 6 км жердегі тау. 

== Жер бедері ==
Абсолюттiк биіктігі 638 м. Тау солтүстіктен оңтүстікке қарай бойлық бағытта созылып жатыр. [[Мұғалжар тауы]]ның оңтүстік бөлігіндегі оқшауланған тау массиві. 

== Өсімдігі ==
Қоңыр қызғылт топырағында жусан, боз, селеу, қозықұлақ, қылқұрт, бұталар өскен. Солтүстігінен [[Ақтөбе]] – [[Шалқар (қала)|Шалқар]] темір жол және автомобиль жолдары өтеді.&lt;ref&gt;АТАМЕКЕН: Географиялық энциклопедия. / Бас ред. Б.Ө.Жақып. – Алматы: «Қазақ энциклопедиясы», 2011. – 648 бет. ISBN 9965-893-70-5&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Ақтөбе облысы таулары]]
[[Санат:Шалқар ауданы географиясы]]</text>
      <sha1>ol5vbm2z4aopjbdnihu9gellhgcbkaj</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060319</id>
      <parentid>3060318</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T10:11:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Салиха</username>
        <id>17167</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2368" xml:space="preserve">{{Тау
 |Түрі       = Тау сілемі
 |Атауы      = Біршоғыр тауы
  |Шынайы атауы  = 
 |Сурет           = 
  |Сурет өлшемі   = 
  |Сурет атауы    =    
  |lat_dir = N |lat_deg = 48|lat_min =30|lat_sec =36
  |lon_dir = E |lon_deg = 58|lon_min =29|lon_sec =22 
  |region         = 
  |CoordScale     = 
 |Орналасуы       = {{KAZ}} [[Ақтөбе облысы]] [[Шалқар ауданы]]
 |Пайда болған кезеңі    = 
 |Аумағы          = 	
  |Ұзындығы       = 
  |Ені            = 
 |Ең биік шыңы    = 
  |Биіктігі       = 638
|Биіктік көзі     = 
  |Салыстырмалы биіктік   = 
  |Алғашқы шыңға шығу     = 
 |Карта           = 
 |Позициялық карта 1  = Қазақстан
  |ПозКарта 1 ені     = 
  |crosses180         = 
 |Позициялық карта 2  = Қазақстан Ақтөбе облысы
  |ПозКарта 2 ені     = 
 |Ортаққордағы санаты   = 
}}
{{мағына|Біршоғыр}}
'''Біршоғыр ''' – [[Ақтөбе облысы]] [[Шалқар ауданы]]ндағы [[Үлкен Бақтыбай]] тауының солтүстігінде 6 км жердегі тау. 

== Жер бедері ==
Абсолюттiк биіктігі 638 м. Тау солтүстіктен оңтүстікке қарай бойлық бағытта созылып жатыр. [[Мұғалжар тауы]]ның оңтүстік бөлігіндегі оқшауланған тау массиві. 

== Өсімдігі ==
Қоңыр қызғылт топырағында жусан, боз, селеу, қозықұлақ, қылқұрт, бұталар өскен. Солтүстігінен [[Ақтөбе]] – [[Шалқар (қала)|Шалқар]] темір жол және автомобиль жолдары өтеді.&lt;ref&gt;АТАМЕКЕН: Географиялық энциклопедия. / Бас ред. Б.Ө.Жақып. – Алматы: «Қазақ энциклопедиясы», 2011. – 648 бет. ISBN 9965-893-70-5&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Ақтөбе облысы таулары]]
[[Санат:Шалқар ауданы географиясы]]</text>
      <sha1>o8fut1gclynzbodr9psbrapgmoc4k8k</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060320</id>
      <parentid>3060319</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T10:11:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Салиха</username>
        <id>17167</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Салиха [[Біршоғыр]] бетін [[Біршоғыр (тау)]] бетіне жылжытты: Атауын өзгерту</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2368" xml:space="preserve">{{Тау
 |Түрі       = Тау сілемі
 |Атауы      = Біршоғыр тауы
  |Шынайы атауы  = 
 |Сурет           = 
  |Сурет өлшемі   = 
  |Сурет атауы    =    
  |lat_dir = N |lat_deg = 48|lat_min =30|lat_sec =36
  |lon_dir = E |lon_deg = 58|lon_min =29|lon_sec =22 
  |region         = 
  |CoordScale     = 
 |Орналасуы       = {{KAZ}} [[Ақтөбе облысы]] [[Шалқар ауданы]]
 |Пайда болған кезеңі    = 
 |Аумағы          = 	
  |Ұзындығы       = 
  |Ені            = 
 |Ең биік шыңы    = 
  |Биіктігі       = 638
|Биіктік көзі     = 
  |Салыстырмалы биіктік   = 
  |Алғашқы шыңға шығу     = 
 |Карта           = 
 |Позициялық карта 1  = Қазақстан
  |ПозКарта 1 ені     = 
  |crosses180         = 
 |Позициялық карта 2  = Қазақстан Ақтөбе облысы
  |ПозКарта 2 ені     = 
 |Ортаққордағы санаты   = 
}}
{{мағына|Біршоғыр}}
'''Біршоғыр ''' – [[Ақтөбе облысы]] [[Шалқар ауданы]]ндағы [[Үлкен Бақтыбай]] тауының солтүстігінде 6 км жердегі тау. 

== Жер бедері ==
Абсолюттiк биіктігі 638 м. Тау солтүстіктен оңтүстікке қарай бойлық бағытта созылып жатыр. [[Мұғалжар тауы]]ның оңтүстік бөлігіндегі оқшауланған тау массиві. 

== Өсімдігі ==
Қоңыр қызғылт топырағында жусан, боз, селеу, қозықұлақ, қылқұрт, бұталар өскен. Солтүстігінен [[Ақтөбе]] – [[Шалқар (қала)|Шалқар]] темір жол және автомобиль жолдары өтеді.&lt;ref&gt;АТАМЕКЕН: Географиялық энциклопедия. / Бас ред. Б.Ө.Жақып. – Алматы: «Қазақ энциклопедиясы», 2011. – 648 бет. ISBN 9965-893-70-5&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Ақтөбе облысы таулары]]
[[Санат:Шалқар ауданы географиясы]]</text>
      <sha1>o8fut1gclynzbodr9psbrapgmoc4k8k</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Біршоғыр (санаторий)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>35998</id>
    <revision>
      <id>3060325</id>
      <parentid>2377117</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T10:16:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Салиха</username>
        <id>17167</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1360" xml:space="preserve">{{мағына|Біршоғыр}}
'''«Біршоғыр» ''' – таза ауамен, [[қымыз]]бен емдейтін [[санаторий]]. [[Ақтөбе облысы]] [[Шалқар ауданы]]нда, [[Мұғалжар тауы]]ның шығыс беткейінде, [[теңіз]] деңгейінен 400 м биіктікте орналасқан. Қазақ т. ж. бойында. 1910 ж. жергілікті денсаулық сақтау орнына бағынышты санаторий болып ашылған. Бұл санаторийде [[өкпе]] [[туберкулез]]імен ауырғандар емделеді. Бұл жердің ауа райы [[құрғақ]], жазы жылы, қысы салқын. Жылдық орташа температурасы 4,7°С. Негізгі емі – таза ауа, [[қымыз]], түрлі [[дәрі-дәрмек]], дене шынықтыру. [[Науқас]] адамдарды емдейтін бірнеше [[физиотерапия]] кабинеттері, ауруды зерттейтін [[рентген]] және арнайы лабораториялар бар.
&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;Қазақ Энциклопедиясы&lt;/ref&gt;
== Дереккөздер==
&lt;references/&gt;

{{wikify}}

[[Санат:Қазақстан табиғаты]]


{{stub}}</text>
      <sha1>mvnoyrv7sqxys1no99znpejlg55u70y</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Біршоғыр тас көмір кен орны</title>
    <ns>0</ns>
    <id>35999</id>
    <revision>
      <id>3060327</id>
      <parentid>2671625</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T10:18:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Салиха</username>
        <id>17167</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1101" xml:space="preserve">'''Біршоғыр тас көмір кен орны''' — [[Ақтөбе облысы]] [[Жем (қала)|Жем]] қаласының оңтүстік-батысында 55 км, [[Біршоғыр (ауыл)|Біршоғыр]] темір жол стансасының оңтүстік-шығысында 7 км жерде орналасқан. 

== Жатыс сипаты ==
Онда 11 [[көмір]] қабатының кені бар. Өнімдік қабатының қалыңдығы 0,4 – 1,15 м. Қабат қуаттылығы мен күлі бойынша түскен салмаққа шыдамай, жеке бөліктерге бөлінген. Ылғалдылығы 2,6%, күлі 41,9%, [[күкірт]]і 2,6 – 4,0%. Көмірдің жылу беру мөлшері шамамен 3,6 – 5,2 ккал. Кен орны энергетикалық және клирингті-дюренді маркасына жатады. 

[[Санат:Ақтөбе облысы кен орындары]]
[[Санат:Қазақстан көмір кен орындары]]

{{stub}}</text>
      <sha1>91xslno5zjv2w1gtg9imkuytqyaj43y</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Дардамты (тау)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>36145</id>
    <revision>
      <id>3060333</id>
      <parentid>3040048</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T10:27:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Салиха</username>
        <id>17167</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2234" xml:space="preserve">{{Тау
 |Түрі                     = Тау сілемі
 |Атауы                =  Дардамты тауы
  |Шынайы атауы  = 
 |Сурет             =     
  |Сурет ені     = 
  |Сурет атауы                =      
  |lat_dir = |lat_deg =  43|lat_min = 21 |lat_sec = 34
  |lon_dir = |lon_deg = 80 |lon_min =04 |lon_sec = 04 
  |region                 =  
  |CoordScale             = 
 |Орналасуы            =  {{KAZ}}, [[Алматы облысы]]    
  |Тау жүйесі         = [[Кетпен жотасы|Кетпен (Ұзынқара) жотасы]]   
 |Пайда болған кезеңі     =     
 |Аумағы                 =  
  |Ұзындығы                  = 12 
  |Ені                 = 10  
 |Ең биік шыңы      = 
  |Биіктігі                 =  3410
 |Карта                   = 
 |Позициялық карта 1     =  Қазақстан
  |ПозКарта 1 ені     = 
  |crosses180             = 
 |Позициялық карта 2     =  Қазақстан Алматы облысы
  |ПозКарта 2 ені     = 
 |Ортаққордағы санаты = 
}} 
{{мағына|Дардамты}}
'''Дардамты ''' – [[Кетпен жотасы|Кетпен (Ұзынқара) жотасы]]ның орта тұсындағы оқшауланған тау. 

== Жер бедері ==
Абсолюттiк биіктігі 3410 м. Ұзындығы 12 км, ені 10 км. Оңтүстік беткейі тіктеу, тектоникалық жарылымдармен сай-жыраларға тілімденген. Солтүстігі көлбеу келген. 

== Геологиялық құрылымы ==
[[Карбон кезеңі|Тас көмір]]дің эффузивті жыныстарынан түзілген. 

== Өсімдігі ==
Таудың қызыл қоңыр топырағында бұта шоғырлары аралас астық тұқымдас шөптесін өсімдіктер өседі.&lt;ref&gt;[[Қазақ энциклопедиясы]]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}} 

[[Санат:Алматы облысы таулары]]</text>
      <sha1>cghr1i1u230kq09njas9il065g1vasl</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Дәмдісу</title>
    <ns>0</ns>
    <id>36156</id>
    <revision>
      <id>3060336</id>
      <parentid>2920951</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T10:33:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Салиха</username>
        <id>17167</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2504" xml:space="preserve">{{Көл
 |Атауы             = Дәмдісу
  |Төл атауы        = 
 |Сурет             = 
  |Сурет тақырыбы   = 
 |Координаттары     = 52/37/17/N/63/16/53/E
  |CoordScale       =
 |Теңiз деңгейiнен биіктігі   = 157
 |Ұзындығы       = 5.9
 |Ені            = 3
 |Ауданы         = 10.7
 |Көлемі         = 
 |Жағалау сызығының ұзындығы   = 
 |Тереңдігі   = 
  |Орташа тереңдігі      = 
 |Судың тұздылығы        =
 |Судың мөлдірлігі       = 
 |Суды жинау ауданы      = 
  |Құятын өзендер     = 
  |Шығатын өзендер    = 
 |Ел       = Қазақстан
  |Аймақ     = Қостанай облысы
  |Аудан     = Бейімбет Майлин ауданы
 |Позициялық карта       = 
  |Позициялық карта 1    = Қазақстан Қостанай облысы
 |Ортаққордағы санаты    = 
}}
'''Дәмдісу''' – [[Тобыл|Тобыл өзені]]нің төменгі ағысындағы [[көл]].

== Географиялық орны ==
[[Қостанай облысы]]ның [[Бейімбет Майлин ауданы]] жерінде орналасқан. [[Қазанбасы]] шоқ тоғайлы-батпақты алқаптың батысында, Евгеньевка аулынан 3 км жерде орналасқан. Абсолюттік биіктігі 157 м.

== Гидрографикасы ==
Аумағы 10,7 км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;, ұзындығы 5,9 км, ені 3 км. [[Атмосфералық жауын-шашын|Жауын-шашын]] және [[Жер асты суы|жер асты сулары]]мен толығады. [[Қараша]] – [[сәуір]] аралығында суы қатады.

== Жағалау сипаты ==
Жағасы жайпақ, шығыс жағы жарқабақты. Шабындықты көлдетіп суғаруға пайдаланылады. Суы тұщы.&lt;ref&gt;АТАМЕКЕН: Географиялық энциклопедия. / Бас ред. Б.Ө.Жақып. – Алматы: «Қазақ энциклопедиясы», 2011. – 648 бет. ISBN 9965-893-70-5&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Бейімбет Майлин ауданы көлдері]]
[[Санат:Тобыл су алабы]]</text>
      <sha1>j6ljz37pckhq9d3qha6ganp46uqot58</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Дәнсары</title>
    <ns>0</ns>
    <id>36165</id>
    <revision>
      <id>3060343</id>
      <parentid>3058525</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T10:43:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Салиха</username>
        <id>17167</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2643" xml:space="preserve">{{Көл
 |Атауы             = Дәнсары
  |Төл атауы        = 
 |Сурет             = 
  |Сурет тақырыбы   = 
 |Координаттары     =  48/18/36/N/64/40/26/E
  |CoordScale       = 
 |Теңiз деңгейiнен биіктігі   = 
 |Ұзындығы       = 6,9
 |Ені            = 
 |Ауданы         = 9,6
 |Көлемі         = 
 |Жағалау сызығының ұзындығы   = 
 |Тереңдігі   = 1,5
  |Орташа тереңдігі      = 
 |Судың тұздылығы        =
 |Судың мөлдірлігі       = 
 |Суды жинау ауданы      = 168
  |Құятын өзендер     = 
  |Шығатын өзендер    = 
 |Ел       = Қазақстан
  |Аймақ     = Ұлытау облысы
  |Аудан     = Ұлытау ауданы
 |Позициялық карта       = 
  |Позициялық карта 1    = Қазақстан Ұлытау облысы
 |Ортаққордағы санаты    = 
}}
'''Дәнсары ''' – [[Ұлы Жыланшық]] өзені алабындағы тұйық көл.

== Географиялық орны ==
[[Ұлытау облысы]]ндағы [[Ұлытау ауданы]]ның қиыр батысында, [[Байқоңыр (ауыл)|Байқоңыр]] аулының солтүстік-батысына қарай 100 км жерде орналасқан. Теңіз деңгейінен биіктігі 157 м.

== Гидрографикасы ==
Аумағы 9,6 км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;, ұзындығы 6,9 км, ең терең жері 1,5 м, су жиналатын алабы 468 км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;. Көл ағынсыз, солтүстік-шығысынан (Сарын тауынан) жазда тартылып, қарасуларға бөлініп қалатын [[Қайдағұл]] өзені құяды. Қар және жер асты суларымен толығып, көктемде Шөміш көлімен ұласады. [[Қараша]]ның ортасында суы қатып, [[сәуір]]дің ортасында мұзы ериді. Ақ және боз жусан, қылқан селеу, т.б. шөптер өсетін жағалауы жайылым ретінде пайдаланылады.&lt;ref&gt;АТАМЕКЕН: Географиялық энциклопедия. / Бас ред. Б.Ө.Жақып. – Алматы: «Қазақ энциклопедиясы», 2011. – 648 бет. ISBN 9965-893-70-5&lt;/ref&gt; 

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Ұлытау ауданы  көлдері]]</text>
      <sha1>jx6y48ffuns7acbfvkgwf8r4mitmg6f</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060345</id>
      <parentid>3060343</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T10:45:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Салиха</username>
        <id>17167</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2645" xml:space="preserve">{{Көл
 |Атауы             = Дәнсары
  |Төл атауы        = 
 |Сурет             = 
  |Сурет тақырыбы   = 
 |Координаттары     =  48/18/36/N/64/40/26/E
  |CoordScale       = 
 |Теңiз деңгейiнен биіктігі   = 
 |Ұзындығы       = 6,9
 |Ені            = 
 |Ауданы         = 9,6
 |Көлемі         = 
 |Жағалау сызығының ұзындығы   = 
 |Тереңдігі   = 1,5
  |Орташа тереңдігі      = 
 |Судың тұздылығы        =
 |Судың мөлдірлігі       = 
 |Суды жинау ауданы      = 168
  |Құятын өзендер     = 
  |Шығатын өзендер    = 
 |Ел       = Қазақстан
  |Аймақ     = Ұлытау облысы
  |Аудан     = Ұлытау ауданы
 |Позициялық карта       = 
  |Позициялық карта 1    = Қазақстан Ұлытау облысы
 |Ортаққордағы санаты    = 
}}
'''Дәнсары ''' – [[Ұлы Жыланшық]] өзені алабындағы тұйық көл.

== Географиялық орны ==
[[Ұлытау облысы]]ндағы [[Ұлытау ауданы]]ның қиыр батысында, [[Байқоңыр (ауыл)|Байқоңыр]] ауылының солтүстік-батысына қарай 100 км жерде орналасқан. Теңіз деңгейінен биіктігі 157 м.

== Гидрографикасы ==
Аумағы 9,6 км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;, ұзындығы 6,9 км, ең терең жері 1,5 м, су жиналатын алабы 468 км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;. Көл ағынсыз, солтүстік-шығысынан (Сарын тауынан) жазда тартылып, қарасуларға бөлініп қалатын [[Қайдағұл]] өзені құяды. Қар және жер асты суларымен толығып, көктемде Шөміш көлімен ұласады. [[Қараша]]ның ортасында суы қатып, [[сәуір]]дің ортасында мұзы ериді. Ақ және боз жусан, қылқан селеу, т.б. шөптер өсетін жағалауы жайылым ретінде пайдаланылады.&lt;ref&gt;АТАМЕКЕН: Географиялық энциклопедия. / Бас ред. Б.Ө.Жақып. – Алматы: «Қазақ энциклопедиясы», 2011. – 648 бет. ISBN 9965-893-70-5&lt;/ref&gt; 

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Ұлытау ауданы  көлдері]]</text>
      <sha1>5ksow8gz9nmwffxd2c3qr9g0pjr7xm1</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Төрт өлшемді кеңістік</title>
    <ns>0</ns>
    <id>38862</id>
    <revision>
      <id>3060279</id>
      <parentid>1766641</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T07:43:16Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Alphy Haydar</username>
        <id>36950</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Alphy Haydar [[Көп өлшемді кеңістік]] бетін [[Төрт өлшемді кеңістік]] бетіне жылжытты: Көп өлшемді кеңістік деген әлі де ғылыми анықтама емес, өйткені адамзат ары болғанда қазір 3 өлшемдіден ары 4 өлшемдіні зерттей бастады. Көп өлшемді - бұл әлі түсінксіз мүмкіндік әлемі ғана. Сондықтан Ағылшынша уикипедияда оған қатысты арнаулы мақала жоқ. </comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2181" xml:space="preserve">'''Көп өлшемді кеңістік ''' – өлшемділігі үштен артық болатын кеңістік. Бізді қоршаған кеңістік үш өлшемді, жазықтық екі өлшемді, ал түзу бір өлшемді болады. Элементар геометрияда қарастырылатын евклидтік кеңістік – үш өлшемді кеңістік, n өлшемді евклидтік кеңістік көп өлшемді кеңістіктің қарапайым түрі болады, мұндағы n кез келген натурал сан болуы мүмкін. Кәдімгі евклидтік кеңістіктегі нүкте үш координат бойынша анықталатыны сияқты n өлшемді евклидтік кеңістіктің “нүктесі” х1, х2, ..., хn (олар кез келген нақты мәндер қабылдауы мүмкін) n “координаттары” арқылы беріледі. n өлшемді кеңістіктегі M(х1, х2, ..., хn) және M(у1, у2, ..., уn) екі нүктенің ара қашықтығы мына (кәдімгі евклидтік кеңістіктегі екі нүкте арасындағы қашықтық формуласына ұқсас) формуламен өрнектеледі: . Басқа да К. ө. к-тер маңызды рөл атқарады. Салыстырмалықтың физ. принципін баяндағанда төрт өлшемді кеңістік пайдаланылады, оның “нүктесі” үш “кеңістік” және бір “уақыт” координаттары арқылы беріледі. Физиканың көптеген мәселелерінде фазалық кеңістік деп аталатын К. ө. к. қолданылады, оның “нүктелері” физ.-хим., мех. не басқа бір жүйенің жағдайын анықтайды.

{{Суретсіз мақала}}
[[Санат:Кеңістік]]
[[Санат:Топология]]</text>
      <sha1>m0e67m77lk30tz9s8anyr06ea6faizx</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060283</id>
      <parentid>3060279</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T07:50:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Alphy Haydar</username>
        <id>36950</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3414" xml:space="preserve">'''Төрт өлшемді кеңістік''' ({{lang-en|four-dimensional space}}, 4D) [[үш өлшемді кеңістік]]тің (3D) математикалық кеңейтімі. Үш өлшемді кеңістік - бұл күнделікті әлемдегі заттардың өлшемдерін немесе орналасуын сипаттау үшін [[өлшем]]дер деп аталатын үш тұрғыдан бақылаудың ең қарапайым абстракциясы. Мысалы, төртбұрышты қораптың көлемі оның ұзындығын, енін және биіктігін өлшеп, көбейту арқылы табылады (көбінесе x, y және z деп белгіленеді).

Төртінші өлшемді қосу идеясы 1754 жылы жарияланған Жан ле Ронд д'Аламбердің «Өлшемдері» еңбегінен басталды. Кейін бұл идеяны Джозеф-Луи Лагранжмен жалғастырса, ал 1854 жылы [[Бернхард Риман]] бұл тұжырымдаманың нақты ресімделуін аяқтады.
== Көп өлшемді кеңістік ==
Көп өлшемді кеңістік – өлшемділігі үштен артық болатын кеңістік. Бізді қоршаған кеңістік үш өлшемді, жазықтық екі өлшемді, ал түзу бір өлшемді болады. Элементар геометрияда қарастырылатын евклидтік кеңістік – үш өлшемді кеңістік, n өлшемді евклидтік кеңістік көп өлшемді кеңістіктің қарапайым түрі болады, мұндағы n кез келген натурал сан болуы мүмкін. Кәдімгі евклидтік кеңістіктегі нүкте үш координат бойынша анықталатыны сияқты n өлшемді евклидтік кеңістіктің “нүктесі” х1, х2, ..., хn (олар кез келген нақты мәндер қабылдауы мүмкін) n “координаттары” арқылы беріледі. n өлшемді кеңістіктегі M(х1, х2, ..., хn) және M(у1, у2, ..., уn) екі нүктенің ара қашықтығы мына (кәдімгі евклидтік кеңістіктегі екі нүкте арасындағы қашықтық формуласына ұқсас) формуламен өрнектеледі: . Басқа да К. ө. к-тер маңызды рөл атқарады. Салыстырмалықтың физ. принципін баяндағанда төрт өлшемді кеңістік пайдаланылады, оның “нүктесі” үш “кеңістік” және бір “уақыт” координаттары арқылы беріледі. Физиканың көптеген мәселелерінде фазалық кеңістік деп аталатын К. ө. к. қолданылады, оның “нүктелері” физ.-хим., мех. не басқа бір жүйенің жағдайын анықтайды.

{{Суретсіз мақала}}
[[Санат:Кеңістік]]
[[Санат:Топология]]</text>
      <sha1>4v83x7znf5ze11ilzfmyi45p1b110h4</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060284</id>
      <parentid>3060283</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T07:53:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Alphy Haydar</username>
        <id>36950</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3817" xml:space="preserve">[[File:8-cell-simple.gif|frame|[[Куптің]] 4D эквиваленті [[тессеракт]] ретінде белгілі, ол мұнда төрт өлшемді кеңістікте орағыта айналады, бірақ көрсету үшін екі өлшемге проекцияланған.|alt=Түрленетін тессеракт, немесе ''4 куп'' анимациясы]]
'''Төрт өлшемді кеңістік''' ({{lang-en|four-dimensional space}}, 4D) [[үш өлшемді кеңістік]]тің (3D) математикалық кеңейтімі. Үш өлшемді кеңістік - бұл күнделікті әлемдегі заттардың өлшемдерін немесе орналасуын сипаттау үшін [[өлшем]]дер деп аталатын үш тұрғыдан бақылаудың ең қарапайым абстракциясы. Мысалы, төртбұрышты қораптың көлемі оның ұзындығын, енін және биіктігін өлшеп, көбейту арқылы табылады (көбінесе x, y және z деп белгіленеді).

Төртінші өлшемді қосу идеясы 1754 жылы жарияланған Жан ле Ронд д'Аламбердің «Өлшемдері» еңбегінен басталды. Кейін бұл идеяны Джозеф-Луи Лагранжмен жалғастырса, ал 1854 жылы [[Бернхард Риман]] бұл тұжырымдаманың нақты ресімделуін аяқтады.
== Көп өлшемді кеңістік ==
Көп өлшемді кеңістік – өлшемділігі үштен артық болатын кеңістік. Бізді қоршаған кеңістік үш өлшемді, жазықтық екі өлшемді, ал түзу бір өлшемді болады. Элементар геометрияда қарастырылатын евклидтік кеңістік – үш өлшемді кеңістік, n өлшемді евклидтік кеңістік көп өлшемді кеңістіктің қарапайым түрі болады, мұндағы n кез келген натурал сан болуы мүмкін. Кәдімгі евклидтік кеңістіктегі нүкте үш координат бойынша анықталатыны сияқты n өлшемді евклидтік кеңістіктің “нүктесі” х1, х2, ..., хn (олар кез келген нақты мәндер қабылдауы мүмкін) n “координаттары” арқылы беріледі. n өлшемді кеңістіктегі M(х1, х2, ..., хn) және M(у1, у2, ..., уn) екі нүктенің ара қашықтығы мына (кәдімгі евклидтік кеңістіктегі екі нүкте арасындағы қашықтық формуласына ұқсас) формуламен өрнектеледі: . Басқа да К. ө. к-тер маңызды рөл атқарады. Салыстырмалықтың физ. принципін баяндағанда төрт өлшемді кеңістік пайдаланылады, оның “нүктесі” үш “кеңістік” және бір “уақыт” координаттары арқылы беріледі. Физиканың көптеген мәселелерінде фазалық кеңістік деп аталатын К. ө. к. қолданылады, оның “нүктелері” физ.-хим., мех. не басқа бір жүйенің жағдайын анықтайды.

{{Суретсіз мақала}}
[[Санат:Кеңістік]]
[[Санат:Топология]]</text>
      <sha1>0pvxli1bdnw6us33boej5kihhe7qoyd</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060285</id>
      <parentid>3060284</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T07:55:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Alphy Haydar</username>
        <id>36950</id>
      </contributor>
      <comment>/* Кіріспе бөлімін өңдеді */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3831" xml:space="preserve">[[File:8-cell-simple.gif|frame|[[Куб]]тің 4D эквиваленті әдетте [[тессеракт]] ретінде белгілі, ол мұнда төрт өлшемді кеңістікте орағыта айналады, бірақ көрсету үшін екі өлшемге проекцияланған.|alt=Түрленетін тессеракт, немесе ''4 куб'' анимациясы]]
'''Төрт өлшемді кеңістік''' ({{lang-en|four-dimensional space}}, 4D) [[үш өлшемді кеңістік]]тің (3D) математикалық кеңейтімі. Үш өлшемді кеңістік - бұл күнделікті әлемдегі заттардың өлшемдерін немесе орналасуын сипаттау үшін [[өлшем]]дер деп аталатын үш тұрғыдан бақылаудың ең қарапайым абстракциясы. Мысалы, төртбұрышты қораптың көлемі оның ұзындығын, енін және биіктігін өлшеп, көбейту арқылы табылады (көбінесе x, y және z деп белгіленеді).

Төртінші өлшемді қосу идеясы 1754 жылы жарияланған Жан ле Ронд д'Аламбердің «Өлшемдері» еңбегінен басталды. Кейін бұл идеяны Джозеф-Луи Лагранжмен жалғастырса, ал 1854 жылы [[Бернхард Риман]] бұл тұжырымдаманың нақты ресімделуін аяқтады.

== Көп өлшемді кеңістік ==
Көп өлшемді кеңістік – өлшемділігі үштен артық болатын кеңістік. Бізді қоршаған кеңістік үш өлшемді, жазықтық екі өлшемді, ал түзу бір өлшемді болады. Элементар геометрияда қарастырылатын евклидтік кеңістік – үш өлшемді кеңістік, n өлшемді евклидтік кеңістік көп өлшемді кеңістіктің қарапайым түрі болады, мұндағы n кез келген натурал сан болуы мүмкін. Кәдімгі евклидтік кеңістіктегі нүкте үш координат бойынша анықталатыны сияқты n өлшемді евклидтік кеңістіктің “нүктесі” х1, х2, ..., хn (олар кез келген нақты мәндер қабылдауы мүмкін) n “координаттары” арқылы беріледі. n өлшемді кеңістіктегі M(х1, х2, ..., хn) және M(у1, у2, ..., уn) екі нүктенің ара қашықтығы мына (кәдімгі евклидтік кеңістіктегі екі нүкте арасындағы қашықтық формуласына ұқсас) формуламен өрнектеледі: . Басқа да К. ө. к-тер маңызды рөл атқарады. Салыстырмалықтың физ. принципін баяндағанда төрт өлшемді кеңістік пайдаланылады, оның “нүктесі” үш “кеңістік” және бір “уақыт” координаттары арқылы беріледі. Физиканың көптеген мәселелерінде фазалық кеңістік деп аталатын К. ө. к. қолданылады, оның “нүктелері” физ.-хим., мех. не басқа бір жүйенің жағдайын анықтайды.

{{Суретсіз мақала}}
[[Санат:Кеңістік]]
[[Санат:Топология]]</text>
      <sha1>p4tfeiqujzw3pheu3plxledeebffrai</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060286</id>
      <parentid>3060285</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T07:58:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Alphy Haydar</username>
        <id>36950</id>
      </contributor>
      <comment>/* Кіріспе бөлімін өңдеді */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3866" xml:space="preserve">[[File:8-cell-simple.gif|frame|[[Куб]]тің 4D эквиваленті әдетте [[тессеракт]] ретінде белгілі, ол мұнда төрт өлшемді кеңістікте орағыта айналады, бірақ көрсету үшін екі өлшемге проекцияланған.|alt=Түрленетін тессеракт, немесе ''4 куб'' анимациясы]]
'''Төрт өлшемді кеңістік''' ({{lang-en|four-dimensional space}}, 4D) [[үш өлшемді кеңістік]]тің (3D) математикалық кеңейтімі. Үш өлшемді кеңістік - бұл күнделікті әлемдегі заттардың өлшемдерін немесе орналасуын сипаттау үшін [[өлшем]]дер деп аталатын үш тұрғыдан бақылаудың ең қарапайым абстракциясы. Мысалы, төртбұрышты қораптың көлемі оның ұзындығын, енін және биіктігін өлшеп, көбейту арқылы табылады (көбінесе x, y және z деп белгіленеді).

Төртінші өлшемді қосу идеясы 1754 жылы жарияланған [[Жан Лерон Д’Аламбер]]дің «Өлшемдері» еңбегінен басталды. Кейін бұл идеяны [[Лагранж]] жалғастырса, ал 1854 жылы [[Георг Фридрих Бернхард Риман|Бернхард Риман]] бұл тұжырымдаманың нақты ресімделуін аяқтады.

== Көп өлшемді кеңістік ==
Көп өлшемді кеңістік – өлшемділігі үштен артық болатын кеңістік. Бізді қоршаған кеңістік үш өлшемді, жазықтық екі өлшемді, ал түзу бір өлшемді болады. Элементар геометрияда қарастырылатын евклидтік кеңістік – үш өлшемді кеңістік, n өлшемді евклидтік кеңістік көп өлшемді кеңістіктің қарапайым түрі болады, мұндағы n кез келген натурал сан болуы мүмкін. Кәдімгі евклидтік кеңістіктегі нүкте үш координат бойынша анықталатыны сияқты n өлшемді евклидтік кеңістіктің “нүктесі” х1, х2, ..., хn (олар кез келген нақты мәндер қабылдауы мүмкін) n “координаттары” арқылы беріледі. n өлшемді кеңістіктегі M(х1, х2, ..., хn) және M(у1, у2, ..., уn) екі нүктенің ара қашықтығы мына (кәдімгі евклидтік кеңістіктегі екі нүкте арасындағы қашықтық формуласына ұқсас) формуламен өрнектеледі: . Басқа да К. ө. к-тер маңызды рөл атқарады. Салыстырмалықтың физ. принципін баяндағанда төрт өлшемді кеңістік пайдаланылады, оның “нүктесі” үш “кеңістік” және бір “уақыт” координаттары арқылы беріледі. Физиканың көптеген мәселелерінде фазалық кеңістік деп аталатын К. ө. к. қолданылады, оның “нүктелері” физ.-хим., мех. не басқа бір жүйенің жағдайын анықтайды.

{{Суретсіз мақала}}
[[Санат:Кеңістік]]
[[Санат:Топология]]</text>
      <sha1>5s8e5kchsa7wzklzhyae40ygfjw0awf</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060287</id>
      <parentid>3060286</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T07:59:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Alphy Haydar</username>
        <id>36950</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4558" xml:space="preserve">[[File:8-cell-simple.gif|frame|[[Куб]]тің 4D эквиваленті әдетте [[тессеракт]] ретінде белгілі, ол мұнда төрт өлшемді кеңістікте орағыта айналады, бірақ көрсету үшін екі өлшемге проекцияланған.|alt=Түрленетін тессеракт, немесе ''4 куб'' анимациясы]]
'''Төрт өлшемді кеңістік''' ({{lang-en|four-dimensional space}}, 4D) [[үш өлшемді кеңістік]]тің (3D) математикалық кеңейтімі. Үш өлшемді кеңістік - бұл күнделікті әлемдегі заттардың өлшемдерін немесе орналасуын сипаттау үшін [[өлшем]]дер деп аталатын үш тұрғыдан бақылаудың ең қарапайым абстракциясы. Мысалы, төртбұрышты қораптың көлемі оның ұзындығын, енін және биіктігін өлшеп, көбейту арқылы табылады (көбінесе x, y және z деп белгіленеді).

Төртінші өлшемді қосу идеясы 1754 жылы жарияланған [[Жан Лерон Д’Аламбер]]дің «Өлшемдері» еңбегінен басталды.&lt;ref&gt;{{Citation|author=Cajori, Florian|year=1926|title=Origins of Fourth Dimension Concepts
|journal=[[The American Mathematical Monthly]]|volume=33|pages=397–406|title-link=s:de:T A D (Cajori)|issue=8|doi=10.1080/00029890.1926.11986607}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite journal|url=https://www.jstor.org/stable/pdf/2298325.pdf?casa_token=p8bQFJLHlu0AAAAA:dKW55_Jhzs8Gcw2nPaEg4JkOYbbwFh5qS77hZ5QM9B41nzZcT2lbCYxAl9UxOo9JKhqxkiDBZwS_JfS-wNHalEPR_T38qUi6-Q1GI_HMRjVa4RRCvNI|jstor = 2298325|last1 = Cajori|first1 = Florian|title = Origins of Fourth Dimension Concepts|journal = The American Mathematical Monthly|year = 1926|volume = 33|issue = 8|pages = 397–406|doi = 10.1080/00029890.1926.11986607}}&lt;/ref&gt; Кейін бұл идеяны [[Лагранж]] жалғастырса, ал 1854 жылы [[Георг Фридрих Бернхард Риман|Бернхард Риман]] бұл тұжырымдаманың нақты ресімделуін аяқтады.

== Көп өлшемді кеңістік ==
Көп өлшемді кеңістік – өлшемділігі үштен артық болатын кеңістік. Бізді қоршаған кеңістік үш өлшемді, жазықтық екі өлшемді, ал түзу бір өлшемді болады. Элементар геометрияда қарастырылатын евклидтік кеңістік – үш өлшемді кеңістік, n өлшемді евклидтік кеңістік көп өлшемді кеңістіктің қарапайым түрі болады, мұндағы n кез келген натурал сан болуы мүмкін. Кәдімгі евклидтік кеңістіктегі нүкте үш координат бойынша анықталатыны сияқты n өлшемді евклидтік кеңістіктің “нүктесі” х1, х2, ..., хn (олар кез келген нақты мәндер қабылдауы мүмкін) n “координаттары” арқылы беріледі. n өлшемді кеңістіктегі M(х1, х2, ..., хn) және M(у1, у2, ..., уn) екі нүктенің ара қашықтығы мына (кәдімгі евклидтік кеңістіктегі екі нүкте арасындағы қашықтық формуласына ұқсас) формуламен өрнектеледі: . Басқа да К. ө. к-тер маңызды рөл атқарады. Салыстырмалықтың физ. принципін баяндағанда төрт өлшемді кеңістік пайдаланылады, оның “нүктесі” үш “кеңістік” және бір “уақыт” координаттары арқылы беріледі. Физиканың көптеген мәселелерінде фазалық кеңістік деп аталатын К. ө. к. қолданылады, оның “нүктелері” физ.-хим., мех. не басқа бір жүйенің жағдайын анықтайды.

{{Суретсіз мақала}}
[[Санат:Кеңістік]]
[[Санат:Топология]]</text>
      <sha1>rte6ua0gmjxnc74ngwckmn4zp9kjq2p</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060288</id>
      <parentid>3060287</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T08:00:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Alphy Haydar</username>
        <id>36950</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4579" xml:space="preserve">[[File:8-cell-simple.gif|frame|[[Куб]]тің 4D эквиваленті әдетте [[тессеракт]] ретінде белгілі, ол мұнда төрт өлшемді кеңістікте орағыта айналады, бірақ көрсету үшін екі өлшемге проекцияланған.|alt=Түрленетін тессеракт, немесе ''4 куб'' анимациясы]]
'''Төрт өлшемді кеңістік''' ({{lang-en|four-dimensional space}}, 4D) [[үш өлшемді кеңістік]]тің (3D) математикалық кеңейтімі. Үш өлшемді кеңістік - бұл күнделікті әлемдегі заттардың өлшемдерін немесе орналасуын сипаттау үшін [[өлшем]]дер деп аталатын үш тұрғыдан бақылаудың ең қарапайым абстракциясы. Мысалы, төртбұрышты қораптың көлемі оның ұзындығын, енін және биіктігін өлшеп, көбейту арқылы табылады (көбінесе x, y және z деп белгіленеді).

Төртінші өлшемді қосу идеясы 1754 жылы жарияланған [[Жан Лерон Д’Аламбер]]дің «Өлшемдері» еңбегінен басталды.&lt;ref&gt;{{Citation|author=Cajori, Florian|year=1926|title=Origins of Fourth Dimension Concepts
|journal=[[The American Mathematical Monthly]]|volume=33|pages=397–406|title-link=s:de:T A D (Cajori)|issue=8|doi=10.1080/00029890.1926.11986607}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite journal|url=https://www.jstor.org/stable/pdf/2298325.pdf?casa_token=p8bQFJLHlu0AAAAA:dKW55_Jhzs8Gcw2nPaEg4JkOYbbwFh5qS77hZ5QM9B41nzZcT2lbCYxAl9UxOo9JKhqxkiDBZwS_JfS-wNHalEPR_T38qUi6-Q1GI_HMRjVa4RRCvNI|jstor = 2298325|last1 = Cajori|first1 = Florian|title = Origins of Fourth Dimension Concepts|journal = The American Mathematical Monthly|year = 1926|volume = 33|issue = 8|pages = 397–406|doi = 10.1080/00029890.1926.11986607}}&lt;/ref&gt; Кейін бұл идеяны [[Лагранж]] жалғастырса, ал 1854 жылы [[Георг Фридрих Бернхард Риман|Бернхард Риман]] бұл тұжырымдаманың нақты ресімделуін аяқтады.

== Көп өлшемді кеңістік ==
Көп өлшемді кеңістік – өлшемділігі үштен артық болатын кеңістік. Бізді қоршаған кеңістік үш өлшемді, жазықтық екі өлшемді, ал түзу бір өлшемді болады. Элементар геометрияда қарастырылатын евклидтік кеңістік – үш өлшемді кеңістік, n өлшемді евклидтік кеңістік көп өлшемді кеңістіктің қарапайым түрі болады, мұндағы n кез келген натурал сан болуы мүмкін. Кәдімгі евклидтік кеңістіктегі нүкте үш координат бойынша анықталатыны сияқты n өлшемді евклидтік кеңістіктің “нүктесі” х1, х2, ..., хn (олар кез келген нақты мәндер қабылдауы мүмкін) n “координаттары” арқылы беріледі. n өлшемді кеңістіктегі M(х1, х2, ..., хn) және M(у1, у2, ..., уn) екі нүктенің ара қашықтығы мына (кәдімгі евклидтік кеңістіктегі екі нүкте арасындағы қашықтық формуласына ұқсас) формуламен өрнектеледі: . Басқа да К. ө. к-тер маңызды рөл атқарады. Салыстырмалықтың физ. принципін баяндағанда төрт өлшемді кеңістік пайдаланылады, оның “нүктесі” үш “кеңістік” және бір “уақыт” координаттары арқылы беріледі. Физиканың көптеген мәселелерінде фазалық кеңістік деп аталатын К. ө. к. қолданылады, оның “нүктелері” физ.-хим., мех. не басқа бір жүйенің жағдайын анықтайды.
== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
[[Санат:Кеңістік]]
[[Санат:Топология]]</text>
      <sha1>fdose03hy5y2r8wx8ylo1nf7f9pa33j</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060289</id>
      <parentid>3060288</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T08:02:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Alphy Haydar</username>
        <id>36950</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4614" xml:space="preserve">[[File:8-cell-simple.gif|frame|[[Куб]]тің 4D эквиваленті әдетте [[тессеракт]] ретінде белгілі, ол мұнда төрт өлшемді кеңістікте орағыта айналады, бірақ көрсету үшін екі өлшемге проекцияланған.|alt=Түрленетін тессеракт, немесе ''4 куб'' анимациясы]]
'''Төрт өлшемді кеңістік''' ({{lang-en|four-dimensional space}}, 4D) [[үш өлшемді кеңістік]]тің (3D) математикалық кеңейтімі. Үш өлшемді кеңістік - бұл күнделікті әлемдегі заттардың өлшемдерін немесе орналасуын сипаттау үшін [[өлшем]]дер деп аталатын үш тұрғыдан бақылаудың ең қарапайым абстракциясы. Мысалы, төртбұрышты қораптың көлемі оның ұзындығын, енін және биіктігін өлшеп, көбейту арқылы табылады (көбінесе x, y және z деп белгіленеді).

Төртінші өлшемді қосу идеясы 1754 жылы жарияланған [[Жан Лерон Д’Аламбер]]дің «Өлшемдері» еңбегінен басталды.&lt;ref&gt;{{Citation|author=Cajori, Florian|year=1926|title=Origins of Fourth Dimension Concepts
|journal=[[The American Mathematical Monthly]]|volume=33|pages=397–406|title-link=s:de:T A D (Cajori)|issue=8|doi=10.1080/00029890.1926.11986607}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite journal|url=https://www.jstor.org/stable/pdf/2298325.pdf?casa_token=p8bQFJLHlu0AAAAA:dKW55_Jhzs8Gcw2nPaEg4JkOYbbwFh5qS77hZ5QM9B41nzZcT2lbCYxAl9UxOo9JKhqxkiDBZwS_JfS-wNHalEPR_T38qUi6-Q1GI_HMRjVa4RRCvNI|jstor = 2298325|last1 = Cajori|first1 = Florian|title = Origins of Fourth Dimension Concepts|journal = The American Mathematical Monthly|year = 1926|volume = 33|issue = 8|pages = 397–406|doi = 10.1080/00029890.1926.11986607}}&lt;/ref&gt; Кейін бұл идеяны [[Лагранж]] жалғастырса, ал 1854 жылы [[Георг Фридрих Бернхард Риман|Бернхард Риман]] бұл тұжырымдаманың нақты ресімделуін аяқтады.

== Көпөлшемді кеңістік ==
Көпөлшемді кеңістік ({{lang-en|Multidimensional Space}}) – өлшемділігі үштен артық болатын кеңістік. Бізді қоршаған кеңістік үш өлшемді, жазықтық екі өлшемді, ал түзу бір өлшемді болады. Элементар геометрияда қарастырылатын евклидтік кеңістік – үш өлшемді кеңістік, n өлшемді евклидтік кеңістік көп өлшемді кеңістіктің қарапайым түрі болады, мұндағы n кез келген натурал сан болуы мүмкін. Кәдімгі евклидтік кеңістіктегі нүкте үш координат бойынша анықталатыны сияқты n өлшемді евклидтік кеңістіктің “нүктесі” х1, х2, ..., хn (олар кез келген нақты мәндер қабылдауы мүмкін) n “координаттары” арқылы беріледі. n өлшемді кеңістіктегі M(х1, х2, ..., хn) және M(у1, у2, ..., уn) екі нүктенің ара қашықтығы мына (кәдімгі евклидтік кеңістіктегі екі нүкте арасындағы қашықтық формуласына ұқсас) формуламен өрнектеледі: . Басқа да К. ө. к-тер маңызды рөл атқарады. Салыстырмалықтың физ. принципін баяндағанда төрт өлшемді кеңістік пайдаланылады, оның “нүктесі” үш “кеңістік” және бір “уақыт” координаттары арқылы беріледі. Физиканың көптеген мәселелерінде фазалық кеңістік деп аталатын К. ө. к. қолданылады, оның “нүктелері” физ.-хим., мех. не басқа бір жүйенің жағдайын анықтайды.
== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
[[Санат:Кеңістік]]
[[Санат:Топология]]</text>
      <sha1>o0xnppiakww0s9u7x7kw78rl3qhklvq</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060290</id>
      <parentid>3060289</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T08:02:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Alphy Haydar</username>
        <id>36950</id>
      </contributor>
      <comment>/* Көпөлшемді кеңістік */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4619" xml:space="preserve">[[File:8-cell-simple.gif|frame|[[Куб]]тің 4D эквиваленті әдетте [[тессеракт]] ретінде белгілі, ол мұнда төрт өлшемді кеңістікте орағыта айналады, бірақ көрсету үшін екі өлшемге проекцияланған.|alt=Түрленетін тессеракт, немесе ''4 куб'' анимациясы]]
'''Төрт өлшемді кеңістік''' ({{lang-en|four-dimensional space}}, 4D) [[үш өлшемді кеңістік]]тің (3D) математикалық кеңейтімі. Үш өлшемді кеңістік - бұл күнделікті әлемдегі заттардың өлшемдерін немесе орналасуын сипаттау үшін [[өлшем]]дер деп аталатын үш тұрғыдан бақылаудың ең қарапайым абстракциясы. Мысалы, төртбұрышты қораптың көлемі оның ұзындығын, енін және биіктігін өлшеп, көбейту арқылы табылады (көбінесе x, y және z деп белгіленеді).

Төртінші өлшемді қосу идеясы 1754 жылы жарияланған [[Жан Лерон Д’Аламбер]]дің «Өлшемдері» еңбегінен басталды.&lt;ref&gt;{{Citation|author=Cajori, Florian|year=1926|title=Origins of Fourth Dimension Concepts
|journal=[[The American Mathematical Monthly]]|volume=33|pages=397–406|title-link=s:de:T A D (Cajori)|issue=8|doi=10.1080/00029890.1926.11986607}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite journal|url=https://www.jstor.org/stable/pdf/2298325.pdf?casa_token=p8bQFJLHlu0AAAAA:dKW55_Jhzs8Gcw2nPaEg4JkOYbbwFh5qS77hZ5QM9B41nzZcT2lbCYxAl9UxOo9JKhqxkiDBZwS_JfS-wNHalEPR_T38qUi6-Q1GI_HMRjVa4RRCvNI|jstor = 2298325|last1 = Cajori|first1 = Florian|title = Origins of Fourth Dimension Concepts|journal = The American Mathematical Monthly|year = 1926|volume = 33|issue = 8|pages = 397–406|doi = 10.1080/00029890.1926.11986607}}&lt;/ref&gt; Кейін бұл идеяны [[Лагранж]] жалғастырса, ал 1854 жылы [[Георг Фридрих Бернхард Риман|Бернхард Риман]] бұл тұжырымдаманың нақты ресімделуін аяқтады.

== Көпөлшемді кеңістік ==
''Көпөлшемді кеңістік'' ({{lang-en|Multidimensional Space}}) – өлшемділігі үштен артық болатын кеңістік. Бізді қоршаған кеңістік үш өлшемді, жазықтық екі өлшемді, ал түзу бір өлшемді болады. Элементар геометрияда қарастырылатын евклидтік кеңістік – үш өлшемді кеңістік, n өлшемді евклидтік кеңістік көп өлшемді кеңістіктің қарапайым түрі болады, мұндағы n кез келген натурал сан болуы мүмкін. Кәдімгі евклидтік кеңістіктегі нүкте үш координат бойынша анықталатыны сияқты n өлшемді евклидтік кеңістіктің “нүктесі” х1, х2, ..., хn (олар кез келген нақты мәндер қабылдауы мүмкін) n “координаттары” арқылы беріледі. n өлшемді кеңістіктегі M(х1, х2, ..., хn) және M(у1, у2, ..., уn) екі нүктенің ара қашықтығы мына (кәдімгі евклидтік кеңістіктегі екі нүкте арасындағы қашықтық формуласына ұқсас) формуламен өрнектеледі: . Басқа да К. ө. к-тер маңызды рөл атқарады. Салыстырмалықтың физ. принципін баяндағанда төрт өлшемді кеңістік пайдаланылады, оның “нүктесі” үш “кеңістік” және бір “уақыт” координаттары арқылы беріледі. Физиканың көптеген мәселелерінде фазалық кеңістік деп аталатын К. ө. к. қолданылады, оның “нүктелері” физ.-хим., мех. не басқа бір жүйенің жағдайын анықтайды.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
[[Санат:Кеңістік]]
[[Санат:Топология]]</text>
      <sha1>rdp3621l4g162t9ulteeeaqrkeq0z4t</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060291</id>
      <parentid>3060290</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T08:04:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Alphy Haydar</username>
        <id>36950</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Көпөлшемді кеңістік */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4730" xml:space="preserve">[[File:8-cell-simple.gif|frame|[[Куб]]тің 4D эквиваленті әдетте [[тессеракт]] ретінде белгілі, ол мұнда төрт өлшемді кеңістікте орағыта айналады, бірақ көрсету үшін екі өлшемге проекцияланған.|alt=Түрленетін тессеракт, немесе ''4 куб'' анимациясы]]
'''Төрт өлшемді кеңістік''' ({{lang-en|four-dimensional space}}, 4D) [[үш өлшемді кеңістік]]тің (3D) математикалық кеңейтімі. Үш өлшемді кеңістік - бұл күнделікті әлемдегі заттардың өлшемдерін немесе орналасуын сипаттау үшін [[өлшем]]дер деп аталатын үш тұрғыдан бақылаудың ең қарапайым абстракциясы. Мысалы, төртбұрышты қораптың көлемі оның ұзындығын, енін және биіктігін өлшеп, көбейту арқылы табылады (көбінесе x, y және z деп белгіленеді).

Төртінші өлшемді қосу идеясы 1754 жылы жарияланған [[Жан Лерон Д’Аламбер]]дің «Өлшемдері» еңбегінен басталды.&lt;ref&gt;{{Citation|author=Cajori, Florian|year=1926|title=Origins of Fourth Dimension Concepts
|journal=[[The American Mathematical Monthly]]|volume=33|pages=397–406|title-link=s:de:T A D (Cajori)|issue=8|doi=10.1080/00029890.1926.11986607}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite journal|url=https://www.jstor.org/stable/pdf/2298325.pdf?casa_token=p8bQFJLHlu0AAAAA:dKW55_Jhzs8Gcw2nPaEg4JkOYbbwFh5qS77hZ5QM9B41nzZcT2lbCYxAl9UxOo9JKhqxkiDBZwS_JfS-wNHalEPR_T38qUi6-Q1GI_HMRjVa4RRCvNI|jstor = 2298325|last1 = Cajori|first1 = Florian|title = Origins of Fourth Dimension Concepts|journal = The American Mathematical Monthly|year = 1926|volume = 33|issue = 8|pages = 397–406|doi = 10.1080/00029890.1926.11986607}}&lt;/ref&gt; Кейін бұл идеяны [[Лагранж]] жалғастырса, ал 1854 жылы [[Георг Фридрих Бернхард Риман|Бернхард Риман]] бұл тұжырымдаманың нақты ресімделуін аяқтады.

== Көпөлшемді кеңістік ==
''Көпөлшемді кеңістік'' ({{lang-en|Multidimensional Space}}) – өлшемділігі үштен артық болатын кеңістік. Бізді қоршаған кеңістік үш өлшемді, жазықтық екі өлшемді, ал түзу бір өлшемді болады. Элементар геометрияда қарастырылатын евклидтік кеңістік – үш өлшемді кеңістік, n өлшемді евклидтік кеңістік көп өлшемді кеңістіктің қарапайым түрі болады, мұндағы n кез келген натурал сан болуы мүмкін.

Кәдімгі евклидтік кеңістіктегі нүкте үш координат бойынша анықталатыны сияқты n өлшемді евклидтік кеңістіктің “нүктесі” х1, х2, ..., хn (олар кез келген нақты мәндер қабылдауы мүмкін) n “координаттары” арқылы беріледі. n өлшемді кеңістіктегі M(х1, х2, ..., хn) және M(у1, у2, ..., уn) екі нүктенің ара қашықтығы мына (кәдімгі евклидтік кеңістіктегі екі нүкте арасындағы қашықтық формуласына ұқсас) формуламен өрнектеледі: . Басқа да Көпөлшемді кеңістіктер маңызды рөл атқарады. Салыстырмалықтың физикалық принципін баяндағанда төрт өлшемді кеңістік пайдаланылады, оның “нүктесі” үш “кеңістік” және бір “уақыт” координаттары арқылы беріледі. Физиканың көптеген мәселелерінде фазалық кеңістік деп аталатын Көпөлшемді кеңістік қолданылады, оның “нүктелері” физика, химия, механика, және басқада жүйелердің кеңістіктік пішінін анықтайды.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
[[Санат:Кеңістік]]
[[Санат:Топология]]</text>
      <sha1>shs3n4pwzthkgv964h8d6z5mci9z4vq</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060293</id>
      <parentid>3060291</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T08:14:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Alphy Haydar</username>
        <id>36950</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6013" xml:space="preserve">[[File:8-cell-simple.gif|frame|[[Куб]]тің 4D эквиваленті әдетте [[тессеракт]] ретінде белгілі, ол мұнда төрт өлшемді кеңістікте орағыта айналады, бірақ көрсету үшін екі өлшемге проекцияланған.|alt=Түрленетін тессеракт, немесе ''4 куб'' анимациясы]]
'''Төрт өлшемді кеңістік''' ({{lang-en|four-dimensional space}}, 4D) [[үш өлшемді кеңістік]]тің (3D) математикалық кеңейтімі. Үш өлшемді кеңістік - бұл күнделікті әлемдегі заттардың өлшемдерін немесе орналасуын сипаттау үшін [[өлшем]]дер деп аталатын үш тұрғыдан бақылаудың ең қарапайым абстракциясы. Мысалы, төртбұрышты қораптың көлемі оның ұзындығын, енін және биіктігін өлшеп, көбейту арқылы табылады (көбінесе x, y және z деп белгіленеді).

Төртінші өлшемді қосу идеясы 1754 жылы жарияланған [[Жан Лерон Д’Аламбер]]дің «Өлшемдері» еңбегінен басталды.&lt;ref&gt;{{Citation|author=Cajori, Florian|year=1926|title=Origins of Fourth Dimension Concepts
|journal=[[The American Mathematical Monthly]]|volume=33|pages=397–406|title-link=s:de:T A D (Cajori)|issue=8|doi=10.1080/00029890.1926.11986607}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite journal|url=https://www.jstor.org/stable/pdf/2298325.pdf?casa_token=p8bQFJLHlu0AAAAA:dKW55_Jhzs8Gcw2nPaEg4JkOYbbwFh5qS77hZ5QM9B41nzZcT2lbCYxAl9UxOo9JKhqxkiDBZwS_JfS-wNHalEPR_T38qUi6-Q1GI_HMRjVa4RRCvNI|jstor = 2298325|last1 = Cajori|first1 = Florian|title = Origins of Fourth Dimension Concepts|journal = The American Mathematical Monthly|year = 1926|volume = 33|issue = 8|pages = 397–406|doi = 10.1080/00029890.1926.11986607}}&lt;/ref&gt; Кейін бұл идеяны [[Лагранж]] жалғастырса, ал 1854 жылы [[Георг Фридрих Бернхард Риман|Бернхард Риман]] бұл тұжырымдаманың нақты ресімделуін аяқтады.

1880 жылы [[Чарльз Ховард Хинтон]] «Төртінші өлшем деген не?» атты эссесінде төртөлшем тұжырымдамасын кеңінен насихаттады. Ол &quot;төрт өлшемді куб&quot; түсінігін түзулердің, квадраттардың, кубтардың қасиеттері арқылы кезең-кезеңімен жалпылама түсіндіреді. Хинтон әдісінің ең қарапайым түрі ретінде 2D кеңістігіне бірі екіншісін қамтитын, бір-бірінен &quot;көрінбейтін&quot; қашықтықпен бөлінген екі қарапайым 3D кубтерін салады; сосын олардың эквивалент төбелері арасындағы сызықтарды тұтастырады. Мұны ілеспе анимацияда үлкенірек сыртқы кубтің ішіндегі кішірек ішкі кубті көрсеткенде көруге болады. Бұл жағдайда екі кубтің төбелерін қосатын сегіз сызық &quot;көрінбейтін&quot; төртінші өлшемнің мәлім бір бағытын әйгілейді.
== Көпөлшемді кеңістік ==
''Көпөлшемді кеңістік'' ({{lang-en|Multidimensional Space}}) – өлшемділігі үштен артық болатын кеңістік. Бізді қоршаған кеңістік үш өлшемді, жазықтық екі өлшемді, ал түзу бір өлшемді болады. Элементар геометрияда қарастырылатын евклидтік кеңістік – үш өлшемді кеңістік, n өлшемді евклидтік кеңістік көп өлшемді кеңістіктің қарапайым түрі болады, мұндағы n кез келген натурал сан болуы мүмкін.

Кәдімгі евклидтік кеңістіктегі нүкте үш координат бойынша анықталатыны сияқты n өлшемді евклидтік кеңістіктің “нүктесі” х1, х2, ..., хn (олар кез келген нақты мәндер қабылдауы мүмкін) n “координаттары” арқылы беріледі. n өлшемді кеңістіктегі M(х1, х2, ..., хn) және M(у1, у2, ..., уn) екі нүктенің ара қашықтығы мына (кәдімгі евклидтік кеңістіктегі екі нүкте арасындағы қашықтық формуласына ұқсас) формуламен өрнектеледі: . Басқа да Көпөлшемді кеңістіктер маңызды рөл атқарады. Салыстырмалықтың физикалық принципін баяндағанда төрт өлшемді кеңістік пайдаланылады, оның “нүктесі” үш “кеңістік” және бір “уақыт” координаттары арқылы беріледі. Физиканың көптеген мәселелерінде фазалық кеңістік деп аталатын Көпөлшемді кеңістік қолданылады, оның “нүктелері” физика, химия, механика, және басқада жүйелердің кеңістіктік пішінін анықтайды.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
[[Санат:Кеңістік]]
[[Санат:Топология]]</text>
      <sha1>cp2il0p6wni7694v942kf8xh7tnxpx6</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ақжайық (Ақтөбе облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>40266</id>
    <revision>
      <id>3060068</id>
      <parentid>2777090</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T18:36:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: Бадамшы → Бадамша (ауыл)|Бадамшы using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3918" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан
 |статусы                 =Ауыл
 |атауы                   = Ақжайық
 |сурет                   =
 |әкімшілік күйі          =  
 |елтаңба                 = 
 |ту                      = 
 |елтаңба сипаттамасы     = 
 |ту сипаттамасы          = 
 |елтаңба ені             = 
 |ту ені                  = 
  |lat_deg=50 |lat_min=54 |lat_sec=10
  |lon_deg=58 |lon_min=00 |lon_sec=25
  |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
  |CoordScale             =
 |ел картасы             = 
 |облыс картасы          = 
 |аудан картасы          = 
 |ел картасының өлшемi    = 
 |облыс картасының өлшемi = 
 |аудан картасының өлшемi = 
 |облысы                  = Ақтөбе облысы
 |кестедегі облыс         = Ақтөбе облысы{{!}}Ақтөбе 
 |ауданы                  = Қарғалы ауданы 
 |кестедегі аудан         = Қарғалы ауданы{{!}}Қарғалы 
 |мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
 |мекені                  = Велихов ауылдық округі{{!}}Велихов 
 |ішкі бөлінісі           = 
 |әкімі                   = 
 |құрылған уақыты         = 1929
 |алғашқы дерек           = 
 |бұрынғы атаулары        = ''Херсон''
 |статус алуы               = 
 |жер аумағы                  = 
 |биiктiктiң түрi         =
 |орталығының биiктігі    =
 |климаты                 = 
  |тұрғыны                = 332
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
 |телефон коды            = 
 |пошта индексі           = 
 |пошта индекстері        = 
 |автомобиль коды         = 
 |идентификатор түрі      =
 |сандық идентификаторы   = 
 |ортаққордағы санаты     = 
 |сайты                   =
 |сайт тілі               = 
 |сайт тілі 2            =
 |add1n                  =
 |add1                   = 
 |add2n                  = 
 |add2                   = 
}}
{{мағына|Ақжайық}}
'''Ақжайық''' ([[2009 жыл]]ға дейін - ''Херсон'') — [[Ақтөбе облысы]] [[Қарғалы ауданы]], [[Велихов ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Бадамша (ауыл)|Бадамшы]] ауылынан солтүстік-батысқа қарай 41 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 643 адам (313 ер адам және 330 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 332 адамды (176 ер адам және 156 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
Іргесі [[1929 жыл]]ы астық өсіретін ұжымшар ретінде қаланған. [[1996 жыл]]ы мұнда «Ақжайық» ЖШС құрылды.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Қарғалы ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Қарғалы ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>axno7shzbzopne31gdd19a0n5l2be2u</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ұлы Жыланшық</title>
    <ns>0</ns>
    <id>40436</id>
    <revision>
      <id>3060370</id>
      <parentid>3031470</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T11:05:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Салиха</username>
        <id>17167</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5740" xml:space="preserve">{{Өзен
 |атауы                   = Ұлы Жыланшық өзені
  |шынайы атауы           = 
 |сурет                  =   
  |сурет ені             =  
  |сурет атауы           =   
 |карта                  = 
  |карта ені             = 
  |карта атауы           = 
 |ұзындығы               = 426
 |су алабының ауданы     = 2600
 |су алабы               =  [[Торғай өзені (Шалқартеңіз)|Торғай өзені]] алабы
 |өзендердің су алабы    =  
 |су шығыны              = 
  |өлшеу орны            = 
 |бастауы                = [[Ұлытау таулары]]
  |бастауының орны        =  
  |бастауының биіктігі    = 750 м
  |s_lat_dir = |s_lat_deg = 48|s_lat_min = 23|s_lat_sec = 28
  |s_lon_dir = |s_lon_deg = 66|s_lon_min = 16|s_lon_sec =47 
 |сағасы                 =  Ақкөл көлі
  |сағасының орны        =  
  |сағасының биіктігі    =   
  |m_lat_dir = |m_lat_deg = 48|m_lat_min = 51|m_lat_sec = 14
  |m_lon_dir = |m_lon_deg = 63|m_lon_min = 46|m_lon_sec =52 
 |еңістігі               = 
 |ел                     = {{KZ}}
  |аймақ                  = [[Ұлытау облысы]]ның [[Ұлытау ауданы]], [[Қостанай облысы]]ның [[Амангелді ауданы|Амангелді]] және [[Жангелді ауданы|Жангелді]] аудандары
 |ортаққордағы санаты    = 
}}

'''Ұлы Жыланшық''' – [[Торғай өзені (Шалқартеңіз)|Торғай өзені]]  алабындағы өзен.

==Географиялық орны ==
[[Ұлытау облысы]]ның [[Ұлытау ауданы]], [[Қостанай облысы]]ның [[Амангелді ауданы|Амангелді]] және [[Жангелді ауданы|Жангелді]] аудандары жерімен ағады. Ұзындығы 426 км. Су жиналатын алабы 2600 км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;.

==Бастауы ==
[[Сарыарқа (Солтүстік Қазақ жазығы)|Сарыарқа]]ның оңтүстік-батыс шетіндегі [[Ұлытау таулары|Ұлытау]] таулы массивінің теңіз деңгейінен 750 м биіктігінен басталып, [[Ақкөл (көл, Ақтөбе облысы)|Ақкөл]] көліне (еңістігі 65 м) құяды.

== Гидрологиясы ==
Суы мол жылдары орташа жылдық су ағымы бүкіл өзен бойында 3,6 м³/с. Екі саласының бірігуінен пайда болады. Оң жақ саласы — Үлкен Жыланшықтың ұзындығы 163 км (оның салалары: [[Шағырлы (өзен)|Шағырлы]], Ақсай, [[Шағырлы Жыланшық өзені|Шағырлы Жыланшық]], сол жақ саласы [[Дулығалы Жыланшық]]тың ұзындығы 140 км (оның салалары: [[Жиделіөзен]], Дулығалыөзек, Құлабай). Ұлы Жыланшылыққа сағасынан 263 км жерде қосылады. Жоғарғы ағысында кристалды тақтатастарды кесіп, тік жарлы, тар аңғармен ағады. Тілімделген өзен аңғары беткейлерінде түпкілікті тау жыныстары жалаңаштанып ашылған. Орта ағысында (Қостанай облысы жерінде) өзен жазыққа шығады, аңғары кеңейіп 5 — 10 км-ге жетеді. Оң жақ беткейі тік жарлы (15 – 25 км), терең, тар сайлармен күшті тілімделген. Өзен аңғары негізінен кайнозойдың әр түсті сазды және саздақты тау жыныстарынан түзілген. Оң жағымен 50 – 60 км бойы [[Аққұм (құм, Қостанай облысы)|Аққұм]] құмын жиектей ағып өткен жерінде және төменгі ағысында құмды және құмдақты грунттар орын алады. Өзен сағасына 30 км қалғанда жайылымдары кеңейіп (су мол жылдары), 8 – 12 км-ге жетеді. Осы жерлерде ұзындығы 5 км, тереңд. 6 м ескі арналар кездеседі. Қайраңдарда тереңдігі  0,3 – 0,5 м, ал иірімдерде 9 м. Төменгі ағысында өзен жайылмаларында тұйық тұзды көлдер немесе сортаңды ойыстар кездеседі. Олардың көпшілігі қуаң жылдары кеуіп қалады. Суы мол жылдары өзен тармақтары оларды толтырып отырады. Қыста қатады, суы тұщы, ауыз суға жарамды. Негізінен мал суаруға пайдаланылады.&lt;ref&gt;«Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы]]» Бас редакциясы, 1998 жыл. ISBN 5-89800-123-9, IX том&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Ұлытау облысы өзендері]]
[[Санат:Қостанай облысы өзендері]]
[[Санат:Торғай су алабы]]</text>
      <sha1>4f8p20h42b5h4k4cz01aqhodnjcs1d6</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060406</id>
      <parentid>3060370</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T11:23:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Салиха</username>
        <id>17167</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5744" xml:space="preserve">{{Өзен
 |атауы                   = Ұлы Жыланшық өзені
  |шынайы атауы           = 
 |сурет                  =   
  |сурет ені             =  
  |сурет атауы           =   
 |карта                  = 
  |карта ені             = 
  |карта атауы           = 
 |ұзындығы               = 426
 |су алабының ауданы     = 2600
 |су алабы               =  [[Торғай өзені (Шалқартеңіз)|Торғай өзені]] алабы
 |өзендердің су алабы    =  
 |су шығыны              = 
  |өлшеу орны            = 
 |бастауы                = [[Ұлытау таулары]]
  |бастауының орны        =  
  |бастауының биіктігі    = 750 м
  |s_lat_dir = |s_lat_deg = 48|s_lat_min = 23|s_lat_sec = 28
  |s_lon_dir = |s_lon_deg = 66|s_lon_min = 16|s_lon_sec =47 
 |сағасы                 =  Ақкөл көлі
  |сағасының орны        =  
  |сағасының биіктігі    =   
  |m_lat_dir = |m_lat_deg = 48|m_lat_min = 51|m_lat_sec = 14
  |m_lon_dir = |m_lon_deg = 63|m_lon_min = 46|m_lon_sec =52 
 |еңістігі               = 
 |ел                     = {{KZ}}
  |аймақ                  = [[Ұлытау облысы]]ның [[Ұлытау ауданы]], [[Қостанай облысы]]ның [[Амангелді ауданы|Амангелді]] және [[Жангелді ауданы|Жангелді]] аудандары
 |ортаққордағы санаты    = 
}}

'''Ұлы Жыланшық''' – [[Торғай өзені (Шалқартеңіз)|Торғай өзені]]  алабындағы өзен.

==Географиялық орны ==
[[Ұлытау облысы]]ның [[Ұлытау ауданы]], [[Қостанай облысы]]ның [[Амангелді ауданы|Амангелді]] және [[Жангелді ауданы|Жангелді]] аудандары жерімен ағады. Ұзындығы 426 км. Су жиналатын алабы 2600 км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;.

==Бастауы ==
[[Сарыарқа (Солтүстік Қазақ жазығы)|Сарыарқа]]ның оңтүстік-батыс шетіндегі [[Ұлытау таулары|Ұлытау]] таулы массивінің теңіз деңгейінен 750 м биіктігінен басталып, [[Ақкөл (көл, Қостанай облысы)|Ақкөл]] көліне (еңістігі 65 м) құяды.

== Гидрологиясы ==
Суы мол жылдары орташа жылдық су ағымы бүкіл өзен бойында 3,6 м³/с. Екі саласының бірігуінен пайда болады. Оң жақ саласы — Үлкен Жыланшықтың ұзындығы 163 км (оның салалары: [[Шағырлы (өзен)|Шағырлы]], Ақсай, [[Шағырлы Жыланшық өзені|Шағырлы Жыланшық]], сол жақ саласы [[Дулығалы Жыланшық]]тың ұзындығы 140 км (оның салалары: [[Жиделіөзен]], Дулығалыөзек, Құлабай). Ұлы Жыланшылыққа сағасынан 263 км жерде қосылады. Жоғарғы ағысында кристалды тақтатастарды кесіп, тік жарлы, тар аңғармен ағады. Тілімделген өзен аңғары беткейлерінде түпкілікті тау жыныстары жалаңаштанып ашылған. Орта ағысында (Қостанай облысы жерінде) өзен жазыққа шығады, аңғары кеңейіп 5 — 10 км-ге жетеді. Оң жақ беткейі тік жарлы (15 – 25 км), терең, тар сайлармен күшті тілімделген. Өзен аңғары негізінен кайнозойдың әр түсті сазды және саздақты тау жыныстарынан түзілген. Оң жағымен 50 – 60 км бойы [[Аққұм (құм, Қостанай облысы)|Аққұм]] құмын жиектей ағып өткен жерінде және төменгі ағысында құмды және құмдақты грунттар орын алады. Өзен сағасына 30 км қалғанда жайылымдары кеңейіп (су мол жылдары), 8 – 12 км-ге жетеді. Осы жерлерде ұзындығы 5 км, тереңд. 6 м ескі арналар кездеседі. Қайраңдарда тереңдігі  0,3 – 0,5 м, ал иірімдерде 9 м. Төменгі ағысында өзен жайылмаларында тұйық тұзды көлдер немесе сортаңды ойыстар кездеседі. Олардың көпшілігі қуаң жылдары кеуіп қалады. Суы мол жылдары өзен тармақтары оларды толтырып отырады. Қыста қатады, суы тұщы, ауыз суға жарамды. Негізінен мал суаруға пайдаланылады.&lt;ref&gt;«Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы]]» Бас редакциясы, 1998 жыл. ISBN 5-89800-123-9, IX том&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Ұлытау облысы өзендері]]
[[Санат:Қостанай облысы өзендері]]
[[Санат:Торғай су алабы]]</text>
      <sha1>08gyhlmsos38qly1wc22odmdesohmjg</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Достық (Алакөл ауданы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>40667</id>
    <revision>
      <id>3060241</id>
      <parentid>2729731</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T20:54:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4072" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Достық
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          = Ауылдық округ орталығы 
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =   
   |lat_deg =45 |lat_min = 15|lat_sec = 11
   |lon_deg =82|lon_min = 29|lon_sec =12
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Алакөл ауданы
|кестедегі аудан         = Алакөл ауданы{{!}}Алакөл 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Достық ауылдық округі (Алматы облысы){{!}}Достық
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =1956   
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                = 4698
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Достық (айрық)}}
'''Достық''' — [[Жетісу облысы]] [[Алакөл ауданы]]ндағы ауыл ([[2016 жыл]]ға дейін -кент), [[Достық ауылдық округі (Алматы облысы)|Достық ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Үшарал (қала)|Үшарал қаласы]]нан оңтүстік-шығысқа қарай 170 км жерде, [[Жетісу қақпасы|Жетісу (Жоңғар) қақпасы]]нда  орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 2688 адам (1502 ер адам және 1186 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 4698 адамды (2321 ер адам және 2377 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
Іргесі [[1956 жыл]]ы қаланған. Кентте әскери бөлімшелер, тұрмыс қажетін өтеу комбинаты, өндірістік кооперативтер, орта мектеп, клуб, балабақша, аурухана, т.б. мекемелер бар. Тұрғындары басқа елді мекендермен тас жол және автомобиль жолы арқылы қатынасады.&lt;ref&gt;[[Қазақ энциклопедиясы]]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Алакөл ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Алакөл ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>9fo9f6pm4q45y1aw9rq12yd05ycanlv</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ікей Мәзмұлы</title>
    <ns>0</ns>
    <id>41169</id>
    <revision>
      <id>3060063</id>
      <parentid>3059165</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T18:29:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[Special:Contributions/Ultşı1465|Ultşı1465]] ([[User talk:Ultşı1465|т]]) өңдемелерінен [[User:Нұрлан Рахымжанов|Нұрлан Рахымжанов]] соңғы нұсқасына қайтарды</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1660" xml:space="preserve">'''Мәзмұлы Ікей'''&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;Қазақ Энциклопедиясы&lt;/ref&gt; (1916, [[Алтай тауы]] — 24.7.1939, [[Халхин-Гол]], [[Моңғолия]]) — Моңғолия қазақтары арасында “Моңғолияның Халық батыры” (18.08.1979) атағын алған тұңғыш қазақ. 1931 ж. [[Тұлба]] бастауыш мектебінде, кейіннен Қобда қаласындағы моңғол мектебінде оқыды. [[Ұланбатыр]] қаласындағы әскери мектепті бітірген соң арнаулы дивизияға жіберіледі. 1939 жылы шілдеде жапон басқыншыларына қарсы Халхин-Голда болған шайқасқа қатысты. Мәзмұлы басқарған бөлімше ұөлөгт-Манхан биіктігіне жасалған шабуылда ерекше көзге түсті. Мәзмұлының өзі әскери тапсырманы орындау барысында ерлік көрсетіп, қаза тапты. Мәзмұлы Жауынгерлік [[Қызыл Ту ордені]]мен және медальдармен марапатталған. Өлгий қаласындағы қазақ орта мектебінің алдына Мәзмұлына арнап ескерткіш орнатылған.

==Дереккөздер==
&lt;references/&gt;

{{wikify}}

{{Суретсіз мақала}}

[[Санат:Мәдениет]]
[[Санат:Жауынгерлік Қызыл Ту орденінің иегерлері]]


{{stub}}</text>
      <sha1>95838lkq91i6jnhqhnamnwg0wpnt9y9</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Буревестник (Қостанай облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>41348</id>
    <revision>
      <id>3060351</id>
      <parentid>2883192</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T10:49:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4530" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 = Ауыл
|атауы                 = Буревестник
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          = Ауылдық округ орталығы  
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =   
   |lat_deg =51 |lat_min = 05|lat_sec = 52.84
   |lon_deg =63|lon_min = 35|lon_sec =23.24
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Қостанай облысы
|кестедегі облыс         = Қостанай облысы{{!}}Қостанай
|ауданы                  = Науырзым ауданы
|кестедегі аудан         = Науырзым ауданы{{!}}Науырзым
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Буревестник ауылдық округі (Қостанай облысы){{!}}Буревестник
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         = 1962 жыл{{!}}1962   
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                = 1573
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Буревестник}}
'''Буревестник''' — [[Қостанай облысы]] [[Науырзым ауданы]]ндағы ауыл, [[Буревестник ауылдық округі (Қостанай облысы)|Буревестник ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы — [[Қарамеңді]] ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 86 км жерде, [[Қарғалытау|Қарғалы]] тауының бетеге, боз, қау өскен баурайында орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы ауылдың тұрғындары 1988 адам (983 ер адам және 1005 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 1573 адамды (783 ер адам, 790 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
Іргесі [[1962 жыл]]ы тың игеруге байланысты қаланған. Буревестникте бұрынғы «Буревестник» астық кеңшары негізінде өндірістік кооператив, шаруа қожалықтары құрылған.

Астық қабылдау пункті, электр станция, орта мектеп, фельдшерлік-акушерлік пункт, т. б. мекемелер бар. Тұрғындары басқа елді мекендермен автомобиль жолы арқылы қатынасады&lt;ref&gt;«Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы]]» Бас редакциясы, 1998 жыл. ISBN 5-89800-123-9, II том.&lt;/ref&gt;.
 
== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Наурызым ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Наурызым ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>qkskz6314wm5psh9e3v7wpf738n2qmj</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060354</id>
      <parentid>3060351</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T10:51:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <comment>/* Дереккөздер */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4530" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 = Ауыл
|атауы                 = Буревестник
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          = Ауылдық округ орталығы  
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =   
   |lat_deg =51 |lat_min = 05|lat_sec = 52.84
   |lon_deg =63|lon_min = 35|lon_sec =23.24
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Қостанай облысы
|кестедегі облыс         = Қостанай облысы{{!}}Қостанай
|ауданы                  = Науырзым ауданы
|кестедегі аудан         = Науырзым ауданы{{!}}Науырзым
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Буревестник ауылдық округі (Қостанай облысы){{!}}Буревестник
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         = 1962 жыл{{!}}1962   
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                = 1573
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Буревестник}}
'''Буревестник''' — [[Қостанай облысы]] [[Науырзым ауданы]]ндағы ауыл, [[Буревестник ауылдық округі (Қостанай облысы)|Буревестник ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы — [[Қарамеңді]] ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 86 км жерде, [[Қарғалытау|Қарғалы]] тауының бетеге, боз, қау өскен баурайында орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы ауылдың тұрғындары 1988 адам (983 ер адам және 1005 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 1573 адамды (783 ер адам, 790 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
Іргесі [[1962 жыл]]ы тың игеруге байланысты қаланған. Буревестникте бұрынғы «Буревестник» астық кеңшары негізінде өндірістік кооператив, шаруа қожалықтары құрылған.

Астық қабылдау пункті, электр станция, орта мектеп, фельдшерлік-акушерлік пункт, т. б. мекемелер бар. Тұрғындары басқа елді мекендермен автомобиль жолы арқылы қатынасады&lt;ref&gt;«Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы]]» Бас редакциясы, 1998 жыл. ISBN 5-89800-123-9, II том.&lt;/ref&gt;.
 
== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Науырзым ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Науырзым ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>a4rm6k94oq25dydzdt6ruxjpq06scx6</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060356</id>
      <parentid>3060354</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T10:52:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4522" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 = Ауыл
|атауы                 = Буревестник
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          = Ауылдық округ орталығы  
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =   
   |lat_deg =51 |lat_min = 05|lat_sec = 52.84
   |lon_deg =63|lon_min = 35|lon_sec =23.24
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Қостанай облысы
|кестедегі облыс         = Қостанай облысы{{!}}Қостанай
|ауданы                  = Науырзым ауданы
|кестедегі аудан         = Науырзым ауданы{{!}}Науырзым
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Буревестник ауылдық округі (Қостанай облысы){{!}}Буревестник
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         = [[1962 жыл]]
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                = 1573
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Буревестник}}
'''Буревестник''' — [[Қостанай облысы]] [[Науырзым ауданы]]ндағы ауыл, [[Буревестник ауылдық округі (Қостанай облысы)|Буревестник ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы — [[Қарамеңді]] ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 86 км жерде, [[Қарғалытау|Қарғалы]] тауының бетеге, боз, қау өскен баурайында орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы ауылдың тұрғындары 1988 адам (983 ер адам және 1005 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 1573 адамды (783 ер адам, 790 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
Іргесі [[1962 жыл]]ы тың игеруге байланысты қаланған. Буревестникте бұрынғы «Буревестник» астық кеңшары негізінде өндірістік кооператив, шаруа қожалықтары құрылған.

Астық қабылдау пункті, электр станция, орта мектеп, фельдшерлік-акушерлік пункт, т. б. мекемелер бар. Тұрғындары басқа елді мекендермен автомобиль жолы арқылы қатынасады&lt;ref&gt;«Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы]]» Бас редакциясы, 1998 жыл. ISBN 5-89800-123-9, II том.&lt;/ref&gt;.
 
== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Науырзым ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Науырзым ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>d6s92qqcyqzox4zpc75q5g8g7jf4lz1</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060357</id>
      <parentid>3060356</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T10:53:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4511" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 = Ауыл
|атауы                 = Буревестник
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          = Ауылдық округ орталығы  
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =   
   |lat_deg =51 |lat_min = 05|lat_sec = 52.84
   |lon_deg =63|lon_min = 35|lon_sec =23.24
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Қостанай облысы
|кестедегі облыс         = Қостанай облысы{{!}}Қостанай
|ауданы                  = Науырзым ауданы
|кестедегі аудан         = Науырзым ауданы{{!}}Науырзым
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Буревестник ауылдық округі (Қостанай облысы){{!}}Буревестник
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         = 1962
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                = 1573
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Буревестник}}
'''Буревестник''' — [[Қостанай облысы]] [[Науырзым ауданы]]ндағы ауыл, [[Буревестник ауылдық округі (Қостанай облысы)|Буревестник ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы — [[Қарамеңді]] ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 86 км жерде, [[Қарғалытау|Қарғалы]] тауының бетеге, боз, қау өскен баурайында орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы ауылдың тұрғындары 1988 адам (983 ер адам және 1005 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 1573 адамды (783 ер адам, 790 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
Іргесі [[1962 жыл]]ы тың игеруге байланысты қаланған. Буревестникте бұрынғы «Буревестник» астық кеңшары негізінде өндірістік кооператив, шаруа қожалықтары құрылған.

Астық қабылдау пункті, электр станция, орта мектеп, фельдшерлік-акушерлік пункт, т. б. мекемелер бар. Тұрғындары басқа елді мекендермен автомобиль жолы арқылы қатынасады&lt;ref&gt;«Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы]]» Бас редакциясы, 1998 жыл. ISBN 5-89800-123-9, II том.&lt;/ref&gt;.
 
== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Науырзым ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Науырзым ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>fgtnu99vbiuq8xynr8wljh8z76x34sn</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ақжар (Алакөл ауданы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>42193</id>
    <revision>
      <id>3060166</id>
      <parentid>2929675</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T19:49:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3975" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Ақжар 
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          = Ауылдық округ орталығы  
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =45 |lat_min = 47|lat_sec = 45
   |lon_deg =80|lon_min = 38|lon_sec =36
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Алматы 
|ауданы                  = Алакөл ауданы
|кестедегі аудан         = Алакөл ауданы{{!}}Алакөл 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Ақжар ауылдық округі (Алакөл ауданы){{!}}Ақжар
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =   
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        = Николаевка
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                = 1429
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = +7 72837
|пошта индексі           = 040203
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Ақжар}}
'''Ақжар''' — [[Жетісу облысы]] [[Алакөл ауданы]]ндағы ауыл, [[Ақжар ауылдық округі (Алакөл ауданы)|Ақжар ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Үшарал (қала)|Үшарал]] қаласының оңтүстік-батысында 59 км-дей жерде, [[Шынжылы (өзен)|Шынжылы]] өзенінің оң жағалауында орналасқан. [[Жетісу Алатауы]]ның солтүстік сілемдерінің тау етегіндегі қуаң агроклиматтық белдемде жатыр.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 1521 адам (754 ер адам және 767 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 1429 адамды (687 ер адам және 742 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Инфрақұрылымы ==
Елді мекенде мектеп, клуб, медпункт т.б. мәдени мекемелер бар. Тұрғындары Үшарал қаласымен, елді мекендермен автомобиль жолы арқылы қатынасады.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Алакөл ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Алакөл ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>3i4efiz1ppnwpknnk5j6fib5fbssgz8</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060168</id>
      <parentid>3060166</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T19:50:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3975" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Ақжар 
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          = Ауылдық округ орталығы  
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =45 |lat_min = 47|lat_sec = 45
   |lon_deg =80|lon_min = 38|lon_sec =36
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Алакөл ауданы
|кестедегі аудан         = Алакөл ауданы{{!}}Алакөл 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Ақжар ауылдық округі (Алакөл ауданы){{!}}Ақжар
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =   
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        = Николаевка
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                = 1429
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = +7 72837
|пошта индексі           = 040203
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Ақжар}}
'''Ақжар''' — [[Жетісу облысы]] [[Алакөл ауданы]]ндағы ауыл, [[Ақжар ауылдық округі (Алакөл ауданы)|Ақжар ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Үшарал (қала)|Үшарал]] қаласының оңтүстік-батысында 59 км-дей жерде, [[Шынжылы (өзен)|Шынжылы]] өзенінің оң жағалауында орналасқан. [[Жетісу Алатауы]]ның солтүстік сілемдерінің тау етегіндегі қуаң агроклиматтық белдемде жатыр.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 1521 адам (754 ер адам және 767 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 1429 адамды (687 ер адам және 742 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Инфрақұрылымы ==
Елді мекенде мектеп, клуб, медпункт т.б. мәдени мекемелер бар. Тұрғындары Үшарал қаласымен, елді мекендермен автомобиль жолы арқылы қатынасады.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Алакөл ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Алакөл ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>30s5lhv9ropya69dpdlco3h506hya6t</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Бұлақты (Жетісу облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>42215</id>
    <revision>
      <id>3060229</id>
      <parentid>3044315</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T20:49:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4477" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 = Ауыл 
|атауы                 = Бұлақты
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          = Ауылдық округ орталығы  
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =46 |lat_min = 11|lat_sec = 19
   |lon_deg =81|lon_min = 5|lon_sec =27 
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Алакөл ауданы
|кестедегі аудан         = Алакөл ауданы{{!}}Алакөл 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Бескөл ауылдық округі (Жетісу облысы){{!}}Бескөл 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                = 3740
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Бұлақты}}
'''Бұлақты''' — [[Жетісу облысы]] [[Алакөл ауданы]]ндағы ауыл, [[Бескөл ауылдық округі (Жетісу облысы)|Бескөл ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Үшарал (қала)|Үшарал қаласы]]ның шығысында 9 км-дей жерде. [[Алакөл (көл)|Алакөл]] көлінің батысында, қуаң агроклиматтық белдемде орналасқан. Топырағы шалғынды-сазды және құмдауытты.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 3510 адам (1789 ер адам және 1721 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 3740 адамды (1878 ер адам және 1862 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
Ауыл [[1993 жыл]]ға дейін Обуховка деп аталған. Елді мекенде балық аулаумен айналысатын бірнеше шағын кәсіпорындар мен шаруа қожалықтары жұмыс істейді. Тұрғындары басқа ауылдармен автомобиль және темір жол арқылы қатынасады.&lt;ref&gt;Жетісу энциклопедия. - Алматы: «Арыс» баспасы, 2004 жыл. — 712 бет + 48 бет түрлі түсті суретті жапсырма. ISBN 9965-17-134-3&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;«Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы]]» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, II том.&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Алакөл ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Алакөл ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>kfxzuz729sugfsbz4e024aki6mwrn7a</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060230</id>
      <parentid>3060229</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T20:49:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Kasymov [[Бұлақты (Алакөл ауданы)]] бетін [[Бұлақты (Жетісу облысы)]] бетіне жылжытты (айдатқыш қалдырмады)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4477" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 = Ауыл 
|атауы                 = Бұлақты
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          = Ауылдық округ орталығы  
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =46 |lat_min = 11|lat_sec = 19
   |lon_deg =81|lon_min = 5|lon_sec =27 
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Алакөл ауданы
|кестедегі аудан         = Алакөл ауданы{{!}}Алакөл 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Бескөл ауылдық округі (Жетісу облысы){{!}}Бескөл 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                = 3740
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Бұлақты}}
'''Бұлақты''' — [[Жетісу облысы]] [[Алакөл ауданы]]ндағы ауыл, [[Бескөл ауылдық округі (Жетісу облысы)|Бескөл ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Үшарал (қала)|Үшарал қаласы]]ның шығысында 9 км-дей жерде. [[Алакөл (көл)|Алакөл]] көлінің батысында, қуаң агроклиматтық белдемде орналасқан. Топырағы шалғынды-сазды және құмдауытты.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 3510 адам (1789 ер адам және 1721 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 3740 адамды (1878 ер адам және 1862 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
Ауыл [[1993 жыл]]ға дейін Обуховка деп аталған. Елді мекенде балық аулаумен айналысатын бірнеше шағын кәсіпорындар мен шаруа қожалықтары жұмыс істейді. Тұрғындары басқа ауылдармен автомобиль және темір жол арқылы қатынасады.&lt;ref&gt;Жетісу энциклопедия. - Алматы: «Арыс» баспасы, 2004 жыл. — 712 бет + 48 бет түрлі түсті суретті жапсырма. ISBN 9965-17-134-3&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;«Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы]]» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, II том.&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Алакөл ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Алакөл ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>kfxzuz729sugfsbz4e024aki6mwrn7a</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Бесағаш (Алматы облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>42700</id>
    <revision>
      <id>3060214</id>
      <parentid>2745029</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T20:40:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Kasymov [[Бесағаш (Талғар ауданы)]] бетін [[Бесағаш (Алматы облысы)]] бетіне жылжытты (айдатқыш қалдырмады)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3654" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан|статусы=Ауыл|тұрғыны=15458|мекен түрі=ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі|мекені=Бесағаш ауылдық округі (Алматы облысы){{!}}Бесағаш |ішкі бөлінісі=|әкімі=|құрылған уақыты=1953|алғашқы дерек=|бұрынғы атаулары=''Дзержинское''|статус алуы=|жер аумағы=|климаты=|санақ жылы=2009|ауданы=|тығыздығы=|шоғырлануы=|ұлттық құрамы=|конфессионалдық құрамы=|этнохороним=|телефон коды=|пошта индексі=|пошта индекстері=|ортаққордағы санаты=|сайты=|кестедегі аудан=Талғар ауданы{{!}}Талғар|кестедегі облыс=Алматы облысы{{!}}Алматы|атауы=Бесағаш|lat_sec=33|сурет=|әкімшілік күйі=Ауылдық округ орталығы|елтаңба=|ту=|елтаңба сипаттамасы=|ту сипаттамасы=|елтаңба ені=|ту ені=|lat_deg=43|lat_min=17|lon_deg=77|облысы=Алматы облысы|lon_min=02|lon_sec=39|CoordAddon=type:city(1226000)_region:KZ|CoordScale=|ел картасы=|облыс картасы=|аудан картасы=|ел картасының өлшемi=|облыс картасының өлшемi=|аудан картасының өлшемi=|сайт тілі=}}
{{мағына|Бесағаш}}
'''Бесағаш''' — [[Алматы облысы]] [[Талғар ауданы]]ндағы ауыл, [[Бесағаш ауылдық округі (Алматы облысы)|Бесағаш ауылдық округі]] орталығы. 

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Талғар]] қаласының батысында 15 км-дей жерде, [[Қотырбұлақ өзені]]нің жағалауында. 

== Халқы ==
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 8857 адам (4343 ер адам және 4514 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 15458 адамды (7638 ер адам және 7820 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
Іргесі [[1953 жыл]]ы қаланған. Алғашында ''“Луч Востока”'' ұжымшарының орталығы — Дзержинское ауылы болып аталып келді. 

== Инфрақұрылымы ==
Бесағашта тұрмыс қажетін өтейтін мекемелер, орта мектептер, мәдениет үйі, кітапхана, клуб, емхана бар. Тұрғындары басқа елді мекендермен автомобиль жолы арқылы қатынасады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;«Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы|Қазақ энциклопедиясы»]] Бас редакциясы, 1998 жыл, ISBN 5-89800-123-9, II том.&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Талғар ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Талғар ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>b1lalfdyzpijum24keo1htlnw9xjano</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Бескөл (Жетісу облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>42763</id>
    <revision>
      <id>3060221</id>
      <parentid>3044316</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T20:44:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Kasymov [[Бескөл (Алматы облысы)]] бетін [[Бескөл (Жетісу облысы)]] бетіне жылжытты (айдатқыш қалдырмады)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4305" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 = Ауыл 
|атауы                 = Бескөл
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =   
   |lat_deg =46 |lat_min = 10|lat_sec = 26
   |lon_deg =81|lon_min = 5|lon_sec =53
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Алматы облысы 
|кестедегі облыс         = Алматы облысы{{!}}Алматы 
|ауданы                  = Алакөл ауданы
|кестедегі аудан         = Алакөл ауданы{{!}}Алакөл 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Бескөл ауылдық округі (Жетісу облысы){{!}}Бескөл 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =      
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =  3301
  |санақ жылы             =2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Бескөл}}
'''Бескөл''' — [[Алматы облысы]] [[Алакөл ауданы]], [[Бескөл ауылдық округі (Жетісу облысы)|Бескөл ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Үшарал (қала)|Үшарал қаласы]]ның шығысында 10 км-дей жерде, [[Ақтоғай-Достық темір жолы]] бойында орналасқан. [[Алакөл (көл)|Алакөл]] көлінің оңтүстік-батысындағы сұр топырақты қоңыржай құрғақ агроклиматтық белдемде жатыр.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 3906 адам (1913 ер адам және 1993 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 3301 адамды (1615 ер адам және 1686 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Инфрақұрылымы ==
Ауылда шаруа қожалықтары, мекемелер мен кәсіпорындар жұмыс істейді. Орта мектеп, бала бақша, дәрігерлік пункт, т.б. бар. Ауыл тұрғындары Үшарал қаласымен және т.б. елді мекендермен автомобиль жолы және темір жолмен қатынасады.&lt;ref&gt;«Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы]]» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, II том.&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Алакөл ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Алакөл ауданы елдi мекендерi]]</text>
      <sha1>nefrqm2withv3upj5o8j444n5yc8nz8</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060226</id>
      <parentid>3060221</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T20:47:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4305" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 = Ауыл 
|атауы                 = Бескөл
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =   
   |lat_deg =46 |lat_min = 10|lat_sec = 26
   |lon_deg =81|lon_min = 5|lon_sec =53
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Алакөл ауданы
|кестедегі аудан         = Алакөл ауданы{{!}}Алакөл 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Бескөл ауылдық округі (Жетісу облысы){{!}}Бескөл 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =      
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =  3301
  |санақ жылы             =2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Бескөл}}
'''Бескөл''' — [[Жетісу облысы]] [[Алакөл ауданы]], [[Бескөл ауылдық округі (Жетісу облысы)|Бескөл ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Үшарал (қала)|Үшарал қаласы]]ның шығысында 10 км-дей жерде, [[Ақтоғай-Достық темір жолы]] бойында орналасқан. [[Алакөл (көл)|Алакөл]] көлінің оңтүстік-батысындағы сұр топырақты қоңыржай құрғақ агроклиматтық белдемде жатыр.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 3906 адам (1913 ер адам және 1993 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 3301 адамды (1615 ер адам және 1686 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Инфрақұрылымы ==
Ауылда шаруа қожалықтары, мекемелер мен кәсіпорындар жұмыс істейді. Орта мектеп, бала бақша, дәрігерлік пункт, т.б. бар. Ауыл тұрғындары Үшарал қаласымен және т.б. елді мекендермен автомобиль жолы және темір жолмен қатынасады.&lt;ref&gt;«Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы]]» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, II том.&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Алакөл ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Алакөл ауданы елдi мекендерi]]</text>
      <sha1>l4v590c0nrc6y2x197jogdylulaim2z</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Шолақсай (Қостанай облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>42853</id>
    <revision>
      <id>3060372</id>
      <parentid>2883193</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T11:07:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4610" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан
 |статусы                 = Ауыл
 |атауы                   = Шолақсай
 |сурет                   =
 |әкімшілік күйі          = Ауылдық округ орталығы
 |елтаңба                 = 
 |ту                      = 
 |елтаңба сипаттамасы     = 
 |ту сипаттамасы          = 
 |елтаңба ені             = 
 |ту ені                  = 
  |lat_deg =  51|lat_min =46  |lat_sec = 00
  |lon_deg =64  |lon_min = 46 |lon_sec = 58
  |CoordAddon             =  
  |CoordScale             =
 |ел картасы             = 
 |облыс картасы          = 
 |аудан картасы          = 
 |ел картасының өлшемi    = 
 |облыс картасының өлшемi = 
 |аудан картасының өлшемi = 
 |облысы                  = Қостанай облысы
 |кестедегі облыс         = Қостанай облысы{{!}}Қостанай
 |ауданы                  = Науырзым ауданы
 |кестедегі аудан         = Науырзым ауданы{{!}}Науырзым 
 |мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
 |мекені                  = Шолақсай ауылдық округі{{!}}Шолақсай 
 |кестедегі мекен         = 
 |ішкі бөлінісі           = 
 |әкімі                   = 
 |құрылған уақыты         = 1901 жыл{{!}}1901
 |алғашқы дерек           = 
 |бұрынғы атаулары        = 
 |статус алуы               = 
 |жер аумағы                  = 
 |биiктiктiң түрi         =
 |орталығының биiктігі    =
 |климаты                 = 
  |тұрғыны                = 1780
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
 |телефон коды            = 71454
 |пошта индексі           = 111409
 |пошта индекстері        = 
 |автомобиль коды         =  
 |идентификатор түрі      =
 |сандық идентификаторы   = 
 |ортаққордағы санаты     = 
 |сайты                   =
 |сайт тілі               = 
 |сайт тілі 2            =
 |сайт тілі 3            = 
 |сайт тілі 4           = 
 |сайт тілі 5            = 
 |add1n                  =
 |add1                   = 
 |add2n                  = 
 |add2                   = 
 |add3n                  = 
 |add3                   = 
}}
{{мағына|Шолақсай}}
'''Шолақсай''' — [[Қостанай облысы]] [[Науырзым ауданы]]ндағы ауыл, [[Шолақсай ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Қарамеңді]] ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 65 км-дей жерде, Бошай тауының солтүстік етегінде орналасқан.

== Тарихы ==
Іргесі [[1901 жыл]]ы қаланған. [[1975 жыл]]ы ауыл астық өсіретін «Шолақсай» кеңшарының орталығына айналды. [[1996 жыл]]ы кеңшар негізінде жауапкершілігі шектеулі серіктестік құрылды.&lt;ref&gt;«Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы]]» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, IX том.&lt;/ref&gt;.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы ауылдың тұрғындары 1791 адам (874 ер адам және 917 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 1780 адамды (861 ер адам, 919 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Науырзым ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Науырзым ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>9thsfmgrrqb25wdifumsix8y5ho8ua2</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Жамбыл</title>
    <ns>0</ns>
    <id>45412</id>
    <revision>
      <id>3060152</id>
      <parentid>3057807</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T19:30:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Жамбыл (Бөкей ордасы ауданы) → Жетібай (Батыс Қазақстан облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8128" xml:space="preserve">'''Жамбыл''' — сөзі мынадай мағыналарға жатуы мүмкін:

'''Тұлғалар:'''
* [[Жамбыл Жабайұлы]]
* [[Жамбыл Тайжұмаев]]
* [[Жамбыл Көкеев]]

'''Облыс:'''
* [[Жамбыл облысы]] – Қазақстан Республикасының оңтүстігінде орналасқан облыс.

'''Елді мекендер:'''
* [[Жамбыл (Астрахан ауданы)|Жамбыл]] – [[Ақмола облысы]] [[Астрахан ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Зеренді ауданы)|Жамбыл]] – [[Ақмола облысы]] [[Зеренді ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Әйтеке би ауданы)|Жамбыл]] – [[Ақтөбе облысы]] [[Әйтеке би ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Мұғалжар ауданы)|Жамбыл]] – [[Ақтөбе облысы]] [[Мұғалжар ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Темір ауданы)|Жамбыл]] – [[Ақтөбе облысы]] [[Темір ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Жамбыл ауданы, Алматы облысы)|Жамбыл]] – [[Алматы облысы]] [[Жамбыл ауданы (Алматы облысы)|Жамбыл ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Қарасай ауданы)|Жамбыл]] – [[Алматы облысы]] [[Қарасай ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Атырау облысы)|Жамбыл]] – [[Атырау облысы]] [[Құрманғазы ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Райымбек ауданы)|Жамбыл]] – [[Алматы облысы]] [[Райымбек ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Ақжайық ауданы)|Жамбыл]] – [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Ақжайық ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Бәйтерек ауданы)|Жамбыл]] – [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Бәйтерек ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жетібай (Батыс Қазақстан облысы)|Жамбыл]] – [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Бөкей ордасы ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Сырым ауданы)|Жамбыл]] – [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Сырым ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Жамбыл ауданы Жамбыл облысы)|Жамбыл]] – [[Жамбыл облысы]] [[Жамбыл ауданы (Жамбыл облысы)|Жамбыл ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Қордай ауданы)|Жамбыл]] – [[Жамбыл облысы]] [[Қордай ауданы]]ндағы ауыл. 
* [[Жамбыл (Меркі ауданы)|Жамбыл]] – [[Жамбыл облысы]] [[Меркі ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Мойынқұм ауданы)|Жамбыл]] – [[Жамбыл облысы]] [[Мойынқұм ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Алакөл ауданы)|Жамбыл]] – [[Жетісу облысы]] [[Алакөл ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Көксу ауданы)|Жамбыл]] – [[Жетісу облысы]] [[Көксу ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Қарағанды облысы)|Жамбыл]] – [[Қарағанды облысы]] [[Шет ауданы]]ндағы кент.
* [[Жамбыл (Қарабалық ауданы)|Жамбыл]] – [[Қостанай облысы]] [[Қарабалық ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Қарасу ауданы)|Жамбыл]] – [[Қостанай облысы]] [[Қарасу ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Қостанай ауданы)|Жамбыл]] – [[Қостанай облысы]] [[Қостанай ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Наурызым ауданы)|Жамбыл]] – [[Қостанай облысы]] [[Наурызым ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Аққулы ауданы)|Жамбыл]] – [[Павлодар облысы]] [[Аққулы ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Ақтоғай ауданы)|Жамбыл]] – [[Павлодар облысы]] [[Ақтоғай ауданы (Павлодар облысы)|Ақтоғай ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Железин ауданы)|Жамбыл]] – [[Павлодар облысы]] [[Железин ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Жамбыл ауданы Солтүстік Қазақстан облысы)|Жамбыл]] – [[Солтүстік Қазақстан облысы]] [[Жамбыл ауданы (Солтүстік Қазақстан облысы)|Жамбыл ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Есіл ауданы)|Жамбыл]] – [[Солтүстік Қазақстан облысы]] [[Есіл ауданы (Солтүстік Қазақстан облысы)|Есіл ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Уәлиханов ауданы)|Жамбыл]] – [[Солтүстік Қазақстан облысы]] [[Уәлиханов ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Бәйдібек ауданы)|Жамбыл]] – [[Түркістан облысы]] [[Бәйдібек ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Қазыбек би ауылдық округі)|Жамбыл]] – [[Түркістан облысы]] [[Жетісай ауданы]], [[Қазыбек би ауылдық округі]]не қарасты ауыл.
* [[Жамбыл (Шаблан Ділдәбеков ауылдық округі)|Жамбыл]] – [[Түркістан облысы]] [[Жетісай ауданы]], [[Шаблан Ділдәбеков ауылдық округі]]не қарасты ауыл.
* [[Жамбыл (Келес ауданы)|Жамбыл]] – [[Түркістан облысы]] [[Келес ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Келес ауданы)|Жамбыл]] – [[Түркістан облысы]] [[Келес ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Жамбыл ауылдық округі)|Жамбыл]] – [[Түркістан облысы]] [[Мақтаарал ауданы]], [[Жамбыл ауылдық округі (Мақтаарал ауданы)|Жамбыл ауылдық округі]]не қарасты ауыл.
* [[Жамбыл (Аязхан Қалыбеков ауылдық округі)|Жамбыл]] – [[Түркістан облысы]] [[Мақтаарал ауданы]], [[Аязхан Қалыбеков ауылдық округі]]не қарасты ауыл.
* [[Жамбыл (Ордабасы ауданы)|Жамбыл]] – [[Түркістан облысы]] [[Ордабасы ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Төле би ауданы)|Жамбыл]] – [[Түркістан облысы]] [[Төле би ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Зайсан ауданы)|Жамбыл]] – [[Шығыс Қазақстан облысы]] [[Зайсан ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Катонқарағай ауданы)|Жамбыл]] – [[Шығыс Қазақстан облысы]] [[Катонқарағай ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Тарбағатай ауданы)|Жамбыл]] – [[Шығыс Қазақстан облысы]] [[Тарбағатай ауданы]]ндағы ауыл.

'''Таулар:'''
* [[Жамбыл (тау)]] 
* [[Жамбыл мұздығы]]
* [[Жамбыл шыңы]]

'''Өзге де мағыналар:'''
* [[Жамбыл мұражайы (Алматы облысы)]]
* [[Жамбыл (футбол клубы)]]
* [[Жамбыл (фильм)]]

{{айрық}}</text>
      <sha1>5jv60rwiyy9k2wmcynyk53z1vgqwed8</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060153</id>
      <parentid>3060152</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T19:31:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7937" xml:space="preserve">'''Жамбыл''' — сөзі мынадай мағыналарға жатуы мүмкін:

'''Тұлғалар:'''
* [[Жамбыл Жабайұлы]]
* [[Жамбыл Тайжұмаев]]
* [[Жамбыл Көкеев]]

'''Облыс:'''
* [[Жамбыл облысы]] – Қазақстан Республикасының оңтүстігінде орналасқан облыс.

'''Елді мекендер:'''
* [[Жамбыл (Астрахан ауданы)|Жамбыл]] – [[Ақмола облысы]] [[Астрахан ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Зеренді ауданы)|Жамбыл]] – [[Ақмола облысы]] [[Зеренді ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Әйтеке би ауданы)|Жамбыл]] – [[Ақтөбе облысы]] [[Әйтеке би ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Мұғалжар ауданы)|Жамбыл]] – [[Ақтөбе облысы]] [[Мұғалжар ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Темір ауданы)|Жамбыл]] – [[Ақтөбе облысы]] [[Темір ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Жамбыл ауданы, Алматы облысы)|Жамбыл]] – [[Алматы облысы]] [[Жамбыл ауданы (Алматы облысы)|Жамбыл ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Қарасай ауданы)|Жамбыл]] – [[Алматы облысы]] [[Қарасай ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Атырау облысы)|Жамбыл]] – [[Атырау облысы]] [[Құрманғазы ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Райымбек ауданы)|Жамбыл]] – [[Алматы облысы]] [[Райымбек ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Ақжайық ауданы)|Жамбыл]] – [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Ақжайық ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Бәйтерек ауданы)|Жамбыл]] – [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Бәйтерек ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Сырым ауданы)|Жамбыл]] – [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Сырым ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Жамбыл ауданы Жамбыл облысы)|Жамбыл]] – [[Жамбыл облысы]] [[Жамбыл ауданы (Жамбыл облысы)|Жамбыл ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Қордай ауданы)|Жамбыл]] – [[Жамбыл облысы]] [[Қордай ауданы]]ндағы ауыл. 
* [[Жамбыл (Меркі ауданы)|Жамбыл]] – [[Жамбыл облысы]] [[Меркі ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Мойынқұм ауданы)|Жамбыл]] – [[Жамбыл облысы]] [[Мойынқұм ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Алакөл ауданы)|Жамбыл]] – [[Жетісу облысы]] [[Алакөл ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Көксу ауданы)|Жамбыл]] – [[Жетісу облысы]] [[Көксу ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Қарағанды облысы)|Жамбыл]] – [[Қарағанды облысы]] [[Шет ауданы]]ндағы кент.
* [[Жамбыл (Қарабалық ауданы)|Жамбыл]] – [[Қостанай облысы]] [[Қарабалық ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Қарасу ауданы)|Жамбыл]] – [[Қостанай облысы]] [[Қарасу ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Қостанай ауданы)|Жамбыл]] – [[Қостанай облысы]] [[Қостанай ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Наурызым ауданы)|Жамбыл]] – [[Қостанай облысы]] [[Наурызым ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Аққулы ауданы)|Жамбыл]] – [[Павлодар облысы]] [[Аққулы ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Ақтоғай ауданы)|Жамбыл]] – [[Павлодар облысы]] [[Ақтоғай ауданы (Павлодар облысы)|Ақтоғай ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Железин ауданы)|Жамбыл]] – [[Павлодар облысы]] [[Железин ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Жамбыл ауданы Солтүстік Қазақстан облысы)|Жамбыл]] – [[Солтүстік Қазақстан облысы]] [[Жамбыл ауданы (Солтүстік Қазақстан облысы)|Жамбыл ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Есіл ауданы)|Жамбыл]] – [[Солтүстік Қазақстан облысы]] [[Есіл ауданы (Солтүстік Қазақстан облысы)|Есіл ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Уәлиханов ауданы)|Жамбыл]] – [[Солтүстік Қазақстан облысы]] [[Уәлиханов ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Бәйдібек ауданы)|Жамбыл]] – [[Түркістан облысы]] [[Бәйдібек ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Қазыбек би ауылдық округі)|Жамбыл]] – [[Түркістан облысы]] [[Жетісай ауданы]], [[Қазыбек би ауылдық округі]]не қарасты ауыл.
* [[Жамбыл (Шаблан Ділдәбеков ауылдық округі)|Жамбыл]] – [[Түркістан облысы]] [[Жетісай ауданы]], [[Шаблан Ділдәбеков ауылдық округі]]не қарасты ауыл.
* [[Жамбыл (Келес ауданы)|Жамбыл]] – [[Түркістан облысы]] [[Келес ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Келес ауданы)|Жамбыл]] – [[Түркістан облысы]] [[Келес ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Жамбыл ауылдық округі)|Жамбыл]] – [[Түркістан облысы]] [[Мақтаарал ауданы]], [[Жамбыл ауылдық округі (Мақтаарал ауданы)|Жамбыл ауылдық округі]]не қарасты ауыл.
* [[Жамбыл (Аязхан Қалыбеков ауылдық округі)|Жамбыл]] – [[Түркістан облысы]] [[Мақтаарал ауданы]], [[Аязхан Қалыбеков ауылдық округі]]не қарасты ауыл.
* [[Жамбыл (Ордабасы ауданы)|Жамбыл]] – [[Түркістан облысы]] [[Ордабасы ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Төле би ауданы)|Жамбыл]] – [[Түркістан облысы]] [[Төле би ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Зайсан ауданы)|Жамбыл]] – [[Шығыс Қазақстан облысы]] [[Зайсан ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Катонқарағай ауданы)|Жамбыл]] – [[Шығыс Қазақстан облысы]] [[Катонқарағай ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Тарбағатай ауданы)|Жамбыл]] – [[Шығыс Қазақстан облысы]] [[Тарбағатай ауданы]]ндағы ауыл.

'''Таулар:'''
* [[Жамбыл (тау)]] 
* [[Жамбыл мұздығы]]
* [[Жамбыл шыңы]]

'''Өзге де мағыналар:'''
* [[Жамбыл мұражайы (Алматы облысы)]]
* [[Жамбыл (футбол клубы)]]
* [[Жамбыл (фильм)]]

{{айрық}}</text>
      <sha1>aw891oa1y7gb9h5bgwci7kf0khakdqj</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060376</id>
      <parentid>3060153</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T11:10:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7937" xml:space="preserve">'''Жамбыл''' — сөзі мынадай мағыналарға жатуы мүмкін:

'''Тұлғалар:'''
* [[Жамбыл Жабайұлы]]
* [[Жамбыл Тайжұмаев]]
* [[Жамбыл Көкеев]]

'''Облыс:'''
* [[Жамбыл облысы]] – Қазақстан Республикасының оңтүстігінде орналасқан облыс.

'''Елді мекендер:'''
* [[Жамбыл (Астрахан ауданы)|Жамбыл]] – [[Ақмола облысы]] [[Астрахан ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Зеренді ауданы)|Жамбыл]] – [[Ақмола облысы]] [[Зеренді ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Әйтеке би ауданы)|Жамбыл]] – [[Ақтөбе облысы]] [[Әйтеке би ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Мұғалжар ауданы)|Жамбыл]] – [[Ақтөбе облысы]] [[Мұғалжар ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Темір ауданы)|Жамбыл]] – [[Ақтөбе облысы]] [[Темір ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Жамбыл ауданы, Алматы облысы)|Жамбыл]] – [[Алматы облысы]] [[Жамбыл ауданы (Алматы облысы)|Жамбыл ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Қарасай ауданы)|Жамбыл]] – [[Алматы облысы]] [[Қарасай ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Атырау облысы)|Жамбыл]] – [[Атырау облысы]] [[Құрманғазы ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Райымбек ауданы)|Жамбыл]] – [[Алматы облысы]] [[Райымбек ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Ақжайық ауданы)|Жамбыл]] – [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Ақжайық ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Бәйтерек ауданы)|Жамбыл]] – [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Бәйтерек ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Сырым ауданы)|Жамбыл]] – [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Сырым ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Жамбыл ауданы Жамбыл облысы)|Жамбыл]] – [[Жамбыл облысы]] [[Жамбыл ауданы (Жамбыл облысы)|Жамбыл ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Қордай ауданы)|Жамбыл]] – [[Жамбыл облысы]] [[Қордай ауданы]]ндағы ауыл. 
* [[Жамбыл (Меркі ауданы)|Жамбыл]] – [[Жамбыл облысы]] [[Меркі ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Мойынқұм ауданы)|Жамбыл]] – [[Жамбыл облысы]] [[Мойынқұм ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Алакөл ауданы)|Жамбыл]] – [[Жетісу облысы]] [[Алакөл ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Көксу ауданы)|Жамбыл]] – [[Жетісу облысы]] [[Көксу ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Қарағанды облысы)|Жамбыл]] – [[Қарағанды облысы]] [[Шет ауданы]]ндағы кент.
* [[Жамбыл (Қарабалық ауданы)|Жамбыл]] – [[Қостанай облысы]] [[Қарабалық ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Қарасу ауданы)|Жамбыл]] – [[Қостанай облысы]] [[Қарасу ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Қостанай ауданы)|Жамбыл]] – [[Қостанай облысы]] [[Қостанай ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Науырзым ауданы)|Жамбыл]] – [[Қостанай облысы]] [[Науырзым ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Аққулы ауданы)|Жамбыл]] – [[Павлодар облысы]] [[Аққулы ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Ақтоғай ауданы)|Жамбыл]] – [[Павлодар облысы]] [[Ақтоғай ауданы (Павлодар облысы)|Ақтоғай ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Железин ауданы)|Жамбыл]] – [[Павлодар облысы]] [[Железин ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Жамбыл ауданы Солтүстік Қазақстан облысы)|Жамбыл]] – [[Солтүстік Қазақстан облысы]] [[Жамбыл ауданы (Солтүстік Қазақстан облысы)|Жамбыл ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Есіл ауданы)|Жамбыл]] – [[Солтүстік Қазақстан облысы]] [[Есіл ауданы (Солтүстік Қазақстан облысы)|Есіл ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Уәлиханов ауданы)|Жамбыл]] – [[Солтүстік Қазақстан облысы]] [[Уәлиханов ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Бәйдібек ауданы)|Жамбыл]] – [[Түркістан облысы]] [[Бәйдібек ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Қазыбек би ауылдық округі)|Жамбыл]] – [[Түркістан облысы]] [[Жетісай ауданы]], [[Қазыбек би ауылдық округі]]не қарасты ауыл.
* [[Жамбыл (Шаблан Ділдәбеков ауылдық округі)|Жамбыл]] – [[Түркістан облысы]] [[Жетісай ауданы]], [[Шаблан Ділдәбеков ауылдық округі]]не қарасты ауыл.
* [[Жамбыл (Келес ауданы)|Жамбыл]] – [[Түркістан облысы]] [[Келес ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Келес ауданы)|Жамбыл]] – [[Түркістан облысы]] [[Келес ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Жамбыл ауылдық округі)|Жамбыл]] – [[Түркістан облысы]] [[Мақтаарал ауданы]], [[Жамбыл ауылдық округі (Мақтаарал ауданы)|Жамбыл ауылдық округі]]не қарасты ауыл.
* [[Жамбыл (Аязхан Қалыбеков ауылдық округі)|Жамбыл]] – [[Түркістан облысы]] [[Мақтаарал ауданы]], [[Аязхан Қалыбеков ауылдық округі]]не қарасты ауыл.
* [[Жамбыл (Ордабасы ауданы)|Жамбыл]] – [[Түркістан облысы]] [[Ордабасы ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Төле би ауданы)|Жамбыл]] – [[Түркістан облысы]] [[Төле би ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Зайсан ауданы)|Жамбыл]] – [[Шығыс Қазақстан облысы]] [[Зайсан ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Катонқарағай ауданы)|Жамбыл]] – [[Шығыс Қазақстан облысы]] [[Катонқарағай ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жамбыл (Тарбағатай ауданы)|Жамбыл]] – [[Шығыс Қазақстан облысы]] [[Тарбағатай ауданы]]ндағы ауыл.

'''Таулар:'''
* [[Жамбыл (тау)]] 
* [[Жамбыл мұздығы]]
* [[Жамбыл шыңы]]

'''Өзге де мағыналар:'''
* [[Жамбыл мұражайы (Алматы облысы)]]
* [[Жамбыл (футбол клубы)]]
* [[Жамбыл (фильм)]]

{{айрық}}</text>
      <sha1>oic9kfpuu9f7imjat5qajdgq711klr9</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Орал таулары</title>
    <ns>0</ns>
    <id>46452</id>
    <revision>
      <id>3060328</id>
      <parentid>2740698</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T10:20:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Салиха</username>
        <id>17167</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8073" xml:space="preserve">[[File:MonNatForest.jpg|thumb|400px|Орал тау жүйесі]]
==Географиялық орны== 
Қазақстанда Орал тауының оңтүстік бөлігі - [[Мұғалжар тауы]] орналасқан. Тау Жаманқаланың (Орск) тұсынан басталып, солтүстіктен оңтүстікке қарай созыла орналасқан, ұзындығы - 450 км, ені 30 км, орташа
биіктігі 450-500 м. Ең биік нүктелері - ''[[Үлкен Боқтыбай]]'' (657 м), ''[[Айрық]]'' (633 м). Тау Орал тауының жалғасы болып табылады. Ол экзогенді процестер әсерімен мүжіліп, аласарған таулардың қатарына жатады.

==Жер бедері мен геологиялық құрылысы==
Мұғалжардың пайда болу жолы да, жер бедерінің құрылымы да [[Орал]] тауына ұқсас. Одан айырмашылығы шығыс беткейлері көлбеу, батыс беткейлері жарқабақты келеді. Тау батыс, шығыс болып екі жотаға бөлінеді. Оларды Біршоғыр ойысы бөліп жатыр.
Мұғалжар - герцин қатпарлануында пайда болған палеозойлық таулы өлке. Олар, негізінен, магмалық, метаморфтанған және ішінара палеозой мен мезозойдың әр кезеңінде нығыздалған шөгінді жыныстардан тұрады. Мұндағы тау қатпарларының тегістелуі Сарыарқаға ұқсас. Оның жер бедерінің қалыптасуына да жыныстардың жас шағының құрамы мен эрозиялык, денудациялық процестер әсер еткен.
Батыс Мұғалжар таудың бас жотасы саналады. Ол солтүстіктен оңтүстікке карай биіктей беретін тау тізбегі. Айрық пен Үлкен Боқтыбай тұсында едәуір биік көрінеді. Одан оңтүстікке карай біраз аласарады да, [[Жамантау]] тұсында [[Атжақсы]] өзенінің жоғарғы ағысында тік жар болып бітеді. Таудың бұл бөлігі порфирит, кварцит, девонның кристалды тақтатасы, [[әктас]], [[карбон]] мен пермнің құмтастары сияқты жыныстардан түзілген. Батыс Мұғалжардың биік шыңдары осы жыныстардың ең қатты шөгінділерінен түзілген.
Шығыс Мұғалжар  батыс бөлігіне қарағанда тұтас көрінбейді, жеке-жеке аласа таулардан тұрады. Және оңтүстікке ұзаған сайын аласарып, қырқа, жалдарға үласады. Бұл Сарыарқаға ұқсас толқынды кырат болып көрінеді. Ол кембрийге дейінгі кристалды тақтатастан, порфириттен, диабаздан, т.б. жанартаулы жыныстардан, силурдың метаморфтанған тақтатасынан түзілген.

==Пайдалы қазбалары==
[[Мұғалжар тауы]]ның қойнауы [[никель]], [[кобальт]], [[хромит]], [[мыс]], қара және сирек металға бай. [[Кемпірсай]] өңірінде [[Хромиттау]], [[Никельтау]] кен орындары ашылған. Біршоғыр бойында көмір кені бар. Осы маңдағы бор дәуірінің аяғында пайда болған мергельді әктас цемент өндірісіне пайдаланылады. Оңтүстік Мұғалжар  құмынан шыны жасалады.

==Климаты==
Климаты құрғақ, континенталды, өзімен іргелес Жазықтарға ұқсайды. Дегенмен аласа болғанымен тау жүйесі ауа қозғалысын бөгеп, өз маңын 1°-2°С-ка болса да салқындатып тұрады. Жылдық жауын-шашынның орташа мөлшері 300 мм. Жазы ыстық, кейде 38°С -қа дейін көтеріледі. Қысы боранды, аязды, кейде -40°С-қа дейін төмендейді. [[Мұғалжар тауы]]нан соғатын суық жел бар, кейде ол дауылға ұласады.

==Су қоры==
Мұғалжар өңірінің климатының құрғақтылығына ондағы жер беті суларының тапшылығы әсер етеді. Таудан бірқатар өзендер ([[Жем]], [[Ырғыз]], [[Ор]], [[Тобыл]], [[Талды]]) ағып шығады. Бірақ олардың көбі [[су]] қорын [[қар]] суынан жинайды да, жазда тез тартылып қалады. Керісінше, онда жер асты суының мол қоры табылған. Қазір [[ауыз су]] есебінде де, шаруашылық үшін де жер асты суы пайдаланылады.

==Табиғат зоналары==
===Өсімдіктері мен жануарлары===
Мұғалжардың батыс бөлігі боз, бетеге мен селеу өсетін қиыршық тасты, ашық түсті қара қоңыр топырақты болып келеді. Суайрықтары мен ойыстарда құмайт топырақ молдау. Онда негізінен [[селеу]], [[көде]], [[жусан]] өседі. Жер бедері күшті тілімденген ойыстарда ақ және қара жусандар тобына жататын өсімдіктер кездеседі. Сайлардың жоғарғы беткейлерінде қараған, тобылғы, жабайы шие мен әр түрлі бұталар, өзен бойларында [[терек]], [[қайың]], [[емен]], тал өседі. Мұғалжардың ұсақ шоқылы құрғақ даласында қара қоңыр топырақ қалыптасқан. Онда дала мен шөл зоналарына тән өсімдіктер жамылғысы қалыптасқан. Сортаңданған [[қара қоңыр топырақ]] жамылғысында бетегелі, [[үлпілдек селеу]], [[көкпек]] шығады. Егер Мұғалжардың батыс беткейінің біраз бөлігі егіншілікке пайдаланылса, шығыс бөлігі тек мал жайылымына ғана пайдаланылады.
Жануарлары да дала, шөлейт, шөл зоналарына тән аң-құстардан тұрады. Дала мен тау аңғарларын [[ақбөкен]], [[жабайы шошқа]], [[қоян]], [[қарсақ]], [[қасқыр]], [[түлкі]], [[сарышұнақ]], [[аламан тышқаны]] мекендейді. Өзен-көлдерінде [[аққу]], [[қаз]], [[үйрек]], қырда [[безгелдек]] кездеседі.&lt;ref&gt;Қазақстанның физикалық  географиясы,  Алматы: Атамұра, 2008. ISBN 9965-34-809-Х&lt;/ref&gt;

==Дереккөздер==
&lt;references/&gt;

{{wikify}}

[[Санат:Еуропа таулы жүйелері]]
[[Санат:Азия таулы жүйелері]]
[[Санат:Ресей таулары]]


{{Geo-stub}}</text>
      <sha1>pwk4s0wngnowb2oq4fwrd112wkvvgux</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ақкөл (көл, Ақмола облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>46828</id>
    <revision>
      <id>3060435</id>
      <parentid>2741159</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T11:37:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Салиха</username>
        <id>17167</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2319" xml:space="preserve">{{Көл
 |Атауы             = Ақкөл
  |Төл атауы        = 
 |Сурет             = 
  |Сурет тақырыбы   = 
 |Координаттары     = 52/0/26/N/70/57/32/E
  |CoordScale       = 
 |Теңiз деңгейiнен биіктігі   = 374
 |Ұзындығы       = 2,2
 |Ені            = 1,6
 |Ауданы         = 2,8
 |Көлемі         = 3,2 млн
 |Жағалау сызығының ұзындығы   = 6,4
 |Тереңдігі   = 1,6
  |Орташа тереңдігі      = 
 |Судың тұздылығы        =
 |Судың мөлдірлігі       = 
 |Суды жинау ауданы      = 33,8
  |Құятын өзендер     = 
  |Шығатын өзендер    = 
 |Ел       = Қазақстан
  |Аймақ     = Ақмола облысы
  |Аудан     = Ақкөл ауданы
 |Позициялық карта       = Қазақстан
  |Позициялық карта 1    = Қазақстан Ақмола облысы
 |Ортаққордағы санаты    = 
}}
'''Ақкөл''' — [[Ақмола облысы]] [[Ақкөл ауданы]]ндағы көл. 

== Гидрографикасы ==
Теңіз деңгейінен 374 м биіктікте орналасқан. Көлемі 2,8 км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;, ұзындығы 2,2 км. Енді жері 1,6 км, жағалау бойының ұзындығы 6,4 км. Ең терең жері 1,6 м, су көлемі 3,2 млн. м&lt;sup&gt;3&lt;/sup&gt;. Су жиналатын алабы 33,8 км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;. Оңтүстік және шығыс жағалаулары көтеріңкі келген. Жағаларында қамыс және құрақ өседі. Түбі тегіс, тұнбалы. 5,5 ай (қараша — сәуір) мұз құрсауында болады. Басқа уақыттарда құрғап қалады. Суы тұщы, мал суаруға, шаруашылыққа пайдаланылады.&lt;ref&gt;АТАМЕКЕН: Географиялық энциклопедия. / Бас ред. Б.Ө.Жақып. – Алматы: «Қазақ энциклопедиясы», 2011. – 648 бет. ISBN 9965-893-70-5&lt;/ref&gt; 

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Ақкөл ауданы көлдері]]</text>
      <sha1>e68lmz8n1ed3tl8e56ptm5uy54d7ah6</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060436</id>
      <parentid>3060435</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T11:37:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Салиха</username>
        <id>17167</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2347" xml:space="preserve">{{Көл
 |Атауы             = Ақкөл
  |Төл атауы        = 
 |Сурет             = 
  |Сурет тақырыбы   = 
 |Координаттары     = 52/0/26/N/70/57/32/E
  |CoordScale       = 
 |Теңiз деңгейiнен биіктігі   = 374
 |Ұзындығы       = 2,2
 |Ені            = 1,6
 |Ауданы         = 2,8
 |Көлемі         = 3,2 млн
 |Жағалау сызығының ұзындығы   = 6,4
 |Тереңдігі   = 1,6
  |Орташа тереңдігі      = 
 |Судың тұздылығы        =
 |Судың мөлдірлігі       = 
 |Суды жинау ауданы      = 33,8
  |Құятын өзендер     = 
  |Шығатын өзендер    = 
 |Ел       = Қазақстан
  |Аймақ     = Ақмола облысы
  |Аудан     = Ақкөл ауданы
 |Позициялық карта       = Қазақстан
  |Позициялық карта 1    = Қазақстан Ақмола облысы
 |Ортаққордағы санаты    = 
}}
{{мағына|Ақкөл}}
'''Ақкөл''' – [[Ақмола облысы]] [[Ақкөл ауданы]]ндағы көл. 

== Гидрографикасы ==
Теңіз деңгейінен 374 м биіктікте орналасқан. Көлемі 2,8 км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;, ұзындығы 2,2 км. Енді жері 1,6 км, жағалау бойының ұзындығы 6,4 км. Ең терең жері 1,6 м, су көлемі 3,2 млн. м&lt;sup&gt;3&lt;/sup&gt;. Су жиналатын алабы 33,8 км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;. Оңтүстік және шығыс жағалаулары көтеріңкі келген. Жағаларында қамыс және құрақ өседі. Түбі тегіс, тұнбалы. 5,5 ай (қараша — сәуір) мұз құрсауында болады. Басқа уақыттарда құрғап қалады. Суы тұщы, мал суаруға, шаруашылыққа пайдаланылады.&lt;ref&gt;АТАМЕКЕН: Географиялық энциклопедия. / Бас ред. Б.Ө.Жақып. – Алматы: «Қазақ энциклопедиясы», 2011. – 648 бет. ISBN 9965-893-70-5&lt;/ref&gt; 

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Ақкөл ауданы көлдері]]</text>
      <sha1>03s6kq9yc6mr2ucb8xsfoazgfqtbww2</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ақмола облыстық ғылыми әмбебап кітапханасы</title>
    <ns>0</ns>
    <id>46960</id>
    <revision>
      <id>3060026</id>
      <parentid>3059762</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T17:51:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dimash Kenesbek</username>
        <id>102199</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6030" xml:space="preserve">'''Ақмола облыстық ғылыми әмбебап кітапханасы (Мағжан Жұмабаев атындағы)''' — қызмет көрсету көлемі мен дәрежесі жағынан оқырмандарға арналған облыстағы негізгі кітапхана. Мұнда соңғы жылдары кешенді жаңарту барысында жаңа басылымдар пайда болды. Олар: кітапхананың инновациялық дамуы, жаңа технологияларды енгізу, кітапхана қызметкерлерінің қызмет көрсету мәдениетін арттыру. [[АОҒӘК]]-ның қоры ''300 мыңдай дананы құрайды. Жылына 15 000-ға жуық оқырмандарға қызмет көрсетеді''. Кітапхананың негізгі оқырмандары: қызметкерлер, студенттер, оқытушылар, жұмысшылар мен зейнеткерлер болып табылады.

«М.Жұмабаев атындағы Ақмола облысының әмбебап ғылыми кітапханасы»

[[Көкшетау облысы|Көкшетау облыстық]] кітапханасы 1946 жылы құрылған. Типтік екі қабатты, кірпіш ғимарат 1971 жылы салынған. 1992 жылдан бастап [[Мағжан Жұмабай|Мағжан Жұмабаевтың]] атымен аталып келеді. Жалпы көлемі – 2997,9 кв.м., негізгі көлемі – 1568.2 кв.м.. Баланстық құны – 76042104 теңге. Баспасөз клубы, Интернет залы ашылды, екінші қабатта көрме және оқырмандарға демалыс залы орналастырылды. Кітап қоры - 330133 дана, оның ішінде 54790 дана мемлекеттік тілде. Штаттық бірлік – 71, жоғарғы біліммен – 50, оның ішінде кітапханалық қызметкерлер – 42. Кітапханалық жоғары – 30 адам, орта кітапханалық білімімен – 7. 1985 жыл кітапхананы компьютермен жабдықтай бастаудың бірінші кезеңі болды, 1994 жылы «РАБИС» бағдарламасының «Оқырмандарды тіркеу», «Каталогизатор», «Поиск-Іздеу», «Заказ-Тапсырыс» модульдері енгізілді. Транспорттық құралдар саны -1 (Газель – баргузин). Қаржыландыру: 2008 – 41080, 0 мың т. 2009 жыл – 42513,0 мың т. 2010 жыл – 49186,0 мың т. Директор: Бердалин Арман Тілектесұлы, 1983 жылы 10 желтоқсанда дүниеге келген. Көкшетау мемлекеттік университетінде оқып білім алған. 2010 жылдың қыркүйек айынан бастап М.Жұмабаев атындағы АОӘҒК директоры. Танымал ақын, республикалық айтыстардың жеңімпазы, «Қазақ пен арақ» кітабының және осы кітап негізінде түсірілген деректі фильм авторы. 
Облыстық кітапханада қызмет жасайтын 11 бөлім бар:
*1. Есепке алу және бақылау бөлімі
*2. Толықтыру және әдебиеттерді өндеу бөлімі 
*3. Негізгі қорды сақтау бөлімі 
*4. Абонемент бөлімі
*5. Автоматтандыру және жаңа технологиялар бөлімі 
*6. Өнер әдебиеттері бөлімі
*7. Ақпараттық-библиографиялық бөлім 
*8. Оқу залы 
*9. Маркетинг және инновациялық-әдістемелік жұмыстар бөлімі 
*10. Көпшілік іс-шаралар және қоғаммен байланыс 
*11. Шетел тіліндегі әдебиеттер бөлім 
Негізгі міндеттері: - Кітапхананы білімді, ақпаратты, мәдени орталық ретінде рөлін көтеру, модернизациялау және ақпараттық қызметті жетілдіру мақсатында Қазақстанның бірыңғай ақпараттық кеңістігіне ену; - Қазақстанның халықтарының салт-дәстүрлерін, мәдениетін, тарихын, тілін, өнерін, қоғамдық рухын нығайту; - Азаматтардың конституциялық құқығы бойынша жеке адамның ақпараттық білім алуына шексіз қызмет ету; - Облыс кітапханалары қызметінің ғылыми-әдістемелік жүйесін жетілдіруді қамтамасыздандыру; - Кітапхана пайдаланушыларының ақпараттық және мәдени сұраныстарын қанағаттандыру үшін қажетті жағдайлар жасау. – Ақмола аймағының ағартушылық, ғылыми және рухани дамуының мүмкіншілігін жетілдіруге ат салысу, оқырмандарға бүгінгі заман талабына сай қызмет көрсету
== Дереккөздер ==
[[Қазақ Энциклопедиясы|&quot;Қазақ Энциклопедиясы&quot;]]

{{wikify}}

{{Суретсіз мақала}}

[[Санат:Ақмола облысы]]
[[Санат:Қазақстан кітапханалары]]


{{stub}}</text>
      <sha1>ns81pzh4cjet33hpjvivb1ihj6zlc8l</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Шилі</title>
    <ns>0</ns>
    <id>47184</id>
    <revision>
      <id>3060423</id>
      <parentid>3056144</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T11:28:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="922" xml:space="preserve">'''Елді мекендер:'''

* [[Шилі (Әулиекөл ауданы)|Шилі]] – [[Қостанай облысы]] [[Әулиекөл ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Шилі (Жангелді ауданы)|Шилі]] – [[Қостанай облысы]] [[Жангелді ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Шилі (Науырзым ауданы)|Шилі]] – [[Қостанай облысы]] [[Науырзым ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Шилі (Қызылорда облысы)|Шилі]] – [[Қызылорда облысы]] [[Қазалы ауданы]]ндағы ауыл.

'''Басқа мағыналар:'''
 
* [[Шилі (көл)|Шилі]] – [[Обаған (өзен)|Обаған]] өзені алабындағы көл.
* [[Шилі (өзен)|Шилі]] – [[Сілеті (өзен)|Сілеті]] өзенінің оң жақ саласы.

{{айрық}}</text>
      <sha1>baz852fqbtt5c2i1hfthot0vcw0a1sp</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Орда ауылдық округі</title>
    <ns>0</ns>
    <id>47539</id>
    <revision>
      <id>3059971</id>
      <parentid>2781800</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T15:38:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1836" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Орда ауылдық округі
 |Облысы     = Батыс Қазақстан облысы
 |Ауданы     = [[Бөкей ордасы ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   =  [[Хан Ордасы (ауыл)|Хан Ордасы]]
 |Енеді      = 5 ауыл
 |Тұрғыны    = 3393
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
'''Орда ауылдық округі''' – [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Бөкей ордасы ауданы]]ндағы әкімшілік білік. 

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Хан Ордасы (ауыл)|Хан Ордасы]], [[Қарасай (Батыс Қазақстан облысы)|''Қарасай'']], [[Қарасу (Бөкей ордасы ауданы)|Қарасу]], [[Сейітқали]], [[Үштерек (Батыс Қазақстан облысы)|Үштерек]] ауылдары кіреді. Орталығы - Хан Ордасы ауылы.

== Халқы ==
[[2009 жыл|2009 жылғы]] санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 3393 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Бөкей ордасы ауылдық округтері}}

[[Санат:Бөкей ордасы ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>4jhhr0jab5hqk3b6b6ynrji7y7ry6e6</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Өлшем</title>
    <ns>0</ns>
    <id>48114</id>
    <revision>
      <id>3060278</id>
      <parentid>2415440</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T07:32:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Alphy Haydar</username>
        <id>36950</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2416" xml:space="preserve">'''Өлшем''' () – заттың, нәрсенің сапалық және сандық сипаттарының диалектикалық бірлігін көрсететін [[философия]]лық категория. Диалектика теориясында өлшем оның негізгі заңдарының бірі болып табылатын сандық өзгерістердің сапалық өзгерістерге және керісінше, сапалық өзгерістердің сандық өзгерістерге өту заңының құрамына енеді. Бұл [[заң]] бойынша, қандай да болмасын объектінің сапасы мен сандық сипатының арасында терең байланыс бар. Өлшем берілген сапаның өзін сақтай отырып, сандық өзгерістердің шегін білдіреді. Бұл шектен асқанда объект сапалық өзгеріске ұшырайды, ал сапаның өзгеруі, жаңа сапаға өтуі өз кезегінде сандық өзгерістерге жетелейді. Сондықтан [[Гегель]] өлшемді “[[сандық сапа]]” немесе “[[сапалық сан]]”, яғни сапа мен санның бірлігі деп анықтаған.&lt;ref&gt;Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі:
Машинажасау. 
— Алматы: &quot;Мектеп&quot; баспасы, 2007. ISBN 9965-36-417-6&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;&quot;Қазақ Энциклопедиясы&quot;&lt;/ref&gt; 
== Қатысты ұғымдар ==
* [[Анықтамалық өлшем]] 
* [[Аунақшалар бойынша өлшем]] 
* [[Габаритті өлшем]] 
* [[Ең кіші шекті өлшем]]
* [[Ең үлкен шекті өлшем]] 
* [[Есептелген өлшем]] 
* [[Жобалық өлшем]] 
* [[Жұмыстық өлшем]] 
* [[Құрастыру өлшемі]] 
* [[Құрылымдау өлшемі]] 
* [[Монтаждау өлшемі]] 
* [[Нақты өлшем]] 
* [[Стандарт өлшем]]

== Дереккөздер ==
&lt;references/&gt;

{{wikify}}

{{Суретсіз мақала}}

[[Санат:Техника]]
[[Санат:Машинажасау]]


{{stub}}</text>
      <sha1>etw0oq7zo20c9mh4q2sttbjoma01u9b</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Бозоқ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>48841</id>
    <revision>
      <id>3060251</id>
      <parentid>2954353</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T23:11:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6503" xml:space="preserve">{{Көне қалашық
|Атауы         = Бозоқ
|Шынайы атауы  =
|сурет         = 
|өлшемі        = 
|Сурет атауы   = 
|Мәртебесі     = 
|Мемлекет      = 
|Қазіргі жері  = [[Нұр-Сұлтан]] қаласынан оңтүстік-батысқа қарай 15 км
|Қалануы       = 
|Қалаушы       = 
|Деректерде атала бастады = 
|Басқаша атаулары = 
|Халық саны    = 
|Қиралды       = 
|Қиралу себебі = 
|Орналасуы     = 
  |lat_dir = N |lat_deg = 51 |lat_min = 08 |lat_sec = 42
  |lon_dir = E |lon_deg = 71 |lon_min = 16 |lon_sec = 15
  |region        = 
  |CoordScale    = 
 |Позициялық карта 1 = 
  |ПозКарта 1 ені    = 
  |crosses180        = 
|Облыс картасы       = 
|Ортаққордағы санаты = 
}}
'''Бозоқ''' — ежелгі қалашық. 

Шамамен 8 ғасырда өмір сүрген. Жергілікті билеушінің ордасы саналған. Бозоқтың гүлденген кезі жергілікті түркілердің арасында [[қыпшақ]]тардың беделі артқан 10 — 11 ғасырға сәйкес келеді. 11 ғасырдың басында бүкіл қазақ даласы қыпшақ мемлекеті болып аталды. Қаланың орналасқан жері туралы алғашқы ақпарат [[патша]] армиясының офицері, геодезист [[Шангин|И.Шангиннің]] жазбаларында кездеседі. Бозоқтың аумағы 30 га жерді алып жатыр. [[Нұр-Сұлтан]] қаласының оңтүстік-батыс шетінде Бұзықты көлінің шығыс жағалауында орналасқан. Қалашық [[Нұра]] өзенінің [[Есіл]] өзеніне өте жақын ағып келетін тұсында орналасқан. Осы тұста олардың арасын 40 км жер бөліп жатыр. Бұл жер шаруашылық мақсаттарға, әскери-стратег. дайындық өткізуге, керуен жолдарын бақылауға алуға өте қолайлы болған. Бұл ортағасырлық қалашық 10 — 11 ғасырлардағы ескерткіші — аумақтың әкімшілік және сауда орталығы, сонымен қатар [[Ұлы Жібек жолы]] бойындағы қыпшақ билеушілерінің әскери ордасы болған. Сонымен қатар діни-ғибадаттық шаралар өткізетін және адам аз тұратын маң далада жолаушылар мен сауда керуендеріне географиялық бағдар беретін орталық саналған. 13 — 15 ғасырларда қалашық орны қасиетті, киелі саналып, ақсүйектерді жерлейтін орынға айналды. Бозоқ адамдардың рухани өмірінде де ерекше маңызға ие бола бастады. [[Мұсылмандар]] арасында киелі орын саналып, бұл жерде құлшылық етіп, әруақтарды еске алып, ас берілетін болды, ұлттық ойындар ойналып, жарыстар өткізіліп тұрды. Сонымен қатар жолаушылар мен керуендердің дем алып, түнейтін орнына айналды. Бозоқ солт-тен оңт-ке қарай [[Есіл]] — [[Нұра]] — [[Қорғалжын]] — [[Сарысу]] — [[Сырдария]] бағытындағы, шығыстан батысқа қарай [[Моңғолия]] — [[Алтай]] — [[Хазария]] — [[Болгария]] — [[Русь]] бағытындағы керуен жолдардың түйіскен жерінде орналасқан. Қалашықтың ғарыштан фототүсірілімі жасалған. Қала 3 бөліктен тұрады. Орталық бөлігі домалақтана келген төртбұрышты кварталдан тұрады. Кварталдың биіктеу келген орталық бөлігінде минареттің қалдығы мен 3 — 4 мазар орны сақталған. Олардың барлығы күйдірілген кірпіштен тұрғызылған. [[Еуразия]] университетінің Бүкіләлем тарихың және археологиясы кафедрасының оқытушылары — археологтардың жүргізген зерттеулерінің нәтижесінде кірпішті сол жерде күйдірген, батпақты да сол жерде дайындаған. Су жақын жердегі көлдердің бірінен алынып, арнайы құрылғылардың көмегімен беріліп отырған. Қалашықтың шет жағынан жер суландыратын құралдар табылған, соған қарағанда тұрғындары егіншілікпен айналысқаны байқалады. Түсімі жақсы жерлер мен суармалы егіншілік Бозоқ қалашығының тұрғындарына нан өнімін алуға мүмкіндік берген. Оны өз қажеттеріне пайдаланған және алыс жерлердегі тұрғындар мен керуендерге сатып сауда жасаған. Мемлекет басшысы [[Назарбаев|Н.Назарбаев]] өз еңбектерінде: «...ортағасырлық Бозоқ қаласын Ақмоланың түпкі атасы деп санауға болады, ал оның соңғы мұрагері қазіргі [[Қазақстан]]ның астанасы — [[Нұр-Сұлтан]] қаласы», — деп жазған.

==Дереккөздер== 
“Қазақ Энциклопедиясы”, ||-том

{{wikify}}
{{Нұр-Сұлтан ескерткіштері}}
[[Санат:Қазақстан көне қалалары]]


{{stub}}</text>
      <sha1>7p1pkugpapjhkde9uiyytwa8l4tkwtc</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Еңбек</title>
    <ns>0</ns>
    <id>49452</id>
    <revision>
      <id>3060196</id>
      <parentid>3044627</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T20:27:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3375" xml:space="preserve">'''Негізгі ұғым:'''

* [[Еңбек (іс-әрекет)|Еңбек]] – өзінің тұтынушылығын қамтамасыз етуге қажетті бүкіл заттар жиынтығын жасайтын адам әрекетінің негізгі формасы.

== Елді-мекендер ==
=== Ақмола облысы ===
* [[Еңбек (Ақкөл ауданы)|Еңбек]] – [[Ақкөл ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Еңбек (Астрахан ауданы)|Еңбек]] – [[Астрахан ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Еңбек (Ерейментау ауданы)|Еңбек]] – [[Ерейментау ауданы]]ндағы ауыл.

=== Ақтөбе облысы ===
* [[Еңбек (Ақтөбе облысы)|Еңбек]] – [[Мұғалжар ауданы]]ндағы ауыл.

=== Алматы облысы ===
* [[Еңбек (Еңбекшіқазақ ауданы)|Еңбек]] – [[Еңбекшіқазақ ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Еңбек (Іле ауданы)|Еңбек]] – [[Іле ауданы]]ндағы ауыл.

=== Батыс Қазақстан облысы ===
* [[Еңбек (Батыс Қазақстан облысы)|Еңбек]] – [[Казталов ауданы]]ндағы ауыл.

=== Жамбыл облысы ===
* [[Еңбек (Шу ауданы)|Еңбек]] – [[Шу ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Еңбек (Қордай ауданы)|Еңбек]] – [[Қордай ауданы]]ндағы ауыл.

=== Жетісу облысы ===
* [[Еңбек (Ақсу ауданы)|Еңбек]] – [[Ақсу ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Еңбек (Талдықорған қалалық әкімдігі)|Еңбек]] – [[Талдықорған қалалық әкімдігі]]не қарасты ауыл.

=== Қызылорда облысы ===
* [[Еңбек (Жалағаш ауданы)|Еңбек]] – [[Жалағаш ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Еңбек (Жаңақорған ауданы)|Еңбек]] – [[Жаңақорған ауданы]]ндағы ауыл.

=== Павлодар облысы ===
* [[Еңбек (Павлодар облысы)|Еңбек]] – [[Ақсу қалалық әкімдігі]]не қарасты ауыл.

=== Солтүстік Қазақстан облысы ===
* [[Еңбек (Есіл ауданы)|Еңбек]] – [[Есіл ауданы (Солтүстік Қазақстан облысы)|Есіл ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Еңбек (Шал ақын ауданы)|Еңбек]] – [[Шал ақын ауданы]]ндағы ауыл.

=== Түркістан облысы ===
* [[Еңбек (Жетісай ауданы)|Еңбек]] – [[Жетісай ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Еңбек (Келес ауданы)|Еңбек]] – [[Келес ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Еңбек (Қазығұрт ауданы)|Еңбек]] – [[Қазығұрт ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Еңбек (Түлкібас ауданы)|Еңбек]] – [[Түлкібас ауданы]]ндағы ауыл.

=== Шығыс Қазақстан облысы ===
* [[Еңбек (Шығыс Қазақстан облысы)|Еңбек]] – [[Катонқарағай ауданы]]ндағы ауыл.

{{айрық}}</text>
      <sha1>prlqrr3tsmoivksgz5fogvnxuwrbbay</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Айнұр Тұрсынбаева</title>
    <ns>0</ns>
    <id>49976</id>
    <revision>
      <id>3060136</id>
      <parentid>3059765</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T19:19:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[Special:Contributions/Uvuvwevwevwe Onyetenvewve Ugwemubwem Ocac|Uvuvwevwevwe Onyetenvewve Ugwemubwem Ocac]] ([[User talk:Uvuvwevwevwe Onyetenvewve Ugwemubwem Ocac|т]]) өңдемелерінен [[User:Салиха|Салиха]] соңғы нұсқасына қайтарды</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1759" xml:space="preserve">'''Айнұр Тұрсынбаева''' (1977 ж.туған, [[Абай облысы]], [[Ақсуат ауданы]], [[Көкжыра (Абай облысы)|Көкжыра]] ауылы) – [[айтыс]]кер ақын.

Онжылдық мектепті 1994 ж. [[Мойынқұм ауданы]]нда бітірген. Айтыс өнерінде алғаш 1991 ж. [[Қайрат Рысқұлбеков]]ке арналған облысаралық ақындар сайысында көзге түсті. [[Төле би]]дің 330 жылдық мерейтойында жүлделі екінші орынды жеңіп алды. 1994 ж. [[Семей]]де Абайға арналған мектеп оқушыларының айтысында бас жүлдесін алып, Абайдың 150 жылдық мерейтойында өткен республикалық ақындар айтысының да жүлдегері (7 орын) болған жас талант. Жамбылдың туғанына 150 жыл толуына арналған ақындардың республикалық айтысында 2-орынды иеленді. Айнұр Тұрсынбаева тек өзіне ғана тән сыпайы ойын асықпай, жұмсақ қоңыр үнімен тыңдаушының көкірегіне сәуле құярлық етіп, толғантып-тебірентіп жеткізеді. Кейінгі жылдардағы «[[Айтыс]]та» бірнеше рет бас жүлдені жеңіп алды.&lt;ref&gt;Тараз энциклопедиясы&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
&lt;references/&gt;

{{Суретсіз мақала}}
{{wikify}}

[[Санат:Айтыс ақындары]]</text>
      <sha1>fb4jbjjigdasp90yyt6lkxkiowcko5r</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қараөлең ауылдық округі</title>
    <ns>0</ns>
    <id>51266</id>
    <revision>
      <id>3060125</id>
      <parentid>3046790</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T19:05:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: Қайнар (Абай облысы) → Қайнар (Семей қалалық әкімдігі) (2) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1612" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Қараөлең ауылдық округі
 |Облысы     = Абай облысы
 |Ауданы     = [[Семей қалалық әкімдігі]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Қайнар (Семей қалалық әкімдігі)|Қайнар]]
 |Енеді      = 2 ауыл
 |Тұрғыны    = 2029
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
'''Қараөлең ауылдық округі''' – [[Абай облысы]] [[Семей қалалық әкімдігі]] аумағындағы бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Қайнар (Семей қалалық әкімдігі)|Қайнар]], ''[[Қараөлең]]'' ауылдары кіреді. Орталығы – Қайнар ауылы.

== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 2029 адамды құрады.&lt;ref&gt;[https://stat.gov.kz/getImg?id=WC16200032719 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Семей қалалық әкімдігі ауылдық округтері}}

[[Санат:Семей қалалық әкімдігі ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>b1f3fbjoo1jrymmmhc21tci3jwkpj12</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Отырар мемлекеттік археологиялық қорық музейі</title>
    <ns>0</ns>
    <id>51346</id>
    <revision>
      <id>3059952</id>
      <parentid>2746382</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T13:49:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ерден Карсыбеков</username>
        <id>3744</id>
      </contributor>
      <comment>Отырар қорығы мақаласынан көшірілді</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7173" xml:space="preserve">'''Отырар мемлекеттік археологиялық қорық музейі''' — 1967 ж. [[Түркістан облысы]] [[Отырар ауданы]] Темiр стансасында ашылған.

Алғашқыда ''мектеп музейi'', 1973 жылдан бастап ''аудандық музей'' қызметiн атқарса, 1979 ж. '''Отырар мемлекеттік археологиялық қорық музейі''' болып құрылды.

Музейдiң негiзгi мақсаты - [[Отырар]] өңiрiндегi археологиялық, архитетуралық ескерткiштердi қорғау, ғылыми-зерттеу, мәдени-ағартушылық жұмыстармен айналысу. Отырар мемлекеттік археологиялық қорық музейі құрамына [[Отырар]] қ., [[Арыстан баб кесенесi]] және осы өңiрдегi барлық ежелгi қала орындары, қорғандар, суландыру жүйелерi, шеберханалар енедi және бұлар көрермендерге экспозициялық қызмет атқарады.

Музейде бiрнеше бөлiмдер және [[кiтапхана]] жұмыс iстейдi. 1993 ж. музей қарамағына 110 тарихи ескерткiш бекiтiлiп берiлдi, қорғау аймағы 11547 га болып ұлғайды. Қазiргi кезде Отырар өңiрiнде 160-тан астам тарихи-мәдени ескерткiш бар.&lt;ref&gt;&quot;Қазақ Энциклопедиясы&quot;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Отырар. Энциклопедия. – Алматы.  «Арыс» баспасы, 2005 ISBN 9965-17-272-2&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
Отырар археологиялық мемлекеттік қорық-мұражайы — 1979 ж. 11-мамырда Қаз КСР министрлер Кеңесі шешімімен ғылыми-зерттеу, мәдени ағарту және археологиялық еекерткіштерді қорғау мекемесі ретінде құрылған.

Бұл Қазақстан аумағында құрылған алғашқы археологиялық қорық — музейі. 1998 ж. 25-желтоқсанындағы № 1335 Үкіметтің қаулысына сәйкес Отырар мемлекеттік археологиялық қорық-музейі республикалық бағыныстағы мемлекеттік мекеме болып қайта құрылды. Ол заңды мемлекеттік мекеме ретінде 1999 ж. 27-сәуірде қайта тіркелді. Қорық-музей мекемесі [[Түркістан облысы]], [[Отырар ауданы]], Шәуілдір ауылы, Жібек жолы даңғылының бойында үш қабатты ғимаратта орналасқан.

Қорық-музейде бес ғылыми-зерттеу бөлімі жұмыс істейді:
# [[Археология]] және тарихи ескерткіштерді қорғау бөлімі;
# Қор сақтау бөлімі;
# [[Реставрация]] және [[консервация]] бөлімі;
# [[Этнография]] бөлімі;
# Әдебиет және өнер бөлімі және ғылыми кітапхана (оның қорында 1511 дана кітап) бар.

Көпшілік көрермендерге Музей ғимаратымен қоса Арыстанбаб кесенесі Отырар қалашығы, Отырар руханиятының филиалы, қазақтын қоржын үйі қызмет көрсетеді.

Қоржын үйдің жалпы ауданы 3048,5 м, экспозиция ауданы 1052 м, қор бөлімінің ауданы 254 м. 2004 жылы қорық музей қарамағында 160 — тарихи — мәдени ескерткіштер бар болса, 2005 жылы ескерткіштер саны 200 — ге жетті. 2006 жылы археологиялық барлау экспедициясының барысында Отырар мемлекеттік археологиялық қорық-музей есебіндегі археологиялық ескерткіштердің саны 220-дан асты. Музей ұжымы «Мәдени мұра» және «Көне Отырарды жаңғырту» бағдарламалары негізінде Отырар өңірінде жүргізілген археологиялық және реставрациялық жұмыстарға қатысып бірнеше ғылыми есептер жазды. 2004 жылы күзде осы жұмыстарға орай музей ішінен жаңа реставрация және консервация бөлімі ашылды.

Қорық музейде қазақ халқының көне тарихы насихатталады.

Қорық-музейдің негізгі мақсаты Отырар өңіріндегі археологиялық, архитектуралық ескерткіштерді қору, ғылыми зерттеу және насихаттау мен мәдени ағартушылық жұмыстарымен айналысу.

Отырар қорық — музейі мен Ә. Марғұлан атындағы археолгиялық институты бірлесе Қазақстанда алғаш рет Отырар өңірінің ескерткіштеріне электронды археологиялық карта жасады, өңір ескерткіштерінің нақты орындары белгіленді. Жұмыс Leisa фирмасының электронды тахеометрлерінен инструментальді топографиялар жасалды. Ескерткіштердің электронды базасы үшін ArsGIS бағдарламасы пайдаланылды. ArsGIS бағдарламасы ескерткіштер орналасу картасы, мәліметер базасы, жәдігерлерді күтіп сақтау, есепке алу және ресми рәсімдеу жұмысына аса пайдалы екені анықталды.

2005 жылы музей ұжымы Отырар қорық — музейі және Отырар қалашығы мен оның айналасындағы ескерткіштер жөнінде мультимедиялық презентация жасады. Осы екі бағдарлама музей ұжымының жаңа үрдіспен жаңа әдістерді қолдана отырып, қорық — мұражайды жаңа деңгейге көтеруге бағытталған жұмыстардың бірі.

==Дереккөздер==
&lt;references/&gt;

{{wikify}}

[[Санат:Қазақстан мұражайлары]]
[[Санат:Қазақстан қорықтары]]</text>
      <sha1>4rpjv8bfewhwxmixy8qxpjuz6qa4028</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3059953</id>
      <parentid>3059952</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T13:51:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ерден Карсыбеков</username>
        <id>3744</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8017" xml:space="preserve">{{Мұражай
 |атауы        = Отырар мемлекеттік археологиялық қорық музейі
 |сурет        = 
 |сурет ені    = 
 |сурет атауы  = 
 |lat_dir = N|lat_deg = 42|lat_min = 46|lat_sec = 34
 |lon_dir = E|lon_deg = 68|lon_min = 22|lon_sec = 06
 |region       = 
 |CoordScale   = 
 |құрылған уақыты = 1979 жыл
 |орналасқан жері = {{KAZ}}, [[Түркістан облысы]]
 |түрі            = Археологиялық мұражай
 |келушілер саны  = 
 |директоры       = 
 |аялдама         = 
 |ашылу уақыты    = 09:00—18:00
 |сайты           = [https://otrarmuseum.kz otrarmuseum.kz]
 |Commons         = 
}}{{Мағына|Отырар (айрық)}}
'''Отырар мемлекеттік археологиялық қорық музейі''' — 1967 ж. [[Түркістан облысы]] [[Отырар ауданы]] Темiр стансасында ашылған.

Алғашқыда ''мектеп музейi'', 1973 жылдан бастап ''аудандық музей'' қызметiн атқарса, 1979 ж. '''Отырар мемлекеттік археологиялық қорық музейі''' болып құрылды.

Музейдiң негiзгi мақсаты - [[Отырар]] өңiрiндегi археологиялық, архитетуралық ескерткiштердi қорғау, ғылыми-зерттеу, мәдени-ағартушылық жұмыстармен айналысу. Отырар мемлекеттік археологиялық қорық музейі құрамына Отырар қ., [[Арыстан баб кесенесi]] және осы өңiрдегi барлық ежелгi қала орындары, қорғандар, суландыру жүйелерi, шеберханалар енедi және бұлар көрермендерге экспозициялық қызмет атқарады.

Музейде бiрнеше бөлiмдер және [[кiтапхана]] жұмыс iстейдi. 1993 ж. музей қарамағына 110 тарихи ескерткiш бекiтiлiп берiлдi, қорғау аймағы 11547 га болып ұлғайды. Қазiргi кезде Отырар өңiрiнде 160-тан астам тарихи-мәдени ескерткiш бар.&lt;ref&gt;&quot;Қазақ Энциклопедиясы&quot;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Отырар. Энциклопедия. – Алматы.  «Арыс» баспасы, 2005 ISBN 9965-17-272-2&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
Отырар археологиялық мемлекеттік қорық-мұражайы — 1979 ж. 11-мамырда Қаз КСР министрлер Кеңесі шешімімен ғылыми-зерттеу, мәдени ағарту және археологиялық еекерткіштерді қорғау мекемесі ретінде құрылған.

Бұл Қазақстан аумағында құрылған алғашқы археологиялық қорық — музейі. 1998 ж. 25-желтоқсанындағы № 1335 Үкіметтің қаулысына сәйкес Отырар мемлекеттік археологиялық қорық-музейі республикалық бағыныстағы мемлекеттік мекеме болып қайта құрылды. Ол заңды мемлекеттік мекеме ретінде 1999 ж. 27-сәуірде қайта тіркелді. Қорық-музей мекемесі [[Түркістан облысы]], [[Отырар ауданы]], Шәуілдір ауылы, Жібек жолы даңғылының бойында үш қабатты ғимаратта орналасқан.

Қорық-музейде бес ғылыми-зерттеу бөлімі жұмыс істейді:
# [[Археология]] және тарихи ескерткіштерді қорғау бөлімі;
# Қор сақтау бөлімі;
# [[Реставрация]] және [[консервация]] бөлімі;
# [[Этнография]] бөлімі;
# Әдебиет және өнер бөлімі және ғылыми кітапхана (оның қорында 1511 дана кітап) бар.

Көпшілік көрермендерге Музей ғимаратымен қоса Арыстанбаб кесенесі Отырар қалашығы, Отырар руханиятының филиалы, қазақтын қоржын үйі қызмет көрсетеді.

Қоржын үйдің жалпы ауданы 3048,5 м, экспозиция ауданы 1052 м, қор бөлімінің ауданы 254 м. 2004 жылы қорық музей қарамағында 160 — тарихи — мәдени ескерткіштер бар болса, 2005 жылы ескерткіштер саны 200 — ге жетті. 2006 жылы археологиялық барлау экспедициясының барысында Отырар мемлекеттік археологиялық қорық-музей есебіндегі археологиялық ескерткіштердің саны 220-дан асты. Музей ұжымы «Мәдени мұра» және «Көне Отырарды жаңғырту» бағдарламалары негізінде Отырар өңірінде жүргізілген археологиялық және реставрациялық жұмыстарға қатысып бірнеше ғылыми есептер жазды. 2004 жылы күзде осы жұмыстарға орай музей ішінен жаңа реставрация және консервация бөлімі ашылды.

Қорық музейде қазақ халқының көне тарихы насихатталады.

Қорық-музейдің негізгі мақсаты Отырар өңіріндегі археологиялық, архитектуралық ескерткіштерді қору, ғылыми зерттеу және насихаттау мен мәдени ағартушылық жұмыстарымен айналысу.

Отырар қорық-музейі мен [[Әлкей Хақанұлы Марғұлан|Ә. Марғұлан]] атындағы археолгиялық институты бірлесе Қазақстанда алғаш рет Отырар өңірінің ескерткіштеріне электронды археологиялық карта жасады, өңір ескерткіштерінің нақты орындары белгіленді. Жұмыс Leisa фирмасының электронды тахеометрлерінен инструментальді топографиялар жасалды. Ескерткіштердің электронды базасы үшін ArsGIS бағдарламасы пайдаланылды. ArsGIS бағдарламасы ескерткіштер орналасу картасы, мәліметер базасы, жәдігерлерді күтіп сақтау, есепке алу және ресми рәсімдеу жұмысына аса пайдалы екені анықталды.

2005 жылы музей ұжымы Отырар қорық — музейі және Отырар қалашығы мен оның айналасындағы ескерткіштер жөнінде мультимедиялық презентация жасады. Осы екі бағдарлама музей ұжымының жаңа үрдіспен жаңа әдістерді қолдана отырып, қорық — мұражайды жаңа деңгейге көтеруге бағытталған жұмыстардың бірі.

==Дереккөздер==
&lt;references/&gt;

{{wikify}}

[[Санат:Қазақстан мұражайлары]]
[[Санат:Қазақстан қорықтары]]</text>
      <sha1>qg4hpdb080hxlksollrnirer02l3fc9</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Тау (ауыл)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>51829</id>
    <revision>
      <id>3059939</id>
      <parentid>2784713</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T13:21:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3931" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Тау
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          = Ауылдық округ орталығы 
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
   |lat_deg =49 |lat_min = 37|lat_sec = 17
   |lon_deg =47|lon_min = 07|lon_sec =25
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Батыс Қазақстан облысы
|кестедегі облыс         = Батыс Қазақстан облысы{{!}}Батыс Қазақстан
|ауданы                  = Жәнібек ауданы
|кестедегі аудан         = Жәнібек ауданы{{!}}Жәнібек 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Тау ауылдық округі{{!}}Тау
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =     
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        = ''Қайрат''
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =1216
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}

'''Тау''' — [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Жәнібек ауданы]]ндағы ауыл, [[Тау ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы – [[Жәнібек (Батыс Қазақстан облысы)]]нан солтүстік-шығысқа қарай 27 км-дей жерде, көкпек, жусан, еркекшөп аралас өскен шөлейт белдемде орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 1221 адам (609 ер адам және 612 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 1216 адамды (580 ер адам және 636 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
[[1965 жыл|1965]]-[[1997 жыл|1997]] жылдары “Қайрат” қой кеңшарының орталығы болған. Оның негізінде Тауда және округке қарасты [[И. Жұмаев атындағы ауыл|Жұмаев]], [[Жігер (Жәнібек ауданы)|Жігер]] ауылдарында серіктестіктер мен 73 шаруа қожалығы құрылған.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Жәнібек ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Жәнібек ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>mfxdnr48tpt946ijnlrf1xptaqmjio4</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Үлгі:Citation needed</title>
    <ns>10</ns>
    <id>53482</id>
    <revision>
      <id>3060057</id>
      <parentid>3059153</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T18:27:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="214" xml:space="preserve">&lt;sup&gt;[''[[Уикипедия:Дереккөзі жоқ|дереккөзі жоқ]]'']&lt;/sup&gt;&lt;includeonly&gt;&lt;/includeonly&gt;&lt;noinclude&gt;
{{doc}}
[[Санат:Үлгілер:Ескертпелер]]
{{nobots}}
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>2x2j0nbo93f400roggdpjpk9itzd28f</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060059</id>
      <parentid>3060057</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T18:27:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="212" xml:space="preserve">&lt;sup&gt;[''[[Уикипедия:Дереккөзі жоқ|дереккөзі жоқ]]'']&lt;/sup&gt;&lt;includeonly&gt;&lt;/includeonly&gt;&lt;noinclude&gt;
{{doc}}
[[Санат:Үлгілер:Ескертулер]]
{{nobots}}
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>i75z0vbdal6fuc1gk95bh119812bh7r</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ақшат</title>
    <ns>0</ns>
    <id>54124</id>
    <revision>
      <id>3059957</id>
      <parentid>2796577</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T14:45:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5947" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Ақшат
|Ескі атауы            = Лубен (2018-ге дейін)
| 
[[Сурет:Ақшат ауылы Қош Келдіңіз.jpg|сүрмесіз|ортаға|Ақшат ауылы]]
|әкімшілік күйі          =   Ауылдық округ орталығы 
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =50 |lat_min = 26|lat_sec = 38
   |lon_deg =54|lon_min = 07|lon_sec =32
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Батыс Қазақстан облысы
|кестедегі облыс         = Батыс Қазақстан облысы{{!}}Батыс Қазақстан
|ауданы                  = Шыңғырлау ауданы
|кестедегі аудан         = Шыңғырлау ауданы{{!}}Шыңғырлау 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Ақшат ауылдық округі{{!}}Ақшат 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = Сатыбалдиев Мәди Жангалиұлы
|құрылған уақыты         =     
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        = ''Лубенка''
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =1820
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 7113723
|пошта индексі           = 091206
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
'''Ақшат''' — (2018 жылға дейін Лубен &lt;ref&gt;Батыс Қазақстан облысы Шыңғырлау ауданының ауылдары мен ауылдық округтері атауларын қайта атау туралы [http://adilet.zan.kz/kaz/docs/V18Z0005113 Батыс Қазақстан облысы әкімдігінің 2018 жылғы 1 наурыздағы № 52 және Батыс Қазақстан облыстық мәслихатының 2018 жылғы 16 наурыздағы № 16-6 бірлескен қаулысы мен шешімі.]&lt;/ref&gt;) [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Шыңғырлау ауданы]]ндағы ауыл, [[Ақшат ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Шыңғырлау (ауыл)|Шыңғырлау]] ауылынан оңтүстікке қарай 70 км-дей жерде, [[Шыңғырлау]] (Утва) өзенінің сол жағалауындағы құрғақ дала белдемінде орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 2244 адам (1084 ер адам және 1160 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 1820 адамды (900 ер адам және 920 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
[[1961 жыл|1961]]-[[1997 жыл|1997]] жылдары “Лубенский” астық кеңшарының орталығы болды. Оның негізінде 1997 жылы Ақщатта және округке қарасты Отрадное, [[Сұлукөл (Батыс Қазақстан облысы)|Сұлукөл]], Юбилейное елді мекендерінде бірнеше шаруа қожалықтары құрылған.&lt;ref&gt;Батыс Қазақстан облысы. Энциклопедия. — Алматы: «Арыс» баспасы, 2002 жыл. ISBN 9965-607-02-8&lt;/ref&gt;

Батыс Қазақстан облысы әкімдігінің 2018 жылы наурыз айындағы Батыс Қазақстан облысы Шыңғырлау ауданының ауылдары мен ауылдық округтері атауларын қайта атау туралы шешімі негізінде Лубен ауылының аты '''''Ақшат''''' болып өзгертілді.&lt;ref&gt; Батыс Қазақстан облысы Шыңғырлау ауданының ауылдары мен ауылдық округтері атауларын қайта атау туралы [http://adilet.zan.kz/kaz/docs/V18Z0005113 Батыс Қазақстан облысы әкімдігінің 2018 жылғы 1 наурыздағы № 52 және Батыс Қазақстан облыстық мәслихатының 2018 жылғы 16 наурыздағы № 16-6 бірлескен қаулысы мен шешімі.]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Шыңғырлау ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Шыңғырлау ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>j9swu4qrq2m2prin71ioknkmabdc68m</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Райымбек ауылдық округі</title>
    <ns>0</ns>
    <id>54334</id>
    <revision>
      <id>3060236</id>
      <parentid>3045264</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T20:51:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Әкімшілік құрамы */clean up, replaced: Бұлақты (Қарасай ауданы) → Бұлақты (Алматы облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1697" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі|Атауы=Райымбек ауылдық округі|Облысы=Алматы облысы|Ауданы=[[Қарасай ауданы]]|Құрылған уақыты=|Орталығы=[[Райымбек ауылы|Райымбек]]|Енеді=7 ауыл|Тұрғыны=25391|Санақ жылы=[[2009 жыл|2009]]|Тығыздығы=|Жер аумағы=|Әкімі=|Телефон коды=|Пошта индексі=}}
'''Райымбек ауылдық округі''' — [[Алматы облысы]] [[Қарасай ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Райымбек ауылы|Райымбек]], [[Абай (Алматы облысы)|Абай]], [[Бұлақты (Алматы облысы)|Бұлақты]], [[Долан (ауыл)|Долан]], [[Жаңатұрмыс (Алматы облысы)|Жаңтұрмыс]], [[Құмтоған]], [[Қырғауылды]] ауылдары кіреді. Орталығы – Райымбек ауылы.

== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 25391 адамды құрайды.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}{{Қарасай ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Қарасай ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>qw7sdvae6e2vvg75lwv7dlh7iuhkygp</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қурайлысай ауылдық округі</title>
    <ns>0</ns>
    <id>54414</id>
    <revision>
      <id>3060062</id>
      <parentid>2780870</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T18:29:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1765" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Қурайлысай ауылдық округі
 |Облысы     = Батыс Қазақстан облысы
 |Ауданы     = [[Ақжайық ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Жұбан Молдағалиев ауылы]]
 |Енеді      = 3 ауыл
 |Тұрғыны    = 2218
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
[[Сурет:KazakhstanAkzhaikDistrict.png|thumb| alt=A.| 150px|''[[Ақжайық ауданы]]''.]]
'''Қурайлысай ауылдық округі''' – [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Ақжайық ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік. 

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Жұбан Молдағалиев ауылы|Жұбан Молдағалиев]], ''[[Әтібек]]'', [[Сайқұдық]] ауылдары кіреді. Орталығы – Жұбан Молдағалиев ауылы.

== Халқы ==
[[2009 жыл|2009 жылғы]] санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 2218 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Ақжайық ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Ақжайық ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>1z2wf5iyl4ck9i1eum6ohbyx7wnt87q</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Меңдешев ауылдық округі</title>
    <ns>0</ns>
    <id>54503</id>
    <revision>
      <id>3060138</id>
      <parentid>2784398</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T19:22:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1678" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Меңдешев ауылдық округі
 |Облысы     = Батыс Қазақстан облысы
 |Ауданы     = [[Жаңақала ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Қырқопа]]
 |Енеді      = 3 ауыл
 |Тұрғыны    = 1149
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}

'''Меңдешев ауылдық округі''' – [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Жаңақала ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік. 

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Қырқопа]], [[Балғын (Батыс Қазақстан облысы)|''Балғын'']], [[Карташово (Батыс Қазақстан облысы)|''Карташово'']] ауылдары кіреді. Орталығы – Қырқопа ауылы.

== Халқы ==
[[2009 жыл|2009 жылғы]] санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 1149 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Жаңақала ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Жаңақала ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>3wo39g64942a5ntgp236bn7pxq3q7zh</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Раздольный ауылдық округі</title>
    <ns>0</ns>
    <id>54676</id>
    <revision>
      <id>3060395</id>
      <parentid>2664548</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T11:18:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="584" xml:space="preserve">* [[Раздольный ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы)|Раздольный ауылдық округі]] – [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Бәйтерек ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік. 
* [[Раздольный ауылдық округі (Қостанай облысы)|Раздольный ауылдық округі]] – [[Қостанай облысы]] [[Науырзым ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

{{айрық}}

[[Санат:Айрық беттер]]</text>
      <sha1>rjgulfvd5pxnt8zxdhbig997fzq5c3y</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Саралжын ауылдық округі (Бөкей ордасы ауданы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>54687</id>
    <revision>
      <id>3059970</id>
      <parentid>2781950</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T15:37:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2037" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Саралжын ауылдық округі
 |Облысы     = Батыс Қазақстан облысы
 |Ауданы     = [[Бөкей ордасы ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Саралжын (Бөкей ордасы ауданы)|Саралжын]]
 |Енеді      = 2 ауыл
 |Тұрғыны    = 1403
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
{{мағына|Саралжын ауылдық округі}}
'''Саралжын ауылдық округі''' – [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Бөкей ордасы ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік. 

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Саралжын (Бөкей ордасы ауданы)|Саралжын]], [[Бескөл (Батыс Қазақстан облысы)|''Бескөл'']] ауылдары кіреді. Орталығы – Саралжын ауылы.&lt;ref&gt;«Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы]]» Бас редакциясы, 1998 жыл. ISBN 5-89800-123-9, X том&lt;/ref&gt;

== Халқы ==
[[2009 жыл|2009 жылғы]] санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 1403 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Бөкей ордасы ауылдық округтері}}

[[Санат:Бөкей ордасы ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>iwnlewhapv12m0c7afho3xd5boc3vuo</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ырғайты ауылдық округі</title>
    <ns>0</ns>
    <id>54733</id>
    <revision>
      <id>3060188</id>
      <parentid>2729755</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T20:15:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: Ақши (Алакөл ауданы) → Ақши (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1539" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Ырғайты ауылдық округі
 |Облысы     = Алматы облысы
 |Ауданы     = [[Алакөл ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Көктұма (ауыл)|Көктұма]]
 |Енеді      = 2 ауыл
 |Тұрғыны    = 2307
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
'''Ырғайты ауылдық округі''' — [[Алматы облысы]] [[Алакөл ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Көктұма (ауыл)|Көктұма]], [[Ақши (Жетісу облысы)|Ақши]] ауылдары кіреді. Орталығы – Көктұма ауылы.

== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 2307 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Алакөл ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Алакөл ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>olpr7jrrf6wpv8zoofj0w1wn4l6491r</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Бисен ауылдық округі</title>
    <ns>0</ns>
    <id>55126</id>
    <revision>
      <id>3059981</id>
      <parentid>2781789</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T15:47:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1751" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Бисен ауылдық округі
 |Облысы     = Батыс Қазақстан облысы
 |Ауданы     = [[Бөкей ордасы ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Бисен]]
 |Енеді      = 4 ауыл
 |Тұрғыны    = 3048
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
'''Бисен ауылдық округі''' – [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Бөкей ордасы ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік. 

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Бисен]], [[Жетібай (Батыс Қазақстан облысы)|Жетібай]], [[Жиекқұм]], [[Көктерек (Бөкей ордасы ауданы)|Көктерек]] ауылдары кіреді. Орталығы – Бисен ауылы.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;&quot;Қазақ энциклопедиясы&quot;, X том&lt;/ref&gt;

== Халқы ==
[[2009 жыл|2009 жылғы]] санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 3048 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Бөкей ордасы ауылдық округтері}}

[[Санат:Бөкей ордасы ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>9e4up07d6ea3xv1x4t60ohm08yt1skb</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Жаңақазан ауылдық округі</title>
    <ns>0</ns>
    <id>55158</id>
    <revision>
      <id>3060137</id>
      <parentid>2784214</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T19:21:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1599" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Жаңақазан ауылдық округі
 |Облысы     = Батыс Қазақстан облысы
 |Ауданы     = [[Жаңақала ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Жаңақазан]]
 |Енеді      = 3 ауыл
 |Тұрғыны    = 2925
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
'''Жаңақазан ауылдық оуругі''' – [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Жаңақала ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік. 

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Жаңақазан]], [[Балдырған (ауыл)|''Балдырған'']], [[Жуалыой]] ауылдары кіреді. Орталығы – Жаңақазан ауылы.

== Халқы ==
[[2009 жыл|2009 жылғы]] санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 2925 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Жаңақала ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Жаңақала ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>fcrzgfyr7z7pisx6m34ldk4rmm961oz</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Көпжасар ауылдық округі</title>
    <ns>0</ns>
    <id>55177</id>
    <revision>
      <id>3060143</id>
      <parentid>2784245</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T19:23:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1674" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Көпжасар ауылдық округі
 |Облысы     = Батыс Қазақстан облысы
 |Ауданы     = [[Жаңақала ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Көпжасар]]
 |Енеді      = 4 ауыл
 |Тұрғыны    = 2065
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
'''Көпжасар ауылдық округі''' – [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Жаңақала ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік. 

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Көпжасар]], [[Салтанат (ауыл)|Салтанат]], [[Саралжын (Жаңақала ауданы)|Саралжын]], [[Үштас (ауыл)|''Үштас'']] ауылдары кіреді. Орталығы – Көпжасар ауылы.

== Халқы ==
[[2009 жыл|2009 жылғы]] санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 2065 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Жаңақала ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Жаңақала ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>opmpuv0xdj9b4y03tsfrsc68y6r7fhn</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қазақстан (Алматы облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>55589</id>
    <revision>
      <id>3060111</id>
      <parentid>3058222</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T18:49:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: Ащыбұлақ (Еңбекшіқазақ ауданы) → Ащыбұлақ (Алматы облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5222" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Қазақстан
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          = Ауылдық округ орталығы  
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =   
   |lat_deg =43 |lat_min = 31|lat_sec = 23
   |lon_deg =77|lon_min = 46|lon_sec =27
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Алматы облысы 
|кестедегі облыс         = Алматы облысы{{!}}Алматы 
|ауданы                  = Еңбекшіқазақ ауданы
|кестедегі аудан         = Еңбекшіқазақ ауданы{{!}}Еңбекшіқазақ
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Қазақстан ауылдық округі (Алматы облысы){{!}}Қазақстан
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =   
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                = 3050
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Қазақстан (айрық)}}
'''Қазақстан''' — [[Алматы облысы]] [[Еңбекшіқазақ ауданы]]ндағы ауыл, [[Қазақстан ауылдық округі (Алматы облысы)|Қазақстан ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Есік]] қаласынан солтүстік-шығысқа қарай 39 км-дей жерде, Қараш тауынан бастау алатын Жарсу, [[Киікбай (өзен)|Киікбай]] және Ащыбұлақ өзендері аралығында, жусан аралас сұлыбас, боз, селеу, т.б. астық тұқымдас шөптесін өскен тау алдының қоңыржай ылғалды агроклиматтық белдемінде орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 2287 адам (1118 ер адам және 1169 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 3050 адамды (1507 ер адам және 1543 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
[[1957 жыл|1957]] – [[1997 жыл|97]] жылдары аралығында жеміс-жүзім өсіріп, өңдейтін өзімен аттас кеңшардың орталығы болып келді. Оның негізінде Қазақстанда және округке қарасты [[Ащыбұлақ (Алматы облысы)|Ащыбұлақ]], [[Жолдыбай Қайыпов ауылы|Жолдыбай Қайыпов]] ауылдарында “Голд-продукт” шарап зауыты, “Төрткөл” серіктестігі, “Маис”, “Райымбек” атты серіктестіктер және “Қазақстан” шарап зауыты құрылды.

== Инфрақұрылымы ==
Округ ауылдарында 3 орта мектеп, 2 мәдениет үйі, көркемөнерпаздар ұжымы, 3 кітапхана, фельдшерлік-акушерлік пункт, 2 дәрігерлік амбулатория, т.б. мекемелер бар.&lt;ref&gt;«Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы]]» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, V том.&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Еңбекшіқазақ ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Еңбекшіқазақ ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>hqy5jr5r678sbubd8tqxwj5z39vdps0</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Буревестник ауылдық округі</title>
    <ns>0</ns>
    <id>56615</id>
    <revision>
      <id>3060384</id>
      <parentid>2711782</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T11:15:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="521" xml:space="preserve">* [[Буревестник ауылдық округі (Ақмола облысы)|Буревестник ауылдық округі]] – [[Ақмола облысы]] [[Егіндікөл ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік. 
* [[Буревестник ауылдық округі (Қостанай облысы)|Буревестник ауылдық округі]] – [[Қостанай облысы]] [[Науырзым ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік. 

{{айрық}}</text>
      <sha1>mz42ol77d1fbmrea7jkvgrwxcgvi7ig</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Дәмді ауылдық округі</title>
    <ns>0</ns>
    <id>56671</id>
    <revision>
      <id>3060390</id>
      <parentid>2871592</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T11:16:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1781" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Дәмді ауылдық округі
 |Облысы     = Қостанай облысы
 |Ауданы     = [[Науырзым ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Дәмді]]
 |Енеді      = 3 ауыл
 |Тұрғыны    = 1245
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
'''Дәмді ауылдық округі''' – [[Қостанай облысы]] [[Науырзым ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Дәмді]], [[Мереке (Қостанай облысы)|Мереке]], [[Қайғы (ауыл)|Қайғы]] ауылдары кіреді. Орталығы – Дәмді ауылы.&lt;ref&gt;«Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы]]» Бас редакциясы, 1998 жыл. ISBN 5-89800-123-9, X том.&lt;/ref&gt;

== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 1245 адамды құрады.&lt;ref&gt;[https://stat.gov.kz/getImg?id=WC16200032719 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Наурызым ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Наурызым ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>4yspjrupguq6cmaoxqitxjafq0dcf5x</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060392</id>
      <parentid>3060390</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T11:16:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1781" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Дәмді ауылдық округі
 |Облысы     = Қостанай облысы
 |Ауданы     = [[Науырзым ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Дәмді]]
 |Енеді      = 3 ауыл
 |Тұрғыны    = 1245
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
'''Дәмді ауылдық округі''' – [[Қостанай облысы]] [[Науырзым ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Дәмді]], [[Мереке (Қостанай облысы)|Мереке]], [[Қайғы (ауыл)|Қайғы]] ауылдары кіреді. Орталығы – Дәмді ауылы.&lt;ref&gt;«Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы]]» Бас редакциясы, 1998 жыл. ISBN 5-89800-123-9, X том.&lt;/ref&gt;

== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 1245 адамды құрады.&lt;ref&gt;[https://stat.gov.kz/getImg?id=WC16200032719 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Науырзым ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Науырзым ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>cw93osvs703xs67depk3azcqasqvi88</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қарамеңді ауылдық округі</title>
    <ns>0</ns>
    <id>57951</id>
    <revision>
      <id>3060398</id>
      <parentid>2883075</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T11:20:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1837" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Қарамеңді ауылдық округі
 |Облысы     = Қостанай облысы
 |Ауданы     = [[Науырзым ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Қарамеңді]]
 |Енеді      = 2 ауыл
 |Тұрғыны    = 4748
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
'''Қарамеңді ауылдық округі''' – [[Қостанай облысы]] [[Науырзым ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Қарамеңді]], [[Жамбыл (Наурызым ауданы)|Жамбыл]] ауылдары кіреді. Тұрғыны 4748 адам ([[2009 жыл|2009]]). Орталығы – Қарамеңде ауылы.&lt;ref&gt;«Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы]]» Бас редакциясы, 1998 жыл. ISBN 5-89800-123-9, Х том.&lt;/ref&gt;

== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 4748 адамды құрады.&lt;ref&gt;[https://stat.gov.kz/getImg?id=WC16200032719 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Наурызым ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Наурызым ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>59bbo7w7gxfm0ka1nejlg3bcpjeysy7</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060399</id>
      <parentid>3060398</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T11:20:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1837" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Қарамеңді ауылдық округі
 |Облысы     = Қостанай облысы
 |Ауданы     = [[Науырзым ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Қарамеңді]]
 |Енеді      = 2 ауыл
 |Тұрғыны    = 4748
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
'''Қарамеңді ауылдық округі''' – [[Қостанай облысы]] [[Науырзым ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Қарамеңді]], [[Жамбыл (Наурызым ауданы)|Жамбыл]] ауылдары кіреді. Тұрғыны 4748 адам ([[2009 жыл|2009]]). Орталығы – Қарамеңді ауылы.&lt;ref&gt;«Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы]]» Бас редакциясы, 1998 жыл. ISBN 5-89800-123-9, Х том.&lt;/ref&gt;

== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 4748 адамды құрады.&lt;ref&gt;[https://stat.gov.kz/getImg?id=WC16200032719 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Наурызым ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Наурызым ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>9d2ktrdkht1oq4o1s0nikq04wbiyak7</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060400</id>
      <parentid>3060399</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T11:21:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1837" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Қарамеңді ауылдық округі
 |Облысы     = Қостанай облысы
 |Ауданы     = [[Науырзым ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Қарамеңді]]
 |Енеді      = 2 ауыл
 |Тұрғыны    = 4748
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
'''Қарамеңді ауылдық округі''' – [[Қостанай облысы]] [[Науырзым ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Қарамеңді]], [[Жамбыл (Наурызым ауданы)|Жамбыл]] ауылдары кіреді. Тұрғыны 4748 адам ([[2009 жыл|2009]]). Орталығы – Қарамеңді ауылы.&lt;ref&gt;«Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы]]» Бас редакциясы, 1998 жыл. ISBN 5-89800-123-9, Х том.&lt;/ref&gt;

== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 4748 адамды құрады.&lt;ref&gt;[https://stat.gov.kz/getImg?id=WC16200032719 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Науырзым ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Науырзым ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>19sqnk34s53orou4cjsbmj6rn3i9c8y</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060407</id>
      <parentid>3060400</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T11:23:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <comment>/* Әкімшілік құрамы */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1837" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Қарамеңді ауылдық округі
 |Облысы     = Қостанай облысы
 |Ауданы     = [[Науырзым ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Қарамеңді]]
 |Енеді      = 2 ауыл
 |Тұрғыны    = 4748
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
'''Қарамеңді ауылдық округі''' – [[Қостанай облысы]] [[Науырзым ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Қарамеңді]], [[Жамбыл (Науырзым ауданы)|Жамбыл]] ауылдары кіреді. Тұрғыны 4748 адам ([[2009 жыл|2009]]). Орталығы – Қарамеңді ауылы.&lt;ref&gt;«Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы]]» Бас редакциясы, 1998 жыл. ISBN 5-89800-123-9, Х том.&lt;/ref&gt;

== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 4748 адамды құрады.&lt;ref&gt;[https://stat.gov.kz/getImg?id=WC16200032719 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Науырзым ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Науырзым ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>sx0yz6nfwmlwy08jzg4rhyyl8usalak</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Науырзым ауылдық округі</title>
    <ns>0</ns>
    <id>58153</id>
    <revision>
      <id>3060410</id>
      <parentid>2871606</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T11:25:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1719" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Науырзым ауылдық округі
 |Облысы     = Қостанай облысы
 |Ауданы     = [[Науырзым ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Қожа (ауыл)|Қожа]]
 |Енеді      = 1 ауыл
 |Тұрғыны    = 826
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
'''Науырзым ауылдық округі''' – [[Қостанай облысы]] [[Науырзым ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Қожа (ауыл)|Қожа]] ауылы кіреді. Орталығы – Қожа ауылы.&lt;ref&gt;«Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы]]» Бас редакциясы, 1998 жыл. ISBN 5-89800-123-9, Х том.&lt;/ref&gt;

== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 826 адамды құрады.&lt;ref&gt;[https://stat.gov.kz/getImg?id=WC16200032719 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Наурызым ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Наурызым ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>m68jht1vasikpstwm4iept3ox4q4q8w</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060411</id>
      <parentid>3060410</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T11:25:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1719" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Науырзым ауылдық округі
 |Облысы     = Қостанай облысы
 |Ауданы     = [[Науырзым ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Қожа (ауыл)|Қожа]]
 |Енеді      = 1 ауыл
 |Тұрғыны    = 826
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
'''Науырзым ауылдық округі''' – [[Қостанай облысы]] [[Науырзым ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Қожа (ауыл)|Қожа]] ауылы кіреді. Орталығы – Қожа ауылы.&lt;ref&gt;«Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы]]» Бас редакциясы, 1998 жыл. ISBN 5-89800-123-9, Х том.&lt;/ref&gt;

== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 826 адамды құрады.&lt;ref&gt;[https://stat.gov.kz/getImg?id=WC16200032719 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Науырзым ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Науырзым ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>4hxgtoz9d9t5zl12e9yojuqqqkddtdb</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060412</id>
      <parentid>3060411</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T11:25:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Білгіш Шежіреші [[Наурызым ауылдық округі]] бетін [[Науырзым ауылдық округі]] бетіне жылжытты</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1719" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Науырзым ауылдық округі
 |Облысы     = Қостанай облысы
 |Ауданы     = [[Науырзым ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Қожа (ауыл)|Қожа]]
 |Енеді      = 1 ауыл
 |Тұрғыны    = 826
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
'''Науырзым ауылдық округі''' – [[Қостанай облысы]] [[Науырзым ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Қожа (ауыл)|Қожа]] ауылы кіреді. Орталығы – Қожа ауылы.&lt;ref&gt;«Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы]]» Бас редакциясы, 1998 жыл. ISBN 5-89800-123-9, Х том.&lt;/ref&gt;

== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 826 адамды құрады.&lt;ref&gt;[https://stat.gov.kz/getImg?id=WC16200032719 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Науырзым ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Науырзым ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>4hxgtoz9d9t5zl12e9yojuqqqkddtdb</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Өлеңді ауылдық округі</title>
    <ns>0</ns>
    <id>58223</id>
    <revision>
      <id>3060338</id>
      <parentid>2712203</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T10:43:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1683" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Өлеңді ауылдық округі
 |Облысы     = Қостанай облысы
 |Ауданы     = [[Науырзым ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Өлеңді]]
 |Енеді      = 1 ауыл
 |Тұрғыны    = 766
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
'''Өлеңді ауылдық округі''' – [[Қостанай облысы]] [[Науырзым ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Өлеңді]] ауылы кіреді. Орталығы – Өлеңді ауылы.&lt;ref&gt;«Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы]]» Бас редакциясы, 1998 жыл. ISBN 5-89800-123-9, Х том&lt;/ref&gt;
 
== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 766 адамды құрады.&lt;ref&gt;[https://stat.gov.kz/getImg?id=WC16200032719 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Наурызым ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Наурызым ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>k8bk9w98dibdx8ui3i154wavw20cedp</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060339</id>
      <parentid>3060338</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T10:43:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Білгіш Шежіреші [[Өлеңді (Өлеңті) ауылдық округі]] бетін [[Өлеңді ауылдық округі]] бетіне жылжытты</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1683" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Өлеңді ауылдық округі
 |Облысы     = Қостанай облысы
 |Ауданы     = [[Науырзым ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Өлеңді]]
 |Енеді      = 1 ауыл
 |Тұрғыны    = 766
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
'''Өлеңді ауылдық округі''' – [[Қостанай облысы]] [[Науырзым ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Өлеңді]] ауылы кіреді. Орталығы – Өлеңді ауылы.&lt;ref&gt;«Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы]]» Бас редакциясы, 1998 жыл. ISBN 5-89800-123-9, Х том&lt;/ref&gt;
 
== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 766 адамды құрады.&lt;ref&gt;[https://stat.gov.kz/getImg?id=WC16200032719 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Наурызым ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Наурызым ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>k8bk9w98dibdx8ui3i154wavw20cedp</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060397</id>
      <parentid>3060339</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T11:19:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1683" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Өлеңді ауылдық округі
 |Облысы     = Қостанай облысы
 |Ауданы     = [[Науырзым ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Өлеңді]]
 |Енеді      = 1 ауыл
 |Тұрғыны    = 766
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
'''Өлеңді ауылдық округі''' – [[Қостанай облысы]] [[Науырзым ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Өлеңді]] ауылы кіреді. Орталығы – Өлеңді ауылы.&lt;ref&gt;«Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы]]» Бас редакциясы, 1998 жыл. ISBN 5-89800-123-9, Х том&lt;/ref&gt;
 
== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 766 адамды құрады.&lt;ref&gt;[https://stat.gov.kz/getImg?id=WC16200032719 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Науырзым ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Науырзым ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>a1ylwypbgphtvnllzwyafsjzdo8zrvy</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Суықсай</title>
    <ns>0</ns>
    <id>59655</id>
    <revision>
      <id>3060115</id>
      <parentid>3059337</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T18:50:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: Ащыбұлақ (Ақсу ауданы) → Ащыбұлақ (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3922" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Суықсай
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          = Ауылдық округ орталығы   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =45 |lat_min = 15|lat_sec = 16
   |lon_deg =79|lon_min = 24|lon_sec =48
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Ақсу ауданы
|кестедегі аудан         = Ақсу ауданы{{!}}Ақсу 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Суықсай ауылдық округі{{!}}Суықсай 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =   
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                = 1138
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}

'''Суықсай''' — [[Жетісу облысы]] [[Ақсу ауданы]]ндағы ауыл, [[Суықсай ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы – [[Жансүгіров ауылы|Жансүгіров]] ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 15 км-дей жерде, [[Бүйен (өзен)|Бүйен]] өзенінің жағалауында орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 1103 адам (576 ер адам және 527 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 1138 адамды (601 ер адам және 537 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
[[1930 жыл|1930]]-[[1997 жыл|1997]] жылдары бұрынғы Қапал ауданындағы “''Ақсу''” кеңшарының орталығы болды. Оның негізінде 1997 жылы Суықсайда және округке қарасты [[Ақтөбе (Ақсу ауданы)|Ақтөбе]], [[Ащыбұлақ (Жетісу облысы)|Ащыбұлақ]], [[Баласаз]] ауылдарында өндірістік кооператив және бірнеше шаруа қожалығы құрылды.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Ақсу ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Ақсу ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>j54x4xaxb3r562oi70ev0o81g44y7fp</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Шилі ауылдық округі</title>
    <ns>0</ns>
    <id>59961</id>
    <revision>
      <id>3060419</id>
      <parentid>2710643</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T11:27:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="523" xml:space="preserve">'''Шилі ауылдық округі''':
* [[Шилі ауылдық округі (Жангелді ауданы)|Шилі ауылдық округі]] – Қостанай облысы [[Жангелді ауданы]]на қарасты әкімшілік бірлік.
* [[Шилі ауылдық округі (Науырзым ауданы)|Шилі ауылдық округі]] – Қостанай облысы [[Науырзым ауданы]]на қарасты әкімшілік бірлік.

{{айрық}}</text>
      <sha1>1uunkgfkc2vnjibbjv2hvuwmcz3m43m</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Шолақсай ауылдық округі</title>
    <ns>0</ns>
    <id>59964</id>
    <revision>
      <id>3060408</id>
      <parentid>2712050</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T11:24:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1803" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Шолақсай ауылдық округі
 |Облысы     = Қостанай облысы
 |Ауданы     = [[Науырзым ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Шолақсай (Қостанай облысы)|Шолақсай]]
 |Енеді      = 1 ауыл
 |Тұрғыны    = 1780
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
'''Шолақсай ауылдық округі''' – [[Қостанай облысы]] [[Науырзым ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Шолақсай (Қостанай облысы)|Шолақсай]] ауылы кіреді. Орталығы – Шолақсай ауылы.&lt;ref&gt;«Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы]]» Бас редакциясы, 1998 жыл. ISBN 5-89800-123-9, Х том&lt;/ref&gt;
 
== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 1780 адамды құрады.&lt;ref&gt;[https://stat.gov.kz/getImg?id=WC16200032719 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Наурызым ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Наурызым ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>apiompxtqdg1yfh4vzsd72ogf26tjcm</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060409</id>
      <parentid>3060408</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T11:24:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1803" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Шолақсай ауылдық округі
 |Облысы     = Қостанай облысы
 |Ауданы     = [[Науырзым ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Шолақсай (Қостанай облысы)|Шолақсай]]
 |Енеді      = 1 ауыл
 |Тұрғыны    = 1780
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
'''Шолақсай ауылдық округі''' – [[Қостанай облысы]] [[Науырзым ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Шолақсай (Қостанай облысы)|Шолақсай]] ауылы кіреді. Орталығы – Шолақсай ауылы.&lt;ref&gt;«Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы]]» Бас редакциясы, 1998 жыл. ISBN 5-89800-123-9, Х том&lt;/ref&gt;
 
== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 1780 адамды құрады.&lt;ref&gt;[https://stat.gov.kz/getImg?id=WC16200032719 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Науырзым ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Науырзым ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>3tsple4pg6xwkqb089dsldwpvflt6td</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Өлшеу</title>
    <ns>0</ns>
    <id>78970</id>
    <revision>
      <id>3060277</id>
      <parentid>2450143</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T07:30:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Alphy Haydar</username>
        <id>36950</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="20291" xml:space="preserve">[[Сурет:4 points measurement 2.png|thumb|right|200px|]]
'''Өлшеу''' — арнайы [[техникалық құралдар]]дың көмегімен тәжірибе арқылы [[физикалық шама]]ның мәнін табу процесі. 


Өлшенетін шама бірнеше рет бақыланады, одан алынған нәтижелер математикалық жолмен өңделеді және ең соңында өлшеудің жүйелік қателіктерін шығарып тастап, шаманың ақырғы мәні алынады.&lt;ref name=&quot;name&quot;&gt;Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: География және геодезия. — Алматы: &quot;Мектеп&quot; баспасы, 2007. — 264 бет. ISBN 9965-36-367-6&lt;/ref&gt;
Өлшеу - берілген [[өлшем]] бірліктерінде өлшенер шаманың сандық мағынасын табу үшін өлшем құралдарымен орындалатын әрекеттер жиынтығы.&lt;ref&gt;Орысша-қазақша түсіндірме жалпы сөздік: Көлік	/ профессор Е. Арын — Павлодар : «ЭКО» ҒӨФ. 2006&lt;/ref&gt;

==Өлшеу жүйесі==
''Өлшеу жүйесі'' — өзара арасы байланыс каналымен жалғасқан өлшеу құралдары мен қосымша құрылғылар (өлшеулер, өлшеу аспаптары, өлшеу түрлендіргіштері) жиынтығы; өлшеу ақпаратының сигналын автоматты өндеуге, беруге және автоматты басқару жүйелерінде пайдалануға ыңғайлы түрінде шығару үшін қолданылады.&lt;ref name=&quot;name&quot;/&gt;

==Өлшеулердің метрлік жүйесі==
''Өлшеулердің метрлік жүйесі'' ({{lang-ru|метрическая система мер}}) — екі бірлікке: үзындық бірлігі метрге және масса бірлігі килограммға негізделген өлшемдер жүйесі. Өлшеулердің метрлік жүйесі XIX ғасырдың аяғында Ұлы француз революциясы кезінде пайда болды. ''Өлшеулердің метрлік жүйесі'' кірген өлшемдер: іс-тәжірибенін талабына қарай ұзындықтың бірлігі метр (1 метр Париждің географиялық меридиан үзындығы ширегінің он миллионнан бір бөлігіне тең), аудан (1 ар қабырғасы 10 метр квадраттың ауданына тең), көлем (1 метр кубтың көлеміне тең), сұйық және сусымалы заттар үшін сыйымдылық (1 литр қабырғасы 0,1 метр кубтың ауданына тең), масса (1 грамм қабырғасы 0,001 метр кубты 0° С-та толтырған судың массасына тең), осы өлшемдерге ондық жүрнақтар — мирна (104 — қазір қолданылмайды), кило, гекто, дека, деци, санти, және милли — олар ондық еселенген және бөлшектік бірліктерді алуға қамтамасыз
етті. 1975 жылы әлемнің 120-дан аса мемлекетінде ''Өлшеулердің метрлік жүйесі'' істейді.
==Өлшеу құралдары==
''Өлшеу құралдары'' ({{lang-ru|измерительные средства}}) — сыртқы және ішкі өлшемдерді (нониустық, межемен жабдықталған өлшегіш құралдар, микрометрлер, микрометрлік штихмастар), тереңдік пен биіктікті (штанген тереңдік өлшерлер, микрометрлік тереңдік өлшерлер) өлшеуге арналған, тетіктерді белгілеуге (штангенрейсмустар) арналған аспаптар.

==Өлшеу құрылғылары==
''Өлшеу құрылғылары'' ({{lang-ru|измерительные устройства}}) - жеке физикалық шаманы өлшеуге, тіркеуге және санауға арналған техникалық құралдардың кешені. ''Өлшеу құрылғылары'' - өлшеу-ақпараттық жүйенің жеке түрі. ''Өлшеу құрылғылары'' негізі - өлшеуіш түрлендіргіш. ''Өлшеу құрылғылары'' тура түрлендіргішті және теңестіруші болып екіге бөлінеді. Біріншісінде өлшенетін шама бүрышпен анықталады. Екіншісінде өлшенетін шама біртекті шамамен салыстырылады. Мәселен, өлшеу көпірі, цифрлы вольтметр.

==Өлшеулер дәлдігі==
Өлшеулер дәлдігі — өлшенетін шаманың шын мәніне жуықтығын бейнелеп көрсететін өлшеу нәтижесінің сапасы. Жоғары өлшеулер дәлдігі жүйелі және кездейсоқ қателіктердің барлық түрінің аз ғана шамасына сәйкес болады. Сандық дәлдік салыстырмалы қателік модуліне кері шамамен білдірілуі мүмкін. Мысалы, егер өлшеулер қателігі &lt;math&gt;10^{-4}&lt;/math&gt; болса, онда дәлдік &lt;math&gt;10^{4}&lt;/math&gt; болады.&lt;ref name=&quot;name&quot;/&gt;

== Өлшеу ақпараты ==

Өлшеу кезінде «Ақпарат» ұғымы қолданылады. 
Ақпарат дегеніміз – объекті туралы алғашқы анық емес ілімдерді азайтатын мәліметтер жиынтығы болады. Ең маңызды болып саналатын мәліметтердің бірі өлшеу жолымен алынатын объектілердің қасиеттерінің санаулы сипаттамалары туралы болып саналады. Осындай мәліметтер біздің біліміміздің жоғарлап, ал объектілер туралы ілімдердің анықсыздық дәрежесін азайтады, яғни өлшеу ақпараттық процесс болып табылады. Өлшенетін физикалық шамалар мәні ақпаратты өлшеу нәтижесі деп аталады.
Ақпараттың материалдық тасымалдаушысы болып сигнал табылады. Жалпы мағынада, уақытта ағып жататын физикалық процесс дегеніміз сигнал екенін түсіндік. Өлшенетін физикалық шамамен қосыла өзгеретін сигналды өлшеудің ақпараттық сигналы деп, ал өлшенетін шамамен функционалды байланысы жоқ сигналды ақпаратық емес параметр деп айтамыз.

==Өлшеу аспабының сезгіштігі==
''Өлшеу аспабының сезгіштігі'' ({{lang-ru|чувствительность измерительного прибора}}) — өлшеу аспабының шығуындағы сигнал өзгерісінің, оның өзгерісін туғызған өлшенетін шамаға қатынасын айтады. Егер біліктің номиналды диаметрін х = 100 мм өлшегенде өлшенетін шама өзгерісі ∆х = 0,01 көрсеткіні ∆l = 10 мм-те, жылжытса, онда аспаптың абсолютті сезгіштігі S=∆l/∆x = 10/0,01 = = 1000 болады, ал салыстырмалы сезгіштігі S&lt;sub&gt;0&lt;/sub&gt; = ∆l/(∆х/х) = 10/(0,01/100)= = 100.000.

==Өлшеу әдістері==
''Өлшеу әдістері'' ({{lang-ru|методы измерений}}) — физикалық қағидалар мен құралдардың әр түрін қолдануға негізделген әдістер жиынтығы. Өлшеу әдістерінің келесі түрлері болады: тура, жанама, дифференицалды және бірден бағалау әдістері бар.

==Өлшеу дәлдігі==
''Өлшеу дәлдігі'' ({{lang-ru|точность измерений}}) — өлшеу нәтижесінің өлшенетін шаманың нақты мәніне жақындау дәрежесін сипаттайтын өлшеудің сапасы; сандық жағынан ө.д. салыстырмалы қателік модуліне кері шамамен көрсетіледі. Егер өлшеу қателігі 2-10&lt;sup&gt;−2&lt;/sup&gt;% = 2-10&lt;sup&gt;−4&lt;/sup&gt; болса, онда ''Өлшеу дәлдігі'' 1/(2-10&lt;sup&gt;−4&lt;/sup&gt;) = 5-10&lt;sup&gt;3&lt;/sup&gt; болады.

==Өлшеу желісі==
''Өлшеу желісі'' ({{lang-ru|измерительная линия}}) — электржеткізгіштердің, толқынтаратушылардың және т.б. үлестіргіш параметрлері бар желілердің электрлік параметрлерін өлшеуге арналған аспап. ''Өлшеу желісі'' байланыс зондысы бар күймеше жүретін коаксиалды немесе толқынжеткізгіш желінің кесіндісін құрайды. ''Өлшеу желісі'' көмегімен желінің бойындағы электрлік өріс кернеулері бөліктерінің ығысуын және түрақты толық коэффициентін, толық кедергісін, амплитудасын, фазаларын, шағылысу коэфициентін және т.б. анықтайды. Әдетте ''Өлшеу желісі'' жиіліктердің жүздеген МГц-ден жүздеген ГГц-ке дейінгі аралықта қолданылады. Қателігі 2 ... 5%.

==Өлшеу көпірі==
''Өлшеу көпірі'' ({{lang-ru|мост измерительный}}) - жоғары электр кенрнеуінің шамасын төмендетіп, оның электр кернеуін, сыйымдылығын, индуктивтілігін және т.б. шамаларын өлшеуге арналған электр аспабы. Оның түрақты токқа, айнымалы токқа арналған түрлері болады.

==Өлшеу машинасы==
''Өлшеу машинасы'' ({{lang-ru|измерительная машина}}) — тетіктердің ішкі және сыртқы сызықтық өлшемдерін өлшеуге арналған оптика-механикалық өлшеу құралдары. Жоғарғы өлшеу шегі 4 , 6, 8, 12 метр. Есептеу құрылғысы ретінде оптиметр немесе интерферометр түтігі пайдаланылады. Өлшеу тексерілетін тетік өлшемі үлгілі тетіктің бүрыннан белгілі өлшемімен салыстыру арқылы немесе өлшеу машинасында тексерілетін тетіктің өлшемін тура өлшеу арқылы жүргізіледі. Ішөлшерді тексеру үшін және баптау үшін, үлкен өлшемдерді тексеру үшін және өлшемдерді өлшеу үшін қолданылады.

==Өлшеу аунақшалары==
''Өлшеу аунақшалары'' ({{lang-ru|измерительные ролики}}) - диаметрлері өте жоғары дәлдікпен жасалынған, конустық беттердің өлшемдерін өлшеуге арналған аспаптар.

==Өлшеу шариктері==
''Өлшеу шариктері'' ({{lang-ru|измерительные шарики}}) — диаметрлері өте жоғары дәлдікпен жасалынған, конустық беттердің өлшемдерін өлшеуге арналған аспаптар.

==Өлшеулердің метрлік жүйесі==
''Өлшеулердің метрлік жүйесі'' ({{lang-ru|метрическая система мер}}) - үзындық өлшемі 1 м-ге тең, масса өлшемі 1 кг-ға тең халықаралық өлшемдер бірлігінің жүйесі.

==Өлшеуіш==
''Өлшеуіш'' ({{lang-ru|измеритель}}) — ұшы өткір инесі бар ашаға үқсаған өлшеу құралы. Сызықтық өлшемді салу үшін ұсталық белгілеу істерінде жиі қолданылады.

==Өлшеуіш аспап==
''Өлшеуіш аспап'' ({{lang-ru|измерительный прибор}}) - байқаушы сезе алатындай түрге өлшеу ақпаратының сигналын өндеуге арналған өлшеу құралы. Өлшеуіш аспаптың көрсететін, тіркейтін, өзі жазатын, басатын, интегралдайтын, қосатын, аналогты, цифрлы, тура әрекеттегі жонс салыстыратын түрлері бар.

==Өлшеуіш аша==
''Өлшеуіш аша'' ({{lang-ru|измерительная вилка}}) — аккумуляторлық батареялардың кернеуін тексеруге арналған аспап.

==Өлшеуіш құрал-саймандар==
''Өлшеуіш құрал-саймандар'' ({{lang-ru|измерительные инструменты}}) — тетіктерді жан-жақты дәл өлшеуге арналған құрал-саймандар. Бүларға штангенциркуль, [[сызғыш]]тар, рулеткалар, [[кронциркуль]]дер, нутромерлер, [[микрометр]]лер, [[индикаторлар]], тереңдік өлшеуіштер, бүрама өлшеуіштер және т.б. өлшеуішті құрал-саймандар жатады.

==Өлшеуіш магазин==
''Өлшеуіш магазин'' ({{lang-ru|измерительный магазин}}) — электрлік шамалардың белгілі дәлдікпен мөлшерленген арнайы таңдап алынған өлшемдер жиыны. Кедергілердің, сыйымдылықтардың, индуктивтіктердің немесе өзара индуктивтіктердің мәндерін белгілі бір дәлдікпен және ауқымда өлшеуіш схемаларда ауыстырғанда немесе осы шамаларды реттеген кезде қайтадан жаңғырту үшін қолданылады. Әртүрлі мәндердің өлшемдері құрылымды түрде бірігеді; ортақ тұрқыда өлшемдермен бірге айырғыш құрылғысы немесе өлшемдерді қажетті үлесте қосуға арналған жиынтық аспапбеті орналасқан. Коммутациялық құрылғының құрылмасы жағынан ''Өлшеуіш магазин'' иінтіректі штепсельді, ашалы және қысқышты боп бөлінеді (соңғысы сирек қолданылады). ''Өлшеуіш магазин'' әдетте өлшемдер декадаға (бірдей номиналдық мәндерімен он өлшемнен) жинақталады. Декадалар санына қарай ''Өлшеуіш магазин'' бірдекалы және көпдекалы (8 декадаға дейін) болып бөлінеді. Жоғары кластағы дәлдікпен жасалынған ''Өлшеуіш магазин'' әдетте аз декалы, дәлдігі аз — көпдекалы болып келеді. Қайта жаңғыртатын шаманың мәнін біркелкі өзгерту үшін кейбір ''Өлшеуіш магазин'' ең кіші түрақты өлшемі айнымалы мәні біркелкі реттелетін өлшемімен алмастырылады.

==Өлшеуіш микроскоп==
''Өлшеуіш микроскоп'' ({{lang-ru|измерительный микроскоп}}) - визирлік құрылғылы [[микроскоп]] болатын өлшеуіш аспап. ''Өлшеуіш микроскоп'' санау құрылғысы оптикалық немесе механикалық болып келеді. ''Өлшеуіш микроскоп'' күрделі пішімдегі тетіктердің сызықтық және бүрыштық өлшемдерін тік бүрыштық және полярлық координаттарда өлшеуге арналған.

==Өлшеуіш таспа==
''Өлшеуіш таспа'' ({{lang-ru|лента мерная}}) — ені 15 ... 30 мм үзындығы 20 ,30 50 м жүқа болат таспа. Ұзындықты өлшеу үшін пайдаланылады.

==Өлшеуіш трансформатор==
''Өлшеуіш трансформатор'' ({{lang-ru|измерительный трансформатор}}) — бірінші оралымына өлшенетін тоқ немесе кернеу, ал екінші оралымы өлшеуіш аспапқа немесе сақтандырғыш релеге қосылған электрлік трансформатор. ''Өлшеуіш трансформатор'' негізінен жоғарғы кернеудегі айнымалы тоқ тізбегінде токты,  [[электрлік кернеу]]ді, [[қуат]]ты, энергияны және басқа параметрлеріді өлшеу шегі 100 В және 5 А-ге дейін бірыңғайланған электрөлшеуіш аспаптармен өлшеуге арналған. Кернеуді және токты өлшейтін трансформаторлар болады. Жоғарғы кернеудің тұрақты ток тізбектерінде өлшеулер үшін арнайы өлшеуіші ұрылғылар — түрақты токтың өлшеуіш трансформаторы қолданылады.

==Өлшеуіш түрлендіргіш==
''Өлшеуіш түрлендіргіш'' ({{lang-ru|преобразующий измеритель}}) - датчик. Байқаушы бірден сезе алмайтын өлшеуіш ақпараттық сигналды беруге, әрі қарай түрлендіруге, өңдеуге немесе сақтауға қолайлы түрге өңдейтін өлшеу қүралы.

==Өлшеуіш-сызғыш==
''Өлшеуіш-сызғыш'' ({{lang-ru|измерительная линейка}}) — бетіне бөлу молшері 0,5 немесе 1,0 мм бір немесе екі межелер салынған болат таспа.
== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{commons|Category:Measurement}}

[[Санат:Өлшеу]]
[[Санат:Метрология]]</text>
      <sha1>da8wv7op5yn90xn9u727wmtech0mno9</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060297</id>
      <parentid>3060277</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T08:36:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Alphy Haydar</username>
        <id>36950</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="24623" xml:space="preserve">[[Сурет:FourMetricInstruments.JPG|thumb|upright|Метрикалық калибрлеуі бар төрт өлшеу құрылғысы]] 
'''Өлшеу''' (Measurement) - объект, немесе оқиға атрибуттарының сандық көрсеткішіне қол жеткізу үшін анықтау процессі.&lt;ref name=&quot;pedhazur&quot;&gt;{{cite book |last1 = Pedhazur |first1 = Elazar J. |last2 = Schmelkin  |first2 = Leora and Albert | title = Measurement, Design, and Analysis: An Integrated Approach |url = https://archive.org/details/measurementdesig00pedh |url-access = limited | edition=1st |publisher = Lawrence Erlbaum Associates |location = Hillsdale, NJ  |year = 1991 |isbn = 978-0-8058-1063-9  |pages=[https://archive.org/details/measurementdesig00pedh/page/n327 15]–29}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;bipm&quot;&gt;{{cite book | title = International Vocabulary of Metrology – Basic and General Concepts and Associated Terms (VIM) | year = 2008 | edition = 3rd | publisher = International Bureau of Weights and Measures | url = http://www.bipm.org/utils/common/documents/jcgm/JCGM_200_2008.pdf | page = 16}}&lt;/ref&gt; Басқаша айтқанда, өлшеу мәлім негізгі анықтамалық шамамен (өлшем бірлігімен) салыстырғанда физикалық шаманың қаншалықты үлкен, немесе кіші екенін айқындау процесі.&lt;ref name=&quot;Young and Freedman University Physics&quot;&gt;{{cite book |last1=Young |first1=Hugh D |last2=Freedman |first2=Roger A. |title=University Physics |date=2012 |publisher=Pearson Education Inc. |isbn=978-0-321-69686-1 |edition=13}}&lt;/ref&gt;

Өлшемнің көлемі мен қолданысы контекстке және пән саласына байланысты. Жаратылыстану ғылымдары мен техникада өлшеулер объектілердің немесе оқиғалардың номиналды қасиеттеріне қолданылмайды, бұл Халықаралық салмақтар мен өлшемдер бюросы жариялаған халықаралық метрология лексикасының нұсқауларына сәйкес келеді.&lt;ref name=&quot;bipm&quot; /&gt; Дегенмен, статистика, сондай-ақ әлеуметтік және мінез-құлық ғылымдары секілді салаларда өлшемдер номиналды (nominal), реттік (ordinal), интервалды (interval) және арақатынастық (retio) шкалаларды қамтитын бірнеше деңгейге ие болуы мүмкін.&lt;ref name=&quot;pedhazur&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;Koch 2008&quot;&gt;{{cite encyclopedia | editor-last = Kirch | editor-first = Wilhelm | title = Level of measurement | encyclopedia = Encyclopedia of Public Health  | volume = 2  | pages = 81  | publisher = Springer  | date = 2008 | isbn = 978-0-321-02106-9 }}&lt;/ref&gt;

Өлшем [[сауда]]ның, [[ғылым]]ның, [[технология]]ның және көптеген пәндердегі сандық зерттеулердің тіректасы болып табылады. Тарихта, адам өмірінің әртүрлі өрістері үшін көптеген өлшем жүйелері бірліктері түрлі салаларда салыстырма үшін қолданылған. Көбінесе ондай өлшемдік бірліктерге сауда серіктестігі, немесе серіктестер арасындағы келісімдер арқылы қол жеткізген. ХVIII ғ-дан бастап біртұтастыққа қарап дамудың арқасында, адамзат қоғамы қабылданған стандарттарға келісе бастады, нәтижесінде қазіргі заманғы [[Халықаралық бірліктер жүйесі]] (SI) пайда болды. Бұл жүйе барлық физикалық өлшемдерді жеті негізгі бірліктен тұратын математикалық комбинацияға дейін азайтады. Өлшеу ғылымы [[метрология]] саласында да жүргізілуде.

Қарапайым етіп айтқанда, өлшеу әдетте белгісіз шаманы белгілі, немесе стандартты шамамен салыстыру барысында анықтайды.

Өлшенетін шама бірнеше рет бақыланады, одан алынған нәтижелер математикалық жолмен өңделеді және ең соңында өлшеудің жүйелік қателіктерін шығарып тастап, шаманың ақырғы мәні алынады.&lt;ref name=&quot;name&quot;&gt;Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: География және геодезия. — Алматы: &quot;Мектеп&quot; баспасы, 2007. — 264 бет. ISBN 9965-36-367-6&lt;/ref&gt;
Өлшеу - берілген [[өлшем]] бірліктерінде өлшенер шаманың сандық мағынасын табу үшін өлшем құралдарымен орындалатын әрекеттер жиынтығы.&lt;ref&gt;Орысша-қазақша түсіндірме жалпы сөздік: Көлік	/ профессор Е. Арын — Павлодар : «ЭКО» ҒӨФ. 2006&lt;/ref&gt;
[[Сурет:4 points measurement 2.png|thumb|right|200px|]]
==Өлшеу жүйесі==
''Өлшеу жүйесі'' — өзара арасы байланыс каналымен жалғасқан өлшеу құралдары мен қосымша құрылғылар (өлшеулер, өлшеу аспаптары, өлшеу түрлендіргіштері) жиынтығы; өлшеу ақпаратының сигналын автоматты өндеуге, беруге және автоматты басқару жүйелерінде пайдалануға ыңғайлы түрінде шығару үшін қолданылады.&lt;ref name=&quot;name&quot;/&gt;

==Өлшеулердің метрлік жүйесі==
''Өлшеулердің метрлік жүйесі'' ({{lang-ru|метрическая система мер}}) — екі бірлікке: үзындық бірлігі метрге және масса бірлігі килограммға негізделген өлшемдер жүйесі. Өлшеулердің метрлік жүйесі XIX ғасырдың аяғында Ұлы француз революциясы кезінде пайда болды. ''Өлшеулердің метрлік жүйесі'' кірген өлшемдер: іс-тәжірибенін талабына қарай ұзындықтың бірлігі метр (1 метр Париждің географиялық меридиан үзындығы ширегінің он миллионнан бір бөлігіне тең), аудан (1 ар қабырғасы 10 метр квадраттың ауданына тең), көлем (1 метр кубтың көлеміне тең), сұйық және сусымалы заттар үшін сыйымдылық (1 литр қабырғасы 0,1 метр кубтың ауданына тең), масса (1 грамм қабырғасы 0,001 метр кубты 0° С-та толтырған судың массасына тең), осы өлшемдерге ондық жүрнақтар — мирна (104 — қазір қолданылмайды), кило, гекто, дека, деци, санти, және милли — олар ондық еселенген және бөлшектік бірліктерді алуға қамтамасыз
етті. 1975 жылы әлемнің 120-дан аса мемлекетінде ''Өлшеулердің метрлік жүйесі'' істейді.
==Өлшеу құралдары==
''Өлшеу құралдары'' ({{lang-ru|измерительные средства}}) — сыртқы және ішкі өлшемдерді (нониустық, межемен жабдықталған өлшегіш құралдар, микрометрлер, микрометрлік штихмастар), тереңдік пен биіктікті (штанген тереңдік өлшерлер, микрометрлік тереңдік өлшерлер) өлшеуге арналған, тетіктерді белгілеуге (штангенрейсмустар) арналған аспаптар.

==Өлшеу құрылғылары==
''Өлшеу құрылғылары'' ({{lang-ru|измерительные устройства}}) - жеке физикалық шаманы өлшеуге, тіркеуге және санауға арналған техникалық құралдардың кешені. ''Өлшеу құрылғылары'' - өлшеу-ақпараттық жүйенің жеке түрі. ''Өлшеу құрылғылары'' негізі - өлшеуіш түрлендіргіш. ''Өлшеу құрылғылары'' тура түрлендіргішті және теңестіруші болып екіге бөлінеді. Біріншісінде өлшенетін шама бүрышпен анықталады. Екіншісінде өлшенетін шама біртекті шамамен салыстырылады. Мәселен, өлшеу көпірі, цифрлы вольтметр.

==Өлшеулер дәлдігі==
Өлшеулер дәлдігі — өлшенетін шаманың шын мәніне жуықтығын бейнелеп көрсететін өлшеу нәтижесінің сапасы. Жоғары өлшеулер дәлдігі жүйелі және кездейсоқ қателіктердің барлық түрінің аз ғана шамасына сәйкес болады. Сандық дәлдік салыстырмалы қателік модуліне кері шамамен білдірілуі мүмкін. Мысалы, егер өлшеулер қателігі &lt;math&gt;10^{-4}&lt;/math&gt; болса, онда дәлдік &lt;math&gt;10^{4}&lt;/math&gt; болады.&lt;ref name=&quot;name&quot;/&gt;

== Өлшеу ақпараты ==

Өлшеу кезінде «Ақпарат» ұғымы қолданылады. 
Ақпарат дегеніміз – объекті туралы алғашқы анық емес ілімдерді азайтатын мәліметтер жиынтығы болады. Ең маңызды болып саналатын мәліметтердің бірі өлшеу жолымен алынатын объектілердің қасиеттерінің санаулы сипаттамалары туралы болып саналады. Осындай мәліметтер біздің біліміміздің жоғарлап, ал объектілер туралы ілімдердің анықсыздық дәрежесін азайтады, яғни өлшеу ақпараттық процесс болып табылады. Өлшенетін физикалық шамалар мәні ақпаратты өлшеу нәтижесі деп аталады.
Ақпараттың материалдық тасымалдаушысы болып сигнал табылады. Жалпы мағынада, уақытта ағып жататын физикалық процесс дегеніміз сигнал екенін түсіндік. Өлшенетін физикалық шамамен қосыла өзгеретін сигналды өлшеудің ақпараттық сигналы деп, ал өлшенетін шамамен функционалды байланысы жоқ сигналды ақпаратық емес параметр деп айтамыз.

==Өлшеу аспабының сезгіштігі==
''Өлшеу аспабының сезгіштігі'' ({{lang-ru|чувствительность измерительного прибора}}) — өлшеу аспабының шығуындағы сигнал өзгерісінің, оның өзгерісін туғызған өлшенетін шамаға қатынасын айтады. Егер біліктің номиналды диаметрін х = 100 мм өлшегенде өлшенетін шама өзгерісі ∆х = 0,01 көрсеткіні ∆l = 10 мм-те, жылжытса, онда аспаптың абсолютті сезгіштігі S=∆l/∆x = 10/0,01 = = 1000 болады, ал салыстырмалы сезгіштігі S&lt;sub&gt;0&lt;/sub&gt; = ∆l/(∆х/х) = 10/(0,01/100)= = 100.000.

==Өлшеу әдістері==
''Өлшеу әдістері'' ({{lang-ru|методы измерений}}) — физикалық қағидалар мен құралдардың әр түрін қолдануға негізделген әдістер жиынтығы. Өлшеу әдістерінің келесі түрлері болады: тура, жанама, дифференицалды және бірден бағалау әдістері бар.

==Өлшеу дәлдігі==
''Өлшеу дәлдігі'' ({{lang-ru|точность измерений}}) — өлшеу нәтижесінің өлшенетін шаманың нақты мәніне жақындау дәрежесін сипаттайтын өлшеудің сапасы; сандық жағынан ө.д. салыстырмалы қателік модуліне кері шамамен көрсетіледі. Егер өлшеу қателігі 2-10&lt;sup&gt;−2&lt;/sup&gt;% = 2-10&lt;sup&gt;−4&lt;/sup&gt; болса, онда ''Өлшеу дәлдігі'' 1/(2-10&lt;sup&gt;−4&lt;/sup&gt;) = 5-10&lt;sup&gt;3&lt;/sup&gt; болады.

==Өлшеу желісі==
''Өлшеу желісі'' ({{lang-ru|измерительная линия}}) — электржеткізгіштердің, толқынтаратушылардың және т.б. үлестіргіш параметрлері бар желілердің электрлік параметрлерін өлшеуге арналған аспап. ''Өлшеу желісі'' байланыс зондысы бар күймеше жүретін коаксиалды немесе толқынжеткізгіш желінің кесіндісін құрайды. ''Өлшеу желісі'' көмегімен желінің бойындағы электрлік өріс кернеулері бөліктерінің ығысуын және түрақты толық коэффициентін, толық кедергісін, амплитудасын, фазаларын, шағылысу коэфициентін және т.б. анықтайды. Әдетте ''Өлшеу желісі'' жиіліктердің жүздеген МГц-ден жүздеген ГГц-ке дейінгі аралықта қолданылады. Қателігі 2 ... 5%.

==Өлшеу көпірі==
''Өлшеу көпірі'' ({{lang-ru|мост измерительный}}) - жоғары электр кенрнеуінің шамасын төмендетіп, оның электр кернеуін, сыйымдылығын, индуктивтілігін және т.б. шамаларын өлшеуге арналған электр аспабы. Оның түрақты токқа, айнымалы токқа арналған түрлері болады.

==Өлшеу машинасы==
''Өлшеу машинасы'' ({{lang-ru|измерительная машина}}) — тетіктердің ішкі және сыртқы сызықтық өлшемдерін өлшеуге арналған оптика-механикалық өлшеу құралдары. Жоғарғы өлшеу шегі 4 , 6, 8, 12 метр. Есептеу құрылғысы ретінде оптиметр немесе интерферометр түтігі пайдаланылады. Өлшеу тексерілетін тетік өлшемі үлгілі тетіктің бүрыннан белгілі өлшемімен салыстыру арқылы немесе өлшеу машинасында тексерілетін тетіктің өлшемін тура өлшеу арқылы жүргізіледі. Ішөлшерді тексеру үшін және баптау үшін, үлкен өлшемдерді тексеру үшін және өлшемдерді өлшеу үшін қолданылады.

==Өлшеу аунақшалары==
''Өлшеу аунақшалары'' ({{lang-ru|измерительные ролики}}) - диаметрлері өте жоғары дәлдікпен жасалынған, конустық беттердің өлшемдерін өлшеуге арналған аспаптар.

==Өлшеу шариктері==
''Өлшеу шариктері'' ({{lang-ru|измерительные шарики}}) — диаметрлері өте жоғары дәлдікпен жасалынған, конустық беттердің өлшемдерін өлшеуге арналған аспаптар.

==Өлшеулердің метрлік жүйесі==
''Өлшеулердің метрлік жүйесі'' ({{lang-ru|метрическая система мер}}) - үзындық өлшемі 1 м-ге тең, масса өлшемі 1 кг-ға тең халықаралық өлшемдер бірлігінің жүйесі.

==Өлшеуіш==
''Өлшеуіш'' ({{lang-ru|измеритель}}) — ұшы өткір инесі бар ашаға үқсаған өлшеу құралы. Сызықтық өлшемді салу үшін ұсталық белгілеу істерінде жиі қолданылады.

==Өлшеуіш аспап==
''Өлшеуіш аспап'' ({{lang-ru|измерительный прибор}}) - байқаушы сезе алатындай түрге өлшеу ақпаратының сигналын өндеуге арналған өлшеу құралы. Өлшеуіш аспаптың көрсететін, тіркейтін, өзі жазатын, басатын, интегралдайтын, қосатын, аналогты, цифрлы, тура әрекеттегі жонс салыстыратын түрлері бар.

==Өлшеуіш аша==
''Өлшеуіш аша'' ({{lang-ru|измерительная вилка}}) — аккумуляторлық батареялардың кернеуін тексеруге арналған аспап.

==Өлшеуіш құрал-саймандар==
''Өлшеуіш құрал-саймандар'' ({{lang-ru|измерительные инструменты}}) — тетіктерді жан-жақты дәл өлшеуге арналған құрал-саймандар. Бүларға штангенциркуль, [[сызғыш]]тар, рулеткалар, [[кронциркуль]]дер, нутромерлер, [[микрометр]]лер, [[индикаторлар]], тереңдік өлшеуіштер, бүрама өлшеуіштер және т.б. өлшеуішті құрал-саймандар жатады.

==Өлшеуіш магазин==
''Өлшеуіш магазин'' ({{lang-ru|измерительный магазин}}) — электрлік шамалардың белгілі дәлдікпен мөлшерленген арнайы таңдап алынған өлшемдер жиыны. Кедергілердің, сыйымдылықтардың, индуктивтіктердің немесе өзара индуктивтіктердің мәндерін белгілі бір дәлдікпен және ауқымда өлшеуіш схемаларда ауыстырғанда немесе осы шамаларды реттеген кезде қайтадан жаңғырту үшін қолданылады. Әртүрлі мәндердің өлшемдері құрылымды түрде бірігеді; ортақ тұрқыда өлшемдермен бірге айырғыш құрылғысы немесе өлшемдерді қажетті үлесте қосуға арналған жиынтық аспапбеті орналасқан. Коммутациялық құрылғының құрылмасы жағынан ''Өлшеуіш магазин'' иінтіректі штепсельді, ашалы және қысқышты боп бөлінеді (соңғысы сирек қолданылады). ''Өлшеуіш магазин'' әдетте өлшемдер декадаға (бірдей номиналдық мәндерімен он өлшемнен) жинақталады. Декадалар санына қарай ''Өлшеуіш магазин'' бірдекалы және көпдекалы (8 декадаға дейін) болып бөлінеді. Жоғары кластағы дәлдікпен жасалынған ''Өлшеуіш магазин'' әдетте аз декалы, дәлдігі аз — көпдекалы болып келеді. Қайта жаңғыртатын шаманың мәнін біркелкі өзгерту үшін кейбір ''Өлшеуіш магазин'' ең кіші түрақты өлшемі айнымалы мәні біркелкі реттелетін өлшемімен алмастырылады.

==Өлшеуіш микроскоп==
''Өлшеуіш микроскоп'' ({{lang-ru|измерительный микроскоп}}) - визирлік құрылғылы [[микроскоп]] болатын өлшеуіш аспап. ''Өлшеуіш микроскоп'' санау құрылғысы оптикалық немесе механикалық болып келеді. ''Өлшеуіш микроскоп'' күрделі пішімдегі тетіктердің сызықтық және бүрыштық өлшемдерін тік бүрыштық және полярлық координаттарда өлшеуге арналған.

==Өлшеуіш таспа==
''Өлшеуіш таспа'' ({{lang-ru|лента мерная}}) — ені 15 ... 30 мм үзындығы 20 ,30 50 м жүқа болат таспа. Ұзындықты өлшеу үшін пайдаланылады.

==Өлшеуіш трансформатор==
''Өлшеуіш трансформатор'' ({{lang-ru|измерительный трансформатор}}) — бірінші оралымына өлшенетін тоқ немесе кернеу, ал екінші оралымы өлшеуіш аспапқа немесе сақтандырғыш релеге қосылған электрлік трансформатор. ''Өлшеуіш трансформатор'' негізінен жоғарғы кернеудегі айнымалы тоқ тізбегінде токты,  [[электрлік кернеу]]ді, [[қуат]]ты, энергияны және басқа параметрлеріді өлшеу шегі 100 В және 5 А-ге дейін бірыңғайланған электрөлшеуіш аспаптармен өлшеуге арналған. Кернеуді және токты өлшейтін трансформаторлар болады. Жоғарғы кернеудің тұрақты ток тізбектерінде өлшеулер үшін арнайы өлшеуіші ұрылғылар — түрақты токтың өлшеуіш трансформаторы қолданылады.

==Өлшеуіш түрлендіргіш==
''Өлшеуіш түрлендіргіш'' ({{lang-ru|преобразующий измеритель}}) - датчик. Байқаушы бірден сезе алмайтын өлшеуіш ақпараттық сигналды беруге, әрі қарай түрлендіруге, өңдеуге немесе сақтауға қолайлы түрге өңдейтін өлшеу қүралы.

==Өлшеуіш-сызғыш==
''Өлшеуіш-сызғыш'' ({{lang-ru|измерительная линейка}}) — бетіне бөлу молшері 0,5 немесе 1,0 мм бір немесе екі межелер салынған болат таспа.
== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{commons|Category:Measurement}}

[[Санат:Өлшеу]]
[[Санат:Метрология]]</text>
      <sha1>5beop9hoaipfk0n3na17o108f0nyq14</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060298</id>
      <parentid>3060297</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T08:39:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Alphy Haydar</username>
        <id>36950</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="24845" xml:space="preserve">[[Сурет:SI base unit.svg|thumb|right|250px|SI жүйесіндегі жеті негізгі бірлік. Көрсеткілер бірліктерден оларға тәуелділерге бағытталған.]]
'''Өлшеу''' (Measurement) - объект, немесе оқиға атрибуттарының сандық көрсеткішіне қол жеткізу үшін анықтау процессі.&lt;ref name=&quot;pedhazur&quot;&gt;{{cite book |last1 = Pedhazur |first1 = Elazar J. |last2 = Schmelkin  |first2 = Leora and Albert | title = Measurement, Design, and Analysis: An Integrated Approach |url = https://archive.org/details/measurementdesig00pedh |url-access = limited | edition=1st |publisher = Lawrence Erlbaum Associates |location = Hillsdale, NJ  |year = 1991 |isbn = 978-0-8058-1063-9  |pages=[https://archive.org/details/measurementdesig00pedh/page/n327 15]–29}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;bipm&quot;&gt;{{cite book | title = International Vocabulary of Metrology – Basic and General Concepts and Associated Terms (VIM) | year = 2008 | edition = 3rd | publisher = International Bureau of Weights and Measures | url = http://www.bipm.org/utils/common/documents/jcgm/JCGM_200_2008.pdf | page = 16}}&lt;/ref&gt; Басқаша айтқанда, өлшеу мәлім негізгі анықтамалық шамамен (өлшем бірлігімен) салыстырғанда физикалық шаманың қаншалықты үлкен, немесе кіші екенін айқындау процесі.&lt;ref name=&quot;Young and Freedman University Physics&quot;&gt;{{cite book |last1=Young |first1=Hugh D |last2=Freedman |first2=Roger A. |title=University Physics |date=2012 |publisher=Pearson Education Inc. |isbn=978-0-321-69686-1 |edition=13}}&lt;/ref&gt;

Өлшемнің көлемі мен қолданысы контекстке және пән саласына байланысты. Жаратылыстану ғылымдары мен техникада өлшеулер объектілердің немесе оқиғалардың номиналды қасиеттеріне қолданылмайды, бұл Халықаралық салмақтар мен өлшемдер бюросы жариялаған халықаралық метрология лексикасының нұсқауларына сәйкес келеді.&lt;ref name=&quot;bipm&quot; /&gt; Дегенмен, статистика, сондай-ақ әлеуметтік және мінез-құлық ғылымдары секілді салаларда өлшемдер номиналды (nominal), реттік (ordinal), интервалды (interval) және арақатынастық (retio) шкалаларды қамтитын бірнеше деңгейге ие болуы мүмкін.&lt;ref name=&quot;pedhazur&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;Koch 2008&quot;&gt;{{cite encyclopedia | editor-last = Kirch | editor-first = Wilhelm | title = Level of measurement | encyclopedia = Encyclopedia of Public Health  | volume = 2  | pages = 81  | publisher = Springer  | date = 2008 | isbn = 978-0-321-02106-9 }}&lt;/ref&gt;

Өлшем [[сауда]]ның, [[ғылым]]ның, [[технология]]ның және көптеген пәндердегі сандық зерттеулердің тіректасы болып табылады. Тарихта, адам өмірінің әртүрлі өрістері үшін көптеген өлшем жүйелері бірліктері түрлі салаларда салыстырма үшін қолданылған. Көбінесе ондай өлшемдік бірліктерге сауда серіктестігі, немесе серіктестер арасындағы келісімдер арқылы қол жеткізген. ХVIII ғ-дан бастап біртұтастыққа қарап дамудың арқасында, адамзат қоғамы қабылданған стандарттарға келісе бастады, нәтижесінде қазіргі заманғы [[Халықаралық бірліктер жүйесі]] (SI) пайда болды. Бұл жүйе барлық физикалық өлшемдерді жеті негізгі бірліктен тұратын математикалық комбинацияға дейін азайтады. Өлшеу ғылымы [[метрология]] саласында да жүргізілуде.

Қарапайым етіп айтқанда, өлшеу әдетте белгісіз шаманы белгілі, немесе стандартты шамамен салыстыру барысында анықтайды.

Өлшенетін шама бірнеше рет бақыланады, одан алынған нәтижелер математикалық жолмен өңделеді және ең соңында өлшеудің жүйелік қателіктерін шығарып тастап, шаманың ақырғы мәні алынады.&lt;ref name=&quot;name&quot;&gt;Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: География және геодезия. — Алматы: &quot;Мектеп&quot; баспасы, 2007. — 264 бет. ISBN 9965-36-367-6&lt;/ref&gt;
Өлшеу - берілген [[өлшем]] бірліктерінде өлшенер шаманың сандық мағынасын табу үшін өлшем құралдарымен орындалатын әрекеттер жиынтығы.&lt;ref&gt;Орысша-қазақша түсіндірме жалпы сөздік: Көлік	/ профессор Е. Арын — Павлодар : «ЭКО» ҒӨФ. 2006&lt;/ref&gt;
==Өлшеу жүйесі==
[[Сурет:FourMetricInstruments.JPG|thumb|upright|Метрикалық калибрлеуі бар төрт өлшеу құрылғысы]] 
''Өлшеу жүйесі'' — өзара арасы байланыс каналымен жалғасқан өлшеу құралдары мен қосымша құрылғылар (өлшеулер, өлшеу аспаптары, өлшеу түрлендіргіштері) жиынтығы; өлшеу ақпаратының сигналын автоматты өндеуге, беруге және автоматты басқару жүйелерінде пайдалануға ыңғайлы түрінде шығару үшін қолданылады.&lt;ref name=&quot;name&quot;/&gt;
==Өлшеулердің метрлік жүйесі==
''Өлшеулердің метрлік жүйесі'' ({{lang-ru|метрическая система мер}}) — екі бірлікке: үзындық бірлігі метрге және масса бірлігі килограммға негізделген өлшемдер жүйесі. Өлшеулердің метрлік жүйесі XIX ғасырдың аяғында Ұлы француз революциясы кезінде пайда болды. ''Өлшеулердің метрлік жүйесі'' кірген өлшемдер: іс-тәжірибенін талабына қарай ұзындықтың бірлігі метр (1 метр Париждің географиялық меридиан үзындығы ширегінің он миллионнан бір бөлігіне тең), аудан (1 ар қабырғасы 10 метр квадраттың ауданына тең), көлем (1 метр кубтың көлеміне тең), сұйық және сусымалы заттар үшін сыйымдылық (1 литр қабырғасы 0,1 метр кубтың ауданына тең), масса (1 грамм қабырғасы 0,001 метр кубты 0° С-та толтырған судың массасына тең), осы өлшемдерге ондық жүрнақтар — мирна (104 — қазір қолданылмайды), кило, гекто, дека, деци, санти, және милли — олар ондық еселенген және бөлшектік бірліктерді алуға қамтамасыз
етті. 1975 жылы әлемнің 120-дан аса мемлекетінде ''Өлшеулердің метрлік жүйесі'' істейді.
==Өлшеу құралдары==
''Өлшеу құралдары'' ({{lang-ru|измерительные средства}}) — сыртқы және ішкі өлшемдерді (нониустық, межемен жабдықталған өлшегіш құралдар, микрометрлер, микрометрлік штихмастар), тереңдік пен биіктікті (штанген тереңдік өлшерлер, микрометрлік тереңдік өлшерлер) өлшеуге арналған, тетіктерді белгілеуге (штангенрейсмустар) арналған аспаптар.

==Өлшеу құрылғылары==
''Өлшеу құрылғылары'' ({{lang-ru|измерительные устройства}}) - жеке физикалық шаманы өлшеуге, тіркеуге және санауға арналған техникалық құралдардың кешені. ''Өлшеу құрылғылары'' - өлшеу-ақпараттық жүйенің жеке түрі. ''Өлшеу құрылғылары'' негізі - өлшеуіш түрлендіргіш. ''Өлшеу құрылғылары'' тура түрлендіргішті және теңестіруші болып екіге бөлінеді. Біріншісінде өлшенетін шама бүрышпен анықталады. Екіншісінде өлшенетін шама біртекті шамамен салыстырылады. Мәселен, өлшеу көпірі, цифрлы вольтметр.

==Өлшеулер дәлдігі==
Өлшеулер дәлдігі — өлшенетін шаманың шын мәніне жуықтығын бейнелеп көрсететін өлшеу нәтижесінің сапасы. Жоғары өлшеулер дәлдігі жүйелі және кездейсоқ қателіктердің барлық түрінің аз ғана шамасына сәйкес болады. Сандық дәлдік салыстырмалы қателік модуліне кері шамамен білдірілуі мүмкін. Мысалы, егер өлшеулер қателігі &lt;math&gt;10^{-4}&lt;/math&gt; болса, онда дәлдік &lt;math&gt;10^{4}&lt;/math&gt; болады.&lt;ref name=&quot;name&quot;/&gt;

== Өлшеу ақпараты ==
[[Сурет:4 points measurement 2.png|thumb|right|200px|]]
Өлшеу кезінде «Ақпарат» ұғымы қолданылады. 
Ақпарат дегеніміз – объекті туралы алғашқы анық емес ілімдерді азайтатын мәліметтер жиынтығы болады. Ең маңызды болып саналатын мәліметтердің бірі өлшеу жолымен алынатын объектілердің қасиеттерінің санаулы сипаттамалары туралы болып саналады. Осындай мәліметтер біздің біліміміздің жоғарлап, ал объектілер туралы ілімдердің анықсыздық дәрежесін азайтады, яғни өлшеу ақпараттық процесс болып табылады. Өлшенетін физикалық шамалар мәні ақпаратты өлшеу нәтижесі деп аталады.
Ақпараттың материалдық тасымалдаушысы болып сигнал табылады. Жалпы мағынада, уақытта ағып жататын физикалық процесс дегеніміз сигнал екенін түсіндік. Өлшенетін физикалық шамамен қосыла өзгеретін сигналды өлшеудің ақпараттық сигналы деп, ал өлшенетін шамамен функционалды байланысы жоқ сигналды ақпаратық емес параметр деп айтамыз.

==Өлшеу аспабының сезгіштігі==
''Өлшеу аспабының сезгіштігі'' ({{lang-ru|чувствительность измерительного прибора}}) — өлшеу аспабының шығуындағы сигнал өзгерісінің, оның өзгерісін туғызған өлшенетін шамаға қатынасын айтады. Егер біліктің номиналды диаметрін х = 100 мм өлшегенде өлшенетін шама өзгерісі ∆х = 0,01 көрсеткіні ∆l = 10 мм-те, жылжытса, онда аспаптың абсолютті сезгіштігі S=∆l/∆x = 10/0,01 = = 1000 болады, ал салыстырмалы сезгіштігі S&lt;sub&gt;0&lt;/sub&gt; = ∆l/(∆х/х) = 10/(0,01/100)= = 100.000.

==Өлшеу әдістері==
''Өлшеу әдістері'' ({{lang-ru|методы измерений}}) — физикалық қағидалар мен құралдардың әр түрін қолдануға негізделген әдістер жиынтығы. Өлшеу әдістерінің келесі түрлері болады: тура, жанама, дифференицалды және бірден бағалау әдістері бар.

==Өлшеу дәлдігі==
''Өлшеу дәлдігі'' ({{lang-ru|точность измерений}}) — өлшеу нәтижесінің өлшенетін шаманың нақты мәніне жақындау дәрежесін сипаттайтын өлшеудің сапасы; сандық жағынан ө.д. салыстырмалы қателік модуліне кері шамамен көрсетіледі. Егер өлшеу қателігі 2-10&lt;sup&gt;−2&lt;/sup&gt;% = 2-10&lt;sup&gt;−4&lt;/sup&gt; болса, онда ''Өлшеу дәлдігі'' 1/(2-10&lt;sup&gt;−4&lt;/sup&gt;) = 5-10&lt;sup&gt;3&lt;/sup&gt; болады.

==Өлшеу желісі==
''Өлшеу желісі'' ({{lang-ru|измерительная линия}}) — электржеткізгіштердің, толқынтаратушылардың және т.б. үлестіргіш параметрлері бар желілердің электрлік параметрлерін өлшеуге арналған аспап. ''Өлшеу желісі'' байланыс зондысы бар күймеше жүретін коаксиалды немесе толқынжеткізгіш желінің кесіндісін құрайды. ''Өлшеу желісі'' көмегімен желінің бойындағы электрлік өріс кернеулері бөліктерінің ығысуын және түрақты толық коэффициентін, толық кедергісін, амплитудасын, фазаларын, шағылысу коэфициентін және т.б. анықтайды. Әдетте ''Өлшеу желісі'' жиіліктердің жүздеген МГц-ден жүздеген ГГц-ке дейінгі аралықта қолданылады. Қателігі 2 ... 5%.

==Өлшеу көпірі==
''Өлшеу көпірі'' ({{lang-ru|мост измерительный}}) - жоғары электр кенрнеуінің шамасын төмендетіп, оның электр кернеуін, сыйымдылығын, индуктивтілігін және т.б. шамаларын өлшеуге арналған электр аспабы. Оның түрақты токқа, айнымалы токқа арналған түрлері болады.

==Өлшеу машинасы==
''Өлшеу машинасы'' ({{lang-ru|измерительная машина}}) — тетіктердің ішкі және сыртқы сызықтық өлшемдерін өлшеуге арналған оптика-механикалық өлшеу құралдары. Жоғарғы өлшеу шегі 4 , 6, 8, 12 метр. Есептеу құрылғысы ретінде оптиметр немесе интерферометр түтігі пайдаланылады. Өлшеу тексерілетін тетік өлшемі үлгілі тетіктің бүрыннан белгілі өлшемімен салыстыру арқылы немесе өлшеу машинасында тексерілетін тетіктің өлшемін тура өлшеу арқылы жүргізіледі. Ішөлшерді тексеру үшін және баптау үшін, үлкен өлшемдерді тексеру үшін және өлшемдерді өлшеу үшін қолданылады.

==Өлшеу аунақшалары==
''Өлшеу аунақшалары'' ({{lang-ru|измерительные ролики}}) - диаметрлері өте жоғары дәлдікпен жасалынған, конустық беттердің өлшемдерін өлшеуге арналған аспаптар.

==Өлшеу шариктері==
''Өлшеу шариктері'' ({{lang-ru|измерительные шарики}}) — диаметрлері өте жоғары дәлдікпен жасалынған, конустық беттердің өлшемдерін өлшеуге арналған аспаптар.

==Өлшеулердің метрлік жүйесі==
''Өлшеулердің метрлік жүйесі'' ({{lang-ru|метрическая система мер}}) - үзындық өлшемі 1 м-ге тең, масса өлшемі 1 кг-ға тең халықаралық өлшемдер бірлігінің жүйесі.

==Өлшеуіш==
''Өлшеуіш'' ({{lang-ru|измеритель}}) — ұшы өткір инесі бар ашаға үқсаған өлшеу құралы. Сызықтық өлшемді салу үшін ұсталық белгілеу істерінде жиі қолданылады.

==Өлшеуіш аспап==
''Өлшеуіш аспап'' ({{lang-ru|измерительный прибор}}) - байқаушы сезе алатындай түрге өлшеу ақпаратының сигналын өндеуге арналған өлшеу құралы. Өлшеуіш аспаптың көрсететін, тіркейтін, өзі жазатын, басатын, интегралдайтын, қосатын, аналогты, цифрлы, тура әрекеттегі жонс салыстыратын түрлері бар.

==Өлшеуіш аша==
''Өлшеуіш аша'' ({{lang-ru|измерительная вилка}}) — аккумуляторлық батареялардың кернеуін тексеруге арналған аспап.

==Өлшеуіш құрал-саймандар==
''Өлшеуіш құрал-саймандар'' ({{lang-ru|измерительные инструменты}}) — тетіктерді жан-жақты дәл өлшеуге арналған құрал-саймандар. Бүларға штангенциркуль, [[сызғыш]]тар, рулеткалар, [[кронциркуль]]дер, нутромерлер, [[микрометр]]лер, [[индикаторлар]], тереңдік өлшеуіштер, бүрама өлшеуіштер және т.б. өлшеуішті құрал-саймандар жатады.

==Өлшеуіш магазин==
''Өлшеуіш магазин'' ({{lang-ru|измерительный магазин}}) — электрлік шамалардың белгілі дәлдікпен мөлшерленген арнайы таңдап алынған өлшемдер жиыны. Кедергілердің, сыйымдылықтардың, индуктивтіктердің немесе өзара индуктивтіктердің мәндерін белгілі бір дәлдікпен және ауқымда өлшеуіш схемаларда ауыстырғанда немесе осы шамаларды реттеген кезде қайтадан жаңғырту үшін қолданылады. Әртүрлі мәндердің өлшемдері құрылымды түрде бірігеді; ортақ тұрқыда өлшемдермен бірге айырғыш құрылғысы немесе өлшемдерді қажетті үлесте қосуға арналған жиынтық аспапбеті орналасқан. Коммутациялық құрылғының құрылмасы жағынан ''Өлшеуіш магазин'' иінтіректі штепсельді, ашалы және қысқышты боп бөлінеді (соңғысы сирек қолданылады). ''Өлшеуіш магазин'' әдетте өлшемдер декадаға (бірдей номиналдық мәндерімен он өлшемнен) жинақталады. Декадалар санына қарай ''Өлшеуіш магазин'' бірдекалы және көпдекалы (8 декадаға дейін) болып бөлінеді. Жоғары кластағы дәлдікпен жасалынған ''Өлшеуіш магазин'' әдетте аз декалы, дәлдігі аз — көпдекалы болып келеді. Қайта жаңғыртатын шаманың мәнін біркелкі өзгерту үшін кейбір ''Өлшеуіш магазин'' ең кіші түрақты өлшемі айнымалы мәні біркелкі реттелетін өлшемімен алмастырылады.

==Өлшеуіш микроскоп==
''Өлшеуіш микроскоп'' ({{lang-ru|измерительный микроскоп}}) - визирлік құрылғылы [[микроскоп]] болатын өлшеуіш аспап. ''Өлшеуіш микроскоп'' санау құрылғысы оптикалық немесе механикалық болып келеді. ''Өлшеуіш микроскоп'' күрделі пішімдегі тетіктердің сызықтық және бүрыштық өлшемдерін тік бүрыштық және полярлық координаттарда өлшеуге арналған.

==Өлшеуіш таспа==
''Өлшеуіш таспа'' ({{lang-ru|лента мерная}}) — ені 15 ... 30 мм үзындығы 20 ,30 50 м жүқа болат таспа. Ұзындықты өлшеу үшін пайдаланылады.

==Өлшеуіш трансформатор==
''Өлшеуіш трансформатор'' ({{lang-ru|измерительный трансформатор}}) — бірінші оралымына өлшенетін тоқ немесе кернеу, ал екінші оралымы өлшеуіш аспапқа немесе сақтандырғыш релеге қосылған электрлік трансформатор. ''Өлшеуіш трансформатор'' негізінен жоғарғы кернеудегі айнымалы тоқ тізбегінде токты,  [[электрлік кернеу]]ді, [[қуат]]ты, энергияны және басқа параметрлеріді өлшеу шегі 100 В және 5 А-ге дейін бірыңғайланған электрөлшеуіш аспаптармен өлшеуге арналған. Кернеуді және токты өлшейтін трансформаторлар болады. Жоғарғы кернеудің тұрақты ток тізбектерінде өлшеулер үшін арнайы өлшеуіші ұрылғылар — түрақты токтың өлшеуіш трансформаторы қолданылады.

==Өлшеуіш түрлендіргіш==
''Өлшеуіш түрлендіргіш'' ({{lang-ru|преобразующий измеритель}}) - датчик. Байқаушы бірден сезе алмайтын өлшеуіш ақпараттық сигналды беруге, әрі қарай түрлендіруге, өңдеуге немесе сақтауға қолайлы түрге өңдейтін өлшеу қүралы.

==Өлшеуіш-сызғыш==
''Өлшеуіш-сызғыш'' ({{lang-ru|измерительная линейка}}) — бетіне бөлу молшері 0,5 немесе 1,0 мм бір немесе екі межелер салынған болат таспа.
== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{commons|Category:Measurement}}

[[Санат:Өлшеу]]
[[Санат:Метрология]]</text>
      <sha1>9wcr7elkyqvw7shmzu2qu03bgcmhjl8</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060299</id>
      <parentid>3060298</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T08:40:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Alphy Haydar</username>
        <id>36950</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="24849" xml:space="preserve">[[Сурет:SI base unit.svg|thumb|right|250px|SI жүйесіндегі жеті негізгі бірлік. Көрсеткілер бірліктерден оларға тәуелділерге бағытталған.]]
'''Өлшеу''' (Measurement) - объект, немесе оқиға атрибуттарының сандық көрсеткішіне қол жеткізу үшін анықтау процессі.&lt;ref name=&quot;pedhazur&quot;&gt;{{cite book |last1 = Pedhazur |first1 = Elazar J. |last2 = Schmelkin  |first2 = Leora and Albert | title = Measurement, Design, and Analysis: An Integrated Approach |url = https://archive.org/details/measurementdesig00pedh |url-access = limited | edition=1st |publisher = Lawrence Erlbaum Associates |location = Hillsdale, NJ  |year = 1991 |isbn = 978-0-8058-1063-9  |pages=[https://archive.org/details/measurementdesig00pedh/page/n327 15]–29}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;bipm&quot;&gt;{{cite book | title = International Vocabulary of Metrology – Basic and General Concepts and Associated Terms (VIM) | year = 2008 | edition = 3rd | publisher = International Bureau of Weights and Measures | url = http://www.bipm.org/utils/common/documents/jcgm/JCGM_200_2008.pdf | page = 16}}&lt;/ref&gt; Басқаша айтқанда, өлшеу мәлім негізгі анықтамалық шамамен (өлшем бірлігімен) салыстырғанда физикалық шаманың қаншалықты үлкен, немесе кіші екенін айқындау процесі.&lt;ref name=&quot;Young and Freedman University Physics&quot;&gt;{{cite book |last1=Young |first1=Hugh D |last2=Freedman |first2=Roger A. |title=University Physics |date=2012 |publisher=Pearson Education Inc. |isbn=978-0-321-69686-1 |edition=13}}&lt;/ref&gt;

Өлшемнің көлемі мен қолданысы контекстке және пән саласына байланысты. [[Жаратылыстану]] ғылымдары мен техникада өлшеулер объектілердің немесе оқиғалардың номиналды қасиеттеріне қолданылмайды, бұл Халықаралық салмақтар мен өлшемдер бюросы жариялаған халықаралық метрология лексикасының нұсқауларына сәйкес келеді.&lt;ref name=&quot;bipm&quot; /&gt; Дегенмен, статистика, сондай-ақ әлеуметтік және мінез-құлық ғылымдары секілді салаларда өлшемдер номиналды (nominal), реттік (ordinal), интервалды (interval) және арақатынастық (retio) шкалаларды қамтитын бірнеше деңгейге ие болуы мүмкін.&lt;ref name=&quot;pedhazur&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;Koch 2008&quot;&gt;{{cite encyclopedia | editor-last = Kirch | editor-first = Wilhelm | title = Level of measurement | encyclopedia = Encyclopedia of Public Health  | volume = 2  | pages = 81  | publisher = Springer  | date = 2008 | isbn = 978-0-321-02106-9 }}&lt;/ref&gt;

Өлшем [[сауда]]ның, [[ғылым]]ның, [[технология]]ның және көптеген пәндердегі сандық зерттеулердің тіректасы болып табылады. Тарихта, адам өмірінің әртүрлі өрістері үшін көптеген өлшем жүйелері бірліктері түрлі салаларда салыстырма үшін қолданылған. Көбінесе ондай өлшемдік бірліктерге сауда серіктестігі, немесе серіктестер арасындағы келісімдер арқылы қол жеткізген. ХVIII ғ-дан бастап біртұтастыққа қарап дамудың арқасында, адамзат қоғамы қабылданған стандарттарға келісе бастады, нәтижесінде қазіргі заманғы [[Халықаралық бірліктер жүйесі]] (SI) пайда болды. Бұл жүйе барлық физикалық өлшемдерді жеті негізгі бірліктен тұратын математикалық комбинацияға дейін азайтады. Өлшеу ғылымы [[метрология]] саласында да жүргізілуде.

Қарапайым етіп айтқанда, өлшеу әдетте белгісіз шаманы белгілі, немесе стандартты шамамен салыстыру барысында анықтайды.

Өлшенетін шама бірнеше рет бақыланады, одан алынған нәтижелер математикалық жолмен өңделеді және ең соңында өлшеудің жүйелік қателіктерін шығарып тастап, шаманың ақырғы мәні алынады.&lt;ref name=&quot;name&quot;&gt;Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: География және геодезия. — Алматы: &quot;Мектеп&quot; баспасы, 2007. — 264 бет. ISBN 9965-36-367-6&lt;/ref&gt;
Өлшеу - берілген [[өлшем]] бірліктерінде өлшенер шаманың сандық мағынасын табу үшін өлшем құралдарымен орындалатын әрекеттер жиынтығы.&lt;ref&gt;Орысша-қазақша түсіндірме жалпы сөздік: Көлік	/ профессор Е. Арын — Павлодар : «ЭКО» ҒӨФ. 2006&lt;/ref&gt;
==Өлшеу жүйесі==
[[Сурет:FourMetricInstruments.JPG|thumb|upright|Метрикалық калибрлеуі бар төрт өлшеу құрылғысы]] 
''Өлшеу жүйесі'' — өзара арасы байланыс каналымен жалғасқан өлшеу құралдары мен қосымша құрылғылар (өлшеулер, өлшеу аспаптары, өлшеу түрлендіргіштері) жиынтығы; өлшеу ақпаратының сигналын автоматты өндеуге, беруге және автоматты басқару жүйелерінде пайдалануға ыңғайлы түрінде шығару үшін қолданылады.&lt;ref name=&quot;name&quot;/&gt;
==Өлшеулердің метрлік жүйесі==
''Өлшеулердің метрлік жүйесі'' ({{lang-ru|метрическая система мер}}) — екі бірлікке: үзындық бірлігі метрге және масса бірлігі килограммға негізделген өлшемдер жүйесі. Өлшеулердің метрлік жүйесі XIX ғасырдың аяғында Ұлы француз революциясы кезінде пайда болды. ''Өлшеулердің метрлік жүйесі'' кірген өлшемдер: іс-тәжірибенін талабына қарай ұзындықтың бірлігі метр (1 метр Париждің географиялық меридиан үзындығы ширегінің он миллионнан бір бөлігіне тең), аудан (1 ар қабырғасы 10 метр квадраттың ауданына тең), көлем (1 метр кубтың көлеміне тең), сұйық және сусымалы заттар үшін сыйымдылық (1 литр қабырғасы 0,1 метр кубтың ауданына тең), масса (1 грамм қабырғасы 0,001 метр кубты 0° С-та толтырған судың массасына тең), осы өлшемдерге ондық жүрнақтар — мирна (104 — қазір қолданылмайды), кило, гекто, дека, деци, санти, және милли — олар ондық еселенген және бөлшектік бірліктерді алуға қамтамасыз
етті. 1975 жылы әлемнің 120-дан аса мемлекетінде ''Өлшеулердің метрлік жүйесі'' істейді.
==Өлшеу құралдары==
''Өлшеу құралдары'' ({{lang-ru|измерительные средства}}) — сыртқы және ішкі өлшемдерді (нониустық, межемен жабдықталған өлшегіш құралдар, микрометрлер, микрометрлік штихмастар), тереңдік пен биіктікті (штанген тереңдік өлшерлер, микрометрлік тереңдік өлшерлер) өлшеуге арналған, тетіктерді белгілеуге (штангенрейсмустар) арналған аспаптар.

==Өлшеу құрылғылары==
''Өлшеу құрылғылары'' ({{lang-ru|измерительные устройства}}) - жеке физикалық шаманы өлшеуге, тіркеуге және санауға арналған техникалық құралдардың кешені. ''Өлшеу құрылғылары'' - өлшеу-ақпараттық жүйенің жеке түрі. ''Өлшеу құрылғылары'' негізі - өлшеуіш түрлендіргіш. ''Өлшеу құрылғылары'' тура түрлендіргішті және теңестіруші болып екіге бөлінеді. Біріншісінде өлшенетін шама бүрышпен анықталады. Екіншісінде өлшенетін шама біртекті шамамен салыстырылады. Мәселен, өлшеу көпірі, цифрлы вольтметр.

==Өлшеулер дәлдігі==
Өлшеулер дәлдігі — өлшенетін шаманың шын мәніне жуықтығын бейнелеп көрсететін өлшеу нәтижесінің сапасы. Жоғары өлшеулер дәлдігі жүйелі және кездейсоқ қателіктердің барлық түрінің аз ғана шамасына сәйкес болады. Сандық дәлдік салыстырмалы қателік модуліне кері шамамен білдірілуі мүмкін. Мысалы, егер өлшеулер қателігі &lt;math&gt;10^{-4}&lt;/math&gt; болса, онда дәлдік &lt;math&gt;10^{4}&lt;/math&gt; болады.&lt;ref name=&quot;name&quot;/&gt;

== Өлшеу ақпараты ==
[[Сурет:4 points measurement 2.png|thumb|right|200px|]]
Өлшеу кезінде «Ақпарат» ұғымы қолданылады. 
Ақпарат дегеніміз – объекті туралы алғашқы анық емес ілімдерді азайтатын мәліметтер жиынтығы болады. Ең маңызды болып саналатын мәліметтердің бірі өлшеу жолымен алынатын объектілердің қасиеттерінің санаулы сипаттамалары туралы болып саналады. Осындай мәліметтер біздің біліміміздің жоғарлап, ал объектілер туралы ілімдердің анықсыздық дәрежесін азайтады, яғни өлшеу ақпараттық процесс болып табылады. Өлшенетін физикалық шамалар мәні ақпаратты өлшеу нәтижесі деп аталады.
Ақпараттың материалдық тасымалдаушысы болып сигнал табылады. Жалпы мағынада, уақытта ағып жататын физикалық процесс дегеніміз сигнал екенін түсіндік. Өлшенетін физикалық шамамен қосыла өзгеретін сигналды өлшеудің ақпараттық сигналы деп, ал өлшенетін шамамен функционалды байланысы жоқ сигналды ақпаратық емес параметр деп айтамыз.

==Өлшеу аспабының сезгіштігі==
''Өлшеу аспабының сезгіштігі'' ({{lang-ru|чувствительность измерительного прибора}}) — өлшеу аспабының шығуындағы сигнал өзгерісінің, оның өзгерісін туғызған өлшенетін шамаға қатынасын айтады. Егер біліктің номиналды диаметрін х = 100 мм өлшегенде өлшенетін шама өзгерісі ∆х = 0,01 көрсеткіні ∆l = 10 мм-те, жылжытса, онда аспаптың абсолютті сезгіштігі S=∆l/∆x = 10/0,01 = = 1000 болады, ал салыстырмалы сезгіштігі S&lt;sub&gt;0&lt;/sub&gt; = ∆l/(∆х/х) = 10/(0,01/100)= = 100.000.

==Өлшеу әдістері==
''Өлшеу әдістері'' ({{lang-ru|методы измерений}}) — физикалық қағидалар мен құралдардың әр түрін қолдануға негізделген әдістер жиынтығы. Өлшеу әдістерінің келесі түрлері болады: тура, жанама, дифференицалды және бірден бағалау әдістері бар.

==Өлшеу дәлдігі==
''Өлшеу дәлдігі'' ({{lang-ru|точность измерений}}) — өлшеу нәтижесінің өлшенетін шаманың нақты мәніне жақындау дәрежесін сипаттайтын өлшеудің сапасы; сандық жағынан ө.д. салыстырмалы қателік модуліне кері шамамен көрсетіледі. Егер өлшеу қателігі 2-10&lt;sup&gt;−2&lt;/sup&gt;% = 2-10&lt;sup&gt;−4&lt;/sup&gt; болса, онда ''Өлшеу дәлдігі'' 1/(2-10&lt;sup&gt;−4&lt;/sup&gt;) = 5-10&lt;sup&gt;3&lt;/sup&gt; болады.

==Өлшеу желісі==
''Өлшеу желісі'' ({{lang-ru|измерительная линия}}) — электржеткізгіштердің, толқынтаратушылардың және т.б. үлестіргіш параметрлері бар желілердің электрлік параметрлерін өлшеуге арналған аспап. ''Өлшеу желісі'' байланыс зондысы бар күймеше жүретін коаксиалды немесе толқынжеткізгіш желінің кесіндісін құрайды. ''Өлшеу желісі'' көмегімен желінің бойындағы электрлік өріс кернеулері бөліктерінің ығысуын және түрақты толық коэффициентін, толық кедергісін, амплитудасын, фазаларын, шағылысу коэфициентін және т.б. анықтайды. Әдетте ''Өлшеу желісі'' жиіліктердің жүздеген МГц-ден жүздеген ГГц-ке дейінгі аралықта қолданылады. Қателігі 2 ... 5%.

==Өлшеу көпірі==
''Өлшеу көпірі'' ({{lang-ru|мост измерительный}}) - жоғары электр кенрнеуінің шамасын төмендетіп, оның электр кернеуін, сыйымдылығын, индуктивтілігін және т.б. шамаларын өлшеуге арналған электр аспабы. Оның түрақты токқа, айнымалы токқа арналған түрлері болады.

==Өлшеу машинасы==
''Өлшеу машинасы'' ({{lang-ru|измерительная машина}}) — тетіктердің ішкі және сыртқы сызықтық өлшемдерін өлшеуге арналған оптика-механикалық өлшеу құралдары. Жоғарғы өлшеу шегі 4 , 6, 8, 12 метр. Есептеу құрылғысы ретінде оптиметр немесе интерферометр түтігі пайдаланылады. Өлшеу тексерілетін тетік өлшемі үлгілі тетіктің бүрыннан белгілі өлшемімен салыстыру арқылы немесе өлшеу машинасында тексерілетін тетіктің өлшемін тура өлшеу арқылы жүргізіледі. Ішөлшерді тексеру үшін және баптау үшін, үлкен өлшемдерді тексеру үшін және өлшемдерді өлшеу үшін қолданылады.

==Өлшеу аунақшалары==
''Өлшеу аунақшалары'' ({{lang-ru|измерительные ролики}}) - диаметрлері өте жоғары дәлдікпен жасалынған, конустық беттердің өлшемдерін өлшеуге арналған аспаптар.

==Өлшеу шариктері==
''Өлшеу шариктері'' ({{lang-ru|измерительные шарики}}) — диаметрлері өте жоғары дәлдікпен жасалынған, конустық беттердің өлшемдерін өлшеуге арналған аспаптар.

==Өлшеулердің метрлік жүйесі==
''Өлшеулердің метрлік жүйесі'' ({{lang-ru|метрическая система мер}}) - үзындық өлшемі 1 м-ге тең, масса өлшемі 1 кг-ға тең халықаралық өлшемдер бірлігінің жүйесі.

==Өлшеуіш==
''Өлшеуіш'' ({{lang-ru|измеритель}}) — ұшы өткір инесі бар ашаға үқсаған өлшеу құралы. Сызықтық өлшемді салу үшін ұсталық белгілеу істерінде жиі қолданылады.

==Өлшеуіш аспап==
''Өлшеуіш аспап'' ({{lang-ru|измерительный прибор}}) - байқаушы сезе алатындай түрге өлшеу ақпаратының сигналын өндеуге арналған өлшеу құралы. Өлшеуіш аспаптың көрсететін, тіркейтін, өзі жазатын, басатын, интегралдайтын, қосатын, аналогты, цифрлы, тура әрекеттегі жонс салыстыратын түрлері бар.

==Өлшеуіш аша==
''Өлшеуіш аша'' ({{lang-ru|измерительная вилка}}) — аккумуляторлық батареялардың кернеуін тексеруге арналған аспап.

==Өлшеуіш құрал-саймандар==
''Өлшеуіш құрал-саймандар'' ({{lang-ru|измерительные инструменты}}) — тетіктерді жан-жақты дәл өлшеуге арналған құрал-саймандар. Бүларға штангенциркуль, [[сызғыш]]тар, рулеткалар, [[кронциркуль]]дер, нутромерлер, [[микрометр]]лер, [[индикаторлар]], тереңдік өлшеуіштер, бүрама өлшеуіштер және т.б. өлшеуішті құрал-саймандар жатады.

==Өлшеуіш магазин==
''Өлшеуіш магазин'' ({{lang-ru|измерительный магазин}}) — электрлік шамалардың белгілі дәлдікпен мөлшерленген арнайы таңдап алынған өлшемдер жиыны. Кедергілердің, сыйымдылықтардың, индуктивтіктердің немесе өзара индуктивтіктердің мәндерін белгілі бір дәлдікпен және ауқымда өлшеуіш схемаларда ауыстырғанда немесе осы шамаларды реттеген кезде қайтадан жаңғырту үшін қолданылады. Әртүрлі мәндердің өлшемдері құрылымды түрде бірігеді; ортақ тұрқыда өлшемдермен бірге айырғыш құрылғысы немесе өлшемдерді қажетті үлесте қосуға арналған жиынтық аспапбеті орналасқан. Коммутациялық құрылғының құрылмасы жағынан ''Өлшеуіш магазин'' иінтіректі штепсельді, ашалы және қысқышты боп бөлінеді (соңғысы сирек қолданылады). ''Өлшеуіш магазин'' әдетте өлшемдер декадаға (бірдей номиналдық мәндерімен он өлшемнен) жинақталады. Декадалар санына қарай ''Өлшеуіш магазин'' бірдекалы және көпдекалы (8 декадаға дейін) болып бөлінеді. Жоғары кластағы дәлдікпен жасалынған ''Өлшеуіш магазин'' әдетте аз декалы, дәлдігі аз — көпдекалы болып келеді. Қайта жаңғыртатын шаманың мәнін біркелкі өзгерту үшін кейбір ''Өлшеуіш магазин'' ең кіші түрақты өлшемі айнымалы мәні біркелкі реттелетін өлшемімен алмастырылады.

==Өлшеуіш микроскоп==
''Өлшеуіш микроскоп'' ({{lang-ru|измерительный микроскоп}}) - визирлік құрылғылы [[микроскоп]] болатын өлшеуіш аспап. ''Өлшеуіш микроскоп'' санау құрылғысы оптикалық немесе механикалық болып келеді. ''Өлшеуіш микроскоп'' күрделі пішімдегі тетіктердің сызықтық және бүрыштық өлшемдерін тік бүрыштық және полярлық координаттарда өлшеуге арналған.

==Өлшеуіш таспа==
''Өлшеуіш таспа'' ({{lang-ru|лента мерная}}) — ені 15 ... 30 мм үзындығы 20 ,30 50 м жүқа болат таспа. Ұзындықты өлшеу үшін пайдаланылады.

==Өлшеуіш трансформатор==
''Өлшеуіш трансформатор'' ({{lang-ru|измерительный трансформатор}}) — бірінші оралымына өлшенетін тоқ немесе кернеу, ал екінші оралымы өлшеуіш аспапқа немесе сақтандырғыш релеге қосылған электрлік трансформатор. ''Өлшеуіш трансформатор'' негізінен жоғарғы кернеудегі айнымалы тоқ тізбегінде токты,  [[электрлік кернеу]]ді, [[қуат]]ты, энергияны және басқа параметрлеріді өлшеу шегі 100 В және 5 А-ге дейін бірыңғайланған электрөлшеуіш аспаптармен өлшеуге арналған. Кернеуді және токты өлшейтін трансформаторлар болады. Жоғарғы кернеудің тұрақты ток тізбектерінде өлшеулер үшін арнайы өлшеуіші ұрылғылар — түрақты токтың өлшеуіш трансформаторы қолданылады.

==Өлшеуіш түрлендіргіш==
''Өлшеуіш түрлендіргіш'' ({{lang-ru|преобразующий измеритель}}) - датчик. Байқаушы бірден сезе алмайтын өлшеуіш ақпараттық сигналды беруге, әрі қарай түрлендіруге, өңдеуге немесе сақтауға қолайлы түрге өңдейтін өлшеу қүралы.

==Өлшеуіш-сызғыш==
''Өлшеуіш-сызғыш'' ({{lang-ru|измерительная линейка}}) — бетіне бөлу молшері 0,5 немесе 1,0 мм бір немесе екі межелер салынған болат таспа.
== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{commons|Category:Measurement}}

[[Санат:Өлшеу]]
[[Санат:Метрология]]</text>
      <sha1>rbzut1z15woqegw5a2b4etufxegvvn8</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060300</id>
      <parentid>3060299</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T08:42:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Alphy Haydar</username>
        <id>36950</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="24884" xml:space="preserve">[[Сурет:SI base unit.svg|thumb|right|250px|SI жүйесіндегі жеті негізгі бірлік. Көрсеткілер бірліктерден оларға тәуелділерге бағытталған.]]
'''Өлшеу''' (Measurement) - [[объект]], немесе [[оқиға]] қасиеттерінің сандық көрсеткіштеріне қол жеткізу үшін жасалатын [[анықтау]] процессі.&lt;ref name=&quot;pedhazur&quot;&gt;{{cite book |last1 = Pedhazur |first1 = Elazar J. |last2 = Schmelkin  |first2 = Leora and Albert | title = Measurement, Design, and Analysis: An Integrated Approach |url = https://archive.org/details/measurementdesig00pedh |url-access = limited | edition=1st |publisher = Lawrence Erlbaum Associates |location = Hillsdale, NJ  |year = 1991 |isbn = 978-0-8058-1063-9  |pages=[https://archive.org/details/measurementdesig00pedh/page/n327 15]–29}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;bipm&quot;&gt;{{cite book | title = International Vocabulary of Metrology – Basic and General Concepts and Associated Terms (VIM) | year = 2008 | edition = 3rd | publisher = International Bureau of Weights and Measures | url = http://www.bipm.org/utils/common/documents/jcgm/JCGM_200_2008.pdf | page = 16}}&lt;/ref&gt; Басқаша айтқанда, өлшеу мәлім негізгі анықтамалық шамамен (өлшем бірлігімен) салыстырғанда физикалық шаманың қаншалықты үлкен, немесе кіші екенін айқындау процесі.&lt;ref name=&quot;Young and Freedman University Physics&quot;&gt;{{cite book |last1=Young |first1=Hugh D |last2=Freedman |first2=Roger A. |title=University Physics |date=2012 |publisher=Pearson Education Inc. |isbn=978-0-321-69686-1 |edition=13}}&lt;/ref&gt;

Өлшемнің көлемі мен қолданысы контекстке және пән саласына байланысты. [[Жаратылыстану]] ғылымдары мен техникада өлшеулер объектілердің немесе оқиғалардың номиналды қасиеттеріне қолданылмайды, бұл Халықаралық салмақтар мен өлшемдер бюросы жариялаған халықаралық метрология лексикасының нұсқауларына сәйкес келеді.&lt;ref name=&quot;bipm&quot; /&gt; Дегенмен, статистика, сондай-ақ әлеуметтік және мінез-құлық ғылымдары секілді салаларда өлшемдер номиналды (nominal), реттік (ordinal), интервалды (interval) және арақатынастық (retio) шкалаларды қамтитын бірнеше деңгейге ие болуы мүмкін.&lt;ref name=&quot;pedhazur&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;Koch 2008&quot;&gt;{{cite encyclopedia | editor-last = Kirch | editor-first = Wilhelm | title = Level of measurement | encyclopedia = Encyclopedia of Public Health  | volume = 2  | pages = 81  | publisher = Springer  | date = 2008 | isbn = 978-0-321-02106-9 }}&lt;/ref&gt;

Өлшем [[сауда]]ның, [[ғылым]]ның, [[технология]]ның және көптеген пәндердегі сандық зерттеулердің тіректасы болып табылады. Тарихта, адам өмірінің әртүрлі өрістері үшін көптеген өлшем жүйелері бірліктері түрлі салаларда салыстырма үшін қолданылған. Көбінесе ондай өлшемдік бірліктерге сауда серіктестігі, немесе серіктестер арасындағы келісімдер арқылы қол жеткізген. ХVIII ғ-дан бастап біртұтастыққа қарап дамудың арқасында, адамзат қоғамы қабылданған стандарттарға келісе бастады, нәтижесінде қазіргі заманғы [[Халықаралық бірліктер жүйесі]] (SI) пайда болды. Бұл жүйе барлық физикалық өлшемдерді жеті негізгі бірліктен тұратын математикалық комбинацияға дейін азайтады. Өлшеу ғылымы [[метрология]] саласында да жүргізілуде.

Қарапайым етіп айтқанда, өлшеу әдетте белгісіз шаманы белгілі, немесе стандартты шамамен салыстыру барысында анықтайды.

Өлшенетін шама бірнеше рет бақыланады, одан алынған нәтижелер математикалық жолмен өңделеді және ең соңында өлшеудің жүйелік қателіктерін шығарып тастап, шаманың ақырғы мәні алынады.&lt;ref name=&quot;name&quot;&gt;Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: География және геодезия. — Алматы: &quot;Мектеп&quot; баспасы, 2007. — 264 бет. ISBN 9965-36-367-6&lt;/ref&gt;
Өлшеу - берілген [[өлшем]] бірліктерінде өлшенер шаманың сандық мағынасын табу үшін өлшем құралдарымен орындалатын әрекеттер жиынтығы.&lt;ref&gt;Орысша-қазақша түсіндірме жалпы сөздік: Көлік	/ профессор Е. Арын — Павлодар : «ЭКО» ҒӨФ. 2006&lt;/ref&gt;
==Өлшеу жүйесі==
[[Сурет:FourMetricInstruments.JPG|thumb|upright|Метрикалық калибрлеуі бар төрт өлшеу құрылғысы]] 
''Өлшеу жүйесі'' — өзара арасы байланыс каналымен жалғасқан өлшеу құралдары мен қосымша құрылғылар (өлшеулер, өлшеу аспаптары, өлшеу түрлендіргіштері) жиынтығы; өлшеу ақпаратының сигналын автоматты өндеуге, беруге және автоматты басқару жүйелерінде пайдалануға ыңғайлы түрінде шығару үшін қолданылады.&lt;ref name=&quot;name&quot;/&gt;
==Өлшеулердің метрлік жүйесі==
''Өлшеулердің метрлік жүйесі'' ({{lang-ru|метрическая система мер}}) — екі бірлікке: үзындық бірлігі метрге және масса бірлігі килограммға негізделген өлшемдер жүйесі. Өлшеулердің метрлік жүйесі XIX ғасырдың аяғында Ұлы француз революциясы кезінде пайда болды. ''Өлшеулердің метрлік жүйесі'' кірген өлшемдер: іс-тәжірибенін талабына қарай ұзындықтың бірлігі метр (1 метр Париждің географиялық меридиан үзындығы ширегінің он миллионнан бір бөлігіне тең), аудан (1 ар қабырғасы 10 метр квадраттың ауданына тең), көлем (1 метр кубтың көлеміне тең), сұйық және сусымалы заттар үшін сыйымдылық (1 литр қабырғасы 0,1 метр кубтың ауданына тең), масса (1 грамм қабырғасы 0,001 метр кубты 0° С-та толтырған судың массасына тең), осы өлшемдерге ондық жүрнақтар — мирна (104 — қазір қолданылмайды), кило, гекто, дека, деци, санти, және милли — олар ондық еселенген және бөлшектік бірліктерді алуға қамтамасыз
етті. 1975 жылы әлемнің 120-дан аса мемлекетінде ''Өлшеулердің метрлік жүйесі'' істейді.
==Өлшеу құралдары==
''Өлшеу құралдары'' ({{lang-ru|измерительные средства}}) — сыртқы және ішкі өлшемдерді (нониустық, межемен жабдықталған өлшегіш құралдар, микрометрлер, микрометрлік штихмастар), тереңдік пен биіктікті (штанген тереңдік өлшерлер, микрометрлік тереңдік өлшерлер) өлшеуге арналған, тетіктерді белгілеуге (штангенрейсмустар) арналған аспаптар.

==Өлшеу құрылғылары==
''Өлшеу құрылғылары'' ({{lang-ru|измерительные устройства}}) - жеке физикалық шаманы өлшеуге, тіркеуге және санауға арналған техникалық құралдардың кешені. ''Өлшеу құрылғылары'' - өлшеу-ақпараттық жүйенің жеке түрі. ''Өлшеу құрылғылары'' негізі - өлшеуіш түрлендіргіш. ''Өлшеу құрылғылары'' тура түрлендіргішті және теңестіруші болып екіге бөлінеді. Біріншісінде өлшенетін шама бүрышпен анықталады. Екіншісінде өлшенетін шама біртекті шамамен салыстырылады. Мәселен, өлшеу көпірі, цифрлы вольтметр.

==Өлшеулер дәлдігі==
Өлшеулер дәлдігі — өлшенетін шаманың шын мәніне жуықтығын бейнелеп көрсететін өлшеу нәтижесінің сапасы. Жоғары өлшеулер дәлдігі жүйелі және кездейсоқ қателіктердің барлық түрінің аз ғана шамасына сәйкес болады. Сандық дәлдік салыстырмалы қателік модуліне кері шамамен білдірілуі мүмкін. Мысалы, егер өлшеулер қателігі &lt;math&gt;10^{-4}&lt;/math&gt; болса, онда дәлдік &lt;math&gt;10^{4}&lt;/math&gt; болады.&lt;ref name=&quot;name&quot;/&gt;

== Өлшеу ақпараты ==
[[Сурет:4 points measurement 2.png|thumb|right|200px|]]
Өлшеу кезінде «Ақпарат» ұғымы қолданылады. 
Ақпарат дегеніміз – объекті туралы алғашқы анық емес ілімдерді азайтатын мәліметтер жиынтығы болады. Ең маңызды болып саналатын мәліметтердің бірі өлшеу жолымен алынатын объектілердің қасиеттерінің санаулы сипаттамалары туралы болып саналады. Осындай мәліметтер біздің біліміміздің жоғарлап, ал объектілер туралы ілімдердің анықсыздық дәрежесін азайтады, яғни өлшеу ақпараттық процесс болып табылады. Өлшенетін физикалық шамалар мәні ақпаратты өлшеу нәтижесі деп аталады.
Ақпараттың материалдық тасымалдаушысы болып сигнал табылады. Жалпы мағынада, уақытта ағып жататын физикалық процесс дегеніміз сигнал екенін түсіндік. Өлшенетін физикалық шамамен қосыла өзгеретін сигналды өлшеудің ақпараттық сигналы деп, ал өлшенетін шамамен функционалды байланысы жоқ сигналды ақпаратық емес параметр деп айтамыз.

==Өлшеу аспабының сезгіштігі==
''Өлшеу аспабының сезгіштігі'' ({{lang-ru|чувствительность измерительного прибора}}) — өлшеу аспабының шығуындағы сигнал өзгерісінің, оның өзгерісін туғызған өлшенетін шамаға қатынасын айтады. Егер біліктің номиналды диаметрін х = 100 мм өлшегенде өлшенетін шама өзгерісі ∆х = 0,01 көрсеткіні ∆l = 10 мм-те, жылжытса, онда аспаптың абсолютті сезгіштігі S=∆l/∆x = 10/0,01 = = 1000 болады, ал салыстырмалы сезгіштігі S&lt;sub&gt;0&lt;/sub&gt; = ∆l/(∆х/х) = 10/(0,01/100)= = 100.000.

==Өлшеу әдістері==
''Өлшеу әдістері'' ({{lang-ru|методы измерений}}) — физикалық қағидалар мен құралдардың әр түрін қолдануға негізделген әдістер жиынтығы. Өлшеу әдістерінің келесі түрлері болады: тура, жанама, дифференицалды және бірден бағалау әдістері бар.

==Өлшеу дәлдігі==
''Өлшеу дәлдігі'' ({{lang-ru|точность измерений}}) — өлшеу нәтижесінің өлшенетін шаманың нақты мәніне жақындау дәрежесін сипаттайтын өлшеудің сапасы; сандық жағынан ө.д. салыстырмалы қателік модуліне кері шамамен көрсетіледі. Егер өлшеу қателігі 2-10&lt;sup&gt;−2&lt;/sup&gt;% = 2-10&lt;sup&gt;−4&lt;/sup&gt; болса, онда ''Өлшеу дәлдігі'' 1/(2-10&lt;sup&gt;−4&lt;/sup&gt;) = 5-10&lt;sup&gt;3&lt;/sup&gt; болады.

==Өлшеу желісі==
''Өлшеу желісі'' ({{lang-ru|измерительная линия}}) — электржеткізгіштердің, толқынтаратушылардың және т.б. үлестіргіш параметрлері бар желілердің электрлік параметрлерін өлшеуге арналған аспап. ''Өлшеу желісі'' байланыс зондысы бар күймеше жүретін коаксиалды немесе толқынжеткізгіш желінің кесіндісін құрайды. ''Өлшеу желісі'' көмегімен желінің бойындағы электрлік өріс кернеулері бөліктерінің ығысуын және түрақты толық коэффициентін, толық кедергісін, амплитудасын, фазаларын, шағылысу коэфициентін және т.б. анықтайды. Әдетте ''Өлшеу желісі'' жиіліктердің жүздеген МГц-ден жүздеген ГГц-ке дейінгі аралықта қолданылады. Қателігі 2 ... 5%.

==Өлшеу көпірі==
''Өлшеу көпірі'' ({{lang-ru|мост измерительный}}) - жоғары электр кенрнеуінің шамасын төмендетіп, оның электр кернеуін, сыйымдылығын, индуктивтілігін және т.б. шамаларын өлшеуге арналған электр аспабы. Оның түрақты токқа, айнымалы токқа арналған түрлері болады.

==Өлшеу машинасы==
''Өлшеу машинасы'' ({{lang-ru|измерительная машина}}) — тетіктердің ішкі және сыртқы сызықтық өлшемдерін өлшеуге арналған оптика-механикалық өлшеу құралдары. Жоғарғы өлшеу шегі 4 , 6, 8, 12 метр. Есептеу құрылғысы ретінде оптиметр немесе интерферометр түтігі пайдаланылады. Өлшеу тексерілетін тетік өлшемі үлгілі тетіктің бүрыннан белгілі өлшемімен салыстыру арқылы немесе өлшеу машинасында тексерілетін тетіктің өлшемін тура өлшеу арқылы жүргізіледі. Ішөлшерді тексеру үшін және баптау үшін, үлкен өлшемдерді тексеру үшін және өлшемдерді өлшеу үшін қолданылады.

==Өлшеу аунақшалары==
''Өлшеу аунақшалары'' ({{lang-ru|измерительные ролики}}) - диаметрлері өте жоғары дәлдікпен жасалынған, конустық беттердің өлшемдерін өлшеуге арналған аспаптар.

==Өлшеу шариктері==
''Өлшеу шариктері'' ({{lang-ru|измерительные шарики}}) — диаметрлері өте жоғары дәлдікпен жасалынған, конустық беттердің өлшемдерін өлшеуге арналған аспаптар.

==Өлшеулердің метрлік жүйесі==
''Өлшеулердің метрлік жүйесі'' ({{lang-ru|метрическая система мер}}) - үзындық өлшемі 1 м-ге тең, масса өлшемі 1 кг-ға тең халықаралық өлшемдер бірлігінің жүйесі.

==Өлшеуіш==
''Өлшеуіш'' ({{lang-ru|измеритель}}) — ұшы өткір инесі бар ашаға үқсаған өлшеу құралы. Сызықтық өлшемді салу үшін ұсталық белгілеу істерінде жиі қолданылады.

==Өлшеуіш аспап==
''Өлшеуіш аспап'' ({{lang-ru|измерительный прибор}}) - байқаушы сезе алатындай түрге өлшеу ақпаратының сигналын өндеуге арналған өлшеу құралы. Өлшеуіш аспаптың көрсететін, тіркейтін, өзі жазатын, басатын, интегралдайтын, қосатын, аналогты, цифрлы, тура әрекеттегі жонс салыстыратын түрлері бар.

==Өлшеуіш аша==
''Өлшеуіш аша'' ({{lang-ru|измерительная вилка}}) — аккумуляторлық батареялардың кернеуін тексеруге арналған аспап.

==Өлшеуіш құрал-саймандар==
''Өлшеуіш құрал-саймандар'' ({{lang-ru|измерительные инструменты}}) — тетіктерді жан-жақты дәл өлшеуге арналған құрал-саймандар. Бүларға штангенциркуль, [[сызғыш]]тар, рулеткалар, [[кронциркуль]]дер, нутромерлер, [[микрометр]]лер, [[индикаторлар]], тереңдік өлшеуіштер, бүрама өлшеуіштер және т.б. өлшеуішті құрал-саймандар жатады.

==Өлшеуіш магазин==
''Өлшеуіш магазин'' ({{lang-ru|измерительный магазин}}) — электрлік шамалардың белгілі дәлдікпен мөлшерленген арнайы таңдап алынған өлшемдер жиыны. Кедергілердің, сыйымдылықтардың, индуктивтіктердің немесе өзара индуктивтіктердің мәндерін белгілі бір дәлдікпен және ауқымда өлшеуіш схемаларда ауыстырғанда немесе осы шамаларды реттеген кезде қайтадан жаңғырту үшін қолданылады. Әртүрлі мәндердің өлшемдері құрылымды түрде бірігеді; ортақ тұрқыда өлшемдермен бірге айырғыш құрылғысы немесе өлшемдерді қажетті үлесте қосуға арналған жиынтық аспапбеті орналасқан. Коммутациялық құрылғының құрылмасы жағынан ''Өлшеуіш магазин'' иінтіректі штепсельді, ашалы және қысқышты боп бөлінеді (соңғысы сирек қолданылады). ''Өлшеуіш магазин'' әдетте өлшемдер декадаға (бірдей номиналдық мәндерімен он өлшемнен) жинақталады. Декадалар санына қарай ''Өлшеуіш магазин'' бірдекалы және көпдекалы (8 декадаға дейін) болып бөлінеді. Жоғары кластағы дәлдікпен жасалынған ''Өлшеуіш магазин'' әдетте аз декалы, дәлдігі аз — көпдекалы болып келеді. Қайта жаңғыртатын шаманың мәнін біркелкі өзгерту үшін кейбір ''Өлшеуіш магазин'' ең кіші түрақты өлшемі айнымалы мәні біркелкі реттелетін өлшемімен алмастырылады.

==Өлшеуіш микроскоп==
''Өлшеуіш микроскоп'' ({{lang-ru|измерительный микроскоп}}) - визирлік құрылғылы [[микроскоп]] болатын өлшеуіш аспап. ''Өлшеуіш микроскоп'' санау құрылғысы оптикалық немесе механикалық болып келеді. ''Өлшеуіш микроскоп'' күрделі пішімдегі тетіктердің сызықтық және бүрыштық өлшемдерін тік бүрыштық және полярлық координаттарда өлшеуге арналған.

==Өлшеуіш таспа==
''Өлшеуіш таспа'' ({{lang-ru|лента мерная}}) — ені 15 ... 30 мм үзындығы 20 ,30 50 м жүқа болат таспа. Ұзындықты өлшеу үшін пайдаланылады.

==Өлшеуіш трансформатор==
''Өлшеуіш трансформатор'' ({{lang-ru|измерительный трансформатор}}) — бірінші оралымына өлшенетін тоқ немесе кернеу, ал екінші оралымы өлшеуіш аспапқа немесе сақтандырғыш релеге қосылған электрлік трансформатор. ''Өлшеуіш трансформатор'' негізінен жоғарғы кернеудегі айнымалы тоқ тізбегінде токты,  [[электрлік кернеу]]ді, [[қуат]]ты, энергияны және басқа параметрлеріді өлшеу шегі 100 В және 5 А-ге дейін бірыңғайланған электрөлшеуіш аспаптармен өлшеуге арналған. Кернеуді және токты өлшейтін трансформаторлар болады. Жоғарғы кернеудің тұрақты ток тізбектерінде өлшеулер үшін арнайы өлшеуіші ұрылғылар — түрақты токтың өлшеуіш трансформаторы қолданылады.

==Өлшеуіш түрлендіргіш==
''Өлшеуіш түрлендіргіш'' ({{lang-ru|преобразующий измеритель}}) - датчик. Байқаушы бірден сезе алмайтын өлшеуіш ақпараттық сигналды беруге, әрі қарай түрлендіруге, өңдеуге немесе сақтауға қолайлы түрге өңдейтін өлшеу қүралы.

==Өлшеуіш-сызғыш==
''Өлшеуіш-сызғыш'' ({{lang-ru|измерительная линейка}}) — бетіне бөлу молшері 0,5 немесе 1,0 мм бір немесе екі межелер салынған болат таспа.
== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{commons|Category:Measurement}}

[[Санат:Өлшеу]]
[[Санат:Метрология]]</text>
      <sha1>pxyp4uwsn0hngcs5vazmo37191eex7n</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Арасанбай Жексенбекұлы Естенов</title>
    <ns>0</ns>
    <id>82261</id>
    <revision>
      <id>3060103</id>
      <parentid>2731512</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T18:47:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: Қапал (Алматы облысы) → Қапал (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2601" xml:space="preserve">'''Арасанбай Жексенбекұлы Естенов''', ''Арасан Қоныс'' (18.12.[[1953 жыл]]ы туған, [[Ақсу ауданы]], [[Арасан]] ауылы) — жазушы, Қазақстан Жазушылар одағының мүшесі (1993).

==Қызмет жолы==
* 1980 ж. [[ҚазМУ]]-ді бітірген.
* Еңбек жолын құрынысшы болып бастады. [[Қапал (Жетісу облысы)|Қапал]] (қаз. Ақсу) ауданы газетінде қызмет істеген.
* 1985-2000 ж. &quot;Жазушы&quot; баспасында редактор, жетекші-редактор.
* 2002 ж. ақпан айынан &quot;Білім&quot; баспасында бас редактор.

==Шығармалары==
* 1982 ж. &quot;Шырғалаң&quot; атты тұңғыш повесі &quot;Таң нұры&quot; ұжымдық жинағына енді.
* &quot;Ауылтаңы&quot; (1985)
* &quot;Баянжүрек баурайында&quot; (1987)
* &quot;Тасжарған ерте көктейді&quot; (1991)
* &quot;Айжаңғырық&quot; (1996)
* &quot;Жансауға&quot; (2002) атты повестер мен әңтімелер жинағы
* &quot;Әліппемен қоштасу&quot; (1997)
* &quot;Мектептегі мейрамдар&quot; (2002) сынды балаларға арналған өлең кітаптары шыққан.
* Естенов үздік шығармаларға жарияланған республика жабық байқаудың 2 дүркін (1997, 1986) жүлдегері.
* 1995 ж. &quot;Шырмауық&quot; повесі үшін &quot;Жалын&quot; баспасы ұйымдастырған шытырман оқиғалы шығармалардың жабық бәйгесінде 2-ші орынды иеленді.&lt;ref&gt;Жетісу энциклопедия. - Алматы: «Арыс» баспасы, 2004 жыл. — 712 бет + 48 бет түрлі түсті суретті жапсырма. ISBN 9965-17-134-3&lt;/ref&gt;
==Дереккөздер==
&lt;references/&gt;

{{Суретсіз мақала}}

[[Санат:18 желтоқсанда туғандар]]
[[Санат:1953 жылы туғандар]]
[[Санат:Ақсу ауданында туғандар]]
[[Санат:Қазақстан жазушылары]]
[[Санат:Қазақстан жазушылар одағы мүшелері]]
[[Санат:Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті түлектері]]
[[Санат:Жазушы баспасы редакторлары]]
[[Санат:Білім баспасы редакторлары]]</text>
      <sha1>2rtawa0hb66vvq7btz3tk88fw6ox5yj</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ақжар (Алматы облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>84251</id>
    <revision>
      <id>3060172</id>
      <parentid>2476281</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T19:59:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Kasymov [[Ақжар (Қарасай ауданы)]] бетін [[Ақжар (Алматы облысы)]] бетіне жылжытты (айдатқыш қалдырмады)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4453" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан
 |статусы                 = Ауыл
 |атауы                   = Ақжар  
 |сурет                   =
 |әкімшілік күйі          = 
 |елтаңба                 = 
 |ту                      = 
 |елтаңба сипаттамасы     = 
 |ту сипаттамасы          = 
 |елтаңба ені             = 
 |ту ені                  = 
  |lat_deg= 43|lat_min=11 |lat_sec=15
  |lon_deg= 76|lon_min=47 |lon_sec=55
  |CoordAddon             = 
  |CoordScale             =
 |ел картасы             = 
 |облыс картасы          = 
 |аудан картасы          = 
 |ел картасының өлшемi    = 
 |облыс картасының өлшемi = 
 |аудан картасының өлшемi = 
 |облысы                   = Алматы облысы
 |кестедегі облыс         = 
 |ауданы                   = Қарасай ауданы
 |кестедегі аудан         = 
 |мекен түрі              =
 |мекені                   = 
 |кестедегі мекен         = 
 |ішкі бөлінісі           = 
 |әкімі                   = 
 |құрылған уақыты         = 
 |алғашқы дерек           = 
 |бұрынғы атаулары        = Красный Восток
 |статус алуы               = 
 |жер аумағы                  = 
 |биiктiктiң түрi         =
 |орталығының биiктігі    =
 |климаты                 = ылғалды қоңыржай агроклиматтық белдемде жатыр
  |тұрғыны                = 13,3 мың
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
 |телефон коды            = 
 |пошта индексі           = 
 |пошта индекстері        = 
 |автомобиль коды         = 
 |идентификатор түрі      =
 |сандық идентификаторы   = 
 |ортаққордағы санаты     = 
 |сайты                   =
 |сайт тілі               = 
 |сайт тілі 2            =
 |сайт тілі 3            = 
 |сайт тілі 4           = 
 |сайт тілі 5            = 
 |add1n                  =
 |add1                   = 
 |add2n                  = 
 |add2                   = 
 |add3n                  = 
 |add3                   = 
}}
{{мағына|Ақжар}}
'''Ақжар''' - [[Алматы облысы]] [[Қарасай ауданы]]ндағы ауыл, ауылдық округінің орталығы. 

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Қаскелең]] қаласының шығысында 15 км жерде, [[Ақсай (өзен, Алматы облысы)|Ақсай өзені]]нің оң жағалауында орналасқан. [[Іле Алатауы]]ның тау етегіндегі ылғалды қоңыржай агроклиматтық белдемде жатыр.

== Халқы ==
Тұрғыны:
* 3,9 мың адам ([[2002 жыл|2002]]);  
* 13,3 мың адам ([[2009 жыл|2009]]).

== Тарихы ==
[[1996 жыл]]ға дейін &quot;Красный Восток&quot; деп аталған. [[1997 жыл]]ға дейін &quot;Каменка&quot; асыл тұқымды мал зауыты болған. Оның негізінде Ақжарда бір АҚ және 20-ға жуық шаруа қожалықтары құрылды. 

== Инфрақұрылымы ==
Орта мектеп, кітапхана, клуб, кинотеатр, аурухана, тағы басқа мәдени және денсаулық сақтау мекемелері бар. Ақжар тұрғындары басқа елді мекендермен автомобиль жолы арқылы қатынасады.&lt;ref&gt;Жетісу. Энциклопедия. - [[Алматы]]: «Арыс» баспасы, [[2004]]. — 712 бет. ISBN 9965-17-134-3&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
{{Қарасай ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Қарасай ауданы елді мекендері]]
{{stub}}</text>
      <sha1>bteia3u4ouk9wihxauy3nppsl1d1z29</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Шетелдердегі қазақтардың атамекеніне оралу мәселелері</title>
    <ns>0</ns>
    <id>102488</id>
    <revision>
      <id>3060034</id>
      <parentid>2746659</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T18:03:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <comment>/* Қазақтардың атамекенге оралу кезеңдері */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="18869" xml:space="preserve">===Қазақтардың атамекенге оралу кезеңдері===
Кезінде [[1931]]—[[1933]] жылдардағы [[ашаршылық]]тан [[Адай округі]]нен көшіп кеткен 5 мыңдай [[Красноводск]] қазақтары қайтып орала бастады.

[[1960]]—[[1965]] жылдары жұмыс іздеген екі мыңға жуық [[Астрахан]] қазақтары [[Атырау облысы]]на қоныс аударып келді. Осының бөрі [[Маңғыстау облысы|Маңғыстау]], [[Атырау]] облыстарындағы халықтардың механикалық жолмен өсуіне әкелді.

[[1956]]—[[1962]] жылдары [[Кеңес Одағы]] тұсындағы әкімшіл-әміршіл басқару жүйесінің қыспагынан [[Қытай]]ға өтіп кеткен қазақтарға Отанына оралуға рұқсат етілді. Сол жылдары келушілердің қолында аты-жөні жазылған және көлемі 4x5 см фотосуреті бар қағаз болды. Оларға бұрынғы кеңестік негізінде [[1930]] жылы [[тамыздың 2|2 тамыздағы]] «''КСРО азаматтығы туралы''» Заңды басшылыққа ала отырып, жаңа [[төлқұжат]]тар берілді. Сол заңның 2-бабы бойынша 30-жылдардағы аштық кезінде кеткендерге азаматтық берілді. Ал заңның 3-бабы [[1917]] жылғы төңкерістерден шетелге кетуге мәжбүр болғандарға қатысты қолданылды. Осы 2- және 3-баптары бойынша Қытайдан келген оралмандарға [[КСРО]] азаматтығын беру туралы қорытындылар шықты. Бүл қорытындылар бекітіліп, төлқұжат берілетін мекемелерге жөнелтілді.Қытайдағы қазақтардың оралуы қазақтардың механикалық жолмен ұлғаюына жағдай жасады. [[1959]]—[[1970]] жылдары қазақтар механикалық жолмен 143 мыңға көбейді. Тек қана [[Алматы облысы]]на 62 мың адам көшіп келді.

[[1956]]—[[1962]] жылдардағы қазақтардың кері көші-қон ағымдары олардың [[этнодемография]]лық жағдайына әсер етті. Мәселен, [[1962]] жылы туғандардың жалпы саны ең жоғары көрсеткішке жетті.

[[1962]] жылы 60 мыңдай [[ұйғырлар]] мен [[қазақтар]] кеңес-қытай шекарасынан бері өтті.

[[20 ғ.|XX ғасырдың]] 90-жылдарының басында қазақтардың тарихи отанына оралу мәселесі үкімет деңгейінде шешіле бастады. Бұл мәселенің күрделілігіне орай, мемлекет қазақтардың шетелдерден оралуын біртіндеп жүзеге асыру бағдарламасын дұрыс көрді.

[[1991]] жылы көктемде [[Талдықорған]]ға таяу [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] [[станция]]сына [[Моңғолия]]дан шыққан оралмандар (7 отбасы) келіп түсті. 1991 жылы 18 қарашада Н.Ә.Назарбаевтың ұсынысы және Қазақ КСР Жоғаргы Кеңесінің шешіміне сәйкес республиканың Министрлер Кабинеті «Өзге республикалар мен шетелдерден Қазақстанға келіп, ауыл шаруашылығында еңбек етуге тілек білдірген жергілікті ұлт өкілдерін көшіріп алу тәртібі мен жағдайлары туралы» қаулы қабылдады.

Мұндай шешім шығарудың себебі, Қазақстан бұл кезде әлі [[оралман]]дарды қабылдаудың заңды мүмкіндіктеріне ие емес еді. Содан кейін-ақ өзге елдерден қазақ оралмандарын қабылдаудың заңды негізін анықтау туралы мемлекетаралық келісімдер жүргізу үшін қажетті заңды құжаттар даярлауға байланысты шым-шытырық жұмыстар басталды.

[[1993]] жылы [[сәуірдің 15|15 сәуірде]] Қазақстан Республикасының Президенті «''Иран Ислам Республикасынан және басқа мемлекеттерден отандастарымызды көшіріп алуды ұйымдастыру шаралары және иммиграция квотасы туралы''» қаулыға қол қойды.

[[Қазақстан президенті|Қазақстан Республикасы Президентінің]] [[1993]] жылғы [[сәуірдің 21|21 сәуірде]] қабылдаған қаулысына сәйкес, «''Көші-қон туралы''» Заңдарда көзделгендей оралмандарды тұрғын үймен қамтамасыз ету, тұрғын үй сатып алу үшін ұзақ мерзімге несие беру мәселелері көрсетілген. Алайда жылда үкімет тарапынан квотаға бөлінетін қаржының жетіспеуінен бұл мәселелер әлі де толық шешілген деп айту қиын. Қаржы тапшылығы мен тұрғын үй қорыны жеткіліксіздігінен, азаматтық алу тәртібі мен тіл мәселесіне байланысты кедергілер және жұмыссыздыққа байланысты қиындықтар кездеседі.

Көші-қон барысында кеденнен оралмандар дүние-мүлкін алып өтуде қиындыққа кезігеді. Кеден салықтарының жоғарылығынан олар бүкіл мал-мүліктерін кеденнен өткізе алмайды. Сондай-ақ бұрынғы одақтас республикалардың ішінде [[Түрікменстан]] мен [[Өзбекстан]]да үй-жайларды сатуға 10 жыл мерзімге дейін шектеу қойылған. Сондықтан олар жеке меншік үйлерін долларға немесе теңгеге сата алмай, тастап кетуіне тура келеді. Бұл мәселені мемлекет тарапынан бақылап отыру үшін Қазақстанда көші-қон мәселесімен [[1997]] жылы құрылған «''Көші қон және демография агенттігі''» айналысады. Көші-қон мәселесі тәуелсіз Қазақстанның әлеуметтік-саяси өмірінде елеулі рөл атқарады.

Көші-қон мәселесінің барлық құқықтык әрекетін [[1992]] жылы қабылданған Қазақстан Республикасының «''Көші-қон туралы''» Заңы реттеп отырады. Осы Заң негізінде Республика үкіметі қабылдаған шаралар жүзеге асады. 
Заңда көшіп келушілерге жан-жақты көмек көрсету, қамқорлық жасау шаралары белгіленген. Мәселен, [[2001]] жылы 600 отбасына көшіп келушілердің квотасы белгіленді. Жобада әр жылға орта есеппен 20 мың отбасын көшіріп әкелу қарастырылған.

XX ғасырдың 90-жылдарында Қазақстанда демографиялық жағдайдың нашарлауына, республика халқының құрамында жастар азайып, қариялар санының артуына байланысты халық санын арттыруға бағытталған белсенді [[демография]]лық саясат жүргізуді қажет етеді. Бұл саясаттың бір бағыты шетелдердегі қазақ ұлтын Қазақстанға қайтару болып табылады.

[[1991]] жылдан [[2000]] жылға дейінгі кезеңде [[Қазақстан]]ға жалпы саны 176 мың адам болатын 41 мың отбасы оралды, оның ішінде 63,5 мың — [[Моңғолия]]дан, 4,8 мың — [[Иран]]нан, 2,4 мың — [[Түркия]]дан, [[ТМД]] елдерінен 103 мың адам болды.

Қоныс аударып келушілерді шыққан елдеріне қарай екі топқа бөлуге болады: алыс шетелдерден және бұрынғы [[Кеңес Одағы]] республикаларынан келген қазақтар. Бұрынғы [[КСРО|КСРО-дан]] шыққан оралмандардың әр түрлі [[республика]]да болғандарына қарамастан, ортақ кеңестік менталитеті байқалып тұрады, сондықтан оларға Қазақстанның тұрмыс жағдайына бейімделіп кету оңай.

Шетел қазақтары болса, өмір сүрген елдеріне байланысты іштей ерекшеленіп тұрады. Бұл әсіресе дін ұстауы, білім деңгейі, сыртқы жағдайға бейімделе білу дәрежесінен байқалады. Оралмандар неғұрлым аз елдер [[әлеумет]]тік-[[экономика]]лық және [[саясат|саяси]] жағынан анағұрлым дамыған [[қоғам]].

[[20 ғ.|XX ғасырдың]] 90-жылдары әлемдегі [[Геосаясат|геосаяси]] өзгерістерге орай, жергілікті, аймақтық жанжалдар саны арта түсті. Осы отқа оранған елдердегі қазақтар босқын статусымен Қазақстанға келе бастады. 1998 жылгы желтоқсанда Қазақстан [[1951]] жылғы [[БҰҰ]] [[конвенция]]сына және оның [[1967]] жылғы босқындар статусы туралы хаттамасына қосылды.

Осы игілікті заң шараларына орай республикаға 15 мың босқын, негізінен, [[Ауғанстан]]нан оралды. Олардың көпшілігі [[Түркістан облысы]]на орналастырылды. Халықаралық ұйымдардың қолдауымен босқын-оралмандарға гуманитарлық жәрдем беру бағдарламасы қолға алынды.

===Оралмандар мәселесі===
Тарихи Отанына келген қоныс аударушыларды жұмыспен, баспанамен қамтамасыз ету, азаматтық алу мәселелері алаңдатуда. Осы қажетті жағдайларды жүзеге асырудың күрделілігінен қоныс аударушылар қазіргі [[Қазақстан]]ның тәртібі мен жағдайына қиындықпен көндігуде. Мемлекет тарапынан оралмандарды жұмыспен қамту жөнінде бірқатар жұмыстар жүргізілді.

Олардың көпшілігі ауылдық жерлерден шыққандықтан, оларға жер және фермер қожалығын құруға қажетті құрал-сайман бөлінді. Шағын [[несие]] беру бағдарламасы жүзеге асырылуда. Алайда оралмандардың бәрі бірдей алғашқы тоқтаған жеріне тұрақтап  қалмады, [[Моңғолия]]дан келген оралмандар [[Көкшетау]], [[Ақмола]], [[Қарағанды]], [[Қызылорда]] облыстарын қолайлы көрсе, [[Иран]]нан келгендер — [[Алматы]]ға, [[Түркістан облысы|Оңтүстік Қазақстан]] және [[Маңғыстау облысы|Маңғыстау]] облыстарына орналасуға тілек білдірді.

Соңғы кезде олардың республикаішілік көші-қоны байқалуда, бірсыпыра оралмандар Қазақстанның оңтүстік облыстарына көшсе, бірқатары елді мекеннен ірі қалаларға қарай жылжуда. Бұл оралмандардың [[әлеумет]]тік-[[экономика]]лық мүдделеріне байланысты.

Оралмандардың көпшілігі азаматтық алу моселесінде күрделі кедергілерге кезігуде. Өзбекстандағы көптеген қазақтар «''өзбек''» болып  жазылып, қалың [[өзбектер]]дің арасында ғүмыр кешуде. Түбі [[қыпшақ]], [[қоңырат]] руларынан шыққан құрамалардың арасында да [[қазақтар]] көптеп кездеседі. Сонымен қатар Өзбекстан Республикасының азаматтығынан шығу ісі де қазақтарға оңайға түсе қоймайды.

Оралмандардың басым көпшілігі Оңтүстік Қазақстан, [[Маңғыстау облысы|Маңғыстау облыстарында]], Алматы қаласына, [[Қарағанды облысы]]на қоныс тепті. Елімізге қайта оралғандар Қазақстанның азаматтығын алуда.

[[Ауғанстан]]нан келген қандастарымызға да азаматтық іркіліссіз беріледі. Өйткені оларда ешбір елдің азаматтығы жоқ.

Өзбекстанда бұл мәселе жылына бір немесе екі рет-ақ қаралады екен. Өзбекстаннан және Түрікменстаннан келген ағайындарымызда бұрынғы [[КСРО|КСРО-ның]] Қызыл төлқұжаты болса, ол бірден біздің еліміздің азаматтығына қабылданады.

[[1995]] жылы [[Қазақстан|Қазақстан Республикасында]] туратын «''шетел азаматтарының құқықтары туралы''» Заң шықты. Сол заңда шетел азаматы  Қазақстан Республикасында тұрақты тұратын болса, оның құқығы Қазақстан азаматтарының кұқығымен бірдей болатыны тайға таңба басқандай етіп жазылған. Олар сайлауда дауыс беру құқығына ие емес. Қазақстанда қос азаматтыққа жол берілмейді, ол келген елінің азаматтығынан шығу да айтарлықтай заңды түрде күрделендірілген.

Әсіресе [[Моңғолия]] азаматтығынан шығу өте қиын, бұл осы елдегі қазақтардың отанына оралу үдерісін қиындата түсуде. Ал Қазақстан азаматтығының жоқтығы оралмандар жағдайына көлеңке түсіруде. Мемлекет оралмандардың бейімделу барысын жеңілдету мақсатында бірқатар шараларды жүзеге асыруда. Отанына [[көші-қон квотасы]]мен оралған қазақ отбасына баспана беріледі.

[[Квота]]сы келіп, баспананы өздері салғандарға [[миграция]] және [[демография]] басқармасы комиссиясы арқылы мүмкіндігінше қаржылай көмек көрсетеді. Мемлекет өзін және отбасын қамтамасыз ете алмайтын, бұл жөніндегі қажетті құжаттары түгел адамдарға қамқорлық жасауды мойнына алған.

Көшіп келгендерге бірінші кезекте үй бөлу, қарыз ақша беру туралы «''Тұрғын үй''» Кодексінде де айтылған. Алайда мұндай шаралар қолға баяу алынуда.

Жергілікті атқару органдары оралмандармен жұмысқа ерекше мән береді. Аймақтарда «''Оралмандар күні''» өткізіліп, мұнда олардың мәселелері қаралады және әкімдердің қатысуымен кез келген мәселеге байланысты нақты шешімдер қабылданды.&lt;ref&gt;Қазақстан тарихы: Аса маңызды кезеңдері мен ғылыми мәселелері. Жалпы білім беретін мектептің қоғамдык- гуманитарлық бағытындағы 11-сыныбына арналған оқулық / М.Қойгелдиев, Ә.Төлеубаев, Ж.Қасымбаев, т.б. — Алматы: «Мектеп» баспасы, 2007. — 304 бет,суретті. ISBN 9965-36-106-1&lt;/ref&gt;

==Дереккөздер==
&lt;references/&gt;

{{wikify}}

{{Суретсіз мақала}}

[[Санат:Қазақстан тарихы]]


{{Kz-hist-stub}}</text>
      <sha1>c60kbzfzjxu5n4mhamcbbmolz2i9r64</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Түндік өзені</title>
    <ns>0</ns>
    <id>104492</id>
    <revision>
      <id>3060307</id>
      <parentid>2614312</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T09:34:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Салиха</username>
        <id>17167</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3958" xml:space="preserve">{{Өзен
 |атауы                   = Түндік өзені
  |шынайы атауы           = 
 |сурет                  =   
  |сурет ені             =  
  |сурет атауы           =   
 |карта                  = 
  |карта ені             = 
  |карта атауы           = 
 |ұзындығы               = 305
 |су алабының ауданы     = 10100
 |су алабы               =  [[Ертіс]] алабы
 |өзендердің су алабы    =  
 |су шығыны              = 
  |өлшеу орны            = 
 |бастауы                = [[Кешубай]], [[Қоңыртемірші]] таулары
  |бастауының орны        =  
  |бастауының биіктігі    =   
  |s_lat_dir = |s_lat_deg = 49|s_lat_min = 05|s_lat_sec =58 
  |s_lon_dir = |s_lon_deg =76|s_lon_min = 17|s_lon_sec = 46
 |сағасы                 =     [[Қарасор (көл, Май ауданы)|Қарасор]]  көлі
  |сағасының орны        =  
  |сағасының биіктігі    = 
  |m_lat_dir = |m_lat_deg =51 |m_lat_min = 4|m_lat_sec =45 
  |m_lon_dir = |m_lon_deg =77 |m_lon_min = 25|m_lon_sec = 56
 |еңістігі               = 
 |ел                     = {{KZ}}
  |аймақ                  =[[Қарағанды облысы]] [[Қарқаралы]], [[Павлодар облысы]] [[Баянауыл ауданы|Баянауыл]], [[Май ауданы|Май]] аудандары
 |ортаққордағы санаты    = 
}}

'''Түндік''' – [[Ертіс]] алабындағы өзен.

==Географиялық орны ==
[[Қарағанды облысы]]ның [[Қарқаралы ауданы|Қарқаралы]], [[Павлодар облысы]]ның [[Баянауыл ауданы|Баянауыл]], [[Май ауданы|Май]] аудандары жерімен ағады. Атауы терістікке, солтүстікке қарай ағатын өзен деген ұғымды білдіреді. Ұзындығы 305 км, су жиналатын алабы 10100 км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;.

==Бастауы ==
[[Қарқаралы ауданы]]ндағы [[Кешубай]] мен [[Қоңыртемірші]] тауларының солтүстік баурайларынан басталып, Май ауданындағы [[Қарасор (көл, Май ауданы)|Қарасор]] көліне құяды.

== Гидрологиясы ==
Жоғарғы ағысында аңғарының ені 0,2 - 0,3 км, орта ағысында 1-2 км, жағасы көбіне жарлы (1-2 м). Төменгі ағысында аңғары 7-10 км-ге дейін кеңейеді. Жауын-шашын, қар, жер асты суларымен толығады. Көп жылдық орташа су ағымы Ақтастық аулының тұсында 0,4 м&lt;sup&gt;3&lt;/sup&gt;/с.

Негізгі салалары Ақжарық (37 км), [[Қызылащы (өзен)|Қызылащы]] (48 км), Сарыбұлақ (21 км), Ащышиөзек (78 км), Егіндібұлақ (21 км), Күндік (10 км), Жоғарғы Қарасу (30 км), Төменгі Қарасу (35 км), Жарқайың (17 км), [[Бала Түндік]] (67 км). Алабы жайылым, жайылмасы шабындық. Жағаларындағы елді мекендерді сумен қамтамасыз етеді. Шабындықты, жайылымдарды суландыруға пайдаланады.&lt;ref&gt;Атамекен Географиялық энциклопедия. Алматы 2011  ISBN 9965-893-70-5&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Ертіс су алабы]]
[[Санат:Қарағанды облысы өзендері]]
[[Санат:Павлодар облысы өзендері]]</text>
      <sha1>lmdbr01lxzpvttexk7n84z6kc21j91e</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Толқын Забирова</title>
    <ns>0</ns>
    <id>104809</id>
    <revision>
      <id>3060132</id>
      <parentid>3059755</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T19:15:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[Special:Contributions/Uvuvwevwevwe Onyetenvewve Ugwemubwem Ocac|Uvuvwevwevwe Onyetenvewve Ugwemubwem Ocac]] ([[User talk:Uvuvwevwevwe Onyetenvewve Ugwemubwem Ocac|т]]) өңдемелерінен [[User:Kasymov|Kasymov]] соңғы нұсқасына қайтарды</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8190" xml:space="preserve">{{Музыкант  
 |Есімі               =  Толқын Қалиқызы Забирова
 |Толық аты           = 
|сурет           = 
|Фон                  = 
|Туған күні          = 17.10.1970
 |Туған жері          =   {{туғанжері|Аягөз|Аягөзде}} 
|Белсенділік жылдары = [[1992]]  - осы уақыт
  |Мемлекет            =  {{KAZ}}    
|Қайтыс болған күні  = 
 |Қайтыс болған жері  = 
 |Мамандығы       = {{әнші|Қазақстан}} &lt;br /&gt; педагог - [[профессор]]
|Аспаптары      = [[Фортепиано]]
 |Жанрлары            = [[эстрада]] &lt;br /&gt; [[опера (музыка)| опера]] &lt;br /&gt; [[камералық музыка]]
|Ұжымдары          =  [[Қазақ ұлттық өнер академиясы]]ның [[профессор]]ы  
|Марапаттары         =  
{{{!}} 
{{!}}{{Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері}}
{{!}}} 
}}
'''Толқын Қалиқызы Забирова''' ([[1970 жыл]]ы [[17 қазан]]да Семей облысы Аягөз қаласында туған) — қазақ эстрадасына опералық музыканы әкелген тұңғыш [[әнші]]. [[Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері]] (2008). Өнертану ғылымдарының кандидаты. [[Қазақ ұлттық өнер академиясы]]ның [[профессор]]ы.
   
== Білімі ==
* Қазақ және орыс тілдерін біледі.
* 1979 - 1988 жылдары А. Жұбанов атындағы Республикалық музыка мектебінің дирижерлік классын «Хорға дирижерлік ету» мамандығы бойынша бітірген.
* 1988 - 1993 жылдары [[Құрманғазы атындағы Қазақ ұлттық консерваториясы]]ның вокал-хор факультетінің &quot;жеке ән салу&quot; мамандығы бойынша Социолистік Еңбек Ері, КСРО халық артисі, КСРО мемлекеттік сыйлығының иегері, педагог-профессор [[Бибігүл Ахметқызы Төлегенова]]ның класын үздік бітірген.
* 1998 жылы [[Құрманғазы атындағы Қазақ ұлттық консерваториясы]]ның асперантурасын бітірген. 

== Толығырақ ==
* Толқын Қалиқызы [[1970 жыл]]ы [[17 қазан]]да Семей облысы Аягөз қаласында дүниеге келген.
* Анасы - Забирова Зухра Қалиқызы, зейнеткер, «ҚТЖ» ҰК» АҚ жұмыс істеген.
* 1993 жылдан [[Қазақ мемлекеттік филармониясы]]ның солисті. 
* 1995 жылдан - Құрманғазы атындағы Алматы мемлекеттік консерваториясы вокал кафедрасының вокалдық-педагогикалық тәжірибе оқытушысы.
* 2004 жылдан бері [[Қазақ ұлттық өнер академиясы]]ның эстрадалық вокал оқытушысы, доценті қазіргі таңда профессоры.

==Ғылыми шығармашылығы==
* 1994 жылы «Қазақ опералық-концерттік әншілерін оқыту әдістемесінің өзекті мәселелері» 
* 2007 жылы «Қазақ ұлттық әншілік мектебін қалыптастырудың заманауи мәселелері» 
* 2008 жылы «Әншілік дауысты қалыптастыру» 
* 2008 жылы «Қазақстандық опералық-концерттік әншілерде қазақ тілінің әншілік фонетикасы дағдыларын қалыптастыру қажеттілігі туралы»
* 2008 жылы «Қазіргі заманғы вокалдық педагогиканың эмпиризмі» 
* 2008 жылы «Әншілік дауысты қалыптастырудың үлгісі» 
* 2009 жылы «Тарихи-мәдени талдау ұлттық вокал мектебінің жаңа парадигмасының әдіснамалық негізі ретінде» 
* 2010 жылы «Опералық әншінің вокалдық-техникалық жұмысының жаңа парадигмасы»
* 2010 жылы «Фонациялық үдеріс энергетикалық үлгілеу: әдістеме негіздері» атты мақалалар мен баяндамалардың авторы.
* 2010 жылы «Ұлттық әншілік мектепті қалыптастыру: жаңа парадигманы іздеу» монографиясы;
* 2010 жылы «Қазақстанның опералық мәдениеті контекстіндегі әншілік дауысты қалыптастырудың жаңа парадигмалық негіздері» атты Кандидаттық диссертациясын қорғап: '''Өнертану ғылымдарының канидадаты''' және [[Доцент]] құрметті ғылыми атағымен марапатталды.
* 2016 жылы '''Өнертану ғылымдарының профессоры''' құрметті ғылыми атағы берілді. 

== Марапаттары ==
* 1996 жылы «Янтарный соловей» ([[Калининград]]), «Әлібек Дінішевтың театры» ([[Алматы]], 1998) халықаралық конкурстарының лауреаты.
* 2008 жылы елбасының жарлығымен &quot;[[Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері]]&quot; құрметті атағымен марапатталды.
* 2010 жылы Өнертану ғылымдарының кандидаты
* 2010 жылы [[доцент]]
* 2012 жылы ҚР тұңғыщ президенті елбасы қоры сыйлығының иегері
* 2015 жылы Қазақстан халқы ассамблиясының құрмет грамотасы
* 2016 жылы [[профессор]] құрметті атағы берілді.

== Жеке қасиеттері ==
* Діни көзқарастары - ұстамды ислам.
* Саяси қайраткер ретіндегі идеалы - М. Ганди.
* Қазақстанның болашағы туралы болжамы - «Ресеймен одақ құру».
* Сүйіп оқитын әдебиеті - А.С. Пушкин, В. Пикуль. Ф. Саган.

== Жеке өмірі ==
* Тұрмыс құрған. Жұбайы - Бабаев Сафар Ядулаевич (1956 ж.т.), продюсер. 
* Ұлдары - Бабаев Шахрияр (2001 ж.т.), Бабаев Дияр (2004 ж.т.), Бабаев Санжар (2006 ж.т.).&lt;ref&gt;Қазақстан Республикасында кімнің кім екені . Екі томдық анықтамалық. Алматы, 2011 жыл. ISBN 978-601-278-473-2&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{wikify}}
{{Суретсіз мақала}}

[[Санат:Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткерлері]]
[[Санат:Қазақстан опера әншілері]]
[[Санат:Құрманғазы атындағы Қазақ ұлттық консерваториясы түлектері]]
[[Санат:Қазақ ұлттық өнер академиясының профессорлары]]
[[Санат:Өнертану ғылымдарының кандидаттары]]
[[Санат:Қазақстан тұңғыш президенті қоры сыйлығының иегерлері]]
[[Санат:Қазақстан музыка педагогтары]]

{{Bio-stub}}</text>
      <sha1>mkskiwzebwnijy7n07ghfwqf01pd19w</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Бескөл</title>
    <ns>0</ns>
    <id>118327</id>
    <revision>
      <id>3059967</id>
      <parentid>2781953</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T15:35:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="920" xml:space="preserve">'''Бескөл:'''

* [[Бескөл (станция)]]
* [[Бескөл халық театры]]
* [[Бескөл ауылдық округі (Солтүстік Қазақстан облысы)|Бескөл ауылдық округі]] – Қызылжар ауданындағы әкімшілік бірлік.

'''Бескөл ауылы:'''

* [[Бескөл (Алматы облысы)|Бескөл]] — [[Алматы облысы]] [[Алакөл ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Бескөл (Батыс Қазақстан облысы)|''Бескөл'']] — [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Бөкей ордасы ауданы]]ндағы таратылған ауыл.
* [[Бескөл (Солтүстік Қазақстан облысы)|Бескөл]] — [[Солтүстік Қазақстан облысы]] [[Қызылжар ауданы]] орталығы.

{{айрық}}</text>
      <sha1>njyduo912tfwq4rm9ps5uksoqsehqx8</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060220</id>
      <parentid>3059967</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T20:44:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="939" xml:space="preserve">'''Бескөл:'''

'''Елді мекендер:'''
* [[Бескөл (Алматы облысы)|Бескөл]] — [[Жетісу облысы]] [[Алакөл ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Бескөл (Батыс Қазақстан облысы)|''Бескөл'']] — [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Бөкей ордасы ауданы]]ндағы таратылған ауыл.
* [[Бескөл (Солтүстік Қазақстан облысы)|Бескөл]] — [[Солтүстік Қазақстан облысы]] [[Қызылжар ауданы]] орталығы.

'''Басқа:'''
* [[Бескөл (станция)]]
* [[Бескөл халық театры]]
* [[Бескөл ауылдық округі (Солтүстік Қазақстан облысы)|Бескөл ауылдық округі]] – Қызылжар ауданындағы әкімшілік бірлік.

{{айрық}}</text>
      <sha1>c36rne4evw5cdha3sxdfrmxawnrs3to</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060222</id>
      <parentid>3060220</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T20:45:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Бескөл (Алматы облысы) → Бескөл (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="939" xml:space="preserve">'''Бескөл:'''

'''Елді мекендер:'''
* [[Бескөл (Жетісу облысы)|Бескөл]] — [[Жетісу облысы]] [[Алакөл ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Бескөл (Батыс Қазақстан облысы)|''Бескөл'']] — [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Бөкей ордасы ауданы]]ндағы таратылған ауыл.
* [[Бескөл (Солтүстік Қазақстан облысы)|Бескөл]] — [[Солтүстік Қазақстан облысы]] [[Қызылжар ауданы]] орталығы.

'''Басқа:'''
* [[Бескөл (станция)]]
* [[Бескөл халық театры]]
* [[Бескөл ауылдық округі (Солтүстік Қазақстан облысы)|Бескөл ауылдық округі]] – Қызылжар ауданындағы әкімшілік бірлік.

{{айрық}}</text>
      <sha1>p8728hsabzgsmk4y6hq7rsiwm3gd4cc</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:Kasymov</title>
    <ns>3</ns>
    <id>122375</id>
    <revision>
      <id>3059927</id>
      <parentid>3059677</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T12:52:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Malik Nursultan B</username>
        <id>111493</id>
      </contributor>
      <comment>/* Мақалаларды жоюға ұсыныс */ жаңа бөлім</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="101164" xml:space="preserve">{{Мұрағат|қыркүйек 2011 — қаңтар 2015|қаңтар 2015 — 2016 қаңтар|қаңтар 2016 — қаңтар 2017|қаңтар 2017 — сәуір 2019|маусым 2019 — желтоқсан 2020|ақпан 2021 — қаңтар 2022}}
 
{{астынан}}

== Кері байланыс ==

{{@|Madi Dos}}, {{@|Аrysтanbek}} телеграмда бармын, менде уақыт тығыз, оны түсіндіріп отыратын уақытым болмайды. Сосын нені түсіндермін? ''Болмасаңда ұқсап бақ'' демекші үлгілерді мен көбіне орыс, кейде ағылшын уикиден қарап жасаймын. Madi Dos қатысушыға дені дұрыс мақала, санаттарға қарап көрсеңіз болады деп түсіндіргенмін. Өзіміз де уикипедияны солай ізденіп, сұрап үйренгенбіз. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 15:01, 2022 ж. қаңтардың 26 (+06)

:Елдің бәрі бірдей емес Касымов мырза. Жарайсыз, үйренгеніңіз жақсы екен. Алайда уикиді түсінбейтін, бірақ мақала қосып өңдегісі келетін, үлес қосқысы келетін адамдар бар. Сондай энтуазистердің бетін бұрып бағыт сілтеп жіберуге қазіргі зымыраған уақытта  уики беті жеткіліксіз сияқты.Ал мессенжерлерге, Телеграмға адамдар  жедел кіріп сұрақтарына жауап алуға ыңғайлы. Топқа кіргіңіз келмегенді мен сізді &quot;ұрының арты қуыс&quot;  дегендей басқаша түсіндім. 
:''Сосын нені түсіндіремін?'' Уикиде жетеді түсіндіретін нәрсе.  [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 01:13, 2022 ж. қаңтардың 27 (+06)
::@[[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] мырза бізде онсызда белсенді қатысушыдар өте аз, жеке басына тиісіп белсенділерді Уикипедиядан суытып алуымыз мүмкін, бізге арбаны да сындырмайтын, өгізді де өлтірмейтін бейтарап жолды ұстану керек. Қараңыз: [[Уикипедия:Сыпайылық]] &lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 07:39, 2022 ж. қаңтардың 27 (+06)
:::{{@|Madi Dos}} мен оны жазып көрсете алмаймын, осында н/е телеграмда қандай айырмашылық бар? ''Энтуазистер'' мысалы ретінде таңдаулы/жақсы мақалаларды қараса болады, тегі болмай жатса басқа дамыған уикилерді қарап көрсің. Кезінде жоғарыда айтып кеткендей басқа уикиден қарап, қиналсақта біршама нәрсені үйрендік (біраз қатысушылар солай жасады). Қазір қайта көптеген үлгі, санаттар, жақсы көлемді мақалалар жетіп тұр ғой. Егер шын ыңталары болса, менің (өзіне көп алатын админ сымақ демекші) көмегім шамалы болады-ау. Түсінгенім мен оларға түсіндірмегендіктен дамуыларына кедергі жасап жүрсіз деген сізден сондай ой келді, бұл еркін тегін, әркім өз ыңтасы мен шабытына байланысты дамитын жоба негізі. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 21:34, 2022 ж. қаңтардың 27 (+06)

== Мәліметті неге өшірдің? ==
&lt;s&gt;[https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%97%D0%B5%D1%80%D0%B3%D0%B5%D1%80%D0%BB%D1%96%D0%BA_%D3%A9%D0%BD%D0%B5%D1%80&amp;action=history Зергерлік өнер мақаласындағы мәліметті] неге өшірдің? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 17:30, 2022 ж. қаңтардың 26 (+06)
:Айдын мырза екеуі мүлдем бөлек тақырыптар ғой. Зергерлік өнер ол дереккіз зат еcім, зергерлік бұйымдар деректі зат есім, яғни қолға ұстап көзбен көріп, тістеп иіскеп көруге болатын заттар. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 18:47, 2022 ж. қаңтардың 26 (+06)
:: Arystanbek, мақаланы дұрыс қалыпқа келтіргеніңіз үшін рақмет! --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 18:54, 2022 ж. қаңтардың 26 (+06)
:{{@|Arystanbek}} алты жыл бұрынғы нәрсе екен, тәжірибе аз болғаннан дұрыс біріктірмеген екенмін, интеруики мен санатты қойып шығу керек. Маған сілтей бермей --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 21:21, 2022 ж. қаңтардың 27 (+06)&lt;/s&gt;

== Бұрыс белсенділік ==

&lt;s&gt;[[А.Байтұрсынов жазуы және емле ережелерінің тарихы]] деген мақаланы қандай мақсатпен жойып тастағансың? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 08:58, 2022 ж. қаңтардың 28 (+06)
*Әй, админсымақ, сұраққа неге жауап бермей жүрсің? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 11:15, 2022 ж. ақпанның 11 (+06)&lt;/s&gt;

== Неге Ғабдул-Ғани деген адамқа бан бермейсіз? ==

Неге осы адамға бан бермейсіз? Ол жалайыр тайпасы туралы өтірік деректер қоса береді! Наймандар жайлы өтірік қоса береді! Бұл деген таза ақымақтық! Уикипедия админдары қайда қарап жүр? [[Қатысушы:Zhursin|Zhursin]] ([[Қатысушы талқылауы:Zhursin|талқылауы]]) 16:09, 2022 ж. ақпанның 4 (+06)

== Үлгі:Кино→ |Жыл ==

Қайырлы кеш Kasymov! Сізге жүгінбегелі біраз уақыт болыпты, 2020 жылдағыдай сіздің талқылауыңызға жиі жазған кездерді сағынып кетіппін, шынында!:)

Іске келер болсақ, [[:Үлгі:Кино]] үлгісіндегі Жыл бөлімінде автоматты сілтемені дұрыстау керек сияқты, өйткені қандай да бір фильмнің шыққан жылын мысалы 2007 деп жазғанда тек сол жазған 2007 ге ғана сілтейді, ал «2007» дегеніміз «2007 жыл» деген мақалаға айдау беті болып табылады, сондықтан мақаланың үлгісінде жасыл сілтеме пайда болады. Сол жасыл сілтеме пайда болмайтындай, автоматты түрде «???? жыл» дегенге сілтейтіндей жөндесеңіз.--[[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 18:10, 2022 ж. ақпанның 5 (+06)

:@[[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] [[Арнайы:Diff/2982636|осылай жазса]] жетпей ме? Осылай дұрыс сияқты. &lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 22:06, 2022 ж. ақпанның 5 (+06)
::{{@|Nurtenge}} жасалды, тек санмен көрсету керек: '''2009''', {{@|Arystanbek}} мырза олай жасаса санат шықпай қалады --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:27, 2022 ж. ақпанның 6 (+06)
:::Рахмет көп-көп! [[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 21:38, 2022 ж. ақпанның 6 (+06)

== Туған күнге байланысты санатты неге алып тастадың(ыз)??? ==

Мысалы, 5 мамырда туғандар деген санатты алып тастапсыз, не үшін? Олар басты бетте бүгін туғандар деген бетте шығып тұрмай ма??? Қандай себеппен алып тастадыңыз. [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 20:44, 2022 ж. ақпанның 5 (+06)
:{{@|Madi Dos}} Нақтырақ қай мақалада алынып тастады? Дәлірек көрсетсеңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:28, 2022 ж. ақпанның 6 (+06)
::[[:Санат:5 мамырда туғандар|Санат:5 мамырда туғандар]] осы санатты кеше  [[Ілияс Жансүгіров]] бетінен аластапсың. [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 11:21, 2022 ж. ақпанның 7 (+06):
:::{{@|Madi Dos}} иә алдым, себебі үлгіні дұрыс толтырса ондай санаттың қажеттілігі шамалы. Егер ''туған/қайтыс болған күні'' параметрін дұрыс толтырса автоматты түрде туған жылы және күні бойынша санаттар пайда болады. Сондай нәрсе туған/қайтыс болған жері және мамандықтары бойынша арналған үлгілер бар. Асықпай дұрыстап қарасаңыз, ''5 мамырда туғандар'' санат ешқайда кеткен жоқ. Түсінген шығарсыз деген ойдамын. Бір данышпан кісі ұқсап шайып кетпейтіңізге үміттемін) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 17:21, 2022 ж. ақпанның 7 (+06)

== Тағы қате үлгі ==
[[Ричард Брэнсон]] дегенді жедел жоюға ұсыныпсың, еш түзетпей. Жою үлгісін қате қойғансың, аударманың сапасына байланысты арнайы үлгілер бар. Ондай есуастықты қою керек, Kasymov. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 13:19, 2022 ж. ақпанның 6 (+06)

:мына мақаланың аудармасы шынында да мағынасыз болып кеткен екен, бұлай өтірік санын көбейткенше, аз да болса саз аударып мағыналы қылып салу керек еді. Менің ойым. [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 11:24, 2022 ж. ақпанның 7 (+06)
:мынаны түзетпей ақ жаңасын бастай салған дұрыс сияқты қайтадан. [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 11:26, 2022 ж. ақпанның 7 (+06)

* Kasymov, сен қате қойған үлгіні Nurkhan деген саналы қатысушы алып тастаған. Содан үйреніп жүр... --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 18:11, 2022 ж. мамырдың 5 (+06)

== Дереккөздерді жою вандализмге жатады ==
[https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D2%9A%D1%8B%D0%BC%D1%8B%D0%B7&amp;type=revision&amp;diff=2949388&amp;oldid=2946292 Мына өңдемемен] сен [[Қымыз]] мақаласындағы дереккөзді жойып тастағансың. Бұл қатеңді мен өшірдім. Администратордан вандализмді ешкім күтпейді, бірақ сен шын администратор емес екенін түсінемін. Ескерту ретінде қалсын. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 11:29, 2022 ж. ақпанның 14 (+06)
:Сол өте мықты дереккөзді пдф немесе скан нұсқасында ''Қазақ совет энциклопедиясы, 7-том.'' '''Қымыздың шипалық, емдік маңызы зор''' деген сөзін көрсетуіңзді өтінемін, және кітаптың авторы мен жылы қай бетте алынғаны баспасын көрсетуді сұраймын --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 15:53, 2022 ж. ақпанның 14 (+06)
:: Сен осы мықты дереккөзді өміріңде көрмегенсің ба? Онда [[Қазақ Кеңес энциклопедиясы|мына мақаланы]] оқып шық. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 11:39, 2022 ж. ақпанның 16 (+06)

== Мақаланы жою себебі ==

Сәлеметсіз бе, өзімнің жеке кеңістігіме жарияланған мақалалар неге жойылды? Себебін айтсаңыз [[Қатысушы:Aubakirova Aisana|Aubakirova Aisana]] ([[Қатысушы талқылауы:Aubakirova Aisana|талқылауы]]) 23:20, 2022 ж. ақпанның 20 (+06)
:Саламатсыз, {{@|Aubakirova Aisana}} мақаланы зертханаңызда немесе инкубатор арқылы бастасаңыз дұрыс болар еді. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 10:28, 2022 ж. ақпанның 22 (+06)

== Өңдемені өшіру ==

Қайырлы күн! Неліктен DariaUrinbasarova21nis есімді қолданушының соңғы өңдемелерін шегіндірдіңіз? Соңғы өңдемелері: [[Мұхтар Омарханұлы Әуезов]], [[Криштиану Роналду]], [[Мұхаммед Фетхуллаһ Гүлен]]. --[[Қатысушы:Erboldilyara|Сариев Ербол]] ([[Қатысушы талқылауы:Erboldilyara|талқылауы]]) 23:37, 2022 ж. ақпанның 22 (+06)
:Қайырлы кеш, себебі мақаланы тізім арқылы толтырып жатыр. Әрлеу жағынан әдемі емес көрінеді --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:47, 2022 ж. ақпанның 23 (+06)

== Имам Шамиль ==

Сәлеметсіз бе. [[Шәміл]] мен [[Имам Шамиль]] деген мақалаларды байланыстыру (біріктіру десе де болады?) керек еді. Егер мүмкіндігіңіз болса, біріктіре аласыз ба? Кейбір қатысушылардан ұсыныс келіп жатқан еді. [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 19:28, 2022 ж. ақпанның 27 (+06)
:Жасалынды --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 14:35, 2022 ж. ақпанның 28 (+06)

== Өндемені жою. ==

Сәлеметсізбе Қасымов! Сіз неге менің өндемемді алып тастап жатсыз онда не қателік бар ма не мен бәрін дұрыс істеген едімғо немесе карточка дұрыс қойылмаған ба? [[Қатысушы:J.J.Portman|J.J.Portman]] ([[Қатысушы талқылауы:J.J.Portman|талқылауы]]) 17:58, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)
:қатысушы дегенге жылжытыпсыз, зертхана немес инкубаторға бастасаңыз дұрыс болар еді --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:06, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)

Қатысушы деген бетке жылжытсам өзімнің бетіме жылжыттымғо онда не қателік Нұрлан Қоянбаевты сонда жасап жатырмын ғой қате болғаннан кейін өзім өндеп қайтіп аударып аламғо. [[Қатысушы:J.J.Portman|J.J.Portman]] ([[Қатысушы талқылауы:J.J.Portman|талқылауы]]) 18:20, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)
:{{@|J.J.Portman}} қолданыстан шығып кеткен, әрі қате жоюлыға ұсынылған үлгілерді қойып жатырсыз. Сонымен қатар оның қойған өзінінде де толтырмай жатсыз. Сондықтан кері қайтарылды. Қазуикиде тұлғаларға арналған әртүрлі үлгілер бар --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:25, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)

Жарайды ал мақұл енді оны нестей алам оны тіпті менің зертхана қатысушы черновигінен алып тастасаңыз мен нені өзгерте аламын. [[Қатысушы:J.J.Portman|J.J.Portman]] ([[Қатысушы талқылауы:J.J.Portman|талқылауы]]) 23:29, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)
:Зертхана бетіңізге көшірдім. Үстіңгі сол жақта орналасқан --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:33, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)

Жарайды ниетіңізге рахмет қазір кіріп көрем сосын жақын арада өңдеп сізге тексеруге жіберем жасап біткен соң сіз соны тексеріп талаптарға сай келсе негізгі кеңістікке аударасыз келмесе аяғына дейін жөндеп ережеге сай етіп қайта жасаймын. [[Қатысушы:J.J.Portman|J.J.Portman]] ([[Қатысушы талқылауы:J.J.Portman|талқылауы]]) 23:36, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)

== Жаңа бастама ==

Қайырлы түн, Kasymov! Мүмкін менің идеям сізге орынсыз немесе абсурд болып көрінер, бірақ мен оған назар аударуыңызды сұраймын. Өзіңіз білетіндей, қазақша Уикипедиясындағы мақалалардың сапасы шетелдік бөлімдерден айтарлықтай артта қалып отыр. Көптеген мақалалар қысқа, сапасыз, және әшейін, қалай болса солай жазылған. Мен қазақша бөліміндегі мақаладар сапасын көтеру үшін орыс бөлімінің үлгісі бойынша мақалалар жазу арқылы түзетуге тырысып жатырмын. Алайда, көбірек сапалы мақалаларды жазуға уақыт жетпейді. Сол себепті, [[Уикипедия:Сенімді дереккөздер|Сенімді дереккөздерге]] сүйене отырып, нақты, сапалы мақалалар жаза алатын кем дегенде 5-10 адамнан тұратын топты жинау керек. Менің ойымша, мақала жазуды толығымен реформалау керек: ағылшын тіліндегі үлгіге сәйкес сенімді дереккөздермен сапалы мақалалар жазу. 

Уикипедия — әркім өз өзгерістерін жасай алатын бос орын. Тәуелсіз сауатты қатысушылар белгілі бір «альянсқа» құрылуы болатын еді. Сондықтан Мен сізге осы жобаны құрметті администратор ретінде қарастыруды ұсынамын! Сізден нұсқаулар, кеңестер мен сын беруіңізді сұраймын. Сұрақтарыңыз болса сұрай беріңіз!

Құрметпен, [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 23:33, 2022 ж. наурыздың 12 (+06)
:{{@|Айвентадор}} Рахмет, осыны Салиха, Мықтыбек мырзаларға да жазыңыз. Мен қолымнан келгенше көмектесуге тырысамын. Кеңесім мақаланың мазмұнын сапалы, мағыналы болуын тілеймін. Себебі, көп қатысушы аудару функциясы арқылы орыс немесе ағылшын уикидің дубликатын жасап жатыр, әрі кейбіреулерінің мағыналары қызық шығып жатады. Ьастысы соған назар аударса, менен жетіспейтін үлгілерді жасауға тырысамын) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:27, 2022 ж. наурыздың 13 (+06)

* Кеңесіңізге үлкен рақмет! Мықтыбек мырза мен Салиха ханымға жаздым. Жауап күтудемін. [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 10:51, 2022 ж. наурыздың 13 (+06)

* Қайырлы кеш, Kasymov мырза! Жобаны іске асыру процессі созылып кеткенінен кешірім сұраймын (алдында айтқандай, уақытым өте шектеулі. Бүгінгі күні демалыс басталғаннан соң жазып отырмын). Қазір менде жобамның бағдарламасы және негізгі принциптері жазылған «Уикипедия:Альянс» деген атты мақала дайындамасы бар. Жазуға рұқсат ете аласыз ба? (Мақаламды орынсыз деп өшіріп тастайды деп ойлап отырмын). Қазір администрация мүшелеріне және тәжірибелі қатысушыларға ұсыныс тастаудамын. [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 23:45, 2022 ж. наурыздың 18 (+06)

== Анықтауға көмектесіңіз, мен жаңа қызмын ==

Сәлеметсіз бе, құрметті Kasymov. 
Өкінішке орай, мен мақаланы негізгі бөлімге қалай аударуға болатынын түсінбедім (барлығы оқиды). Мақала орыс википедиясынан аударылған. Олар маңыздылығын растады.Менің зертханадағы мақалам, Intis Telecom деп аталады.[[Қатысушы:Technoperi|Technoperi]] ([[Қатысушы талқылауы:Technoperi|талқылауы]]) 23:43, 2022 ж. наурыздың 23 (+06)Technoperi

== Санат:Ергежейлі ғаламшарлар ==

Қазақша Уикипедияда [[:Санат:Шағын ғаламшарлар]] және [[:Санат:Ергежейлі планеталар]] деген екі санат бар екен. Әдейі істегендей, біріншісінің бірінші сөзі қазақ тіліне келмесе, екіншісінің екінші сөзі қазақ тіліне келмейді :) Яғни, екеуі де «Карликовые планеты» деген сөздің аудармасы, бірақ қазақи-ғылыми тұрғыда Карлик — Ергежейлі болса, Планета — Ғаламшар емес пе? Яғни, «Категория:Карликовые планеты» дегеннің қазақша дұрыс атауы [[:Санат:Ергежейлі ғаламшарлар]]. Тіпті орыс тіліне қарамаймыз дегеннің өзінде ағылшын тілінде де атауы осыны білдіреді. 

Енді, алдыңғы екеуін соңғы дұрыс санатқа қалай біріктірсе болады? Сол үшеуін біріктіріп берсеңіз--[[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 17:23, 2022 ж. наурыздың 24 (+06)
:Екеуін жойғаннан басқа амал жоқ, меніңше --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 21:41, 2022 ж. наурыздың 24 (+06)
::Ең бірінші санатты дұрыс атауға аудардым, яғни бірінші санатты аман алып қалайық, не дегенмен 2008 жылы пайда болды:) Ал екінші санат пен «Шағын ғаламшарлар» деген айдау бетін жойсаңыз--[[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 22:30, 2022 ж. наурыздың 25 (+06)
:::Ок, сұрақты дұрыс түсінбеген сияқтымын ғой) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:29, 2022 ж. наурыздың 26 (+06)

== Ақтөбедегі Мейірімді Бақташының Ғибадатханасы  ==

Саламатсызба! [https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D1%80%D0%B0%D0%BC_%D0%94%D0%BE%D0%B1%D1%80%D0%BE%D0%B3%D0%BE_%D0%9F%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%8B%D1%80%D1%8F_%D0%B2_%D0%90%D0%BA%D1%82%D0%BE%D0%B1%D0%B5 Храм Доброго Пастыря в Актобе] менде осы бетінің қазақ мәтін бар, бірақ маған бетінді жанадан бастау болмайды. Сізден кешірім сұрап, мақала бастауыңызды өтінемін. Бірінші абзац осындай: &quot;Ақтөбедегі Мейірімді Бақташының Ғибадатханасы - Атырау Апостол Әкімшілігіне қарасты Ақтөбе қаласындағы (Ақтөбе облысы) Рим-католик Ғибадатханасы.&quot;--[[Қатысушы:Dmitriymoroz1006|Dmitriymoroz1006]] ([[Қатысушы талқылауы:Dmitriymoroz1006|талқылауы]]) 21:30, 2022 ж. наурыздың 28 (+06)
:Саламатсыз, менен '''неге кешірім сұрап жатырсыз'''? Менің жеке энциклопедиям емес қой. Бастай беріңіз, кейінерек тексерістен өткізіп аламыз) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:36, 2022 ж. наурыздың 28 (+06)

== Сіз әдейі істейсізбе? ==

Менің өңдеген бетімді неге жоққа шығарып, өшіріп тастап жатырсыз? Себебі не ешқандай бұзушылық көріп тұрған жоқпын өзімнен. [[Қатысушы:Taragtybalasy|Taragtybalasy]] ([[Қатысушы талқылауы:Taragtybalasy|талқылауы]]) 08:50, 2022 ж. наурыздың 29 (+06)
:{{@|Taragtybalasy}}, сіз ешқандай дереккөздерсіз руды өзгертіп жатырсыз. Оған күмән туындағандықтан, кері қайтарып жатырмын --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:49, 2022 ж. наурыздың 31 (+06)

== Кавилл, Генри мақаласын ретке келтіріңіз ==

[[Кавилл, Генри]] мақаласын аударып бастапсыз, бірақ аударма аяқталмаған. Осындай секілді басқа да мақалаларыңыз болса дұрыстап ретке келтіруіңізді сұраймын. Бастаған соң аяқтамайсыз ба. Шала пұла , шала жансар мақалалармен қазақ Уикипедиясына ешкім кірмей қашып кетер. Одан да аз да болса, мақалаңызды мән-мағыналы қылып ретке келтіріп қойсаңыз сол дұрыс болады. Рахмет. [[--[[Қатысушы:Nurkhan|Nureke]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurkhan|талқылауы]]) 07:32, 2022 ж. наурыздың 31 (+06)]]
:{{@|Nurkhan}} ''[[Кавилл, Генри]]'' деген мақала бастаған емеспін, мен бастаған мақала '''[[Генри Кавилл]]'''. Иә дұрыс айтасыз, қазуикидің сапасы сын көтермей тұр, өкінішке орай. Мен админ болғандықтан жуықтағы өзгерістерді тексерумен және де елді-мекен, әкімшілік бірлік бойынша үлгілерді қазақша нұсқасымен алмастыру жұмыстарынан қол босамай тұр. Өзімде ой да бар негізі --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:46, 2022 ж. наурыздың 31 (+06)

== Разрешение на публикацию статьи ==

Добрый день! Извините, что пишу на русском, я из России. Хочу создать статью про один из районов Дагестана. Дайте, пожалуйста, разрешение на публикацию. С правилами знаком, уже 10 лет как редактирую в Википедии. С уважением, --[[Қатысушы:Buntarion|Buntarion]] ([[Қатысушы талқылауы:Buntarion|талқылауы]]) 18:29, 2022 ж. сәуірдің 11 (+06)
:{{@|Buntarion}} Добрый вечер, добро пожаловать) Если честно я не знаю как это делается, наверно бюрократы решает этот вопрос. Свяжетесь с {{@|Arystanbek}}, {{@|Нұрлан Рахымжанов}} или {{@|Batyrbek.kz}} --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:21, 2022 ж. сәуірдің 13 (+06)
::Хорошо. Благодарю Вас! --[[Қатысушы:Buntarion|Buntarion]] ([[Қатысушы талқылауы:Buntarion|талқылауы]]) 23:52, 2022 ж. сәуірдің 13 (+06)

== Қорытынды шығару ==

&lt;s&gt;[[Уикипедия:Жақсы мақалаға үміткерлер/Қымыз]] бетіне қорытынды шығару керек. Негізі, бұл админнің жұмысы. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 20:44, 2022 ж. сәуірдің 23 (+06)
:Арыстанбек, Нұрлан мырзаларға айтып көріңізші. Осыға дейін қорытынды жасап көрмедім, әрі ол жерде 50/50 болып тұрған сияқты --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:56, 2022 ж. сәуірдің 23 (+06)
::Қап, админ емес екеніңді білдім ғой. Санау қабілетің де бүртүрлі екен: 7 дауыс қолдады, 1 дауыс қарсы болды — бұл 50/50 емес қой. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 22:59, 2022 ж. сәуірдің 23 (+06)
:::1 қарсы дауыс, 3 қалыс олардың айтылғаны түзетілді ме екен? Және бір қызығы қолдаған дауыстардың арасында да комментариялар жазған екен. Шешімді бюрократтарға тапсырдым. Меніңше кішкене болсын дереккөздер көбейтіліп, қазіргі уақыттағы жағдайын жазып кетсе жақсы болар еді. Сондықтан мен қалыс қойып отырмын. Ренжімеңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:20, 2022 ж. сәуірдің 23 (+06)&lt;/s&gt;

== [[Уикипедия: Арбитражды комитет|Арбитражды комитет]] ==

Сәлеметсіз бе? Қазіргі уақытта [[Уикипедия: Арбитражды комитет|Арбитражды комитет]] жұмыс істеуде ме?

Ренжімеңіз, бірақ Сіз және [[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|сіздің оппоненттіңіздің]] араларыңызда жарты жылға созылған ұрыстарыңыз шеттен бір түрлі көрінеді. Мен, әрине, сіздердің жеке қарым-қатынастарыңызға араласқым келмейді, бірақ кішкентай балалар сияқты ұрыса бергенше, Арбитражда шешерсіз? Бір жағынан, басқа қатысушыларға өздерінің мәселелерін шешуге көмектесер.

Қазіргі уақытта комитеттің бетін өңдеп жатырмын, өтініш, ресімдеуге көмектесесіз бе? (Өтінімдер (заявки) мен шешімдер, арбитражға қабылданбаған өтінімдер мұрағаты және т.б.).

Құрметпен, [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 09:35, 2022 ж. мамырдың 2 (+06)
:Саламатсыз, {{@|Айвентадор}}. Иә өкінішке орай сондай түсініксіз жағдай туындап жатыр. Себебі белсенді қатысушылар аз (болғанын өзінде тек өз жұмыстарынан ары аспайды), ережелердің толық немес шала жазылуы, содан анархия туындап жатыр. Жалпы уикипедияғы қатысты ережелер мен жобаларға аса қызығушылық жоқ еді) Ұсыныстар мен ережелер дайын болып жатса, өз тарапынан пікір мен дауыс беруге дайынмын. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:27, 2022 ж. мамырдың 2 (+06)

== Админге тән емес салақтық ==

&lt;s&gt;[[Қатысушы талқылауы:Абай Кенжетай|Мына бетте]] сен ''«Мақалаларға мән-мағынасыз сөздерді қосуыңызды сұраймын»'' деп жазыпсың, бұл қатеңді тек бір жарым айдан кейін түзеп алдың. Ал сол ''мән-мағынасыз сөздердің'' қосылған-қосылмағанын тексердің ба? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 14:41, 2022 ж. мамырдың 4 (+06)
:{{@|Ерден Карсыбеков}} Мені тінтіп жүргенше, өзің де қазуикидің дамуына үлес қоспайсың ба? Қырағы екенсің, сол соңғы өзгерістерді қадағалап жөндеп отырсаң, үлкен көмек болар еді. Мен нақты айта аламын: жуықтағы өзгерістерді менен басқа ешкім өкінішке орай тексерістен өткізбей отыр, қаншама боқ-ауыз сөздер жазылып, интернеттен дайын нәрсені мақаланың ортасына тыға салып, тағы сол сияқты көптеген өңдемелер болып жатыр. Соның бәрін тексерістен өткізу 2-3 адамға үлкен салмақ түседі. Содан '''сұраймын''' деген қателік кетіп жатыр. Аталған қатысушы: ''болған екен'' орнына ''болған'' немесе керісінше өңдемелер жасап жатыр. Ондай мазмұнды толықтырмайтын өңдемелер қаншалықты қажетті? 7-8 өңдеме болса болар еді, жүйелі түрде болып тұр. Орыс уикиден келдіңіз ғой, жалғыз админдер емес сіз сияқты қырағы, жауап қайтара алатын тәжірибелі қатысушылар да автопатруль жасай алады. Жалғыз админдерге бүкіл сынды лақтыра бермей.

'''Бір айдан кейін''' де өзің де жоғарғы жаққа түсініксіз жауып жазыпсың ғой. Сосын неге сенде жаңа жазылған мақалалар да бір ғана санаттан болып жатыр, мысалға ''алфавит бойынша әндер''. Автор өзі бастаған мақаласын мейлінше мазмұны толығырақ және санаттар қоюға тырысу керек. Сосын талқылау бетімді қайта-қайта кері қайтарып, басқаларға шағымданып еді, қатарынан екі тақырыпты алып тастапсың) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 20:57, 2022 ж. мамырдың 5 (+06)
* Көмек сұрасаң, дұрыстап сұра, есуастанбай. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 22:06, 2022 ж. мамырдың 5 (+06)
: {{@|Arystanbek}}, бұл қатысушы бір емес бірнеше рет балағат сөздер жазып, компьютердың артынан клавиатура қаһарманы болып отыр. Бір шара қолданбаса болмайды. Мен уақытымды бөліп қазуикиге жұмыс жасап жатсам, артымнан тінтіп болмашы нәрселерге мазаны алып жатыр. Енді келіп мен көмек сұрап жатыр деп, мәселені басқа жағынан айналдырып шықты. О, Алла танымайтын біреудің соншама қадалғаны өте қызық екен. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:56, 2022 ж. мамырдың 5 (+06)&lt;/s&gt;

== Одан да Уикипедияға үлес қоспайсың ба? ==
Kasymov, сен болмашы нәрседен ұрыс-керісті іздей бермей, одан да Уикипедияға үлес қоспайсың ба? Сен былтыр &lt;big&gt;0&lt;/big&gt; мақала жазған екенсің, биыл да әлі &lt;big&gt;0&lt;/big&gt; мақала болып тұр. Есің дұрыс болса, менен үлгі алып, жетіспейтін материалдарды жазсаш. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 10:40, 2022 ж. мамырдың 6 (+06)
:МММ, аман бол {{@|Ерден Карсыбеков}}. Өзі соқтығысып, енді ұрыспай жөнімен жүр деген нәрсесі қызық екен --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 20:10, 2022 ж. мамырдың 6 (+06)
:: Жаза алмасаң — солай айт, балақай. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 22:41, 2022 ж. мамырдың 6 (+06)
:::мммм, көп жасағаннан емес, көпті көргеннен сұрау керек екен деген осы екен ғой --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:44, 2022 ж. мамырдың 6 (+06)
:::: Мақалдағаның орынды емес. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 22:48, 2022 ж. мамырдың 6 (+06)

== Үлгі:Шатастырмау ==

Қайырлы күн! «Үлгі:Шатастырмау» (орыс тілінде: «''Шаблон:Не путать''») санатын жасай аласыз ба? [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 08:50, 2022 ж. мамырдың 7 (+06)
:Уақыт тапсам, тырысып көрейін --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:05, 2022 ж. мамырдың 10 (+06)

== Беттерді жою туралы ==

* Қатысушы:Тұран Нұрәліұлы
* &lt;s&gt;Қатысушы:Тұран Нұрәліұлы/зертхана
&lt;/s&gt;* Қатысушы талқылауы:Тұран Нұрәліұлы
- Осы беттерді жойып беруіңізді сұраймын. Себебі, бұлар менің қатысушы атымды өзгетркен кезде қалып қалған беттер болатын. Көп уақытыңызды алмайды деп ойлаймын. Сіз админдердің бірі болғандықтан сізге жүгініп отырмын. Алдын-ала рахмет! [[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 01:05, 2022 ж. мамырдың 13 (+06)
:Тек екіншісін ғана жоя алдым, қалғандары басқалардың талқылау беттеріне сілтеп тұр. Жалпы қала берсін. Қатысушы атын өзгерткенде ондай нәрсе болып тұрады --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 16:19, 2022 ж. мамырдың 13 (+06)

== Goodbye ==

Hi Kasymov, I'm going to block globally because I made the bad translations.--[[Қатысушы:Martorellpedro|Martorellpedro]] ([[Қатысушы талқылауы:Martorellpedro|талқылауы]]) 00:48, 2022 ж. мамырдың 16 (+06)

== Сенің ауытқуыңды басқа қатысушылар да байқапты ==
&lt;s&gt;[[Талқылау:Cоңғы кесу (фильм, 2022)|Мұнда]] сенің басқа қатысушылардың еңбегіне жармасатыныңды бекерден бекер сынап тұрған жоқ. Бұдан дұрыс түйін шығаруың керексің, бұрыс белсенділікті қою керек. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 23:48, 2022 ж. мамырдың 22 (+06)
:Сен де жағаласпашы, жауап жаздым (қандай қате кеткенін оқи алатын шығарсың) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:50, 2022 ж. мамырдың 22 (+06)
::Балақай, өтірік соқпасаш, сен кіріскенге дейін ол жерде еш қате болған жоқ. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 08:21, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
::: @[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] қателеспейтін адам болмайды, мен де тәжірибелі қатысушы болсам да қателесемін. Кішкентай қате үшін жерден алып жерге салудың қажеті жоқ. Менен де мыңдаған қате табылады, мені неге осылай жерден алып жерге салмайсыз? --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 10:03, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:::: Мәселе қателердің тым көп болуында және оларды мойындамауда. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 14:48, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
::: @[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] сенен бір қате: &lt;s&gt;шығаруың керексің&lt;/s&gt; деген сөз қайдан шыққан? Дұрысы &lt;code&gt;шығаруың керек&lt;/code&gt; --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 10:11, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:::: Бұл қате емес, екінші нұсқаны да пайдалануға болады. Мысалы, [https://taraztv.kz/kz/news/society/zhurekke-ota-zhasaudan-sheberlik-synyby-otti мына сілтемедегі] жетінші абзацта сондай сөз тіркесі кездеседі. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 14:48, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
Қате, бұны БАҚ қате қалыптасытырып жіберді, әдеби тілде бұл өрескел қателік. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 16:51, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:Уикипедия әдеби сайт болмаған соң, мұнда басқа стильдердің сөз байлығын қажетінше пайдалануға болады. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 17:26, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
::'''Мәселе қателердің тым көп болуында:''' соны алғашқысынан бастап соңғы нәрсеге шейін тізбектеп көрсетуіңді '''міндеттеймін'''. Өзіне қатысы жоқ мәселеге кірісіп, бәле іздеген біреу екенсің. Әлі күнге дейін таң қаламын, танымайтын біреуге қастасып, балағаттап, дөрекі сөйлеп, ашуын менен алып жүргеніне. Сол жерде сенің атын немесе саған қатысты нәрсе айтылды ма? Соған да жауап берші? --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:25, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
::: @[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] әдепсіздерге арналған сайт бар шығар? Ал біз әдеби, ғылыми стилде жазамыз, бұл өз қолымызда. Әдепсіздер Уикипедияға әдепсіз жазды екен деп бізде әдепсіз жазбайтын шығармыз? --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 20:04, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:::: Әдепсіздікті не үшін айттыңыз? Менің қандай да бір сөзіме ренжігенсіз ба? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 23:55, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)

Осы оқиғаға араласып жатқаным үшін кешірім сұраймын, алайда өзімнің пікірімді айтып кетуді орынды көремін. Мен үшін, зайырлы '''энциклопедиялық''' сайтта «үлкен» кісілер бір-бірімен кішкентай балалар сияқты ұрысып жатқаны бір түрлі көрінеді. Ашуға салмай және дұрыс емес түсініп қалмаңыз, @[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден мырза]], сіз мен үшін — осы бөлімдегі ең алғашқы қол ұшын берген адамсыз, және мен сізге үлкен ризамын. Алайда, сіздің іс-қылығыңыз (нақтырақ айтқанда — бейтаныс адаммен [[Уикипедия:Сыпайылық|дөрекі түрде сөйлеу]], және ізінен қалмай қудалау) үшін сізге административті істі ашу — өте жеңіл. Сол себепті, бұның алдын-алу үшін, мәселені үлкен адамдар сияқты өзара шешімге келіп, немесе, [[Уикипедия:Арбитражды комитет|Арбитражды]] жаңа сайлап, сол жақта мәселені шешу керек деген ойдамын. [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 00:28, 2022 ж. мамырдың 24 (+06)
: Бұл талқылауға пікір қосқаныңыз орынды емес. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 11:38, 2022 ж. мамырдың 24 (+06)
::@[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]], орынды болсын, болмасын, дөрекілікті еш жерде (әсіресе әлеуметтік желілерде) құптамайды. Егер бір нәрсемен келіспесеңіз, немесе өзіңіздің пікіріңізді жеткізгіңіз келсе, агрессиясыз, [[Уикипедия: Сыпайылық|сыпайы түрде]] жеткізіңіз. Бұл этикеттің қарапайым ережелері: ''басқалардың өзіңе қандай қарым – қатынаста болсын десең, басқаларға да сондай қарым – қатынаста бол''. [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 17:49, 2022 ж. мамырдың 24 (+06)
::: Бірінші қатеңіз міні: бұл жер — әлеуметтік желі емес. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 17:30, 2022 ж. маусымның 28 (+06)&lt;/s&gt;

== Қате үлгі ==
Мен [[Жәнібек Әлімханұлы]] мақаласында статистиканы өзгертіп едім. Үлгі:Инфобокс деп қызыл болып шығып тұр. Сосын Үлгі:Боксшы қарасам сіз жаңа ғана өзгертіпсіз. Айтайын дегенім неге олай болып тұр, сондықтан мен өзгерткеңізді жоққа шығардым, сонда да қате. Үлгіні қалпына келтріңізші, өтініш -- [[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 01:35, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:{{@|TuranNur}} Мен '''Инфобокс''' үлгісін жойып тастадым. Жоғарыда ''ұрыс іздеп жүрген немесе Альфи мырзалар'' өздері мықты қырағы білімдерімен соны ағылшын немесе орыс уикиден аударып, жасап шықсың. Соларға айтсаңыз болады --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:27, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
::Инфобокс үлгісін не үшін жойып тастадыңыз, соны түсінбедім? [[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 23:13, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:::Жоғарыда себебін жазып көрсеттім, менің жасаған нәрселерім ылғи да қате әрі қазуикиге пайдасы жоқ екен. (бұдан басқа көптеген үлгілер бар, оларды жою жоспары тұр) Аталған кісілер өздері жасап шығарсың, ''инфобокс-2'' немесе ''карточка'' деп --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:23, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)

== Үлгі:Боксшы ==

Боксшы үлгісінде boxrec_id сілтемесін дұрыстайын деп едім, бетті қорғап тастапсыз. BoxRec сайтына кіргенде профилі көрініп тұру керек қой. [[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 00:43, 2022 ж. мамырдың 25 (+06)
:{{@|TuranNur}} қорғағам себебім, әркім өзгерістер жасай бермеу үшін. Көбісі үлгіні түсінбейді. ''boxrec_id сілтемесін'' үлгіден емес, мақалада қосу керек (жасап қойдым) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:29, 2022 ж. мамырдың 26 (+06)
::'''Мысалы''': [[Жәнібек Әлімханұлы]] мақаласындағы ''Қызметтік тізімі (boxrec)'' деп тұрған көк сілтемені бассаңыз BoxRec профилі шықпай тұр, соны көрсеңіз. [[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 01:35, 2022 ж. мамырдың 27 (+06)
:::{{@|TuranNur}} түзетілді --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:17, 2022 ж. мамырдың 28 (+06)

== [[Украин тілі]] ==

«[[Украин тілі]]» мақаласын [https://ru.m.wikipedia.org/wiki/%D0%A3%D0%BA%D1%80%D0%B0%D0%B8%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D1%8F%D0%B7%D1%8B%D0%BA орыс тіліндегі нұсқаға] сәйкес бірге қайта жазуды ұсынамын! [[Сурет:Smile-big.svg|30px]] [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 11:29, 2022 ж. мамырдың 28 (+06)
:Рахмет, ұсынысыңызға. Бірақ мен қазір қазуикиде бар үлгілерді тексерістен өткізіп, инфобокс үлгісін алмастыру жұмыстары мен айналысып жатырмын. Сондықтан көмектесе алмаймын( --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:27, 2022 ж. мамырдың 28 (+06)

== Севилья ==

== Севилья ==

Мен [[Севилья]] мақаласын [[Севилья (футбол клубы)]] деп ауыстыруды ұсынамын. Ал, [[Севилья]] мақаласы Севилья мақаласына сілтену керек деп ойлаймын. Ойыңызды [[Талқылау:Севилья]] бетіне білдірсеңіз.--[[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 14:01, 2022 ж. мамырдың 31 (+06)
:{{@|TuranNur}}, Мықтыбек мырзаға айтасыз ғой деймін. ''Севилья'' сөзіне көптеген мақалалар сілтеніп тұр. Оның бәрін түзетіп шығу керек--[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:06, 2022 ж. мамырдың 31 (+06)

== Сәлеметсізбе ==

[[Kazman322]] деген қатысушыға бан беруіңізді сұраймын. Руларды өңдеуін, беттерді бүлдіруді қоймайды. Вандализм жасап жатыр. [[Қатысушы:Granttka tus Diyas|Granttka tus Diyas]] ([[Қатысушы талқылауы:Granttka tus Diyas|талқылауы]]) 14:52, 2022 ж. маусымның 6 (+06)

* [https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D2%9A%D0%B0%D1%82%D1%8B%D1%81%D1%83%D1%88%D1%8B_%D1%82%D0%B0%D0%BB%D2%9B%D1%8B%D0%BB%D0%B0%D1%83%D1%8B:Kazman322&amp;oldid=3039671 1] [[Қатысушы:Kazman322|Kazman322]] ([[Қатысушы талқылауы:Kazman322|талқылауы]]) 14:56, 2022 ж. маусымның 6 (+06)

:Мына боқтығыңызға қарағанда сізді бұғаттау керек сияқты ғой &lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 21:46, 2022 ж. маусымның 6 (+06)

== Сүзгі ==

Бүгін [[Үлгі:АҚШ саясаты]] жасадым, алғашында үлгі түгел дайын болып, оны бір ғана өңдемемен жарыққа шығаруға болатын еді. Бірақ сүзгі оны жібермей, қай жерден кеткенін іздеу үшін бөліп-бөліп 8 өңдемемен жүктеуге тура келді. Сондағысы жібермей тұрғаны мына мақаланың [https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%BB%D0%B8%D0%BD%D0%BA%D0%B5%D0%BD,_%D0%AD%D0%BD%D1%82%D0%BE%D0%BD%D0%B8] атауы екен🤦‍♂️ Тіпті қазірдің өзінде сілтеме ретінде жазғанның өзін өткізбей тұр. Осы мақаланың атауы үлгідегі &quot;Сытқы саясат&quot;→&quot;Мемлекеттік хатшы:&quot; деген жерге қойып беріңізші! [[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 15:30, 2022 ж. маусымның 9 (+06)
:{{@|Nurtenge}} сол сүзгіні қателеспесем Арыстанбек мырза қойды, сол кісіге өтініп көріңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:11, 2022 ж. маусымның 11 (+06)
::Болды, қойылды, рахмет) Тағы бір рет тексерейінші деп қойып көрсем қойылды. Сүзгі қуып тұрған ғой шамасы))--[[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 13:49, 2022 ж. маусымның 11 (+06)

== Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022 ==

{{WAM
|header = [[meta:m:Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022|Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022]] &lt;div style=&quot;margin-right:1em; float:right;&quot;&gt;[[Сурет:Wikidata 2022 Istanbul social media campaign 02.jpg|right|thumb|300px|Wikidata 2022 Istanbul|link=meta:Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022]]&lt;/div&gt;
|subheader = Конференция 2022 жылдың 21-23 қазаны аралығында Түркияның [[Ыстанбұл]] қаласында өтеді.
&lt;div  style=&quot;text-valign:center; margin-left:200px; margin-right:50px; margin-top:10px; position:absolute;&quot;&gt;
|body = Құрметті достар,

Ыстамбұл Уикидерек конференциясына стипендия алуға өтінімдер ашық екенін хабарлауға қуаныштымын. Егер сіз түркі қауымдастығының өкілі болсаңыз және түркі тілдеріндегі Уикимедиа жобаларына белсенді қатысатын болсаңыз, онда сіз стипендияға өтініш бере аласыз. Өтініштер 2022 жылдың 30 маусымы, UTC 23:59 дейін қабылданады.

Үміткерлер толық стипендияға өтініш бере алады. Толық стипендия Түркі қолданушылары тобының Уикимедиа қауымдастығы (Wikimedians of Turkic Languages User Group) ұйымдастыратын конференция кезінде жеке тұлғаның екіжақты саяхат, ортақ тұрғын үй және тамақтану құнын қамтиды.

* Түркі тіліндегі уикимедиашыларға арналған Wikidata Training туралы қосымша ақпарат алу үшін мына сайтқа кіріңіз: https://w.wiki/53dX
* Стипендия, тіркеу және өтініш формасы туралы көбірек білу үшін мына сайтқа кіріңіз: https://w.wiki/5FFv

Бұған қоса, Түркі қолданушылары тобының Уикимедиа қауымдастығы жобалары мен оқиғалары туралы ақпарат пен жаңалықтар алу үшін біздің пошталық тізімге (https://w.wiki/5FFw) жазылуға шақырамыз.

Барлық жақсылықты тілеймін [[User:Mehman97|&lt;span style=&quot;color:#ff0500&quot;&gt;'''''Mehman'''''&lt;/span&gt;]] [[User Talk:Mehman97|&lt;span style=&quot;color:#0500ff&quot;&gt;'''''97'''''&lt;/span&gt;]] 03:48, 2022 ж. маусымның 11 (+06)


|footer = Бұл хабарлама [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|бот]] арқылы жіберілген • [[Уикипедия:Хабарлама тарату/Жеткізіп беру тізімі|Жазылу немесе жазылудан бас тарту]]
}}
&lt;!-- https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A5%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83/%D0%96%D0%B5%D1%82%D0%BA%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BF_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%83_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96&amp;oldid=3014707 тізімін пайдаланып User:Arystanbek@kkwiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Сауатсыз ==

Терминология — бұл терминдердің жиынтығы. [[Мизансцена|Мына мақалада]] сен ''терминология'' орнына ''терминологиялар'' дегенді қолданыпсың. Қатеңді түзеп шық. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 22:29, 2022 ж. маусымның 11 (+06)
:Түзетілді, сондағы қазуикиге анда-сонда кіріп менің өңдемелерімді андып отыру ма? 3 облыс пайда болды, соған қатысты мақалаларды ретке келтіруге көмек ұшын берсеңіз, одан да пайдалы жұмыс болар еді. Әттең орыс уики маңыздырақ((( --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 02:59, 2022 ж. маусымның 12 (+06)
:: Сен қате жасамай жүре алмайды екенсің. Өзің '''0''' мақала жазып, қалай ғана ақыл бермекші болып жүрсің?! --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 13:49, 2022 ж. маусымның 12 (+06)
* Сен «анда-санда» дегенді де дұрыс жаза алмағаның тіпті масқара ғой админ үшін. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 13:52, 2022 ж. маусымның 12 (+06)

:Бұл жер талқылау беті, яғни еркін түрде жазуға болады. Менің жерімде ағаларға ''тәте'' деп атайды, анда-санда немесе анда-сонда деп айтады, енді уикипедияны тастап менің қалай сөйлетініме тиісе бастадың ба? Сосын 0 мақала жазатын кісі қазуикиде өңдеу жағынан 2 орында, көрші елдің уикиін дамыта бергенше осында кезінде келгенде мүмкін сенде алғашқылардың қатары болар ма едің. 12 жылда қазуикиге 4000-ға жуық өңдеу жасау аз енді.
* Талқылау бетімді өз бетінше өзгертуді доғарыңыз, бітікшілерге хабарлама тастап, талқылау бетімді өзге қатысушының өзгерткені үшін бұғаттауға ұсынатын боламын. Соңғы ескертуім --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:39, 2022 ж. маусымның 13 (+06)
* Ештеңені де түсіндірмей-ақ қойшы, сауатсыз екеніңді баяғыдан білемін. Одан да өзің жойған [[А.Байтұрсынов жазуы және емле ережелерінің тарихы|осы мақаланы]] қалпына келтірші және оқып шықшы, мүмкін қателерің де азаятын шығар. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 06:42, 2022 ж. маусымның 13 (+06)

== Қате қойған үлгіңді жойдым ==

&lt;s&gt;Пайдалы мақалаларды жоюға тырысып, Қазақ Уикипедиясына қиянат жасаудан тайынбағаның жаман болды. [[Қайта жаңғырту]] деген мақаланы жоймақшы болдың, бірақ сенің жою үлгісін қайта мен жойдым. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 12:06, 2022 ж. маусымның 13 (+06)
	
* Сен неге басқа адамдардың пікірлерін жойып жүрсің? Вандализмге ұрынған нағыз сорлы болдың ғой. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 20:56, 2022 ж. маусымның 13 (+06)

**Тағы да жасаған нәрсемді кері қайтарсаң, мен дауысқа салмай бұғаттай саламын --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:40, 2022 ж. маусымның 13 (+06)

* Ие, &quot;ақымаққа айтқан сөз далаға атқан оқпен тең&quot; деген осы екен. Саған сөзім жоқ. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 11:23, 2022 ж. маусымның 29 (+06)
::{{@|Ерден Карсыбеков}} деген мырзаның іші пысып, не естерін білмей жүр екен? {{@|Білгіш Шежіреші}} мырза, {{@|Салиха}} ханым бәлкім осы кісі ''Көкпекті және Самар ауданындағы ауылдарды'' қалай бөлгенін білетін шығар. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 17:19, 2022 ж. маусымның 29 (+06)
:::Сенің қателерің бітпейді екен. Осы &quot;естер&quot; деген сөзді қайдан алып жүрсің?! --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 18:42, 2022 ж. маусымның 29 (+06)
::::@[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] Неге админмен сіз деп сөйлеспейсіз, ұят емес пе? Қателеспейтін адам жоқ, бәріміз де қателесеміз. Әрі бұл жай ғана талқылау ғой. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 21:54, 2022 ж. маусымның 29 (+06)

Біледі деп ойламаймын. Есесіне [[Қатысушы:Салиха|Салиха]] ханым Көкпекті ауданы әкімдігіне шейін хабарласып, ауылдарды қалай бөлгенін біліп алыпты👍 [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 18:12, 2022 ж. маусымның 29 (+06)&lt;/s&gt;

== Жаңа облыстар туралы ==

Қайырлы күн! Сізге екі облысты өңдеуде (Ұлытау, Жетісу) көмек керек болса айтыңыз, көмектесеміз, нақтылап берсеңіз болды. [[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] де көмектесуге сұранып отыр. [[Абай облысы]]нан [[Көкпекті ауданы]] елді мекендері ғана қалды, ертең бітіремін. [[Қатысушы талқылауы:Салиха]] Салиха 15:19, 2022 ж. маусымның 21 (+06)
:{{@|Салиха}} мен сіздерге көмектесіп жатқанмын) Меніңше екі облысты да бастай беріңіз, үш жақтан жабылып тез аяқтап жібереміз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:10, 2022 ж. маусымның 21 (+06)
::Жақсы онда, [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]]мен бөліп алармыз. [[Көкпекті ауданы]]н өңдеуде қиындық туындап тұр, ауылдар аудандар арасында (Самар ауданымен) қалай бөлінгені белгісіз, еш жерден таба алмадым. Сізге белгілі ақпарат бар ма? [[Қатысушы талқылауы:Салиха]]--Салиха 11:34, 2022 ж. маусымның 22 (+06)
:::Кеш жарық, [[Қатысушы:Салиха|Салиха]]! Аққаладан басқа ауылдық округтердің қай ауданға жататынын таптым.
:::* [[Көкпекті ауданы]]: Биғаш, Көкжайық, '''Көкпекті''', Қ. Аухадиев, Тассай, Теректі, Үлгілі Малшы, Үлкен Бөкен, Шұғылбай. 
:::* [[Самар ауданы]]: Бастаушы, Құлынжон, Мариногор, Миролюбов, Палатцы, '''Самар''', Сарыбел. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 22:01, 2022 ж. маусымның 23 (+06)
::Рахмет: Көкпекті ауданы әкімшілігіне хабарласып, анықтап алғанмын. [[Қатысушы:Салиха|Салиха]]--Салиха 15:39, 2022 ж. маусымның 26 (+06)

Сонда да бір қателіктер кеткен сияқты. Себебі Самарда 8, Көкпектіде 9 а/о болуы керек еді. Тіпті Көкпектінің 1 а/о Самар ауданының ішінде тұр. Түсініксіздеу [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 02:19, 2022 ж. маусымның 29 (+06)

== Кент пе, облыс па ==

Мырза, [[Қызылжар (Жаңаарқа ауданы)]] бетін [[Қызылжар (Ұлытау облысы)]] деп пе, әлде [[Қызылжар (кент)]] деп өзгерте ме? Себебі Қызылжар деген кент Қазақстанда жалғыз екен. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 02:18, 2022 ж. маусымның 24 (+06)
:{{@|Білгіш Шежіреші}}  ''Қызылжар (Ұлытау облысы)'' деген дұрыс, осыға дейін қаншама кенттерді облыс немесе аудандарын көрсетіп атадық --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:50, 2022 ж. маусымның 26 (+06)

Жарайды, рахмет [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 00:48, 2022 ж. маусымның 27 (+06)

Тағы да сұрарым, жаңадан жасаған &quot;Қазақстан кенттері&quot; санатын кенттердің мақалаларына қосу үшін &quot;... облысы кенттері&quot; деген подкатегория жасау керек пе? Немесе кенттерге &quot;Қазақстан кенттері&quot; санатын тікелей қоса берейін бе? [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 01:04, 2022 ж. маусымның 27 (+06)
:Нақты жауап бере алмадым, Нұрлан немесе Батырбек мырзадан сұрап көріңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:06, 2022 ж. маусымның 27 (+06)

Сәлеметсіз бе, мына айдағыш бетті [[Балықшы ауылдық округі (Атырау)]] жойып жібере аласыз ба [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 19:40, 2022 ж. шілденің 10 (+06)

:Кеш жарық, мырза. Айтайын дегенім, көне қалашықтардың координаттарын мақалаға қосып шығайын деп едім. Сондай бір мақалаға [[Ақтөбе-Лаэти қалашығы]] қалашықтың координаттарын [[Үлгі:Coord]] үлгісімен жаздым. Барлығына осымен қоса берсем қате болып есептелмей ме екен? (&lt;s&gt;Ертең өшіріп тастап жүрсе&lt;/s&gt;) [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 01:09, 2022 ж. тамыздың 12 (+06)
:: Координаттарды [[Үлгі:Көне қалашық‎|мына үлгінің]] ішінде қолдануға болады. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 17:19, 2022 ж. тамыздың 12 (+06)

== Жаңа облыстар картасы ==

Қайырлы күн! Үлгілер үшін (мысалы,тау) жаңа облыстардың картасын жасап берсеңіз жақсы болар еді. Үлгілер картамен көркем әрі әсерлі шығады. [[Қатысушы талқылауы:Салиха]] Салиха 17:19, 2022 ж. маусымның 30 (+06)
:Саламатсыз, {{@|Салиха}}. Иә ол туралы ойлап жүр едім. Бірақ та ондай әрлеу жағын білмедім, Арыстанбек мырза айтып көріңіз, ол кісі жаңа Қазақстанның әкімішілік картасын ортаққорға жүктеу алатын қатысушыны тауып қалар. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 13:25, 2022 ж. шілденің 2 (+06)

== Конкурс мақаласы ==

Kasymov мырза, неге логотивті өшіре бересіз, конкурсқа ұсынылған мақалалар осы логотивпен жазылып жатыр, білмесеңіз басқа уикипедиялардағы ұсынылып жатырған мақалаларды қараңыз. [[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 23:36, 2022 ж. шілденің 4 (+06)
:{{@|Мағыпар}} Меніңше мақалаға емес, сол конкурс жобасына немесе өзіңіздің жеке бетіңізге тізімдеп көрсеткен дұрыс болар. Кейін конкурс аяқталғанда жаңағы үлгілеріңізді кім алады? Уайымдамаңыз, мен немесе басқа да қатысушылар кішігірім өңдеу жасап кетсе де, авторы ылғи да сіз боласыз. Егер сол жағын ойлап жатсаңыз. Ең дұрысы жоба бетіне көрсеткен дұрыс-ау) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:43, 2022 ж. шілденің 4 (+06)

== Тәулік суреті ==

Армысыз, ''Kasymov''. Қазір уақытыңыз болса, басты беттегі ''тәулік суретін'' жөндеп қойсаңыз дұрыс болар еді. Рақмет! [[Қатысушы:Ұлы Тұран|Ұлы Тұран]] ([[Қатысушы талқылауы:Ұлы Тұран|талқылауы]]) 00:35, 2022 ж. шілденің 7 (+06)
:Ертең жасауға тырысамын --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:43, 2022 ж. шілденің 7 (+06)

== Хауа ==

«[[Хауа Ана]]» және «[[Хауа ана]]» деген мақалаларды біріктіріп, атын жәй ғана «Хауа» дегенге ауыстыруды жөн көремін. Өтініш, біріктіре аласыз ба? [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 14:38, 2022 ж. шілденің 11 (+06)

== Дұрыс тұрған санатты неге алып тастадың? ==
&lt;s&gt;[[Фрэнсис Бэкон]] мақаласын шұқылап, ондағы [[:Санат:Англия философтары]] деген сілтемені жойғанда, мақсатың не еді? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 22:18, 2022 ж. шілденің 16 (+06)&lt;/s&gt;

== Мақаланы қалпына келтір ==
&lt;s&gt;Әй, саған Ахмет Байтұрсынов не жамандық істеді? [[А.Байтұрсынов жазуы және емле ережелерінің тарихы|Мына мақаланы]] қандай мақсатпен жойдың? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 13:12, 2022 ж. шілденің 18 (+06)&lt;/s&gt;

== Мән-мағынасыз үлес қосқанды қоймадың-ә ==
[[Алан Менкен|Мына мақалаға]] жағаласып, шағын өңдеме жасапсың. Бірақ сол өңдеменің өзі мағынасыз болып шықты. Kasymov, есуастықтан арылу керек. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 16:06, 2022 ж. шілденің 25 (+06)
:{{@|Ерден Карсыбеков}}, Ол үлгіні МЕН жасадым, есуас болмасан {{tl|музыкант}} үлгісіне кіріп &lt;code&gt;Фон&lt;/code&gt; параметрін қалай толтыру керектігі көрсетілген. Көзі ашық, әріп танитын жансын ғой. Одан да жуықтағы өзгерістерді тексерістен өткізіп отырсан пайдасы 1000 есе болар еді, менімен базардағы сатушылар ұқсап салғыласып, артымнан қалмай --[[Арнайы:Үлесі/95.82.126.85|95.82.126.85]] 00:35, 2022 ж. шілденің 26 (+06)
:: Балақай, үлгіні ешкім айтып отырған жоқ. Оқи алмасаң, мұғаліміңе айтып жібер, есуастанбай. Мен жазған мақалаларыма қызғанып жүрсің ба әлде, артымнан бір есалаң бала сияқты қалмай отырсың ғой. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 00:45, 2022 ж. шілденің 26 (+06)
:::{{@|Ерден Карсыбеков}} Мен не деймін, домбырам не дейді. Мақаланың мазмұнын біреу өзгертті ма? Есуастықты қойып қандай өзгеріс жасағанды көзіңді ашып, асықпай қара! --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:53, 2022 ж. шілденің 26 (+06)
:::: Иә, мақаланың мазмұны еш өзгерген жоқ. Мен саған соны айтып отырмын ғой, сен еш мағынасыз үлес қосып жүрсің, еріккен бір сандалбай болдың ғой. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 08:07, 2022 ж. шілденің 26 (+06)

== Кино мен математиканы шатастырған баланы бірінші рет көріп тұрмын ==
[[Операторлық өнер]] деген мақаланы жедел жоюға ұсынғаның қате. Ұсыну себебінде сен оған дубликат мақала бар деп көрсетіпсің. Енді [[Операторлар|сол мақаланы]] ашып қарамайсың ба?! Ол математикалық операторлар туралы ғой, ал анау кино жайында. Сен өзің неше сынып бітіргенсің??? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 08:33, 2022 ж. шілденің 26 (+06)

== Жедел жою ==

* Коммунистическая (метро бекеті)
* &lt;s&gt;Философские труды Королевского общества&lt;/s&gt;
* &lt;s&gt;Әбдіжәміл кәрімұлы нұрпейісов&lt;/s&gt;
Осы беттерді жедел жоюды сұраймын. Ойланбай-ақ жоя салуға болады ғой. Өзіңіз қарап көрерсіз. [[Қатысушы:Ұлы Тұран|Ұлы Тұран]] ([[Қатысушы талқылауы:Ұлы Тұран|талқылауы]]) 13:09, 2022 ж. тамыздың 1 (+06)
:{{@|Ұлы Тұран}} екеуін жойдым, метро бекеті керек болып қалуы мүмкін--[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:40, 2022 ж. тамыздың 1 (+06)

== Үлгі:Метро ==
Қайырлы кеш, метро деген үлгіні қолдана алмадым, тіпті оны қою мүмкін емес! Алматы қаласының метро бекеттері туралы мақалаларға үлгі қойып шықсам ба деп едім, осы үлгі ауадай қажет боп тұр. Үлгіні қазақшаға аударып, түзетіп, дұрыстасаңыз. [[Қатысушы:Ұлы Тұран|Ұлы Тұран]] ([[Қатысушы талқылауы:Ұлы Тұран|талқылауы]]) 20:41, 2022 ж. тамыздың 8 (+06)

:Енді керек емес сияқты, Ерден Карсыбеков мырза Метро бекеті үлгісін жасап қойыпты. [[Қатысушы:Ұлы Тұран|Ұлы Тұран]] ([[Қатысушы талқылауы:Ұлы Тұран|талқылауы]]) 09:46, 2022 ж. тамыздың 9 (+06)
::{{@|Ұлы Тұран}}Өте дұрыс болыпты, жалпы үлгілерді өздеріңіз де жасап үйренсеңіздер жақсы болып кетер еді) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:29, 2022 ж. тамыздың 9 (+06)

== Lada ==

@[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]] Неліктен сіз Lada парақшасын жойдыңыз? Мақала ретінде құрғым келді, бірақ қазақша Уикипедияға 100 рет өңдеу жасауым керек болды. Қазақша Уикипедияда Lada мақала жасап бере аласыз ба?[[Қатысушы:SSHTALBI|SSHTALBI]] ([[Қатысушы талқылауы:SSHTALBI|талқылауы]]) 13:00, 2022 ж. тамыздың 10 (+06)

рахмет [[Қатысушы:SSHTALBI|SSHTALBI]] ([[Қатысушы талқылауы:SSHTALBI|талқылауы]]) 12:58, 2022 ж. тамыздың 10 (+06)

== Мақалаларды жоюға ұсыныс ==

Кейде бір нәрсе туралы жазған екі мақала деген болады екен. &quot;Жалпы ұлттық социал-демократиялық партия&quot; және &quot;Біріккен Танзания Республикасы&quot; атты мақалаларды жоюға ұсыныс жасап жатырмын. Оларды &quot;Жалпыұлттық социал-демократиялық партия&quot; мен &quot;Танзания&quot; мақалаларымен біріктіру керек. [[Қатысушы:Malik Nursultan B|Malik Nursultan B]] ([[Қатысушы талқылауы:Malik Nursultan B|талқылауы]]) 18:52, 2022 ж. тамыздың 13 (+06)</text>
      <sha1>t4zqn2nkhc5loilvugwxehc2v9vh601</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3059931</id>
      <parentid>3059927</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T12:56:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Malik Nursultan B</username>
        <id>111493</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="101477" xml:space="preserve">{{Мұрағат|қыркүйек 2011 — қаңтар 2015|қаңтар 2015 — 2016 қаңтар|қаңтар 2016 — қаңтар 2017|қаңтар 2017 — сәуір 2019|маусым 2019 — желтоқсан 2020|ақпан 2021 — қаңтар 2022}}
 
{{астынан}}

== Кері байланыс ==

{{@|Madi Dos}}, {{@|Аrysтanbek}} телеграмда бармын, менде уақыт тығыз, оны түсіндіріп отыратын уақытым болмайды. Сосын нені түсіндермін? ''Болмасаңда ұқсап бақ'' демекші үлгілерді мен көбіне орыс, кейде ағылшын уикиден қарап жасаймын. Madi Dos қатысушыға дені дұрыс мақала, санаттарға қарап көрсеңіз болады деп түсіндіргенмін. Өзіміз де уикипедияны солай ізденіп, сұрап үйренгенбіз. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 15:01, 2022 ж. қаңтардың 26 (+06)

:Елдің бәрі бірдей емес Касымов мырза. Жарайсыз, үйренгеніңіз жақсы екен. Алайда уикиді түсінбейтін, бірақ мақала қосып өңдегісі келетін, үлес қосқысы келетін адамдар бар. Сондай энтуазистердің бетін бұрып бағыт сілтеп жіберуге қазіргі зымыраған уақытта  уики беті жеткіліксіз сияқты.Ал мессенжерлерге, Телеграмға адамдар  жедел кіріп сұрақтарына жауап алуға ыңғайлы. Топқа кіргіңіз келмегенді мен сізді &quot;ұрының арты қуыс&quot;  дегендей басқаша түсіндім. 
:''Сосын нені түсіндіремін?'' Уикиде жетеді түсіндіретін нәрсе.  [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 01:13, 2022 ж. қаңтардың 27 (+06)
::@[[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] мырза бізде онсызда белсенді қатысушыдар өте аз, жеке басына тиісіп белсенділерді Уикипедиядан суытып алуымыз мүмкін, бізге арбаны да сындырмайтын, өгізді де өлтірмейтін бейтарап жолды ұстану керек. Қараңыз: [[Уикипедия:Сыпайылық]] &lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 07:39, 2022 ж. қаңтардың 27 (+06)
:::{{@|Madi Dos}} мен оны жазып көрсете алмаймын, осында н/е телеграмда қандай айырмашылық бар? ''Энтуазистер'' мысалы ретінде таңдаулы/жақсы мақалаларды қараса болады, тегі болмай жатса басқа дамыған уикилерді қарап көрсің. Кезінде жоғарыда айтып кеткендей басқа уикиден қарап, қиналсақта біршама нәрсені үйрендік (біраз қатысушылар солай жасады). Қазір қайта көптеген үлгі, санаттар, жақсы көлемді мақалалар жетіп тұр ғой. Егер шын ыңталары болса, менің (өзіне көп алатын админ сымақ демекші) көмегім шамалы болады-ау. Түсінгенім мен оларға түсіндірмегендіктен дамуыларына кедергі жасап жүрсіз деген сізден сондай ой келді, бұл еркін тегін, әркім өз ыңтасы мен шабытына байланысты дамитын жоба негізі. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 21:34, 2022 ж. қаңтардың 27 (+06)

== Мәліметті неге өшірдің? ==
&lt;s&gt;[https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%97%D0%B5%D1%80%D0%B3%D0%B5%D1%80%D0%BB%D1%96%D0%BA_%D3%A9%D0%BD%D0%B5%D1%80&amp;action=history Зергерлік өнер мақаласындағы мәліметті] неге өшірдің? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 17:30, 2022 ж. қаңтардың 26 (+06)
:Айдын мырза екеуі мүлдем бөлек тақырыптар ғой. Зергерлік өнер ол дереккіз зат еcім, зергерлік бұйымдар деректі зат есім, яғни қолға ұстап көзбен көріп, тістеп иіскеп көруге болатын заттар. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 18:47, 2022 ж. қаңтардың 26 (+06)
:: Arystanbek, мақаланы дұрыс қалыпқа келтіргеніңіз үшін рақмет! --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 18:54, 2022 ж. қаңтардың 26 (+06)
:{{@|Arystanbek}} алты жыл бұрынғы нәрсе екен, тәжірибе аз болғаннан дұрыс біріктірмеген екенмін, интеруики мен санатты қойып шығу керек. Маған сілтей бермей --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 21:21, 2022 ж. қаңтардың 27 (+06)&lt;/s&gt;

== Бұрыс белсенділік ==

&lt;s&gt;[[А.Байтұрсынов жазуы және емле ережелерінің тарихы]] деген мақаланы қандай мақсатпен жойып тастағансың? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 08:58, 2022 ж. қаңтардың 28 (+06)
*Әй, админсымақ, сұраққа неге жауап бермей жүрсің? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 11:15, 2022 ж. ақпанның 11 (+06)&lt;/s&gt;

== Неге Ғабдул-Ғани деген адамқа бан бермейсіз? ==

Неге осы адамға бан бермейсіз? Ол жалайыр тайпасы туралы өтірік деректер қоса береді! Наймандар жайлы өтірік қоса береді! Бұл деген таза ақымақтық! Уикипедия админдары қайда қарап жүр? [[Қатысушы:Zhursin|Zhursin]] ([[Қатысушы талқылауы:Zhursin|талқылауы]]) 16:09, 2022 ж. ақпанның 4 (+06)

== Үлгі:Кино→ |Жыл ==

Қайырлы кеш Kasymov! Сізге жүгінбегелі біраз уақыт болыпты, 2020 жылдағыдай сіздің талқылауыңызға жиі жазған кездерді сағынып кетіппін, шынында!:)

Іске келер болсақ, [[:Үлгі:Кино]] үлгісіндегі Жыл бөлімінде автоматты сілтемені дұрыстау керек сияқты, өйткені қандай да бір фильмнің шыққан жылын мысалы 2007 деп жазғанда тек сол жазған 2007 ге ғана сілтейді, ал «2007» дегеніміз «2007 жыл» деген мақалаға айдау беті болып табылады, сондықтан мақаланың үлгісінде жасыл сілтеме пайда болады. Сол жасыл сілтеме пайда болмайтындай, автоматты түрде «???? жыл» дегенге сілтейтіндей жөндесеңіз.--[[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 18:10, 2022 ж. ақпанның 5 (+06)

:@[[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] [[Арнайы:Diff/2982636|осылай жазса]] жетпей ме? Осылай дұрыс сияқты. &lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 22:06, 2022 ж. ақпанның 5 (+06)
::{{@|Nurtenge}} жасалды, тек санмен көрсету керек: '''2009''', {{@|Arystanbek}} мырза олай жасаса санат шықпай қалады --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:27, 2022 ж. ақпанның 6 (+06)
:::Рахмет көп-көп! [[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 21:38, 2022 ж. ақпанның 6 (+06)

== Туған күнге байланысты санатты неге алып тастадың(ыз)??? ==

Мысалы, 5 мамырда туғандар деген санатты алып тастапсыз, не үшін? Олар басты бетте бүгін туғандар деген бетте шығып тұрмай ма??? Қандай себеппен алып тастадыңыз. [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 20:44, 2022 ж. ақпанның 5 (+06)
:{{@|Madi Dos}} Нақтырақ қай мақалада алынып тастады? Дәлірек көрсетсеңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:28, 2022 ж. ақпанның 6 (+06)
::[[:Санат:5 мамырда туғандар|Санат:5 мамырда туғандар]] осы санатты кеше  [[Ілияс Жансүгіров]] бетінен аластапсың. [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 11:21, 2022 ж. ақпанның 7 (+06):
:::{{@|Madi Dos}} иә алдым, себебі үлгіні дұрыс толтырса ондай санаттың қажеттілігі шамалы. Егер ''туған/қайтыс болған күні'' параметрін дұрыс толтырса автоматты түрде туған жылы және күні бойынша санаттар пайда болады. Сондай нәрсе туған/қайтыс болған жері және мамандықтары бойынша арналған үлгілер бар. Асықпай дұрыстап қарасаңыз, ''5 мамырда туғандар'' санат ешқайда кеткен жоқ. Түсінген шығарсыз деген ойдамын. Бір данышпан кісі ұқсап шайып кетпейтіңізге үміттемін) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 17:21, 2022 ж. ақпанның 7 (+06)

== Тағы қате үлгі ==
[[Ричард Брэнсон]] дегенді жедел жоюға ұсыныпсың, еш түзетпей. Жою үлгісін қате қойғансың, аударманың сапасына байланысты арнайы үлгілер бар. Ондай есуастықты қою керек, Kasymov. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 13:19, 2022 ж. ақпанның 6 (+06)

:мына мақаланың аудармасы шынында да мағынасыз болып кеткен екен, бұлай өтірік санын көбейткенше, аз да болса саз аударып мағыналы қылып салу керек еді. Менің ойым. [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 11:24, 2022 ж. ақпанның 7 (+06)
:мынаны түзетпей ақ жаңасын бастай салған дұрыс сияқты қайтадан. [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 11:26, 2022 ж. ақпанның 7 (+06)

* Kasymov, сен қате қойған үлгіні Nurkhan деген саналы қатысушы алып тастаған. Содан үйреніп жүр... --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 18:11, 2022 ж. мамырдың 5 (+06)

== Дереккөздерді жою вандализмге жатады ==
[https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D2%9A%D1%8B%D0%BC%D1%8B%D0%B7&amp;type=revision&amp;diff=2949388&amp;oldid=2946292 Мына өңдемемен] сен [[Қымыз]] мақаласындағы дереккөзді жойып тастағансың. Бұл қатеңді мен өшірдім. Администратордан вандализмді ешкім күтпейді, бірақ сен шын администратор емес екенін түсінемін. Ескерту ретінде қалсын. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 11:29, 2022 ж. ақпанның 14 (+06)
:Сол өте мықты дереккөзді пдф немесе скан нұсқасында ''Қазақ совет энциклопедиясы, 7-том.'' '''Қымыздың шипалық, емдік маңызы зор''' деген сөзін көрсетуіңзді өтінемін, және кітаптың авторы мен жылы қай бетте алынғаны баспасын көрсетуді сұраймын --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 15:53, 2022 ж. ақпанның 14 (+06)
:: Сен осы мықты дереккөзді өміріңде көрмегенсің ба? Онда [[Қазақ Кеңес энциклопедиясы|мына мақаланы]] оқып шық. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 11:39, 2022 ж. ақпанның 16 (+06)

== Мақаланы жою себебі ==

Сәлеметсіз бе, өзімнің жеке кеңістігіме жарияланған мақалалар неге жойылды? Себебін айтсаңыз [[Қатысушы:Aubakirova Aisana|Aubakirova Aisana]] ([[Қатысушы талқылауы:Aubakirova Aisana|талқылауы]]) 23:20, 2022 ж. ақпанның 20 (+06)
:Саламатсыз, {{@|Aubakirova Aisana}} мақаланы зертханаңызда немесе инкубатор арқылы бастасаңыз дұрыс болар еді. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 10:28, 2022 ж. ақпанның 22 (+06)

== Өңдемені өшіру ==

Қайырлы күн! Неліктен DariaUrinbasarova21nis есімді қолданушының соңғы өңдемелерін шегіндірдіңіз? Соңғы өңдемелері: [[Мұхтар Омарханұлы Әуезов]], [[Криштиану Роналду]], [[Мұхаммед Фетхуллаһ Гүлен]]. --[[Қатысушы:Erboldilyara|Сариев Ербол]] ([[Қатысушы талқылауы:Erboldilyara|талқылауы]]) 23:37, 2022 ж. ақпанның 22 (+06)
:Қайырлы кеш, себебі мақаланы тізім арқылы толтырып жатыр. Әрлеу жағынан әдемі емес көрінеді --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:47, 2022 ж. ақпанның 23 (+06)

== Имам Шамиль ==

Сәлеметсіз бе. [[Шәміл]] мен [[Имам Шамиль]] деген мақалаларды байланыстыру (біріктіру десе де болады?) керек еді. Егер мүмкіндігіңіз болса, біріктіре аласыз ба? Кейбір қатысушылардан ұсыныс келіп жатқан еді. [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 19:28, 2022 ж. ақпанның 27 (+06)
:Жасалынды --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 14:35, 2022 ж. ақпанның 28 (+06)

== Өндемені жою. ==

Сәлеметсізбе Қасымов! Сіз неге менің өндемемді алып тастап жатсыз онда не қателік бар ма не мен бәрін дұрыс істеген едімғо немесе карточка дұрыс қойылмаған ба? [[Қатысушы:J.J.Portman|J.J.Portman]] ([[Қатысушы талқылауы:J.J.Portman|талқылауы]]) 17:58, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)
:қатысушы дегенге жылжытыпсыз, зертхана немес инкубаторға бастасаңыз дұрыс болар еді --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:06, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)

Қатысушы деген бетке жылжытсам өзімнің бетіме жылжыттымғо онда не қателік Нұрлан Қоянбаевты сонда жасап жатырмын ғой қате болғаннан кейін өзім өндеп қайтіп аударып аламғо. [[Қатысушы:J.J.Portman|J.J.Portman]] ([[Қатысушы талқылауы:J.J.Portman|талқылауы]]) 18:20, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)
:{{@|J.J.Portman}} қолданыстан шығып кеткен, әрі қате жоюлыға ұсынылған үлгілерді қойып жатырсыз. Сонымен қатар оның қойған өзінінде де толтырмай жатсыз. Сондықтан кері қайтарылды. Қазуикиде тұлғаларға арналған әртүрлі үлгілер бар --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:25, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)

Жарайды ал мақұл енді оны нестей алам оны тіпті менің зертхана қатысушы черновигінен алып тастасаңыз мен нені өзгерте аламын. [[Қатысушы:J.J.Portman|J.J.Portman]] ([[Қатысушы талқылауы:J.J.Portman|талқылауы]]) 23:29, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)
:Зертхана бетіңізге көшірдім. Үстіңгі сол жақта орналасқан --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:33, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)

Жарайды ниетіңізге рахмет қазір кіріп көрем сосын жақын арада өңдеп сізге тексеруге жіберем жасап біткен соң сіз соны тексеріп талаптарға сай келсе негізгі кеңістікке аударасыз келмесе аяғына дейін жөндеп ережеге сай етіп қайта жасаймын. [[Қатысушы:J.J.Portman|J.J.Portman]] ([[Қатысушы талқылауы:J.J.Portman|талқылауы]]) 23:36, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)

== Жаңа бастама ==

Қайырлы түн, Kasymov! Мүмкін менің идеям сізге орынсыз немесе абсурд болып көрінер, бірақ мен оған назар аударуыңызды сұраймын. Өзіңіз білетіндей, қазақша Уикипедиясындағы мақалалардың сапасы шетелдік бөлімдерден айтарлықтай артта қалып отыр. Көптеген мақалалар қысқа, сапасыз, және әшейін, қалай болса солай жазылған. Мен қазақша бөліміндегі мақаладар сапасын көтеру үшін орыс бөлімінің үлгісі бойынша мақалалар жазу арқылы түзетуге тырысып жатырмын. Алайда, көбірек сапалы мақалаларды жазуға уақыт жетпейді. Сол себепті, [[Уикипедия:Сенімді дереккөздер|Сенімді дереккөздерге]] сүйене отырып, нақты, сапалы мақалалар жаза алатын кем дегенде 5-10 адамнан тұратын топты жинау керек. Менің ойымша, мақала жазуды толығымен реформалау керек: ағылшын тіліндегі үлгіге сәйкес сенімді дереккөздермен сапалы мақалалар жазу. 

Уикипедия — әркім өз өзгерістерін жасай алатын бос орын. Тәуелсіз сауатты қатысушылар белгілі бір «альянсқа» құрылуы болатын еді. Сондықтан Мен сізге осы жобаны құрметті администратор ретінде қарастыруды ұсынамын! Сізден нұсқаулар, кеңестер мен сын беруіңізді сұраймын. Сұрақтарыңыз болса сұрай беріңіз!

Құрметпен, [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 23:33, 2022 ж. наурыздың 12 (+06)
:{{@|Айвентадор}} Рахмет, осыны Салиха, Мықтыбек мырзаларға да жазыңыз. Мен қолымнан келгенше көмектесуге тырысамын. Кеңесім мақаланың мазмұнын сапалы, мағыналы болуын тілеймін. Себебі, көп қатысушы аудару функциясы арқылы орыс немесе ағылшын уикидің дубликатын жасап жатыр, әрі кейбіреулерінің мағыналары қызық шығып жатады. Ьастысы соған назар аударса, менен жетіспейтін үлгілерді жасауға тырысамын) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:27, 2022 ж. наурыздың 13 (+06)

* Кеңесіңізге үлкен рақмет! Мықтыбек мырза мен Салиха ханымға жаздым. Жауап күтудемін. [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 10:51, 2022 ж. наурыздың 13 (+06)

* Қайырлы кеш, Kasymov мырза! Жобаны іске асыру процессі созылып кеткенінен кешірім сұраймын (алдында айтқандай, уақытым өте шектеулі. Бүгінгі күні демалыс басталғаннан соң жазып отырмын). Қазір менде жобамның бағдарламасы және негізгі принциптері жазылған «Уикипедия:Альянс» деген атты мақала дайындамасы бар. Жазуға рұқсат ете аласыз ба? (Мақаламды орынсыз деп өшіріп тастайды деп ойлап отырмын). Қазір администрация мүшелеріне және тәжірибелі қатысушыларға ұсыныс тастаудамын. [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 23:45, 2022 ж. наурыздың 18 (+06)

== Анықтауға көмектесіңіз, мен жаңа қызмын ==

Сәлеметсіз бе, құрметті Kasymov. 
Өкінішке орай, мен мақаланы негізгі бөлімге қалай аударуға болатынын түсінбедім (барлығы оқиды). Мақала орыс википедиясынан аударылған. Олар маңыздылығын растады.Менің зертханадағы мақалам, Intis Telecom деп аталады.[[Қатысушы:Technoperi|Technoperi]] ([[Қатысушы талқылауы:Technoperi|талқылауы]]) 23:43, 2022 ж. наурыздың 23 (+06)Technoperi

== Санат:Ергежейлі ғаламшарлар ==

Қазақша Уикипедияда [[:Санат:Шағын ғаламшарлар]] және [[:Санат:Ергежейлі планеталар]] деген екі санат бар екен. Әдейі істегендей, біріншісінің бірінші сөзі қазақ тіліне келмесе, екіншісінің екінші сөзі қазақ тіліне келмейді :) Яғни, екеуі де «Карликовые планеты» деген сөздің аудармасы, бірақ қазақи-ғылыми тұрғыда Карлик — Ергежейлі болса, Планета — Ғаламшар емес пе? Яғни, «Категория:Карликовые планеты» дегеннің қазақша дұрыс атауы [[:Санат:Ергежейлі ғаламшарлар]]. Тіпті орыс тіліне қарамаймыз дегеннің өзінде ағылшын тілінде де атауы осыны білдіреді. 

Енді, алдыңғы екеуін соңғы дұрыс санатқа қалай біріктірсе болады? Сол үшеуін біріктіріп берсеңіз--[[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 17:23, 2022 ж. наурыздың 24 (+06)
:Екеуін жойғаннан басқа амал жоқ, меніңше --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 21:41, 2022 ж. наурыздың 24 (+06)
::Ең бірінші санатты дұрыс атауға аудардым, яғни бірінші санатты аман алып қалайық, не дегенмен 2008 жылы пайда болды:) Ал екінші санат пен «Шағын ғаламшарлар» деген айдау бетін жойсаңыз--[[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 22:30, 2022 ж. наурыздың 25 (+06)
:::Ок, сұрақты дұрыс түсінбеген сияқтымын ғой) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:29, 2022 ж. наурыздың 26 (+06)

== Ақтөбедегі Мейірімді Бақташының Ғибадатханасы  ==

Саламатсызба! [https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D1%80%D0%B0%D0%BC_%D0%94%D0%BE%D0%B1%D1%80%D0%BE%D0%B3%D0%BE_%D0%9F%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%8B%D1%80%D1%8F_%D0%B2_%D0%90%D0%BA%D1%82%D0%BE%D0%B1%D0%B5 Храм Доброго Пастыря в Актобе] менде осы бетінің қазақ мәтін бар, бірақ маған бетінді жанадан бастау болмайды. Сізден кешірім сұрап, мақала бастауыңызды өтінемін. Бірінші абзац осындай: &quot;Ақтөбедегі Мейірімді Бақташының Ғибадатханасы - Атырау Апостол Әкімшілігіне қарасты Ақтөбе қаласындағы (Ақтөбе облысы) Рим-католик Ғибадатханасы.&quot;--[[Қатысушы:Dmitriymoroz1006|Dmitriymoroz1006]] ([[Қатысушы талқылауы:Dmitriymoroz1006|талқылауы]]) 21:30, 2022 ж. наурыздың 28 (+06)
:Саламатсыз, менен '''неге кешірім сұрап жатырсыз'''? Менің жеке энциклопедиям емес қой. Бастай беріңіз, кейінерек тексерістен өткізіп аламыз) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:36, 2022 ж. наурыздың 28 (+06)

== Сіз әдейі істейсізбе? ==

Менің өңдеген бетімді неге жоққа шығарып, өшіріп тастап жатырсыз? Себебі не ешқандай бұзушылық көріп тұрған жоқпын өзімнен. [[Қатысушы:Taragtybalasy|Taragtybalasy]] ([[Қатысушы талқылауы:Taragtybalasy|талқылауы]]) 08:50, 2022 ж. наурыздың 29 (+06)
:{{@|Taragtybalasy}}, сіз ешқандай дереккөздерсіз руды өзгертіп жатырсыз. Оған күмән туындағандықтан, кері қайтарып жатырмын --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:49, 2022 ж. наурыздың 31 (+06)

== Кавилл, Генри мақаласын ретке келтіріңіз ==

[[Кавилл, Генри]] мақаласын аударып бастапсыз, бірақ аударма аяқталмаған. Осындай секілді басқа да мақалаларыңыз болса дұрыстап ретке келтіруіңізді сұраймын. Бастаған соң аяқтамайсыз ба. Шала пұла , шала жансар мақалалармен қазақ Уикипедиясына ешкім кірмей қашып кетер. Одан да аз да болса, мақалаңызды мән-мағыналы қылып ретке келтіріп қойсаңыз сол дұрыс болады. Рахмет. [[--[[Қатысушы:Nurkhan|Nureke]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurkhan|талқылауы]]) 07:32, 2022 ж. наурыздың 31 (+06)]]
:{{@|Nurkhan}} ''[[Кавилл, Генри]]'' деген мақала бастаған емеспін, мен бастаған мақала '''[[Генри Кавилл]]'''. Иә дұрыс айтасыз, қазуикидің сапасы сын көтермей тұр, өкінішке орай. Мен админ болғандықтан жуықтағы өзгерістерді тексерумен және де елді-мекен, әкімшілік бірлік бойынша үлгілерді қазақша нұсқасымен алмастыру жұмыстарынан қол босамай тұр. Өзімде ой да бар негізі --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:46, 2022 ж. наурыздың 31 (+06)

== Разрешение на публикацию статьи ==

Добрый день! Извините, что пишу на русском, я из России. Хочу создать статью про один из районов Дагестана. Дайте, пожалуйста, разрешение на публикацию. С правилами знаком, уже 10 лет как редактирую в Википедии. С уважением, --[[Қатысушы:Buntarion|Buntarion]] ([[Қатысушы талқылауы:Buntarion|талқылауы]]) 18:29, 2022 ж. сәуірдің 11 (+06)
:{{@|Buntarion}} Добрый вечер, добро пожаловать) Если честно я не знаю как это делается, наверно бюрократы решает этот вопрос. Свяжетесь с {{@|Arystanbek}}, {{@|Нұрлан Рахымжанов}} или {{@|Batyrbek.kz}} --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:21, 2022 ж. сәуірдің 13 (+06)
::Хорошо. Благодарю Вас! --[[Қатысушы:Buntarion|Buntarion]] ([[Қатысушы талқылауы:Buntarion|талқылауы]]) 23:52, 2022 ж. сәуірдің 13 (+06)

== Қорытынды шығару ==

&lt;s&gt;[[Уикипедия:Жақсы мақалаға үміткерлер/Қымыз]] бетіне қорытынды шығару керек. Негізі, бұл админнің жұмысы. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 20:44, 2022 ж. сәуірдің 23 (+06)
:Арыстанбек, Нұрлан мырзаларға айтып көріңізші. Осыға дейін қорытынды жасап көрмедім, әрі ол жерде 50/50 болып тұрған сияқты --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:56, 2022 ж. сәуірдің 23 (+06)
::Қап, админ емес екеніңді білдім ғой. Санау қабілетің де бүртүрлі екен: 7 дауыс қолдады, 1 дауыс қарсы болды — бұл 50/50 емес қой. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 22:59, 2022 ж. сәуірдің 23 (+06)
:::1 қарсы дауыс, 3 қалыс олардың айтылғаны түзетілді ме екен? Және бір қызығы қолдаған дауыстардың арасында да комментариялар жазған екен. Шешімді бюрократтарға тапсырдым. Меніңше кішкене болсын дереккөздер көбейтіліп, қазіргі уақыттағы жағдайын жазып кетсе жақсы болар еді. Сондықтан мен қалыс қойып отырмын. Ренжімеңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:20, 2022 ж. сәуірдің 23 (+06)&lt;/s&gt;

== [[Уикипедия: Арбитражды комитет|Арбитражды комитет]] ==

Сәлеметсіз бе? Қазіргі уақытта [[Уикипедия: Арбитражды комитет|Арбитражды комитет]] жұмыс істеуде ме?

Ренжімеңіз, бірақ Сіз және [[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|сіздің оппоненттіңіздің]] араларыңызда жарты жылға созылған ұрыстарыңыз шеттен бір түрлі көрінеді. Мен, әрине, сіздердің жеке қарым-қатынастарыңызға араласқым келмейді, бірақ кішкентай балалар сияқты ұрыса бергенше, Арбитражда шешерсіз? Бір жағынан, басқа қатысушыларға өздерінің мәселелерін шешуге көмектесер.

Қазіргі уақытта комитеттің бетін өңдеп жатырмын, өтініш, ресімдеуге көмектесесіз бе? (Өтінімдер (заявки) мен шешімдер, арбитражға қабылданбаған өтінімдер мұрағаты және т.б.).

Құрметпен, [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 09:35, 2022 ж. мамырдың 2 (+06)
:Саламатсыз, {{@|Айвентадор}}. Иә өкінішке орай сондай түсініксіз жағдай туындап жатыр. Себебі белсенді қатысушылар аз (болғанын өзінде тек өз жұмыстарынан ары аспайды), ережелердің толық немес шала жазылуы, содан анархия туындап жатыр. Жалпы уикипедияғы қатысты ережелер мен жобаларға аса қызығушылық жоқ еді) Ұсыныстар мен ережелер дайын болып жатса, өз тарапынан пікір мен дауыс беруге дайынмын. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:27, 2022 ж. мамырдың 2 (+06)

== Админге тән емес салақтық ==

&lt;s&gt;[[Қатысушы талқылауы:Абай Кенжетай|Мына бетте]] сен ''«Мақалаларға мән-мағынасыз сөздерді қосуыңызды сұраймын»'' деп жазыпсың, бұл қатеңді тек бір жарым айдан кейін түзеп алдың. Ал сол ''мән-мағынасыз сөздердің'' қосылған-қосылмағанын тексердің ба? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 14:41, 2022 ж. мамырдың 4 (+06)
:{{@|Ерден Карсыбеков}} Мені тінтіп жүргенше, өзің де қазуикидің дамуына үлес қоспайсың ба? Қырағы екенсің, сол соңғы өзгерістерді қадағалап жөндеп отырсаң, үлкен көмек болар еді. Мен нақты айта аламын: жуықтағы өзгерістерді менен басқа ешкім өкінішке орай тексерістен өткізбей отыр, қаншама боқ-ауыз сөздер жазылып, интернеттен дайын нәрсені мақаланың ортасына тыға салып, тағы сол сияқты көптеген өңдемелер болып жатыр. Соның бәрін тексерістен өткізу 2-3 адамға үлкен салмақ түседі. Содан '''сұраймын''' деген қателік кетіп жатыр. Аталған қатысушы: ''болған екен'' орнына ''болған'' немесе керісінше өңдемелер жасап жатыр. Ондай мазмұнды толықтырмайтын өңдемелер қаншалықты қажетті? 7-8 өңдеме болса болар еді, жүйелі түрде болып тұр. Орыс уикиден келдіңіз ғой, жалғыз админдер емес сіз сияқты қырағы, жауап қайтара алатын тәжірибелі қатысушылар да автопатруль жасай алады. Жалғыз админдерге бүкіл сынды лақтыра бермей.

'''Бір айдан кейін''' де өзің де жоғарғы жаққа түсініксіз жауып жазыпсың ғой. Сосын неге сенде жаңа жазылған мақалалар да бір ғана санаттан болып жатыр, мысалға ''алфавит бойынша әндер''. Автор өзі бастаған мақаласын мейлінше мазмұны толығырақ және санаттар қоюға тырысу керек. Сосын талқылау бетімді қайта-қайта кері қайтарып, басқаларға шағымданып еді, қатарынан екі тақырыпты алып тастапсың) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 20:57, 2022 ж. мамырдың 5 (+06)
* Көмек сұрасаң, дұрыстап сұра, есуастанбай. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 22:06, 2022 ж. мамырдың 5 (+06)
: {{@|Arystanbek}}, бұл қатысушы бір емес бірнеше рет балағат сөздер жазып, компьютердың артынан клавиатура қаһарманы болып отыр. Бір шара қолданбаса болмайды. Мен уақытымды бөліп қазуикиге жұмыс жасап жатсам, артымнан тінтіп болмашы нәрселерге мазаны алып жатыр. Енді келіп мен көмек сұрап жатыр деп, мәселені басқа жағынан айналдырып шықты. О, Алла танымайтын біреудің соншама қадалғаны өте қызық екен. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:56, 2022 ж. мамырдың 5 (+06)&lt;/s&gt;

== Одан да Уикипедияға үлес қоспайсың ба? ==
Kasymov, сен болмашы нәрседен ұрыс-керісті іздей бермей, одан да Уикипедияға үлес қоспайсың ба? Сен былтыр &lt;big&gt;0&lt;/big&gt; мақала жазған екенсің, биыл да әлі &lt;big&gt;0&lt;/big&gt; мақала болып тұр. Есің дұрыс болса, менен үлгі алып, жетіспейтін материалдарды жазсаш. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 10:40, 2022 ж. мамырдың 6 (+06)
:МММ, аман бол {{@|Ерден Карсыбеков}}. Өзі соқтығысып, енді ұрыспай жөнімен жүр деген нәрсесі қызық екен --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 20:10, 2022 ж. мамырдың 6 (+06)
:: Жаза алмасаң — солай айт, балақай. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 22:41, 2022 ж. мамырдың 6 (+06)
:::мммм, көп жасағаннан емес, көпті көргеннен сұрау керек екен деген осы екен ғой --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:44, 2022 ж. мамырдың 6 (+06)
:::: Мақалдағаның орынды емес. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 22:48, 2022 ж. мамырдың 6 (+06)

== Үлгі:Шатастырмау ==

Қайырлы күн! «Үлгі:Шатастырмау» (орыс тілінде: «''Шаблон:Не путать''») санатын жасай аласыз ба? [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 08:50, 2022 ж. мамырдың 7 (+06)
:Уақыт тапсам, тырысып көрейін --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:05, 2022 ж. мамырдың 10 (+06)

== Беттерді жою туралы ==

* Қатысушы:Тұран Нұрәліұлы
* &lt;s&gt;Қатысушы:Тұран Нұрәліұлы/зертхана
&lt;/s&gt;* Қатысушы талқылауы:Тұран Нұрәліұлы
- Осы беттерді жойып беруіңізді сұраймын. Себебі, бұлар менің қатысушы атымды өзгетркен кезде қалып қалған беттер болатын. Көп уақытыңызды алмайды деп ойлаймын. Сіз админдердің бірі болғандықтан сізге жүгініп отырмын. Алдын-ала рахмет! [[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 01:05, 2022 ж. мамырдың 13 (+06)
:Тек екіншісін ғана жоя алдым, қалғандары басқалардың талқылау беттеріне сілтеп тұр. Жалпы қала берсін. Қатысушы атын өзгерткенде ондай нәрсе болып тұрады --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 16:19, 2022 ж. мамырдың 13 (+06)

== Goodbye ==

Hi Kasymov, I'm going to block globally because I made the bad translations.--[[Қатысушы:Martorellpedro|Martorellpedro]] ([[Қатысушы талқылауы:Martorellpedro|талқылауы]]) 00:48, 2022 ж. мамырдың 16 (+06)

== Сенің ауытқуыңды басқа қатысушылар да байқапты ==
&lt;s&gt;[[Талқылау:Cоңғы кесу (фильм, 2022)|Мұнда]] сенің басқа қатысушылардың еңбегіне жармасатыныңды бекерден бекер сынап тұрған жоқ. Бұдан дұрыс түйін шығаруың керексің, бұрыс белсенділікті қою керек. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 23:48, 2022 ж. мамырдың 22 (+06)
:Сен де жағаласпашы, жауап жаздым (қандай қате кеткенін оқи алатын шығарсың) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:50, 2022 ж. мамырдың 22 (+06)
::Балақай, өтірік соқпасаш, сен кіріскенге дейін ол жерде еш қате болған жоқ. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 08:21, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
::: @[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] қателеспейтін адам болмайды, мен де тәжірибелі қатысушы болсам да қателесемін. Кішкентай қате үшін жерден алып жерге салудың қажеті жоқ. Менен де мыңдаған қате табылады, мені неге осылай жерден алып жерге салмайсыз? --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 10:03, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:::: Мәселе қателердің тым көп болуында және оларды мойындамауда. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 14:48, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
::: @[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] сенен бір қате: &lt;s&gt;шығаруың керексің&lt;/s&gt; деген сөз қайдан шыққан? Дұрысы &lt;code&gt;шығаруың керек&lt;/code&gt; --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 10:11, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:::: Бұл қате емес, екінші нұсқаны да пайдалануға болады. Мысалы, [https://taraztv.kz/kz/news/society/zhurekke-ota-zhasaudan-sheberlik-synyby-otti мына сілтемедегі] жетінші абзацта сондай сөз тіркесі кездеседі. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 14:48, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
Қате, бұны БАҚ қате қалыптасытырып жіберді, әдеби тілде бұл өрескел қателік. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 16:51, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:Уикипедия әдеби сайт болмаған соң, мұнда басқа стильдердің сөз байлығын қажетінше пайдалануға болады. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 17:26, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
::'''Мәселе қателердің тым көп болуында:''' соны алғашқысынан бастап соңғы нәрсеге шейін тізбектеп көрсетуіңді '''міндеттеймін'''. Өзіне қатысы жоқ мәселеге кірісіп, бәле іздеген біреу екенсің. Әлі күнге дейін таң қаламын, танымайтын біреуге қастасып, балағаттап, дөрекі сөйлеп, ашуын менен алып жүргеніне. Сол жерде сенің атын немесе саған қатысты нәрсе айтылды ма? Соған да жауап берші? --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:25, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
::: @[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] әдепсіздерге арналған сайт бар шығар? Ал біз әдеби, ғылыми стилде жазамыз, бұл өз қолымызда. Әдепсіздер Уикипедияға әдепсіз жазды екен деп бізде әдепсіз жазбайтын шығармыз? --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 20:04, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:::: Әдепсіздікті не үшін айттыңыз? Менің қандай да бір сөзіме ренжігенсіз ба? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 23:55, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)

Осы оқиғаға араласып жатқаным үшін кешірім сұраймын, алайда өзімнің пікірімді айтып кетуді орынды көремін. Мен үшін, зайырлы '''энциклопедиялық''' сайтта «үлкен» кісілер бір-бірімен кішкентай балалар сияқты ұрысып жатқаны бір түрлі көрінеді. Ашуға салмай және дұрыс емес түсініп қалмаңыз, @[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден мырза]], сіз мен үшін — осы бөлімдегі ең алғашқы қол ұшын берген адамсыз, және мен сізге үлкен ризамын. Алайда, сіздің іс-қылығыңыз (нақтырақ айтқанда — бейтаныс адаммен [[Уикипедия:Сыпайылық|дөрекі түрде сөйлеу]], және ізінен қалмай қудалау) үшін сізге административті істі ашу — өте жеңіл. Сол себепті, бұның алдын-алу үшін, мәселені үлкен адамдар сияқты өзара шешімге келіп, немесе, [[Уикипедия:Арбитражды комитет|Арбитражды]] жаңа сайлап, сол жақта мәселені шешу керек деген ойдамын. [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 00:28, 2022 ж. мамырдың 24 (+06)
: Бұл талқылауға пікір қосқаныңыз орынды емес. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 11:38, 2022 ж. мамырдың 24 (+06)
::@[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]], орынды болсын, болмасын, дөрекілікті еш жерде (әсіресе әлеуметтік желілерде) құптамайды. Егер бір нәрсемен келіспесеңіз, немесе өзіңіздің пікіріңізді жеткізгіңіз келсе, агрессиясыз, [[Уикипедия: Сыпайылық|сыпайы түрде]] жеткізіңіз. Бұл этикеттің қарапайым ережелері: ''басқалардың өзіңе қандай қарым – қатынаста болсын десең, басқаларға да сондай қарым – қатынаста бол''. [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 17:49, 2022 ж. мамырдың 24 (+06)
::: Бірінші қатеңіз міні: бұл жер — әлеуметтік желі емес. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 17:30, 2022 ж. маусымның 28 (+06)&lt;/s&gt;

== Қате үлгі ==
Мен [[Жәнібек Әлімханұлы]] мақаласында статистиканы өзгертіп едім. Үлгі:Инфобокс деп қызыл болып шығып тұр. Сосын Үлгі:Боксшы қарасам сіз жаңа ғана өзгертіпсіз. Айтайын дегенім неге олай болып тұр, сондықтан мен өзгерткеңізді жоққа шығардым, сонда да қате. Үлгіні қалпына келтріңізші, өтініш -- [[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 01:35, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:{{@|TuranNur}} Мен '''Инфобокс''' үлгісін жойып тастадым. Жоғарыда ''ұрыс іздеп жүрген немесе Альфи мырзалар'' өздері мықты қырағы білімдерімен соны ағылшын немесе орыс уикиден аударып, жасап шықсың. Соларға айтсаңыз болады --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:27, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
::Инфобокс үлгісін не үшін жойып тастадыңыз, соны түсінбедім? [[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 23:13, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:::Жоғарыда себебін жазып көрсеттім, менің жасаған нәрселерім ылғи да қате әрі қазуикиге пайдасы жоқ екен. (бұдан басқа көптеген үлгілер бар, оларды жою жоспары тұр) Аталған кісілер өздері жасап шығарсың, ''инфобокс-2'' немесе ''карточка'' деп --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:23, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)

== Үлгі:Боксшы ==

Боксшы үлгісінде boxrec_id сілтемесін дұрыстайын деп едім, бетті қорғап тастапсыз. BoxRec сайтына кіргенде профилі көрініп тұру керек қой. [[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 00:43, 2022 ж. мамырдың 25 (+06)
:{{@|TuranNur}} қорғағам себебім, әркім өзгерістер жасай бермеу үшін. Көбісі үлгіні түсінбейді. ''boxrec_id сілтемесін'' үлгіден емес, мақалада қосу керек (жасап қойдым) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:29, 2022 ж. мамырдың 26 (+06)
::'''Мысалы''': [[Жәнібек Әлімханұлы]] мақаласындағы ''Қызметтік тізімі (boxrec)'' деп тұрған көк сілтемені бассаңыз BoxRec профилі шықпай тұр, соны көрсеңіз. [[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 01:35, 2022 ж. мамырдың 27 (+06)
:::{{@|TuranNur}} түзетілді --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:17, 2022 ж. мамырдың 28 (+06)

== [[Украин тілі]] ==

«[[Украин тілі]]» мақаласын [https://ru.m.wikipedia.org/wiki/%D0%A3%D0%BA%D1%80%D0%B0%D0%B8%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D1%8F%D0%B7%D1%8B%D0%BA орыс тіліндегі нұсқаға] сәйкес бірге қайта жазуды ұсынамын! [[Сурет:Smile-big.svg|30px]] [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 11:29, 2022 ж. мамырдың 28 (+06)
:Рахмет, ұсынысыңызға. Бірақ мен қазір қазуикиде бар үлгілерді тексерістен өткізіп, инфобокс үлгісін алмастыру жұмыстары мен айналысып жатырмын. Сондықтан көмектесе алмаймын( --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:27, 2022 ж. мамырдың 28 (+06)

== Севилья ==

== Севилья ==

Мен [[Севилья]] мақаласын [[Севилья (футбол клубы)]] деп ауыстыруды ұсынамын. Ал, [[Севилья]] мақаласы Севилья мақаласына сілтену керек деп ойлаймын. Ойыңызды [[Талқылау:Севилья]] бетіне білдірсеңіз.--[[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 14:01, 2022 ж. мамырдың 31 (+06)
:{{@|TuranNur}}, Мықтыбек мырзаға айтасыз ғой деймін. ''Севилья'' сөзіне көптеген мақалалар сілтеніп тұр. Оның бәрін түзетіп шығу керек--[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:06, 2022 ж. мамырдың 31 (+06)

== Сәлеметсізбе ==

[[Kazman322]] деген қатысушыға бан беруіңізді сұраймын. Руларды өңдеуін, беттерді бүлдіруді қоймайды. Вандализм жасап жатыр. [[Қатысушы:Granttka tus Diyas|Granttka tus Diyas]] ([[Қатысушы талқылауы:Granttka tus Diyas|талқылауы]]) 14:52, 2022 ж. маусымның 6 (+06)

* [https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D2%9A%D0%B0%D1%82%D1%8B%D1%81%D1%83%D1%88%D1%8B_%D1%82%D0%B0%D0%BB%D2%9B%D1%8B%D0%BB%D0%B0%D1%83%D1%8B:Kazman322&amp;oldid=3039671 1] [[Қатысушы:Kazman322|Kazman322]] ([[Қатысушы талқылауы:Kazman322|талқылауы]]) 14:56, 2022 ж. маусымның 6 (+06)

:Мына боқтығыңызға қарағанда сізді бұғаттау керек сияқты ғой &lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 21:46, 2022 ж. маусымның 6 (+06)

== Сүзгі ==

Бүгін [[Үлгі:АҚШ саясаты]] жасадым, алғашында үлгі түгел дайын болып, оны бір ғана өңдемемен жарыққа шығаруға болатын еді. Бірақ сүзгі оны жібермей, қай жерден кеткенін іздеу үшін бөліп-бөліп 8 өңдемемен жүктеуге тура келді. Сондағысы жібермей тұрғаны мына мақаланың [https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%BB%D0%B8%D0%BD%D0%BA%D0%B5%D0%BD,_%D0%AD%D0%BD%D1%82%D0%BE%D0%BD%D0%B8] атауы екен🤦‍♂️ Тіпті қазірдің өзінде сілтеме ретінде жазғанның өзін өткізбей тұр. Осы мақаланың атауы үлгідегі &quot;Сытқы саясат&quot;→&quot;Мемлекеттік хатшы:&quot; деген жерге қойып беріңізші! [[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 15:30, 2022 ж. маусымның 9 (+06)
:{{@|Nurtenge}} сол сүзгіні қателеспесем Арыстанбек мырза қойды, сол кісіге өтініп көріңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:11, 2022 ж. маусымның 11 (+06)
::Болды, қойылды, рахмет) Тағы бір рет тексерейінші деп қойып көрсем қойылды. Сүзгі қуып тұрған ғой шамасы))--[[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 13:49, 2022 ж. маусымның 11 (+06)

== Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022 ==

{{WAM
|header = [[meta:m:Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022|Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022]] &lt;div style=&quot;margin-right:1em; float:right;&quot;&gt;[[Сурет:Wikidata 2022 Istanbul social media campaign 02.jpg|right|thumb|300px|Wikidata 2022 Istanbul|link=meta:Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022]]&lt;/div&gt;
|subheader = Конференция 2022 жылдың 21-23 қазаны аралығында Түркияның [[Ыстанбұл]] қаласында өтеді.
&lt;div  style=&quot;text-valign:center; margin-left:200px; margin-right:50px; margin-top:10px; position:absolute;&quot;&gt;
|body = Құрметті достар,

Ыстамбұл Уикидерек конференциясына стипендия алуға өтінімдер ашық екенін хабарлауға қуаныштымын. Егер сіз түркі қауымдастығының өкілі болсаңыз және түркі тілдеріндегі Уикимедиа жобаларына белсенді қатысатын болсаңыз, онда сіз стипендияға өтініш бере аласыз. Өтініштер 2022 жылдың 30 маусымы, UTC 23:59 дейін қабылданады.

Үміткерлер толық стипендияға өтініш бере алады. Толық стипендия Түркі қолданушылары тобының Уикимедиа қауымдастығы (Wikimedians of Turkic Languages User Group) ұйымдастыратын конференция кезінде жеке тұлғаның екіжақты саяхат, ортақ тұрғын үй және тамақтану құнын қамтиды.

* Түркі тіліндегі уикимедиашыларға арналған Wikidata Training туралы қосымша ақпарат алу үшін мына сайтқа кіріңіз: https://w.wiki/53dX
* Стипендия, тіркеу және өтініш формасы туралы көбірек білу үшін мына сайтқа кіріңіз: https://w.wiki/5FFv

Бұған қоса, Түркі қолданушылары тобының Уикимедиа қауымдастығы жобалары мен оқиғалары туралы ақпарат пен жаңалықтар алу үшін біздің пошталық тізімге (https://w.wiki/5FFw) жазылуға шақырамыз.

Барлық жақсылықты тілеймін [[User:Mehman97|&lt;span style=&quot;color:#ff0500&quot;&gt;'''''Mehman'''''&lt;/span&gt;]] [[User Talk:Mehman97|&lt;span style=&quot;color:#0500ff&quot;&gt;'''''97'''''&lt;/span&gt;]] 03:48, 2022 ж. маусымның 11 (+06)


|footer = Бұл хабарлама [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|бот]] арқылы жіберілген • [[Уикипедия:Хабарлама тарату/Жеткізіп беру тізімі|Жазылу немесе жазылудан бас тарту]]
}}
&lt;!-- https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A5%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83/%D0%96%D0%B5%D1%82%D0%BA%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BF_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%83_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96&amp;oldid=3014707 тізімін пайдаланып User:Arystanbek@kkwiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Сауатсыз ==

Терминология — бұл терминдердің жиынтығы. [[Мизансцена|Мына мақалада]] сен ''терминология'' орнына ''терминологиялар'' дегенді қолданыпсың. Қатеңді түзеп шық. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 22:29, 2022 ж. маусымның 11 (+06)
:Түзетілді, сондағы қазуикиге анда-сонда кіріп менің өңдемелерімді андып отыру ма? 3 облыс пайда болды, соған қатысты мақалаларды ретке келтіруге көмек ұшын берсеңіз, одан да пайдалы жұмыс болар еді. Әттең орыс уики маңыздырақ((( --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 02:59, 2022 ж. маусымның 12 (+06)
:: Сен қате жасамай жүре алмайды екенсің. Өзің '''0''' мақала жазып, қалай ғана ақыл бермекші болып жүрсің?! --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 13:49, 2022 ж. маусымның 12 (+06)
* Сен «анда-санда» дегенді де дұрыс жаза алмағаның тіпті масқара ғой админ үшін. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 13:52, 2022 ж. маусымның 12 (+06)

:Бұл жер талқылау беті, яғни еркін түрде жазуға болады. Менің жерімде ағаларға ''тәте'' деп атайды, анда-санда немесе анда-сонда деп айтады, енді уикипедияны тастап менің қалай сөйлетініме тиісе бастадың ба? Сосын 0 мақала жазатын кісі қазуикиде өңдеу жағынан 2 орында, көрші елдің уикиін дамыта бергенше осында кезінде келгенде мүмкін сенде алғашқылардың қатары болар ма едің. 12 жылда қазуикиге 4000-ға жуық өңдеу жасау аз енді.
* Талқылау бетімді өз бетінше өзгертуді доғарыңыз, бітікшілерге хабарлама тастап, талқылау бетімді өзге қатысушының өзгерткені үшін бұғаттауға ұсынатын боламын. Соңғы ескертуім --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:39, 2022 ж. маусымның 13 (+06)
* Ештеңені де түсіндірмей-ақ қойшы, сауатсыз екеніңді баяғыдан білемін. Одан да өзің жойған [[А.Байтұрсынов жазуы және емле ережелерінің тарихы|осы мақаланы]] қалпына келтірші және оқып шықшы, мүмкін қателерің де азаятын шығар. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 06:42, 2022 ж. маусымның 13 (+06)

== Қате қойған үлгіңді жойдым ==

&lt;s&gt;Пайдалы мақалаларды жоюға тырысып, Қазақ Уикипедиясына қиянат жасаудан тайынбағаның жаман болды. [[Қайта жаңғырту]] деген мақаланы жоймақшы болдың, бірақ сенің жою үлгісін қайта мен жойдым. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 12:06, 2022 ж. маусымның 13 (+06)
	
* Сен неге басқа адамдардың пікірлерін жойып жүрсің? Вандализмге ұрынған нағыз сорлы болдың ғой. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 20:56, 2022 ж. маусымның 13 (+06)

**Тағы да жасаған нәрсемді кері қайтарсаң, мен дауысқа салмай бұғаттай саламын --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:40, 2022 ж. маусымның 13 (+06)

* Ие, &quot;ақымаққа айтқан сөз далаға атқан оқпен тең&quot; деген осы екен. Саған сөзім жоқ. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 11:23, 2022 ж. маусымның 29 (+06)
::{{@|Ерден Карсыбеков}} деген мырзаның іші пысып, не естерін білмей жүр екен? {{@|Білгіш Шежіреші}} мырза, {{@|Салиха}} ханым бәлкім осы кісі ''Көкпекті және Самар ауданындағы ауылдарды'' қалай бөлгенін білетін шығар. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 17:19, 2022 ж. маусымның 29 (+06)
:::Сенің қателерің бітпейді екен. Осы &quot;естер&quot; деген сөзді қайдан алып жүрсің?! --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 18:42, 2022 ж. маусымның 29 (+06)
::::@[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] Неге админмен сіз деп сөйлеспейсіз, ұят емес пе? Қателеспейтін адам жоқ, бәріміз де қателесеміз. Әрі бұл жай ғана талқылау ғой. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 21:54, 2022 ж. маусымның 29 (+06)

Біледі деп ойламаймын. Есесіне [[Қатысушы:Салиха|Салиха]] ханым Көкпекті ауданы әкімдігіне шейін хабарласып, ауылдарды қалай бөлгенін біліп алыпты👍 [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 18:12, 2022 ж. маусымның 29 (+06)&lt;/s&gt;

== Жаңа облыстар туралы ==

Қайырлы күн! Сізге екі облысты өңдеуде (Ұлытау, Жетісу) көмек керек болса айтыңыз, көмектесеміз, нақтылап берсеңіз болды. [[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] де көмектесуге сұранып отыр. [[Абай облысы]]нан [[Көкпекті ауданы]] елді мекендері ғана қалды, ертең бітіремін. [[Қатысушы талқылауы:Салиха]] Салиха 15:19, 2022 ж. маусымның 21 (+06)
:{{@|Салиха}} мен сіздерге көмектесіп жатқанмын) Меніңше екі облысты да бастай беріңіз, үш жақтан жабылып тез аяқтап жібереміз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:10, 2022 ж. маусымның 21 (+06)
::Жақсы онда, [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]]мен бөліп алармыз. [[Көкпекті ауданы]]н өңдеуде қиындық туындап тұр, ауылдар аудандар арасында (Самар ауданымен) қалай бөлінгені белгісіз, еш жерден таба алмадым. Сізге белгілі ақпарат бар ма? [[Қатысушы талқылауы:Салиха]]--Салиха 11:34, 2022 ж. маусымның 22 (+06)
:::Кеш жарық, [[Қатысушы:Салиха|Салиха]]! Аққаладан басқа ауылдық округтердің қай ауданға жататынын таптым.
:::* [[Көкпекті ауданы]]: Биғаш, Көкжайық, '''Көкпекті''', Қ. Аухадиев, Тассай, Теректі, Үлгілі Малшы, Үлкен Бөкен, Шұғылбай. 
:::* [[Самар ауданы]]: Бастаушы, Құлынжон, Мариногор, Миролюбов, Палатцы, '''Самар''', Сарыбел. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 22:01, 2022 ж. маусымның 23 (+06)
::Рахмет: Көкпекті ауданы әкімшілігіне хабарласып, анықтап алғанмын. [[Қатысушы:Салиха|Салиха]]--Салиха 15:39, 2022 ж. маусымның 26 (+06)

Сонда да бір қателіктер кеткен сияқты. Себебі Самарда 8, Көкпектіде 9 а/о болуы керек еді. Тіпті Көкпектінің 1 а/о Самар ауданының ішінде тұр. Түсініксіздеу [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 02:19, 2022 ж. маусымның 29 (+06)

== Кент пе, облыс па ==

Мырза, [[Қызылжар (Жаңаарқа ауданы)]] бетін [[Қызылжар (Ұлытау облысы)]] деп пе, әлде [[Қызылжар (кент)]] деп өзгерте ме? Себебі Қызылжар деген кент Қазақстанда жалғыз екен. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 02:18, 2022 ж. маусымның 24 (+06)
:{{@|Білгіш Шежіреші}}  ''Қызылжар (Ұлытау облысы)'' деген дұрыс, осыға дейін қаншама кенттерді облыс немесе аудандарын көрсетіп атадық --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:50, 2022 ж. маусымның 26 (+06)

Жарайды, рахмет [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 00:48, 2022 ж. маусымның 27 (+06)

Тағы да сұрарым, жаңадан жасаған &quot;Қазақстан кенттері&quot; санатын кенттердің мақалаларына қосу үшін &quot;... облысы кенттері&quot; деген подкатегория жасау керек пе? Немесе кенттерге &quot;Қазақстан кенттері&quot; санатын тікелей қоса берейін бе? [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 01:04, 2022 ж. маусымның 27 (+06)
:Нақты жауап бере алмадым, Нұрлан немесе Батырбек мырзадан сұрап көріңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:06, 2022 ж. маусымның 27 (+06)

Сәлеметсіз бе, мына айдағыш бетті [[Балықшы ауылдық округі (Атырау)]] жойып жібере аласыз ба [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 19:40, 2022 ж. шілденің 10 (+06)

:Кеш жарық, мырза. Айтайын дегенім, көне қалашықтардың координаттарын мақалаға қосып шығайын деп едім. Сондай бір мақалаға [[Ақтөбе-Лаэти қалашығы]] қалашықтың координаттарын [[Үлгі:Coord]] үлгісімен жаздым. Барлығына осымен қоса берсем қате болып есептелмей ме екен? (&lt;s&gt;Ертең өшіріп тастап жүрсе&lt;/s&gt;) [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 01:09, 2022 ж. тамыздың 12 (+06)
:: Координаттарды [[Үлгі:Көне қалашық‎|мына үлгінің]] ішінде қолдануға болады. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 17:19, 2022 ж. тамыздың 12 (+06)

== Жаңа облыстар картасы ==

Қайырлы күн! Үлгілер үшін (мысалы,тау) жаңа облыстардың картасын жасап берсеңіз жақсы болар еді. Үлгілер картамен көркем әрі әсерлі шығады. [[Қатысушы талқылауы:Салиха]] Салиха 17:19, 2022 ж. маусымның 30 (+06)
:Саламатсыз, {{@|Салиха}}. Иә ол туралы ойлап жүр едім. Бірақ та ондай әрлеу жағын білмедім, Арыстанбек мырза айтып көріңіз, ол кісі жаңа Қазақстанның әкімішілік картасын ортаққорға жүктеу алатын қатысушыны тауып қалар. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 13:25, 2022 ж. шілденің 2 (+06)

== Конкурс мақаласы ==

Kasymov мырза, неге логотивті өшіре бересіз, конкурсқа ұсынылған мақалалар осы логотивпен жазылып жатыр, білмесеңіз басқа уикипедиялардағы ұсынылып жатырған мақалаларды қараңыз. [[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 23:36, 2022 ж. шілденің 4 (+06)
:{{@|Мағыпар}} Меніңше мақалаға емес, сол конкурс жобасына немесе өзіңіздің жеке бетіңізге тізімдеп көрсеткен дұрыс болар. Кейін конкурс аяқталғанда жаңағы үлгілеріңізді кім алады? Уайымдамаңыз, мен немесе басқа да қатысушылар кішігірім өңдеу жасап кетсе де, авторы ылғи да сіз боласыз. Егер сол жағын ойлап жатсаңыз. Ең дұрысы жоба бетіне көрсеткен дұрыс-ау) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:43, 2022 ж. шілденің 4 (+06)

== Тәулік суреті ==

Армысыз, ''Kasymov''. Қазір уақытыңыз болса, басты беттегі ''тәулік суретін'' жөндеп қойсаңыз дұрыс болар еді. Рақмет! [[Қатысушы:Ұлы Тұран|Ұлы Тұран]] ([[Қатысушы талқылауы:Ұлы Тұран|талқылауы]]) 00:35, 2022 ж. шілденің 7 (+06)
:Ертең жасауға тырысамын --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:43, 2022 ж. шілденің 7 (+06)

== Хауа ==

«[[Хауа Ана]]» және «[[Хауа ана]]» деген мақалаларды біріктіріп, атын жәй ғана «Хауа» дегенге ауыстыруды жөн көремін. Өтініш, біріктіре аласыз ба? [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 14:38, 2022 ж. шілденің 11 (+06)

== Дұрыс тұрған санатты неге алып тастадың? ==
&lt;s&gt;[[Фрэнсис Бэкон]] мақаласын шұқылап, ондағы [[:Санат:Англия философтары]] деген сілтемені жойғанда, мақсатың не еді? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 22:18, 2022 ж. шілденің 16 (+06)&lt;/s&gt;

== Мақаланы қалпына келтір ==
&lt;s&gt;Әй, саған Ахмет Байтұрсынов не жамандық істеді? [[А.Байтұрсынов жазуы және емле ережелерінің тарихы|Мына мақаланы]] қандай мақсатпен жойдың? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 13:12, 2022 ж. шілденің 18 (+06)&lt;/s&gt;

== Мән-мағынасыз үлес қосқанды қоймадың-ә ==
[[Алан Менкен|Мына мақалаға]] жағаласып, шағын өңдеме жасапсың. Бірақ сол өңдеменің өзі мағынасыз болып шықты. Kasymov, есуастықтан арылу керек. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 16:06, 2022 ж. шілденің 25 (+06)
:{{@|Ерден Карсыбеков}}, Ол үлгіні МЕН жасадым, есуас болмасан {{tl|музыкант}} үлгісіне кіріп &lt;code&gt;Фон&lt;/code&gt; параметрін қалай толтыру керектігі көрсетілген. Көзі ашық, әріп танитын жансын ғой. Одан да жуықтағы өзгерістерді тексерістен өткізіп отырсан пайдасы 1000 есе болар еді, менімен базардағы сатушылар ұқсап салғыласып, артымнан қалмай --[[Арнайы:Үлесі/95.82.126.85|95.82.126.85]] 00:35, 2022 ж. шілденің 26 (+06)
:: Балақай, үлгіні ешкім айтып отырған жоқ. Оқи алмасаң, мұғаліміңе айтып жібер, есуастанбай. Мен жазған мақалаларыма қызғанып жүрсің ба әлде, артымнан бір есалаң бала сияқты қалмай отырсың ғой. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 00:45, 2022 ж. шілденің 26 (+06)
:::{{@|Ерден Карсыбеков}} Мен не деймін, домбырам не дейді. Мақаланың мазмұнын біреу өзгертті ма? Есуастықты қойып қандай өзгеріс жасағанды көзіңді ашып, асықпай қара! --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:53, 2022 ж. шілденің 26 (+06)
:::: Иә, мақаланың мазмұны еш өзгерген жоқ. Мен саған соны айтып отырмын ғой, сен еш мағынасыз үлес қосып жүрсің, еріккен бір сандалбай болдың ғой. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 08:07, 2022 ж. шілденің 26 (+06)

== Кино мен математиканы шатастырған баланы бірінші рет көріп тұрмын ==
[[Операторлық өнер]] деген мақаланы жедел жоюға ұсынғаның қате. Ұсыну себебінде сен оған дубликат мақала бар деп көрсетіпсің. Енді [[Операторлар|сол мақаланы]] ашып қарамайсың ба?! Ол математикалық операторлар туралы ғой, ал анау кино жайында. Сен өзің неше сынып бітіргенсің??? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 08:33, 2022 ж. шілденің 26 (+06)

== Жедел жою ==

* Коммунистическая (метро бекеті)
* &lt;s&gt;Философские труды Королевского общества&lt;/s&gt;
* &lt;s&gt;Әбдіжәміл кәрімұлы нұрпейісов&lt;/s&gt;
Осы беттерді жедел жоюды сұраймын. Ойланбай-ақ жоя салуға болады ғой. Өзіңіз қарап көрерсіз. [[Қатысушы:Ұлы Тұран|Ұлы Тұран]] ([[Қатысушы талқылауы:Ұлы Тұран|талқылауы]]) 13:09, 2022 ж. тамыздың 1 (+06)
:{{@|Ұлы Тұран}} екеуін жойдым, метро бекеті керек болып қалуы мүмкін--[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:40, 2022 ж. тамыздың 1 (+06)

== Үлгі:Метро ==
Қайырлы кеш, метро деген үлгіні қолдана алмадым, тіпті оны қою мүмкін емес! Алматы қаласының метро бекеттері туралы мақалаларға үлгі қойып шықсам ба деп едім, осы үлгі ауадай қажет боп тұр. Үлгіні қазақшаға аударып, түзетіп, дұрыстасаңыз. [[Қатысушы:Ұлы Тұран|Ұлы Тұран]] ([[Қатысушы талқылауы:Ұлы Тұран|талқылауы]]) 20:41, 2022 ж. тамыздың 8 (+06)

:Енді керек емес сияқты, Ерден Карсыбеков мырза Метро бекеті үлгісін жасап қойыпты. [[Қатысушы:Ұлы Тұран|Ұлы Тұран]] ([[Қатысушы талқылауы:Ұлы Тұран|талқылауы]]) 09:46, 2022 ж. тамыздың 9 (+06)
::{{@|Ұлы Тұран}}Өте дұрыс болыпты, жалпы үлгілерді өздеріңіз де жасап үйренсеңіздер жақсы болып кетер еді) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:29, 2022 ж. тамыздың 9 (+06)

== Lada ==

@[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]] Неліктен сіз Lada парақшасын жойдыңыз? Мақала ретінде құрғым келді, бірақ қазақша Уикипедияға 100 рет өңдеу жасауым керек болды. Қазақша Уикипедияда Lada мақала жасап бере аласыз ба?[[Қатысушы:SSHTALBI|SSHTALBI]] ([[Қатысушы талқылауы:SSHTALBI|талқылауы]]) 13:00, 2022 ж. тамыздың 10 (+06)

рахмет [[Қатысушы:SSHTALBI|SSHTALBI]] ([[Қатысушы талқылауы:SSHTALBI|талқылауы]]) 12:58, 2022 ж. тамыздың 10 (+06)

== Мақалаларды жоюға ұсыныс ==

Кейде бір нәрсе туралы жазған екі мақала деген болады екен. &quot;Жалпы ұлттық социал-демократиялық партия&quot; және &quot;Біріккен Танзания Республикасы&quot; атты мақалаларды жоюға ұсыныс жасап жатырмын. Оларды &quot;Жалпыұлттық социал-демократиялық партия&quot; мен &quot;Танзания&quot; мақалаларымен біріктіру керек. [[Қатысушы:Malik Nursultan B|Malik Nursultan B]] ([[Қатысушы талқылауы:Malik Nursultan B|талқылауы]]) 18:52, 2022 ж. тамыздың 13 (+06)

Және де &quot;Микеланджело Буонарроти&quot; мен &quot;Микеланждело&quot; мақалалары да солай. [[Қатысушы:Malik Nursultan B|Malik Nursultan B]] ([[Қатысушы талқылауы:Malik Nursultan B|талқылауы]]) 18:56, 2022 ж. тамыздың 13 (+06)</text>
      <sha1>6srowv7otu559lkdslm9x2gxohdwd3n</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3059959</id>
      <parentid>3059931</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T15:21:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ерден Карсыбеков</username>
        <id>3744</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="101294" xml:space="preserve">{{Мұрағат|қыркүйек 2011 — қаңтар 2015|қаңтар 2015 — 2016 қаңтар|қаңтар 2016 — қаңтар 2017|қаңтар 2017 — сәуір 2019|маусым 2019 — желтоқсан 2020|ақпан 2021 — қаңтар 2022}}
 
{{астынан}}

== Кері байланыс ==

{{@|Madi Dos}}, {{@|Аrysтanbek}} телеграмда бармын, менде уақыт тығыз, оны түсіндіріп отыратын уақытым болмайды. Сосын нені түсіндермін? ''Болмасаңда ұқсап бақ'' демекші үлгілерді мен көбіне орыс, кейде ағылшын уикиден қарап жасаймын. Madi Dos қатысушыға дені дұрыс мақала, санаттарға қарап көрсеңіз болады деп түсіндіргенмін. Өзіміз де уикипедияны солай ізденіп, сұрап үйренгенбіз. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 15:01, 2022 ж. қаңтардың 26 (+06)

:Елдің бәрі бірдей емес Касымов мырза. Жарайсыз, үйренгеніңіз жақсы екен. Алайда уикиді түсінбейтін, бірақ мақала қосып өңдегісі келетін, үлес қосқысы келетін адамдар бар. Сондай энтуазистердің бетін бұрып бағыт сілтеп жіберуге қазіргі зымыраған уақытта  уики беті жеткіліксіз сияқты.Ал мессенжерлерге, Телеграмға адамдар  жедел кіріп сұрақтарына жауап алуға ыңғайлы. Топқа кіргіңіз келмегенді мен сізді &quot;ұрының арты қуыс&quot;  дегендей басқаша түсіндім. 
:''Сосын нені түсіндіремін?'' Уикиде жетеді түсіндіретін нәрсе.  [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 01:13, 2022 ж. қаңтардың 27 (+06)
::@[[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] мырза бізде онсызда белсенді қатысушыдар өте аз, жеке басына тиісіп белсенділерді Уикипедиядан суытып алуымыз мүмкін, бізге арбаны да сындырмайтын, өгізді де өлтірмейтін бейтарап жолды ұстану керек. Қараңыз: [[Уикипедия:Сыпайылық]] &lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 07:39, 2022 ж. қаңтардың 27 (+06)
:::{{@|Madi Dos}} мен оны жазып көрсете алмаймын, осында н/е телеграмда қандай айырмашылық бар? ''Энтуазистер'' мысалы ретінде таңдаулы/жақсы мақалаларды қараса болады, тегі болмай жатса басқа дамыған уикилерді қарап көрсің. Кезінде жоғарыда айтып кеткендей басқа уикиден қарап, қиналсақта біршама нәрсені үйрендік (біраз қатысушылар солай жасады). Қазір қайта көптеген үлгі, санаттар, жақсы көлемді мақалалар жетіп тұр ғой. Егер шын ыңталары болса, менің (өзіне көп алатын админ сымақ демекші) көмегім шамалы болады-ау. Түсінгенім мен оларға түсіндірмегендіктен дамуыларына кедергі жасап жүрсіз деген сізден сондай ой келді, бұл еркін тегін, әркім өз ыңтасы мен шабытына байланысты дамитын жоба негізі. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 21:34, 2022 ж. қаңтардың 27 (+06)

== Мәліметті неге өшірдің? ==
[https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%97%D0%B5%D1%80%D0%B3%D0%B5%D1%80%D0%BB%D1%96%D0%BA_%D3%A9%D0%BD%D0%B5%D1%80&amp;action=history Зергерлік өнер мақаласындағы мәліметті] неге өшірдің? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 17:30, 2022 ж. қаңтардың 26 (+06)
:Айдын мырза екеуі мүлдем бөлек тақырыптар ғой. Зергерлік өнер ол дереккіз зат еcім, зергерлік бұйымдар деректі зат есім, яғни қолға ұстап көзбен көріп, тістеп иіскеп көруге болатын заттар. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 18:47, 2022 ж. қаңтардың 26 (+06)
:: Arystanbek, мақаланы дұрыс қалыпқа келтіргеніңіз үшін рақмет! --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 18:54, 2022 ж. қаңтардың 26 (+06)
:{{@|Arystanbek}} алты жыл бұрынғы нәрсе екен, тәжірибе аз болғаннан дұрыс біріктірмеген екенмін, интеруики мен санатты қойып шығу керек. Маған сілтей бермей --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 21:21, 2022 ж. қаңтардың 27 (+06)

== Бұрыс белсенділік ==

&lt;s&gt;[[А.Байтұрсынов жазуы және емле ережелерінің тарихы]] деген мақаланы қандай мақсатпен жойып тастағансың? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 08:58, 2022 ж. қаңтардың 28 (+06)
*Әй, админсымақ, сұраққа неге жауап бермей жүрсің? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 11:15, 2022 ж. ақпанның 11 (+06)&lt;/s&gt;

== Үлгі:Кино→ |Жыл ==

Қайырлы кеш Kasymov! Сізге жүгінбегелі біраз уақыт болыпты, 2020 жылдағыдай сіздің талқылауыңызға жиі жазған кездерді сағынып кетіппін, шынында!:)

Іске келер болсақ, [[:Үлгі:Кино]] үлгісіндегі Жыл бөлімінде автоматты сілтемені дұрыстау керек сияқты, өйткені қандай да бір фильмнің шыққан жылын мысалы 2007 деп жазғанда тек сол жазған 2007 ге ғана сілтейді, ал «2007» дегеніміз «2007 жыл» деген мақалаға айдау беті болып табылады, сондықтан мақаланың үлгісінде жасыл сілтеме пайда болады. Сол жасыл сілтеме пайда болмайтындай, автоматты түрде «???? жыл» дегенге сілтейтіндей жөндесеңіз.--[[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 18:10, 2022 ж. ақпанның 5 (+06)

:@[[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] [[Арнайы:Diff/2982636|осылай жазса]] жетпей ме? Осылай дұрыс сияқты. &lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 22:06, 2022 ж. ақпанның 5 (+06)
::{{@|Nurtenge}} жасалды, тек санмен көрсету керек: '''2009''', {{@|Arystanbek}} мырза олай жасаса санат шықпай қалады --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:27, 2022 ж. ақпанның 6 (+06)
:::Рахмет көп-көп! [[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 21:38, 2022 ж. ақпанның 6 (+06)

== Туған күнге байланысты санатты неге алып тастадың(ыз)??? ==

Мысалы, 5 мамырда туғандар деген санатты алып тастапсыз, не үшін? Олар басты бетте бүгін туғандар деген бетте шығып тұрмай ма??? Қандай себеппен алып тастадыңыз. [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 20:44, 2022 ж. ақпанның 5 (+06)
:{{@|Madi Dos}} Нақтырақ қай мақалада алынып тастады? Дәлірек көрсетсеңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:28, 2022 ж. ақпанның 6 (+06)
::[[:Санат:5 мамырда туғандар|Санат:5 мамырда туғандар]] осы санатты кеше  [[Ілияс Жансүгіров]] бетінен аластапсың. [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 11:21, 2022 ж. ақпанның 7 (+06):
:::{{@|Madi Dos}} иә алдым, себебі үлгіні дұрыс толтырса ондай санаттың қажеттілігі шамалы. Егер ''туған/қайтыс болған күні'' параметрін дұрыс толтырса автоматты түрде туған жылы және күні бойынша санаттар пайда болады. Сондай нәрсе туған/қайтыс болған жері және мамандықтары бойынша арналған үлгілер бар. Асықпай дұрыстап қарасаңыз, ''5 мамырда туғандар'' санат ешқайда кеткен жоқ. Түсінген шығарсыз деген ойдамын. Бір данышпан кісі ұқсап шайып кетпейтіңізге үміттемін) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 17:21, 2022 ж. ақпанның 7 (+06)

== Тағы қате үлгі ==
[[Ричард Брэнсон]] дегенді жедел жоюға ұсыныпсың, еш түзетпей. Жою үлгісін қате қойғансың, аударманың сапасына байланысты арнайы үлгілер бар. Ондай есуастықты қою керек, Kasymov. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 13:19, 2022 ж. ақпанның 6 (+06)

:мына мақаланың аудармасы шынында да мағынасыз болып кеткен екен, бұлай өтірік санын көбейткенше, аз да болса саз аударып мағыналы қылып салу керек еді. Менің ойым. [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 11:24, 2022 ж. ақпанның 7 (+06)
:мынаны түзетпей ақ жаңасын бастай салған дұрыс сияқты қайтадан. [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 11:26, 2022 ж. ақпанның 7 (+06)

* Kasymov, сен қате қойған үлгіні Nurkhan деген саналы қатысушы алып тастаған. Содан үйреніп жүр... --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 18:11, 2022 ж. мамырдың 5 (+06)

== Дереккөздерді жою вандализмге жатады ==
[https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D2%9A%D1%8B%D0%BC%D1%8B%D0%B7&amp;type=revision&amp;diff=2949388&amp;oldid=2946292 Мына өңдемемен] сен [[Қымыз]] мақаласындағы дереккөзді жойып тастағансың. Бұл қатеңді мен өшірдім. Администратордан вандализмді ешкім күтпейді, бірақ сен шын администратор емес екенін түсінемін. Ескерту ретінде қалсын. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 11:29, 2022 ж. ақпанның 14 (+06)
:Сол өте мықты дереккөзді пдф немесе скан нұсқасында ''Қазақ совет энциклопедиясы, 7-том.'' '''Қымыздың шипалық, емдік маңызы зор''' деген сөзін көрсетуіңзді өтінемін, және кітаптың авторы мен жылы қай бетте алынғаны баспасын көрсетуді сұраймын --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 15:53, 2022 ж. ақпанның 14 (+06)
:: Сен осы мықты дереккөзді өміріңде көрмегенсің ба? Онда [[Қазақ Кеңес энциклопедиясы|мына мақаланы]] оқып шық. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 11:39, 2022 ж. ақпанның 16 (+06)

== Мақаланы жою себебі ==

Сәлеметсіз бе, өзімнің жеке кеңістігіме жарияланған мақалалар неге жойылды? Себебін айтсаңыз [[Қатысушы:Aubakirova Aisana|Aubakirova Aisana]] ([[Қатысушы талқылауы:Aubakirova Aisana|талқылауы]]) 23:20, 2022 ж. ақпанның 20 (+06)
:Саламатсыз, {{@|Aubakirova Aisana}} мақаланы зертханаңызда немесе инкубатор арқылы бастасаңыз дұрыс болар еді. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 10:28, 2022 ж. ақпанның 22 (+06)

== Өңдемені өшіру ==

Қайырлы күн! Неліктен DariaUrinbasarova21nis есімді қолданушының соңғы өңдемелерін шегіндірдіңіз? Соңғы өңдемелері: [[Мұхтар Омарханұлы Әуезов]], [[Криштиану Роналду]], [[Мұхаммед Фетхуллаһ Гүлен]]. --[[Қатысушы:Erboldilyara|Сариев Ербол]] ([[Қатысушы талқылауы:Erboldilyara|талқылауы]]) 23:37, 2022 ж. ақпанның 22 (+06)
:Қайырлы кеш, себебі мақаланы тізім арқылы толтырып жатыр. Әрлеу жағынан әдемі емес көрінеді --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:47, 2022 ж. ақпанның 23 (+06)

== Имам Шамиль ==

Сәлеметсіз бе. [[Шәміл]] мен [[Имам Шамиль]] деген мақалаларды байланыстыру (біріктіру десе де болады?) керек еді. Егер мүмкіндігіңіз болса, біріктіре аласыз ба? Кейбір қатысушылардан ұсыныс келіп жатқан еді. [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 19:28, 2022 ж. ақпанның 27 (+06)
:Жасалынды --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 14:35, 2022 ж. ақпанның 28 (+06)

== Өндемені жою. ==

Сәлеметсізбе Қасымов! Сіз неге менің өндемемді алып тастап жатсыз онда не қателік бар ма не мен бәрін дұрыс істеген едімғо немесе карточка дұрыс қойылмаған ба? [[Қатысушы:J.J.Portman|J.J.Portman]] ([[Қатысушы талқылауы:J.J.Portman|талқылауы]]) 17:58, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)
:қатысушы дегенге жылжытыпсыз, зертхана немес инкубаторға бастасаңыз дұрыс болар еді --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:06, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)

Қатысушы деген бетке жылжытсам өзімнің бетіме жылжыттымғо онда не қателік Нұрлан Қоянбаевты сонда жасап жатырмын ғой қате болғаннан кейін өзім өндеп қайтіп аударып аламғо. [[Қатысушы:J.J.Portman|J.J.Portman]] ([[Қатысушы талқылауы:J.J.Portman|талқылауы]]) 18:20, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)
:{{@|J.J.Portman}} қолданыстан шығып кеткен, әрі қате жоюлыға ұсынылған үлгілерді қойып жатырсыз. Сонымен қатар оның қойған өзінінде де толтырмай жатсыз. Сондықтан кері қайтарылды. Қазуикиде тұлғаларға арналған әртүрлі үлгілер бар --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:25, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)

Жарайды ал мақұл енді оны нестей алам оны тіпті менің зертхана қатысушы черновигінен алып тастасаңыз мен нені өзгерте аламын. [[Қатысушы:J.J.Portman|J.J.Portman]] ([[Қатысушы талқылауы:J.J.Portman|талқылауы]]) 23:29, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)
:Зертхана бетіңізге көшірдім. Үстіңгі сол жақта орналасқан --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:33, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)

Жарайды ниетіңізге рахмет қазір кіріп көрем сосын жақын арада өңдеп сізге тексеруге жіберем жасап біткен соң сіз соны тексеріп талаптарға сай келсе негізгі кеңістікке аударасыз келмесе аяғына дейін жөндеп ережеге сай етіп қайта жасаймын. [[Қатысушы:J.J.Portman|J.J.Portman]] ([[Қатысушы талқылауы:J.J.Portman|талқылауы]]) 23:36, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)

== Жаңа бастама ==

Қайырлы түн, Kasymov! Мүмкін менің идеям сізге орынсыз немесе абсурд болып көрінер, бірақ мен оған назар аударуыңызды сұраймын. Өзіңіз білетіндей, қазақша Уикипедиясындағы мақалалардың сапасы шетелдік бөлімдерден айтарлықтай артта қалып отыр. Көптеген мақалалар қысқа, сапасыз, және әшейін, қалай болса солай жазылған. Мен қазақша бөліміндегі мақаладар сапасын көтеру үшін орыс бөлімінің үлгісі бойынша мақалалар жазу арқылы түзетуге тырысып жатырмын. Алайда, көбірек сапалы мақалаларды жазуға уақыт жетпейді. Сол себепті, [[Уикипедия:Сенімді дереккөздер|Сенімді дереккөздерге]] сүйене отырып, нақты, сапалы мақалалар жаза алатын кем дегенде 5-10 адамнан тұратын топты жинау керек. Менің ойымша, мақала жазуды толығымен реформалау керек: ағылшын тіліндегі үлгіге сәйкес сенімді дереккөздермен сапалы мақалалар жазу. 

Уикипедия — әркім өз өзгерістерін жасай алатын бос орын. Тәуелсіз сауатты қатысушылар белгілі бір «альянсқа» құрылуы болатын еді. Сондықтан Мен сізге осы жобаны құрметті администратор ретінде қарастыруды ұсынамын! Сізден нұсқаулар, кеңестер мен сын беруіңізді сұраймын. Сұрақтарыңыз болса сұрай беріңіз!

Құрметпен, [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 23:33, 2022 ж. наурыздың 12 (+06)
:{{@|Айвентадор}} Рахмет, осыны Салиха, Мықтыбек мырзаларға да жазыңыз. Мен қолымнан келгенше көмектесуге тырысамын. Кеңесім мақаланың мазмұнын сапалы, мағыналы болуын тілеймін. Себебі, көп қатысушы аудару функциясы арқылы орыс немесе ағылшын уикидің дубликатын жасап жатыр, әрі кейбіреулерінің мағыналары қызық шығып жатады. Ьастысы соған назар аударса, менен жетіспейтін үлгілерді жасауға тырысамын) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:27, 2022 ж. наурыздың 13 (+06)

* Кеңесіңізге үлкен рақмет! Мықтыбек мырза мен Салиха ханымға жаздым. Жауап күтудемін. [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 10:51, 2022 ж. наурыздың 13 (+06)

* Қайырлы кеш, Kasymov мырза! Жобаны іске асыру процессі созылып кеткенінен кешірім сұраймын (алдында айтқандай, уақытым өте шектеулі. Бүгінгі күні демалыс басталғаннан соң жазып отырмын). Қазір менде жобамның бағдарламасы және негізгі принциптері жазылған «Уикипедия:Альянс» деген атты мақала дайындамасы бар. Жазуға рұқсат ете аласыз ба? (Мақаламды орынсыз деп өшіріп тастайды деп ойлап отырмын). Қазір администрация мүшелеріне және тәжірибелі қатысушыларға ұсыныс тастаудамын. [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 23:45, 2022 ж. наурыздың 18 (+06)

== Анықтауға көмектесіңіз, мен жаңа қызмын ==

Сәлеметсіз бе, құрметті Kasymov. 
Өкінішке орай, мен мақаланы негізгі бөлімге қалай аударуға болатынын түсінбедім (барлығы оқиды). Мақала орыс википедиясынан аударылған. Олар маңыздылығын растады.Менің зертханадағы мақалам, Intis Telecom деп аталады.[[Қатысушы:Technoperi|Technoperi]] ([[Қатысушы талқылауы:Technoperi|талқылауы]]) 23:43, 2022 ж. наурыздың 23 (+06)Technoperi

== Санат:Ергежейлі ғаламшарлар ==

Қазақша Уикипедияда [[:Санат:Шағын ғаламшарлар]] және [[:Санат:Ергежейлі планеталар]] деген екі санат бар екен. Әдейі істегендей, біріншісінің бірінші сөзі қазақ тіліне келмесе, екіншісінің екінші сөзі қазақ тіліне келмейді :) Яғни, екеуі де «Карликовые планеты» деген сөздің аудармасы, бірақ қазақи-ғылыми тұрғыда Карлик — Ергежейлі болса, Планета — Ғаламшар емес пе? Яғни, «Категория:Карликовые планеты» дегеннің қазақша дұрыс атауы [[:Санат:Ергежейлі ғаламшарлар]]. Тіпті орыс тіліне қарамаймыз дегеннің өзінде ағылшын тілінде де атауы осыны білдіреді. 

Енді, алдыңғы екеуін соңғы дұрыс санатқа қалай біріктірсе болады? Сол үшеуін біріктіріп берсеңіз--[[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 17:23, 2022 ж. наурыздың 24 (+06)
:Екеуін жойғаннан басқа амал жоқ, меніңше --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 21:41, 2022 ж. наурыздың 24 (+06)
::Ең бірінші санатты дұрыс атауға аудардым, яғни бірінші санатты аман алып қалайық, не дегенмен 2008 жылы пайда болды:) Ал екінші санат пен «Шағын ғаламшарлар» деген айдау бетін жойсаңыз--[[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 22:30, 2022 ж. наурыздың 25 (+06)
:::Ок, сұрақты дұрыс түсінбеген сияқтымын ғой) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:29, 2022 ж. наурыздың 26 (+06)

== Ақтөбедегі Мейірімді Бақташының Ғибадатханасы  ==

Саламатсызба! [https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D1%80%D0%B0%D0%BC_%D0%94%D0%BE%D0%B1%D1%80%D0%BE%D0%B3%D0%BE_%D0%9F%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%8B%D1%80%D1%8F_%D0%B2_%D0%90%D0%BA%D1%82%D0%BE%D0%B1%D0%B5 Храм Доброго Пастыря в Актобе] менде осы бетінің қазақ мәтін бар, бірақ маған бетінді жанадан бастау болмайды. Сізден кешірім сұрап, мақала бастауыңызды өтінемін. Бірінші абзац осындай: &quot;Ақтөбедегі Мейірімді Бақташының Ғибадатханасы - Атырау Апостол Әкімшілігіне қарасты Ақтөбе қаласындағы (Ақтөбе облысы) Рим-католик Ғибадатханасы.&quot;--[[Қатысушы:Dmitriymoroz1006|Dmitriymoroz1006]] ([[Қатысушы талқылауы:Dmitriymoroz1006|талқылауы]]) 21:30, 2022 ж. наурыздың 28 (+06)
:Саламатсыз, менен '''неге кешірім сұрап жатырсыз'''? Менің жеке энциклопедиям емес қой. Бастай беріңіз, кейінерек тексерістен өткізіп аламыз) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:36, 2022 ж. наурыздың 28 (+06)

== Сіз әдейі істейсізбе? ==

Менің өңдеген бетімді неге жоққа шығарып, өшіріп тастап жатырсыз? Себебі не ешқандай бұзушылық көріп тұрған жоқпын өзімнен. [[Қатысушы:Taragtybalasy|Taragtybalasy]] ([[Қатысушы талқылауы:Taragtybalasy|талқылауы]]) 08:50, 2022 ж. наурыздың 29 (+06)
:{{@|Taragtybalasy}}, сіз ешқандай дереккөздерсіз руды өзгертіп жатырсыз. Оған күмән туындағандықтан, кері қайтарып жатырмын --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:49, 2022 ж. наурыздың 31 (+06)

== Кавилл, Генри мақаласын ретке келтіріңіз ==

[[Кавилл, Генри]] мақаласын аударып бастапсыз, бірақ аударма аяқталмаған. Осындай секілді басқа да мақалаларыңыз болса дұрыстап ретке келтіруіңізді сұраймын. Бастаған соң аяқтамайсыз ба. Шала пұла , шала жансар мақалалармен қазақ Уикипедиясына ешкім кірмей қашып кетер. Одан да аз да болса, мақалаңызды мән-мағыналы қылып ретке келтіріп қойсаңыз сол дұрыс болады. Рахмет. [[--[[Қатысушы:Nurkhan|Nureke]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurkhan|талқылауы]]) 07:32, 2022 ж. наурыздың 31 (+06)]]
:{{@|Nurkhan}} ''[[Кавилл, Генри]]'' деген мақала бастаған емеспін, мен бастаған мақала '''[[Генри Кавилл]]'''. Иә дұрыс айтасыз, қазуикидің сапасы сын көтермей тұр, өкінішке орай. Мен админ болғандықтан жуықтағы өзгерістерді тексерумен және де елді-мекен, әкімшілік бірлік бойынша үлгілерді қазақша нұсқасымен алмастыру жұмыстарынан қол босамай тұр. Өзімде ой да бар негізі --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:46, 2022 ж. наурыздың 31 (+06)
:: Сонда саған бір мақаланы дұрыстауға бес жыл да жетпейтін болды ма? Сен өзің неткен ұлу-адамсың! --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 21:20, 2022 ж. тамыздың 13 (+06)

== Разрешение на публикацию статьи ==

Добрый день! Извините, что пишу на русском, я из России. Хочу создать статью про один из районов Дагестана. Дайте, пожалуйста, разрешение на публикацию. С правилами знаком, уже 10 лет как редактирую в Википедии. С уважением, --[[Қатысушы:Buntarion|Buntarion]] ([[Қатысушы талқылауы:Buntarion|талқылауы]]) 18:29, 2022 ж. сәуірдің 11 (+06)
:{{@|Buntarion}} Добрый вечер, добро пожаловать) Если честно я не знаю как это делается, наверно бюрократы решает этот вопрос. Свяжетесь с {{@|Arystanbek}}, {{@|Нұрлан Рахымжанов}} или {{@|Batyrbek.kz}} --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:21, 2022 ж. сәуірдің 13 (+06)
::Хорошо. Благодарю Вас! --[[Қатысушы:Buntarion|Buntarion]] ([[Қатысушы талқылауы:Buntarion|талқылауы]]) 23:52, 2022 ж. сәуірдің 13 (+06)

== Қорытынды шығару ==

&lt;s&gt;[[Уикипедия:Жақсы мақалаға үміткерлер/Қымыз]] бетіне қорытынды шығару керек. Негізі, бұл админнің жұмысы. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 20:44, 2022 ж. сәуірдің 23 (+06)
:Арыстанбек, Нұрлан мырзаларға айтып көріңізші. Осыға дейін қорытынды жасап көрмедім, әрі ол жерде 50/50 болып тұрған сияқты --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:56, 2022 ж. сәуірдің 23 (+06)
::Қап, админ емес екеніңді білдім ғой. Санау қабілетің де бүртүрлі екен: 7 дауыс қолдады, 1 дауыс қарсы болды — бұл 50/50 емес қой. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 22:59, 2022 ж. сәуірдің 23 (+06)
:::1 қарсы дауыс, 3 қалыс олардың айтылғаны түзетілді ме екен? Және бір қызығы қолдаған дауыстардың арасында да комментариялар жазған екен. Шешімді бюрократтарға тапсырдым. Меніңше кішкене болсын дереккөздер көбейтіліп, қазіргі уақыттағы жағдайын жазып кетсе жақсы болар еді. Сондықтан мен қалыс қойып отырмын. Ренжімеңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:20, 2022 ж. сәуірдің 23 (+06)&lt;/s&gt;

== [[Уикипедия: Арбитражды комитет|Арбитражды комитет]] ==

Сәлеметсіз бе? Қазіргі уақытта [[Уикипедия: Арбитражды комитет|Арбитражды комитет]] жұмыс істеуде ме?

Ренжімеңіз, бірақ Сіз және [[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|сіздің оппоненттіңіздің]] араларыңызда жарты жылға созылған ұрыстарыңыз шеттен бір түрлі көрінеді. Мен, әрине, сіздердің жеке қарым-қатынастарыңызға араласқым келмейді, бірақ кішкентай балалар сияқты ұрыса бергенше, Арбитражда шешерсіз? Бір жағынан, басқа қатысушыларға өздерінің мәселелерін шешуге көмектесер.

Қазіргі уақытта комитеттің бетін өңдеп жатырмын, өтініш, ресімдеуге көмектесесіз бе? (Өтінімдер (заявки) мен шешімдер, арбитражға қабылданбаған өтінімдер мұрағаты және т.б.).

Құрметпен, [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 09:35, 2022 ж. мамырдың 2 (+06)
:Саламатсыз, {{@|Айвентадор}}. Иә өкінішке орай сондай түсініксіз жағдай туындап жатыр. Себебі белсенді қатысушылар аз (болғанын өзінде тек өз жұмыстарынан ары аспайды), ережелердің толық немес шала жазылуы, содан анархия туындап жатыр. Жалпы уикипедияғы қатысты ережелер мен жобаларға аса қызығушылық жоқ еді) Ұсыныстар мен ережелер дайын болып жатса, өз тарапынан пікір мен дауыс беруге дайынмын. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:27, 2022 ж. мамырдың 2 (+06)

== Админге тән емес салақтық ==

&lt;s&gt;[[Қатысушы талқылауы:Абай Кенжетай|Мына бетте]] сен ''«Мақалаларға мән-мағынасыз сөздерді қосуыңызды сұраймын»'' деп жазыпсың, бұл қатеңді тек бір жарым айдан кейін түзеп алдың. Ал сол ''мән-мағынасыз сөздердің'' қосылған-қосылмағанын тексердің ба? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 14:41, 2022 ж. мамырдың 4 (+06)
:{{@|Ерден Карсыбеков}} Мені тінтіп жүргенше, өзің де қазуикидің дамуына үлес қоспайсың ба? Қырағы екенсің, сол соңғы өзгерістерді қадағалап жөндеп отырсаң, үлкен көмек болар еді. Мен нақты айта аламын: жуықтағы өзгерістерді менен басқа ешкім өкінішке орай тексерістен өткізбей отыр, қаншама боқ-ауыз сөздер жазылып, интернеттен дайын нәрсені мақаланың ортасына тыға салып, тағы сол сияқты көптеген өңдемелер болып жатыр. Соның бәрін тексерістен өткізу 2-3 адамға үлкен салмақ түседі. Содан '''сұраймын''' деген қателік кетіп жатыр. Аталған қатысушы: ''болған екен'' орнына ''болған'' немесе керісінше өңдемелер жасап жатыр. Ондай мазмұнды толықтырмайтын өңдемелер қаншалықты қажетті? 7-8 өңдеме болса болар еді, жүйелі түрде болып тұр. Орыс уикиден келдіңіз ғой, жалғыз админдер емес сіз сияқты қырағы, жауап қайтара алатын тәжірибелі қатысушылар да автопатруль жасай алады. Жалғыз админдерге бүкіл сынды лақтыра бермей.

'''Бір айдан кейін''' де өзің де жоғарғы жаққа түсініксіз жауып жазыпсың ғой. Сосын неге сенде жаңа жазылған мақалалар да бір ғана санаттан болып жатыр, мысалға ''алфавит бойынша әндер''. Автор өзі бастаған мақаласын мейлінше мазмұны толығырақ және санаттар қоюға тырысу керек. Сосын талқылау бетімді қайта-қайта кері қайтарып, басқаларға шағымданып еді, қатарынан екі тақырыпты алып тастапсың) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 20:57, 2022 ж. мамырдың 5 (+06)
* Көмек сұрасаң, дұрыстап сұра, есуастанбай. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 22:06, 2022 ж. мамырдың 5 (+06)
: {{@|Arystanbek}}, бұл қатысушы бір емес бірнеше рет балағат сөздер жазып, компьютердың артынан клавиатура қаһарманы болып отыр. Бір шара қолданбаса болмайды. Мен уақытымды бөліп қазуикиге жұмыс жасап жатсам, артымнан тінтіп болмашы нәрселерге мазаны алып жатыр. Енді келіп мен көмек сұрап жатыр деп, мәселені басқа жағынан айналдырып шықты. О, Алла танымайтын біреудің соншама қадалғаны өте қызық екен. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:56, 2022 ж. мамырдың 5 (+06)&lt;/s&gt;

== Одан да Уикипедияға үлес қоспайсың ба? ==
Kasymov, сен болмашы нәрседен ұрыс-керісті іздей бермей, одан да Уикипедияға үлес қоспайсың ба? Сен былтыр &lt;big&gt;0&lt;/big&gt; мақала жазған екенсің, биыл да әлі &lt;big&gt;0&lt;/big&gt; мақала болып тұр. Есің дұрыс болса, менен үлгі алып, жетіспейтін материалдарды жазсаш. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 10:40, 2022 ж. мамырдың 6 (+06)
:МММ, аман бол {{@|Ерден Карсыбеков}}. Өзі соқтығысып, енді ұрыспай жөнімен жүр деген нәрсесі қызық екен --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 20:10, 2022 ж. мамырдың 6 (+06)
:: Жаза алмасаң — солай айт, балақай. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 22:41, 2022 ж. мамырдың 6 (+06)
:::мммм, көп жасағаннан емес, көпті көргеннен сұрау керек екен деген осы екен ғой --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:44, 2022 ж. мамырдың 6 (+06)
:::: Мақалдағаның орынды емес. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 22:48, 2022 ж. мамырдың 6 (+06)

== Үлгі:Шатастырмау ==

Қайырлы күн! «Үлгі:Шатастырмау» (орыс тілінде: «''Шаблон:Не путать''») санатын жасай аласыз ба? [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 08:50, 2022 ж. мамырдың 7 (+06)
:Уақыт тапсам, тырысып көрейін --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:05, 2022 ж. мамырдың 10 (+06)

== Беттерді жою туралы ==

* Қатысушы:Тұран Нұрәліұлы
* &lt;s&gt;Қатысушы:Тұран Нұрәліұлы/зертхана
&lt;/s&gt;* Қатысушы талқылауы:Тұран Нұрәліұлы
- Осы беттерді жойып беруіңізді сұраймын. Себебі, бұлар менің қатысушы атымды өзгетркен кезде қалып қалған беттер болатын. Көп уақытыңызды алмайды деп ойлаймын. Сіз админдердің бірі болғандықтан сізге жүгініп отырмын. Алдын-ала рахмет! [[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 01:05, 2022 ж. мамырдың 13 (+06)
:Тек екіншісін ғана жоя алдым, қалғандары басқалардың талқылау беттеріне сілтеп тұр. Жалпы қала берсін. Қатысушы атын өзгерткенде ондай нәрсе болып тұрады --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 16:19, 2022 ж. мамырдың 13 (+06)

== Goodbye ==

Hi Kasymov, I'm going to block globally because I made the bad translations.--[[Қатысушы:Martorellpedro|Martorellpedro]] ([[Қатысушы талқылауы:Martorellpedro|талқылауы]]) 00:48, 2022 ж. мамырдың 16 (+06)

== Сенің ауытқуыңды басқа қатысушылар да байқапты ==
&lt;s&gt;[[Талқылау:Cоңғы кесу (фильм, 2022)|Мұнда]] сенің басқа қатысушылардың еңбегіне жармасатыныңды бекерден бекер сынап тұрған жоқ. Бұдан дұрыс түйін шығаруың керексің, бұрыс белсенділікті қою керек. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 23:48, 2022 ж. мамырдың 22 (+06)
:Сен де жағаласпашы, жауап жаздым (қандай қате кеткенін оқи алатын шығарсың) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:50, 2022 ж. мамырдың 22 (+06)
::Балақай, өтірік соқпасаш, сен кіріскенге дейін ол жерде еш қате болған жоқ. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 08:21, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
::: @[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] қателеспейтін адам болмайды, мен де тәжірибелі қатысушы болсам да қателесемін. Кішкентай қате үшін жерден алып жерге салудың қажеті жоқ. Менен де мыңдаған қате табылады, мені неге осылай жерден алып жерге салмайсыз? --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 10:03, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:::: Мәселе қателердің тым көп болуында және оларды мойындамауда. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 14:48, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
::: @[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] сенен бір қате: &lt;s&gt;шығаруың керексің&lt;/s&gt; деген сөз қайдан шыққан? Дұрысы &lt;code&gt;шығаруың керек&lt;/code&gt; --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 10:11, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:::: Бұл қате емес, екінші нұсқаны да пайдалануға болады. Мысалы, [https://taraztv.kz/kz/news/society/zhurekke-ota-zhasaudan-sheberlik-synyby-otti мына сілтемедегі] жетінші абзацта сондай сөз тіркесі кездеседі. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 14:48, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
Қате, бұны БАҚ қате қалыптасытырып жіберді, әдеби тілде бұл өрескел қателік. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 16:51, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:Уикипедия әдеби сайт болмаған соң, мұнда басқа стильдердің сөз байлығын қажетінше пайдалануға болады. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 17:26, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
::'''Мәселе қателердің тым көп болуында:''' соны алғашқысынан бастап соңғы нәрсеге шейін тізбектеп көрсетуіңді '''міндеттеймін'''. Өзіне қатысы жоқ мәселеге кірісіп, бәле іздеген біреу екенсің. Әлі күнге дейін таң қаламын, танымайтын біреуге қастасып, балағаттап, дөрекі сөйлеп, ашуын менен алып жүргеніне. Сол жерде сенің атын немесе саған қатысты нәрсе айтылды ма? Соған да жауап берші? --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:25, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
::: @[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] әдепсіздерге арналған сайт бар шығар? Ал біз әдеби, ғылыми стилде жазамыз, бұл өз қолымызда. Әдепсіздер Уикипедияға әдепсіз жазды екен деп бізде әдепсіз жазбайтын шығармыз? --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 20:04, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:::: Әдепсіздікті не үшін айттыңыз? Менің қандай да бір сөзіме ренжігенсіз ба? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 23:55, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)

Осы оқиғаға араласып жатқаным үшін кешірім сұраймын, алайда өзімнің пікірімді айтып кетуді орынды көремін. Мен үшін, зайырлы '''энциклопедиялық''' сайтта «үлкен» кісілер бір-бірімен кішкентай балалар сияқты ұрысып жатқаны бір түрлі көрінеді. Ашуға салмай және дұрыс емес түсініп қалмаңыз, @[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден мырза]], сіз мен үшін — осы бөлімдегі ең алғашқы қол ұшын берген адамсыз, және мен сізге үлкен ризамын. Алайда, сіздің іс-қылығыңыз (нақтырақ айтқанда — бейтаныс адаммен [[Уикипедия:Сыпайылық|дөрекі түрде сөйлеу]], және ізінен қалмай қудалау) үшін сізге административті істі ашу — өте жеңіл. Сол себепті, бұның алдын-алу үшін, мәселені үлкен адамдар сияқты өзара шешімге келіп, немесе, [[Уикипедия:Арбитражды комитет|Арбитражды]] жаңа сайлап, сол жақта мәселені шешу керек деген ойдамын. [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 00:28, 2022 ж. мамырдың 24 (+06)
: Бұл талқылауға пікір қосқаныңыз орынды емес. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 11:38, 2022 ж. мамырдың 24 (+06)
::@[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]], орынды болсын, болмасын, дөрекілікті еш жерде (әсіресе әлеуметтік желілерде) құптамайды. Егер бір нәрсемен келіспесеңіз, немесе өзіңіздің пікіріңізді жеткізгіңіз келсе, агрессиясыз, [[Уикипедия: Сыпайылық|сыпайы түрде]] жеткізіңіз. Бұл этикеттің қарапайым ережелері: ''басқалардың өзіңе қандай қарым – қатынаста болсын десең, басқаларға да сондай қарым – қатынаста бол''. [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 17:49, 2022 ж. мамырдың 24 (+06)
::: Бірінші қатеңіз міні: бұл жер — әлеуметтік желі емес. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 17:30, 2022 ж. маусымның 28 (+06)&lt;/s&gt;

== Қате үлгі ==
Мен [[Жәнібек Әлімханұлы]] мақаласында статистиканы өзгертіп едім. Үлгі:Инфобокс деп қызыл болып шығып тұр. Сосын Үлгі:Боксшы қарасам сіз жаңа ғана өзгертіпсіз. Айтайын дегенім неге олай болып тұр, сондықтан мен өзгерткеңізді жоққа шығардым, сонда да қате. Үлгіні қалпына келтріңізші, өтініш -- [[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 01:35, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:{{@|TuranNur}} Мен '''Инфобокс''' үлгісін жойып тастадым. Жоғарыда ''ұрыс іздеп жүрген немесе Альфи мырзалар'' өздері мықты қырағы білімдерімен соны ағылшын немесе орыс уикиден аударып, жасап шықсың. Соларға айтсаңыз болады --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:27, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
::Инфобокс үлгісін не үшін жойып тастадыңыз, соны түсінбедім? [[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 23:13, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:::Жоғарыда себебін жазып көрсеттім, менің жасаған нәрселерім ылғи да қате әрі қазуикиге пайдасы жоқ екен. (бұдан басқа көптеген үлгілер бар, оларды жою жоспары тұр) Аталған кісілер өздері жасап шығарсың, ''инфобокс-2'' немесе ''карточка'' деп --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:23, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)

== Үлгі:Боксшы ==

Боксшы үлгісінде boxrec_id сілтемесін дұрыстайын деп едім, бетті қорғап тастапсыз. BoxRec сайтына кіргенде профилі көрініп тұру керек қой. [[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 00:43, 2022 ж. мамырдың 25 (+06)
:{{@|TuranNur}} қорғағам себебім, әркім өзгерістер жасай бермеу үшін. Көбісі үлгіні түсінбейді. ''boxrec_id сілтемесін'' үлгіден емес, мақалада қосу керек (жасап қойдым) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:29, 2022 ж. мамырдың 26 (+06)
::'''Мысалы''': [[Жәнібек Әлімханұлы]] мақаласындағы ''Қызметтік тізімі (boxrec)'' деп тұрған көк сілтемені бассаңыз BoxRec профилі шықпай тұр, соны көрсеңіз. [[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 01:35, 2022 ж. мамырдың 27 (+06)
:::{{@|TuranNur}} түзетілді --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:17, 2022 ж. мамырдың 28 (+06)

== [[Украин тілі]] ==

«[[Украин тілі]]» мақаласын [https://ru.m.wikipedia.org/wiki/%D0%A3%D0%BA%D1%80%D0%B0%D0%B8%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D1%8F%D0%B7%D1%8B%D0%BA орыс тіліндегі нұсқаға] сәйкес бірге қайта жазуды ұсынамын! [[Сурет:Smile-big.svg|30px]] [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 11:29, 2022 ж. мамырдың 28 (+06)
:Рахмет, ұсынысыңызға. Бірақ мен қазір қазуикиде бар үлгілерді тексерістен өткізіп, инфобокс үлгісін алмастыру жұмыстары мен айналысып жатырмын. Сондықтан көмектесе алмаймын( --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:27, 2022 ж. мамырдың 28 (+06)

== Севилья ==

== Севилья ==

Мен [[Севилья]] мақаласын [[Севилья (футбол клубы)]] деп ауыстыруды ұсынамын. Ал, [[Севилья]] мақаласы Севилья мақаласына сілтену керек деп ойлаймын. Ойыңызды [[Талқылау:Севилья]] бетіне білдірсеңіз.--[[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 14:01, 2022 ж. мамырдың 31 (+06)
:{{@|TuranNur}}, Мықтыбек мырзаға айтасыз ғой деймін. ''Севилья'' сөзіне көптеген мақалалар сілтеніп тұр. Оның бәрін түзетіп шығу керек--[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:06, 2022 ж. мамырдың 31 (+06)

== Сәлеметсізбе ==

[[Kazman322]] деген қатысушыға бан беруіңізді сұраймын. Руларды өңдеуін, беттерді бүлдіруді қоймайды. Вандализм жасап жатыр. [[Қатысушы:Granttka tus Diyas|Granttka tus Diyas]] ([[Қатысушы талқылауы:Granttka tus Diyas|талқылауы]]) 14:52, 2022 ж. маусымның 6 (+06)

* [https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D2%9A%D0%B0%D1%82%D1%8B%D1%81%D1%83%D1%88%D1%8B_%D1%82%D0%B0%D0%BB%D2%9B%D1%8B%D0%BB%D0%B0%D1%83%D1%8B:Kazman322&amp;oldid=3039671 1] [[Қатысушы:Kazman322|Kazman322]] ([[Қатысушы талқылауы:Kazman322|талқылауы]]) 14:56, 2022 ж. маусымның 6 (+06)

:Мына боқтығыңызға қарағанда сізді бұғаттау керек сияқты ғой &lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 21:46, 2022 ж. маусымның 6 (+06)

== Сүзгі ==

Бүгін [[Үлгі:АҚШ саясаты]] жасадым, алғашында үлгі түгел дайын болып, оны бір ғана өңдемемен жарыққа шығаруға болатын еді. Бірақ сүзгі оны жібермей, қай жерден кеткенін іздеу үшін бөліп-бөліп 8 өңдемемен жүктеуге тура келді. Сондағысы жібермей тұрғаны мына мақаланың [https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%BB%D0%B8%D0%BD%D0%BA%D0%B5%D0%BD,_%D0%AD%D0%BD%D1%82%D0%BE%D0%BD%D0%B8] атауы екен🤦‍♂️ Тіпті қазірдің өзінде сілтеме ретінде жазғанның өзін өткізбей тұр. Осы мақаланың атауы үлгідегі &quot;Сытқы саясат&quot;→&quot;Мемлекеттік хатшы:&quot; деген жерге қойып беріңізші! [[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 15:30, 2022 ж. маусымның 9 (+06)
:{{@|Nurtenge}} сол сүзгіні қателеспесем Арыстанбек мырза қойды, сол кісіге өтініп көріңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:11, 2022 ж. маусымның 11 (+06)
::Болды, қойылды, рахмет) Тағы бір рет тексерейінші деп қойып көрсем қойылды. Сүзгі қуып тұрған ғой шамасы))--[[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 13:49, 2022 ж. маусымның 11 (+06)

== Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022 ==

{{WAM
|header = [[meta:m:Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022|Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022]] &lt;div style=&quot;margin-right:1em; float:right;&quot;&gt;[[Сурет:Wikidata 2022 Istanbul social media campaign 02.jpg|right|thumb|300px|Wikidata 2022 Istanbul|link=meta:Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022]]&lt;/div&gt;
|subheader = Конференция 2022 жылдың 21-23 қазаны аралығында Түркияның [[Ыстанбұл]] қаласында өтеді.
&lt;div  style=&quot;text-valign:center; margin-left:200px; margin-right:50px; margin-top:10px; position:absolute;&quot;&gt;
|body = Құрметті достар,

Ыстамбұл Уикидерек конференциясына стипендия алуға өтінімдер ашық екенін хабарлауға қуаныштымын. Егер сіз түркі қауымдастығының өкілі болсаңыз және түркі тілдеріндегі Уикимедиа жобаларына белсенді қатысатын болсаңыз, онда сіз стипендияға өтініш бере аласыз. Өтініштер 2022 жылдың 30 маусымы, UTC 23:59 дейін қабылданады.

Үміткерлер толық стипендияға өтініш бере алады. Толық стипендия Түркі қолданушылары тобының Уикимедиа қауымдастығы (Wikimedians of Turkic Languages User Group) ұйымдастыратын конференция кезінде жеке тұлғаның екіжақты саяхат, ортақ тұрғын үй және тамақтану құнын қамтиды.

* Түркі тіліндегі уикимедиашыларға арналған Wikidata Training туралы қосымша ақпарат алу үшін мына сайтқа кіріңіз: https://w.wiki/53dX
* Стипендия, тіркеу және өтініш формасы туралы көбірек білу үшін мына сайтқа кіріңіз: https://w.wiki/5FFv

Бұған қоса, Түркі қолданушылары тобының Уикимедиа қауымдастығы жобалары мен оқиғалары туралы ақпарат пен жаңалықтар алу үшін біздің пошталық тізімге (https://w.wiki/5FFw) жазылуға шақырамыз.

Барлық жақсылықты тілеймін [[User:Mehman97|&lt;span style=&quot;color:#ff0500&quot;&gt;'''''Mehman'''''&lt;/span&gt;]] [[User Talk:Mehman97|&lt;span style=&quot;color:#0500ff&quot;&gt;'''''97'''''&lt;/span&gt;]] 03:48, 2022 ж. маусымның 11 (+06)


|footer = Бұл хабарлама [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|бот]] арқылы жіберілген • [[Уикипедия:Хабарлама тарату/Жеткізіп беру тізімі|Жазылу немесе жазылудан бас тарту]]
}}
&lt;!-- https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A5%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83/%D0%96%D0%B5%D1%82%D0%BA%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BF_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%83_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96&amp;oldid=3014707 тізімін пайдаланып User:Arystanbek@kkwiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Сауатсыз ==

Терминология — бұл терминдердің жиынтығы. [[Мизансцена|Мына мақалада]] сен ''терминология'' орнына ''терминологиялар'' дегенді қолданыпсың. Қатеңді түзеп шық. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 22:29, 2022 ж. маусымның 11 (+06)
:Түзетілді, сондағы қазуикиге анда-сонда кіріп менің өңдемелерімді андып отыру ма? 3 облыс пайда болды, соған қатысты мақалаларды ретке келтіруге көмек ұшын берсеңіз, одан да пайдалы жұмыс болар еді. Әттең орыс уики маңыздырақ((( --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 02:59, 2022 ж. маусымның 12 (+06)
:: Сен қате жасамай жүре алмайды екенсің. Өзің '''0''' мақала жазып, қалай ғана ақыл бермекші болып жүрсің?! --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 13:49, 2022 ж. маусымның 12 (+06)
* Сен «анда-санда» дегенді де дұрыс жаза алмағаның тіпті масқара ғой админ үшін. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 13:52, 2022 ж. маусымның 12 (+06)

:Бұл жер талқылау беті, яғни еркін түрде жазуға болады. Менің жерімде ағаларға ''тәте'' деп атайды, анда-санда немесе анда-сонда деп айтады, енді уикипедияны тастап менің қалай сөйлетініме тиісе бастадың ба? Сосын 0 мақала жазатын кісі қазуикиде өңдеу жағынан 2 орында, көрші елдің уикиін дамыта бергенше осында кезінде келгенде мүмкін сенде алғашқылардың қатары болар ма едің. 12 жылда қазуикиге 4000-ға жуық өңдеу жасау аз енді.
* Талқылау бетімді өз бетінше өзгертуді доғарыңыз, бітікшілерге хабарлама тастап, талқылау бетімді өзге қатысушының өзгерткені үшін бұғаттауға ұсынатын боламын. Соңғы ескертуім --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:39, 2022 ж. маусымның 13 (+06)
* Ештеңені де түсіндірмей-ақ қойшы, сауатсыз екеніңді баяғыдан білемін. Одан да өзің жойған [[А.Байтұрсынов жазуы және емле ережелерінің тарихы|осы мақаланы]] қалпына келтірші және оқып шықшы, мүмкін қателерің де азаятын шығар. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 06:42, 2022 ж. маусымның 13 (+06)

== Қате қойған үлгіңді жойдым ==

&lt;s&gt;Пайдалы мақалаларды жоюға тырысып, Қазақ Уикипедиясына қиянат жасаудан тайынбағаның жаман болды. [[Қайта жаңғырту]] деген мақаланы жоймақшы болдың, бірақ сенің жою үлгісін қайта мен жойдым. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 12:06, 2022 ж. маусымның 13 (+06)
	
* Сен неге басқа адамдардың пікірлерін жойып жүрсің? Вандализмге ұрынған нағыз сорлы болдың ғой. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 20:56, 2022 ж. маусымның 13 (+06)

**Тағы да жасаған нәрсемді кері қайтарсаң, мен дауысқа салмай бұғаттай саламын --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:40, 2022 ж. маусымның 13 (+06)

* Ие, &quot;ақымаққа айтқан сөз далаға атқан оқпен тең&quot; деген осы екен. Саған сөзім жоқ. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 11:23, 2022 ж. маусымның 29 (+06)
::{{@|Ерден Карсыбеков}} деген мырзаның іші пысып, не естерін білмей жүр екен? {{@|Білгіш Шежіреші}} мырза, {{@|Салиха}} ханым бәлкім осы кісі ''Көкпекті және Самар ауданындағы ауылдарды'' қалай бөлгенін білетін шығар. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 17:19, 2022 ж. маусымның 29 (+06)
:::Сенің қателерің бітпейді екен. Осы &quot;естер&quot; деген сөзді қайдан алып жүрсің?! --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 18:42, 2022 ж. маусымның 29 (+06)
::::@[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] Неге админмен сіз деп сөйлеспейсіз, ұят емес пе? Қателеспейтін адам жоқ, бәріміз де қателесеміз. Әрі бұл жай ғана талқылау ғой. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 21:54, 2022 ж. маусымның 29 (+06)

Біледі деп ойламаймын. Есесіне [[Қатысушы:Салиха|Салиха]] ханым Көкпекті ауданы әкімдігіне шейін хабарласып, ауылдарды қалай бөлгенін біліп алыпты👍 [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 18:12, 2022 ж. маусымның 29 (+06)&lt;/s&gt;

== Жаңа облыстар туралы ==

Қайырлы күн! Сізге екі облысты өңдеуде (Ұлытау, Жетісу) көмек керек болса айтыңыз, көмектесеміз, нақтылап берсеңіз болды. [[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] де көмектесуге сұранып отыр. [[Абай облысы]]нан [[Көкпекті ауданы]] елді мекендері ғана қалды, ертең бітіремін. [[Қатысушы талқылауы:Салиха]] Салиха 15:19, 2022 ж. маусымның 21 (+06)
:{{@|Салиха}} мен сіздерге көмектесіп жатқанмын) Меніңше екі облысты да бастай беріңіз, үш жақтан жабылып тез аяқтап жібереміз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:10, 2022 ж. маусымның 21 (+06)
::Жақсы онда, [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]]мен бөліп алармыз. [[Көкпекті ауданы]]н өңдеуде қиындық туындап тұр, ауылдар аудандар арасында (Самар ауданымен) қалай бөлінгені белгісіз, еш жерден таба алмадым. Сізге белгілі ақпарат бар ма? [[Қатысушы талқылауы:Салиха]]--Салиха 11:34, 2022 ж. маусымның 22 (+06)
:::Кеш жарық, [[Қатысушы:Салиха|Салиха]]! Аққаладан басқа ауылдық округтердің қай ауданға жататынын таптым.
:::* [[Көкпекті ауданы]]: Биғаш, Көкжайық, '''Көкпекті''', Қ. Аухадиев, Тассай, Теректі, Үлгілі Малшы, Үлкен Бөкен, Шұғылбай. 
:::* [[Самар ауданы]]: Бастаушы, Құлынжон, Мариногор, Миролюбов, Палатцы, '''Самар''', Сарыбел. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 22:01, 2022 ж. маусымның 23 (+06)
::Рахмет: Көкпекті ауданы әкімшілігіне хабарласып, анықтап алғанмын. [[Қатысушы:Салиха|Салиха]]--Салиха 15:39, 2022 ж. маусымның 26 (+06)

Сонда да бір қателіктер кеткен сияқты. Себебі Самарда 8, Көкпектіде 9 а/о болуы керек еді. Тіпті Көкпектінің 1 а/о Самар ауданының ішінде тұр. Түсініксіздеу [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 02:19, 2022 ж. маусымның 29 (+06)

== Кент пе, облыс па ==

Мырза, [[Қызылжар (Жаңаарқа ауданы)]] бетін [[Қызылжар (Ұлытау облысы)]] деп пе, әлде [[Қызылжар (кент)]] деп өзгерте ме? Себебі Қызылжар деген кент Қазақстанда жалғыз екен. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 02:18, 2022 ж. маусымның 24 (+06)
:{{@|Білгіш Шежіреші}}  ''Қызылжар (Ұлытау облысы)'' деген дұрыс, осыға дейін қаншама кенттерді облыс немесе аудандарын көрсетіп атадық --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:50, 2022 ж. маусымның 26 (+06)

Жарайды, рахмет [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 00:48, 2022 ж. маусымның 27 (+06)

Тағы да сұрарым, жаңадан жасаған &quot;Қазақстан кенттері&quot; санатын кенттердің мақалаларына қосу үшін &quot;... облысы кенттері&quot; деген подкатегория жасау керек пе? Немесе кенттерге &quot;Қазақстан кенттері&quot; санатын тікелей қоса берейін бе? [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 01:04, 2022 ж. маусымның 27 (+06)
:Нақты жауап бере алмадым, Нұрлан немесе Батырбек мырзадан сұрап көріңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:06, 2022 ж. маусымның 27 (+06)

Сәлеметсіз бе, мына айдағыш бетті [[Балықшы ауылдық округі (Атырау)]] жойып жібере аласыз ба [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 19:40, 2022 ж. шілденің 10 (+06)

:Кеш жарық, мырза. Айтайын дегенім, көне қалашықтардың координаттарын мақалаға қосып шығайын деп едім. Сондай бір мақалаға [[Ақтөбе-Лаэти қалашығы]] қалашықтың координаттарын [[Үлгі:Coord]] үлгісімен жаздым. Барлығына осымен қоса берсем қате болып есептелмей ме екен? (&lt;s&gt;Ертең өшіріп тастап жүрсе&lt;/s&gt;) [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 01:09, 2022 ж. тамыздың 12 (+06)
:: Координаттарды [[Үлгі:Көне қалашық‎|мына үлгінің]] ішінде қолдануға болады. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 17:19, 2022 ж. тамыздың 12 (+06)

== Жаңа облыстар картасы ==

Қайырлы күн! Үлгілер үшін (мысалы,тау) жаңа облыстардың картасын жасап берсеңіз жақсы болар еді. Үлгілер картамен көркем әрі әсерлі шығады. [[Қатысушы талқылауы:Салиха]] Салиха 17:19, 2022 ж. маусымның 30 (+06)
:Саламатсыз, {{@|Салиха}}. Иә ол туралы ойлап жүр едім. Бірақ та ондай әрлеу жағын білмедім, Арыстанбек мырза айтып көріңіз, ол кісі жаңа Қазақстанның әкімішілік картасын ортаққорға жүктеу алатын қатысушыны тауып қалар. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 13:25, 2022 ж. шілденің 2 (+06)

== Конкурс мақаласы ==

Kasymov мырза, неге логотивті өшіре бересіз, конкурсқа ұсынылған мақалалар осы логотивпен жазылып жатыр, білмесеңіз басқа уикипедиялардағы ұсынылып жатырған мақалаларды қараңыз. [[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 23:36, 2022 ж. шілденің 4 (+06)
:{{@|Мағыпар}} Меніңше мақалаға емес, сол конкурс жобасына немесе өзіңіздің жеке бетіңізге тізімдеп көрсеткен дұрыс болар. Кейін конкурс аяқталғанда жаңағы үлгілеріңізді кім алады? Уайымдамаңыз, мен немесе басқа да қатысушылар кішігірім өңдеу жасап кетсе де, авторы ылғи да сіз боласыз. Егер сол жағын ойлап жатсаңыз. Ең дұрысы жоба бетіне көрсеткен дұрыс-ау) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:43, 2022 ж. шілденің 4 (+06)

== Тәулік суреті ==

Армысыз, ''Kasymov''. Қазір уақытыңыз болса, басты беттегі ''тәулік суретін'' жөндеп қойсаңыз дұрыс болар еді. Рақмет! [[Қатысушы:Ұлы Тұран|Ұлы Тұран]] ([[Қатысушы талқылауы:Ұлы Тұран|талқылауы]]) 00:35, 2022 ж. шілденің 7 (+06)
:Ертең жасауға тырысамын --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:43, 2022 ж. шілденің 7 (+06)

== Хауа ==

«[[Хауа Ана]]» және «[[Хауа ана]]» деген мақалаларды біріктіріп, атын жәй ғана «Хауа» дегенге ауыстыруды жөн көремін. Өтініш, біріктіре аласыз ба? [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 14:38, 2022 ж. шілденің 11 (+06)

== Дұрыс тұрған санатты неге алып тастадың? ==
&lt;s&gt;[[Фрэнсис Бэкон]] мақаласын шұқылап, ондағы [[:Санат:Англия философтары]] деген сілтемені жойғанда, мақсатың не еді? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 22:18, 2022 ж. шілденің 16 (+06)&lt;/s&gt;

== Мақаланы қалпына келтір ==
&lt;s&gt;Әй, саған Ахмет Байтұрсынов не жамандық істеді? [[А.Байтұрсынов жазуы және емле ережелерінің тарихы|Мына мақаланы]] қандай мақсатпен жойдың? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 13:12, 2022 ж. шілденің 18 (+06)&lt;/s&gt;

== Мән-мағынасыз үлес қосқанды қоймадың-ә ==
[[Алан Менкен|Мына мақалаға]] жағаласып, шағын өңдеме жасапсың. Бірақ сол өңдеменің өзі мағынасыз болып шықты. Kasymov, есуастықтан арылу керек. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 16:06, 2022 ж. шілденің 25 (+06)
:{{@|Ерден Карсыбеков}}, Ол үлгіні МЕН жасадым, есуас болмасан {{tl|музыкант}} үлгісіне кіріп &lt;code&gt;Фон&lt;/code&gt; параметрін қалай толтыру керектігі көрсетілген. Көзі ашық, әріп танитын жансын ғой. Одан да жуықтағы өзгерістерді тексерістен өткізіп отырсан пайдасы 1000 есе болар еді, менімен базардағы сатушылар ұқсап салғыласып, артымнан қалмай --[[Арнайы:Үлесі/95.82.126.85|95.82.126.85]] 00:35, 2022 ж. шілденің 26 (+06)
:: Балақай, үлгіні ешкім айтып отырған жоқ. Оқи алмасаң, мұғаліміңе айтып жібер, есуастанбай. Мен жазған мақалаларыма қызғанып жүрсің ба әлде, артымнан бір есалаң бала сияқты қалмай отырсың ғой. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 00:45, 2022 ж. шілденің 26 (+06)
:::{{@|Ерден Карсыбеков}} Мен не деймін, домбырам не дейді. Мақаланың мазмұнын біреу өзгертті ма? Есуастықты қойып қандай өзгеріс жасағанды көзіңді ашып, асықпай қара! --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:53, 2022 ж. шілденің 26 (+06)
:::: Иә, мақаланың мазмұны еш өзгерген жоқ. Мен саған соны айтып отырмын ғой, сен еш мағынасыз үлес қосып жүрсің, еріккен бір сандалбай болдың ғой. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 08:07, 2022 ж. шілденің 26 (+06)

== Кино мен математиканы шатастырған баланы бірінші рет көріп тұрмын ==
[[Операторлық өнер]] деген мақаланы жедел жоюға ұсынғаның қате. Ұсыну себебінде сен оған дубликат мақала бар деп көрсетіпсің. Енді [[Операторлар|сол мақаланы]] ашып қарамайсың ба?! Ол математикалық операторлар туралы ғой, ал анау кино жайында. Сен өзің неше сынып бітіргенсің??? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 08:33, 2022 ж. шілденің 26 (+06)

== Жедел жою ==

* Коммунистическая (метро бекеті)
* &lt;s&gt;Философские труды Королевского общества&lt;/s&gt;
* &lt;s&gt;Әбдіжәміл кәрімұлы нұрпейісов&lt;/s&gt;
Осы беттерді жедел жоюды сұраймын. Ойланбай-ақ жоя салуға болады ғой. Өзіңіз қарап көрерсіз. [[Қатысушы:Ұлы Тұран|Ұлы Тұран]] ([[Қатысушы талқылауы:Ұлы Тұран|талқылауы]]) 13:09, 2022 ж. тамыздың 1 (+06)
:{{@|Ұлы Тұран}} екеуін жойдым, метро бекеті керек болып қалуы мүмкін--[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:40, 2022 ж. тамыздың 1 (+06)

== Үлгі:Метро ==
Қайырлы кеш, метро деген үлгіні қолдана алмадым, тіпті оны қою мүмкін емес! Алматы қаласының метро бекеттері туралы мақалаларға үлгі қойып шықсам ба деп едім, осы үлгі ауадай қажет боп тұр. Үлгіні қазақшаға аударып, түзетіп, дұрыстасаңыз. [[Қатысушы:Ұлы Тұран|Ұлы Тұран]] ([[Қатысушы талқылауы:Ұлы Тұран|талқылауы]]) 20:41, 2022 ж. тамыздың 8 (+06)

:Енді керек емес сияқты, Ерден Карсыбеков мырза Метро бекеті үлгісін жасап қойыпты. [[Қатысушы:Ұлы Тұран|Ұлы Тұран]] ([[Қатысушы талқылауы:Ұлы Тұран|талқылауы]]) 09:46, 2022 ж. тамыздың 9 (+06)
::{{@|Ұлы Тұран}}Өте дұрыс болыпты, жалпы үлгілерді өздеріңіз де жасап үйренсеңіздер жақсы болып кетер еді) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:29, 2022 ж. тамыздың 9 (+06)

== Lada ==

@[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]] Неліктен сіз Lada парақшасын жойдыңыз? Мақала ретінде құрғым келді, бірақ қазақша Уикипедияға 100 рет өңдеу жасауым керек болды. Қазақша Уикипедияда Lada мақала жасап бере аласыз ба?[[Қатысушы:SSHTALBI|SSHTALBI]] ([[Қатысушы талқылауы:SSHTALBI|талқылауы]]) 13:00, 2022 ж. тамыздың 10 (+06)

рахмет [[Қатысушы:SSHTALBI|SSHTALBI]] ([[Қатысушы талқылауы:SSHTALBI|талқылауы]]) 12:58, 2022 ж. тамыздың 10 (+06)

== Мақалаларды жоюға ұсыныс ==

Кейде бір нәрсе туралы жазған екі мақала деген болады екен. &quot;Жалпы ұлттық социал-демократиялық партия&quot; және &quot;Біріккен Танзания Республикасы&quot; атты мақалаларды жоюға ұсыныс жасап жатырмын. Оларды &quot;Жалпыұлттық социал-демократиялық партия&quot; мен &quot;Танзания&quot; мақалаларымен біріктіру керек. [[Қатысушы:Malik Nursultan B|Malik Nursultan B]] ([[Қатысушы талқылауы:Malik Nursultan B|талқылауы]]) 18:52, 2022 ж. тамыздың 13 (+06)

Және де &quot;Микеланджело Буонарроти&quot; мен &quot;Микеланждело&quot; мақалалары да солай. [[Қатысушы:Malik Nursultan B|Malik Nursultan B]] ([[Қатысушы талқылауы:Malik Nursultan B|талқылауы]]) 18:56, 2022 ж. тамыздың 13 (+06)</text>
      <sha1>4rkl2ghwor2bds6ss0a8p6g0bq0cdg6</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060039</id>
      <parentid>3059959</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T18:10:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <comment>/* Lada */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="101683" xml:space="preserve">{{Мұрағат|қыркүйек 2011 — қаңтар 2015|қаңтар 2015 — 2016 қаңтар|қаңтар 2016 — қаңтар 2017|қаңтар 2017 — сәуір 2019|маусым 2019 — желтоқсан 2020|ақпан 2021 — қаңтар 2022}}
 
{{астынан}}

== Кері байланыс ==

{{@|Madi Dos}}, {{@|Аrysтanbek}} телеграмда бармын, менде уақыт тығыз, оны түсіндіріп отыратын уақытым болмайды. Сосын нені түсіндермін? ''Болмасаңда ұқсап бақ'' демекші үлгілерді мен көбіне орыс, кейде ағылшын уикиден қарап жасаймын. Madi Dos қатысушыға дені дұрыс мақала, санаттарға қарап көрсеңіз болады деп түсіндіргенмін. Өзіміз де уикипедияны солай ізденіп, сұрап үйренгенбіз. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 15:01, 2022 ж. қаңтардың 26 (+06)

:Елдің бәрі бірдей емес Касымов мырза. Жарайсыз, үйренгеніңіз жақсы екен. Алайда уикиді түсінбейтін, бірақ мақала қосып өңдегісі келетін, үлес қосқысы келетін адамдар бар. Сондай энтуазистердің бетін бұрып бағыт сілтеп жіберуге қазіргі зымыраған уақытта  уики беті жеткіліксіз сияқты.Ал мессенжерлерге, Телеграмға адамдар  жедел кіріп сұрақтарына жауап алуға ыңғайлы. Топқа кіргіңіз келмегенді мен сізді &quot;ұрының арты қуыс&quot;  дегендей басқаша түсіндім. 
:''Сосын нені түсіндіремін?'' Уикиде жетеді түсіндіретін нәрсе.  [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 01:13, 2022 ж. қаңтардың 27 (+06)
::@[[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] мырза бізде онсызда белсенді қатысушыдар өте аз, жеке басына тиісіп белсенділерді Уикипедиядан суытып алуымыз мүмкін, бізге арбаны да сындырмайтын, өгізді де өлтірмейтін бейтарап жолды ұстану керек. Қараңыз: [[Уикипедия:Сыпайылық]] &lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 07:39, 2022 ж. қаңтардың 27 (+06)
:::{{@|Madi Dos}} мен оны жазып көрсете алмаймын, осында н/е телеграмда қандай айырмашылық бар? ''Энтуазистер'' мысалы ретінде таңдаулы/жақсы мақалаларды қараса болады, тегі болмай жатса басқа дамыған уикилерді қарап көрсің. Кезінде жоғарыда айтып кеткендей басқа уикиден қарап, қиналсақта біршама нәрсені үйрендік (біраз қатысушылар солай жасады). Қазір қайта көптеген үлгі, санаттар, жақсы көлемді мақалалар жетіп тұр ғой. Егер шын ыңталары болса, менің (өзіне көп алатын админ сымақ демекші) көмегім шамалы болады-ау. Түсінгенім мен оларға түсіндірмегендіктен дамуыларына кедергі жасап жүрсіз деген сізден сондай ой келді, бұл еркін тегін, әркім өз ыңтасы мен шабытына байланысты дамитын жоба негізі. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 21:34, 2022 ж. қаңтардың 27 (+06)

== Мәліметті неге өшірдің? ==
[https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%97%D0%B5%D1%80%D0%B3%D0%B5%D1%80%D0%BB%D1%96%D0%BA_%D3%A9%D0%BD%D0%B5%D1%80&amp;action=history Зергерлік өнер мақаласындағы мәліметті] неге өшірдің? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 17:30, 2022 ж. қаңтардың 26 (+06)
:Айдын мырза екеуі мүлдем бөлек тақырыптар ғой. Зергерлік өнер ол дереккіз зат еcім, зергерлік бұйымдар деректі зат есім, яғни қолға ұстап көзбен көріп, тістеп иіскеп көруге болатын заттар. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 18:47, 2022 ж. қаңтардың 26 (+06)
:: Arystanbek, мақаланы дұрыс қалыпқа келтіргеніңіз үшін рақмет! --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 18:54, 2022 ж. қаңтардың 26 (+06)
:{{@|Arystanbek}} алты жыл бұрынғы нәрсе екен, тәжірибе аз болғаннан дұрыс біріктірмеген екенмін, интеруики мен санатты қойып шығу керек. Маған сілтей бермей --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 21:21, 2022 ж. қаңтардың 27 (+06)

== Бұрыс белсенділік ==

&lt;s&gt;[[А.Байтұрсынов жазуы және емле ережелерінің тарихы]] деген мақаланы қандай мақсатпен жойып тастағансың? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 08:58, 2022 ж. қаңтардың 28 (+06)
*Әй, админсымақ, сұраққа неге жауап бермей жүрсің? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 11:15, 2022 ж. ақпанның 11 (+06)&lt;/s&gt;

== Үлгі:Кино→ |Жыл ==

Қайырлы кеш Kasymov! Сізге жүгінбегелі біраз уақыт болыпты, 2020 жылдағыдай сіздің талқылауыңызға жиі жазған кездерді сағынып кетіппін, шынында!:)

Іске келер болсақ, [[:Үлгі:Кино]] үлгісіндегі Жыл бөлімінде автоматты сілтемені дұрыстау керек сияқты, өйткені қандай да бір фильмнің шыққан жылын мысалы 2007 деп жазғанда тек сол жазған 2007 ге ғана сілтейді, ал «2007» дегеніміз «2007 жыл» деген мақалаға айдау беті болып табылады, сондықтан мақаланың үлгісінде жасыл сілтеме пайда болады. Сол жасыл сілтеме пайда болмайтындай, автоматты түрде «???? жыл» дегенге сілтейтіндей жөндесеңіз.--[[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 18:10, 2022 ж. ақпанның 5 (+06)

:@[[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] [[Арнайы:Diff/2982636|осылай жазса]] жетпей ме? Осылай дұрыс сияқты. &lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 22:06, 2022 ж. ақпанның 5 (+06)
::{{@|Nurtenge}} жасалды, тек санмен көрсету керек: '''2009''', {{@|Arystanbek}} мырза олай жасаса санат шықпай қалады --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:27, 2022 ж. ақпанның 6 (+06)
:::Рахмет көп-көп! [[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 21:38, 2022 ж. ақпанның 6 (+06)

== Туған күнге байланысты санатты неге алып тастадың(ыз)??? ==

Мысалы, 5 мамырда туғандар деген санатты алып тастапсыз, не үшін? Олар басты бетте бүгін туғандар деген бетте шығып тұрмай ма??? Қандай себеппен алып тастадыңыз. [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 20:44, 2022 ж. ақпанның 5 (+06)
:{{@|Madi Dos}} Нақтырақ қай мақалада алынып тастады? Дәлірек көрсетсеңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:28, 2022 ж. ақпанның 6 (+06)
::[[:Санат:5 мамырда туғандар|Санат:5 мамырда туғандар]] осы санатты кеше  [[Ілияс Жансүгіров]] бетінен аластапсың. [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 11:21, 2022 ж. ақпанның 7 (+06):
:::{{@|Madi Dos}} иә алдым, себебі үлгіні дұрыс толтырса ондай санаттың қажеттілігі шамалы. Егер ''туған/қайтыс болған күні'' параметрін дұрыс толтырса автоматты түрде туған жылы және күні бойынша санаттар пайда болады. Сондай нәрсе туған/қайтыс болған жері және мамандықтары бойынша арналған үлгілер бар. Асықпай дұрыстап қарасаңыз, ''5 мамырда туғандар'' санат ешқайда кеткен жоқ. Түсінген шығарсыз деген ойдамын. Бір данышпан кісі ұқсап шайып кетпейтіңізге үміттемін) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 17:21, 2022 ж. ақпанның 7 (+06)

== Тағы қате үлгі ==
[[Ричард Брэнсон]] дегенді жедел жоюға ұсыныпсың, еш түзетпей. Жою үлгісін қате қойғансың, аударманың сапасына байланысты арнайы үлгілер бар. Ондай есуастықты қою керек, Kasymov. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 13:19, 2022 ж. ақпанның 6 (+06)

:мына мақаланың аудармасы шынында да мағынасыз болып кеткен екен, бұлай өтірік санын көбейткенше, аз да болса саз аударып мағыналы қылып салу керек еді. Менің ойым. [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 11:24, 2022 ж. ақпанның 7 (+06)
:мынаны түзетпей ақ жаңасын бастай салған дұрыс сияқты қайтадан. [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 11:26, 2022 ж. ақпанның 7 (+06)

* Kasymov, сен қате қойған үлгіні Nurkhan деген саналы қатысушы алып тастаған. Содан үйреніп жүр... --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 18:11, 2022 ж. мамырдың 5 (+06)

== Дереккөздерді жою вандализмге жатады ==
[https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D2%9A%D1%8B%D0%BC%D1%8B%D0%B7&amp;type=revision&amp;diff=2949388&amp;oldid=2946292 Мына өңдемемен] сен [[Қымыз]] мақаласындағы дереккөзді жойып тастағансың. Бұл қатеңді мен өшірдім. Администратордан вандализмді ешкім күтпейді, бірақ сен шын администратор емес екенін түсінемін. Ескерту ретінде қалсын. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 11:29, 2022 ж. ақпанның 14 (+06)
:Сол өте мықты дереккөзді пдф немесе скан нұсқасында ''Қазақ совет энциклопедиясы, 7-том.'' '''Қымыздың шипалық, емдік маңызы зор''' деген сөзін көрсетуіңзді өтінемін, және кітаптың авторы мен жылы қай бетте алынғаны баспасын көрсетуді сұраймын --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 15:53, 2022 ж. ақпанның 14 (+06)
:: Сен осы мықты дереккөзді өміріңде көрмегенсің ба? Онда [[Қазақ Кеңес энциклопедиясы|мына мақаланы]] оқып шық. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 11:39, 2022 ж. ақпанның 16 (+06)

== Мақаланы жою себебі ==

Сәлеметсіз бе, өзімнің жеке кеңістігіме жарияланған мақалалар неге жойылды? Себебін айтсаңыз [[Қатысушы:Aubakirova Aisana|Aubakirova Aisana]] ([[Қатысушы талқылауы:Aubakirova Aisana|талқылауы]]) 23:20, 2022 ж. ақпанның 20 (+06)
:Саламатсыз, {{@|Aubakirova Aisana}} мақаланы зертханаңызда немесе инкубатор арқылы бастасаңыз дұрыс болар еді. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 10:28, 2022 ж. ақпанның 22 (+06)

== Өңдемені өшіру ==

Қайырлы күн! Неліктен DariaUrinbasarova21nis есімді қолданушының соңғы өңдемелерін шегіндірдіңіз? Соңғы өңдемелері: [[Мұхтар Омарханұлы Әуезов]], [[Криштиану Роналду]], [[Мұхаммед Фетхуллаһ Гүлен]]. --[[Қатысушы:Erboldilyara|Сариев Ербол]] ([[Қатысушы талқылауы:Erboldilyara|талқылауы]]) 23:37, 2022 ж. ақпанның 22 (+06)
:Қайырлы кеш, себебі мақаланы тізім арқылы толтырып жатыр. Әрлеу жағынан әдемі емес көрінеді --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:47, 2022 ж. ақпанның 23 (+06)

== Имам Шамиль ==

Сәлеметсіз бе. [[Шәміл]] мен [[Имам Шамиль]] деген мақалаларды байланыстыру (біріктіру десе де болады?) керек еді. Егер мүмкіндігіңіз болса, біріктіре аласыз ба? Кейбір қатысушылардан ұсыныс келіп жатқан еді. [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 19:28, 2022 ж. ақпанның 27 (+06)
:Жасалынды --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 14:35, 2022 ж. ақпанның 28 (+06)

== Өндемені жою. ==

Сәлеметсізбе Қасымов! Сіз неге менің өндемемді алып тастап жатсыз онда не қателік бар ма не мен бәрін дұрыс істеген едімғо немесе карточка дұрыс қойылмаған ба? [[Қатысушы:J.J.Portman|J.J.Portman]] ([[Қатысушы талқылауы:J.J.Portman|талқылауы]]) 17:58, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)
:қатысушы дегенге жылжытыпсыз, зертхана немес инкубаторға бастасаңыз дұрыс болар еді --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:06, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)

Қатысушы деген бетке жылжытсам өзімнің бетіме жылжыттымғо онда не қателік Нұрлан Қоянбаевты сонда жасап жатырмын ғой қате болғаннан кейін өзім өндеп қайтіп аударып аламғо. [[Қатысушы:J.J.Portman|J.J.Portman]] ([[Қатысушы талқылауы:J.J.Portman|талқылауы]]) 18:20, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)
:{{@|J.J.Portman}} қолданыстан шығып кеткен, әрі қате жоюлыға ұсынылған үлгілерді қойып жатырсыз. Сонымен қатар оның қойған өзінінде де толтырмай жатсыз. Сондықтан кері қайтарылды. Қазуикиде тұлғаларға арналған әртүрлі үлгілер бар --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:25, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)

Жарайды ал мақұл енді оны нестей алам оны тіпті менің зертхана қатысушы черновигінен алып тастасаңыз мен нені өзгерте аламын. [[Қатысушы:J.J.Portman|J.J.Portman]] ([[Қатысушы талқылауы:J.J.Portman|талқылауы]]) 23:29, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)
:Зертхана бетіңізге көшірдім. Үстіңгі сол жақта орналасқан --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:33, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)

Жарайды ниетіңізге рахмет қазір кіріп көрем сосын жақын арада өңдеп сізге тексеруге жіберем жасап біткен соң сіз соны тексеріп талаптарға сай келсе негізгі кеңістікке аударасыз келмесе аяғына дейін жөндеп ережеге сай етіп қайта жасаймын. [[Қатысушы:J.J.Portman|J.J.Portman]] ([[Қатысушы талқылауы:J.J.Portman|талқылауы]]) 23:36, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)

== Жаңа бастама ==

Қайырлы түн, Kasymov! Мүмкін менің идеям сізге орынсыз немесе абсурд болып көрінер, бірақ мен оған назар аударуыңызды сұраймын. Өзіңіз білетіндей, қазақша Уикипедиясындағы мақалалардың сапасы шетелдік бөлімдерден айтарлықтай артта қалып отыр. Көптеген мақалалар қысқа, сапасыз, және әшейін, қалай болса солай жазылған. Мен қазақша бөліміндегі мақаладар сапасын көтеру үшін орыс бөлімінің үлгісі бойынша мақалалар жазу арқылы түзетуге тырысып жатырмын. Алайда, көбірек сапалы мақалаларды жазуға уақыт жетпейді. Сол себепті, [[Уикипедия:Сенімді дереккөздер|Сенімді дереккөздерге]] сүйене отырып, нақты, сапалы мақалалар жаза алатын кем дегенде 5-10 адамнан тұратын топты жинау керек. Менің ойымша, мақала жазуды толығымен реформалау керек: ағылшын тіліндегі үлгіге сәйкес сенімді дереккөздермен сапалы мақалалар жазу. 

Уикипедия — әркім өз өзгерістерін жасай алатын бос орын. Тәуелсіз сауатты қатысушылар белгілі бір «альянсқа» құрылуы болатын еді. Сондықтан Мен сізге осы жобаны құрметті администратор ретінде қарастыруды ұсынамын! Сізден нұсқаулар, кеңестер мен сын беруіңізді сұраймын. Сұрақтарыңыз болса сұрай беріңіз!

Құрметпен, [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 23:33, 2022 ж. наурыздың 12 (+06)
:{{@|Айвентадор}} Рахмет, осыны Салиха, Мықтыбек мырзаларға да жазыңыз. Мен қолымнан келгенше көмектесуге тырысамын. Кеңесім мақаланың мазмұнын сапалы, мағыналы болуын тілеймін. Себебі, көп қатысушы аудару функциясы арқылы орыс немесе ағылшын уикидің дубликатын жасап жатыр, әрі кейбіреулерінің мағыналары қызық шығып жатады. Ьастысы соған назар аударса, менен жетіспейтін үлгілерді жасауға тырысамын) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:27, 2022 ж. наурыздың 13 (+06)

* Кеңесіңізге үлкен рақмет! Мықтыбек мырза мен Салиха ханымға жаздым. Жауап күтудемін. [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 10:51, 2022 ж. наурыздың 13 (+06)

* Қайырлы кеш, Kasymov мырза! Жобаны іске асыру процессі созылып кеткенінен кешірім сұраймын (алдында айтқандай, уақытым өте шектеулі. Бүгінгі күні демалыс басталғаннан соң жазып отырмын). Қазір менде жобамның бағдарламасы және негізгі принциптері жазылған «Уикипедия:Альянс» деген атты мақала дайындамасы бар. Жазуға рұқсат ете аласыз ба? (Мақаламды орынсыз деп өшіріп тастайды деп ойлап отырмын). Қазір администрация мүшелеріне және тәжірибелі қатысушыларға ұсыныс тастаудамын. [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 23:45, 2022 ж. наурыздың 18 (+06)

== Анықтауға көмектесіңіз, мен жаңа қызмын ==

Сәлеметсіз бе, құрметті Kasymov. 
Өкінішке орай, мен мақаланы негізгі бөлімге қалай аударуға болатынын түсінбедім (барлығы оқиды). Мақала орыс википедиясынан аударылған. Олар маңыздылығын растады.Менің зертханадағы мақалам, Intis Telecom деп аталады.[[Қатысушы:Technoperi|Technoperi]] ([[Қатысушы талқылауы:Technoperi|талқылауы]]) 23:43, 2022 ж. наурыздың 23 (+06)Technoperi

== Санат:Ергежейлі ғаламшарлар ==

Қазақша Уикипедияда [[:Санат:Шағын ғаламшарлар]] және [[:Санат:Ергежейлі планеталар]] деген екі санат бар екен. Әдейі істегендей, біріншісінің бірінші сөзі қазақ тіліне келмесе, екіншісінің екінші сөзі қазақ тіліне келмейді :) Яғни, екеуі де «Карликовые планеты» деген сөздің аудармасы, бірақ қазақи-ғылыми тұрғыда Карлик — Ергежейлі болса, Планета — Ғаламшар емес пе? Яғни, «Категория:Карликовые планеты» дегеннің қазақша дұрыс атауы [[:Санат:Ергежейлі ғаламшарлар]]. Тіпті орыс тіліне қарамаймыз дегеннің өзінде ағылшын тілінде де атауы осыны білдіреді. 

Енді, алдыңғы екеуін соңғы дұрыс санатқа қалай біріктірсе болады? Сол үшеуін біріктіріп берсеңіз--[[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 17:23, 2022 ж. наурыздың 24 (+06)
:Екеуін жойғаннан басқа амал жоқ, меніңше --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 21:41, 2022 ж. наурыздың 24 (+06)
::Ең бірінші санатты дұрыс атауға аудардым, яғни бірінші санатты аман алып қалайық, не дегенмен 2008 жылы пайда болды:) Ал екінші санат пен «Шағын ғаламшарлар» деген айдау бетін жойсаңыз--[[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 22:30, 2022 ж. наурыздың 25 (+06)
:::Ок, сұрақты дұрыс түсінбеген сияқтымын ғой) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:29, 2022 ж. наурыздың 26 (+06)

== Ақтөбедегі Мейірімді Бақташының Ғибадатханасы  ==

Саламатсызба! [https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D1%80%D0%B0%D0%BC_%D0%94%D0%BE%D0%B1%D1%80%D0%BE%D0%B3%D0%BE_%D0%9F%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%8B%D1%80%D1%8F_%D0%B2_%D0%90%D0%BA%D1%82%D0%BE%D0%B1%D0%B5 Храм Доброго Пастыря в Актобе] менде осы бетінің қазақ мәтін бар, бірақ маған бетінді жанадан бастау болмайды. Сізден кешірім сұрап, мақала бастауыңызды өтінемін. Бірінші абзац осындай: &quot;Ақтөбедегі Мейірімді Бақташының Ғибадатханасы - Атырау Апостол Әкімшілігіне қарасты Ақтөбе қаласындағы (Ақтөбе облысы) Рим-католик Ғибадатханасы.&quot;--[[Қатысушы:Dmitriymoroz1006|Dmitriymoroz1006]] ([[Қатысушы талқылауы:Dmitriymoroz1006|талқылауы]]) 21:30, 2022 ж. наурыздың 28 (+06)
:Саламатсыз, менен '''неге кешірім сұрап жатырсыз'''? Менің жеке энциклопедиям емес қой. Бастай беріңіз, кейінерек тексерістен өткізіп аламыз) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:36, 2022 ж. наурыздың 28 (+06)

== Сіз әдейі істейсізбе? ==

Менің өңдеген бетімді неге жоққа шығарып, өшіріп тастап жатырсыз? Себебі не ешқандай бұзушылық көріп тұрған жоқпын өзімнен. [[Қатысушы:Taragtybalasy|Taragtybalasy]] ([[Қатысушы талқылауы:Taragtybalasy|талқылауы]]) 08:50, 2022 ж. наурыздың 29 (+06)
:{{@|Taragtybalasy}}, сіз ешқандай дереккөздерсіз руды өзгертіп жатырсыз. Оған күмән туындағандықтан, кері қайтарып жатырмын --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:49, 2022 ж. наурыздың 31 (+06)

== Кавилл, Генри мақаласын ретке келтіріңіз ==

[[Кавилл, Генри]] мақаласын аударып бастапсыз, бірақ аударма аяқталмаған. Осындай секілді басқа да мақалаларыңыз болса дұрыстап ретке келтіруіңізді сұраймын. Бастаған соң аяқтамайсыз ба. Шала пұла , шала жансар мақалалармен қазақ Уикипедиясына ешкім кірмей қашып кетер. Одан да аз да болса, мақалаңызды мән-мағыналы қылып ретке келтіріп қойсаңыз сол дұрыс болады. Рахмет. [[--[[Қатысушы:Nurkhan|Nureke]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurkhan|талқылауы]]) 07:32, 2022 ж. наурыздың 31 (+06)]]
:{{@|Nurkhan}} ''[[Кавилл, Генри]]'' деген мақала бастаған емеспін, мен бастаған мақала '''[[Генри Кавилл]]'''. Иә дұрыс айтасыз, қазуикидің сапасы сын көтермей тұр, өкінішке орай. Мен админ болғандықтан жуықтағы өзгерістерді тексерумен және де елді-мекен, әкімшілік бірлік бойынша үлгілерді қазақша нұсқасымен алмастыру жұмыстарынан қол босамай тұр. Өзімде ой да бар негізі --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:46, 2022 ж. наурыздың 31 (+06)
:: Сонда саған бір мақаланы дұрыстауға бес жыл да жетпейтін болды ма? Сен өзің неткен ұлу-адамсың! --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 21:20, 2022 ж. тамыздың 13 (+06)

== Разрешение на публикацию статьи ==

Добрый день! Извините, что пишу на русском, я из России. Хочу создать статью про один из районов Дагестана. Дайте, пожалуйста, разрешение на публикацию. С правилами знаком, уже 10 лет как редактирую в Википедии. С уважением, --[[Қатысушы:Buntarion|Buntarion]] ([[Қатысушы талқылауы:Buntarion|талқылауы]]) 18:29, 2022 ж. сәуірдің 11 (+06)
:{{@|Buntarion}} Добрый вечер, добро пожаловать) Если честно я не знаю как это делается, наверно бюрократы решает этот вопрос. Свяжетесь с {{@|Arystanbek}}, {{@|Нұрлан Рахымжанов}} или {{@|Batyrbek.kz}} --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:21, 2022 ж. сәуірдің 13 (+06)
::Хорошо. Благодарю Вас! --[[Қатысушы:Buntarion|Buntarion]] ([[Қатысушы талқылауы:Buntarion|талқылауы]]) 23:52, 2022 ж. сәуірдің 13 (+06)

== Қорытынды шығару ==

&lt;s&gt;[[Уикипедия:Жақсы мақалаға үміткерлер/Қымыз]] бетіне қорытынды шығару керек. Негізі, бұл админнің жұмысы. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 20:44, 2022 ж. сәуірдің 23 (+06)
:Арыстанбек, Нұрлан мырзаларға айтып көріңізші. Осыға дейін қорытынды жасап көрмедім, әрі ол жерде 50/50 болып тұрған сияқты --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:56, 2022 ж. сәуірдің 23 (+06)
::Қап, админ емес екеніңді білдім ғой. Санау қабілетің де бүртүрлі екен: 7 дауыс қолдады, 1 дауыс қарсы болды — бұл 50/50 емес қой. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 22:59, 2022 ж. сәуірдің 23 (+06)
:::1 қарсы дауыс, 3 қалыс олардың айтылғаны түзетілді ме екен? Және бір қызығы қолдаған дауыстардың арасында да комментариялар жазған екен. Шешімді бюрократтарға тапсырдым. Меніңше кішкене болсын дереккөздер көбейтіліп, қазіргі уақыттағы жағдайын жазып кетсе жақсы болар еді. Сондықтан мен қалыс қойып отырмын. Ренжімеңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:20, 2022 ж. сәуірдің 23 (+06)&lt;/s&gt;

== [[Уикипедия: Арбитражды комитет|Арбитражды комитет]] ==

Сәлеметсіз бе? Қазіргі уақытта [[Уикипедия: Арбитражды комитет|Арбитражды комитет]] жұмыс істеуде ме?

Ренжімеңіз, бірақ Сіз және [[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|сіздің оппоненттіңіздің]] араларыңызда жарты жылға созылған ұрыстарыңыз шеттен бір түрлі көрінеді. Мен, әрине, сіздердің жеке қарым-қатынастарыңызға араласқым келмейді, бірақ кішкентай балалар сияқты ұрыса бергенше, Арбитражда шешерсіз? Бір жағынан, басқа қатысушыларға өздерінің мәселелерін шешуге көмектесер.

Қазіргі уақытта комитеттің бетін өңдеп жатырмын, өтініш, ресімдеуге көмектесесіз бе? (Өтінімдер (заявки) мен шешімдер, арбитражға қабылданбаған өтінімдер мұрағаты және т.б.).

Құрметпен, [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 09:35, 2022 ж. мамырдың 2 (+06)
:Саламатсыз, {{@|Айвентадор}}. Иә өкінішке орай сондай түсініксіз жағдай туындап жатыр. Себебі белсенді қатысушылар аз (болғанын өзінде тек өз жұмыстарынан ары аспайды), ережелердің толық немес шала жазылуы, содан анархия туындап жатыр. Жалпы уикипедияғы қатысты ережелер мен жобаларға аса қызығушылық жоқ еді) Ұсыныстар мен ережелер дайын болып жатса, өз тарапынан пікір мен дауыс беруге дайынмын. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:27, 2022 ж. мамырдың 2 (+06)

== Админге тән емес салақтық ==

&lt;s&gt;[[Қатысушы талқылауы:Абай Кенжетай|Мына бетте]] сен ''«Мақалаларға мән-мағынасыз сөздерді қосуыңызды сұраймын»'' деп жазыпсың, бұл қатеңді тек бір жарым айдан кейін түзеп алдың. Ал сол ''мән-мағынасыз сөздердің'' қосылған-қосылмағанын тексердің ба? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 14:41, 2022 ж. мамырдың 4 (+06)
:{{@|Ерден Карсыбеков}} Мені тінтіп жүргенше, өзің де қазуикидің дамуына үлес қоспайсың ба? Қырағы екенсің, сол соңғы өзгерістерді қадағалап жөндеп отырсаң, үлкен көмек болар еді. Мен нақты айта аламын: жуықтағы өзгерістерді менен басқа ешкім өкінішке орай тексерістен өткізбей отыр, қаншама боқ-ауыз сөздер жазылып, интернеттен дайын нәрсені мақаланың ортасына тыға салып, тағы сол сияқты көптеген өңдемелер болып жатыр. Соның бәрін тексерістен өткізу 2-3 адамға үлкен салмақ түседі. Содан '''сұраймын''' деген қателік кетіп жатыр. Аталған қатысушы: ''болған екен'' орнына ''болған'' немесе керісінше өңдемелер жасап жатыр. Ондай мазмұнды толықтырмайтын өңдемелер қаншалықты қажетті? 7-8 өңдеме болса болар еді, жүйелі түрде болып тұр. Орыс уикиден келдіңіз ғой, жалғыз админдер емес сіз сияқты қырағы, жауап қайтара алатын тәжірибелі қатысушылар да автопатруль жасай алады. Жалғыз админдерге бүкіл сынды лақтыра бермей.

'''Бір айдан кейін''' де өзің де жоғарғы жаққа түсініксіз жауып жазыпсың ғой. Сосын неге сенде жаңа жазылған мақалалар да бір ғана санаттан болып жатыр, мысалға ''алфавит бойынша әндер''. Автор өзі бастаған мақаласын мейлінше мазмұны толығырақ және санаттар қоюға тырысу керек. Сосын талқылау бетімді қайта-қайта кері қайтарып, басқаларға шағымданып еді, қатарынан екі тақырыпты алып тастапсың) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 20:57, 2022 ж. мамырдың 5 (+06)
* Көмек сұрасаң, дұрыстап сұра, есуастанбай. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 22:06, 2022 ж. мамырдың 5 (+06)
: {{@|Arystanbek}}, бұл қатысушы бір емес бірнеше рет балағат сөздер жазып, компьютердың артынан клавиатура қаһарманы болып отыр. Бір шара қолданбаса болмайды. Мен уақытымды бөліп қазуикиге жұмыс жасап жатсам, артымнан тінтіп болмашы нәрселерге мазаны алып жатыр. Енді келіп мен көмек сұрап жатыр деп, мәселені басқа жағынан айналдырып шықты. О, Алла танымайтын біреудің соншама қадалғаны өте қызық екен. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:56, 2022 ж. мамырдың 5 (+06)&lt;/s&gt;

== Одан да Уикипедияға үлес қоспайсың ба? ==
Kasymov, сен болмашы нәрседен ұрыс-керісті іздей бермей, одан да Уикипедияға үлес қоспайсың ба? Сен былтыр &lt;big&gt;0&lt;/big&gt; мақала жазған екенсің, биыл да әлі &lt;big&gt;0&lt;/big&gt; мақала болып тұр. Есің дұрыс болса, менен үлгі алып, жетіспейтін материалдарды жазсаш. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 10:40, 2022 ж. мамырдың 6 (+06)
:МММ, аман бол {{@|Ерден Карсыбеков}}. Өзі соқтығысып, енді ұрыспай жөнімен жүр деген нәрсесі қызық екен --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 20:10, 2022 ж. мамырдың 6 (+06)
:: Жаза алмасаң — солай айт, балақай. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 22:41, 2022 ж. мамырдың 6 (+06)
:::мммм, көп жасағаннан емес, көпті көргеннен сұрау керек екен деген осы екен ғой --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:44, 2022 ж. мамырдың 6 (+06)
:::: Мақалдағаның орынды емес. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 22:48, 2022 ж. мамырдың 6 (+06)

== Үлгі:Шатастырмау ==

Қайырлы күн! «Үлгі:Шатастырмау» (орыс тілінде: «''Шаблон:Не путать''») санатын жасай аласыз ба? [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 08:50, 2022 ж. мамырдың 7 (+06)
:Уақыт тапсам, тырысып көрейін --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:05, 2022 ж. мамырдың 10 (+06)

== Беттерді жою туралы ==

* Қатысушы:Тұран Нұрәліұлы
* &lt;s&gt;Қатысушы:Тұран Нұрәліұлы/зертхана
&lt;/s&gt;* Қатысушы талқылауы:Тұран Нұрәліұлы
- Осы беттерді жойып беруіңізді сұраймын. Себебі, бұлар менің қатысушы атымды өзгетркен кезде қалып қалған беттер болатын. Көп уақытыңызды алмайды деп ойлаймын. Сіз админдердің бірі болғандықтан сізге жүгініп отырмын. Алдын-ала рахмет! [[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 01:05, 2022 ж. мамырдың 13 (+06)
:Тек екіншісін ғана жоя алдым, қалғандары басқалардың талқылау беттеріне сілтеп тұр. Жалпы қала берсін. Қатысушы атын өзгерткенде ондай нәрсе болып тұрады --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 16:19, 2022 ж. мамырдың 13 (+06)

== Goodbye ==

Hi Kasymov, I'm going to block globally because I made the bad translations.--[[Қатысушы:Martorellpedro|Martorellpedro]] ([[Қатысушы талқылауы:Martorellpedro|талқылауы]]) 00:48, 2022 ж. мамырдың 16 (+06)

== Сенің ауытқуыңды басқа қатысушылар да байқапты ==
&lt;s&gt;[[Талқылау:Cоңғы кесу (фильм, 2022)|Мұнда]] сенің басқа қатысушылардың еңбегіне жармасатыныңды бекерден бекер сынап тұрған жоқ. Бұдан дұрыс түйін шығаруың керексің, бұрыс белсенділікті қою керек. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 23:48, 2022 ж. мамырдың 22 (+06)
:Сен де жағаласпашы, жауап жаздым (қандай қате кеткенін оқи алатын шығарсың) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:50, 2022 ж. мамырдың 22 (+06)
::Балақай, өтірік соқпасаш, сен кіріскенге дейін ол жерде еш қате болған жоқ. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 08:21, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
::: @[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] қателеспейтін адам болмайды, мен де тәжірибелі қатысушы болсам да қателесемін. Кішкентай қате үшін жерден алып жерге салудың қажеті жоқ. Менен де мыңдаған қате табылады, мені неге осылай жерден алып жерге салмайсыз? --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 10:03, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:::: Мәселе қателердің тым көп болуында және оларды мойындамауда. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 14:48, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
::: @[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] сенен бір қате: &lt;s&gt;шығаруың керексің&lt;/s&gt; деген сөз қайдан шыққан? Дұрысы &lt;code&gt;шығаруың керек&lt;/code&gt; --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 10:11, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:::: Бұл қате емес, екінші нұсқаны да пайдалануға болады. Мысалы, [https://taraztv.kz/kz/news/society/zhurekke-ota-zhasaudan-sheberlik-synyby-otti мына сілтемедегі] жетінші абзацта сондай сөз тіркесі кездеседі. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 14:48, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
Қате, бұны БАҚ қате қалыптасытырып жіберді, әдеби тілде бұл өрескел қателік. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 16:51, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:Уикипедия әдеби сайт болмаған соң, мұнда басқа стильдердің сөз байлығын қажетінше пайдалануға болады. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 17:26, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
::'''Мәселе қателердің тым көп болуында:''' соны алғашқысынан бастап соңғы нәрсеге шейін тізбектеп көрсетуіңді '''міндеттеймін'''. Өзіне қатысы жоқ мәселеге кірісіп, бәле іздеген біреу екенсің. Әлі күнге дейін таң қаламын, танымайтын біреуге қастасып, балағаттап, дөрекі сөйлеп, ашуын менен алып жүргеніне. Сол жерде сенің атын немесе саған қатысты нәрсе айтылды ма? Соған да жауап берші? --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:25, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
::: @[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] әдепсіздерге арналған сайт бар шығар? Ал біз әдеби, ғылыми стилде жазамыз, бұл өз қолымызда. Әдепсіздер Уикипедияға әдепсіз жазды екен деп бізде әдепсіз жазбайтын шығармыз? --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 20:04, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:::: Әдепсіздікті не үшін айттыңыз? Менің қандай да бір сөзіме ренжігенсіз ба? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 23:55, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)

Осы оқиғаға араласып жатқаным үшін кешірім сұраймын, алайда өзімнің пікірімді айтып кетуді орынды көремін. Мен үшін, зайырлы '''энциклопедиялық''' сайтта «үлкен» кісілер бір-бірімен кішкентай балалар сияқты ұрысып жатқаны бір түрлі көрінеді. Ашуға салмай және дұрыс емес түсініп қалмаңыз, @[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден мырза]], сіз мен үшін — осы бөлімдегі ең алғашқы қол ұшын берген адамсыз, және мен сізге үлкен ризамын. Алайда, сіздің іс-қылығыңыз (нақтырақ айтқанда — бейтаныс адаммен [[Уикипедия:Сыпайылық|дөрекі түрде сөйлеу]], және ізінен қалмай қудалау) үшін сізге административті істі ашу — өте жеңіл. Сол себепті, бұның алдын-алу үшін, мәселені үлкен адамдар сияқты өзара шешімге келіп, немесе, [[Уикипедия:Арбитражды комитет|Арбитражды]] жаңа сайлап, сол жақта мәселені шешу керек деген ойдамын. [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 00:28, 2022 ж. мамырдың 24 (+06)
: Бұл талқылауға пікір қосқаныңыз орынды емес. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 11:38, 2022 ж. мамырдың 24 (+06)
::@[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]], орынды болсын, болмасын, дөрекілікті еш жерде (әсіресе әлеуметтік желілерде) құптамайды. Егер бір нәрсемен келіспесеңіз, немесе өзіңіздің пікіріңізді жеткізгіңіз келсе, агрессиясыз, [[Уикипедия: Сыпайылық|сыпайы түрде]] жеткізіңіз. Бұл этикеттің қарапайым ережелері: ''басқалардың өзіңе қандай қарым – қатынаста болсын десең, басқаларға да сондай қарым – қатынаста бол''. [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 17:49, 2022 ж. мамырдың 24 (+06)
::: Бірінші қатеңіз міні: бұл жер — әлеуметтік желі емес. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 17:30, 2022 ж. маусымның 28 (+06)&lt;/s&gt;

== Қате үлгі ==
Мен [[Жәнібек Әлімханұлы]] мақаласында статистиканы өзгертіп едім. Үлгі:Инфобокс деп қызыл болып шығып тұр. Сосын Үлгі:Боксшы қарасам сіз жаңа ғана өзгертіпсіз. Айтайын дегенім неге олай болып тұр, сондықтан мен өзгерткеңізді жоққа шығардым, сонда да қате. Үлгіні қалпына келтріңізші, өтініш -- [[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 01:35, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:{{@|TuranNur}} Мен '''Инфобокс''' үлгісін жойып тастадым. Жоғарыда ''ұрыс іздеп жүрген немесе Альфи мырзалар'' өздері мықты қырағы білімдерімен соны ағылшын немесе орыс уикиден аударып, жасап шықсың. Соларға айтсаңыз болады --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:27, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
::Инфобокс үлгісін не үшін жойып тастадыңыз, соны түсінбедім? [[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 23:13, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:::Жоғарыда себебін жазып көрсеттім, менің жасаған нәрселерім ылғи да қате әрі қазуикиге пайдасы жоқ екен. (бұдан басқа көптеген үлгілер бар, оларды жою жоспары тұр) Аталған кісілер өздері жасап шығарсың, ''инфобокс-2'' немесе ''карточка'' деп --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:23, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)

== Үлгі:Боксшы ==

Боксшы үлгісінде boxrec_id сілтемесін дұрыстайын деп едім, бетті қорғап тастапсыз. BoxRec сайтына кіргенде профилі көрініп тұру керек қой. [[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 00:43, 2022 ж. мамырдың 25 (+06)
:{{@|TuranNur}} қорғағам себебім, әркім өзгерістер жасай бермеу үшін. Көбісі үлгіні түсінбейді. ''boxrec_id сілтемесін'' үлгіден емес, мақалада қосу керек (жасап қойдым) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:29, 2022 ж. мамырдың 26 (+06)
::'''Мысалы''': [[Жәнібек Әлімханұлы]] мақаласындағы ''Қызметтік тізімі (boxrec)'' деп тұрған көк сілтемені бассаңыз BoxRec профилі шықпай тұр, соны көрсеңіз. [[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 01:35, 2022 ж. мамырдың 27 (+06)
:::{{@|TuranNur}} түзетілді --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:17, 2022 ж. мамырдың 28 (+06)

== [[Украин тілі]] ==

«[[Украин тілі]]» мақаласын [https://ru.m.wikipedia.org/wiki/%D0%A3%D0%BA%D1%80%D0%B0%D0%B8%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D1%8F%D0%B7%D1%8B%D0%BA орыс тіліндегі нұсқаға] сәйкес бірге қайта жазуды ұсынамын! [[Сурет:Smile-big.svg|30px]] [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 11:29, 2022 ж. мамырдың 28 (+06)
:Рахмет, ұсынысыңызға. Бірақ мен қазір қазуикиде бар үлгілерді тексерістен өткізіп, инфобокс үлгісін алмастыру жұмыстары мен айналысып жатырмын. Сондықтан көмектесе алмаймын( --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:27, 2022 ж. мамырдың 28 (+06)

== Севилья ==

== Севилья ==

Мен [[Севилья]] мақаласын [[Севилья (футбол клубы)]] деп ауыстыруды ұсынамын. Ал, [[Севилья]] мақаласы Севилья мақаласына сілтену керек деп ойлаймын. Ойыңызды [[Талқылау:Севилья]] бетіне білдірсеңіз.--[[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 14:01, 2022 ж. мамырдың 31 (+06)
:{{@|TuranNur}}, Мықтыбек мырзаға айтасыз ғой деймін. ''Севилья'' сөзіне көптеген мақалалар сілтеніп тұр. Оның бәрін түзетіп шығу керек--[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:06, 2022 ж. мамырдың 31 (+06)

== Сәлеметсізбе ==

[[Kazman322]] деген қатысушыға бан беруіңізді сұраймын. Руларды өңдеуін, беттерді бүлдіруді қоймайды. Вандализм жасап жатыр. [[Қатысушы:Granttka tus Diyas|Granttka tus Diyas]] ([[Қатысушы талқылауы:Granttka tus Diyas|талқылауы]]) 14:52, 2022 ж. маусымның 6 (+06)

* [https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D2%9A%D0%B0%D1%82%D1%8B%D1%81%D1%83%D1%88%D1%8B_%D1%82%D0%B0%D0%BB%D2%9B%D1%8B%D0%BB%D0%B0%D1%83%D1%8B:Kazman322&amp;oldid=3039671 1] [[Қатысушы:Kazman322|Kazman322]] ([[Қатысушы талқылауы:Kazman322|талқылауы]]) 14:56, 2022 ж. маусымның 6 (+06)

:Мына боқтығыңызға қарағанда сізді бұғаттау керек сияқты ғой &lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 21:46, 2022 ж. маусымның 6 (+06)

== Сүзгі ==

Бүгін [[Үлгі:АҚШ саясаты]] жасадым, алғашында үлгі түгел дайын болып, оны бір ғана өңдемемен жарыққа шығаруға болатын еді. Бірақ сүзгі оны жібермей, қай жерден кеткенін іздеу үшін бөліп-бөліп 8 өңдемемен жүктеуге тура келді. Сондағысы жібермей тұрғаны мына мақаланың [https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%BB%D0%B8%D0%BD%D0%BA%D0%B5%D0%BD,_%D0%AD%D0%BD%D1%82%D0%BE%D0%BD%D0%B8] атауы екен🤦‍♂️ Тіпті қазірдің өзінде сілтеме ретінде жазғанның өзін өткізбей тұр. Осы мақаланың атауы үлгідегі &quot;Сытқы саясат&quot;→&quot;Мемлекеттік хатшы:&quot; деген жерге қойып беріңізші! [[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 15:30, 2022 ж. маусымның 9 (+06)
:{{@|Nurtenge}} сол сүзгіні қателеспесем Арыстанбек мырза қойды, сол кісіге өтініп көріңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:11, 2022 ж. маусымның 11 (+06)
::Болды, қойылды, рахмет) Тағы бір рет тексерейінші деп қойып көрсем қойылды. Сүзгі қуып тұрған ғой шамасы))--[[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 13:49, 2022 ж. маусымның 11 (+06)

== Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022 ==

{{WAM
|header = [[meta:m:Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022|Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022]] &lt;div style=&quot;margin-right:1em; float:right;&quot;&gt;[[Сурет:Wikidata 2022 Istanbul social media campaign 02.jpg|right|thumb|300px|Wikidata 2022 Istanbul|link=meta:Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022]]&lt;/div&gt;
|subheader = Конференция 2022 жылдың 21-23 қазаны аралығында Түркияның [[Ыстанбұл]] қаласында өтеді.
&lt;div  style=&quot;text-valign:center; margin-left:200px; margin-right:50px; margin-top:10px; position:absolute;&quot;&gt;
|body = Құрметті достар,

Ыстамбұл Уикидерек конференциясына стипендия алуға өтінімдер ашық екенін хабарлауға қуаныштымын. Егер сіз түркі қауымдастығының өкілі болсаңыз және түркі тілдеріндегі Уикимедиа жобаларына белсенді қатысатын болсаңыз, онда сіз стипендияға өтініш бере аласыз. Өтініштер 2022 жылдың 30 маусымы, UTC 23:59 дейін қабылданады.

Үміткерлер толық стипендияға өтініш бере алады. Толық стипендия Түркі қолданушылары тобының Уикимедиа қауымдастығы (Wikimedians of Turkic Languages User Group) ұйымдастыратын конференция кезінде жеке тұлғаның екіжақты саяхат, ортақ тұрғын үй және тамақтану құнын қамтиды.

* Түркі тіліндегі уикимедиашыларға арналған Wikidata Training туралы қосымша ақпарат алу үшін мына сайтқа кіріңіз: https://w.wiki/53dX
* Стипендия, тіркеу және өтініш формасы туралы көбірек білу үшін мына сайтқа кіріңіз: https://w.wiki/5FFv

Бұған қоса, Түркі қолданушылары тобының Уикимедиа қауымдастығы жобалары мен оқиғалары туралы ақпарат пен жаңалықтар алу үшін біздің пошталық тізімге (https://w.wiki/5FFw) жазылуға шақырамыз.

Барлық жақсылықты тілеймін [[User:Mehman97|&lt;span style=&quot;color:#ff0500&quot;&gt;'''''Mehman'''''&lt;/span&gt;]] [[User Talk:Mehman97|&lt;span style=&quot;color:#0500ff&quot;&gt;'''''97'''''&lt;/span&gt;]] 03:48, 2022 ж. маусымның 11 (+06)


|footer = Бұл хабарлама [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|бот]] арқылы жіберілген • [[Уикипедия:Хабарлама тарату/Жеткізіп беру тізімі|Жазылу немесе жазылудан бас тарту]]
}}
&lt;!-- https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A5%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83/%D0%96%D0%B5%D1%82%D0%BA%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BF_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%83_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96&amp;oldid=3014707 тізімін пайдаланып User:Arystanbek@kkwiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Сауатсыз ==

Терминология — бұл терминдердің жиынтығы. [[Мизансцена|Мына мақалада]] сен ''терминология'' орнына ''терминологиялар'' дегенді қолданыпсың. Қатеңді түзеп шық. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 22:29, 2022 ж. маусымның 11 (+06)
:Түзетілді, сондағы қазуикиге анда-сонда кіріп менің өңдемелерімді андып отыру ма? 3 облыс пайда болды, соған қатысты мақалаларды ретке келтіруге көмек ұшын берсеңіз, одан да пайдалы жұмыс болар еді. Әттең орыс уики маңыздырақ((( --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 02:59, 2022 ж. маусымның 12 (+06)
:: Сен қате жасамай жүре алмайды екенсің. Өзің '''0''' мақала жазып, қалай ғана ақыл бермекші болып жүрсің?! --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 13:49, 2022 ж. маусымның 12 (+06)
* Сен «анда-санда» дегенді де дұрыс жаза алмағаның тіпті масқара ғой админ үшін. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 13:52, 2022 ж. маусымның 12 (+06)

:Бұл жер талқылау беті, яғни еркін түрде жазуға болады. Менің жерімде ағаларға ''тәте'' деп атайды, анда-санда немесе анда-сонда деп айтады, енді уикипедияны тастап менің қалай сөйлетініме тиісе бастадың ба? Сосын 0 мақала жазатын кісі қазуикиде өңдеу жағынан 2 орында, көрші елдің уикиін дамыта бергенше осында кезінде келгенде мүмкін сенде алғашқылардың қатары болар ма едің. 12 жылда қазуикиге 4000-ға жуық өңдеу жасау аз енді.
* Талқылау бетімді өз бетінше өзгертуді доғарыңыз, бітікшілерге хабарлама тастап, талқылау бетімді өзге қатысушының өзгерткені үшін бұғаттауға ұсынатын боламын. Соңғы ескертуім --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:39, 2022 ж. маусымның 13 (+06)
* Ештеңені де түсіндірмей-ақ қойшы, сауатсыз екеніңді баяғыдан білемін. Одан да өзің жойған [[А.Байтұрсынов жазуы және емле ережелерінің тарихы|осы мақаланы]] қалпына келтірші және оқып шықшы, мүмкін қателерің де азаятын шығар. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 06:42, 2022 ж. маусымның 13 (+06)

== Қате қойған үлгіңді жойдым ==

&lt;s&gt;Пайдалы мақалаларды жоюға тырысып, Қазақ Уикипедиясына қиянат жасаудан тайынбағаның жаман болды. [[Қайта жаңғырту]] деген мақаланы жоймақшы болдың, бірақ сенің жою үлгісін қайта мен жойдым. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 12:06, 2022 ж. маусымның 13 (+06)
	
* Сен неге басқа адамдардың пікірлерін жойып жүрсің? Вандализмге ұрынған нағыз сорлы болдың ғой. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 20:56, 2022 ж. маусымның 13 (+06)

**Тағы да жасаған нәрсемді кері қайтарсаң, мен дауысқа салмай бұғаттай саламын --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:40, 2022 ж. маусымның 13 (+06)

* Ие, &quot;ақымаққа айтқан сөз далаға атқан оқпен тең&quot; деген осы екен. Саған сөзім жоқ. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 11:23, 2022 ж. маусымның 29 (+06)
::{{@|Ерден Карсыбеков}} деген мырзаның іші пысып, не естерін білмей жүр екен? {{@|Білгіш Шежіреші}} мырза, {{@|Салиха}} ханым бәлкім осы кісі ''Көкпекті және Самар ауданындағы ауылдарды'' қалай бөлгенін білетін шығар. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 17:19, 2022 ж. маусымның 29 (+06)
:::Сенің қателерің бітпейді екен. Осы &quot;естер&quot; деген сөзді қайдан алып жүрсің?! --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 18:42, 2022 ж. маусымның 29 (+06)
::::@[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] Неге админмен сіз деп сөйлеспейсіз, ұят емес пе? Қателеспейтін адам жоқ, бәріміз де қателесеміз. Әрі бұл жай ғана талқылау ғой. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 21:54, 2022 ж. маусымның 29 (+06)

Біледі деп ойламаймын. Есесіне [[Қатысушы:Салиха|Салиха]] ханым Көкпекті ауданы әкімдігіне шейін хабарласып, ауылдарды қалай бөлгенін біліп алыпты👍 [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 18:12, 2022 ж. маусымның 29 (+06)&lt;/s&gt;

== Жаңа облыстар туралы ==

Қайырлы күн! Сізге екі облысты өңдеуде (Ұлытау, Жетісу) көмек керек болса айтыңыз, көмектесеміз, нақтылап берсеңіз болды. [[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] де көмектесуге сұранып отыр. [[Абай облысы]]нан [[Көкпекті ауданы]] елді мекендері ғана қалды, ертең бітіремін. [[Қатысушы талқылауы:Салиха]] Салиха 15:19, 2022 ж. маусымның 21 (+06)
:{{@|Салиха}} мен сіздерге көмектесіп жатқанмын) Меніңше екі облысты да бастай беріңіз, үш жақтан жабылып тез аяқтап жібереміз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:10, 2022 ж. маусымның 21 (+06)
::Жақсы онда, [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]]мен бөліп алармыз. [[Көкпекті ауданы]]н өңдеуде қиындық туындап тұр, ауылдар аудандар арасында (Самар ауданымен) қалай бөлінгені белгісіз, еш жерден таба алмадым. Сізге белгілі ақпарат бар ма? [[Қатысушы талқылауы:Салиха]]--Салиха 11:34, 2022 ж. маусымның 22 (+06)
:::Кеш жарық, [[Қатысушы:Салиха|Салиха]]! Аққаладан басқа ауылдық округтердің қай ауданға жататынын таптым.
:::* [[Көкпекті ауданы]]: Биғаш, Көкжайық, '''Көкпекті''', Қ. Аухадиев, Тассай, Теректі, Үлгілі Малшы, Үлкен Бөкен, Шұғылбай. 
:::* [[Самар ауданы]]: Бастаушы, Құлынжон, Мариногор, Миролюбов, Палатцы, '''Самар''', Сарыбел. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 22:01, 2022 ж. маусымның 23 (+06)
::Рахмет: Көкпекті ауданы әкімшілігіне хабарласып, анықтап алғанмын. [[Қатысушы:Салиха|Салиха]]--Салиха 15:39, 2022 ж. маусымның 26 (+06)

Сонда да бір қателіктер кеткен сияқты. Себебі Самарда 8, Көкпектіде 9 а/о болуы керек еді. Тіпті Көкпектінің 1 а/о Самар ауданының ішінде тұр. Түсініксіздеу [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 02:19, 2022 ж. маусымның 29 (+06)

== Кент пе, облыс па ==

Мырза, [[Қызылжар (Жаңаарқа ауданы)]] бетін [[Қызылжар (Ұлытау облысы)]] деп пе, әлде [[Қызылжар (кент)]] деп өзгерте ме? Себебі Қызылжар деген кент Қазақстанда жалғыз екен. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 02:18, 2022 ж. маусымның 24 (+06)
:{{@|Білгіш Шежіреші}}  ''Қызылжар (Ұлытау облысы)'' деген дұрыс, осыға дейін қаншама кенттерді облыс немесе аудандарын көрсетіп атадық --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:50, 2022 ж. маусымның 26 (+06)

Жарайды, рахмет [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 00:48, 2022 ж. маусымның 27 (+06)

Тағы да сұрарым, жаңадан жасаған &quot;Қазақстан кенттері&quot; санатын кенттердің мақалаларына қосу үшін &quot;... облысы кенттері&quot; деген подкатегория жасау керек пе? Немесе кенттерге &quot;Қазақстан кенттері&quot; санатын тікелей қоса берейін бе? [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 01:04, 2022 ж. маусымның 27 (+06)
:Нақты жауап бере алмадым, Нұрлан немесе Батырбек мырзадан сұрап көріңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:06, 2022 ж. маусымның 27 (+06)

Сәлеметсіз бе, мына айдағыш бетті [[Балықшы ауылдық округі (Атырау)]] жойып жібере аласыз ба [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 19:40, 2022 ж. шілденің 10 (+06)

:Кеш жарық, мырза. Айтайын дегенім, көне қалашықтардың координаттарын мақалаға қосып шығайын деп едім. Сондай бір мақалаға [[Ақтөбе-Лаэти қалашығы]] қалашықтың координаттарын [[Үлгі:Coord]] үлгісімен жаздым. Барлығына осымен қоса берсем қате болып есептелмей ме екен? (&lt;s&gt;Ертең өшіріп тастап жүрсе&lt;/s&gt;) [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 01:09, 2022 ж. тамыздың 12 (+06)
:: Координаттарды [[Үлгі:Көне қалашық‎|мына үлгінің]] ішінде қолдануға болады. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 17:19, 2022 ж. тамыздың 12 (+06)

== Жаңа облыстар картасы ==

Қайырлы күн! Үлгілер үшін (мысалы,тау) жаңа облыстардың картасын жасап берсеңіз жақсы болар еді. Үлгілер картамен көркем әрі әсерлі шығады. [[Қатысушы талқылауы:Салиха]] Салиха 17:19, 2022 ж. маусымның 30 (+06)
:Саламатсыз, {{@|Салиха}}. Иә ол туралы ойлап жүр едім. Бірақ та ондай әрлеу жағын білмедім, Арыстанбек мырза айтып көріңіз, ол кісі жаңа Қазақстанның әкімішілік картасын ортаққорға жүктеу алатын қатысушыны тауып қалар. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 13:25, 2022 ж. шілденің 2 (+06)

== Конкурс мақаласы ==

Kasymov мырза, неге логотивті өшіре бересіз, конкурсқа ұсынылған мақалалар осы логотивпен жазылып жатыр, білмесеңіз басқа уикипедиялардағы ұсынылып жатырған мақалаларды қараңыз. [[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 23:36, 2022 ж. шілденің 4 (+06)
:{{@|Мағыпар}} Меніңше мақалаға емес, сол конкурс жобасына немесе өзіңіздің жеке бетіңізге тізімдеп көрсеткен дұрыс болар. Кейін конкурс аяқталғанда жаңағы үлгілеріңізді кім алады? Уайымдамаңыз, мен немесе басқа да қатысушылар кішігірім өңдеу жасап кетсе де, авторы ылғи да сіз боласыз. Егер сол жағын ойлап жатсаңыз. Ең дұрысы жоба бетіне көрсеткен дұрыс-ау) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:43, 2022 ж. шілденің 4 (+06)

== Тәулік суреті ==

Армысыз, ''Kasymov''. Қазір уақытыңыз болса, басты беттегі ''тәулік суретін'' жөндеп қойсаңыз дұрыс болар еді. Рақмет! [[Қатысушы:Ұлы Тұран|Ұлы Тұран]] ([[Қатысушы талқылауы:Ұлы Тұран|талқылауы]]) 00:35, 2022 ж. шілденің 7 (+06)
:Ертең жасауға тырысамын --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:43, 2022 ж. шілденің 7 (+06)

== Хауа ==

«[[Хауа Ана]]» және «[[Хауа ана]]» деген мақалаларды біріктіріп, атын жәй ғана «Хауа» дегенге ауыстыруды жөн көремін. Өтініш, біріктіре аласыз ба? [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 14:38, 2022 ж. шілденің 11 (+06)

== Дұрыс тұрған санатты неге алып тастадың? ==
&lt;s&gt;[[Фрэнсис Бэкон]] мақаласын шұқылап, ондағы [[:Санат:Англия философтары]] деген сілтемені жойғанда, мақсатың не еді? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 22:18, 2022 ж. шілденің 16 (+06)&lt;/s&gt;

== Мақаланы қалпына келтір ==
&lt;s&gt;Әй, саған Ахмет Байтұрсынов не жамандық істеді? [[А.Байтұрсынов жазуы және емле ережелерінің тарихы|Мына мақаланы]] қандай мақсатпен жойдың? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 13:12, 2022 ж. шілденің 18 (+06)&lt;/s&gt;

== Мән-мағынасыз үлес қосқанды қоймадың-ә ==
[[Алан Менкен|Мына мақалаға]] жағаласып, шағын өңдеме жасапсың. Бірақ сол өңдеменің өзі мағынасыз болып шықты. Kasymov, есуастықтан арылу керек. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 16:06, 2022 ж. шілденің 25 (+06)
:{{@|Ерден Карсыбеков}}, Ол үлгіні МЕН жасадым, есуас болмасан {{tl|музыкант}} үлгісіне кіріп &lt;code&gt;Фон&lt;/code&gt; параметрін қалай толтыру керектігі көрсетілген. Көзі ашық, әріп танитын жансын ғой. Одан да жуықтағы өзгерістерді тексерістен өткізіп отырсан пайдасы 1000 есе болар еді, менімен базардағы сатушылар ұқсап салғыласып, артымнан қалмай --[[Арнайы:Үлесі/95.82.126.85|95.82.126.85]] 00:35, 2022 ж. шілденің 26 (+06)
:: Балақай, үлгіні ешкім айтып отырған жоқ. Оқи алмасаң, мұғаліміңе айтып жібер, есуастанбай. Мен жазған мақалаларыма қызғанып жүрсің ба әлде, артымнан бір есалаң бала сияқты қалмай отырсың ғой. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 00:45, 2022 ж. шілденің 26 (+06)
:::{{@|Ерден Карсыбеков}} Мен не деймін, домбырам не дейді. Мақаланың мазмұнын біреу өзгертті ма? Есуастықты қойып қандай өзгеріс жасағанды көзіңді ашып, асықпай қара! --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:53, 2022 ж. шілденің 26 (+06)
:::: Иә, мақаланың мазмұны еш өзгерген жоқ. Мен саған соны айтып отырмын ғой, сен еш мағынасыз үлес қосып жүрсің, еріккен бір сандалбай болдың ғой. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 08:07, 2022 ж. шілденің 26 (+06)

== Кино мен математиканы шатастырған баланы бірінші рет көріп тұрмын ==
[[Операторлық өнер]] деген мақаланы жедел жоюға ұсынғаның қате. Ұсыну себебінде сен оған дубликат мақала бар деп көрсетіпсің. Енді [[Операторлар|сол мақаланы]] ашып қарамайсың ба?! Ол математикалық операторлар туралы ғой, ал анау кино жайында. Сен өзің неше сынып бітіргенсің??? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 08:33, 2022 ж. шілденің 26 (+06)

== Жедел жою ==

* Коммунистическая (метро бекеті)
* &lt;s&gt;Философские труды Королевского общества&lt;/s&gt;
* &lt;s&gt;Әбдіжәміл кәрімұлы нұрпейісов&lt;/s&gt;
Осы беттерді жедел жоюды сұраймын. Ойланбай-ақ жоя салуға болады ғой. Өзіңіз қарап көрерсіз. [[Қатысушы:Ұлы Тұран|Ұлы Тұран]] ([[Қатысушы талқылауы:Ұлы Тұран|талқылауы]]) 13:09, 2022 ж. тамыздың 1 (+06)
:{{@|Ұлы Тұран}} екеуін жойдым, метро бекеті керек болып қалуы мүмкін--[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:40, 2022 ж. тамыздың 1 (+06)

== Үлгі:Метро ==
Қайырлы кеш, метро деген үлгіні қолдана алмадым, тіпті оны қою мүмкін емес! Алматы қаласының метро бекеттері туралы мақалаларға үлгі қойып шықсам ба деп едім, осы үлгі ауадай қажет боп тұр. Үлгіні қазақшаға аударып, түзетіп, дұрыстасаңыз. [[Қатысушы:Ұлы Тұран|Ұлы Тұран]] ([[Қатысушы талқылауы:Ұлы Тұран|талқылауы]]) 20:41, 2022 ж. тамыздың 8 (+06)

:Енді керек емес сияқты, Ерден Карсыбеков мырза Метро бекеті үлгісін жасап қойыпты. [[Қатысушы:Ұлы Тұран|Ұлы Тұран]] ([[Қатысушы талқылауы:Ұлы Тұран|талқылауы]]) 09:46, 2022 ж. тамыздың 9 (+06)
::{{@|Ұлы Тұран}}Өте дұрыс болыпты, жалпы үлгілерді өздеріңіз де жасап үйренсеңіздер жақсы болып кетер еді) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:29, 2022 ж. тамыздың 9 (+06)

== Lada ==

@[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]] Неліктен сіз Lada парақшасын жойдыңыз? Мақала ретінде құрғым келді, бірақ қазақша Уикипедияға 100 рет өңдеу жасауым керек болды. Қазақша Уикипедияда Lada мақала жасап бере аласыз ба?[[Қатысушы:SSHTALBI|SSHTALBI]] ([[Қатысушы талқылауы:SSHTALBI|талқылауы]]) 13:00, 2022 ж. тамыздың 10 (+06)

рахмет [[Қатысушы:SSHTALBI|SSHTALBI]] ([[Қатысушы талқылауы:SSHTALBI|талқылауы]]) 12:58, 2022 ж. тамыздың 10 (+06)
:{{@|SSHTALBI}} инкубатор немесе зертханаға бастасаңыз болады --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:10, 2022 ж. тамыздың 14 (+06)

== Мақалаларды жоюға ұсыныс ==

Кейде бір нәрсе туралы жазған екі мақала деген болады екен. &quot;Жалпы ұлттық социал-демократиялық партия&quot; және &quot;Біріккен Танзания Республикасы&quot; атты мақалаларды жоюға ұсыныс жасап жатырмын. Оларды &quot;Жалпыұлттық социал-демократиялық партия&quot; мен &quot;Танзания&quot; мақалаларымен біріктіру керек. [[Қатысушы:Malik Nursultan B|Malik Nursultan B]] ([[Қатысушы талқылауы:Malik Nursultan B|талқылауы]]) 18:52, 2022 ж. тамыздың 13 (+06)

Және де &quot;Микеланджело Буонарроти&quot; мен &quot;Микеланждело&quot; мақалалары да солай. [[Қатысушы:Malik Nursultan B|Malik Nursultan B]] ([[Қатысушы талқылауы:Malik Nursultan B|талқылауы]]) 18:56, 2022 ж. тамыздың 13 (+06)</text>
      <sha1>gotakpcok6930gw4y95bw3sd81t9aqc</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060041</id>
      <parentid>3060039</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T18:10:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <comment>/* Мақалаларды жоюға ұсыныс */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="101981" xml:space="preserve">{{Мұрағат|қыркүйек 2011 — қаңтар 2015|қаңтар 2015 — 2016 қаңтар|қаңтар 2016 — қаңтар 2017|қаңтар 2017 — сәуір 2019|маусым 2019 — желтоқсан 2020|ақпан 2021 — қаңтар 2022}}
 
{{астынан}}

== Кері байланыс ==

{{@|Madi Dos}}, {{@|Аrysтanbek}} телеграмда бармын, менде уақыт тығыз, оны түсіндіріп отыратын уақытым болмайды. Сосын нені түсіндермін? ''Болмасаңда ұқсап бақ'' демекші үлгілерді мен көбіне орыс, кейде ағылшын уикиден қарап жасаймын. Madi Dos қатысушыға дені дұрыс мақала, санаттарға қарап көрсеңіз болады деп түсіндіргенмін. Өзіміз де уикипедияны солай ізденіп, сұрап үйренгенбіз. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 15:01, 2022 ж. қаңтардың 26 (+06)

:Елдің бәрі бірдей емес Касымов мырза. Жарайсыз, үйренгеніңіз жақсы екен. Алайда уикиді түсінбейтін, бірақ мақала қосып өңдегісі келетін, үлес қосқысы келетін адамдар бар. Сондай энтуазистердің бетін бұрып бағыт сілтеп жіберуге қазіргі зымыраған уақытта  уики беті жеткіліксіз сияқты.Ал мессенжерлерге, Телеграмға адамдар  жедел кіріп сұрақтарына жауап алуға ыңғайлы. Топқа кіргіңіз келмегенді мен сізді &quot;ұрының арты қуыс&quot;  дегендей басқаша түсіндім. 
:''Сосын нені түсіндіремін?'' Уикиде жетеді түсіндіретін нәрсе.  [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 01:13, 2022 ж. қаңтардың 27 (+06)
::@[[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] мырза бізде онсызда белсенді қатысушыдар өте аз, жеке басына тиісіп белсенділерді Уикипедиядан суытып алуымыз мүмкін, бізге арбаны да сындырмайтын, өгізді де өлтірмейтін бейтарап жолды ұстану керек. Қараңыз: [[Уикипедия:Сыпайылық]] &lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 07:39, 2022 ж. қаңтардың 27 (+06)
:::{{@|Madi Dos}} мен оны жазып көрсете алмаймын, осында н/е телеграмда қандай айырмашылық бар? ''Энтуазистер'' мысалы ретінде таңдаулы/жақсы мақалаларды қараса болады, тегі болмай жатса басқа дамыған уикилерді қарап көрсің. Кезінде жоғарыда айтып кеткендей басқа уикиден қарап, қиналсақта біршама нәрсені үйрендік (біраз қатысушылар солай жасады). Қазір қайта көптеген үлгі, санаттар, жақсы көлемді мақалалар жетіп тұр ғой. Егер шын ыңталары болса, менің (өзіне көп алатын админ сымақ демекші) көмегім шамалы болады-ау. Түсінгенім мен оларға түсіндірмегендіктен дамуыларына кедергі жасап жүрсіз деген сізден сондай ой келді, бұл еркін тегін, әркім өз ыңтасы мен шабытына байланысты дамитын жоба негізі. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 21:34, 2022 ж. қаңтардың 27 (+06)

== Мәліметті неге өшірдің? ==
[https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%97%D0%B5%D1%80%D0%B3%D0%B5%D1%80%D0%BB%D1%96%D0%BA_%D3%A9%D0%BD%D0%B5%D1%80&amp;action=history Зергерлік өнер мақаласындағы мәліметті] неге өшірдің? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 17:30, 2022 ж. қаңтардың 26 (+06)
:Айдын мырза екеуі мүлдем бөлек тақырыптар ғой. Зергерлік өнер ол дереккіз зат еcім, зергерлік бұйымдар деректі зат есім, яғни қолға ұстап көзбен көріп, тістеп иіскеп көруге болатын заттар. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 18:47, 2022 ж. қаңтардың 26 (+06)
:: Arystanbek, мақаланы дұрыс қалыпқа келтіргеніңіз үшін рақмет! --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 18:54, 2022 ж. қаңтардың 26 (+06)
:{{@|Arystanbek}} алты жыл бұрынғы нәрсе екен, тәжірибе аз болғаннан дұрыс біріктірмеген екенмін, интеруики мен санатты қойып шығу керек. Маған сілтей бермей --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 21:21, 2022 ж. қаңтардың 27 (+06)

== Бұрыс белсенділік ==

&lt;s&gt;[[А.Байтұрсынов жазуы және емле ережелерінің тарихы]] деген мақаланы қандай мақсатпен жойып тастағансың? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 08:58, 2022 ж. қаңтардың 28 (+06)
*Әй, админсымақ, сұраққа неге жауап бермей жүрсің? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 11:15, 2022 ж. ақпанның 11 (+06)&lt;/s&gt;

== Үлгі:Кино→ |Жыл ==

Қайырлы кеш Kasymov! Сізге жүгінбегелі біраз уақыт болыпты, 2020 жылдағыдай сіздің талқылауыңызға жиі жазған кездерді сағынып кетіппін, шынында!:)

Іске келер болсақ, [[:Үлгі:Кино]] үлгісіндегі Жыл бөлімінде автоматты сілтемені дұрыстау керек сияқты, өйткені қандай да бір фильмнің шыққан жылын мысалы 2007 деп жазғанда тек сол жазған 2007 ге ғана сілтейді, ал «2007» дегеніміз «2007 жыл» деген мақалаға айдау беті болып табылады, сондықтан мақаланың үлгісінде жасыл сілтеме пайда болады. Сол жасыл сілтеме пайда болмайтындай, автоматты түрде «???? жыл» дегенге сілтейтіндей жөндесеңіз.--[[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 18:10, 2022 ж. ақпанның 5 (+06)

:@[[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] [[Арнайы:Diff/2982636|осылай жазса]] жетпей ме? Осылай дұрыс сияқты. &lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 22:06, 2022 ж. ақпанның 5 (+06)
::{{@|Nurtenge}} жасалды, тек санмен көрсету керек: '''2009''', {{@|Arystanbek}} мырза олай жасаса санат шықпай қалады --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:27, 2022 ж. ақпанның 6 (+06)
:::Рахмет көп-көп! [[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 21:38, 2022 ж. ақпанның 6 (+06)

== Туған күнге байланысты санатты неге алып тастадың(ыз)??? ==

Мысалы, 5 мамырда туғандар деген санатты алып тастапсыз, не үшін? Олар басты бетте бүгін туғандар деген бетте шығып тұрмай ма??? Қандай себеппен алып тастадыңыз. [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 20:44, 2022 ж. ақпанның 5 (+06)
:{{@|Madi Dos}} Нақтырақ қай мақалада алынып тастады? Дәлірек көрсетсеңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:28, 2022 ж. ақпанның 6 (+06)
::[[:Санат:5 мамырда туғандар|Санат:5 мамырда туғандар]] осы санатты кеше  [[Ілияс Жансүгіров]] бетінен аластапсың. [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 11:21, 2022 ж. ақпанның 7 (+06):
:::{{@|Madi Dos}} иә алдым, себебі үлгіні дұрыс толтырса ондай санаттың қажеттілігі шамалы. Егер ''туған/қайтыс болған күні'' параметрін дұрыс толтырса автоматты түрде туған жылы және күні бойынша санаттар пайда болады. Сондай нәрсе туған/қайтыс болған жері және мамандықтары бойынша арналған үлгілер бар. Асықпай дұрыстап қарасаңыз, ''5 мамырда туғандар'' санат ешқайда кеткен жоқ. Түсінген шығарсыз деген ойдамын. Бір данышпан кісі ұқсап шайып кетпейтіңізге үміттемін) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 17:21, 2022 ж. ақпанның 7 (+06)

== Тағы қате үлгі ==
[[Ричард Брэнсон]] дегенді жедел жоюға ұсыныпсың, еш түзетпей. Жою үлгісін қате қойғансың, аударманың сапасына байланысты арнайы үлгілер бар. Ондай есуастықты қою керек, Kasymov. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 13:19, 2022 ж. ақпанның 6 (+06)

:мына мақаланың аудармасы шынында да мағынасыз болып кеткен екен, бұлай өтірік санын көбейткенше, аз да болса саз аударып мағыналы қылып салу керек еді. Менің ойым. [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 11:24, 2022 ж. ақпанның 7 (+06)
:мынаны түзетпей ақ жаңасын бастай салған дұрыс сияқты қайтадан. [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 11:26, 2022 ж. ақпанның 7 (+06)

* Kasymov, сен қате қойған үлгіні Nurkhan деген саналы қатысушы алып тастаған. Содан үйреніп жүр... --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 18:11, 2022 ж. мамырдың 5 (+06)

== Дереккөздерді жою вандализмге жатады ==
[https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D2%9A%D1%8B%D0%BC%D1%8B%D0%B7&amp;type=revision&amp;diff=2949388&amp;oldid=2946292 Мына өңдемемен] сен [[Қымыз]] мақаласындағы дереккөзді жойып тастағансың. Бұл қатеңді мен өшірдім. Администратордан вандализмді ешкім күтпейді, бірақ сен шын администратор емес екенін түсінемін. Ескерту ретінде қалсын. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 11:29, 2022 ж. ақпанның 14 (+06)
:Сол өте мықты дереккөзді пдф немесе скан нұсқасында ''Қазақ совет энциклопедиясы, 7-том.'' '''Қымыздың шипалық, емдік маңызы зор''' деген сөзін көрсетуіңзді өтінемін, және кітаптың авторы мен жылы қай бетте алынғаны баспасын көрсетуді сұраймын --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 15:53, 2022 ж. ақпанның 14 (+06)
:: Сен осы мықты дереккөзді өміріңде көрмегенсің ба? Онда [[Қазақ Кеңес энциклопедиясы|мына мақаланы]] оқып шық. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 11:39, 2022 ж. ақпанның 16 (+06)

== Мақаланы жою себебі ==

Сәлеметсіз бе, өзімнің жеке кеңістігіме жарияланған мақалалар неге жойылды? Себебін айтсаңыз [[Қатысушы:Aubakirova Aisana|Aubakirova Aisana]] ([[Қатысушы талқылауы:Aubakirova Aisana|талқылауы]]) 23:20, 2022 ж. ақпанның 20 (+06)
:Саламатсыз, {{@|Aubakirova Aisana}} мақаланы зертханаңызда немесе инкубатор арқылы бастасаңыз дұрыс болар еді. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 10:28, 2022 ж. ақпанның 22 (+06)

== Өңдемені өшіру ==

Қайырлы күн! Неліктен DariaUrinbasarova21nis есімді қолданушының соңғы өңдемелерін шегіндірдіңіз? Соңғы өңдемелері: [[Мұхтар Омарханұлы Әуезов]], [[Криштиану Роналду]], [[Мұхаммед Фетхуллаһ Гүлен]]. --[[Қатысушы:Erboldilyara|Сариев Ербол]] ([[Қатысушы талқылауы:Erboldilyara|талқылауы]]) 23:37, 2022 ж. ақпанның 22 (+06)
:Қайырлы кеш, себебі мақаланы тізім арқылы толтырып жатыр. Әрлеу жағынан әдемі емес көрінеді --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:47, 2022 ж. ақпанның 23 (+06)

== Имам Шамиль ==

Сәлеметсіз бе. [[Шәміл]] мен [[Имам Шамиль]] деген мақалаларды байланыстыру (біріктіру десе де болады?) керек еді. Егер мүмкіндігіңіз болса, біріктіре аласыз ба? Кейбір қатысушылардан ұсыныс келіп жатқан еді. [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 19:28, 2022 ж. ақпанның 27 (+06)
:Жасалынды --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 14:35, 2022 ж. ақпанның 28 (+06)

== Өндемені жою. ==

Сәлеметсізбе Қасымов! Сіз неге менің өндемемді алып тастап жатсыз онда не қателік бар ма не мен бәрін дұрыс істеген едімғо немесе карточка дұрыс қойылмаған ба? [[Қатысушы:J.J.Portman|J.J.Portman]] ([[Қатысушы талқылауы:J.J.Portman|талқылауы]]) 17:58, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)
:қатысушы дегенге жылжытыпсыз, зертхана немес инкубаторға бастасаңыз дұрыс болар еді --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:06, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)

Қатысушы деген бетке жылжытсам өзімнің бетіме жылжыттымғо онда не қателік Нұрлан Қоянбаевты сонда жасап жатырмын ғой қате болғаннан кейін өзім өндеп қайтіп аударып аламғо. [[Қатысушы:J.J.Portman|J.J.Portman]] ([[Қатысушы талқылауы:J.J.Portman|талқылауы]]) 18:20, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)
:{{@|J.J.Portman}} қолданыстан шығып кеткен, әрі қате жоюлыға ұсынылған үлгілерді қойып жатырсыз. Сонымен қатар оның қойған өзінінде де толтырмай жатсыз. Сондықтан кері қайтарылды. Қазуикиде тұлғаларға арналған әртүрлі үлгілер бар --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:25, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)

Жарайды ал мақұл енді оны нестей алам оны тіпті менің зертхана қатысушы черновигінен алып тастасаңыз мен нені өзгерте аламын. [[Қатысушы:J.J.Portman|J.J.Portman]] ([[Қатысушы талқылауы:J.J.Portman|талқылауы]]) 23:29, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)
:Зертхана бетіңізге көшірдім. Үстіңгі сол жақта орналасқан --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:33, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)

Жарайды ниетіңізге рахмет қазір кіріп көрем сосын жақын арада өңдеп сізге тексеруге жіберем жасап біткен соң сіз соны тексеріп талаптарға сай келсе негізгі кеңістікке аударасыз келмесе аяғына дейін жөндеп ережеге сай етіп қайта жасаймын. [[Қатысушы:J.J.Portman|J.J.Portman]] ([[Қатысушы талқылауы:J.J.Portman|талқылауы]]) 23:36, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)

== Жаңа бастама ==

Қайырлы түн, Kasymov! Мүмкін менің идеям сізге орынсыз немесе абсурд болып көрінер, бірақ мен оған назар аударуыңызды сұраймын. Өзіңіз білетіндей, қазақша Уикипедиясындағы мақалалардың сапасы шетелдік бөлімдерден айтарлықтай артта қалып отыр. Көптеген мақалалар қысқа, сапасыз, және әшейін, қалай болса солай жазылған. Мен қазақша бөліміндегі мақаладар сапасын көтеру үшін орыс бөлімінің үлгісі бойынша мақалалар жазу арқылы түзетуге тырысып жатырмын. Алайда, көбірек сапалы мақалаларды жазуға уақыт жетпейді. Сол себепті, [[Уикипедия:Сенімді дереккөздер|Сенімді дереккөздерге]] сүйене отырып, нақты, сапалы мақалалар жаза алатын кем дегенде 5-10 адамнан тұратын топты жинау керек. Менің ойымша, мақала жазуды толығымен реформалау керек: ағылшын тіліндегі үлгіге сәйкес сенімді дереккөздермен сапалы мақалалар жазу. 

Уикипедия — әркім өз өзгерістерін жасай алатын бос орын. Тәуелсіз сауатты қатысушылар белгілі бір «альянсқа» құрылуы болатын еді. Сондықтан Мен сізге осы жобаны құрметті администратор ретінде қарастыруды ұсынамын! Сізден нұсқаулар, кеңестер мен сын беруіңізді сұраймын. Сұрақтарыңыз болса сұрай беріңіз!

Құрметпен, [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 23:33, 2022 ж. наурыздың 12 (+06)
:{{@|Айвентадор}} Рахмет, осыны Салиха, Мықтыбек мырзаларға да жазыңыз. Мен қолымнан келгенше көмектесуге тырысамын. Кеңесім мақаланың мазмұнын сапалы, мағыналы болуын тілеймін. Себебі, көп қатысушы аудару функциясы арқылы орыс немесе ағылшын уикидің дубликатын жасап жатыр, әрі кейбіреулерінің мағыналары қызық шығып жатады. Ьастысы соған назар аударса, менен жетіспейтін үлгілерді жасауға тырысамын) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:27, 2022 ж. наурыздың 13 (+06)

* Кеңесіңізге үлкен рақмет! Мықтыбек мырза мен Салиха ханымға жаздым. Жауап күтудемін. [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 10:51, 2022 ж. наурыздың 13 (+06)

* Қайырлы кеш, Kasymov мырза! Жобаны іске асыру процессі созылып кеткенінен кешірім сұраймын (алдында айтқандай, уақытым өте шектеулі. Бүгінгі күні демалыс басталғаннан соң жазып отырмын). Қазір менде жобамның бағдарламасы және негізгі принциптері жазылған «Уикипедия:Альянс» деген атты мақала дайындамасы бар. Жазуға рұқсат ете аласыз ба? (Мақаламды орынсыз деп өшіріп тастайды деп ойлап отырмын). Қазір администрация мүшелеріне және тәжірибелі қатысушыларға ұсыныс тастаудамын. [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 23:45, 2022 ж. наурыздың 18 (+06)

== Анықтауға көмектесіңіз, мен жаңа қызмын ==

Сәлеметсіз бе, құрметті Kasymov. 
Өкінішке орай, мен мақаланы негізгі бөлімге қалай аударуға болатынын түсінбедім (барлығы оқиды). Мақала орыс википедиясынан аударылған. Олар маңыздылығын растады.Менің зертханадағы мақалам, Intis Telecom деп аталады.[[Қатысушы:Technoperi|Technoperi]] ([[Қатысушы талқылауы:Technoperi|талқылауы]]) 23:43, 2022 ж. наурыздың 23 (+06)Technoperi

== Санат:Ергежейлі ғаламшарлар ==

Қазақша Уикипедияда [[:Санат:Шағын ғаламшарлар]] және [[:Санат:Ергежейлі планеталар]] деген екі санат бар екен. Әдейі істегендей, біріншісінің бірінші сөзі қазақ тіліне келмесе, екіншісінің екінші сөзі қазақ тіліне келмейді :) Яғни, екеуі де «Карликовые планеты» деген сөздің аудармасы, бірақ қазақи-ғылыми тұрғыда Карлик — Ергежейлі болса, Планета — Ғаламшар емес пе? Яғни, «Категория:Карликовые планеты» дегеннің қазақша дұрыс атауы [[:Санат:Ергежейлі ғаламшарлар]]. Тіпті орыс тіліне қарамаймыз дегеннің өзінде ағылшын тілінде де атауы осыны білдіреді. 

Енді, алдыңғы екеуін соңғы дұрыс санатқа қалай біріктірсе болады? Сол үшеуін біріктіріп берсеңіз--[[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 17:23, 2022 ж. наурыздың 24 (+06)
:Екеуін жойғаннан басқа амал жоқ, меніңше --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 21:41, 2022 ж. наурыздың 24 (+06)
::Ең бірінші санатты дұрыс атауға аудардым, яғни бірінші санатты аман алып қалайық, не дегенмен 2008 жылы пайда болды:) Ал екінші санат пен «Шағын ғаламшарлар» деген айдау бетін жойсаңыз--[[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 22:30, 2022 ж. наурыздың 25 (+06)
:::Ок, сұрақты дұрыс түсінбеген сияқтымын ғой) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:29, 2022 ж. наурыздың 26 (+06)

== Ақтөбедегі Мейірімді Бақташының Ғибадатханасы  ==

Саламатсызба! [https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D1%80%D0%B0%D0%BC_%D0%94%D0%BE%D0%B1%D1%80%D0%BE%D0%B3%D0%BE_%D0%9F%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%8B%D1%80%D1%8F_%D0%B2_%D0%90%D0%BA%D1%82%D0%BE%D0%B1%D0%B5 Храм Доброго Пастыря в Актобе] менде осы бетінің қазақ мәтін бар, бірақ маған бетінді жанадан бастау болмайды. Сізден кешірім сұрап, мақала бастауыңызды өтінемін. Бірінші абзац осындай: &quot;Ақтөбедегі Мейірімді Бақташының Ғибадатханасы - Атырау Апостол Әкімшілігіне қарасты Ақтөбе қаласындағы (Ақтөбе облысы) Рим-католик Ғибадатханасы.&quot;--[[Қатысушы:Dmitriymoroz1006|Dmitriymoroz1006]] ([[Қатысушы талқылауы:Dmitriymoroz1006|талқылауы]]) 21:30, 2022 ж. наурыздың 28 (+06)
:Саламатсыз, менен '''неге кешірім сұрап жатырсыз'''? Менің жеке энциклопедиям емес қой. Бастай беріңіз, кейінерек тексерістен өткізіп аламыз) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:36, 2022 ж. наурыздың 28 (+06)

== Сіз әдейі істейсізбе? ==

Менің өңдеген бетімді неге жоққа шығарып, өшіріп тастап жатырсыз? Себебі не ешқандай бұзушылық көріп тұрған жоқпын өзімнен. [[Қатысушы:Taragtybalasy|Taragtybalasy]] ([[Қатысушы талқылауы:Taragtybalasy|талқылауы]]) 08:50, 2022 ж. наурыздың 29 (+06)
:{{@|Taragtybalasy}}, сіз ешқандай дереккөздерсіз руды өзгертіп жатырсыз. Оған күмән туындағандықтан, кері қайтарып жатырмын --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:49, 2022 ж. наурыздың 31 (+06)

== Кавилл, Генри мақаласын ретке келтіріңіз ==

[[Кавилл, Генри]] мақаласын аударып бастапсыз, бірақ аударма аяқталмаған. Осындай секілді басқа да мақалаларыңыз болса дұрыстап ретке келтіруіңізді сұраймын. Бастаған соң аяқтамайсыз ба. Шала пұла , шала жансар мақалалармен қазақ Уикипедиясына ешкім кірмей қашып кетер. Одан да аз да болса, мақалаңызды мән-мағыналы қылып ретке келтіріп қойсаңыз сол дұрыс болады. Рахмет. [[--[[Қатысушы:Nurkhan|Nureke]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurkhan|талқылауы]]) 07:32, 2022 ж. наурыздың 31 (+06)]]
:{{@|Nurkhan}} ''[[Кавилл, Генри]]'' деген мақала бастаған емеспін, мен бастаған мақала '''[[Генри Кавилл]]'''. Иә дұрыс айтасыз, қазуикидің сапасы сын көтермей тұр, өкінішке орай. Мен админ болғандықтан жуықтағы өзгерістерді тексерумен және де елді-мекен, әкімшілік бірлік бойынша үлгілерді қазақша нұсқасымен алмастыру жұмыстарынан қол босамай тұр. Өзімде ой да бар негізі --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:46, 2022 ж. наурыздың 31 (+06)
:: Сонда саған бір мақаланы дұрыстауға бес жыл да жетпейтін болды ма? Сен өзің неткен ұлу-адамсың! --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 21:20, 2022 ж. тамыздың 13 (+06)

== Разрешение на публикацию статьи ==

Добрый день! Извините, что пишу на русском, я из России. Хочу создать статью про один из районов Дагестана. Дайте, пожалуйста, разрешение на публикацию. С правилами знаком, уже 10 лет как редактирую в Википедии. С уважением, --[[Қатысушы:Buntarion|Buntarion]] ([[Қатысушы талқылауы:Buntarion|талқылауы]]) 18:29, 2022 ж. сәуірдің 11 (+06)
:{{@|Buntarion}} Добрый вечер, добро пожаловать) Если честно я не знаю как это делается, наверно бюрократы решает этот вопрос. Свяжетесь с {{@|Arystanbek}}, {{@|Нұрлан Рахымжанов}} или {{@|Batyrbek.kz}} --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:21, 2022 ж. сәуірдің 13 (+06)
::Хорошо. Благодарю Вас! --[[Қатысушы:Buntarion|Buntarion]] ([[Қатысушы талқылауы:Buntarion|талқылауы]]) 23:52, 2022 ж. сәуірдің 13 (+06)

== Қорытынды шығару ==

&lt;s&gt;[[Уикипедия:Жақсы мақалаға үміткерлер/Қымыз]] бетіне қорытынды шығару керек. Негізі, бұл админнің жұмысы. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 20:44, 2022 ж. сәуірдің 23 (+06)
:Арыстанбек, Нұрлан мырзаларға айтып көріңізші. Осыға дейін қорытынды жасап көрмедім, әрі ол жерде 50/50 болып тұрған сияқты --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:56, 2022 ж. сәуірдің 23 (+06)
::Қап, админ емес екеніңді білдім ғой. Санау қабілетің де бүртүрлі екен: 7 дауыс қолдады, 1 дауыс қарсы болды — бұл 50/50 емес қой. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 22:59, 2022 ж. сәуірдің 23 (+06)
:::1 қарсы дауыс, 3 қалыс олардың айтылғаны түзетілді ме екен? Және бір қызығы қолдаған дауыстардың арасында да комментариялар жазған екен. Шешімді бюрократтарға тапсырдым. Меніңше кішкене болсын дереккөздер көбейтіліп, қазіргі уақыттағы жағдайын жазып кетсе жақсы болар еді. Сондықтан мен қалыс қойып отырмын. Ренжімеңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:20, 2022 ж. сәуірдің 23 (+06)&lt;/s&gt;

== [[Уикипедия: Арбитражды комитет|Арбитражды комитет]] ==

Сәлеметсіз бе? Қазіргі уақытта [[Уикипедия: Арбитражды комитет|Арбитражды комитет]] жұмыс істеуде ме?

Ренжімеңіз, бірақ Сіз және [[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|сіздің оппоненттіңіздің]] араларыңызда жарты жылға созылған ұрыстарыңыз шеттен бір түрлі көрінеді. Мен, әрине, сіздердің жеке қарым-қатынастарыңызға араласқым келмейді, бірақ кішкентай балалар сияқты ұрыса бергенше, Арбитражда шешерсіз? Бір жағынан, басқа қатысушыларға өздерінің мәселелерін шешуге көмектесер.

Қазіргі уақытта комитеттің бетін өңдеп жатырмын, өтініш, ресімдеуге көмектесесіз бе? (Өтінімдер (заявки) мен шешімдер, арбитражға қабылданбаған өтінімдер мұрағаты және т.б.).

Құрметпен, [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 09:35, 2022 ж. мамырдың 2 (+06)
:Саламатсыз, {{@|Айвентадор}}. Иә өкінішке орай сондай түсініксіз жағдай туындап жатыр. Себебі белсенді қатысушылар аз (болғанын өзінде тек өз жұмыстарынан ары аспайды), ережелердің толық немес шала жазылуы, содан анархия туындап жатыр. Жалпы уикипедияғы қатысты ережелер мен жобаларға аса қызығушылық жоқ еді) Ұсыныстар мен ережелер дайын болып жатса, өз тарапынан пікір мен дауыс беруге дайынмын. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:27, 2022 ж. мамырдың 2 (+06)

== Админге тән емес салақтық ==

&lt;s&gt;[[Қатысушы талқылауы:Абай Кенжетай|Мына бетте]] сен ''«Мақалаларға мән-мағынасыз сөздерді қосуыңызды сұраймын»'' деп жазыпсың, бұл қатеңді тек бір жарым айдан кейін түзеп алдың. Ал сол ''мән-мағынасыз сөздердің'' қосылған-қосылмағанын тексердің ба? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 14:41, 2022 ж. мамырдың 4 (+06)
:{{@|Ерден Карсыбеков}} Мені тінтіп жүргенше, өзің де қазуикидің дамуына үлес қоспайсың ба? Қырағы екенсің, сол соңғы өзгерістерді қадағалап жөндеп отырсаң, үлкен көмек болар еді. Мен нақты айта аламын: жуықтағы өзгерістерді менен басқа ешкім өкінішке орай тексерістен өткізбей отыр, қаншама боқ-ауыз сөздер жазылып, интернеттен дайын нәрсені мақаланың ортасына тыға салып, тағы сол сияқты көптеген өңдемелер болып жатыр. Соның бәрін тексерістен өткізу 2-3 адамға үлкен салмақ түседі. Содан '''сұраймын''' деген қателік кетіп жатыр. Аталған қатысушы: ''болған екен'' орнына ''болған'' немесе керісінше өңдемелер жасап жатыр. Ондай мазмұнды толықтырмайтын өңдемелер қаншалықты қажетті? 7-8 өңдеме болса болар еді, жүйелі түрде болып тұр. Орыс уикиден келдіңіз ғой, жалғыз админдер емес сіз сияқты қырағы, жауап қайтара алатын тәжірибелі қатысушылар да автопатруль жасай алады. Жалғыз админдерге бүкіл сынды лақтыра бермей.

'''Бір айдан кейін''' де өзің де жоғарғы жаққа түсініксіз жауып жазыпсың ғой. Сосын неге сенде жаңа жазылған мақалалар да бір ғана санаттан болып жатыр, мысалға ''алфавит бойынша әндер''. Автор өзі бастаған мақаласын мейлінше мазмұны толығырақ және санаттар қоюға тырысу керек. Сосын талқылау бетімді қайта-қайта кері қайтарып, басқаларға шағымданып еді, қатарынан екі тақырыпты алып тастапсың) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 20:57, 2022 ж. мамырдың 5 (+06)
* Көмек сұрасаң, дұрыстап сұра, есуастанбай. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 22:06, 2022 ж. мамырдың 5 (+06)
: {{@|Arystanbek}}, бұл қатысушы бір емес бірнеше рет балағат сөздер жазып, компьютердың артынан клавиатура қаһарманы болып отыр. Бір шара қолданбаса болмайды. Мен уақытымды бөліп қазуикиге жұмыс жасап жатсам, артымнан тінтіп болмашы нәрселерге мазаны алып жатыр. Енді келіп мен көмек сұрап жатыр деп, мәселені басқа жағынан айналдырып шықты. О, Алла танымайтын біреудің соншама қадалғаны өте қызық екен. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:56, 2022 ж. мамырдың 5 (+06)&lt;/s&gt;

== Одан да Уикипедияға үлес қоспайсың ба? ==
Kasymov, сен болмашы нәрседен ұрыс-керісті іздей бермей, одан да Уикипедияға үлес қоспайсың ба? Сен былтыр &lt;big&gt;0&lt;/big&gt; мақала жазған екенсің, биыл да әлі &lt;big&gt;0&lt;/big&gt; мақала болып тұр. Есің дұрыс болса, менен үлгі алып, жетіспейтін материалдарды жазсаш. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 10:40, 2022 ж. мамырдың 6 (+06)
:МММ, аман бол {{@|Ерден Карсыбеков}}. Өзі соқтығысып, енді ұрыспай жөнімен жүр деген нәрсесі қызық екен --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 20:10, 2022 ж. мамырдың 6 (+06)
:: Жаза алмасаң — солай айт, балақай. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 22:41, 2022 ж. мамырдың 6 (+06)
:::мммм, көп жасағаннан емес, көпті көргеннен сұрау керек екен деген осы екен ғой --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:44, 2022 ж. мамырдың 6 (+06)
:::: Мақалдағаның орынды емес. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 22:48, 2022 ж. мамырдың 6 (+06)

== Үлгі:Шатастырмау ==

Қайырлы күн! «Үлгі:Шатастырмау» (орыс тілінде: «''Шаблон:Не путать''») санатын жасай аласыз ба? [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 08:50, 2022 ж. мамырдың 7 (+06)
:Уақыт тапсам, тырысып көрейін --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:05, 2022 ж. мамырдың 10 (+06)

== Беттерді жою туралы ==

* Қатысушы:Тұран Нұрәліұлы
* &lt;s&gt;Қатысушы:Тұран Нұрәліұлы/зертхана
&lt;/s&gt;* Қатысушы талқылауы:Тұран Нұрәліұлы
- Осы беттерді жойып беруіңізді сұраймын. Себебі, бұлар менің қатысушы атымды өзгетркен кезде қалып қалған беттер болатын. Көп уақытыңызды алмайды деп ойлаймын. Сіз админдердің бірі болғандықтан сізге жүгініп отырмын. Алдын-ала рахмет! [[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 01:05, 2022 ж. мамырдың 13 (+06)
:Тек екіншісін ғана жоя алдым, қалғандары басқалардың талқылау беттеріне сілтеп тұр. Жалпы қала берсін. Қатысушы атын өзгерткенде ондай нәрсе болып тұрады --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 16:19, 2022 ж. мамырдың 13 (+06)

== Goodbye ==

Hi Kasymov, I'm going to block globally because I made the bad translations.--[[Қатысушы:Martorellpedro|Martorellpedro]] ([[Қатысушы талқылауы:Martorellpedro|талқылауы]]) 00:48, 2022 ж. мамырдың 16 (+06)

== Сенің ауытқуыңды басқа қатысушылар да байқапты ==
&lt;s&gt;[[Талқылау:Cоңғы кесу (фильм, 2022)|Мұнда]] сенің басқа қатысушылардың еңбегіне жармасатыныңды бекерден бекер сынап тұрған жоқ. Бұдан дұрыс түйін шығаруың керексің, бұрыс белсенділікті қою керек. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 23:48, 2022 ж. мамырдың 22 (+06)
:Сен де жағаласпашы, жауап жаздым (қандай қате кеткенін оқи алатын шығарсың) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:50, 2022 ж. мамырдың 22 (+06)
::Балақай, өтірік соқпасаш, сен кіріскенге дейін ол жерде еш қате болған жоқ. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 08:21, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
::: @[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] қателеспейтін адам болмайды, мен де тәжірибелі қатысушы болсам да қателесемін. Кішкентай қате үшін жерден алып жерге салудың қажеті жоқ. Менен де мыңдаған қате табылады, мені неге осылай жерден алып жерге салмайсыз? --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 10:03, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:::: Мәселе қателердің тым көп болуында және оларды мойындамауда. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 14:48, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
::: @[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] сенен бір қате: &lt;s&gt;шығаруың керексің&lt;/s&gt; деген сөз қайдан шыққан? Дұрысы &lt;code&gt;шығаруың керек&lt;/code&gt; --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 10:11, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:::: Бұл қате емес, екінші нұсқаны да пайдалануға болады. Мысалы, [https://taraztv.kz/kz/news/society/zhurekke-ota-zhasaudan-sheberlik-synyby-otti мына сілтемедегі] жетінші абзацта сондай сөз тіркесі кездеседі. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 14:48, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
Қате, бұны БАҚ қате қалыптасытырып жіберді, әдеби тілде бұл өрескел қателік. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 16:51, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:Уикипедия әдеби сайт болмаған соң, мұнда басқа стильдердің сөз байлығын қажетінше пайдалануға болады. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 17:26, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
::'''Мәселе қателердің тым көп болуында:''' соны алғашқысынан бастап соңғы нәрсеге шейін тізбектеп көрсетуіңді '''міндеттеймін'''. Өзіне қатысы жоқ мәселеге кірісіп, бәле іздеген біреу екенсің. Әлі күнге дейін таң қаламын, танымайтын біреуге қастасып, балағаттап, дөрекі сөйлеп, ашуын менен алып жүргеніне. Сол жерде сенің атын немесе саған қатысты нәрсе айтылды ма? Соған да жауап берші? --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:25, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
::: @[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] әдепсіздерге арналған сайт бар шығар? Ал біз әдеби, ғылыми стилде жазамыз, бұл өз қолымызда. Әдепсіздер Уикипедияға әдепсіз жазды екен деп бізде әдепсіз жазбайтын шығармыз? --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 20:04, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:::: Әдепсіздікті не үшін айттыңыз? Менің қандай да бір сөзіме ренжігенсіз ба? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 23:55, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)

Осы оқиғаға араласып жатқаным үшін кешірім сұраймын, алайда өзімнің пікірімді айтып кетуді орынды көремін. Мен үшін, зайырлы '''энциклопедиялық''' сайтта «үлкен» кісілер бір-бірімен кішкентай балалар сияқты ұрысып жатқаны бір түрлі көрінеді. Ашуға салмай және дұрыс емес түсініп қалмаңыз, @[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден мырза]], сіз мен үшін — осы бөлімдегі ең алғашқы қол ұшын берген адамсыз, және мен сізге үлкен ризамын. Алайда, сіздің іс-қылығыңыз (нақтырақ айтқанда — бейтаныс адаммен [[Уикипедия:Сыпайылық|дөрекі түрде сөйлеу]], және ізінен қалмай қудалау) үшін сізге административті істі ашу — өте жеңіл. Сол себепті, бұның алдын-алу үшін, мәселені үлкен адамдар сияқты өзара шешімге келіп, немесе, [[Уикипедия:Арбитражды комитет|Арбитражды]] жаңа сайлап, сол жақта мәселені шешу керек деген ойдамын. [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 00:28, 2022 ж. мамырдың 24 (+06)
: Бұл талқылауға пікір қосқаныңыз орынды емес. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 11:38, 2022 ж. мамырдың 24 (+06)
::@[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]], орынды болсын, болмасын, дөрекілікті еш жерде (әсіресе әлеуметтік желілерде) құптамайды. Егер бір нәрсемен келіспесеңіз, немесе өзіңіздің пікіріңізді жеткізгіңіз келсе, агрессиясыз, [[Уикипедия: Сыпайылық|сыпайы түрде]] жеткізіңіз. Бұл этикеттің қарапайым ережелері: ''басқалардың өзіңе қандай қарым – қатынаста болсын десең, басқаларға да сондай қарым – қатынаста бол''. [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 17:49, 2022 ж. мамырдың 24 (+06)
::: Бірінші қатеңіз міні: бұл жер — әлеуметтік желі емес. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 17:30, 2022 ж. маусымның 28 (+06)&lt;/s&gt;

== Қате үлгі ==
Мен [[Жәнібек Әлімханұлы]] мақаласында статистиканы өзгертіп едім. Үлгі:Инфобокс деп қызыл болып шығып тұр. Сосын Үлгі:Боксшы қарасам сіз жаңа ғана өзгертіпсіз. Айтайын дегенім неге олай болып тұр, сондықтан мен өзгерткеңізді жоққа шығардым, сонда да қате. Үлгіні қалпына келтріңізші, өтініш -- [[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 01:35, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:{{@|TuranNur}} Мен '''Инфобокс''' үлгісін жойып тастадым. Жоғарыда ''ұрыс іздеп жүрген немесе Альфи мырзалар'' өздері мықты қырағы білімдерімен соны ағылшын немесе орыс уикиден аударып, жасап шықсың. Соларға айтсаңыз болады --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:27, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
::Инфобокс үлгісін не үшін жойып тастадыңыз, соны түсінбедім? [[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 23:13, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:::Жоғарыда себебін жазып көрсеттім, менің жасаған нәрселерім ылғи да қате әрі қазуикиге пайдасы жоқ екен. (бұдан басқа көптеген үлгілер бар, оларды жою жоспары тұр) Аталған кісілер өздері жасап шығарсың, ''инфобокс-2'' немесе ''карточка'' деп --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:23, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)

== Үлгі:Боксшы ==

Боксшы үлгісінде boxrec_id сілтемесін дұрыстайын деп едім, бетті қорғап тастапсыз. BoxRec сайтына кіргенде профилі көрініп тұру керек қой. [[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 00:43, 2022 ж. мамырдың 25 (+06)
:{{@|TuranNur}} қорғағам себебім, әркім өзгерістер жасай бермеу үшін. Көбісі үлгіні түсінбейді. ''boxrec_id сілтемесін'' үлгіден емес, мақалада қосу керек (жасап қойдым) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:29, 2022 ж. мамырдың 26 (+06)
::'''Мысалы''': [[Жәнібек Әлімханұлы]] мақаласындағы ''Қызметтік тізімі (boxrec)'' деп тұрған көк сілтемені бассаңыз BoxRec профилі шықпай тұр, соны көрсеңіз. [[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 01:35, 2022 ж. мамырдың 27 (+06)
:::{{@|TuranNur}} түзетілді --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:17, 2022 ж. мамырдың 28 (+06)

== [[Украин тілі]] ==

«[[Украин тілі]]» мақаласын [https://ru.m.wikipedia.org/wiki/%D0%A3%D0%BA%D1%80%D0%B0%D0%B8%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D1%8F%D0%B7%D1%8B%D0%BA орыс тіліндегі нұсқаға] сәйкес бірге қайта жазуды ұсынамын! [[Сурет:Smile-big.svg|30px]] [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 11:29, 2022 ж. мамырдың 28 (+06)
:Рахмет, ұсынысыңызға. Бірақ мен қазір қазуикиде бар үлгілерді тексерістен өткізіп, инфобокс үлгісін алмастыру жұмыстары мен айналысып жатырмын. Сондықтан көмектесе алмаймын( --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:27, 2022 ж. мамырдың 28 (+06)

== Севилья ==

== Севилья ==

Мен [[Севилья]] мақаласын [[Севилья (футбол клубы)]] деп ауыстыруды ұсынамын. Ал, [[Севилья]] мақаласы Севилья мақаласына сілтену керек деп ойлаймын. Ойыңызды [[Талқылау:Севилья]] бетіне білдірсеңіз.--[[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 14:01, 2022 ж. мамырдың 31 (+06)
:{{@|TuranNur}}, Мықтыбек мырзаға айтасыз ғой деймін. ''Севилья'' сөзіне көптеген мақалалар сілтеніп тұр. Оның бәрін түзетіп шығу керек--[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:06, 2022 ж. мамырдың 31 (+06)

== Сәлеметсізбе ==

[[Kazman322]] деген қатысушыға бан беруіңізді сұраймын. Руларды өңдеуін, беттерді бүлдіруді қоймайды. Вандализм жасап жатыр. [[Қатысушы:Granttka tus Diyas|Granttka tus Diyas]] ([[Қатысушы талқылауы:Granttka tus Diyas|талқылауы]]) 14:52, 2022 ж. маусымның 6 (+06)

* [https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D2%9A%D0%B0%D1%82%D1%8B%D1%81%D1%83%D1%88%D1%8B_%D1%82%D0%B0%D0%BB%D2%9B%D1%8B%D0%BB%D0%B0%D1%83%D1%8B:Kazman322&amp;oldid=3039671 1] [[Қатысушы:Kazman322|Kazman322]] ([[Қатысушы талқылауы:Kazman322|талқылауы]]) 14:56, 2022 ж. маусымның 6 (+06)

:Мына боқтығыңызға қарағанда сізді бұғаттау керек сияқты ғой &lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 21:46, 2022 ж. маусымның 6 (+06)

== Сүзгі ==

Бүгін [[Үлгі:АҚШ саясаты]] жасадым, алғашында үлгі түгел дайын болып, оны бір ғана өңдемемен жарыққа шығаруға болатын еді. Бірақ сүзгі оны жібермей, қай жерден кеткенін іздеу үшін бөліп-бөліп 8 өңдемемен жүктеуге тура келді. Сондағысы жібермей тұрғаны мына мақаланың [https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%BB%D0%B8%D0%BD%D0%BA%D0%B5%D0%BD,_%D0%AD%D0%BD%D1%82%D0%BE%D0%BD%D0%B8] атауы екен🤦‍♂️ Тіпті қазірдің өзінде сілтеме ретінде жазғанның өзін өткізбей тұр. Осы мақаланың атауы үлгідегі &quot;Сытқы саясат&quot;→&quot;Мемлекеттік хатшы:&quot; деген жерге қойып беріңізші! [[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 15:30, 2022 ж. маусымның 9 (+06)
:{{@|Nurtenge}} сол сүзгіні қателеспесем Арыстанбек мырза қойды, сол кісіге өтініп көріңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:11, 2022 ж. маусымның 11 (+06)
::Болды, қойылды, рахмет) Тағы бір рет тексерейінші деп қойып көрсем қойылды. Сүзгі қуып тұрған ғой шамасы))--[[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 13:49, 2022 ж. маусымның 11 (+06)

== Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022 ==

{{WAM
|header = [[meta:m:Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022|Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022]] &lt;div style=&quot;margin-right:1em; float:right;&quot;&gt;[[Сурет:Wikidata 2022 Istanbul social media campaign 02.jpg|right|thumb|300px|Wikidata 2022 Istanbul|link=meta:Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022]]&lt;/div&gt;
|subheader = Конференция 2022 жылдың 21-23 қазаны аралығында Түркияның [[Ыстанбұл]] қаласында өтеді.
&lt;div  style=&quot;text-valign:center; margin-left:200px; margin-right:50px; margin-top:10px; position:absolute;&quot;&gt;
|body = Құрметті достар,

Ыстамбұл Уикидерек конференциясына стипендия алуға өтінімдер ашық екенін хабарлауға қуаныштымын. Егер сіз түркі қауымдастығының өкілі болсаңыз және түркі тілдеріндегі Уикимедиа жобаларына белсенді қатысатын болсаңыз, онда сіз стипендияға өтініш бере аласыз. Өтініштер 2022 жылдың 30 маусымы, UTC 23:59 дейін қабылданады.

Үміткерлер толық стипендияға өтініш бере алады. Толық стипендия Түркі қолданушылары тобының Уикимедиа қауымдастығы (Wikimedians of Turkic Languages User Group) ұйымдастыратын конференция кезінде жеке тұлғаның екіжақты саяхат, ортақ тұрғын үй және тамақтану құнын қамтиды.

* Түркі тіліндегі уикимедиашыларға арналған Wikidata Training туралы қосымша ақпарат алу үшін мына сайтқа кіріңіз: https://w.wiki/53dX
* Стипендия, тіркеу және өтініш формасы туралы көбірек білу үшін мына сайтқа кіріңіз: https://w.wiki/5FFv

Бұған қоса, Түркі қолданушылары тобының Уикимедиа қауымдастығы жобалары мен оқиғалары туралы ақпарат пен жаңалықтар алу үшін біздің пошталық тізімге (https://w.wiki/5FFw) жазылуға шақырамыз.

Барлық жақсылықты тілеймін [[User:Mehman97|&lt;span style=&quot;color:#ff0500&quot;&gt;'''''Mehman'''''&lt;/span&gt;]] [[User Talk:Mehman97|&lt;span style=&quot;color:#0500ff&quot;&gt;'''''97'''''&lt;/span&gt;]] 03:48, 2022 ж. маусымның 11 (+06)


|footer = Бұл хабарлама [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|бот]] арқылы жіберілген • [[Уикипедия:Хабарлама тарату/Жеткізіп беру тізімі|Жазылу немесе жазылудан бас тарту]]
}}
&lt;!-- https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A5%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83/%D0%96%D0%B5%D1%82%D0%BA%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BF_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%83_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96&amp;oldid=3014707 тізімін пайдаланып User:Arystanbek@kkwiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Сауатсыз ==

Терминология — бұл терминдердің жиынтығы. [[Мизансцена|Мына мақалада]] сен ''терминология'' орнына ''терминологиялар'' дегенді қолданыпсың. Қатеңді түзеп шық. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 22:29, 2022 ж. маусымның 11 (+06)
:Түзетілді, сондағы қазуикиге анда-сонда кіріп менің өңдемелерімді андып отыру ма? 3 облыс пайда болды, соған қатысты мақалаларды ретке келтіруге көмек ұшын берсеңіз, одан да пайдалы жұмыс болар еді. Әттең орыс уики маңыздырақ((( --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 02:59, 2022 ж. маусымның 12 (+06)
:: Сен қате жасамай жүре алмайды екенсің. Өзің '''0''' мақала жазып, қалай ғана ақыл бермекші болып жүрсің?! --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 13:49, 2022 ж. маусымның 12 (+06)
* Сен «анда-санда» дегенді де дұрыс жаза алмағаның тіпті масқара ғой админ үшін. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 13:52, 2022 ж. маусымның 12 (+06)

:Бұл жер талқылау беті, яғни еркін түрде жазуға болады. Менің жерімде ағаларға ''тәте'' деп атайды, анда-санда немесе анда-сонда деп айтады, енді уикипедияны тастап менің қалай сөйлетініме тиісе бастадың ба? Сосын 0 мақала жазатын кісі қазуикиде өңдеу жағынан 2 орында, көрші елдің уикиін дамыта бергенше осында кезінде келгенде мүмкін сенде алғашқылардың қатары болар ма едің. 12 жылда қазуикиге 4000-ға жуық өңдеу жасау аз енді.
* Талқылау бетімді өз бетінше өзгертуді доғарыңыз, бітікшілерге хабарлама тастап, талқылау бетімді өзге қатысушының өзгерткені үшін бұғаттауға ұсынатын боламын. Соңғы ескертуім --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:39, 2022 ж. маусымның 13 (+06)
* Ештеңені де түсіндірмей-ақ қойшы, сауатсыз екеніңді баяғыдан білемін. Одан да өзің жойған [[А.Байтұрсынов жазуы және емле ережелерінің тарихы|осы мақаланы]] қалпына келтірші және оқып шықшы, мүмкін қателерің де азаятын шығар. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 06:42, 2022 ж. маусымның 13 (+06)

== Қате қойған үлгіңді жойдым ==

&lt;s&gt;Пайдалы мақалаларды жоюға тырысып, Қазақ Уикипедиясына қиянат жасаудан тайынбағаның жаман болды. [[Қайта жаңғырту]] деген мақаланы жоймақшы болдың, бірақ сенің жою үлгісін қайта мен жойдым. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 12:06, 2022 ж. маусымның 13 (+06)
	
* Сен неге басқа адамдардың пікірлерін жойып жүрсің? Вандализмге ұрынған нағыз сорлы болдың ғой. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 20:56, 2022 ж. маусымның 13 (+06)

**Тағы да жасаған нәрсемді кері қайтарсаң, мен дауысқа салмай бұғаттай саламын --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:40, 2022 ж. маусымның 13 (+06)

* Ие, &quot;ақымаққа айтқан сөз далаға атқан оқпен тең&quot; деген осы екен. Саған сөзім жоқ. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 11:23, 2022 ж. маусымның 29 (+06)
::{{@|Ерден Карсыбеков}} деген мырзаның іші пысып, не естерін білмей жүр екен? {{@|Білгіш Шежіреші}} мырза, {{@|Салиха}} ханым бәлкім осы кісі ''Көкпекті және Самар ауданындағы ауылдарды'' қалай бөлгенін білетін шығар. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 17:19, 2022 ж. маусымның 29 (+06)
:::Сенің қателерің бітпейді екен. Осы &quot;естер&quot; деген сөзді қайдан алып жүрсің?! --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 18:42, 2022 ж. маусымның 29 (+06)
::::@[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] Неге админмен сіз деп сөйлеспейсіз, ұят емес пе? Қателеспейтін адам жоқ, бәріміз де қателесеміз. Әрі бұл жай ғана талқылау ғой. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 21:54, 2022 ж. маусымның 29 (+06)

Біледі деп ойламаймын. Есесіне [[Қатысушы:Салиха|Салиха]] ханым Көкпекті ауданы әкімдігіне шейін хабарласып, ауылдарды қалай бөлгенін біліп алыпты👍 [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 18:12, 2022 ж. маусымның 29 (+06)&lt;/s&gt;

== Жаңа облыстар туралы ==

Қайырлы күн! Сізге екі облысты өңдеуде (Ұлытау, Жетісу) көмек керек болса айтыңыз, көмектесеміз, нақтылап берсеңіз болды. [[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] де көмектесуге сұранып отыр. [[Абай облысы]]нан [[Көкпекті ауданы]] елді мекендері ғана қалды, ертең бітіремін. [[Қатысушы талқылауы:Салиха]] Салиха 15:19, 2022 ж. маусымның 21 (+06)
:{{@|Салиха}} мен сіздерге көмектесіп жатқанмын) Меніңше екі облысты да бастай беріңіз, үш жақтан жабылып тез аяқтап жібереміз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:10, 2022 ж. маусымның 21 (+06)
::Жақсы онда, [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]]мен бөліп алармыз. [[Көкпекті ауданы]]н өңдеуде қиындық туындап тұр, ауылдар аудандар арасында (Самар ауданымен) қалай бөлінгені белгісіз, еш жерден таба алмадым. Сізге белгілі ақпарат бар ма? [[Қатысушы талқылауы:Салиха]]--Салиха 11:34, 2022 ж. маусымның 22 (+06)
:::Кеш жарық, [[Қатысушы:Салиха|Салиха]]! Аққаладан басқа ауылдық округтердің қай ауданға жататынын таптым.
:::* [[Көкпекті ауданы]]: Биғаш, Көкжайық, '''Көкпекті''', Қ. Аухадиев, Тассай, Теректі, Үлгілі Малшы, Үлкен Бөкен, Шұғылбай. 
:::* [[Самар ауданы]]: Бастаушы, Құлынжон, Мариногор, Миролюбов, Палатцы, '''Самар''', Сарыбел. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 22:01, 2022 ж. маусымның 23 (+06)
::Рахмет: Көкпекті ауданы әкімшілігіне хабарласып, анықтап алғанмын. [[Қатысушы:Салиха|Салиха]]--Салиха 15:39, 2022 ж. маусымның 26 (+06)

Сонда да бір қателіктер кеткен сияқты. Себебі Самарда 8, Көкпектіде 9 а/о болуы керек еді. Тіпті Көкпектінің 1 а/о Самар ауданының ішінде тұр. Түсініксіздеу [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 02:19, 2022 ж. маусымның 29 (+06)

== Кент пе, облыс па ==

Мырза, [[Қызылжар (Жаңаарқа ауданы)]] бетін [[Қызылжар (Ұлытау облысы)]] деп пе, әлде [[Қызылжар (кент)]] деп өзгерте ме? Себебі Қызылжар деген кент Қазақстанда жалғыз екен. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 02:18, 2022 ж. маусымның 24 (+06)
:{{@|Білгіш Шежіреші}}  ''Қызылжар (Ұлытау облысы)'' деген дұрыс, осыға дейін қаншама кенттерді облыс немесе аудандарын көрсетіп атадық --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:50, 2022 ж. маусымның 26 (+06)

Жарайды, рахмет [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 00:48, 2022 ж. маусымның 27 (+06)

Тағы да сұрарым, жаңадан жасаған &quot;Қазақстан кенттері&quot; санатын кенттердің мақалаларына қосу үшін &quot;... облысы кенттері&quot; деген подкатегория жасау керек пе? Немесе кенттерге &quot;Қазақстан кенттері&quot; санатын тікелей қоса берейін бе? [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 01:04, 2022 ж. маусымның 27 (+06)
:Нақты жауап бере алмадым, Нұрлан немесе Батырбек мырзадан сұрап көріңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:06, 2022 ж. маусымның 27 (+06)

Сәлеметсіз бе, мына айдағыш бетті [[Балықшы ауылдық округі (Атырау)]] жойып жібере аласыз ба [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 19:40, 2022 ж. шілденің 10 (+06)

:Кеш жарық, мырза. Айтайын дегенім, көне қалашықтардың координаттарын мақалаға қосып шығайын деп едім. Сондай бір мақалаға [[Ақтөбе-Лаэти қалашығы]] қалашықтың координаттарын [[Үлгі:Coord]] үлгісімен жаздым. Барлығына осымен қоса берсем қате болып есептелмей ме екен? (&lt;s&gt;Ертең өшіріп тастап жүрсе&lt;/s&gt;) [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 01:09, 2022 ж. тамыздың 12 (+06)
:: Координаттарды [[Үлгі:Көне қалашық‎|мына үлгінің]] ішінде қолдануға болады. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 17:19, 2022 ж. тамыздың 12 (+06)

== Жаңа облыстар картасы ==

Қайырлы күн! Үлгілер үшін (мысалы,тау) жаңа облыстардың картасын жасап берсеңіз жақсы болар еді. Үлгілер картамен көркем әрі әсерлі шығады. [[Қатысушы талқылауы:Салиха]] Салиха 17:19, 2022 ж. маусымның 30 (+06)
:Саламатсыз, {{@|Салиха}}. Иә ол туралы ойлап жүр едім. Бірақ та ондай әрлеу жағын білмедім, Арыстанбек мырза айтып көріңіз, ол кісі жаңа Қазақстанның әкімішілік картасын ортаққорға жүктеу алатын қатысушыны тауып қалар. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 13:25, 2022 ж. шілденің 2 (+06)

== Конкурс мақаласы ==

Kasymov мырза, неге логотивті өшіре бересіз, конкурсқа ұсынылған мақалалар осы логотивпен жазылып жатыр, білмесеңіз басқа уикипедиялардағы ұсынылып жатырған мақалаларды қараңыз. [[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 23:36, 2022 ж. шілденің 4 (+06)
:{{@|Мағыпар}} Меніңше мақалаға емес, сол конкурс жобасына немесе өзіңіздің жеке бетіңізге тізімдеп көрсеткен дұрыс болар. Кейін конкурс аяқталғанда жаңағы үлгілеріңізді кім алады? Уайымдамаңыз, мен немесе басқа да қатысушылар кішігірім өңдеу жасап кетсе де, авторы ылғи да сіз боласыз. Егер сол жағын ойлап жатсаңыз. Ең дұрысы жоба бетіне көрсеткен дұрыс-ау) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:43, 2022 ж. шілденің 4 (+06)

== Тәулік суреті ==

Армысыз, ''Kasymov''. Қазір уақытыңыз болса, басты беттегі ''тәулік суретін'' жөндеп қойсаңыз дұрыс болар еді. Рақмет! [[Қатысушы:Ұлы Тұран|Ұлы Тұран]] ([[Қатысушы талқылауы:Ұлы Тұран|талқылауы]]) 00:35, 2022 ж. шілденің 7 (+06)
:Ертең жасауға тырысамын --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:43, 2022 ж. шілденің 7 (+06)

== Хауа ==

«[[Хауа Ана]]» және «[[Хауа ана]]» деген мақалаларды біріктіріп, атын жәй ғана «Хауа» дегенге ауыстыруды жөн көремін. Өтініш, біріктіре аласыз ба? [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 14:38, 2022 ж. шілденің 11 (+06)

== Дұрыс тұрған санатты неге алып тастадың? ==
&lt;s&gt;[[Фрэнсис Бэкон]] мақаласын шұқылап, ондағы [[:Санат:Англия философтары]] деген сілтемені жойғанда, мақсатың не еді? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 22:18, 2022 ж. шілденің 16 (+06)&lt;/s&gt;

== Мақаланы қалпына келтір ==
&lt;s&gt;Әй, саған Ахмет Байтұрсынов не жамандық істеді? [[А.Байтұрсынов жазуы және емле ережелерінің тарихы|Мына мақаланы]] қандай мақсатпен жойдың? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 13:12, 2022 ж. шілденің 18 (+06)&lt;/s&gt;

== Мән-мағынасыз үлес қосқанды қоймадың-ә ==
[[Алан Менкен|Мына мақалаға]] жағаласып, шағын өңдеме жасапсың. Бірақ сол өңдеменің өзі мағынасыз болып шықты. Kasymov, есуастықтан арылу керек. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 16:06, 2022 ж. шілденің 25 (+06)
:{{@|Ерден Карсыбеков}}, Ол үлгіні МЕН жасадым, есуас болмасан {{tl|музыкант}} үлгісіне кіріп &lt;code&gt;Фон&lt;/code&gt; параметрін қалай толтыру керектігі көрсетілген. Көзі ашық, әріп танитын жансын ғой. Одан да жуықтағы өзгерістерді тексерістен өткізіп отырсан пайдасы 1000 есе болар еді, менімен базардағы сатушылар ұқсап салғыласып, артымнан қалмай --[[Арнайы:Үлесі/95.82.126.85|95.82.126.85]] 00:35, 2022 ж. шілденің 26 (+06)
:: Балақай, үлгіні ешкім айтып отырған жоқ. Оқи алмасаң, мұғаліміңе айтып жібер, есуастанбай. Мен жазған мақалаларыма қызғанып жүрсің ба әлде, артымнан бір есалаң бала сияқты қалмай отырсың ғой. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 00:45, 2022 ж. шілденің 26 (+06)
:::{{@|Ерден Карсыбеков}} Мен не деймін, домбырам не дейді. Мақаланың мазмұнын біреу өзгертті ма? Есуастықты қойып қандай өзгеріс жасағанды көзіңді ашып, асықпай қара! --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:53, 2022 ж. шілденің 26 (+06)
:::: Иә, мақаланың мазмұны еш өзгерген жоқ. Мен саған соны айтып отырмын ғой, сен еш мағынасыз үлес қосып жүрсің, еріккен бір сандалбай болдың ғой. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 08:07, 2022 ж. шілденің 26 (+06)

== Кино мен математиканы шатастырған баланы бірінші рет көріп тұрмын ==
[[Операторлық өнер]] деген мақаланы жедел жоюға ұсынғаның қате. Ұсыну себебінде сен оған дубликат мақала бар деп көрсетіпсің. Енді [[Операторлар|сол мақаланы]] ашып қарамайсың ба?! Ол математикалық операторлар туралы ғой, ал анау кино жайында. Сен өзің неше сынып бітіргенсің??? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 08:33, 2022 ж. шілденің 26 (+06)

== Жедел жою ==

* Коммунистическая (метро бекеті)
* &lt;s&gt;Философские труды Королевского общества&lt;/s&gt;
* &lt;s&gt;Әбдіжәміл кәрімұлы нұрпейісов&lt;/s&gt;
Осы беттерді жедел жоюды сұраймын. Ойланбай-ақ жоя салуға болады ғой. Өзіңіз қарап көрерсіз. [[Қатысушы:Ұлы Тұран|Ұлы Тұран]] ([[Қатысушы талқылауы:Ұлы Тұран|талқылауы]]) 13:09, 2022 ж. тамыздың 1 (+06)
:{{@|Ұлы Тұран}} екеуін жойдым, метро бекеті керек болып қалуы мүмкін--[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:40, 2022 ж. тамыздың 1 (+06)

== Үлгі:Метро ==
Қайырлы кеш, метро деген үлгіні қолдана алмадым, тіпті оны қою мүмкін емес! Алматы қаласының метро бекеттері туралы мақалаларға үлгі қойып шықсам ба деп едім, осы үлгі ауадай қажет боп тұр. Үлгіні қазақшаға аударып, түзетіп, дұрыстасаңыз. [[Қатысушы:Ұлы Тұран|Ұлы Тұран]] ([[Қатысушы талқылауы:Ұлы Тұран|талқылауы]]) 20:41, 2022 ж. тамыздың 8 (+06)

:Енді керек емес сияқты, Ерден Карсыбеков мырза Метро бекеті үлгісін жасап қойыпты. [[Қатысушы:Ұлы Тұран|Ұлы Тұран]] ([[Қатысушы талқылауы:Ұлы Тұран|талқылауы]]) 09:46, 2022 ж. тамыздың 9 (+06)
::{{@|Ұлы Тұран}}Өте дұрыс болыпты, жалпы үлгілерді өздеріңіз де жасап үйренсеңіздер жақсы болып кетер еді) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:29, 2022 ж. тамыздың 9 (+06)

== Lada ==

@[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]] Неліктен сіз Lada парақшасын жойдыңыз? Мақала ретінде құрғым келді, бірақ қазақша Уикипедияға 100 рет өңдеу жасауым керек болды. Қазақша Уикипедияда Lada мақала жасап бере аласыз ба?[[Қатысушы:SSHTALBI|SSHTALBI]] ([[Қатысушы талқылауы:SSHTALBI|талқылауы]]) 13:00, 2022 ж. тамыздың 10 (+06)

рахмет [[Қатысушы:SSHTALBI|SSHTALBI]] ([[Қатысушы талқылауы:SSHTALBI|талқылауы]]) 12:58, 2022 ж. тамыздың 10 (+06)
:{{@|SSHTALBI}} инкубатор немесе зертханаға бастасаңыз болады --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:10, 2022 ж. тамыздың 14 (+06)

== Мақалаларды жоюға ұсыныс ==

Кейде бір нәрсе туралы жазған екі мақала деген болады екен. &quot;Жалпы ұлттық социал-демократиялық партия&quot; және &quot;Біріккен Танзания Республикасы&quot; атты мақалаларды жоюға ұсыныс жасап жатырмын. Оларды &quot;Жалпыұлттық социал-демократиялық партия&quot; мен &quot;Танзания&quot; мақалаларымен біріктіру керек. [[Қатысушы:Malik Nursultan B|Malik Nursultan B]] ([[Қатысушы талқылауы:Malik Nursultan B|талқылауы]]) 18:52, 2022 ж. тамыздың 13 (+06)

Және де &quot;Микеланджело Буонарроти&quot; мен &quot;Микеланждело&quot; мақалалары да солай. [[Қатысушы:Malik Nursultan B|Malik Nursultan B]] ([[Қатысушы талқылауы:Malik Nursultan B|талқылауы]]) 18:56, 2022 ж. тамыздың 13 (+06)
:Жақсы --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:10, 2022 ж. тамыздың 14 (+06)</text>
      <sha1>0qli9orub9iyespl061gevxcugdf3y2</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060043</id>
      <parentid>3060041</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T18:13:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <comment>/* Кент пе, облыс па */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="102520" xml:space="preserve">{{Мұрағат|қыркүйек 2011 — қаңтар 2015|қаңтар 2015 — 2016 қаңтар|қаңтар 2016 — қаңтар 2017|қаңтар 2017 — сәуір 2019|маусым 2019 — желтоқсан 2020|ақпан 2021 — қаңтар 2022}}
 
{{астынан}}

== Кері байланыс ==

{{@|Madi Dos}}, {{@|Аrysтanbek}} телеграмда бармын, менде уақыт тығыз, оны түсіндіріп отыратын уақытым болмайды. Сосын нені түсіндермін? ''Болмасаңда ұқсап бақ'' демекші үлгілерді мен көбіне орыс, кейде ағылшын уикиден қарап жасаймын. Madi Dos қатысушыға дені дұрыс мақала, санаттарға қарап көрсеңіз болады деп түсіндіргенмін. Өзіміз де уикипедияны солай ізденіп, сұрап үйренгенбіз. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 15:01, 2022 ж. қаңтардың 26 (+06)

:Елдің бәрі бірдей емес Касымов мырза. Жарайсыз, үйренгеніңіз жақсы екен. Алайда уикиді түсінбейтін, бірақ мақала қосып өңдегісі келетін, үлес қосқысы келетін адамдар бар. Сондай энтуазистердің бетін бұрып бағыт сілтеп жіберуге қазіргі зымыраған уақытта  уики беті жеткіліксіз сияқты.Ал мессенжерлерге, Телеграмға адамдар  жедел кіріп сұрақтарына жауап алуға ыңғайлы. Топқа кіргіңіз келмегенді мен сізді &quot;ұрының арты қуыс&quot;  дегендей басқаша түсіндім. 
:''Сосын нені түсіндіремін?'' Уикиде жетеді түсіндіретін нәрсе.  [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 01:13, 2022 ж. қаңтардың 27 (+06)
::@[[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] мырза бізде онсызда белсенді қатысушыдар өте аз, жеке басына тиісіп белсенділерді Уикипедиядан суытып алуымыз мүмкін, бізге арбаны да сындырмайтын, өгізді де өлтірмейтін бейтарап жолды ұстану керек. Қараңыз: [[Уикипедия:Сыпайылық]] &lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 07:39, 2022 ж. қаңтардың 27 (+06)
:::{{@|Madi Dos}} мен оны жазып көрсете алмаймын, осында н/е телеграмда қандай айырмашылық бар? ''Энтуазистер'' мысалы ретінде таңдаулы/жақсы мақалаларды қараса болады, тегі болмай жатса басқа дамыған уикилерді қарап көрсің. Кезінде жоғарыда айтып кеткендей басқа уикиден қарап, қиналсақта біршама нәрсені үйрендік (біраз қатысушылар солай жасады). Қазір қайта көптеген үлгі, санаттар, жақсы көлемді мақалалар жетіп тұр ғой. Егер шын ыңталары болса, менің (өзіне көп алатын админ сымақ демекші) көмегім шамалы болады-ау. Түсінгенім мен оларға түсіндірмегендіктен дамуыларына кедергі жасап жүрсіз деген сізден сондай ой келді, бұл еркін тегін, әркім өз ыңтасы мен шабытына байланысты дамитын жоба негізі. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 21:34, 2022 ж. қаңтардың 27 (+06)

== Мәліметті неге өшірдің? ==
[https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%97%D0%B5%D1%80%D0%B3%D0%B5%D1%80%D0%BB%D1%96%D0%BA_%D3%A9%D0%BD%D0%B5%D1%80&amp;action=history Зергерлік өнер мақаласындағы мәліметті] неге өшірдің? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 17:30, 2022 ж. қаңтардың 26 (+06)
:Айдын мырза екеуі мүлдем бөлек тақырыптар ғой. Зергерлік өнер ол дереккіз зат еcім, зергерлік бұйымдар деректі зат есім, яғни қолға ұстап көзбен көріп, тістеп иіскеп көруге болатын заттар. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 18:47, 2022 ж. қаңтардың 26 (+06)
:: Arystanbek, мақаланы дұрыс қалыпқа келтіргеніңіз үшін рақмет! --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 18:54, 2022 ж. қаңтардың 26 (+06)
:{{@|Arystanbek}} алты жыл бұрынғы нәрсе екен, тәжірибе аз болғаннан дұрыс біріктірмеген екенмін, интеруики мен санатты қойып шығу керек. Маған сілтей бермей --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 21:21, 2022 ж. қаңтардың 27 (+06)

== Бұрыс белсенділік ==

&lt;s&gt;[[А.Байтұрсынов жазуы және емле ережелерінің тарихы]] деген мақаланы қандай мақсатпен жойып тастағансың? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 08:58, 2022 ж. қаңтардың 28 (+06)
*Әй, админсымақ, сұраққа неге жауап бермей жүрсің? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 11:15, 2022 ж. ақпанның 11 (+06)&lt;/s&gt;

== Үлгі:Кино→ |Жыл ==

Қайырлы кеш Kasymov! Сізге жүгінбегелі біраз уақыт болыпты, 2020 жылдағыдай сіздің талқылауыңызға жиі жазған кездерді сағынып кетіппін, шынында!:)

Іске келер болсақ, [[:Үлгі:Кино]] үлгісіндегі Жыл бөлімінде автоматты сілтемені дұрыстау керек сияқты, өйткені қандай да бір фильмнің шыққан жылын мысалы 2007 деп жазғанда тек сол жазған 2007 ге ғана сілтейді, ал «2007» дегеніміз «2007 жыл» деген мақалаға айдау беті болып табылады, сондықтан мақаланың үлгісінде жасыл сілтеме пайда болады. Сол жасыл сілтеме пайда болмайтындай, автоматты түрде «???? жыл» дегенге сілтейтіндей жөндесеңіз.--[[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 18:10, 2022 ж. ақпанның 5 (+06)

:@[[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] [[Арнайы:Diff/2982636|осылай жазса]] жетпей ме? Осылай дұрыс сияқты. &lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 22:06, 2022 ж. ақпанның 5 (+06)
::{{@|Nurtenge}} жасалды, тек санмен көрсету керек: '''2009''', {{@|Arystanbek}} мырза олай жасаса санат шықпай қалады --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:27, 2022 ж. ақпанның 6 (+06)
:::Рахмет көп-көп! [[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 21:38, 2022 ж. ақпанның 6 (+06)

== Туған күнге байланысты санатты неге алып тастадың(ыз)??? ==

Мысалы, 5 мамырда туғандар деген санатты алып тастапсыз, не үшін? Олар басты бетте бүгін туғандар деген бетте шығып тұрмай ма??? Қандай себеппен алып тастадыңыз. [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 20:44, 2022 ж. ақпанның 5 (+06)
:{{@|Madi Dos}} Нақтырақ қай мақалада алынып тастады? Дәлірек көрсетсеңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:28, 2022 ж. ақпанның 6 (+06)
::[[:Санат:5 мамырда туғандар|Санат:5 мамырда туғандар]] осы санатты кеше  [[Ілияс Жансүгіров]] бетінен аластапсың. [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 11:21, 2022 ж. ақпанның 7 (+06):
:::{{@|Madi Dos}} иә алдым, себебі үлгіні дұрыс толтырса ондай санаттың қажеттілігі шамалы. Егер ''туған/қайтыс болған күні'' параметрін дұрыс толтырса автоматты түрде туған жылы және күні бойынша санаттар пайда болады. Сондай нәрсе туған/қайтыс болған жері және мамандықтары бойынша арналған үлгілер бар. Асықпай дұрыстап қарасаңыз, ''5 мамырда туғандар'' санат ешқайда кеткен жоқ. Түсінген шығарсыз деген ойдамын. Бір данышпан кісі ұқсап шайып кетпейтіңізге үміттемін) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 17:21, 2022 ж. ақпанның 7 (+06)

== Тағы қате үлгі ==
[[Ричард Брэнсон]] дегенді жедел жоюға ұсыныпсың, еш түзетпей. Жою үлгісін қате қойғансың, аударманың сапасына байланысты арнайы үлгілер бар. Ондай есуастықты қою керек, Kasymov. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 13:19, 2022 ж. ақпанның 6 (+06)

:мына мақаланың аудармасы шынында да мағынасыз болып кеткен екен, бұлай өтірік санын көбейткенше, аз да болса саз аударып мағыналы қылып салу керек еді. Менің ойым. [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 11:24, 2022 ж. ақпанның 7 (+06)
:мынаны түзетпей ақ жаңасын бастай салған дұрыс сияқты қайтадан. [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 11:26, 2022 ж. ақпанның 7 (+06)

* Kasymov, сен қате қойған үлгіні Nurkhan деген саналы қатысушы алып тастаған. Содан үйреніп жүр... --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 18:11, 2022 ж. мамырдың 5 (+06)

== Дереккөздерді жою вандализмге жатады ==
[https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D2%9A%D1%8B%D0%BC%D1%8B%D0%B7&amp;type=revision&amp;diff=2949388&amp;oldid=2946292 Мына өңдемемен] сен [[Қымыз]] мақаласындағы дереккөзді жойып тастағансың. Бұл қатеңді мен өшірдім. Администратордан вандализмді ешкім күтпейді, бірақ сен шын администратор емес екенін түсінемін. Ескерту ретінде қалсын. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 11:29, 2022 ж. ақпанның 14 (+06)
:Сол өте мықты дереккөзді пдф немесе скан нұсқасында ''Қазақ совет энциклопедиясы, 7-том.'' '''Қымыздың шипалық, емдік маңызы зор''' деген сөзін көрсетуіңзді өтінемін, және кітаптың авторы мен жылы қай бетте алынғаны баспасын көрсетуді сұраймын --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 15:53, 2022 ж. ақпанның 14 (+06)
:: Сен осы мықты дереккөзді өміріңде көрмегенсің ба? Онда [[Қазақ Кеңес энциклопедиясы|мына мақаланы]] оқып шық. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 11:39, 2022 ж. ақпанның 16 (+06)

== Мақаланы жою себебі ==

Сәлеметсіз бе, өзімнің жеке кеңістігіме жарияланған мақалалар неге жойылды? Себебін айтсаңыз [[Қатысушы:Aubakirova Aisana|Aubakirova Aisana]] ([[Қатысушы талқылауы:Aubakirova Aisana|талқылауы]]) 23:20, 2022 ж. ақпанның 20 (+06)
:Саламатсыз, {{@|Aubakirova Aisana}} мақаланы зертханаңызда немесе инкубатор арқылы бастасаңыз дұрыс болар еді. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 10:28, 2022 ж. ақпанның 22 (+06)

== Өңдемені өшіру ==

Қайырлы күн! Неліктен DariaUrinbasarova21nis есімді қолданушының соңғы өңдемелерін шегіндірдіңіз? Соңғы өңдемелері: [[Мұхтар Омарханұлы Әуезов]], [[Криштиану Роналду]], [[Мұхаммед Фетхуллаһ Гүлен]]. --[[Қатысушы:Erboldilyara|Сариев Ербол]] ([[Қатысушы талқылауы:Erboldilyara|талқылауы]]) 23:37, 2022 ж. ақпанның 22 (+06)
:Қайырлы кеш, себебі мақаланы тізім арқылы толтырып жатыр. Әрлеу жағынан әдемі емес көрінеді --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:47, 2022 ж. ақпанның 23 (+06)

== Имам Шамиль ==

Сәлеметсіз бе. [[Шәміл]] мен [[Имам Шамиль]] деген мақалаларды байланыстыру (біріктіру десе де болады?) керек еді. Егер мүмкіндігіңіз болса, біріктіре аласыз ба? Кейбір қатысушылардан ұсыныс келіп жатқан еді. [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 19:28, 2022 ж. ақпанның 27 (+06)
:Жасалынды --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 14:35, 2022 ж. ақпанның 28 (+06)

== Өндемені жою. ==

Сәлеметсізбе Қасымов! Сіз неге менің өндемемді алып тастап жатсыз онда не қателік бар ма не мен бәрін дұрыс істеген едімғо немесе карточка дұрыс қойылмаған ба? [[Қатысушы:J.J.Portman|J.J.Portman]] ([[Қатысушы талқылауы:J.J.Portman|талқылауы]]) 17:58, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)
:қатысушы дегенге жылжытыпсыз, зертхана немес инкубаторға бастасаңыз дұрыс болар еді --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:06, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)

Қатысушы деген бетке жылжытсам өзімнің бетіме жылжыттымғо онда не қателік Нұрлан Қоянбаевты сонда жасап жатырмын ғой қате болғаннан кейін өзім өндеп қайтіп аударып аламғо. [[Қатысушы:J.J.Portman|J.J.Portman]] ([[Қатысушы талқылауы:J.J.Portman|талқылауы]]) 18:20, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)
:{{@|J.J.Portman}} қолданыстан шығып кеткен, әрі қате жоюлыға ұсынылған үлгілерді қойып жатырсыз. Сонымен қатар оның қойған өзінінде де толтырмай жатсыз. Сондықтан кері қайтарылды. Қазуикиде тұлғаларға арналған әртүрлі үлгілер бар --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:25, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)

Жарайды ал мақұл енді оны нестей алам оны тіпті менің зертхана қатысушы черновигінен алып тастасаңыз мен нені өзгерте аламын. [[Қатысушы:J.J.Portman|J.J.Portman]] ([[Қатысушы талқылауы:J.J.Portman|талқылауы]]) 23:29, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)
:Зертхана бетіңізге көшірдім. Үстіңгі сол жақта орналасқан --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:33, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)

Жарайды ниетіңізге рахмет қазір кіріп көрем сосын жақын арада өңдеп сізге тексеруге жіберем жасап біткен соң сіз соны тексеріп талаптарға сай келсе негізгі кеңістікке аударасыз келмесе аяғына дейін жөндеп ережеге сай етіп қайта жасаймын. [[Қатысушы:J.J.Portman|J.J.Portman]] ([[Қатысушы талқылауы:J.J.Portman|талқылауы]]) 23:36, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)

== Жаңа бастама ==

Қайырлы түн, Kasymov! Мүмкін менің идеям сізге орынсыз немесе абсурд болып көрінер, бірақ мен оған назар аударуыңызды сұраймын. Өзіңіз білетіндей, қазақша Уикипедиясындағы мақалалардың сапасы шетелдік бөлімдерден айтарлықтай артта қалып отыр. Көптеген мақалалар қысқа, сапасыз, және әшейін, қалай болса солай жазылған. Мен қазақша бөліміндегі мақаладар сапасын көтеру үшін орыс бөлімінің үлгісі бойынша мақалалар жазу арқылы түзетуге тырысып жатырмын. Алайда, көбірек сапалы мақалаларды жазуға уақыт жетпейді. Сол себепті, [[Уикипедия:Сенімді дереккөздер|Сенімді дереккөздерге]] сүйене отырып, нақты, сапалы мақалалар жаза алатын кем дегенде 5-10 адамнан тұратын топты жинау керек. Менің ойымша, мақала жазуды толығымен реформалау керек: ағылшын тіліндегі үлгіге сәйкес сенімді дереккөздермен сапалы мақалалар жазу. 

Уикипедия — әркім өз өзгерістерін жасай алатын бос орын. Тәуелсіз сауатты қатысушылар белгілі бір «альянсқа» құрылуы болатын еді. Сондықтан Мен сізге осы жобаны құрметті администратор ретінде қарастыруды ұсынамын! Сізден нұсқаулар, кеңестер мен сын беруіңізді сұраймын. Сұрақтарыңыз болса сұрай беріңіз!

Құрметпен, [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 23:33, 2022 ж. наурыздың 12 (+06)
:{{@|Айвентадор}} Рахмет, осыны Салиха, Мықтыбек мырзаларға да жазыңыз. Мен қолымнан келгенше көмектесуге тырысамын. Кеңесім мақаланың мазмұнын сапалы, мағыналы болуын тілеймін. Себебі, көп қатысушы аудару функциясы арқылы орыс немесе ағылшын уикидің дубликатын жасап жатыр, әрі кейбіреулерінің мағыналары қызық шығып жатады. Ьастысы соған назар аударса, менен жетіспейтін үлгілерді жасауға тырысамын) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:27, 2022 ж. наурыздың 13 (+06)

* Кеңесіңізге үлкен рақмет! Мықтыбек мырза мен Салиха ханымға жаздым. Жауап күтудемін. [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 10:51, 2022 ж. наурыздың 13 (+06)

* Қайырлы кеш, Kasymov мырза! Жобаны іске асыру процессі созылып кеткенінен кешірім сұраймын (алдында айтқандай, уақытым өте шектеулі. Бүгінгі күні демалыс басталғаннан соң жазып отырмын). Қазір менде жобамның бағдарламасы және негізгі принциптері жазылған «Уикипедия:Альянс» деген атты мақала дайындамасы бар. Жазуға рұқсат ете аласыз ба? (Мақаламды орынсыз деп өшіріп тастайды деп ойлап отырмын). Қазір администрация мүшелеріне және тәжірибелі қатысушыларға ұсыныс тастаудамын. [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 23:45, 2022 ж. наурыздың 18 (+06)

== Анықтауға көмектесіңіз, мен жаңа қызмын ==

Сәлеметсіз бе, құрметті Kasymov. 
Өкінішке орай, мен мақаланы негізгі бөлімге қалай аударуға болатынын түсінбедім (барлығы оқиды). Мақала орыс википедиясынан аударылған. Олар маңыздылығын растады.Менің зертханадағы мақалам, Intis Telecom деп аталады.[[Қатысушы:Technoperi|Technoperi]] ([[Қатысушы талқылауы:Technoperi|талқылауы]]) 23:43, 2022 ж. наурыздың 23 (+06)Technoperi

== Санат:Ергежейлі ғаламшарлар ==

Қазақша Уикипедияда [[:Санат:Шағын ғаламшарлар]] және [[:Санат:Ергежейлі планеталар]] деген екі санат бар екен. Әдейі істегендей, біріншісінің бірінші сөзі қазақ тіліне келмесе, екіншісінің екінші сөзі қазақ тіліне келмейді :) Яғни, екеуі де «Карликовые планеты» деген сөздің аудармасы, бірақ қазақи-ғылыми тұрғыда Карлик — Ергежейлі болса, Планета — Ғаламшар емес пе? Яғни, «Категория:Карликовые планеты» дегеннің қазақша дұрыс атауы [[:Санат:Ергежейлі ғаламшарлар]]. Тіпті орыс тіліне қарамаймыз дегеннің өзінде ағылшын тілінде де атауы осыны білдіреді. 

Енді, алдыңғы екеуін соңғы дұрыс санатқа қалай біріктірсе болады? Сол үшеуін біріктіріп берсеңіз--[[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 17:23, 2022 ж. наурыздың 24 (+06)
:Екеуін жойғаннан басқа амал жоқ, меніңше --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 21:41, 2022 ж. наурыздың 24 (+06)
::Ең бірінші санатты дұрыс атауға аудардым, яғни бірінші санатты аман алып қалайық, не дегенмен 2008 жылы пайда болды:) Ал екінші санат пен «Шағын ғаламшарлар» деген айдау бетін жойсаңыз--[[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 22:30, 2022 ж. наурыздың 25 (+06)
:::Ок, сұрақты дұрыс түсінбеген сияқтымын ғой) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:29, 2022 ж. наурыздың 26 (+06)

== Ақтөбедегі Мейірімді Бақташының Ғибадатханасы  ==

Саламатсызба! [https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D1%80%D0%B0%D0%BC_%D0%94%D0%BE%D0%B1%D1%80%D0%BE%D0%B3%D0%BE_%D0%9F%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%8B%D1%80%D1%8F_%D0%B2_%D0%90%D0%BA%D1%82%D0%BE%D0%B1%D0%B5 Храм Доброго Пастыря в Актобе] менде осы бетінің қазақ мәтін бар, бірақ маған бетінді жанадан бастау болмайды. Сізден кешірім сұрап, мақала бастауыңызды өтінемін. Бірінші абзац осындай: &quot;Ақтөбедегі Мейірімді Бақташының Ғибадатханасы - Атырау Апостол Әкімшілігіне қарасты Ақтөбе қаласындағы (Ақтөбе облысы) Рим-католик Ғибадатханасы.&quot;--[[Қатысушы:Dmitriymoroz1006|Dmitriymoroz1006]] ([[Қатысушы талқылауы:Dmitriymoroz1006|талқылауы]]) 21:30, 2022 ж. наурыздың 28 (+06)
:Саламатсыз, менен '''неге кешірім сұрап жатырсыз'''? Менің жеке энциклопедиям емес қой. Бастай беріңіз, кейінерек тексерістен өткізіп аламыз) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:36, 2022 ж. наурыздың 28 (+06)

== Сіз әдейі істейсізбе? ==

Менің өңдеген бетімді неге жоққа шығарып, өшіріп тастап жатырсыз? Себебі не ешқандай бұзушылық көріп тұрған жоқпын өзімнен. [[Қатысушы:Taragtybalasy|Taragtybalasy]] ([[Қатысушы талқылауы:Taragtybalasy|талқылауы]]) 08:50, 2022 ж. наурыздың 29 (+06)
:{{@|Taragtybalasy}}, сіз ешқандай дереккөздерсіз руды өзгертіп жатырсыз. Оған күмән туындағандықтан, кері қайтарып жатырмын --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:49, 2022 ж. наурыздың 31 (+06)

== Кавилл, Генри мақаласын ретке келтіріңіз ==

[[Кавилл, Генри]] мақаласын аударып бастапсыз, бірақ аударма аяқталмаған. Осындай секілді басқа да мақалаларыңыз болса дұрыстап ретке келтіруіңізді сұраймын. Бастаған соң аяқтамайсыз ба. Шала пұла , шала жансар мақалалармен қазақ Уикипедиясына ешкім кірмей қашып кетер. Одан да аз да болса, мақалаңызды мән-мағыналы қылып ретке келтіріп қойсаңыз сол дұрыс болады. Рахмет. [[--[[Қатысушы:Nurkhan|Nureke]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurkhan|талқылауы]]) 07:32, 2022 ж. наурыздың 31 (+06)]]
:{{@|Nurkhan}} ''[[Кавилл, Генри]]'' деген мақала бастаған емеспін, мен бастаған мақала '''[[Генри Кавилл]]'''. Иә дұрыс айтасыз, қазуикидің сапасы сын көтермей тұр, өкінішке орай. Мен админ болғандықтан жуықтағы өзгерістерді тексерумен және де елді-мекен, әкімшілік бірлік бойынша үлгілерді қазақша нұсқасымен алмастыру жұмыстарынан қол босамай тұр. Өзімде ой да бар негізі --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:46, 2022 ж. наурыздың 31 (+06)
:: Сонда саған бір мақаланы дұрыстауға бес жыл да жетпейтін болды ма? Сен өзің неткен ұлу-адамсың! --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 21:20, 2022 ж. тамыздың 13 (+06)

== Разрешение на публикацию статьи ==

Добрый день! Извините, что пишу на русском, я из России. Хочу создать статью про один из районов Дагестана. Дайте, пожалуйста, разрешение на публикацию. С правилами знаком, уже 10 лет как редактирую в Википедии. С уважением, --[[Қатысушы:Buntarion|Buntarion]] ([[Қатысушы талқылауы:Buntarion|талқылауы]]) 18:29, 2022 ж. сәуірдің 11 (+06)
:{{@|Buntarion}} Добрый вечер, добро пожаловать) Если честно я не знаю как это делается, наверно бюрократы решает этот вопрос. Свяжетесь с {{@|Arystanbek}}, {{@|Нұрлан Рахымжанов}} или {{@|Batyrbek.kz}} --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:21, 2022 ж. сәуірдің 13 (+06)
::Хорошо. Благодарю Вас! --[[Қатысушы:Buntarion|Buntarion]] ([[Қатысушы талқылауы:Buntarion|талқылауы]]) 23:52, 2022 ж. сәуірдің 13 (+06)

== Қорытынды шығару ==

&lt;s&gt;[[Уикипедия:Жақсы мақалаға үміткерлер/Қымыз]] бетіне қорытынды шығару керек. Негізі, бұл админнің жұмысы. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 20:44, 2022 ж. сәуірдің 23 (+06)
:Арыстанбек, Нұрлан мырзаларға айтып көріңізші. Осыға дейін қорытынды жасап көрмедім, әрі ол жерде 50/50 болып тұрған сияқты --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:56, 2022 ж. сәуірдің 23 (+06)
::Қап, админ емес екеніңді білдім ғой. Санау қабілетің де бүртүрлі екен: 7 дауыс қолдады, 1 дауыс қарсы болды — бұл 50/50 емес қой. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 22:59, 2022 ж. сәуірдің 23 (+06)
:::1 қарсы дауыс, 3 қалыс олардың айтылғаны түзетілді ме екен? Және бір қызығы қолдаған дауыстардың арасында да комментариялар жазған екен. Шешімді бюрократтарға тапсырдым. Меніңше кішкене болсын дереккөздер көбейтіліп, қазіргі уақыттағы жағдайын жазып кетсе жақсы болар еді. Сондықтан мен қалыс қойып отырмын. Ренжімеңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:20, 2022 ж. сәуірдің 23 (+06)&lt;/s&gt;

== [[Уикипедия: Арбитражды комитет|Арбитражды комитет]] ==

Сәлеметсіз бе? Қазіргі уақытта [[Уикипедия: Арбитражды комитет|Арбитражды комитет]] жұмыс істеуде ме?

Ренжімеңіз, бірақ Сіз және [[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|сіздің оппоненттіңіздің]] араларыңызда жарты жылға созылған ұрыстарыңыз шеттен бір түрлі көрінеді. Мен, әрине, сіздердің жеке қарым-қатынастарыңызға араласқым келмейді, бірақ кішкентай балалар сияқты ұрыса бергенше, Арбитражда шешерсіз? Бір жағынан, басқа қатысушыларға өздерінің мәселелерін шешуге көмектесер.

Қазіргі уақытта комитеттің бетін өңдеп жатырмын, өтініш, ресімдеуге көмектесесіз бе? (Өтінімдер (заявки) мен шешімдер, арбитражға қабылданбаған өтінімдер мұрағаты және т.б.).

Құрметпен, [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 09:35, 2022 ж. мамырдың 2 (+06)
:Саламатсыз, {{@|Айвентадор}}. Иә өкінішке орай сондай түсініксіз жағдай туындап жатыр. Себебі белсенді қатысушылар аз (болғанын өзінде тек өз жұмыстарынан ары аспайды), ережелердің толық немес шала жазылуы, содан анархия туындап жатыр. Жалпы уикипедияғы қатысты ережелер мен жобаларға аса қызығушылық жоқ еді) Ұсыныстар мен ережелер дайын болып жатса, өз тарапынан пікір мен дауыс беруге дайынмын. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:27, 2022 ж. мамырдың 2 (+06)

== Админге тән емес салақтық ==

&lt;s&gt;[[Қатысушы талқылауы:Абай Кенжетай|Мына бетте]] сен ''«Мақалаларға мән-мағынасыз сөздерді қосуыңызды сұраймын»'' деп жазыпсың, бұл қатеңді тек бір жарым айдан кейін түзеп алдың. Ал сол ''мән-мағынасыз сөздердің'' қосылған-қосылмағанын тексердің ба? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 14:41, 2022 ж. мамырдың 4 (+06)
:{{@|Ерден Карсыбеков}} Мені тінтіп жүргенше, өзің де қазуикидің дамуына үлес қоспайсың ба? Қырағы екенсің, сол соңғы өзгерістерді қадағалап жөндеп отырсаң, үлкен көмек болар еді. Мен нақты айта аламын: жуықтағы өзгерістерді менен басқа ешкім өкінішке орай тексерістен өткізбей отыр, қаншама боқ-ауыз сөздер жазылып, интернеттен дайын нәрсені мақаланың ортасына тыға салып, тағы сол сияқты көптеген өңдемелер болып жатыр. Соның бәрін тексерістен өткізу 2-3 адамға үлкен салмақ түседі. Содан '''сұраймын''' деген қателік кетіп жатыр. Аталған қатысушы: ''болған екен'' орнына ''болған'' немесе керісінше өңдемелер жасап жатыр. Ондай мазмұнды толықтырмайтын өңдемелер қаншалықты қажетті? 7-8 өңдеме болса болар еді, жүйелі түрде болып тұр. Орыс уикиден келдіңіз ғой, жалғыз админдер емес сіз сияқты қырағы, жауап қайтара алатын тәжірибелі қатысушылар да автопатруль жасай алады. Жалғыз админдерге бүкіл сынды лақтыра бермей.

'''Бір айдан кейін''' де өзің де жоғарғы жаққа түсініксіз жауып жазыпсың ғой. Сосын неге сенде жаңа жазылған мақалалар да бір ғана санаттан болып жатыр, мысалға ''алфавит бойынша әндер''. Автор өзі бастаған мақаласын мейлінше мазмұны толығырақ және санаттар қоюға тырысу керек. Сосын талқылау бетімді қайта-қайта кері қайтарып, басқаларға шағымданып еді, қатарынан екі тақырыпты алып тастапсың) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 20:57, 2022 ж. мамырдың 5 (+06)
* Көмек сұрасаң, дұрыстап сұра, есуастанбай. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 22:06, 2022 ж. мамырдың 5 (+06)
: {{@|Arystanbek}}, бұл қатысушы бір емес бірнеше рет балағат сөздер жазып, компьютердың артынан клавиатура қаһарманы болып отыр. Бір шара қолданбаса болмайды. Мен уақытымды бөліп қазуикиге жұмыс жасап жатсам, артымнан тінтіп болмашы нәрселерге мазаны алып жатыр. Енді келіп мен көмек сұрап жатыр деп, мәселені басқа жағынан айналдырып шықты. О, Алла танымайтын біреудің соншама қадалғаны өте қызық екен. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:56, 2022 ж. мамырдың 5 (+06)&lt;/s&gt;

== Одан да Уикипедияға үлес қоспайсың ба? ==
Kasymov, сен болмашы нәрседен ұрыс-керісті іздей бермей, одан да Уикипедияға үлес қоспайсың ба? Сен былтыр &lt;big&gt;0&lt;/big&gt; мақала жазған екенсің, биыл да әлі &lt;big&gt;0&lt;/big&gt; мақала болып тұр. Есің дұрыс болса, менен үлгі алып, жетіспейтін материалдарды жазсаш. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 10:40, 2022 ж. мамырдың 6 (+06)
:МММ, аман бол {{@|Ерден Карсыбеков}}. Өзі соқтығысып, енді ұрыспай жөнімен жүр деген нәрсесі қызық екен --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 20:10, 2022 ж. мамырдың 6 (+06)
:: Жаза алмасаң — солай айт, балақай. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 22:41, 2022 ж. мамырдың 6 (+06)
:::мммм, көп жасағаннан емес, көпті көргеннен сұрау керек екен деген осы екен ғой --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:44, 2022 ж. мамырдың 6 (+06)
:::: Мақалдағаның орынды емес. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 22:48, 2022 ж. мамырдың 6 (+06)

== Үлгі:Шатастырмау ==

Қайырлы күн! «Үлгі:Шатастырмау» (орыс тілінде: «''Шаблон:Не путать''») санатын жасай аласыз ба? [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 08:50, 2022 ж. мамырдың 7 (+06)
:Уақыт тапсам, тырысып көрейін --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:05, 2022 ж. мамырдың 10 (+06)

== Беттерді жою туралы ==

* Қатысушы:Тұран Нұрәліұлы
* &lt;s&gt;Қатысушы:Тұран Нұрәліұлы/зертхана
&lt;/s&gt;* Қатысушы талқылауы:Тұран Нұрәліұлы
- Осы беттерді жойып беруіңізді сұраймын. Себебі, бұлар менің қатысушы атымды өзгетркен кезде қалып қалған беттер болатын. Көп уақытыңызды алмайды деп ойлаймын. Сіз админдердің бірі болғандықтан сізге жүгініп отырмын. Алдын-ала рахмет! [[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 01:05, 2022 ж. мамырдың 13 (+06)
:Тек екіншісін ғана жоя алдым, қалғандары басқалардың талқылау беттеріне сілтеп тұр. Жалпы қала берсін. Қатысушы атын өзгерткенде ондай нәрсе болып тұрады --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 16:19, 2022 ж. мамырдың 13 (+06)

== Goodbye ==

Hi Kasymov, I'm going to block globally because I made the bad translations.--[[Қатысушы:Martorellpedro|Martorellpedro]] ([[Қатысушы талқылауы:Martorellpedro|талқылауы]]) 00:48, 2022 ж. мамырдың 16 (+06)

== Сенің ауытқуыңды басқа қатысушылар да байқапты ==
&lt;s&gt;[[Талқылау:Cоңғы кесу (фильм, 2022)|Мұнда]] сенің басқа қатысушылардың еңбегіне жармасатыныңды бекерден бекер сынап тұрған жоқ. Бұдан дұрыс түйін шығаруың керексің, бұрыс белсенділікті қою керек. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 23:48, 2022 ж. мамырдың 22 (+06)
:Сен де жағаласпашы, жауап жаздым (қандай қате кеткенін оқи алатын шығарсың) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:50, 2022 ж. мамырдың 22 (+06)
::Балақай, өтірік соқпасаш, сен кіріскенге дейін ол жерде еш қате болған жоқ. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 08:21, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
::: @[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] қателеспейтін адам болмайды, мен де тәжірибелі қатысушы болсам да қателесемін. Кішкентай қате үшін жерден алып жерге салудың қажеті жоқ. Менен де мыңдаған қате табылады, мені неге осылай жерден алып жерге салмайсыз? --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 10:03, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:::: Мәселе қателердің тым көп болуында және оларды мойындамауда. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 14:48, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
::: @[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] сенен бір қате: &lt;s&gt;шығаруың керексің&lt;/s&gt; деген сөз қайдан шыққан? Дұрысы &lt;code&gt;шығаруың керек&lt;/code&gt; --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 10:11, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:::: Бұл қате емес, екінші нұсқаны да пайдалануға болады. Мысалы, [https://taraztv.kz/kz/news/society/zhurekke-ota-zhasaudan-sheberlik-synyby-otti мына сілтемедегі] жетінші абзацта сондай сөз тіркесі кездеседі. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 14:48, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
Қате, бұны БАҚ қате қалыптасытырып жіберді, әдеби тілде бұл өрескел қателік. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 16:51, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:Уикипедия әдеби сайт болмаған соң, мұнда басқа стильдердің сөз байлығын қажетінше пайдалануға болады. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 17:26, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
::'''Мәселе қателердің тым көп болуында:''' соны алғашқысынан бастап соңғы нәрсеге шейін тізбектеп көрсетуіңді '''міндеттеймін'''. Өзіне қатысы жоқ мәселеге кірісіп, бәле іздеген біреу екенсің. Әлі күнге дейін таң қаламын, танымайтын біреуге қастасып, балағаттап, дөрекі сөйлеп, ашуын менен алып жүргеніне. Сол жерде сенің атын немесе саған қатысты нәрсе айтылды ма? Соған да жауап берші? --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:25, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
::: @[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] әдепсіздерге арналған сайт бар шығар? Ал біз әдеби, ғылыми стилде жазамыз, бұл өз қолымызда. Әдепсіздер Уикипедияға әдепсіз жазды екен деп бізде әдепсіз жазбайтын шығармыз? --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 20:04, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:::: Әдепсіздікті не үшін айттыңыз? Менің қандай да бір сөзіме ренжігенсіз ба? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 23:55, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)

Осы оқиғаға араласып жатқаным үшін кешірім сұраймын, алайда өзімнің пікірімді айтып кетуді орынды көремін. Мен үшін, зайырлы '''энциклопедиялық''' сайтта «үлкен» кісілер бір-бірімен кішкентай балалар сияқты ұрысып жатқаны бір түрлі көрінеді. Ашуға салмай және дұрыс емес түсініп қалмаңыз, @[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден мырза]], сіз мен үшін — осы бөлімдегі ең алғашқы қол ұшын берген адамсыз, және мен сізге үлкен ризамын. Алайда, сіздің іс-қылығыңыз (нақтырақ айтқанда — бейтаныс адаммен [[Уикипедия:Сыпайылық|дөрекі түрде сөйлеу]], және ізінен қалмай қудалау) үшін сізге административті істі ашу — өте жеңіл. Сол себепті, бұның алдын-алу үшін, мәселені үлкен адамдар сияқты өзара шешімге келіп, немесе, [[Уикипедия:Арбитражды комитет|Арбитражды]] жаңа сайлап, сол жақта мәселені шешу керек деген ойдамын. [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 00:28, 2022 ж. мамырдың 24 (+06)
: Бұл талқылауға пікір қосқаныңыз орынды емес. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 11:38, 2022 ж. мамырдың 24 (+06)
::@[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]], орынды болсын, болмасын, дөрекілікті еш жерде (әсіресе әлеуметтік желілерде) құптамайды. Егер бір нәрсемен келіспесеңіз, немесе өзіңіздің пікіріңізді жеткізгіңіз келсе, агрессиясыз, [[Уикипедия: Сыпайылық|сыпайы түрде]] жеткізіңіз. Бұл этикеттің қарапайым ережелері: ''басқалардың өзіңе қандай қарым – қатынаста болсын десең, басқаларға да сондай қарым – қатынаста бол''. [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 17:49, 2022 ж. мамырдың 24 (+06)
::: Бірінші қатеңіз міні: бұл жер — әлеуметтік желі емес. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 17:30, 2022 ж. маусымның 28 (+06)&lt;/s&gt;

== Қате үлгі ==
Мен [[Жәнібек Әлімханұлы]] мақаласында статистиканы өзгертіп едім. Үлгі:Инфобокс деп қызыл болып шығып тұр. Сосын Үлгі:Боксшы қарасам сіз жаңа ғана өзгертіпсіз. Айтайын дегенім неге олай болып тұр, сондықтан мен өзгерткеңізді жоққа шығардым, сонда да қате. Үлгіні қалпына келтріңізші, өтініш -- [[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 01:35, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:{{@|TuranNur}} Мен '''Инфобокс''' үлгісін жойып тастадым. Жоғарыда ''ұрыс іздеп жүрген немесе Альфи мырзалар'' өздері мықты қырағы білімдерімен соны ағылшын немесе орыс уикиден аударып, жасап шықсың. Соларға айтсаңыз болады --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:27, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
::Инфобокс үлгісін не үшін жойып тастадыңыз, соны түсінбедім? [[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 23:13, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:::Жоғарыда себебін жазып көрсеттім, менің жасаған нәрселерім ылғи да қате әрі қазуикиге пайдасы жоқ екен. (бұдан басқа көптеген үлгілер бар, оларды жою жоспары тұр) Аталған кісілер өздері жасап шығарсың, ''инфобокс-2'' немесе ''карточка'' деп --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:23, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)

== Үлгі:Боксшы ==

Боксшы үлгісінде boxrec_id сілтемесін дұрыстайын деп едім, бетті қорғап тастапсыз. BoxRec сайтына кіргенде профилі көрініп тұру керек қой. [[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 00:43, 2022 ж. мамырдың 25 (+06)
:{{@|TuranNur}} қорғағам себебім, әркім өзгерістер жасай бермеу үшін. Көбісі үлгіні түсінбейді. ''boxrec_id сілтемесін'' үлгіден емес, мақалада қосу керек (жасап қойдым) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:29, 2022 ж. мамырдың 26 (+06)
::'''Мысалы''': [[Жәнібек Әлімханұлы]] мақаласындағы ''Қызметтік тізімі (boxrec)'' деп тұрған көк сілтемені бассаңыз BoxRec профилі шықпай тұр, соны көрсеңіз. [[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 01:35, 2022 ж. мамырдың 27 (+06)
:::{{@|TuranNur}} түзетілді --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:17, 2022 ж. мамырдың 28 (+06)

== [[Украин тілі]] ==

«[[Украин тілі]]» мақаласын [https://ru.m.wikipedia.org/wiki/%D0%A3%D0%BA%D1%80%D0%B0%D0%B8%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D1%8F%D0%B7%D1%8B%D0%BA орыс тіліндегі нұсқаға] сәйкес бірге қайта жазуды ұсынамын! [[Сурет:Smile-big.svg|30px]] [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 11:29, 2022 ж. мамырдың 28 (+06)
:Рахмет, ұсынысыңызға. Бірақ мен қазір қазуикиде бар үлгілерді тексерістен өткізіп, инфобокс үлгісін алмастыру жұмыстары мен айналысып жатырмын. Сондықтан көмектесе алмаймын( --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:27, 2022 ж. мамырдың 28 (+06)

== Севилья ==

== Севилья ==

Мен [[Севилья]] мақаласын [[Севилья (футбол клубы)]] деп ауыстыруды ұсынамын. Ал, [[Севилья]] мақаласы Севилья мақаласына сілтену керек деп ойлаймын. Ойыңызды [[Талқылау:Севилья]] бетіне білдірсеңіз.--[[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 14:01, 2022 ж. мамырдың 31 (+06)
:{{@|TuranNur}}, Мықтыбек мырзаға айтасыз ғой деймін. ''Севилья'' сөзіне көптеген мақалалар сілтеніп тұр. Оның бәрін түзетіп шығу керек--[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:06, 2022 ж. мамырдың 31 (+06)

== Сәлеметсізбе ==

[[Kazman322]] деген қатысушыға бан беруіңізді сұраймын. Руларды өңдеуін, беттерді бүлдіруді қоймайды. Вандализм жасап жатыр. [[Қатысушы:Granttka tus Diyas|Granttka tus Diyas]] ([[Қатысушы талқылауы:Granttka tus Diyas|талқылауы]]) 14:52, 2022 ж. маусымның 6 (+06)

* [https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D2%9A%D0%B0%D1%82%D1%8B%D1%81%D1%83%D1%88%D1%8B_%D1%82%D0%B0%D0%BB%D2%9B%D1%8B%D0%BB%D0%B0%D1%83%D1%8B:Kazman322&amp;oldid=3039671 1] [[Қатысушы:Kazman322|Kazman322]] ([[Қатысушы талқылауы:Kazman322|талқылауы]]) 14:56, 2022 ж. маусымның 6 (+06)

:Мына боқтығыңызға қарағанда сізді бұғаттау керек сияқты ғой &lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 21:46, 2022 ж. маусымның 6 (+06)

== Сүзгі ==

Бүгін [[Үлгі:АҚШ саясаты]] жасадым, алғашында үлгі түгел дайын болып, оны бір ғана өңдемемен жарыққа шығаруға болатын еді. Бірақ сүзгі оны жібермей, қай жерден кеткенін іздеу үшін бөліп-бөліп 8 өңдемемен жүктеуге тура келді. Сондағысы жібермей тұрғаны мына мақаланың [https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%BB%D0%B8%D0%BD%D0%BA%D0%B5%D0%BD,_%D0%AD%D0%BD%D1%82%D0%BE%D0%BD%D0%B8] атауы екен🤦‍♂️ Тіпті қазірдің өзінде сілтеме ретінде жазғанның өзін өткізбей тұр. Осы мақаланың атауы үлгідегі &quot;Сытқы саясат&quot;→&quot;Мемлекеттік хатшы:&quot; деген жерге қойып беріңізші! [[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 15:30, 2022 ж. маусымның 9 (+06)
:{{@|Nurtenge}} сол сүзгіні қателеспесем Арыстанбек мырза қойды, сол кісіге өтініп көріңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:11, 2022 ж. маусымның 11 (+06)
::Болды, қойылды, рахмет) Тағы бір рет тексерейінші деп қойып көрсем қойылды. Сүзгі қуып тұрған ғой шамасы))--[[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 13:49, 2022 ж. маусымның 11 (+06)

== Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022 ==

{{WAM
|header = [[meta:m:Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022|Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022]] &lt;div style=&quot;margin-right:1em; float:right;&quot;&gt;[[Сурет:Wikidata 2022 Istanbul social media campaign 02.jpg|right|thumb|300px|Wikidata 2022 Istanbul|link=meta:Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022]]&lt;/div&gt;
|subheader = Конференция 2022 жылдың 21-23 қазаны аралығында Түркияның [[Ыстанбұл]] қаласында өтеді.
&lt;div  style=&quot;text-valign:center; margin-left:200px; margin-right:50px; margin-top:10px; position:absolute;&quot;&gt;
|body = Құрметті достар,

Ыстамбұл Уикидерек конференциясына стипендия алуға өтінімдер ашық екенін хабарлауға қуаныштымын. Егер сіз түркі қауымдастығының өкілі болсаңыз және түркі тілдеріндегі Уикимедиа жобаларына белсенді қатысатын болсаңыз, онда сіз стипендияға өтініш бере аласыз. Өтініштер 2022 жылдың 30 маусымы, UTC 23:59 дейін қабылданады.

Үміткерлер толық стипендияға өтініш бере алады. Толық стипендия Түркі қолданушылары тобының Уикимедиа қауымдастығы (Wikimedians of Turkic Languages User Group) ұйымдастыратын конференция кезінде жеке тұлғаның екіжақты саяхат, ортақ тұрғын үй және тамақтану құнын қамтиды.

* Түркі тіліндегі уикимедиашыларға арналған Wikidata Training туралы қосымша ақпарат алу үшін мына сайтқа кіріңіз: https://w.wiki/53dX
* Стипендия, тіркеу және өтініш формасы туралы көбірек білу үшін мына сайтқа кіріңіз: https://w.wiki/5FFv

Бұған қоса, Түркі қолданушылары тобының Уикимедиа қауымдастығы жобалары мен оқиғалары туралы ақпарат пен жаңалықтар алу үшін біздің пошталық тізімге (https://w.wiki/5FFw) жазылуға шақырамыз.

Барлық жақсылықты тілеймін [[User:Mehman97|&lt;span style=&quot;color:#ff0500&quot;&gt;'''''Mehman'''''&lt;/span&gt;]] [[User Talk:Mehman97|&lt;span style=&quot;color:#0500ff&quot;&gt;'''''97'''''&lt;/span&gt;]] 03:48, 2022 ж. маусымның 11 (+06)


|footer = Бұл хабарлама [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|бот]] арқылы жіберілген • [[Уикипедия:Хабарлама тарату/Жеткізіп беру тізімі|Жазылу немесе жазылудан бас тарту]]
}}
&lt;!-- https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A5%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83/%D0%96%D0%B5%D1%82%D0%BA%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BF_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%83_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96&amp;oldid=3014707 тізімін пайдаланып User:Arystanbek@kkwiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Сауатсыз ==

Терминология — бұл терминдердің жиынтығы. [[Мизансцена|Мына мақалада]] сен ''терминология'' орнына ''терминологиялар'' дегенді қолданыпсың. Қатеңді түзеп шық. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 22:29, 2022 ж. маусымның 11 (+06)
:Түзетілді, сондағы қазуикиге анда-сонда кіріп менің өңдемелерімді андып отыру ма? 3 облыс пайда болды, соған қатысты мақалаларды ретке келтіруге көмек ұшын берсеңіз, одан да пайдалы жұмыс болар еді. Әттең орыс уики маңыздырақ((( --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 02:59, 2022 ж. маусымның 12 (+06)
:: Сен қате жасамай жүре алмайды екенсің. Өзің '''0''' мақала жазып, қалай ғана ақыл бермекші болып жүрсің?! --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 13:49, 2022 ж. маусымның 12 (+06)
* Сен «анда-санда» дегенді де дұрыс жаза алмағаның тіпті масқара ғой админ үшін. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 13:52, 2022 ж. маусымның 12 (+06)

:Бұл жер талқылау беті, яғни еркін түрде жазуға болады. Менің жерімде ағаларға ''тәте'' деп атайды, анда-санда немесе анда-сонда деп айтады, енді уикипедияны тастап менің қалай сөйлетініме тиісе бастадың ба? Сосын 0 мақала жазатын кісі қазуикиде өңдеу жағынан 2 орында, көрші елдің уикиін дамыта бергенше осында кезінде келгенде мүмкін сенде алғашқылардың қатары болар ма едің. 12 жылда қазуикиге 4000-ға жуық өңдеу жасау аз енді.
* Талқылау бетімді өз бетінше өзгертуді доғарыңыз, бітікшілерге хабарлама тастап, талқылау бетімді өзге қатысушының өзгерткені үшін бұғаттауға ұсынатын боламын. Соңғы ескертуім --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:39, 2022 ж. маусымның 13 (+06)
* Ештеңені де түсіндірмей-ақ қойшы, сауатсыз екеніңді баяғыдан білемін. Одан да өзің жойған [[А.Байтұрсынов жазуы және емле ережелерінің тарихы|осы мақаланы]] қалпына келтірші және оқып шықшы, мүмкін қателерің де азаятын шығар. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 06:42, 2022 ж. маусымның 13 (+06)

== Қате қойған үлгіңді жойдым ==

&lt;s&gt;Пайдалы мақалаларды жоюға тырысып, Қазақ Уикипедиясына қиянат жасаудан тайынбағаның жаман болды. [[Қайта жаңғырту]] деген мақаланы жоймақшы болдың, бірақ сенің жою үлгісін қайта мен жойдым. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 12:06, 2022 ж. маусымның 13 (+06)
	
* Сен неге басқа адамдардың пікірлерін жойып жүрсің? Вандализмге ұрынған нағыз сорлы болдың ғой. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 20:56, 2022 ж. маусымның 13 (+06)

**Тағы да жасаған нәрсемді кері қайтарсаң, мен дауысқа салмай бұғаттай саламын --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:40, 2022 ж. маусымның 13 (+06)

* Ие, &quot;ақымаққа айтқан сөз далаға атқан оқпен тең&quot; деген осы екен. Саған сөзім жоқ. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 11:23, 2022 ж. маусымның 29 (+06)
::{{@|Ерден Карсыбеков}} деген мырзаның іші пысып, не естерін білмей жүр екен? {{@|Білгіш Шежіреші}} мырза, {{@|Салиха}} ханым бәлкім осы кісі ''Көкпекті және Самар ауданындағы ауылдарды'' қалай бөлгенін білетін шығар. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 17:19, 2022 ж. маусымның 29 (+06)
:::Сенің қателерің бітпейді екен. Осы &quot;естер&quot; деген сөзді қайдан алып жүрсің?! --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 18:42, 2022 ж. маусымның 29 (+06)
::::@[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] Неге админмен сіз деп сөйлеспейсіз, ұят емес пе? Қателеспейтін адам жоқ, бәріміз де қателесеміз. Әрі бұл жай ғана талқылау ғой. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 21:54, 2022 ж. маусымның 29 (+06)

Біледі деп ойламаймын. Есесіне [[Қатысушы:Салиха|Салиха]] ханым Көкпекті ауданы әкімдігіне шейін хабарласып, ауылдарды қалай бөлгенін біліп алыпты👍 [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 18:12, 2022 ж. маусымның 29 (+06)&lt;/s&gt;

== Жаңа облыстар туралы ==

Қайырлы күн! Сізге екі облысты өңдеуде (Ұлытау, Жетісу) көмек керек болса айтыңыз, көмектесеміз, нақтылап берсеңіз болды. [[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] де көмектесуге сұранып отыр. [[Абай облысы]]нан [[Көкпекті ауданы]] елді мекендері ғана қалды, ертең бітіремін. [[Қатысушы талқылауы:Салиха]] Салиха 15:19, 2022 ж. маусымның 21 (+06)
:{{@|Салиха}} мен сіздерге көмектесіп жатқанмын) Меніңше екі облысты да бастай беріңіз, үш жақтан жабылып тез аяқтап жібереміз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:10, 2022 ж. маусымның 21 (+06)
::Жақсы онда, [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]]мен бөліп алармыз. [[Көкпекті ауданы]]н өңдеуде қиындық туындап тұр, ауылдар аудандар арасында (Самар ауданымен) қалай бөлінгені белгісіз, еш жерден таба алмадым. Сізге белгілі ақпарат бар ма? [[Қатысушы талқылауы:Салиха]]--Салиха 11:34, 2022 ж. маусымның 22 (+06)
:::Кеш жарық, [[Қатысушы:Салиха|Салиха]]! Аққаладан басқа ауылдық округтердің қай ауданға жататынын таптым.
:::* [[Көкпекті ауданы]]: Биғаш, Көкжайық, '''Көкпекті''', Қ. Аухадиев, Тассай, Теректі, Үлгілі Малшы, Үлкен Бөкен, Шұғылбай. 
:::* [[Самар ауданы]]: Бастаушы, Құлынжон, Мариногор, Миролюбов, Палатцы, '''Самар''', Сарыбел. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 22:01, 2022 ж. маусымның 23 (+06)
::Рахмет: Көкпекті ауданы әкімшілігіне хабарласып, анықтап алғанмын. [[Қатысушы:Салиха|Салиха]]--Салиха 15:39, 2022 ж. маусымның 26 (+06)

Сонда да бір қателіктер кеткен сияқты. Себебі Самарда 8, Көкпектіде 9 а/о болуы керек еді. Тіпті Көкпектінің 1 а/о Самар ауданының ішінде тұр. Түсініксіздеу [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 02:19, 2022 ж. маусымның 29 (+06)

== Кент пе, облыс па ==

Мырза, [[Қызылжар (Жаңаарқа ауданы)]] бетін [[Қызылжар (Ұлытау облысы)]] деп пе, әлде [[Қызылжар (кент)]] деп өзгерте ме? Себебі Қызылжар деген кент Қазақстанда жалғыз екен. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 02:18, 2022 ж. маусымның 24 (+06)
:{{@|Білгіш Шежіреші}}  ''Қызылжар (Ұлытау облысы)'' деген дұрыс, осыға дейін қаншама кенттерді облыс немесе аудандарын көрсетіп атадық --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:50, 2022 ж. маусымның 26 (+06)

Жарайды, рахмет [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 00:48, 2022 ж. маусымның 27 (+06)

Тағы да сұрарым, жаңадан жасаған &quot;Қазақстан кенттері&quot; санатын кенттердің мақалаларына қосу үшін &quot;... облысы кенттері&quot; деген подкатегория жасау керек пе? Немесе кенттерге &quot;Қазақстан кенттері&quot; санатын тікелей қоса берейін бе? [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 01:04, 2022 ж. маусымның 27 (+06)
:Нақты жауап бере алмадым, Нұрлан немесе Батырбек мырзадан сұрап көріңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:06, 2022 ж. маусымның 27 (+06)

Сәлеметсіз бе, мына айдағыш бетті [[Балықшы ауылдық округі (Атырау)]] жойып жібере аласыз ба [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 19:40, 2022 ж. шілденің 10 (+06)

:Кеш жарық, мырза. Айтайын дегенім, көне қалашықтардың координаттарын мақалаға қосып шығайын деп едім. Сондай бір мақалаға [[Ақтөбе-Лаэти қалашығы]] қалашықтың координаттарын [[Үлгі:Coord]] үлгісімен жаздым. Барлығына осымен қоса берсем қате болып есептелмей ме екен? (&lt;s&gt;Ертең өшіріп тастап жүрсе&lt;/s&gt;) [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 01:09, 2022 ж. тамыздың 12 (+06)
:: Координаттарды [[Үлгі:Көне қалашық‎|мына үлгінің]] ішінде қолдануға болады. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 17:19, 2022 ж. тамыздың 12 (+06)
:::{{@|Білгіш Шежіреші}} мұнда назар аударыңыз, үлгі жасалыныпты. Координаттарын бөлек жазғаннан көрі үлгінің ішінде болғаны әдемі көрінеді --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:13, 2022 ж. тамыздың 14 (+06)

== Жаңа облыстар картасы ==

Қайырлы күн! Үлгілер үшін (мысалы,тау) жаңа облыстардың картасын жасап берсеңіз жақсы болар еді. Үлгілер картамен көркем әрі әсерлі шығады. [[Қатысушы талқылауы:Салиха]] Салиха 17:19, 2022 ж. маусымның 30 (+06)
:Саламатсыз, {{@|Салиха}}. Иә ол туралы ойлап жүр едім. Бірақ та ондай әрлеу жағын білмедім, Арыстанбек мырза айтып көріңіз, ол кісі жаңа Қазақстанның әкімішілік картасын ортаққорға жүктеу алатын қатысушыны тауып қалар. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 13:25, 2022 ж. шілденің 2 (+06)

== Конкурс мақаласы ==

Kasymov мырза, неге логотивті өшіре бересіз, конкурсқа ұсынылған мақалалар осы логотивпен жазылып жатыр, білмесеңіз басқа уикипедиялардағы ұсынылып жатырған мақалаларды қараңыз. [[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 23:36, 2022 ж. шілденің 4 (+06)
:{{@|Мағыпар}} Меніңше мақалаға емес, сол конкурс жобасына немесе өзіңіздің жеке бетіңізге тізімдеп көрсеткен дұрыс болар. Кейін конкурс аяқталғанда жаңағы үлгілеріңізді кім алады? Уайымдамаңыз, мен немесе басқа да қатысушылар кішігірім өңдеу жасап кетсе де, авторы ылғи да сіз боласыз. Егер сол жағын ойлап жатсаңыз. Ең дұрысы жоба бетіне көрсеткен дұрыс-ау) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:43, 2022 ж. шілденің 4 (+06)

== Тәулік суреті ==

Армысыз, ''Kasymov''. Қазір уақытыңыз болса, басты беттегі ''тәулік суретін'' жөндеп қойсаңыз дұрыс болар еді. Рақмет! [[Қатысушы:Ұлы Тұран|Ұлы Тұран]] ([[Қатысушы талқылауы:Ұлы Тұран|талқылауы]]) 00:35, 2022 ж. шілденің 7 (+06)
:Ертең жасауға тырысамын --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:43, 2022 ж. шілденің 7 (+06)

== Хауа ==

«[[Хауа Ана]]» және «[[Хауа ана]]» деген мақалаларды біріктіріп, атын жәй ғана «Хауа» дегенге ауыстыруды жөн көремін. Өтініш, біріктіре аласыз ба? [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 14:38, 2022 ж. шілденің 11 (+06)

== Дұрыс тұрған санатты неге алып тастадың? ==
&lt;s&gt;[[Фрэнсис Бэкон]] мақаласын шұқылап, ондағы [[:Санат:Англия философтары]] деген сілтемені жойғанда, мақсатың не еді? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 22:18, 2022 ж. шілденің 16 (+06)&lt;/s&gt;

== Мақаланы қалпына келтір ==
&lt;s&gt;Әй, саған Ахмет Байтұрсынов не жамандық істеді? [[А.Байтұрсынов жазуы және емле ережелерінің тарихы|Мына мақаланы]] қандай мақсатпен жойдың? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 13:12, 2022 ж. шілденің 18 (+06)&lt;/s&gt;

== Мән-мағынасыз үлес қосқанды қоймадың-ә ==
[[Алан Менкен|Мына мақалаға]] жағаласып, шағын өңдеме жасапсың. Бірақ сол өңдеменің өзі мағынасыз болып шықты. Kasymov, есуастықтан арылу керек. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 16:06, 2022 ж. шілденің 25 (+06)
:{{@|Ерден Карсыбеков}}, Ол үлгіні МЕН жасадым, есуас болмасан {{tl|музыкант}} үлгісіне кіріп &lt;code&gt;Фон&lt;/code&gt; параметрін қалай толтыру керектігі көрсетілген. Көзі ашық, әріп танитын жансын ғой. Одан да жуықтағы өзгерістерді тексерістен өткізіп отырсан пайдасы 1000 есе болар еді, менімен базардағы сатушылар ұқсап салғыласып, артымнан қалмай --[[Арнайы:Үлесі/95.82.126.85|95.82.126.85]] 00:35, 2022 ж. шілденің 26 (+06)
:: Балақай, үлгіні ешкім айтып отырған жоқ. Оқи алмасаң, мұғаліміңе айтып жібер, есуастанбай. Мен жазған мақалаларыма қызғанып жүрсің ба әлде, артымнан бір есалаң бала сияқты қалмай отырсың ғой. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 00:45, 2022 ж. шілденің 26 (+06)
:::{{@|Ерден Карсыбеков}} Мен не деймін, домбырам не дейді. Мақаланың мазмұнын біреу өзгертті ма? Есуастықты қойып қандай өзгеріс жасағанды көзіңді ашып, асықпай қара! --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:53, 2022 ж. шілденің 26 (+06)
:::: Иә, мақаланың мазмұны еш өзгерген жоқ. Мен саған соны айтып отырмын ғой, сен еш мағынасыз үлес қосып жүрсің, еріккен бір сандалбай болдың ғой. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 08:07, 2022 ж. шілденің 26 (+06)

== Кино мен математиканы шатастырған баланы бірінші рет көріп тұрмын ==
[[Операторлық өнер]] деген мақаланы жедел жоюға ұсынғаның қате. Ұсыну себебінде сен оған дубликат мақала бар деп көрсетіпсің. Енді [[Операторлар|сол мақаланы]] ашып қарамайсың ба?! Ол математикалық операторлар туралы ғой, ал анау кино жайында. Сен өзің неше сынып бітіргенсің??? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 08:33, 2022 ж. шілденің 26 (+06)

== Жедел жою ==

* Коммунистическая (метро бекеті)
* &lt;s&gt;Философские труды Королевского общества&lt;/s&gt;
* &lt;s&gt;Әбдіжәміл кәрімұлы нұрпейісов&lt;/s&gt;
Осы беттерді жедел жоюды сұраймын. Ойланбай-ақ жоя салуға болады ғой. Өзіңіз қарап көрерсіз. [[Қатысушы:Ұлы Тұран|Ұлы Тұран]] ([[Қатысушы талқылауы:Ұлы Тұран|талқылауы]]) 13:09, 2022 ж. тамыздың 1 (+06)
:{{@|Ұлы Тұран}} екеуін жойдым, метро бекеті керек болып қалуы мүмкін--[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:40, 2022 ж. тамыздың 1 (+06)

== Үлгі:Метро ==
Қайырлы кеш, метро деген үлгіні қолдана алмадым, тіпті оны қою мүмкін емес! Алматы қаласының метро бекеттері туралы мақалаларға үлгі қойып шықсам ба деп едім, осы үлгі ауадай қажет боп тұр. Үлгіні қазақшаға аударып, түзетіп, дұрыстасаңыз. [[Қатысушы:Ұлы Тұран|Ұлы Тұран]] ([[Қатысушы талқылауы:Ұлы Тұран|талқылауы]]) 20:41, 2022 ж. тамыздың 8 (+06)

:Енді керек емес сияқты, Ерден Карсыбеков мырза Метро бекеті үлгісін жасап қойыпты. [[Қатысушы:Ұлы Тұран|Ұлы Тұран]] ([[Қатысушы талқылауы:Ұлы Тұран|талқылауы]]) 09:46, 2022 ж. тамыздың 9 (+06)
::{{@|Ұлы Тұран}}Өте дұрыс болыпты, жалпы үлгілерді өздеріңіз де жасап үйренсеңіздер жақсы болып кетер еді) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:29, 2022 ж. тамыздың 9 (+06)

== Lada ==

@[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]] Неліктен сіз Lada парақшасын жойдыңыз? Мақала ретінде құрғым келді, бірақ қазақша Уикипедияға 100 рет өңдеу жасауым керек болды. Қазақша Уикипедияда Lada мақала жасап бере аласыз ба?[[Қатысушы:SSHTALBI|SSHTALBI]] ([[Қатысушы талқылауы:SSHTALBI|талқылауы]]) 13:00, 2022 ж. тамыздың 10 (+06)

рахмет [[Қатысушы:SSHTALBI|SSHTALBI]] ([[Қатысушы талқылауы:SSHTALBI|талқылауы]]) 12:58, 2022 ж. тамыздың 10 (+06)
:{{@|SSHTALBI}} инкубатор немесе зертханаға бастасаңыз болады --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:10, 2022 ж. тамыздың 14 (+06)

== Мақалаларды жоюға ұсыныс ==

Кейде бір нәрсе туралы жазған екі мақала деген болады екен. &quot;Жалпы ұлттық социал-демократиялық партия&quot; және &quot;Біріккен Танзания Республикасы&quot; атты мақалаларды жоюға ұсыныс жасап жатырмын. Оларды &quot;Жалпыұлттық социал-демократиялық партия&quot; мен &quot;Танзания&quot; мақалаларымен біріктіру керек. [[Қатысушы:Malik Nursultan B|Malik Nursultan B]] ([[Қатысушы талқылауы:Malik Nursultan B|талқылауы]]) 18:52, 2022 ж. тамыздың 13 (+06)

Және де &quot;Микеланджело Буонарроти&quot; мен &quot;Микеланждело&quot; мақалалары да солай. [[Қатысушы:Malik Nursultan B|Malik Nursultan B]] ([[Қатысушы талқылауы:Malik Nursultan B|талқылауы]]) 18:56, 2022 ж. тамыздың 13 (+06)
:Жақсы --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:10, 2022 ж. тамыздың 14 (+06)</text>
      <sha1>b412dey2yh7j4u3ta1kixqg6u65eiao</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060047</id>
      <parentid>3060043</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T18:16:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <comment>/* Кавилл, Генри мақаласын ретке келтіріңіз */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="102534" xml:space="preserve">{{Мұрағат|қыркүйек 2011 — қаңтар 2015|қаңтар 2015 — 2016 қаңтар|қаңтар 2016 — қаңтар 2017|қаңтар 2017 — сәуір 2019|маусым 2019 — желтоқсан 2020|ақпан 2021 — қаңтар 2022}}
 
{{астынан}}

== Кері байланыс ==

{{@|Madi Dos}}, {{@|Аrysтanbek}} телеграмда бармын, менде уақыт тығыз, оны түсіндіріп отыратын уақытым болмайды. Сосын нені түсіндермін? ''Болмасаңда ұқсап бақ'' демекші үлгілерді мен көбіне орыс, кейде ағылшын уикиден қарап жасаймын. Madi Dos қатысушыға дені дұрыс мақала, санаттарға қарап көрсеңіз болады деп түсіндіргенмін. Өзіміз де уикипедияны солай ізденіп, сұрап үйренгенбіз. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 15:01, 2022 ж. қаңтардың 26 (+06)

:Елдің бәрі бірдей емес Касымов мырза. Жарайсыз, үйренгеніңіз жақсы екен. Алайда уикиді түсінбейтін, бірақ мақала қосып өңдегісі келетін, үлес қосқысы келетін адамдар бар. Сондай энтуазистердің бетін бұрып бағыт сілтеп жіберуге қазіргі зымыраған уақытта  уики беті жеткіліксіз сияқты.Ал мессенжерлерге, Телеграмға адамдар  жедел кіріп сұрақтарына жауап алуға ыңғайлы. Топқа кіргіңіз келмегенді мен сізді &quot;ұрының арты қуыс&quot;  дегендей басқаша түсіндім. 
:''Сосын нені түсіндіремін?'' Уикиде жетеді түсіндіретін нәрсе.  [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 01:13, 2022 ж. қаңтардың 27 (+06)
::@[[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] мырза бізде онсызда белсенді қатысушыдар өте аз, жеке басына тиісіп белсенділерді Уикипедиядан суытып алуымыз мүмкін, бізге арбаны да сындырмайтын, өгізді де өлтірмейтін бейтарап жолды ұстану керек. Қараңыз: [[Уикипедия:Сыпайылық]] &lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 07:39, 2022 ж. қаңтардың 27 (+06)
:::{{@|Madi Dos}} мен оны жазып көрсете алмаймын, осында н/е телеграмда қандай айырмашылық бар? ''Энтуазистер'' мысалы ретінде таңдаулы/жақсы мақалаларды қараса болады, тегі болмай жатса басқа дамыған уикилерді қарап көрсің. Кезінде жоғарыда айтып кеткендей басқа уикиден қарап, қиналсақта біршама нәрсені үйрендік (біраз қатысушылар солай жасады). Қазір қайта көптеген үлгі, санаттар, жақсы көлемді мақалалар жетіп тұр ғой. Егер шын ыңталары болса, менің (өзіне көп алатын админ сымақ демекші) көмегім шамалы болады-ау. Түсінгенім мен оларға түсіндірмегендіктен дамуыларына кедергі жасап жүрсіз деген сізден сондай ой келді, бұл еркін тегін, әркім өз ыңтасы мен шабытына байланысты дамитын жоба негізі. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 21:34, 2022 ж. қаңтардың 27 (+06)

== Мәліметті неге өшірдің? ==
[https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%97%D0%B5%D1%80%D0%B3%D0%B5%D1%80%D0%BB%D1%96%D0%BA_%D3%A9%D0%BD%D0%B5%D1%80&amp;action=history Зергерлік өнер мақаласындағы мәліметті] неге өшірдің? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 17:30, 2022 ж. қаңтардың 26 (+06)
:Айдын мырза екеуі мүлдем бөлек тақырыптар ғой. Зергерлік өнер ол дереккіз зат еcім, зергерлік бұйымдар деректі зат есім, яғни қолға ұстап көзбен көріп, тістеп иіскеп көруге болатын заттар. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 18:47, 2022 ж. қаңтардың 26 (+06)
:: Arystanbek, мақаланы дұрыс қалыпқа келтіргеніңіз үшін рақмет! --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 18:54, 2022 ж. қаңтардың 26 (+06)
:{{@|Arystanbek}} алты жыл бұрынғы нәрсе екен, тәжірибе аз болғаннан дұрыс біріктірмеген екенмін, интеруики мен санатты қойып шығу керек. Маған сілтей бермей --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 21:21, 2022 ж. қаңтардың 27 (+06)

== Бұрыс белсенділік ==

&lt;s&gt;[[А.Байтұрсынов жазуы және емле ережелерінің тарихы]] деген мақаланы қандай мақсатпен жойып тастағансың? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 08:58, 2022 ж. қаңтардың 28 (+06)
*Әй, админсымақ, сұраққа неге жауап бермей жүрсің? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 11:15, 2022 ж. ақпанның 11 (+06)&lt;/s&gt;

== Үлгі:Кино→ |Жыл ==

Қайырлы кеш Kasymov! Сізге жүгінбегелі біраз уақыт болыпты, 2020 жылдағыдай сіздің талқылауыңызға жиі жазған кездерді сағынып кетіппін, шынында!:)

Іске келер болсақ, [[:Үлгі:Кино]] үлгісіндегі Жыл бөлімінде автоматты сілтемені дұрыстау керек сияқты, өйткені қандай да бір фильмнің шыққан жылын мысалы 2007 деп жазғанда тек сол жазған 2007 ге ғана сілтейді, ал «2007» дегеніміз «2007 жыл» деген мақалаға айдау беті болып табылады, сондықтан мақаланың үлгісінде жасыл сілтеме пайда болады. Сол жасыл сілтеме пайда болмайтындай, автоматты түрде «???? жыл» дегенге сілтейтіндей жөндесеңіз.--[[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 18:10, 2022 ж. ақпанның 5 (+06)

:@[[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] [[Арнайы:Diff/2982636|осылай жазса]] жетпей ме? Осылай дұрыс сияқты. &lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 22:06, 2022 ж. ақпанның 5 (+06)
::{{@|Nurtenge}} жасалды, тек санмен көрсету керек: '''2009''', {{@|Arystanbek}} мырза олай жасаса санат шықпай қалады --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:27, 2022 ж. ақпанның 6 (+06)
:::Рахмет көп-көп! [[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 21:38, 2022 ж. ақпанның 6 (+06)

== Туған күнге байланысты санатты неге алып тастадың(ыз)??? ==

Мысалы, 5 мамырда туғандар деген санатты алып тастапсыз, не үшін? Олар басты бетте бүгін туғандар деген бетте шығып тұрмай ма??? Қандай себеппен алып тастадыңыз. [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 20:44, 2022 ж. ақпанның 5 (+06)
:{{@|Madi Dos}} Нақтырақ қай мақалада алынып тастады? Дәлірек көрсетсеңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:28, 2022 ж. ақпанның 6 (+06)
::[[:Санат:5 мамырда туғандар|Санат:5 мамырда туғандар]] осы санатты кеше  [[Ілияс Жансүгіров]] бетінен аластапсың. [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 11:21, 2022 ж. ақпанның 7 (+06):
:::{{@|Madi Dos}} иә алдым, себебі үлгіні дұрыс толтырса ондай санаттың қажеттілігі шамалы. Егер ''туған/қайтыс болған күні'' параметрін дұрыс толтырса автоматты түрде туған жылы және күні бойынша санаттар пайда болады. Сондай нәрсе туған/қайтыс болған жері және мамандықтары бойынша арналған үлгілер бар. Асықпай дұрыстап қарасаңыз, ''5 мамырда туғандар'' санат ешқайда кеткен жоқ. Түсінген шығарсыз деген ойдамын. Бір данышпан кісі ұқсап шайып кетпейтіңізге үміттемін) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 17:21, 2022 ж. ақпанның 7 (+06)

== Тағы қате үлгі ==
[[Ричард Брэнсон]] дегенді жедел жоюға ұсыныпсың, еш түзетпей. Жою үлгісін қате қойғансың, аударманың сапасына байланысты арнайы үлгілер бар. Ондай есуастықты қою керек, Kasymov. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 13:19, 2022 ж. ақпанның 6 (+06)

:мына мақаланың аудармасы шынында да мағынасыз болып кеткен екен, бұлай өтірік санын көбейткенше, аз да болса саз аударып мағыналы қылып салу керек еді. Менің ойым. [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 11:24, 2022 ж. ақпанның 7 (+06)
:мынаны түзетпей ақ жаңасын бастай салған дұрыс сияқты қайтадан. [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 11:26, 2022 ж. ақпанның 7 (+06)

* Kasymov, сен қате қойған үлгіні Nurkhan деген саналы қатысушы алып тастаған. Содан үйреніп жүр... --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 18:11, 2022 ж. мамырдың 5 (+06)

== Дереккөздерді жою вандализмге жатады ==
[https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D2%9A%D1%8B%D0%BC%D1%8B%D0%B7&amp;type=revision&amp;diff=2949388&amp;oldid=2946292 Мына өңдемемен] сен [[Қымыз]] мақаласындағы дереккөзді жойып тастағансың. Бұл қатеңді мен өшірдім. Администратордан вандализмді ешкім күтпейді, бірақ сен шын администратор емес екенін түсінемін. Ескерту ретінде қалсын. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 11:29, 2022 ж. ақпанның 14 (+06)
:Сол өте мықты дереккөзді пдф немесе скан нұсқасында ''Қазақ совет энциклопедиясы, 7-том.'' '''Қымыздың шипалық, емдік маңызы зор''' деген сөзін көрсетуіңзді өтінемін, және кітаптың авторы мен жылы қай бетте алынғаны баспасын көрсетуді сұраймын --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 15:53, 2022 ж. ақпанның 14 (+06)
:: Сен осы мықты дереккөзді өміріңде көрмегенсің ба? Онда [[Қазақ Кеңес энциклопедиясы|мына мақаланы]] оқып шық. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 11:39, 2022 ж. ақпанның 16 (+06)

== Мақаланы жою себебі ==

Сәлеметсіз бе, өзімнің жеке кеңістігіме жарияланған мақалалар неге жойылды? Себебін айтсаңыз [[Қатысушы:Aubakirova Aisana|Aubakirova Aisana]] ([[Қатысушы талқылауы:Aubakirova Aisana|талқылауы]]) 23:20, 2022 ж. ақпанның 20 (+06)
:Саламатсыз, {{@|Aubakirova Aisana}} мақаланы зертханаңызда немесе инкубатор арқылы бастасаңыз дұрыс болар еді. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 10:28, 2022 ж. ақпанның 22 (+06)

== Өңдемені өшіру ==

Қайырлы күн! Неліктен DariaUrinbasarova21nis есімді қолданушының соңғы өңдемелерін шегіндірдіңіз? Соңғы өңдемелері: [[Мұхтар Омарханұлы Әуезов]], [[Криштиану Роналду]], [[Мұхаммед Фетхуллаһ Гүлен]]. --[[Қатысушы:Erboldilyara|Сариев Ербол]] ([[Қатысушы талқылауы:Erboldilyara|талқылауы]]) 23:37, 2022 ж. ақпанның 22 (+06)
:Қайырлы кеш, себебі мақаланы тізім арқылы толтырып жатыр. Әрлеу жағынан әдемі емес көрінеді --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:47, 2022 ж. ақпанның 23 (+06)

== Имам Шамиль ==

Сәлеметсіз бе. [[Шәміл]] мен [[Имам Шамиль]] деген мақалаларды байланыстыру (біріктіру десе де болады?) керек еді. Егер мүмкіндігіңіз болса, біріктіре аласыз ба? Кейбір қатысушылардан ұсыныс келіп жатқан еді. [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 19:28, 2022 ж. ақпанның 27 (+06)
:Жасалынды --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 14:35, 2022 ж. ақпанның 28 (+06)

== Өндемені жою. ==

Сәлеметсізбе Қасымов! Сіз неге менің өндемемді алып тастап жатсыз онда не қателік бар ма не мен бәрін дұрыс істеген едімғо немесе карточка дұрыс қойылмаған ба? [[Қатысушы:J.J.Portman|J.J.Portman]] ([[Қатысушы талқылауы:J.J.Portman|талқылауы]]) 17:58, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)
:қатысушы дегенге жылжытыпсыз, зертхана немес инкубаторға бастасаңыз дұрыс болар еді --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:06, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)

Қатысушы деген бетке жылжытсам өзімнің бетіме жылжыттымғо онда не қателік Нұрлан Қоянбаевты сонда жасап жатырмын ғой қате болғаннан кейін өзім өндеп қайтіп аударып аламғо. [[Қатысушы:J.J.Portman|J.J.Portman]] ([[Қатысушы талқылауы:J.J.Portman|талқылауы]]) 18:20, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)
:{{@|J.J.Portman}} қолданыстан шығып кеткен, әрі қате жоюлыға ұсынылған үлгілерді қойып жатырсыз. Сонымен қатар оның қойған өзінінде де толтырмай жатсыз. Сондықтан кері қайтарылды. Қазуикиде тұлғаларға арналған әртүрлі үлгілер бар --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:25, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)

Жарайды ал мақұл енді оны нестей алам оны тіпті менің зертхана қатысушы черновигінен алып тастасаңыз мен нені өзгерте аламын. [[Қатысушы:J.J.Portman|J.J.Portman]] ([[Қатысушы талқылауы:J.J.Portman|талқылауы]]) 23:29, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)
:Зертхана бетіңізге көшірдім. Үстіңгі сол жақта орналасқан --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:33, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)

Жарайды ниетіңізге рахмет қазір кіріп көрем сосын жақын арада өңдеп сізге тексеруге жіберем жасап біткен соң сіз соны тексеріп талаптарға сай келсе негізгі кеңістікке аударасыз келмесе аяғына дейін жөндеп ережеге сай етіп қайта жасаймын. [[Қатысушы:J.J.Portman|J.J.Portman]] ([[Қатысушы талқылауы:J.J.Portman|талқылауы]]) 23:36, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)

== Жаңа бастама ==

Қайырлы түн, Kasymov! Мүмкін менің идеям сізге орынсыз немесе абсурд болып көрінер, бірақ мен оған назар аударуыңызды сұраймын. Өзіңіз білетіндей, қазақша Уикипедиясындағы мақалалардың сапасы шетелдік бөлімдерден айтарлықтай артта қалып отыр. Көптеген мақалалар қысқа, сапасыз, және әшейін, қалай болса солай жазылған. Мен қазақша бөліміндегі мақаладар сапасын көтеру үшін орыс бөлімінің үлгісі бойынша мақалалар жазу арқылы түзетуге тырысып жатырмын. Алайда, көбірек сапалы мақалаларды жазуға уақыт жетпейді. Сол себепті, [[Уикипедия:Сенімді дереккөздер|Сенімді дереккөздерге]] сүйене отырып, нақты, сапалы мақалалар жаза алатын кем дегенде 5-10 адамнан тұратын топты жинау керек. Менің ойымша, мақала жазуды толығымен реформалау керек: ағылшын тіліндегі үлгіге сәйкес сенімді дереккөздермен сапалы мақалалар жазу. 

Уикипедия — әркім өз өзгерістерін жасай алатын бос орын. Тәуелсіз сауатты қатысушылар белгілі бір «альянсқа» құрылуы болатын еді. Сондықтан Мен сізге осы жобаны құрметті администратор ретінде қарастыруды ұсынамын! Сізден нұсқаулар, кеңестер мен сын беруіңізді сұраймын. Сұрақтарыңыз болса сұрай беріңіз!

Құрметпен, [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 23:33, 2022 ж. наурыздың 12 (+06)
:{{@|Айвентадор}} Рахмет, осыны Салиха, Мықтыбек мырзаларға да жазыңыз. Мен қолымнан келгенше көмектесуге тырысамын. Кеңесім мақаланың мазмұнын сапалы, мағыналы болуын тілеймін. Себебі, көп қатысушы аудару функциясы арқылы орыс немесе ағылшын уикидің дубликатын жасап жатыр, әрі кейбіреулерінің мағыналары қызық шығып жатады. Ьастысы соған назар аударса, менен жетіспейтін үлгілерді жасауға тырысамын) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:27, 2022 ж. наурыздың 13 (+06)

* Кеңесіңізге үлкен рақмет! Мықтыбек мырза мен Салиха ханымға жаздым. Жауап күтудемін. [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 10:51, 2022 ж. наурыздың 13 (+06)

* Қайырлы кеш, Kasymov мырза! Жобаны іске асыру процессі созылып кеткенінен кешірім сұраймын (алдында айтқандай, уақытым өте шектеулі. Бүгінгі күні демалыс басталғаннан соң жазып отырмын). Қазір менде жобамның бағдарламасы және негізгі принциптері жазылған «Уикипедия:Альянс» деген атты мақала дайындамасы бар. Жазуға рұқсат ете аласыз ба? (Мақаламды орынсыз деп өшіріп тастайды деп ойлап отырмын). Қазір администрация мүшелеріне және тәжірибелі қатысушыларға ұсыныс тастаудамын. [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 23:45, 2022 ж. наурыздың 18 (+06)

== Анықтауға көмектесіңіз, мен жаңа қызмын ==

Сәлеметсіз бе, құрметті Kasymov. 
Өкінішке орай, мен мақаланы негізгі бөлімге қалай аударуға болатынын түсінбедім (барлығы оқиды). Мақала орыс википедиясынан аударылған. Олар маңыздылығын растады.Менің зертханадағы мақалам, Intis Telecom деп аталады.[[Қатысушы:Technoperi|Technoperi]] ([[Қатысушы талқылауы:Technoperi|талқылауы]]) 23:43, 2022 ж. наурыздың 23 (+06)Technoperi

== Санат:Ергежейлі ғаламшарлар ==

Қазақша Уикипедияда [[:Санат:Шағын ғаламшарлар]] және [[:Санат:Ергежейлі планеталар]] деген екі санат бар екен. Әдейі істегендей, біріншісінің бірінші сөзі қазақ тіліне келмесе, екіншісінің екінші сөзі қазақ тіліне келмейді :) Яғни, екеуі де «Карликовые планеты» деген сөздің аудармасы, бірақ қазақи-ғылыми тұрғыда Карлик — Ергежейлі болса, Планета — Ғаламшар емес пе? Яғни, «Категория:Карликовые планеты» дегеннің қазақша дұрыс атауы [[:Санат:Ергежейлі ғаламшарлар]]. Тіпті орыс тіліне қарамаймыз дегеннің өзінде ағылшын тілінде де атауы осыны білдіреді. 

Енді, алдыңғы екеуін соңғы дұрыс санатқа қалай біріктірсе болады? Сол үшеуін біріктіріп берсеңіз--[[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 17:23, 2022 ж. наурыздың 24 (+06)
:Екеуін жойғаннан басқа амал жоқ, меніңше --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 21:41, 2022 ж. наурыздың 24 (+06)
::Ең бірінші санатты дұрыс атауға аудардым, яғни бірінші санатты аман алып қалайық, не дегенмен 2008 жылы пайда болды:) Ал екінші санат пен «Шағын ғаламшарлар» деген айдау бетін жойсаңыз--[[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 22:30, 2022 ж. наурыздың 25 (+06)
:::Ок, сұрақты дұрыс түсінбеген сияқтымын ғой) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:29, 2022 ж. наурыздың 26 (+06)

== Ақтөбедегі Мейірімді Бақташының Ғибадатханасы  ==

Саламатсызба! [https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D1%80%D0%B0%D0%BC_%D0%94%D0%BE%D0%B1%D1%80%D0%BE%D0%B3%D0%BE_%D0%9F%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%8B%D1%80%D1%8F_%D0%B2_%D0%90%D0%BA%D1%82%D0%BE%D0%B1%D0%B5 Храм Доброго Пастыря в Актобе] менде осы бетінің қазақ мәтін бар, бірақ маған бетінді жанадан бастау болмайды. Сізден кешірім сұрап, мақала бастауыңызды өтінемін. Бірінші абзац осындай: &quot;Ақтөбедегі Мейірімді Бақташының Ғибадатханасы - Атырау Апостол Әкімшілігіне қарасты Ақтөбе қаласындағы (Ақтөбе облысы) Рим-католик Ғибадатханасы.&quot;--[[Қатысушы:Dmitriymoroz1006|Dmitriymoroz1006]] ([[Қатысушы талқылауы:Dmitriymoroz1006|талқылауы]]) 21:30, 2022 ж. наурыздың 28 (+06)
:Саламатсыз, менен '''неге кешірім сұрап жатырсыз'''? Менің жеке энциклопедиям емес қой. Бастай беріңіз, кейінерек тексерістен өткізіп аламыз) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:36, 2022 ж. наурыздың 28 (+06)

== Сіз әдейі істейсізбе? ==

Менің өңдеген бетімді неге жоққа шығарып, өшіріп тастап жатырсыз? Себебі не ешқандай бұзушылық көріп тұрған жоқпын өзімнен. [[Қатысушы:Taragtybalasy|Taragtybalasy]] ([[Қатысушы талқылауы:Taragtybalasy|талқылауы]]) 08:50, 2022 ж. наурыздың 29 (+06)
:{{@|Taragtybalasy}}, сіз ешқандай дереккөздерсіз руды өзгертіп жатырсыз. Оған күмән туындағандықтан, кері қайтарып жатырмын --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:49, 2022 ж. наурыздың 31 (+06)

== Кавилл, Генри мақаласын ретке келтіріңіз ==

[[Кавилл, Генри]] мақаласын аударып бастапсыз, бірақ аударма аяқталмаған. Осындай секілді басқа да мақалаларыңыз болса дұрыстап ретке келтіруіңізді сұраймын. Бастаған соң аяқтамайсыз ба. Шала пұла , шала жансар мақалалармен қазақ Уикипедиясына ешкім кірмей қашып кетер. Одан да аз да болса, мақалаңызды мән-мағыналы қылып ретке келтіріп қойсаңыз сол дұрыс болады. Рахмет. [[--[[Қатысушы:Nurkhan|Nureke]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurkhan|талқылауы]]) 07:32, 2022 ж. наурыздың 31 (+06)]]
:{{@|Nurkhan}} ''[[Кавилл, Генри]]'' деген мақала бастаған емеспін, мен бастаған мақала '''[[Генри Кавилл]]'''. Иә дұрыс айтасыз, қазуикидің сапасы сын көтермей тұр, өкінішке орай. Мен админ болғандықтан жуықтағы өзгерістерді тексерумен және де елді-мекен, әкімшілік бірлік бойынша үлгілерді қазақша нұсқасымен алмастыру жұмыстарынан қол босамай тұр. Өзімде ой да бар негізі --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:46, 2022 ж. наурыздың 31 (+06)
&lt;s&gt;&lt;s&gt;:: Сонда саған бір мақаланы дұрыстауға бес жыл да жетпейтін болды ма? Сен өзің неткен ұлу-адамсың! --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 21:20, 2022 ж. тамыздың 13 (+06)&lt;/s&gt;&lt;/s&gt;

== Разрешение на публикацию статьи ==

Добрый день! Извините, что пишу на русском, я из России. Хочу создать статью про один из районов Дагестана. Дайте, пожалуйста, разрешение на публикацию. С правилами знаком, уже 10 лет как редактирую в Википедии. С уважением, --[[Қатысушы:Buntarion|Buntarion]] ([[Қатысушы талқылауы:Buntarion|талқылауы]]) 18:29, 2022 ж. сәуірдің 11 (+06)
:{{@|Buntarion}} Добрый вечер, добро пожаловать) Если честно я не знаю как это делается, наверно бюрократы решает этот вопрос. Свяжетесь с {{@|Arystanbek}}, {{@|Нұрлан Рахымжанов}} или {{@|Batyrbek.kz}} --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:21, 2022 ж. сәуірдің 13 (+06)
::Хорошо. Благодарю Вас! --[[Қатысушы:Buntarion|Buntarion]] ([[Қатысушы талқылауы:Buntarion|талқылауы]]) 23:52, 2022 ж. сәуірдің 13 (+06)

== Қорытынды шығару ==

&lt;s&gt;[[Уикипедия:Жақсы мақалаға үміткерлер/Қымыз]] бетіне қорытынды шығару керек. Негізі, бұл админнің жұмысы. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 20:44, 2022 ж. сәуірдің 23 (+06)
:Арыстанбек, Нұрлан мырзаларға айтып көріңізші. Осыға дейін қорытынды жасап көрмедім, әрі ол жерде 50/50 болып тұрған сияқты --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:56, 2022 ж. сәуірдің 23 (+06)
::Қап, админ емес екеніңді білдім ғой. Санау қабілетің де бүртүрлі екен: 7 дауыс қолдады, 1 дауыс қарсы болды — бұл 50/50 емес қой. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 22:59, 2022 ж. сәуірдің 23 (+06)
:::1 қарсы дауыс, 3 қалыс олардың айтылғаны түзетілді ме екен? Және бір қызығы қолдаған дауыстардың арасында да комментариялар жазған екен. Шешімді бюрократтарға тапсырдым. Меніңше кішкене болсын дереккөздер көбейтіліп, қазіргі уақыттағы жағдайын жазып кетсе жақсы болар еді. Сондықтан мен қалыс қойып отырмын. Ренжімеңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:20, 2022 ж. сәуірдің 23 (+06)&lt;/s&gt;

== [[Уикипедия: Арбитражды комитет|Арбитражды комитет]] ==

Сәлеметсіз бе? Қазіргі уақытта [[Уикипедия: Арбитражды комитет|Арбитражды комитет]] жұмыс істеуде ме?

Ренжімеңіз, бірақ Сіз және [[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|сіздің оппоненттіңіздің]] араларыңызда жарты жылға созылған ұрыстарыңыз шеттен бір түрлі көрінеді. Мен, әрине, сіздердің жеке қарым-қатынастарыңызға араласқым келмейді, бірақ кішкентай балалар сияқты ұрыса бергенше, Арбитражда шешерсіз? Бір жағынан, басқа қатысушыларға өздерінің мәселелерін шешуге көмектесер.

Қазіргі уақытта комитеттің бетін өңдеп жатырмын, өтініш, ресімдеуге көмектесесіз бе? (Өтінімдер (заявки) мен шешімдер, арбитражға қабылданбаған өтінімдер мұрағаты және т.б.).

Құрметпен, [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 09:35, 2022 ж. мамырдың 2 (+06)
:Саламатсыз, {{@|Айвентадор}}. Иә өкінішке орай сондай түсініксіз жағдай туындап жатыр. Себебі белсенді қатысушылар аз (болғанын өзінде тек өз жұмыстарынан ары аспайды), ережелердің толық немес шала жазылуы, содан анархия туындап жатыр. Жалпы уикипедияғы қатысты ережелер мен жобаларға аса қызығушылық жоқ еді) Ұсыныстар мен ережелер дайын болып жатса, өз тарапынан пікір мен дауыс беруге дайынмын. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:27, 2022 ж. мамырдың 2 (+06)

== Админге тән емес салақтық ==

&lt;s&gt;[[Қатысушы талқылауы:Абай Кенжетай|Мына бетте]] сен ''«Мақалаларға мән-мағынасыз сөздерді қосуыңызды сұраймын»'' деп жазыпсың, бұл қатеңді тек бір жарым айдан кейін түзеп алдың. Ал сол ''мән-мағынасыз сөздердің'' қосылған-қосылмағанын тексердің ба? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 14:41, 2022 ж. мамырдың 4 (+06)
:{{@|Ерден Карсыбеков}} Мені тінтіп жүргенше, өзің де қазуикидің дамуына үлес қоспайсың ба? Қырағы екенсің, сол соңғы өзгерістерді қадағалап жөндеп отырсаң, үлкен көмек болар еді. Мен нақты айта аламын: жуықтағы өзгерістерді менен басқа ешкім өкінішке орай тексерістен өткізбей отыр, қаншама боқ-ауыз сөздер жазылып, интернеттен дайын нәрсені мақаланың ортасына тыға салып, тағы сол сияқты көптеген өңдемелер болып жатыр. Соның бәрін тексерістен өткізу 2-3 адамға үлкен салмақ түседі. Содан '''сұраймын''' деген қателік кетіп жатыр. Аталған қатысушы: ''болған екен'' орнына ''болған'' немесе керісінше өңдемелер жасап жатыр. Ондай мазмұнды толықтырмайтын өңдемелер қаншалықты қажетті? 7-8 өңдеме болса болар еді, жүйелі түрде болып тұр. Орыс уикиден келдіңіз ғой, жалғыз админдер емес сіз сияқты қырағы, жауап қайтара алатын тәжірибелі қатысушылар да автопатруль жасай алады. Жалғыз админдерге бүкіл сынды лақтыра бермей.

'''Бір айдан кейін''' де өзің де жоғарғы жаққа түсініксіз жауып жазыпсың ғой. Сосын неге сенде жаңа жазылған мақалалар да бір ғана санаттан болып жатыр, мысалға ''алфавит бойынша әндер''. Автор өзі бастаған мақаласын мейлінше мазмұны толығырақ және санаттар қоюға тырысу керек. Сосын талқылау бетімді қайта-қайта кері қайтарып, басқаларға шағымданып еді, қатарынан екі тақырыпты алып тастапсың) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 20:57, 2022 ж. мамырдың 5 (+06)
* Көмек сұрасаң, дұрыстап сұра, есуастанбай. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 22:06, 2022 ж. мамырдың 5 (+06)
: {{@|Arystanbek}}, бұл қатысушы бір емес бірнеше рет балағат сөздер жазып, компьютердың артынан клавиатура қаһарманы болып отыр. Бір шара қолданбаса болмайды. Мен уақытымды бөліп қазуикиге жұмыс жасап жатсам, артымнан тінтіп болмашы нәрселерге мазаны алып жатыр. Енді келіп мен көмек сұрап жатыр деп, мәселені басқа жағынан айналдырып шықты. О, Алла танымайтын біреудің соншама қадалғаны өте қызық екен. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:56, 2022 ж. мамырдың 5 (+06)&lt;/s&gt;

== Одан да Уикипедияға үлес қоспайсың ба? ==
Kasymov, сен болмашы нәрседен ұрыс-керісті іздей бермей, одан да Уикипедияға үлес қоспайсың ба? Сен былтыр &lt;big&gt;0&lt;/big&gt; мақала жазған екенсің, биыл да әлі &lt;big&gt;0&lt;/big&gt; мақала болып тұр. Есің дұрыс болса, менен үлгі алып, жетіспейтін материалдарды жазсаш. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 10:40, 2022 ж. мамырдың 6 (+06)
:МММ, аман бол {{@|Ерден Карсыбеков}}. Өзі соқтығысып, енді ұрыспай жөнімен жүр деген нәрсесі қызық екен --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 20:10, 2022 ж. мамырдың 6 (+06)
:: Жаза алмасаң — солай айт, балақай. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 22:41, 2022 ж. мамырдың 6 (+06)
:::мммм, көп жасағаннан емес, көпті көргеннен сұрау керек екен деген осы екен ғой --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:44, 2022 ж. мамырдың 6 (+06)
:::: Мақалдағаның орынды емес. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 22:48, 2022 ж. мамырдың 6 (+06)

== Үлгі:Шатастырмау ==

Қайырлы күн! «Үлгі:Шатастырмау» (орыс тілінде: «''Шаблон:Не путать''») санатын жасай аласыз ба? [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 08:50, 2022 ж. мамырдың 7 (+06)
:Уақыт тапсам, тырысып көрейін --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:05, 2022 ж. мамырдың 10 (+06)

== Беттерді жою туралы ==

* Қатысушы:Тұран Нұрәліұлы
* &lt;s&gt;Қатысушы:Тұран Нұрәліұлы/зертхана
&lt;/s&gt;* Қатысушы талқылауы:Тұран Нұрәліұлы
- Осы беттерді жойып беруіңізді сұраймын. Себебі, бұлар менің қатысушы атымды өзгетркен кезде қалып қалған беттер болатын. Көп уақытыңызды алмайды деп ойлаймын. Сіз админдердің бірі болғандықтан сізге жүгініп отырмын. Алдын-ала рахмет! [[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 01:05, 2022 ж. мамырдың 13 (+06)
:Тек екіншісін ғана жоя алдым, қалғандары басқалардың талқылау беттеріне сілтеп тұр. Жалпы қала берсін. Қатысушы атын өзгерткенде ондай нәрсе болып тұрады --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 16:19, 2022 ж. мамырдың 13 (+06)

== Goodbye ==

Hi Kasymov, I'm going to block globally because I made the bad translations.--[[Қатысушы:Martorellpedro|Martorellpedro]] ([[Қатысушы талқылауы:Martorellpedro|талқылауы]]) 00:48, 2022 ж. мамырдың 16 (+06)

== Сенің ауытқуыңды басқа қатысушылар да байқапты ==
&lt;s&gt;[[Талқылау:Cоңғы кесу (фильм, 2022)|Мұнда]] сенің басқа қатысушылардың еңбегіне жармасатыныңды бекерден бекер сынап тұрған жоқ. Бұдан дұрыс түйін шығаруың керексің, бұрыс белсенділікті қою керек. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 23:48, 2022 ж. мамырдың 22 (+06)
:Сен де жағаласпашы, жауап жаздым (қандай қате кеткенін оқи алатын шығарсың) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:50, 2022 ж. мамырдың 22 (+06)
::Балақай, өтірік соқпасаш, сен кіріскенге дейін ол жерде еш қате болған жоқ. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 08:21, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
::: @[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] қателеспейтін адам болмайды, мен де тәжірибелі қатысушы болсам да қателесемін. Кішкентай қате үшін жерден алып жерге салудың қажеті жоқ. Менен де мыңдаған қате табылады, мені неге осылай жерден алып жерге салмайсыз? --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 10:03, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:::: Мәселе қателердің тым көп болуында және оларды мойындамауда. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 14:48, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
::: @[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] сенен бір қате: &lt;s&gt;шығаруың керексің&lt;/s&gt; деген сөз қайдан шыққан? Дұрысы &lt;code&gt;шығаруың керек&lt;/code&gt; --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 10:11, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:::: Бұл қате емес, екінші нұсқаны да пайдалануға болады. Мысалы, [https://taraztv.kz/kz/news/society/zhurekke-ota-zhasaudan-sheberlik-synyby-otti мына сілтемедегі] жетінші абзацта сондай сөз тіркесі кездеседі. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 14:48, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
Қате, бұны БАҚ қате қалыптасытырып жіберді, әдеби тілде бұл өрескел қателік. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 16:51, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:Уикипедия әдеби сайт болмаған соң, мұнда басқа стильдердің сөз байлығын қажетінше пайдалануға болады. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 17:26, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
::'''Мәселе қателердің тым көп болуында:''' соны алғашқысынан бастап соңғы нәрсеге шейін тізбектеп көрсетуіңді '''міндеттеймін'''. Өзіне қатысы жоқ мәселеге кірісіп, бәле іздеген біреу екенсің. Әлі күнге дейін таң қаламын, танымайтын біреуге қастасып, балағаттап, дөрекі сөйлеп, ашуын менен алып жүргеніне. Сол жерде сенің атын немесе саған қатысты нәрсе айтылды ма? Соған да жауап берші? --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:25, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
::: @[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] әдепсіздерге арналған сайт бар шығар? Ал біз әдеби, ғылыми стилде жазамыз, бұл өз қолымызда. Әдепсіздер Уикипедияға әдепсіз жазды екен деп бізде әдепсіз жазбайтын шығармыз? --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 20:04, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:::: Әдепсіздікті не үшін айттыңыз? Менің қандай да бір сөзіме ренжігенсіз ба? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 23:55, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)

Осы оқиғаға араласып жатқаным үшін кешірім сұраймын, алайда өзімнің пікірімді айтып кетуді орынды көремін. Мен үшін, зайырлы '''энциклопедиялық''' сайтта «үлкен» кісілер бір-бірімен кішкентай балалар сияқты ұрысып жатқаны бір түрлі көрінеді. Ашуға салмай және дұрыс емес түсініп қалмаңыз, @[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден мырза]], сіз мен үшін — осы бөлімдегі ең алғашқы қол ұшын берген адамсыз, және мен сізге үлкен ризамын. Алайда, сіздің іс-қылығыңыз (нақтырақ айтқанда — бейтаныс адаммен [[Уикипедия:Сыпайылық|дөрекі түрде сөйлеу]], және ізінен қалмай қудалау) үшін сізге административті істі ашу — өте жеңіл. Сол себепті, бұның алдын-алу үшін, мәселені үлкен адамдар сияқты өзара шешімге келіп, немесе, [[Уикипедия:Арбитражды комитет|Арбитражды]] жаңа сайлап, сол жақта мәселені шешу керек деген ойдамын. [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 00:28, 2022 ж. мамырдың 24 (+06)
: Бұл талқылауға пікір қосқаныңыз орынды емес. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 11:38, 2022 ж. мамырдың 24 (+06)
::@[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]], орынды болсын, болмасын, дөрекілікті еш жерде (әсіресе әлеуметтік желілерде) құптамайды. Егер бір нәрсемен келіспесеңіз, немесе өзіңіздің пікіріңізді жеткізгіңіз келсе, агрессиясыз, [[Уикипедия: Сыпайылық|сыпайы түрде]] жеткізіңіз. Бұл этикеттің қарапайым ережелері: ''басқалардың өзіңе қандай қарым – қатынаста болсын десең, басқаларға да сондай қарым – қатынаста бол''. [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 17:49, 2022 ж. мамырдың 24 (+06)
::: Бірінші қатеңіз міні: бұл жер — әлеуметтік желі емес. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 17:30, 2022 ж. маусымның 28 (+06)&lt;/s&gt;

== Қате үлгі ==
Мен [[Жәнібек Әлімханұлы]] мақаласында статистиканы өзгертіп едім. Үлгі:Инфобокс деп қызыл болып шығып тұр. Сосын Үлгі:Боксшы қарасам сіз жаңа ғана өзгертіпсіз. Айтайын дегенім неге олай болып тұр, сондықтан мен өзгерткеңізді жоққа шығардым, сонда да қате. Үлгіні қалпына келтріңізші, өтініш -- [[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 01:35, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:{{@|TuranNur}} Мен '''Инфобокс''' үлгісін жойып тастадым. Жоғарыда ''ұрыс іздеп жүрген немесе Альфи мырзалар'' өздері мықты қырағы білімдерімен соны ағылшын немесе орыс уикиден аударып, жасап шықсың. Соларға айтсаңыз болады --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:27, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
::Инфобокс үлгісін не үшін жойып тастадыңыз, соны түсінбедім? [[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 23:13, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:::Жоғарыда себебін жазып көрсеттім, менің жасаған нәрселерім ылғи да қате әрі қазуикиге пайдасы жоқ екен. (бұдан басқа көптеген үлгілер бар, оларды жою жоспары тұр) Аталған кісілер өздері жасап шығарсың, ''инфобокс-2'' немесе ''карточка'' деп --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:23, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)

== Үлгі:Боксшы ==

Боксшы үлгісінде boxrec_id сілтемесін дұрыстайын деп едім, бетті қорғап тастапсыз. BoxRec сайтына кіргенде профилі көрініп тұру керек қой. [[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 00:43, 2022 ж. мамырдың 25 (+06)
:{{@|TuranNur}} қорғағам себебім, әркім өзгерістер жасай бермеу үшін. Көбісі үлгіні түсінбейді. ''boxrec_id сілтемесін'' үлгіден емес, мақалада қосу керек (жасап қойдым) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:29, 2022 ж. мамырдың 26 (+06)
::'''Мысалы''': [[Жәнібек Әлімханұлы]] мақаласындағы ''Қызметтік тізімі (boxrec)'' деп тұрған көк сілтемені бассаңыз BoxRec профилі шықпай тұр, соны көрсеңіз. [[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 01:35, 2022 ж. мамырдың 27 (+06)
:::{{@|TuranNur}} түзетілді --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:17, 2022 ж. мамырдың 28 (+06)

== [[Украин тілі]] ==

«[[Украин тілі]]» мақаласын [https://ru.m.wikipedia.org/wiki/%D0%A3%D0%BA%D1%80%D0%B0%D0%B8%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D1%8F%D0%B7%D1%8B%D0%BA орыс тіліндегі нұсқаға] сәйкес бірге қайта жазуды ұсынамын! [[Сурет:Smile-big.svg|30px]] [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 11:29, 2022 ж. мамырдың 28 (+06)
:Рахмет, ұсынысыңызға. Бірақ мен қазір қазуикиде бар үлгілерді тексерістен өткізіп, инфобокс үлгісін алмастыру жұмыстары мен айналысып жатырмын. Сондықтан көмектесе алмаймын( --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:27, 2022 ж. мамырдың 28 (+06)

== Севилья ==

== Севилья ==

Мен [[Севилья]] мақаласын [[Севилья (футбол клубы)]] деп ауыстыруды ұсынамын. Ал, [[Севилья]] мақаласы Севилья мақаласына сілтену керек деп ойлаймын. Ойыңызды [[Талқылау:Севилья]] бетіне білдірсеңіз.--[[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 14:01, 2022 ж. мамырдың 31 (+06)
:{{@|TuranNur}}, Мықтыбек мырзаға айтасыз ғой деймін. ''Севилья'' сөзіне көптеген мақалалар сілтеніп тұр. Оның бәрін түзетіп шығу керек--[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:06, 2022 ж. мамырдың 31 (+06)

== Сәлеметсізбе ==

[[Kazman322]] деген қатысушыға бан беруіңізді сұраймын. Руларды өңдеуін, беттерді бүлдіруді қоймайды. Вандализм жасап жатыр. [[Қатысушы:Granttka tus Diyas|Granttka tus Diyas]] ([[Қатысушы талқылауы:Granttka tus Diyas|талқылауы]]) 14:52, 2022 ж. маусымның 6 (+06)

* [https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D2%9A%D0%B0%D1%82%D1%8B%D1%81%D1%83%D1%88%D1%8B_%D1%82%D0%B0%D0%BB%D2%9B%D1%8B%D0%BB%D0%B0%D1%83%D1%8B:Kazman322&amp;oldid=3039671 1] [[Қатысушы:Kazman322|Kazman322]] ([[Қатысушы талқылауы:Kazman322|талқылауы]]) 14:56, 2022 ж. маусымның 6 (+06)

:Мына боқтығыңызға қарағанда сізді бұғаттау керек сияқты ғой &lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 21:46, 2022 ж. маусымның 6 (+06)

== Сүзгі ==

Бүгін [[Үлгі:АҚШ саясаты]] жасадым, алғашында үлгі түгел дайын болып, оны бір ғана өңдемемен жарыққа шығаруға болатын еді. Бірақ сүзгі оны жібермей, қай жерден кеткенін іздеу үшін бөліп-бөліп 8 өңдемемен жүктеуге тура келді. Сондағысы жібермей тұрғаны мына мақаланың [https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%BB%D0%B8%D0%BD%D0%BA%D0%B5%D0%BD,_%D0%AD%D0%BD%D1%82%D0%BE%D0%BD%D0%B8] атауы екен🤦‍♂️ Тіпті қазірдің өзінде сілтеме ретінде жазғанның өзін өткізбей тұр. Осы мақаланың атауы үлгідегі &quot;Сытқы саясат&quot;→&quot;Мемлекеттік хатшы:&quot; деген жерге қойып беріңізші! [[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 15:30, 2022 ж. маусымның 9 (+06)
:{{@|Nurtenge}} сол сүзгіні қателеспесем Арыстанбек мырза қойды, сол кісіге өтініп көріңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:11, 2022 ж. маусымның 11 (+06)
::Болды, қойылды, рахмет) Тағы бір рет тексерейінші деп қойып көрсем қойылды. Сүзгі қуып тұрған ғой шамасы))--[[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 13:49, 2022 ж. маусымның 11 (+06)

== Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022 ==

{{WAM
|header = [[meta:m:Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022|Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022]] &lt;div style=&quot;margin-right:1em; float:right;&quot;&gt;[[Сурет:Wikidata 2022 Istanbul social media campaign 02.jpg|right|thumb|300px|Wikidata 2022 Istanbul|link=meta:Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022]]&lt;/div&gt;
|subheader = Конференция 2022 жылдың 21-23 қазаны аралығында Түркияның [[Ыстанбұл]] қаласында өтеді.
&lt;div  style=&quot;text-valign:center; margin-left:200px; margin-right:50px; margin-top:10px; position:absolute;&quot;&gt;
|body = Құрметті достар,

Ыстамбұл Уикидерек конференциясына стипендия алуға өтінімдер ашық екенін хабарлауға қуаныштымын. Егер сіз түркі қауымдастығының өкілі болсаңыз және түркі тілдеріндегі Уикимедиа жобаларына белсенді қатысатын болсаңыз, онда сіз стипендияға өтініш бере аласыз. Өтініштер 2022 жылдың 30 маусымы, UTC 23:59 дейін қабылданады.

Үміткерлер толық стипендияға өтініш бере алады. Толық стипендия Түркі қолданушылары тобының Уикимедиа қауымдастығы (Wikimedians of Turkic Languages User Group) ұйымдастыратын конференция кезінде жеке тұлғаның екіжақты саяхат, ортақ тұрғын үй және тамақтану құнын қамтиды.

* Түркі тіліндегі уикимедиашыларға арналған Wikidata Training туралы қосымша ақпарат алу үшін мына сайтқа кіріңіз: https://w.wiki/53dX
* Стипендия, тіркеу және өтініш формасы туралы көбірек білу үшін мына сайтқа кіріңіз: https://w.wiki/5FFv

Бұған қоса, Түркі қолданушылары тобының Уикимедиа қауымдастығы жобалары мен оқиғалары туралы ақпарат пен жаңалықтар алу үшін біздің пошталық тізімге (https://w.wiki/5FFw) жазылуға шақырамыз.

Барлық жақсылықты тілеймін [[User:Mehman97|&lt;span style=&quot;color:#ff0500&quot;&gt;'''''Mehman'''''&lt;/span&gt;]] [[User Talk:Mehman97|&lt;span style=&quot;color:#0500ff&quot;&gt;'''''97'''''&lt;/span&gt;]] 03:48, 2022 ж. маусымның 11 (+06)


|footer = Бұл хабарлама [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|бот]] арқылы жіберілген • [[Уикипедия:Хабарлама тарату/Жеткізіп беру тізімі|Жазылу немесе жазылудан бас тарту]]
}}
&lt;!-- https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A5%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83/%D0%96%D0%B5%D1%82%D0%BA%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BF_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%83_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96&amp;oldid=3014707 тізімін пайдаланып User:Arystanbek@kkwiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Сауатсыз ==

Терминология — бұл терминдердің жиынтығы. [[Мизансцена|Мына мақалада]] сен ''терминология'' орнына ''терминологиялар'' дегенді қолданыпсың. Қатеңді түзеп шық. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 22:29, 2022 ж. маусымның 11 (+06)
:Түзетілді, сондағы қазуикиге анда-сонда кіріп менің өңдемелерімді андып отыру ма? 3 облыс пайда болды, соған қатысты мақалаларды ретке келтіруге көмек ұшын берсеңіз, одан да пайдалы жұмыс болар еді. Әттең орыс уики маңыздырақ((( --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 02:59, 2022 ж. маусымның 12 (+06)
:: Сен қате жасамай жүре алмайды екенсің. Өзің '''0''' мақала жазып, қалай ғана ақыл бермекші болып жүрсің?! --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 13:49, 2022 ж. маусымның 12 (+06)
* Сен «анда-санда» дегенді де дұрыс жаза алмағаның тіпті масқара ғой админ үшін. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 13:52, 2022 ж. маусымның 12 (+06)

:Бұл жер талқылау беті, яғни еркін түрде жазуға болады. Менің жерімде ағаларға ''тәте'' деп атайды, анда-санда немесе анда-сонда деп айтады, енді уикипедияны тастап менің қалай сөйлетініме тиісе бастадың ба? Сосын 0 мақала жазатын кісі қазуикиде өңдеу жағынан 2 орында, көрші елдің уикиін дамыта бергенше осында кезінде келгенде мүмкін сенде алғашқылардың қатары болар ма едің. 12 жылда қазуикиге 4000-ға жуық өңдеу жасау аз енді.
* Талқылау бетімді өз бетінше өзгертуді доғарыңыз, бітікшілерге хабарлама тастап, талқылау бетімді өзге қатысушының өзгерткені үшін бұғаттауға ұсынатын боламын. Соңғы ескертуім --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:39, 2022 ж. маусымның 13 (+06)
* Ештеңені де түсіндірмей-ақ қойшы, сауатсыз екеніңді баяғыдан білемін. Одан да өзің жойған [[А.Байтұрсынов жазуы және емле ережелерінің тарихы|осы мақаланы]] қалпына келтірші және оқып шықшы, мүмкін қателерің де азаятын шығар. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 06:42, 2022 ж. маусымның 13 (+06)

== Қате қойған үлгіңді жойдым ==

&lt;s&gt;Пайдалы мақалаларды жоюға тырысып, Қазақ Уикипедиясына қиянат жасаудан тайынбағаның жаман болды. [[Қайта жаңғырту]] деген мақаланы жоймақшы болдың, бірақ сенің жою үлгісін қайта мен жойдым. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 12:06, 2022 ж. маусымның 13 (+06)
	
* Сен неге басқа адамдардың пікірлерін жойып жүрсің? Вандализмге ұрынған нағыз сорлы болдың ғой. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 20:56, 2022 ж. маусымның 13 (+06)

**Тағы да жасаған нәрсемді кері қайтарсаң, мен дауысқа салмай бұғаттай саламын --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:40, 2022 ж. маусымның 13 (+06)

* Ие, &quot;ақымаққа айтқан сөз далаға атқан оқпен тең&quot; деген осы екен. Саған сөзім жоқ. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 11:23, 2022 ж. маусымның 29 (+06)
::{{@|Ерден Карсыбеков}} деген мырзаның іші пысып, не естерін білмей жүр екен? {{@|Білгіш Шежіреші}} мырза, {{@|Салиха}} ханым бәлкім осы кісі ''Көкпекті және Самар ауданындағы ауылдарды'' қалай бөлгенін білетін шығар. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 17:19, 2022 ж. маусымның 29 (+06)
:::Сенің қателерің бітпейді екен. Осы &quot;естер&quot; деген сөзді қайдан алып жүрсің?! --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 18:42, 2022 ж. маусымның 29 (+06)
::::@[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] Неге админмен сіз деп сөйлеспейсіз, ұят емес пе? Қателеспейтін адам жоқ, бәріміз де қателесеміз. Әрі бұл жай ғана талқылау ғой. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 21:54, 2022 ж. маусымның 29 (+06)

Біледі деп ойламаймын. Есесіне [[Қатысушы:Салиха|Салиха]] ханым Көкпекті ауданы әкімдігіне шейін хабарласып, ауылдарды қалай бөлгенін біліп алыпты👍 [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 18:12, 2022 ж. маусымның 29 (+06)&lt;/s&gt;

== Жаңа облыстар туралы ==

Қайырлы күн! Сізге екі облысты өңдеуде (Ұлытау, Жетісу) көмек керек болса айтыңыз, көмектесеміз, нақтылап берсеңіз болды. [[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] де көмектесуге сұранып отыр. [[Абай облысы]]нан [[Көкпекті ауданы]] елді мекендері ғана қалды, ертең бітіремін. [[Қатысушы талқылауы:Салиха]] Салиха 15:19, 2022 ж. маусымның 21 (+06)
:{{@|Салиха}} мен сіздерге көмектесіп жатқанмын) Меніңше екі облысты да бастай беріңіз, үш жақтан жабылып тез аяқтап жібереміз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:10, 2022 ж. маусымның 21 (+06)
::Жақсы онда, [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]]мен бөліп алармыз. [[Көкпекті ауданы]]н өңдеуде қиындық туындап тұр, ауылдар аудандар арасында (Самар ауданымен) қалай бөлінгені белгісіз, еш жерден таба алмадым. Сізге белгілі ақпарат бар ма? [[Қатысушы талқылауы:Салиха]]--Салиха 11:34, 2022 ж. маусымның 22 (+06)
:::Кеш жарық, [[Қатысушы:Салиха|Салиха]]! Аққаладан басқа ауылдық округтердің қай ауданға жататынын таптым.
:::* [[Көкпекті ауданы]]: Биғаш, Көкжайық, '''Көкпекті''', Қ. Аухадиев, Тассай, Теректі, Үлгілі Малшы, Үлкен Бөкен, Шұғылбай. 
:::* [[Самар ауданы]]: Бастаушы, Құлынжон, Мариногор, Миролюбов, Палатцы, '''Самар''', Сарыбел. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 22:01, 2022 ж. маусымның 23 (+06)
::Рахмет: Көкпекті ауданы әкімшілігіне хабарласып, анықтап алғанмын. [[Қатысушы:Салиха|Салиха]]--Салиха 15:39, 2022 ж. маусымның 26 (+06)

Сонда да бір қателіктер кеткен сияқты. Себебі Самарда 8, Көкпектіде 9 а/о болуы керек еді. Тіпті Көкпектінің 1 а/о Самар ауданының ішінде тұр. Түсініксіздеу [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 02:19, 2022 ж. маусымның 29 (+06)

== Кент пе, облыс па ==

Мырза, [[Қызылжар (Жаңаарқа ауданы)]] бетін [[Қызылжар (Ұлытау облысы)]] деп пе, әлде [[Қызылжар (кент)]] деп өзгерте ме? Себебі Қызылжар деген кент Қазақстанда жалғыз екен. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 02:18, 2022 ж. маусымның 24 (+06)
:{{@|Білгіш Шежіреші}}  ''Қызылжар (Ұлытау облысы)'' деген дұрыс, осыға дейін қаншама кенттерді облыс немесе аудандарын көрсетіп атадық --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:50, 2022 ж. маусымның 26 (+06)

Жарайды, рахмет [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 00:48, 2022 ж. маусымның 27 (+06)

Тағы да сұрарым, жаңадан жасаған &quot;Қазақстан кенттері&quot; санатын кенттердің мақалаларына қосу үшін &quot;... облысы кенттері&quot; деген подкатегория жасау керек пе? Немесе кенттерге &quot;Қазақстан кенттері&quot; санатын тікелей қоса берейін бе? [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 01:04, 2022 ж. маусымның 27 (+06)
:Нақты жауап бере алмадым, Нұрлан немесе Батырбек мырзадан сұрап көріңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:06, 2022 ж. маусымның 27 (+06)

Сәлеметсіз бе, мына айдағыш бетті [[Балықшы ауылдық округі (Атырау)]] жойып жібере аласыз ба [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 19:40, 2022 ж. шілденің 10 (+06)

:Кеш жарық, мырза. Айтайын дегенім, көне қалашықтардың координаттарын мақалаға қосып шығайын деп едім. Сондай бір мақалаға [[Ақтөбе-Лаэти қалашығы]] қалашықтың координаттарын [[Үлгі:Coord]] үлгісімен жаздым. Барлығына осымен қоса берсем қате болып есептелмей ме екен? (&lt;s&gt;Ертең өшіріп тастап жүрсе&lt;/s&gt;) [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 01:09, 2022 ж. тамыздың 12 (+06)
:: Координаттарды [[Үлгі:Көне қалашық‎|мына үлгінің]] ішінде қолдануға болады. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 17:19, 2022 ж. тамыздың 12 (+06)
:::{{@|Білгіш Шежіреші}} мұнда назар аударыңыз, үлгі жасалыныпты. Координаттарын бөлек жазғаннан көрі үлгінің ішінде болғаны әдемі көрінеді --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:13, 2022 ж. тамыздың 14 (+06)

== Жаңа облыстар картасы ==

Қайырлы күн! Үлгілер үшін (мысалы,тау) жаңа облыстардың картасын жасап берсеңіз жақсы болар еді. Үлгілер картамен көркем әрі әсерлі шығады. [[Қатысушы талқылауы:Салиха]] Салиха 17:19, 2022 ж. маусымның 30 (+06)
:Саламатсыз, {{@|Салиха}}. Иә ол туралы ойлап жүр едім. Бірақ та ондай әрлеу жағын білмедім, Арыстанбек мырза айтып көріңіз, ол кісі жаңа Қазақстанның әкімішілік картасын ортаққорға жүктеу алатын қатысушыны тауып қалар. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 13:25, 2022 ж. шілденің 2 (+06)

== Конкурс мақаласы ==

Kasymov мырза, неге логотивті өшіре бересіз, конкурсқа ұсынылған мақалалар осы логотивпен жазылып жатыр, білмесеңіз басқа уикипедиялардағы ұсынылып жатырған мақалаларды қараңыз. [[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 23:36, 2022 ж. шілденің 4 (+06)
:{{@|Мағыпар}} Меніңше мақалаға емес, сол конкурс жобасына немесе өзіңіздің жеке бетіңізге тізімдеп көрсеткен дұрыс болар. Кейін конкурс аяқталғанда жаңағы үлгілеріңізді кім алады? Уайымдамаңыз, мен немесе басқа да қатысушылар кішігірім өңдеу жасап кетсе де, авторы ылғи да сіз боласыз. Егер сол жағын ойлап жатсаңыз. Ең дұрысы жоба бетіне көрсеткен дұрыс-ау) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:43, 2022 ж. шілденің 4 (+06)

== Тәулік суреті ==

Армысыз, ''Kasymov''. Қазір уақытыңыз болса, басты беттегі ''тәулік суретін'' жөндеп қойсаңыз дұрыс болар еді. Рақмет! [[Қатысушы:Ұлы Тұран|Ұлы Тұран]] ([[Қатысушы талқылауы:Ұлы Тұран|талқылауы]]) 00:35, 2022 ж. шілденің 7 (+06)
:Ертең жасауға тырысамын --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:43, 2022 ж. шілденің 7 (+06)

== Хауа ==

«[[Хауа Ана]]» және «[[Хауа ана]]» деген мақалаларды біріктіріп, атын жәй ғана «Хауа» дегенге ауыстыруды жөн көремін. Өтініш, біріктіре аласыз ба? [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 14:38, 2022 ж. шілденің 11 (+06)

== Дұрыс тұрған санатты неге алып тастадың? ==
&lt;s&gt;[[Фрэнсис Бэкон]] мақаласын шұқылап, ондағы [[:Санат:Англия философтары]] деген сілтемені жойғанда, мақсатың не еді? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 22:18, 2022 ж. шілденің 16 (+06)&lt;/s&gt;

== Мақаланы қалпына келтір ==
&lt;s&gt;Әй, саған Ахмет Байтұрсынов не жамандық істеді? [[А.Байтұрсынов жазуы және емле ережелерінің тарихы|Мына мақаланы]] қандай мақсатпен жойдың? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 13:12, 2022 ж. шілденің 18 (+06)&lt;/s&gt;

== Мән-мағынасыз үлес қосқанды қоймадың-ә ==
[[Алан Менкен|Мына мақалаға]] жағаласып, шағын өңдеме жасапсың. Бірақ сол өңдеменің өзі мағынасыз болып шықты. Kasymov, есуастықтан арылу керек. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 16:06, 2022 ж. шілденің 25 (+06)
:{{@|Ерден Карсыбеков}}, Ол үлгіні МЕН жасадым, есуас болмасан {{tl|музыкант}} үлгісіне кіріп &lt;code&gt;Фон&lt;/code&gt; параметрін қалай толтыру керектігі көрсетілген. Көзі ашық, әріп танитын жансын ғой. Одан да жуықтағы өзгерістерді тексерістен өткізіп отырсан пайдасы 1000 есе болар еді, менімен базардағы сатушылар ұқсап салғыласып, артымнан қалмай --[[Арнайы:Үлесі/95.82.126.85|95.82.126.85]] 00:35, 2022 ж. шілденің 26 (+06)
:: Балақай, үлгіні ешкім айтып отырған жоқ. Оқи алмасаң, мұғаліміңе айтып жібер, есуастанбай. Мен жазған мақалаларыма қызғанып жүрсің ба әлде, артымнан бір есалаң бала сияқты қалмай отырсың ғой. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 00:45, 2022 ж. шілденің 26 (+06)
:::{{@|Ерден Карсыбеков}} Мен не деймін, домбырам не дейді. Мақаланың мазмұнын біреу өзгертті ма? Есуастықты қойып қандай өзгеріс жасағанды көзіңді ашып, асықпай қара! --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:53, 2022 ж. шілденің 26 (+06)
:::: Иә, мақаланың мазмұны еш өзгерген жоқ. Мен саған соны айтып отырмын ғой, сен еш мағынасыз үлес қосып жүрсің, еріккен бір сандалбай болдың ғой. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 08:07, 2022 ж. шілденің 26 (+06)

== Кино мен математиканы шатастырған баланы бірінші рет көріп тұрмын ==
[[Операторлық өнер]] деген мақаланы жедел жоюға ұсынғаның қате. Ұсыну себебінде сен оған дубликат мақала бар деп көрсетіпсің. Енді [[Операторлар|сол мақаланы]] ашып қарамайсың ба?! Ол математикалық операторлар туралы ғой, ал анау кино жайында. Сен өзің неше сынып бітіргенсің??? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 08:33, 2022 ж. шілденің 26 (+06)

== Жедел жою ==

* Коммунистическая (метро бекеті)
* &lt;s&gt;Философские труды Королевского общества&lt;/s&gt;
* &lt;s&gt;Әбдіжәміл кәрімұлы нұрпейісов&lt;/s&gt;
Осы беттерді жедел жоюды сұраймын. Ойланбай-ақ жоя салуға болады ғой. Өзіңіз қарап көрерсіз. [[Қатысушы:Ұлы Тұран|Ұлы Тұран]] ([[Қатысушы талқылауы:Ұлы Тұран|талқылауы]]) 13:09, 2022 ж. тамыздың 1 (+06)
:{{@|Ұлы Тұран}} екеуін жойдым, метро бекеті керек болып қалуы мүмкін--[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:40, 2022 ж. тамыздың 1 (+06)

== Үлгі:Метро ==
Қайырлы кеш, метро деген үлгіні қолдана алмадым, тіпті оны қою мүмкін емес! Алматы қаласының метро бекеттері туралы мақалаларға үлгі қойып шықсам ба деп едім, осы үлгі ауадай қажет боп тұр. Үлгіні қазақшаға аударып, түзетіп, дұрыстасаңыз. [[Қатысушы:Ұлы Тұран|Ұлы Тұран]] ([[Қатысушы талқылауы:Ұлы Тұран|талқылауы]]) 20:41, 2022 ж. тамыздың 8 (+06)

:Енді керек емес сияқты, Ерден Карсыбеков мырза Метро бекеті үлгісін жасап қойыпты. [[Қатысушы:Ұлы Тұран|Ұлы Тұран]] ([[Қатысушы талқылауы:Ұлы Тұран|талқылауы]]) 09:46, 2022 ж. тамыздың 9 (+06)
::{{@|Ұлы Тұран}}Өте дұрыс болыпты, жалпы үлгілерді өздеріңіз де жасап үйренсеңіздер жақсы болып кетер еді) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:29, 2022 ж. тамыздың 9 (+06)

== Lada ==

@[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]] Неліктен сіз Lada парақшасын жойдыңыз? Мақала ретінде құрғым келді, бірақ қазақша Уикипедияға 100 рет өңдеу жасауым керек болды. Қазақша Уикипедияда Lada мақала жасап бере аласыз ба?[[Қатысушы:SSHTALBI|SSHTALBI]] ([[Қатысушы талқылауы:SSHTALBI|талқылауы]]) 13:00, 2022 ж. тамыздың 10 (+06)

рахмет [[Қатысушы:SSHTALBI|SSHTALBI]] ([[Қатысушы талқылауы:SSHTALBI|талқылауы]]) 12:58, 2022 ж. тамыздың 10 (+06)
:{{@|SSHTALBI}} инкубатор немесе зертханаға бастасаңыз болады --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:10, 2022 ж. тамыздың 14 (+06)

== Мақалаларды жоюға ұсыныс ==

Кейде бір нәрсе туралы жазған екі мақала деген болады екен. &quot;Жалпы ұлттық социал-демократиялық партия&quot; және &quot;Біріккен Танзания Республикасы&quot; атты мақалаларды жоюға ұсыныс жасап жатырмын. Оларды &quot;Жалпыұлттық социал-демократиялық партия&quot; мен &quot;Танзания&quot; мақалаларымен біріктіру керек. [[Қатысушы:Malik Nursultan B|Malik Nursultan B]] ([[Қатысушы талқылауы:Malik Nursultan B|талқылауы]]) 18:52, 2022 ж. тамыздың 13 (+06)

Және де &quot;Микеланджело Буонарроти&quot; мен &quot;Микеланждело&quot; мақалалары да солай. [[Қатысушы:Malik Nursultan B|Malik Nursultan B]] ([[Қатысушы талқылауы:Malik Nursultan B|талқылауы]]) 18:56, 2022 ж. тамыздың 13 (+06)
:Жақсы --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:10, 2022 ж. тамыздың 14 (+06)</text>
      <sha1>7jsr5z0m666q0twbyg0ne3cveou5di3</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060154</id>
      <parentid>3060047</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T19:31:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="102822" xml:space="preserve">{{Мұрағат|қыркүйек 2011 — қаңтар 2015|қаңтар 2015 — 2016 қаңтар|қаңтар 2016 — қаңтар 2017|қаңтар 2017 — сәуір 2019|маусым 2019 — желтоқсан 2020|ақпан 2021 — қаңтар 2022}}
 
{{астынан}}

== Кері байланыс ==

{{@|Madi Dos}}, {{@|Аrysтanbek}} телеграмда бармын, менде уақыт тығыз, оны түсіндіріп отыратын уақытым болмайды. Сосын нені түсіндермін? ''Болмасаңда ұқсап бақ'' демекші үлгілерді мен көбіне орыс, кейде ағылшын уикиден қарап жасаймын. Madi Dos қатысушыға дені дұрыс мақала, санаттарға қарап көрсеңіз болады деп түсіндіргенмін. Өзіміз де уикипедияны солай ізденіп, сұрап үйренгенбіз. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 15:01, 2022 ж. қаңтардың 26 (+06)

:Елдің бәрі бірдей емес Касымов мырза. Жарайсыз, үйренгеніңіз жақсы екен. Алайда уикиді түсінбейтін, бірақ мақала қосып өңдегісі келетін, үлес қосқысы келетін адамдар бар. Сондай энтуазистердің бетін бұрып бағыт сілтеп жіберуге қазіргі зымыраған уақытта  уики беті жеткіліксіз сияқты.Ал мессенжерлерге, Телеграмға адамдар  жедел кіріп сұрақтарына жауап алуға ыңғайлы. Топқа кіргіңіз келмегенді мен сізді &quot;ұрының арты қуыс&quot;  дегендей басқаша түсіндім. 
:''Сосын нені түсіндіремін?'' Уикиде жетеді түсіндіретін нәрсе.  [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 01:13, 2022 ж. қаңтардың 27 (+06)
::@[[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] мырза бізде онсызда белсенді қатысушыдар өте аз, жеке басына тиісіп белсенділерді Уикипедиядан суытып алуымыз мүмкін, бізге арбаны да сындырмайтын, өгізді де өлтірмейтін бейтарап жолды ұстану керек. Қараңыз: [[Уикипедия:Сыпайылық]] &lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 07:39, 2022 ж. қаңтардың 27 (+06)
:::{{@|Madi Dos}} мен оны жазып көрсете алмаймын, осында н/е телеграмда қандай айырмашылық бар? ''Энтуазистер'' мысалы ретінде таңдаулы/жақсы мақалаларды қараса болады, тегі болмай жатса басқа дамыған уикилерді қарап көрсің. Кезінде жоғарыда айтып кеткендей басқа уикиден қарап, қиналсақта біршама нәрсені үйрендік (біраз қатысушылар солай жасады). Қазір қайта көптеген үлгі, санаттар, жақсы көлемді мақалалар жетіп тұр ғой. Егер шын ыңталары болса, менің (өзіне көп алатын админ сымақ демекші) көмегім шамалы болады-ау. Түсінгенім мен оларға түсіндірмегендіктен дамуыларына кедергі жасап жүрсіз деген сізден сондай ой келді, бұл еркін тегін, әркім өз ыңтасы мен шабытына байланысты дамитын жоба негізі. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 21:34, 2022 ж. қаңтардың 27 (+06)

== Мәліметті неге өшірдің? ==
[https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%97%D0%B5%D1%80%D0%B3%D0%B5%D1%80%D0%BB%D1%96%D0%BA_%D3%A9%D0%BD%D0%B5%D1%80&amp;action=history Зергерлік өнер мақаласындағы мәліметті] неге өшірдің? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 17:30, 2022 ж. қаңтардың 26 (+06)
:Айдын мырза екеуі мүлдем бөлек тақырыптар ғой. Зергерлік өнер ол дереккіз зат еcім, зергерлік бұйымдар деректі зат есім, яғни қолға ұстап көзбен көріп, тістеп иіскеп көруге болатын заттар. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 18:47, 2022 ж. қаңтардың 26 (+06)
:: Arystanbek, мақаланы дұрыс қалыпқа келтіргеніңіз үшін рақмет! --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 18:54, 2022 ж. қаңтардың 26 (+06)
:{{@|Arystanbek}} алты жыл бұрынғы нәрсе екен, тәжірибе аз болғаннан дұрыс біріктірмеген екенмін, интеруики мен санатты қойып шығу керек. Маған сілтей бермей --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 21:21, 2022 ж. қаңтардың 27 (+06)

== Бұрыс белсенділік ==

&lt;s&gt;[[А.Байтұрсынов жазуы және емле ережелерінің тарихы]] деген мақаланы қандай мақсатпен жойып тастағансың? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 08:58, 2022 ж. қаңтардың 28 (+06)
*Әй, админсымақ, сұраққа неге жауап бермей жүрсің? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 11:15, 2022 ж. ақпанның 11 (+06)&lt;/s&gt;

== Үлгі:Кино→ |Жыл ==

Қайырлы кеш Kasymov! Сізге жүгінбегелі біраз уақыт болыпты, 2020 жылдағыдай сіздің талқылауыңызға жиі жазған кездерді сағынып кетіппін, шынында!:)

Іске келер болсақ, [[:Үлгі:Кино]] үлгісіндегі Жыл бөлімінде автоматты сілтемені дұрыстау керек сияқты, өйткені қандай да бір фильмнің шыққан жылын мысалы 2007 деп жазғанда тек сол жазған 2007 ге ғана сілтейді, ал «2007» дегеніміз «2007 жыл» деген мақалаға айдау беті болып табылады, сондықтан мақаланың үлгісінде жасыл сілтеме пайда болады. Сол жасыл сілтеме пайда болмайтындай, автоматты түрде «???? жыл» дегенге сілтейтіндей жөндесеңіз.--[[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 18:10, 2022 ж. ақпанның 5 (+06)

:@[[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] [[Арнайы:Diff/2982636|осылай жазса]] жетпей ме? Осылай дұрыс сияқты. &lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 22:06, 2022 ж. ақпанның 5 (+06)
::{{@|Nurtenge}} жасалды, тек санмен көрсету керек: '''2009''', {{@|Arystanbek}} мырза олай жасаса санат шықпай қалады --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:27, 2022 ж. ақпанның 6 (+06)
:::Рахмет көп-көп! [[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 21:38, 2022 ж. ақпанның 6 (+06)

== Туған күнге байланысты санатты неге алып тастадың(ыз)??? ==

Мысалы, 5 мамырда туғандар деген санатты алып тастапсыз, не үшін? Олар басты бетте бүгін туғандар деген бетте шығып тұрмай ма??? Қандай себеппен алып тастадыңыз. [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 20:44, 2022 ж. ақпанның 5 (+06)
:{{@|Madi Dos}} Нақтырақ қай мақалада алынып тастады? Дәлірек көрсетсеңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:28, 2022 ж. ақпанның 6 (+06)
::[[:Санат:5 мамырда туғандар|Санат:5 мамырда туғандар]] осы санатты кеше  [[Ілияс Жансүгіров]] бетінен аластапсың. [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 11:21, 2022 ж. ақпанның 7 (+06):
:::{{@|Madi Dos}} иә алдым, себебі үлгіні дұрыс толтырса ондай санаттың қажеттілігі шамалы. Егер ''туған/қайтыс болған күні'' параметрін дұрыс толтырса автоматты түрде туған жылы және күні бойынша санаттар пайда болады. Сондай нәрсе туған/қайтыс болған жері және мамандықтары бойынша арналған үлгілер бар. Асықпай дұрыстап қарасаңыз, ''5 мамырда туғандар'' санат ешқайда кеткен жоқ. Түсінген шығарсыз деген ойдамын. Бір данышпан кісі ұқсап шайып кетпейтіңізге үміттемін) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 17:21, 2022 ж. ақпанның 7 (+06)

== Тағы қате үлгі ==
[[Ричард Брэнсон]] дегенді жедел жоюға ұсыныпсың, еш түзетпей. Жою үлгісін қате қойғансың, аударманың сапасына байланысты арнайы үлгілер бар. Ондай есуастықты қою керек, Kasymov. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 13:19, 2022 ж. ақпанның 6 (+06)

:мына мақаланың аудармасы шынында да мағынасыз болып кеткен екен, бұлай өтірік санын көбейткенше, аз да болса саз аударып мағыналы қылып салу керек еді. Менің ойым. [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 11:24, 2022 ж. ақпанның 7 (+06)
:мынаны түзетпей ақ жаңасын бастай салған дұрыс сияқты қайтадан. [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 11:26, 2022 ж. ақпанның 7 (+06)

* Kasymov, сен қате қойған үлгіні Nurkhan деген саналы қатысушы алып тастаған. Содан үйреніп жүр... --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 18:11, 2022 ж. мамырдың 5 (+06)

== Дереккөздерді жою вандализмге жатады ==
[https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D2%9A%D1%8B%D0%BC%D1%8B%D0%B7&amp;type=revision&amp;diff=2949388&amp;oldid=2946292 Мына өңдемемен] сен [[Қымыз]] мақаласындағы дереккөзді жойып тастағансың. Бұл қатеңді мен өшірдім. Администратордан вандализмді ешкім күтпейді, бірақ сен шын администратор емес екенін түсінемін. Ескерту ретінде қалсын. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 11:29, 2022 ж. ақпанның 14 (+06)
:Сол өте мықты дереккөзді пдф немесе скан нұсқасында ''Қазақ совет энциклопедиясы, 7-том.'' '''Қымыздың шипалық, емдік маңызы зор''' деген сөзін көрсетуіңзді өтінемін, және кітаптың авторы мен жылы қай бетте алынғаны баспасын көрсетуді сұраймын --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 15:53, 2022 ж. ақпанның 14 (+06)
:: Сен осы мықты дереккөзді өміріңде көрмегенсің ба? Онда [[Қазақ Кеңес энциклопедиясы|мына мақаланы]] оқып шық. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 11:39, 2022 ж. ақпанның 16 (+06)

== Мақаланы жою себебі ==

Сәлеметсіз бе, өзімнің жеке кеңістігіме жарияланған мақалалар неге жойылды? Себебін айтсаңыз [[Қатысушы:Aubakirova Aisana|Aubakirova Aisana]] ([[Қатысушы талқылауы:Aubakirova Aisana|талқылауы]]) 23:20, 2022 ж. ақпанның 20 (+06)
:Саламатсыз, {{@|Aubakirova Aisana}} мақаланы зертханаңызда немесе инкубатор арқылы бастасаңыз дұрыс болар еді. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 10:28, 2022 ж. ақпанның 22 (+06)

== Өңдемені өшіру ==

Қайырлы күн! Неліктен DariaUrinbasarova21nis есімді қолданушының соңғы өңдемелерін шегіндірдіңіз? Соңғы өңдемелері: [[Мұхтар Омарханұлы Әуезов]], [[Криштиану Роналду]], [[Мұхаммед Фетхуллаһ Гүлен]]. --[[Қатысушы:Erboldilyara|Сариев Ербол]] ([[Қатысушы талқылауы:Erboldilyara|талқылауы]]) 23:37, 2022 ж. ақпанның 22 (+06)
:Қайырлы кеш, себебі мақаланы тізім арқылы толтырып жатыр. Әрлеу жағынан әдемі емес көрінеді --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:47, 2022 ж. ақпанның 23 (+06)

== Имам Шамиль ==

Сәлеметсіз бе. [[Шәміл]] мен [[Имам Шамиль]] деген мақалаларды байланыстыру (біріктіру десе де болады?) керек еді. Егер мүмкіндігіңіз болса, біріктіре аласыз ба? Кейбір қатысушылардан ұсыныс келіп жатқан еді. [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 19:28, 2022 ж. ақпанның 27 (+06)
:Жасалынды --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 14:35, 2022 ж. ақпанның 28 (+06)

== Өндемені жою. ==

Сәлеметсізбе Қасымов! Сіз неге менің өндемемді алып тастап жатсыз онда не қателік бар ма не мен бәрін дұрыс істеген едімғо немесе карточка дұрыс қойылмаған ба? [[Қатысушы:J.J.Portman|J.J.Portman]] ([[Қатысушы талқылауы:J.J.Portman|талқылауы]]) 17:58, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)
:қатысушы дегенге жылжытыпсыз, зертхана немес инкубаторға бастасаңыз дұрыс болар еді --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:06, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)

Қатысушы деген бетке жылжытсам өзімнің бетіме жылжыттымғо онда не қателік Нұрлан Қоянбаевты сонда жасап жатырмын ғой қате болғаннан кейін өзім өндеп қайтіп аударып аламғо. [[Қатысушы:J.J.Portman|J.J.Portman]] ([[Қатысушы талқылауы:J.J.Portman|талқылауы]]) 18:20, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)
:{{@|J.J.Portman}} қолданыстан шығып кеткен, әрі қате жоюлыға ұсынылған үлгілерді қойып жатырсыз. Сонымен қатар оның қойған өзінінде де толтырмай жатсыз. Сондықтан кері қайтарылды. Қазуикиде тұлғаларға арналған әртүрлі үлгілер бар --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:25, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)

Жарайды ал мақұл енді оны нестей алам оны тіпті менің зертхана қатысушы черновигінен алып тастасаңыз мен нені өзгерте аламын. [[Қатысушы:J.J.Portman|J.J.Portman]] ([[Қатысушы талқылауы:J.J.Portman|талқылауы]]) 23:29, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)
:Зертхана бетіңізге көшірдім. Үстіңгі сол жақта орналасқан --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:33, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)

Жарайды ниетіңізге рахмет қазір кіріп көрем сосын жақын арада өңдеп сізге тексеруге жіберем жасап біткен соң сіз соны тексеріп талаптарға сай келсе негізгі кеңістікке аударасыз келмесе аяғына дейін жөндеп ережеге сай етіп қайта жасаймын. [[Қатысушы:J.J.Portman|J.J.Portman]] ([[Қатысушы талқылауы:J.J.Portman|талқылауы]]) 23:36, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)

== Жаңа бастама ==

Қайырлы түн, Kasymov! Мүмкін менің идеям сізге орынсыз немесе абсурд болып көрінер, бірақ мен оған назар аударуыңызды сұраймын. Өзіңіз білетіндей, қазақша Уикипедиясындағы мақалалардың сапасы шетелдік бөлімдерден айтарлықтай артта қалып отыр. Көптеген мақалалар қысқа, сапасыз, және әшейін, қалай болса солай жазылған. Мен қазақша бөліміндегі мақаладар сапасын көтеру үшін орыс бөлімінің үлгісі бойынша мақалалар жазу арқылы түзетуге тырысып жатырмын. Алайда, көбірек сапалы мақалаларды жазуға уақыт жетпейді. Сол себепті, [[Уикипедия:Сенімді дереккөздер|Сенімді дереккөздерге]] сүйене отырып, нақты, сапалы мақалалар жаза алатын кем дегенде 5-10 адамнан тұратын топты жинау керек. Менің ойымша, мақала жазуды толығымен реформалау керек: ағылшын тіліндегі үлгіге сәйкес сенімді дереккөздермен сапалы мақалалар жазу. 

Уикипедия — әркім өз өзгерістерін жасай алатын бос орын. Тәуелсіз сауатты қатысушылар белгілі бір «альянсқа» құрылуы болатын еді. Сондықтан Мен сізге осы жобаны құрметті администратор ретінде қарастыруды ұсынамын! Сізден нұсқаулар, кеңестер мен сын беруіңізді сұраймын. Сұрақтарыңыз болса сұрай беріңіз!

Құрметпен, [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 23:33, 2022 ж. наурыздың 12 (+06)
:{{@|Айвентадор}} Рахмет, осыны Салиха, Мықтыбек мырзаларға да жазыңыз. Мен қолымнан келгенше көмектесуге тырысамын. Кеңесім мақаланың мазмұнын сапалы, мағыналы болуын тілеймін. Себебі, көп қатысушы аудару функциясы арқылы орыс немесе ағылшын уикидің дубликатын жасап жатыр, әрі кейбіреулерінің мағыналары қызық шығып жатады. Ьастысы соған назар аударса, менен жетіспейтін үлгілерді жасауға тырысамын) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:27, 2022 ж. наурыздың 13 (+06)

* Кеңесіңізге үлкен рақмет! Мықтыбек мырза мен Салиха ханымға жаздым. Жауап күтудемін. [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 10:51, 2022 ж. наурыздың 13 (+06)

* Қайырлы кеш, Kasymov мырза! Жобаны іске асыру процессі созылып кеткенінен кешірім сұраймын (алдында айтқандай, уақытым өте шектеулі. Бүгінгі күні демалыс басталғаннан соң жазып отырмын). Қазір менде жобамның бағдарламасы және негізгі принциптері жазылған «Уикипедия:Альянс» деген атты мақала дайындамасы бар. Жазуға рұқсат ете аласыз ба? (Мақаламды орынсыз деп өшіріп тастайды деп ойлап отырмын). Қазір администрация мүшелеріне және тәжірибелі қатысушыларға ұсыныс тастаудамын. [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 23:45, 2022 ж. наурыздың 18 (+06)

== Анықтауға көмектесіңіз, мен жаңа қызмын ==

Сәлеметсіз бе, құрметті Kasymov. 
Өкінішке орай, мен мақаланы негізгі бөлімге қалай аударуға болатынын түсінбедім (барлығы оқиды). Мақала орыс википедиясынан аударылған. Олар маңыздылығын растады.Менің зертханадағы мақалам, Intis Telecom деп аталады.[[Қатысушы:Technoperi|Technoperi]] ([[Қатысушы талқылауы:Technoperi|талқылауы]]) 23:43, 2022 ж. наурыздың 23 (+06)Technoperi

== Санат:Ергежейлі ғаламшарлар ==

Қазақша Уикипедияда [[:Санат:Шағын ғаламшарлар]] және [[:Санат:Ергежейлі планеталар]] деген екі санат бар екен. Әдейі істегендей, біріншісінің бірінші сөзі қазақ тіліне келмесе, екіншісінің екінші сөзі қазақ тіліне келмейді :) Яғни, екеуі де «Карликовые планеты» деген сөздің аудармасы, бірақ қазақи-ғылыми тұрғыда Карлик — Ергежейлі болса, Планета — Ғаламшар емес пе? Яғни, «Категория:Карликовые планеты» дегеннің қазақша дұрыс атауы [[:Санат:Ергежейлі ғаламшарлар]]. Тіпті орыс тіліне қарамаймыз дегеннің өзінде ағылшын тілінде де атауы осыны білдіреді. 

Енді, алдыңғы екеуін соңғы дұрыс санатқа қалай біріктірсе болады? Сол үшеуін біріктіріп берсеңіз--[[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 17:23, 2022 ж. наурыздың 24 (+06)
:Екеуін жойғаннан басқа амал жоқ, меніңше --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 21:41, 2022 ж. наурыздың 24 (+06)
::Ең бірінші санатты дұрыс атауға аудардым, яғни бірінші санатты аман алып қалайық, не дегенмен 2008 жылы пайда болды:) Ал екінші санат пен «Шағын ғаламшарлар» деген айдау бетін жойсаңыз--[[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 22:30, 2022 ж. наурыздың 25 (+06)
:::Ок, сұрақты дұрыс түсінбеген сияқтымын ғой) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:29, 2022 ж. наурыздың 26 (+06)

== Ақтөбедегі Мейірімді Бақташының Ғибадатханасы  ==

Саламатсызба! [https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D1%80%D0%B0%D0%BC_%D0%94%D0%BE%D0%B1%D1%80%D0%BE%D0%B3%D0%BE_%D0%9F%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%8B%D1%80%D1%8F_%D0%B2_%D0%90%D0%BA%D1%82%D0%BE%D0%B1%D0%B5 Храм Доброго Пастыря в Актобе] менде осы бетінің қазақ мәтін бар, бірақ маған бетінді жанадан бастау болмайды. Сізден кешірім сұрап, мақала бастауыңызды өтінемін. Бірінші абзац осындай: &quot;Ақтөбедегі Мейірімді Бақташының Ғибадатханасы - Атырау Апостол Әкімшілігіне қарасты Ақтөбе қаласындағы (Ақтөбе облысы) Рим-католик Ғибадатханасы.&quot;--[[Қатысушы:Dmitriymoroz1006|Dmitriymoroz1006]] ([[Қатысушы талқылауы:Dmitriymoroz1006|талқылауы]]) 21:30, 2022 ж. наурыздың 28 (+06)
:Саламатсыз, менен '''неге кешірім сұрап жатырсыз'''? Менің жеке энциклопедиям емес қой. Бастай беріңіз, кейінерек тексерістен өткізіп аламыз) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:36, 2022 ж. наурыздың 28 (+06)

== Сіз әдейі істейсізбе? ==

Менің өңдеген бетімді неге жоққа шығарып, өшіріп тастап жатырсыз? Себебі не ешқандай бұзушылық көріп тұрған жоқпын өзімнен. [[Қатысушы:Taragtybalasy|Taragtybalasy]] ([[Қатысушы талқылауы:Taragtybalasy|талқылауы]]) 08:50, 2022 ж. наурыздың 29 (+06)
:{{@|Taragtybalasy}}, сіз ешқандай дереккөздерсіз руды өзгертіп жатырсыз. Оған күмән туындағандықтан, кері қайтарып жатырмын --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:49, 2022 ж. наурыздың 31 (+06)

== Кавилл, Генри мақаласын ретке келтіріңіз ==

[[Кавилл, Генри]] мақаласын аударып бастапсыз, бірақ аударма аяқталмаған. Осындай секілді басқа да мақалаларыңыз болса дұрыстап ретке келтіруіңізді сұраймын. Бастаған соң аяқтамайсыз ба. Шала пұла , шала жансар мақалалармен қазақ Уикипедиясына ешкім кірмей қашып кетер. Одан да аз да болса, мақалаңызды мән-мағыналы қылып ретке келтіріп қойсаңыз сол дұрыс болады. Рахмет. [[--[[Қатысушы:Nurkhan|Nureke]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurkhan|талқылауы]]) 07:32, 2022 ж. наурыздың 31 (+06)]]
:{{@|Nurkhan}} ''[[Кавилл, Генри]]'' деген мақала бастаған емеспін, мен бастаған мақала '''[[Генри Кавилл]]'''. Иә дұрыс айтасыз, қазуикидің сапасы сын көтермей тұр, өкінішке орай. Мен админ болғандықтан жуықтағы өзгерістерді тексерумен және де елді-мекен, әкімшілік бірлік бойынша үлгілерді қазақша нұсқасымен алмастыру жұмыстарынан қол босамай тұр. Өзімде ой да бар негізі --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:46, 2022 ж. наурыздың 31 (+06)
&lt;s&gt;&lt;s&gt;:: Сонда саған бір мақаланы дұрыстауға бес жыл да жетпейтін болды ма? Сен өзің неткен ұлу-адамсың! --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 21:20, 2022 ж. тамыздың 13 (+06)&lt;/s&gt;&lt;/s&gt;

== Разрешение на публикацию статьи ==

Добрый день! Извините, что пишу на русском, я из России. Хочу создать статью про один из районов Дагестана. Дайте, пожалуйста, разрешение на публикацию. С правилами знаком, уже 10 лет как редактирую в Википедии. С уважением, --[[Қатысушы:Buntarion|Buntarion]] ([[Қатысушы талқылауы:Buntarion|талқылауы]]) 18:29, 2022 ж. сәуірдің 11 (+06)
:{{@|Buntarion}} Добрый вечер, добро пожаловать) Если честно я не знаю как это делается, наверно бюрократы решает этот вопрос. Свяжетесь с {{@|Arystanbek}}, {{@|Нұрлан Рахымжанов}} или {{@|Batyrbek.kz}} --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:21, 2022 ж. сәуірдің 13 (+06)
::Хорошо. Благодарю Вас! --[[Қатысушы:Buntarion|Buntarion]] ([[Қатысушы талқылауы:Buntarion|талқылауы]]) 23:52, 2022 ж. сәуірдің 13 (+06)

== Қорытынды шығару ==

&lt;s&gt;[[Уикипедия:Жақсы мақалаға үміткерлер/Қымыз]] бетіне қорытынды шығару керек. Негізі, бұл админнің жұмысы. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 20:44, 2022 ж. сәуірдің 23 (+06)
:Арыстанбек, Нұрлан мырзаларға айтып көріңізші. Осыға дейін қорытынды жасап көрмедім, әрі ол жерде 50/50 болып тұрған сияқты --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:56, 2022 ж. сәуірдің 23 (+06)
::Қап, админ емес екеніңді білдім ғой. Санау қабілетің де бүртүрлі екен: 7 дауыс қолдады, 1 дауыс қарсы болды — бұл 50/50 емес қой. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 22:59, 2022 ж. сәуірдің 23 (+06)
:::1 қарсы дауыс, 3 қалыс олардың айтылғаны түзетілді ме екен? Және бір қызығы қолдаған дауыстардың арасында да комментариялар жазған екен. Шешімді бюрократтарға тапсырдым. Меніңше кішкене болсын дереккөздер көбейтіліп, қазіргі уақыттағы жағдайын жазып кетсе жақсы болар еді. Сондықтан мен қалыс қойып отырмын. Ренжімеңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:20, 2022 ж. сәуірдің 23 (+06)&lt;/s&gt;

== [[Уикипедия: Арбитражды комитет|Арбитражды комитет]] ==

Сәлеметсіз бе? Қазіргі уақытта [[Уикипедия: Арбитражды комитет|Арбитражды комитет]] жұмыс істеуде ме?

Ренжімеңіз, бірақ Сіз және [[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|сіздің оппоненттіңіздің]] араларыңызда жарты жылға созылған ұрыстарыңыз шеттен бір түрлі көрінеді. Мен, әрине, сіздердің жеке қарым-қатынастарыңызға араласқым келмейді, бірақ кішкентай балалар сияқты ұрыса бергенше, Арбитражда шешерсіз? Бір жағынан, басқа қатысушыларға өздерінің мәселелерін шешуге көмектесер.

Қазіргі уақытта комитеттің бетін өңдеп жатырмын, өтініш, ресімдеуге көмектесесіз бе? (Өтінімдер (заявки) мен шешімдер, арбитражға қабылданбаған өтінімдер мұрағаты және т.б.).

Құрметпен, [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 09:35, 2022 ж. мамырдың 2 (+06)
:Саламатсыз, {{@|Айвентадор}}. Иә өкінішке орай сондай түсініксіз жағдай туындап жатыр. Себебі белсенді қатысушылар аз (болғанын өзінде тек өз жұмыстарынан ары аспайды), ережелердің толық немес шала жазылуы, содан анархия туындап жатыр. Жалпы уикипедияғы қатысты ережелер мен жобаларға аса қызығушылық жоқ еді) Ұсыныстар мен ережелер дайын болып жатса, өз тарапынан пікір мен дауыс беруге дайынмын. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:27, 2022 ж. мамырдың 2 (+06)

== Админге тән емес салақтық ==

&lt;s&gt;[[Қатысушы талқылауы:Абай Кенжетай|Мына бетте]] сен ''«Мақалаларға мән-мағынасыз сөздерді қосуыңызды сұраймын»'' деп жазыпсың, бұл қатеңді тек бір жарым айдан кейін түзеп алдың. Ал сол ''мән-мағынасыз сөздердің'' қосылған-қосылмағанын тексердің ба? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 14:41, 2022 ж. мамырдың 4 (+06)
:{{@|Ерден Карсыбеков}} Мені тінтіп жүргенше, өзің де қазуикидің дамуына үлес қоспайсың ба? Қырағы екенсің, сол соңғы өзгерістерді қадағалап жөндеп отырсаң, үлкен көмек болар еді. Мен нақты айта аламын: жуықтағы өзгерістерді менен басқа ешкім өкінішке орай тексерістен өткізбей отыр, қаншама боқ-ауыз сөздер жазылып, интернеттен дайын нәрсені мақаланың ортасына тыға салып, тағы сол сияқты көптеген өңдемелер болып жатыр. Соның бәрін тексерістен өткізу 2-3 адамға үлкен салмақ түседі. Содан '''сұраймын''' деген қателік кетіп жатыр. Аталған қатысушы: ''болған екен'' орнына ''болған'' немесе керісінше өңдемелер жасап жатыр. Ондай мазмұнды толықтырмайтын өңдемелер қаншалықты қажетті? 7-8 өңдеме болса болар еді, жүйелі түрде болып тұр. Орыс уикиден келдіңіз ғой, жалғыз админдер емес сіз сияқты қырағы, жауап қайтара алатын тәжірибелі қатысушылар да автопатруль жасай алады. Жалғыз админдерге бүкіл сынды лақтыра бермей.

'''Бір айдан кейін''' де өзің де жоғарғы жаққа түсініксіз жауып жазыпсың ғой. Сосын неге сенде жаңа жазылған мақалалар да бір ғана санаттан болып жатыр, мысалға ''алфавит бойынша әндер''. Автор өзі бастаған мақаласын мейлінше мазмұны толығырақ және санаттар қоюға тырысу керек. Сосын талқылау бетімді қайта-қайта кері қайтарып, басқаларға шағымданып еді, қатарынан екі тақырыпты алып тастапсың) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 20:57, 2022 ж. мамырдың 5 (+06)
* Көмек сұрасаң, дұрыстап сұра, есуастанбай. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 22:06, 2022 ж. мамырдың 5 (+06)
: {{@|Arystanbek}}, бұл қатысушы бір емес бірнеше рет балағат сөздер жазып, компьютердың артынан клавиатура қаһарманы болып отыр. Бір шара қолданбаса болмайды. Мен уақытымды бөліп қазуикиге жұмыс жасап жатсам, артымнан тінтіп болмашы нәрселерге мазаны алып жатыр. Енді келіп мен көмек сұрап жатыр деп, мәселені басқа жағынан айналдырып шықты. О, Алла танымайтын біреудің соншама қадалғаны өте қызық екен. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:56, 2022 ж. мамырдың 5 (+06)&lt;/s&gt;

== Одан да Уикипедияға үлес қоспайсың ба? ==
Kasymov, сен болмашы нәрседен ұрыс-керісті іздей бермей, одан да Уикипедияға үлес қоспайсың ба? Сен былтыр &lt;big&gt;0&lt;/big&gt; мақала жазған екенсің, биыл да әлі &lt;big&gt;0&lt;/big&gt; мақала болып тұр. Есің дұрыс болса, менен үлгі алып, жетіспейтін материалдарды жазсаш. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 10:40, 2022 ж. мамырдың 6 (+06)
:МММ, аман бол {{@|Ерден Карсыбеков}}. Өзі соқтығысып, енді ұрыспай жөнімен жүр деген нәрсесі қызық екен --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 20:10, 2022 ж. мамырдың 6 (+06)
:: Жаза алмасаң — солай айт, балақай. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 22:41, 2022 ж. мамырдың 6 (+06)
:::мммм, көп жасағаннан емес, көпті көргеннен сұрау керек екен деген осы екен ғой --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:44, 2022 ж. мамырдың 6 (+06)
:::: Мақалдағаның орынды емес. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 22:48, 2022 ж. мамырдың 6 (+06)

== Үлгі:Шатастырмау ==

Қайырлы күн! «Үлгі:Шатастырмау» (орыс тілінде: «''Шаблон:Не путать''») санатын жасай аласыз ба? [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 08:50, 2022 ж. мамырдың 7 (+06)
:Уақыт тапсам, тырысып көрейін --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:05, 2022 ж. мамырдың 10 (+06)

== Беттерді жою туралы ==

* Қатысушы:Тұран Нұрәліұлы
* &lt;s&gt;Қатысушы:Тұран Нұрәліұлы/зертхана
&lt;/s&gt;* Қатысушы талқылауы:Тұран Нұрәліұлы
- Осы беттерді жойып беруіңізді сұраймын. Себебі, бұлар менің қатысушы атымды өзгетркен кезде қалып қалған беттер болатын. Көп уақытыңызды алмайды деп ойлаймын. Сіз админдердің бірі болғандықтан сізге жүгініп отырмын. Алдын-ала рахмет! [[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 01:05, 2022 ж. мамырдың 13 (+06)
:Тек екіншісін ғана жоя алдым, қалғандары басқалардың талқылау беттеріне сілтеп тұр. Жалпы қала берсін. Қатысушы атын өзгерткенде ондай нәрсе болып тұрады --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 16:19, 2022 ж. мамырдың 13 (+06)

== Goodbye ==

Hi Kasymov, I'm going to block globally because I made the bad translations.--[[Қатысушы:Martorellpedro|Martorellpedro]] ([[Қатысушы талқылауы:Martorellpedro|талқылауы]]) 00:48, 2022 ж. мамырдың 16 (+06)

== Сенің ауытқуыңды басқа қатысушылар да байқапты ==
&lt;s&gt;[[Талқылау:Cоңғы кесу (фильм, 2022)|Мұнда]] сенің басқа қатысушылардың еңбегіне жармасатыныңды бекерден бекер сынап тұрған жоқ. Бұдан дұрыс түйін шығаруың керексің, бұрыс белсенділікті қою керек. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 23:48, 2022 ж. мамырдың 22 (+06)
:Сен де жағаласпашы, жауап жаздым (қандай қате кеткенін оқи алатын шығарсың) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:50, 2022 ж. мамырдың 22 (+06)
::Балақай, өтірік соқпасаш, сен кіріскенге дейін ол жерде еш қате болған жоқ. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 08:21, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
::: @[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] қателеспейтін адам болмайды, мен де тәжірибелі қатысушы болсам да қателесемін. Кішкентай қате үшін жерден алып жерге салудың қажеті жоқ. Менен де мыңдаған қате табылады, мені неге осылай жерден алып жерге салмайсыз? --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 10:03, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:::: Мәселе қателердің тым көп болуында және оларды мойындамауда. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 14:48, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
::: @[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] сенен бір қате: &lt;s&gt;шығаруың керексің&lt;/s&gt; деген сөз қайдан шыққан? Дұрысы &lt;code&gt;шығаруың керек&lt;/code&gt; --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 10:11, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:::: Бұл қате емес, екінші нұсқаны да пайдалануға болады. Мысалы, [https://taraztv.kz/kz/news/society/zhurekke-ota-zhasaudan-sheberlik-synyby-otti мына сілтемедегі] жетінші абзацта сондай сөз тіркесі кездеседі. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 14:48, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
Қате, бұны БАҚ қате қалыптасытырып жіберді, әдеби тілде бұл өрескел қателік. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 16:51, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:Уикипедия әдеби сайт болмаған соң, мұнда басқа стильдердің сөз байлығын қажетінше пайдалануға болады. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 17:26, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
::'''Мәселе қателердің тым көп болуында:''' соны алғашқысынан бастап соңғы нәрсеге шейін тізбектеп көрсетуіңді '''міндеттеймін'''. Өзіне қатысы жоқ мәселеге кірісіп, бәле іздеген біреу екенсің. Әлі күнге дейін таң қаламын, танымайтын біреуге қастасып, балағаттап, дөрекі сөйлеп, ашуын менен алып жүргеніне. Сол жерде сенің атын немесе саған қатысты нәрсе айтылды ма? Соған да жауап берші? --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:25, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
::: @[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] әдепсіздерге арналған сайт бар шығар? Ал біз әдеби, ғылыми стилде жазамыз, бұл өз қолымызда. Әдепсіздер Уикипедияға әдепсіз жазды екен деп бізде әдепсіз жазбайтын шығармыз? --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 20:04, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:::: Әдепсіздікті не үшін айттыңыз? Менің қандай да бір сөзіме ренжігенсіз ба? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 23:55, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)

Осы оқиғаға араласып жатқаным үшін кешірім сұраймын, алайда өзімнің пікірімді айтып кетуді орынды көремін. Мен үшін, зайырлы '''энциклопедиялық''' сайтта «үлкен» кісілер бір-бірімен кішкентай балалар сияқты ұрысып жатқаны бір түрлі көрінеді. Ашуға салмай және дұрыс емес түсініп қалмаңыз, @[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден мырза]], сіз мен үшін — осы бөлімдегі ең алғашқы қол ұшын берген адамсыз, және мен сізге үлкен ризамын. Алайда, сіздің іс-қылығыңыз (нақтырақ айтқанда — бейтаныс адаммен [[Уикипедия:Сыпайылық|дөрекі түрде сөйлеу]], және ізінен қалмай қудалау) үшін сізге административті істі ашу — өте жеңіл. Сол себепті, бұның алдын-алу үшін, мәселені үлкен адамдар сияқты өзара шешімге келіп, немесе, [[Уикипедия:Арбитражды комитет|Арбитражды]] жаңа сайлап, сол жақта мәселені шешу керек деген ойдамын. [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 00:28, 2022 ж. мамырдың 24 (+06)
: Бұл талқылауға пікір қосқаныңыз орынды емес. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 11:38, 2022 ж. мамырдың 24 (+06)
::@[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]], орынды болсын, болмасын, дөрекілікті еш жерде (әсіресе әлеуметтік желілерде) құптамайды. Егер бір нәрсемен келіспесеңіз, немесе өзіңіздің пікіріңізді жеткізгіңіз келсе, агрессиясыз, [[Уикипедия: Сыпайылық|сыпайы түрде]] жеткізіңіз. Бұл этикеттің қарапайым ережелері: ''басқалардың өзіңе қандай қарым – қатынаста болсын десең, басқаларға да сондай қарым – қатынаста бол''. [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 17:49, 2022 ж. мамырдың 24 (+06)
::: Бірінші қатеңіз міні: бұл жер — әлеуметтік желі емес. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 17:30, 2022 ж. маусымның 28 (+06)&lt;/s&gt;

== Қате үлгі ==
Мен [[Жәнібек Әлімханұлы]] мақаласында статистиканы өзгертіп едім. Үлгі:Инфобокс деп қызыл болып шығып тұр. Сосын Үлгі:Боксшы қарасам сіз жаңа ғана өзгертіпсіз. Айтайын дегенім неге олай болып тұр, сондықтан мен өзгерткеңізді жоққа шығардым, сонда да қате. Үлгіні қалпына келтріңізші, өтініш -- [[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 01:35, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:{{@|TuranNur}} Мен '''Инфобокс''' үлгісін жойып тастадым. Жоғарыда ''ұрыс іздеп жүрген немесе Альфи мырзалар'' өздері мықты қырағы білімдерімен соны ағылшын немесе орыс уикиден аударып, жасап шықсың. Соларға айтсаңыз болады --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:27, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
::Инфобокс үлгісін не үшін жойып тастадыңыз, соны түсінбедім? [[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 23:13, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:::Жоғарыда себебін жазып көрсеттім, менің жасаған нәрселерім ылғи да қате әрі қазуикиге пайдасы жоқ екен. (бұдан басқа көптеген үлгілер бар, оларды жою жоспары тұр) Аталған кісілер өздері жасап шығарсың, ''инфобокс-2'' немесе ''карточка'' деп --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:23, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)

== Үлгі:Боксшы ==

Боксшы үлгісінде boxrec_id сілтемесін дұрыстайын деп едім, бетті қорғап тастапсыз. BoxRec сайтына кіргенде профилі көрініп тұру керек қой. [[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 00:43, 2022 ж. мамырдың 25 (+06)
:{{@|TuranNur}} қорғағам себебім, әркім өзгерістер жасай бермеу үшін. Көбісі үлгіні түсінбейді. ''boxrec_id сілтемесін'' үлгіден емес, мақалада қосу керек (жасап қойдым) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:29, 2022 ж. мамырдың 26 (+06)
::'''Мысалы''': [[Жәнібек Әлімханұлы]] мақаласындағы ''Қызметтік тізімі (boxrec)'' деп тұрған көк сілтемені бассаңыз BoxRec профилі шықпай тұр, соны көрсеңіз. [[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 01:35, 2022 ж. мамырдың 27 (+06)
:::{{@|TuranNur}} түзетілді --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:17, 2022 ж. мамырдың 28 (+06)

== [[Украин тілі]] ==

«[[Украин тілі]]» мақаласын [https://ru.m.wikipedia.org/wiki/%D0%A3%D0%BA%D1%80%D0%B0%D0%B8%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D1%8F%D0%B7%D1%8B%D0%BA орыс тіліндегі нұсқаға] сәйкес бірге қайта жазуды ұсынамын! [[Сурет:Smile-big.svg|30px]] [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 11:29, 2022 ж. мамырдың 28 (+06)
:Рахмет, ұсынысыңызға. Бірақ мен қазір қазуикиде бар үлгілерді тексерістен өткізіп, инфобокс үлгісін алмастыру жұмыстары мен айналысып жатырмын. Сондықтан көмектесе алмаймын( --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:27, 2022 ж. мамырдың 28 (+06)

== Севилья ==

== Севилья ==

Мен [[Севилья]] мақаласын [[Севилья (футбол клубы)]] деп ауыстыруды ұсынамын. Ал, [[Севилья]] мақаласы Севилья мақаласына сілтену керек деп ойлаймын. Ойыңызды [[Талқылау:Севилья]] бетіне білдірсеңіз.--[[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 14:01, 2022 ж. мамырдың 31 (+06)
:{{@|TuranNur}}, Мықтыбек мырзаға айтасыз ғой деймін. ''Севилья'' сөзіне көптеген мақалалар сілтеніп тұр. Оның бәрін түзетіп шығу керек--[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:06, 2022 ж. мамырдың 31 (+06)

== Сәлеметсізбе ==

[[Kazman322]] деген қатысушыға бан беруіңізді сұраймын. Руларды өңдеуін, беттерді бүлдіруді қоймайды. Вандализм жасап жатыр. [[Қатысушы:Granttka tus Diyas|Granttka tus Diyas]] ([[Қатысушы талқылауы:Granttka tus Diyas|талқылауы]]) 14:52, 2022 ж. маусымның 6 (+06)

* [https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D2%9A%D0%B0%D1%82%D1%8B%D1%81%D1%83%D1%88%D1%8B_%D1%82%D0%B0%D0%BB%D2%9B%D1%8B%D0%BB%D0%B0%D1%83%D1%8B:Kazman322&amp;oldid=3039671 1] [[Қатысушы:Kazman322|Kazman322]] ([[Қатысушы талқылауы:Kazman322|талқылауы]]) 14:56, 2022 ж. маусымның 6 (+06)

:Мына боқтығыңызға қарағанда сізді бұғаттау керек сияқты ғой &lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 21:46, 2022 ж. маусымның 6 (+06)

== Сүзгі ==

Бүгін [[Үлгі:АҚШ саясаты]] жасадым, алғашында үлгі түгел дайын болып, оны бір ғана өңдемемен жарыққа шығаруға болатын еді. Бірақ сүзгі оны жібермей, қай жерден кеткенін іздеу үшін бөліп-бөліп 8 өңдемемен жүктеуге тура келді. Сондағысы жібермей тұрғаны мына мақаланың [https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%BB%D0%B8%D0%BD%D0%BA%D0%B5%D0%BD,_%D0%AD%D0%BD%D1%82%D0%BE%D0%BD%D0%B8] атауы екен🤦‍♂️ Тіпті қазірдің өзінде сілтеме ретінде жазғанның өзін өткізбей тұр. Осы мақаланың атауы үлгідегі &quot;Сытқы саясат&quot;→&quot;Мемлекеттік хатшы:&quot; деген жерге қойып беріңізші! [[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 15:30, 2022 ж. маусымның 9 (+06)
:{{@|Nurtenge}} сол сүзгіні қателеспесем Арыстанбек мырза қойды, сол кісіге өтініп көріңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:11, 2022 ж. маусымның 11 (+06)
::Болды, қойылды, рахмет) Тағы бір рет тексерейінші деп қойып көрсем қойылды. Сүзгі қуып тұрған ғой шамасы))--[[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 13:49, 2022 ж. маусымның 11 (+06)

== Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022 ==

{{WAM
|header = [[meta:m:Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022|Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022]] &lt;div style=&quot;margin-right:1em; float:right;&quot;&gt;[[Сурет:Wikidata 2022 Istanbul social media campaign 02.jpg|right|thumb|300px|Wikidata 2022 Istanbul|link=meta:Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022]]&lt;/div&gt;
|subheader = Конференция 2022 жылдың 21-23 қазаны аралығында Түркияның [[Ыстанбұл]] қаласында өтеді.
&lt;div  style=&quot;text-valign:center; margin-left:200px; margin-right:50px; margin-top:10px; position:absolute;&quot;&gt;
|body = Құрметті достар,

Ыстамбұл Уикидерек конференциясына стипендия алуға өтінімдер ашық екенін хабарлауға қуаныштымын. Егер сіз түркі қауымдастығының өкілі болсаңыз және түркі тілдеріндегі Уикимедиа жобаларына белсенді қатысатын болсаңыз, онда сіз стипендияға өтініш бере аласыз. Өтініштер 2022 жылдың 30 маусымы, UTC 23:59 дейін қабылданады.

Үміткерлер толық стипендияға өтініш бере алады. Толық стипендия Түркі қолданушылары тобының Уикимедиа қауымдастығы (Wikimedians of Turkic Languages User Group) ұйымдастыратын конференция кезінде жеке тұлғаның екіжақты саяхат, ортақ тұрғын үй және тамақтану құнын қамтиды.

* Түркі тіліндегі уикимедиашыларға арналған Wikidata Training туралы қосымша ақпарат алу үшін мына сайтқа кіріңіз: https://w.wiki/53dX
* Стипендия, тіркеу және өтініш формасы туралы көбірек білу үшін мына сайтқа кіріңіз: https://w.wiki/5FFv

Бұған қоса, Түркі қолданушылары тобының Уикимедиа қауымдастығы жобалары мен оқиғалары туралы ақпарат пен жаңалықтар алу үшін біздің пошталық тізімге (https://w.wiki/5FFw) жазылуға шақырамыз.

Барлық жақсылықты тілеймін [[User:Mehman97|&lt;span style=&quot;color:#ff0500&quot;&gt;'''''Mehman'''''&lt;/span&gt;]] [[User Talk:Mehman97|&lt;span style=&quot;color:#0500ff&quot;&gt;'''''97'''''&lt;/span&gt;]] 03:48, 2022 ж. маусымның 11 (+06)


|footer = Бұл хабарлама [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|бот]] арқылы жіберілген • [[Уикипедия:Хабарлама тарату/Жеткізіп беру тізімі|Жазылу немесе жазылудан бас тарту]]
}}
&lt;!-- https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A5%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83/%D0%96%D0%B5%D1%82%D0%BA%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BF_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%83_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96&amp;oldid=3014707 тізімін пайдаланып User:Arystanbek@kkwiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Сауатсыз ==

Терминология — бұл терминдердің жиынтығы. [[Мизансцена|Мына мақалада]] сен ''терминология'' орнына ''терминологиялар'' дегенді қолданыпсың. Қатеңді түзеп шық. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 22:29, 2022 ж. маусымның 11 (+06)
:Түзетілді, сондағы қазуикиге анда-сонда кіріп менің өңдемелерімді андып отыру ма? 3 облыс пайда болды, соған қатысты мақалаларды ретке келтіруге көмек ұшын берсеңіз, одан да пайдалы жұмыс болар еді. Әттең орыс уики маңыздырақ((( --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 02:59, 2022 ж. маусымның 12 (+06)
:: Сен қате жасамай жүре алмайды екенсің. Өзің '''0''' мақала жазып, қалай ғана ақыл бермекші болып жүрсің?! --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 13:49, 2022 ж. маусымның 12 (+06)
* Сен «анда-санда» дегенді де дұрыс жаза алмағаның тіпті масқара ғой админ үшін. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 13:52, 2022 ж. маусымның 12 (+06)

:Бұл жер талқылау беті, яғни еркін түрде жазуға болады. Менің жерімде ағаларға ''тәте'' деп атайды, анда-санда немесе анда-сонда деп айтады, енді уикипедияны тастап менің қалай сөйлетініме тиісе бастадың ба? Сосын 0 мақала жазатын кісі қазуикиде өңдеу жағынан 2 орында, көрші елдің уикиін дамыта бергенше осында кезінде келгенде мүмкін сенде алғашқылардың қатары болар ма едің. 12 жылда қазуикиге 4000-ға жуық өңдеу жасау аз енді.
* Талқылау бетімді өз бетінше өзгертуді доғарыңыз, бітікшілерге хабарлама тастап, талқылау бетімді өзге қатысушының өзгерткені үшін бұғаттауға ұсынатын боламын. Соңғы ескертуім --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:39, 2022 ж. маусымның 13 (+06)
* Ештеңені де түсіндірмей-ақ қойшы, сауатсыз екеніңді баяғыдан білемін. Одан да өзің жойған [[А.Байтұрсынов жазуы және емле ережелерінің тарихы|осы мақаланы]] қалпына келтірші және оқып шықшы, мүмкін қателерің де азаятын шығар. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 06:42, 2022 ж. маусымның 13 (+06)

== Қате қойған үлгіңді жойдым ==

&lt;s&gt;Пайдалы мақалаларды жоюға тырысып, Қазақ Уикипедиясына қиянат жасаудан тайынбағаның жаман болды. [[Қайта жаңғырту]] деген мақаланы жоймақшы болдың, бірақ сенің жою үлгісін қайта мен жойдым. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 12:06, 2022 ж. маусымның 13 (+06)
	
* Сен неге басқа адамдардың пікірлерін жойып жүрсің? Вандализмге ұрынған нағыз сорлы болдың ғой. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 20:56, 2022 ж. маусымның 13 (+06)

**Тағы да жасаған нәрсемді кері қайтарсаң, мен дауысқа салмай бұғаттай саламын --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:40, 2022 ж. маусымның 13 (+06)

* Ие, &quot;ақымаққа айтқан сөз далаға атқан оқпен тең&quot; деген осы екен. Саған сөзім жоқ. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 11:23, 2022 ж. маусымның 29 (+06)
::{{@|Ерден Карсыбеков}} деген мырзаның іші пысып, не естерін білмей жүр екен? {{@|Білгіш Шежіреші}} мырза, {{@|Салиха}} ханым бәлкім осы кісі ''Көкпекті және Самар ауданындағы ауылдарды'' қалай бөлгенін білетін шығар. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 17:19, 2022 ж. маусымның 29 (+06)
:::Сенің қателерің бітпейді екен. Осы &quot;естер&quot; деген сөзді қайдан алып жүрсің?! --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 18:42, 2022 ж. маусымның 29 (+06)
::::@[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] Неге админмен сіз деп сөйлеспейсіз, ұят емес пе? Қателеспейтін адам жоқ, бәріміз де қателесеміз. Әрі бұл жай ғана талқылау ғой. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 21:54, 2022 ж. маусымның 29 (+06)

Біледі деп ойламаймын. Есесіне [[Қатысушы:Салиха|Салиха]] ханым Көкпекті ауданы әкімдігіне шейін хабарласып, ауылдарды қалай бөлгенін біліп алыпты👍 [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 18:12, 2022 ж. маусымның 29 (+06)&lt;/s&gt;

== Жаңа облыстар туралы ==

Қайырлы күн! Сізге екі облысты өңдеуде (Ұлытау, Жетісу) көмек керек болса айтыңыз, көмектесеміз, нақтылап берсеңіз болды. [[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] де көмектесуге сұранып отыр. [[Абай облысы]]нан [[Көкпекті ауданы]] елді мекендері ғана қалды, ертең бітіремін. [[Қатысушы талқылауы:Салиха]] Салиха 15:19, 2022 ж. маусымның 21 (+06)
:{{@|Салиха}} мен сіздерге көмектесіп жатқанмын) Меніңше екі облысты да бастай беріңіз, үш жақтан жабылып тез аяқтап жібереміз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:10, 2022 ж. маусымның 21 (+06)
::Жақсы онда, [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]]мен бөліп алармыз. [[Көкпекті ауданы]]н өңдеуде қиындық туындап тұр, ауылдар аудандар арасында (Самар ауданымен) қалай бөлінгені белгісіз, еш жерден таба алмадым. Сізге белгілі ақпарат бар ма? [[Қатысушы талқылауы:Салиха]]--Салиха 11:34, 2022 ж. маусымның 22 (+06)
:::Кеш жарық, [[Қатысушы:Салиха|Салиха]]! Аққаладан басқа ауылдық округтердің қай ауданға жататынын таптым.
:::* [[Көкпекті ауданы]]: Биғаш, Көкжайық, '''Көкпекті''', Қ. Аухадиев, Тассай, Теректі, Үлгілі Малшы, Үлкен Бөкен, Шұғылбай. 
:::* [[Самар ауданы]]: Бастаушы, Құлынжон, Мариногор, Миролюбов, Палатцы, '''Самар''', Сарыбел. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 22:01, 2022 ж. маусымның 23 (+06)
::Рахмет: Көкпекті ауданы әкімшілігіне хабарласып, анықтап алғанмын. [[Қатысушы:Салиха|Салиха]]--Салиха 15:39, 2022 ж. маусымның 26 (+06)

Сонда да бір қателіктер кеткен сияқты. Себебі Самарда 8, Көкпектіде 9 а/о болуы керек еді. Тіпті Көкпектінің 1 а/о Самар ауданының ішінде тұр. Түсініксіздеу [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 02:19, 2022 ж. маусымның 29 (+06)

== Кент пе, облыс па ==

Мырза, [[Қызылжар (Жаңаарқа ауданы)]] бетін [[Қызылжар (Ұлытау облысы)]] деп пе, әлде [[Қызылжар (кент)]] деп өзгерте ме? Себебі Қызылжар деген кент Қазақстанда жалғыз екен. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 02:18, 2022 ж. маусымның 24 (+06)
:{{@|Білгіш Шежіреші}}  ''Қызылжар (Ұлытау облысы)'' деген дұрыс, осыға дейін қаншама кенттерді облыс немесе аудандарын көрсетіп атадық --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:50, 2022 ж. маусымның 26 (+06)

Жарайды, рахмет [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 00:48, 2022 ж. маусымның 27 (+06)

Тағы да сұрарым, жаңадан жасаған &quot;Қазақстан кенттері&quot; санатын кенттердің мақалаларына қосу үшін &quot;... облысы кенттері&quot; деген подкатегория жасау керек пе? Немесе кенттерге &quot;Қазақстан кенттері&quot; санатын тікелей қоса берейін бе? [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 01:04, 2022 ж. маусымның 27 (+06)
:Нақты жауап бере алмадым, Нұрлан немесе Батырбек мырзадан сұрап көріңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:06, 2022 ж. маусымның 27 (+06)

Сәлеметсіз бе, мына айдағыш бетті [[Балықшы ауылдық округі (Атырау)]] жойып жібере аласыз ба [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 19:40, 2022 ж. шілденің 10 (+06)

:Кеш жарық, мырза. Айтайын дегенім, көне қалашықтардың координаттарын мақалаға қосып шығайын деп едім. Сондай бір мақалаға [[Ақтөбе-Лаэти қалашығы]] қалашықтың координаттарын [[Үлгі:Coord]] үлгісімен жаздым. Барлығына осымен қоса берсем қате болып есептелмей ме екен? (&lt;s&gt;Ертең өшіріп тастап жүрсе&lt;/s&gt;) [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 01:09, 2022 ж. тамыздың 12 (+06)
:: Координаттарды [[Үлгі:Көне қалашық‎|мына үлгінің]] ішінде қолдануға болады. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 17:19, 2022 ж. тамыздың 12 (+06)
:::{{@|Білгіш Шежіреші}} мұнда назар аударыңыз, үлгі жасалыныпты. Координаттарын бөлек жазғаннан көрі үлгінің ішінде болғаны әдемі көрінеді --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:13, 2022 ж. тамыздың 14 (+06)

Бәрекелді, Ерден мырза. Жарайды, рахмет. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 01:31, 2022 ж. тамыздың 14 (+06)

== Жаңа облыстар картасы ==

Қайырлы күн! Үлгілер үшін (мысалы,тау) жаңа облыстардың картасын жасап берсеңіз жақсы болар еді. Үлгілер картамен көркем әрі әсерлі шығады. [[Қатысушы талқылауы:Салиха]] Салиха 17:19, 2022 ж. маусымның 30 (+06)
:Саламатсыз, {{@|Салиха}}. Иә ол туралы ойлап жүр едім. Бірақ та ондай әрлеу жағын білмедім, Арыстанбек мырза айтып көріңіз, ол кісі жаңа Қазақстанның әкімішілік картасын ортаққорға жүктеу алатын қатысушыны тауып қалар. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 13:25, 2022 ж. шілденің 2 (+06)

== Конкурс мақаласы ==

Kasymov мырза, неге логотивті өшіре бересіз, конкурсқа ұсынылған мақалалар осы логотивпен жазылып жатыр, білмесеңіз басқа уикипедиялардағы ұсынылып жатырған мақалаларды қараңыз. [[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 23:36, 2022 ж. шілденің 4 (+06)
:{{@|Мағыпар}} Меніңше мақалаға емес, сол конкурс жобасына немесе өзіңіздің жеке бетіңізге тізімдеп көрсеткен дұрыс болар. Кейін конкурс аяқталғанда жаңағы үлгілеріңізді кім алады? Уайымдамаңыз, мен немесе басқа да қатысушылар кішігірім өңдеу жасап кетсе де, авторы ылғи да сіз боласыз. Егер сол жағын ойлап жатсаңыз. Ең дұрысы жоба бетіне көрсеткен дұрыс-ау) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:43, 2022 ж. шілденің 4 (+06)

== Тәулік суреті ==

Армысыз, ''Kasymov''. Қазір уақытыңыз болса, басты беттегі ''тәулік суретін'' жөндеп қойсаңыз дұрыс болар еді. Рақмет! [[Қатысушы:Ұлы Тұран|Ұлы Тұран]] ([[Қатысушы талқылауы:Ұлы Тұран|талқылауы]]) 00:35, 2022 ж. шілденің 7 (+06)
:Ертең жасауға тырысамын --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:43, 2022 ж. шілденің 7 (+06)

== Хауа ==

«[[Хауа Ана]]» және «[[Хауа ана]]» деген мақалаларды біріктіріп, атын жәй ғана «Хауа» дегенге ауыстыруды жөн көремін. Өтініш, біріктіре аласыз ба? [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 14:38, 2022 ж. шілденің 11 (+06)

== Дұрыс тұрған санатты неге алып тастадың? ==
&lt;s&gt;[[Фрэнсис Бэкон]] мақаласын шұқылап, ондағы [[:Санат:Англия философтары]] деген сілтемені жойғанда, мақсатың не еді? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 22:18, 2022 ж. шілденің 16 (+06)&lt;/s&gt;

== Мақаланы қалпына келтір ==
&lt;s&gt;Әй, саған Ахмет Байтұрсынов не жамандық істеді? [[А.Байтұрсынов жазуы және емле ережелерінің тарихы|Мына мақаланы]] қандай мақсатпен жойдың? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 13:12, 2022 ж. шілденің 18 (+06)&lt;/s&gt;

== Мән-мағынасыз үлес қосқанды қоймадың-ә ==
[[Алан Менкен|Мына мақалаға]] жағаласып, шағын өңдеме жасапсың. Бірақ сол өңдеменің өзі мағынасыз болып шықты. Kasymov, есуастықтан арылу керек. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 16:06, 2022 ж. шілденің 25 (+06)
:{{@|Ерден Карсыбеков}}, Ол үлгіні МЕН жасадым, есуас болмасан {{tl|музыкант}} үлгісіне кіріп &lt;code&gt;Фон&lt;/code&gt; параметрін қалай толтыру керектігі көрсетілген. Көзі ашық, әріп танитын жансын ғой. Одан да жуықтағы өзгерістерді тексерістен өткізіп отырсан пайдасы 1000 есе болар еді, менімен базардағы сатушылар ұқсап салғыласып, артымнан қалмай --[[Арнайы:Үлесі/95.82.126.85|95.82.126.85]] 00:35, 2022 ж. шілденің 26 (+06)
:: Балақай, үлгіні ешкім айтып отырған жоқ. Оқи алмасаң, мұғаліміңе айтып жібер, есуастанбай. Мен жазған мақалаларыма қызғанып жүрсің ба әлде, артымнан бір есалаң бала сияқты қалмай отырсың ғой. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 00:45, 2022 ж. шілденің 26 (+06)
:::{{@|Ерден Карсыбеков}} Мен не деймін, домбырам не дейді. Мақаланың мазмұнын біреу өзгертті ма? Есуастықты қойып қандай өзгеріс жасағанды көзіңді ашып, асықпай қара! --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:53, 2022 ж. шілденің 26 (+06)
:::: Иә, мақаланың мазмұны еш өзгерген жоқ. Мен саған соны айтып отырмын ғой, сен еш мағынасыз үлес қосып жүрсің, еріккен бір сандалбай болдың ғой. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 08:07, 2022 ж. шілденің 26 (+06)

== Кино мен математиканы шатастырған баланы бірінші рет көріп тұрмын ==
[[Операторлық өнер]] деген мақаланы жедел жоюға ұсынғаның қате. Ұсыну себебінде сен оған дубликат мақала бар деп көрсетіпсің. Енді [[Операторлар|сол мақаланы]] ашып қарамайсың ба?! Ол математикалық операторлар туралы ғой, ал анау кино жайында. Сен өзің неше сынып бітіргенсің??? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 08:33, 2022 ж. шілденің 26 (+06)

== Жедел жою ==

* Коммунистическая (метро бекеті)
* &lt;s&gt;Философские труды Королевского общества&lt;/s&gt;
* &lt;s&gt;Әбдіжәміл кәрімұлы нұрпейісов&lt;/s&gt;
Осы беттерді жедел жоюды сұраймын. Ойланбай-ақ жоя салуға болады ғой. Өзіңіз қарап көрерсіз. [[Қатысушы:Ұлы Тұран|Ұлы Тұран]] ([[Қатысушы талқылауы:Ұлы Тұран|талқылауы]]) 13:09, 2022 ж. тамыздың 1 (+06)
:{{@|Ұлы Тұран}} екеуін жойдым, метро бекеті керек болып қалуы мүмкін--[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:40, 2022 ж. тамыздың 1 (+06)

== Үлгі:Метро ==
Қайырлы кеш, метро деген үлгіні қолдана алмадым, тіпті оны қою мүмкін емес! Алматы қаласының метро бекеттері туралы мақалаларға үлгі қойып шықсам ба деп едім, осы үлгі ауадай қажет боп тұр. Үлгіні қазақшаға аударып, түзетіп, дұрыстасаңыз. [[Қатысушы:Ұлы Тұран|Ұлы Тұран]] ([[Қатысушы талқылауы:Ұлы Тұран|талқылауы]]) 20:41, 2022 ж. тамыздың 8 (+06)

:Енді керек емес сияқты, Ерден Карсыбеков мырза Метро бекеті үлгісін жасап қойыпты. [[Қатысушы:Ұлы Тұран|Ұлы Тұран]] ([[Қатысушы талқылауы:Ұлы Тұран|талқылауы]]) 09:46, 2022 ж. тамыздың 9 (+06)
::{{@|Ұлы Тұран}}Өте дұрыс болыпты, жалпы үлгілерді өздеріңіз де жасап үйренсеңіздер жақсы болып кетер еді) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:29, 2022 ж. тамыздың 9 (+06)

== Lada ==

@[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]] Неліктен сіз Lada парақшасын жойдыңыз? Мақала ретінде құрғым келді, бірақ қазақша Уикипедияға 100 рет өңдеу жасауым керек болды. Қазақша Уикипедияда Lada мақала жасап бере аласыз ба?[[Қатысушы:SSHTALBI|SSHTALBI]] ([[Қатысушы талқылауы:SSHTALBI|талқылауы]]) 13:00, 2022 ж. тамыздың 10 (+06)

рахмет [[Қатысушы:SSHTALBI|SSHTALBI]] ([[Қатысушы талқылауы:SSHTALBI|талқылауы]]) 12:58, 2022 ж. тамыздың 10 (+06)
:{{@|SSHTALBI}} инкубатор немесе зертханаға бастасаңыз болады --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:10, 2022 ж. тамыздың 14 (+06)

== Мақалаларды жоюға ұсыныс ==

Кейде бір нәрсе туралы жазған екі мақала деген болады екен. &quot;Жалпы ұлттық социал-демократиялық партия&quot; және &quot;Біріккен Танзания Республикасы&quot; атты мақалаларды жоюға ұсыныс жасап жатырмын. Оларды &quot;Жалпыұлттық социал-демократиялық партия&quot; мен &quot;Танзания&quot; мақалаларымен біріктіру керек. [[Қатысушы:Malik Nursultan B|Malik Nursultan B]] ([[Қатысушы талқылауы:Malik Nursultan B|талқылауы]]) 18:52, 2022 ж. тамыздың 13 (+06)

Және де &quot;Микеланджело Буонарроти&quot; мен &quot;Микеланждело&quot; мақалалары да солай. [[Қатысушы:Malik Nursultan B|Malik Nursultan B]] ([[Қатысушы талқылауы:Malik Nursultan B|талқылауы]]) 18:56, 2022 ж. тамыздың 13 (+06)
:Жақсы --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:10, 2022 ж. тамыздың 14 (+06)</text>
      <sha1>2srqcck9fsx293ce9rcaxxb5i2jj18w</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060267</id>
      <parentid>3060154</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T04:51:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ерден Карсыбеков</username>
        <id>3744</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="100309" xml:space="preserve">{{Мұрағат|қыркүйек 2011 — қаңтар 2015|қаңтар 2015 — 2016 қаңтар|қаңтар 2016 — қаңтар 2017|қаңтар 2017 — сәуір 2019|маусым 2019 — желтоқсан 2020|ақпан 2021 — қаңтар 2022}}
 
{{астынан}}

== Кері байланыс ==

{{@|Madi Dos}}, {{@|Аrysтanbek}} телеграмда бармын, менде уақыт тығыз, оны түсіндіріп отыратын уақытым болмайды. Сосын нені түсіндермін? ''Болмасаңда ұқсап бақ'' демекші үлгілерді мен көбіне орыс, кейде ағылшын уикиден қарап жасаймын. Madi Dos қатысушыға дені дұрыс мақала, санаттарға қарап көрсеңіз болады деп түсіндіргенмін. Өзіміз де уикипедияны солай ізденіп, сұрап үйренгенбіз. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 15:01, 2022 ж. қаңтардың 26 (+06)

:Елдің бәрі бірдей емес Касымов мырза. Жарайсыз, үйренгеніңіз жақсы екен. Алайда уикиді түсінбейтін, бірақ мақала қосып өңдегісі келетін, үлес қосқысы келетін адамдар бар. Сондай энтуазистердің бетін бұрып бағыт сілтеп жіберуге қазіргі зымыраған уақытта  уики беті жеткіліксіз сияқты.Ал мессенжерлерге, Телеграмға адамдар  жедел кіріп сұрақтарына жауап алуға ыңғайлы. Топқа кіргіңіз келмегенді мен сізді &quot;ұрының арты қуыс&quot;  дегендей басқаша түсіндім. 
:''Сосын нені түсіндіремін?'' Уикиде жетеді түсіндіретін нәрсе.  [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 01:13, 2022 ж. қаңтардың 27 (+06)
::@[[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] мырза бізде онсызда белсенді қатысушыдар өте аз, жеке басына тиісіп белсенділерді Уикипедиядан суытып алуымыз мүмкін, бізге арбаны да сындырмайтын, өгізді де өлтірмейтін бейтарап жолды ұстану керек. Қараңыз: [[Уикипедия:Сыпайылық]] &lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 07:39, 2022 ж. қаңтардың 27 (+06)
:::{{@|Madi Dos}} мен оны жазып көрсете алмаймын, осында н/е телеграмда қандай айырмашылық бар? ''Энтуазистер'' мысалы ретінде таңдаулы/жақсы мақалаларды қараса болады, тегі болмай жатса басқа дамыған уикилерді қарап көрсің. Кезінде жоғарыда айтып кеткендей басқа уикиден қарап, қиналсақта біршама нәрсені үйрендік (біраз қатысушылар солай жасады). Қазір қайта көптеген үлгі, санаттар, жақсы көлемді мақалалар жетіп тұр ғой. Егер шын ыңталары болса, менің (өзіне көп алатын админ сымақ демекші) көмегім шамалы болады-ау. Түсінгенім мен оларға түсіндірмегендіктен дамуыларына кедергі жасап жүрсіз деген сізден сондай ой келді, бұл еркін тегін, әркім өз ыңтасы мен шабытына байланысты дамитын жоба негізі. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 21:34, 2022 ж. қаңтардың 27 (+06)

== Мәліметті неге өшірдің? ==
[https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%97%D0%B5%D1%80%D0%B3%D0%B5%D1%80%D0%BB%D1%96%D0%BA_%D3%A9%D0%BD%D0%B5%D1%80&amp;action=history Зергерлік өнер мақаласындағы мәліметті] неге өшірдің? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 17:30, 2022 ж. қаңтардың 26 (+06)
:Айдын мырза екеуі мүлдем бөлек тақырыптар ғой. Зергерлік өнер ол дереккіз зат еcім, зергерлік бұйымдар деректі зат есім, яғни қолға ұстап көзбен көріп, тістеп иіскеп көруге болатын заттар. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 18:47, 2022 ж. қаңтардың 26 (+06)
:: Arystanbek, мақаланы дұрыс қалыпқа келтіргеніңіз үшін рақмет! --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 18:54, 2022 ж. қаңтардың 26 (+06)
:{{@|Arystanbek}} алты жыл бұрынғы нәрсе екен, тәжірибе аз болғаннан дұрыс біріктірмеген екенмін, интеруики мен санатты қойып шығу керек. Маған сілтей бермей --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 21:21, 2022 ж. қаңтардың 27 (+06)

== Бұрыс белсенділік ==

&lt;s&gt;[[А.Байтұрсынов жазуы және емле ережелерінің тарихы]] деген мақаланы қандай мақсатпен жойып тастағансың? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 08:58, 2022 ж. қаңтардың 28 (+06)
*Әй, админсымақ, сұраққа неге жауап бермей жүрсің? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 11:15, 2022 ж. ақпанның 11 (+06)&lt;/s&gt;

== Үлгі:Кино→ |Жыл ==

Қайырлы кеш Kasymov! Сізге жүгінбегелі біраз уақыт болыпты, 2020 жылдағыдай сіздің талқылауыңызға жиі жазған кездерді сағынып кетіппін, шынында!:)

Іске келер болсақ, [[:Үлгі:Кино]] үлгісіндегі Жыл бөлімінде автоматты сілтемені дұрыстау керек сияқты, өйткені қандай да бір фильмнің шыққан жылын мысалы 2007 деп жазғанда тек сол жазған 2007 ге ғана сілтейді, ал «2007» дегеніміз «2007 жыл» деген мақалаға айдау беті болып табылады, сондықтан мақаланың үлгісінде жасыл сілтеме пайда болады. Сол жасыл сілтеме пайда болмайтындай, автоматты түрде «???? жыл» дегенге сілтейтіндей жөндесеңіз.--[[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 18:10, 2022 ж. ақпанның 5 (+06)

:@[[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] [[Арнайы:Diff/2982636|осылай жазса]] жетпей ме? Осылай дұрыс сияқты. &lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 22:06, 2022 ж. ақпанның 5 (+06)
::{{@|Nurtenge}} жасалды, тек санмен көрсету керек: '''2009''', {{@|Arystanbek}} мырза олай жасаса санат шықпай қалады --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:27, 2022 ж. ақпанның 6 (+06)
:::Рахмет көп-көп! [[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 21:38, 2022 ж. ақпанның 6 (+06)

== Туған күнге байланысты санатты неге алып тастадың(ыз)??? ==

Мысалы, 5 мамырда туғандар деген санатты алып тастапсыз, не үшін? Олар басты бетте бүгін туғандар деген бетте шығып тұрмай ма??? Қандай себеппен алып тастадыңыз. [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 20:44, 2022 ж. ақпанның 5 (+06)
:{{@|Madi Dos}} Нақтырақ қай мақалада алынып тастады? Дәлірек көрсетсеңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:28, 2022 ж. ақпанның 6 (+06)
::[[:Санат:5 мамырда туғандар|Санат:5 мамырда туғандар]] осы санатты кеше  [[Ілияс Жансүгіров]] бетінен аластапсың. [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 11:21, 2022 ж. ақпанның 7 (+06):
:::{{@|Madi Dos}} иә алдым, себебі үлгіні дұрыс толтырса ондай санаттың қажеттілігі шамалы. Егер ''туған/қайтыс болған күні'' параметрін дұрыс толтырса автоматты түрде туған жылы және күні бойынша санаттар пайда болады. Сондай нәрсе туған/қайтыс болған жері және мамандықтары бойынша арналған үлгілер бар. Асықпай дұрыстап қарасаңыз, ''5 мамырда туғандар'' санат ешқайда кеткен жоқ. Түсінген шығарсыз деген ойдамын. Бір данышпан кісі ұқсап шайып кетпейтіңізге үміттемін) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 17:21, 2022 ж. ақпанның 7 (+06)

== Тағы қате үлгі ==
[[Ричард Брэнсон]] дегенді жедел жоюға ұсыныпсың, еш түзетпей. Жою үлгісін қате қойғансың, аударманың сапасына байланысты арнайы үлгілер бар. Ондай есуастықты қою керек, Kasymov. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 13:19, 2022 ж. ақпанның 6 (+06)

:мына мақаланың аудармасы шынында да мағынасыз болып кеткен екен, бұлай өтірік санын көбейткенше, аз да болса саз аударып мағыналы қылып салу керек еді. Менің ойым. [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 11:24, 2022 ж. ақпанның 7 (+06)
:мынаны түзетпей ақ жаңасын бастай салған дұрыс сияқты қайтадан. [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 11:26, 2022 ж. ақпанның 7 (+06)

* Kasymov, сен қате қойған үлгіні Nurkhan деген саналы қатысушы алып тастаған. Содан үйреніп жүр... --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 18:11, 2022 ж. мамырдың 5 (+06)

== Дереккөздерді жою вандализмге жатады ==
[https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D2%9A%D1%8B%D0%BC%D1%8B%D0%B7&amp;type=revision&amp;diff=2949388&amp;oldid=2946292 Мына өңдемемен] сен [[Қымыз]] мақаласындағы дереккөзді жойып тастағансың. Бұл қатеңді мен өшірдім. Администратордан вандализмді ешкім күтпейді, бірақ сен шын администратор емес екенін түсінемін. Ескерту ретінде қалсын. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 11:29, 2022 ж. ақпанның 14 (+06)
:Сол өте мықты дереккөзді пдф немесе скан нұсқасында ''Қазақ совет энциклопедиясы, 7-том.'' '''Қымыздың шипалық, емдік маңызы зор''' деген сөзін көрсетуіңзді өтінемін, және кітаптың авторы мен жылы қай бетте алынғаны баспасын көрсетуді сұраймын --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 15:53, 2022 ж. ақпанның 14 (+06)
:: Сен осы мықты дереккөзді өміріңде көрмегенсің ба? Онда [[Қазақ Кеңес энциклопедиясы|мына мақаланы]] оқып шық. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 11:39, 2022 ж. ақпанның 16 (+06)

== Мақаланы жою себебі ==

Сәлеметсіз бе, өзімнің жеке кеңістігіме жарияланған мақалалар неге жойылды? Себебін айтсаңыз [[Қатысушы:Aubakirova Aisana|Aubakirova Aisana]] ([[Қатысушы талқылауы:Aubakirova Aisana|талқылауы]]) 23:20, 2022 ж. ақпанның 20 (+06)
:Саламатсыз, {{@|Aubakirova Aisana}} мақаланы зертханаңызда немесе инкубатор арқылы бастасаңыз дұрыс болар еді. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 10:28, 2022 ж. ақпанның 22 (+06)

== Өңдемені өшіру ==

Қайырлы күн! Неліктен DariaUrinbasarova21nis есімді қолданушының соңғы өңдемелерін шегіндірдіңіз? Соңғы өңдемелері: [[Мұхтар Омарханұлы Әуезов]], [[Криштиану Роналду]], [[Мұхаммед Фетхуллаһ Гүлен]]. --[[Қатысушы:Erboldilyara|Сариев Ербол]] ([[Қатысушы талқылауы:Erboldilyara|талқылауы]]) 23:37, 2022 ж. ақпанның 22 (+06)
:Қайырлы кеш, себебі мақаланы тізім арқылы толтырып жатыр. Әрлеу жағынан әдемі емес көрінеді --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:47, 2022 ж. ақпанның 23 (+06)

== Имам Шамиль ==

Сәлеметсіз бе. [[Шәміл]] мен [[Имам Шамиль]] деген мақалаларды байланыстыру (біріктіру десе де болады?) керек еді. Егер мүмкіндігіңіз болса, біріктіре аласыз ба? Кейбір қатысушылардан ұсыныс келіп жатқан еді. [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 19:28, 2022 ж. ақпанның 27 (+06)
:Жасалынды --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 14:35, 2022 ж. ақпанның 28 (+06)

== Өндемені жою. ==

Сәлеметсізбе Қасымов! Сіз неге менің өндемемді алып тастап жатсыз онда не қателік бар ма не мен бәрін дұрыс істеген едімғо немесе карточка дұрыс қойылмаған ба? [[Қатысушы:J.J.Portman|J.J.Portman]] ([[Қатысушы талқылауы:J.J.Portman|талқылауы]]) 17:58, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)
:қатысушы дегенге жылжытыпсыз, зертхана немес инкубаторға бастасаңыз дұрыс болар еді --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:06, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)

Қатысушы деген бетке жылжытсам өзімнің бетіме жылжыттымғо онда не қателік Нұрлан Қоянбаевты сонда жасап жатырмын ғой қате болғаннан кейін өзім өндеп қайтіп аударып аламғо. [[Қатысушы:J.J.Portman|J.J.Portman]] ([[Қатысушы талқылауы:J.J.Portman|талқылауы]]) 18:20, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)
:{{@|J.J.Portman}} қолданыстан шығып кеткен, әрі қате жоюлыға ұсынылған үлгілерді қойып жатырсыз. Сонымен қатар оның қойған өзінінде де толтырмай жатсыз. Сондықтан кері қайтарылды. Қазуикиде тұлғаларға арналған әртүрлі үлгілер бар --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:25, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)

Жарайды ал мақұл енді оны нестей алам оны тіпті менің зертхана қатысушы черновигінен алып тастасаңыз мен нені өзгерте аламын. [[Қатысушы:J.J.Portman|J.J.Portman]] ([[Қатысушы талқылауы:J.J.Portman|талқылауы]]) 23:29, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)
:Зертхана бетіңізге көшірдім. Үстіңгі сол жақта орналасқан --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:33, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)

Жарайды ниетіңізге рахмет қазір кіріп көрем сосын жақын арада өңдеп сізге тексеруге жіберем жасап біткен соң сіз соны тексеріп талаптарға сай келсе негізгі кеңістікке аударасыз келмесе аяғына дейін жөндеп ережеге сай етіп қайта жасаймын. [[Қатысушы:J.J.Portman|J.J.Portman]] ([[Қатысушы талқылауы:J.J.Portman|талқылауы]]) 23:36, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)

== Жаңа бастама ==

Қайырлы түн, Kasymov! Мүмкін менің идеям сізге орынсыз немесе абсурд болып көрінер, бірақ мен оған назар аударуыңызды сұраймын. Өзіңіз білетіндей, қазақша Уикипедиясындағы мақалалардың сапасы шетелдік бөлімдерден айтарлықтай артта қалып отыр. Көптеген мақалалар қысқа, сапасыз, және әшейін, қалай болса солай жазылған. Мен қазақша бөліміндегі мақаладар сапасын көтеру үшін орыс бөлімінің үлгісі бойынша мақалалар жазу арқылы түзетуге тырысып жатырмын. Алайда, көбірек сапалы мақалаларды жазуға уақыт жетпейді. Сол себепті, [[Уикипедия:Сенімді дереккөздер|Сенімді дереккөздерге]] сүйене отырып, нақты, сапалы мақалалар жаза алатын кем дегенде 5-10 адамнан тұратын топты жинау керек. Менің ойымша, мақала жазуды толығымен реформалау керек: ағылшын тіліндегі үлгіге сәйкес сенімді дереккөздермен сапалы мақалалар жазу. 

Уикипедия — әркім өз өзгерістерін жасай алатын бос орын. Тәуелсіз сауатты қатысушылар белгілі бір «альянсқа» құрылуы болатын еді. Сондықтан Мен сізге осы жобаны құрметті администратор ретінде қарастыруды ұсынамын! Сізден нұсқаулар, кеңестер мен сын беруіңізді сұраймын. Сұрақтарыңыз болса сұрай беріңіз!

Құрметпен, [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 23:33, 2022 ж. наурыздың 12 (+06)
:{{@|Айвентадор}} Рахмет, осыны Салиха, Мықтыбек мырзаларға да жазыңыз. Мен қолымнан келгенше көмектесуге тырысамын. Кеңесім мақаланың мазмұнын сапалы, мағыналы болуын тілеймін. Себебі, көп қатысушы аудару функциясы арқылы орыс немесе ағылшын уикидің дубликатын жасап жатыр, әрі кейбіреулерінің мағыналары қызық шығып жатады. Ьастысы соған назар аударса, менен жетіспейтін үлгілерді жасауға тырысамын) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:27, 2022 ж. наурыздың 13 (+06)

* Кеңесіңізге үлкен рақмет! Мықтыбек мырза мен Салиха ханымға жаздым. Жауап күтудемін. [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 10:51, 2022 ж. наурыздың 13 (+06)

* Қайырлы кеш, Kasymov мырза! Жобаны іске асыру процессі созылып кеткенінен кешірім сұраймын (алдында айтқандай, уақытым өте шектеулі. Бүгінгі күні демалыс басталғаннан соң жазып отырмын). Қазір менде жобамның бағдарламасы және негізгі принциптері жазылған «Уикипедия:Альянс» деген атты мақала дайындамасы бар. Жазуға рұқсат ете аласыз ба? (Мақаламды орынсыз деп өшіріп тастайды деп ойлап отырмын). Қазір администрация мүшелеріне және тәжірибелі қатысушыларға ұсыныс тастаудамын. [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 23:45, 2022 ж. наурыздың 18 (+06)

== Анықтауға көмектесіңіз, мен жаңа қызмын ==

Сәлеметсіз бе, құрметті Kasymov. 
Өкінішке орай, мен мақаланы негізгі бөлімге қалай аударуға болатынын түсінбедім (барлығы оқиды). Мақала орыс википедиясынан аударылған. Олар маңыздылығын растады.Менің зертханадағы мақалам, Intis Telecom деп аталады.[[Қатысушы:Technoperi|Technoperi]] ([[Қатысушы талқылауы:Technoperi|талқылауы]]) 23:43, 2022 ж. наурыздың 23 (+06)Technoperi

== Санат:Ергежейлі ғаламшарлар ==

Қазақша Уикипедияда [[:Санат:Шағын ғаламшарлар]] және [[:Санат:Ергежейлі планеталар]] деген екі санат бар екен. Әдейі істегендей, біріншісінің бірінші сөзі қазақ тіліне келмесе, екіншісінің екінші сөзі қазақ тіліне келмейді :) Яғни, екеуі де «Карликовые планеты» деген сөздің аудармасы, бірақ қазақи-ғылыми тұрғыда Карлик — Ергежейлі болса, Планета — Ғаламшар емес пе? Яғни, «Категория:Карликовые планеты» дегеннің қазақша дұрыс атауы [[:Санат:Ергежейлі ғаламшарлар]]. Тіпті орыс тіліне қарамаймыз дегеннің өзінде ағылшын тілінде де атауы осыны білдіреді. 

Енді, алдыңғы екеуін соңғы дұрыс санатқа қалай біріктірсе болады? Сол үшеуін біріктіріп берсеңіз--[[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 17:23, 2022 ж. наурыздың 24 (+06)
:Екеуін жойғаннан басқа амал жоқ, меніңше --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 21:41, 2022 ж. наурыздың 24 (+06)
::Ең бірінші санатты дұрыс атауға аудардым, яғни бірінші санатты аман алып қалайық, не дегенмен 2008 жылы пайда болды:) Ал екінші санат пен «Шағын ғаламшарлар» деген айдау бетін жойсаңыз--[[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 22:30, 2022 ж. наурыздың 25 (+06)
:::Ок, сұрақты дұрыс түсінбеген сияқтымын ғой) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:29, 2022 ж. наурыздың 26 (+06)

== Ақтөбедегі Мейірімді Бақташының Ғибадатханасы  ==

Саламатсызба! [https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D1%80%D0%B0%D0%BC_%D0%94%D0%BE%D0%B1%D1%80%D0%BE%D0%B3%D0%BE_%D0%9F%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%8B%D1%80%D1%8F_%D0%B2_%D0%90%D0%BA%D1%82%D0%BE%D0%B1%D0%B5 Храм Доброго Пастыря в Актобе] менде осы бетінің қазақ мәтін бар, бірақ маған бетінді жанадан бастау болмайды. Сізден кешірім сұрап, мақала бастауыңызды өтінемін. Бірінші абзац осындай: &quot;Ақтөбедегі Мейірімді Бақташының Ғибадатханасы - Атырау Апостол Әкімшілігіне қарасты Ақтөбе қаласындағы (Ақтөбе облысы) Рим-католик Ғибадатханасы.&quot;--[[Қатысушы:Dmitriymoroz1006|Dmitriymoroz1006]] ([[Қатысушы талқылауы:Dmitriymoroz1006|талқылауы]]) 21:30, 2022 ж. наурыздың 28 (+06)
:Саламатсыз, менен '''неге кешірім сұрап жатырсыз'''? Менің жеке энциклопедиям емес қой. Бастай беріңіз, кейінерек тексерістен өткізіп аламыз) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:36, 2022 ж. наурыздың 28 (+06)

== Сіз әдейі істейсізбе? ==

Менің өңдеген бетімді неге жоққа шығарып, өшіріп тастап жатырсыз? Себебі не ешқандай бұзушылық көріп тұрған жоқпын өзімнен. [[Қатысушы:Taragtybalasy|Taragtybalasy]] ([[Қатысушы талқылауы:Taragtybalasy|талқылауы]]) 08:50, 2022 ж. наурыздың 29 (+06)
:{{@|Taragtybalasy}}, сіз ешқандай дереккөздерсіз руды өзгертіп жатырсыз. Оған күмән туындағандықтан, кері қайтарып жатырмын --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:49, 2022 ж. наурыздың 31 (+06)

== Кавилл, Генри мақаласын ретке келтіріңіз ==

[[Кавилл, Генри]] мақаласын аударып бастапсыз, бірақ аударма аяқталмаған. Осындай секілді басқа да мақалаларыңыз болса дұрыстап ретке келтіруіңізді сұраймын. Бастаған соң аяқтамайсыз ба. Шала пұла , шала жансар мақалалармен қазақ Уикипедиясына ешкім кірмей қашып кетер. Одан да аз да болса, мақалаңызды мән-мағыналы қылып ретке келтіріп қойсаңыз сол дұрыс болады. Рахмет. [[--[[Қатысушы:Nurkhan|Nureke]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurkhan|талқылауы]]) 07:32, 2022 ж. наурыздың 31 (+06)]]
:{{@|Nurkhan}} ''[[Кавилл, Генри]]'' деген мақала бастаған емеспін, мен бастаған мақала '''[[Генри Кавилл]]'''. Иә дұрыс айтасыз, қазуикидің сапасы сын көтермей тұр, өкінішке орай. Мен админ болғандықтан жуықтағы өзгерістерді тексерумен және де елді-мекен, әкімшілік бірлік бойынша үлгілерді қазақша нұсқасымен алмастыру жұмыстарынан қол босамай тұр. Өзімде ой да бар негізі --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:46, 2022 ж. наурыздың 31 (+06)
&lt;s&gt;&lt;s&gt;:: Сонда саған бір мақаланы дұрыстауға бес жыл да жетпейтін болды ма? Сен өзің неткен ұлу-адамсың! --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 21:20, 2022 ж. тамыздың 13 (+06)&lt;/s&gt;&lt;/s&gt;

== Разрешение на публикацию статьи ==

Добрый день! Извините, что пишу на русском, я из России. Хочу создать статью про один из районов Дагестана. Дайте, пожалуйста, разрешение на публикацию. С правилами знаком, уже 10 лет как редактирую в Википедии. С уважением, --[[Қатысушы:Buntarion|Buntarion]] ([[Қатысушы талқылауы:Buntarion|талқылауы]]) 18:29, 2022 ж. сәуірдің 11 (+06)
:{{@|Buntarion}} Добрый вечер, добро пожаловать) Если честно я не знаю как это делается, наверно бюрократы решает этот вопрос. Свяжетесь с {{@|Arystanbek}}, {{@|Нұрлан Рахымжанов}} или {{@|Batyrbek.kz}} --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:21, 2022 ж. сәуірдің 13 (+06)
::Хорошо. Благодарю Вас! --[[Қатысушы:Buntarion|Buntarion]] ([[Қатысушы талқылауы:Buntarion|талқылауы]]) 23:52, 2022 ж. сәуірдің 13 (+06)

== Қорытынды шығару ==

&lt;s&gt;[[Уикипедия:Жақсы мақалаға үміткерлер/Қымыз]] бетіне қорытынды шығару керек. Негізі, бұл админнің жұмысы. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 20:44, 2022 ж. сәуірдің 23 (+06)
:Арыстанбек, Нұрлан мырзаларға айтып көріңізші. Осыға дейін қорытынды жасап көрмедім, әрі ол жерде 50/50 болып тұрған сияқты --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:56, 2022 ж. сәуірдің 23 (+06)
::Қап, админ емес екеніңді білдім ғой. Санау қабілетің де бүртүрлі екен: 7 дауыс қолдады, 1 дауыс қарсы болды — бұл 50/50 емес қой. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 22:59, 2022 ж. сәуірдің 23 (+06)
:::1 қарсы дауыс, 3 қалыс олардың айтылғаны түзетілді ме екен? Және бір қызығы қолдаған дауыстардың арасында да комментариялар жазған екен. Шешімді бюрократтарға тапсырдым. Меніңше кішкене болсын дереккөздер көбейтіліп, қазіргі уақыттағы жағдайын жазып кетсе жақсы болар еді. Сондықтан мен қалыс қойып отырмын. Ренжімеңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:20, 2022 ж. сәуірдің 23 (+06)&lt;/s&gt;

== Админге тән емес салақтық ==

&lt;s&gt;[[Қатысушы талқылауы:Абай Кенжетай|Мына бетте]] сен ''«Мақалаларға мән-мағынасыз сөздерді қосуыңызды сұраймын»'' деп жазыпсың, бұл қатеңді тек бір жарым айдан кейін түзеп алдың. Ал сол ''мән-мағынасыз сөздердің'' қосылған-қосылмағанын тексердің ба? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 14:41, 2022 ж. мамырдың 4 (+06)
:{{@|Ерден Карсыбеков}} Мені тінтіп жүргенше, өзің де қазуикидің дамуына үлес қоспайсың ба? Қырағы екенсің, сол соңғы өзгерістерді қадағалап жөндеп отырсаң, үлкен көмек болар еді. Мен нақты айта аламын: жуықтағы өзгерістерді менен басқа ешкім өкінішке орай тексерістен өткізбей отыр, қаншама боқ-ауыз сөздер жазылып, интернеттен дайын нәрсені мақаланың ортасына тыға салып, тағы сол сияқты көптеген өңдемелер болып жатыр. Соның бәрін тексерістен өткізу 2-3 адамға үлкен салмақ түседі. Содан '''сұраймын''' деген қателік кетіп жатыр. Аталған қатысушы: ''болған екен'' орнына ''болған'' немесе керісінше өңдемелер жасап жатыр. Ондай мазмұнды толықтырмайтын өңдемелер қаншалықты қажетті? 7-8 өңдеме болса болар еді, жүйелі түрде болып тұр. Орыс уикиден келдіңіз ғой, жалғыз админдер емес сіз сияқты қырағы, жауап қайтара алатын тәжірибелі қатысушылар да автопатруль жасай алады. Жалғыз админдерге бүкіл сынды лақтыра бермей.

'''Бір айдан кейін''' де өзің де жоғарғы жаққа түсініксіз жауып жазыпсың ғой. Сосын неге сенде жаңа жазылған мақалалар да бір ғана санаттан болып жатыр, мысалға ''алфавит бойынша әндер''. Автор өзі бастаған мақаласын мейлінше мазмұны толығырақ және санаттар қоюға тырысу керек. Сосын талқылау бетімді қайта-қайта кері қайтарып, басқаларға шағымданып еді, қатарынан екі тақырыпты алып тастапсың) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 20:57, 2022 ж. мамырдың 5 (+06)
* Көмек сұрасаң, дұрыстап сұра, есуастанбай. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 22:06, 2022 ж. мамырдың 5 (+06)
: {{@|Arystanbek}}, бұл қатысушы бір емес бірнеше рет балағат сөздер жазып, компьютердың артынан клавиатура қаһарманы болып отыр. Бір шара қолданбаса болмайды. Мен уақытымды бөліп қазуикиге жұмыс жасап жатсам, артымнан тінтіп болмашы нәрселерге мазаны алып жатыр. Енді келіп мен көмек сұрап жатыр деп, мәселені басқа жағынан айналдырып шықты. О, Алла танымайтын біреудің соншама қадалғаны өте қызық екен. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:56, 2022 ж. мамырдың 5 (+06)&lt;/s&gt;

== Одан да Уикипедияға үлес қоспайсың ба? ==
Kasymov, сен болмашы нәрседен ұрыс-керісті іздей бермей, одан да Уикипедияға үлес қоспайсың ба? Сен былтыр &lt;big&gt;0&lt;/big&gt; мақала жазған екенсің, биыл да әлі &lt;big&gt;0&lt;/big&gt; мақала болып тұр. Есің дұрыс болса, менен үлгі алып, жетіспейтін материалдарды жазсаш. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 10:40, 2022 ж. мамырдың 6 (+06)
:МММ, аман бол {{@|Ерден Карсыбеков}}. Өзі соқтығысып, енді ұрыспай жөнімен жүр деген нәрсесі қызық екен --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 20:10, 2022 ж. мамырдың 6 (+06)
:: Жаза алмасаң — солай айт, балақай. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 22:41, 2022 ж. мамырдың 6 (+06)
:::мммм, көп жасағаннан емес, көпті көргеннен сұрау керек екен деген осы екен ғой --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:44, 2022 ж. мамырдың 6 (+06)
:::: Мақалдағаның орынды емес. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 22:48, 2022 ж. мамырдың 6 (+06)

== Үлгі:Шатастырмау ==

Қайырлы күн! «Үлгі:Шатастырмау» (орыс тілінде: «''Шаблон:Не путать''») санатын жасай аласыз ба? [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 08:50, 2022 ж. мамырдың 7 (+06)
:Уақыт тапсам, тырысып көрейін --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:05, 2022 ж. мамырдың 10 (+06)

== Беттерді жою туралы ==

* Қатысушы:Тұран Нұрәліұлы
* &lt;s&gt;Қатысушы:Тұран Нұрәліұлы/зертхана
&lt;/s&gt;* Қатысушы талқылауы:Тұран Нұрәліұлы
- Осы беттерді жойып беруіңізді сұраймын. Себебі, бұлар менің қатысушы атымды өзгетркен кезде қалып қалған беттер болатын. Көп уақытыңызды алмайды деп ойлаймын. Сіз админдердің бірі болғандықтан сізге жүгініп отырмын. Алдын-ала рахмет! [[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 01:05, 2022 ж. мамырдың 13 (+06)
:Тек екіншісін ғана жоя алдым, қалғандары басқалардың талқылау беттеріне сілтеп тұр. Жалпы қала берсін. Қатысушы атын өзгерткенде ондай нәрсе болып тұрады --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 16:19, 2022 ж. мамырдың 13 (+06)

== Goodbye ==

Hi Kasymov, I'm going to block globally because I made the bad translations.--[[Қатысушы:Martorellpedro|Martorellpedro]] ([[Қатысушы талқылауы:Martorellpedro|талқылауы]]) 00:48, 2022 ж. мамырдың 16 (+06)

== Сенің ауытқуыңды басқа қатысушылар да байқапты ==
&lt;s&gt;[[Талқылау:Cоңғы кесу (фильм, 2022)|Мұнда]] сенің басқа қатысушылардың еңбегіне жармасатыныңды бекерден бекер сынап тұрған жоқ. Бұдан дұрыс түйін шығаруың керексің, бұрыс белсенділікті қою керек. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 23:48, 2022 ж. мамырдың 22 (+06)
:Сен де жағаласпашы, жауап жаздым (қандай қате кеткенін оқи алатын шығарсың) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:50, 2022 ж. мамырдың 22 (+06)
::Балақай, өтірік соқпасаш, сен кіріскенге дейін ол жерде еш қате болған жоқ. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 08:21, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
::: @[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] қателеспейтін адам болмайды, мен де тәжірибелі қатысушы болсам да қателесемін. Кішкентай қате үшін жерден алып жерге салудың қажеті жоқ. Менен де мыңдаған қате табылады, мені неге осылай жерден алып жерге салмайсыз? --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 10:03, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:::: Мәселе қателердің тым көп болуында және оларды мойындамауда. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 14:48, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
::: @[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] сенен бір қате: &lt;s&gt;шығаруың керексің&lt;/s&gt; деген сөз қайдан шыққан? Дұрысы &lt;code&gt;шығаруың керек&lt;/code&gt; --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 10:11, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:::: Бұл қате емес, екінші нұсқаны да пайдалануға болады. Мысалы, [https://taraztv.kz/kz/news/society/zhurekke-ota-zhasaudan-sheberlik-synyby-otti мына сілтемедегі] жетінші абзацта сондай сөз тіркесі кездеседі. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 14:48, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
Қате, бұны БАҚ қате қалыптасытырып жіберді, әдеби тілде бұл өрескел қателік. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 16:51, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:Уикипедия әдеби сайт болмаған соң, мұнда басқа стильдердің сөз байлығын қажетінше пайдалануға болады. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 17:26, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
::'''Мәселе қателердің тым көп болуында:''' соны алғашқысынан бастап соңғы нәрсеге шейін тізбектеп көрсетуіңді '''міндеттеймін'''. Өзіне қатысы жоқ мәселеге кірісіп, бәле іздеген біреу екенсің. Әлі күнге дейін таң қаламын, танымайтын біреуге қастасып, балағаттап, дөрекі сөйлеп, ашуын менен алып жүргеніне. Сол жерде сенің атын немесе саған қатысты нәрсе айтылды ма? Соған да жауап берші? --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:25, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
::: @[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] әдепсіздерге арналған сайт бар шығар? Ал біз әдеби, ғылыми стилде жазамыз, бұл өз қолымызда. Әдепсіздер Уикипедияға әдепсіз жазды екен деп бізде әдепсіз жазбайтын шығармыз? --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 20:04, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:::: Әдепсіздікті не үшін айттыңыз? Менің қандай да бір сөзіме ренжігенсіз ба? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 23:55, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)

Осы оқиғаға араласып жатқаным үшін кешірім сұраймын, алайда өзімнің пікірімді айтып кетуді орынды көремін. Мен үшін, зайырлы '''энциклопедиялық''' сайтта «үлкен» кісілер бір-бірімен кішкентай балалар сияқты ұрысып жатқаны бір түрлі көрінеді. Ашуға салмай және дұрыс емес түсініп қалмаңыз, @[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден мырза]], сіз мен үшін — осы бөлімдегі ең алғашқы қол ұшын берген адамсыз, және мен сізге үлкен ризамын. Алайда, сіздің іс-қылығыңыз (нақтырақ айтқанда — бейтаныс адаммен [[Уикипедия:Сыпайылық|дөрекі түрде сөйлеу]], және ізінен қалмай қудалау) үшін сізге административті істі ашу — өте жеңіл. Сол себепті, бұның алдын-алу үшін, мәселені үлкен адамдар сияқты өзара шешімге келіп, немесе, [[Уикипедия:Арбитражды комитет|Арбитражды]] жаңа сайлап, сол жақта мәселені шешу керек деген ойдамын. [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 00:28, 2022 ж. мамырдың 24 (+06)
: Бұл талқылауға пікір қосқаныңыз орынды емес. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 11:38, 2022 ж. мамырдың 24 (+06)
::@[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]], орынды болсын, болмасын, дөрекілікті еш жерде (әсіресе әлеуметтік желілерде) құптамайды. Егер бір нәрсемен келіспесеңіз, немесе өзіңіздің пікіріңізді жеткізгіңіз келсе, агрессиясыз, [[Уикипедия: Сыпайылық|сыпайы түрде]] жеткізіңіз. Бұл этикеттің қарапайым ережелері: ''басқалардың өзіңе қандай қарым – қатынаста болсын десең, басқаларға да сондай қарым – қатынаста бол''. [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 17:49, 2022 ж. мамырдың 24 (+06)
::: Бірінші қатеңіз міні: бұл жер — әлеуметтік желі емес. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 17:30, 2022 ж. маусымның 28 (+06)&lt;/s&gt;

== Қате үлгі ==
Мен [[Жәнібек Әлімханұлы]] мақаласында статистиканы өзгертіп едім. Үлгі:Инфобокс деп қызыл болып шығып тұр. Сосын Үлгі:Боксшы қарасам сіз жаңа ғана өзгертіпсіз. Айтайын дегенім неге олай болып тұр, сондықтан мен өзгерткеңізді жоққа шығардым, сонда да қате. Үлгіні қалпына келтріңізші, өтініш -- [[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 01:35, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:{{@|TuranNur}} Мен '''Инфобокс''' үлгісін жойып тастадым. Жоғарыда ''ұрыс іздеп жүрген немесе Альфи мырзалар'' өздері мықты қырағы білімдерімен соны ағылшын немесе орыс уикиден аударып, жасап шықсың. Соларға айтсаңыз болады --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:27, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
::Инфобокс үлгісін не үшін жойып тастадыңыз, соны түсінбедім? [[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 23:13, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)
:::Жоғарыда себебін жазып көрсеттім, менің жасаған нәрселерім ылғи да қате әрі қазуикиге пайдасы жоқ екен. (бұдан басқа көптеген үлгілер бар, оларды жою жоспары тұр) Аталған кісілер өздері жасап шығарсың, ''инфобокс-2'' немесе ''карточка'' деп --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:23, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)

== Үлгі:Боксшы ==

Боксшы үлгісінде boxrec_id сілтемесін дұрыстайын деп едім, бетті қорғап тастапсыз. BoxRec сайтына кіргенде профилі көрініп тұру керек қой. [[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 00:43, 2022 ж. мамырдың 25 (+06)
:{{@|TuranNur}} қорғағам себебім, әркім өзгерістер жасай бермеу үшін. Көбісі үлгіні түсінбейді. ''boxrec_id сілтемесін'' үлгіден емес, мақалада қосу керек (жасап қойдым) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:29, 2022 ж. мамырдың 26 (+06)
::'''Мысалы''': [[Жәнібек Әлімханұлы]] мақаласындағы ''Қызметтік тізімі (boxrec)'' деп тұрған көк сілтемені бассаңыз BoxRec профилі шықпай тұр, соны көрсеңіз. [[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 01:35, 2022 ж. мамырдың 27 (+06)
:::{{@|TuranNur}} түзетілді --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:17, 2022 ж. мамырдың 28 (+06)

== [[Украин тілі]] ==

«[[Украин тілі]]» мақаласын [https://ru.m.wikipedia.org/wiki/%D0%A3%D0%BA%D1%80%D0%B0%D0%B8%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D1%8F%D0%B7%D1%8B%D0%BA орыс тіліндегі нұсқаға] сәйкес бірге қайта жазуды ұсынамын! [[Сурет:Smile-big.svg|30px]] [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 11:29, 2022 ж. мамырдың 28 (+06)
:Рахмет, ұсынысыңызға. Бірақ мен қазір қазуикиде бар үлгілерді тексерістен өткізіп, инфобокс үлгісін алмастыру жұмыстары мен айналысып жатырмын. Сондықтан көмектесе алмаймын( --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:27, 2022 ж. мамырдың 28 (+06)

== Севилья ==

== Севилья ==

Мен [[Севилья]] мақаласын [[Севилья (футбол клубы)]] деп ауыстыруды ұсынамын. Ал, [[Севилья]] мақаласы Севилья мақаласына сілтену керек деп ойлаймын. Ойыңызды [[Талқылау:Севилья]] бетіне білдірсеңіз.--[[Қатысушы:TuranNur|TuranNur]] ([[Қатысушы талқылауы:TuranNur|талқылауы]]) 14:01, 2022 ж. мамырдың 31 (+06)
:{{@|TuranNur}}, Мықтыбек мырзаға айтасыз ғой деймін. ''Севилья'' сөзіне көптеген мақалалар сілтеніп тұр. Оның бәрін түзетіп шығу керек--[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:06, 2022 ж. мамырдың 31 (+06)

== Сәлеметсізбе ==

[[Kazman322]] деген қатысушыға бан беруіңізді сұраймын. Руларды өңдеуін, беттерді бүлдіруді қоймайды. Вандализм жасап жатыр. [[Қатысушы:Granttka tus Diyas|Granttka tus Diyas]] ([[Қатысушы талқылауы:Granttka tus Diyas|талқылауы]]) 14:52, 2022 ж. маусымның 6 (+06)

* [https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D2%9A%D0%B0%D1%82%D1%8B%D1%81%D1%83%D1%88%D1%8B_%D1%82%D0%B0%D0%BB%D2%9B%D1%8B%D0%BB%D0%B0%D1%83%D1%8B:Kazman322&amp;oldid=3039671 1] [[Қатысушы:Kazman322|Kazman322]] ([[Қатысушы талқылауы:Kazman322|талқылауы]]) 14:56, 2022 ж. маусымның 6 (+06)

:Мына боқтығыңызға қарағанда сізді бұғаттау керек сияқты ғой &lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 21:46, 2022 ж. маусымның 6 (+06)

== Сүзгі ==

Бүгін [[Үлгі:АҚШ саясаты]] жасадым, алғашында үлгі түгел дайын болып, оны бір ғана өңдемемен жарыққа шығаруға болатын еді. Бірақ сүзгі оны жібермей, қай жерден кеткенін іздеу үшін бөліп-бөліп 8 өңдемемен жүктеуге тура келді. Сондағысы жібермей тұрғаны мына мақаланың [https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%BB%D0%B8%D0%BD%D0%BA%D0%B5%D0%BD,_%D0%AD%D0%BD%D1%82%D0%BE%D0%BD%D0%B8] атауы екен🤦‍♂️ Тіпті қазірдің өзінде сілтеме ретінде жазғанның өзін өткізбей тұр. Осы мақаланың атауы үлгідегі &quot;Сытқы саясат&quot;→&quot;Мемлекеттік хатшы:&quot; деген жерге қойып беріңізші! [[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 15:30, 2022 ж. маусымның 9 (+06)
:{{@|Nurtenge}} сол сүзгіні қателеспесем Арыстанбек мырза қойды, сол кісіге өтініп көріңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:11, 2022 ж. маусымның 11 (+06)
::Болды, қойылды, рахмет) Тағы бір рет тексерейінші деп қойып көрсем қойылды. Сүзгі қуып тұрған ғой шамасы))--[[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 13:49, 2022 ж. маусымның 11 (+06)

== Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022 ==

{{WAM
|header = [[meta:m:Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022|Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022]] &lt;div style=&quot;margin-right:1em; float:right;&quot;&gt;[[Сурет:Wikidata 2022 Istanbul social media campaign 02.jpg|right|thumb|300px|Wikidata 2022 Istanbul|link=meta:Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022]]&lt;/div&gt;
|subheader = Конференция 2022 жылдың 21-23 қазаны аралығында Түркияның [[Ыстанбұл]] қаласында өтеді.
&lt;div  style=&quot;text-valign:center; margin-left:200px; margin-right:50px; margin-top:10px; position:absolute;&quot;&gt;
|body = Құрметті достар,

Ыстамбұл Уикидерек конференциясына стипендия алуға өтінімдер ашық екенін хабарлауға қуаныштымын. Егер сіз түркі қауымдастығының өкілі болсаңыз және түркі тілдеріндегі Уикимедиа жобаларына белсенді қатысатын болсаңыз, онда сіз стипендияға өтініш бере аласыз. Өтініштер 2022 жылдың 30 маусымы, UTC 23:59 дейін қабылданады.

Үміткерлер толық стипендияға өтініш бере алады. Толық стипендия Түркі қолданушылары тобының Уикимедиа қауымдастығы (Wikimedians of Turkic Languages User Group) ұйымдастыратын конференция кезінде жеке тұлғаның екіжақты саяхат, ортақ тұрғын үй және тамақтану құнын қамтиды.

* Түркі тіліндегі уикимедиашыларға арналған Wikidata Training туралы қосымша ақпарат алу үшін мына сайтқа кіріңіз: https://w.wiki/53dX
* Стипендия, тіркеу және өтініш формасы туралы көбірек білу үшін мына сайтқа кіріңіз: https://w.wiki/5FFv

Бұған қоса, Түркі қолданушылары тобының Уикимедиа қауымдастығы жобалары мен оқиғалары туралы ақпарат пен жаңалықтар алу үшін біздің пошталық тізімге (https://w.wiki/5FFw) жазылуға шақырамыз.

Барлық жақсылықты тілеймін [[User:Mehman97|&lt;span style=&quot;color:#ff0500&quot;&gt;'''''Mehman'''''&lt;/span&gt;]] [[User Talk:Mehman97|&lt;span style=&quot;color:#0500ff&quot;&gt;'''''97'''''&lt;/span&gt;]] 03:48, 2022 ж. маусымның 11 (+06)


|footer = Бұл хабарлама [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|бот]] арқылы жіберілген • [[Уикипедия:Хабарлама тарату/Жеткізіп беру тізімі|Жазылу немесе жазылудан бас тарту]]
}}
&lt;!-- https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A5%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83/%D0%96%D0%B5%D1%82%D0%BA%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BF_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%83_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96&amp;oldid=3014707 тізімін пайдаланып User:Arystanbek@kkwiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Сауатсыз ==

Терминология — бұл терминдердің жиынтығы. [[Мизансцена|Мына мақалада]] сен ''терминология'' орнына ''терминологиялар'' дегенді қолданыпсың. Қатеңді түзеп шық. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 22:29, 2022 ж. маусымның 11 (+06)
:Түзетілді, сондағы қазуикиге анда-сонда кіріп менің өңдемелерімді андып отыру ма? 3 облыс пайда болды, соған қатысты мақалаларды ретке келтіруге көмек ұшын берсеңіз, одан да пайдалы жұмыс болар еді. Әттең орыс уики маңыздырақ((( --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 02:59, 2022 ж. маусымның 12 (+06)
:: Сен қате жасамай жүре алмайды екенсің. Өзің '''0''' мақала жазып, қалай ғана ақыл бермекші болып жүрсің?! --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 13:49, 2022 ж. маусымның 12 (+06)
* Сен «анда-санда» дегенді де дұрыс жаза алмағаның тіпті масқара ғой админ үшін. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 13:52, 2022 ж. маусымның 12 (+06)

:Бұл жер талқылау беті, яғни еркін түрде жазуға болады. Менің жерімде ағаларға ''тәте'' деп атайды, анда-санда немесе анда-сонда деп айтады, енді уикипедияны тастап менің қалай сөйлетініме тиісе бастадың ба? Сосын 0 мақала жазатын кісі қазуикиде өңдеу жағынан 2 орында, көрші елдің уикиін дамыта бергенше осында кезінде келгенде мүмкін сенде алғашқылардың қатары болар ма едің. 12 жылда қазуикиге 4000-ға жуық өңдеу жасау аз енді.
* Талқылау бетімді өз бетінше өзгертуді доғарыңыз, бітікшілерге хабарлама тастап, талқылау бетімді өзге қатысушының өзгерткені үшін бұғаттауға ұсынатын боламын. Соңғы ескертуім --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:39, 2022 ж. маусымның 13 (+06)
* Ештеңені де түсіндірмей-ақ қойшы, сауатсыз екеніңді баяғыдан білемін. Одан да өзің жойған [[А.Байтұрсынов жазуы және емле ережелерінің тарихы|осы мақаланы]] қалпына келтірші және оқып шықшы, мүмкін қателерің де азаятын шығар. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 06:42, 2022 ж. маусымның 13 (+06)

== Қате қойған үлгіңді жойдым ==

&lt;s&gt;Пайдалы мақалаларды жоюға тырысып, Қазақ Уикипедиясына қиянат жасаудан тайынбағаның жаман болды. [[Қайта жаңғырту]] деген мақаланы жоймақшы болдың, бірақ сенің жою үлгісін қайта мен жойдым. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 12:06, 2022 ж. маусымның 13 (+06)
	
* Сен неге басқа адамдардың пікірлерін жойып жүрсің? Вандализмге ұрынған нағыз сорлы болдың ғой. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 20:56, 2022 ж. маусымның 13 (+06)

**Тағы да жасаған нәрсемді кері қайтарсаң, мен дауысқа салмай бұғаттай саламын --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:40, 2022 ж. маусымның 13 (+06)

* Ие, &quot;ақымаққа айтқан сөз далаға атқан оқпен тең&quot; деген осы екен. Саған сөзім жоқ. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 11:23, 2022 ж. маусымның 29 (+06)
::{{@|Ерден Карсыбеков}} деген мырзаның іші пысып, не естерін білмей жүр екен? {{@|Білгіш Шежіреші}} мырза, {{@|Салиха}} ханым бәлкім осы кісі ''Көкпекті және Самар ауданындағы ауылдарды'' қалай бөлгенін білетін шығар. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 17:19, 2022 ж. маусымның 29 (+06)
:::Сенің қателерің бітпейді екен. Осы &quot;естер&quot; деген сөзді қайдан алып жүрсің?! --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 18:42, 2022 ж. маусымның 29 (+06)
::::@[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] Неге админмен сіз деп сөйлеспейсіз, ұят емес пе? Қателеспейтін адам жоқ, бәріміз де қателесеміз. Әрі бұл жай ғана талқылау ғой. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 21:54, 2022 ж. маусымның 29 (+06)

Біледі деп ойламаймын. Есесіне [[Қатысушы:Салиха|Салиха]] ханым Көкпекті ауданы әкімдігіне шейін хабарласып, ауылдарды қалай бөлгенін біліп алыпты👍 [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 18:12, 2022 ж. маусымның 29 (+06)&lt;/s&gt;

== Жаңа облыстар туралы ==

Қайырлы күн! Сізге екі облысты өңдеуде (Ұлытау, Жетісу) көмек керек болса айтыңыз, көмектесеміз, нақтылап берсеңіз болды. [[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] де көмектесуге сұранып отыр. [[Абай облысы]]нан [[Көкпекті ауданы]] елді мекендері ғана қалды, ертең бітіремін. [[Қатысушы талқылауы:Салиха]] Салиха 15:19, 2022 ж. маусымның 21 (+06)
:{{@|Салиха}} мен сіздерге көмектесіп жатқанмын) Меніңше екі облысты да бастай беріңіз, үш жақтан жабылып тез аяқтап жібереміз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:10, 2022 ж. маусымның 21 (+06)
::Жақсы онда, [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]]мен бөліп алармыз. [[Көкпекті ауданы]]н өңдеуде қиындық туындап тұр, ауылдар аудандар арасында (Самар ауданымен) қалай бөлінгені белгісіз, еш жерден таба алмадым. Сізге белгілі ақпарат бар ма? [[Қатысушы талқылауы:Салиха]]--Салиха 11:34, 2022 ж. маусымның 22 (+06)
:::Кеш жарық, [[Қатысушы:Салиха|Салиха]]! Аққаладан басқа ауылдық округтердің қай ауданға жататынын таптым.
:::* [[Көкпекті ауданы]]: Биғаш, Көкжайық, '''Көкпекті''', Қ. Аухадиев, Тассай, Теректі, Үлгілі Малшы, Үлкен Бөкен, Шұғылбай. 
:::* [[Самар ауданы]]: Бастаушы, Құлынжон, Мариногор, Миролюбов, Палатцы, '''Самар''', Сарыбел. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 22:01, 2022 ж. маусымның 23 (+06)
::Рахмет: Көкпекті ауданы әкімшілігіне хабарласып, анықтап алғанмын. [[Қатысушы:Салиха|Салиха]]--Салиха 15:39, 2022 ж. маусымның 26 (+06)

Сонда да бір қателіктер кеткен сияқты. Себебі Самарда 8, Көкпектіде 9 а/о болуы керек еді. Тіпті Көкпектінің 1 а/о Самар ауданының ішінде тұр. Түсініксіздеу [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 02:19, 2022 ж. маусымның 29 (+06)

== Кент пе, облыс па ==

Мырза, [[Қызылжар (Жаңаарқа ауданы)]] бетін [[Қызылжар (Ұлытау облысы)]] деп пе, әлде [[Қызылжар (кент)]] деп өзгерте ме? Себебі Қызылжар деген кент Қазақстанда жалғыз екен. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 02:18, 2022 ж. маусымның 24 (+06)
:{{@|Білгіш Шежіреші}}  ''Қызылжар (Ұлытау облысы)'' деген дұрыс, осыға дейін қаншама кенттерді облыс немесе аудандарын көрсетіп атадық --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:50, 2022 ж. маусымның 26 (+06)

Жарайды, рахмет [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 00:48, 2022 ж. маусымның 27 (+06)

Тағы да сұрарым, жаңадан жасаған &quot;Қазақстан кенттері&quot; санатын кенттердің мақалаларына қосу үшін &quot;... облысы кенттері&quot; деген подкатегория жасау керек пе? Немесе кенттерге &quot;Қазақстан кенттері&quot; санатын тікелей қоса берейін бе? [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 01:04, 2022 ж. маусымның 27 (+06)
:Нақты жауап бере алмадым, Нұрлан немесе Батырбек мырзадан сұрап көріңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:06, 2022 ж. маусымның 27 (+06)

Сәлеметсіз бе, мына айдағыш бетті [[Балықшы ауылдық округі (Атырау)]] жойып жібере аласыз ба [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 19:40, 2022 ж. шілденің 10 (+06)

:Кеш жарық, мырза. Айтайын дегенім, көне қалашықтардың координаттарын мақалаға қосып шығайын деп едім. Сондай бір мақалаға [[Ақтөбе-Лаэти қалашығы]] қалашықтың координаттарын [[Үлгі:Coord]] үлгісімен жаздым. Барлығына осымен қоса берсем қате болып есептелмей ме екен? (&lt;s&gt;Ертең өшіріп тастап жүрсе&lt;/s&gt;) [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 01:09, 2022 ж. тамыздың 12 (+06)
:: Координаттарды [[Үлгі:Көне қалашық‎|мына үлгінің]] ішінде қолдануға болады. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 17:19, 2022 ж. тамыздың 12 (+06)
:::{{@|Білгіш Шежіреші}} мұнда назар аударыңыз, үлгі жасалыныпты. Координаттарын бөлек жазғаннан көрі үлгінің ішінде болғаны әдемі көрінеді --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:13, 2022 ж. тамыздың 14 (+06)

Бәрекелді, Ерден мырза. Жарайды, рахмет. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 01:31, 2022 ж. тамыздың 14 (+06)

== Жаңа облыстар картасы ==

Қайырлы күн! Үлгілер үшін (мысалы,тау) жаңа облыстардың картасын жасап берсеңіз жақсы болар еді. Үлгілер картамен көркем әрі әсерлі шығады. [[Қатысушы талқылауы:Салиха]] Салиха 17:19, 2022 ж. маусымның 30 (+06)
:Саламатсыз, {{@|Салиха}}. Иә ол туралы ойлап жүр едім. Бірақ та ондай әрлеу жағын білмедім, Арыстанбек мырза айтып көріңіз, ол кісі жаңа Қазақстанның әкімішілік картасын ортаққорға жүктеу алатын қатысушыны тауып қалар. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 13:25, 2022 ж. шілденің 2 (+06)

== Конкурс мақаласы ==

Kasymov мырза, неге логотивті өшіре бересіз, конкурсқа ұсынылған мақалалар осы логотивпен жазылып жатыр, білмесеңіз басқа уикипедиялардағы ұсынылып жатырған мақалаларды қараңыз. [[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 23:36, 2022 ж. шілденің 4 (+06)
:{{@|Мағыпар}} Меніңше мақалаға емес, сол конкурс жобасына немесе өзіңіздің жеке бетіңізге тізімдеп көрсеткен дұрыс болар. Кейін конкурс аяқталғанда жаңағы үлгілеріңізді кім алады? Уайымдамаңыз, мен немесе басқа да қатысушылар кішігірім өңдеу жасап кетсе де, авторы ылғи да сіз боласыз. Егер сол жағын ойлап жатсаңыз. Ең дұрысы жоба бетіне көрсеткен дұрыс-ау) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:43, 2022 ж. шілденің 4 (+06)

== Тәулік суреті ==

Армысыз, ''Kasymov''. Қазір уақытыңыз болса, басты беттегі ''тәулік суретін'' жөндеп қойсаңыз дұрыс болар еді. Рақмет! [[Қатысушы:Ұлы Тұран|Ұлы Тұран]] ([[Қатысушы талқылауы:Ұлы Тұран|талқылауы]]) 00:35, 2022 ж. шілденің 7 (+06)
:Ертең жасауға тырысамын --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:43, 2022 ж. шілденің 7 (+06)

== Хауа ==

«[[Хауа Ана]]» және «[[Хауа ана]]» деген мақалаларды біріктіріп, атын жәй ғана «Хауа» дегенге ауыстыруды жөн көремін. Өтініш, біріктіре аласыз ба? [[Қатысушы:Айвентадор|Айвентадор]] ([[Қатысушы талқылауы:Айвентадор|талқылауы]]) 14:38, 2022 ж. шілденің 11 (+06)

== Дұрыс тұрған санатты неге алып тастадың? ==
&lt;s&gt;[[Фрэнсис Бэкон]] мақаласын шұқылап, ондағы [[:Санат:Англия философтары]] деген сілтемені жойғанда, мақсатың не еді? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 22:18, 2022 ж. шілденің 16 (+06)&lt;/s&gt;

== Мақаланы қалпына келтір ==
Әй, саған Ахмет Байтұрсынов не жамандық істеді? [[А.Байтұрсынов жазуы және емле ережелерінің тарихы|Мына мақаланы]] қандай мақсатпен жойдың? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 13:12, 2022 ж. шілденің 18 (+06)

== Мән-мағынасыз үлес қосқанды қоймадың-ә ==
[[Алан Менкен|Мына мақалаға]] жағаласып, шағын өңдеме жасапсың. Бірақ сол өңдеменің өзі мағынасыз болып шықты. Kasymov, есуастықтан арылу керек. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 16:06, 2022 ж. шілденің 25 (+06)
:{{@|Ерден Карсыбеков}}, Ол үлгіні МЕН жасадым, есуас болмасан {{tl|музыкант}} үлгісіне кіріп &lt;code&gt;Фон&lt;/code&gt; параметрін қалай толтыру керектігі көрсетілген. Көзі ашық, әріп танитын жансын ғой. Одан да жуықтағы өзгерістерді тексерістен өткізіп отырсан пайдасы 1000 есе болар еді, менімен базардағы сатушылар ұқсап салғыласып, артымнан қалмай --[[Арнайы:Үлесі/95.82.126.85|95.82.126.85]] 00:35, 2022 ж. шілденің 26 (+06)
:: Балақай, үлгіні ешкім айтып отырған жоқ. Оқи алмасаң, мұғаліміңе айтып жібер, есуастанбай. Мен жазған мақалаларыма қызғанып жүрсің ба әлде, артымнан бір есалаң бала сияқты қалмай отырсың ғой. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 00:45, 2022 ж. шілденің 26 (+06)
:::{{@|Ерден Карсыбеков}} Мен не деймін, домбырам не дейді. Мақаланың мазмұнын біреу өзгертті ма? Есуастықты қойып қандай өзгеріс жасағанды көзіңді ашып, асықпай қара! --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:53, 2022 ж. шілденің 26 (+06)
:::: Иә, мақаланың мазмұны еш өзгерген жоқ. Мен саған соны айтып отырмын ғой, сен еш мағынасыз үлес қосып жүрсің, еріккен бір сандалбай болдың ғой. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 08:07, 2022 ж. шілденің 26 (+06)

== Кино мен математиканы шатастырған баланы бірінші рет көріп тұрмын ==
[[Операторлық өнер]] деген мақаланы жедел жоюға ұсынғаның қате. Ұсыну себебінде сен оған дубликат мақала бар деп көрсетіпсің. Енді [[Операторлар|сол мақаланы]] ашып қарамайсың ба?! Ол математикалық операторлар туралы ғой, ал анау кино жайында. Сен өзің неше сынып бітіргенсің??? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 08:33, 2022 ж. шілденің 26 (+06)

== Жедел жою ==

* Коммунистическая (метро бекеті)
* &lt;s&gt;Философские труды Королевского общества&lt;/s&gt;
* &lt;s&gt;Әбдіжәміл кәрімұлы нұрпейісов&lt;/s&gt;
Осы беттерді жедел жоюды сұраймын. Ойланбай-ақ жоя салуға болады ғой. Өзіңіз қарап көрерсіз. [[Қатысушы:Ұлы Тұран|Ұлы Тұран]] ([[Қатысушы талқылауы:Ұлы Тұран|талқылауы]]) 13:09, 2022 ж. тамыздың 1 (+06)
:{{@|Ұлы Тұран}} екеуін жойдым, метро бекеті керек болып қалуы мүмкін--[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:40, 2022 ж. тамыздың 1 (+06)

== Үлгі:Метро ==
Қайырлы кеш, метро деген үлгіні қолдана алмадым, тіпті оны қою мүмкін емес! Алматы қаласының метро бекеттері туралы мақалаларға үлгі қойып шықсам ба деп едім, осы үлгі ауадай қажет боп тұр. Үлгіні қазақшаға аударып, түзетіп, дұрыстасаңыз. [[Қатысушы:Ұлы Тұран|Ұлы Тұран]] ([[Қатысушы талқылауы:Ұлы Тұран|талқылауы]]) 20:41, 2022 ж. тамыздың 8 (+06)

:Енді керек емес сияқты, Ерден Карсыбеков мырза Метро бекеті үлгісін жасап қойыпты. [[Қатысушы:Ұлы Тұран|Ұлы Тұран]] ([[Қатысушы талқылауы:Ұлы Тұран|талқылауы]]) 09:46, 2022 ж. тамыздың 9 (+06)
::{{@|Ұлы Тұран}}Өте дұрыс болыпты, жалпы үлгілерді өздеріңіз де жасап үйренсеңіздер жақсы болып кетер еді) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:29, 2022 ж. тамыздың 9 (+06)

== Lada ==

@[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]] Неліктен сіз Lada парақшасын жойдыңыз? Мақала ретінде құрғым келді, бірақ қазақша Уикипедияға 100 рет өңдеу жасауым керек болды. Қазақша Уикипедияда Lada мақала жасап бере аласыз ба?[[Қатысушы:SSHTALBI|SSHTALBI]] ([[Қатысушы талқылауы:SSHTALBI|талқылауы]]) 13:00, 2022 ж. тамыздың 10 (+06)

рахмет [[Қатысушы:SSHTALBI|SSHTALBI]] ([[Қатысушы талқылауы:SSHTALBI|талқылауы]]) 12:58, 2022 ж. тамыздың 10 (+06)
:{{@|SSHTALBI}} инкубатор немесе зертханаға бастасаңыз болады --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:10, 2022 ж. тамыздың 14 (+06)

== Мақалаларды жоюға ұсыныс ==

Кейде бір нәрсе туралы жазған екі мақала деген болады екен. &quot;Жалпы ұлттық социал-демократиялық партия&quot; және &quot;Біріккен Танзания Республикасы&quot; атты мақалаларды жоюға ұсыныс жасап жатырмын. Оларды &quot;Жалпыұлттық социал-демократиялық партия&quot; мен &quot;Танзания&quot; мақалаларымен біріктіру керек. [[Қатысушы:Malik Nursultan B|Malik Nursultan B]] ([[Қатысушы талқылауы:Malik Nursultan B|талқылауы]]) 18:52, 2022 ж. тамыздың 13 (+06)

Және де &quot;Микеланджело Буонарроти&quot; мен &quot;Микеланждело&quot; мақалалары да солай. [[Қатысушы:Malik Nursultan B|Malik Nursultan B]] ([[Қатысушы талқылауы:Malik Nursultan B|талқылауы]]) 18:56, 2022 ж. тамыздың 13 (+06)
:Жақсы --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:10, 2022 ж. тамыздың 14 (+06)</text>
      <sha1>ne0dg2ingopmi1nkf8m0l9ryee96k4u</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Өсқалық</title>
    <ns>0</ns>
    <id>141500</id>
    <revision>
      <id>3060021</id>
      <parentid>3011296</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T17:44:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Орел Карл</username>
        <id>81620</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Орел Карл [[Ускалык]] бетін [[Өсқалық]] бетіне жылжытты</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4005" xml:space="preserve">{{Өзен
 |атауы                   = Ускалык (Скалык, Үлкен Ускалык) 
  |шынайы атауы           = 
 |сурет                  = 
  |сурет ені             = 
  |сурет атауы           = 
 |карта                  = 
  |карта ені             = 
  |карта атауы           = 
 |ұзындығы               = 47 
 |су алабының ауданы     = 470 
 |су алабы               = [[Үлкен Ик (Сакмара тармағы)|Үлкен Ик]] 
 |өзендердің су алабы    = Жайық (су алабының Ресейдегі бөлігі) 
 |су шығыны              = 
  |өлшеу орны            = 
 |бастауы                = 
  |бастауының орны        = 
  |бастауының биіктігі    = 
  |s_lat_dir = |s_lat_deg = |s_lat_min = |s_lat_sec = 
  |s_lon_dir = |s_lon_deg = |s_lon_min = |s_lon_sec = 
 |сағасы                 = Үлкен Ик өзенінің сол жағалауынан км қашықтықта 
  |сағасының орны        = 
  |сағасының биіктігі    = 
  |m_lat_dir = |m_lat_deg = |m_lat_min = |m_lat_sec = 
  |m_lon_dir = |m_lon_deg = |m_lon_min = |m_lon_sec = 
 |еңістігі               = 
 |ел                     = [[Ресей]] 
  |аймақ                  = Башқұртстан Республикасы, Оренбург облысы 
 |commons                = 
}}

'''Ускалык (Скалык, Үлкен Ускалык)''' — [[Ресей]]дегі өзен. Башқұртстан Республикасы, Оренбург облысы&lt;ref name='РФГМ'&gt;{{cite journal|title=Ресейлік «Гидротехникалық құрылыстарды және мемлекеттік су кадастрларын» тіркеу орталығы}}&lt;/ref&gt; жер аумақтарынан ағып өтеді. Өзен сағасы Үлкен Ик өзенінің сол жағалауынан км қашықтықта орналасқан.  Өзен ұзындығы 47 км-ді құрайды.

== Су реестрінің мәліметтері ==
[[Ресей мемлекеттік су тізілімі]]нің мәліметі бойынша [[Жайық су алабы өңірі]]не жатады, өзеннің сушаруашылық бөлігі — [[Үлкен Ик (Сакмара тармағы)|Үлкен Ик]]. Өзен саласы — Сала болмайды, өзен алабы — Жайық (су алабының Ресейдегі бөлігі)&lt;ref name='Ресей МСР'/&gt;.

[[Ресей су ресурстары федералды агенттігі]] дайындаған РФ территориясын сушаруашылығы бойынша аудандастыру жөніндегі геоақпараттық жүйе мәліметтері бойынша&lt;ref name='Ресей МСР'&gt;{{cite web|url=http://textual.ru/gvr/index.php?card=182724|title=РФ мемлекеттік су реестрі: Ускалык (Скалык, Үлкен Ускалык)}}&lt;/ref&gt;:
* Мемлекеттік су реестріндегі су объектісінің коды — 12010000612112200006313
* Гидрологиялық тұрғыдан зерттелу (ГЗ) коды — 112200631
* Су алабының коды — 12.01.00.006
* ГЗ томының нөмірі — 12
* ГЗ бойынша шығарылуы — 2

== Дереккөздер ==
{{reflist}}

== Сыртқы сілтемелер ==
* [http://www.mnr.gov.ru/ Ресей Федерациясы Табиғи ресурстар және экология министрлігі] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150526193507/http://www.mnr.gov.ru/ |date=2015-05-26 }}

{{Суретсіз мақала}}
{{тексерілмеген өзен}}
{{Үлкен Ик}}

[[Санат:Ресей өзендері]]


{{hydro-stub}}</text>
      <sha1>8d9ldg4ggcfz9xgcg637nwbwaf0iiqj</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060025</id>
      <parentid>3060021</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T17:45:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Орел Карл</username>
        <id>81620</id>
      </contributor>
      <comment>/* Кіріспе бөлімін өңдеді */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3920" xml:space="preserve">{{Өзен
 |атауы                   = Өсқалық
  |шынайы атауы           = 
 |сурет                  = 
  |сурет ені             = 
  |сурет атауы           = 
 |карта                  = 
  |карта ені             = 
  |карта атауы           = 
 |ұзындығы               = 47 
 |су алабының ауданы     = 470 
 |су алабы               = [[Үлкен Ик (Сакмара тармағы)|Үлкен Ик]] 
 |өзендердің су алабы    = Жайық (су алабының Ресейдегі бөлігі) 
 |су шығыны              = 
  |өлшеу орны            = 
 |бастауы                = 
  |бастауының орны        = 
  |бастауының биіктігі    = 
  |s_lat_dir = |s_lat_deg = |s_lat_min = |s_lat_sec = 
  |s_lon_dir = |s_lon_deg = |s_lon_min = |s_lon_sec = 
 |сағасы                 = Үлкен Ик өзенінің сол жағалауынан км қашықтықта 
  |сағасының орны        = 
  |сағасының биіктігі    = 
  |m_lat_dir = |m_lat_deg = |m_lat_min = |m_lat_sec = 
  |m_lon_dir = |m_lon_deg = |m_lon_min = |m_lon_sec = 
 |еңістігі               = 
 |ел                     = [[Ресей]] 
  |аймақ                  = Башқұртстан Республикасы, Оренбург облысы 
 |commons                = 
}}

'''Өсқалық''' — [[Ресей]]дегі өзен. Башқұртстан Республикасы, Оренбург облысы&lt;ref name='РФГМ'&gt;{{cite journal|title=Ресейлік «Гидротехникалық құрылыстарды және мемлекеттік су кадастрларын» тіркеу орталығы}}&lt;/ref&gt; жер аумақтарынан ағып өтеді. Өзен сағасы Үлкен Ик өзенінің сол жағалауынан км қашықтықта орналасқан.  Өзен ұзындығы 47 км-ді құрайды.

== Су реестрінің мәліметтері ==
[[Ресей мемлекеттік су тізілімі]]нің мәліметі бойынша [[Жайық су алабы өңірі]]не жатады, өзеннің сушаруашылық бөлігі — [[Үлкен Ик (Сакмара тармағы)|Үлкен Ик]]. Өзен саласы — Сала болмайды, өзен алабы — Жайық (су алабының Ресейдегі бөлігі)&lt;ref name='Ресей МСР'/&gt;.

[[Ресей су ресурстары федералды агенттігі]] дайындаған РФ территориясын сушаруашылығы бойынша аудандастыру жөніндегі геоақпараттық жүйе мәліметтері бойынша&lt;ref name='Ресей МСР'&gt;{{cite web|url=http://textual.ru/gvr/index.php?card=182724|title=РФ мемлекеттік су реестрі: Ускалык (Скалык, Үлкен Ускалык)}}&lt;/ref&gt;:
* Мемлекеттік су реестріндегі су объектісінің коды — 12010000612112200006313
* Гидрологиялық тұрғыдан зерттелу (ГЗ) коды — 112200631
* Су алабының коды — 12.01.00.006
* ГЗ томының нөмірі — 12
* ГЗ бойынша шығарылуы — 2

== Дереккөздер ==
{{reflist}}

== Сыртқы сілтемелер ==
* [http://www.mnr.gov.ru/ Ресей Федерациясы Табиғи ресурстар және экология министрлігі] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150526193507/http://www.mnr.gov.ru/ |date=2015-05-26 }}

{{Суретсіз мақала}}
{{тексерілмеген өзен}}
{{Үлкен Ик}}

[[Санат:Ресей өзендері]]


{{hydro-stub}}</text>
      <sha1>2sryxhc2f88m28k7nam6tcoq7uq9w8l</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Daewoo</title>
    <ns>0</ns>
    <id>155694</id>
    <revision>
      <id>3060004</id>
      <parentid>2308264</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T17:05:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>SSHTALBI</username>
        <id>122299</id>
      </contributor>
      <comment>мәлімет қостым</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="14132" xml:space="preserve">'''Daewoo''' – («Тэу» корей тілінде 대우/大宇 «Үлкен Әлем» деген мағына береді) '''Оңтүстік Корея'''ның ірі чебольдарының (қаржы-өнеркәсіптік топтар) бірі. Компанияның негізі [[1967 жыл]]ы 22 наурызда '''Daewoo Industrial''' деген атпен қаланған. Ал [[1999 жыл]]ы Оңтүстік Корея үкіметі таратып жіберді.

{{Компания
 |атауы             = Daewoo
 |логотипі              = Daewoo logo.svg
 |түрі                  = 
 |биржадағы листингі     = 
 |қызметі         = 
 |құрылды             = [[1967]]
 |жабылды           = 
 |жабылуының себебі  = 
 |ізбасары             = 
 |бұрынғы атауы     = 
 |құрушы           = 
 |орналасуы         = {{flagicon|South Korea}} [[Сеул]], [[Оңтүстік Корея]]
 |басты адамдары      = 
 |саласы              = Машина өнеркәсібі
 |өнімі            = [[Автомобиль|Автомобильдер]], қозғалтқыштар
 |айналым               = 
 |операциялық кіріс  = 
 |таза табысы       = 
 |қызметкерлер саны    =
 |басшы компания = Chevrolet
 |бағынышты компания    = 
 |аудитор = 
 |сайты                 = [https://daewoosky.com daewoosky.com]
}}

[[File:Daewoo Leganza.jpg|thumb|[[Daewoo Leganza]]]]
[[File:Daewoo Statesman Silver.jpg|thumb|[[Daewoo Statesman]]]]

==Бөлімшелер==

Daewoo компаниясы электроника, тұрмыстық техника мен автомибильдер шығарумен айналысты. Компанияның құрамына шамамен 20 бөлімше кірген болатын. Дағдарысқа дейін көлемі жағынан [[Hyundai]]-дан кейінгі Кореядағы екінші конгломерат болған. Ол [[LG]] және [[Samsung]] компанияларынан көлемі бойынша үлкен болатын. Daewoo тобының құрамында бірнеше басты корпорациялар болған:

*Daewoo Electronics, электроника өнімдерін шығаратын халықаралық өндіруші (тармақшалары – Daewoo Electronic Components Co. Ltd, Daewoo Electric Motor Industries Ltd., Orion Electric Co. Ltd.)

*Daewoo Heavy Industries (DHI), ауыр өнеркәсіп.

*Daewoo Shipbuilding &amp; Marine Engineering, кеме жасау мен теңіз инженерлігімен айналысады. Қазір DSME, ол 2001 жылы қайтадан Корей қор биржасының тізіміне енді.

*Daewoo Securities, сақтандырумен айналысады.

*Daewoo Telecom, телекоммуникациямен айналысады.

*Daewoo Construction, бұлар тораптар, бөгет және көп қабатты үйлер құрылысымен айналысты, әсіресе Африка мен Таяу Шығыста.

*Daewoo International, халықаралық сауда ұйымы.

*Daewoo Development Company, құрылыс компаниясы. Ол қонақ үй бизнесін дамыту үшін құрылған және оны Daewoo тобының қолма-қол ақшасымен қаржыландырады.Жетеуі Кореяда, Қытайда, Вьетнам және Африкада салынған болатын. Бұл қонақ үйлердің жобасын компания төрағасының жұбайы жасаған. Ең көріктісі Daewoo-ның 1996 жылы салған (163 миллион доллар) 5-жұлдызды Ханой қонақ үйі болатын. Онда гольф ойнауғаарналған алаң және Азиядағы ең үлкен болып саналатын жүзу бассейні бар.

*Daewoo Motor, автрмобилдер шығаратын бөлімше (тармақшалары – Daewoo Automotive Components Co. Ltd., Daewoo Bus Co., Ltd., Daewoo Commercial Vehicle Co. Ltd.).

*Daewoo Motor Sales, Daewoo автомобилдерін сататын бөлімше. Сонымен қатар ол Кореяда GM және басқа да компаниялардың автомобилдерін сатқан (тармақшалары – Architectural Iaan Div., SAA-Seoul Auto Auction).

*Daewoo Precision Industries

*Daewoo Textile Co. Ltd.

*Daewoo Corporation, (тармақшалары –Daewoo Construction, Keangnam Enterprises) автобандар, бөгеттер және көп қабатты үйлердің құрылысымен айналысады, әсіресе Таяу Шығыс пен Африкада.

*IAE (Institute for Advanced Engineering), зерттеу және өңдеу кешенді орталығы.

==Дағдарыс==

[[1998 жыл]]ы болған азиялық қаржы дағдарысының әсерінен Daewoo тобы қаржы дағдарысына ұшырады.Сонымен қатар Ким Дэ Чжуне президентінің билігі кезінде компанияның Корея үкіметімен қарым-қатынасы нашарлады.

Корей үкіметі несие алуға(бұрын төмен және шектеусіз болған) қатаң шектеулер қойды.Экономикалық дағдарыс көптеген чеболдерді қысқартулар мен оңтайландыруға әкелсе, Daewoo керісінше бір жылдың ішінде үлкен шығындардан (458 000 000 доллар) кейін,жұмыс жасап тұрған 275 бөлімшелерге 14 жаңа фирма қосты.[[1997 жылы]] Оңтүстік Кореядағы ең ірі төрт концерндер өздерінің акцияларының құнынан бес есе асатын қарыздары болды.Дегенмен LG және Samsung дағдарыстың екінші жылында көптеген қысқартулар мен қайта құру жұмыстарын жүргізді. Daewoo жұмыстарын бұрынғы қалыппен жүргізді. Осынын нәтижесінде концерннің қаразы 40 %-ға өсті.

[[1999 жыл]]ы Оңтүстік Кореяда көлемі бойынша екінші орында болған Daewoo концерні банкрот болды. Оның 100-ден астам елде бөлімшелері болған және 80 миллиарддоллардан асатын қарыздары болған.

Компания тарағаннан кейін оның президенті , Ким Уджун, [[Франция]]ға қашып кетеді. Ол 6 жыл шет елде өмір сүргеннен кейін 2005 жылы маусымда Кореяға қайтып оралады. Елге келген соң тұтқынға алып, оны43,4 миллиарддолларға жасаған алаяқтыққа, 10,3 миллиарддолларды заңсыз иемденгені үшін және 3,2 миллиарддолларға елде контрабандамен айналысқаны үшін айыптады.

[[2007 жылы]] 15 қарашада Оңтүстік Кореяда Daewoo-ның президентіЛи Тхэён және 13 азаматтар құқық бұзушылық айыбымен сотталды.Оларды – [[Бирма]] мұнай-газ өнеркәсібіне қатысты заңсыз операцияға байланысы бар деп, сонымен қатар қару-жарақ, қару технологиясы мен бирмалық хунта жабдықтарын сатқаны үшін айыптады.Компания концерндері Оңтүстік Кореяның экономикасында маңызды рөл атқарғандықтан , Daewoo-ның құлауы осы күнге дейін дау туғызуда. Компанияның құлауы Корея банктері мен үкіметін бірнеше миллиард доллар шығынға әкелді. Бұл тек қаржылы дағдарысқа емес сонымен қатар саяси дағдарысқа әкелді.Халық тұрғындарының көп бөлігіне ауыр соққы болды.

Daewoo Electronics басты концерннің құлауына қарамастан нарықтағы белсенділігін тоқтатпады. Компанияның басқа бөлімшелері жеке компания болды немесе жұмысын тоқтатты. Кейбір бөлімшелерді президентКим Дэ Чжун қайта ұйымдастырды.

Қазіргі таңда Солтүстік Америкадағы Daewoo Electronics-тың өнімдері, [[ODM]] келісімінің негізінде [[«Trutech»]] маркасымен шығарылуда. 
Daewoo тобы (электроникадан басқа) үш бөлікке қайта ұйымдастырылды:

# АҚ '''Daewoo International Corporation''' – сауда және инвестиция;

# АҚ '''Daewoo Engineering &amp; Construction''' – болат өндірісі және мұнай-газ шығаратын құрал-жабдықтардың өндірісімен айналысады.

# АҚ '''Daewoo Shipbuilding &amp; Marine Engineering''' – кеме жасау.

Daewoo-ның кейбір бөліктері басқа фирмаларға бірігіп кетті: [[Дженерал Моторс]] жеңіл автомобилдер бөлімшесін сатып алды. Өндіріс [[«GM-DAT»]] ({{lang-en|General Motors - Daewoo Auto and Technology}}) деп өзгертілді.Daewoo Commercial Vehicles-ты «[[Tata Motors]]» ([[Үндістан]]) сатып алды. Ол әлемде орташа және ауыр жүк автомобилін шығару бойынша бесінші орын алады; атқыш қару және автомобилдің қосалқы бөлшектерін шығаратын бөлімшені S&amp;T Holdings сатып алды. Ол 2006 жылдан бастап S&amp;T Daewoo деген атаумен белгілі.

[[2004 жыл]]ы GM [[Австралия]] мен [[Жаңа Зеландия]] нарығынан Daewoo компаниясының автомобилдерін алып тастады.Бұл компанияның сауда маркасына ауыр соққы болды. Daewoo автомобилдеріосы елдерде [[Holden]] дегенатпен шығарылады леп жарияланды. 2005 жылдың 1 қаңтарынан бастап [[Еуропа]]да сатылатын автомобилдер ([[Украина]]да шығарылатындарды да қосқанда) атауын Daewoo-дан [[Chevrolet]]-ке өзгертті. Сол кезде [[Оңтүстік Африка]]да, [[Таиланд]]та және [[Таяу Шығыс]]та Daewoo автомобилдеріChevrolet атауымен сатылып жатқан болатын. Тек Оңтүстік Кореяда, Өзбекстанда және Вьетнамда Daewoo сауда маркасы сақталып қалды. Дегенмен компанияның Оңтүстік Кореядағы қаржы жанжалдары мен айла-амалдарына байланысты беделінің кесірінен, 2011 жылдың басында Дженерал Моторс Daewoo-ны пайдаланудан бас тартты. КомпанияныңВьетнам мен Өзбекстандағы болашағы анық емес.

Daewoo мұнай мен газ өнеркәсібінде алға жылжып келеді.Батыстың көптеген мұнай және газ компаниялары Бирмада (сол жерді билейтін әскери хунтаның адам құқықтарын бұзуына байланысты) өз бизнестерін бастаудан бас тартқанына қарамастанDaewooYadana облысындағыгаз өңдейтін үш (басқа екеуі: француздық [[Тоталь]] және американдық [[Unicol]]) концерннің бірі. Бирмада жүргізілген Daewoo-ның зерттеу жұмыстары барысында , Ракхайн штатында Азиядағы газдың ең үлкен шыққан жерін табады. Бұл жерден газ өндіру алдағы бес жылдыққа жоспарланған болатын. Daewoo көп жылдар қатарынан Бирмадағы ірі шетелдік инвестор болады.

[[2002 жыл]]дан бастап американдық General Motors автогигантының құрамында болған Кореяның Daewoo бренді [[2011 жыл]]дың 1 наурызынан бастап жұмысын тоқтатты.

==Автомобилдер==

*[[Chevrolet Aveo]] (Kalos) 
*[[Daewoo Lanos]] (Sens) 
*[[Daewoo Lacetti]] 
*[[Daewoo Nexia]] 
*[[Daewoo Nubira]] 
*[[Daewoo Matiz]] 
*[[Daewoo Espero]] 
*[[Daewoo Damas]] 
*[[Daewoo Magnus]] 
*[[Daewoo Tico]] 
*[[Daewoo Tosca]] 
*[[Daewoo Leganza]] 
*[[Daewoo Musso MJ]] 
*[[Daewoo Super Saloon]]

== Дереккөздер ==
&lt;references/&gt;

[[Санат:Оңтүстік Корея автомобиль жасау компаниялары]]
[[Санат:1967 жылы құрылған компаниялар]]</text>
      <sha1>0qf4gsc90zfl9t1bmbvb6hvz403psbr</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060160</id>
      <parentid>3060004</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T19:36:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="14156" xml:space="preserve">{{Компания
 |атауы             = Daewoo
 |логотипі              = Daewoo logo.svg
 |түрі                  = 
 |биржадағы листингі     = 
 |қызметі         = 
 |құрылды             = [[1967]]
 |жабылды           = 
 |жабылуының себебі  = 
 |ізбасары             = 
 |бұрынғы атауы     = 
 |құрушы           = 
 |орналасуы         = {{ту|Оңтүстік Корея}} [[Сеул]], [[Оңтүстік Корея]]
 |басты адамдары      = 
 |саласы              = Машина өнеркәсібі
 |өнімі            = [[Автомобиль|Автомобильдер]], қозғалтқыштар
 |айналым               = 
 |операциялық кіріс  = 
 |таза табысы       = 
 |қызметкерлер саны    =
 |басшы компания = Chevrolet
 |бағынышты компания    = 
 |аудитор = 
 |сайты                 = [https://daewoosky.com daewoosky.com]
}}
'''Daewoo''' – («Тэу» корей тілінде 대우/大宇 «Үлкен Әлем» деген мағына береді) '''Оңтүстік Корея'''ның ірі чебольдарының (қаржы-өнеркәсіптік топтар) бірі. Компанияның негізі [[1967 жыл]]ы 22 наурызда '''Daewoo Industrial''' деген атпен қаланған. Ал [[1999 жыл]]ы Оңтүстік Корея үкіметі таратып жіберді.

[[File:Daewoo Leganza.jpg|thumb|[[Daewoo Leganza]]]]
[[File:Daewoo Statesman Silver.jpg|thumb|[[Daewoo Statesman]]]]

==Бөлімшелер==

Daewoo компаниясы электроника, тұрмыстық техника мен автомибильдер шығарумен айналысты. Компанияның құрамына шамамен 20 бөлімше кірген болатын. Дағдарысқа дейін көлемі жағынан [[Hyundai]]-дан кейінгі Кореядағы екінші конгломерат болған. Ол [[LG]] және [[Samsung]] компанияларынан көлемі бойынша үлкен болатын. Daewoo тобының құрамында бірнеше басты корпорациялар болған:

*Daewoo Electronics, электроника өнімдерін шығаратын халықаралық өндіруші (тармақшалары – Daewoo Electronic Components Co. Ltd, Daewoo Electric Motor Industries Ltd., Orion Electric Co. Ltd.)

*Daewoo Heavy Industries (DHI), ауыр өнеркәсіп.

*Daewoo Shipbuilding &amp; Marine Engineering, кеме жасау мен теңіз инженерлігімен айналысады. Қазір DSME, ол 2001 жылы қайтадан Корей қор биржасының тізіміне енді.

*Daewoo Securities, сақтандырумен айналысады.

*Daewoo Telecom, телекоммуникациямен айналысады.

*Daewoo Construction, бұлар тораптар, бөгет және көп қабатты үйлер құрылысымен айналысты, әсіресе Африка мен Таяу Шығыста.

*Daewoo International, халықаралық сауда ұйымы.

*Daewoo Development Company, құрылыс компаниясы. Ол қонақ үй бизнесін дамыту үшін құрылған және оны Daewoo тобының қолма-қол ақшасымен қаржыландырады.Жетеуі Кореяда, Қытайда, Вьетнам және Африкада салынған болатын. Бұл қонақ үйлердің жобасын компания төрағасының жұбайы жасаған. Ең көріктісі Daewoo-ның 1996 жылы салған (163 миллион доллар) 5-жұлдызды Ханой қонақ үйі болатын. Онда гольф ойнауғаарналған алаң және Азиядағы ең үлкен болып саналатын жүзу бассейні бар.

*Daewoo Motor, автрмобилдер шығаратын бөлімше (тармақшалары – Daewoo Automotive Components Co. Ltd., Daewoo Bus Co., Ltd., Daewoo Commercial Vehicle Co. Ltd.).

*Daewoo Motor Sales, Daewoo автомобилдерін сататын бөлімше. Сонымен қатар ол Кореяда GM және басқа да компаниялардың автомобилдерін сатқан (тармақшалары – Architectural Iaan Div., SAA-Seoul Auto Auction).

*Daewoo Precision Industries

*Daewoo Textile Co. Ltd.

*Daewoo Corporation, (тармақшалары –Daewoo Construction, Keangnam Enterprises) автобандар, бөгеттер және көп қабатты үйлердің құрылысымен айналысады, әсіресе Таяу Шығыс пен Африкада.

*IAE (Institute for Advanced Engineering), зерттеу және өңдеу кешенді орталығы.

==Дағдарыс==

[[1998 жыл]]ы болған азиялық қаржы дағдарысының әсерінен Daewoo тобы қаржы дағдарысына ұшырады.Сонымен қатар Ким Дэ Чжуне президентінің билігі кезінде компанияның Корея үкіметімен қарым-қатынасы нашарлады.

Корей үкіметі несие алуға(бұрын төмен және шектеусіз болған) қатаң шектеулер қойды.Экономикалық дағдарыс көптеген чеболдерді қысқартулар мен оңтайландыруға әкелсе, Daewoo керісінше бір жылдың ішінде үлкен шығындардан (458 000 000 доллар) кейін,жұмыс жасап тұрған 275 бөлімшелерге 14 жаңа фирма қосты.[[1997 жылы]] Оңтүстік Кореядағы ең ірі төрт концерндер өздерінің акцияларының құнынан бес есе асатын қарыздары болды.Дегенмен LG және Samsung дағдарыстың екінші жылында көптеген қысқартулар мен қайта құру жұмыстарын жүргізді. Daewoo жұмыстарын бұрынғы қалыппен жүргізді. Осынын нәтижесінде концерннің қаразы 40 %-ға өсті.

[[1999 жыл]]ы Оңтүстік Кореяда көлемі бойынша екінші орында болған Daewoo концерні банкрот болды. Оның 100-ден астам елде бөлімшелері болған және 80 миллиарддоллардан асатын қарыздары болған.

Компания тарағаннан кейін оның президенті , Ким Уджун, [[Франция]]ға қашып кетеді. Ол 6 жыл шет елде өмір сүргеннен кейін 2005 жылы маусымда Кореяға қайтып оралады. Елге келген соң тұтқынға алып, оны43,4 миллиарддолларға жасаған алаяқтыққа, 10,3 миллиарддолларды заңсыз иемденгені үшін және 3,2 миллиарддолларға елде контрабандамен айналысқаны үшін айыптады.

[[2007 жылы]] 15 қарашада Оңтүстік Кореяда Daewoo-ның президентіЛи Тхэён және 13 азаматтар құқық бұзушылық айыбымен сотталды.Оларды – [[Бирма]] мұнай-газ өнеркәсібіне қатысты заңсыз операцияға байланысы бар деп, сонымен қатар қару-жарақ, қару технологиясы мен бирмалық хунта жабдықтарын сатқаны үшін айыптады.Компания концерндері Оңтүстік Кореяның экономикасында маңызды рөл атқарғандықтан , Daewoo-ның құлауы осы күнге дейін дау туғызуда. Компанияның құлауы Корея банктері мен үкіметін бірнеше миллиард доллар шығынға әкелді. Бұл тек қаржылы дағдарысқа емес сонымен қатар саяси дағдарысқа әкелді.Халық тұрғындарының көп бөлігіне ауыр соққы болды.

Daewoo Electronics басты концерннің құлауына қарамастан нарықтағы белсенділігін тоқтатпады. Компанияның басқа бөлімшелері жеке компания болды немесе жұмысын тоқтатты. Кейбір бөлімшелерді президентКим Дэ Чжун қайта ұйымдастырды.

Қазіргі таңда Солтүстік Америкадағы Daewoo Electronics-тың өнімдері, [[ODM]] келісімінің негізінде [[«Trutech»]] маркасымен шығарылуда. 
Daewoo тобы (электроникадан басқа) үш бөлікке қайта ұйымдастырылды:

# АҚ '''Daewoo International Corporation''' – сауда және инвестиция;

# АҚ '''Daewoo Engineering &amp; Construction''' – болат өндірісі және мұнай-газ шығаратын құрал-жабдықтардың өндірісімен айналысады.

# АҚ '''Daewoo Shipbuilding &amp; Marine Engineering''' – кеме жасау.

Daewoo-ның кейбір бөліктері басқа фирмаларға бірігіп кетті: [[Дженерал Моторс]] жеңіл автомобилдер бөлімшесін сатып алды. Өндіріс [[«GM-DAT»]] ({{lang-en|General Motors - Daewoo Auto and Technology}}) деп өзгертілді.Daewoo Commercial Vehicles-ты «[[Tata Motors]]» ([[Үндістан]]) сатып алды. Ол әлемде орташа және ауыр жүк автомобилін шығару бойынша бесінші орын алады; атқыш қару және автомобилдің қосалқы бөлшектерін шығаратын бөлімшені S&amp;T Holdings сатып алды. Ол 2006 жылдан бастап S&amp;T Daewoo деген атаумен белгілі.

[[2004 жыл]]ы GM [[Австралия]] мен [[Жаңа Зеландия]] нарығынан Daewoo компаниясының автомобилдерін алып тастады.Бұл компанияның сауда маркасына ауыр соққы болды. Daewoo автомобилдеріосы елдерде [[Holden]] дегенатпен шығарылады леп жарияланды. 2005 жылдың 1 қаңтарынан бастап [[Еуропа]]да сатылатын автомобилдер ([[Украина]]да шығарылатындарды да қосқанда) атауын Daewoo-дан [[Chevrolet]]-ке өзгертті. Сол кезде [[Оңтүстік Африка]]да, [[Таиланд]]та және [[Таяу Шығыс]]та Daewoo автомобилдеріChevrolet атауымен сатылып жатқан болатын. Тек Оңтүстік Кореяда, Өзбекстанда және Вьетнамда Daewoo сауда маркасы сақталып қалды. Дегенмен компанияның Оңтүстік Кореядағы қаржы жанжалдары мен айла-амалдарына байланысты беделінің кесірінен, 2011 жылдың басында Дженерал Моторс Daewoo-ны пайдаланудан бас тартты. КомпанияныңВьетнам мен Өзбекстандағы болашағы анық емес.

Daewoo мұнай мен газ өнеркәсібінде алға жылжып келеді.Батыстың көптеген мұнай және газ компаниялары Бирмада (сол жерді билейтін әскери хунтаның адам құқықтарын бұзуына байланысты) өз бизнестерін бастаудан бас тартқанына қарамастанDaewooYadana облысындағыгаз өңдейтін үш (басқа екеуі: француздық [[Тоталь]] және американдық [[Unicol]]) концерннің бірі. Бирмада жүргізілген Daewoo-ның зерттеу жұмыстары барысында , Ракхайн штатында Азиядағы газдың ең үлкен шыққан жерін табады. Бұл жерден газ өндіру алдағы бес жылдыққа жоспарланған болатын. Daewoo көп жылдар қатарынан Бирмадағы ірі шетелдік инвестор болады.

[[2002 жыл]]дан бастап американдық General Motors автогигантының құрамында болған Кореяның Daewoo бренді [[2011 жыл]]дың 1 наурызынан бастап жұмысын тоқтатты.

==Автомобилдер==

*[[Chevrolet Aveo]] (Kalos) 
*[[Daewoo Lanos]] (Sens) 
*[[Daewoo Lacetti]] 
*[[Daewoo Nexia]] 
*[[Daewoo Nubira]] 
*[[Daewoo Matiz]] 
*[[Daewoo Espero]] 
*[[Daewoo Damas]] 
*[[Daewoo Magnus]] 
*[[Daewoo Tico]] 
*[[Daewoo Tosca]] 
*[[Daewoo Leganza]] 
*[[Daewoo Musso MJ]] 
*[[Daewoo Super Saloon]]

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Оңтүстік Корея автомобиль жасау компаниялары]]
[[Санат:1967 жылы құрылған компаниялар]]</text>
      <sha1>go0haqvla9pr2cf88q44tiq9pcwchk2</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Nissan</title>
    <ns>0</ns>
    <id>157626</id>
    <revision>
      <id>3060145</id>
      <parentid>3059876</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T19:24:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2968" xml:space="preserve">{{Компания
 |атауы             = Nissan
 |логотипі          = Nissan wall sign 2021.jpg
 |түрі              = [[Акционерлік қоғам]]
 |биржадағы листингі     = 
 |қызметі           = 
 |ұраны             = 
 |құрылды           = [[1933]]
 |жабылды           = 
 |жабылуының себебі = 
 |ізбасары          = 
 |бұрынғы атауы     = 
 |құрушы            = 
 |орналасуы         = Йокохама, [[Жапония]]
 |басты адамдары    = Макото Учида ([[CEO]])&lt;br/&gt;Ясуши Кимура (директорлар кеңесінің төрағасы)
 |саласы            = [[Машина жасау]]
 |өнімі             = автомобильдер&lt;br/&gt;спорттық автомобильдер&lt;br/&gt;Жүк автомобильдері&lt;br/&gt;[[автобус]]тар
 |айналым           = €90,863 млрд (2020 жыл)                        
 |операциялық кіріс     = 
 |таза табысы       = 
 |қызметкерлер саны     = 136 134
 |басшы компания    = 
 |бағынышты компания    = 
 |сайты             = {{URL|nissan.com}}
}}
'''Nissan Motor Co., Ltd.''' (''жапонша'' 日産自動車株式会社, ниссан дзидо:ся кабусикигайся) – әлемдегі ірі жапон автомобиль шығарушы компания. Компания негізі [[1933 жыл]]ы қаланған. [[2010 жыл]]ы «Ниссан» компаниясы әлем рейтингісінде (жапон автомобиль шығарушыларының ішінде [[Toyota]] мен [[Honda]]-дан кейінгі 3-орында) автомобиль шығарушы компаниялардың ішінде 8-орынға шығады. [[Штаб-пәтер]]і [[Токио]]да орналасқан. [[2010 жыл]]ы [[Йокогама]]ға көшіру жоспарланады.

== Иемденушілер мен басшылық ==
Компания [[акция]]сының 44,4 %-ы [[Renault S.A..]] француз компаниясына тиесілі. Nissan Motor Co., Ltd. Компаниясының президенті және аға орындаушы директоры – [[Карлос Гон]].

== Қызметі ==
«Ниссан» маркасымен жеңіл және коммерциялық автомобильдер көптеп шығады. Сонымен қатар компания «[[Infiniti]]» маркасындағы «люкс» класс автомобильдерін сатады. [[1983 жыл]]ға дейін және де [[1997 жыл]]дан бастап «[[Datsun]]» маркасындағы автомобильдер шығарады. 


== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Суретсіз мақала}}</text>
      <sha1>ojutmankoey3jnyq4hn7h6k0ycd1xxj</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Renault</title>
    <ns>0</ns>
    <id>157632</id>
    <revision>
      <id>3060139</id>
      <parentid>3059865</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T19:22:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2699" xml:space="preserve">{{Компания
 |атауы             = Renault
 |логотипі          = Renault Logo.svg
 |түрі              = [[Акционерлік қоғам]]
 |биржадағы листингі     = 
 |қызметі           = 
 |ұраны             = 
 |құрылды           = [[1899]]
 |жабылды           = 
 |жабылуының себебі = 
 |ізбасары          = 
 |бұрынғы атауы     = 
 |құрушы            = Луи Рено&lt;br/&gt;Марсел Рено&lt;br/&gt;Фернанд Рено
 |орналасуы         = Булон-Биланкур, [[Франция]]
 |басты адамдары    = 
 |саласы            = [[Машина жасау]]
 |өнімі             = автомобильдер&lt;br/&gt;спорттық автомобильдер&lt;br/&gt;Жүк автомобильдері&lt;br/&gt;[[автобус]]тар
 |айналым           = €46,21 млрд (2021 жыл)                        
 |операциялық кіріс     = 
 |таза табысы       = 
 |қызметкерлер саны     = 170 158
 |басшы компания    = 
 |бағынышты компания    = 
 |сайты             = {{URL|renault.fr}}
}}
'''Renault S.A.''' (Рено́ С. А.) — француз автомобиль шығарушы корпорациясы. Компанияның штаб-пәтері [[Париж|Парижге]] жақын Булонне-Билланкурда орналасқан. Бұл Renault - Nissan - Mitsubishi Альянсының мүшесі.

==Иемденушілер мен басшылық==
Компанияның ірі [[акционер]]лері – [[Франция]] үкіметі (15,01 %) және [[Nissan]] (15 %). Директорлар кеңесінің төрағасы – [[Луи Швейцер]], бас директор және президент – [[Карлос Гон]].

==Қызметі==
[[Сурет:Renault Logan side view near SPIIRAS.JPG|thumb|220px|[[Renault Logan]]]]
[[Корея]]ның [[Samsung Motors]] (80,1 %), және [[Румыния]]ның [[Dacia]] (99,43 %) компаниялары Renault-тың бақылауында. Сонымен қатар, компания жапон [[Nissan Motors]] компаниясының 44,3 % , [[Daimler]] компаниясының 30 %  және швед [[AB Volvo]] компаниясының 20,5 % акцияларын иемденуде.  [[Альянс Renault]] және Nissan (Renault Nissan Alliance) әлем бойынша автомобиль шығарудан 4-орында.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Компаниялар]]</text>
      <sha1>piieie0elq3nz1zok53dvhrb713y38w</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060141</id>
      <parentid>3060139</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T19:23:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>«[[Санат:Компаниялар|Компаниялар]]» деген санатты аластады ([[УП:HOTCAT|HotCat]] құралының көмегімен)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2660" xml:space="preserve">{{Компания
 |атауы             = Renault
 |логотипі          = Renault Logo.svg
 |түрі              = [[Акционерлік қоғам]]
 |биржадағы листингі     = 
 |қызметі           = 
 |ұраны             = 
 |құрылды           = [[1899]]
 |жабылды           = 
 |жабылуының себебі = 
 |ізбасары          = 
 |бұрынғы атауы     = 
 |құрушы            = Луи Рено&lt;br/&gt;Марсел Рено&lt;br/&gt;Фернанд Рено
 |орналасуы         = Булон-Биланкур, [[Франция]]
 |басты адамдары    = 
 |саласы            = [[Машина жасау]]
 |өнімі             = автомобильдер&lt;br/&gt;спорттық автомобильдер&lt;br/&gt;Жүк автомобильдері&lt;br/&gt;[[автобус]]тар
 |айналым           = €46,21 млрд (2021 жыл)                        
 |операциялық кіріс     = 
 |таза табысы       = 
 |қызметкерлер саны     = 170 158
 |басшы компания    = 
 |бағынышты компания    = 
 |сайты             = {{URL|renault.fr}}
}}
'''Renault S.A.''' (Рено́ С. А.) — француз автомобиль шығарушы корпорациясы. Компанияның штаб-пәтері [[Париж|Парижге]] жақын Булонне-Билланкурда орналасқан. Бұл Renault - Nissan - Mitsubishi Альянсының мүшесі.

==Иемденушілер мен басшылық==
Компанияның ірі [[акционер]]лері – [[Франция]] үкіметі (15,01 %) және [[Nissan]] (15 %). Директорлар кеңесінің төрағасы – [[Луи Швейцер]], бас директор және президент – [[Карлос Гон]].

==Қызметі==
[[Сурет:Renault Logan side view near SPIIRAS.JPG|thumb|220px|[[Renault Logan]]]]
[[Корея]]ның [[Samsung Motors]] (80,1 %), және [[Румыния]]ның [[Dacia]] (99,43 %) компаниялары Renault-тың бақылауында. Сонымен қатар, компания жапон [[Nissan Motors]] компаниясының 44,3 % , [[Daimler]] компаниясының 30 %  және швед [[AB Volvo]] компаниясының 20,5 % акцияларын иемденуде.  [[Альянс Renault]] және Nissan (Renault Nissan Alliance) әлем бойынша автомобиль шығарудан 4-орында.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}</text>
      <sha1>nk1oqkx40sto34q4cp88n2omz0kl1aa</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Honda</title>
    <ns>0</ns>
    <id>157633</id>
    <revision>
      <id>3060146</id>
      <parentid>3059882</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T19:25:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3067" xml:space="preserve">{{Компания
 |атауы             = Honda
 |логотипі          = Honda logo.svg
 |түрі              = [[Акционерлік қоғам]]
 |биржадағы листингі     = 
 |қызметі           = 
 |ұраны             = 
 |құрылды           = [[1948]]
 |жабылды           = 
 |жабылуының себебі = 
 |ізбасары          = 
 |бұрынғы атауы     = 
 |құрушы            = 
 |орналасуы         = [[Токио]], [[Жапония]]
 |басты адамдары    = Тошихиро Мибе ([[CEO]])
 |саласы            = [[Машина жасау]]
 |өнімі             = автомобильдер, спорттық автомобильдер
 |айналым           = €111,7 млрд (2019 жыл)                        
 |операциялық кіріс     = 
 |таза табысы       = 
 |қызметкерлер саны     = 215 638
 |басшы компания    = 
 |бағынышты компания    = 
 |сайты             = {{URL|honda.com}}
}}
'''Honda Motor Co., Ltd.''' (''жапонша'' 本田技研工業株式会社 хонда гикэн ко:гё кабусики гайся?) – [[автомобиль]] және [[мотоцикл]] шығаратын халықаралық өндірістік компания.

== Тарихы ==
Компания негізін [[1948 жыл]]ы қалаған – [[Соитиро Хонда]] (жапонша 本田 宗一郎 Хонда Со:итиро:?). Honda [[1960 жыл]]дарға дейін (қазір де) мотоцикл шығарумен айналысады. [[1973 жыл]]ғы дағдарыстан (мұнай бағасының өсіп кеткен кезі) кейін Honda жанармай үнемдеуіш автомобильдері [[АҚШ]] және [[Еуропа]] нарықтарында үлкен сұранысқа ие болады. 

== Қызметі ==
'''Өнімдері''' – [[жеңіл автомобиль]]дер, жүк көліктері, [[ұшақ]]тар, мотоциклдер, [[скутер]]лер, [[электрогенератор]]лар, [[мотопомп]]тар, [[робот]]тар және т.б. Алдағы жоспарда [[Био-жанармай]] ([[этанол]]), [[фотоэлектр]]лік элементтер шығару бар. 

== Басшылық ==
'''Президенттер'''
* [[Соитиро Хонда]] (1948–1973) 
* [[Киёси Кавасима]] (1973–1983) 
* [[Тадаси Кумэ]] (1983–1990) 
* [[Нобухико Кавамото]] (1990–1998) 
* [[Хироюки Ёсино]] (1998–2004) 
* [[Такэо Фукуи]] (2004–2009) 
* [[Таканобу Ито]] (2009– қазіргі кезде)

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Жапония автомобиль жасау компаниялары]]
[[Санат:1948 жылы құрылған компаниялар]]
[[Санат:Honda]]</text>
      <sha1>4ybyabwlqg8oc14jh4hqbh4v8y7okkx</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Нехтильор</title>
    <ns>0</ns>
    <id>159230</id>
    <revision>
      <id>3060257</id>
      <parentid>2281066</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T00:20:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Машъал</username>
        <id>107209</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Машъал [[Джоох-ор]] бетін [[Нехтильор]] бетіне жылжытты</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3842" xml:space="preserve">{{Өзен
 |атауы                   = Джоох-ор 
  |шынайы атауы           = 
 |сурет                  = 
  |сурет ені             = 
  |сурет атауы           = 
 |карта                  = 
  |карта ені             = 
  |карта атауы           = 
 |ұзындығы               = 12 
 |су алабының ауданы     = 43,8 
 |су алабы               = [[Сулак (өзен)|Сулак өзені]] бастауынан [[Чиркейск суқоймасы|Чиркейск су торабына]] дейін 
 |өзендердің су алабы    = Терек 
 |су шығыны              = 
  |өлшеу орны            = 
 |бастауы                = 
  |бастауының орны        = 
  |бастауының биіктігі    = 
  |s_lat_dir = |s_lat_deg = |s_lat_min = |s_lat_sec = 
  |s_lon_dir = |s_lon_deg = |s_lon_min = |s_lon_sec = 
 |сағасы                 = Аварское Койсу (Джурмут) өзенінің оң жағалауынан 167 км қашықтықта 
  |сағасының орны        = 
  |сағасының биіктігі    = 
  |m_lat_dir = |m_lat_deg = |m_lat_min = |m_lat_sec = 
  |m_lon_dir = |m_lon_deg = |m_lon_min = |m_lon_sec = 
 |еңістігі               = 
 |ел                     = [[Ресей]] 
  |аймақ                  = Дағыстан Республикасы 
 |commons                = 
}}

'''Джоох-ор''' — [[Ресей]]дегі өзен. Дағыстан Республикасы&lt;ref name='РФГМ'&gt;{{cite journal|title=Ресейлік «Гидротехникалық құрылыстарды және мемлекеттік су кадастрларын» тіркеу орталығы}}&lt;/ref&gt; жер аумақтарынан ағып өтеді. Өзен сағасы Аварское Койсу (Джурмут) өзенінің оң жағалауынан 167 км қашықтықта орналасқан.  Өзен ұзындығы 12 км-ді құрайды.

== Су реестрінің мәліметтері ==
[[Ресей мемлекеттік су тізілімі]]нің мәліметі бойынша [[Батыс Каспий су алабы өңірі]]не жатады, өзеннің сушаруашылық бөлігі — [[Сулак (өзен)|Сулак өзені]] бастауынан [[Чиркейск суқоймасы|Чиркейск су торабына]] дейін. Өзен саласы — Саласы болмайды, өзен алабы — Терек&lt;ref name='Ресей МСР'/&gt;.

[[Ресей су ресурстары федералды агенттігі]] дайындаған РФ территориясын сушаруашылығы бойынша аудандастыру жөніндегі геоақпараттық жүйе мәліметтері бойынша&lt;ref name='Ресей МСР'&gt;{{cite web|url=http://textual.ru/gvr/index.php?card=173731|title=РФ мемлекеттік су реестрі: Джоох-ор}}&lt;/ref&gt;:
* Мемлекеттік су реестріндегі су объектісінің коды — 07030000112109300000735
* Гидрологиялық тұрғыдан зерттелу (ГЗ) коды — 109300073
* Су алабының коды — 07.03.00.001
* ГЗ томының нөмірі — 09
* ГЗ бойынша шығарылуы — 3

== Дереккөздер ==
{{reflist}}

== Сыртқы сілтемелер ==
* [http://www.mnr.gov.ru/ Ресей Федерациясы Табиғи ресурстар және экология министрлігі]

{{тексерілмеген өзен}}

{{Суретсіз мақала}}

[[Санат:Дағыстан өзендері]]


{{hydro-stub}}</text>
      <sha1>eopp33lqrg5bwi1m4o7r944jhhwaf04</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060268</id>
      <parentid>3060257</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T05:57:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Malik Nursultan B</username>
        <id>111493</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3865" xml:space="preserve">{{Өзен
 |атауы                   = Джоох-ор 
  |шынайы атауы           = 
 |сурет                  = 
  |сурет ені             = 
  |сурет атауы           = 
 |карта                  = 
  |карта ені             = 
  |карта атауы           = 
 |ұзындығы               = 12 
 |су алабының ауданы     = 43,8 
 |су алабы               = [[Сулак (өзен)|Сулак өзені]] бастауынан [[Чиркейск суқоймасы|Чиркейск су торабына]] дейін 
 |өзендердің су алабы    = Терек 
 |су шығыны              = 
  |өлшеу орны            = 
 |бастауы                = 
  |бастауының орны        = 
  |бастауының биіктігі    = 
  |s_lat_dir = |s_lat_deg = |s_lat_min = |s_lat_sec = 
  |s_lon_dir = |s_lon_deg = |s_lon_min = |s_lon_sec = 
 |сағасы                 = Аварское Койсу (Джурмут) өзенінің оң жағалауынан 167 км қашықтықта 
  |сағасының орны        = 
  |сағасының биіктігі    = 
  |m_lat_dir = |m_lat_deg = |m_lat_min = |m_lat_sec = 
  |m_lon_dir = |m_lon_deg = |m_lon_min = |m_lon_sec = 
 |еңістігі               = 
 |ел                     = [[Ресей]] 
  |аймақ                  = Дағыстан Республикасы 
 |commons                = 
}}

'''Нехтильор''' — [[Ресей]]дегі өзен. [[Дағыстан|Дағыстан Республикасы]]&lt;ref name='РФГМ'&gt;{{cite journal|title=Ресейлік «Гидротехникалық құрылыстарды және мемлекеттік су кадастрларын» тіркеу орталығы}}&lt;/ref&gt; жер аумақтарынан ағып өтеді. Өзен сағасы Аварское Койсу (Джурмут) өзенінің оң жағалауынан 167 км қашықтықта орналасқан. Өзен ұзындығы 12 км-ді құрайды.

== Су реестрінің мәліметтері ==
[[Ресей мемлекеттік су тізілімі]]нің мәліметі бойынша [[Батыс Каспий су алабы өңірі]]не жатады, өзеннің сушаруашылық бөлігі — [[Сулак (өзен)|Сулак өзені]] бастауынан [[Чиркейск суқоймасы|Чиркейск су торабына]] дейін. Өзен саласы — Саласы болмайды, өзен алабы — Терек&lt;ref name='Ресей МСР'/&gt;.

[[Ресей су ресурстары федералды агенттігі]] дайындаған РФ территориясын сушаруашылығы бойынша аудандастыру жөніндегі геоақпараттық жүйе мәліметтері бойынша&lt;ref name='Ресей МСР'&gt;{{cite web|url=http://textual.ru/gvr/index.php?card=173731|title=РФ мемлекеттік су реестрі: Джоох-ор}}&lt;/ref&gt;:
* Мемлекеттік су реестріндегі су объектісінің коды — 07030000112109300000735
* Гидрологиялық тұрғыдан зерттелу (ГЗ) коды — 109300073
* Су алабының коды — 07.03.00.001
* ГЗ томының нөмірі — 09
* ГЗ бойынша шығарылуы — 3

== Дереккөздер ==
{{reflist}}

== Сыртқы сілтемелер ==
* [http://www.mnr.gov.ru/ Ресей Федерациясы Табиғи ресурстар және экология министрлігі]

{{тексерілмеген өзен}}

{{Суретсіз мақала}}

[[Санат:Дағыстан өзендері]]


{{hydro-stub}}</text>
      <sha1>4cfz5i4ucci0d48a2kxha5v1m37qitn</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060313</id>
      <parentid>3060268</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T09:47:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dimash Kenesbek</username>
        <id>102199</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3868" xml:space="preserve">{{Өзен
 |атауы                   = Нехтильор 
  |шынайы атауы           = 
 |сурет                  = 
  |сурет ені             = 
  |сурет атауы           = 
 |карта                  = 
  |карта ені             = 
  |карта атауы           = 
 |ұзындығы               = 12 
 |су алабының ауданы     = 43,8 
 |су алабы               = [[Сулак (өзен)|Сулак өзені]] бастауынан [[Чиркейск суқоймасы|Чиркейск су торабына]] дейін 
 |өзендердің су алабы    = Терек 
 |су шығыны              = 
  |өлшеу орны            = 
 |бастауы                = 
  |бастауының орны        = 
  |бастауының биіктігі    = 
  |s_lat_dir = |s_lat_deg = |s_lat_min = |s_lat_sec = 
  |s_lon_dir = |s_lon_deg = |s_lon_min = |s_lon_sec = 
 |сағасы                 = Аварское Койсу (Джурмут) өзенінің оң жағалауынан 167 км қашықтықта 
  |сағасының орны        = 
  |сағасының биіктігі    = 
  |m_lat_dir = |m_lat_deg = |m_lat_min = |m_lat_sec = 
  |m_lon_dir = |m_lon_deg = |m_lon_min = |m_lon_sec = 
 |еңістігі               = 
 |ел                     = [[Ресей]] 
  |аймақ                  = Дағыстан Республикасы 
 |commons                = 
}}

'''Нехтильор''' — [[Ресей]]дегі өзен. [[Дағыстан|Дағыстан Республикасы]]&lt;ref name='РФГМ'&gt;{{cite journal|title=Ресейлік «Гидротехникалық құрылыстарды және мемлекеттік су кадастрларын» тіркеу орталығы}}&lt;/ref&gt; жер аумақтарынан ағып өтеді. Өзен сағасы Аварское Койсу (Джурмут) өзенінің оң жағалауынан 167 км қашықтықта орналасқан. Өзен ұзындығы 12 км-ді құрайды.

== Су реестрінің мәліметтері ==
[[Ресей мемлекеттік су тізілімі]]нің мәліметі бойынша [[Батыс Каспий су алабы өңірі]]не жатады, өзеннің сушаруашылық бөлігі — [[Сулак (өзен)|Сулак өзені]] бастауынан [[Чиркейск суқоймасы|Чиркейск су торабына]] дейін. Өзен саласы — Саласы болмайды, өзен алабы — Терек&lt;ref name='Ресей МСР'/&gt;.

[[Ресей су ресурстары федералды агенттігі]] дайындаған РФ территориясын сушаруашылығы бойынша аудандастыру жөніндегі геоақпараттық жүйе мәліметтері бойынша&lt;ref name='Ресей МСР'&gt;{{cite web|url=http://textual.ru/gvr/index.php?card=173731|title=РФ мемлекеттік су реестрі: Джоох-ор}}&lt;/ref&gt;:
* Мемлекеттік су реестріндегі су объектісінің коды — 07030000112109300000735
* Гидрологиялық тұрғыдан зерттелу (ГЗ) коды — 109300073
* Су алабының коды — 07.03.00.001
* ГЗ томының нөмірі — 09
* ГЗ бойынша шығарылуы — 3

== Дереккөздер ==
{{reflist}}

== Сыртқы сілтемелер ==
* [http://www.mnr.gov.ru/ Ресей Федерациясы Табиғи ресурстар және экология министрлігі]

{{тексерілмеген өзен}}

{{Суретсіз мақала}}

[[Санат:Дағыстан өзендері]]


{{hydro-stub}}</text>
      <sha1>1qmpxzqm2so3am8ym1onlza4tzjq48m</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Lexus</title>
    <ns>0</ns>
    <id>159557</id>
    <revision>
      <id>3060151</id>
      <parentid>3059893</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T19:27:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9331" xml:space="preserve">{{Компания
 |атауы             = Lexus
 |логотипі              = Lexus-cars-logo-emblem.jpg
 |түрі                  = 
 |биржадағы листингі     = 
 |қызметі         = 
 |құрылды             = [[1989]]
 |жабылды           = 
 |жабылуының себебі  = 
 |ізбасары             = 
 |бұрынғы атауы     = 
 |құрушы           = 
 |орналасуы         = {{Ту|Жапония}} Нагойя, [[Жапония]]
 |басты адамдары      = Коджи Сато ([[CEO]])
 |саласы              = Машина өнеркәсібі
 |өнімі            = [[Автомобиль|Автомобильдер]], қозғалтқыштар
 |айналым               = 
 |операциялық кіріс  = 
 |таза табысы       = 
 |қызметкерлер саны    =
 |басшы компания = Toyota
 |бағынышты компания    = 
 |аудитор = 
 |сайты                 = [https://discoverlexus.com/lexus-in-your-region discoverlexus.com]
}}
'''Лексус''' (Лексас деп айтылады) ─ жапон корпорациясы шығаратын «премиум» класты көліктерді әлемге әйгілі өндірушісі.
[[Сурет:Lexus LFA Geneva Autosalon 2010.jpg|thumb|Lexus LFA|thumb|right|200px|]]
[[Сурет:Lexus GS460 Facelift 20090529 front.JPG|thumb|right|[[Lexus GS 450h]]|200px|]]
[[Сурет:Lexus IS 250 C 20090809 front.JPG|[[Lexus IS 250]]|thumb|right|200px|]]
[[Сурет:2007-Lexus-ES350-1.jpg|thumb|right|200px|]]
[[Сурет:Lexus Walnut Gray ES 350 interior.jpg|thumb|right|200px|]]
[[Сурет:2007 Lexus LS 460 Starfire Pearl.jpg|thumb|right|200px|]]
[[Сурет:Lexus LS-h 1001.jpg|thumb|right|200px|]]
[[Сурет:Lexus LX 570 20090620 front.JPG|thumb|right|200px|]]
[[Сурет:Lexus RX 300 black vr.jpg|thumb|right|200px|]]

==Тарихы==
Toyota Motor Corporation жаңа брендінің ресми жарық көрген мерзімі [[1983 жыл]]дың маусым айында люкс-класты автомобильдің шығарылуымен байланысты. Лексус жыл сайын әлемде 400 мыңға жуық көлік сатады. Сатылымның басым бөлігі Солтүстік [[Америка]]да ─ шамамен 70%, Еуропада ─ 10%, [[Жапония]], [[Азия]] және басқа елдерде ─ 20. 
==Lexus гибридті жетегі==
Лексус гибридті жетек қозғалыс кезінде жұмсақ, әрі еш дыбыссыз жүрісті, кез келген жүргізу жағдайда, электрлі мотормен болсын, бензинді қозғалтқышымен немесе екеуін де қолдана отырып тыныштықта қозғалғанда басқа жетектерден асып түседі. Алғашқы 50% тежегіш күш беретін рекуперативті тежеу жүйесі нәтижесінде Лексус гибридті жетектің тежеу жүйесі аса ұзаққа шыдайтынын көрсетеді. Алдыңғы тежегіш колодкалары 100 000 километрде бір рет ауыстыруды қажет етеді, ал артқы тежеу колодкалары және барлық тежегіш дискілері ауыстыруды мүлде қажет етпейді.  
==Лексус Қазақстанда==
[[2010 жыл]]ы Лексус компаниясы [[Қазақстан]]да ресми қызметін бастады. Лексус Қазақстан Қазақстан Республикасы мен Қырғыз Республикасы аумағында Лексус көліктерін, осы марка көліктеріне арналған қосалқы бөлшектер және аксессуарларын таратумен айналысатын, сонымен қатар оларға кепілдік беретін «Тойота Мотор Қазақстан» ЖСШ-нің бөлімшесі болып табылады. [[Алматы]]да ресми қызмет ететін «Лексус Қазақстан» компаниясы гибридті жетегі бар автокөліктер желісін іске қосты.
==Модельдік қатар== 
===Lexus GS (Toyota  Aristo===
GS 450h─ әлемдегі алғашқы Toyota автомобильқұрастырушы корпорациясы шығаратын артқы жетекті әлемдегі алғашқы гибрид седан.
Lexus GS 50h 2006 жылдың жазынан бастап Еуропа бойынша сатылымға шығарылады. Автомобиль электрмоторымен байланысты  3,5 литрлі V6 бензин қозғалтқышымен жабдықталған.
===Lexus IS (Toyota Altezza)===
Lexus IS ─ шағын бизнес-класты Toyota Motor Corporation  компаниясының «люкс» категориялы автомобилі. Сондай-ақ автомобиль Жапонияда Toyota Altezza деген маркамен де шығарылады. 
Altezza-ның алғашқы буыны [[1998 жыл]]дың қазан айында Жапонияда шығарылады. [[1999 жыл]]ы көлік Еуропада Lexus IS 200 маркасымен, 2001 жылы Солтүстік Америкада Lexus IS 300 маркасымен пайда болады. Altezza-ның алғашқы түрі үш нұсқада шығарылды. 
[[2005 жыл]]ы автомобильдің екінші  буыны шығарыла бастайды. Жаңа IS 250  V үлгісіндегі 4GR-FSE қозғалтқышымен жабдықталған. Тетіктерді қозғалысқа келтіретін құрылғысы артқы дөңгелегінде орналасқан. Lexus IS Америкада кең қолданысқа ие, сонымен қатар Батыс Еуропада неміс бәсекелестері  көшбасшы болып табылады. 
===Lexus ES (Toyota Windom)===
Lexus ES ─ АҚШ-та 1989 жылы шығарылған Mersedes-Benz E350, Infiniti M35, Lexus GS-пен бәсекелес, бағасы шамамен 70 000 $ орта топты орташа өлшемді премиум-седан. ES нұсқасы «Executive Sedan» сөзінен қысқартылып алынған. Жапонияда Фукуокадағы Кюсю зауытының Toyota Camry платформасында шығарылады. 
''Буындары'':
*1-ші буын: ES 250 (1989-1991)
*2-ші буын: ES 300 (1991-1996)
*3-ші буын: ES 300 (1996-2001)
*4-ші буын: ES 300, ES 330 (2001-2006)
*5-ші буын: ES 350 (2007)
===Lexus LS (Toyota Celsior)===
''Toyota Celsior буындары'':
*Бірінші буыны (1989-1994)
*Екінші буыны (1995-2000)
*Үшінші буыны (08. 2000-2006)
*Төртінші буыны (2006-...)

Toyota Celsior-дің екінші буыны сиымдылығы 4 литр қозғалтқышпен жабдықталған. 
Toyota Celsior-дің үшінші буыны (Жапониядан тыс жерде ─ Toyota LS 430) 2000 жылдың тамыз айында шығарылды. Қозғалтқыштың сиымдылығы  4,3 литрге дейін көтерілді. 

2006 жылдан бастап 5 литрлі V8 бензин қозғалтқыш пен электрмоторлы гибрид Lexus LS 600h шығарыла бастайды.
===Lexus (Toyota Land Cruiser)===
Lexus LX ─ Lexus компаниясы «премиум» класының толық өлшемді 8 орынды SUV. Қазіргі уақытта жолтаңдамайтын көліктің екінші буыны шығарылып жатыр. 
===Lexus RX (Toyota Harrier)===
Lexus RX ─ 1997 жылдан бастап жапондық Toyota компаниясы шығарады Солтүстік [[Америка]]да, [[Еуропа]]да, [[Азия]]ның кейбір мемлекеттерінде Lexus маркасымен сатылады.
Toyota Harrier ─ экспорттық нұсқасы  Lexus RX (RX 300, RX 330, RX 350) серияларының атымен шығарылды. 
Lexus RX 400h ─ бензин және электр қуатымен жұмыс істейтін әлемдегі бірінші толық гибридті автокөлік ─ толық жетекті жол талғамайтын көлігі.
===Lexus RX 350===
Автокөлік Солтүстік Америкадағы автосалонда бірінші рет шықты. Жаңа жабдықтың ішінде әуе суспензиясы бар.&lt;ref&gt;[https://skolkomasla.ru/v-variatore-leksus-rh-350/ Lexus RX 350 тарихы.]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Toyota}}

[[Санат:Жапония автомобиль жасау компаниялары]]
[[Санат:Lexus]]</text>
      <sha1>31u12fc3os3eutizv4q3gx1v2vncqa4</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Йемендіктер</title>
    <ns>0</ns>
    <id>162040</id>
    <revision>
      <id>3060116</id>
      <parentid>3059547</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T18:51:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <comment>−[[Санат:Тарих]]; −[[Санат:Мұсылман халықтары]]; −[[Санат:Халықтар]] ([[УП:HOTCAT|HotCat]] құралының көмегімен)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="12987" xml:space="preserve">{{Этникалық топ
|атауы      = Йемендіктер
|төл атауы  = 
|сурет      = Sana'a people.jpg
|сурет тақырыбы      = 
|саны       = 
|аймақ      = 
|аймақ1     = {{Байрақ|Йемен}}
|саны1      = 18 млн.
|түсініктемелер1     = 
|аймақ2     = {{Байрақ|Сауд Арабиясы}}
|саны2      = 1,5 млн
|түсініктемелер2     = 
|аймақ3     = {{IND}} 
|саны3      = 300 000
|түсініктемелер3     = 
|аймақ4     = {{ERI}}
|саны4      = 118 000
|түсініктемелер4     = 
|аймақ5     =  {{Байрақ|Индонезия}}
|саны5      = 100 000
|түсініктемелер5     = 
|аймақ6     = 
|саны6      = 
|түсініктемелер6     = 
|аймақ7     = 
|саны7      = 
|түсініктемелер7     = 
|аймақ8     = 
|саны8      = 
|түсініктемелер8     = 
|аймақ9     = 
|саны9      = 
|түсініктемелер9     = 
|аймақ10    = 
|саны10     = 
|түсініктемелер10    = 
|аймақ11    = 
|саны11     = 
|түсініктемелер11    = 
|аймақ12    = 
|саны12     = 
|түсініктемелер12    = 
|аймақ13    = 
|саны13     = 
|түсініктемелер13    = 
|тілдері    = [[араб тілі]]
|діні       = [[суннизм]], [[шииттер]]
|этникалық топтары   = 
|ескертпелер  = 
}}

'''Йемендіктер''' — [[Йемен]]ді мекейтін араб халықтарының бірі.&lt;ref&gt;Толковый словарь русского языка. https://sanstv.ru/dict/%D0%B9%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D1%86%D1%8B&lt;/ref&gt; Халқы 20 миллион адам. (2007).&lt;ref&gt;Большая российская энциклопедия https://bigenc.ru/ethnology/text/2029161&lt;/ref&gt; [[Йемен]]де 18 млн.адам, (солтүстігінде – 80%-дан астам, оңтүстігінде – 20%-дан аз). Сонымен қатар, [[Сауд Арабиясы]]нда (1,5 млн. адам; Қызыл теңіздің порт қалаларында), [[Үндістан]]да (300 мың адам; оңтүстік-батыс аймақтарда), [[Эритрея]]да (118 мың адам; жағалаудағы аудандарда), [[Индонезия]]да (100 мың адам; Ява, Молукка аралдарында) тұрады.&lt;ref&gt;Йеменцы https://megabook.ru/article/%D0%99%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D1%86%D1%8B&lt;/ref&gt;

== Тілі ==
Ресми тілі – [[араб тілі]]. Күнделікті өмірде ежелгі оңтүстік араб тілінің көптеген элементтерін сақтаған араб тілінің йемен диалектісі қолданылады. Халықтың көпшілігі Сана, Таиз-Аден және Хадрамаут [[диалект]]ілерінде сөйлейді.&lt;ref&gt;НАРОДЫ ЙЕМЕНА http://www.turlocman.ru/yemen/nation&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;ЙЕМЕНЦЫ https://rus-modern-enc.slovaronline.com/4590-%D0%99%D0%95%D0%9C%D0%95%D0%9D%D0%A6%D0%AB&lt;/ref&gt;

== Діні ==
Йемен халқы [[ислам]] дінін ұстанып, [[суннизм]] мен [[Шииттер|шиизмді]] қолдайды.&lt;ref&gt;Йеменцы (народ) https://www.istmira.com/novosti-istorii/14605-jemency-narod.html&lt;/ref&gt;

==Тарихы==
IV ғасырда Эфиопия билеушілері күшті патшалыққа бірігіп, йемендіктердің территориясын басып алды. Ол кезде [[христиан]] діні кеңінен таралып, негізгі рухани орталықтарға айналған ірі шіркеулер салынды. Бірнеше онжылдықтардан кейін иудаизм йемендіктер арасында да тарады. Алайда, уақыт өте келе ішкі жанжалдарға байланысты сырттан келгендердің күші әлсірейді, бұл діннің өзгеруіне әкеледі. Эфиопиялықтардың билігін құлатқаннан кейін Йемен билеушілері бақылауындағы елдерде [[ислам]]ды орнатты.

Орта ғасырлар Йемен үшін Араб халифатының күшімен белгіленеді. Сол кезде сүнниттер мен шииттер арасындағы бөліну айтарлықтай байқала бастады. Діни қарама-қайшылықтарға байланысты бірнеше рет соғыстар басталды. Сунниттік және шииттік бағыттар билік өзгергеннен кейін өзгеріп, мезгіл-мезгіл үстемдік етеді.

Йемендіктер үшін XVI ғасыр тағы да қақтығыспен өтеді. Енді бұлар ішкі жанжал емес, сырттан келген шапқыншылық еді, Йемен жеріне португалдар қысқа уақытқа үстемдік орнатты. ХІХ ғасырда йемендіктер сауданы белсенді қолдайтын Британдықтардың қол астында болады. Йемен порттарының стратегиялық маңыздылығын түсіне отырып, [[Ұлыбритания]] Египет билігінің басып алуына жол бермеу үшін өз әскерлерін сол жерге жібереді. Алайда кейінірек османдықтар Йемен территориясының бір бөлігін қайтадан басып алды. Кейіннен түріктер мен британдықтар арасында Йемен аумағын бөлу туралы келісімдерге қол қойылды.

Йеменде өткен ғасырда әскери қақтығыстар, үкіметтің жиі ауысуы және толқулар жалғасты. Тек XX ғасырдың аяғында ғана біртұтас Йемен Республикасына әр түрлі аумақтарды біріктіру басталды.&lt;ref&gt;Йеменцы — кто такие? https://zen.yandex.ru/media/history_world/iemency--kto-takie-5b956109adeb8200aa3afb83&lt;/ref&gt;

== Кәсібі ==
Дәстүрлі кәсібі – [[егіншілік]], [[мал шаруашылығы]] (көшпелі және алыс жайылым), сауда, [[балық аулау]], қолөнер (зергерлік, кесте тігу, кілем тоқу, т.б.). Беткейлерде және аңғарларда [[дәнді дақылдар]] (дурра, [[бидай]], [[арпа]], [[жүгері]]), техникалық дақылдар ([[индиго]], [[күнжіт]], [[мақта]], [[темекі]]) өсіріледі. Бау-бақшадан ([[інжір]], [[өрік]], [[анар]], т.б.), жүзім, құрма, кофе, жағалауда – кокос пальмасы өсіріледі. Жергілікті есірткі кат өсіріледі. Ладан, мирра және араб сағызы жабайы өсімдіктерден алынады. Көшпелілер мен жартылай көшпелілер саны азайып келеді.&lt;ref&gt; народы мира / Йеменцы http://www.etnolog.ru/people.php?id=YEME&lt;/ref&gt;

== Өмір салты ==
[[Сурет: Man wearing jambiya.jpg|нобай|оңға|200px|«Жамбия» қанжары бар йемендік ]] 
Йемендегі отбасылар әлі де үлкен және бірге немесе бір елді мекенде тұратын әртүрлі ұрпақ өкілдерінен тұрады. Туыстар мен [[ру]]лар әлі күнге дейін жергілікті қоғамдық қатынастардың іргелі ұғымдары болып саналады. [[Отағасы]] – отбасындағы ең үлкен ер адам, оның орнын ұлдары үлкендігі бойынша алады. Жалпы ер адамдар отбасылық және рулық өмірдің барлық басқа аспектілерін анықтайды. Ең болмағанда бір ұлы үйленген болса да, ата-анасына қамқорлық жасау үшін әрқашан ата-ананың үйінде қалады. Көптеген отбасылар әлі де «неке қиюда» - дәстүрлі «отбасылық келісім» жергілікті азаматтық заңнаманың мызғымас негізі болып табылады. Ислам заңдары бойынша, егер олар лайықты өмір сүру жағдайларын қамтамасыз ете алатын болса, ер адамның бірнеше жұбайы болуы мүмкін, бірақ «лайықты жағдайлар» терминінің өзі, шын мәнінде, неке шартынан басқа еш жерде көрсетілмеген. Сондықтан қазіргі араб елдерінде ер адамдардың көпшілігінің бір ғана әйелі бар.

Йемен - араб әлеміндегі ең консервативті елдердің бірі; мұндағы көптеген әдет-ғұрыптар шариғат нормалары мен ғасырлар бойы қалыптасқан дәстүрлерге негізделген. Йеменде әйелдер мен ерлер арасындағы қоғамдық қарым-қатынастар шынымен де шектеулі, әйелдер Ислам заңдарына сәйкес киінуі керек және еркек туыстарынсыз көпшілікке шықпауы керек, «харам» («тыйым салынған», үйдің әйел жартысы) қатаң түрде ер адамнан бөлек, олар қонақ қабылдайды, ал әйелдің міндеттерінің көпшілігі үйді күту және бала өсірумен шектеледі.&lt;ref&gt;Обычаи и традиции Йемена https://guide.travel.ru/yemen/people/traditions/&lt;/ref&gt;

Йемен асханасында [[теңіз өнімдері]]нің алуан түрі бар. Ең танымал тағам - ''шурпа''. Дәмдеуіштер тағамдарға үнемі қосылады. Салаттар мен гумус үлкен сұранысқа ие. Йемендіктердің ұлттық тағамдарының бірі деп - ''салта''. Бұл тағам қазандықтағы тауық етінен дайындалып, ол [[жасымық]], [[Егістік күнзе|кориандр]], [[бұршақ]]пен бірге беріледі. ''Арада'' тағамын жасау үшін тартылған етті түрлі дәмдеуіштермен илейді.
Танымалдық рейтингінде шурпадан кейінгі екінші орында ''ханид'' тағамы - күріш қосылған қой еті. Йемендіктер тұздықтарды сирек пайдаланады, дәмдеуіштер мен қоспаларды жиі пайдаланады. Тұздықтар әдетте өсімдік майы мен сірке суымен алмастырылады. Күнделікті өмірде йемендіктер шай ішеді, ал мерекеде мокка кофесін [[зімбір]], [[Егістік күнзе|кориандр]] қосып, тәттілермен бірге ішеді.

Йемендіктер қарапайым киім киеді. Көбінесе [[көйлек]]тер мен [[күрте]]лер. Ер адамның басы ақ немесе қызыл-ақ түсті тығыз матамен жабылып, аяғына сандалдар киіледі. Ұлттық киімнің ерекше бұйымы – ''жамбия'' – иілген тырнақ тәрізді өзіне тән жүзі бар дәстүрлі қанжар. Жамбияның ені үлкен, ал қанжардың ұзындығы 20 см-ге жетуі мүмкін.&lt;ref&gt;Евгений Форов
Йеменцы — непростая жизнь удивительного народа https://travelask.ru/articles/yementsy-neprostaya-zhizn-udivitelnogo-naroda&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Әлем халықтары}}
[[Санат:Арабтар]]</text>
      <sha1>ousiyvyrlb9yajebqiroesq2p3vk1za</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Үлгі:Қазақстанның көне қалалары</title>
    <ns>10</ns>
    <id>162629</id>
    <revision>
      <id>3060276</id>
      <parentid>3002415</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T06:55:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ерден Карсыбеков</username>
        <id>3744</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2585" xml:space="preserve">{{Навигациялық кесте
|аты =Қазақстанның көне қалалары
|state = &lt;includeonly&gt;collapsed&lt;/includeonly&gt;
|сурет =  [[Сурет:View of the Mosque of Hazrat in the town of Turkestan.JPG|150px]]
|тақырып = [[Қазақстанның көне қалалары тізімі]]
|үсті = 

|бөлім1 = [[Батыс Қазақстан]] 
|тізім1 = [[Шерғала]] • [[Ырғыз]] • [[Сарайшық]]

|бөлім2 = [[Оңтүстік Қазақстан]]
|тізім2 = [[Қойлық (қала)|Қойлық]] • [[Екіөгіз]] • [[Лабан]] • [[Тальхир]] • [[Алмату]] • [[Жікіл]] • [[Шелжі]] • [[Күл]] • [[Сұс]] • [[Кенжек]] • [[Тараз]] {{!}} [[Мерке]] {{!}} [[Құлан қалашығы|Құлан]] {{!}} [[Жамықат]] {{!}} [[Жұмышлағы]] • [[Сығанақ]] {{!}} [[Жент (қала)|Жент]] {{!}} [[Янгикент]] {{!}} [[Шірік-Рабат]] {{!}} [[Асанас]] {{!}} [[Барчалыкент]] • [[Түркістан (қала)|Түркістан]] {{!}} [[Отырар]] {{!}} [[Сайрам]] {{!}} [[Сауран]] {{!}} [[Созақ]] {{!}} [[Манкент]] {{!}} [[Жуантөбе (қала орны)|Арсубаникет]] {{!}} [[Қошқұраған]] {{!}} [[Шоқтас (қалашық)|Шоқтас]] {{!}} [[Битянь]] {{!}} [[Сүткент]] {{!}} [[Кедер]] {{!}} [[Науакент]] {{!}} [[Шараб]] {{!}} [[Будухкет]] {{!}} [[Весиж]] {{!}} [[Бурук]] {{!}} [[Балаж]] {{!}} [[Берукет]] {{!}} [[Иқан]] {{!}} [[Құйрықтөбе]] {{!}} [[Құмкент (көне қала)|Құмкент]] 

|бөлім3 = [[Орталық Қазақстан]]
|тізім3 = [[Басқамыр]] • [[Көк кесене]] • [[Орда Базар]]

|бөлім4 = [[Солтүстік Қазақстан]]
|тізім4 = [[Торғай (көне қала)]] • [[Хакан-Кимак]] {{!}} [[Қимақия]] {{!}} [[Сисан]] {{!}} [[Ақкөл-Жайылма]] {{!}} [[Бозоқ]]

|бөлім5 = [[Шығыс Қазақстан]]
|тізім5 = [[Дахлан]] • [[Астұр]] • [[Дамурия]] • [[Сарауыс]] • [[Бенжар]]

|асты = 
}}&lt;includeonly&gt;[[Санат:Қазақстан көне қалалары]]&lt;/includeonly&gt;&lt;noinclude&gt;
[[Санат:Навигациялық үлгілер:Қазақстан тарихы|{{PAGENAME}}]]
&lt;/noinclude&gt;
[[Санат:Қазақстан көне қалалары]]</text>
      <sha1>t4mthvjensund2bj6w8wblbpkhoavsd</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Уикипедия:Форум/Қателер туралы хабарлау</title>
    <ns>4</ns>
    <id>162915</id>
    <revision>
      <id>3059915</id>
      <parentid>3057384</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T12:29:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>202.126.89.60</ip>
      </contributor>
      <comment>/* Холокост */ жаңа бөлім</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="154679" xml:space="preserve">{{/Header}}&lt;!-- Бұл жолды өшірмеңіз, АСТЫНА жазыңыз! және  == Тақырып аты == қосып жазғанды ұмытпаңыз --&gt;
{{Жинақталған мазмұн|30|400}}

== [[:Уикипедия:Форум/Қателер туралы хабарлау]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Негізінде Абай Құнанбаев Семей облысында Шыңғыстау бауырында Қасқабұлақ деген жерде дүние есігін ашқан. Хабарландыру жіберген: [[Қатысушы:Axan Erkebulan|Axan Erkebulan]] ([[Қатысушы талқылауы:Axan Erkebulan|талқылауы]]) 15:40, 2016 ж. желтоқсанның 18 (+06)

== [[:Ақуыз]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Нобель сыйлығының лауреаты, атақты ғалым Лайнус Полинг нәруыздың екінші реттік құрылымын ашқан. Полипептидті тізбектің кеңістіктегі оралма тәрізді болып келген пішінін нәруыздың екінші реттік құрылымы деп атайды. Бұған нәруыздың және тырнақтың нәруызы кератин жатады. Нәруыздың екінші реттік құрылымы !мутектік! байланыстар арқылы орындалады. Бір орамдығы NH-топтары мен көршілес орамдығы CO-топтары арасындығы түзілетін сутектік байланыс арқылы оралым ұсталынып тұрады. Сутектік байланыстар коваленттік байланыстардан анағұрлым әлсіз. Бірақ бірнеше рет қайталанғанда, олар берік байланысады. Көптеген сутектік байланыстар арқылы «тігілген» полипептидті оралым берік құрылым болып келеді. Нәруызда оралмалы бөліктерінің бар болуы, оған жылжымалылық, мықтылық, серпімділік қасиет береді.

Нәруызда цилиндр тәрізді оралым бөліктерінен басқа аминқышқылы пролиннен түзілетін, тізе тәрізді бүгілетін бөліктері де бар. Хабарландыру жіберген: Улан Айтхожаев! [[Арнайы:Үлесі/5.63.66.106|5.63.66.106]] 09:01, 2017 ж. қаңтардың 11 (+06)

== [[:Ми]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
алдынғы ми сынарлары ( немесе үлкен ми сынарлары) Хабарландыру жіберген: дарын бектемиров [[Арнайы:Үлесі/5.251.46.43|5.251.46.43]] 15:03, 2017 ж. қаңтардың 13 (+06)

== [[:Пахлава]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Пахлава (немесе баклава) — қатпарлы қамыр мен жанғақ, тосаптан тұратын танымал кондитерлік өнім. Шығыс елдер асханасында кеңінен танымал, ең алдынғы қатарда Түрік, Армян,&amp;nbsp;Әзірбайжан, Кавказ, Араб елдерінде қолданысқа ие. Наурыз мерекесінде таратылатын, Түркия, Таджикстан, Өзбекстан сияқты мемлекеттерде әйгілі болып саналады. Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/178.88.253.21|178.88.253.21]] 01:20, 2017 ж. ақпанның 3 (+06)

== [[:Уикипедия:Форум/Қателер туралы хабарлау]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Күшейткіш үстеу — сынның немесе қимылдың , іс-әрекеттің беогісін я сапасн күшейтіп ,я солғындатып көрсетеді. Күшейткіш үстеулер көбінесе сапалық сын есімдермен тіркесіп жұмсалады да, онымен тұтасып келіп , сын есімнің күшейтіліп шырай түрін жасауға негіз болады. Мысалы: ең әдемі, тым биік, өте жақсы, аса маңызды, орасан зор және тағы басқалары. Күшейткіш үстеулердің біразы етістікпен тіркесіп қалай? деген сұраққа жауап береді. Ол қимылдың сипатын күшейтіп не солғыдып көрсетеді. Мысалы: мүлде білмейді, әбден шаршаған, сәл ауырады, керемет сөйледі және тағы басқалары. Құрамы жағынан күшейткіш үстеулер негізгі түбір болып келеді Хабарландыру жіберген: 21:52, 2017 ж. ақпанның 7 (+06)~~ [[Арнайы:Үлесі/2.132.80.86|2.132.80.86]] 21:52, 2017 ж. ақпанның 7 (+06)

== [[:Жақша]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Көптеген жерлерде автор деп жазудың орнына аутор деп жазылып кеткен. Сондықтан соны түзетулеріңізді сұраймын. Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/178.88.254.154|178.88.254.154]] 19:29, 2017 ж. ақпанның 9 (+06)

== [[:Доминика]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Біраз жерлерде орфографиялық қателер анықталды. Хабарландыру жіберген: Ермек [[Арнайы:Үлесі/2.132.51.102|2.132.51.102]] 20:36, 2017 ж. ақпанның 9 (+06)

== [[:Уикипедия:Форум/Қателер туралы хабарлау]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Сәлем, ағайындар!
Қателерді түзетіп әлек болсам, бір пысықай түзеткенімді өшіріп әлек. Мысалы, Ұларлар деген мақала. Мақаланың ұларлар атын ұлар деп өзгерте алмадым, өзгертуге келмейді екен. Сосын қырғаулдықтар деген сөзді қырғауыл деп түзетіп қойсам өшіріп тастаған. Қазақ тілінде жөнді жосынсыз лар, дар деп айта бермейді. Мысалы, қойлар, малдар деп айтпайды. Қоралы қой, қалың мал деп жалқы түрде айтады. Мұндағы өңдемелер &quot;болып табылады, құрайды, ....&quot; деген орысшадан тура аудара салған қазақы емес сөз саптаулар мен  ...-ға деген, -лық, -тық&quot; деген орынсыз қолдана берген жалғауларға толып кеткен. Аң жануардың атын көбінесе көпше түрде жаза берген. Арыстандар, жолбарыстар, жыландар, бүркіттер....дегендей. Тауды да таулар дей берген. Мысалы, Алтай таулары. Біздің білуімізше жалғыз ғана Алтай тауы бар еді ғой. Басқа қандай қандай Алтай тауы бар еді?!   
Сосын мына әкімшілер өңдемелерді албаты өшіргенді доғару керек. Біреу Уикиге жаңа ғана салып өңдеуге үлгермеген болу керек. Соны арықарай өңдеп уикилендіріп безендіріп қоюдың орнына қит етсе өшіруге, жоюға дайын тұруы мұндағы мақала салатын еріктілердің ынтасын азайтады. 
Кез келген мақалаға дереккөзді талап ету де сонша дұрыс емес, әсіресе, бұл талап қазақ тарихына жүрмейді. Қазақ басқа отырықшы халықтарға ұқсап тарихы хатталып жазылып келген халық емес, көбінесе ауыздан ауызға аңыз түрінде айтылып жазылып келген. Енді мұның қай жерін дереккөз етерсің? 
Рас, мұнда орынсыз мақала салатындар да бар шығар, оны өшіруге де тура келетін шығар. Бірақ бірден әкімші болған соң мұның аражігін ажыратып өшіруі шарт. Мұны ажырата алмаса әкімші болудың керегі не. Әйтпесе тап бір &quot;қостырып қойған қойың бардай&quot;, біреудің ақы пұлсыз өз шамасынша өңдеп жатқан өңдемелерін әкімші дейтін біреу жол ортадан өшіре салу еркін кім берген?! Уики қазаққа ортақ, ендеше қазаққа ортақ дүниені бір бірімізді түсініп жабылып іске асырмасақ баяғы отыз жетідегі көк жекпенділерге ұқсап &quot;шаш ал десе бас ал&quot; дегендей өшіре беруге мүлдем келіспеймін! Хабарландыру жіберген: [[Қатысушы:Galymmurat|Galymmurat]] ([[Қатысушы талқылауы:Galymmurat|талқылауы]]) 15:16, 2017 ж. ақпанның 12 (+06)

:Ұларлар деген атауын өзгерте алмадым, ал ұларлар деген мақала ішіндегі қате түзетілді. Сұрақтарыңыз болса https://t.me/kkwiki_chat телеграм тобына қойыңыз. [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 15:34, 2022 ж. тамыздың 4 (+06)

== [[:Аққулар ұйықтағанда (поэма)]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Мұқағали Сүлейменұлы Мақатаев 1931 ж. 9-ақпанда Алматы облысы, қазіргі Райымбек (бұрынғы Нарынқол) ауданының, Қарасаз ауылында дүниеге келген. Алайда, құжаттар бойынша ақынның туған күні ақпанның 9-нда тойланады. Мұнда 9 ақпанда туылып 9 ақпанда тойлағанының несі жаман? Хабарландыру жіберген: Есмаханов [[Арнайы:Үлесі/37.150.113.11|37.150.113.11]] 20:17, 2017 ж. ақпанның 18 (+06)

== [[:Уикипедия:Форум/Қателер туралы хабарлау]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Менің мақаламды вандализм деп болдырмай істеп жібере береді Хабарландыру жіберген: [[Қатысушы:Алтынгүл Зинетуллина|Алтынгүл Зинетуллина]] ([[Қатысушы талқылауы:Алтынгүл Зинетуллина|талқылауы]]) 04:30, 2017 ж. ақпанның 20 (+06)

== [[:ежелгі ғұндар мен юэчжилер туралы деректері]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
скифтік мәдениетке  ұқсас  мәдениетті игеріп, аралап көлікпен кәшіп қонып жүрді Хабарландыру жіберген: глшш [[Арнайы:Үлесі/37.150.5.110|37.150.5.110]] 17:06, 2017 ж. ақпанның 26 (+06)

== [[:Мөлшер үстеуі]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
мен 6 сыныптың кітабынан қарадым .Онда 147 бет емес 196 бет екні анық көрсетілген. қолымда дәлел де бар Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/5.251.182.166|5.251.182.166]] 22:08, 2017 ж. ақпанның 26 (+06)

== [[:Уикипедия:Уикипедияға қош келдіңіз!]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
длорпавычсмитьбдщшгневыч №ждлорпавчя Хабарландыру жіберген: 20 [[Арнайы:Үлесі/178.90.224.150|178.90.224.150]] 16:31, 2017 ж. ақпанның 27 (+06)

== [[:Қалмақан Әбдіқадыров]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Ол туралы өте аз мәлімет. Онда-мұнда бұрмалап жағансыздар. Толығырақ болса. Мысалы,ол 1903 жылы дүниеге келген және т.б Хабарландыру жіберген: аяулым [[Арнайы:Үлесі/2.135.136.162|2.135.136.162]] 23:05, 2017 ж. ақпанның 27 (+06)

== [[:Қосарлы ұрықтану]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Бұл жерде төрт деген сөздің орнына  тқрт деп жазды. Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/82.200.166.226|82.200.166.226]] 10:55, 2017 ж. наурыздың 6 (+06)

== [[:Құрылымдық]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
бір қосылыс барлығы Хабарландыру жіберген: 9636 [[Арнайы:Үлесі/2.134.245.9|2.134.245.9]] 22:03, 2017 ж. наурыздың 8 (+06)

== [[:Ғимарат және оның элементтері туралы түсінік]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Сөйлемдердің дұрыс жазылуына мән берсеңіз. Хабарландыру жіберген: Сөйлемдердің дұрыс жазылуына мән берсеңіз. [[Арнайы:Үлесі/176.69.146.197|176.69.146.197]] 01:12, 2017 ж. наурыздың 18 (+06)

== [[:Барсакелмес]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Маған қате деп тұр. Хабарландыру жіберген: Сеее/Һ [[Арнайы:Үлесі/5.63.66.106|5.63.66.106]] 16:14, 2017 ж. наурыздың 28 (+06)

== Дем салу расими  ==

Qzaqsha shrift jok. Keshirim otinem. Dem salu rasimi degen takiripta kalima sozi &quot;Kalnma&quot; dep kate ketipti! Ondegeniniz jon bolar. Rahmet.
--[[Арнайы:Үлесі/2.132.13.39|2.132.13.39]] 12:07, 2017 ж. наурыздың 31 (+06)

== [[:Вакцина]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
анатоксиндер химиялық вакцина құрамына кірмейді олар жеке дара вакцина түрі болып саналады. Хабарландыру жіберген: Бекназар [[Арнайы:Үлесі/178.90.253.168|178.90.253.168]] 22:07, 2017 ж. сәуірдің 2 (+06)

== [[:Қазақтың ұлттық ою-өрнегі]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
білімге рақмет бырақ қате жібермеңіз Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/37.151.221.159|37.151.221.159]] 18:15, 2017 ж. сәуірдің 3 (+06)

== [[:Ахмет Байтұрсынұлы]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Осы беттегі &quot;1926-жылы Бакуде өткен Бірінші Түркологиялық құрылтайдың төрағалығын атқарған Ахмет БАЙТҰРСЫНОВ&quot; деген дұрыс емес. Суреттегі &quot;А.Байтұрсынов&quot; деп көрсетілген Байтұрсынов емес. А.Байтұрсыновтың осы Бакудегі Тіл құрылтайына қатысқан басқа суреті бар. Ол суретте Ахаңда сақал да, мұрт та бар. Сол суретті салыстырып қараңыздар. Қате суреттің Википедияда берілуіне қарсымын.
Жұмат ӘНЕСҰЛЫ, журналист, жазушы, тарихшы Хабарландыру жіберген: Жұмат ӘНЕСҰЛЫ [[Арнайы:Үлесі/37.150.70.42|37.150.70.42]] 17:14, 2017 ж. сәуірдің 6 (+06)

== [[:Халықаралық қазақ-түрік университеті]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
ayu.edu.kz adresine durystau kazhet Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/88.227.13.205|88.227.13.205]] 18:15, 2017 ж. сәуірдің 6 (+06)

== [[:Картоп]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Қазіргі заманда дүние жүзінің бырлық елдерінде  егіледі. Хабарландыру жіберген: Смайлова [[Арнайы:Үлесі/178.22.170.77|178.22.170.77]] 12:57, 2017 ж. сәуірдің 8 (+06)

== [[:Мұхтарбай Өтелбаев]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
1) Навье-Стокс теңдеуін шешкен жоқ
2) Математикадан Нобель сыйлығының лауреаты емес. Себебі, Нобель сыйлығы математикадан берілмейді. Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/147.30.18.157|147.30.18.157]] 23:51, 2017 ж. сәуірдің 11 (+06)

== [[:Бензин]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
&quot;60°С-та қатады&quot; 
деп жазылған екен. Негізі &quot;-60°С-та қатады&quot; деп алдына  &quot; - &quot; таңбасын қойсаңыз дұрыс болады. Рахмет. Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/178.238.79.210|178.238.79.210]] 08:42, 2017 ж. сәуірдің 12 (+06)

:сіз өзіңіз де тіркеліп қателерді өңдей аласыз. Басқа сұрақтарыңыз болса https://t.me/kkwiki_chat телеграм чатына өтіп сұрақтарыңызды қойыңыз. [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 15:43, 2022 ж. тамыздың 4 (+06)

== [[:Домбыра]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Қомыз емес қобыз! Қазақта үш шекті домбыра жоқ,тек екі шекті ғана! Хабарландыру жіберген: Аяла [[Арнайы:Үлесі/2.134.10.119|2.134.10.119]] 23:11, 2017 ж. сәуірдің 13 (+06)

== [[:Дүниежүзілік көрме]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
теңдессіз - теңдесіз,талдаудары - талдаулары Хабарландыру жіберген: т.еңсепов [[Арнайы:Үлесі/91.185.15.160|91.185.15.160]] 17:34, 2017 ж. сәуірдің 15 (+06)

== [[:Синекдоха]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
analysis of labour market of tourism and hospitality industries in Kazakhstan Хабарландыру жіберген: ххз [[Арнайы:Үлесі/212.154.154.214|212.154.154.214]] 12:52, 2017 ж. сәуірдің 17 (+06)

== [[:Ұлы Отан соғысы]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
үштік пакт емес факт Хабарландыру жіберген: меники дурыс атак [[Арнайы:Үлесі/178.90.189.70|178.90.189.70]] 18:27, 2017 ж. сәуірдің 18 (+06)

== [[:Күлкі күні]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Қысташа  дұрыс емес.Қысқаша болады Хабарландыру жіберген: нур [[Арнайы:Үлесі/109.248.219.121|109.248.219.121]] 22:16, 2017 ж. сәуірдің 18 (+06)

== [[:Австралия доллары]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Австралия доллары - банкноталар (de.wikipedia.org/wiki/Australischer_Dollar) Хабарландыру жіберген: Австралия доллары - банкноталар (de.wikipedia.org/wiki/Australischer_Dollar) [[Арнайы:Үлесі/93.128.181.60|93.128.181.60]] 02:20, 2017 ж. сәуірдің 21 (+06)

== [[:Австралия доллары]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Австралия доллары - банкноталар Хабарландыру жіберген: de.wikipedia.org/wiki/Australischer_Dollar [[Арнайы:Үлесі/93.128.181.60|93.128.181.60]] 02:32, 2017 ж. сәуірдің 21 (+06)

== [[:Дисперсия]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
әріп қатесі кеткен қазақтың әріптерімен өзгерттім Хабарландыру жіберген: УДЖ [[Арнайы:Үлесі/212.96.66.94|212.96.66.94]] 01:34, 2017 ж. сәуірдің 23 (+06)

== [[:Нұр-Мүбарак Египет ислам мәдениеті университеті]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Саламатсыздар ма! Уикипедиядагы Университеттің бетіне арналған атауды жөндеңіздерші. яғни  „Нұр-Мүбарак Египет ислам мәдениеті университеті„ деп. сосын университет суретін салсаңыздар! 
Сіздерге Алла разы болсын, рахмет Хабарландыру жіберген: Айша Кеңесбай  [[Арнайы:Үлесі/89.250.82.34|89.250.82.34]] 11:02, 2017 ж. сәуірдің 24 (+06)

== [[:Қожа]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Ыскак ,Абдижалел,Абдрахим бабтардын келген жылдары дурыс жазылмаган.. Калган  макалалары ар турли  ертеректе жарык корген макалалардан терип жазылган.. Хабарландыру жіберген: Абитов Алибек [[Арнайы:Үлесі/176.223.100.231|176.223.100.231]] 11:05, 2017 ж. сәуірдің 24 (+06)

== [[:Уикипедия:Форум/Қателер туралы хабарлау]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
көп қате байқадым сұмдық Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/37.150.1.124|37.150.1.124]] 11:28, 2017 ж. сәуірдің 27 (+06)

== материк  ==

--[[Арнайы:Үлесі/5.34.7.124|5.34.7.124]] 11:23, 2017 ж. мамырдың 3 (+06)платформа емес плотформа

== [[:ЭЕМ-нің құрамы]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Микропроцессор бөлімінде &quot;кристал&quot; сөзінің орнында &quot;критал&quot; деп жазылынып тұр Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/95.57.82.193|95.57.82.193]] 10:39, 2017 ж. мамырдың 4 (+06)

== [[:Құстар]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
ал алдыңғң аяқөқолдары қанаттарға айналғанө, Хабарландыру жіберген: рамазан [[Арнайы:Үлесі/95.57.59.252|95.57.59.252]] 11:23, 2017 ж. мамырдың 5 (+06)

== [[:Германия]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
94 % і емес пайызы болуы керек
контитуциясы парламенті Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/178.90.249.10|178.90.249.10]] 00:42, 2017 ж. мамырдың 15 (+06)

== [[:Механикалық қозғалыс]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Келтірілген мысалдағы бұлт, ұшақ, машина және алма Жермен салыстырғанда бұрынғы орнын өз- 1. 20 м/с жылдамдықпен біркалыпты гертеді, Соңғы сөз гертеді емес өзгертеді болады Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/2.133.108.149|2.133.108.149]] 22:36, 2017 ж. мамырдың 16 (+06)

== [[:Ыбырай Алтынсарин]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Бул матинде нукте койылганнан кейин бас ариппен емес киши ариппен жазып койган.Мен соны гана  тузегим келди. Хабарландыру жіберген: Еркежан Алментаева Касымкызы [[Арнайы:Үлесі/92.49.197.158|92.49.197.158]] 08:46, 2017 ж. мамырдың 22 (+06)

== [[:Программалық жасақтама]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Ортақ және қолданбалы программалық жасақтама болып екіге түрге бөлінеді Хабарландыру жіберген: Ельзана [[Арнайы:Үлесі/37.150.3.22|37.150.3.22]] 18:56, 2017 ж. мамырдың 26 (+06)

== [[:Қазақстан Республикасының Тәуелсіздік күні]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
негізінде қазақстанның тәуелсіздігін бірінші болып түркия мойындаған Хабарландыру жіберген: Амреева [[Арнайы:Үлесі/2.135.105.25|2.135.105.25]] 20:57, 2017 ж. мамырдың 27 (+06)

== [[:Уикипедия:Форум/Қателер туралы хабарлау]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Жұлдыздардың, планеталардың, т.б. аспан денелерінің орналасу орындарын анықтау және өлшеу сияқты практикалық мәселелерді шешу үшін астрономияда аспан сферасы деген ұғым колданылады. Аспан сферасы—радиусы анықталмаған жорамал сфера. Аспан шырақтары, әртурлі қашықтықта болғандықтан, онық бетіне бақылаушы белгілі бір уаңытта өзі орналасқан орыннан кәретін букіл аспан шырақтары проекциялаиады . Хабарландыру жіберген: Бағадатов Мирас  [[Арнайы:Үлесі/109.166.64.227|109.166.64.227]] 16:39, 2017 ж. мамырдың 29 (+06)

== [[:Асқорыту мүшелері]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
ас корыту жүйесі бас бөлімінің алдыңғы бөлігі.Ауыз Хабарландыру жіберген: нрайым [[Арнайы:Үлесі/95.182.10.198|95.182.10.198]] 21:32, 2017 ж. мамырдың 29 (+06)

== [[:Ароморфоз]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
мысалы бауырымен сози Хабарландыру жіберген: ааа [[Арнайы:Үлесі/178.88.149.199|178.88.149.199]] 21:49, 2017 ж. мамырдың 29 (+06)

== [[:Үйкеліс күші]] ==

{{Талқылау статусы|+}}
μ коэф болу керек, к- ол катандық Хабарландыру жіберген: дильназ мукпенова [[Арнайы:Үлесі/178.91.170.183|178.91.170.183]] 22:58, 2017 ж. мамырдың 29 (+06)

== [[:Жансүгіров ауылы]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
ауылда 3 орта мектеп бар Хабарландыру жіберген: Каулыбекова [[Арнайы:Үлесі/5.250.153.142|5.250.153.142]] 13:59, 2017 ж. мамырдың 30 (+06)

== [[:Ақшабаев Намазбай]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
қызыҚ емес қызыЛ қызыҚ емес қызыЛ қызыҚ емес қызыЛ Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/92.47.104.166|92.47.104.166]] 11:44, 2017 ж. маусымның 14 (+06)

== [[:Қарлұқ қағанаты]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Мемлекеттің құрылуы тақырыпшасында Қарлұқтардың 746 жылы құрылды деуі қате деп есептейміен, себебі Қарлұқ қағанаты 756 жылы құрылды Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/178.90.226.96|178.90.226.96]] 17:17, 2017 ж. маусымның 21 (+06)

== [[:Серікбай Өрікбайұлы Нұрғисаев]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Жаңаарна ауылында туылған. Атын ауыстырып қойыңыздар. Хабарландыру жіберген: Сымбат Исрапулова [[Арнайы:Үлесі/5.250.153.181|5.250.153.181]] 20:02, 2017 ж. маусымның 28 (+06)

== [[:Қатысушы талқылауы:AsylkhanNshym.nis]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
қазір Төлеби ауданына қарасты Маятас ауылы Шымкент қаласына қосылды. Өзім түзетейін десем, нақты қай ауданына қосылғанын білмеймін. Еңбекші ауданы болуы мүмкін. Хабарландыру жіберген: [[Қатысушы:AsylkhanNshym.nis|AsylkhanNshym.nis]] ([[Қатысушы талқылауы:AsylkhanNshym.nis|талқылауы]]) 18:42, 2017 ж. шілденің 26 (+06)

== [[:Ертіс ауданы]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Әкімшілік-аумақтық бөлінуінде Қызылжар емес, Қызылқақ аулылы болуы керек Хабарландыру жіберген: Алина [[Арнайы:Үлесі/178.22.168.39|178.22.168.39]] 19:09, 2017 ж. шілденің 27 (+06)

== [[:Ермахан Сағиұлы Ыбрайымов]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Жамбыл облысы, Т. Рысқұлов ауданы Жақсылық ауылында туған Хабарландыру жіберген: Жәкең ғой [[Арнайы:Үлесі/89.218.230.10|89.218.230.10]] 20:07, 2017 ж. тамыздың 2 (+06)

== [[:Туыстық атаулары]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Әже, апа атауларында қателіктер Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/178.88.108.165|178.88.108.165]] 22:16, 2017 ж. тамыздың 20 (+06)

== [[:Қатысушы талқылауы:Nkassumkhan]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Сәлеметсіздер ме! Қате жайлы хабар. ҚР қорғаныс министірі И.Тасмағамбетов деп тұр. Қазір Қр қорғаныс министірі Сәкен  Әділханқлы Жасұзақ екенін хабарлағым келеді! Хабарландыру жіберген: [[Қатысушы:Nkassumkhan|Nkassumkhan]] ([[Қатысушы талқылауы:Nkassumkhan|талқылауы]]) 21:31, 2017 ж. қыркүйектің 4 (+06)

== [[:Саңырауқұлақтар]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Саңырауқұлақтар өсімдіктерге жатпайды Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/37.150.36.225|37.150.36.225]] 13:47, 2017 ж. қыркүйектің 10 (+06)

== [[:Жасушаның химиялық құрамы]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Қазақ тілінде неорганикалық деген сөз жоқ.Ол бейорганикалық болып жазылады Хабарландыру жіберген: 123хх [[Арнайы:Үлесі/178.91.19.140|178.91.19.140]] 22:31, 2017 ж. қыркүйектің 11 (+06)

== [[:Төле би]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Қазыбек Айтеке бидің қолдауымен үш жүзге төбе би болып сайланған Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/178.88.138.175|178.88.138.175]] 16:22, 2017 ж. қыркүйектің 17 (+06)

== [[:Қазақ ғылыми-зерттеу мәдениет институты]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Бірінші сөйлемде орфографиялық қателер бар. Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/89.218.80.130|89.218.80.130]] 18:19, 2017 ж. қыркүйектің 20 (+06)

== [[:Тас дәуірі]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Ежелгі палеолит кезеңдерінің хронологиялық шеңбері дұрыс емес Хабарландыру жіберген: 12345 [[Арнайы:Үлесі/145.255.162.82|145.255.162.82]] 17:11, 2017 ж. қыркүйектің 26 (+06)

== [[:Бірінші дүниежүзілік соғыс]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Франц Фердинандтың өлімінің күні дұрыс жазылмаған!!! 23 маусым емес 28 маусым!!! Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/37.150.0.130|37.150.0.130]] 14:41, 2017 ж. қазанның 1 (+06)

== [[:Марс]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
мен бакамай басып жибериппин Хабарландыру жіберген: зарина [[Арнайы:Үлесі/212.96.82.16|212.96.82.16]] 21:42, 2017 ж. қазанның 9 (+06)

== [[:Брайд киті]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
нақты ақпарат жоқ ,қате көп Хабарландыру жіберген: арай [[Арнайы:Үлесі/89.218.154.130|89.218.154.130]] 14:13, 2017 ж. қазанның 14 (+06)

== [[:Ашық жүйе]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
OSK дегеннің орынына OSI болу керек
опечатка ғой ;) Хабарландыру жіберген: Болды [[Арнайы:Үлесі/80.241.2.10|80.241.2.10]] 11:58, 2017 ж. қазанның 17 (+06)

== [[:Ашық жүйе]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Қателер көп бір терминнің өзінде, қабыл алыңыз ! Хабарландыру жіберген: SFEK [[Арнайы:Үлесі/80.241.2.10|80.241.2.10]] 12:01, 2017 ж. қазанның 17 (+06)

== [[:Мангр]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
молиметтер-малиметтер осылай бирак менде казак тили жок кешириниздер Хабарландыру жіберген: енгиз [[Арнайы:Үлесі/95.56.128.240|95.56.128.240]] 20:24, 2017 ж. қазанның 24 (+06)

== [[:Монстера]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
белгели-белгили оылай кешириниздер менде казакша жок Хабарландыру жіберген: енгиз [[Арнайы:Үлесі/95.56.128.240|95.56.128.240]] 20:46, 2017 ж. қазанның 24 (+06)

== [[:Досжан Құрақов немесе Құрақтың Досжаны]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Күйшінің әкесінің аты қате жазылған. Мен Құрақтың Досжанының туыс немересі ретінде айтып отырмын. Құрақ деген батыр - күйші Досжанның атасының аты. Күйшінің өз әкесінің есімі Наурызбай. Бірақ күйші елге Құрақтың Досжаны деген атпен танылған. Себебі атасы, батыр Құрақ төрт жасында оны бауырына басып алған. Сондықтан оны Досжан Құрақов немесе Құрақтың Досжаны деп жазуларыңызды сұраймын. Менде күйші жайындағы барлық ақпарат бар, мен оның іздеушісімін.Әруаққа қиянат жасамайық. Хабарландыру жіберген: [[Қатысушы:Жаппас 1972|Жаппас 1972]] ([[Қатысушы талқылауы:Жаппас 1972|талқылауы]]) 00:21, 2017 ж. қазанның 25 (+06)

== [[:Тамыр (өсімдік органы)]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Гүлді өсімдіктердің Тамыры тұқымның ұрығынан басталады және бұны алғашқы тамыр деп атайды. Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/2.76.250.110|2.76.250.110]] 12:08, 2017 ж. қазанның 28 (+06)

== [[:Баһаи]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Бахаи діні әлемдік діндердің қатарына жатпайды. Хабарландыру жіберген: Інжу Шукей [[Арнайы:Үлесі/62.84.33.65|62.84.33.65]] 21:26, 2017 ж. қазанның 30 (+06)

== [[:Шортанбай Қанайұлы]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
аллатағала сөзі, біріншіден бөлек жазылады, екіншіден ол бас әріппен жазылады (Алла Тағала). Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/178.90.194.39|178.90.194.39]] 21:48, 2017 ж. қарашаның 8 (+06)

== [[:Ойыл ауданы]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
КӨКТОҒАЙ ЕМЕС КӨПТОҒАЙ БОЛЫП АТАЛЫНАДЫ Хабарландыру жіберген: ЖОЛДАС [[Арнайы:Үлесі/5.34.27.187|5.34.27.187]] 01:44, 2017 ж. қарашаның 9 (+06)

== [[:Бәйге]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
қырғызша бәйге чабыч емес чабыш сендер қате жазып қойыпсыздар мен таптым түзеп тастайынба? Хабарландыру жіберген: АЕР--- [[Арнайы:Үлесі/145.255.163.66|145.255.163.66]] 19:11, 2017 ж. қарашаның 10 (+06)

== [[:Талқылау:Аққу күйі]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Бұл жерде аққу күйі туралы ешқандай мәлімет жоқ. Күй туралы аңыз деп тақырып берілген, бірақ күйге қатысты еш аңыз жазылмаған. Аққу құсының киелі екені айтылып кеткен, және басқа да сөйлемдер тұр. Күй туралы нақты аңыз жазылу керек бұл жерге. Хабарландыру жіберген: [[Қатысушы:Р.Қайратұлы|Р.Қайратұлы]] ([[Қатысушы талқылауы:Р.Қайратұлы|талқылауы]]) 17:42, 2017 ж. қарашаның 13 (+06)

== [[:Күміс алқа]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
алты бала туған және тәрбиелеп өсiрген аналар алтыншы баласы бiр жасқа жеткен және басқа балалары тiрi болған ретте наградталады Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/82.200.168.158|82.200.168.158]] 14:51, 2017 ж. қарашаның 20 (+06)

== [[:Уикипедия:Форум/Қателер туралы хабарлау]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
&lt;Дүниежүзілік көрме (1900)&gt;  мақаласына өңдеме жасалмас бұрын пайдаланылған суреттер тақырыпқа сай келмейді Хабарландыру жіберген: [[Қатысушы:Zhumadildaeva|Zhumadildaeva]] ([[Қатысушы талқылауы:Zhumadildaeva|талқылауы]]) 18:59, 2017 ж. қарашаның 20 (+06)

== [[:Дүниежүзілік көрме (1900)]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Мақаладағы суреттер тақырыпқа сай емес. Хабарландыру жіберген: Zhumadildaeva [[Арнайы:Үлесі/5.63.66.106|5.63.66.106]] 21:53, 2017 ж. қарашаның 23 (+06)

== [[:Акула]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Ең ірі теңіз балығы китпошымды акула Хабарландыру жіберген: жен [[Арнайы:Үлесі/178.90.228.38|178.90.228.38]] 12:14, 2017 ж. қарашаның 24 (+06)

== [[:ANSI C]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
АНСИ 1966 жылы осылай аталған болатын. Хабарландыру жіберген: Мүбарак Ақбала Әлиқызы  [[Арнайы:Үлесі/178.90.250.24|178.90.250.24]] 15:22, 2017 ж. желтоқсанның 3 (+06)

== [[:Досжан Құрақұлы]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Күйшінің аты-жөні туралы тағы да дұрыс жазылмаған. Досжан деген күйші Құрақтың ұлы емес, немересі! Досжанның әкесінің аты Наурызбай. Бірақ Досжан Наурызбайұлы десеңіздер, оны ешкім танымайды, өйткені ол кісі елге Құрақтың Досжаны деген атпен мәлім болған. Сондықтан оны құжаттағы фамилиясымен (тегімен) Досжан Құрақов деп немесе Құрақтың Досжаны деп жазғандарыңыз дұрыс. Әруаққа қиянат жасамайық. Хабарландыру жіберген: Индира Ибраева [[Арнайы:Үлесі/185.57.73.105|185.57.73.105]] 12:16, 2017 ж. желтоқсанның 4 (+06)

== [[:Сазгер]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
бул жерде кейбир создер қате мысалы біз деген біш деп кеткен содан кешірім сурайм люблю Хабарландыру жіберген: мама [[Арнайы:Үлесі/95.58.236.170|95.58.236.170]] 18:34, 2017 ж. желтоқсанның 5 (+06)

== [[:Қатысушы талқылауы:AidoS]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Неге Больцман үйлестірілуіне копирование жасалмайды??? Хабарландыру жіберген: [[Қатысушы:AidoS|AidoS]] ([[Қатысушы талқылауы:AidoS|талқылауы]]) 22:29, 2017 ж. желтоқсанның 9 (+06)

== [[:Қатысушы талқылауы:AidoS]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
мақалаларды PDF файлда емес Microsoft Word-та жасаңыздаршы өтінемін. Сол жағынан түзетулер енгізіңіздерші!!! Хабарландыру жіберген: [[Қатысушы:AidoS|AidoS]] ([[Қатысушы талқылауы:AidoS|талқылауы]]) 22:34, 2017 ж. желтоқсанның 9 (+06)

== [[:Айманкүл Тәжібаева]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
&quot;Әуезов Тәжібаевтың анасы&quot; деген сөз түсініксіз Хабарландыру жіберген: Мика [[Арнайы:Үлесі/82.200.245.26|82.200.245.26]] 12:16, 2017 ж. желтоқсанның 12 (+06)

== [[:Есік обасы]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
маған керекті нәрсені көрсетпейді Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/109.201.50.85|109.201.50.85]] 15:55, 2017 ж. желтоқсанның 24 (+06)

== [[:Интернет желісінің хаттамасы]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
жәй &quot;д&quot;-ның орнына &quot;к&quot;-қою керек! Хабарландыру жіберген: MVM [[Арнайы:Үлесі/178.90.230.15|178.90.230.15]] 11:55, 2018 ж. қаңтардың 12 (+06)

== [[:Мемлекет астаналары тізімі]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
бандар сери бегаван столица бруней Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/92.46.103.164|92.46.103.164]] 22:23, 2018 ж. қаңтардың 15 (+06)

== [[:Жамбыл (тау)]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
ЖАМБЫЛ ТАУЫ 35-40 УЗЫНДЫГЫ БОЛУ КЕРЕК Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/46.36.149.52|46.36.149.52]] 20:17, 2018 ж. қаңтардың 17 (+06)

== [[:Ұлпа]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
жабындық ұлпа түзуші ұлпа туралы мәлімет жоқ Хабарландыру жіберген: Қаныш [[Арнайы:Үлесі/146.0.196.88|146.0.196.88]] 20:58, 2018 ж. қаңтардың 22 (+06)

== [[:Жарықкезеңдік]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
мұнда суреттер бар  ма? Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/178.91.107.78|178.91.107.78]] 10:51, 2018 ж. қаңтардың 31 (+06)

== [[:Жастық]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
неге сіздер түсінбейсіздер қаншама қолжазба жібердім Хабарландыру жіберген: аимап [[Арнайы:Үлесі/2.133.143.168|2.133.143.168]] 12:04, 2018 ж. ақпанның 1 (+06)

== [[:Жастық]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
мына жастықтардың басқа түрі жоқ па Хабарландыру жіберген: Казыбек би  [[Арнайы:Үлесі/2.133.143.168|2.133.143.168]] 12:07, 2018 ж. ақпанның 1 (+06)

== [[:Ұлпан (роман)]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Есенейдің деп өзгерткенім: оқырманда оқу барысында сұрақ туындайды.
Дефиздің жазылу ережесі сақталмады, утір мен нүктеден кейін бос орындар болу керек. Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/81.88.144.71|81.88.144.71]] 18:38, 2018 ж. ақпанның 1 (+06)

== [[:Қатысушы талқылауы:Тазагүл Ермаханова]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
тазагул емес тазагүл Хабарландыру жіберген: елг [[Арнайы:Үлесі/37.150.0.134|37.150.0.134]] 15:28, 2018 ж. ақпанның 4 (+06)


== [[:Қатысушы талқылауы:Maksat333]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Ибрагимов Бауыржан Сабзалұлы деген дұрыс емес, дұрысы Ибрагим Бауыржан Сабзалыұлы және туылған күні 24.11.1961 жыл. Менің өзгерткенімді Kasymov деген автор қабылдамай отыр. Оның ақпараты жалған. Хабарландыру жіберген: [[Қатысушы:Maksat333|Maksat333]] ([[Қатысушы талқылауы:Maksat333|талқылауы]]) 08:49, 2018 ж. ақпанның 9 (+06)

== [[:Уикипедия:Форум/Қателер туралы хабарлау]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Қозы Көрпеш - Баян Сұлу эпосының тарихы XIII-XIV-ғасырларда емес, әлдеқайда арыда жатыр. Оның бір дәлелі Эрмитаждағы орыстар &quot;Скифы отдыхают под деревом&quot; (!!!) деп ат қойып алған, Тува жерінен табылған алтын бұйымдағы сюжет. Ол жерде скифтер ағаштың түбінде пикник жасап отырған жоқ, Баян Сұлу Қозысын жоқтап отыр емес пе? Хабарландыру жіберген: 12:39, 2018 ж. ақпанның 15 (+06)12:39, 2018 ж. ақпанның 15 (+06)~ [[Арнайы:Үлесі/2.132.234.56|2.132.234.56]] 12:39, 2018 ж. ақпанның 15 (+06)

== [[:Жақып Қажманұлы Асанов]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Қазір Жақып Асанов Қазақстан Жоғары Сотының төрағасы. Ал мәтінде әлі Бас прокурор деп жазылып тұр. Орысша википедияда Дұрыс жазылған. Ылғы орысшасын бірінші түзеп, қазақшасына мән берілмей қалып жүр. Негізгі қазақ тілді мәтіндерге мұқият болғандарыңыз жөн. Хабарландыру жіберген: Жолдыбай Базаров [[Арнайы:Үлесі/88.204.170.54|88.204.170.54]] 16:40, 2018 ж. ақпанның 16 (+06)

== [[:Мұражай]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
музей грек тілінде museion емес musem болады мен грек тілін меңгерген адаммын сол себепті айтып отрмын Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/62.89.220.228|62.89.220.228]] 19:27, 2018 ж. ақпанның 21 (+06)

== [[:Адам құқықтары мен бостандықтары]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Конституция сөзі қазақ тілінде дұрыс емес жазылған Хабарландыру жіберген: Nurkeldy [[Арнайы:Үлесі/92.47.198.158|92.47.198.158]] 04:07, 2018 ж. ақпанның 27 (+06)

== [[:Хан Шатыр]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
ОССО деген дұрыс емес, СОСО - яғни Сауда және ойынөсауық орталығы. Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/212.154.136.25|212.154.136.25]] 15:30, 2018 ж. ақпанның 28 (+06)

== [[:Марат Қабанбай]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Кешіріңіздер сіздер сөздерді қате жазасыздар Хабарландыру жіберген: Тұмар Маритвна [[Арнайы:Үлесі/145.255.165.253|145.255.165.253]] 17:59, 2018 ж. ақпанның 28 (+06)

== [[:Ұр, тоқпақ!]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Ұр тоқпақ диалогта ғана леп белгісімен үтірмен жазылады.Интонациясына қарай ал ертегі атауында қойылмайды тыныс белгілері Хабарландыру жіберген: Акнур Жумабаева [[Арнайы:Үлесі/178.88.54.51|178.88.54.51]] 10:32, 2018 ж. наурыздың 6 (+06)

== [[:Халықаралық Алматы әуежайы]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
These airlines are gone. Хабарландыру жіберген: These airlines are gone. [[Арнайы:Үлесі/64.107.3.126|64.107.3.126]] 04:00, 2018 ж. наурыздың 8 (+06)

== [[:Василий Александрович Сухомлинский]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
кедей     шаруалар     отбасында     туған Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/109.201.63.209|109.201.63.209]] 18:16, 2018 ж. наурыздың 10 (+06)

== [[:Аққулар ұйықтағанда (поэма)]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Әкесі қоянжүрек емес Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/2.134.83.30|2.134.83.30]] 15:04, 2018 ж. наурыздың 12 (+06)

== [[:Виженер шифры]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Асыратын сөзінде қате кеткен Хабарландыру жіберген: бак [[Арнайы:Үлесі/2.132.213.192|2.132.213.192]] 20:44, 2018 ж. наурыздың 12 (+06)

== [[:Санат:Аустралия таулары]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
бул жерде еш малимет жок адамдарга колайсыз Хабарландыру жіберген: дани [[Арнайы:Үлесі/178.22.174.163|178.22.174.163]] 14:21, 2018 ж. наурыздың 14 (+06)

== [[:Райымбек батыр]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Қызметі Батыр деген дұрыс емес. Атағы Батыр Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/2.134.18.222|2.134.18.222]] 14:48, 2018 ж. наурыздың 14 (+06)

== [[:ZaQ (Ninety One)]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
фильмографияда ZAQ Жансери емес Аоайдын рольин сомдайды Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/92.47.114.211|92.47.114.211]] 00:14, 2018 ж. наурыздың 23 (+06)

== [[:Аристотель]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Аристотель деген далбаеб кой ол вообще Хабарландыру жіберген: акула [[Арнайы:Үлесі/5.63.66.106|5.63.66.106]] 13:34, 2018 ж. наурыздың 27 (+06)

== [[:Қатысушы талқылауы:Жапон сакура]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
22:56, 2014 ж. сәуірдің 18.жарияланған &quot;Көктүрік құпиясы&quot; деген мақаланың авторын көрсетуді /дереккөзді жазуды/ талап етемін. 

Авторы: Мағрипа Жылқыбаева, физика-математика ғылымдарының кандидаты, Алтын адам жазуының құпиясын ашқан ғалым.
дереккөз:
// &quot;Түркі әлемі&quot;  газеті, 2009. т.№8,9 Хабарландыру жіберген: саку [[Қатысушы:Жапон сакура|Жапон сакура]] ([[Қатысушы талқылауы:Жапон сакура|талқылауы]]) 13:58, 2018 ж. наурыздың 28 (+06)

== [[:Роза Тәжібайқызы Бағланова]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Бул жерде быр кате бар.Ол шын есымы жазылмаган.Соган коныл аударсаныздар! Хабарландыру жіберген: Айлин [[Арнайы:Үлесі/89.40.192.99|89.40.192.99]] 20:08, 2018 ж. сәуірдің 11 (+06)

== [[:Периодонтит]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
тканьдердiң - дұрыс емес, дұрыс сөз яғни- тіндердің деп болады. Сосын тағы қате бар мәтінде: тіс кариес емес-тіс жегі деп дұрыс болады Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/37.150.11.173|37.150.11.173]] 18:59, 2018 ж. сәуірдің 18 (+06)

== [[:Мәншүк Жиенғалиқызы Мәметова]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
сол күннен бастап Мәнсия &quot;Моншағым&quot; деген атқа ие болды.Бұл ат өзіне де қатты ұнады.Бірге ойнап жүрген орыс қыздары Моншақ деудің орнына Маншук деп атап кетті.Сөйтіп,оның жанама аты Мәншүк болды. Хабарландыру жіберген: Sapar Aisana Kuanush 26.12.2007j. [[Арнайы:Үлесі/37.150.2.23|37.150.2.23]] 19:54, 2018 ж. сәуірдің 19 (+06)

== [[:Сүтқоректілер]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Ұрық молдасы емес ұрық жолдасы Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/95.56.232.146|95.56.232.146]] 10:16, 2018 ж. сәуірдің 21 (+06)

== [[:Жаңаарқа ауданы]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Жаңаарқа ауданы әкімі - Бекқожин Юржан Асанұ­лы Хабарландыру жіберген: 333 [[Арнайы:Үлесі/145.255.169.3|145.255.169.3]] 22:34, 2018 ж. сәуірдің 24 (+06)

== [[:Байғали Мақұлбекұлы Есенәлиев]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Мұндағы мәліметтер ескіргендіктен, соңғы нұсқаны салып отырмын. Мүмкіндік болса осы жіберілген нұсқаны қалдырар деп үміттенем! Хабарландыру жіберген: Есенәлиев Байғали Мақұлбекұлы [[Арнайы:Үлесі/176.119.231.224|176.119.231.224]] 15:03, 2018 ж. мамырдың 2 (+06)

== [[:Жер ана монументі]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
авторы Даши Намдаков. Ал мұнда Даша Намдакова деп өрескел қателік кеткен. Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/176.110.126.18|176.110.126.18]] 10:59, 2018 ж. мамырдың 3 (+06)

== [[:Әзірет Сұлтан мешіті]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Әзірет Сұлтан мешітінің Бас имамы - Наурызбай Өтпенов Хабарландыру жіберген: Батаев М [[Арнайы:Үлесі/84.240.216.62|84.240.216.62]] 14:49, 2018 ж. мамырдың 6 (+06)

== [[:Қатысушы талқылауы:Қазыханов Әділбек]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Сіз бұғатталған бастапқы атауы adilbekkazyhanov бірге қосыңыз Хабарландыру жіберген: [[Қатысушы:Қазыханов Әділбек|Қазыханов Әділбек]] ([[Қатысушы талқылауы:Қазыханов Әділбек|талқылауы]]) 16:50, 2018 ж. мамырдың 14 (+06)

== [[:Ядролық тізбекті реакция]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
. ядролық тізбекті реакцияның даму сипаттамасы – жүйенің көбею коэффициенті (k). Ол (k) бөлінгіш заттағы реакция тізбегінің кез келген буыны мен сол алдындағы буында жұтылатын нейтрондар санының қатынасына тең. Өзін-өзі қуаттайтын тізбекті процесс тек k1 болғанда ғана жүруі мүмкін. Жүйе k=1 болғанда кризистік жүйе, k&gt;1 болғанда жоғары кризистік жүйе, ал k&lt;1 болғанда төмен кризистік жүйе деп аталады. Жүйенің көбею коэффициенті (k) ядролық тізбекті реакция жүзеге асатын жүйенің пішініне, массасына және изотоптық құрамына тәуелді болады. Хабарландыру жіберген: . ядролық тізбекті реакцияның даму сипаттамасы – жүйенің көбею коэффициенті (k). Ол (k) бөлінгіш заттағы реакция тізбегінің кез келген буыны мен сол алдындағы буында жұтылатын нейтрондар санының қатынасына тең. Өзін-өзі қуаттайтын тізбекті процесс тек k1 болғанда ғана жүруі мүмкін. Жүйе k=1 болғанда кризистік жүйе, k&gt;1 болғанда жоғары кризистік жүйе, ал k&lt;1 болғанда төмен кризистік жүйе деп аталады. Жүйенің көбею коэффициенті (k) ядролық тізбекті реакция жүзеге асатын жүйенің пішініне, массасына және изотоптық құрамына тәуелді болады. [[Арнайы:Үлесі/37.151.206.225|37.151.206.225]] 18:50, 2018 ж. мамырдың 14 (+06)

== [[:Уикипедия:Уикипедияға қош келдіңіз!]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
сіздердің мақалаңызда көптілді деген сөзді бөлек жаздыңыздар бірақ көптілді деген сөз бірге жазылады Хабарландыру жіберген: мақсат [[Арнайы:Үлесі/212.76.11.45|212.76.11.45]] 11:39, 2018 ж. мамырдың 15 (+06)

== [[:Қазақша Уикипедия]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Барлық ағылшын тіліндегі немесе қазақша емес латынша жазылған мәтіндер кірілше қазақ әріптерімен көрсетіледі. Хабарландыру жіберген: Нұрали [[Арнайы:Үлесі/84.240.215.227|84.240.215.227]] 22:34, 2018 ж. мамырдың 15 (+06)

== [[:Қазақстанда этностық топтардың қалыптаса бастауы]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
бұл жерде ҚАЗАҚ пен КАЗАК  шатастырылып жазылып кеткен, көп жерде КАЗАК орнына ҚАЗАҚ жазылып кеткен Хабарландыру жіберген: Есей Мүтәнұлы [[Арнайы:Үлесі/2.134.102.50|2.134.102.50]] 12:27, 2018 ж. маусымның 9 (+06)

== [[:Қатысушы:Kasymov]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Атауы бар түпнұсқаға қосылыңыз Adilbekkazykhanov Сіз неге ұзақ уақыт бойы бұғатталғансыз Хабарландыру жіберген: Adilbekkazykhanov [[Арнайы:Үлесі/147.30.217.70|147.30.217.70]] 14:00, 2018 ж. маусымның 9 (+06)

== [[:Алты кәлимә]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Кәлима шахада транскрипциясы дұрыс емес. Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/195.162.15.50|195.162.15.50]] 16:03, 2018 ж. маусымның 11 (+06)

== [[:Көрсеткіштік функция -- орыс тілінен аудармасы толық аударылмады]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
&quot;n&quot; реттік гипербола бола тұра, &quot;&quot;n&quot; реттік парабола&quot; орыс тілінен аударылмады. Хабарландыру жіберген: ҰлыХөтей [[Арнайы:Үлесі/2.132.236.153|2.132.236.153]] 21:08, 2018 ж. маусымның 15 (+06)

== [[:Жас қазақ (газет)]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
&quot;Жас қазақ үні&quot; газеті  2000 жылы 11 тамызда шыққан Хабарландыру жіберген: Қазыбек Иса [[Арнайы:Үлесі/2.132.159.20|2.132.159.20]] 03:47, 2018 ж. шілденің 11 (+06)

== [[:Бәйдібек ауданы]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Бәйдібек ауданының әкімі Танагузов Бахтбек Төленұлы Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/89.218.155.142|89.218.155.142]] 19:15, 2018 ж. шілденің 13 (+06)

== [[:Тұрсынқұл Өмірзақ]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
''Тұрсынқұл Өмірзақ''' (10.10. 1948 ж.туылған [Өзбекстан Республикасы, Самарқанд облысы, Пайарық ауданы) – ғалым, ауыл шаруашылығы ғылымдарының докторы (1989), профессор (1991). Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/178.88.253.225|178.88.253.225]] 23:13, 2018 ж. шілденің 26 (+06)

== [[:Қауіпсіздік белбеуі]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Жолаушының инерция бойынша қозғалысын, және сәйкесінше, көлік құралы интерьерінің бөлшектерімен немесе басқа жолаушылармен оның ықтимал қақтығыстарының (қайталама соққы деп аталатын) белбеу арқылы алдын алады, сондай-ақ жолаушы қауіпсіздік жастығының қауіпсіз ашылуын қамтамасыз ететін жағдайда болатынына кепілдік береді. (бұл менің аудармам, сіздердің осы үзіндіні аударғандарыңыз қате деп есептеймін). Хабарландыру жіберген: Абишева Г.Б. [[Арнайы:Үлесі/212.154.228.185|212.154.228.185]] 08:48, 2018 ж. тамыздың 1 (+06)

== [[:Бақытжан Төлеужанұлы Жоламанов]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
туған күн 23 желтоқсан Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/178.89.109.242|178.89.109.242]] 11:22, 2018 ж. тамыздың 15 (+06)

== [[:Ұлы державалар]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Көбірек мәлімет беріңіз, және кейбір сөздердін дұрыстығын тексеріңіз Хабарландыру жіберген: Тока [[Арнайы:Үлесі/89.218.196.126|89.218.196.126]] 13:03, 2018 ж. қыркүйектің 21 (+06)

== [[:Әлемдегі ең танымал мұражайлар тізімі (2014)]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Если искать на русском то музей Орсе открыт в 1986. В казахском его нету, но есть топ-100 музей, и там написано что музей открыт в 1968. Какая из них верный? Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/82.200.168.88|82.200.168.88]] 16:16, 2018 ж. қыркүйектің 27 (+06)

== [[:Ядролық реакциялар]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Уикикодты бұзу деген қате шығып тұр. Алайда менің статьямда барлығы дұрыс. Сақтайын десем сақтай алмаймын. не істесем болады? Хабарландыру жіберген: [[Қатысушы:Ykylas Arun|Ykylas Arun]] ([[Қатысушы талқылауы:Ykylas Arun|талқылауы]]) 03:52, 2018 ж. қыркүйектің 30 (+06)

== [[:Қатысушы талқылауы:Төребеков Бағлан]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Үшарқар-Таразы шоқжұлдызы туралы мақала қате деп есептеймін. Үшарқар-Таразының Весы (орысша) шоқжұлдызына ешқандай қатысы жоқ. Мақаланы орысшадан аудара салған, мәнін түсінбей. Үшарқар-Таразы Орион (орысша) шоқжұлдызына кіретін Пояс Ориона, Бетельгейзе, Ригель және т.б. жұлдыздардан тұратын шоқжұлдыз. Бұл туралы қазақта тамаша ертегі де бар. Сол туралы жазсаңыздар. Хабарландыру жіберген: [[Қатысушы:Төребеков Бағлан|Төребеков Бағлан]] ([[Қатысушы талқылауы:Төребеков Бағлан|талқылауы]]) 09:27, 2018 ж. қазанның 3 (+06)

== [[:Конвергенция]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
тау жынысытардың - тау жыныстардың Хабарландыру жіберген: Актаулова Қүралай [[Арнайы:Үлесі/2.132.197.237|2.132.197.237]] 11:46, 2018 ж. қазанның 6 (+06)

== [[:Үлгі:Рейтинтер]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Үлгінің атың қате жазып қойыппын. Бетті жоюға болады, себебі дұрыс атпен жаңа бет жасап қойдым, Хабарландыру жіберген: [[Қатысушы:Arhaangell|Arhaangell]] ([[Қатысушы талқылауы:Arhaangell|талқылауы]]) 11:35, 2018 ж. қазанның 11 (+06)

== [[:Үлгі:Музыкалық альбом]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Үлгіден қорғауды алуды сұраймын, себебі үлгінің кодында өте көп қателер жіберілген Хабарландыру жіберген: [[Қатысушы:Arhaangell|Arhaangell]] ([[Қатысушы талқылауы:Arhaangell|талқылауы]]) 12:51, 2018 ж. қазанның 11 (+06)
:{{@|Arhaangell}} Қандай жері қате кеткен? --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 15:04, 2018 ж. қазанның 11 (+06)
:{{@|Kasymov}} Орындаушының есімің жалғаусыз қолдануға келмейді. Мысалы: Альбомның түрің саундтрек деп жазсам, ал орындаушыны Ханс Циммер деп жазсам инфобокстың бір жолағында Саундтрек Ханс Циммер деп, екінші жолақта Ханс Циммер хронологиясы деп жазылады. Бұл жерде сөз тіркестердің мағынасы жоғалған. Сол себепті үлгінің кодың қайта қарастыру керек деп ойлаймын. Үлгінің негізің орыс тілінең емес ағылшын тіліндегі template-тан алу керек деп есептеймін--[[Қатысушы:Arhaangell|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Arhaangell&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Arhaangell|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 15:47, 2018 ж. қазанның 11 (+06)

== [[:Жиенбет]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Армысыздар, сіздерге Қоңырат елінің жиенбет руы, рудың түп атасы Жиенбет батыр туралы қосымша, нақты деректерді жіберіп отырмын. Өйткені жиырма жылға жуық уақыт Жиенбет батыр өмірін зерттеп,бірнеше мақала мен роман жаздым. Тарихи деректер мен архив материалдарын таптым. Бабаларымыздан қалған дерек бойынша,арқа жерінде жатқан батыр күмбезі мен Айбике ананың сағанасын таптым. Сол жақтың жергілікті шежіре-тарихшыларының қатысуымен Шажағай бойында жатқан Айқара-Маймақ қоңыраттардың қонысы болғанын, күмбез Жиенбет батырдың күмбезі екенін анықтадым Белгілі ғалым-этнограф Ақселеу Сейдімбековтің &quot; күмбез қоңыраттың не батыры, не биі&quot; деп берген анықтамасын білдім.Сондықтан сіздердегі мәтінді аздап түзетіп, қосымша деректер қостым. Авторлық құқықтарыңыз өздеріңізде, менің соавтор болайын деген ойым жоқ. Тек білгеніммен бөлісу. Рахмет Сіздерге. Хабарландыру жіберген: АСпандияр Әденұлы. Жазушы, Сәтпаевтанушы ғалым. [[Арнайы:Үлесі/89.250.87.13|89.250.87.13]] 09:09, 2018 ж. қазанның 17 (+06)

== [[:Қатысушы талқылауы:Кадирбаев Малдыбай Серікұлы]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Шора батыр туралы: Шора батыр (Ер шора) Кіші жүз, Жеті ру тайпасынан Тама руынан тараған Нәрік баласы Шора. дерек көздер Қырымның қырық батыры жыры бойынша, Шежіре туралы кітаптарда жазылған......
Шора батыр - Уикипедияда Қоңырат деп қате көрсетілген Хабарландыру жіберген: [[Қатысушы:Кадирбаев Малдыбай Серікұлы|Кадирбаев Малдыбай Серікұлы]] ([[Қатысушы талқылауы:Кадирбаев Малдыбай Серікұлы|талқылауы]]) 10:20, 2018 ж. қазанның 22 (+06)

== [[:Қазақстан 2020]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
там должно быть Казахстан 2030 а не 2020 Хабарландыру жіберген: Шахмардан [[Арнайы:Үлесі/85.117.97.4|85.117.97.4]] 23:50, 2018 ж. қазанның 30 (+06)

== [[:Нұрлан Байұзақұлы Ермекбаев]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Рисунок на старый его необходимо обновить Хабарландыру жіберген: Представитель МО РК [[Арнайы:Үлесі/193.193.238.130|193.193.238.130]] 12:21, 2018 ж. қарашаның 2 (+06)

== [[:Дұрыс үшбұрыш]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
үшбұрышқа сырттай сызылған шеңбер мен үшбұрышқа іштей сызылған шеңбердің радиусының формулары бойынша қателік кеткен. Жөндеуіңізді өтінемін Хабарландыру жіберген: АБ [[Арнайы:Үлесі/212.76.18.28|212.76.18.28]] 14:43, 2018 ж. қарашаның 3 (+06)

== [[:Тәуке хан]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
ол 1680-1715 жж билік етті. 1635-1715 емес. Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/2.135.204.218|2.135.204.218]] 11:10, 2018 ж. қарашаның 9 (+06)

== [[:Таза заттар мен қоспалар]] ==

== [[:Интернет]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Бұл мақаладағы  'Интернет туралы' бөлімінде, 4-ші абзацстың 7-ші жолында, 'және' деген сөзде қате кеткен. Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/89.218.23.122|89.218.23.122]] 15:32, 2018 ж. қарашаның 18 (+06)

== [[:Географиялық орта]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
кейбир жазулар кате Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/178.91.17.59|178.91.17.59]] 19:59, 2018 ж. қарашаның 19 (+06)

== [[:Қазахстанның тәуелсіздігі]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Мақаланың атында қате бар. Қазахстан ---&gt; Қазақстан. Өзгертуге көмек беріңізші. Хабарландыру жіберген: [[Қатысушы:KaldarovNurymzhan|KaldarovNurymzhan]] ([[Қатысушы талқылауы:KaldarovNurymzhan|талқылауы]]) 18:59, 2018 ж. қарашаның 23 (+06)

== [[:Домбыра]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Домбыра 3 Iшектi жок Хабарландыру жіберген: 19:07, 2018 ж. қарашаның 23 (+06) [[Арнайы:Үлесі/89.42.60.68|89.42.60.68]] 19:07, 2018 ж. қарашаның 23 (+06)

== [[:Қаптағаев Мұхамәділ]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Казахстанская Правда Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/91.201.246.227|91.201.246.227]] 19:15, 2018 ж. желтоқсанның 10 (+06)

== [[:Әзірбайжан -]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Мемлекеттің ресми атауы Әзербайжан. &quot;І&quot; әрпінің орнына &quot;Е&quot; әрпін жазып, өзгертулеріңізді сұраймын Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/109.163.193.163|109.163.193.163]] 16:03, 2018 ж. желтоқсанның 17 (+06)

== [[:Карбон қышқылдары]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
1) &quot;Пайдаланылған әдебиеттер&quot; тіркесіндегі орны ауысып кеткен әріптерді дұрыстасаңыздар. 
2) &quot;Көміртегі қосылыстары&quot; емес, &quot;Көміртек қосылыстары&quot; деген дұрыс болады. Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/95.46.237.61|95.46.237.61]] 11:48, 2018 ж. желтоқсанның 24 (+06)

== [[:Махмұд Қашқари]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
кате көп емес кейбір сөздер кате жазылган Хабарландыру жіберген: Енлик [[Арнайы:Үлесі/90.143.169.83|90.143.169.83]] 11:47, 2018 ж. желтоқсанның 25 (+06)

== [[:Дүкен Мәсімханұлы]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Соңғы кезде алған &quot;Астанаға 20 жыл&quot; медалі туралы деректі қосу Хабарландыру жіберген: Дүкен Мәсімханұлы [[Арнайы:Үлесі/37.151.219.20|37.151.219.20]] 15:55, 2018 ж. желтоқсанның 25 (+06)

== [[:Баянауыл ауданы]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
«Баянауыл аудандық орталық аурухана» КМК
Бас дәрігер Арынов Серикжан Арынұлы Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/213.157.33.192|213.157.33.192]] 09:01, 2019 ж. қаңтардың 16 (+06)

== [[:АТФ Банк]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Қараша 2007 
Австрияның Кредитанштальт банкі, Орталық және Шығыс Еуропадағы сауда банкілік операцияларға арналған ЮниКредит Групп бөлімшесі ( UniCredit Group ) «АТФ Банк» АҚ шығарған акционерлік капиталдың жалпы санының 91,8%-ын иемдену үдерісін аяқтады». Келісімнің жобаланған бағасы 2,117 млн. АҚШ долларын құрады. 

(2,117 млрд. АҚШ долларын құрады. ) Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/82.200.148.2|82.200.148.2]] 15:34, 2019 ж. қаңтардың 22 (+06)

== [[:Моңғол шапқыншылығы]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
орфографиялык кате жане кейбир создер косылып жазылган ол дурыс емес Хабарландыру жіберген: 006 [[Арнайы:Үлесі/95.59.133.184|95.59.133.184]] 22:28, 2019 ж. қаңтардың 23 (+06)

== [[:Тобылғы]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
&quot;Гүлі қс жынысты...&quot;, - деп көрсетiлген.
Дұрыс былай болады: &quot;Гүлі қос жынысты...&quot; Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/178.91.18.165|178.91.18.165]] 23:09, 2019 ж. ақпанның 5 (+06)

== [[:Хуан Альфонсо Баптиста]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Туған жылы 2015 емес! Дұрыс - 1976 жылы Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/5.250.151.248|5.250.151.248]] 01:34, 2019 ж. ақпанның 10 (+06)

== [[:Жаңбыр]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
жаңбыр келе жатыр қашыңдар? бәріміз өлеміз? Хабарландыру жіберген: killer,j [[Арнайы:Үлесі/90.143.145.149|90.143.145.149]] 21:40, 2019 ж. ақпанның 12 (+06)

== [[:Қобыз]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Кобыз ен коне аспаптардын быры Хабарландыру жіберген: Саттар Нұрсұлтан [[Арнайы:Үлесі/178.90.251.186|178.90.251.186]] 22:08, 2019 ж. ақпанның 12 (+06)

== [[:Қобыз]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Кобыздын 4000 жылдык тарихы бар. Хабарландыру жіберген: Саттар Нұрсұлтан [[Арнайы:Үлесі/178.90.251.186|178.90.251.186]] 23:29, 2019 ж. ақпанның 12 (+06)

== [[:Үлкен сегіздік]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Нынешний президент Америки Дональд Трамп Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/37.99.55.159|37.99.55.159]] 22:21, 2019 ж. ақпанның 15 (+06)

== [[:Күй]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Мында бір сөбен бір сөз сәйкес келмейді.Ол (басынан өткен тауқымет мен әділетсіздікке) деген жері. Хабарландыру жіберген: Рахат Капашев [[Арнайы:Үлесі/178.89.21.201|178.89.21.201]] 22:33, 2019 ж. ақпанның 19 (+06)

== [[:Ермұхан Бекмаханұлы Бекмаханов]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Бекмахан мал бағып жүріп өкпесіне суық тигізіп алады да, Ермұхан алты жасқа толмай жатып қайтыс болады. Хабарландыру жіберген: назира [[Арнайы:Үлесі/178.91.18.154|178.91.18.154]] 19:42, 2019 ж. ақпанның 24 (+06)

== [[:Қатысушы талқылауы:Tesikbai]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
E kate jazba oltirem tysinnyn ba? Хабарландыру жіберген: [[Қатысушы:Tesikbai|Tesikbai]] ([[Қатысушы талқылауы:Tesikbai|талқылауы]]) 20:05, 2019 ж. ақпанның 24 (+06)

== [[:Әбдеш Тәшкенұлы Төлеубаев]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
прошу исправить на 29 строке информацию:
Жұбайы - Төлеубаева Гүлжазира Мейрамқызы, ғылым докторы, профессор. Хабарландыру жіберген: Толеубаева Асель Абдешовна [[Арнайы:Үлесі/217.196.17.242|217.196.17.242]] 15:17, 2019 ж. наурыздың 13 (+06)

== [[:Әбдеш Тәшкенұлы Төлеубаев]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
исправить :
Үйленген. Жұбайы - Төлеубаева Гүлжазира Мейрамқызы, ғылым докторы, профессор. Хабарландыру жіберген: дочь Толеубаева Асель Абдешовна [[Арнайы:Үлесі/217.196.17.242|217.196.17.242]] 15:31, 2019 ж. наурыздың 13 (+06)

== [[:Көрісу]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Көрісуді - Амал мерекесі дегенге келіспеймін, Амал сөзі қате сөз қазақша еш мағана бермейді,
Мен кішкене бала кезімде атам (үлкен кісілер) көрісу күнін Қамал (Хамал) деп атайтын, бұл атау Батыс Қазақстан облысына тән, және дұрыс мағана береді деп есептеймін. Себебі шоқзұлдыздарға сүйенсек:
Хамал (альфа Овна) - бұл жарық сары жұлдыз.
Хамал Тоқты жұлдызшоғына жатады және Хамал - бұл жұлдызшоғындағы басты жұлдыз, яғни Тоқтының бас жұлдызы. Жұлдыздардың басқа атауы Хамал, Гамал, El Nath, Arietis, Al Ħamal rās al-ħamal.
Ал Амал сөзі қайдан шыққаны белгісіз, ешқандай дерек келтірілмеген. Сондықтан Хамал мерекесі деп аталған дұрыс.

Материал из Википедии — свободной энциклопедии:
(Координаты: Sky map 02ч 07м 10.4071с +23° 27′ 44.723″-
Наименование звезды Хамаль из созвездия Овен произошло от арабской фразы «ras al-hamal» – «голова барана». Интересно, что 4000 лет назад звезда располагалась в точке весеннего равноденствия для северного полушария. Сейчас же соответствует широте Тропика Рака – 23.5 градусов севернее Солнца. Хамаль (также Гамаль, Хамал, El Nath, Arietis, Al Ħamal rās al-ħamal, буквально просто «овца» или от «голова барана») — альфа Овна (Aries), ярчайшая звезда в этом созвездии (α Ari — 2,00m).
У Птолемея в «Альмагесте» эта звезда обозначена среди «не вошедших в фигуру» созвездия. Тем не менее, он комментирует: «Звезда над головой, которую Гиппарх называет „звезда на морде“».) Хабарландыру жіберген: аты жөнім, тегім: Зұлхожа Сапарұлы Бақтығұл, т.ж., айы, күні: 1963.01.01. [[Арнайы:Үлесі/2.132.252.249|2.132.252.249]] 17:19, 2019 ж. наурыздың 13 (+06)

== [[:Байлар]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
бул жерде казактын руы жок  бір кытайларды жазып койган!  байлар жандар руы туралы мәлімет жоқ Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/37.150.3.51|37.150.3.51]] 22:55, 2019 ж. наурыздың 19 (+06)

== [[:Біз (құрал)]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Біз емес Бігіз болып аталады Хабарландыру жіберген: Түркістаннан [[Арнайы:Үлесі/95.58.18.210|95.58.18.210]] 18:31, 2019 ж. наурыздың 26 (+06)

== [[:Жұмағали Сайын]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Бұл жазушының фамилиясы орысша да, қазақша да САИН болады Хабарландыру жіберген: Асқар Ізімғалиев [[Арнайы:Үлесі/178.91.115.137|178.91.115.137]] 00:49, 2019 ж. наурыздың 27 (+06)

== [[:Уикипедия:Форум/Қателер туралы хабарлау]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Бірінші қате: Алдымен Музыкалық топ, не болмаса әншілер жайлы ақпарат беруге әрбір қатысушының құқығы бар. Укипедияда бәрі шалағай тексеріледі. Барлық ақпарат алдымен  анық тексерілсе деймін Хабарландыру жіберген: [[Қатысушы:АқжолОрынбасар|АқжолОрынбасар]] ([[Қатысушы талқылауы:АқжолОрынбасар|талқылауы]]) 17:33, 2019 ж. наурыздың 27 (+06)

== [[:Кейкі Көкембайұлы]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Бүгінгі таңда Кейкі батырдың бас сүйегі Қазақстанға әкелінген және де аруланып жерленген Хабарландыру жіберген: NURA SAN [[Арнайы:Үлесі/89.218.203.50|89.218.203.50]] 10:53, 2019 ж. сәуірдің 3 (+06)

== [[:Жас қазақ (ұйым)]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Астана емес Нұр-Сұлтан Хабарландыру жіберген: Қолтаңба [[Арнайы:Үлесі/89.218.196.126|89.218.196.126]] 14:18, 2019 ж. сәуірдің 3 (+06)

== [[:Алматы облысы]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
|   [[Заманбек Қалабайұлы Нұрқаділов]] || [[1997]]-[[2001]] қосу керек. Әкімдер тізімінде қалып қалған Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/95.59.118.248|95.59.118.248]] 10:34, 2019 ж. сәуірдің 10 (+06)

== [[:Алтын Орданың хандарының тізімі]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
1.Жәнібектің сілтемесі дұрыс емес
2. Шахмет деген жоқ Шах-Мәлік болу керек
3. Шахмат ханда Шахмат ойыны сілтемесі тұр Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/185.97.114.171|185.97.114.171]] 19:03, 2019 ж. сәуірдің 10 (+06)

== [[:Қазақстан (Еңбекшіқазақ ауданы)]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Жүнісбай Қайыпов ауылы Хабарландыру жіберген: Гүлнара [[Арнайы:Үлесі/194.32.130.10|194.32.130.10]] 12:09, 2019 ж. сәуірдің 18 (+06)

== [[:Гидралар]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
жасушалары деген сілтеменің төмен жағында соңғы сөйлем дұрыс жазылмаған Хабарландыру жіберген: Айбол [[Арнайы:Үлесі/5.250.132.207|5.250.132.207]] 19:04, 2019 ж. сәуірдің 22 (+06)

== [[:Жақыннан көргіштік]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
қате таптым ай ай ай Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/2.135.222.174|2.135.222.174]] 10:28, 2019 ж. сәуірдің 25 (+06)

== [[:Мәңгілік бала бейне]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
xcvbnm,jglvugvj ifyvogobiy Хабарландыру жіберген: glvhlbk [[Арнайы:Үлесі/89.218.97.51|89.218.97.51]] 12:04, 2019 ж. сәуірдің 30 (+06)

== [[:Уикипедия:Форум/Қателер туралы хабарлау]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Уикипедиядағы &quot;Қыпшақтар даласы&quot; деп көрсетілген карта өрескел қате. XI-ғасырға дейін және орта ғасырдағы Қазақ даласының картасы, оны мекендеген елдердің картасы  1968-жылы шыққан &quot;Қазақ ССРі ТАРИХЫНДА&quot; көрсетілген. Онда қыпшақтар көрсетілмеген. XI-ғасырға дейін Каспийден Алтайға дейін ОҒЫЗ ҚАҒАНАТЫ (мемлекеті) болған.
Уикипедиядағы &quot;Дешті қыпшақ&quot; туралы мақалада ғылыми мақала емес, Жалпылама жазыла салған. Қазақ жерінде Шыңғысханға дейінде, Шыңғысханнан кейінде қыпшақтан ешкім хан болған емес. Болса, атап көрсетіңіздер, Қай жерде, қашан хан болғанын. Жұмат ӘНЕСҰЛЫ, ардагер журналист, ақын, тарихшы, жазушы Хабарландыру жіберген: Жұмат ӘНЕСҰЛЫ, ардагер журналист, ақын, жазушы, тарихшы [[Арнайы:Үлесі/213.211.104.189|213.211.104.189]] 16:01, 2019 ж. мамырдың 2 (+06)

== [[:Қатысушы талқылауы:Ozgertu]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Төменгі мақалада ақсүйектер жайлы қате ақпарат берілген. Шоқан Уәлиханұлының &quot;Собрание сочинений&quot; жинағының бірінші томы бойынша, қожалар ақсүйек емес, тек дін уағыздаушы адамдар ретінде құрметтелген деп айтылған. Ал төлеңгіттер төрелердің қорғаушысы, кеңесшісі (придворный) ретінде айтылған, бірақ ақсүйек болмаған. Бұл қате ақпарат Аристов немесе Левшин орыс ғалымдарының қателері.
Өзгерту енгізе алмадым. &quot;IP заблокирован&quot; деп бұғатталып тұр. Назарларыңызға рахмет.

Казахский род
https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D1%85%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D1%80%D0%BE%D0%B4 Хабарландыру жіберген: [[Арнайы:Үлесі/87.246.238.129|87.246.238.129]] 17:15, 2019 ж. маусымның 1 (+06)

== [[:Тұрлан батыр]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Тұрлан батырдың туған және өлген жылы 1806-1855 ж.ж. Хабарландыру жіберген: Сейілхан [[Арнайы:Үлесі/89.218.162.222|89.218.162.222]] 18:44, 2019 ж. шілденің 2 (+06)
:Мақалада көрсетілген дата дұрыс. Ұлттық жнциклопедияда да, Атырау энциклопедиясында да солай жазылған.--[[Қатысушы:Batyrbek.kz|Batyrbek]] ([[Қатысушы талқылауы:Batyrbek.kz|талқылауы]]) 14:10, 2019 ж. шілденің 4 (+06)

== [[:Қазақ тіліндегі жыл айларының атауларының мағынасы]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Матин астында Караша жерине Казан деп кате жазылган. Хабарландыру жіберген: Jannur Bakhyt [[Арнайы:Үлесі/202.9.44.185|202.9.44.185]] 20:05, 2019 ж. шілденің 20 (+06)

== [[:Садыр]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
не относится к официальным данным Хабарландыру жіберген: не относится к официальным данным [[Арнайы:Үлесі/37.99.32.172|37.99.32.172]] 02:31, 2019 ж. тамыздың 17 (+06)

== [[:Ақтабан шұбырынды]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
ол 1723-1727 жылдар аралығында болған Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/2.79.99.29|2.79.99.29]] 02:34, 2019 ж. қыркүйектің 8 (+06)

== [[:Ақтабан шұбырынды]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
1723-1727 жылдар актабан шубырынды Хабарландыру жіберген: 2563 [[Арнайы:Үлесі/2.79.100.100|2.79.100.100]] 15:39, 2019 ж. қыркүйектің 8 (+06)

== [[:Сауысқан]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
и справьте ошибкуууу Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/92.47.51.63|92.47.51.63]] 18:37, 2019 ж. қыркүйектің 11 (+06)

== [[:Мұхтарбай Өтелбаев]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Математикадан Нобель сыйлығы жоқ Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/151.236.199.14|151.236.199.14]] 12:33, 2019 ж. қыркүйектің 21 (+06)

== [[:Торы (ру)]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Құрметті автр мен Байменов Нұрсұлтан, Қыпшақ Түйшкі деген кісінің шын аты Қожамсүгір болуына, және Қожамсүгір ұрпағы Есабыз Көзей тюб кете береді. сондықтан қзгеріс енгізуді сұраймын Хабарландыру жіберген: Н.Байменов [[Арнайы:Үлесі/212.96.95.24|212.96.95.24]] 18:21, 2019 ж. қазанның 2 (+06)

== [[:Гигабайт]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
1 Гигабайт = 1000*1000*1000 = 1 000 000 000 байт
1 Гибибайт = 1024*1024*1024 = 1 073 741 824 байт Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/79.134.37.85|79.134.37.85]] 23:15, 2019 ж. қазанның 8 (+06)

== [[:Мегабайт]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
1 Мегабайт = 1000 * 1000 = 1 000 000 байт.
1 Мебибайт = 1024 * 1024 = 1 048 576 байт Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/79.134.37.85|79.134.37.85]] 23:22, 2019 ж. қазанның 8 (+06)

== [[:Килобайт]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
1 килобайт = 1000 байт.
1 кибибайт = 1024 байт. Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/79.134.37.85|79.134.37.85]] 23:24, 2019 ж. қазанның 8 (+06)

== [[:Уикипедия:Форум/Қателер туралы хабарлау]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Африка астаналарында 23 санынан кейін 24 саны тұру керек еді. Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/90.143.205.29|90.143.205.29]] 00:32, 2019 ж. қазанның 13 (+06)

== [[:Ислам]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Бұл мақалада берілген періштелер құрамында Малик періштесі Жәннәт қамқоршысы ретінде сипатталған. Бұл қате. Жалпы хадистерге, Құранға сүйенсек, Малик періште Тозақтың күзетшісі ретінде сипатталады, ал Ридван періште Жұмақтын, яғни Жәннәттің қамқоршысы / күзетшісі. Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/82.200.168.86|82.200.168.86]] 14:02, 2019 ж. қазанның 14 (+06)

== [[:Астана Халықаралық Әуежайы]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
tse-nqz code change Хабарландыру жіберген: airport [[Арнайы:Үлесі/145.249.218.253|145.249.218.253]] 16:56, 2019 ж. қазанның 15 (+06)

== [[:Қатысушы талқылауы:Aidos.taibekuly]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Қайырлы күн!

Жақында жаңа мақала жариялағанымда мақала атауының алдынада менің логин атауым автоматты түрде қосылып қалды. Сол түрде қазір жарияланып тұр, бұл қатені шешу жолын таппадым. Ендігері бұндайды болдырмау олары ма?
Мына бет: https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D2%9A%D0%B0%D1%82%D1%8B%D1%81%D1%83%D1%88%D1%8B:Aidos.taibekuly/Mor_ve_%C3%96tesi&amp;oldid=2719734 Хабарландыру жіберген: Aydos Taybekulı 09:34, 2019 ж. қазанның 23 (+06)

== [[:Қуандық Фазылұлы Жүсіпов]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Қуандық Фазылұлы Жүсіповтің туған айы - қараша. Хабарландыру жіберген: Теміров Ербол Рахметоллаұлы  [[Арнайы:Үлесі/147.30.119.137|147.30.119.137]] 15:04, 2019 ж. қазанның 24 (+06)

== [[:Қатысушы талқылауы:Ербол Рахметоллаұлы]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Қцандық Фазылұлы Жүсіпов туралы мақалада ол кісінің туғана йы қате ақпарат берілген. Туған айы - қараша, 11 болу керек Хабарландыру жіберген: [[Қатысушы:Ербол Рахметоллаұлы|Ербол Рахметоллаұлы]] ([[Қатысушы талқылауы:Ербол Рахметоллаұлы|талқылауы]]) 15:13, 2019 ж. қазанның 24 (+06)

== [[:Шәкәрім Құдайбердіұлы]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Бірақ казақта екі ауыз өлеңді кім шығармайды? Жас баланың жаңағы талабы өмір күйбеңінің күлді-көмешіне алданып қалып қояр ма еді, қайтер еді, егер Шәкәрім Құнанбайдағы ерке тотай қалпынан тез ауысып, Абай тәрбиесіне көшпесе. Хабарландыру жіберген: Саттар Нұрсұлтан [[Арнайы:Үлесі/5.63.75.193|5.63.75.193]] 18:21, 2019 ж. қарашаның 26 (+06)

== [[:Шардара ауданы]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
мәліметтерді жаңарту қажет Хабарландыру жіберген: Шардара аудандық ішкі саясат бөлімі [[Арнайы:Үлесі/92.47.30.154|92.47.30.154]] 11:07, 2020 ж. қаңтардың 6 (+06)

== [[:Қазақ тіліндегі жыл айларының атауларының мағынасы]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Қараша айына қатысты анықтаманы қазан айы деп жазып қойғанда, ал қазан айына анықтама мүлдем жоқ. Сонын үстіне адам жазғаннан кейін айлар санын санап шықса болар еді ғой, жылда не 11 ай бар ма?! Хабарландыру жіберген: Ересеков Девственник  [[Арнайы:Үлесі/89.20.48.139|89.20.48.139]] 11:19, 2020 ж. қаңтардың 10 (+06)

== [[:Қарахан кесенесі]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
потаму шта там есть апитьбжрпавсмитьбю Хабарландыру жіберген: 7418593+*// [[Арнайы:Үлесі/145.255.180.32|145.255.180.32]] 21:50, 2020 ж. қаңтардың 30 (+06)

== [[:Портал:Абай Құнанбайұлы/Қыс өлеңі]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
сіздерде мен бір қатені көрдім ол 2-ші шұмағында Дем алысы деп тұр бірақ сіз Демалысы алу керексіздер бірге алып Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/91.240.9.132|91.240.9.132]] 11:45, 2020 ж. қаңтардың 31 (+06)

== [[:Хәрри Поттер мен пәлсапа тас]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
келесі бөлім хәрри поттер мен құпия бөлме Хабарландыру жіберген: алға [[Арнайы:Үлесі/2.132.130.170|2.132.130.170]] 12:46, 2020 ж. ақпанның 3 (+06)

== [[:Орталық Азия экономикалық кеңістігі]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
&quot;Өзбекстан аумағыннда&quot; деген сөйлемдерде &quot;аумағыннда&quot; деген сөзде екі &quot;н&quot; әрпі салынған.Дұрысы: &quot;аумағында&quot; болуы керек. Хабарландыру жіберген:  Алдахов Қадіржан [[Арнайы:Үлесі/178.91.55.99|178.91.55.99]] 20:10, 2020 ж. ақпанның 3 (+06)

== [[:Қазақстанда 1960 жылдардың соңы мен 1990 жылдар]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
енеркәсәп емес өнеркәсіп Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/37.99.49.76|37.99.49.76]] 16:54, 2020 ж. ақпанның 29 (+06)

== [[:Коул спроус]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Мен бұл бетті ережелерге сәйкес жазған болатынмын,алайда сүзгі жасалғаннан кейін менің жазған бетімде қателер табылды деп айтылды Алайда сүзгі қате болуы мүмкін деп жазылған Өтінемін қайтадан тексеріп көріңіздер менің білуімше мен бар мағлұматты дұрыс жаздым және мен плагиат жасаған жоқпын! Хабарландыру жіберген: [[Қатысушы:Hbsh nis Kausar 7d|Hbsh nis Kausar 7d]] ([[Қатысушы талқылауы:Hbsh nis Kausar 7d|талқылауы]]) 17:16, 2020 ж. наурыздың 19 (+06)

== [[:Қ.Жұбанов атындағы Ақтөбе өңірлік мемлекеттік университет]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Ректорын ауыстырыңыз, дал казыргы окитын студенттер санын жазыныз,мекен жайын аныктап корсетсеныз Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/91.185.9.196|91.185.9.196]] 20:56, 2020 ж. наурыздың 30 (+06)

== [[:Желдірме]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Бұл шығарма Дәулеткерей Шығатайұлының күйі.Сіздер ақпаратта Абайдын күйі деп жазып қателескесіздер. Хабарландыру жіберген: Жұмаш [[Арнайы:Үлесі/2.134.190.226|2.134.190.226]] 15:57, 2020 ж. сәуірдің 16 (+06)

== [[:Дайрабай Нұрғожаұлы]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Бұл жердегі күйші Дайрабай Ерназарұлы жөнінде айтылып отыр. Ал Дайрабай Нұрғожаұлын шығармасының негізінде Еркеғали Рахмадиев жазбаған. Хабарландыру жіберген: Ықылас Тұрсынбек [[Арнайы:Үлесі/85.117.96.240|85.117.96.240]] 09:17, 2020 ж. сәуірдің 18 (+06)

== [[:Шоқан Шыңғысұлы Уәлиханов]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Шоқан Уәлихановның Манас дастаны туралы мәліметі қайда? Хабарландыру жіберген: Саттар Нұрсұлтан Әуезханұлы [[Арнайы:Үлесі/178.89.116.239|178.89.116.239]] 14:44, 2020 ж. сәуірдің 20 (+06)

== [[:Шаңқобыз]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
кобыз дурыс жазылмаган Хабарландыру жіберген: ааааа [[Арнайы:Үлесі/90.143.159.26|90.143.159.26]] 16:36, 2020 ж. сәуірдің 23 (+06)

== [[:Талқылау:Қылмыс]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Бұл жердегі мәліметтер қате көрсетілген Хабарландыру жіберген: Айжан Балтабаева [[Арнайы:Үлесі/92.46.67.224|92.46.67.224]] 19:22, 2020 ж. сәуірдің 25 (+06)

== [[:Сапақ датқа Жаншуақұлы]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Сапақ датқа Жаншуақұлы, Сапақ датқаның әкесі - Жаншуақ. Хабарландыру жіберген: Абсадыков Мухтар Сәулембайұлы [[Арнайы:Үлесі/95.82.126.35|95.82.126.35]] 17:00, 2020 ж. мамырдың 5 (+06)

== Орта жүз. Керей: ашамайлы және абақ және &quot;Ақбота&quot; - таралған неге деректерде жоқ. Керей руында Ақбота деген бар неге деректерге жазылмаған. Біздер көппіз ғой неге біз жайлы жазылмаған   ==

Орта жүз: Керей: Ақбота. Ашамайлы. Абақ

== [[:Қатысушы:Eaamoka/зертхана]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
невозможно опубликовать полностью статью, хотел внести вклад в развитие википедии на казхахском,но мне все время выходит ошибка якобы я ничего не менял и оставил автоматический перевод и что нужно нажав на какую то ссылку снова сохранить Хабарландыру жіберген: [[Қатысушы:Eaamoka|Eaamoka]] ([[Қатысушы талқылауы:Eaamoka|талқылауы]]) 23:51, 2020 ж. мамырдың 7 (+06)

== [[:Дұрыс үшбұрыш]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Дұрыс үшбқрышқа іштей және сырттай сызылған шеңбер радиусы формулалары ауысып кеткен Хабарландыру жіберген: Е32 [[Арнайы:Үлесі/2.132.110.11|2.132.110.11]] 09:19, 2020 ж. мамырдың 12 (+06)

== [[:Зеренді ауданы]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Кіші түкті емес Кіші тұйықты Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/82.200.193.174|82.200.193.174]] 15:10, 2020 ж. мамырдың 12 (+06)

== [[:Мемлекеттік бюджет]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Мемлекеттік бюджет — мемлекеттің белгілі бір уақыт кезеңіне, көбінесе бір жылға арналған кірістері мен шығыстарының қаржы жоспары. Онда мемлекеттік кірістердің түсетін көздері және қаражаттың жұмсалу бағыттары мен арналары көрсетіледі. Мемлекеттік бюджетті үкімет әзірлейді, жоғары заң шығарушы органдар қабылдап, бекітеді. Бюджеттің атқарылуы барысында оның ішінара қайта қаралуы мүмкін. Барлық демократиялық мемлекеттерде Мемлекеттік бюджетті қабылдау парламенттің аса маңызды өкілеттіктерінің бірі болып табылады. Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/178.90.225.188|178.90.225.188]] 02:06, 2020 ж. маусымның 3 (+06)

== [[:АҚШ доллары]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Осы мақаланың &quot;Сыртқы түрі, дизайн&quot; деген бөлімінде қателер бар! Екі доллардың реверсі қате, Dollar coin $1-дің аверсі қате. Хабарландыру жіберген: [[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 17:19, 2020 ж. маусымның 3 (+06)

== [[:Уикипедия:Форум/Қателер туралы хабарлау]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
я хочу написать статью о языке программирование &quot;С++&quot;, в данной статье встречаются строки кода, как примеры, но проверка статьи из за этик строк кода не допускает мою статью на публикацию Хабарландыру жіберген: [[Қатысушы:Алмас1|Алмас1]] ([[Қатысушы талқылауы:Алмас1|талқылауы]]) 08:35, 2020 ж. маусымның 12 (+06)

== Erkebu1ans  ==

Еркебұлан Қаратаев Ғабитханұлы 22қараша 2006жыл Кавер:11песен на 1бит,Русские хиты 2019-2020

== [[:Көкшетау]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
58%- kazakh, 29%- russians, change it Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/109.239.43.202|109.239.43.202]] 02:58, 2020 ж. шілденің 1 (+06)

== [[:Мәдени қарабидай]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Сәлеметсіз бе
қара бидай бөлек жазылады
қатені түзетіңіз Хабарландыру жіберген: қара бидай бөлек жазылады [[Арнайы:Үлесі/213.157.44.178|213.157.44.178]] 12:22, 2020 ж. тамыздың 3 (+06)

== [[:Ғазиз Ештанаев]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Ғазаз Ештаневтың шығармашылығы жайында сипатаған бөлігіндегі ақпарат Алтыншаш Жағанованікі. Осыны дұрыстасаңыздар. Хабарландыру жіберген: Лаура [[Арнайы:Үлесі/80.115.143.128|80.115.143.128]] 00:37, 2020 ж. тамыздың 4 (+06)

== [[:Әлішер Науаи]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Уики ақпаратта: &quot;12 жасар Науиды Бабыр өз тәрбиесіне алған&quot; деген мәлімет мүлде қате. Науаи 1441 жыл дүниеге келген ал Бабыр 1483 жыл???? Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/149.27.47.97|149.27.47.97]] 18:37, 2020 ж. тамыздың 16 (+06)

== [[:Уикипедия:Форум/Қателер туралы хабарлау]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Мүратбаш Бекеев деп қате жазылған. Ақынның есімі Мұрат Бекей(Мұратбай Бекеев)деп жазылуға тиіс. Хабарландыру жіберген: бегақовбат ұза [[Арнайы:Үлесі/95.82.119.164|95.82.119.164]] 12:54, 2020 ж. тамыздың 20 (+06)

== [[:Қатысушы талқылауы: Қарқын Айасыл]] ==

{{Талқылау статусы|жасалды}}
Каспий теңізі деген мақалада бір сөз қате жазылған. Ол сөз 2 абзацындағы артынан санағанда 2-кінші сөйлемде жағалауын деген сөз &quot;нсағалауын&quot; деп қате жазылып тұр. Хабарландыру жіберген: [[Қатысушы:Қарқын Айасыл|Қарқын Айасыл]] ([[Қатысушы талқылауы:Қарқын Айасыл|талқылауы]]) 12:38, 2020 ж. қыркүйектің 3 (+06)

== [[:Қызамық]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Ауру қоздырғышы қате көрсетілген. Стрептококк емес тоговирус. Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/79.133.187.231|79.133.187.231]] 21:20, 2020 ж. қыркүйектің 3 (+06)

== [[:Мұхтар Әуезов атындағы Қазақ мемлекеттік академиялық драма театры]] ==

{{Талқылау статусы|жасалды}}
Театрдың осы сәттегі директоры Еркін Жуасбек Тілеуқұлұлы.
Ақпараткөзі Мұхтар Әуезов театрының сайынан алынды Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/146.0.207.77|146.0.207.77]] 21:38, 2020 ж. қыркүйектің 8 (+06)

== [[:Қарақұм құрылтайы]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Қайып Сұлтан деген адам атында Сұлтан кіші әріппен жазылған Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/178.91.18.61|178.91.18.61]] 13:00, 2020 ж. қыркүйектің 15 (+06)

== [[:Антитеза]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
&quot;Адамзаттың балаң кезңіндегі&quot;  деген жерде, балаң емес &quot;бала&quot; деп ойлаймын, сонымен қатар &quot;кезеңіндегі&quot; деген сөз де қате жазылып қалыпты. Хабарландыру жіберген: Инкар Беренбаева [[Арнайы:Үлесі/5.250.141.141|5.250.141.141]] 13:06, 2020 ж. қыр--[[Арнайы:Үлесі/5.250.141.141|5.250.141.141]] 13:11, 2020 ж. қыркүйектің 21 (+06)--[[Арнайы:Үлесі/5.250.141.141|5.250.141.141]] 13:11, 2020 ж. қыркүйектің 21 (+06)қыркүйектің 21 (+06)

== [[:Ақпан төңкерісі]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
2 абзацтағы эсерлердіңдеген сөз Хабарландыру жіберген: касеке [[Арнайы:Үлесі/2.133.71.33|2.133.71.33]] 23:05, 2020 ж. қыркүйектің 24 (+06)

== [[:Вектор]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Әріптер кейбір жерде дұрыс жазылмаған Хабарландыру жіберген: Жанибек [[Арнайы:Үлесі/37.150.56.64|37.150.56.64]] 17:51, 2020 ж. қыркүйектің 28 (+06)

== [[:Достай Төлемішұлы Раманқұлов]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Достай Төлемішұлы Раманқұлов Нобель сыйлығын алмаған. Бұл жалған ақпарат. Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/2601:547:500:2320:F160:FCFF:B2A6:5E48|2601:547:500:2320:F160:FCFF:B2A6:5E48]] 08:52, 2020 ж. қазанның 6 (+06)

== [[:Көркемдік түр]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
''сюжеттік қүрылысы'' деген сөзде &quot;құрылысы&quot;дұрыс жазылмаған Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/2.134.72.174|2.134.72.174]] 22:16, 2020 ж. қазанның 7 (+06)

== [[:Уикипедия:Форум/Қателер туралы хабарлау]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
== Михаил Владимирович Мишустин ==
Тексеріңізші Хабарландыру жіберген: [[Қатысушы:Sayan46375|Sayan46375]] ([[Қатысушы талқылауы:Sayan46375|талқылауы]]) 09:49, 2020 ж. қазанның 14 (+06)

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Мәтіннің кей грамматикалық, пунктуациялық қателері түзетілді Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/92.46.11.148|92.46.11.148]] 14:49, 2020 ж. қазанның 17 (+06)

== [[:Қоңырат]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Мақтаралли емес Мақтарал Хабарландыру жіберген: Димаш [[Арнайы:Үлесі/85.193.105.87|85.193.105.87]] 00:57, 2020 ж. қазанның 20 (+06)

== [[:Электролиттер]] ==

{{Талқылау статусы|жасалды}}
АМАН МЕН ФАКСЕРДЫН КОТАКТАРЫН СОРАДЫ ЖАНЕДЕ СИМПЛУХАНЫ СИГЕМИЗ 
мәтіндегі бұл сөз өте сұмдық нәрсе. Сайтқа 18 ге толмаған талай жасөпірім кіреді. Сондықан бұл сөздерді мәтіннен алып тастауды талап етемін. Хабарландыру жіберген: Назира Тоқтарғазиева [[Арнайы:Үлесі/178.22.170.107|178.22.170.107]] 12:36, 2020 ж. қазанның 28 (+06)

== [[:Қатысушы:Xxxalibekacion]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Өзімнің бетімде жаза алмай жатырмын. Хабарландыру жіберген: [[Қатысушы:Xxxalibekacion|Xxxalibekacion]] ([[Қатысушы талқылауы:Xxxalibekacion|талқылауы]]) 12:11, 2020 ж. қазанның 29 (+06)

== [[:Мәтін]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
айналайын мәтін түрің жазшы блять Хабарландыру жіберген: райко [[Арнайы:Үлесі/2.132.232.253|2.132.232.253]] 16:26, 2020 ж. қазанның 29 (+06)

== [[:Еуразия]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
халық саны 5,132 млрд емес млн Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/145.255.168.204|145.255.168.204]] 18:47, 2020 ж. қазанның 29 (+06)

== [[Қапшағай]] ==

{{Талқылау статусы|жасалды}}
Сәлеметсіздер ме! Құрметті, әріптестер! Қапшағай қаласының әкімі ауысқан болатын. Қазіргі күні Құматаев Нұрлан Орынбасарұлы тағайындалды. Соны сайттарыңыздың қазақшасында түзетіп қоюларыңызды сұраймыз! Рахмет! 
 Здарствуйте, коллеги! в городе Капгашай аким поменялось. У вас на сайте в казахском варианте предедущий аким стоит. Если поменяете будем благодарны. Щас аким города Куматаев Нурлан Орынбасарович! Хабарландыру жіберген: Қапшағай қаласының әкімдігі! Акимат города Капшагай!  [[Арнайы:Үлесі/89.218.251.134|89.218.251.134]] 10:05, 2020 ж. қарашаның 6 (+06)

== [[:Абай даңғылы (Астана)]] ==

{{Талқылау статусы|жасалды}}
Мәтін соңында ұлы &quot;түлға&quot; деп жазылған, ал дұрысы &quot;тұлға&quot; болады. Хабарландыру жіберген: Абылайхан [[Арнайы:Үлесі/2.75.1.144|2.75.1.144]] 18:15, 2020 ж. қарашаның 16 (+06)
:Негізі бұл қатені өзіңіз түзетсеңіз болар еді.--[[Қатысушы:Nurtenge|Nurtenge]] ([[Қатысушы талқылауы:Nurtenge|талқылауы]]) 18:30, 2020 ж. қарашаның 16 (+06)

== [[:Ферменттер]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Соидықтан бұл процесті гидролиздік ыдырау, ал оны қамтамасыз ететін ферменттерді гидролазалар деп атаңды. Хабарландыру жіберген: Аманбеков Ерасыл [[Арнайы:Үлесі/95.59.250.223|95.59.250.223]] 17:54, 2020 ж. қарашаның 21 (+06)

== [[:Нұр-Сұлтан]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Бейбітшілік қаласы, әлем қаласыс емес Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/2.135.6.139|2.135.6.139]] 13:33, 2020 ж. қарашаның 22 (+06)

== [[:Педагогикалық эксперимент]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
аласында сөзі арасында Хабарландыру жіберген: Бибігүл [[Арнайы:Үлесі/46.42.234.12|46.42.234.12]] 21:41, 2020 ж. желтоқсанның 2 (+06)

== [[:Раушан Елемесов]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Кеш жарық! Елемесов Раушан Елемесович болуы қажет, фамилиясы қате жазылған. Түзетулеріңізді сұраймын. Рахмет! Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/37.99.82.119|37.99.82.119]] 18:37, 2020 ж. желтоқсанның 6 (+06)

== [[:Қатысушы талқылауы:MadinaOtegali]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
https://kk.wikipedia.org/wiki/Лухан

Туған күнін өзгерті қолымнан келмеді Хабарландыру жіберген: [[Қатысушы:MadinaOtegali|MadinaOtegali]] ([[Қатысушы талқылауы:MadinaOtegali|талқылауы]]) 19:21, 2020 ж. желтоқсанның 14 (+06)
:[[Қатысушы талқылауы:MadinaOtegali|Мадина Өтеғали]], туған күнін әріппен емес, санмен жазасыз, мәселен 20.04.1990. Жасын жазудың қажеті жоқ--[[Қатысушы:Мықтыбек Оразтайұлы|Мықтыбек Оразтайұлы]] ([[Қатысушы талқылауы:Мықтыбек Оразтайұлы|талқылауы]]) 20:30, 2020 ж. желтоқсанның 14 (+06)

== [[:Медеу Сәрсеке]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Түзету  Түзету Түзету Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/217.196.24.98|217.196.24.98]] 16:03, 2020 ж. желтоқсанның 15 (+06)

== [[:Үлкен қанайналым шеңбері]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
тарамдалыпғ қылтамырларға -  таралып қантамырларға Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/178.89.19.26|178.89.19.26]] 18:28, 2020 ж. желтоқсанның 17 (+06)

== [[:Фарадей заңы]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
неправильная формула закона Фарадея Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/89.37.25.117|89.37.25.117]] 21:08, 2020 ж. желтоқсанның 19 (+06)

== [[:Эссе]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Негізгі бөлім деген сөзде қате кеткен... Хабарландыру жіберген: амина  [[Арнайы:Үлесі/37.150.0.45|37.150.0.45]] 19:55, 2020 ж. желтоқсанның 20 (+06)

== [[:Географиялық ендік мен бойлықты анықтау]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
&quot;Географиялық ендік мен бойлықты анықтау&quot; деген жерде &quot;мен&quot; деген сөздің орынында &quot;пен&quot; тұру керек. Қазақ тіліндегі мен, пен, бен сөздерінің ішінен пен тұру керек. Хабарландыру жіберген: не сұрап тұрғаныңызды түсінбедім [[Арнайы:Үлесі/147.30.84.114|147.30.84.114]] 23:12, 2020 ж. желтоқсанның 26 (+06)

== [[:Қолданбалы бағдарламалық жасақтама]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Бағдармалар соөзінде қате бар Хабарландыру жіберген: KZ [[Арнайы:Үлесі/37.150.223.211|37.150.223.211]] 11:46, 2020 ж. желтоқсанның 31 (+06)

== [[:Көшпенділер (трилогия)]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Іияс Есенберлиннің &quot;Көшпенділер&quot;трилогиясының &quot;Қаһар&quot; атты кітабында I. Есенберлин XIX ғ. 30-40 жылдарындағы Кенесары Қасымов бастаған Ресей отаршылдығына қарсы қозғалыстың жай-күйін әңгімелейді. Сіздер Абылай хан туралы деп жазыпсыздар. Хабарландыру жіберген: Алтын [[Арнайы:Үлесі/178.88.247.135|178.88.247.135]] 19:12, 2021 ж. қаңтардың 4 (+06)

== [[:Қатысушы талқылауы:Bugz notbunny]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
&quot;Сынықшы&quot; деген мақаланы қайта қарап өңдеу керекб немесе қолданыстан жою керек, себебі ғылыми дәлелдемесі жоқ ақпарат берілген және дереккөзі де тексерілмеген Хабарландыру жіберген: [[Қатысушы:Bugz notbunny|Bugz notbunny]] ([[Қатысушы талқылауы:Bugz notbunny|талқылауы]]) 22:18, 2021 ж. қаңтардың 11 (+06)

== [[:Қаныбек Бекболатұлы Жұмашев]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
*[[2007]] жылдан - [[Маңғыстау облысы|Маңғыстау облыстық]] Білім басқармасының бастығы.
*[[2010]] жылдың сәуірінен бері - Маңғыстау облысы әкімінің орынбасары.
*[[2012]] жылдың маусымынан - &quot;Нұр Отан&quot; партиясы Маңғыстау облыстық филиалы төрағасының бірінші орынбасары.
*[[2014]] жылдың наурызынан - &quot;Нұр Отан&quot; партиясы Орталық аппараты басшысының орынбасары.
*[[2015]] жылдың қыркүйгінен - &quot;Нұр Отан&quot; партиясы Төрағасының бірінші орынбасарының кеңесшісі.
*[[2015]] жылдың қарашасынан - &quot;Нұр Отан&quot; партиясының Хатшысы.
*[[2019]] жылдың маусымынан - Маңғыстау облысы әкімінің орынбасары.
*[[2020]] жылдың қыркүйегінен - Қазақстан Республикасы Ақпарат және қоғамдық даму министрінің кеңесшісі.

== Жетістіктері ==
* &quot;Құрмет&quot; орденінің иегері (2013) Хабарландыру жіберген: Жұмашев Қаныбек Бекболатұлы [[Арнайы:Үлесі/93.185.74.42|93.185.74.42]] 17:53, 2021 ж. қаңтардың 12 (+06)

== [[:Мамай батыр ауылы]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Бұл жерде ауылдық округтің аты қате жазылған.Яғни Абылайкит емес Аблакетка ауылдық округі. Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/178.89.39.198|178.89.39.198]] 21:13, 2021 ж. қаңтардың 24 (+06)

== [[:Қасым-Жомарт Кемелұлы Тоқаев]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
fdsfdsdfsdasdкінішке орай, сіздің өңдемеңіз жүйелі болмағандықтан өңдеме сүзгісімен автоматты түрде болдырылмады.

Егер сүзгіде қате болса, онда біз сіздің өзгерісіңізді қалпына келтіре аламыз және бұл қатені жақында түзетеміз ол үшін администраторларға хабарлаңыз.кінішке орай, сіздің өңдемеңіз жүйелі болмағандықтан өңдеме сүзгісімен автоматты түрде болдырылмады.

Егер сүзгіде қате болса, онда біз сіздің өзгерісіңізді қалпына келтіре аламыз және бұл қатені жақында түзетеміз ол үшін администраторларға хабарлаңыз. Хабарландыру жіберген: fdfsdsdffsd [[Арнайы:Үлесі/178.90.226.1|178.90.226.1]] 03:23, 2021 ж. қаңтардың 28 (+06)

== [[:Ши (айрық)]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
ол жазған ақпараты дұрыс бірақ сауатты жазу керек қой Хабарландыру жіберген: Сұңқар [[Арнайы:Үлесі/188.127.43.2|188.127.43.2]] 18:19, 2021 ж. ақпанның 1 (+06)

== [[:Ақсақ құлан]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Не Джучи хан а Чингиз хан.Это Чингиз приказал налить свинец в домбру,а Джучи умер на охоте Хабарландыру жіберген: Let s go [[Арнайы:Үлесі/185.212.247.244|185.212.247.244]] 16:50, 2021 ж. ақпанның 13 (+06)

== [[:Ел тізімі (халықтың табиғи өсімі)]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Ангилья это не Англия? 
Anguilla             England Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/37.99.33.241|37.99.33.241]] 12:14, 2021 ж. ақпанның 19 (+06)

== [[:Бірінші жалпықазақ съезі]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
сиез емес съез деп жазылады Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/95.56.51.111|95.56.51.111]] 12:36, 2021 ж. ақпанның 25 (+06)

== [[:Акустикалық резонанс]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Соңғы сөйлемдегі &quot;көмей&quot; сөзі қате жазылған. Хабарландыру жіберген: окт [[Арнайы:Үлесі/95.59.192.182|95.59.192.182]] 22:06, 2021 ж. наурыздың 9 (+06)

== [[:Бөкей хандығының құрылуы]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
&quot;Сол кездегі патша офицерлерінң мойындауынша, қазақ шаруалары екі оттың ортасында қалды.&quot; дегендегі &quot;офицерлерінң&quot; сөзін &quot;офицерлерінің&quot; деген сөзге ауыстыру. Хабарландыру жіберген: OMag [[Арнайы:Үлесі/37.99.114.240|37.99.114.240]] 20:57, 2021 ж. наурыздың 11 (+06)

== [[:Қаныш Имантайұлы Сәтбаев]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Марапаттары деген жерде Қаныш Сәтбаевқа қатысты емес жазулар тұр Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/176.222.131.85|176.222.131.85]] 22:20, 2021 ж. наурыздың 12 (+06)

== [[:Әбдісалан Кәрімұлы Нұрмаханов]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Әбдісалан Нұрмаханұлы Нұрмаханов. Әкесінің аты қате жазылыпты Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/82.200.168.156|82.200.168.156]] 15:01, 2021 ж. наурыздың 18 (+06)

== [[:Қатысушы талқылауы:Saparbekovna]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Түркістан туралы уикипедия ақпаратында, қазіргі қала әкімі Аюпов Рашид Абатұлы Хабарландыру жіберген: [[Қатысушы:Saparbekovna|Saparbekovna]] ([[Қатысушы талқылауы:Saparbekovna|талқылауы]]) 20:06, 2021 ж. наурыздың 25 (+06)

== [[:Шұғыбан Қауметұлы]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Шұғыбан Әріп ақынның шәкірті  сібірде айдауда қайтыс болған. Простор журналында редактор болған емес. Кекілбаевты аударған емес Кекілбаев 1939 жылы туған. Деректер қате Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/5.76.130.116|5.76.130.116]] 22:08, 2021 ж. сәуірдің 5 (+06)

== [[:Абайдың философиялық көзқарасы]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Дүние — үлкен көл,
Көл сөзінде қате таптым. Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/37.150.225.170|37.150.225.170]] 23:30, 2021 ж. сәуірдің 10 (+06)

== [[:Дина Кенжеқызы Нұрпейісова]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Дина Нұрпейісова Төре руынан емес, Төріңгіт руынан шыққан Хабарландыру жіберген: Дильназ [[Арнайы:Үлесі/37.150.15.190|37.150.15.190]] 16:22, 2021 ж. сәуірдің 13 (+06)

== [[:Өсімдіктер]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Менин ойымша саныраукулактар осимдиктерге жатпайды Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/37.99.109.178|37.99.109.178]] 18:39, 2021 ж. сәуірдің 13 (+06)

== [[:Әбдісалан Кәрімұлы Нұрмаханов]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
отчество неверно, Абдысалан взял имя своего отца как фамилию. Прихожусь внучкой, могу подтвердить сказанное. Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/212.96.88.106|212.96.88.106]] 05:25, 2021 ж. сәуірдің 19 (+06)

== [[:Дала өркениеті]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Л Морганның жылы дұрыс белгіленбеген Хабарландыру жіберген: Ибрагим Исламбек [[Арнайы:Үлесі/92.55.180.184|92.55.180.184]] 12:08, 2021 ж. сәуірдің 21 (+06)

== [[:Мақтаарал ауданы]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Мақтаарал ауданы Мырзашөл құмды жазығының солтүстігінде, Сырдария өзенінің сол жағалауында, абсолюттік биіктігі 150-250 метр төбелі, белесті жазықта орналасқан. Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/94.141.235.202|94.141.235.202]] 12:56, 2021 ж. сәуірдің 21 (+06)

== [[:Халықаралық оқушы қабілетін бағалау бағдарламасы]] ==

{{Талқылау статусы|жасалды}}
болйынша деген сөз қате жазылған Хабарландыру жіберген: Назиля Т [[Арнайы:Үлесі/67.209.144.98|67.209.144.98]] 10:58, 2021 ж. сәуірдің 24 (+06)

== [[:Black Pink]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Мен өзімнің ойымды айттым Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/213.211.99.56|213.211.99.56]] 21:41, 2021 ж. сәуірдің 29 (+06)

== [[:Дүние жүзінің саяси картасы]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
XIX орнына ХЫХ деп тұр Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/87.243.31.47|87.243.31.47]] 17:49, 2021 ж. мамырдың 1 (+06)

== [[:Әлемдегі ең танымал мұражайлар тізімі (2014)]] ==

{{Талқылау статусы|жасалды}}
Британ мұрыжайы болып қате жазылған. Хабарландыру жіберген: к [[Арнайы:Үлесі/185.223.190.113|185.223.190.113]] 14:04, 2021 ж. мамырдың 4 (+06)

== [[:Стефан-Больцман заңы]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
заңы – тепе-тең сәуле шығарудың толық көлемдік тығыздығының () (а4, а-тұрақты шама) және соған байланысты дененің толық сәуле шығарғыштық қабілетінің (u) (u=4, мұндағы  – Стефан-Больцман тұрақтысы), абсолют температураның () төртінші дәрежесіне пропорционал екендігін тұжырымдайтын заң. Бұл заңды 1879 жылы австриялық физик Й.Стефан тәжірибелік деректерге сүйеніп, кез келген дененің сәуле шығарғыштық қабілеті үшін өрнектеп берді. Бірақ кейінгі жүргізген өлшеулер қорытындысы Стефан-Больцман заңының тек абсолют қара дененің сәуле шығарғыштық қабілеті үшін ғана орындалатындығын көрсетті. 1884 жылы Стефан-Больцман заңын Л.Больцман (1844 – 1906) теория жолмен қорытып шығарды. Алайда  және  тұрақтыларының мәнін теория жолмен тек Планк заңының негізінде ғалына анықтауға болады, өйткені Стефан-Больцман заңы Планк заңының салдары ретінде шығады. Стефан-Больцман заңы жоғары температураны өлшеу кезінде пайдаланылады. Хабарландыру жіберген: Саттар Нұрсұлтан [[Арнайы:Үлесі/178.89.61.22|178.89.61.22]] 15:31, 2021 ж. мамырдың 12 (+06)

== [[:Туыстық атаулары]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
&quot;Ұлы әже&quot; дегенді &quot;үлы әже&quot; деп жазған. Хабарландыру жіберген: AliU [[Арнайы:Үлесі/5.63.126.48|5.63.126.48]] 17:30, 2021 ж. мамырдың 13 (+06)

== [[:Уикипедия:Форум/Қателер туралы хабарлау]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
== [[:Талапбек Сұлтанбекұлы Сұлтанбеков]] ==
{{Талқылау статусы|жаңа}}
Бір тұлғаға арнап жазылған мақала екі рет қайталанып тұр. Талап Сұлтанбеков және Талапбек Сұлтанбекұлы Сұлтанбеков. Бір мақала жойылуға тиіс-ті. Хабарландыру жіберген: [[Қатысушы:Esen48|Esen48]] ([[Қатысушы талқылауы:Esen48|талқылауы]]) 21:23, 2021 ж. мамырдың 15 (+06)

== [[:Талап Сұлтанбеков]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Суретте Талап Сұлтанбеков емес. Суретте Алимхан Абеуович Ермеков. Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/95.82.125.171|95.82.125.171]] 21:05, 2021 ж. мамырдың 25 (+06)

== [[:Түркістан (қала)]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Түркістан қаласы әкімі Рашид Аюпов Абатұлы Хабарландыру жіберген: [[Қатысушы:Ердулет|Ердулет]] ([[Қатысушы талқылауы:Ердулет|талқылауы]]) 15:55, 2021 ж. маусымның 10 (+06)

== [[:Кубизм]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
This article seems to describe the same as [[Кубшылдық|this one]].

Кажется, что эта статья описывает то же самое, что и другая статья - [[Кубшылдық]]. Хабарландыру жіберген: [[Қатысушы:Redboston|Redboston]] ([[Қатысушы талқылауы:Redboston|талқылауы]]) 03:33, 2021 ж. маусымның 16 (+06)

== [[:Атаулы сөйлем]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Өолданылған әдебиеттер бөлек тұрмаса оқырма шатасып кетеді. Атаулы сөйлемнің мысалдарының біріне жатқызуы мүмкін.Рахмет! Хабарландыру жіберген: Аружан [[Арнайы:Үлесі/85.117.107.77|85.117.107.77]] 18:32, 2021 ж. маусымның 22 (+06)

== [[:Жапон әдебиетінің жанрлары]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Дереккөздер:
Шарафат Жылқыбаева, &quot;Күншығыс аңыздары&quot;
Шарафат Жылқыбаева, &quot;Қызыл қақпаның құпиясы&quot; Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/89.218.177.218|89.218.177.218]] 12:29, 2021 ж. шілденің 14 (+06)

== [[:Қатысушы талқылауы:Samatuly Serikbolsyn]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Ғалымжан Кенжебек атты тұлғаның бірден екі парақшасы бар болып шықты. Хабарландыру жіберген: [[Қатысушы:Samatuly Serikbolsyn|Samatuly Serikbolsyn]] ([[Қатысушы талқылауы:Samatuly Serikbolsyn|талқылауы]]) 18:53, 2021 ж. тамыздың 21 (+06)

== [[:Уикипедия:Алғашқы мақала]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
6 - шы қадам
1 бейтарап көзқарас
... бірдей көлемде баяндале қажет. Хабарландыру жіберген: [[Қатысушы:Мейржан Абдуов|Meirzhan]] ([[Қатысушы талқылауы:Мейржан Абдуов|талқылауы]]) 15:08, 2021 ж. тамыздың 23 (+06)

== [[:Матуриди мазһабы]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Матруди ағым емес. Матруди деген мектеп ағым деп қазіргі таңда өздерін салафия деп жүрген кісілерді айтуға болады. Немесе Талибан. Өкінішке орай бұл матуриди  ағымы деген сөз ең үлкен қателік. Хабарландыру жіберген: Рахатов Заманбек [[Арнайы:Үлесі/188.0.152.49|188.0.152.49]] 13:17, 2021 ж. тамыздың 24 (+06)

== [[:Жұмабек Ахметұлы Тәшенов]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Туған ауылының атауы Танагүл емес, Тана көлі деген жерде дүниеге келген. Менің анам да сол жерде туғанын мақтан қылып отыратын. Хабарландыру жіберген: Серік Кәрібайұлы ОСПАН [[Арнайы:Үлесі/178.89.172.208|178.89.172.208]] 11:17, 2021 ж. қыркүйектің 6 (+06)

== [[:Ақбілек (роман)]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Қысқаша мазмұнында Қазақ сөзін Қазан сөзімен аустыру керек өйткені мұнда көтеріліс туралы айтылып жатыр. Хабарландыру жіберген:  [[Арнайы:Үлесі/178.91.70.195|178.91.70.195]] 15:10, 2021 ж. қыркүйектің 8 (+06)

== [[:Қойкелді Сартұлы]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Мақаланың аты қате жазылған, орфографиялық ережелерге сәйкес келмейді, себебі &quot;Г&quot; дыбысы тек айтылатын кезде ғана болады, бұл орфоэпиялық норма, ал жазылатын кезде орфоэпиялық ереже ескерілмейді. Өз бетінше мақала атын өзгерте алмадым, алайда мәтін ішінде атына байланысты барлық қателерді түзедім. Хабарландыру жіберген: [[Қатысушы:Dias Baurzhan|Dias Baurzhan]] ([[Қатысушы талқылауы:Dias Baurzhan|талқылауы]]) 11:13, 2021 ж. қыркүйектің 16 (+06)

== [[:Өнеркәсіп төңкерісі]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
машина деген сөзді көлік деп жазу қажет Хабарландыру жіберген: сымбат [[Арнайы:Үлесі/185.250.28.152|185.250.28.152]] 16:39, 2021 ж. қыркүйектің 18 (+06)

== [[:Қазыбек би]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Қате:
“Қазақ деген мал баққан елміз, ешкімге соқтықпай жай жатқан елміз.
Елімізден құт-береке қашпасын деп, жеріміздің шетін жау баспасын деп найзасына жылқының қылын таққан елміз.
Дұшпан басынбаған елміз, басымыздан сөз асырмаған елміз.
Досымызды сақтай білген елміз, дәм-тұзын ақтай білген елміз.
Бірақ асқақтаған хан болса – хан ордасын таптай білген елміз.
Атадан ұл туса – құл боламын деп тумайды, анадан қыз туса – күң боламын деп тумайды, ұл мен қызын жатқа құл мен күң етіп отыра алмайтын елміз.
Сен темір болсаң, біз көмірміз – еріткелі келгенбіз, қазақ-қалмақ баласын теліткелі келгенбіз.
Танымайтын жат елге — танысқалы келгенбіз, танысуға көнбесең – шабысқалы келгенбіз.
Сен қабылан болсаң, мен арыстан – алысқалы келгенбіз, тұтқыр сары желіммен жабысқалы келгенбіз.
Бітім берсең – жөніңді айт, бермесең – тұрысатын жеріңді айт!” – депті.

Дұрысы:
Біз – қазақ деген мал баққан елміз, бірақ ешкімге соқтықпай жай жатқан елміз. 
Елімізден құт-береке қашпасын деп, жеріміздің шетін жау баспасын деп, найзаға үкі таққан елміз, ешбір дұшпан басынбаған елміз, басымыздан сөз асырмаған елміз. 
Досымызды сақтай білген елміз, дәм-тұзды ақтай білген елміз, асқақтаған хан болса, хан ордасын таптай білген елміз. 
Атадан ұл туса, құл боламын деп тумайды, анадан қыз туса, күң боламын деп тумайды. 
Ұл мен қызды қаматып отыра алмайтын елміз. 
Сен – қабылан болсаң, мен – арыстан, алысқалы келгенбіз. 
Қазақ, қалмақ баласы, табысқалы келгенбіз. 
Танымайтын жат елге танысқалы келгенбіз. 
Танысуға көнбесең, шабысқалы келгенбіз. 
Сен – қалмақ болсаң, біз – қазақ, қарпысқалы келгенбіз.
Жаңа үйреткен жас тұлпар жарысқалы келгенбіз. 
Тұтқыр сары желіммін, жабысқалы келгенбіз. 
Сен темір де, мен көмір, еріткелі келгенмін. 
Екі еліктің баласын теліткелі келгенмін, егесетін ер шықса, иілткелі келгенмін. 
Берсең жөндеп бітіміңді айт, не тұрысатын жеріңді айт Хабарландыру жіберген: [[Қатысушы:AronRaut|AronRaut]] ([[Қатысушы талқылауы:AronRaut|талқылауы]]) 13:13, 2021 ж. қыркүйектің 19 (+06)


== [[:ДНҚ репликациясы]] ==

{{Талқылау статусы|жаңа}}
Криктер дегенимиз арна емес Крик Фрэнсис Крик деген галымнын есими Хабарландыру жіберген: Димаш [[Арнайы:Үлесі/178.90.225.57|178.90.225.57]] 18:18, 2021 ж. қазанның 4 (+06)

== Ауыл тұрғындарының жетістіктері ==

Ауыл тұрғындары жетістіктері деген бөлімде белгісіз кісілер хейт жазып қалдырыпты.  

Түзету үшін толық ақпарат білмеймін,  білетін кісілер жаза жатар.  Бірақ, уақытша қазіргі мәліметтерді өшіре тұруыеызды сұраймын

== Қайта өрлеу мәдениеті ==

Франция қате жазылған 
Оны қатесін түзеу керек

== Қаланын аттары ==

Қаланын атарын жазғанда, автоматты түрде қате деп шығады(Дубли)

== Холокост ==

Адамзатқа жасалған ең ауыр қиянат, әділетсіздікке қалай күмән келтіруге болады? Холокостта 6 миллион адам газға улап, қарумен атып жойды ғой.  Антисемитизм бұл әділетсіздік екені рас. Осы күмән туралы жазған адам еврейлерге негативті көзқараста болған. Осы жазылған ақпараттар толығымен бос сандырақ.</text>
      <sha1>kg52iw5pxjeiqb41ychtodwkj95e7sa</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Бурят Автономиялы Кеңестік Социалистік Республикасы</title>
    <ns>0</ns>
    <id>187940</id>
    <revision>
      <id>3059933</id>
      <parentid>2720692</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T13:03:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Malik Nursultan B</username>
        <id>111493</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Malik Nursultan B [[Бурят Автономиялы Советтік Социалистік Республикасы]] бетін [[Бурят Автономиялы Кеңестік Социалистік Республикасы]] бетіне жылжытты</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="23289" xml:space="preserve">{{Мемлекет
 |Қазақша атауы          = Бурят Автономиялы Советтік Социалистік Республикасы
 |Шынайы атауы           = Буряадай Автономито Совет Социалис Республика
 |Септік                 = 
 |Елтаңба                = Coat of Arms of Buryat ASSR.png
 |Байрақ                 = Flag of the Buryat ASSR.svg
 |Ұраны                  = 
 |Әнұранның аты          = 
 |Аудио                  = 
 |lat_dir = |lat_deg = |lat_min = |lat_sec = 
 |lon_dir = |lon_deg = |lon_min = |lon_sec = 
  |region                = 
  |CoordScale            =
 |Картада                = 
  |карта тақырыбы        =
 |Картада2               = 
 |Үкімет түрі            = 
 |Құрылды                = [[30 мамыр]] [[1923 жыл]]
 |Тілдері                = [[Орыс тілі|орысша]] және [[Бурят тілі|бурятша]]
 |Мемлекеттік діні       = 
 |Астанасы               = [[Улан-Удэ]]
 |Басшы қызметі          = 
 |Басшылары              = 
 |Жер аумағы             = 351 300
 |Жер аумағы бойынша орны = 
 |Судың үлесі            = 
 |Этнохороним            = 
  |Жұрты                 = 1 041 119 &lt;ref&gt;[http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus89_reg1.php Всесоюзная перепись населения 1989 г.]&lt;/ref&gt;
  |Халық саны бойынша орны  = 
  |Сарап жылы           = 
  |Санақ бойынша халық саны = 
  |Санақ жылы           = 1989
  |Халық тығыздығы      = 2,9
  |Тығыздық бойынша орны   = 
}}

'''Бурят Автономиялы Советтік Социалистік Республикасы''' (Буряадай Автономито Совет Социалис Республика), [[Бурятия]] (1958 жылдың 7 шілдеге дейін Бурят-Моңғол АКСР-і) – [[РКФСР]]-дің құрамына кіреді. 1923 ж. 30 маусымда құрылған. Оңтүстігінде [[Моңғолия Халық Республикасы]]мен шектеседі. Конституциясы 1937 жылы 11 тамызда Бурят-Моңғол АКСР-і Кеңестерінің Төтенше 7-съезіне қабылданып, 1940 жылы РКФСР Жоғары Кеңесінің 3-сессиясында бекітілген. Жері 351,3 мың км². Халқы 812 мың (1970). Әкімшілік жағынан 18 ауданға (аймаққа бөлінеді), 5 қала, 13 қ.т. поселке бар. Астанасы – Улан-Удэ.&lt;ref&gt;“Қазақ Совет Энциклопедиясы”, ІІ том&lt;/ref&gt;

== Табиғаты ==
Рельефінің сипатына қарай 4-ке бөлінеді: 
* Селенга орта биік таулары (Цаган-Дабан, Цаган-Хуртэй, Заган жоталары, 1200-1700 м);
* Шығыс Саян (ең биік жері Мунку-Сардык, 3491 м);
* Байқал тауы өлкесі (Хамар-Даба, Улан-Бургасы, Баргузин, Байқал т.б. жоталар, 2000-2500 м);
* Витим таулы үстірті (1000-1200 м).
Бұл тау жүйелерінің арасында байтақ қазан шұнқырлар бар (Баргузин, Удэ, Жоғары Апгара т.б.); олардың кейбіреулері ауыл шаруашылығына пайдаланылады.

[[File:Selenga2.jpg|thumb|350px|[[Селенга]]]]

'''Қазынды байлықтары''': түсті және сирек кездесетін металдар ([[алтын]], [[вольфрам]], [[молибден]]), [[боксит]], [[апатит]], [[көмір]] және [[марганец]] рудалары, [[графит]], [[слюда]] және т.б. Минералды бұлақтар көп. Климаты тым континенттік. Қаңтардың орта температурасы -24°С, -25°С, шілдеде 17°С, 18°С, Жауын-шашынның жылдық орташа мөлшері 250-300 мм. Үлкен өзендері: [[Селенга]], [[Баргузин]], Жоғарғы [[Ангара]], [[Витим]], [[Иркут]]. [[Байқал]] көлі акваториясының көпшілік бөлігі осы республикаға жатады. Топырағы әр түрлі: жері негізінен күлгін топырақты, ал дала мен орманды жерлері қара және қызғылт топырақты. [[Жер]]інің 70%-ы [[орман]] (қарағай, шырша және т.б.).

== Халқы ==
Негізгі тұрғындары [[буряттар]] (135,8 мың адам 1959), [[орыстар]] (502,5 мың адам), [[украиндар]] (110,2 мың), [[татарлар]] (8 мың). Орта тығыздығы 1км² жерге 2,3 адамнан (1970). Халқының 45%-ы қалаларда тұрады. Үлкен қалалары: [[Улан-Удэ]] (254 мың адам, 1970), [[Кяхта]], [[Бабушкин]]. Кеңес өкіметі жылдары [[Гусиноозерск]], [[Закаменск]] қалалары пайда болды.

== Тарихы ==
Бурят жерін адам ерте палеолит дәуірінде қоныстанған. Б.з.б. ІІІ ғасырдан б.з. [[XI ғасыр]]ына дейін Бурят жерін әр түрлі көшпелі тайпалар: ғұндар, ұйғырлар, эвенкілер және т.б. бірінен кейін бірі ауысып мекендеумен келген. [[XIII ғасыр]]дың басында Байқал маңын түгелдей және одан сыртқы жерлерді де Моңғол тілдес бурят және эвенк тайпалары қоныстанған. [[XVII ғасыр|XVII]]-[[XVIII ғасыр]]ларда олар халық болып қалыптасып, ортақ тілде сөйледі, бірақ мемлекет құра алмады. Буряттар негізінен мал өсірумен айналысты. Кейбір аймақтарда егін екті, аң және балық аулады және т.б. кәсіптер істеп, көршілес Сібір халықтарымен, [[Қытай]]мен, Моңғолиямен айырбас сауда жасады, баспанасы киіз үй болды. XVII ғасырдың бас кезінде буряттар тапқа бөлініп, алғашқы қауымдық құрылыс ыдырап, патриархтық-феодал құрылыс дами бастады. XVII ғасырдың аяғында Бурятқа буддизм (ламаизм) еніп, ол XVIIІ-[[XIX ғасыр]]ларда кеңінен тарады.

[[File:Order of Lenin obverse Turova TB.png|thumb|200px|Ленин ордені]]

XVII ғасырдың басында Бурятқа алғашқы қазақ-орыс отрядтары келді. Буряттың Ресейге қосылуы – негізінен осы ғасырда аяқталды. Мұның өзі елдің экономика, саяси, мәдени жағынан онан әрі дамуына прогрестік ықпал жасады. Феодализмнің дамуы тездеді, шұрайлы жерлерді билеуші топтар мен байлар басып алды. Патша әкімшілігінің жергілікті халық пен орыс шаруаларын қанауы барған сайын күшейе түсті. Еңбекшілер бұқарасы бұған шыдамады. [[1958 жыл]]ы Балаган даласында буряттардың бірнеше толқуы болды. [[1696 жыл]]ы көтеріліске шыққан орыс шаруалары мен буряттар [[Братск]] бекінісін алды. Сол жылы Байқал сыртының қазақ-орыстары мен стрелецтер [[Иркутск]] бекінісін қоршады, бұған буряьтар да қатысты.

XVIIІ ғасырдың 2-жартысы мен ХІХ ғасырдың 1-жартысында Бурятта тауарлы-ақшалы қатынастар өрістеді. Буряттар енді салықты ақшалай төлей бастады. Орыстардың көптеп келуіне байланысты өнеркәсіп пайда болды, ішкі және сыртқы сауда өсті. [[1760 жыл]]ы Ресейдің Азия елдерімен жалпы сауда айналымының 67%-ы осында болды. ХІХ ғасырдың 2-жартысында Бурятта алтын шығару мөлшері артты (жылына 24-34 пұт). Сібір темір жолының салынуы өнеркәсіптің онан әрі өркендеуіне, ауыл шаруашылығын дамытып, оның тауарлығын арттыруға игі әсер етті. Жергілікті халық біртіндеп отырықшылана бастады. Сібір мен Байқал сыртына патша үкіметі жер аударған декабристер, петрашевскийшілер, халықшылдар, социал-демократтар бұл аймақта төңкеріс қозғалыстың өрлеуіне ықпал жасады, ХІХ ғасырдың 1-жартысында қала кәсіпшілерінің, шаруалар мен алтын кендері жұмысшыларының толқулары болды. 60-70 жылдары Сібірде ереуіл басталды, 80-90 жылдары алтын кендерінде көптеген стачкалар болды. ХІХ ғасырдың аяғы мен XX ғасырдың басында болыстық реформалар жүргізіліп, әкімшілік-полициялық езгі күшейді, буряттардың жер пайдалануы әрбір адамға шаққанда, 15-ші бөлігіне дейін қысқартылды, қалғаны, яғни барлық жердің 36-53%-ы отаршылық қорға алынды. Патша өкіметінің реакциялық шаралары буряттардың қатты толқуын тудырды. [[1905]]-[[1907 жыл]]дары төңкеріс кезінде жұмысшылар мен шаруалардың күресіне большевиктік топтар басшылық етті. Забайкалье темір жолы станцияларында ереуіл комитеттері мен жұмысшы жасақтары құрылды. Орыс және бурят шаруалары қазынаның, шіркеудің жерлерін басып алды. Буряттардың ұлт-заттық қозғалысы басталды. Ақпан төңкерісі кезінде Верхнеудинскіде ([[1934 жыл]]дан Улан-Удэ), Троицкосавскіде (1934 жылдан Кяхта), Тарбағатай кеңдерінде, Мысовкіде ([[1941 жыл]]дан Бабушкин) жұмысшы және солдат депуттарының Кеңестері құрылды. Ауылдарда болыстық, селолық, станицалық комитеттер ұйымдастырылды. Қазан төңкерісін әзерлеу және оны өткізу кезінде большевик буряттар РСДЖ(б)П Иркутск комитетінің жұмысына белсене қатысты.&lt;ref&gt;Российская Федерация. (Восточная Сибирь), М., 1969&lt;/ref&gt;

[[File:Buryat-Mongol ASSR in 1925.jpg|thumb|350px|Бурят-Моңғол АССР-і [[1925]] ж.]]

[[1918]] жылы ақпанда Бурятта Кеңес өкіметі орнады. Бірақ сол жылдың жазында контрреволюция күштер Сібірде Кеңес өкіметін құлатты. Забайкальеде интервенттердің қол шоқпары – атаман Т.М.Семеновтың билігі орнады. [[1918]] жылы тамызда Бурятты жапон интервенттері, [[1919 жыл]]ы сәуірден бастап американ әскерлері басып алды. Ақ гвардияшылар мен басқыншылр террор тәртібін орнатты. Бурятта партизан қозғалысы өрістеді (П.С. Балтахиновтың бурят отряды т.б.). [[1920 жыл]]ы [[2 наурыз]]да Қызыл Армия бөлімдері партизандардың қолдауымен Верхнеудинскіні азат етті. Батыс Бурят РКФСР құрамына, шығыс жағы – [[Қиыр Шығыс республикасы]] (ҚШР) құрамына енді. [[1921 жыл]]ы [[24 сәуір]]де Бурят-Моңғол АО құрылды (ҚШР құрамында). [[1922 жыл]]ы 9 қаңтарда Бүкіл одақтық Орталық Атқару Комитетінің (БОАК) қаулысымен РКФСР-дің Бурят-Моңғол АО құрылды. Интервенттер Қиыр Шығыстан қуылғаннан кейін [[1922 жыл]]ы қарашада ҚШР ажыратылды да, [[1923 жыл]]ы [[30 мамыр]]да буряттың екі автономиялы облысы Бурят-Моңғол АКСР-і болып құрылып, орталығы [[Верхнеудинск]] болды.

Социалисттік құрылыс жылдарында Бурят индустриялы-колхозды республикаға айналды. Соғыстан бұрынғы бесжылдықтар кезінде ірі өнеркәсіптің жалпы өнімі [[1913 жыл]]ғымен салыстырғанда 20 есе артты. [[1923]]-[[1937 жыл]]дары халық тұтынатын өнімдер шығару 17 есе өсті. Бурятта мәдениет революциясы жасалды, ұлттық интеллигенцияөсіп жетілді. Буряттар социалист ұлт болып қалыптасты. Ұлы Отан соғысы кезінде Буряттың 33 жауынгері Кеңес Одағының Батыры атағын алып, 35 мыңнан астам адам орденімен және медальдармен марапатталды. [[1960 жыл]]ы ірі өнеркәсіптің жалпы өнімі 1913 жылғымен салыстырғанда 68 есе артты. Жалпы өнеркәсіптің республика халық шаруашылығынан алатын үлес салмағы 1923 жылғы 10%-дан 80%-ға дейін өсті. [[1958 жыл]]ы 7 шілдеде КСРо Жоғары Кеңесі Төралқасының Жарлығы бойынша Бурят-Моңғол АКСР-і Бурят АКСР-і болып аталды. Шаруашылық пен мәдениет құрылысындағы табыстары үшін және Буряттың Ресей құрамына өз еркімен қосылуының 300 жылдығы құрметіне [[1959 жыл]]ы 3 шілдеде Бурят АКСР-і Ленин орденімен марапатталды.&lt;ref&gt;Ленин и возрождение Бурятии. Сб., Улан-Удэ, 1970&lt;/ref&gt;

== Денсаулық сақтау ісі ==
Қазан төңкерісіне дейін Бурят жерінде не бары 6 емдеу орны, 41 дәрігер болған еді. [[1969 жыл]]ы 9,1 мың төсектік (мың адамға 11,3 төсек) 146 аурухана, 176 амбулатория мен поликлиникалар, 453 фельдшер-акушерлік пункт, 1,6 мың дәрігер (494 адамға 1 дәрігер), 6,3 мың орта білімді медицина қызметкерлері жұмыс істеді. Бурятта Аршан, Горячинск т.б. курорт орындары, санаторийлер мен демалыс үйлері бар. Байқал көлі еңбекшілерінің орнына айналған.

== Халық шаруашылығы ==
=== Өнеркәсібі ===
Өнеркәсібінің басты салалары: кен өндіру, машина жасау, ағаш өңдеу, балық және терісі бағалы аң аулау. Витим өзені алабында алтын, Гусиноозерск атрабында қоңыр көмір өндіріледі. Гордокқаласында Джида молибден-вольфрам комбинаты бар. Улан-Удэдэ машина жасау (авиациялық, локомотив-вагон, кеме, станок, электр машиналары, технологиялық бақылау приборлары зауыдтары), тамақ (әсіресе ет өндірісі басым), құрылыс материалдары (шыны, цемент т.б.) кәсіпорындары шоғырланған. Байқал көлінен ауланған балық оның жағалауындағы қалаларда (Усть-Баргузин т.б.) өңделеді. Уда, Селенга өзендері мен Байқалдың шығыс жағалауында ағаш дайындау, оны өңдеу орындары бар. ағаш шикізат ретінде Кузбассқа, Қазақстан мен Орта Азияға жіберіледі. Селенга целлюлоза-картон комбинаты салынды (1969).

[[File:Ulan ude station.jpg|thumb|350px|[[Улан-Удэ]] [[темір жол]] вокзалы]]

=== Ауыл шаруашылығы ===
Бурят жерінің 9%-ға жуығы ауыл шаруашылығы үлесіне тиеді. Мал шаруашылығы ауыл шаруашлығы өнімдерінің 2/3-ін береді. Биязы жүнді қой, етті, сүтті ірі қара мал өсіріледі. 1970 жыдың басында 440 мың ірі қара мал, 1706 мың қой мен ешкі, 153 мың шошқа болды. Басты дақылдары: бидай, сұлы, қант қызылшасы т.б. Аң шаруашылығыныңда терісі бағалы қара қоңыр түлкі, қара күзен, [[уссури жанаты]] өсіріледі, ормандарынан бұлғын, тиін, ондатра ауланады. 
=== Транспорты===
Тасылатын жүктің 90%-ға жуығы [[темір жол]] (жалпы ұзындығы 646 км) транспортының үлесіне тиеді. Республика жерінің [[Сібір темір жол]] магистралы өтеді. Ұзындығы 10,5 мың км-ден астам автомобиль жолы бар. Негізгілері: Улан-Удэ – Кяхта, Култук – Монды, Улан-Удэ – Романовка – [[Чита]], Улан-Удэ – Иркутск т.б. Байқал көлі мен Селенга өзенінде кеме жүзеді.

== Архитектурасы мен бейнелеу өнері ==
Бурят жерінде өте ерте кезде жасалған керамика, мыс бұйымдар жартасқа қашап салынған адамдар мен аңшылықты бейнелеген көріністер сақталған. Киімді, ат әбзелдерін, қару-жарақтарды т.б. әшекейлеуге арналған алтын, күміс өрнектер, халық шеберлерінің жыртқыш аңдарды бейнелеген қиял-ғажайыпоюлары Буряттың ертедегі бай өнерін танытады. Әйтсе де, феодал мешеулік кезінде өнердің көркеюіне шамандық бөгет болды. XIII ғасырда ламаизм Бурятқа будда және тибет өнерінің формасын әкелді. Будда символикасының элементтері қол өнер бұйымдары мен діни архитектура ескерткіштерінде айқын көрініс тапты. Тек Ұлы Қазан социалистік революциясынан кейін ғана бурят халқының ұлттық өнері шындап дамыды. Бурят халық шеберлері творчествосында түбегейлі идеялық өзгерістер жасалды. Бурятта кескіндеу, график, мүсін, сән өнері пайда болды. Улан-Удэ бейнелеу өнері музейі ашылуы, Суретшілер одағының құрылуы (1933) және республика көркемсурет көрмесін ұйымдастыру (Октябрь революциясының 20-жылдығына, Бурят АКСР-інің 10, 15, 20, 25, 25 жылдықтарына арналған Мәскеудегі он күндіктер) – Бурят өнерінде үлкен оқиға болды. Бурят халық өнерінде әшекейлі ою-өрнектермен қабат тұңғыш рет реалистік шығармалар да тұды. Буряттың көрнекті суретшілері – Ц.С.Сампилов, А.Е.Хангалов, А.И.Тимин, Д.Д.Тудупов, Р.С.Мэрдыгеев т.б. Олардың шығармалары тарихи-төңкеріс тақырыптарға арналды. Еңбек, социализм қайта құрылыс тақырыбына Р.С.Мэрдыгеевтің «Түнгі жр жырту», Ц.С.Сампиловтың «Сауыншылар» картинасы арналса, совет адамының портретін, табиғат көрінісін бейнелеуге А.И.Тиминнің (Б.АКСР-інің еңбек сіңірген артисі Ч.Гениновтың портреті), Ц.С.Сампилвтың («Жарғалаңтой жазығында») шығармалары туды.&lt;ref&gt;Хороших П.П., Задачи изучения изобразительного искусства ьурят, Верхнеудинск, 1925&lt;/ref&gt;

==Дереккөздер==
&lt;references/&gt;

[[Санат:РКФСР]]</text>
      <sha1>s3m3eekld266d5z8g62m4rxxqck7xtk</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Дағыстан</title>
    <ns>0</ns>
    <id>188465</id>
    <revision>
      <id>3059983</id>
      <parentid>3047631</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T15:50:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Орел Карл</username>
        <id>81620</id>
      </contributor>
      <comment>/* Әкімшілік-аумақтық бөлініс */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="37365" xml:space="preserve">{{coord|43|06|N|46|53|E|type:adm1st_region:RU|display=title}}
{{Ресей Федерациясының субъекті
 |KkNm            = Дағыстан Республикасы
 |RuNm            = Республика Дагестан
 |OfNms           = {{lang-av|Дагъистаналъул Республика}}&lt;br /&gt;{{lang-az|Dağıstan Respublikası}}&lt;br /&gt;{{lang-lez|Дагъустандин Республика}}&lt;br /&gt;{{lang-dar|Дагъистала Республика}}&lt;br /&gt;{{lang-kum|Дагъыстан Джумгьурият}}&lt;br /&gt;{{lang-lbe|Дагъусттаннал Республика}}&lt;br /&gt;{{lang-tab|Дагъустандин Республика}}&lt;br /&gt;{{lang-ce|ДегIeстан Республика}}
 |FSFlag          = [[Сурет:Flag of Dagestan.svg|150px|Дағыстан байрағы]]
 |FSCoA           = [[Сурет:Coat of Arms of Dagestan.svg|100px|Дағыстан елтаңбасы]]
 |FlagLnk         = Дағыстан туы
 |CoALnk          = Дағыстан елтаңбасы
 |FSMap           = Map of Russia - Republic of Dagestan (2008-03).svg
 |FSMapNameNOAUTO = Dagestan
 |FSCtrWhat       = Елордасы
 |FSCtrNm         = [[Махачқала]]
 |AreaRnk         = 52-ші
 |TotArea         = 50 270
 |WaterPrcnt      = 0,4
 |PopRnk          = 11-ші
 |PopQty          = {{өсім}}3 153 857
 |PopCtDate       = 2022
 |PopDens         = 62,74
 |GDP             = 285,3
 |GDPCtDate       = 2010
 |GDP(PPP)        = 78,3
 |GDPRnk          = 35-ші
 |FedDistrNm      = [[Солтүстік Кавказ федералды округі|Солтүстік Кавказ]]
 |EcRegNm         = Солтүстік Кавказ
 |OfLangs         = [[орыс тілі|орыс]], [[авар тілі|авар]], [[ағұл тілі|ағұл]], [[әзірбайжан тілі|әзірбайжан]], [[даргин тілі|даргин]], [[құмық тілі|құмық]], [[лак тілі|лак]], [[лезгин тілі|лезгин]], [[ноғай тілі|ноғай]], [[рутуль тілі|рутуль]], [[табасаран тілі|табарасан]], [[тат тілі|тат]], [[цахур тілі|цахур]], [[шешен тілі|шешен]]&lt;ref&gt;Конституцияға сәйкес, Республиканың мемлекеттік тілдері боп орыс және Дағыстан халқының барлық тілдері саналады. Алайда, тек қана 14 тілдің өз жазуы бар және мемлекеттік тіл ретінде жұмыс істеуде.&lt;/ref&gt;
 |FSAnthem        = 
 |CadNo           = 05
 |ViceTtl         = Үкімет төрағасы
 |ViceNm          = [[Абдулмуслимов Абдулмуслим Мухудинович|Абдулмуслим Абдулмуслимов]]
 |HeadTtl         = Республика президентінің м.а.
 |HeadNm          = [[Сергей Алимович Меликов|Сергей Меликов]]
 |LegislTtl       = Халық кеңесінің төрағасы
 |LegislNm        = [[Заур Асевович Аскендеров|Заур Аскендеров]]
 |MSKS            = 0
 |OfSite          = http://www.government-rd.ru/
}}

'''Дағыстан Республикасы''' ({{lang-av|Дагъистаналъул Республика}}, {{lang-az|Dağıstan Respublikası}}, {{lang-lez|Дагъустандин Республика}}, {{lang-dar|Дагъистала Республика}}, {{lang-kum|Дагъыстан Джумгьурият}}, {{lang-lbe|Дагъусттаннал Республика}}, {{lang-tab|Дагъустандин Республика}}, {{lang-ce|ДегIeстан Республика}}) — [[Ресей|Ресей Федерациясының]] Солтүстік Кавказ федералды округінің құрамына кіретін ең оңтүстікте орналасқан республика.

Астанасы — [[Махачқала]] қаласы.

[[1921 жыл|1921]] жылдың [[20 қаңтар]]ында құрылған.

Дағыстан оңтүстігінде [[Әзірбайжан]]мен, оңтүстік-батысында [[Грузия]]мен, сондай-ақ [[Ресей]]дің батысында [[Шешен Республикасы]]мен, солтүстік-батысында [[Ставрополь өлкесі]]мен және солтүстігінде [[Қалмақстан|Қалмақстан Республикасымен]] шектеседі.

== Этимология ==
Өз заманында Дағыстан әр түрлі тарихи кезеңдерге байланысты «Албания», арабтарда «Ард ас-Сарир», ал [[грузиндер]] «Лекетия» деп атаған.

«Дағыстан» - сөзі [[түркі тілдері|түркінің]] «дағ» - тау, [[парсы тілі|парсының]] «стан» - ел, мемлекет деген сөзінен, «Таулы ел» деген мағына береді.

== Географиясы ==
Кавказдың солтүстік-шығысында орналасқан, солтүстігінде - ойпат, ал оңтүстігінде - [[Үлкен Кавказ]] тауы орналасқан. Жер көлемі шамамен солтүстіктен оңтүстікке дейін 400 км, ал батыстан шығысқа дейін 200 км болады.

=== Гидрография ===
&lt;gallery mode=&quot;packed-hover&quot; widths=&quot;180px&quot; heights=&quot;180px&quot;&gt;
Место слияния рек Аварское Койсу и Андийское Койсу.jpg|[[Сулақ (өзен)|Сулақ өзеннің пайда болған жері]]
Ирганайское водохранилище в Дагестане.png|[[Ырғанай су қоймасы]]
Чиркейское вдхр. Дагестан.jpg|[[Чиркей су қоймасы]]
&lt;/gallery&gt;
Шығыстан Дағыстан аумағын [[Каспий теңізі]]нің сулары шайып жатыр. Республиканың оңтүстігі мен орта бөлігін Үлкен Кавказдың таулары мен тау бөктерлері алып жатыр, солтүстікте [[Каспий маңы ойпаты]] басталады.

; Өзендер 
Республиканың орталық бөлігінен [[Терек өзені|Терек]] және [[Сулақ (өзен)|Сұлақ]] өзендері ағып өтеді.

Дағыстанда 6255 өзен ағып жатыр (оның ішінде ұзындығы 25 км-ден асатын 100 негізгі және 100 км-ден астам су жинағыш, 185 кіші және 5900-ден астам ең кіші өзен), олардың ең ірілері [[Терек өзені|Терек]], [[Сулақ (өзен)|Сұлақ]], [[Самур (өзен)|Самур]], [[Рубас (өзен)|Рубас]] салалары бар.

; Көлдер
* Андиор немесе Кезеноям көлі (Ботлих облысы, Солтүстік Кавказдағы ең үлкен және ең терең тау көлі)
* Нижнетерск көлдері
* [[Ақкөл (көл, Дағыстан)|Ақкөл көлі]] – [[Махачқала]]

 {|class=&quot;graytable&quot;
 |+ '''Дағыстан жағрапиясы'''
 | align=&quot;center&quot; | [[Сурет:Caucasus topographic map-ru.svg|center|235px]]
 | width=&quot;2%&quot;|
 | align=&quot;center&quot; | [[Сурет:Dagestan topographic map-ru.svg|center|230px]]
 |-
 | align=&quot;center&quot; | [[Кавказ]] картасы
 |
 | align=&quot;center&quot; | Дағыстанның физикалық картасы
 |
 |}

=== Рельеф ===
&lt;gallery mode=&quot;packed-hover&quot; widths=&quot;180px&quot; heights=&quot;180px&quot;&gt;
Сулакский каньон.jpg|Сулақ каньоны
Авария. Нижний Арадирих.jpg|[[Төменгі Арадирич]]
Седло гора в Дагестане.jpg|Ершік тау
Каньон в Шамильском районе Дагестана.jpg|Шамиль ауданындағы каньон
&lt;/gallery&gt;
[[Сурет:Дагестан, долина реки Сулак.jpg|thumb|256x256px|[[Сулақ (өзен)|Сулақ өзені]]]]
[[Сурет:Рельеф южного Дагестана.jpg|thumb|251x251px|Оңтүстік Дағыстан]]
[[Сурет:Sary kum.jpg|right|thumb|250px|[[Сарықұм (Дағыстан)|Сарықұм]] төбесінің төбелері]]
[[Сурет:Saltinskoe gorge.jpg|right|thumb|250px|Салта шатқалы ([[Салта]]), Дағыстан, 1904 жылдың сәуірі]]
[[Сурет:Winter in Dagestan.jpg|right|thumb|250px|Дағыстандағы қыс. ([[Тіләрата ауданы|Тіләрата]])]]
Таулар 25,5 мың км² аумақты алып жатыр, ал Дағыстанның бүкіл аумағының орташа биіктігі 960 м.Ең биік нүктесі [[Базардюзю]] (4466 [[метр|м]]).

[[Каспий жағалауы]] және Терско-Құма және Терско-Сұлақ ойпатының көп бөлігі теңіз деңгейінен 27 м төмен жатыр&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://bigenc.ru/geography/text/2627225|title=ДАГЕСТАН • Большая российская энциклопедия - электронная версия|publisher=bigenc.ru|accessdate=2019-05-08}}&lt;/ref&gt;.

== Тарих ==
=== Тарихи аймақтар ===
{{main|Дағыстанның тарихи аймақтары}}
Дағыстан әрқашан тарихи-географиялық аймақтарға бөлінген: [[Авар хандығы|Авария]], [[Лакия]], [[Дидоэтия]], [[Лакз|Лекия]], [[Қайтаг]], [[Құмықия]], [[Табасаран]] және т.б.

=== Палеолит ===
Дағыстан аумағы шамамен 2 миллион жыл бұрын мекендеген: Приморск Дағыстанындағы Рубас-1 учаскесі (2,2-2,3 миллион жыл бұрын)&lt;ref&gt;''Деревянко А. П.'', ''Анойкин А. А.'', ''Казанский А. Ю.'', ''Матасова Г. Г.'' [https://cyberleninka.ru/article/n/novye-dannye-po-obosnovaniyu-vozrasta-rannepaleoliticheskogo-kompleksa-artefaktov-mestonahozhdeniya-rubas-1-primorskiy-dagestan Новые данные по обоснованию возраста раннепалеолитического комплекса артефактов местонахождения Рубас-1 (Приморский Дагестан) // Известия Алтайского государственного университета. Выпуск № 3 (87) / том 2 / 2015.]&lt;/ref&gt;, сонымен қатар [[Айникаб-1]] және 2 учаскелері, Мұхкай 1, Мұхкай 2 қабат 80 (1,8 миллион жыл бұрын), Мұхкай 2 қабат 129 (2,5-тен 1,9 миллион жыл бұрын)&lt;ref&gt;''Ожерельев Д. В.'' [https://www.archaeolog.ru/media/ksia/ksia_241_low.pdf Культурно-хронологическое определение каменных находок из слоя 129 многослойной раннепалеолитической стоянки Мухкай II.] Краткие сообщения Института археологии. Вып. 241 (2015)&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;''Чепалыга А. Л., Амирханов Х. А., Садчикова Т. А., Трубихин В. М., Пирогов А. Н.'' Геоархеология олдувайских стоянок горного Дагестана. Бюллетень Комиссии по изучению четвертичного периода. № 72. Москва. ГЕОС. 2013. — С. 73-94.&lt;/ref&gt;, Гегалашур 1-3, Ругужа&lt;ref&gt;{{cite web |url = https://www.mk.ru/daily/newspaper/article/2012/12/20/788852-po-dagestanu-dva-milliona-let-nazad-brodili-homo-erektus.html |title = По Дагестану два миллиона лет назад бродили хомо эректус  |archiveurl = https://web.archive.org/web/20131220232938/http://www.mk.ru/daily/newspaper/article/2012/12/20/788852-po-dagestanu-dva-milliona-let-nazad-brodili-homo-erektus.html |archivedate = 2013-12-20 }} (интервью [[Амирханов, Хизри Амирханович|Хизри Амирханова]])&lt;/ref&gt;, Ұрма-1&lt;ref&gt;''[[Хизри Амирханов|Амирханов Х. А.]], Мащенко Е. Н.'' Урма 1 — местонахождение раннего плейстоцена в Центральном Дагестане (1.2. Памятник Урма-1) // Stratum Plus, 2012&lt;/ref&gt; Орталық Дағыстанда.

Айникаб-1 алаңында ежелгі адамдардың отты игеруі шамамен 1,7 миллион жыл бұрын, бірақ 1,24 миллион жылдан кешіктірілмейді&lt;ref&gt;''[[Хизри Амирханов|Амирханов Х. А.]], Бронникова М. А., Таймазов А. И.'' [http://ru.scribd.com/doc/284305963/Древнейшие-обитатели-Кавказа-и-расселение-предков-человека-в-Евразии-20101-Drevnejshij-Kavkaz-2013#scribd О следах огня на стоянке олдована Айникаб 1 в центральном Дагестане] // Древнейший Кавказ: перекресток Европы и Азии (2013)&lt;/ref&gt;.

Дарвагчай өзенінде жарты миллион жылдан астам тұрақ&lt;ref&gt;[http://www.ilskiy.su/index.php?page=stoyanka-pervobytnogo-cheloveka&amp;pagenumber=1 Ильская стоянка на Кубани]&lt;/ref&gt;.

=== Антикалық дәуір ===
Біздің дәуіріміздің басында қазіргі Дағыстанның бір бөлігі [[Кавказ Албаниясы]]ның құрамында болды.

=== Ортағасыр ===
Бұл кезде Дағыстанның жазық бөлігі Хазар қағанаты мен Ғұн патшалығының құрамында болды. Жағалау аймағында көптеген ғұн-хазар қалалары, соның ішінде Семендер, Варачан және т.б.

10 ғасырда [[аварлар]]дың ауылдары астанасы [[Хунзах]] болатын ерте феодалдық [[Сарир]] патшалығының ықпалында болды. Билеушілер әулеті, христиандар, парсы шахиншахтары-сасанидтермен туыстас болды. Ал лезгин тілді халықтар астанасы Цахурмен біртұтас мемлекеттік құрылым Лекияға біріктірілді.

7 ғасырда [[Дербент]] пен [[Құмух]] халифаттың ең маңызды бекінісіне айналды, ал [[ислам]] [[Шығыс Кавказ]]ға еніп кетті. 9-11 ғасырлар аралығында Дербент әмірлігі құрылды.

11-12 ғасырларда христиан Сарир қирандыларында авар нутсалдомы қалыптасты. Алайда Шамхалаттың ерте тарихы анық емес. Кейбіреулер [[Тарки]] қаласын бірінші астана, [[Семендер]]дің мұрагері деп таниды, басқалары Алтын Орда қаласы [[Джулат]]ты, ал басқалары таудағы [[Құмух]] ауылын таниды.

1239-1240 жылдары татар-монғолдар ішкі Дағыстанға басып кірді. Татар-моңғол жасақтары Каспий аймағынан өтіп, Оңтүстік Дағыстанға, одан Шаухалдом жеріне басып кірді.

XIV ғасырдың аяғында – Дағыстан халықтарының [[Темірлан]]мен күресі. 1395 жылы Темірлан Дербент өткелі арқылы Дағыстан жеріне келеді. Оның әскерлері Дағыстан халқын жойды, өйткені бірқатар Дағыстан феодалдары Темірланның жауы - Тоқтамысты қолдады.

17 ғасырда Дағыстанда ислам ақыры және барлық жерде тарады. Дагестандықтар Солтүстік Кавказда исламды тарата бастады.

=== XVI—XVII ғасырлар ===
16 ғасырдан бастап Дағыстан аумағында Тарков Шамхалаты құрылды&lt;ref&gt;[http://old-ru.ru/05-3.html Повесть о Шевкале]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Кітап|авторы=А.А. Цагарели|бөлімі=Сношенія Россіи съ Кавказомъ въ XVI—XVIII столѣтіяхъ|ответственный=|издание=|орны=СПб.|басылым=Тип. В. Киршбаума|жыл=1891|страницы=|страниц=|isbn=|isbn2=}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;Белокуров, С. А. Сношения России с Кавказом : Выпуск 1-й. 1578—1613 гг : [рус. дореф.] = Сношенія Россіи съ Кавказомъ. — М. : Университетская тип., 1889. — CLX, 584 с.&lt;/ref&gt;, ол басқа Дағыстан мемлекеттік құрылымдарымен (Газикумух, Кайтаг, Авар және т.б.) қарым-қатынаста болды.

1577 жыл – [[Астрахан]] губернаторы Лукьян Новосильцев Терек өзеніндегі Теркі бекінісінің негізін қалады. Дәл осы күн – Терек казак әскерінің туған күні.

1594 жылы Федор Иванович патшаның әскерлері Таркиде таққа өз қолбасшысын орнату үшін губернатор Хворостининнің қолбасшылығымен Тарков Шамхалатына қарсы жорық жасады. Орыс әскерлері Таркиді алды, бірақ Шамхал әскерлері тосқауыл қойды&lt;ref name=&quot;:0&quot;/&gt;. Воевода Хворостинин грузиндердің шамхалатқа кандидатпен келуін күтпей, Дағыстанды тастап, блокаданы бұзып, Терекке оралуды шешті. Отрядтың төрттен бір бөлігі ғана Терекке оралды (барлығы 2500-дей адам болды)&lt;ref name=&quot;Бакиханов&quot;&gt;{{Кітап|авторы=[[Бакиханов, Аббас Кули Ага|Бакиханов А. К.]] |бөлімі=Период Четвёртый. От вступления на престол Сефевидов до смерти Надир-шаха (906/1501 – 1160/1747 гг.) |бөлім сілтемесі=http://www.vostlit.info/Texts/rus2/Bakihanov/frametext4.htm |шынай атайы=Гюлистан-и Ирам |оригинал=Ҝүлүстани-Ирəм |ссылка=https://web.archive.org/web/20121209165257/http://ebooks.preslib.az/pdfbooks/rubooks/bakixanov.pdf |викитека= |жауапты=Под ред. З. М. Буниятова |Басылым= |орны=Баку |издательство=Элм |жыл=1991 (репринт 1841 ж.) |страницы=|барлық беті=304 |серия= |isbn=3-8066-0236-2 |тираж=}} {{Cite web |url=http://ebooks.preslib.az/pdfbooks/rubooks/bakixanov.pdf |title=Архивированная копия |access-date=2012-11-25 |archive-date=2012-12-09 |archive-url=https://web.archive.org/web/20121209165257/http://ebooks.preslib.az/pdfbooks/rubooks/bakixanov.pdf |deadlink=unfit }}&lt;/ref&gt;.

1601 - Дағыстандағы түрік басқыншыларына қарсы лезгиндердің, лактардың, рутулдардың, цахурлардың, даргиндердің көтерілісі басталды.

1604 жылы [[Борис Годунов]] патша тұсында И.Бутурлиннің қолбасшылығымен жорық жүргізілді. Ресей әскерлері Таркиге басып кіріп, Дағыстан аумағындағы стратегиялық маңызды нысандарды басып алды.

1616 ж. – Ендірей билеушісі Сұлтан-Махмұт патша I Михаилге Ресей бодандығына қабылдау туралы өтінішпен хат жолдады.

1621 - Тарковский шамхалының ұлы Әмір-Мырза Мәскеуге әскери көмек сұрап келді.

1627 - патша Михаил Федорович билеуші ​​Айдемирді Ресей бодандығына қабылдау туралы хатқа қол қойды.

1631 - Кайтаг умци Рустам хан Ресей бодандығына кіруге ниет білдірді және өзінің елшісі Джемшидті орыс сарайына жіберді.

17 ғасырда феодалдық бытыраңқылық пен ішкі күйзеліс нәтижесінде Дағыстан Шамхалаты тағдырларға ыдырай бастады. Сонымен қатар, шамхалдар республикалық қауымдар мен олардың одақтарын («еркін қоғамдар» деп аталатындар) бақылауды жоғалта бастайды.

1668-1669 жылдары [[Степан Разин]]нің дон казактарының «парсы жорығы» өтті - түрікмендер, парсылар, әзірбайжандар территориясын басып өтіп, казактар ​​парсы әскерлері мен флотын талқандады, бұл жорықта Дербент қаласы болды жойылды.

18 ғасыр Дағыстанға ықпал ету үшін патшалық [[Ресей]] мен [[Парсы]] арасындағы қақтығыспен өтті.

1717 жылы [[Петр I]] Шамхал Әділ-Герей Будайчиевті өзіне бағынышты барлық ұлыстармен бірге 3 мың рубль жалақымен Ресей бодандығына қабылдау туралы хатқа қол қойды.

1721 жылы Сурхай-хан I, Қажы-Дәуіт және Уцми Ахмед-хан Шемаханы екінші рет алып, Гянджаны қоршауға алды. Сол жылы Сурхай хан І Қабала қаласын қызылбаштардан азат етті. Қайтагтық Уцмий Ахмад хан Қажы Даудпен бірге Иранның алыстағы [[Ардебил]]ді басып алды.

1722-1735 жж — Екінші орыс-парсы соғысы. 1722 - Петр I Парсы жорығы кезінде Тарки ауылының жанында қосын құрады. [[Махачқала|Порт-Петровск (Махачқала)]] қаласының негізі қаланды. 

Ресей әскерлері [[Каспий теңізі]]нің бүкіл жағалауын ([[Гилан]] мен [[Мазендеран]]ды қоса) ресми түрде аннексиялады. 1723 жыл 28 шілде - Матюшин басқарған орыс флотилиясы [[Баку]]ді басып алды.

1727 ж. – «Әулие Крест» бекінісінде авар билеушісі мен Кюриден ақсақалдары Ресейге адал болуға ант берді.

== Дағыстан халқы ==
'''Ұлттық құрамы'''

Дағыстан Ресейдің ұлттық құрамы ең көп Республикасы.
 
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
!Халық ||
|-
|[[Аварлар]]
| 758,4 (29,4 %)
| 850,0 (29,4 %)
|-
|[[Даргиндер]]
| 425,5 (16,5 %)
| 490,4 (17,0 %)
|-
|[[Құмықтар]]
| 365,8 (14,2 %)
| 431,7 (14,9 %)
|-
|[[Лезгиндер]]
| 336,7 (13,1 %)
| 385,2 (13,3 %)
|-
|[[Лактар]]
| 139,7 (5,4 %)
| 161,3 (5,6 %)
|-
|[[Әзірбайжандар]]
| 111,7 (4,3 %)
| 130,9 (4,5 %)
|-
|[[Табасарандар]]
| 110,2 (4,3 %)
| 118,9 (4,1 %)
|-
|[[Орыстар]]
| 120,9 (4,7 %)
| 104,0 (3,6 %)
|-
|[[Шешендер]]
| 87,9 (3,4 %)
| 93,7 (3,2 %)
|-
|[[Ноғайлар]]
| 36,2 (1,4 %)
| 40,4 (1,4 %)
|-
|[[Агулдер]]
| 23,3 (0,9 %)
| 28,1 (1,0 %)
|-
|[[Рутулдар]]
| 24,3 (0,9 %)
| 27,8 (1,0 %)
|-
|[[Сахурлар]]
| 8,2
| 9,8
|-
|[[Армяндар]]
| 5,7
| 5,0
|-
|[[Татарлар]]
| 4,7
| н. д.
|-
|[[Украиндар]]
| 2,9
| н. д.
|-
|[[Еврейлер|Яһудилер]]
| 1,5
| н. д.
|-
|[[Таулы яһудилер]]
| 1,1
| 0,5
|-
|&lt;small&gt; 1000 адамнан саны жоғары халықтар көрсетілген &lt;/small&gt;
|}

== Әкімшілік-аумақтық бөлініс ==
{{main|Дағыстан әкімшілік-аумақтық бөлінісі}}

Дағыстанға 42 аудан мен 10 қалалық аймақ кіреді&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://pravo.levonevsky.org/bazazru/texts06/txt06121.htm |title=Дағыстан Республикасының муниципалитеттерінің мәртебесі мен шекарасы туралы Дағыстан Республикасының 13.01.2005 N6 Заңы|accessdate=2009-10-09 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130502231559/http://pravo.levonevsky.org/bazazru/texts06/txt06121.htm |archivedate=2013-05-02 |deadlink=yes }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |url = http://www.e-dag.ru/gov/admin.htm |title = Қалалық және аудандық әкімшіліктер|archiveurl = https://web.archive.org/web/20070404203739/http://www.e-dag.ru/gov/admin.htm |archivedate = 2007-04-04 }}&lt;/ref&gt;:

[[Сурет:House of the Administration of Kasumkent.jpg|right|thumb|250px|[[Сүлеймен-Стал ауданы]] әкімшілігінің ғимараты. [[Қасымкент]] ауылы.]]
{| class=&quot;wikitable sortable standard&quot;
|-
! №
! Муниципалды аудан
! Тұрғындары
! Тығыздығы, адам./км²
! Аймақ
! Әкімшілік орталық
|-
| 1
| [[Агул ауданы]]
| align=right | ↘10 224
| align=right | 14
| Оңтүстік
| [[Типиг]] а.
|-
| 2
| [[Ақуша ауданы]]
| align=right | ↗53 369
| align=right | 84
| Таулы
| [[Ақуша]] а.
|-
| 3
| [[Ахвах ауданы]]
| align=right | ↗24 887
| align=right | 73
| Таулы
| [[Қарата]] а.
|-
| 4
| [[Ахты ауданы]]
| align=right | ↘30 951
| align=right | 29
| Оңтүстік
| [[Ахты]] а.
|-
| 5
| [[Бабажұрт ауданы]]
| align=right | ↗48 425
| align=right | 14
| Солтүстік
| [[Бабажұрт]] а.
|-
| 6
| [[Бежта аумағы]]
| align=right | ↗8289
| align=right | 17
| Таулы
| [[Бежта]] а.
|-
| 7
| [[Ботлих ауданы]]
| align=right | ↗59 757
| align=right | 77,2
| Таулы
| [[Ботлих]] а.
|-
| 8
| [[Бұйнақ ауданы]]
| align=right | ↗82 080
| align=right | 40
| Орталық
| [[Бұйнақ]] қ.
|-
| 9
| [[Гергебил ауданы]]
| align=right | ↗21 889
| align=right | 52
| Таулы
| [[Гергебил]] а.
|-
| 10
| [[Гумбет ауданы]]
| align=right | ↗23 113
| align=right | 25
| Таулы
| [[Мехелта]] а.
|-
| 11
| [[Гуниб ауданы]]
| align=right | ↗27 432
| align=right | 42
| Таулы
| [[Гуниб]] а.
|-
| 12
| [[Дахадай ауданы]]
| align=right | ↗36 440
| align=right | 25
| Оңтүстік
| [[Уркарах]] а.
|-
| 13
| [[Дербент ауданы]]
| align=right | ↗101 643
| align=right | 113,4
| Оңтүстік
| [[Дербент]] қ.
|-
| 14
| [[Дөккөзпара ауданы]]
| align=right | ↘14 852
| align=right | 33
| Оңтүстік
| [[Усухшай]] а.
|-
| 15
| [[Қазыбек ауданы (Дағыстан)|Қазыбек ауданы]]
| align=right | ↗49 162
| align=right | 75
| Солтүстік
| [[Дылым]] а.
|-
| 16
| [[Қайтақ ауданы (Дағыстан)|Қайтақ ауданы]]
| align=right | ↗33 218
| align=right | 51
| Оңтүстік
| [[Мәжіліс (ауыл, Дағыстан)|Мәжіліс]] а.
|-
| 17
| [[Қарабұтақкент ауданы]]
| align=right | ↗86 437
| align=right | 50
| Орталық
| [[Қарабұтақкент]] а.
|-
| 18
| [[Қайакент ауданы]]
| align=right | ↗56 704
| align=right | 87
| Орталық
| [[Жаңа Қайакент]] а.
|-
| 19
| [[Қызылжұрт ауданы]]
| align=right | ↗72 281
| align=right | 150
| Орталық
| [[Қызылжұрт]] қ.
|-
| 20
| [[Қызлар ауданы]]
| align=right | ↗74 607
| align=right | 21
| Солтүстік
| [[Қызлар]] қ.
|-
| 21
| [[Кули ауданы]]
| align=right | ↗11 034
| align=right | 16
| Таулы
| [[Уаши]] а.
|-
| 22
| [[Құмторқала ауданы]]
| align=right | ↗27 376
| align=right | 18
| Орталық
| [[Қорықмасқала]] а.
|-
| 23
| [[Құраһ ауданы]]
| align=right | ↘14 472
| align=right | 20
| Оңтүстік
| [[Құраһ]] а.
|-
| 24
| [[Лак ауданы]]
| align=right | ↗11 805
| align=right | 17
| Таулы
| [[Құмық (Лак ауданы)|Құмық]] а.
|-
| 25
| [[Левашы ауданы]]
| align=right | ↗78 461
| align=right | 82
| Таулы
| [[Левашы]] а.
|-
| 26
| [[Маһарамкент ауданы]]
| align=right | ↘61 464
| align=right | 93
| Оңтүстік
| [[Маһарамкент]] а.
|-
| 27
| [[Новолак ауданы]]
| align=right | ↗35 856
| align=right | 126
| Солтүстік
| [[Новолак]] а.
|-
| 28
| [[Ноғай ауданы (Дағыстан)|Ноғай ауданы]]
| align=right | ↘18 222
| align=right | 3
| Солтүстік
| [[Тереклі Мектеп]] а.
|-
| 29
| [[Рутул ауданы]]
| align=right | ↘20 939
| align=right | 11
| Оңтүстік
| [[Рутул]] а.
|-
| 30
| [[Серқоқала ауданы]]
| align=right | ↘27 640
| align=right | 54
| Орталық
| [[Серқоқала]] а.
|-
| 31
| [[Сүлеймен-Стал ауданы]]
| align=right | ↘55 563
| align=right | 83
| Оңтүстік
| [[Қасымкент]] а.
|-
| 32
| [[Табасаран ауданы]]
| align=right | ↗50 316
| align=right | 68
| Оңтүстік
| [[Хұшни]] а.
|-
| 33
| [[Тарамух ауданы]]
| align=right | ↗33 271
| align=right | 11
| Солтүстік
| [[Тарамух]] а.
|-
| 34
| [[Тіләрата ауданы]]
| align=right | ↗24 575
| align=right | 15
| Таулы
| [[Тіләрата]] а.
|-
| 35
| [[Унсокол ауданы]]
| align=right | ↗31 625
| align=right | 51
| Таулы
| [[Шәмілқала]] қ.
|-
| 36
| [[Хасажұрт ауданы]]
| align=right | ↗159 886
| align=right | 100
| Солтүстік
| [[Хасажұрт]] қ.
|-
| 37
| [[Хив ауданы]]
| align=right | ↘20 786
| align=right | 32
| Оңтүстік
| [[Хив]] а.
|-
| 38
| [[Хунзах ауданы]]
| align=right | ↗33 271
| align=right | 56
| Таулы
| [[Хунзах]] а.
|-
| 39
| [[Тсумада ауданы]]
| align=right | ↗26 021
| align=right | 21
| Таулы
| [[Агвали]] а.
|-
| 40
| [[Тсунта ауданы]]
| align=right | ↗20 511
| align=right | 14
| Таулы
| [[Тсунта]] а.
|-
| 41
| [[Шарода ауданы]]
| align=right | ↗13 146
| align=right | 11
| Таулы
| [[Тсуриб]] а.
|-
| 42
| [[Шәміл ауданы]]
| align=right | ↗29 869
| align=right | 29
| Таулы
| [[Хебда]] а.
|}

'''Қалалық аймақтардың жалпы жер көлемі гектармен (жылдағы көрсеткіштердің мәні)'''&lt;ref&gt;[https://www.gks.ru/dbscripts/munst/munst82/DBInet.cgi РФ муниципалитеттерінің мәліметтер базасына сәйкес есептелінді]&lt;/ref&gt;
{| class=&quot;standard&quot; style=&quot;text-align: right;&quot;
! Дағыстан Республикасының қалалық аймақтары
! 2006
! 2007
! 2008
! Аймақтар
|-
|align=&quot;left&quot;| [[Махачқала|Махачқала қаласы]]
| 49 801
| 49 801
| 46 813
|align=&quot;left&quot;| Орталық
|-
|align=&quot;left&quot;| [[Бұйнақ|Бұйнақ қаласы]]
| 2095
| 2095
| 2095
|align=&quot;left&quot;| Орталық
|-
|align=&quot;left&quot;| [[Дағыстан Оттары|Дағыстан Оттары қаласы]]
| 927
| 927
| 927
|align=&quot;left&quot;| Оңтүстік
|-
|align=&quot;left&quot;| [[Дербент|Дербент қаласы]]
| 7100
| 7100
| 6963
|align=&quot;left&quot;| Оңтүстік
|-
|align=&quot;left&quot;| [[Ізбірбас|Ізбірбас қаласы]]
| 2292
| 2292
| 2255
|align=&quot;left&quot;| Орталық
|-
|align=&quot;left&quot;| [[Каспийск|Каспийск қаласы]]
| 3294
| 3294
| 3294
|align=&quot;left&quot;| Орталық
|-
|align=&quot;left&quot;| [[Қызылжұрт|Қызылжұрт қаласы]]
| 2370
| 2370
| 2370
|align=&quot;left&quot;| Орталық
|-
|align=&quot;left&quot;| [[Қызлар|Қызлар қаласы]]
| 3231
| 3231
| 3231
|align=&quot;left&quot;| Солтүстік
|-
|align=&quot;left&quot;| [[Хасажұрт|Хасажұрт қаласы]]
| 3848
| 3848
| 3848
|align=&quot;left&quot;| Солтүстік
|-
|align=&quot;left&quot;| [[Оңтүстік Сухокумск|Оңтүстік Сухокумск қаласы]]
| 9170
| 9170
| 9170
|align=&quot;left&quot;| Солтүстік
|}

== Экономикасы ==
Ресми деректерге сәйкес, 2018 жылы республиканың [[ЖӨӨ]] 625,063&lt;ref&gt;{{Cite web|lang=ru|url=https://tass.ru/info/9632917|title=Итоги деятельности Владимира Васильева на посту главы Республики Дагестан|date=5.10.2020}}&lt;/ref&gt; млрд рубльді құрады млрд рублей&lt;ref&gt;{{Cite web|lang=ru|url=https://rosstat.gov.ru/accounts|title=В текущих ценах - всего (1998-2018 гг.) 33,57 кб|date=27.02.2020}}&lt;/ref&gt;.

=== Ауыл шаруашылығы ===
2020 жылдың 1 қаңтарындағы жағдай бойынша ауыл тұрғындарының саны 1701 мың адамды құрайды, бұл Дағыстан халқының шамамен 55%.
; Өсімдік шаруашылығы
[[Сурет:Prunus armeniaca Nubra Valley.jpg|220px|thumb|Өрік]]
[[Сурет:Pyrus communis from Crimea.jpg|220px|thumb|Алмұрт]]
[[Сурет:Haydar Koyunun Gecim Kaynaklarindan Biri Olan Visne.JPG|220px|thumb|Шие]]
[[Сурет:Starr-140925-1987-Ficus carica-Brown Turkey fruit-Pali o Waipio Huelo-Maui (24950994930).jpg|220px|thumb|інжір]]
2021 жылдың басында Дағыстандағы бау-бақшалардың ауданы 28,9 мың гектарды құрады, оның 21,4 мың гектары жеміс беру кезеңінде.
; Мал шаруашылығы
2022 жылдың 1 қаңтарына Дағыстанда 940,1 мың бас ірі қара (2020 жылдың соңындағы көрсеткіштен 0,7%-ға көп) болды, оның 461,0 мыңы сиыр. Тұрғындардың шаруашылықтарында сәйкесінше 742,0 және 351,0 мың бас мал ұсталды. 2021 жылы облыстың шаруашылықтарында 935,4 мың тонна сүт (+0,4%) өндірілді, оның 620,2 мың тоннасы (+0,8%) халықтың үй шаруашылығында өндірілді&lt;ref&gt;[https://specagro.ru/news/202201/v-dagestane-razvivaetsya-molochnoe-skotovodstvo В Дагестане развивается молочное скотоводство 27.01.2022]&lt;/ref&gt;.

== Дереккөздер ==
{{reflist|2}}

{{NavigationBox
|Title = Дағыстан
|List = 
}}

== Сыртқы сілтемелер ==
{{commons|Dagestan|Дағыстан}}
* [http://www.president.e-dag.ru/ Сайт Президента Республики Дагестан]
* [http://www.nsrd.ru/ Сайт Народного Собрания (парламента) Республики Дагестан] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120127072849/http://www.nsrd.ru/ |date=2012-01-27 }}
* [http://www.e-dag.ru/ Сайт правительства Республики Дагестан]
* [http://rd.dgu.ru/ Дагестан в фотографиях] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20101126094852/http://rd.dgu.ru/ |date=2010-11-26 }}

[[Санат:Дағыстан|Дағыстан]]
[[Санат:Ресей республикалары]]</text>
      <sha1>5ykvc4qvqimqkng098nb1jf7nxrzna0</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3059984</id>
      <parentid>3059983</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T15:51:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Орел Карл</username>
        <id>81620</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Әкімшілік-аумақтық бөлініс */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="37365" xml:space="preserve">{{coord|43|06|N|46|53|E|type:adm1st_region:RU|display=title}}
{{Ресей Федерациясының субъекті
 |KkNm            = Дағыстан Республикасы
 |RuNm            = Республика Дагестан
 |OfNms           = {{lang-av|Дагъистаналъул Республика}}&lt;br /&gt;{{lang-az|Dağıstan Respublikası}}&lt;br /&gt;{{lang-lez|Дагъустандин Республика}}&lt;br /&gt;{{lang-dar|Дагъистала Республика}}&lt;br /&gt;{{lang-kum|Дагъыстан Джумгьурият}}&lt;br /&gt;{{lang-lbe|Дагъусттаннал Республика}}&lt;br /&gt;{{lang-tab|Дагъустандин Республика}}&lt;br /&gt;{{lang-ce|ДегIeстан Республика}}
 |FSFlag          = [[Сурет:Flag of Dagestan.svg|150px|Дағыстан байрағы]]
 |FSCoA           = [[Сурет:Coat of Arms of Dagestan.svg|100px|Дағыстан елтаңбасы]]
 |FlagLnk         = Дағыстан туы
 |CoALnk          = Дағыстан елтаңбасы
 |FSMap           = Map of Russia - Republic of Dagestan (2008-03).svg
 |FSMapNameNOAUTO = Dagestan
 |FSCtrWhat       = Елордасы
 |FSCtrNm         = [[Махачқала]]
 |AreaRnk         = 52-ші
 |TotArea         = 50 270
 |WaterPrcnt      = 0,4
 |PopRnk          = 11-ші
 |PopQty          = {{өсім}}3 153 857
 |PopCtDate       = 2022
 |PopDens         = 62,74
 |GDP             = 285,3
 |GDPCtDate       = 2010
 |GDP(PPP)        = 78,3
 |GDPRnk          = 35-ші
 |FedDistrNm      = [[Солтүстік Кавказ федералды округі|Солтүстік Кавказ]]
 |EcRegNm         = Солтүстік Кавказ
 |OfLangs         = [[орыс тілі|орыс]], [[авар тілі|авар]], [[ағұл тілі|ағұл]], [[әзірбайжан тілі|әзірбайжан]], [[даргин тілі|даргин]], [[құмық тілі|құмық]], [[лак тілі|лак]], [[лезгин тілі|лезгин]], [[ноғай тілі|ноғай]], [[рутуль тілі|рутуль]], [[табасаран тілі|табарасан]], [[тат тілі|тат]], [[цахур тілі|цахур]], [[шешен тілі|шешен]]&lt;ref&gt;Конституцияға сәйкес, Республиканың мемлекеттік тілдері боп орыс және Дағыстан халқының барлық тілдері саналады. Алайда, тек қана 14 тілдің өз жазуы бар және мемлекеттік тіл ретінде жұмыс істеуде.&lt;/ref&gt;
 |FSAnthem        = 
 |CadNo           = 05
 |ViceTtl         = Үкімет төрағасы
 |ViceNm          = [[Абдулмуслимов Абдулмуслим Мухудинович|Абдулмуслим Абдулмуслимов]]
 |HeadTtl         = Республика президентінің м.а.
 |HeadNm          = [[Сергей Алимович Меликов|Сергей Меликов]]
 |LegislTtl       = Халық кеңесінің төрағасы
 |LegislNm        = [[Заур Асевович Аскендеров|Заур Аскендеров]]
 |MSKS            = 0
 |OfSite          = http://www.government-rd.ru/
}}

'''Дағыстан Республикасы''' ({{lang-av|Дагъистаналъул Республика}}, {{lang-az|Dağıstan Respublikası}}, {{lang-lez|Дагъустандин Республика}}, {{lang-dar|Дагъистала Республика}}, {{lang-kum|Дагъыстан Джумгьурият}}, {{lang-lbe|Дагъусттаннал Республика}}, {{lang-tab|Дагъустандин Республика}}, {{lang-ce|ДегIeстан Республика}}) — [[Ресей|Ресей Федерациясының]] Солтүстік Кавказ федералды округінің құрамына кіретін ең оңтүстікте орналасқан республика.

Астанасы — [[Махачқала]] қаласы.

[[1921 жыл|1921]] жылдың [[20 қаңтар]]ында құрылған.

Дағыстан оңтүстігінде [[Әзірбайжан]]мен, оңтүстік-батысында [[Грузия]]мен, сондай-ақ [[Ресей]]дің батысында [[Шешен Республикасы]]мен, солтүстік-батысында [[Ставрополь өлкесі]]мен және солтүстігінде [[Қалмақстан|Қалмақстан Республикасымен]] шектеседі.

== Этимология ==
Өз заманында Дағыстан әр түрлі тарихи кезеңдерге байланысты «Албания», арабтарда «Ард ас-Сарир», ал [[грузиндер]] «Лекетия» деп атаған.

«Дағыстан» - сөзі [[түркі тілдері|түркінің]] «дағ» - тау, [[парсы тілі|парсының]] «стан» - ел, мемлекет деген сөзінен, «Таулы ел» деген мағына береді.

== Географиясы ==
Кавказдың солтүстік-шығысында орналасқан, солтүстігінде - ойпат, ал оңтүстігінде - [[Үлкен Кавказ]] тауы орналасқан. Жер көлемі шамамен солтүстіктен оңтүстікке дейін 400 км, ал батыстан шығысқа дейін 200 км болады.

=== Гидрография ===
&lt;gallery mode=&quot;packed-hover&quot; widths=&quot;180px&quot; heights=&quot;180px&quot;&gt;
Место слияния рек Аварское Койсу и Андийское Койсу.jpg|[[Сулақ (өзен)|Сулақ өзеннің пайда болған жері]]
Ирганайское водохранилище в Дагестане.png|[[Ырғанай су қоймасы]]
Чиркейское вдхр. Дагестан.jpg|[[Чиркей су қоймасы]]
&lt;/gallery&gt;
Шығыстан Дағыстан аумағын [[Каспий теңізі]]нің сулары шайып жатыр. Республиканың оңтүстігі мен орта бөлігін Үлкен Кавказдың таулары мен тау бөктерлері алып жатыр, солтүстікте [[Каспий маңы ойпаты]] басталады.

; Өзендер 
Республиканың орталық бөлігінен [[Терек өзені|Терек]] және [[Сулақ (өзен)|Сұлақ]] өзендері ағып өтеді.

Дағыстанда 6255 өзен ағып жатыр (оның ішінде ұзындығы 25 км-ден асатын 100 негізгі және 100 км-ден астам су жинағыш, 185 кіші және 5900-ден астам ең кіші өзен), олардың ең ірілері [[Терек өзені|Терек]], [[Сулақ (өзен)|Сұлақ]], [[Самур (өзен)|Самур]], [[Рубас (өзен)|Рубас]] салалары бар.

; Көлдер
* Андиор немесе Кезеноям көлі (Ботлих облысы, Солтүстік Кавказдағы ең үлкен және ең терең тау көлі)
* Нижнетерск көлдері
* [[Ақкөл (көл, Дағыстан)|Ақкөл көлі]] – [[Махачқала]]

 {|class=&quot;graytable&quot;
 |+ '''Дағыстан жағрапиясы'''
 | align=&quot;center&quot; | [[Сурет:Caucasus topographic map-ru.svg|center|235px]]
 | width=&quot;2%&quot;|
 | align=&quot;center&quot; | [[Сурет:Dagestan topographic map-ru.svg|center|230px]]
 |-
 | align=&quot;center&quot; | [[Кавказ]] картасы
 |
 | align=&quot;center&quot; | Дағыстанның физикалық картасы
 |
 |}

=== Рельеф ===
&lt;gallery mode=&quot;packed-hover&quot; widths=&quot;180px&quot; heights=&quot;180px&quot;&gt;
Сулакский каньон.jpg|Сулақ каньоны
Авария. Нижний Арадирих.jpg|[[Төменгі Арадирич]]
Седло гора в Дагестане.jpg|Ершік тау
Каньон в Шамильском районе Дагестана.jpg|Шамиль ауданындағы каньон
&lt;/gallery&gt;
[[Сурет:Дагестан, долина реки Сулак.jpg|thumb|256x256px|[[Сулақ (өзен)|Сулақ өзені]]]]
[[Сурет:Рельеф южного Дагестана.jpg|thumb|251x251px|Оңтүстік Дағыстан]]
[[Сурет:Sary kum.jpg|right|thumb|250px|[[Сарықұм (Дағыстан)|Сарықұм]] төбесінің төбелері]]
[[Сурет:Saltinskoe gorge.jpg|right|thumb|250px|Салта шатқалы ([[Салта]]), Дағыстан, 1904 жылдың сәуірі]]
[[Сурет:Winter in Dagestan.jpg|right|thumb|250px|Дағыстандағы қыс. ([[Тіләрата ауданы|Тіләрата]])]]
Таулар 25,5 мың км² аумақты алып жатыр, ал Дағыстанның бүкіл аумағының орташа биіктігі 960 м.Ең биік нүктесі [[Базардюзю]] (4466 [[метр|м]]).

[[Каспий жағалауы]] және Терско-Құма және Терско-Сұлақ ойпатының көп бөлігі теңіз деңгейінен 27 м төмен жатыр&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://bigenc.ru/geography/text/2627225|title=ДАГЕСТАН • Большая российская энциклопедия - электронная версия|publisher=bigenc.ru|accessdate=2019-05-08}}&lt;/ref&gt;.

== Тарих ==
=== Тарихи аймақтар ===
{{main|Дағыстанның тарихи аймақтары}}
Дағыстан әрқашан тарихи-географиялық аймақтарға бөлінген: [[Авар хандығы|Авария]], [[Лакия]], [[Дидоэтия]], [[Лакз|Лекия]], [[Қайтаг]], [[Құмықия]], [[Табасаран]] және т.б.

=== Палеолит ===
Дағыстан аумағы шамамен 2 миллион жыл бұрын мекендеген: Приморск Дағыстанындағы Рубас-1 учаскесі (2,2-2,3 миллион жыл бұрын)&lt;ref&gt;''Деревянко А. П.'', ''Анойкин А. А.'', ''Казанский А. Ю.'', ''Матасова Г. Г.'' [https://cyberleninka.ru/article/n/novye-dannye-po-obosnovaniyu-vozrasta-rannepaleoliticheskogo-kompleksa-artefaktov-mestonahozhdeniya-rubas-1-primorskiy-dagestan Новые данные по обоснованию возраста раннепалеолитического комплекса артефактов местонахождения Рубас-1 (Приморский Дагестан) // Известия Алтайского государственного университета. Выпуск № 3 (87) / том 2 / 2015.]&lt;/ref&gt;, сонымен қатар [[Айникаб-1]] және 2 учаскелері, Мұхкай 1, Мұхкай 2 қабат 80 (1,8 миллион жыл бұрын), Мұхкай 2 қабат 129 (2,5-тен 1,9 миллион жыл бұрын)&lt;ref&gt;''Ожерельев Д. В.'' [https://www.archaeolog.ru/media/ksia/ksia_241_low.pdf Культурно-хронологическое определение каменных находок из слоя 129 многослойной раннепалеолитической стоянки Мухкай II.] Краткие сообщения Института археологии. Вып. 241 (2015)&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;''Чепалыга А. Л., Амирханов Х. А., Садчикова Т. А., Трубихин В. М., Пирогов А. Н.'' Геоархеология олдувайских стоянок горного Дагестана. Бюллетень Комиссии по изучению четвертичного периода. № 72. Москва. ГЕОС. 2013. — С. 73-94.&lt;/ref&gt;, Гегалашур 1-3, Ругужа&lt;ref&gt;{{cite web |url = https://www.mk.ru/daily/newspaper/article/2012/12/20/788852-po-dagestanu-dva-milliona-let-nazad-brodili-homo-erektus.html |title = По Дагестану два миллиона лет назад бродили хомо эректус  |archiveurl = https://web.archive.org/web/20131220232938/http://www.mk.ru/daily/newspaper/article/2012/12/20/788852-po-dagestanu-dva-milliona-let-nazad-brodili-homo-erektus.html |archivedate = 2013-12-20 }} (интервью [[Амирханов, Хизри Амирханович|Хизри Амирханова]])&lt;/ref&gt;, Ұрма-1&lt;ref&gt;''[[Хизри Амирханов|Амирханов Х. А.]], Мащенко Е. Н.'' Урма 1 — местонахождение раннего плейстоцена в Центральном Дагестане (1.2. Памятник Урма-1) // Stratum Plus, 2012&lt;/ref&gt; Орталық Дағыстанда.

Айникаб-1 алаңында ежелгі адамдардың отты игеруі шамамен 1,7 миллион жыл бұрын, бірақ 1,24 миллион жылдан кешіктірілмейді&lt;ref&gt;''[[Хизри Амирханов|Амирханов Х. А.]], Бронникова М. А., Таймазов А. И.'' [http://ru.scribd.com/doc/284305963/Древнейшие-обитатели-Кавказа-и-расселение-предков-человека-в-Евразии-20101-Drevnejshij-Kavkaz-2013#scribd О следах огня на стоянке олдована Айникаб 1 в центральном Дагестане] // Древнейший Кавказ: перекресток Европы и Азии (2013)&lt;/ref&gt;.

Дарвагчай өзенінде жарты миллион жылдан астам тұрақ&lt;ref&gt;[http://www.ilskiy.su/index.php?page=stoyanka-pervobytnogo-cheloveka&amp;pagenumber=1 Ильская стоянка на Кубани]&lt;/ref&gt;.

=== Антикалық дәуір ===
Біздің дәуіріміздің басында қазіргі Дағыстанның бір бөлігі [[Кавказ Албаниясы]]ның құрамында болды.

=== Ортағасыр ===
Бұл кезде Дағыстанның жазық бөлігі Хазар қағанаты мен Ғұн патшалығының құрамында болды. Жағалау аймағында көптеген ғұн-хазар қалалары, соның ішінде Семендер, Варачан және т.б.

10 ғасырда [[аварлар]]дың ауылдары астанасы [[Хунзах]] болатын ерте феодалдық [[Сарир]] патшалығының ықпалында болды. Билеушілер әулеті, христиандар, парсы шахиншахтары-сасанидтермен туыстас болды. Ал лезгин тілді халықтар астанасы Цахурмен біртұтас мемлекеттік құрылым Лекияға біріктірілді.

7 ғасырда [[Дербент]] пен [[Құмух]] халифаттың ең маңызды бекінісіне айналды, ал [[ислам]] [[Шығыс Кавказ]]ға еніп кетті. 9-11 ғасырлар аралығында Дербент әмірлігі құрылды.

11-12 ғасырларда христиан Сарир қирандыларында авар нутсалдомы қалыптасты. Алайда Шамхалаттың ерте тарихы анық емес. Кейбіреулер [[Тарки]] қаласын бірінші астана, [[Семендер]]дің мұрагері деп таниды, басқалары Алтын Орда қаласы [[Джулат]]ты, ал басқалары таудағы [[Құмух]] ауылын таниды.

1239-1240 жылдары татар-монғолдар ішкі Дағыстанға басып кірді. Татар-моңғол жасақтары Каспий аймағынан өтіп, Оңтүстік Дағыстанға, одан Шаухалдом жеріне басып кірді.

XIV ғасырдың аяғында – Дағыстан халықтарының [[Темірлан]]мен күресі. 1395 жылы Темірлан Дербент өткелі арқылы Дағыстан жеріне келеді. Оның әскерлері Дағыстан халқын жойды, өйткені бірқатар Дағыстан феодалдары Темірланның жауы - Тоқтамысты қолдады.

17 ғасырда Дағыстанда ислам ақыры және барлық жерде тарады. Дагестандықтар Солтүстік Кавказда исламды тарата бастады.

=== XVI—XVII ғасырлар ===
16 ғасырдан бастап Дағыстан аумағында Тарков Шамхалаты құрылды&lt;ref&gt;[http://old-ru.ru/05-3.html Повесть о Шевкале]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Кітап|авторы=А.А. Цагарели|бөлімі=Сношенія Россіи съ Кавказомъ въ XVI—XVIII столѣтіяхъ|ответственный=|издание=|орны=СПб.|басылым=Тип. В. Киршбаума|жыл=1891|страницы=|страниц=|isbn=|isbn2=}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;Белокуров, С. А. Сношения России с Кавказом : Выпуск 1-й. 1578—1613 гг : [рус. дореф.] = Сношенія Россіи съ Кавказомъ. — М. : Университетская тип., 1889. — CLX, 584 с.&lt;/ref&gt;, ол басқа Дағыстан мемлекеттік құрылымдарымен (Газикумух, Кайтаг, Авар және т.б.) қарым-қатынаста болды.

1577 жыл – [[Астрахан]] губернаторы Лукьян Новосильцев Терек өзеніндегі Теркі бекінісінің негізін қалады. Дәл осы күн – Терек казак әскерінің туған күні.

1594 жылы Федор Иванович патшаның әскерлері Таркиде таққа өз қолбасшысын орнату үшін губернатор Хворостининнің қолбасшылығымен Тарков Шамхалатына қарсы жорық жасады. Орыс әскерлері Таркиді алды, бірақ Шамхал әскерлері тосқауыл қойды&lt;ref name=&quot;:0&quot;/&gt;. Воевода Хворостинин грузиндердің шамхалатқа кандидатпен келуін күтпей, Дағыстанды тастап, блокаданы бұзып, Терекке оралуды шешті. Отрядтың төрттен бір бөлігі ғана Терекке оралды (барлығы 2500-дей адам болды)&lt;ref name=&quot;Бакиханов&quot;&gt;{{Кітап|авторы=[[Бакиханов, Аббас Кули Ага|Бакиханов А. К.]] |бөлімі=Период Четвёртый. От вступления на престол Сефевидов до смерти Надир-шаха (906/1501 – 1160/1747 гг.) |бөлім сілтемесі=http://www.vostlit.info/Texts/rus2/Bakihanov/frametext4.htm |шынай атайы=Гюлистан-и Ирам |оригинал=Ҝүлүстани-Ирəм |ссылка=https://web.archive.org/web/20121209165257/http://ebooks.preslib.az/pdfbooks/rubooks/bakixanov.pdf |викитека= |жауапты=Под ред. З. М. Буниятова |Басылым= |орны=Баку |издательство=Элм |жыл=1991 (репринт 1841 ж.) |страницы=|барлық беті=304 |серия= |isbn=3-8066-0236-2 |тираж=}} {{Cite web |url=http://ebooks.preslib.az/pdfbooks/rubooks/bakixanov.pdf |title=Архивированная копия |access-date=2012-11-25 |archive-date=2012-12-09 |archive-url=https://web.archive.org/web/20121209165257/http://ebooks.preslib.az/pdfbooks/rubooks/bakixanov.pdf |deadlink=unfit }}&lt;/ref&gt;.

1601 - Дағыстандағы түрік басқыншыларына қарсы лезгиндердің, лактардың, рутулдардың, цахурлардың, даргиндердің көтерілісі басталды.

1604 жылы [[Борис Годунов]] патша тұсында И.Бутурлиннің қолбасшылығымен жорық жүргізілді. Ресей әскерлері Таркиге басып кіріп, Дағыстан аумағындағы стратегиялық маңызды нысандарды басып алды.

1616 ж. – Ендірей билеушісі Сұлтан-Махмұт патша I Михаилге Ресей бодандығына қабылдау туралы өтінішпен хат жолдады.

1621 - Тарковский шамхалының ұлы Әмір-Мырза Мәскеуге әскери көмек сұрап келді.

1627 - патша Михаил Федорович билеуші ​​Айдемирді Ресей бодандығына қабылдау туралы хатқа қол қойды.

1631 - Кайтаг умци Рустам хан Ресей бодандығына кіруге ниет білдірді және өзінің елшісі Джемшидті орыс сарайына жіберді.

17 ғасырда феодалдық бытыраңқылық пен ішкі күйзеліс нәтижесінде Дағыстан Шамхалаты тағдырларға ыдырай бастады. Сонымен қатар, шамхалдар республикалық қауымдар мен олардың одақтарын («еркін қоғамдар» деп аталатындар) бақылауды жоғалта бастайды.

1668-1669 жылдары [[Степан Разин]]нің дон казактарының «парсы жорығы» өтті - түрікмендер, парсылар, әзірбайжандар территориясын басып өтіп, казактар ​​парсы әскерлері мен флотын талқандады, бұл жорықта Дербент қаласы болды жойылды.

18 ғасыр Дағыстанға ықпал ету үшін патшалық [[Ресей]] мен [[Парсы]] арасындағы қақтығыспен өтті.

1717 жылы [[Петр I]] Шамхал Әділ-Герей Будайчиевті өзіне бағынышты барлық ұлыстармен бірге 3 мың рубль жалақымен Ресей бодандығына қабылдау туралы хатқа қол қойды.

1721 жылы Сурхай-хан I, Қажы-Дәуіт және Уцми Ахмед-хан Шемаханы екінші рет алып, Гянджаны қоршауға алды. Сол жылы Сурхай хан І Қабала қаласын қызылбаштардан азат етті. Қайтагтық Уцмий Ахмад хан Қажы Даудпен бірге Иранның алыстағы [[Ардебил]]ді басып алды.

1722-1735 жж — Екінші орыс-парсы соғысы. 1722 - Петр I Парсы жорығы кезінде Тарки ауылының жанында қосын құрады. [[Махачқала|Порт-Петровск (Махачқала)]] қаласының негізі қаланды. 

Ресей әскерлері [[Каспий теңізі]]нің бүкіл жағалауын ([[Гилан]] мен [[Мазендеран]]ды қоса) ресми түрде аннексиялады. 1723 жыл 28 шілде - Матюшин басқарған орыс флотилиясы [[Баку]]ді басып алды.

1727 ж. – «Әулие Крест» бекінісінде авар билеушісі мен Кюриден ақсақалдары Ресейге адал болуға ант берді.

== Дағыстан халқы ==
'''Ұлттық құрамы'''

Дағыстан Ресейдің ұлттық құрамы ең көп Республикасы.
 
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
!Халық ||
|-
|[[Аварлар]]
| 758,4 (29,4 %)
| 850,0 (29,4 %)
|-
|[[Даргиндер]]
| 425,5 (16,5 %)
| 490,4 (17,0 %)
|-
|[[Құмықтар]]
| 365,8 (14,2 %)
| 431,7 (14,9 %)
|-
|[[Лезгиндер]]
| 336,7 (13,1 %)
| 385,2 (13,3 %)
|-
|[[Лактар]]
| 139,7 (5,4 %)
| 161,3 (5,6 %)
|-
|[[Әзірбайжандар]]
| 111,7 (4,3 %)
| 130,9 (4,5 %)
|-
|[[Табасарандар]]
| 110,2 (4,3 %)
| 118,9 (4,1 %)
|-
|[[Орыстар]]
| 120,9 (4,7 %)
| 104,0 (3,6 %)
|-
|[[Шешендер]]
| 87,9 (3,4 %)
| 93,7 (3,2 %)
|-
|[[Ноғайлар]]
| 36,2 (1,4 %)
| 40,4 (1,4 %)
|-
|[[Агулдер]]
| 23,3 (0,9 %)
| 28,1 (1,0 %)
|-
|[[Рутулдар]]
| 24,3 (0,9 %)
| 27,8 (1,0 %)
|-
|[[Сахурлар]]
| 8,2
| 9,8
|-
|[[Армяндар]]
| 5,7
| 5,0
|-
|[[Татарлар]]
| 4,7
| н. д.
|-
|[[Украиндар]]
| 2,9
| н. д.
|-
|[[Еврейлер|Яһудилер]]
| 1,5
| н. д.
|-
|[[Таулы яһудилер]]
| 1,1
| 0,5
|-
|&lt;small&gt; 1000 адамнан саны жоғары халықтар көрсетілген &lt;/small&gt;
|}

== Әкімшілік-аумақтық бөлініс ==
{{main|Дағыстан әкімшілік-аумақтық бөлінісі}}

Дағыстанға 42 аудан мен 10 қалалық аймақ кіреді&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://pravo.levonevsky.org/bazazru/texts06/txt06121.htm |title=Дағыстан Республикасының муниципалитеттерінің мәртебесі мен шекарасы туралы Дағыстан Республикасының 13.01.2005 N6 Заңы|accessdate=2009-10-09 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130502231559/http://pravo.levonevsky.org/bazazru/texts06/txt06121.htm |archivedate=2013-05-02 |deadlink=yes }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |url = http://www.e-dag.ru/gov/admin.htm |title = Қалалық және аудандық әкімшіліктер|archiveurl = https://web.archive.org/web/20070404203739/http://www.e-dag.ru/gov/admin.htm |archivedate = 2007-04-04 }}&lt;/ref&gt;:

[[Сурет:House of the Administration of Kasumkent.jpg|right|thumb|250px|[[Сүлеймен-Стал ауданы]] әкімшілігінің ғимараты. [[Қасымкент]] ауылы.]]
{| class=&quot;wikitable sortable standard&quot;
|-
! №
! Муниципалды аудан
! Тұрғындары
! Тығыздығы, адам./км²
! Аймақ
! Әкімшілік орталық
|-
| 1
| [[Агул ауданы]]
| align=right | ↘10 224
| align=right | 14
| Оңтүстік
| [[Типиг]] а.
|-
| 2
| [[Ақуша ауданы]]
| align=right | ↗53 369
| align=right | 84
| Таулы
| [[Ақуша]] а.
|-
| 3
| [[Ахвах ауданы]]
| align=right | ↗24 887
| align=right | 73
| Таулы
| [[Қарата]] а.
|-
| 4
| [[Ахты ауданы]]
| align=right | ↘30 951
| align=right | 29
| Оңтүстік
| [[Ахты]] а.
|-
| 5
| [[Бабажұрт ауданы]]
| align=right | ↗48 425
| align=right | 14
| Солтүстік
| [[Бабажұрт]] а.
|-
| 6
| [[Бежта аумағы]]
| align=right | ↗8289
| align=right | 17
| Таулы
| [[Бежта]] а.
|-
| 7
| [[Ботлих ауданы]]
| align=right | ↗59 757
| align=right | 77,2
| Таулы
| [[Ботлих]] а.
|-
| 8
| [[Бұйнақ ауданы]]
| align=right | ↗82 080
| align=right | 40
| Орталық
| [[Бұйнақ]] қ.
|-
| 9
| [[Гергебил ауданы]]
| align=right | ↗21 889
| align=right | 52
| Таулы
| [[Гергебил]] а.
|-
| 10
| [[Гумбет ауданы]]
| align=right | ↗23 113
| align=right | 25
| Таулы
| [[Мехелта]] а.
|-
| 11
| [[Гуниб ауданы]]
| align=right | ↗27 432
| align=right | 42
| Таулы
| [[Гуниб]] а.
|-
| 12
| [[Дахадай ауданы]]
| align=right | ↗36 440
| align=right | 25
| Оңтүстік
| [[Уркарах]] а.
|-
| 13
| [[Дербент ауданы]]
| align=right | ↗101 643
| align=right | 113,4
| Оңтүстік
| [[Дербент]] қ.
|-
| 14
| [[Дөккөзпара ауданы]]
| align=right | ↘14 852
| align=right | 33
| Оңтүстік
| [[Усухшай]] а.
|-
| 15
| [[Қазыбек ауданы (Дағыстан)|Қазыбек ауданы]]
| align=right | ↗49 162
| align=right | 75
| Солтүстік
| [[Дылым]] а.
|-
| 16
| [[Қайтақ ауданы (Дағыстан)|Қайтақ ауданы]]
| align=right | ↗33 218
| align=right | 51
| Оңтүстік
| [[Мәжіліс (ауыл, Дағыстан)|Мәжіліс]] а.
|-
| 17
| [[Қарабұтақкент ауданы]]
| align=right | ↗86 437
| align=right | 50
| Орталық
| [[Қарабұтақкент]] а.
|-
| 18
| [[Қайакент ауданы]]
| align=right | ↗56 704
| align=right | 87
| Орталық
| [[Жаңа Қайакент]] а.
|-
| 19
| [[Қызылжұрт ауданы]]
| align=right | ↗72 281
| align=right | 150
| Орталық
| [[Қызылжұрт]] қ.
|-
| 20
| [[Қызлар ауданы]]
| align=right | ↗74 607
| align=right | 21
| Солтүстік
| [[Қызлар]] қ.
|-
| 21
| [[Кули ауданы]]
| align=right | ↗11 034
| align=right | 16
| Таулы
| [[Уаши]] а.
|-
| 22
| [[Құмторқала ауданы]]
| align=right | ↗27 376
| align=right | 18
| Орталық
| [[Қорықмасқала]] а.
|-
| 23
| [[Құраһ ауданы]]
| align=right | ↘14 472
| align=right | 20
| Оңтүстік
| [[Құраһ]] а.
|-
| 24
| [[Лак ауданы]]
| align=right | ↗11 805
| align=right | 17
| Таулы
| [[Құмық (Лак ауданы)|Құмық]] а.
|-
| 25
| [[Левашы ауданы]]
| align=right | ↗78 461
| align=right | 82
| Таулы
| [[Левашы]] а.
|-
| 26
| [[Маһарамкент ауданы]]
| align=right | ↘61 464
| align=right | 93
| Оңтүстік
| [[Маһарамкент]] а.
|-
| 27
| [[Новолак ауданы]]
| align=right | ↗35 856
| align=right | 126
| Солтүстік
| [[Новолак]] а.
|-
| 28
| [[Ноғай ауданы (Дағыстан)|Ноғай ауданы]]
| align=right | ↘18 222
| align=right | 3
| Солтүстік
| [[Тереклі Мектеп]] а.
|-
| 29
| [[Рутул ауданы]]
| align=right | ↘20 939
| align=right | 11
| Оңтүстік
| [[Рутул]] а.
|-
| 30
| [[Серқоқала ауданы]]
| align=right | ↘27 640
| align=right | 54
| Орталық
| [[Серқоқала]] а.
|-
| 31
| [[Сүлеймен-Стал ауданы]]
| align=right | ↘55 563
| align=right | 83
| Оңтүстік
| [[Қасымкент]] а.
|-
| 32
| [[Табасаран ауданы]]
| align=right | ↗50 316
| align=right | 68
| Оңтүстік
| [[Хұшни]] а.
|-
| 33
| [[Тарамух ауданы]]
| align=right | ↗33 271
| align=right | 11
| Солтүстік
| [[Тарамух]] а.
|-
| 34
| [[Тіләрата ауданы]]
| align=right | ↗24 575
| align=right | 15
| Таулы
| [[Тіләрата]] а.
|-
| 35
| [[Унсокол ауданы]]
| align=right | ↗31 625
| align=right | 51
| Таулы
| [[Шәмілқала]] к.
|-
| 36
| [[Хасажұрт ауданы]]
| align=right | ↗159 886
| align=right | 100
| Солтүстік
| [[Хасажұрт]] қ.
|-
| 37
| [[Хив ауданы]]
| align=right | ↘20 786
| align=right | 32
| Оңтүстік
| [[Хив]] а.
|-
| 38
| [[Хунзах ауданы]]
| align=right | ↗33 271
| align=right | 56
| Таулы
| [[Хунзах]] а.
|-
| 39
| [[Тсумада ауданы]]
| align=right | ↗26 021
| align=right | 21
| Таулы
| [[Агвали]] а.
|-
| 40
| [[Тсунта ауданы]]
| align=right | ↗20 511
| align=right | 14
| Таулы
| [[Тсунта]] а.
|-
| 41
| [[Шарода ауданы]]
| align=right | ↗13 146
| align=right | 11
| Таулы
| [[Тсуриб]] а.
|-
| 42
| [[Шәміл ауданы]]
| align=right | ↗29 869
| align=right | 29
| Таулы
| [[Хебда]] а.
|}

'''Қалалық аймақтардың жалпы жер көлемі гектармен (жылдағы көрсеткіштердің мәні)'''&lt;ref&gt;[https://www.gks.ru/dbscripts/munst/munst82/DBInet.cgi РФ муниципалитеттерінің мәліметтер базасына сәйкес есептелінді]&lt;/ref&gt;
{| class=&quot;standard&quot; style=&quot;text-align: right;&quot;
! Дағыстан Республикасының қалалық аймақтары
! 2006
! 2007
! 2008
! Аймақтар
|-
|align=&quot;left&quot;| [[Махачқала|Махачқала қаласы]]
| 49 801
| 49 801
| 46 813
|align=&quot;left&quot;| Орталық
|-
|align=&quot;left&quot;| [[Бұйнақ|Бұйнақ қаласы]]
| 2095
| 2095
| 2095
|align=&quot;left&quot;| Орталық
|-
|align=&quot;left&quot;| [[Дағыстан Оттары|Дағыстан Оттары қаласы]]
| 927
| 927
| 927
|align=&quot;left&quot;| Оңтүстік
|-
|align=&quot;left&quot;| [[Дербент|Дербент қаласы]]
| 7100
| 7100
| 6963
|align=&quot;left&quot;| Оңтүстік
|-
|align=&quot;left&quot;| [[Ізбірбас|Ізбірбас қаласы]]
| 2292
| 2292
| 2255
|align=&quot;left&quot;| Орталық
|-
|align=&quot;left&quot;| [[Каспийск|Каспийск қаласы]]
| 3294
| 3294
| 3294
|align=&quot;left&quot;| Орталық
|-
|align=&quot;left&quot;| [[Қызылжұрт|Қызылжұрт қаласы]]
| 2370
| 2370
| 2370
|align=&quot;left&quot;| Орталық
|-
|align=&quot;left&quot;| [[Қызлар|Қызлар қаласы]]
| 3231
| 3231
| 3231
|align=&quot;left&quot;| Солтүстік
|-
|align=&quot;left&quot;| [[Хасажұрт|Хасажұрт қаласы]]
| 3848
| 3848
| 3848
|align=&quot;left&quot;| Солтүстік
|-
|align=&quot;left&quot;| [[Оңтүстік Сухокумск|Оңтүстік Сухокумск қаласы]]
| 9170
| 9170
| 9170
|align=&quot;left&quot;| Солтүстік
|}

== Экономикасы ==
Ресми деректерге сәйкес, 2018 жылы республиканың [[ЖӨӨ]] 625,063&lt;ref&gt;{{Cite web|lang=ru|url=https://tass.ru/info/9632917|title=Итоги деятельности Владимира Васильева на посту главы Республики Дагестан|date=5.10.2020}}&lt;/ref&gt; млрд рубльді құрады млрд рублей&lt;ref&gt;{{Cite web|lang=ru|url=https://rosstat.gov.ru/accounts|title=В текущих ценах - всего (1998-2018 гг.) 33,57 кб|date=27.02.2020}}&lt;/ref&gt;.

=== Ауыл шаруашылығы ===
2020 жылдың 1 қаңтарындағы жағдай бойынша ауыл тұрғындарының саны 1701 мың адамды құрайды, бұл Дағыстан халқының шамамен 55%.
; Өсімдік шаруашылығы
[[Сурет:Prunus armeniaca Nubra Valley.jpg|220px|thumb|Өрік]]
[[Сурет:Pyrus communis from Crimea.jpg|220px|thumb|Алмұрт]]
[[Сурет:Haydar Koyunun Gecim Kaynaklarindan Biri Olan Visne.JPG|220px|thumb|Шие]]
[[Сурет:Starr-140925-1987-Ficus carica-Brown Turkey fruit-Pali o Waipio Huelo-Maui (24950994930).jpg|220px|thumb|інжір]]
2021 жылдың басында Дағыстандағы бау-бақшалардың ауданы 28,9 мың гектарды құрады, оның 21,4 мың гектары жеміс беру кезеңінде.
; Мал шаруашылығы
2022 жылдың 1 қаңтарына Дағыстанда 940,1 мың бас ірі қара (2020 жылдың соңындағы көрсеткіштен 0,7%-ға көп) болды, оның 461,0 мыңы сиыр. Тұрғындардың шаруашылықтарында сәйкесінше 742,0 және 351,0 мың бас мал ұсталды. 2021 жылы облыстың шаруашылықтарында 935,4 мың тонна сүт (+0,4%) өндірілді, оның 620,2 мың тоннасы (+0,8%) халықтың үй шаруашылығында өндірілді&lt;ref&gt;[https://specagro.ru/news/202201/v-dagestane-razvivaetsya-molochnoe-skotovodstvo В Дагестане развивается молочное скотоводство 27.01.2022]&lt;/ref&gt;.

== Дереккөздер ==
{{reflist|2}}

{{NavigationBox
|Title = Дағыстан
|List = 
}}

== Сыртқы сілтемелер ==
{{commons|Dagestan|Дағыстан}}
* [http://www.president.e-dag.ru/ Сайт Президента Республики Дагестан]
* [http://www.nsrd.ru/ Сайт Народного Собрания (парламента) Республики Дагестан] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120127072849/http://www.nsrd.ru/ |date=2012-01-27 }}
* [http://www.e-dag.ru/ Сайт правительства Республики Дагестан]
* [http://rd.dgu.ru/ Дагестан в фотографиях] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20101126094852/http://rd.dgu.ru/ |date=2010-11-26 }}

[[Санат:Дағыстан|Дағыстан]]
[[Санат:Ресей республикалары]]</text>
      <sha1>gzoemgu3tqzdbz2fwrfgikjnmg24fkg</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Талқылау:Науырзым ауданы</title>
    <ns>1</ns>
    <id>193020</id>
    <revision>
      <id>3060254</id>
      <parentid>852156</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T23:38:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Білгіш Шежіреші [[Талқылау:Наурызым ауданы]] бетін [[Талқылау:Науырзым ауданы]] бетіне жылжытты</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="98" xml:space="preserve">{{Қазақстан жобасының мақаласы|деңгейі=|маңыздылығы=}}</text>
      <sha1>7b4a4gnp600p6hvugjf7l8p5ds53yku</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Талқылау:Осакаров ауданы</title>
    <ns>1</ns>
    <id>193027</id>
    <revision>
      <id>3060094</id>
      <parentid>852163</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T18:41:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <comment>/* Аудан атауы */ жаңа бөлім</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="621" xml:space="preserve">{{Қазақстан жобасының мақаласы|деңгейі=|маңыздылығы=}}

== Аудан атауы ==

[[Қатысушы:Kaiyr|&lt;bdi&gt;Kaiyr&lt;/bdi&gt;]] мырза аудан атауы өзгерді деген жаңалық оқығанмын, егер ресми түрде өзгерсе жаза кетіңіз  [[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:41, 2022 ж. тамыздың 14 (+06)</text>
      <sha1>ilkhhtmxrcr5h187q5ylc356ehu845q</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Талдықорған облысы</title>
    <ns>0</ns>
    <id>197171</id>
    <revision>
      <id>3060104</id>
      <parentid>2884906</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T18:47:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Әкімшілік бөлінісі */clean up, replaced: Қапал (Алматы облысы) → Қапал (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11549" xml:space="preserve">{{Әкімшілік бірлік
 |Түс1            = {{түс|КСРО}}
 |Қазақша атауы   = Талдықорған облысы
 |Шынайы атауы    = 
 |Елтаңба         = 
 |Ту              = 
 |Елтаңбаның ені  = 
 |Тудың ені       = 
 |Елтаңбаның аты  = 
 |Тудың аты       = 
 |Ел              = КСРО
  |lat_dir = |lat_deg = |lat_min = |lat_sec = 
  |lon_dir = |lon_deg = |lon_min = |lon_sec = 
  |region         = 
  |type           = 
  |деңгей         = 
  |CoordScale     =  
 |Әнұраны         = 
 |Статусы         = облыс
 |Кіреді          = [[Қазақ Кеңестік Социалистік Республикасы|Қазақ КСР]], [[Қазақстан]]
 |Енеді           = 11 аудан
 |Астанасы        = [[Талдықорған]]
 |Ірі қаласы      =
 |Ірі қалалары    = [[Талдықорған]],[[Текелі]].
 |Құрылды         = [[16 наурыз]] [[1944 жыл|1944]]
 |Таратылған уақыты      = [[22 сәуір]] [[1997 жыл|1997]]
 |Басшысы                = Тұрсынов Сағынбек  Тоқабайұлы (1990—1991)
  |Басшының түрі         = Партияның облыстық комитетiнiң бiрiншi хатшысы
 |Басшысы2               = Өзбеков Өмірзақ Өзбекұлы (1996—1997)
  |Басшының түрі2        = Әкім
 |ЖІӨ                    = 
  |ЖІӨ жылы              = 
  |ЖІӨ бойынша орны              = 
  |Жан басына шаққанда ЖІӨ орны  = 
 |Тілі                           = 
 |Тілдері                        = 
 |Тұрғыны                        = 720 870 мың
  |Санақ жылы                    = 1989
  |Пайызы                        = 
  |Халық саны бойынша орны       = 
  |Тығыздығы                     = 
  |Тығыздығы бойынша орны        = 
  |Ұлттық құрамы                 = 
  |Конфессионалдық құрамы        = 
 |Жер аумағы                     = 118&amp;nbsp;500
  |Жер аумағының пайызы          = 
  |Жер аумағы бойынша орны       = 
 |Максималды биіктігі            = 
 |Орташа биіктігі                = 
 |Минималды биіктігі             = 
 |Ендік                          = 
 |Бойлық                         = 
 |Карта                          = 
 |Карта ені                      = 
 |Әкімшілік бірліктің картасы    = 
  |Әкімшілік бірлік картасының ені  = 
 |Уақыт белдеуі                  = 
 |Аббревиатура                   = 
 |ISO                            = 
 |FIPS                           = 
 |Телефон коды                   = 
 |Пошта индекстері               = 
 |Интернет-үйшігі                = 
 |Автомобиль коды                = 
 |Сайты                          = 
 |Commons санаты                 = 
 |Түсініктемелер                 = 
}}
'''Талдықорған облысы''' – [[Қазақ Кеңестік Социалистік Республикасы|Қазақ КСР]] (1944-1959, 1967-1991) мен [[Қазақстан Республикасы]]ның (1991-1997) әкімшілік бірлігі. Әкімшілік орталығы - [[Талдықорған]].

== Географиясы ==
Талдықорған облысы Қазақстанның оңтүстік-шығысында орналасқан. Ауданы 118,5 мың км². Шығыста [[Қытай]]мен шектесіп жатты. Ең биік жері [[Жетісу Алатауы|Жетісу (Жоңғар) Алатауындағы]] – [[Бесбасқан]] шыңы (4622 м).

== Тарихы ==
Талдықорған облысы ([[Көкшетау облысы]]мен бірге) 1944 жылы 16 наурызда [[Алматы облысы]]ның солтүстік бөлігінен Қазақ КСР-нің құрамында құрылды. Оған [[Ақсу ауданы|Ақсу]], [[Алакөл ауданы|Алакөл]], [[Үйгентас ауданы|Андреев]], [[Бөрілітөбе ауданы|Бөрілітөбе]], [[Гвардия ауданы (Талдықорған облысы)|28 гвардияшы-панфиловшылар ат.]], [[Дзержин ауданы|Дзержин]], [[Қапал ауданы|Қапал]], [[Қаратал ауданы|Қаратал]], [[Қоңырөлең ауданы|Октябрьск]], [[Панфилов ауданы|Панфилов]], [[Сарқан ауданы|Сарқан]], [[Ескелді ауданы|Талдықорған]] аудандары кірді.

1956 жылы 27 желтоқсанда Октябрьск ауданы Панфилов ауданына қосылды.

1959 жылы 6 маусымда жойылып, Алматы облысына енгізілді. 1967 жылы 23 желтоқсанда Алматы облысының солтүстік бөлігінен қайта құрылды. Облысқа сол аумақ кірді, бірақ әкімшілік бөлінісі өзгеше болды. [[Ақсу ауданы|Ақсу]], [[Алакөл ауданы|Алакөл]], [[Үйгентас ауданы|Андреев]], [[Гвардия ауданы (Талдықорған облысы)|Гвардия]], [[Қаратал ауданы|Қаратал]], [[Панфилов ауданы|Панфилов]], [[Сарқан ауданы|Сарқан]], [[Ескелді ауданы|Талдықорған]] аудандары болды.

КСРО Жоғарғы Кеңесі Президиумының 1973 жылғы 5 наурыздағы жарлығымен Талдықорған облысы Ленин орденімен марапатталды.

1973 жылы орталығы [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]] ауылында болған [[Кербұлақ ауданы]] құрылды.

1988 жылдың 9 шілдесіндегі Қазақ КСР Жоғарғы Кеңесі Президиумының Жарлығымен Гвардея ауданы өзінің аумағын орталығы Сарыөзек ауылы болған Кербұлақ ауданына берілуімен жойылды. Біріккен аудан Гвардия деп аталды. Бірақ бір жылдан кейін Қазақ КСР Жоғарғы Кеңесі Президиумының 1989 жылғы 13 қазандағы №4777 жарлығымен орталығы Сарыөзек ауылында болатын Кербұлақ ауданы құрылды.

1991 жылдың 16 желтоқсанынан бастап Қазақстан Республикасының құрамында.

1997 жылы 22 сәуірде облыс таратылып, оның бүкіл аумағы [[Алматы облысы]]ның құрамына кірді.

== Әкімшілік бөлінісі ==
1989 жылы Талдықорған облысының құрамына 2 облыстық бағынысты қала және 11 аудан кірді:

{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! №
! Аудан (қалкеңес)
! Орталығы
! Тұрғыны&lt;br /&gt;([[1989 жыл|1989]]), адам
|-
| 1
| [[Талдықорған|Талдықорған қалкеңес]]
| [[Талдықорған]]
| style=&quot;text-align:right&quot; |129&amp;nbsp;920
|-
| 2
| [[Текелі|Текелі қалкеңес]]
| [[Текелі]]
| style=&quot;text-align:right&quot; |33&amp;nbsp;187
|-
| 3
| [[Ақсу ауданы|Ақсу]]
| [[Жансүгіров ауылы|Жансүгіров]]
| style=&quot;text-align:right&quot; |36&amp;nbsp;690
|-
| 4
| [[Алакөл ауданы|Алакөл]]
| [[Үшарал (қала)|Үшарал]]
| style=&quot;text-align:right&quot; |51&amp;nbsp;619
|-
| 5
| [[Үйгентас ауданы|Андреев]]
| [[Қабанбай (Алматы облысы)|Андреевка]]
| style=&quot;text-align:right&quot; |38&amp;nbsp;931
|-
| 6
| [[Бөрілітөбе ауданы|Бөрілітөбе]]
| [[Лепсі (Сарқан ауданы)|Лепсі]]
| style=&quot;text-align:right&quot; |20&amp;nbsp;171
|-
| 7
| [[Кербұлақ ауданы|Гвардия]]
| [[Сарыөзек (Алматы облысы)|Сарыөзек]]
| style=&quot;text-align:right&quot; |61&amp;nbsp;365
|-
| 8
| [[Қапал ауданы|Қапал]]
| [[Қапал (Жетісу облысы)|Қапал]]
| style=&quot;text-align:right&quot; |28&amp;nbsp;377
|-
| 9
| [[Қаратал ауданы|Қаратал]]
| [[Үштөбе (қала)|Үштөбе]]
| style=&quot;text-align:right&quot; |54&amp;nbsp;655
|-
| 10
| [[Көксу ауданы|Киров]]
| [[Балпық би (ауыл)|Киров]]
| style=&quot;text-align:right&quot; |44&amp;nbsp;897
|-
| 11
| [[Панфилов ауданы|Панфилов]]
| [[Жаркент|Панфилов]]
| style=&quot;text-align:right&quot; |106&amp;nbsp;423
|-
| 12
| [[Сарқан ауданы|Сарқан]]
| [[Сарқан]]
| style=&quot;text-align:right&quot; |52&amp;nbsp;703
|-
| 13
| [[Ескелді ауданы|Талдықорған]]
| [[Қарабұлақ (Ескелді ауданы)|Қарабұлақ]]
| style=&quot;text-align:right&quot; |61&amp;nbsp;932
|}

== Тұрғындары ==
Облыс аумағын негізінен [[қазақтар]], одан басқа [[орыстар]], [[немістер|неміс]], [[корейлер|корей]], [[ұйғырлар|ұйғыр]], [[украиндар|украин]], [[татарлар|татар]], т.б. ұлт өкілдері мекендеген.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[[Қазақ энциклопедиясы]]&lt;/ref&gt;

== Шаруашылығы ==
Облыс аумағында ауыл шаруашылығына жарамды 9,4 млн. га жері болып, оның экономикасының негізін аграрлық сала құраған. 1990 жылдың ортасында, Талдықорған облысы республика аумағында өндірілген ауыл шаруашылық өнімдерінің 6%-ға жуығын беріп, сол кездегі 19 облыстың ішінде 7-8 орындарды бөліскен.1996 жылы облыс аумағында 300 мың т-дан астам астық, 135 мың т картоп, 35 мың т-ға жуық көкөніс пен бау-бақша өнімдері жиналып, 90 мың т ет, 225 мың т сүт, 7 мың т жүн, 40 млн. дана жұмыртқа өндірілген. Облыста 300 мың бас ірі қара, 2 млн-ға жуық қой мен ешкі, 44 мың шошқа, 90 мың түйе мен жылқы болған. Өнеркәсіп саласында: 230 млн. кВт·сағ. электр қуаты, 30 мың м³-ден астам темір-бетон бұйымдары, 35 мың т қант, 3 млн. дана трикотаж бұйымдар, 35 млн. теңгенің жиһаздары, т.б. өндірілген.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Қазақ КСР]]
[[Санат:Алматы облысы]]
[[Санат:Қазақстанның тарихи облыстары]]</text>
      <sha1>h5aspalvkfaj8t8fy0371bcnt5tugss</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Әбу Насыр Әл-Фараби мешіті</title>
    <ns>0</ns>
    <id>202982</id>
    <revision>
      <id>3060066</id>
      <parentid>3059236</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T18:32:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <comment>/* Кіріспе бөлімін өңдеді */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9277" xml:space="preserve">{{Мешіт
| мешіт атауы     = Әбу Насыр Әл-Фараби мешіті
| шынайы аты      = 
| суреті          = Astana-2021-10 - 41.jpg
| сурет атауы     = 
| позициялық карта   = Қазақстан
 |lat_dir = N |lat_deg =51  |lat_min =07  |lat_sec =35 
 |lon_dir = E |lon_deg =71  |lon_min =24  |lon_sec =55 
| карта атауы      = 
| карта ені        = 
| мемлекет         = [[Қазақстан]]
| қала             = [[Нұр-Сұлтан]]
| статусы          = 
| ағымы            = 
| мұсылмандардың діни басқармасы  = 
| иесі             = 
| мешіт түрі       = жұма мешіті
| сәулет стилі     = 
| жобаның авторы   = 
| сәулетшісі       = Чарльз Хазиф
| құрылысшысы      = 
| құрылыстың бастамашысы  = 
| құрылыс құны     = 
| қайырымгері      = 
| алғашқы деректер = 
| құрылысы         = 2002 — 2005 жж
| құрылысы басталды  = 
| құрылысы аяқталды  = 
| жәдігерлер       = 
| имамы            = 
| қазіргі жағдайы  = қолданыста
| жалпы ауданы     = 3930
| көлемі           = 
| ішкі ауданы      = 
| сыйымдылығы      = 5000
| биіктігі         = 43
| күмбездердің саны  = 
| күмбездің биіктігі = 
| күмбездің диаметрі = 
| мұнаралар саны     = 4
| мұнаралардың биіктігі = 62
| материал          = 
| таравих           = 
| ифтар және сухур  = 
| кітапхана         = 
| мектеп            = 
| медресе           = 
| сайты             = 
| Commons           = 
}}
'''Әбу Насыр Әл-Фараби мешіті''' — [[Нұр-Сұлтан]] қаласының [[Есіл ауданы (Астана)|Есіл ауданы]]нда орналасқан мешіт, 2005 жылдың 2 наурызында ашылды.

Бастапқыда '''Нұр-Астана''' деп аталған мешіт 2021 жылдың қарашасынан бастап ғұлама [[Әбу Насыр Әл-Фараби]] есімімен аталатын болды.&lt;ref&gt;[https://egemen.kz/article/296876-elordadaghy-nur-astana-meshitininh-atauy-ozgerdi Елордадағы Нұр-Астана мешітінің атауы өзгерді] — «[[Егемен Қазақстан]]», 19.11.2021.&lt;/ref&gt;

Мешіт [[Катар]] мемлекетінің Әмірі шейх Хамад бин Халифа әл-Сәнидың қайтарымсыз сый ретінде бөлген қаржысына тұрғызылды.

== Тарихы ==
Мешіттің іргетасы 2002 жылы қаланған болатын. Құрылысқа 6 840 000 АҚШ доллары жұмсалды. Мұсылман мәдениеті орталығының ашылуына Мемлекет басшысы Нұрсұлтан Назарбаев қатысты. Ол рухани орталыққа Қағба мен Құран бейнеленген, сүрелер түсірілген жапқышты сыйға тартты, айтып кетерлік, салтанатты ашылуы 2005 жылдың 2 наурызында болды. &quot;Нұр Астана&quot; мешіті ашылғаннан бері мешіт қызметкерлері ел арасында зерттеулер мен семинарлар өткізуде. Мысалы, 2006 жылы Бас имам Қ.Заңқоевтың аталмыш мешіт жайында кең мағлұмат беретін қазақ, орыс, ағылшын тілдерінде «Нұр Астана» мешіті атты кітабы жарық көрді. 2008 жылы 18 маусымда Евразия ұлттық университетінде «Ислам және Ұрпақ тәрбиесі» атты ғылыми танымдық семинары, 2008 жылы Астана қаласы бойынша қарилар жарысы, 2009 жылы Агротехникалық университетінде «Ислам және Заман» атты ғылыми танымдық семинары, елімізде тұңғыш рет 2009 жылы 21-22 қазан күндері «Әдемі әуезді азаншы» республикалық азаншылар жарысын жоғары деңгейде ұйымдастырды. 2007-2008 жылдары БАҚ-да жарық көрген астаналық имамдардың мақалалары мен сұқбаттары топтастырылған «Насихат айттым, Жамағат!...» деген жинақ шықты. 2010 жылы мамыр айында тұңғыш рет «Нұр Астана» орталық мешіті Әлеуметтік-саяси зерттеулер институтымен бірлесіп, діни уағыз-насихат және оқу ағарту жұмыстарына байланысты астаналық мұсылман халқының көзқарасын білу мақсатында сауалнама өткізді.
Мешіт ашылғалы бері біршама ғылыми жұмыстарды өткізіп те үлгерді. Атап айтар болсақ, 2006 жылы Бас имам Қ.Заңқоевтың аталмыш мешіт жайында кең мағлұмат беретін қазақ, орыс, ағылшын тілдерінде «Нұр Астана» мешіті атты кітабы жарық көрді. 2008 жылы 18 маусымда Евразия ұлттық университетінде «Ислам және Ұрпақ тәрбиесі» атты ғылыми танымдық семинары, 2008 жылы Астана қаласы бойынша қарилар жарысы, 2009 жылы Агротехникалық университетінде «Ислам және Заман» атты ғылыми танымдық семинары, елімізде тұңғыш рет 2009 жылы 21-22 қазан күндері «Әдемі әуезді азаншы» республикалық азаншылар жарысын жоғары деңгейде ұйымдастырды. 2007-2008 жылдары БАҚ-да жарық көрген астаналық имамдардың мақалалары мен сұқбаттары топтастырылған «Насихат айттым, Жамағат!...» деген жинақ шықты. 2010 жылы мамыр айында тұңғыш рет «Нұр Астана» орталық мешіті Әлеуметтік-саяси зерттеулер институтымен  бірлесіп, діни уағыз-насихат және оқу ағарту жұмыстарына байланысты астаналық мұсылман халқының көзқарасын білу мақсатында  сауалнама өткізді.

== Сәулеті==
Мешіттің жобасын ливандық сәулетші Чарльз Хафиза жасаса, құрылысының бас мердігері - Түркияның «Пасинер» компаниясы. Ішкі әрлендіру жұмыстарына отандық сәулетшілер мен дизайнерлер атсалысып,  жазулар ислам каллиграфиясы мен араб графикасына сәйкес өрнектелген. Безендіру және көркемдеу жұмыстарының авторы Қазақстан Суретшілер одағының мүшесі Ғазиз Ешкенов. Қажетті материалдар мен бояулар Санкт-Петербург, Испания және еліміздің өз кәсіпорындарынан алынды.
Діни кешен ерлер мен әйелдердің ғибадатына арналған залдардан, әрқайсысы 62 м биікке созылған төрт мұнарадан, қос субұрқағы бар ашық ауладан және имамның үйінен тұрады. 5000 адам сыятын сәулет туындысы ливандық шебер Чарльз Хазифтің жобасы бойынша салынды. Мешіттің бас күмбезінің биіктігі – 43 м. Ғимарат барлығы 3930 шаршы метр аумақты алып жатыр.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
== Сыртқы сілттемелер ==
* [http://www.religions-congress.org/content/view/121/37/lang,english/ Islam in Kazakhstan] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200715212806/http://www.religions-congress.org/content/view/121/37/lang,english/ |date=2020-07-15 }}
* [http://wikimapia.org/1963574/The-Nur-Astana-Mosque Wikimapia]

{{Астана мешіттері}}
{{Қазақстан мешіттері}}

[[Санат:Нұр-Сұлтан мешіттері]]
[[Санат:2005 жыл]]</text>
      <sha1>4fcqxg0l8ceedoapkpbbiwtu0qcbn2v</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Марктграйц</title>
    <ns>0</ns>
    <id>204725</id>
    <revision>
      <id>3060131</id>
      <parentid>3059663</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T19:10:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4740" xml:space="preserve">{{Елді мекен
 |статусы                 = муниципалитет 
 |қазақша атауы           = Марктграйц 
 |шынайы атауы            = Marktgraitz 
 |сурет                   =  
 |жағдайы                 = 
 |ел                      = Германия 
 |елтаңба                 = DEU Marktgraitz COA.svg 
 |ту                      = 
 |елтаңба сипаттамасы     = 
 |ту сипаттамасы          = 
 |елтаңба ені             = 
 |ту ені                  = 
  |lat_dir=N |lat_deg=50 |lat_min=10 |lat_sec=00 
  |lon_dir=E |lon_deg=11 |lon_min=11 |lon_sec=00 
  |CoordAddon             = 
  |CoordScale             = 
 |шекара түрі             = 
 |кестедегі шекара        = 
 |ел картасының өлшемi    = 
 |аймақ картасының өлшемi = 
 |аудан картасының өлшемi = 
 |аймақ түрі              = Германия жерлері{{!}}Жер 
 |аймағы                  = Бавария 
 |кестедегі аймақ         = Бавария 
 |аудан түрі              = Германия ауданы{{!}}Ауданы 
 |ауданы                  = Лихтенфельс 
 |кестедегі аудан         = Лихтенфельс (аудан){{!}}Лихтенфельс 
 |қауым түрі              = 
 |қауым                   = 
 |кестедегі қауым         = 
 |ішкі бөлінісі           =  
 |басшының түрi           = 
 |басшысы                  = Йохен Партаймюллер 
 |құрылған уақыты         = 
 |алғашқы дерек           = 
 |бұрынғы атаулары        = 
 |статус алуы             = 
 |жер аумағы              = 3,75 
 |биiктiктiң түрi         = 
 |орталығының биiктігі    = 292 
 |климаты                 = 
 |ресми тілі              = 
  |тұрғыны                = 1275 
  |санақ жылы             = 2010 
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
 |уақыт белдеуі           = +1 
 |DST                     = бар 
 |телефон коды            = 09574 
 |пошта индексі           = 96257 
 |пошта индекстері        = 
 |автомобиль коды         = LIF 
 |идентификатор түрі      = Өзін-өзі басқару субъектісінің идентификациялық коды{{!}}Ресми коды 
 |сандық идентификаторы   = 09 4 78 143 
 |ортаққордағы санаты     = Marktgraitz 
 |сайты                   = http://www.marktgraitz.de 
 |сайт тілі               = de 
}} 
'''Марктграйц''' ({{lang-de|Marktgraitz}}) — [[Германия|Германия Федеративтік Республикасының]] [[Бавария]] [[Германия жерлері|жерінде]] орналасқан [[муниципалитет]]. [[Жоғарғы Франкония (округ)|Жоғарғы Франкония]] [[Әкімшілік округ (Германия)|әкімшілік округіне]] бағынады. [[Лихтенфельс (аудан)|Лихтенфельс]] ауданының құрамына енеді.

Муниципалитеттің тұрақты тұрғындарының саны 1275 адамды құрайды (31 желтоқсан 2010 жыл).&lt;ref&gt;[https://www.statistikdaten.bayern.de/genesis/online?language=de&amp;sequenz=tabelleErgebnis&amp;selectionname=12411-009r&amp;sachmerkmal=QUASTI&amp;sachschluessel=SQUART04&amp;startjahr=2010&amp;endjahr=2010 Bayerisches Landesamt für Statistik und Datenverarbeitung – Fortschreibung des Bevölkerungsstandes, Quartale (hier viertes Quartal, Stichtag zum Quartalsende)]&lt;/ref&gt; Алып жатқан жер аумағы 3,75 км² шамасында. Мемлекет ішінде бекітілген [[Өзін-өзі басқару субъектісінің идентификациялық коды|ресми коды]] — ''09 4 78 143''. Муниципалитеттің басшысы — Йохен Партаймюллер.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

== Сыртқы сілтемелер ==
* [http://www.marktgraitz.de Ресми сайты]

{{Германия:Лихтенфельс ауданы:Қалалар}}
{{Bavaria-geo-stub}}

[[Санат:Бавария елді мекендері]]</text>
      <sha1>c0kh0xrhuzh0umi3q2rn1oilxgf5qwx</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Вильгартсвизен</title>
    <ns>0</ns>
    <id>211175</id>
    <revision>
      <id>3060055</id>
      <parentid>3059154</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T18:26:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4787" xml:space="preserve">{{Елді мекен
 |статусы                 = муниципалитет 
 |қазақша атауы           = Вильгартсвизен 
 |шынайы атауы            = Wilgartswiesen 
 |сурет                   = Wilgartswiesen-06-vom Bahnhof-2019-gje.jpg
 |жағдайы                 = 
 |ел                      = Германия 
 |елтаңба                 = DEU Wilgartswiesen COA.svg 
 |ту                      = 
 |елтаңба сипаттамасы     = 
 |ту сипаттамасы          = 
 |елтаңба ені             = 
 |ту ені                  = 
  |lat_dir=N |lat_deg=49 |lat_min=12 |lat_sec=33 
  |lon_dir=E |lon_deg=7 |lon_min=52 |lon_sec=46 
  |CoordAddon             = 
  |CoordScale             = 
 |шекара түрі             = 
 |кестедегі шекара        = 
 |ел картасының өлшемi    = 
 |аймақ картасының өлшемi = 
 |аудан картасының өлшемi = 
 |аймақ түрі              = Германия жерлері{{!}}Жер 
 |аймағы                  = Рейнланд-Пфальц 
 |кестедегі аймақ         = Рейнланд-Пфальц 
 |аудан түрі              = Германия ауданы{{!}}Ауданы 
 |ауданы                  = Оңтүстік-батыс Пфальц 
 |кестедегі аудан         = Оңтүстік-батыс Пфальц (аудан){{!}}Оңтүстік-батыс Пфальц 
 |қауым түрі              = 
 |қауым                   = 
 |кестедегі қауым         = 
 |ішкі бөлінісі           =  
 |басшының түрi           = 
 |басшысы                  = Юрген Брёдель 
 |құрылған уақыты         = 
 |алғашқы дерек           = 
 |бұрынғы атаулары        = 
 |статус алуы             = 
 |жер аумағы              =  58,34 
 |биiктiктiң түрi         = 
 |орталығының биiктігі    = 220 
 |климаты                 = 
 |ресми тілі              = 
  |тұрғыны                = 1072 
  |санақ жылы             = 2010 
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
 |уақыт белдеуі           = +1 
 |DST                     = бар 
 |телефон коды            = 06392 
 |пошта индексі           = 76848 
 |пошта индекстері        = 
 |автомобиль коды         = PS 
 |идентификатор түрі      = Өзін-өзі басқару субъектісінің идентификациялық коды{{!}}Ресми коды 
 |сандық идентификаторы   = 07 3 40 057 
 |ортаққордағы санаты     = Wilgartswiesen 
 |сайты                   = http://www.wilgartswiesen.de/ 
 |сайт тілі               = de 
}} 
'''Вильгартсвизен''' ({{lang-de|Wilgartswiesen}}) — [[Германия|Германия Федеративтік Республикасының]] [[Рейнланд-Пфальц]] [[Германия жерлері|жерінде]] орналасқан [[муниципалитет]].  [[Оңтүстік-батыс Пфальц (аудан)|Оңтүстік-батыс Пфальц]] ауданының құрамына енеді.

Муниципалитеттің тұрақты тұрғындарының саны 1072 адамды құрайды (31 желтоқсан 2010 жыл).&lt;ref&gt;[http://www.statistik.rlp.de/fileadmin/dokumente/berichte/A1033_201022_hj_G.pdf Statistisches Landesamt Rheinland-Pfalz – Bevölkerung der Gemeinden am 31. Dezember 2010] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120131082852/http://www.statistik.rlp.de/fileadmin/dokumente/berichte/A1033_201022_hj_G.pdf |date=2012-01-31 }} (PDF; 727 KB)&lt;/ref&gt; Алып жатқан жер аумағы  58,34 км² шамасында. Мемлекет ішінде бекітілген [[Өзін-өзі басқару субъектісінің идентификациялық коды|ресми коды]] — ''07 3 40 057''. Муниципалитеттің басшысы — Юрген Брёдель.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

== Сыртқы сілтемелер ==
* [http://www.wilgartswiesen.de/ Ресми сайты]

{{Германия:Оңтүстік-батыс Пфальц ауданы:Қалалар}}
{{RhinelandPalatinate-geo-stub}}

[[Санат:Рейнланд-Пфальц елді мекендері]]</text>
      <sha1>m02rywjwfd2q8yrp0vsg6a9gtx5evlb</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Эбенсфельд</title>
    <ns>0</ns>
    <id>212504</id>
    <revision>
      <id>3060056</id>
      <parentid>3059156</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T18:26:16Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4715" xml:space="preserve">{{Елді мекен
 |статусы                 = муниципалитет 
 |қазақша атауы           = Эбенсфельд 
 |шынайы атауы            = Ebensfeld 
 |сурет                   =  
 |жағдайы                 = 
 |ел                      = Германия 
 |елтаңба                 = Wappen Ebensfeld.svg 
 |ту                      = 
 |елтаңба сипаттамасы     = 
 |ту сипаттамасы          = 
 |елтаңба ені             = 
 |ту ені                  = 
  |lat_dir=N |lat_deg=50 |lat_min=4 |lat_sec=0 
  |lon_dir=E |lon_deg=10 |lon_min=56 |lon_sec=59 
  |CoordAddon             = 
  |CoordScale             = 
 |шекара түрі             = 
 |кестедегі шекара        = 
 |ел картасының өлшемi    = 
 |аймақ картасының өлшемi = 
 |аудан картасының өлшемi = 
 |аймақ түрі              = Германия жерлері{{!}}Жер 
 |аймағы                  = Бавария 
 |кестедегі аймақ         = Бавария 
 |аудан түрі              = Германия ауданы{{!}}Ауданы 
 |ауданы                  = Лихтенфельс 
 |кестедегі аудан         = Лихтенфельс (аудан){{!}}Лихтенфельс 
 |қауым түрі              = 
 |қауым                   = 
 |кестедегі қауым         = 
 |ішкі бөлінісі           =  
 |басшының түрi           = 
 |басшысы                  = Бернхард Шторат 
 |құрылған уақыты         = 
 |алғашқы дерек           = 
 |бұрынғы атаулары        = 
 |статус алуы             = 
 |жер аумағы              = 68,73 
 |биiктiктiң түрi         = 
 |орталығының биiктігі    = 255 
 |климаты                 = 
 |ресми тілі              = 
  |тұрғыны                = 5638 
  |санақ жылы             = 2010 
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
 |уақыт белдеуі           = +1 
 |DST                     = бар 
 |телефон коды            = 09573 
 |пошта индексі           = 96250 
 |пошта индекстері        = 
 |автомобиль коды         = LIF 
 |идентификатор түрі      = Өзін-өзі басқару субъектісінің идентификациялық коды{{!}}Ресми коды 
 |сандық идентификаторы   = 09 4 78 120 
 |ортаққордағы санаты     = Ebensfeld 
 |сайты                   = http://www.ebensfeld.de 
 |сайт тілі               = de 
}} 
'''Эбенсфельд''' ({{lang-de|Ebensfeld}}) — [[Германия|Германия Федеративтік Республикасының]] [[Бавария]] [[Германия жерлері|жерінде]] орналасқан [[муниципалитет]]. [[Жоғарғы Франкония (округ)|Жоғарғы Франкония]] [[Әкімшілік округ (Германия)|әкімшілік округіне]] бағынады. [[Лихтенфельс (аудан)|Лихтенфельс]] ауданының құрамына енеді.

Муниципалитеттің тұрақты тұрғындарының саны 5638 адамды құрайды (31 желтоқсан 2010 жыл).&lt;ref&gt;[https://www.statistikdaten.bayern.de/genesis/online?language=de&amp;sequenz=tabelleErgebnis&amp;selectionname=12411-009r&amp;sachmerkmal=QUASTI&amp;sachschluessel=SQUART04&amp;startjahr=2010&amp;endjahr=2010 Bayerisches Landesamt für Statistik und Datenverarbeitung – Fortschreibung des Bevölkerungsstandes, Quartale (hier viertes Quartal, Stichtag zum Quartalsende)]&lt;/ref&gt; Алып жатқан жер аумағы 68,73 км² шамасында. Мемлекет ішінде бекітілген [[Өзін-өзі басқару субъектісінің идентификациялық коды|ресми коды]] — ''09 4 78 120''. Муниципалитеттің басшысы — Бернхард Шторат.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

== Сыртқы сілтемелер ==
* [http://www.ebensfeld.de Ресми сайты]

{{Германия:Лихтенфельс ауданы:Қалалар}}
{{Bavaria-geo-stub}}

[[Санат:Бавария елді мекендері]]</text>
      <sha1>l21qdzuktqt6aq5mz1kiaqk23ew68t5</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Гаммертинген</title>
    <ns>0</ns>
    <id>214633</id>
    <revision>
      <id>3060118</id>
      <parentid>3059425</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T18:52:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4803" xml:space="preserve">{{Елді мекен
 |статусы                 = қала 
 |қазақша атауы           = Гаммертинген 
 |шынайы атауы            = Gammertingen 
 |сурет                   =  
 |жағдайы                 = 
 |ел                      = Германия 
 |елтаңба                 = DEU Gammertingen COA.svg
 |ту                      = 
 |елтаңба сипаттамасы     = 
 |ту сипаттамасы          = 
 |елтаңба ені             = 
 |ту ені                  = 
  |lat_dir=N |lat_deg=48 |lat_min=14 |lat_sec=58 
  |lon_dir=E |lon_deg=9 |lon_min=13 |lon_sec=03 
  |CoordAddon             = 
  |CoordScale             = 
 |шекара түрі             = 
 |кестедегі шекара        = 
 |ел картасының өлшемi    = 
 |аймақ картасының өлшемi = 
 |аудан картасының өлшемi = 
 |аймақ түрі              = Германия жерлері{{!}}Жер 
 |аймағы                  = Баден-Вюртемберг 
 |кестедегі аймақ         = Баден-Вюртемберг 
 |аудан түрі              = Германия ауданы{{!}}Ауданы 
 |ауданы                  = Зигмаринген 
 |кестедегі аудан         = Зигмаринген (аудан){{!}}Зигмаринген 
 |қауым түрі              = 
 |қауым                   = 
 |кестедегі қауым         = 
 |ішкі бөлінісі           = 6 ішкі аудан 
 |басшының түрi           = 
 |басшысы                  = Хольгер Ерг 
 |құрылған уақыты         = 
 |алғашқы дерек           = 
 |бұрынғы атаулары        = 
 |статус алуы             = 
 |жер аумағы              = 52,97 
 |биiктiктiң түрi         = 
 |орталығының биiктігі    = 662 
 |климаты                 = 
 |ресми тілі              = 
  |тұрғыны                = 6451 
  |санақ жылы             = 2010 
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
 |уақыт белдеуі           = +1 
 |DST                     = бар 
 |телефон коды            = 07574 
 |пошта индексі           = 72497–72501 
 |пошта индекстері        = 
 |автомобиль коды         = SIG 
 |идентификатор түрі      = Өзін-өзі басқару субъектісінің идентификациялық коды{{!}}Ресми коды 
 |сандық идентификаторы   = 08 4 37 031 
 |ортаққордағы санаты     = Gammertingen 
 |сайты                   = http://www.gammertingen.de 
 |сайт тілі               = de 
}} 
'''Гаммертинген''' ({{lang-de|Gammertingen}}) — [[Германия|Германия Федеративтік Республикасының]] [[Баден-Вюртемберг]] [[Германия жерлері|жерінде]] орналасқан [[қала]]. [[Тюбинген (округ)|Тюбинген]] [[Әкімшілік округ (Германия)|әкімшілік округіне]] бағынады. [[Зигмаринген (аудан)|Зигмаринген]] ауданының құрамына енеді.

Қаланың тұрақты тұрғындарының саны 6451 адамды құрайды (31 желтоқсан 2010 жыл).&lt;ref&gt;[http://www.statistik-bw.de/Veroeffentl/Statistische_Berichte/3126_10001.pdf Bevölkerungsentwicklung in den Gemeinden Baden-Württembergs 2010] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130501053941/http://www.statistik-bw.de/Veroeffentl/Statistische_Berichte/3126_10001.pdf |date=2013-05-01 }}&lt;/ref&gt; Алып жатқан жер аумағы 52,97 км² шамасында. Мемлекет ішінде бекітілген [[Өзін-өзі басқару субъектісінің идентификациялық коды|ресми коды]] — ''08 4 37 031''. Қаланың басшысы — Хольгер Ерг.

Қаланың өзі әкімшілік құрылымы бойынша 6 қалалық ауданға бөлінеді.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

== Сыртқы сілтемелер ==
* [http://www.gammertingen.de Ресми сайты]

{{Германия:Зигмаринген ауданы:Қалалар}}
{{BadenWürttemberg-geo-stub}}

[[Санат:Баден-Вюртемберг елді мекендері]]</text>
      <sha1>rw6jsgqvrm3cx2krmsq29pkirztpw8e</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Табын ісі</title>
    <ns>0</ns>
    <id>229189</id>
    <revision>
      <id>3060035</id>
      <parentid>2556651</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T18:04:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1907" xml:space="preserve">'''Табын ісі''' - ауыл шаруашылығын жаппай [[ұжымдастыру]] мен 1931-33 жылы [[ашаршылық]] кезінде бұрынғы [[Адай округі]]не қарасты [[Табын уезі]]нде (қазіргі [[Ақтөбе облысы]] [[Байғанин ауданы]]) кеңес өкіметінің саясатына қарсы көтеріліске шыққан шаруаларды жауапқа тарту. 

[[Табын ауданы]]ндағы көтеріліс Адай округінде 1930-31 жылы әртүрлі үзіліспен жалғасқан шаруалар көтерілісінің құрамдас бөлігі ([[Адай көтерілісі]]) болды. Оған әр кезде белсене қатысып, басқарғандар Б.Шоланов, Құбжанов, Ембердиев, К.Шешенов, т.б. 

1931 жылы 20 сәуірде көтерілістің негізгі ошағы [[Кенжыға]] деген жерде әскер бөлімдерінің күшімен басылды. 834 адам тұтқындалып, соңынан 500-ден астам адам сотталды, 18 адам ату жазасына кесілді. Ашаршылық пен қуғын-сүргін салдарынан жүздеген шаруалардың отбасы ауа көшіп, [[Түрікменстан]], [[Қарақалпақстан]] жерін паналады, [[Иран]]ға өтіп кетті.&lt;ref&gt;Айбын. Энциклопедия. / Бас ред. Б.Ө.Жақып. - Алматы: «Қазақ энциклопедиясы», 2011. - 880 бет.ISBN 9965-893-73-Х&lt;/ref&gt;

==Дереккөздер==
&lt;references/&gt;

{{Суретсіз мақала}}

[[Санат:Саяси қуғын-сүргін құрбандары]]
[[Санат:Сот істері]]</text>
      <sha1>2w8kd6k1c29h3tg15upcz5qbnlvhsuj</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Талқылау:Ақжар (Алматы облысы)</title>
    <ns>1</ns>
    <id>264086</id>
    <revision>
      <id>3060173</id>
      <parentid>2377009</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T19:59:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Kasymov [[Талқылау:Ақжар (Қарасай ауданы)]] бетін [[Талқылау:Ақжар (Алматы облысы)]] бетіне жылжытты (айдатқыш қалдырмады)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="98" xml:space="preserve">{{Қазақстан жобасының мақаласы|деңгейі=|маңыздылығы=}}</text>
      <sha1>7b4a4gnp600p6hvugjf7l8p5ds53yku</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Талқылау:Бұлақты (Жетісу облысы)</title>
    <ns>1</ns>
    <id>264130</id>
    <revision>
      <id>3060231</id>
      <parentid>2470269</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T20:49:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Kasymov [[Талқылау:Бұлақты (Алакөл ауданы)]] бетін [[Талқылау:Бұлақты (Жетісу облысы)]] бетіне жылжытты (айдатқыш қалдырмады)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="98" xml:space="preserve">{{Қазақстан жобасының мақаласы|деңгейі=|маңыздылығы=}}</text>
      <sha1>7b4a4gnp600p6hvugjf7l8p5ds53yku</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Талқылау:Науырзым ауылдық округі</title>
    <ns>1</ns>
    <id>265070</id>
    <revision>
      <id>3060414</id>
      <parentid>2712199</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T11:25:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Білгіш Шежіреші [[Талқылау:Наурызым ауылдық округі]] бетін [[Талқылау:Науырзым ауылдық округі]] бетіне жылжытты</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="98" xml:space="preserve">{{Қазақстан жобасының мақаласы|деңгейі=|маңыздылығы=}}</text>
      <sha1>7b4a4gnp600p6hvugjf7l8p5ds53yku</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Талқылау:Өлеңді ауылдық округі</title>
    <ns>1</ns>
    <id>265855</id>
    <revision>
      <id>3060341</id>
      <parentid>1088623</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T10:43:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Білгіш Шежіреші [[Талқылау:Өлеңді (Өлеңті) ауылдық округі]] бетін [[Талқылау:Өлеңді ауылдық округі]] бетіне жылжытты</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="98" xml:space="preserve">{{Қазақстан жобасының мақаласы|деңгейі=|маңыздылығы=}}</text>
      <sha1>7b4a4gnp600p6hvugjf7l8p5ds53yku</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Талқылау:Бесағаш (Алматы облысы)</title>
    <ns>1</ns>
    <id>266076</id>
    <revision>
      <id>3060215</id>
      <parentid>2451308</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T20:40:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Kasymov [[Талқылау:Бесағаш (Талғар ауданы)]] бетін [[Талқылау:Бесағаш (Алматы облысы)]] бетіне жылжытты (айдатқыш қалдырмады)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="98" xml:space="preserve">{{Қазақстан жобасының мақаласы|деңгейі=|маңыздылығы=}}</text>
      <sha1>7b4a4gnp600p6hvugjf7l8p5ds53yku</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Талқылау:Алакөл (көл, Ақтөбе облысы)</title>
    <ns>1</ns>
    <id>266458</id>
    <revision>
      <id>3060388</id>
      <parentid>2625599</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T11:15:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Салиха</username>
        <id>17167</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Салиха [[Талқылау:Ақкөл (көл, Ақтөбе облысы)]] бетін [[Талқылау:Алакөл (көл, Ақтөбе облысы)]] бетіне жылжытты: Атауын өзгерту</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="98" xml:space="preserve">{{Қазақстан жобасының мақаласы|деңгейі=|маңыздылығы=}}</text>
      <sha1>7b4a4gnp600p6hvugjf7l8p5ds53yku</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Есмұрат Сыйқымов</title>
    <ns>0</ns>
    <id>288486</id>
    <revision>
      <id>3060105</id>
      <parentid>3058157</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T18:47:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: Қапал (Алматы облысы) → Қапал (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3181" xml:space="preserve">'''Есмұрат Сыйқымов''' (1922, [[Алматы облысы]], [[Ақсу ауданы]], [[Ақсу (Жетісу облысы)|Ақсу]] ауылы - 27.9.1943, [[Украина]], [[Чернигов облысы]], [[Чернигов ауданы]], [[Посудово]] деревнясы) - 2-дүниежүзілік соғысқа қатысушы, кіші сержант.

* Соғысқа дейін [[Қапал (Жетісу облысы)|Қапал]] кентіндегі педагогикалық училищеде оқыған.
*  [[1943 жылы]] күзде 74-атқыштар дивизиясының полктері артиллериялық күшті атыс даярлығынан соң жаудың қорғаныс шебінің бір телімін бұзып өтті. 360-атқыштар полкінің командирі Посудово деревнясының қасында жау бекінісіне шабуыл жасауға бел байлады. Пулеметшілер тобының командирі Сыйқымов шабуылдаушылардың алдыңғы қатарында болды. Олар деревняға басып кіріп, жаудың пулеметшілер тобын жойды. Өзі қолайлы жерге орнығып, жауга оқ жаудырды. Шабуылдаушы жауынгерлерді жау әскері оқпен жусатып салды. Жалғыз қалған Сыйқымов жаудың автоматшылар взводымен екі сағаттан артық шайқасты. Батальон шабуылға шығып, деревня азат етілді. 60-тан аса жау әскерін жойған Сыйқымов осы ұрыста қаза тапты.
* КСРО Жоғарғы Кеңесі Төралқасының Жарлығымен Сыйқымовқа [[Кеңес Одағының Батыры]] атағы берілді (16.10. 1943).
* Туған жері Ақсу атындағы көшелердің біріне Сыйқымов есімі берілді.&lt;ref&gt;А 31 Айбын. Энциклопедия. / Бас ред. Б.Ө.Жақып. - Алматы: «Қазақ энциклопедиясы», 2011. - 880 бет. ISBN 9965-893-73-Х&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
&lt;references/&gt;

[[Санат:4 сәуірде туғандар]]
[[Санат:1922 жылы туғандар]]
[[Санат:Ақсу ауданында туғандар]]
[[Санат:27 қыркүйекте қайтыс болғандар]]
[[Санат:1943 жылы қайтыс болғандар]]
[[Санат:Чернигов облысында қайтыс болғандар]]
[[Санат:КСРО кіші сержанттары]]
[[Санат:Кеңес Одағының батырлары]]
[[Санат:Ленин орденінің иегерлері]]
[[Санат:Ұлы Отан соғысы жаяу әскерлері]]
[[Санат:Жарақаттан қайтыс болғандар]]
[[Санат:Чернигов ауданында (Чернигов облысы) жерленгендер]]


{{stub}}</text>
      <sha1>4ehe847bnnnfae11gibxxidbdx5rylf</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Талқылау:Нехтильор</title>
    <ns>1</ns>
    <id>373412</id>
    <revision>
      <id>3060259</id>
      <parentid>1330858</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T00:20:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Машъал</username>
        <id>107209</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Машъал [[Талқылау:Джоох-ор]] бетін [[Талқылау:Нехтильор]] бетіне жылжытты</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="90" xml:space="preserve">{{Ресей жобасының мақаласы|деңгейі=|маңыздылығы=}}</text>
      <sha1>81snmwucs3id8ej0dicjbs2bnakn1xx</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Талқылау:Өсқалық</title>
    <ns>1</ns>
    <id>415404</id>
    <revision>
      <id>3060023</id>
      <parentid>1372973</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T17:44:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Орел Карл</username>
        <id>81620</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Орел Карл [[Талқылау:Ускалык]] бетін [[Талқылау:Өсқалық]] бетіне жылжытты</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="90" xml:space="preserve">{{Ресей жобасының мақаласы|деңгейі=|маңыздылығы=}}</text>
      <sha1>81snmwucs3id8ej0dicjbs2bnakn1xx</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Pagani Automobili</title>
    <ns>0</ns>
    <id>420333</id>
    <revision>
      <id>3060010</id>
      <parentid>2308596</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T17:13:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>SSHTALBI</username>
        <id>122299</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4852" xml:space="preserve">{{Компания
 |атауы             = Pagani Automobili S.p.A
 |логотипі              = Pagani Huayra - Flickr - J.Smith831 (2).jpg
 |түрі                  = 
 |биржадағы листингі     = 
 |қызметі         = 
 |ұраны                = 
 |құрылды             = [[1992]] 
 |жабылды           = 
 |жабылуының себебі  = 
 |ізбасары             = 
 |бұрынғы атауы     = 
 |құрушы           = [[Горацио Пагани]] - компанияның негізін қалаушы
 |орналасуы         =  [[Модена]], [[Италия]]
 |басты адамдары      = Горацио Пагани (компания президенті)
 |саласы              = [[автомобиль жасау]]
 |өнімі            = [[автомобиль]]дер
 |айналым               = 
 |операциялық кіріс  = 
 |таза табысы       = 
 |қызметкерлер саны    = 
 |басшы компания = 
 |бағынышты компания    = 
 |сайты                 = http://PaganiAutomobili.it
}}
'''Pagani Automobili S.p.A.''' - [[көміртек талшықтары]]нан [[спорткар]]лар жасаумен айналысатын итальяндық компания. Горацио Паганимен 1992 жылы негізі қаланып, [[Модена]] қаласының қасындағы Сан-Чезарио-суль-Панарода орналасқан.

== Тарихы ==
[[File:Pagani_Zonda_1.jpg|thumb|left|Pagani Zonda R автомобилі Италиядағы Pagani зауытының қасында]]
[[Lamborghini]] компаниясының композиттік материалдар бөлімінде жұмыс істеген Горацио Пагани 1988 жылы Pagani Composite Research компаниясын құрады. Жаңадан құрылған компания Lamborghini компаниясымен бірге Lamborghini Countach моделінің 25-жылдық мерейтойына рестайлинг жасауға қатысып, Lamborghini P-140 концепт-карын істеуге, Lamborghini Diablo моделін жасауға қатысты. 80-ші жылдардың соңында Пагани өз жобасы бойынша &quot;C8 жобасы&quot; аталып кеткен автомобиль жасауға кіріседі. Пагани &quot;C8 жобасын&quot; &quot;Fangio F1&quot;-деп 5 дүркін [[Формула-1]] жарысының жеңімпазы Хуан-Мануэль Фанхионың құрметіне атағысы келді. 

1991 жылы Горацио Пагани өзінің дизайнерлік және жобалық жұмыстарына және прототиптер құрастыру қызметіне деген үлкен сұранысқа байланысты Modena Design компаниясын құрады. 1992 жылы ол Fangio F1 жобасы бойынша жұмыс істей бастап, 1993 жылы бұл көлік Dallara компаниясының [[аэродинамика]]лық сынағынан сәтті өтті. 1994 жылы [[Mercedes-Benz]] компаниясы Паганиге [[V12]] қозғалтқыштарымен қамтамасыз етуге рұқсат берді.

Шыққан автомобиль Zonda C12 деп аталды. 1995 жылы қайтыс болған ұлы жеңімпазға құрмет ретінде Fangio F1 атауы басқаға ауыстырылды. Автомобиль алғашқы рет [[Женева автосалоны]]нда 1999 жылы көпшілікке көрсетілді. 

2005 жылы компания шығарылатын көліктер санын үш есеге көбейтуді шешіп, 2007 жылы америка нарығына шығуды жоспарлады.

2007 жылы 25 қыркүйекте Pagani Zonda F Club Sport автомобилі 7 минут 27,82 секунд көрсеткішімен [[Нюрбургринг]] трассасының рекордын орнатты. Алайда содан кейін  [[Maserati]] MC12, [[Chevrolet]] Corvette ZR1 және [[Dodge]] Viper SRT10 ACR автомобильдері бұл рекордтан асып түсті&lt;ref name=&quot;pagani&quot;&gt;http://www.paganiautomobili.it/english.htm&lt;/ref&gt;.

2010 жылы Pagani рекордты қайтадан бұзды — Pagani Zonda R жарыс автомобилі бір айналымды 6 минут 47,5 секундта өтті&lt;ref name=&quot;pagani&quot;/&gt;.

== Дереккөздер ==
&lt;references/&gt;

[[Санат:Италия автомобиль жасау компаниялары]]
[[Санат:Pagani Automobili]]</text>
      <sha1>6d3rquvplhi3217izb9udtun35kdb7j</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Уикипедия:Марапаттама/Қазақстан жұлдызы</title>
    <ns>4</ns>
    <id>481427</id>
    <revision>
      <id>3060163</id>
      <parentid>2876592</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T19:43:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <comment>/* Марапаттама иегерлері */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6183" xml:space="preserve">&lt;/div&gt;
{{Уикипедия:Марапаттама/Навигация}}
&lt;/div&gt;

&lt;/div&gt;

[[File:BoNM - Kazakhstan Hires.png|left|50px|Қазақстан жұлдызы]]
'''Қазақстан жұлдызы''' — [[Портал:Қазақстан|Қазақстан порталын]] дамытуға үлес қосқан және [[Қазақстан]]ға қатысты көптеген мақалалар жазған әрі дамытқан, мақалаларды дұрыс санатын қойып реттеген қатысушыларға беріледі.

== Марапаттама иегерлері ==
* [[Қатысушы:Салиха|Салиха]] - Қазақстан табиғаты, тұлғалары, жануарлары мен елді мекендері туралы көптеген мақалалар жазғаныңыз үшін! --[[Қатысушы:Нұрлан Рахымжанов|Нұрлан Рахымжанов 12:31, 2014 ж. тамыздың 31 (ALMT)]]
* [[Қатысушы:GanS NIS|GanS NIS]] - Қазақстан тарихы, тұлғалары және өсімдіктер әлемі туралы жазған және өңдеген тамаша мақалаларыңыз, &quot;Жақсы мақала&quot; жазған еңбегіңіз үшін! --[[Қатысушы:Нұрлан Рахымжанов|Нұрлан Рахымжанов 16:19, 2014 ж. қазанның 4 (ALMT)]]
* [[Қатысушы:Batyrbek.kz|Batyrbek.kz]] - Қазақша Уикипедия дамуы жолындағы еңбектеріңіз, қатысушылар арасындағы байланысты тереңдету, Атырау облысы тарихы, тұлғалары және өсімдіктер әлемі тұрғысынан жазған және өңдеген тамаша мақалаларыңыз үшін! Жаңа жылыңыз құтты болсын! --[[Қатысушы:Нұрлан Рахымжанов|Нұрлан Рахымжанов 15:15, 2014 ж. желтоқсанның 31 (ALMT)]]
* [[Қатысушы:Kaiyr|Kaiyr]] — Қазақша Уикипедия жобасы аясында ұзақ уақыттан бергі тынбай еткен еңбегіңіз, Қазақ рулары туралы көптеген жазылған мақалаларды жүйелендіріп, дұрыстап реттеу жұмысыңыз үшін! Және басқа тілдердегі Уикипедия бөлімшелерде Қазақстан елді мекендері туралы мақалалар жазып, елді әлемге танытқаныңыз үшін! -- [[Қатысушы:GanS NIS|&lt;span style=&quot;text-shadow:gray 4px 4px 3px;&quot;&gt;&lt;font face=&quot;AR Cena&quot; color=&quot;black&quot;&gt;&lt;b&gt;FaбдyлFани&lt;/b&gt;&lt;/font&gt;&lt;/span&gt;]] ([[Қатысушы талқылауы:GanS NIS|талқылауы]]) 19:50, 2015 ж. маусымның 7 (ALMT)
* [[Қатысушы:Sagzhan|Sagzhan]] - Қазақша Уикипедия беттерінде Қазақ Елі тарихын енгізу бағытындағы еңбегіңіз, атап айтқанда қағандар мен қағанаттар туралы ізденістеріңіз бен енгізген мақалалар топтамасы үшін! --[[Қатысушы:Нұрлан Рахымжанов|Қатысушы:Нұрлан Рахымжанов 15:10, 2015 ж. шілденің 17 (ALMT)]]
* [[Қатысушы:Юсуф Худайберген|Юсуф Худайберген]] - Қазақша Уикипедия беттерінде Қазақ Елі тұлғалары туралы жаңа мақалалар енгізу және бұрыннан бар мақалаларды сәтті өңдеу жұмыстарын жүргізген еңбегіңіз үшін! ---[[Қатысушы талқылауы:Нұрлан Рахымжанов|Нұрлан Рахымжанов]] 16:30, 2017 ж. қарашаның 30 (+06)
* [[Қатысушы:Мықтыбек Оразтайұлы|Мықтыбек Оразтайұлы]] - Қазақша Уикипедия беттерінде Қазақ футболы туралы жаңа мақалалар енгізу және бұрыннан бар мақалаларды сәтті өңдеу жұмыстарын жүргізген еңбегіңіз үшін! ---[[Қатысушы талқылауы:Нұрлан Рахымжанов|Нұрлан Рахымжанов]] 18:31, 2018 ж. қаңтардың 5 (+06)
* [[Қатысушы:Liquorkaru|Liquorkaru]] - Қазақша Уикипедия беттерінде Қазақ Елі тұлғалары туралы жаңа мақалалар енгізу және бұрыннан бар мақалаларды сәтті өңдеу жұмыстарын жүргізген еңбегіңіз үшін! ---[[Қатысушы талқылауы:Нұрлан Рахымжанов|Нұрлан Рахымжанов]] 18:13, 2018 ж. наурыздың 15 (+06)
* [[Қатысушы:Орел Карл|Орел Карл]] - Қазақстанға қатысты біздің уикипедияда жетіспейтін көптеген мақалалар жазғаныңыз үшін! --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:16, 2021 ж. мамырдың 18 (+06)
* [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] - Қазақстанның жаңа 3 облысына қарасты елді мекендердің атауын өзгертіп, мазмұнды толықтырып, ерінбей уақыт бөліп, Қазақша уикипедияның дамуына үлесіңіз үшін марапат! --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:42, 2022 ж. тамыздың 14 (+06)</text>
      <sha1>9fthu4yab5ki8aiq6ixq7bf4xwx2xzb</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Уикипедия:Белсенді қатысушылар</title>
    <ns>4</ns>
    <id>492279</id>
    <revision>
      <id>3059907</id>
      <parentid>3059707</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T12:02:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Jembot</username>
        <id>36112</id>
      </contributor>
      <comment>Bot: Рейтингті жаңарту</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5049" xml:space="preserve">{{/begin|200}}
|-
| 1 || [[User:Мағыпар|Мағыпар]] || [[Special:Contributions/Мағыпар|{{formatnum:1210}}]] || {{Permissions|Мағыпар}}
|-
| 2 || [[User:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] || [[Special:Contributions/Білгіш Шежіреші|{{formatnum:1090}}]] || {{Permissions|Білгіш Шежіреші}}
|-
| 3 || [[User:Ұлы Тұран|Ұлы Тұран]] || [[Special:Contributions/Ұлы Тұран|{{formatnum:464}}]] || {{Permissions|Ұлы Тұран}}
|-
| 4 || [[User:Салиха|Салиха]] || [[Special:Contributions/Салиха|{{formatnum:409}}]] || {{Permissions|Салиха}}
|-
| 5 || [[User:Kasymov|Kasymov]] || [[Special:Contributions/Kasymov|{{formatnum:331}}]] || {{Permissions|Kasymov}}
|-
| 6 || [[User:Kas77777|Kas77777]] || [[Special:Contributions/Kas77777|{{formatnum:187}}]] || {{Permissions|Kas77777}}
|-
| 7 || [[User:Мықтыбек Оразтайұлы|Мықтыбек Оразтайұлы]] || [[Special:Contributions/Мықтыбек Оразтайұлы|{{formatnum:129}}]] || {{Permissions|Мықтыбек Оразтайұлы}}
|-
| 8 || [[User:Malik Nursultan B|Malik Nursultan B]] || [[Special:Contributions/Malik Nursultan B|{{formatnum:128}}]] || {{Permissions|Malik Nursultan B}}
|-
| 9 || [[User:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] || [[Special:Contributions/Ерден Карсыбеков|{{formatnum:86}}]] || {{Permissions|Ерден Карсыбеков}}
|-
| 10 || [[User:Орел Карл|Орел Карл]] || [[Special:Contributions/Орел Карл|{{formatnum:83}}]] || {{Permissions|Орел Карл}}
|-
| 11 || [[User:NusrTansj|NusrTansj]] || [[Special:Contributions/NusrTansj|{{formatnum:77}}]] || {{Permissions|NusrTansj}}
|-
| 12 || [[User:Didar.Bayan21NS|Didar.Bayan21NS]] || [[Special:Contributions/Didar.Bayan21NS|{{formatnum:71}}]] || {{Permissions|Didar.Bayan21NS}}
|-
| 13 || [[User:Kristianmusic|Kristianmusic]] || [[Special:Contributions/Kristianmusic|{{formatnum:70}}]] || {{Permissions|Kristianmusic}}
|-
| 14 || [[User:Dimash Kenesbek|Dimash Kenesbek]] || [[Special:Contributions/Dimash Kenesbek|{{formatnum:61}}]] || {{Permissions|Dimash Kenesbek}}
|-
| 15 || [[User:Madi Dos|Madi Dos]] || [[Special:Contributions/Madi Dos|{{formatnum:48}}]] || {{Permissions|Madi Dos}}
|-
| 16 || [[User:Ерқанат Рыскулбеков|Ерқанат Рыскулбеков]] || [[Special:Contributions/Ерқанат Рыскулбеков|{{formatnum:42}}]] || {{Permissions|Ерқанат Рыскулбеков}}
|-
| 17 || [[User:Wolfgang1212|Wolfgang1212]] || [[Special:Contributions/Wolfgang1212|{{formatnum:40}}]] || {{Permissions|Wolfgang1212}}
|-
| 18 || [[User:Nurbekovanurly|Nurbekovanurly]] || [[Special:Contributions/Nurbekovanurly|{{formatnum:38}}]] || {{Permissions|Nurbekovanurly}}
|-
| 19 || [[User:СеніңШешең|СеніңШешең]] || [[Special:Contributions/СеніңШешең|{{formatnum:30}}]] || {{Permissions|СеніңШешең}}
|-
| 20 || [[User:Doc Taxon|Doc Taxon]] || [[Special:Contributions/Doc Taxon|{{formatnum:27}}]] || {{Permissions|Doc Taxon}}
|-
| 21 || [[User:SSHTALBI|SSHTALBI]] || [[Special:Contributions/SSHTALBI|{{formatnum:21}}]] || {{Permissions|SSHTALBI}}
|-
| 22 || [[User:DariaUrinbasarova21nis|DariaUrinbasarova21nis]] || [[Special:Contributions/DariaUrinbasarova21nis|{{formatnum:18}}]] || {{Permissions|DariaUrinbasarova21nis}}
|-
| 23 || [[User:Нұрлан Рахымжанов|Нұрлан Рахымжанов]] || [[Special:Contributions/Нұрлан Рахымжанов|{{formatnum:16}}]] || {{Permissions|Нұрлан Рахымжанов}}
|-
| 24 || [[User:B25es|B25es]] || [[Special:Contributions/B25es|{{formatnum:15}}]] || {{Permissions|B25es}}
|-
| 25 || [[User:Gliwi|Gliwi]] || [[Special:Contributions/Gliwi|{{formatnum:14}}]] || {{Permissions|Gliwi}}
|-
| 26 || [[User:Jimmy&amp;Friends 2|Jimmy&amp;Friends 2]] || [[Special:Contributions/Jimmy&amp;Friends 2|{{formatnum:13}}]] || {{Permissions|Jimmy&amp;Friends 2}}
|-
| 27 || [[User:Kaiyr|Kaiyr]] || [[Special:Contributions/Kaiyr|{{formatnum:12}}]] || {{Permissions|Kaiyr}}
|-
| 28 || [[User:Нұрлыжол|Нұрлыжол]] || [[Special:Contributions/Нұрлыжол|{{formatnum:12}}]] || {{Permissions|Нұрлыжол}}
|-
| 29 || [[User:Сәуір 1|Сәуір 1]] || [[Special:Contributions/Сәуір 1|{{formatnum:12}}]] || {{Permissions|Сәуір 1}}
|-
| 30 || [[User:Kazman322|Kazman322]] || [[Special:Contributions/Kazman322|{{formatnum:11}}]] || {{Permissions|Kazman322}}
|-
| 31 || [[User:AlibiKazken|AlibiKazken]] || [[Special:Contributions/AlibiKazken|{{formatnum:11}}]] || {{Permissions|AlibiKazken}}
|-
| 32 || [[User:Abayconvict|Abayconvict]] || [[Special:Contributions/Abayconvict|{{formatnum:10}}]] || {{Permissions|Abayconvict}}
|-
| 33 || [[User:Қайсар Қылышбек|Қайсар Қылышбек]] || [[Special:Contributions/Қайсар Қылышбек|{{formatnum:10}}]] || {{Permissions|Қайсар Қылышбек}}
{{/end}}</text>
      <sha1>rozqj3tpbguongv3va4c2906mxsmt4r</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Bugatti Automobiles</title>
    <ns>0</ns>
    <id>492395</id>
    <revision>
      <id>3060013</id>
      <parentid>2922413</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T17:21:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>SSHTALBI</username>
        <id>122299</id>
      </contributor>
      <comment>мәлімет қостым</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="12371" xml:space="preserve">'''Bugatti Automobiles S.A.S'''. (қысқаша: Bugatti — қазақша «Бугатти») — француз автокөлік құрастырушы [[компания]]сы. Bugatti маркалы люкс классты [[жеңіл автокөлік]]тер шығаруға маманданған. Компанияның Штаб-пәтері — [[Шато Сэн-Жан]] (фр. Château Saint Jean), өндіріс [[Мольсхайм]] қаласында орналасқан. Бүгінгі таңда компания [[Volkswagen Group]] бөлімшесі болып табылатын Audi AG неміс концерны құрамына кіреді.

{{Компания
 |атауы             = Bugatti
 |логотипі              = Bugatti 2022.svg
 |түрі                  = 
 |биржадағы листингі     = 
 |қызметі         = 
 |құрылды             = [[1909]]
 |жабылды           = 
 |жабылуының себебі  = 
 |ізбасары             = 
 |бұрынғы атауы     = 
 |құрушы           = 
 |орналасуы         = {{flagicon|France}} Мольхайм, [[Франция]]
 |басты адамдары      = Мате Римак ([[CEO]])
 |саласы              = Машина өнеркәсібі
 |өнімі            = [[Автомобиль|Автомобильдер]], қозғалтқыштар
 |айналым               = 
 |операциялық кіріс  = 
 |таза табысы       = 
 |қызметкерлер саны    =
 |басшы компания = Bugatti Rimac d.o.o.
 |бағынышты компания    = 
 |аудитор = 
 |сайты                 = [https://www.bugatti.com bugatti.com]
}}

[[Сурет:B 8b.jpg|нобай|Bugatti T41 Coupe Napoleon]]

==Тарихы==

[[Этторе Бугатти]] (1881—1947 жж), 1909 жылы фирманың негізін қалады. 
1914 жылғы ең маңызды жаңалық «13» үлгісі болды.
1930 жылы Bugatti «Ле-Мана-24 сағат» жарысына қатысты. 
1998 жылы Bugatti маркасын [[Volkswagen AG]] концерні сатып алды. 
2007 жылы 13 наурызда Франц-Йозеф Пефген «Bugatti Automobiles S.A.S.» компаниясының Мольсхайм және «Bugatti International S.A.» Люксембург қаласындағы өкілдіктерінің басшылығына тағайындалды. 
2007 жылы 25 сәуірде тарихи жер Комо көлінде жыл сайын өтетін сирек кездесетін автокөліктердің «Concorso D’Eleganza Villa d’Este» байқауында жаңартылып, тюнингтелген Bugatti Type 57C Convertible «Voll &amp; Ruhrbeck» армандаған «Coppa d’Oro Villa d’Este» сыйлығына ие болды. Бұл байқауға бар болғаны 8 аталым бойынша 53 автокөлік қатысқан болатын. 
2007 жылы 11 қыркүйекте компания өзінің жаңа туындысы суперкар — Bugatti EB 16.4. Veyron «Pur Sang» автокөлігінің тұсауын кесті. Бұл алюминий мен карбонмен жылтырата қапталған көлік бұрынғы «Bugatti Atalante», Type 55 и Type 41 «Royale» суперкарлардың қазіргі заманғы көрінісіндей болды. Тұсаукесерден кейінгі БАҚ - 24 сағаттық жарнамадан кейін, бағасының 1,4 млн еуро (салықтарды, жеткізу шығындарын есептемегенде) тұратынына қарамастан Bugatti EB 16.4. Veyron «Pur Sang» көлігінің 5 данасы сатылып кетті. 
2007ж 17 қазанында [[Гонконг]] қаласында ресми өкілдігі ашылды. Бұл марканың ресми дистрибьюторы болып гонконгтық «Bentley Hong Kong» компаниясы жарияланды. 
2007жылы 23 қазанда [[РФ]] компанияның ресми өкілдігі ашылды. РФ аумағында компанияның ресми дистрибьютері болып «The Mercury Group» компаниялар тобы жарияланды. 
2007 жылы 28 қарашасында Bugatti автокөлігінің иелері үшін арнайы жүргізу курстары өткізілді. «Жолды сезініп» (ағылш. Feeling the road) деген ұранмен өткен курстарды компанияның бас пилоты Пьер-Анри Рафанэль (Pierre-Henri Raphanel) өткізді. 
2007 жылдың 28 қарашасында компания өзінен сатылып алынған автокөліктерге кепілдік мерзімінің 4 жылға дейін ұзартылғанын жарнамалайды. Кепілдік көліктің механикалық және электронды компоненттеріне, сырлау жұмыстарын жүргізуге кеткен шығындарды өтеуді қамтиды. Автокөлікті кепілдік мерзімі аяқталмай жатып, басқа бір адамға сатқан жағдайда да кепілдік мерзімі сақталып қалады. Компания өз клиенттеріне 24 сағаттық қолдау қызметін жасақтады. 2008 жылы 16 наурызда Женева қаласындағы халықаралық автокөлік салонында компания француздық серіктесі Hermès дизайнерлік бюросымен бірлескен жобасы Bugatti Veyron 16.4 «Fbg par Hermès» автокөлігін көрермен назарына ұсынды. 
2008 жылдың 20 сәуірінде [[Пекин]]дегі автокөлік салондарының бірінде өткен жиын барысында компания [[Қытай]] еліндегі ресми өкілдігінің ашылғандығын жариялады. Компанияның ресми дистрибьютері болып, «Dah Chong Hong Holdings Ltd.» компаниясының «Bentley China» бөлімшесі танылды. Автокөліктерді сату және кепілдік қызметтерін көрсету Пекин, Шанхай және Шэньчжэн қалаларында жүзеге асырыла бастады. 
2008 жылы: 16 тамызда компания жаңа родстер — Bugatti Veyron 16.4 «Grand Sport» жасап шығарды. 
2009 Bugatti Veyron автокөлігі Top Gear версиясы бойынша онжылдықтың ең үздік автокөлігі атағын жеңіп алды.

==Үлгілері==
Type 2 (1900—1901 жж)
Type 5 (1903 ж)
Type 10 (1909 ж)
Type 13, 15, 17 (8-цилиндрлі) (1910—1920 жж)
Type 13, 22, 23 (1914 ж, 1919—1926 жж)
Type 16 «Bébé» (1912—1914 жж)
Type 18 (1908 ж, 1912—1914 жж)
Type 28 (1920—1921 жж)
Type 29 «Cigar» (1922 жж)
Type 30 (1922—1926 жж)
Type 32 «Tank» (1923 ж)
Type 35 (1924—1931 жж)
Type 36 (1926 ж)
Type 37 (1925—1930 жж)
Type 38 (1926—1927 жж)
Type 39 (1925—1927 жж)
Type 40 (1926—1930 жж)
Type 41 Royale (1926—1933 жж)
Type 43 (1927—1931 жж)
Type 44 (1927—1930 жж)
Type 45, 47 (1929—1930 жж)
Type 46 (1929—1933 жж)
Type 49 (1930—1934 жж)
Type 50 (1931—1933 жж)
Type 51 (1931—1934 жж)
Type 52 «Bébé» (T 35 Grand Prix жарыстық автокөлігінің балаларға арналған көшірмесі)
Type 53 (1931—1932 жж)
Type 54 (1932—1934 жж)
Type 55 (1931—1935 жж)
Type 56 (Электромобиль)
Type 57, 57S (1934—1939 жж)
Type 59 (1933—1935 жж)
Type 64 (1939 ж)
Type 68 (1945—1946 жж)
Type 73 (1945—1947 жж)
Type 101 (1951 ж)
Type 251 (1955—1956 жж)
ID 90 Concept (1990 ж)
EB 110 GT (1991—1994 жж)
EB 112 Concept (1993 ж)
EB 110 SS (1994 ж)
EB 118 Concept (1998 ж)
EB 218 Concept (1999 ж)
18.3 Chiron Concept (1999 ж)
18.4 Veyron Concept (2000 ж)
16.4 Veyron (2006 ж) 
EB 16.4 Veyron Pur Sang (2007 ж)
16.4 Veyron Fbg par Hermès (2008 ж)
16.4 Veyron Grand Sport (2008 ж)
16.4 Veyron Super Sport (2010 ж)
Bugatti Galibier 16c (2010 ж)

==Тюнингтелген автокөліктері==

Bugatti Type 41 Royale Binder Coupe de Ville (1931 ж), француздық «Анри Биндер» (Henri Binder) тігін ательесінде жаңартылған.
Bugatti Type 41 Royale Weinberger Cabriolet (1931 ж) немістің Людвига Вейнбергера (Karosserie Ludwig Weinberger) ательесінде жаңартылған. 
Bugatti Type 37A Hanni Roadster (1931) швейцариялық ателье «Ханни» (Hanni) қайта жаңартты.
Bugatti Type 41 Royale Kellner Coupe (1932) француз ательесі «Кейнер» (Kellner),
Bugatti Type 57C Van Vooren Cabriolet (1939) бельгиялық дизайнерлерлік бюро «Ван Вурен» (Van Vooren) өңі өзгертілді. 
Bugatti Type 57 C Voll &amp; Ruhrbeck Cabriolet (1939) германдық «Волл и Рюрбек» (Voll &amp; Ruhrbeck) ательесінде жаңғыртылды. 
Bugatti Type 101 Exner Ghia (1966) итальяндық «Кароцериа Гиа СпА» (Carrozzeria Ghia SpA) ательесінде  Вирджила Экснера (Virgil Exner) американдық дизайнер үлгілеріне сай өзгертілді. 
Bugatti Veyron 16.4 Vincero (2009) швейцариялық премиум ательесі  Мансори (Mansory)-да жаңартылды.

==Қызметі туралы ақпарат==

Кез келген компания сынды Bugatti фирмасы да өзінің қаржылық көрсеткіштерін жарияламайды. Бұл коммерциялық құпия түрінде сақталады. 
Кәсіпорын Мольсхайм қаласында орналасқан. 2008 жылдың ортасындағы мәлімет бойынша автокөліктерге тапсырыс көлемі  100-ге жетті.

==Автокөлік жарыстарындағы жетістіктері==

Bugatti автокөліктері бірнеше онжылдық ішінде мыңдаған жеңіске жеткен озық марка. Алғаш айналымның өзінде шағын ғана Bugatti Type 10 маркалы көліктері алдыңғы 4 орынды иеленді. Ал Bugatti Type 35 үлгілі 1924 жылғы автокөлігі ең үздік жарыс көлігі десек те болады. Екі мыңнан астам жеңіс. Жарыс жолдарына шыққан Targa Florio Bugatti  1925 жылдан 1929 жылға дейін 5 жыл қатарынан бірінші орыннан көріне білді. Bugatti рулінде отырып ең көп жеңіске жеткен пилот Луи Широн болатын, оның атын кейіннен компания өзінің бір үлгісіне берген болатын  Bugatti 18/3 Chiron. Компания көліктерінің ең соңғы әрі ұмытылмас жетістігі Пьера Вейрона и Жан-Пьера Вимилля в Ле-Маненың 1939 жылғы жеңісі болатын.

== Сілтемелер ==
{{commonscat|Bugatti vehicles}}
* [http://www.bugatti.com/ Bugatti-дің ресми сайты]{{ref-en}}
* [http://www.bugatti-automobiles.com/ Барлығы да Bugatti туралы] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131016180142/http://bugatti-automobiles.com/ |date=2013-10-16 }}{{ref-ru}}

[[Санат:Алфавит бойынша компаниялар]]
[[Санат:Франция компаниялары]]
[[Санат:1909 жылы құрылған компаниялар]]</text>
      <sha1>qcrc2xb0uu8almads5xnazf7wej8asv</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060161</id>
      <parentid>3060013</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T19:36:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="12302" xml:space="preserve">{{Компания
 |атауы             = Bugatti
 |логотипі              = Bugatti 2022.svg
 |түрі                  = 
 |биржадағы листингі     = 
 |қызметі         = 
 |құрылды             = [[1909]]
 |жабылды           = 
 |жабылуының себебі  = 
 |ізбасары             = 
 |бұрынғы атауы     = 
 |құрушы           = 
 |орналасуы         = {{flagicon|France}} Мольхайм, [[Франция]]
 |басты адамдары      = Мате Римак ([[CEO]])
 |саласы              = Машина өнеркәсібі
 |өнімі            = [[Автомобиль|Автомобильдер]], қозғалтқыштар
 |айналым               = 
 |операциялық кіріс  = 
 |таза табысы       = 
 |қызметкерлер саны    =
 |басшы компания = Bugatti Rimac d.o.o.
 |бағынышты компания    = 
 |аудитор = 
 |сайты                 = [https://www.bugatti.com bugatti.com]
}}
'''Bugatti Automobiles S.A.S'''. (қысқаша: Bugatti — қазақша «Бугатти») — француз автокөлік құрастырушы [[компания]]сы. Bugatti маркалы люкс классты [[жеңіл автокөлік]]тер шығаруға маманданған. Компанияның Штаб-пәтері — [[Шато Сэн-Жан]] (фр. Château Saint Jean), өндіріс [[Мольсхайм]] қаласында орналасқан. Бүгінгі таңда компания [[Volkswagen Group]] бөлімшесі болып табылатын Audi AG неміс концерны құрамына кіреді.

[[Сурет:B 8b.jpg|нобай|Bugatti T41 Coupe Napoleon]]

==Тарихы==

[[Этторе Бугатти]] (1881—1947 жж), 1909 жылы фирманың негізін қалады. 
1914 жылғы ең маңызды жаңалық «13» үлгісі болды.
1930 жылы Bugatti «Ле-Мана-24 сағат» жарысына қатысты. 
1998 жылы Bugatti маркасын [[Volkswagen AG]] концерні сатып алды. 
2007 жылы 13 наурызда Франц-Йозеф Пефген «Bugatti Automobiles S.A.S.» компаниясының Мольсхайм және «Bugatti International S.A.» Люксембург қаласындағы өкілдіктерінің басшылығына тағайындалды. 
2007 жылы 25 сәуірде тарихи жер Комо көлінде жыл сайын өтетін сирек кездесетін автокөліктердің «Concorso D’Eleganza Villa d’Este» байқауында жаңартылып, тюнингтелген Bugatti Type 57C Convertible «Voll &amp; Ruhrbeck» армандаған «Coppa d’Oro Villa d’Este» сыйлығына ие болды. Бұл байқауға бар болғаны 8 аталым бойынша 53 автокөлік қатысқан болатын. 
2007 жылы 11 қыркүйекте компания өзінің жаңа туындысы суперкар — Bugatti EB 16.4. Veyron «Pur Sang» автокөлігінің тұсауын кесті. Бұл алюминий мен карбонмен жылтырата қапталған көлік бұрынғы «Bugatti Atalante», Type 55 и Type 41 «Royale» суперкарлардың қазіргі заманғы көрінісіндей болды. Тұсаукесерден кейінгі БАҚ - 24 сағаттық жарнамадан кейін, бағасының 1,4 млн еуро (салықтарды, жеткізу шығындарын есептемегенде) тұратынына қарамастан Bugatti EB 16.4. Veyron «Pur Sang» көлігінің 5 данасы сатылып кетті. 
2007ж 17 қазанында [[Гонконг]] қаласында ресми өкілдігі ашылды. Бұл марканың ресми дистрибьюторы болып гонконгтық «Bentley Hong Kong» компаниясы жарияланды. 
2007жылы 23 қазанда [[РФ]] компанияның ресми өкілдігі ашылды. РФ аумағында компанияның ресми дистрибьютері болып «The Mercury Group» компаниялар тобы жарияланды. 
2007 жылы 28 қарашасында Bugatti автокөлігінің иелері үшін арнайы жүргізу курстары өткізілді. «Жолды сезініп» (ағылш. Feeling the road) деген ұранмен өткен курстарды компанияның бас пилоты Пьер-Анри Рафанэль (Pierre-Henri Raphanel) өткізді. 
2007 жылдың 28 қарашасында компания өзінен сатылып алынған автокөліктерге кепілдік мерзімінің 4 жылға дейін ұзартылғанын жарнамалайды. Кепілдік көліктің механикалық және электронды компоненттеріне, сырлау жұмыстарын жүргізуге кеткен шығындарды өтеуді қамтиды. Автокөлікті кепілдік мерзімі аяқталмай жатып, басқа бір адамға сатқан жағдайда да кепілдік мерзімі сақталып қалады. Компания өз клиенттеріне 24 сағаттық қолдау қызметін жасақтады. 2008 жылы 16 наурызда Женева қаласындағы халықаралық автокөлік салонында компания француздық серіктесі Hermès дизайнерлік бюросымен бірлескен жобасы Bugatti Veyron 16.4 «Fbg par Hermès» автокөлігін көрермен назарына ұсынды. 
2008 жылдың 20 сәуірінде [[Пекин]]дегі автокөлік салондарының бірінде өткен жиын барысында компания [[Қытай]] еліндегі ресми өкілдігінің ашылғандығын жариялады. Компанияның ресми дистрибьютері болып, «Dah Chong Hong Holdings Ltd.» компаниясының «Bentley China» бөлімшесі танылды. Автокөліктерді сату және кепілдік қызметтерін көрсету Пекин, Шанхай және Шэньчжэн қалаларында жүзеге асырыла бастады. 
2008 жылы: 16 тамызда компания жаңа родстер — Bugatti Veyron 16.4 «Grand Sport» жасап шығарды. 
2009 Bugatti Veyron автокөлігі Top Gear версиясы бойынша онжылдықтың ең үздік автокөлігі атағын жеңіп алды.

==Үлгілері==
Type 2 (1900—1901 жж)
Type 5 (1903 ж)
Type 10 (1909 ж)
Type 13, 15, 17 (8-цилиндрлі) (1910—1920 жж)
Type 13, 22, 23 (1914 ж, 1919—1926 жж)
Type 16 «Bébé» (1912—1914 жж)
Type 18 (1908 ж, 1912—1914 жж)
Type 28 (1920—1921 жж)
Type 29 «Cigar» (1922 жж)
Type 30 (1922—1926 жж)
Type 32 «Tank» (1923 ж)
Type 35 (1924—1931 жж)
Type 36 (1926 ж)
Type 37 (1925—1930 жж)
Type 38 (1926—1927 жж)
Type 39 (1925—1927 жж)
Type 40 (1926—1930 жж)
Type 41 Royale (1926—1933 жж)
Type 43 (1927—1931 жж)
Type 44 (1927—1930 жж)
Type 45, 47 (1929—1930 жж)
Type 46 (1929—1933 жж)
Type 49 (1930—1934 жж)
Type 50 (1931—1933 жж)
Type 51 (1931—1934 жж)
Type 52 «Bébé» (T 35 Grand Prix жарыстық автокөлігінің балаларға арналған көшірмесі)
Type 53 (1931—1932 жж)
Type 54 (1932—1934 жж)
Type 55 (1931—1935 жж)
Type 56 (Электромобиль)
Type 57, 57S (1934—1939 жж)
Type 59 (1933—1935 жж)
Type 64 (1939 ж)
Type 68 (1945—1946 жж)
Type 73 (1945—1947 жж)
Type 101 (1951 ж)
Type 251 (1955—1956 жж)
ID 90 Concept (1990 ж)
EB 110 GT (1991—1994 жж)
EB 112 Concept (1993 ж)
EB 110 SS (1994 ж)
EB 118 Concept (1998 ж)
EB 218 Concept (1999 ж)
18.3 Chiron Concept (1999 ж)
18.4 Veyron Concept (2000 ж)
16.4 Veyron (2006 ж) 
EB 16.4 Veyron Pur Sang (2007 ж)
16.4 Veyron Fbg par Hermès (2008 ж)
16.4 Veyron Grand Sport (2008 ж)
16.4 Veyron Super Sport (2010 ж)
Bugatti Galibier 16c (2010 ж)

==Тюнингтелген автокөліктері==

Bugatti Type 41 Royale Binder Coupe de Ville (1931 ж), француздық «Анри Биндер» (Henri Binder) тігін ательесінде жаңартылған.
Bugatti Type 41 Royale Weinberger Cabriolet (1931 ж) немістің Людвига Вейнбергера (Karosserie Ludwig Weinberger) ательесінде жаңартылған. 
Bugatti Type 37A Hanni Roadster (1931) швейцариялық ателье «Ханни» (Hanni) қайта жаңартты.
Bugatti Type 41 Royale Kellner Coupe (1932) француз ательесі «Кейнер» (Kellner),
Bugatti Type 57C Van Vooren Cabriolet (1939) бельгиялық дизайнерлерлік бюро «Ван Вурен» (Van Vooren) өңі өзгертілді. 
Bugatti Type 57 C Voll &amp; Ruhrbeck Cabriolet (1939) германдық «Волл и Рюрбек» (Voll &amp; Ruhrbeck) ательесінде жаңғыртылды. 
Bugatti Type 101 Exner Ghia (1966) итальяндық «Кароцериа Гиа СпА» (Carrozzeria Ghia SpA) ательесінде  Вирджила Экснера (Virgil Exner) американдық дизайнер үлгілеріне сай өзгертілді. 
Bugatti Veyron 16.4 Vincero (2009) швейцариялық премиум ательесі  Мансори (Mansory)-да жаңартылды.

==Қызметі туралы ақпарат==

Кез келген компания сынды Bugatti фирмасы да өзінің қаржылық көрсеткіштерін жарияламайды. Бұл коммерциялық құпия түрінде сақталады. 
Кәсіпорын Мольсхайм қаласында орналасқан. 2008 жылдың ортасындағы мәлімет бойынша автокөліктерге тапсырыс көлемі  100-ге жетті.

==Автокөлік жарыстарындағы жетістіктері==

Bugatti автокөліктері бірнеше онжылдық ішінде мыңдаған жеңіске жеткен озық марка. Алғаш айналымның өзінде шағын ғана Bugatti Type 10 маркалы көліктері алдыңғы 4 орынды иеленді. Ал Bugatti Type 35 үлгілі 1924 жылғы автокөлігі ең үздік жарыс көлігі десек те болады. Екі мыңнан астам жеңіс. Жарыс жолдарына шыққан Targa Florio Bugatti  1925 жылдан 1929 жылға дейін 5 жыл қатарынан бірінші орыннан көріне білді. Bugatti рулінде отырып ең көп жеңіске жеткен пилот Луи Широн болатын, оның атын кейіннен компания өзінің бір үлгісіне берген болатын  Bugatti 18/3 Chiron. Компания көліктерінің ең соңғы әрі ұмытылмас жетістігі Пьера Вейрона и Жан-Пьера Вимилля в Ле-Маненың 1939 жылғы жеңісі болатын.

== Сілтемелер ==
{{commonscat|Bugatti vehicles}}
* [http://www.bugatti.com/ Bugatti-дің ресми сайты]{{ref-en}}
* [http://www.bugatti-automobiles.com/ Барлығы да Bugatti туралы] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131016180142/http://bugatti-automobiles.com/ |date=2013-10-16 }}{{ref-ru}}

[[Санат:Франция компаниялары]]
[[Санат:1909 жылы құрылған компаниялар]]</text>
      <sha1>aj4do1ywhh6j5h7dezym1ft8ud6x5hu</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ferrari</title>
    <ns>0</ns>
    <id>499423</id>
    <revision>
      <id>3060149</id>
      <parentid>3059886</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T19:26:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="23968" xml:space="preserve">{{Компания
 |атауы             = Ferrari
 |логотипі              = Ferrari logo 2.jpg
 |түрі                  = 
 |биржадағы листингі     = 
 |қызметі         = 
 |құрылды             = [[1939]]
 |жабылды           = 
 |жабылуының себебі  = 
 |ізбасары             = 
 |бұрынғы атауы     = 
 |құрушы           = 
 |орналасуы         = {{ту|Италия}} Маранелло, [[Италия]]
 |басты адамдары      = Бенедетто Вигна ([[CEO]]) &lt;br/&gt;Джон Элканн (директорлар кеңесінің төрағасы)
 |саласы              = Машина өнеркәсібі
 |өнімі            = [[Автомобиль|Автомобильдер]], қозғалтқыштар
 |айналым               = 
 |операциялық кіріс  = 
 |таза табысы       = 
 |қызметкерлер саны    =
 |басшы компания = 
 |бағынышты компания    = 
 |аудитор = 
 |сайты                 = [https://www.ferrari.com ferrari.com]
}}
'''Ferrari S.p.A.''' (қысқаша: {{lang-it|Ferrari}} — қаз. «Феррари») — Маранеллода орналасқан спорттық машиналарды шығаратын итальяндық компания. 1928 жылы Энцо Феррари осы компанияны ашты. 1947 жылға дейін жарысқа қатысушыларды демеп, спорттық машиналарды шығарды. Ал 1947 жылдан бастап осы күнге дейін қала өміріне арналған спорттық машиналарды шығарады. Қазіргі кезде Феррари компаниясы [[Формула-1]] жарысына қатысады.

[[Сурет:Ferrari 599 GTB front.JPG|нобай]]

==Акционерлері==
Феррари компаниясының акциясының 93,4% пайызын Fiat компаниясы сатып алған.
==Әрекеті==
2008 жылы компания 662 машина шығарды (2007 жылдан 1,2% көп).Ал өнім 1,921 млрд евроны құрды.(2007 жылдан 15,2% артық) «Скудерия Феррари» ({{lang-it|Scuderia Ferrari}}) Формула-1 жарысындағы ең сәтті команда.
==Тарихы==
===1930-1950===
[[Сурет:Ferrari 125.jpg|нобай]]
Компанияның бастапқы аты Auto Avio Costruzioni болды. 1929 жылы жарыскермен, «Альфа-Ромео» автокомпаниясының конструкторы, сынаушысы Энцо Ферраримен ашылды. Ал бірінші автомобиль компания 1946 жала шығарды. Ол алюминийдан жасалған 12 цилиндрлік Ferrari 125 болды. 1948-49 жылдары Милле-Милья жне Тарга-Флорио жарыстарын жеңді.
===1950—1960===
[[Сурет:SC06 1958 Ferrari 250 GT California Spyder.jpg|нобай]]
1951 жылы бастапқыда Ferrari GT машинасына арналған 4,1 литрлік моторлы 340 America спорттық машинасы шықты. 1953 жылы осы машина жаңа 3,5 литрлік мотормен жабдықталады да аты 375 America өзгереді. 1954 жылдың басында Энцо Феррари 200-дей эксклюзивті және 250 спорттық модельдерді шығарды.
==Модельдері==
===Суперкарлар===
* [[Ferrari Dino|Dino 206/246/208/308]] ([[1967]]—[[1980]])
* [[Ferrari Mondial|Ferrari Mondial 8/QV/Cabriolet]] ([[1981]]—[[1990]])
* [[Ferrari 308|Ferrari 308/208]] ([[1975]]—[[1985]])
* [[Ferrari 328]] ([[1985]]—[[1989]])
* [[Ferrari 348|Ferrari 348 TB/TB/GTB/GTS/Spider/Speziale/GT Competizione]] (1989—1995)
* [[Ferrari F355|Ferrari 355 Berlinetta/GTS/Spider/F1 Spider Serie Fiorano]] (1995—1999)
* [[Ferrari 360|Ferrari 360 Modena/Spider]] ([[1999]]—[[2005]])
* [[Ferrari 430]] (2006—2009)
* [[Ferrari California|California]] (с [[2010]])
* [[Ferrari 458 Italia]] (с [[2011]])
* [[Ferrari 125]] (1947)
* [[Ferrari 159]] (1947)
* [[Ferrari 166]] (1948—1953)
* [[Ferrari 195]] (1950—1952)
* [[Ferrari 212]] (1951/52)
* [[Ferrari 250]] (1952—1966)
* [[Ferrari 275]] (1964—1967)
* [[Ferrari 330]] (1963—1970)
* [[Ferrari 340|Ferrari 340 America]] (1951)
* [[Ferrari 340|Ferrari 342 America]] (1952/53)
* [[Ferrari 365|Ferrari 365 GT/GT4 2+2/GT4/BB/GTB/GTS/GTC/California Cabriolet]] (1966—1976)
* [[Ferrari 375|Ferrari 375 America]] (1953—1955)
* [[Ferrari 512 BB]] (1976—1984)
* [[Ferrari Testarossa|Ferrari Testarossa, 512 TR, 512 M]] (1984—1996)
* [[Ferrari 550|Ferrari 550 Maranello]] ([[1996]]—[[2001]])
* [[Ferrari 575|Ferrari 575 Maranello]] ([[2002]]—[[2006]])
* [[Ferrari 365|Ferrari 365 GT 2+2, GT4 2+2]] ([[1966]]—[[1976]])
* [[Ferrari 400 Superamerica]] ([[1959]]—[[1964]])
* [[Ferrari 400]]i ([[1976]]—[[1985]])
* [[Ferrari 410 Superamerica]] (1955-[[1959]])
* [[Ferrari 412]] ([[1985]]—[[1989]])
* [[Ferrari 456|Ferrari 456 GT/MGT]] ([[1993]]—[[2004]])
* [[Ferrari 500 Superfast]] ([[1964]]—[[1966]])
* [[Ferrari 612 Scaglietti]] ([[2004]]-2011)
* [[Ferrari 599 GTB]] ([[2006]]-2012)
* [[Ferrari 599 GTO]] ([[2010]]-2012)
* [[Ferrari 288 GTO]] (1984—1986)
* [[Ferrari F40]] ([[1987]]—[[1992]])
* [[Ferrari F50]] ([[1996]]—[[1997]])
* [[Ferrari Enzo]] ([[2002]]—[[2005]])
* [[Ferrari FXX]] ([[2005]]—[[2006]])
* [[Ferrari F12berlinetta]] (с [[2012]])
* [[LaFerrari]] (с [[2013]])

=== Жарыс автомобильдері ===
* [[Auto Avio Costruzioni|AAC 815]] ([[1940]])
* [[Ferrari Dino#Dino-Rennsportwagen|Dino 166P/206P]] ([[1966]])
* [[Ferrari Dino#Dino-Rennsportwagen|Dino 196S]] ([[1959]])
* [[Ferrari Dino#Dino-Rennsportwagen|Dino 196SP]] ([[1962]])
* [[Ferrari Dino#Dino-Rennsportwagen|Dino 206S]] ([[1958]])
* [[Ferrari Dino#Dino-Rennsportwagen|Dino 206S/246P]] ([[1966]]—[[1967]])
* [[Ferrari Dino#Dino-Rennsportwagen|Dino 246S]] ([[1960]])
* [[Ferrari Dino#Dino-Rennsportwagen|Dino 246SP]] (1961)
* [[Ferrari Dino#Dino-Rennsportwagen|Dino 286SP]] (1962)
* [[Ferrari Dino#Dino-Rennsportwagen|Dino 296S]] ([[1958]])
* [[Ferrari 225S]] ([[1952]])
* [[Ferrari 248SP]] ([[1962]])
* [[Ferrari 250#Rennsportmodelle|Ferrari 250S]] ([[1952]])
* [[Ferrari 250#Rennsportmodelle|Ferrari 250MM]] ([[1952]]—[[1953]])
* [[Ferrari 250#Rennsportmodelle|Ferrari 250 Monza]] (1954)
* [[Ferrari 250 Testa Rossa|250 Testa Rossa]] ([[1957]]—[[1962]])
* [[Ferrari 250#Rennsportmodelle|Ferrari 250P]] ([[1963]])
* [[Ferrari 250#Rennsportmodelle|Ferrari 250LM]] ([[1963]]—[[1966]])
* [[Ferrari 250#Rennsportwagen|Ferrari 250S/MM/LM]] (1952/53-1963/66)
* [[Ferrari 250 GTO]] (1961—1964)
* [[Ferrari 268SP]] (1962)
* [[Ferrari 275S]] (1950)
* [[Ferrari 275P]] (1964)
* [[Ferrari 290]] (1956/57)
* [[Ferrari 306S]] (1955)
* [[Ferrari 312S]] (1958)
* [[Ferrari 312P|Ferrari 312P/PB]] (1969—1973)
* [[Ferrari 315]] (1957)
* [[Ferrari 330|Ferrari 300TR/LM]] (1962)
* [[Ferrari 330|Ferrari 330 LMB]] (1963)
* [[Ferrari 330]]P/P4 (1964—1967)
* [[Ferrari 335 Sport]] (1957)
* [[Ferrari 340|Ferrari 340 Mexico]] (1953)
* [[Ferrari 340|Ferrari 340MM]] (1952)
* [[Ferrari 365P]] (1965—1966)
* [[Ferrari 375|Ferrari 375MM/375 Plus]] (1954)
* [[Ferrari 376S]] (1955)
* [[Ferrari 410]] (1955—1956)
* [[Ferrari 446S]] (1955)
* [[Ferrari 500|500 Mondial/Testa Rossa]] (1954—1956)
* [[Ferrari 512S]] (1970—1971)
* [[Ferrari 625]] (1953—1956)
* [[Ferrari 735S]] (1953)
* [[Ferrari 750 Monza]] (1954—1955)
* [[Ferrari 860 Monza]] (1955—1956)

=== Түпнұсқалар ===
* [[Ferrari 250 GT|250 GT Zagato 3Z]]
* [[Ferrari 250|250P5]] (1968)
* [[Ferrari 360|360 Barchetta]]
* [[Ferrari 365|365 GTC4 Spider]]
* [[Ferrari 512 BB|512 BB]]
* [[Ferrari F50|F50 GT]]
* [[Ferrari FX|FX]]
* [[Ferrari GG50|GG50]]
* [[Ferrari 512 S Modulo|512 S Modulo]] (1970)
* [[Ferrari Mythos|Mythos]]
* [[Pininfarina Pinin|Pinin]] (1976)
* [[Ferrari PPG Pace Car|PPG Pace Car]] (1987)
* [[Ferrari Rosso|Rosso]]
* [[Ferrari Superfast|Superfast I—IV (1956—1962)]]

=== Grand-Prix және F1 купелер ===
* [[Ferrari 125|125GP]] (1948/49)
* [[Ferrari 125|125F1]] (1949/50)
* [[Ferrari 275F1]] (1950)
* [[Ferrari 375F1]] (1950/51)
* [[Ferrari 212F1]] (1951)
* [[Ferrari 500]] (1952/53)
* [[Ferrari 625F1]] (1954/55)
* [[Ferrari 553 Squalo]] (1953/54)
* [[Ferrari 555 Supersqualo]] (1955)
* [[Ferrari D50]] (1956)
* [[Ferrari 801]] (1957)
* [[Ferrari Dino#Dino-Rennwagen|Dino 246F1]] (1957)
* [[Ferrari 156|Ferrari 156F1]] (1961—1964)
* [[Ferrari 158F1]] (1964/65)
* [[Ferrari 1512F1]] (1964/65)
* [[Ferrari 312F1]] (1966—1969)
* [[Ferrari 246F1]] (1966)
* [[Ferrari 312B|Ferrari 312B/B2/B3]] (1970—1974)
* [[Ferrari 312T|Ferrari 312T/T2/T3/T4/T5]] (1974—1980)
* [[Ferrari 126C|Ferrari 126C/C2/3/C4]] (1980—1984)
* [[Ferrari 156|Ferrari 156/85]] (1985)
* [[Ferrari F1/8x|F1/86&amp;nbsp;— F1/88]] (1986—1988)
* [[Ferrari F1 64x|F1 640/641/642/643]] (1989—1991)
* [[Ferrari F9xA|F92A + F93A]] (1992—1993)
* [[Ferrari 412T|412 T1/T1B/T2]] (1994—1995)
* [[Ferrari F310|F310/F310B/]][[Ferrari F300|F300/]][[Ferrari F399|F399]] (1996—1999)
* [[Ferrari F1-2000|F1-2000]] (2000)
* [[Ferrari F2001|F2001]][[Ferrari F2002|F2002/]][[Ferrari F2003-GA|F2003-GA/]][[Ferrari F2004|F2004/]][[Ferrari F2005|F2005]] (2001—2005)
* [[Ferrari 248 F1|248 F1]] (2006)
* [[Ferrari F2007|F2007]] (2007)
* [[Ferrari F2008|F2008]] (2008)
* [[Ferrari F60|F60]] (2009)
* [[Ferrari F10|F10]] (2010)
* [[Ferrari F150th Italia|F150th Italia]] (2011)
* [[Ferrari F2012]] (2012)
* [[Ferrari F138]] (2013)

=== 2 орындық купе ===
* [[Ferrari 166|166F2]] (1948—1950)
* [[Ferrari 500F2]] (1952/53)
* [[Ferrari 553F2 Squalo]] (1953)
* [[Ferrari Dino#Dino-Rennwagen|Dino 156F2]] (1957—1960)
* [[Ferrari Dino#Dino-Rennwagen|Dino 166F2]] (1967—1970)

=== басқа модельдер ===
* [[Ferrari 166|166FL]] (1949—1950)
* [[Ferrari 125|Ferrari 125F1 Special]] (1951—1954)
* [[Ferrari 375|Ferrari 375 Indianapolis]] (1952—1954)
* [[Ferrari 625|Ferrari 625/750]] (1954—1960)
* [[Ferrari 625|Ferrari 625 Tasman]] (1957—1960)
* [[Ferrari 555|Ferrari 555/860]] (1956/57)
* [[Ferrari 296|Ferrari 296MI]] (1958)
* [[Ferrari 412MI]] (1958)
* [[Ferrari Dino#Dino-Rennwagen|Dino 246F1/250TR]] (1960—1962)
* [[Ferrari Dino#Dino-Rennwagen|Dino 246 Tasman]] (1969/70)

== Жолға арналғжан Ferrari ==
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;font-size:90%; width:70%&quot;
|-
!Год
!Модель
|-
|width=20% align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|'''[[1948]]'''
|width=80% bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot; |[[Ferrari 166 Inter|166 Inter]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot;|'''[[1951]]'''
| bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot; |[[Ferrari 195 Inter|195 Inter]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot;|'''[[1951]]'''
| bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot; |[[Ferrari 212 Inter|212 Inter]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot;|'''[[1952]]'''
| bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot; |[[Ferrari 342 America|342 America]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot;|'''[[1953]]'''
| bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot; |[[Ferrari 250 Europa|250 Europa]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot;|'''[[1953]]'''
| bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot; |[[Ferrari 375 America|375 America]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot;|'''[[1954]]'''
| bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot; |[[Ferrari 250 GT|250 GT]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot;|'''[[1956]]'''
| bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot; |[[Ferrari 410 Superamerica|410 Superamerica]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot;|'''[[1957]]'''
| bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot; |[[Ferrari 250 GT California|250 GT California]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot;|'''[[1959]]'''
| bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot; |[[Ferrari 250 GT Cabriolet|250 GT Cabriolet]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot;|'''[[1960]]'''
| bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot; |[[Ferrari 400 Superamerica|400 Superamerica]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot;|'''[[1960]]'''
| bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot; |[[Ferrari 250 GT 2+2|250 GT 2+2]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|'''[[1962]]'''
| bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot; |[[Ferrari 250 GTL|250 GTL]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|'''[[1964]]'''
| bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot; |[[Ferrari 275 GTB|275 GTB]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|'''[[1964]]'''
| bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot; |[[Ferrari 275 GTS|275 GTS]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|'''[[1964]]'''
| bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot; |[[Ferrari 330 GT 2+2|330 GT 2+2]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|'''[[1964]]'''
| bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot; |[[Ferrari 500 Superfast|500 Superfast]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|'''[[1966]]'''
| bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot; |[[Ferrari 275 GTB/4|275 GTB/4]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|'''[[1966]]'''
| bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot; |[[Ferrari 275 GTS/4|275 GTS/4]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|'''[[1966]]''{{чистить}}'
| bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot; |[[Ferrari 330 GTC|330 GTC]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|'''[[1966]]'''
| bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot; |[[Ferrari 330 GTS|330 GTS]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|'''[[1966]]'''
| bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot; |[[Ferrari 365 P Speciale|365 P Speciale]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|'''[[1966]]'''
| bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot; |[[Ferrari 365 California|365 California]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|'''[[1967]]'''
| bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot; |[[Ferrari 365 GT 2+2|365 GT 2+2]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|'''[[1967]]'''
| bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot; |[[Ferrari Dino 206 GT|Dino 206 GT]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|'''[[1968]]'''
| bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot; |[[Ferrari 365 GTC|365 GTC]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|'''[[1968]]'''
| bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot; |[[Ferrari 365 GTS|365 GTS]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|'''[[1968]]'''
| bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot; |[[Ferrari Daytona|Ferrari 365 GTB/4]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|'''[[1969]]'''
| bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot; |[[Ferrari 365 GTS/4|365 GTS/4]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|'''[[1969]]'''
| bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot; |[[Ferrari Dino 246 GT|Dino 246 GT]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|'''[[1969]]'''
| bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot; |[[Ferrari Dino 246 GTS|Dino 246 GTS]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot;|'''[[1971]]'''
| bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot; |[[Ferrari 365 GTC4|365 GTC4]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot;|'''[[1971]]'''
| bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot; |[[Ferrari 365 GT4 BB|365 GT4 BB]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot;|'''[[1972]]'''
| bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot; |[[Ferrari 246 GTS|246 GTS]]
|-
| width=20% align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot;|'''[[1972]]'''
|width=80% bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot; |[[Ferrari 365 GT4 2+2|365 GT4 2+2]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot;|'''[[1973]]'''
| bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot; |[[Ferrari Dino 308 GT4|Dino 308 GT4]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot;|'''[[1975]]'''
| bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot; |[[Ferrari Dino 208 GT4|Dino 208 GT4]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot;|'''[[1975]]'''
| bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot; |[[Ferrari 308 GTB|308 GTB]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot;|'''[[1976]]'''
| bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot; |[[Ferrari 308 GT4|308 GT4]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot;|'''[[1976]]'''
| bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot; |[[Ferrari 400 Automatic|400 Automatic]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot;|'''[[1976]]'''
| bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot; |[[Ferrari 400 GT|400 GT]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot;|'''[[1976]]'''
| bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot; |[[Ferrari 512 BB|512 BB]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot;|'''[[1977]]'''
| bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot; |[[Ferrari 308 GTS|308 GTS]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot;|'''[[1979]]'''
| bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot; |[[Ferrari 400i Automatic|400i Automatic]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot;|'''[[1979]]'''
| bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot; |[[Ferrari 400i GT|400i GT]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot;|'''[[1980]]'''
| bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot; |[[Ferrari 208 GTB|208 GTB]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot;|'''[[1980]]'''
| bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot; |[[Ferrari 208 GTS|208 GTS]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot;|'''[[1980]]'''
| bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot; |[[Ferrari 308 GTBi|308 GTBi]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot;|'''[[1980]]'''
| bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot; |[[Ferrari 308 GTSi|308 GTSi]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot;|'''[[1980]]'''
| bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot; |[[Ferrari Mondial 8|Mondial 8]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|'''[[1981]]'''
| bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot; |[[Ferrari 512 BBi|512 BBi]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|'''[[1982]]'''
| bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot; |[[Ferrari 208 GTB Turbo|208 GTB Turbo]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|'''[[1982]]'''
| bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot; |[[Ferrari 208 GTS Turbo|208 GTS Turbo]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|'''[[1982]]'''
| bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot; |[[Ferrari 308 GTB Quattrovalvole|308 GTB Quattrovalvole]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|'''[[1982]]'''
| bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot; |[[Ferrari 308 GTS Quattrovalvole|308 GTS Quattrovalvole]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|'''[[1982]]'''
| bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot; |[[Ferrari Mondial Quattrovalvole|Mondial Quattrovalvole]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|'''[[1983]]'''
| bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot; |[[Ferrari Mondial QV Cabriolet|Mondial QV Cabriolet]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|'''[[1984]]'''
| bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot; |[[Ferrari GTO|GTO]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|'''[[1984]]'''
| bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot; |[[Ferrari Testarossa|Testarossa]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|'''[[1985]]'''
| bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot; |[[Ferrari 328 GTB|328 GTB]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|'''[[1985]]'''
| bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot; |[[Ferrari 328 GTS|328 GTS]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|'''[[1985]]'''
| bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot; |[[Ferrari 412 Automatic|412 Automatic]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|'''[[1985]]'''
| bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot; |[[Ferrari 412 GT|412 GT]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|'''[[1985]]'''
| bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot; |[[Ferrari Mondial 3.2 GTB|Mondial 3.2 GTB]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|'''[[1985]]'''
| bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot; |[[Ferrari Mondial 3.2 GTS|Mondial 3.2 GTS]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|'''[[1986]]'''
| bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot; |[[Ferrari GTB Turbo|GTB Turbo]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|'''[[1986]]'''
| bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot; |[[Ferrari GTS Turbo|GTS Turbo]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|'''[[1987]]'''
| bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot; |[[Ferrari F40|F40]]
|-
|width=20% align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|'''[[1989]]'''
|width=80% bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot; |[[Ferrari 348 TB|348 TB]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|'''[[1989]]'''
| bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot; |[[Ferrari 348 TS|348 TS]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|'''[[1989]]'''
| bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot; |[[Ferrari Mondial T|Mondial T]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|'''[[1989]]'''
| bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot; |[[Ferrari Mondial T Cabriolet|Mondial T Cabriolet]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot;|'''[[1991]]'''
| bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot; |[[Ferrari 512 TR|512 TR]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot;|'''[[1992]]'''
| bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot; |[[Ferrari 456 GT|456 GT]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot;|'''[[1992]]'''
| bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot; |[[Ferrari 456 GTA|456 GTA]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot;|'''[[1993]]'''
| bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot; |[[Ferrari 348 GTB|348 GTB]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot;|'''[[1993]]'''
| bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot; |[[Ferrari 348 GTB|348 GTB]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot;|'''[[1993]]'''
| bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot; |[[Ferrari 348 GTS|348 GTS]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot;|'''[[1994]]'''
| bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot; |[[Ferrari F355 Berlinetta|F355 Berlinetta]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot;|'''[[1994]]'''
| bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot; |[[Ferrari F355 GTS|F355 GTS]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot;|'''[[1994]]'''
| bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot; |[[Ferrari F355 GTS|F355 GTS]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot;|'''[[1995]]'''
| bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot; |[[Ferrari F50|F50]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot;|'''[[1995]]'''
| bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot; |[[Ferrari F355 Spider|F355 Spider]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot;|'''[[1996]]'''
| bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot; |[[Ferrari 550 Maranello|550 Maranello]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot;|'''[[1997]]'''
| bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot; |[[Ferrari 355 F1 Berlinetta|355 F1 Berlinetta]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot;|'''[[1997]]'''
| bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot; |[[Ferrari 355 F1 GTS|355 F1 GTS]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot;|'''[[1997]]'''
| bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot; |[[Ferrari 355 F1 Spider|355 F1 Spider]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot;|'''[[1998]]'''
| bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot; |[[Ferrari 456M GT|456M GT]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot;|'''[[1998]]'''
| bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot; |[[Ferrari 456M GTA|456M GTA]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot;|'''[[1999]]'''
| bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot; |[[Ferrari 360|360 Modena]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot;|'''[[2000]]'''
| bgcolor=&quot;#F9F4E3&quot; |[[Ferrari 360|360 Spider]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|'''[[2001]]'''
| bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot; |[[Ferrari 550 Barchetta|550 Barchetta]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|'''[[2002]]'''
| bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot; |[[Ferrari 575M Maranello|575M Maranello]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|'''[[2002]]'''
| bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot; |[[Ferrari Enzo|Enzo]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|'''[[2003]]'''
| bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot; |[[Ferrari 360 Challenge Stradale|360 Challenge Stradale]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|'''[[2004]]'''
| bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot; |[[Ferrari 612 Scaglietti|612 Scaglietti]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|'''[[2004]]'''
| bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot; |[[Ferrari F430|F430]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|'''[[2005]]'''
| bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot; |[[Ferrari F430|Ferrari F430 Spider]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|'''[[2005]]'''
| bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot; |[[Ferrari 575 Superamerica|575 Superamerica]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|'''[[2005]]'''
| bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot; |[[Ferrari FXX|FXX]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|'''[[2006]]'''
| bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot; |[[Ferrari 612 Kappa|612 Kappa]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|'''[[2006]]'''
| bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot; |[[Ferrari P4/5|P4/5]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|'''[[2007]]'''
| bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot; |[[Ferrari 599 GTB Fiorano|599 GTB Fiorano]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|'''[[2007]]'''
| bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot; |[[Ferrari 612 Scaglietti|612 Sessanta]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|'''[[2008]]'''
| bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot; |[[Ferrari SP1]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|'''[[2008]]'''
| bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot; |[[Ferrari 430 Scuderia]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|'''[[2008]]'''
| bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot; |[[Ferrari California|California]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|'''[[2008]]'''
| bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot; |[[Ferrari F430|Scuderia Spider 16M]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|'''[[2009]]'''
| bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot; |[[Ferrari 599 GTB Fiorano|599XX]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|'''[[2009]]'''
| bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot; |[[Ferrari 458 Italia|458 Italia]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|'''[[2010]]'''
| bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot; |[[Ferrari P540 Superfast Aperta|P540 Superfast Aperta]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|'''[[2010]]'''
| bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot; |[[Ferrari 599 SA Aperta|599 SA Aperta]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|'''[[2010]]'''
| bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot; |[[Ferrari 599 GTO|599 GTO]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|'''[[2011]]'''
| bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot; |[[Ferrari FF]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|'''[[2011]]'''
| bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot; |[[Ferrari Superamerica 45]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|'''[[2011]]'''
| bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot; |[[Ferrari 458 Spider]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|'''[[2012]]'''
| bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot; |[[Ferrari F12berlinetta]]
|-
| align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|'''[[2013]]'''
| bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot; |[[LaFerrari]]
|}

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

==Тағы қараңыз ==
* [[LaFerrari]]&amp;nbsp;
* [[Ferrari World]]&amp;nbsp;

== Сілтемелер ==
{{commonscat|Ferrari}}
* [http://brand.podfm.ru/323/]
* [http://ferrariworld.com ]

[[Санат:1947 жылы құрылған компаниялар]]
[[Санат:Италия автомобиль жасау компаниялары]]
[[Санат:Fiat]]</text>
      <sha1>2u2wxx0l9bhp2pnctwp0ud9b0iqe6hx</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Санат:Науырзым ауданы елді мекендері</title>
    <ns>14</ns>
    <id>500857</id>
    <revision>
      <id>3060349</id>
      <parentid>2446159</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T10:48:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Білгіш Шежіреші [[Санат:Наурызым ауданы елді мекендері]] бетін [[Санат:Науырзым ауданы елді мекендері]] бетіне жылжытты</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="117" xml:space="preserve">[[Санат:Қостанай облысы елді мекендері]]
[[Санат:Наурызым ауданы]]</text>
      <sha1>89pssaiqtphvxsi337yx23s5noxiknq</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060433</id>
      <parentid>3060349</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T11:35:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="117" xml:space="preserve">[[Санат:Қостанай облысы елді мекендері]]
[[Санат:Науырзым ауданы]]</text>
      <sha1>4hastwdknke7kh3sodnkoiqk2rmwe77</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Еңбекші (Алакөл ауданы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>503659</id>
    <revision>
      <id>3060244</id>
      <parentid>2729927</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T20:58:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4406" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Еңбекші
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =  Ауылдық округ орталығы
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =46 |lat_min = 9|lat_sec = 45
   |lon_deg =80|lon_min = 42|lon_sec =42
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Алакөл ауданы
|кестедегі аудан         = Алакөл ауданы{{!}}Алакөл 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Еңбекші ауылдық округі (Алакөл ауданы){{!}}Еңбекші
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         = 1932   
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                = 1765
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Еңбекші}}
'''Еңбекші''' — [[Жетісу облысы]] [[Алакөл ауданы]]ндағы ауыл, [[Еңбекші ауылдық округі (Алакөл ауданы)|Еңбекші ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Үшарал (қала)|Үшарал қаласы]]нан батысқа қарай 23 км жерде, Сайқан жотасының етегінде, [[Шынжылы (өзен)|Шынжылы]] өзенінің аңғарының жусан, көкпек, бұйырғын өскен сұр және шалғынды-сұр топырақты шөлейт белдеміне орналасқан.

== Халқы == 
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 1783 адам (913 ер адам және 870 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 1765 адамды (731 ер адам және 734 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
Іргесі [[1932 жыл]]ы қаланды. Ильич атындағы кеңшардың және Қарабұлақ ауылдық кеңесінің орталығы болған. Кеңшар негізінде шаруа қожалықтары құрылды.

== Инфрақұрылымы ==
Орта мектеп, фельдшер-акушерлік пункт бар. Тұрғындары басқа елді мекендермен автомобиль жолы арқылы қатынасады. &lt;ref&gt;Жетісу энциклопедия. - Алматы: «Арыс» баспасы, 2004 жыл. — 712 бет + 48 бет түрлі түсті суретті жапсырма. ISBN 9965-17-134-3&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Алакөл ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Алакөл ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>q8s9l8b9h3kj8s29g7hvhidac29ci0r</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Kia Motors</title>
    <ns>0</ns>
    <id>505899</id>
    <revision>
      <id>3060144</id>
      <parentid>3059868</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T19:24:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2761" xml:space="preserve">{{Компания
 |атауы             = Kia Motors
 |логотипі          = KIA logo3.svg
 |түрі              = [[Акционерлік қоғам]]
 |биржадағы листингі     = 
 |қызметі           = 
 |ұраны             = 
 |құрылды           = [[1944]]
 |жабылды           = 
 |жабылуының себебі = 
 |ізбасары          = 
 |бұрынғы атауы     = 
 |құрушы            = Ким Чеол Хо
 |орналасуы         = [[Сеул]], [[Оңтүстік Корея]]
 |басты адамдары    = 
 |саласы            = [[Машина жасау]]
 |өнімі             = автомобильдер&lt;br/&gt;спорттық автомобильдер&lt;br/&gt;[[автобус]]тар
 |айналым           = 50 млрд (2019 жыл)                        
 |операциялық кіріс     = 
 |таза табысы       = 
 |қызметкерлер саны     = 52 488
 |басшы компания    = 
 |бағынышты компания    = 
 |сайты             = [https://worldwide.kia.com/int/sustainability kia.com]
}}
[[Сурет:2011 Kia Optima EX -- 02-24-2011.jpg|нобай|оңға|Kia Optima]]
'''Kia Motors Corporation''' ({{lang-ko|기아자동차 주식회사 / 起亞自動車株式會社}}) — корейлік автомобиль құрастыру компаниясы, [[Оңтүстік Корея]]ның екінші ірі авто-өндірушісі. 2012 жылы 2,7 миллионнан астам автомобиль сатқан &lt;ref name=&quot;kia_12&quot;&gt;[http://www.kia.ru/press/news/item3234573.php KIA-нің әлемдік нарықтағы нәтижелері] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140208120435/http://www.kia.ru/press/news/item3234573.php |date=2014-02-08 }} // kia.ru&lt;/ref&gt;. Компанияның негізгі ұраны - ''«The Power to Surprise»'' («Таңқалдару құдіреті»).

Компанияның 32,8% Hyundai Motor компаниясының еншісінде. &lt;ref&gt;{{cite web | url=worldwide.hyundai.com/wcm/idc/groups/sggeneralcontent/@hmc/documents/sitecontent/mdaw/mdyx/~edisp/hw061087.zip | title=Hyundai Motor Company 2011 annual report&quot;.}}&lt;/ref&gt;2020 жылы KIA дизельді қозғалтқышта жаңа автомобиль ұсынды.&lt;ref&gt;[https://kia-seltos24.ru/news/kia-seltos-prinimaet-zakazy-na-modeli-s-dizelnym-dvizhkom-1-5-litra.html KIA Seltos.]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Оңтүстік Корея автомобиль жасау компаниялары]]
[[Санат:1944 жылы құрылған компаниялар]]
[[Санат:Hyundai]]</text>
      <sha1>t3gdj3edrgxoslc0ler11mbdjagr5pk</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Сәлім Беркімбаев</title>
    <ns>0</ns>
    <id>511295</id>
    <revision>
      <id>3060329</id>
      <parentid>2520510</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T10:21:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Салиха</username>
        <id>17167</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1420" xml:space="preserve">'''Беркімбаев Сәлім Фахатұлы''' 1957 жылы 11 мамырда, [[Ақтөбе]] облысы, [[Шалқар ауданы]], [[Біршоғыр (ауыл)|Біршоғыр]] ауылында дүниеге келген. [[Медицина]] ғылымдарының докторы. 1973 жылы [[Шалқар (қала)|Шалқар]] қаласының орта мектебін тәмәмдап, 1979 [[Ақтөбе медицина институты]]нының емдеу факультетін бітірген. 1979-1983 жылдар аралығында Ақтөбе қаласында [[доктор]] болып жұмыс атқарып, 1983-1995 жылдары медицина институтының ординаторы, 1986 жылы аспирант ассистенті, кейін кафедра меңгерушісі болған. [[Кандидаттық диссертация|Кандидаттық]] және [[докторлық диссертация]]лары жүрек ауруларын емдеудің жаңа әдістерін зерттеу мәселелеріне арналған. [[Өнертапқыш]]тық үш ұсынысы өндіріске енгізілген. Баспасөзде 50 еңбегі жарияланған.

==Дереккөздер==
Ақтөбе энциклопедиясы


[[Санат:1957 жылы туғандар]]</text>
      <sha1>5inmhpknjh6mynqyjz077vvyyz30o2u</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қызыл жар</title>
    <ns>0</ns>
    <id>515131</id>
    <revision>
      <id>3060250</id>
      <parentid>2825733</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T23:02:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kristianmusic</username>
        <id>92559</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3645" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 = Ауыл
|атауы                 =Красный Яр
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          = Ауылдық округ орталығы   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені         =   
   |lat_deg =53 |lat_min =21|lat_sec =30
   |lon_deg =69|lon_min =29|lon_sec =25
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Ақмола облысы
|кестедегі облыс         = Ақмола облысы{{!}}Ақмола
|ауданы                  = Көкшетау қалалық әкімдігі
|кестедегі аудан         = Көкшетау қалалық әкімдігі{{!}}Көкшетау 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Қызыл жар ауылдық округі (Көкшетау қалалық әкімдігі){{!}}Қызыл жар 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =9875
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
'''Красный Яр''' ({{lang-ru|Красный Яр}}) — [[Ақмола облысы]] [[Көкшетау қалалық әкімдігі]]не қарасты ауыл, [[Қызыл жар ауылдық округі (Көкшетау қалалық әкімдігі)|Қызыл жар ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Шағалалы өзенінің сол жағалауында, [[Көкшетау]] қаласынан солтүстік-батысқа қарай 3 км-дей жерде орналасқан. 

== Халқы ==
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 8352 адам (3913 ер адам және 4439 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 9875 адамды (4704 ер адам және 5171 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Көкшетау қалалық әкімдігі елді мекендері}}

[[Санат:Көкшетау қалалық әкімдігі елді мекендері]]</text>
      <sha1>cfspe49ynx9aa2m4hbsarky3algdlqb</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Арқарлы</title>
    <ns>0</ns>
    <id>520588</id>
    <revision>
      <id>3060206</id>
      <parentid>2736664</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T20:35:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Арқарлы (Жамбыл ауданы) → Арқарлы (Алматы облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1946" xml:space="preserve">'''Арқарлы''' сөзі мынадай мағыналар береді:

'''Елді мекендер:'''

* [[Арқарлы (Алакөл ауданы)|Арқарлы]] – [[Алматы облысы]] [[Алакөл ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Арқарлы (Алматы облысы)|Арқарлы]] – [[Алматы облысы]] [[Жамбыл ауданы (Алматы облысы)|Жамбыл ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Арқарлы (Жоламан ауылдық округі)|Арқарлы]] – [[Алматы облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Жоламан ауылдық округі]] құрамындағы темір жол бекеті.
* [[Арқарлы (Қарашоқы ауылдық округі)|Арқарлы]] – [[Алматы облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Қарашоқы ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.
* [[Арқарлы (Сарыбастау ауылдық округі)|Арқарлы]] – [[Алматы облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Сарыбастау ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

'''Таулар:'''

* [[Арқарлы жотасы|Арқарлы]] – жота. 
* [[Арқарлы (тау, Қарқаралы ауданы)|Арқарлы]] – Қарағанды облысы, Қарқаралы ауданындағы тау.
* [[Арқарлы (тау, Ақтоғай ауданы)|Арқарлы]] – Қарағанды облысы, Ақтоғай ауданындағы тау.
* [[Арқарлы (тау, Шет ауданы)|Арқарлы]] – Қарағанды облысы, Шет ауданындағы тау.

'''Басқа мағыналар:'''

* [[Арқарлы алтын кен орны|Арқарлы]] – алтын кен орны.
* [[Арқарлы асуы|Арқарлы]] – асу.

{{айрық}}</text>
      <sha1>fx8xuv894jnly021014l3tzgmgtqpcd</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060209</id>
      <parentid>3060206</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T20:38:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1943" xml:space="preserve">'''Арқарлы''' сөзі мынадай мағыналар береді:

'''Елді мекендер:'''
* [[Арқарлы (Алматы облысы)|Арқарлы]] – [[Алматы облысы]] [[Жамбыл ауданы (Алматы облысы)|Жамбыл ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Арқарлы (Алакөл ауданы)|Арқарлы]] – [[Жетісу облысы]] [[Алакөл ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Арқарлы (Жоламан ауылдық округі)|Арқарлы]] – [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Жоламан ауылдық округі]] құрамындағы темір жол бекеті.
* [[Арқарлы (Қарашоқы ауылдық округі)|Арқарлы]] – [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Қарашоқы ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.
* [[Арқарлы (Сарыбастау ауылдық округі)|Арқарлы]] – [[Жетісу облысы]] [[Кербұлақ ауданы]], [[Сарыбастау ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

'''Таулар:'''
* [[Арқарлы жотасы|Арқарлы]] – жота. 
* [[Арқарлы (тау, Қарқаралы ауданы)|Арқарлы]] – Қарағанды облысы, Қарқаралы ауданындағы тау.
* [[Арқарлы (тау, Ақтоғай ауданы)|Арқарлы]] – Қарағанды облысы, Ақтоғай ауданындағы тау.
* [[Арқарлы (тау, Шет ауданы)|Арқарлы]] – Қарағанды облысы, Шет ауданындағы тау.

'''Басқа мағыналар:'''
* [[Арқарлы алтын кен орны|Арқарлы]] – алтын кен орны.
* [[Арқарлы асуы|Арқарлы]] – асу.

{{айрық}}</text>
      <sha1>b9bijk339sfpzovqn6wj9o91fk71c5c</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Талқылау:Төрт өлшемді кеңістік</title>
    <ns>1</ns>
    <id>525494</id>
    <revision>
      <id>3060281</id>
      <parentid>2190972</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T07:43:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Alphy Haydar</username>
        <id>36950</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Alphy Haydar [[Талқылау:Көп өлшемді кеңістік]] бетін [[Талқылау:Төрт өлшемді кеңістік]] бетіне жылжытты: Көп өлшемді кеңістік деген әлі де ғылыми анықтама емес, өйткені адамзат ары болғанда қазір 3 өлшемдіден ары 4 өлшемдіні зерттей бастады. Көп өлшемді - бұл әлі түсінксіз мүмкіндік әлемі ғана. Сондықтан Ағылшынша уикипедияда оған қатысты арнаулы мақала жоқ. </comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8" xml:space="preserve">{{ТМ}}</text>
      <sha1>n0r0u89c9ixj9kxt9ve585fpgqf28cz</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қарасай</title>
    <ns>0</ns>
    <id>526916</id>
    <revision>
      <id>3059965</id>
      <parentid>2733242</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T15:32:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2308" xml:space="preserve">'''Елді мекендер:'''

* [[Қарасай (Ақмола облысы)|Қарасай]] – [[Ақмола облысы]] [[Ақкөл ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Қарасай (Ақтөбе облысы)|Қарасай]] – [[Ақтөбе облысы]] [[Ырғыз ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Қарасай (Еңбекшіқазақ ауданы)|Қарасай]] – [[Алматы облысы]] [[Еңбекшіқазақ ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Қарасай (Жамбыл ауданы)|Қарасай]] – [[Алматы облысы]] [[Жамбыл ауданы (Алматы облысы)|Жамбыл ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Қарасай (Батыс Қазақстан облысы)|''Қарасай'']] – [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Бөкей ордасы ауданы]]ндағы таратылған ауыл.
* [[Қарасай (Зайсан ауданы)|Қарасай]] – [[Шығыс Қазақстан облысы]] [[Зайсан ауданы]]ндағы ауыл.

'''Өзендер:'''

* [[Қарасай (Балқаш алабындағы өзен)‎|Қарасай]] – [[Балқаш]] алабындағы өзен.
* [[Қарасай (Балқаш көлінің батысындағы өзен)|Қарасай]] – Балқаш көлінің батысындағы өзен.
* [[Қарасай (Жақсыкөң алабындағы өзен)‎|Қарасай]] – [[Жақсыкөң]] алабындағы өзен.
* [[Қарасай (Ойыл алабындағы өзен)‎|Қарасай]] – [[Ойыл (өзен)|Ойыл]] алабындағы өзен.
* [[Қарасай (Сарысу алабындағы өзен)|Қарасай]] – [[Сарысу (өзен)|Сарысу]] алабындағы өзен.
* [[Қарасай (Шарын алабындағы өзен)|Қарасай]] – [[Шарын (өзен)|Шарын]] алабындағы өзен.
* [[Қарасай (Ырғыз алабындағы өзен)|Қарасай]] – [[Ырғыз]] алабындағы өзен.

'''Басқа мағыналар:'''

* * [[Қарасай (Хорашай)|Қарасай]] – 16 ғ-да өмір сүрген ноғай мырзасы.

{{айрық}}</text>
      <sha1>stf276n096b4ocu2u8soc9n3a382df2</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ақжар</title>
    <ns>0</ns>
    <id>529976</id>
    <revision>
      <id>3060174</id>
      <parentid>3044462</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T20:00:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Ақжар (Қарасай ауданы) → Ақжар (Алматы облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2835" xml:space="preserve">'''Елді мекендер:'''

* [[Ақжар (Абай облысы)|Ақжар]] – [[Абай облысы]] [[Үржар ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Ақжар (Аршалы ауданы)|Ақжар]] – [[Ақмола облысы]] [[Аршалы ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Ақжар (Ақтөбе қалалық әкімдігі)|Ақжар]] – [[Ақтөбе облысы]] [[Ақтөбе қалалық әкімдігі]]не қарасты ауыл.
* [[Ақжар (Ойыл ауданы)|Ақжар]] – [[Ақтөбе облысы]] [[Ойыл ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Ақжар (Хромтау ауданы)|Ақжар]] – [[Ақтөбе облысы]] [[Хромтау ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Ақжар (Алакөл ауданы)|Ақжар]] – [[Алматы облысы]] [[Алакөл ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Ақжар (Алматы облысы)|Ақжар]] – [[Алматы облысы]] [[Қарасай ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Ақжар (Қаратал ауданы)|Ақжар]] – [[Алматы облысы]] [[Қаратал ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Ақжар (Атырау облысы)|Ақжар]] – [[Атырау облысы]] [[Атырау қалалық әкімдігі]]не қарасты ауыл.
* [[Ақжар (Жамбыл облысы)|Ақжар]] – [[Жамбыл облысы]] [[Байзақ ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Ақжар (Қарағанды облысы)|Ақжар]] – [[Қарағанды облысы]] [[Бұқар жырау ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Ақжар (Қызылорда облысы)|Ақжар]] – [[Қызылорда облысы]] [[Қармақшы ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Ақжар (Бәйдібек ауданы)|Ақжар]] – [[Түркістан облысы]] [[Бәйдібек ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Ақжар (Келес ауданы)|Ақжар]] – [[Түркістан облысы]] [[Келес ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Ақжар (Қазығұрт ауданы)|Ақжар]] – [[Түркістан облысы]] [[Қазығұрт ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Ақжар (Сарыағаш ауданы)|Ақжар]] – [[Түркістан облысы]] [[Сарыағаш ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Ақжар (Шығыс Қазақстан облысы)|Ақжар]] – [[Шығыс Қазақстан облысы]] [[Тарбағатай ауданы]]ндағы ауыл.

'''Басқа мағыналар:'''

* [[Ақжар (өзен)|Ақжар]] – [[Сілеті]] алабындағы өзен.
* [[Ақжар мұнай кен орны|Ақжар]] – мұнай кен орны

{{айрық}}</text>
      <sha1>12w2hn6fpp4npe8ec9218p2ri6ay427</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060177</id>
      <parentid>3060174</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T20:05:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2847" xml:space="preserve">'''Ақжар'''
== Елді мекендер ==
=== Абай облысы ===
* [[Ақжар (Абай облысы)|Ақжар]] — [[Үржар ауданы]]ндағы ауыл.

=== Ақмола облысы ===
* [[Ақжар (Аршалы ауданы)|Ақжар]] – [[Аршалы ауданы]]ндағы ауыл.

=== Ақтөбе облысы ===
* [[Ақжар (Ақтөбе қалалық әкімдігі)|Ақжар]] – [[Ақтөбе қалалық әкімдігі]]не қарасты ауыл.
* [[Ақжар (Ойыл ауданы)|Ақжар]] – [[Ойыл ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Ақжар (Хромтау ауданы)|Ақжар]] – [[Хромтау ауданы]]ндағы ауыл.

=== Алматы облысы ===
* [[Ақжар (Алматы облысы)|Ақжар]] – [[Қарасай ауданы]]ндағы құрамында болған ауыл. 2014 жылдан бастап [[Алматы]] қаласына қарасты.

=== Атырау облысы ===
* [[Ақжар (Атырау облысы)|Ақжар]] – [[Атырау облысы]] [[Атырау қалалық әкімдігі]]не қарасты ауыл.

=== Жетісу облысы ===
* [[Ақжар (Алакөл ауданы)|Ақжар]] – [[Алакөл ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Ақжар (Қаратал ауданы)|Ақжар]] – [[Қаратал ауданы]]ндағы ауыл.

=== Жамбыл облысы ===
* [[Ақжар (Жамбыл облысы)|Ақжар]] – [[Байзақ ауданы]]ндағы ауыл.

=== Қарағанды облысы ===
* [[Ақжар (Қарағанды облысы)|Ақжар]] – [[Бұқар жырау ауданы]]ндағы ауыл.

=== Қызылорда облысы ===
* [[Ақжар (Қызылорда облысы)|Ақжар]] – [[Қармақшы ауданы]]ндағы ауыл.

=== Түркістан облысы ===
* [[Ақжар (Бәйдібек ауданы)|Ақжар]] – [[Бәйдібек ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Ақжар (Келес ауданы)|Ақжар]] – [[Келес ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Ақжар (Қазығұрт ауданы)|Ақжар]] – [[Қазығұрт ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Ақжар (Сарыағаш ауданы)|Ақжар]] – [[Сарыағаш ауданы]]ндағы ауыл.

=== Шығыс Қазақстан облысы ===
* [[Ақжар (Шығыс Қазақстан облысы)|Ақжар]] – [[Тарбағатай ауданы]]ндағы ауыл.

== Басқа мағыналар ==
* [[Ақжар (өзен)|Ақжар]] – [[Сілеті]] алабындағы өзен.
* [[Ақжар мұнай кен орны|Ақжар]] – мұнай кен орны

{{айрық}}</text>
      <sha1>eu0y5khhtiyfqxhqibas01onbyypc5a</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060178</id>
      <parentid>3060177</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T20:06:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <comment>/* Алматы облысы */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2843" xml:space="preserve">'''Ақжар'''
== Елді мекендер ==
=== Абай облысы ===
* [[Ақжар (Абай облысы)|Ақжар]] — [[Үржар ауданы]]ндағы ауыл.

=== Ақмола облысы ===
* [[Ақжар (Аршалы ауданы)|Ақжар]] – [[Аршалы ауданы]]ндағы ауыл.

=== Ақтөбе облысы ===
* [[Ақжар (Ақтөбе қалалық әкімдігі)|Ақжар]] – [[Ақтөбе қалалық әкімдігі]]не қарасты ауыл.
* [[Ақжар (Ойыл ауданы)|Ақжар]] – [[Ойыл ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Ақжар (Хромтау ауданы)|Ақжар]] – [[Хромтау ауданы]]ндағы ауыл.

=== Алматы облысы ===
* [[Ақжар (Алматы облысы)|Ақжар]] – [[Қарасай ауданы]]ның құрамында болған ауыл. 2014 жылдан бастап [[Алматы]] қаласына қарасты.

=== Атырау облысы ===
* [[Ақжар (Атырау облысы)|Ақжар]] – [[Атырау облысы]] [[Атырау қалалық әкімдігі]]не қарасты ауыл.

=== Жетісу облысы ===
* [[Ақжар (Алакөл ауданы)|Ақжар]] – [[Алакөл ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Ақжар (Қаратал ауданы)|Ақжар]] – [[Қаратал ауданы]]ндағы ауыл.

=== Жамбыл облысы ===
* [[Ақжар (Жамбыл облысы)|Ақжар]] – [[Байзақ ауданы]]ндағы ауыл.

=== Қарағанды облысы ===
* [[Ақжар (Қарағанды облысы)|Ақжар]] – [[Бұқар жырау ауданы]]ндағы ауыл.

=== Қызылорда облысы ===
* [[Ақжар (Қызылорда облысы)|Ақжар]] – [[Қармақшы ауданы]]ндағы ауыл.

=== Түркістан облысы ===
* [[Ақжар (Бәйдібек ауданы)|Ақжар]] – [[Бәйдібек ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Ақжар (Келес ауданы)|Ақжар]] – [[Келес ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Ақжар (Қазығұрт ауданы)|Ақжар]] – [[Қазығұрт ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Ақжар (Сарыағаш ауданы)|Ақжар]] – [[Сарыағаш ауданы]]ндағы ауыл.

=== Шығыс Қазақстан облысы ===
* [[Ақжар (Шығыс Қазақстан облысы)|Ақжар]] – [[Тарбағатай ауданы]]ндағы ауыл.

== Басқа мағыналар ==
* [[Ақжар (өзен)|Ақжар]] – [[Сілеті]] алабындағы өзен.
* [[Ақжар мұнай кен орны|Ақжар]] – мұнай кен орны

{{айрық}}</text>
      <sha1>8d7fpkfwn92h58n6ntwj1fkmgf3udhv</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Aston Martin</title>
    <ns>0</ns>
    <id>535112</id>
    <revision>
      <id>3060007</id>
      <parentid>2859632</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T17:07:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>SSHTALBI</username>
        <id>122299</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="102731" xml:space="preserve">{{Компания
 |атауы             =  Aston Martin Ltd.
 |логотипі          = Aston martin (cropped).jpg
 |түрі              = Жекеменшік шектелген компания
 |биржадағы листингі     = 
 |қызметі           = 
 |ұраны             = Қуат, сәнділік және қайрат(Power, Beauty &amp; Soul)
 |құрылды           = [[1913]]
 |жабылды           = 
 |жабылуының себебі = 
 |ізбасары          = 
 |бұрынғы атауы     = 
 |құрушы            = 
 |орналасуы         ={{flagcountry|United Kingdom}}, Гейдон, Уорикшир
 |басты адамдары    = 
* [[Энди Палмер]], бас директор&lt;ref&gt;{{cite web|url= https://www.astonmartin.com/en/live/news/2014/09/02/andrew-palmer-is-the-new-ceo-of-aston-martin |title=Andrew Palmer is the New CEO of Aston Martin |date=2 September 2014|accessdate=28 March 2017}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;bloombergkeyexec&quot;&gt;{{cite web|url= https://www.bloomberg.com/research/stocks/private/people.asp?privcapId=22654977 |title=Company Overview of Aston Martin Lagonda Limited |date=28 March 2017|accessdate=28 March 2017}}&lt;/ref&gt;
* Марк Уилсон, КФО&lt;ref&gt;{{cite web|url= https://www.astonmartin.com/en/live/news/2015/05/14/aston-martin-names-mark-wilson-as-new-chief-financial-officer |title=Aston Martin names Mark Wilson as new Chief Financial Officer  |date=14 May 2015 |accessdate=28 March 2015}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;bloombergkeyexec&quot;/&gt;
* Лаура Шваб, Американың аймақтық президенті&lt;ref name=&quot;bloombergkeyexec&quot; /&gt;
* Мэтт Беккер, бас инженер&lt;ref name=&quot;bloombergkeyexec&quot; /&gt;
* Иан Минардс, Өнімді дамыту бөлімінің бастығы&lt;ref name=&quot;bloombergkeyexec&quot; /&gt;
* [[Марек Рейхман]], дизайн директоры
&lt;!-- not quite sure, see talk | [[David Richards (motorsport)|David Richards]], Chairman &lt;ref name=&quot;bloombergkeyexec&quot;/&gt; --&gt;
| [[Marek Reichman]], Director of Design&lt;ref&gt;{{cite news|last=Carter|first=Melanie|title=Marek Reichman Appointed New Director Of Design For Aston Martin|url=http://www.carpages.co.uk/aston_martin/aston-martin-new-director-of-design-31-05-05.asp|work=Carpages|date=31 May 2005}}&lt;/ref&gt;
 |саласы            = Автомобиль өндірісі
 |өнімі             = автокөліктер, спорт автокөліктері
 |айналым           = £593.5 миллион (2016)&lt;ref name=&quot;AMres16&quot;&gt;{{cite web|url=https://www.astonmartin.com/en/live/news/2017/02/24/aston-martin-reports-q4-and-full-year-2016-results|title=Aston Martin Reports Q4 and Full Year 2016 Results|first=William |last=Wright |date=24 February 2017 |accessdate=27 March 2017}}&lt;/ref&gt;
 |операциялық кіріс     = £16 миллион (2016) &lt;ref name=&quot;AMres16&quot;/&gt;
 |таза табысы       = £7.6 миллион (2010)
 |қызметкерлер саны=1,850&lt;ref name=&quot;investindustrial&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.investindustrial.com/our-business/portfolio-overview/current-portfolio/aston-martin.html |title=Aston Martin |date= |accessdate=27 March 2017}}&lt;/ref&gt;
 |бөлімшелер=* [[Aston Martin Racing]] (50%)
* [[Lagonda]] (100%)
 |басшы компания    = 
 |бағынышты компания    = 
 |сайты             ={{URL|www.astonmartin.ru}}
}}
[[Сурет:2016-03-01_Geneva_Motor_Show_1203_(cropped).JPG|нобай|DB11]]

'''Aston Martin Lagonda Limited''' - бұл британдық әсем спорттық автокөліктер және гранд турерлер өндіруші. Ол 1913 жылы Лайонел Мартин және Роберт Бэмфордпен құрылды. 1947 жылы Дэвид Браун басқаруында, ол қымбат беделді машиналармен 1950-ші және 1960-шы жылдардан, және ойдан шығарылған кейіпкер Джеймс Бондтың DB5 моделін фильмінде 1964 жылы ''&quot;Голдфингер&quot;'' фильмінде пайдаланғаннан кейн байланыстырыла бастады. Спорттық автомобильдер Британдық мәдени иконасы болып саналады.&lt;ref&gt;{{Cite news|title=Night of Bond Glamour showcases UK’s reputation for creativity|url=https://www.gov.uk/government/news/night-of-bond-glamour-showcases-uk-s-reputation-for-creativity|date=4 October 2016}}&lt;/ref&gt; Астон Мартин 1982 жылдан корольдік ұлы мәртебелі ханзада Уэльстікке арналған автомобильдердің өнім беруші ретінде Корольдік ордерді атқарды.&lt;ref name=&quot;warrant&quot;&gt;{{Cite web|title=Search Members' Directory - Royal Warrant Holders Association|url=http://www.royalwarrant.org/rwha-search/|accessdate=28 March 2017}}&lt;/ref&gt;

Штаб-пәтері және негізгі өндірісі Гейдонде, Уорикшир, Англия, сол жерде бұрынғы  RAF V Bomber авиабазасында орналасқан. Астон Мартин соңғы автомобильдерінің бірі 1950-жылдардың Вулкан Бомбер құрметіне аталды.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Vulcan meets Vulcan: Watch an Aston Martin supercar play with a jet fighter on the track|url=http://www.digitaltrends.com/cars/aston-martin-vulcan-meets-avro-vulcan-bomber-pictures/|date=2 October 2015}}&lt;/ref&gt; Астон Мартин жылдам катер, су асты қайықтар және жылжымайтын мүлікті белсенді дамытады.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Aston Martin powerboat revealed in Monaco|url=https://www.astonmartin.com/en/live/news/2016/09/28/aston-martin-powerboat-revealed-in-monaco|date=28 September 2016}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://www.astonmartin.com/live/news/2017/09/28/project-neptune-triton-and-aston-martin&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Aston Martin's First Real Estate Project Is Coming to Miami|url=https://www.forbes.com/sites/kristintablang/2016/10/28/aston-martin-residences-miami/|date=28 October 2016}}&lt;/ref&gt;
Компания атауы осы көлікті қалаушылардың бірі Лайонел Мартин [[1913 жыл]]ы  Singer-10 көлігінде Астон-Клинтон төбесінде жеңіске  жеткен. [[1994 жыл]]дан Premier Automotive Group тобының мүшесі болған - [[Ford]] басқармаларының бірі, Бірақ 2006 жылы [[Ford]] Aston Martin компаниясын сатуға бел буған. 2007 жылы [[Ford]] Aston Martin көлігіне қатты қызыққан Prodrive компаниясының басшысы Дэвид Ричардсқа Aston Martin компаниясын сатты. Келісім қаржысы $925 миллион болды.

Компания көптеген көлік түрлерін қолдан жасап шығарғаны үшін танымал. Барлық Aston Martin көліктерінде осы көлікті жасап шығарған адамның аты шеткі есігінде жазылған.

== Тарихы ==
Астон Мартин 20-шы ғасырдың үшінші тоқсанынан кейін қиын кездерін өткізді, бірақ қазір табыс пен тұрақтылықтың ұзын кезеңін өткізуде. &quot;Бірінші ғасырда біз жеті рет банкротқа ұшырастық&quot; дейді жаңа бас директоры Энди Палмер ''Еуропа автомобиль жаңалықтары'' (Automotive News Europe) сұхбатында. &quot;Екінші ғасыр, бұл жолы олай еместігіне көз жеткізу үшін.&quot;&lt;ref name=&quot;autonews04092015&quot;&gt;{{Cite news|title=Aston CEO calls crossover, Daimler deal keys to revival|last=Gibbs|first=Nick|url=http://europe.autonews.com/article/20150409/ANE/150409991/aston-ceo-calls-crossover-daimler-deal-keys-to-revival|work=The Automotive News|date=Apr 9, 2015|accessdate=9 March 2017}}&lt;/ref&gt; Астон Мартин DB11 сұраныстың жоғарылығының артында, бірінші, барлық онжылдықтың жаңа моделі, компания 2017 жылғы бірінші тоқсанында пайдаға қайта оралды.&lt;ref&gt;{{Cite news|title=Aston Martin roars back into profit as DB11 revs up sales|url=https://www.theguardian.com/business/2017/may/24/new-model-helps-aston-martin-to-double-revenues-in-first-quarter|work=Guardian|date=May 25, 2017|accessdate=27 May 2017}}&lt;/ref&gt;

=== Құрылуы ===
Астон-Мартин 1913 жылы Лайонел Мартин және Роберт Бэмфордпен құрылды.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Company History 1913 – 1920|url=http://www.astonmartin.com/the-company/history|publisher=Astonmartin.com|accessdate=23 August 2014}}&lt;/ref&gt; Бұл екеуі күш-жігерлерін біріктіріп, Бэмфорд &amp; Мартин өткен жылдары автомобильдер сатты, көліктер Каллоу-стритте жасалған Singer, Лондонда болатын, олар сондай-ақ GWK және Calthorpe көлік құралдарымен қызмет көрсетті. Мартин Астон-Хиллде, Астон Клинтон жанында жарыстарға қатысқан және екеуі көлік құралдарын жасауға бел буады.&lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Inman-Hunter|first=E.M.|date=May 1944|title=Notes on the Original Aston-Martin Company|journal=Motor Sport|page=92}}&lt;/ref&gt; ''Астон-Мартин'' деп аталған бірінші автомобиль, Мартин, ол төрт цилиндрлі Coventry-Simplex қозғалтқыштын орнату арқылы, 1908 жылғы Isotta-Fraschini шассиіне құрды.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Aston Martin: Car Manufacturer: Great British Design Quest|url=http://www.designmuseum.org/design/aston-martin|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140701055155/http://designmuseum.org/design/aston-martin|archivedate=1 July 2014|publisher=Design Museum|accessdate=23 August 2014}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Aston martin 1914–2005|url=http://www.speedace.info/aston_martin.htm|publisher=speedace.info|accessdate=23 August 2014}}&lt;/ref&gt;

Олар &lt;ref&gt;{{Cite journal|date=Spring 2009|title=Henniker Mews, SW3|url=http://www.lurotbrand.co.uk/images/mewsnews/MN%202009%2001%20Spring.pdf|journal=Mews News|page=3|publisher=Lurot Brand|access-date=23 August 2014|accessdate=23 August 2014}}&lt;/ref&gt; Кенсингтонде Henniker Mews үй-жайды сатып алған және 1915 жылы наурызда өзінің алғашқы автомобилін шығарды. Өндіріс [[Бірінші дүниежүзілік соғыс]]тың тұтануына байланысты бастай алмаған және Мартин Адмиралтействоға қосылды және Бэмфорд Корольдік әскері қызмет корпусына қосылды. Барлық техника Сопвич авиациялық компаниясына сатылды.

=== Соғыс жылдары ===
[[Сурет:1923_Aston_Martin_Razor_Blade_team_car_in_Morges_2013_-_AM_logo_and_radiator_calormeter_closeup.jpg|нобай|1923 Razor Blade командасы автомобилі]]
[[Сурет:1924_Aston_Martin_sidevalve_tourer_-_fvl_(4668551949).jpg|нобай|1924 турер]]
[[Сурет:1937_Aston_Martin_Kop_Hill_Climb_2010_5029332450.jpg|нобай|1937 2-литрлік ашу 2/4-орындықты жылдам моделі, Kop Hill 2010]]
Соғыстан кейін Абайянг-Роуд, Кенсингтонда жаңа үй-жай тауып, жаңа машина әзірлеген. Бэмфорд сол 1920 жылы Aston Martin, Луи Зборовскийден алған қаржыландырудан қайтадан жанданған. 1922 жылы Бэмфорд &amp; Мартин француз Гран-При бәсекесі үшін автомобильдер шығарған, ол Бруклендсте әлемдік жылдамдық және төзімділік рекорд орнатуын жалғастырды. Үш топтың жұмыс автомобильдері 16-клапанды екі жоғарғы білікшелі білікше қозғалтқыштар жарыстар және рекордтар үшін салынды: шасси нөмірі 1914, кейінірек Green Pea (жасыл бұршақ) ретінде дамыған; шасси нөмірі 1915, Рейзор Блейд рекордтық автомобиль; және шасси нөмірі 1916, кейінірек Halford Special (Хэлфорд арнайы) ретінде дамыған.{{Citation needed}}

Шамамен 55 автокөлік сату үшін екі нұсқада жасалынды; ұзын және қысқа шассилі. Астон Мартин 1924 жылы банкротқа ұшырап, Доротея, Чарнвуд ханымы сатып алды, ол ұлы Джон Бенсонды бортқа қойды. Астон Мартин 1925 жылы екінші рет құлдырып, 1926 жылы зауыт жабылды, Лайонел Мартин кетті.{{Citation needed}}

Кейінірек сол жылы Билл Ренвик, Аугустус (Берт) Бертелли мен инвесторлардың, соның ішінде Чарнвуд Ханымы бизнесті бақылауға алды. Олар оның атын  Астон-Мартин Моторс ауыстырды және оның бұрынғы  Фелтемде жұмыс істейтін Whitehead Aircraft Limited Hanworth-ге көшірді. Ренвик және Бертелли бірлесіп бірнеше жыл үстеме-камера төрт цилиндрлі қозғалтқыш әзірледі, Ренвик патенттелген жану камерасы конструкциясын  пайдалана отырып, олар бастан аяқ Энфилде-Олдей шассиде сынақтан өткізді. Жалғыз &quot;Ренвик және Бертелли&quot; автомобиль моторы жасалған, ол &quot;Buzzbox&quot; ретінде белгілі болды және әлі күнге дейін бар.{{Citation needed}}

Екеуі қозғалтқышты өндірушілерге сатпақ болды, бірақ, Астон Мартин енді өндірісте жоқ екенін естігенде, өз беделін жылжытуға мүлдем жаңа автокөлік өндірісін бастау үшін пайдалана алатынын ұқты.{{Citation needed}}

1926 және 1937 арасында Бертелли, барлық жаңа Астон Мартин көліктерінің техникалық директоры және дизайнері болды, сондықтан олар &quot;Бертелли көліктері&quot; ретінде белгілі. Олар 1½ литр &quot;T-type&quot;, &quot;International&quot;, &quot;Le Mans&quot;, &quot;MKII&quot; және жарыс туындылары, &quot;Ulster&quot;, ал 2-литрлік 15/98 және жарыс туындылары, &quot;Speed Model&quot;. Олардың көбісі ашық екі орындық спорттық автомобильдер, шанағын Бертелли ағасы [[c:Category:Bertelli coachwork|Энрико (Гарри)]], аздаған ұзын-шасси екі орындық туристер, жиналмалы және сондай-ақ седандар шығарды.{{Citation needed}}

Бертелли сауатты оның машиналарын өткізетін жүргізуші, аз ғана иесі/өндіруші/жүргізушілердің бірі болды.  &quot;LM&quot; командасы автокөліктері үлкен табысқа кенелді, ұлттық және халықаралық авто жарыстарда, соның ішінде Ле-мане және Милле Милья бар.{{Citation needed}}

1932 жылы қаржылық проблемалар пайда болды. Астон Мартин, , оны сэр Артур Сазерлендке бермес бұрын бір жылдың ішінде Лэнс Прида Брюнмен құтқарылып келді. 1936 жылы, Астон Мартин жол көліктеріне шоғырландырылуға шешті, [[Екінші дүниежүзілік соғыс]]қа дейін 700-ге ғана өндіріп тоқтатты. Өндіріс соғыс кезінде авиациялық компоненттерге ауды.{{Citation needed}}

=== DB — David Brown ===
[[Сурет:1958-aston-martin-archives.jpg|оңға|нобай|1958 Aston Martin DB Mark III]]
1947 жылы-ертеден келе жатқан (1860) Хаддерсфилд [[Тіктісті доңғалақ|доңғалақтарын]] мен станоктар өндіруші Дэвид Браун Лимитед Астон Мартинді сатып алып әкеліп Tractor Group тобына бағындырды. Дэвид Браун Астон Мартин соңғы құтқарушы еді.&lt;ref&gt;The David Brown Corporation Limited (Incorporated under the Companies Act. 1948.) ''The Times'', Monday, Mar 12, 1951; pg. 9; Issue 51947.&lt;/ref&gt; Сонымен қатар, ол өзінің Лагонда бизнесі зауытынсыз сатып алып,&lt;ref&gt;The New Lagonda Car. ''The Times'', Saturday, Sep 20, 1947; pg. 3; Issue 50871&lt;/ref&gt; 2,6-литрлік қозғалтқышы үшін У. М. Бентли дизайнын алды. Лагонда Newport Pagnell-ге көшті және жалпы жүйелерін, ресурстары мен шеберханаларын бөлісті. Астон Мартин классикалық &quot;DB&quot; сериясы машиналарын құруды бастады. 

1950 жылдың сәуірінде, олар, DB2 деп аталатын  Ле-Мана өндіріс үлгісі жоспарлары туралы жариялады&lt;ref&gt;The 2½-Litre Aston-Martin. ''The Times'', Tuesday, Apr 25, 1950; pg. 3; Issue 51674.&lt;/ref&gt; , содан кейін 1953 жылы DB2/4, DB2/4 MKII 1955-те, Марк III 1957 жылы және итальян стилінде 3.7&amp;#x20;Л ДБ4 1958 жылы.

Бұл модельдер Астон Мартин жақсы жарыс шежірелер құруға көмектесті, DB4 тұрды және атақты DB5-ке 1963 жылы орын берді. Астон Гранд турингте адал қалып, DB6 (1965-70), DBS (1967-1972) стилінде шықты.

Осы автокөліктердегі алты цилиндрлік қозғалтқыштарды 1954-тен 1965 жылға дейін Тадек Марек әзірлеген.

=== Уиллсон ===
Астон Мартин жиі ауыр қаржылық жағдайда болды. 1972 жылы Дэвид Браун барлық қарыздарын төледі, 5 миллион фунт немесе одан да көп, оны £101 Company Developments, бухгалтер Уильям Уилсон басқаратын [[Бирмингем]]де орналасқан инвестициялық-банктік консорциумына берді.&lt;ref&gt;{{Cite journal|date=9 March 1972|title=News and Comment: Aston Martin changes hands|journal=Autocar|volume=136|issue=3960|page=2}}&lt;/ref&gt; егжей-тегжейлі, бұл кезеңді Уиллсон өмірбаянынан оқуға болады. Бұл әлемдік рецессия, [[айналым қаражаты]] тапшылығы мен қиындықтар, тиісті ресурстарсыз қозғалтқышты дамыту Калифорния газдарды пайдалану талаптарына сәйкес келуі үшін қанағаттандыру — ол Астонның АҚШ-тағы сатылымын тоқтатты — Астон Мартинды бәсекелестікке 1974 жылы шығарды. Зауыт жабылып қалған кезде 460 жұмыс болған.&lt;ref name=&quot;TT59502&quot;&gt;Receiver is called in at Jensen Motors. ''The Times'', Tuesday, Sep 16, 1975; pg. 17; Issue 59502&lt;/ref&gt;

=== Спрэг мен Кертис ===
Қабылдаушы бизнесті 1975 жылғы сәуірде $ 1.05&amp;#x20;млн.-ға солтүстікамерикалық бизнесмендер Питер Спрэг Нейшнл Семикондактор және Торонто отельері иесі, Джордж Минден,&lt;ref name=&quot;Car197809&quot;&gt;{{Cite journal|last=Nicols|first=Mel|date=September 1978|title=The Aston Miracle|journal=Car Magazine|pages=35–362}}&lt;/ref&gt; және Джереми Тернерге, Лондондық бизнесменге сатқан&lt;ref&gt;Aston Martin bid final, consortium says. ''The Times'', Friday, Apr 04, 1975; pg. 19; Issue 59361&lt;/ref&gt;, ол журналистерден Астон Мартин британдық бақыланатын бизнес болып қала беретінін талап еткен. Спрэг кейінірек бұл зауытқа, машиналарға  емес, жұмыс күшінің шеберлігі адалдығы мен ақыл-ойына ғашық болғанын айтқан. Осы сәтте ол Минден екеуі инвестор Алан Кертиске әкелді, ол британ офис құрылыс салушысы және Джордж Фласер, отставкадағы Шеффилд болат магнаты.&lt;ref name=&quot;TT60284&quot;&gt;Lagonda sets out on a new course. ''The Times'', Monday, Apr 24, 1978; pg. 18; Issue 60284&lt;/ref&gt;

Алты ай өткен соң, 1975 ж. қыркүйекте фабрика — өткен жылдың желтоқсан айында тоқтаудан жаңадан ашылған, жаңа иесі Астон Мартин Лагонда (1975) персонал 100-ге дейін шектелген және 1975 жылдың соңында 250-ге жеткізу жоспарланған. 1976 жылы қаңтарда АҚШ үшін 150 автомобиль тапсырыс алды, басқа нарықтарға 100, және тағы 80 жапон импорт агенттігінен алды.&lt;ref&gt;Aston Martin Revival. ''The Times'', Saturday, Jan 10, 1976; pg. 17; Issue 59598&lt;/ref&gt; Женева автосалонында Фред Хартли, 13 жыл бойы басқарушы директоры және сату бойынша директоры, бұрын отставкаға кеткен &quot;маркетингтік саясаттағы айырмашылықтар&quot; туралы жариялады.&lt;ref&gt;On the Move. ''The Times'', Wednesday, Mar 16, 1977; pg. 21; Issue 59953&lt;/ref&gt; Алан Кертис өзін басқарушы директоры жасады. 

Жаңа иелері Астон Мартин желісін жаңғыртуға итермелеген, 1977 жылы V8 Vantage, кабриолет Volante 1978 жылы және біржолғы Уильям Таун стилінде бульдог 1980 жылы жасалды. Сондай-ақ, Таун стилінде V8 моделіне негізделген футуристік жаңа Лагонда салоны безендірілген.

&quot;Астон Мартин&quot; акцияларының 42%-ы бар Кертис те,&lt;ref&gt;Consortium puts in its bid for MG. ''The Times'', Friday, Jan 25, 1980; pg. 17; Issue 60533&lt;/ref&gt; әдеттегі клиенттер бағытына өзгерту  әкелді, Астон Мартин фанатиктері (фанс), табысты жас үйленген бизнесмендерге көшті. Бағасы 25%-ға арттырылды. АМЛ [[Lamborghini|Ламборджиниді]] сатып алады деген болжам болған.&lt;ref&gt;August car sales may hit peak. ''The Times'', Friday, Aug 18, 1978; pg. 16; Issue 60383&lt;/ref&gt; 1970-жылдардың аралығында MG-ның Астон Мартин консорциумына іске қосылатыны туралы кең пікірталас туған. Тори парламент депутаттарының 85-і топқа бірігіп британ Лейландты босатып, өз билігін және берілуін үшін қысымға алды.&lt;ref&gt;Sell MG to Aston Martin, MPs say. ''The Times'', Tuesday, Nov 27, 1979; pg. 16; Issue 60485&lt;/ref&gt; CH Industrials plc (автомобиль компоненттері) AML акциялардың 10%-ын сатып алды. Бірақ 1980 жылғы шілде айында AML рецессиямен айыптап штатының 450-ын, бұл осы адамдардың 20%-ын артық деп тауып жұмыстан қысқартты&lt;ref&gt;''The Times'', Tuesday, Jul 01, 1980; pg. 17; Issue 60665&lt;/ref&gt;, келесі күні британдық Лейланд MG-ды құтқаратын Астон Мартин үмітінен бас тартқанын жариялады. 

=== Гаунтлет ===
1981 жылдың қаңтар айында, қанағаттанарлық жандануыдың болмауынан серіктестер Алан Кертис және Питер Спрэг, олар ешқашан Астон Мартин Лагонданы қолдау ұзақ мерзімді қаржылық акцияларды ұстауға жоспарламағанын жариялады және оны Виктор Гаунтлеттің  Pace Petroleum компаниясына сатты. Спрэг пен Кертис көрсеткендей, бұдан оның меншік қаржысы жақсарды, оған MG тарапына ұсыныс болуы мүмкін еді.&lt;ref&gt;Petrol chief takes over Aston Martin. ''The Times'', Monday, Jan 05, 1981; pg. 15; Issue 60817.&lt;/ref&gt; Әлемдік сауда көлемі аптасына үш машинаға дейін қысқарды, бұл төрағасының Алан Кертис пен Спрэгтің, Минденді: өндірісті тоқтату мәселесін қарастырды, назарды қызмет көрсету және қалпына келтіруге аударуға итермеледі. Осы сәтте Кертис 1980 Pacе демеуші болған  Stirling Moss (Стирлинг Мосс)-қа  игілігі күніне қатысты, бұл Брэндс-хэтчте өткен еді, Фарнхем тұрғыны Виктор Гаунтлетті жолықтырады.{{Citation needed}}

Гаунтлет &quot;Астон Мартин&quot; 12,5% акцияларын £500,000 Pace Petrelum арқылы 1980 жылы сатып алды, Тимом Хирлей CH Industrials-та осындай акциялар үлесіне ие болды. Pace мен CH 50/50 1981 жылғы басында бірлескен иелері болды, Гаунтлет атқарушы төрағасы ретінде. Гаунтлет сондай-ақ, сату бөлімін және кейін қандай дамыту және жариялылықты басқарды, бұл кезде әлемдегі 4-орындық өндірісінде ең жылдам автокөлікке айналды, ол Астон Мартин Лагонданы Оман, Кувейт және Катарда сатуға мүмкіндігі болды.&lt;ref name=&quot;VGOBIT&quot;&gt;{{Cite news|title=Obituary: Victor Gauntlett|url=http://findarticles.com/p/articles/mi_qn4158/is_20030409/ai_n12682539|publisher=The Independent (London)|accessdate=3 February 2008}}&lt;/ref&gt;

1982 жылы, Астон Мартин Корольдік ордерін Уэльс ханзада қабылдауында алды. Астон Мартин ордері осы күнде бар.

Жаңа өнімдер дамыту үшін біраз уақыт қажет екенін түсінген Астон Мартин, олар басқа компаниялар үшін инжинирингтік қызметтер автомобиль өнімдерін әзірлеу бойынша еншіліс компания құрды. Сауда атауы Salmon&amp;Son-ды пайдалануды шешті, Tickford Астон Мартинді 1955 жылы сатып алды. Оның есімі әлдеқашан қымбат сапалы вагондар мен автомобильдермен және олардың жиналмалы төбесімен байланыстырылатын. Жаңа өнімдерге Tickford Austin Metro, Tickford Ford Capri, тіпті бір поезд интерьерлері енгізілген, әсіресе Jaguar XJS. Pace жарыстарға демеушілік жасауды жалғастырды, қазіргі барлық Астон Мартин иелерінің Клубтық іс-шаралар демеушісі болып табылады, AMOC Президенті Виконт Даунорынға тиесілі Tickford--қозғалтқышты  Nimrod Group C автокөлігін алды, ол 1982 және 1983 жылдары өндірушілердің чемпионатында бірінші орын алған еді. Ол сондай-ақ 1982 24 сағат Ле-Мана жарысында рейтингісінде жетінші орынды иеленді. Алайда, автомобильдерді сериялық сату аса табысты болмады, қазір рекордтық төмен деңгейде, 1982 жылы 30 автокөлік шығарған.

Мұнай нарығындағы сауда қатаңадай бастады, Астон Мартин, көп уақыт және ақша талап еткендіктен, Гаунтлет Hays/Pace-ті Кувейт инвестициялық офисіне 1983 жылғы қыркүйекте сатуға келісті. Астон Мартин одан да үлкен инвестициялар ағымын қажет еткендіктен, сондай-ақ американдық импорттаушыға және грек кеме қатынасы магнаты Питер Ливаносқа өзінің акциялар пакетін сатуға келісті, ол [[Бірлескен кәсіпорын|бірлескен кәсіпорны]] арқылы Ник және Джон Папаниколаумен бірге ALL Inc арқылы инвестиция жасады. Гаунтлет ALL-ға 55%-ы тиесілі AML төрағалығынан кетті, Тикфордпен ALL және CH екеуі 50 де 50 үлеске ие болды. Күрделі қарым-қатынас, ALL Inc AML-дағы опциондардың үлкен үлесін сатып алуға талпыныс жасаған кезде аяқталды; CH қалдық акциялары CH Tickford толық меншік құқығына ауыстырылды, олар қолданыстағы Астон Мартинге бөлшектер жасауды дамытуды сақтап қалды. 1984 жылы Папаниколаудың Титан жеткізу бизнесі қиыншылыққа ұшырады, сондықтан Ливаностың әкесі Джордж Папаниколаудың ALL акцияларын сатып  алды, ал Гаунтлет қайтадан AML акцияларының 25%-ына акционер болды. Астон Мартин/AML мәміле құны £2&amp;#x20;млн-ға бағаланды, ол жылына 10 000-шы автокөлігін жасады.

Нәтижесінде Астон Мартин 60 кадр артық жасауға тура келді, дегенмен Гаунтлет ''Загато'' итальяндық стиль үйінің үлесін сатып алды, өзінің Астон Мартинмен ынтымақтастығын қайта тірілтті.
[[Сурет:Aston_Martin_Volante.jpg|оңға|нобай|Aston Martin V8 Vantage (''The Living Daylights'')]]
1986 жылы Гаунтлет британдық құпия агент Джеймс Бондтың Астон Мартинге қайтару туралы  келіссөздер бастады. Кабби Брокколи кейіпкерді актер [[Тимоти Далтон]]ды пайдалана отырып, Bond-брэндін қайтадан [[Шон Коннери]]ге ұқсас сезіммен қайта қалпына келтіруге тырысты&lt;nowiki/&gt;. Гаунтлет «Тірі күн шоқтарын» (The Living Daylights) түсіруде қолдануға арналған өзінің жеке өндірісіне арналған Vantage-ті ұсынды және Америкада өз үйінде пайдалануға арналған Волантені Брокколиге сатты. Гаунтлет фильмдегі КГБ полковнигі рөлін қабылдамады, бірақ: «Мен мұны істегенді ұнататын едім, бірақ шын мәнінде уақыт мұрша бермеді» деп айтты&lt;ref&gt;{{Cite web|title=TLD – Press (Allies/MI6)|url=http://www.thegoldengun.co.uk/tld/tldpress.html|archiveurl=https://web.archive.org/web/20080513082305/http://www.thegoldengun.co.uk/tld/tldpress.html|archivedate=13 May 2008|publisher=thegoldengun.co.uk|accessdate=23 August 2014}}&lt;/ref&gt;

Астон Мартин өмір сүру үшін ұзақ мерзімді перспективада қаражат қажетті. 1987 жылы мамырда, Гаунтлет және Кент Ханзадасы Майкл графини Маггидің, Милле Милья түпнұсқасы негізін қалаушы әйелдің үйінде тоқталып қадағалап, қайта дамытатын болды. Басқа қонақ Уолтер Хейс болатын, ол Еуропадағы Ford вице-президенті. AC Cars алдыңғы сатып алуда проблемалар қарамастан, Хейз бренд әлеуетін көрді және талқылау нәтижесінде [[Ford|Форд]] акцияларын 1987 жылы сатып алды.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=ClassicInside – The ClassicDriver Newsletter|url=http://www.classicdriver.com/upload/classicinside/archive/CIUK2003-14.htm|archiveurl=https://web.archive.org/web/20071011191943/http://classicdriver.com/upload/classicinside/archive/CIUK2003-14.htm|archivedate=11 October 2007|publisher=Classicdriver.com|accessdate=30 September 2010}}&lt;/ref&gt; 1988 жылы 20 жылда шамамен 5 000 автомобиль шығарып экономикасын қалпына келтірді және шектеулі таралыммен табысты сатылған Vantage, және 52 Volante Zagato купесінің әрбірі £86,000-ға сатылды; Астон Мартин, сайып келгенде, ежелгі V8 зейнеткерлікке жіберді, бірінші Virage сериясын таныстырды, жаңа Астон 20 жылда басталды.

Гаунтлет келісім-шарт бойынша төрағасы ретінде екі жыл ішінде қалуға құқылы еді, дегенмен оның жарысқа қызғушылығы Астонды спорттық автокөлік жарысына 1989 жылы Еуропада шектеулі табыспен шығу арқылы қайтадан тартты. Алайда, қозғалтқыш ережесіне өзгерістер бойынша 1990-шы маусымының ашылуы Aston Martin Volante моделі, Ford компаниясының шектелген Cosworth қозғалтқыштары Jaguar жарыс командаларына үшін шығарылды. &quot;Кішкентай Астон&quot; DB7 ретінде үлкен инженерлерлік қатысуын талап етеді, Форд Астон Мартинді толық бақылауға алуға келісті, және Гаунтлет Астон Мартин төрағалығын Хэйске 1991 жылы берд.&lt;ref&gt;{{Cite news|title=Keeping the best of British running|url=http://www.smh.com.au/articles/2003/04/13/1050172472030.html|work=The Sydney Morning Herald|date=14 April 2003}}&lt;/ref&gt; 1992 жылы Vantage нұсқасы жарияланды, ал келесі жылы Астон Мартин жаңадан DB желісін DB7 жария ете отырып жаңартты.

=== Ford Motor Company ===
Форд Астонды Премьер-Автомобиль тобына қосты, жаңа өндіріске инвестициялады және өндірістің өсірді. 1994 жылы Фордтың Блоксхэмдегі Банбери-Роуд жаңа зауыты ашылды. 1995 жылы Астон Мартин рекордтық 700 автомобиль шығарды. Фордқа дейінгі дәуірде, автомобильдер ағылшын дөңгелегі тәрізді қолмен жүретін кеме жасау әдістерімен жасалды. 1998 жылы 2000 DB7, ал 2002 жылы 6000 жасалынды, бұл барлық DB алдыңғы модельдерін өндіруден артық. DB7 ауқымы 1999 жылы V12 Vantage моделіy қосу арқылы ұлғайтылды және 2001 жылы Астон Мартин, V12-қозғалтқышты Aston Martin Vanquish-ты таныстырды.

Детройттағы, Мичиган штатында Солтүстікамерикалық халықаралық автосалонда, 2003 жылы, Астон Мартин AMV8 Vantage концепт-карын таныстырды. 2005 жылы оны енгізгенге дейін тағы бірнеше өзгерістер болады деп күтілген, Vantage классикалық V8 қозғалтқышын қайтарды, бұл Астон Мартинге үлкен нарықта бәсекелесуге мүмкіндік беру үшін керек. Сондай-ақ, 2003 жыл Гейдон зауытының ашылуын көрді, бұл Астон Мартин тарихында арнайы салынған бірінші зауыт. Сондай-ақ, 2003 жылы DB9 купе енгізілді, ол он жасар DB7 ауыстырды. Ал DB9 кабриолет нұсқасы, DB9 Volante, 2004 жылы Детройт автосалонында енгізілді.

2004 жылдың қазан айында, Астон Мартин арнайы 12,500 шаршы метр (135,000 шаршы фут) AMEP қозғалтқыш өндіру зауытын құрды, ол Ford Germany Niehl, Кельн зауыты. Жылына 5000 қозғалтқыш өндіру қуатымен 100 арнайы оқытылған персонал, дәстүрлі Астон Мартин қозғалтқыш өндірістің Ньюпорт Пагнелле сиақты, әрбір блокты монтаждау 30 пул ішінен бір маманға жүктелуі, V8 мен V12 нұсқалары 20 сағатқа дейінгі уақытта жиналған. Қозғалтқышты өндіруді Астон Мартиннге кері әкелу, Aston Martin шағын тиражды жоғары орындаушы қозғалтқыш нұсқаларын дайындайтын мүмкіндігіне уәде берді.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Aston Martin s . com – Aston Martin Engine Plant Cologne|url=http://www.astonmartins.com/factory/amep.htm|archiveurl=https://web.archive.org/web/20111012035826/http://astonmartins.com/factory/amep.htm|archivedate=12 October 2011|publisher=Astonmartins.com|accessdate=2011-12-03}}&lt;/ref&gt; Бұл кеңейтілген қозғалтқыш қуатының арқасында 2006 жылы V8 Vantage спорттық автокөлігігің Гейдоне зауыты өндірісіне кіруіне, DB9 және DB9 Volante-ге қосылуына мүмкіндік берді.

2003 жылдың желтоқсанында Астон Мартин өзінің 2005 жылы автоспортқа оралу ниеті туралы жариялады. Жаңа бөлім құрылды, Астон Мартин Рейсинг деп аталған, Продрайвпен бірге DBR9 бағдарламасының жобалау, әзірлеу және басқаруына жауапты болды. DBR9 GT класында спорт автомобиль жарысына түсті, әлемге әйгілі 24 сағат Ле-Манаға да қатысты.

2006 жылы ішкі аудит Форд өзін оның жетекші автомобиль бөлімінен бөлу туралы қарастырды. Jaguar Cars, Land Rover немесе Volvo Cars бөлімдерін сату туралы ұсыныстарынан кейін, Ford 2006 жылдың тамыз айында ол [[UBS]] сатып алатынын немесе Астон Мартинді аукционда сататынын жариялады.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Ford confirms Aston Martin is for sale|url=http://www.motorauthority.com/cars/aston-martin/aston-martin-the-past-the-present-and-tomorrow/|last=Martinez|first=James|publisher=Motor Authority|date=31 August 2006|accessdate=23 August 2014}}&lt;/ref&gt;

=== 2007—Ричардс дәуірі ===&lt;!--
12 наурыз 2007 жылғы консорциум басқаратын Продвигатели төрағасы Дэвид Ричардс сатып Астон Мартин $ 475 млн (АҚШ$848m).&lt;ref&gt;{{Cite web|title=00-Heaven! Bond's Car British Again, Sky News, Home|url=http://news.sky.com/skynews/article/0,,30000-1254955,00.html|archiveurl=https://web.archive.org/web/20071011174406/http://news.sky.com/skynews/article/0%2C%2C30000-1254955%2C00.html|archivedate=11 October 2007|publisher=BSkyB|accessdate=30 September 2010}}&lt;/ref&gt; тобының құрамына кірді американдық инвестициялық банкир Джон әншілер мен екі [[Кувейт|Кувейттік]] компаниялардың, инвестициялық дар мен Адим инвестициялар;&lt;ref&gt;{{Cite news|title=Aston Martin in peril as owner Investment Dar runs out of cash|last=Inman|first=Phillip|url=https://www.theguardian.com/business/2009/sep/27/automotive-industry-manufacturing-sector|work=The Guardian|location=London|date=27 September 2009}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite news|title=Article|url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/business/6442101.stm|publisher=BBC News|date=12 June 2007|accessdate=30 September 2010}}&lt;/ref&gt; Продвигатели болған жоқ ешқандай қаржылық мәмілесіне қатысу.&lt;ref&gt;{{cite press release|title=David Richards heads consortium to buy Aston Martin|publisher=Prodrive|date=12 March 2007|url=http://www.prodrive.com/p_releases.html?id=98|accessdate=23 August 2014|deadurl=yes|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140826160907/http://www.prodrive.com/p_releases.html?id=98|archivedate=26 August 2014|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;
Форд жарымында акциялар пакеті &quot;Астон Мартин&quot; құны £40 млн (АҚШ$70м).

Көрсету үшін артықшылығы V8с беріктігі арқылы қауіпті жерлерде және жылжыту. долларды құрады, бірінші Шығысқа-Батысқа қарай кесіп өтетін азия автомобиль жолдары аралығында маусым-тамыз 2007 жыл. Бу британдықтардың тілінде {{Convert|12089|km|mi|abbr=in}} от Токио дейін [[Ыстанбұл|Ыстамбұл]] дейін қосылу еуропалық желісінің автомагистральдарды тағы {{Convert|3259|km|mi|abbr=in}} Лондон. Акция соншалықты табысты, Астон Мартин ашты дилерлік орталықтар Шанхай мен Пекинде үш ай ішінде.&lt;ref&gt;{{cite press release|title=New Aston Martin race series for Asia in 2008|publisher=Aston Martin|date=28 November 2007|url=http://www.astonmartin.com/eng/thecompany/news?a=02df19a0-f937-459b-837d-12d13e71a501|archiveurl=https://web.archive.org/web/20071204083915/http://www.astonmartin.com/eng/thecompany/news?a=02df19a0-f937-459b-837d-12d13e71a501|archivedate=4 December 2007|accessdate=23 August 2014}}&lt;/ref&gt;

19 шілде 2007 жылғы қаласындағы американың ньюпорт-Пагнелл зауыт выкатил соңғы шамамен 13 000-нан астам автомобиль бар 1955 жылы жеңеді, С. қарау уличный нысан жабдықталған үшін Астон Мартин қызмет көрсету және қалпына келтіру бөлімі.&lt;ref&gt;{{Cite journal|date=November 2007|title=From Newport Pagnell to Gaydon|publisher=The Automobile}}&lt;/ref&gt; Ұлыбритания өндірісі қазір шоғырланған Гейдоне бұрынғы РАФ-bomber, әуеайлақ.&lt;ref&gt;[http://www.astonmartins.com/factory/gaydon.htm Aston Martin Gaydon] at Tim Cottingham's Aston Martins (non-official) site {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120828163849/http://www.astonmartins.com/factory/gaydon.htm|date=28 August 2012}}&lt;/ref&gt; наурызда 2008 Астон Мартин туралы жариялады әріптестік компаниясы Magna Steyr&quot; аутсорсинг өндіру 2 000-нан астам автокөлік жыл сайын Граце, Австрия, успокоительно деді: &quot;жалғасып отырған өсуі мен табыс Астон Мартин негізделген Гейдон Үйлестіру орталығы ретінде және бизнес, дизайн және дайындау барлық Астон Мартин өнім жалғастыруда жүзеге асырылады, онда.&quot;&lt;ref&gt;[http://www.astonmartin.com/thecompany/news?a=203a26c4-47e1-4667-9a0c-3ddb9415aa1f Statement by Aston Martin's CEO, Dr Ulrich Bez] Official site, 4 March 2008 {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130523165139/http://www.astonmartin.com/thecompany/news?a=203a26c4-47e1-4667-9a0c-3ddb9415aa1f|date=23 May 2013}}&lt;/ref&gt;

Көп дилерлер Еуропадағы және жаңа жұп Қытайда әкелді жалпы 120 28 елінде.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Aston Martin News – Aston Martin arrives in China|url=http://www.astonmartin.com/eng/thecompany/news?a=a7e62136-48fa-487b-8065-fe2a12e60af1|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130523170337/http://www.astonmartin.com/eng/thecompany/news?a=a7e62136-48fa-487b-8065-fe2a12e60af1|archivedate=23 May 2013}}&lt;/ref&gt;

1 қыркүйек 2008 жылғы, Aston Martin туралы жариялады жандануына Лагонда маркалы ұсына отырып, тұжырымдамасын, ол көрсетілген, 2009, сәйкес келуі маркалы 100-жылдық мерейтойын атап өтті. Бірінші сериялық машиналар, тәжікстан, 2012 жыл.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Aston Martin News – Aston Martin CEO confirms the revival of the Lagonda Marque|url=http://www.astonmartin.com/thecompany/news?a=007b120b-8120-4ad9-80f9-60da21ed0c01|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130523171711/http://www.astonmartin.com/thecompany/news?a=007b120b-8120-4ad9-80f9-60da21ed0c01|archivedate=23 May 2013}}&lt;/ref&gt;

2008 жылдың желтоқсан айында, Aston Martin жариялады, деп қысқартады өзінің жұмыс күшін 1 850-ден 1250.&lt;ref name=&quot;autogenerated1&quot;&gt;{{Cite news|title=England, Third of jobs go at Aston Martin|url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/england/7759239.stm|publisher=BBC News|date=1 December 2008|accessdate=29 April 2009}}&lt;/ref&gt;

Бірінші четырехдверный Астон Мартин рапидте спорттық автомобильдерді выкатился бірі Магна Штайр зауытында Граце, Австрия 2010 жылы.&lt;ref&gt;[http://www.astonmartin.com/thecompany/news?a=62fae734-e1d7-434f-af22-259a8848fbb4 Media announcement] on official website, 7 May 2010 {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130523181625/http://www.astonmartin.com/thecompany/news?a=62fae734-e1d7-434f-af22-259a8848fbb4|date=23 May 2013}}&lt;/ref&gt; шарт өндіруші ұсынады арнайы құралдар сақталуын қамтамасыз ету үшін жоғары стандарттарын Астон Мартин және басқа да таңбаларды қоса алғанда, [[Mercedes-Benz|Мерседес-Бенц]]. Ульрих Бец жария размышляли туралы аутсорсингке барлық Астон Мартин операцияларды қоспағанда, маркетинг.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Aston to build cars abroad|url=http://www.carmagazine.co.uk/News/Search-Results/Industry-News/Aston-to-build-cars-abroad-/|last=Oliver|first=Ben|work=Car Magazine|date=3 March 2008|accessdate=28 December 2011}}&lt;/ref&gt; 2011 жылдың қыркүйек Айында жарияланған болатын туралы рапидте өндірістің қайтарылатын болады Гейдон 2012 жылдың екінші жартыжылдығында, қалпына келтіріп барлық өндіріс жерде.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Production of Aston Martin Rapide Moves to Gaydon, England|url=http://wot.motortrend.com/production-aston-martin-rapide-moves-gaydon-england-84627.html|last=Holmes|first=Jake|publisher=Motor Trend|date=7 June 2011|accessdate=28 December 2011}}&lt;/ref&gt;

=== 2012—Investindustrial инвестициясы және жаңа бас атқарушы директор ===
2012 жылдың соңында, инвестициялар тарту қайта қарап, өз үлесін, Махиндра &amp; Махиндра туындайтын ретінде әлеуетті үміткердің көп жартысы Астон Мартин.&lt;ref&gt;{{Cite news|title=Why Anand Mahindra doesn't need iconic luxury car brand Aston Martin|last=Carvalho|first=Brian|url=http://articles.economictimes.indiatimes.com/2012-12-02/news/35530568_1_aston-martin-investment-dar-anand-mahindra|work=The Economic Times|location=India|date=2 December 2012|accessdate=4 December 2012}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Aston Martin bid by Mahindra|url=http://www.rushlane.com/mahindra-bid-aston-martin-1253461.html|archiveurl=https://web.archive.org/web/20121204030806/http://www.rushlane.com/mahindra-bid-aston-martin-1253461.html|archivedate=4 December 2012|publisher=Rushlane|date=30 November 2012|accessdate=4 December 2012}}&lt;/ref&gt; оның орнына, итальян тікелей инвестициялар қоры Investindustrial келісім шартқа қол қойды 6 желтоқсан 2012 жыл сатып алуға 37,5% Астон Мартин, инвестициялау арқылы 150 миллион фунт стерлинг ретінде жарғылық капиталын ұлғайту.&lt;ref name=&quot;BBC20640529&quot;&gt;{{Cite web|title=Aston Martin sells stake to Investindustrial|url=http://www.bbc.co.uk/news/business-20640529|publisher=BBC News|date=7 December 2012|accessdate=7 December 2012}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Reuters21207&quot;&gt;{{Cite news|title=Italian private equity fund Investindustrial has signed a deal to buy 37.5 percent of Aston Martin Lagonda Ltd ASTON.UL from its Kuwaiti owner Investment Dar|last=Jones|first=Rhys|url=https://www.reuters.com/article/2012/12/07/us-astonmartin-stake-idUSBRE8B60C620121207|date=7 December 2012|accessdate=14 December 2013}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Ref-it}}(итал.) [http://www.ilmessaggero.it/economia/aston_martin_italiana_investindustrial_bonomi/notizie/236499.shtml Aston Martin diventa italiana. Investindustrial rileva il 37,5%]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Ref-it}}(итал.) [https://archive.is/20130126010244/http://www.motori24.ilsole24ore.com/Industria-Protagonisti/2012/12/aston--martin-passa-mani-italiane.phpAston Martin in mani italiane. Il fondo Investindustrial dei Bonomi socio di riferimento con il 37,5%.]&lt;/ref&gt; бұл расталды Астон Мартин баспасөз хабарламасында жылғы 7 желтоқсан 2012 жылғы.&lt;ref&gt;{{cite press release|url=http://www.astonmartin.com/en/news?nTitle=Aston+Martin+announces+new+partnership+with+Investindustrial&amp;nId=ea602804-3762-43f4-acf4-4f54b257f30b|title=Aston Martin - The Latest News and Press Releases from Aston Martin Lagonda Ltd|accessdate=27 June 2013}}&lt;/ref&gt; 2013 жылдың сәуір айында бұған дейін хабарланғандай, д-р Ульрих Бец жоғалтады ретінде өз рөлін бас атқарушы директоры, көп уақыт кетуі елшілерін позиция&lt;ref&gt;{{Cite news|title=Ulrich Bez expected to step down as boss of Aston Martin|url=http://www.autocar.co.uk/car-news/industry/ulrich-bez-expected-step-down-boss-aston-martin|accessdate=27 June 2013}}&lt;/ref&gt; кеңінен ретінде қаралады бірінші қадам тарапынан жаңа акционерлердің қарау кезінде көшбасшылық және стратегиясын Астон Мартин. 2 қыркүйек 2014, Астон Мартин жариялады, ол тағайындалды [[Nissan|Ниссан]] атқарушы Энди Палмер ретінде бас директордың&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Andrew Palmer is the New CEO of Aston Martin|url=http://www.astonmartin.com/en/live/news/2014/09/02/andrew-palmer-is-the-new-ceo-of-aston-martin|accessdate=28 March 2017}}&lt;/ref&gt; с Ульрих Бец сақтай отырып, позиция ретінде атқарушы емес төрағасы. Сату қысқарып келген, 2015 жылдан бастап, Астон Мартин іздеген жаңа клиенттер (әсіресе дәулетті покупательниц) машиналар, Лагонда және dbx дайындай отырып, концепт-каров, Вулкан.&lt;ref&gt;{{Cite news|title=Aston Martin battles to reinvent itself|last=Hotten|first=Russell|url=http://www.bbc.com/news/business-31727799|work=[[BBC News]]|date=5 March 2015}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite news|title=Aston Martin targets female buyers|last=Hotten|first=Russell|url=http://www.bbc.com/news/business-31710283|work=[[BBC News]]|date=3 March 2015}}&lt;/ref&gt; айтуынша, Палмера, қайғы басталды, қашан сату DB9 және құру мүмкін болмады жеткілікті қоры әзірлеу үшін келесі буын үлгісін әкеліп соқты нисходящую спираль төмендету сату және рентабельділік.

2014 жылы, Астон Мартин тікұшағы шығын салық салынғанға дейінгі мөлшерінде £72 млн, үш есе қарағанда жоғары сату 2013 3500 автомобильдерді, бұл айтарлықтай төмен 7,300 сатты 2007 жылы 4200 сатылды, 2013 жылы. 2014 жылдың наурыз айында &quot;Астон Мартин&quot; берілді &quot;натуроплата&quot; записки бізге$165 млн деңгейінде 10,25% жылдық, қосымша 304 млн. фунт стерлинг жоғары қамтамасыз етілген еурооблигацияларды астында 9,25% шығарылған 2011 жылы. Астон Мартин, сондай-ақ, қосымша инвестициялар мөлшерінде £200 миллион, өз акционерлері үшін әзірлеуді қаржыландыру жаңа модельдер.&lt;ref name=&quot;FT10162015&quot;&gt;{{Cite news|title=Aston Martin reports near tripling of annual losses|last=Sharman|first=Andy|url=https://www.ft.com/content/6402a54a-73f9-11e5-a129-3fcc4f641d98|work=The Financial Times|date=Oct 16, 2015|accessdate=9 March 2017}}&lt;/ref&gt;
Хабарланғандай, Астон Мартин доналоговые шығындары 2016 жылға дейін 27% - ға өсті дейін $ 162,8 млн, алтыншы жылы ол жалғастырды зардап шегеді шығындар.&lt;ref&gt;{{Cite news|title=Aston Martin's losses accelerate, new DB11 brings year-end surge to sales|last=Pitas|first=Costas|url=http://uk.reuters.com/article/uk-astonmartin-results-idUKKBN1631VP|date=Feb 24, 2017|accessdate=25 February 2017}}&lt;/ref&gt;
--&gt;
=== Mercedes-AMG Қарым-қатынасы ===
2013 жылы &quot;Астон Мартин&quot; [[Daimler AG]] компаниясымен келісімшартқа қол қойды, келесі буындағы Астон Мартин автомобильдері жаңа [[Mercedes-AMG]] қозғалтқыштарымен жабдықталатын болады. Daimler AG концерні қазіргі уақытта Астон Мартин 5%-ын иеленетін.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Aston Martin signs engine deal with Mercedes-AMG|url=http://www.telegraph.co.uk/luxury/motoring/19368/aston-martin-signs-engine-deal-with-mercedes-amg.html|last=Holt|first=Richard|publisher=Daily Telegraph|date=19 December 2013|accessdate=23 August 2014}}&lt;/ref&gt; Мерседес-AMG, сондай-ақ Астон Мартинге электр жүйелерін жеткізеді. Бұл техникалық әріптестік, Астон Мартин жаңа модельдеріне іске қосуына жаңа технологияларды және V8 енгізуге қолдау көрсетеді. Бірінші спорттық модель Мерседес технологиясы DB11 2016 Женева автосалонда жарияланған, ойын-сауық, навигация, оқшаулаудың және басқа да жүйелер үшін спорттық Мерседес электроникасы.

=== Оқиғалар ===
2017 жылғы Тамыз айында 1956 Астон Мартин DBR1/1 Сотбис аукционда Пеббл-Бичте сатылған, Калифорния Concours d'Elegance $22,550,000 жасады, бұл &quot;Сотбис&quot; мәліметтері бойынша ең қымбат аукционда бұрын-соңды сатылған британдық автомобильдің бірі. Автокөлікті, Кэрролл Шелби және Стирлинг Мосс  сияқты жарыс аңыздары жүргізген.
&lt;ref&gt;{{Cite web|title=1956 Aston Martin DBR1/1 sells for record-breaking $22.6 million|url=https://www.autoblog.com/2017/08/19/1956-aston-martin-dbr1-sells-at-auction/|publisher=Autoblog|date=19 August 2017|accessdate=21 August 2017}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web|title=The five most expensive cars on auction at Pebble Beach|url=https://www.cnbc.com/2017/08/16/the-five-most-expensive-cars-on-auction-at-pebble-beach.html|publisher=CNBC|date=16 August 2017|accessdate=21 August 2017}}&lt;/ref&gt;

== Моделі ==

=== Соғысқа дейінгі автомобильдер ===
{{Div col|cols=2}}
* 1921–1925 Aston Martin Standard Sports
* 1927–1932 Aston Martin First Series
* 1929–1932 Aston Martin International
* 1932–1932 Aston Martin International Le Mans
* 1932–1934 [[Aston Martin Le Mans]]
* 1933–1934 Aston Martin 12/50 Standard
* 1934–1936 Aston Martin Mk II
* 1934–1936 Aston Martin Ulster
* 1936–1940 Aston Martin 2-litre Speed Models (23 built) The last 8 were fitted with C-type bodywork
* 1937–1939 Aston Martin 15/98
{{Div col end}}
=== Соғыстан кейінгі спорттық және Дэвид Браун дәуірінің GT автокөліктері ===
{{Div col|cols=2}}
* 1948–1950 [[Aston Martin 2-Litre Sports|Aston Martin 2-Litre Sports (DB1)]]
* 1950–1953 [[Aston Martin DB2]]
* 1953–1957 [[Aston Martin DB2/4]]
* 1957–1959 [[Aston Martin DB Mark III]]
* 1958–1963 [[Aston Martin DB4]]
* 1961–1963 [[Aston Martin DB4 GT Zagato]]
* 1963–1965 [[Aston Martin DB5]]
* 1965–1966 [[Aston Martin Short Chassis Volante]]
* 1965–1969 [[Aston Martin DB6]]
* 1967–1972 [[Aston Martin DBS]]
* 1969–1989 [[Aston Martin V8]]
* 1977–1989 [[Aston Martin V8 Vantage (1977)|Aston Martin V8 Vantage]]
* 1986–1990 [[Aston Martin V8 Zagato]]
* 1989–1996 [[Aston Martin Virage|Aston Martin Virage/Virage Volante]]
* 1989–2000 [[Aston Martin Virage]]
* 1993–2000 [[Aston Martin Virage|Aston Martin Vantage]]
* 1996–2000 [[Aston Martin Virage|Aston Martin V8 Coupe/V8 Volante]]
* 1993–2003 [[Aston Martin DB7|Aston Martin DB7/DB7 Vantage]]
* 2001–2007 [[Aston Martin V12 Vanquish|Aston Martin V12 Vanquish/Vanquish S]]
* 2002–2003 [[Aston Martin DB7 Zagato]]
* 2002–2004 [[Aston Martin DB AR1]]
* 2004–2016 [[Aston Martin DB9]]
* 2005– [[Aston Martin V8 Vantage (2005)|Aston Martin V8 and V12 Vantage]]
* 2007–2012 [[Aston Martin DBS V12]]
* 2009–2012 [[Aston Martin One-77]]&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20100308044400/http://www.one-77.com/Testing1.html Images of One-77] an Aston Martin Lagonda Group site&lt;/ref&gt;
* 2010– [[Aston Martin Rapide|Aston Martin Rapide/Rapide S]]
* 2011–2012 [[Aston Martin Virage|Aston Martin Virage/Virage Volante]]
* 2011–2013 [[Aston Martin Cygnet]], based on the [[Toyota iQ]]&lt;ref&gt;{{cite news|title=Ten-Foot Aston Martin Cygnet Gets 50 MPG, Plays Sidecar to Your DBS |work=PopSci.com.au |date=1 July 2009 |url=http://www.popsci.com.au/cars/article/2009-06/ten-foot-car-gets-50mpg-costs-32000 |accessdate=1 July 2009 |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120220041455/http://www.popsci.com.au/cars/article/2009-06/ten-foot-car-gets-50mpg-costs-32000 |archivedate=20 February 2012 }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|author=Websoft |url=http://astonmartinfanclub.blogspot.com/search/label/2012%20Aston%20Martin%20Cygnet |archive-url=https://archive.is/20120529210041/http://astonmartinfanclub.blogspot.com/search/label/2012%20Aston%20Martin%20Cygnet |dead-url=yes |archive-date=29 May 2012 |title=Aston Martin Fan Club: 2012 Aston Martin Cygnet |publisher=Astonmartinfanclub.blogspot.com |date=16 January 2010 |accessdate=15 May 2010}}&lt;/ref&gt;
* 2012–2013 [[Aston Martin V12 Zagato]]
* 2012– [[Aston Martin Vanquish|Aston Martin Vanquish/Vanquish Volante]]
* 2016– [[Aston Martin DB11]]
{{Div col end}}

=== Басқа ===
{{Div col|cols=2}}
* 1944 [[Aston Martin Atom]] (концепт)
* 1961–1964 [[Lagonda Rapide]]
* 1976–1989 [[Aston Martin Lagonda]]
* 1980 [[Aston Martin Bulldog]] (концепт)
* 1993 Lagonda Vignale (концепт)
* 2007 [[Aston Martin V12 Vantage RS]] (концепт)
* 2007–2008 [[Aston Martin Vantage (2005)#N400|Aston Martin V8 Vantage N400]]
* 2009 Aston Martin Lagonda SUV (концепт)&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://astonmartinfanclub.blogspot.com/search/label/Aston%20Martin%20Lagonda |archive-url=https://archive.is/20120529210043/http://astonmartinfanclub.blogspot.com/search/label/Aston%20Martin%20Lagonda |dead-url=yes |archive-date=29 May 2012 |title=Aston Martin Fan Club: Aston Martin Lagonda |publisher=Astonmartinfanclub.blogspot.com |date=21 July 2009 |accessdate=15 May 2010}}&lt;/ref&gt;
* 2010 Aston Martin V12 Vantage Carbon Black Edition&lt;ref name=&quot;astonmartinfanclub.blogspot.com&quot;&gt;{{cite web|author=Websoft |url=http://astonmartinfanclub.blogspot.com/2009/12/aston-martin-carbon-black-edition-v12.html |title=Aston Martin Fan Club: Aston Martin Carbon Black Edition V12 Vantage And DBS Announced |publisher=Astonmartinfanclub.blogspot.com |date=21 December 2009 |accessdate=15 May 2010 |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110708024126/http://astonmartinfanclub.blogspot.com/2009/12/aston-martin-carbon-black-edition-v12.html |archivedate=8 July 2011 }}&lt;/ref&gt;
* 2010 Aston Martin DBS Carbon Black Edition&lt;ref name=&quot;astonmartinfanclub.blogspot.com&quot;/&gt;
* 2013 [[Aston Martin Rapide Bertone Jet 2+2]] (концепт)
* 2013 [[Aston Martin CC100]] Speedster (концепт)&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.automoblog.net/2013/05/20/aston-martin-reconnects-to-racing-history-with-cc100-speedster/|title=Aston Martin Reimagines Racing Legend with CC100 Speedster|publisher=Automoblog.net |accessdate=2013-05-20}}&lt;/ref&gt;
* 2015 [[Aston Martin DB10]] (концепт)
{{Div col end}}

=== Қазіргі заманғы модельдері ===
&lt;gallery mode=&quot;packed&quot; caption=&quot;Aston Martin models&quot;&gt;
File:1933 Aston Martin Le Mans.JPG|1932–1934 Aston Martin Le Mans short chassis
File:Aston_Martin_2_Litre_1950.JPG|1948–1950 Aston Martin DB1
File:Aston Martin DB2-4 Mark I.jpg|1950–1957 DB2 and later DB2/4
File:Aston Martin DB Mark III.jpg|1957–1959 Aston Martin DB Mark III
File:Aston-Martin DB4.JPG|1958–1963 Aston Martin DB4/GT
File:DB4GT Zagato at Goodwood.jpg|1961–1963 Aston Martin DB4 GT Zagato
File:AMDB5No1.jpg|1963–1965 Aston Martin DB5
File:Aston Martin DB6 r.jpg|1965–1971 Aston Martin DB6
File:Aston_Martin_DBS_V8_and_Series_II.jpg|1967–1989 DBS and later V8s
File:Zagato.jpg|1986–1990 Aston Martin V8 Zagato
File:Virage Volante.jpg|1989–2000 Virage/V8/Vantage
File:2001 Aston Martin DB7 Vantage Coupe.jpg|1993–2003 Aston Martin DB7/Vantage
File:Amvanquish.jpg|2001–2007 Aston Martin V12 Vanquish/S
File:Zagato_Paris.JPG|2002–2003 DB7 Zagato coupé/roadster
File:Aston Martin DB AR1.jpg|2002–2004 Aston Martin DB AR1 roadster
File:Aston Martin DB9 - Flickr - Alexandre Prévot (16) (cropped).jpg|2003– Aston Martin DB9 coupé/Volante
File:Aston Martin V8 Vantage - Flickr - Alexandre Prévot (15) (cropped).jpg|2005– Aston Martin V8/V12 Vantage
File:Aston Martin DBS - Flickr - Alexandre Prévot (11) (cropped).jpg|2007–2012 Aston Martin DBS V12
File:Aston Martin One-77 (8701486190) (cropped).jpg|2009–2012 Aston Martin One-77
File:Aston Martin Rapide - Flickr - Alexandre Prévot (12) (cropped).jpg|2010– Aston Martin Rapide
File:2012 Aston Martin Virage coupé.jpg|2011–2012 Aston Martin Virage
File:Aston_Martin_Cygnet_(82).JPG|2011–2013 Aston Martin Cygnet
File:Red_Aston_Martin_V12_Zagato_fr_IAA_2011.jpg|2012–2013 Aston Martin V12 Zagato
File:White Aston Martin Vanquish in France (cropped).jpg|2012– Aston Martin Vanquish
File:Aston_Martin_DB11_Geneva_Motor_Show.jpg|2016– Aston Martin DB11
&lt;/gallery&gt;

== Автоспорт ==
[[Сурет:1957AstonMartinDBR1.jpg|оңға|нобай|DBR1/2 Гудвуде жылдамдық фестивалінде, 2009]]
[[Сурет:Charouz_Lola_Aston_Martin.jpg|оңға|нобай|Астон Мартин ағымдағы жарыс бағдарламасының бөлімі, Charouz Racing жүйесі спорттық прототиптермен бәсекелесі, Астон Мартин V12-мен жұмыс істейді ]]
[[Сурет:Aston_Martin_DBR9_24h200702.JPG|нобай|Астон Мартин DBR9 ]]

=== Барлық жарыс автомобильдері (соғыстан кейінгі) ===
{{Div col|cols=2}}
* [[Aston Martin DB3]] (1950–1953)
* [[Aston Martin DB3S]] (1953–1956)
* [[Aston Martin DBR1]] (1956–1959)
* [[Aston Martin DBR2]] (1957–1958)
* [[Aston Martin DBR3]] (1958)
* [[Aston Martin DBR4]] (1959)
* [[Aston Martin DBR5]] (1960)
* [[Aston Martin DP212]] (1962)
* [[Aston Martin DP214]] (1963)
* [[Aston Martin DP215]] (1963)
* [[Aston Martin RHAM/1]] (1976–1979)
* [[Aston Martin AMR1]] (1989)
* [[Aston Martin AMR2]] (never raced)
* [[Aston Martin DBR9]] (2005–)
* [[Aston Martin DBRS9]] (2005–)
* [[Aston Martin V8 Vantage N24]] (2006–)
* [[Aston Martin V8 Vantage Rally GT]] (2006–)
* [[Aston Martin V8 Vantage GT2]] (2008–)
* [[Aston Martin V8 Vantage GT4]] (2008–)
* [[Aston Martin DBR1-2]] (2009–)
* [[Aston Martin AMR-One]] (2011)
{{Div col end}}

=== Тек қозғалтқыш жеткізу ===
{{Div col|cols=2}}
* [[Cooper Car Company|Cooper]]-Aston Martin (1963)
* [[Lola T70]]-Aston Martin (1967)
* [[Aston Martin DPLM]] (1980–1982)
* [[Nimrod NRA/C2]]-Aston Martin (1982–1984)
* [[Aston Martin EMKA]] C83/1 and C84/1 (1983–1985)
* Cheetah G604-Aston Martin
* [[Lola B08/60]]-Aston Martin (2008–)
{{Div col end}}
{{Clear}} 

=== Формула бір әлем Чемпионаты ===
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align: center; margin-bottom: 10px;&quot;
! Жыл
! Шасси
! Қозғалтқыш
! Шиналар
! Жүргізуші
! 1
! 2
! 3
! 4
! 5
! 6
! 7
! 8
! 9
! 10
! Ұпайлар
! WCC
|-
| rowspan=&quot;3&quot; | 1959
| rowspan=&quot;3&quot; | Aston Martin DBR4
| rowspan=&quot;3&quot; | Aston Martin L6
| rowspan=&quot;3&quot; | Avon&lt;br&gt;
Dunlop
| Мон
| 500
| Нид
| Фра
| Ұлыб
| Гер
| Пор
| Ита
| АҚШ
| rowspan=&quot;3&quot; | '''0'''
| rowspan=&quot;3&quot; | '''5ші'''
|
|
|-
| [[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{flagicon|GBR}} Roy Salvadori
| style=&quot;background:#efcfff;&quot; | Ret
| style=&quot;background:#cfcfff;&quot; | 6
| style=&quot;background:#cfcfff;&quot; | 6
| style=&quot;background:#efcfff;&quot; | Ret
|-
| [[File:Flag_of_the_United_States.svg|link=United_States|alt=United States|жиекті|23x23 нүкте]]{{flagicon|USA}} Carroll Shelby
| style=&quot;background:#efcfff;&quot; | Ret
| style=&quot;background:#efcfff;&quot; | Ret
| style=&quot;background:#cfcfff;&quot; | 8
| style=&quot;background:#cfcfff;&quot; | 10
|-
| rowspan=&quot;4&quot; | 1960
| rowspan=&quot;2&quot; | Aston Martin DBR4
| rowspan=&quot;4&quot; | Aston Martin L6
| rowspan=&quot;4&quot; | Dunlop
| Арг
| Мон
| 500
| Нид
| Бел
| Фра
| Ұлыб
| Пор
| Ита
| АҚШ
| rowspan=&quot;4&quot; | '''0'''
| rowspan=&quot;4&quot; | '''8ші'''
|
|-
| rowspan=&quot;2&quot; | [[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{flagicon|GBR}} Roy Salvadori
| style=&quot;background:#FFFFFF;&quot; |Днс
|-
| rowspan=&quot;2&quot; | Aston Martin DBR5
| style=&quot;background:#efcfff;&quot; | Ret
|-
| [[File:Flag_of_France.svg|link=France|alt=France|жиекті|23x23 нүкте]]{{flagicon|FRA}} Maurice Trintignant
| style=&quot;background:#cfcfff;&quot; | 11
|-
! colspan=&quot;17&quot; |{{Center|{{small|Source:&lt;ref&gt;{{cite book|last=Small|first=Steve|title=The Guinness Complete Grand Prix Who's Who|date=1994|publisher=Guinness|pages=333, 352 and 383 |isbn=0851127029}}&lt;/ref&gt;}}}}
|}

=== 24 сағат Ле-Мана аяқталады ===
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;margin-bottom: 10px;&quot;
! Жыл
! Орын
! Класс
! Нөмір
! Топ
! Жүргізушілер
! Шасси
! Қозғалтқыш
! Шеңберлер
|-
! 1931
| 5
| 1.5
| 25
| [[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} Aston Martin
| [[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} A.C. Bertelli&lt;br&gt;
[[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} Maurice Harvey
| Aston Martin 1½-litre International
| Aston Martin 1.5L I4
| 139
|-
! 1932
| 5
| 1.5
| 20
| [[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} Aston Martin Ltd.
| [[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} Sammy Newsome&lt;br&gt;
[[File:Flag_of_Sweden.svg|link=Sweden|alt=Sweden|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|Sweden}} Henken Widengren
| Aston Martin 1½-litre Le Mans
| Aston Martin 1.5L I4
| 174
|-
| 7
| 1.5
| 21
| [[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} Aston Martin Ltd.
| [[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} A.C. Bertelli&lt;br&gt;
[[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} Pat Driscoll
| Aston Martin 1½-litre Le Mans
| Aston Martin 1.5L I4
| 168
|-
! 1933
| 5
| 1.5
| 25
| [[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} Aston Martin Ltd.
| [[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} Pat Driscoll&lt;br&gt;
[[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} Clifton Penn-Hughes
| Aston Martin 1½-litre Le Mans
| Aston Martin 1.5L I4
| 188
|-
| 7
| 1.5
| 24
| [[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} Aston Martin Ltd.
| [[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} A.C. Bertelli&lt;br&gt;
[[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} Sammy Davis
| Aston Martin 1½-litre Le Mans
| Aston Martin 1.5L I4
| 174
|-
! 1934
| 10
| 1.5
| 20
| [[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} M.R.E. Tongue
| [[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} Reggie Tongue&lt;br&gt;
[[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} Maurice Faulkner
| Aston Martin 1½-litre Le Mans
| Aston Martin 1.5L I4
| 188
|-
| 11
| 1.5
| 24
| [[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} John Cecil Noël
| [[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} John Cecil Noël&lt;br&gt;
[[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} Jen Wheeler
| Aston Martin 1½-litre Le Mans
| Aston Martin 1.5L I4
| 180
|-
! 1935
| 3
| 1.5
| 29
| [[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} Roy Eccles
| [[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} Charles E.C. Martin&lt;br&gt;
[[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} Charles Brackenbury
| Aston Martin 1½-litre Ulster
| Aston Martin 1.5L I4
| 215
|-
| 8
| 1.5
| 33
| [[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} Maurice Faulkner
| [[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} Maurice Faulkner&lt;br&gt;
[[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} Tom Clarke
| Aston Martin 1½-litre Ulster
| Aston Martin 1.5L I4
| 202
|-
| 10
| 1.5
| 32
| [[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} C.T. Thomas
| [[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} C.T. Thomas&lt;br&gt;
[[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} M. Kenyon
| Aston Martin 1½-litre Ulster
| Aston Martin 1.5L I4
| 199
|-
| 11
| 1.5
| 31
| [[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} P.L. Donkin
| [[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} Peter Donkin&lt;br&gt;
[[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} Lord Malcolm Douglas-Hamilton
| Aston Martin 1½-litre Ulster
| Aston Martin 1.5L I4
| 199
|-
| 12
| 1.5
| 27
| [[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} John Cecil Noël
| [[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} Jim Elwes&lt;br&gt;
[[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} Mortimer Morris-Goodall
| Aston Martin 1½-litre
| Aston Martin 1.5L I4
| 196
|-
| 15
| 1.5
| 30
| [[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} R.P. Gardner
| [[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} R.P. Gardner&lt;br&gt;
[[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} A.C. Beloë
| Aston Martin 1½-litre Ulster
| Aston Martin 1.5L I4
| 190
|-
! 1937
| 5
| 1.5
| 37
| [[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} J.M. Skeffington
| [[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} J.M. Skeffington&lt;br&gt;
[[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} R.C. Murton-Neale
| Aston Martin 1½-litre Ulster
| Aston Martin 1.5L I4
| 205
|-
| 11
| 2.0
| 31
| [[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} C.T. Thomas
| [[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} Mortimer Morris-Goodall&lt;br&gt;
[[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} Robert P. Hichens
| Aston Martin Speed Model
| Aston Martin 2.0L I4
| 193
|-
! 1939
| 12
| 2.0
| 29
| [[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} Robert Peverell Hichens
| [[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} Robert P. Hichens&lt;br&gt;
[[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} Mortimer Morris-Goodall
| Aston Martin Speed Model
| Aston Martin 2.0L I4
| 199
|-
! 1949
| 7
| S&lt;br&gt;
2.0
| 27
| [[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{flagicon|United Kingdom}} Arthur Jones
| [[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{flagicon|United Kingdom}} Arthur Jones&lt;br&gt;
[[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{flagicon|United Kingdom}} Nick Haines&lt;br&gt;
| Aston Martin 2-Litre Sports (DB1)
| Aston Martin 2.0L I4
| 207
|-
| 11
| S&lt;br&gt;
2.0
| 29
| [[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{flagicon|United Kingdom}} Robert Lawrie
| [[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{flagicon|United Kingdom}} Robert Lawrie&lt;br&gt;
[[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{flagicon|United Kingdom}} Robert W. Walke&lt;br&gt;
| Aston Martin 2-Litre Sports (DB1)
| Aston Martin 2.0L I4
| ?
|-
! 1950
| 5
| S&lt;br&gt;
3.0
| 19
| [[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} Aston Martin Ltd.
| [[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} George Abecassis&lt;br&gt;
[[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} Lance Macklin
| Aston Martin DB2
| Aston Martin 2.6L I6
| 249
|-
| 6
| S&lt;br&gt;
3.0
| 21
| [[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} Aston Martin Ltd.
| [[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} Charles Brackenbury&lt;br&gt;
[[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} Reg Parnell
| Aston Martin DB2
| Aston Martin 2.6L I6
| 244
|-
! 1951
| 3
| S&lt;br&gt;
3.0
| 26
| [[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} Aston Martin Ltd.
| [[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} Lance Macklin&lt;br&gt;
[[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} Eric Thompson
| Aston Martin DB2
| Aston Martin 2.6L I6
| 257
|-
| 5
| S&lt;br&gt;
3.0
| 25
| [[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} Aston Martin Ltd.
| [[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} George Abecassis&lt;br&gt;
[[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} Brian Shawe-Taylor
| Aston Martin DB2
| Aston Martin 2.6L I6
| 255
|-
| 7
| S&lt;br&gt;
3.0
| 24
| [[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} Aston Martin Ltd.
| [[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} Reg Parnell&lt;br&gt;
[[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} David Hampshire
| Aston Martin DB2
| Aston Martin 2.6L I6
| 252
|-
| 10
| S&lt;br&gt;
3.0
| 28
| [[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} N.H. Mann
| [[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} Nigel Mann&lt;br&gt;
[[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} Mortimer Morris-Goodall
| Aston Martin DB2
| Aston Martin 2.6L I6
| 236
|-
| 13
| S&lt;br&gt;
3.0
| 27
| [[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} P.T.C. Clark
| [[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} Peter Clark&lt;br&gt;
[[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} James Scott-Douglas
| Aston Martin DB2
| Aston Martin 2.6L I6
| 233
|-
! 1952
| 7
| S&lt;br&gt;
3.0
| 32
| [[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} Peter C.T. Clark
| [[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} Peter Clark&lt;br&gt;
[[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} Mike Keen
| Aston Martin DB2
| Aston Martin 2.6L I6
| 248
|-
! 1955
| 2
| S&lt;br&gt;
3.0
| 23
| [[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{flagicon|United Kingdom}} Aston Martin Ltd.
| [[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{flagicon|United Kingdom}} Peter Collins&lt;br&gt;
[[File:Flag_of_Belgium_(civil).svg|link=Belgium|alt=Belgium|жиекті|23x23 нүкте]]{{flagicon|Belgium}} Paul Frère
| Aston Martin DB3S
| Aston Martin 2.9L I6
| 302
|-
! 1956
| 2
| S&lt;br&gt;
3.0
| 8
| [[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} Aston Martin Ltd.
| [[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} Stirling Moss&lt;br&gt;
[[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} Peter Collins
| Aston Martin DB3S
| Aston Martin 2.9L I6
| 299
|-
! 1957
| 11
| S&lt;br&gt;
3000
| 21
| [[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} David Brown
| [[File:Flag_of_France.svg|link=France|alt=France|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|France}} Jean-Paul Colas&lt;br&gt;
[[File:Flag_of_France.svg|link=France|alt=France|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|France}} Jean Kerguen
| Aston Martin DB3S
| Aston Martin 3.0L I6
| 272
|-
! 1958
| 2
| S&lt;br&gt;
3000
| 5
| [[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} P &amp; A.G. Whitehead
| [[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} Graham Whitehead&lt;br&gt;
[[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} Peter Whitehead
| Aston Martin DB3S
| Aston Martin 3.0L I6
| 293
|-
! 1959
| 1
| S&lt;br&gt;
3.0
| 5
| [[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{flagicon|United Kingdom}} David Brown Racing Dept.
| [[File:U.S._flag,_48_stars.svg|link=United_States|alt=United States|жиекті|23x23 нүкте]]{{flagicon|United States|1912}} Carroll Shelby&lt;br&gt;
[[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{flagicon|United Kingdom}} Roy Salvadori
| Aston Martin DBR1/300
| Aston Martin 3.0L I6
| 323
|-
| 2
| S&lt;br&gt;
3.0
| 6
| [[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{flagicon|United Kingdom}} David Brown Racing Dept.
| [[File:Flag_of_France.svg|link=France|alt=France|жиекті|23x23 нүкте]]{{flagicon|France}} Maurice Trintignant&lt;br&gt;
[[File:Flag_of_Belgium_(civil).svg|link=Belgium|alt=Belgium|жиекті|23x23 нүкте]]{{flagicon|Belgium}} Paul Frère
| Aston Martin DBR1/300
| Aston Martin 3.0L I6
| 322
|-
! 1960
| 3
| S&lt;br&gt;
3.0
| 7
| [[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} Border Reivers
| [[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} Roy Salvadori&lt;br&gt;
[[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} Jim Clark
| Aston Martin DBR1/300
| Aston Martin 3.0L I6
| 306
|-
| 9
| S&lt;br&gt;
3.0
| 8
| [[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} Major Ian B. Baillie
| [[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} Ian B. Baillie&lt;br&gt;
[[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} Jack Fairman
| Aston Martin DBR1/300
| Aston Martin 3.0L I6
| 281
|-
! 1977
| 17
| GTP
| 83
| [[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{flagicon|United Kingdom}} SAS Robin Hamilton&lt;br&gt;
| [[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{flagicon|United Kingdom}} Robin Hamilton&lt;br&gt;
[[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{flagicon|United Kingdom}} David Preece&lt;br&gt; 
[[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{flagicon|United Kingdom}} Mike Salmon
| Aston Martin DBS V8 RHAM/1
| Aston Martin 5.3L V8
| 260
|-
! 1982
| 7
| C
| 32
| [[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} Viscount Downe Pace Petroleum
| [[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} Ray Mallock&lt;br&gt;
[[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} Simon Phillips&lt;br&gt;
[[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} Mike Salmon
| Nimrod NRA/C2
| Aston Martin-Tickford DP1229 5.3L V8
| 317
|-
! 1983
| 17
| C
| 41
| [[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} EMKA Productions Ltd.
| [[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} Tiff Needell&lt;br&gt;
[[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} Steve O'Rourke&lt;br&gt; 
[[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} Nick Faure
| EMKA C83/1
| Aston Martin-Tickford 5.3L V8
| 275
|-
! 1985
| 11
| C1
| 66
| [[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{flagicon|United Kingdom}} EMKA Productions, Ltd.
| [[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{flagicon|United Kingdom}} Tiff Needell&lt;br&gt;
[[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{flagicon|United Kingdom}} Steve O'Rourke&lt;br&gt; 
[[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{flagicon|United Kingdom}} Nick Faure
| EMKA C84/1
| Aston Martin-Tickford 5.3L V8
| 338
|-
! 1989
| 11
| C1
| 18
| [[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} Aston Martin&lt;br&gt;
[[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} Ecurie Ecosse
| [[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|United Kingdom}} Brian Redman&lt;br&gt;
[[File:Flag_of_Ireland.svg|link=Republic_of_Ireland|alt=Republic of Ireland|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|Ireland}} Michael Roe&lt;br&gt;
[[File:Flag_of_Greece.svg|link=Greece|alt=Greece|жиекті|23x23 нүкте]]{{Flagicon|Greece}} Costas Los
| Aston Martin AMR1
| Aston Martin (Callaway) RDP87 6.0L V8
| 340
|-
! 2005
| 9
| GT1
| 59
| [[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{flagicon|United Kingdom}} Aston Martin Racing
| [[File:Flag_of_Australia.svg|link=Australia|alt=Australia|жиекті|23x23 нүкте]]{{flagicon|Australia}} David Brabham&lt;br&gt;
[[File:Flag_of_France.svg|link=France|alt=France|жиекті|23x23 нүкте]]{{flagicon|France}} Stéphane Sarrazin&lt;br&gt;
[[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{flagicon|United Kingdom}} Darren Turner
| Aston Martin DBR9
| Aston Martin 6.0L V12
| 333
|-
! 2006
| 6
| GT1
| 007
| [[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{flagicon|United Kingdom}} Aston Martin Racing
| [[File:Flag_of_the_Czech_Republic.svg|link=Czech_Republic|alt=Czech Republic|жиекті|23x23 нүкте]]{{flagicon|Czech Republic}} Tomáš Enge&lt;br&gt;
[[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{flagicon|United Kingdom}} Darren Turner&lt;br&gt;
[[File:Flag_of_Italy.svg|link=Italy|alt=Italy|жиекті|23x23 нүкте]]{{flagicon|Italy}} Andrea Piccini
| Aston Martin DBR9
| Aston Martin 6.0L V12
| 350
|-
| 9
| GT1
| 62
| [[File:Flag_of_Russia.svg|link=Russia|alt=Russia|жиекті|23x23 нүкте]]{{flagicon|Russia}} Russian Age Racing&lt;br&gt;
[[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{flagicon|United Kingdom}} Team Modena
| [[File:Flag_of_Spain.svg|link=Spain|alt=Spain|жиекті|23x23 нүкте]]{{flagicon|Spain}} Antonio García&lt;br&gt;
[[File:Flag_of_Australia.svg|link=Australia|alt=Australia|жиекті|23x23 нүкте]]{{flagicon|Australia}} David Brabham&lt;br&gt;
[[File:Flag_of_Brazil.svg|link=Brazil|alt=Brazil|жиекті|22x22 нүкте]]{{flagicon|Brazil}} Nelson Piquet Jr.
| Aston Martin DBR9
| Aston Martin 6.0L V12
| 343
|-
| 10
| GT1
| 009
| [[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{flagicon|United Kingdom}} Aston Martin Racing
| [[File:Flag_of_Portugal.svg|link=Portugal|alt=Portugal|жиекті|23x23 нүкте]]{{flagicon|Portugal}} Pedro Lamy&lt;br&gt;
[[File:Flag_of_France.svg|link=France|alt=France|жиекті|23x23 нүкте]]{{flagicon|France}} Stéphane Sarrazin&lt;br&gt;
[[File:Flag_of_Monaco.svg|link=Monaco|alt=Monaco|жиекті|19x19 нүкте]]{{flagicon|Monaco}} Stéphane Ortelli
| Aston Martin DBR9
| Aston Martin 6.0L V12
| 342
|-
| 2007
| 1
| GT1
| 009
| [[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{flagicon|United Kingdom}} Aston Martin Racing
| [[File:Flag_of_Australia.svg|link=Australia|alt=Australia|жиекті|23x23 нүкте]]{{flagicon|Australia}} David Brabham&lt;br&gt;
[[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{flagicon|United Kingdom}}Darren Turner&lt;br&gt;
[[File:Flag_of_Sweden.svg|link=Sweden|alt=Sweden|жиекті|23x23 нүкте]]{{flagicon|Sweden}} Rickard Rydell
| Aston Martin DBR9
| Aston Martin 6.0L V12
| 343&lt;ref name=&quot;web.archive.org&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.lemans.org/24heuresdumans/chronos/pdf/course/chronos_24h2007.pdf#page=74|title=24 Heures Du Mans|date=2007|archiveurl=https://web.archive.org/web/20070927033111/http://www.lemans.org/24heuresdumans/chronos/pdf/course/chronos_24h2007.pdf#page=74|archivedate=2007-09-27|accessdate=21 June 2014}}&lt;/ref&gt;
|-
| 3
| GT1
| 008
| [[File:Flag_of_France.svg|link=France|alt=France|жиекті|23x23 нүкте]]{{flagicon|France}} AMR Larbre Compétition
| [[File:Flag_of_Denmark.svg|link=Denmark|alt=Denmark|жиекті|20x20 нүкте]]{{flagicon|Denmark}} Casper Elgaard&lt;br&gt; 
[[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{flagicon|United Kingdom}}Johnny Herbert&lt;br&gt; 
[[File:Flag_of_Italy.svg|link=Italy|alt=Italy|жиекті|23x23 нүкте]]{{flagicon|Italy}}Fabrizio Gollin
| Aston Martin DBR9
| Aston Martin 6.0L V12
| 341
|-
| 4
| GT1
| 007
| [[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{flagicon|United Kingdom}} Aston Martin Racing
| [[File:Flag_of_the_Czech_Republic.svg|link=Czech_Republic|alt=Czech Republic|жиекті|23x23 нүкте]]{{flagicon|Czech Republic}} Tomáš Enge&lt;br&gt; 
[[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{flagicon|United Kingdom}}Johnny Herbert&lt;br&gt; 
[[File:Flag_of_the_Netherlands.svg|link=Netherlands|alt=Netherlands|жиекті|23x23 нүкте]]{{flagicon|Netherlands}}Peter Kox
| Aston Martin DBR9
| Aston Martin 6.0L V12
| 337
|-
| 2008
| 1
| GT1
| 009
| [[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{flagicon|United Kingdom}} Aston Martin Racing
| [[File:Flag_of_Australia.svg|link=Australia|alt=Australia|жиекті|23x23 нүкте]]{{flagicon|Australia}} David Brabham&lt;br&gt;
[[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{flagicon|United Kingdom}}Darren Turner&lt;br&gt;
[[File:Flag_of_Spain.svg|link=Spain|alt=Spain|жиекті|23x23 нүкте]]{{flagicon|ESP}} Antonio Garcia
| Aston Martin DBR9
| Aston Martin 6.0L V12
| 344
|-
| 4
| GT1
| 007
| [[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|link=United_Kingdom|alt=United Kingdom|жиекті|23x23 нүкте]]{{flagicon|United Kingdom}} Aston Martin Racing
| [[File:Flag_of_Germany.svg|link=Germany|alt=Germany|жиекті|23x23 нүкте]]{{flagicon|Germany}} Heinz-Harald Frentzen&lt;br&gt; 
[[File:Flag_of_Italy.svg|link=Italy|alt=Italy|жиекті|23x23 нүкте]]{{flagicon|Italy}}Andrea Piccini&lt;br&gt; 
{{flagicon|Austria}}Karl Wendlinger
| Aston Martin DBR9
| Aston Martin 6.0L V12
| 339
|-
| 2009
| 4
| LMP1
| 007
| {{flagicon|Czech Republic}} AMR Eastern Europe
| {{flagicon|Czech Republic}} Tomáš Enge&lt;br&gt;
{{flagicon|Czech Republic}}Jan Charouz&lt;br&gt;
{{flagicon|Germany}} Stefan Mücke
| Lola-Aston Martin B09/60
| Aston Martin 6.0L V12
| 373
|-
| 13
| LMP1
| 008
| {{flagicon|United Kingdom}} Aston Martin Racing
| {{flagicon|United Kingdom}} Anthony Davidson&lt;br&gt;
{{flagicon|United Kingdom}}Darren Turner&lt;br&gt;
{{flagicon|Netherlands}} Jos Verstappen
| Lola-Aston Martin B09/60
| Aston Martin 6.0L V12
| 342
|-
| 3
| GT1
| 66
| {{flagicon|United Kingdom}} Jetalliance Racing
| {{flagicon|AUT}} Lukas Lichtner-Hoyer&lt;br&gt;
{{flagicon|AUT}} Thomas Gruber&lt;br&gt;
{{flagicon|DEU}} Alex Müller
| Aston Martin DBR9
| Aston Martin 6.0L V12
| 294
|-
| 2010
| 6
| LMP1
| 007
| {{flagicon|United Kingdom}} Aston Martin Racing
| {{flagicon|Switzerland}} Harold Primat&lt;br&gt;
{{flagicon|Mexico}}Adrián Fernández&lt;br&gt;
{{flagicon|Germany}} Stefan Mücke
| Lola-Aston Martin B09/60
| Aston Martin 6.0L V12
| 365
|-
| 3
| GT1
| 52
| {{flagicon|Germany}} Young Driver AMR
| {{flagicon|Czech Republic}} Tomáš Enge&lt;br&gt;
{{flagicon|Denmark}}Christoffer Nygaard&lt;br&gt;
{{flagicon|Netherlands}} Peter Kox
| Aston Martin DBR9
| Aston Martin 6.0L V12
| 311
|-
| 2011
| 7
| LMP1
| 22
| {{flagicon|Belgium}} Kronos Racing&lt;br&gt;
{{flagicon|Belgium}} Marc VDS Racing Team
| {{flagicon|Belgium}} Vanina Ickx&lt;br&gt;
{{flagicon|Belgium}}Bas Leinders&lt;br&gt;
{{flagicon|Belgium}} Maxime Martin
| Lola-Aston Martin B09/60
| Aston Martin 6.0L V12
| 328
|-
| 2012
| 3
| GTE-Pro
| 97
| {{flagicon|United Kingdom}} Aston Martin Racing
| {{flagicon|United Kingdom}} Darren Turner&lt;br&gt;
{{flagicon|Mexico}}Adrián Fernández&lt;br&gt;
{{flagicon|Germany}} Stefan Mücke
| Aston Martin V8 Vantage GTE
| Aston Martin 4.5L V8
| 332
|-
| 2013
| 3
| GTE-Pro
| 97
| {{flagicon|United Kingdom}} Aston Martin Racing
| {{flagicon|United Kingdom}} Darren Turner&lt;br&gt;
{{flagicon|United Kingdom}}Peter Dumbreck&lt;br&gt;
{{flagicon|Germany}} Stefan Mücke
| Aston Martin V8 Vantage GTE
| Aston Martin 4.5L V8
| 314
|-
| 6
| GTE-Am
| 96
| {{flagicon|United Kingdom}} Aston Martin Racing
| {{flagicon|Germany}} Roald Goethe&lt;br&gt;
{{flagicon|United Kingdom}}Jamie Campbell-Walter&lt;br&gt;
{{flagicon|United Kingdom}} Stuart Hall
| Aston Martin V8 Vantage GTE
| Aston Martin 4.5L V8
| 301
|}

== Демеушілік ==
Астон Мартин демеушілері 2. Бундеслига клубы Мюнхен-1860.&lt;ref&gt;{{Cite news|title=Aston Martin deal for TSV 1860 Munich|url=http://www.sportspromedia.com/news/aston_martin_deal_for_tsv_1860_munich/}}&lt;/ref&gt;

== Сондай-ақ, ==
* Aston Martin Heritage Trust мұражайы
* Aston Martin иелерінің клубы
* Біріккен Корольдіктің автомобиль өндірушілерінің тізімі

== Дереккөздер ==
{{Дереккөздер|30em}}
{{Aston Martin}}
{{Ұлыбритания автомобиль өнеркәсібі}}
{{rq|check}}

[[Санат:1913 жылы құрылған компаниялар]]
[[Санат:Ұлыбритания автомобиль жасау компаниялары]]</text>
      <sha1>15r47t3w3t0ce5z2j19j03ihfft8dy1</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Bentley</title>
    <ns>0</ns>
    <id>535122</id>
    <revision>
      <id>3060006</id>
      <parentid>2632942</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T17:06:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>SSHTALBI</username>
        <id>122299</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2028" xml:space="preserve">{{Компания
 |атауы             =  Bentley Motors Ltd.
 |логотипі          = Bentley Athletics Logo.png
 |түрі              = [[Volkswagen]] бірлігі
 |биржадағы листингі     = 
 |қызметі           = 
 |ұраны             = 
 |құрылды           = [[1919]]
 |жабылды           = 
 |жабылуының себебі = 
 |ізбасары          = 
 |бұрынғы атауы     = 
 |құрушы            =
 |орналасуы         ={{flagcountry|United Kingdom}}: [[Чешир]]
 |басты адамдары    = Франц-Йозеф Пэфген
 |саласы            = машина құрылыс
 |өнімі             = жеңіл көліктер
 |айналым           = £485.2 миллион ([[2010 жыл]])
 |операциялық кіріс     = 
 |таза табысы       = 
 |қызметкерлер саны     = 3726 ([[2010 жыл]])
 |басшы компания    = [[Volkswagen]]
 |бағынышты компания    = 
 |сайты             = {{URL|www.bentleymotors.com}} {{ref-en}}
}}
'''Bentley Motors Ltd.''' (аталуы: ''Бэ́нтли Мо́торз лимитед'')&amp;nbsp;— [[Ұлыбритания]]лық көлік компаниясы, ең жақсы жоғарғы сатыдағы көлік шығарушылар. 1998 жылдан Германияда сатылған.

== Жаңа моделдер ==
2010 жылы компания шығарған жаңа моделдер:
* [[Bentley Mulsanne (2010)|Bentley Mulsanne]]
* [[Bentley Brooklands]]
* [[Bentley Azure]]
* [[Bentley Continental Flying Spur]]
* [[Bentley Continental GT Speed]]
* [[Bentley Continental SuperSports]]
* [[Bentley Continental GT]]
* [[Bentley Continental GTC]]

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{commons|Category:Bentley (motor vehicle manufacturer)}}

[[Санат:Bentley]]
[[Санат:Ұлыбритания автомобиль жасау компаниялары]]</text>
      <sha1>sv73cs69qv1l0m9gypfflgk5esnl8wc</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Volkswagen</title>
    <ns>0</ns>
    <id>535126</id>
    <revision>
      <id>3060142</id>
      <parentid>3059856</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T19:23:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2923" xml:space="preserve">{{Компания
 |атауы             = Volkswagen
 |логотипі              = Volkswagen logo 2019.svg
 |түрі                  = 
 |биржадағы листингі     = 
 |қызметі         = 
 |құрылды             = [[1937]]
 |жабылды           = 
 |жабылуының себебі  = 
 |ізбасары             = 
 |бұрынғы атауы     = 
 |құрушы           = 
 |орналасуы         = {{flagicon|Germany}} [[Германия]], [[Вольфсбург-Ункерода|Вольфсбург]]
 |басты адамдары      = Ральф Брандстаеттер ([[CEO]]) &lt;br/&gt;Томас Шафер (директорлар кеңесінің төрағасы)
 |саласы              = Машина өнеркәсібі
 |өнімі            = [[Автомобиль|Автомобильдер]], қозғалтқыштар
 |айналым               = 
 |операциялық кіріс  = 
 |таза табысы       = 
 |қызметкерлер саны    =
 |басшы компания = Volkswagen Group
 |бағынышты компания    = 
 |аудитор = 
 |сайты                 = [https://www.volkswagen.de volkswagen.de]
}}
'''Volkswagen''' (аталуы: ''Фольксваген'') — германиялық көлік шығарушы компания. Бұл көлік түрінен 2007 жылы 15 миллион 20 мыңдай қаржы тапты. Орналасуы Вольфсбургте.

== Тарихы ==
Volkswagen тарихы 1933 жылы Берлинде басталды. Әңгімелесушілер үшеу болды: [[Адольф Гитлер]] ({{lang-de|Adolf Hitler}}), [[Якоб Верлин]] ({{lang-de|Jacob Werlin}}) және  [[Фердинанд Порше]] ({{lang-de|Ferdinand Porsche}}). Гитлер неміс халқы үшін қатты, төзімді көлік жасауын ұсынды. Және  көлікті құрғанда жаңа құралдарды пайдаланып Германияның тегін көтеретіндей арнайы заводтарда істелу керегін айтты. Ол кішкене парақшаға көліктің суретін салып беріп, сол жұмысты жақсы атқаратын адамды іздеді. [[Якоб Верлин]]  Фердинанда Поршені ұсынды. Сөйтіп көлік  — «Volks-Wagen» деп аталды.

[[17 қаңтар]] [[1934 жыл]]ы Фердинанд Порше Германияға өзінің Porshe көлігінің жұмыс суретін жіберді.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
[[Санат:Volkswagen]]
[[Санат:Германия автомобиль жасау компаниялары]]
[[Санат:1937 жылы құрылған компаниялар]]</text>
      <sha1>4rpxq0d1rvb45i2t0ls140m4khkck2h</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Lamborghini</title>
    <ns>0</ns>
    <id>535181</id>
    <revision>
      <id>3060020</id>
      <parentid>3056586</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T17:43:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>SSHTALBI</username>
        <id>122299</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="35919" xml:space="preserve">{{Компания
 |атауы             =  Automobili Lamborghini Holding S.p.A.
 |логотипі          = Lamborghini Gallardo 5.2 '08 (9402936597).jpg
 |түрі              = Жабық акционерлік қауым
 |биржадағы листингі     = 
 |қызметі           = [[машинақұрылыс]]
 |ұраны             =  Жолға жақынырақ&lt;br /&gt;(Closer To The Road)
 |құрылды           = 1963
 |жабылды           = 
 |жабылуының себебі = 
 |ізбасары          = 
 |бұрынғы атауы     = 
 |құрушы            ={{flagicon|Italy}} [[Ферруччо Ламборгини]]
 |орналасуы         ={{flagicon|Italy}} [[Сант'Агата-Болоньезе]]
 |басты адамдары    = [[Стефан Винкельман]] (директор)
 |саласы            = [[машинақұрылыс]]
 |өнімі             = [[Суперкар]]
 |айналым           = {{Өсім}} €469&amp;nbsp;млн (2012){{sfn|Audi 2011 Annual Financial Report|2012|p=245}}
 |операциялық кіріс     ={{құлдырау}} $1,5 млн (2004)
 |таза табысы       =  {{Өсім}} -€24&amp;nbsp;млн (2011){{sfn|Audi 2011 Annual Financial Report|2012|p=245}}
 |қызметкерлер саны     = {{Өсім}} 831 (2011){{sfn| Audi 2011 Annual Financial Report|2012|p=162}}
 |басшы компания    = 
 |бағынышты компания    = {{flagicon|Germany}} [[Audi]]&lt;ref&gt;{{cite web
 | url          = http://www.volkswagenag.com/content/vwcorp/info_center/en/publications/2012/03/navigator-2012---facts-and-figures.bin.html/binarystorageitem/file/Navigator_11_06_2012_en_WEB.pdf
 | title        = Volkswagen Aktiengesellschaft Facts and Figures 2012
 | date         = 11 маусым 2012
 | work         = volkswagenag.com
 | publisher    = Volkswagen Aktiengesellschaft
 | format       = PDF
 | id           = 1058.809.453.20
 | archiveurl   = http://www.webcitation.org/69pMtFwm6
 | archivedate  = 10 August 2012
 | deadurl      = no
 | accessdate   =10 August 2012
 | quote        = '''Automobili Lamborghini S.p.A.''' (867 employees, founded in 1963, wholly owned by AUDI AG since 1998)
 | ref          = Volkswagen AG
}}&lt;/ref&gt;
|сайт = [http://www.lamborghini.com/ www.lamborghini.com]{{ref-en}}
}}
'''Automobili Lamborghini S. p.A.''' (қысқаша: Lamborghini — {{IPA|lamborˈɡiːni}}) — итальян компаниясы қымбат суперкар, сондай-ақ [[трактор]] өндіруші. [[Сант'Агата-Болоньезе]] коммунасында, [[Болонья]] іргесінде орналасқан. Компанияны [[1963 жыл]]ы Ферруччо Ламборгини құрған, сол кездің өзінде ол бірнеше компаниялардың негізін қалаушы және иесі болатын.

Ламборгини өзі, компанияны құрғаннан кейін, оған тағы 9 жыл иелік етті. Бүгінгі компанияның иесі — [[Audi AG]].

== Тарихы ==
[[Сурет:Lamborghini_murcielago_in_London.jpg|солға|нобай|235x235 нүкте|Lamborghini Murcielago]]
1960-жылдардың басында Ферруччо Ламборгини бірнеше компаниялар иесі болды және қымбат автомобильдер сатып алуға мүмкіндігі жетті. Әр түрлі уақытта Mercedes 300SL, бірнеше Maserati 3500 GT, Jaguar E-type болған. Ол сондай-ақ бірнеше Ferrari 250 GT, түрлі нұсқаларын меңгермеген. Бірақ әрбір автомобильде ол кейбір кемшіліктер тапты.

Бірнеше нұсқалары бар себептермен Ламборгини өз фирмасын негізін қалады. Барлық нұсқалары [[Энцо Феррари]] ([[Ferrari]] компаниясының иесі) және Ламборгини арасындағы қақтығысы келтіріледі. Ферруччо Ламборгинидің ұлының айтуынша Ламборгини - Энцо Ферраридің фабрикасына келген ілінісу сапасына арыз айтуған келген ең танымал нұсқа, Ferrari 250 GT делінеді. Энцо Ламборгиниді одан әрі тракторлармен айналысуға тілегімен кері жіберді, өйткені автомобильдерде, тіпті спорттықтардан, Ламборгини ештеңе түсінбейтін. Ламборгини фабрикаға қайта оралып, өзінің Ferrari 250 GT трансмиссиясын шашып және бұл өндіруші көптеген бөлшектерді сол Lamborghini тракторларынан алғанын анықтайды. Өз қоймаларынан лайықты бөлшектерді тауып ауыстырғаннан соң, және жинағаннан кейін проблема шешіледі.

Ферруччо оның автомобилі V12 қозғалтқышты болады деп шешті, бұл қозғалтқыш сондай-ақ, экономикалық себептер бойынша таңдалған{{Citation needed|23|3|2013}}. Ферруччо өз жобасына талантты инженер Джотто Биццариниді (''Giotto Bizzarrini'') тартты, ол бұған дейін Ferrari-ге арналған V12 әзірлеген болатын.

Lamborghini 350 GTV автомобилінің прототипі 1963 жылдың қазан айында [[Турин|Туриндегі]] өткен ауыр атлетикадан әлем чемпионатында ұсынылдыref&gt;{{Cite web|title=1963 350 GTV|url=http://money.cnn.com/gallery/autos/2013/02/28/most-valuable-lamborghinis/2.html|author=Peter Valdes-Dapena|date=2013-03-04}}&lt;/ref&gt;. 1964 жылы Наурызда алғашқы сериялық автомобилі Lamborghini 350 GT көрсетілді. Сериялық сату нұсқасы өте табысты болды. Бұқа белгісімен туған Ферруччо Ламборгини автомобиль логотипіне бұқа бейнесін бейнеленген.

GT 350 моделінен кейін табысы кем емес Lamborghini 400 GT табысты моделі келді, бірінші осы &quot;інжуі&quot; фирманың, аты аңызға айналған Lamborghini Miura әзірлеу үшін жеткілікті мүмкіндіктер әкелді. Бұл автомобиль прототипін Ферруччоның өзі 1965 жылы қараша айында Туриндегі ауыр атлетикадан әлем чемпионаты кезінде көрсетті, ал 1966 жылы наурыз айында автомобиль жұмыс нұсқасы Женевада көрмесіне ұсынылды. Miura үлкен жетістікке ие болды, тек 1967 жылы 111 автомобильдер сатылды және компания бүкіл әлемге даңқы шықты.

1971 жылы Lamborghini әлемді  Lamborghini Countach жаңа төңкерістік моделінің прототипімен тағы да таң қалдырды. Дегенмен автомобиль өзі тек үш жылдан кейін бастады (1974), осы уақытқа дейін ол кез келген автошоу назарында қалып келді. Прототиптің сонда тігінен ашылатын жаңадан модаға енген есіктері, артқы ауа жинағыштары мен қуатты 4-литрлік қозғалтқышы болды.
[[Сурет:Lamborghini_traktor.jpg|нобай|Lamborghini [[трактор]]ы]]
Алайда, 1972 жылы компания елеулі дағдарыс алды — Оңтүстік Америкаға тракторлардың ірі партиясын жеткізуге арналған келісім-шарт үзілді. Қаражаттың жетіспеушілігі Ферруччо трактор өндіруде өз үлесінің, Fiat компания сатып алу арқылы алынған бір бөлігін сатуға тура келді. Сайып келгенде, барлық трактор өндіру Same Deutz-Fahr Group иелігі астына көшті, ол бүгінгі күнге дейін Lamborghini тракторын өндіреді.

Жетпісінші жылдардың ішінде Lamborghini Countach табысты сату компанияны қалыпта ұстап тұрды. Көп ұзамай автомобиль өндірісі өзін-өзі жеткілікті және тиімді бола бастады, бірақ, дегенмен, Ламборгини компаниядағы өз үлесін швейцариялық инвесторларға — Жоржу-Анри Росетти (Georges-Henri Rossetti) және Рене Леймерге (René Leimer) сатты. Феруччо Ламборгини [[1993 жыл]]ы 76 жаста қайтыс болды.

1970-жылдардың мұнай дағдарысы нәтижесінде спорттық автомобильдерді сату күрт төмендеп кетті. Компания, оның басқа да кезікті қаржы мәселелерімен, қосалқы бөлшектерді жеткізіп беру бұзылды, автомобильге тапсырыстар 2 жыл бұрын сатылып кеткен және сатып алушылар күту мерзіміне аса риза болмады. Нәтижесінде, [[1978 жыл]]ы компания өзін [[банкрот]] жариялады. Итальяндық сот сатуға мәжбүр болды. Ол Швейцариядан Мимрам бауырларымен сатып алынды.

Компанияның Chrysler корпорациясы сатып алуыы кезекті тосын сый болды. Бұл кезде Countach ізабасары — Lamborghini Diablo үстінен жұмыстар жүргізілді. Маңызды техникалық және қаржылық ресурстар компанияны және шығаратын автомобильдерді жаңғыртуға тартылды, және соңғы нәтижесі Diablo моделі компанияның үшін кезекті жетістігі болды, компанияға қайтадан әлемдік деңгейге өте тез шығарды.

1994 жылы Chrysler корпорациясы қаржылық қиындықтарға байланысты Lamborghini-ді Томми Сухартоның (Tommy Suharto) басшылығымен [[Индонезия]]дан M ' tec (Megatech) инвестициялық тобына сатуға мәжбүр болды. Сол себеп бойынша (қаржылық қиындықтар) компания [[1998 жыл|1998 жылы]] иесін қайтадан өзгертті, бұл жолы компаниясы жаңа иесі [[Audi AG]] атанды. Жаңа иесі шығарылып жатқан суперкарлар, бүгінгі Lamborghini Murciélago дизайнына қайтадан үлкен әсер етті.

Әр түрлі модельдері техникалық жаңалықтары бар, мысалы: шанағы көміртекті талшықтан, жоғары V12 технологиялық қозғалтқыштары бар. Автомобильдердің өзіндік стилін әзірлеген Франко Скальоне (''Franco Scaglione''), Touring, Zagato, Марио Марацци (''Mario Marazzi''), Bertone, ItalDesign және Марчелло Гандини (''Marcello Gandini'') — бүкіл әлем бойынша белгілі.

2001 жылы Сант Агата Болоньезеде Lamborghini фирмалық мұражайы ашылған, 2016 жылы оны қайта салған және толығымен экспозициясын өзгертті&lt;ref&gt;[http://www.motornovosti.ru/news/20160615_lamborghini_museum Lamborghini открыл обновленный музей]&lt;/ref&gt;.

== Моделдер ==
[[Сурет:Black_Lamborghini_Aventador,_pic1.JPG|нобай|2011 Lamborghini Aventador]]
[[Сурет:Lamborghini_Gallardo_silver.jpg|нобай|2005 Lamborghini Gallardo]]
[[Сурет:Lamborghini_Murciélago_Roadster_2005.JPG|нобай|2002 Lamborghini Murciélago Roadster]]
[[Сурет:Lamborghini_Diablo_VT_2.jpg|нобай|Lamborghini Diablo VT Roadster]]
[[Сурет:Lamborghini_Countach_LP500S.jpg|нобай|Lamborghini Countach]]
[[Сурет:Lamborghini_350_GT_1964.jpg|нобай|Lamborghini 350GT]]
{| class=&quot;wikitable sortable&quot; style=&quot;margin-bottom: 58px;&quot;
!Моделі
!Шығарылған жылдары
!Қозғалтқыш
!Максималды жылдамдығы
!Саны дана
|-
|[[Lamborghini 350GT|350 GT]]||[[1964]]-[[1967]]||V12 3464 см³||254 км/сағ||123
|-
|[[Lamborghini 400GT|400 GT]]||[[1966]]-1968||V12 3929 см³||250 км/сағ||247
|-
|[[Lamborghini Miura|Miura]]||1966-[[1973]]||V12 3929 см³||288 км/сағ||764
|-
|[[Lamborghini Espada|Espada]]||1968-1978||V12 3929 см³||245 км/сағ||1217
|-
|[[Lamborghini Islero|Islero]]||1968-1970||V12 3929 см³||248 км/сағ||225
|-
|[[Lamborghini Jarama|Jarama]]||1970-1976||V12 3929 см³||240 км/сағ||328
|-
|[[Lamborghini Urraco|Urraco]]||1970-1979||V8 2463 см³ +||230 км/сағ||776
|-
|[[Lamborghini Countach|Countach]]||1974-1990||V12 3929 см³ +||316 км/сағ||1997{{sfn|Суперкары. Лучшие автомобили мира|2011|с=3}}
|-
|[[Lamborghini Silhouette|Silhouette]]||1976-1979||V8 2996 см³||260 км/сағ||54
|-
|[[Lamborghini Jalpa|Jalpa]]||1982-1989||V8 3485 см³||240 км/сағ||410
|-
|[[Lamborghini LM002|LM002]]||1986-1992||V12 5167 см³||210 км/сағ||301
|-
|[[Lamborghini Diablo|Diablo]]||1990-2001||V12 5707 см³ +||330 км/сағ||2884
|-
|[[Lamborghini Murciélago|Murciélago]]||2001-2010||V12 6192 см³ +||340 км/сағ||4099
|-
|[[Lamborghini Gallardo|Gallardo]]||2003-2013||V10 4961 см³ +||325 км/сағ||14022
|-
|[[Lamborghini Reventón|Reventón]]||2008-2009||V12 6496 см³||345 км/сағ||36
|-
|[[Lamborghini Aventador|Aventador]]||2011-||V12 6496 см³||350 км/сағ||3646
|-
|[[Lamborghini Sesto Elemento|Sesto Elementо]]||2011-||V10 5204 см³||350 км/сағ||20
|-
|[[Lamborghini Veneno|Veneno]]||2013-||V12 6498 см³||355 км/сағ||13
|-
|[[Lamborghini Huracán|Huracán]]||2014-||V10 5204 см³||330 км/сағ||
|-
|[[Lamborghini Centenario|Centenario]]||2016-2017||V12 6498 см3||350 км/сағ.||40
|}

=== Концепткарлар ===
* Lamborghini Sesto Elemento Concept (2010 жыл)
* Lamborghini Ankonian Concept (2012 жыл)
* Lamborghini Madura (үш өлшемді салынған моделі, буданды қуаттық қондырғы орнату болжануда)
* [[wikipedia:Lamborghini Urus|Lamborghini Urus Concept]] (2012 жыл, концепт кроссовер)
* Lamborghini Egoista Concept (2013 жыл)&lt;ref&gt;[http://avto-mir.info/novyj-koncept-lamborghini-egoista Новый концепт Lamborghini Egoista] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131230235005/http://avto-mir.info/novyj-koncept-lamborghini-egoista |date=2013-12-30 }}&lt;/ref&gt;

=== Жарыс автомобильдері ===
[[Сурет:Ecru_Lamborghini_Murcielago_-_004_-_rear.jpg|солға|нобай|Lamborghini Murcielago]]
Ферруччо Ламборгини Ламборгини автомобильдері жарысқа қатыспайтын ереже орнатты, сондықтан оның басшылық еткен жылдары компания [[Жарыс автомобилі|жарыс автомобильдерін]] өндірмеді.

Бірақ, Розетти басшылығына көшкен соң, компания [[BMW]]-мен бірге жарыстар үшін жарамды авто автокөлік құруды ұйғарған. Алайда Ламборгини өз бөлігінде міндеттерін атқара алған жоқ, және көлік толығымен BMW спорт бөлімінде әзірленді. Кейінірек, ол өндіріске және сатылымға BMW M1 болып түскен.

[[1986 жыл]]ы &quot;C&quot; тобындағы жарыстарға қатысу үшін компания Lamborghini QVX автомобилін құрды. Автомобиль жасалынды, бірақ демеушілермен проблемалар маусымды жіберіп алуға мәжбүрледі. QVX тек бір ғана жүлдесіз жарысқа қатысты, жарыс 1986 жылы &quot;Кьялами&quot; ([[Йоханнесбург]]) тас жолында көлікті Тифф Ниделл ({{Lang-en|Tiff Needell}}) басқарды. Автомобиль жеткілікті жаман емес нәтиже көрсеткеніне қарамастан, бағдарламаны қаржыландыру жиырылып тасталды.

1989 жылдан 1993 жылға дейін Ламборгини [[Формула-1]] автомобильдеріне арналған V12 қозғалтқыштар жеткізді.  Қозғалтқыштар Larrousse, Ligier, Lotus, Minardi үшін жеткізілді. 1991 жылы Ламборгини осы жарысқа жеке командасын шығарды, ол тек бір маусымға арналды. Chrysler (компания жаңа иесі) логотипі бар сол қозғалтқыш, 1993 жылы McLaren арнап тестілеуден өтті. Дегенмен тестілеу нәтижелері бойынша қозғалтқыш 1994 жылғы маусымда пайдалану ұсынылғанымен, команда Peugeot қозғалтқышын дұрысырақ көрді, Chrysler жобаны жапты.

''Diablo Supertrophy'' — 1996 жылдан 1999 жылдар аралығында жыл сайын өткізілген бір модельдің жарысында қатысу үшін компания Lamborghini Diablo автомобилінің екі түрін жеткізді — ''Diablo SVR'' бірінші және ''Diablo 6.0 GTR'' қалған 3 жылда.

Lamborghini ''Lamborghini Murciélago R-GT'' автокөлігін FIA GT және 24 сағат Ле-Мана чемпионатында қатысу үшін әзірледі. Барлық осы жарыстардың ң жақсы нәтижелері бойынша LMGT1 класында &quot;Каталунья&quot; тас жолында &quot;Ле-Ман&quot; сериясы бойынша 2009 ж. бірінші орынға ие болды (соңғы бастады) және  FIA GT&quot; чемпионатын [[Валенсия]]да (автомобиль Reiter Engineering командасымен қойылды) ашу кезінде үшінші орын (бесінші бастады).
''Lamborghini Gallardo'' нұсқасы FIA GT3 чемпионатында қатысу үшін Reiter Engineering командасымен әзірленеді.

=== Прототиптері ===
[[Сурет:Lamborghini_Reventon_IAA_2009.JPG|нобай|220x220 нүкте|Lamborghini Reventon]]
[[Сурет:Lamborghini_Reventon.jpg|нобай|220x220 нүкте|Lamborghini Reventon]]
* Lamborghini 350 GTV (1963)
* Lamborghini 350 GTS (1965)
* Lamborghini Marzal (1967)
* Lamborghini LP5000 Countach
* Lamborghini AMS Raceca (1972)
* Lamborghini P114 Bravo (1974)
* Lamborghini Faena
* Lamborghini Cheetah (1977)
* Lamborghini Countach &quot;Alfieri&quot;
* Lamborghini Athon (1980)
* Lamborghini LM 001 (1981)
* Lamborghini Marco Polo (1982)
* Lamborghini LM 004 (1984)
* Lamborghini Portofino (1987)
* Lamborghini P140 (1988)
* Lamborghini Genesis (1988)
* Lamborghini Calà (1995)
* Lamborghini Canto (1999)
* Lamborghini Stella (2000)
* Lamborghini Concept S (2005)
* Lamborghini Miura Concept (2006)
* Lamborghini Estoque Concept (2008)
* Lamborghini Aventador Jota (2012)
* Lamborghini Centenario (2016)

== Қозғалтқыштар Lamborghini ==
* Lamborghini V8
* Lamborghini V10
* Lamborghini V12

== Кеме қозғалтқыштары ==
Lamborghini бірнеше жыл бойы теңіз блоктарының V12 үлкен қозғалтқыштарын жарысқа моторлы қайықты пайдалану үшін шығарып келді, атап айтқанда, World Offshore Series Class 1. Бұл қозғалтқыш жұмыс көлемі шамамен 8171 см3, шығу шамамен 940 а. к. қуаты шығарылады.

== &quot;Формула-1&quot;-ға қатысу ==
Компания 1989—1993 жылдары &quot;[[Формула-1]]&quot; жарысына қатысып, Larrousse ((1988—1990, 1992—1993), Lotus (1990), Ligier (1991) және Minardi (1992) командалары үшін қозғалтқыштар жеткізуші ретінде қызмет етті. 1991 жылы чемпионатқа қатысқан Modena автокөлік командасы, толығымен компанияда жасалып, әзірленген.

== Жылдық сату көлемі ==

{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;font-size:95%;&quot;
|-
!rowspan=2| Жыл
! colspan=&quot;40&quot; | Саны
|- style=&quot;font-size:65%; text-align:right;&quot;
| style=&quot;width:20px;&quot; |
| style=&quot;width:20px;&quot; colspan=&quot;2&quot;|
| style=&quot;width:20px;&quot; colspan=&quot;2&quot;|
| style=&quot;width:20px;&quot; colspan=&quot;2&quot;|
| style=&quot;width:20px;&quot; | 500
| style=&quot;width:20px;&quot; |
| style=&quot;width:20px;&quot; colspan=&quot;2&quot;|
| style=&quot;width:20px;&quot; |
| style=&quot;width:20px;&quot; |
| style=&quot;width:20px;&quot; | 1000
| style=&quot;width:20px;&quot; |
| style=&quot;width:20px;&quot; |
| style=&quot;width:20px;&quot; |
| style=&quot;width:20px;&quot; |
| style=&quot;width:20px;&quot; | 1500
| style=&quot;width:20px;&quot; |
| style=&quot;width:20px;&quot; |
| style=&quot;width:20px;&quot; |
| style=&quot;width:20px;&quot; |
| style=&quot;width:20px;&quot; | 2000
| style=&quot;width:20px;&quot; |
| style=&quot;width:20px;&quot; |
| style=&quot;width:20px;&quot; |
| style=&quot;width:20px;&quot; |
| style=&quot;width:20px;&quot; colspan=&quot;2&quot;| 2500
| style=&quot;width:20px;&quot; |
| style=&quot;width:20px;&quot; |
| style=&quot;width:20px;&quot; |
| style=&quot;width:20px;&quot; |
| style=&quot;width:20px;&quot; |3000
| style=&quot;width:20px;&quot; |
| style=&quot;width:20px;&quot; |
| style=&quot;width:20px;&quot; |
| style=&quot;width:20px;&quot; |
| style=&quot;width:20px;&quot; |3500
|-
! colspan=&quot;41&quot; |Ферруччо Ламборгини (1963—1972)
|-
!1968
| colspan=&quot;6&quot; style=&quot;background:cornsilk; text-align:right;&quot; |353
| colspan=&quot;34&quot; style=&quot;background:whitesmoke;&quot; |
|-
! colspan=&quot;41&quot; |Жорж-Анри Росетти и Рене Леймер (1972—1977)
|-
! colspan=&quot;41&quot; |Receivership (1977—1984)
|-
! colspan=&quot;41&quot; |Патрик Мимран (1984—1987)
|-
! colspan=&quot;41&quot; |Chrysler Corporation (1987—1994)
|-
!1991&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://auto.mail.ru/article/7152-lamborghini_stavit_rekord_po_prodazham/|title=Lamborghini ставит рекорд по продажам|publisher=Авто Mail.Ru|accessdate=2017-04-25}}&lt;/ref&gt;
| colspan=&quot;10&quot; style=&quot;background:cornsilk; text-align:right;&quot; |672
| colspan=&quot;30&quot; style=&quot;background:whitesmoke;&quot; |
|-
!1992&lt;ref name=&quot;fundinguniverse&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.fundinguniverse.com/company-histories/Automobili-Lamborghini-Holding-SpA-Company-History.html|title=Automobili Lamborghini Holding S.p.A. Company History|accessdate=13 August 2009|archiveurl=https://www.webcitation.org/6BYhng3rh?url=http://www.fundinguniverse.com/company-histories/automobili-lamborghini-holding-s-p-a-history/|archivedate=2012-10-20|deadurl=yes}}&lt;/ref&gt;
| colspan=&quot;2&quot; style=&quot;background:cornsilk; text-align:right;&quot; |166
| colspan=&quot;38&quot; style=&quot;background:whitesmoke;&quot; |
|-
!1993&lt;ref name=&quot;fundinguniverse&quot;/&gt;
| colspan=&quot;3&quot; style=&quot;background:cornsilk; text-align:right;&quot; |215
| colspan=&quot;37&quot; style=&quot;background:whitesmoke;&quot; |
|-
! colspan=&quot;41&quot; |MegaTech (1994—1995)
|-
! colspan=&quot;41&quot; |V’Power and Mycom Sedtco (1995—1998)
|-
!1996&lt;ref name=&quot;carpages&quot;&gt;{{cite web |url=http://www.carpages.co.uk/lamborghini/lamborghini_reports_record_figures_21_02_04.asp |title=Lamborghini Reports Record Figures |date=2004-02-21 |publisher=carpages.co.uk |accessdate=2012-08-03 |archiveurl=https://www.webcitation.org/69eCSimXO?url=http://www.carpages.co.uk/lamborghini/lamborghini_reports_record_figures_21_02_04.asp |archivedate=2012-08-03 |deadurl=no |quote=In 1996, Automobili Lamborghini sold a total of 211 cars worldwide. }}&lt;/ref&gt;
| colspan=&quot;3&quot; style=&quot;background:cornsilk; text-align:right;&quot; |211
| colspan=&quot;37&quot; style=&quot;background:whitesmoke;&quot; |
|-
!1997&lt;ref name=&quot;fundinguniverse&quot;/&gt;
| colspan=&quot;3&quot; style=&quot;background:cornsilk; text-align:right;&quot; |209
| colspan=&quot;37&quot; style=&quot;background:whitesmoke;&quot; |
|-
! colspan=&quot;41&quot; |[[Audi AG]] (1999-қ.у)
|-
!1999&lt;ref name=&quot;torq&quot;&gt;{{cite web|url=https://books.google.ru/books?id=-vUDAAAAMBAJ&amp;pg=PA11&amp;lpg=PA11&amp;dq=Lamborghini+2006+2087&amp;source=bl&amp;ots=xLjlVov3Z8&amp;sig=kg4HyZodtrY_qjZ5PjlvxxqJ6B0&amp;hl=ru&amp;sa=X&amp;ved=0ahUKEwjt3K-vgrvTAhWrDpoKHRVyDC0Q6AEIbDAN#v=onepage&amp;q=Lamborghini%202006%202087&amp;f=false|title=Treat them mean|publisher=Torque|accessdate=2017-04-23|lang=en}}&lt;/ref&gt;
| colspan=&quot;4&quot; style=&quot;background:cornsilk; text-align:right;&quot; |265
| colspan=&quot;36&quot; style=&quot;background:whitesmoke;&quot; |
|-
!2000
| colspan=&quot;5&quot; style=&quot;background:cornsilk; text-align:right;&quot; |296
| colspan=&quot;35&quot; style=&quot;background:whitesmoke;&quot; |
|-
!2001&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://autoweek.com/article/car-news/expansion-opportunity-lamborghini-seeks-growth-emerging-markets|title=Expansion Opportunity: Lamborghini seeks growth in emerging markets|publisher=Autoweek|accessdate=2017-04-25|lang=en}}&lt;/ref&gt;
| colspan=&quot;5&quot; style=&quot;background:cornsilk; text-align:right;&quot; |297
| colspan=&quot;35&quot; style=&quot;background:whitesmoke;&quot; |
|-
!2002&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.autonews.ru/news/5825a21b9a7947474312519e|title=Lamborghini будет осваивать новые рынки|publisher=Autonews|accessdate=2017-04-25}}&lt;/ref&gt;
| colspan=&quot;7&quot; style=&quot;background:cornsilk; text-align:right;&quot; |424
| colspan=&quot;33&quot; style=&quot;background:whitesmoke;&quot; |
|-
!2003&lt;ref name=&quot;evol&quot;&gt;{{cite web|url=https://books.google.ru/books?id=xVE_AAAAQBAJ&amp;pg=PA99&amp;lpg=PA99&amp;dq=Lamborghini+2004+1592&amp;source=bl&amp;ots=IzDzLAyoj4&amp;sig=UdumuIQkgr9ofp8HW0dJevvb1Co&amp;hl=ru&amp;sa=X&amp;ved=0ahUKEwi0m8nA_7zTAhVC_ywKHYm8C7gQ6AEIUzAK#v=onepage&amp;q=Lamborghini%202004%201592&amp;f=false|title=Evaluation of Cooperative Planning in Supply Chains: An Empirical Approach of the European Automotive Industry|publisher=Springer Science &amp; Business Media|accessdate=2017-04-24|lang=en}}&lt;/ref&gt;
| colspan=&quot;17&quot; style=&quot;background:cornsilk; text-align:right;&quot; |1305
| colspan=&quot;23&quot; style=&quot;background:whitesmoke;&quot; |
|-
!2004&lt;ref name=&quot;evol&quot; /&gt;
| colspan=&quot;20&quot; style=&quot;background:cornsilk; text-align:right;&quot; |1592
| colspan=&quot;20&quot; style=&quot;background:whitesmoke;&quot; |
|-
!2005&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.drive.ru/news/lamborghini/4efb32b700f11713001e1d9f.html|title= Lamborghini открыла свой первый в России автосалон|publisher=Драйв|accessdate=2017-04-24}}&lt;/ref&gt;
| colspan=&quot;20&quot; style=&quot;background:cornsilk; text-align:right;&quot; |1600
| colspan=&quot;20&quot; style=&quot;background:whitesmoke;&quot; |
|-
!2006&lt;ref name=&quot;torq&quot; /&gt;
| colspan=&quot;25&quot; style=&quot;background:cornsilk; text-align:right;&quot; |2087
| colspan=&quot;15&quot; style=&quot;background:whitesmoke;&quot; |
|-
!2007&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.drive.ru/blogs/audi/4efb334900f11713001e4677.html|title=Audi Group: рекордные показатели за 2008 финансовый год|publisher=Драйв|accessdate=2017-04-22}}&lt;/ref&gt;
| colspan=&quot;28&quot; style=&quot;background:cornsilk; text-align:right;&quot; |2406
| colspan=&quot;12&quot; style=&quot;background:whitesmoke;&quot; |
|-
!2008&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.zr.ru/content/news/320944-lamborghini_rabotajet_nad_avtomobilem_na_kazhdyj_den/|title=Lamborghini работает над автомобилем на каждый день|publisher=За рулём|accessdate=2017-04-22}}&lt;/ref&gt;
| colspan=&quot;29&quot; style=&quot;background:cornsilk; text-align:right;&quot; |2430
| colspan=&quot;11&quot; style=&quot;background:whitesmoke;&quot; |
|-
!2009&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.drive.ru/kunst/lamborghini/4efb32d700f11713001e2707.html|title= Размышляем о наказании, ниспосланном Lamborghini в России|publisher=Драйв|accessdate=2017-04-22}}&lt;/ref&gt;
| colspan=&quot;19&quot; style=&quot;background:cornsilk; text-align:right;&quot; |1515
| colspan=&quot;21&quot; style=&quot;background:whitesmoke;&quot; |
|-
!2010&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.drive.ru/talks/lamborghini/58c69849ec05c4f934000065.html|title=Гостиная: Техдиректор Lamborghini о зиме и рекорде Нордшляйфе|publisher=Драйв|accessdate=2017-04-22}}&lt;/ref&gt;
| colspan=&quot;17&quot; style=&quot;background:cornsilk; text-align:right;&quot; |1302
| colspan=&quot;23&quot; style=&quot;background:whitesmoke;&quot; |
|-
!2011&lt;ref&gt;{{Cite web|url = http://www.autogaraz.ru/avtonovosti/756-2011-rost-prodaz-lamborghini-23-procenta.html|title = В 2011 году рост продаж Lamborghini увеличился на 23%|author = |date = |publisher = }}&lt;/ref&gt;
| colspan=&quot;20&quot; style=&quot;background:cornsilk; text-align:right;&quot; |1602
| colspan=&quot;20&quot; style=&quot;background:whitesmoke;&quot; |
|-
!2012&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.audi.com/content/dam/com/EN/investor-relations/financial_reports/annual-reports/2012_audi_annual_report_financial..pdf|title=Audi Group Finances 2012|publisher=Audi|lang=en|accessdate=2017-04-22}}&lt;/ref&gt;
| colspan=&quot;25&quot; style=&quot;background:cornsilk; text-align:right;&quot; |2083
| colspan=&quot;15&quot; style=&quot;background:whitesmoke;&quot; | 
|-
!2013&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://topgearrussia.ru/news/21484_Lamborghini_Urus_vse_esche_pod_voprosom|title=Lamborghini Urus все еще под вопросом|publisher=Top Gear Russia|accessdate=2017-04-22}}&lt;/ref&gt;
| colspan=&quot;27&quot; style=&quot;background:cornsilk; text-align:right;&quot;|2121
| colspan=&quot;13&quot; style=&quot;background:whitesmoke;&quot; |
|-
!2014&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://topgearrussia.ru/news/24093_Lamborghini_prazdnuet_novyiy_rekord_prodaj|title=Lamborghini празднует новый рекорд продаж|publisher=Top Gear Russia|accessdate=2017-04-22}}&lt;/ref&gt;
| colspan=&quot;31&quot; style=&quot;background:cornsilk; text-align:right;&quot;|2530
| colspan=&quot;9&quot; style=&quot;background:whitesmoke;&quot; |
|-
!2015&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.vedomosti.ru/auto/articles/2016/03/01/632097-lamborghini-predstavil-centenario|title=Lamborghini представил юбилейное купе Centenario|publisher=Ведомости|accessdate=2017-04-22}}&lt;/ref&gt;
| colspan=&quot;37&quot; style=&quot;background:cornsilk; text-align:right;&quot;|3245
| colspan=&quot;3&quot; style=&quot;background:whitesmoke;&quot; |
|-
!2016&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://auto.mail.ru/article/64632-rossiyane_skupili_eshche_ne_vypushchennye_lamborghini_urus/|title=Россияне «раскупили» еще не выпущенные Lamborghini Urus|publisher=Авто Mail.Ru|accessdate=2017-04-22}}&lt;/ref&gt;
| colspan=&quot;39&quot; style=&quot;background:cornsilk; text-align:right;&quot;|'''3457'''
| style=&quot;background:whitesmoke;&quot; | 
|}

== Иелері ==
Компанияны әр түрлі уақытта иеленген:
* Ферруччо Ламборгини 1963-1972;
* Жорж-Анри Росетти (Georges-Henri Rossetti) және Рене Леймер (René Leimer) 1972-1977;
* банкрот 1977-1984;
* Патрик Мимран (Patrick Mimran) (мас компания 1980-1984) 1984-1987;
* Chrysler 1987-1994;
* Megatech 1994-1995;
* V'Power, Mycom 1995-1998;
* [[Audi AG]] 1998—қазіргі уақыт.

== Дереккөздер ==
{{Дереккөздер}}

=== Comments ===
{{reflist|group=~}}

== Әдебиет ==
* {{Мақала|ref=Суперкары|isbn=978-5-9774-0467-9|ISBN=978-5-9774-0467-9}}
* &lt;span class=&quot;citation&quot;&gt;[http://www.audi.com/etc/medialib/ngw/company/investor_relations/pdf/finanzberichte/annual_report_2010.Par.0001.File.pdf/audi_gb_2010_en.pdf Audi 2010 Annual Report]&amp;#x20;(PDF).&amp;#x20; AUDI AG&amp;#x20;(2011).&amp;#x20;&lt;small&gt;Басты дереккөзінен мұрағатталған 2 қыркүйек 2012.&lt;/small&gt;&amp;#x20;&lt;small&gt;&lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt; {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160303231212/http://www.audi.com/etc/medialib/ngw/company/investor_relations/pdf/finanzberichte/annual_report_2010.Par.0001.File.pdf/audi_gb_2010_en.pdf |date=2016-03-03 }} 3 тамыз 2012 жыл.&lt;/span&gt;&lt;/small&gt;&lt;/span&gt;{{h|Audi 2010 Annual Report|2011}}{{cite web|url=http://www.audi.com/etc/medialib/ngw/company/investor_relations/pdf/finanzberichte/annual_report_2010.Par.0001.File.pdf/audi_gb_2010_en.pdf|title=Audi 2010 Annual Report|date=2011|publisher=AUDI AG|format=PDF|archiveurl=https://www.webcitation.org/69dGrYiRZ?url=http://www.audi.com/etc/medialib/ngw/company/investor_relations/pdf/finanzberichte/annual_report_2010.Par.0001.File.pdf/audi_gb_2010_en.pdf|archivedate=2012-08-03|deadurl=no|accessdate=2 August 2012}}
* &lt;span class=&quot;citation&quot;&gt;[http://www.audi.com/etc/medialib/ngw/company/investor_relations/pdf/finanzberichte/geschaeftsberichte5.Par.0004.File.pdf/gb_2011_audi_konzern.pdf Audi 2011 Annual Report] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20141010212325/http://www.audi.com/etc/medialib/ngw/company/investor_relations/pdf/finanzberichte/geschaeftsberichte5.Par.0004.File.pdf/gb_2011_audi_konzern.pdf |date=2014-10-10 }}&amp;#x20;(PDF).&amp;#x20; AUDI AG&amp;#x20;(2012).&lt;/span&gt;{{h|Audi 2011 Annual Report|2012}}{{cite web|url=http://www.audi.com/etc/medialib/ngw/company/investor_relations/pdf/finanzberichte/geschaeftsberichte5.Par.0004.File.pdf/gb_2011_audi_konzern.pdf|title=Audi 2011 Annual Report|date=2012|publisher=AUDI AG|format=PDF|deadurl=no|accessdate=|ref=}}
* &lt;span class=&quot;citation&quot;&gt;[http://www.audi.com/etc/medialib/ngw/company/investor_relations/pdf/finanzberichte/geschaeftsberichte5.Par.0015.File.pdf/jahresfinanzbericht.pdf Audi 2011 Annual Financial Report] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150923191233/http://www.audi.com/etc/medialib/ngw/company/investor_relations/pdf/finanzberichte/geschaeftsberichte5.Par.0015.File.pdf/jahresfinanzbericht.pdf |date=2015-09-23 }}&amp;#x20;(PDF).&amp;#x20; AUDI AG&amp;#x20;(2012).&lt;/span&gt;{{h|Audi 2011 Annual Financial Report|2012}}{{cite web|url=http://www.audi.com/etc/medialib/ngw/company/investor_relations/pdf/finanzberichte/geschaeftsberichte5.Par.0015.File.pdf/jahresfinanzbericht.pdf|title=Audi 2011 Annual Financial Report|date=2012|publisher=AUDI AG|format=PDF|deadurl=no|accessdate=|ref=}}

== Сілтемелер ==
* [http://www.lamborghini.com/ Официальный сайт &quot;Ламборгини&quot;](ағылш.){{Ref-it}}(итал.){{Ref-de}}(нем.){{Ref-es}}(исп.)(исп.)
* [https://mister-gold.pro/posts/legend-under-sign-of-bull/ Lamborghini: Аңыз белгісімен бұқаның] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171014183145/https://mister-gold.pro/posts/legend-under-sign-of-bull/ |date=2017-10-14 }}
* [https://mister-gold.pro/posts/lamborghini-50th-anniversary/ Born In Sant ' Agata: Lamborghini's 50th Anniversary] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171014183601/https://mister-gold.pro/posts/lamborghini-50th-anniversary/ |date=2017-10-14 }}
{{Lamborghini}}
[[Санат:Италия автомобиль жасау компаниялары]]
[[Санат:1963 жылы құрылған компаниялар]]
[[Санат:Италия компаниялары]]</text>
      <sha1>1v0taxa27piub9zl0yqry7jsotewdex</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қызылащы (өзен)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>536155</id>
    <revision>
      <id>3060305</id>
      <parentid>2241074</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T09:32:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Салиха</username>
        <id>17167</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Салиха [[Қызылащы өзені]] бетін [[Қызылащы (өзен)]] бетіне жылжытты: Атауын өзгерту</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2868" xml:space="preserve">{{Өзен
 |атауы                   = Қызылащы өзені
  |шынайы атауы           = 
 |сурет                  =    
  |сурет ені             =  
  |сурет атауы           =    
 |карта                  = 
  |карта ені             = 
  |карта атауы           = 
 |ұзындығы               = 46
 |су алабының ауданы     = 
 |су алабы               =  [[Түндік өзені|Түндік]] өзені
 |өзендердің су алабы    =  
 |су шығыны              = 
  |өлшеу орны            = 
 |бастауы                = Үлкен Айғыржал тауының солтүстік-шығыс баурайындағы бұлақтар
  |бастауының орны        =   
  |бастауының биіктігі    = 
  |s_lat_dir = |s_lat_deg = |s_lat_min = |s_lat_sec = 
  |s_lon_dir = |s_lon_deg = |s_lon_min = |s_lon_sec = 
 |сағасы                 =  [[Түндік өзені|Түндік]] өзенінің оң жағы
  |сағасының орны        =  
  |сағасының биіктігі    = 
  |m_lat_dir = |m_lat_deg = |m_lat_min = |m_lat_sec = 
  |m_lon_dir = |m_lon_deg = |m_lon_min = |m_lon_sec = 
 |еңістігі               = 
 |ел                     = [[Қазақстан]]
  |аймақ                  =[[Қарағанды облысы]] [[Қарқаралы ауданы]] 
 |ортаққордағы санаты    = 
}}

'''Қызылащы''', ''Қонақай'', ''Айғыржалөзек'' - [[Түндік өзені|Түндік]] алабындағы өзен.

== Географиялық орны ==
[[Қарағанды облысы]] [[Қарқаралы ауданы]] жерімен ағады. Ұзындығы 46 км, жалпы ұзындығы 14 км болатын 5 саласы бар.

== Бастауы ==
Бастауын Үлкен Айғыржал тауының солтүстік-шығыс баурайындағы бұлақтардан алып, Түндік өзеніне оң жағынан құяды.

== Гидрологиясы ==
Арнасының жоғарғы жағалауы жартасты, жарқабақты, орта ағысы жарлауытты, төменгі ағысы жазық келген. Арнасында жыл бойы су болады. Алабы мал жайылымы және шабындыққа пайдаланылады. &lt;ref&gt; Қазақстан табиғаты:Энциклопедия / Бас ред. Б.Ө.Жақып. - Алматы:&quot; Қазақ энциклопедиясы&quot; ЖШС, 2011. Т.З. - 304 бет. ISBN 9965-893-64-0 (Т.З.), ISBN 9965-893-19-5&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Қарағанды облысы өзендері]]</text>
      <sha1>iyr6tm3gk0gwyhblwb31nsfh1pkpyh0</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060311</id>
      <parentid>3060305</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T09:46:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Салиха</username>
        <id>17167</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2915" xml:space="preserve">{{Өзен
 |атауы                   = Қызылащы өзені
  |шынайы атауы           = 
 |сурет                  =    
  |сурет ені             =  
  |сурет атауы           =    
 |карта                  = 
  |карта ені             = 
  |карта атауы           = 
 |ұзындығы               = 46
 |су алабының ауданы     = 
 |су алабы               =  [[Түндік өзені|Түндік]] өзені
 |өзендердің су алабы    =  
 |су шығыны              = 
  |өлшеу орны            = 
 |бастауы                = Үлкен Айғыржал тауының солтүстік-шығыс баурайындағы бұлақтар
  |бастауының орны        =   
  |бастауының биіктігі    = 
  |s_lat_dir = |s_lat_deg = |s_lat_min = |s_lat_sec = 
  |s_lon_dir = |s_lon_deg = |s_lon_min = |s_lon_sec = 
 |сағасы                 =  [[Түндік өзені|Түндік]] өзенінің оң жағы
  |сағасының орны        =  
  |сағасының биіктігі    =  
  |m_lat_dir = |m_lat_deg =49 |m_lat_min =14 |m_lat_sec =37 
  |m_lon_dir = |m_lon_deg =76 |m_lon_min =36 |m_lon_sec =20 
 |еңістігі               = 
 |ел                     = [[Қазақстан]]
  |аймақ                  =[[Қарағанды облысы]] [[Қарқаралы ауданы]] 
 |ортаққордағы санаты    = 
}}
{{мағына|Қызылащы}}
'''Қызылащы''', ''Қонақай'', ''Айғыржалөзек'' – [[Түндік өзені|Түндік]] алабындағы өзен.

== Географиялық орны ==
[[Қарағанды облысы]] [[Қарқаралы ауданы]] жерімен ағады. Ұзындығы 46 км, жалпы ұзындығы 14 км болатын 5 саласы бар.

== Бастауы ==
Бастауын Үлкен Айғыржал тауының солтүстік-шығыс баурайындағы бұлақтардан алып, Түндік өзеніне оң жағынан құяды.

== Гидрологиясы ==
Арнасының жоғарғы жағалауы жартасты, жарқабақты, орта ағысы жарлауытты, төменгі ағысы жазық келген. Арнасында жыл бойы су болады. Алабы мал жайылымы және шабындыққа пайдаланылады.&lt;ref&gt; Қазақстан табиғаты:Энциклопедия / Бас ред. Б.Ө.Жақып. - Алматы:&quot; Қазақ энциклопедиясы&quot; ЖШС, 2011. Т.З. - 304 бет. ISBN 9965-893-64-0 (Т.З.), ISBN 9965-893-19-5&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Қарағанды облысы өзендері]]</text>
      <sha1>mcccht6pilzmwfnq211t1nqx4erpxi9</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Аватар (фильм, 2009)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>542615</id>
    <revision>
      <id>3060271</id>
      <parentid>2982884</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T06:43:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BirJarq</username>
        <id>120985</id>
      </contributor>
      <comment>сиквел, толықтыру</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6697" xml:space="preserve">{{Кино
 |Қазақша атауы    = Аватар
 |Шынайы атауы     = Avatar
 |Суреті           = Avatar-Teaser-Poster.jpg
|Сурет ені        = 
 |Жанры            = [[ғылыми фантастика]] &lt;br /&gt;[[атыс-шабыс фильм]]&lt;br /&gt;[[драма]]&lt;br /&gt;[[шытырман]]&lt;br /&gt;[[эпикалық кино]]
 |Режиссёрі        = [[Джеймс Кэмерон]]
 |Продюсері        = Джеймс Кэмерон&lt;br /&gt;Джон Ландау
 |Сценарист        = Джеймс Кэмерон
 |Актерлер         = [[Сэм Уортингтон]]&lt;br /&gt;[[Зои Салдана]]&lt;br /&gt;[[Сигурни Уивер]]&lt;br /&gt;[[Стивен Лэнг]]&lt;br /&gt;[[Джоэль Мур]]&lt;br /&gt;[[Джованни Рибизи]]&lt;br /&gt;[[Мишель Родригес]]
 |Операторы        = Мауро Фиоре
 |Композиторы      = [[Джеймс Хорнер]]
 |Компания         = Lightstorm Entertainment&lt;br /&gt;[[20th Century Fox]]&lt;br /&gt;Dune Entertainment&lt;br /&gt;Ingenious Film Partners
 |Бюджеті          = 237 000 000 [[$]]&lt;br /&gt;+ 9 000 000 [[$]] (репрокат)
 |Түсім            = 2 787 965 087 [[$]]
 |Мемлекет         = {{USA}}
 |Тілі             = [[ағылшын тілі]]&lt;br /&gt;на'ви
 |Ұзақтығы         = 178 мин
 |Жыл              = 2009
 |Алдыңғы фильм    = 
 |Келесі фильм     = [[Аватар 2]]
 |imdb_id          = 0499549
}}
{{мағына|Аватар}}
'''«Аватар»''' ({{lang-en|Avatar}}, &lt;small&gt;ХФӘ:&lt;/small&gt; {{IPA|[ˈæv.ə.tɑɹ]}}) — 2009 жылы [[АҚШ]]-та түсірілген ғылыми-фантастикалық фильм. Сценарий авторы мен режиссері [[Джеймс Кэмерон]], басты ролдерді орындаған [[Сэм Уортингтон]] және [[Зои Салдана]]. Фильм бюджеті 237 000 000 [[доллар]], репрокатта 9 000 000 доллар болды. Түсімі 2 787 965 087 [[$]]. Фильм 12 жыл бойы &quot;Титаник&quot; жасаған рекордты жаңартты. Прокатқа шыққаннан бар болғаны 41 күннен кейін ең табысты фильм атанды. Фильм 19 күнде - 1 млрд.$,33 күнде - 1,5 млрд.$, 47 күнде - 2 млрд.$,76 күнде - 2,5 млрд.$ табыс тапты.

== Сюжет == 
Фильмнің сюжеттік желісі бойынша 2154 жылы адамзат Унобтаний (анобтаниум) атты құнды минералды алу үшін Альфа Центавра жұлдыз жүйесіндегі Полифем газды планетасының Пандора атты серігіне Жер шарының адамдары сапар шегіп барады&lt;ref&gt;{{cite web|first=Charles Q.|last=Choi|title=Moons like Avatar's Pandora could be found|lang=en|publisher=MSNBC|date=2009-12-28|accessdate=2012-03-08|url=http://www.msnbc.msn.com/id/34610604/ns/technology_and_science-space/|archiveurl=http://www.webcitation.org/68FxWCRl9|archivedate=2012-06-08}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite book |last= Wilhelm |first= Maria |coauthors= Dirk Mathison |title= James Cameron's Avatar: A Confidential Report on the Biological and Social History of Pandora |publisher= HarperCollins |year= 2009 |month= November |page= 4|isbn= 0-0618-9675-6}}&lt;/ref&gt;. Пандора жергілікті тұрғындары үшін бұл әрекет өміріне қауіп келтіреді. Джейк есімді басты рөлдегі, бұрынғы жауынгер Аватардың кейіпінде Пандора планетасында жергілікті тұрғындардың қоластында қалып, сол жақта салт дәстүрлерін үйренеді. 

Аватар деген сөз гендік инженерияның нәтижесі - адамдар мен на’ви гибридтерінің атауы. Бұл гибридтер арнайы Пандора серігінің тұрғындарымен қарым-қатынас құру үшін жасалған.

== Рөлдерде ==

=== Адамдар ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
!Актёр
!Роль
|-
|[[Сэм Уортингтон]]
|&lt;small&gt;&lt;/small&gt;Джейк Салли&lt;small&gt;&lt;/small&gt;
|-
|[[Сигурни Уивер]]
|&lt;small&gt;доктор&lt;/small&gt; Грэйс Огустин 
|-
|[[Стивен Лэнг]]
|&lt;small&gt;полковник&lt;/small&gt; Майлз Куоритч&lt;small&gt;&lt;/small&gt;
|-
|[[Мишель Родригес]]
|&lt;small&gt;пилот&lt;/small&gt; Труди Чакон&lt;small&gt;&lt;/small&gt;
|-
|[[Джованни Рибизи]]
|&lt;small&gt;администратор&lt;/small&gt; Паркер Селфридж&lt;small&gt;&lt;/small&gt;
|-
|[[Джоэль Мур]]
|&lt;small&gt;оқымысты&lt;/small&gt; Норм Спеллм&lt;small&gt;&lt;/small&gt;ан
|-
|[[Дилип Рао]]
|&lt;small&gt;доктор&lt;/small&gt; Макс Пател&lt;small&gt;&lt;/small&gt;
|}

=== На’ви ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
!Актёр
!Роль
|-
|[[Зои Салдана]]
|&lt;small&gt;&lt;/small&gt;Нейтири&lt;small&gt;&lt;/small&gt;
|-
|[[Си Си Эйч Паундер]]
|&lt;small&gt;&lt;/small&gt;Мо’ат 
|-
|[[Лаз Алонсо]]
|&lt;small&gt;&lt;/small&gt;Тсу’тей &lt;small&gt;Оматикайя сарбазы&lt;/small&gt;
|-
|[[Уэс Стьюди]]
|&lt;small&gt;&lt;/small&gt;Эйтукан &lt;small&gt;вождь Оматикайя Нейтирдің әкесі&lt;/small&gt;
|-
|[[Питер Менса]]
|&lt;small&gt;&lt;/small&gt;Аквей 
|}

=== Сиквел ===
Фильмді жалғастыратын тағы екі сиквел шығады деп жоспарланды, кейін оны төрт фильмге дейін ұзартты. Аватар 2 мен Аватар 3 түсірілімі 2017 жылдың қыркүйегінде Жаңа Зеландияда басталды. Аватар 2 (2022) басқа бірқатар тілдермен қатар қазақ тілінде де жарық көреді.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

== Сілтемелер ==
{{commonscat}}
* [https://www.avatar.com/ Ресми сайт]
* [http://www.pandorapedia.com/ Pandorapedia]{{ref-en}} —  «Аватар» әлемінің энциклопедиясы


{{Джеймс Кэмерон фильмдері}}

[[Санат:Джеймс Кэмерон фильмдері]]
[[Санат:АҚШ драма-фильмдері]]
[[Санат:АҚШ ғылыми-фантастикалық фильмдері]]
[[Санат:АҚШ атыс-шабыс фильмдері]]
[[Санат:20th Century Fox фильмдері]]</text>
      <sha1>0v2akm9u9suw5rmybhczpdsvo1yxgr8</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060272</id>
      <parentid>3060271</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T06:44:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BirJarq</username>
        <id>120985</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6695" xml:space="preserve">{{Кино
 |Қазақша атауы    = Аватар
 |Шынайы атауы     = Avatar
 |Суреті           = Avatar-Teaser-Poster.jpg
|Сурет ені        = 
 |Жанры            = [[ғылыми фантастика]] &lt;br /&gt;[[атыс-шабыс фильм]]&lt;br /&gt;[[драма]]&lt;br /&gt;[[шытырман]]&lt;br /&gt;[[эпикалық кино]]
 |Режиссёрі        = [[Джеймс Кэмерон]]
 |Продюсері        = Джеймс Кэмерон&lt;br /&gt;Джон Ландау
 |Сценарист        = Джеймс Кэмерон
 |Актерлер         = [[Сэм Уортингтон]]&lt;br /&gt;[[Зои Салдана]]&lt;br /&gt;[[Сигурни Уивер]]&lt;br /&gt;[[Стивен Лэнг]]&lt;br /&gt;[[Джоэль Мур]]&lt;br /&gt;[[Джованни Рибизи]]&lt;br /&gt;[[Мишель Родригес]]
 |Операторы        = Мауро Фиоре
 |Композиторы      = [[Джеймс Хорнер]]
 |Компания         = Lightstorm Entertainment&lt;br /&gt;[[20th Century Fox]]&lt;br /&gt;Dune Entertainment&lt;br /&gt;Ingenious Film Partners
 |Бюджеті          = 237 000 000 [[$]]&lt;br /&gt;+ 9 000 000 [[$]] (репрокат)
 |Түсім            = 2 787 965 087 [[$]]
 |Мемлекет         = {{USA}}
 |Тілі             = [[ағылшын тілі]]&lt;br /&gt;на'ви
 |Ұзақтығы         = 178 мин
 |Жыл              = 2009
 |Алдыңғы фильм    = 
 |Келесі фильм     = [[Аватар 2]]
 |imdb_id          = 0499549
}}
{{мағына|Аватар}}
'''«Аватар»''' ({{lang-en|Avatar}}, &lt;small&gt;ХФӘ:&lt;/small&gt; {{IPA|[ˈæv.ə.tɑɹ]}}) — 2009 жылы [[АҚШ]]-та түсірілген ғылыми-фантастикалық фильм. Сценарий авторы мен режиссері [[Джеймс Кэмерон]], басты ролдерді орындаған [[Сэм Уортингтон]] және [[Зои Салдана]]. Фильм бюджеті 237 000 000 [[доллар]], репрокатта 9 000 000 доллар болды. Түсімі 2 787 965 087 [[$]]. Фильм 12 жыл бойы &quot;Титаник&quot; жасаған рекордты жаңартты. Прокатқа шыққаннан бар болғаны 41 күннен кейін ең табысты фильм атанды. Фильм 19 күнде - 1 млрд.$,33 күнде - 1,5 млрд.$, 47 күнде - 2 млрд.$,76 күнде - 2,5 млрд.$ табыс тапты.

== Сюжет == 
Фильмнің сюжеттік желісі бойынша 2154 жылы адамзат Унобтаний (анобтаниум) атты құнды минералды алу үшін Альфа Центавра жұлдыз жүйесіндегі Полифем газды планетасының Пандора атты серігіне Жер шарының адамдары сапар шегіп барады&lt;ref&gt;{{cite web|first=Charles Q.|last=Choi|title=Moons like Avatar's Pandora could be found|lang=en|publisher=MSNBC|date=2009-12-28|accessdate=2012-03-08|url=http://www.msnbc.msn.com/id/34610604/ns/technology_and_science-space/|archiveurl=http://www.webcitation.org/68FxWCRl9|archivedate=2012-06-08}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite book |last= Wilhelm |first= Maria |coauthors= Dirk Mathison |title= James Cameron's Avatar: A Confidential Report on the Biological and Social History of Pandora |publisher= HarperCollins |year= 2009 |month= November |page= 4|isbn= 0-0618-9675-6}}&lt;/ref&gt;. Пандора жергілікті тұрғындары үшін бұл әрекет өміріне қауіп келтіреді. Джейк есімді басты рөлдегі, бұрынғы жауынгер Аватардың кейіпінде Пандора планетасында жергілікті тұрғындардың қоластында қалып, сол жақта салт дәстүрлерін үйренеді. 

Аватар деген сөз гендік инженерияның нәтижесі - адамдар мен на’ви гибридтерінің атауы. Бұл гибридтер арнайы Пандора серігінің тұрғындарымен қарым-қатынас құру үшін жасалған.

== Рөлдерде ==

=== Адамдар ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
!Актёр
!Роль
|-
|[[Сэм Уортингтон]]
|&lt;small&gt;&lt;/small&gt;Джейк Салли&lt;small&gt;&lt;/small&gt;
|-
|[[Сигурни Уивер]]
|&lt;small&gt;доктор&lt;/small&gt; Грэйс Огустин 
|-
|[[Стивен Лэнг]]
|&lt;small&gt;полковник&lt;/small&gt; Майлз Куоритч&lt;small&gt;&lt;/small&gt;
|-
|[[Мишель Родригес]]
|&lt;small&gt;пилот&lt;/small&gt; Труди Чакон&lt;small&gt;&lt;/small&gt;
|-
|[[Джованни Рибизи]]
|&lt;small&gt;администратор&lt;/small&gt; Паркер Селфридж&lt;small&gt;&lt;/small&gt;
|-
|[[Джоэль Мур]]
|&lt;small&gt;оқымысты&lt;/small&gt; Норм Спеллм&lt;small&gt;&lt;/small&gt;ан
|-
|[[Дилип Рао]]
|&lt;small&gt;доктор&lt;/small&gt; Макс Пател&lt;small&gt;&lt;/small&gt;
|}

=== На’ви ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
!Актёр
!Роль
|-
|[[Зои Салдана]]
|&lt;small&gt;&lt;/small&gt;Нейтири&lt;small&gt;&lt;/small&gt;
|-
|[[Си Си Эйч Паундер]]
|&lt;small&gt;&lt;/small&gt;Мо’ат 
|-
|[[Лаз Алонсо]]
|&lt;small&gt;&lt;/small&gt;Тсу’тей &lt;small&gt;Оматикайя сарбазы&lt;/small&gt;
|-
|[[Уэс Стьюди]]
|&lt;small&gt;&lt;/small&gt;Эйтукан &lt;small&gt;вождь Оматикайя Нейтирдің әкесі&lt;/small&gt;
|-
|[[Питер Менса]]
|&lt;small&gt;&lt;/small&gt;Аквей 
|}

== Сиквел ==
Фильмді жалғастыратын тағы екі сиквел шығады деп жоспарланды, кейін оны төрт фильмге дейін ұзартты. Аватар 2 мен Аватар 3 түсірілімі 2017 жылдың қыркүйегінде Жаңа Зеландияда басталды. Аватар 2 (2022) басқа бірқатар тілдермен қатар қазақ тілінде де жарық көреді.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

== Сілтемелер ==
{{commonscat}}
* [https://www.avatar.com/ Ресми сайт]
* [http://www.pandorapedia.com/ Pandorapedia]{{ref-en}} —  «Аватар» әлемінің энциклопедиясы


{{Джеймс Кэмерон фильмдері}}

[[Санат:Джеймс Кэмерон фильмдері]]
[[Санат:АҚШ драма-фильмдері]]
[[Санат:АҚШ ғылыми-фантастикалық фильмдері]]
[[Санат:АҚШ атыс-шабыс фильмдері]]
[[Санат:20th Century Fox фильмдері]]</text>
      <sha1>bqltdlwbx3x7tavl5emwv2ba8h29li0</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қуағаш (өзен, Қарғалы ауданы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>548521</id>
    <revision>
      <id>3060069</id>
      <parentid>2351949</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T18:36:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Гидрологиясы */clean up, replaced: Бадамшы → Бадамша (ауыл)|Бадамшы using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3315" xml:space="preserve">{{Өзен
 |атауы                   =Қуағаш өзені
  |шынайы атауы           = 
 |сурет                  = 
  |сурет ені             =  
  |сурет атауы           =   
 |карта                  = 
  |карта ені             = 
  |карта атауы           = 
 |ұзындығы               = 40
 |су алабының ауданы     =  
 |су алабы               =[[Қарғалы (Жайық алабындағы өзен)|Қарғалы]]
 |өзендердің су алабы    =  [[Жайық]]→[[Каспий теңізі|Каспий]]
 |су шығыны              = 
  |өлшеу орны            = 
 |бастауы                =Жосалы ауылынан жоғарыдағы сай
  |бастауының орны        = 
  |бастауының биіктігі    = 
  |s_lat_dir = |s_lat_deg =50 |s_lat_min = 42|s_lat_sec = 18
  |s_lon_dir = |s_lon_deg =58 |s_lon_min =16 |s_lon_sec = 40
 |сағасы                 = [[Қарғалы (Жайық алабындағы өзен)|Қарғалы]] өзенінің оң жағы
  |сағасының орны        = Тассай ауылынан төменде 
  |сағасының биіктігі    = 
  |m_lat_dir = |m_lat_deg =50 |m_lat_min =28 |m_lat_sec =32 
  |m_lon_dir = |m_lon_deg =58 |m_lon_min =0 |m_lon_sec = 40
 |еңістігі               = 
 |ел                      = {{KZ}} 
  |аймақ                  = [[Ақтөбе облысы]] [[Қарғалы ауданы]]
 |ортаққордағы санаты    = 
}}

'''Қуағаш''' - [[Қарғалы (Жайық алабындағы өзен)|Қарғалы]] алабындағы өзен.

== Географиялық орны ==
[[Ақтөбе облысы]] [[Қарғалы ауданы]] жерімен ағады. Ұзындығы 40 км.

== Бастауы ==
Бастауын Жосалы ауылынан жоғарыдағы сайдан алып, Тассай ауылынан төменде Қарғалы өзеніне оң жағынан құяды.

== Гидрологиясы ==
Арнасының басым бөлігі сайлы-жыралы жермен өтеді. Жағалауы орта ағысында жарқабақты келген. Жалпы ұзындығы 55 км болатын 8 саласы бар. Алабының жартысынан астамы егістікке жыртылған. Жағалау бойында бірнеше ірі елді мекендер ([[Бадамша (ауыл)|Бадамшы]] кенті, Жосалы, Кемпірсай ауылдары), қыстаулар орналасқан. Арнасында жыл бойы су болады. Суы тұщы, ауыз су және шаруашылыққа жарамды. Алабында шабындық жерлер көп.&lt;ref&gt;Қазақстан табиғаты:Энциклопедия / Бас ред. Б.Ө.Жақып. - Алматы:&quot; Қазақ энциклопедиясы&quot; ЖШС, 2011. Т.З. - 304 бет. ISBN 9965-893-64-0 (Т.З.), ISBN 9965-893-19-5&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Ақтөбе облысы өзендері]]
[[Санат:Жайық су алабы өңірі]]</text>
      <sha1>1wnyin8rjghdo2esgilanppf3v5xw9o</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Достық (айрық)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>554314</id>
    <revision>
      <id>3060242</id>
      <parentid>3059363</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T20:57:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3864" xml:space="preserve">'''Достық''' атауының мағыналары:

== Елді мекендер ==
=== Абай облысы ===
* [[Достық (Абай облысы)|Достық]] – [[Семей қалалық әкімдігі]]не қарасты ауыл.

=== Ақмола облысы ===
* [[Достық (Ақмола облысы)|Достық]] – [[Жарқайың ауданы]]ндағы ауыл.

=== Ақтөбе облысы] ===
* [[Достық (Ақтөбе облысы)|Достық]] – [[Мартөк ауданы]]ндағы ауыл.

=== Алматы облысы ===
* [[Достық (Еңбекшіқазақ ауданы)|Достық]] – [[Еңбекшіқазақ ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Достық (Талғар ауданы)|Достық]] – [[Талғар ауданы]]ндағы ауыл.

=== Батыс Қазақстан облысы ===
* [[Достық (Бәйтерек ауданы)|Достық]] – [[Бәйтерек ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Достық (Бөрлі ауданы)|Достық]] – [[Бөрлі ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Достық (Тасқала ауданы)|Достық]] – [[Тасқала ауданы]]ндағы ауыл.

=== Жетісу облысы ===
* [[Достық (Алакөл ауданы)|Достық]] – [[Алакөл ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Достық (Қаратал ауданы)|Достық]] – [[Қаратал ауданы]]ндағы ауыл.

=== Павлодар облысы ===
* [[Достық (Ақсу қалалық әкімдігі)|Достық]] – [[Ақсу қалалық әкімдігі]]не қарасты ауыл.
* [[Достық (Павлодар ауданы)|Достық]] – [[Павлодар ауданы]]ндағы ауыл.

=== Солтүстік Қазақстан облысы ===
* [[Достық (Солтүстік Қазақстан облысы)|Достық]] – [[Мағжан Жұмабаев ауданы]]ндағы ауыл.

=== Түркістан облысы ===
* [[Достық (Жетісай ауданы)|Достық]] – [[Жетісай ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Достық (Келес ауданы)|Достық]] – [[Келес ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Достық (Достық ауылдық округі)|Достық]] – [[Мақтаарал ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Достық (Жаңажол ауылдық округі)|Достық]] – [[Мақтаарал ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Достық (Сайрам ауданы)|Достық]] – [[Сайрам ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Достық (Сарыағаш ауданы)|Достық]] – [[Сарыағаш ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Достық (Төле би ауданы)|Достық]] – [[Төле би ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Достық (Шардара ауданы)|Достық]] – [[Шардара ауданы]]ндағы ауыл.

== Басқа мағыналар ==
* [[Достық]] – адамдардың бір-біріне адал, қалтқысыз сеніп, бір мүдделі, ортақ көзқараста болатын қасиеті. 
* [[Достық (Қордай ауданы)|Достық]] – [[Жамбыл облысы]] [[Қордай ауданы]] [[Степное (Жамбыл облысы)|Степное]] ауылында орналасқан ауыл шаруашылық кәсіпорны. 
* [[Достық ордені]]
* [[Достық бекеті]]
* [[Достық ансамблі]]
* [[Достық каналы]] 
* [[Достық даңғылы (Алматы)]]
* [[Достық көшесі (Астана)]]
* [[Достық (футбол клубы, Алматы)]]

{{айрық}}</text>
      <sha1>r7r83b1hnqaxdpublqyuraxeixsy9nz</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Орда (айрық)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>554592</id>
    <revision>
      <id>3059960</id>
      <parentid>2394832</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T15:24:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1190" xml:space="preserve">'''Орда''':

* [[Орда]]  — түркі-моңғол тайпаларының әскери-әкімшілік орталығы, мемлекет басшыларының тұрағы, (астана).
* [[Орда (үй)|Орда]] — салтанатты, жоғары мәртебелі адамдар бас қосатын, елдік мәселе шешетін немесе аса құрметті хан, би, сұлтандар отыратын үй. 
* [[Орда (музыкалық топ)|Орда]] — қазақстандық музыкалық топ.

;Топоним:
* ''Орда ауданы'' —  [[Батыс Қазақстан облысы]] құрамындағы [[Бөкей ордасы ауданы]]ның бұрынғы атауы.
* [[Орда (өзен)|Орда]] — Ресейдің Новосибир облылысыдағы өзен.

;Поп мәдениетте:
* [[Орда (Warcraft)]] — Warcraft ойындар сериясындағы қарсылас жақ.
* «[[Орда: Северный ветер]]» — компьютерлік ойын.
* «[[Орда (фильм)|Орда]]» — ресей фильмы.

{{айрық}}</text>
      <sha1>ljr3nm5ocv4g9izg0rvqdds8lsdo99n</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Бесағаш (Алакөл ауданы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>558449</id>
    <revision>
      <id>3060213</id>
      <parentid>2730132</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T20:40:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3301" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Бесағаш
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =    
   |lat_deg =46|lat_min = 18|lat_sec = 14
   |lon_deg =81|lon_min = 04|lon_sec =22
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Алакөл ауданы
|кестедегі аудан         = Алакөл ауданы{{!}}Алакөл 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Жағатал ауылдық округі{{!}}Жағатал 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =   
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =134
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Бесағаш}}
'''Бесағаш''' — [[Жетісу облысы]] [[Алакөл ауданы]]ндағы ауыл, [[Жағатал ауылдық округі]]нің құрамына кіреді. КАТО коды — 193449200.

== Географиялық орны ==
Ауданы орталығы - [[Үшарал (қала)|Үшарал]] қаласынан солтүстік-шығысқа қарай 16 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 356 адам (185 ер адам және 171 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 134 адамды (67 ер адам және 67 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Алакөл ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Алакөл ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>pli2enemf1z4tcwdx44mfq2m2i2rnxu</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Санат:Науырзым ауданы</title>
    <ns>14</ns>
    <id>562829</id>
    <revision>
      <id>3060426</id>
      <parentid>2446163</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T11:31:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Білгіш Шежіреші [[Санат:Наурызым ауданы]] бетін [[Санат:Науырзым ауданы]] бетіне жылжытты</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="75" xml:space="preserve">{{catmain}}
[[Санат:Қостанай облысы аудандары]]</text>
      <sha1>e24dpsxdkraklthf4hv3zb3yor5s3ko</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ақтүбек</title>
    <ns>0</ns>
    <id>562929</id>
    <revision>
      <id>3060181</id>
      <parentid>3056397</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T20:11:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Ақтүбек (Алматы облысы) → Ақтүбек (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="802" xml:space="preserve">'''Ақтүбек''' — елді мекен атаулары:

* [[Ақтүбек (Абай облысы)|Ақтүбек]] – [[Абай облысы]] [[Аягөз ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Ақтүбек (Жетісу облысы)|Ақтүбек]] – [[Алматы облысы]] [[Алакөл ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Ақтүбек (Қарағанды облысы)|Ақтүбек]] – [[Қарағанды облысы]] [[Нұра ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Ақтүбек (Ұлытау облысы)|Ақтүбек]] – [[Ұлытау облысы]] [[Жаңаарқа ауданы]]ндағы ауыл.

'''Тағы қараңыз:'''

* [[Ақтүбек ауылдық округі]]
* [[Ақтүбек орамы (Астана)]]

{{айрық}}</text>
      <sha1>k1bv086k81gfhsrbd70xwx7kcupkxma</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060185</id>
      <parentid>3060181</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T20:13:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="800" xml:space="preserve">'''Ақтүбек''' — елді мекен атаулары:
* [[Ақтүбек (Абай облысы)|Ақтүбек]] – [[Абай облысы]] [[Аягөз ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Ақтүбек (Жетісу облысы)|Ақтүбек]] – [[Жетісу облысы]] [[Алакөл ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Ақтүбек (Қарағанды облысы)|Ақтүбек]] – [[Қарағанды облысы]] [[Нұра ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Ақтүбек (Ұлытау облысы)|Ақтүбек]] – [[Ұлытау облысы]] [[Жаңаарқа ауданы]]ндағы ауыл.

'''Тағы қараңыз:'''
* [[Ақтүбек ауылдық округі]]
* [[Ақтүбек орамы (Астана)]]

{{айрық}}</text>
      <sha1>plqrydzq7yvh4ddsfdf6kzteo6io2sc</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ақбұлақ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>563400</id>
    <revision>
      <id>3060374</id>
      <parentid>3041310</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T11:09:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3233" xml:space="preserve">'''Елді мекендер''':
* [[Ақбұлақ (Аягөз ауданы)|Ақбұлақ]] – [[Абай облысы]] [[Аягөз ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Ақбұлақ (Семей қалалық әкімдігі)|Ақбұлақ]] – [[Абай облысы]] [[Семей қалалық әкімдігі]] құрамындағы ауыл.
* [[Ақбұлақ (Аршалы ауданы)|Ақбұлақ]] – [[Ақмола облысы]] [[Аршалы ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Ақбұлақ (Біржан сал ауданы)|Ақбұлақ]] – [[Ақмола облысы]] [[Біржан сал ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Ақбұлақ (Ақтөбе облысы)|Ақбұлақ]] – [[Ақтөбе облысы]] [[Хромтау ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Ақбұлақ (Алматы облысы)|Ақбұлақ]] – [[Алматы облысы]] [[Талғар ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Ақбұлақ (Ақжайық ауданы)|Ақбұлақ]] – [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Ақжайық ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Ақбұлақ (Бөрлі ауданы)|Ақбұлақ]] – [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Бөрлі ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Ақбұлақ (Шыңғырлау ауданы)|Ақбұлақ]] – [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Шыңғырлау ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Ақбұлақ (Осакаров ауданы)|Ақбұлақ]] – [[Қарағанды облысы]] [[Осакаров ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Ақбұлақ (Шет ауданы)|Ақбұлақ]] – [[Қарағанды облысы]] [[Шет ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Ақбұлақ (Қостанай облысы)|''Ақбұлақ'']] – [[Қостанай облысы]] [[Науырзым ауданы]], [[Буревестник ауылдық округі (Қостанай облысы)|Буревестник ауылдық округі]] құрамында болған ауыл, 2017 жылы таратылған.
* [[Ақбұлақ (Солтүстік Қазақстан облысы)|Ақбұлақ]] – [[Солтүстік Қазақстан облысы]] [[Уәлиханов ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Ақбұлақ (Бәйдібек ауданы)|Ақбұлақ]] – [[Түркістан облысы]] [[Бәйдібек ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Ақбұлақ (Сайрам ауданы)|Ақбұлақ]] – [[Түркістан облысы]] [[Сайрам ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Ақбұлақ (Ордабасы ауданы)|Ақбұлақ]] – [[Түркістан облысы]] [[Ордабасы ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Ақбұлақ (Күршім ауданы)|Ақбұлақ]] – [[Шығыс Қазақстан облысы]] [[Күршім ауданы]]ндағы ауыл.

'''Басқа мағыналар:'''

* [[Ақбұлақ жотасы|Ақбұлақ]] – [[Жетісу Алатауы|Жетісу (Жоңғар) Алатауы]]ның солтүстік бөктеріндегі жота.

{{айрық}}</text>
      <sha1>tgprbkz94igbdfoj16g2buwx6l0bpcu</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Бесағаш</title>
    <ns>0</ns>
    <id>563550</id>
    <revision>
      <id>3060216</id>
      <parentid>2451323</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T20:41:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Бесағаш (Талғар ауданы) → Бесағаш (Алматы облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="983" xml:space="preserve">'''Бесағаш''' — елді мекен атаулары:
* [[Бесағаш (Алакөл ауданы)|Бесағаш]] — [[Алматы облысы]], [[Алакөл ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Бесағаш (Қаратал ауданы)|Бесағаш]] — Алматы облысы, [[Қаратал ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Бесағаш (Алматы облысы)|Бесағаш]] — Алматы облысы, [[Талғар ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Бесағаш (Жамбыл облысы)|Бесағаш]] — [[Жамбыл облысы]], [[Жамбыл ауданы (Жамбыл облысы)|Жамбыл ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Бесағаш (Батыс Қазақстан облысы)|Бесағаш]] — [[Батыс Қазақстан облысы]], [[Бөрлі ауданы]]ндағы ауыл.
== Тағы қараңыз ==
* [[Бесағаш ауылдық округі]]
{{айрық}}</text>
      <sha1>t9ms8f0ftpkv6ivz2er783ifcbg4f6n</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060219</id>
      <parentid>3060216</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T20:42:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="988" xml:space="preserve">'''Бесағаш''' — елді мекен атаулары:
* [[Бесағаш (Алматы облысы)|Бесағаш]] — [[Алматы облысы]], [[Талғар ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Бесағаш (Алакөл ауданы)|Бесағаш]] — [[Жетісу облысы]], [[Алакөл ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Бесағаш (Қаратал ауданы)|Бесағаш]] — Жетісу облысы, [[Қаратал ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Бесағаш (Жамбыл облысы)|Бесағаш]] — [[Жамбыл облысы]], [[Жамбыл ауданы (Жамбыл облысы)|Жамбыл ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Бесағаш (Батыс Қазақстан облысы)|Бесағаш]] — [[Батыс Қазақстан облысы]], [[Бөрлі ауданы]]ндағы ауыл.

== Тағы қараңыз ==
* [[Бесағаш ауылдық округі]]
{{айрық}}</text>
      <sha1>gdefbb9eyhf7kh7n0d3q4be2tokjvop</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Біртабан (көл)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>564202</id>
    <revision>
      <id>3060317</id>
      <parentid>2742186</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T10:01:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Салиха</username>
        <id>17167</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2220" xml:space="preserve">{{Көл
 |Атауы             = Біртабан
  |Төл атауы        = 
 |Сурет             = 
  |Сурет тақырыбы   = 
 |Координаттары     = 50/29/44/N/69/59/4/E
  |CoordScale       = 
 |Теңiз деңгейiнен биіктігі   = 
 |Ұзындығы       = 10-12
 |Ені            = 5-7
 |Ауданы         = 26,6
 |Көлемі         = 
 |Жағалау сызығының ұзындығы   = 
 |Тереңдігі   = 
  |Орташа тереңдігі      = 
 |Судың тұздылығы        =
 |Судың мөлдірлігі       = 
 |Суды жинау ауданы      = 
  |Құятын өзендер     = 
  |Шығатын өзендер    = 
 |Ел       = Қазақстан
  |Аймақ     = Ақмола облысы
  |Аудан     = Қорғалжын ауданы
 |Позициялық карта       = Қазақстан
  |Позициялық карта 1    = Қазақстан Ақмола облысы
 |Ортаққордағы санаты    = 
}}
'''Біртабан ''' – [[Ақмола облысы]] [[Қорғалжын ауданы]]ндағы ағынды көл. [[Қорғалжын (кент)|Қорғалжын]] кентінің оңтүстігінде 10 км жерде. 

== Гидрографикасы ==
Аумағы 26,6 км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;, ұзындығы 10-12 км, ені 5-7 км шамасында. Көл солтүстіктен оңтүстікке қарай созылып жатыр. Оңтүстік-шығыс жағасы тік жарлы, қалған бөлігі жайпақ. 

== Өсімдігі ==
Жағалауында қамыс, жайылмасында бетеге, жусан, ши және шалғын өседі. Көлге [[Нұра]] өзен құйып, ағып шығады.&lt;ref&gt;АТАМЕКЕН: Географиялық энциклопедия. / Бас ред. Б.Ө.Жақып. – Алматы: «Қазақ энциклопедиясы», 2011. – 648 бет. ISBN 9965-893-70-5&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}} 

[[Санат:Қорғалжын ауданы көлдерi]]
[[Санат:Нұра су алабы]]</text>
      <sha1>amr8l06p8yyridfswfxm6uxxmq1bqio</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Санат:Науырзым ауданы ауылдық округтері</title>
    <ns>14</ns>
    <id>564364</id>
    <revision>
      <id>3060381</id>
      <parentid>2456744</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T11:14:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Білгіш Шежіреші [[Санат:Наурызым ауданы ауылдық округтері]] бетін [[Санат:Науырзым ауданы ауылдық округтері]] бетіне жылжытты</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="123" xml:space="preserve">[[Санат:Наурызым ауданы]]
[[Санат:Қостанай облысы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>mu5id8kmaknae52zoo136wsbhppld9y</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060429</id>
      <parentid>3060381</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T11:33:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="123" xml:space="preserve">[[Санат:Науырзым ауданы]]
[[Санат:Қостанай облысы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>ct2upbds8azsjrjbhd1h0fov8cnb95k</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Буревестник ауылдық округі (Қостанай облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>564589</id>
    <revision>
      <id>3060383</id>
      <parentid>2871587</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T11:15:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1989" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Буревестник ауылдық округі
 |Облысы     = Қостанай облысы
 |Ауданы     = [[Науырзым ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Буревестник (Қостанай облысы)|Буревестник]]
 |Енеді      = 2 ауыл
 |Тұрғыны    = 1740
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
{{мағына|Буревестник ауылдық округі}}
'''Буревестник ауылдық округі''' – [[Қостанай облысы]] [[Науырзым ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Буревестник (Қостанай облысы)|Буревестник]], [[Ақбұлақ (Қостанай облысы)|''Ақбұлақ'']] ауылдары кіреді. Орталығы – Буревестник ауылы.&lt;ref&gt;«Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы]]» Бас редакциясы, 1998 жыл. ISBN 5-89800-123-9, X том.&lt;/ref&gt;

== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 1740 адамды құрады.&lt;ref&gt;[https://stat.gov.kz/getImg?id=WC16200032719 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Наурызым ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Наурызым ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>4epayxm02t1jawk8inu9nysi0x1wnqm</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060385</id>
      <parentid>3060383</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T11:15:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1989" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Буревестник ауылдық округі
 |Облысы     = Қостанай облысы
 |Ауданы     = [[Науырзым ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Буревестник (Қостанай облысы)|Буревестник]]
 |Енеді      = 2 ауыл
 |Тұрғыны    = 1740
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
{{мағына|Буревестник ауылдық округі}}
'''Буревестник ауылдық округі''' – [[Қостанай облысы]] [[Науырзым ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Буревестник (Қостанай облысы)|Буревестник]], [[Ақбұлақ (Қостанай облысы)|''Ақбұлақ'']] ауылдары кіреді. Орталығы – Буревестник ауылы.&lt;ref&gt;«Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы]]» Бас редакциясы, 1998 жыл. ISBN 5-89800-123-9, X том.&lt;/ref&gt;

== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 1740 адамды құрады.&lt;ref&gt;[https://stat.gov.kz/getImg?id=WC16200032719 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Науырзым ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Науырзым ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>bnojn751a3qxf9viyd1twzu2blvvj8l</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Раздольный ауылдық округі (Қостанай облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>565108</id>
    <revision>
      <id>3060393</id>
      <parentid>2871609</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T11:17:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1896" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Раздольный ауылдық округі
 |Облысы     = Қостанай облысы
 |Ауданы     = [[Науырзым ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Раздольное (Қостанай облысы)|Раздольное]]
 |Енеді      = 1 ауыл
 |Тұрғыны    = 1175
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
{{мағына|Раздольный ауылдық округі}}
'''Раздольный ауылдық округі''' – [[Қостанай облысы]] [[Науырзым ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Раздольное (Қостанай облысы)|Раздольное]] ауылы кіреді. Орталығы – Раздольное ауылы.&lt;ref&gt;«Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы]]» Бас редакциясы, 1998 жыл. ISBN 5-89800-123-9, X том.&lt;/ref&gt;

== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 1175 адамды құрады.&lt;ref&gt;[https://stat.gov.kz/getImg?id=WC16200032719 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Наурызым ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Наурызым ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>sgkxxicud814ar1q2zp8v703icmrqy2</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060394</id>
      <parentid>3060393</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T11:18:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <comment>/* Дереккөздер */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1896" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Раздольный ауылдық округі
 |Облысы     = Қостанай облысы
 |Ауданы     = [[Науырзым ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Раздольное (Қостанай облысы)|Раздольное]]
 |Енеді      = 1 ауыл
 |Тұрғыны    = 1175
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
{{мағына|Раздольный ауылдық округі}}
'''Раздольный ауылдық округі''' – [[Қостанай облысы]] [[Науырзым ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Раздольное (Қостанай облысы)|Раздольное]] ауылы кіреді. Орталығы – Раздольное ауылы.&lt;ref&gt;«Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы]]» Бас редакциясы, 1998 жыл. ISBN 5-89800-123-9, X том.&lt;/ref&gt;

== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 1175 адамды құрады.&lt;ref&gt;[https://stat.gov.kz/getImg?id=WC16200032719 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Науырзым ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Науырзым ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>hqid7wp85o0ln639fkij5e96hjiv88k</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Үлгі:Жамбыл ауданы елді мекендері (Алматы облысы)</title>
    <ns>10</ns>
    <id>565964</id>
    <revision>
      <id>3060208</id>
      <parentid>3058864</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T20:36:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Арқарлы (Жамбыл ауданы) → Арқарлы (Алматы облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4526" xml:space="preserve">{{Навигациялық жол
 |state = &lt;includeonly&gt;{{{state|collapsed}}}&lt;/includeonly&gt;
 |navbar = plain
 |түс         = {{түс|Қазақстан}}
 |сурет  = 
 |сурет2 = 
 |жасыру       = 
 |тақырыбы     = [[Алматы облысы]] [[Жамбыл ауданы (Алматы облысы)|Жамбыл ауданы]] елді мекендері
 |мазмұны   = {{nobr| [[Айдарлы (Жамбыл ауданы)|Айдарлы]] •}}
{{nobr| [[Ақдала (Жамбыл ауданы)|Ақдала]] •}}
{{nobr| [[Аққайнар (Алматы облысы)|Аққайнар]] •}}
{{nobr| [[Ақсеңгір (Жамбыл ауданы)|Ақсеңгір]] •}}
{{nobr| [[Ақтерек (Алматы облысы)|Ақтерек]] •}}
{{nobr| [[Арқарлы (Алматы облысы)|Арқарлы]] •}}
{{nobr| [[Ащысу (Алматы облысы)|Ащысу]] •}}
{{nobr| [[Балғабек Қыдырбекұлы ауылы]] •}}
{{nobr| [[Беріктас (Жамбыл ауданы)|Беріктас]] •}}
{{nobr| [[Бесмойнақ]] •}}
{{nobr| [[Бозой (Алматы облысы)|Бозой]] •}}
{{nobr| [[Бұрған (ауыл)|Бұрған]] •}}
{{nobr| [[Бұлақ (Алматы облысы)|Бұлақ]] •}}
{{nobr| [[Бірлік (Жамбыл ауданы)|Бірлік]] •}}
{{nobr| [[Дегерес (ауыл)|Дегерес]] •}}
{{nobr| [[Еңбекшіарал]] •}}
{{nobr| [[Еспе (Алматы облысы)|Еспе]] •}}
{{nobr| [[Жайлау (Жамбыл ауданы)|Жайлау]] •}}
{{nobr| [[Жайсаң (Алматы облысы)|Жайсаң]] •}}
{{nobr| [[Жамбыл (Жамбыл ауданы, Алматы облысы)|Жамбыл]] •}}
{{nobr| [[Жаңақұрылыс (Алматы облысы)|Жаңақұрылыс]] •}}
{{nobr| [[Жартас (Алматы облысы)|Жартас]] •}}
{{nobr| [[Жиренайғыр]] •}}
{{nobr| [[Көкдала (Жамбыл ауданы)|Көкдала]] •}}
{{nobr| [[Көкқайнар (Жамбыл ауданы)|Көкқайнар]] •}}
{{nobr| [[Қазыбек бек ауылы|Қазыбек бек]] •}}
{{nobr| [[Қайназар (Жамбыл ауданы)|Қайназар]] •}}
{{nobr| [[Қаншеңгел]] •}}
{{nobr| [[Қараарша]] •}}
{{nobr| [[Қарабастау (Алматы облысы)|Қарабастау]] •}}
{{nobr| [[Қарақастек]] •}}
{{nobr| [[Қарасай (Жамбыл ауданы)|Қарасай]] •}}
{{nobr| [[Қарғалы (Жамбыл ауданы)|Қарғалы]] •}}
{{nobr| [[Қастек (ауыл)|Қастек]] •}}
{{nobr| [[Қасымбек]] •}}
{{nobr| [[Қоғамшыл]] •}}
{{nobr| [[Қопа (Алматы облысы)|Қопа]] •}}
{{nobr| [[Қызыләскер (Алматы облысы)|Қызыләскер]] •}}
{{nobr| [[Қызылсоқ (ауыл)|Қызылсоқ]] •}}
{{nobr| [[Қызылтаң (Алматы облысы)|Қызылтаң]] •}}
{{nobr| [[Мәтібұлақ]] •}}
{{nobr| [[Мыңбаев]] •}}
{{nobr| [[Саз (станция)|Саз]] •}}
{{nobr| [[Самсы]] •}}
{{nobr| [[Сарыбай би ауылы|Сарыбай би]] •}}
{{nobr| [[Сарыбастау (Жамбыл ауданы)|Сарыбастау]] •}}
{{nobr| [[Саурық батыр ауылы|Саурық батыр]] •}}
{{nobr| [[Сұңқар (Жамбыл ауданы)|Сұңқар]] •}}
{{nobr| [[Сұраншы батыр ауылы|Сұраншы батыр]] •}}
{{nobr| [[Таңбалытас]] •}}
{{nobr| [[Тарғап]] •}}
{{nobr| [[Ұзынағаш (Алматы облысы)|Ұзынағаш]] •}}
{{nobr| [[Үлгілі (Жамбыл ауданы)|Үлгілі]] •}}
{{nobr| [[Үлкен (Жамбыл ауданы)|Үлкен]] •}}
{{nobr| [[Үмбетәлі Кәрібаев ауылы|Үмбетәлі Кәрібаев]] •}}
{{nobr| [[Үңгіртас]] •}}
{{nobr| [[Үшбұлақ (Жамбыл ауданы)|Үшбұлақ]] •}}
{{nobr| [[Шиен]] •}}
{{nobr| [[Шилібастау (Алматы облысы)|Шилібастау]] •}}
{{nobr| [[Шолаққарғалы]] •}}
{{nobr| [[Ынтымақ (Жамбыл ауданы)|Ынтымақ]] }}
}}
&lt;noinclude&gt;
[[Санат:Навигациялық үлгілер:Аудан бойынша елді мекендер:Алматы облысы|Жамбыл ауданы]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>79vmc1na4ngzp2ox5ompwckgccfnwpo</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Үлгі:Алакөл ауданы елді мекендері</title>
    <ns>10</ns>
    <id>565977</id>
    <revision>
      <id>3060182</id>
      <parentid>3058207</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T20:11:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Ақтүбек (Алматы облысы) → Ақтүбек (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3964" xml:space="preserve">{{Навигациялық жол
 |state = &lt;includeonly&gt;{{{state|collapsed}}}&lt;/includeonly&gt;
 |navbar = plain
 |түс         = {{түс|Қазақстан}}
 |сурет  = 
 |сурет2 = 
 |жасыру       = 
 |тақырыбы     = [[Жетісу облысы]] [[Алакөл ауданы]] елді мекендері
 |мазмұны   = {{nobr| [[Айпара (ауыл)|Айпара]] •}}
{{nobr| [[Ақжар (Алакөл ауданы)|Ақжар]] •}}
{{nobr| [[Ақтүбек (Жетісу облысы)|Ақтүбек]] •}}
{{nobr| [[Ақши (Алакөл ауданы)|Ақши]] •}}
{{nobr| [[Алакөл (Алматы облысы)|Алакөл]] •}}
{{nobr| [[Арқарлы (Алакөл ауданы)|Арқарлы]] •}}
{{nobr| [[Әлемді]] •}}
{{nobr| [[Әшім]] •}}
{{nobr| [[Байзерек]] •}}
{{nobr| [[Бесағаш (Алакөл ауданы)|Бесағаш]] •}}
{{nobr| [[Бескөл (Алматы облысы)|Бескөл]] •}}
{{nobr| [[Бесінші (жол айрығы)|Бесінші]] •}}
{{nobr| [[Бибақан]] •}}
{{nobr| [[Бұлақты (Алакөл ауданы)|Бұлақты]] •}}
{{nobr| [[Бүдір]] •}}
{{nobr| [[Достық (Алакөл ауданы)|Достық]] •}}
{{nobr| [[Екпінді (Алакөл ауданы)|Екпінді]] •}}
{{nobr| [[Еңбекші (Алакөл ауданы)|Еңбекші]] •}}
{{nobr| [[Ескі Жанама]] •}}
{{nobr| [[Жайпақ]] •}}
{{nobr| [[Жалаңашкөл (станция)|Жалаңашкөл]] •}}
{{nobr| [[Жамбыл (Алакөл ауданы)|Жамбыл]] •}}
{{nobr| [[Жанама (Алматы облысы)|Жанама]] •}}
{{nobr| [[Жұмахан Балапанов ауылы|Жұмахан Балапанов]] •}}
{{nobr| [[Жыланды (Алматы облысы)|Жыланды]] •}}
{{nobr| [[Жынжүрек]] •}}
{{nobr| [[Кеңес (Алматы облысы)|Кеңес]] •}}
{{nobr| [[Көкжар]] •}}
{{nobr| [[Көктұма (ауыл)|Көктұма]] (ауыл) •}}
{{nobr| [[Көктұма (станция)|Көктұма]] (станция) •}}
{{nobr| [[Көлбай]] •}}
{{nobr| [[Қабанбай (Алматы облысы)|Қабанбай]] •}}
{{nobr| [[Қазақстан (Алакөл ауданы)|Қазақстан]] •}}
{{nobr| [[Қайнар (Алакөл ауданы)|Қайнар]] •}}
{{nobr| [[Қамысқала]] •}}
{{nobr| [[Қарабұлақ (Алакөл ауданы)|Қарабұлақ]] •}}
{{nobr| [[Қаратұма (Алматы облысы)|Қаратұма]] •}}
{{nobr| [[Қарлығаш (Алакөл ауданы)|Қарлығаш]] •}}
{{nobr| [[Қоңыр (Алакөл ауданы)|Қоңыр]] •}}
{{nobr| [[Қызылқайың (Алакөл ауданы)|Қызылқайың]] •}}
{{nobr| [[Лепсі (Алакөл ауданы)|Лепсі]] •}}
{{nobr| [[Майқан]] •}}
{{nobr| [[Майлышат]] •}}
{{nobr| [[МТФ 3]] •}}
{{nobr| [[Сайқан]] •}}
{{nobr| [[Сапақ (Алматы облысы)|Сапақ]] •}}
{{nobr| [[Талдыбұлақ (Алакөл ауданы)|Талдыбұлақ]] •}}
{{nobr| [[Теректі (Алакөл ауданы)|Теректі]] •}}
{{nobr| [[Тоқжайлау]] •}}
{{nobr| [[Үшарал (қала)|Үшарал]] •}}
{{nobr| [[Үшбұлақ (Алакөл ауданы)|Үшбұлақ]] •}}
{{nobr| [[Үшқайың]] •}}
{{nobr| [[Шымбұлақ (Алакөл ауданы)|Шымбұлақ]] •}}
{{nobr| [[Шынжылы (ауыл)|Шынжылы]] •}}
{{nobr| [[Ынталы (Алакөл ауданы)|Ынталы]] •}}
{{nobr| [[№13-темір жол айрығы]] }}
}}
&lt;noinclude&gt;
[[Санат:Навигациялық үлгілер:Аудан бойынша елді мекендер:Жетісу облысы|Алакөл ауданы]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>t11tfgq40pm5xpa56ncw482sqxlde76</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060189</id>
      <parentid>3060182</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T20:15:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Ақши (Алакөл ауданы) → Ақши (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3964" xml:space="preserve">{{Навигациялық жол
 |state = &lt;includeonly&gt;{{{state|collapsed}}}&lt;/includeonly&gt;
 |navbar = plain
 |түс         = {{түс|Қазақстан}}
 |сурет  = 
 |сурет2 = 
 |жасыру       = 
 |тақырыбы     = [[Жетісу облысы]] [[Алакөл ауданы]] елді мекендері
 |мазмұны   = {{nobr| [[Айпара (ауыл)|Айпара]] •}}
{{nobr| [[Ақжар (Алакөл ауданы)|Ақжар]] •}}
{{nobr| [[Ақтүбек (Жетісу облысы)|Ақтүбек]] •}}
{{nobr| [[Ақши (Жетісу облысы)|Ақши]] •}}
{{nobr| [[Алакөл (Алматы облысы)|Алакөл]] •}}
{{nobr| [[Арқарлы (Алакөл ауданы)|Арқарлы]] •}}
{{nobr| [[Әлемді]] •}}
{{nobr| [[Әшім]] •}}
{{nobr| [[Байзерек]] •}}
{{nobr| [[Бесағаш (Алакөл ауданы)|Бесағаш]] •}}
{{nobr| [[Бескөл (Алматы облысы)|Бескөл]] •}}
{{nobr| [[Бесінші (жол айрығы)|Бесінші]] •}}
{{nobr| [[Бибақан]] •}}
{{nobr| [[Бұлақты (Алакөл ауданы)|Бұлақты]] •}}
{{nobr| [[Бүдір]] •}}
{{nobr| [[Достық (Алакөл ауданы)|Достық]] •}}
{{nobr| [[Екпінді (Алакөл ауданы)|Екпінді]] •}}
{{nobr| [[Еңбекші (Алакөл ауданы)|Еңбекші]] •}}
{{nobr| [[Ескі Жанама]] •}}
{{nobr| [[Жайпақ]] •}}
{{nobr| [[Жалаңашкөл (станция)|Жалаңашкөл]] •}}
{{nobr| [[Жамбыл (Алакөл ауданы)|Жамбыл]] •}}
{{nobr| [[Жанама (Алматы облысы)|Жанама]] •}}
{{nobr| [[Жұмахан Балапанов ауылы|Жұмахан Балапанов]] •}}
{{nobr| [[Жыланды (Алматы облысы)|Жыланды]] •}}
{{nobr| [[Жынжүрек]] •}}
{{nobr| [[Кеңес (Алматы облысы)|Кеңес]] •}}
{{nobr| [[Көкжар]] •}}
{{nobr| [[Көктұма (ауыл)|Көктұма]] (ауыл) •}}
{{nobr| [[Көктұма (станция)|Көктұма]] (станция) •}}
{{nobr| [[Көлбай]] •}}
{{nobr| [[Қабанбай (Алматы облысы)|Қабанбай]] •}}
{{nobr| [[Қазақстан (Алакөл ауданы)|Қазақстан]] •}}
{{nobr| [[Қайнар (Алакөл ауданы)|Қайнар]] •}}
{{nobr| [[Қамысқала]] •}}
{{nobr| [[Қарабұлақ (Алакөл ауданы)|Қарабұлақ]] •}}
{{nobr| [[Қаратұма (Алматы облысы)|Қаратұма]] •}}
{{nobr| [[Қарлығаш (Алакөл ауданы)|Қарлығаш]] •}}
{{nobr| [[Қоңыр (Алакөл ауданы)|Қоңыр]] •}}
{{nobr| [[Қызылқайың (Алакөл ауданы)|Қызылқайың]] •}}
{{nobr| [[Лепсі (Алакөл ауданы)|Лепсі]] •}}
{{nobr| [[Майқан]] •}}
{{nobr| [[Майлышат]] •}}
{{nobr| [[МТФ 3]] •}}
{{nobr| [[Сайқан]] •}}
{{nobr| [[Сапақ (Алматы облысы)|Сапақ]] •}}
{{nobr| [[Талдыбұлақ (Алакөл ауданы)|Талдыбұлақ]] •}}
{{nobr| [[Теректі (Алакөл ауданы)|Теректі]] •}}
{{nobr| [[Тоқжайлау]] •}}
{{nobr| [[Үшарал (қала)|Үшарал]] •}}
{{nobr| [[Үшбұлақ (Алакөл ауданы)|Үшбұлақ]] •}}
{{nobr| [[Үшқайың]] •}}
{{nobr| [[Шымбұлақ (Алакөл ауданы)|Шымбұлақ]] •}}
{{nobr| [[Шынжылы (ауыл)|Шынжылы]] •}}
{{nobr| [[Ынталы (Алакөл ауданы)|Ынталы]] •}}
{{nobr| [[№13-темір жол айрығы]] }}
}}
&lt;noinclude&gt;
[[Санат:Навигациялық үлгілер:Аудан бойынша елді мекендер:Жетісу облысы|Алакөл ауданы]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>2456yy2wsz9c1i7xos9mwq31uem5dq9</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060199</id>
      <parentid>3060189</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T20:29:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Алакөл (Алматы облысы) → Алакөл (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3964" xml:space="preserve">{{Навигациялық жол
 |state = &lt;includeonly&gt;{{{state|collapsed}}}&lt;/includeonly&gt;
 |navbar = plain
 |түс         = {{түс|Қазақстан}}
 |сурет  = 
 |сурет2 = 
 |жасыру       = 
 |тақырыбы     = [[Жетісу облысы]] [[Алакөл ауданы]] елді мекендері
 |мазмұны   = {{nobr| [[Айпара (ауыл)|Айпара]] •}}
{{nobr| [[Ақжар (Алакөл ауданы)|Ақжар]] •}}
{{nobr| [[Ақтүбек (Жетісу облысы)|Ақтүбек]] •}}
{{nobr| [[Ақши (Жетісу облысы)|Ақши]] •}}
{{nobr| [[Алакөл (Жетісу облысы)|Алакөл]] •}}
{{nobr| [[Арқарлы (Алакөл ауданы)|Арқарлы]] •}}
{{nobr| [[Әлемді]] •}}
{{nobr| [[Әшім]] •}}
{{nobr| [[Байзерек]] •}}
{{nobr| [[Бесағаш (Алакөл ауданы)|Бесағаш]] •}}
{{nobr| [[Бескөл (Алматы облысы)|Бескөл]] •}}
{{nobr| [[Бесінші (жол айрығы)|Бесінші]] •}}
{{nobr| [[Бибақан]] •}}
{{nobr| [[Бұлақты (Алакөл ауданы)|Бұлақты]] •}}
{{nobr| [[Бүдір]] •}}
{{nobr| [[Достық (Алакөл ауданы)|Достық]] •}}
{{nobr| [[Екпінді (Алакөл ауданы)|Екпінді]] •}}
{{nobr| [[Еңбекші (Алакөл ауданы)|Еңбекші]] •}}
{{nobr| [[Ескі Жанама]] •}}
{{nobr| [[Жайпақ]] •}}
{{nobr| [[Жалаңашкөл (станция)|Жалаңашкөл]] •}}
{{nobr| [[Жамбыл (Алакөл ауданы)|Жамбыл]] •}}
{{nobr| [[Жанама (Алматы облысы)|Жанама]] •}}
{{nobr| [[Жұмахан Балапанов ауылы|Жұмахан Балапанов]] •}}
{{nobr| [[Жыланды (Алматы облысы)|Жыланды]] •}}
{{nobr| [[Жынжүрек]] •}}
{{nobr| [[Кеңес (Алматы облысы)|Кеңес]] •}}
{{nobr| [[Көкжар]] •}}
{{nobr| [[Көктұма (ауыл)|Көктұма]] (ауыл) •}}
{{nobr| [[Көктұма (станция)|Көктұма]] (станция) •}}
{{nobr| [[Көлбай]] •}}
{{nobr| [[Қабанбай (Алматы облысы)|Қабанбай]] •}}
{{nobr| [[Қазақстан (Алакөл ауданы)|Қазақстан]] •}}
{{nobr| [[Қайнар (Алакөл ауданы)|Қайнар]] •}}
{{nobr| [[Қамысқала]] •}}
{{nobr| [[Қарабұлақ (Алакөл ауданы)|Қарабұлақ]] •}}
{{nobr| [[Қаратұма (Алматы облысы)|Қаратұма]] •}}
{{nobr| [[Қарлығаш (Алакөл ауданы)|Қарлығаш]] •}}
{{nobr| [[Қоңыр (Алакөл ауданы)|Қоңыр]] •}}
{{nobr| [[Қызылқайың (Алакөл ауданы)|Қызылқайың]] •}}
{{nobr| [[Лепсі (Алакөл ауданы)|Лепсі]] •}}
{{nobr| [[Майқан]] •}}
{{nobr| [[Майлышат]] •}}
{{nobr| [[МТФ 3]] •}}
{{nobr| [[Сайқан]] •}}
{{nobr| [[Сапақ (Алматы облысы)|Сапақ]] •}}
{{nobr| [[Талдыбұлақ (Алакөл ауданы)|Талдыбұлақ]] •}}
{{nobr| [[Теректі (Алакөл ауданы)|Теректі]] •}}
{{nobr| [[Тоқжайлау]] •}}
{{nobr| [[Үшарал (қала)|Үшарал]] •}}
{{nobr| [[Үшбұлақ (Алакөл ауданы)|Үшбұлақ]] •}}
{{nobr| [[Үшқайың]] •}}
{{nobr| [[Шымбұлақ (Алакөл ауданы)|Шымбұлақ]] •}}
{{nobr| [[Шынжылы (ауыл)|Шынжылы]] •}}
{{nobr| [[Ынталы (Алакөл ауданы)|Ынталы]] •}}
{{nobr| [[№13-темір жол айрығы]] }}
}}
&lt;noinclude&gt;
[[Санат:Навигациялық үлгілер:Аудан бойынша елді мекендер:Жетісу облысы|Алакөл ауданы]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>a3lbfekuaq9892p3dnx5q9j0w633axa</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060223</id>
      <parentid>3060199</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T20:45:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Бескөл (Алматы облысы) → Бескөл (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3964" xml:space="preserve">{{Навигациялық жол
 |state = &lt;includeonly&gt;{{{state|collapsed}}}&lt;/includeonly&gt;
 |navbar = plain
 |түс         = {{түс|Қазақстан}}
 |сурет  = 
 |сурет2 = 
 |жасыру       = 
 |тақырыбы     = [[Жетісу облысы]] [[Алакөл ауданы]] елді мекендері
 |мазмұны   = {{nobr| [[Айпара (ауыл)|Айпара]] •}}
{{nobr| [[Ақжар (Алакөл ауданы)|Ақжар]] •}}
{{nobr| [[Ақтүбек (Жетісу облысы)|Ақтүбек]] •}}
{{nobr| [[Ақши (Жетісу облысы)|Ақши]] •}}
{{nobr| [[Алакөл (Жетісу облысы)|Алакөл]] •}}
{{nobr| [[Арқарлы (Алакөл ауданы)|Арқарлы]] •}}
{{nobr| [[Әлемді]] •}}
{{nobr| [[Әшім]] •}}
{{nobr| [[Байзерек]] •}}
{{nobr| [[Бесағаш (Алакөл ауданы)|Бесағаш]] •}}
{{nobr| [[Бескөл (Жетісу облысы)|Бескөл]] •}}
{{nobr| [[Бесінші (жол айрығы)|Бесінші]] •}}
{{nobr| [[Бибақан]] •}}
{{nobr| [[Бұлақты (Алакөл ауданы)|Бұлақты]] •}}
{{nobr| [[Бүдір]] •}}
{{nobr| [[Достық (Алакөл ауданы)|Достық]] •}}
{{nobr| [[Екпінді (Алакөл ауданы)|Екпінді]] •}}
{{nobr| [[Еңбекші (Алакөл ауданы)|Еңбекші]] •}}
{{nobr| [[Ескі Жанама]] •}}
{{nobr| [[Жайпақ]] •}}
{{nobr| [[Жалаңашкөл (станция)|Жалаңашкөл]] •}}
{{nobr| [[Жамбыл (Алакөл ауданы)|Жамбыл]] •}}
{{nobr| [[Жанама (Алматы облысы)|Жанама]] •}}
{{nobr| [[Жұмахан Балапанов ауылы|Жұмахан Балапанов]] •}}
{{nobr| [[Жыланды (Алматы облысы)|Жыланды]] •}}
{{nobr| [[Жынжүрек]] •}}
{{nobr| [[Кеңес (Алматы облысы)|Кеңес]] •}}
{{nobr| [[Көкжар]] •}}
{{nobr| [[Көктұма (ауыл)|Көктұма]] (ауыл) •}}
{{nobr| [[Көктұма (станция)|Көктұма]] (станция) •}}
{{nobr| [[Көлбай]] •}}
{{nobr| [[Қабанбай (Алматы облысы)|Қабанбай]] •}}
{{nobr| [[Қазақстан (Алакөл ауданы)|Қазақстан]] •}}
{{nobr| [[Қайнар (Алакөл ауданы)|Қайнар]] •}}
{{nobr| [[Қамысқала]] •}}
{{nobr| [[Қарабұлақ (Алакөл ауданы)|Қарабұлақ]] •}}
{{nobr| [[Қаратұма (Алматы облысы)|Қаратұма]] •}}
{{nobr| [[Қарлығаш (Алакөл ауданы)|Қарлығаш]] •}}
{{nobr| [[Қоңыр (Алакөл ауданы)|Қоңыр]] •}}
{{nobr| [[Қызылқайың (Алакөл ауданы)|Қызылқайың]] •}}
{{nobr| [[Лепсі (Алакөл ауданы)|Лепсі]] •}}
{{nobr| [[Майқан]] •}}
{{nobr| [[Майлышат]] •}}
{{nobr| [[МТФ 3]] •}}
{{nobr| [[Сайқан]] •}}
{{nobr| [[Сапақ (Алматы облысы)|Сапақ]] •}}
{{nobr| [[Талдыбұлақ (Алакөл ауданы)|Талдыбұлақ]] •}}
{{nobr| [[Теректі (Алакөл ауданы)|Теректі]] •}}
{{nobr| [[Тоқжайлау]] •}}
{{nobr| [[Үшарал (қала)|Үшарал]] •}}
{{nobr| [[Үшбұлақ (Алакөл ауданы)|Үшбұлақ]] •}}
{{nobr| [[Үшқайың]] •}}
{{nobr| [[Шымбұлақ (Алакөл ауданы)|Шымбұлақ]] •}}
{{nobr| [[Шынжылы (ауыл)|Шынжылы]] •}}
{{nobr| [[Ынталы (Алакөл ауданы)|Ынталы]] •}}
{{nobr| [[№13-темір жол айрығы]] }}
}}
&lt;noinclude&gt;
[[Санат:Навигациялық үлгілер:Аудан бойынша елді мекендер:Жетісу облысы|Алакөл ауданы]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>fjiearqcmzvwpx2qd3xpep9jefqt8hc</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060233</id>
      <parentid>3060223</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T20:50:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Бұлақты (Алакөл ауданы) → Бұлақты (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3964" xml:space="preserve">{{Навигациялық жол
 |state = &lt;includeonly&gt;{{{state|collapsed}}}&lt;/includeonly&gt;
 |navbar = plain
 |түс         = {{түс|Қазақстан}}
 |сурет  = 
 |сурет2 = 
 |жасыру       = 
 |тақырыбы     = [[Жетісу облысы]] [[Алакөл ауданы]] елді мекендері
 |мазмұны   = {{nobr| [[Айпара (ауыл)|Айпара]] •}}
{{nobr| [[Ақжар (Алакөл ауданы)|Ақжар]] •}}
{{nobr| [[Ақтүбек (Жетісу облысы)|Ақтүбек]] •}}
{{nobr| [[Ақши (Жетісу облысы)|Ақши]] •}}
{{nobr| [[Алакөл (Жетісу облысы)|Алакөл]] •}}
{{nobr| [[Арқарлы (Алакөл ауданы)|Арқарлы]] •}}
{{nobr| [[Әлемді]] •}}
{{nobr| [[Әшім]] •}}
{{nobr| [[Байзерек]] •}}
{{nobr| [[Бесағаш (Алакөл ауданы)|Бесағаш]] •}}
{{nobr| [[Бескөл (Жетісу облысы)|Бескөл]] •}}
{{nobr| [[Бесінші (жол айрығы)|Бесінші]] •}}
{{nobr| [[Бибақан]] •}}
{{nobr| [[Бұлақты (Жетісу облысы)|Бұлақты]] •}}
{{nobr| [[Бүдір]] •}}
{{nobr| [[Достық (Алакөл ауданы)|Достық]] •}}
{{nobr| [[Екпінді (Алакөл ауданы)|Екпінді]] •}}
{{nobr| [[Еңбекші (Алакөл ауданы)|Еңбекші]] •}}
{{nobr| [[Ескі Жанама]] •}}
{{nobr| [[Жайпақ]] •}}
{{nobr| [[Жалаңашкөл (станция)|Жалаңашкөл]] •}}
{{nobr| [[Жамбыл (Алакөл ауданы)|Жамбыл]] •}}
{{nobr| [[Жанама (Алматы облысы)|Жанама]] •}}
{{nobr| [[Жұмахан Балапанов ауылы|Жұмахан Балапанов]] •}}
{{nobr| [[Жыланды (Алматы облысы)|Жыланды]] •}}
{{nobr| [[Жынжүрек]] •}}
{{nobr| [[Кеңес (Алматы облысы)|Кеңес]] •}}
{{nobr| [[Көкжар]] •}}
{{nobr| [[Көктұма (ауыл)|Көктұма]] (ауыл) •}}
{{nobr| [[Көктұма (станция)|Көктұма]] (станция) •}}
{{nobr| [[Көлбай]] •}}
{{nobr| [[Қабанбай (Алматы облысы)|Қабанбай]] •}}
{{nobr| [[Қазақстан (Алакөл ауданы)|Қазақстан]] •}}
{{nobr| [[Қайнар (Алакөл ауданы)|Қайнар]] •}}
{{nobr| [[Қамысқала]] •}}
{{nobr| [[Қарабұлақ (Алакөл ауданы)|Қарабұлақ]] •}}
{{nobr| [[Қаратұма (Алматы облысы)|Қаратұма]] •}}
{{nobr| [[Қарлығаш (Алакөл ауданы)|Қарлығаш]] •}}
{{nobr| [[Қоңыр (Алакөл ауданы)|Қоңыр]] •}}
{{nobr| [[Қызылқайың (Алакөл ауданы)|Қызылқайың]] •}}
{{nobr| [[Лепсі (Алакөл ауданы)|Лепсі]] •}}
{{nobr| [[Майқан]] •}}
{{nobr| [[Майлышат]] •}}
{{nobr| [[МТФ 3]] •}}
{{nobr| [[Сайқан]] •}}
{{nobr| [[Сапақ (Алматы облысы)|Сапақ]] •}}
{{nobr| [[Талдыбұлақ (Алакөл ауданы)|Талдыбұлақ]] •}}
{{nobr| [[Теректі (Алакөл ауданы)|Теректі]] •}}
{{nobr| [[Тоқжайлау]] •}}
{{nobr| [[Үшарал (қала)|Үшарал]] •}}
{{nobr| [[Үшбұлақ (Алакөл ауданы)|Үшбұлақ]] •}}
{{nobr| [[Үшқайың]] •}}
{{nobr| [[Шымбұлақ (Алакөл ауданы)|Шымбұлақ]] •}}
{{nobr| [[Шынжылы (ауыл)|Шынжылы]] •}}
{{nobr| [[Ынталы (Алакөл ауданы)|Ынталы]] •}}
{{nobr| [[№13-темір жол айрығы]] }}
}}
&lt;noinclude&gt;
[[Санат:Навигациялық үлгілер:Аудан бойынша елді мекендер:Жетісу облысы|Алакөл ауданы]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>iv8zhvpeog60jd124adrsmsmyk1jsg6</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Үлгі:Ұйғыр ауданы елді мекендері</title>
    <ns>10</ns>
    <id>566270</id>
    <revision>
      <id>3060335</id>
      <parentid>3058189</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T10:28:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Салиха</username>
        <id>17167</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1678" xml:space="preserve">{{Навигациялық жол
 |state = &lt;includeonly&gt;{{{state|collapsed}}}&lt;/includeonly&gt;
 |navbar = plain
 |түс         = {{түс|Қазақстан}}
 |сурет  = 
 |сурет2 = 
 |жасыру       = 
 |тақырыбы     = [[Алматы облысы]] [[Ұйғыр ауданы]] елді мекендері
 |мазмұны   = 
{{nobr| [[Ават (Ұйғыр ауданы)|Ават]] •}}
{{nobr| [[Ақтам (Алматы облысы)|Ақтам]] •}}
{{nobr| [[Ардолайты]] •}}
{{nobr| [[Бахар]] •}}
{{nobr| [[Дардамты (ауыл)|Дардамты]] •}}
{{nobr| [[Добын]] •}}
{{nobr| [[Долайты]] •}}
{{nobr| [[Кепебұлақ]] •}}
{{nobr| [[Кетпен (ауыл)|Кетпен]] •}}
{{nobr| [[Кіші Ақсу]] •}}
{{nobr| [[Кіші Диқан]] •}}
{{nobr| [[Қалжат]] •}}
{{nobr| [[Қырғызсай]] •}}
{{nobr| [[Рахат (Ұйғыр ауданы)|Рахат]] •}}
{{nobr| [[Сүмбе (Ұйғыр ауданы)|Сүмбе]] •}}
{{nobr| [[Сұңқар (Ұйғыр ауданы)|Сұңқар]] •}}
{{nobr| [[Тасқарасу]] •}}
{{nobr| [[Тегермен]] •}}
{{nobr| [[Ұзынтам]] •}}
{{nobr| [[Үлкен Ақсу]] •}}
{{nobr| [[Үлкен Диқан]] •}}
{{nobr| [[Шарын (ауыл)|Шарын]] •}}
{{nobr| [[Шонжы]] •}}
{{nobr| [[Шошанай (ауыл)|Шошанай]] •}}
{{nobr| [[Шырын (Алматы облысы)|Шырын]] }}
}}
&lt;noinclude&gt;
[[Санат:Навигациялық үлгілер:Аудан бойынша елді мекендер:Алматы облысы|Ұйғыр ауданы]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>lmwsz1445349lbfjt4fpsq911hvo8so</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Үлгі:Талғар ауданы елді мекендері</title>
    <ns>10</ns>
    <id>566846</id>
    <revision>
      <id>3060217</id>
      <parentid>3059035</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T20:41:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Бесағаш (Талғар ауданы) → Бесағаш (Алматы облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3612" xml:space="preserve">{{Навигациялық жол
 |state = &lt;includeonly&gt;{{{state|collapsed}}}&lt;/includeonly&gt;
 |navbar = plain
 |түс         = {{түс|Қазақстан}}
 |сурет  = 
 |сурет2 = 
 |жасыру       = 
 |тақырыбы     = [[Алматы облысы]] [[Талғар ауданы]] елді мекендері
 |мазмұны   = {{nobr| [[Ақбұлақ (Алматы облысы)|Ақбұлақ]] •}}
{{nobr| [[Ақдала (Талғар ауданы)|Ақдала]] •}}
{{nobr| [[Ақтас (Алматы облысы)|Ақтас]] •}}
{{nobr| [[Алмалық (Алматы облысы)|Алмалық]] •}}
{{nobr| [[Алтындән]] •}}
{{nobr| [[Амангелді (Талғар ауданы)|Амангелді]] •}}
{{nobr| [[Арқабай (ауыл)|Арқабай]] •}}
{{nobr| [[Әлмерек]]* •}}
{{nobr| [[Байбұлақ]] •}}
{{nobr| [[Белбұлақ]] •}}
{{nobr| [[Береке (Талғар ауданы)|Береке]] •}}
{{nobr| [[Бесағаш (Алматы облысы)|Бесағаш]] •}}
{{nobr| [[Бесқайнар (Алматы облысы)|Бесқайнар]] •}}
{{nobr| [[Бірлік (Талғар ауданы)|Бірлік]] •}}
{{nobr| [[Гүлдала]] •}}
{{nobr| [[Дәулет (Алматы облысы)|Дәулет]] •}}
{{nobr| [[Достық (Талғар ауданы)|Достық]] •}}
{{nobr| [[Еламан (Алматы облысы)|Еламан]] •}}
{{nobr| [[Еңбекші (Талғар ауданы)|Еңбекші]] •}}
{{nobr| [[Еркін (Талғар ауданы)|Еркін]] •}}
{{nobr| [[Жалқамыс]] •}}
{{nobr| [[Жаңаарна (Талғар ауданы)|Жаңаарна]] •}}
{{nobr| [[Жаңалық (Алматы облысы)|Жаңалық]] •}}
{{nobr| [[Жаңа Қуат]] •}}
{{nobr| [[Каменское плато (ауыл)|Каменское плато]] •}}
{{nobr| [[Кеңдала (Алматы облысы)|Кеңдала]] •}}
{{nobr| [[Кіші Байсерке]] •}}
{{nobr| [[Көктал (Талғар ауданы)|Көктал]] •}}
{{nobr| [[Қайнар (Талғар ауданы)|Қайнар]] •}}
{{nobr| [[Қарабұлақ (Талғар ауданы)|Қарабұлақ]] •}}
{{nobr| [[Қаратоған (Талғар ауданы)|Қаратоған]] •}}
{{nobr| [[Қотырбұлақ (Алматы облысы)|Қотырбұлақ]] •}}
{{nobr| [[Қызылқайрат]] •}}
{{nobr| [[Қызылту (Алматы облысы)|Қызылту]] •}}
{{nobr| [[Нұра (Талғар ауданы)|Нұра]] •}}
{{nobr| [[Орман (ауыл)|Орман]] •}}
{{nobr| [[Өстемір]] •}}
{{nobr| [[Панфилово (Алматы облысы)|Панфилово]] •}}
{{nobr| [[Рысқұлов]] •}}
{{nobr| [[Сақтан]] •}}
{{nobr| [[Талғар]] •}}
{{nobr| [[Талдыбұлақ (Талғар ауданы)|Талдыбұлақ]] •}}
{{nobr| [[Тереңқара]] •}}
{{nobr| [[Төңкеріс (Алматы облысы)|Төңкеріс]] •}}
{{nobr| [[Туғанбай]] •}}
{{nobr| [[Тұздыбастау]] •}}
{{nobr| [[Түзусай]] •}}
{{nobr| [[Шымбұлақ (Талғар ауданы)|Шымбұлақ]] }}
&lt;hr /&gt; 
'''*''' Алматы қаласының құрамына өткен елді мекендер (шағынаудандар)
}}
&lt;noinclude&gt;
[[Санат:Навигациялық үлгілер:Аудан бойынша елді мекендер:Алматы облысы|Талғар ауданы]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>3cl8umrj9tdzd6cuiepxsikw0jepm6o</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Үлгі:Қарасай ауданы елді мекендері</title>
    <ns>10</ns>
    <id>566854</id>
    <revision>
      <id>3060175</id>
      <parentid>3058881</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T20:00:16Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Ақжар (Қарасай ауданы) → Ақжар (Алматы облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4071" xml:space="preserve">{{Навигациялық жол
 |state = &lt;includeonly&gt;{{{state|collapsed}}}&lt;/includeonly&gt;
 |navbar = plain
 |түс         = {{түс|Қазақстан}}
 |сурет  = 
 |сурет2 = 
 |жасыру       = 
 |тақырыбы     = [[Алматы облысы]] [[Қарасай ауданы]] елді мекендері
 |мазмұны   = {{nobr| [[Абай (Алматы облысы)|Абай]] •}}
{{nobr| [[Айқым (ауыл)|Айқым]] •}}
{{nobr| [[Ақжар (Алматы облысы)|Ақжар]]* •}}
{{nobr| [[Ақсеңгір (Қарасай ауданы)|Ақсеңгір]] •}}
{{nobr| [[Алатау (Алматы облысы)|Алатау]]* •}}
{{nobr| [[Алғабас (Қарасай ауданы)|Алғабас]]* •}}
{{nobr| [[Алмалыбақ]] •}}
{{nobr| [[Әйтей (Алматы облысы)|Әйтей]] •}}
{{nobr| [[Батан (ауыл)|Батан]] •}}
{{nobr| [[Бекболат Әшекеев ауылы|Бекболат Әшекеев]] •}}
{{nobr| [[Береке (Қарасай ауданы)|Береке]] •}}
{{nobr| [[Бұлақты (Қарасай ауданы)|Бұлақты]] •}}
{{nobr| [[Долан (ауыл)|Долан]] •}}
{{nobr| [[Елтай (Алматы облысы)|Елтай]] •}}
{{nobr| [[Еңбекші (Қарасай ауданы)|Еңбекші]] •}}
{{nobr| [[Жалпақсай]] •}}
{{nobr| [[Жамбыл (Қарасай ауданы)|Жамбыл]] •}}
{{nobr| [[Жаңатұрмыс (Алматы облысы)|Жаңатұрмыс]] •}}
{{nobr| [[Жандосов ауылы|Жандосов]] •}}
{{nobr| [[Жармұхамбет]] •}}
{{nobr| [[Жыңғылды (Алматы облысы)|Жыңғылды]] •}}
{{nobr| [[Исаево (Қазақстан)|Исаево]] •}}
{{nobr| [[Кемертоған]] •}}
{{nobr| [[Көкөзек (Алматы облысы)|Көкөзек]] •}}
{{nobr| [[Көксай (Қарасай ауданы)|Көксай]] •}}
{{nobr| [[Көктөбе (Қарасай ауданы)|Көктөбе]] •}}
{{nobr| [[Көктоған]] •}}
{{nobr| [[Көкшоқы (Алматы облысы)|Көкшоқы]] •}}
{{nobr| [[Көліащы]] •}}
{{nobr| [[Көлді (Қарасай ауданы)|Көлді]] •}}
{{nobr| [[Қайнар (Қарасай ауданы)|Қайнар]] •}}
{{nobr| [[Қайрат (Қарасай ауданы)|Қайрат]] •}}
{{nobr| [[Қарағайлы (Қарасай ауданы)|Қарағайлы]]* •}}
{{nobr| [[Қаратөбе (Алматы облысы)|Қаратөбе]] •}}
{{nobr| [[Қаскелең]] •}}
{{nobr| [[Қошмәмбет]] •}}
{{nobr| [[Құмарал]] •}}
{{nobr| [[Құмтоған]] •}}
{{nobr| [[Құрқұдық]] •}}
{{nobr| [[Қырғауылды]] •}}
{{nobr| [[Мерей (Алматы облысы)|Мерей]] •}}
{{nobr| [[Райымбек ауылы|Райымбек]] •}}
{{nobr| [[Сауыншы (Әйтей ауылдық округі)|Сауыншы (Әйтей а.о.)]] •}}
{{nobr| [[Сауыншы (Первомай ауылдық округі)|Сауыншы (Первомай а.о.)]] •}}
{{nobr| [[Тастыбұлақ (Алматы облысы)|Тастыбұлақ]]* •}}
{{nobr| [[Тұрар]] •}}
{{nobr| [[Ұлан (Алматы облысы)|Ұлан]] •}}
{{nobr| [[Үштерек (Алматы облысы)|Үштерек]] •}}
{{nobr| [[Шалқар (Қарасай ауданы)|Шалқар]] •}}
{{nobr| [[Шамалған (ауыл)|Шамалған]] •}}
{{nobr| [[Шамалған (станция)|Шамалған]] (станция) •}}
{{nobr| [[Іргелі]] •}}
{{nobr| [[№71-темір жол айрығы]] }}
&lt;hr /&gt; 
'''*''' Алматы қаласының құрамына өткен елді мекендер (шағынаудандар)
}}
&lt;noinclude&gt;
[[Санат:Навигациялық үлгілер:Аудан бойынша елді мекендер:Алматы облысы|Қарасай ауданы]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>sf1tg9pzu6in2qdrt23wvhm57uluk81</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060237</id>
      <parentid>3060175</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T20:52:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Бұлақты (Қарасай ауданы) → Бұлақты (Алматы облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4069" xml:space="preserve">{{Навигациялық жол
 |state = &lt;includeonly&gt;{{{state|collapsed}}}&lt;/includeonly&gt;
 |navbar = plain
 |түс         = {{түс|Қазақстан}}
 |сурет  = 
 |сурет2 = 
 |жасыру       = 
 |тақырыбы     = [[Алматы облысы]] [[Қарасай ауданы]] елді мекендері
 |мазмұны   = {{nobr| [[Абай (Алматы облысы)|Абай]] •}}
{{nobr| [[Айқым (ауыл)|Айқым]] •}}
{{nobr| [[Ақжар (Алматы облысы)|Ақжар]]* •}}
{{nobr| [[Ақсеңгір (Қарасай ауданы)|Ақсеңгір]] •}}
{{nobr| [[Алатау (Алматы облысы)|Алатау]]* •}}
{{nobr| [[Алғабас (Қарасай ауданы)|Алғабас]]* •}}
{{nobr| [[Алмалыбақ]] •}}
{{nobr| [[Әйтей (Алматы облысы)|Әйтей]] •}}
{{nobr| [[Батан (ауыл)|Батан]] •}}
{{nobr| [[Бекболат Әшекеев ауылы|Бекболат Әшекеев]] •}}
{{nobr| [[Береке (Қарасай ауданы)|Береке]] •}}
{{nobr| [[Бұлақты (Алматы облысы)|Бұлақты]] •}}
{{nobr| [[Долан (ауыл)|Долан]] •}}
{{nobr| [[Елтай (Алматы облысы)|Елтай]] •}}
{{nobr| [[Еңбекші (Қарасай ауданы)|Еңбекші]] •}}
{{nobr| [[Жалпақсай]] •}}
{{nobr| [[Жамбыл (Қарасай ауданы)|Жамбыл]] •}}
{{nobr| [[Жаңатұрмыс (Алматы облысы)|Жаңатұрмыс]] •}}
{{nobr| [[Жандосов ауылы|Жандосов]] •}}
{{nobr| [[Жармұхамбет]] •}}
{{nobr| [[Жыңғылды (Алматы облысы)|Жыңғылды]] •}}
{{nobr| [[Исаево (Қазақстан)|Исаево]] •}}
{{nobr| [[Кемертоған]] •}}
{{nobr| [[Көкөзек (Алматы облысы)|Көкөзек]] •}}
{{nobr| [[Көксай (Қарасай ауданы)|Көксай]] •}}
{{nobr| [[Көктөбе (Қарасай ауданы)|Көктөбе]] •}}
{{nobr| [[Көктоған]] •}}
{{nobr| [[Көкшоқы (Алматы облысы)|Көкшоқы]] •}}
{{nobr| [[Көліащы]] •}}
{{nobr| [[Көлді (Қарасай ауданы)|Көлді]] •}}
{{nobr| [[Қайнар (Қарасай ауданы)|Қайнар]] •}}
{{nobr| [[Қайрат (Қарасай ауданы)|Қайрат]] •}}
{{nobr| [[Қарағайлы (Қарасай ауданы)|Қарағайлы]]* •}}
{{nobr| [[Қаратөбе (Алматы облысы)|Қаратөбе]] •}}
{{nobr| [[Қаскелең]] •}}
{{nobr| [[Қошмәмбет]] •}}
{{nobr| [[Құмарал]] •}}
{{nobr| [[Құмтоған]] •}}
{{nobr| [[Құрқұдық]] •}}
{{nobr| [[Қырғауылды]] •}}
{{nobr| [[Мерей (Алматы облысы)|Мерей]] •}}
{{nobr| [[Райымбек ауылы|Райымбек]] •}}
{{nobr| [[Сауыншы (Әйтей ауылдық округі)|Сауыншы (Әйтей а.о.)]] •}}
{{nobr| [[Сауыншы (Первомай ауылдық округі)|Сауыншы (Первомай а.о.)]] •}}
{{nobr| [[Тастыбұлақ (Алматы облысы)|Тастыбұлақ]]* •}}
{{nobr| [[Тұрар]] •}}
{{nobr| [[Ұлан (Алматы облысы)|Ұлан]] •}}
{{nobr| [[Үштерек (Алматы облысы)|Үштерек]] •}}
{{nobr| [[Шалқар (Қарасай ауданы)|Шалқар]] •}}
{{nobr| [[Шамалған (ауыл)|Шамалған]] •}}
{{nobr| [[Шамалған (станция)|Шамалған]] (станция) •}}
{{nobr| [[Іргелі]] •}}
{{nobr| [[№71-темір жол айрығы]] }}
&lt;hr /&gt; 
'''*''' Алматы қаласының құрамына өткен елді мекендер (шағынаудандар)
}}
&lt;noinclude&gt;
[[Санат:Навигациялық үлгілер:Аудан бойынша елді мекендер:Алматы облысы|Қарасай ауданы]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>0rtbg9j3n60am8do2t1bu451vusiyof</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Үлгі:Талдықорған қалалық әкімдігі елді мекендері</title>
    <ns>10</ns>
    <id>566879</id>
    <revision>
      <id>3060194</id>
      <parentid>3045220</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T20:21:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1234" xml:space="preserve">{{Навигациялық жол
 |state = &lt;includeonly&gt;{{{state|collapsed}}}&lt;/includeonly&gt;
 |navbar = plain
 |түс         = {{түс|Қазақстан}}
 |сурет  = 
 |сурет2 = 
 |жасыру       = 
 |тақырыбы     = [[Жетісу облысы]] [[Талдықорған қалалық әкімдігі]] елді мекендері
 |мазмұны   = 
{{nobr| [[Еңбек (Талдықорған қалалық әкімдігі)|Еңбек]] •}}
{{nobr| [[Еркін (Талдықорған қалалық әкімдігі)|Еркін]] •}}
{{nobr| [[Мойнақ (Жетісу облысы)|Мойнақ]] •}}
{{nobr| [[Өтенай (Талдықорған қалалық әкімдігі)|Өтенай]] •}}
{{nobr| [[Пригородное (Жетісу облысы)|Пригородное]] •}}
{{nobr| [[Талдықорған]] •}}
{{nobr| [[Ынтымақ (Талдықорған қалалық әкімдігі)|Ынтымақ]] •}}
{{nobr| [[№3-бөлімше (Жетісу облысы)|№3-бөлімше]] }}
}}
&lt;noinclude&gt;
[[Санат:Навигациялық үлгілер:Қалалық әкімдігі елді мекендері|Талдықорған]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>745plf2vto359m9zwp26aokzh1ylpb8</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Үлгі:Науырзым ауданы елді мекендері</title>
    <ns>10</ns>
    <id>572993</id>
    <revision>
      <id>3060361</id>
      <parentid>2883074</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T10:55:16Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Білгіш Шежіреші [[Үлгі:Наурызым ауданы елді мекендері]] бетін [[Үлгі:Науырзым ауданы елді мекендері]] бетіне жылжытты</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1318" xml:space="preserve">{{Навигациялық жол
 |state = &lt;includeonly&gt;{{{state|collapsed}}}&lt;/includeonly&gt;
 |түс         = {{түс|Қазақстан}}
 |navbar = plain
 |сурет  = 
 |сурет2 = 
 |жасыру       = 
 |тақырыбы     = [[Қостанай облысы]] [[Наурызым ауданы]] елді мекендері
 |мазмұны   = 
{{nobr| [[Ақбұлақ (Қостанай облысы)|Ақбұлақ]] •}}
{{nobr| [[Буревестник (Қостанай облысы)|Буревестник]] •}}
{{nobr| [[Дәмді]] •}}
{{nobr| [[Жамбыл (Наурызым ауданы)|Жамбыл]] •}}
{{nobr| [[Қайғы (ауыл)|Қайғы]] •}}
{{nobr| [[Қарамеңді]] •}}
{{nobr| [[Қожа (ауыл)|Қожа]] •}}
{{nobr| [[Мереке (Қостанай облысы)|Мереке]] •}}
{{nobr| [[Өлеңді]] •}}
{{nobr| [[Раздольное (Қостанай облысы)|Раздольное]] •}}
{{nobr| [[Шилі (Наурызым ауданы)|Шилі]] •}}
{{nobr| [[Шолақсай (Қостанай облысы)|Шолақсай]] }}
}}
&lt;noinclude&gt;
[[Санат:Навигациялық үлгілер:Аудан бойынша елді мекендер:Қостанай облысы|Наурызым ауданы]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>cov1t92khrx7bl2d4c75njujyam8k0n</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060403</id>
      <parentid>3060361</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T11:22:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1318" xml:space="preserve">{{Навигациялық жол
 |state = &lt;includeonly&gt;{{{state|collapsed}}}&lt;/includeonly&gt;
 |түс         = {{түс|Қазақстан}}
 |navbar = plain
 |сурет  = 
 |сурет2 = 
 |жасыру       = 
 |тақырыбы     = [[Қостанай облысы]] [[Науырзым ауданы]] елді мекендері
 |мазмұны   = 
{{nobr| [[Ақбұлақ (Қостанай облысы)|Ақбұлақ]] •}}
{{nobr| [[Буревестник (Қостанай облысы)|Буревестник]] •}}
{{nobr| [[Дәмді]] •}}
{{nobr| [[Жамбыл (Науырзым ауданы)|Жамбыл]] •}}
{{nobr| [[Қайғы (ауыл)|Қайғы]] •}}
{{nobr| [[Қарамеңді]] •}}
{{nobr| [[Қожа (ауыл)|Қожа]] •}}
{{nobr| [[Мереке (Қостанай облысы)|Мереке]] •}}
{{nobr| [[Өлеңді]] •}}
{{nobr| [[Раздольное (Қостанай облысы)|Раздольное]] •}}
{{nobr| [[Шилі (Науырзым ауданы)|Шилі]] •}}
{{nobr| [[Шолақсай (Қостанай облысы)|Шолақсай]] }}
}}
&lt;noinclude&gt;
[[Санат:Навигациялық үлгілер:Аудан бойынша елді мекендер:Қостанай облысы|Науырзым ауданы]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>n7fdpx0dw68qvj7td0xxwooxkqax0i3</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ақбұлақ (Қостанай облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>577973</id>
    <revision>
      <id>3060373</id>
      <parentid>2883194</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T11:08:16Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3321" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Ақбұлақ
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =    
   |lat_deg =51|lat_min = 14|lat_sec = 02
   |lon_deg =63|lon_min = 46|lon_sec =46
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Қостанай облысы
|кестедегі облыс         = Қостанай облысы{{!}}Қостанай
|ауданы                  = Науырзым ауданы
|кестедегі аудан         = Науырзым ауданы{{!}}Науырзым
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Буревестник ауылдық округі (Қостанай облысы){{!}}Буревестник
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =   
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                = 167
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Ақбұлақ}}
'''Ақбұлақ''' — [[Қостанай облысы]] [[Науырзым ауданы]], [[Буревестник ауылдық округі (Қостанай облысы)|Буревестник ауылдық округі]] құрамында болған ауыл, [[2017 жыл|2017]] жылы таратылған.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Қарамеңді]] ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 71 км-дей жерде.

== Халқы ==
Тұрғыны 167 адам ([[2009 жыл|2009]]).&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Науырзым ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Науырзым ауданының таратылған елді мекендері]]</text>
      <sha1>c7so202dim58w1tvefjh6ryz64b9fb8</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Дәмді</title>
    <ns>0</ns>
    <id>577974</id>
    <revision>
      <id>3060359</id>
      <parentid>2883195</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T10:54:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3260" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Дәмді
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          = Ауылдық округ орталығы  
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =   
   |lat_deg =51|lat_min = 12|lat_sec = 25
   |lon_deg =65|lon_min = 01|lon_sec =21
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Қостанай облысы
|кестедегі облыс         = Қостанай облысы{{!}}Қостанай
|ауданы                  = Науырзым ауданы
|кестедегі аудан         = Науырзым ауданы{{!}}Науырзым 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Дәмді ауылдық округі{{!}}Дәмді 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =   
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                = 726
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
'''Дәмді''' — [[Қостанай облысы]] [[Науырзым ауданы]]ндағы ауыл, [[Дәмді ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Қарамеңді]] ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 120 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы ауылдың тұрғындары 990 адам (487 ер адам және 503 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 726 адамды (358 ер адам, 368 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Наурызым ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Наурызым ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>88753m5nu6gvi1scn3w9l660xk216nk</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060360</id>
      <parentid>3060359</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T10:54:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3260" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Дәмді
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          = Ауылдық округ орталығы  
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =   
   |lat_deg =51|lat_min = 12|lat_sec = 25
   |lon_deg =65|lon_min = 01|lon_sec =21
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Қостанай облысы
|кестедегі облыс         = Қостанай облысы{{!}}Қостанай
|ауданы                  = Науырзым ауданы
|кестедегі аудан         = Науырзым ауданы{{!}}Науырзым 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Дәмді ауылдық округі{{!}}Дәмді 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =   
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                = 726
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
'''Дәмді''' — [[Қостанай облысы]] [[Науырзым ауданы]]ндағы ауыл, [[Дәмді ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Қарамеңді]] ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 120 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы ауылдың тұрғындары 990 адам (487 ер адам және 503 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 726 адамды (358 ер адам, 368 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Науырзым ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Науырзым ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>2skvyeuobax0vn58e7flga6qpi2cce4</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Жамбыл (Науырзым ауданы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>577975</id>
    <revision>
      <id>3060375</id>
      <parentid>2883196</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T11:09:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3250" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Жамбыл
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =   
   |lat_deg =51|lat_min = 39|lat_sec = 25
   |lon_deg =64|lon_min = 15|lon_sec =35
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Қостанай облысы
|кестедегі облыс         = Қостанай облысы{{!}}Қостанай
|ауданы                  = Науырзым ауданы
|кестедегі аудан         = Науырзым ауданы{{!}}Науырзым 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Қарамеңді ауылдық округі{{!}}Қарамеңді
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =   
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                = 154
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Жамбыл}}
'''Жамбыл''' — [[Қостанай облысы]] [[Науырзым ауданы]], [[Қарамеңді ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Қарамеңді]] ауылынан шығысқа қарай 1 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы ауылдың тұрғындары 274 адам (139 ер адам және 135 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 154 адамды (77 ер адам, 77 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Науырзым ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Науырзым ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>jqxq07yhmi7xab9gtb7y5qxnbw7xygl</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060401</id>
      <parentid>3060375</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T11:21:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Білгіш Шежіреші [[Жамбыл (Наурызым ауданы)]] бетін [[Жамбыл (Науырзым ауданы)]] бетіне жылжытты</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3250" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Жамбыл
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =   
   |lat_deg =51|lat_min = 39|lat_sec = 25
   |lon_deg =64|lon_min = 15|lon_sec =35
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Қостанай облысы
|кестедегі облыс         = Қостанай облысы{{!}}Қостанай
|ауданы                  = Науырзым ауданы
|кестедегі аудан         = Науырзым ауданы{{!}}Науырзым 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Қарамеңді ауылдық округі{{!}}Қарамеңді
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =   
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                = 154
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Жамбыл}}
'''Жамбыл''' — [[Қостанай облысы]] [[Науырзым ауданы]], [[Қарамеңді ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Қарамеңді]] ауылынан шығысқа қарай 1 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы ауылдың тұрғындары 274 адам (139 ер адам және 135 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 154 адамды (77 ер адам, 77 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Науырзым ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Науырзым ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>jqxq07yhmi7xab9gtb7y5qxnbw7xygl</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қайғы (ауыл)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>577976</id>
    <revision>
      <id>3060377</id>
      <parentid>2883197</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T11:11:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3207" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Қайғы
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =50|lat_min = 56|lat_sec = 28
   |lon_deg =64|lon_min = 42|lon_sec =20
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Қостанай облысы
|кестедегі облыс         = Қостанай облысы{{!}}Қостанай
|ауданы                  = Науырзым ауданы
|кестедегі аудан         = Науырзым ауданы{{!}}Науырзым
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Дәмді ауылдық округі{{!}}Дәмді
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =   
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                = 71
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
'''Қайғы''' — [[Қостанай облысы]] [[Науырзым ауданы]], [[Дәмді ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Қарамеңді]] ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 171 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы ауылдың тұрғындары 261 адам (130 ер адам және 131 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 71 адамды (28 ер адам, 43 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Науырзым ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Науырзым ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>qaeutr2zc4a43lvn6dh470fo3yf0plx</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қожа (ауыл)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>577977</id>
    <revision>
      <id>3060378</id>
      <parentid>2883198</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T11:12:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3276" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Қожа
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          = Ауылдық округ орталығы  
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =    
   |lat_deg =51|lat_min = 20|lat_sec = 14
   |lon_deg =64|lon_min = 45|lon_sec =37
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Қостанай облысы
|кестедегі облыс         = Қостанай облысы{{!}}Қостанай
|ауданы                  = Науырзым ауданы
|кестедегі аудан         = Науырзым ауданы{{!}}Науырзым 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Науырзым ауылдық округі{{!}}Науырзым 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   =  
|құрылған уақыты         =   
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                = 826
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
'''Қожа''' — [[Қостанай облысы]] [[Науырзым ауданы]]ндағы ауыл, [[Науырзым ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Қарамеңді]] ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 52 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы ауылдың тұрғындары 1280 адам (661 ер адам және 619 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 826 адамды (416 ер адам, 410 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Науырзым ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Науырзым ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>gtl6a49tiglnlbpngnyrca1ktrrdz60</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Мереке (Қостанай облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>577980</id>
    <revision>
      <id>3060379</id>
      <parentid>2883199</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T11:12:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3260" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Мереке
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =50|lat_min = 52|lat_sec = 17
   |lon_deg =64|lon_min = 49|lon_sec =57
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Қостанай облысы
|кестедегі облыс         = Қостанай облысы{{!}}Қостанай
|ауданы                  = Науырзым ауданы
|кестедегі аудан         = Науырзым ауданы{{!}}Науырзым
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Дәмді ауылдық округі{{!}}Дәмді 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   =  
|құрылған уақыты         =   
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                = 448
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Мереке (айрық)}}
'''Мереке''' — [[Қостанай облысы]] [[Науырзым ауданы]], [[Дәмді ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Қарамеңді]] ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 97 км-дей жерде.

== Халқы == 
[[1999 жыл]]ы ауылдың тұрғындары 963 адам (470 ер адам және 493 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 448 адамды (232 ер адам, 216 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Науырзым ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Науырзым ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>84fig2gsugznjy43slrbgceagov3r5l</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Өлеңді</title>
    <ns>0</ns>
    <id>577982</id>
    <revision>
      <id>3060369</id>
      <parentid>2883200</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T11:00:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3271" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =  Өлеңді
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =  Ауылдық округ орталығы 
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =     
   |lat_deg =51|lat_min = 32|lat_sec = 28
   |lon_deg =63|lon_min = 41|lon_sec =29
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Қостанай облысы
|кестедегі облыс         = Қостанай облысы{{!}}Қостанай
|ауданы                  = Науырзым ауданы
|кестедегі аудан         = Науырзым ауданы{{!}}Науырзым
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Өлеңді ауылдық округі{{!}}Өлеңді
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =   
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                = 766
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
'''Өлеңді''' — [[Қостанай облысы]] [[Науырзым ауданы]]ндағы ауыл, [[Өлеңді ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Қарамеңді]] ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 38 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы ауылдың тұрғындары 1587 адам (790 ер адам және 797 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 766 адамды (381 ер адам, 385 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Науырзым ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Науырзым ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>pnw88ghd1uv07h2psyg31w01e0e9zxx</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Раздольное (Қостанай облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>577984</id>
    <revision>
      <id>3060367</id>
      <parentid>2883201</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T10:59:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3462" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =  Раздольное
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =Ауылдық округ орталығы   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =   
   |lat_deg =51|lat_min = 27|lat_sec = 56
   |lon_deg =63|lon_min = 11|lon_sec =02
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Қостанай облысы
|кестедегі облыс         = Қостанай облысы{{!}}Қостанай
|ауданы                  = Науырзым ауданы
|кестедегі аудан         = Науырзым ауданы{{!}}Науырзым
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Раздольный ауылдық округі (Қостанай облысы){{!}}Раздольный
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =   
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                = 1175
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Раздольное}}
'''Раздольное''' — [[Қостанай облысы]] [[Науырзым ауданы]]ндағы ауыл, [[Раздольный ауылдық округі (Қостанай облысы)|Раздольный ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Қарамеңді]] ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 75 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы ауылдың тұрғындары 1544 адам (768 ер адам және 776 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 1175 адамды (590 ер адам, 585 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Науырзым ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Науырзым ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>ansaxayy8fwq5vf6v2y6nfwb1a7rwy2</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Шилі (Науырзым ауданы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>577986</id>
    <revision>
      <id>3060366</id>
      <parentid>2883202</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T10:57:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3379" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =  Шилі
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          = Ауылдық округ орталығы  
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =     
   |lat_deg =51|lat_min = 35|lat_sec = 25
   |lon_deg =64|lon_min = 44|lon_sec =37
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Қостанай облысы
|кестедегі облыс         = Қостанай облысы{{!}}Қостанай
|ауданы                  = Науырзым ауданы
|кестедегі аудан         = Науырзым ауданы{{!}}Науырзым 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Шилі ауылдық округі (Науырзым ауданы){{!}}Шилі
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =   
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                = 697
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Шилі}}
'''Шилі''' — [[Қостанай облысы]] [[Науырзым ауданы]]ндағы ауыл, [[Шилі ауылдық округі (Науырзым ауданы)|Шилі ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Қарамеңді]] ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 37 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы ауылдың тұрғындары 1143 адам (582 ер адам және 561 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 697 адамды (354 ер адам, 343 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Науырзым ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Науырзым ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>pry6yvkhsu0l4yjwbgbsx7zn3yew8k9</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060421</id>
      <parentid>3060366</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T11:28:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Білгіш Шежіреші [[Шилі (Наурызым ауданы)]] бетін [[Шилі (Науырзым ауданы)]] бетіне жылжытты</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3379" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =  Шилі
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          = Ауылдық округ орталығы  
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =     
   |lat_deg =51|lat_min = 35|lat_sec = 25
   |lon_deg =64|lon_min = 44|lon_sec =37
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Қостанай облысы
|кестедегі облыс         = Қостанай облысы{{!}}Қостанай
|ауданы                  = Науырзым ауданы
|кестедегі аудан         = Науырзым ауданы{{!}}Науырзым 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Шилі ауылдық округі (Науырзым ауданы){{!}}Шилі
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =   
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                = 697
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Шилі}}
'''Шилі''' — [[Қостанай облысы]] [[Науырзым ауданы]]ндағы ауыл, [[Шилі ауылдық округі (Науырзым ауданы)|Шилі ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Қарамеңді]] ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 37 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы ауылдың тұрғындары 1143 адам (582 ер адам және 561 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 697 адамды (354 ер адам, 343 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Науырзым ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Науырзым ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>pry6yvkhsu0l4yjwbgbsx7zn3yew8k9</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Шилі ауылдық округі (Науырзым ауданы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>577987</id>
    <revision>
      <id>3060348</id>
      <parentid>2712047</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T10:47:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1541" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Шилі ауылдық округі
 |Облысы     = Қостанай облысы
 |Ауданы     = [[Науырзым ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Шилі (Науырзым ауданы)|Шилі]]
 |Енеді      = 1 ауыл
 |Тұрғыны    = 697
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
{{мағына|Шилі ауылдық округі}}
'''Шилі ауылдық округі''' – [[Қостанай облысы]] [[Науырзым ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік. 

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Шилі (Наурызым ауданы)|Шилі]] ауылы кіреді. Орталығы – Шилі ауылы.

== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 697 адамды құрады.&lt;ref&gt;[https://stat.gov.kz/getImg?id=WC16200032719 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Науырзым ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Науырзым ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>rq42u722k86hff2zxn71sjmcrd8i8o1</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060417</id>
      <parentid>3060348</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T11:26:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Білгіш Шежіреші [[Шилі ауылдық округі (Наурызым ауданы)]] бетін [[Шилі ауылдық округі (Науырзым ауданы)]] бетіне жылжытты</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1541" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Шилі ауылдық округі
 |Облысы     = Қостанай облысы
 |Ауданы     = [[Науырзым ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Шилі (Науырзым ауданы)|Шилі]]
 |Енеді      = 1 ауыл
 |Тұрғыны    = 697
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
{{мағына|Шилі ауылдық округі}}
'''Шилі ауылдық округі''' – [[Қостанай облысы]] [[Науырзым ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік. 

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Шилі (Наурызым ауданы)|Шилі]] ауылы кіреді. Орталығы – Шилі ауылы.

== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 697 адамды құрады.&lt;ref&gt;[https://stat.gov.kz/getImg?id=WC16200032719 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Науырзым ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Науырзым ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>rq42u722k86hff2zxn71sjmcrd8i8o1</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060424</id>
      <parentid>3060417</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T11:30:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1541" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Шилі ауылдық округі
 |Облысы     = Қостанай облысы
 |Ауданы     = [[Науырзым ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Шилі (Науырзым ауданы)|Шилі]]
 |Енеді      = 1 ауыл
 |Тұрғыны    = 697
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
{{мағына|Шилі ауылдық округі}}
'''Шилі ауылдық округі''' – [[Қостанай облысы]] [[Науырзым ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік. 

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Шилі (Науырзым ауданы)|Шилі]] ауылы кіреді. Орталығы – Шилі ауылы.

== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 697 адамды құрады.&lt;ref&gt;[https://stat.gov.kz/getImg?id=WC16200032719 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Науырзым ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Науырзым ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>jdu74fcazrwipawiell3xmjldli8c3k</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Александр Скарсгорд</title>
    <ns>0</ns>
    <id>579806</id>
    <revision>
      <id>3060127</id>
      <parentid>3059867</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T19:08:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10248" xml:space="preserve">{{Кинематограф
  |есімі                  =Александр Скарсгорд
  |шынайы есімі           ={{lang-sv|Alexander Skarsgård}}
  |сурет                  =Alexander Skarsgard (29485267411) (cropped).jpg
  |сурет ені              =
  |сурет атауы            =Скарсгорд 2016 жылы
  |туған кездегі есімі  =Александр Йохан Ялмар Скарсгорд
  |туған күні           =25.08.1976
  |туған жері           ={{туғанжері|Стокгольм|Стокгольмде}}, [[Швеция]]
  |қайтыс болған күні     =
  |қайтыс болған жері     =
  |мамандығы              ={{актер|Швеция|XX ғасыр|XXI ғасыр|Швеция телевидение}}
  |азаматтығы             ={{Байрақ|Швеция}}
  |белсенді жылдары       =1984—қазіргі күн
  |бағыты                 =
  |киностудия             =
  |марапаттары            =[[Алтын глобус]] (2018)
  |imdb_id                =0002907
  |сайты                  =
  |ортаққор               =Alexander Skarsgård
}}
'''Александр Йохан Ялмар Скарсгорд''', дұрысы&amp;nbsp;— '''Скашгод''' ({{lang-sv|Alexander Johan Hjalmar Skarsgård}} {{IPA|ˈskɑːʂɡoːɖ}}; [[25 тамыз]] [[1976 жыл|1976]], [[Стокгольм]], [[Швеция]]) — [[шведтер|швед]] [[актер]]і, режиссері және сценаристі.

== Өмірбаян ==
Александр Скарсгорд 1976 жылы 25 тамызда, [[Стокгольм|Стокгольмде]] дүниеге келген. Оның анасы Мю Гюнтер (My Guenther) - дәрігер, ал әкесі Стеллан Скарсгорд - танымал швециялық актер. Александр Скарсгордта төрт інісі бар - Густаф (1980), [[Билл Скарсгорд|Билл]] (1990) - актерлер, Сэм (1982), Вальтер (1995), қарындасы Эия (1992), екі қандас інілері - Оссиан (2009) және Кольбейн (2012).

Киноге түсуді Александр 8 жасынан бастаған. Оның бірінші жұмысы &quot;Оке және оның әлемі&quot; болған. 1989 жылы осындай танымал өмір оған жарамайтының түсінді. Өте жас кезінде оған папараццияның және басқа адамдардың назары ұнаған жоқ, сондықтан ол Стокгольмда [[Сәулет|архитектураны]] оқысы келген. Осы кезде ол өз актерлік мансабын тоқтатты.

Жылдар өте Скарсгорд политология бағытындағы колледге түсті. 19 жасында ол жедел Швецияның әскери-теңіз күштерінде жедел қызметке барды. Осы жерде ол 15 ай жаға артиллерияның антитеррористік бөлшегінде қызмет етті.

Қызметте Александр актерлік жұмыспен айналасуды шешті. 1996 жылы ол Ұлыбританиның Лидс қаласына аттанды. Онда ол Лидстің Қалалық университетінде, ағылшын тілін зерттеу бағытында оқи бастады.

1997 жылы [[Америка Құрама Штаттары|АҚШ]]-қа, [[Нью-Йорк]]ке көшіп келді. «Мэримаунт Манхэттан» колледжінде актерлік шеберлік курстарына қатысты.

Алты айдан кейін романтикалық қарым-қатынастар актерді туған жеріне қайтарады, алайда кейін қарым-қатынастар тоқтатылады. Осылайша, Александр [[Швеция]]да қалып, кино және телевидениеде рөлдерді ойнайды.

2009 жылдан бастап америкалық актриса және модель Кейт Босуортпен қарым-қатынасты бастайды, алайда 2011 жылы актерлер айырылысқанын айтады. 

2011 жылы 20 сәуірде ол Лидс университетінде оқуын бітіреді және өнер докторы жәрежесін алады.

Қазіргі кезде британдық тележүргізуші және модель Алекса Чангпен қарым-қатынаста.

== Фильмдер тізімі ==

===== Актер =====
{| class=&quot;wikitable&quot; width=&quot;90%&quot;
|-
!Жыл
! |||Қазақ тіліндегі атауы||Түпнұсқа атауы||Рөл
|-
|1984 
| || || Åke och hans värld || ''Kalle Nubb''
|-
|1987 
| || || Idag röd || ''Fred, pojken''
|-
|1989 
| || || Hunden som log || ''Jojjo''
|-
|rowspan=&quot;2&quot; |1999 
| || || Vita lögner || ''Marcus Englund''
|-
|
|  || Happy End || ''Bamse Viktorsson''
|-
| rowspan=&quot;6&quot; |2000 
| || || D-dag&amp;nbsp;— Lise || ''Lise’s papsøn''
|-
|
|  || D-dag || ''Lise’s papsøn''
|-
|
|  || Dykaren || ''Ingmar''
|-
|
|  || Järngänget || ''Anders''
|-
|
|  || Vingar av glas || ''Johan''
|-
|
|  || Hundtricket || ''Micke''
|-
|2001
|
| || D-dag || ''Lise’s papsøn''
|-
|2001
|с
| Юдифь|| Judith || ''Ante Lindström''
|-
|2001
| ф|| Хельсинки әуе жерлері|| Drakarna över Helsingfors || ''Robin Åström''
|-
|2001
|ф
| Үлгілі еркек|| Zoolander || ''Meekus''
|-
|2002 
| ф|| Ит әдісі|| Hundtricket || ''Micke''
|-
|2004 
| қыс|| Жүрек соғысы|| Hjärtslag || ''Piloten''
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |2005
| ф|| || Som man bäddar… || ''Nisse''
|-
|ф
| Сара туралы|| Om Sara || ''Калле''
|-
| rowspan=&quot;5&quot; |2006 
| қыс|| Ешқашан менікі болмайсың|| Never Be Mine || ''Christopher''
|-
|ф
| Соңғы қону|| The Last Drop || ''Lt Jürgen Voller''
|-
|ф
| Сүйіктілерді өлтіру|| Kill Your Darlings || ''Geert''
|-
|тф
| Нәтиже|| Cuppen || ''Micke''
|-
|ф
| Шығу|| Exit || ''Фабиан фон Клеркин/Fabian von Klerking''
|-
|2007
|ф
| Металл құдайлары|| Järnets änglar || ''Stefan''
|-
|2008 — 2008 
| с|| Өлтіруші ұрпақ|| Generation Kill || ''сержант Брэд «Айсман» Колберт''
|-
|2008—2014 
| с|| Нағыз қан|| True blood || ''Эрик Нортман''
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |2009
|мф
| Метропия|| Metropia || ''Стефан Юнг, дауысы''
|-
|ф
| Полюстің екінші жағында|| Beyond the Pole || ''Terje''
|-
| rowspan=&quot;2&quot; | 2010 
| || он үш|| 13 || ''Джек''
|-
|ф
| Сүйісу|| Puss || ''Alex''
|-
|2011 
| ф|| Сабан иттер|| Straw Dogs || ''Чарли Веннер''
|-
|2011
|ф
| Меланхолия|| Melancholia || ''Майкл''
|-
| rowspan=&quot;3&quot; | 2012 
| ф|| Теңіз шайқасы|| Battleship || ''Стоун Хоппер''
|-
|ф
| Мэйзи не білді?|| What Maisie Knew || ''Линкольн''
|-
|ф
| Байланыс жоқ|| Disconnect || ''Дерек Халл''
|-
|2013 
| ф|| «Шығыс» тобы|| The East || ''Бенджи''
|-
|2014 
| ф|| Арналған|| The Giver || ''Джонастың әкесі''
|-
| rowspan=&quot;2&quot; | 2015 
| ф|| Жасырын|| Hidden || ''Рэй''
|-
|ф
|  Жасөспірім қыздың күнделігі|| The Diary of a Teenage Girl || ''Монро''
|-
| rowspan=&quot;3&quot; | 2016 
| ф|| Үлгілі еркек 2||Zoolander 2|| ''Адам''
|-
|ф
| Тарзан. Аңыз||The Legend of Tarzan|| ''Тарзан''
|-
|ф
|  Бәріне соғыс||War on Everyone|| ''Терри Монро''
|-
|2017  — 2019
|с
|  Үлкен кіші өтірік||Big Little Lies|| ''Перри Райт''
|-
|2018
|ф
|Қараңғылықты ұста
|''Hold the Dark''
|
|-
|2018
|ф
|  Мылқау||Mute|| ''Лео Байлер''
|-
|2018
|&lt;small&gt;с&lt;/small&gt;
|Кішкентай барабаншы
|''The Little Drummer Girl''
|&lt;abbr&gt;Гади Беккер&lt;/abbr&gt;
|-
| rowspan=&quot;&quot; |2018
|&lt;small&gt;ф&lt;/small&gt;
|«Колибри» операциясы
|''The Hummingbird Project''
|Антон Залески
|-
| rowspan=&quot;&quot; |2019
|&lt;small&gt;ф&lt;/small&gt;
|Әсерлері
|''The Aftermath''
|Стефан Люберт
|-
| rowspan=&quot;&quot; |2019
|&lt;small&gt;ф&lt;/small&gt;
|Сол жұп
|''Long Shot''
|Джеймс Стюарт
|-
| rowspan=&quot;&quot; |2019
|&lt;small&gt;ф&lt;/small&gt;
|Өлтіру командасы
|''The Kill Team''
|сержант Дикс
|-
|2019
|&lt;small&gt;с&lt;/small&gt;
|Орталық Флоридада қалай құдай болуға болады
|''On Becoming a God in Central Florida''
|Трэвис Стаббс
|-
|2020
|&lt;small&gt;с&lt;/small&gt;
|Қарсыласу
|''The Stand''
|Рэндалл Флэгг
|-
| rowspan=&quot;&quot; |2021
|&lt;small&gt;ф&lt;/small&gt;
|Идентичность
|''Passing''
|Джон Беллью
|-
| rowspan=&quot;&quot; |2021
|&lt;small&gt;ф&lt;/small&gt;
|Годзилла Конгқа қарсы
|''Godzilla vs. Kong''
|доктор Нейтан Линд
|-
|2021
|&lt;small&gt;с&lt;/small&gt;
|Мұрагерлер
|''Succession''
|Лукас Матссон
|-
| rowspan=&quot;&quot; |2022
|&lt;small&gt;ф&lt;/small&gt;
|Варяг
|''The Northman''
|Амлет
|-
| rowspan=&quot;&quot; |
|&lt;small&gt;ф&lt;/small&gt;
|Шексіз бассейні
|''Infinity Pool''
|Джеймс Фостер
|}

===== Режиссер =====
Att döda ett barn 2003 (қысқа фильм)

== Сілтемелер ==
* {{imdb name|0002907}}

[[Санат:Эмми сыйлығының иегерлері]]
[[Санат:Алтын глобус сыйлығының иегерлері]]
[[Санат:Гильдия сыйлығының иегерлері]]
[[Санат:Телевизиялық сын таңдауы сыйлығының иегерлері]]
[[Санат:Швеция феминизмі қайраткерлері]]
[[Санат:Скарсгардтар]]</text>
      <sha1>bw6g3atcq99q38cq7cl3tsuh7hie1wt</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Үлгі:Ақжайық ауданы елді мекендері</title>
    <ns>10</ns>
    <id>580628</id>
    <revision>
      <id>3060093</id>
      <parentid>2653548</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T18:40:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4066" xml:space="preserve">{{Навигациялық жол
 |state = &lt;includeonly&gt;{{{state|collapsed}}}&lt;/includeonly&gt;
 |navbar = plain
 |түс         = {{түс|Қазақстан}}
 |сурет  = 
 |сурет2 = 
 |жасыру       = 
 |тақырыбы     = [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Ақжайық ауданы]] елді мекендері
 |мазмұны   = {{nobr| [[Ақбұлақ (Ақжайық ауданы)|Ақбұлақ]] •}}
{{nobr| [[Ақсуат (Ақжайық ауданы)|Ақсуат]] •}}
{{nobr| [[Ақшкол (Батыс Қазақстан облысы)|''Ақшкол'']] •}}
{{nobr| [[Алғабас (Ақжайық ауданы)|Алғабас]] •}}
{{nobr| [[Алмалы (Ақжайық ауданы)|Алмалы]] •}}
{{nobr| [[Атамекен (Ақжайық ауданы)|Атамекен]] •}}
{{nobr| ''[[Әтібек]]'' •}}
{{nobr| [[Базартөбе]] •}}
{{nobr| [[Базаршолан]] •}}
{{nobr| [[Баянтөбе]] •}}
{{nobr| [[Бесоба (Ақжайық ауданы)|''Бесоба'']] •}}
{{nobr| [[Битілеу]] •}}
{{nobr| [[Бударин]] •}}
{{nobr| [[Бұлан (Ақжайық ауданы)|''Бұлан'']] •}}
{{nobr| [[Бітік (ауыл)|Бітік]] •}}
{{nobr| [[Дөңгелек (ауыл)|''Дөңгелек'']] •}}
{{nobr| [[Есенсай]] •}}
{{nobr| [[Есім (Батыс Қазақстан облысы)|Есім]] •}}
{{nobr| [[Жайық (Ақжайық ауданы)|Жайық]] •}}
{{nobr| ''[[Жаманқұдық]]'' •}}
{{nobr| [[Жамбыл (Ақжайық ауданы)|Жамбыл]] •}}
{{nobr| [[Жаңабұлақ]] •}}
{{nobr| [[Жаңажол (Ақжайық ауданы)|Жаңажол]] •}}
{{nobr| [[Жанама (Батыс Қазақстан облысы)|Жанама]] •}}
{{nobr| ''[[Жантемір]]'' •}}
{{nobr| [[Жолап]] •}}
{{nobr| [[Жұбан Молдағалиев ауылы|Жұбан Молдағалиев]] •}}
{{nobr| [[Кеңсуат]] •}}
{{nobr| [[Коловертное]] •}}
{{nobr| [[Көнеккеткен]] •}}
{{nobr| [[Қабыл (ауыл)|Қабыл]] •}}
{{nobr| [[Қадырқұл]] •}}
{{nobr| [[Қабыршақты (ауыл)|Қабыршақты]] •}}
{{nobr| [[Қамыстыкөл (ауыл)|Қамыстыкөл]] •}}
{{nobr| [[Қарағай (Батыс Қазақстан облысы)|Қарағай]] •}}
{{nobr| [[Қарауылтөбе (Батыс Қазақстан облысы)|Қарауылтөбе]] •}}
{{nobr| ''[[Қосшығыр]]'' •}}
{{nobr| [[Қызылжар (Ақжайық ауданы)|Қызылжар]] •}}
{{nobr| [[Қырыққұдық (Батыс Қазақстан облысы)|''Қырыққұдық'']] •}}
{{nobr| [[Мерген (Батыс Қазақстан облысы)|Мерген]] •}}
{{nobr| [[Мойылды (Батыс Қазақстан облысы)|Мойылды]] •}}
{{nobr| [[Сайқұдық]] •}}
{{nobr| [[Самал]] •}}
{{nobr| [[Сарман (Батыс Қазақстан облысы)|Сарман]] •}}
{{nobr| [[Тайпақ (Батыс Қазақстан облысы)|Тайпақ]] •}}
{{nobr| [[Тасоба (Ақжайық ауданы)|Тасоба]] •}}
{{nobr| [[Тегісжол (Батыс Қазақстан облысы)|Тегісжол]] •}}
{{nobr| [[Тоған (Батыс Қазақстан облысы)|Тоған]] •}}
{{nobr| [[Томпақ]] •}}
{{nobr| [[Тінәлі]] •}}
{{nobr| [[Үшқұдық (Батыс Қазақстан облысы)|''Үшқұдық'']] •}}
{{nobr| [[Үштөбе (Батыс Қазақстан облысы)|Үштөбе]] •}}
{{nobr| [[Чапаев (Батыс Қазақстан облысы)|Чапаев]] •}}
{{nobr| [[Шабдаржап]] •}}
{{nobr| [[Ілбішін]] }}
 }}
&lt;noinclude&gt;
[[Санат:Навигациялық үлгілер:Аудан бойынша елді мекендер:Батыс Қазақстан облысы|Ақжайық ауданы]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>egnyiysk5hglhk9j1ochax472c2us8s</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Үлгі:Бөкей ордасы ауданы елді мекендері</title>
    <ns>10</ns>
    <id>580736</id>
    <revision>
      <id>3059980</id>
      <parentid>2584992</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T15:46:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2186" xml:space="preserve">{{Навигациялық жол
 |state = &lt;includeonly&gt;{{{state|collapsed}}}&lt;/includeonly&gt;
 |navbar = plain
 |түс         = {{түс|Қазақстан}}
 |сурет  = 
 |сурет2 = 
 |жасыру       = 
 |тақырыбы     = [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Бөкей ордасы ауданы]] елді мекендері
 |мазмұны   = 
{{nobr| [[Әжен]] •}} 
{{nobr| [[Бескөл (Батыс Қазақстан облысы)|''Бескөл'']] •}}
{{nobr| [[Бисен]] •}} 
{{nobr| [[Бөрлі (Бөкей ордасы ауданы)|Бөрлі]] •}}
{{nobr| [[Жәрмеңке (ауыл)|Жәрмеңке]] •}}
{{nobr| [[Жетібай (Батыс Қазақстан облысы)|Жетібай]] •}}
{{nobr| [[Жиекқұм]] •}}
{{nobr| [[Қарасай (Батыс Қазақстан облысы)|''Қарасай'']] •}}
{{nobr| [[Қарасу (Бөкей ордасы ауданы)|Қарасу]] •}}
{{nobr| [[Кеңой (Батыс Қазақстан облысы)|Кеңой]] •}}
{{nobr| [[Көктерек (Бөкей ордасы ауданы)|Көктерек]] •}}
{{nobr| ''[[Куйбышев (Батыс Қазақстан облысы)|Куйбышев]]'' •}}
{{nobr| [[Мәмбет (Батыс Қазақстан облысы)|Мәмбет]] •}}
{{nobr| [[Мұратсай]] •}} 
{{nobr| ''[[Науша]]'' •}}
{{nobr| [[Сайқын]] •}} 
{{nobr| [[Саралжын (Бөкей ордасы ауданы)|Саралжын]] •}}
{{nobr| [[Сейітқали]] •}}
{{nobr| [[Тайғара]] •}}
{{nobr| [[Тереңқұдық]] •}}
{{nobr| [[Үштерек (Батыс Қазақстан облысы)|Үштерек]] •}}
{{nobr| [[Ұялы (Батыс Қазақстан облысы)|Ұялы]] •}} 
{{nobr| [[Хан Ордасы (ауыл)|Хан Ордасы]] •}}
{{nobr| [[Шонай (Батыс Қазақстан облысы)|Шонай]] }}
}}
&lt;noinclude&gt;
[[Санат:Навигациялық үлгілер:Аудан бойынша елді мекендер:Батыс Қазақстан облысы|Бөкей ордасы ауданы]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>b8gvjbns2wiuqr6g6sbp5j767ql8a3c</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Айпара (ауыл)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>580883</id>
    <revision>
      <id>3060165</id>
      <parentid>2730598</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T19:48:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3207" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Айпара
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =   
   |lat_deg =45 |lat_min = 48|lat_sec = 59
   |lon_deg =81|lon_min = 12|lon_sec =47
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Алматы 
|ауданы                  = Алакөл ауданы
|кестедегі аудан         = Алакөл ауданы{{!}}Алакөл 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Үшбұлақ ауылдық округі{{!}}Үшбұлақ 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =   
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                = 157
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
'''Айпара''' — [[Жетісу облысы]] [[Алакөл ауданы]], [[Үшбұлақ ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Үшарал (қала)|Үшарал]] қаласынан оңтүстік-шығысқа қарай 106 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 245 адам (126 ер адам және 119 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 157 адамды (82 ер адам және 75 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Алакөл ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Алакөл ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>5nj95x7b63m8ohdmipxkpvuhxava8lk</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060167</id>
      <parentid>3060165</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T19:50:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3207" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Айпара
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =   
   |lat_deg =45 |lat_min = 48|lat_sec = 59
   |lon_deg =81|lon_min = 12|lon_sec =47
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Алакөл ауданы
|кестедегі аудан         = Алакөл ауданы{{!}}Алакөл 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Үшбұлақ ауылдық округі{{!}}Үшбұлақ 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =   
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                = 157
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
'''Айпара''' — [[Жетісу облысы]] [[Алакөл ауданы]], [[Үшбұлақ ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Үшарал (қала)|Үшарал]] қаласынан оңтүстік-шығысқа қарай 106 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 245 адам (126 ер адам және 119 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 157 адамды (82 ер адам және 75 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Алакөл ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Алакөл ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>kppo8vae4ckr5q1r65akpeku5x3gip8</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ақтүбек (Жетісу облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>580909</id>
    <revision>
      <id>3060179</id>
      <parentid>3046559</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T20:08:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3394" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Ақтүбек
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          = Ауылдық округ орталығы  
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =     
   |lat_deg =46 |lat_min = 09|lat_sec = 37
   |lon_deg =81|lon_min = 11|lon_sec =03
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Алакөл ауданы
|кестедегі аудан         = Алакөл ауданы{{!}}Алакөл 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Ақтүбек ауылдық округі (Жетісу облысы){{!}}Ақтүбек 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =   
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                = 1239
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Ақтүбек}}
'''Ақтүбек''' — [[Жетісу облысы]] [[Алакөл ауданы]]ндағы ауыл, [[Ақтүбек ауылдық округі (Жетісу облысы)|Ақтүбек ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Үшарал (қала)|Үшарал]] қаласынан оңтүстік-шығысқа қарай 15 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 1403 адам (738 ер адам және 665 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 1239 адамды (655 ер адам және 584 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Алакөл ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Алакөл ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>mwalr5kb4jq3uhf26nt0yve87mho0lb</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060180</id>
      <parentid>3060179</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T20:10:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Kasymov [[Ақтүбек (Алматы облысы)]] бетін [[Ақтүбек (Жетісу облысы)]] бетіне жылжытты (айдатқыш қалдырмады)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3394" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Ақтүбек
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          = Ауылдық округ орталығы  
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =     
   |lat_deg =46 |lat_min = 09|lat_sec = 37
   |lon_deg =81|lon_min = 11|lon_sec =03
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Алакөл ауданы
|кестедегі аудан         = Алакөл ауданы{{!}}Алакөл 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Ақтүбек ауылдық округі (Жетісу облысы){{!}}Ақтүбек 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =   
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                = 1239
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Ақтүбек}}
'''Ақтүбек''' — [[Жетісу облысы]] [[Алакөл ауданы]]ндағы ауыл, [[Ақтүбек ауылдық округі (Жетісу облысы)|Ақтүбек ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Үшарал (қала)|Үшарал]] қаласынан оңтүстік-шығысқа қарай 15 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 1403 адам (738 ер адам және 665 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 1239 адамды (655 ер адам және 584 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Алакөл ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Алакөл ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>mwalr5kb4jq3uhf26nt0yve87mho0lb</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ақтүбек ауылдық округі (Жетісу облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>580910</id>
    <revision>
      <id>3060183</id>
      <parentid>3046556</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T20:11:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: Ақтүбек (Алматы облысы) → Ақтүбек (Жетісу облысы) (2) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1576" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Ақтүбек ауылдық округі
 |Облысы     = Алматы облысы
 |Ауданы     = [[Алакөл ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Ақтүбек (Жетісу облысы)|Ақтүбек]]
 |Енеді      = 1 ауыл
 |Тұрғыны    = 1239
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
{{мағына|Ақтүбек ауылдық округі}}
'''Ақтүбек ауылдық округі''' — [[Алматы облысы]] [[Алакөл ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Ақтүбек (Жетісу облысы)|Ақтүбек]] ауылы кіреді. Орталығы – Ақтүбек ауылы.

== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 1239 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Алакөл ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Алакөл ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>amwa5qrrcr7v4w2u61pr1w2jotf3ihm</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ақши (Жетісу облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>580913</id>
    <revision>
      <id>3060186</id>
      <parentid>2729762</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T20:14:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3354" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Ақши
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =   
   |lat_deg =45 |lat_min = 57|lat_sec = 05
   |lon_deg =81|lon_min = 33|lon_sec =45
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Алакөл ауданы
|кестедегі аудан         = Алакөл ауданы{{!}}Алакөл 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Ырғайты ауылдық округі{{!}}Ырғайты
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =   
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                = 578
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Ақши}}
'''Ақши''' — [[Жетісу облысы]]ның [[Алакөл ауданы]], [[Ырғайты ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Үшарал (қала)|Үшарал]] қаласынан оңтүстік-шығысқа қарай 56 км-дей жерде, [[Алакөл (көл)|Алакөл]] көлінің оңтүстік-батыс жағасында орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 728 адам (375 ер адам және 353 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 578 адамды (284 ер адам және 294 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Алакөл ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Алакөл ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>2tg5nb7qi6txu12er3jqzej2p30631g</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060187</id>
      <parentid>3060186</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T20:15:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Kasymov [[Ақши (Алакөл ауданы)]] бетін [[Ақши (Жетісу облысы)]] бетіне жылжытты (айдатқыш қалдырмады)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3354" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Ақши
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =   
   |lat_deg =45 |lat_min = 57|lat_sec = 05
   |lon_deg =81|lon_min = 33|lon_sec =45
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Алакөл ауданы
|кестедегі аудан         = Алакөл ауданы{{!}}Алакөл 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Ырғайты ауылдық округі{{!}}Ырғайты
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =   
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                = 578
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Ақши}}
'''Ақши''' — [[Жетісу облысы]]ның [[Алакөл ауданы]], [[Ырғайты ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Үшарал (қала)|Үшарал]] қаласынан оңтүстік-шығысқа қарай 56 км-дей жерде, [[Алакөл (көл)|Алакөл]] көлінің оңтүстік-батыс жағасында орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 728 адам (375 ер адам және 353 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 578 адамды (284 ер адам және 294 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Алакөл ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Алакөл ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>2tg5nb7qi6txu12er3jqzej2p30631g</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Алакөл (Жетісу облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>580916</id>
    <revision>
      <id>3060195</id>
      <parentid>2730590</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T20:21:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3462" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Алакөл
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =   
   |lat_deg =46|lat_min = 21|lat_sec = 09
   |lon_deg =81|lon_min = 17|lon_sec =37
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Алакөл ауданы
|кестедегі аудан         = Алакөл ауданы{{!}}Алакөл 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Қамысқала ауылдық округі (Алматы облысы){{!}}Қамысқала
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =   
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =52
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Алакөл}}
'''Алакөл''' — [[Жетісу облысы]] [[Алакөл ауданы]], [[Қамысқала ауылдық округі (Алматы облысы)|Қамысқала ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Үшарал (қала)|Үшарал]] қаласынан солтүстік-шығысқа қарай 31 км-дей жерде, [[Қошқаркөл]] (Ұялы) көлінің оңтүстік-батыс жағасында орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 97 адам (48 ер адам және 49 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 52 адамды (50 ер адам және 2 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Алакөл ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Алакөл ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>56scsu3kty3wauz8qvb611vrxtttalc</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060197</id>
      <parentid>3060195</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T20:28:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Kasymov [[Алакөл (Алматы облысы)]] бетін [[Алакөл (Жетісу облысы)]] бетіне жылжытты (айдатқыш қалдырмады)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3462" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Алакөл
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =   
   |lat_deg =46|lat_min = 21|lat_sec = 09
   |lon_deg =81|lon_min = 17|lon_sec =37
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Алакөл ауданы
|кестедегі аудан         = Алакөл ауданы{{!}}Алакөл 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Қамысқала ауылдық округі (Алматы облысы){{!}}Қамысқала
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =   
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =52
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Алакөл}}
'''Алакөл''' — [[Жетісу облысы]] [[Алакөл ауданы]], [[Қамысқала ауылдық округі (Алматы облысы)|Қамысқала ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Үшарал (қала)|Үшарал]] қаласынан солтүстік-шығысқа қарай 31 км-дей жерде, [[Қошқаркөл]] (Ұялы) көлінің оңтүстік-батыс жағасында орналасқан.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 97 адам (48 ер адам және 49 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 52 адамды (50 ер адам және 2 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Алакөл ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Алакөл ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>56scsu3kty3wauz8qvb611vrxtttalc</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қамысқала ауылдық округі (Жетісу облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>580917</id>
    <revision>
      <id>3060200</id>
      <parentid>2730583</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T20:29:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: Алакөл (Алматы облысы) → Алакөл (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1575" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Қамысқала ауылдық округі
 |Облысы     = Алматы облысы
 |Ауданы     = [[Алакөл ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Қамысқала]]
 |Енеді      = 2 ауыл
 |Тұрғыны    = 930
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
{{мағына|Қамысқала ауылдық округі}}
'''Қамысқала ауылдық округі''' — [[Алматы облысы]] [[Алакөл ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Қамысқала]], [[Алакөл (Жетісу облысы)|Алакөл]] ауылдары кіреді. Орталығы - Қамысқала ауылы.

== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 930 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Алакөл ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Алакөл ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>kng8994yfn4stserz25w8e0k4biijq6</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Арқарлы (Алакөл ауданы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>580918</id>
    <revision>
      <id>3060204</id>
      <parentid>2729541</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T20:33:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3291" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Арқарлы
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =  Ауылдық округ орталығы 
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =    
   |lat_deg =46|lat_min = 14|lat_sec = 56
   |lon_deg =80|lon_min = 05|lon_sec =58
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Алакөл ауданы
|кестедегі аудан         = Алакөл ауданы{{!}}Алакөл 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Арқарлы ауылдық округі{{!}}Арқарлы
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =   
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =611
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Арқарлы}}
'''Арқарлы''' — [[Жетісу облысы]] [[Алакөл ауданы]]ндағы ауыл, [[Арқарлы ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Үшарал (қала)|Үшарал]] қаласынан солтүстік-батысқа қарай 63 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 1130 адам (588 ер адам және 542 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 611 адамды (310 ер адам және 301 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Алакөл ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Алакөл ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>qjdze3c8owbtkvvb0xatjoxv4b3mdi8</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Әлемді</title>
    <ns>0</ns>
    <id>580920</id>
    <revision>
      <id>3060210</id>
      <parentid>2730166</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T20:38:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3196" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Әлемді
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =    
   |lat_deg =45|lat_min = 45|lat_sec = 33
   |lon_deg =80|lon_min = 17|lon_sec =24
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Алакөл ауданы
|кестедегі аудан         = Алакөл ауданы{{!}}Алакөл 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Көлбай ауылдық округі{{!}}Көлбай 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =   
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =99
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
'''Әлемді''' — [[Жетісу облысы]] [[Алакөл ауданы]], [[Көлбай ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Үшарал (қала)|Үшарал]] қаласынан оңтүстік-батысқа қарай 90 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 210 адам (113 ер адам және 97 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 99 адамды (49 ер адам және 50 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Алакөл ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Алакөл ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>ah7ix25n3ggipc8owh4ya82fzdwsgl0</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Бүдір</title>
    <ns>0</ns>
    <id>580922</id>
    <revision>
      <id>3060240</id>
      <parentid>2730167</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T20:53:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3191" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Бүдір
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =     
   |lat_deg =45|lat_min = 48|lat_sec = 21
   |lon_deg =80|lon_min = 15|lon_sec =14
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Алакөл ауданы
|кестедегі аудан         = Алакөл ауданы{{!}}Алакөл 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Көлбай ауылдық округі{{!}}Көлбай 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =   
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =56
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
'''Бүдір''' — [[Жетісу облысы]] [[Алакөл ауданы]], [[Көлбай ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Үшарал (қала)|Үшарал]] қаласынан оңтүстік-батысқа қарай 85 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 96 адам (51 ер адам және 45 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 56 адамды (28 ер адам және 28 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Алакөл ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Алакөл ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>8efxfjtdj6lkgpdabelxndholmchqo2</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Әшім</title>
    <ns>0</ns>
    <id>580954</id>
    <revision>
      <id>3060211</id>
      <parentid>2730145</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T20:39:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3197" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Әшім
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =     
   |lat_deg =45|lat_min = 40|lat_sec = 23
   |lon_deg =80|lon_min = 39|lon_sec =10
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Алакөл ауданы
|кестедегі аудан         = Алакөл ауданы{{!}}Алакөл 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Жыланды ауылдық округі{{!}}Жыланды
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =   
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =183
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
'''Әшім''' — [[Жетісу облысы]] [[Алакөл ауданы]], [[Жыланды ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Үшарал (қала)|Үшарал]] қаласынан оңтүстік-батысқа қарай 74 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 294 адам (152 ер адам және 142 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 183 адамды (98 ер адам және 85 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Алакөл ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Алакөл ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>fk28t955fdx8tgi9vmhspbto7hgo68w</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Байзерек</title>
    <ns>0</ns>
    <id>580963</id>
    <revision>
      <id>3060212</id>
      <parentid>2730478</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T20:39:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3298" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Байзерек
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =       
   |lat_deg =45|lat_min = 39|lat_sec = 13
   |lon_deg =80|lon_min = 37|lon_sec =31
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Алакөл ауданы
|кестедегі аудан         = Алакөл ауданы{{!}}Алакөл 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Лепсі ауылдық округі (Алакөл ауданы){{!}}Лепсі
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =   
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =106
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
'''Байзерек''' — [[Жетісу облысы]] [[Алакөл ауданы]], [[Лепсі ауылдық округі (Алакөл ауданы)|Лепсі ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Үшарал (қала)|Үшарал]] қаласынан оңтүстік-батысқа қарай 78 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 396 адам (209 ер адам және 187 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 106 адамды (53 ер адам және 53 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Алакөл ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Алакөл ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>e043poo076etoalusb7ay71ir299itn</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Бескөл ауылдық округі (Жетісу облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>581303</id>
    <revision>
      <id>3060224</id>
      <parentid>3043884</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T20:45:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Әкімшілік құрамы */clean up, replaced: Бескөл (Алматы облысы) → Бескөл (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1860" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Бескөл ауылдық округі
 |Облысы     = Жетісу облысы
 |Ауданы     = [[Алакөл ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Бұлақты (Алакөл ауданы)|Бұлақты]]
 |Енеді      = 6 ауыл
 |Тұрғыны    = 7462
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
{{мағына|Бескөл ауылдық округі}}
'''Бескөл ауылдық округі''' — [[Жетісу облысы]] [[Алакөл ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Бұлақты (Алакөл ауданы)|Бұлақты]], [[Бескөл (Жетісу облысы)|Бескөл]], [[Қаратұма (Алматы облысы)|Қаратұма]] ауылдары, [[Бесінші (жол айрығы)|Бесінші]], [[Сайқан]], [[№13-темір жол айрығы|№13]] темір жол айрықтары кіреді. Орталығы - Бұлақты ауылы.

== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 7462 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Алакөл ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Алакөл ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>5ld6aoxu4jvg6kch1m18wc9cr2mda17</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060234</id>
      <parentid>3060224</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T20:50:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: Бұлақты (Алакөл ауданы) → Бұлақты (Жетісу облысы) (2) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1860" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Бескөл ауылдық округі
 |Облысы     = Жетісу облысы
 |Ауданы     = [[Алакөл ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Бұлақты (Жетісу облысы)|Бұлақты]]
 |Енеді      = 6 ауыл
 |Тұрғыны    = 7462
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
{{мағына|Бескөл ауылдық округі}}
'''Бескөл ауылдық округі''' — [[Жетісу облысы]] [[Алакөл ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Бұлақты (Жетісу облысы)|Бұлақты]], [[Бескөл (Жетісу облысы)|Бескөл]], [[Қаратұма (Алматы облысы)|Қаратұма]] ауылдары, [[Бесінші (жол айрығы)|Бесінші]], [[Сайқан]], [[№13-темір жол айрығы|№13]] темір жол айрықтары кіреді. Орталығы - Бұлақты ауылы.

== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 7462 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Алакөл ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Алакөл ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>k1w2bjqjdab5rmm4h5bneuv0uzlc5x0</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Бесінші (жол айрығы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>581305</id>
    <revision>
      <id>3060227</id>
      <parentid>3044318</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T20:48:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3344" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 = Темір жол айрығы 
|атауы                 = Бесінші
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =46 |lat_min = 33|lat_sec = 23
   |lon_deg =80|lon_min = 26|lon_sec =51
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Алакөл ауданы
|кестедегі аудан         = Алакөл ауданы{{!}}Алакөл 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Бескөл ауылдық округі (Жетісу облысы){{!}}Бескөл
|ішкі бөлінісі           = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                = 192
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}

'''Бесінші''' — [[Жетісу облысы]] [[Алакөл ауданы]], [[Бескөл ауылдық округі (Жетісу облысы)|Бескөл ауылдық округі]] құрамындағы темір жол айрығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Үшарал (қала)|Үшарал қаласы]]нан солтүстік-батысқа қарай 56 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 47 адам (29 ер адам және 18 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 192 адамды (98 ер адам және 94 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Алакөл ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Алакөл ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>s41m8z8pma5g7fcdjy9xycabahmce4y</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Бибақан</title>
    <ns>0</ns>
    <id>581369</id>
    <revision>
      <id>3060228</id>
      <parentid>2730490</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T20:48:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3285" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Бибақан
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =     
   |lat_deg =45|lat_min = 47|lat_sec = 06
   |lon_deg =80|lon_min = 58|lon_sec =41
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Алакөл ауданы
|кестедегі аудан         = Алакөл ауданы{{!}}Алакөл 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Сапақ ауылдық округі (Алматы облысы){{!}}Сапақ
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =   
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =240
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
'''Бибақан''' — [[Жетісу облысы]] [[Алакөл ауданы]], [[Сапақ  ауылдық округі (Алматы облысы)|Сапақ  ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Үшарал (қала)|Үшарал]] қаласынан оңтүстікке қарай 82 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 439 адам (211 ер адам және 228 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 240 адамды (114 ер адам және 126 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Алакөл ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Алакөл ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>re90ewhkhzg2orqpngs37fpg09f7fbo</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Екпінді (Алакөл ауданы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>581380</id>
    <revision>
      <id>3060243</id>
      <parentid>2729932</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T20:58:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3390" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Екпінді
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          = Ауылдық округ орталығы  
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =   
   |lat_deg =45|lat_min = 44|lat_sec = 10
   |lon_deg =80|lon_min = 37|lon_sec =30
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Алакөл ауданы
|кестедегі аудан         = Алакөл ауданы{{!}}Алакөл 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Екпінді ауылдық округі (Алакөл ауданы){{!}}Екпінді 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =   
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =1355
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Екпінді}}
'''Екпінді''' — [[Жетісу облысы]] [[Алакөл ауданы]]ндағы ауыл, [[Екпінді ауылдық округі (Алакөл ауданы)|Екпінді ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Үшарал (қала)|Үшарал]] қаласынан оңтүстік-батысқа қарай 68 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 1469 адам (753 ер адам және 716 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 1355 адамды (679 ер адам және 676 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Алакөл ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Алакөл ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>8mhbuhcwh9aw9i2hhpxrldwqr1kkeap</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ескі Жанама</title>
    <ns>0</ns>
    <id>581390</id>
    <revision>
      <id>3060245</id>
      <parentid>2730126</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T20:59:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3219" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Ескі Жанама
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =     
   |lat_deg =46|lat_min = 11|lat_sec = 55
   |lon_deg =80|lon_min = 47|lon_sec =15
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Жетісу облысы 
|кестедегі облыс         = Жетісу облысы{{!}}Жетісу 
|ауданы                  = Алакөл ауданы
|кестедегі аудан         = Алакөл ауданы{{!}}Алакөл 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Жанама ауылдық округі{{!}}Жанама 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =   
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =200
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
'''Ескі Жанама''' — [[Жетісу облысы]] [[Алакөл ауданы]], [[Жанама ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Үшарал (қала)|Үшарал]] қаласынан солтүстік-батысқа қарай 11 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 115 адам (54 ер адам және 61 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 200 адамды (102 ер адам және 98 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Алакөл ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Алакөл ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>ibmgnf8zgldpzdxm6xmzxezwy6571bq</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Матай ауылдық округі</title>
    <ns>0</ns>
    <id>581894</id>
    <revision>
      <id>3060099</id>
      <parentid>3058884</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T18:45:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Әкімшілік құрамы */clean up, replaced: Ақөзек (Ақсу ауданы) → Ақөзек (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1591" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Матай ауылдық округі
 |Облысы     = Жетісу облысы
 |Ауданы     = [[Ақсу ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Матай]]
 |Енеді      = 5 ауыл
 |Тұрғыны    = 4347
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
'''Матай ауылдық округі''' — [[Жетісу облысы]] [[Ақсу ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Матай]], [[Құрақсу]] ауылдары, [[Ақөзек (Жетісу облысы)|Ақөзек]], [[Береке (Ақсу ауданы)|Береке]], [[Жасқазақ]] темір жол айрықтары кіреді. Орталығы - Матай ауылы.

== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 4347 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Ақсу ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Ақсу ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>29t1mpxj3vhwxngjms13lwuppcnam6s</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060100</id>
      <parentid>3060099</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T18:46:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Әкімшілік құрамы */clean up, replaced: Береке (Ақсу ауданы) → Береке (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1595" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Матай ауылдық округі
 |Облысы     = Жетісу облысы
 |Ауданы     = [[Ақсу ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Матай]]
 |Енеді      = 5 ауыл
 |Тұрғыны    = 4347
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
'''Матай ауылдық округі''' — [[Жетісу облысы]] [[Ақсу ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Матай]], [[Құрақсу]] ауылдары, [[Ақөзек (Жетісу облысы)|Ақөзек]], [[Береке (Жетісу облысы)|Береке]], [[Жасқазақ]] темір жол айрықтары кіреді. Орталығы - Матай ауылы.

== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 4347 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Ақсу ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Ақсу ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>laqpmbx8mofvl19uo87lfffx6n37r5r</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қарашілік ауылдық округі</title>
    <ns>0</ns>
    <id>582633</id>
    <revision>
      <id>3060109</id>
      <parentid>3059316</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T18:48:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Әкімшілік құрамы */clean up, replaced: Қарашілік (Алматы облысы) → Қарашілік (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1533" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Қарашілік ауылдық округі
 |Облысы     = Жетісу облысы
 |Ауданы     = [[Ақсу ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Сағабүйен]]
 |Енеді      = 3 ауыл
 |Тұрғыны    = 2147
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
'''Қарашілік ауылдық округі''' — [[Жетісу облысы]] [[Ақсу ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Қарашілік (Жетісу облысы)|Қарашілік]], [[Сағабүйен]], [[Сағакүрес]] ауылдары кіреді. Орталығы - Сағабүйен ауылы.

== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 2147 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Ақсу ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Ақсу ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>mn8zf033p6qzj70qwaa1xcuerzp7ck9</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қазақстан ауылдық округі (Алматы облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>583320</id>
    <revision>
      <id>3060112</id>
      <parentid>3058220</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T18:49:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Әкімшілік құрамы */clean up, replaced: Ащыбұлақ (Еңбекшіқазақ ауданы) → Ащыбұлақ (Алматы облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1807" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Қазақстан ауылдық округі
 |Облысы     = Алматы облысы
 |Ауданы     = [[Еңбекшіқазақ ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Қазақстан (Алматы облысы)|Қазақстан]]
 |Енеді      = 3 ауыл
 |Тұрғыны    = 8150
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
{{мағына|Қазақстан ауылдық округі}}
'''Қазақстан ауылдық округі''' — [[Алматы облысы]] [[Еңбекшіқазақ ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Ащыбұлақ (Алматы облысы)|Ащыбұлақ]], [[Жолдыбай Қайыпов ауылы|Жолдыбай Қайыпов]], [[Қазақстан (Алматы облысы)|Қазақстан]] ауылдары кіреді. Орталығы - Қазақстан ауылы.

== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 8150 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Еңбекшіқазақ ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Еңбекшіқазақ ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>01wtmhzceqig3c39dtsecphyl8eivtf</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Арқарлы (Алматы облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>583625</id>
    <revision>
      <id>3060205</id>
      <parentid>2734370</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T20:33:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Kasymov [[Арқарлы (Жамбыл ауданы)]] бетін [[Арқарлы (Алматы облысы)]] бетіне жылжытты (айдатқыш қалдырмады)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3422" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Арқарлы
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =   
   |lat_deg =43 |lat_min = 14|lat_sec = 04
   |lon_deg =75|lon_min = 35|lon_sec =42
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Алматы облысы 
|кестедегі облыс         = Алматы облысы{{!}}Алматы 
|ауданы                  = Жамбыл ауданы (Алматы облысы)
|кестедегі аудан         = Жамбыл ауданы (Алматы облысы){{!}}Жамбыл
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Ақтерек ауылдық округі{{!}}Ақтерек 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =     
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                = 286
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Арқарлы}}
'''Арқарлы ''' — [[Алматы облысы]] [[Жамбыл ауданы (Алматы облысы)|Жамбыл ауданы]], [[Ақтерек ауылдық округі]] құрамындағы ауыл. 

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Ұзынағаш (Алматы облысы)|Ұзынағаш]] ауылынан батысқа қарай 67 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 281 адам (143 ер адам және 138 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 286 адамды (152 ер адам және 134 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Жамбыл ауданы елді мекендері (Алматы облысы)}}

[[Санат:Жамбыл ауданы (Алматы облысы) елді мекендері‎]]</text>
      <sha1>3ndppcn8hoz88tm4venuu4stympo2h0</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ақтерек ауылдық округі</title>
    <ns>0</ns>
    <id>583627</id>
    <revision>
      <id>3060207</id>
      <parentid>2734366</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T20:35:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: Арқарлы (Жамбыл ауданы) → Арқарлы (Алматы облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1749" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Ақтерек ауылдық округі
 |Облысы     = Алматы облысы
 |Ауданы     = [[Жамбыл ауданы (Алматы облысы)|Жамбыл ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Ақтерек (Алматы облысы)|Ақтерек]]
 |Енеді      = 2 ауыл
 |Тұрғыны    = 3408
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
'''Ақтерек ауылдық округі''' — [[Алматы облысы]] [[Жамбыл ауданы (Алматы облысы)|Жамбыл ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Ақтерек (Алматы облысы)|Ақтерек]], [[Арқарлы (Алматы облысы)|Арқарлы]] ауылдары кіреді. Орталығы – Ақтерек ауылы.

== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 3408 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source1&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Жамбыл ауданы (Алматы облысы) ауылдық округтері}}

[[Санат:Жамбыл ауданы (Алматы облысы) ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>e4so6zjjidxorki7r695rnd0x9l9la0</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші</title>
    <ns>3</ns>
    <id>583892</id>
    <revision>
      <id>3060162</id>
      <parentid>3059015</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T19:42:16Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="34294" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=Білгіш Шежіреші}}

-- [[Қатысушы:Абылай|Абылай]] ([[Қатысушы талқылауы:Абылай|талқылауы]])  23:39, 2017 ж. маусымның 26 (+06)

== Болыс ==

Өзініздің ата-бабаларыныз мекендеген болыстар туралы мақала жаза аласыз ба? Мысалы манадай: [[Ақшатау болысы]]--[[Қатысушы:Kaiyr|Kaiyr]] ([[Қатысушы талқылауы:Kaiyr|талқылауы]]) 17:13, 2017 ж. қыркүйектің 17 (+06)

== [[Қазақстан газеттері тізімі]] ==

Өз облысыңыздың аудандық газеттерін тізімге қосуға шақырамын.--[[Қатысушы:Kaiyr|Kaiyr]] ([[Қатысушы талқылауы:Kaiyr|талқылауы]]) 13:12, 2018 ж. қазанның 22 (+06)

== Community Insights Survey ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;

'''Share your experience in this survey'''

Hi {{PAGENAME}},

The Wikimedia Foundation is asking for your feedback in a survey about your experience with {{SITENAME}} and Wikimedia. The purpose of this survey is to learn how well the Foundation is supporting your work on wiki and how we can change or improve things in the future. The opinions you share will directly affect the current and future work of the Wikimedia Foundation.

Please take 15 to 25 minutes  to '''[https://wikimedia.qualtrics.com/jfe/form/SV_0pSrrkJAKVRXPpj?Target=CI2019List(asiawps,act2) give your feedback through this survey]'''.  It is available in various languages.

This survey is hosted by a third-party and [https://foundation.wikimedia.org/wiki/Community_Insights_2019_Survey_Privacy_Statement governed by this privacy statement] (in English).

Find [[m:Community Insights/Frequent questions|more information about this project]]. [mailto:surveys@wikimedia.org Email us] if you have any questions, or if you don't want to receive future messages about taking this survey.

Sincerely,
&lt;/div&gt; [[User:RMaung (WMF)|RMaung (WMF)]] 20:18, 2019 ж. қыркүйектің 6 (+06)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=CI2019List(asia_wps,act2)&amp;oldid=19352602 тізімін пайдаланып User:RMaung (WMF)@metawiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Reminder: Community Insights Survey ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;

'''Share your experience in this survey'''

Hi {{PAGENAME}},

A couple of weeks ago, we invited you to take the Community Insights Survey. It is the Wikimedia Foundation’s annual survey of our global communities. We want to learn how well we support your work on wiki. We are 10% towards our goal for participation. If you have not already taken the survey, you can help us reach our goal! '''Your voice matters to us.'''

Please take 15 to 25 minutes  to '''[https://wikimedia.qualtrics.com/jfe/form/SV_0pSrrkJAKVRXPpj?Target=CI2019List(asiawps,act2) give your feedback through this survey]'''.  It is available in various languages.

This survey is hosted by a third-party and [https://foundation.wikimedia.org/wiki/Community_Insights_2019_Survey_Privacy_Statement governed by this privacy statement] (in English).

Find [[m:Community Insights/Frequent questions|more information about this project]]. [mailto:surveys@wikimedia.org Email us] if you have any questions, or if you don't want to receive future messages about taking this survey.

Sincerely,
&lt;/div&gt; [[User:RMaung (WMF)|RMaung (WMF)]] 21:05, 2019 ж. қыркүйектің 20 (+06)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=CI2019List(asia_wps,act2)&amp;oldid=19395157 тізімін пайдаланып User:RMaung (WMF)@metawiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Reminder: Community Insights Survey ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;

'''Share your experience in this survey'''

Hi {{PAGENAME}},

There are only a few weeks left to take the Community Insights Survey! We are 30% towards our goal for participation. If you have not already taken the survey, you can help us reach our goal!
With this poll, the Wikimedia Foundation gathers feedback on how well we support your work on wiki. It only takes 15-25 minutes to complete, and it has a direct impact on the support we provide.

Please take 15 to 25 minutes  to '''[https://wikimedia.qualtrics.com/jfe/form/SV_0pSrrkJAKVRXPpj?Target=CI2019List(asiawps,act2) give your feedback through this survey]'''.  It is available in various languages.

This survey is hosted by a third-party and [https://foundation.wikimedia.org/wiki/Community_Insights_2019_Survey_Privacy_Statement governed by this privacy statement] (in English).

Find [[m:Community Insights/Frequent questions|more information about this project]]. [mailto:surveys@wikimedia.org Email us] if you have any questions, or if you don't want to receive future messages about taking this survey.

Sincerely,
&lt;/div&gt; [[User:RMaung (WMF)|RMaung (WMF)]] 00:57, 2019 ж. қазанның 4 (+06)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=CI2019List(asia_wps,act2)&amp;oldid=19433647 тізімін пайдаланып User:RMaung (WMF)@metawiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Марафон ==

{{WAM
|header = [[meta:m:Turkic_Marathon_2021|Түркі марафоны 2021]] &lt;div style=&quot;margin-right:1em; float:right;&quot;&gt;[[Сурет:Wikimedians of Turkic Languages User Group Logo.svg|150px|link=meta:Түркі тілді Уикимедиа конференциясы]]&lt;/div&gt;
|subheader = Түркі марафоны 2021 — 2021 жылдың 1 - 31 шілде  аралығында өтетін контент дамытуға бағытталған халықаралық жоба.
&lt;div  style=&quot;text-valign:center; margin-left:200px; margin-right:50px; margin-top:10px; position:absolute;&quot;&gt;
|body = 
Жоба мақсаты — түркі тілдерінде сөйлейтін елдер және олардың мәдениеті туралы мақалалар жазып, түркі тілдерінде сөйлейтін уикипедияшылар арасындағы ынтымақтастықты нығайту. Әділқазылар алқасының бағалауынан кейін көрсетілген мерзім аралығында ең көп ұпай жинаған қатысушылар марапатталатын болады.

'''Марапаттар'''

* 1 орын: Meloman дүкендер желісінен 75 АҚШ доллары ( ≈ 32 000 теңге) мөлшеріндегі сыйлық ваучері.
* 2 орын: Meloman дүкендер желісінен 60 АҚШ доллары ( ≈ 25 000 теңге) мөлшеріндегі сыйлық ваучері.
* 3 орын: Meloman дүкендер желісінен 50 АҚШ доллары ( ≈ 21 000 теңге) мөлшеріндегі сыйлық ваучері.
* 4 орын: Meloman дүкендер желісінен 40 АҚШ доллары ( ≈ 17 000 теңге) мөлшеріндегі сыйлық ваучері.
* 5 орын: Meloman дүкендер желісінен 25 АҚШ доллары ( ≈ 10 000 теңге) мөлшеріндегі сыйлық ваучері.

Қазақша Уикипедияға үлес қосқысы келетін кез келген адам жоба бетіне өтіп қатысушылар тізіміне өз атын қосса болады. Іске сәт!
&lt;center&gt;{{Clickable button 2|Жоба:Түркі_марафоны_2021|Жарысқа қатысу|class=mw-ui-progressive}}&lt;/center&gt;&lt;br /&gt;

|footer = Бұл хабарлама [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|бот]] арқылы жіберілген • [[Уикипедия:Хабарлама тарату/Жеткізіп беру тізімі|Жазылу немесе жазылудан бас тарту]]
}}
&lt;!-- https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A5%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83/%D0%96%D0%B5%D1%82%D0%BA%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BF_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%83_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96&amp;oldid=2885974 тізімін пайдаланып User:Arystanbek@kkwiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Таңдаулы мақалаға үміткер ==

{{WAM
|header = [[Уикипедия:Таңдаулы мақалаға үміткерлер/Қара құрдым]] &lt;div style=&quot;margin-right:1em; float:right;&quot;&gt;[[Сурет:Goldenwiki 2.png|100px|link=Уикипедия:Таңдаулы мақалаға үміткерлер/Қара құрдым]]&lt;/div&gt;
|subheader = Қарақұрдым мақаласының таңдаулы мақалаға үміткерлігі.
&lt;div  style=&quot;text-valign:center; margin-left:200px; margin-right:50px; margin-top:10px; position:absolute;&quot;&gt;
|body = [[Қара құрдым]] мақаласы таңдаулы мақалаға толық лайық деп санаймын. Мұл мақалыны жазған өзім емес {{@|Alphy Haydar}} мырза жеті жылдан бері қазақша Уикипедияға үлес қосып келеді. Мақала тілі өте жаттық, әрі ғылыми стилде жазылған. Қанша жылдан бері [[Басты бет]]тегі таңдаулы мақала өзгерген жоқ. Енді өзгерттетін кез келді. Сонымен қоса осы уақытқа дейін ғылымға қатысты мақалалар таңдаулы мақала статусын көп алған жоқ. Ғылымға басымдық бере отырып осы мақаланы таңдаулы мақала деңгейіне көтерейік. 

&lt;center&gt;{{Clickable button 2|Уикипедия:Таңдаулы мақалаға үміткерлер/Қара құрдым|Дауыс беру|class=mw-ui-progressive}}&lt;/center&gt;&lt;br /&gt;

|footer = Бұл хабарлама [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|бот]] арқылы жіберілген • [[Уикипедия:Хабарлама тарату/Жеткізіп беру тізімі|Жазылу немесе жазылудан бас тарту]]
}}
&lt;!-- https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A5%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83/%D0%96%D0%B5%D1%82%D0%BA%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BF_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%83_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96&amp;oldid=2970000 тізімін пайдаланып User:Arystanbek@kkwiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Индербор ==

Саламатсыз, Индербор мақаласына мәлімет қосыпсыз. Меніңше ауыл үшін ауыл көшелерін құр тізбектеп көрсеткен дұрыс емес, артық нәрсе. Оның үстіне сілтемелер тым көп болып кетті, көшеге емес кісі есімдерге сілтеп тұр. Рахмет --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:42, 2022 ж. сәуірдің 27 (+06)

Саламатсыз ба. Меніңше, көше аттарының болуы мақаланы оқушыларға жақсы бағдар болатын еді. Есесіне өздерінің тұратын ауылдарының көшелері қандай адамдардың атында екенінен хабардар болады. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 13:45, 2022 ж. сәуірдің 28 (+06)

== Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022 ==

{{WAM
|header = [[meta:m:Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022|Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022]] &lt;div style=&quot;margin-right:1em; float:right;&quot;&gt;[[Сурет:Wikidata 2022 Istanbul social media campaign 02.jpg|right|thumb|300px|Wikidata 2022 Istanbul|link=meta:Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022]]&lt;/div&gt;
|subheader = Конференция 2022 жылдың 21-23 қазаны аралығында Түркияның [[Ыстанбұл]] қаласында өтеді.
&lt;div  style=&quot;text-valign:center; margin-left:200px; margin-right:50px; margin-top:10px; position:absolute;&quot;&gt;
|body = Құрметті достар,

Ыстамбұл Уикидерек конференциясына стипендия алуға өтінімдер ашық екенін хабарлауға қуаныштымын. Егер сіз түркі қауымдастығының өкілі болсаңыз және түркі тілдеріндегі Уикимедиа жобаларына белсенді қатысатын болсаңыз, онда сіз стипендияға өтініш бере аласыз. Өтініштер 2022 жылдың 30 маусымы, UTC 23:59 дейін қабылданады.

Үміткерлер толық стипендияға өтініш бере алады. Толық стипендия Түркі қолданушылары тобының Уикимедиа қауымдастығы (Wikimedians of Turkic Languages User Group) ұйымдастыратын конференция кезінде жеке тұлғаның екіжақты саяхат, ортақ тұрғын үй және тамақтану құнын қамтиды.

* Түркі тіліндегі уикимедиашыларға арналған Wikidata Training туралы қосымша ақпарат алу үшін мына сайтқа кіріңіз: https://w.wiki/53dX
* Стипендия, тіркеу және өтініш формасы туралы көбірек білу үшін мына сайтқа кіріңіз: https://w.wiki/5FFv

Бұған қоса, Түркі қолданушылары тобының Уикимедиа қауымдастығы жобалары мен оқиғалары туралы ақпарат пен жаңалықтар алу үшін біздің пошталық тізімге (https://w.wiki/5FFw) жазылуға шақырамыз.

Барлық жақсылықты тілеймін [[User:Mehman97|&lt;span style=&quot;color:#ff0500&quot;&gt;'''''Mehman'''''&lt;/span&gt;]] [[User Talk:Mehman97|&lt;span style=&quot;color:#0500ff&quot;&gt;'''''97'''''&lt;/span&gt;]] 03:48, 2022 ж. маусымның 11 (+06)


|footer = Бұл хабарлама [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|бот]] арқылы жіберілген • [[Уикипедия:Хабарлама тарату/Жеткізіп беру тізімі|Жазылу немесе жазылудан бас тарту]]
}}
&lt;!-- https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A5%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83/%D0%96%D0%B5%D1%82%D0%BA%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BF_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%83_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96&amp;oldid=3014707 тізімін пайдаланып User:Arystanbek@kkwiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Жетісу облысы ==

Кеш жарық, Жетісу облысын асықпай атын өзгерту керек еді. Себебі аталған ескі атауға көптеген мақалалар сілтеніп тұр. Ал қазір тарихи облыстың орнына қазіргі жаңа облысқа сілтеніп кетеді. Осыны Арыстанбек пен Нұрлан мырзаға айтып көріңізші [[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 02:23, 2022 ж. маусымның 12 (+06)

Кеш жарық. Жарайды, айтайын [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 02:42, 2022 ж. маусымның 12 (+06)

== Жақсы мақалаға дауыс беру ==

Қайырлы күн! [[Уикипедия:Жақсы мақалаға үміткерлер/Қымыз]] деген бетте өз дауысыңызды қалдырыңыз. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 12:05, 2022 ж. маусымның 14 (+06)

== Өтініш ==

Қайырлы түн! Мен [[Абай облысы]]н басынан бастап өңдеп жатырмын, сіз қатарласып кетіпсіз. Бүгін Елтай ауылдық округінің атауын өзгерткен екенсіз, жоятын сілтемені қалдырып кетіпсіз. Біріміздің артымыздан біріміз қосарланып жүргенше (кім нені өңдегені түсініксіз болмас үшін), маған мүмкіндік беріңіз, бұл облысты аяғына дейін жеткізуге. [[Қатысушы талқылауы:Салиха]] Салиха 23:05, 2022 ж. маусымның 19 (+06)

Саламатсыз ба. Жарайды онда. Сонда қалған 2 облысты істей берсем болады ғой? [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 23:57, 2022 ж. маусымның 19 (+06)

Сосын &quot;Қазақстан кенттері&quot; деген санатты жасауға бола ма? Әлде қажет емес пе? [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 00:02, 2022 ж. маусымның 20 (+06)
::Ұлытау мен Жетісу облыстарын [[Қатысушы:Kasymov|Kasymov]] алған өңдеуге, өңдемесі көп екі облыстың, сондықтан сізбен бір облысты бөлісер. Санатты да Kasymovпен ақылдасыңыз, жалпы керек екен ондай санат. [[Қатысушы талқылауы:Салиха]]--Салиха 11:37, 2022 ж. маусымның 20 (+06)

Kasymov мырзадан сұрадым, бірақ нақты айта алмаймын деп, сізге сілтеді. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 18:16, 2022 ж. маусымның 20 (+06)
::Қазақстан кенттері санатын жасай беріңіз, ал облыстар туралы [[Қатысушы:Kasymov|Kasymov]]тан нақтылайын (көмектің қажет, қажет еместігін).[[Қатысушы талқылауы:Салиха]]--Салиха 15:07, 2022 ж. маусымның 21 (+06)

Санатты жасадым. Жарайды [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 15:55, 2022 ж. маусымның 21 (+06)
::Жылдам! Тамаша! Сіз енді Шығыс Қазақстан облысындағы өзгерістерді өңдей беріңіз.[[Қатысушы талқылауы:Салиха]]--Салиха 11:12, 2022 ж. маусымның 22 (+06)
:[[Қатысушы:Kasymov|Kasymov]] екі облысты да ([[Жетісу облысы|Жетісу]], [[Ұлытау облысы|Ұлытау]]) өңдей беріңіздер дейді, сондықтан біреуін алып өңдей беріңіз.[[Қатысушы талқылауы:Салиха]]--Салиха 11:57, 2022 ж. маусымның 22 (+06)

Ұлытаудың тек 1 ауданы қалып еді (Жаңаарқа), соны жасайын. Сосын Жетісу облысына көшермін. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 14:30, 2022 ж. маусымның 22 (+06)
::Жақсы, іске сәт! Мен Көкпекті ауданын өңдей алмай отырмын, ауылдардың қайсысы қай ауданға ауысқаны немесе қалғаны туралы ақпарат жоқ. Әзірге (ақпарат табылғанша) Шығыс Қазақстан облысын өңдеп бітіре берейін. [[Қатысушы талқылауы:Салиха]] --Салиха 15:26, 2022 ж. маусымның 22 (+06)

Рахмет, өзіңізге де. Мен де 
соны іздеп таба алмадым. Еш жерде жоқ. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 15:54, 2022 ж. маусымның 22 (+06)
:Білгіш Шежіреші, ''Жаңаарқа ауданы елді мекендері'' үлгісінде сіз жылжытқан мақалаларды реттеп, ескі атауын жойып жатырмын. Енді мәселе мұнда: тек ''Қарағанды облысы → Ұлытау облысы'' деп өзгертпей, сонымен қатар ''Жаңаарқа ауданы'' деп тұрған елді мекендерді бір тексеріп шығу керек (себебі ондай аттас ауыл жаңа облыста жалғыз болса '''ауданның орнына облысы''' жазылады). Сосын ауылдық округтер де дәл сондай жағдай. Тағы сосын аталған облысқа өткен аудандардың ауылдық округтерін, елді мекендерін және ауданның өзін, Қарағанды облысы орнына Ұлытау облысы деп ''мақалаға'' және ''Елді-мекен үлгісіне'' де өзгерістер жасау керек. Және соңғысы Қарағандыда қалып қойған аудандар атауын тексеріп шығу керек, мысалы ''Ақбұлақ (Жаңаарқа ауданы)'', ''Ақбұлақ (Осакаров ауданы)'', біріншісі Ұлытау облысы, екіншісі Қарағанды облысы деп өзгертіледі. Тағы айтамын егер облыста жалғыз аттас болып жатса. Түсіндірдім деп ойлаймын. Мен де жақын аралықта кірісемін, осындай жағдай Алматы облысында күтіп тұр. {{@|Салиха}} ханым меніңше екі облысты да солай ретке келтіріп жатқанға ұқсайды. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:28, 2022 ж. маусымның 24 (+06)

Иә, ол ережелерді өткенде бір рет ескерткенде қаперге алғанмын. Өзгерткенде алдымен мақаланың айрық бетін, сосын сол мақалаға сілтейтін беттерді өзгертіп, соңынан мақаланың атауын өзгертіп жатырмын. Мақаланың атауы өзгергеннен кейін, үлгіні дұрыстап жатырмын. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 01:20, 2022 ж. маусымның 24 (+06)
:Рахмет, сізге және Салиха ханымға ''AutoWikiBrowser'' жүктеп, бітікшілерден рұқсат алып, бот арқылы осындай жұмыс жасауға болар еді. Менің ''Kasymbot'' қазіргі үлестерін салыстырып қарап көріңіз, жұмысты біраз жеңілтетеді --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:35, 2022 ж. маусымның 24 (+06)

Сөздерді алмастыруға нағыз керек бағдарлама екен. Кеңесіңізге рахмет [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 02:12, 2022 ж. маусымның 24 (+06)
::Қайырлы күн! Жаңа облыстардан өңдеуге көмек керек болса айтыңыз, мен Абай мен ШҚ облыстары елді мекендерінің ауыс-күйісін бітірген сияқтымын, енді географиясына көшемін. Бүгін денсаулыққа байланысты &quot;больничный&quot; (көз ауырып) алдым [[File:Face-smile.svg|23px]]. [[Қатысушы талқылауы:Салиха]]--Салиха 11:15, 2022 ж. маусымның 27 (+06)

Қайырлы күн. Жарайды, өзгеріс болса айтармын. Сауығып кетіңіз [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 14:13, 2022 ж. маусымның 27 (+06)

== Санаттарға интеруики қою ==

Саламатсыз, жаңадан бастаған санаттарға интеруикиді қоюды ұмытпаңыз, мысалға казактар  [[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:42, 2022 ж. шілденің 12 (+06)

Амансыз ба, дәл қазір қойып шықтым. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 01:56, 2022 ж. шілденің 12 (+06)

== Санат:Сібір казак әскерінің елді мекендері‎ ==

Кеш жарық, аталған санатты Қазақ елді мекендерге қою қаншалықты маңызды? Бұдан түсініксіздік туындауы мүмкін, сонда басқа ұлттар тұрмайды ма, әлде казактар құрған елді мекен бе? Меніңше алып тастау керек және осы оған ұқсас тағы да санаттар қойған сияқтысыз, оларды да алып тастау керек. Менімен келіспесеңіз Нұрлан, Батырбек мырзалардан сұрап көріңіз. [[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:55, 2022 ж. шілденің 26 (+06)

Қайырлы түн. Иә, мен қойған санаттардағы елді мекендердің негізін казактар қалаған. Санаттарды алып тастаудың керегі жоқ деп ойлаймын. Тек санаттардың атауын &quot;----- казак әскерінің '''тарихи''' елді мекендері&quot; деп өзгерткен жөн секілді. Сонда түсініксіздік туындай қоймас.
:Жарайды, бірақ та сол казактар қалаған екен деп елді-мекендерге санат қойғаныңыз әлі ұнамай отыр( Айтпақшы санат атын өзгертіпсіз, алайда жаңа санатқа ешқандай мақала сілтенбей тұр.--[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 15:55, 2022 ж. шілденің 29 (+06)

Иә, үшеуінің біреуін өзгертіп қойдым. Енді мақалалардағы санатты өзгерту маған көп жұмыс болып тұр. Сол үшін ботпен жұмыс жасауға рұқсат сұрап едім, бітікшілер әлі жауап бермеді. Енді рұқсат берсе істеймін. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 03:46, 2022 ж. шілденің 30 (+06)

== Қарағанды облысы ==

Саламатсыз, Білгіш Шежіреші. Сұрақ/өтініш: ''Қарағанды мен Ұлытау облыстары'' елді мекендер бойынша өзгерістер (атауы, мазмұны, үлгілер) толық бітті ме? Егер бітсе, Алматы облысы бойынша сіз, мен, Салиха ханыммен бірге жұмыс жасасақ) [[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 20:51, 2022 ж. тамыздың 1 (+06)

Сәлеметсіз бе, біткен болуы керек. Бірге жасауға қарсы емеспін, тек қай ауданды кім жасайтынын шешіп алайық. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 03:24, 2022 ж. тамыздың 2 (+06)
:Жақсы, уақыт болғанда айтармын. Қолыңыз бос болса '''А''' әрпінен бастай беріңіз) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:53, 2022 ж. тамыздың 6 (+06)

Жарайды, онда [[Ақсу ауданы]]н жасай бастайын.  Сосын [[Көксу ауданы]]н аяқтап едім, айдағыш беттерді жоя қоярсыз. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 21:52, 2022 ж. тамыздың 6 (+06)
:Айтпақшы айдатқыштарды жою керек деп белгілемей-ақ қойыңыз) (екі жұмыс жасап) Соңғы өзгерістерді бақылап отырмын. Тек соған сілтенген беттерді түзетіп шыға кетсеңіз болды --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:34, 2022 ж. тамыздың 9 (+06)

Жарайды, рахмет. Әйтпесе белгілеп шаршап кетіп едім) [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 22:41, 2022 ж. тамыздың 9 (+06)

== Марапат ==
{| style=&quot;border: 1px solid gray; background-color: #fdffe7;&quot;
|rowspan=&quot;2&quot; valign=&quot;middle&quot; | [[Сурет:BoNM - Kazakhstan Hires.png|left|50px|Қазақстан жұлдызы]]
|rowspan=&quot;2&quot; |
|style=&quot;font-size: x-large; padding: 0; vertical-align: middle; height: 1.1em;&quot; | '''[[Уикипедия:Марапаттама/Қазақстан жұлдызы|Қазақстан жұлдызы]]'''
|-
|style=&quot;vertical-align: middle; border-top: 1px solid gray;&quot; | Құрметті '''[[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]]'''!
Қазақстанның жаңа 3 облысына қарасты елді мекендердің атауын өзгертіп, мазмұнды толықтырып, ерінбей уақыт бөліп, Қазақша уикипедияның дамуына үлесіңіз үшін марапат! --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:42, 2022 ж. тамыздың 14 (+06)
|}</text>
      <sha1>6aogcgogqarhb68ggvzn6yhv7w4jr7p</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060169</id>
      <parentid>3060162</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T19:54:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <comment>/* Марапат */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="35218" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=Білгіш Шежіреші}}

-- [[Қатысушы:Абылай|Абылай]] ([[Қатысушы талқылауы:Абылай|талқылауы]])  23:39, 2017 ж. маусымның 26 (+06)

== Болыс ==

Өзініздің ата-бабаларыныз мекендеген болыстар туралы мақала жаза аласыз ба? Мысалы манадай: [[Ақшатау болысы]]--[[Қатысушы:Kaiyr|Kaiyr]] ([[Қатысушы талқылауы:Kaiyr|талқылауы]]) 17:13, 2017 ж. қыркүйектің 17 (+06)

== [[Қазақстан газеттері тізімі]] ==

Өз облысыңыздың аудандық газеттерін тізімге қосуға шақырамын.--[[Қатысушы:Kaiyr|Kaiyr]] ([[Қатысушы талқылауы:Kaiyr|талқылауы]]) 13:12, 2018 ж. қазанның 22 (+06)

== Community Insights Survey ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;

'''Share your experience in this survey'''

Hi {{PAGENAME}},

The Wikimedia Foundation is asking for your feedback in a survey about your experience with {{SITENAME}} and Wikimedia. The purpose of this survey is to learn how well the Foundation is supporting your work on wiki and how we can change or improve things in the future. The opinions you share will directly affect the current and future work of the Wikimedia Foundation.

Please take 15 to 25 minutes  to '''[https://wikimedia.qualtrics.com/jfe/form/SV_0pSrrkJAKVRXPpj?Target=CI2019List(asiawps,act2) give your feedback through this survey]'''.  It is available in various languages.

This survey is hosted by a third-party and [https://foundation.wikimedia.org/wiki/Community_Insights_2019_Survey_Privacy_Statement governed by this privacy statement] (in English).

Find [[m:Community Insights/Frequent questions|more information about this project]]. [mailto:surveys@wikimedia.org Email us] if you have any questions, or if you don't want to receive future messages about taking this survey.

Sincerely,
&lt;/div&gt; [[User:RMaung (WMF)|RMaung (WMF)]] 20:18, 2019 ж. қыркүйектің 6 (+06)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=CI2019List(asia_wps,act2)&amp;oldid=19352602 тізімін пайдаланып User:RMaung (WMF)@metawiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Reminder: Community Insights Survey ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;

'''Share your experience in this survey'''

Hi {{PAGENAME}},

A couple of weeks ago, we invited you to take the Community Insights Survey. It is the Wikimedia Foundation’s annual survey of our global communities. We want to learn how well we support your work on wiki. We are 10% towards our goal for participation. If you have not already taken the survey, you can help us reach our goal! '''Your voice matters to us.'''

Please take 15 to 25 minutes  to '''[https://wikimedia.qualtrics.com/jfe/form/SV_0pSrrkJAKVRXPpj?Target=CI2019List(asiawps,act2) give your feedback through this survey]'''.  It is available in various languages.

This survey is hosted by a third-party and [https://foundation.wikimedia.org/wiki/Community_Insights_2019_Survey_Privacy_Statement governed by this privacy statement] (in English).

Find [[m:Community Insights/Frequent questions|more information about this project]]. [mailto:surveys@wikimedia.org Email us] if you have any questions, or if you don't want to receive future messages about taking this survey.

Sincerely,
&lt;/div&gt; [[User:RMaung (WMF)|RMaung (WMF)]] 21:05, 2019 ж. қыркүйектің 20 (+06)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=CI2019List(asia_wps,act2)&amp;oldid=19395157 тізімін пайдаланып User:RMaung (WMF)@metawiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Reminder: Community Insights Survey ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;

'''Share your experience in this survey'''

Hi {{PAGENAME}},

There are only a few weeks left to take the Community Insights Survey! We are 30% towards our goal for participation. If you have not already taken the survey, you can help us reach our goal!
With this poll, the Wikimedia Foundation gathers feedback on how well we support your work on wiki. It only takes 15-25 minutes to complete, and it has a direct impact on the support we provide.

Please take 15 to 25 minutes  to '''[https://wikimedia.qualtrics.com/jfe/form/SV_0pSrrkJAKVRXPpj?Target=CI2019List(asiawps,act2) give your feedback through this survey]'''.  It is available in various languages.

This survey is hosted by a third-party and [https://foundation.wikimedia.org/wiki/Community_Insights_2019_Survey_Privacy_Statement governed by this privacy statement] (in English).

Find [[m:Community Insights/Frequent questions|more information about this project]]. [mailto:surveys@wikimedia.org Email us] if you have any questions, or if you don't want to receive future messages about taking this survey.

Sincerely,
&lt;/div&gt; [[User:RMaung (WMF)|RMaung (WMF)]] 00:57, 2019 ж. қазанның 4 (+06)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=CI2019List(asia_wps,act2)&amp;oldid=19433647 тізімін пайдаланып User:RMaung (WMF)@metawiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Марафон ==

{{WAM
|header = [[meta:m:Turkic_Marathon_2021|Түркі марафоны 2021]] &lt;div style=&quot;margin-right:1em; float:right;&quot;&gt;[[Сурет:Wikimedians of Turkic Languages User Group Logo.svg|150px|link=meta:Түркі тілді Уикимедиа конференциясы]]&lt;/div&gt;
|subheader = Түркі марафоны 2021 — 2021 жылдың 1 - 31 шілде  аралығында өтетін контент дамытуға бағытталған халықаралық жоба.
&lt;div  style=&quot;text-valign:center; margin-left:200px; margin-right:50px; margin-top:10px; position:absolute;&quot;&gt;
|body = 
Жоба мақсаты — түркі тілдерінде сөйлейтін елдер және олардың мәдениеті туралы мақалалар жазып, түркі тілдерінде сөйлейтін уикипедияшылар арасындағы ынтымақтастықты нығайту. Әділқазылар алқасының бағалауынан кейін көрсетілген мерзім аралығында ең көп ұпай жинаған қатысушылар марапатталатын болады.

'''Марапаттар'''

* 1 орын: Meloman дүкендер желісінен 75 АҚШ доллары ( ≈ 32 000 теңге) мөлшеріндегі сыйлық ваучері.
* 2 орын: Meloman дүкендер желісінен 60 АҚШ доллары ( ≈ 25 000 теңге) мөлшеріндегі сыйлық ваучері.
* 3 орын: Meloman дүкендер желісінен 50 АҚШ доллары ( ≈ 21 000 теңге) мөлшеріндегі сыйлық ваучері.
* 4 орын: Meloman дүкендер желісінен 40 АҚШ доллары ( ≈ 17 000 теңге) мөлшеріндегі сыйлық ваучері.
* 5 орын: Meloman дүкендер желісінен 25 АҚШ доллары ( ≈ 10 000 теңге) мөлшеріндегі сыйлық ваучері.

Қазақша Уикипедияға үлес қосқысы келетін кез келген адам жоба бетіне өтіп қатысушылар тізіміне өз атын қосса болады. Іске сәт!
&lt;center&gt;{{Clickable button 2|Жоба:Түркі_марафоны_2021|Жарысқа қатысу|class=mw-ui-progressive}}&lt;/center&gt;&lt;br /&gt;

|footer = Бұл хабарлама [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|бот]] арқылы жіберілген • [[Уикипедия:Хабарлама тарату/Жеткізіп беру тізімі|Жазылу немесе жазылудан бас тарту]]
}}
&lt;!-- https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A5%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83/%D0%96%D0%B5%D1%82%D0%BA%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BF_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%83_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96&amp;oldid=2885974 тізімін пайдаланып User:Arystanbek@kkwiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Таңдаулы мақалаға үміткер ==

{{WAM
|header = [[Уикипедия:Таңдаулы мақалаға үміткерлер/Қара құрдым]] &lt;div style=&quot;margin-right:1em; float:right;&quot;&gt;[[Сурет:Goldenwiki 2.png|100px|link=Уикипедия:Таңдаулы мақалаға үміткерлер/Қара құрдым]]&lt;/div&gt;
|subheader = Қарақұрдым мақаласының таңдаулы мақалаға үміткерлігі.
&lt;div  style=&quot;text-valign:center; margin-left:200px; margin-right:50px; margin-top:10px; position:absolute;&quot;&gt;
|body = [[Қара құрдым]] мақаласы таңдаулы мақалаға толық лайық деп санаймын. Мұл мақалыны жазған өзім емес {{@|Alphy Haydar}} мырза жеті жылдан бері қазақша Уикипедияға үлес қосып келеді. Мақала тілі өте жаттық, әрі ғылыми стилде жазылған. Қанша жылдан бері [[Басты бет]]тегі таңдаулы мақала өзгерген жоқ. Енді өзгерттетін кез келді. Сонымен қоса осы уақытқа дейін ғылымға қатысты мақалалар таңдаулы мақала статусын көп алған жоқ. Ғылымға басымдық бере отырып осы мақаланы таңдаулы мақала деңгейіне көтерейік. 

&lt;center&gt;{{Clickable button 2|Уикипедия:Таңдаулы мақалаға үміткерлер/Қара құрдым|Дауыс беру|class=mw-ui-progressive}}&lt;/center&gt;&lt;br /&gt;

|footer = Бұл хабарлама [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|бот]] арқылы жіберілген • [[Уикипедия:Хабарлама тарату/Жеткізіп беру тізімі|Жазылу немесе жазылудан бас тарту]]
}}
&lt;!-- https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A5%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83/%D0%96%D0%B5%D1%82%D0%BA%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BF_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%83_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96&amp;oldid=2970000 тізімін пайдаланып User:Arystanbek@kkwiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Индербор ==

Саламатсыз, Индербор мақаласына мәлімет қосыпсыз. Меніңше ауыл үшін ауыл көшелерін құр тізбектеп көрсеткен дұрыс емес, артық нәрсе. Оның үстіне сілтемелер тым көп болып кетті, көшеге емес кісі есімдерге сілтеп тұр. Рахмет --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:42, 2022 ж. сәуірдің 27 (+06)

Саламатсыз ба. Меніңше, көше аттарының болуы мақаланы оқушыларға жақсы бағдар болатын еді. Есесіне өздерінің тұратын ауылдарының көшелері қандай адамдардың атында екенінен хабардар болады. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 13:45, 2022 ж. сәуірдің 28 (+06)

== Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022 ==

{{WAM
|header = [[meta:m:Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022|Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022]] &lt;div style=&quot;margin-right:1em; float:right;&quot;&gt;[[Сурет:Wikidata 2022 Istanbul social media campaign 02.jpg|right|thumb|300px|Wikidata 2022 Istanbul|link=meta:Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022]]&lt;/div&gt;
|subheader = Конференция 2022 жылдың 21-23 қазаны аралығында Түркияның [[Ыстанбұл]] қаласында өтеді.
&lt;div  style=&quot;text-valign:center; margin-left:200px; margin-right:50px; margin-top:10px; position:absolute;&quot;&gt;
|body = Құрметті достар,

Ыстамбұл Уикидерек конференциясына стипендия алуға өтінімдер ашық екенін хабарлауға қуаныштымын. Егер сіз түркі қауымдастығының өкілі болсаңыз және түркі тілдеріндегі Уикимедиа жобаларына белсенді қатысатын болсаңыз, онда сіз стипендияға өтініш бере аласыз. Өтініштер 2022 жылдың 30 маусымы, UTC 23:59 дейін қабылданады.

Үміткерлер толық стипендияға өтініш бере алады. Толық стипендия Түркі қолданушылары тобының Уикимедиа қауымдастығы (Wikimedians of Turkic Languages User Group) ұйымдастыратын конференция кезінде жеке тұлғаның екіжақты саяхат, ортақ тұрғын үй және тамақтану құнын қамтиды.

* Түркі тіліндегі уикимедиашыларға арналған Wikidata Training туралы қосымша ақпарат алу үшін мына сайтқа кіріңіз: https://w.wiki/53dX
* Стипендия, тіркеу және өтініш формасы туралы көбірек білу үшін мына сайтқа кіріңіз: https://w.wiki/5FFv

Бұған қоса, Түркі қолданушылары тобының Уикимедиа қауымдастығы жобалары мен оқиғалары туралы ақпарат пен жаңалықтар алу үшін біздің пошталық тізімге (https://w.wiki/5FFw) жазылуға шақырамыз.

Барлық жақсылықты тілеймін [[User:Mehman97|&lt;span style=&quot;color:#ff0500&quot;&gt;'''''Mehman'''''&lt;/span&gt;]] [[User Talk:Mehman97|&lt;span style=&quot;color:#0500ff&quot;&gt;'''''97'''''&lt;/span&gt;]] 03:48, 2022 ж. маусымның 11 (+06)


|footer = Бұл хабарлама [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|бот]] арқылы жіберілген • [[Уикипедия:Хабарлама тарату/Жеткізіп беру тізімі|Жазылу немесе жазылудан бас тарту]]
}}
&lt;!-- https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A5%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83/%D0%96%D0%B5%D1%82%D0%BA%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BF_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%83_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96&amp;oldid=3014707 тізімін пайдаланып User:Arystanbek@kkwiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Жетісу облысы ==

Кеш жарық, Жетісу облысын асықпай атын өзгерту керек еді. Себебі аталған ескі атауға көптеген мақалалар сілтеніп тұр. Ал қазір тарихи облыстың орнына қазіргі жаңа облысқа сілтеніп кетеді. Осыны Арыстанбек пен Нұрлан мырзаға айтып көріңізші [[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 02:23, 2022 ж. маусымның 12 (+06)

Кеш жарық. Жарайды, айтайын [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 02:42, 2022 ж. маусымның 12 (+06)

== Жақсы мақалаға дауыс беру ==

Қайырлы күн! [[Уикипедия:Жақсы мақалаға үміткерлер/Қымыз]] деген бетте өз дауысыңызды қалдырыңыз. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 12:05, 2022 ж. маусымның 14 (+06)

== Өтініш ==

Қайырлы түн! Мен [[Абай облысы]]н басынан бастап өңдеп жатырмын, сіз қатарласып кетіпсіз. Бүгін Елтай ауылдық округінің атауын өзгерткен екенсіз, жоятын сілтемені қалдырып кетіпсіз. Біріміздің артымыздан біріміз қосарланып жүргенше (кім нені өңдегені түсініксіз болмас үшін), маған мүмкіндік беріңіз, бұл облысты аяғына дейін жеткізуге. [[Қатысушы талқылауы:Салиха]] Салиха 23:05, 2022 ж. маусымның 19 (+06)

Саламатсыз ба. Жарайды онда. Сонда қалған 2 облысты істей берсем болады ғой? [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 23:57, 2022 ж. маусымның 19 (+06)

Сосын &quot;Қазақстан кенттері&quot; деген санатты жасауға бола ма? Әлде қажет емес пе? [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 00:02, 2022 ж. маусымның 20 (+06)
::Ұлытау мен Жетісу облыстарын [[Қатысушы:Kasymov|Kasymov]] алған өңдеуге, өңдемесі көп екі облыстың, сондықтан сізбен бір облысты бөлісер. Санатты да Kasymovпен ақылдасыңыз, жалпы керек екен ондай санат. [[Қатысушы талқылауы:Салиха]]--Салиха 11:37, 2022 ж. маусымның 20 (+06)

Kasymov мырзадан сұрадым, бірақ нақты айта алмаймын деп, сізге сілтеді. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 18:16, 2022 ж. маусымның 20 (+06)
::Қазақстан кенттері санатын жасай беріңіз, ал облыстар туралы [[Қатысушы:Kasymov|Kasymov]]тан нақтылайын (көмектің қажет, қажет еместігін).[[Қатысушы талқылауы:Салиха]]--Салиха 15:07, 2022 ж. маусымның 21 (+06)

Санатты жасадым. Жарайды [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 15:55, 2022 ж. маусымның 21 (+06)
::Жылдам! Тамаша! Сіз енді Шығыс Қазақстан облысындағы өзгерістерді өңдей беріңіз.[[Қатысушы талқылауы:Салиха]]--Салиха 11:12, 2022 ж. маусымның 22 (+06)
:[[Қатысушы:Kasymov|Kasymov]] екі облысты да ([[Жетісу облысы|Жетісу]], [[Ұлытау облысы|Ұлытау]]) өңдей беріңіздер дейді, сондықтан біреуін алып өңдей беріңіз.[[Қатысушы талқылауы:Салиха]]--Салиха 11:57, 2022 ж. маусымның 22 (+06)

Ұлытаудың тек 1 ауданы қалып еді (Жаңаарқа), соны жасайын. Сосын Жетісу облысына көшермін. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 14:30, 2022 ж. маусымның 22 (+06)
::Жақсы, іске сәт! Мен Көкпекті ауданын өңдей алмай отырмын, ауылдардың қайсысы қай ауданға ауысқаны немесе қалғаны туралы ақпарат жоқ. Әзірге (ақпарат табылғанша) Шығыс Қазақстан облысын өңдеп бітіре берейін. [[Қатысушы талқылауы:Салиха]] --Салиха 15:26, 2022 ж. маусымның 22 (+06)

Рахмет, өзіңізге де. Мен де 
соны іздеп таба алмадым. Еш жерде жоқ. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 15:54, 2022 ж. маусымның 22 (+06)
:Білгіш Шежіреші, ''Жаңаарқа ауданы елді мекендері'' үлгісінде сіз жылжытқан мақалаларды реттеп, ескі атауын жойып жатырмын. Енді мәселе мұнда: тек ''Қарағанды облысы → Ұлытау облысы'' деп өзгертпей, сонымен қатар ''Жаңаарқа ауданы'' деп тұрған елді мекендерді бір тексеріп шығу керек (себебі ондай аттас ауыл жаңа облыста жалғыз болса '''ауданның орнына облысы''' жазылады). Сосын ауылдық округтер де дәл сондай жағдай. Тағы сосын аталған облысқа өткен аудандардың ауылдық округтерін, елді мекендерін және ауданның өзін, Қарағанды облысы орнына Ұлытау облысы деп ''мақалаға'' және ''Елді-мекен үлгісіне'' де өзгерістер жасау керек. Және соңғысы Қарағандыда қалып қойған аудандар атауын тексеріп шығу керек, мысалы ''Ақбұлақ (Жаңаарқа ауданы)'', ''Ақбұлақ (Осакаров ауданы)'', біріншісі Ұлытау облысы, екіншісі Қарағанды облысы деп өзгертіледі. Тағы айтамын егер облыста жалғыз аттас болып жатса. Түсіндірдім деп ойлаймын. Мен де жақын аралықта кірісемін, осындай жағдай Алматы облысында күтіп тұр. {{@|Салиха}} ханым меніңше екі облысты да солай ретке келтіріп жатқанға ұқсайды. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:28, 2022 ж. маусымның 24 (+06)

Иә, ол ережелерді өткенде бір рет ескерткенде қаперге алғанмын. Өзгерткенде алдымен мақаланың айрық бетін, сосын сол мақалаға сілтейтін беттерді өзгертіп, соңынан мақаланың атауын өзгертіп жатырмын. Мақаланың атауы өзгергеннен кейін, үлгіні дұрыстап жатырмын. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 01:20, 2022 ж. маусымның 24 (+06)
:Рахмет, сізге және Салиха ханымға ''AutoWikiBrowser'' жүктеп, бітікшілерден рұқсат алып, бот арқылы осындай жұмыс жасауға болар еді. Менің ''Kasymbot'' қазіргі үлестерін салыстырып қарап көріңіз, жұмысты біраз жеңілтетеді --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:35, 2022 ж. маусымның 24 (+06)

Сөздерді алмастыруға нағыз керек бағдарлама екен. Кеңесіңізге рахмет [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 02:12, 2022 ж. маусымның 24 (+06)
::Қайырлы күн! Жаңа облыстардан өңдеуге көмек керек болса айтыңыз, мен Абай мен ШҚ облыстары елді мекендерінің ауыс-күйісін бітірген сияқтымын, енді географиясына көшемін. Бүгін денсаулыққа байланысты &quot;больничный&quot; (көз ауырып) алдым [[File:Face-smile.svg|23px]]. [[Қатысушы талқылауы:Салиха]]--Салиха 11:15, 2022 ж. маусымның 27 (+06)

Қайырлы күн. Жарайды, өзгеріс болса айтармын. Сауығып кетіңіз [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 14:13, 2022 ж. маусымның 27 (+06)

== Санаттарға интеруики қою ==

Саламатсыз, жаңадан бастаған санаттарға интеруикиді қоюды ұмытпаңыз, мысалға казактар  [[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:42, 2022 ж. шілденің 12 (+06)

Амансыз ба, дәл қазір қойып шықтым. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 01:56, 2022 ж. шілденің 12 (+06)

== Санат:Сібір казак әскерінің елді мекендері‎ ==

Кеш жарық, аталған санатты Қазақ елді мекендерге қою қаншалықты маңызды? Бұдан түсініксіздік туындауы мүмкін, сонда басқа ұлттар тұрмайды ма, әлде казактар құрған елді мекен бе? Меніңше алып тастау керек және осы оған ұқсас тағы да санаттар қойған сияқтысыз, оларды да алып тастау керек. Менімен келіспесеңіз Нұрлан, Батырбек мырзалардан сұрап көріңіз. [[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:55, 2022 ж. шілденің 26 (+06)

Қайырлы түн. Иә, мен қойған санаттардағы елді мекендердің негізін казактар қалаған. Санаттарды алып тастаудың керегі жоқ деп ойлаймын. Тек санаттардың атауын &quot;----- казак әскерінің '''тарихи''' елді мекендері&quot; деп өзгерткен жөн секілді. Сонда түсініксіздік туындай қоймас.
:Жарайды, бірақ та сол казактар қалаған екен деп елді-мекендерге санат қойғаныңыз әлі ұнамай отыр( Айтпақшы санат атын өзгертіпсіз, алайда жаңа санатқа ешқандай мақала сілтенбей тұр.--[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 15:55, 2022 ж. шілденің 29 (+06)

Иә, үшеуінің біреуін өзгертіп қойдым. Енді мақалалардағы санатты өзгерту маған көп жұмыс болып тұр. Сол үшін ботпен жұмыс жасауға рұқсат сұрап едім, бітікшілер әлі жауап бермеді. Енді рұқсат берсе істеймін. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 03:46, 2022 ж. шілденің 30 (+06)

== Қарағанды облысы ==

Саламатсыз, Білгіш Шежіреші. Сұрақ/өтініш: ''Қарағанды мен Ұлытау облыстары'' елді мекендер бойынша өзгерістер (атауы, мазмұны, үлгілер) толық бітті ме? Егер бітсе, Алматы облысы бойынша сіз, мен, Салиха ханыммен бірге жұмыс жасасақ) [[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 20:51, 2022 ж. тамыздың 1 (+06)

Сәлеметсіз бе, біткен болуы керек. Бірге жасауға қарсы емеспін, тек қай ауданды кім жасайтынын шешіп алайық. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 03:24, 2022 ж. тамыздың 2 (+06)
:Жақсы, уақыт болғанда айтармын. Қолыңыз бос болса '''А''' әрпінен бастай беріңіз) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:53, 2022 ж. тамыздың 6 (+06)

Жарайды, онда [[Ақсу ауданы]]н жасай бастайын.  Сосын [[Көксу ауданы]]н аяқтап едім, айдағыш беттерді жоя қоярсыз. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 21:52, 2022 ж. тамыздың 6 (+06)
:Айтпақшы айдатқыштарды жою керек деп белгілемей-ақ қойыңыз) (екі жұмыс жасап) Соңғы өзгерістерді бақылап отырмын. Тек соған сілтенген беттерді түзетіп шыға кетсеңіз болды --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:34, 2022 ж. тамыздың 9 (+06)

Жарайды, рахмет. Әйтпесе белгілеп шаршап кетіп едім) [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 22:41, 2022 ж. тамыздың 9 (+06)

== Марапат ==
{| style=&quot;border: 1px solid gray; background-color: #fdffe7;&quot;
|rowspan=&quot;2&quot; valign=&quot;middle&quot; | [[Сурет:BoNM - Kazakhstan Hires.png|left|50px|Қазақстан жұлдызы]]
|rowspan=&quot;2&quot; |
|style=&quot;font-size: x-large; padding: 0; vertical-align: middle; height: 1.1em;&quot; | '''[[Уикипедия:Марапаттама/Қазақстан жұлдызы|Қазақстан жұлдызы]]'''
|-
|style=&quot;vertical-align: middle; border-top: 1px solid gray;&quot; | Құрметті '''[[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]]'''!
Қазақстанның жаңа 3 облысына қарасты елді мекендердің атауын өзгертіп, мазмұнды толықтырып, ерінбей уақыт бөліп, Қазақша уикипедияның дамуына үлесіңіз үшін марапат! --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:42, 2022 ж. тамыздың 14 (+06)
|}
* Байқағаным, Салиха ханым Шығыс Қазақстан бойынша кейбір жерлерде шатасып қателескенге ұқсайды) Әрине елді мекен өте көп, шатаспау мүмкін емес. Мен де сіздің Қарағанды облысы бойынша атаулардан кеткен шағын қателеріңізді түзетіп кеткен едім. Осылай бір-бірімізді артымызды тексеріп, санаспай отырсқа мақала сапасы жақсарып, қателіктер азаяр еді --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:54, 2022 ж. тамыздың 14 (+06)</text>
      <sha1>4f88m5pgzcad7xda7f2sj1z1uq53b54</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060170</id>
      <parentid>3060169</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T19:54:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <comment>/* Марапат */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="35218" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=Білгіш Шежіреші}}

-- [[Қатысушы:Абылай|Абылай]] ([[Қатысушы талқылауы:Абылай|талқылауы]])  23:39, 2017 ж. маусымның 26 (+06)

== Болыс ==

Өзініздің ата-бабаларыныз мекендеген болыстар туралы мақала жаза аласыз ба? Мысалы манадай: [[Ақшатау болысы]]--[[Қатысушы:Kaiyr|Kaiyr]] ([[Қатысушы талқылауы:Kaiyr|талқылауы]]) 17:13, 2017 ж. қыркүйектің 17 (+06)

== [[Қазақстан газеттері тізімі]] ==

Өз облысыңыздың аудандық газеттерін тізімге қосуға шақырамын.--[[Қатысушы:Kaiyr|Kaiyr]] ([[Қатысушы талқылауы:Kaiyr|талқылауы]]) 13:12, 2018 ж. қазанның 22 (+06)

== Community Insights Survey ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;

'''Share your experience in this survey'''

Hi {{PAGENAME}},

The Wikimedia Foundation is asking for your feedback in a survey about your experience with {{SITENAME}} and Wikimedia. The purpose of this survey is to learn how well the Foundation is supporting your work on wiki and how we can change or improve things in the future. The opinions you share will directly affect the current and future work of the Wikimedia Foundation.

Please take 15 to 25 minutes  to '''[https://wikimedia.qualtrics.com/jfe/form/SV_0pSrrkJAKVRXPpj?Target=CI2019List(asiawps,act2) give your feedback through this survey]'''.  It is available in various languages.

This survey is hosted by a third-party and [https://foundation.wikimedia.org/wiki/Community_Insights_2019_Survey_Privacy_Statement governed by this privacy statement] (in English).

Find [[m:Community Insights/Frequent questions|more information about this project]]. [mailto:surveys@wikimedia.org Email us] if you have any questions, or if you don't want to receive future messages about taking this survey.

Sincerely,
&lt;/div&gt; [[User:RMaung (WMF)|RMaung (WMF)]] 20:18, 2019 ж. қыркүйектің 6 (+06)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=CI2019List(asia_wps,act2)&amp;oldid=19352602 тізімін пайдаланып User:RMaung (WMF)@metawiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Reminder: Community Insights Survey ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;

'''Share your experience in this survey'''

Hi {{PAGENAME}},

A couple of weeks ago, we invited you to take the Community Insights Survey. It is the Wikimedia Foundation’s annual survey of our global communities. We want to learn how well we support your work on wiki. We are 10% towards our goal for participation. If you have not already taken the survey, you can help us reach our goal! '''Your voice matters to us.'''

Please take 15 to 25 minutes  to '''[https://wikimedia.qualtrics.com/jfe/form/SV_0pSrrkJAKVRXPpj?Target=CI2019List(asiawps,act2) give your feedback through this survey]'''.  It is available in various languages.

This survey is hosted by a third-party and [https://foundation.wikimedia.org/wiki/Community_Insights_2019_Survey_Privacy_Statement governed by this privacy statement] (in English).

Find [[m:Community Insights/Frequent questions|more information about this project]]. [mailto:surveys@wikimedia.org Email us] if you have any questions, or if you don't want to receive future messages about taking this survey.

Sincerely,
&lt;/div&gt; [[User:RMaung (WMF)|RMaung (WMF)]] 21:05, 2019 ж. қыркүйектің 20 (+06)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=CI2019List(asia_wps,act2)&amp;oldid=19395157 тізімін пайдаланып User:RMaung (WMF)@metawiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Reminder: Community Insights Survey ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;

'''Share your experience in this survey'''

Hi {{PAGENAME}},

There are only a few weeks left to take the Community Insights Survey! We are 30% towards our goal for participation. If you have not already taken the survey, you can help us reach our goal!
With this poll, the Wikimedia Foundation gathers feedback on how well we support your work on wiki. It only takes 15-25 minutes to complete, and it has a direct impact on the support we provide.

Please take 15 to 25 minutes  to '''[https://wikimedia.qualtrics.com/jfe/form/SV_0pSrrkJAKVRXPpj?Target=CI2019List(asiawps,act2) give your feedback through this survey]'''.  It is available in various languages.

This survey is hosted by a third-party and [https://foundation.wikimedia.org/wiki/Community_Insights_2019_Survey_Privacy_Statement governed by this privacy statement] (in English).

Find [[m:Community Insights/Frequent questions|more information about this project]]. [mailto:surveys@wikimedia.org Email us] if you have any questions, or if you don't want to receive future messages about taking this survey.

Sincerely,
&lt;/div&gt; [[User:RMaung (WMF)|RMaung (WMF)]] 00:57, 2019 ж. қазанның 4 (+06)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=CI2019List(asia_wps,act2)&amp;oldid=19433647 тізімін пайдаланып User:RMaung (WMF)@metawiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Марафон ==

{{WAM
|header = [[meta:m:Turkic_Marathon_2021|Түркі марафоны 2021]] &lt;div style=&quot;margin-right:1em; float:right;&quot;&gt;[[Сурет:Wikimedians of Turkic Languages User Group Logo.svg|150px|link=meta:Түркі тілді Уикимедиа конференциясы]]&lt;/div&gt;
|subheader = Түркі марафоны 2021 — 2021 жылдың 1 - 31 шілде  аралығында өтетін контент дамытуға бағытталған халықаралық жоба.
&lt;div  style=&quot;text-valign:center; margin-left:200px; margin-right:50px; margin-top:10px; position:absolute;&quot;&gt;
|body = 
Жоба мақсаты — түркі тілдерінде сөйлейтін елдер және олардың мәдениеті туралы мақалалар жазып, түркі тілдерінде сөйлейтін уикипедияшылар арасындағы ынтымақтастықты нығайту. Әділқазылар алқасының бағалауынан кейін көрсетілген мерзім аралығында ең көп ұпай жинаған қатысушылар марапатталатын болады.

'''Марапаттар'''

* 1 орын: Meloman дүкендер желісінен 75 АҚШ доллары ( ≈ 32 000 теңге) мөлшеріндегі сыйлық ваучері.
* 2 орын: Meloman дүкендер желісінен 60 АҚШ доллары ( ≈ 25 000 теңге) мөлшеріндегі сыйлық ваучері.
* 3 орын: Meloman дүкендер желісінен 50 АҚШ доллары ( ≈ 21 000 теңге) мөлшеріндегі сыйлық ваучері.
* 4 орын: Meloman дүкендер желісінен 40 АҚШ доллары ( ≈ 17 000 теңге) мөлшеріндегі сыйлық ваучері.
* 5 орын: Meloman дүкендер желісінен 25 АҚШ доллары ( ≈ 10 000 теңге) мөлшеріндегі сыйлық ваучері.

Қазақша Уикипедияға үлес қосқысы келетін кез келген адам жоба бетіне өтіп қатысушылар тізіміне өз атын қосса болады. Іске сәт!
&lt;center&gt;{{Clickable button 2|Жоба:Түркі_марафоны_2021|Жарысқа қатысу|class=mw-ui-progressive}}&lt;/center&gt;&lt;br /&gt;

|footer = Бұл хабарлама [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|бот]] арқылы жіберілген • [[Уикипедия:Хабарлама тарату/Жеткізіп беру тізімі|Жазылу немесе жазылудан бас тарту]]
}}
&lt;!-- https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A5%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83/%D0%96%D0%B5%D1%82%D0%BA%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BF_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%83_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96&amp;oldid=2885974 тізімін пайдаланып User:Arystanbek@kkwiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Таңдаулы мақалаға үміткер ==

{{WAM
|header = [[Уикипедия:Таңдаулы мақалаға үміткерлер/Қара құрдым]] &lt;div style=&quot;margin-right:1em; float:right;&quot;&gt;[[Сурет:Goldenwiki 2.png|100px|link=Уикипедия:Таңдаулы мақалаға үміткерлер/Қара құрдым]]&lt;/div&gt;
|subheader = Қарақұрдым мақаласының таңдаулы мақалаға үміткерлігі.
&lt;div  style=&quot;text-valign:center; margin-left:200px; margin-right:50px; margin-top:10px; position:absolute;&quot;&gt;
|body = [[Қара құрдым]] мақаласы таңдаулы мақалаға толық лайық деп санаймын. Мұл мақалыны жазған өзім емес {{@|Alphy Haydar}} мырза жеті жылдан бері қазақша Уикипедияға үлес қосып келеді. Мақала тілі өте жаттық, әрі ғылыми стилде жазылған. Қанша жылдан бері [[Басты бет]]тегі таңдаулы мақала өзгерген жоқ. Енді өзгерттетін кез келді. Сонымен қоса осы уақытқа дейін ғылымға қатысты мақалалар таңдаулы мақала статусын көп алған жоқ. Ғылымға басымдық бере отырып осы мақаланы таңдаулы мақала деңгейіне көтерейік. 

&lt;center&gt;{{Clickable button 2|Уикипедия:Таңдаулы мақалаға үміткерлер/Қара құрдым|Дауыс беру|class=mw-ui-progressive}}&lt;/center&gt;&lt;br /&gt;

|footer = Бұл хабарлама [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|бот]] арқылы жіберілген • [[Уикипедия:Хабарлама тарату/Жеткізіп беру тізімі|Жазылу немесе жазылудан бас тарту]]
}}
&lt;!-- https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A5%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83/%D0%96%D0%B5%D1%82%D0%BA%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BF_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%83_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96&amp;oldid=2970000 тізімін пайдаланып User:Arystanbek@kkwiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Индербор ==

Саламатсыз, Индербор мақаласына мәлімет қосыпсыз. Меніңше ауыл үшін ауыл көшелерін құр тізбектеп көрсеткен дұрыс емес, артық нәрсе. Оның үстіне сілтемелер тым көп болып кетті, көшеге емес кісі есімдерге сілтеп тұр. Рахмет --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:42, 2022 ж. сәуірдің 27 (+06)

Саламатсыз ба. Меніңше, көше аттарының болуы мақаланы оқушыларға жақсы бағдар болатын еді. Есесіне өздерінің тұратын ауылдарының көшелері қандай адамдардың атында екенінен хабардар болады. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 13:45, 2022 ж. сәуірдің 28 (+06)

== Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022 ==

{{WAM
|header = [[meta:m:Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022|Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022]] &lt;div style=&quot;margin-right:1em; float:right;&quot;&gt;[[Сурет:Wikidata 2022 Istanbul social media campaign 02.jpg|right|thumb|300px|Wikidata 2022 Istanbul|link=meta:Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022]]&lt;/div&gt;
|subheader = Конференция 2022 жылдың 21-23 қазаны аралығында Түркияның [[Ыстанбұл]] қаласында өтеді.
&lt;div  style=&quot;text-valign:center; margin-left:200px; margin-right:50px; margin-top:10px; position:absolute;&quot;&gt;
|body = Құрметті достар,

Ыстамбұл Уикидерек конференциясына стипендия алуға өтінімдер ашық екенін хабарлауға қуаныштымын. Егер сіз түркі қауымдастығының өкілі болсаңыз және түркі тілдеріндегі Уикимедиа жобаларына белсенді қатысатын болсаңыз, онда сіз стипендияға өтініш бере аласыз. Өтініштер 2022 жылдың 30 маусымы, UTC 23:59 дейін қабылданады.

Үміткерлер толық стипендияға өтініш бере алады. Толық стипендия Түркі қолданушылары тобының Уикимедиа қауымдастығы (Wikimedians of Turkic Languages User Group) ұйымдастыратын конференция кезінде жеке тұлғаның екіжақты саяхат, ортақ тұрғын үй және тамақтану құнын қамтиды.

* Түркі тіліндегі уикимедиашыларға арналған Wikidata Training туралы қосымша ақпарат алу үшін мына сайтқа кіріңіз: https://w.wiki/53dX
* Стипендия, тіркеу және өтініш формасы туралы көбірек білу үшін мына сайтқа кіріңіз: https://w.wiki/5FFv

Бұған қоса, Түркі қолданушылары тобының Уикимедиа қауымдастығы жобалары мен оқиғалары туралы ақпарат пен жаңалықтар алу үшін біздің пошталық тізімге (https://w.wiki/5FFw) жазылуға шақырамыз.

Барлық жақсылықты тілеймін [[User:Mehman97|&lt;span style=&quot;color:#ff0500&quot;&gt;'''''Mehman'''''&lt;/span&gt;]] [[User Talk:Mehman97|&lt;span style=&quot;color:#0500ff&quot;&gt;'''''97'''''&lt;/span&gt;]] 03:48, 2022 ж. маусымның 11 (+06)


|footer = Бұл хабарлама [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|бот]] арқылы жіберілген • [[Уикипедия:Хабарлама тарату/Жеткізіп беру тізімі|Жазылу немесе жазылудан бас тарту]]
}}
&lt;!-- https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A5%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83/%D0%96%D0%B5%D1%82%D0%BA%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BF_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%83_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96&amp;oldid=3014707 тізімін пайдаланып User:Arystanbek@kkwiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Жетісу облысы ==

Кеш жарық, Жетісу облысын асықпай атын өзгерту керек еді. Себебі аталған ескі атауға көптеген мақалалар сілтеніп тұр. Ал қазір тарихи облыстың орнына қазіргі жаңа облысқа сілтеніп кетеді. Осыны Арыстанбек пен Нұрлан мырзаға айтып көріңізші [[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 02:23, 2022 ж. маусымның 12 (+06)

Кеш жарық. Жарайды, айтайын [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 02:42, 2022 ж. маусымның 12 (+06)

== Жақсы мақалаға дауыс беру ==

Қайырлы күн! [[Уикипедия:Жақсы мақалаға үміткерлер/Қымыз]] деген бетте өз дауысыңызды қалдырыңыз. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 12:05, 2022 ж. маусымның 14 (+06)

== Өтініш ==

Қайырлы түн! Мен [[Абай облысы]]н басынан бастап өңдеп жатырмын, сіз қатарласып кетіпсіз. Бүгін Елтай ауылдық округінің атауын өзгерткен екенсіз, жоятын сілтемені қалдырып кетіпсіз. Біріміздің артымыздан біріміз қосарланып жүргенше (кім нені өңдегені түсініксіз болмас үшін), маған мүмкіндік беріңіз, бұл облысты аяғына дейін жеткізуге. [[Қатысушы талқылауы:Салиха]] Салиха 23:05, 2022 ж. маусымның 19 (+06)

Саламатсыз ба. Жарайды онда. Сонда қалған 2 облысты істей берсем болады ғой? [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 23:57, 2022 ж. маусымның 19 (+06)

Сосын &quot;Қазақстан кенттері&quot; деген санатты жасауға бола ма? Әлде қажет емес пе? [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 00:02, 2022 ж. маусымның 20 (+06)
::Ұлытау мен Жетісу облыстарын [[Қатысушы:Kasymov|Kasymov]] алған өңдеуге, өңдемесі көп екі облыстың, сондықтан сізбен бір облысты бөлісер. Санатты да Kasymovпен ақылдасыңыз, жалпы керек екен ондай санат. [[Қатысушы талқылауы:Салиха]]--Салиха 11:37, 2022 ж. маусымның 20 (+06)

Kasymov мырзадан сұрадым, бірақ нақты айта алмаймын деп, сізге сілтеді. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 18:16, 2022 ж. маусымның 20 (+06)
::Қазақстан кенттері санатын жасай беріңіз, ал облыстар туралы [[Қатысушы:Kasymov|Kasymov]]тан нақтылайын (көмектің қажет, қажет еместігін).[[Қатысушы талқылауы:Салиха]]--Салиха 15:07, 2022 ж. маусымның 21 (+06)

Санатты жасадым. Жарайды [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 15:55, 2022 ж. маусымның 21 (+06)
::Жылдам! Тамаша! Сіз енді Шығыс Қазақстан облысындағы өзгерістерді өңдей беріңіз.[[Қатысушы талқылауы:Салиха]]--Салиха 11:12, 2022 ж. маусымның 22 (+06)
:[[Қатысушы:Kasymov|Kasymov]] екі облысты да ([[Жетісу облысы|Жетісу]], [[Ұлытау облысы|Ұлытау]]) өңдей беріңіздер дейді, сондықтан біреуін алып өңдей беріңіз.[[Қатысушы талқылауы:Салиха]]--Салиха 11:57, 2022 ж. маусымның 22 (+06)

Ұлытаудың тек 1 ауданы қалып еді (Жаңаарқа), соны жасайын. Сосын Жетісу облысына көшермін. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 14:30, 2022 ж. маусымның 22 (+06)
::Жақсы, іске сәт! Мен Көкпекті ауданын өңдей алмай отырмын, ауылдардың қайсысы қай ауданға ауысқаны немесе қалғаны туралы ақпарат жоқ. Әзірге (ақпарат табылғанша) Шығыс Қазақстан облысын өңдеп бітіре берейін. [[Қатысушы талқылауы:Салиха]] --Салиха 15:26, 2022 ж. маусымның 22 (+06)

Рахмет, өзіңізге де. Мен де 
соны іздеп таба алмадым. Еш жерде жоқ. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 15:54, 2022 ж. маусымның 22 (+06)
:Білгіш Шежіреші, ''Жаңаарқа ауданы елді мекендері'' үлгісінде сіз жылжытқан мақалаларды реттеп, ескі атауын жойып жатырмын. Енді мәселе мұнда: тек ''Қарағанды облысы → Ұлытау облысы'' деп өзгертпей, сонымен қатар ''Жаңаарқа ауданы'' деп тұрған елді мекендерді бір тексеріп шығу керек (себебі ондай аттас ауыл жаңа облыста жалғыз болса '''ауданның орнына облысы''' жазылады). Сосын ауылдық округтер де дәл сондай жағдай. Тағы сосын аталған облысқа өткен аудандардың ауылдық округтерін, елді мекендерін және ауданның өзін, Қарағанды облысы орнына Ұлытау облысы деп ''мақалаға'' және ''Елді-мекен үлгісіне'' де өзгерістер жасау керек. Және соңғысы Қарағандыда қалып қойған аудандар атауын тексеріп шығу керек, мысалы ''Ақбұлақ (Жаңаарқа ауданы)'', ''Ақбұлақ (Осакаров ауданы)'', біріншісі Ұлытау облысы, екіншісі Қарағанды облысы деп өзгертіледі. Тағы айтамын егер облыста жалғыз аттас болып жатса. Түсіндірдім деп ойлаймын. Мен де жақын аралықта кірісемін, осындай жағдай Алматы облысында күтіп тұр. {{@|Салиха}} ханым меніңше екі облысты да солай ретке келтіріп жатқанға ұқсайды. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:28, 2022 ж. маусымның 24 (+06)

Иә, ол ережелерді өткенде бір рет ескерткенде қаперге алғанмын. Өзгерткенде алдымен мақаланың айрық бетін, сосын сол мақалаға сілтейтін беттерді өзгертіп, соңынан мақаланың атауын өзгертіп жатырмын. Мақаланың атауы өзгергеннен кейін, үлгіні дұрыстап жатырмын. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 01:20, 2022 ж. маусымның 24 (+06)
:Рахмет, сізге және Салиха ханымға ''AutoWikiBrowser'' жүктеп, бітікшілерден рұқсат алып, бот арқылы осындай жұмыс жасауға болар еді. Менің ''Kasymbot'' қазіргі үлестерін салыстырып қарап көріңіз, жұмысты біраз жеңілтетеді --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:35, 2022 ж. маусымның 24 (+06)

Сөздерді алмастыруға нағыз керек бағдарлама екен. Кеңесіңізге рахмет [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 02:12, 2022 ж. маусымның 24 (+06)
::Қайырлы күн! Жаңа облыстардан өңдеуге көмек керек болса айтыңыз, мен Абай мен ШҚ облыстары елді мекендерінің ауыс-күйісін бітірген сияқтымын, енді географиясына көшемін. Бүгін денсаулыққа байланысты &quot;больничный&quot; (көз ауырып) алдым [[File:Face-smile.svg|23px]]. [[Қатысушы талқылауы:Салиха]]--Салиха 11:15, 2022 ж. маусымның 27 (+06)

Қайырлы күн. Жарайды, өзгеріс болса айтармын. Сауығып кетіңіз [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 14:13, 2022 ж. маусымның 27 (+06)

== Санаттарға интеруики қою ==

Саламатсыз, жаңадан бастаған санаттарға интеруикиді қоюды ұмытпаңыз, мысалға казактар  [[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:42, 2022 ж. шілденің 12 (+06)

Амансыз ба, дәл қазір қойып шықтым. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 01:56, 2022 ж. шілденің 12 (+06)

== Санат:Сібір казак әскерінің елді мекендері‎ ==

Кеш жарық, аталған санатты Қазақ елді мекендерге қою қаншалықты маңызды? Бұдан түсініксіздік туындауы мүмкін, сонда басқа ұлттар тұрмайды ма, әлде казактар құрған елді мекен бе? Меніңше алып тастау керек және осы оған ұқсас тағы да санаттар қойған сияқтысыз, оларды да алып тастау керек. Менімен келіспесеңіз Нұрлан, Батырбек мырзалардан сұрап көріңіз. [[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:55, 2022 ж. шілденің 26 (+06)

Қайырлы түн. Иә, мен қойған санаттардағы елді мекендердің негізін казактар қалаған. Санаттарды алып тастаудың керегі жоқ деп ойлаймын. Тек санаттардың атауын &quot;----- казак әскерінің '''тарихи''' елді мекендері&quot; деп өзгерткен жөн секілді. Сонда түсініксіздік туындай қоймас.
:Жарайды, бірақ та сол казактар қалаған екен деп елді-мекендерге санат қойғаныңыз әлі ұнамай отыр( Айтпақшы санат атын өзгертіпсіз, алайда жаңа санатқа ешқандай мақала сілтенбей тұр.--[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 15:55, 2022 ж. шілденің 29 (+06)

Иә, үшеуінің біреуін өзгертіп қойдым. Енді мақалалардағы санатты өзгерту маған көп жұмыс болып тұр. Сол үшін ботпен жұмыс жасауға рұқсат сұрап едім, бітікшілер әлі жауап бермеді. Енді рұқсат берсе істеймін. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 03:46, 2022 ж. шілденің 30 (+06)

== Қарағанды облысы ==

Саламатсыз, Білгіш Шежіреші. Сұрақ/өтініш: ''Қарағанды мен Ұлытау облыстары'' елді мекендер бойынша өзгерістер (атауы, мазмұны, үлгілер) толық бітті ме? Егер бітсе, Алматы облысы бойынша сіз, мен, Салиха ханыммен бірге жұмыс жасасақ) [[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 20:51, 2022 ж. тамыздың 1 (+06)

Сәлеметсіз бе, біткен болуы керек. Бірге жасауға қарсы емеспін, тек қай ауданды кім жасайтынын шешіп алайық. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 03:24, 2022 ж. тамыздың 2 (+06)
:Жақсы, уақыт болғанда айтармын. Қолыңыз бос болса '''А''' әрпінен бастай беріңіз) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:53, 2022 ж. тамыздың 6 (+06)

Жарайды, онда [[Ақсу ауданы]]н жасай бастайын.  Сосын [[Көксу ауданы]]н аяқтап едім, айдағыш беттерді жоя қоярсыз. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 21:52, 2022 ж. тамыздың 6 (+06)
:Айтпақшы айдатқыштарды жою керек деп белгілемей-ақ қойыңыз) (екі жұмыс жасап) Соңғы өзгерістерді бақылап отырмын. Тек соған сілтенген беттерді түзетіп шыға кетсеңіз болды --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:34, 2022 ж. тамыздың 9 (+06)

Жарайды, рахмет. Әйтпесе белгілеп шаршап кетіп едім) [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 22:41, 2022 ж. тамыздың 9 (+06)

== Марапат ==
{| style=&quot;border: 1px solid gray; background-color: #fdffe7;&quot;
|rowspan=&quot;2&quot; valign=&quot;middle&quot; | [[Сурет:BoNM - Kazakhstan Hires.png|left|50px|Қазақстан жұлдызы]]
|rowspan=&quot;2&quot; |
|style=&quot;font-size: x-large; padding: 0; vertical-align: middle; height: 1.1em;&quot; | '''[[Уикипедия:Марапаттама/Қазақстан жұлдызы|Қазақстан жұлдызы]]'''
|-
|style=&quot;vertical-align: middle; border-top: 1px solid gray;&quot; | Құрметті '''[[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]]'''!
Қазақстанның жаңа 3 облысына қарасты елді мекендердің атауын өзгертіп, мазмұнды толықтырып, ерінбей уақыт бөліп, Қазақша уикипедияның дамуына үлесіңіз үшін марапат! --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:42, 2022 ж. тамыздың 14 (+06)
|}
* Байқағаным, Салиха ханым Шығыс Қазақстан бойынша кейбір жерлерде шатасып қателескенге ұқсайды) Әрине елді мекен өте көп, шатаспау мүмкін емес. Мен де сіздің Қарағанды облысы бойынша атаулардан кеткен шағын қателеріңізді түзетіп кеткен едім. Осылай бір-бірімізді артымызды тексеріп, санаспай отырсақ мақала сапасы жақсарып, қателіктер азаяр еді --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:54, 2022 ж. тамыздың 14 (+06)</text>
      <sha1>357axqn9on30o8hc0qrm8hqcsb1vfi2</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060201</id>
      <parentid>3060170</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T20:29:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="35751" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=Білгіш Шежіреші}}

-- [[Қатысушы:Абылай|Абылай]] ([[Қатысушы талқылауы:Абылай|талқылауы]])  23:39, 2017 ж. маусымның 26 (+06)

== Болыс ==

Өзініздің ата-бабаларыныз мекендеген болыстар туралы мақала жаза аласыз ба? Мысалы манадай: [[Ақшатау болысы]]--[[Қатысушы:Kaiyr|Kaiyr]] ([[Қатысушы талқылауы:Kaiyr|талқылауы]]) 17:13, 2017 ж. қыркүйектің 17 (+06)

== [[Қазақстан газеттері тізімі]] ==

Өз облысыңыздың аудандық газеттерін тізімге қосуға шақырамын.--[[Қатысушы:Kaiyr|Kaiyr]] ([[Қатысушы талқылауы:Kaiyr|талқылауы]]) 13:12, 2018 ж. қазанның 22 (+06)

== Community Insights Survey ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;

'''Share your experience in this survey'''

Hi {{PAGENAME}},

The Wikimedia Foundation is asking for your feedback in a survey about your experience with {{SITENAME}} and Wikimedia. The purpose of this survey is to learn how well the Foundation is supporting your work on wiki and how we can change or improve things in the future. The opinions you share will directly affect the current and future work of the Wikimedia Foundation.

Please take 15 to 25 minutes  to '''[https://wikimedia.qualtrics.com/jfe/form/SV_0pSrrkJAKVRXPpj?Target=CI2019List(asiawps,act2) give your feedback through this survey]'''.  It is available in various languages.

This survey is hosted by a third-party and [https://foundation.wikimedia.org/wiki/Community_Insights_2019_Survey_Privacy_Statement governed by this privacy statement] (in English).

Find [[m:Community Insights/Frequent questions|more information about this project]]. [mailto:surveys@wikimedia.org Email us] if you have any questions, or if you don't want to receive future messages about taking this survey.

Sincerely,
&lt;/div&gt; [[User:RMaung (WMF)|RMaung (WMF)]] 20:18, 2019 ж. қыркүйектің 6 (+06)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=CI2019List(asia_wps,act2)&amp;oldid=19352602 тізімін пайдаланып User:RMaung (WMF)@metawiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Reminder: Community Insights Survey ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;

'''Share your experience in this survey'''

Hi {{PAGENAME}},

A couple of weeks ago, we invited you to take the Community Insights Survey. It is the Wikimedia Foundation’s annual survey of our global communities. We want to learn how well we support your work on wiki. We are 10% towards our goal for participation. If you have not already taken the survey, you can help us reach our goal! '''Your voice matters to us.'''

Please take 15 to 25 minutes  to '''[https://wikimedia.qualtrics.com/jfe/form/SV_0pSrrkJAKVRXPpj?Target=CI2019List(asiawps,act2) give your feedback through this survey]'''.  It is available in various languages.

This survey is hosted by a third-party and [https://foundation.wikimedia.org/wiki/Community_Insights_2019_Survey_Privacy_Statement governed by this privacy statement] (in English).

Find [[m:Community Insights/Frequent questions|more information about this project]]. [mailto:surveys@wikimedia.org Email us] if you have any questions, or if you don't want to receive future messages about taking this survey.

Sincerely,
&lt;/div&gt; [[User:RMaung (WMF)|RMaung (WMF)]] 21:05, 2019 ж. қыркүйектің 20 (+06)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=CI2019List(asia_wps,act2)&amp;oldid=19395157 тізімін пайдаланып User:RMaung (WMF)@metawiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Reminder: Community Insights Survey ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;

'''Share your experience in this survey'''

Hi {{PAGENAME}},

There are only a few weeks left to take the Community Insights Survey! We are 30% towards our goal for participation. If you have not already taken the survey, you can help us reach our goal!
With this poll, the Wikimedia Foundation gathers feedback on how well we support your work on wiki. It only takes 15-25 minutes to complete, and it has a direct impact on the support we provide.

Please take 15 to 25 minutes  to '''[https://wikimedia.qualtrics.com/jfe/form/SV_0pSrrkJAKVRXPpj?Target=CI2019List(asiawps,act2) give your feedback through this survey]'''.  It is available in various languages.

This survey is hosted by a third-party and [https://foundation.wikimedia.org/wiki/Community_Insights_2019_Survey_Privacy_Statement governed by this privacy statement] (in English).

Find [[m:Community Insights/Frequent questions|more information about this project]]. [mailto:surveys@wikimedia.org Email us] if you have any questions, or if you don't want to receive future messages about taking this survey.

Sincerely,
&lt;/div&gt; [[User:RMaung (WMF)|RMaung (WMF)]] 00:57, 2019 ж. қазанның 4 (+06)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=CI2019List(asia_wps,act2)&amp;oldid=19433647 тізімін пайдаланып User:RMaung (WMF)@metawiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Марафон ==

{{WAM
|header = [[meta:m:Turkic_Marathon_2021|Түркі марафоны 2021]] &lt;div style=&quot;margin-right:1em; float:right;&quot;&gt;[[Сурет:Wikimedians of Turkic Languages User Group Logo.svg|150px|link=meta:Түркі тілді Уикимедиа конференциясы]]&lt;/div&gt;
|subheader = Түркі марафоны 2021 — 2021 жылдың 1 - 31 шілде  аралығында өтетін контент дамытуға бағытталған халықаралық жоба.
&lt;div  style=&quot;text-valign:center; margin-left:200px; margin-right:50px; margin-top:10px; position:absolute;&quot;&gt;
|body = 
Жоба мақсаты — түркі тілдерінде сөйлейтін елдер және олардың мәдениеті туралы мақалалар жазып, түркі тілдерінде сөйлейтін уикипедияшылар арасындағы ынтымақтастықты нығайту. Әділқазылар алқасының бағалауынан кейін көрсетілген мерзім аралығында ең көп ұпай жинаған қатысушылар марапатталатын болады.

'''Марапаттар'''

* 1 орын: Meloman дүкендер желісінен 75 АҚШ доллары ( ≈ 32 000 теңге) мөлшеріндегі сыйлық ваучері.
* 2 орын: Meloman дүкендер желісінен 60 АҚШ доллары ( ≈ 25 000 теңге) мөлшеріндегі сыйлық ваучері.
* 3 орын: Meloman дүкендер желісінен 50 АҚШ доллары ( ≈ 21 000 теңге) мөлшеріндегі сыйлық ваучері.
* 4 орын: Meloman дүкендер желісінен 40 АҚШ доллары ( ≈ 17 000 теңге) мөлшеріндегі сыйлық ваучері.
* 5 орын: Meloman дүкендер желісінен 25 АҚШ доллары ( ≈ 10 000 теңге) мөлшеріндегі сыйлық ваучері.

Қазақша Уикипедияға үлес қосқысы келетін кез келген адам жоба бетіне өтіп қатысушылар тізіміне өз атын қосса болады. Іске сәт!
&lt;center&gt;{{Clickable button 2|Жоба:Түркі_марафоны_2021|Жарысқа қатысу|class=mw-ui-progressive}}&lt;/center&gt;&lt;br /&gt;

|footer = Бұл хабарлама [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|бот]] арқылы жіберілген • [[Уикипедия:Хабарлама тарату/Жеткізіп беру тізімі|Жазылу немесе жазылудан бас тарту]]
}}
&lt;!-- https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A5%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83/%D0%96%D0%B5%D1%82%D0%BA%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BF_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%83_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96&amp;oldid=2885974 тізімін пайдаланып User:Arystanbek@kkwiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Таңдаулы мақалаға үміткер ==

{{WAM
|header = [[Уикипедия:Таңдаулы мақалаға үміткерлер/Қара құрдым]] &lt;div style=&quot;margin-right:1em; float:right;&quot;&gt;[[Сурет:Goldenwiki 2.png|100px|link=Уикипедия:Таңдаулы мақалаға үміткерлер/Қара құрдым]]&lt;/div&gt;
|subheader = Қарақұрдым мақаласының таңдаулы мақалаға үміткерлігі.
&lt;div  style=&quot;text-valign:center; margin-left:200px; margin-right:50px; margin-top:10px; position:absolute;&quot;&gt;
|body = [[Қара құрдым]] мақаласы таңдаулы мақалаға толық лайық деп санаймын. Мұл мақалыны жазған өзім емес {{@|Alphy Haydar}} мырза жеті жылдан бері қазақша Уикипедияға үлес қосып келеді. Мақала тілі өте жаттық, әрі ғылыми стилде жазылған. Қанша жылдан бері [[Басты бет]]тегі таңдаулы мақала өзгерген жоқ. Енді өзгерттетін кез келді. Сонымен қоса осы уақытқа дейін ғылымға қатысты мақалалар таңдаулы мақала статусын көп алған жоқ. Ғылымға басымдық бере отырып осы мақаланы таңдаулы мақала деңгейіне көтерейік. 

&lt;center&gt;{{Clickable button 2|Уикипедия:Таңдаулы мақалаға үміткерлер/Қара құрдым|Дауыс беру|class=mw-ui-progressive}}&lt;/center&gt;&lt;br /&gt;

|footer = Бұл хабарлама [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|бот]] арқылы жіберілген • [[Уикипедия:Хабарлама тарату/Жеткізіп беру тізімі|Жазылу немесе жазылудан бас тарту]]
}}
&lt;!-- https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A5%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83/%D0%96%D0%B5%D1%82%D0%BA%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BF_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%83_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96&amp;oldid=2970000 тізімін пайдаланып User:Arystanbek@kkwiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Индербор ==

Саламатсыз, Индербор мақаласына мәлімет қосыпсыз. Меніңше ауыл үшін ауыл көшелерін құр тізбектеп көрсеткен дұрыс емес, артық нәрсе. Оның үстіне сілтемелер тым көп болып кетті, көшеге емес кісі есімдерге сілтеп тұр. Рахмет --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:42, 2022 ж. сәуірдің 27 (+06)

Саламатсыз ба. Меніңше, көше аттарының болуы мақаланы оқушыларға жақсы бағдар болатын еді. Есесіне өздерінің тұратын ауылдарының көшелері қандай адамдардың атында екенінен хабардар болады. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 13:45, 2022 ж. сәуірдің 28 (+06)

== Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022 ==

{{WAM
|header = [[meta:m:Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022|Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022]] &lt;div style=&quot;margin-right:1em; float:right;&quot;&gt;[[Сурет:Wikidata 2022 Istanbul social media campaign 02.jpg|right|thumb|300px|Wikidata 2022 Istanbul|link=meta:Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022]]&lt;/div&gt;
|subheader = Конференция 2022 жылдың 21-23 қазаны аралығында Түркияның [[Ыстанбұл]] қаласында өтеді.
&lt;div  style=&quot;text-valign:center; margin-left:200px; margin-right:50px; margin-top:10px; position:absolute;&quot;&gt;
|body = Құрметті достар,

Ыстамбұл Уикидерек конференциясына стипендия алуға өтінімдер ашық екенін хабарлауға қуаныштымын. Егер сіз түркі қауымдастығының өкілі болсаңыз және түркі тілдеріндегі Уикимедиа жобаларына белсенді қатысатын болсаңыз, онда сіз стипендияға өтініш бере аласыз. Өтініштер 2022 жылдың 30 маусымы, UTC 23:59 дейін қабылданады.

Үміткерлер толық стипендияға өтініш бере алады. Толық стипендия Түркі қолданушылары тобының Уикимедиа қауымдастығы (Wikimedians of Turkic Languages User Group) ұйымдастыратын конференция кезінде жеке тұлғаның екіжақты саяхат, ортақ тұрғын үй және тамақтану құнын қамтиды.

* Түркі тіліндегі уикимедиашыларға арналған Wikidata Training туралы қосымша ақпарат алу үшін мына сайтқа кіріңіз: https://w.wiki/53dX
* Стипендия, тіркеу және өтініш формасы туралы көбірек білу үшін мына сайтқа кіріңіз: https://w.wiki/5FFv

Бұған қоса, Түркі қолданушылары тобының Уикимедиа қауымдастығы жобалары мен оқиғалары туралы ақпарат пен жаңалықтар алу үшін біздің пошталық тізімге (https://w.wiki/5FFw) жазылуға шақырамыз.

Барлық жақсылықты тілеймін [[User:Mehman97|&lt;span style=&quot;color:#ff0500&quot;&gt;'''''Mehman'''''&lt;/span&gt;]] [[User Talk:Mehman97|&lt;span style=&quot;color:#0500ff&quot;&gt;'''''97'''''&lt;/span&gt;]] 03:48, 2022 ж. маусымның 11 (+06)


|footer = Бұл хабарлама [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|бот]] арқылы жіберілген • [[Уикипедия:Хабарлама тарату/Жеткізіп беру тізімі|Жазылу немесе жазылудан бас тарту]]
}}
&lt;!-- https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A5%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83/%D0%96%D0%B5%D1%82%D0%BA%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BF_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%83_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96&amp;oldid=3014707 тізімін пайдаланып User:Arystanbek@kkwiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Жетісу облысы ==

Кеш жарық, Жетісу облысын асықпай атын өзгерту керек еді. Себебі аталған ескі атауға көптеген мақалалар сілтеніп тұр. Ал қазір тарихи облыстың орнына қазіргі жаңа облысқа сілтеніп кетеді. Осыны Арыстанбек пен Нұрлан мырзаға айтып көріңізші [[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 02:23, 2022 ж. маусымның 12 (+06)

Кеш жарық. Жарайды, айтайын [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 02:42, 2022 ж. маусымның 12 (+06)

== Жақсы мақалаға дауыс беру ==

Қайырлы күн! [[Уикипедия:Жақсы мақалаға үміткерлер/Қымыз]] деген бетте өз дауысыңызды қалдырыңыз. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 12:05, 2022 ж. маусымның 14 (+06)

== Өтініш ==

Қайырлы түн! Мен [[Абай облысы]]н басынан бастап өңдеп жатырмын, сіз қатарласып кетіпсіз. Бүгін Елтай ауылдық округінің атауын өзгерткен екенсіз, жоятын сілтемені қалдырып кетіпсіз. Біріміздің артымыздан біріміз қосарланып жүргенше (кім нені өңдегені түсініксіз болмас үшін), маған мүмкіндік беріңіз, бұл облысты аяғына дейін жеткізуге. [[Қатысушы талқылауы:Салиха]] Салиха 23:05, 2022 ж. маусымның 19 (+06)

Саламатсыз ба. Жарайды онда. Сонда қалған 2 облысты істей берсем болады ғой? [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 23:57, 2022 ж. маусымның 19 (+06)

Сосын &quot;Қазақстан кенттері&quot; деген санатты жасауға бола ма? Әлде қажет емес пе? [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 00:02, 2022 ж. маусымның 20 (+06)
::Ұлытау мен Жетісу облыстарын [[Қатысушы:Kasymov|Kasymov]] алған өңдеуге, өңдемесі көп екі облыстың, сондықтан сізбен бір облысты бөлісер. Санатты да Kasymovпен ақылдасыңыз, жалпы керек екен ондай санат. [[Қатысушы талқылауы:Салиха]]--Салиха 11:37, 2022 ж. маусымның 20 (+06)

Kasymov мырзадан сұрадым, бірақ нақты айта алмаймын деп, сізге сілтеді. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 18:16, 2022 ж. маусымның 20 (+06)
::Қазақстан кенттері санатын жасай беріңіз, ал облыстар туралы [[Қатысушы:Kasymov|Kasymov]]тан нақтылайын (көмектің қажет, қажет еместігін).[[Қатысушы талқылауы:Салиха]]--Салиха 15:07, 2022 ж. маусымның 21 (+06)

Санатты жасадым. Жарайды [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 15:55, 2022 ж. маусымның 21 (+06)
::Жылдам! Тамаша! Сіз енді Шығыс Қазақстан облысындағы өзгерістерді өңдей беріңіз.[[Қатысушы талқылауы:Салиха]]--Салиха 11:12, 2022 ж. маусымның 22 (+06)
:[[Қатысушы:Kasymov|Kasymov]] екі облысты да ([[Жетісу облысы|Жетісу]], [[Ұлытау облысы|Ұлытау]]) өңдей беріңіздер дейді, сондықтан біреуін алып өңдей беріңіз.[[Қатысушы талқылауы:Салиха]]--Салиха 11:57, 2022 ж. маусымның 22 (+06)

Ұлытаудың тек 1 ауданы қалып еді (Жаңаарқа), соны жасайын. Сосын Жетісу облысына көшермін. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 14:30, 2022 ж. маусымның 22 (+06)
::Жақсы, іске сәт! Мен Көкпекті ауданын өңдей алмай отырмын, ауылдардың қайсысы қай ауданға ауысқаны немесе қалғаны туралы ақпарат жоқ. Әзірге (ақпарат табылғанша) Шығыс Қазақстан облысын өңдеп бітіре берейін. [[Қатысушы талқылауы:Салиха]] --Салиха 15:26, 2022 ж. маусымның 22 (+06)

Рахмет, өзіңізге де. Мен де 
соны іздеп таба алмадым. Еш жерде жоқ. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 15:54, 2022 ж. маусымның 22 (+06)
:Білгіш Шежіреші, ''Жаңаарқа ауданы елді мекендері'' үлгісінде сіз жылжытқан мақалаларды реттеп, ескі атауын жойып жатырмын. Енді мәселе мұнда: тек ''Қарағанды облысы → Ұлытау облысы'' деп өзгертпей, сонымен қатар ''Жаңаарқа ауданы'' деп тұрған елді мекендерді бір тексеріп шығу керек (себебі ондай аттас ауыл жаңа облыста жалғыз болса '''ауданның орнына облысы''' жазылады). Сосын ауылдық округтер де дәл сондай жағдай. Тағы сосын аталған облысқа өткен аудандардың ауылдық округтерін, елді мекендерін және ауданның өзін, Қарағанды облысы орнына Ұлытау облысы деп ''мақалаға'' және ''Елді-мекен үлгісіне'' де өзгерістер жасау керек. Және соңғысы Қарағандыда қалып қойған аудандар атауын тексеріп шығу керек, мысалы ''Ақбұлақ (Жаңаарқа ауданы)'', ''Ақбұлақ (Осакаров ауданы)'', біріншісі Ұлытау облысы, екіншісі Қарағанды облысы деп өзгертіледі. Тағы айтамын егер облыста жалғыз аттас болып жатса. Түсіндірдім деп ойлаймын. Мен де жақын аралықта кірісемін, осындай жағдай Алматы облысында күтіп тұр. {{@|Салиха}} ханым меніңше екі облысты да солай ретке келтіріп жатқанға ұқсайды. --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:28, 2022 ж. маусымның 24 (+06)

Иә, ол ережелерді өткенде бір рет ескерткенде қаперге алғанмын. Өзгерткенде алдымен мақаланың айрық бетін, сосын сол мақалаға сілтейтін беттерді өзгертіп, соңынан мақаланың атауын өзгертіп жатырмын. Мақаланың атауы өзгергеннен кейін, үлгіні дұрыстап жатырмын. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 01:20, 2022 ж. маусымның 24 (+06)
:Рахмет, сізге және Салиха ханымға ''AutoWikiBrowser'' жүктеп, бітікшілерден рұқсат алып, бот арқылы осындай жұмыс жасауға болар еді. Менің ''Kasymbot'' қазіргі үлестерін салыстырып қарап көріңіз, жұмысты біраз жеңілтетеді --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:35, 2022 ж. маусымның 24 (+06)

Сөздерді алмастыруға нағыз керек бағдарлама екен. Кеңесіңізге рахмет [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 02:12, 2022 ж. маусымның 24 (+06)
::Қайырлы күн! Жаңа облыстардан өңдеуге көмек керек болса айтыңыз, мен Абай мен ШҚ облыстары елді мекендерінің ауыс-күйісін бітірген сияқтымын, енді географиясына көшемін. Бүгін денсаулыққа байланысты &quot;больничный&quot; (көз ауырып) алдым [[File:Face-smile.svg|23px]]. [[Қатысушы талқылауы:Салиха]]--Салиха 11:15, 2022 ж. маусымның 27 (+06)

Қайырлы күн. Жарайды, өзгеріс болса айтармын. Сауығып кетіңіз [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 14:13, 2022 ж. маусымның 27 (+06)

== Санаттарға интеруики қою ==

Саламатсыз, жаңадан бастаған санаттарға интеруикиді қоюды ұмытпаңыз, мысалға казактар  [[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:42, 2022 ж. шілденің 12 (+06)

Амансыз ба, дәл қазір қойып шықтым. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 01:56, 2022 ж. шілденің 12 (+06)

== Санат:Сібір казак әскерінің елді мекендері‎ ==

Кеш жарық, аталған санатты Қазақ елді мекендерге қою қаншалықты маңызды? Бұдан түсініксіздік туындауы мүмкін, сонда басқа ұлттар тұрмайды ма, әлде казактар құрған елді мекен бе? Меніңше алып тастау керек және осы оған ұқсас тағы да санаттар қойған сияқтысыз, оларды да алып тастау керек. Менімен келіспесеңіз Нұрлан, Батырбек мырзалардан сұрап көріңіз. [[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:55, 2022 ж. шілденің 26 (+06)

Қайырлы түн. Иә, мен қойған санаттардағы елді мекендердің негізін казактар қалаған. Санаттарды алып тастаудың керегі жоқ деп ойлаймын. Тек санаттардың атауын &quot;----- казак әскерінің '''тарихи''' елді мекендері&quot; деп өзгерткен жөн секілді. Сонда түсініксіздік туындай қоймас.
:Жарайды, бірақ та сол казактар қалаған екен деп елді-мекендерге санат қойғаныңыз әлі ұнамай отыр( Айтпақшы санат атын өзгертіпсіз, алайда жаңа санатқа ешқандай мақала сілтенбей тұр.--[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 15:55, 2022 ж. шілденің 29 (+06)

Иә, үшеуінің біреуін өзгертіп қойдым. Енді мақалалардағы санатты өзгерту маған көп жұмыс болып тұр. Сол үшін ботпен жұмыс жасауға рұқсат сұрап едім, бітікшілер әлі жауап бермеді. Енді рұқсат берсе істеймін. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 03:46, 2022 ж. шілденің 30 (+06)

== Қарағанды облысы ==

Саламатсыз, Білгіш Шежіреші. Сұрақ/өтініш: ''Қарағанды мен Ұлытау облыстары'' елді мекендер бойынша өзгерістер (атауы, мазмұны, үлгілер) толық бітті ме? Егер бітсе, Алматы облысы бойынша сіз, мен, Салиха ханыммен бірге жұмыс жасасақ) [[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 20:51, 2022 ж. тамыздың 1 (+06)

Сәлеметсіз бе, біткен болуы керек. Бірге жасауға қарсы емеспін, тек қай ауданды кім жасайтынын шешіп алайық. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 03:24, 2022 ж. тамыздың 2 (+06)
:Жақсы, уақыт болғанда айтармын. Қолыңыз бос болса '''А''' әрпінен бастай беріңіз) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:53, 2022 ж. тамыздың 6 (+06)

Жарайды, онда [[Ақсу ауданы]]н жасай бастайын.  Сосын [[Көксу ауданы]]н аяқтап едім, айдағыш беттерді жоя қоярсыз. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 21:52, 2022 ж. тамыздың 6 (+06)
:Айтпақшы айдатқыштарды жою керек деп белгілемей-ақ қойыңыз) (екі жұмыс жасап) Соңғы өзгерістерді бақылап отырмын. Тек соған сілтенген беттерді түзетіп шыға кетсеңіз болды --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:34, 2022 ж. тамыздың 9 (+06)

Жарайды, рахмет. Әйтпесе белгілеп шаршап кетіп едім) [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 22:41, 2022 ж. тамыздың 9 (+06)

== Марапат ==
{| style=&quot;border: 1px solid gray; background-color: #fdffe7;&quot;
|rowspan=&quot;2&quot; valign=&quot;middle&quot; | [[Сурет:BoNM - Kazakhstan Hires.png|left|50px|Қазақстан жұлдызы]]
|rowspan=&quot;2&quot; |
|style=&quot;font-size: x-large; padding: 0; vertical-align: middle; height: 1.1em;&quot; | '''[[Уикипедия:Марапаттама/Қазақстан жұлдызы|Қазақстан жұлдызы]]'''
|-
|style=&quot;vertical-align: middle; border-top: 1px solid gray;&quot; | Құрметті '''[[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]]'''!
Қазақстанның жаңа 3 облысына қарасты елді мекендердің атауын өзгертіп, мазмұнды толықтырып, ерінбей уақыт бөліп, Қазақша уикипедияның дамуына үлесіңіз үшін марапат! --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:42, 2022 ж. тамыздың 14 (+06)
|}
* Байқағаным, Салиха ханым Шығыс Қазақстан бойынша кейбір жерлерде шатасып қателескенге ұқсайды) Әрине елді мекен өте көп, шатаспау мүмкін емес. Мен де сіздің Қарағанды облысы бойынша атаулардан кеткен шағын қателеріңізді түзетіп кеткен едім. Осылай бір-бірімізді артымызды тексеріп, санаспай отырсақ мақала сапасы жақсарып, қателіктер азаяр еді --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:54, 2022 ж. тамыздың 14 (+06)

Марапатыңыз үшін алғыс білдіремін. Еңбегімнің еленіп жатқанына ырзамын:-) Сіз де бағыт-бағдар сілтеп отырасыз, оған да рахмет. Үйренерім де, атқарылар жұмыстарым да әлі алда. [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 02:29, 2022 ж. тамыздың 14 (+06)</text>
      <sha1>m7kdqvjpd05l4mmswelnny3a8jipmks</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Бозтөбе</title>
    <ns>0</ns>
    <id>584019</id>
    <revision>
      <id>3060070</id>
      <parentid>2777078</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T18:36:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: Бадамшы → Бадамша (ауыл)|Бадамшы using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3827" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан
 |статусы                 = Ауыл
 |атауы                   = Бозтөбе
 |сурет                   =
 |әкімшілік күйі          = 
 |елтаңба                 = 
 |ту                      = 
 |елтаңба сипаттамасы     = 
 |ту сипаттамасы          = 
 |елтаңба ені             = 
 |ту ені                  = 
  |lat_deg = 50|lat_min = 52|lat_sec =50 
  |lon_deg = 58|lon_min = 30|lon_sec = 33
  |CoordScale             = 25000
 |ел картасы             = 
 |облыс картасы          = 
 |аудан картасы          = 
 |ел картасының өлшемi    = 
 |облыс картасының өлшемi = 
 |аудан картасының өлшемi = 
 |облысы                  = Ақтөбе облысы
 |кестедегі облыс         = Ақтөбе облысы{{!}}Ақтөбе 
 |ауданы                  = Қарғалы ауданы 
 |кестедегі аудан         = Қарғалы ауданы{{!}}Қарғалы 
 |мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
 |мекені                  = Ащылысай ауылдық округі{{!}}Ащылысай
 |ішкі бөлінісі           = 
 |әкімі                   = 
 |құрылған уақыты         = 
 |алғашқы дерек           = 
 |бұрынғы атаулары        = 2009 жылға дейін - ''Анастасьевка''
 |статус алуы               = 
 |жер аумағы                  = 
 |биiктiктiң түрi         =
 |орталығының биiктігі    =
 |климаты                 = 
  |тұрғыны                = {{құлдырау}} 350
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
 |телефон коды            = 
 |пошта индексі           = 030503
 |пошта индекстері        = 
 |автомобиль коды         = 04
 |идентификатор түрі      =
 |сандық идентификаторы   = 
 |ортаққордағы санаты     = 
 |сайты                   =
 |сайт тілі               = 
 |сайт тілі 2            =
 |сайт тілі 3            = 
 |сайт тілі 4           = 
 |сайт тілі 5            = 
 |add1n                  =
 |add1                   = 
 |add2n                  = 
 |add2                   = 
 |add3n                  = 
 |add3                   = 
}}
'''Бозтөбе''' — [[Ақтөбе облысы]] [[Қарғалы ауданы]], [[Ащылысай ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Бадамша (ауыл)|Бадамшы]] ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 38 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 399 адам (201 ер адам және 198 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 350 адамды (176 ер адам және 174 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Қарғалы ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Қарғалы ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>pqyktl46e7wtz3payyuwaqbv718c3l8</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Шәмші Қалдаяқов ауылы (Ақтөбе облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>584020</id>
    <revision>
      <id>3060071</id>
      <parentid>2777191</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T18:36:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: Бадамшы → Бадамша (ауыл)|Бадамшы using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3842" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан
 |статусы                 = Ауыл
 |атауы                   = Шәмші Қалдаяқов ауылы
 |сурет                   =
 |әкімшілік күйі          = 
 |елтаңба                 = 
 |ту                      = 
 |елтаңба сипаттамасы     = 
 |ту сипаттамасы          = 
 |елтаңба ені             = 
 |ту ені                  =  
  |lat_deg = 50|lat_min = 34|lat_sec = 38
  |lon_deg = 57|lon_min = 32|lon_sec = 43
  |CoordScale             = 25000
 |ел картасы              = 
 |облыс картасы           = 
 |аудан картасы           = 
 |ел картасының өлшемi    = 
 |облыс картасының өлшемi = 
 |аудан картасының өлшемi = 
 |облысы                  = Ақтөбе облысы
 |кестедегі облыс         = Ақтөбе облысы{{!}}Ақтөбе 
 |ауданы                  = Қарғалы ауданы 
 |кестедегі аудан         = Қарғалы ауданы{{!}}Қарғалы 
 |мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
 |мекені                  = Желтау ауылдық округі{{!}}Желтау
 |ішкі бөлінісі           = 
 |әкімі                   = 
 |құрылған уақыты         = 
 |алғашқы дерек           = 
 |бұрынғы атаулары        = 
 |статус алуы             = 
 |жер аумағы              = 
 |биiктiктiң түрi         =
 |орталығының биiктігі    =
 |климаты                 = 
  |тұрғыны                = {{Өсім}} 1934
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
 |телефон коды            = 
 |пошта индексі           = 030501
 |пошта индекстері        = 
 |автомобиль коды         = 04
 |идентификатор түрі      =
 |сандық идентификаторы   = 
 |ортаққордағы санаты     = 
 |сайты                   =
 |сайт тілі               = 
 |сайт тілі 2            =
 |сайт тілі 3            = 
 |сайт тілі 4           = 
 |сайт тілі 5            = 
 |add1n                  =
 |add1                   = 
 |add2n                  = 
 |add2                   = 
 |add3n                  = 
 |add3                   = 
}}
{{мағына|Шәмші Қалдаяқов ауылы}}
'''Шәмші Қалдаяқов ауылы''' — [[Ақтөбе облысы]] [[Қарғалы ауданы]], [[Желтау ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Бадамша (ауыл)|Бадамшы]] ауылынан батысқа қарай 51 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 1874 адам (977 ер адам және 897 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 1934 адамды (957 ер адам және 977 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Қарғалы ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Қарғалы ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>j0nln75uyq9385einn4t0unfxy2j4hh</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Үстірт-Сам ауданы</title>
    <ns>0</ns>
    <id>584084</id>
    <revision>
      <id>3060037</id>
      <parentid>2858474</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T18:05:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4892" xml:space="preserve">{{Әкімшілік бірлік
 |Түс1            = {{Түс|КСРО}}
 |Қазақша атауы   = Үстірт-Сам ауданы
 |Шынайы атауы    = 
 |Сурет           =
 |Елтаңба         = 
 |Ту              = 
 |Елтаңбаның ені  = 
 |Тудың ені       = 
 |Елтаңбаның аты  = 
 |Тудың аты       = 
 |Ел              = Қазақ АКСР
  |lat_dir = |lat_deg = |lat_min = |lat_sec = 
  |lon_dir = |lon_deg = |lon_min = |lon_sec = 
  |region         = 
  |type           = 
  |деңгей         = 
  |CoordScale     =  
 |Әнұраны         = 
 |Статусы         = [[аудан]]
 |Кіреді          = [[Адай уезі]]&lt;br&gt;[[Адай округі]]
 |Енеді           = 
 |Астанасы        = [[Жарқұдық]] шатқалы
 |Ірі қаласы      = 
 |Ірі қалалары    = 
 |Құрылды         = [[1921]]&lt;br&gt;[[1928]]
 |Таратылған уақыты      = [[1922]]&lt;br&gt;[[1929]]
 |Басшысы                = 
  |Басшының түрі         = 
 |Басшысы2               = 
  |Басшының түрі2        = 
 |ЖІӨ                    = 
  |ЖІӨ жылы              = 
  |ЖІӨ бойынша орны              = 
  |Жан басына шаққанда ЖІӨ орны  = 
 |Тілі                           = 
 |Тілдері                        = [[Қазақ тілі|Қазақ]], [[Орыс тілі|Орыс]]
 |Тұрғыны                        = 
  |Санақ жылы                    = 
  |Пайызы                        = 
  |Халық саны бойынша орны       = 
  |Тығыздығы                     = 
  |Тығыздығы бойынша орны        = 
  |Ұлттық құрамы                 = 
  |Конфессиялық құрамы        = 
 |Жер аумағы                     = 
  |Жер аумағының пайызы          = 
  |Жер аумағы бойынша орны       = 
 |Максималды биіктігі            = 
 |Орташа биіктігі                = 
 |Минималды биіктігі             = 
 |Ендік                          = 
 |Бойлық                         = 
 |Карта                          = 
 |Карта ені                      = 
 |Әкімшілік бірліктің картасы    = 
  |Әкімшілік бірлік картасының ені  = 200px
 |Уақыт белдеуі                  = 
 |Аббревиатура                   = 
 |ISO                            = 
 |FIPS                           = 
 |Телефон коды                   = 
 |Пошта индекстері               = 
 |Интернет-үйшігі                = 
 |Автомобиль коды                = 
 |Сайты                          = 
 |Commons санаты                 = 
 |Түсініктемелер                 = 
}}

'''Үстірт-Сам ауданы''' — [[Қырғыз АКСР]]-дағы [[Адай уезі]] және [[Қазақ АКСР]]-дағы [[Адай округі]]нің бұрынғы әкімшілік бөліну бірлігі.

== Тарихы ==
Аудан Адай уезі құрамында 1921 жылдың 3 наурызында құрылған.

1922 жылдың 9 қыркүйегінде аудан таратылды. Құрамына кірген болыстар уезд басшылығына тікелей бағыныңқылы болды.

1928 жылы аудан Адай округы құрамында қайта құрылды. 1929 жылдың сәуірінде аудан қайтадан таратылды. Аудан территориясы [[Жылыой ауданы]] құрамына өткізілді&lt;ref&gt;{{Кітап
|автор          = 
|тақырыбы       = Справочник по административно-территориальному делению Казахстана (август 1920 — декабрь 1936)
|жауапты  = Базанова Ф. Н. 
|орны          = Алма-Ата
|басылым   = Архивное управление МВД Казахской ССР
|жылы            = 1959
|бет        = 288
|тиражы          = 1500
}}&lt;/ref&gt;.

== Әкімшілік бөлінуі == 
Аудан 5 болыстан тұрды. Олар: [[Бірінші Бозащы болысы|1-Бозащы болысы]], [[Төртінші Бозащы болысы|4-Бозащы болысы]]; [[Келімберді болысы|Келімберді]]; [[Тайсойған болысы|Тайсойған]]; [[Жем-Сағыз болысы|Жем-Сағыз]]

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Қазақстанның таратылған аудандары]]</text>
      <sha1>i3r544qhdcjtyxjglrhjgwrxoe5uuoz</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ойыл болысы</title>
    <ns>0</ns>
    <id>584099</id>
    <revision>
      <id>3060031</id>
      <parentid>2728681</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T18:01:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4660" xml:space="preserve">{{Әкімшілік бірлік
 |Түс1            = {{Түс|КСРО}}
 |Қазақша атауы   = Ойыл болысы (Қазыбек)
 |Шынайы атауы    = Уилская волость (Казбекская)
 |Сурет =
 |Елтаңба         = 
 |Ту              = 
 |Елтаңбаның ені  = 
 |Тудың ені       = 
 |Елтаңбаның аты  = 
 |Тудың аты       = 
 |Ел              = {{USSR}}
  |lat_dir = |lat_deg = |lat_min = |lat_sec = 
  |lon_dir = |lon_deg = |lon_min = |lon_sec = 
  |region         = 
  |type           = 
  |деңгей         = 
  |CoordScale     =  
 |Әнұраны         = 
 |Статусы         = [[болыс]]
 |Кіреді          = [[Адай уезі]]&lt;br&gt;[[Темір уезі]] (1925 жылға дейін)&lt;br&gt;[[Ойыл ауданы]] (1925-1929)
 |Енеді           = 
 |Астанасы        = жоқ
 |Ірі қаласы      = 
 |Ірі қалалары    = 
 |Құрылды         =
 |Таратылған уақыты      = 
 |Басшысы                = 
  |Басшының түрі         = 
 |Басшысы2               = 
  |Басшының түрі2        = 
 |ЖІӨ                    = 
  |ЖІӨ жылы              = 
  |ЖІӨ бойынша орны              = 
  |Жан басына шаққанда ЖІӨ орны  = 
 |Тілі                           = 
 |Тілдері                        = [[Қазақ тілі|Қазақ]], [[Орыс тілі|Орыс]]
 |Тұрғыны                        = 
  |Санақ жылы                    = 
  |Пайызы                        = 
  |Халық саны бойынша орны       = 
  |Тығыздығы                     = 
  |Тығыздығы бойынша орны        = 
  |Ұлттық құрамы                 = 
  |Конфессиялық құрамы        = 
 |Жер аумағы                     = 
  |Жер аумағының пайызы          = 
  |Жер аумағы бойынша орны       = 
 |Максималды биіктігі            = 
 |Орташа биіктігі                = 
 |Минималды биіктігі             = 
 |Ендік                          = 
 |Бойлық                         = 
 |Карта                          = 
 |Карта ені                      = 
 |Әкімшілік бірліктің картасы    = 
  |Әкімшілік бірлік картасының ені  = 200px
 |Уақыт белдеуі                  = 
 |Аббревиатура                   = 
 |ISO                            = 
 |FIPS                           = 
 |Телефон коды                   = 
 |Пошта индекстері               = 
 |Интернет-үйшігі                = 
 |Автомобиль коды                = 
 |Сайты                          = 
 |Commons санаты                 = 
 |Түсініктемелер                 = 
}}

'''Ойыл болысы (Қазыбек)''' — [[Қырғыз АКСР]]-дағы [[Адай уезі]], [[Темір уезі]] және [[Қазақ АКСР]]-дағы [[Адай округі]]нің әкімшілік бөліну бірлігі.

== Әкімшілік бөлінуі ==
Болыста 3500 үй бар.

== Халқы және тұрмысы ==
Ойыл өзенінің орта және төменгі ағысында қоныстанған. Болыстың төңірегінде [[Әлімұлы]] және Байұлылары тұрады. Бұлардың арасында көшпенділер жоқ. Халқының негізгі күнкөрісі — мал және егін шаруашылығы. Болыстың жер көлемі онша үлкен емес, бірақ құнарлы. Сондықтан көбіне Адай болыстары жерді пайдаланады. Көшпенділер жазда Үстірттің Ағды-Айрық, [[Шаған]], [[Шағырай]] түлейі, Орталық және Оңтүстік Жемге, [[Атыжақсы]], [[Жайынды]], [[Құздысай]], [[Сарыалтын]], Мұғалжар, [[Жаманәлі]], [[Әлітау]], [[Бақыртау]], [[Намазтау]], [[Қаражар]], [[Төрткілкөл]], Шошқакөл, [[Доңызтау]], [[Темір]], Қарақобда уездерінің жерлеріне дейін жайлайды.

== Дереккөздер ==
*Маңғыстау энциклопедиясы, 4том

[[Санат:Қазақстанның болыстары]]</text>
      <sha1>fttmkz1iimp928m0pnwtlgwhjoi090x</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Адай округі</title>
    <ns>0</ns>
    <id>584113</id>
    <revision>
      <id>3060017</id>
      <parentid>2858736</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T17:42:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Білгіш Шежіреші [[Адай округы]] бетін [[Адай округі]] бетіне жылжытты</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5506" xml:space="preserve">{{Әкімшілік бірлік
 |Түс1            = {{Түс|КСРО}}
 |Қазақша атауы   = Адай округ
 |Шынайы атауы    = 
 |Сурет =Адаевский уезд.jpg
 |Елтаңба         = 
 |Ту              = 
 |Елтаңбаның ені  = 
 |Тудың ені       = 
 |Елтаңбаның аты  = 
 |Тудың аты       = 
 |Ел              = КСРО
  |lat_dir = |lat_deg = |lat_min = |lat_sec = 
  |lon_dir = |lon_deg = |lon_min = |lon_sec = 
  |region         = 
  |type           = 
  |деңгей         = 
  |CoordScale     =  
 |Әнұраны         = 
 |Статусы         = округ
 |Кіреді          = [[Қазақ Автономиялы Кеңестік Социалистік Республикасы|Қазақ АКСР]]
 |Енеді           = 
 |Астанасы        = [[Ойыл (ауыл)|Ойыл]]
 |Ірі қаласы      = 
 |Ірі қалалары    = 
 |Құрылды         = 1928-1929
 |Таратылған уақыты      = 
 |Басшысы                = 
  |Басшының түрі         = 
 |Басшысы2               = 
  |Басшының түрі2        = 
 |ЖІӨ                    = 
  |ЖІӨ жылы              = 
  |ЖІӨ бойынша орны              = 
  |Жан басына шаққанда ЖІӨ орны  = 
 |Тілі                           = 
 |Тілдері                        = 
 |Тұрғыны                        = 
  |Санақ жылы                    = 
  |Пайызы                        = 
  |Халық саны бойынша орны       = 
  |Тығыздығы                     = 
  |Тығыздығы бойынша орны        = 
  |Ұлттық құрамы                 =  
  |Конфессиялық құрамы        = 
 |Жер аумағы                     = 
  |Жер аумағының пайызы          = 
  |Жер аумағы бойынша орны       = 
 |Максималды биіктігі            = 
 |Орташа биіктігі                = 
 |Минималды биіктігі             = 
 |Ендік                          = 
 |Бойлық                         = 
 |Карта                          = 
 |Карта ені                      = 
 |Әкімшілік бірліктің картасы    = 
  |Әкімшілік бірлік картасының ені  = 200px
 |Уақыт белдеуі                  = 
 |Аббревиатура                   = 
 |ISO                            = 
 |FIPS                           = 
 |Телефон коды                   = 
 |Пошта индекстері               = 
 |Интернет-үйшігі                = 
 |Автомобиль коды                = 
 |Сайты                          = 
 |Commons санаты                 = 
 |Түсініктемелер                 = 
}}
'''Адай округі''' – 1928-1929 жылдары болған [[Қазақ Автономиялы Кеңестік Социалистік Республикасы|Қазақ АКСР-інің]] әкімшілік-аумақтық бірлігі.

==Тарихы==
Округ [[1928 жыл]]дың [[17 қаңтар]]ында [[Адай уезі]]н қайта құру кезінде құрылды.

[[1929 жыл]]дың [[10 сәуір]]інде округ таратылып, құрамына кірген территориялар [[Ақтөбе округі|Ақтөбе]], [[Гурьев округі|Гурьев округтары]] мен [[Қарақалпақ автономиялы облысы|Қарақалпақ АО-қа]] өткізілді.

==Әкімшілік бөлінісі==
Округ орталығы - [[Ойыл (ауыл)|Ойыл ауылы]]. Округ 5 ауданға бөлінген:
*[[Алтықарасу ауданы]]. Орталығы — [[Алтықарасу]] мекені 
*[[Маңғыстау ауданы]]. Орталығы  — [[Форт-Шевченко|Форт-Александровский]] қаласы
*[[Ойыл ауданы]]. Орталығы  — [[Ойыл (ауыл)|Ойыл]] ауылы
*[[Байғанин ауданы|Табын ауданы]]. Орталығы  — [[Көкмешіт]] мекені
*[[Үстірт-Сам ауданы]]. Орталығы  — [[Жарқұдық]] мекені

1928 жылдың 17 қыркүйегінен 1929 жылдың 1 қаңтарына дейін округ құрамына [[Гурьев округі]]нен өткізілген [[Жылыой ауданы]] (Орталығы [[Жылыой]] ауылы) кірді.

== Әдебиет ==
* {{кітап |авторы = |бөлімі = |бөлім сілтемесі = |тақырыбы = Қазақстанның әкімшілік-аумақтық бөлінісі туралы анықтама (1920 ж. тамыз - 1936 ж. желтоқсан)|шынайы атауы = |сілтеме = |уикитека = |жауапты = Базанова Ф. Н.|басылым = |орны = Алматы|баспасы = Қазақ КСР ІІМ мұрағат басқармасы|жыл = 1959|томы = |беттері = |барлық беті = |сериясы = |isbn = |тиражы = 1500}}

[[Санат:Маңғыстау облысы]]
[[Санат:Қазақстанның тарихи облыстары]]
[[Санат:Қазақ АКСР округтары]]</text>
      <sha1>mrpbnxsic8k2hriv2onfuv90dleo8za</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Алтықарасу ауданы</title>
    <ns>0</ns>
    <id>584114</id>
    <revision>
      <id>3060033</id>
      <parentid>2858599</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T18:02:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4516" xml:space="preserve">{{Әкімшілік бірлік
 |Түс1            = {{Түс|КСРО}}
 |Қазақша атауы   = Алтықарасу ауданы
 |Шынайы атауы    = 
 |Сурет =
 |Елтаңба         = 
 |Ту              = 
 |Елтаңбаның ені  = 
 |Тудың ені       = 
 |Елтаңбаның аты  = 
 |Тудың аты       = 
 |Ел              = Қазақ АКСР
  |lat_dir = |lat_deg = |lat_min = |lat_sec = 
  |lon_dir = |lon_deg = |lon_min = |lon_sec = 
  |region         = 
  |type           = 
  |деңгей         = 
  |CoordScale     =  
 |Әнұраны         = 
 |Статусы         = [[аудан]]
 |Кіреді          = [[Адай округы]]&lt;br&gt;[[Ақтөбе округі]]
 |Енеді           = 
 |Астанасы        = [[Алтықарасу]] мекені
 |Ірі қаласы      = 
 |Ірі қалалары    = 
 |Құрылды         = 1928 — 1930
 |Таратылған уақыты      = 
 |Басшысы                = 
  |Басшының түрі         = 
 |Басшысы2               = 
  |Басшының түрі2        = 
 |ЖІӨ                    = 
  |ЖІӨ жылы              = 
  |ЖІӨ бойынша орны              = 
  |Жан басына шаққанда ЖІӨ орны  = 
 |Тілі                           = 
 |Тілдері                        = 
 |Тұрғыны                        = 
  |Санақ жылы                    = 
  |Пайызы                        = 
  |Халық саны бойынша орны       = 
  |Тығыздығы                     = 
  |Тығыздығы бойынша орны        = 
  |Ұлттық құрамы                 = 
  |Конфессиялық құрамы        = 
 |Жер аумағы                     = 
  |Жер аумағының пайызы          = 
  |Жер аумағы бойынша орны       = 
 |Максималды биіктігі            = 
 |Орташа биіктігі                = 
 |Минималды биіктігі             = 
 |Ендік                          = 
 |Бойлық                         = 
 |Карта                          = 
 |Карта ені                      = 
 |Әкімшілік бірліктің картасы    = 
  |Әкімшілік бірлік картасының ені  = 
 |Уақыт белдеуі                  = 
 |Аббревиатура                   = 
 |ISO                            = 
 |FIPS                           = 
 |Телефон коды                   = 
 |Пошта индекстері               = 
 |Интернет-үйшігі                = 
 |Автомобиль коды                = 
 |Сайты                          = 
 |Commons санаты                 = 
 |Түсініктемелер                 = 
}}

'''Алтықарасу ауданы''' — [[Қазақ Автономиялы Кеңестік Социалистік Республикасы|Қазақ АКСР-дағы]] [[Адай округі|Адай]] және [[Ақтөбе округі|Ақтөбе округтарының]] бұрынғы әкімшілік бөліну бірлігі.

== Тарихы ==
Аудан Адай округі құрамында 1928 жылы құрылған. 1929 жылдың сәуірінде Адай округы таратылғаннан кейін аудан Ақтөбе округына өткізілді.

1930 жылы Ақтөбе округі таратылғаннан кейін Алтықарасу ауданы да таратылды. Құрамына кірген территориялар Ойыл ауданына өткізілді&lt;ref&gt;{{Кітап
|автор          = 
|тақырыбы       = Справочник по административно-территориальному делению Казахстана (август 1920 — декабрь 1936)
|жауапты  = Базанова Ф. Н. 
|орны          = Алма-Ата
|басылым   = Архивное управление МВД Казахской ССР
|жылы            = 1959
|бет        = 288
|тиражы          = 1500
}}&lt;/ref&gt;.

== Әкімшілік бөлінуі == 
Аудан Темір уезінен өткізілген 3 болыстан тұрды. 

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Қазақстанның таратылған аудандары]]</text>
      <sha1>mkgo4hb8d06f8i4vlblzwttirhnfqeg</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060036</id>
      <parentid>3060033</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T18:04:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4516" xml:space="preserve">{{Әкімшілік бірлік
 |Түс1            = {{Түс|КСРО}}
 |Қазақша атауы   = Алтықарасу ауданы
 |Шынайы атауы    = 
 |Сурет =
 |Елтаңба         = 
 |Ту              = 
 |Елтаңбаның ені  = 
 |Тудың ені       = 
 |Елтаңбаның аты  = 
 |Тудың аты       = 
 |Ел              = Қазақ АКСР
  |lat_dir = |lat_deg = |lat_min = |lat_sec = 
  |lon_dir = |lon_deg = |lon_min = |lon_sec = 
  |region         = 
  |type           = 
  |деңгей         = 
  |CoordScale     =  
 |Әнұраны         = 
 |Статусы         = [[аудан]]
 |Кіреді          = [[Адай округі]]&lt;br&gt;[[Ақтөбе округі]]
 |Енеді           = 
 |Астанасы        = [[Алтықарасу]] мекені
 |Ірі қаласы      = 
 |Ірі қалалары    = 
 |Құрылды         = 1928 — 1930
 |Таратылған уақыты      = 
 |Басшысы                = 
  |Басшының түрі         = 
 |Басшысы2               = 
  |Басшының түрі2        = 
 |ЖІӨ                    = 
  |ЖІӨ жылы              = 
  |ЖІӨ бойынша орны              = 
  |Жан басына шаққанда ЖІӨ орны  = 
 |Тілі                           = 
 |Тілдері                        = 
 |Тұрғыны                        = 
  |Санақ жылы                    = 
  |Пайызы                        = 
  |Халық саны бойынша орны       = 
  |Тығыздығы                     = 
  |Тығыздығы бойынша орны        = 
  |Ұлттық құрамы                 = 
  |Конфессиялық құрамы        = 
 |Жер аумағы                     = 
  |Жер аумағының пайызы          = 
  |Жер аумағы бойынша орны       = 
 |Максималды биіктігі            = 
 |Орташа биіктігі                = 
 |Минималды биіктігі             = 
 |Ендік                          = 
 |Бойлық                         = 
 |Карта                          = 
 |Карта ені                      = 
 |Әкімшілік бірліктің картасы    = 
  |Әкімшілік бірлік картасының ені  = 
 |Уақыт белдеуі                  = 
 |Аббревиатура                   = 
 |ISO                            = 
 |FIPS                           = 
 |Телефон коды                   = 
 |Пошта индекстері               = 
 |Интернет-үйшігі                = 
 |Автомобиль коды                = 
 |Сайты                          = 
 |Commons санаты                 = 
 |Түсініктемелер                 = 
}}

'''Алтықарасу ауданы''' — [[Қазақ Автономиялы Кеңестік Социалистік Республикасы|Қазақ АКСР-дағы]] [[Адай округі|Адай]] және [[Ақтөбе округі|Ақтөбе округтарының]] бұрынғы әкімшілік бөліну бірлігі.

== Тарихы ==
Аудан Адай округі құрамында 1928 жылы құрылған. 1929 жылдың сәуірінде Адай округы таратылғаннан кейін аудан Ақтөбе округына өткізілді.

1930 жылы Ақтөбе округі таратылғаннан кейін Алтықарасу ауданы да таратылды. Құрамына кірген территориялар Ойыл ауданына өткізілді&lt;ref&gt;{{Кітап
|автор          = 
|тақырыбы       = Справочник по административно-территориальному делению Казахстана (август 1920 — декабрь 1936)
|жауапты  = Базанова Ф. Н. 
|орны          = Алма-Ата
|басылым   = Архивное управление МВД Казахской ССР
|жылы            = 1959
|бет        = 288
|тиражы          = 1500
}}&lt;/ref&gt;.

== Әкімшілік бөлінуі == 
Аудан Темір уезінен өткізілген 3 болыстан тұрды. 

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Қазақстанның таратылған аудандары]]</text>
      <sha1>ki5aq5g9xpiypdw9upq87rrzs365wht</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Бесағаш ауылдық округі (Алматы облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>584897</id>
    <revision>
      <id>3060218</id>
      <parentid>2745028</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T20:41:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: Бесағаш (Талғар ауданы) → Бесағаш (Алматы облысы) (2) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1564" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі|Атауы=Бесағаш ауылдық округі|Облысы=Алматы облысы|Ауданы=[[Талғар ауданы]]|Құрылған уақыты=1969|Орталығы=[[Бесағаш (Алматы облысы)|Бесағаш]]|Енеді=2 ауыл|Тұрғыны=15625|Санақ жылы=[[2009 жыл|2009]]|Тығыздығы=|Жер аумағы=|Әкімі=|Телефон коды=|Пошта индексі=}} 
{{мағына|Бесағаш ауылдық округі}}
'''Бесағаш ауылдық округі''' — [[Алматы облысы]] [[Талғар ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Бесағаш (Алматы облысы)|Бесағаш]], [[Ақбұлақ (Алматы облысы)|Ақбұлақ]] ауылдары кіреді. Орталығы – Бесағаш ауылы.

== Халқы ==
[[2009 жыл]]ғы санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 15625 адамды құрайды.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}{{Талғар ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Талғар ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>gxc70cughjs7mlddzdaeqty4qabkknv</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Бұлақты (Алматы облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>585088</id>
    <revision>
      <id>3060232</id>
      <parentid>2747009</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T20:49:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Kasymov [[Бұлақты (Қарасай ауданы)]] бетін [[Бұлақты (Алматы облысы)]] бетіне жылжытты (айдатқыш қалдырмады)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3213" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Бұлақты
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =43 |lat_min =12|lat_sec = 59
   |lon_deg =76|lon_min = 44|lon_sec =42
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Алматы облысы
|кестедегі облыс         = Алматы облысы{{!}}Алматы
|ауданы                  = Қарасай
|кестедегі аудан         = Қарасай ауданы{{!}}Қарасай
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Райымбек ауылдық округі{{!}}Райымбек
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =   
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =3799
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон             = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Бұлақты}}
'''Бұлақты''' — [[Алматы облысы]] [[Қарасай ауданы]], [[Райымбек ауылдық округі]] құрамындағы ауыл. 

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Қаскелең]] қаласынан шығысқа қарай 9 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғылықты тұрғындары болмады, [[2009 жыл|2009 жылы]] тұрғындар саны 3799 адамды (1917 ер адам және 1882 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Қарасай ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Қарасай ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>am4bhp9qythee79j2q8pr1rztkrqj4u</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Дардамты (ауыл)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>585343</id>
    <revision>
      <id>3060330</id>
      <parentid>2748797</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T10:23:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Салиха</username>
        <id>17167</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Салиха [[Дардамты]] бетін [[Дардамты (ауыл)]] бетіне жылжытты: Атауын өзгерту</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3255" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Дардамты
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =  Ауылдық округ орталығы 
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
   |lat_deg =43 |lat_min =28|lat_sec = 51
   |lon_deg =80|lon_min = 04|lon_sec =06
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Алматы облысы
|кестедегі облыс         = Алматы облысы{{!}}Алматы
|ауданы                  = Ұйғыр ауданы
|кестедегі аудан         = Ұйғыр ауданы{{!}}Ұйғыр
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Дардамты ауылдық округі{{!}}Дардамты 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =1444
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}

'''Дардамты''' — [[Алматы облысы]] [[Ұйғыр ауданы]]ндағы ауыл, [[Дардамты ауылдық округі]] орталығы. 

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Шонжы]] ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 48 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 1324 адам (662 ер адам және 662 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 1444 адамды (739 ер адам және 705 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Ұйғыр ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Ұйғыр ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>g8ed37566mduc2f1nt0pifib4b0d2td</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060334</id>
      <parentid>3060330</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T10:27:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Салиха</username>
        <id>17167</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3288" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Дардамты
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =  Ауылдық округ орталығы 
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
   |lat_deg =43 |lat_min =28|lat_sec = 51
   |lon_deg =80|lon_min = 04|lon_sec =06
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Алматы облысы
|кестедегі облыс         = Алматы облысы{{!}}Алматы
|ауданы                  = Ұйғыр ауданы
|кестедегі аудан         = Ұйғыр ауданы{{!}}Ұйғыр
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Дардамты ауылдық округі{{!}}Дардамты 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =1444
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Дардамты}}
'''Дардамты''' — [[Алматы облысы]] [[Ұйғыр ауданы]]ндағы ауыл, [[Дардамты ауылдық округі]] орталығы. 

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Шонжы]] ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 48 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 1324 адам (662 ер адам және 662 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 1444 адамды (739 ер адам және 705 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Ұйғыр ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Ұйғыр ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>4er0qvx5xma33zjld26q7srsfw4d6qb</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Дардамты ауылдық округі</title>
    <ns>0</ns>
    <id>585345</id>
    <revision>
      <id>3060355</id>
      <parentid>2748796</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T10:52:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Салиха</username>
        <id>17167</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1518" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі|Атауы=Дардамты ауылдық округі|Облысы=Алматы облысы|Ауданы=[[Ұйғыр ауданы]]|Құрылған уақыты=|Орталығы=[[Дардамты (ауыл)|Дардамты]]|Енеді=4 ауыл|Тұрғыны=4134|Санақ жылы=[[2009 жыл|2009]]|Тығыздығы=|Жер аумағы=|Әкімі=|Телефон коды=|Пошта индексі=}} 
'''Дардамты ауылдық округі''' — [[Алматы облысы]] [[Ұйғыр ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік. 

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Дардамты (ауыл)|Дардамты]], [[Ардолайты]], [[Добын]], [[Сұңқар (Ұйғыр ауданы)|Сұңқар]] ауылдары кіреді. Орталығы – Дардамты ауылы.
 
== Халқы ==
[[2009 жыл|2009 жылғы]] санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 4134 адамды құрайды.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}{{Ұйғыр ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Ұйғыр ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>9v09n9z43o0r8gic8y9jdkbqt9q0ryq</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Біршоғыр (ауыл)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>589970</id>
    <revision>
      <id>3060322</id>
      <parentid>3053336</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T10:14:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Салиха</username>
        <id>17167</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4110" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан
 |статусы                 = Ауыл
 |атауы                   = Біршоғыр
 |сурет                   =
 |әкімшілік күйі          = Ауылдық округ орталығы
 |елтаңба                 = 
 |ту                      =   
  |lat_deg = 48 |lat_min = 27 |lat_sec = 30 
  |lon_deg = 58 |lon_min = 33 |lon_sec = 14
  |CoordScale             = 25000
 |елтаңба сипаттамасы     = 
 |ту сипаттамасы          = 
 |елтаңба ені             = 
 |ту ені                  = 
 |ел картасы             = 
 |облыс картасы          = 
 |аудан картасы          = 
 |ел картасының өлшемi    = 
 |облыс картасының өлшемi = 
 |аудан картасының өлшемi = 
 |облысы                  = Ақтөбе облысы
 |кестедегі облыс         = Ақтөбе облысы{{!}}Ақтөбе 
 |ауданы                  = Шалқар ауданы
 |кестедегі аудан         = Шалқар ауданы{{!}}Шалқар 
 |мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
 |мекені                  = Біршоғыр ауылдық округі{{!}}Біршоғыр 
 |ішкі бөлінісі           = 
 |әкімі                   = 
 |құрылған уақыты         = 
 |алғашқы дерек           = 
 |бұрынғы атаулары        = 
 |статус алуы               = 
 |жер аумағы                  = 
 |биiктiктiң түрi         =
 |орталығының биiктігі    =
 |климаты                 = 
  |тұрғыны                = 1370 
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
 |телефон коды            = 
 |пошта индексі           =
 |пошта индекстері        = 
 |автомобиль коды         = 
 |идентификатор түрі      =
 |сандық идентификаторы   = 
 |ортаққордағы санаты     = Актюбинская область 
 |сайты                   =
 |сайт тілі               = 
 |сайт тілі 2            =
 |сайт тілі 3            = 
 |сайт тілі 4           = 
 |сайт тілі 5            = 
 |add1n                  =
 |add1                   = 
 |add2n                  = 
 |add2                   = 
 |add3n                  = 
 |add3                   = 
}}
{{мағына|Біршоғыр}}
'''Біршоғыр''' — [[Ақтөбе облысы]] [[Шалқар ауданы]]ндағы ауыл, [[Біршоғыр ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Шалқар (қала)|Шалқар]] қаласынан солтүстік-батысқа қарай 105 км-дей жерде.  

== Халқы ==
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 1491 адам (734 ер адам және 747 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 1370 адамды (679 ер адам және 691 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Ауыл суреттері==
&lt;gallery&gt;
Район ж.д.станций.jpg |Біршоғыр. Темір жол маңы
Биршогыр. Общий вид.jpg| Біршоғыр. Жалпы көрінісі
&lt;/gallery&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Шалқар ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Шалқар ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>kyp0fw1ofwwj686jvhuawh1yciclwpz</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Велиховка</title>
    <ns>0</ns>
    <id>590379</id>
    <revision>
      <id>3060072</id>
      <parentid>2777089</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T18:36:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: Бадамшы → Бадамша (ауыл)|Бадамшы using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3670" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан
 |статусы                 =Ауыл
 |атауы                   = Велиховка
 |сурет                   =
 |әкімшілік күйі          = Ауылдық округ орталығы 
 |елтаңба                 = 
 |ту                      = 
 |елтаңба сипаттамасы     = 
 |ту сипаттамасы          = 
 |елтаңба ені             = 
 |ту ені           =      
  |lat_deg=50 |lat_min=48 |lat_sec=15
  |lon_deg=58 |lon_min=02 |lon_sec=09
  |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
  |CoordScale             =
 |ел картасы             = 
 |облыс картасы          = 
 |аудан картасы          = 
 |ел картасының өлшемi    = 
 |облыс картасының өлшемi = 
 |аудан картасының өлшемi = 
 |облысы                  = Ақтөбе облысы
 |кестедегі облыс         = Ақтөбе облысы{{!}}Ақтөбе 
 |ауданы                  = Қарғалы ауданы 
 |кестедегі аудан         = Қарғалы ауданы{{!}}Қарғалы 
 |мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
 |мекені                  = Велихов ауылдық округі{{!}}Велихов 
 |ішкі бөлінісі           = 
 |әкімі                   = 
 |құрылған уақыты         =  
 |алғашқы дерек           = 
 |бұрынғы атаулары        =  
 |статус алуы               = 
 |жер аумағы                  = 
 |биiктiктiң түрi         =
 |орталығының биiктігі    =
 |климаты                 = 
  |тұрғыны                = 301
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
 |телефон коды            = 
 |пошта индексі           = 
 |пошта индекстері        = 
 |автомобиль коды         = 
 |идентификатор түрі      =
 |сандық идентификаторы   = 
 |ортаққордағы санаты     = 
 |сайты                   =
 |сайт тілі               = 
 |сайт тілі 2            =
 |add1n                  =
 |add1                   = 
 |add2n                  = 
 |add2                   = 
}}
'''Велиховка''' — [[Ақтөбе облысы]] [[Қарғалы ауданы]]ндағы ауыл, [[Велихов ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Бадамша (ауыл)|Бадамшы]] ауылынан солтүстік-батысқа қарай 31 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 379 адам (187 ер адам және 192 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 301 адамды (148 ер адам және 153 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Қарғалы ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Қарғалы ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>lukcsjsobbeizp04i7c05bkbnps07zm</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ақкөл (Қарғалы ауданы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>590388</id>
    <revision>
      <id>3060073</id>
      <parentid>2777077</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T18:36:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: Бадамшы → Бадамша (ауыл)|Бадамшы using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3632" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан
 |статусы                 =Ауыл
 |атауы                   = Ақкөл
 |сурет                   =
 |әкімшілік күйі          =  
 |елтаңба                 = 
 |ту                      = 
 |елтаңба сипаттамасы     = 
 |ту сипаттамасы          = 
 |елтаңба ені             = 
 |ту ені           =       
  |lat_deg=50 |lat_min=46 |lat_sec=12
  |lon_deg=58 |lon_min=22 |lon_sec=29
  |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
  |CoordScale             =
 |ел картасы             = 
 |облыс картасы          = 
 |аудан картасы          = 
 |ел картасының өлшемi    = 
 |облыс картасының өлшемi = 
 |аудан картасының өлшемi = 
 |облысы                  = Ақтөбе облысы
 |кестедегі облыс         = Ақтөбе облысы{{!}}Ақтөбе 
 |ауданы                  = Қарғалы ауданы 
 |кестедегі аудан         = Қарғалы ауданы{{!}}Қарғалы 
 |мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
 |мекені                  = Ащылысай ауылдық округі{{!}}Ащылысай
 |ішкі бөлінісі           = 
 |әкімі                   = 
 |құрылған уақыты         =  
 |алғашқы дерек           = 
 |бұрынғы атаулары        =  
 |статус алуы               = 
 |жер аумағы                  = 
 |биiктiктiң түрi         =
 |орталығының биiктігі    =
 |климаты                 = 
  |тұрғыны                = 255
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
 |телефон коды            = 
 |пошта индексі           = 
 |пошта индекстері        = 
 |автомобиль коды         = 
 |идентификатор түрі      =
 |сандық идентификаторы   = 
 |ортаққордағы санаты     = 
 |сайты                   =
 |сайт тілі               = 
 |сайт тілі 2            =
 |add1n                  =
 |add1                   = 
 |add2n                  = 
 |add2                   = 
}}
{{мағына|Ақкөл}}
'''Ақкөл''' — [[Ақтөбе облысы]] [[Қарғалы ауданы]], [[Ащылысай ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Бадамша (ауыл)|Бадамшы]] ауылынан солтүстікке қарай 22 км-дей жерде.

== Халқы == 
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 390 адам (188 ер адам және 202 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 255 адамды (126 ер адам және 129 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Қарғалы ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Қарғалы ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>7ndoei10b4fkyuvpchyuc1kun4rh163</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ащылысай (ауыл)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>590391</id>
    <revision>
      <id>3060074</id>
      <parentid>2777075</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T18:36:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: Бадамшы → Бадамша (ауыл)|Бадамшы using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3664" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан
 |статусы                 =Ауыл
 |атауы                   = Ащылысай
 |сурет                   =
 |әкімшілік күйі          = Ауылдық округ орталығы 
 |елтаңба                 = 
 |ту                      = 
 |елтаңба сипаттамасы     = 
 |ту сипаттамасы          = 
 |елтаңба ені             = 
 |ту ені           =         
  |lat_deg=50 |lat_min=48 |lat_sec=17
  |lon_deg=58 |lon_min=18 |lon_sec=39
  |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
  |CoordScale             =
 |ел картасы             = 
 |облыс картасы          = 
 |аудан картасы          = 
 |ел картасының өлшемi    = 
 |облыс картасының өлшемi = 
 |аудан картасының өлшемi = 
 |облысы                  = Ақтөбе облысы
 |кестедегі облыс         = Ақтөбе облысы{{!}}Ақтөбе 
 |ауданы                  = Қарғалы ауданы 
 |кестедегі аудан         = Қарғалы ауданы{{!}}Қарғалы 
 |мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
 |мекені                  = Ащылысай ауылдық округі{{!}}Ащылысай
 |ішкі бөлінісі           = 
 |әкімі                   = 
 |құрылған уақыты         =  
 |алғашқы дерек           = 
 |бұрынғы атаулары        =  
 |статус алуы               = 
 |жер аумағы                  = 
 |биiктiктiң түрi         =
 |орталығының биiктігі    =
 |климаты                 = 
  |тұрғыны                = 931
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
 |телефон коды            = 
 |пошта индексі           = 
 |пошта индекстері        = 
 |автомобиль коды         = 
 |идентификатор түрі      =
 |сандық идентификаторы   = 
 |ортаққордағы санаты     = 
 |сайты                   =
 |сайт тілі               = 
 |сайт тілі 2            =
 |add1n                  =
 |add1                   = 
 |add2n                  = 
 |add2                   = 
}}
'''Ащылысай''' — [[Ақтөбе облысы]] [[Қарғалы ауданы]]ндағы ауыл, [[Ащылысай ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Бадамша (ауыл)|Бадамшы]] ауылынан солтүстікке қарай 26 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 1102 адам (531 ер адам және 571 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 931 адамды (460 ер адам және 471 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Қарғалы ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Қарғалы ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>9e7vpkbx51k7mnc6wnzvfnyuvvs5syc</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Шаңдыаша</title>
    <ns>0</ns>
    <id>590418</id>
    <revision>
      <id>3060075</id>
      <parentid>2777234</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T18:36:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: Бадамшы → Бадамша (ауыл)|Бадамшы using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3318" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Шаңдыаша
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
   |lat_deg =51 |lat_min = 01|lat_sec = 01
   |lon_deg =58|lon_min = 36|lon_sec =03 
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Ақтөбе облысы
|кестедегі облыс         = Ақтөбе облысы{{!}}Ақтөбе 
|ауданы                  = Қарғалы ауданы 
|кестедегі аудан         = Қарғалы ауданы{{!}}Қарғалы 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Әлімбет ауылдық округі{{!}}Әлімбет 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =105
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
'''Шаңдыаша''' — [[Ақтөбе облысы]] [[Қарғалы ауданы]], [[Әлімбет ауылдық округі]] құрамында болған ауыл, [[2018 жыл|2018]]-жылы таратылған.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Бадамша (ауыл)|Бадамшы]] ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 54 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 194 адам (97 ер адам және 97 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 105 адамды (66 ер адам және 39 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Қарғалы ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Қарғалы ауданының таратылған елді мекендері]]</text>
      <sha1>hiz7o85x8qy7hygmtrey7sbcm0slzze</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Жосалы (Ақтөбе облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>590484</id>
    <revision>
      <id>3060076</id>
      <parentid>2777193</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T18:36:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: Бадамшы → Бадамша (ауыл)|Бадамшы using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3690" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан
 |статусы                 =Ауыл
 |атауы                   = Жосалы
 |сурет                   =
 |әкімшілік күйі          = Ауылдық округ орталығы 
 |елтаңба                 = 
 |ту                      = 
 |елтаңба сипаттамасы     = 
 |ту сипаттамасы          = 
 |елтаңба ені             = 
 |ту ені           =       
  |lat_deg=50 |lat_min=39 |lat_sec=19
  |lon_deg=58 |lon_min=16 |lon_sec=06
  |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
  |CoordScale             =
 |ел картасы             = 
 |облыс картасы          = 
 |аудан картасы          = 
 |ел картасының өлшемi    = 
 |облыс картасының өлшемi = 
 |аудан картасының өлшемi = 
 |облысы                  = Ақтөбе облысы
 |кестедегі облыс         = Ақтөбе облысы{{!}}Ақтөбе 
 |ауданы                  = Қарғалы ауданы 
 |кестедегі аудан         = Қарғалы ауданы{{!}}Қарғалы 
 |мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
 |мекені                  = Кемпірсай ауылдық округі{{!}}Кемпірсай 
 |ішкі бөлінісі           = 
 |әкімі                   = 
 |құрылған уақыты         =  
 |алғашқы дерек           = 
 |бұрынғы атаулары        =  
 |статус алуы               = 
 |жер аумағы                  = 
 |биiктiктiң түрi         =
 |орталығының биiктігі    =
 |климаты                 = 
  |тұрғыны                = 631
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
 |телефон коды            = 
 |пошта индексі           = 
 |пошта индекстері        = 
 |автомобиль коды         = 
 |идентификатор түрі      =
 |сандық идентификаторы   = 
 |ортаққордағы санаты     = 
 |сайты                   =
 |сайт тілі               = 
 |сайт тілі 2            =
 |add1n                  =
 |add1                   = 
 |add2n                  = 
 |add2                   = 
}}
{{мағына|Жосалы}}
'''Жосалы''' — [[Ақтөбе облысы]] [[Қарғалы ауданы]]ндағы ауыл, [[Кемпірсай ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Бадамша (ауыл)|Бадамшы]] ауылынан солтүстікке қарай 9 км-дей жерде.

== Халқы == 
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 689 адам (350 ер адам және 339 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 631 адамды (323 ер адам және 308 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Қарғалы ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Қарғалы ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>1951y6p8ehko14vcizauf7ov39tcarn</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Кемпірсай</title>
    <ns>0</ns>
    <id>590485</id>
    <revision>
      <id>3060077</id>
      <parentid>2777194</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T18:37:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: Бадамшы → Бадамша (ауыл)|Бадамшы using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3635" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан
 |статусы                 =Ауыл
 |атауы                   = Кемпірсай
 |сурет                   =
 |әкімшілік күйі          =  
 |елтаңба                 = 
 |ту                      = 
 |елтаңба сипаттамасы     = 
 |ту сипаттамасы          = 
 |елтаңба ені             = 
 |ту ені           =        
  |lat_deg=50 |lat_min=36 |lat_sec=56
  |lon_deg=58 |lon_min=14 |lon_sec=40
  |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
  |CoordScale             =
 |ел картасы             = 
 |облыс картасы          = 
 |аудан картасы          = 
 |ел картасының өлшемi    = 
 |облыс картасының өлшемi = 
 |аудан картасының өлшемi = 
 |облысы                  = Ақтөбе облысы
 |кестедегі облыс         = Ақтөбе облысы{{!}}Ақтөбе 
 |ауданы                  = Қарғалы ауданы 
 |кестедегі аудан         = Қарғалы ауданы{{!}}Қарғалы 
 |мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
 |мекені                  = Кемпірсай ауылдық округі{{!}}Кемпірсай
 |ішкі бөлінісі           = 
 |әкімі                   = 
 |құрылған уақыты         =  
 |алғашқы дерек           = 
 |бұрынғы атаулары        =  
 |статус алуы               = 
 |жер аумағы                  = 
 |биiктiктiң түрi         =
 |орталығының биiктігі    =
 |климаты                 = 
  |тұрғыны                = 179
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
 |телефон коды            = 
 |пошта индексі           = 
 |пошта индекстері        = 
 |автомобиль коды         = 
 |идентификатор түрі      =
 |сандық идентификаторы   = 
 |ортаққордағы санаты     = 
 |сайты                   =
 |сайт тілі               = 
 |сайт тілі 2            =
 |add1n                  =
 |add1                   = 
 |add2n                  = 
 |add2                   = 
}}
'''Кемпірсай''' — [[Ақтөбе облысы]] [[Қарғалы ауданы]], [[Кемпірсай ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Бадамша (ауыл)|Бадамшы]] ауылынан солтүстік-батысқа қарай 6 км-дей жерде.

== Халқы == 
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 310 адам (153 ер адам және 157 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 179 адамды (96 ер адам және 93 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Қарғалы ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Қарғалы ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>gjl4a554gtc0hl27t548cuhmv31uj6c</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қарабұтақ (Қарғалы ауданы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>590489</id>
    <revision>
      <id>3060078</id>
      <parentid>2777196</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T18:37:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: Бадамшы → Бадамша (ауыл)|Бадамшы using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3757" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан
 |статусы                 =Ауыл
 |атауы                   = Қарабұтақ
 |сурет                   =
 |әкімшілік күйі          =  
 |елтаңба                 = 
 |ту                      = 
 |елтаңба сипаттамасы     = 
 |ту сипаттамасы          = 
 |елтаңба ені             = 
 |ту ені           =      
  |lat_deg=50 |lat_min=37 |lat_sec=07
  |lon_deg=57 |lon_min=58 |lon_sec=02
  |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
  |CoordScale             =
 |ел картасы             = 
 |облыс картасы          = 
 |аудан картасы          = 
 |ел картасының өлшемi    = 
 |облыс картасының өлшемi = 
 |аудан картасының өлшемi = 
 |облысы                  = Ақтөбе облысы
 |кестедегі облыс         = Ақтөбе облысы{{!}}Ақтөбе 
 |ауданы                  = Қарғалы ауданы 
 |кестедегі аудан         = Қарғалы ауданы{{!}}Қарғалы 
 |мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
 |мекені                  = Кемпірсай ауылдық округі{{!}}Кемпірсай
 |ішкі бөлінісі           = 
 |әкімі                   = 
 |құрылған уақыты         =  
 |алғашқы дерек           = 
 |бұрынғы атаулары        =  
 |статус алуы               = 
 |жер аумағы                  = 
 |биiктiктiң түрi         =
 |орталығының биiктігі    =
 |климаты                 = 
  |тұрғыны                = 180
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
 |телефон коды            = 
 |пошта индексі           = 
 |пошта индекстері        = 
 |автомобиль коды         = 
 |идентификатор түрі      =
 |сандық идентификаторы   = 
 |ортаққордағы санаты     = 
 |сайты                   =
 |сайт тілі               = 
 |сайт тілі 2            =
 |add1n                  =
 |add1                   = 
 |add2n                  = 
 |add2                   = 
}}
{{мағына|Қарабұтақ}}
'''Қарабұтақ''' — [[Ақтөбе облысы]] [[Қарғалы ауданы]], [[Кемпірсай ауылдық округі]] құрамында болған ауыл, [[2019 жыл|2019]]-жылы таратылған.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Бадамша (ауыл)|Бадамшы]] ауылынан солтүстік-батысқа қарай 23 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 238 адам (128 ер адам және 110 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 180 адамды (99 ер адам және 81 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Қарғалы ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Қарғалы ауданының таратылған елді мекендері]]</text>
      <sha1>dpsm0nnna5kdvh0c5lho0i5fn4s6469</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қайрақты (Ақтөбе облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>590490</id>
    <revision>
      <id>3060079</id>
      <parentid>2777210</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T18:37:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: Бадамшы → Бадамша (ауыл)|Бадамшы using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3751" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан
 |статусы                 =Ауыл
 |атауы                   = Қайрақты
 |сурет                   =
 |әкімшілік күйі          =  
 |елтаңба                 = 
 |ту                      = 
 |елтаңба сипаттамасы     = 
 |ту сипаттамасы          = 
 |елтаңба ені             = 
 |ту ені           =       
  |lat_deg=50 |lat_min=39 |lat_sec=56
  |lon_deg=58 |lon_min=29 |lon_sec=09
  |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
  |CoordScale             =
 |ел картасы             = 
 |облыс картасы          = 
 |аудан картасы          = 
 |ел картасының өлшемi    = 
 |облыс картасының өлшемi = 
 |аудан картасының өлшемi = 
 |облысы                  = Ақтөбе облысы
 |кестедегі облыс         = Ақтөбе облысы{{!}}Ақтөбе 
 |ауданы                  = Қарғалы ауданы 
 |кестедегі аудан         = Қарғалы ауданы{{!}}Қарғалы 
 |мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
 |мекені                  = Степной ауылдық округі (Ақтөбе облысы){{!}}Степной
 |ішкі бөлінісі           = 
 |әкімі                   = 
 |құрылған уақыты         =  
 |алғашқы дерек           = 
 |бұрынғы атаулары        =  
 |статус алуы               = 
 |жер аумағы                  = 
 |биiктiктiң түрi         =
 |орталығының биiктігі    =
 |климаты                 = 
  |тұрғыны                = 134
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
 |телефон коды            = 
 |пошта индексі           = 
 |пошта индекстері        = 
 |автомобиль коды         = 
 |идентификатор түрі      =
 |сандық идентификаторы   = 
 |ортаққордағы санаты     = 
 |сайты                   =
 |сайт тілі               = 
 |сайт тілі 2            =
 |add1n                  =
 |add1                   = 
 |add2n                  = 
 |add2                   = 
}}
{{мағына|Қайрақты}}
'''Қайрақты''' — [[Ақтөбе облысы]] [[Қарғалы ауданы]], [[Степной ауылдық округі (Ақтөбе облысы)|Степной ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Бадамша (ауыл)|Бадамшы]] ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 18 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 563 адам (270 ер адам және 293 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 134 адамды (59 ер адам және 75 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Қарғалы ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Қарғалы ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>6sue7zhcpxv9p14ng4d8gg3urqs9crp</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Мамыт (ауыл)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>590491</id>
    <revision>
      <id>3060080</id>
      <parentid>2777212</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T18:37:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: Бадамшы → Бадамша (ауыл)|Бадамшы using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3790" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан
 |статусы                 =Ауыл
 |атауы                   = Мамыт
 |сурет                   =
 |әкімшілік күйі          =  
 |елтаңба                 = 
 |ту                      = 
 |елтаңба сипаттамасы     = 
 |ту сипаттамасы          = 
 |елтаңба ені             = 
 |ту ені           =     
  |lat_deg=50 |lat_min=36 |lat_sec=10
  |lon_deg=58 |lon_min=44 |lon_sec=13
  |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
  |CoordScale             =
 |ел картасы             = 
 |облыс картасы          = 
 |аудан картасы          = 
 |ел картасының өлшемi    = 
 |облыс картасының өлшемi = 
 |аудан картасының өлшемi = 
 |облысы                  = Ақтөбе облысы
 |кестедегі облыс         = Ақтөбе облысы{{!}}Ақтөбе 
 |ауданы                  = Қарғалы ауданы 
 |кестедегі аудан         = Қарғалы ауданы{{!}}Қарғалы 
 |мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
 |мекені                  = Степной ауылдық округі (Ақтөбе облысы){{!}}Степной
 |ішкі бөлінісі           = 
 |әкімі                   = 
 |құрылған уақыты         =  
 |алғашқы дерек           = 
 |бұрынғы атаулары        =  
 |статус алуы               = 
 |жер аумағы                  = 
 |биiктiктiң түрi         =
 |орталығының биiктігі    =
 |климаты                 = 
  |тұрғыны                = 112
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
 |телефон коды            = 
 |пошта индексі           = 
 |пошта индекстері        = 
 |автомобиль коды         = 
 |идентификатор түрі      =
 |сандық идентификаторы   = 
 |ортаққордағы санаты     = 
 |сайты                   =
 |сайт тілі               = 
 |сайт тілі 2            =
 |add1n                  =
 |add1                   = 
 |add2n                  = 
 |add2                   = 
}}
'''Мамыт''' — [[Ақтөбе облысы]] [[Қарғалы ауданы]], [[Степной ауылдық округі (Ақтөбе облысы)|Степной ауылдық округі]] құрамында болған ауыл, [[2018 жыл|2018]]-жылы таратылған.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Бадамша (ауыл)|Бадамшы]] ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 32 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 196 адам (96 ер адам және 100 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 112 адамды (57 ер адам және 55 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Қарғалы ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Қарғалы ауданының таратылған елді мекендері]]</text>
      <sha1>ngzi3fbjc1rai3n1hn4xnq5m2vpcxz9</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Первомайское (Ақтөбе облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>590492</id>
    <revision>
      <id>3060081</id>
      <parentid>2777213</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T18:37:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: Бадамшы → Бадамша (ауыл)|Бадамшы using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3864" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан
 |статусы                 =Ауыл
 |атауы                   = Первомайское
 |сурет                   =
 |әкімшілік күйі          =  
 |елтаңба                 = 
 |ту                      = 
 |елтаңба сипаттамасы     = 
 |ту сипаттамасы          = 
 |елтаңба ені             = 
 |ту ені           =        
  |lat_deg=50 |lat_min=43 |lat_sec=47
  |lon_deg=58 |lon_min=48 |lon_sec=42
  |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
  |CoordScale             =
 |ел картасы             = 
 |облыс картасы          = 
 |аудан картасы          = 
 |ел картасының өлшемi    = 
 |облыс картасының өлшемi = 
 |аудан картасының өлшемi = 
 |облысы                  = Ақтөбе облысы
 |кестедегі облыс         = Ақтөбе облысы{{!}}Ақтөбе 
 |ауданы                  = Қарғалы ауданы 
 |кестедегі аудан         = Қарғалы ауданы{{!}}Қарғалы 
 |мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
 |мекені                  = Степной ауылдық округі (Ақтөбе облысы){{!}}Степной
 |ішкі бөлінісі           = 
 |әкімі                   = 
 |құрылған уақыты         =  
 |алғашқы дерек           = 
 |бұрынғы атаулары        =  
 |статус алуы               = 
 |жер аумағы                  = 
 |биiктiктiң түрi         =
 |орталығының биiктігі    =
 |климаты                 = 
  |тұрғыны                = 134
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
 |телефон коды            = 
 |пошта индексі           = 
 |пошта индекстері        = 
 |автомобиль коды         = 
 |идентификатор түрі      =
 |сандық идентификаторы   = 
 |ортаққордағы санаты     = 
 |сайты                   =
 |сайт тілі               = 
 |сайт тілі 2            =
 |add1n                  =
 |add1                   = 
 |add2n                  = 
 |add2                   = 
}}
{{мағына|Первомайское}}
'''Первомайское''' — [[Ақтөбе облысы]] [[Қарғалы ауданы]], [[Степной ауылдық округі (Ақтөбе облысы)|Степной ауылдық округі]] құрамында болған ауыл, [[2018 жыл|2018]]-жылы таратылған.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Бадамша (ауыл)|Бадамшы]] ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 41 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 217 адам (105 ер адам және 112 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 134 адамды (73 ер адам және 61 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Қарғалы ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Қарғалы ауданының таратылған елді мекендері]]</text>
      <sha1>tj68yg62gumi6ori09p0w3uqqrh9u7o</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Степное (Ақтөбе облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>590493</id>
    <revision>
      <id>3060082</id>
      <parentid>2777207</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T18:37:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: Бадамшы → Бадамша (ауыл)|Бадамшы using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3792" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан
 |статусы                 =Ауыл
 |атауы                   = Степное
 |сурет                   =
 |әкімшілік күйі          = Ауылдық округ орталығы 
 |елтаңба                 = 
 |ту                      = 
 |елтаңба сипаттамасы     = 
 |ту сипаттамасы          = 
 |елтаңба ені             = 
 |ту ені           =      
  |lat_deg=50 |lat_min=43 |lat_sec=11
  |lon_deg=58 |lon_min=40 |lon_sec=38
  |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
  |CoordScale             =
 |ел картасы             = 
 |облыс картасы          = 
 |аудан картасы          = 
 |ел картасының өлшемi    = 
 |облыс картасының өлшемi = 
 |аудан картасының өлшемi = 
 |облысы                  = Ақтөбе облысы
 |кестедегі облыс         = Ақтөбе облысы{{!}}Ақтөбе 
 |ауданы                  = Қарғалы ауданы 
 |кестедегі аудан         = Қарғалы ауданы{{!}}Қарғалы 
 |мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
 |мекені                  = Степной ауылдық округі (Ақтөбе облысы){{!}}Степной
 |ішкі бөлінісі           = 
 |әкімі                   = 
 |құрылған уақыты         =  
 |алғашқы дерек           = 
 |бұрынғы атаулары        =  
 |статус алуы               = 
 |жер аумағы                  = 
 |биiктiктiң түрi         =
 |орталығының биiктігі    =
 |климаты                 = 
  |тұрғыны                = 665
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
 |телефон коды            = 
 |пошта индексі           = 
 |пошта индекстері        = 
 |автомобиль коды         = 
 |идентификатор түрі      =
 |сандық идентификаторы   = 
 |ортаққордағы санаты     = 
 |сайты                   =
 |сайт тілі               = 
 |сайт тілі 2            =
 |add1n                  =
 |add1                   = 
 |add2n                  = 
 |add2                   = 
}}
{{мағына|Степное}}
'''Степное''' — [[Ақтөбе облысы]] [[Қарғалы ауданы]]ндағы ауыл, [[Степной ауылдық округі (Ақтөбе облысы)|Степной ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Бадамша (ауыл)|Бадамшы]] ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 33 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 725 адам (364 ер адам және 361 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 665 адамды (326 ер адам және 339 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Қарғалы ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Қарғалы ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>5jnwx0i455yxu780a32lmjg88bp2n5d</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қосестек</title>
    <ns>0</ns>
    <id>590611</id>
    <revision>
      <id>3060083</id>
      <parentid>2777221</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T18:37:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: Бадамшы → Бадамша (ауыл)|Бадамшы using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3674" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан
 |статусы                 =Ауыл
 |атауы                   = Қосестек
 |сурет                   =
 |әкімшілік күйі          = Ауылдық округ орталығы 
 |елтаңба                 = 
 |ту                      = 
 |елтаңба сипаттамасы     = 
 |ту сипаттамасы          = 
 |елтаңба ені             = 
 |ту ені           =     
  |lat_deg=50 |lat_min=44 |lat_sec=38
  |lon_deg=57 |lon_min=53 |lon_sec=18
  |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
  |CoordScale             =
 |ел картасы             = 
 |облыс картасы          = 
 |аудан картасы          = 
 |ел картасының өлшемi    = 
 |облыс картасының өлшемi = 
 |аудан картасының өлшемi = 
 |облысы                  = Ақтөбе облысы
 |кестедегі облыс         = Ақтөбе облысы{{!}}Ақтөбе 
 |ауданы                  = Қарғалы ауданы 
 |кестедегі аудан         = Қарғалы ауданы{{!}}Қарғалы 
 |мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
 |мекені                  = Қосестек ауылдық округі{{!}}Қосестек 
 |ішкі бөлінісі           = 
 |әкімі                   = 
 |құрылған уақыты         =  
 |алғашқы дерек           = 
 |бұрынғы атаулары        =  
 |статус алуы               = 
 |жер аумағы                  = 
 |биiктiктiң түрi         =
 |орталығының биiктігі    =
 |климаты                 = 
  |тұрғыны                = 1541
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
 |телефон коды            = 
 |пошта индексі           = 
 |пошта индекстері        = 
 |автомобиль коды         = 
 |идентификатор түрі      =
 |сандық идентификаторы   = 
 |ортаққордағы санаты     = 
 |сайты                   =
 |сайт тілі               = 
 |сайт тілі 2            =
 |add1n                  =
 |add1                   = 
 |add2n                  = 
 |add2                   = 
}}
'''Қосестек''' — [[Ақтөбе облысы]] [[Қарғалы ауданы]]ндағы ауыл, [[Қосестек ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Бадамша (ауыл)|Бадамшы]] ауылынан солтүстік-батысқа қарай 34 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 1806 адам (889 ер адам және 917 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 1541 адамды (745 ер адам және 796 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Қарғалы ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Қарғалы ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>ph1hzkwo3w5dq9fut3eobr9inbga89q</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Сарыбұлақ (Қарғалы ауданы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>590612</id>
    <revision>
      <id>3060084</id>
      <parentid>2777225</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T18:37:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: Бадамшы → Бадамша (ауыл)|Бадамшы using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3751" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан
 |статусы                 =Ауыл
 |атауы                   = Сарыбұлақ
 |сурет                   =
 |әкімшілік күйі          =  
 |елтаңба                 = 
 |ту                      = 
 |елтаңба сипаттамасы     = 
 |ту сипаттамасы          = 
 |елтаңба ені             = 
 |ту ені           =      
  |lat_deg=50 |lat_min=51 |lat_sec=29
  |lon_deg=57 |lon_min=51 |lon_sec=20
  |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
  |CoordScale             =
 |ел картасы             = 
 |облыс картасы          = 
 |аудан картасы          = 
 |ел картасының өлшемi    = 
 |облыс картасының өлшемi = 
 |аудан картасының өлшемi = 
 |облысы                  = Ақтөбе облысы
 |кестедегі облыс         = Ақтөбе облысы{{!}}Ақтөбе 
 |ауданы                  = Қарғалы ауданы 
 |кестедегі аудан         = Қарғалы ауданы{{!}}Қарғалы 
 |мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
 |мекені                  = Қосестек ауылдық округі{{!}}Қосестек
 |ішкі бөлінісі           = 
 |әкімі                   = 
 |құрылған уақыты         =  
 |алғашқы дерек           = 
 |бұрынғы атаулары        =  
 |статус алуы               = 
 |жер аумағы                  = 
 |биiктiктiң түрi         =
 |орталығының биiктігі    =
 |климаты                 = 
  |тұрғыны                = 190
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
 |телефон коды            = 
 |пошта индексі           = 
 |пошта индекстері        = 
 |автомобиль коды         = 
 |идентификатор түрі      =
 |сандық идентификаторы   = 
 |ортаққордағы санаты     = 
 |сайты                   =
 |сайт тілі               = 
 |сайт тілі 2            =
 |add1n                  =
 |add1                   = 
 |add2n                  = 
 |add2                   = 
}}
{{мағына|Сарыбұлақ}}
'''Сарыбұлақ''' — [[Ақтөбе облысы]] [[Қарғалы ауданы]], [[Қосестек ауылдық округі]] құрамында болған ауыл, [[2019 жыл|2019]]-жылы таратылған.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Бадамша (ауыл)|Бадамшы]] ауылынан солтүстік-батысқа қарай 43 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 407 адам (196 ер адам және 211 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 190 адамды (96 ер адам және 94 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Қарғалы ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Қарғалы ауданының таратылған елді мекендері]]</text>
      <sha1>o8ne15zalgjoa6eq0pkehavsujpmeok</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Петропавловка (Ақтөбе облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>590619</id>
    <revision>
      <id>3060085</id>
      <parentid>2777187</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T18:37:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: Бадамшы → Бадамша (ауыл)|Бадамшы using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3709" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан
 |статусы                 =Ауыл
 |атауы                   = Петропавловка
 |сурет                   =
 |әкімшілік күйі          = Ауылдық округ орталығы 
 |елтаңба                 = 
 |ту                      = 
 |елтаңба сипаттамасы     = 
 |ту сипаттамасы          = 
 |елтаңба ені             = 
 |ту ені           =       
  |lat_deg=50 |lat_min=32 |lat_sec=12
  |lon_deg=57 |lon_min=26 |lon_sec=57
  |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
  |CoordScale             =
 |ел картасы             = 
 |облыс картасы          = 
 |аудан картасы          = 
 |ел картасының өлшемi    = 
 |облыс картасының өлшемi = 
 |аудан картасының өлшемi = 
 |облысы                  = Ақтөбе облысы
 |кестедегі облыс         = Ақтөбе облысы{{!}}Ақтөбе 
 |ауданы                  = Қарғалы ауданы 
 |кестедегі аудан         = Қарғалы ауданы{{!}}Қарғалы 
 |мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
 |мекені                  = Желтау ауылдық округі{{!}}Желтау
 |ішкі бөлінісі           = 
 |әкімі                   = 
 |құрылған уақыты         =  
 |алғашқы дерек           = 
 |бұрынғы атаулары        =  
 |статус алуы               = 
 |жер аумағы                  = 
 |биiктiктiң түрi         =
 |орталығының биiктігі    =
 |климаты                 = 
  |тұрғыны                = 1945
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
 |телефон коды            = 
 |пошта индексі           = 
 |пошта индекстері        = 
 |автомобиль коды         = 
 |идентификатор түрі      =
 |сандық идентификаторы   = 
 |ортаққордағы санаты     = 
 |сайты                   =
 |сайт тілі               = 
 |сайт тілі 2            =
 |add1n                  =
 |add1                   = 
 |add2n                  = 
 |add2                   = 
}}{{мағына|Петропавловка}}
'''Петропавловка''' — [[Ақтөбе облысы]] [[Қарғалы ауданы]]ндағы ауыл, [[Желтау ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Бадамша (ауыл)|Бадамшы]] ауылынан батысқа қарай 58 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 2111 адам (1043 ер адам және 1068 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 1945 адамды (951 ер адам және 994 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Қарғалы ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Қарғалы ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>qz30uydhw75cqvt97or33u2jem5j55a</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Преображеновка (Ақтөбе облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>590625</id>
    <revision>
      <id>3060086</id>
      <parentid>2777079</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T18:37:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: Бадамшы → Бадамша (ауыл)|Бадамшы using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3640" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан
 |статусы                 =Ауыл
 |атауы                   = Преображеновка
 |сурет                   =
 |әкімшілік күйі          =  
 |елтаңба                 = 
 |ту                      = 
 |елтаңба сипаттамасы     = 
 |ту сипаттамасы          = 
 |елтаңба ені             =   
 |ту ені           =       
  |lat_deg=50 |lat_min=47 |lat_sec=52
  |lon_deg=58 |lon_min=16 |lon_sec=40
  |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
  |CoordScale             =
 |ел картасы             = 
 |облыс картасы          = 
 |аудан картасы          = 
 |ел картасының өлшемi    = 
 |облыс картасының өлшемi = 
 |аудан картасының өлшемi = 
 |облысы                  = Ақтөбе облысы
 |кестедегі облыс         = Ақтөбе облысы{{!}}Ақтөбе 
 |ауданы                  = Қарғалы ауданы 
 |кестедегі аудан         = Қарғалы ауданы{{!}}Қарғалы 
 |мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
 |мекені                  = Ащылысай ауылдық округі{{!}}Ащылысай
 |ішкі бөлінісі           = 
 |әкімі                   = 
 |құрылған уақыты         =  
 |алғашқы дерек           = 
 |бұрынғы атаулары        =  
 |статус алуы               = 
 |жер аумағы                  = 
 |биiктiктiң түрi         =
 |орталығының биiктігі    =
 |климаты                 = 
  |тұрғыны                = 155
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
 |телефон коды            = 
 |пошта индексі           = 
 |пошта индекстері        = 
 |автомобиль коды         = 
 |идентификатор түрі      =
 |сандық идентификаторы   = 
 |ортаққордағы санаты     = 
 |сайты                   =
 |сайт тілі               = 
 |сайт тілі 2            =
 |add1n                  =
 |add1                   = 
 |add2n                  = 
 |add2                   = 
}}
'''Преображеновка''' — [[Ақтөбе облысы]] [[Қарғалы ауданы]], [[Ащылысай ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Бадамша (ауыл)|Бадамшы]] ауылынан солтүстікке қарай 26 км-дей жерде.

== Халқы == 
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 220 адам (105 ер адам және 115 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 155 адамды (75 ер адам және 80 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Қарғалы ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Қарғалы ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>4x9rhq2vfvxnoumqh0r2j7t0ov8g5jl</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Жантемір</title>
    <ns>0</ns>
    <id>591514</id>
    <revision>
      <id>3060058</id>
      <parentid>2780360</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T18:27:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4351" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан
 |статусы                 = Ауыл
 |атауы                   = Жантемір
 |сурет                   =
 |әкімшілік күйі          = 
 |елтаңба                 = 
 |ту                      = 
 |елтаңба сипаттамасы     = 
 |ту сипаттамасы          = 
 |елтаңба ені             = 
 |ту ені                  = 
  |lat_deg=49 |lat_min=05 |lat_sec=00
  |lon_deg=51 |lon_min=24 |lon_sec=46
  |CoordAddon             = 
  |CoordScale             =
 |ел картасы             = 
 |облыс картасы          = 
 |аудан картасы          = 
 |ел картасының өлшемi    = 
 |облыс картасының өлшемi = 
 |аудан картасының өлшемi = 
 |облысы                  = Батыс Қазақстан облысы
 |кестедегі облыс         = Батыс Қазақстан облысы{{!}}Батыс Қазақстан
 |ауданы                  = Ақжайық ауданы
 |кестедегі аудан         = Ақжайық ауданы{{!}}Ақжайық 
 |мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
 |мекені                  = Алмалы ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы){{!}}Алмалы 
 |ішкі бөлінісі           = 
 |әкімі                   = 
 |құрылған уақыты         = 
 |алғашқы дерек           = 
 |бұрынғы атаулары        =  
 |статус алуы               = 
 |жер аумағы                  = 
 |биiктiктiң түрi         =
 |орталығының биiктігі    =
 |климаты                 = 
  |тұрғыны                = 130
  |санақ жылы             =2009 
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
 |телефон коды            = 
 |пошта индексі           = 
 |пошта индекстері        = 
 |автомобиль коды         = 
 |идентификатор түрі      =
 |сандық идентификаторы   = 
 |ортаққордағы санаты     = 
 |КАТО коды                   =  
 |сайт тілі               = 
 |сайт тілі 2            =
 |сайт тілі 3            = 
 |сайт тілі 4           = 
 |сайт тілі 5            = 
 |add1n                  =
 |add1                   = 
 |add2n                  = 
 |add2                   = 
 |add3n                  = 
 |add3                   = 
}}
'''Жантемір''' — [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Ақжайық ауданы]], [[Алмалы ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы)|Алмалы ауылдық округі]] құрамында болған ауыл, 2021 жылы таратылған.&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/V21Z0006864 Батыс Қазақстан облысы Ақжайық ауданының кейбір елді мекендерінің әкімшілік-аумақтық құрылысына өзгерістер енгізу туралы]&lt;/ref&gt;

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Чапаев (Батыс Қазақстан облысы)|Чапаев]] ауылынан оңтүстікке қарай 122 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 198 адам (98 ер адам және 100 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 130 адамды (62 ер адам және 68 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}} 

{{Ақжайық ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Ақжайық ауданының таратылған елді мекендері]]</text>
      <sha1>em7bst03q4ssm0ajmxdvb8vdq0sij89</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Әтібек</title>
    <ns>0</ns>
    <id>591614</id>
    <revision>
      <id>3060060</id>
      <parentid>2780872</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T18:29:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3706" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Әтібек
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =50 |lat_min =06|lat_sec = 41
   |lon_deg =51|lon_min =50|lon_sec =14
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Батыс Қазақстан облысы
|кестедегі облыс         = Батыс Қазақстан облысы{{!}}Батыс Қазақстан
|ауданы                  = Ақжайық ауданы
|кестедегі аудан         = Ақжайық ауданы{{!}}Ақжайық 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Қурайлысай ауылдық округі{{!}}Қурайлысай  
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =   
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        = 
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =121
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
'''Әтібек''' — [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Ақжайық ауданы]], [[Қурайлысай ауылдық округі]] құрамындағы ауыл, 2021 жылы таратылған.&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/V21Z0006864 Батыс Қазақстан облысы Ақжайық ауданының кейбір елді мекендерінің әкімшілік-аумақтық құрылысына өзгерістер енгізу туралы]&lt;/ref&gt;

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы — [[Чапаев (Батыс Қазақстан облысы)|Чапаев]] ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 46 км-дей жерде. 

== Халқы ==
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 239 адам (121 ер адам және 118 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 121 адамды (61 ер адам және 60 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Ақжайық ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Ақжайық ауданының таратылған елді мекендері]]</text>
      <sha1>7q51oor1k9pbkbgwxtn42b0zinyfcdc</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060064</id>
      <parentid>3060060</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T18:30:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3715" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Әтібек
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =50 |lat_min =06|lat_sec = 41
   |lon_deg =51|lon_min =50|lon_sec =14
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Батыс Қазақстан облысы
|кестедегі облыс         = Батыс Қазақстан облысы{{!}}Батыс Қазақстан
|ауданы                  = Ақжайық ауданы
|кестедегі аудан         = Ақжайық ауданы{{!}}Ақжайық 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Қурайлысай ауылдық округі{{!}}Қурайлысай  
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =   
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        = 
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =121
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
'''Әтібек''' — [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Ақжайық ауданы]], [[Қурайлысай ауылдық округі]] құрамында болған ауыл, 2021 жылы таратылған.&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/V21Z0006864 Батыс Қазақстан облысы Ақжайық ауданының кейбір елді мекендерінің әкімшілік-аумақтық құрылысына өзгерістер енгізу туралы]&lt;/ref&gt;

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы — [[Чапаев (Батыс Қазақстан облысы)|Чапаев]] ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 46 км-дей жерде. 

== Халқы ==
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 239 адам (121 ер адам және 118 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 121 адамды (61 ер адам және 60 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Ақжайық ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Ақжайық ауданының таратылған елді мекендері]]</text>
      <sha1>7su6cynlm0fxzumoizbzhlh51hvgaoe</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Дөңгелек (ауыл)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>591673</id>
    <revision>
      <id>3060049</id>
      <parentid>2780632</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T18:20:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3795" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Дөңгелек
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =49 |lat_min = 57|lat_sec = 16
   |lon_deg =50|lon_min = 37|lon_sec =02 
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Батыс Қазақстан облысы
|кестедегі облыс         = Батыс Қазақстан облысы{{!}}Батыс Қазақстан
|ауданы                  = Ақжайық ауданы
|кестедегі аудан         = Ақжайық ауданы{{!}}Ақжайық 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Жамбыл ауылдық округі (Ақжайық ауданы){{!}}Жамбыл 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =   
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        = 
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =36
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
'''Дөңгелек''' — [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Ақжайық ауданы]], [[Жамбыл ауылдық округі (Ақжайық ауданы)|Жамбыл ауылдық округі]] құрамында болған ауыл, 2021 жылы таратылған.&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/V21Z0006864 Батыс Қазақстан облысы Ақжайық ауданының кейбір елді мекендерінің әкімшілік-аумақтық құрылысына өзгерістер енгізу туралы]&lt;/ref&gt;

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Чапаев (Батыс Қазақстан облысы)|Чапаев]] ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 46 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 49 адам (26 ер адам және 23 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 36 адамды (19 ер адам және 17 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Ақжайық ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Ақжайық ауданының таратылған елді мекендері]]</text>
      <sha1>mkdk1svlcjewcc7z00q78fl3fypyghl</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Жамбыл ауылдық округі (Ақжайық ауданы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>591675</id>
    <revision>
      <id>3060051</id>
      <parentid>2780624</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T18:21:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1854" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Жамбыл ауылдық округі
 |Облысы     = Батыс Қазақстан облысы
 |Ауданы     = [[Ақжайық ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Жамбыл (Ақжайық ауданы)|Жамбыл]]
 |Енеді      = 5 ауыл
 |Тұрғыны    = 987
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
{{мағына|Жамбыл ауылдық округі}}
'''Жамбыл ауылдық округі''' – [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Ақжайық ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік. 

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Жамбыл (Ақжайық ауданы)|Жамбыл]], [[Бітік (ауыл)|Бітік]], [[Бұлан (Ақжайық ауданы)|''Бұлан'']], [[Дөңгелек (ауыл)|''Дөңгелек'']], [[Үштөбе (Батыс Қазақстан облысы)|Үштөбе]] ауылдары кіреді. Орталығы – Жамбыл ауылы.

== Халқы ==
[[2009 жыл|2009 жылғы]] санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 987 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Ақжайық ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Ақжайық ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>rtki8ztcflcdq11ppkxbt1o8uchfn9h</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қосшығыр</title>
    <ns>0</ns>
    <id>593079</id>
    <revision>
      <id>3060053</id>
      <parentid>3057600</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T18:24:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3735" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Қосшығыр
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
   |lat_deg =50 |lat_min = 19|lat_sec = 16
   |lon_deg =50|lon_min =25|lon_sec =32
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Батыс Қазақстан облысы
|кестедегі облыс         = Батыс Қазақстан облысы{{!}}Батыс Қазақстан
|ауданы                  = Ақжайық ауданы
|кестедегі аудан         = Ақжайық ауданы{{!}}Ақжайық 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Жаңабұлақ ауылдық округі{{!}}Жаңабұлақ  
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  ''Ло́ктев''
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                = 65
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}

'''Қосшығыр''' — [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Ақжайық ауданы]], [[Жаңабұлақ ауылдық округі]] құрамында болған ауыл, 2021 жылы таратылған.&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/V21Z0006864 Батыс Қазақстан облысы Ақжайық ауданының кейбір елді мекендерінің әкімшілік-аумақтық құрылысына өзгерістер енгізу туралы]&lt;/ref&gt;

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Чапаев (Батыс Қазақстан облысы)|Чапаев]] ауылынан солтүстік-батысқа қарай 55 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 194 адам (89 ер адам және 105 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 65 адамды (33 ер адам және 32 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Ақжайық ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Ақжайық ауданының таратылған елді мекендері]]</text>
      <sha1>dbi91gnlphfahng7zx8j38gfo3rpzds</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Жаңабұлақ ауылдық округі</title>
    <ns>0</ns>
    <id>593095</id>
    <revision>
      <id>3060054</id>
      <parentid>2780729</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T18:25:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <comment>/* Әкімшілік құрамы */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1538" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Жаңабұлақ ауылдық округі
 |Облысы     = Батыс Қазақстан облысы
 |Ауданы     = [[Ақжайық ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Жаңабұлақ]]
 |Енеді      =2 ауыл
 |Тұрғыны    = 1313
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
'''Жаңабұлақ ауылдық округі''' — [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Ақжайық ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік. 

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Жаңабұлақ]], ''[[Қосшығыр]]'' ауылдары кіреді. Орталығы – Жаңабұлақ ауылы.

== Халқы ==
[[2009 жыл|2009 жылғы]] санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 1313 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Ақжайық ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Ақжайық ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>mw2e2rf924qv4qkxlvp4i3hucsfhs7b</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Үшқұдық (Батыс Қазақстан облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>593098</id>
    <revision>
      <id>3060087</id>
      <parentid>3057602</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T18:38:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3495" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Үшқұдық
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
   |lat_deg =50 |lat_min = 27|lat_sec = 45
   |lon_deg =50|lon_min =22|lon_sec =03
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Батыс Қазақстан облысы
|кестедегі облыс         = Батыс Қазақстан облысы{{!}}Батыс Қазақстан
|ауданы                  = Ақжайық ауданы
|кестедегі аудан         = Ақжайық ауданы{{!}}Ақжайық 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Қабыршақты ауылдық округі{{!}}Қабыршақты  
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        =  ''Бахирев''
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =9
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Үшқұдық}}
'''Үшқұдық''' — [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Ақжайық ауданы]], [[Қабыршақты ауылдық округі]] құрамында болған ауыл, [[2011 жыл|2011]] жылы таратылған.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Чапаев (Батыс Қазақстан облысы)|Чапаев]] ауылынан солтүстік-батысқа қарай 64 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 162 адам (78 ер адам және 84 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 9 адамды (8 ер адам және 1 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Ақжайық ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Ақжайық ауданының таратылған елді мекендері]]</text>
      <sha1>ivvphtxb52bhdamzzmhe2culjvfcqcj</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Жетібай (Батыс Қазақстан облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>593099</id>
    <revision>
      <id>3059973</id>
      <parentid>2781792</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T15:42:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3626" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Жетібай
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
   |lat_deg =48 |lat_min = 54|lat_sec =35
   |lon_deg =48|lon_min = 04|lon_sec =03 
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Батыс Қазақстан облысы
|кестедегі облыс         = Батыс Қазақстан облысы{{!}}Батыс Қазақстан
|ауданы                  = Бөкей ордасы ауданы
|кестедегі аудан         = Бөкей ордасы ауданы{{!}}Бөкей ордасы 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Бисен ауылдық округі{{!}}Бисен 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        = ''Жамбыл''
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =354
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Жамбыл}}
'''Жетібай''' — [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Бөкей ордасы ауданы]], [[Бисен ауылдық округі]] құрамындағы ауыл. 2018 жылға дейін ''Жамбыл'' деп аталған.&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/V18Z0005436 Батыс Қазақстан облысының кейбір елді мекендерін қайта атау туралы]&lt;/ref&gt;

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сайқын]] ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 95 км-дей жерде. 

== Халқы ==
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 386 адам (198 ер адам және 188 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 354 адамды (189 ер адам және 165 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Бөкей ордасы ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Бөкей ордасы ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>2wit3hdzt2urhguwu0g6isiwkxz9icq</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3059975</id>
      <parentid>3059973</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T15:44:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3628" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Жетібай
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
   |lat_deg =48 |lat_min = 54|lat_sec =35
   |lon_deg =48|lon_min = 04|lon_sec =03 
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Батыс Қазақстан облысы
|кестедегі облыс         = Батыс Қазақстан облысы{{!}}Батыс Қазақстан
|ауданы                  = Бөкей ордасы ауданы
|кестедегі аудан         = Бөкей ордасы ауданы{{!}}Бөкей ордасы 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Бисен ауылдық округі{{!}}Бисен 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        = ''Жамбыл''
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =354
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Жетібай}}
'''Жетібай''' — [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Бөкей ордасы ауданы]], [[Бисен ауылдық округі]] құрамындағы ауыл. 2018 жылға дейін ''Жамбыл'' деп аталған.&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/V18Z0005436 Батыс Қазақстан облысының кейбір елді мекендерін қайта атау туралы]&lt;/ref&gt;

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сайқын]] ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 95 км-дей жерде. 

== Халқы ==
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 386 адам (198 ер адам және 188 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 354 адамды (189 ер адам және 165 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Бөкей ордасы ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Бөкей ордасы ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>646m6n10231wnru4g55ydc7mc066x7o</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3059976</id>
      <parentid>3059975</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T15:44:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Білгіш Шежіреші [[Жамбыл (Бөкей ордасы ауданы)]] бетін [[Жетібай (Батыс Қазақстан облысы)]] бетіне жылжытты</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3628" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Жетібай
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
   |lat_deg =48 |lat_min = 54|lat_sec =35
   |lon_deg =48|lon_min = 04|lon_sec =03 
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Батыс Қазақстан облысы
|кестедегі облыс         = Батыс Қазақстан облысы{{!}}Батыс Қазақстан
|ауданы                  = Бөкей ордасы ауданы
|кестедегі аудан         = Бөкей ордасы ауданы{{!}}Бөкей ордасы 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Бисен ауылдық округі{{!}}Бисен 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        = ''Жамбыл''
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =354
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Жетібай}}
'''Жетібай''' — [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Бөкей ордасы ауданы]], [[Бисен ауылдық округі]] құрамындағы ауыл. 2018 жылға дейін ''Жамбыл'' деп аталған.&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/V18Z0005436 Батыс Қазақстан облысының кейбір елді мекендерін қайта атау туралы]&lt;/ref&gt;

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сайқын]] ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 95 км-дей жерде. 

== Халқы ==
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 386 адам (198 ер адам және 188 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 354 адамды (189 ер адам және 165 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Бөкей ордасы ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Бөкей ордасы ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>646m6n10231wnru4g55ydc7mc066x7o</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Бескөл (Батыс Қазақстан облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>593128</id>
    <revision>
      <id>3059966</id>
      <parentid>2781952</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T15:34:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3885" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Бескөл
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =49 |lat_min = 09|lat_sec =40
   |lon_deg =48|lon_min = 38|lon_sec =09 
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Батыс Қазақстан облысы
|кестедегі облыс         = Батыс Қазақстан облысы{{!}}Батыс Қазақстан
|ауданы                  = Бөкей ордасы ауданы
|кестедегі аудан         = Бөкей ордасы ауданы{{!}}Бөкей ордасы 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Саралжын ауылдық округі (Бөкей ордасы ауданы){{!}}Саралжын  
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        = 
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =83
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Бескөл}}
'''Бескөл''' — [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Бөкей ордасы ауданы]], [[Саралжын ауылдық округі (Бөкей ордасы ауданы)|Саралжын ауылдық округі]] құрамында болған ауыл. 2020 жылы таратылған.&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/V20Z0006096 Батыс Қазақстан облысы Бөкей ордасы ауданы Орда ауылдық округінің Қарасай елді мекенін және Саралжын ауылдық округінің Бескөл елді мекенін тарату туралы]&lt;/ref&gt;

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сайқын]] ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 141 км-дей жерде. 

== Халқы == 
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 259 адам (129 ер адам және 130 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 83 адамды (39 ер адам және 44 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Бөкей ордасы ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Бөкей ордасы ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>k53wj4l1dh6veuh70mv0ekixm6pcm7g</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3059968</id>
      <parentid>3059966</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T15:35:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3912" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Бескөл
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =49 |lat_min = 09|lat_sec =40
   |lon_deg =48|lon_min = 38|lon_sec =09 
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Батыс Қазақстан облысы
|кестедегі облыс         = Батыс Қазақстан облысы{{!}}Батыс Қазақстан
|ауданы                  = Бөкей ордасы ауданы
|кестедегі аудан         = Бөкей ордасы ауданы{{!}}Бөкей ордасы 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Саралжын ауылдық округі (Бөкей ордасы ауданы){{!}}Саралжын  
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        = 
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =83
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Бескөл}}
'''Бескөл''' — [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Бөкей ордасы ауданы]], [[Саралжын ауылдық округі (Бөкей ордасы ауданы)|Саралжын ауылдық округі]] құрамында болған ауыл. 2020 жылы таратылған.&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/V20Z0006096 Батыс Қазақстан облысы Бөкей ордасы ауданы Орда ауылдық округінің Қарасай елді мекенін және Саралжын ауылдық округінің Бескөл елді мекенін тарату туралы]&lt;/ref&gt;

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сайқын]] ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 141 км-дей жерде. 

== Халқы == 
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 259 адам (129 ер адам және 130 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 83 адамды (39 ер адам және 44 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Бөкей ордасы ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Бөкей ордасы ауданының таратылған елді мекендері]]</text>
      <sha1>etvqwtbc8rjsu5556oy4f1knige26b2</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қарасай (Батыс Қазақстан облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>593192</id>
    <revision>
      <id>3059963</id>
      <parentid>2781806</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T15:31:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3695" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Қарасай
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
   |lat_deg =48 |lat_min = 28|lat_sec =37
   |lon_deg =47|lon_min = 46|lon_sec =47 
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Батыс Қазақстан облысы
|кестедегі облыс         = Батыс Қазақстан облысы{{!}}Батыс Қазақстан
|ауданы                  = Бөкей ордасы ауданы
|кестедегі аудан         = Бөкей ордасы ауданы{{!}}Бөкей ордасы 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Орда ауылдық округі{{!}}Орда 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        = 
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =201
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Қарасай}}
'''Қарасай''' — [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Бөкей ордасы ауданы]], [[Орда ауылдық округі]] құрамында болған ауыл. 2020 жылы таратылған.&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/V20Z0006096 Батыс Қазақстан облысы Бөкей ордасы ауданы Орда ауылдық округінің Қарасай елді мекенін және Саралжын ауылдық округінің Бескөл елді мекенін тарату туралы]&lt;/ref&gt;

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сайқын]] ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 84 км-дей жерде. 

== Халқы ==
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғылықты тұрғындары болмады, [[2009 жыл|2009 жылы]] 201 адамды (103 ер адам және 98 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Бөкей ордасы ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Бөкей ордасы ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>ff4vrzqs537knb18s3fay94tpa6we74</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3059964</id>
      <parentid>3059963</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T15:32:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3722" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 =Қарасай
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
   |lat_deg =48 |lat_min = 28|lat_sec =37
   |lon_deg =47|lon_min = 46|lon_sec =47 
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Батыс Қазақстан облысы
|кестедегі облыс         = Батыс Қазақстан облысы{{!}}Батыс Қазақстан
|ауданы                  = Бөкей ордасы ауданы
|кестедегі аудан         = Бөкей ордасы ауданы{{!}}Бөкей ордасы 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Орда ауылдық округі{{!}}Орда 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        = 
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =201
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Қарасай}}
'''Қарасай''' — [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Бөкей ордасы ауданы]], [[Орда ауылдық округі]] құрамында болған ауыл. 2020 жылы таратылған.&lt;ref&gt;[https://adilet.zan.kz/kaz/docs/V20Z0006096 Батыс Қазақстан облысы Бөкей ордасы ауданы Орда ауылдық округінің Қарасай елді мекенін және Саралжын ауылдық округінің Бескөл елді мекенін тарату туралы]&lt;/ref&gt;

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Сайқын]] ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 84 км-дей жерде. 

== Халқы ==
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғылықты тұрғындары болмады, [[2009 жыл|2009 жылы]] 201 адамды (103 ер адам және 98 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Бөкей ордасы ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Бөкей ордасы ауданының таратылған елді мекендері]]</text>
      <sha1>lciimpcmdcoicj0w506a6m1gjsikpag</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Кеңтүбек ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>593286</id>
    <revision>
      <id>3059986</id>
      <parentid>2782460</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T16:01:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1793" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Кеңтүбек ауылдық округі
 |Облысы     = Батыс Қазақстан облысы
 |Ауданы     = [[Бөрлі ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Кеңтүбек (Батыс Қазақстан облысы)|Кеңтүбек]]
 |Енеді      = 3 ауыл
 |Тұрғыны    = 1056
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
{{мағына|Кеңтүбек ауылдық округі}}
'''Кеңтүбек ауылдық округі''' – [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Бөрлі ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік. 

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Кеңтүбек (Батыс Қазақстан облысы)|Кеңтүбек]], [[Бақтыарал]], [[Пролетарка (Батыс Қазақстан облысы)|''Пролетарка'']] ауылдары кіреді. Орталығы – Кеңтүбек ауылы.

== Халқы ==
[[2009 жыл|2009 жылғы]] санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 1056 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Бөрлі ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Бөрлі ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>1wtuf0czfbm9jmhtwycpkunark4oc1h</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Жаңажол ауылдық округі (Жаңақала ауданы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>593475</id>
    <revision>
      <id>3060140</id>
      <parentid>2784182</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T19:23:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1846" xml:space="preserve">{{Қазақстан ауылдық округі
 |Атауы      = Жаңажол ауылдық округі
 |Облысы     = Батыс Қазақстан облысы
 |Ауданы     = [[Жаңақала ауданы]]
 |Құрылған уақыты = 
 |Орталығы   = [[Жаңажол (Жаңақала ауданы)|Жаңажол]]
 |Енеді      = 4 ауыл
 |Тұрғыны    = 2023
 |Санақ жылы = [[2009 жыл|2009]]
 |Тығыздығы    = 
 |Жер аумағы   = 
 |Әкімі        =
 |Телефон коды   = 
 |Пошта индексі  = 
}}
{{мағына|Жаңажол ауылдық округі}}
'''Жаңажол ауылдық округі''' – [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Жаңақала ауданы]]ндағы әкімшілік бірлік. 

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамына [[Жаңажол (Жаңақала ауданы)|Жаңажол]], [[Кіші Айдархан]], [[Сарыкөл (Батыс Қазақстан облысы)|Сарыкөл]], [[Теңдік (Батыс Қазақстан облысы)|''Теңдік'']] ауылдары кіреді. Орталығы – Жаңажол ауылы.

== Халқы ==
[[2009 жыл|2009 жылғы]] санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 2023 адамды құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Жаңақала ауданы ауылдық округтері}}

[[Санат:Жаңақала ауданы ауылдық округтері]]</text>
      <sha1>rgnwfwouv2eh1nu64j0jqakvoifw0jt</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қолтабан</title>
    <ns>0</ns>
    <id>593795</id>
    <revision>
      <id>3059948</id>
      <parentid>2784579</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T13:32:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3373" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Қолтабан
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
   |lat_deg =49 |lat_min = 23|lat_sec = 03
   |lon_deg =47|lon_min = 49|lon_sec =14
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Батыс Қазақстан облысы
|кестедегі облыс         = Батыс Қазақстан облысы{{!}}Батыс Қазақстан
|ауданы                  = Жәнібек ауданы
|кестедегі аудан         = Жәнібек ауданы{{!}}Жәнібек 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Күйгенкөл ауылдық округі{{!}}Күйгенкөл  
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =     
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        = ''Ворошилов''
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =109
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}

'''Қолтабан'''  — [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Жәнібек ауданы]], [[Күйгенкөл ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Жәнібек (Батыс Қазақстан облысы)|Жәнібек]] ауылынан шығысқа қарай 69 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 161 адам (76 ер адам және 85 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 109 адамды (51 ер адам және 58 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt; 

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Жәнібек ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Жәнібек ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>m6yx67lg1xvjvpgdherjju1gnty293l</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>И. Жұмаев атындағы ауыл</title>
    <ns>0</ns>
    <id>593803</id>
    <revision>
      <id>3059938</id>
      <parentid>2784716</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T13:17:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3400" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = И. Жұмаев атындағы ауыл
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =49 |lat_min = 33|lat_sec = 47
   |lon_deg =46|lon_min = 56|lon_sec =10
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Батыс Қазақстан облысы
|кестедегі облыс         = Батыс Қазақстан облысы{{!}}Батыс Қазақстан
|ауданы                  = Жәнібек ауданы
|кестедегі аудан         = Жәнібек ауданы{{!}}Жәнібек 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Тау ауылдық округі{{!}}Тау   
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =     
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        = 
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =117
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}

'''Иманғали Жұмаев атындағы ауыл'''  — [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Жәнібек ауданы]], [[Тау ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Жәнібек (Батыс Қазақстан облысы)|Жәнібек]] ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 12 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 190 адам (99 ер адам және 91 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 117 адамды (59 ер адам және 58 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Жәнібек ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Жәнібек ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>j5mk6so8abbjcyuxtor0m73wcf4jdke</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3059942</id>
      <parentid>3059938</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T13:24:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3418" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = И. Жұмаев атындағы ауыл
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =49 |lat_min = 33|lat_sec = 47
   |lon_deg =46|lon_min = 56|lon_sec =10
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Батыс Қазақстан облысы
|кестедегі облыс         = Батыс Қазақстан облысы{{!}}Батыс Қазақстан
|ауданы                  = Жәнібек ауданы
|кестедегі аудан         = Жәнібек ауданы{{!}}Жәнібек 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Тау ауылдық округі{{!}}Тау   
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =     
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        = ''Калинин''
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =117
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}

'''Иманғали Жұмаев атындағы ауыл'''  — [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Жәнібек ауданы]], [[Тау ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Жәнібек (Батыс Қазақстан облысы)|Жәнібек]] ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 12 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 190 адам (99 ер адам және 91 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 117 адамды (59 ер адам және 58 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Жәнібек ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Жәнібек ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>afsa9vl1ybgwn827uhjr8jqv9sp1vmb</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қараағаш (Батыс Қазақстан облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>595592</id>
    <revision>
      <id>3059958</id>
      <parentid>3046544</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T14:51:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3580" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 = Ауыл
|атауы                 = Қараағаш
|сурет               =    
|әкімшілік күйі          =Ауылдық округ орталығы
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  =  
   |lat_deg =50 |lat_min = 24|lat_sec = 40
   |lon_deg =53|lon_min = 51|lon_sec =57
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Батыс Қазақстан облысы
|кестедегі облыс         = Батыс Қазақстан облысы{{!}}Батыс Қазақстан
|ауданы                  = Шыңғырлау ауданы
|кестедегі аудан         = Шыңғырлау ауданы{{!}}Шыңғырлау 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Қараағаш ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы){{!}}Қараағаш 
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =      
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        = ''Новопетровка''
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =628
  |санақ жылы             = 2009 
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Қараағаш}}
'''Қараағаш''' — [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Шыңғырлау ауданы]]ндағы ауыл, [[Қараағаш ауылдық округі (Батыс Қазақстан облысы)|Қараағаш ауылдық округі]] орталығы.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Шыңғырлау (ауыл)|Шыңғырлау]] ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 75 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл]]ы тұрғындар саны 1074 адам (541 ер адам және 533 әйел адам) болса, [[2009 жыл]]ы 628 адамды (318 ер адам және 310 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Шыңғырлау ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Шыңғырлау ауданы елді мекендері]]</text>
      <sha1>j0sz8zvziextskhdf90av7ft5i6x9uo</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ақши</title>
    <ns>0</ns>
    <id>599482</id>
    <revision>
      <id>3060192</id>
      <parentid>3041309</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T20:18:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Ақши (Алакөл ауданы) → Ақши (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2183" xml:space="preserve">* [[Ақши (Тарлаулы ауылдық округі)|Ақши]] – [[Абай облысы]] [[Аягөз ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Ақши (Ақши ауылдық округі)|Ақши]] – [[Абай облысы]] [[Аягөз ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Ақши (Бородулиха ауданы)|Ақши]] – [[Абай облысы]] [[Бородулиха ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Ақши (Жетісу облысы)|Ақши]] – [[Алматы облысы]] [[Алакөл ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Ақши (Еңбекшіқазақ ауданы)|Ақши]] – [[Алматы облысы]] [[Еңбекшіқазақ ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Ақши (Іле ауданы)|Ақши]] – [[Алматы облысы]] [[Іле ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Ақши (Ақтөбе облысы)|Ақши]] – [[Ақтөбе облысы]] [[Ырғыз ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Ақши (Қарағанды облысы)|Ақши]] – [[Қарағанды облысы]] [[Ақтоғай ауданы (Қарағанды облысы)|Ақтоғай ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Ақши (Екібастұз қалалық әкімдігі)|Ақши]] – [[Павлодар облысы]] [[Екібастұз қалалық әкімдігі]]не қарасты ауыл.
* [[Ақши (Қызылтау ауылдық округі)|Ақши]] – [[Павлодар облысы]] [[Баянауыл ауданы]], [[Қызылтау ауылдық округі (Павлодар облысы)|Қызылтау ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.
* [[Ақши (Ұзынбұлақ ауылдық округі)|Ақши]] – [[Павлодар облысы]] [[Баянауыл ауданы]], [[Ұзынбұлақ ауылдық округі (Павлодар облысы)|Ұзынбұлақ ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.
* [[Ақши (Күршім ауданы)|Ақши]] – [[Шығыс Қазақстан облысы]] [[Күршім ауданы]]ндағы ауыл.

{{айрық}}</text>
      <sha1>fa2ezpolww0a27xwgpinwccrnm3uglq</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060193</id>
      <parentid>3060192</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T20:19:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2183" xml:space="preserve">* [[Ақши (Тарлаулы ауылдық округі)|Ақши]] – [[Абай облысы]] [[Аягөз ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Ақши (Ақши ауылдық округі)|Ақши]] – [[Абай облысы]] [[Аягөз ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Ақши (Бородулиха ауданы)|Ақши]] – [[Абай облысы]] [[Бородулиха ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Ақши (Еңбекшіқазақ ауданы)|Ақши]] – [[Алматы облысы]] [[Еңбекшіқазақ ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Ақши (Іле ауданы)|Ақши]] – [[Алматы облысы]] [[Іле ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Ақши (Ақтөбе облысы)|Ақши]] – [[Ақтөбе облысы]] [[Ырғыз ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Ақши (Жетісу облысы)|Ақши]] – [[Жетісу облысы]] [[Алакөл ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Ақши (Қарағанды облысы)|Ақши]] – [[Қарағанды облысы]] [[Ақтоғай ауданы (Қарағанды облысы)|Ақтоғай ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Ақши (Екібастұз қалалық әкімдігі)|Ақши]] – [[Павлодар облысы]] [[Екібастұз қалалық әкімдігі]]не қарасты ауыл.
* [[Ақши (Қызылтау ауылдық округі)|Ақши]] – [[Павлодар облысы]] [[Баянауыл ауданы]], [[Қызылтау ауылдық округі (Павлодар облысы)|Қызылтау ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.
* [[Ақши (Ұзынбұлақ ауылдық округі)|Ақши]] – [[Павлодар облысы]] [[Баянауыл ауданы]], [[Ұзынбұлақ ауылдық округі (Павлодар облысы)|Ұзынбұлақ ауылдық округі]] құрамындағы ауыл.
* [[Ақши (Күршім ауданы)|Ақши]] – [[Шығыс Қазақстан облысы]] [[Күршім ауданы]]ндағы ауыл.

{{айрық}}</text>
      <sha1>hg6oaxwsslbg7svob1kmz6v0w448pml</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Раздольное</title>
    <ns>0</ns>
    <id>601056</id>
    <revision>
      <id>3060368</id>
      <parentid>3046804</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T10:59:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1371" xml:space="preserve">'''Елді мекендер''':

* [[Раздольное (Есіл ауданы)|Раздольное]] – [[Ақмола облысы]] [[Есіл ауданы (Ақмола облысы)|Есіл ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Раздольное (Сандықтау ауданы)|Раздольное]] – [[Ақмола облысы]] [[Сандықтау ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Раздольное (Целиноград ауданы)|Раздольное]] – [[Ақмола облысы]] [[Целиноград ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Раздольное (Батыс Қазақстан облысы)|Раздольное]] – [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Бәйтерек ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Раздольное (Қостанай облысы)|Раздольное]] – [[Қостанай облысы]] [[Науырзым ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Раздольное (Солтүстік Қазақстан облысы)|Раздольное]] – [[Солтүстік Қазақстан облысы]] [[Мамлют ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Раздольное (Шығыс Қазақстан облысы)|Раздольное]] – [[Шығыс Қазақстан облысы]] [[Самар ауданы]]ндағы ауыл.

{{айрық}}</text>
      <sha1>11z7pgpj163uuqnbmq4od2fl7852zj2</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қазақстандағы католицизм</title>
    <ns>0</ns>
    <id>603861</id>
    <revision>
      <id>3060106</id>
      <parentid>2974694</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T18:47:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: Қапал (Алматы облысы) → Қапал (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="26709" xml:space="preserve">'''[[Қазақстан]]ның католиктік шіркеулері''' – дүниежізілік католиктік шіркеудің бір бөлігі. Мемлекеттегі католиктердің саны шамамен 182,6 мың адамды құрайды, ол шамамен барлық халықтың 1,3% пайызын құрайды. Латын дәстүрінің католиктерінен басқа, мемлекетте грек-католиктік қауымдастықтар да бар.

== Тарих ==
=== Францискан орденінің монахтардың миссионерлік сапарлары ===
Католик миссионерлерінің заманауи Қазақстан территориясына келуі туралы деректер XIII ғасырға жатады. 1245-1247 жылдары франциск монахтары: Рим Папасы [[Иннокентий IV]] легаты, италияндық [https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%BF%D0%B8%D0%BD%D0%B8,_%D0%94%D0%B6%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%BD%D0%B8_%D0%9F%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%BE Джованни дель Плано Карпини] және оның елші бауыры Бенедикт Моңғолия империясына саяхат жасады. [https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B8%D0%BB%D1%8C%D0%BE%D0%BC_%D0%B4%D0%B5_%D0%A0%D1%83%D0%B1%D1%80%D1%83%D0%BA Франциск Гильом де Рубруктың] 1253-1255 жылдары Мүңке ханға бағытталған мақсаты Франция патшасы Киелі [[Людовик IX]] және моңғол хандары арасындағы байланыстың қорытындысы болды. Бұл мақсат Орталық Азия туралы еуропалықтардың білімін кеңейтуге және миссионерлік іс-әрекеттің басталуына алып келді. Бұл жердегі басты рөл францисктерде болды. 1278 жылы [https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%B8%D0%BA%D0%BE%D0%BB%D0%B0%D0%B9_III_(%D0%BF%D0%B0%D0%BF%D0%B0_%D1%80%D0%B8%D0%BC%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9) Папа Николай ІІІ] Қазақстанның қазіргі территориясы мен Орта Азияға миссияны франциск орденіне тапсырды. Францисктілер [[Дешті Қыпшақ]] территориясында (Жетісудан басқа, қазіргі Қазақстан территориясын алып жатқан тарихи аймақ) өмір сүрді. Берке ханның мұрагері Мөңке-Тимурдан кең көлемді мүмкіндіктер алды. Олар кейіннен Тоқтай және [[Өзбек хан]]дармен де бекітілді, сонымен қатар францисктікілер әскери қызметтен және барлық салықтардан босатылды. 1289 жылы [https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%B8%D0%BA%D0%BE%D0%BB%D0%B0%D0%B9_IV Папа Николай IV] XIII-XIV ғасырларда Азияға жіберген ірі католиктік миссионерлердің бірі – францисктікілік [https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%B6%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%BD%D0%B8_%D0%9C%D0%BE%D0%BD%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%BE%D1%80%D0%B2%D0%B8%D0%BD%D0%BE Джованни Монтекорвино] болып табылады. Жаңа Өсиеттің және Псалтырьдың моңғол тіліне аудармасы мен Ханбалықтағы (қазіргі Пекин) католиктік архиепархия-митрополия негізінің қалануы Джованни Монтекорвиноның іс-әрекетімен байланысты. XIII-XIV ғасырлардың шегінде францисктікілер [[Codex Cumanicus|«Codex Cumanicus»]] деген латын-парсы-түрік сөздігін құрастырды.

XIV ғасырдың басында [[Бейжің|Ханбалық]] митрополиясының негізінде Шағатай ұлысының астаналарының бірінде – [[Алмалық (көне қала)|Алмалық]]та (оның қалдықтары қазіргі Алматыдан шығысқа қарай шамамен 300 шақырымда орналасқан) католиктік епархия орнатылды. Карлино де Грассис епархияның бірінші епископы болды. XIV ғасырдың 30-жылдары Алмалықта франциск монастырының негізі қаланды. Осы уақытта [https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%BE%D0%B0%D0%BD%D0%BD_XXII Папа Иоанн XXII] «[https://books.google.kz/books?id=K5EcWLd2-SEC&amp;pg=PA176&amp;lpg=PA176&amp;dq=%C2%ABLaetanter+de+vobis%C2%BB&amp;source=bl&amp;ots=a40FlogstB&amp;sig=M9otrhFZGYR0Y4oFO-CI61tcd6w&amp;hl=ru&amp;sa=X&amp;ved=0ahUKEwjnycCPudLbAhXlKJoKHdJHDGQQ6AEIPTAD#v=onepage&amp;q=%C2%ABLaetanter%20de%20vobis%C2%BB&amp;f=false Lаetanter de vobis]» деген хатты «Ұлы хан Хансидың көмекшілері – Карасмон және Йоханға» жіберді. Олар кейіннен христиан дінін қабылдады. Папа оларға епископ Ришар Бургундскийді қорғап жүруді тапсырды. Ришар Бургундский «кемелдің күйеуі» ретінде таныстырылған және «Құдай Атына арналған өте әдемі шіркеу салынған» Алмалықта епископ болып сайланды. Алмалық епархиясы оған жақсы қараған ханның өліміне дейін гүлдеп тұрды. Содан кейін Алмалықта христиандарды қудалау басталды. 1340 жылы епископ Ришар Бургундский және 6 францисктік монахтар (сонымен қатар, 3 уағыздаушы) өлтірілді. Содан кейінгі ғасырларда Қазақстан территориясында католик белгілері көрінбеді.

=== Ресей империясы мен Қазақстандағы католик шіркеуі ===
Қазақстандағы католик шіркеуінің тарихы XIX ғасырдың ортасы мен XX ғасырдың басында, [[Ресей империясы]] кезінде жалғасын тапты. Қазіргі Қазақстан территориясында қызмет етіп жүрген патша әскерінің әскери қызметкерлері, жер аударушылар, ерікті қоныс аударғандар, Қазақстанға әкелінген әскери тұтқындар және қашқындар католикті ұстанушылар болды. Олардың арасында поляктар, литвалықтар, чехтар, немістер, француздар, латыштар, венгрлер, австриялықтар және басқа да халықтар болды.

Қазақстандағы католик приходтары сол кезеңде [https://www.mogilev.by/histor/74600-mogilevskiy-arhidiocez-katolicheskaya-eparhiya.html Могилев архидиоцез] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180614121719/https://www.mogilev.by/histor/74600-mogilevskiy-arhidiocez-katolicheskaya-eparhiya.html |date=2018-06-14 }}асының (архиепархия) құрамында болды. Көбінесе солтүстік Қазақстанда өмір сүрген діндарлар бастапқыда Омбы кірістерінің уағыздаушыларынан қызмет алды, олардың көп уақыт бойы өздерінің жеке шіркеулері мен кішкентай шіркеулері болмады.

XIX-XX ғасырлардың аясында Қазақстанда бірнеше неміс жер аударушы- католиктердің мекендері пайда болды. Кейбір деректер бойынша, солтүстік-батыс Қазақстандағы католик кірістері 1848 жылы бекітілген [https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B8%D1%80%D0%B0%D1%81%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%B5%D0%BF%D0%B0%D1%80%D1%85%D0%B8%D1%8F_(%D0%BA%D0%B0%D1%82%D0%BE%D0%BB%D0%B8%D1%87%D0%B5%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F) Тирасполь епархия] сының құрамына кірген, оның орталығы [[Саратов]] қаласында орналасқан.

Католик ғибадатханаларының Қазақстандағы құрылысы XX ғасырдың басында басталды. Оның куәсі ретінде [[Петропавл қаласы]]нда орналасқан киелі Иисустың Жүрегіне арналған католик ғибадатханасының сақтаулы түрі бар. Католик кірістерінің іс-әрекетін активациалауда көрініс тапқан белгілі бір бетбұрыс, 1905 жылдың 17 сәуіріндегі дінге шыдамдылық туралы [https://ru.wikiquote.org/wiki/%D0%9D%D0%B8%D0%BA%D0%BE%D0%BB%D0%B0%D0%B9_II Николай ІІ]-нің Жарлығынан кейін болды. Осыған орай, Католик Шіркеуінің құқығы Православтармен бірдей болды, және кірісті ұйымдастыру үшін католиктерге Православ Шіркеуінің иерархтарынан рұқсат сұраудың қажеті жоқ болды.

=== Ұлы Октябрь социалистік революциясы және шіркеуі ===
Бірінші дүниежүзілік соғыс кезінде Қазақстанға католик әскери тұтқындар мен қашқындар көптеп келді. Қазақстандағы кейбір католиктік кірістердің саны көп болды. Мысалы 1917 жылы Петропавл қаласындағы католик кірісінде неміс, поляк және литвадан шыққан діндарлардың саны 5000-ға жуық болды. [[Қостанай]] кірісінде көптеген сиынатын үйлер мен 6000-ға жуық католиктер болды. Шығыс Қазақстанда орналасқан неміс колониясы [https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B5%D1%80%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D0%BE%D0%B2%D0%BA%D0%B0 Мариенбург] те ([[Переменовка]]) 4000-дай католик есепке алынған. Осы және басқа да шіркеулік бірліктер Могилев епархиясының Омбы деканаты құрамына кірді. Осы епархияның Ташкент деканатына оңтүстік Қазақстанда құрылған кішкентай шіркеулер жатты: [[Верный бекінісі|Верный қаласы]]нда ([[Алматы]]) орналасқан әулие Михаил Архангелге арналған ағаш шіркеу, [[Жаркент]] қаласында (Жетісу облысы) орналасқан Әулие Мария Анаға арналған тастан жасалған шіркеу, [[Қапал (Жетісу облысы)|Қапал]] қаласында (Жетісу облысы) орналасқан әулие Рафаил Архангелге арналған шіркеу.

Большевиктер революциясынан кейін, Қазақстандағы барлық католик кірістері жабылды, ал рухани адамдар мен белсенді [[діндар]]лар [[репрессия]]ға ұшырады. Көптеген кірістердің жоғалуы поляктардың Польша және Украинаға оралуымен байланысты болды.

1917 жылы Октябрь революциясынан кейін [[Католик шіркеуі|Католик Шіркеуі]], басқа діндермен қатар, өте қатал қуғынға ұшырады. [[КСРО]]-да католиктік шіркеулік-әкімшілік құрылымдардың барлығын түгелдей жою жүреді. Сонымен қатар, латын және византия дәстүрлерінің католиктік иерархиясын да жою жүреді. Тірі қалған уағыздаушылар лагерьлерге жіберіліп, қуғынға ұшырады.

=== Сталиндік қуғын-сүргін жылдары Шіркеу қоғамдарының өмірі ===

Сталиндік [[репрессия]]ның нәтижесінде, католиктер, көбісі неміс, украин және поляк ұлттарының азаматтары, Қазақстанға лагерьлерге алып келінді және қудалауға ұшырады, олардың көбісі қайтыс болды. Епископ [https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D1%83%D0%B4%D0%BA%D0%B0,_%D0%9D%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D1%82%D0%B0_%D0%9C%D0%B8%D1%85%D0%B0%D0%B9%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87 Никита Будка] және уағыздаушы [https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%B0%D1%80%D0%B8%D1%86%D0%BA%D0%B8%D0%B9,_%D0%90%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B5%D0%B9_%D0%92%D0%B0%D1%81%D0%B8%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D0%B8%D1%87 Алексей Зарицкий], екі қасиетті қиналушылар әулиелер қатарына жатқызылды және қазіргі таңда мемлекетті қорғаушы әулиелердің бірі болып табылады.

Лагерьлерде жазасын өтеген көптеген уағыздаушылар жергілікті католиктерге қызмет көрсету үшін Қазақстанда қалды.

Осы уақытта Қарағандыда Александр Штауб (1961 жылға, өліміне дейін), [https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D1%83%D0%BA%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9,_%D0%92%D0%BB%D0%B0%D0%B4%D0%B8%D1%81%D0%BB%D0%B0%D0%B2 Владислав Буковинский] (1974 жылға, өліміне дейін), Михаил Стонец (Стонес) қызмет етті.

Қарағанды қаласында греккатоликтік уағыздаушылар да қызмет атқарды: жоғарыда айтылған Алексей Зарицкий, оны митрополит [https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%BE%D1%81%D0%B8%D1%84_(%D0%A1%D0%BB%D0%B8%D0%BF%D1%8B%D0%B9) Иосиф Слипый] резиденциясы Қарағандыда орналасқан Қазақстанның греккатоликтеріне Апостол Визиторы етіп сайлады, содан кейін Дмитрий Кузьминский (1964 жылға, өліміне дейін), епископ [https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_(%D0%A5%D0%B8%D1%80%D0%B0) Александр Хира] (1983 жылға, өліміне дейін), Николай (Иосиф) Шабан, Стефан Пришляк және т.б. басқалары. Тиым салуға қарамастан, греккатолик уағыздаушылары византия және латын дәстүрлерінің католиктері арасында шіркеулік қызмет жасады.

Алматы қаласында Юрий (Георг) Потерейко қызмет етті. Ақтөбеде - Томас Гумппенберг. Қостанай қаласында Александр Бень қызмет етті. Жезқазғанда қызмет еткендер: греккатолик уағыздаушысы Куцах Василий Николаевич және Онцкулис (Ойсукульс) Петерис (Петр). Сараньда - Франц (Пранас) Адомайтис және грек-католик Василий Карушенко (Ларушенко). Красноармейскіде (Тайыншада) Иосиф Кучинский қызмет етті. Жасыл Гай ауылында (Ақмола облысы) - Бронислав Джепецкий Қазақстанның басқа жерлерінде қызмет еткендер: Алоизий (Серафим) Кашуба, Августин (Антоний) Станканинец және т.б. Қазақстанда, уағыздардан бөлек, қарапайым халық та христиан дінінің куәлары болып табылды. Олардың ішінен Гертруда Детцельді айрықша атап өтуге болады, ол Қарағанды қаласындағы католиктердің діни өмірін ұйымдастыруда көп еңбек етті. Қарағандыдан шыққан Новосибирск епископы [https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%B5%D1%80%D1%82,_%D0%98%D0%BE%D1%81%D0%B8%D1%84_%D0%98%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87 Иосиф Верт], осы әйелдің беатификациялау процесін бастады. Дәл осы діндарлардың ерлік еңбегі Қазақстандағы Католик Шіркеуінің қайтадан қалыптасуының себебіне айналды.

Қарағанды Қазақстан және Орта Азия католиктері үшін кеңестік кезеңде рухани орталық болды. 1977 жылға дейін құдайға қызмет көрсету құпия түрінде жүргізілді, 1977 жылы Қарағанды қаласында католик кірісін салуға рұқсат берілді. Кеңес биліктерінен ресми рұқсат алып, уағыздаушы [https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D1%83%D0%BC%D0%B1%D0%BB%D1%8F%D1%83%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%81,_%D0%90%D0%BB%D1%8C%D0%B1%D0%B8%D0%BD%D0%B0%D1%81 Альбинас Думбляускас] пен греккатолик епископы Александр Хироймен бірге діндарлар 1978 жылы әулие Иосифке арналған ғибадатхана салды. Қарағанды қаласында Альбинас Думбляускас еркектерге арналған жерасты новициат жасады. Олардың тәрбиеленушілері кеңес заманының өзінде Ригадағы католиктік рухани семинарияда оқи бастады. Альбинас Думбляускаспен бірге Қарағандыға бірнеше монах әйелдер келді. Альбинас Думбляускас әкей сонымен қатар, Евхаристиядағы Иисусқа қызмет көрсетуші сіңлілер Конгрегациясынан да монах әйелдерді Қарағандыға шақырды және оларға жергілікті борыштарды берді. Қарағандыдан Евхаристтерге 26 монах әйелдер түсті.

Кеңес заманының соңында, қазақстанның өзінен шыққан уағыздаушылар мен [[монах]] әйелдер Қазақстандағы осы дін куәларының орнына келе бастады.

=== Тәуелсіз Қазақстандағы шіркеудің тарихы ===

90 жылдардың басында, Қазақстандағы Католик Шіркеуін дұрыс функциялау мүмкіндігі туғаннан кейін, 1991 жылдың 13 сәуірінде папа Иоанн Павел ІІ Қазақстан Республикасы территориясында Қарағандылық Апостол Әкімшілігін бекітті. Дәл осы күні, 1991 жылдың 13 сәуірінде [https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B5%D0%BD%D0%B3%D0%B0,_%D0%AF%D0%BD_%D0%9F%D0%B0%D0%B2%D0%B5%D0%BB Ян Павел Ленга] бұл Әкімшіліктің Апостол Әкімшілігі болып сайланды. Қарағандылық Апостол Әкімшілігінің рухани қамқорлығы, Қазақстаннан басқа, Орта Азияда: [[Өзбекстан]], [[Қырғызстан]] және [[Түрікменстан]]да уақытша шашылған католик қауымдастықтарына да таралды. Орталығы Қарағандыда орналасқан Апостол Әкімшілігі кеңес кезіндегі, Қазақстан және Орта Азия деңгейіндегі бірінші католик құрылымы болып табылады. Нәтижесінде ол, [https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%80%D1%85%D0%B8%D0%B5%D0%BF%D0%B0%D1%80%D1%85%D0%B8%D1%8F Архиепархия] мен бірге митрополит мінезді заманауи құрылымға айналды, және оған екі Епархия және бір Апостол Әкімшілігі бағынды.

1995 жылдың тамызынан бастап [http://credonews.org/ «Кредо»] деген ай сайынғы газет шығарыла бастады.

1997 жылдың 29 қыркүйегінде Өзбекстан, [[Тәжікстан]] және Түрікменстан католиктері, ал 1997 жылдың 22 желтоқсанында Қырғызстан католиктері де, - «[https://ru.wikipedia.org/wiki/Sui_iuris Sui iuris]» (өзінің құқығы) миссиясының мәртебесін алды.

1997 жыл 7 қазан – Қарағанды қаласында католиктік Рухани Семинарияның “Redemptoris Mater” ресми негізделуі. Ол 1998 жылы 16 шілдеде толығымен жаңартылды және [https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%80%D0%B8%D1%8F_%E2%80%94_%D0%9C%D0%B0%D1%82%D0%B5%D1%80%D1%8C_%D0%A6%D0%B5%D1%80%D0%BA%D0%B2%D0%B8 «Мәриям – Шіркеудің Анасы»] Епархияаралық Жоғары Рухани Семинариясы деген атқа ие болды.

[http://www.seminariumcatholic-kazakhstan.org/ «Мәриям – Шіркеудің Анасы»] Епархияаралық Жоғары Рухани Семинариясы католик діні бойынша жоғары білімді мамандар даярлайды.

1998 жылдың 7 сәуірінде Қарағанды қаласында Жалаңаштарды Тамақтандыру ғибадатханасы ашылды. Ол Киелі үштікке және Мария Ананың бейкүнә екіқабат болуына арналған.
[[Тереза ана]] Калькутталық монах әйелдері кедейлермен жұмыс жасау үшін 1998 жылдың 5 қазанында Қарағанды облысына келді.

«[http://w2.vatican.va/content/john-paul-ii/la/apost_constitutions/documents/hf_jp-ii_apc_19990707_ad-aptius-cons-evang-kazakistaniae.html Ad aptius consulendum]» папа булласы 1999 жылы 7 маусымда Қазақстандағы Апостол Әкімшілігін Қазақстанның Қарағанды және Шығыс-Қазақстан облыстарында Қарағанды епархиясына өзгертті, сонымен қатар, үш жаңа Апостол әкімшілігін құрды: Астана, Алматы және Атырау.

Қазақстандағы Католик шіркеуі үшін маңызды сәт – 2001 жылдың 22-25 қыркүйек аралығында папа [https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%BE%D0%B0%D0%BD%D0%BD_%D0%9F%D0%B0%D0%B2%D0%B5%D0%BB_II Иоанн Павел] ІІ-нің мемлекетке келуі.

[https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B5%D0%B0%D1%82%D0%B8%D1%84%D0%B8%D0%BA%D0%B0%D1%86%D0%B8%D1%8F Беатификация] ға кандидаттар тізімінде: жоғарыда айтып өткен епископ [https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_(%D0%A5%D0%B8%D1%80%D0%B0) Александр Хира] және уағыздаушы [https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D1%83%D0%BA%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9,_%D0%92%D0%BB%D0%B0%D0%B4%D0%B8%D1%81%D0%BB%D0%B0%D0%B2 Владислав Буковинский], сонымен қатар 2002 жылы Қарағандыда қайтыс болған уағыздаушы Бернардо Антонини.

Қазіргі таңда Қазақстандағы Католик шіркеуі, орталығы Астанада орналасқан, Аса Қасиетті Мәриям архиепархия-митрополиясынан, екі суффраган епархиясынан – Қарағанды және Алматыдағы Киелі Үштік Епархиясы, сонымен қатар Атыраудың Апостол Әкімшілігінен тұрады. Архиепархия-митрополияны архиепископ [https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D1%8D%D1%82%D0%B0,_%D0%A2%D0%BE%D0%BC%D0%B0%D1%88 Томаш Пэта] басқарады. Осыдан бөлек, Қазақстан және Орта Азия территориясында митрофор протоиерей Василий Говераның басшылығымен грек-католиктерге арналған Апостол елшілігі жұмыс атқарады.

[[Санат:Қазақстандағы католицизм]]</text>
      <sha1>b9lefnitws2nuwpcyz739t3ag7rj3a3</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Екібастұз қалалық әкімдігі</title>
    <ns>0</ns>
    <id>604325</id>
    <revision>
      <id>3059929</id>
      <parentid>3059847</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T12:54:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1726" xml:space="preserve">'''Екібастұз қалалық әкімдігі''' – [[Павлодар облысы]]ндағы әкімшілік бірлік.

== Әкімшілік құрамы ==
Құрамындағы 28 елді мекен 1 қалалық, 2 кенттік әкімдігі, 9 ауылдық округтерге біріктірілген:
* [[Ақкөл ауылдық округі (Павлодар облысы)|Ақкөл ауылдық округі]]
* [[Әлкей Марғұлан ауылдық округі]]
* [[Бәйет ауылдық округі]] 
* [[Екібастұз ауылдық округі]]
* [[Қоянды ауылдық округі (Павлодар облысы)|Қоянды ауылдық округі]] 
* [[Сарықамыс ауылдық округі]]
* [[Солнечный кенттік әкімдігі]]
* [[Теміржол ауылдық округі (Павлодар облысы)|Теміржол ауылдық округі]] 
* [[Төртқұдық ауылдық округі]] 
* [[Шиқылдақ ауылдық округі]]
* [[Шідерті кенттік әкімдігі]]

Орталығы - Екібастұз қаласы.

== Халқы ==
[[2009 жыл|2009 жылғы]] санақ қорытындысы бойынша округтегі халық саны 142511 адамды құрады.&lt;ref&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Павлодар облысы қалалық әкімдіктері]]</text>
      <sha1>ei3bu5ak23zaxviehu7xdm7mcwg3i9f</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Еңбекші</title>
    <ns>0</ns>
    <id>604427</id>
    <revision>
      <id>3060246</id>
      <parentid>3058274</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T21:03:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2782" xml:space="preserve">'''Еңбекші:'''

== Елді мекендер ==
=== Ақтөбе облысы ===
* [[Еңбекші (Ақтөбе облысы)|Еңбекші]] – [[Темір ауданы]]ндағы ауыл.

=== Алматы облысы ===
* [[Еңбекші (Қарасай ауданы)|Еңбекші]] – [[Қарасай ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Еңбекші (Талғар ауданы)|Еңбекші]] – [[Талғар ауданы]]ндағы ауыл.

=== Атырау облысы ===
* ''Еңбекші'' — [[Құрманғазы ауданы]]ндағы [[Жұмекен]] ауылының бұрынғы атауы.

=== Батыс Қазақстан облысы ===
* [[Еңбекші (Батыс Қазақстан облысы)|Еңбекші]] – [[Жәнібек ауданы]]ндағы ауыл.

=== Жамбыл облысы ===
* [[Еңбекші (Тұрар Рысқұлов ауданы)|Еңбекші]] – [[Тұрар Рысқұлов ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Еңбекші (Шу ауданы)|Еңбекші]] – [[Шу ауданы]]ндағы ауыл.

=== Жетісу облысы ===
* [[Еңбекші (Алакөл ауданы)|Еңбекші]] – [[Алакөл ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Еңбекші (Панфилов ауданы)|Еңбекші]] – [[Панфилов ауданы]]ндағы ауыл.

=== Қызылорда облысы ===
* [[Еңбекші (Қызылорда облысы)|Еңбекші]] – [[Шиелі ауданы]]ндағы ауыл.

=== Павлодар облысы ===
* [[Еңбекші (Железин ауданы)|Еңбекші]] – [[Железин ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Еңбекші (Май ауданы)|Еңбекші]] – [[Май ауданы]]ндағы ауыл.

=== Түркістан облысы ===
* [[Еңбекші (Жетісай ауданы)|Еңбекші]] – [[Жетісай ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Еңбекші (Келес ауданы)|Еңбекші]] – [[Келес ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Еңбекші (Қазығұрт ауданы)|Еңбекші]] – [[Қазығұрт ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Еңбекші (Мақтаарал ауданы)|Еңбекші]] – [[Мақтаарал ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Еңбекші (Түлкібас ауданы)|Еңбекші]] – [[Түлкібас ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Еңбекші (Ордабасы ауданы)|Еңбекші]] – [[Ордабасы ауданы]]ндағы ауыл.

'''Басқа мағыналар:'''
* [[Еңбекші (көне қала)|Еңбекші]] – ортағасырлық қалашық орны.

{{айрық}}</text>
      <sha1>jo0qxlbp8vhp0xfuasjfaobwxl9xsbc</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Наурызбай ауданы</title>
    <ns>0</ns>
    <id>605913</id>
    <revision>
      <id>3060176</id>
      <parentid>2983155</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T20:00:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Ақжар (Қарасай ауданы) → Ақжар (Алматы облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4942" xml:space="preserve">'''Наурызбай ауданы'''  — [[Алматы]] қаласының әкімшілік-аумақтық бірлігі. 2014 жылы құрылды.&amp;nbsp;&amp;nbsp;[[2 шілде]] [[2014 жыл]] Мәслихаттың кезектен тыс XXIX сессиясында Наурызбай атты жаңа аудан құру туралы шешім қабылданды.&lt;ref&gt;[http://adilet.zan.kz/kaz/docs/V14R0001068 Наурызбай ауданын құру және Алматы қаласы аудандарының шекараларын белгілеу туралы]&lt;/ref&gt;

Наурызбай батыр ауданына Әуезов, Бостандық аудандарының бір бөлігі және Қарасай ауданының елді мекендер енді. Бұл - 6 976 гектар жер. Аудан халқының саны - 157 мың адам.&lt;ref&gt;[https://kaz.tengrinews.kz/kazakhstan_news/almatyida-nauryizbay-atalatyin-jana-audan-payda-boldyi-255103 Алматыда Наурызбай аталатын жаңа аудан пайда болды]&lt;/ref&gt;

Осылайша, Наурызбай ауданының аумағы 6 967 га құрамына келесі елді мекендер: [[Қарағайлы (Қарасай ауданы)|Қарағайлы]], Құрамыс, Рахат, Қарғалы, Таусамалы, [[Ақжар (Алматы облысы)|Ақжар]], [[Тастыбұлақ (Алматы облысы)|Тастыбұлақ]], Таужолы, Шұғыла, Алты Алаш. Сонымен қатар, Әуезов ауданының құрамында болған Қалқаман-1, Қалқаман-2 &quot;және&quot; Қалқаман-3 шағын аудандары Наурызбай ауданына кірді.&lt;ref&gt;[http://nauryzbay.almaty.kz/page.php?page_id=158&amp;lang=1 НАУРЫЗБАЙ АУДАНЫНЫҢ ӘЛЕУМЕТТІК-ЭКОНОМИКАЛЫҚ ТӨЛҚҰЖАТЫ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180820172535/http://nauryzbay.almaty.kz/page.php?page_id=158&amp;lang=1 |date=2018-08-20 }}&lt;/ref&gt;

Аудан аумағында алдын ала деректер бойынша ресімделуі:

* 590 шаруа қожалығы жалпы аумағы 2 133 га;
* 11 528 жер учаскелерін жеке тұрғын үй құрылысы және жеке қосалқы шаруашылықтардың, жалпы алаңы 1 741 га;
* 3 759 саяжай учаскелерінің жалпы ауданы 314 гектар;
* 143 жер учаскесі көп қабатты, көп пәтерлі тұрғын үй, жалпы ауданы 163 га;
* 961 жер учаскесі жалпы көлемі 1 052 га түрлерімен нысаналы мақсатын қоса алғанда, коммерциялық пайдалану;
* 1 565 га жерінде инфрақұрылымдық объектілері (жолдар, ЭБЖ), сондай-ақ ресімделген жер пайдаланушылар.

== Ауданның көшелері ==
=== [[Бәйкен Әшімов]] көшесі ===
'''Әшімов көшесі'''&amp;nbsp;— [[Алматы]]&amp;nbsp;қаласы Наурызбай ауданындағы &quot;Қалқаман-2&quot; ш.а.&amp;nbsp;көше.

Бұрын бұл көшенің атауы Әуезов көшесі (Қалқаман) болған, бірақ мұндай [[Әуезов көшесі (Алматы)|көшесі]]&amp;nbsp;қаланың орталық бөлігінде бар болғандықтан шатасу пайда болды. Алматы қаласының әкімдігінің және мәслихатының &quot;28&quot; қараша 2016 жылғы шешімімен Әшімов көшесі болып аталды&lt;sup&gt;[1]&lt;/sup&gt;.

=== Мекемелер мен ұйымдар ===
* № 7 қалалық клиникалық аурухана;
* Almaty International School шетелдіктерге арналған жекеменшік мектеп, к. Ашимова 185;
* Иахоба куәгерлері діни бірлестігінің бас орталығы, Әшімов к. 187;
* &quot;Алатау&quot;шипажайы.
* ТК Тау Самал

=== Көлік ===
* Автобус
* Маршрутка

=== Медицина және денсаулық сақтау ===
* № 7 қалалық клиникалық ауруханасы;
* № 26 емхана, Таусамалы ш.а., Горозы&amp;nbsp;к-сі 102;
* № 27 емхана, Дәулеткерей к-сі 100 А;
* № 36 емхан, Шұғыла ш.а. 340 А;

== Әкімдері ==
# Қуаныш Қашқымбаев

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

== Сілтемелер ==
* [https://web.archive.org/web/20141014153611/http://vecher.kz/node/29755 Шекарасы Наурызбай ауданы]

[[Санат:Алматы аудандары]]</text>
      <sha1>rqq6gin2tfr444bmuga7vtrfy40p2ta</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ақшкол (Батыс Қазақстан облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>610711</id>
    <revision>
      <id>3060089</id>
      <parentid>2780620</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T18:38:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3453" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Қазақстан 
|статусы                 =  Ауыл
|атауы                 = Ақшкол
|сурет               =   
|әкімшілік күйі          =   
|елтаңба                 = 
|ту                      =  
|елтаңба сипаттамасы     = 
|ту сипаттамасы          = 
|елтаңба ені             = 
|ту ені                  = 
   |lat_deg =50 |lat_min = 03|lat_sec = 58
   |lon_deg =51|lon_min =46|lon_sec =32
   |CoordAddon             = type:city(1226000)_region:KZ
   |CoordScale             =
|ел картасы              = 
|облыс картасы           = 
|аудан картасы           = 
|ел картасының өлшемi    = 
|облыс картасының өлшемi = 
|аудан картасының өлшемi = 
|облысы                  = Батыс Қазақстан облысы
|кестедегі облыс         = Батыс Қазақстан облысы{{!}}Батыс Қазақстан
|ауданы                  = Ақжайық ауданы
|кестедегі аудан         = Ақжайық ауданы{{!}}Ақжайық 
|мекен түрі              = ауылдық округ{{!}}Ауылдық округі
|мекені                  = Есенсай ауылдық округі{{!}}Есенсай
|ішкі бөлінісі           = 
|әкімі                   = 
|құрылған уақыты         =    
|алғашқы дерек           = 
|бұрынғы атаулары        = 
|статус алуы               = 
|жер аумағы                  = 
|климаты                 = 
  |тұрғыны                =26
  |санақ жылы             = 2009
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = 
  |конфессионалдық құрамы = 
  |этнохороним            = 
|телефон коды            = 
|пошта индексі           = 
|пошта индекстері        = 
|ортаққордағы санаты     = 
|сайты                   =
|сайт тілі               =
}}
{{мағына|Ақшкол}}
'''Ақшкол''' — [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Ақжайық ауданы]], [[Есенсай ауылдық округі]] құрамында болған ауыл, [[2011 жыл|2011]] жылы таратылған.

== Географиялық орны ==
Аудан орталығы - [[Чапаев (Батыс Қазақстан облысы)|Чапаев]] ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 43 км-дей жерде.

== Халқы ==
[[1999 жыл|1999 жылы]] тұрғындар саны 141 адам (68 ер адам және 73 әйел адам) болса, [[2009 жыл|2009 жылы]] 26 адамды (12 ер адам және 14 әйел адам) құрады.&lt;ref name=&quot;source122&quot;&gt;[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

{{Ақжайық ауданы елді мекендері}}

[[Санат:Ақжайық ауданының таратылған елді мекендері]]</text>
      <sha1>omapp6ly9uho7zz2uzjmx67ur787hq2</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ақтөбе-Лаэти қалашығы</title>
    <ns>0</ns>
    <id>617586</id>
    <revision>
      <id>3060042</id>
      <parentid>3059604</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T18:12:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="21471" xml:space="preserve">{{Тексерілмеген мақала|date=наурыз 2019}} &lt;!-- БҰЛ МӘТІНДІ ӨШІРМЕҢІЗ! БҰЛ ҚАТАРДАН КЕЙІН ЖАЗЫҢЫЗ!  --&gt;
{{cleanup}}
{{coord|47|10|45|N|51|58|47|E}}
'''Ақтөбе-Лаэти''' - [[Атырау]] қаласынан 6 шақырым, қалаға қатысты [[Томарлы]] селосынан 2 шақырым және «Жұлдыз-3» мөлтек ауданына бірнеше жүз метр қашықтықта орналасқан ортағасырлық қалашық. 

== Зерттеулер  ==

1950 жылдың аяғында геология институтының ғылыми қызметкері Сапар Қарымсақов В. Афанасьевке Гурьев қаласының шығысына қарай 18 шақырым Сақол мекені маңында ежелгі қалмақ қалашығы туралы терілген қағазды ұстатты. Кейін Сапар Қарымсақов екеуі іздеп тапқан. Қазба барысында ескерткіш табылған болатын. 1960 жылдардың соңына қарай осы ескерткішпен Лев Галкин танысқан болатын. Оның жүргізген зерттеу жұмысы 1983 жылға дейін жалғасты. Сонымен қатар 1960 жылы шыққан “Қазақстанның археологиялық картасы” жинағында Атырау маңындағы Ақтөбе-Лаэти қалашығы кіреді.Тапқан ескерткішін алғаш рет 1965 жылы археолог М.С. Мерщиевке көрсеткен болатын. Қорытындысына бірлесіп, табылған ескерткіш материалдарды негізінде қоныстың ХІІІ-ХІV ғасырларда болғанын дəлелдеп, мақала жариялаған. 
Қалашықтың Ақтөбе деген атауын жергілікті қазақтар қалашық қирандысы төбе болып үйіліп жатқаннан кейін атаған. Лев Галкин 1977 жылы &quot;Археологические открытия 1977 года&quot; атты еңбегінде Алтын Орда қалашығын Пицигани картасына сүйеніп, &quot;Лаэти&quot; қаласы деп атаған болатын. Сонымен, жаңадан &quot;Лаэти&quot; атауы пайда болды. Өлкетанушы &quot;Лаэти&quot; атауын түркі сөздеріндегі &quot;Лай&quot; немесе &quot;Лайланған&quot; сөздерімен түсіндіреді. Бұл, мүмкін, мекеннің қасынан ағатын Жайық сағасының су тасқыны кезінде судың лайлануымен және жаз аяғында судың аз мөлшерінде тағы да лайлануымен байланысты болса керек, – деп тұжырым жасаған. .В.Афанасьев отряд жетешісі ретінде 1990-1993 жылдары облыстық мәдениет комитетінің, облыстық тарихи-өлкетану музейінің қаржысы негізінде Ақтөбе қалашығына археологиялық қазба жұмысын жүргізіп, қала тарихының зерттелуіне бірсыпыра үлес қосты. Ақтөбе-Лаэти қаласының осы күнге дейін сақталмай жойылуы жөнінде бүгінде екі түрлі пікір қалыптасқан. Оның бірі Ақсақ Темірдің 1396 жылы жаулап алуымен, екіншісі Каспий теңізінің деңгейі көтеріліп айналаны су басуы әсерімен байланыстырылады. Яғни, Ақтөбе-Лаэти қалашығы бүгінгі Атырау қаласының аумағында орналасып, ХV ғасырда қала қиратылған немесе жойылған деуімізге әбден болады. Оны белгілі археолог К.Байпақовтың «Жайықтың төменгі жағында тағы бір ірі қалашық табылып зерттелді. Ақтөбе қалашығындағы қазба жұмыстар тұрғын үйлердің кан жүйесімен жылытылатынын анықтады» дей келіп, Ақтөбеден бидай сақтайтын ыдыстар кездесті, ал, табылған керамика мен тиындар қалашықтың ХІІІ- ХV ғасырда өмір сүргенін айғақтайды дегені дәлелдей түседі.
  
===Қызықты ақпарат===
Тағы бір қызықты материалды 2015 жылы Татарстан ғалымы, нумизматик Р.Ю.Рева ұсынды. Ол 2006 жылы Саратов қаласынан табылған алтынордалық   тиынды оқып, оны Құтлукент қаласында соғылғанын анықтады. Оның есебінше, Құтлукент Жайық бойында Атыраудан қашық емес жерде орналасқан екен. Атыраулық археолог М.Қасенов Р.Ю.Реваның жаңалығымен танысып, «ол, өкінішке қарай, Ақтөбе-Лаэти қаласын білмейді. Оның Құтлукент қаласы  Ақтөбе-Лаэти қаласы болуы да мүмкін» деген ой білдіреді. Р.Ю.Рева зерттеуінің соңында әл Омари еңбегіндегі жолдарды  «Хорезм мен Сарай арасында Учик (Үйшік – бүгінгі Атырау қаласы) және Құтлукент қалалары бар» деп оқуды ұсынады. Ол Құтлукент қаласы Сарайшық қаласының алғашқы атауы немесе әлі табылмаған қала болуы мүмкін» деген қорытынды жасайды. Ғалымның пікірі ғылым әлемінде кеңірек насихаттала қоймаса да, тың тұжырым екені белгілі. Оның үстіне, ХІV ғасырдағы әл Омаридың зерттеуін жаңаша саралауы, сөз жоқ, біраз мәселеге өзгеше қарау қажеттігін айғақтайды. Оны назарға алсақ, сонда Үйшік атауы Алтын орда заманынан бері келе жатқанын байқауға болады.

== Қала құрылысы  ==

Ғимараттың сыртын әртүрлі ою-өрнекті, түрлі-түске боялған қаптама плиталармен безендірген. Көбіне көгілдір ақық түсті болып келеді. Сондай-ақ қыш кірпіште құрылыста қолданылған материал болып табылады. Оларды үй қабырғасын, іргетасын тұрғызуға, еденге төсеуге, өзге де мақсаттарда қолданған. Ғалымдар мұндай құрылыс материалының IХ-Х ғасырлардан бастап қолданылғанын айтады. Атақты архитектор Т.Басенов бұл кiрпiштiң бiр шаршы сантиметрiнің 64,5 кг қысымға шыдайтын мықтылығын айта отырып, жергiлiктi саздан бұдан артық құрылыс материалын әзiрлеу мүмкiн емес деген пайымдауын айтады. Қыш бұйымдардан қызыл түсті балшықтан жасалған бұйымдар басым болып келеді, олар темір тотығы, майда қоспалар: пирит, слюда, әкпен ерекшеленетін темірленген балшықтан жасалған. Ас ішуге арналған ыдыстардың бір бөлігі әртүрлі өрнектермен безендірілген түрлі-түсті жылтыр сырлы ыдыстар. Бұйымдардың сырлануы әртекті. Кварц, далалық шпат, каолин т.б. сілтілік материалдар 950º С температурадан жоғары ыстықта шыныға ұқсас қабат қалыптастырып, глазурьленеді. Мөлдір қарасұр сырлардың құрамында дала шпатының көп екендігі белгілі. Күңгірттеу сырлардағы глазурь құрамында қалайы тотығы бар. Қоңыр түске мыс тотығын қосу арқылы қол жеткізген. Қызыл балшықты сырлы ыдыстар 900-1200º С температураға дейінгі қышқылды ортада күйдірілген. Екінші бір түрі – кашин балшығынан көркемделіп жасалған пиала, тостаған, құмыра және вазалар. Олар силикат текті ашық ақ түсті кремнезимді балшықтан дайындалады. Сыртына көпбояулы полихромды суреттер үстінен жылтыр сыр жағылып жасалған. Әдетте үш түстен тұрады: кашин балшығының өзіндік ақ түсінен, өрнектері көк немесе жасыл түспен салынады. Жасыл түс алу үшін мыс тотығы қолданылса, қара¬көк түстен көгілдір түске дейін кобальт қолданылған. Мұндай ыдыстар «хорезмдік стиль» деп те аталады. Кобальтпен әшекейлеу күрделі өсімдікті өрнек түзеді, бұл түр Тимуридтер дәуірінде пайда болып, XIV ғасырдың соңынан бастап, XV ғасырдың аяғына дейін гүлденген. Ескерткіштен табылған шығыр құралдары және диірмен тастарына қарағанда, бақша шаруашылығы кеңінен дамыған. Сондай-ақ мал да көп болған, оны остеологиялық материалдардың, яғни, мал сүйектерінің молдығы дәлелдейді. Осы жердің тұрғындары аңшылықпен және балық аулаумен айналысқан. Қорыта айтқанда, бұл жерде барлық дерлік қажетті заттармен қамтамасыз етіп отырған тұтас бір экономикалық кешен болған, одан артылған¬дары сауда-саттыққа жіберілген. Археологиялық зерттеулердің нәтижелері мұнда түрлі елдердің ақшалары, соның ішінде, Хұлағидтық елхан Махмұд Ғазанның алтын тиыны және басқа да күміс, мыс тиын түрлері болғандығын көрсетті. Иранды билеген Махмұд Ғазан мен Жошы Ұлысын билеген Тоқтының кезінде белгілі бір келісім бойынша іс-шаралар жүргізілген секілді. Сондықтан Ақтөбе – Лаэтиден иран тиын-дары табылуы таңғаларлық құбылыс емес. Алтын тиынның бетіне Калима шахадат – куәлік сөзі жазылған, яғни, «Алладан басқа Құдай жоқ, Мұхаммед Алланың елшісі» деп жазылыпты. Тиын Иранның оңтүстігіндегі Шираз қаласында соғылған.

==Зерттеу нәтижесінде табылған жәдігерлер==

Сонымен қатар, ұзындығы кісі бойындай алып құмыралар, қару-жарақ түрлері мен металл ыдыстар. Мұның барлығы аумағы 4 гектар жерді алып жатқан көне қала орнынан табылған. Мамандардың пайымдауынша, бұл арада 1000-ға тарта тұрғыны бар ірі қолөнер орталығы болған.  
Амангелді Зайнов, археолог-ғалым: - Олай дейтін себебіміз, осы жерден ондаған пеш, қыш ыдыстардың қалдықтары табылды. Мынау жай ғана фрагмент болғанымен, бұл – үлкен ыдыстың мойны және қыш ыдысты жасап қана қоймаған, оған өрнектер салған. Толқынды өрнектер – Жайық өзені бойын жайлаған халықтарға тән өрнек. Өкінішке қарай, көне қаланың біраз бөлігін зерттеу қиынға соғады. Себебі үстіне үйлер салынып кеткен.    Ақтөбе-лаэти қаласының орнын қазу сонау  70-жылдары  мәскеулік  археолог-ғалым Галкиннің бастамасымен қолға алынған. Сол кезде ғалым өзінің жазбаларында бұл қаланы «дүкен-қала» деп атапты. Оның себебі осы арада керемет қолөнер дамыған: кірпіш күйдірілген, металл балқытылған, оның қажеттілігі іргедегі  Хан ордалы Сарайшық қаласы тұрғындарының, сондай-ақ ұлы Жібек Жолы бойында жатқандықтан да осы арада көшпенді керуендердің  қажетін өтеуге жұмыс жасаған сыңайлы. Сол кездің өзінде Ақтөбе-лаэтидің орнынан жүздеген жәдігер табылған. Бірақ өкінішке қарай басым бөлігі Мәскеуге жөнелтіліпті.   Айбек Тұрарұлы, ғылыми қордың сақтаушысы:  - Ерекше белгілердің ішінде құс бейнесіндегі қыш ыдысты айтуға болады. Оның құйрығында және қанатында таңбалардың суреті бар. 13-14 ғасырларға жататын қыш шырғадандарды да осы қатарға қоюға болады.

==Қаланың болашағы туралы ==
Қазіргі таңда жүріп жатқан қазба жұмыстары бұл ғалымдар белгілеген қалашықтың бөлігіне қатысты емес. Бұл қазылып жатырған 20х20 метр жер бөлігіне алдымен, музей мамандары барлау жұмысын жүргізіп, топырағын тазалап, құрылыстың кірпіші қаланған қабырғаларының орнын анықтады. Осы қабырғалардың негізінде, қазба орнында бөлмелер пайда болды. Кейбір бөлмелерден, қыш ыдыстардың сынығы, металл қорытпалары¬ның қалдығы, моншақтар және жазуы сақталмаған мыс тиындар табылды. Металл өнімдерінің қалдықтары, әсіресе, арнайы ошақтардың ішінен шықты. Бұл ошақтардың кейбіреуі кірпішпен қаланса, кейбіреуінің арнайы мұражасы жасалынған. Демек, бұл қазылған орындағы ошақтар қалашықтың жанында тұрмыстық шеберхананың болғандығын растайды. Қазба орнындағы жер қабаттарына қарап отырып, теңіз астында қалған қалашықтың аз сақталған қабырғаларының бөлігін көруге болады. Музей қорында аталған қазба орнының 500-ге жуық жәдігері сақталған. Оның ішінде алтын монетаның, жоғары сапалы алтыннан, қыштан жасалған сәндік әшекей бұйымдары мен жебе ұштары, құмыралар табылды.
– Менің пайымдауымша, бұл жерде қазір 0,0001 пайызы ғана ашылған сияқты. Мына енді нақты айту қиын, меніңше, әлі ұзақ жылдық жұмыс бар. Жеке өзімнің барлау жұмыстарым бойынша, орташа 10 га жерде осы қаланың қалдықтары орналасып жатыр. Көне қаланың облыс орталығына таяу болғаны туризмнің дамуына жол ашады. Бұл жер – тарихшы, археолог боламын деген арманы бар жастар үшін таптырмас тәжірибе алаңы. Осы қазба жұмыстарына Х.Досмұхамедов атындағы Атырау мем-лекеттік университеті студенттері мен «Жасыл ел» жасағы құрамындағы отызға жуық жастар қатысты. Жалпы, көне қалалар бойынша ғылыми зерттеулерге ден қоюды талап ететін жаңа кезең келгендей, – дейді Мұрат Қалменов.

Мұрат Қалменов, тарих ғылымдарының докторы:
− Бұл жер өндіріс орны болған. Себебі, шыны, метал, сүйектің сынықтары табылып жатыр.Табылған жәдігерлердің барлығын дұрыстап анықтау қажет. Қазба жұмыстарын жүргізуге «Жасыл ел» еңбек жасақтары мен облыстық тарихи өлкетану мұражайының қызметкерлерінен барлығы ат салысты.

Ақтөбе – Лаэти қалашығына қазба жұмыстары аяқталған соң, музей мамандары Сарайшық қаласына ұйымдастырылатын қазба жұмыстарына қатысуды жоспарлап отыр. 
 
 
=== Қазіргі бағдарламалар ===
Бұл археологиялық экспедиция келешекте Елбасының тапсырмасына сәйкес, рухани құндылықтардың маңыздылығын арттыру, өлкетануға қатысты жүйелі зерттеулерді жүргізу, облыстың көне тарихына қазба жұмыстары арқылы нақты тұжырымдар жасай білу үшін музей мамандарына зор тәжірибе алмасу болады.
Келешекте Атырауда аспан асты музейлері жобасын жүзеге асыруға мол мүмкіндік болады деп ктілуде.
Айтарлығы, биыл Атырау облысында «Болашаққа бағдар: рухани жаңғыру» бағдарламасын жүзеге асыру мақсатында үйлестіру орталығы ашылды. Жобалық кеңсе бағдарламаның «Туған жер», «Киелі жерлер географиясы», «100 жаңа есім» бағыттарын іске асырады. Орталық құрамына мемлекеттік оргадар, мәдениет пен білім сала¬ларының өкілдері кірген.
Сайып келгенде, тарихты зерделеп, оны ұрпаққа аманаттауға арналған Елбасы Н.Назарбаевтың «Болашаққа бағдар: рухани жаңғыру» мақаласындағы «Туған жер» бағдарламасы аясында «Қазақстанның қасиетті рухани құн¬дылықтары» немесе «Қазақстанның киелі жерлерінің географиясы» жобасы бойынша атқарылар жұмыстардан халық зор үміт күтуде.
== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Қазақстан көне қалалары]]</text>
      <sha1>tcxztqwsgjxp88pfp19fa1i5ktv0b56</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060171</id>
      <parentid>3060042</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T19:57:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="22460" xml:space="preserve">{{Тексерілмеген мақала|date=наурыз 2019}} &lt;!-- БҰЛ МӘТІНДІ ӨШІРМЕҢІЗ! БҰЛ ҚАТАРДАН КЕЙІН ЖАЗЫҢЫЗ!  --&gt;
{{cleanup}}
{{Көне қалашық
|Атауы         = Ақтөбе-Лаэти
|Шынайы атауы  =
|сурет         = 
|өлшемі        = 
|Сурет атауы   = 
|Мәртебесі     = 
|Мемлекет      = [[Алтын Орда]]
|Қазіргі жері  = [[Атырау облысы]], [[Атырау]] қаласы, [[Томарлы]] ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 2 км
|Қалануы       = 
|Қалаушы       = 
|Деректерде атала бастады = 
|Басқаша атаулары = 
|Халық саны    = 
|Қиралды       = XVI ғасыр
|Қиралу себебі = 
|Орналасуы     = 
  |lat_dir = N |lat_deg = 47 |lat_min = 10 |lat_sec = 45
  |lon_dir = E |lon_deg = 51 |lon_min = 58 |lon_sec = 47
  |region        = 
  |CoordScale    = 
 |Позициялық карта 1 = 
  |ПозКарта 1 ені    = 
  |crosses180        = 
|Облыс картасы       = 
|Ортаққордағы санаты = 
}}
'''Ақтөбе-Лаэти''' - [[Атырау]] қаласынан 6 шақырым, қалаға қатысты [[Томарлы]] селосынан 2 шақырым және «Жұлдыз-3» мөлтек ауданына бірнеше жүз метр қашықтықта орналасқан ортағасырлық қалашық.

== Зерттеулер  ==

1950 жылдың аяғында геология институтының ғылыми қызметкері Сапар Қарымсақов В. Афанасьевке Гурьев қаласының шығысына қарай 18 шақырым Сақол мекені маңында ежелгі қалмақ қалашығы туралы терілген қағазды ұстатты. Кейін Сапар Қарымсақов екеуі іздеп тапқан. Қазба барысында ескерткіш табылған болатын. 1960 жылдардың соңына қарай осы ескерткішпен Лев Галкин танысқан болатын. Оның жүргізген зерттеу жұмысы 1983 жылға дейін жалғасты. Сонымен қатар 1960 жылы шыққан “Қазақстанның археологиялық картасы” жинағында Атырау маңындағы Ақтөбе-Лаэти қалашығы кіреді.Тапқан ескерткішін алғаш рет 1965 жылы археолог М.С. Мерщиевке көрсеткен болатын. Қорытындысына бірлесіп, табылған ескерткіш материалдарды негізінде қоныстың ХІІІ-ХІV ғасырларда болғанын дəлелдеп, мақала жариялаған. 
Қалашықтың Ақтөбе деген атауын жергілікті қазақтар қалашық қирандысы төбе болып үйіліп жатқаннан кейін атаған. Лев Галкин 1977 жылы &quot;Археологические открытия 1977 года&quot; атты еңбегінде Алтын Орда қалашығын Пицигани картасына сүйеніп, &quot;Лаэти&quot; қаласы деп атаған болатын. Сонымен, жаңадан &quot;Лаэти&quot; атауы пайда болды. Өлкетанушы &quot;Лаэти&quot; атауын түркі сөздеріндегі &quot;Лай&quot; немесе &quot;Лайланған&quot; сөздерімен түсіндіреді. Бұл, мүмкін, мекеннің қасынан ағатын Жайық сағасының су тасқыны кезінде судың лайлануымен және жаз аяғында судың аз мөлшерінде тағы да лайлануымен байланысты болса керек, – деп тұжырым жасаған. .В.Афанасьев отряд жетешісі ретінде 1990-1993 жылдары облыстық мәдениет комитетінің, облыстық тарихи-өлкетану музейінің қаржысы негізінде Ақтөбе қалашығына археологиялық қазба жұмысын жүргізіп, қала тарихының зерттелуіне бірсыпыра үлес қосты. Ақтөбе-Лаэти қаласының осы күнге дейін сақталмай жойылуы жөнінде бүгінде екі түрлі пікір қалыптасқан. Оның бірі Ақсақ Темірдің 1396 жылы жаулап алуымен, екіншісі Каспий теңізінің деңгейі көтеріліп айналаны су басуы әсерімен байланыстырылады. Яғни, Ақтөбе-Лаэти қалашығы бүгінгі Атырау қаласының аумағында орналасып, ХV ғасырда қала қиратылған немесе жойылған деуімізге әбден болады. Оны белгілі археолог К.Байпақовтың «Жайықтың төменгі жағында тағы бір ірі қалашық табылып зерттелді. Ақтөбе қалашығындағы қазба жұмыстар тұрғын үйлердің кан жүйесімен жылытылатынын анықтады» дей келіп, Ақтөбеден бидай сақтайтын ыдыстар кездесті, ал, табылған керамика мен тиындар қалашықтың ХІІІ- ХV ғасырда өмір сүргенін айғақтайды дегені дәлелдей түседі.
  
===Қызықты ақпарат===
Тағы бір қызықты материалды 2015 жылы Татарстан ғалымы, нумизматик Р.Ю.Рева ұсынды. Ол 2006 жылы Саратов қаласынан табылған алтынордалық   тиынды оқып, оны Құтлукент қаласында соғылғанын анықтады. Оның есебінше, Құтлукент Жайық бойында Атыраудан қашық емес жерде орналасқан екен. Атыраулық археолог М.Қасенов Р.Ю.Реваның жаңалығымен танысып, «ол, өкінішке қарай, Ақтөбе-Лаэти қаласын білмейді. Оның Құтлукент қаласы  Ақтөбе-Лаэти қаласы болуы да мүмкін» деген ой білдіреді. Р.Ю.Рева зерттеуінің соңында әл Омари еңбегіндегі жолдарды  «Хорезм мен Сарай арасында Учик (Үйшік – бүгінгі Атырау қаласы) және Құтлукент қалалары бар» деп оқуды ұсынады. Ол Құтлукент қаласы Сарайшық қаласының алғашқы атауы немесе әлі табылмаған қала болуы мүмкін» деген қорытынды жасайды. Ғалымның пікірі ғылым әлемінде кеңірек насихаттала қоймаса да, тың тұжырым екені белгілі. Оның үстіне, ХІV ғасырдағы әл Омаридың зерттеуін жаңаша саралауы, сөз жоқ, біраз мәселеге өзгеше қарау қажеттігін айғақтайды. Оны назарға алсақ, сонда Үйшік атауы Алтын орда заманынан бері келе жатқанын байқауға болады.

== Қала құрылысы  ==

Ғимараттың сыртын әртүрлі ою-өрнекті, түрлі-түске боялған қаптама плиталармен безендірген. Көбіне көгілдір ақық түсті болып келеді. Сондай-ақ қыш кірпіште құрылыста қолданылған материал болып табылады. Оларды үй қабырғасын, іргетасын тұрғызуға, еденге төсеуге, өзге де мақсаттарда қолданған. Ғалымдар мұндай құрылыс материалының IХ-Х ғасырлардан бастап қолданылғанын айтады. Атақты архитектор Т.Басенов бұл кiрпiштiң бiр шаршы сантиметрiнің 64,5 кг қысымға шыдайтын мықтылығын айта отырып, жергiлiктi саздан бұдан артық құрылыс материалын әзiрлеу мүмкiн емес деген пайымдауын айтады. Қыш бұйымдардан қызыл түсті балшықтан жасалған бұйымдар басым болып келеді, олар темір тотығы, майда қоспалар: пирит, слюда, әкпен ерекшеленетін темірленген балшықтан жасалған. Ас ішуге арналған ыдыстардың бір бөлігі әртүрлі өрнектермен безендірілген түрлі-түсті жылтыр сырлы ыдыстар. Бұйымдардың сырлануы әртекті. Кварц, далалық шпат, каолин т.б. сілтілік материалдар 950º С температурадан жоғары ыстықта шыныға ұқсас қабат қалыптастырып, глазурьленеді. Мөлдір қарасұр сырлардың құрамында дала шпатының көп екендігі белгілі. Күңгірттеу сырлардағы глазурь құрамында қалайы тотығы бар. Қоңыр түске мыс тотығын қосу арқылы қол жеткізген. Қызыл балшықты сырлы ыдыстар 900-1200º С температураға дейінгі қышқылды ортада күйдірілген. Екінші бір түрі – кашин балшығынан көркемделіп жасалған пиала, тостаған, құмыра және вазалар. Олар силикат текті ашық ақ түсті кремнезимді балшықтан дайындалады. Сыртына көпбояулы полихромды суреттер үстінен жылтыр сыр жағылып жасалған. Әдетте үш түстен тұрады: кашин балшығының өзіндік ақ түсінен, өрнектері көк немесе жасыл түспен салынады. Жасыл түс алу үшін мыс тотығы қолданылса, қара¬көк түстен көгілдір түске дейін кобальт қолданылған. Мұндай ыдыстар «хорезмдік стиль» деп те аталады. Кобальтпен әшекейлеу күрделі өсімдікті өрнек түзеді, бұл түр Тимуридтер дәуірінде пайда болып, XIV ғасырдың соңынан бастап, XV ғасырдың аяғына дейін гүлденген. Ескерткіштен табылған шығыр құралдары және диірмен тастарына қарағанда, бақша шаруашылығы кеңінен дамыған. Сондай-ақ мал да көп болған, оны остеологиялық материалдардың, яғни, мал сүйектерінің молдығы дәлелдейді. Осы жердің тұрғындары аңшылықпен және балық аулаумен айналысқан. Қорыта айтқанда, бұл жерде барлық дерлік қажетті заттармен қамтамасыз етіп отырған тұтас бір экономикалық кешен болған, одан артылған¬дары сауда-саттыққа жіберілген. Археологиялық зерттеулердің нәтижелері мұнда түрлі елдердің ақшалары, соның ішінде, Хұлағидтық елхан Махмұд Ғазанның алтын тиыны және басқа да күміс, мыс тиын түрлері болғандығын көрсетті. Иранды билеген Махмұд Ғазан мен Жошы Ұлысын билеген Тоқтының кезінде белгілі бір келісім бойынша іс-шаралар жүргізілген секілді. Сондықтан Ақтөбе – Лаэтиден иран тиын-дары табылуы таңғаларлық құбылыс емес. Алтын тиынның бетіне Калима шахадат – куәлік сөзі жазылған, яғни, «Алладан басқа Құдай жоқ, Мұхаммед Алланың елшісі» деп жазылыпты. Тиын Иранның оңтүстігіндегі Шираз қаласында соғылған.

==Зерттеу нәтижесінде табылған жәдігерлер==

Сонымен қатар, ұзындығы кісі бойындай алып құмыралар, қару-жарақ түрлері мен металл ыдыстар. Мұның барлығы аумағы 4 гектар жерді алып жатқан көне қала орнынан табылған. Мамандардың пайымдауынша, бұл арада 1000-ға тарта тұрғыны бар ірі қолөнер орталығы болған.  
Амангелді Зайнов, археолог-ғалым: - Олай дейтін себебіміз, осы жерден ондаған пеш, қыш ыдыстардың қалдықтары табылды. Мынау жай ғана фрагмент болғанымен, бұл – үлкен ыдыстың мойны және қыш ыдысты жасап қана қоймаған, оған өрнектер салған. Толқынды өрнектер – Жайық өзені бойын жайлаған халықтарға тән өрнек. Өкінішке қарай, көне қаланың біраз бөлігін зерттеу қиынға соғады. Себебі үстіне үйлер салынып кеткен.    Ақтөбе-лаэти қаласының орнын қазу сонау  70-жылдары  мәскеулік  археолог-ғалым Галкиннің бастамасымен қолға алынған. Сол кезде ғалым өзінің жазбаларында бұл қаланы «дүкен-қала» деп атапты. Оның себебі осы арада керемет қолөнер дамыған: кірпіш күйдірілген, металл балқытылған, оның қажеттілігі іргедегі  Хан ордалы Сарайшық қаласы тұрғындарының, сондай-ақ ұлы Жібек Жолы бойында жатқандықтан да осы арада көшпенді керуендердің  қажетін өтеуге жұмыс жасаған сыңайлы. Сол кездің өзінде Ақтөбе-лаэтидің орнынан жүздеген жәдігер табылған. Бірақ өкінішке қарай басым бөлігі Мәскеуге жөнелтіліпті.   Айбек Тұрарұлы, ғылыми қордың сақтаушысы:  - Ерекше белгілердің ішінде құс бейнесіндегі қыш ыдысты айтуға болады. Оның құйрығында және қанатында таңбалардың суреті бар. 13-14 ғасырларға жататын қыш шырғадандарды да осы қатарға қоюға болады.

==Қаланың болашағы туралы ==
Қазіргі таңда жүріп жатқан қазба жұмыстары бұл ғалымдар белгілеген қалашықтың бөлігіне қатысты емес. Бұл қазылып жатырған 20х20 метр жер бөлігіне алдымен, музей мамандары барлау жұмысын жүргізіп, топырағын тазалап, құрылыстың кірпіші қаланған қабырғаларының орнын анықтады. Осы қабырғалардың негізінде, қазба орнында бөлмелер пайда болды. Кейбір бөлмелерден, қыш ыдыстардың сынығы, металл қорытпалары¬ның қалдығы, моншақтар және жазуы сақталмаған мыс тиындар табылды. Металл өнімдерінің қалдықтары, әсіресе, арнайы ошақтардың ішінен шықты. Бұл ошақтардың кейбіреуі кірпішпен қаланса, кейбіреуінің арнайы мұражасы жасалынған. Демек, бұл қазылған орындағы ошақтар қалашықтың жанында тұрмыстық шеберхананың болғандығын растайды. Қазба орнындағы жер қабаттарына қарап отырып, теңіз астында қалған қалашықтың аз сақталған қабырғаларының бөлігін көруге болады. Музей қорында аталған қазба орнының 500-ге жуық жәдігері сақталған. Оның ішінде алтын монетаның, жоғары сапалы алтыннан, қыштан жасалған сәндік әшекей бұйымдары мен жебе ұштары, құмыралар табылды.
– Менің пайымдауымша, бұл жерде қазір 0,0001 пайызы ғана ашылған сияқты. Мына енді нақты айту қиын, меніңше, әлі ұзақ жылдық жұмыс бар. Жеке өзімнің барлау жұмыстарым бойынша, орташа 10 га жерде осы қаланың қалдықтары орналасып жатыр. Көне қаланың облыс орталығына таяу болғаны туризмнің дамуына жол ашады. Бұл жер – тарихшы, археолог боламын деген арманы бар жастар үшін таптырмас тәжірибе алаңы. Осы қазба жұмыстарына Х.Досмұхамедов атындағы Атырау мем-лекеттік университеті студенттері мен «Жасыл ел» жасағы құрамындағы отызға жуық жастар қатысты. Жалпы, көне қалалар бойынша ғылыми зерттеулерге ден қоюды талап ететін жаңа кезең келгендей, – дейді Мұрат Қалменов.

Мұрат Қалменов, тарих ғылымдарының докторы:
− Бұл жер өндіріс орны болған. Себебі, шыны, метал, сүйектің сынықтары табылып жатыр.Табылған жәдігерлердің барлығын дұрыстап анықтау қажет. Қазба жұмыстарын жүргізуге «Жасыл ел» еңбек жасақтары мен облыстық тарихи өлкетану мұражайының қызметкерлерінен барлығы ат салысты.

Ақтөбе – Лаэти қалашығына қазба жұмыстары аяқталған соң, музей мамандары Сарайшық қаласына ұйымдастырылатын қазба жұмыстарына қатысуды жоспарлап отыр. 
 
 
=== Қазіргі бағдарламалар ===
Бұл археологиялық экспедиция келешекте Елбасының тапсырмасына сәйкес, рухани құндылықтардың маңыздылығын арттыру, өлкетануға қатысты жүйелі зерттеулерді жүргізу, облыстың көне тарихына қазба жұмыстары арқылы нақты тұжырымдар жасай білу үшін музей мамандарына зор тәжірибе алмасу болады.
Келешекте Атырауда аспан асты музейлері жобасын жүзеге асыруға мол мүмкіндік болады деп ктілуде.
Айтарлығы, биыл Атырау облысында «Болашаққа бағдар: рухани жаңғыру» бағдарламасын жүзеге асыру мақсатында үйлестіру орталығы ашылды. Жобалық кеңсе бағдарламаның «Туған жер», «Киелі жерлер географиясы», «100 жаңа есім» бағыттарын іске асырады. Орталық құрамына мемлекеттік оргадар, мәдениет пен білім сала¬ларының өкілдері кірген.
Сайып келгенде, тарихты зерделеп, оны ұрпаққа аманаттауға арналған Елбасы Н.Назарбаевтың «Болашаққа бағдар: рухани жаңғыру» мақаласындағы «Туған жер» бағдарламасы аясында «Қазақстанның қасиетті рухани құн¬дылықтары» немесе «Қазақстанның киелі жерлерінің географиясы» жобасы бойынша атқарылар жұмыстардан халық зор үміт күтуде.
== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Қазақстан көне қалалары]]</text>
      <sha1>n9qn3t4e19697jkah5jtwtufc5x5kg6</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Жетібай</title>
    <ns>0</ns>
    <id>625024</id>
    <revision>
      <id>3059974</id>
      <parentid>2707053</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T15:43:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="896" xml:space="preserve">'''Елді мекендер:''' 

* [[Жетібай (Батыс Қазақстан облысы)|Жетібай]] – [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Бөкей ордасы ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жетібай (Жамбыл облысы)|Жетібай]] – [[Жамбыл облысы]] [[Байзақ ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жетібай (Қостанай облысы)|Жетібай]] – [[Қостанай облысы]] [[Амангелді ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Жетібай (Маңғыстау облысы)|Жетібай]] – [[Маңғыстау облысы]] [[Қарақия ауданы]]ндағы ауыл.

'''Басқа мағыналар:'''

* [[Жетібай өзені]]
* [[Жетібай кен орны]]
* [[Жетібай мұнай-газконденсат кен орны]]

{{айрық}}</text>
      <sha1>ade5i7lcc6kfsk239se0tg661tdx42v</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Буревестник</title>
    <ns>0</ns>
    <id>626323</id>
    <revision>
      <id>3060352</id>
      <parentid>2711786</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T10:50:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="361" xml:space="preserve">* [[Буревестник (Ақмола облысы)|Буревестник]] – [[Ақмола облысы]] [[Егіндікөл ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Буревестник (Қостанай облысы)|Буревестник]] – [[Қостанай облысы]] [[Науырзым ауданы]]ндағы ауыл.

{{айрық}}</text>
      <sha1>2ey8y68mvqsu1oo4ggvfiemnpizobrm</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Санат:Науырзым ауданының таратылған елді мекендері</title>
    <ns>14</ns>
    <id>626324</id>
    <revision>
      <id>3060440</id>
      <parentid>2711790</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T11:41:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Білгіш Шежіреші [[Санат:Наурызым ауданының таратылған елді мекендері]] бетін [[Санат:Науырзым ауданының таратылған елді мекендері]] бетіне жылжытты</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="172" xml:space="preserve">[[Санат:Наурызым ауданы елді мекендері]]
[[Санат:Қостанай облысының таратылған елді мекендері]]</text>
      <sha1>mh7c9be6ho6is6vhazyevla3cjisn3w</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Мереке (айрық)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>626382</id>
    <revision>
      <id>3060380</id>
      <parentid>2712029</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T11:13:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="984" xml:space="preserve">'''Негізгі ұғым:'''

* [[Мереке]] – мемлекеттік не халықаралық органдар белгілеген, үздік оқиғаларға, дәстүрлі даталарға, белгілі бір мамандық қызметкерлеріне құрмет көрсетуге, жүртшылықты қандай да бір мақсатқа жетуге жұмылдыруға арналған күн.

'''Елді мекендер:'''

* [[Мереке (Казталов ауданы)|Мереке]] – [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Казталов ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Мереке (Тасқала ауданы)|Мереке]] – [[Батыс Қазақстан облысы]] [[Тасқала ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Мереке (Қостанай облысы)|Мереке]] – [[Қостанай облысы]] [[Науырзым ауданы]]ндағы ауыл.

{{айрық}}</text>
      <sha1>g1p01ksu6bv24yn12w2jw6btxmm9r1s</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Үлгі:Науырзым ауданы ауылдық округтері</title>
    <ns>10</ns>
    <id>626461</id>
    <revision>
      <id>3060344</id>
      <parentid>2712400</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T10:45:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1292" xml:space="preserve">{{Навигациялық жол
 |state = &lt;includeonly&gt;{{{state|collapsed}}}&lt;/includeonly&gt;
 |navbar = plain
 |түс         = {{түс|Қазақстан}}
 |сурет  = 
 |сурет2 = 
 |жасыру       = 
 |тақырыбы     = [[Қостанай облысы]] [[Науырзым ауданы]] ауылдық округтері
 |мазмұны   = {{nobr| [[Буревестник ауылдық округі (Қостанай облысы)|Буревестник]] •}}
{{nobr| [[Дәмді ауылдық округі|Дәмді]] •}}
{{nobr| [[Қарамеңді ауылдық округі|Қарамеңді]] •}}
{{nobr| [[Наурызым ауылдық округі|Наурызым]] •}}
{{nobr| [[Раздольный ауылдық округі (Қостанай облысы)|Раздольный]] •}}
{{nobr| [[Өлеңді ауылдық округі|Өлеңді]] •}}
{{nobr| [[Шилі ауылдық округі (Наурызым ауданы)|Шилі]] •}}
{{nobr| [[Шолақсай ауылдық округі|Шолақсай]] }}
}}
&lt;noinclude&gt;
[[Санат:Навигациялық үлгілер:Аудандар бойынша ауылдық округтер:Қостанай облысы|Науырзым ауданы]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>iloe66xon7yh6k1c66787sutn896u0l</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060346</id>
      <parentid>3060344</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T10:46:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Білгіш Шежіреші [[Үлгі:Наурызым ауданы ауылдық округтері]] бетін [[Үлгі:Науырзым ауданы ауылдық округтері]] бетіне жылжытты</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1292" xml:space="preserve">{{Навигациялық жол
 |state = &lt;includeonly&gt;{{{state|collapsed}}}&lt;/includeonly&gt;
 |navbar = plain
 |түс         = {{түс|Қазақстан}}
 |сурет  = 
 |сурет2 = 
 |жасыру       = 
 |тақырыбы     = [[Қостанай облысы]] [[Науырзым ауданы]] ауылдық округтері
 |мазмұны   = {{nobr| [[Буревестник ауылдық округі (Қостанай облысы)|Буревестник]] •}}
{{nobr| [[Дәмді ауылдық округі|Дәмді]] •}}
{{nobr| [[Қарамеңді ауылдық округі|Қарамеңді]] •}}
{{nobr| [[Наурызым ауылдық округі|Наурызым]] •}}
{{nobr| [[Раздольный ауылдық округі (Қостанай облысы)|Раздольный]] •}}
{{nobr| [[Өлеңді ауылдық округі|Өлеңді]] •}}
{{nobr| [[Шилі ауылдық округі (Наурызым ауданы)|Шилі]] •}}
{{nobr| [[Шолақсай ауылдық округі|Шолақсай]] }}
}}
&lt;noinclude&gt;
[[Санат:Навигациялық үлгілер:Аудандар бойынша ауылдық округтер:Қостанай облысы|Науырзым ауданы]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>iloe66xon7yh6k1c66787sutn896u0l</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060416</id>
      <parentid>3060346</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T11:26:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1292" xml:space="preserve">{{Навигациялық жол
 |state = &lt;includeonly&gt;{{{state|collapsed}}}&lt;/includeonly&gt;
 |navbar = plain
 |түс         = {{түс|Қазақстан}}
 |сурет  = 
 |сурет2 = 
 |жасыру       = 
 |тақырыбы     = [[Қостанай облысы]] [[Науырзым ауданы]] ауылдық округтері
 |мазмұны   = {{nobr| [[Буревестник ауылдық округі (Қостанай облысы)|Буревестник]] •}}
{{nobr| [[Дәмді ауылдық округі|Дәмді]] •}}
{{nobr| [[Қарамеңді ауылдық округі|Қарамеңді]] •}}
{{nobr| [[Науырзым ауылдық округі|Науырзым]] •}}
{{nobr| [[Раздольный ауылдық округі (Қостанай облысы)|Раздольный]] •}}
{{nobr| [[Өлеңді ауылдық округі|Өлеңді]] •}}
{{nobr| [[Шилі ауылдық округі (Науырзым ауданы)|Шилі]] •}}
{{nobr| [[Шолақсай ауылдық округі|Шолақсай]] }}
}}
&lt;noinclude&gt;
[[Санат:Навигациялық үлгілер:Аудандар бойынша ауылдық округтер:Қостанай облысы|Науырзым ауданы]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>rzmdx5d7iyc8vv9t2w1e86fzxcc0153</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қаратау (тау, Ақсу ауданы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>627227</id>
    <revision>
      <id>3060107</id>
      <parentid>2979310</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T18:47:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Географиялық орны */clean up, replaced: Қапал (Алматы облысы) → Қапал (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2987" xml:space="preserve">{{Тау
 |Түрі                     =  Тау сілемі
 |Атауы                = Қаратау
  |Шынайы атауы  = 
 |Сурет             =     
  |Сурет ені     = 
  |Сурет атауы                =   
  |lat_dir = |lat_deg = 45|lat_min =01|lat_sec = 50
  |lon_dir = |lon_deg = 79|lon_min =10|lon_sec = 41 
  |region                 =  
  |CoordScale             = 
 |Орналасуы            =  {{KAZ}}, [[Алматы облысы]] [[Ақсу ауданы]]   
  |Тау жүйесі         =   [[Тянь-Шань]] 
 |Пайда болған кезеңі     = [[Палеозой]]    
 |Аумағы                 =  
  |Ұзындығы                  = 10 
  |Ені                 = 5-6  
 |Ең биік шыңы      = 
  |Биіктігі                 = 3289 
 |Карта                   = 
 |Позициялық карта 1     =  Қазақстан
  |ПозКарта 1 ені     = 
  |crosses180             = 
 |Позициялық карта 2     = Қазақстан Алматы облысы 
  |ПозКарта 2 ені     = 
 |Ортаққордағы санаты = 
}} 
{{мағына|Қаратау}}
'''Қаратау''' – [[Жетісу Алатауы]]ның солтүстік-батысындағы тау массиві.

== Географиялық орны ==
[[Алматы облысы]] [[Ақсу ауданы]], [[Қапал (Жетісу облысы)|Қапал]] ауылының оңтүстік-шығысында 7-8 км жерде орналасқан.

== Сипаты ==
Абсолюттік биіктігі 3289 м. Батыстан шығысқа қарай ендік бағытта шамамен 10 км-ге созылған, енді жері 5-6 км. Солтүстік беткейі көлбеуленіп Күреңбел жайлауына ұласады. Оңтүстігі жарқабақты және тар өзен арналарымен тілімделген.

== Геологиялық құрылымы ==
Тау палеозойдың герцин тау жасалу кезеңінде пайда болған. Геологиялық құрамы гранит, гнейстерден, кварцтар мен әктастардан тұрады.

== Топырағы мен өсімдіктері ==
Таудың қызғылт қоңыр, орманның қоңыр топырағында селеу аралас бетеге, субальпілік шалғындар, қарағай, самырсын, т.б. орман ағаштары өседі.&lt;ref&gt;Қазақстан табиғаты:Энциклопедия / Бас ред. Б.Ө.Жақып. - Алматы:&quot; Қазақ энциклопедиясы&quot; ЖШС, 2011. Т.З. - 304 бет. ISBN 9965-893-64-0 (Т.З.), ISBN 9965-893-19-5&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Алматы облысы таулары]]
[[Санат:Тянь-Шань]]</text>
      <sha1>qzq4mcpexl7ygwxuo24vpoq66smnjfb</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Бұлақты</title>
    <ns>0</ns>
    <id>631657</id>
    <revision>
      <id>3060235</id>
      <parentid>2729708</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T20:51:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Бұлақты (Алакөл ауданы) → Бұлақты (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="619" xml:space="preserve">* [[Бұлақты (Ақмола облысы)|Бұлақты]] – [[Ақмола облысы]] [[Астрахан ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Бұлақты (Ақтөбе облысы)|Бұлақты]] – [[Ақтөбе облысы]] [[Мұғалжар ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Бұлақты (Жетісу облысы)|Бұлақты]] – [[Алматы облысы]] [[Алакөл ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Бұлақты (Қарасай ауданы)|Бұлақты]] – [[Алматы облысы]] [[Қарасай ауданы]]ндағы ауыл.

{{айрық}}</text>
      <sha1>efkj1g6hsmtujp0ek3davv776ty8j9q</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060238</id>
      <parentid>3060235</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T20:52:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Бұлақты (Қарасай ауданы) → Бұлақты (Алматы облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="617" xml:space="preserve">* [[Бұлақты (Ақмола облысы)|Бұлақты]] – [[Ақмола облысы]] [[Астрахан ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Бұлақты (Ақтөбе облысы)|Бұлақты]] – [[Ақтөбе облысы]] [[Мұғалжар ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Бұлақты (Жетісу облысы)|Бұлақты]] – [[Алматы облысы]] [[Алакөл ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Бұлақты (Алматы облысы)|Бұлақты]] – [[Алматы облысы]] [[Қарасай ауданы]]ндағы ауыл.

{{айрық}}</text>
      <sha1>rm81peq113ntftorvi483tvfm6h1onw</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060239</id>
      <parentid>3060238</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T20:53:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="617" xml:space="preserve">* [[Бұлақты (Ақмола облысы)|Бұлақты]] – [[Ақмола облысы]] [[Астрахан ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Бұлақты (Ақтөбе облысы)|Бұлақты]] – [[Ақтөбе облысы]] [[Мұғалжар ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Бұлақты (Алматы облысы)|Бұлақты]] – [[Алматы облысы]] [[Қарасай ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Бұлақты (Жетісу облысы)|Бұлақты]] – [[Жетісу облысы]] [[Алакөл ауданы]]ндағы ауыл.

{{айрық}}</text>
      <sha1>1d9u8aq0qs53flpt5ewo7slakym6pgc</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Таңеке бейіті</title>
    <ns>0</ns>
    <id>640433</id>
    <revision>
      <id>3060108</id>
      <parentid>3034400</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T18:47:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */clean up, replaced: Қапал (Алматы облысы) → Қапал (Жетісу облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2042" xml:space="preserve">{{Тексерілмеген мақала|date=мамыр 2020}} &lt;!-- БҰЛ МӘТІНДІ ӨШІРМЕҢІЗ! БҰЛ ҚАТАРДАН КЕЙІН ЖАЗЫҢЫЗ!  --&gt;

'''Таңеке бейіті'''
[[Ақсу ауданы]]ның аумағында [[Қапал (Жетісу облысы)|Қапал]] мен [[Арасан ауылдық округі|Арасан ауылдары]] арасында, шығыстанушы, археолог Н. Пантусовтың&lt;ref&gt;[http://edu.e-history.kz/ru/publications/view/1334 М.М. БАХТЫБАЕВ, Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті «Археология, этнология және музеология» кафедрасы. ӘОЖ 902.904 Н.Н. ПАНТУСОВТЫҢ ЖЕТІСУ ЕСКЕРТКІШТЕРІН ЗЕРТТЕУГЕ ҚОСҚАН ҮЛЕСІ]&lt;/ref&gt; мәліметтері бойынша, 1884 жылдың мамыр айында 77 жасында '''Танеке Батыр'''&lt;ref&gt;[http://kultura.zhetisu.gov.kz/info/cat-3/2/ Алматы облысының мәдениет, мұрағаттар және құжаттама басқармасы] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200128210640/http://kultura.zhetisu.gov.kz/info/cat-3/2/ |date=2020-01-28 }}&lt;/ref&gt; өмірден озды. Оның жерлеу орнында көптеген туыстары табылды. Бейіт-саз кірпіштен жасалған төртбұрышты пішінді қоршау. Сондай-ақ, Таңеке батыр қабірінің артқы жағында қазақ киіз үйі сияқты оның әйелі ағасы болып табылатын адал дос және Алпысбай жерленген. Үшінші бейіт '''Таңеке батыр''' бейітінің алдында орналасқан, онда батырдың ұлы-Әбібек жерленген,1893 жылы қайтыс болған.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}</text>
      <sha1>g22x153se84r29vop8yxhqxwudkjqns</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Теріскенсу</title>
    <ns>0</ns>
    <id>640435</id>
    <revision>
      <id>3060114</id>
      <parentid>2811288</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T18:49:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Тарихи факт */clean up, replaced: Ащыбұлақ (Еңбекшіқазақ ауданы) → Ащыбұлақ (Алматы облысы) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1647" xml:space="preserve">{{Тексерілмеген мақала|date=мамыр 2020}} &lt;!-- БҰЛ МӘТІНДІ ӨШІРМЕҢІЗ! БҰЛ ҚАТАРДАН КЕЙІН ЖАЗЫҢЫЗ!  --&gt;

'''[[Түрген (өзен)|Түрген өзенінің]]''' сол жақ саласы - '''Терискенсу өзені''', оның ұзындығы 12 км-ге жетеді және шатқалы тармақталған. ''Шентурген'' және '''Теріскенсу''' жоталарындағы шатқал 3755,5 м шыңнан басталады, бастапқыда солтүстікке қарай бағыт алады, 3,5 км-ден кейін ол Шұқырша өзенінің шығысында бағыт беріп, солтүстік-шығыстағы [[Түрген (өзен)|Түрген өзенімен]] қосылады&lt;ref&gt;[https://stud.kz/referat/show/83341 АЛМАТЫ ОБЛЫСЫ ТҮРГЕН ТОПТЫҚ СУ ҚҰБЫРЫН ҚАЙТА ҚҰРУ ЖӘНЕ ОНЫ ПАЙДАЛАНУ ЖОБАСЫ]&lt;/ref&gt;.

== Тарихи факт == 
[[Ащыбұлақ (Алматы облысы)|Ащыбұлақ]] және теріс өзендерінің қосылу орнында 1223 жылы [[Моңғолдар|Моңғол]] [[құрылтай]]ы өтті, онда [[Шыңғыс хан|Шыңғысхан]] өз империясын үлкен ұлдарының арасында бөліп алды&lt;ref&gt;[http://kz.zhetysu.travel Алматы облысы туризмінің ресми сайты]&lt;/ref&gt;.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Алматы облысы өзендері]]</text>
      <sha1>he8zyeo8zhehkhlr0v7sx4bv2m8htq1</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:Мағыпар</title>
    <ns>3</ns>
    <id>642479</id>
    <revision>
      <id>3059956</id>
      <parentid>3055257</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T14:31:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ерден Карсыбеков</username>
        <id>3744</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="41947" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=Мағыпар}}

-- &lt;font color=&quot;#009900&quot;&gt;[[Қатысушы:Мұхамеджан Амангелді|&lt;span style=&quot;font-family:Georgia;&quot;&gt;&lt;i&gt;Мұхамеджан А.А.&lt;/i&gt;&lt;/span&gt;]]&lt;/font&gt; [[Қатысушы талқылауы:Мұхамеджан Амангелді|&lt;span style=&quot;font-size:90%&quot;&gt;&lt;font color=&quot;#0000FF&quot;&gt;(талқылауы)&lt;/font&gt;&lt;/span&gt;]] 14:55, 2020 ж. маусымның 29 (+06)

== Сөздерге сілтеу ==

Мақалаға тікелей қатысы жоқ әрі дұрыс сілтеме жасауыңызды доғарыңыз! Атырау облысы десе атырауға бір бөлек облысқа бір бөлек сияқты сілтеме жасауға болмайды. Тек тікелей мақалаға қатысты нәрселер болу керек --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 11:34, 2020 ж. шілденің 2 (+06)

== Жаңа мақала ==

Мақала жазғанда жалпы санат қоя салмай мақалаға тікелей қатысты санат қою керек, интеруики ұмытпаңыз. Сосын дереккөздер көшіре салмай қазақстандық сайттардан алу керек. Бір сөзде он рет сілтеудің қажеті жоқ --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 17:38, 2020 ж. шілденің 10 (+06)

== Сурет ==

Сурет:Атырау.Формация АҚ.jpg 
*Фармация АҚ деп өзгерте қоясыңдар ма?--[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 22:46, 2020 ж. шілденің 10 (+06)

== Интервал сақтау ==

Неге дереккөздеріңіз сөйлемнен бөлек арасы алшақ қойып жатсыз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 12:45, 2020 ж. шілденің 13 (+06)

:Қосып шығайын. Копировать еткеннен кейін түсуіне байланысты кеткен ғой, өзім де солай ойлағам бірақ әсері барын білмеппін. --[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 13:31, 2020 ж. шілденің 13 (+06)

== Мақала мазмұны ==

Мақала жазғанда тікелей көшере салмай (газет, журнал, жаңалықтар сияқты жазылған), энциклопедиялық стильде бейтараптылықты сақтап жазған дұрыс. Байқағаным жазған мақалаларыңыз көбісі дайын нәрсені көшіре салғансыз. Солардың бәрін түзетіп шығыңыз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 12:06, 2020 ж. шілденің 15 (+06)

:Қолымнан келгенше тырысайын.  Мен Атырау облысын  ықшамға келтіруге тырысқам. Енді бір ғана Атырау спортын толықтыру қалды, сосын болдым.--[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 13:55, 2020 ж. шілденің 15 (+06)
::Содан кейін түзетерсіз) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 13:24, 2020 ж. шілденің 17 (+06)

== Сурет жүктеу ==

Суреттің дереккөзі дұрыс емес қой сізде. яндекс деп жалпылама емес қандай сайттан алғанын көрсет керек --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 12:32, 2020 ж. шілденің 20 (+06)
*Менің алдымдағы автордың дереккөзі --[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 14:30, 2020 ж. шілденің 20 (+06)
::Түсінбедім --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 14:34, 2020 ж. шілденің 20 (+06)
:::Ол суретті мен жүктеген жоқпын, тек көшіріп алдым, Аркадий Юрьевич Волож --[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 14:39, 2020 ж. шілденің 20 (+06)
:Уикипедияға сіз жүктедіңіз ғой. Сондықтан дұрыстап көрсету керек қайнарын --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 16:12, 2020 ж. шілденің 20 (+06)

== Сурет:Шоқпартоғай.jpg ==

Сізге айтыпедім ғой суреттердің нақты дереккөзін көрсетіңіз деп, аталған суретті жедел жоюға ұсындым. Дереккөзді бассам яндекстің басты беті ғана шығып тұр ғой--[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:46, 2020 ж. шілденің 31 (+06)

:Енді өзім түсірген фотоларды жүктеймін. Яндекстен алғасын соның дереккөзін көрсеттім.--[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 23:52, 2020 ж. шілденің 31 (+06)
::Өзіңіздікі болса тіпті керемет[[File:SMirC-thumbsup.svg|20px]] --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:18, 2020 ж. тамыздың 1 (+06)

::Байқап отырған боларсың суреттердің 90 пайызы өзім түсірген суреттер. Негізі Атырау облысында 200 ден астам елді мекен болсы соның 160 елді мекенін өзім түсіргем, өкінішке орай ноутбукка программа ауыстырғанда бәрі кетіп қалап 30-40 елді мекен қалды. Ең өкініштісі шетелдің 48 қаласының фотосы бірге жойылып кетті. Түсінбей отырғаным фотоның көбі Яндексте, сонда мен қандай дереккөз көрсетуім керек? Акиматтың сайты ма?--[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 00:31, 2020 ж. тамыздың 1 (+06)
:::Иә оны байқадым, бірақ та арасында интернеттен алынған суреттер бар екен, соны дұрыстап көрсету керек болған-ды. Авторын, жылын, қандай интернет сайттан және авторлық құқық бұзылмауы тиіс --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 17:03, 2020 ж. тамыздың 4 (+06)

== We sent you an e-mail ==

Hello {{PAGENAME}},

Really sorry for the inconvenience. This is a gentle note to request that you check your email. We sent you a message titled &quot;The Community Insights survey is coming!&quot;. If you have questions, email surveys@wikimedia.org. 

You can [[:m:Special:Diff/20479077|see my explanation here]].

[[Қатысушы:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Қатысушы талқылауы:MediaWiki message delivery|талқылауы]]) 00:52, 2020 ж. қыркүйектің 26 (+06)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Samuel_(WMF)/Community_Insights_survey/other-languages&amp;oldid=20479295 тізімін пайдаланып User:Samuel (WMF)@metawiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Қазақстан ауданы ==

{{tl|Қазақстан ауданы}} деген Қазақстанға арналған үлгі бар. Соны қолдану керек --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:21, 2021 ж. сәуірдің 1 (+06)

*Мен ештеңеге ұрынған жоқпын.Үлгі бұрыннан тұр. --[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 22:29, 2021 ж. сәуірдің 1 (+06)
::МММММММММ, сізді ұрынды деп сынап тұрған жоқпын, Атырау облысының аудандарын дамытып жатыр екенсіз. Соған ақыры үлгіні де ауыстырып жаңартып кетсеңіз деген кеңесімді айттым)

ПС: Тек мен үшін кетіп қалмаңыз (Нұрлан мырза айтып еді менің кесірімнен деп) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:41, 2021 ж. сәуірдің 1 (+06)

:::Мен тағы не бүлдірдім деп шошып кетіп едім, сонда бұрынғы үлгілер қате ме? --[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 22:45, 2021 ж. сәуірдің 1 (+06)

Түсіндім, айырмашылық бар екен. Сәл кейінірек түзермін. --[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 22:52, 2021 ж. сәуірдің 1 (+06)
:Жоқ ол үлгі қате емес. Жалпыға арналған үлгі ғой. Кезінде Қазақстан үшін үлгілер жасағанмын (облыс, аудан, ауылдық округ үшін). Мысал ретінде Меркі ауданы мақаласын қарап шықсаңыз болады --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:57, 2021 ж. сәуірдің 1 (+06)

== шы, ші жалғаулары ==

: цифрдан кейін - тұрса шы, ші т.б. жазылмайды. Мектепте жүргенде сызықшадан кейін осы жалғауларды жалғаймын деп мұғалімдерден талай ескерту алғанмын.--[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 23:54, 2021 ж. сәуірдің 16 (+06)
:онда сызықшаныды алып тастау керек --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:16, 2021 ж. сәуірдің 17 (+06)

== Ордендер ==

Қазақстанға қатысты ордендер мен медальдар үлгісі бар. Соны қойсаңыз санаттар автоматты түрде пайда болады. '''Санат:Үлгілер:Марапаттар:Қазақстан''' санатына өтіңіз. Туған/өлген жылдарда да солай --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 17:32, 2021 ж. маусымның 17 (+06)

== Санат қою ==

Саламатсыз, сізде санаттарды дүрыс бастап жатқан жоқсыз (түзетіп жатырмын). Солардың өңдеу тарихына кіріп көрсеңіз болады --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 17:09, 2021 ж. шілденің 19 (+06)

== Толық мақала ==

Саламатсыз, ''толық мақала'' деген үлгіні қолдаңсаңыз дұрыс болар еді. Алғашқы бөлімді түзетіп шықтым --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 16:43, 2021 ж. тамыздың 5 (+06)
:: Саламатсыз ба?, сол толық мақала деген толық болмағасын ''қараңыз'' деп қосып едім, мыс. [[Қарақытай мемлекеті]], [[Найман мемлекеті]] тағы басқалары бар, толық деп айтуға барар ма екен? Меніңше сол мақалаларды толықтырғаннан кейін қою керек сияқты.--[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 00:57, 2021 ж. тамыздың 8 (+06)
:::Жоқ мәселе ол мақала толық/мықты деген сөз емес: тек толығырақ білгіңіз келсе осыған өтіңіз деген арнайы үлгі-сілтеме --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:59, 2021 ж. тамыздың 11 (+06)
::::Түсінікті.--[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 14:02, 2021 ж. тамыздың 12 (+06)

== Әліпов (ауыл) ==

Сәламатсыздар ма? Әліпов елді мекені екі жерде тұр екен. '''[[Әліпов (ауыл)]] және [[Ғизат Әліпов ауылы]].''' Екеуін [[Әліпов (ауыл)]] ға біріктірдім. Енді сіздерден көмек керек болып тұр. Әліпов (ауыл) тақырыбын Ғизат Әліпов (ауыл) ға өзгертіп, Ғизат Әліпов ауылы тақырыбын өшіру керек. Және елді мекендердегі үлгіні де өзгерту керек. Рахмет!--[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 18:50, 2021 ж. қыркүйектің 26 (+06)

[[Қатысушы:Мағыпар|Магпар]] мырза, бұл екі ауыл аттас болса да, бөлек-бөлек ауылдар емес пе? [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 15:08, 2022 ж. маусымның 27 (+06)

::Бір ауыл, ол ауылда болдым...--[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 18:30, 2022 ж. маусымның 27 (+06)

== Санат бастау ==

Мағыпар мырза санатқа сол санатты қайтадан қоюға болмайды, сіз орысша айтқанда ''замкнутый круг'' жасап отырсыз. ''Исатай ауданы географиясы'' санатын түзетіп шықтым, соған назар аударып көрсеңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:34, 2021 ж. қарашаның 24 (+06)

== Намыс → Ар-намыс ==

Қайырлы кеш, бір кісі '''Намыс → Ар-намыс''' деп атауын өзгертіпті, қаншалықты дұрыс деп ойласыз? Меніңше намыс қала берген дұрыс-ау, ол кісіге жазайын десем дұрыс қабылдамай дүрсе қоя береді. Оның алдында талай мақала атауын өз бетінше өзгерте берген-ді. Сіздің пікіріңізді күтемін--[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:11, 2021 ж. желтоқсанның 3 (+06)
:: Сәләматсыз ба? ҚР Азаматтық кодексiнің 143-бабында  Ар-намыс деп жазылған.
*'''Мысалы''': Азамат өзінің ар-намысына, қадір-қасиетіне немесе іскерлік беделіне нұқсан келтіретін мәліметтерді сот тәртібімен теріске шығаруды талап етуге құқылы. --[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 10:49, 2021 ж. желтоқсанның 3 (+06)
:Рахмет --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 17:00, 2021 ж. желтоқсанның 3 (+06)

== [[Ғизат Әліпов ауылы]] ==

Бұл мақаланы жоюға ұсыныпсыз. Себебін айтсаңыз деген тілек. Тарап кеткен ауыл болса да, қалдыруға болады. [[Қатысушы:Batyrbek.kz|Batyrbek]] ([[Қатысушы талқылауы:Batyrbek.kz|талқылауы]]) 16:01, 2021 ж. желтоқсанның 7 (+06)
:: Әліпов деген ауыл жазылған, онда [[Әліпов (ауыл)|Әліповты]] жойып, Ғизат Әліповты қалдыру керек, себебі бір ауыл екі бетте жүр.--[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 16:11, 2021 ж. желтоқсанның 7 (+06)
:::Негізі Ғизат Әліпов деп қалдырған дұрыс сияқты, мен үлгіде Әліпов тұрғасын сол үлгіге жаздым. Онда үлгіні де өзгертіп кету керек--[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 16:14, 2021 ж. желтоқсанның 7 (+06)

== Таңдаулы мақалаға үміткер ==

{{WAM
|header = [[Уикипедия:Таңдаулы мақалаға үміткерлер/Қара құрдым]] &lt;div style=&quot;margin-right:1em; float:right;&quot;&gt;[[Сурет:Goldenwiki 2.png|100px|link=Уикипедия:Таңдаулы мақалаға үміткерлер/Қара құрдым]]&lt;/div&gt;
|subheader = Қарақұрдым мақаласының таңдаулы мақалаға үміткерлігі.
&lt;div  style=&quot;text-valign:center; margin-left:200px; margin-right:50px; margin-top:10px; position:absolute;&quot;&gt;
|body = [[Қара құрдым]] мақаласы таңдаулы мақалаға толық лайық деп санаймын. Мұл мақалыны жазған өзім емес {{@|Alphy Haydar}} мырза жеті жылдан бері қазақша Уикипедияға үлес қосып келеді. Мақала тілі өте жаттық, әрі ғылыми стилде жазылған. Қанша жылдан бері [[Басты бет]]тегі таңдаулы мақала өзгерген жоқ. Енді өзгерттетін кез келді. Сонымен қоса осы уақытқа дейін ғылымға қатысты мақалалар таңдаулы мақала статусын көп алған жоқ. Ғылымға басымдық бере отырып осы мақаланы таңдаулы мақала деңгейіне көтерейік. 

&lt;center&gt;{{Clickable button 2|Уикипедия:Таңдаулы мақалаға үміткерлер/Қара құрдым|Дауыс беру|class=mw-ui-progressive}}&lt;/center&gt;&lt;br /&gt;

|footer = Бұл хабарлама [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|бот]] арқылы жіберілген • [[Уикипедия:Хабарлама тарату/Жеткізіп беру тізімі|Жазылу немесе жазылудан бас тарту]]
}}
&lt;!-- https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A5%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83/%D0%96%D0%B5%D1%82%D0%BA%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BF_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%83_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96&amp;oldid=2970000 тізімін пайдаланып User:Arystanbek@kkwiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Миллион деген сөзді қосыңыз ==

[[Кубалықтар|Мына мақалада]] 11,2 деген сандардан кейін ''миллион'' дегенді қосу керек. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 15:22, 2022 ж. ақпанның 21 (+06)

== Халық ==

Саламатсыз, {{tl|Халық}} үлгі бар, соны қолдансаңыз болады --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:52, 2022 ж. ақпанның 26 (+06)

== Білгенге маржан айдарына ұсыныстар беріңіз ==
Ассалаумағалейкум, қалайсыз. Сіз Уикипедияда көп мақалалар  жазып шығарып жүрсіз. Енді сол жаңа мақалаларыңыздың арасынан [[Жоба:Білгенге маржан/Ұсыныстар/2022]] айдарына жақсы, қолданушыларға қызықты, пайдалы дәйектеріңізбен бөлісіңіз. Білгенге маржан айдары аз да болса жаңарып тұрсын. Рахмет. [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 18:15, 2022 ж. наурыздың 14 (+06)
::Сәләматсыз ба? Ұсыныс жібердім, егер осындай бағытта болса табуға болады, қиындығы жоқ. --[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 19:36, 2022 ж. наурыздың 14 (+06)
:::Білгенге маржан айдарына ұсыныстар беріпсіз, рахмет. Дегенмен, оларды өзіңіз қосқан жаңа мақалалар арасынан, немесе басқа қолданушылардың жаңа мақалаларына сілтеме бере отырып  көрсетуге тырысыңыз. 
:::Мысалы, сіздің ұсыныстарыңыздағы  
:::Шимпанзе - өзін айнадан тани алатын жалғыз жануар деген ақпаратты 
:::[[Шимпанзе]] - өзін айнадан тани алатын жалғыз жануар деп  шимпанзе деген жаңа мақалаға сілтей отырып көрсетуге болады. [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 17:45, 2022 ж. наурыздың 15 (+06)

== Амбондықтар ==

[[Амбондықтар]] туралы мақала жазғаныңыз үшін рақмет. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 23:57, 2022 ж. наурыздың 24 (+06)

== Мақаланың аты қате ==

[[Андо-цез халықтары‎]] деген мақаланың атын өзгерту керек, дұрысы — ''Андий-цез халықтары‎''. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 15:57, 2022 ж. наурыздың 25 (+06)

:Рахмет! Алға қарай байқасаңыздар ескертіп отырарсыздар, кейде переводтардан аударғанда дұрыс шықпай жатады, кейде сілтемелерде де қателер кездесіп отырады. [[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 16:11, 2022 ж. наурыздың 25 (+06)

== Қажетсіз сілтеме ==

[[Үлгі:Мұхтар Әуезов шығармалары|Мына үлгіге]] екі сілтеме қосып қойыпсыз. [[Ақын аға]] — бұл [[Абай жолы (роман)|Абай жолының]] бір бөлігі ғана, сондықтан да сілтемені алып тастадым. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 16:41, 2022 ж. наурыздың 30 (+06)
:: Алып тастаған сияқты едім, қалып қойған ғой. Менде Әуезовтың жазған шығармаларының бәрі бар еді 100%, соны толтырам ба ойлағам, оған көп уақыт керек екен, сосын қоя қойдым...--[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 16:49, 2022 ж. наурыздың 30 (+06)

==  [[Қатысушы:Мағыпар/зертхана‎]] ==

Әлем халықтарының тізімі‎ үлгісі [[Қатысушы:Мағыпар/зертхана‎]] дұрыс па екен? Дұрыс болса [[Әлем халықтарының тізімі]] мақаласының астына орналастырып берсеңіздер мен қызыл бояулардан құтылуды бастайын. --[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 15:51, 2022 ж. сәуірдің 4 (+06)
:Дұрыс, бірақ құрлық бойынша бөліп-бөліп жасаған дұрыс сияқты. Телеграмға жазсаңыз мен егжей тегжейлі үйретіп берейін. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 16:25, 2022 ж. сәуірдің 4 (+06)

== Санат:Малайзия халықтары ==

Мағыпар мырза, қалайсыз? Санат жасауды ақыры үйренбейтін болдыңыз ғой)) ''Санат:Малайзия халықтары'' санатына өтіп, өңделу тарихына үңіліп кетсеңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:11, 2022 ж. сәуірдің 27 (+06)

== Тағы мен сол ==

Мағыпар мырза, ''үлгі:***'' деп жазудың қажеті, жоқ тек үлгі атауы болса болды) Сосын соңына емес санаттың алдына қою керек. Мынау қайта-қайта маған жаза берді деп ренжімеңіз, кейін екі жұмыс болмасын деген кеңесім) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:45, 2022 ж. мамырдың 2 (+06)
::Қайта ескерткенің дұрыс болды, енді бәрі түсінікті, рахмет!, үлгіні бірінші рет қойып тұрмын...--[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 10:32, 2022 ж. мамырдың 3 (+06)

== Мұқият болыңыз ==

[[Буриши]] деген мақаланы аударыпсыз, бұл атау қате, себебі соңғы «и» — орыстардың көптік жалғауы. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 21:20, 2022 ж. мамырдың 9 (+06)

== Үлгіні қолдану ==

Саламатсыз, қазуикиге баға жетпес үлкен үлес қосып жатсыз. Халықтар жайлы мақалаға неге ''халық'' үлгісін қолданбасқа, сол үшін жасалған үлгі еді) Әрі мақаланы көрнекі қылып көрсетеді --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:47, 2022 ж. мамырдың 17 (+06)

:Бүгін бастаймын. [[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 15:20, 2022 ж. мамырдың 17 (+06)

== Ачелер ==

Ачелер мақаласын жоюға ұсынып отырмын, себебі Ачех мақаласы бар, екеуі бір ұлт. --[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 22:26, 2022 ж. мамырдың 21 (+06)

== Этникалық топ ==

Мағыпар мырза жоғарыда айтылған үлгінің атауы өзгеріп, сәл дизайны басқаша болды: {{tl|Этникалық топ}} --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:35, 2022 ж. мамырдың 24 (+06)
: &lt;code&gt;|сурет   = The Pearl Harvester.jpg&lt;/code&gt; деген параметрге осылай қойып жатса жетіп жатыр. Ешқандай ''сурет, 300px'' керегі жоқ --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:56, 2022 ж. мамырдың 28 (+06)
::Рахмет, Мағыпар мырза. Кері байланысқа шығып, мақалаларды ерінбей әрлеп, түзеткеңіз үшін) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:37, 2022 ж. мамырдың 31 (+06)

== Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022 ==

{{WAM
|header = [[meta:m:Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022|Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022]] &lt;div style=&quot;margin-right:1em; float:right;&quot;&gt;[[Сурет:Wikidata 2022 Istanbul social media campaign 02.jpg|right|thumb|300px|Wikidata 2022 Istanbul|link=meta:Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022]]&lt;/div&gt;
|subheader = Конференция 2022 жылдың 21-23 қазаны аралығында Түркияның [[Ыстанбұл]] қаласында өтеді.
&lt;div  style=&quot;text-valign:center; margin-left:200px; margin-right:50px; margin-top:10px; position:absolute;&quot;&gt;
|body = Құрметті достар,

Ыстамбұл Уикидерек конференциясына стипендия алуға өтінімдер ашық екенін хабарлауға қуаныштымын. Егер сіз түркі қауымдастығының өкілі болсаңыз және түркі тілдеріндегі Уикимедиа жобаларына белсенді қатысатын болсаңыз, онда сіз стипендияға өтініш бере аласыз. Өтініштер 2022 жылдың 30 маусымы, UTC 23:59 дейін қабылданады.

Үміткерлер толық стипендияға өтініш бере алады. Толық стипендия Түркі қолданушылары тобының Уикимедиа қауымдастығы (Wikimedians of Turkic Languages User Group) ұйымдастыратын конференция кезінде жеке тұлғаның екіжақты саяхат, ортақ тұрғын үй және тамақтану құнын қамтиды.

* Түркі тіліндегі уикимедиашыларға арналған Wikidata Training туралы қосымша ақпарат алу үшін мына сайтқа кіріңіз: https://w.wiki/53dX
* Стипендия, тіркеу және өтініш формасы туралы көбірек білу үшін мына сайтқа кіріңіз: https://w.wiki/5FFv

Бұған қоса, Түркі қолданушылары тобының Уикимедиа қауымдастығы жобалары мен оқиғалары туралы ақпарат пен жаңалықтар алу үшін біздің пошталық тізімге (https://w.wiki/5FFw) жазылуға шақырамыз.

Барлық жақсылықты тілеймін [[User:Mehman97|&lt;span style=&quot;color:#ff0500&quot;&gt;'''''Mehman'''''&lt;/span&gt;]] [[User Talk:Mehman97|&lt;span style=&quot;color:#0500ff&quot;&gt;'''''97'''''&lt;/span&gt;]] 03:48, 2022 ж. маусымның 11 (+06)


|footer = Бұл хабарлама [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|бот]] арқылы жіберілген • [[Уикипедия:Хабарлама тарату/Жеткізіп беру тізімі|Жазылу немесе жазылудан бас тарту]]
}}
&lt;!-- https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A5%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83/%D0%96%D0%B5%D1%82%D0%BA%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BF_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%83_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96&amp;oldid=3014707 тізімін пайдаланып User:Arystanbek@kkwiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Басқа ұлттардың тегі ==

Орыс, татар т.б. ұлттардың әкесінің атын ұлы деп аудару дұрыс па? (мыс:Сергеевич, Сергейұлы) [[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 17:19, 2022 ж. шілденің 7 (+06)

== Санат ==

Орыс тілінде бар санат, неге қазақ уикипедиясына болмайды? Мыс:Ғағауызстан елді мекендері, орысшасында Гагаузские поселения деп берілген, әлде ғағауыз елді мекендері деп беру керек пе? Кім түсіндіре алады? [[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 17:11, 2022 ж. шілденің 25 (+06)
:Жойған мен) Себеп тағы да санатты дұрыс бастамадыңыз, бірнеше рет жоғары да жазып едім, түсінбепсіз. Тағы мені дұрыс түсінбей, әдейі жасап жатыр деп ойламас үшін тек жоя салдым. Дәл осы санатты Нұрлан мырзадан сұрап көріңіз (атауы дұрыс па бұрыс па?) және сол кісі санатты бастап, сізге санат жайлы дұрыстап түсіндіріп берер, менен шықпады түсіндіруге, ренжімеңіз. Кеш жазып жатқанға да кешірерсіз( --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:46, 2022 ж. шілденің 26 (+06)

== Интеруики ==

Мәке, жаңа мақала жазғанда, оны басқа тілдегі дәл сол мақаламен байланыстырыңыз, яғни интеруики сілтемесін қосыңыз. Ол үшін сол жақтағы арнайы түймені пайдаланыңыз. [[Қатысушы:Batyrbek.kz|Batyrbek]] ([[Қатысушы талқылауы:Batyrbek.kz|талқылауы]]) 13:03, 2022 ж. шілденің 28 (+06)

:::Баке, мен басқа тілдерге қосып жүрмін, ал мынаны түсінбедім, сонда, экземпляр, страна т.с.сияқты 23 графа бар екен, соның бәрін толтырам ба? [[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 19:07, 2022 ж. шілденің 28 (+06)

== Елдерді аударудағы кететін шағын қателер ==
[[Кайелдер]] дегенді аударыпсыз. Бұлардың мекені Каели болса, олардың атауында тағы бір әріп қайдан қосылды? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 20:31, 2022 ж. тамыздың 13 (+06)</text>
      <sha1>74mmegj3htbhoh547auxv6nig24mtw1</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060119</id>
      <parentid>3059956</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T18:52:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>/* Елдерді аударудағы кететін шағын қателер */ Жауап беру</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="42281" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=Мағыпар}}

-- &lt;font color=&quot;#009900&quot;&gt;[[Қатысушы:Мұхамеджан Амангелді|&lt;span style=&quot;font-family:Georgia;&quot;&gt;&lt;i&gt;Мұхамеджан А.А.&lt;/i&gt;&lt;/span&gt;]]&lt;/font&gt; [[Қатысушы талқылауы:Мұхамеджан Амангелді|&lt;span style=&quot;font-size:90%&quot;&gt;&lt;font color=&quot;#0000FF&quot;&gt;(талқылауы)&lt;/font&gt;&lt;/span&gt;]] 14:55, 2020 ж. маусымның 29 (+06)

== Сөздерге сілтеу ==

Мақалаға тікелей қатысы жоқ әрі дұрыс сілтеме жасауыңызды доғарыңыз! Атырау облысы десе атырауға бір бөлек облысқа бір бөлек сияқты сілтеме жасауға болмайды. Тек тікелей мақалаға қатысты нәрселер болу керек --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 11:34, 2020 ж. шілденің 2 (+06)

== Жаңа мақала ==

Мақала жазғанда жалпы санат қоя салмай мақалаға тікелей қатысты санат қою керек, интеруики ұмытпаңыз. Сосын дереккөздер көшіре салмай қазақстандық сайттардан алу керек. Бір сөзде он рет сілтеудің қажеті жоқ --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 17:38, 2020 ж. шілденің 10 (+06)

== Сурет ==

Сурет:Атырау.Формация АҚ.jpg 
*Фармация АҚ деп өзгерте қоясыңдар ма?--[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 22:46, 2020 ж. шілденің 10 (+06)

== Интервал сақтау ==

Неге дереккөздеріңіз сөйлемнен бөлек арасы алшақ қойып жатсыз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 12:45, 2020 ж. шілденің 13 (+06)

:Қосып шығайын. Копировать еткеннен кейін түсуіне байланысты кеткен ғой, өзім де солай ойлағам бірақ әсері барын білмеппін. --[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 13:31, 2020 ж. шілденің 13 (+06)

== Мақала мазмұны ==

Мақала жазғанда тікелей көшере салмай (газет, журнал, жаңалықтар сияқты жазылған), энциклопедиялық стильде бейтараптылықты сақтап жазған дұрыс. Байқағаным жазған мақалаларыңыз көбісі дайын нәрсені көшіре салғансыз. Солардың бәрін түзетіп шығыңыз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 12:06, 2020 ж. шілденің 15 (+06)

:Қолымнан келгенше тырысайын.  Мен Атырау облысын  ықшамға келтіруге тырысқам. Енді бір ғана Атырау спортын толықтыру қалды, сосын болдым.--[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 13:55, 2020 ж. шілденің 15 (+06)
::Содан кейін түзетерсіз) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 13:24, 2020 ж. шілденің 17 (+06)

== Сурет жүктеу ==

Суреттің дереккөзі дұрыс емес қой сізде. яндекс деп жалпылама емес қандай сайттан алғанын көрсет керек --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 12:32, 2020 ж. шілденің 20 (+06)
*Менің алдымдағы автордың дереккөзі --[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 14:30, 2020 ж. шілденің 20 (+06)
::Түсінбедім --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 14:34, 2020 ж. шілденің 20 (+06)
:::Ол суретті мен жүктеген жоқпын, тек көшіріп алдым, Аркадий Юрьевич Волож --[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 14:39, 2020 ж. шілденің 20 (+06)
:Уикипедияға сіз жүктедіңіз ғой. Сондықтан дұрыстап көрсету керек қайнарын --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 16:12, 2020 ж. шілденің 20 (+06)

== Сурет:Шоқпартоғай.jpg ==

Сізге айтыпедім ғой суреттердің нақты дереккөзін көрсетіңіз деп, аталған суретті жедел жоюға ұсындым. Дереккөзді бассам яндекстің басты беті ғана шығып тұр ғой--[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:46, 2020 ж. шілденің 31 (+06)

:Енді өзім түсірген фотоларды жүктеймін. Яндекстен алғасын соның дереккөзін көрсеттім.--[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 23:52, 2020 ж. шілденің 31 (+06)
::Өзіңіздікі болса тіпті керемет[[File:SMirC-thumbsup.svg|20px]] --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:18, 2020 ж. тамыздың 1 (+06)

::Байқап отырған боларсың суреттердің 90 пайызы өзім түсірген суреттер. Негізі Атырау облысында 200 ден астам елді мекен болсы соның 160 елді мекенін өзім түсіргем, өкінішке орай ноутбукка программа ауыстырғанда бәрі кетіп қалап 30-40 елді мекен қалды. Ең өкініштісі шетелдің 48 қаласының фотосы бірге жойылып кетті. Түсінбей отырғаным фотоның көбі Яндексте, сонда мен қандай дереккөз көрсетуім керек? Акиматтың сайты ма?--[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 00:31, 2020 ж. тамыздың 1 (+06)
:::Иә оны байқадым, бірақ та арасында интернеттен алынған суреттер бар екен, соны дұрыстап көрсету керек болған-ды. Авторын, жылын, қандай интернет сайттан және авторлық құқық бұзылмауы тиіс --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 17:03, 2020 ж. тамыздың 4 (+06)

== We sent you an e-mail ==

Hello {{PAGENAME}},

Really sorry for the inconvenience. This is a gentle note to request that you check your email. We sent you a message titled &quot;The Community Insights survey is coming!&quot;. If you have questions, email surveys@wikimedia.org. 

You can [[:m:Special:Diff/20479077|see my explanation here]].

[[Қатысушы:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Қатысушы талқылауы:MediaWiki message delivery|талқылауы]]) 00:52, 2020 ж. қыркүйектің 26 (+06)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Samuel_(WMF)/Community_Insights_survey/other-languages&amp;oldid=20479295 тізімін пайдаланып User:Samuel (WMF)@metawiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Қазақстан ауданы ==

{{tl|Қазақстан ауданы}} деген Қазақстанға арналған үлгі бар. Соны қолдану керек --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:21, 2021 ж. сәуірдің 1 (+06)

*Мен ештеңеге ұрынған жоқпын.Үлгі бұрыннан тұр. --[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 22:29, 2021 ж. сәуірдің 1 (+06)
::МММММММММ, сізді ұрынды деп сынап тұрған жоқпын, Атырау облысының аудандарын дамытып жатыр екенсіз. Соған ақыры үлгіні де ауыстырып жаңартып кетсеңіз деген кеңесімді айттым)

ПС: Тек мен үшін кетіп қалмаңыз (Нұрлан мырза айтып еді менің кесірімнен деп) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:41, 2021 ж. сәуірдің 1 (+06)

:::Мен тағы не бүлдірдім деп шошып кетіп едім, сонда бұрынғы үлгілер қате ме? --[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 22:45, 2021 ж. сәуірдің 1 (+06)

Түсіндім, айырмашылық бар екен. Сәл кейінірек түзермін. --[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 22:52, 2021 ж. сәуірдің 1 (+06)
:Жоқ ол үлгі қате емес. Жалпыға арналған үлгі ғой. Кезінде Қазақстан үшін үлгілер жасағанмын (облыс, аудан, ауылдық округ үшін). Мысал ретінде Меркі ауданы мақаласын қарап шықсаңыз болады --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:57, 2021 ж. сәуірдің 1 (+06)

== шы, ші жалғаулары ==

: цифрдан кейін - тұрса шы, ші т.б. жазылмайды. Мектепте жүргенде сызықшадан кейін осы жалғауларды жалғаймын деп мұғалімдерден талай ескерту алғанмын.--[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 23:54, 2021 ж. сәуірдің 16 (+06)
:онда сызықшаныды алып тастау керек --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:16, 2021 ж. сәуірдің 17 (+06)

== Ордендер ==

Қазақстанға қатысты ордендер мен медальдар үлгісі бар. Соны қойсаңыз санаттар автоматты түрде пайда болады. '''Санат:Үлгілер:Марапаттар:Қазақстан''' санатына өтіңіз. Туған/өлген жылдарда да солай --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 17:32, 2021 ж. маусымның 17 (+06)

== Санат қою ==

Саламатсыз, сізде санаттарды дүрыс бастап жатқан жоқсыз (түзетіп жатырмын). Солардың өңдеу тарихына кіріп көрсеңіз болады --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 17:09, 2021 ж. шілденің 19 (+06)

== Толық мақала ==

Саламатсыз, ''толық мақала'' деген үлгіні қолдаңсаңыз дұрыс болар еді. Алғашқы бөлімді түзетіп шықтым --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 16:43, 2021 ж. тамыздың 5 (+06)
:: Саламатсыз ба?, сол толық мақала деген толық болмағасын ''қараңыз'' деп қосып едім, мыс. [[Қарақытай мемлекеті]], [[Найман мемлекеті]] тағы басқалары бар, толық деп айтуға барар ма екен? Меніңше сол мақалаларды толықтырғаннан кейін қою керек сияқты.--[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 00:57, 2021 ж. тамыздың 8 (+06)
:::Жоқ мәселе ол мақала толық/мықты деген сөз емес: тек толығырақ білгіңіз келсе осыған өтіңіз деген арнайы үлгі-сілтеме --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:59, 2021 ж. тамыздың 11 (+06)
::::Түсінікті.--[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 14:02, 2021 ж. тамыздың 12 (+06)

== Әліпов (ауыл) ==

Сәламатсыздар ма? Әліпов елді мекені екі жерде тұр екен. '''[[Әліпов (ауыл)]] және [[Ғизат Әліпов ауылы]].''' Екеуін [[Әліпов (ауыл)]] ға біріктірдім. Енді сіздерден көмек керек болып тұр. Әліпов (ауыл) тақырыбын Ғизат Әліпов (ауыл) ға өзгертіп, Ғизат Әліпов ауылы тақырыбын өшіру керек. Және елді мекендердегі үлгіні де өзгерту керек. Рахмет!--[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 18:50, 2021 ж. қыркүйектің 26 (+06)

[[Қатысушы:Мағыпар|Магпар]] мырза, бұл екі ауыл аттас болса да, бөлек-бөлек ауылдар емес пе? [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 15:08, 2022 ж. маусымның 27 (+06)

::Бір ауыл, ол ауылда болдым...--[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 18:30, 2022 ж. маусымның 27 (+06)

== Санат бастау ==

Мағыпар мырза санатқа сол санатты қайтадан қоюға болмайды, сіз орысша айтқанда ''замкнутый круг'' жасап отырсыз. ''Исатай ауданы географиясы'' санатын түзетіп шықтым, соған назар аударып көрсеңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:34, 2021 ж. қарашаның 24 (+06)

== Намыс → Ар-намыс ==

Қайырлы кеш, бір кісі '''Намыс → Ар-намыс''' деп атауын өзгертіпті, қаншалықты дұрыс деп ойласыз? Меніңше намыс қала берген дұрыс-ау, ол кісіге жазайын десем дұрыс қабылдамай дүрсе қоя береді. Оның алдында талай мақала атауын өз бетінше өзгерте берген-ді. Сіздің пікіріңізді күтемін--[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:11, 2021 ж. желтоқсанның 3 (+06)
:: Сәләматсыз ба? ҚР Азаматтық кодексiнің 143-бабында  Ар-намыс деп жазылған.
*'''Мысалы''': Азамат өзінің ар-намысына, қадір-қасиетіне немесе іскерлік беделіне нұқсан келтіретін мәліметтерді сот тәртібімен теріске шығаруды талап етуге құқылы. --[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 10:49, 2021 ж. желтоқсанның 3 (+06)
:Рахмет --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 17:00, 2021 ж. желтоқсанның 3 (+06)

== [[Ғизат Әліпов ауылы]] ==

Бұл мақаланы жоюға ұсыныпсыз. Себебін айтсаңыз деген тілек. Тарап кеткен ауыл болса да, қалдыруға болады. [[Қатысушы:Batyrbek.kz|Batyrbek]] ([[Қатысушы талқылауы:Batyrbek.kz|талқылауы]]) 16:01, 2021 ж. желтоқсанның 7 (+06)
:: Әліпов деген ауыл жазылған, онда [[Әліпов (ауыл)|Әліповты]] жойып, Ғизат Әліповты қалдыру керек, себебі бір ауыл екі бетте жүр.--[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 16:11, 2021 ж. желтоқсанның 7 (+06)
:::Негізі Ғизат Әліпов деп қалдырған дұрыс сияқты, мен үлгіде Әліпов тұрғасын сол үлгіге жаздым. Онда үлгіні де өзгертіп кету керек--[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 16:14, 2021 ж. желтоқсанның 7 (+06)

== Таңдаулы мақалаға үміткер ==

{{WAM
|header = [[Уикипедия:Таңдаулы мақалаға үміткерлер/Қара құрдым]] &lt;div style=&quot;margin-right:1em; float:right;&quot;&gt;[[Сурет:Goldenwiki 2.png|100px|link=Уикипедия:Таңдаулы мақалаға үміткерлер/Қара құрдым]]&lt;/div&gt;
|subheader = Қарақұрдым мақаласының таңдаулы мақалаға үміткерлігі.
&lt;div  style=&quot;text-valign:center; margin-left:200px; margin-right:50px; margin-top:10px; position:absolute;&quot;&gt;
|body = [[Қара құрдым]] мақаласы таңдаулы мақалаға толық лайық деп санаймын. Мұл мақалыны жазған өзім емес {{@|Alphy Haydar}} мырза жеті жылдан бері қазақша Уикипедияға үлес қосып келеді. Мақала тілі өте жаттық, әрі ғылыми стилде жазылған. Қанша жылдан бері [[Басты бет]]тегі таңдаулы мақала өзгерген жоқ. Енді өзгерттетін кез келді. Сонымен қоса осы уақытқа дейін ғылымға қатысты мақалалар таңдаулы мақала статусын көп алған жоқ. Ғылымға басымдық бере отырып осы мақаланы таңдаулы мақала деңгейіне көтерейік. 

&lt;center&gt;{{Clickable button 2|Уикипедия:Таңдаулы мақалаға үміткерлер/Қара құрдым|Дауыс беру|class=mw-ui-progressive}}&lt;/center&gt;&lt;br /&gt;

|footer = Бұл хабарлама [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|бот]] арқылы жіберілген • [[Уикипедия:Хабарлама тарату/Жеткізіп беру тізімі|Жазылу немесе жазылудан бас тарту]]
}}
&lt;!-- https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A5%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83/%D0%96%D0%B5%D1%82%D0%BA%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BF_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%83_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96&amp;oldid=2970000 тізімін пайдаланып User:Arystanbek@kkwiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Миллион деген сөзді қосыңыз ==

[[Кубалықтар|Мына мақалада]] 11,2 деген сандардан кейін ''миллион'' дегенді қосу керек. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 15:22, 2022 ж. ақпанның 21 (+06)

== Халық ==

Саламатсыз, {{tl|Халық}} үлгі бар, соны қолдансаңыз болады --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:52, 2022 ж. ақпанның 26 (+06)

== Білгенге маржан айдарына ұсыныстар беріңіз ==
Ассалаумағалейкум, қалайсыз. Сіз Уикипедияда көп мақалалар  жазып шығарып жүрсіз. Енді сол жаңа мақалаларыңыздың арасынан [[Жоба:Білгенге маржан/Ұсыныстар/2022]] айдарына жақсы, қолданушыларға қызықты, пайдалы дәйектеріңізбен бөлісіңіз. Білгенге маржан айдары аз да болса жаңарып тұрсын. Рахмет. [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 18:15, 2022 ж. наурыздың 14 (+06)
::Сәләматсыз ба? Ұсыныс жібердім, егер осындай бағытта болса табуға болады, қиындығы жоқ. --[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 19:36, 2022 ж. наурыздың 14 (+06)
:::Білгенге маржан айдарына ұсыныстар беріпсіз, рахмет. Дегенмен, оларды өзіңіз қосқан жаңа мақалалар арасынан, немесе басқа қолданушылардың жаңа мақалаларына сілтеме бере отырып  көрсетуге тырысыңыз. 
:::Мысалы, сіздің ұсыныстарыңыздағы  
:::Шимпанзе - өзін айнадан тани алатын жалғыз жануар деген ақпаратты 
:::[[Шимпанзе]] - өзін айнадан тани алатын жалғыз жануар деп  шимпанзе деген жаңа мақалаға сілтей отырып көрсетуге болады. [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 17:45, 2022 ж. наурыздың 15 (+06)

== Амбондықтар ==

[[Амбондықтар]] туралы мақала жазғаныңыз үшін рақмет. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 23:57, 2022 ж. наурыздың 24 (+06)

== Мақаланың аты қате ==

[[Андо-цез халықтары‎]] деген мақаланың атын өзгерту керек, дұрысы — ''Андий-цез халықтары‎''. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 15:57, 2022 ж. наурыздың 25 (+06)

:Рахмет! Алға қарай байқасаңыздар ескертіп отырарсыздар, кейде переводтардан аударғанда дұрыс шықпай жатады, кейде сілтемелерде де қателер кездесіп отырады. [[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 16:11, 2022 ж. наурыздың 25 (+06)

== Қажетсіз сілтеме ==

[[Үлгі:Мұхтар Әуезов шығармалары|Мына үлгіге]] екі сілтеме қосып қойыпсыз. [[Ақын аға]] — бұл [[Абай жолы (роман)|Абай жолының]] бір бөлігі ғана, сондықтан да сілтемені алып тастадым. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 16:41, 2022 ж. наурыздың 30 (+06)
:: Алып тастаған сияқты едім, қалып қойған ғой. Менде Әуезовтың жазған шығармаларының бәрі бар еді 100%, соны толтырам ба ойлағам, оған көп уақыт керек екен, сосын қоя қойдым...--[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 16:49, 2022 ж. наурыздың 30 (+06)

==  [[Қатысушы:Мағыпар/зертхана‎]] ==

Әлем халықтарының тізімі‎ үлгісі [[Қатысушы:Мағыпар/зертхана‎]] дұрыс па екен? Дұрыс болса [[Әлем халықтарының тізімі]] мақаласының астына орналастырып берсеңіздер мен қызыл бояулардан құтылуды бастайын. --[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 15:51, 2022 ж. сәуірдің 4 (+06)
:Дұрыс, бірақ құрлық бойынша бөліп-бөліп жасаған дұрыс сияқты. Телеграмға жазсаңыз мен егжей тегжейлі үйретіп берейін. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 16:25, 2022 ж. сәуірдің 4 (+06)

== Санат:Малайзия халықтары ==

Мағыпар мырза, қалайсыз? Санат жасауды ақыры үйренбейтін болдыңыз ғой)) ''Санат:Малайзия халықтары'' санатына өтіп, өңделу тарихына үңіліп кетсеңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:11, 2022 ж. сәуірдің 27 (+06)

== Тағы мен сол ==

Мағыпар мырза, ''үлгі:***'' деп жазудың қажеті, жоқ тек үлгі атауы болса болды) Сосын соңына емес санаттың алдына қою керек. Мынау қайта-қайта маған жаза берді деп ренжімеңіз, кейін екі жұмыс болмасын деген кеңесім) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:45, 2022 ж. мамырдың 2 (+06)
::Қайта ескерткенің дұрыс болды, енді бәрі түсінікті, рахмет!, үлгіні бірінші рет қойып тұрмын...--[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 10:32, 2022 ж. мамырдың 3 (+06)

== Мұқият болыңыз ==

[[Буриши]] деген мақаланы аударыпсыз, бұл атау қате, себебі соңғы «и» — орыстардың көптік жалғауы. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 21:20, 2022 ж. мамырдың 9 (+06)

== Үлгіні қолдану ==

Саламатсыз, қазуикиге баға жетпес үлкен үлес қосып жатсыз. Халықтар жайлы мақалаға неге ''халық'' үлгісін қолданбасқа, сол үшін жасалған үлгі еді) Әрі мақаланы көрнекі қылып көрсетеді --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:47, 2022 ж. мамырдың 17 (+06)

:Бүгін бастаймын. [[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 15:20, 2022 ж. мамырдың 17 (+06)

== Ачелер ==

Ачелер мақаласын жоюға ұсынып отырмын, себебі Ачех мақаласы бар, екеуі бір ұлт. --[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 22:26, 2022 ж. мамырдың 21 (+06)

== Этникалық топ ==

Мағыпар мырза жоғарыда айтылған үлгінің атауы өзгеріп, сәл дизайны басқаша болды: {{tl|Этникалық топ}} --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:35, 2022 ж. мамырдың 24 (+06)
: &lt;code&gt;|сурет   = The Pearl Harvester.jpg&lt;/code&gt; деген параметрге осылай қойып жатса жетіп жатыр. Ешқандай ''сурет, 300px'' керегі жоқ --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:56, 2022 ж. мамырдың 28 (+06)
::Рахмет, Мағыпар мырза. Кері байланысқа шығып, мақалаларды ерінбей әрлеп, түзеткеңіз үшін) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:37, 2022 ж. мамырдың 31 (+06)

== Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022 ==

{{WAM
|header = [[meta:m:Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022|Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022]] &lt;div style=&quot;margin-right:1em; float:right;&quot;&gt;[[Сурет:Wikidata 2022 Istanbul social media campaign 02.jpg|right|thumb|300px|Wikidata 2022 Istanbul|link=meta:Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022]]&lt;/div&gt;
|subheader = Конференция 2022 жылдың 21-23 қазаны аралығында Түркияның [[Ыстанбұл]] қаласында өтеді.
&lt;div  style=&quot;text-valign:center; margin-left:200px; margin-right:50px; margin-top:10px; position:absolute;&quot;&gt;
|body = Құрметті достар,

Ыстамбұл Уикидерек конференциясына стипендия алуға өтінімдер ашық екенін хабарлауға қуаныштымын. Егер сіз түркі қауымдастығының өкілі болсаңыз және түркі тілдеріндегі Уикимедиа жобаларына белсенді қатысатын болсаңыз, онда сіз стипендияға өтініш бере аласыз. Өтініштер 2022 жылдың 30 маусымы, UTC 23:59 дейін қабылданады.

Үміткерлер толық стипендияға өтініш бере алады. Толық стипендия Түркі қолданушылары тобының Уикимедиа қауымдастығы (Wikimedians of Turkic Languages User Group) ұйымдастыратын конференция кезінде жеке тұлғаның екіжақты саяхат, ортақ тұрғын үй және тамақтану құнын қамтиды.

* Түркі тіліндегі уикимедиашыларға арналған Wikidata Training туралы қосымша ақпарат алу үшін мына сайтқа кіріңіз: https://w.wiki/53dX
* Стипендия, тіркеу және өтініш формасы туралы көбірек білу үшін мына сайтқа кіріңіз: https://w.wiki/5FFv

Бұған қоса, Түркі қолданушылары тобының Уикимедиа қауымдастығы жобалары мен оқиғалары туралы ақпарат пен жаңалықтар алу үшін біздің пошталық тізімге (https://w.wiki/5FFw) жазылуға шақырамыз.

Барлық жақсылықты тілеймін [[User:Mehman97|&lt;span style=&quot;color:#ff0500&quot;&gt;'''''Mehman'''''&lt;/span&gt;]] [[User Talk:Mehman97|&lt;span style=&quot;color:#0500ff&quot;&gt;'''''97'''''&lt;/span&gt;]] 03:48, 2022 ж. маусымның 11 (+06)


|footer = Бұл хабарлама [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|бот]] арқылы жіберілген • [[Уикипедия:Хабарлама тарату/Жеткізіп беру тізімі|Жазылу немесе жазылудан бас тарту]]
}}
&lt;!-- https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A5%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83/%D0%96%D0%B5%D1%82%D0%BA%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BF_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%83_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96&amp;oldid=3014707 тізімін пайдаланып User:Arystanbek@kkwiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Басқа ұлттардың тегі ==

Орыс, татар т.б. ұлттардың әкесінің атын ұлы деп аудару дұрыс па? (мыс:Сергеевич, Сергейұлы) [[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 17:19, 2022 ж. шілденің 7 (+06)

== Санат ==

Орыс тілінде бар санат, неге қазақ уикипедиясына болмайды? Мыс:Ғағауызстан елді мекендері, орысшасында Гагаузские поселения деп берілген, әлде ғағауыз елді мекендері деп беру керек пе? Кім түсіндіре алады? [[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 17:11, 2022 ж. шілденің 25 (+06)
:Жойған мен) Себеп тағы да санатты дұрыс бастамадыңыз, бірнеше рет жоғары да жазып едім, түсінбепсіз. Тағы мені дұрыс түсінбей, әдейі жасап жатыр деп ойламас үшін тек жоя салдым. Дәл осы санатты Нұрлан мырзадан сұрап көріңіз (атауы дұрыс па бұрыс па?) және сол кісі санатты бастап, сізге санат жайлы дұрыстап түсіндіріп берер, менен шықпады түсіндіруге, ренжімеңіз. Кеш жазып жатқанға да кешірерсіз( --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:46, 2022 ж. шілденің 26 (+06)

== Интеруики ==

Мәке, жаңа мақала жазғанда, оны басқа тілдегі дәл сол мақаламен байланыстырыңыз, яғни интеруики сілтемесін қосыңыз. Ол үшін сол жақтағы арнайы түймені пайдаланыңыз. [[Қатысушы:Batyrbek.kz|Batyrbek]] ([[Қатысушы талқылауы:Batyrbek.kz|талқылауы]]) 13:03, 2022 ж. шілденің 28 (+06)

:::Баке, мен басқа тілдерге қосып жүрмін, ал мынаны түсінбедім, сонда, экземпляр, страна т.с.сияқты 23 графа бар екен, соның бәрін толтырам ба? [[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 19:07, 2022 ж. шілденің 28 (+06)

== Елдерді аударудағы кететін шағын қателер ==
[[Кайелдер]] дегенді аударыпсыз. Бұлардың мекені Каели болса, олардың атауында тағы бір әріп қайдан қосылды? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 20:31, 2022 ж. тамыздың 13 (+06)

:::Мен пайдаланған 6 дереккөздің бесеуінде Кайели деп берілген. Олардан асып қайда барам... [[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 00:52, 2022 ж. тамыздың 14 (+06)</text>
      <sha1>5qnh5dirv5al8et1lr40otms85x7i4g</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060120</id>
      <parentid>3060119</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T19:00:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>/* Елдерді аударудағы кететін шағын қателер */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="42471" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=Мағыпар}}

-- &lt;font color=&quot;#009900&quot;&gt;[[Қатысушы:Мұхамеджан Амангелді|&lt;span style=&quot;font-family:Georgia;&quot;&gt;&lt;i&gt;Мұхамеджан А.А.&lt;/i&gt;&lt;/span&gt;]]&lt;/font&gt; [[Қатысушы талқылауы:Мұхамеджан Амангелді|&lt;span style=&quot;font-size:90%&quot;&gt;&lt;font color=&quot;#0000FF&quot;&gt;(талқылауы)&lt;/font&gt;&lt;/span&gt;]] 14:55, 2020 ж. маусымның 29 (+06)

== Сөздерге сілтеу ==

Мақалаға тікелей қатысы жоқ әрі дұрыс сілтеме жасауыңызды доғарыңыз! Атырау облысы десе атырауға бір бөлек облысқа бір бөлек сияқты сілтеме жасауға болмайды. Тек тікелей мақалаға қатысты нәрселер болу керек --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 11:34, 2020 ж. шілденің 2 (+06)

== Жаңа мақала ==

Мақала жазғанда жалпы санат қоя салмай мақалаға тікелей қатысты санат қою керек, интеруики ұмытпаңыз. Сосын дереккөздер көшіре салмай қазақстандық сайттардан алу керек. Бір сөзде он рет сілтеудің қажеті жоқ --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 17:38, 2020 ж. шілденің 10 (+06)

== Сурет ==

Сурет:Атырау.Формация АҚ.jpg 
*Фармация АҚ деп өзгерте қоясыңдар ма?--[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 22:46, 2020 ж. шілденің 10 (+06)

== Интервал сақтау ==

Неге дереккөздеріңіз сөйлемнен бөлек арасы алшақ қойып жатсыз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 12:45, 2020 ж. шілденің 13 (+06)

:Қосып шығайын. Копировать еткеннен кейін түсуіне байланысты кеткен ғой, өзім де солай ойлағам бірақ әсері барын білмеппін. --[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 13:31, 2020 ж. шілденің 13 (+06)

== Мақала мазмұны ==

Мақала жазғанда тікелей көшере салмай (газет, журнал, жаңалықтар сияқты жазылған), энциклопедиялық стильде бейтараптылықты сақтап жазған дұрыс. Байқағаным жазған мақалаларыңыз көбісі дайын нәрсені көшіре салғансыз. Солардың бәрін түзетіп шығыңыз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 12:06, 2020 ж. шілденің 15 (+06)

:Қолымнан келгенше тырысайын.  Мен Атырау облысын  ықшамға келтіруге тырысқам. Енді бір ғана Атырау спортын толықтыру қалды, сосын болдым.--[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 13:55, 2020 ж. шілденің 15 (+06)
::Содан кейін түзетерсіз) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 13:24, 2020 ж. шілденің 17 (+06)

== Сурет жүктеу ==

Суреттің дереккөзі дұрыс емес қой сізде. яндекс деп жалпылама емес қандай сайттан алғанын көрсет керек --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 12:32, 2020 ж. шілденің 20 (+06)
*Менің алдымдағы автордың дереккөзі --[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 14:30, 2020 ж. шілденің 20 (+06)
::Түсінбедім --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 14:34, 2020 ж. шілденің 20 (+06)
:::Ол суретті мен жүктеген жоқпын, тек көшіріп алдым, Аркадий Юрьевич Волож --[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 14:39, 2020 ж. шілденің 20 (+06)
:Уикипедияға сіз жүктедіңіз ғой. Сондықтан дұрыстап көрсету керек қайнарын --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 16:12, 2020 ж. шілденің 20 (+06)

== Сурет:Шоқпартоғай.jpg ==

Сізге айтыпедім ғой суреттердің нақты дереккөзін көрсетіңіз деп, аталған суретті жедел жоюға ұсындым. Дереккөзді бассам яндекстің басты беті ғана шығып тұр ғой--[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:46, 2020 ж. шілденің 31 (+06)

:Енді өзім түсірген фотоларды жүктеймін. Яндекстен алғасын соның дереккөзін көрсеттім.--[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 23:52, 2020 ж. шілденің 31 (+06)
::Өзіңіздікі болса тіпті керемет[[File:SMirC-thumbsup.svg|20px]] --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:18, 2020 ж. тамыздың 1 (+06)

::Байқап отырған боларсың суреттердің 90 пайызы өзім түсірген суреттер. Негізі Атырау облысында 200 ден астам елді мекен болсы соның 160 елді мекенін өзім түсіргем, өкінішке орай ноутбукка программа ауыстырғанда бәрі кетіп қалап 30-40 елді мекен қалды. Ең өкініштісі шетелдің 48 қаласының фотосы бірге жойылып кетті. Түсінбей отырғаным фотоның көбі Яндексте, сонда мен қандай дереккөз көрсетуім керек? Акиматтың сайты ма?--[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 00:31, 2020 ж. тамыздың 1 (+06)
:::Иә оны байқадым, бірақ та арасында интернеттен алынған суреттер бар екен, соны дұрыстап көрсету керек болған-ды. Авторын, жылын, қандай интернет сайттан және авторлық құқық бұзылмауы тиіс --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 17:03, 2020 ж. тамыздың 4 (+06)

== We sent you an e-mail ==

Hello {{PAGENAME}},

Really sorry for the inconvenience. This is a gentle note to request that you check your email. We sent you a message titled &quot;The Community Insights survey is coming!&quot;. If you have questions, email surveys@wikimedia.org. 

You can [[:m:Special:Diff/20479077|see my explanation here]].

[[Қатысушы:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Қатысушы талқылауы:MediaWiki message delivery|талқылауы]]) 00:52, 2020 ж. қыркүйектің 26 (+06)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Samuel_(WMF)/Community_Insights_survey/other-languages&amp;oldid=20479295 тізімін пайдаланып User:Samuel (WMF)@metawiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Қазақстан ауданы ==

{{tl|Қазақстан ауданы}} деген Қазақстанға арналған үлгі бар. Соны қолдану керек --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:21, 2021 ж. сәуірдің 1 (+06)

*Мен ештеңеге ұрынған жоқпын.Үлгі бұрыннан тұр. --[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 22:29, 2021 ж. сәуірдің 1 (+06)
::МММММММММ, сізді ұрынды деп сынап тұрған жоқпын, Атырау облысының аудандарын дамытып жатыр екенсіз. Соған ақыры үлгіні де ауыстырып жаңартып кетсеңіз деген кеңесімді айттым)

ПС: Тек мен үшін кетіп қалмаңыз (Нұрлан мырза айтып еді менің кесірімнен деп) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:41, 2021 ж. сәуірдің 1 (+06)

:::Мен тағы не бүлдірдім деп шошып кетіп едім, сонда бұрынғы үлгілер қате ме? --[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 22:45, 2021 ж. сәуірдің 1 (+06)

Түсіндім, айырмашылық бар екен. Сәл кейінірек түзермін. --[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 22:52, 2021 ж. сәуірдің 1 (+06)
:Жоқ ол үлгі қате емес. Жалпыға арналған үлгі ғой. Кезінде Қазақстан үшін үлгілер жасағанмын (облыс, аудан, ауылдық округ үшін). Мысал ретінде Меркі ауданы мақаласын қарап шықсаңыз болады --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:57, 2021 ж. сәуірдің 1 (+06)

== шы, ші жалғаулары ==

: цифрдан кейін - тұрса шы, ші т.б. жазылмайды. Мектепте жүргенде сызықшадан кейін осы жалғауларды жалғаймын деп мұғалімдерден талай ескерту алғанмын.--[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 23:54, 2021 ж. сәуірдің 16 (+06)
:онда сызықшаныды алып тастау керек --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:16, 2021 ж. сәуірдің 17 (+06)

== Ордендер ==

Қазақстанға қатысты ордендер мен медальдар үлгісі бар. Соны қойсаңыз санаттар автоматты түрде пайда болады. '''Санат:Үлгілер:Марапаттар:Қазақстан''' санатына өтіңіз. Туған/өлген жылдарда да солай --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 17:32, 2021 ж. маусымның 17 (+06)

== Санат қою ==

Саламатсыз, сізде санаттарды дүрыс бастап жатқан жоқсыз (түзетіп жатырмын). Солардың өңдеу тарихына кіріп көрсеңіз болады --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 17:09, 2021 ж. шілденің 19 (+06)

== Толық мақала ==

Саламатсыз, ''толық мақала'' деген үлгіні қолдаңсаңыз дұрыс болар еді. Алғашқы бөлімді түзетіп шықтым --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 16:43, 2021 ж. тамыздың 5 (+06)
:: Саламатсыз ба?, сол толық мақала деген толық болмағасын ''қараңыз'' деп қосып едім, мыс. [[Қарақытай мемлекеті]], [[Найман мемлекеті]] тағы басқалары бар, толық деп айтуға барар ма екен? Меніңше сол мақалаларды толықтырғаннан кейін қою керек сияқты.--[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 00:57, 2021 ж. тамыздың 8 (+06)
:::Жоқ мәселе ол мақала толық/мықты деген сөз емес: тек толығырақ білгіңіз келсе осыған өтіңіз деген арнайы үлгі-сілтеме --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:59, 2021 ж. тамыздың 11 (+06)
::::Түсінікті.--[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 14:02, 2021 ж. тамыздың 12 (+06)

== Әліпов (ауыл) ==

Сәламатсыздар ма? Әліпов елді мекені екі жерде тұр екен. '''[[Әліпов (ауыл)]] және [[Ғизат Әліпов ауылы]].''' Екеуін [[Әліпов (ауыл)]] ға біріктірдім. Енді сіздерден көмек керек болып тұр. Әліпов (ауыл) тақырыбын Ғизат Әліпов (ауыл) ға өзгертіп, Ғизат Әліпов ауылы тақырыбын өшіру керек. Және елді мекендердегі үлгіні де өзгерту керек. Рахмет!--[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 18:50, 2021 ж. қыркүйектің 26 (+06)

[[Қатысушы:Мағыпар|Магпар]] мырза, бұл екі ауыл аттас болса да, бөлек-бөлек ауылдар емес пе? [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 15:08, 2022 ж. маусымның 27 (+06)

::Бір ауыл, ол ауылда болдым...--[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 18:30, 2022 ж. маусымның 27 (+06)

== Санат бастау ==

Мағыпар мырза санатқа сол санатты қайтадан қоюға болмайды, сіз орысша айтқанда ''замкнутый круг'' жасап отырсыз. ''Исатай ауданы географиясы'' санатын түзетіп шықтым, соған назар аударып көрсеңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:34, 2021 ж. қарашаның 24 (+06)

== Намыс → Ар-намыс ==

Қайырлы кеш, бір кісі '''Намыс → Ар-намыс''' деп атауын өзгертіпті, қаншалықты дұрыс деп ойласыз? Меніңше намыс қала берген дұрыс-ау, ол кісіге жазайын десем дұрыс қабылдамай дүрсе қоя береді. Оның алдында талай мақала атауын өз бетінше өзгерте берген-ді. Сіздің пікіріңізді күтемін--[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:11, 2021 ж. желтоқсанның 3 (+06)
:: Сәләматсыз ба? ҚР Азаматтық кодексiнің 143-бабында  Ар-намыс деп жазылған.
*'''Мысалы''': Азамат өзінің ар-намысына, қадір-қасиетіне немесе іскерлік беделіне нұқсан келтіретін мәліметтерді сот тәртібімен теріске шығаруды талап етуге құқылы. --[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 10:49, 2021 ж. желтоқсанның 3 (+06)
:Рахмет --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 17:00, 2021 ж. желтоқсанның 3 (+06)

== [[Ғизат Әліпов ауылы]] ==

Бұл мақаланы жоюға ұсыныпсыз. Себебін айтсаңыз деген тілек. Тарап кеткен ауыл болса да, қалдыруға болады. [[Қатысушы:Batyrbek.kz|Batyrbek]] ([[Қатысушы талқылауы:Batyrbek.kz|талқылауы]]) 16:01, 2021 ж. желтоқсанның 7 (+06)
:: Әліпов деген ауыл жазылған, онда [[Әліпов (ауыл)|Әліповты]] жойып, Ғизат Әліповты қалдыру керек, себебі бір ауыл екі бетте жүр.--[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 16:11, 2021 ж. желтоқсанның 7 (+06)
:::Негізі Ғизат Әліпов деп қалдырған дұрыс сияқты, мен үлгіде Әліпов тұрғасын сол үлгіге жаздым. Онда үлгіні де өзгертіп кету керек--[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 16:14, 2021 ж. желтоқсанның 7 (+06)

== Таңдаулы мақалаға үміткер ==

{{WAM
|header = [[Уикипедия:Таңдаулы мақалаға үміткерлер/Қара құрдым]] &lt;div style=&quot;margin-right:1em; float:right;&quot;&gt;[[Сурет:Goldenwiki 2.png|100px|link=Уикипедия:Таңдаулы мақалаға үміткерлер/Қара құрдым]]&lt;/div&gt;
|subheader = Қарақұрдым мақаласының таңдаулы мақалаға үміткерлігі.
&lt;div  style=&quot;text-valign:center; margin-left:200px; margin-right:50px; margin-top:10px; position:absolute;&quot;&gt;
|body = [[Қара құрдым]] мақаласы таңдаулы мақалаға толық лайық деп санаймын. Мұл мақалыны жазған өзім емес {{@|Alphy Haydar}} мырза жеті жылдан бері қазақша Уикипедияға үлес қосып келеді. Мақала тілі өте жаттық, әрі ғылыми стилде жазылған. Қанша жылдан бері [[Басты бет]]тегі таңдаулы мақала өзгерген жоқ. Енді өзгерттетін кез келді. Сонымен қоса осы уақытқа дейін ғылымға қатысты мақалалар таңдаулы мақала статусын көп алған жоқ. Ғылымға басымдық бере отырып осы мақаланы таңдаулы мақала деңгейіне көтерейік. 

&lt;center&gt;{{Clickable button 2|Уикипедия:Таңдаулы мақалаға үміткерлер/Қара құрдым|Дауыс беру|class=mw-ui-progressive}}&lt;/center&gt;&lt;br /&gt;

|footer = Бұл хабарлама [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|бот]] арқылы жіберілген • [[Уикипедия:Хабарлама тарату/Жеткізіп беру тізімі|Жазылу немесе жазылудан бас тарту]]
}}
&lt;!-- https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A5%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83/%D0%96%D0%B5%D1%82%D0%BA%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BF_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%83_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96&amp;oldid=2970000 тізімін пайдаланып User:Arystanbek@kkwiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Миллион деген сөзді қосыңыз ==

[[Кубалықтар|Мына мақалада]] 11,2 деген сандардан кейін ''миллион'' дегенді қосу керек. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 15:22, 2022 ж. ақпанның 21 (+06)

== Халық ==

Саламатсыз, {{tl|Халық}} үлгі бар, соны қолдансаңыз болады --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:52, 2022 ж. ақпанның 26 (+06)

== Білгенге маржан айдарына ұсыныстар беріңіз ==
Ассалаумағалейкум, қалайсыз. Сіз Уикипедияда көп мақалалар  жазып шығарып жүрсіз. Енді сол жаңа мақалаларыңыздың арасынан [[Жоба:Білгенге маржан/Ұсыныстар/2022]] айдарына жақсы, қолданушыларға қызықты, пайдалы дәйектеріңізбен бөлісіңіз. Білгенге маржан айдары аз да болса жаңарып тұрсын. Рахмет. [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 18:15, 2022 ж. наурыздың 14 (+06)
::Сәләматсыз ба? Ұсыныс жібердім, егер осындай бағытта болса табуға болады, қиындығы жоқ. --[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 19:36, 2022 ж. наурыздың 14 (+06)
:::Білгенге маржан айдарына ұсыныстар беріпсіз, рахмет. Дегенмен, оларды өзіңіз қосқан жаңа мақалалар арасынан, немесе басқа қолданушылардың жаңа мақалаларына сілтеме бере отырып  көрсетуге тырысыңыз. 
:::Мысалы, сіздің ұсыныстарыңыздағы  
:::Шимпанзе - өзін айнадан тани алатын жалғыз жануар деген ақпаратты 
:::[[Шимпанзе]] - өзін айнадан тани алатын жалғыз жануар деп  шимпанзе деген жаңа мақалаға сілтей отырып көрсетуге болады. [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 17:45, 2022 ж. наурыздың 15 (+06)

== Амбондықтар ==

[[Амбондықтар]] туралы мақала жазғаныңыз үшін рақмет. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 23:57, 2022 ж. наурыздың 24 (+06)

== Мақаланың аты қате ==

[[Андо-цез халықтары‎]] деген мақаланың атын өзгерту керек, дұрысы — ''Андий-цез халықтары‎''. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 15:57, 2022 ж. наурыздың 25 (+06)

:Рахмет! Алға қарай байқасаңыздар ескертіп отырарсыздар, кейде переводтардан аударғанда дұрыс шықпай жатады, кейде сілтемелерде де қателер кездесіп отырады. [[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 16:11, 2022 ж. наурыздың 25 (+06)

== Қажетсіз сілтеме ==

[[Үлгі:Мұхтар Әуезов шығармалары|Мына үлгіге]] екі сілтеме қосып қойыпсыз. [[Ақын аға]] — бұл [[Абай жолы (роман)|Абай жолының]] бір бөлігі ғана, сондықтан да сілтемені алып тастадым. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 16:41, 2022 ж. наурыздың 30 (+06)
:: Алып тастаған сияқты едім, қалып қойған ғой. Менде Әуезовтың жазған шығармаларының бәрі бар еді 100%, соны толтырам ба ойлағам, оған көп уақыт керек екен, сосын қоя қойдым...--[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 16:49, 2022 ж. наурыздың 30 (+06)

==  [[Қатысушы:Мағыпар/зертхана‎]] ==

Әлем халықтарының тізімі‎ үлгісі [[Қатысушы:Мағыпар/зертхана‎]] дұрыс па екен? Дұрыс болса [[Әлем халықтарының тізімі]] мақаласының астына орналастырып берсеңіздер мен қызыл бояулардан құтылуды бастайын. --[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 15:51, 2022 ж. сәуірдің 4 (+06)
:Дұрыс, бірақ құрлық бойынша бөліп-бөліп жасаған дұрыс сияқты. Телеграмға жазсаңыз мен егжей тегжейлі үйретіп берейін. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 16:25, 2022 ж. сәуірдің 4 (+06)

== Санат:Малайзия халықтары ==

Мағыпар мырза, қалайсыз? Санат жасауды ақыры үйренбейтін болдыңыз ғой)) ''Санат:Малайзия халықтары'' санатына өтіп, өңделу тарихына үңіліп кетсеңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:11, 2022 ж. сәуірдің 27 (+06)

== Тағы мен сол ==

Мағыпар мырза, ''үлгі:***'' деп жазудың қажеті, жоқ тек үлгі атауы болса болды) Сосын соңына емес санаттың алдына қою керек. Мынау қайта-қайта маған жаза берді деп ренжімеңіз, кейін екі жұмыс болмасын деген кеңесім) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:45, 2022 ж. мамырдың 2 (+06)
::Қайта ескерткенің дұрыс болды, енді бәрі түсінікті, рахмет!, үлгіні бірінші рет қойып тұрмын...--[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 10:32, 2022 ж. мамырдың 3 (+06)

== Мұқият болыңыз ==

[[Буриши]] деген мақаланы аударыпсыз, бұл атау қате, себебі соңғы «и» — орыстардың көптік жалғауы. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 21:20, 2022 ж. мамырдың 9 (+06)

== Үлгіні қолдану ==

Саламатсыз, қазуикиге баға жетпес үлкен үлес қосып жатсыз. Халықтар жайлы мақалаға неге ''халық'' үлгісін қолданбасқа, сол үшін жасалған үлгі еді) Әрі мақаланы көрнекі қылып көрсетеді --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:47, 2022 ж. мамырдың 17 (+06)

:Бүгін бастаймын. [[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 15:20, 2022 ж. мамырдың 17 (+06)

== Ачелер ==

Ачелер мақаласын жоюға ұсынып отырмын, себебі Ачех мақаласы бар, екеуі бір ұлт. --[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 22:26, 2022 ж. мамырдың 21 (+06)

== Этникалық топ ==

Мағыпар мырза жоғарыда айтылған үлгінің атауы өзгеріп, сәл дизайны басқаша болды: {{tl|Этникалық топ}} --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:35, 2022 ж. мамырдың 24 (+06)
: &lt;code&gt;|сурет   = The Pearl Harvester.jpg&lt;/code&gt; деген параметрге осылай қойып жатса жетіп жатыр. Ешқандай ''сурет, 300px'' керегі жоқ --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:56, 2022 ж. мамырдың 28 (+06)
::Рахмет, Мағыпар мырза. Кері байланысқа шығып, мақалаларды ерінбей әрлеп, түзеткеңіз үшін) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:37, 2022 ж. мамырдың 31 (+06)

== Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022 ==

{{WAM
|header = [[meta:m:Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022|Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022]] &lt;div style=&quot;margin-right:1em; float:right;&quot;&gt;[[Сурет:Wikidata 2022 Istanbul social media campaign 02.jpg|right|thumb|300px|Wikidata 2022 Istanbul|link=meta:Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022]]&lt;/div&gt;
|subheader = Конференция 2022 жылдың 21-23 қазаны аралығында Түркияның [[Ыстанбұл]] қаласында өтеді.
&lt;div  style=&quot;text-valign:center; margin-left:200px; margin-right:50px; margin-top:10px; position:absolute;&quot;&gt;
|body = Құрметті достар,

Ыстамбұл Уикидерек конференциясына стипендия алуға өтінімдер ашық екенін хабарлауға қуаныштымын. Егер сіз түркі қауымдастығының өкілі болсаңыз және түркі тілдеріндегі Уикимедиа жобаларына белсенді қатысатын болсаңыз, онда сіз стипендияға өтініш бере аласыз. Өтініштер 2022 жылдың 30 маусымы, UTC 23:59 дейін қабылданады.

Үміткерлер толық стипендияға өтініш бере алады. Толық стипендия Түркі қолданушылары тобының Уикимедиа қауымдастығы (Wikimedians of Turkic Languages User Group) ұйымдастыратын конференция кезінде жеке тұлғаның екіжақты саяхат, ортақ тұрғын үй және тамақтану құнын қамтиды.

* Түркі тіліндегі уикимедиашыларға арналған Wikidata Training туралы қосымша ақпарат алу үшін мына сайтқа кіріңіз: https://w.wiki/53dX
* Стипендия, тіркеу және өтініш формасы туралы көбірек білу үшін мына сайтқа кіріңіз: https://w.wiki/5FFv

Бұған қоса, Түркі қолданушылары тобының Уикимедиа қауымдастығы жобалары мен оқиғалары туралы ақпарат пен жаңалықтар алу үшін біздің пошталық тізімге (https://w.wiki/5FFw) жазылуға шақырамыз.

Барлық жақсылықты тілеймін [[User:Mehman97|&lt;span style=&quot;color:#ff0500&quot;&gt;'''''Mehman'''''&lt;/span&gt;]] [[User Talk:Mehman97|&lt;span style=&quot;color:#0500ff&quot;&gt;'''''97'''''&lt;/span&gt;]] 03:48, 2022 ж. маусымның 11 (+06)


|footer = Бұл хабарлама [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|бот]] арқылы жіберілген • [[Уикипедия:Хабарлама тарату/Жеткізіп беру тізімі|Жазылу немесе жазылудан бас тарту]]
}}
&lt;!-- https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A5%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83/%D0%96%D0%B5%D1%82%D0%BA%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BF_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%83_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96&amp;oldid=3014707 тізімін пайдаланып User:Arystanbek@kkwiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Басқа ұлттардың тегі ==

Орыс, татар т.б. ұлттардың әкесінің атын ұлы деп аудару дұрыс па? (мыс:Сергеевич, Сергейұлы) [[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 17:19, 2022 ж. шілденің 7 (+06)

== Санат ==

Орыс тілінде бар санат, неге қазақ уикипедиясына болмайды? Мыс:Ғағауызстан елді мекендері, орысшасында Гагаузские поселения деп берілген, әлде ғағауыз елді мекендері деп беру керек пе? Кім түсіндіре алады? [[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 17:11, 2022 ж. шілденің 25 (+06)
:Жойған мен) Себеп тағы да санатты дұрыс бастамадыңыз, бірнеше рет жоғары да жазып едім, түсінбепсіз. Тағы мені дұрыс түсінбей, әдейі жасап жатыр деп ойламас үшін тек жоя салдым. Дәл осы санатты Нұрлан мырзадан сұрап көріңіз (атауы дұрыс па бұрыс па?) және сол кісі санатты бастап, сізге санат жайлы дұрыстап түсіндіріп берер, менен шықпады түсіндіруге, ренжімеңіз. Кеш жазып жатқанға да кешірерсіз( --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:46, 2022 ж. шілденің 26 (+06)

== Интеруики ==

Мәке, жаңа мақала жазғанда, оны басқа тілдегі дәл сол мақаламен байланыстырыңыз, яғни интеруики сілтемесін қосыңыз. Ол үшін сол жақтағы арнайы түймені пайдаланыңыз. [[Қатысушы:Batyrbek.kz|Batyrbek]] ([[Қатысушы талқылауы:Batyrbek.kz|талқылауы]]) 13:03, 2022 ж. шілденің 28 (+06)

:::Баке, мен басқа тілдерге қосып жүрмін, ал мынаны түсінбедім, сонда, экземпляр, страна т.с.сияқты 23 графа бар екен, соның бәрін толтырам ба? [[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 19:07, 2022 ж. шілденің 28 (+06)

== Елдерді аударудағы кететін шағын қателер ==
[[Кайелдер]] дегенді аударыпсыз. Бұлардың мекені Каели болса, олардың атауында тағы бір әріп қайдан қосылды? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 20:31, 2022 ж. тамыздың 13 (+06)

:::Мен пайдаланған 6 дереккөздің бесеуінде Кайели деп берілген. Олардан асып қайда барам... Сосын елдер емес халықтар, мынау '''Suku Kayeli''' өз тіліндегі оригинал атауы, артық әріп көріп тұрғант жоқпын [[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 00:52, 2022 ж. тамыздың 14 (+06)</text>
      <sha1>oxougjm4p99r55r1i31t5gl3vd8fwie</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060121</id>
      <parentid>3060120</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T19:02:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>/* Елдерді аударудағы кететін шағын қателер */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="42469" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=Мағыпар}}

-- &lt;font color=&quot;#009900&quot;&gt;[[Қатысушы:Мұхамеджан Амангелді|&lt;span style=&quot;font-family:Georgia;&quot;&gt;&lt;i&gt;Мұхамеджан А.А.&lt;/i&gt;&lt;/span&gt;]]&lt;/font&gt; [[Қатысушы талқылауы:Мұхамеджан Амангелді|&lt;span style=&quot;font-size:90%&quot;&gt;&lt;font color=&quot;#0000FF&quot;&gt;(талқылауы)&lt;/font&gt;&lt;/span&gt;]] 14:55, 2020 ж. маусымның 29 (+06)

== Сөздерге сілтеу ==

Мақалаға тікелей қатысы жоқ әрі дұрыс сілтеме жасауыңызды доғарыңыз! Атырау облысы десе атырауға бір бөлек облысқа бір бөлек сияқты сілтеме жасауға болмайды. Тек тікелей мақалаға қатысты нәрселер болу керек --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 11:34, 2020 ж. шілденің 2 (+06)

== Жаңа мақала ==

Мақала жазғанда жалпы санат қоя салмай мақалаға тікелей қатысты санат қою керек, интеруики ұмытпаңыз. Сосын дереккөздер көшіре салмай қазақстандық сайттардан алу керек. Бір сөзде он рет сілтеудің қажеті жоқ --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 17:38, 2020 ж. шілденің 10 (+06)

== Сурет ==

Сурет:Атырау.Формация АҚ.jpg 
*Фармация АҚ деп өзгерте қоясыңдар ма?--[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 22:46, 2020 ж. шілденің 10 (+06)

== Интервал сақтау ==

Неге дереккөздеріңіз сөйлемнен бөлек арасы алшақ қойып жатсыз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 12:45, 2020 ж. шілденің 13 (+06)

:Қосып шығайын. Копировать еткеннен кейін түсуіне байланысты кеткен ғой, өзім де солай ойлағам бірақ әсері барын білмеппін. --[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 13:31, 2020 ж. шілденің 13 (+06)

== Мақала мазмұны ==

Мақала жазғанда тікелей көшере салмай (газет, журнал, жаңалықтар сияқты жазылған), энциклопедиялық стильде бейтараптылықты сақтап жазған дұрыс. Байқағаным жазған мақалаларыңыз көбісі дайын нәрсені көшіре салғансыз. Солардың бәрін түзетіп шығыңыз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 12:06, 2020 ж. шілденің 15 (+06)

:Қолымнан келгенше тырысайын.  Мен Атырау облысын  ықшамға келтіруге тырысқам. Енді бір ғана Атырау спортын толықтыру қалды, сосын болдым.--[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 13:55, 2020 ж. шілденің 15 (+06)
::Содан кейін түзетерсіз) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 13:24, 2020 ж. шілденің 17 (+06)

== Сурет жүктеу ==

Суреттің дереккөзі дұрыс емес қой сізде. яндекс деп жалпылама емес қандай сайттан алғанын көрсет керек --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 12:32, 2020 ж. шілденің 20 (+06)
*Менің алдымдағы автордың дереккөзі --[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 14:30, 2020 ж. шілденің 20 (+06)
::Түсінбедім --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 14:34, 2020 ж. шілденің 20 (+06)
:::Ол суретті мен жүктеген жоқпын, тек көшіріп алдым, Аркадий Юрьевич Волож --[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 14:39, 2020 ж. шілденің 20 (+06)
:Уикипедияға сіз жүктедіңіз ғой. Сондықтан дұрыстап көрсету керек қайнарын --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 16:12, 2020 ж. шілденің 20 (+06)

== Сурет:Шоқпартоғай.jpg ==

Сізге айтыпедім ғой суреттердің нақты дереккөзін көрсетіңіз деп, аталған суретті жедел жоюға ұсындым. Дереккөзді бассам яндекстің басты беті ғана шығып тұр ғой--[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:46, 2020 ж. шілденің 31 (+06)

:Енді өзім түсірген фотоларды жүктеймін. Яндекстен алғасын соның дереккөзін көрсеттім.--[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 23:52, 2020 ж. шілденің 31 (+06)
::Өзіңіздікі болса тіпті керемет[[File:SMirC-thumbsup.svg|20px]] --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:18, 2020 ж. тамыздың 1 (+06)

::Байқап отырған боларсың суреттердің 90 пайызы өзім түсірген суреттер. Негізі Атырау облысында 200 ден астам елді мекен болсы соның 160 елді мекенін өзім түсіргем, өкінішке орай ноутбукка программа ауыстырғанда бәрі кетіп қалап 30-40 елді мекен қалды. Ең өкініштісі шетелдің 48 қаласының фотосы бірге жойылып кетті. Түсінбей отырғаным фотоның көбі Яндексте, сонда мен қандай дереккөз көрсетуім керек? Акиматтың сайты ма?--[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 00:31, 2020 ж. тамыздың 1 (+06)
:::Иә оны байқадым, бірақ та арасында интернеттен алынған суреттер бар екен, соны дұрыстап көрсету керек болған-ды. Авторын, жылын, қандай интернет сайттан және авторлық құқық бұзылмауы тиіс --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 17:03, 2020 ж. тамыздың 4 (+06)

== We sent you an e-mail ==

Hello {{PAGENAME}},

Really sorry for the inconvenience. This is a gentle note to request that you check your email. We sent you a message titled &quot;The Community Insights survey is coming!&quot;. If you have questions, email surveys@wikimedia.org. 

You can [[:m:Special:Diff/20479077|see my explanation here]].

[[Қатысушы:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Қатысушы талқылауы:MediaWiki message delivery|талқылауы]]) 00:52, 2020 ж. қыркүйектің 26 (+06)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Samuel_(WMF)/Community_Insights_survey/other-languages&amp;oldid=20479295 тізімін пайдаланып User:Samuel (WMF)@metawiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Қазақстан ауданы ==

{{tl|Қазақстан ауданы}} деген Қазақстанға арналған үлгі бар. Соны қолдану керек --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:21, 2021 ж. сәуірдің 1 (+06)

*Мен ештеңеге ұрынған жоқпын.Үлгі бұрыннан тұр. --[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 22:29, 2021 ж. сәуірдің 1 (+06)
::МММММММММ, сізді ұрынды деп сынап тұрған жоқпын, Атырау облысының аудандарын дамытып жатыр екенсіз. Соған ақыры үлгіні де ауыстырып жаңартып кетсеңіз деген кеңесімді айттым)

ПС: Тек мен үшін кетіп қалмаңыз (Нұрлан мырза айтып еді менің кесірімнен деп) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:41, 2021 ж. сәуірдің 1 (+06)

:::Мен тағы не бүлдірдім деп шошып кетіп едім, сонда бұрынғы үлгілер қате ме? --[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 22:45, 2021 ж. сәуірдің 1 (+06)

Түсіндім, айырмашылық бар екен. Сәл кейінірек түзермін. --[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 22:52, 2021 ж. сәуірдің 1 (+06)
:Жоқ ол үлгі қате емес. Жалпыға арналған үлгі ғой. Кезінде Қазақстан үшін үлгілер жасағанмын (облыс, аудан, ауылдық округ үшін). Мысал ретінде Меркі ауданы мақаласын қарап шықсаңыз болады --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:57, 2021 ж. сәуірдің 1 (+06)

== шы, ші жалғаулары ==

: цифрдан кейін - тұрса шы, ші т.б. жазылмайды. Мектепте жүргенде сызықшадан кейін осы жалғауларды жалғаймын деп мұғалімдерден талай ескерту алғанмын.--[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 23:54, 2021 ж. сәуірдің 16 (+06)
:онда сызықшаныды алып тастау керек --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:16, 2021 ж. сәуірдің 17 (+06)

== Ордендер ==

Қазақстанға қатысты ордендер мен медальдар үлгісі бар. Соны қойсаңыз санаттар автоматты түрде пайда болады. '''Санат:Үлгілер:Марапаттар:Қазақстан''' санатына өтіңіз. Туған/өлген жылдарда да солай --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 17:32, 2021 ж. маусымның 17 (+06)

== Санат қою ==

Саламатсыз, сізде санаттарды дүрыс бастап жатқан жоқсыз (түзетіп жатырмын). Солардың өңдеу тарихына кіріп көрсеңіз болады --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 17:09, 2021 ж. шілденің 19 (+06)

== Толық мақала ==

Саламатсыз, ''толық мақала'' деген үлгіні қолдаңсаңыз дұрыс болар еді. Алғашқы бөлімді түзетіп шықтым --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 16:43, 2021 ж. тамыздың 5 (+06)
:: Саламатсыз ба?, сол толық мақала деген толық болмағасын ''қараңыз'' деп қосып едім, мыс. [[Қарақытай мемлекеті]], [[Найман мемлекеті]] тағы басқалары бар, толық деп айтуға барар ма екен? Меніңше сол мақалаларды толықтырғаннан кейін қою керек сияқты.--[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 00:57, 2021 ж. тамыздың 8 (+06)
:::Жоқ мәселе ол мақала толық/мықты деген сөз емес: тек толығырақ білгіңіз келсе осыған өтіңіз деген арнайы үлгі-сілтеме --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:59, 2021 ж. тамыздың 11 (+06)
::::Түсінікті.--[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 14:02, 2021 ж. тамыздың 12 (+06)

== Әліпов (ауыл) ==

Сәламатсыздар ма? Әліпов елді мекені екі жерде тұр екен. '''[[Әліпов (ауыл)]] және [[Ғизат Әліпов ауылы]].''' Екеуін [[Әліпов (ауыл)]] ға біріктірдім. Енді сіздерден көмек керек болып тұр. Әліпов (ауыл) тақырыбын Ғизат Әліпов (ауыл) ға өзгертіп, Ғизат Әліпов ауылы тақырыбын өшіру керек. Және елді мекендердегі үлгіні де өзгерту керек. Рахмет!--[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 18:50, 2021 ж. қыркүйектің 26 (+06)

[[Қатысушы:Мағыпар|Магпар]] мырза, бұл екі ауыл аттас болса да, бөлек-бөлек ауылдар емес пе? [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 15:08, 2022 ж. маусымның 27 (+06)

::Бір ауыл, ол ауылда болдым...--[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 18:30, 2022 ж. маусымның 27 (+06)

== Санат бастау ==

Мағыпар мырза санатқа сол санатты қайтадан қоюға болмайды, сіз орысша айтқанда ''замкнутый круг'' жасап отырсыз. ''Исатай ауданы географиясы'' санатын түзетіп шықтым, соған назар аударып көрсеңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:34, 2021 ж. қарашаның 24 (+06)

== Намыс → Ар-намыс ==

Қайырлы кеш, бір кісі '''Намыс → Ар-намыс''' деп атауын өзгертіпті, қаншалықты дұрыс деп ойласыз? Меніңше намыс қала берген дұрыс-ау, ол кісіге жазайын десем дұрыс қабылдамай дүрсе қоя береді. Оның алдында талай мақала атауын өз бетінше өзгерте берген-ді. Сіздің пікіріңізді күтемін--[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:11, 2021 ж. желтоқсанның 3 (+06)
:: Сәләматсыз ба? ҚР Азаматтық кодексiнің 143-бабында  Ар-намыс деп жазылған.
*'''Мысалы''': Азамат өзінің ар-намысына, қадір-қасиетіне немесе іскерлік беделіне нұқсан келтіретін мәліметтерді сот тәртібімен теріске шығаруды талап етуге құқылы. --[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 10:49, 2021 ж. желтоқсанның 3 (+06)
:Рахмет --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 17:00, 2021 ж. желтоқсанның 3 (+06)

== [[Ғизат Әліпов ауылы]] ==

Бұл мақаланы жоюға ұсыныпсыз. Себебін айтсаңыз деген тілек. Тарап кеткен ауыл болса да, қалдыруға болады. [[Қатысушы:Batyrbek.kz|Batyrbek]] ([[Қатысушы талқылауы:Batyrbek.kz|талқылауы]]) 16:01, 2021 ж. желтоқсанның 7 (+06)
:: Әліпов деген ауыл жазылған, онда [[Әліпов (ауыл)|Әліповты]] жойып, Ғизат Әліповты қалдыру керек, себебі бір ауыл екі бетте жүр.--[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 16:11, 2021 ж. желтоқсанның 7 (+06)
:::Негізі Ғизат Әліпов деп қалдырған дұрыс сияқты, мен үлгіде Әліпов тұрғасын сол үлгіге жаздым. Онда үлгіні де өзгертіп кету керек--[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 16:14, 2021 ж. желтоқсанның 7 (+06)

== Таңдаулы мақалаға үміткер ==

{{WAM
|header = [[Уикипедия:Таңдаулы мақалаға үміткерлер/Қара құрдым]] &lt;div style=&quot;margin-right:1em; float:right;&quot;&gt;[[Сурет:Goldenwiki 2.png|100px|link=Уикипедия:Таңдаулы мақалаға үміткерлер/Қара құрдым]]&lt;/div&gt;
|subheader = Қарақұрдым мақаласының таңдаулы мақалаға үміткерлігі.
&lt;div  style=&quot;text-valign:center; margin-left:200px; margin-right:50px; margin-top:10px; position:absolute;&quot;&gt;
|body = [[Қара құрдым]] мақаласы таңдаулы мақалаға толық лайық деп санаймын. Мұл мақалыны жазған өзім емес {{@|Alphy Haydar}} мырза жеті жылдан бері қазақша Уикипедияға үлес қосып келеді. Мақала тілі өте жаттық, әрі ғылыми стилде жазылған. Қанша жылдан бері [[Басты бет]]тегі таңдаулы мақала өзгерген жоқ. Енді өзгерттетін кез келді. Сонымен қоса осы уақытқа дейін ғылымға қатысты мақалалар таңдаулы мақала статусын көп алған жоқ. Ғылымға басымдық бере отырып осы мақаланы таңдаулы мақала деңгейіне көтерейік. 

&lt;center&gt;{{Clickable button 2|Уикипедия:Таңдаулы мақалаға үміткерлер/Қара құрдым|Дауыс беру|class=mw-ui-progressive}}&lt;/center&gt;&lt;br /&gt;

|footer = Бұл хабарлама [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|бот]] арқылы жіберілген • [[Уикипедия:Хабарлама тарату/Жеткізіп беру тізімі|Жазылу немесе жазылудан бас тарту]]
}}
&lt;!-- https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A5%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83/%D0%96%D0%B5%D1%82%D0%BA%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BF_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%83_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96&amp;oldid=2970000 тізімін пайдаланып User:Arystanbek@kkwiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Миллион деген сөзді қосыңыз ==

[[Кубалықтар|Мына мақалада]] 11,2 деген сандардан кейін ''миллион'' дегенді қосу керек. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 15:22, 2022 ж. ақпанның 21 (+06)

== Халық ==

Саламатсыз, {{tl|Халық}} үлгі бар, соны қолдансаңыз болады --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:52, 2022 ж. ақпанның 26 (+06)

== Білгенге маржан айдарына ұсыныстар беріңіз ==
Ассалаумағалейкум, қалайсыз. Сіз Уикипедияда көп мақалалар  жазып шығарып жүрсіз. Енді сол жаңа мақалаларыңыздың арасынан [[Жоба:Білгенге маржан/Ұсыныстар/2022]] айдарына жақсы, қолданушыларға қызықты, пайдалы дәйектеріңізбен бөлісіңіз. Білгенге маржан айдары аз да болса жаңарып тұрсын. Рахмет. [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 18:15, 2022 ж. наурыздың 14 (+06)
::Сәләматсыз ба? Ұсыныс жібердім, егер осындай бағытта болса табуға болады, қиындығы жоқ. --[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 19:36, 2022 ж. наурыздың 14 (+06)
:::Білгенге маржан айдарына ұсыныстар беріпсіз, рахмет. Дегенмен, оларды өзіңіз қосқан жаңа мақалалар арасынан, немесе басқа қолданушылардың жаңа мақалаларына сілтеме бере отырып  көрсетуге тырысыңыз. 
:::Мысалы, сіздің ұсыныстарыңыздағы  
:::Шимпанзе - өзін айнадан тани алатын жалғыз жануар деген ақпаратты 
:::[[Шимпанзе]] - өзін айнадан тани алатын жалғыз жануар деп  шимпанзе деген жаңа мақалаға сілтей отырып көрсетуге болады. [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 17:45, 2022 ж. наурыздың 15 (+06)

== Амбондықтар ==

[[Амбондықтар]] туралы мақала жазғаныңыз үшін рақмет. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 23:57, 2022 ж. наурыздың 24 (+06)

== Мақаланың аты қате ==

[[Андо-цез халықтары‎]] деген мақаланың атын өзгерту керек, дұрысы — ''Андий-цез халықтары‎''. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 15:57, 2022 ж. наурыздың 25 (+06)

:Рахмет! Алға қарай байқасаңыздар ескертіп отырарсыздар, кейде переводтардан аударғанда дұрыс шықпай жатады, кейде сілтемелерде де қателер кездесіп отырады. [[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 16:11, 2022 ж. наурыздың 25 (+06)

== Қажетсіз сілтеме ==

[[Үлгі:Мұхтар Әуезов шығармалары|Мына үлгіге]] екі сілтеме қосып қойыпсыз. [[Ақын аға]] — бұл [[Абай жолы (роман)|Абай жолының]] бір бөлігі ғана, сондықтан да сілтемені алып тастадым. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 16:41, 2022 ж. наурыздың 30 (+06)
:: Алып тастаған сияқты едім, қалып қойған ғой. Менде Әуезовтың жазған шығармаларының бәрі бар еді 100%, соны толтырам ба ойлағам, оған көп уақыт керек екен, сосын қоя қойдым...--[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 16:49, 2022 ж. наурыздың 30 (+06)

==  [[Қатысушы:Мағыпар/зертхана‎]] ==

Әлем халықтарының тізімі‎ үлгісі [[Қатысушы:Мағыпар/зертхана‎]] дұрыс па екен? Дұрыс болса [[Әлем халықтарының тізімі]] мақаласының астына орналастырып берсеңіздер мен қызыл бояулардан құтылуды бастайын. --[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 15:51, 2022 ж. сәуірдің 4 (+06)
:Дұрыс, бірақ құрлық бойынша бөліп-бөліп жасаған дұрыс сияқты. Телеграмға жазсаңыз мен егжей тегжейлі үйретіп берейін. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 16:25, 2022 ж. сәуірдің 4 (+06)

== Санат:Малайзия халықтары ==

Мағыпар мырза, қалайсыз? Санат жасауды ақыры үйренбейтін болдыңыз ғой)) ''Санат:Малайзия халықтары'' санатына өтіп, өңделу тарихына үңіліп кетсеңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:11, 2022 ж. сәуірдің 27 (+06)

== Тағы мен сол ==

Мағыпар мырза, ''үлгі:***'' деп жазудың қажеті, жоқ тек үлгі атауы болса болды) Сосын соңына емес санаттың алдына қою керек. Мынау қайта-қайта маған жаза берді деп ренжімеңіз, кейін екі жұмыс болмасын деген кеңесім) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:45, 2022 ж. мамырдың 2 (+06)
::Қайта ескерткенің дұрыс болды, енді бәрі түсінікті, рахмет!, үлгіні бірінші рет қойып тұрмын...--[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 10:32, 2022 ж. мамырдың 3 (+06)

== Мұқият болыңыз ==

[[Буриши]] деген мақаланы аударыпсыз, бұл атау қате, себебі соңғы «и» — орыстардың көптік жалғауы. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 21:20, 2022 ж. мамырдың 9 (+06)

== Үлгіні қолдану ==

Саламатсыз, қазуикиге баға жетпес үлкен үлес қосып жатсыз. Халықтар жайлы мақалаға неге ''халық'' үлгісін қолданбасқа, сол үшін жасалған үлгі еді) Әрі мақаланы көрнекі қылып көрсетеді --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:47, 2022 ж. мамырдың 17 (+06)

:Бүгін бастаймын. [[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 15:20, 2022 ж. мамырдың 17 (+06)

== Ачелер ==

Ачелер мақаласын жоюға ұсынып отырмын, себебі Ачех мақаласы бар, екеуі бір ұлт. --[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 22:26, 2022 ж. мамырдың 21 (+06)

== Этникалық топ ==

Мағыпар мырза жоғарыда айтылған үлгінің атауы өзгеріп, сәл дизайны басқаша болды: {{tl|Этникалық топ}} --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:35, 2022 ж. мамырдың 24 (+06)
: &lt;code&gt;|сурет   = The Pearl Harvester.jpg&lt;/code&gt; деген параметрге осылай қойып жатса жетіп жатыр. Ешқандай ''сурет, 300px'' керегі жоқ --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:56, 2022 ж. мамырдың 28 (+06)
::Рахмет, Мағыпар мырза. Кері байланысқа шығып, мақалаларды ерінбей әрлеп, түзеткеңіз үшін) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:37, 2022 ж. мамырдың 31 (+06)

== Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022 ==

{{WAM
|header = [[meta:m:Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022|Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022]] &lt;div style=&quot;margin-right:1em; float:right;&quot;&gt;[[Сурет:Wikidata 2022 Istanbul social media campaign 02.jpg|right|thumb|300px|Wikidata 2022 Istanbul|link=meta:Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022]]&lt;/div&gt;
|subheader = Конференция 2022 жылдың 21-23 қазаны аралығында Түркияның [[Ыстанбұл]] қаласында өтеді.
&lt;div  style=&quot;text-valign:center; margin-left:200px; margin-right:50px; margin-top:10px; position:absolute;&quot;&gt;
|body = Құрметті достар,

Ыстамбұл Уикидерек конференциясына стипендия алуға өтінімдер ашық екенін хабарлауға қуаныштымын. Егер сіз түркі қауымдастығының өкілі болсаңыз және түркі тілдеріндегі Уикимедиа жобаларына белсенді қатысатын болсаңыз, онда сіз стипендияға өтініш бере аласыз. Өтініштер 2022 жылдың 30 маусымы, UTC 23:59 дейін қабылданады.

Үміткерлер толық стипендияға өтініш бере алады. Толық стипендия Түркі қолданушылары тобының Уикимедиа қауымдастығы (Wikimedians of Turkic Languages User Group) ұйымдастыратын конференция кезінде жеке тұлғаның екіжақты саяхат, ортақ тұрғын үй және тамақтану құнын қамтиды.

* Түркі тіліндегі уикимедиашыларға арналған Wikidata Training туралы қосымша ақпарат алу үшін мына сайтқа кіріңіз: https://w.wiki/53dX
* Стипендия, тіркеу және өтініш формасы туралы көбірек білу үшін мына сайтқа кіріңіз: https://w.wiki/5FFv

Бұған қоса, Түркі қолданушылары тобының Уикимедиа қауымдастығы жобалары мен оқиғалары туралы ақпарат пен жаңалықтар алу үшін біздің пошталық тізімге (https://w.wiki/5FFw) жазылуға шақырамыз.

Барлық жақсылықты тілеймін [[User:Mehman97|&lt;span style=&quot;color:#ff0500&quot;&gt;'''''Mehman'''''&lt;/span&gt;]] [[User Talk:Mehman97|&lt;span style=&quot;color:#0500ff&quot;&gt;'''''97'''''&lt;/span&gt;]] 03:48, 2022 ж. маусымның 11 (+06)


|footer = Бұл хабарлама [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|бот]] арқылы жіберілген • [[Уикипедия:Хабарлама тарату/Жеткізіп беру тізімі|Жазылу немесе жазылудан бас тарту]]
}}
&lt;!-- https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A5%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83/%D0%96%D0%B5%D1%82%D0%BA%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BF_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%83_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96&amp;oldid=3014707 тізімін пайдаланып User:Arystanbek@kkwiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Басқа ұлттардың тегі ==

Орыс, татар т.б. ұлттардың әкесінің атын ұлы деп аудару дұрыс па? (мыс:Сергеевич, Сергейұлы) [[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 17:19, 2022 ж. шілденің 7 (+06)

== Санат ==

Орыс тілінде бар санат, неге қазақ уикипедиясына болмайды? Мыс:Ғағауызстан елді мекендері, орысшасында Гагаузские поселения деп берілген, әлде ғағауыз елді мекендері деп беру керек пе? Кім түсіндіре алады? [[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 17:11, 2022 ж. шілденің 25 (+06)
:Жойған мен) Себеп тағы да санатты дұрыс бастамадыңыз, бірнеше рет жоғары да жазып едім, түсінбепсіз. Тағы мені дұрыс түсінбей, әдейі жасап жатыр деп ойламас үшін тек жоя салдым. Дәл осы санатты Нұрлан мырзадан сұрап көріңіз (атауы дұрыс па бұрыс па?) және сол кісі санатты бастап, сізге санат жайлы дұрыстап түсіндіріп берер, менен шықпады түсіндіруге, ренжімеңіз. Кеш жазып жатқанға да кешірерсіз( --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:46, 2022 ж. шілденің 26 (+06)

== Интеруики ==

Мәке, жаңа мақала жазғанда, оны басқа тілдегі дәл сол мақаламен байланыстырыңыз, яғни интеруики сілтемесін қосыңыз. Ол үшін сол жақтағы арнайы түймені пайдаланыңыз. [[Қатысушы:Batyrbek.kz|Batyrbek]] ([[Қатысушы талқылауы:Batyrbek.kz|талқылауы]]) 13:03, 2022 ж. шілденің 28 (+06)

:::Баке, мен басқа тілдерге қосып жүрмін, ал мынаны түсінбедім, сонда, экземпляр, страна т.с.сияқты 23 графа бар екен, соның бәрін толтырам ба? [[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 19:07, 2022 ж. шілденің 28 (+06)

== Елдерді аударудағы кететін шағын қателер ==
[[Кайелдер]] дегенді аударыпсыз. Бұлардың мекені Каели болса, олардың атауында тағы бір әріп қайдан қосылды? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 20:31, 2022 ж. тамыздың 13 (+06)

:::Мен пайдаланған 6 дереккөздің бесеуінде Кайели деп берілген. Олардан асып қайда барам... Сосын елдер емес халықтар, мынау '''Suku Kayeli''' өз тіліндегі оригинал атауы, артық әріп көріп тұрған жоқпын [[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 00:52, 2022 ж. тамыздың 14 (+06)</text>
      <sha1>a4chkg8odnqa8s2n60h3f3p3yqt22tw</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060266</id>
      <parentid>3060121</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T04:49:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ерден Карсыбеков</username>
        <id>3744</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="42865" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=Мағыпар}}

-- &lt;font color=&quot;#009900&quot;&gt;[[Қатысушы:Мұхамеджан Амангелді|&lt;span style=&quot;font-family:Georgia;&quot;&gt;&lt;i&gt;Мұхамеджан А.А.&lt;/i&gt;&lt;/span&gt;]]&lt;/font&gt; [[Қатысушы талқылауы:Мұхамеджан Амангелді|&lt;span style=&quot;font-size:90%&quot;&gt;&lt;font color=&quot;#0000FF&quot;&gt;(талқылауы)&lt;/font&gt;&lt;/span&gt;]] 14:55, 2020 ж. маусымның 29 (+06)

== Сөздерге сілтеу ==

Мақалаға тікелей қатысы жоқ әрі дұрыс сілтеме жасауыңызды доғарыңыз! Атырау облысы десе атырауға бір бөлек облысқа бір бөлек сияқты сілтеме жасауға болмайды. Тек тікелей мақалаға қатысты нәрселер болу керек --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 11:34, 2020 ж. шілденің 2 (+06)

== Жаңа мақала ==

Мақала жазғанда жалпы санат қоя салмай мақалаға тікелей қатысты санат қою керек, интеруики ұмытпаңыз. Сосын дереккөздер көшіре салмай қазақстандық сайттардан алу керек. Бір сөзде он рет сілтеудің қажеті жоқ --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 17:38, 2020 ж. шілденің 10 (+06)

== Сурет ==

Сурет:Атырау.Формация АҚ.jpg 
*Фармация АҚ деп өзгерте қоясыңдар ма?--[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 22:46, 2020 ж. шілденің 10 (+06)

== Интервал сақтау ==

Неге дереккөздеріңіз сөйлемнен бөлек арасы алшақ қойып жатсыз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 12:45, 2020 ж. шілденің 13 (+06)

:Қосып шығайын. Копировать еткеннен кейін түсуіне байланысты кеткен ғой, өзім де солай ойлағам бірақ әсері барын білмеппін. --[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 13:31, 2020 ж. шілденің 13 (+06)

== Мақала мазмұны ==

Мақала жазғанда тікелей көшере салмай (газет, журнал, жаңалықтар сияқты жазылған), энциклопедиялық стильде бейтараптылықты сақтап жазған дұрыс. Байқағаным жазған мақалаларыңыз көбісі дайын нәрсені көшіре салғансыз. Солардың бәрін түзетіп шығыңыз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 12:06, 2020 ж. шілденің 15 (+06)

:Қолымнан келгенше тырысайын.  Мен Атырау облысын  ықшамға келтіруге тырысқам. Енді бір ғана Атырау спортын толықтыру қалды, сосын болдым.--[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 13:55, 2020 ж. шілденің 15 (+06)
::Содан кейін түзетерсіз) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 13:24, 2020 ж. шілденің 17 (+06)

== Сурет жүктеу ==

Суреттің дереккөзі дұрыс емес қой сізде. яндекс деп жалпылама емес қандай сайттан алғанын көрсет керек --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 12:32, 2020 ж. шілденің 20 (+06)
*Менің алдымдағы автордың дереккөзі --[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 14:30, 2020 ж. шілденің 20 (+06)
::Түсінбедім --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 14:34, 2020 ж. шілденің 20 (+06)
:::Ол суретті мен жүктеген жоқпын, тек көшіріп алдым, Аркадий Юрьевич Волож --[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 14:39, 2020 ж. шілденің 20 (+06)
:Уикипедияға сіз жүктедіңіз ғой. Сондықтан дұрыстап көрсету керек қайнарын --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 16:12, 2020 ж. шілденің 20 (+06)

== Сурет:Шоқпартоғай.jpg ==

Сізге айтыпедім ғой суреттердің нақты дереккөзін көрсетіңіз деп, аталған суретті жедел жоюға ұсындым. Дереккөзді бассам яндекстің басты беті ғана шығып тұр ғой--[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:46, 2020 ж. шілденің 31 (+06)

:Енді өзім түсірген фотоларды жүктеймін. Яндекстен алғасын соның дереккөзін көрсеттім.--[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 23:52, 2020 ж. шілденің 31 (+06)
::Өзіңіздікі болса тіпті керемет[[File:SMirC-thumbsup.svg|20px]] --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:18, 2020 ж. тамыздың 1 (+06)

::Байқап отырған боларсың суреттердің 90 пайызы өзім түсірген суреттер. Негізі Атырау облысында 200 ден астам елді мекен болсы соның 160 елді мекенін өзім түсіргем, өкінішке орай ноутбукка программа ауыстырғанда бәрі кетіп қалап 30-40 елді мекен қалды. Ең өкініштісі шетелдің 48 қаласының фотосы бірге жойылып кетті. Түсінбей отырғаным фотоның көбі Яндексте, сонда мен қандай дереккөз көрсетуім керек? Акиматтың сайты ма?--[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 00:31, 2020 ж. тамыздың 1 (+06)
:::Иә оны байқадым, бірақ та арасында интернеттен алынған суреттер бар екен, соны дұрыстап көрсету керек болған-ды. Авторын, жылын, қандай интернет сайттан және авторлық құқық бұзылмауы тиіс --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 17:03, 2020 ж. тамыздың 4 (+06)

== We sent you an e-mail ==

Hello {{PAGENAME}},

Really sorry for the inconvenience. This is a gentle note to request that you check your email. We sent you a message titled &quot;The Community Insights survey is coming!&quot;. If you have questions, email surveys@wikimedia.org. 

You can [[:m:Special:Diff/20479077|see my explanation here]].

[[Қатысушы:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Қатысушы талқылауы:MediaWiki message delivery|талқылауы]]) 00:52, 2020 ж. қыркүйектің 26 (+06)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Samuel_(WMF)/Community_Insights_survey/other-languages&amp;oldid=20479295 тізімін пайдаланып User:Samuel (WMF)@metawiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Қазақстан ауданы ==

{{tl|Қазақстан ауданы}} деген Қазақстанға арналған үлгі бар. Соны қолдану керек --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:21, 2021 ж. сәуірдің 1 (+06)

*Мен ештеңеге ұрынған жоқпын.Үлгі бұрыннан тұр. --[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 22:29, 2021 ж. сәуірдің 1 (+06)
::МММММММММ, сізді ұрынды деп сынап тұрған жоқпын, Атырау облысының аудандарын дамытып жатыр екенсіз. Соған ақыры үлгіні де ауыстырып жаңартып кетсеңіз деген кеңесімді айттым)

ПС: Тек мен үшін кетіп қалмаңыз (Нұрлан мырза айтып еді менің кесірімнен деп) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:41, 2021 ж. сәуірдің 1 (+06)

:::Мен тағы не бүлдірдім деп шошып кетіп едім, сонда бұрынғы үлгілер қате ме? --[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 22:45, 2021 ж. сәуірдің 1 (+06)

Түсіндім, айырмашылық бар екен. Сәл кейінірек түзермін. --[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 22:52, 2021 ж. сәуірдің 1 (+06)
:Жоқ ол үлгі қате емес. Жалпыға арналған үлгі ғой. Кезінде Қазақстан үшін үлгілер жасағанмын (облыс, аудан, ауылдық округ үшін). Мысал ретінде Меркі ауданы мақаласын қарап шықсаңыз болады --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:57, 2021 ж. сәуірдің 1 (+06)

== шы, ші жалғаулары ==

: цифрдан кейін - тұрса шы, ші т.б. жазылмайды. Мектепте жүргенде сызықшадан кейін осы жалғауларды жалғаймын деп мұғалімдерден талай ескерту алғанмын.--[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 23:54, 2021 ж. сәуірдің 16 (+06)
:онда сызықшаныды алып тастау керек --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:16, 2021 ж. сәуірдің 17 (+06)

== Ордендер ==

Қазақстанға қатысты ордендер мен медальдар үлгісі бар. Соны қойсаңыз санаттар автоматты түрде пайда болады. '''Санат:Үлгілер:Марапаттар:Қазақстан''' санатына өтіңіз. Туған/өлген жылдарда да солай --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 17:32, 2021 ж. маусымның 17 (+06)

== Санат қою ==

Саламатсыз, сізде санаттарды дүрыс бастап жатқан жоқсыз (түзетіп жатырмын). Солардың өңдеу тарихына кіріп көрсеңіз болады --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 17:09, 2021 ж. шілденің 19 (+06)

== Толық мақала ==

Саламатсыз, ''толық мақала'' деген үлгіні қолдаңсаңыз дұрыс болар еді. Алғашқы бөлімді түзетіп шықтым --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 16:43, 2021 ж. тамыздың 5 (+06)
:: Саламатсыз ба?, сол толық мақала деген толық болмағасын ''қараңыз'' деп қосып едім, мыс. [[Қарақытай мемлекеті]], [[Найман мемлекеті]] тағы басқалары бар, толық деп айтуға барар ма екен? Меніңше сол мақалаларды толықтырғаннан кейін қою керек сияқты.--[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 00:57, 2021 ж. тамыздың 8 (+06)
:::Жоқ мәселе ол мақала толық/мықты деген сөз емес: тек толығырақ білгіңіз келсе осыған өтіңіз деген арнайы үлгі-сілтеме --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:59, 2021 ж. тамыздың 11 (+06)
::::Түсінікті.--[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 14:02, 2021 ж. тамыздың 12 (+06)

== Әліпов (ауыл) ==

Сәламатсыздар ма? Әліпов елді мекені екі жерде тұр екен. '''[[Әліпов (ауыл)]] және [[Ғизат Әліпов ауылы]].''' Екеуін [[Әліпов (ауыл)]] ға біріктірдім. Енді сіздерден көмек керек болып тұр. Әліпов (ауыл) тақырыбын Ғизат Әліпов (ауыл) ға өзгертіп, Ғизат Әліпов ауылы тақырыбын өшіру керек. Және елді мекендердегі үлгіні де өзгерту керек. Рахмет!--[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 18:50, 2021 ж. қыркүйектің 26 (+06)

[[Қатысушы:Мағыпар|Магпар]] мырза, бұл екі ауыл аттас болса да, бөлек-бөлек ауылдар емес пе? [[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]] ([[Қатысушы талқылауы:Білгіш Шежіреші|талқылауы]]) 15:08, 2022 ж. маусымның 27 (+06)

::Бір ауыл, ол ауылда болдым...--[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 18:30, 2022 ж. маусымның 27 (+06)

== Санат бастау ==

Мағыпар мырза санатқа сол санатты қайтадан қоюға болмайды, сіз орысша айтқанда ''замкнутый круг'' жасап отырсыз. ''Исатай ауданы географиясы'' санатын түзетіп шықтым, соған назар аударып көрсеңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:34, 2021 ж. қарашаның 24 (+06)

== Намыс → Ар-намыс ==

Қайырлы кеш, бір кісі '''Намыс → Ар-намыс''' деп атауын өзгертіпті, қаншалықты дұрыс деп ойласыз? Меніңше намыс қала берген дұрыс-ау, ол кісіге жазайын десем дұрыс қабылдамай дүрсе қоя береді. Оның алдында талай мақала атауын өз бетінше өзгерте берген-ді. Сіздің пікіріңізді күтемін--[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:11, 2021 ж. желтоқсанның 3 (+06)
:: Сәләматсыз ба? ҚР Азаматтық кодексiнің 143-бабында  Ар-намыс деп жазылған.
*'''Мысалы''': Азамат өзінің ар-намысына, қадір-қасиетіне немесе іскерлік беделіне нұқсан келтіретін мәліметтерді сот тәртібімен теріске шығаруды талап етуге құқылы. --[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 10:49, 2021 ж. желтоқсанның 3 (+06)
:Рахмет --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 17:00, 2021 ж. желтоқсанның 3 (+06)

== [[Ғизат Әліпов ауылы]] ==

Бұл мақаланы жоюға ұсыныпсыз. Себебін айтсаңыз деген тілек. Тарап кеткен ауыл болса да, қалдыруға болады. [[Қатысушы:Batyrbek.kz|Batyrbek]] ([[Қатысушы талқылауы:Batyrbek.kz|талқылауы]]) 16:01, 2021 ж. желтоқсанның 7 (+06)
:: Әліпов деген ауыл жазылған, онда [[Әліпов (ауыл)|Әліповты]] жойып, Ғизат Әліповты қалдыру керек, себебі бір ауыл екі бетте жүр.--[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 16:11, 2021 ж. желтоқсанның 7 (+06)
:::Негізі Ғизат Әліпов деп қалдырған дұрыс сияқты, мен үлгіде Әліпов тұрғасын сол үлгіге жаздым. Онда үлгіні де өзгертіп кету керек--[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 16:14, 2021 ж. желтоқсанның 7 (+06)

== Таңдаулы мақалаға үміткер ==

{{WAM
|header = [[Уикипедия:Таңдаулы мақалаға үміткерлер/Қара құрдым]] &lt;div style=&quot;margin-right:1em; float:right;&quot;&gt;[[Сурет:Goldenwiki 2.png|100px|link=Уикипедия:Таңдаулы мақалаға үміткерлер/Қара құрдым]]&lt;/div&gt;
|subheader = Қарақұрдым мақаласының таңдаулы мақалаға үміткерлігі.
&lt;div  style=&quot;text-valign:center; margin-left:200px; margin-right:50px; margin-top:10px; position:absolute;&quot;&gt;
|body = [[Қара құрдым]] мақаласы таңдаулы мақалаға толық лайық деп санаймын. Мұл мақалыны жазған өзім емес {{@|Alphy Haydar}} мырза жеті жылдан бері қазақша Уикипедияға үлес қосып келеді. Мақала тілі өте жаттық, әрі ғылыми стилде жазылған. Қанша жылдан бері [[Басты бет]]тегі таңдаулы мақала өзгерген жоқ. Енді өзгерттетін кез келді. Сонымен қоса осы уақытқа дейін ғылымға қатысты мақалалар таңдаулы мақала статусын көп алған жоқ. Ғылымға басымдық бере отырып осы мақаланы таңдаулы мақала деңгейіне көтерейік. 

&lt;center&gt;{{Clickable button 2|Уикипедия:Таңдаулы мақалаға үміткерлер/Қара құрдым|Дауыс беру|class=mw-ui-progressive}}&lt;/center&gt;&lt;br /&gt;

|footer = Бұл хабарлама [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|бот]] арқылы жіберілген • [[Уикипедия:Хабарлама тарату/Жеткізіп беру тізімі|Жазылу немесе жазылудан бас тарту]]
}}
&lt;!-- https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A5%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83/%D0%96%D0%B5%D1%82%D0%BA%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BF_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%83_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96&amp;oldid=2970000 тізімін пайдаланып User:Arystanbek@kkwiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Миллион деген сөзді қосыңыз ==

[[Кубалықтар|Мына мақалада]] 11,2 деген сандардан кейін ''миллион'' дегенді қосу керек. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 15:22, 2022 ж. ақпанның 21 (+06)

== Халық ==

Саламатсыз, {{tl|Халық}} үлгі бар, соны қолдансаңыз болады --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:52, 2022 ж. ақпанның 26 (+06)

== Білгенге маржан айдарына ұсыныстар беріңіз ==
Ассалаумағалейкум, қалайсыз. Сіз Уикипедияда көп мақалалар  жазып шығарып жүрсіз. Енді сол жаңа мақалаларыңыздың арасынан [[Жоба:Білгенге маржан/Ұсыныстар/2022]] айдарына жақсы, қолданушыларға қызықты, пайдалы дәйектеріңізбен бөлісіңіз. Білгенге маржан айдары аз да болса жаңарып тұрсын. Рахмет. [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 18:15, 2022 ж. наурыздың 14 (+06)
::Сәләматсыз ба? Ұсыныс жібердім, егер осындай бағытта болса табуға болады, қиындығы жоқ. --[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 19:36, 2022 ж. наурыздың 14 (+06)
:::Білгенге маржан айдарына ұсыныстар беріпсіз, рахмет. Дегенмен, оларды өзіңіз қосқан жаңа мақалалар арасынан, немесе басқа қолданушылардың жаңа мақалаларына сілтеме бере отырып  көрсетуге тырысыңыз. 
:::Мысалы, сіздің ұсыныстарыңыздағы  
:::Шимпанзе - өзін айнадан тани алатын жалғыз жануар деген ақпаратты 
:::[[Шимпанзе]] - өзін айнадан тани алатын жалғыз жануар деп  шимпанзе деген жаңа мақалаға сілтей отырып көрсетуге болады. [[Қатысушы:Madi Dos|Madi Dos]] ([[Қатысушы талқылауы:Madi Dos|талқылауы]]) 17:45, 2022 ж. наурыздың 15 (+06)

== Амбондықтар ==

[[Амбондықтар]] туралы мақала жазғаныңыз үшін рақмет. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 23:57, 2022 ж. наурыздың 24 (+06)

== Мақаланың аты қате ==

[[Андо-цез халықтары‎]] деген мақаланың атын өзгерту керек, дұрысы — ''Андий-цез халықтары‎''. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 15:57, 2022 ж. наурыздың 25 (+06)

:Рахмет! Алға қарай байқасаңыздар ескертіп отырарсыздар, кейде переводтардан аударғанда дұрыс шықпай жатады, кейде сілтемелерде де қателер кездесіп отырады. [[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 16:11, 2022 ж. наурыздың 25 (+06)

== Қажетсіз сілтеме ==

[[Үлгі:Мұхтар Әуезов шығармалары|Мына үлгіге]] екі сілтеме қосып қойыпсыз. [[Ақын аға]] — бұл [[Абай жолы (роман)|Абай жолының]] бір бөлігі ғана, сондықтан да сілтемені алып тастадым. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 16:41, 2022 ж. наурыздың 30 (+06)
:: Алып тастаған сияқты едім, қалып қойған ғой. Менде Әуезовтың жазған шығармаларының бәрі бар еді 100%, соны толтырам ба ойлағам, оған көп уақыт керек екен, сосын қоя қойдым...--[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 16:49, 2022 ж. наурыздың 30 (+06)

==  [[Қатысушы:Мағыпар/зертхана‎]] ==

Әлем халықтарының тізімі‎ үлгісі [[Қатысушы:Мағыпар/зертхана‎]] дұрыс па екен? Дұрыс болса [[Әлем халықтарының тізімі]] мақаласының астына орналастырып берсеңіздер мен қызыл бояулардан құтылуды бастайын. --[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 15:51, 2022 ж. сәуірдің 4 (+06)
:Дұрыс, бірақ құрлық бойынша бөліп-бөліп жасаған дұрыс сияқты. Телеграмға жазсаңыз мен егжей тегжейлі үйретіп берейін. --&lt;em&gt;&lt;span style=&quot;text-shadow:0px 0px .3em LightSkyBlue;&quot;&gt;[[Қатысушы:Arystanbek |А&lt;font color=&quot;#DA500B&quot;&gt;rys&lt;/font&gt;тan&lt;font color=&quot;#10AD00&quot;&gt;bek&lt;/font&gt;]]&lt;/span&gt;&lt;/em&gt; ([[Қатысушы талқылауы:Arystanbek|талқылауы]]) 16:25, 2022 ж. сәуірдің 4 (+06)

== Санат:Малайзия халықтары ==

Мағыпар мырза, қалайсыз? Санат жасауды ақыры үйренбейтін болдыңыз ғой)) ''Санат:Малайзия халықтары'' санатына өтіп, өңделу тарихына үңіліп кетсеңіз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:11, 2022 ж. сәуірдің 27 (+06)

== Тағы мен сол ==

Мағыпар мырза, ''үлгі:***'' деп жазудың қажеті, жоқ тек үлгі атауы болса болды) Сосын соңына емес санаттың алдына қою керек. Мынау қайта-қайта маған жаза берді деп ренжімеңіз, кейін екі жұмыс болмасын деген кеңесім) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:45, 2022 ж. мамырдың 2 (+06)
::Қайта ескерткенің дұрыс болды, енді бәрі түсінікті, рахмет!, үлгіні бірінші рет қойып тұрмын...--[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 10:32, 2022 ж. мамырдың 3 (+06)

== Мұқият болыңыз ==

[[Буриши]] деген мақаланы аударыпсыз, бұл атау қате, себебі соңғы «и» — орыстардың көптік жалғауы. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 21:20, 2022 ж. мамырдың 9 (+06)

== Үлгіні қолдану ==

Саламатсыз, қазуикиге баға жетпес үлкен үлес қосып жатсыз. Халықтар жайлы мақалаға неге ''халық'' үлгісін қолданбасқа, сол үшін жасалған үлгі еді) Әрі мақаланы көрнекі қылып көрсетеді --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:47, 2022 ж. мамырдың 17 (+06)

:Бүгін бастаймын. [[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 15:20, 2022 ж. мамырдың 17 (+06)

== Ачелер ==

Ачелер мақаласын жоюға ұсынып отырмын, себебі Ачех мақаласы бар, екеуі бір ұлт. --[[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 22:26, 2022 ж. мамырдың 21 (+06)

== Этникалық топ ==

Мағыпар мырза жоғарыда айтылған үлгінің атауы өзгеріп, сәл дизайны басқаша болды: {{tl|Этникалық топ}} --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:35, 2022 ж. мамырдың 24 (+06)
: &lt;code&gt;|сурет   = The Pearl Harvester.jpg&lt;/code&gt; деген параметрге осылай қойып жатса жетіп жатыр. Ешқандай ''сурет, 300px'' керегі жоқ --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:56, 2022 ж. мамырдың 28 (+06)
::Рахмет, Мағыпар мырза. Кері байланысқа шығып, мақалаларды ерінбей әрлеп, түзеткеңіз үшін) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:37, 2022 ж. мамырдың 31 (+06)

== Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022 ==

{{WAM
|header = [[meta:m:Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022|Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022]] &lt;div style=&quot;margin-right:1em; float:right;&quot;&gt;[[Сурет:Wikidata 2022 Istanbul social media campaign 02.jpg|right|thumb|300px|Wikidata 2022 Istanbul|link=meta:Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022]]&lt;/div&gt;
|subheader = Конференция 2022 жылдың 21-23 қазаны аралығында Түркияның [[Ыстанбұл]] қаласында өтеді.
&lt;div  style=&quot;text-valign:center; margin-left:200px; margin-right:50px; margin-top:10px; position:absolute;&quot;&gt;
|body = Құрметті достар,

Ыстамбұл Уикидерек конференциясына стипендия алуға өтінімдер ашық екенін хабарлауға қуаныштымын. Егер сіз түркі қауымдастығының өкілі болсаңыз және түркі тілдеріндегі Уикимедиа жобаларына белсенді қатысатын болсаңыз, онда сіз стипендияға өтініш бере аласыз. Өтініштер 2022 жылдың 30 маусымы, UTC 23:59 дейін қабылданады.

Үміткерлер толық стипендияға өтініш бере алады. Толық стипендия Түркі қолданушылары тобының Уикимедиа қауымдастығы (Wikimedians of Turkic Languages User Group) ұйымдастыратын конференция кезінде жеке тұлғаның екіжақты саяхат, ортақ тұрғын үй және тамақтану құнын қамтиды.

* Түркі тіліндегі уикимедиашыларға арналған Wikidata Training туралы қосымша ақпарат алу үшін мына сайтқа кіріңіз: https://w.wiki/53dX
* Стипендия, тіркеу және өтініш формасы туралы көбірек білу үшін мына сайтқа кіріңіз: https://w.wiki/5FFv

Бұған қоса, Түркі қолданушылары тобының Уикимедиа қауымдастығы жобалары мен оқиғалары туралы ақпарат пен жаңалықтар алу үшін біздің пошталық тізімге (https://w.wiki/5FFw) жазылуға шақырамыз.

Барлық жақсылықты тілеймін [[User:Mehman97|&lt;span style=&quot;color:#ff0500&quot;&gt;'''''Mehman'''''&lt;/span&gt;]] [[User Talk:Mehman97|&lt;span style=&quot;color:#0500ff&quot;&gt;'''''97'''''&lt;/span&gt;]] 03:48, 2022 ж. маусымның 11 (+06)


|footer = Бұл хабарлама [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|бот]] арқылы жіберілген • [[Уикипедия:Хабарлама тарату/Жеткізіп беру тізімі|Жазылу немесе жазылудан бас тарту]]
}}
&lt;!-- https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A5%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83/%D0%96%D0%B5%D1%82%D0%BA%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BF_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%83_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96&amp;oldid=3014707 тізімін пайдаланып User:Arystanbek@kkwiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Басқа ұлттардың тегі ==

Орыс, татар т.б. ұлттардың әкесінің атын ұлы деп аудару дұрыс па? (мыс:Сергеевич, Сергейұлы) [[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 17:19, 2022 ж. шілденің 7 (+06)

== Санат ==

Орыс тілінде бар санат, неге қазақ уикипедиясына болмайды? Мыс:Ғағауызстан елді мекендері, орысшасында Гагаузские поселения деп берілген, әлде ғағауыз елді мекендері деп беру керек пе? Кім түсіндіре алады? [[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 17:11, 2022 ж. шілденің 25 (+06)
:Жойған мен) Себеп тағы да санатты дұрыс бастамадыңыз, бірнеше рет жоғары да жазып едім, түсінбепсіз. Тағы мені дұрыс түсінбей, әдейі жасап жатыр деп ойламас үшін тек жоя салдым. Дәл осы санатты Нұрлан мырзадан сұрап көріңіз (атауы дұрыс па бұрыс па?) және сол кісі санатты бастап, сізге санат жайлы дұрыстап түсіндіріп берер, менен шықпады түсіндіруге, ренжімеңіз. Кеш жазып жатқанға да кешірерсіз( --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:46, 2022 ж. шілденің 26 (+06)

== Интеруики ==

Мәке, жаңа мақала жазғанда, оны басқа тілдегі дәл сол мақаламен байланыстырыңыз, яғни интеруики сілтемесін қосыңыз. Ол үшін сол жақтағы арнайы түймені пайдаланыңыз. [[Қатысушы:Batyrbek.kz|Batyrbek]] ([[Қатысушы талқылауы:Batyrbek.kz|талқылауы]]) 13:03, 2022 ж. шілденің 28 (+06)

:::Баке, мен басқа тілдерге қосып жүрмін, ал мынаны түсінбедім, сонда, экземпляр, страна т.с.сияқты 23 графа бар екен, соның бәрін толтырам ба? [[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 19:07, 2022 ж. шілденің 28 (+06)

== Елдерді аударудағы кететін шағын қателер ==
[[Кайелдер]] дегенді аударыпсыз. Бұлардың мекені Каели болса, олардың атауында тағы бір әріп қайдан қосылды? --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 20:31, 2022 ж. тамыздың 13 (+06)
:Мен пайдаланған 6 дереккөздің бесеуінде Кайели деп берілген. Олардан асып қайда барам... Сосын елдер емес халықтар, мынау '''Suku Kayeli''' өз тіліндегі оригинал атауы, артық әріп көріп тұрған жоқпын [[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 00:52, 2022 ж. тамыздың 14 (+06)
::Каели шығанағы мен кайелдер түпнұсқада бірдей жазылғандықтан осы сөздің біреуін түзету керек. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 10:49, 2022 ж. тамыздың 14 (+06)</text>
      <sha1>24nzk8o83b4gdom9pvtrfcmc6nc0kz8</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:Kas77777</title>
    <ns>3</ns>
    <id>642948</id>
    <revision>
      <id>3060098</id>
      <parentid>3058851</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T18:44:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <comment>/* Үлгі:Байрақ */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11988" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=Kas77777}}

-- [[Қатысушы:Sibom|Sibom]] ([[Қатысушы талқылауы:Sibom|талқылауы]]) 11:43, 2020 ж. шілденің 16 (+06)

== Үлгіні дұрыс көрсету ==

Кітап үлгісін дұрыс жасамай жатсыз. Сондықтан мақалаларыңыздан алып тастап жатырмын. {{tl|кітап}} деген қазақша нұқсасы бар, елді мекендерді де дұрыс сілтеп жатқан жоқсыз. Ендігі уақытта ескеретін болыңыз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 17:37, 2020 ж. тамыздың 4 (+06)

== Дубликат санат ==

Неге дубликат санатттар қойып жатсыз? --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 12:01, 2021 ж. сәуірдің 30 (+06)

== Үлгі:Байрақ ==

Байрақ немесе ту деген қазақша үлгі бар, сәйкесінше мемлекет атауы да қазақша. Соларды қоюды өтінемін. Немесе еңбектеріңіз кері қайтарылады --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 23:17, 2021 ж. мамырдың 3 (+06)

== Бұғатталасыз ==

Байрақ/ту үлгісін қоймай, мақалаларға ағылшын тілін қойып толық аудармай, одан әрі мақала сапасын төмендеткені үшін бір аптаға бұғатталасыз! --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:54, 2021 ж. мамырдың 11 (+06)

Қайда мақалада ағылшын тілі? Керісінше мен қазақшаға аударып жытырмын. Ескі мақалаларды толықтырамын [[Қатысушы:Kas77777|Kas77777]] ([[Қатысушы талқылауы:Kas77777|талқылауы]]) 11:02, 2021 ж. мамырдың 11 (+06)
* {{tl|Байрақ}} үлгісін пайдалануды өтінемін --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 15:58, 2021 ж. маусымның 8 (+06)
:Сіз қазақша жақсы сөйлеп, түсінесіз бе?? Жауап қатыңыз. Сізге '''қазақша нұсқада жасалған Байрақ/ту үлгісін''' пайдалануды өтіндім. Сіз пысқырмай, ескі ағылшынша үлгіні пайдалануды доғармай келе жатырсыз, сонымен қатар енді орысшаны қолданыпсыз. Жасаған нәрселерді түзетіп, келесі уақытта ескеруіңізді өтінемін. Немесе 1 айға бұғаттаймын --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 02:03, 2021 ж. шілденің 10 (+06)
* Футбол құрамасына қатысты да үлгі бар. Алдыңғы жасаған өңдеуіңізді тағы жоққа шығардым --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:00, 2021 ж. шілденің 11 (+06)

== Интеруики ==

Саламатсыз, жаңадан жазылған мақалаларға интеруикиді қоюды ұмытпаңыз --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:17, 2021 ж. қыркүйектің 8 (+06)
* Осыны тағы қайталап айтамын, интеруикиді қоюды ұмытпаңыз. (игнор жасамай) --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:06, 2021 ж. қазанның 30 (+06)

== infobox football tournament ==

'''infobox football tournament''' деген үлгі барлық спорт түрлеріне арналмаған, сіз оны күрескеде, хоккейге де тықпалап жатсыз. Олай болмайды, арнайы болу керек болмаса ағылшын немесе орыс уикиден қарап жаңа үлгі жасап шығарыңыз. Рахмет, әрі сөзімді игнор жасамауыңызды өтінемін --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:42, 2022 ж. мамырдың 23 (+06)

== Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022 ==

{{WAM
|header = [[meta:m:Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022|Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022]] &lt;div style=&quot;margin-right:1em; float:right;&quot;&gt;[[Сурет:Wikidata 2022 Istanbul social media campaign 02.jpg|right|thumb|300px|Wikidata 2022 Istanbul|link=meta:Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022]]&lt;/div&gt;
|subheader = Конференция 2022 жылдың 21-23 қазаны аралығында Түркияның [[Ыстанбұл]] қаласында өтеді.
&lt;div  style=&quot;text-valign:center; margin-left:200px; margin-right:50px; margin-top:10px; position:absolute;&quot;&gt;
|body = Құрметті достар,

Ыстамбұл Уикидерек конференциясына стипендия алуға өтінімдер ашық екенін хабарлауға қуаныштымын. Егер сіз түркі қауымдастығының өкілі болсаңыз және түркі тілдеріндегі Уикимедиа жобаларына белсенді қатысатын болсаңыз, онда сіз стипендияға өтініш бере аласыз. Өтініштер 2022 жылдың 30 маусымы, UTC 23:59 дейін қабылданады.

Үміткерлер толық стипендияға өтініш бере алады. Толық стипендия Түркі қолданушылары тобының Уикимедиа қауымдастығы (Wikimedians of Turkic Languages User Group) ұйымдастыратын конференция кезінде жеке тұлғаның екіжақты саяхат, ортақ тұрғын үй және тамақтану құнын қамтиды.

* Түркі тіліндегі уикимедиашыларға арналған Wikidata Training туралы қосымша ақпарат алу үшін мына сайтқа кіріңіз: https://w.wiki/53dX
* Стипендия, тіркеу және өтініш формасы туралы көбірек білу үшін мына сайтқа кіріңіз: https://w.wiki/5FFv

Бұған қоса, Түркі қолданушылары тобының Уикимедиа қауымдастығы жобалары мен оқиғалары туралы ақпарат пен жаңалықтар алу үшін біздің пошталық тізімге (https://w.wiki/5FFw) жазылуға шақырамыз.

Барлық жақсылықты тілеймін [[User:Mehman97|&lt;span style=&quot;color:#ff0500&quot;&gt;'''''Mehman'''''&lt;/span&gt;]] [[User Talk:Mehman97|&lt;span style=&quot;color:#0500ff&quot;&gt;'''''97'''''&lt;/span&gt;]] 03:48, 2022 ж. маусымның 11 (+06)


|footer = Бұл хабарлама [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|бот]] арқылы жіберілген • [[Уикипедия:Хабарлама тарату/Жеткізіп беру тізімі|Жазылу немесе жазылудан бас тарту]]
}}
&lt;!-- https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A5%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83/%D0%96%D0%B5%D1%82%D0%BA%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BF_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%83_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96&amp;oldid=3014707 тізімін пайдаланып User:Arystanbek@kkwiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Жақсы мақалаға дауыс беру ==

Қайырлы күн! [[Уикипедия:Жақсы мақалаға үміткерлер/Қымыз]] деген бетте өз дауысыңызды қалдырыңыз. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 12:06, 2022 ж. маусымның 14 (+06)

== Үлгі:Байрақ ==

Саламатсыз''', Байрақ''' пайдалану керек &lt;s&gt;''Flagicon''&lt;/s&gt; немесе &lt;s&gt;''Flag''&lt;/s&gt;  үлгісін емес  [[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:05, 2022 ж. тамыздың 6 (+06)
:Сіз тыңдамағандықтан, игнор жасағандықтан сізді '''15 тамыздан бастап 2 аптаға бұғаттаймын'''. Ренжімеңіз, бірнеше рет осы үлгі жайлы айтып едім. Сіз қазақша жақсы білесіз бе??? --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 22:42, 2022 ж. тамыздың 9 (+06)
::Сіз қайта-қайта ескі үлгілерді пайдаланып жатсыз, біз мұнда қазақша нұсқасын жасап, оны ескілердің орнымен ауыстырып әлек болып жатсақ, сіз екі жұмыс жасап жатсыз. Дүйсенбіден (15 тамыздан) бастап ''2 аптаға бұғатталасыз'', ренжімеңіз, сіздің кесіріңізден екі жұмыс жасауға ынта да, уақыт та жоқ --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:44, 2022 ж. тамыздың 14 (+06)</text>
      <sha1>hpcxc2mqq56x6uy0x9yc4vftmr4i10p</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Влад Бумага</title>
    <ns>0</ns>
    <id>652753</id>
    <revision>
      <id>3059987</id>
      <parentid>2990105</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T16:31:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ұлы Тұран</username>
        <id>120792</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6870" xml:space="preserve">{{YouTube тұлғасы 
| есімі                     = Влад Бумага
| шынайы есімі              = Улад Бумага
| сурет                     = Влад Бумага (3) на VK Fest 5 (cropped).jpg
| сурет ені                 = 
| сурет атауы               = 
| туған кездегі есімі       = Владислав Андреевич Бумага
| туған күні                = 05.06.1996
| туған жері                = {{туғанжері|Минск|Минскте}}, [[Беларусь]]
| қайтыс болған жері        = 
| қайтыс болған күні        = 
| азаматтығы                = {{байрақ|Беларусь}}
| тұратын мекені            = [[Минск]], [[Беларусь]]
| мамандығы                 = [[блог]]ер, [[YouTube|ютубер]], [[әнші]], [[Instagram|инстаблогер]]
| белсенді жылдары          = 2014 — қазірге дейін
| бойы                      = 
| лақап аты                 = Влад А4, A4
| жұбайы                    = 
| сайты                     = {{URL|a4shop.ru}}
| қолтаңбасы                = 
| арна аты                  = {{URL|https://www.youtube.com/c/A4a4a4a4|A4}}
| құрылған күні             = {{Start date and age|df=yes|2014|11|29}}
| құрушы                    = 
| видео жанры               = [[блог]], [[скетч]], [[пародия]], [[челлендж]], музыкалық видео
| жазылушы                  = 41,2 миллион (А4)
| жазылушы күні             = тамыз 2022
| қаралым                   = 16,8 миллиард (А4)
| қаралым күні              = тамыз 2022
| көпарналы желі            = MediaCube
| ұжымы                     = 
| өзіндік фразасы           = 
| күміс_батырма             = бар
| күміс_батырма_жылы        = 2016
| алтын_батырма             = бар
| алтын_батырма_жылы        = 2016
| гауһар_батырма            = бар
| гауһар_батырма_жылы       = 2019
| лағыл_батырма             = 
| лағыл_батырма_жылы        = 
| қызыл_гауһар_батырма      = 
| қызыл_гауһар_батырма_жылы = 
| статистиканы_жаңарту      = 
| қосымша_ақпарат           = 
| ортаққор                  = Vlad A4
}}

'''Влад Бумага''' ({{lang-be|Улад Бумага}}; ''сондай-ақ'' '''Влад А4''' ''лақап атымен танымал, немесе жәй ғана'' '''A4'''; [[5 маусым]] [[1996 жыл|1996]], [[Минск]], [[Беларусь]]) — [[Беларусь|беларустық]] [[Блог|видеоблогер]], [[әнші]], [[Instagram|инстаблогер]], [[YouTube]] видеоплатформасындағы &quot;А4&quot; және &quot;А5&quot; арналарының иесі.&lt;ref&gt;{{Cite web|lang=ru|url=https://interfax.by/news/stil_zhizni/razvlecheniya_i_otdykh/1269971/|title=&quot;Великолепная семерка&quot;. Кто они – инстаблогеры-миллионники Беларуси|author=|website=|date=|publisher=interfax.by|accessdate=2020-04-26}}&lt;/ref&gt; [[Forbes]] журналының &quot;Жаңа медиа&quot; санаты бойынша &quot;30 жасқа дейінгі 30 ең перспективті ресейліктер&quot; рейтингі бойынша номинант.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://42.tut.by/682053|title=Влад Бумага номинирован в список российского Forbes «30 до 30»|date=2020-04-23|publisher=42.tut.by|lang=ru|accessdate=2020-04-23}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.forbes.ru/karera-i-svoy-biznes-photogallery/398493-ot-morgenshterna-do-kostornoy-samye-perspektivnye|title=От Моргенштерна до Косторной: самые перспективные российские звезды до 30 лет|publisher=www.forbes.ru|lang=ru|accessdate=2020-04-23}}&lt;/ref&gt;

== Өмірбаяны ==
Владислав 5 маусым 1996 жылы Минск қаласында бастауыш сыныптардың мұғалімі мен инженердің отбасында дүниеге келді. Балалық шағын Минск қаласының Серебрянка шағынауданында өтті. Тоғыз жыл [[Шайбалы хоккей|хоккеймен]] айналысқан. &quot;Динамо&quot; және &quot;Юность&quot; балалар спорт мектебінде шабуылшы болып ойнаған. [[Чехия]]да бір жыл жаттыққан.&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web|url=https://by.tribuna.com/tribuna/blogs/pinta/2734082.html|title=Солодуха занимался баскетболом, Влад Бумага играл в хоккей в школе «Динамо» – они могли стать спортсменами, но оказались в шоу-бизнесе|publisher=BY.Tribuna.com|accessdate=2020-04-26}}&lt;/ref&gt; Алынған жарақатынан кейін бұл спорт түрінен кеткен.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.forbes.ru/profile/398339-vlad-bumaga|title=Влад Бумага|date=2020-04-21|publisher=Forbes.ru|lang=en-US|accessdate=2020-04-23}}&lt;/ref&gt; 

== Жеке өмірі ==
Видеоблогер және әнші Юлия Годуновамен қарым-қатынаста.

== Дискография ==
=== Мини-альбомдары ===
* «Детские песни»&lt;ref&gt;{{Cite web|lang=|url=https://www.cosmo.ru/lifestyle/news/27-09-2020/premera-alboma-populyarnogo-blogera-vlada-bumagi-detskie-pesni/|title=Премьера альбома популярного блогера Влада Бумаги &quot;Детские песни&quot;|author=|website=Cosmopolitan|date=|publisher=|accessdate=2020-10-09}}&lt;/ref&gt; — 2020

=== Синглдері ===
* «Батя» — 2018
* «Огонь» (Катя Адушкинамен бірге) — 2019
* «Каспер Бой» — 2019
* «Офишлбывший» — 2019&lt;ref name=&quot;:5&quot;&gt;{{Cite web|lang=ru-RU|url=https://nvdaily.ru/info/185392.html|title=От Моргенштерна до Косторной|author=Alexandr|accessdate=2020-10-10}}&lt;/ref&gt;
* «Песня про осень» — 2019

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

== Сілтемелер ==
* [https://www.instagram.com/a4omg Влад Бумага] [[Instagram]]-да
* {{URL|channel/UC2tsySbe9TNrI-xh2lximHA|А4 &quot;YouTube&quot; арнасы}} 
* {{URL|channel/UCVJZj8fP2c139HCvNsdCuRA|A5 &quot;YouTube&quot; арнасы}}

[[Санат:Беларусь ютуберлері]]</text>
      <sha1>s3u2qrhr32iux1uupjya7ci0tbl20m5</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3059998</id>
      <parentid>3059987</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T16:46:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ұлы Тұран</username>
        <id>120792</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6870" xml:space="preserve">{{YouTube тұлғасы 
| есімі                     = Влад Бумага
| шынайы есімі              = Улад Бумага
| сурет                     = Влад Бумага (3) на VK Fest 5 (cropped).jpg
| сурет ені                 = 
| сурет атауы               = 
| туған кездегі есімі       = Владислав Андреевич Бумага
| туған күні                = 05.06.1996
| туған жері                = {{туғанжері|Минск|Минскте}}, [[Беларусь]]
| қайтыс болған жері        = 
| қайтыс болған күні        = 
| азаматтығы                = {{байрақ|Беларусь}}
| тұратын мекені            = [[Минск]], [[Беларусь]]
| мамандығы                 = [[блог]]ер, [[YouTube|ютубер]], [[әнші]], [[Instagram|инстаблогер]]
| белсенді жылдары          = 2014 — қазірге дейін
| бойы                      = 
| лақап аты                 = Влад А4, A4
| жұбайы                    = 
| сайты                     = {{URL|a4shop.ru}}
| қолтаңбасы                = 
| арна аты                  = {{URL|https://www.youtube.com/c/A4a4a4a4|A4}}
| құрылған күні             = {{Start date and age|df=yes|2014|11|29}}
| құрушы                    = 
| видео жанры               = [[блог]], [[скетч]], [[пародия]], [[челлендж]], музыкалық видео
| жазылушы                  = 41,2 миллион (А4)
| жазылушы күні             = тамыз 2022
| қаралым                   = 16,8 миллиард (А4)
| қаралым күні              = тамыз 2022
| көпарналы желі            = MediaCube
| ұжымы                     = 
| өзіндік фразасы           = 
| күміс_батырма             = бар
| күміс_батырма_жылы        = 2016
| алтын_батырма             = бар
| алтын_батырма_жылы        = 2016
| гауһар_батырма            = бар
| гауһар_батырма_жылы       = 2019
| лағыл_батырма             = 
| лағыл_батырма_жылы        = 
| қызыл_гауһар_батырма      = 
| қызыл_гауһар_батырма_жылы = 
| статистиканы_жаңарту      = 
| қосымша_ақпарат           = 
| ортаққор                  = Vlad A4
}}

'''Влад Бумага''' ({{lang-be|Улад Бумага}}; ''сондай-ақ'' '''Влад А4''' ''лақап атымен танымал, немесе жәй ғана'' '''A4'''; [[5 маусым]] [[1996 жыл|1996]], [[Минск]], [[Беларусь]]) — [[Беларусь|беларустық]] [[Блог|видеоблогер]], [[әнші]], [[Instagram|инстаблогер]], [[YouTube]] видеоплатформасындағы &quot;А4&quot; және &quot;А5&quot; арналарының иесі&lt;ref&gt;{{Cite web|lang=ru|url=https://interfax.by/news/stil_zhizni/razvlecheniya_i_otdykh/1269971/|title=&quot;Великолепная семерка&quot;. Кто они – инстаблогеры-миллионники Беларуси|author=|website=|date=|publisher=interfax.by|accessdate=2020-04-26}}&lt;/ref&gt;. [[Forbes]] журналының &quot;Жаңа медиа&quot; санаты бойынша &quot;30 жасқа дейінгі 30 ең перспективті ресейліктер&quot; рейтингі бойынша номинант&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://42.tut.by/682053|title=Влад Бумага номинирован в список российского Forbes «30 до 30»|date=2020-04-23|publisher=42.tut.by|lang=ru|accessdate=2020-04-23}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.forbes.ru/karera-i-svoy-biznes-photogallery/398493-ot-morgenshterna-do-kostornoy-samye-perspektivnye|title=От Моргенштерна до Косторной: самые перспективные российские звезды до 30 лет|publisher=www.forbes.ru|lang=ru|accessdate=2020-04-23}}&lt;/ref&gt;.

== Өмірбаяны ==
Владислав 5 маусым 1996 жылы Минск қаласында бастауыш сыныптардың мұғалімі мен инженердің отбасында дүниеге келді. Балалық шағын Минск қаласының Серебрянка шағынауданында өтті. Тоғыз жыл [[Шайбалы хоккей|хоккеймен]] айналысқан. &quot;Динамо&quot; және &quot;Юность&quot; балалар спорт мектебінде шабуылшы болып ойнаған. [[Чехия]]да бір жыл жаттыққан&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web|url=https://by.tribuna.com/tribuna/blogs/pinta/2734082.html|title=Солодуха занимался баскетболом, Влад Бумага играл в хоккей в школе «Динамо» – они могли стать спортсменами, но оказались в шоу-бизнесе|publisher=BY.Tribuna.com|accessdate=2020-04-26}}&lt;/ref&gt;. Алынған жарақатынан кейін бұл спорт түрінен кеткен&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.forbes.ru/profile/398339-vlad-bumaga|title=Влад Бумага|date=2020-04-21|publisher=Forbes.ru|lang=en-US|accessdate=2020-04-23}}&lt;/ref&gt;. 

== Жеке өмірі ==
Видеоблогер және әнші Юлия Годуновамен қарым-қатынаста.

== Дискография ==
=== Мини-альбомдары ===
* «Детские песни»&lt;ref&gt;{{Cite web|lang=|url=https://www.cosmo.ru/lifestyle/news/27-09-2020/premera-alboma-populyarnogo-blogera-vlada-bumagi-detskie-pesni/|title=Премьера альбома популярного блогера Влада Бумаги &quot;Детские песни&quot;|author=|website=Cosmopolitan|date=|publisher=|accessdate=2020-10-09}}&lt;/ref&gt; — 2020

=== Синглдері ===
* «Батя» — 2018
* «Огонь» (Катя Адушкинамен бірге) — 2019
* «Каспер Бой» — 2019
* «Офишлбывший» — 2019&lt;ref name=&quot;:5&quot;&gt;{{Cite web|lang=ru-RU|url=https://nvdaily.ru/info/185392.html|title=От Моргенштерна до Косторной|author=Alexandr|accessdate=2020-10-10}}&lt;/ref&gt;
* «Песня про осень» — 2019

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

== Сілтемелер ==
* [https://www.instagram.com/a4omg Влад Бумага] [[Instagram]]-да
* {{URL|channel/UC2tsySbe9TNrI-xh2lximHA|А4 &quot;YouTube&quot; арнасы}} 
* {{URL|channel/UCVJZj8fP2c139HCvNsdCuRA|A5 &quot;YouTube&quot; арнасы}}

[[Санат:Беларусь ютуберлері]]</text>
      <sha1>cpkch1re7ut2zqhlpfl9faopte597d8</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3059999</id>
      <parentid>3059998</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T17:00:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ұлы Тұран</username>
        <id>120792</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8028" xml:space="preserve">{{YouTube тұлғасы 
| есімі                     = Влад Бумага
| шынайы есімі              = Улад Бумага
| сурет                     = Влад Бумага (3) на VK Fest 5 (cropped).jpg
| сурет ені                 = 
| сурет атауы               = 
| туған кездегі есімі       = Владислав Андреевич Бумага
| туған күні                = 05.06.1996
| туған жері                = {{туғанжері|Минск|Минскте}}, [[Беларусь]]
| қайтыс болған жері        = 
| қайтыс болған күні        = 
| азаматтығы                = {{байрақ|Беларусь}}
| тұратын мекені            = [[Минск]], [[Беларусь]]
| мамандығы                 = [[блог]]ер, [[YouTube|ютубер]], [[әнші]], [[Instagram|инстаблогер]]
| белсенді жылдары          = 2014 — қазірге дейін
| бойы                      = 
| лақап аты                 = Влад А4, A4
| жұбайы                    = 
| сайты                     = {{URL|a4shop.ru}}
| қолтаңбасы                = 
| арна аты                  = {{URL|https://www.youtube.com/c/A4a4a4a4|A4}}
| құрылған күні             = {{Start date and age|df=yes|2014|11|29}}
| құрушы                    = 
| видео жанры               = [[блог]], [[скетч]], [[пародия]], [[челлендж]], музыкалық видео
| жазылушы                  = 41,2 миллион (А4)
| жазылушы күні             = тамыз 2022
| қаралым                   = 16,8 миллиард (А4)
| қаралым күні              = тамыз 2022
| көпарналы желі            = MediaCube
| ұжымы                     = 
| өзіндік фразасы           = 
| күміс_батырма             = бар
| күміс_батырма_жылы        = 2016
| алтын_батырма             = бар
| алтын_батырма_жылы        = 2016
| гауһар_батырма            = бар
| гауһар_батырма_жылы       = 2019
| лағыл_батырма             = 
| лағыл_батырма_жылы        = 
| қызыл_гауһар_батырма      = 
| қызыл_гауһар_батырма_жылы = 
| статистиканы_жаңарту      = 
| қосымша_ақпарат           = 
| ортаққор                  = Vlad A4
}}
'''Влад Бумага''' ({{lang-be|Улад Бумага}}; ''сондай-ақ'' '''Влад А4''' ''лақап атымен танымал, немесе жәй ғана'' '''A4'''; [[5 маусым]] [[1996 жыл|1996]], [[Минск]], [[Беларусь]]) — [[Беларусь|беларустық]] [[Блог|видеоблогер]], [[әнші]], [[Instagram|инстаблогер]], [[YouTube]] видеоплатформасындағы &quot;А4&quot; және &quot;А5&quot; арналарының иесі&lt;ref&gt;{{Cite web|lang=ru|url=https://interfax.by/news/stil_zhizni/razvlecheniya_i_otdykh/1269971/|title=&quot;Великолепная семерка&quot;. Кто они – инстаблогеры-миллионники Беларуси|author=|website=|date=|publisher=interfax.by|accessdate=2020-04-26}}&lt;/ref&gt;. [[Forbes]] журналының &quot;Жаңа медиа&quot; санаты бойынша &quot;30 жасқа дейінгі 30 ең перспективті ресейліктер&quot; рейтингі бойынша номинант&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://42.tut.by/682053|title=Влад Бумага номинирован в список российского Forbes «30 до 30»|date=23 сәуір 2020|publisher=42.tut.by|lang=ru|accessdate=2020-04-23}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.forbes.ru/karera-i-svoy-biznes-photogallery/398493-ot-morgenshterna-do-kostornoy-samye-perspektivnye|title=От Моргенштерна до Косторной: самые перспективные российские звезды до 30 лет|publisher=forbes.ru|lang=ru|accessdate=23 сәуір 2020}}&lt;/ref&gt;.

== Өмірбаяны ==
Владислав 5 маусым 1996 жылы Минск қаласында бастауыш сыныптардың мұғалімі мен инженердің отбасында дүниеге келді. Балалық шағын Минск қаласының Серебрянка шағынауданында өтті. Тоғыз жыл [[Шайбалы хоккей|хоккеймен]] айналысқан. &quot;Динамо&quot; және &quot;Юность&quot; балалар спорт мектебінде шабуылшы болып ойнаған. [[Чехия]]да бір жыл жаттыққан&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web|url=https://by.tribuna.com/tribuna/blogs/pinta/2734082.html|title=Солодуха занимался баскетболом, Влад Бумага играл в хоккей в школе «Динамо» – они могли стать спортсменами, но оказались в шоу-бизнесе|publisher=BY.Tribuna.com|accessdate=2020-04-26}}&lt;/ref&gt;. Алынған жарақатынан кейін бұл спорт түрінен кеткен&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.forbes.ru/profile/398339-vlad-bumaga|title=Влад Бумага|date=2020-04-21|publisher=Forbes.ru|lang=en|accessdate=2020-04-23}}&lt;/ref&gt;. 

== Сын ==
2021 жылы американдық блогерлер [[MrBeast]] және JustDustin — А4 арнасы түпнұсқа роликтер авторларынан рұқсат алмай, бейнелердің мұқабалары мен идеяларын көшірді деп айыптады&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://meduza.io/shapito/2021/02/20/vlada-bumagu-obvinili-v-plagiate-amerikanskih-blogerov|title=Влада Бумагу обвинили в плагиате американских блогеров|website=[[Meduza]]|accessdate=2021-03-05|archivedate=2021-02-27|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210227155434/https://meduza.io/shapito/2021/02/20/vlada-bumagu-obvinili-v-plagiate-amerikanskih-blogerov|deadlink=no}}&lt;/ref&gt;.

== Жеке өмірі ==
Видеоблогер және әнші Юлия Годуновамен қарым-қатынаста&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|lang=ru |url=https://sputnik.by/event/20170913/1030783094/kto-takoj-vlad-bumaga.html |title=Кто такой Влад Бумага |publisher=Sputnik Беларусь|accessdate=2020-04-26|archivedate=2020-10-18 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20201018105936/https://sputnik.by/event/20170913/1030783094/kto-takoj-vlad-bumaga.html |deadlink=no}}&lt;/ref&gt;.

== Дискография ==
=== Мини-альбомдары ===
* «Детские песни»&lt;ref&gt;{{Cite web|lang=|url=https://www.cosmo.ru/lifestyle/news/27-09-2020/premera-alboma-populyarnogo-blogera-vlada-bumagi-detskie-pesni/|title=Премьера альбома популярного блогера Влада Бумаги &quot;Детские песни&quot;|author=|website=Cosmopolitan|date=|publisher=|accessdate=2020-10-09}}&lt;/ref&gt; — 2020

=== Синглдері ===
* «Батя» — 2018
* «Огонь» (Катя Адушкинамен бірге) — 2019
* «Каспер Бой» — 2019
* «Офишлбывший» — 2019&lt;ref name=&quot;:5&quot;&gt;{{Cite web|lang=ru|url=https://nvdaily.ru/info/185392.html|title=От Моргенштерна до Косторной|author=Alexandr|accessdate=2020-10-10}}&lt;/ref&gt;
* «Песня про осень» — 2019

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

== Сілтемелер ==
* [https://www.instagram.com/a4omg Влад Бумага] [[Instagram]]-да
* {{URL|channel/UC2tsySbe9TNrI-xh2lximHA|А4 &quot;YouTube&quot; арнасы}} 
* {{URL|channel/UCVJZj8fP2c139HCvNsdCuRA|A5 &quot;YouTube&quot; арнасы}}

[[Санат:Беларусь ютуберлері]]</text>
      <sha1>l3gqnsw8ddg1674pjcibxj66844x5ai</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060091</id>
      <parentid>3059999</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T18:39:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ұлы Тұран</username>
        <id>120792</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7991" xml:space="preserve">{{YouTube тұлғасы 
| есімі                     = Влад Бумага
| шынайы есімі              = Улад Бумага
| сурет                     = Влад Бумага (3) на VK Fest 5 (cropped).jpg
| сурет ені                 = 
| сурет атауы               = 
| туған кездегі есімі       = Владислав Андреевич Бумага
| туған күні                = 05.06.1996
| туған жері                = {{туғанжері|Минск|Минскте}}, [[Беларусь]]
| қайтыс болған жері        = 
| қайтыс болған күні        = 
| азаматтығы                = {{байрақ|Беларусь}}
| тұратын мекені            = [[Минск]], [[Беларусь]]
| мамандығы                 = [[блог]]ер, [[YouTube|ютубер]], [[әнші]], [[Instagram|инстаблогер]]
| белсенді жылдары          = 2014 — қазірге дейін
| бойы                      = 
| лақап аты                 = Влад А4, A4
| жұбайы                    = 
| сайты                     = {{URL|a4shop.ru}}
| қолтаңбасы                = 
| арна аты                  = {{URL|https://www.youtube.com/c/A4a4a4a4|A4}}
| құрылған күні             = {{Start date and age|df=yes|2014|11|29}}
| құрушы                    = 
| видео жанры               = [[блог]], [[скетч]], [[пародия]], [[челлендж]], музыкалық видео
| жазылушы                  = 41,2 миллион (А4)
| жазылушы күні             = тамыз 2022
| қаралым                   = 16,8 миллиард (А4)
| қаралым күні              = тамыз 2022
| көпарналы желі            = MediaCube
| ұжымы                     = 
| өзіндік фразасы           = 
| күміс_батырма             = бар
| күміс_батырма_жылы        = 2016
| алтын_батырма             = бар
| алтын_батырма_жылы        = 2016
| гауһар_батырма            = бар
| гауһар_батырма_жылы       = 2019
| лағыл_батырма             = 
| лағыл_батырма_жылы        = 
| қызыл_гауһар_батырма      = 
| қызыл_гауһар_батырма_жылы = 
| статистиканы_жаңарту      = 
| қосымша_ақпарат           = 
| ортаққор                  = Vlad A4
}}
'''Влад Бумага''' ({{lang-be|Улад Бумага}}; ''сондай-ақ'' '''Влад А4''' ''лақап атымен танымал, немесе жәй ғана'' '''A4'''; [[5 маусым]] [[1996 жыл|1996]], [[Минск]], [[Беларусь]]) — [[Беларусь|беларустық]] [[Блог|видеоблогер]], [[әнші]], [[Instagram|инстаблогер]], [[YouTube]] видеоплатформасындағы &quot;А4&quot; және &quot;А5&quot; арналарының иесі&lt;ref&gt;{{Cite web|lang=ru|url=https://interfax.by/news/stil_zhizni/razvlecheniya_i_otdykh/1269971/|title=&quot;Великолепная семерка&quot;. Кто они – инстаблогеры-миллионники Беларуси|author=|website=|date=|publisher=interfax.by|accessdate=2020-04-26}}&lt;/ref&gt;. [[Forbes]] журналының &quot;Жаңа медиа&quot; санаты бойынша &quot;30 жасқа дейінгі 30 ең перспективті ресейліктер&quot; рейтингі бойынша номинант&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://42.tut.by/682053|title=Влад Бумага номинирован в список российского Forbes «30 до 30»|date=23 сәуір 2020|publisher=42.tut.by|lang=ru|accessdate=2020-04-23}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.forbes.ru/karera-i-svoy-biznes-photogallery/398493-ot-morgenshterna-do-kostornoy-samye-perspektivnye|title=От Моргенштерна до Косторной: самые перспективные российские звезды до 30 лет|publisher=forbes.ru|lang=ru|accessdate=23 сәуір 2020}}&lt;/ref&gt;.

== Өмірбаяны ==
Влад 1996 жылы 5 маусымда Минскте бастауыш сыныптардың мұғалімі мен инженердің отбасында дүниеге келді. Балалық шағы Серебрянка шағын ауданында өтті. Тоғыз жыл [[Шайбалы хоккей|хоккеймен]] айналысқан. &quot;Динамо&quot; және &quot;Юность&quot; балалар спорт мектебінде шабуылшы болып ойнаған. [[Чехия]]да бір жыл жаттыққан&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{cite web|url=https://by.tribuna.com/tribuna/blogs/pinta/2734082.html|title=Солодуха занимался баскетболом, Влад Бумага играл в хоккей в школе «Динамо» – они могли стать спортсменами, но оказались в шоу-бизнесе|publisher=BY.Tribuna.com|accessdate=2020-04-26}}&lt;/ref&gt;. Алынған жарақатынан кейін бұл спорт түрінен кеткен&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.forbes.ru/profile/398339-vlad-bumaga|title=Влад Бумага|date=21 сәуір 2020|publisher=forbes.ru|lang=en|accessdate=23 сәуір 2020}}&lt;/ref&gt;.

== Сын ==
2021 жылы американдық блогерлер [[MrBeast]] және JustDustin — А4 арнасы түпнұсқа роликтер авторларынан рұқсат алмай, бейнелердің мұқабалары мен идеяларын көшірді деп айыптады&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://meduza.io/shapito/2021/02/20/vlada-bumagu-obvinili-v-plagiate-amerikanskih-blogerov|title=Влада Бумагу обвинили в плагиате американских блогеров|website=[[Meduza]]|accessdate=2021-03-05|archivedate=2021-02-27|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210227155434/https://meduza.io/shapito/2021/02/20/vlada-bumagu-obvinili-v-plagiate-amerikanskih-blogerov|deadlink=no}}&lt;/ref&gt;.

== Жеке өмірі ==
Видеоблогер және әнші Юлия Годуновамен қарым-қатынаста&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|lang=ru |url=https://sputnik.by/event/20170913/1030783094/kto-takoj-vlad-bumaga.html |title=Кто такой Влад Бумага |publisher=Sputnik Беларусь|accessdate=2020-04-26|archivedate=2020-10-18 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20201018105936/https://sputnik.by/event/20170913/1030783094/kto-takoj-vlad-bumaga.html |deadlink=no}}&lt;/ref&gt;.

== Дискография ==
=== Мини-альбомдары ===
* «Детские песни»&lt;ref&gt;{{Cite web|lang=|url=https://www.cosmo.ru/lifestyle/news/27-09-2020/premera-alboma-populyarnogo-blogera-vlada-bumagi-detskie-pesni/|title=Премьера альбома популярного блогера Влада Бумаги &quot;Детские песни&quot;|author=|website=Cosmopolitan|date=|publisher=|accessdate=2020-10-09}}&lt;/ref&gt; — 2020

=== Синглдері ===
* «Батя» — 2018
* «Огонь» (Катя Адушкинамен бірге) — 2019
* «Каспер Бой» — 2019
* «Офишлбывший» — 2019&lt;ref name=&quot;:5&quot;&gt;{{Cite web|lang=ru|url=https://nvdaily.ru/info/185392.html|title=От Моргенштерна до Косторной|author=Alexandr|accessdate=2020-10-10}}&lt;/ref&gt;
* «Песня про осень» — 2019

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

== Сілтемелер ==
* [https://www.instagram.com/a4omg Влад Бумага] [[Instagram]]-да
* {{URL|channel/UC2tsySbe9TNrI-xh2lximHA|А4 &quot;YouTube&quot; арнасы}} 
* {{URL|channel/UCVJZj8fP2c139HCvNsdCuRA|A5 &quot;YouTube&quot; арнасы}}

[[Санат:Беларусь ютуберлері]]</text>
      <sha1>lyxdhhviavi7d68sw0rydxjvua77bf7</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060095</id>
      <parentid>3060091</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T18:42:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ұлы Тұран</username>
        <id>120792</id>
      </contributor>
      <comment>қате сілтеме</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7746" xml:space="preserve">{{YouTube тұлғасы 
| есімі                     = Влад Бумага
| шынайы есімі              = Улад Бумага
| сурет                     = Влад Бумага (3) на VK Fest 5 (cropped).jpg
| сурет ені                 = 
| сурет атауы               = 
| туған кездегі есімі       = Владислав Андреевич Бумага
| туған күні                = 05.06.1996
| туған жері                = {{туғанжері|Минск|Минскте}}, [[Беларусь]]
| қайтыс болған жері        = 
| қайтыс болған күні        = 
| азаматтығы                = {{байрақ|Беларусь}}
| тұратын мекені            = [[Минск]], [[Беларусь]]
| мамандығы                 = [[блог]]ер, [[YouTube|ютубер]], [[әнші]], [[Instagram|инстаблогер]]
| белсенді жылдары          = 2014 — қазірге дейін
| бойы                      = 
| лақап аты                 = Влад А4, A4
| жұбайы                    = 
| сайты                     = {{URL|a4shop.ru}}
| қолтаңбасы                = 
| арна аты                  = {{URL|https://www.youtube.com/c/A4a4a4a4|A4}}
| құрылған күні             = {{Start date and age|df=yes|2014|11|29}}
| құрушы                    = 
| видео жанры               = [[блог]], [[скетч]], [[пародия]], [[челлендж]], музыкалық видео
| жазылушы                  = 41,2 миллион (А4)
| жазылушы күні             = тамыз 2022
| қаралым                   = 16,8 миллиард (А4)
| қаралым күні              = тамыз 2022
| көпарналы желі            = MediaCube
| ұжымы                     = 
| өзіндік фразасы           = 
| күміс_батырма             = бар
| күміс_батырма_жылы        = 2016
| алтын_батырма             = бар
| алтын_батырма_жылы        = 2016
| гауһар_батырма            = бар
| гауһар_батырма_жылы       = 2019
| лағыл_батырма             = 
| лағыл_батырма_жылы        = 
| қызыл_гауһар_батырма      = 
| қызыл_гауһар_батырма_жылы = 
| статистиканы_жаңарту      = 
| қосымша_ақпарат           = 
| ортаққор                  = Vlad A4
}}
'''Влад Бумага''' ({{lang-be|Улад Бумага}}; ''сондай-ақ'' '''Влад А4''' ''лақап атымен танымал, немесе жәй ғана'' '''A4'''; [[5 маусым]] [[1996 жыл|1996]], [[Минск]], [[Беларусь]]) — [[Беларусь|беларустық]] [[Блог|видеоблогер]], [[әнші]], [[Instagram|инстаблогер]], [[YouTube]] видеоплатформасындағы &quot;А4&quot; және &quot;А5&quot; арналарының иесі&lt;ref&gt;{{Cite web|lang=ru|url=https://interfax.by/news/stil_zhizni/razvlecheniya_i_otdykh/1269971/|title=&quot;Великолепная семерка&quot;. Кто они – инстаблогеры-миллионники Беларуси|author=|website=|date=|publisher=interfax.by|accessdate=2020-04-26}}&lt;/ref&gt;. [[Forbes]] журналының &quot;Жаңа медиа&quot; санаты бойынша &quot;30 жасқа дейінгі 30 ең перспективті ресейліктер&quot; рейтингі бойынша номинант&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://42.tut.by/682053|title=Влад Бумага номинирован в список российского Forbes «30 до 30»|date=23 сәуір 2020|publisher=42.tut.by|lang=ru|accessdate=2020-04-23}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.forbes.ru/karera-i-svoy-biznes-photogallery/398493-ot-morgenshterna-do-kostornoy-samye-perspektivnye|title=От Моргенштерна до Косторной: самые перспективные российские звезды до 30 лет|publisher=forbes.ru|lang=ru|accessdate=23 сәуір 2020}}&lt;/ref&gt;.

== Өмірбаяны ==
Влад 1996 жылы 5 маусымда Минскте бастауыш сыныптардың мұғалімі мен инженердің отбасында дүниеге келді. Балалық шағы Серебрянка шағын ауданында өтті. Тоғыз жыл [[Шайбалы хоккей|хоккеймен]] айналысқан. &quot;Динамо&quot; және &quot;Юность&quot; балалар спорт мектебінде шабуылшы болып ойнаған. [[Чехия]]да бір жыл жаттыққан&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{cite web|url=https://by.tribuna.com/tribuna/blogs/pinta/2734082.html|title=Солодуха занимался баскетболом, Влад Бумага играл в хоккей в школе «Динамо» – они могли стать спортсменами, но оказались в шоу-бизнесе|publisher=BY.Tribuna.com|accessdate=2020-04-26}}&lt;/ref&gt;. Алынған жарақатынан кейін бұл спорт түрінен кеткен&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.forbes.ru/profile/398339-vlad-bumaga|title=Влад Бумага|date=21 сәуір 2020|publisher=forbes.ru|lang=en|accessdate=23 сәуір 2020}}&lt;/ref&gt;.

== Сын ==
2021 жылы американдық блогерлер [[MrBeast]] және JustDustin — А4 арнасы түпнұсқа роликтер авторларынан рұқсат алмай, бейнелердің мұқабалары мен идеяларын көшірді деп айыптады&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://meduza.io/shapito/2021/02/20/vlada-bumagu-obvinili-v-plagiate-amerikanskih-blogerov|title=Влада Бумагу обвинили в плагиате американских блогеров|website=[[Meduza]]|accessdate=2021-03-05|archivedate=2021-02-27|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210227155434/https://meduza.io/shapito/2021/02/20/vlada-bumagu-obvinili-v-plagiate-amerikanskih-blogerov|deadlink=no}}&lt;/ref&gt;.

== Жеке өмірі ==
Видеоблогер және әнші Юлия Годуновамен қарым-қатынаста&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|lang=ru |url=https://sputnik.by/event/20170913/1030783094/kto-takoj-vlad-bumaga.html |title=Кто такой Влад Бумага |publisher=Sputnik Беларусь|accessdate=2020-04-26|archivedate=2020-10-18 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20201018105936/https://sputnik.by/event/20170913/1030783094/kto-takoj-vlad-bumaga.html |deadlink=no}}&lt;/ref&gt;.

== Дискография ==
=== Мини-альбомдары ===
* «Детские песни»&lt;ref&gt;{{Cite web|lang=|url=https://www.cosmo.ru/lifestyle/news/27-09-2020/premera-alboma-populyarnogo-blogera-vlada-bumagi-detskie-pesni/|title=Премьера альбома популярного блогера Влада Бумаги &quot;Детские песни&quot;|author=|website=Cosmopolitan|date=|publisher=|accessdate=2020-10-09}}&lt;/ref&gt; — 2020

=== Синглдері ===
* «Батя» — 2018
* «Огонь» (Катя Адушкинамен бірге) — 2019
* «Каспер Бой» — 2019
* «Офишлбывший» — 2019&lt;ref name=&quot;:5&quot;&gt;{{Cite web|lang=ru|url=https://nvdaily.ru/info/185392.html|title=От Моргенштерна до Косторной|author=Alexandr|accessdate=2020-10-10}}&lt;/ref&gt;
* «Песня про осень» — 2019

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Беларусь ютуберлері]]</text>
      <sha1>263fk7vmz6l0nlbux7qumx9kzb1hq0n</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060097</id>
      <parentid>3060095</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T18:44:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ұлы Тұран</username>
        <id>120792</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7693" xml:space="preserve">{{YouTube тұлғасы 
| есімі                     = Влад Бумага
| шынайы есімі              = Улад Бумага
| сурет                     = Влад Бумага (3) на VK Fest 5 (cropped).jpg
| сурет ені                 = 
| сурет атауы               = 
| туған кездегі есімі       = Владислав Андреевич Бумага
| туған күні                = 05.06.1996
| туған жері                = {{туғанжері|Минск|Минскте}}, [[Беларусь]]
| қайтыс болған жері        = 
| қайтыс болған күні        = 
| азаматтығы                = {{байрақ|Беларусь}}
| тұратын мекені            = [[Минск]], [[Беларусь]]
| мамандығы                 = [[блог]]ер, [[YouTube|ютубер]], [[әнші]], [[Instagram|инстаблогер]]
| белсенді жылдары          = 2014 — қазірге дейін
| бойы                      = 
| лақап аты                 = Влад А4, A4
| жұбайы                    = 
| сайты                     = {{URL|a4shop.ru}}
| қолтаңбасы                = 
| арна аты                  = {{URL|https://www.youtube.com/c/A4a4a4a4|A4}}
| құрылған күні             = {{Start date and age|df=yes|2014|11|29}}
| құрушы                    = 
| видео жанры               = [[блог]], [[скетч]], [[комедия]]
| жазылушы                  = 41,2 миллион (А4)
| жазылушы күні             = тамыз 2022
| қаралым                   = 16,8 миллиард (А4)
| қаралым күні              = тамыз 2022
| көпарналы желі            = MediaCube
| ұжымы                     = 
| өзіндік фразасы           = 
| күміс_батырма             = бар
| күміс_батырма_жылы        = 2016
| алтын_батырма             = бар
| алтын_батырма_жылы        = 2016
| гауһар_батырма            = бар
| гауһар_батырма_жылы       = 2019
| лағыл_батырма             = 
| лағыл_батырма_жылы        = 
| қызыл_гауһар_батырма      = 
| қызыл_гауһар_батырма_жылы = 
| статистиканы_жаңарту      = 
| қосымша_ақпарат           = 
| ортаққор                  = Vlad A4
}}
'''Влад Бумага''' ({{lang-be|Улад Бумага}}; ''сондай-ақ'' '''Влад А4''' ''лақап атымен танымал, немесе жәй ғана'' '''A4'''; [[5 маусым]] [[1996 жыл|1996]], [[Минск]], [[Беларусь]]) — [[Беларусь|беларустық]] [[Блог|видеоблогер]], [[әнші]], [[Instagram|инстаблогер]], [[YouTube]] видеоплатформасындағы &quot;А4&quot; және &quot;А5&quot; арналарының иесі&lt;ref&gt;{{Cite web|lang=ru|url=https://interfax.by/news/stil_zhizni/razvlecheniya_i_otdykh/1269971/|title=&quot;Великолепная семерка&quot;. Кто они – инстаблогеры-миллионники Беларуси|author=|website=|date=|publisher=interfax.by|accessdate=2020-04-26}}&lt;/ref&gt;. [[Forbes]] журналының &quot;Жаңа медиа&quot; санаты бойынша &quot;30 жасқа дейінгі 30 ең перспективті ресейліктер&quot; рейтингі бойынша номинант&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://42.tut.by/682053|title=Влад Бумага номинирован в список российского Forbes «30 до 30»|date=23 сәуір 2020|publisher=42.tut.by|lang=ru|accessdate=2020-04-23}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.forbes.ru/karera-i-svoy-biznes-photogallery/398493-ot-morgenshterna-do-kostornoy-samye-perspektivnye|title=От Моргенштерна до Косторной: самые перспективные российские звезды до 30 лет|publisher=forbes.ru|lang=ru|accessdate=23 сәуір 2020}}&lt;/ref&gt;.

== Өмірбаяны ==
Влад 1996 жылы 5 маусымда Минскте бастауыш сыныптардың мұғалімі мен инженердің отбасында дүниеге келді. Балалық шағы Серебрянка шағын ауданында өтті. Тоғыз жыл [[Шайбалы хоккей|хоккеймен]] айналысқан. &quot;Динамо&quot; және &quot;Юность&quot; балалар спорт мектебінде шабуылшы болып ойнаған. [[Чехия]]да бір жыл жаттыққан&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{cite web|url=https://by.tribuna.com/tribuna/blogs/pinta/2734082.html|title=Солодуха занимался баскетболом, Влад Бумага играл в хоккей в школе «Динамо» – они могли стать спортсменами, но оказались в шоу-бизнесе|publisher=BY.Tribuna.com|accessdate=2020-04-26}}&lt;/ref&gt;. Алынған жарақатынан кейін бұл спорт түрінен кеткен&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.forbes.ru/profile/398339-vlad-bumaga|title=Влад Бумага|date=21 сәуір 2020|publisher=forbes.ru|lang=en|accessdate=23 сәуір 2020}}&lt;/ref&gt;.

== Сын ==
2021 жылы американдық блогерлер [[MrBeast]] және JustDustin — А4 арнасы түпнұсқа роликтер авторларынан рұқсат алмай, бейнелердің мұқабалары мен идеяларын көшірді деп айыптады&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://meduza.io/shapito/2021/02/20/vlada-bumagu-obvinili-v-plagiate-amerikanskih-blogerov|title=Влада Бумагу обвинили в плагиате американских блогеров|website=[[Meduza]]|accessdate=2021-03-05|archivedate=2021-02-27|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210227155434/https://meduza.io/shapito/2021/02/20/vlada-bumagu-obvinili-v-plagiate-amerikanskih-blogerov|deadlink=no}}&lt;/ref&gt;.

== Жеке өмірі ==
Видеоблогер және әнші Юлия Годуновамен қарым-қатынаста&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|lang=ru |url=https://sputnik.by/event/20170913/1030783094/kto-takoj-vlad-bumaga.html |title=Кто такой Влад Бумага |publisher=Sputnik Беларусь|accessdate=2020-04-26|archivedate=2020-10-18 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20201018105936/https://sputnik.by/event/20170913/1030783094/kto-takoj-vlad-bumaga.html |deadlink=no}}&lt;/ref&gt;.

== Дискография ==
=== Мини-альбомдары ===
* «Детские песни»&lt;ref&gt;{{Cite web|lang=|url=https://www.cosmo.ru/lifestyle/news/27-09-2020/premera-alboma-populyarnogo-blogera-vlada-bumagi-detskie-pesni/|title=Премьера альбома популярного блогера Влада Бумаги &quot;Детские песни&quot;|author=|website=Cosmopolitan|date=|publisher=|accessdate=2020-10-09}}&lt;/ref&gt; — 2020

=== Синглдері ===
* «Батя» — 2018
* «Огонь» (Катя Адушкинамен бірге) — 2019
* «Каспер Бой» — 2019
* «Офишлбывший» — 2019&lt;ref name=&quot;:5&quot;&gt;{{Cite web|lang=ru|url=https://nvdaily.ru/info/185392.html|title=От Моргенштерна до Косторной|author=Alexandr|accessdate=2020-10-10}}&lt;/ref&gt;
* «Песня про осень» — 2019

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Беларусь ютуберлері]]</text>
      <sha1>kgwoisjbs0qpuyw3ke76xayj0p7h7zy</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060101</id>
      <parentid>3060097</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T18:46:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ұлы Тұран</username>
        <id>120792</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7677" xml:space="preserve">{{YouTube тұлғасы 
| есімі                     = Влад Бумага
| шынайы есімі              = Улад Бумага
| сурет                     = Влад Бумага (3) на VK Fest 5 (cropped).jpg
| сурет ені                 = 
| сурет атауы               = 
| туған кездегі есімі       = Владислав Андреевич Бумага
| туған күні                = 05.06.1996
| туған жері                = {{туғанжері|Минск|Минскте}}, [[Беларусь]]
| қайтыс болған жері        = 
| қайтыс болған күні        = 
| азаматтығы                = {{байрақ|Беларусь}}
| тұратын мекені            = [[Минск]], [[Беларусь]]
| мамандығы                 = [[блог]]ер, [[YouTube|ютубер]], [[әнші]], [[Instagram|инстаблогер]]
| белсенді жылдары          = 2014 — қазірге дейін
| бойы                      = 
| лақап аты                 = Влад А4, A4
| жұбайы                    = 
| сайты                     = {{URL|a4shop.ru}}
| қолтаңбасы                = 
| арна аты                  = {{URL|https://www.youtube.com/c/A4a4a4a4|A4}}
| құрылған күні             = {{Start date and age|df=yes|2014|11|29}}
| құрушы                    = 
| видео жанры               = [[блог]], [[комедия]]
| жазылушы                  = 41,2 миллион (А4)
| жазылушы күні             = тамыз 2022
| қаралым                   = 16,8 миллиард (А4)
| қаралым күні              = тамыз 2022
| көпарналы желі            = MediaCube
| ұжымы                     = 
| өзіндік фразасы           = 
| күміс_батырма             = бар
| күміс_батырма_жылы        = 2016
| алтын_батырма             = бар
| алтын_батырма_жылы        = 2016
| гауһар_батырма            = бар
| гауһар_батырма_жылы       = 2019
| лағыл_батырма             = 
| лағыл_батырма_жылы        = 
| қызыл_гауһар_батырма      = 
| қызыл_гауһар_батырма_жылы = 
| статистиканы_жаңарту      = 
| қосымша_ақпарат           = 
| ортаққор                  = Vlad A4
}}
'''Влад Бумага''' ({{lang-be|Улад Бумага}}; ''сондай-ақ'' '''Влад А4''' ''лақап атымен танымал, немесе жәй ғана'' '''A4'''; [[5 маусым]] [[1996 жыл|1996]], [[Минск]], [[Беларусь]]) — [[Беларусь|беларустық]] [[Блог|видеоблогер]], [[әнші]], [[Instagram|инстаблогер]], [[YouTube]] видеоплатформасындағы &quot;А4&quot; және &quot;А5&quot; арналарының иесі&lt;ref&gt;{{Cite web|lang=ru|url=https://interfax.by/news/stil_zhizni/razvlecheniya_i_otdykh/1269971/|title=&quot;Великолепная семерка&quot;. Кто они – инстаблогеры-миллионники Беларуси|author=|website=|date=|publisher=interfax.by|accessdate=2020-04-26}}&lt;/ref&gt;. [[Forbes]] журналының &quot;Жаңа медиа&quot; санаты бойынша &quot;30 жасқа дейінгі 30 ең перспективті ресейліктер&quot; рейтингі бойынша номинант&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://42.tut.by/682053|title=Влад Бумага номинирован в список российского Forbes «30 до 30»|date=23 сәуір 2020|publisher=42.tut.by|lang=ru|accessdate=2020-04-23}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.forbes.ru/karera-i-svoy-biznes-photogallery/398493-ot-morgenshterna-do-kostornoy-samye-perspektivnye|title=От Моргенштерна до Косторной: самые перспективные российские звезды до 30 лет|publisher=forbes.ru|lang=ru|accessdate=23 сәуір 2020}}&lt;/ref&gt;.

== Өмірбаяны ==
Влад 1996 жылы 5 маусымда Минскте бастауыш сыныптардың мұғалімі мен инженердің отбасында дүниеге келді. Балалық шағы Серебрянка шағын ауданында өтті. Тоғыз жыл [[Шайбалы хоккей|хоккеймен]] айналысқан. &quot;Динамо&quot; және &quot;Юность&quot; балалар спорт мектебінде шабуылшы болып ойнаған. [[Чехия]]да бір жыл жаттыққан&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{cite web|url=https://by.tribuna.com/tribuna/blogs/pinta/2734082.html|title=Солодуха занимался баскетболом, Влад Бумага играл в хоккей в школе «Динамо» – они могли стать спортсменами, но оказались в шоу-бизнесе|publisher=BY.Tribuna.com|accessdate=2020-04-26}}&lt;/ref&gt;. Алынған жарақатынан кейін бұл спорт түрінен кеткен&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.forbes.ru/profile/398339-vlad-bumaga|title=Влад Бумага|date=21 сәуір 2020|publisher=forbes.ru|lang=en|accessdate=23 сәуір 2020}}&lt;/ref&gt;.

== Сын ==
2021 жылы американдық блогерлер [[MrBeast]] және JustDustin — А4 арнасы түпнұсқа роликтер авторларынан рұқсат алмай, бейнелердің мұқабалары мен идеяларын көшірді деп айыптады&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://meduza.io/shapito/2021/02/20/vlada-bumagu-obvinili-v-plagiate-amerikanskih-blogerov|title=Влада Бумагу обвинили в плагиате американских блогеров|website=[[Meduza]]|accessdate=2021-03-05|archivedate=2021-02-27|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210227155434/https://meduza.io/shapito/2021/02/20/vlada-bumagu-obvinili-v-plagiate-amerikanskih-blogerov|deadlink=no}}&lt;/ref&gt;.

== Жеке өмірі ==
Видеоблогер және әнші Юлия Годуновамен қарым-қатынаста&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|lang=ru |url=https://sputnik.by/event/20170913/1030783094/kto-takoj-vlad-bumaga.html |title=Кто такой Влад Бумага |publisher=Sputnik Беларусь|accessdate=2020-04-26|archivedate=2020-10-18 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20201018105936/https://sputnik.by/event/20170913/1030783094/kto-takoj-vlad-bumaga.html |deadlink=no}}&lt;/ref&gt;.

== Дискография ==
=== Мини-альбомдары ===
* «Детские песни»&lt;ref&gt;{{Cite web|lang=|url=https://www.cosmo.ru/lifestyle/news/27-09-2020/premera-alboma-populyarnogo-blogera-vlada-bumagi-detskie-pesni/|title=Премьера альбома популярного блогера Влада Бумаги &quot;Детские песни&quot;|author=|website=Cosmopolitan|date=|publisher=|accessdate=2020-10-09}}&lt;/ref&gt; — 2020

=== Синглдері ===
* «Батя» — 2018
* «Огонь» (Катя Адушкинамен бірге) — 2019
* «Каспер Бой» — 2019
* «Офишлбывший» — 2019&lt;ref name=&quot;:5&quot;&gt;{{Cite web|lang=ru|url=https://nvdaily.ru/info/185392.html|title=От Моргенштерна до Косторной|author=Alexandr|accessdate=2020-10-10}}&lt;/ref&gt;
* «Песня про осень» — 2019

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Беларусь ютуберлері]]</text>
      <sha1>3jd7znma5sxk3d6b3i0di5nfb4aw1r7</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060110</id>
      <parentid>3060101</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T18:49:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ұлы Тұран</username>
        <id>120792</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7681" xml:space="preserve">{{YouTube тұлғасы 
| есімі                     = Влад Бумага
| шынайы есімі              = Улад Бумага
| сурет                     = Влад Бумага (3) на VK Fest 5 (cropped).jpg
| сурет ені                 = 
| сурет атауы               = 
| туған кездегі есімі       = Владислав Андреевич Бумага
| туған күні                = 05.06.1996
| туған жері                = {{туғанжері|Минск|Минскте}}, [[Беларусь]]
| қайтыс болған жері        = 
| қайтыс болған күні        = 
| азаматтығы                = {{байрақ|Беларусь}}
| тұратын мекені            = [[Минск]], [[Беларусь]]
| мамандығы                 = [[блог]]ер, [[YouTube|ютубер]], [[әнші]], [[Instagram|инстаблогер]]
| белсенді жылдары          = 2014 — қазірге дейін
| бойы                      = 
| лақап аты                 = Влад А4, A4
| жұбайы                    = 
| сайты                     = {{URL|a4shop.ru}}
| қолтаңбасы                = 
| арна аты                  = {{URL|https://www.youtube.com/c/A4a4a4a4|A4}}
| құрылған күні             = {{Start date and age|df=yes|2014|11|29}}
| құрушы                    = 
| видео жанры               = [[блог]], [[комедия]]
| жазылушы                  = 41,2 миллион (А4)
| жазылушы күні             = тамыз 2022
| қаралым                   = 16,8 миллиард (А4)
| қаралым күні              = тамыз 2022
| көпарналы желі            = MediaCube
| ұжымы                     = 
| өзіндік фразасы           = 
| күміс_батырма             = бар
| күміс_батырма_жылы        = 2016
| алтын_батырма             = бар
| алтын_батырма_жылы        = 2016
| гауһар_батырма            = бар
| гауһар_батырма_жылы       = 2019
| лағыл_батырма             = 
| лағыл_батырма_жылы        = 
| қызыл_гауһар_батырма      = 
| қызыл_гауһар_батырма_жылы = 
| статистиканы_жаңарту      = 
| қосымша_ақпарат           = 
| ортаққор                  = Vlad A4
}}
'''Влад Бумага''' ({{lang-be|Улад Бумага}}; ''сондай-ақ'' '''Влад А4''' ''лақап атымен танымал, немесе жәй ғана'' '''A4'''; [[5 маусым]] [[1996 жыл|1996]], [[Минск]], [[Беларусь]]) — [[беларустар|беларустық]] [[Блог|видеоблогер]], [[әнші]], [[Instagram|инстаблогер]], [[YouTube]] видеоплатформасындағы &quot;А4&quot; және &quot;А5&quot; арналарының иесі&lt;ref&gt;{{Cite web|lang=ru|url=https://interfax.by/news/stil_zhizni/razvlecheniya_i_otdykh/1269971/|title=&quot;Великолепная семерка&quot;. Кто они – инстаблогеры-миллионники Беларуси|author=|website=|date=|publisher=interfax.by|accessdate=2020-04-26}}&lt;/ref&gt;. [[Forbes]] журналының &quot;Жаңа медиа&quot; санаты бойынша &quot;30 жасқа дейінгі 30 ең перспективті ресейліктер&quot; рейтингі бойынша номинант&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://42.tut.by/682053|title=Влад Бумага номинирован в список российского Forbes «30 до 30»|date=23 сәуір 2020|publisher=42.tut.by|lang=ru|accessdate=2020-04-23}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.forbes.ru/karera-i-svoy-biznes-photogallery/398493-ot-morgenshterna-do-kostornoy-samye-perspektivnye|title=От Моргенштерна до Косторной: самые перспективные российские звезды до 30 лет|publisher=forbes.ru|lang=ru|accessdate=23 сәуір 2020}}&lt;/ref&gt;.

== Өмірбаяны ==
Влад 1996 жылы 5 маусымда Минскте бастауыш сыныптардың мұғалімі мен инженердің отбасында дүниеге келді. Балалық шағы Серебрянка шағын ауданында өтті. Тоғыз жыл [[Шайбалы хоккей|хоккеймен]] айналысқан. &quot;Динамо&quot; және &quot;Юность&quot; балалар спорт мектебінде шабуылшы болып ойнаған. [[Чехия]]да бір жыл жаттыққан&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{cite web|url=https://by.tribuna.com/tribuna/blogs/pinta/2734082.html|title=Солодуха занимался баскетболом, Влад Бумага играл в хоккей в школе «Динамо» – они могли стать спортсменами, но оказались в шоу-бизнесе|publisher=BY.Tribuna.com|accessdate=2020-04-26}}&lt;/ref&gt;. Алынған жарақатынан кейін бұл спорт түрінен кеткен&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.forbes.ru/profile/398339-vlad-bumaga|title=Влад Бумага|date=21 сәуір 2020|publisher=forbes.ru|lang=en|accessdate=23 сәуір 2020}}&lt;/ref&gt;.

== Сын ==
2021 жылы американдық блогерлер [[MrBeast]] және JustDustin — А4 арнасы түпнұсқа роликтер авторларынан рұқсат алмай, бейнелердің мұқабалары мен идеяларын көшірді деп айыптады&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://meduza.io/shapito/2021/02/20/vlada-bumagu-obvinili-v-plagiate-amerikanskih-blogerov|title=Влада Бумагу обвинили в плагиате американских блогеров|website=[[Meduza]]|accessdate=2021-03-05|archivedate=2021-02-27|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210227155434/https://meduza.io/shapito/2021/02/20/vlada-bumagu-obvinili-v-plagiate-amerikanskih-blogerov|deadlink=no}}&lt;/ref&gt;.

== Жеке өмірі ==
Видеоблогер және әнші Юлия Годуновамен қарым-қатынаста&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|lang=ru |url=https://sputnik.by/event/20170913/1030783094/kto-takoj-vlad-bumaga.html |title=Кто такой Влад Бумага |publisher=Sputnik Беларусь|accessdate=2020-04-26|archivedate=2020-10-18 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20201018105936/https://sputnik.by/event/20170913/1030783094/kto-takoj-vlad-bumaga.html |deadlink=no}}&lt;/ref&gt;.

== Дискография ==
=== Мини-альбомдары ===
* «Детские песни»&lt;ref&gt;{{Cite web|lang=|url=https://www.cosmo.ru/lifestyle/news/27-09-2020/premera-alboma-populyarnogo-blogera-vlada-bumagi-detskie-pesni/|title=Премьера альбома популярного блогера Влада Бумаги &quot;Детские песни&quot;|author=|website=Cosmopolitan|date=|publisher=|accessdate=2020-10-09}}&lt;/ref&gt; — 2020

=== Синглдері ===
* «Батя» — 2018
* «Огонь» (Катя Адушкинамен бірге) — 2019
* «Каспер Бой» — 2019
* «Офишлбывший» — 2019&lt;ref name=&quot;:5&quot;&gt;{{Cite web|lang=ru|url=https://nvdaily.ru/info/185392.html|title=От Моргенштерна до Косторной|author=Alexandr|accessdate=2020-10-10}}&lt;/ref&gt;
* «Песня про осень» — 2019

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Беларусь ютуберлері]]</text>
      <sha1>4v9p72qt6m2m05c8kmaz1pb7zd55vqi</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Абыралы ауданы (Семей облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>655197</id>
    <revision>
      <id>3060126</id>
      <parentid>3059543</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T19:05:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymbot</username>
        <id>15834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: Қайнар (Абай облысы) → Қайнар (Семей қалалық әкімдігі) using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7856" xml:space="preserve">{{Әкімшілік бірлік
 |Түс1            = {{түс|КСРО}}
 |Қазақша атауы   = Абыралы ауданы
 |Шынайы атауы    = 
 |Суреті          = 
 |Сурет атауы     = 
 |Елтаңба         = 
 |Ту              = 
 |Елтаңбаның ені  = 
 |Тудың ені       = 
 |Елтаңбаның аты  = 
 |Тудың аты       = 
 |Ел              = Қазақ АКСР
  |lat_dir = |lat_deg = |lat_min = |lat_sec = 
  |lon_dir = |lon_deg = |lon_min = |lon_sec = 
  |region         = 
  |type           = 
  |деңгей         = 
  |CoordScale     =  
 |Әнұраны         = 
 |Статусы         = Аудан
 |Кіреді          = [[Қарқаралы округі]], [[Шығыс Қазақстан облысы]], [[Семей облысы (Қазақстан)|Семей облысы]] 
  |Әкімшілік құрылыстың түрі       =
 |Кіреді1         = 
  |Әкімшілік құрылыстың түрі1      =
 |Кіреді2         = 
  |Әкімшілік құрылыстың түрі2      =
 |Енеді           = 
  |Төменгі әкімшілік құрылыстың түрі   =
 |Астанасы        = [[Қайнар (Семей қалалық әкімдігі)|Қайнар]]
  |Астана түрі    = 
 |Ірі қаласы      = 
 |Ірі қалалары    = 
 |Құрылды         = 1928—1955, 1990—1997
 |Таратылған уақыты      = 
 |Басшысы                = 
  |Басшының түрі         = 
 |Басшысы2               = 
  |Басшының түрі2        = 
 |ЖІӨ                    = 
  |ЖІӨ жылы              = 
  |ЖІӨ жан басына шаққанда       =
  |ЖІӨ бойынша орны              = 
  |Жан басына шаққанда ЖІӨ орны  = 
 |Тілі                           = 
 |Тілдері                        = 
 |Тұрғыны                        = 
  |Санақ жылы                    = 
  |Пайызы                        = 
  |Халық саны бойынша орны       = 
  |Тығыздығы                     = 
  |Тығыздығы бойынша орны        = 
  |Ұлттық құрамы                 = 
  |Конфессиялық құрамы           = 
 |Жер аумағы                     = 
  |Жер аумағының пайызы          = 
  |Жер аумағы бойынша орны       = 
 |Максималды биіктігі            = 
 |Орташа биіктігі                = 
 |Минималды биіктігі             = 
 |Карта                          = 
  |Карта ені                     = 
 |Әкімшілік бірліктің картасы    = 
  |Әкімшілік бірлік картасының ені  = 
 |Уақыт белдеуі                  = 
 |Аббревиатура                   = 
 |ISO                            = 
 |Сандық идентификаторы          = 
  |Идентификатор түрі            = 
 |Сандық идентификаторы2         = 
  |Идентификатор түрі2           = 
 |Сандық идентификаторы3         = 
  |Идентификатор түрі3           = 
 |FIPS                           = 
 |Телефон коды                   = 
 |Пошта индекстері               = 
 |Интернет-үйшігі                = 
 |Автомобиль коды                = 
 |Сайты                          = 
  |Сайт тілі                     = 
 |Commons санаты                 = 
 |Кірістірме                     = 
 |Түсініктемелер                 = 
}}
'''Абыралы ауданы''' — 1928-1955 және 1990-1997 жылдары болған Қарқаралы округі, [[Шығыс Қазақстан облысы|Шығыс Қазақстан]] және [[Семей облысы (Қазақстан)|Семей]] облыстары құрамындағы әкімшілік-аумақтық бірлік&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://e-arhiv.vko.gov.kz/ru/Page/Index/1508|title=Абыралы ауданы. Әкімшілік-аумақтық өзгерістер|website=|accessdate=2019-10-11|archiveurl=https://archive.today/20200223200827/http://e-arhiv.vko.gov.kz/ru/Page/Index/1508|archivedate=2020-02-23|deadlink=no}}&lt;/ref&gt;. Орталығы — [[Қайнар (Семей қалалық әкімдігі)|Қайнар]] ауылы.

== Тарихы ==
Абыралы ауданы 1928 жылы Қарқаралы округінің құрамында құрылды. 1930 жылдан - [[Қазақ Автономиялы Кеңестік Социалистік Республикасы|Қазақ АКСР-іне]] тікелей бағыныста, 1932 жылдан - Шығыс Қазақстан облысының құрамында.

1939 жылы 14 қыркүйекте Абыралы ауданы Семей облысының құрамына енді. Сонымен бірге оның құрамына Алғабас, Дегелен, Қарауыл, Көкшетау, Констанский, Сарыапан, Тайлан, Таңат, Татан, Ұзынбұлақ және Шаған ауылдық кеңестері кірді.

1954 жылы Сарыапан ауылдық кеңесі Алғабасқа, Таңат Шағанға, Татан Көкшетауға қосылды. Констанский, Дегелен, Тайлан және Ұзынбұлақ ауылдық кеңестері жойылды.

1955 жылы 22 қаңтарда Абыралы ауданы таратылды. Сол уақытта Қарауыл мен Шаған ауылдық кеңестері Семей облысының [[Абай ауданы (Шығыс Қазақстан облысы)|Абай ауданына]], Алғабас ауылдық кеңесі - Қарағанды облысының [[Қазыбек би ауданы (Қарағанды облысы)|Қу ауданына]], Көкшетау ауылдық кеңесі - Қарағанды облысының [[Қарқаралы ауданы]]на өтті.

1990 жылы 15 желтоқсанда Абыралы ауданы қалпына келтірілді. Оның құрамына Семей облысы Абай ауданының Абыралы, Ақбұлақ, Қарауыл, Сарғалдақ ауылдық кеңестері және Қарағанды облысы [[Қазыбек би ауданы (Қарағанды облысы)|Егіндібұлақ ауданының]] Алғабас ауылдық кеңесі кірді.

1991 жылы Айнабұлақ және Социалистік Қазақстан ауылдық кеңестері құрылды.

1994 жылы Социалистік Қазақстан ауылдық кеңесі Таңат ауылдық кеңесі болып өзгертілді.

1997 жылы 3 мамырда Семей облысының таратылуына байланысты Абыралы ауданы Шығыс Қазақстан облысына берілді.

1997 жылы 23 мамырда Абыралы ауданы жойылып, оның аумағы [[Семей]] қаласының қарамағына өтті.

== Әдебиет ==
* Семей облысының әкімшілік-аумақтық құрылымының тарихы туралы анықтамалық. — Семей, 2006.

== Тағы қараңыз ==
* [[Абыралы көтерілісі]]

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Қазақстанның таратылған аудандары]]</text>
      <sha1>218x8xtdeljlekny64041vwkir7e7yx</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Талқылау:Жетібай (Батыс Қазақстан облысы)</title>
    <ns>1</ns>
    <id>655862</id>
    <revision>
      <id>3059978</id>
      <parentid>2847353</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T15:44:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Білгіш Шежіреші [[Талқылау:Жамбыл (Бөкей ордасы ауданы)]] бетін [[Талқылау:Жетібай (Батыс Қазақстан облысы)]] бетіне жылжытты</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="191" xml:space="preserve">Жетібай.--[[Қатысушы:Takhirgeran Umar|Takhirgeran Umar]] ([[Қатысушы талқылауы:Takhirgeran Umar|талқылауы]]) 21:25, 2021 ж. ақпанның 18 (+06)</text>
      <sha1>10v1j6v33wqpts5w8105fjdf3rv3hqz</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Гурьев округі</title>
    <ns>0</ns>
    <id>658177</id>
    <revision>
      <id>3060030</id>
      <parentid>3051487</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T18:01:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7966" xml:space="preserve">{{Әкімшілік бірлік
 |Түс1            = {{Түс|КСРО}}
 |Қазақша атауы   = Гурьев округі
 |Шынайы атауы    = 
 |Сурет =
 |Елтаңба         = 
 |Ту              = 
 |Елтаңбаның ені  = 
 |Тудың ені       = 
 |Елтаңбаның аты  = 
 |Тудың аты       = 
 |Ел              = КСРО
  |lat_dir = |lat_deg = |lat_min = |lat_sec = 
  |lon_dir = |lon_deg = |lon_min = |lon_sec = 
  |region         = 
  |type           = 
  |деңгей         = 
  |CoordScale     =  
 |Әнұраны         = 
 |Статусы         = округ
 |Кіреді          = [[Қазақ Автономиялы Кеңестік Социалистік Республикасы|Қазақ АКСР]]
 |Енеді           = 
 |Астанасы        = [[Атырау|Гурьев]]
 |Ірі қаласы      = 
 |Ірі қалалары    = 
 |Құрылды         = 1928—1930, 1933—1936
 |Таратылған уақыты      = 
 |Басшысы                = 
  |Басшының түрі         = 
 |Басшысы2               = 
  |Басшының түрі2        = 
 |ЖІӨ                    = 
  |ЖІӨ жылы              = 
  |ЖІӨ бойынша орны              = 
  |Жан басына шаққанда ЖІӨ орны  = 
 |Тілі                           = 
 |Тілдері                        = 
 |Тұрғыны                        = 
  |Санақ жылы                    = 
  |Пайызы                        = 
  |Халық саны бойынша орны       = 
  |Тығыздығы                     = 
  |Тығыздығы бойынша орны        = 
  |Ұлттық құрамы                 =  
  |Конфессиялық құрамы        = 
 |Жер аумағы                     = 
  |Жер аумағының пайызы          = 
  |Жер аумағы бойынша орны       = 
 |Максималды биіктігі            = 
 |Орташа биіктігі                = 
 |Минималды биіктігі             = 
 |Ендік                          = 
 |Бойлық                         = 
 |Карта                          = 
 |Карта ені                      = 
 |Әкімшілік бірліктің картасы    = 
  |Әкімшілік бірлік картасының ені  = 
 |Уақыт белдеуі                  = 
 |Аббревиатура                   = 
 |ISO                            = 
 |FIPS                           = 
 |Телефон коды                   = 
 |Пошта индекстері               = 
 |Интернет-үйшігі                = 
 |Автомобиль коды                = 
 |Сайты                          = 
 |Commons санаты                 = 
 |Түсініктемелер                 = 
}}
'''Гурьев округі''' — 1928-1930 және 1933-1936 жылдары болған [[Қазақ Автономиялы Кеңестік Социалистік Республикасы|Қазақ АКСР-інің]] әкімшілік-аумақтық бірлігі.

== 1928—1930 жылдардағы округ ==
Гурьев округі 1928 жылы 17 қаңтарда [[Орал губерниясы|Орал губерниясының]] бір бөлігінен құрылды. Округ орталығы Гурьев қаласы болды. Округқа 6 аудан кірді:

* [[Доссор ауданы]]. Орталығы — [[Доссор]] ауылы.
* [[Жылыой ауданы]]. Орталығы — Жылыой ауылы.
* [[Есбол ауданы]]. Орталығы — №9 ауыл.
* [[Қызылқоға ауданы]]. Орталығы — Қызылқоға ауылы.
* [[Исатай ауданы|Новобогат ауданы]]. Орталығы — [[Хамит Ерғалиев ауылы|Новобогат]] ауылы.
* [[Жаманқала ауданы]]. Орталығы — [[Махамбет (Атырау облысы)|Жаманқала]] ауылы.

1928 жылы 15 шілдеде орталығы [[Құрманғазы (Құрманғазы ауданы)|Ганюшкино]] ауылында орналасқан [[Теңіз ауданы]] округке кірді. 17 қыркүйекте [[Жылыой ауданы]] [[Адай округі]]не берілді, бірақ сол жылы Гурьев округіне қайтарылды.

1929 жылы 10 сәуірде орталығы [[Форт-Шевченко|Форт-Александровск]] қаласында орналасқан [[Маңғыстау ауданы]] жойылған Адай округінен Гурьев округіне берілді.

1930 жылы 22 қыркүйекте Есбол, Новобогат және Жаманқала аудандары орталығы [[Атырау|Гурьев]] қаласында болған [[Балықшы ауданы|Гурьев ауданына]] біріктірілді. Сол күні Қызылқоға ауданы Доссорға қосылды.

1930 жылы 17 желтоқсанда округ, [[Қазақ Автономиялы Кеңестік Социалистік Республикасы|Қазақ АКСР-нің]] барлық басқа округтары сияқты жойылып, оның аудандары республикалық билікке тікелей бағынуға берілді.

== 1933—1936 жылдардағы округ ==
1933 жылы 1 шілдеде Батыс Қазақстан облысының оңтүстік бөлігінде орталығы Гурьев қаласы болатын Гурьев округі құрылды. Ол 4 ауданды қосты:

* [[Балықшы ауданы|Гурьев ауданы]]. Орталығы — [[Атырау|Гурьев]] қаласы.
* [[Құрманғазы ауданы|Теңіз ауданы]]. Орталығы — [[Құрманғазы (Құрманғазы ауданы)|Ганюшкино]] ауылы.
* [[Жылыой ауданы]]. Орталығы — Жылыой ауылы.
* [[Маңғыстау ауданы]]. Орталығы — [[Форт-Шевченко|Форт-Александровск]] қаласы.

1933 жылы 17 шілдеде Батыс Қазақстан облысының орталығы Доссор кен орындарында болған [[Орал-Ембі ауданы]] округтің құрамына қосылды. Сол жылы 5 қыркүйекте аудан таратылды. 1933 жылы 31 тамызда Гурьев ауданының бір бөлігінен орталығы [[Есбол (Индер ауданы)|Кулагино]] ауылы болатын [[Есбол ауданы]] құрылды.

1936 жылы 5 желтоқсанда Гурьев округі таратылып, оның аудандары [[Батыс Қазақстан облысы|Батыс Қазақстан облысының]] тікелей қарамағына өтті.

== Әдебиет ==
* {{кітап |авторы = |бөлімі = |бөлім сілтемесі = |тақырыбы = Қазақстанның әкімшілік-аумақтық бөлінісі туралы анықтама (1920 ж. тамыз - 1936 ж. желтоқсан)|шынайы атауы = |сілтеме = |уикитека = |жауапты = Базанова Ф. Н.|басылым = |орны = Алматы|баспасы = Қазақ КСР ІІМ мұрағат басқармасы|жыл = 1959|томы = |беттері = |барлық беті = |сериясы = |isbn = |тиражы = 1500}}

[[Санат:Қазақ АКСР округтары]]
[[Санат:Қазақстанның тарихи облыстары]]</text>
      <sha1>ejaqllvrp05q6bvawdc2q1x91zfe1k3</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Шешен Республикасы</title>
    <ns>0</ns>
    <id>662035</id>
    <revision>
      <id>3060000</id>
      <parentid>3047433</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T17:01:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Орел Карл</username>
        <id>81620</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Кіріспе бөлімін өңдеді */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8736" xml:space="preserve">{{Әкімшілік бірлік|Статусы=[[Ресей Федерациясы]]ның субъекті|Қазақша атауы=Шешен Республикасы|Шынайы атауы={{lang-ru|Чеченская Республика}}&lt;br&gt;
{{lang-ce|Нохчийн Республика}}|Суреті=Мечеть &quot;Сердце Чечни&quot;.jpg|Елтаңба=Coat of arms of Chechnya.svg|Ту=Flag of Chechen Republic since 2004.svg|Сурет атауы=[[Грозный]]дағы «Шешенстан жүрегі» атты мешіт|Тудың аты=Шешен Республикасының туы|Елтаңбаның аты=Шешен Республикасының елтаңбасы|Әнұраны={{lang|ce|Шатлакхан Илли}}&lt;br&gt;&quot;[[Шешен Республикасының әнұраны|Шатлақтың әні]]&quot;{{center|[[File:Гимн Чеченской Республики.ogg]]}}|Әкімшілік бірліктің картасы=|Карта=Russia Chechnya map locator.svg|Ел=Ресей|Уақыт белдеуі=[[UTC+3:00]]|Тілдері=[[орыс тілі]]&lt;br&gt;
[[шешен тілі]]|Басшының түрі=[[Шешен Республикасының басшысы|Басшысы]]|Басшысы=[[Рамзан Ахматұлы Қадыров|Рамзан Қадыров]]|Басшының түрі2=Парламент төрағасы|Басшысы2=Магомед Даудов|Жер аумағы=17,300|Жер аумағы бойынша орны=76-шы|Санақ жылы=2016 қаңтар|Тұрғыны=1,395,678|Сайты=https://chechnya.gov.ru/|Сайт тілі=ru|Әкімшілік құрылыстың түрі1=Федералды өңірі|Кіреді1=[[Солтүстік Кавказ федералды өңірі|Солтүстік Кавказ]]|Әкімшілік құрылыстың түрі2=Экономикалық ауданы|Кіреді2=[[Солтүстік Кавказ экономикалық ауданы|Солтүстік Кавказ]]|Идентификатор түрі=ISO 3166 коды|Сандық идентификаторы=RU-CE|Идентификатор түрі 2=Автокөлік коды|Сандық идентификаторы 2=95|Идентификатор түрі 3=ОКТМО коды|Сандық идентификаторы 3=96000000|Астанасы=[[Грозный]]|Басшының түрі3=Үкімет төрағасы|Басшысы3=Муслим Хучиев}}

'''Шешен Республикасы, Шешенстан''' ({{lang-ce|Нохчийн Республика, Нохчийчоь}}) — [[Ресей|Ресей Федерациясының]] [[Ресейдің әкімшілік-аумақтық құрылымы|субъектісі]], [[Солтүстік Кавказ|Солтүстік Кавказдың]] шығысында орналасқан республика. Аумағы 16,171 км². Солтүстіктен оңтүстікке қарай шамамен 170 км, батыстан шығысқа қарай 100 км-ге созылады. РФ келесі субъектілерімен шектеседі: батысында — [[Ингушетия|Ингушетиямен]], солтүстік-батысында — [[Солтүстік Осетия|Солтүстік Осетиямен]] және [[Ставропол өлкесі|Ставропол өлкесімен]], солтүстік-шығыста, шығыс және оңтүстік-шығыста — [[Дағыстан|Дағыстанмен]]; оңтүстік-батысында және оңтүстігінде тәуелсіз мемлекет — [[Грузия|Грузиямен]] шектеседі.

[[Солтүстік Кавказ экономикалық ауданы|Солтүстік Кавказ экономикалық ауданының]] бөлігі және [[Солтүстік Кавказ федералды өңірі|Солтүстік Кавказ федералды өңіріне]] кіреді.

1978 жылғы Ресей Федерациясы - Ресей ([[Ресей Кеңестік Федерациялық Социалистік Республикасы|РКФСР]]) Конституциясының өзгерісіне сәйкес, 1993 жылы 9 қаңтарда құрылды. Шешен Республикасындағы ұрыс қимылдарынан кейін референдум өткізілді, онда 2003 жылғы 23 наурызда тұрғындардың көпшілігі Ресей Федерациясының бөлігі болып қалуға дауыс берді.

Республика басшысы - [[Рамзан Ахматұлы Қадыров|Р. А. Қадыров]] (2007 бастап), Парламент төрағасы - М. Х. Даудов (2015 бастап), Үкімет төрағасы - М. М. Хучиев (2018 бастап).

Халық саны 1,4 миллионнан асады, астанасы - [[Грозный]]. Мемлекеттік тілдер: [[Шешен тілі|шешен]] және [[Орыс тілі|орыс]]. Уақыт белдеуі Мәскеу уақытына сәйкес, UTC-ден ығысу +3:00 құрайды.

== Этимологиясы ==
Орыс тілінде шешендердің негізгі тұрғылықты жерінде құрылған [[Ресейдің әкімшілік-аумақтық құрылымы|РФ субъектісінің]] атауы бүгінде ''Шешен Республикасы'' немесе ''Шешенстан'' деп аталады. Атаудың этимологиясы орыс тіліндегі шешендер экзоэтнонимімен байланысты және XVIII ғасырдың басынан басталады (этнонимнің ертерек шыққаны туралы пікірлер бар). Республиканың [[Шешен тілі|шешен тілінде]] атауы — ''Нохчийн Республика'' немесе ''Нохчийчоь''. Ұлттық атау шешендердің — ''нохчий'' эндоэтнонимімен байланысты.

== Географиясы ==
Шешенстан Республикасы Еуропалық Ресейдің оңтүстігінде — [[Солтүстік Кавказ|Солтүстік Кавказдың]] шығыс бөлігінде орналасқан, кейде бұл аймақты Солтүстік-Шығыс Кавказ деп те атайды. Шешенстан Республикасының шекарасының ұзындығы 841 км. Республиканың ауданы - 16 171 км², 2018 жылға дейін Шешен Республикасы мен [[Ингушетия|Ингушетия Республикасы]] арасындағы шекара түпкілікті белгіленбегендіктен, мысалы, ҮРЭ-да оның аумағы туралы әртүрлі ақпарат көздері әртүрлі мәліметтер берді, мысалы, 2017 жылғы басылымында 15,6 мың км² деп көрсетілген. 2018 жылдың 26 қыркүйегінде Ингушетия басшысы Ю.-Б. Б.Евкуров пен Шешенстан басшысы Р.А.Қадыров республикалар арасындағы шекараны белгілеу туралы келісімге қол қойды, содан кейін аудан нақтырақ көрсетіле бастады. Шешенстан солтүстіктен оңтүстікке қарай 170 км, батыстан шығысқа қарай 100 км-ге жуық созылып жатыр. Ресей Федерациясының келесі субъектілерімен шектеседі: батысында – [[Ингушетия|Ингушетиямен]] (153 км 400 м), солтүстік-батысында – [[Солтүстік Осетия|Солтүстік Осетиямен]] (13 км 300 м) және [[Ставропол өлкесі|Ставропол өлкесімен]] (119 км 300 м), солтүстік-шығыста, шығыста және оңтүстік-шығыста – [[Дағыстан|Дағыстанмен]] (471 км); Шешен Республикасы оңтүстік-батыста тәуелсіз мемлекет – [[Грузия|Грузиямен]] шектеседі (84 км).

=== Геологиясы және бедері ===

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
[[Санат:Шешенстан]]</text>
      <sha1>evzf9i8y3y3a9ip3zp371mhv8psfzfy</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:Malik Nursultan B</title>
    <ns>3</ns>
    <id>664709</id>
    <revision>
      <id>3060088</id>
      <parentid>3059249</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T18:38:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[Special:Contributions/Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[User talk:Ерден Карсыбеков|т]]) өңдемелерінен [[User:Kasymov|Kasymov]] соңғы нұсқасына қайтарды</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11320" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=Malik Nursultan B}}

-- [[Қатысушы:Sibom|Sibom]] ([[Қатысушы талқылауы:Sibom|талқылауы]]) 13:51, 2021 ж. шілденің 7 (+06)

== Үлгі қою ==

Саламатсыз, қосып жатқан үлесіңізге рахмет. Тек бір кішігірім кеңесім: үлгіні мақаланың ортасына емес, ең басына қою керек. Соны ескеруіңізді сұраймын --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:59, 2022 ж. сәуірдің 27 (+06)

== Тұлғаларға арналған үлгі ==

Саламатсыз, тұлғаларға арналған үлгілерде: туған/қайтысболған күні параметрін санмен толтыру керек ('''1.11.1111'''), сосын туған/қайтысболған жері бойынша {{tl|туғанжері}}, {{tl|қайтысболғанжері}} деген үлгі бар. Тағы артық, дубликат санаттарды алмастырып, ауыстырып, толықтырып тұрған дұрыс. Уикипедияғы қосып жатқан үлесіңізге размет --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 20:19, 2022 ж. мамырдың 6 (+06)

== Орынсыз сілтемелер ==

Тағы да саламатсыз, қазуиге жақсы сапалы өңдеме жасағаңызға көп рахмет. Бірақ та бір айтарым бар: мақалаға тікелей қатысты сөздерге сілтеме жасау керек, әрі бір сөзге бірнеше рет сілтеме жасауға болмайды. Мысалы: әншілерге құр ''музыка''ға, актерлерге жай ''кино'' сөздеріне, мемлекет атауларына, даталарға қайта-қайта сілтеме жасаудың керегі жоқ. Рахмет --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:25, 2022 ж. мамырдың 17 (+06)

Саламатсыз, жақсы. [[Қатысушы:Malik Nursultan B|Malik Nursultan B]] ([[Қатысушы талқылауы:Malik Nursultan B|талқылауы]]) 12:13, 2022 ж. мамырдың 17 (+06)

== Жақсы мақалаға дауыс беру ==
Қайырлы күн! [[Уикипедия:Жақсы мақалаға үміткерлер/Қымыз]] деген бетте өз дауысыңызды қалдырыңыз. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 13:07, 2022 ж. мамырдың 22 (+06)

== Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022 ==

{{WAM
|header = [[meta:m:Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022|Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022]] &lt;div style=&quot;margin-right:1em; float:right;&quot;&gt;[[Сурет:Wikidata 2022 Istanbul social media campaign 02.jpg|right|thumb|300px|Wikidata 2022 Istanbul|link=meta:Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022]]&lt;/div&gt;
|subheader = Конференция 2022 жылдың 21-23 қазаны аралығында Түркияның [[Ыстанбұл]] қаласында өтеді.
&lt;div  style=&quot;text-valign:center; margin-left:200px; margin-right:50px; margin-top:10px; position:absolute;&quot;&gt;
|body = Құрметті достар,

Ыстамбұл Уикидерек конференциясына стипендия алуға өтінімдер ашық екенін хабарлауға қуаныштымын. Егер сіз түркі қауымдастығының өкілі болсаңыз және түркі тілдеріндегі Уикимедиа жобаларына белсенді қатысатын болсаңыз, онда сіз стипендияға өтініш бере аласыз. Өтініштер 2022 жылдың 30 маусымы, UTC 23:59 дейін қабылданады.

Үміткерлер толық стипендияға өтініш бере алады. Толық стипендия Түркі қолданушылары тобының Уикимедиа қауымдастығы (Wikimedians of Turkic Languages User Group) ұйымдастыратын конференция кезінде жеке тұлғаның екіжақты саяхат, ортақ тұрғын үй және тамақтану құнын қамтиды.

* Түркі тіліндегі уикимедиашыларға арналған Wikidata Training туралы қосымша ақпарат алу үшін мына сайтқа кіріңіз: https://w.wiki/53dX
* Стипендия, тіркеу және өтініш формасы туралы көбірек білу үшін мына сайтқа кіріңіз: https://w.wiki/5FFv

Бұған қоса, Түркі қолданушылары тобының Уикимедиа қауымдастығы жобалары мен оқиғалары туралы ақпарат пен жаңалықтар алу үшін біздің пошталық тізімге (https://w.wiki/5FFw) жазылуға шақырамыз.

Барлық жақсылықты тілеймін [[User:Mehman97|&lt;span style=&quot;color:#ff0500&quot;&gt;'''''Mehman'''''&lt;/span&gt;]] [[User Talk:Mehman97|&lt;span style=&quot;color:#0500ff&quot;&gt;'''''97'''''&lt;/span&gt;]] 03:48, 2022 ж. маусымның 11 (+06)


|footer = Бұл хабарлама [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|бот]] арқылы жіберілген • [[Уикипедия:Хабарлама тарату/Жеткізіп беру тізімі|Жазылу немесе жазылудан бас тарту]]
}}
&lt;!-- https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A5%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83/%D0%96%D0%B5%D1%82%D0%BA%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BF_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%83_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96&amp;oldid=3014707 тізімін пайдаланып User:Arystanbek@kkwiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Санат қою ==

Құрметті қатысушы жаңадан жазылған мақалаларға санат қоюды ұмытпаңыз [[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:14, 2022 ж. маусымның 24 (+06)

Кешіріңіз, келесі жолы ұмытпауға тырысамын. Рахмет [[Қатысушы:Malik Nursultan B|Malik Nursultan B]] ([[Қатысушы талқылауы:Malik Nursultan B|талқылауы]]) 01:23, 2022 ж. маусымның 24 (+06)

== Ким Чен Ын ==
&lt;pre&gt;== Дереккөздер == 
{{дереккөздер}}&lt;/pre&gt; осылай қою керек, санаттар дұрыс қойылмаған, егер үлгіде туған/өлген күні дұрыс толтырса және де туған/өлген жылдары параметріне {{tl|туғанжері}}, {{tl|қайтысболғанжері}} деген үлгілерді дұрыстап толтырса: автоматты түрде санаттар пайда болады (сіз дубликат жасап **** туғандар деп жасап жатсыз). Интеруики қойылмаған. Аталған қателіктерді түзетіп шықсаңыз, сәттілік --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:46, 2022 ж. маусымның 27 (+06)

Осы жолы интеруики қойғызбады, бетті &quot;өзгертуге болмайды&quot; деді. Қалғанын дұрыстаймын [[Қатысушы:Malik Nursultan B|Malik Nursultan B]] ([[Қатысушы талқылауы:Malik Nursultan B|талқылауы]]) 02:52, 2022 ж. маусымның 27 (+06)

== Туғанжері мен қайтыс болғанжері ==

Саламатсыз, тағы мен) Туған/қайтысболғанжері үлгісі бір рет қолданады: қалаға немесе ауданға кейде ауыл үлкен атақты болса соған пайдаланады, қалғандары жай ғана сілтеме болады, облысы елі, ауылы т.с.с. Ал туған күні параметріне тек сан жазасыз) Сұрақтар болса сұраңыз. Рахмет [[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 13:34, 2022 ж. шілденің 2 (+06)

== Мақаланы санаттау ==
{{ambox
|type = style
|image = &lt;imagemap&gt;
    Сурет:Kpdf bookish.svg|48px
    default [[Уикипедия:Санаттау|Санаттау]]
    desc none
  &lt;/imagemap&gt;
|text =Сіздің [https://kk.wikipedia.org/w/index.php?limit=100&amp;title=Арнайы:Үлесі&amp;contribs=user&amp;target={{urlencode:{{BASEPAGENAME}}}}&amp;namespace=0&amp;newOnly=1 жазып жатқан мақалаларыңызда] [[Уикипедия:Санаттау|санат]] қойылмаған. Санат қою үшін мақаланың соңына '''&lt;code&gt;&lt;nowiki&gt;[[Санат:Санат атауы]]&lt;/nowiki&gt; &lt;/code&gt;''' деп жазыңыз.&lt;br /&gt;
Санаттауды жеңілдету үшін [[Уикипедия:Гаджеттер/HotCat|HotCat]] құралын қолданыңыз. Қараңыз: [[Уикипедия:Жиі_қойылатын_сұрақтар#Санатты қалай қоя аламын?]] {{#if:[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:52, 2022 ж. тамыздың 1 (+06)|[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:52, 2022 ж. тамыздың 1 (+06)}}
}}</text>
      <sha1>phcr65m1ti5gdvzoijrsnd41euf5m79</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060275</id>
      <parentid>3060088</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T06:52:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Malik Nursultan B</username>
        <id>111493</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11843" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=Malik Nursultan B}}

-- [[Қатысушы:Sibom|Sibom]] ([[Қатысушы талқылауы:Sibom|талқылауы]]) 13:51, 2021 ж. шілденің 7 (+06)

== Үлгі қою ==

Саламатсыз, қосып жатқан үлесіңізге рахмет. Тек бір кішігірім кеңесім: үлгіні мақаланың ортасына емес, ең басына қою керек. Соны ескеруіңізді сұраймын --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 18:59, 2022 ж. сәуірдің 27 (+06)

== Тұлғаларға арналған үлгі ==

Саламатсыз, тұлғаларға арналған үлгілерде: туған/қайтысболған күні параметрін санмен толтыру керек ('''1.11.1111'''), сосын туған/қайтысболған жері бойынша {{tl|туғанжері}}, {{tl|қайтысболғанжері}} деген үлгі бар. Тағы артық, дубликат санаттарды алмастырып, ауыстырып, толықтырып тұрған дұрыс. Уикипедияғы қосып жатқан үлесіңізге размет --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 20:19, 2022 ж. мамырдың 6 (+06)

== Орынсыз сілтемелер ==

Тағы да саламатсыз, қазуиге жақсы сапалы өңдеме жасағаңызға көп рахмет. Бірақ та бір айтарым бар: мақалаға тікелей қатысты сөздерге сілтеме жасау керек, әрі бір сөзге бірнеше рет сілтеме жасауға болмайды. Мысалы: әншілерге құр ''музыка''ға, актерлерге жай ''кино'' сөздеріне, мемлекет атауларына, даталарға қайта-қайта сілтеме жасаудың керегі жоқ. Рахмет --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 00:25, 2022 ж. мамырдың 17 (+06)

Саламатсыз, жақсы. [[Қатысушы:Malik Nursultan B|Malik Nursultan B]] ([[Қатысушы талқылауы:Malik Nursultan B|талқылауы]]) 12:13, 2022 ж. мамырдың 17 (+06)

== Жақсы мақалаға дауыс беру ==
Қайырлы күн! [[Уикипедия:Жақсы мақалаға үміткерлер/Қымыз]] деген бетте өз дауысыңызды қалдырыңыз. --[[Қатысушы:Ерден Карсыбеков|Ерден Карсыбеков]] ([[Қатысушы талқылауы:Ерден Карсыбеков|талқылауы]]) 13:07, 2022 ж. мамырдың 22 (+06)

== Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022 ==

{{WAM
|header = [[meta:m:Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022|Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022]] &lt;div style=&quot;margin-right:1em; float:right;&quot;&gt;[[Сурет:Wikidata 2022 Istanbul social media campaign 02.jpg|right|thumb|300px|Wikidata 2022 Istanbul|link=meta:Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022]]&lt;/div&gt;
|subheader = Конференция 2022 жылдың 21-23 қазаны аралығында Түркияның [[Ыстанбұл]] қаласында өтеді.
&lt;div  style=&quot;text-valign:center; margin-left:200px; margin-right:50px; margin-top:10px; position:absolute;&quot;&gt;
|body = Құрметті достар,

Ыстамбұл Уикидерек конференциясына стипендия алуға өтінімдер ашық екенін хабарлауға қуаныштымын. Егер сіз түркі қауымдастығының өкілі болсаңыз және түркі тілдеріндегі Уикимедиа жобаларына белсенді қатысатын болсаңыз, онда сіз стипендияға өтініш бере аласыз. Өтініштер 2022 жылдың 30 маусымы, UTC 23:59 дейін қабылданады.

Үміткерлер толық стипендияға өтініш бере алады. Толық стипендия Түркі қолданушылары тобының Уикимедиа қауымдастығы (Wikimedians of Turkic Languages User Group) ұйымдастыратын конференция кезінде жеке тұлғаның екіжақты саяхат, ортақ тұрғын үй және тамақтану құнын қамтиды.

* Түркі тіліндегі уикимедиашыларға арналған Wikidata Training туралы қосымша ақпарат алу үшін мына сайтқа кіріңіз: https://w.wiki/53dX
* Стипендия, тіркеу және өтініш формасы туралы көбірек білу үшін мына сайтқа кіріңіз: https://w.wiki/5FFv

Бұған қоса, Түркі қолданушылары тобының Уикимедиа қауымдастығы жобалары мен оқиғалары туралы ақпарат пен жаңалықтар алу үшін біздің пошталық тізімге (https://w.wiki/5FFw) жазылуға шақырамыз.

Барлық жақсылықты тілеймін [[User:Mehman97|&lt;span style=&quot;color:#ff0500&quot;&gt;'''''Mehman'''''&lt;/span&gt;]] [[User Talk:Mehman97|&lt;span style=&quot;color:#0500ff&quot;&gt;'''''97'''''&lt;/span&gt;]] 03:48, 2022 ж. маусымның 11 (+06)


|footer = Бұл хабарлама [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|бот]] арқылы жіберілген • [[Уикипедия:Хабарлама тарату/Жеткізіп беру тізімі|Жазылу немесе жазылудан бас тарту]]
}}
&lt;!-- https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A3%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A5%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83/%D0%96%D0%B5%D1%82%D0%BA%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BF_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%83_%D1%82%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96&amp;oldid=3014707 тізімін пайдаланып User:Arystanbek@kkwiki деген хабарлама жіберген --&gt;

== Санат қою ==

Құрметті қатысушы жаңадан жазылған мақалаларға санат қоюды ұмытпаңыз [[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:14, 2022 ж. маусымның 24 (+06)

Кешіріңіз, келесі жолы ұмытпауға тырысамын. Рахмет [[Қатысушы:Malik Nursultan B|Malik Nursultan B]] ([[Қатысушы талқылауы:Malik Nursultan B|талқылауы]]) 01:23, 2022 ж. маусымның 24 (+06)

== Ким Чен Ын ==
&lt;pre&gt;== Дереккөздер == 
{{дереккөздер}}&lt;/pre&gt; осылай қою керек, санаттар дұрыс қойылмаған, егер үлгіде туған/өлген күні дұрыс толтырса және де туған/өлген жылдары параметріне {{tl|туғанжері}}, {{tl|қайтысболғанжері}} деген үлгілерді дұрыстап толтырса: автоматты түрде санаттар пайда болады (сіз дубликат жасап **** туғандар деп жасап жатсыз). Интеруики қойылмаған. Аталған қателіктерді түзетіп шықсаңыз, сәттілік --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:46, 2022 ж. маусымның 27 (+06)

Осы жолы интеруики қойғызбады, бетті &quot;өзгертуге болмайды&quot; деді. Қалғанын дұрыстаймын [[Қатысушы:Malik Nursultan B|Malik Nursultan B]] ([[Қатысушы талқылауы:Malik Nursultan B|талқылауы]]) 02:52, 2022 ж. маусымның 27 (+06)

== Туғанжері мен қайтыс болғанжері ==

Саламатсыз, тағы мен) Туған/қайтысболғанжері үлгісі бір рет қолданады: қалаға немесе ауданға кейде ауыл үлкен атақты болса соған пайдаланады, қалғандары жай ғана сілтеме болады, облысы елі, ауылы т.с.с. Ал туған күні параметріне тек сан жазасыз) Сұрақтар болса сұраңыз. Рахмет [[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 13:34, 2022 ж. шілденің 2 (+06)

== Мақаланы санаттау ==
{{ambox
|type = style
|image = &lt;imagemap&gt;
    Сурет:Kpdf bookish.svg|48px
    default [[Уикипедия:Санаттау|Санаттау]]
    desc none
  &lt;/imagemap&gt;
|text =Сіздің [https://kk.wikipedia.org/w/index.php?limit=100&amp;title=Арнайы:Үлесі&amp;contribs=user&amp;target={{urlencode:{{BASEPAGENAME}}}}&amp;namespace=0&amp;newOnly=1 жазып жатқан мақалаларыңызда] [[Уикипедия:Санаттау|санат]] қойылмаған. Санат қою үшін мақаланың соңына '''&lt;code&gt;&lt;nowiki&gt;[[Санат:Санат атауы]]&lt;/nowiki&gt; &lt;/code&gt;''' деп жазыңыз.&lt;br /&gt;
Санаттауды жеңілдету үшін [[Уикипедия:Гаджеттер/HotCat|HotCat]] құралын қолданыңыз. Қараңыз: [[Уикипедия:Жиі_қойылатын_сұрақтар#Санатты қалай қоя аламын?]] {{#if:[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:52, 2022 ж. тамыздың 1 (+06)|[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 19:52, 2022 ж. тамыздың 1 (+06)}}
}}

Мен санат қосып жүрген сияқты едім🤔 әлде қате жасап жатырмын ба? Басқа, ұқсас мақалалардағы санаттарды жаңа мақалаға көшіріп саламын, телефонымда көрсетіп тұрады, санаттың бар екендігі. [[Қатысушы:Malik Nursultan B|Malik Nursultan B]] ([[Қатысушы талқылауы:Malik Nursultan B|талқылауы]]) 12:52, 2022 ж. тамыздың 14 (+06)</text>
      <sha1>9r8qedit7eu0xp1h10ugboxy6e102tn</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қызылащы (тау)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>681655</id>
    <revision>
      <id>3060309</id>
      <parentid>3053248</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T09:35:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Салиха</username>
        <id>17167</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3222" xml:space="preserve">{{Тау
 |Түрі                     = Тау сілемі
 |Атауы                =  Қызылащы тауы
  |Шынайы атауы  = 
 |Сурет             =     
  |Сурет ені     = 
  |Сурет атауы                =       
  |lat_dir = |lat_deg =  48|lat_min = 35|lat_sec =03 
  |lon_dir = |lon_deg =  85|lon_min = 23|lon_sec =18 
  |region                 =  
  |CoordScale             = 
 |Орналасуы            =  {{KAZ}}, [[Шығыс Қазақстан облысы]] [[Күршім ауданы]] 
  |Тау жүйесі         =   
 |Пайда болған кезеңі     =  [[Девон кезеңі]]   
 |Аумағы                 =  
  |Ұзындығы                  = 20
  |Ені                 =  10
 |Ең биік шыңы      = 
  |Биіктігі                 =1735
 |Карта                   = 
 |Позициялық карта 1     =  Қазақстан
  |ПозКарта 1 ені     = 
  |crosses180             = 
 |Позициялық карта 2     = Қазақстан Шығыс Қазақстан облысы 
  |ПозКарта 2 ені     = 
 |Ортаққордағы санаты = 
}}
{{мағына|Қызылащы}}
'''Қызылащы''' – Асутау ([[Азутау]]) жотасының оңтүстік-батысындағы тау. 

== Географиялық орны ==
[[Шығыс Қазақстан облысы]] [[Күршім ауданы]] [[Қараой (Күршім ауданы)|Қараой]] ауылының солтүстігінде 17 км жерде орналасқан. 

== Жер бедері ==
Абсолюттік биіктігі 1735 м. Батыстан шығысқа қарай ендік бағытта 20 км-ге созылып жатыр, енді жері 10 км  шамасында. Беткейлері тіктеу, өзен арналарымен тілімденген. Оңтүстігі мен шығысынан Қалжыр, Шаңдыбұлақ, Бетпақдала, Шеттерек өзендерінің салалары бастау алады. 

== Геологиялық құрылымы ==
Орта және жоғарғы девон шөгінділерінен, пермь гранитоидтарынан түзілген.  

== Өсімдігі ==
Таудың қоңыр топырағында әр түрлі астық тұқымдас шалғындар, оңтүстік беткейінде далалық шалғынды-бетегелі селеу, солтүстік беткейінде сұр күлгінді топырағында майқарағай орманы өскен. Солтүстігінде Тақпыр, шығысында Тарлаулы қыстаулары бар.&lt;ref&gt;Қазақстан табиғаты:Энциклопедия / Бас ред. Б.Ө.Жақып. - Алматы:&quot; Қазақ энциклопедиясы&quot; ЖШС, 2011. Т.З. - 304 бет. ISBN 9965-893-64-0 (Т.З.), ISBN 9965-893-19-5&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Шығыс Қазақстан облысы таулары]]
[[Санат:Күршім ауданы географиясы]]</text>
      <sha1>q9z1jp0d6evnwxcsrppon11czc4x7zv</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы:Білгіш Шежіреші</title>
    <ns>2</ns>
    <id>683584</id>
    <revision>
      <id>3060225</id>
      <parentid>3059273</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T20:47:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2252" xml:space="preserve">{| border=&quot;1&quot; cellpadding=&quot;2&quot; cellspacing=&quot;0&quot; width=&quot;20%&quot; style=&quot;float:right; margin-left:1em; margin-bottom:0,5em; background:none;&quot;
|{{User kk}}
|-
|{{User ru-4}}
|-
|{{User tr-4}}
|-
|{{User en-3}}
|-
|{{User fr-1}}
|-
|{{User de-1}}
|-
|{{User:Box/Туған жері:Атырау облысы}}
|-
|{{User:Box/Qazaq}}
|-
|{{User:Box/Қызығушылық:География}}
|-
|{{User:Box/Қызығушылық:Лингвистика}}
|-
|{{User:Box/Математик}}
|-
|{{User:Box/Зодиак:Балық}}
|-
|{{User:Box/Google-ды пайдаланады}}
|-
|{{User:Box/Google Chrome қолданушы}}
|-
|{{User:Box/Терминдерді аударуға қарсы}}
|-
|{{User:Box/Боқтық сөздерге қарсы}}
|-
|{{User:Box/Көмек көрсету}}
|-
|{{User:Box/Рушылдыққа қарсы}}
|-
|{{User:Box/Судоку шешеді}}
|-
|{{User:Box/W әрпі}}
|-
|{{User:Box/Бот жүргізуші|BilgishShezhireshiBot}}
|-
|{{User Wikipedian For|аты = '''Білгіш Шежіреші'''|жыл = 2017|ай = 06|күн = 26}}
|}

{| style=&quot;border: 1px solid gray; background-color: #fdffe7;&quot;
|rowspan=&quot;2&quot; valign=&quot;middle&quot; | [[Сурет:BoNM - Kazakhstan Hires.png|left|50px|Қазақстан жұлдызы]]
|rowspan=&quot;2&quot; |
|style=&quot;font-size: x-large; padding: 0; vertical-align: middle; height: 1.1em;&quot; | '''[[Уикипедия:Марапаттама/Қазақстан жұлдызы|Қазақстан жұлдызы]]'''
|-
|style=&quot;vertical-align: middle; border-top: 1px solid gray;&quot; | Құрметті '''[[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]]'''!
Қазақстанның жаңа 3 облысына қарасты елді мекендердің атауын өзгертіп, мазмұнды толықтырып, ерінбей уақыт бөліп, Қазақша уикипедияның дамуына үлесіңіз үшін марапат! --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:42, 2022 ж. тамыздың 14 (+06)
|}</text>
      <sha1>f1z8egd5pg10tvalnmyzq7qstftpx8r</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060249</id>
      <parentid>3060225</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T22:03:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2963" xml:space="preserve">{| border=&quot;1&quot; cellpadding=&quot;2&quot; cellspacing=&quot;0&quot; width=&quot;20%&quot; style=&quot;float:right; margin-left:1em; margin-bottom:0,5em; background:none;&quot;
|{{User kk}}
|-
|{{User ru-4}}
|-
|{{User tr-4}}
|-
|{{User en-3}}
|-
|{{User fr-1}}
|-
|{{User de-1}}
|-
|{{User:Box/Туған жері:Атырау облысы}}
|-
|{{User:Box/Qazaq}}
|-
|{{User:Box/Қызығушылық:География}}
|-
|{{User:Box/Қызығушылық:Лингвистика}}
|-
|{{User:Box/Математик}}
|-
|{{User:Box/Зодиак:Балық}}
|-
|{{User:Box/Google-ды пайдаланады}}
|-
|{{User:Box/Google Chrome қолданушы}}
|-
|{{User:Box/Терминдерді аударуға қарсы}}
|-
|{{User:Box/Боқтық сөздерге қарсы}}
|-
|{{User:Box/Көмек көрсету}}
|-
|{{User:Box/Рушылдыққа қарсы}}
|-
|{{User:Box/Судоку шешеді}}
|-
|{{User:Box/W әрпі}}
|-
|{{User:Box/Бот жүргізуші|BilgishShezhireshiBot}}
|-
|{{User Wikipedian For|аты = '''Білгіш Шежіреші'''|жыл = 2017|ай = 06|күн = 26}}
|}

== Өзім жайлы ==
Алғаш рет Қазақша Уикипедияны өңдеуді оған тіркелмей тұрып бастадым. Кейін жартылай қорғалған беттерді өңдеу үшін тіркелу қажеттілігі туындаған соң, сол уақытта қазақ рулары жайлы мақалаларды өңдеп жүргеніме байланысты атымды «Білгіш Шежіреші» деп қойып, өз парақшамды аштым. Қазақша Уикипедиядан бөлек, Орысша Уикипедия мен Ағылшынша Уикисөздікте өңдемелер жасаймын.

{| style=&quot;border: 1px solid gray; background-color: #fdffe7;&quot;
|rowspan=&quot;2&quot; valign=&quot;middle&quot; | [[Сурет:BoNM - Kazakhstan Hires.png|left|50px|Қазақстан жұлдызы]]
|rowspan=&quot;2&quot; |
|style=&quot;font-size: x-large; padding: 0; vertical-align: middle; height: 1.1em;&quot; | '''[[Уикипедия:Марапаттама/Қазақстан жұлдызы|Қазақстан жұлдызы]]'''
|-
|style=&quot;vertical-align: middle; border-top: 1px solid gray;&quot; | Құрметті '''[[Қатысушы:Білгіш Шежіреші|Білгіш Шежіреші]]'''!
Қазақстанның жаңа 3 облысына қарасты елді мекендердің атауын өзгертіп, мазмұнды толықтырып, ерінбей уақыт бөліп, Қазақша уикипедияның дамуына үлесіңіз үшін марапат! --[[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:42, 2022 ж. тамыздың 14 (+06)
|}</text>
      <sha1>75m7z22ntiizuqpculvn5fwwssh4jbv</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ерлан Әлімжанұлы Байдәулет</title>
    <ns>0</ns>
    <id>685842</id>
    <revision>
      <id>3060130</id>
      <parentid>3059641</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T19:09:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4575" xml:space="preserve">{{Мемлекеттік қайраткер|Есімі=Ерлан Әлімжанұлы Байдәулет|Басқара бастады=[[30 тамыз]] [[2019 жыл]]дан бастап|Титулы=[[Азық-түлік Қауіпсіздігі жөніндегі Ислам Ұйымы|Азық-түлік Қауіпсіздігі жөніндегі Ислам Ұйымының]] Бас директоры|Білімі=[[Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті]]|Суреті=Iofs dg.jpg|Туған күні=07.08.1970|Туған жері=[[Алматы облысы]]}}
'''Ерлан Әлімжанұлы Байдәулет''' ([[7 тамыз]] [[1970 жыл]], [[Алматы облысы]]) – қазақстандық қаржыгер, [[Азық-түлік Қауіпсіздігі жөніндегі Ислам Ұйымы|Азық-түлік қауіпсіздігі жөніндегі Ислам ұйымы]] Бас директоры.

== Өмірбаяны ==
1992 жылы [[Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті|Әл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық Университетін]] бітірді (Тарих және саяси экономика). 1992-1993 жылдары – Қазақстан ғылым академиясының экономикалық институтындағы докторантура. 1993-1994 жылдары – MAPOW Сент-Галлен университетінің аспирантурасы, Швейцария. 1995-1997 жылдары – [[Қазақстан менеджмент, экономика және болжау институты|КИМЭП]] экономика магистрі. 

=== Жұмыс тәжірибесі: ===

* 1993-1994 жылдары – [[Талғар]] әкімінің көмекшісі.
* 1994-2000 жылдары – Жеке компанияларда консалтинг/басқару.
* 2001-2005 жылдары – [[Ислам даму банкі|Ислам Даму Банкінің]] Қазақстандағы өкілі.
* 2005-2006 жылдары – «Инженерлік-технологиялық трансферт орталығы» ААҚ президенті
* 2006-2010 жылдары – Еуразиялық банк, Астанадағы өкілдіктің басшысы.
* 2010-2019 жылдары – [[Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрлігі|ҚР Инвестициялар және даму министрлігінде]] ИЫҰ министрінің кеңесшісі, міндеттері: «KAZNEX INVEST» ААҚ (2010-2016 жж.) Басқарушы директор, Ислам даму банкімен ынтымақтастық жөніндегі арнайы өкіл, атқарушы директор, ИДБ-ға мүше 7 мемлекет үшін жауапты (2011-2014 жж.), ИДБ басшысының міндетін атқарушы (Жылдық кездесулердің 39 және 41 сессияларында, ИЫҰ елдеріне өнеркәсіптік тауарларды экспорттау жөніндегі ведомствоаралық агенттік, «КазГеология» АҚ, кеңесші.
* 2018 жылдың қарашасынан - 2019 жылдың сәуіріне дейін Қазақстан Қауіпсіздік Кеңесінің азық-түлік қауіпсіздігі жөніндегі аға сарапшысы.
* 2019 жылдың мамырынан - тамызына дейін [[Азық-түлік Қауіпсіздігі жөніндегі Ислам Ұйымы|Азық-түлік қауіпсіздігі жөніндегі Ислам ұйымы]] Бас директорының міндетін атқарушы.&lt;ref&gt;https://www.inform.kz/kz/7-tamyz-tugan-kun-ieleri_a3963370&lt;/ref&gt;
* 2019 жылдың қыркүйек айынан бастап қазіргі уақытқа дейін, [[Азық-түлік Қауіпсіздігі жөніндегі Ислам Ұйымы|АҚИҰ]] Бас директоры.&lt;ref&gt;https://www.inform.kz/kz/erlan-baydaulet-azyk-tulik-kauipsizdigi-zhonindegi-islam-uyymynyn-bas-direktory-boldy_a3561112&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Қазақстан қаржыгерлері]]
[[Санат:Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті түлектері]]</text>
      <sha1>7dyfxqodrvti1j2gd3ecco6fo6ukyyo</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:SSHTALBI</title>
    <ns>3</ns>
    <id>686005</id>
    <revision>
      <id>3060158</id>
      <parentid>3058312</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T19:35:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <comment>/* Байрақ немесе ту */ жаңа бөлім</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="686" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=SSHTALBI}}

-- [[Қатысушы:Kaiyr|Kaiyr]] ([[Қатысушы талқылауы:Kaiyr|талқылауы]] 11:40, 2022 ж. тамыздың 7 (+06)

== Байрақ немесе ту ==

Байрақ немесе ту деген қазақша дұрыс аударылған үлгі бар, ''flagicon, flag'' үлгілері жойылады [[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 01:35, 2022 ж. тамыздың 14 (+06)</text>
      <sha1>20oltq736bhv2gbq9mb3e0ijn9n3qoq</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Жеңіл атлетикадан әлем чемпионаты 2001</title>
    <ns>0</ns>
    <id>686191</id>
    <revision>
      <id>3060016</id>
      <parentid>3059769</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T17:42:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kas77777</username>
        <id>100404</id>
      </contributor>
      <comment>/* Ерлер */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="23107" xml:space="preserve">{{Жеңіл атлетикалық жарыс
 |Атауы           = Жеңіл атлетикадан әлем чемпионаты 2001&lt;br /&gt;IAAF World Championships Edmonton 2001
 |Эмблема            = 2001 World Championships in Athletics logo.png
 |Өлшемі             = 200px
 |Сурет сипаттамасы           = 
 |Қала              = [[Эдмонтон]], {{CAN}}
 |Елдер             = 189
 |Қатысушылар         = 1602
 |Медальдар            = 46
 |Ашылуы           = [[3 тамыз]] [[2001]]
 |Жабылуы           = [[12 тамыз]] [[2001]]
 |Стадион            = [[Достастық стадионы]]
 |Алдыңғы         = [[Жеңіл атлетикадан әлем чемпионаты 1999|1999]]
 |Келесі          = [[Жеңіл атлетикадан әлем чемпионаты 2003|2003]]
}}

'''Жеңіл атлетикадан VIII әлем чемпионаты''' [[Канада]], [[Эдмонтон]] қаласында [[2001 жыл]]дың [[3 тамыз]] - [[12 тамыз]] күндері аралығында өткізілді. Жарыстар «[[Достастық стадионы]]» стадионында өтті.

== Жеңімпаздар мен жүлдегерлер ==
=== Ерлер ===
{| class=&quot;wikitable&quot; border=&quot;1&quot; style=&quot;font-size:100%&quot;
|-
! scope=col style=&quot;width:120px; background: #efefef;&quot;| Бағдарлама түрі
! scope=col colspan=2 style=&quot;width:200px; background: gold;&quot; | Алтын
! scope=col colspan=2 style=&quot;width:200px; background: silver;&quot; | Күміс
! scope=col colspan=2 style=&quot;width:200px; background: #cc9966;&quot; | Қола
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|100 метр
| {{байрақ|АҚШ}} [[Морис Грин]]&lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[АҚШ]]&lt;/small&gt; || 9,77&lt;br /&gt;{{SB}}
| {{байрақ|АҚШ}} [[Бернард Уильямс]]&lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[АҚШ]]&lt;/small&gt; || 9,85&lt;br /&gt;{{SB}}
| {{байрақ|Тринидад жəне Тобаго}} [[Ато Болдон]]&lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[Тринидад жəне Тобаго]]&lt;/small&gt; || 9,95
|-
|200 метр
| {{байрақ|Грекия}} [[Константинос Кентерис]]&lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[Грекия]]&lt;/small&gt; || 19,66&lt;br /&gt;{{WL}}
| {{байрақ|Ямайка}} [[Кристофер Уильямс]]&lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[Ямайка]]&lt;/small&gt; || 19,79&lt;br /&gt;{{PR}}
| {{байрақ|Сент-Китс жəне Невис}} [[Ким Коллинс]]&lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[Сент-Китс жəне Невис]]&lt;/small&gt; || 20,04
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|400 метр
| {{байрақ|Багам аралдары}} [[Авард Монкур]]&lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[Багам аралдары]]&lt;/small&gt; || 44.64
| {{байрақ|Германия}} [[Инго Шульц]]&lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[Германия]]&lt;/small&gt; || 44.87
| {{байрақ|Ямайка}} [[Грэг Хаугтон]]&lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[Ямайка]]&lt;/small&gt; || 44.98
|-
|800 метр
| {{байрақ|Швейцария}} [[Андре Бюше]]&lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[Швейцария]]&lt;/small&gt; || 1:43.70
| {{байрақ|Кения}} [[Уилфред Бунгей]]&lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[Кения]]&lt;/small&gt; || 1:44.55
| {{байрақ|Польша}} [[Павел Чапивский]]&lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[Польша]]&lt;/small&gt; || 1:44.63
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|1500 метр
| {{байрақ|Марокко}} [[Хишам Эль-Герруж]]&lt;br /&gt;&lt;small&gt;[[Марокко]]&lt;/small&gt; || 3:30,68
| {{байрақ|Кения}} [[Бернард Лагат]]&lt;br /&gt;&lt;small&gt;[[Кения]]&lt;/small&gt; || 3:31,10
| {{байрақ|Франция}} [[Дрисс Маазузи]]&lt;br /&gt;&lt;small&gt;[[Франция]]&lt;/small&gt; || 3:31,54
|-
|5000 метр
| {{байрақ|Кения}} [[Мо Фарах]]&lt;br /&gt;&lt;small&gt;[[Кения]]&lt;/small&gt; || 13:26,98
| {{байрақ|Эфиопия}} [[Хагос Гебрхивет]]&lt;br /&gt;&lt;small&gt;[[Эфиопия]]&lt;/small&gt; || 13:27,26
| {{байрақ|Кения}} [[Исиа Коэч]]&lt;br /&gt;&lt;small&gt;[[Кения]]&lt;/small&gt; || 13:27,26
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|10 000 метр
| {{flagicon|Great Britain}} [[Мо Фарах]]&lt;br /&gt;&lt;small&gt;[[Ұлыбритания]]&lt;/small&gt; || 27:21.71&lt;br /&gt;{{SB}}
| {{flagicon|Ethiopia}} [[Ибрахим Джейлан]]&lt;br /&gt;&lt;small&gt;[[Эфиопия]]&lt;/small&gt; || 27:22.23&lt;br /&gt;{{SB}}
| {{flagicon|Kenya}} [[Пол Тануи]]&lt;br /&gt;&lt;small&gt;[[Кения]]&lt;/small&gt; || 27:22.61
|-
|Марафон
| {{flagicon|Uganda}} [[Стивен Кипротич]]&lt;br /&gt;&lt;small&gt;[[Уганда]]&lt;/small&gt; || 2:09,51&lt;br /&gt;{{WL}}
| {{flagicon|Ethiopia}} [[Лелиса Десиса]]&lt;br /&gt;&lt;small&gt;[[Эфиопия]]&lt;/small&gt; || 2:10,12
| {{flagicon|Ethiopia}} [[Тадесе Тола]]&lt;br /&gt;&lt;small&gt;[[Эфиопия]]&lt;/small&gt; || 2:10,23
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|110 м/{{Tooltip|б|Барьер}}
| {{flagicon|USA}} [[Дэвид Оливер]]&lt;br /&gt;&lt;small&gt;[[АҚШ]]&lt;/small&gt; || 13,00&lt;br /&gt;{{WL}}
| {{flagicon|USA}} [[Райан Уилсон]]&lt;br /&gt;&lt;small&gt;[[АҚШ]]&lt;/small&gt; || 13,13
| {{flagicon|Russia}} [[Сергей Шубенков]]&lt;br /&gt;&lt;small&gt;[[Ресей]]&lt;/small&gt; || 13,24
|-
|400 м/{{Tooltip|б|Барьер}}
| {{flagicon|Trinidad and Tobago}} [[Джехуе Гордон]]&lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[Тринидад және Тобаго]]&lt;/small&gt; || 47,69&lt;br /&gt;{{WL}}, {{NR}}
| {{flagicon|USA}} [[Майкл Тинсли]]&lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[АҚШ]]&lt;/small&gt; || 47,70&lt;br /&gt;{{PR}}
| {{flagicon|Serbia}} [[Эмир Бекрич]]&lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[Сербия]]&lt;/small&gt; || 48,05&lt;br /&gt;{{NR}}
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|3000 м/{{Tooltip|к|Кедергі}} 
| {{flagicon|Kenya}} [[Эзекиль Кембой]]&lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[Кения]]&lt;/small&gt; || 8.06,01&lt;br /&gt;{{PR}}
| {{flagicon|Kenya}} [[Консеслус Кипруто]]&lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[Кения]]&lt;/small&gt; || 8.06,37&lt;br /&gt;{{SB}}
| {{flagicon|France}} [[Махидин Мехисси-Бенаббад]]&lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[Франция]]&lt;/small&gt; || 8.07,86&lt;br /&gt;{{SB}}
|-
|20 км жүру
| {{flagicon|Russia}} [[Александр Иванов]]&lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[Ресей]]&lt;/small&gt; || 1:20:58&lt;br /&gt;{{PR}}
| {{flagicon|China}} [[Чэнь Дин]]&lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[Қытай]]&lt;/small&gt; || 1:21:09&lt;br /&gt;{{SB}}
| {{flagicon|Spain}} [[Мигель Анхель Лопес]]&lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[Испания]]&lt;/small&gt; || 1:21:21&lt;br /&gt;{{SB}}
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|50 км жүру
| {{flagicon|Ireland}} [[Роберт Хеффернан]]&lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[Ирландия]]&lt;/small&gt; || 3:37:56&lt;br /&gt;{{WL}}
| {{flagicon|Russia}} [[Михаил Рыжов]]&lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[Ресей]]&lt;/small&gt; || 3:38:58&lt;br /&gt;{{PR}}
| {{flagicon|Australia}} [[Джаред Таллент]]&lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[Австралия]]&lt;/small&gt; || 3:40:03&lt;br /&gt;{{SB}}
|-
| Эстафета 4x100 м
| {{JAM}}&lt;br /&gt;[[Неста Картер]]&lt;br /&gt;[[Кемар Бэйли-Коул]]&lt;br /&gt;[[Никель Ашмид]]&lt;br /&gt;[[Усэйн Болт]]&lt;br /&gt;''[[Уоррен Уир]]''&lt;br /&gt;''[[Ошан Бейли]]'' || 37,36&lt;br /&gt;{{WL}}
| {{USA}}&lt;br /&gt;[[Чарльз Силмон]]&lt;br /&gt;[[Майк Роджерс]]&lt;br /&gt;[[Муки Салаам]]&lt;br /&gt;[[Джастин Гэтлин]] || 37,66
| {{CAN}}&lt;br /&gt;[[Гэвин Смелли]]&lt;br /&gt;[[Аарон Браун]]&lt;br /&gt;[[Донтае Ричардс-Квок]]&lt;br /&gt;[[Джастин Уорнер]] || 37,92&lt;br /&gt;{{SB}}
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
| Эстафета 4x400 м
| {{USA}}&lt;br /&gt;[[Давид Вербург]]&lt;br&gt;[[Тони Маккей]]&lt;br&gt;[[Арман Холл]]&lt;br&gt;[[Лашон Мерритт]]&lt;br&gt;''[[Джошуа Менс]]''&lt;br&gt;''[[Джеймс Харрис]]'' || 2.58,71&lt;br /&gt;{{WL}}
| {{JAM}}&lt;br /&gt;[[Рушин МакДональд]]&lt;br&gt;[[Эдино Стил]]&lt;br&gt;[[Омар Джонсон]]&lt;br&gt;[[Джавон Фрэнсис]]&lt;br&gt;''[[Джавер Белл]]'' || 2.59,88 
| {{RUS}}&lt;br /&gt;[[Максим Дылдин]]&lt;br&gt;[[Лев Мосин]]&lt;br&gt;[[Сергей Петухов]]&lt;br&gt;[[Владимир Краснов]] || 2.59,90  
|-
|Биіктікке секіру
| {{flagicon|Ukraine}} [[Богдан Бондаренко]]&lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[Украина]]&lt;/small&gt; || 2,41&lt;br /&gt;{{CR}}, {{NR}}
| {{flagicon|Qatar}} [[Мутаз Эсса Баршим]]&lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[Катар]]&lt;/small&gt; || 2,38
| {{flagicon|Canada}} [[Дерек Друэн]]&lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[Канада]]&lt;/small&gt; || 2,38&lt;br /&gt;{{NR}}
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|Сырықпен секіру
| {{flagicon|Germany}} [[Рафаэль Хольцдеппе]]&lt;br /&gt;&lt;small&gt;[[Германия]]&lt;/small&gt; || 5,89
| {{flagicon|France}} [[Рено Лавиллени]]&lt;br /&gt;&lt;small&gt;[[Франция]]&lt;/small&gt; || 5,89
| {{flagicon|Germany}} [[Бьёрн Отто]]&lt;br /&gt;&lt;small&gt;[[Германия]]&lt;/small&gt; || 5,82
|-
|Ұзындыққа секіру
| {{flagicon|Russia}} [[Александр Меньков]]&lt;br /&gt;&lt;small&gt;[[Ресей]]&lt;/small&gt; || 8,56&lt;br /&gt;{{WL}}, {{NR}}
| {{flagicon|Netherlands}} [[Игнисиус Гайса]]&lt;br /&gt;&lt;small&gt;[[Нидерланд]]ылар&lt;/small&gt; || 8,29&lt;br /&gt;{{NR}}
| {{flagicon|Mexico}} [[Луис Ривера]]&lt;br /&gt;&lt;small&gt;[[Мексика]]&lt;/small&gt; || 8,27
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|Үштік секіру
| {{flagicon|France}} [[Тедди Тамго]]&lt;br /&gt;&lt;small&gt;[[Франция]]&lt;/small&gt; || 18,04&lt;br /&gt;{{WL}}, {{NR}}
| {{flagicon|Cuba}} [[Педро Пичардо]]&lt;br /&gt;&lt;small&gt;[[Куба]]&lt;/small&gt; || 17,68
| {{flagicon|USA}} [[Уилл Клэй]]&lt;br /&gt;&lt;small&gt;[[АҚШ]]&lt;/small&gt; || 17,52&lt;br /&gt;{{SB}}
|-
|Ядро лақтыру
| {{flagicon|Germany}} [[Давид Шторль]]&lt;br /&gt;&lt;small&gt;[[Германия]]&lt;/small&gt; || 21,73&lt;br /&gt;{{SB}}
| {{flagicon|USA}} [[Райан Уитинг]]&lt;br /&gt;&lt;small&gt;[[АҚШ]]&lt;/small&gt; || 21,57
| {{flagicon|Canada}} [[Дилан Армстронг]]&lt;br /&gt;&lt;small&gt;[[Канада]]&lt;/small&gt; || 21,34&lt;br /&gt;{{SB}}
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|Диск лақтыру
| {{flagicon|Germany}} [[Роберт Хартинг]]&lt;br /&gt;&lt;small&gt;[[Германия]]&lt;/small&gt; || 69.11
| {{flagicon|Poland}} [[Пётр Малаховский]]&lt;br /&gt;&lt;small&gt;[[Польша]]&lt;/small&gt; || 68.36
| {{flagicon|Estonia}} [[Герд Кантер]]&lt;br /&gt;&lt;small&gt;[[Эстония]]&lt;/small&gt; || 65.19
|-
|Найза лақтыру
| {{flagicon|Czech Republic}} [[Витезслав Веселы]]&lt;br /&gt;&lt;small&gt;[[Чехия]]&lt;/small&gt; || 87,17
| {{flagicon|Finland}} [[Теро Питкямяки]]&lt;br /&gt;&lt;small&gt;[[Финляндия]]&lt;/small&gt; || 87,07
| {{flagicon|Russia}} [[Дмитрий Тарабин]]&lt;br /&gt;&lt;small&gt;[[Ресей]]&lt;/small&gt; || 86,23
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|Балға лақтыру
| {{flagicon|Poland}} [[Павел Файдек]]&lt;br /&gt;&lt;small&gt;[[Польша]]&lt;/small&gt; || 81,97&lt;br /&gt;{{WL}}, {{PR}}
| {{flagicon|Hungary}} [[Кристиан Парш]]&lt;br /&gt;&lt;small&gt;[[Венгрия]]&lt;/small&gt; || 80,30
| {{flagicon|Czech Republic}} [[Лукаш Мелих]]&lt;br /&gt;&lt;small&gt;[[Чехия]]&lt;/small&gt; || 79,36
|-
|Онсайыс
| {{flagicon|USA}} [[Эштон Итон]]&lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[АҚШ]]&lt;/small&gt; || 8809&lt;br /&gt;{{WL}}
| {{flagicon|Germany}} [[Михаэль Шрадер]]&lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[Германия]]&lt;/small&gt; || 8670&lt;br /&gt;{{PR}}
| {{flagicon|Canada}} [[Дамиан Уорнер]]&lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[Канада]]&lt;/small&gt; || 8512&lt;br /&gt;{{PR}}
|- bgcolor= e8e8e8
|colspan=7|{{Спорттық рекордтардың қысқартулары}}
|}

=== Әйелдер ===
{| class=&quot;wikitable&quot; border=&quot;1&quot; style=&quot;font-size:100%&quot;
|-
! scope=col style=&quot;width:120px; background: #efefef;&quot;| Бағдарлама түрі
! scope=col colspan=2 style=&quot;width:200px; background: gold;&quot; | Алтын
! scope=col colspan=2 style=&quot;width:200px; background: silver;&quot; | Күміс
! scope=col colspan=2 style=&quot;width:200px; background: #cc9966;&quot; | Қола
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
| 100 метр
| {{flagicon|Jamaica}} [[Шелли-Энн Фрейзер-Прайс]]&lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[Ямайка]]&lt;/small&gt; || 10,71&lt;br /&gt;{{WL}}
| {{flagicon|Côte d'Ivoire}} [[Мюриэль Ауре]]&lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[Кот-д’Ивуар]]&lt;/small&gt; || 10,93
| {{flagicon|USA}} [[Кармелита Джетер]]&lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[АҚШ]]&lt;/small&gt; || 10,94
|-
| 200 метр
| {{flagicon|Jamaica}} [[Шелли-Энн Фрейзер-Прайс]]&lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[Ямайка]]&lt;/small&gt; || 22,17
| {{flagicon|Côte d'Ivoire}} [[Мюриэль Ауре]] &lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[Кот-д’Ивуар]]&lt;/small&gt; || 22,32
| {{flagicon|Nigeria}} [[Блессинг Окагбаре]]&lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[Нигерия]]&lt;/small&gt; || 22,32
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
| 400 метр
| {{flagicon|Great Britain}} [[Кристин Охуруогу]] &lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[Ұлыбритания]]&lt;/small&gt; || 49,41&lt;br /&gt;{{NR}}
| {{flagicon|Botswana}} [[Амантле Мончхо]] &lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[Ботсвана]]&lt;/small&gt; || 49,41
| {{flagicon|Russia}} [[Антонина Кривошапка]]&lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[Ресей]]&lt;/small&gt; || 49,78 
|-
| 800 метр
| {{flagicon|Kenya}} [[Юнис Джепкоэч Сум]]&lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[Кения]]&lt;/small&gt; || 1:57,38&lt;br /&gt;{{PR}}
| {{flagicon|Russia}} [[Мария Савинова]]&lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[Ресей]]&lt;/small&gt; || 1:57,80&lt;br /&gt;{{SB}} 
| {{flagicon|USA}} [[Бренда Мартинес]]&lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[АҚШ]]&lt;/small&gt; || 1:57,91&lt;br /&gt;{{PR}}
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
| 1 500 метр
| {{flagicon|Sweden}} [[Абеба Арегави]]&lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[Швеция]]&lt;/small&gt; || 4.02,67
| {{flagicon|USA}} [[Дженнифер Симпсон]]&lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[АҚШ]]&lt;/small&gt; || 4.02,99
| {{flagicon|Kenya}} [[Хеллен Обири]]&lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[Кения]]&lt;/small&gt; || 4.03,86
|-
| 5 000 метр
| {{flagicon|Ethiopia}} [[Месерет Дефар]]&lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[Эфиопия]]&lt;/small&gt; || 14:50,19
| {{flagicon|Kenya}} [[Мерси Чероно]]&lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[Кения]]&lt;/small&gt; || 14:51,22
| {{flagicon|Ethiopia}} [[Алмаз Айана]]&lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[Эфиопия]]&lt;/small&gt; || 14:51,33
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
| 10 000 метр
| {{flagicon|Ethiopia}} [[Тирунеш Дибаба]]&lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[Эфиопия]]&lt;/small&gt; || 30:43,35
| {{flagicon|Kenya}} [[Глэйдис Чероно]]&lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[Кения]]&lt;/small&gt; || 30:45,17
| {{flagicon|Ethiopia}} [[Белайнеш Олджира]]&lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[Эфиопия]]&lt;/small&gt; || 30:46,98
|-
| Марафон
| {{flagicon|Kenya}} [[Эдна Киплагат]]&lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[Кения]]&lt;/small&gt; || 2:25:44
| {{flagicon|Italy}} [[Валерия Странео]]&lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[Италия]]&lt;/small&gt; || 2:25:58&lt;br /&gt;{{SB}}
| {{flagicon|Japan}} [[Кайоко Фукуси]]&lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[Жапония]]&lt;/small&gt; || 2:27:45
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
| Эстафета 4×100 метр
|{{JAM}} &lt;br /&gt;[[Кери Рассел]] &lt;br /&gt;[[Керрон Стюарт]] &lt;br /&gt;[[Скиллони Калверт]] &lt;br /&gt;[[Шелли-Энн Фрейзер-Прайс]] || 41,29&lt;br /&gt;{{WL}}, {{CR}}
|{{USA}}&lt;br /&gt;[[Дженеба Тармо]] &lt;br /&gt;[[Александрия Андерсон]] &lt;br /&gt;[[Инглиш Гарднер]] &lt;br /&gt;[[Октавиус Фриман]] || 42,75
|{{GBR}}&lt;br /&gt;[[Дина Ашер-Смит]] &lt;br /&gt;[[Эшли Нельсон]] &lt;br /&gt;[[Аннабель Льюис]] &lt;br /&gt;[[Хейли Джонс]] || 42.87
|-
| Эстафета 4×400 метр
|{{RUS}}&lt;br /&gt;[[Юлия Гущина]] &lt;br /&gt;[[Татьяна Фирова]]&lt;br /&gt;[[Ксения Рыжова]] &lt;br /&gt;[[Антонина Кривошапка]] &lt;br /&gt; ''[[Наталья Антюх]]'' || 3:20,19&lt;br /&gt;{{WL}}
|{{USA}}&lt;br /&gt;[[Джессика Бирд]] &lt;br /&gt;[[Наташа Хастингс]] &lt;br /&gt;[[Эшли Спенсер]] &lt;br /&gt;[[Франсена Маккорори]]&lt;br /&gt; ''[[Джоанна Эткинс]]'' || 3:20,41&lt;br /&gt;{{SB}}
|{{GBR}}&lt;br /&gt;[[Эйлид Чайлд]] &lt;br /&gt;[[Шана Кокс]] &lt;br /&gt;[[Маргарет Адеойе]] &lt;br /&gt;[[Кристин Охуруогу]] || 3:22,61&lt;br /&gt;{{SB}}
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
| 100 м/{{Tooltip|б|Барьер}}
| {{flagicon|USA}} [[Брианна Роллинс]]&lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[АҚШ]]&lt;/small&gt; || 12,44
| {{flagicon|Australia}} [[Салли Пирсон]]&lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[Австралия]]&lt;/small&gt; || 12,50&lt;br /&gt;{{SB}}
| {{flagicon|Great Britain}} [[Тиффани Портер]]&lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[Ұлыбритания]]&lt;/small&gt; || 12,55&lt;br /&gt;{{PR}}
|-
| 400 м/{{Tooltip|б|Барьер}}
| {{flagicon|Czech Republic}} [[Зузана Гейнова]]&lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[Чехия]]&lt;/small&gt; || 52,83&lt;br /&gt;{{WL}}, {{NR}}
| {{flagicon|USA}} [[Далила Мухаммад]]&lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[АҚШ]]&lt;/small&gt; || 54,09
| {{flagicon|USA}} [[Лашинда Димус]]&lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[АҚШ]]&lt;/small&gt; || 54,24
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
| 3000 м/{{Tooltip|к|Кедергі}} 
| {{flagicon|Kenya}} [[Милка Чемос Чейва]]&lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[Кения]]&lt;/small&gt; || 9:11,65&lt;br /&gt;{{WL}}
| {{flagicon|Kenya}} [[Лидия Чепкуруи]]&lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[Кения]]&lt;/small&gt; || 9:12,55&lt;br /&gt;{{PR}}
| {{flagicon|Ethiopia}} [[София Ассефа]]&lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[Эфиопия]]&lt;/small&gt; || 9:12,84&lt;br /&gt;{{SB}}
|-
| 20 км жүру
| {{flagicon|Russia}} [[Елена Лашманова]]&lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[Ресей]]&lt;/small&gt; || 1:27:09
| {{flagicon|Russia}} [[Анися Кирдяпкина]]&lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[Ресей]]&lt;/small&gt; || 1:27:11
| {{flagicon|China}} [[Лю Хун]]&lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[Қытай]]&lt;/small&gt; || 1:28:10
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
| Биіктікке секіру
| {{flagicon|Russia}} [[Светлана Школина]]&lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[Ресей]]&lt;/small&gt; || 2,03&lt;br /&gt;{{PR}} 
| {{flagicon|USA}} [[Бриджитта Барретт]]&lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[АҚШ]]&lt;/small&gt; || 2,00 
| {{flagicon|Russia}} [[Анна Чичерова]]&lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[Ресей]]&lt;/small&gt;&lt;hr /&gt; {{flagicon|Spain}} [[Рут Бейтиа]]&lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[Испания]]&lt;/small&gt; || 1,97&lt;br /&gt;1,97
|-
| Сырықпен секіру
| {{flagicon|Russia}} [[Елена Исинбаева]]&lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[Ресей]]&lt;/small&gt; || 4,89&lt;br /&gt;{{SB}}
| {{flagicon|USA}} [[Дженнифер Сур]]&lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[АҚШ]]&lt;/small&gt; || 4,82
| {{flagicon|Cuba}} [[Ярислей Сильва]]&lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[Куба]]&lt;/small&gt; || 4,82
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
| Ұзындыққа секіру
| {{flagicon|USA}} [[Бриттни Риз]]&lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[АҚШ]]&lt;/small&gt; || 7,01
| {{flagicon|Nigeria}} [[Блессинг Окагбаре]]&lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[Нигерия]]&lt;/small&gt; || 6,99
| {{flagicon|Serbia}} [[Ивана Шпанович]]&lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[Сербия]]&lt;/small&gt; || 6,82&lt;br /&gt;{{NR}} 
|-
| Үштік секіру
| {{flagicon|Colombia}} [[Катрин Ибаргуен]]&lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[Колумбия]]&lt;/small&gt; || 14.85&lt;br /&gt;{{WL}}
| {{flagicon|Russia}} [[Екатерина Конева]]&lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[Ресей]]&lt;/small&gt; || 14.81
| {{flagicon|Ukraine}} [[Ольга Саладуха]]&lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[Украина]]&lt;/small&gt; || 14.65
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
| Ядро лақтыру
| {{flagicon|New Zealand}} [[Валери Адамс]]&lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[Жаңа Зеландия]]&lt;/small&gt; || 20,88
| {{flagicon|Germany}} [[Кристина Шваниц]]&lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[Германия]]&lt;/small&gt; || 20,41&lt;br /&gt;{{PR}}
| {{flagicon|China}} [[Гун Лицзяо]]&lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[Қытай]]&lt;/small&gt; || 19,95
|-
| Диск лақтыру
| {{flagicon|Croatia}} [[Сандра Перкович]]&lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[Хорватия]]&lt;/small&gt; || 67,99
| {{flagicon|France}} [[Мелина Робер-Мишон]]&lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[Франция]]&lt;/small&gt; || 66,28&lt;br /&gt;{{NR}}
| {{flagicon|Cuba}} [[Ярелис Барриос]]&lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[Куба]]&lt;/small&gt; || 64,96
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
| Найза лақтыру
| {{flagicon|Germany}} [[Кристина Обергфёлль]]&lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[Германия]]&lt;/small&gt; || 69,05&lt;br /&gt;{{SB}}
| {{flagicon|Australia}} [[Кимберли Микл]]&lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[Австралия]]&lt;/small&gt; || 66,60&lt;br /&gt;{{PR}}
| {{flagicon|Russia}} [[Мария Абакумова]]&lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[Ресей]]&lt;/small&gt; || 65,09
|-
| Балға лақтыру
| {{flagicon|Russia}} [[Татьяна Лысенко]]&lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[Ресей]]&lt;/small&gt; || 78,80&lt;br /&gt;{{WL}}, {{CR}}, {{NR}}
| {{flagicon|Poland}} [[Анита Влодарчик]]&lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[Польша]]&lt;/small&gt; || 78,46&lt;br /&gt;{{NR}}
| {{flagicon|China}} [[Чжан Вэньсю]]&lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[Қытай]]&lt;/small&gt; || 75,58&lt;br /&gt;{{SB}}
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
| Жетісайыс
| {{flagicon|Ukraine}} [[Анна Мельниченко]]&lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[Украина]]&lt;/small&gt; || 6586&lt;br /&gt;{{PR}} 
| {{flagicon|Canada}} [[Брианн Тейсен-Итон]]&lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[Канада]]&lt;/small&gt; || 6530&lt;br /&gt;{{PR}}
| {{flagicon|Netherlands}} [[Дафна Схипперс]]&lt;br /&gt; &lt;small&gt;[[Нидерланд]]ылар&lt;/small&gt; || 6477&lt;br /&gt;{{NR}}
|- bgcolor= e8e8e8
|colspan=7|{{Спорттық рекордтардың қысқартулары}}
|}

==Медальдық есеп==
{| class=&quot;wikitable&quot;  style=&quot;margin:0.5em auto; font-size:90%; position:relative; width:55%;&quot;
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
! width=50 | Орын
! width=200 | Ел
! width=50 | [[Сурет:Gold medal world centered-2.svg|20px]]
! width=50 | [[Сурет:Silver medal world centered-2.svg|20px]]
! width=50 | [[Сурет:Bronze medal world centered-2.svg|20px]]
! width=50 | [[Сурет:Medals world.svg|40px]]
|- align=center
| 1
| align=left|{{RUS}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | '''5'''
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | '''7'''
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | '''6'''
|'''18'''
|- align=center
| 2
| align=left|{{USA}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 5
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 5
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 3
|13
|- align=center
| 3
| align=left|{{KEN}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 3
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 3
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 2
|8
|- align=center
| 4
| align=left|{{GER}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 3
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 3
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 1
|7
|- align=center
|5
| align=left|{{CUB}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 3
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 1
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 2
|6
|- align=center
| 6
| align=left|{{BAH}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 3
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 0
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 1
|4
|- align=center
|7
| align=left|{{ETH}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 2
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 3
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 3
|8
|- align=center
|rowspan=&quot;2&quot;|8
|align=left|{{BLR}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 2
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 2
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 0
|4
|- align=center
| align=left|{{ROM}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 2
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 2
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 0
|4
|- align=center
| 10
| align=left|{{MAR}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 2
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 1
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 0
|3
|-align=center
|colspan=&quot;2&quot;|'''Барлығы'''
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; |'''46'''
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; |'''47'''
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; |'''46'''
| '''139'''
|}

== Сыртқы сілтемелер ==
*[https://web.archive.org/web/20120721042031/http://www.iaaf.org/history/WCH/season%3D2005/eventCode%3D3365/results/bydiscipline/index.html Results from the IAAF web site]


[[Санат:2001 жылғы жеңіл атлетика]]
[[Санат:Жеңіл атлетикадан әлем чемпионаттары]]</text>
      <sha1>pkxqy5rmpla7kl92cbdpxrxalts9yum</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Социал-Демократиялық партия (Қырғызстан)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>686248</id>
    <revision>
      <id>3060128</id>
      <parentid>3059626</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T19:09:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3491" xml:space="preserve">{{Партия|партия атауы=Қырғызстан социал-демократиялық партиясы|шынайы атауы={{lang-ky|Кыргызстан социал-демократиялык партиясы}}&lt;br&gt;{{lang-ru|Социал-демократическая партия Кыргызстана}}|аббревиатура={{lang-ky|КСДП}}&lt;br&gt;{{lang-ru|СДПК}}|логотипі=SDPK.svg|басшысы=Сейіт Атамбаев|құрылуы=[[1 қазан]] [[1993 жыл]]|штаб-пәтері=[[Бішкек]], [[Қырғызстан]]|идеологиясы=[[Социал-демократия]]&lt;br&gt;[[Демократиялық социализм]]|интернационалы=[[Социалистік интернационал]]|Жоғарғы палатадағы орындар_параметр=[[Жоғарғы Кеңес (Қырғызстан)|Жоғарғы Кеңес]]тегі орындары|Жоғарғы палатадағы орындар={{Партия/Орындар|0|90|#186498|}}|таратылуы=[[2020 жыл]] (де-факто)&lt;ref&gt;https://24.kg/vlast/153885_kak_pohoronili_sdpk_epitafiya_dlya_partii_almazbeka_atambaeva_/&lt;/ref&gt;}}

'''Қырғызстан Социал-Демократиялық партиясы''' ({{Lang-ky|Кыргызстан социал-дeмoкратиялык пaртиясы}}) немесе '''КСДП''' ({{Lang-ru|СДПК}}) — [[Қырғызстан]] [[Саяси партия|саяси партиясы]]. [[1993 жыл|1993 жылы]] 1 қазан күні құрылғанымен, тек [[1994 жыл|1994 жылы]] 16 желтоқсан күні ғана тіркелді. Әбдіғани Еркебаев партияның тұңғыш төрағасы болды. [[1999 жыл|1999 жылы]] оның ізбасары [[Алмазбек Сәрсенұлы Атамбаев|Алмазбек Атамбаев]] болды.

Партия мүшелері арасында басқа да экс-[[Қырғызстан президенті|президенттер]] болған еді: 2017 жылғы президенттік сайлауда жеңіске жеткен [[Сауранбай Шәріпұлы Жиенбеков|Сауранбай Жиенбеков]] және президент қызметін атқарушы [[Роза Исаққызы Отынбаева|Роза Отынбаева]]. [[Қызғалдақ төңкерісі|Қызғалдақ төңкерісінде]] партия белсенділігі маңызды рөл атқарды.

2020 жылы партия мүшелері [[Сауранбай Шәріпұлы Жиенбеков|Жиенбеков]] пен [[Алмазбек Сәрсенұлы Атамбаев|Атамбаевтың]] түсінішпеушіліктері нәтижесінде Қырғызстан Социал-демократиялық партиясы де-факто түрде ыдырады. Оның мүшелері Жиенбековті қолдайтын [[Бірлік (партия, Қырғызстан)|Бірлік]] партиясы және Атамбаевты қолдайтын [[Социал-Демократтар (партия)|Социал-Демократтар]] партиясы болып бөлінді.

== Дереккөздер ==
{{Дереккөздер}}

[[Санат:Қырғызстан саясаты]]
[[Санат:Қырғызстан саяси партиялары]]</text>
      <sha1>ncpkgodzl1gho6ym0ep9lrz4rbo2uz2</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Үлгі:Көне қалашық</title>
    <ns>10</ns>
    <id>686252</id>
    <revision>
      <id>3060157</id>
      <parentid>3059881</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T19:35:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3972" xml:space="preserve">{{Инфобокс
|дене_стиль        = 
|үсті              = {{{Атауы|{{PAGENAME}}}}}
|үсті_стиль        = 
|үсті2             = {{{Шынайы атауы|}}}
|сурет             = {{#if:{{{сурет|}}}|[[Сурет:{{{сурет}}}|{{#if:{{{өлшемі|}}}|{{{өлшемі}}}|285px}}]]}}
|сурет_атауы       = {{{сурет атауы|}}}
|белгі_стиль        = width:40%; white-space:nowrap;
|мәтін_стиль        = width:60%;

|белгі1 = Мәртебесі
|мәтін1 = {{{Мәртебесі&lt;includeonly&gt;|&lt;/includeonly&gt;}}}
|белгі2 = Мемлекет
|мәтін2 = {{{Мемлекет&lt;includeonly&gt;|&lt;/includeonly&gt;}}}
|белгі3 = Қазіргі жері
|мәтін3 = {{автосілтеме|{{{Қазіргі жері&lt;includeonly&gt;|&lt;/includeonly&gt;}}}}}
|викидерек3 = p17
|белгі4 = Қалануы
|мәтін4 = {{{Қалануы&lt;includeonly&gt;|&lt;/includeonly&gt;}}}
|белгі5 = Қалаушы
|мәтін5 = {{{Қалаушы&lt;includeonly&gt;|&lt;/includeonly&gt;}}}
|белгі6 = Деректерде атала бастады
|мәтін6 = {{{Деректерде атала бастады&lt;includeonly&gt;|&lt;/includeonly&gt;}}}
|белгі7 = Басқаша атаулары
|мәтін7 = {{{Басқаша атаулары&lt;includeonly&gt;|&lt;/includeonly&gt;}}}
|белгі8 = Халық саны
|мәтін8 = {{{Халық саны&lt;includeonly&gt;|&lt;/includeonly&gt;}}}
|белгі9 = Қиралды
|мәтін9 = {{{Қиралды&lt;includeonly&gt;|&lt;/includeonly&gt;}}}
|белгі10 = Қиралу себебі
|мәтін10 = {{{Қиралу себебі&lt;includeonly&gt;|&lt;/includeonly&gt;}}}
|белгі11 = Орналасуы
|мәтін11 = {{#if: {{{lat_deg|}}}
 | {{nowrap|{{#ifeq:{{{Аспан денесі|}}}|Ай|{{Mooncoord|{{{lat_deg|}}}|{{{lat_min|}}}|{{{lat_sec|}}}|{{{lat_dir|}}}|{{{lon_deg|}}}|{{{lon_min|}}}|{{{lon_sec|}}}|{{{lon_dir|}}}|map=infrared|display=title|scale={{{scale|}}}}}{{Mooncoord|{{{lat_deg|}}}|{{{lat_min|}}}|{{{lat_sec|}}}|{{{lat_dir|}}}|{{{lon_deg|}}}|{{{lon_min|}}}|{{{lon_sec|}}}|{{{lon_dir|}}}|map=infrared|display=inline|scale={{{scale|}}}}}|{{coord|1={{{lat_deg|}}}|2={{{lat_min|}}}|3={{{lat_sec|}}}|4={{#if:{{{lat_dir|}}}|{{{lat_dir}}}|N}}|5={{{lon_deg|}}}|6={{{lon_min|}}}|7={{{lon_sec|}}}|8={{#if:{{{lon_dir|}}}|{{{lon_dir}}}|E}}|9=type:town{{#if:{{{Биіктігі|}}}|{{#iferror:{{#expr:{{Formatnum:{{{Биіктігі}}}|R}}}}||({{Formatnum:|{{{Биіктігі}}}|R}})}}}}{{#if:{{{region|}}}_region:{{{region}}}}}|scale={{#if:{{{CoordScale|}}}|{{{CoordScale}}}|100000}}|format=dms|display=title,inline|yandex=1}}{{Карта/Бк|2|{{Координаттар бойынша карта|{{{lat_deg|}}}|{{{lat_min|}}}|{{{lat_sec|}}}|{{{lat_dir|}}}|{{{lon_deg|}}}|{{{lon_min|}}}|{{{lon_sec|}}}|{{{lon_dir|}}}}}}}}}}}}}

|мәтін12 = {{{Карта|}}}

|мәтін13 = {{#if:{{{lat_deg|}}}|{{#if:{{{Позициялық карта 1|}}}
 |{{ПозКарта|{{{Позициялық карта 1|}}}
  |label={{{Атауы|}}}
  |position=
  |width={{#if:{{{ПозКарта 1 ені|}}}|{{{ПозКарта 1 ені}}}|280}}
  |lat_deg={{{lat_deg}}}|lat_min={{#if:{{{lat_min|}}}|{{{lat_min}}}|0}}|lat_sec={{#if:{{{lat_sec|}}}|{{{lat_sec}}}|0}}|lat_dir={{#if:{{{lat_dir|}}}|{{{lat_dir}}}|N}}
  |lon_deg={{#if:{{{lon_deg|}}}|{{{lon_deg}}}|0}}|lon_min={{#if:{{{lon_min|}}}|{{{lon_min}}}|0}}|lon_sec={{#if:{{{lon_sec|}}}|{{{lon_sec}}}|0}}|lon_dir={{#if:{{{lon_dir|}}}|{{{lon_dir}}}|E}}
  |float=center
  |mark=City locator 24.svg
  |caption = 
  |alt=physical
  |areas=physical
  }} }} }}

|белгі14 = Аймақ картасы
|мәтін14 = {{{облыс картасы|}}}

|асты_стиль = background:#fcf75e; font-weight:bold;
|асты = {{#if:{{{Commons|}}}|&lt;div&gt;[[Ортаққор]]дағы санаты: '''[[commons:Category:{{{Commons}}}{{!}}{{#if:{{{Атауы|}}}|{{{Атауы}}}|{{{Commons}}}}}]]''' &lt;/div&gt;}}
}}
&lt;noinclude&gt;
{{doc}}
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>58c8a3rjpn0mum5uu8tvlwc3zeop6vx</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Үлгі:Көне қалашық/doc</title>
    <ns>10</ns>
    <id>686254</id>
    <revision>
      <id>3060159</id>
      <parentid>3059883</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T19:35:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="962" xml:space="preserve">== Қолданылуы ==
&lt;pre&gt;{{Көне қалашық
|Атауы         = 
|Шынайы атауы  =
|сурет         = 
|өлшемі        = 
|Сурет атауы   = 
|Мәртебесі     = 
|Мемлекет      = 
|Қазіргі жері  = 
|Қалануы       = 
|Қалаушы       = 
|Деректерде атала бастады = 
|Басқаша атаулары = 
|Халық саны    = 
|Қиралды       = 
|Қиралу себебі = 
|Орналасуы     = 
  |lat_dir = N |lat_deg = |lat_min = |lat_sec = 
  |lon_dir = E |lon_deg = |lon_min = |lon_sec = 
  |region        = 
  |CoordScale    = 
 |Позициялық карта 1 = 
  |ПозКарта 1 ені    = 
  |crosses180        = 
|Облыс картасы       =
|Ортаққордағы санаты = 
}}&lt;/pre&gt;

&lt;includeonly&gt;
[[Санат:Үлгілер-инфобокстар:Географиялық объектілер]]
&lt;/includeonly&gt;</text>
      <sha1>b53u2qg982irw88b04pud4u7vqdmd3v</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қазақстан кітапханалары</title>
    <ns>0</ns>
    <id>686266</id>
    <revision>
      <id>3060135</id>
      <parentid>3059763</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T19:17:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <comment>/* Тізім */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10948" xml:space="preserve">'''Республикалық және облыстық кітапханалар 2022 жылға.'''
== Қысқартылған сөздер ==
* ОӘҒК – Облыстық әмбебап ғылыми кітапхана
* ОӘК – Облыстық әмбебап кітапхана
* ОК – Облыстық кітапхана
== Тізім ==
{| class=&quot;wikitable collapsible sortable&quot;
! № !! Кітапхана атауы !!  Қала !! Мекен-жайы !! Түрі/типі (әмбебап, ғылыми, балалар-жасөспірімдер, арнаулы)
|-
| 1 || [[Семейдің Абай атындағы ғылыми-әмбебап кітапханасы|Абай облысы Абай атындағы ОӘК]] || Семей қ., || Абай көшесі, 86 || Әмбебап
|-
| 2 || [[Ақмола облыстық ғылыми әмбебап кітапханасы|М. Жұмабаев атындағы Ақмола ОӘҒК]]  || Көкшетау қ., || Абай көшесі, 111 || Әмбебап, ғылыми
|-
| 3 || [[Ақтөбе облыстық әмбебап ғылыми кітапханасы|С.Бәйішев атындағы Ақтөбе ОӘҒК]]|| Ақтөбе қ.,|| 11 шағын ауданы, 112 үй «Е», секциясы || Әмбебап, ғылыми
|-
| 4 || Ақтөбе облыстық зағип және нашар көретін азаматтарға арналған арнайы кітапхана || Ақтөбе қ.,|| Орынбор к., 11 үй || Арнаулы
|-
| 5 || [[С.Жиенбаев атындағы Ақтөбе облыстық жасөспірімдер кітапханасы|С.Жиенбаев  атындағы Ақтөбе  облыстық  жасөспірімдер  кітапханасы]] || Ақтөбе қ., || М.С. Прохоров  к.,11 үй || Жасөспірімдер кітапханасы
|-
| 6 || Н.Байғанин атындағы Ақтөбе облыстық балалар кітапханасы  || Ақтөбе қ., || Кериева к., 2 үй || Балалар кітапханасы
|-
| 7 || [[Алматы Облыстық ғылыми әмбебап кітапханасы|С. Сейфуллин атындағы Алматы ОӘК]]|| Алматы қ.,|| Медеу шағын ауд., С. Тәтібек к., 27 үй || Әмбебап
|-
| 8 || Ғ.Сланов атындағы Атырау ОҒӘК|| Атырау қ.,|| Әбілқайырхан даңғылы, 52 үй || Әмбебап, ғылыми
|-
| 9 || «Атырау облыстық балалар кітапханасы» КММ || Атырау қ.,|| Студенттер даңғылы, құрылыс 31 || Балалар кітапханасы
|-
| 10 || [[Батыс Қазақстан облыстық ғылыми кітапханасы|Ж.Молдағалиев атындағы Батыс Қазақстан ОӘҒК]] || БҚО, Орал қ,|| Карев көшесі, 47 || Әмбебап, ғылыми
|-
| 11 || [[Балалар мен жасөспірімдер кітапханасы(Орал қаласы)|Хамза Есенжанов атындағы облыстық балалар және жасөспірімдер кітапханасы]] || БҚО, Орал қ. || Н.Ә.Назарбаев к.,166/2 || Балалар және жасөспірімдер кітапханасы
|-
| 12 || Батыс Қазақстан облыстық зағип және нашар көретін азаматтарға арналған арнайы кітапхана || БҚО, Орал қ. || Солтүстік – Шығыс шағын ауданы, 2/2 || Арнаулы
|-
| 13 || [[Жамбыл облыстық ғылыми әмбебап кітапханасы|Ш.Уәлиханов атындағы Жамбыл ОӘҒК]]|| Тараз  қ.,||  Сүлейменов көшесі, 17 а || Әмбебап, ғылыми
|-
| 14 || Жамбыл облыстық көзі көрмейтін және әлсіз көретін азаматтар кітапханасы || Тараз қ.,||  Аққозиева к., 5 үй || Арнаулы
|-
| 15 || Д.А.Конаев атындагы Жамбыл облыстық балалар мен жасөспірімдер китапханасы || Тараз қ., || Д.А.Қонаев к.,  4 || Балалар және жасөспірімдер кітапханасы
|-
| 16 || Жетісу облыстық кітапханасы|| Талдықорған қ., || Н.Ә.Назарбаев даңғылы, 91-99 || Әмбебап
|-
| 17 || [[Н.В. Гоголь атындағы Қарағанды облыстық әмбебап ғылыми кітапханасы|Н.В.Гоголь атындағы Қарағанды ОҒӘК]] || Қарағанды қ., ||  С.Ерубаев көшесі, 44. || Әмбебап, ғылыми
|-
| 18 || Қарағанды облыстық зағип және нашар көретін азаматтарға арналған арнайы кітапханасы  || Қарағанды қ.,|| Коммуны к., 1 || Арнаулы
|-
| 19 || [[Абай атындағы Қарағанды облыстық балалар кітапханасы]] || Қарағанды қ.,||  Бұқар жырау даңғылы, 30 үй || Балалар кітапханасы
|-
| 20 || Ж. Бектұров атындағы Қарағанды облыстық жасөспірімдер кітапханасы  || Қарағанды қ., ||  Ержанов көшесі 8а  || Жасөспірімдер кітапханасы
|-
| 21 || [[Л.Н.Толстой атындағы Қостанай облыстық әмбебап ғылыми кітапханасы|Л.Н.Толстой атындағы Қостанай ОӘҒК]]|| Қостанай қ.,|| Алтынсарин көшесі,  111 || Әмбебап, ғылыми
|-
| 22 || Арқалық қаласындағы облыстық № 2 әмбебап ғылыми кітапханасы|| Қостанай облысы, Аркалық қ., || Абай даңғылы, 62 || Әмбебап, ғылыми
|-
| 23 || [[Ы. Алтынсарин атындағы Қостанай облыстық балалар мен жасөспірімдер кітапханасы|Ы. Алтынсарин атындағы облыстық балалар мен жасөспірімдерге арналған кітапханасы]] || Қостанай қ., || Қасымхан к., 74 үй || Жасөспірімдер кітапханасы
|-
| 24 || [[Ә.Тәжібаев атындағы Қызылорда облыстық әмбебап ғылыми кітапханасы|Ә.Тәжібаев атындағы Қызылорда ОӘҒК]] || Қызылорда қ., || Абай даңғылы  н/з || Әмбебап, ғылыми
|-
| 25 || Қызылорда облыстық зағип және нашар көретін азаматтарға арналған арнаулы кітапханасы  || Қызылорда қ., || Жүргенов к., 64 «А»    || Арнаулы
|-
| 26 || [[Маңғыстау облыстық әмбебап кітапханасы|Қ.Сыдиықов Маңғыстау ОӘК]] || Актау қ., ||  19 А шағын ауд., 1/1 ғимарат || Әмбебап
|-
| 27 || С.Торайғыров атындағы Павлодар облыстық бірлескен ӘҒК|| Павлодар қ., ||  Ак. Сәтбаев көшесі, 104  || Әмбебап, ғылыми
|-
| 28 || Көзі көрмейтін және нашар көретін азаматтарға арналған облыстық арнайы кітапханасы || Павлодар қ.,||  Амангелді, 17/1 || Арнаулы
|-
| 29 || [[С.Мұқанов атындағы Солтүстік Қазақстан облыстық әмбебап ғылыми кітапханасы|С.Мұқанов атындағы Солтүстік Қазақстан ОӘҒК]] || Петропавл қ., ||  Конституция к., 25 || Әмбебап, ғылыми
|-
| 30 || [[Ғ.Мүсірепов атындағы Облыстық балалар-жасөспірімдер кітапханасы|Ғ. Мүсірепов атындағы облыстық балалар мен жасөспірімдер кітапханасы]] || СҚО, Петропавл қ.,||  Пушкин к., 57 үй || Балалар мен жасөспірімдер кітапханасы
|-
| 31 || [[А.С.Пушкин атындағы Оңтүстік Қазақстан облыстық әмбебап ғылыми кітапханасы|Түркістан облысының А.С.Пушкин атындағы ОӘҒК]] || Түркістан қ.,  ||  Әмір Темір, 28 || Әмбебап, ғылыми
|-
| 32 || Ы.Алтынсарин атындағы Түркістан облыстық балалар кітапханасы || Шымкент қ.||  Әл-Фараби к., 1 || 
|-
| 33 || Ұлытау облыстық кітапханасы|| Жезқазған қ. ||  || Әмбебап
|-
| 34 || А.С.Пушкин атындағы Шығыс Қазақстан ОК || Өскемен к., || Қазақстан көшесі, 102 || Әмбебап
|-
| 35 || Шығыс Қазақстан облыстық зағиптар мен көзі нашар көретін азаматтардың арнаулы кітапханасы || ШҚО, Өскемен қ.,|| Новаторов к., 11/1 || Арнаулы
|-
| 36 || Шығыс Қазақстан облыстық балалар мен жасөспірімдер кітапханасы || ШҚО, Өскемен қ.,||  Ғарышкерлер, 6/2 || Балалар мен жасөспірімдер кітапханасы
|-
| 37 || [[Қазақстан Республикасының Ұлттық академиялық кітапханасы]] || Нұр-Сұлтан қ.,||  Достық к., 11 үй || Республикалық, әмбебап
|-
| 38 || [[Қазақстан Республикасы зағип және көру қабілеті төмен азаматтарға арналған кітапхана|Зағип және нашар көретін азаматтарға арналған республикалық кітапхана]] || Алматы қ.,|| Бөгенбай батыр көшесі, 214. || Республикалық, арнаулы
|-
| 39 || [[Қазақстан Республикасының ұлттық кітапханасы|Қазақстан Республикасының Ұлттық кітапханасы]] || Алматы қ.,||  Абай даңғылы, 14 үй || Республикалық, әмбебап
|}

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Қазақстан кітапханалары]]
[[Санат:Тізімдер]]</text>
      <sha1>77ynsxcq9lu6ao1k4sze63kndp3d5tc</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Отырар (айрық)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>686267</id>
    <revision>
      <id>3059945</id>
      <parentid>3059766</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T13:27:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ерден Карсыбеков</username>
        <id>3744</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1033" xml:space="preserve">'''Отырар''' сөзі келесі мәндерге ие болуы мүмкін:
* [[Отырар]] (Фараб) — ортағасырлық [[Қазақстанның көне қалалары тізімі|қала орны]], моңғол шапқыншылығына дейін Орталық Азиядағы ең ірі қалалардың бірі.
* [[Отырар ауданы]] — [[Түркістан облысы]] аудандарының бірі.
* [[Отырар (ауыл)]] — Түркістан облысындағы ауылдардың бірі.
* [[Отырар ауылдық округі]] — Отырар ауданындағы әкімшілік бірлік.
* [[Отырар мемлекеттік археологиялық қорық музейі|Отырар қорығы]] — археологиялық мұражай.
* [[Отырар ғимараты]] — [[Алматы]]дағы мейманхана.
* [[Отырар көшесі (Нұр-Сұлтан)]] — көше.
{{Айрық}}</text>
      <sha1>i736owh7c1hksgf3a9utti3ueepxhin</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Кайелдер</title>
    <ns>0</ns>
    <id>686285</id>
    <revision>
      <id>3059904</id>
      <parentid>3059903</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T11:59:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>үлгі, толықтыру</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3769" xml:space="preserve">{{Этникалық топ
|атауы      = Кайелдер
|төл атауы  = Suku Kayeli
|сурет      = COLLECTIE TROPENMUSEUM Het lossen van een schip van de KPM op het strand bij Kajeli TMnr 60018564.jpg
|сурет тақырыбы      = 
|саны       = 800
|аймақ      = {{Индонезия}}
|аймақ1     = 
|саны1      = 
|түсініктемелер1     = 
|аймақ2     = 
|саны2      = 
|түсініктемелер2     = 
|аймақ3     = 
|саны3      = 
|түсініктемелер3     = 
|аймақ4     = 
|саны4      = 
|түсініктемелер4     = 
|аймақ5     = 
|саны5      = 
|түсініктемелер5     = 
|аймақ6     = 
|саны6      = 
|түсініктемелер6     = 
|аймақ7     = 
|саны7      = 
|түсініктемелер7     = 
|аймақ8     = 
|саны8      = 
|түсініктемелер8     = 
|аймақ9     = 
|саны9      = 
|түсініктемелер9     = 
|аймақ10    = 
|саны10     = 
|түсініктемелер10    = 
|аймақ11    = 
|саны11     = 
|түсініктемелер11    = 
|аймақ12    = 
|саны12     = 
|түсініктемелер12    = 
|аймақ13    = 
|саны13     = 
|түсініктемелер13    = 
|тілдері    = [[каел тілі]], [[буруан тілі]]
|діні       = [[суннизм]]
|этникалық топтары   = 
|ескертпелер  = 
}}

'''Кайелдер''' (индон. ''Suku Kayeli'') — [[Индонезия]]ның Буру аралының шығыс бөлігінде, негізінен Каели шығанағының жағалауында тұратын халық.&lt;ref&gt;Современная энциклопедия КАЙЕЛИ &lt;/ref&gt; Жалпы саны 800 адам,&lt;ref&gt;Значения слов каели https://xn--b1algemdcsb.xn--p1ai/wd/%D0%BA%D0%B0%D0%B5%D0%BB%D0%B8&lt;/ref&gt; кейбір деректерде 5 мың адам.&lt;ref&gt;Современная энциклопедия - кайели http://www.terminy.info/literature/modern-encyclopedia/kayeli&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Кайели https://my-dict.ru/dic/sovremennaya-enciklopediya/201016-kayeli/&lt;/ref&gt;

== Тілі ==
Этногенез процесінде Кайел тілі лингвистикалық жағынан [[буруан тілі]]не және серам кіші тобының кейбір басқа тілдеріне жақын [[каел тілі]]н дамытты. Тіл аясында бес диалектіге бөлінеді.

== Діні ==
Дінге сенушілердің діни байланысы: [[Сунниттер|сүнниттік мұсылмандар]].&lt;ref&gt;Толковый словарь русского языка. https://sanstv.ru/dict/%D0%BA%D0%B0%D0%B9%D0%B5%D0%BB%D0%B8&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
Кайелдердің этникалық негізін XVI ғасырдың ортасында Голландия бекінісінің бақылауындағы буруандық тайпалық көсемдердің рулары құраған. Кейіннен олар амбондықтармен және Шығыс Индонезияның басқа аралдарынан келген иммигранттармен араласып кетті.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;&gt;народы мира / Кайели  http://www.etnolog.ru/people.php?id=KAYE&lt;/ref&gt;

== Кәсібі ==
Шаруашылығының негізі – [[балық аулау]], саго өндіру және эфир майын жасау.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;/&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Индонезия этникалық топтары]]</text>
      <sha1>266eq93czkqdlqk26j0v52nbjy8p965</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3059906</id>
      <parentid>3059904</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T12:01:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>үлгі, толықтыру</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3800" xml:space="preserve">{{Этникалық топ
|атауы      = Кайелдер
|төл атауы  = Suku Kayeli
|сурет      = COLLECTIE TROPENMUSEUM Het lossen van een schip van de KPM op het strand bij Kajeli TMnr 60018564.jpg
|сурет тақырыбы      = 
|саны       = 800
|аймақ      = {{Индонезия}}
|аймақ1     = 
|саны1      = 
|түсініктемелер1     = 
|аймақ2     = 
|саны2      = 
|түсініктемелер2     = 
|аймақ3     = 
|саны3      = 
|түсініктемелер3     = 
|аймақ4     = 
|саны4      = 
|түсініктемелер4     = 
|аймақ5     = 
|саны5      = 
|түсініктемелер5     = 
|аймақ6     = 
|саны6      = 
|түсініктемелер6     = 
|аймақ7     = 
|саны7      = 
|түсініктемелер7     = 
|аймақ8     = 
|саны8      = 
|түсініктемелер8     = 
|аймақ9     = 
|саны9      = 
|түсініктемелер9     = 
|аймақ10    = 
|саны10     = 
|түсініктемелер10    = 
|аймақ11    = 
|саны11     = 
|түсініктемелер11    = 
|аймақ12    = 
|саны12     = 
|түсініктемелер12    = 
|аймақ13    = 
|саны13     = 
|түсініктемелер13    = 
|тілдері    = [[каел тілі]], [[буруан тілі]]
|діні       = [[суннизм]]
|этникалық топтары   = 
|ескертпелер  = 
}}

'''Кайелдер''' (индон. ''Suku Kayeli'') — [[Индонезия]]ның Буру аралының шығыс бөлігінде, негізінен Каели шығанағының жағалауында тұратын халық.&lt;ref&gt;Современная энциклопедия КАЙЕЛИ &lt;/ref&gt; Жалпы саны 800 адам,&lt;ref&gt;Значения слов каели https://xn--b1algemdcsb.xn--p1ai/wd/%D0%BA%D0%B0%D0%B5%D0%BB%D0%B8&lt;/ref&gt; кейбір деректерде 5 мың адам.&lt;ref&gt;Современная энциклопедия - кайели http://www.terminy.info/literature/modern-encyclopedia/kayeli&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Кайели https://my-dict.ru/dic/sovremennaya-enciklopediya/201016-kayeli/&lt;/ref&gt;

== Тілі ==
Этногенез процесінде Кайел тілі лингвистикалық жағынан [[буруан тілі]]не және серам кіші тобының кейбір басқа тілдеріне жақын [[каел тілі]]н дамытты. Тіл аясында бес диалектіге бөлінеді.

== Діні ==
Дінге сенушілердің діни байланысы: [[Сунниттер|сүнниттік мұсылмандар]].&lt;ref&gt;Толковый словарь русского языка. https://sanstv.ru/dict/%D0%BA%D0%B0%D0%B9%D0%B5%D0%BB%D0%B8&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
Кайелдердің этникалық негізін XVI ғасырдың ортасында Голландия бекінісінің бақылауындағы буруандық тайпалық көсемдердің рулары құраған. Кейіннен олар амбондықтармен және Шығыс Индонезияның басқа аралдарынан келген иммигранттармен араласып кетті.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;&gt;народы мира / Кайели  http://www.etnolog.ru/people.php?id=KAYE&lt;/ref&gt;

== Кәсібі ==
Шаруашылығының негізі – [[балық аулау]], саго өндіру және эфир майын жасау.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;/&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
{{Әлем халықтары}}
[[Санат:Индонезия этникалық топтары]]</text>
      <sha1>75988sis9cy867hlsi96w5jvk9tvlcz</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060113</id>
      <parentid>3059906</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T18:49:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>дереккөз</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3882" xml:space="preserve">{{Этникалық топ
|атауы      = Кайелдер
|төл атауы  = Suku Kayeli
|сурет      = COLLECTIE TROPENMUSEUM Het lossen van een schip van de KPM op het strand bij Kajeli TMnr 60018564.jpg
|сурет тақырыбы      = 
|саны       = 800
|аймақ      = {{Индонезия}}
|аймақ1     = 
|саны1      = 
|түсініктемелер1     = 
|аймақ2     = 
|саны2      = 
|түсініктемелер2     = 
|аймақ3     = 
|саны3      = 
|түсініктемелер3     = 
|аймақ4     = 
|саны4      = 
|түсініктемелер4     = 
|аймақ5     = 
|саны5      = 
|түсініктемелер5     = 
|аймақ6     = 
|саны6      = 
|түсініктемелер6     = 
|аймақ7     = 
|саны7      = 
|түсініктемелер7     = 
|аймақ8     = 
|саны8      = 
|түсініктемелер8     = 
|аймақ9     = 
|саны9      = 
|түсініктемелер9     = 
|аймақ10    = 
|саны10     = 
|түсініктемелер10    = 
|аймақ11    = 
|саны11     = 
|түсініктемелер11    = 
|аймақ12    = 
|саны12     = 
|түсініктемелер12    = 
|аймақ13    = 
|саны13     = 
|түсініктемелер13    = 
|тілдері    = [[каел тілі]], [[буруан тілі]]
|діні       = [[суннизм]]
|этникалық топтары   = 
|ескертпелер  = 
}}

'''Кайелдер''' (индон. ''Suku Kayeli'') — [[Индонезия]]ның Буру аралының шығыс бөлігінде, негізінен Каели шығанағының жағалауында тұратын халық.&lt;ref&gt;Современная энциклопедия КАЙЕЛИ https://rus-modern-enc.slovaronline.com/4662-%D0%9A%D0%90%D0%99%D0%95%D0%9B%D0%98 &lt;/ref&gt; Жалпы саны 800 адам,&lt;ref&gt;Значения слов каели https://xn--b1algemdcsb.xn--p1ai/wd/%D0%BA%D0%B0%D0%B5%D0%BB%D0%B8&lt;/ref&gt; кейбір деректерде 5 мың адам.&lt;ref&gt;Современная энциклопедия - кайели http://www.terminy.info/literature/modern-encyclopedia/kayeli&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Кайели https://my-dict.ru/dic/sovremennaya-enciklopediya/201016-kayeli/&lt;/ref&gt;

== Тілі ==
Этногенез процесінде Кайел тілі лингвистикалық жағынан [[буруан тілі]]не және серам кіші тобының кейбір басқа тілдеріне жақын [[каел тілі]]н дамытты. Тіл аясында бес диалектіге бөлінеді.

== Діні ==
Дінге сенушілердің діни байланысы: [[Сунниттер|сүнниттік мұсылмандар]].&lt;ref&gt;Толковый словарь русского языка. https://sanstv.ru/dict/%D0%BA%D0%B0%D0%B9%D0%B5%D0%BB%D0%B8&lt;/ref&gt;

== Тарихы ==
Кайелдердің этникалық негізін XVI ғасырдың ортасында Голландия бекінісінің бақылауындағы буруандық тайпалық көсемдердің рулары құраған. Кейіннен олар амбондықтармен және Шығыс Индонезияның басқа аралдарынан келген иммигранттармен араласып кетті.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;&gt;народы мира / Кайели  http://www.etnolog.ru/people.php?id=KAYE&lt;/ref&gt;

== Кәсібі ==
Шаруашылығының негізі – [[балық аулау]], саго өндіру және эфир майын жасау.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;/&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
{{Әлем халықтары}}
[[Санат:Индонезия этникалық топтары]]</text>
      <sha1>rozff46md8xo4ujg6w2q5aeejxwmrax</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Калинга</title>
    <ns>0</ns>
    <id>686286</id>
    <revision>
      <id>3059909</id>
      <timestamp>2022-08-13T12:16:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>Жаңа бетте: '''Калинга''' — [[Лусон]] аралының солтүстік бөлігінде тұратын [[филиппин]]дік халықтардың бірі.   == Дереккөздер == {{дереккөздер}}</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="227" xml:space="preserve">'''Калинга''' — [[Лусон]] аралының солтүстік бөлігінде тұратын [[филиппин]]дік халықтардың бірі.


== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}</text>
      <sha1>lh57k0dz2tre0tmu0t5oplap2s51ybn</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3059910</id>
      <parentid>3059909</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T12:17:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>дереккөз</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="339" xml:space="preserve">'''Калинга''' — [[Лусон]] аралының солтүстік бөлігінде тұратын [[филиппин]]дік халықтардың бірі.&lt;ref&gt;Большая российская энциклопедия https://bigenc.ru/ethnology/text/2035725&lt;/ref&gt;


== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}</text>
      <sha1>df2kgazfm6ywt2lzq94gxkc1uddxvdt</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3059911</id>
      <parentid>3059910</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T12:22:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>толықтыру</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="641" xml:space="preserve">'''Калинга''' — [[Лусон]] аралының солтүстік бөлігінде тұратын [[филиппин]]дік халықтардың бірі.&lt;ref&gt;Большая российская энциклопедия https://bigenc.ru/ethnology/text/2035725&lt;/ref&gt; Олар Кордильера әкімшілік аймағының солтүстік және орталық бөлігінде Калинга, Апаяо, Кагаян, Абра провинцияларында және Таулы провинциясының оңтүстігінде тұрады.


== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}</text>
      <sha1>88o3rmo0edqdhfwf3zt1q9bkznsvmf8</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3059912</id>
      <parentid>3059911</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T12:25:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>толықтыру, дереккөз</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="874" xml:space="preserve">'''Калинга''' — [[Лусон]] аралының солтүстік бөлігінде тұратын [[филиппин]]дік халықтардың бірі.&lt;ref&gt;Большая российская энциклопедия https://bigenc.ru/ethnology/text/2035725&lt;/ref&gt; Олар Кордильера әкімшілік аймағының солтүстік және орталық бөлігінде Калинга, Апаяо, Кагаян, Абра провинцияларында және Таулы провинциясының оңтүстігінде тұрады.

== Тілі ==
[[Калинга тілі]]нде (''балбаласанг'') сөйлейді.&lt;ref&gt;Толковый словарь русского языка. https://sanstv.ru/dict/%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%BD%D0%B3%D0%B0&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}</text>
      <sha1>4n2jbcfli0z5fpbc4v4dxvncz8oadfb</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3059913</id>
      <parentid>3059912</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T12:26:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>/* Тілі */ толықтыру</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="988" xml:space="preserve">'''Калинга''' — [[Лусон]] аралының солтүстік бөлігінде тұратын [[филиппин]]дік халықтардың бірі.&lt;ref&gt;Большая российская энциклопедия https://bigenc.ru/ethnology/text/2035725&lt;/ref&gt; Олар Кордильера әкімшілік аймағының солтүстік және орталық бөлігінде Калинга, Апаяо, Кагаян, Абра провинцияларында және Таулы провинциясының оңтүстігінде тұрады.

== Тілі ==
[[Калинга тілі]]нде (''балбаласанг'') сөйлейді.&lt;ref&gt;Толковый словарь русского языка. https://sanstv.ru/dict/%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%BD%D0%B3%D0%B0&lt;/ref&gt;
Ифугао, бонток, тагал, илокан, ағылшын тілдері де кең таралған.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}</text>
      <sha1>o835ksz67shhkuvj5opzfxfmi2wmd0t</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3059914</id>
      <parentid>3059913</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T12:28:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>толықтыру</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1223" xml:space="preserve">'''Калинга''' — [[Лусон]] аралының солтүстік бөлігінде тұратын [[филиппин]]дік халықтардың бірі.&lt;ref&gt;Большая российская энциклопедия https://bigenc.ru/ethnology/text/2035725&lt;/ref&gt; Олар Кордильера әкімшілік аймағының солтүстік және орталық бөлігінде Калинга, Апаяо, Кагаян, Абра провинцияларында және Таулы провинциясының оңтүстігінде тұрады.

== Тілі ==
[[Калинга тілі]]нде (''балбаласанг'') сөйлейді.&lt;ref&gt;Толковый словарь русского языка. https://sanstv.ru/dict/%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%BD%D0%B3%D0%B0&lt;/ref&gt;
Ифугао, бонток, тагал, илокан, ағылшын тілдері де кең таралған.

== Діні ==
Дінге сенушілердің діни байланысы: дәстүрлі нанымдарды ұстанады, бір бөлігі – католиктік [[Христиандық]]|христиандар]].

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}</text>
      <sha1>8e0whdegmddleswbg1l94hlglwvlcsi</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3059916</id>
      <parentid>3059914</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T12:29:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>/* Діні */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1221" xml:space="preserve">'''Калинга''' — [[Лусон]] аралының солтүстік бөлігінде тұратын [[филиппин]]дік халықтардың бірі.&lt;ref&gt;Большая российская энциклопедия https://bigenc.ru/ethnology/text/2035725&lt;/ref&gt; Олар Кордильера әкімшілік аймағының солтүстік және орталық бөлігінде Калинга, Апаяо, Кагаян, Абра провинцияларында және Таулы провинциясының оңтүстігінде тұрады.

== Тілі ==
[[Калинга тілі]]нде (''балбаласанг'') сөйлейді.&lt;ref&gt;Толковый словарь русского языка. https://sanstv.ru/dict/%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%BD%D0%B3%D0%B0&lt;/ref&gt;
Ифугао, бонток, тагал, илокан, ағылшын тілдері де кең таралған.

== Діні ==
Дінге сенушілердің діни байланысы: дәстүрлі нанымдарды ұстанады, бір бөлігі – католиктік [[Христиандық|христиандар]].

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}</text>
      <sha1>31lroc97ir2ot4tvysdwz15ei2sikdr</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3059918</id>
      <parentid>3059916</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T12:30:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>/* Діні */ дереккөз</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1382" xml:space="preserve">'''Калинга''' — [[Лусон]] аралының солтүстік бөлігінде тұратын [[филиппин]]дік халықтардың бірі.&lt;ref&gt;Большая российская энциклопедия https://bigenc.ru/ethnology/text/2035725&lt;/ref&gt; Олар Кордильера әкімшілік аймағының солтүстік және орталық бөлігінде Калинга, Апаяо, Кагаян, Абра провинцияларында және Таулы провинциясының оңтүстігінде тұрады.

== Тілі ==
[[Калинга тілі]]нде (''балбаласанг'') сөйлейді.&lt;ref&gt;Толковый словарь русского языка. https://sanstv.ru/dict/%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%BD%D0%B3%D0%B0&lt;/ref&gt;
Ифугао, бонток, тагал, илокан, ағылшын тілдері де кең таралған.

== Діні ==
Дінге сенушілердің діни байланысы: дәстүрлі нанымдарды ұстанады, бір бөлігі – католиктік [[Христиандық|христиандар]].&lt;ref&gt;Современная энциклопедия
КАЛИНГА https://rus-modern-enc.slovaronline.com/4691-%D0%9A%D0%90%D0%9B%D0%98%D0%9D%D0%93%D0%90&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}</text>
      <sha1>r4bxo2q3kk9f83o0jzo2bth8pz8m1m4</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3059919</id>
      <parentid>3059918</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T12:31:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>«[[Санат:Филиппин этникалық топтары|Филиппин этникалық топтары]]» деген санатты қосты ([[УП:HOTCAT|HotCat]] құралының көмегімен)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1449" xml:space="preserve">'''Калинга''' — [[Лусон]] аралының солтүстік бөлігінде тұратын [[филиппин]]дік халықтардың бірі.&lt;ref&gt;Большая российская энциклопедия https://bigenc.ru/ethnology/text/2035725&lt;/ref&gt; Олар Кордильера әкімшілік аймағының солтүстік және орталық бөлігінде Калинга, Апаяо, Кагаян, Абра провинцияларында және Таулы провинциясының оңтүстігінде тұрады.

== Тілі ==
[[Калинга тілі]]нде (''балбаласанг'') сөйлейді.&lt;ref&gt;Толковый словарь русского языка. https://sanstv.ru/dict/%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%BD%D0%B3%D0%B0&lt;/ref&gt;
Ифугао, бонток, тагал, илокан, ағылшын тілдері де кең таралған.

== Діні ==
Дінге сенушілердің діни байланысы: дәстүрлі нанымдарды ұстанады, бір бөлігі – католиктік [[Христиандық|христиандар]].&lt;ref&gt;Современная энциклопедия
КАЛИНГА https://rus-modern-enc.slovaronline.com/4691-%D0%9A%D0%90%D0%9B%D0%98%D0%9D%D0%93%D0%90&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Филиппин этникалық топтары]]</text>
      <sha1>3z6osrflm3oeuow4m25pxilkxyfp19s</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3059923</id>
      <parentid>3059919</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T12:38:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>толықтыру</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2030" xml:space="preserve">'''Калинга''' — [[Лусон]] аралының солтүстік бөлігінде тұратын [[филиппин]]дік халықтардың бірі.&lt;ref&gt;Большая российская энциклопедия https://bigenc.ru/ethnology/text/2035725&lt;/ref&gt; Олар Кордильера әкімшілік аймағының солтүстік және орталық бөлігінде Калинга, Апаяо, Кагаян, Абра провинцияларында және Таулы провинциясының оңтүстігінде тұрады.

== Тілі ==
[[Калинга тілі]]нде (''балбаласанг'') сөйлейді.&lt;ref&gt;Толковый словарь русского языка. https://sanstv.ru/dict/%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%BD%D0%B3%D0%B0&lt;/ref&gt;
Ифугао, бонток, тагал, илокан, ағылшын тілдері де кең таралған.

== Діні ==
Дінге сенушілердің діни байланысы: дәстүрлі нанымдарды ұстанады, бір бөлігі – католиктік [[Христиандық|христиандар]].&lt;ref&gt;Современная энциклопедия
КАЛИНГА https://rus-modern-enc.slovaronline.com/4691-%D0%9A%D0%90%D0%9B%D0%98%D0%9D%D0%93%D0%90&lt;/ref&gt;

== Кәсібі ==
Дәстүрлі кәсіптері қолмен атқарылатын [[егіншілік]] ([[күріш]], [[көкөніс]], егінді олар жылына екі рет – маусым және желтоқсан айларында жинайды). Сонымен қатар [[аңшылық]], [[балық аулау]], құрбандық шалу үшін [[буйвол]], [[шошқа]] және [[тауық]] өсіреді. Ротаннан, бамбуктан өрім тоқу, ағаш өңдеу сияқты кәсіптері бар.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Филиппин этникалық топтары]]</text>
      <sha1>dnv86c093nhdu7aseguckux7pfjmp0u</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3059924</id>
      <parentid>3059923</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T12:39:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>/* Кәсібі */ дереккөз</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2138" xml:space="preserve">'''Калинга''' — [[Лусон]] аралының солтүстік бөлігінде тұратын [[филиппин]]дік халықтардың бірі.&lt;ref&gt;Большая российская энциклопедия https://bigenc.ru/ethnology/text/2035725&lt;/ref&gt; Олар Кордильера әкімшілік аймағының солтүстік және орталық бөлігінде Калинга, Апаяо, Кагаян, Абра провинцияларында және Таулы провинциясының оңтүстігінде тұрады.

== Тілі ==
[[Калинга тілі]]нде (''балбаласанг'') сөйлейді.&lt;ref&gt;Толковый словарь русского языка. https://sanstv.ru/dict/%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%BD%D0%B3%D0%B0&lt;/ref&gt;
Ифугао, бонток, тагал, илокан, ағылшын тілдері де кең таралған.

== Діні ==
Дінге сенушілердің діни байланысы: дәстүрлі нанымдарды ұстанады, бір бөлігі – католиктік [[Христиандық|христиандар]].&lt;ref&gt;Современная энциклопедия
КАЛИНГА https://rus-modern-enc.slovaronline.com/4691-%D0%9A%D0%90%D0%9B%D0%98%D0%9D%D0%93%D0%90&lt;/ref&gt;

== Кәсібі ==
Дәстүрлі кәсіптері қолмен атқарылатын [[егіншілік]] ([[күріш]], [[көкөніс]], егінді олар жылына екі рет – маусым және желтоқсан айларында жинайды). Сонымен қатар [[аңшылық]], [[балық аулау]], құрбандық шалу үшін [[буйвол]], [[шошқа]] және [[тауық]] өсіреді. Ротаннан, бамбуктан өрім тоқу, ағаш өңдеу сияқты кәсіптері бар.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;&gt;народы мира / Калинга http://www.etnolog.ru/people.php?id=KALI&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Филиппин этникалық топтары]]</text>
      <sha1>0z12o8j8pa1lkfgwca34je8khx86sqv</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3059926</id>
      <parentid>3059924</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T12:49:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>толықтыру</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2767" xml:space="preserve">'''Калинга''' — [[Лусон]] аралының солтүстік бөлігінде тұратын [[филиппин]]дік халықтардың бірі.&lt;ref&gt;Большая российская энциклопедия https://bigenc.ru/ethnology/text/2035725&lt;/ref&gt; Олар Кордильера әкімшілік аймағының солтүстік және орталық бөлігінде Калинга, Апаяо, Кагаян, Абра провинцияларында және Таулы провинциясының оңтүстігінде тұрады.

== Тілі ==
[[Калинга тілі]]нде (''балбаласанг'') сөйлейді.&lt;ref&gt;Толковый словарь русского языка. https://sanstv.ru/dict/%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%BD%D0%B3%D0%B0&lt;/ref&gt;
Ифугао, бонток, тагал, илокан, ағылшын тілдері де кең таралған.

== Діні ==
Дінге сенушілердің діни байланысы: дәстүрлі нанымдарды ұстанады, бір бөлігі – католиктік [[Христиандық|христиандар]].&lt;ref&gt;Современная энциклопедия
КАЛИНГА https://rus-modern-enc.slovaronline.com/4691-%D0%9A%D0%90%D0%9B%D0%98%D0%9D%D0%93%D0%90&lt;/ref&gt;

== Кәсібі ==
Дәстүрлі кәсіптері қолмен атқарылатын [[егіншілік]] ([[күріш]], [[көкөніс]], егінді олар жылына екі рет – маусым және желтоқсан айларында жинайды). Сонымен қатар [[аңшылық]], [[балық аулау]], құрбандық шалу үшін [[буйвол]], [[шошқа]] және [[тауық]] өсіреді. Ротаннан, бамбуктан өрім тоқу, ағаш өңдеу сияқты кәсіптері бар.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;&gt;народы мира / Калинга http://www.etnolog.ru/people.php?id=KALI&lt;/ref&gt;

== Өмір салты ==
Туыстық есеп екі жақты. Неке – [[Некеден кейінгі қоныс|неолокалдық]]. Балалық шақта құда түсу салты сақталған. Калингалар арасында ''пангат'' - қоғамның ең бай және ең ықпалды мүшелері, ''кадангианг'' - ақсүйектер, ''бэкнанг'' - бай, ''капус'' - кедей болып сарапталады. Пангаталардың негізгі қызметі бұрын бейбіт келісімдер жасау болған.


== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Филиппин этникалық топтары]]</text>
      <sha1>2ubo0xazwntz9zqhevm93mk3d8y6sw3</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3059936</id>
      <parentid>3059926</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T13:15:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>толықтыру</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3251" xml:space="preserve">'''Калинга''' — [[Лусон]] аралының солтүстік бөлігінде тұратын [[филиппин]]дік халықтардың бірі.&lt;ref&gt;Большая российская энциклопедия https://bigenc.ru/ethnology/text/2035725&lt;/ref&gt; Олар Кордильера әкімшілік аймағының солтүстік және орталық бөлігінде Калинга, Апаяо, Кагаян, Абра провинцияларында және Таулы провинциясының оңтүстігінде тұрады.

== Тілі ==
[[Калинга тілі]]нде (''балбаласанг'') сөйлейді.&lt;ref&gt;Толковый словарь русского языка. https://sanstv.ru/dict/%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%BD%D0%B3%D0%B0&lt;/ref&gt;
Ифугао, бонток, тагал, илокан, ағылшын тілдері де кең таралған.

== Діні ==
Дінге сенушілердің діни байланысы: дәстүрлі нанымдарды ұстанады, бір бөлігі – католиктік [[Христиандық|христиандар]].&lt;ref&gt;Современная энциклопедия
КАЛИНГА https://rus-modern-enc.slovaronline.com/4691-%D0%9A%D0%90%D0%9B%D0%98%D0%9D%D0%93%D0%90&lt;/ref&gt;

== Кәсібі ==
Дәстүрлі кәсіптері қолмен атқарылатын [[егіншілік]] ([[күріш]], [[көкөніс]], егінді олар жылына екі рет – маусым және желтоқсан айларында жинайды). Сонымен қатар [[аңшылық]], [[балық аулау]], құрбандық шалу үшін [[буйвол]], [[шошқа]] және [[тауық]] өсіреді. Ротаннан, бамбуктан өрім тоқу, ағаш өңдеу сияқты кәсіптері бар.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;&gt;народы мира / Калинга http://www.etnolog.ru/people.php?id=KALI&lt;/ref&gt;

== Өмір салты ==
Туыстық есеп екі жақты. Неке – [[Некеден кейінгі қоныс|неолокалдық]]. Балалық шақта құда түсу салты сақталған. Калингалар арасында ''пангат'' - қоғамның ең бай және ең ықпалды мүшелері, ''кадангианг'' - ақсүйектер, ''бэкнанг'' - бай, ''капус'' - кедей болып сарапталады. Пангаталардың негізгі қызметі бұрын бейбіт келісімдер жасау болған.

ХХ ғасырдың 30-40 — жылдарына дейін &quot;[[бас аулау]]&quot; дәстүрі сақталды.

Тұрғын үйлері қадаларға орналасқан, төртбұрышты немесе сегізбұрышты, алдыңғы жағында шағын веранда бар. Бұрын үйлер буйвол мүйіздерімен немесе өлтірілген жаулардың бас сүйектерімен безендірілді.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Филиппин этникалық топтары]]</text>
      <sha1>lea6l9d57ive34a6l4ot6ekyp1pkjgi</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3059937</id>
      <parentid>3059936</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T13:17:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>/* Өмір салты */ толықтыру</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3497" xml:space="preserve">'''Калинга''' — [[Лусон]] аралының солтүстік бөлігінде тұратын [[филиппин]]дік халықтардың бірі.&lt;ref&gt;Большая российская энциклопедия https://bigenc.ru/ethnology/text/2035725&lt;/ref&gt; Олар Кордильера әкімшілік аймағының солтүстік және орталық бөлігінде Калинга, Апаяо, Кагаян, Абра провинцияларында және Таулы провинциясының оңтүстігінде тұрады.

== Тілі ==
[[Калинга тілі]]нде (''балбаласанг'') сөйлейді.&lt;ref&gt;Толковый словарь русского языка. https://sanstv.ru/dict/%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%BD%D0%B3%D0%B0&lt;/ref&gt;
Ифугао, бонток, тагал, илокан, ағылшын тілдері де кең таралған.

== Діні ==
Дінге сенушілердің діни байланысы: дәстүрлі нанымдарды ұстанады, бір бөлігі – католиктік [[Христиандық|христиандар]].&lt;ref&gt;Современная энциклопедия
КАЛИНГА https://rus-modern-enc.slovaronline.com/4691-%D0%9A%D0%90%D0%9B%D0%98%D0%9D%D0%93%D0%90&lt;/ref&gt;

== Кәсібі ==
Дәстүрлі кәсіптері қолмен атқарылатын [[егіншілік]] ([[күріш]], [[көкөніс]], егінді олар жылына екі рет – маусым және желтоқсан айларында жинайды). Сонымен қатар [[аңшылық]], [[балық аулау]], құрбандық шалу үшін [[буйвол]], [[шошқа]] және [[тауық]] өсіреді. Ротаннан, бамбуктан өрім тоқу, ағаш өңдеу сияқты кәсіптері бар.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;&gt;народы мира / Калинга http://www.etnolog.ru/people.php?id=KALI&lt;/ref&gt;

== Өмір салты ==
Туыстық есеп екі жақты. Неке – [[Некеден кейінгі қоныс|неолокалдық]]. Балалық шақта құда түсу салты сақталған. Калингалар арасында ''пангат'' - қоғамның ең бай және ең ықпалды мүшелері, ''кадангианг'' - ақсүйектер, ''бэкнанг'' - бай, ''капус'' - кедей болып сарапталады. Пангаталардың негізгі қызметі бұрын бейбіт келісімдер жасау болған.

ХХ ғасырдың 30-40 — жылдарына дейін &quot;[[бас аулау]]&quot; дәстүрі сақталды.

Тұрғын үйлері қадаларға орналасқан, төртбұрышты немесе сегізбұрышты, алдыңғы жағында шағын веранда бар. Бұрын үйлер буйвол мүйіздерімен немесе өлтірілген жаулардың бас сүйектерімен безендірілді.

Негізгі тағам – [[күріш]], [[көкөніс]], [[жеміс]], орман жемістері мен жидектер. [[Ет]]ті діни мерекелерде және отбасылық мерекелерде жейді.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Филиппин этникалық топтары]]</text>
      <sha1>9x4rafvirw2n2srxi5r3osb66hoclsd</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3059940</id>
      <parentid>3059937</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T13:23:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>/* Өмір салты */ толықтыру</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4150" xml:space="preserve">'''Калинга''' — [[Лусон]] аралының солтүстік бөлігінде тұратын [[филиппин]]дік халықтардың бірі.&lt;ref&gt;Большая российская энциклопедия https://bigenc.ru/ethnology/text/2035725&lt;/ref&gt; Олар Кордильера әкімшілік аймағының солтүстік және орталық бөлігінде Калинга, Апаяо, Кагаян, Абра провинцияларында және Таулы провинциясының оңтүстігінде тұрады.

== Тілі ==
[[Калинга тілі]]нде (''балбаласанг'') сөйлейді.&lt;ref&gt;Толковый словарь русского языка. https://sanstv.ru/dict/%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%BD%D0%B3%D0%B0&lt;/ref&gt;
Ифугао, бонток, тагал, илокан, ағылшын тілдері де кең таралған.

== Діні ==
Дінге сенушілердің діни байланысы: дәстүрлі нанымдарды ұстанады, бір бөлігі – католиктік [[Христиандық|христиандар]].&lt;ref&gt;Современная энциклопедия
КАЛИНГА https://rus-modern-enc.slovaronline.com/4691-%D0%9A%D0%90%D0%9B%D0%98%D0%9D%D0%93%D0%90&lt;/ref&gt;

== Кәсібі ==
Дәстүрлі кәсіптері қолмен атқарылатын [[егіншілік]] ([[күріш]], [[көкөніс]], егінді олар жылына екі рет – маусым және желтоқсан айларында жинайды). Сонымен қатар [[аңшылық]], [[балық аулау]], құрбандық шалу үшін [[буйвол]], [[шошқа]] және [[тауық]] өсіреді. Ротаннан, бамбуктан өрім тоқу, ағаш өңдеу сияқты кәсіптері бар.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;&gt;народы мира / Калинга http://www.etnolog.ru/people.php?id=KALI&lt;/ref&gt;

== Өмір салты ==
Туыстық есеп екі жақты. Неке – [[Некеден кейінгі қоныс|неолокалдық]]. Балалық шақта құда түсу салты сақталған. Калингалар арасында ''пангат'' - қоғамның ең бай және ең ықпалды мүшелері, ''кадангианг'' - ақсүйектер, ''бэкнанг'' - бай, ''капус'' - кедей болып сарапталады. Пангаталардың негізгі қызметі бұрын бейбіт келісімдер жасау болған.

ХХ ғасырдың 30-40 — жылдарына дейін &quot;[[бас аулау]]&quot; дәстүрі сақталды.

Тұрғын үйлері қадаларға орналасқан, төртбұрышты немесе сегізбұрышты, алдыңғы жағында шағын веранда бар. Бұрын үйлер буйвол мүйіздерімен немесе өлтірілген жаулардың бас сүйектерімен безендірілді.

Негізгі тағам – [[күріш]], [[көкөніс]], [[жеміс]], орман жемістері мен жидектер. [[Ет]]ті діни мерекелерде және отбасылық мерекелерде жейді.

Дәстүрлі ерлер киімі – жамбасты жауып тұратын орама маталар, әйелдердікі – қара, сары, ақ жолақтары бар тігілмеген белдемше. 20 ғасырдың екінші жартысында заманауи киімдер тарай бастады. Зергерлік бұйымдарды - алқалар, білезіктер, сырғаларды молынан пайдаланады. Ерлерде иықтан иыққа дейін көк жолақ түрінде, әйелдерде - иықтан қолға дейін татуировка бар.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Филиппин этникалық топтары]]</text>
      <sha1>svucs7tf9jsvinft40n3h1hnyls6kdh</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3059941</id>
      <parentid>3059940</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T13:24:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>дереккөз</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4174" xml:space="preserve">'''Калинга''' — [[Лусон]] аралының солтүстік бөлігінде тұратын [[филиппин]]дік халықтардың бірі.&lt;ref&gt;Большая российская энциклопедия https://bigenc.ru/ethnology/text/2035725&lt;/ref&gt; Олар Кордильера әкімшілік аймағының солтүстік және орталық бөлігінде Калинга, Апаяо, Кагаян, Абра провинцияларында және Таулы провинциясының оңтүстігінде тұрады.

== Тілі ==
[[Калинга тілі]]нде (''балбаласанг'') сөйлейді.&lt;ref&gt;Толковый словарь русского языка. https://sanstv.ru/dict/%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%BD%D0%B3%D0%B0&lt;/ref&gt;
Ифугао, бонток, тагал, илокан, ағылшын тілдері де кең таралған.

== Діні ==
Дінге сенушілердің діни байланысы: дәстүрлі нанымдарды ұстанады, бір бөлігі – католиктік [[Христиандық|христиандар]].&lt;ref&gt;Современная энциклопедия
КАЛИНГА https://rus-modern-enc.slovaronline.com/4691-%D0%9A%D0%90%D0%9B%D0%98%D0%9D%D0%93%D0%90&lt;/ref&gt;

== Кәсібі ==
Дәстүрлі кәсіптері қолмен атқарылатын [[егіншілік]] ([[күріш]], [[көкөніс]], егінді олар жылына екі рет – маусым және желтоқсан айларында жинайды). Сонымен қатар [[аңшылық]], [[балық аулау]], құрбандық шалу үшін [[буйвол]], [[шошқа]] және [[тауық]] өсіреді. Ротаннан, бамбуктан өрім тоқу, ағаш өңдеу сияқты кәсіптері бар.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;&gt;народы мира / Калинга http://www.etnolog.ru/people.php?id=KALI&lt;/ref&gt;

== Өмір салты ==
Туыстық есеп екі жақты. Неке – [[Некеден кейінгі қоныс|неолокалдық]]. Балалық шақта құда түсу салты сақталған. Калингалар арасында ''пангат'' - қоғамның ең бай және ең ықпалды мүшелері, ''кадангианг'' - ақсүйектер, ''бэкнанг'' - бай, ''капус'' - кедей болып сарапталады. Пангаталардың негізгі қызметі бұрын бейбіт келісімдер жасау болған.

ХХ ғасырдың 30-40 — жылдарына дейін &quot;[[бас аулау]]&quot; дәстүрі сақталды.

Тұрғын үйлері қадаларға орналасқан, төртбұрышты немесе сегізбұрышты, алдыңғы жағында шағын веранда бар. Бұрын үйлер буйвол мүйіздерімен немесе өлтірілген жаулардың бас сүйектерімен безендірілді.

Негізгі тағам – [[күріш]], [[көкөніс]], [[жеміс]], орман жемістері мен жидектер. [[Ет]]ті діни мерекелерде және отбасылық мерекелерде жейді.

Дәстүрлі ерлер киімі – жамбасты жауып тұратын орама маталар, әйелдердікі – қара, сары, ақ жолақтары бар тігілмеген белдемше. 20 ғасырдың екінші жартысында заманауи киімдер тарай бастады. Зергерлік бұйымдарды - алқалар, білезіктер, сырғаларды молынан пайдаланады. Ерлерде иықтан иыққа дейін көк жолақ түрінде, әйелдерде - иықтан қолға дейін татуировка бар.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;/&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Филиппин этникалық топтары]]</text>
      <sha1>5s4g9m16orgt55j3xx8eoqx7g3tfpho</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3059944</id>
      <parentid>3059941</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T13:27:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>үлгі, толықтыру</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5604" xml:space="preserve">{{Этникалық топ
|атауы      = Калинга
|төл атауы  = 
|сурет      = 
|сурет тақырыбы      = 
|саны       = 120 000
|аймақ      = {{PHI}} 
|аймақ1     = 
|саны1      = 
|түсініктемелер1     = 
|аймақ2     = 
|саны2      = 
|түсініктемелер2     = 
|аймақ3     = 
|саны3      = 
|түсініктемелер3     = 
|аймақ4     = 
|саны4      = 
|түсініктемелер4     = 
|аймақ5     = 
|саны5      = 
|түсініктемелер5     = 
|аймақ6     = 
|саны6      = 
|түсініктемелер6     = 
|аймақ7     = 
|саны7      = 
|түсініктемелер7     = 
|аймақ8     = 
|саны8      = 
|түсініктемелер8     = 
|аймақ9     = 
|саны9      = 
|түсініктемелер9     = 
|аймақ10    = 
|саны10     = 
|түсініктемелер10    = 
|аймақ11    = 
|саны11     = 
|түсініктемелер11    = 
|аймақ12    = 
|саны12     = 
|түсініктемелер12    = 
|аймақ13    = 
|саны13     = 
|түсініктемелер13    = 
|тілдері    = [[Калинга тілі]]
|діні       = дәстүрлі нанымдар, [[христиандық]]  
|этникалық топтары   = 
|ескертпелер  = 
}}

'''Калинга''' — [[Лусон]] аралының солтүстік бөлігінде тұратын [[филиппин]]дік халықтардың бірі.&lt;ref&gt;Большая российская энциклопедия https://bigenc.ru/ethnology/text/2035725&lt;/ref&gt; Олар Кордильера әкімшілік аймағының солтүстік және орталық бөлігінде Калинга, Апаяо, Кагаян, Абра провинцияларында және Таулы провинциясының оңтүстігінде тұрады. Саны 120 мың адам.

== Тілі ==
[[Калинга тілі]]нде (''балбаласанг'') сөйлейді.&lt;ref&gt;Толковый словарь русского языка. https://sanstv.ru/dict/%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%BD%D0%B3%D0%B0&lt;/ref&gt;
Ифугао, бонток, тагал, илокан, ағылшын тілдері де кең таралған.

== Діні ==
Дінге сенушілердің діни байланысы: дәстүрлі нанымдарды ұстанады, бір бөлігі – католиктік [[Христиандық|христиандар]].&lt;ref&gt;Современная энциклопедия
КАЛИНГА https://rus-modern-enc.slovaronline.com/4691-%D0%9A%D0%90%D0%9B%D0%98%D0%9D%D0%93%D0%90&lt;/ref&gt;

== Кәсібі ==
Дәстүрлі кәсіптері қолмен атқарылатын [[егіншілік]] ([[күріш]], [[көкөніс]], егінді олар жылына екі рет – маусым және желтоқсан айларында жинайды). Сонымен қатар [[аңшылық]], [[балық аулау]], құрбандық шалу үшін [[буйвол]], [[шошқа]] және [[тауық]] өсіреді. Ротаннан, бамбуктан өрім тоқу, ағаш өңдеу сияқты кәсіптері бар.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;&gt;народы мира / Калинга http://www.etnolog.ru/people.php?id=KALI&lt;/ref&gt;

== Өмір салты ==
Туыстық есеп екі жақты. Неке – [[Некеден кейінгі қоныс|неолокалдық]]. Балалық шақта құда түсу салты сақталған. Калингалар арасында ''пангат'' - қоғамның ең бай және ең ықпалды мүшелері, ''кадангианг'' - ақсүйектер, ''бэкнанг'' - бай, ''капус'' - кедей болып сарапталады. Пангаталардың негізгі қызметі бұрын бейбіт келісімдер жасау болған.

ХХ ғасырдың 30-40 — жылдарына дейін &quot;[[бас аулау]]&quot; дәстүрі сақталды.

Тұрғын үйлері қадаларға орналасқан, төртбұрышты немесе сегізбұрышты, алдыңғы жағында шағын веранда бар. Бұрын үйлер буйвол мүйіздерімен немесе өлтірілген жаулардың бас сүйектерімен безендірілді.

Негізгі тағам – [[күріш]], [[көкөніс]], [[жеміс]], орман жемістері мен жидектер. [[Ет]]ті діни мерекелерде және отбасылық мерекелерде жейді.

Дәстүрлі ерлер киімі – жамбасты жауып тұратын орама маталар, әйелдердікі – қара, сары, ақ жолақтары бар тігілмеген белдемше. 20 ғасырдың екінші жартысында заманауи киімдер тарай бастады. Зергерлік бұйымдарды - алқалар, білезіктер, сырғаларды молынан пайдаланады. Ерлерде иықтан иыққа дейін көк жолақ түрінде, әйелдерде - иықтан қолға дейін татуировка бар.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;/&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Филиппин этникалық топтары]]</text>
      <sha1>9c0b3fgzk0z3rdfkuvmtkqt5ef8vah9</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3059946</id>
      <parentid>3059944</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T13:28:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>үлгі, сурет қою</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5643" xml:space="preserve">{{Этникалық топ
|атауы      = Калинга
|төл атауы  = 
|сурет      = Kalinga peace pact holder with wife.JPG
|сурет тақырыбы      = 
|саны       = 120 000
|аймақ      = {{PHI}} 
|аймақ1     = 
|саны1      = 
|түсініктемелер1     = 
|аймақ2     = 
|саны2      = 
|түсініктемелер2     = 
|аймақ3     = 
|саны3      = 
|түсініктемелер3     = 
|аймақ4     = 
|саны4      = 
|түсініктемелер4     = 
|аймақ5     = 
|саны5      = 
|түсініктемелер5     = 
|аймақ6     = 
|саны6      = 
|түсініктемелер6     = 
|аймақ7     = 
|саны7      = 
|түсініктемелер7     = 
|аймақ8     = 
|саны8      = 
|түсініктемелер8     = 
|аймақ9     = 
|саны9      = 
|түсініктемелер9     = 
|аймақ10    = 
|саны10     = 
|түсініктемелер10    = 
|аймақ11    = 
|саны11     = 
|түсініктемелер11    = 
|аймақ12    = 
|саны12     = 
|түсініктемелер12    = 
|аймақ13    = 
|саны13     = 
|түсініктемелер13    = 
|тілдері    = [[Калинга тілі]]
|діні       = дәстүрлі нанымдар, [[христиандық]]  
|этникалық топтары   = 
|ескертпелер  = 
}}

'''Калинга''' — [[Лусон]] аралының солтүстік бөлігінде тұратын [[филиппин]]дік халықтардың бірі.&lt;ref&gt;Большая российская энциклопедия https://bigenc.ru/ethnology/text/2035725&lt;/ref&gt; Олар Кордильера әкімшілік аймағының солтүстік және орталық бөлігінде Калинга, Апаяо, Кагаян, Абра провинцияларында және Таулы провинциясының оңтүстігінде тұрады. Саны 120 мың адам.

== Тілі ==
[[Калинга тілі]]нде (''балбаласанг'') сөйлейді.&lt;ref&gt;Толковый словарь русского языка. https://sanstv.ru/dict/%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%BD%D0%B3%D0%B0&lt;/ref&gt;
Ифугао, бонток, тагал, илокан, ағылшын тілдері де кең таралған.

== Діні ==
Дінге сенушілердің діни байланысы: дәстүрлі нанымдарды ұстанады, бір бөлігі – католиктік [[Христиандық|христиандар]].&lt;ref&gt;Современная энциклопедия
КАЛИНГА https://rus-modern-enc.slovaronline.com/4691-%D0%9A%D0%90%D0%9B%D0%98%D0%9D%D0%93%D0%90&lt;/ref&gt;

== Кәсібі ==
Дәстүрлі кәсіптері қолмен атқарылатын [[егіншілік]] ([[күріш]], [[көкөніс]], егінді олар жылына екі рет – маусым және желтоқсан айларында жинайды). Сонымен қатар [[аңшылық]], [[балық аулау]], құрбандық шалу үшін [[буйвол]], [[шошқа]] және [[тауық]] өсіреді. Ротаннан, бамбуктан өрім тоқу, ағаш өңдеу сияқты кәсіптері бар.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;&gt;народы мира / Калинга http://www.etnolog.ru/people.php?id=KALI&lt;/ref&gt;

== Өмір салты ==
Туыстық есеп екі жақты. Неке – [[Некеден кейінгі қоныс|неолокалдық]]. Балалық шақта құда түсу салты сақталған. Калингалар арасында ''пангат'' - қоғамның ең бай және ең ықпалды мүшелері, ''кадангианг'' - ақсүйектер, ''бэкнанг'' - бай, ''капус'' - кедей болып сарапталады. Пангаталардың негізгі қызметі бұрын бейбіт келісімдер жасау болған.

ХХ ғасырдың 30-40 — жылдарына дейін &quot;[[бас аулау]]&quot; дәстүрі сақталды.

Тұрғын үйлері қадаларға орналасқан, төртбұрышты немесе сегізбұрышты, алдыңғы жағында шағын веранда бар. Бұрын үйлер буйвол мүйіздерімен немесе өлтірілген жаулардың бас сүйектерімен безендірілді.

Негізгі тағам – [[күріш]], [[көкөніс]], [[жеміс]], орман жемістері мен жидектер. [[Ет]]ті діни мерекелерде және отбасылық мерекелерде жейді.

Дәстүрлі ерлер киімі – жамбасты жауып тұратын орама маталар, әйелдердікі – қара, сары, ақ жолақтары бар тігілмеген белдемше. 20 ғасырдың екінші жартысында заманауи киімдер тарай бастады. Зергерлік бұйымдарды - алқалар, білезіктер, сырғаларды молынан пайдаланады. Ерлерде иықтан иыққа дейін көк жолақ түрінде, әйелдерде - иықтан қолға дейін татуировка бар.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;/&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Филиппин этникалық топтары]]</text>
      <sha1>75y9sf6alwlmqe23xoxiqa3b04cowo5</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3059947</id>
      <parentid>3059946</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T13:31:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Мағыпар</username>
        <id>100137</id>
      </contributor>
      <comment>үлгі, толықтыру</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5674" xml:space="preserve">{{Этникалық топ
|атауы      = Калинга
|төл атауы  = 
|сурет      = Kalinga peace pact holder with wife.JPG
|сурет тақырыбы      = 
|саны       = 120 000
|аймақ      = {{PHI}} 
|аймақ1     = 
|саны1      = 
|түсініктемелер1     = 
|аймақ2     = 
|саны2      = 
|түсініктемелер2     = 
|аймақ3     = 
|саны3      = 
|түсініктемелер3     = 
|аймақ4     = 
|саны4      = 
|түсініктемелер4     = 
|аймақ5     = 
|саны5      = 
|түсініктемелер5     = 
|аймақ6     = 
|саны6      = 
|түсініктемелер6     = 
|аймақ7     = 
|саны7      = 
|түсініктемелер7     = 
|аймақ8     = 
|саны8      = 
|түсініктемелер8     = 
|аймақ9     = 
|саны9      = 
|түсініктемелер9     = 
|аймақ10    = 
|саны10     = 
|түсініктемелер10    = 
|аймақ11    = 
|саны11     = 
|түсініктемелер11    = 
|аймақ12    = 
|саны12     = 
|түсініктемелер12    = 
|аймақ13    = 
|саны13     = 
|түсініктемелер13    = 
|тілдері    = [[Калинга тілі]]
|діні       = дәстүрлі нанымдар, [[христиандық]]  
|этникалық топтары   = 
|ескертпелер  = 
}}

'''Калинга''' — [[Лусон]] аралының солтүстік бөлігінде тұратын [[филиппин]]дік халықтардың бірі.&lt;ref&gt;Большая российская энциклопедия https://bigenc.ru/ethnology/text/2035725&lt;/ref&gt; Олар Кордильера әкімшілік аймағының солтүстік және орталық бөлігінде Калинга, Апаяо, Кагаян, Абра провинцияларында және Таулы провинциясының оңтүстігінде тұрады. Саны 120 мың адам.

== Тілі ==
[[Калинга тілі]]нде (''балбаласанг'') сөйлейді.&lt;ref&gt;Толковый словарь русского языка. https://sanstv.ru/dict/%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%BD%D0%B3%D0%B0&lt;/ref&gt;
Ифугао, бонток, тагал, илокан, ағылшын тілдері де кең таралған.

== Діні ==
Дінге сенушілердің діни байланысы: дәстүрлі нанымдарды ұстанады, бір бөлігі – католиктік [[Христиандық|христиандар]].&lt;ref&gt;Современная энциклопедия
КАЛИНГА https://rus-modern-enc.slovaronline.com/4691-%D0%9A%D0%90%D0%9B%D0%98%D0%9D%D0%93%D0%90&lt;/ref&gt;

== Кәсібі ==
Дәстүрлі кәсіптері қолмен атқарылатын [[егіншілік]] ([[күріш]], [[көкөніс]], егінді олар жылына екі рет – маусым және желтоқсан айларында жинайды). Сонымен қатар [[аңшылық]], [[балық аулау]], құрбандық шалу үшін [[буйвол]], [[шошқа]] және [[тауық]] өсіреді. Ротаннан, бамбуктан өрім тоқу, ағаш өңдеу сияқты кәсіптері бар.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;&gt;народы мира / Калинга http://www.etnolog.ru/people.php?id=KALI&lt;/ref&gt;

== Өмір салты ==
Туыстық есеп екі жақты. Неке – [[Некеден кейінгі қоныс|неолокалдық]]. Балалық шақта құда түсу салты сақталған. Калингалар арасында ''пангат'' - қоғамның ең бай және ең ықпалды мүшелері, ''кадангианг'' - ақсүйектер, ''бэкнанг'' - бай, ''капус'' - кедей болып сарапталады. Пангаталардың негізгі қызметі бұрын бейбіт келісімдер жасау болған.

ХХ ғасырдың 30-40 — жылдарына дейін &quot;[[бас аулау]]&quot; дәстүрі сақталды.

Тұрғын үйлері қадаларға орналасқан, төртбұрышты немесе сегізбұрышты, алдыңғы жағында шағын веранда бар. Бұрын үйлер буйвол мүйіздерімен немесе өлтірілген жаулардың бас сүйектерімен безендірілді.

Негізгі тағам – [[күріш]], [[көкөніс]], [[жеміс]], орман жемістері мен жидектер. [[Ет]]ті діни мерекелерде және отбасылық мерекелерде жейді.

Дәстүрлі ерлер киімі – жамбасты жауып тұратын орама маталар, әйелдердікі – қара, сары, ақ жолақтары бар тігілмеген белдемше. 20 ғасырдың екінші жартысында заманауи киімдер тарай бастады. Зергерлік бұйымдарды - алқалар, білезіктер, сырғаларды молынан пайдаланады. Ерлерде иықтан иыққа дейін көк жолақ түрінде, әйелдерде - иықтан қолға дейін татуировка бар.&lt;ref name=&quot;Reference1&quot;/&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
{{Әлем халықтары}}
[[Санат:Филиппин этникалық топтары]]</text>
      <sha1>j1rbc7xehhkbi4mjnq1o48cgo5j7kjo</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Республика-Ата Жұрт</title>
    <ns>0</ns>
    <id>686287</id>
    <revision>
      <id>3059920</id>
      <timestamp>2022-08-13T12:37:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Malik Nursultan B</username>
        <id>111493</id>
      </contributor>
      <comment>Жаңа бетте: {{Партия|партия атауы=Республика-Ата Жұрт|шынайы атауы={{lang-ky|Республика-Ата Журт}}|аббревиатура=|логотипі=RAJ logo.png|сурет атауы=РАЖ логотипі|басшысы=[[Қамчыбек Қыдыршайұлы Ташиев|Қамчыбек Ташиев]]|негіздеуші=[[Республика (Қырғызстан партиясы)|Республика]]&lt;br&gt;Ата-Ж...</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2694" xml:space="preserve">{{Партия|партия атауы=Республика-Ата Жұрт|шынайы атауы={{lang-ky|Республика-Ата Журт}}|аббревиатура=|логотипі=RAJ logo.png|сурет атауы=РАЖ логотипі|басшысы=[[Қамчыбек Қыдыршайұлы Ташиев|Қамчыбек Ташиев]]|негіздеуші=[[Республика (Қырғызстан партиясы)|Республика]]&lt;br&gt;[[Ата-Жұрт]]|құрылуы=[[20 қазан]] [[2014 жыл]]|штаб-пәтері=Манас даңғылы 41/1, [[Бішкек]], [[Қырғызстан]]|идеологиясы=[[Реформизм]]&lt;br&gt;[[Либерализм]]&lt;br&gt;[[Центризм]]|ресми сайты=https://respublika-atajurt.kg/|мүшелер саны=47 651 адам|Жоғарғы палатадағы орындар_параметр=[[Жоғарғы Кеңес (Қырғызстан)|Жоғарғы Кеңес]]тегі орын саны|Жоғарғы палатадағы орындар={{Партия/Орындар|28|120|#FFD72D}}|таратылуы=[[2019 жыл]]}}'''Республика-Ата Жұрт''' ({{Lang-ky|Республика Ата-Журт}}) — [[Қырғызстан|Қырғызстанның]] [[Жоғарғы Кеңес (Қырғызстан)|Жоғарғы Кеңесінде]] мүшелік етіп жатқан 6 партияның бірі. [[2014 жыл|2014 жылы]] [[20 қазан]] күні [[Республика (Қырғызстан партиясы)|Республика]] және [[Ата-Жұрт]] партияларының бірігуінен пайда болған. Партияның басшылары — Қырғыз Республикасы Мемлекеттік Қауіпсіздік комитетінің төрағасы [[Қамчыбек Қыдыршайұлы Ташиев|Қамчыбек Ташиев]] және бұрыңғы [[Қырғызстан Министрлер Кабинетінің төрағасы|премьер-министр]] [[Өмірбек Бабанов]].

[[2015 жыл|2015 жылы]] партия 315 446 дауыс (20,8%) жинап, [[Жоғарғы Кеңес (Қырғызстан)|Кеңес құрамындағы]] екінші ең үлкен партия болып шықты. [[2020 жыл|2020 жылы]] екі партия қайта бөлінді.&lt;ref&gt;[https://www.rferl.org/a/the-biggest-party-in-kyrgyzstan-continues-to-splinter-amid-infighting/30641640.html The Biggest Party In Kyrgyzstan Continues To Splinter Amid Infighting] Азаттық радиосы.&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{Дереккөздер}}</text>
      <sha1>rscqkevkevxfnbr6nsxx5l84qfr8jk0</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3059921</id>
      <parentid>3059920</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T12:37:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Malik Nursultan B</username>
        <id>111493</id>
      </contributor>
      <comment>/* Дереккөздер */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2814" xml:space="preserve">{{Партия|партия атауы=Республика-Ата Жұрт|шынайы атауы={{lang-ky|Республика-Ата Журт}}|аббревиатура=|логотипі=RAJ logo.png|сурет атауы=РАЖ логотипі|басшысы=[[Қамчыбек Қыдыршайұлы Ташиев|Қамчыбек Ташиев]]|негіздеуші=[[Республика (Қырғызстан партиясы)|Республика]]&lt;br&gt;[[Ата-Жұрт]]|құрылуы=[[20 қазан]] [[2014 жыл]]|штаб-пәтері=Манас даңғылы 41/1, [[Бішкек]], [[Қырғызстан]]|идеологиясы=[[Реформизм]]&lt;br&gt;[[Либерализм]]&lt;br&gt;[[Центризм]]|ресми сайты=https://respublika-atajurt.kg/|мүшелер саны=47 651 адам|Жоғарғы палатадағы орындар_параметр=[[Жоғарғы Кеңес (Қырғызстан)|Жоғарғы Кеңес]]тегі орын саны|Жоғарғы палатадағы орындар={{Партия/Орындар|28|120|#FFD72D}}|таратылуы=[[2019 жыл]]}}'''Республика-Ата Жұрт''' ({{Lang-ky|Республика Ата-Журт}}) — [[Қырғызстан|Қырғызстанның]] [[Жоғарғы Кеңес (Қырғызстан)|Жоғарғы Кеңесінде]] мүшелік етіп жатқан 6 партияның бірі. [[2014 жыл|2014 жылы]] [[20 қазан]] күні [[Республика (Қырғызстан партиясы)|Республика]] және [[Ата-Жұрт]] партияларының бірігуінен пайда болған. Партияның басшылары — Қырғыз Республикасы Мемлекеттік Қауіпсіздік комитетінің төрағасы [[Қамчыбек Қыдыршайұлы Ташиев|Қамчыбек Ташиев]] және бұрыңғы [[Қырғызстан Министрлер Кабинетінің төрағасы|премьер-министр]] [[Өмірбек Бабанов]].

[[2015 жыл|2015 жылы]] партия 315 446 дауыс (20,8%) жинап, [[Жоғарғы Кеңес (Қырғызстан)|Кеңес құрамындағы]] екінші ең үлкен партия болып шықты. [[2020 жыл|2020 жылы]] екі партия қайта бөлінді.&lt;ref&gt;[https://www.rferl.org/a/the-biggest-party-in-kyrgyzstan-continues-to-splinter-amid-infighting/30641640.html The Biggest Party In Kyrgyzstan Continues To Splinter Amid Infighting] Азаттық радиосы.&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{Дереккөздер}}

[[Санат:Қырғызстан саясаты]]
[[Санат:Қырғызстан саяси партиялары]]</text>
      <sha1>cdd0q1zomialixzboe6iy8zr2o6iba7</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Бурят Автономиялы Советтік Социалистік Республикасы</title>
    <ns>0</ns>
    <id>686288</id>
    <redirect title="Бурят Автономиялы Кеңестік Социалистік Республикасы" />
    <revision>
      <id>3059934</id>
      <timestamp>2022-08-13T13:03:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Malik Nursultan B</username>
        <id>111493</id>
      </contributor>
      <comment>Malik Nursultan B [[Бурят Автономиялы Советтік Социалистік Республикасы]] бетін [[Бурят Автономиялы Кеңестік Социалистік Республикасы]] бетіне жылжытты</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="114" xml:space="preserve">#АЙДАУ [[Бурят Автономиялы Кеңестік Социалистік Республикасы]]</text>
      <sha1>3uqdvaxktknuhvvuiw9oku0hoc31oqr</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:Zhenis</title>
    <ns>3</ns>
    <id>686289</id>
    <revision>
      <id>3059935</id>
      <timestamp>2022-08-13T13:13:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>New user message</username>
        <id>61167</id>
      </contributor>
      <comment>[[Template:Қош_келдіңіз|Қарсы алу хабарламасын]] жаңа қатысушы талқылау бетіне жазу.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="312" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=Zhenis}}

-- [[Қатысушы:GanS NIS|&lt;span style=&quot;text-shadow:gray 4px 4px 3px;&quot;&gt;&lt;font face=&quot;AR Cena&quot; color=&quot;black&quot;&gt;&lt;b&gt;Fани&lt;/b&gt;&lt;/font&gt;&lt;/span&gt;]] ([[Қатысушы талқылауы:GanS NIS|талқылауы]]) 19:13, 2022 ж. тамыздың 13 (+06)</text>
      <sha1>dhsckcyt588nryi1lwldncdgd7tzws4</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:Mrleastweasel111</title>
    <ns>3</ns>
    <id>686290</id>
    <revision>
      <id>3059949</id>
      <timestamp>2022-08-13T13:33:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>New user message</username>
        <id>61167</id>
      </contributor>
      <comment>[[Template:Қош_келдіңіз|Қарсы алу хабарламасын]] жаңа қатысушы талқылау бетіне жазу.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="213" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=Mrleastweasel111}}

-- [[Қатысушы:Kaiyr|Kaiyr]] ([[Қатысушы талқылауы:Kaiyr|талқылауы]] 19:33, 2022 ж. тамыздың 13 (+06)</text>
      <sha1>5wmfl6r3b1od955nzp99bc39tuj7p82</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:Delasmos</title>
    <ns>3</ns>
    <id>686291</id>
    <revision>
      <id>3059950</id>
      <timestamp>2022-08-13T13:41:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>New user message</username>
        <id>61167</id>
      </contributor>
      <comment>[[Template:Қош_келдіңіз|Қарсы алу хабарламасын]] жаңа қатысушы талқылау бетіне жазу.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="233" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=Delasmos}}

-- [[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 19:41, 2022 ж. тамыздың 13 (+06)</text>
      <sha1>an93ud7qxmid8kpzl0cr3y75lkjnpcz</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:Цехаикс</title>
    <ns>3</ns>
    <id>686292</id>
    <revision>
      <id>3059955</id>
      <timestamp>2022-08-13T14:29:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>New user message</username>
        <id>61167</id>
      </contributor>
      <comment>[[Template:Қош_келдіңіз|Қарсы алу хабарламасын]] жаңа қатысушы талқылау бетіне жазу.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="211" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=Цехаикс}}

-- [[Қатысушы:Kaiyr|Kaiyr]] ([[Қатысушы талқылауы:Kaiyr|талқылауы]] 20:29, 2022 ж. тамыздың 13 (+06)</text>
      <sha1>qgmmctgynoxjifz504tjrwwolwogy59</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Шәмілқала</title>
    <ns>0</ns>
    <id>686295</id>
    <revision>
      <id>3059988</id>
      <timestamp>2022-08-13T16:32:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Орел Карл</username>
        <id>81620</id>
      </contributor>
      <comment>Жаңа бетте: {{Елді мекен-Ресей  |статусы                 = Кент  |қазақша атауы           = Шәмілқала  |шынайы атауы            = {{Lang-av|Шамилхъала}}  |сурет                   = Пос. Шамилькала, Дагестан.png  |сурет атауы             =   |елтаңба                 = Герб п. Шамилькала.png  |ту                      =   |елтаңба сипаттамасы...</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8612" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Ресей
 |статусы                 = Кент
 |қазақша атауы           = Шәмілқала
 |шынайы атауы            = {{Lang-av|Шамилхъала}}
 |сурет                   = Пос. Шамилькала, Дагестан.png
 |сурет атауы             = 
 |елтаңба                 = Герб п. Шамилькала.png
 |ту                      = 
 |елтаңба сипаттамасы     = 
 |ту сипаттамасы          = 
 |елтаңба ені             = 
 |ту ені                  = 
 |lat_dir =N|lat_deg= 42|lat_min= 41|lat_sec= 14
 |lon_dir =E|lon_deg= 46|lon_min= 51|lon_sec= 59
  |CoordAddon             =
  |CoordScale             = 
 |ел картасы              = 
 |аймақ картасы           = 
 |аудан картасы           = 
 |ел картасының өлшемi    = 
 |аймақ картасының өлшемi = 
 |аудан картасының өлшемi = 
 |аймағы                  = Дағыстан
 |кестедегі аймақ         = Дағыстан
 |аудан түрі              = Муниципалды аудан
 |ауданы                  = Унсокол ауданы
 |кестедегі аудан         = Унсокол
 |мекен түрі              = Қалалық мекен
 |мекені                  = Шәмілқала
 |кестедегі мекен         = Шәмілқала кенті
 |ішкі бөлінісі           = 
 |басшының түрi           = Басшысы
 |басшысы                 = Гаджиев Малагусен Магомаевич
 |құрылған уақыты         = [[1985 жыл|1985 жылы]]
 |алғашқы дерек           = 
 |бұрынғы атаулары        = [[1991 жыл|1991]] дейін — ''Светогорск''
 |статус алуы             = 
 |жер аумағы              = 
 |биiктiктiң түрi         = 
 |орталығының биiктігі    = 600
 |климаты                 = қоңыржай
 |ресми тілі              = 
  |тұрғыны                = {{өсім}} 4925
  |санақ жылы             = 2022
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = [[Аварлар|аварлар]] және т.б.
  |конфессионалдық құрамы = [[Мұсылман|мұсылман]] [[Сунниттер|сунниттер]]
  |этнохороним            = 
 |телефон коды            = 
 |пошта индексі           = 368948
 |пошта индекстері        = 
 |автомобиль коды         = 
 |сандық идентификаторы   = 82253555000
 |ортаққордағы санаты     = Shamilkala
 |сайты                   = http://mo-shamilkala.ru/
 |сайт тілі               = ru
 |сайт тілі 2             = 
 |сайт тілі 3             = 
 |сайт тілі 4             =
 |сайт тілі 5             = 
 |add1n                   = 
 |add1                    = 
 |add2n                   = 
 |add2                    = 
 |add3n                   = 
 |add3                    = 
}}
'''Шәмілқала''' ({{Lang-av|Шамилхъала}}) — [[Дағыстан|Дағыстандағы]] кент. [[Унсокол ауданы|Унсокол ауданының]] әкімшілік орталығы (2016 жылдан бастап)&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.nsrd.ru/storage/doc/post_nsrd_1332_26042016.doc |title=Дағыстан Республикасы Унсокол ауданының әкімшілік орталығын ауыстыру туралы 2016 жылғы 26 сәуірдегі ДР ҰЖ № 1332 Қаулысы. |access-date=2016-05-06 |archive-date=2016-06-04 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160604232829/http://www.nsrd.ru/storage/doc/post_nsrd_1332_26042016.doc |deadlink=no }}&lt;/ref&gt;.

Шәмілқала кенті құрамындағы жалғыз елді мекен ретінде қалалық елді мекен мәртебесі бар Шәмілқала кенті муниципалды құрылымын құрайды&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://docs.cntd.ru/document/802037479 |title=«Дағыстан Республикасының муниципалитеттерінің мәртебесі мен шекаралары туралы» Дағыстан Республикасының 2005 жылғы 13 қаңтардағы № 6 Заңы |access-date=2018-03-14 |archive-date=2015-02-03 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150203165602/http://docs.cntd.ru/document/802037479 |deadlink=no }}&lt;/ref&gt;.

== Географиясы ==
Унсокол ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 10 км (жолдарда) орналасқан. Ауыл маңынан М281 «Мамраш-Арақан көпірі» жолы өтеді.

Елді мекеннің ауданы 0,78 км²&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.gks.ru/dbscripts/munst/munst82/DBInet.cgi?pl=8006001 |title=Дағыстан Республикасы. Муниципалды құрлымның жалпы жер көлемі |access-date=2018-03-14 |archive-date=2017-08-06 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170806223020/http://www.gks.ru/dbscripts/munst/munst82/DBInet.cgi?pl=8006001 |deadlink=no }}&lt;/ref&gt;.

== Тарихы ==
Ол 1985 жылы Светогорск атауымен [[Ырғанай СЭС|Ырғанай су электр станциясының]] гидроқұрылысшылар елді мекені ретінде құрылған. 1991 жылы [[Шәміл|имам Шәмілдің]] құрметіне өзгертілді&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://open.lexpro.ru/document/862 |title=Дағыстан АКСР Жоғарғы Кеңесінің Төралқасы жасаған елді мекендердің атын өзгертуді бекіту туралы РКФСР ЖОҒАРЫ КЕҢЕСІ ТӨРАЛҚАСЫНЫҢ ЖАРЛЫҒЫ|access-date=2012-05-15 |archive-date=2014-02-04 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140204044120/http://open.lexpro.ru/document/862 |deadlink=no }}&lt;/ref&gt;.

== Тұрғындары ==
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! 1989 !!2002 !!2010 !!2012	!!2013	!!2014 !!2015 
|-
|2710
|↗7064
|↘4886
|↗4915
|↘4893
|↘4855
|→4855
|-
! 2016 !!2017 !!2018 !!2019 !!2020 !!2021 !!2022
|-
|↘4830
|↘4816
|↗4841
|↘4835
|↗4866
|↗4890
|↗4925
|}

;Ұлттық құрамы
2010 жылғы Бүкілресейлік халық санағының қорытындысы бойынша&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://dagstat.gks.ru/wps/wcm/connect/rosstat_ts/dagstat/resources/cafa4e00421f0cb8805fcc2d59c15b71/ВПН+том3.rar|title=ЖҰӨ 3-том. 4-кесте. Дағыстан Республикасының қалалық аймақтары мен муниципалды аудандары бойынша ұлты мен орыс тілін меңгеруі бойынша халық саны|accessdate=2019-10-27|archiveurl=https://web.archive.org/web/20171011191513/http://dagstat.gks.ru/wps/wcm/connect/rosstat_ts/dagstat/resources/cafa4e00421f0cb8805fcc2d59c15b71/%D0%92%D0%9F%D0%9D+%D1%82%D0%BE%D0%BC3.rar|archivedate=2017-10-11|deadlink=yes}}&lt;/ref&gt;:

{{Автонөмірлеу
  | Бағаналар   = 4
  | Тақырып2 = Ұлты
  | Тақырып3 = Саны, адам 
  | Тақырып4 = Үлесі
|| [[Аварлар|аварлар]] | 4 497 | 92,0 % |
| [[Лактар|лактар]] | 105 | 2,1 % |
| [[Даргиндер|даргиндер]] | 102 | 2,1 % |
| [[Құмықтар|құмықтар]] | 53 | 1,1 % |
| [[Орыстар|орыстар]] | 49 | 1,0 % |
| басқалары | 80 | 1,7 %
}}

== Инфрақұрлымы, экономикасы ==
Кентте оқу-тәрбие кешені, әскери комиссариат, ауданаралық көпсалалы аурухана, ауданаралық СЭБ, ауданаралық салық қызметі, «Шіркейсэсқұрылыс» ААҚ, «Сұлақэнерго» ААҚ басқармасы бар&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://president.e-dag.ru/map/13/ |title=Дағыстан Республикасы Президентінің ресми сайты: Унсокол ауданы |access-date=2010-09-24 |archive-date=2016-03-14 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160314053737/http://president.e-dag.ru/map/13 |deadlink=no }}&lt;/ref&gt;.</text>
      <sha1>qmuxvrbt0yxa8hhjbn6rhjkslydm6y2</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3059989</id>
      <parentid>3059988</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T16:32:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Орел Карл</username>
        <id>81620</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Инфрақұрлымы, экономикасы */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8669" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Ресей
 |статусы                 = Кент
 |қазақша атауы           = Шәмілқала
 |шынайы атауы            = {{Lang-av|Шамилхъала}}
 |сурет                   = Пос. Шамилькала, Дагестан.png
 |сурет атауы             = 
 |елтаңба                 = Герб п. Шамилькала.png
 |ту                      = 
 |елтаңба сипаттамасы     = 
 |ту сипаттамасы          = 
 |елтаңба ені             = 
 |ту ені                  = 
 |lat_dir =N|lat_deg= 42|lat_min= 41|lat_sec= 14
 |lon_dir =E|lon_deg= 46|lon_min= 51|lon_sec= 59
  |CoordAddon             =
  |CoordScale             = 
 |ел картасы              = 
 |аймақ картасы           = 
 |аудан картасы           = 
 |ел картасының өлшемi    = 
 |аймақ картасының өлшемi = 
 |аудан картасының өлшемi = 
 |аймағы                  = Дағыстан
 |кестедегі аймақ         = Дағыстан
 |аудан түрі              = Муниципалды аудан
 |ауданы                  = Унсокол ауданы
 |кестедегі аудан         = Унсокол
 |мекен түрі              = Қалалық мекен
 |мекені                  = Шәмілқала
 |кестедегі мекен         = Шәмілқала кенті
 |ішкі бөлінісі           = 
 |басшының түрi           = Басшысы
 |басшысы                 = Гаджиев Малагусен Магомаевич
 |құрылған уақыты         = [[1985 жыл|1985 жылы]]
 |алғашқы дерек           = 
 |бұрынғы атаулары        = [[1991 жыл|1991]] дейін — ''Светогорск''
 |статус алуы             = 
 |жер аумағы              = 
 |биiктiктiң түрi         = 
 |орталығының биiктігі    = 600
 |климаты                 = қоңыржай
 |ресми тілі              = 
  |тұрғыны                = {{өсім}} 4925
  |санақ жылы             = 2022
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = [[Аварлар|аварлар]] және т.б.
  |конфессионалдық құрамы = [[Мұсылман|мұсылман]] [[Сунниттер|сунниттер]]
  |этнохороним            = 
 |телефон коды            = 
 |пошта индексі           = 368948
 |пошта индекстері        = 
 |автомобиль коды         = 
 |сандық идентификаторы   = 82253555000
 |ортаққордағы санаты     = Shamilkala
 |сайты                   = http://mo-shamilkala.ru/
 |сайт тілі               = ru
 |сайт тілі 2             = 
 |сайт тілі 3             = 
 |сайт тілі 4             =
 |сайт тілі 5             = 
 |add1n                   = 
 |add1                    = 
 |add2n                   = 
 |add2                    = 
 |add3n                   = 
 |add3                    = 
}}
'''Шәмілқала''' ({{Lang-av|Шамилхъала}}) — [[Дағыстан|Дағыстандағы]] кент. [[Унсокол ауданы|Унсокол ауданының]] әкімшілік орталығы (2016 жылдан бастап)&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.nsrd.ru/storage/doc/post_nsrd_1332_26042016.doc |title=Дағыстан Республикасы Унсокол ауданының әкімшілік орталығын ауыстыру туралы 2016 жылғы 26 сәуірдегі ДР ҰЖ № 1332 Қаулысы. |access-date=2016-05-06 |archive-date=2016-06-04 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160604232829/http://www.nsrd.ru/storage/doc/post_nsrd_1332_26042016.doc |deadlink=no }}&lt;/ref&gt;.

Шәмілқала кенті құрамындағы жалғыз елді мекен ретінде қалалық елді мекен мәртебесі бар Шәмілқала кенті муниципалды құрылымын құрайды&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://docs.cntd.ru/document/802037479 |title=«Дағыстан Республикасының муниципалитеттерінің мәртебесі мен шекаралары туралы» Дағыстан Республикасының 2005 жылғы 13 қаңтардағы № 6 Заңы |access-date=2018-03-14 |archive-date=2015-02-03 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150203165602/http://docs.cntd.ru/document/802037479 |deadlink=no }}&lt;/ref&gt;.

== Географиясы ==
Унсокол ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 10 км (жолдарда) орналасқан. Ауыл маңынан М281 «Мамраш-Арақан көпірі» жолы өтеді.

Елді мекеннің ауданы 0,78 км²&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.gks.ru/dbscripts/munst/munst82/DBInet.cgi?pl=8006001 |title=Дағыстан Республикасы. Муниципалды құрлымның жалпы жер көлемі |access-date=2018-03-14 |archive-date=2017-08-06 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170806223020/http://www.gks.ru/dbscripts/munst/munst82/DBInet.cgi?pl=8006001 |deadlink=no }}&lt;/ref&gt;.

== Тарихы ==
Ол 1985 жылы Светогорск атауымен [[Ырғанай СЭС|Ырғанай су электр станциясының]] гидроқұрылысшылар елді мекені ретінде құрылған. 1991 жылы [[Шәміл|имам Шәмілдің]] құрметіне өзгертілді&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://open.lexpro.ru/document/862 |title=Дағыстан АКСР Жоғарғы Кеңесінің Төралқасы жасаған елді мекендердің атын өзгертуді бекіту туралы РКФСР ЖОҒАРЫ КЕҢЕСІ ТӨРАЛҚАСЫНЫҢ ЖАРЛЫҒЫ|access-date=2012-05-15 |archive-date=2014-02-04 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140204044120/http://open.lexpro.ru/document/862 |deadlink=no }}&lt;/ref&gt;.

== Тұрғындары ==
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! 1989 !!2002 !!2010 !!2012	!!2013	!!2014 !!2015 
|-
|2710
|↗7064
|↘4886
|↗4915
|↘4893
|↘4855
|→4855
|-
! 2016 !!2017 !!2018 !!2019 !!2020 !!2021 !!2022
|-
|↘4830
|↘4816
|↗4841
|↘4835
|↗4866
|↗4890
|↗4925
|}

;Ұлттық құрамы
2010 жылғы Бүкілресейлік халық санағының қорытындысы бойынша&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://dagstat.gks.ru/wps/wcm/connect/rosstat_ts/dagstat/resources/cafa4e00421f0cb8805fcc2d59c15b71/ВПН+том3.rar|title=ЖҰӨ 3-том. 4-кесте. Дағыстан Республикасының қалалық аймақтары мен муниципалды аудандары бойынша ұлты мен орыс тілін меңгеруі бойынша халық саны|accessdate=2019-10-27|archiveurl=https://web.archive.org/web/20171011191513/http://dagstat.gks.ru/wps/wcm/connect/rosstat_ts/dagstat/resources/cafa4e00421f0cb8805fcc2d59c15b71/%D0%92%D0%9F%D0%9D+%D1%82%D0%BE%D0%BC3.rar|archivedate=2017-10-11|deadlink=yes}}&lt;/ref&gt;:

{{Автонөмірлеу
  | Бағаналар   = 4
  | Тақырып2 = Ұлты
  | Тақырып3 = Саны, адам 
  | Тақырып4 = Үлесі
|| [[Аварлар|аварлар]] | 4 497 | 92,0 % |
| [[Лактар|лактар]] | 105 | 2,1 % |
| [[Даргиндер|даргиндер]] | 102 | 2,1 % |
| [[Құмықтар|құмықтар]] | 53 | 1,1 % |
| [[Орыстар|орыстар]] | 49 | 1,0 % |
| басқалары | 80 | 1,7 %
}}

== Инфрақұрлымы, экономикасы ==
Кентте оқу-тәрбие кешені, әскери комиссариат, ауданаралық көпсалалы аурухана, ауданаралық СЭБ, ауданаралық салық қызметі, «Шіркейсэсқұрылыс» ААҚ, «Сұлақэнерго» ААҚ басқармасы бар&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://president.e-dag.ru/map/13/ |title=Дағыстан Республикасы Президентінің ресми сайты: Унсокол ауданы |access-date=2010-09-24 |archive-date=2016-03-14 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160314053737/http://president.e-dag.ru/map/13 |deadlink=no }}&lt;/ref&gt;.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}</text>
      <sha1>0xu5cclop2vy7iy2jsnsakx4wh47qff</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3059990</id>
      <parentid>3059989</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T16:33:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Орел Карл</username>
        <id>81620</id>
      </contributor>
      <comment>/* Кіріспе бөлімін өңдеді */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8670" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Ресей
 |статусы                 = Кент
 |қазақша атауы           = Шәмілқала
 |шынайы атауы            = {{Lang-av|Шамилхъала}}
 |сурет                   = Пос. Шамилькала, Дагестан.png
 |сурет атауы             = 
 |елтаңба                 = Герб п. Шамилькала.png
 |ту                      = 
 |елтаңба сипаттамасы     = 
 |ту сипаттамасы          = 
 |елтаңба ені             = 
 |ту ені                  = 
 |lat_dir =N|lat_deg= 42|lat_min= 41|lat_sec= 14
 |lon_dir =E|lon_deg= 46|lon_min= 51|lon_sec= 59
  |CoordAddon             =
  |CoordScale             = 
 |ел картасы              = 
 |аймақ картасы           = 
 |аудан картасы           = 
 |ел картасының өлшемi    = 
 |аймақ картасының өлшемi = 
 |аудан картасының өлшемi = 
 |аймағы                  = Дағыстан
 |кестедегі аймақ         = Дағыстан
 |аудан түрі              = Муниципалды аудан
 |ауданы                  = Унсокол 
 |кестедегі аудан         = Унсокол ауданы
 |мекен түрі              = Қалалық мекен
 |мекені                  = Шәмілқала
 |кестедегі мекен         = Шәмілқала кенті
 |ішкі бөлінісі           = 
 |басшының түрi           = Басшысы
 |басшысы                 = Гаджиев Малагусен Магомаевич
 |құрылған уақыты         = [[1985 жыл|1985 жылы]]
 |алғашқы дерек           = 
 |бұрынғы атаулары        = [[1991 жыл|1991]] дейін — ''Светогорск''
 |статус алуы             = 
 |жер аумағы              = 
 |биiктiктiң түрi         = 
 |орталығының биiктігі    = 600
 |климаты                 = қоңыржай
 |ресми тілі              = 
  |тұрғыны                = {{өсім}} 4925
  |санақ жылы             = 2022
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = [[Аварлар|аварлар]] және т.б.
  |конфессионалдық құрамы = [[Мұсылман|мұсылман]] [[Сунниттер|сунниттер]]
  |этнохороним            = 
 |телефон коды            = 
 |пошта индексі           = 368948
 |пошта индекстері        = 
 |автомобиль коды         = 
 |сандық идентификаторы   = 82253555000
 |ортаққордағы санаты     = Shamilkala
 |сайты                   = http://mo-shamilkala.ru/
 |сайт тілі               = ru
 |сайт тілі 2             = 
 |сайт тілі 3             = 
 |сайт тілі 4             =
 |сайт тілі 5             = 
 |add1n                   = 
 |add1                    = 
 |add2n                   = 
 |add2                    = 
 |add3n                   = 
 |add3                    = 
}}
'''Шәмілқала''' ({{Lang-av|Шамилхъала}}) — [[Дағыстан|Дағыстандағы]] кент. [[Унсокол ауданы|Унсокол ауданының]] әкімшілік орталығы (2016 жылдан бастап)&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.nsrd.ru/storage/doc/post_nsrd_1332_26042016.doc |title=Дағыстан Республикасы Унсокол ауданының әкімшілік орталығын ауыстыру туралы 2016 жылғы 26 сәуірдегі ДР ҰЖ № 1332 Қаулысы. |access-date=2016-05-06 |archive-date=2016-06-04 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160604232829/http://www.nsrd.ru/storage/doc/post_nsrd_1332_26042016.doc |deadlink=no }}&lt;/ref&gt;.

Шәмілқала кенті құрамындағы жалғыз елді мекен ретінде қалалық елді мекен мәртебесі бар Шәмілқала кенті муниципалды құрылымын құрайды&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://docs.cntd.ru/document/802037479 |title=«Дағыстан Республикасының муниципалитеттерінің мәртебесі мен шекаралары туралы» Дағыстан Республикасының 2005 жылғы 13 қаңтардағы № 6 Заңы |access-date=2018-03-14 |archive-date=2015-02-03 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150203165602/http://docs.cntd.ru/document/802037479 |deadlink=no }}&lt;/ref&gt;.

== Географиясы ==
Унсокол ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 10 км (жолдарда) орналасқан. Ауыл маңынан М281 «Мамраш-Арақан көпірі» жолы өтеді.

Елді мекеннің ауданы 0,78 км²&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.gks.ru/dbscripts/munst/munst82/DBInet.cgi?pl=8006001 |title=Дағыстан Республикасы. Муниципалды құрлымның жалпы жер көлемі |access-date=2018-03-14 |archive-date=2017-08-06 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170806223020/http://www.gks.ru/dbscripts/munst/munst82/DBInet.cgi?pl=8006001 |deadlink=no }}&lt;/ref&gt;.

== Тарихы ==
Ол 1985 жылы Светогорск атауымен [[Ырғанай СЭС|Ырғанай су электр станциясының]] гидроқұрылысшылар елді мекені ретінде құрылған. 1991 жылы [[Шәміл|имам Шәмілдің]] құрметіне өзгертілді&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://open.lexpro.ru/document/862 |title=Дағыстан АКСР Жоғарғы Кеңесінің Төралқасы жасаған елді мекендердің атын өзгертуді бекіту туралы РКФСР ЖОҒАРЫ КЕҢЕСІ ТӨРАЛҚАСЫНЫҢ ЖАРЛЫҒЫ|access-date=2012-05-15 |archive-date=2014-02-04 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140204044120/http://open.lexpro.ru/document/862 |deadlink=no }}&lt;/ref&gt;.

== Тұрғындары ==
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! 1989 !!2002 !!2010 !!2012	!!2013	!!2014 !!2015 
|-
|2710
|↗7064
|↘4886
|↗4915
|↘4893
|↘4855
|→4855
|-
! 2016 !!2017 !!2018 !!2019 !!2020 !!2021 !!2022
|-
|↘4830
|↘4816
|↗4841
|↘4835
|↗4866
|↗4890
|↗4925
|}

;Ұлттық құрамы
2010 жылғы Бүкілресейлік халық санағының қорытындысы бойынша&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://dagstat.gks.ru/wps/wcm/connect/rosstat_ts/dagstat/resources/cafa4e00421f0cb8805fcc2d59c15b71/ВПН+том3.rar|title=ЖҰӨ 3-том. 4-кесте. Дағыстан Республикасының қалалық аймақтары мен муниципалды аудандары бойынша ұлты мен орыс тілін меңгеруі бойынша халық саны|accessdate=2019-10-27|archiveurl=https://web.archive.org/web/20171011191513/http://dagstat.gks.ru/wps/wcm/connect/rosstat_ts/dagstat/resources/cafa4e00421f0cb8805fcc2d59c15b71/%D0%92%D0%9F%D0%9D+%D1%82%D0%BE%D0%BC3.rar|archivedate=2017-10-11|deadlink=yes}}&lt;/ref&gt;:

{{Автонөмірлеу
  | Бағаналар   = 4
  | Тақырып2 = Ұлты
  | Тақырып3 = Саны, адам 
  | Тақырып4 = Үлесі
|| [[Аварлар|аварлар]] | 4 497 | 92,0 % |
| [[Лактар|лактар]] | 105 | 2,1 % |
| [[Даргиндер|даргиндер]] | 102 | 2,1 % |
| [[Құмықтар|құмықтар]] | 53 | 1,1 % |
| [[Орыстар|орыстар]] | 49 | 1,0 % |
| басқалары | 80 | 1,7 %
}}

== Инфрақұрлымы, экономикасы ==
Кентте оқу-тәрбие кешені, әскери комиссариат, ауданаралық көпсалалы аурухана, ауданаралық СЭБ, ауданаралық салық қызметі, «Шіркейсэсқұрылыс» ААҚ, «Сұлақэнерго» ААҚ басқармасы бар&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://president.e-dag.ru/map/13/ |title=Дағыстан Республикасы Президентінің ресми сайты: Унсокол ауданы |access-date=2010-09-24 |archive-date=2016-03-14 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160314053737/http://president.e-dag.ru/map/13 |deadlink=no }}&lt;/ref&gt;.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}</text>
      <sha1>cgbw2co0j6jhb2usvkm1z5z0e551mxw</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3059991</id>
      <parentid>3059990</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T16:34:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Орел Карл</username>
        <id>81620</id>
      </contributor>
      <comment>/* Кіріспе бөлімін өңдеді */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8689" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Ресей
 |статусы                 = Кент
 |қазақша атауы           = Шәмілқала
 |шынайы атауы            = {{Lang-av|Шамилхъала}}
 |сурет                   = Пос. Шамилькала, Дагестан.png
 |сурет атауы             = 
 |елтаңба                 = Герб п. Шамилькала.png
 |ту                      = 
 |елтаңба сипаттамасы     = 
 |ту сипаттамасы          = 
 |елтаңба ені             = 
 |ту ені                  = 
 |lat_dir =N|lat_deg= 42|lat_min= 41|lat_sec= 14
 |lon_dir =E|lon_deg= 46|lon_min= 51|lon_sec= 59
  |CoordAddon             =
  |CoordScale             = 
 |ел картасы              = 
 |аймақ картасы           = 
 |аудан картасы           = 
 |ел картасының өлшемi    = 
 |аймақ картасының өлшемi = 
 |аудан картасының өлшемi = 
 |аймағы                  = Дағыстан
 |кестедегі аймақ         = Дағыстан
 |аудан түрі              = Муниципалды аудан
 |ауданы                  = Унсокол 
 |кестедегі аудан         = Унсокол ауданы{{!}}Унсокол
 |мекен түрі              = Қалалық мекен
 |мекені                  = Шәмілқала
 |кестедегі мекен         = Шәмілқала кенті
 |ішкі бөлінісі           = 
 |басшының түрi           = Басшысы
 |басшысы                 = Гаджиев Малагусен Магомаевич
 |құрылған уақыты         = [[1985 жыл|1985 жылы]]
 |алғашқы дерек           = 
 |бұрынғы атаулары        = [[1991 жыл|1991]] дейін — ''Светогорск''
 |статус алуы             = 
 |жер аумағы              = 
 |биiктiктiң түрi         = 
 |орталығының биiктігі    = 600
 |климаты                 = қоңыржай
 |ресми тілі              = 
  |тұрғыны                = {{өсім}} 4925
  |санақ жылы             = 2022
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = [[Аварлар|аварлар]] және т.б.
  |конфессионалдық құрамы = [[Мұсылман|мұсылман]] [[Сунниттер|сунниттер]]
  |этнохороним            = 
 |телефон коды            = 
 |пошта индексі           = 368948
 |пошта индекстері        = 
 |автомобиль коды         = 
 |сандық идентификаторы   = 82253555000
 |ортаққордағы санаты     = Shamilkala
 |сайты                   = http://mo-shamilkala.ru/
 |сайт тілі               = ru
 |сайт тілі 2             = 
 |сайт тілі 3             = 
 |сайт тілі 4             =
 |сайт тілі 5             = 
 |add1n                   = 
 |add1                    = 
 |add2n                   = 
 |add2                    = 
 |add3n                   = 
 |add3                    = 
}}
'''Шәмілқала''' ({{Lang-av|Шамилхъала}}) — [[Дағыстан|Дағыстандағы]] кент. [[Унсокол ауданы|Унсокол ауданының]] әкімшілік орталығы (2016 жылдан бастап)&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.nsrd.ru/storage/doc/post_nsrd_1332_26042016.doc |title=Дағыстан Республикасы Унсокол ауданының әкімшілік орталығын ауыстыру туралы 2016 жылғы 26 сәуірдегі ДР ҰЖ № 1332 Қаулысы. |access-date=2016-05-06 |archive-date=2016-06-04 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160604232829/http://www.nsrd.ru/storage/doc/post_nsrd_1332_26042016.doc |deadlink=no }}&lt;/ref&gt;.

Шәмілқала кенті құрамындағы жалғыз елді мекен ретінде қалалық елді мекен мәртебесі бар Шәмілқала кенті муниципалды құрылымын құрайды&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://docs.cntd.ru/document/802037479 |title=«Дағыстан Республикасының муниципалитеттерінің мәртебесі мен шекаралары туралы» Дағыстан Республикасының 2005 жылғы 13 қаңтардағы № 6 Заңы |access-date=2018-03-14 |archive-date=2015-02-03 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150203165602/http://docs.cntd.ru/document/802037479 |deadlink=no }}&lt;/ref&gt;.

== Географиясы ==
Унсокол ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 10 км (жолдарда) орналасқан. Ауыл маңынан М281 «Мамраш-Арақан көпірі» жолы өтеді.

Елді мекеннің ауданы 0,78 км²&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.gks.ru/dbscripts/munst/munst82/DBInet.cgi?pl=8006001 |title=Дағыстан Республикасы. Муниципалды құрлымның жалпы жер көлемі |access-date=2018-03-14 |archive-date=2017-08-06 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170806223020/http://www.gks.ru/dbscripts/munst/munst82/DBInet.cgi?pl=8006001 |deadlink=no }}&lt;/ref&gt;.

== Тарихы ==
Ол 1985 жылы Светогорск атауымен [[Ырғанай СЭС|Ырғанай су электр станциясының]] гидроқұрылысшылар елді мекені ретінде құрылған. 1991 жылы [[Шәміл|имам Шәмілдің]] құрметіне өзгертілді&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://open.lexpro.ru/document/862 |title=Дағыстан АКСР Жоғарғы Кеңесінің Төралқасы жасаған елді мекендердің атын өзгертуді бекіту туралы РКФСР ЖОҒАРЫ КЕҢЕСІ ТӨРАЛҚАСЫНЫҢ ЖАРЛЫҒЫ|access-date=2012-05-15 |archive-date=2014-02-04 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140204044120/http://open.lexpro.ru/document/862 |deadlink=no }}&lt;/ref&gt;.

== Тұрғындары ==
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! 1989 !!2002 !!2010 !!2012	!!2013	!!2014 !!2015 
|-
|2710
|↗7064
|↘4886
|↗4915
|↘4893
|↘4855
|→4855
|-
! 2016 !!2017 !!2018 !!2019 !!2020 !!2021 !!2022
|-
|↘4830
|↘4816
|↗4841
|↘4835
|↗4866
|↗4890
|↗4925
|}

;Ұлттық құрамы
2010 жылғы Бүкілресейлік халық санағының қорытындысы бойынша&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://dagstat.gks.ru/wps/wcm/connect/rosstat_ts/dagstat/resources/cafa4e00421f0cb8805fcc2d59c15b71/ВПН+том3.rar|title=ЖҰӨ 3-том. 4-кесте. Дағыстан Республикасының қалалық аймақтары мен муниципалды аудандары бойынша ұлты мен орыс тілін меңгеруі бойынша халық саны|accessdate=2019-10-27|archiveurl=https://web.archive.org/web/20171011191513/http://dagstat.gks.ru/wps/wcm/connect/rosstat_ts/dagstat/resources/cafa4e00421f0cb8805fcc2d59c15b71/%D0%92%D0%9F%D0%9D+%D1%82%D0%BE%D0%BC3.rar|archivedate=2017-10-11|deadlink=yes}}&lt;/ref&gt;:

{{Автонөмірлеу
  | Бағаналар   = 4
  | Тақырып2 = Ұлты
  | Тақырып3 = Саны, адам 
  | Тақырып4 = Үлесі
|| [[Аварлар|аварлар]] | 4 497 | 92,0 % |
| [[Лактар|лактар]] | 105 | 2,1 % |
| [[Даргиндер|даргиндер]] | 102 | 2,1 % |
| [[Құмықтар|құмықтар]] | 53 | 1,1 % |
| [[Орыстар|орыстар]] | 49 | 1,0 % |
| басқалары | 80 | 1,7 %
}}

== Инфрақұрлымы, экономикасы ==
Кентте оқу-тәрбие кешені, әскери комиссариат, ауданаралық көпсалалы аурухана, ауданаралық СЭБ, ауданаралық салық қызметі, «Шіркейсэсқұрылыс» ААҚ, «Сұлақэнерго» ААҚ басқармасы бар&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://president.e-dag.ru/map/13/ |title=Дағыстан Республикасы Президентінің ресми сайты: Унсокол ауданы |access-date=2010-09-24 |archive-date=2016-03-14 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160314053737/http://president.e-dag.ru/map/13 |deadlink=no }}&lt;/ref&gt;.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}</text>
      <sha1>puz2knpv63wyvm7l33dzrito36i9qi1</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3059992</id>
      <parentid>3059991</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T16:34:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Орел Карл</username>
        <id>81620</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>«[[Санат:1985 жылы құрылған елді мекендер|1985 жылы құрылған елді мекендер]]» деген санатты қосты ([[УП:HOTCAT|HotCat]] құралының көмегімен)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8762" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Ресей
 |статусы                 = Кент
 |қазақша атауы           = Шәмілқала
 |шынайы атауы            = {{Lang-av|Шамилхъала}}
 |сурет                   = Пос. Шамилькала, Дагестан.png
 |сурет атауы             = 
 |елтаңба                 = Герб п. Шамилькала.png
 |ту                      = 
 |елтаңба сипаттамасы     = 
 |ту сипаттамасы          = 
 |елтаңба ені             = 
 |ту ені                  = 
 |lat_dir =N|lat_deg= 42|lat_min= 41|lat_sec= 14
 |lon_dir =E|lon_deg= 46|lon_min= 51|lon_sec= 59
  |CoordAddon             =
  |CoordScale             = 
 |ел картасы              = 
 |аймақ картасы           = 
 |аудан картасы           = 
 |ел картасының өлшемi    = 
 |аймақ картасының өлшемi = 
 |аудан картасының өлшемi = 
 |аймағы                  = Дағыстан
 |кестедегі аймақ         = Дағыстан
 |аудан түрі              = Муниципалды аудан
 |ауданы                  = Унсокол 
 |кестедегі аудан         = Унсокол ауданы{{!}}Унсокол
 |мекен түрі              = Қалалық мекен
 |мекені                  = Шәмілқала
 |кестедегі мекен         = Шәмілқала кенті
 |ішкі бөлінісі           = 
 |басшының түрi           = Басшысы
 |басшысы                 = Гаджиев Малагусен Магомаевич
 |құрылған уақыты         = [[1985 жыл|1985 жылы]]
 |алғашқы дерек           = 
 |бұрынғы атаулары        = [[1991 жыл|1991]] дейін — ''Светогорск''
 |статус алуы             = 
 |жер аумағы              = 
 |биiктiктiң түрi         = 
 |орталығының биiктігі    = 600
 |климаты                 = қоңыржай
 |ресми тілі              = 
  |тұрғыны                = {{өсім}} 4925
  |санақ жылы             = 2022
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = [[Аварлар|аварлар]] және т.б.
  |конфессионалдық құрамы = [[Мұсылман|мұсылман]] [[Сунниттер|сунниттер]]
  |этнохороним            = 
 |телефон коды            = 
 |пошта индексі           = 368948
 |пошта индекстері        = 
 |автомобиль коды         = 
 |сандық идентификаторы   = 82253555000
 |ортаққордағы санаты     = Shamilkala
 |сайты                   = http://mo-shamilkala.ru/
 |сайт тілі               = ru
 |сайт тілі 2             = 
 |сайт тілі 3             = 
 |сайт тілі 4             =
 |сайт тілі 5             = 
 |add1n                   = 
 |add1                    = 
 |add2n                   = 
 |add2                    = 
 |add3n                   = 
 |add3                    = 
}}
'''Шәмілқала''' ({{Lang-av|Шамилхъала}}) — [[Дағыстан|Дағыстандағы]] кент. [[Унсокол ауданы|Унсокол ауданының]] әкімшілік орталығы (2016 жылдан бастап)&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.nsrd.ru/storage/doc/post_nsrd_1332_26042016.doc |title=Дағыстан Республикасы Унсокол ауданының әкімшілік орталығын ауыстыру туралы 2016 жылғы 26 сәуірдегі ДР ҰЖ № 1332 Қаулысы. |access-date=2016-05-06 |archive-date=2016-06-04 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160604232829/http://www.nsrd.ru/storage/doc/post_nsrd_1332_26042016.doc |deadlink=no }}&lt;/ref&gt;.

Шәмілқала кенті құрамындағы жалғыз елді мекен ретінде қалалық елді мекен мәртебесі бар Шәмілқала кенті муниципалды құрылымын құрайды&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://docs.cntd.ru/document/802037479 |title=«Дағыстан Республикасының муниципалитеттерінің мәртебесі мен шекаралары туралы» Дағыстан Республикасының 2005 жылғы 13 қаңтардағы № 6 Заңы |access-date=2018-03-14 |archive-date=2015-02-03 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150203165602/http://docs.cntd.ru/document/802037479 |deadlink=no }}&lt;/ref&gt;.

== Географиясы ==
Унсокол ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 10 км (жолдарда) орналасқан. Ауыл маңынан М281 «Мамраш-Арақан көпірі» жолы өтеді.

Елді мекеннің ауданы 0,78 км²&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.gks.ru/dbscripts/munst/munst82/DBInet.cgi?pl=8006001 |title=Дағыстан Республикасы. Муниципалды құрлымның жалпы жер көлемі |access-date=2018-03-14 |archive-date=2017-08-06 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170806223020/http://www.gks.ru/dbscripts/munst/munst82/DBInet.cgi?pl=8006001 |deadlink=no }}&lt;/ref&gt;.

== Тарихы ==
Ол 1985 жылы Светогорск атауымен [[Ырғанай СЭС|Ырғанай су электр станциясының]] гидроқұрылысшылар елді мекені ретінде құрылған. 1991 жылы [[Шәміл|имам Шәмілдің]] құрметіне өзгертілді&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://open.lexpro.ru/document/862 |title=Дағыстан АКСР Жоғарғы Кеңесінің Төралқасы жасаған елді мекендердің атын өзгертуді бекіту туралы РКФСР ЖОҒАРЫ КЕҢЕСІ ТӨРАЛҚАСЫНЫҢ ЖАРЛЫҒЫ|access-date=2012-05-15 |archive-date=2014-02-04 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140204044120/http://open.lexpro.ru/document/862 |deadlink=no }}&lt;/ref&gt;.

== Тұрғындары ==
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! 1989 !!2002 !!2010 !!2012	!!2013	!!2014 !!2015 
|-
|2710
|↗7064
|↘4886
|↗4915
|↘4893
|↘4855
|→4855
|-
! 2016 !!2017 !!2018 !!2019 !!2020 !!2021 !!2022
|-
|↘4830
|↘4816
|↗4841
|↘4835
|↗4866
|↗4890
|↗4925
|}

;Ұлттық құрамы
2010 жылғы Бүкілресейлік халық санағының қорытындысы бойынша&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://dagstat.gks.ru/wps/wcm/connect/rosstat_ts/dagstat/resources/cafa4e00421f0cb8805fcc2d59c15b71/ВПН+том3.rar|title=ЖҰӨ 3-том. 4-кесте. Дағыстан Республикасының қалалық аймақтары мен муниципалды аудандары бойынша ұлты мен орыс тілін меңгеруі бойынша халық саны|accessdate=2019-10-27|archiveurl=https://web.archive.org/web/20171011191513/http://dagstat.gks.ru/wps/wcm/connect/rosstat_ts/dagstat/resources/cafa4e00421f0cb8805fcc2d59c15b71/%D0%92%D0%9F%D0%9D+%D1%82%D0%BE%D0%BC3.rar|archivedate=2017-10-11|deadlink=yes}}&lt;/ref&gt;:

{{Автонөмірлеу
  | Бағаналар   = 4
  | Тақырып2 = Ұлты
  | Тақырып3 = Саны, адам 
  | Тақырып4 = Үлесі
|| [[Аварлар|аварлар]] | 4 497 | 92,0 % |
| [[Лактар|лактар]] | 105 | 2,1 % |
| [[Даргиндер|даргиндер]] | 102 | 2,1 % |
| [[Құмықтар|құмықтар]] | 53 | 1,1 % |
| [[Орыстар|орыстар]] | 49 | 1,0 % |
| басқалары | 80 | 1,7 %
}}

== Инфрақұрлымы, экономикасы ==
Кентте оқу-тәрбие кешені, әскери комиссариат, ауданаралық көпсалалы аурухана, ауданаралық СЭБ, ауданаралық салық қызметі, «Шіркейсэсқұрылыс» ААҚ, «Сұлақэнерго» ААҚ басқармасы бар&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://president.e-dag.ru/map/13/ |title=Дағыстан Республикасы Президентінің ресми сайты: Унсокол ауданы |access-date=2010-09-24 |archive-date=2016-03-14 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160314053737/http://president.e-dag.ru/map/13 |deadlink=no }}&lt;/ref&gt;.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:1985 жылы құрылған елді мекендер]]</text>
      <sha1>7bvrcbbqjmbql1r80p58ua3n4795igq</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3059993</id>
      <parentid>3059992</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T16:35:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Орел Карл</username>
        <id>81620</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>«[[Санат:Дағыстан кенттері|Дағыстан кенттері]]» деген санатты қосты ([[УП:HOTCAT|HotCat]] құралының көмегімен)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8811" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Ресей
 |статусы                 = Кент
 |қазақша атауы           = Шәмілқала
 |шынайы атауы            = {{Lang-av|Шамилхъала}}
 |сурет                   = Пос. Шамилькала, Дагестан.png
 |сурет атауы             = 
 |елтаңба                 = Герб п. Шамилькала.png
 |ту                      = 
 |елтаңба сипаттамасы     = 
 |ту сипаттамасы          = 
 |елтаңба ені             = 
 |ту ені                  = 
 |lat_dir =N|lat_deg= 42|lat_min= 41|lat_sec= 14
 |lon_dir =E|lon_deg= 46|lon_min= 51|lon_sec= 59
  |CoordAddon             =
  |CoordScale             = 
 |ел картасы              = 
 |аймақ картасы           = 
 |аудан картасы           = 
 |ел картасының өлшемi    = 
 |аймақ картасының өлшемi = 
 |аудан картасының өлшемi = 
 |аймағы                  = Дағыстан
 |кестедегі аймақ         = Дағыстан
 |аудан түрі              = Муниципалды аудан
 |ауданы                  = Унсокол 
 |кестедегі аудан         = Унсокол ауданы{{!}}Унсокол
 |мекен түрі              = Қалалық мекен
 |мекені                  = Шәмілқала
 |кестедегі мекен         = Шәмілқала кенті
 |ішкі бөлінісі           = 
 |басшының түрi           = Басшысы
 |басшысы                 = Гаджиев Малагусен Магомаевич
 |құрылған уақыты         = [[1985 жыл|1985 жылы]]
 |алғашқы дерек           = 
 |бұрынғы атаулары        = [[1991 жыл|1991]] дейін — ''Светогорск''
 |статус алуы             = 
 |жер аумағы              = 
 |биiктiктiң түрi         = 
 |орталығының биiктігі    = 600
 |климаты                 = қоңыржай
 |ресми тілі              = 
  |тұрғыны                = {{өсім}} 4925
  |санақ жылы             = 2022
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = [[Аварлар|аварлар]] және т.б.
  |конфессионалдық құрамы = [[Мұсылман|мұсылман]] [[Сунниттер|сунниттер]]
  |этнохороним            = 
 |телефон коды            = 
 |пошта индексі           = 368948
 |пошта индекстері        = 
 |автомобиль коды         = 
 |сандық идентификаторы   = 82253555000
 |ортаққордағы санаты     = Shamilkala
 |сайты                   = http://mo-shamilkala.ru/
 |сайт тілі               = ru
 |сайт тілі 2             = 
 |сайт тілі 3             = 
 |сайт тілі 4             =
 |сайт тілі 5             = 
 |add1n                   = 
 |add1                    = 
 |add2n                   = 
 |add2                    = 
 |add3n                   = 
 |add3                    = 
}}
'''Шәмілқала''' ({{Lang-av|Шамилхъала}}) — [[Дағыстан|Дағыстандағы]] кент. [[Унсокол ауданы|Унсокол ауданының]] әкімшілік орталығы (2016 жылдан бастап)&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.nsrd.ru/storage/doc/post_nsrd_1332_26042016.doc |title=Дағыстан Республикасы Унсокол ауданының әкімшілік орталығын ауыстыру туралы 2016 жылғы 26 сәуірдегі ДР ҰЖ № 1332 Қаулысы. |access-date=2016-05-06 |archive-date=2016-06-04 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160604232829/http://www.nsrd.ru/storage/doc/post_nsrd_1332_26042016.doc |deadlink=no }}&lt;/ref&gt;.

Шәмілқала кенті құрамындағы жалғыз елді мекен ретінде қалалық елді мекен мәртебесі бар Шәмілқала кенті муниципалды құрылымын құрайды&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://docs.cntd.ru/document/802037479 |title=«Дағыстан Республикасының муниципалитеттерінің мәртебесі мен шекаралары туралы» Дағыстан Республикасының 2005 жылғы 13 қаңтардағы № 6 Заңы |access-date=2018-03-14 |archive-date=2015-02-03 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150203165602/http://docs.cntd.ru/document/802037479 |deadlink=no }}&lt;/ref&gt;.

== Географиясы ==
Унсокол ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 10 км (жолдарда) орналасқан. Ауыл маңынан М281 «Мамраш-Арақан көпірі» жолы өтеді.

Елді мекеннің ауданы 0,78 км²&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.gks.ru/dbscripts/munst/munst82/DBInet.cgi?pl=8006001 |title=Дағыстан Республикасы. Муниципалды құрлымның жалпы жер көлемі |access-date=2018-03-14 |archive-date=2017-08-06 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170806223020/http://www.gks.ru/dbscripts/munst/munst82/DBInet.cgi?pl=8006001 |deadlink=no }}&lt;/ref&gt;.

== Тарихы ==
Ол 1985 жылы Светогорск атауымен [[Ырғанай СЭС|Ырғанай су электр станциясының]] гидроқұрылысшылар елді мекені ретінде құрылған. 1991 жылы [[Шәміл|имам Шәмілдің]] құрметіне өзгертілді&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://open.lexpro.ru/document/862 |title=Дағыстан АКСР Жоғарғы Кеңесінің Төралқасы жасаған елді мекендердің атын өзгертуді бекіту туралы РКФСР ЖОҒАРЫ КЕҢЕСІ ТӨРАЛҚАСЫНЫҢ ЖАРЛЫҒЫ|access-date=2012-05-15 |archive-date=2014-02-04 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140204044120/http://open.lexpro.ru/document/862 |deadlink=no }}&lt;/ref&gt;.

== Тұрғындары ==
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! 1989 !!2002 !!2010 !!2012	!!2013	!!2014 !!2015 
|-
|2710
|↗7064
|↘4886
|↗4915
|↘4893
|↘4855
|→4855
|-
! 2016 !!2017 !!2018 !!2019 !!2020 !!2021 !!2022
|-
|↘4830
|↘4816
|↗4841
|↘4835
|↗4866
|↗4890
|↗4925
|}

;Ұлттық құрамы
2010 жылғы Бүкілресейлік халық санағының қорытындысы бойынша&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://dagstat.gks.ru/wps/wcm/connect/rosstat_ts/dagstat/resources/cafa4e00421f0cb8805fcc2d59c15b71/ВПН+том3.rar|title=ЖҰӨ 3-том. 4-кесте. Дағыстан Республикасының қалалық аймақтары мен муниципалды аудандары бойынша ұлты мен орыс тілін меңгеруі бойынша халық саны|accessdate=2019-10-27|archiveurl=https://web.archive.org/web/20171011191513/http://dagstat.gks.ru/wps/wcm/connect/rosstat_ts/dagstat/resources/cafa4e00421f0cb8805fcc2d59c15b71/%D0%92%D0%9F%D0%9D+%D1%82%D0%BE%D0%BC3.rar|archivedate=2017-10-11|deadlink=yes}}&lt;/ref&gt;:

{{Автонөмірлеу
  | Бағаналар   = 4
  | Тақырып2 = Ұлты
  | Тақырып3 = Саны, адам 
  | Тақырып4 = Үлесі
|| [[Аварлар|аварлар]] | 4 497 | 92,0 % |
| [[Лактар|лактар]] | 105 | 2,1 % |
| [[Даргиндер|даргиндер]] | 102 | 2,1 % |
| [[Құмықтар|құмықтар]] | 53 | 1,1 % |
| [[Орыстар|орыстар]] | 49 | 1,0 % |
| басқалары | 80 | 1,7 %
}}

== Инфрақұрлымы, экономикасы ==
Кентте оқу-тәрбие кешені, әскери комиссариат, ауданаралық көпсалалы аурухана, ауданаралық СЭБ, ауданаралық салық қызметі, «Шіркейсэсқұрылыс» ААҚ, «Сұлақэнерго» ААҚ басқармасы бар&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://president.e-dag.ru/map/13/ |title=Дағыстан Республикасы Президентінің ресми сайты: Унсокол ауданы |access-date=2010-09-24 |archive-date=2016-03-14 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160314053737/http://president.e-dag.ru/map/13 |deadlink=no }}&lt;/ref&gt;.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:1985 жылы құрылған елді мекендер]]
[[Санат:Дағыстан кенттері]]</text>
      <sha1>hx1ipjcyv0i2iqau4ve174bqv7dwlyy</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3059994</id>
      <parentid>3059993</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T16:36:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Орел Карл</username>
        <id>81620</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>«[[Санат:Унсокол ауданының елді мекендері|Унсокол ауданының елді мекендері]]» деген санатты қосты ([[УП:HOTCAT|HotCat]] құралының көмегімен)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8888" xml:space="preserve">{{Елді мекен-Ресей
 |статусы                 = Кент
 |қазақша атауы           = Шәмілқала
 |шынайы атауы            = {{Lang-av|Шамилхъала}}
 |сурет                   = Пос. Шамилькала, Дагестан.png
 |сурет атауы             = 
 |елтаңба                 = Герб п. Шамилькала.png
 |ту                      = 
 |елтаңба сипаттамасы     = 
 |ту сипаттамасы          = 
 |елтаңба ені             = 
 |ту ені                  = 
 |lat_dir =N|lat_deg= 42|lat_min= 41|lat_sec= 14
 |lon_dir =E|lon_deg= 46|lon_min= 51|lon_sec= 59
  |CoordAddon             =
  |CoordScale             = 
 |ел картасы              = 
 |аймақ картасы           = 
 |аудан картасы           = 
 |ел картасының өлшемi    = 
 |аймақ картасының өлшемi = 
 |аудан картасының өлшемi = 
 |аймағы                  = Дағыстан
 |кестедегі аймақ         = Дағыстан
 |аудан түрі              = Муниципалды аудан
 |ауданы                  = Унсокол 
 |кестедегі аудан         = Унсокол ауданы{{!}}Унсокол
 |мекен түрі              = Қалалық мекен
 |мекені                  = Шәмілқала
 |кестедегі мекен         = Шәмілқала кенті
 |ішкі бөлінісі           = 
 |басшының түрi           = Басшысы
 |басшысы                 = Гаджиев Малагусен Магомаевич
 |құрылған уақыты         = [[1985 жыл|1985 жылы]]
 |алғашқы дерек           = 
 |бұрынғы атаулары        = [[1991 жыл|1991]] дейін — ''Светогорск''
 |статус алуы             = 
 |жер аумағы              = 
 |биiктiктiң түрi         = 
 |орталығының биiктігі    = 600
 |климаты                 = қоңыржай
 |ресми тілі              = 
  |тұрғыны                = {{өсім}} 4925
  |санақ жылы             = 2022
  |тығыздығы              = 
  |шоғырлануы             = 
  |ұлттық құрамы          = [[Аварлар|аварлар]] және т.б.
  |конфессионалдық құрамы = [[Мұсылман|мұсылман]] [[Сунниттер|сунниттер]]
  |этнохороним            = 
 |телефон коды            = 
 |пошта индексі           = 368948
 |пошта индекстері        = 
 |автомобиль коды         = 
 |сандық идентификаторы   = 82253555000
 |ортаққордағы санаты     = Shamilkala
 |сайты                   = http://mo-shamilkala.ru/
 |сайт тілі               = ru
 |сайт тілі 2             = 
 |сайт тілі 3             = 
 |сайт тілі 4             =
 |сайт тілі 5             = 
 |add1n                   = 
 |add1                    = 
 |add2n                   = 
 |add2                    = 
 |add3n                   = 
 |add3                    = 
}}
'''Шәмілқала''' ({{Lang-av|Шамилхъала}}) — [[Дағыстан|Дағыстандағы]] кент. [[Унсокол ауданы|Унсокол ауданының]] әкімшілік орталығы (2016 жылдан бастап)&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.nsrd.ru/storage/doc/post_nsrd_1332_26042016.doc |title=Дағыстан Республикасы Унсокол ауданының әкімшілік орталығын ауыстыру туралы 2016 жылғы 26 сәуірдегі ДР ҰЖ № 1332 Қаулысы. |access-date=2016-05-06 |archive-date=2016-06-04 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160604232829/http://www.nsrd.ru/storage/doc/post_nsrd_1332_26042016.doc |deadlink=no }}&lt;/ref&gt;.

Шәмілқала кенті құрамындағы жалғыз елді мекен ретінде қалалық елді мекен мәртебесі бар Шәмілқала кенті муниципалды құрылымын құрайды&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://docs.cntd.ru/document/802037479 |title=«Дағыстан Республикасының муниципалитеттерінің мәртебесі мен шекаралары туралы» Дағыстан Республикасының 2005 жылғы 13 қаңтардағы № 6 Заңы |access-date=2018-03-14 |archive-date=2015-02-03 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150203165602/http://docs.cntd.ru/document/802037479 |deadlink=no }}&lt;/ref&gt;.

== Географиясы ==
Унсокол ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 10 км (жолдарда) орналасқан. Ауыл маңынан М281 «Мамраш-Арақан көпірі» жолы өтеді.

Елді мекеннің ауданы 0,78 км²&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.gks.ru/dbscripts/munst/munst82/DBInet.cgi?pl=8006001 |title=Дағыстан Республикасы. Муниципалды құрлымның жалпы жер көлемі |access-date=2018-03-14 |archive-date=2017-08-06 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170806223020/http://www.gks.ru/dbscripts/munst/munst82/DBInet.cgi?pl=8006001 |deadlink=no }}&lt;/ref&gt;.

== Тарихы ==
Ол 1985 жылы Светогорск атауымен [[Ырғанай СЭС|Ырғанай су электр станциясының]] гидроқұрылысшылар елді мекені ретінде құрылған. 1991 жылы [[Шәміл|имам Шәмілдің]] құрметіне өзгертілді&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://open.lexpro.ru/document/862 |title=Дағыстан АКСР Жоғарғы Кеңесінің Төралқасы жасаған елді мекендердің атын өзгертуді бекіту туралы РКФСР ЖОҒАРЫ КЕҢЕСІ ТӨРАЛҚАСЫНЫҢ ЖАРЛЫҒЫ|access-date=2012-05-15 |archive-date=2014-02-04 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140204044120/http://open.lexpro.ru/document/862 |deadlink=no }}&lt;/ref&gt;.

== Тұрғындары ==
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! 1989 !!2002 !!2010 !!2012	!!2013	!!2014 !!2015 
|-
|2710
|↗7064
|↘4886
|↗4915
|↘4893
|↘4855
|→4855
|-
! 2016 !!2017 !!2018 !!2019 !!2020 !!2021 !!2022
|-
|↘4830
|↘4816
|↗4841
|↘4835
|↗4866
|↗4890
|↗4925
|}

;Ұлттық құрамы
2010 жылғы Бүкілресейлік халық санағының қорытындысы бойынша&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://dagstat.gks.ru/wps/wcm/connect/rosstat_ts/dagstat/resources/cafa4e00421f0cb8805fcc2d59c15b71/ВПН+том3.rar|title=ЖҰӨ 3-том. 4-кесте. Дағыстан Республикасының қалалық аймақтары мен муниципалды аудандары бойынша ұлты мен орыс тілін меңгеруі бойынша халық саны|accessdate=2019-10-27|archiveurl=https://web.archive.org/web/20171011191513/http://dagstat.gks.ru/wps/wcm/connect/rosstat_ts/dagstat/resources/cafa4e00421f0cb8805fcc2d59c15b71/%D0%92%D0%9F%D0%9D+%D1%82%D0%BE%D0%BC3.rar|archivedate=2017-10-11|deadlink=yes}}&lt;/ref&gt;:

{{Автонөмірлеу
  | Бағаналар   = 4
  | Тақырып2 = Ұлты
  | Тақырып3 = Саны, адам 
  | Тақырып4 = Үлесі
|| [[Аварлар|аварлар]] | 4 497 | 92,0 % |
| [[Лактар|лактар]] | 105 | 2,1 % |
| [[Даргиндер|даргиндер]] | 102 | 2,1 % |
| [[Құмықтар|құмықтар]] | 53 | 1,1 % |
| [[Орыстар|орыстар]] | 49 | 1,0 % |
| басқалары | 80 | 1,7 %
}}

== Инфрақұрлымы, экономикасы ==
Кентте оқу-тәрбие кешені, әскери комиссариат, ауданаралық көпсалалы аурухана, ауданаралық СЭБ, ауданаралық салық қызметі, «Шіркейсэсқұрылыс» ААҚ, «Сұлақэнерго» ААҚ басқармасы бар&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://president.e-dag.ru/map/13/ |title=Дағыстан Республикасы Президентінің ресми сайты: Унсокол ауданы |access-date=2010-09-24 |archive-date=2016-03-14 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160314053737/http://president.e-dag.ru/map/13 |deadlink=no }}&lt;/ref&gt;.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:1985 жылы құрылған елді мекендер]]
[[Санат:Дағыстан кенттері]]
[[Санат:Унсокол ауданының елді мекендері]]</text>
      <sha1>7c4ceptr5ooucy5okr4dwt87jtamp8y</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Когезин</title>
    <ns>0</ns>
    <id>686296</id>
    <revision>
      <id>3060001</id>
      <timestamp>2022-08-13T17:02:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Arruah</username>
        <id>35</id>
      </contributor>
      <comment>«[[:ru:Special:Redirect/revision/121399576|Когезин]]» бетінен аударылып түзілді</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8414" xml:space="preserve">'''Когезин''' - жасушаның бөлінуі ( [[мейоз]] және [[митоз]] ) кезінде бауырлас [[Хроматида|хроматидтердің]] бөлінуін реттейтін белоктар кешені.

Когезин – гомологты рекомбинация арқылы [[ДНҚ|ДНҚ репарациясында]] және жасушаның бөлінуі кезінде хромосомалардың бірігуі мен сегрегациясында негізгі рөл атқаратын ақуыз кешені.

== Құрылым ==
Когезин төрт компоненттен тұрады: Sc1, Sc3, Smc1, Smc3. Smc ақуыздарының екі негізгі сипаттамасы бар: ақуыздың C-ұшы мен N-ұшының өзара әрекеттесуі нәтижесінде пайда болатын доменнің Атфазалық белсенділігі) және Smc димеризациясына мүмкіндік беретін цикл тәрізді аймақ. АТФаза домені мен цикл ұзын параллельге қарсы &quot;спираль спиралы&quot;арқылы өзара байланысты. Димердің жалпы құрылымында Атфазалармен қоршалған орталық цикл бар. АТФ болған кезде екі АТФаза домені байланысып, сақина құрылымын құра алады. АТФ гидролизі сақинаның ашылуына немесе жабылуына әкелуі мүмкін.

Sc1 және Sc3 Smc1 және Smc3 АТФаза домендерін сақина құрылымын тұрақтандырады. Scc1 N-және C-ұштары Smc1 және Smc3-ке қосылады. Sc 1 SMAC ақуызымен байланысқан кезде, Sc3 Sc1-нің С-терминалына қосылу арқылы да қосыла алады. Sc1 Smc1 және Smc 3-ке қосылған кезде, когезин кешені жабық сақина пішінін құрайды. Егер ол SMC ақуыздарының біреуіне ғана қосылса, онда ашық сақинаның құрылымы пайда болады. Жақында когезин сақиналары скк3-пен бекітілген екі сақинаның құрылымын құра отырып, әр сақинада ДНҚ жіптері өтетін етіп кішірейе алатындығы анықталды.

== Функциялар ==
Когезин сақинасының үш қызметі бар:

* [[Метафаза]] кезінде бауырлас хроматидтерді бір-бірімен байланыстырып, митоз (мейоз) кезінде олардың байланысын қамтамасыз ету үшін қолданылады. Бөлінгеннен кейін екі хроматидтер жасушаның қарама-қарсы полюстеріне қарай жылжиды. Когезин болмаса, жасуша бауырлас хроматидтердің оқшаулануын басқара алмайды.
* Шпиндельдің хромосомаларға қосылуын жеңілдетеді.
* [[Генетикалық рекомбинация|Рекомбинация]] арқылы ДНҚ жөндеуін жеңілдетеді.

== Қимыл механизмі ==
Когезин сақиналары бауырлас хроматидтерді қалай байланыстыратыны әлі анық емес. Екі ықтимал нұсқа бар:

# Когезин бөліктері әрбір хроматидке қосылып, екеуінің арасында көпір құрайды.
# Когезинде сақина құрылымы пайда болғаннан кейін бұл сақиналарға хроматидтерді қоршау мүмкін болады.Қазіргі мәліметтерге сәйкес, екінші нұсқа ықтимал. SMC 3 және Sc1 сияқты апалы-сіңлілі хроматидтердің бірігуі үшін қажет ақуыздар когезин мен ДНҚ арасындағы коваленттік байланыстардың түзілуін реттемейді, бұл ДНҚ-мен өзара әрекеттесу біріктіру процесі үшін жеткіліксіз екенін көрсетеді. Сонымен қатар, Smc 3 немесе Sc1 бөлу арқылы дүкендегі сақина құрылымының бұзылуы апалы-сіңлілі хроматидтердің мерзімінен бұрын оқшаулануына әкеледі. Бұл когезин сақинасының пайда болуы оның функцияларын орындау үшін маңызды екенін көрсетеді.Қарындас хроматидтерін бірге ұстау үшін қанша когезин сақинасы қажет екендігі әлі белгісіз. Бір нұсқа бойынша, бір сақина хроматидтерді қоршайды. Тағы бір нұсқа димердің пайда болуына мүмкіндік береді, онда әр сақина бір қарындас хроматидін қоршайды. Бұл екі сақина бір-біріне екі хроматидті ұстап тұратын көпір арқылы қосылады.
Когезия кешені S-фазасының бастапқы қадамдары кезінде қалыптасады. Кешендер ДНҚ көшірмелері басталмай тұрып хромосомалармен әрекеттеседі. Жасуша ДНҚ-ны көбейте бастағанда, когезин сақиналары жабылып, бауырлас хроматидтерді біріктіреді. Когезиннің болуы үшін S фазасында когезин кешендері болуы керек. Дегенмен, G1 фазасында когезиннің хромосомаларға қалай қосылатыны белгісіз. Қазіргі уақытта екі гипотеза бар:

# SMC белоктарының АТФазалары ДНҚ-мен әрекеттеседі және бұл әрекеттесу когезин сақиналарының [[Хромосомалар|хромосомаларға]] қосылуын қамтамасыз етеді.
# Кейбір қосымша ақуыздар жүктеу процесіне көмектеседі.

== Дифференциация механизмдеріндегі рөлі ==
Когезин – [[Хроматин|хроматиннің]] үш өлшемді құрылымын бақылайтын көп белокты кешен   Плюрипотентті факторлар когезин және медиатор сияқты ақуыз кешендерімен бірге деп саналады (көп ақуызды кешен транскрипциялық коактиватор  ) CCCTC байланыстыру факторымен, транскрипциялық репрессор CTCF    [[Геном|геномының]] бірегей үш өлшемді құрылымының қалыптасуын бақылайды &lt;ref name=&quot;Yu&quot; /&gt;, бұл плюрипотенттіліктің индукциясына ықпал етеді. және оны тұрақтандыру , сонымен қатар дифференциалдау процестерінің бағытын алдын ала анықтайды  . Осылайша, когезин белоктарының бірін кодтайтын SMC1 генінің нокаунты (гендік промоторды келесі күшейткішке жақындататын интрахромосомалық ілмекті қалыптастыру үшін қажет (бұл эндогендік плюрипотентті гендердің белсендірілуі үшін қажет  ) мүмкін емес етеді. плюрипотенттілікке жету үшін  .

== Ескертпелер ==
{{Дереккөздер}}

== Сілтемелер ==</text>
      <sha1>iy1hrtk9f08quw9pjtav79hx95alf2g</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060002</id>
      <parentid>3060001</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T17:04:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Arruah</username>
        <id>35</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8388" xml:space="preserve">'''Когезин''' - жасушаның бөлінуі ( [[мейоз]] және [[митоз]] ) кезінде бауырлас [[Хроматида|хроматидтердің]] бөлінуін реттейтін белоктар кешені.

Когезин – гомологты рекомбинация арқылы [[ДНҚ|ДНҚ репарациясында]] және жасушаның бөлінуі кезінде хромосомалардың бірігуі мен сегрегациясында негізгі рөл атқаратын ақуыз кешені.

== Құрылым ==
Когезин төрт компоненттен тұрады: Sc1, Sc3, Smc1, Smc3. Smc ақуыздарының екі негізгі сипаттамасы бар: ақуыздың C-ұшы мен N-ұшының өзара әрекеттесуі нәтижесінде пайда болатын доменнің Атфазалық белсенділігі) және Smc димеризациясына мүмкіндік беретін цикл тәрізді аймақ. АТФаза домені мен цикл ұзын параллельге қарсы &quot;спираль спиралы&quot;арқылы өзара байланысты. Димердің жалпы құрылымында Атфазалармен қоршалған орталық цикл бар. АТФ болған кезде екі АТФаза домені байланысып, сақина құрылымын құра алады. АТФ гидролизі сақинаның ашылуына немесе жабылуына әкелуі мүмкін.

Sc1 және Sc3 Smc1 және Smc3 АТФаза домендерін сақина құрылымын тұрақтандырады. Scc1 N-және C-ұштары Smc1 және Smc3-ке қосылады. Sc 1 SMAC ақуызымен байланысқан кезде, Sc3 Sc1-нің С-терминалына қосылу арқылы да қосыла алады. Sc1 Smc1 және Smc 3-ке қосылған кезде, когезин кешені жабық сақина пішінін құрайды. Егер ол SMC ақуыздарының біреуіне ғана қосылса, онда ашық сақинаның құрылымы пайда болады. Жақында когезин сақиналары скк3-пен бекітілген екі сақинаның құрылымын құра отырып, әр сақинада ДНҚ жіптері өтетін етіп кішірейе алатындығы анықталды.

== Функциялар ==
Когезин сақинасының үш қызметі бар:

* [[Метафаза]] кезінде бауырлас хроматидтерді бір-бірімен байланыстырып, митоз (мейоз) кезінде олардың байланысын қамтамасыз ету үшін қолданылады. Бөлінгеннен кейін екі хроматидтер жасушаның қарама-қарсы полюстеріне қарай жылжиды. Когезин болмаса, жасуша бауырлас хроматидтердің оқшаулануын басқара алмайды.
* Шпиндельдің хромосомаларға қосылуын жеңілдетеді.
* [[Генетикалық рекомбинация|Рекомбинация]] арқылы ДНҚ жөндеуін жеңілдетеді.

== Қимыл механизмі ==
Когезин сақиналары бауырлас хроматидтерді қалай байланыстыратыны әлі анық емес. Екі ықтимал нұсқа бар:

# Когезин бөліктері әрбір хроматидке қосылып, екеуінің арасында көпір құрайды.
# Когезинде сақина құрылымы пайда болғаннан кейін бұл сақиналарға хроматидтерді қоршау мүмкін болады.Қазіргі мәліметтерге сәйкес, екінші нұсқа ықтимал. SMC 3 және Sc1 сияқты апалы-сіңлілі хроматидтердің бірігуі үшін қажет ақуыздар когезин мен ДНҚ арасындағы коваленттік байланыстардың түзілуін реттемейді, бұл ДНҚ-мен өзара әрекеттесу біріктіру процесі үшін жеткіліксіз екенін көрсетеді. Сонымен қатар, Smc 3 немесе Sc1 бөлу арқылы дүкендегі сақина құрылымының бұзылуы апалы-сіңлілі хроматидтердің мерзімінен бұрын оқшаулануына әкеледі. Бұл когезин сақинасының пайда болуы оның функцияларын орындау үшін маңызды екенін көрсетеді.Қарындас хроматидтерін бірге ұстау үшін қанша когезин сақинасы қажет екендігі әлі белгісіз. Бір нұсқа бойынша, бір сақина хроматидтерді қоршайды. Тағы бір нұсқа димердің пайда болуына мүмкіндік береді, онда әр сақина бір қарындас хроматидін қоршайды. Бұл екі сақина бір-біріне екі хроматидті ұстап тұратын көпір арқылы қосылады.
Когезия кешені S-фазасының бастапқы қадамдары кезінде қалыптасады. Кешендер ДНҚ көшірмелері басталмай тұрып хромосомалармен әрекеттеседі. Жасуша ДНҚ-ны көбейте бастағанда, когезин сақиналары жабылып, бауырлас хроматидтерді біріктіреді. Когезиннің болуы үшін S фазасында когезин кешендері болуы керек. Дегенмен, G1 фазасында когезиннің хромосомаларға қалай қосылатыны белгісіз. Қазіргі уақытта екі гипотеза бар:

# SMC белоктарының АТФазалары ДНҚ-мен әрекеттеседі және бұл әрекеттесу когезин сақиналарының [[Хромосомалар|хромосомаларға]] қосылуын қамтамасыз етеді.
# Кейбір қосымша ақуыздар жүктеу процесіне көмектеседі.

== Дифференциация механизмдеріндегі рөлі ==
Когезин – [[Хроматин|хроматиннің]] үш өлшемді құрылымын бақылайтын көп белокты кешен   Плюрипотентті факторлар когезин және медиатор сияқты ақуыз кешендерімен бірге деп саналады (көп ақуызды кешен транскрипциялық коактиватор  ) CCCTC байланыстыру факторымен, транскрипциялық репрессор CTCF    [[Геном|геномының]] бірегей үш өлшемді құрылымының қалыптасуын бақылайды &lt;ref name=&quot;Yu&quot; /&gt;, бұл плюрипотенттіліктің индукциясына ықпал етеді. және оны тұрақтандыру , сонымен қатар дифференциалдау процестерінің бағытын алдын ала анықтайды  . Осылайша, когезин белоктарының бірін кодтайтын SMC1 генінің нокаунты (гендік промоторды келесі күшейткішке жақындататын интрахромосомалық ілмекті қалыптастыру үшін қажет (бұл эндогендік плюрипотентті гендердің белсендірілуі үшін қажет  ) мүмкін емес етеді. плюрипотенттілікке жету үшін  .

== Ескертпелер ==


== Сілтемелер ==</text>
      <sha1>8jgmjpnpm6i25j5x128cr650ct5y9nq</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060003</id>
      <parentid>3060002</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T17:04:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Arruah</username>
        <id>35</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8359" xml:space="preserve">'''Когезин''' - жасушаның бөлінуі ( [[мейоз]] және [[митоз]] ) кезінде бауырлас [[Хроматида|хроматидтердің]] бөлінуін реттейтін белоктар кешені.

Когезин – гомологты рекомбинация арқылы [[ДНҚ|ДНҚ репарациясында]] және жасушаның бөлінуі кезінде хромосомалардың бірігуі мен сегрегациясында негізгі рөл атқаратын ақуыз кешені.

== Құрылым ==
Когезин төрт компоненттен тұрады: Sc1, Sc3, Smc1, Smc3. Smc ақуыздарының екі негізгі сипаттамасы бар: ақуыздың C-ұшы мен N-ұшының өзара әрекеттесуі нәтижесінде пайда болатын доменнің Атфазалық белсенділігі) және Smc димеризациясына мүмкіндік беретін цикл тәрізді аймақ. АТФаза домені мен цикл ұзын параллельге қарсы &quot;спираль спиралы&quot;арқылы өзара байланысты. Димердің жалпы құрылымында Атфазалармен қоршалған орталық цикл бар. АТФ болған кезде екі АТФаза домені байланысып, сақина құрылымын құра алады. АТФ гидролизі сақинаның ашылуына немесе жабылуына әкелуі мүмкін.

Sc1 және Sc3 Smc1 және Smc3 АТФаза домендерін сақина құрылымын тұрақтандырады. Scc1 N-және C-ұштары Smc1 және Smc3-ке қосылады. Sc 1 SMAC ақуызымен байланысқан кезде, Sc3 Sc1-нің С-терминалына қосылу арқылы да қосыла алады. Sc1 Smc1 және Smc 3-ке қосылған кезде, когезин кешені жабық сақина пішінін құрайды. Егер ол SMC ақуыздарының біреуіне ғана қосылса, онда ашық сақинаның құрылымы пайда болады. Жақында когезин сақиналары скк3-пен бекітілген екі сақинаның құрылымын құра отырып, әр сақинада ДНҚ жіптері өтетін етіп кішірейе алатындығы анықталды.

== Функциялар ==
Когезин сақинасының үш қызметі бар:

* [[Метафаза]] кезінде бауырлас хроматидтерді бір-бірімен байланыстырып, митоз (мейоз) кезінде олардың байланысын қамтамасыз ету үшін қолданылады. Бөлінгеннен кейін екі хроматидтер жасушаның қарама-қарсы полюстеріне қарай жылжиды. Когезин болмаса, жасуша бауырлас хроматидтердің оқшаулануын басқара алмайды.
* Шпиндельдің хромосомаларға қосылуын жеңілдетеді.
* [[Генетикалық рекомбинация|Рекомбинация]] арқылы ДНҚ жөндеуін жеңілдетеді.

== Қимыл механизмі ==
Когезин сақиналары бауырлас хроматидтерді қалай байланыстыратыны әлі анық емес. Екі ықтимал нұсқа бар:

# Когезин бөліктері әрбір хроматидке қосылып, екеуінің арасында көпір құрайды.
# Когезинде сақина құрылымы пайда болғаннан кейін бұл сақиналарға хроматидтерді қоршау мүмкін болады.Қазіргі мәліметтерге сәйкес, екінші нұсқа ықтимал. SMC 3 және Sc1 сияқты апалы-сіңлілі хроматидтердің бірігуі үшін қажет ақуыздар когезин мен ДНҚ арасындағы коваленттік байланыстардың түзілуін реттемейді, бұл ДНҚ-мен өзара әрекеттесу біріктіру процесі үшін жеткіліксіз екенін көрсетеді. Сонымен қатар, Smc 3 немесе Sc1 бөлу арқылы дүкендегі сақина құрылымының бұзылуы апалы-сіңлілі хроматидтердің мерзімінен бұрын оқшаулануына әкеледі. Бұл когезин сақинасының пайда болуы оның функцияларын орындау үшін маңызды екенін көрсетеді.Қарындас хроматидтерін бірге ұстау үшін қанша когезин сақинасы қажет екендігі әлі белгісіз. Бір нұсқа бойынша, бір сақина хроматидтерді қоршайды. Тағы бір нұсқа димердің пайда болуына мүмкіндік береді, онда әр сақина бір қарындас хроматидін қоршайды. Бұл екі сақина бір-біріне екі хроматидті ұстап тұратын көпір арқылы қосылады.
Когезия кешені S-фазасының бастапқы қадамдары кезінде қалыптасады. Кешендер ДНҚ көшірмелері басталмай тұрып хромосомалармен әрекеттеседі. Жасуша ДНҚ-ны көбейте бастағанда, когезин сақиналары жабылып, бауырлас хроматидтерді біріктіреді. Когезиннің болуы үшін S фазасында когезин кешендері болуы керек. Дегенмен, G1 фазасында когезиннің хромосомаларға қалай қосылатыны белгісіз. Қазіргі уақытта екі гипотеза бар:

# SMC белоктарының АТФазалары ДНҚ-мен әрекеттеседі және бұл әрекеттесу когезин сақиналарының [[Хромосомалар|хромосомаларға]] қосылуын қамтамасыз етеді.
# Кейбір қосымша ақуыздар жүктеу процесіне көмектеседі.

== Дифференциация механизмдеріндегі рөлі ==
Когезин – [[Хроматин|хроматиннің]] үш өлшемді құрылымын бақылайтын көп белокты кешен   Плюрипотентті факторлар когезин және медиатор сияқты ақуыз кешендерімен бірге деп саналады (көп ақуызды кешен транскрипциялық коактиватор  ) CCCTC байланыстыру факторымен, транскрипциялық репрессор CTCF    [[Геном|геномының]] бірегей үш өлшемді құрылымының қалыптасуын бақылайды &lt;ref name=&quot;Yu&quot; /&gt;, бұл плюрипотенттіліктің индукциясына ықпал етеді. және оны тұрақтандыру , сонымен қатар дифференциалдау процестерінің бағытын алдын ала анықтайды  . Осылайша, когезин белоктарының бірін кодтайтын SMC1 генінің нокаунты (гендік промоторды келесі күшейткішке жақындататын интрахромосомалық ілмекті қалыптастыру үшін қажет (бұл эндогендік плюрипотентті гендердің белсендірілуі үшін қажет  ) мүмкін емес етеді. плюрипотенттілікке жету үшін  .

== Ескертпелер ==</text>
      <sha1>0fzw43g4xeienbrwaydh440kmakohxy</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060005</id>
      <parentid>3060003</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T17:05:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Arruah</username>
        <id>35</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8323" xml:space="preserve">'''Когезин''' - жасушаның бөлінуі ( [[мейоз]] және [[митоз]] ) кезінде бауырлас [[Хроматида|хроматидтердің]] бөлінуін реттейтін белоктар кешені.

Когезин – гомологты рекомбинация арқылы [[ДНҚ|ДНҚ репарациясында]] және жасушаның бөлінуі кезінде хромосомалардың бірігуі мен сегрегациясында негізгі рөл атқаратын ақуыз кешені.

== Құрылым ==
Когезин төрт компоненттен тұрады: Sc1, Sc3, Smc1, Smc3. Smc ақуыздарының екі негізгі сипаттамасы бар: ақуыздың C-ұшы мен N-ұшының өзара әрекеттесуі нәтижесінде пайда болатын доменнің Атфазалық белсенділігі) және Smc димеризациясына мүмкіндік беретін цикл тәрізді аймақ. АТФаза домені мен цикл ұзын параллельге қарсы &quot;спираль спиралы&quot;арқылы өзара байланысты. Димердің жалпы құрылымында Атфазалармен қоршалған орталық цикл бар. АТФ болған кезде екі АТФаза домені байланысып, сақина құрылымын құра алады. АТФ гидролизі сақинаның ашылуына немесе жабылуына әкелуі мүмкін.

Sc1 және Sc3 Smc1 және Smc3 АТФаза домендерін сақина құрылымын тұрақтандырады. Scc1 N-және C-ұштары Smc1 және Smc3-ке қосылады. Sc 1 SMAC ақуызымен байланысқан кезде, Sc3 Sc1-нің С-терминалына қосылу арқылы да қосыла алады. Sc1 Smc1 және Smc 3-ке қосылған кезде, когезин кешені жабық сақина пішінін құрайды. Егер ол SMC ақуыздарының біреуіне ғана қосылса, онда ашық сақинаның құрылымы пайда болады. Жақында когезин сақиналары скк3-пен бекітілген екі сақинаның құрылымын құра отырып, әр сақинада ДНҚ жіптері өтетін етіп кішірейе алатындығы анықталды.

== Функциялар ==
Когезин сақинасының үш қызметі бар:

* [[Метафаза]] кезінде бауырлас хроматидтерді бір-бірімен байланыстырып, митоз (мейоз) кезінде олардың байланысын қамтамасыз ету үшін қолданылады. Бөлінгеннен кейін екі хроматидтер жасушаның қарама-қарсы полюстеріне қарай жылжиды. Когезин болмаса, жасуша бауырлас хроматидтердің оқшаулануын басқара алмайды.
* Шпиндельдің хромосомаларға қосылуын жеңілдетеді.
* [[Генетикалық рекомбинация|Рекомбинация]] арқылы ДНҚ жөндеуін жеңілдетеді.

== Қимыл механизмі ==
Когезин сақиналары бауырлас хроматидтерді қалай байланыстыратыны әлі анық емес. Екі ықтимал нұсқа бар:

# Когезин бөліктері әрбір хроматидке қосылып, екеуінің арасында көпір құрайды.
# Когезинде сақина құрылымы пайда болғаннан кейін бұл сақиналарға хроматидтерді қоршау мүмкін болады.Қазіргі мәліметтерге сәйкес, екінші нұсқа ықтимал. SMC 3 және Sc1 сияқты апалы-сіңлілі хроматидтердің бірігуі үшін қажет ақуыздар когезин мен ДНҚ арасындағы коваленттік байланыстардың түзілуін реттемейді, бұл ДНҚ-мен өзара әрекеттесу біріктіру процесі үшін жеткіліксіз екенін көрсетеді. Сонымен қатар, Smc 3 немесе Sc1 бөлу арқылы дүкендегі сақина құрылымының бұзылуы апалы-сіңлілі хроматидтердің мерзімінен бұрын оқшаулануына әкеледі. Бұл когезин сақинасының пайда болуы оның функцияларын орындау үшін маңызды екенін көрсетеді.Қарындас хроматидтерін бірге ұстау үшін қанша когезин сақинасы қажет екендігі әлі белгісіз. Бір нұсқа бойынша, бір сақина хроматидтерді қоршайды. Тағы бір нұсқа димердің пайда болуына мүмкіндік береді, онда әр сақина бір қарындас хроматидін қоршайды. Бұл екі сақина бір-біріне екі хроматидті ұстап тұратын көпір арқылы қосылады.
Когезия кешені S-фазасының бастапқы қадамдары кезінде қалыптасады. Кешендер ДНҚ көшірмелері басталмай тұрып хромосомалармен әрекеттеседі. Жасуша ДНҚ-ны көбейте бастағанда, когезин сақиналары жабылып, бауырлас хроматидтерді біріктіреді. Когезиннің болуы үшін S фазасында когезин кешендері болуы керек. Дегенмен, G1 фазасында когезиннің хромосомаларға қалай қосылатыны белгісіз. Қазіргі уақытта екі гипотеза бар:

# SMC белоктарының АТФазалары ДНҚ-мен әрекеттеседі және бұл әрекеттесу когезин сақиналарының [[Хромосомалар|хромосомаларға]] қосылуын қамтамасыз етеді.
# Кейбір қосымша ақуыздар жүктеу процесіне көмектеседі.

== Дифференциация механизмдеріндегі рөлі ==
Когезин – [[Хроматин|хроматиннің]] үш өлшемді құрылымын бақылайтын көп белокты кешен   Плюрипотентті факторлар когезин және медиатор сияқты ақуыз кешендерімен бірге деп саналады (көп ақуызды кешен транскрипциялық коактиватор  ) CCCTC байланыстыру факторымен, транскрипциялық репрессор CTCF [[Геном|геномының]] бірегей үш өлшемді құрылымының қалыптасуын бақылайды &lt;ref name=&quot;Yu&quot; /&gt;, бұл плюрипотенттіліктің индукциясына ықпал етеді. және оны тұрақтандыру, сонымен қатар дифференциалдау процестерінің бағытын алдын ала анықтайды  . Осылайша, когезин белоктарының бірін кодтайтын SMC1 генінің нокаунты (гендік промоторды келесі күшейткішке жақындататын интрахромосомалық ілмекті қалыптастыру үшін қажет (бұл эндогендік плюрипотентті гендердің белсендірілуі үшін қажет  ) мүмкін емес етеді. плюрипотенттілікке жету үшін.</text>
      <sha1>3p8bsttjrmlqzdhdaulybkf11l0rq81</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060155</id>
      <parentid>3060005</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T19:33:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <comment>+[[Санат:Митоз]]; +[[Санат:Аққуыз кешендері]]; +[[Санат:Хромосомалар]] ([[УП:HOTCAT|HotCat]] құралының көмегімен)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8439" xml:space="preserve">'''Когезин''' — жасушаның бөлінуі ( [[мейоз]] және [[митоз]] ) кезінде бауырлас [[Хроматида|хроматидтердің]] бөлінуін реттейтін белоктар кешені.

Когезин – гомологты рекомбинация арқылы [[ДНҚ|ДНҚ репарациясында]] және жасушаның бөлінуі кезінде хромосомалардың бірігуі мен сегрегациясында негізгі рөл атқаратын ақуыз кешені.

== Құрылым ==
Когезин төрт компоненттен тұрады: Sc1, Sc3, Smc1, Smc3. Smc ақуыздарының екі негізгі сипаттамасы бар: ақуыздың C-ұшы мен N-ұшының өзара әрекеттесуі нәтижесінде пайда болатын доменнің Атфазалық белсенділігі) және Smc димеризациясына мүмкіндік беретін цикл тәрізді аймақ. АТФаза домені мен цикл ұзын параллельге қарсы &quot;спираль спиралы&quot;арқылы өзара байланысты. Димердің жалпы құрылымында Атфазалармен қоршалған орталық цикл бар. АТФ болған кезде екі АТФаза домені байланысып, сақина құрылымын құра алады. АТФ гидролизі сақинаның ашылуына немесе жабылуына әкелуі мүмкін.

Sc1 және Sc3 Smc1 және Smc3 АТФаза домендерін сақина құрылымын тұрақтандырады. Scc1 N-және C-ұштары Smc1 және Smc3-ке қосылады. Sc 1 SMAC ақуызымен байланысқан кезде, Sc3 Sc1-нің С-терминалына қосылу арқылы да қосыла алады. Sc1 Smc1 және Smc 3-ке қосылған кезде, когезин кешені жабық сақина пішінін құрайды. Егер ол SMC ақуыздарының біреуіне ғана қосылса, онда ашық сақинаның құрылымы пайда болады. Жақында когезин сақиналары скк3-пен бекітілген екі сақинаның құрылымын құра отырып, әр сақинада ДНҚ жіптері өтетін етіп кішірейе алатындығы анықталды.

== Функциялар ==
Когезин сақинасының үш қызметі бар:

* [[Метафаза]] кезінде бауырлас хроматидтерді бір-бірімен байланыстырып, митоз (мейоз) кезінде олардың байланысын қамтамасыз ету үшін қолданылады. Бөлінгеннен кейін екі хроматидтер жасушаның қарама-қарсы полюстеріне қарай жылжиды. Когезин болмаса, жасуша бауырлас хроматидтердің оқшаулануын басқара алмайды.
* Шпиндельдің хромосомаларға қосылуын жеңілдетеді.
* [[Генетикалық рекомбинация|Рекомбинация]] арқылы ДНҚ жөндеуін жеңілдетеді.

== Қимыл механизмі ==
Когезин сақиналары бауырлас хроматидтерді қалай байланыстыратыны әлі анық емес. Екі ықтимал нұсқа бар:

# Когезин бөліктері әрбір хроматидке қосылып, екеуінің арасында көпір құрайды.
# Когезинде сақина құрылымы пайда болғаннан кейін бұл сақиналарға хроматидтерді қоршау мүмкін болады.Қазіргі мәліметтерге сәйкес, екінші нұсқа ықтимал. SMC 3 және Sc1 сияқты апалы-сіңлілі хроматидтердің бірігуі үшін қажет ақуыздар когезин мен ДНҚ арасындағы коваленттік байланыстардың түзілуін реттемейді, бұл ДНҚ-мен өзара әрекеттесу біріктіру процесі үшін жеткіліксіз екенін көрсетеді. Сонымен қатар, Smc 3 немесе Sc1 бөлу арқылы дүкендегі сақина құрылымының бұзылуы апалы-сіңлілі хроматидтердің мерзімінен бұрын оқшаулануына әкеледі. Бұл когезин сақинасының пайда болуы оның функцияларын орындау үшін маңызды екенін көрсетеді.Қарындас хроматидтерін бірге ұстау үшін қанша когезин сақинасы қажет екендігі әлі белгісіз. Бір нұсқа бойынша, бір сақина хроматидтерді қоршайды. Тағы бір нұсқа димердің пайда болуына мүмкіндік береді, онда әр сақина бір қарындас хроматидін қоршайды. Бұл екі сақина бір-біріне екі хроматидті ұстап тұратын көпір арқылы қосылады.
Когезия кешені S-фазасының бастапқы қадамдары кезінде қалыптасады. Кешендер ДНҚ көшірмелері басталмай тұрып хромосомалармен әрекеттеседі. Жасуша ДНҚ-ны көбейте бастағанда, когезин сақиналары жабылып, бауырлас хроматидтерді біріктіреді. Когезиннің болуы үшін S фазасында когезин кешендері болуы керек. Дегенмен, G1 фазасында когезиннің хромосомаларға қалай қосылатыны белгісіз. Қазіргі уақытта екі гипотеза бар:

# SMC белоктарының АТФазалары ДНҚ-мен әрекеттеседі және бұл әрекеттесу когезин сақиналарының [[Хромосомалар|хромосомаларға]] қосылуын қамтамасыз етеді.
# Кейбір қосымша ақуыздар жүктеу процесіне көмектеседі.

== Дифференциация механизмдеріндегі рөлі ==
Когезин – [[Хроматин|хроматиннің]] үш өлшемді құрылымын бақылайтын көп белокты кешен   Плюрипотентті факторлар когезин және медиатор сияқты ақуыз кешендерімен бірге деп саналады (көп ақуызды кешен транскрипциялық коактиватор  ) CCCTC байланыстыру факторымен, транскрипциялық репрессор CTCF [[Геном|геномының]] бірегей үш өлшемді құрылымының қалыптасуын бақылайды &lt;ref name=&quot;Yu&quot; /&gt;, бұл плюрипотенттіліктің индукциясына ықпал етеді. және оны тұрақтандыру, сонымен қатар дифференциалдау процестерінің бағытын алдын ала анықтайды  . Осылайша, когезин белоктарының бірін кодтайтын SMC1 генінің нокаунты (гендік промоторды келесі күшейткішке жақындататын интрахромосомалық ілмекті қалыптастыру үшін қажет (бұл эндогендік плюрипотентті гендердің белсендірілуі үшін қажет  ) мүмкін емес етеді. плюрипотенттілікке жету үшін.

[[Санат:Митоз]]
[[Санат:Аққуыз кешендері]]
[[Санат:Хромосомалар]]</text>
      <sha1>oay9w36o4w7f0rlec2q2dmh99rc4qr8</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060156</id>
      <parentid>3060155</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T19:33:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasymov</username>
        <id>10777</id>
      </contributor>
      <comment>/* Дифференциация механизмдеріндегі рөлі */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8413" xml:space="preserve">'''Когезин''' — жасушаның бөлінуі ( [[мейоз]] және [[митоз]] ) кезінде бауырлас [[Хроматида|хроматидтердің]] бөлінуін реттейтін белоктар кешені.

Когезин – гомологты рекомбинация арқылы [[ДНҚ|ДНҚ репарациясында]] және жасушаның бөлінуі кезінде хромосомалардың бірігуі мен сегрегациясында негізгі рөл атқаратын ақуыз кешені.

== Құрылым ==
Когезин төрт компоненттен тұрады: Sc1, Sc3, Smc1, Smc3. Smc ақуыздарының екі негізгі сипаттамасы бар: ақуыздың C-ұшы мен N-ұшының өзара әрекеттесуі нәтижесінде пайда болатын доменнің Атфазалық белсенділігі) және Smc димеризациясына мүмкіндік беретін цикл тәрізді аймақ. АТФаза домені мен цикл ұзын параллельге қарсы &quot;спираль спиралы&quot;арқылы өзара байланысты. Димердің жалпы құрылымында Атфазалармен қоршалған орталық цикл бар. АТФ болған кезде екі АТФаза домені байланысып, сақина құрылымын құра алады. АТФ гидролизі сақинаның ашылуына немесе жабылуына әкелуі мүмкін.

Sc1 және Sc3 Smc1 және Smc3 АТФаза домендерін сақина құрылымын тұрақтандырады. Scc1 N-және C-ұштары Smc1 және Smc3-ке қосылады. Sc 1 SMAC ақуызымен байланысқан кезде, Sc3 Sc1-нің С-терминалына қосылу арқылы да қосыла алады. Sc1 Smc1 және Smc 3-ке қосылған кезде, когезин кешені жабық сақина пішінін құрайды. Егер ол SMC ақуыздарының біреуіне ғана қосылса, онда ашық сақинаның құрылымы пайда болады. Жақында когезин сақиналары скк3-пен бекітілген екі сақинаның құрылымын құра отырып, әр сақинада ДНҚ жіптері өтетін етіп кішірейе алатындығы анықталды.

== Функциялар ==
Когезин сақинасының үш қызметі бар:

* [[Метафаза]] кезінде бауырлас хроматидтерді бір-бірімен байланыстырып, митоз (мейоз) кезінде олардың байланысын қамтамасыз ету үшін қолданылады. Бөлінгеннен кейін екі хроматидтер жасушаның қарама-қарсы полюстеріне қарай жылжиды. Когезин болмаса, жасуша бауырлас хроматидтердің оқшаулануын басқара алмайды.
* Шпиндельдің хромосомаларға қосылуын жеңілдетеді.
* [[Генетикалық рекомбинация|Рекомбинация]] арқылы ДНҚ жөндеуін жеңілдетеді.

== Қимыл механизмі ==
Когезин сақиналары бауырлас хроматидтерді қалай байланыстыратыны әлі анық емес. Екі ықтимал нұсқа бар:

# Когезин бөліктері әрбір хроматидке қосылып, екеуінің арасында көпір құрайды.
# Когезинде сақина құрылымы пайда болғаннан кейін бұл сақиналарға хроматидтерді қоршау мүмкін болады.Қазіргі мәліметтерге сәйкес, екінші нұсқа ықтимал. SMC 3 және Sc1 сияқты апалы-сіңлілі хроматидтердің бірігуі үшін қажет ақуыздар когезин мен ДНҚ арасындағы коваленттік байланыстардың түзілуін реттемейді, бұл ДНҚ-мен өзара әрекеттесу біріктіру процесі үшін жеткіліксіз екенін көрсетеді. Сонымен қатар, Smc 3 немесе Sc1 бөлу арқылы дүкендегі сақина құрылымының бұзылуы апалы-сіңлілі хроматидтердің мерзімінен бұрын оқшаулануына әкеледі. Бұл когезин сақинасының пайда болуы оның функцияларын орындау үшін маңызды екенін көрсетеді.Қарындас хроматидтерін бірге ұстау үшін қанша когезин сақинасы қажет екендігі әлі белгісіз. Бір нұсқа бойынша, бір сақина хроматидтерді қоршайды. Тағы бір нұсқа димердің пайда болуына мүмкіндік береді, онда әр сақина бір қарындас хроматидін қоршайды. Бұл екі сақина бір-біріне екі хроматидті ұстап тұратын көпір арқылы қосылады.
Когезия кешені S-фазасының бастапқы қадамдары кезінде қалыптасады. Кешендер ДНҚ көшірмелері басталмай тұрып хромосомалармен әрекеттеседі. Жасуша ДНҚ-ны көбейте бастағанда, когезин сақиналары жабылып, бауырлас хроматидтерді біріктіреді. Когезиннің болуы үшін S фазасында когезин кешендері болуы керек. Дегенмен, G1 фазасында когезиннің хромосомаларға қалай қосылатыны белгісіз. Қазіргі уақытта екі гипотеза бар:

# SMC белоктарының АТФазалары ДНҚ-мен әрекеттеседі және бұл әрекеттесу когезин сақиналарының [[Хромосомалар|хромосомаларға]] қосылуын қамтамасыз етеді.
# Кейбір қосымша ақуыздар жүктеу процесіне көмектеседі.

== Дифференциация механизмдеріндегі рөлі ==
Когезин – [[Хроматин|хроматиннің]] үш өлшемді құрылымын бақылайтын көп белокты кешен Плюрипотентті факторлар когезин және медиатор сияқты ақуыз кешендерімен бірге деп саналады (көп ақуызды кешен транскрипциялық коактиватор) CCCTC байланыстыру факторымен, транскрипциялық репрессор CTCF [[Геном|геномының]] бірегей үш өлшемді құрылымының қалыптасуын бақылайды, бұл плюрипотенттіліктің индукциясына ықпал етеді. және оны тұрақтандыру, сонымен қатар дифференциалдау процестерінің бағытын алдын ала анықтайды. Осылайша, когезин белоктарының бірін кодтайтын SMC1 генінің нокаунты (гендік промоторды келесі күшейткішке жақындататын интрахромосомалық ілмекті қалыптастыру үшін қажет (бұл эндогендік плюрипотентті гендердің белсендірілуі үшін қажет) мүмкін емес етеді. плюрипотенттілікке жету үшін.

[[Санат:Митоз]]
[[Санат:Аққуыз кешендері]]
[[Санат:Хромосомалар]]</text>
      <sha1>4up5c96nejt11j7yx40jnh5gilva85b</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Адай округы</title>
    <ns>0</ns>
    <id>686297</id>
    <redirect title="Адай округі" />
    <revision>
      <id>3060018</id>
      <timestamp>2022-08-13T17:42:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <comment>Білгіш Шежіреші [[Адай округы]] бетін [[Адай округі]] бетіне жылжытты</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="37" xml:space="preserve">#АЙДАУ [[Адай округі]]</text>
      <sha1>rq525xjj4vbde8vg7elijvo7uzimadv</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ускалык</title>
    <ns>0</ns>
    <id>686298</id>
    <redirect title="Өсқалық" />
    <revision>
      <id>3060022</id>
      <timestamp>2022-08-13T17:44:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Орел Карл</username>
        <id>81620</id>
      </contributor>
      <comment>Орел Карл [[Ускалык]] бетін [[Өсқалық]] бетіне жылжытты</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="30" xml:space="preserve">#АЙДАУ [[Өсқалық]]</text>
      <sha1>7gvespk7ddapblsa1r5ipdjynxwhbk9</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:Kuter serdar</title>
    <ns>3</ns>
    <id>686300</id>
    <revision>
      <id>3060040</id>
      <timestamp>2022-08-13T18:10:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>New user message</username>
        <id>61167</id>
      </contributor>
      <comment>[[Template:Қош_келдіңіз|Қарсы алу хабарламасын]] жаңа қатысушы талқылау бетіне жазу.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="318" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=Kuter serdar}}

-- [[Қатысушы:GanS NIS|&lt;span style=&quot;text-shadow:gray 4px 4px 3px;&quot;&gt;&lt;font face=&quot;AR Cena&quot; color=&quot;black&quot;&gt;&lt;b&gt;Fани&lt;/b&gt;&lt;/font&gt;&lt;/span&gt;]] ([[Қатысушы талқылауы:GanS NIS|талқылауы]]) 00:10, 2022 ж. тамыздың 14 (+06)</text>
      <sha1>kpxdatblkwa27ni3254y3cye6lsl1fk</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Жеңіл атлетикадан әлем чемпионаты 1997</title>
    <ns>0</ns>
    <id>686301</id>
    <revision>
      <id>3060092</id>
      <timestamp>2022-08-13T18:40:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kas77777</username>
        <id>100404</id>
      </contributor>
      <comment>Жаңа бетте: {{Жеңіл атлетикалық жарыс  |Атауы           = Жеңіл атлетикадан әлем чемпионаты 1997&lt;br /&gt;IAAF World Championships Athens 1997  |Эмблема            = 1997 World Championships in Athletics logo.png  |Өлшемі             = 200px  |Сурет сипаттамасы           =   |Қала              = [[Афины]], {{GRE}}  |Елдер             = 198  |Қатысушылар         = 1882  |Мед...</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1197" xml:space="preserve">{{Жеңіл атлетикалық жарыс
 |Атауы           = Жеңіл атлетикадан әлем чемпионаты 1997&lt;br /&gt;IAAF World Championships Athens 1997
 |Эмблема            = 1997 World Championships in Athletics logo.png
 |Өлшемі             = 200px
 |Сурет сипаттамасы           = 
 |Қала              = [[Афины]], {{GRE}}
 |Елдер             = 198
 |Қатысушылар         = 1882
 |Медальдар            = 44
 |Ашылуы           = [[1 тамыз]] [[1997]]
 |Жабылуы           = [[10 тамыз]] [[1997]]
 |Стадион            = [[Олимпиялық]]
 |Алдыңғы         = [[Жеңіл атлетикадан әлем чемпионаты 1995|1995]]
 |Келесі          = [[Жеңіл атлетикадан әлем чемпионаты 1999|1999]]
}}

'''Жеңіл атлетикадан VI әлем чемпионаты''' [[Грекия]], [[Афины]] қаласында [[1997 жыл]]дың [[1 тамыз]] - [[10 тамыз]] күндері аралығында өткізілді. Жарыстар «[[Олимпиялық]]» стадионында өтті.</text>
      <sha1>t94q4ngzwk9byd05izyyjkn2f85gga9</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060261</id>
      <parentid>3060092</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T01:32:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kas77777</username>
        <id>100404</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3310" xml:space="preserve">{{Жеңіл атлетикалық жарыс
 |Атауы           = Жеңіл атлетикадан әлем чемпионаты 1997&lt;br /&gt;IAAF World Championships Athens 1997
 |Эмблема            = 1997 World Championships in Athletics logo.png
 |Өлшемі             = 200px
 |Сурет сипаттамасы           = 
 |Қала              = [[Афины]], {{GRE}}
 |Елдер             = 198
 |Қатысушылар         = 1882
 |Медальдар            = 44
 |Ашылуы           = [[1 тамыз]] [[1997]]
 |Жабылуы           = [[10 тамыз]] [[1997]]
 |Стадион            = [[Олимпиялық]]
 |Алдыңғы         = [[Жеңіл атлетикадан әлем чемпионаты 1995|1995]]
 |Келесі          = [[Жеңіл атлетикадан әлем чемпионаты 1999|1999]]
}}

'''Жеңіл атлетикадан VI әлем чемпионаты''' [[Грекия]], [[Афины]] қаласында [[1997 жыл]]дың [[1 тамыз]] - [[10 тамыз]] күндері аралығында өткізілді. Жарыстар «[[Олимпиялық]]» стадионында өтті.

==Медальдық есеп==
{| class=&quot;wikitable&quot;  style=&quot;margin:0.5em auto; font-size:90%; position:relative; width:55%;&quot;
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
! width=50 | Орын
! width=200 | Ел
! width=50 | [[Сурет:Gold medal world centered-2.svg|20px]]
! width=50 | [[Сурет:Silver medal world centered-2.svg|20px]]
! width=50 | [[Сурет:Bronze medal world centered-2.svg|20px]]
! width=50 | [[Сурет:Medals world.svg|40px]]
|- align=center
| 1
| align=left|{{RUS}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | '''5'''
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | '''7'''
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | '''6'''
|'''18'''
|- align=center
| 2
| align=left|{{USA}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 5
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 5
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 3
|13
|- align=center
| 3
| align=left|{{KEN}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 3
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 3
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 2
|8
|- align=center
| 4
| align=left|{{GER}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 3
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 3
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 1
|7
|- align=center
|5
| align=left|{{CUB}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 3
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 1
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 2
|6
|- align=center
| 6
| align=left|{{BAH}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 3
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 0
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 1
|4
|- align=center
|7
| align=left|{{ETH}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 2
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 3
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 3
|8
|- align=center
|rowspan=&quot;2&quot;|8
|align=left|{{BLR}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 2
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 2
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 0
|4
|- align=center
| align=left|{{ROM}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 2
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 2
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 0
|4
|- align=center
| 10
| align=left|{{MAR}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 2
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 1
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 0
|3
|-align=center
|colspan=&quot;2&quot;|'''Барлығы'''
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; |'''46'''
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; |'''47'''
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; |'''46'''
| '''139'''
|}</text>
      <sha1>2b8d9og8hanhobagvkukpjl4syvo29o</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060262</id>
      <parentid>3060261</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T01:45:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kas77777</username>
        <id>100404</id>
      </contributor>
      <comment>/* Медальдық есеп */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3605" xml:space="preserve">{{Жеңіл атлетикалық жарыс
 |Атауы           = Жеңіл атлетикадан әлем чемпионаты 1997&lt;br /&gt;IAAF World Championships Athens 1997
 |Эмблема            = 1997 World Championships in Athletics logo.png
 |Өлшемі             = 200px
 |Сурет сипаттамасы           = 
 |Қала              = [[Афины]], {{GRE}}
 |Елдер             = 198
 |Қатысушылар         = 1882
 |Медальдар            = 44
 |Ашылуы           = [[1 тамыз]] [[1997]]
 |Жабылуы           = [[10 тамыз]] [[1997]]
 |Стадион            = [[Олимпиялық]]
 |Алдыңғы         = [[Жеңіл атлетикадан әлем чемпионаты 1995|1995]]
 |Келесі          = [[Жеңіл атлетикадан әлем чемпионаты 1999|1999]]
}}

'''Жеңіл атлетикадан VI әлем чемпионаты''' [[Грекия]], [[Афины]] қаласында [[1997 жыл]]дың [[1 тамыз]] - [[10 тамыз]] күндері аралығында өткізілді. Жарыстар «[[Олимпиялық]]» стадионында өтті.

==Медальдық есеп==
{| class=&quot;wikitable&quot;  style=&quot;margin:0.5em auto; font-size:90%; position:relative; width:55%;&quot;
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
! width=50 | Орын
! width=200 | Ел
! width=50 | [[Сурет:Gold medal world centered-2.svg|20px]]
! width=50 | [[Сурет:Silver medal world centered-2.svg|20px]]
! width=50 | [[Сурет:Bronze medal world centered-2.svg|20px]]
! width=50 | [[Сурет:Medals world.svg|40px]]
|- align=center
| 1
| align=left|{{RUS}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | '''5'''
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | '''7'''
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | '''6'''
|'''18'''
|- align=center
| 2
| align=left|{{USA}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 5
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 5
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 3
|13
|- align=center
| 3
| align=left|{{KEN}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 3
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 3
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 2
|8
|- align=center
| 4
| align=left|{{GER}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 3
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 3
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 1
|7
|- align=center
|5
| align=left|{{CUB}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 3
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 1
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 2
|6
|- align=center
| 6
| align=left|{{BAH}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 3
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 0
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 1
|4
|- align=center
|7
| align=left|{{ETH}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 2
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 3
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 3
|8
|- align=center
|rowspan=&quot;2&quot;|8
|align=left|{{BLR}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 2
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 2
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 0
|4
|- align=center
| align=left|{{ROM}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 2
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 2
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 0
|4
|- align=center
| 10
| align=left|{{MAR}}
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; | 2
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; | 1
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; | 0
|3
|-align=center
|colspan=&quot;2&quot;|'''Барлығы'''
| style=&quot;background:#F7F6A8;&quot; |'''46'''
| style=&quot;background:#DCE5E5;&quot; |'''47'''
| style=&quot;background:#FFDAB9;&quot; |'''46'''
| '''139'''
|}


== Сыртқы сілтемелер ==
* [https://web.archive.org/web/20041212065020/http://www2.iaaf.org/results/past/WCH97/index.html IAAF 1997]

[[Санат:1997 жылғы жеңіл атлетика]]
[[Санат:Жеңіл атлетикадан әлем чемпионаттары]]</text>
      <sha1>dfan4pr23u12zrwo9un8g1jpe3vo2ag</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:Rocafera</title>
    <ns>3</ns>
    <id>686302</id>
    <revision>
      <id>3060129</id>
      <timestamp>2022-08-13T19:09:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>New user message</username>
        <id>61167</id>
      </contributor>
      <comment>[[Template:Қош_келдіңіз|Қарсы алу хабарламасын]] жаңа қатысушы талқылау бетіне жазу.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="291" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=Rocafera}}

-- [[Қатысушы:Нұрлан Рахымжанов|Нұрлан Рахымжанов]] ([[Қатысушы талқылауы:Нұрлан Рахымжанов|талқылауы]])  01:09, 2022 ж. тамыздың 14 (+06)</text>
      <sha1>sodvx30fuia6dfr5zfywan2v27t8meh</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:Рррррр кккрпиоо</title>
    <ns>3</ns>
    <id>686303</id>
    <revision>
      <id>3060184</id>
      <timestamp>2022-08-13T20:12:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>New user message</username>
        <id>61167</id>
      </contributor>
      <comment>[[Template:Қош_келдіңіз|Қарсы алу хабарламасын]] жаңа қатысушы талқылау бетіне жазу.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="254" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=Рррррр кккрпиоо}}

-- [[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 02:12, 2022 ж. тамыздың 14 (+06)</text>
      <sha1>bqdvuiveuikv5xf1w40xmhfc08ddzbb</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:عسئ</title>
    <ns>3</ns>
    <id>686304</id>
    <revision>
      <id>3060247</id>
      <timestamp>2022-08-13T21:23:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>New user message</username>
        <id>61167</id>
      </contributor>
      <comment>[[Template:Қош_келдіңіз|Қарсы алу хабарламасын]] жаңа қатысушы талқылау бетіне жазу.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="203" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=عسئ}}

-- [[Қатысушы:Kaiyr|Kaiyr]] ([[Қатысушы талқылауы:Kaiyr|талқылауы]] 03:23, 2022 ж. тамыздың 14 (+06)</text>
      <sha1>pf1cjiuou1z261u7kdhxdxanwo6ub7g</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Наурызым ауданы</title>
    <ns>0</ns>
    <id>686305</id>
    <redirect title="Науырзым ауданы" />
    <revision>
      <id>3060253</id>
      <timestamp>2022-08-13T23:38:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Білгіш Шежіреші</username>
        <id>68287</id>
      </contributor>
      <comment>Білгіш Шежіреші [[Наурызым ауданы]] бетін [[Науырзым ауданы]] бетіне жылжытты</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="45" xml:space="preserve">#АЙДАУ [[Науырзым ауданы]]</text>
      <sha1>017yfcui51nk9blly8q2js7wwl9zo58</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:EgorAntonioni</title>
    <ns>3</ns>
    <id>686307</id>
    <revision>
      <id>3060256</id>
      <timestamp>2022-08-14T00:16:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>New user message</username>
        <id>61167</id>
      </contributor>
      <comment>[[Template:Қош_келдіңіз|Қарсы алу хабарламасын]] жаңа қатысушы талқылау бетіне жазу.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="242" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=EgorAntonioni}}

-- [[Қатысушы:Erboldilyara|Сариев Ербол]] ([[Қатысушы талқылауы:Erboldilyara|талқылауы]] 06:16, 2022 ж. тамыздың 14 (+06)</text>
      <sha1>aqddnhub8q28dooj9ttuglmihmjq9ms</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:Anonymous wetpad</title>
    <ns>3</ns>
    <id>686310</id>
    <revision>
      <id>3060263</id>
      <timestamp>2022-08-14T02:20:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>New user message</username>
        <id>61167</id>
      </contributor>
      <comment>[[Template:Қош_келдіңіз|Қарсы алу хабарламасын]] жаңа қатысушы талқылау бетіне жазу.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="356" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=Anonymous wetpad}}

-- [[Қатысушы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#4682B4; font-family:Hobo Std; font-size:120%&quot;&gt;Kasymov&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;  &lt;big&gt;[[Қатысушы талқылауы:Kasymov|&lt;span style=&quot;color:#FF4500; font-family:Hobo Std;&quot;&gt;Т&lt;/span&gt;]]&lt;/big&gt;&lt;/sup&gt; 08:20, 2022 ж. тамыздың 14 (+06)</text>
      <sha1>gmwhhsnke11ad7ha4j3sjhi123bom0g</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:Neoalen</title>
    <ns>3</ns>
    <id>686311</id>
    <revision>
      <id>3060265</id>
      <timestamp>2022-08-14T04:48:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>New user message</username>
        <id>61167</id>
      </contributor>
      <comment>[[Template:Қош_келдіңіз|Қарсы алу хабарламасын]] жаңа қатысушы талқылау бетіне жазу.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="437" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=Neoalen}}

-- &lt;font color=&quot;#009900&quot;&gt;[[Қатысушы:Мұхамеджан Амангелді|&lt;span style=&quot;font-family:Georgia;&quot;&gt;&lt;i&gt;Мұхамеджан А.А.&lt;/i&gt;&lt;/span&gt;]]&lt;/font&gt; [[Қатысушы талқылауы:Мұхамеджан Амангелді|&lt;span style=&quot;font-size:90%&quot;&gt;&lt;font color=&quot;#0000FF&quot;&gt;(талқылауы)&lt;/font&gt;&lt;/span&gt;]] 10:48, 2022 ж. тамыздың 14 (+06)</text>
      <sha1>bgkzvm67tjsrdckolqazxsp77hicoep</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Көп өлшемді кеңістік</title>
    <ns>0</ns>
    <id>686312</id>
    <redirect title="Төрт өлшемді кеңістік" />
    <revision>
      <id>3060280</id>
      <timestamp>2022-08-14T07:43:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Alphy Haydar</username>
        <id>36950</id>
      </contributor>
      <comment>Alphy Haydar [[Көп өлшемді кеңістік]] бетін [[Төрт өлшемді кеңістік]] бетіне жылжытты: Көп өлшемді кеңістік деген әлі де ғылыми анықтама емес, өйткені адамзат ары болғанда қазір 3 өлшемдіден ары 4 өлшемдіні зерттей бастады. Көп өлшемді - бұл әлі түсінксіз мүмкіндік әлемі ғана. Сондықтан Ағылшынша уикипедияда оған қатысты арнаулы мақала жоқ. </comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="56" xml:space="preserve">#АЙДАУ [[Төрт өлшемді кеңістік]]</text>
      <sha1>5t1crij70fn9998fpr28844hv1laags</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:Kingsman3</title>
    <ns>3</ns>
    <id>686314</id>
    <revision>
      <id>3060292</id>
      <timestamp>2022-08-14T08:13:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>New user message</username>
        <id>61167</id>
      </contributor>
      <comment>[[Template:Қош_келдіңіз|Қарсы алу хабарламасын]] жаңа қатысушы талқылау бетіне жазу.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="303" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=Kingsman3}}

-- [[Қатысушы:Мықтыбек Оразтайұлы|Мықтыбек Оразтайұлы]] ([[Қатысушы талқылауы:Мықтыбек Оразтайұлы|талқылауы]]) 14:13, 2022 ж. тамыздың 14 (+06)</text>
      <sha1>dyagmlyqwua6onkhteczl1o2kd7sm4k</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Шешен тілі</title>
    <ns>0</ns>
    <id>686315</id>
    <revision>
      <id>3060294</id>
      <timestamp>2022-08-14T08:29:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Malik Nursultan B</username>
        <id>111493</id>
      </contributor>
      <comment>Жаңа бетте: {{Тілдер|аты=Шешен тілі|түсі=кавказ|өз атауы=нохчийн мотт|айтылуы=[ˈnɔxt͡ʃĩː mu͜ɔt]|ресми тіл={{байрақ|Ресей}} * {{flagicon image|Flag of the Chechen Republic.svg|border}} [[Шешен Республикасы]] * {{байрақ|Дағыстан}}|сөйлеушілер саны=2 миллион|күйі=осал|реттейтін мекеме=Шешен Республикасы Ғылым...</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="12514" xml:space="preserve">{{Тілдер|аты=Шешен тілі|түсі=кавказ|өз атауы=нохчийн мотт|айтылуы=[ˈnɔxt͡ʃĩː mu͜ɔt]|ресми тіл={{байрақ|Ресей}}
* {{flagicon image|Flag of the Chechen Republic.svg|border}} [[Шешен Республикасы]]
* {{байрақ|Дағыстан}}|сөйлеушілер саны=2 миллион|күйі=осал|реттейтін мекеме=Шешен Республикасы Ғылымдар Академиясы|елдер=[[Ресей]], [[Түркия]], [[Грузия]], [[Иордания]], [[Қазақстан]],|санаты=[[Еуразия тілдері]]|классификация=[[Солтүстік Кавказ тілдері]] (толық танылмаған)&lt;br&gt;[[Нах-Дағыстан тілдері]]&lt;br&gt;[[Нах тілдері]]&lt;br&gt;[[Вайнах тілдері|Вайнах тобы]]|жазу=[[Кириллица]] (қазіргі және ресми)&lt;br&gt;[[Грузин жазулары|Грузин жазуы]] (тарихи)&lt;br&gt;[[Араб жазуы]] (тарихи)&lt;br&gt;[[Латын әліпбиі]] (тарихи)|ISO1=ce|ISO3=che|ISO2=che}}

'''Шешен тілі''' (өз атауы ''Нохчийн мотт'') — [[Нах-Дағыстан тілдері]] тобына кіретін, 2 миллион адам сөйлейтін тіл, [[Шешендер|Шешен халқының]] ана тілі. Шешен тілінде сөйлейтін халықтың көбісі [[Шешен Республикасы|Шешен Республикасында]] тұрады, қалғандарын [[Ресей|Ресейдің]] басқа [[Ресейдің әкімшілік-аумақтық құрылымы|субъектілерінде]], [[Түркия|Түркияда]], [[Грузия|Грузияда]], [[Иордания|Иорданияда]] және [[Қазақстан|Қазақстанда]] табуға болады.

Шешен тілі — Ресейдің 5-ші ең көп тараған тіл болып келеді (орыс тілі, [[татар тілі]], [[украин тілі]] және [[Башқұрт тілі|башқұрт тілінен]] кейін).

== Классификациясы ==
Шешен тілін Нах-Дағыстан тілдерінің [[Нах тілдері|Нах тобына]] жатқызады. Ол оның ең жақын туыстас тілі, [[Ингуш тілі|Ингуш тілімен]] бірге [[Вайнах тілдері|Вайнах тобын]] құрайды.

== Диалектілері ==
Шешен тілінің көптеген диалектілері бар: Эһки, Чантша, Чебарлой, Малхи, Нохчмахках, Орстхой, Шарой, Шуотой, Терлой, Итум-Қали және Химой.

Шешен тілінің диалектілері көбінесе олардың Шешен Республикасы картасындағы орналасуы бойынша жіктеледі. Мысалы, солтүстіктегі ойпаттардағы шешен тілін «Оһарой мотт» («Ойпаттардағылардың тілі») дейді, және оңтүстіктегі таулы аймақтардағы диалектті «Лаамарой мотт» («Таулардағылардың тілі») деп атайды. Шешен әдебиетінің көбісі оһарой мотт диалектінде негізделген. Лаамарой тобының диалектілерінде кірме сөздерді басқалармен салыстырғанда сирек кездеседі және прото-Шешен тілінің қасиеттері байқалады.

== Географиялық таралуы ==
Ресейдегі шешен тілінің сөйлеушілер саны 1,3 миллионнан астам болып келеді.&lt;ref&gt;[http://blog.translate.ru/2019/07/15-yazykov-na-kotoryx-govoryat-v-rossii/ Языки России]&lt;/ref&gt;

=== Ресми статусы ===
Шешен тілі [[Ресей|Ресей Федерациясының]] құрамындағы [[Шешен Республикасы|Шешен Республикасының]] ресми тілі болып келеді.

=== Иордания ===
[[Иордания|Иорданиядағы]] шешендер Иордания Хашимит Патшалығымен жақсы қарым-қатынаста болып келеді және өздерінің мәдениеті мен тілін еркін қолдана алады. Иорданиядағы шешен қауымы арасында шешен тілі көп қолданылады.  Иорданиялық шешендер шешен және [[Араб тілі|араб тілдерінде]] екі тілді біледі, бірақ бір-бірлерімен арабша сөйлеспейді.&lt;ref&gt;Гарсаев Л. М., Гарсаев Х.-А. М. Чеченские мухаджиры и их потомки в истории и культуре Иордании. — Гр.: АО «ИПК Грозненский рабочий», 2019. — 416 с. — 2000 экз. — ISBN 978-5-88195-949-4.&lt;/ref&gt;

== Жазуы және әліппелері ==
Шешенстан аумағындағы [[Ислам]] дінінің пайда болғаны шешен тіліне [[Араб жазуы|араб жазуын]] алып келген еді. 1862 жылдан бастап [[Пётр Карлович Услар|Пётр Услар]] жасап шығарған шешен [[Кириллица|кириллицасы]] болды, бірақ ол көп қолданылмаған.

[[1925 жыл|1925 жылы]] [[латын әліпбиі]] қабылданды. [[1938 жыл|1938 жылы]] ол қайта ауысып, кириллица қолданылуы басталды. Шешен тілінің осы әліпбиі бүгінгі күнге дейін қолданыста. 1990-шы жылдары, шешен тәуелсіздігін құру талпыныстары жылдарында, латын әліпбиінің қайта оралуы жоспарланды, бірақ барлығы да сәтсіз болып шықты.

Шешен тілінің қазіргі әліпбиі:
{| class=&quot;standard&quot; cellpadding=&quot;5&quot; style=&quot;font-size: 1.5em; line-height: 2.5em; text-align: center;&quot;
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |А а
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |Аь аь
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |Б б
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |В в
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |Г г
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |ГӀ гӀ
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |Д д
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |Е е
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |Ё ё
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |Ж ж
|-
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |З з
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |И и
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |Й й
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |К к
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |Кх кх
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |Къ къ
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |КӀ кӀ
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |Л л
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |М м
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |Н н
|-
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |О о
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |Оь оь
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |П п
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |ПӀ пӀ
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |Р р
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |С с
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |Т т
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |ТӀ тӀ
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |У у
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |Уь уь
|-
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |Ф ф
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |Х х
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |Хь хь
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |ХӀ хӀ
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |Ц ц
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |ЦӀ цӀ
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |Ч ч
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |ЧӀ чӀ
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |Ш ш
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |Щ щ
|-
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |Ъ ъ
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |Ы ы
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |Ь ь
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |Э э
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |Ю ю
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |Юь юь
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |Я я
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |Яь яь
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |Ӏ
|}

Шешен тілінің қазіргі [[Кириллица|кириллицасы]] орыс тілінің кириллицасынан қатты ерекшеленбейді. Орыс тілінде кездеспейтін, шешен тіліне қосылған әріптер ішінен тек бір әріп, таяқша (палочка) («Ӏ») бар. Шешен тілінде бар, бірақ орыс тілінде жоқ көптеген дыбыстарды осы таяқшаны қолданып диграф арқылы жазады. Мысалы, қазақ тілінде бар «ү» дыбысы (/y/) «уь» диграфымен; «һ» дыбысы (/h/) «хь» диграфымен; «ғ» дыбысы (/ɣ/) «гӏ» диграфымен; «қ» дыбысы (/q/) «кх» диграфымен жазылады.

Шешен әліппесінде «ё», «ф», «щ», «ы» (және кейде «я») әріптері жоқ.

== Фонологиясы ==
Шешен тілінің дыбыстары оның басқа көршілес кавказ тілдеріне ұқсас. Шешен тілі өзінің дауыссыз дыбыстарымен ерекшеленеді: олардың оқылуы қиындықтар келтіруі мүмкін (фарингализацияланған және фарингализацияланбаған дауыссыздардың ерекшеленуі, эйективті (абруптивті) дыбыстар, диграфтар және триграфтар (екі немесе үш дыбыстың бірге, бір әріптей оқылуы)).

=== Дауыссыз дыбыстары ===
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align:center;&quot;
!
![[Еріндік дыбыстар|Еріндік]]
![[Альвеолярлық дауыссыздар|Альвеолярлық]]
!Постальвеолярлық
![[Тіл арты дауыссыздар|Тіл арты]]
![[Увуляр дауыссыздар|Увуляр]]
![[Фарингал дауыссыздар|Фарингал]]
![[Глотталды дауыссыздар|Глотталды]]
|-
![[Мұрындық дыбыстар|Мұрындық]]
|[m] [mˤ]
|[n] [nˤ]
|
|
|
|
|
|-
![[Үзілмелі дауыссыздар|Үзілмелі]]
|[pʰ] [b]&lt;br /&gt;[pʼ] [pː]&lt;br /&gt;[pˤ] [bˤ] [pːˤ]
|[tʰ] [d]&lt;br /&gt;[tʼ] [tː]&lt;br /&gt;[tˤ] [dˤ] [tːˤ]
|
|[kʰ] [g]&lt;br /&gt;[kʼ] [kː]
|[qʰ]&lt;br /&gt;[qʼ] [qː]
|
|[ʔ] ([ʔˤ])
|-
![[Аффрикат|Аффрикаттар]]
|
|[t͡sʰ] [d͡z]&lt;br /&gt;[tsʼ] [t͡sː]&lt;br /&gt;[t͡sˤ] [d͡zˤ] [t͡sːˤ]
|[t͡ʃʰ] [d͡ʒ] [t͡ʃʼ]&lt;br /&gt;[t͡ʃˤ] [d͡ʒˤ]
|
|
|
|
|-
![[Саңылау (шұғыл) дауыссыздар|Саңылау]]
|([f]) ([v])
|[s] [z]&lt;br /&gt;[sˤ] [zˤ]
|[ʃ] [ʒ]&lt;br /&gt;[ʃˤ] [ʒˤ]
| colspan=&quot;2&quot; |[x] [ʁ]
|[ʜ]
|[h]
|-
![[Ротикалық дауыссыздар|Ротикалық]]
|
|[r] [r̥]&lt;br /&gt;[rˤ]
|
|
|
|
|
|-
![[Аппроксимант|Аппроксиманттар]]
|[w] ([ɥ])&lt;br /&gt;[wˤ]
|[l] [lˤ]
|[j]
|
|
|
|
|}

=== Дауысты дыбыстары ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
!
!алдыңғы
шеңберленбеген
!алдыңғы
шеңберленген
!артқы~
орталық
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
!жоғарғы
|{{IPA|ɪ}} {{IPA|iː}}
|{{IPA|y}} {{IPA|yː}}
|{{IPA|ʊ}} {{IPA|uː}}
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
!дифтонг
|{{IPA|je}} {{IPA|ie}}
|{{IPA|ɥø}} {{IPA|yø}}
|{{IPA|wo}} {{IPA|uo}}
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
!орта
|{{IPA|e̞}} {{IPA|e̞ː}}
|{{IPA|ø}} {{IPA|øː}}
|{{IPA|o̞}} {{IPA|o̞ː}}
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
!төмеңгі
|({{IPA|æ}}) ({{IPA|æː}})
|
|{{IPA|ə}} {{IPA|ɑː}}
|}

== Шешен Уикипедиясы ==
{{Mainarticle|Шешенше Уикипедия}}
[[Уикипедия|Уикипедияның]] шешен тіліндегі «Шешен Уикипедиясы» (шеш. ''Нохчийн Википеди'') атты нұсқасы бар. Ол [[2005 жыл|2005 жылы]] [[28 ақпан]] күні пайда болды және [[Кириллица|кириллицаға]] негізделген.

== Дереккөздер ==
{{Дереккөздер}}

[[Санат:Кавказ халықтарының тілдері]] 
[[Санат:Ресей тілдері]]</text>
      <sha1>5gmz5pq2v01g6r9ya8wymb2d3oiekur</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060295</id>
      <parentid>3060294</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T08:30:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Malik Nursultan B</username>
        <id>111493</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="12478" xml:space="preserve">{{Тілдер|аты=Шешен тілі|түсі=кавказ|өз атауы=нохчийн мотт|айтылуы=[ˈnɔxt͡ʃĩː mu͜ɔt]|ресми тіл={{байрақ|Ресей}}
* {{flagicon image|Flag of the Chechen Republic.svg|border}} [[Шешен Республикасы]]
* {{байрақ|Дағыстан}}|сөйлеушілер саны=2 миллион|күйі=осал|реттейтін мекеме=Шешен Республикасы Ғылымдар Академиясы|елдер=[[Ресей]], [[Түркия]], [[Грузия]], [[Иордания]], [[Қазақстан]],|санаты=[[Еуразия тілдері]]|классификация=[[Солтүстік Кавказ тілдері]] (толық танылмаған)&lt;br&gt;[[Нах-Дағыстан тілдері]]&lt;br&gt;[[Нах тілдері]]&lt;br&gt;[[Вайнах тілдері|Вайнах тобы]]|жазу=[[Кириллица]] (қазіргі және ресми)&lt;br&gt;[[Грузин жазулары|Грузин жазуы]] (тарихи)&lt;br&gt;[[Араб жазуы]] (тарихи)&lt;br&gt;[[Латын әліпбиі]] (тарихи)|ISO1=ce|ISO3=che|ISO2=che}}

'''Шешен тілі''' (өз атауы ''Нохчийн мотт'') — [[Нах-Дағыстан тілдері]] тобына кіретін, 2 миллион адам сөйлейтін тіл, [[Шешендер|Шешен халқының]] ана тілі. Шешен тілінде сөйлейтін халықтың көбісі [[Шешен Республикасы|Шешен Республикасында]] тұрады, қалғандарын [[Ресей|Ресейдің]] басқа [[Ресейдің әкімшілік-аумақтық құрылымы|субъектілерінде]], [[Түркия|Түркияда]], [[Грузия|Грузияда]], [[Иордания|Иорданияда]] және [[Қазақстан|Қазақстанда]] табуға болады.

Шешен тілі — Ресейдің 5-ші ең көп тараған тіл болып келеді (орыс тілі, [[татар тілі]], [[украин тілі]] және [[Башқұрт тілі|башқұрт тілінен]] кейін).

== Классификациясы ==
Шешен тілін Нах-Дағыстан тілдерінің [[Нах тілдері|Нах тобына]] жатқызады. Ол оның ең жақын туыстас тілі, [[Ингуш тілі|Ингуш тілімен]] бірге [[Вайнах тілдері|Вайнах тобын]] құрайды.

== Диалектілері ==
Шешен тілінің көптеген диалектілері бар: Эһки, Чантша, Чебарлой, Малхи, Нохчмахках, Орстхой, Шарой, Шуотой, Терлой, Итум-Қали және Химой.

Шешен тілінің диалектілері көбінесе олардың Шешен Республикасы картасындағы орналасуы бойынша жіктеледі. Мысалы, солтүстіктегі ойпаттардағы шешен тілін «Оһарой мотт» («Ойпаттардағылардың тілі») дейді, және оңтүстіктегі таулы аймақтардағы диалектті «Лаамарой мотт» («Таулардағылардың тілі») деп атайды. Шешен әдебиетінің көбісі оһарой мотт диалектінде негізделген. Лаамарой тобының диалектілерінде кірме сөздерді басқалармен салыстырғанда сирек кездеседі және прото-Шешен тілінің қасиеттері байқалады.

== Географиялық таралуы ==
Ресейдегі шешен тілінің сөйлеушілер саны 1,3 миллионнан астам болып келеді.&lt;ref&gt;[http://blog.translate.ru/2019/07/15-yazykov-na-kotoryx-govoryat-v-rossii/ Языки России]&lt;/ref&gt;

=== Ресми статусы ===
Шешен тілі [[Ресей|Ресей Федерациясының]] құрамындағы [[Шешен Республикасы|Шешен Республикасының]] ресми тілі болып келеді.

=== Иордания ===
[[Иордания|Иорданиядағы]] шешендер Иордания Хашимит Патшалығымен жақсы қарым-қатынаста болып келеді және өздерінің мәдениеті мен тілін еркін қолдана алады. Иорданиядағы шешен қауымы арасында шешен тілі көп қолданылады. Иорданиялық шешендер шешен және араб тілдерін біледі, бірақ олар бір-бірлерімен арабша сөйлеспейді.&lt;ref&gt;Гарсаев Л. М., Гарсаев Х.-А. М. Чеченские мухаджиры и их потомки в истории и культуре Иордании. — Гр.: АО «ИПК Грозненский рабочий», 2019. — 416 с. — 2000 экз. — ISBN 978-5-88195-949-4.&lt;/ref&gt;

== Жазуы және әліппелері ==
Шешенстан аумағындағы [[Ислам]] дінінің пайда болғаны шешен тіліне [[Араб жазуы|араб жазуын]] алып келген еді. 1862 жылдан бастап [[Пётр Карлович Услар|Пётр Услар]] жасап шығарған шешен [[Кириллица|кириллицасы]] болды, бірақ ол көп қолданылмаған.

[[1925 жыл|1925 жылы]] [[латын әліпбиі]] қабылданды. [[1938 жыл|1938 жылы]] ол қайта ауысып, кириллица қолданылуы басталды. Шешен тілінің осы әліпбиі бүгінгі күнге дейін қолданыста. 1990-шы жылдары, шешен тәуелсіздігін құру талпыныстары жылдарында, латын әліпбиінің қайта оралуы жоспарланды, бірақ барлығы да сәтсіз болып шықты.

Шешен тілінің қазіргі әліпбиі:
{| class=&quot;standard&quot; cellpadding=&quot;5&quot; style=&quot;font-size: 1.5em; line-height: 2.5em; text-align: center;&quot;
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |А а
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |Аь аь
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |Б б
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |В в
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |Г г
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |ГӀ гӀ
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |Д д
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |Е е
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |Ё ё
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |Ж ж
|-
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |З з
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |И и
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |Й й
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |К к
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |Кх кх
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |Къ къ
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |КӀ кӀ
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |Л л
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |М м
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |Н н
|-
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |О о
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |Оь оь
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |П п
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |ПӀ пӀ
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |Р р
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |С с
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |Т т
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |ТӀ тӀ
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |У у
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |Уь уь
|-
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |Ф ф
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |Х х
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |Хь хь
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |ХӀ хӀ
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |Ц ц
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |ЦӀ цӀ
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |Ч ч
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |ЧӀ чӀ
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |Ш ш
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |Щ щ
|-
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |Ъ ъ
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |Ы ы
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |Ь ь
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |Э э
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |Ю ю
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |Юь юь
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |Я я
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |Яь яь
| style=&quot;«width:3em;»&quot; |Ӏ
|}

Шешен тілінің қазіргі [[Кириллица|кириллицасы]] орыс тілінің кириллицасынан қатты ерекшеленбейді. Орыс тілінде кездеспейтін, шешен тіліне қосылған әріптер ішінен тек бір әріп, таяқша (палочка) («Ӏ») бар. Шешен тілінде бар, бірақ орыс тілінде жоқ көптеген дыбыстарды осы таяқшаны қолданып диграф арқылы жазады. Мысалы, қазақ тілінде бар «ү» дыбысы (/y/) «уь» диграфымен; «һ» дыбысы (/h/) «хь» диграфымен; «ғ» дыбысы (/ɣ/) «гӏ» диграфымен; «қ» дыбысы (/q/) «кх» диграфымен жазылады.

Шешен әліппесінде «ё», «ф», «щ», «ы» (және кейде «я») әріптері жоқ.

== Фонологиясы ==
Шешен тілінің дыбыстары оның басқа көршілес кавказ тілдеріне ұқсас. Шешен тілі өзінің дауыссыз дыбыстарымен ерекшеленеді: олардың оқылуы қиындықтар келтіруі мүмкін (фарингализацияланған және фарингализацияланбаған дауыссыздардың ерекшеленуі, эйективті (абруптивті) дыбыстар, диграфтар және триграфтар (екі немесе үш дыбыстың бірге, бір әріптей оқылуы)).

=== Дауыссыз дыбыстары ===
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align:center;&quot;
!
![[Еріндік дыбыстар|Еріндік]]
![[Альвеолярлық дауыссыздар|Альвеолярлық]]
!Постальвеолярлық
![[Тіл арты дауыссыздар|Тіл арты]]
![[Увуляр дауыссыздар|Увуляр]]
![[Фарингал дауыссыздар|Фарингал]]
![[Глотталды дауыссыздар|Глотталды]]
|-
![[Мұрындық дыбыстар|Мұрындық]]
|[m] [mˤ]
|[n] [nˤ]
|
|
|
|
|
|-
![[Үзілмелі дауыссыздар|Үзілмелі]]
|[pʰ] [b]&lt;br /&gt;[pʼ] [pː]&lt;br /&gt;[pˤ] [bˤ] [pːˤ]
|[tʰ] [d]&lt;br /&gt;[tʼ] [tː]&lt;br /&gt;[tˤ] [dˤ] [tːˤ]
|
|[kʰ] [g]&lt;br /&gt;[kʼ] [kː]
|[qʰ]&lt;br /&gt;[qʼ] [qː]
|
|[ʔ] ([ʔˤ])
|-
![[Аффрикат|Аффрикаттар]]
|
|[t͡sʰ] [d͡z]&lt;br /&gt;[tsʼ] [t͡sː]&lt;br /&gt;[t͡sˤ] [d͡zˤ] [t͡sːˤ]
|[t͡ʃʰ] [d͡ʒ] [t͡ʃʼ]&lt;br /&gt;[t͡ʃˤ] [d͡ʒˤ]
|
|
|
|
|-
![[Саңылау (шұғыл) дауыссыздар|Саңылау]]
|([f]) ([v])
|[s] [z]&lt;br /&gt;[sˤ] [zˤ]
|[ʃ] [ʒ]&lt;br /&gt;[ʃˤ] [ʒˤ]
| colspan=&quot;2&quot; |[x] [ʁ]
|[ʜ]
|[h]
|-
![[Ротикалық дауыссыздар|Ротикалық]]
|
|[r] [r̥]&lt;br /&gt;[rˤ]
|
|
|
|
|
|-
![[Аппроксимант|Аппроксиманттар]]
|[w] ([ɥ])&lt;br /&gt;[wˤ]
|[l] [lˤ]
|[j]
|
|
|
|
|}

=== Дауысты дыбыстары ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
!
!алдыңғы
шеңберленбеген
!алдыңғы
шеңберленген
!артқы~
орталық
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
!жоғарғы
|{{IPA|ɪ}} {{IPA|iː}}
|{{IPA|y}} {{IPA|yː}}
|{{IPA|ʊ}} {{IPA|uː}}
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
!дифтонг
|{{IPA|je}} {{IPA|ie}}
|{{IPA|ɥø}} {{IPA|yø}}
|{{IPA|wo}} {{IPA|uo}}
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
!орта
|{{IPA|e̞}} {{IPA|e̞ː}}
|{{IPA|ø}} {{IPA|øː}}
|{{IPA|o̞}} {{IPA|o̞ː}}
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
!төмеңгі
|({{IPA|æ}}) ({{IPA|æː}})
|
|{{IPA|ə}} {{IPA|ɑː}}
|}

== Шешен Уикипедиясы ==
{{Mainarticle|Шешенше Уикипедия}}
[[Уикипедия|Уикипедияның]] шешен тіліндегі «Шешен Уикипедиясы» (шеш. ''Нохчийн Википеди'') атты нұсқасы бар. Ол [[2005 жыл|2005 жылы]] [[28 ақпан]] күні пайда болды және [[Кириллица|кириллицаға]] негізделген.

== Дереккөздер ==
{{Дереккөздер}}

[[Санат:Кавказ халықтарының тілдері]] 
[[Санат:Ресей тілдері]]</text>
      <sha1>3xqwt0q1v2ibfx4yidfdjo1ddgdsei5</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:Muhammad Gh290400</title>
    <ns>3</ns>
    <id>686316</id>
    <revision>
      <id>3060296</id>
      <timestamp>2022-08-14T08:31:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>New user message</username>
        <id>61167</id>
      </contributor>
      <comment>[[Template:Қош_келдіңіз|Қарсы алу хабарламасын]] жаңа қатысушы талқылау бетіне жазу.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="242" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=Muhammad Gh290400}}

-- [[Қатысушы:Мағыпар|Мағыпар]] ([[Қатысушы талқылауы:Мағыпар|талқылауы]]) 14:31, 2022 ж. тамыздың 14 (+06)</text>
      <sha1>aw66zbaa9x701x0gcq8xregro0aqqn7</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:Canibal2014</title>
    <ns>3</ns>
    <id>686317</id>
    <revision>
      <id>3060301</id>
      <timestamp>2022-08-14T08:58:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>New user message</username>
        <id>61167</id>
      </contributor>
      <comment>[[Template:Қош_келдіңіз|Қарсы алу хабарламасын]] жаңа қатысушы талқылау бетіне жазу.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="441" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=Canibal2014}}

-- &lt;font color=&quot;#009900&quot;&gt;[[Қатысушы:Мұхамеджан Амангелді|&lt;span style=&quot;font-family:Georgia;&quot;&gt;&lt;i&gt;Мұхамеджан А.А.&lt;/i&gt;&lt;/span&gt;]]&lt;/font&gt; [[Қатысушы талқылауы:Мұхамеджан Амангелді|&lt;span style=&quot;font-size:90%&quot;&gt;&lt;font color=&quot;#0000FF&quot;&gt;(талқылауы)&lt;/font&gt;&lt;/span&gt;]] 14:58, 2022 ж. тамыздың 14 (+06)</text>
      <sha1>no05gnx12a56wtzd63uxaclfj5tqsol</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қызылащы</title>
    <ns>0</ns>
    <id>686319</id>
    <revision>
      <id>3060310</id>
      <timestamp>2022-08-14T09:38:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Салиха</username>
        <id>17167</id>
      </contributor>
      <comment>Жаңа бетте: '''Өзен:''' * [[Қызылащы (өзен)|Қызылащы]] – [[Түндік өзені|Түндік]] алабындағы өзен. '''Тау:''' * [[Қызылащы (тау)|Қызылащы]] – [[Азутау]] жотасының оңтүстік-батысындағы тау.  {{айрық}}</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="309" xml:space="preserve">'''Өзен:'''
* [[Қызылащы (өзен)|Қызылащы]] – [[Түндік өзені|Түндік]] алабындағы өзен.
'''Тау:'''
* [[Қызылащы (тау)|Қызылащы]] – [[Азутау]] жотасының оңтүстік-батысындағы тау.

{{айрық}}</text>
      <sha1>392v9n2jo1fm9jwpwrr34feq614mr8q</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Геннің экспрессиясы</title>
    <ns>0</ns>
    <id>686320</id>
    <revision>
      <id>3060312</id>
      <timestamp>2022-08-14T09:47:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Arruah</username>
        <id>35</id>
      </contributor>
      <comment>«[[:ru:Special:Redirect/revision/119568338|Экспрессия генов]]» бетінен аударылып түзілді</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11508" xml:space="preserve">
[[Сурет:Genetic_code.svg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/Genetic_code.svg/280px-Genetic_code.svg.png|alt=Поток генетической информации.|оңға|нобай|280x280 нүкте| Біріншіден, 4 таңбалы [[ДНҚ]] алфавитінің (A,T,G,C) гені [[Транскрипция (биология)|транскрипция]] процесі арқылы 4 таңбалы [[Рибонуклеин қышқылы|РНҚ]] алфавитіне (A,U,G,C) транскрипцияланады, ал РНҚ-дан транскрипциялануы мүмкін. синтезделген ақуыздың [[Ақуыз|аминқышқылдарының]] [[Кодон|20 таңбалы алфавитіне көшіру]] процесі.]]
'''Геннің экспрессиясы''' - бұл геннің тұқым қуалайтын ақпараты ( [[ДНҚ]] [[нуклеотидтер]] тізбегі) функционалды өнімге - [[Рибонуклеин қышқылы|РНҚ]] немесе [[Ақуыз|ақуызға]] айналатын процесс. Ген экспрессиясының кейбір кезеңдерін реттеуге болады: бұл [[Транскрипция (биология)|транскрипция]], трансляция, [[Сплайсинг|РНҚ сплайсингі]] және белоктардың трансляциядан кейінгі модификациясы кезеңі. Қысқа қос тізбекті [[Рибонуклеин қышқылы|РНҚ]] арқылы геннің экспрессиясын белсендіру процесі '''РНҚ белсендіруі''' деп аталады.

Гендердің экспрессиясын реттеу жасушаларға өздерінің құрылымы мен қызметін басқаруға мүмкіндік береді және жасуша дифференциациясының, [[Морфогенез|морфогенезінің]] және бейімделуінің негізі болып табылады. Ген экспрессиясы эволюциялық өзгерістердің субстраты болып табылады, өйткені бір геннің экспрессия ''уақытын'', ''орналасуын'' және ''мөлшерін'' бақылау бүкіл ағзадағы басқа гендердің қызметіне әсер етуі мүмкін.

== Транскрипция және трансляция ==
[[Сурет:Label_RNA_pol_II.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/fc/Label_RNA_pol_II.png|сүрмелі| РНҚ-полимераза II [[Ферменттер|ферментінің]] көмегімен [[ДНҚ]] - [[Рибонуклеин қышқылы|ның РНҚ]] -ға транскрипциясы.]]
[[Прокариоттар]] мен [[Эукариоттар|эукариоттарда]] гендер ДНҚ нуклеотидтерінің тізбегі болып табылады. [[Транскрипция (биология)|Транскрипция]] ДНҚ шаблонында жүреді – [[Комплементарлық|комплементарлы]] РНҚ синтезі. Әрі қарай трансляция мРНҚ матрицасында жүреді - ақуыздар синтезделеді. Хабаршы емес РНҚ-ны (мысалы, rRNA, [[Тасымалдаушы РНҚ|tRNA]], шағын РНҚ ) кодтайтын гендер бар, олар экспрессияланады ( [[Транскрипция (биология)|транскрипцияланады]] ), бірақ белоктарға аударылмайды.

=== Транскрипциядан кейінгі реттеу ===
МикроРНҚ қысқа (18-25 [[Нуклеотидтер|нуклеотид]] ) бір тізбекті [[Рибонуклеин қышқылы|РНҚ тізбегі]] болып табылады, олар ген экспрессиясының басылуын тудырады. МикроРНҚ олардың мақсатты - [[Ақпараттық РНҚ|хабаршы РНҚ]] - [[Комплементарлық|комплементарлылық]] принципі бойынша байланысады. Бұл [[Тиіндер|протеин]] синтезінің басылуын немесе [[Ақпараттық РНҚ|хабаршы РНҚ]] деградациясын тудырады.

МикроРНҚ -лар мақсатқа [[Комплементарлық|қосымша]] азотты негіздердің көп немесе аз үлесіне байланысты үлкен немесе азырақ ерекшелікке ие болуы мүмкін. Төмен ерекшелік мүмкіндік береді бір микроРНК репрессировать экспрессия жүздеген түрлі [[Ген|гендердің]] . &lt;ref&gt;Klipp, E.; Liebermeister, W.; Wierling, C.; Kowald, A.; &amp; Lehrach, H. (2009). ''Systems Biology'', 235—245. Federal Republic of Germany: Wiley Blackwell, ISBN 978-3-527-31874-2&lt;/ref&gt;

== Геннің экспрессиясын анықтау ==
Қазіргі уақытта ген экспрессиясын анықтаудың негізгі әдістері поли-А құйрығы ( [[Ақпараттық РНҚ|мРНҚ]] ) бар РНҚ секвенирлеуі, сондай-ақ экспрессиялық ДНҚ микромассивтерін пайдалану болып табылады. РНҚ секвенирлеуі келесі ұрпақты секвенирлеу әдістерін жетілдіруге байланысты барған сайын кең таралған. РНҚ секвенциясы геномдағы әрбір белокты кодтайтын геннің экспрессия деңгейін анықтауға ғана емес, сонымен қатар альтернативті сплайсинг нәтижесінде пайда болатын мРНҚ нұсқаларын ажыратуға мүмкіндік береді.

== Күрделі ген экспрессиясы ==
Онтогенездегі гендердің күрделі экспрессиясының мысалы-адамдарда гемоглобин синтезін гендік бақылау. Гемоглобин молекуласы 4 бөліктен тұрады: екі бірдей альфа тізбегі және екі бірдей бета тізбегі. Қалыпты ересек адамның гемоглобині (НвА) адам эмбрионының гемоглобинінен (эмбриональды гемоглобин, Нвф) ерекшеленеді. Олардың арасындағы айырмашылықтар бета тізбегіне қатысты. Ұрықтың гемоглобинінде ол полипептидті гамма тізбегіне ауыстырылады. Соңында, ересектердің қанында аз мөлшерде 2 кездеседі, онда бета тізбегі сигма тізбегіне ауыстырылады. Адамның қалыпты гемоглобиндерінің барлық 3 түрі (НвА НвА 2 Нв) жеке локустармен басқарылады. АА локусы альфа тізбектерінің қалыптасуын анықтайды.Ол барлық көрсетілген гемоглобиннің альфа тізбектерінің болуын қамтамасыз ете отырып, өмір бойы тиімді.

== Моноаллельді ген экспрессиясы ==
[[Эукариоттар|Эукариоттардағы]] моноаллельді экспрессия келесі белгілермен сипатталады:

* мөлшерлеуді компенсациялау механизміне байланысты әйел жасушаларындағы Х-хромосома гендеріне;
* басылған гендер үшін;
* Қазіргі уақытта эукариоттық гендердің шамамен 5-10% жасушаларда моноаллельді түрде экспрессияланатыны белгілі, бұл гендердің ішінде беткі жасуша ақуыздарын кодтайтын гендер, атап айтқанда, иммуноглобулиндерді, Т-жасушаларын және иіс сезу рецепторларын кодтайтын гендер жиі байқалады. . Бұл құбылыс аллельді алып тастау деп те аталады. Экспрессияланатын аллельді таңдау дамудың ерте кезеңінде жүреді және бұл таңдау кездейсоқ жасалады, нәтижесінде дене жасушаларының жартысына жуығы аталық аллельді, ал жасушалардың екінші жартысы аналық аллельді экспрессиялайды. Кейде геннің тінге тән моноаллельді экспрессиясы байқалады, басқа тіндерде мұндай ген биаллельді түрде экспрессиялануы мүмкін. Аутосомды гендердің кездейсоқ моноаллельді экспрессиясы геннің цис-регуляциялық тізбектеріндегі полиморфизмге байланысты геннің әртүрлі аллельдері әртүрлі деңгейде экспрессияланатын жағдайларды қамтымайды &lt;ref name=&quot;pmid22585065&quot;&gt;{{Мақала|pmid=22585065}}&lt;/ref&gt; .

== См. сондай-ақ ==

* РНҚ секвенциясы
* [[Репрессор]]

== Ескертпелер ==
{{Дереккөздер}}

== Әдебиет ==

* Мертвецов Н. П. Гормональная регуляция экспрессии генов / Отв. ред. В. И. Кулинский; АН СССР, Сибирское отд-ние, Институт цитологии и генетики. — М.: Наука, 1986. — 208 с.
* Георгиев Г. П. Гены высших организмов и их экспрессия / АН СССР. — М.: Наука, 1989. — 256 с. — (Академические чтения). — 18 000 экз. — &lt;nowiki&gt;ISBN 5-02-003968-3&lt;/nowiki&gt;.
* Хоукинс Дж. Структура и экспрессия гена = Gene Structure and Expression / Джон Хоукинс; Пер. с англ. С. Б. Серебряного; Под ред. В. К. Кибирева. — Киев: Наукова думка, 1991. — 168 с. — 1000 экз. — &lt;nowiki&gt;ISBN 5-12-001816-5&lt;/nowiki&gt;.
* Патрушев Л. И. Экспрессия генов / Институт биоорганической химии им. М. М. Шемякина и Ю. А. Овчинникова РАН. — М.: Наука, 2000. — 528 с. — &lt;nowiki&gt;ISBN 5-02-001890-2&lt;/nowiki&gt;.
* Бекиш О.-Я. Л. Медицинская биология. — Минск: Ураджай, 2000. — 518 с.
[[Санат:Молекулалық-генетикалық процесстер]]</text>
      <sha1>2hwj3klvq2vguzle5flqz0ymr6j4991</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060314</id>
      <parentid>3060312</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T09:49:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Arruah</username>
        <id>35</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11508" xml:space="preserve">
[[Сурет:Genetic_code.svg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/Genetic_code.svg/280px-Genetic_code.svg.png|alt=Поток генетической информации.|оңға|нобай|280x280 нүкте| Біріншіден, 4 таңбалы [[ДНҚ]] алфавитінің (A,T,G,C) гені [[Транскрипция (биология)|транскрипция]] процесі арқылы 4 таңбалы [[Рибонуклеин қышқылы|РНҚ]] алфавитіне (A,U,G,C) транскрипцияланады, ал РНҚ-дан транскрипциялануы мүмкін. синтезделген ақуыздың [[Ақуыз|аминқышқылдарының]] [[Кодон|20 таңбалы алфавитіне көшіру]] процесі.]]
'''Геннің экспрессиясы''' - бұл геннің тұқым қуалайтын ақпараты ( [[ДНҚ]] [[нуклеотидтер]] тізбегі) функционалды өнімге - [[Рибонуклеин қышқылы|РНҚ]] немесе [[Ақуыз|ақуызға]] айналатын процесс. Ген экспрессиясының кейбір кезеңдерін реттеуге болады: бұл [[Транскрипция (биология)|транскрипция]], трансляция, [[Сплайсинг|РНҚ сплайсингі]] және белоктардың трансляциядан кейінгі модификациясы кезеңі. Қысқа қос тізбекті [[Рибонуклеин қышқылы|РНҚ]] арқылы геннің экспрессиясын белсендіру процесі '''РНҚ белсендіруі''' деп аталады.

Гендердің экспрессиясын реттеу жасушаларға өздерінің құрылымы мен қызметін басқаруға мүмкіндік береді және жасуша дифференциациясының, [[Морфогенез|морфогенезінің]] және бейімделуінің негізі болып табылады. Ген экспрессиясы эволюциялық өзгерістердің субстраты болып табылады, өйткені бір геннің экспрессия ''уақытын'', ''орналасуын'' және ''мөлшерін'' бақылау бүкіл ағзадағы басқа гендердің қызметіне әсер етуі мүмкін.

== Транскрипция және трансляция ==
[[Сурет:Label_RNA_pol_II.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/fc/Label_RNA_pol_II.png|сүрмелі| РНҚ-полимераза II [[Ферменттер|ферментінің]] көмегімен [[ДНҚ]] - [[Рибонуклеин қышқылы|ның РНҚ]] -ға транскрипциясы.]]
[[Прокариоттар]] мен [[Эукариоттар|эукариоттарда]] гендер ДНҚ нуклеотидтерінің тізбегі болып табылады. [[Транскрипция (биология)|Транскрипция]] ДНҚ шаблонында жүреді – [[Комплементарлық|комплементарлы]] РНҚ синтезі. Әрі қарай трансляция мРНҚ матрицасында жүреді - ақуыздар синтезделеді. Хабаршы емес РНҚ-ны (мысалы, rRNA, [[Тасымалдаушы РНҚ|tRNA]], шағын РНҚ ) кодтайтын гендер бар, олар экспрессияланады ( [[Транскрипция (биология)|транскрипцияланады]] ), бірақ белоктарға аударылмайды.

=== Транскрипциядан кейінгі реттеу ===
МикроРНҚ қысқа (18-25 [[Нуклеотидтер|нуклеотид]] ) бір тізбекті [[Рибонуклеин қышқылы|РНҚ тізбегі]] болып табылады, олар ген экспрессиясының басылуын тудырады. МикроРНҚ олардың мақсатты - [[Ақпараттық РНҚ|хабаршы РНҚ]] - [[Комплементарлық|комплементарлылық]] принципі бойынша байланысады. Бұл [[Тиіндер|протеин]] синтезінің басылуын немесе [[Ақпараттық РНҚ|хабаршы РНҚ]] деградациясын тудырады.

МикроРНҚ -лар мақсатқа [[Комплементарлық|қосымша]] азотты негіздердің көп немесе аз үлесіне байланысты үлкен немесе азырақ ерекшелікке ие болуы мүмкін. Төмен ерекшелік мүмкіндік береді бір микроРНК репрессировать экспрессия жүздеген түрлі [[Ген|гендердің]] . &lt;ref&gt;Klipp, E.; Liebermeister, W.; Wierling, C.; Kowald, A.; &amp; Lehrach, H. (2009). ''Systems Biology'', 235—245. Federal Republic of Germany: Wiley Blackwell, ISBN 978-3-527-31874-2&lt;/ref&gt;

== Геннің экспрессиясын анықтау ==
Қазіргі уақытта ген экспрессиясын анықтаудың негізгі әдістері поли-А құйрығы ( [[Ақпараттық РНҚ|мРНҚ]] ) бар РНҚ секвенирлеуі, сондай-ақ экспрессиялық ДНҚ микромассивтерін пайдалану болып табылады. РНҚ секвенирлеуі келесі ұрпақты секвенирлеу әдістерін жетілдіруге байланысты барған сайын кең таралған. РНҚ секвенциясы геномдағы әрбір белокты кодтайтын геннің экспрессия деңгейін анықтауға ғана емес, сонымен қатар альтернативті сплайсинг нәтижесінде пайда болатын мРНҚ нұсқаларын ажыратуға мүмкіндік береді.

== Күрделі ген экспрессиясы ==
Онтогенездегі гендердің күрделі экспрессиясының мысалы-адамдарда гемоглобин синтезін гендік бақылау. Гемоглобин молекуласы 4 бөліктен тұрады: екі бірдей альфа тізбегі және екі бірдей бета тізбегі. Қалыпты ересек адамның гемоглобині (НвА) адам эмбрионының гемоглобинінен (эмбриональды гемоглобин, Нвф) ерекшеленеді. Олардың арасындағы айырмашылықтар бета тізбегіне қатысты. Ұрықтың гемоглобинінде ол полипептидті гамма тізбегіне ауыстырылады. Соңында, ересектердің қанында аз мөлшерде 2 кездеседі, онда бета тізбегі сигма тізбегіне ауыстырылады. Адамның қалыпты гемоглобиндерінің барлық 3 түрі (НвА НвА 2 Нв) жеке локустармен басқарылады. АА локусы альфа тізбектерінің қалыптасуын анықтайды.Ол барлық көрсетілген гемоглобиннің альфа тізбектерінің болуын қамтамасыз ете отырып, өмір бойы тиімді.

== Моноаллельді ген экспрессиясы ==
[[Эукариоттар|Эукариоттардағы]] моноаллельді экспрессия келесі белгілермен сипатталады:

* мөлшерлеуді компенсациялау механизміне байланысты әйел жасушаларындағы Х-хромосома гендеріне;
* басылған гендер үшін;
* Қазіргі уақытта эукариоттық гендердің шамамен 5-10% жасушаларда моноаллельді түрде экспрессияланатыны белгілі, бұл гендердің ішінде беткі жасуша ақуыздарын кодтайтын гендер, атап айтқанда, иммуноглобулиндерді, Т-жасушаларын және иіс сезу рецепторларын кодтайтын гендер жиі байқалады. . Бұл құбылыс аллельді алып тастау деп те аталады. Экспрессияланатын аллельді таңдау дамудың ерте кезеңінде жүреді және бұл таңдау кездейсоқ жасалады, нәтижесінде дене жасушаларының жартысына жуығы аталық аллельді, ал жасушалардың екінші жартысы аналық аллельді экспрессиялайды. Кейде геннің тінге тән моноаллельді экспрессиясы байқалады, басқа тіндерде мұндай ген биаллельді түрде экспрессиялануы мүмкін. Аутосомды гендердің кездейсоқ моноаллельді экспрессиясы геннің цис-регуляциялық тізбектеріндегі полиморфизмге байланысты геннің әртүрлі аллельдері әртүрлі деңгейде экспрессияланатын жағдайларды қамтымайды &lt;ref name=&quot;pmid22585065&quot;&gt;{{Мақала|pmid=22585065}}&lt;/ref&gt; .

== См. сондай-ақ ==

* РНҚ секвенциясы
* [[Репрессор]]

== Дереккөздер ==
{{Дереккөздер}}

== Әдебиет ==

* Мертвецов Н. П. Гормональная регуляция экспрессии генов / Отв. ред. В. И. Кулинский; АН СССР, Сибирское отд-ние, Институт цитологии и генетики. — М.: Наука, 1986. — 208 с.
* Георгиев Г. П. Гены высших организмов и их экспрессия / АН СССР. — М.: Наука, 1989. — 256 с. — (Академические чтения). — 18 000 экз. — &lt;nowiki&gt;ISBN 5-02-003968-3&lt;/nowiki&gt;.
* Хоукинс Дж. Структура и экспрессия гена = Gene Structure and Expression / Джон Хоукинс; Пер. с англ. С. Б. Серебряного; Под ред. В. К. Кибирева. — Киев: Наукова думка, 1991. — 168 с. — 1000 экз. — &lt;nowiki&gt;ISBN 5-12-001816-5&lt;/nowiki&gt;.
* Патрушев Л. И. Экспрессия генов / Институт биоорганической химии им. М. М. Шемякина и Ю. А. Овчинникова РАН. — М.: Наука, 2000. — 528 с. — &lt;nowiki&gt;ISBN 5-02-001890-2&lt;/nowiki&gt;.
* Бекиш О.-Я. Л. Медицинская биология. — Минск: Ураджай, 2000. — 518 с.
[[Санат:Молекулалық-генетикалық процесстер]]</text>
      <sha1>916wvfx7h26gmz8wi606aqna0ufl1wc</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Біршоғыр</title>
    <ns>0</ns>
    <id>686321</id>
    <revision>
      <id>3060321</id>
      <timestamp>2022-08-14T10:11:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Салиха</username>
        <id>17167</id>
      </contributor>
      <comment>Салиха [[Біршоғыр]] бетін [[Біршоғыр (тау)]] бетіне жылжытты: Атауын өзгерту</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="41" xml:space="preserve">#АЙДАУ [[Біршоғыр (тау)]]</text>
      <sha1>oxlj7ad7kqoueeq7u3n3d9o03zxshm3</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060324</id>
      <parentid>3060321</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T10:16:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Салиха</username>
        <id>17167</id>
      </contributor>
      <comment>Removed redirect to [[Біршоғыр (тау)]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="491" xml:space="preserve">'''Елді мекен:'''
* [[Біршоғыр (ауыл)|Біршоғыр]] – [[Ақтөбе облысы]] [[Шалқар ауданы]]ндағы ауыл.
* [[Біршоғыр (санаторий)|Біршоғыр]] – [[Ақтөбе облысы]] [[Шалқар ауданы]]нда орналасқан шипажай.

'''Тау:'''
* [[Біршоғыр (тау)|Біршоғыр]] – [[Ақтөбе облысы]] [[Шалқар ауданы]]ндағы тау.

{{айрық}}</text>
      <sha1>9e205nsktk77a59xfn7105fjcf3beim</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:Waluigipinball37</title>
    <ns>3</ns>
    <id>686322</id>
    <revision>
      <id>3060323</id>
      <timestamp>2022-08-14T10:16:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>New user message</username>
        <id>61167</id>
      </contributor>
      <comment>[[Template:Қош_келдіңіз|Қарсы алу хабарламасын]] жаңа қатысушы талқылау бетіне жазу.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="213" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=Waluigipinball37}}

-- [[Қатысушы:Kaiyr|Kaiyr]] ([[Қатысушы талқылауы:Kaiyr|талқылауы]] 16:16, 2022 ж. тамыздың 14 (+06)</text>
      <sha1>5a0bazarm6nitboqz1n5rsi1fr6bq70</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Дардамты</title>
    <ns>0</ns>
    <id>686323</id>
    <revision>
      <id>3060331</id>
      <timestamp>2022-08-14T10:23:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Салиха</username>
        <id>17167</id>
      </contributor>
      <comment>Салиха [[Дардамты]] бетін [[Дардамты (ауыл)]] бетіне жылжытты: Атауын өзгерту</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="43" xml:space="preserve">#АЙДАУ [[Дардамты (ауыл)]]</text>
      <sha1>3b0tzmakac1zfrsv1h0b6uh22n0nwwc</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060332</id>
      <parentid>3060331</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T10:26:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Салиха</username>
        <id>17167</id>
      </contributor>
      <comment>Removed redirect to [[Дардамты (ауыл)]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="383" xml:space="preserve">'''Елді мекен:'''
* [[Дардамты (ауыл)|Дардамты]] – [[Алматы облысы]] [[Ұйғыр ауданы]]ндағы ауыл.

'''Тау:'''
* [[Дардамты (тау)|Дардамты]] – [[Кетпен жотасы|Кетпен]] (Ұзынқара) жотасының орта тұсындағы оқшауланған тау.

{{айрық}}</text>
      <sha1>f2rrae347db4y23agjoqb8cvo7pc6g4</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:Keeyyoo</title>
    <ns>3</ns>
    <id>686324</id>
    <revision>
      <id>3060337</id>
      <timestamp>2022-08-14T10:40:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>New user message</username>
        <id>61167</id>
      </contributor>
      <comment>[[Template:Қош_келдіңіз|Қарсы алу хабарламасын]] жаңа қатысушы талқылау бетіне жазу.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="205" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=Keeyyoo}}

-- [[Қатысушы:Sibom|Sibom]] ([[Қатысушы талқылауы:Sibom|талқылауы]]) 16:40, 2022 ж. тамыздың 14 (+06)</text>
      <sha1>bo7cxc6xud3t4iyxwaal6338rz8sb91</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Санат:Ұлытау облысы өзендері</title>
    <ns>14</ns>
    <id>686329</id>
    <revision>
      <id>3060358</id>
      <timestamp>2022-08-14T10:53:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Салиха</username>
        <id>17167</id>
      </contributor>
      <comment>Жаңа бетте: [[Санат:Ұлытау облысы географиясы]] [[Санат:Қазақстан өзендері]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="114" xml:space="preserve">[[Санат:Ұлытау облысы географиясы]]
[[Санат:Қазақстан өзендері]]</text>
      <sha1>7y6lpebrizsf1rd27xv2b4m5x7vtsu3</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Қатысушы талқылауы:MLKO 101</title>
    <ns>3</ns>
    <id>686331</id>
    <revision>
      <id>3060365</id>
      <timestamp>2022-08-14T10:57:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>New user message</username>
        <id>61167</id>
      </contributor>
      <comment>[[Template:Қош_келдіңіз|Қарсы алу хабарламасын]] жаңа қатысушы талқылау бетіне жазу.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="237" xml:space="preserve">{{Template:Қош_келдіңіз|realName=|name=MLKO 101}}

-- [[Қатысушы:Erboldilyara|Сариев Ербол]] ([[Қатысушы талқылауы:Erboldilyara|талқылауы]] 16:57, 2022 ж. тамыздың 14 (+06)</text>
      <sha1>f0plk55pbp5a7beb0vnyi52utkas4cn</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Жетікөл (Орынбор облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>686340</id>
    <revision>
      <id>3060425</id>
      <timestamp>2022-08-14T11:31:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Орел Карл</username>
        <id>81620</id>
      </contributor>
      <comment>Жаңа бетте: {{Көл  |Атауы             = Жетікөл   |Төл атауы        =   |Сурет             =    |Сурет тақырыбы   =   |Теңiз деңгейiнен биіктігі   =   |Ұзындығы       =   |Ені            =   |Ауданы         = 40  |Көлемі         =   |Жағалау сызығының ұзындығы   =   |Тереңдігі   = 1,5   |Орташа тереңдігі      =   |Судың тұздылығы...</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2924" xml:space="preserve">{{Көл
 |Атауы             = Жетікөл
  |Төл атауы        = 
 |Сурет             = 
  |Сурет тақырыбы   = 
 |Теңiз деңгейiнен биіктігі   = 
 |Ұзындығы       = 
 |Ені            = 
 |Ауданы         = 40
 |Көлемі         = 
 |Жағалау сызығының ұзындығы   = 
 |Тереңдігі   = 1,5
  |Орташа тереңдігі      = 
 |Судың тұздылығы        =
 |Судың мөлдірлігі       = 
 |Суды жинау ауданы      = 
  |Құятын өзендер     = Қазаншы
  |Шығатын өзендер    = 
 |Координаттары     = 51/02/00/N/60/53/00/E
  |CoordScale       = 
 |Ел         = Ресей
  |Аймақ     = Орынбор облысы
  |Аудан     = Светлый ауданы
 |Позициялық карта       = 
  |Позициялық карта 1    = 
 |Ортаққордағы санаты    = 
}}
'''Жетікөл''' — [[Ресей|Ресей Федерациясы]] [[Орынбор облысы|Орынбор облысының]] [[Светлый ауданы|Светлый ауданында]], [[Қазақстан|Қазақстанмен]] шекаралас жерде орналасқан ағынсыз тұзды көл.

Ауданы шамамен 12 000 га болатын көл Светлый ауданының оңтүстік-шығысында ең үлкен көл қазаншұңқырларының бірінде орналасқан&lt;ref name=&quot;svet&quot;&gt;{{cite web |author =  |url = http://orenobl.ru/priroda/sv_ozera.php |title = Светлый көлдері |lang = ru |website = orenobl.ru |date =  |accessdate = 2019-12-05 |deadlink = no |archive-date = 2019-12-02 |archive-url = https://web.archive.org/web/20191202011615/http://orenobl.ru/priroda/sv_ozera.php }}&lt;/ref&gt;. Орынбор облысында бұл екінші үлкен көл, тек Шалқар-Екі қара ғана одан үлкен. Көлдің қазаншұңқыры төбелермен қоршалған. Көлдің су беті шамамен 4000 га құрайды. Көлдің солтүстік-шығысындағы жағасы терең сайға байланысты су ойып кеткен және төмендетілген. Көлдің тереңдігі 1-1,5 м.

Көл жағасында [[Светлый ауданы]] Озерный ауылдық кеңесінің әкімшілік орталығы [[Озерный (Орынбор облысы)|Озерный]] ауылы орналасқан. Жетікөл көлі көші-қон кезеңінде суда жүзетін құстардың ұя салатын және демалатын орны ретінде көл қаумалына жатқызылады.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}</text>
      <sha1>gkiekjcldwq3u6j18avzkkyo2v80hml</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060432</id>
      <parentid>3060425</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T11:34:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Орел Карл</username>
        <id>81620</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>«[[Санат:Орынбор облысы көлдері|Орынбор облысы көлдері]]» деген санатты қосты ([[УП:HOTCAT|HotCat]] құралының көмегімен)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2983" xml:space="preserve">{{Көл
 |Атауы             = Жетікөл
  |Төл атауы        = 
 |Сурет             = 
  |Сурет тақырыбы   = 
 |Теңiз деңгейiнен биіктігі   = 
 |Ұзындығы       = 
 |Ені            = 
 |Ауданы         = 40
 |Көлемі         = 
 |Жағалау сызығының ұзындығы   = 
 |Тереңдігі   = 1,5
  |Орташа тереңдігі      = 
 |Судың тұздылығы        =
 |Судың мөлдірлігі       = 
 |Суды жинау ауданы      = 
  |Құятын өзендер     = Қазаншы
  |Шығатын өзендер    = 
 |Координаттары     = 51/02/00/N/60/53/00/E
  |CoordScale       = 
 |Ел         = Ресей
  |Аймақ     = Орынбор облысы
  |Аудан     = Светлый ауданы
 |Позициялық карта       = 
  |Позициялық карта 1    = 
 |Ортаққордағы санаты    = 
}}
'''Жетікөл''' — [[Ресей|Ресей Федерациясы]] [[Орынбор облысы|Орынбор облысының]] [[Светлый ауданы|Светлый ауданында]], [[Қазақстан|Қазақстанмен]] шекаралас жерде орналасқан ағынсыз тұзды көл.

Ауданы шамамен 12 000 га болатын көл Светлый ауданының оңтүстік-шығысында ең үлкен көл қазаншұңқырларының бірінде орналасқан&lt;ref name=&quot;svet&quot;&gt;{{cite web |author =  |url = http://orenobl.ru/priroda/sv_ozera.php |title = Светлый көлдері |lang = ru |website = orenobl.ru |date =  |accessdate = 2019-12-05 |deadlink = no |archive-date = 2019-12-02 |archive-url = https://web.archive.org/web/20191202011615/http://orenobl.ru/priroda/sv_ozera.php }}&lt;/ref&gt;. Орынбор облысында бұл екінші үлкен көл, тек Шалқар-Екі қара ғана одан үлкен. Көлдің қазаншұңқыры төбелермен қоршалған. Көлдің су беті шамамен 4000 га құрайды. Көлдің солтүстік-шығысындағы жағасы терең сайға байланысты су ойып кеткен және төмендетілген. Көлдің тереңдігі 1-1,5 м.

Көл жағасында [[Светлый ауданы]] Озерный ауылдық кеңесінің әкімшілік орталығы [[Озерный (Орынбор облысы)|Озерный]] ауылы орналасқан. Жетікөл көлі көші-қон кезеңінде суда жүзетін құстардың ұя салатын және демалатын орны ретінде көл қаумалына жатқызылады.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Орынбор облысы көлдері]]</text>
      <sha1>rczebyuvt1n0ed8to7qlilsb4qm2k5u</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060437</id>
      <parentid>3060432</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T11:38:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Орел Карл</username>
        <id>81620</id>
      </contributor>
      <comment>/* Кіріспе бөлімін өңдеді */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3013" xml:space="preserve">{{Көл
 |Атауы             = Жетікөл
  |Төл атауы        = 
 |Сурет             = 
  |Сурет тақырыбы   = 
 |Теңiз деңгейiнен биіктігі   = 
 |Ұзындығы       = 
 |Ені            = 
 |Ауданы         = 40
 |Көлемі         = 
 |Жағалау сызығының ұзындығы   = 
 |Тереңдігі   = 1,5
  |Орташа тереңдігі      = 
 |Судың тұздылығы        =
 |Судың мөлдірлігі       = 
 |Суды жинау ауданы      = 
  |Құятын өзендер     = [[Қазаншы (өзен)|Қазаншы]]
  |Шығатын өзендер    = 
 |Координаттары     = 51/02/00/N/60/53/00/E
  |CoordScale       = 
 |Ел         = Ресей
  |Аймақ     = Орынбор облысы
  |Аудан     = Светлый ауданы
 |Позициялық карта       = 
  |Позициялық карта 1    = 
 |Ортаққордағы санаты    = 
}}
'''Жетікөл''' — [[Ресей|Ресей Федерациясы]] [[Орынбор облысы|Орынбор облысының]] [[Светлый ауданы|Светлый ауданында]], [[Қазақстан|Қазақстанмен]] шекаралас жерде орналасқан ағынсыз тұзды көл.

Ауданы шамамен 12 000 га болатын көл Светлый ауданының оңтүстік-шығысында ең үлкен көл қазаншұңқырларының бірінде орналасқан&lt;ref name=&quot;svet&quot;&gt;{{cite web |author =  |url = http://orenobl.ru/priroda/sv_ozera.php |title = Светлый көлдері |lang = ru |website = orenobl.ru |date =  |accessdate = 2019-12-05 |deadlink = no |archive-date = 2019-12-02 |archive-url = https://web.archive.org/web/20191202011615/http://orenobl.ru/priroda/sv_ozera.php }}&lt;/ref&gt;. Орынбор облысында бұл екінші үлкен көл, тек Шалқар-Екі қара ғана одан үлкен. Көлдің қазаншұңқыры төбелермен қоршалған. Көлдің су беті шамамен 4000 га құрайды. Көлдің солтүстік-шығысындағы жағасы терең сайға байланысты су ойып кеткен және төмендетілген. Көлдің тереңдігі 1-1,5 м.

Көл жағасында [[Светлый ауданы]] Озерный ауылдық кеңесінің әкімшілік орталығы [[Озерный (Орынбор облысы)|Озерный]] ауылы орналасқан. Жетікөл көлі көші-қон кезеңінде суда жүзетін құстардың ұя салатын және демалатын орны ретінде көл қаумалына жатқызылады.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Орынбор облысы көлдері]]</text>
      <sha1>22w7aib6bi6tqbv6r6ri1lyut5v930n</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060438</id>
      <parentid>3060437</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T11:38:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Орел Карл</username>
        <id>81620</id>
      </contributor>
      <comment>/* Кіріспе бөлімін өңдеді */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2983" xml:space="preserve">{{Көл
 |Атауы             = Жетікөл
  |Төл атауы        = 
 |Сурет             = 
  |Сурет тақырыбы   = 
 |Теңiз деңгейiнен биіктігі   = 
 |Ұзындығы       = 
 |Ені            = 
 |Ауданы         = 40
 |Көлемі         = 
 |Жағалау сызығының ұзындығы   = 
 |Тереңдігі   = 1,5
  |Орташа тереңдігі      = 
 |Судың тұздылығы        =
 |Судың мөлдірлігі       = 
 |Суды жинау ауданы      = 
  |Құятын өзендер     = Қазаншы
  |Шығатын өзендер    = 
 |Координаттары     = 51/02/00/N/60/53/00/E
  |CoordScale       = 
 |Ел         = Ресей
  |Аймақ     = Орынбор облысы
  |Аудан     = Светлый ауданы
 |Позициялық карта       = 
  |Позициялық карта 1    = 
 |Ортаққордағы санаты    = 
}}
'''Жетікөл''' — [[Ресей|Ресей Федерациясы]] [[Орынбор облысы|Орынбор облысының]] [[Светлый ауданы|Светлый ауданында]], [[Қазақстан|Қазақстанмен]] шекаралас жерде орналасқан ағынсыз тұзды көл.

Ауданы шамамен 12 000 га болатын көл Светлый ауданының оңтүстік-шығысында ең үлкен көл қазаншұңқырларының бірінде орналасқан&lt;ref name=&quot;svet&quot;&gt;{{cite web |author =  |url = http://orenobl.ru/priroda/sv_ozera.php |title = Светлый көлдері |lang = ru |website = orenobl.ru |date =  |accessdate = 2019-12-05 |deadlink = no |archive-date = 2019-12-02 |archive-url = https://web.archive.org/web/20191202011615/http://orenobl.ru/priroda/sv_ozera.php }}&lt;/ref&gt;. Орынбор облысында бұл екінші үлкен көл, тек Шалқар-Екі қара ғана одан үлкен. Көлдің қазаншұңқыры төбелермен қоршалған. Көлдің су беті шамамен 4000 га құрайды. Көлдің солтүстік-шығысындағы жағасы терең сайға байланысты су ойып кеткен және төмендетілген. Көлдің тереңдігі 1-1,5 м.

Көл жағасында [[Светлый ауданы]] Озерный ауылдық кеңесінің әкімшілік орталығы [[Озерный (Орынбор облысы)|Озерный]] ауылы орналасқан. Жетікөл көлі көші-қон кезеңінде суда жүзетін құстардың ұя салатын және демалатын орны ретінде көл қаумалына жатқызылады.

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Орынбор облысы көлдері]]</text>
      <sha1>rczebyuvt1n0ed8to7qlilsb4qm2k5u</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ақкөл (көл, Қостанай облысы)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>686342</id>
    <revision>
      <id>3060428</id>
      <timestamp>2022-08-14T11:32:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Салиха</username>
        <id>17167</id>
      </contributor>
      <comment>Жаңа бетте: {{Көл  |Атауы             = Ақкөл   |Төл атауы        =   |Сурет             =    |Сурет тақырыбы   =   |Координаттары     = 48/49/30/N/63/43/42/E   |CoordScale       =   |Теңiз деңгейiнен биіктігі   =    |Ұзындығы       = 11  |Ені            = 8  |Ауданы         = 62  |Көлемі         =    |Жағалау сызығының ұзындығы   =    |Тереңдігі   = 5...</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2349" xml:space="preserve">{{Көл
 |Атауы             = Ақкөл
  |Төл атауы        = 
 |Сурет             = 
  |Сурет тақырыбы   = 
 |Координаттары     = 48/49/30/N/63/43/42/E
  |CoordScale       = 
 |Теңiз деңгейiнен биіктігі   =  
 |Ұзындығы       = 11
 |Ені            = 8
 |Ауданы         = 62
 |Көлемі         =  
 |Жағалау сызығының ұзындығы   =  
 |Тереңдігі   = 5
  |Орташа тереңдігі      =3,7 
 |Судың тұздылығы        =
 |Судың мөлдірлігі       = 
 |Суды жинау ауданы      =  
  |Құятын өзендер     = 
  |Шығатын өзендер    = 
 |Ел       = Қазақстан
  |Аймақ     = Қостанай облысы
  |Аудан     = Жангелді ауданы
 |Позициялық карта       = Қазақстан
  |Позициялық карта 1    = Қазақстан Қостанай облысы
 |Ортаққордағы санаты    = 
}}
'''Ақкөл''', ''Жақсы Ақкөл'' – [[Ұлы Жыланшық]] өзені алабындағы көл. 

== Географиялық орны ==
[[Қостанай облысы]] [[Жангелді ауданы]] жерінде.

== Гидрографикасы ==
Орташа аумағы 62 км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;. Ұзындығы 11 км-ден астам, ені 8 км, орташа тереңдігі 3,7 м, ең терең жері 5 м-ден асады. Солтүстік-батыс және оңтүстік-шығыс жағалауы биік жарлы, 1,5 км-ге созылған түбек бар. Көлге Ұлы Жыланшық өзені құяды. Қарашаның ортасында суы қатып, сәуірдің аяғында ериді. Суы ащы, жазда мал суарылады. Көлден табан, шортан, алабұға ауланады.&lt;ref&gt;АТАМЕКЕН: Географиялық энциклопедия. / Бас ред. Б.Ө.Жақып. – Алматы: «Қазақ энциклопедиясы», 2011. – 648 бет. ISBN 9965-893-70-5&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Жангелді ауданы көлдері]]
[[Санат:Торғай су алабы]]</text>
      <sha1>nfu5ytd34k2egs3lqvf3vvfdlxd1xm8</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060430</id>
      <parentid>3060428</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T11:33:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Салиха</username>
        <id>17167</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2377" xml:space="preserve">{{Көл
 |Атауы             = Ақкөл
  |Төл атауы        = 
 |Сурет             = 
  |Сурет тақырыбы   = 
 |Координаттары     = 48/49/30/N/63/43/42/E
  |CoordScale       = 
 |Теңiз деңгейiнен биіктігі   =  
 |Ұзындығы       = 11
 |Ені            = 8
 |Ауданы         = 62
 |Көлемі         =  
 |Жағалау сызығының ұзындығы   =  
 |Тереңдігі   = 5
  |Орташа тереңдігі      =3,7 
 |Судың тұздылығы        =
 |Судың мөлдірлігі       = 
 |Суды жинау ауданы      =  
  |Құятын өзендер     = 
  |Шығатын өзендер    = 
 |Ел       = Қазақстан
  |Аймақ     = Қостанай облысы
  |Аудан     = Жангелді ауданы
 |Позициялық карта       = Қазақстан
  |Позициялық карта 1    = Қазақстан Қостанай облысы
 |Ортаққордағы санаты    = 
}}
{{мағына|Ақкөл}}
'''Ақкөл''', ''Жақсы Ақкөл'' – [[Ұлы Жыланшық]] өзені алабындағы көл. 

== Географиялық орны ==
[[Қостанай облысы]] [[Жангелді ауданы]] жерінде.

== Гидрографикасы ==
Орташа аумағы 62 км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;. Ұзындығы 11 км-ден астам, ені 8 км, орташа тереңдігі 3,7 м, ең терең жері 5 м-ден асады. Солтүстік-батыс және оңтүстік-шығыс жағалауы биік жарлы, 1,5 км-ге созылған түбек бар. Көлге Ұлы Жыланшық өзені құяды. Қарашаның ортасында суы қатып, сәуірдің аяғында ериді. Суы ащы, жазда мал суарылады. Көлден табан, шортан, алабұға ауланады.&lt;ref&gt;АТАМЕКЕН: Географиялық энциклопедия. / Бас ред. Б.Ө.Жақып. – Алматы: «Қазақ энциклопедиясы», 2011. – 648 бет. ISBN 9965-893-70-5&lt;/ref&gt;

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

[[Санат:Жангелді ауданы көлдері]]
[[Санат:Торғай су алабы]]</text>
      <sha1>m12309t8ncoksluaej4yzxchu3nfn53</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Шалқар-Екі қара</title>
    <ns>0</ns>
    <id>686344</id>
    <revision>
      <id>3060442</id>
      <timestamp>2022-08-14T11:48:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Орел Карл</username>
        <id>81620</id>
      </contributor>
      <comment>Жаңа бетте: {{Көл  |Атауы             = Шалқар-Екі қара   |Төл атауы        =   |Сурет             =    |Сурет тақырыбы   =   |Теңiз деңгейiнен биіктігі   = 298  |Ұзындығы       = 11  |Ені            = 10  |Ауданы         = 96,6  |Көлемі         =   |Жағалау сызығының ұзындығы   =   |Тереңдігі   =    |Орташа тереңдігі      = 1  |Судың тұ...</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3094" xml:space="preserve">{{Көл
 |Атауы             = Шалқар-Екі қара
  |Төл атауы        = 
 |Сурет             = 
  |Сурет тақырыбы   = 
 |Теңiз деңгейiнен биіктігі   = 298
 |Ұзындығы       = 11
 |Ені            = 10
 |Ауданы         = 96,6
 |Көлемі         = 
 |Жағалау сызығының ұзындығы   = 
 |Тереңдігі   = 
  |Орташа тереңдігі      = 1
 |Судың тұздылығы        =
 |Судың мөлдірлігі       = 
 |Суды жинау ауданы      = 
  |Құятын өзендер     = Бұрықтал
  |Шығатын өзендер    = 
 |Координаттары     = 50/45/07/N/60/53/00/E
  |CoordScale       = 
 |Ел         = Ресей
  |Аймақ     = Орынбор облысы
  |Аудан     = 
 |Позициялық карта       = 
  |Позициялық карта 1    = 
 |Ортаққордағы санаты    = 
}}
'''Шалқар-Екі қара''' — [[Орынбор облысы|Орынбор облысының]] шығысында, [[Светлый ауданы|Светлый ауданында]] орналасқан ағынсыз көл. Облыстағы ең ірі көл.

Су қоймасы табақша тәрізді ойпатта орналасқан, жағалары негізінен өте жайпақ. Жағалау сызығының ұзындығы 96 км.

Көлге ағатын су жоқ, тек көктемгі су тасқынында Бұрықтал өзенімен байланысады. Осыған байланысты көл әр 10 жыл сайын құрғап, 3 жылда түбіне дейін қатып қалады. Кейбір жылдары бірнеше үлкен және көптеген ұсақ жылымдарға ыдырайды. Сол кезде минералдануы 4 г/л жетеді. Орташа минералдануы 3-5 г/л.

Көлдің ихтиофаунасы [[Мөңке балық|мөңке балығымен]] ұсынылған, ал Бұрықталмен ұзақ байланыста болған жылдары [[Өзен алабұғасы|алабұға]], [[Сазан|сазан]], [[Ақ қайран|аққайран]], [[Торта балық|торта]] және басқа да кейбір балық түрлері енеді. Жағалауда [[Нағыз қырқылдақтар туысы|шағалатұмсықты қарқылдақтар]] ұя салады.

== Әдебиет ==
* Чибилёв А. «Природное наследие Оренбургской области». Оренбургское книжное издательство, 1996 г.
* Чибилев А. А., Мусихин Г. Д., Павлейчик В. М., Паршина В. П. «Зеленая книга Оренбургской области: Кадастр объектов Оренбургского природного наследия». Оренбург: Изд.-во «ДиМур», 1996 г.</text>
      <sha1>lbdcqws68jskwgm1ymhmn4xtxwrr1e1</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060444</id>
      <parentid>3060442</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T11:51:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Орел Карл</username>
        <id>81620</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>«[[Санат:Орынбор облысы көлдері|Орынбор облысы көлдері]]» деген санатты қосты ([[УП:HOTCAT|HotCat]] құралының көмегімен)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3153" xml:space="preserve">{{Көл
 |Атауы             = Шалқар-Екі қара
  |Төл атауы        = 
 |Сурет             = 
  |Сурет тақырыбы   = 
 |Теңiз деңгейiнен биіктігі   = 298
 |Ұзындығы       = 11
 |Ені            = 10
 |Ауданы         = 96,6
 |Көлемі         = 
 |Жағалау сызығының ұзындығы   = 
 |Тереңдігі   = 
  |Орташа тереңдігі      = 1
 |Судың тұздылығы        =
 |Судың мөлдірлігі       = 
 |Суды жинау ауданы      = 
  |Құятын өзендер     = Бұрықтал
  |Шығатын өзендер    = 
 |Координаттары     = 50/45/07/N/60/53/00/E
  |CoordScale       = 
 |Ел         = Ресей
  |Аймақ     = Орынбор облысы
  |Аудан     = 
 |Позициялық карта       = 
  |Позициялық карта 1    = 
 |Ортаққордағы санаты    = 
}}
'''Шалқар-Екі қара''' — [[Орынбор облысы|Орынбор облысының]] шығысында, [[Светлый ауданы|Светлый ауданында]] орналасқан ағынсыз көл. Облыстағы ең ірі көл.

Су қоймасы табақша тәрізді ойпатта орналасқан, жағалары негізінен өте жайпақ. Жағалау сызығының ұзындығы 96 км.

Көлге ағатын су жоқ, тек көктемгі су тасқынында Бұрықтал өзенімен байланысады. Осыған байланысты көл әр 10 жыл сайын құрғап, 3 жылда түбіне дейін қатып қалады. Кейбір жылдары бірнеше үлкен және көптеген ұсақ жылымдарға ыдырайды. Сол кезде минералдануы 4 г/л жетеді. Орташа минералдануы 3-5 г/л.

Көлдің ихтиофаунасы [[Мөңке балық|мөңке балығымен]] ұсынылған, ал Бұрықталмен ұзақ байланыста болған жылдары [[Өзен алабұғасы|алабұға]], [[Сазан|сазан]], [[Ақ қайран|аққайран]], [[Торта балық|торта]] және басқа да кейбір балық түрлері енеді. Жағалауда [[Нағыз қырқылдақтар туысы|шағалатұмсықты қарқылдақтар]] ұя салады.

== Әдебиет ==
* Чибилёв А. «Природное наследие Оренбургской области». Оренбургское книжное издательство, 1996 г.
* Чибилев А. А., Мусихин Г. Д., Павлейчик В. М., Паршина В. П. «Зеленая книга Оренбургской области: Кадастр объектов Оренбургского природного наследия». Оренбург: Изд.-во «ДиМур», 1996 г.

[[Санат:Орынбор облысы көлдері]]</text>
      <sha1>eicg67b2jury47acmdwmpgm07677y72</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060445</id>
      <parentid>3060444</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T11:52:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Орел Карл</username>
        <id>81620</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>«[[Санат:Ресей көлдері|Ресей көлдері]]» деген санатты қосты ([[УП:HOTCAT|HotCat]] құралының көмегімен)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3194" xml:space="preserve">{{Көл
 |Атауы             = Шалқар-Екі қара
  |Төл атауы        = 
 |Сурет             = 
  |Сурет тақырыбы   = 
 |Теңiз деңгейiнен биіктігі   = 298
 |Ұзындығы       = 11
 |Ені            = 10
 |Ауданы         = 96,6
 |Көлемі         = 
 |Жағалау сызығының ұзындығы   = 
 |Тереңдігі   = 
  |Орташа тереңдігі      = 1
 |Судың тұздылығы        =
 |Судың мөлдірлігі       = 
 |Суды жинау ауданы      = 
  |Құятын өзендер     = Бұрықтал
  |Шығатын өзендер    = 
 |Координаттары     = 50/45/07/N/60/53/00/E
  |CoordScale       = 
 |Ел         = Ресей
  |Аймақ     = Орынбор облысы
  |Аудан     = 
 |Позициялық карта       = 
  |Позициялық карта 1    = 
 |Ортаққордағы санаты    = 
}}
'''Шалқар-Екі қара''' — [[Орынбор облысы|Орынбор облысының]] шығысында, [[Светлый ауданы|Светлый ауданында]] орналасқан ағынсыз көл. Облыстағы ең ірі көл.

Су қоймасы табақша тәрізді ойпатта орналасқан, жағалары негізінен өте жайпақ. Жағалау сызығының ұзындығы 96 км.

Көлге ағатын су жоқ, тек көктемгі су тасқынында Бұрықтал өзенімен байланысады. Осыған байланысты көл әр 10 жыл сайын құрғап, 3 жылда түбіне дейін қатып қалады. Кейбір жылдары бірнеше үлкен және көптеген ұсақ жылымдарға ыдырайды. Сол кезде минералдануы 4 г/л жетеді. Орташа минералдануы 3-5 г/л.

Көлдің ихтиофаунасы [[Мөңке балық|мөңке балығымен]] ұсынылған, ал Бұрықталмен ұзақ байланыста болған жылдары [[Өзен алабұғасы|алабұға]], [[Сазан|сазан]], [[Ақ қайран|аққайран]], [[Торта балық|торта]] және басқа да кейбір балық түрлері енеді. Жағалауда [[Нағыз қырқылдақтар туысы|шағалатұмсықты қарқылдақтар]] ұя салады.

== Әдебиет ==
* Чибилёв А. «Природное наследие Оренбургской области». Оренбургское книжное издательство, 1996 г.
* Чибилев А. А., Мусихин Г. Д., Павлейчик В. М., Паршина В. П. «Зеленая книга Оренбургской области: Кадастр объектов Оренбургского природного наследия». Оренбург: Изд.-во «ДиМур», 1996 г.

[[Санат:Орынбор облысы көлдері]]
[[Санат:Ресей көлдері]]</text>
      <sha1>pjdti12vux3dho7fhwf8jw3p952517g</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060446</id>
      <parentid>3060445</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T11:52:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>ДолбоЯщер</username>
        <id>78348</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>«[[Санат:Орынбор облысы көлдері|Орынбор облысы көлдері]]» деген санатты аластады; «[[Санат:Орынбор облысы географиясы|Орынбор облысы географиясы]]» деген санатты қосты ([[УП:HOTCAT|HotCat]] құралының көмегімен)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3202" xml:space="preserve">{{Көл
 |Атауы             = Шалқар-Екі қара
  |Төл атауы        = 
 |Сурет             = 
  |Сурет тақырыбы   = 
 |Теңiз деңгейiнен биіктігі   = 298
 |Ұзындығы       = 11
 |Ені            = 10
 |Ауданы         = 96,6
 |Көлемі         = 
 |Жағалау сызығының ұзындығы   = 
 |Тереңдігі   = 
  |Орташа тереңдігі      = 1
 |Судың тұздылығы        =
 |Судың мөлдірлігі       = 
 |Суды жинау ауданы      = 
  |Құятын өзендер     = Бұрықтал
  |Шығатын өзендер    = 
 |Координаттары     = 50/45/07/N/60/53/00/E
  |CoordScale       = 
 |Ел         = Ресей
  |Аймақ     = Орынбор облысы
  |Аудан     = 
 |Позициялық карта       = 
  |Позициялық карта 1    = 
 |Ортаққордағы санаты    = 
}}
'''Шалқар-Екі қара''' — [[Орынбор облысы|Орынбор облысының]] шығысында, [[Светлый ауданы|Светлый ауданында]] орналасқан ағынсыз көл. Облыстағы ең ірі көл.

Су қоймасы табақша тәрізді ойпатта орналасқан, жағалары негізінен өте жайпақ. Жағалау сызығының ұзындығы 96 км.

Көлге ағатын су жоқ, тек көктемгі су тасқынында Бұрықтал өзенімен байланысады. Осыған байланысты көл әр 10 жыл сайын құрғап, 3 жылда түбіне дейін қатып қалады. Кейбір жылдары бірнеше үлкен және көптеген ұсақ жылымдарға ыдырайды. Сол кезде минералдануы 4 г/л жетеді. Орташа минералдануы 3-5 г/л.

Көлдің ихтиофаунасы [[Мөңке балық|мөңке балығымен]] ұсынылған, ал Бұрықталмен ұзақ байланыста болған жылдары [[Өзен алабұғасы|алабұға]], [[Сазан|сазан]], [[Ақ қайран|аққайран]], [[Торта балық|торта]] және басқа да кейбір балық түрлері енеді. Жағалауда [[Нағыз қырқылдақтар туысы|шағалатұмсықты қарқылдақтар]] ұя салады.

== Әдебиет ==
* Чибилёв А. «Природное наследие Оренбургской области». Оренбургское книжное издательство, 1996 г.
* Чибилев А. А., Мусихин Г. Д., Павлейчик В. М., Паршина В. П. «Зеленая книга Оренбургской области: Кадастр объектов Оренбургского природного наследия». Оренбург: Изд.-во «ДиМур», 1996 г.

[[Санат:Орынбор облысы географиясы]]
[[Санат:Ресей көлдері]]</text>
      <sha1>lcn5iyp1edoxcd8bswv0jkpiu46c8on</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060447</id>
      <parentid>3060446</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T11:52:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Орел Карл</username>
        <id>81620</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>«[[Санат:Орынбор облысы географиясы|Орынбор облысы географиясы]]» деген санатты аластады; «[[Санат:Орынбор облысы көлдері|Орынбор облысы көлдері]]» деген санатты қосты ([[УП:HOTCAT|HotCat]] құралының көмегімен)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3194" xml:space="preserve">{{Көл
 |Атауы             = Шалқар-Екі қара
  |Төл атауы        = 
 |Сурет             = 
  |Сурет тақырыбы   = 
 |Теңiз деңгейiнен биіктігі   = 298
 |Ұзындығы       = 11
 |Ені            = 10
 |Ауданы         = 96,6
 |Көлемі         = 
 |Жағалау сызығының ұзындығы   = 
 |Тереңдігі   = 
  |Орташа тереңдігі      = 1
 |Судың тұздылығы        =
 |Судың мөлдірлігі       = 
 |Суды жинау ауданы      = 
  |Құятын өзендер     = Бұрықтал
  |Шығатын өзендер    = 
 |Координаттары     = 50/45/07/N/60/53/00/E
  |CoordScale       = 
 |Ел         = Ресей
  |Аймақ     = Орынбор облысы
  |Аудан     = 
 |Позициялық карта       = 
  |Позициялық карта 1    = 
 |Ортаққордағы санаты    = 
}}
'''Шалқар-Екі қара''' — [[Орынбор облысы|Орынбор облысының]] шығысында, [[Светлый ауданы|Светлый ауданында]] орналасқан ағынсыз көл. Облыстағы ең ірі көл.

Су қоймасы табақша тәрізді ойпатта орналасқан, жағалары негізінен өте жайпақ. Жағалау сызығының ұзындығы 96 км.

Көлге ағатын су жоқ, тек көктемгі су тасқынында Бұрықтал өзенімен байланысады. Осыған байланысты көл әр 10 жыл сайын құрғап, 3 жылда түбіне дейін қатып қалады. Кейбір жылдары бірнеше үлкен және көптеген ұсақ жылымдарға ыдырайды. Сол кезде минералдануы 4 г/л жетеді. Орташа минералдануы 3-5 г/л.

Көлдің ихтиофаунасы [[Мөңке балық|мөңке балығымен]] ұсынылған, ал Бұрықталмен ұзақ байланыста болған жылдары [[Өзен алабұғасы|алабұға]], [[Сазан|сазан]], [[Ақ қайран|аққайран]], [[Торта балық|торта]] және басқа да кейбір балық түрлері енеді. Жағалауда [[Нағыз қырқылдақтар туысы|шағалатұмсықты қарқылдақтар]] ұя салады.

== Әдебиет ==
* Чибилёв А. «Природное наследие Оренбургской области». Оренбургское книжное издательство, 1996 г.
* Чибилев А. А., Мусихин Г. Д., Павлейчик В. М., Паршина В. П. «Зеленая книга Оренбургской области: Кадастр объектов Оренбургского природного наследия». Оренбург: Изд.-во «ДиМур», 1996 г.

[[Санат:Орынбор облысы көлдері]]
[[Санат:Ресей көлдері]]</text>
      <sha1>pjdti12vux3dho7fhwf8jw3p952517g</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3060448</id>
      <parentid>3060447</parentid>
      <timestamp>2022-08-14T11:53:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Орел Карл</username>
        <id>81620</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>«[[Санат:Ресей көлдері|Ресей көлдері]]» деген санатты аластады ([[УП:HOTCAT|HotCat]] құралының көмегімен)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3153" xml:space="preserve">{{Көл
 |Атауы             = Шалқар-Екі қара
  |Төл атауы        = 
 |Сурет             = 
  |Сурет тақырыбы   = 
 |Теңiз деңгейiнен биіктігі   = 298
 |Ұзындығы       = 11
 |Ені            = 10
 |Ауданы         = 96,6
 |Көлемі         = 
 |Жағалау сызығының ұзындығы   = 
 |Тереңдігі   = 
  |Орташа тереңдігі      = 1
 |Судың тұздылығы        =
 |Судың мөлдірлігі       = 
 |Суды жинау ауданы      = 
  |Құятын өзендер     = Бұрықтал
  |Шығатын өзендер    = 
 |Координаттары     = 50/45/07/N/60/53/00/E
  |CoordScale       = 
 |Ел         = Ресей
  |Аймақ     = Орынбор облысы
  |Аудан     = 
 |Позициялық карта       = 
  |Позициялық карта 1    = 
 |Ортаққордағы санаты    = 
}}
'''Шалқар-Екі қара''' — [[Орынбор облысы|Орынбор облысының]] шығысында, [[Светлый ауданы|Светлый ауданында]] орналасқан ағынсыз көл. Облыстағы ең ірі көл.

Су қоймасы табақша тәрізді ойпатта орналасқан, жағалары негізінен өте жайпақ. Жағалау сызығының ұзындығы 96 км.

Көлге ағатын су жоқ, тек көктемгі су тасқынында Бұрықтал өзенімен байланысады. Осыған байланысты көл әр 10 жыл сайын құрғап, 3 жылда түбіне дейін қатып қалады. Кейбір жылдары бірнеше үлкен және көптеген ұсақ жылымдарға ыдырайды. Сол кезде минералдануы 4 г/л жетеді. Орташа минералдануы 3-5 г/л.

Көлдің ихтиофаунасы [[Мөңке балық|мөңке балығымен]] ұсынылған, ал Бұрықталмен ұзақ байланыста болған жылдары [[Өзен алабұғасы|алабұға]], [[Сазан|сазан]], [[Ақ қайран|аққайран]], [[Торта балық|торта]] және басқа да кейбір балық түрлері енеді. Жағалауда [[Нағыз қырқылдақтар туысы|шағалатұмсықты қарқылдақтар]] ұя салады.

== Әдебиет ==
* Чибилёв А. «Природное наследие Оренбургской области». Оренбургское книжное издательство, 1996 г.
* Чибилев А. А., Мусихин Г. Д., Павлейчик В. М., Паршина В. П. «Зеленая книга Оренбургской области: Кадастр объектов Оренбургского природного наследия». Оренбург: Изд.-во «ДиМур», 1996 г.

[[Санат:Орынбор облысы көлдері]]</text>
      <sha1>eicg67b2jury47acmdwmpgm07677y72</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Санат:Орынбор облысы көлдері</title>
    <ns>14</ns>
    <id>686345</id>
    <revision>
      <id>3060449</id>
      <timestamp>2022-08-14T11:55:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Орел Карл</username>
        <id>81620</id>
      </contributor>
      <comment>Жаңа бетте: [[Санат:Орынбор облысының су нысандары]] [[Санат:Ресей субъекттері бойынша көлдер]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="149" xml:space="preserve">[[Санат:Орынбор облысының су нысандары]]
[[Санат:Ресей субъекттері бойынша көлдер]]</text>
      <sha1>od4v9wl5mvkeq8wovutpy7fqkikndsl</sha1>
    </revision>
  </page>
</mediawiki>